c «,

,C€C«c(cccco «mxcccmLm cc< ccc< c cicccvccoc (C(<ccccc

((cc C <C C- C« ( CC[C « ( .- < CC< CuCCCCC" CcCCCC <

Oc cC <<COC C CCCO
( f(.(!C(" C (
< c CC« ;

C-CO'- OCcCcCC «

I CCOCICJ-CCCM <CC(^C ;
^CjCCdCcc-cc<pcc
{ C« «Stccc CCCO CCCc c C CCCC i
CC< < 'cOCTCCCO c CC CC<C
CCCCCCc <C ccccCC c ccoocCLCCcCccc 51>Sv
; (

ccccccccc?
C( CC C C (C
r&i» c
(
'
'
(
C«(
<.<§tg~CC(
C CC C C<CLC OCOCO ccc c
<o«C: ccos «u§25 cgi(gcc £> £
c < <

ra

kccc( ccooc((C(cc''C(C'.c
<

m^m<^m^^^c<s^m^c^i
'

a<.ccc<l f
c^0 COCCCC ( c
«£« "CC?
cCcCC < «c (-CCC <C,cc CcO <

,.(C- ( '
Cccc£^6 CC c CCC < <^CCC^OCCCC< CCCC <c( CCC cOccCCO
;

!(
(c <e (((OCCOOCt •
ocCCC >ccccO (
C<t? <• Jc CCr 1

\ <(C ( cc CcCCcCC COCCC c cccc cC_c«cCCC* CC*

-«Ct '
!

i c:C'
L(«
:

((
m < C<C(CC€C<<C< 'CC-^CCC(-C€ElcCC^ c <OC>;C .v
GCcC'
((« KC<C« COCKCO CC< C®CC«CC<E^C(|v cC
'CCCC
C
c cccC- CCC«CBCC '
i

i
C(<Ci((«' ( ^!CCCOC
r ( *< *Wl*MJWlL*fflyi

CC(C COOCCCC (
r< cOCcCSlCcC
C<Co OCCClCC TjcCO^^cX
ccxo ccccm
VILLANOVA COLLEGE LIBRARY
JO< CC<CDC (

r.cCo COCCSK
( Villanova, Pennsylvania

C((0 ;
C.cCC'CcC(
<€€.< c, (C 00
XCCCCC °<€c <cc(C. Ccx This book was donated ^'"'Ca^^©:^
<t <ccC .<3gL«<
(( CC< (!
" C- (
( 3-4-49 ; <

'(cd CCC C< C "' ; <o: €<m€€3m*>

£< CCC «< CXC;(CC«(
'
fi£ (CicC CC ( c<
t

'CCCccCC^
Hey. M, Sullivan, ...O..S..A
d< «cC<< C^OCi
<(<C
oCc- CCC-OC' CC"C€0 l
r«c ((.« co^dc
c <Cc" cc "<c cf (CCf^CCCCC c ccc '
<c( ctcc o c-.acj C <''"
^r(;
<
<

^(CCCCCcC^; c
t<CC C" «CCC
t<CCC(c C CC€C1<XC((C« :
'

CCCCC O
<f-CC" Y cc ((CCCCCC' C.ccCCCCC^cCCC CCCCCC <
,f cCCOCcm^
t(CC ' C c-ccCcO.c ><(( ( CC '

cc^cC«C«CC^gCOT^
l'CC CCCc.CCC C€Ti^^C<|^CC<^^ccrC^^
<«"
1

. >
. ( ( i
<( i
WQ38@i£ft ( '(C<0' ^crc^
CCC (( '

C( ( <
CCC«-<C" c c ect" o«OCc c c«t. ;
o
c ^c^ (((;(.. •
' cco <4(c-' dc(<0'C dxcccd
t KiHtfflnifilK CUC (((C( <f*H raC(«(((a(<(<KCI lC€KSL(J1L!
; C CO « c<0< C COCcC' C <Cjcc ccC<C 'CC CCC< (C Ci<
i
COC CC('(CcCC CCKCCCC^C OC'.C COCCOC'
rcc c <cic( cC'C f
C oo -c C'.

cd'(-i c CCCCCC c CO cocCCC' ^'Cf^c ^

CC<CC Cffc cCcCCCCC cc«.-m 'ccocC
( .
. <

( i
.

OCfe< c <
cc( cc <((
( ( ( <
CC"( CC < CCCcCiS <m ^(CCcCC cO^cccc '

c- cc '
CC '
CCcc<c<t> <£-« cccclTccC
<tCCC OO ^CCCCC|
(

C( CC(CCC<( (C (CCCCCCJ
ccccC. cO'C("(
I

.
, c c ccca
c

^: r-y-(C CCO' <

 c
ic a <

<K^mm:k^^% ggr<

c «ccccc
;

CfXTc-cvcxs
;
'
CCCC <£r<s
c c?c «>3ar5 "
<^C <C c <g

'
r
ci^cc^g®
jcprc <cjrcr/

<
«gV <r. r

-<c CcX^CoV'
^ '
Ci

Ccr c <
S
1

C cc (<^
c<c <CCCC<C^
^c.c .CCCCc
Vrfr^r f
^ccccc
^c« C;< ^<<
<

S^c ccc#ccr>(c <

Cccccc w
w^^mm,
c||ccc
ssbb ccc^V ^W^M
:wccco^^cmcccci;ccg
J^CCCC^cKCc^ccCrcC <
o
C^ ^r^Cocl^^^S ^Ct^cXcT"

.
.

c» S «»S£&
rc_cccccc€ccc(rcc
L9lMi»witt gtmtatromwt «a«
cCccc co cccc: cccc , c c H|
CC^CCCCCCC C cCCC v,r C '

<c C C<CC CCCXC <cc SccCc

O-Ccl
'CcCC
C '4C'" <£M cd cc cTccc<C;c ccc cc«c<
:

CTcctlccc ^<X'c<-.cC cccccccccccc c<CC: cccct

;
C C C<i
c c>
<

C#€
<

JC C^gg^
CCC CJcCfCCc ^C€^K(J
CL^cCCvCCCCCCCCC^LvC' c<£^
;
CcCCC<CctrT
<?c<tJ CCCCCcu
CCCCCccj
<c

^3 CC <T ccCCC
;

c .<
CC cC<X ccccCccc c
Cccvc j
c CCC C < c< <C :
CCC<
CC <^CCCC
r < cCgtc cc <c ct: f c<c<ccc c -
< cccc c<c cc <
<

"cc <c<ccc<<ccc- c ,ca'<cc*5c C.cCCC/C^Cc <£cc

"
6
8 cc ^TCCCC <Si CuCCC cCCC C<C<C C ccrccc tcf <
<
C ..
<I
"CCC ii

i Cc «

cfcC c

c cc
^
cc-c
<$?

Sf-JS
Cccjjv
1

>, ?cc^c«cSc <^lCT cccc <rcc> cc cc.

«Cc £^gV«§ife.< ccccCCCv CcCCC
<
.

<C CCC <sL.C<

CC( CC«l
C C
r
COXCCC
f ,/^"ttf'«rcc<fC'C<
C:<
^CCCcc?cgccc.CC( occCC Cci
 ACTA

SANCTORUM
PAIU51IS. — F.X TYPIS V. OOUPT, YIA GARANCIERE, 5.
 "*<
?
sC ' c '"'a
-'v
,ij
V
"•
K"<?1 t»,
*.pf$)

. ,/% vs -^-u£'
w
11

^AiyiiLU.

& *< '

.
\
W&$%&%t.

«t^
I
.
Coi iec
MAII fa , die-efta.illuftrata,

^ GOJ)«FRl5o HEKSCHfi^
* r dani
ELE papEbroc^
(Mv
e Societate Iefu.

?Uo die^
TOMVS
III-
«sff- A
xuxin. xtv. rv. e*
„ ContinentTii". , -«,
-Pr*-mittihr Hidoria ChroraW^
\trtarcharum S. /iicrosofytnttatta-JiCC
Woreyis curiosts xnr interpoM
^ Juliiuttt/untur^icta Gnvcd.
od ccsdem dies pcrhitcntia.

^DJTIO NOVISSIMA.
curante ^^
NE CAKNANUI
T
«

•\ -
'

^is^
:«,flfij> .thm ^¥L $£M*

RRVDITIO. W0s$i^Xw

m
<-

Ha
JiJISi *
1

-^^^m^^s&0^» -

PARISIIS &ROM,£,APVD VlCTOREM PALME. M. DCCC LXVI

 ACTA
SAJVCTORUM quotquot toto orbe coluntur, vel a catholicis scriptoribus celebrantur

F.X LATINIS ET GR^ECIS, ALIARUMQUE GENTIUM ANTIQUIS MONUMENTIS

f.OI.LECTA, DIGESTA, ILLUSTRATA A

Godefrido HENSCHEMO ET Dan.ele PAPEBROCHIO,

B SOCIETATE JESU.

EDITIO NOVISSIMA, CURANTE JOANNE CARNANDET

MAII TOMUS TERTIUS

ouo diks xii, xni, xiv, xv et xvi coxtixenti i\

1'R^SMITTITUR HISTORIA CHRONOLOGICA PATRIARCHARIIM S. HlBTlOSOLYMITANvE ECCLBSI.E PAREP.GIS CURIOSIS XIII INTEKPOLVTA.
SUBJUNGUNTUR ACTA GR/ECA, AD EOSOEM DIBS PERTINENTIA.

PARISIIS ET ROMiE
apud VICTOREM PALME, bibliopolam

1866
 lO>
A'

REVERENDISSIMO ET ILLUSTRISSIMO

DOMINO

D. FRANCISCO WILHELMO
LIBERO BARONI DE FURSTENBERG

ARCHICOMMENDATORI

ORDIMS TEUTONICI PER WESTPHALIAM,

COMMEXDATOKI \\ MIJLHEIM ET AD S. GEORGllJM HOKASTERII WESTPUALIE,

CeLSISSIMI PrIXCIPIS PaDERRORNENSIS CoNSILIARIO Intimo.

j^U ondum desierant insonare auribus nostris, Illustrissime et Reve-

J_ ^| rendissimeDomine, gratulantium civiuin hetsevoces, quibus nupero

5auspicatissimo Novembri soLeMnIbUs WestphaLIa gratULante IdIrUs,
-exceperunt Celsissimun ac Reverendissinnun Principem Ferdinandim
« Monasteriensi in Urbe, altera Episcopatus Principatusque sui Sede;
=^ cum aliunde novi plausus usque in Belgium perferuntur, revertente
feliciter Te Paderbornam, ab obita per Hassiam legatione. Visa hsec
nobis cpportuna occasio gratulationeni ex gratulatione nectendi, no-
strumque officium, a Fratribus Tuis germanis in priorum duorum
^Tomorum Blaji dcdicatione cceptum, prosequendi in Reverendissima et
* Illustrissima Dominatione Tua, cui cum utroque, sed praesertiro cum
Ferdinando ab setate prima incessit bonestissima semulatio, qua hunc
vincere te posse sperares, victus gloriareris non nisi quam proxime
ab eo abesse. Ut enim primum salutare Phoebum Musasque licuit, si-

mul ambo Parnassi collem adivistis alacritcr, viam prseiens alter,

altcr non segniter vestigia subsequens prseeuntis, atque in altissi-

mum Aonii montis verticem evccti simul ambo, ccepistis cancre,

• quse possent sctcrnum placere, carmina, Valuit ad profcctum quidquid
alter amabat mirabaturque in altero : perinde enim comparatum ho-
'>
minibus ac lusciniis est, quas audimus tunc flectere suavius et con-
MajiT.m 1 tentius

<Wj?£
tentius voeem attollere, cuin adest socia cantus aemula. Quolies ergo

vel Poenuita Ferdinandi, vcl ejusdem versibus illustrata Paderbornensia

Monumenta posteritas leget, ita Furstenbergicum nomen cfferet, ut il-

lum eommendans ob ea quse seripsit ; eogitet fieri vix potuisse ut

seriberct tam eleganter, nisi in palsestra lilleraria socium scmulumque

Franciscum Wilhelmum liabuisset. Tali ratione utriquc vestrum ut com-
parala est Facultas poetica, aureo eliam seculo invidenda, acquisita

simul anibobus esl flexanimse orationis gratiasumma etproxima Tul-

liansc. Huie maturior rctas Prudentiam addidit, FurstenbejigiC/E Gentis

domesticum plane ornamentum, et Progenitoribus vestris eommunis

laus. Quid enim Fridericum, istius nominis apud Yos Quintum, supe-
riori seculo (nobunus enim repetere allius, etsi possimus) apud Ele-
ctorem Colonicnsem? quid Fridericum deinde sextum, apud quatuor

alios ejusdem Archiepiscopatus Antislites? quid Gasparum, apud Pa-

derbornensem unum, Moguntinos tres, Colonienses quinque? quid de-

nique Friuericos scptimum et Octavum, bunc Patrem, illum Avuin

Tuuni, apud cos sic commendavit, ut habere voluerint secreliorum
suorum parlicipes et Consiliarios intimos, quam illa nola cunclis pas-

simque probata Furstenbergiorum Prudenlia, qua prse celeris pollere

sciebanlur, ad publicam rem sacram profanamque, fulciendam si nuta-

ret, sustenlandani si labasceret, erigendam etiam si forsan alicubi cor-

ruisset? Planc ut dici bic aple possit, quod alicubi in sacris Litteris

legitur, Sapientiam aedificasse sibi domum in Furstenberg, id est,

heroum-monte, uude lotviri, consilio magni, perspicacia lyncei, pro-

videntia solertes, in publicara utilitatem prodierunt. Scd et banc Do-
mum conspicere nobis videmur cxornalam digestis pcr atria Majorum
statuis, etper parietes depictis egrcgiarum virtutum exemplis undi-
quc convestitam, Posterorum studia, atque imprimis Tua, Francisce
Wilhelme, ad iraitationem extimulantibus. Hic Tritavus reprsesen-
tatur Hermannus, quam strenuus in juventute railituin ductor, tam
gloriosus postea sui viclor, diversa in curaobia opes suas largo sinu
et fronte exporrectadispartiens. Hic Atavi, par nobile pictatis, Wen-
nemarus Furstenrergius et Cordula van Galen, ille curvatis genibus
oculisque sublatis in adorando deprecandoque Numine jugiter defi-
xus ; ista nudipes duriterque vestila, ad nolum Domini patientis
sacellum iter tritum idcntidcm emctiens. Hic Abavus Fridericus,
manu praetendens Instrumenta Beneficiorum, variis in Eeclcsiis a
semunifice constitulorura. Hic Frater ejusJOANNES, Abbas Sibergae
factus, ubi latere elegerat, seculo penitus abdicato. Ncque tabulse,
tum aliie multse insignes liic desunt, locorum pioruin per Fursten-

BERGIOS
bergios restauratorum, auctorum, dotatorum memoriam commen-
dantcs : inter quoc cctcris spectabiliora eluccnt templum atque Aca-
demia Societatis Jesu, Theodoro Patruo (uo magno, et Franciscano-
rnm coenobium, Ferdinando Fratri, Episcopis ac Principibus Pader-
bornensibus, ut fundatoribus suis inscripta. Talibus stiraulata et

instrueta exemplis Munificentias T1133 Pietas, Reverendissime et II-

lustrissime Domine, quam ampliterscse largiterque effundat ergaeos,
quos vel nascendi conditio miscros, vel calamitosos fortuna, vclpro-
fessa paupertas fccit auxilii indigos, nemo djgne
Hac explicuerit.
enim virtute id obtinuisti, ut dicaris esse in Furstenbergica Domo

velut jugiter scaturiens beneficiorum fons, omnibus abundans iis ;

tainen prascipue, qui eidem Tecum sacrse auctorati Militia», Tuae

sunt curae specialius commendati, Tuo Auchicommendatoris regimini
subditi. Horum Domus, gravi alieno sere obstricta? aliae, eodem a te
exemptse narrantur ; aliie collabascentes aivo atque in ruinam pronae,
resartee servaUeque ; aliis novae factae acccssiones, aliis census grandes
donati pcr Te. Quse omnia cum auiinos Tibi cunctorum devinciant,
eosdem arctius arctiusque adstringit ipsa amabilissima indoles Tua,
plena bcuignitatis, suavitatis, comitatis ; dum nemo est tuo unquam
dignalus congressu, qui vcl asperioris verbi aculeo, vel contractioris
fronlis ruga, vel oculi obliquati jaculo Iaesum se offcnsumquc memi-
nerit. Serenitas vultus, ad hilaritatem eompositi, palara explicat
animi Tui candorem ; et virtutum Tuaruin gratia longe lateque dif-

fundit conversationis suavissima; odorem. Hic vero intra patriee ter-

minos claudi nescius, sed delalus ad supremum Ordinis Teutonici
Magistrum, ad dispersos per Ilassiam Ordinis ejusdem Equites, ad
Italos etiam Iongius positos, desiderium tui apud omnes el fecit et

reliquitomnino maximum. Frustra simus, si post haec voluerimus

dicendo assequi vel etiam cogitando, quantam aestimationis ac glo-
ria3 mensuram bellando Tibi acquisieris. Non euim manu tantum

strcnue, ut niulti sed mentc et eonsilio provide agebas pne multis.

;

Militasti in Mediolanensi Ducatu, duxi.-ti turmas, ditionem pro Rege

Gatholico defensasti. Seu res ageretur velitatione partium, seu pro-
pugnationc murorum, seu pcde plena in acie collato, dexteram ubi-
que sentiebat bostis ac metuebat Tuam : sed cum in istis excelleres

quam qui maximc, magis tamen exccllebas virtutibus Christiano ac

Religioso Milite dignioribus ;
per ea quibus junior excolueras animum
Sapientiaa sanctioris studia sic comparatus, ut hostium omnium alio-
rum contemptor, solas exhorresceres illecebras voluptatum, et in

suinma castrorum licentia niliil tibi amplius licere putares aut velles
quam domi tam impcnsc res suas servans colonis, quam cupidc
:

plerique
plerique eas rapere consueverunt. Ergo eruditus in museo, sapiens
in consilio, fortis ac moderatus in bello, triplici quodammodo via ad

summa quaeque enixus, Furstenbergico nomine ac culmine sic eva-

sisti dignus, ut nesciamus an pluribus titulis dignior alius : et tali

constitutus in fastigio, pra? multis conspicuis genere ac virtute Equi-

tibus, Commilitonibus Tuis, lectus es a Supremo Magistro unus, qui
cum potestate Legati adires Hassiam, curaturus omnia quse Teuto-
nici Ordinis salutem, augmcntum, decorem spectarent. Ab bac Le-
gatione revertenti Tibi, dum plaudunt summi infimique; patere,
Reyerendissime et Illustrissime Domine, nos quoque venire in gratu-
lationis partem, et Mensis Maji tertium huncce Tomum, Nomini
Tuo inscriptum tum aliorum multorum illu-
offerre. Continet ille,

slrium gesta Sanctorum, tum Martyrum nomina sigillatim expressa

longe plurima, quorum numerus plerumque ex Romanse Militiae
sectatoribus increvit, dum integras quandoque legiones, Cbristi fi-

dem profcssas, exercitui reliquomaetandas objiccret immaniscrude-

litas imperantium Tyrannorum. lllos inter ad xiv dicm Maji, ipso
nominc gloriosus S. Victor, in ^Egypto miles, triumpbalis agonis
sociam habct, nomine etiam suo memorabilem S. Coronam. Annis
fere mille postcrior, ordinc tamen cultus prior, prcecedenti die xm
occurrit Bcatus ille Gerardus, a Villa-magna prope Florenliam no-
minatus, et in Ecclcsia Equitum Hicrosolymitanorum S. Joannis ibi-
dem venorationem, crebris a morte miraculis promeritam, obtinens,
ut qui sacrae illius Militise Heroes scmcl ilerumque secutus in Palee-

stinam, cum iis et vincula aliquando pertulit, ncc nisi in babitu ipsius
Ordinis dcpictus invenitur, crediturque cumdem professus; ut eo
titulo prae aliis videatur ad Te, sacrorum similis Ordinis Equitum in
patria tua Archicommendatorem, propius pertinere. Quod si etiam in
ea quam offerimus parte Franciscum requiras, cujus virtutes imi-
tando scmulcris, ut a cognomine Divo expressas ; ccce Tibi in fine
libri, Senensem Beatum, Marise Virginis Doniinse nostra? professione
et appcllatione Servum, Franciscum ; ex cujus demortui ore progna-
tum lilium, Mariani nominis Iitteris inscriptum folia, Partbcnopliilis
prqtenditur, lingua quantumcumque diserta potcntius ad persuaden-
dum, quod Deo grata acccptaque sit Servitus, cui Te a puero manci-
pasli, totus in Deiparse famulatum transscriptus. Tutelaribus bisce tri-

bus, si placct, ita Te committe, ut privatsc religionis pictatisquc arbi-

trum optes Franciscum, publicis negotiis ubivis gerendis comileni Ge-
raudum, tractandis fcliciter arinis Victorem : qui denique, una cum ce-
teris boc in Tomo memoratis Sanctis aliisque Ceelitibus universis, ad
Eetemam faciant Te pervenire Coronam, postquam longo inter nos tem-

porc
pore felix et incolumis vixeris, Prsesidium Westphaliae, Ornamentum
Ordinis, Msecenas bonarum artium ac litterarum. Ita vovemus. An-
tuerpiae, anno mdclxxx.

REVERENDISSIME ET ILLUSTRISSIME DOMINE

minimi famuli et clienles Tui

Godefridis HENSCHENIUS
Damel papebrochius
Conradus JANNINGUS

e Socielate Jesu.

MajiT.m a JUDICIUM
 :

JUDICIUM
PATRUM REVISORUM
GENERALIUM
SOCIETATIS JESU

de sequcnti Tractatu prseliminari.

Legimus Tractatum Prceliminarem P. Daniclis Pape-

brochii dc Episcopis et Patriarchis sanctce Hierosoly-
mitance Ecclesice : censemusque vulgandumin justam Au-
cloris defcnsioncm, quem advcrsarii de variis criminibus,
pcrperam et injuriose, scriptis etiam libris, postularunt
quibus ni respondcatur, silentium pro confessione inter-
pretabuntur. Est autem responsio modesla; nulliusque
offensionis, quce rationobilis sit, concitatrix. Actum in

Collegio Romano S. J. XX Julii MDCLXXX.

Josephus Ma. de Requf.sens

Ignatius Teixinus
Majrtinus de Ezparza
Fbanciscus Dunellus,

AD TOMUM
 AD TOMUM TERTIUM MAJI

TRACTATUS PRiELIMINARIS
DE EPISCOPIS ET PATRIARCHIS
SANCT/E HIEROSOLYMITANyE ECCLESUE

Continens corum Chronologiam ct cum Parertris nonnullis ad Orientalis historia? vl

Acta VIDE APP.

noliliam, ct solutioncm quxstionum quarumdam nohis propositarum spectanlibus. m* VII MAJI

NOT-i 1**

PR/EFATIO AUCTORIS D. P.

Patriarehalium trium in Oriente Thrdnorum primvs aniiquitaie originis,

lieet ordinis dignilate postremtis, Hierosolymitanus est ; a Jacoho Apostolo

Fratre Domini dictns Apostolicus el Theadelphicus. Hvjus Prasules, Episco-

pos primum, deimlr Pati iarchas, tisque ad S. Sophronium nominatos auidem, cer-
ta satis serie ; omnes habebamus per sua t/vemquc tempora
non tamen sigillalim

tlrfniilr digestos celcrorvm vero nomina, nec omnia, ncc ccrta, usque ad Latino-
.'

rn m in Tciitnn sanelam sCculo xi adventum : cum interim in lota Orientali hislo-

ria niltil sil, qvod magis condiieere vnlcnl tul hicc noslra Sanctorum Aclu, quorum
parlein bonam iinplcnl Monachi ct Saneti , in Syria ac Paltestina eonversali, velut

lilia inter spinas, ad solalium el exemplum Chrisliante genlis, sttb Batbarico Snra-

eenorum jvgo gcmentis per quinque integra secvla. Contigit avltm annis abhinc

aliquot, nl cerla de causa iulentas mcnlis oculos scmper habens in Itanc parlem,
paultitim collegctim iusigncm copiam notiliarum, quibus illustrari hauil mediocri-
tcr possct quudruplex istius Ecclcsite st (l lus, sub Impcraloribus Ilrgibusqve, pri-

iii itm Gentilibns, tum Christianis, deinde Saracenis, ac rursum Chrislianis scd La-
linis, qnemutlmoilum Iraelatti hoc prteliminari prteslaie sum conutns, ntl publitiim
lul spcro '
eommodvm ncquaquam eonlcmnundum. Placnit ccrle similis opera circa

Romanos Ponlifices in Aprili, etprofuit mnllis : quare etiani htee ut prosil pluceut-

qur fittnrtim conftdo ; uec ijiavandum Irclorcm adjunctis ptwcrgis, qnte iinporluni-
las cxtorsit aliquorum, iiitlignuiiliitm nolis, quitt stttts Oiigines non invennnus m
lolu primornm uiidecim seculorum historiu : qvus lamcn ibi qutesivimus studiosisst-

me, nihil unquum facluvi libentius, qnttm cas ttd summtc antiquitutis fasligium

cvcherc, siquidem id sitlvn veritnle liceat.

EPISCOPUS PRIMUS
S. JACOBUS FRATER DOMINI.
Hierosolymis constilutm Episcopus. in- quod jam dictus Eusebius habet Hist. Eccl. lib. 7
EcclesixEusebiusinChronico, Jacolms 'ASei.^6- 6 cap. 19, Jacobi iltius cathedram , qui pritnut Hieroso-
quit
9e« ordinattis est ;utique eodem quo Christus Itjmorum Episcopus ad ipso Servatore et ab Apostolis esl

crucifixus fuit, resurrexit et in ccelum ascen- constitutus, et quem Fratrem Dominifuisse cognomimir

anno, quem fuisse Duobtis Geminis Cousulilms no-

(lit
tnm divina lestantur volumina ad iwstra usque tem-
;

tatum, et respondere anno vulgaris jEne xxix, de- pora conservalam Fratres dlius Ecclesix jam mde a
monstratum est in Tractatu Prseliminari ad primum
majoribus magna prosequuntur reverentia. Ubi cum di-

Tomum citur, ab ipso Servatore et ab Apostolis constitulus Ja-

Aprilis , idque ex antiquitatis fere totius
consensu. Hoc etiam confirmatur ex S. Hieronymo, colms, mihi videtur indicari specialis Christi appa-
post ejus gloriosam Ascensionem coram Af0ltolu,
qui in libro de Scriptoribus ecclesiasticis elogium ritio ,
,

plus quan, quinqettlis Fratribus (uti passim Inter- enatus ut

Jacok concludit his verbis, Triamla anuis Hieroso-
lijmisrexitErclesiam.nsqueadvuKerr-nisamtiim.ciui pretes intelligunt Paulum 2
Cor. 15, 8) facta «*"
Jacobo, ac deinde Apostolis omntbus, cornpleto, scili-
utique est annus vulgaris Ane LX. Ordinatio autem
cet per Mathise subrogationem duodenano eorum
ejus celebratur xxvn Decembris, Atque hucspectat,
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
quarum quidem apparitionum prima /oco- sephi et Joachimigermanitatem. Quod autem Hege- D
numero :

sippus, ex eoque Eusebius, Cleopham Symeonis pa- fraterjambi

AtlCTORE D- P Jnscreatus sit s/postolus, eodem quoceteri juread to-
se "' or ex
usque ad
tius Ecclesiae regimen, aeque ac postmodum
Paulns, trem (addo egoet Jncobi et Juda?, sed ex alia uxoreY
alla matre
an. 60
ad Galatas seribit) nort ab homir.ibus ne-
Apostoltts (uti vocent fratrem Josephi Sponsi et Chrtsli palruum, sic
que per hominetn, sed per Jesum Christnm : serunda intelligo, ut mutuo insecundoconsan-
se attinuerint

mandatum sit oeteris, ut per Paloestinam se disper- guinitatis gradu Joseph et Cleophas ex aliqua filia ,

gerent, et Jacobus maneret Hierosolymis, primoge- Heli, Josephi sorore, Marias amita natus. Quod si

nitseibidem EcclesisEpiscopus.Passioejus in-Mar- filiusejus Stjmeott erat annorum cxx cum crucifige-

tyrologio Hieronymiano peracta diritur xxvMartii, retur, sicuti post eosdem Hegesippum et Eusebium

Passionis Dominicae anniversario die atqne ita :

scribunt Usuardus et Martyrologi ceteri, etiam Ro-

supra xxx annos sederit menses fere tres. Ingene- manum hodiernum fuerit is senior Jacobo, quem
; ,

re mortis nonnihil antiqui variant. Hegesippus e uti et ceteros Apostolos, fuisse credimus juniorem

templi pinnaculo praecipitatum a Judaeis, et fullonio potius quam seniorem Christo. Hoc enim nascente

fuste in caput impacto mactatum scribit : Eusebius anno vi prsevio ante aeram vulgarem, cum censum
judicio damnatum ab Anano Pontifice, et populo ageret Centius Saturninus, fuisset septennis ille vel
traditum lapidandum asserit, atque reipsa lapidibus octenms atque ita facilius apparebit, quomodo Stj-
:

oppressum. meon ex Cleophx matrimonio sit natus, Jaco-

priori

2 Hunc ostendi t Henscaenius non tantum a filio , bus vero ex secundo. Et hic potiori jure quam ille
Zebedxi, Joannis fratre(quodnotum estomuibus) sed Frnler Domim; uterque taraen consanguineus si- ;

et a filio Alpltei, fratre Matthrei (in quo passim er- quidem et ipse Symeon aoeusatus est, qnoia Davide
rLitur) distingui debere : utpote filium Cleophx et ornjtnein dueeret: utique per lineammisculinam, nam

Marite, ejus quse Soror Deiparx nuncupatur; a qua matres hic non considerabantur. Accusati tunc si-
Domini appelletur. Quo-
et filius habuit, ut Frater militer sunt etiam alii, exgenere uninseorum orli qtti
Fralres Salvaloris habenlnr citi Judas ttomen ; qtii
modo autem Marix amba^ dicantur sorores (cum ,

vulgatior longeque verosimilior opinio babeat , ne- etiam ipsi prxsideba.nl , Hegesippo vivente, Ecclesus it!

que Joachimo neque Annaeex communi aut diverso Marlyres ,sub Domitiano ; et alta iu Ecclesia pace.

thoro liberos ullos fuisse

, praeter
unicum istud be- facla, ad Trajani usque Imperium supersttles fnrrutit.

nedictionis germen unde Verbum caro factttm cst,

,
Cum his vero et Symeone tunc defunctis raorte, vel
non poteris commodius explicare, quam si ex fratre luturali vel violenta, emortuaquoque videtur fnisse
autsorore alterutrius nata sit Maria, Cleophx uxor, tota carnalis Christi affiaitas et consanguinitas ,

et Jacobi maler. Nam si J.icobus per patrem potius quatenus illa per Christi proavum Heli referri pote-
plittsCleopkx quam per matrem Christum attigisset , neque ha?c rat ad principalem eatenus familiam David, ex N:i-
ex Maria,
dicta fuisset soror sed cognata , sicut vocatur Elisa- than productam.
Dcijiai.t
consobrlna. betb nupta Zachari«e Sacerdoti ex ipsius Aun» ,

neque mortuo Christo tam

fratre aut sorore nato
plene extincta fuissetstirps
;

illa per Nathan deducta,

PARERGON 1

quae in Salomonidarum pridem emortuorum locura

De oracuh Del Carmeti et Basilide Sacerdote,
successerat, sicut eam sxtinctam libentius crede-
tempore hujus Episcopi.
rem, quo major confusio Judaeorum fuerit, iterum
coactorum ad aliam ex Davide stirpem quserendam,
unde Messiam expectarent. J\d anninn Sijmconis vni, qui fnit Neronis xur et

ejus e.r aho 3 Porro inter eos qui Fralres Domini nnminantur Mr& vulgatee lxvii, pertinet initium belli Judaici, a
thoro fralres, a Matthceo et Marco, Jacobns, Joseph et Judas ct Si- Vespasiano ccepti per insignom victoriam , a-1 Tari-
vion. libenter hoe descriminis posuerim ; ut Judas et cheam Galilese oppidum prope lacum Genezaretli, de
Simon fuerint quidem filii Cleopha;, sed non ex Ma- rebelli')usrelatam die vmOctobri.s p >-t quam plu-
ria sicut Jacobus : Joseph vero , qui cognominatur ribus Judyea^ urbibus captU, videtur ille o^cisione
Barsabas, filius Mariae et frater Jacobi uterinus ex oblata excurrisse ad Carmilum, utpote sup^rstitio-
patre Saba unde fiat ut in Evangelio vocetur Ma- sus imprirais Priuceps, cui longo teoiwreanie v&qnwn
,
ria, Jacobi, et Joscph mater : Judas vero in sua Cano- multispro.titjiis somuiis-j.u' sigmffatum, esDlone epj-

nica satis habeat se vocare jralrem Jacobi, non tomator ejus Joannes Xiphilinus scribit; et Tacitus
audeatautem dicere Domini: Simon quoque seu St) - Hist. lib. 1 cap. 10, occulta, inquit, lege fnti et osten-
meott, de quo mox , simpliciter vocetur filtus Cleo- tis ac responfis desUnatum Vespasiano Imfierinm post Soittlegiis
phx. Fuerunt autem omnes ex Nazareth Galilffii fortunam credidimus. In hac ergo pridem concepta addictus
quenudmodum censebatur etiam ipse Christus, non spe, ajiud Judxam Carmeli Dei oracula consulentem Vespasiamts

nisi fortuito natus in Bethleem videturque dici pos-
se, quod communis utriusquc Miri;e avift ihli, di-
missa Bethleem atque Judaea, Nazareth in Galiteam
migrarit, cum domo et familia sua. Porro Cteipham
lpsum quoque fuisse ex Tribu Judaverosimilius est
huicenim tribui Fratres Domini adseribitChrysosto-
; ita conjirmavere sortes , ut qttt !<jitid cogitaret volveret-
qhe animo, ipiantnmltbet mafjnum id esset, proventurum
polHcerentur; sicut scribit Suetonius Tranquillus in
Vesp. cap. 5. Quoddistinctius explicans Tacituslib.
:
2 Cap. 78. Est, inquit, Judteam inter Syriamque Car-
melus: ita vocant Montem D.Mnnjue. N> c sinwfacrutii r

raus qnidni etiam ex domo

:
el [amilia. Datiid, sed a Deo aut templum (sic tradidere majores) ara tanttirriet
Nathanitis diversa? reverentia. Jliic sacrificanfe V espasiano cum ^ spBs'f>c-
cuttas versaret ammo, Basilides Sacerdos,in*pedis ideii-
MOR APP. II SYMEON qui et SIMON tidem extis : Quidquid est , inquit, Vespasiune ,
quod
TOM. MIM.V
domum
NOT V \jxsarw et Petronio Coss. Symeon filius Cleopkx
paras seu
ptiare servitia, datur
extruere, seu prolatare agros, sivearn,-
tibi magna sedes, ingentes termi-
Thronttm Hierosoltjmorum cxctpit, inquit Eusebius in ni, muitum hominum. Ha^c legens, etCarmelitanaj an- ctiam Carmc-
Scdtt annos i Chronicoad annumNeronis septimum, qni
deinde ad tiquitatis zelatores,ex praeconcepta semel opinione lltas consuluis-
vsqne ad 101 aiiiuim Trajani x, Sosto et Siira Coss. vulgaris a?ra desui Ordinis continua ab Elia successione in Nto ie dtcltur
cvn Episcopatus sui xlvi martyrium subiisse
,
dici- monte, totis viribus id agere videns, ut persuadeant,
tur et xviii Februariicolitur, plenius de eo Bol-
ulii
verum ibi veri Dei oraculum constitisse, in oratorio
landus, tunc necdum distinctionem triplicis Jacobi quod sub invocatione Deiparce istic fuerit, ab Apo
edoctus, neque eam quam proliavimus in Martio Jo- stolorum aitate consecratum frequentatumque; non
potui
 HISTORIA CHRONOLOGICA. n,

potui non animadversura relinquere; quod rem in , i Regum retnlisset quod S/iul parta i/icloria d Amn- n
ACTOBR D. P.
omnibus eum quibua proponitur circumstant.iis pro- lee in Carmelo ere.tit sibi foriUeem triumphaum, ei
,
„ lu ItOS t-
fanam totamque ex haruspicum disciphna descri-
, Domino de initiU manubianm (quo
oblulit holocaitsium
litlem ne qui-
ptam ita ad se traherent ut non viderent eadem
; , tamen locoaliusintelligit.urCarinelus)Mr scribit. Ex tlrm Juditum

opera Tacitique auctoritate everti quod tantopere ,

his mihi conjtci posse vnlclurDenm, quemCarmi -h dioit
futsse,

stabilitum cupiunt Deiparae vetus in Carmelo sacel- Ttteitns, fnisse Deum, qni stne finc vivii el reiinnt, cui
lum atque hoc paucis indicavi ad vnt Aprilis, agens
: Hebriyi illo in monle succjirnnii opcrcbiint, eumque ibi-

de B. Alberto eorum Legislatore num. 60. tlem vcncrabnnlur, aram etreverenttam liuhcuta , iunn-
6 Talia dum commentarer, contigit etiam in Hispa- mc vero tcmplum, lioc enim snlum in Jcrusalein ; inuo-
nia disputationem nasci eirca idem argumentum, minatnm vcro, qititi non illi particulare nariicn ul cete-
inter Grogorium de Argaiz Benedictinum, auctorem ris diis Gcnlium. Basilidem vero Sncerdolcm Hebcxnm
Contradi- lihrorum quibus titulus Populatio Hispaniarum ec- faisse conjtcio : quia Suelonius ea de re vcrbn f-ictcns,

centlous clesiastica; et Hermenigildum a S. Paulo, Apolo- meminit Joscphi cujvMam cupiivi Hebrtri, ea felicia
merony- scribentem pro sua Hieronymiana Religione, Vespasiano vuticinuti, oh
gias iilque oinculii solutt. Ita con-
viiunis <]lli-

toadom, per librum sub titnlo Defensionis editum anno 1072 jectator iste, nihilo melius Basildem cum Joseplio,
Acceperam quidem ex Hispania et hunc et illos : sed quam Carmelum maritiiunm cum mediterraneo
Eliae
vides praecipuam controversiam ineo versari, uter, Nabalis conjungens, nec aitim.tdvertens qtiod He-
Ordo verius descenderet ab Elia, et utrosque iis- braeis grande crimen et legi su:e contrarium impo-
dem hypothesibusnixos continuationem monachatus nat, alibiquam .in Jerusalem eos faciens offerre sa-
ex libro de insfitutione monachorum ceterisque eo- crificium et aram habere, Hnc enim si semel fecit
dem spectantibus auctoritalibus centies recoctis Elias 3 Reg. 18, ex dispensulione diviua feeit, uticum
probare ; non magis putavi quaerendum mihi in Abulensi sentiunt Interpretes, nec consequentiara
Hermenigildo, quid de Carmelo ipso Basilidequo habuit.
haberet, quam id quaesiveram in Prajaidio Romano 9 Quanto verosimilius Lsevinus Tnrrentius, An-
Petri Crescentii, qtiod adeo non legeraru, ut nec tuerpiensis postea Episcopus? (iomponit is inler se
sed .E'j'jptiuin
habere quidem me scirern. Pystquam autem a R. P. geminum eadem de re Taciti ac Suetonii lnciiin, et
et Oentttttm
Francisco Bonre Spei accusari nos vidi, quasi ex ut ab hoc removendam suadeat appellationem Ulicr Sacerdotem,
hoc libro hausissemus alienas a Carmelitica anti- ti, ad nomen Basilidis. temere adscriptam in Sueto-

quitate opiniones inspexi eum quidem, sed idem ab

; nio per aliquem seiolum ; Tacittts, lnqiiif, Basilidejn
eoagi quod ab Hermenigildo intelligens, sepnsui li- biiiic c primorihus sEtjijptiorittn, et qindem Saccrdn-
brum, nolens in eo tempus perdere quippe cui ; lcm fuUse narral; el altoifut non nnmiuc tantitm, quod
aeque peregrinum accidebatj Hieronjmianam quae Rctjale est, sed in specie ipsa uc fnnclioue S<t>

in Hispania et alibi floret religionem, a S. Hiero- Impern omen est. Accedil quoit Carmeli quoque, \ive
nymo velut institutore accersere, quam si Paulini Montis sive Dei, de qtto ante, Sucerdotein Basililen
in Hungaria, vel Antoniani inGallia niterentiir pro- vocat,enm.iem nimirum qtti tn Serapidu tmpln appa-
bare, ab ipsis Sanctis PauloEremita etAntonlo in- ruit. In eamdem sententiam conveniunt Philippus
stitutos fuisse Ordines suos. Beroaldus, Justus Lipsius, Theo<torus Marsilius,
7 Iguoravi igitur utrumque auctorem, quatenus Isaacus Casaubonus, et praeter Carmelitas atijue
bac in parte Carmelitis adversabatur usque post ; Marcellum Donatum, neque ex bornm mente neque
reponutit illi

iiijurtosum editum Aprilem, neque adlmc animus est discere prudenter conjectantem, invenias alicujus sestim&r
libetium quid habeantde Basilide. aut quomodosinguli suura tionisantiquarium qui dubiiaverit. Taciti verba lib.
probent intentum. Postquam enitii scripserunt illi, 4 cap. 82 ha?c sunt, de Vespasiano sic loquentis
scripsit etiam P. Mag. Fr. Laurentius Angelus Es- Arceri lemplo cuuctos jubet : atqueinaressus intentus- <l"i Jioslea
in tempto
pin, Ordinis Carmelitarum Cab-e itorum et librum. ; qtte numini, rcspcxit pmtc tecijnm c primoribus .Ejijp-
:<r 'i','!
i,
Caesaraugusta? publicavit cui titulus, Ruina idoli tiorum ntmine Basilnlcin, qttcm procttl Alcciiiilria tippnritit,
Ciirmeliciii, quod somniavit Revereudiss. P. Fc. Her- plncium diccum iltnere teijrti corpore detinevi lntml iijno-
meniqildns a S. Puulo. Quid alii de eo libro in His- rabal. Percuncttttur Sacerdotes utnu iUo tlic Busilnles

pania judicaverint nescio, moderatis ingeniisdispli- Irnifihnu ivsscl : pcrcuiicttitltr olnio.s : ilcinquc mifisis

cuisse tituliim, fastus atque arrogantias scriptore equitibus cxploral illo temporis momento octoyinta mi-
religioso indignceplenum, patuit per libellum anno lilnis passuum alifntsse. Quid autein Suetonuis? Cttm
1078 impressum Hispali, quem nuper accepi, qui- de ftrmitaic Tmperii capturus aiispicnnn, sedem Sera-
que inscribitur, Explicalto cttjusdam loci Slietoniani pidis suminohs omnibus soltts intrasset, nc proptlialo

ct E.ruincn Divinitatis quam Vespasitinus m Garmeto nniltnm Deo titiitlem se coiirerlisset ; v< rleints, coronas-
qutin modeste (ut illic assolet) Bnsilides... oblulisse
cotisuliiit : plenum multa et solida eruditione opus- qtie, ct piiniftcia
rtrutans Mar- quem ncquc adtnissum quoouam, ctjmn
cltio tle Mon-
culum, quemadmodum et reliqua Auetoris Excel- ei visus est : u

dejar el Aijro- lentissimi Opera, Domini, inquara Gasparis de Men- pridcm propter nervoritm valetiidinem vtx nnjccdi, lon-
poli, tjcqttc nlicsse consttthat.
doza, Ibagnez de Segovia et Peralta, Equitis Alcan-
tareni, qui roagnis nuper juribus auctus, per eaque 10 Nihil erit in tota profana historia tutitm a

ex duplici capite Magnatibus seu Grandibus Hispi- depravatione, si unicuique liceat. ex praejudiciis qui-
niaeadnumerandus, salutatur Marchio de Mondexar biisdam propriis, sic torquere auctnres Gentiles, ut
Valhermoso et Agropoli, Comes Tendillae, Dominus ubi quam maxime utuntur vocibus phrasibusque
Provinciae Almogueranae, oppidorumque Corpae, idololatricis, idque cum summa rerum alqtie verbo-

Meci, Fuente-nobillae, Loranzae, Azugnonis, \'iane rum consonantia, ibi credantur de Christiana fidei
etc. Hic raihi soltts abniide sufficit, ut meum judi- mysteriis a Christiano Sacerdote celebratis loqui.
cium paucis hic tuear, contra Auctorem Armainen- Interim cum Basilidein Iego c prtnwi ihus JSguptio-
tarii. Neque tameu totus mihi ex Hispanico, quo et rum, et Sacerdotibus Serapidis ac civibua Alexan-
alii scripserunt, Latine faciendus erit : sufficiet de- drinis ita familiariter notum non dixerim eum :

libasse paucula, atque imprimis cum eo quaesivisse, etiamSacerilotcni Dn Carmeli oum Torrentio «t Mar-
quisetcujas fuerit Basilules iste, per quem respon- silio, sed Saceribilcm Serapidu aut certe Vespnsiani,

sum in Carmelo Vespasiana datum scribitur. qui auspiciorum et haruspicitiie eapiendas causa,

i
8 Marcellus Donatus inter ahos Tacili comtnen- quoties ei ,'isum esset, comitabalur caslra; et tunc
tatores Parisiis editus an. 1608, post collecta et iu- cum Alexandriam Imperator accessit, post terguin

dicata Scriptura locain laudem Carmeli, cum ex lib. relictus erat aeger in via. Pro voce autera lilieriut.

qua?
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
qux Torrentium torsit et alios fugit Lnobservata, si blicum cap. 3 legitur, quod ab JEgypliis quibnsdam 11

ef Profanls
AtCTOtlE n. P. tmhliberius substiluat, id est familiarivs quam tuli nautis opportunissime in liltora, qiuc subsiiiil Cnrmelo
yespasiamtm monti Plttvnhix, Irnnsveetiis (uil Pijthagoras, ubi
loeo ac tempore decere videbatur, fortassis integer
soltts
talittu CO'
TusZmum'
y.ara 70 iiwj ul plurininm degebat, non debuit Latine
mttari. el genuinus sensus Suetonii habebitur. 1'rimusquod
equidem sciam Polteonydorus, e.\ utique ajtate scri- scribi in templo, sicut feoit Jamblioi interpres
Arce-
bens, qua inculta prorsus jacebal Ronianss antiqui- rius ; sed autem ibi didicerit, et
in loco sacro. Qttid

tatis ernditio, opinioni suss fulciendae idoneum Ba- utrum cum Deo an cum daemone sit versatus, defl-
silidem istum censuit. : quem alii deinde aliique ex nient. auctores qui eum pro celeberrimo Mago ha-
suo Ordine secuti, in eam demum auimi obfirrnatio- buerunt et laudarunt; inter quos Plinius et Dioge-
nem induruerunt, ul pro vindicando sibi relinendo- nesLaerlius; hic quidem ex sententia Timonis,
et

qne illo ita nunc certent, acsi in eo agatur summa Satyrici Graeci perquam vetusti. Porphyrius autem,

praetensionis suae quod merito miratur Rxeellen-

:
allegato Antonio Diogene Alexandri Magni pcene
tissimus, quem dixi, scriptor, censetque ea ratione oo;c\", dicit, ijliod ad jjEgyptioS et Ariilies, Clltildxos

plus offici tam debilia adhibentur fulei-

causse, cui et Hebrsos accessil, apud quos el somniorum interpre,-

mcnta. ut ea virprudens non possit non contemnere tajidorum scientix aceuratissimc operam dedit, tum tli-

etiamsi alias de reipsa non dubitaret. vinatione qux fit Ibure prtmus ipse usus est ; Isocrates

UCerte nihil noieret Carmclitis neqne eis de- vero in laudatione Busiridis ait de eo, quod cnm in
tralieret detrsctus Basilidcs. Quid enim prohibet, stEgyptum profectus illorum disciplinx se tradidisset,
j\'on prxjudl-
eodem in monte. utique spatioso et amplo, antra tuni reliqnam Pkilosophiam primus m Grs&ciam intulit,
cat anliqtir-
qusedam et speluncas circa fontem Elise occupari litm sacrifiiiorinn ci consccrationum in templis magis
toti Cartne-
litarum prx- ab eremitis Christianis, si qui timc fuerint, eosdem- qunm celeri sludium liabuil.
tensx, qtie ilu suum habere sacellum, seu oratorium, quo- 14 Talis cum esset Pythagoras, quando ex -Egy-
curnque deimim nomine appellatum, id.]Ue jam inde ptoin Carmelum appulit priusquam rediret in Grse- qaando in
a temporibus Klia> et una abinde leuca (tantura ; ciani, si non alios ibi quam veri Dei ministros repe- co moraba-
non utique diu moratus fuisset, neque facul- tur Pijttta-
enim spatium indicare videtur Antonius Gonzales rissct,
ooras.
in suo Hierosolymitano Itinerario lib. 3 rap. 30) in tatem lnbuisset adeo iibere ac solitarie manendi.
E
summo montis verlice, idololatricum vignisse cui- Atque hsec sufficere puto, ut credatur, quod Eliani
tum i*-tic ubi Elias suuni olium obtulit sacrifioium? sacrificii locus, sic fuerit Gentilibus venerabilis, ut
ex quo scilicet translatis inAssyriam decem tribu- ibi ab annis ante Christunt quingentis et ainplius
bus. Samaria et quidqtiidei suberat regionum tra- profanaj sortes consnlerentur, et idololatrica exerce-

ditum est alienigenis, snperstitinnes suas cumlsrae- rentur sacrificia per extorum inspectioncm, secun-
litica religione inixtuns : sicul hodieque Turca? dnm haruspieum disciplinam esto aliquid Judaico- ;

ipsi praedictum sacrificii Eliani locum in summave- rum rituum ceremoniarumque iis fuerit ailmixtuni,
neratione babent, juxtaque Mosqueam seu fanttm pro eorum usu, qui Christi setate vocabantur Sama-
suum, uti scribit Gonzaies. Licet autem tisque ad ritani, circumcisi asque ac veri Judasi ,
quemadmo-
tempora Vespasiani nuda dumtaxat ara ibi steterit; dum et ^Egyptii Magi, propter quos etiam Pij-
illi

cum lioc tamen optime consistit, in ascensu montis, thagoras fuit circumcisus, nl atlijta mgrediens, sEgyp-
rudera Bertholdus invenit seculo
istie tibi sola illa tiorum mysticam dxscerei Philosopltiam, uti scribit
xn, sicut scribit Joannes Phocae, fuisse eedificium Clemens Aiexandrinus quod ipsiquoque potuit pro-:

amplum, pro usu tam ministrorum quam adventan- fuisse in Carmelo ab liberiorem ibidem commoratio-
tiuni, siiperstitionis causa primttm. deinde post loca nem. Et haec omnia, ut dixi, nihil Carmelitis prae-
sacra repurgata etiam religionis ; quamvis ut dixi ea judicant, si modo hypothesim ipsi suam possint
religio diutuina non videatur fuisse, oocupantibus aliunde probabilem f.icere: quod egointelligi etnunc
citolocum opporluniim et na'tura satis mnnitum bar- volo etvoltii semper, quoties aliquod eorum assump-
baris, exquo factum sit. ut jam inde ab ajtate S. tum, ad illius probationem adhiberi solitum, adduxi
Hieronymi desierit is inler sacra numerari freqtien- in controversiam.
tarique.
12 Ceterum non debet insulsum videri, quod Ta- III JUSTUS qui et JUDAS.
citusdixerit, Carmelum vocari Montem Deumgue.

quodCarmctus NamtitPrudentius lib. 1 conlraSymmachumv. 297, _/\nnoo Trajani x, C. Sosio Senecione lv, et L. Li-
a Gentitibus Gentilibtts exprobrat, cinio Sura iii Coss. Christi annum rvu notantibus
pro Dco sit scdit ab
Qitidquid kumus, quiclquiil pelagus miralnle gignil posl Simconem tcrtius factus esl Hierosohjmorum Epi-
culfirs. an. 107
Induxerc Deos : collcs, frcta, flvmina, (lamtntts. scopusjitstus, e.r eircumcisioue. Ita Eusebius, et qui-
el Rabbi Moses Maimonides in Sepber Akam cap. 8 dem Groeceetiam loDotoyscribens. Epiphanius, quem
§ 1 Gentiles venerantur montes, In quem sensum et sequitur Georgius Syncellus, Vetus Judam appellat.
ad locum respiciens Vossius, de Idololatria
Taciti membrana, ante annos circiterDcccscripta, mihique
lib. 2 cap. 02,
ait Mont Carmelus, m qno templum
, a CL. V. Evaldo Rulaeo IC. Harlemio communieata
nnlliim. ipse qnasi lemplvm erai numinis, imo et coi/tus r.ioi ruy ll?Tpiap/<ic hpoooJ.v/j-oiv, sic habet -/ 'Ioi>jzc
ejus nam Caimelus Deus conslabal genio loci el vasio
: o AiVaioi;; ut alterum velit essecognomentum quem- :

moutis corpore : quomodo et de ceteris suis idolis admoilum et 5. Jucobus dicilnr o AtV.aioc Justus.
Bentiebant Geniiles. Sic Scylaci Caryandensi in Existimo potius nomen Judo:, propter memoriam
Periplo, qui ante Alexandriim magnum et Aristote- Proditoris aboniinabile Cliristianis, in nomen Justi
lem tempore Dorii Nothi scripsit, pag. 40 editionis commutatum fuisse cuni ordinarettir, et sic ulroque
Vossiante, enumeranti loca Tyro vicina nominatur nomine dictum ;
quemadmodum infra Judas-Cyria-
"Opoc 0eo5 npiaamy Mons De: [acies et paulo infra : cus, et inter Apostolos Jndas-Tliaddxus. Episcopatus
Carmelvs ipse, 'Opoc iepm> Aiic, Mons templum Jo- hic secundum Eusebium triennalis dumtaxat fuit, fi-
uis. Neque enim 'Iefiv Gra?cis riumtaxat significat nitus anno Trajani xiv Christi cxi. Et in his potior
templum manu factum, quale in locooraculi, dequo fides habenda Eusebio, in vicinia scribenti annosque
nobis qusestio, nullnm eral sed quidquid Dtis aliri ;
per Consules digerenti, quam aliis spatium temporis a(j
biitum ett, Scholiastes Graeciis Aristophanis in
uti indicantibus per solos litterales numeros, in quibus
Plutum recte observat, hpov eotito.v to a.mt-i.ii.ao-j nimis quam facile errari, patet ex diversitate exem-
Tot;(: eoic.
plarium praelo vel manu curatorum. Nam in ea
13 Itaquequando in Vita Pythagorae apud Jam- quam dixi Membrana, anni pro Jacobo Simetme
et
singulis
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
A singulis 26signantur; pro Juda \'.', 17 apud
ttef ferre puto, quam ille multum vel parum solide Catho- D
ffon fUU Georgium Nicepliurum Simeoni solum /-•/, 23.
et licus fuerit, ubi de causa religionis non agitur, sed ALCTOBE D
Marti/r.
Judx seu ./115/0 C. 7 dautur, et priores numeri ad de sola anotoria menle cum aliiscoaevis oonferenda;
Trajani initia aegre perlingunt quem tamen oonstat: juxt.i quam a Salmasio lector inveniet accurate ex-
non nisi annox Imperii sui lertiam Christianis per- plicatos Essenontm mores, ritus. religionem, GraB-
secutionem suscitasse. Itaquo quamdiu licebit sequi canicis superstiti bus permixtam; atqne mirabi-
pneeuntem per Cunsules Eusebiura numerorum sic tur prupler nonnulla, quae videntur cum monachis
varie nolatorum ub aliis non maguam habebimus P"sre,i subortis habuisse oommunia, cum eafuerint ""'
rationem. quara benignissime umpta, dignos esse visos nuos
"'"'""''
r ° mus mana- '

Theodoricus Pauli in Chronico universali hoc

l(i ,. , .
mona-tici status zelatores aliqui vellent agnoscere
.

thosinSij-
elogium texit. Re el nomine Justus, Judxus nalione, pro majoribus suis; tantum ne cogantur assentiri rlaanttS.
audiens salttliferam prxdicalionem sanctissimi Aposloli Hiuronymo, sic scribenti de S. Hilarione " ''"">""*
Necdum :
>

Jacobiel S. Simeonis, licel. 1'rinceps Jndxorum, con- tunc monasleria erant in Palxstina, nec quisquam mo-
veisus fiiit et bnptiialus aS. Simeime Prtrfu.il autem naclium unle S. Hilnrionem in Syria noverat. Ille
ierlio loeoEcclesix Hterosolgniilnnx, valde egregie et fundalor et iusiitutor liiijus conversalionis et stndii in h ic
laudubiliier; itaeuodnon solum JiuLeos, sedetiam mul- IJ rovincm primum juit. S.ilis noius erat Hieronymo
tos Genliles sun prxdicalione miruculorum corusca-
ti Joseplius, nec fugisseeam poterant quae de Essenit
tione convertebat el Uapthubat. Prxfuit vero aiuus 711111- habet non tamen
: ipsi vel per somnium incidit o i-
que. Tundem Domiiu cxm feliciter qutevit in
ituiw gitareillos Monachos fuisse. Qu .ne I sifuissent,
Clirislo. In libro autem ISellorum Dei, in pace Eccle- non potuissent illinon magnam praebuisse materiam
sise migravisse Juitum dicit, anno jam notatu, v dic Eusebio de Marlgribus Palaestime scribenti.et tamen
Maji:cu\ quem diemejus quoque memiiiit Florarium nec semel quidem unum vel Essetmm vel Monachum
Sanctorum MS. addito titulo Martyris. Atqui anno in certamen adducenti, loto qno persecutio quam
3 cxi jam plane cessaverat persecutio. Cetera quffl tracl t duravit decennio ; oum de jEgyptiis Mona-
nulli certiori historiae repugnaut, accipiat uausquis- chis iliustrium aliquof Martyrum Passiones extent, ..
que ut volet nobis satis non fuerunt ut huic Epi-
;
iinprimisS. Cyri xxxi Januarii, atque universim de
scopo inter Sanctos daremus locum, sed inter prie- omnibustesteturS.Athanasius in VitaAntonii num.
t^rmissos retulimus tomo 2 Maji fol. 2 litt. F : ubi Gl, tantam eorum fuisse alacritatem una cum ma-
correctum cupimus lin. 2 et pro lib. 4 Ilisl. Eicl. gistro suo palam se tyrannis objcctantinm, nt moius
cup. 1, substitui in Cltrontco: nani qui ibi nominatur jiidi:> ub Antonii sociorumqtte constatttiam, pracceperit
Justus, non HierosolymitanaB scd AlexandrinaeEccle- nrc eorum
nullnm penitus monacliorum aut observare judiciiim attt
Eiisebius
siaa fuit. tii civiinie manere qno tamen non obstante legimus meminit,
:

in S. Petri Alexandri Vita monurhos quoque relujwsos stil bene

.F.oijptiorum,
cum
PARERGON II.
viros

voluisse.
suo Episcopo incustodia carceris permanere

i9 Non equidem negaverim horum disciplinam,

De Essenis sive Esszis, pev quos aliqui mona-
in suis qua? habuit sub S. Marco prineipiis occasio-
chismum ab Elia usqueposl Chrislum con-
nem dedisse Philoni, ut quomodo Lnctts tiurrat Hie-
tinualum volunt. rosolijmis credentes omuiu habuisse communia, sic et
Ule Alexandrix sub Marco fieri Doclore eernens, qnasi
J\d hujus Episcopi lempus pertinet locus Eusebii in litudem genlis sux libruni suoe.r eorum conversatione quos Pltila
in Hist. Eccdes. lib. 4 cap. 22 ex Hegesippo scri- quin et Esssos eosdem nuncupaverit; sed mala ftde
scripserit,
bentis, quod Ecclesiam, scilicet Hierosolymitanam, hoc nomen in JSgypto fuisse, velhos ori nera suara J " rfj0J et
Essxos fecit
Itactenus virqinem vocahttnt, propterea quod vanis ser- a praememorata inler Judseos ha?ivsi sumpsisse
Heqesippus moutbus nondutn corruptu fueral. Primus aitlem The- neque dicit Philo, nec si diceret posset probare scd :

eos Inter biiilus, indigne ferensqiwd non esset crealus Episcopus, praesumi deberet eadem vanitate ipsos sicappelhsse,
lucreticos
eam occulie viliare est aggressus. Fuit liic e septem propter quamdam institutorum similitudiiiem, qua
svi eev i re-
censet. il/ts sectis tn Judiiicu popitlo prosemtnulis adversus voluit primos Alexandriae Christiauos, crodi et ap-
! tribum Judx et ndversus Chiislum.qnasidem Hegesip- pellari Judaeos.
pus recenset, nominuns Essxos, Galilxos, Hemerobap- 20 Jam quod ad Enoch de Amitltim attinet, de
ttstns, Masbothxos, Sumurilas, Sadducxos, Phalisxos. quo Pakeonyilorus in Fasciculo tripartito lib. 2 cap.
Videantii, qui tanto strepitu Essenos, Josepho Soli- 3. quasi is in monte Cttrmeli Frntrum Rectorac Prx-
noque descriptos, laudant ut Monastici status ab Elia pnsilus conslilutus, et ad praedicationem Joanuis ctim
instituti propagatores conservatoresque inlegenova, quibusdam Fratribus sttis Christo junctus, septimusque
an eos satis verosimiliter ab Essxis jam dictis se- tn nuiuerum lxx.ii discipulus oidinatiis inde ab Apo- — Eomm ii-
cernere possint. Mibi 'Eror*ic et 'Eaeaiet; idem esse stolis Nicopoli Episcopus, tandem cttm S. Marco pro-
ttitulonm
videtur, sicuti idem est 'ESeatjY.voc, et Kfoaffaws civis fetius in /Eqtjptum, construclis ibi monasteriis Frairt- Enocti Car-
Edessx, et alia hujusmodi infinita, invenienda apud busque reliijwse insiitniis, post martyrium Sancti mtiitam
Steplianum de Urbibus. Videri possent quae de Es- reversus montem Cavmeli, defttnctusqtte vn men-
sit iu
ttnte sec 15
"'""' d '*"
senis eruditecommentatus est in Plinianis super So- sis Juliianno Dotnini i.xn ad istura, inquara, Ennch
:

linum Commentationibus Claudius Salmasius, Pari- quod attinet. talia de eo, sine idoneae antiquitatis
siis impressus duobus praegrandibus Tomis anno teste dicta, nemo hoe terapore prudenter admiserit.
1619, cum adhuc optime Catbolicus esset, postea Necenim allegataa Palseonydoro Historia Alexan-
in transversum actus non ha?reticae
factionis studio, drina, cura Itbro de insiitulis Monachorum et snpple-
sed taedio patriae, ubi se dolebat supremo Divionen- menio Sigebetit de illustribus viris, ipsius Paheony-
sis Parlamenti Praesidatu jam
certa spe preheuso dori sstatetii, id est seculum Christi xv videutur
frustratum, neque postea sic a Catholica religioue superare; nec fidem apud verasantiquitatisstudiosos
alienus, quin fateretur cuipiam mihi noto, hac sola invenirent pr.edicta. li^et etiam absque Carmeli et
cogitatione se retineriin Hollandia, quod bis mutare Carmelitarum mentione apud ipsummet Sigebertum
partes turpe nimium esset viro erudito, cui facile legerentur; sedceteris, quas plurimas suo Chronico
esset ut in forensibus causis, sic et in qunstionibus intexuit, fabulisannumerarentur, proptertot priece-
de fide partem utraralibet tueri. dentium seculorum silentium sicuti iis adnume- :

18 Ceterum in Solini commeutatore parum re- rantur qute de S. Servatio Tungrorum Episcopo te-
mere
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
mere credidit, tamquara liic ex S. Joannis Baptistae pnedicando. Tandem plenus virtutibus e.t miraculonim D
AUCTWIE 1* consobrino nalus, ipsius Ghristi in tertio graducon- gloria clurus quievit in Christo. Cttjus feslum colitur Joannts,

sanguineus fuerit, licet certuni sit vitam prorogasse Matiiias Satutus, octava successione sequens, et Pa-
Hterosolgmitanai Ecclesiie prxsideus, vir
usque ad an. ccclxxxiv. Egiraus nos de S. Marco triarchatul

ejusque m
.Egypto Apostolatu die xxv Martii. tam- enit strctuiHS in upere verbi Bei ; de quo mira et plena
quam niort.uo circa anniiin Christi lxviii ; et scrutati fule gesla narrantur : qutmulta proChristo perpessus, "athlx,
Enochi vestigium in anliquis ultimo in pace vitum fiitivit. Ipsius festitin celcbrotur
omnia, nullum istius

de illo monumentis potuimus deprehendere. III Kulcnd. Febriinrii.

Piulippus Sanctus, canonice nonits Palriarclia inca-
IV. ZACCH/EUSvel ZACHARIAS. thcdratus, postqitam pnuco tempore Ecclcsise guberna-

V. TOBIAS. culis functits fuerat ; feliciter quicvil, mitltis miraculo-

VI. BENJAMIN. rum signis et virtuttbus tam in vila qwim posl. mortem
VII. JOANNES. clarus : cujus festum cohtttr iv die Augitsti. 1'hilippi
:

VIII. MATHIAS vel MATTH.EUS. 23 Siinili modo Florariura MS. suura quibusque
IX. PHILIPPUS. diera assignat, praeterquam Pihlippo; et quidem ex
eodem.uti verba significant, fonte, diversumtamen ;

scilioet Zacch/eo xxiii Augusti, Todle xvn Decem-

_/\_nno Trajani xivChristi cxi L. Calpurnio Pisone bris, Br.NJAMiN xi Decembiis, Joanni xxin Angusti ; dies e/iam

et Vettio Rustico Bolano Coss. ordiuatus esl Hiero- pro quo tamen in Indice notatur dies x Maji; Quae cttttits nota-
ti ItiFlo-
sohjmornm Lpiscopus post Justum qnartus Zacch^us miramur unde definiri potuerint, cumneque in Gra- rario.
(E|)iphanio et Nicephoro Zachauias dictus) post qnem corum neque in Latinorura fastis ullis oceurrant.
l'ost Juslum
ab an. 1] 1
quintus fuil ToBIAS, sextus Benjamin, septtmus Joan- Solus Mathias, cum eodem quosupra relatuselogio,
Episcopi sex, NES.ecrniuuMATiiiAs (Georgioet Niccphoro Matthxus Usuardo innotuit, et ex hoc ceteris Martyrologiis
vcatusj nonus Philippus. Ejiiscopatum Joaniits usque Latinis : in cujus fide de ipso egimus xxx Januarii ;

ad decinium nonum aniium Trojani extendit Epipha- sed non sine formidine, quia mira illa et plenafule
nius Euseiiius simul omnesperducit hsi/hc ad annum
: gesla quae illegat, nulli Gra?corum cognita, vehe-
oclavuin Hadrioni, et sic inter ordinationem Zucchsei menter nobis suspecta sunt nunc autem etiam Ex kis Ma-:

mortemque Joannis, relatam ad ann. Christi cxvi, multo magis, cum videmus Theodoricum Pauli thius cidetur
anni essent dumtaxat sex; atque hinc ad inortem utroque libro dicere, quod festum celebratur Ka- m ciim Apostoh
fuisse con-
Philippi, an. Christi cxxv adscriptam, fluxissent lendas Fcbruarii sive xxin die Februcfrii. Atqui hi dies
fttstts.
universim anni quatuordecim inter duos Episcopos valde discrepant, et ultinius proprius est S. Matltix
usqttt ad dividendi, quibus aliorum calculisolum tresquatuor- corpus prope Treviros servari credi-
s/postolo, cujus

an. 125. ve annos concedunt. Theodoricus Pauli longius ex- nominis ecclesia, eaque fides revelationi-
tur, in sui
tra chorum saltat, quando Juslum obiisse dicens bus et miraculis confirmata habetur cum interim :

anno cxiv, cum Zaccheeo eique attributis sex annis
pervenit usque ad annum cxx sed prudentior dein- :
ceps absiinet a notando numeroannoruin etChristi.
Causa autem t;im celeris intra tam paucos annos
successionis refundipoteritinproprium
lius Ecclesiae usum. ex memoria grandaevas quara
in 5. Simeone suspexerant senectutis, non nisi an-
nosissimum quemque et diutissime in ecclesiasticis
ofiiciis versatuin tali gradu dignum censentis neque
etiam Romani dicant corpus ejusse possidere in ec-
sub lapide porphyretico, et
clesia S. Mariffi majoris
caput ejusdem adhuc ostentent. Unde autem Epi-
scopns Mathias, Graecis prateritus, cultum apud
quemdam il- Latinosjam olim meruerit, si qusrat aliquis; non
aliam verosimiliorem causam inveniet, quam quod
corpus ejus (sicut et 5. Judx Cyiiaciiniva nominan- Cuin liujiis
corpus sit
di) Hierosolymis translatum fuerit in Europam, ac Trectris,
: forsitan Romam quod nunc habeatur pro corpore ttomx eiit
;

enim gravisaliquapersecutio aGentilibus incubuissc Apostoli Mathise., ut in similibussiepissime contingit. corpui Epi-
scopt.
in Judasos scitur, ipsique Judasi, in/Egypto Assy- Sicut autem confusa est notitia corporum ; sic potuit
riaque tumultuantes identidem, Hierosolymis viden- et ista qureUsuar-
etiara confundi notitia Actorura ;

tur satis quieteegisse ut proinde difficulter in illas

: dus vidit tam mira sub nomine Malhix Episcopi,
causas refundi possit tam crebra mutatio Episco- sumpta esse ex Actis Apostoli, sed apocryphis, omissa
porum. ea parte quse hunc proprie spectabat. Imo quod
; 12 Elogia a Theodorico Paulo singulis attributa Trevirensis monachus, in opore de Vita et Transla-
referri operas pretium quis putat, h»e habeat ex *
si tione S. Mathias Apostoli, sectilo xn scnbens, cre-
utroque libro collata. Zaccii,bus Stpiclus quarlo loco diderit ipsuir, Roma missumTreviros; fortassis aliud
succedens, postquam egrcgie e.t elarissime sex annis fundamentum no.i habet, quam quod duos illos ne-
Eloqia ex Hierosolymorum ecctesiam. rexisset in Christo quievit quirct distinguere, nec sciretur quomodo revera
Theodorico, xxni Aiigusli. Treviros allatum esset id, quod ibi anno mcxxvii per
Zacchxi,
Todias Sanctus, natus de sancla civilate Jerttsalem, revelationera inventum est.
et ex circumcisione ad fulem Chrisli signis.et doctriius Habemus nos Bieviarium vetustum, ante annos
perductus, et Christtani iiomints cltaractere insujntttts, trecentos et amplius manuscripttim ex usu Eccle-
quinto loco Hierosolymorum Patriarcha divinitus prsesi- sise S. Sepulchri in Jerusalem, qtiod fuit Domus S.
gnatus succe.ssit, tempore Trajani, et multos Jttdieos Joannis Baptistx in Harlem Hollandiaa oppido, nes- Ilnjus culttts.

converttt qui poslquam aliqwmto lempore prxfuisset,

:
cio utrum ad Equites an ad Regulares Hierosolyrais
migravit. Cujiis festum colitur xvn die Seplembrk. propagatos pertinentis, ubi ad in Kal. Februarii
Benjamin Sancttis, Sancto succedens Tobtx, Sacer- notatur S. Mathi/ts Episeopus Jerusalcm, sicuti et in
doluimsummtinisanctxHiertisolgmitanxEcclcsiatdujne impressis dictorum Equitum S. Joannis et antiquis
el laudabiltter assumcns electione
superna, rexit irre- Patrum Carmelitarum eumdem usum sequentium,
multosque ad fidem sua prxdicatione
ptrJietisiitiliter;
cum
Benjamin, Officio de comtnuni Confessoris Pontificis, quod
atlraliens, bapttzavit. Tandem complelo
minislerio suo, Carmelitie deuique mutaverunt propter S. Telespho-
Sacerdoliumstmul etvilam feliciter finivil.Cujus rum, a v Januarii per Vigiliam Epiphania; occupato
festum
colitur
huc translatum, postquam impetrarunt ut is sibi
Joannes Sanctus, septimus Patriarcha subrogatus
adscriberetur, quia ex Anachoreta factus fuit Papa.
S. Benjamtn, Hierosotymilatne F.cclesix
moderamina
lehctler gubernans, divinum cullum
per lotam Judseam
augmentavit, constanlissime palam cunctis
Evangelium
PARERGON
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
cujus Regulx et Ordinis professione, nos eorum se- D
PARERGON III.
quaces usque in
benedicta, in diversis
hodiernum diem. ouxiliante Virgine acctobe d
mundi partibus Deo famulamur,
t.

An pro certocredi debeat, quod hoc seculo n cui est honor et gtoria in secttla
tecukrum.
scriptus Josephi Antiocheni de per-
sil libcr 26 Hactenus primum CaputConstitutionum, quod
fecla militia primitivat Ecclesiie, cujus uni- post pauca sequitur Caput secundum statuens
quod
cus dumtaxat locus allegatur ab auclore in Ordine sinl Provincix viginti dnx, et earum de- ac divislone
cim^ Hispania, uitima nominatur Aragona: dequibus ,'""' mcia -
seculi ul minimum xm.
Lezana, post explicatum Capitulum Generale anno """ 22 '
«ccccxvu in Conventu Balneolarum Provincia? Nar-
/\nno mccccxcix Venetiis per Lucantonium de bonai celebratum, ait
/n antiqulhts Divisa fuit in hoc Capitulo :

edttls ordutis Junta Fli.rentinum, diligenlia Vener. Bacalauni Provutctx Htspamx in duas, qnarumuna vocalur Castel-
Constitu- Fr. Joannis de Puluciis de Novalaria impressae fue- ttr,relinetis locum Provtncix IIispanix,ctaltera
tiontbus, Arago-
runt, quas liabemus, Conslilutiones Fralrum Ordmis nix, ultimum locumiuict pructnctas ienens; tuncscilicet
Beatissimx Virqims tle monte Carmelo, verosimiliter quando Patribus Carraelitis primo visum esl dignttm
juxta exemplar earum, qua3 fuerunt antea anno etjuslum, ut Fralresprxdicti Ordinis, qui sub unius Re-
mcccclxvi ordinatae et publicatae a Vener. P. Joanne gulx professtone vivunt, umformes in observanliis cere-
Soreth liarum autem Rubricu prima docet, Qualiter
:
moniaruminvcniunlttr etideo decteeerunt Prxcesso-
respondendum sit quxrcntibus, quantlo et quatiter aut rum inslituta, secundum quod Regulx coiisonant el vitx
quomodo Orilo noster sumpsit exordium, et quare di- Fratrum convenire videnlur commendare : , in scriptis
cimur Fratres Beat.e Marix Virginis de monte. Car- Quae sicdeducta legens aliquis, numquid existimaret
mclo. Sic autem habet : Cum quidam Fratres twstri Praefationem istam compositam fuisse manu vel man-
Ordtnis juntorcs, i/uxrentibits a quo vel qitomodo Ortlo dato electi tunc Generalis Joannis Grossi, vel saltem
1; noster sumpsit exordium, vcl qitare dicimur Fralrcs in aliquo GeneTali Capitulo in Europas partibus ce- ,

Ordiuis Bealissimx Dei genitricis et firginis Marite lebrato, cum jara divisus in Provincias plures esset
de monte Carmeli, nesciant sttlisfacere competenter.
y
Ordo, seculo xiv; cujus verbis aliquid addiderit
llinc est quod in scnptis formam lalibus rcspondendi Grossus.utsuo tempori Prajfah.inem istam untaret'
rolumits relinqttere el lestiiuontum verilali perltibenles t, -u- . ...
• i i „ ~ . , -
' gv-r lamen
:
ita mini videbatur, dolebamque ld tecisse Grossum,
fuerinl
dicimus, quta a tcmpore Elix ei Eltsset ejits discipuli, quo primigenius contextus, qui de sua ffitate opt.i- pauciores
tnoiilem Curmeli, qui non longe ab Aclton distal, dc- mum testimonium praebere potuisset, degenerarit a a,m Mx
vote inhabttantium, mttlti sancti Palres, tam veteris
....
sua puntate sic ut, cum nequeat nunc dehnin quot
primttm
;
tcritieban-
qititm novi Teslamenti, solittidinis montis ejusdem pro Provinciaa fuerint cum scriberetur,
is sciri etiam '"•,
contcinpltiiione- cce>t'stium veri amatores, ioidem jttxta praecisenon possit quandonam primo compositus sit;
foulcin Elix tn sunctit p.vnttentia, sanetis successibus praesumi tamen merito debeat, ea omnia ab initio
eonlinntita, sttnt proctil dubio conversali litttdubtliter ac continuisse, quae inclusi de Alberto et Pontifi-
[]
religiose, prout testutur qttarli Regum lnsioria \Cap. vi.] ciis approbationibus ac proinde Constitutiones il-
;
prxseripta
elJosephus Jnliochcnus ttbro de pcrfccla mtliiia pri- las cum sua Praefatione ad annum circiter mcccxx
fornta respon-
dendi dcotttt mitivte Ecclesix Cap. xn tlicens : Perfeclorum militum pertinere quando jam aliquam aestimationem in
,

etSeguta Car- Chnsti Apostolarum coadjutures surrcxerunt, strenuis- Ordine habere poterat Josephi Antiocueni in eadem
vtclitanttn,
simi viri, soltlatii, conlemplationi dediti, sanctorum citatus liber.Quantum autem adjitamenta Grossi pula clrca
Propheturum ELx et Etisxt sequaces : qui de monte incomaiodant dsfiniendai certius Chronologiaj tan- an. 1320. ;

Cavmeli desccndmtesfer Galilseam, Samariam ei Ju- tum laudandi veniunt Sorethns atqne Poluccius,
dxam fulem Christi constantissime sparserunt; qitiqnc qui textui, qualem a Grosso acceperant, nihiladde-
iu Marix Virginis honorem in montis Carmelt dcelivio re praosumpseruiit, licet mnlta possent; impriinis
fabrtcanles orutoritim, Salvatoris Matri specialtssime nomiua octo provinciarum ad viginti duas priprcs:
servicrunt. Et hac rattone ipsitts tilulum elegerunt, ut additarum intra proximos quin [uaginta quinquean-
dicerenlur Frulres B. Munte Firgints de monte nos, uti apparet ex Lezana, eas ad annum mccccloii
Carnteli; et ita deinceps per Apostotica Prtvilcgia sunt enumerante.
vocati. 27 Niliilominus R. P. Daniel a Virgine Maria,
25 [Quos s/lbertus, eectesix Hierosoltjmitnnx Pa- tom. 1 Speculi num. 522. Caput supradictum pro-
F
triarcha et Sedis Apostolicx legatus, ante Concilium ducit, ut exeerptttin ex antiquis Ordints stalutis, a I/fttrwn
eum meneione Ltttci aitensc tn ttniim Cotlegium congregavil, scribens S. Brocardo circa aiinitnt Cttrisii mcxci scriptisf ct c.c jtf.tfatio non
Mtierti Pttlr.
eis certam Regutam, approbalam per Papdm Honorium Libro sermonum Rtchardi Artlniaehani 1'rtmutts llt- habttur
terlium, anno sni Poniiftcatus primo, sciticet anno
apud Rlchar-
Do- bemix. Kichardi Sermones nominatos invenii in
ditm Ar-
mini mccxvii : et per Gcegorium nonum, annostu Pon- bibli"tlieca Gesneri, simulque quod anno mccclxx viacanum,
lificatus seeundo, scilicet mccxxvh ; et per Iiinocenlium men-
claruerit, scripseritque varia contra monachos
quarlttm, anno mccxuv ; ct per Ale.caiidrum quurlum. tlicantes.Ipsum non babeo, nec scio ubi reperiam ;

mcclv, Pontiftcattts sui auno secundo ; et per Urbunum nam KR. PP. Carmelita; Antuerpiae, quibus libros
quurtum. annosuo prtnto, scilicet mcclxii. Situititer per ex nnstro Museo petentibus etiam lioc anno prompte
Nieoliittm IV, unno S'to seeundo die i Jttlii, uitno Do- exhibui, excusant illum esse apud se. Aveo certe
mini mcclxxxii ; et per Bomfaeium Oclnvttm, anno sui videre quid Aniimonachus iste scripserit in favo-
Pontiftcuuts secuttdo, scilicet iiniio mccxciv] Et mttltas rem Carmelitarum. Atque eoce Waldensem, ojii
Indultjentias dicto Ordini multi Pontificcs conccsseritnt, desiderio nostro faciat satis, tom. 3 de Sacrament.
et Uuris atque pturima prioitetjta dederunt [ut patet in Mart tit. 9 cap 8'J. Hic apud Lezanam in Apparatu Cap.
tltaynl Pri
vllegloruni,
mngno). Prtmus quoad InduUjeniius (iut Leo Papa 6 num. 4, sic inducit Iocutum Ricliardum in sermo-
anno Domini dcccxlviii el .Jdrtaiuts seciin-
qttartus, ; ne de Conceptione Virginis, habito Ave.iione aiuio
dus,anno DCCCLXXiu et Papa Siephunus qitinttts,
; mcccxi.ii, Dieunt ftde dujnx Itistortx, quod u tenippre
anno dcccxcii et Sergius tertius, dccccxiv. Ex anti-
; Etix el Elisxi, qttt sxpius morabuntur tu inonle Car-
quitttte tantorum Pontiftcum pnvilegiorum el Iinlttlijen- melo, juxta Nazareth etvitatem Dominx nosirx ad
tiarum factllime excerpiitir antiqtiitas et approbatio Or- Iria nulliuria, solebant hoinines devoli secreltus hubita- «« cathm
dinis per ad tempora Salvaloris tunc Eiemilx '"' 1"-'' *•*
nosiri, atque origo Fratrum nostrorum : et re usque
^
: ct tlli
. .. . thits dicit.
plures tilios sitmmos Poutifices, qui ipsum Ordtnem et prxdieaiihbits Apostotts mter ceteros siinl converst
tiltilum approbantes, tultssime coii/irmaverunt : in el in uno latere montis ipsius primo Eeclesiam con-
Moji T. III III slruxerunt,
 Vlll
EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
feeisse notavimus, mutilatis qua displicere poterant
sirurcriint, in loco illo scilicet in quo didicerant ipsam
virginibus cohabitasse. Et textibus in Vita S. Angeli et Viridario Grossi) nolim
ACCTORE D, P- in vila sua cum sodalibus
Dominse nostrse quidem accusare eum fraudis malignaj. cum possim
ob hcc nimirttm inlcr mniies Religiosos
ulvocarentur FratresB.Maria excusare intenlionem, id sibi licere arbitrati pro
primitus sunt iulserijili,

tlr monteCarmelo. Ha;c vero neque

sunt Statutorum
verba, qualia tamen nobis ut a Richardo descripta
proponuntur, neque verba Josephi Antiocheni ibi-
causa sua, neque cogitantis fieri posse ut aliquis in-
tegro textu producto nudam veritatem palam ex-
ponat non tamen possum non suspendere fidem,
:

dem relata de oratorio in montis Cnrmeli declivio fa- donec integre produclaviileam quffl ipsi placuit trun-
uricato; cum Richardus loquatur de eo quod con- cata dare. Interim nec ipsi uec alteri cuipiam inju-

structumfuisseta Fratribus, inloco in quo didicerant riam facere me existimo. si dicam mibi non constare,
Domtntvn noslram cum sodalibus f 'irgtnibus coltabiiusse quod Prafationem istam scripserit Brocardus adeo- ;

in latere mmitis; a Nazareth ad Irta milliaria dum-

que nec alterum, quod inde eductum cnpit, istum
taxat distantis. Injuriam porro faciunt Brocardo,
Josephi Antiocheni librum, astate Brocardi priorem

qui eum inducunt allegantem quarti Regum cap. 6, esse. Illi vei'o etiam amplius petunt, exiguntque ut
credam, Joseplmm proximum temporibus .-Ipo-
illuin
et Jostphum
cuni nee semel quidem nominetur Elias; in toto
ibi
vult vtxtsse
vero isto libro nusquam dicatur Elisams iu Carmelo, stolorum vixisse sub anniim Cltrisli v\\\. Quo autem an. 130,
nedum adfontem Elix universse ScripturSB ignotum, teste? Teslc, inquit Lezana, 1'asscvino in apparalu.
invenisse habitantes discipulos, intelligendo Filios Ad pcBnamlibri. Possevinum sic lego : JosephusAn-
Prophetarum sed, ut legitur cap. 2, v. 15, injert-
: tiochenus, vetustissimtts fertur fuisse aurlm-. Vi.rii ttnno

cltci. unde cap. 6, v. 2 egressi sunt ad Jordanem, ut 130. Philtppus Riliolus. At Ribotus aiiique qui multi

tollerent ligna in aedificium doinus. allegantur o Speculi cap. 8 nihil de anno neque
lib.

28 Ceterum quod ad eumdem Brocardum attinet, de astate Possevinus, ut apparet, id solum retulit
:

cupio discere,ubi et quo loco inveniatur exem- , quod fama ferebalur, niliil solicitus quam ea fun-
plar statutorum ab eo originaliter si-riptorum. si data esset: et forte alicubi pro 1300, Cyfra nna per

Eadem pra- enim tale extat alicubi, pessime consuluit Ordini fraudem extrita vel per errorem omissa, invenit scri-
/atio gratts suo auctor Speculi, quod Monumenta antiqua colli- ptum 130, quod ad alia festinantem decepit qnem :

adscribilur
gere rogatus et pollicitus, istud omiserit etferre in ejus lapsum prudenter dissimulans Bellarminus, in
Brocardo
lucem, quod pra aliis omnibus fuisset aestimatum ab Hbro de Scriptoribus ecclesiasticis, Josephum tacitus
et sec. 12,
iis, qui solidam rerum prffiteritarum scientiam in pra3termisit.
suo qucerunt fniite: nec enimparvirefert intelligere, 30 Ipsum opus, quod, ut ait Lezana, temptts edax
quid in quoque Ordine vel statu fuerit successive reinm absumpsit vel snb bibliotkecarum latebris abscon-
mutatum. Si nullum exemplar ejusmodi habult P. dit, \icet nonaffirniaret Einanuel Romanus in Elucid.
guod non
Daniel, sed secutus est exemplaria seculo xv scripta Carm. se in Universitatis Salmanticensis bibliotheca dcbet incertj:

vel impressa, ex quibus ipse qua3 voluit sumpsit, vidis»e et legisse, vel ex sola tamen Riboti attesta- tama: credi,

omissisaliis qure his[] inclusimus, quseque non po- tionesatis credimus, extitisse : sed vehementer do-
qul nec de-
bet dici an- tuisseex Brocardi calamoproficisci palamest; qua3ro lemus, nec ipsi nec alteri venisse in mentem ut illud
te Jtegutam qua certitudine possitasseverare istam, quam pras- luci daret. Quam multi pra3ter eum id legerint nescio,
scripsissc.
ciseservavit.partemesseBrocardi. Scripsit, inquies, cum enim omnes non nisi unum eumdemque lo-
Hoc primum mini incertum
Statuta Broeardiis. : cujn transcribant, potuerunt invicem ovium instar
quia apud Sanvicum, Ribotum, et Grossum nihil fuisse secuti, et alter transcripsisse ex altero, nulla
tale lego; autem id feruntur asseruisse seculo
qui adeundi fontis cura assumpta. Tbiumivatori inte-
xvi vixerunt. Quando autem scripsisset? Cireaan- rim tam asseveranter dicenti, Carmelitanam hisloriam
num. inquit, MCXCI. Ergo ante Regulam ab Alberto veram esse aul nxdlam, ethunc auctorem tamquam e
praescriptam. Consequens igitur erat, ut illa Statuta pra^cipuis testibus unura identidem appelhnti, in-
antea pro Regula fuerint, et ha3c si eorum epitome cuinbit probare, non ex unius Possevini Fertur,
erat. debebat ad eorum observantiam Carmelitas sed ex irrefragabilis certitudinis docnmentis, quod
hortari, aut saliem ipsorum meminisse. Meminit, seculo Christi secundo revera floruerit inter Eccle-
inquiunt; petierant enim hi sibi dari Regulam juxla siasticos scriptoresaliquis Joseph Anttocltenus, quod-
propositum suum. Non potuerunt ergo illi habere que ille scripserit librum de perfecta militia primitivee
propositum eremiticse vitas, sub obedientia unius Ecclesix, deniquequod liber iste qui nunc citatur re-
ducendas, nisi scriptum et variis sfatutis ordinatum? vera sit talis peromnia, utcredi debeat verus acsin- F
sed efflcaciter
Quod habebant; cur non petebant ipsamet Statuta
si cerus antiqui illius Antiocheni Josephi fcetus esse.
esse proban-
auctoritate Legati Apostolici confirmari , eorum Conclusio enim historice evidens, qualem Trium- dtun
deinde compendium ipsi sibi pro suo arbitratu de- phator intendit, non potest elici nisi ex pra^missis
scripturitDemus tamen Brocardum, etiam ante ac- historice evidentibus. Tantum autem abest ut de
ceptam Regulam, scripsisse aliqua, eaque reliquo pra3tenso Josephi libro habeatur ejusmodi certitu-
nec quid scri- corpori aliarura post additarnm Constitutionum sic do, ut S. Hieronymi et totius antiquitatisdeeo silen-
jisciit dtscerni
iiiinc esse permixta, ut discerni primigenia a post tium, et impossibilitas examinandasveritatis propter
potest :

additis nequeant an inde consequitur necessario

: defectum exemplarium, suspensum cogant lusrere
etiam scripsisse Prafationem, quam ejus esse, ne- eum, qui novit quam multa opera, de quibns antea
queas ipsemet sustinere, nisi simul fatearis inter- vel pauci vel nulli dubitabant, quin ejus auctorisac
polatam ? Qu» autem conclusio certa et evidens temporis essent quod pra^ferebant, hoc critico et om-
potest ex opere interpolato haberi? nam quidquid nia explorante seculo, non solum in suppositionis
inde sumpseris Interpolatori tribui poterit, nec a adulterationisve suspicionem adducantur, sed evi-
te probari ejus non esse.
dentissime convincantur. Obvia ubique exempla
29 Cum bene considero editionem Venetam anni sunt, etiam in his nostris Actis; et tot Decretales,
quod tamrii
«ccccxcix, in calce libri lego hasc verba Expliciunt Romanis Pontificibus per summam impostura3 im-
facere /ir.t- :

sumpslt sacrx Fratrum el Sororum B.

Constituliones novse
ail-
pudentiam snpposita3, quod videre est iii nova Con-
ctor Sjieculi, Marix tle monte Carmelo... quarum quidem Constitu- ciliorum editione justissima censura damnatas, fi-
tionum nulln bona vel mala cliarta attl minima lillera
dem faciunt nullum esse tam sanctum argumentum,
apud eurndem impressorem velalium secularcm reman- quod non attrectaverintconsarcinatores fabularum.
sil. Si hac fiducia R. P. Daniel omisit qua3
voluit, ce- Deniqueres tanta; consequentias credi non debet ex
tera sub nomine Brocardi edidit (quod et alibi eum alieno arbitrio et judicio, quod quam solidum sit non
potest
 HISTORIA CHRONOLOGICA
A potest ulla ratione comprobari, donec prodeat liber XIII EPHREM.
lnterlm ipse de quo preBJudiearunt homines, inalii^ non re- XIV JOSEPH.
et ex
ADCTORB D. p.<
appai
ilta Prirfa-
cte judicasse comperli. XV JUDASqui et QUIRIACUS. Ab an. 124
31 Ceterum ex primo antiquissimarum quas ha- Episeopi sex,
tione
fltissc
ignotam
auctori-
bus oriqinem
Ordinis,
ctenus novimusConstitutionum Capite, integ-e flde-
liteniue hic repraesentato, sigillatiin autem ex illa,
E adriani Imperatoris anno viu, Cbristi cxxiv,
Uo Jctlio Gtabrioneel C. Belluio Torquato
Man-
Coss. Hie-
quam P. Daniel omisit parte, luce meridiana clarius losohjmitanx Ecclesix Episcopus decimus
Sbneca
innotescit, quanta in Carmelitanum Ordinem obrep- (Georgio Henboas, in MS. Membrana Semtbyas
serit propriae originis ignorantia, intra unum aut nuncupatus) undecimus Justus alius, duodecimus Le-
sesqui seculum ab obitu Brocardi cum scilicetcre- vis sive Lbvj, decmtis tertiut
;
Efbbes sive EpnnuM,
debatur primus Alberlus in unum Collegium congre- decimus quarlus Joses sive Joseph, tlecimus quintus
gasse Fratres. Duravitque similis de eodem AWerto Judas quorum omnium ex circumiisione
:
e.iislenlium
ignorantia usquead hoc praesensseculum, prot infra numerus adquindecimpertingit, usque ad Judxorum
patebit e.\ litteris a Generali Stratio ad Aubertum defectionem ab Hadriano pro quo Hieronvmus, Eu-
.

Miraeum alqueab hoc ad nostrum Bollandum datis : sebii Chronicon Latinum faciens.substituit,
usque ad
ut facile ignosci
debeat iis qui deinde laudabili co- euersionemquam ab Hadriano perpessa esi Jerusalem.
natu incubueruntad eruderandas sui Ordiiis histo- Rebellaverunt autem Juda?i Anno Hadriani xvi, qui
rias, siveterum errorum occupati prasjudiciis nun contra eos ipsam Judajam depopulantes exercitum
^
a«'"m :

omnia recte sunt assecuti. Sed quemadmodum ha?c misitsub du:atuTinnii Rufl et anno xvniejusdeni :

venia non gravale datur, sic nec debent Socii eo- Imperatoris. Christi cxxxiv debellatum est.
Ex quo
rum a?gre ferre,
quisab ipsis rogatusimo coactus,
si tempore etiam inlroeundi eis Hicrosolijmam
polestas
et ab instrumento ad id necessario rerumque tstius- ablata esl, primum Dei nutu, tum mandato Homano-
qttx adhuc modi traetandarum experientia multo luculentius rum, suntque in omnes regiones dispersi. Anno inter
posslt melitis instructus, neque iisdem respectibus quibus isti duosjam dictos medio. C. Jutio ServUio Urso Seve-
eiittlcrail,
impeditus a discernenda melius veritate, aliquid ad- riano II et C. Ftbio Juvenlio Vero Coss. Cochebas,
ferat, quod nrm viderint. Nam quod dicunt Slnllnm Dti.r Judaicx rebellionis, Cliristianos,
nolenles secum E
plus vulere liomi proprise quam sapientem aliense, aut pugnare contra Romanos,variis modis excrueiavit,
sive
ad rem nihil facit, aut nimis eras>e acceptum veri- ut Hieronymus Eusebium interpretatur, omnimodis
tati repugnat ct quutidianae experientiae. Non ita crucialibus necavit. Quem autem prius ac potius
quam
Franci responderunt Henschenio, postquam eis me- eorum Episcopum ? Itaque cum Eusebio bic potius
dium mter duos Dagobertum, aunis jam mille ab mortem ejus colloco, quam eam differo usque ad eorum Elo-
historicorum memoria abolitum, eruit ex indubita- annum Antonini XI Christi cxlix cum Epiphanio. »'" « ne °~
bilibus istorum temporum monumentis; sed gratu- 34 De Juda mox dicturus con gruum censeo prae-
lati peregrino homiui, id assecuto foris, quod eorum mittere elogia, decessoribus ejus a Theodonco scri-
nemo domi invenerat, eliam liodie continuant plau- pta non quia ea magni momenti sint, sed quia sa-
;

sus, studentqueinventam ab eo semel certioris verosimiliterexcogitata, et quoad Judnm saltem

tis
chronologiae viam novis novisquemonumentis num- magnum in certion historia fundamentum habent.
morum, diplomatum, historiarum expeditiorem red- Sunt antem hujusmodi. Seuecte,

dere. Nescio quomodo excepturi illi sint temerita- Sekeca Sanclus. B. P/iilippo succedens, rexit deci-
tem Taiu.MPHAToRis Dagobertum II ab Henschenio
, moordine saluberrime Ecclesiam ffierosolymorum, et
conficium non dubitanter asserentis, quia tali Rege post cnrsum hujns Vilx quievit in Clirislo, cujits
festum
posito, contrailicilur Clironico tle gestis Francorum, colitur x dic Januarii. Juxti,

Ivoni Cnrnoteiisi et Trilbemio, quasi id curandum es- Justi's Sanclus, Sacerdos Deo dignus, pra>[uil feli-
set in re evidenti, et
ex monumentis coaevurum scri- c-ter : fuit quippe vir omnium virtutuin meriio conspi-
ptorum longe certius quam ex multo post natorum cuus et Sanclus. Qui landem consummato felicis cerla-
hallucinationibus discenda. minis cursu, summi prsemii biarium a Deo gloriose
32 Pnrro Speculo, sane non tam fideli
sicut in accepit : citjus feslum colitur xxiv die Novembra. L ""'

quam omnia illa caute omisit P. Daniel,

praedicatur, Levi Sanclus, Prfncipatu Ecclesix Hierosolijmita-
ex quibus prajudicium aliquod intento a se fini nie aliquo tempore perfunclus, inigracit in cmlestem Je-
creari poterat, si tam profundam historiao propria? rusalem, victus omnibus Babylonicis. Fuit enim
quam sit vir p
in Spccuto ignorantiam observari contingeret, in eo, quod to- scientiarum divintxrum solerlissimus indagator atque
"on satis tum Ordioem reprresentabat, et cujus definitione egregius prsedicator, quiqne in prsesentia multorum
Hdeli.
compilatae primum Constitutiones fuerunt Capitulo Judseoritm mortuum suscitavit in nomine Jesu, atque Ephrem,
Generali sic et deinceps relaturus partem alteram
; mullos eorum propterea ad fidem Clirisliconvertil. Cu-
primi Capitis de Indulgeutiis, abolevit mentionem jits feslunt culitur prima die Martii
Maris magni, hoc enim mauifestum ad.litamentum Epuuem, vir inclilus ac prxdicator egivi/ius, rexit
erat Joannis de Novelaria, quia non plures anni Ecclesiam sttam. lempore AZtii Hadriani Romanortim
quam xxin effluxerant a tempore datse Bulla;, quam Imperatoris, aliquanto lempore. Qui postquam ui vinea
eo nomine Carmelitse appellant. Bulla autem ista Domini fideliter laborasset, et veluti etjreijius pugil Do-
nihil continet de Indulgentiis quare nec trahi huc
: mini constanter certasset, fitlem Christi enuniiundo lam
debet allegatio Maris magni. Quod autem sub eodem Judseis quam Gentittbus, mngnam catervam e.r eis fidei
Joseph,
vidk app. nomine laudatur ab aliis.velut antiquiores istas jungendo et baptiiando, taudem martgrio coronatur.
TOM. vii mjji Indulgentias continens; id supposititium esse alibi Cujtis festum colitur iv die Apritis.
NOT. 3"
docuimus, sicut ct fictitia; sunt Indulgentiae omnes, Josere Sanclits succedcns, rexit Ecclesiam suam
sub ea quae pra;tenditur forma ante seculum x. Tale valde mttgnifice: ftut enim Sanctus in omnibtts operi-
esse agnovit ipse Lez.ma, quando neque in peculiari bus suis, et multorum operator miraculorum Tuiilem .

de Mendicantium Ordinum Privilegiis opere, nec iu infmila sustinens a Judseis incommoda et tormenta.
suis Annalibus ausus est illud referre, aut propler constantiam prsedicationis suse contra eos, licet
ejus vel
minimam facere mentionem, eo ubi id maxime exi fuerat Jtidxus natus el circumcisus, marttjru corona
Jttd.t
gebatur loco, videlicet ad annum mcccclxxvi Sixti coronatus caelum perpetim regnaturus intravit; cujus
quarti iv, quo ipsum fuisset datum. festum colitur vi dte Augusti.
X SENECA. Judas Sattctiis Marttjr, decimus quintus Patriarcha
XI JUSTUS. eleclus et cansecratus, in maxima tnbultitione el perse-
XII LEVI. cutione
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
Ecclesix quam Civitatis Sanetx, tam Florarium Sanctorum scriptum sit. Hoc autem in
i cutionc tam
quam a Genliltbns, felicissime re.rit. Qui Conclusione libri, ubi sui operis finem et causam
a Judxis
lormentiilus n Juda-is. ct sa-pius diversis parnis reddit auctor, sic indicatur Nos in Occiduo consli- :

dtre
Christt. quam nnn solum tuli Stincioriitn Pontificum (scilicet Clementis, Anteri, aut diebus
in lacessitus propter fidem
nolatis in
Jerwalem oerum etiam in circumvicinis civttnlilms el Fabiani et Gaii, qui passiones Martyrum scribi cu-
Florarlo :
rarunt) luborem pariter diligenliam considerantes,
opptdisfcmmtssimc prxdicabul, landem stib I/adriano et

Imperalore. capitis oblruncatione coronam marlyrii me- seculares historias de cetero conscribere nut clironica
Bunc p-ita
feslum colitur x Aprilis. colligere sine necessitate poslposuimus, ad quas cotli-
mus eliam ruil accipere : ctijiis

Quiriacum 35 Hactenus Theodoricus Pauli, cni quoad dies gcndas ordore quodam ab ineunte xlale nostra feieba-
dictum,
singnlorum hic notatns conseBtit Florarium MS. ex- tnur : et ailjuvante AllissimO lioc Promptuarium San-
cepto qnod Judam ultimo nominatum omittat. Hunc ctorum breviler el suceincle lollegimus, et ad finem per
noslrx emendationem
autem ad diem iv Maji opinati sumus ipsum eumdem nos coneeptum duximus, ad vilx
qnod scriptum
esse, qui hujus mensis Kalendas obtinet in omnibus el legentium eediftcalionem, anno salutis mcccclxxxvi
fuit oii. 1486
Hieronymiani Martyrologii ecgraphis aliisque ve- dieS. Lucim Vinjinis gloriosx. Sequitur postConclu-
tustioribus Usuardo, liis verbis In Hierosolymis : sionem Catalogns Sanclorum Ortlinis Ctinonicorum
nalalis S.Judte sive Quiriaci Episcopt, ahbi S. Qui- Retjitlarium qui in lioc Florario Sanctaritm conlinentur.

riaci qui et Juda, el S. Judas qui cognominatns est Hoc nobis indicio est, ex eo Ordine ipsum auctorem
Quiriacus. Et quia certo deraonstramus, eum qui fuisse : et quoniam in tota hujus libri scriptura ni-
ab Usuardo iv Maji notaturcum duplici isto nomine, hil occurrit earum mendarum et emendalionum,
tamquam Dominica» Cruris indexsub Constantino et qua; passim deprehenduntur in libris non autogra-
in Martij- Marlyrsub Juliano, nullum fuisse in rerum natura, phis, sed ab alio originali transcriptis ; non possumus
dubitare quin idem auctor qui scriptor hic vero
rologio Ifie- sed cum tota suae Passionis historia purum putum sit :

ron- i ilajt. Islud Florarium

esse figinentuni ; ideo existimavimus verosimillimum nomen suum in fine sic scribit :

esse, eum quem Maji Hieronymus Martyro logio

l
Sanctorum Fen. D. Henrico de Eyclt Cano-
pertinet

suo adscripsit, esse liunc ex circumcisione ultimum, nico B. Calharinse Eijndovicnsis. Inveslito
ecctesix E
Parochialis ecclesim de Weeld manu sua propria scri- ab Henrico
quam etiam Martyrem obiisse, etsi non scriberet de Et/ch
Theodoricus, quod parvi faceremus, persuaderent, ptum. Denique eadem manu, sed atramento multo Can. Reg.
tamen verba Eusebii de Cocheba, superius recitata. magis vivido ac recentiori additur, Datum Dommo in Brabantia,

Gerardo, Abbali monoslcrii Avecbodiensis, coiisangui-

PARERGON
De Aucloribus elogiorum Palriarchalium
apud Theodorieum, eldierum eliam in Flo-
rario hlS. nolalorum.
J am s»pe laudatus Eusebius, Caesariensis in Pa-
laestina Episcopus,non nisi xxvi leucis ab Hieroso-
lvma, Chronicnn suum, quo utimur, finivit in vi-
IV. neosuo, cui tenctur ipse Dominus Heiiricusin xvi Flo-
xvn sluferis ex mntuo. Isle autem
renis Renensilns et
Abbas Gerardus, Ordinis Praemonstratensis in Bra-
bantia, installatusan. Mni bibliothecam instauravit,
et vixit usque ad ann. moxxxii. Loca vero hic nomi-
nata, scilicet Evcrbode Abbatia, Etjndhovia Munici-
pium, Weeld Parochia, ita in triangulo se respi-
ciunt, ut septem horariis leucis ab se invicem di-

cennalibus Constantini Augusti, anno cccxxvn Ni- stent.

comediie coeptis celebrari : ac deinde Historiam 38 Rursum Theodoricus Pauli, quem ex serie
Ecclesiasticamedidit, in hujusHistoriae
lib. 4,cap. 8 Abbatum S. Michaelis Antuerpiae, usque ad Olar-
Eusebio ne-
jante F.pi de omnibus hactenus nominatis et recensitis sic lo- dum Teerlinch et Joannem II perducta, scimus post
scoporum quitur Episcoporum tempora, qui Ecclesiam Ilieroso-
:
ann. McccdLH scripsisse, in Chronico fol. 22 origi- cum Theodo-
tempora de- rlcUM scrtberet
tyinitannm rexerunl, quoniam{ut ferlur) vilam adbreve nem et seriem texens Dominorum de Borssalia, vo- Gorcomti,
flnita ex
stare, admodum temporis spatium propagabant.nusquam scri- cat se Vicedominum ecclestx Snnctorum
Collcijiatx

ptorum mdnumentis seroata reperio. Tanlum tamen Marlini el Viticenlii in Gorinchen partium Hollandix

e.c quorum&dm scriplis animadverto Episcopos numero
qumttccim, ud obsidionem Adriano regnante contra Ju-
dxos factilatatn, gradaliin succcdcndo tllic fuisse. Quos
unlver&os ex Hebrsedram stirpe ttotam namque eorum
J
Ecclesiam ex Hebrxis fntelibus coaluissc conslal) satos
tncmorant, atque adeo Cltrtsli cognitionein ingenue ve-
reque amplexatos; ita ul ab illis
ejusmodi recie judicium ferre poterant, revera
mitust.-rio Episcopali dignt judicarenlur. Qui quidem
ab Aposlolorum tempore ad eam tnm
Trajeclensis dioscesis (Ultrajectensem nunc vocamus)
quod oppidum vnlgo Gorcum, Etjndhoviti et Weetda
distat circiter decem Leucis. Ad Mosanum quoque
universum tractum in Leodiensi agro, Ducatibusque
Brabantue, Geldria?, Limburgi ac Clivias Fuorunt
plura, suntque adhuc non pauca monasteria Cano-
qni jam lum de rebus nicorum Regularium; quorum aliqui Sepulcrini di-
officio et cuntur, utpote deducti a Canonicis, tempore Arnul-
phiPatriarchaeadsanctiSepulchrictistodiqjm deputa-
obsidioiiem, inqua tis alii Crucigen, a Cruce quam gestant in vestibus,
;

et Sepulcrini
Judxi, itcruni a Homauo Imperio descisccnles, fticre caput Congregationis suae hahentes Hui, qui etiam
Crucigerique
non exiguis prssliis afjlictati, scrie successionis conti- ipsi, tamquam Hierosolymis deducti Patronum ac ad Mosam
nuata eam Ecclesiam rcxerunt. Atque hinc luce me- Fundatorem appellantS. Cyriacum, Dominicae Cru- ftorebant.
ridiana clarius patet, eos quivel annorum numerum cis (uti credunt) indicem sub Helena Regina. Ab
non est fl
definire singulis, vel mortis diem determinare alterutrishorum.non solum scriptani dixerim eodem
dendum vel de eorum virlutibus miraculisque in particu- seculo, quoThcodoricus et Florarii auctor vixerunt,
deflnienti-
lari scribere aliquid prasurapserunt, id fecisse ex istam Patriarcharum seriem, sed etiam iis (quos
bus ea rc-
centiorlbus.
sui capitis phantasia propria; ac proinde in iis, omnes ut Sanctos laudat Eusebius) attnbutum fuisse
quantiimcumque verosimiliter excogitatis, hullum cultum aliquem, definito cuilibet die magis commodo.
haberi fundamentum ad aliquam solidam in re hi- Neque enim putes quod ita acceperint a majoribus
storicaconclusionem. Dies autem singulorum festi suis ex Terra sancta quia si hoc foret, apparerent
:

notati apud Theodorio.um et Florarii auctorem, seque
gratuitum esse inventum aliquorum, qui ipsos ab
Eusebio sic. laudatos, colendos sibi esse putarnnt et
verumcujusque natalem ignorantes.pro suo commo-
do cuique assignarunt diem aliquein beneplacitum.
37 Hocut possit intelligi erit operae pretium ani-
madvertere, quo loco et tempore jam saepe citatum
nomina in Kalendariis Carmelitarum ei. Rhodien-
sium, secundum usum Ecclesiae S. Sepulcri descri-
; ptis ; sieut docui in Aprili, uhi de B. Alberto, cap. 9.
Visum igitur ipsis fuerit in aliquo apud nos Provin-
cialiCapitulo instituendum ejusmodi cultum ipso illo
seculo xv, quo potissimum inter religiosos Ordines,
eos praesertim qui videri volebant Minoribus et Prae-
dicatoribus
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
A dicatoribus antiquiores, coepit certari de antiquiori- peiano Lttperco et L. Junio Altico Ac.ilinno Consuhbus
bus Sanctis in partes suas trahendis. Hierosolymss primns ex Gentibus tumililuitar Marcus, II CTOftR f>. P.
39 Ista porro omnia nequaquam otiose hic dieta cesmntibui posi eos qui cx Circwmcitione fuerant, et Miircns ab
ad\ie>
llltus Theodo- sunt, sed juvabunt ad amolienda offendicula, quae sedit usque ad Consul ttum Silvani el Av.gnrini, id
rlci apere cum occurrent in Patriarcharum Hierosolymitanoruni est nsque ad atintim Christi ci.vi. Hic sub
Antonino
discretione
uttmur, ...
serl(.
tiortim
prout ea ab auctore suo, ex aporrvphis novi-
scnptorum somniis, non uno loco mterpolata
, .
Imperatore obiisse dicitur apud Riisehium, Ijsit ir-
dum, Adonem, secutis reliquiscum hodierno Roma-
hahetur apud prasdictum Theodoricum. Qui vir dili- no.ornaturque a jam dictis Martyrologiis titulo cla-
gens magis quam doctus, omnia, ut reperit, sic de- rissinu et tlnriisstitnviri, ad diem ejns Natalem,
qui
scripsit. nullo cnm discrimine; ut plane nobis sit ponitur xxii Octobris. Errant autem et ipsi et alii
instar sagenoe illius Evangelicse, ex omni genere posteos, dumscribunt, quod non multopost Ordina-
piscium congregantis, quam educentes et secus littus tionem suam Marlijrii meruil palinam : nam ah Hie-
lnexhaustte antiquitatis sedentes, conamur pro mo- ronymo dantur anni xxi, qui a Nirephoro aliisque
dulo uostro bonos in vasa nperum horum colligere, anni ut minimum vut numerantur.
malos autem foras ejieere. Sic Vitam 8, Caroli Ma- Theodoricus Pauli sic loquitur Capit istc S. Mar- :

gni Imperaloris in libro Bellorum Dei transcriptam, cits Ecdesinm Hierosolymitanam , gramli tvrrore di- nn etiam
repudiavimus ut larraginem ineptissimarum fabella- spersatn. fide et inditstria sua Martijr t
amgregare el regen: qvia
rum, sub nomine Turpini Remensis Arcbiepiscopi civilas Jerusalem. i» Iiomanornrn jus coiivcisa, ritum
imperitis obtrusam; Legendam autem B. Petri penittts mutavit el nomen, scilicet a domitore suo .-Elio
Thomae Carmelitre, in eodem vnlumine nobis obla- Hadriano /Elia nuncupata. Sed quod de martyrio S.
tam, non dubitavimus dare in lucem, tamquam Marci onmes dictint, praeter Eusebium, diffii-ilem fi-
vere compilatam ab auctore coaevo et familiari, dem invenit; tum ob illius silentium, qui solicitissi-
atque ut plurimum socio et secretorum ejus omnium rne Martyrtim passiones requirens, Hieronymiano
I)
conscio neque dubitamus quin nostrum de utraque
:
Martyntlogio conscribendo materiam suppeditavit,
judicinm a?quis iniquisque probavenmus. nec tamen Hierosolymis Episcopum Morcum adscri- !•;

quod qtit 40 Probavit certe totus Ordo Fratrum B. Marite bendum suggessit; tumquiajam ante annosaliqiiot,
neqttit vet de monte Carmelo, et tamquam beneficium aeterna publico ipsius Imperatoris edicto, cohibita fuerat
jtott rttlt
gratitudine dignum extulit; sed quid aut quare pro- persecutio Christianorum, et vix credibile est Hie-
capere,
barent, non a^que omnes intellexerunt. Nam qui rosolymis pertinacius saevitum esse quam Rnmae.
nostros in Martio et Aprili de sui Ordinis Sanctis Baronius Edictum istud retulit ad anntim clv, eo
Commentarios, quatenus prsejudicalis opinationibus qtiotl S. Telesphorum Papam et Martyrem usque
suis minus favebant, suscepit exagitandos TniUH- huc vixisse existimaret : sed ex antiquis Pontificum
rHATon ante victoriam, capere non potest, qtiomodo Romanorum catalogis, per Consules
annuos optime
advi Martiid.tturiVitam S. Cyrilli Prioris in Carme- digestis ante Aprilem nostrum 6'. Tetespltorus co- .

Palaeonydoro et Bostio etlita, non

lo tertii, ut erat a ronatus fuit annn Christi cxxxvui, Csesare el Bnt-
sine scrupulo id fecerimus; sed lactorem monueri- bino Coss. Sed hajc de Marci martyrio accuratius
mus, quod quando vixerunt auclores isti (vixerunt examinanda erunt ad dictum ejus natalem diem.
autem in confintis seculi xv et xvi) efflnxerant anni
circilee trccettti n temporibus illis, quibtis tjesta fuissent XVII CASSIANUS.
qute de S. Cijrdlo ab illis nnrrantur, lam prseclara et XVIII PUHLIUS.
illuslria ut mererentur antiquorum scriplis cohfirmari; XIX MAXIMTJS.
nihilautem tale notaverimus ad Vitam B. Petri XX JULIANUS.
Thomre, a cujus obitu, qui contigit an. mccclxvi, XXI GAIANUS sive GAIUS.
usque ad annum editionis nostrae, totidem etiam XXII SYMMACHUS.
anni circiter effiuxere. Negat etiam se capere posse XXIII GAIUS.
cur enutneratis recentioribus Ordinis historicis, qui XXIV JJLIANUS.
relata a Pateonydoro et Bostio ul Historiam eertam XXV CAPITON, sive APION.
transcvibtml, adeo ut ex ea formandas curarint pro
divino Officio Lectiones, novnrum narrationum curio- J\_imo Anloniitt Pii xix, Christi clvi, Plauiio Stl-
sum leclorem ntl eos vemitlamus; non seqne laturi, si vano Seniio .Jntjurino Coss. Hierosohjmorwn Epi-
el F
.tlii ttsque
alius quispiam sub tali appellatione lectorem suum scopaltim deeimiis septimus susceptt Cassianus, aliique
i.tt II II . I
N">

]>ro resfionso
reniitteret ad pradictam B. Petri Vitam, quae ut est ex ordine ab Eusebio, perductique usque ad
relati cttm ilotji".
ttlteriori a nobis edita, videtur ipsi potiori jure dicenda Nar- Consulatura Maternt et Bradme, qui Magistratum Theodorici,
Ut mhuts ralio nova. Non oportet tam multis annis sttnluisse inieruntanno Christi ci.xxxv ita ut novem illi, :

aptus.
Historiie quam ipse Theologiae, ut quis respondeat, qunrutn uUiinum aliis .ipionetn dici, ait Georgius,
ingens esse auctorilatis discrimen inter scriptores annos nnn plures quam triginta inter se partiantur.
cosevos et. longe serius natos; quasdam etiam in se Theodoricus Pauli, Cassium seu CASSIANUM feliciler
ipsis tam grandia tamque illustria esse, ut eo loco migramsse significat PubliUm laudat, ut plenum
: Cassianus,
f.tiiliii.,
ac tempore gesta cui aecuratissimortim scriptorum inrttituin, nullo utrique addito mnrtis aut cultus die.
ilaxlmus.
copia suppetebat, si ab eis prreterita, diu post effe- Sequitur apud eum Maximus Sanctus, Dnctor Evan-
rantur sine teste idoneo, apud prudentem historia- gelicus, qui rexil post Publium Ecclesiam snam tiocivi-

rum asstimatorem nullam vel exiguam tidem ob-

vel uis ct suliibrdnis institutis : quiqne suo lempore maximis
tineant, doneeinvenerit quibus eaconfirmet: denique perseeuliouibus Judieam quutienlit>us marlyrto vitam
non a tempore quo quid imprimitiir, sed ab eo quo finivit. Vnietur indieari persecuiw motu in Asiu. qiiam
scriptum esse probalur, ipsis rebus gestis prope vel Hieronymus quarlatn nittnerat, anno vu. M. Anto-
longe remoto, sumi appellalionem nmte aut veieris nini Veri et L. Anrelii Commodi Imperatorum
harrationis! Et hiec ignorans, laudatur ut Hisloricus Christi rcxvi cujus etiam persecutionis anno iii
;

profundissimus, Solitlus, Solers, Accuratus, non nisi passus est S. Polycarpus, Episcnpus Smyrnae, die
veritaie Iriumpltaiile Tiiumplians. Ojudicia! xxvi Januarii. Utinam de Maximo a^que certo et
ex aeque antiquis monumentis constaret ! Consta-
XVI MARCUS. ret autem, puto, per Eusebium vel Hieronymia-
num
H adriaui Imperatoris anno xix Christi cxxxv, Pom- ritur.
Martyrologium, si verum foret quod hic asse-
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
43 Juliams Sanctus, prsfuit fructuose EccltsUe ijetidos susceperat, sed et procttl positi, quos per Episto- D
AUCTOHE D f. se omnibus normam et exempUir omnium las, aliquando per seipsum ad fidem perdtixerat el con-
sua\ prsebens
Jultanus, fortaverat, ei ad Emtngelii credulitatem florentissime.
virtutum. adminislrato Sacerdotio Ilierusoltj-
Taniem
mitanti Ecclesise, civis regni catestis, imravit
nuptias animando invitabat. Tumlem scilicet quievit. At contra
eo Flora- est, quod neque epistolarum ejusmodi ulla sit mentio
igni Paschalis vn die Aprilis. Nihil ile

ajuid Hieronymum et similes scriptorum Ecclesia-

riuni, neque nobis aJ dictum diem quidquain oecur-
rit, 1'atione cujus eum vel inter Pratermissos po-
sticorum nomenclatores, nec appareat unde earum
neremus. Fuit alioqui Paschu celebratum die vn certa notitia potuerit post tot secula venisse ad au-

Aprilis, ipso quo persecutio suscitata dicitur anno

ctorem elogiorum.
clwi. MS. Rulffli Episcopum hunc nominat Ju- 47 Julianus III succedens, Eccltuise gubernacula et jK i imm

LIUM. modevaimna suscepit. Isttus sancto labore el indttslria

sive Gaianos, Docior egregius rtxit Ec- redivivus calor fidei per Jtttlscnm rcparalus, dilatabatitr
44 Gaius
clesiam feliciter. IsteS. Gaius primus ceiebravil
Qua- per oinnein regionem. Tantlem quitvit. Georgius Svn-
dragesimam el Pascka more Christianonm. Qui post cellus atque Nicephorus Patriarcha CP. huic Ju-

multorum Genliliwm conversiontm migravit sd Ckri- liano sufficiuut xxv loco Eliam, qui dtwbtts aitnis se-

s(um, cujus festttm calilur xi dte Junii. Rrfertur hoc derit sed non aparet unde eum, Eusebio et Epipha-
:

die etiam Sednechujus nomen alibi

in Florario. nio ignoratum, tanto post accipere secure potuennt,

reperimus relatum inter Sanctos. Qund adJitur de et nuineruin illo interjecto augere, niaxinie cum
ritu celebrandi Paschatis eo spectat, quod teste Eu- Eusebius lib. b Hist. cap. 12 adnumerans nomina
sebio lib. eap. "2'i. Omnes per Asiam (scilioet Mi-
;>' Episcoporum a Marco ad Narcissum, q:.i coniunio

norem ) Ecclesiie, velueta qtiadam Iradilione nixse, successionis ordint tricesimus ab Apostotis fuU, alleget
series Episcoportim, qttx in Ecclesiee Archivis
guarla decima luna salutaris Pascltat festum diem ce-
illitts

ttbrandum esse censebant, guo die prsescriptum erat servatiur, uii vocem x-J-JjOt, illic, interpretatur Hen-
Judssis, immolarent: eaque omnino lunu, in
iii Agnum ricus Valesius.

quemcumqut demum diem septimanx incidiesel, finem 48 Capito vigesimus quintus Palriarclia ordinatiis, E
vclut Lucifer spltndidus enituit, quippe maximis virtu- captto.
jejumis imponendum esse statuebant cum tamen reli- :

qurn totius orliis Ecclesise alio more uterentur, ut scilicet Itbits et oplimis divinis sludiis prxditus, qtiibits ad me-

non alio quam Resm rectionis Dominicx iiejejunia solvi liuietn profectum Ecclesiss sttx popuius aleretttv; et

liceat.Synodi ob id ccetusque Episcoporum convenere: rectte fidei insignia edocuit. Erat enim solicitus erga

atqut.omnes unoconsensu Ecclesiasticam Regulam uni- curam plebis sux, ac se lamquam pium et religiosum

versis fidelibus per epistolas tradiderunt, ne videlicet patrem singulis exbilmit. Dcmtim cotisunimalo cttrsu

ullo ulio quam Dominico die tmjslerium ResurrectUmis uitse susi, gloriose decessil ab bac vita. Non habeo qui-

Domim unqnam celebrelur, ttlqtte eo dumtuxat die Pa- bus lnec uffirmem vel infirmem, suntque ejusmodi
schalium jejuniorum terminum observemus. Exslat, in- ut cuivis Episcopo Sancto conveniant. Excellit in
quit Eusebius, etiamnum Epistola Sacerdolum, qui talibus elogiis multiplici phrasi concinnandis Mar-
tunc,\c\ est anno Clnisti cxcvni, in PaUeslina con- tyrologii Gallicani auctor Andreas Saussayus, ista
gregati sunt : quibits prsesviebant Theophitus Csesaress in primo flore ojtatis commentus ; quae ut insigniter

Palseslinas ei Narcissvs Bierostlymorum Episcopus. aures et librum implent, ita vacuum a scientia le-
Est quidein satis verosimile, qnod Judaieus mos re- ctorem auditoremque dimittunt, et propterea merito
tentus sub Episcopis primis
Hierosolymis fiierit, contemnuntur ut hominis, suo et alieno otio ahu-

quindecim, utpote Judaeis et habentibus Ecelesiam tentis. ,Etate maturiori solidius idem auctor scri-

ex ea potissimum gente coustantem sed quod : psit, dimissa cura sui illius Martyrologii illustrandi

subeuntibus in eorum locum aliis, a jugo Legis annotationibus, ad indicandos fontes et verilatem
Mosaicee conditione nativitatis suse solutis, aJhuc assertorum suorum probandam promissis. Videbat
per xxx annos continuatus fuerit ritus Judaicus, enim se eas non posse absque multiplici retracta-
certiuri eget probatione; maxime cum Romanis, tione sic scribere, ut satisfaceret viris eruditis cor-
Judains prorsus exclusos volentibus. non potuerit datisque, quorum dubitationibus ohjectionibusque
non vehementer displicuisse ejusmodi memoria Ju- pulsabatur undique, sfepe etiam convincebatur multa
, daisiui. temere imperiteque congessisse. Nolim lioc sinistro
J
45 Julianus II, alio nomine Symmachus, sancto alicui affectui imputari, sed u( necessariomonendum j,-

Gaio ni administratione Hierosolymitanse ecclesix sub- pro nonnullis, qui Gallicauum istud Martyrologium
Symmadnts,
rogatus, pr&fuil tempore validse persecutionis Ecclcsiee suspiciunt, velut opus totius Nationis consensu ela-
Catholicse. Ei licel Ecclesia Bierosolgmilana virijo boratum, cum displiceat pluribns in ipsaGallia, aeque
funit. quia nondum aduUerini verbi subrepttone corru- ac Hispanicum Tamayi in Hispania.
pta : latnen quiu puitutaverant bxreses iit multis Eccle-
siis, isie S. Julianus eum mullis uliis Episcopis et XXVI MAXIMUS.
Doctoribus restitit, easque a suu Eeclesia eliiuntneit. XXVII ANTONINUS.
Tandem plenus virtutibus migravit ad Christum. Ad XXVIII VALENS.
persec.utionem quod attinet, ea videtur continuata XXIX DOLICHIANUS.
saltem nsque in annum decimum Antonini, quando XXX NARCISSUS.
M. Ittu Surttiensis in yjsia Eptscoptts lmperalori Apo- XXXI DIUS.
lofjettcum iradtdil pro Christianis : qui illa vexatione XXXII GERMANION.
soluti. niox exerceri ceeperunt a Montanistis, Cata- XXXIII GORDIUS.
phrygas dictis, Encratitis a Tatiano subnalis, et di- ITERUM NARCISSUS.
scipulis Bardesanis cujusdam auctoris alterius hae-
resis, uti ad annum xi ac xn pradicti Imperatoris j\_nno Commodi Imperaloris vi, Christi ci.xxxv Tria- Ab M lci
scribit Eusebius. Verum ex eodem vidimus virgini- rio Mqlfrno el M. Attlio Bradua Coss.
Hierosolymo- rer anms
luiis teslimonium, ab Hegesippo Ecclesiee Hieroso- rttm Episcoptts vigesimus sexttts conslituitttr Maximtts, 80 Eptscofi
° ct0 -
lymitanffi datum , non se extendere ultra aetatem cui alii praenominati octo ex ordine successerunt,
Justi III Episcopi. Sedemque tenuerunt per annos circiter octoginta :

40 Gaius II Pontificatum tenuit in Jertisalem post Et tanlns, inquit Hieronymus in Chronico constitu-
Galtis,
S. Julinnttm : cujus eruttitione et qratia, qtmm habebat lis Episcopis, non puluimus iiscernere tempora sittgu-
m verbo Dei, fruetiatttur non ii sotutn poptdi quos re- lorum, eo quod in prxsentem dietn' Episcopatus eorum
anni
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
anni mtnime servarenlur. Non possumus igitur Cata- ita se abdiditset , ut uhinam dcqerel nullus aqnosccret , D
logis Georgii et Nicephori credere suum cuique
, necessarium oisumest Episcopis vicinarum Ecclesia- tzm
tempus delinientibus sed neque Epiphanio, juxta ;
•
1'i't. ttl alium pro ipso ordinareni. Electus csi ergo
quem Julianus ad undecimum annum Antonini Pti seqmnsS. Dms.-
pervcnit, qui esset annus Christi cxi.ix (Jaius ad ,
55 Dius, loco S. Narcisci DU '
ordinattts pnrfnit i,i omni
ociavum annum Vcci Christi clxviii Maxihus ad sanctiiate
, ,
: non enim ctmftdebat in ornatu lermmu nee
annum decimum sextum f^cri, Cliristi clxxvi, Doli- iti suasoriis humanse sapientite verbis, setl in humilitate
ciiianus ad Commodum tisque , id est ad annum spiritus et sincerilale comcienlise : sed parvo tempore
Christi clxxx Dius usque ad Severum id est us-
, ,
prirfutt. Tandempott insignia virtutitm plenus virtuo-
quead annum Christi cxcni; GoitDius usque ad An- sisoperibus quievit nt Clmsto.
toiiiiinm. sciltcet Caracallam seu Christianniim ccxi; 56 Germanion sive Gerhanus succedens, rexit ec- '.
Naiicissus ulcnt supra ilenim usque ad , manionis,
i(tii
Alexan- clesiam insigniler erat enim rcctm
: fidei Episcopus rt
drum Mantmex /ilinm , regnare ccepit anno
qui selator Evangelii, prsedicans dogmata divinitus inspi-
Christi ccxxn. Eusebius enim, tanto proximior et nilii : Tandem quievil.
loco et tempore, seeundum Narcissi Episcopatura
57 Gonnius . vir potens tn miraculorum opere ct
finit in an:io secundo Antonini Caraoalla. prano- sermone doctrinse , concorditer constitutus esl : tandem
minato. Rulaei Catalogus, omisso secundo Narcissi migravit de secu'.o nequ m.
Episcopatu Gordio immediale suhjungit Alexan-
,
58 Narcissus Magnus, trigesimus Patriarclia, qtti it Uervm
drum. Georgius Syncellus Narcisci ejusdem primum el superius, post obitum felirem Gordii gloriosi Patriar- IVarcissi.
Episcopatum prapponit Dolicliiuno et pro Gordio :
cli.r ciim Episcopicircumjacentes Hierosotijmis
.
conve-
nominat Sahdianum. Rula_i MS. tacet de redituNar- nisscitt ud ortli, ui i, d iiin aliquem virum lanlo Sacerdotio
cisci :id Episcopatum etsicin recensendis deinceps ,
dignum ; eecesubito veluti redivivut creloque reddilus ec
Episcopis uno numero destituitur; sicut Georgius et
improviso apparuil S. Narcissus. Dc cujus adventu in-
Nicephorus, propter Eliam loco xxv insertum , uno
b gens Uetilia facta est per totam sanitam rivilatem, tum
numero abundant. Atqne .isec de ordine Catalogo- in Clero qniim in populo : statimque rursum a Fratri-
rum. Quod ad elogia attinet, ea apud Theodorieum bus ad prsesidendum Ecclesise rogalur. Igitta prsefuit
Pauli sunt utsequitur.
iterum suas sanctse Ecclesise, mullis annis, docens et
50 S. Maxi.mus II , vir doclus el multum devotus . siindciis de regno Dei omnibus suis. Tandem senex
et
succedens lcmpore persecutionis , ordinatur Patriarclia plenus dierum, de terra ad crclum ex Itominibus ai ,
Ex Theodo- anno Domini clxxxiv. Erui namque sanctus et tam Angt xruinna od perpetuam Ixliliam
/.>-, ./. iniseria et
rtco Elogta
poicns in vcrbo el doctciua validusque in disputationi-
S slaximi. migravit annoDomini rcxiv, xxix die Octobris.
bus ut plurimos eliam nobiles nros prxter populares
,
59 Florarium MS. retulit memoriam 5. flii Epi-
Itabuerit seclalores. Nam erul zelo divino ct fervore spi- scopi Hirrosoltjmorittn ad xi Januarii, ubi est a no-
ritus plcntts quique ensdem quas Apostoli tradiderunt
:
bis inter praetermissos relatus. Narassus a Grtecis
prsedicationes divinse fidei , integras illibatasque custo- commemoratur vn Augusti sed Latini auctoribus : ,

divit ct suts scrvarc. prxceptt. Dcmttm posl serumnas

Usuardo et Adone dictum xxix Octobris ei assi- ,

prsescuits viia-, delicias snpeiiwriim spinliium pro ntc-

gnarunt. Et vero dignus erat, cujus licet dies nala- ,

nto citat la-tus recepii. In Florano ad diein xxx lis ignoiaretur, memoriam tamen annue faceret
Ec-
Aprilis ,le_itur nomen alicujus Maximi Hicrosolg- clesia, propter virtutes et miracula fuse relata ab
morum Episcopi, nescio an hujus an alterius poste- Eusebio lib. B cap. 8 et 9 , quae loca prse oculis ha-
rioris , qui in hodierno Romano ponitur ad v Maji buit Theodoricus, annos Domini de suo calcubi arl-
cumglorioso titulo Confessoris, qualis revera fuit dens nec multum extra viam procurrens.
,

aliquis, sub Maximino causa fidei relegatus. Tale

autem nihil de hoc dicitur, sed nec persecutio ulla XXXIV ALEXANDER MARTYR
fuit cum hic Maxtmus Episcopatum suscepit, ac ne
,

multis quidera annis post usque ad annum x Per- , j\ntonnii Curacallx annon, Christi ccxn, M. Pom-
tinacis, Christi ccm, quandopme_ii!i«ne inter Chri- Anno Ht
peioJspro et P. Aspro Coss. Hierosolijmorum Episco-
otdinatus,
stianos facta Lconidcs Originis palcr gloriosa martyrii pns Alexander, viventi
, constittiiits sed nimium cotitur
esl ,

morte Iransferltir uti post Eusebium scribit Hiero-

, seni Naicisio adjunctus: de quo legi potest Ensebii Martgr
nymus, Persecuiioucin qutiittim exordiens numerare. hist. lib. 6cap. 9, 19, 20, et 39, ubi denique dici-
F
Atttontni, 51 Antonius succedein. rexit eamdem Ecclesiam in tur quod in persecutione Decii, post prseclaram atque
omni pnrilute vitse : crat enim ornutus sucris virltilibus, illustrem Christianse fidei confessionem, in Prsisidiali
simtliter etniiractilorum gralia, qnsesibi u Domino Jesu jiuticio editam tandem in cttslodia animam
, exhalavit,
Cliristo concessa fttertit ct sie mintslcrio suo (eliciter quod et confirmatur ultimo
:
illius libri Capite ex,

complcto qnievii in Domino. epistolaS. Dionysii Episcopi Alexam.rini. Dignus

ratentis, 52 Valens succedem in Palriarcliaiti , rextt Eccle- profecto hic fuit,quem Ecclesia susciperet annuo
sitim etjretjic , eilocens subditos suos Evangelicii coltor- cultu venerandum quod faciunt Latini xvm Martii,
tationibus in ftde persistere, ci vilare hsereticorum cou- quandoprolixe deeo egimus. Gra.ci idem feciunt xvi _
lagia atque Evantjclica instiluta anliquittis trtidttn a
,
, _, ...
Maji et xxii Decembns, pnoii tamen die sine ullo
, . « Eotii
..

c,,.ras
Palribus custmlirc et scrvurc el u vera fttle nullaleniis , elogio nam quod in Ambrosiano JMS legitur, et-
:

declinare. Post hsec migravit. si nomen Alexandri praeferat , est revera Mncarii
Dolichia. 53 Dolichianus fjilenlisnccedens, rexit fritctiiose qui Niceense Synodo praesens Arium damnavit, et
quo temporc (maximis persecutionibus Jerusalem et Jtt- loca sacra exornavit ecclesiis. Obiit Alexander in
dxam qualienlibtis, jier Pnrfecttim Romanorum) con- persecutione septima anno Christi non cclix (uti per
stunter ttnimitvit greijcm sibi commissum in fide sture typothetse errorem habetur in opere nostro ad margi-
,

et virtutes sequi : deinde anno Domini cxcvi requtcvil nem) sed ccxlix. Similis error Theodorico obrepsit,
in Doinino. scribenti elogium ejus, (qtiod hic referrenihil attinet,
Narcissi 54 Nabcissus Maqntts triqesimus Palriarc/ta prx- , et melius integriusque habetur ex Eusebio) ipsum-
fuit Ecclesix stta- , tempore Caracall.r Auloiiini: ordi- quesic finienti, Martyrizatus ftiitanno Domini ccun,
'lattisfuil anno Domini CXOVU, rextl ciiin in onini pn- in feria vi die xviu Martii, postquam xxxix annis
ttcntia el virlule Diffamatus injiislissime sttbtcr- prassedisset Ecclesia. HierosolymitaiKr. Nempe Nur-
fuqil Ecclesix mitlliludinem et in descrtis locisatque cissum dixeratanno ccxivobiisse cujusmorte qui
, : a
aijellis secrelioribus delituit annis pltirimis. Ctini vero annossolum xv xvi vei xvm relinquunt Alexniidro ,

Nicephorus,
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
A Nicephorus, Georgius et MS. Rulxi, debent ipsum
1
•
tfarcissum in vivis ivtinere nsque ad annum circiter XXXVII ZAHDAS.
Ceterum non anno ccxi.ix habente litteram
(TxxNii.
Dominioalem G, sed anno ccliii habente litteram B, ./Vmii» Diocleliani xiv, Cliristi ccxcvm Ecclesise Ab an-

dies xvin Martii concurrit cum feria vihebdomada?, Hicrosolymorum trigesimus septimus Episcopus ordi-
,

ut saltem in notando ferite ac diei concursu invenia- natur Zabdas. Ita Hieronymus Chronico, rectis-
in

tur non errasse anctor licet annum alium quam de- simesupputans numerum : nec enim propterresump-

bebat assumpserit. tam a Narcisso Sedem suam multiplicandus est nu-

merus Episcoporum sic ut idem Narcissus nomi-
,

XXXV MAZABANES. netur Irigesimus el trtgesimns quarlns , sicuti fecisse

videtur Eusebius, eo suo facto oceasionem praibens
IImpcrant» Decio , ipsoque et Annio Gralo "oss. Nicephoro duos Narcissos ex uno faciendi, atque
Cliri.-li Alexandro Hierosolymorum
vero uniio ccl , posteriori loco scribendi Nafpxiaao; o 0£urepQ£, pro quo
sedil ab
nii. 250 l.)i scopo apud Csesaream Pahrslinx ob martyrinm in- scribi debuisset to Sivn^oy secunda viec. Idem Nice-
terfet i", Mazauanes Spiscopus conslituilur, ut ait Hie- phorus non recte dat Zabdx annos x melius MS. :

ronymus Chronico, unde suppletur defectus

in Rul;ei, ubi iv notantur ex mente Hieronymi , et
Graci contextusEuschiani. MS. Ruliei Flavium ap- (ut credo) etiam Eusebii licet in Grseco textu id
,

jieljat et xxv annos ejus Episcopattii tribuit, aliis

. modo non appareat.
solum xxi ponentibus: Hieronymus vero etiam plu- G4 In MS. Florario ad vi Maji habetur Memoria
resrequirit, utpote successorem ei dansannoccLxvi. Zabdee Hierotolymorum Episctipi, et adduntur verba
Ceterum quia Hieronymus dicit , quod Alexandro de Thebans a uobis ad istnm diem inter pneter-
,

apud Csesaream interfecto, el AntiochUe Babyla. Ma- missos relata, eademque paulo anctiora sic habet
zabanes et Fabius Episcopi constitituntur ; prout in Theodoricus Hic S. Mauritium Ducem, cum nobili
:

magis inlegro Eusebii Chronico verosimiliter lege- sua Legione militum, converlit et baptizatum nt fide
g
pal hinc puto Kulxauo scriptori obrepsisse, ut pro
: conjorlaml, atque ad militandum conlra Paganos non , ctii male
Mtuabane, Plabium scriberet. Mihi certe agenti de Christianos, jnssit Imperatoris, informalos remisil. Qui tribuitur
conversio
S. CyriJIo ad xviii Martii num. 25 obrepsit, ut, non poslqiinm rexil xxx onnis in omni bonilale et patientia.
dislingiten- TltcbxoTum,
dus a Fla- unum, sed duos unius Sedis Hierosolymitanae suc- refcrtus multismeritis, mitjraril nd Christum, uttnoDo-
vio Antio- cessive Episcopos Mazobanem cl Fabium, aliis catalo- mini ccxcvn : quomodo scilicet antea scripserat,
cheno-
gis ignotvm, scriberem velim et ; quod ibi corrigi ,
quod Hijmeneeus ccelos ascendit anno Dtnnini cclxvui.
Fabium Antiochenis relinqui. Theodoricus in Chro- Quod autem ad Tltcbxos attinet, certuin est eos ex ,

nico iioiral nrtim sanctiim ei per omnia laudabilem ,

Asia Europam accersitos ad conticiendum Maxi-
in
qui rexil ecclesiam sunm in omni patienlia et doctrina mianoDuce bellum Bagaudicum quodque is de eo ,

santi, dumqne eam tn pace gubernabat, tamdcm felici confectotriumphum anno cclxxxvi die i Aprilis.
egit
tcr ni Christo quicrit Nunts Jtniii, quando etiam in- Oportet ergo ut reditus ejus e Gallia, et Snnctorum
scribitur nomen
ejus Florario Sanctorurn. Sed cre- Martyrium die xxn Seplembris apud Agaunum, con-
dibile est quod persecutio , a Valeriano Imperatore tigerit anno praecedenti; multoque citiusipsi Cliri-
contra # Christianos mota ,
quas S. Cyprianum in stianareligionis rilum Orientali trtulitione u Hierosoly-
Africa coronavitanno cclvi, etiam HierosolymitanEe mitano Episcopo exceperinl, in Actis per Euclierinm
Ecclesiffl pacem turbarit. Non tamen diulurna per- Episcopum Lugdunensem scriptis non nominato
secutio fuit : tyranno in Persidem abducto
quia ,
Zabda, uti verosimile est necnominatum fuisse Ro-
Imperii socius Gallienus pacem reddidit Chri- manx urbis Pontificem, apud qiteni confirmaverunt
stianis. eamdein Chrislianilatis fidem quam acceperant. Sed
postquam aliquis Murcellini Papse nomen istic infar-
XXXVI HYMEN.EUS. sit,consequens visum est ut Hierosolymitanus Epi-
scopus fuerit Znbdas in calculo Theodorici
, juxta ,

Settit ab iVnno xm Gallieni, ipso vn et Sabinitlo Coss. Hie- Chronicon Eusebianum HieVonymi. Hyinenxo igitnr,
anno l(»6 rosolymorum Bpiscopatum tenet Htmen.*us , teste decessori immediato Zabdx videturea laus deberi. ,
orf 198.
„ Hieronymo (nam hic , ut in prioribus, Eusebii Grae-
cus textus nos destituit) qui si ab anno ccxxvi sedit
XXXIII HERMON.
usque ad ccxcv.n, quando successorem ejus idem
F
Hieronymus nominat, necesse est ut sederit annis f\_"''o Diocletiani xvm Ecclesix Hierosolymitanx
xxin, sicuti recte habet Nicephorus aliis decen- vigesimus octaeus prxfuit //rin.oii, 302
, ut. habet Hierony- Ab ali.

nium male omittentibus. Atque in hoc Episcopo finit inus, adeoque sedere ccepit ut minimum anno Christi
Epiphanius suum Episcoporum Hierosoljmitanorum cccn : et sic initia ejus inciderunt in summum furio-
Catalogum, perductum usque ad Aurelianum et Pro- sissimae persecutionis sestum, a quo miruin fuit po-
biim Imperatores, id est ad annum Christi cclxvi, et tuisse servari, cura Ecclesiarum Prsesules pemtus
sniptum anno ccclxxvii, annis quinquaginta post abolendos potissiinum intenderet tyrannorum dili-
Eusebium, idque in Cyprpubi erat Episcopus, cum gentta. Laudatur igitur a Theodorico, non solum
hic scriberet Cajsareaj in Palasstina. Theodoricus quod rexil Ecctesiam mtiltnm sapienter, verum etiam
bene dicit ,
quod setlit tempore maximx perseculionis quod adveniente perseciitione. Cutholicx Ecclesix, Apo-
,

et verosimiliter addit quod landem plemts

, virtutibus stolicam quatn siisceperittCulhedram illibalnm conserva-
ccelas ascendit
xtemaliter victurus cuiu Clnisto. Sane vit. Sed male additur, anno Domini ccci carne solulus,
vivente eo persecutio excitata fuit a Diecletiano,
coujunctus cst gaudiis Supe.ritorum : cum successor
mox atque Imperii collegam sumpsit Maximianum
, ejus a S. Hierouymo referatur ad annum vm Con-
et anno ejus xi, qui fuit Christi ccxcv, magis exar- stantini.Christi cccxjv.Ut vereGeorgius Syncellus,
sit i seipsos tamen visi sunt vicisse tyranni anno cc- finiens in Diocletiano suam Chronographiam, quam
cm. Veruni nen hanc persecutionem intellexerit
Theophanes continuandam excepit, ingredienti in
Theodoricus, utpote ultimum Hymenxi annum
fa- Sedem suam Hermoni dederit annos xn, pro quibus
ciens quem ex Hieronymo scimus tuisse secundum ; Nicephorus et membrana Rulx-i perperam habeut
adeo ut appareat quod ejus Episcopatum ad
Decia- solum annos ix.
nam persecutionem retulerit.

PARERGON
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
quam Hispanise, necaliam notam temporis additam; D
impune futurutn sibi, neque detegi posse mendacium »UCH>M d. p.
PARERGON V. cradidit, quo omnes novem transcriberet Hispanise ","". "
p' ea '
,
do-dexlro '

De Episcopis Aposlolicis ab Hermone in Taa- tamquara b. Jacubi Apostoli diseipulos, qui singuli translaia m
roscijtliiam missis, ei llixpanicis ftijmentis deimle singulos in ea Kpis.-opatus erexerint, et To- Uispaniam.
letanum imprimis Elptdtus. Quod si etiam Februa-
inde nalis.
rium, Martium, Aprilem pervolvisset , invenisset
llcrmtmis Episcopi insignem meraoriam continent ad singulos pcene dies de istiusmodi turpissimis pla-
Menaia Grascorum ad vn Martii, ubi eamtlem illus- giis convictum Pseudo dexlerum ejusque sequaces,
travimus cominentario et notis. Historia ipsa sic pari fide confictos; Neque magni fecisset quod
Iloittm histo-
,,« ln Menxts incipit. Anuo scxto decimo Imperii Dioctetiani (fuit is adhuc aliqui in Hispania, ut veros et antiquos auc-
annus Chrlsti ccc) c«m Hermon sanciissimus Hiero- tores tueantur, quos non solum exteri passim oiu*

sohimorum Pontifex ad earias genles Episcopos able- nes, sed raulti etiam Hispani eruditiores nuuo abji-

gasset, qui Apostolico more verbum Dei ptccdicare.nl et ciunt.

Christum annuntiarent ; missi quoque ab eo sunt in 68 Necdum falsitas adeo explorata erat, quando ls a g n<,ndo
Taurosctjthicairirrijionem Det[eriPatresnostri,Ephrxm Praefationem generalem ante Januarium prlmum ttmi-
scripsit

quidem tn Scyllliam, Basiieus vero Chersonem Bollandus, mter Syrles, quas velis remisque evita- *'
Detn rursus posl Basilet mortem. Eugcnius, ,/gatho- tas, in suo Opere cupiebat, tertiam nominans Chro-
dortis. Elpidms appulsi sttnt Cbcrsonetn, et mtssi ttt sa- nicon Dextri et Luitprandi Adversaria, non ita pri-

ttttem iis annuiiliaretil. In lais quoiine impii insurrexc- dem tuuc edita. Itaque Hispanis ea tunc passim
,

runt, ac vinctos crvdelissimeque verberatos macturunt, defendentibus, primis illius mensis diebus eorum
anno uno posi cccdem SS. Basilei ct Ephrxm. Secutus ipse auctoritatera secutus est, sed futurus deinceps

eodem est post annos plures mtssus Hierosotymis cautior, protestari maluit, quod islorum scriptotum
. Etherius Episcopus, qui ecclesia bene istic constituta, gratia noltet dcscendcre in eerlamen cum betlicosa E
cum auxilio Constantini Magni, dum Byzantiuni gente, nec ctiam eorum aucloritule lcmere nttt, prxser-

rursus proficfscitur gratias acturus Iraperatori tim si atti meitaris nolit scriptores refragareatur. Ast
vppressus Danaprin projeclus, marlgrii
<th impiis, in in Februario ,jam securior de sensu plurium eadem
cursum petegil vi Martii. Missa deittde ad mtujntim in gente eruditorura virorum, deque universali G.il-
Constantinum legttlione Capitonem Episcopum arcepe- totius abnutu, fidentius protulit Cap. 4 Prafa- atindc titxritu
liffi

runt. Hascsumma Historia;, non compendio puuca- tionis judicium suiim de Dextri, Maximi^ Luiprandi, repmbatxs,
r/ «Itlcittltl <l

Josejiho um alise in Menseis, sed mte-

lineirum, ut passim Juliani Chronicis Hispaniensibus ; deditque rationes,
,S 1

Utjmnogr.
gre per duas columnas relatae; stylo simplici et cordato cuivis homini suffecturas, cur ea matjnts illis

cotnposltum. Ut autem
perquam accurato, prout «idere est in nostro Mar- aitctoribus adscripta falso e*se arbilraretur.

tio; cui ad majorem auctoritatem addi possit, quod hanc lormidatam sibi Syrtem paulatim
initio operis

totum illius diei Offlciura de ipsis, Canonemque diibcit usu freqnentique prffitervectu omtemnere;
acrostichum historiae consonum ordinaverit ac , sic et alias duas ibidem propositas non ita nobis ca-

composuerit S. Josephus Hymnographus. Quod vend.is censebat, quin eas quoque auderemus ten-

addo, ne quis forte in Menajis parum versatus, scan- tare, cum exploratior esset fundus. Interim , sieuti

daluin accipiat ex verbis Bollandi noslri, in Pra-fa- post agnitam Carmeliticoriim monumentorum incer-

tione generali protttentis, suspecta initio sibi fuisse titudinem pusnitentia ductus, quod persuaderi sibi
Menaea, ne Schismaticos habeant admixtos veris sivisset, ut ad v Januarii irapriini sineret ex illis

Sanctis. Hoc enini illede recentioribus inter Memea sumplam S. Telesphori PapsB vitam manuin deiu- ,

occurrentibus nec aliunde uotis dicit; minime autem ceps ab ejusdem Ordinis rebiis abstinuit, easque to-

de antiquis, quales sunt isti Chersonis Apostofi, tas socio Henscheuio diraisit, haud paulo caun s

quorum hactenus cultus celeberrimus etiam apud eas tractaturo; sic et in Hispanicis istis fecit, vehc-
Moscos perseverat. menlerque probavit ab socio detegi recurrentes iden-
tattdem totus
Memoria U7 Interim fuerunt illi prorsus ignoti Latinis, tideinevidentium imposturarum convictiones qua- :

• ,,,,,, r>, • /tcttis appa-

toci obscurata usque dum Guilielmus Sirletus postea Cardinalis, ex rum frequenti.i certissnnosnos reddidit, eaUiromca, riIr ,_
a Strlelo,
Menads praedictis, nuarndam Graeci Menologii ideam non solum multipliciter vitiata esse et interpolata )>

C (quod ipsi quoque eorum patroui Bivarius atque Ta-

opera satis levi concepit; quam tamen manuscrip-
lam nactusCaesar Baronius, Cardinalis postea etiam mayus plus vice simplici dolent et fatentur) sedinte-

ipse, tanti fecit, ut Martyrologium Roraanum reco- gre conficta abho'mine phantastico, qui deexterno-
gniturus atque aucturus, prsecipuam fere auctarii rum judicns niliil solicitus, speraverit Hispanicaj
materiam inde acceperit. Ergo quia Sirletus, praeci- nationi facile se imposituniin ooinmeutis suis, per

piti nimis calamo dies Sanctosque confundens in quae tantus virorum illustriumetantiquorumSancto-
Martio, diem etiam quintum sextumque transiliens rumnumeius in Ilispaniam adduceretur, et grande
sub nota diei quarta? sic scripserat. Eodem die robur accederet traditioni de adventu S. Jaoobi ad
Sanctorum Martgrum et Pontificum apud Chersonem eas p.a-ies, iloquo aliis multis rebus- vulgo gratis,
atque iuipriiuis sententias piaj de luiiuacul.ita Virgi-
Basitti, Ewjenii, Agathodori, Elpidii, .Etherii, Capi-
tonistt Eplirem; nihil amplius deiissciens Baronius, nis Conceptione.

mutat i leviter phrasi scripsit Apud Chersoncsum

,
C9 Sed frustra fuit. Cum enim illa se habuisse pml mquM .
diceret ox uostri Fuldensis Collegii in
Gerraania -„„„„, factam.
passio Sanclaruin Episcoporum Sasilii ete~. ; addi-
ruldr,
et poslca a ditque nomina Nestariset Arcadit, fortassis ineegra- manuscriptis; prudentiores quidam Hispaui, certi
non ita facile fidein habere tot tant sque
novitatibus
Ilinonio,
pho illo suo per amanuensis socordiam prioribus
juncta, cum alioqui satis distinxerit Sirletus septem m Historiam suam ecolesiasticam inducendis, ideu-
idem autein
priores proponens, ut Murtyres Chersone ;
poslerio- tidem recurrerunt per litteras Fuldam :

visum
res duos, ut Episcopos Trimithuntiorum in Cypro, responsura se.nper referentes, nibil simile ibi
dederunt operara ut in
in pace defunctos. Ha>c si in Martio nostro fuse de- vel auditura luisse unquam,
ex prastenso Fui-
ducta dignatus fuisset legere Tuiumpiutok noster, Hispania colligerentur fragmenta,
densis Codicis apographo sparsa per manus vario-
non explosisset ut futilia, neque voluisset iis prae-
rum, eaque conferreut, tum iuter se, tum
cum His-
ferre Dextrini Clironici novitium fabricatorem ,
qui
toriaToletanascriptaabejusmanu.quiadsemissum
Chersunnesi nomeu a Baronio usurpatura, ambiguura aliisque persuaserat
pTimum ecgraphuin dixerat,
esse videns inter regionein Tauricas et urbem anti-
IV veruin
Maji T. III
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
verum esse, et ad singulos pcene passus eo usus esse illas correctiones a librario factas ad aliud ori-
AUCTOIIE D. P orat. Ea historia, pluribus tomia MSS. digesta, ginale; sed ab eo qui originaliter composuit singula,
et inspectas
post mortem aufftoris, una cum aliis auctoris char- et suiim identideni relambens succes-
illiim 1'i'tiim
schtdas aucto
ris chirogra- tis venerat in manus Comitis de Mora, atque hoo sive forinavit, [larummenior quid exinde communi'
phas. defuncto translata erat in Uibliothecam Comitis de cassel tuin aliis, antequam quid mutaret et suam
Villa-umbrosa; uti docet laudatus in primo Parergo extremam compositionem Fr. Gregorio Argaiz vul-
Excellentissimus Marchio, lectorem suum alloquens gandam daret. Hanc vero partem habuisse iu fic-
ante Discursum historicum pro Patronatu Seaoviensi tione illa, non velim dicere, hainl tamen facile po-

S. Fructuosi, contra suppositionem S. Hierothei in Ca- tero excusare, quod tanta? consequentias membrauas
thedram illam, ex prsetensa Dexteri auctorilate , im- non curaverit ipse videre cum Burgensis dicecesis,
;

pressum Cssaraugustse anno 1G0G. Idem deinde in qua Lupianus vivebat, et Matrituiu ubi scribebat

ipsum illml argumentum in majus opus extendit, Argaiz non multum distent in nova veterique Ca-
,

cujus jam primam partem habemus excusam anno stella.

1671 secunduin cupidissiine expectamus. Titulus

, si comperta sic liabuissent RR. PP. Car-
"I Hsec
operis est, Qissertationes Ect tia li e pro honorean- melitce credo non fuissent indignati, quod Societa- ut merito
,
tctjualiter a
'Aquorum Tutelarium contra fictwnes liodiernas ubi tis nostra; scriptores aliquos ad ejusmodi fraudes nobis reji'
,

Dtssertatio 111 continet examen novi Dexteri, ficttonem cavendas luinus instructos, sequendos nobisnon pu- ckmtur.
ejus, et enormes disproportiones , modumgue adhibitum taverimus; quoiique Pseudo-Luitprandi ac Pseudo-
fiilem. Hanc legat Auberti auctoritate moveri nos non siverimus, ut
:
atl concitian itnt ei auctoritatem et

qui volet. nec enim nunc vacat Latine reddere et : crederemus, Elpidium et soiios, Carmelitas fuisse,
jani aliln, scilicetante Vitam S. Isidori Agrieoloexv fuudasseque istius Ordinis monastoria in Hispania,
Maji.exhibuimus fraudem, in ChronicoJuliani Petri jam iudeab initio nascentis Eeclesiae, ac nominatim
fabricando tisiirpatam, et eodem prorsus modo de- Agalliense Toleti , ubi anuo ccvm S. Columba virgo
tectam. Carmelitana obierit; anno ccc S. Leocadm, post multa
7U Siniili successu, quo dexteri et Juliani figulus, tempora m carceribus detenta, animam Dco reddiderit;
u«us Gregorius de Argaiz monachus Briiedi-
esi Fr. anno co xxxvm decesserit Libiciosa dbbatissa qnibus .'

Quomotio ctinus, tribus grandibus libris, sub titulo Popttlnlio etiam prtegressisque ac subsecutis temporibus, in
(1'tccta ttt
etiatn fabri-
Ecclesiastica <u Hispania et notitia primorum ejus de- aliis ejusdein Hispaniie civitatibus, monasleria et
ca Aubecti corttm, inventa in scriptis Gregorii Episcopi Granaten- ereraitoria Carmelitica extiterint, in iisque Abbates
ffisjialen. Chronico Jubcrti Benedictini, editis Madriti
sis ci et AbbatissaB, Martyresac Coufessores, Monachiac
an. Ititi", 8, et 9 : quibus hoc agit, ut prioribus illis Sanctimoniales, tot quot in Chronico isto Auberti
fictionibus fidem conciliet, et novis de sui Benedic- coinmemorautur. Omnia enim hsec fundamentum
tiin * apud Hispanos antiquitate figmentisaddat
Irdinis habent ruinosum scilicet S. Elpidium sociosque,
,

auctoritatetn. Vix enim prodierant libri, cuni viri primo Christi sajculo, nationique Hispanae, et Car-
eruditi, venerunt in cognitionem inodi quo etiam , melitano Ordini adscriptos contra certioris (ut os-
,

ista fuerunt consarcinata, declarante eum certissima tendimus) historiae fidem. Sed quid facias? Opinioni
fide Don Petro Ferdinandez de Pulgar Canonico qniv plebis onimos semel invasit (ut vir quidam erudi-
Pcenitentiario Ecclesiae Palentiuas, per epistolam tus ait) si reliijio conjuncia pr&texitur, numquam de-
scriptam Fr. Hermenigildo a S. Paulo, in verifica- sunt defensores, quia defensioni numquam deest illustris
tionem testimonii, quo sibi constare dixerat de auc- pietatis fanta plebisque favor.
tore Don Antonio de Zapata Lupiano. Est ea epi-
stola valde prolixa, sed per omnes rei gesta? gradus XXXIX MACARIUS.
circumstantiasque necessarias tali cum ac.uratione
deducta, ut in tauta articulorum signandoi um copia f olusiano ct Anniano Coss. Christi anno r.ccxiv,
Ab an. 314
brevior esse non potuerit uec ad fidem etiam in , Hicrosoltjmoruiii Episcopus li itjesimus nonus conslttui-
ad 333,
judicio faciendam quidquam convincentius exoptari. tur Macauius apud Eusebium Chronico, quod in
plane similis
Omnibus porro consideratis et expensis apparet has finitur cum Vicennalibus Constantini, Nicomediae
priori
posteriores fictiones cura prioribus convenire in eo, cceptis celebrari anno Christi cccxxvn. Ejusdem
quod sicut hasex Bibliotbeae Fuldensis codice fide- Chronici coutinuator Hieronymus, extremum Ma-
liter descriptse, ita illee ex San-victorina Parisiis carii annum obtitus exprimere, ambiguitatem ut-
Bibliotheca dicerentur esse originaliter acceptse, cumque eximit, componendo extremum annum suc-
utriusque Bibliothecte posses.soribus negantibus ali- cessoris Maximi cum xi auuo Constantii. Cum enim
quam earum notitiam meraoriamve apud se extare : Matximus saltem viginti annis plenis Ecclesiam rexe-
item quod, sicut apographum ex Germania missum rit, consequens est, quod Macarius ultra aunura
nusquam invenitur inter ejus chartas qui accepisse Christi cccxxxm non
superfuerit, nisi mensibus for-
se dixerat, nec ipsum is voluit aut potius non potuit tasse paucis. Gesta ejus deduximus ad diem x Mar-
unquam exhibere; sic neciliaj originales membranaa tii, quo est Roiuano Hodierno inscriptus a Baronio,

Aubertinm, Longobardica, utdicitur, liltera scriptae dignum judicaute qui ab universali Ecclesia annue
et in Hispaniam allatee, usquam compareant quod- : commemoraretur. Mirum profecto est nec Grsecos
que ii, quibus earum aliquid ostendere se finxit Lu- quidem illius nomen retulisse in Meuaja nec aliam ;

pianus, plaue diversa testentur de forma litterarum omissionis hujus causam mihi possum imaginari,
et materia chartse. Item quod impressa collata cum qiiam quod pravalentibus mox in Palsestina totaque
extractis ipsius Lupiani manu fragmentis , aliisque Syria Arianis, neglecta fuerit memoria tam iusignis,
documentis ac MS. ecgrapho Pulgani, infinitis locis etiam in ipsa Hierosolymitana Ecclesia. Quaprop-
deprehendantur discrepare. prout allatis pluribus ter non magni facimus quod Florarii auctor ad xm
exemplis in epistola ista probatiir; potestque hujus Augusti scripserit, Hierosolymis Macarii Episcopi :
rei fides authentica quotidie sumi, a;que ac de Dex- et diem, quem Baronius elegerat, retinendum cen-
trinis impressis, ad Villumbrosame bibliothecai
ma- suimus.
nnscripta collatis. Denique utrisque MSS. commune
73 Gestis ejus annumerari debet, quod, ut scribit
ctcdicarit
est,quod eadem qua primum scriptte sunt manu, sed Metaphrastes in Vita S. Charitonis xxvm Septem- Lauram S.
atramento diverso, ad margines atque inter lineas bris, Lauraj ab eo conditas, ecclesiam consecraverit. Charitonls
invenianturcorrecta, mutata, iuterpolata, cancellata Cum autem illafuerit initium operum, quse fecit
et truncata qua; omnia evidentei' demoustrant,
:
nou Sanctus iste monasticam vitam exorsus, postquam
latronum
 HISTORIA CHRONOLOGICA ivn
lafronum manns evaserat; evidens fit ipsius Meta- labe infectum in
ffierosolymitana Sr.de collocafent . Si- D
phrastis parachronismus, statim post mortem Impe- qtudcm Macarioadhuc superstite res novas'
nwliti fue- ALXTOBE
ratoris Aureliani subjiciens initia Charitonie, inter- rant; sed cam ab illo communione
valloannorum minimum quadraginta, tamquamnihil
privali essent, con
qutescebant
foret, intercepto. Sed (utijam ad Ephemerides Graj- 77 De confessione Maximi idem
Sozomenus lib.
co-moscas signiflcavi) Aurelianus, persecutor Chri- 2 - ;> "'''
"'I' neminit, a-em, de Svnodo apud
stianorum in Isauria ante annum Christi cxvi, sum- lyrum, inqua S. Athanasius anno
cccxxxv dam- Confessionis
ptus pro Im])eratore synonymo, persecutore etiam natusfuit cumaitcommuniterdici,
: quod Paplmutius merito claruit.
ipso, fecit utduos quoque Charttones in nnum con- Confessor, qm fudicio interfuit,
apprekensa manu Ma-
fundens Metaphrastes, tria secula in uno liomine ximi Hierosolymorum Episcopi.jussit ,u
swgeret; quasi
conjunxerit; et iis qui monachos in Syria credi cu- non ileceret ipsos qui Confessores
essent, et qut pietatis
piunt qiiam antiquissimos fuisse, facile persuaserit causa oculos effossos el poplites succisos
haberent, mala-
Serapione seniorem multo fuisse Charilonem, quem ruiti Itomintim cimnlio
sociari. Dul.ilavi equidem in
nos libentius dicemus annis post illum viginti circi- Vita S. Atbanasii num. 103 Tyrine an Hicrosolymis
ter incepisse, non prius certe quam Macarius Epi- tactuin id esset. multo autem magis utrum verosi-
scopus fieret. mile esset, quod impiaB illi damnationi Maximus
74 Theodoricus Pauli gestis quoque illius accen- subscripserit, sic adraonitjis a Paphnutio; neque
Theodorici set, quod ejus tempore S. Helena Cneem Domini adliuc deponere
in- dubium possum, licet Socrates lib.
clrca eum venit prope montem Calvarim, cum ceteris insignibus
2 eap. 8, causam. cur Maximus Antiochena;
errores.
Domtnicx Passwms, mcdiaiile Juda postea Patriarcha Synodo
postea nolneril interesse, hanc reddat,
quod animo
Jerusalem, quem et cum multis baptizavit vocanseum reputabat deceptum se privs fuisse, et per
fraudem mdu-
Quiriacum. Sed hanc fabulam, quamvis valde anti- ctitm ut depositioni Athanasiisuhscrtberet.
quam, discussimus die m Maji, qua tamen deceptum 78 Atque ha>c certior et omnis notitia est, qua?
Theodoricum minus miramur. Magis enormis error Imberi a proximis setati Maximi auctoribus
potest,
est, quod elogium Macarii sic finire potuerit. utpote non nisi seculo uno posterioribus
Posl- et pra: :

quam compleverat citrsum vils lemporalis, incepit Ise- hac considerari vix meretur elogium, quo.l
apud
tabundus arripere cum summa felicitate vitam aelerna- Tlieodoricum Panli scriptum sic legitur : Maximus
lem : obiit vero Confessor anno Domini cccxm sed :
XL Patriarcha, vir sanclus ct mullvm devotus futt, et
Elogium ex
anno prxcedenii cccxn baptizavit Jmlam. Con-
scilieet excmplar beaie viventium. Iste sanctissimus ne ° doric °
Maximus
stat enim ex Hieronymi Chronico, tunc necdum (uit iiiiiis Confessorum ex illis, qnos
se- Maximianus Impe-
dere coepisse Ma-arium et ex Eusebio, nihil factum
; raior dexlris octtlis effossis et siuislro poplite
succtso ad
esse ab Helena in terra sancta, nisi post Nicasnum metalla damnaveral, inter cetera lormenta profidc Cliri-
Concilium, sub eodem Macario, ornatum sacrorum sit sibi tllata. Taiidem, bapiizato Constantino Magno el
locorum Constantini Magni jussu sumptuque* cu- exlinctis abusivis Imperatoribus, non solun liber abire
rante. perinissns fuit, oeram eltam ad Patriarchatum sanctx
Hierosottjmitanie Ecclesix assumptus gloriose
eam rexit.
XL MAXIMUS II. Erat etitm vir bonus, simplex el iitnocens, per quem

anno 348,
o
\£,uadragesimus Muximus
Macarium Hierosoly-
post
Chrislus infinitis claruit miraculis. Fuii
prseterea in
Chrisli fule stabilissimus, rexilque Ecclesiam
Oblil suam tem-
morum Episcopus, mquit Hieronymus, moritur xi aimo pore maximx persecutionis tyrannorum, Constantii
Constanlii, qui fuit Cbrisli antius cccxlvhi. Cultus Imperaloris Romanorum Ariana hserest depravali, ci
viri, aliassanctissimi, propter imquitatem temporum SaporisRegis Persarttm, quiultra sedecim millia Mar-
numquam resumptus fuit, neque
neglectus, postea lijnim pro Christi fide martyrio coronavit.
Tandemple-
de eo in Romauum hodiernum refei-endo cogitavit iiiis rirlttosts opertbus clmullts miraciilis clartts, ohlor-
Baronius. Primus et solus quem novimus Florarii
mivitin Domino. De miraculis utinam baberetur testis
auctor ad xxx Aprilis posuit nomen Maximi I/iero- antiquus! Constantii etSaporistempora conveniunt,
solymorum Episcopi, quod de hoc potius quam de alio neque causa subest dubitandi, quin in recta fide per-
ejus nominis priore puto posse intelligi, sed auctori-
severaverit usque ad exitum.
tatein certiorem requiro. MS. Rultei Maximinum
79 Eidem autem Maxtmo, non successori Cijrillo,
appellat, Nicephori textus Graecus Maximianum. convenit, quod in hujus elogio scribit Theodoricus
:

76 Quomodo ejus electio processerit invenimus

rexil eccle-
Islesanctut fecit ecclesiam Dominin sepulcri, me- F
apud Sozomenum lib. -2 cap. 20, ubi ait Ecclesiam dtaiile pretio d Templa ab eo
siam contmu- :
thesauro S. Helenx; et ecclesias Mon-
niter cum Bierosolymitanam post Macarium Maximus suscepil. tis Oltveti, ci vallis Josaphat, et
dedtcata.
S. Bethleem : adquarum
Macario, SuncDiospolitanum Episcopum a Macario constitulum ecclesiarum dedicationem cx oiiiiu orbc conveniebant
esse memorant : sed cives Hierosolymorum
eum apud Eptscopt ct Sacerdotes, quos pndem ad earum iedicalio-
se detinuisse. Nam ciini confessione clarus et omni ex ncm Constanlinus Magnus el nuilcr cjus tlelena pie
parte egregius esset, plebis judicio tacite designabatur,
invitaverant. Eusebius in Vita Constantini lib. 3 praj-
ut post obitum Macani Episcopatum illic
capesseret. ter ecclesiam sanctse Resurrectionis, jussu Constan-
Promde citm plcbs molesle ferret, eripi stbt liomincin, tini a Macario Episcopo cceptam extrui, a Maximo
ririmem cxpcria esset, ct sednio intentaretur
ciijiis
dedicatam, solasduas Bethleemiticam et Olivetanam
commodius visum est m Diospolitanis quidem aliuseli- Helena; fundatrici adscribit addit deinde cap. 48, ;

gcreiur Spiscopus, Maximus vero maneret Bierosoly- quod sancta Regina, cum istic versaretur, cunctis
nvs, una cttm Macario Episcopali munere fungeretur,
ct
videntibus in ecclesiam venliiabat, el sacras
sedes cxi-
etpost ejusobitum Ecclesiam gubernaret. Ceterum miis oinamenlis decorabal, nec minimuriim qiudcm ur-
qui
res islus nccnrale examinariinl, afjirmant ex seuteiitia biiim sitcclla despiciens, Crescens tamen paulatim
Macarii hxc acta csse et a plcbe summo studio postulata. fama, ut solet, credi fecit aliorum plurium mdificio-
Aiitni cnim pamiluissB Macarium,
quod Maxtmitm Dio- rum sacrorum in Syria fuudatricem ipsam fuisse :

spoleos Eptscopum ordinasset quippe qui ordinatione

: quas qui volet enumerata sigillatim videre, legat
celeblala cogilare capit, tlliim qui cl recte dc Dco seutl- Historiam Ecclesiasticam, annis fere mille post ea
rel, et ob
confessionem popitlo acceptus cssct, neccssario tempora scriptam a Nicephoro Callisto lib. 8 cap.
servanditm fuissc ut ipsi sitcccderet. Elcnim verebatur 30, ubi dicitur inter alia, quod ad sncruin Jordansm
ne se mortuo, Eusebias et Patiopliilus^ArTanidoijinaTis conversa, circa speluncam ubi olim domkilium Baptistei
faittores, occasioncm nacli, aliquem ejusdem dogmatis habuit, perpitlchram sedem illi ere.nl; nltamqiic atl ac-

cltvitatem
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
cliviiaicm montis, Eli.r Thcslriisr, qtqueinde THeriadem
mox iterum ejectus videtur fuisse Cyrilltts, pro eo-

AIXTOP.E D. 1' ,.,•,1(7 et in singulis lods diversa Apostalis constru- qne constitutus Ireneeus, Epiphanio Eicnnis dictus :

Idemporro in mmttc Thabor fecit... sed ille a Joviniano, brevis temporis successore, in
xit templa
imle Orientem versus descmdens Naiareth pervenit...
suam reductus Sedem, fortasse per citam mortem
ciin Cana Gnlihie Ceterum in nriiem sanctam invasoris vacuam haud diu quietem hahuit, Aria-
;

Sion amplissimum exlruxittemplum.... quin
reversa, in
alias ecclesias in sanelis
el plures
ginta Imperatom mater sedificavit.
tamque copiosa sacrarura SBdium
in tanlo cireuitu
velut al) Helena extructarum enumeratione, non se-
mel recordatus adeo vicini Carmeli et Elianse in eo
commorationis, aut Icci in quo Propheta sacrifica-
vit, apud Saracenos et Turcas in maxima a?stima-
tionehabiti, quorum ibi Mosqueam esse etjam olim
fui«so credam Quaresmio, non item jam ontea fuisse
nis rursum cornua erigentibus sub Imperio Valen-
illis locis supra Iri- tis, orthodoxos persequentis. Itaquerursumcompul-
HaT Nicophorus, siis exulare CyrtHus, circa annum ccclxx, locum
fecerit Hilario sive Hilarioni.qui (ut BcribitEpipha-
nius) cum Arianis habuisse communionem accusatus
etl, ct nunc id est anno ccclxxvh Ecclesix prtcsidet,
prtesedilque ferme usque ad tempora Consfantinopo-
litanje Synodi anno ccclxxxi celebratse; huic enim
Cyi illus. restitutus su.ie Sedi, Episcoporum Pahcsti-
HEe primus subscripsit. Inter luee destituit nos con-

ecclesiam sedificatam ab Helena auctorem enim :

tinuatio Eusebiani Chronici per Hieronymum, fi-

laudat Nicephorum libro et capite allegatis, ubi (uti nem accipiens in morte Valehtis et anno Christi
jam vidimus) tale nihil habet. CCCLXXVIII.

80 Ad ordinem successionis quod attinet, neque 82 Pncdictus Epiphanius, illo quidem tem-
ipso in duos divldt-
lur. ab Epi-
Hieronymus, neque Nicephorus, neque alius quis- pore vivens, sed procul absens et Cypro scri-
in
phanto
quam dubitat, quin Macario immediato successerit bens, duos Cyrillos distinxit, fortassis crodere non

Cijriacus Ma.rinins. Latini tamen recentiores, post receptam valens, unum eumdemqne hominem esse de cujus
perpcram sub Duce Godefrido .lerusalem, volentes texere Pa- lide tain diversa fuerant nuntiata. MS. Rulcei, in
hic confi-
trfarcharum seriem, inter utrumque posuere S. quo Aarassinomen semel tantum ponitur, bis repe-
ctus.
Quiriarinn sive Cyriacum: utique nihil dubitantes tit. nonien Cyrilti, mtermediis Hcraclw et Helladio.
de fide adhibenda ejus Legendae, antiquissimse si- His Nicephorus addit Arsenium sed unum dumtaxat :

mul et fabulosissima?, nec nisi in nostro Occidente Cyrillum agnoscens, uti et Socrates et Thf-odnretus
notac. Hic licet. Macario morluo, propter meritum atque Sozomenus, imprimis vero Hieronymus, semel,
revelate Crucfs, dicatur Episcopus consecratus ab rursum, terlio et qnarlo scdisse eum asserens in Chro-
Eusebio Pontifice Rumai.o (Emissenus si uominare- nico; in libro autem de Scriptoribus Ecclesiasticis
tur, nominaietur saltem aliquis tun'' tempnris vi- dicens, s.rpe pulsum Ecclesia et receptum, ad c.rire-

vens, cum Romanus diu ante obierit) licet, iuquam, imnn sub Tlwodosio Principe inconcussum annis octo le-

ab Eusebio Romano consecratus dicatur, in sua illa niiitscEpiscopatum. Irlem Cyrillus, u't ait Sozomenus
legenda Quiriaeus quia tamen idem fingitur Martyr
;
lib. 4 cap. 24. Ctnn Episcopus Hterosolymorum esset et auctore
obiisse suli Juliano Apostata, maluit Theodoricus constitutus, velui Sedis jam Apostolics Antistes, enm Latlnl catalo-

noster, post Maximum atque Cyrillum, de quo mox, Acacio Episcopo Csesarese de jnrc Metropolitano dissen- 9'

collocare Cyriacum, de eoque concludendo scribere, sil. Atque hinc est quod in Catalogis Latinis MSS.
quod obiii anno Domini ccclxv] quarta dic Maji, ne- Episcoporum Hierpsqlymitqrum ultimus nominetur
que advcrtit se procurrere ultra imperium Juliani Cyrillus, qui construxit antiquam ecclesifim Dominici

ad triennium, cum tyrannus iste extinclus sit anno sepulcri. et oratoriinn Culvarnr, ct ecclcsiam Josaphat,

CCCLXIII. et mmtlis Olivcli el Belltlcem, quae tamen non apte

Cyrillo tribui supra indicavimus deinde incipiunt ;

XLI CYRILLUS. Nomina Patriarcharum, ct primus iterumnominatnr

Ciirillus. Duravit autem ea contentio usque a.I So-

M,
i\nno, ut j.im dictuni Constantii xi . Christi phroninni, qui Patriarchalis tituli pra?rogativam le-
348
abArianis cccxlviii. mortiio Maximo, ecclesiam Ariani invadunt, gitime sibi permissam a>l pcsteros tradidit.
intrusus inquit Hieronymus in Chronico, quortnn, non qui- 83 Theodoricus Pauli, sicut dictum est supra, FiQiitenta
dem errori, seil tamen communioni consentiens Cv- duos Ctjiillos numerat, et inter utrumque collocat de eodcm
rillls (causa forsaU honesta, ut ne hoino prorsus Quinacum, Jqannem, ct Praylium. De Quiriaco de- opud Iheo-
dorlcum.
ha reticus ecclesiam
j
occuparet, non tamen ad excu- monstravimus nullum fuisse Joannes ei Praylius,,
F
sationen: sufficienti) cum a Maximc fuissei Presbyter consensu totius antiquitatis secuti sunt. Magis
,

ordinatus, el post morlem ejus ita ei Episcopatus pcr- deinde confudit omnia Theodoricus. quando de pri-
mittereiur, si ordinatimem Ma.rimi repudiasset, Dia- mo scripsit, Iste S. Cnrillus vidtt gliniam animx san-
conus vi Ecclesia minislravil. Ob quam impietatem ctissimiHteronymi Prcsbyleri. Hoc ei scilicet per-
Sacerdotii mercede pensatus, Heraclium (qnem nwriens suaserant Epistola;, quae sub nomine S. Augustini
et ah eisdem Maximut in suum locum substitueral, varia fraude so- Hqiponensis et S. Cyrilli Hierosolymitani conficta;
tertto expul- licitalus) ile Presbyterum regradavit. Ho-
Episcopo in habentur, de obitu et laudibus S. Hieronymi licet ;
sus,
rum nequaquam laudabilium initiorum labem, egre- hic totis triginta annis ante Hieronymum e vita ex
gia deinde confessione sinceraque orthodoxas fidei cesserit, : de secundo autem dixit, quod Enlychcs ,

defensione expurgavit adeo ut propterea

Cyrillus ; quoque nominatus fuit, et secta Arianus , Patriar-
fueritni Arianis ejectus e suaSede, sicut scribit Ni- cltatu confasa cttm deltberutione svsceplo, aliquando in
cephorus; neque semel tantum, sed tertio ejectum cominumone variabat ; qu:e est Rufini
ftdc, seepins in
indicat Hieronymus, ipsumab Arianis non distin-
accusatio, non de alio quam de immediato Maximi
guens, hoc modo Ecclesiam Ariani invadiint, ul est,
:
successore intelligenda. Denique nihil se certum ha-
Cyrillus, Euiychius; rursum Cyrillus, Irenseus; te.rlio bere de Cyrillo uno vel duobus , sed quidquid quo-
Cyrillus, tiitarius; quano Cyrillus. Nos semper or- modocumque apud quemcumque invenerat indi-
et
thodoxam ejus fidem a Semiarianismi suspicione scrimatiin congessisse, satis indicat Theodoricus
liberavimus ad xviii Martii, quando ejus festum, ve
cum utrobique et de utroque ait, Hic fuit spiiituahs
lut egregii Confessoris, Graeca pariter et. Latina,
nec pater Ofdinis Fralrmn Carmelitarum, de primo ad-
non Syriaca Ecclesia celebrat ibique docuimus pri- :
dens quod festum ejus colttur xxvni Janutnti de se- ,

mum ei exilium anno cccLvn indictum fuisse, sub-

cundo vero, quod obtinuit, quod Fratres sui Carme-
stitiitn EniijihM ivilnv auleui ei licni^sc- sub annum
.

lila; dicerentur Fratres B. Marix Vtrgints. Ex quo

ccclxi, edicto Juliani id permittente. Mortuo Juliano fonte talia acceperit Theodoricus non multum am-
biaet
 HISTORIA. CHRONOLOGICA
A biget, qui intelliget tertium Carmelitarum Priorem let et ipseet discipuliejus; quoties tarncn ex suo novo
seculo xm fuisse quemdam S. Cynllum, et hunc Rreviarine.iiitaliiiiit, infestoS. Lucrc xviii Octobris Mllt fl

cum HierosolymitanoPatriarchaabimperitissumirjse Lectionem v ex eodem Hieronymo, invenient illum

antiquitalis sectatoribus imperile confundi potui.--e : sic argumentatum in librade scriptoribus Eccles.
rerte in Florario ad vi Martii, quo S. Cyrillus Car- cap. 7,Peritttltis Pauli ti Tlteti.e ti Itjtttm baplizati
meltln in suo Ordine colitur, notatur etiam nomen Lconis fabulam inler apocryphas numeramus qnale :

S. Cyrilll Hicrosolijmorum Episcopi. qtii vitlii animam enini est, tti individuus comes Apostoli, inter ceteras
/lieronymi gloriose in ccelum deferri, antin salulis ejui res noc snliim ignoraveriti Solet autetn vis bujus-
ccccxxi. modi argumenti crescere, pro numero eorum, qui,
84 Cyrillumanah totis lxii Episeopatum teniiis.-e si potuissent, voloissent debuissentque metninisse
ObM clrca
indicant numeri iS' apud Nicepliorum expressi, qui ejus rei, de qua an fuerit dutitatur, et tales pro sin-
oli. 380,
ducti ab anno cccxlviii, quo obiisse Maximum Hiero- gulis fere seculis produxi.
nymus scrips.it, pervenirent ad anniim ccccx atqui :

idem Hieronymus, utjani vidimus, de Cyrillo scri- .

XI.H JOANNES, PRIMUS PATRIARCHA.

bens, solurh ait, quod sub Theodosio Principe incon-
cussttm tiiinis viii leiutii Episcopatum, adeoque non OiJoASKi hii eoepit Hierosolymitanara Ecclesiam
-

potest dici hunc extendisse ultra aniium ccclxxxix, regere anno ccei.xxxix, juxta jain positumcal lulum, i/. oii :ia»

siqtiiilem is jam ab anno CCCLXXXl ut Episcopus se- ad ejus in Episeopatu aetateni determinandam non
derat subsoripseratque in Synodo Ctmstaiitinopoli. modo non sufficiunt anni vt, t|uos ei a-signat Nice-
tana Restat ergo ut dicatur sedisse annis ad
n. pliori Cbronologia; setl nequidem anni xvi, inmem-
suiiiiiiiiiii xi.ii, utrimque incompletis. brtiia Rulaeana et tabulis Tbeophani apf itis notati.
8!i Quomodocumque tamen a;ta- Cyrilli definia- Plnres autem raanifeste uxigunt certa rerura ab e»
post litslra tui, intra illara cadat necesse est adventus S. Paula» gestarum iempora, atque iinprimis contentiones
tatn a S.
Paitla Pa-
in Paliestinam, quam illa totam perlustravit, prius- ejus-cum S. hieronymo, cceptaj sub annum cccxci
txstinam. quain sese ipsa recluderet, in snttcla Belhleem per- et fraudulento Pelagio irapensus favor Hierosolymis
1 ;
petuo viclura enim liic annos vtginli, morlua
: vixit cum in Patestina adesset
et Diospoli antiti ccccxv,
vii Kalendarum Februariarum, Honnrio Autjtisio VI Orosius Presbyter, missus ab Augustino ad S. Hie-
el Aristenaio Cohsnlibus, idestanno cccciv. Undecon- ronymumin sanctam Betbleem. Eodem etiam anno,
sequeus est e:im ex /Egypto, quo ultimum excnrrit, Consulatu Honorii deeies ei Theodosii sexies, Presby-
et unde per ferventissimos sestus renavigavit Maju- tero Juliano facta est revelatio Reliquiarura S. Ste-
mam, nec mullo post venit m Belhleem, redivisse in pbani Protomarlyris usque adeo famosa, translatio-
aestate anni ccclxxxiv ; atque adeO in Palsstinam nem eorum celebrante Joanne Patriarcha, VII Ka-
appulisse saltem anno praecedenti . Iter ejus versus lendas .1 inuarii, ipso Sancti natali die. Post quaj
Hierosolymam sic notat S. Hieronymus, m ejus sic gesta, non diu superfuisse Joannera, coj
Vita \xvi Januarii iilustrata, ut noii proponat ejus re successio Praylii, ulteriui non difierenda. Hac
hodosporicon scribere, sed ea tantum loca nominare, porro ratione poterit dici xxvi annis Episcopus
qux sacris voluminibus coutinentur. Et antiq ua, inquit, ftiisse Joannes.
urbe Sidone derelicta, in Sareplhss litiorc Elise esl m- 87 Ad diem
mortis determinandum nulliiin apud
tjressa turriculam, in qua adorato Dontino, per arends antiquos fundamentum apparet, quia tamen, non
Quidam cuiii
Tyri, inquibus genua Pa.lus fuii, pervenil ad Coilt obstaute invidia qiiai vii mtem afflaverat, velut
, ,
intcr san-
qna' nuite Piolnwis dicilur ; et per campos Mageddo, Origeuistarum et lanilem etiam Pelagii fautorem ;
etos refenmt.

Josise necis conscios, lerram Plulislhiint, mi-

intravit inortui famam venerati Zosimus Papa et Augusti-
rala ritinus Dor etc. usque Joppen. Cur non a Piole- nus Episcopus, Sanctnm non dubitaverunt appellare;
Qttiiitur
muide in Dor itura transivit et Carmelnm ? iUiqne et quia tit talis digniis lialiitus fuif sttb quo Proto- ,

air illa
Carnielum
speluncain et fontem inspexit prsedicti Elias, medio martyris corpus revelaretur recentiores aliqui;

iioii adtcrtt loea, nec tiisi sex circiter leucis utrim-

ilinere slta nonien ejtis ini' r Sanctos descripsere. Sic att.-tore

que distautia? cum vix quidquam nbminatius sit in Florarii, quod"in opere omiserat, in Alphabetico
sacris voluminibus quam mons Carmelus. Cur ab Indice post confecto sub littera I scribit : Joannes
C itmere recte secundum mare tenendo deflectens ,
ffierosoh/morum Episcopus et Confessor, qm fitit Car-
longo post niuntem circuitu est tisa, ut per carnpo.i ntiiiia, etlevavtiwpus S. Stephani Protomartyris vi
Mageddo veniret in Dor Ctir ilerum, post lustra->. Maji. Palaeouydoriis lib. 2 cap. 6 prolixam Viia;
tam Jerusalem Samariamque, Galihc mt peragrans historiam texens (qualein scilicel vel ipse vel alius
usque Naim. non excurrit in Canneliim, quinque so- potuit de suo ingenio comminisci) nee ullum pro ea,
luiti lemis dissitum 1 uti videre licebit in tabella ad uti pro quibusdam de eodem punctis atictorem
aliis

Vitam S. Angeli in Appendice ad tomum n. An citatis, aildit, quod plenus sanctitate, post paralytico-
prorsus desolatus is erat , aut quod tristius , factus rttm cttrnUnnctn, cxcorum illitnuuaiioiieni. solvens tlebi-
receptaculum et speliinca latronum, ut declihandust tttni. ettiiti trttiisni umversst e.trn/s, tinito Domini
caute fuerit
? Ita ego existimabam. Sed aliam cau- ccccxxxu, [^'l•i<lil ItUts Januarii : et Palseonydorum
sam, ex profunda sua rerum historicarura scientia, secnti Mint Galesinius alque Molanns in suis ad
depromit Tkiumphatou; videlicet, quod Hieronymus Usuarduni additionibus. Sed haec Hillando nostro
Carmeli mentionem non facit quia cum Paula in eo ,
tanti non fiierunt, nt alibi eum quam inter Prater-
Carnititttis reperissei, sub inslilutioiie Jounttis Patriar- raiss 'S loearet, anti piitatis congrua» auetore desti-
chse viyentes, ne Jottntiem in ejtts Fralribus lauda- tutus,- tneritoqiie (ormidans attingere argumentum
ret, iirxlermisil ; tttit elitini, quia nl/intle verosimiliter prorsus odiosum', de Carmelitani Ordinis Profes-
filise stt.i- spirUuali mhibuerdl. ne monlis Carntelt Re- sione; a quo etiam nos volebamus, si licuisset, ab-

lajiosos vistlaret. Verum quando jam ostendimus to- stinere ealaniuin.

tum istud iter prius peractum fuisse quam Patriar-
chatu defungeretur Cyrillus decessor Joannis
tamen non
(qui
PARERGOi\ VI.
ccepit Hierdnymo adversari, nisi circa
annutn non superest Thiumpiiatobi,
cccxci) aliud De Joanne xi.iv pnelonouuclore libri de In-
quam ut ad
eonsuetum sibi refugium accttrrat tne- , stitutiane monachoi um ad Caprttsium.
que argumento negativo, quod ipse pro stramineo
habet, ntenleni explodat, Explodat sane quantum vo- in ordine verorum Episcoporura xut, non
solum
 PATRIARCARUM HIEROSOLYMITANORUM
solum in Chronologia Nicephnri (quffl anle annos 01Hactenus Grossus in vclustissima cotlice mann-
AVCTOHE D. non inulto plures quam centum Buropse nostrse pri- scripto Bibliothecm Carmeli Francofurtensis, quse ibi Jttxta icltti
Ab aliqill- magis tntegra extant, quamin majori Orilinis ejusdem Crossi Ms.
niuin innotuit) -'.1 etiam in Catalogis Latinis, post
bus iiitmc-
ratus qua- recuperationem terrse Sanctas in Asia c positis, Speculo fol. 101 fenetiis impresso anno 1507, utlia-
dragcsimus nuraeratur Quadragesimus quarlus, nec non in Mem- liet tituliis ecgraphi apud nos servati. Qua fide in
qitartits.
brana Graaca Rulsei sed ubique difformiter et per editione ilm Venota omissa sint omnia quse his [
:
]

errorem manifestnm. Nicephorus enim huc processit inclusimus, ot pro anno 1023 positus 1099, viderint
Eliam inducens loooxxv, ignotum ceteris omnibus, alii. Cur tali editione uti maluerit. P. Daniel quam

et duos pro uno Narcissos nuraerans. Rulaei mem- iutegro genuinoque contextu, apparebit omissa et
brana, prsstermittit xxm Caium, sed defectum sup- mutata consideranti non tamen ut sic ageret fuit
:

plet geminando Cyrillum, et utrique interpone.ido con-ilium PP. Bollandi et Henscliemi, in Praefa-
Heraehum atque Helladitim, quos a numero verorum tione ad 2 partein Speculi allegalum. Sperabant illi

Patriarcharura excludendos, nec Wastelius quidem originali et primigenia veritateedenda singnla et ,

in vindiciis dubitat alioqui Joannes non jatn xliv

; ,
sicubi ali invieem vel manuscripta inter se vel hasc
sed xlvi vel vn dici debuisset. Latini denique duos ab eilitis discreparent, ea indicandum sinceritate
consequeuter Cyrillos statuunt, et eoruni decessori- per Annotationes appositas qua nos prsrdbainus ,

bus Maximo el Macario interponunt fabulosum Qui- exemplum dantes in opere nostro. Hoc si factum quod
mu-
riacum. Sed neque mirum neque culpandum est , si fuisset, magnuin nos liabere thesaurum credidisse- tilatitm ct
Latinos aberrantes secuti Grossus aliique Carme- mus, instrumentumque certissimum ad discernen- interpotatum
in sjiccuto
suoOrdini adscriptum hunc Joanncm cupientes,
litse, dum quibus gradibus creverint toties nobis ohjeetge
habetur.
quadragesimum quartum nuncupaverint ; idqne addide- objiciendaeque traditiones Ordinis. Hac spe Irustrati
rint eorum aliqui etiam titulo libri, qnem ejus esse ex impossibilitate discernendi quid in unoquoque ,

persuasuin volebant. Sed de libro postea, nunc de opusculo sincerum, quid adulteratum fit, revolvimur
setate quid apud eos legam exponeniluin est ut in- , in antiquam caliginem necessitatemque de omnibus
telligatur quam certa eis sua Itistoria fuerit. fere sequatiter dubitandi cum non debeamus prae-
:

89 Viridarii auctor Joannes Grossus, totius Ordi- sumerc lianc novam Speculi Carmelitani editionem
riis generalis Prior , post annum mccccxi scribens ,
fideliorem esse quam fuerit Veneta; quid autem hu-
et in ]'i/i-
librum suum seciindum sic orditur : Quoniam Deus jus auctor sibi licere voluerit in singulis, possumus
dario Grossl
gulntua in SiiueiU suis toties honqrari, magnificari, cl glorifi- vel ex solo Viridario cum suis originalibus collato
Stmctus cari dignosciXur, quoties ipsi in terrts reettondo a fiiteti- divinare. Plura hujns licentise exempla videbis infra
tlriliius
bus honoranlur, cum laus ipsis impenva ntl ipsum Deum in Parergo x de chronologia primorum in Carmelo
Carmelit
principaliter referatur : idcirco nt Deus in novt ae vetc- Priorum. Hic nota Joannem qui in MSS. Quintus
ris Testamcnti sanctis Fratribus ac devnlis Ordinis t/lo- Sanctus est, esse septimum in excusis; ubi vadditur
riosse >ii;r gcnitricis Marise de montc Carmelt qui , m S. Basilius Magnus, vi S. Cyrillus Palriarclia Ale-
vita paritsr ct in morte miraculis claruerunt, laudetur xandrinus; rursumqiie additur post Joannem loco
uiqiie niagnilkelur , nec non jugiler glorificetur ipsos , vm S. Luiloviciis Rex Francise, facitque ut &. Ber-
suli aliguibus suis ;ut dccei) miraculis recilare decrevi. tltohlus qui erat Sexlus in MSS. ad nonum locum de-

Tum laudatis S. Elia, S. Elisxo, S. Jona, S. Abdia trudatur, et denique post jS«S. Brocardum cl Cyril-
Prophetis, Quintus, inquit, fuit S. Joannei Eremita Itim, qui sunt in MSS. Septimus el Oclavus, ponitur
montis Carmeli, ntu quamRegulam Bnsihi recepit, in impressis Duodecimus S. Eusebms Comcs fitlelis

Fratribus tradidit observan&um [ietum S. Joannem S. Cljrilli.

propter ipsius sanclitaUm maximam Adrianus Papa 92 Interim ex preedictis apparet, Carmelitas an-
qui cidcm primus, natione Romanus, Pontificatus sui anno octavo, tdcm seusus
tiquos usque ad Grossum, in ea plerosque opinione
tlcdciil lie- dc requla,
tjttlam S.
assumpsii in Patriarcham Bierosolymitanx Ecclcstx ,
constitisse,quod majores sui ante acceptam Regu- oltm cotiimu-
Hasllil. qttani tleeole, generose et strenue rexil], cujus corpus in lam Albertinam, noiialiamhabuerintqiiamRegulam nls in Ordlne

ipsa ecclesia multis clarens miraculis requiescit, [unitm S. Basilii; quodque eam servandam acceperinttem- fult

csecum illuminavit ct in morte claudis gressum resti- pore Adriani Papas I, post annum Pontificii vm,
luit.] lste suncliis in Ecclesia ssipe thcla Hierosohjmi- Christi dcclxxx. Et cum hoc tempore prsecise con-
tana futt Episcopus xliv ;iost B. Jacolium. His simi- venit, quod in Vita S. Angeli praetensus Euocb, in-
lia ipse Grossus lib. i Clavi i Viridarii paulo distin- duc.it ipsum anno iucciv eligere Regulam. ottam nunos
ctius in liunc modum ante scripser t. supra quvndringentos pluribus Prophetarum suceessores
90 Baptizatis, ut prxfertur , ab Apostolis Eremitis in nioutc Carmelo servare susccperum ; sive, ut anti-
nwntis Carmeli et dispersis in moute eodem, in porta quiortextus detinitiushabet. annisjam elapsisccccm,
aiiren .lernsnlcm , in civitatc Accon et in mullts altis id est ab anno dccxcii, qui fuisset Joannis ab Adria-
locts Terrx-sanclx; tle quibus sunt propter Paganorum no ad Patriarchatum evecti annus xn exceptoquod ;

persecittionem jam tlrleii : alque ipsis prsedicantibus in ibi per alium multo turpiorem errorem, pro Juanne
jule Christi et Apostolorum tloctrina, acciditquod Ba- nominetur Albertus; qui quantum distat ab astate
silnis Magnus, En mita, poslmodum quibusdam magnis Adriani l'ap<e, tantum coasvus Adriano Joanncs fsi
sibi devotis EremiUs Regulam composuit, quam aliqui quis unquam fuit) recedit ab fetate ejus Joannis. qui
prxfati monlis tenuerunt Eremitsc, juxta Elix rl Eli- verefuit post Jacnbum quadragesimns secundns, sive
zxi vesligia, gui primo (ut prssfertur) iliclum inhnliHa- (ut cum Catalogis vitiatis loquamur) quadragesimus
runt ntonlem, quorum isti sequacrs el imilalores quartus.
fue-
runt.Processn aulem temporis [Adrianus Pnpa pnmtts, 93 De hoc dieit Oennadius in lib. de scriptoribus
tempore naiione Romanvs Ponlipcii donec allis

Adrianl
sni anno vm assumpsit in ecclesiasticis cap. IJO quod Scripsit advcrsus nblre-
:
placttit Jo-
Patriarcham Hie.rosolijmitanum Fr. Joumiem, Ere- ctatores studii sui librum, in quo osteutlit Origenis se anni triliitere
Papx,
mitain thcti moutis Carmelt, propter librum de
ipsius sanchtalem iiitjeniitni, non fidem quod opus Apologeti-
scciiluni .

in n ii iii.i iti. Qm
Fr. Joannes Patriarclta Fr.
diiins]
cum esse apparetetTbeologicum, diversissimumque
[tutitittioii'
Monac/torttut,
Caprasio suo diseipulu dilectissimo ceterisque
Eremilis ab eo libro, quem tle institutione piimorum Monacho-
monlis Carmeli diciam Regulam Basilii
tradidil ob- rum, in Lege vete.ri exortorum, ei in nova perseveenn-
servandam [nullam tamen eis dedit majorem, scd]juxta tium, ad Caprasium monactium in Carmelo, scripsisse
Regulam eii datam et lionam conscientiam quibus Deo preetenditur idem Joannes, Fratribusque Carmelitis
famnlttlianlur el sic steteruut usgue ad
:
aunum Domini pro Regula servandum tradidisse; uti post Philip-
mxxiii; ct inlenm ab infidelibiis multa
passi suul dicti pumRibotum volunt recentioresCarmelitse. Hiporro
Fratres.
cum
 HISTORIA CHRONOLOGICA. xxi

cuin variis urgentur argumentis, quibtis demonstra- decipi potuit Papa Zozimus, successor Innocentii, II

tive evincitur opus istud alterius es-e. et quidem La- qui Pelagiutn primus post Africanos Episcoposcon- ACCTOBR D.

tini scriptoris; in Gallum interpretem, Ribotumque demnarat. non obstante jtulicio Episcoporum Pa-
interpolatorem ea declinant; sed hoc agendo aliud Isssl uni quo is fuerat absolutus, Joanne praesi-
noii obtinent, quam utjubeantui fidelem et non in- dente, et judicis simul atque patroni partes susti-
ad elu- terpolatum textum Graecum exhibere, et si lioc non nente. Ceterum q.iam parum cognita Jansenio
qttem
dendam argu [jossint saltem Latinum : nec emm aliter possurnus Wastelioque fuefit historia Pelagianae luereseos,
mentorutn scire quid vere ipsius auctoris eadem-
sit, quidnon : evidenter patescit ex Marii Mercatoris S. Avj
vtm fatentur,
que difficultas redit circa Epistolam Cyrillo secundo cosevi operibus, nuper feliciter illustratis a nostro
fuissc inter-
polatttm. Priori imputatam, qua secundum praetonsae a-ser- P. JoanneGarnerio.
tionis punctum nititur aiqueita de ceteris; idque
:

eo potiori jure quod ipsamet, ut nunchabentur, con- XLIII PRAYLIUS.

tineant evictionem falsi tan. adaequatam et eertaiu,
quam rideatur contra aliquod supposititium vel adul- lost Joanncm itlnm admirabUem mortuum, Pray- Ei Chorepi-
scopo facltts
teratum scriptum posse conferri. Quibuscum acce- lius qni nainim suo pnhlirc respondebal, ob mansue-
Patriarcha
dil totius antiquitatis de tali libro silenlium, usque tudinem scilicet, Hierosolymitanss Ecclesia regimen an 416
a.l Ribotum; ipsiusqueOrdinis, etiam dumisviveret, Theodoref us, hoc tempore vivens,
capessil, uti scribit

ignorantia ile illo, ut patet. ex Grosso et antiqnarum lib 5, cap.27. Successit autem anno ccccxvi, neque

Constitutionum Praefatione; cumque in eodemlihro enim.ut supraosfensum, priuspotutt. Pridemtamen

nullusomnino sit locus, qui indicet vol auctorera Chorepiscopuin eum oportet fuisse ordinutum, cum
fuisse Patriarcham Hierosolymitanum, vel eo fine ea potestate quain Petavius nosterexplicat in Anno-
scripsisse ut Eremitis esset pro Regula; quis non tation. ad Epiphanii ha?r. 79. Et sic Presbyterum

rationabiliter cogere poterit, ut utrumque de eocre- ordicavit S. Porphyrium anno cccxcm, cujus deinde
B E
damus, idque tam certo quam necesse est, ut huic Gazensis Episeopi Vitam, aMarco discipuloscriptam
credulitati innitatur fides omnino certa totius histo- illustravimus xxvi Februarii; setl originali Graseo
rias Carmelitanae? Sit igitur libri Auctor Joannes de>tituti, non possumu> ciarius quam modojaradicto
piintiim favel
aliquis Hierosolymitanus, aeque ac altenus, de quo explicare mentem scribentis quod Praylius erat , 1'etauio,

in 2 Parergo, Josephus quispiam Anliochenus, sic Sacrornm locorum Sacenlos, et corrigere Menaeaquae
dicli ab urbibus, ubi ex Laiinis nati sint, et unde in Patriarcham appellant. /Eque autem ac Joannes
dtce- decessor suus deceptus a Pelagio, huic
Htrlitts
Europam transgressi Latine scripserint, eodein cir- et Ccelestio
rent seculo 1

citer teinpore, quo Guilielmus de Sanvico id cst primario hujus discipulo testimonium dedit sanae
composilttm. ;

sub finera seculi XIII, quando erat jam sesqui secu- doctrinae ad Zosimum Papam; qui de iis ad Augu-
lum elapsum ab initio Ordinis sub Bertholdo ccepti, stinum et ceteros Africanos Episcopos scribens xi
tempusque sufficiens intercesser.it ad majorem anti- Kal. Octobris, anno (ut videtur I.abbaeo no»tro)
quitatem, comminiscendam et persuadendam vulgo, ccccxvn, Ecce, inquit. epistotam llierosolymitani pi- E
de rebus peregrinis peregrina audire et credere scopi Praylii, qui in locum quondam S. Joannis Epi-
araanti. sccjpus est ordinatus, accepimus, qui causx Pelagii eni-
94 Interim juverit animadvertisse, quod Vindi- xius adstipulator advenit. Hoc tamen parum versi-
ciarum auctor Wastelius, integro suo opere nihil pelli et vafro h&retico profuit, qui licet accusatus
lidem repu-
dlunt Apoto- solicitius agens quam ut priedictum librum servet apucl Sunodum Diospolitauam anni ccccxv, ambiguis
gcticum Joanni, Hierosolymitanopost Cyrillum Patriarchse; quibusdam se professionibus tetjcns, et prosequens ctiibia
Oroslt,
pro ejusdem Joannis honore usque adeo incaluerit, vel respontlens, iltam tunc videutur awlientiam delusisse,

uttota sect. 5, lib. 3Vindiciarum suarum.susdeque et siraili fraude obtinuisse a Praylio qtias diximus P° stea eum
vertat omnia, quatenus evertat Pauli Orosii Apo- comraendatitias et excusatorias litteras ; postmodum
logeticum pro libertate arbitrii humani, in hoc se- est evidenter depreliensits insistentibus accusatoribus a
cutus Cornelium Janseniuin Iprenseni Episcopura. posteriore Sijnotlo, cui sanctx memorix Theodatns An-
Utrumque in nova conciliorum editione graviori re- tiochix praesedii Episcopus, atque detectus, a Sanctis
prehensione dignum censet Labbaeus, quod fuitltbns, quoque. ac venerabitibus Hierasolymorum locis est de-
sedfucalis in specitm argumentis eximium itlud opusin turbatus : quod, iuquit Marius Mercator in Coiniuo-
suspicwnem vo9eia£. adducere voluerunt, contranitente nitorio cap. 3. cjusttem S. Tbeodoli atl reverendissimum
eruditorum fere omnium Plus sane Waste-
e.rercitu. urbis Roaix Episcopum, et Sauctx recordationis Pragtii
quta Joanni lius, cum art. 3, §. 3 fidenterpronuntiatqund cuiicla Hierosolymitani Episcopi missa scripta testantur, quo-
contrurium,
sint imposturx, totum mendacium, el tanlummodo (u- exemplaria att documentum liabemus in manibus.
ruiii

cus advcrsus veritatem, ut proinde totum illud ad 96 Fuerat Zoslmus ordinatus Pontifex in festate
nsque nttum numerum, velut inanequoddam idolum, ctd anni ccccxvn, et obhanccausam Cardinalis Baronius
vertiaiem, sicul Dagon ante arcam Domini, totaquema- in Annalibus atque Henschenius noster ad Vitam
cliina vanitatis ad niliilum evanescat
: quin et Nova- S. Etithvtiiii xx Januarii. saltem usque ad sequen-
tiana; et Nestorianae hapreseosp ttronum fuisse au- tein annuin distulerunt Pratjlii obitum. Quod om-
ctorem contendit, qui Orosii nomen sibi falso assum- nino tenenduiu puto, licet Nicephori Chronologia
pserit, ideoque consueta in talibus phrasi Pseutlo- Episcopatui ejus annos xx adscribat : contrarium
Orosium passim appellat. Mirabilis profecto genius, enim patet ex de successore Juvenale ba-
iis qtias

ifaque comparatus, ut nihil possit velitque habere bentur. Itaque vel Nicephoruin, vel eum qui primus
de suppositione suspectum quod praetensaj antiquitati oatalogum scripsit a Nicephoro transeriptum, cre-
su;e quomoilocuraque suffragatur, quautislibet eru- derevolo et-»:, non y.', sed •/' notasse, fuisseetiam qui
ditorum judi"iis proscriptum damnatumque; nihil scripserint Irr. ,6' xai (ii5»«5 r', annos duos et menses
ex adverso probare, quod suis officiat prsBJudiciis, sex, quosnovissima Nicephori editione Parisiaca
in
"" '

typis Luparajis seu Regii- additos invenies ad aunos

"*
etsi aliis indubitatumac certum. Non est orthodoxas "'

doctrinae tam grande prsesidium subtrahendum, ut x'. Vixerit igitur in Sede Hierosolymitana Praijluts

extra omnis erroris ac culpa^ realum ponatur Joan- ab anno ccccxvi per aliquot dies vel hebdomadesin-
nes; sed nec tam desperata illius causa, quin possit choato, usque in sestatem amii ccrcxviu fortassis ;

excusari quadamtenus, ineoquod fecit, fraudulenta noii falso, sed abque debito fundainento, laudatus a
Pelagii hypoorisi, etfideiin specie verbisque Catho Theodorico Pauli, quod gloriosus Patriarcha, multa
licae professione deceptus; quando etiam iis ipsis pro Christi fitlc patiens et sustinens, mullos gcnltles
[idei
 EPISCOPORUM HIEKOSOLYMITaNORUM
A fidei mancipavit Christianse suis prsedicationibus et do~ pns merito pei horrescens, scriplis suis, qitid prmlicta
ircrow n p clrinis. Isloenim tempore Sxracenor latio ccppil cupidilas ausa sit, Leoni indicavil ; etsolicita precemul-
diffundi per Syriam quorum multis ad ridem ad-
: tuvi poposcit. ut nuilis illicUU conatibus prsebeatur as-
ductis. tandem etiam Episcopuin ordinatum fuisse sensus. Siiis nutem indicat ipse Leo in eadem epi-
quemdara eoruin Dncem, a S. Euthymio eonversum stola. rem eo adductam, ut amplior numerus Saeer-

Petrunique ex Aspebeto diclum in liaptismo, indicti dqtum Epliesi congregatorum Juvenali Primatum
Sar.cti Vila legimus. Consecruvit aaiiem cum Juve- fuerit decreturus, per quorumdam subreptionem, nisi
antequam deuerneretS. Enthymius
nalis Patriarchn, Apostolicsa Sedis auotoritateni Cyrillus appellasset.
in solitudine Engaddi Lauram constituere, cujus 119 Interira occasione damnati Nestoriialiaecon-
deinde lemplum anno ccccxxvm idem Juvenalis trariaemersit hsresis Eutychetis. sic unam in Christo
Praylii succcssor dedicavit, ut vel hinc certum sit personam asserens, ut naturas etiam confunderet :

pridem obiisse Praylium. Rorro Zpsimus Pupa, ad cui controversise dccidendce cum alteruin Ephesi Con-
quem epistola Praylii delata fuit, an. ccccxvn pri- cilium annoccccxLix Iinperatorindixisseteiqueprse- In l Stjnaio
mum iiuhoato factus Pontifax, ante finem sequentis siderejussisset Dioscorum Patriarcham Alexandri- Eplws. lapsiu
anni ccccxvm morte suavacuani reliquitCatliedram, num, qui Euiychianorura erat, rejecta est aim atiis
totus
att. ii'J
quam. deniquepost septem mensium schisma annp Leonis Pup.e Eutychem damnautis epistohi, absolu-
ccccxix obtinnit Bonifacius. tus Eutyches, Flavianus Constantinopolitanus, Eu-
sehius Donglasi, Ibas Edessenns, Theodoretus Cyri
XLIV JUVENALIS. Episcopi damnali sunt, aliique eorum loco substituti,
sententiamsubscribentibusomnibusquotquotaderant
Ordinattis iVnno, ut jam dictum ccccxviii Palriarclia factus Orientalibns nietu exilii ac depositionis intentate.
an. 418 Jlvbnalis, Graecis 10YBENAAI02
tempora habuit, Quce excusafip in Chalcedonensi Synodo anni ccccli
prsstantissimcrum Mouuchoruni atque Anachore- recepta non est, sed communibus suffragiis concla-
tarum virtutibus nobilitata quidera, sed haereticorum malum, omnes qui sententiam injustam tulerantme
machinntionibus haud parum inquiela, non solum damnandos, nontinalim rero, tpti principem loeum m
in urbibus fed etiam in eremis qua; omnia in prae- :
Syiwdo cum Dioseoro teiiueritul.Jiivennleni Episcopum att i5j

dictorum Sanctorum Vilis siclegnntiir, ut vixullum graliam

Hierosolymorum, Thalassium Csesarese Capptidocix impetrat nt
alicujiis nominis monasterium, qnod eo tempore in
Euscbium Berxtv, Eustachium Berythi et Basilium Se- Cltulceiloncnsi
Pala?stina fucrit, praeteritum dici possit. Nusquam leiiciir qui deinde sessione quarta, cumeorumrecta
:

tamen invenies mentionem Carmeli ant Eremitarum fides ajcepta ab omnibusatque probata esset, denuo
ex Kegula S. Basilii viventium, mullo minus pro jussisnnl Synodum imjredi, aqun aule rcpulsi eranl,
Reguhi utentium libro de institutione monachorum, uipuic rct cum Dtoscuro m
Synodo scelerttm palratorum
qui nobis pro veteri Carmelitarum Regula, a Joan- conjunotique suul Ecclesix a qua. communicalione Dios-
ne tradita, per summam contentionem nbtruditur. cori facti eranl eitorres.
98 Inter celeberrimus S. Euilujmius fuit,
illos
100 Venia in hunc moihiui impetrata, non erubuil, et locum
cujus vilam per Cyrillum illuslravjmus xx Januarii, Synotlo, auie C.esareensem toiius Pul;e>.:iu:e inler Ptittiar-
Lauram S. in diclti

Euthtjmii de qnalem tunc hahuimus ex MS. Veneto Latine red- Primalem, locum sibi principem vimlieate: qtti (ut chai.

dlcat an. i20 Gentiano Herveto nunc vero eamdem ha-

ditara a ;
Leo redanjtiil) nec inlcr Ejiiscopos inferiores, oli viola-
bemus ex iniilto perfectiori Vaticano, iinde discimus tam jitlem pacemqne Culholicam, locum habere dujnus
Dedicationem Laura, nnn solum factam esse anno erat; sedbono pueis, indubjentia Romani Ppntifkis fa-
LiiipsiusEuthyniii, sed etiam dic vn Alaji Indictionis ciitm essei, iu posl lapsum sederel Episcopus. Ita Ba-
XI; adeoque tunc numerandum fuisse Christiana3 ronius ad an. 454 n. 20, sed m Juvenalem plus
aerceccccxxvm. non sequentem et nativitatem San ;
justo iniquus, quasi Sede stta
in co nihil optimo Episcopo ditjnum
cti non posse differri usque ad Junium uttunccon- c.rt ttisiis a
fuissci reperire. Non ita de eo ceiisuit Synodus uni- T/teodosio,
jectabamus sed saltem in Aprili anni ccclxxvii
,
versa, sed ipsum in ordineni Patriarcharum susci-
qutirlo Consulatu Gralinni, ut potuerit mense Majo piens. non jam dubitavit an es*et Csesaroensi Metro-
prajdicto aetatis annnm lii numerare. Quarto post polita;prseponendus; sed Antioeheno Patriarchse
hisc anno Christi ccccxxxi contra Nestorium, Dei-
eatenus ipsum cosequavit. ut, pro Lono pacis, Pro-
paraa appellationem abolerevolentem, congregataest
vincias quaB omnes uni Antinchenu antea suberant,
Ephesi ujcumenica Synodus, ad quam quartq post
C inter ipsos diviserit Actione 7, «ic ut dua; Phceni-
Penlecoslen die. Juveualis
HUrosolymorum Episcopus
an. 431 adest cia? Antiocheno manerent, Hierosolymitano tres
Synodo advenitcum Episcopis Palststinis. Etillequidem ab-
I
P.ii.i siime attribuerentur, Finita Synodo reversis-
Eplies. sens damnatus est, ahsente etiara ex
composito que ad sua Episcopis, quorum duo fuerant discipuli
Joanne Antioeheno Patriarcha, fautore illius. Cum
magni Euthymii, Stephanus Jamniae et Joannes Sa-
autem latee sententia;, et per S. Cyrillum Alexan-
racenorum; quieta fuissent omnia, nisi Theodosius,
drinnm pro Ccelestino Papa Apostolica; Sedis Lega-
habitu quidem monachus, monbus vero prxslijiator
tuni confirmat», supervenisset idem Joannesjquod-
importunissimus , cnm de Stjnodo qusedam nnprobe
damspci>im conciliabulum coegit ex triginta circi- confinxisset, qytasi inlroducerel velpolins revocaret tog-
ter Episcopis; contra
quosnecesseliabueruntPatres mala Nesiorti ,deeepissel Eudoeium, Theodosii junioris
de suo ccetu Ccnstantinopolim miltere
aliquos, ail viduani, et per ipsam omnes fere monachos, et deiude
reddendam Theodosio Imperatori
fraudulenter de- etiam Sedcm HierusohjmUanam invasisset, ut dicitur
cepto uctorum rationem, inter
quos Juvenali» nomi- in Vita S. Euthymii, idque per absentiam Juvenalis,
natur primus post Arcadium Sedis
Apostolicaj Le- adremediumcontra
gatum. Nempe (ut hic observat seditiosos quasrendum Constan-
Primattim
et Baroiiiusnum 102) tinopolim profecti, sicut docet Nicephorus Callistus
Palxstinx ob frciineniem e.c lolo Christiano orbe Hitrosaiymam lib. 15, cap. 9. Theodosio reslitit generose Eulhy-
ambit, peregrinationem, majori hnbebatur honore et officiis mius illius autem facinora plenius deducla legere
dtgnUrUmscolebalur H ierosolymorum Episcopus, quam qui vulet,
:

jam dictam Nicephori historiam consulat,

alu I aliestmorum :- piscopi, etiam Metropolita
Cae- ubi leget quod menses omnino viginli tyrannidem tllet
sanensis. Atquehinc (ut scribi.t Leo PapaEpist 62) sittiine.iercuu
eadem donecMarcianus Imperator, Eudocuc
:
iii
Ephmna Synodo Juvenatis Episcopus
ad gener, mandavit Dorotheo Palsestina; Pra-fecto, ut
obttnendum PaUestm* Provinax Principatum
credidit ab Ecclesia ejectum caperet
w fiosse suf/ieere, et insolentes ausus pcr
sed hoc ille facere non.
;

commwitia potuil, proplerea quod pestis illa in Sijnxum moiUem

>•"!»" l>rmare:quod Cyrillus
Alexandrintts Episeo- profugerat. TJ ost Theodosu vero fugam Juveualis i»
thronum
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
A Ihronum suutn restilutiis, omnibus, quos il/e ordinave- quod obiit Juvenalius ov Teitfa&xxolTov vj
rf. wtota- D
post 20 metiscs rat, dignitatcni statim adcmit.
Eudocije quoque, ad S. pXefa bm-.m
liktea&iieu, quadragesimum onnum in ALCTOBB D.
enmdem recl-
Simeonis Stylitre increpationem compuncta?, manda- PulriarclitUn implens : non vero (ut habent passim
plt,
vit S. Euthymius, dimissa comniunione Dioscori, exemplaria) rsiraaprfieoorov r^tapYov,
quadragesimum
Juvenali Hicrosoltjmitano Archiepiscopo omnino com- qttiictttm. Qni enim ccepit anno ccccxvin, et ohiit
municare eique conseutire. cccclviii, non nisi xi. annis prasedisse potuit. Nice-
101 Idem mox ac Sedi sune restitutus fuit, pa- phnrus et MS. Ruteanum, et auctor tabularum
canda; Provinciaj omnem operam dederat, Synodo Theophani affixarum, annossolumxxxvmnumerant,
st synodum
celebrat an. celebrata anno ccccliv, cujus extat epistolare re- non cnmprehendendo scilicet illos xxmenses.quibus
ij-l. scriptum ad reverendos Preslnjteros el Archtmanilritis tyrannidem exercuit Tlicodosius : qni tamen in MS.
et rcliquosMonachos Paixslinac Pcovincix : in qua Rula-ano et Latino Catalogo non nominatur, vere
primus ipsesine eontroversiaante Cuisareensem Ire- indignus nominari; m.minatur autem a Nicephoro,
nsenm subscnbit, commendans fidem in Nica?no veluti ordine xlvii et a Theodoriro etiam laudatur,
Concilioconstitutam etnuper in (halcedonensi con- tamquam vir omni sanctitale perspicuus. Unde discas
firmatam, ejusqne calitmniatores aversari monet, ut quam exiguo cum judicio rerumque peritia pro-
qtn falsum testimoniiim tlicere prsesumunt advcrsus lantos cesserit auctor, ex quo talia Theodoricus ac-
sanctissimos Palres, magis atttem adversus cunclum ter- cepit.
rurnm orbem Id cum S. Leoni nunliasset, rescripsit 103 Ad diem quod attinet, etiam in MS. Flora-
hic p> idie NonasSeplembris, Aetio etSludio Viris Cla- rio, die similiter m Maji, post commemorationem S.
riss. Coss. gratulatorias , paterna; admonitioni Alcrandri Papx et sociorum.hocadditur : Jucenalis,
conjunctas, in hunc modum exord ens. Acceplis
;
Episcopus et Confessor, colitur cnm preecedenli, dicen-
Dilectionis lux liltcris... gavistis quideai sttm, quod dus sub uno Per Domintim sed intelligitur Episco- ;

Tibi ad Episcopattts ttti Scdctn retlue licuissei :

pus Nai-niensis;qiii etiam hodie in Breviario Romano
iid coiifliicnlibiis in recordalwnem omnibus causis, siniul cum illis dictadie recolitur, sub hac CoIIecta;
qux te per quosdam excessus laborare fecerunt, do- Prcesta qvaesumus omnipolens Dcns, ttt qui Snnctorum
lni atlversitatitm tttarum temetipsum tibi fuisse mate- luorum Ale.rntidii, Evcntii, Theodu/i atque Juvenalis
tiatn, et resistendi hxreticis conslanliam perditlisse; naiatttia colimus, u cunclis malis immincni/bus corttm

t/uia sestimant non esse ttbi ttbcrnm ut eos audeas re- inlercessionibus liberemur. Per Dominum clc. Potuit

dartjttere, qnos libi prcfessus sis in suo errore placuisse. tamen mense Majo etiam Juvenalis Hierosolymita-
fttiltus hoc
Beatwettiiuiiiemnrix Flaviuni condemnalio et Eutyckis nus obiisse, si causa inveniatur curtoto Juniomense tempore
reccplio, quid nisi Domini nosiri Jcsu Christi secundum Sedes vacaverit Successor enim ordinatus fuit ini-
:
sedit Polychro-

earncm negatio fnil? qnam ipse grondi misericordta tio Julii, ut mox dicemus. Porro in hujus Patriar-
<ua fecit resolvi, rum delcstandumillud Epliesinx Stjnodi chae tempus incidit fabula de causa Poltjchronit,
judicium ita sancti Concilii C/talccdonensu auctorilate Epkcapi. ut fingitur, Hieroso/gniorum, sub Xisto
deslritxii, ut deprttriitai ittit iiiil/iini a remeditt correctio- Papa coram Valenttniano Ciesare et lxxxi
III,

uis atxcret. TJnde quia iti lcm/iore niiliilijeiiliu- resipi-

EpiscopisRomae audita, et Hierosolyrcis in Synodoi,
scenliam maijis qitam pertinaciiun dettgisti, tln gaudeo "xxvi fipiscoporurn Prasidentibus Legatis Apostoli-
le ccelestem expelisse mclicaiam, cis agitata, Valentiniano Vllel Avieno Coss. id est x
ul. fulci „1, l, ,,,/„ ,s

oppugnajte tandciit possis esse defensor. Pergit deinde annis post mortem Xi>H qu" judicio ab<olutus Po- ;

Leo, occasione Eccleaiae cui prteerat Juueunlis, lychronius, damnato accusatore ejus Euthyinio, rc-
Christi vitam ibidem locorum actam recolere, edita- Sc :is vu el menses vi aeque
quicrtt ai jiarc past annos ;

que per Crucis virtutem miracula, a quibu^ pqssit fabdinseriem Episcoporum Hierosolymita-
scilicet

sumeie prassentem verae fidei praadicandffl testifica- torum iutrusus. quam in nuinerum Constantinopo-
tionein.De Csesareensi vero in juspristinum resti- litanorum pro ecdern tempore Theodosius, locoPr, i

tuemlo verbum aildens nullum. satis significat, se vel 1'laviani, cujus Theodosii chiroijrapbnr.t ad idem
quoque pro bono pacis ratum habere, quidquid in judicium allatura sit.

Hierosolymitanae Sedis favureiu constitutum in Sy-

nodo fuerat. XLV ANASTASIUS.
102 Aliud porro nihil invenio de Juvenale. Nam
j\_naslasius quidam sanelse. Resttrrectionis Cltiuns,
quod in Catalngo Latino dicitur, Apostolictr Sedisle-
moriturgve idcnuiue Seevopbijlax et Chorepisoopus, qui fneratulum- F
'utit an. 153, ilttliniie fungens Pathurcham Anliochenttm Joannem Ex S. F.tilh)
nus ct sodulis S. Passurionis, cuptebal S. Eiitlii/triiitm
deposuisse, snlio.et in priina Synodo Ephesina, falsum nr, firo/ihclia.
Oiders : et hoc suum deside-rium commnnicans cum Fido
est; asque ac illud Theodorici de eodein elogium,
EpisCopO Jtiinaix el Cosma Sltiiiritjiliijlace, cilln ipsis
quod fuit principalis cum Anuiolio Patnarchn Coti- uliiijiie jitniorc Fltto, Episcopi Fidi nejiofc, sanctx
stanlinopolilttnoiii Concilio Chalcedotiensi. aiino
Dommi Rcsurrcitionts Lctore.ibnt ,t,l illinn. Ipsisaittem ,„ vnt
ooqcuii, ci eodem ttnnp obtti m die Maji. Nequeeftim jtostlisiiltjue uil Laiiram proptnt[utinlititts,ei>ritiruilve,itits
contra Joannem eo usque prccessum est : sed ipse rcvclatus 68t Sunelo, qitl Chrijstppttin Ltiur.e OEcono-
potius, recqnciliatus 3. Cyrillo, pacem Ecclesiie mttm acccrsens, aitci eccc eniuicm Fru-
: Paratttsesto :
reddidit ;
et Juvcnalis necesse hahuit ad pcenitentiam
Itc rcttil Palritircha. Ciint tiiileni adreiiisscilt. sublalis
recipi; non obiit autem anle ann. cccci.vm. Hunc meiilis octtlis mtitjnits Eittlitjmius Anastasinm e n, >'
vero fuisse successoris Juosiasti priinum,
certissimo til l'iilr:nrcl>iiiii : juttd qtti pr.rsettlcs odertiiit inirahnn-
scimus ex Vita S. Cyriaci danda
xxi SeptemhriB, tnr, acccdcitstjitc Clmj.tppu* in attrein et Juil : Hecc-
ubi cUcitur, quod Iliccosoiginam venit decimum octa- rcnde I'it'cc, iinii cs! Iuc Pali i<n elci. scl Sccvoplttjiax
vum tctalis aiintiin aijeus, in. ocluvo anuo Patriarch.r Anasltistus. vidcn' i/uod riiloratts ulnlur vestibus. ,j„i-
Au,i.hf.ii, et nmto Mit.jiit /inpeialoris Lcouis. iitilio bus tlefos cst Ptilciurcliam indtti? Ailtiute iu sc tcccrlcns
lndiciiottts,
id est mense Septembri
anni cccclxv, Siincltis, Credc, inqiiil. jtli usqusquo loriilus cs "iilt
ortliindnr
mchoante Indictionem xm :ccepit enim Leo
regnare ipsum albts indutuiu . Cuoctistjitc audientibus ditcit, .\oi a.i 158 "<
mense Janiiarin an. cccclvii. Concordat Jltlto,
Vita S. Eu- etravi : scd quod prxscicti Dcu.s atque prxtltxit omnino
thymu Grasca, ubi dicitur, quod Octojcsrm,
lcrito ,m,w fiet. sttie /nrtiiiciitia ctinn sitai iloiiti Ita Graeens
tltiits.
Magni Euthumii id est cccci.vin Juuenatius Archie- noster faithymiaiia: vitce textus, respondens num.
lcd 458. fitx finein acccpii. ,\e autem in numero an-
piscoptis
00 vtilgatas versionis. Deinde vero, iitjam dicere
norum, quibus ille sedit, exerravisse
dicatur accu- ccepi, i.^tic ubi incipit ejusdem versionis num. 90
ratissimus ubique scriptor
Cyrillus, legendum est, Octogesimo tcrtto anno xtulis maijni Euihtjinii, id e*.t
Maji T. III
V Christi
 PATRIARCHARUM HIEROSOLVMITANORUM
A Christi cccclviii Jiieenalius vitx fintm accepii Baat).i'axo: Ttc TUpa.vvf.act.c, erct Tr,v laauputv tvuyovzo^, tyiv
aoctoae d. p. Anastasius vero prxinemorattts, consensu lolitts popitli §to.oC),uav aprrxaac, 7TOter ey/.ux.).tov v.otTa zr,v iv YaAxrj-
in D, Jucobi Thronum protttovetur, tniiio mettsis Julii. c^ovt guvooov. Tr») 01 exToj ttfc. xotptr'aeo)Cj tou t/eyaAou
Qtti cum ascendenset recordatus prophetise magm Eu- Eu9u/ju'ou y.povw o p.kv apY_terriaxoTroc. 'Avaaraatoc, ere-
tlujinit, Fidttm Lectorem qui cumipso olim ad Lattram },tuo% ev yftoTO) iv apyf, tou 1oua<'ou p.r,vb$. Zr,votv o*e 6

accgssBrat prxiUcttonentque antlieral, sancltv Resnrrc- (3aat).euc fiy.mt.uxv urreaTpe|ev Baat).taxov yet-
E15 Tr,v

Otionis Dititoniim ordinavil, el cum Slauropltylace mi- pwazf/evo; Exacto primo post Sattcli obdormitionem an-
sit,siqnificaturumimpletioncmprophelix,togaturitmque no , piissimus Leo Imperator nepotem suum Leoncm ,

ad enmvettire ipsumque sulutare.

ut sibt licciel admodnnt juirnem , successoremrelinquens obitt : Itunc
Huc usque Vita illa, laudatissima Anaslasii prin- vero paucis mensibus in regno superstitem mortuumque
cipia nobis ob oculos ponens cujus deinde anno xv : excepit pater ejus Zenoii. Tiinc Basiliscus quidam ttj-
obiisseEuthymium legimus in Vita S. Sab<e, ab eo rannidem invadens regnumque 111 Isauriam profugi ;

dem Cyrillo conscripta, idque, ut in sua vita dicitur pieiis.encyclicamcoiitra Clialce.doneiiscm Syiwdiim facit.

xx Jannarii die Sabbati, anno xvi Imperii Leonis: Se.tlo aitlem post mortem maijni Eutliymii aniio Ar-
illius furtus
cural morttti] quaa singula incidunt in annum Christi cccclxxiii, chiepiscopus Anastasius obiit iiutto meusis Julit : Ze.no
an. 478. non vero praecedentem,ut putavitBaronius ; etegre- vcro ad Imperium rediit, redacto in suam potestatem
gie confirmant initium Anastasii, constitutnm in an- Basiltsco. Qua; si ita accipias, ut priusobierit Ana-

no mense Julio. Sic enim adhue in cursu

cccclviii slasiusquam restitutus est Zenu,'perplexam reddent
erat ipsius annusxv cum moriebatur Euthymius; ad Chronologiarh num ex epistola Simplicii Papae ad
:

cujus cadaver spectandum cum accessisset etiam eumdem Zenonemgratulatoria, data vm Idus Octobris
Anaslattius et congrua ei tumulando mandata dedis- post CousitliiiumBasilisciel Arinaii, constat eam re-

sdt ; reversus in Saitctam civitatem mtsil opifices ad stitutiouem p.rtinerc adann. Christi cccclxxvii sin ;

opus ct materiam, ut betttx il/x reliquite convenienter autem referas ad ea quie seqnuntur de ordinatione
ponerentur Poslquam autem perfecta jam fuissent Marlyrii, solum significabunt lianc esse factam,
omnia trimestri labore , ut ait genuinus Cyrilli tex- cum jam restitutus esset Leo. Sie ergo intelligo ; at-
tus, venit in Lauram Arcliieptscopus et vencrandum que Anastasio in suo Patriarciiatu assigno viginti
deposilttntsttisipse maniltus m prtrpuraltnn locttm trans- integros annos licet Nicephorus octodecim durotaxat
tulit, septitno die Maji : conventitmqiie absolvens numeret. Tlieodoricus de eo scribit. quod fuit Vas
Martyrtuin et Eliam quos successuros in Patriar-
,
omni virtutum cliansmale plenum, patipenbiis muni-
chatu Sanctus pra?dixerat secum sumpsil in sanctam
, ficus et carilativtts, completoque miuisterio suo in pace
civttatem, eosque Presbyteros sanclx Resurrcctionis or- quievit.
navit.
105 Atque hactenus talia de eo omnia, ut horreat XLVI MARTYRIUS.
animus credere Evagrio, non optime Catholico, cum
lib. 5 accusat Anasttisittm, quasi is post obi-
3, cap. jttm Leo pius et Christi amans Marciani successisset Anno 457

tum Leonis Imperatoris fugamque Zenonis, tyraimi lmperio, id est anno Christi cccclvii, Timotheus qui- in Palxsti-
Basilisci litteris subscrihens Leonis Papae decisio- ,
dam cognomento yElurus totam conturbabat Alexan nain ve- niens,
nem et Clialcedonense Concilium abrogasset. Ca- driam. Hac ergo occasione, duo quidum Anachoretx
lumniam putat se refutasse Baronius allegata eadem qttibus nomen erat Martijrius et Elias, unus qittdem
S. Euthymii Vita, ubi dicitur, quod Tyrannidem in- Cappadox, aller vero Arabs, profecti ex monie Nitria;,
vadens Basiliscus, coneiliabutum fecil adversus dtvinam ad maqmim illnm veniunt Eiitlnjmium, el uniisquisqv.e

Sijnodtim Cltalcedonensem : quo qttidem nile.ns pars illorum in cella separala apud illum longo tempore suttt
cortim qttt erant scbismatiei 111 sancta civaate, cum sibt versatt.... Prxvidil atite.m magnus Euthymiiis perspi-
Geronlium prsefecissent Arcliimandrilatn, ntulta inuovat caci oculo ea qnx eventnra tpsts erant, fure sctlicet ut

advcrstts ecclesiam, nec mtnora iis qux pritts ausus fue- unusquisque eorttm Jacobi, inter Apostolos prieclari,
rat Tlieodositts. Ego in ea quam vere Cyrillus scri- Sedem obtinerel. Poslea Elias, cum descendissct in
et turbas psitVitahoc non reperio; in alia autem, quam apud Ilicrtclio xdtficavil sibi cellam anle civitutem, qitx ac-
passtts a
Liptimar.um Lalinam viditBaronius,quamque etiam cessionibus ab eo fnctis paulatim dilatata, tninsmulata
scftismalicls,
ea qux cernutitnr monasteria, inquit Cyril- ibi mojta-
ex Florentina S. Laurentiibibliotheca descripsimus, est tit iiuitc
sterium
^ non lego quud schismatici Gcronttiim istum adversus ,lus in Vita Euthymii n. 93. Marlyrtus atttem spelttn-
condif,
Anaslasiuin in Scdem Palrtarchalcm exlulerunl (sicu- cam ad Occidenteiii, qu.e quindecim stadiis
qnatiitltim F
ti rem explicat Baronius) sed qund eum in Archi- distal aLanra, ingreditur; el cum salis lemporis in ea
manilntum sibi constituerunt, eoque duce haud le- mansisset, magnttm quoddam ct iusigtte itlic qttoque
viora ausi sunt contra Ecclesias, quam facta fuerant conslruit monastet ium.
sub Tlieodosio. Monachorum ergo factio illafuit, qui, 108 Utrumque ut jam vidimus, Euthymio mortuo
rejectojugo legitimorum suorum Abbatum Geron- , assumpsit Anastasius Patriarcha et Presbyteros
tium sibi constituerunt Abbatem non vero etiam , ordinavit : mortuo autem ipso Anastasio, Setti Hte-
Patriarcham ;
qui erat mansitque Anaslasitis. Hic rosolymitanx successit Martyritis, qui ad ipsum Impe-
vero (sive in fide constitit, sivead extremum imbe- ratorem Zenonem et Acacium Episropum Constantino-
obM an. i"9, cillitate aliqua lapsus est), quinto anno posl ista ohit, politanum scribit de schifmalicis, et illorum vilanda
dcin Patri-
ut habent Graca interpolata , vel (ut melius habet blaspltemta. Pottea S. Euthymii Laura conversa in archa de-
Vita per Cyrillum) sexlo anno posl dormilalionem ma- ccenobium est : ctijus sedificio absoluto, desrendit dicat camo-
gni Enlliymti, consumwalus est Chrislo idque initio , illuc Archiepiscopus Martyrius cnm multo comitatu, bmm S. Eu-et
tfiytnll
Julii mcnsis, non vero Januani , sicut habet eadem pnecltiram 'ibtdem egit sijttaxim et cum lampadibus ac
interpolata Vita atque adeo anno ccclxxix.
:
suffuibus copiosis splendidam Deilicationem fecit, depo-
106 In quibus ne contradixisse sibi Cynllus vi- nens sub ara quasdam partes Reliquiurum Taraci,
deatur, operae pretium fuerit genuinum contextum Probi, et Andronici Manyrum, vn die mensis Muji
exhibere, qni est talis. Tou TrpciTou emaurou itXmo- erat vero jam xu aniiits posl decessum Etilhymii, id est
post Zcnonis
rtstitutioncm (ievou, «Tro Tfii tou pteyiXou xoipiyjaeoK, euoeoeoTotTos annus Christi cccclxxxiv. Interim schimatici sub
in Imperitint. Aewv paat/eu;, Aeovta tov exyovov «utou, /.ou.iSr, vri- Gerontio Archimandrita monachi S. Marciani indu-
mov ovra, iiiioyov Tf^ fixatltiac, errtXenJ/a;, szMmani- stria ad Episcoporum, a quibus defecerant, commu-
6v Ttva errt 6).i'youc ptrivac rf, (iaotXet'a ent^aavTa, Zf,- nionem adducti sunt Quos excipie.ns Arcluepiscojiiis
:

viitv yiwfiaac, «utov Stecie^aTo TeXeuT/aavTa Tote $f< jussil faces accendi in swxla Resurreclionis ecclesia, et

magniftcant
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
magnificam celebravit festivitntem, cum universa rnulH" opposuit S. Felix Papa III, anno mox secutoordina" D
qaudet re- tudine nionachorum etcivium. excepto Gerontio Archi- tus, qnamdin in Petri Cathedra sedit, id est usque AUCTORR D.
iuctiom
mandrita, quijam quadragesimtim quintum anuum B. ad an. CCCCXCII. Quod si verum est ab eo excommu-
scltisitiati-

corttm,
Mclunix monasteria tjtitiernabat, atque Romttno qui nicatum fuisse eadem ex causa Salustium, neque id
apud Thecitaiit monasterium constntxerat : qui atttbo potius in Martijrinm cadit; dicendum erit separatio-
vesatt.v suie pertinaciae inluercnles, e suis denique nem ejus haud diuturnam fuisse. Laudatur enim in
monasleriis ejecli, et hac illarqne okcrranles, tleniqtte Vita S. Sabae Salustius, quod ctttn Anattasiui post
excommunicati obierunt. Eri iterum praenominatum in Zcnonem Tmperium, ut fecit anno ccccxci,
suscepisset
An.istasio Gerontium, absque ullo invasa; ab eo Ca- ei scltismata cum sttmma impudenlia bquerentur adver- monasteriis
thedrse indicio. sus Ecclesiam, volens liberare Fratres abitta tempesta- contra schi-
sinoltcos
100 Denique in Vita S. Sabae cap. 38 legimus, te, primum quidem consiilutl ut S. Marcianus ets
prosptcit.
morltur
quod eod"m Saba jam quadragesimum octavum xtatis prstesset : aliquanto vero tempore inlerjeclo trgrotans et
et

ott. 486. sux anniim atjente, Patriarcha Marltjrius, anno sui corpore mitle communi suffragio oinninm qttiad
affccttts,

Poiitificatiis octavo, excessit evivis; et quidem, uti in se conveneranl ex solitudine, staluii ut monasteriis qttie.
Commentario praevio ad Vitam
Euthymii Hens- S. erttiit ctrcasanctam civitatem pneessent Sahas et Theo-
chenius, xm ann
Aprilis indictione ix; quoe nobis dasius; alqtte hic qttidem iis qtti communiler vivebant.
Christi CCCCLXXXVI denotanl nam et S. Sabas natus ;
iUl vero aliit qui cum nutlo omnino contjrediebantur et
erat mense Januario, Theodosio xvn Consttle id est erant prorsus separali.
an. ccccxxxix, Baronius ad an. 483 quo obiisse 112 Fuit hic extremus Salustii morbus, quo et et moritur
Matitjrinm statuit, non esse audiendum
judicat ohiit, explelis Patriarchatas annis vn ac mnfensibus, an. 493.

Evagrium, ex Zacharia Eutyehiano assumentem, xxiii Julii.setatisS, Sabse anno lvt, Christi
ccccxcin,
quod Marttjtius Eptscoptis Ilierosoltjmoritm ad Petrttm, juxta Henschenium nostrum in prolegom. ad Yitam
Alexandrinse urbis Episcopum haereticura, Sijnodicas S. Euthymii. Theodoricus Pauli hujusmodi elogiura
suns misit. Atnondum li'c Petrus pro tali segerehat; ei texit Vir sanctus el Catholicx fidet extilit prxcla-
:

cum svttem Evagrius addat, quod poslca quidam ab rissimns propugnator, atque lam vita quam ernditione
ejus communione se abjunxerunt, ac tum demum Pe- sanctissimus : quique Jubtlxitm su;e ecclesix cum omni
trus Chalcedonensem Synodumpubliceanatliematizavit; humilitate et devolione celebrans, quemdam leprosum
non magnaMartyrio infamia fuerit cum eo qui adhuc solo oscttlo sanavil, et tandem in Christo cotiqnievit.
lalebat communicasse, si modu nequitia cognita ab Credat de miraculo qui volet, de Jubila?o saltem
eodem recesserit, quod prassumere licet. Theodori- nemo negaverit figmentum esse, ex posteriorum se-
cus sic scrihit : Matiijrius, santtus Patriarcha, admi- culorum usu sumptum.
nndts virlutibus el miraculis lale clarnit, gregem san-
ctnm sibi commissum devote regens; muttosque perfidos XLVIII ELIAS.
genlilrs (melius dixisset, hsereticos) stia prsedtcatione
converttt : ad Chnsttim denique feliriter migrans a se- X oslqiiam Salustius migravit ex liac Vita, in Sedem
Vurie divi-
culo, stternaltler cum Cliristo regnat : quse utinam ab '""" Elias, cujut in Fita S. Euthtjmii sxpe
''-''bitur
sam eccle-
antiquiori uuctore haberentur! metnini, inquit Cyrillus. Ubi atttem facltts esl Hiero- siam Etias
solijmorum Episcopus, statim omni sludio contendtt, ut Ettphemio
CP. adfixi et,
XLVII SALUSTIUS circa se congregarel bonos Monachos sanctx Rcsttrre-
clionis, circa turrim David dispersos in aliquibus cellii

Ordinatus ^Jedem Martyrium accepit SauiSTius, inquit

pcst monaslernimque conslruiit apud Eptscopaium. et cellas
att. 486. Cyrillus in VitaS. Sabffi, aDno ut jam dixiraus cccfc- aedificavit ad illos excipiendos, untcuique eorum, qui

lxxxvi ubi cnnsequentpr legi pofest, quomodo apud

; conveniebant, abunde suppeditans necessaria. Ha^c dum
ipsum accusatusaqnibusdam suis monachis Sanctus, agerentur Ana*tash Imperatoris anno lertio, gravis se-
quasi prse nimia simplicitate ineptus ad regimen, dilio ineidit inter eos qui ecclesiis prxerant, Komanis
justo S"/H^"jiidici<MVfensusfuerit.Deendemlegitur Pontificibus Btjzaniin»s rejicienlibus t propterAcacii no-
apitd Nicephorum Callistum lib. 17, c. 22, quod nt>- men retenttm in diptijchis, Bij^ntinis vero Alexandri-
nime credere volens qua' de Barsunuplno npud Gazam nos non ferentibus eo qnod Chalcedonensem Sunndum
fama vulgabat, postquam perfodere domunculam
ineluso execrabantur. Cum ergo intereos magna esscf dissensio,
ubi homo Dci hnbitabat jussir, ignis aiicuude erortus Elias qui prxerat PaUestinse Ecclesise, solius Euphe-
omnes combussisset nisi sibi fttqa consuluissent. Evagrius mii, qui Conslantinopoli eruf , amplectehatur coinmitnio-
quidem multo nntiqnior scriptor Eustuchium nomi- nem Euphcmio autem propter rectnni fidem ejectoet
;

nat, annis post Salustium pluribus quam quadra- Macedonio substituto, cum iis qui Euphemium Sede
ginta inductum in Sedem, et conveniunt ten-pora e.tpulerant communicnre non sustinuit; quod inifwqui-
Sarsanu-
Jnstiniani Imperatoris. Rationibus tamen chronolo- dem turbavit Imperatorem. p<»tquam autem intellexit
. .
ptttt liedusi
proposttum gicis convietus ad xi Aprilis, censui fieri non po- Fbirianum .'Jntiochiiv Episcopum idem sentire cum tt Flaeiano
efplorat tuisse, utusque ad Eustochii setatem \ ixerit Barsa- Elia, ncrt ira percilus utiumquc danniiu-tt cxilio et Antiocheno ;
nupkius, multiimque fore quod Justiniani tempora, magnam Ecclesiis concitavit tempestatem. Quod cum
anno dxxvii regnare exorsi, attigerit centenario rescivissct EUus, Sabum tunc in anno xtatis lxx con-
major. Neque adhuc mentem muto, solum cupio sttVttum (unde intelligas acta hsec esse anno vulga-
mutatos annorumnumerus, quos Salustio Eustochio- rus aerffi nvm) cum aliis legatis misit a<l Tmperatorem
que adscripsi num. 3, deceptus per tabulas Theo- eum epistolu Itis verbis concepfa : HabtfutoiYs Eremi et

phani insertas. Licet enim ea*; suspectas habendas Sabam cnm eis, qui est Caput Eremt, ad tuam Potcn-
nossem, juxta Tractatum meum pradiminarem ad ttam millimtts Legatos pro Ecclesiis. Tu aufcrn eorum
tomum 3Martii, sequi tamen debui, quia alium nul- laborem reverttus ct sudorcs Dei causa susceptos, o
lum tuuc habebam potiorem auctorem, et cum ta- lmpcrator, fuc ttt cesset beilum adverstts Eccfesias, el

bulis faciebant numeri annorum, apud Nicephorum ne stnits rnaium progredi ultcrius.
Constantinopolitanum singulis adnotati, atque a So- 114 Sabas, *egreque ad alloquium receptus,
Ivit
hoc tjecto
phronio qui obiit anno dcxxxviii sursum ducti. ita causamegit, ut non soium latam contra Eliam etiam <yi-

\{\ Idem Constantinopolitanus Nicephorus de sententiam resciderit Imperator, sedetidm Patriarchx citur.
Salustio ait,quod ab eo separntus est Romanus Episco- magis caverit, jusserifqtte eum tn sua Sede retineri, a

pus propter Edictum concordise a Zenone editum. Edi- qua scilicet expellere eum nitebanturadversarii, Si-
tum. hoc fuerat anno cccclxxxu, eique acriter se done ad pseudo-synodum jussu Imperatoris coa-
gressi.
 EPISCOPORUM HIEHOSOLYMITANORUM
gressi. Sed cum id denique expulso Flaviano, Seve- una convcnif mullitntlo moiiachorum, tamquam in templo D
,

Sedem Protomartqris Stcpbani Stinaxini aclura; aderal aulem eidem publi-

AUOTOBK D- Pi
rum Caput Ac.ephalorum intrusissent in
ce anc"
Antiochennm, missasque ab lioc Synodicas non re- dicit :

Tuni vero ascendit in suqqcstttm Joonnes, utra-

cepisset Elias ; misit Imperator cum copiis Olym-
rrttir.

pium, quicvm primttm Hierosolymam ascendit, Eliom que manu lenens Sabam et Theodositim piclalis propu-
de Seile deposilum expnhi m exiltum Jounmm autem, ; gnatores, Cum auiem se suslinuissct atiquunlnlum, visits

filtum Marciuni, qttt Sercri coiifessus eral communio cst sensim audire susurrantem mullitudiiicm ct diceii-

nem, Chiilccdonensem vcro Synodiim anatliematitave- tem, qnod oportercl analltcma dicere non recte scutien-

rnl, in illnis locum posml.... Sed egregius pro fide tibus. Hoc crgo ilte pro dato divinitits signo accipiens,

pugil Sabas ad perkulum accurrens, novuin Pa- et car ftdticiti plcnum Itabcns, nna cum mulhltidine ex-
triarcham adeo feliciter aggressusest, ut ipsum a clamav.it Si qnis ea srntiat quse Eutijcltcs, Neslorius
:
esut vlsita-
tur a S. Sevei'i communione ad Chalcedonensis Synodi pro- et Severus, anailiema sit. Titnc enimvero Ditx deceptum
Saba,
fessionem adducens, irritos eflecerit impiorum ad- se scnsil, et iiiianime.m populi conspiralioneni formidans

versus Erclesiam conatus. Deinde cum annnm ageret stlcnfia fuqit abiilqtte Cxsaream.
lxxx (quod annum Christi dxviii notat) ivit tid visi- H7 Sabas vero non ignnrans, quomodo his au-
tanduiii Eliam Palliarcliam qmcial in ezllto. Qui eo ditis commovendus esset Imperator, sumpto com-
cqnspectq iininnim praesentium laborum guodammoda est sic ad eum scripsit, ut is, barbarica
muniter consilio 9"»«» Jic
anno
citatis
obltius. et mullos dies apnd se retimiil, amice et sinccre quadam expeditione occupatus, dissimulandum sibi pluviam
cum eo vilani aqcns. Cum itaqne uno die veuisset Sabas ad tempus putarit. Interim, propter injiistum Elix impetral
ui consucveral (is autem crat nonns Julit) cunctabntitr exilium, fames qu.vdam el necessariarum oinnium re-

egrcdi ipsum Patriarcha, usque mediam noctcm rum caritas siccitasque, el loc.itsta, et aliie qravcs jilaqx

tum vero
atl

lacrijmosos
atl

Itabens oculos et acctbc ejultins,

;

inteqris qningue annis oppresscrunt Patxstinam —

Ileu! Pttlcr. inqinl Sabam inlncns, Itac hora morluus Expleto autem jam quarto anno, interpellatus a Mo-
esl hnpeinlor Anastasius, et oporlet me t/uoquc omnino naehis Sabas, "iix primnm laune, deinde et aliis
decimo die post eitm excedere, ut causatn nosfram atja- circum monasteriis pluviam impetravit Joannes ;

mus ante horribile tnbunal Et mors qiiidcm Impe- autem Hierosolijinitanus, scdititinem vulqi eqentis me-
ratoris stuiiin fuit tnitlila : deinde etiam vila excessit tuens, obibal solicitits, puteos fodiens, et humilioro qune-

Patriarcha sicut prsedixerat. Krgo die xix Julii, non quc loca proscindens, inlnlque omiltens qtio communi
et ut prx- autem iv, quando eum cnm S. Flaviano Anliocheno, succurrcrcl necessitati : sed fruslra. Cvm ergo scderet
dtxcrat mo-
ritur 19
similiter niortuo in exiiio, Homano hodierno inscri- mozstus ct cniisiln iitnps; accessit ud euni stiltttti causa

Julii an .
psit Baronius, absque ullo quem qnidem nominet aniicns quidam, Stttnmus iiomine, indicavitquc de plu-
518. auctore. Certe Elms Latinis Grsecisquefastis ignotus via qux dccidcrul aJ sancti Sabse preces, relu mcnlcrqiie
fuw.it plnrianum vero non nisi in solo
liactenus, suadet ut cum ad sc accersat. Quod cum fecisset, se-

Claromontani Collegii Synaxario invenimusidquead ncnique exorasset, post supplicationem tciduanam,

xxvn Sepleinbrts. circa primam noctis vigUiam. conversis repente nubibus,
llb Omnps porro anni Elnr, a die Ordinationis et aere ex nimia serenitate in subitam catiginem mnlato
usque ad obitum, fuerunt triginta, non omnino in- vchemcns crttpi! phtvia, quse replevit aqua fonles cl

tegrj; exquibus Nioephorus solos xxui relinquit torrenlibus flttcntti rcddtdit, ac tatalii cirtlalcm excitavit

eju> Pntriaivhaiui, quasi supponat depositionera e n > j ad gratias Dco ttno oce animogue mjcndas.
ai pxn accidisse, quod nequaquam absimile vero 118 Sublato deinde evivis Anastasio Imperatore,
esset, si eetera cohaererent. Yerum idem Nicepho- cum successisset Justinus an. nxviu, Orthodoxis li-

rus successori Joamn solum dat xi annos hic aulem : cuit lili' j rins agere ; et Joannes, congregata contra
primum obiit anno DCXXIV, unde seqneretur Eliam Severum Hierosolymis Synodo, ea fecit et srii|>sit,
priiuum fuisse depositum anno dxiii. sed exigua haec qmi' in Historia ecclesiastica atque Concilionim
es1 diflerentia. Theodorieue Pauli.omnium hactenus Actis licebit h^pr.;; insi^ni suo pro re Calholica
relatorum ignarus, quia necdum prcdierant Sancto- zelo merilus, utapud Hormisdam Papnm pro eo in-
rum Vitae unde talia sciri poterant, hoc brevi elogio terccderet Justinus, solicitus quidein pro.unione
et ad Idiilum fabricato, absolviteum, dicei;.-. quod : omniuni Ecclesiarum, sed Hierosolgmilanx imprimis,
Vtla diiclrinn ct miracuHs ilhislns mullos pcrduxil ad cut omnes favorem ttiipcnJuni quasi matri Cliristiani
j fidcm Culhotkam. nominis, ut nemo audeat ub ea sese secernere. Porro

cum tnaqno Sabie ad annos octoginla sex processisset

XLIX .10ANNES II. setas, agerptur autem Christianee ;cr;e anniis dxxiv,

Per S. Sa-
u depnsilum a Sede Patriarchali Eliam pro eo-
Jt
qucJoANXEM constiiutuni audiit B. Sabas, inlnl ciin-
decessitjoannes,rcltclti sttccessorc Pelva cnti insiqni.

Decessit autem xxu Aprilis, juxta Henschenium in

Pnplegomeais ad Vitam S. Euthymii n. 13 ettertio uwriltir
bam dedti- ctiiius, assumpto sacro Monacharum exercnu irruit ui post anuo Jiislinus Inipcrator, valdejam senex el marbo an. 524.
cttts ab tix-
ccilnntcn cl... in Jotin.icin incnlens utiviim Palriar-
ctu\,
;
Im-
qpprcssus, Juslinianum patruelcm pro sc constituit
chuiii, teslificatui atguedenuntiat, ncScveruni ailnnitnt mino dxxvii; quaj uti in S. Sabse vita
pciitiiiicni
m communionem, sed tueatur Synodum Chalccdonen- hahentur, ita cum omni temporis illius historia con-
sem ct pro ea ad sanguinem usque pmchieiur quod : veniunl, optinie totamque horum Patriarcharum
,

illc mm fecil, reveritus protestalionem Palruni, et con- successionem et chronologiam reddunt undequaque
ventorutn cirni Uhjmptu oblilus. Propter Inec irqlus indubitabilem.
Imperaior, abdicato Olympio, mmjisiiaium Ana-
littdil 119 Theodoricus Pauli, nescio quo abreptus er-
stasio, eumque totius Palxslinx btteem conslitmi. llic eitmdem
rore, in Clirmiico nniversalihnic Joanni applicavit, fircfl
vero qiiam ccleirnne Ilteitisiiltjinitm veniens, ue erroi Tlieo-
verbo qnod sub tpso facta est invenlio Sanctoium Sicpliain,
quidem dignatus Patriareltam, slatim eum eonjecii w dorici.
(iiiir.ttl.chs, Niftnleiui et Abibvn, quodqut ex Rrqula
carccrem impudenter manians ut Synodo Chalcedoneni
.
i S. Bnsihian. Doniini o.cccxu scnp^ii Caprasio Car-
abdicatu. Severi cammunionem amplecterflur Sed mehix
. ille discipujo sno qualiter vivcret. Eadem de Re-
callidt subterfugit necessitatem, pollicilus
omniq se ex gula repetit
in libro Bellorum Dei ad Joannem Cyrilli
Ducis voluntate faciurum prompte, niotlo sibi
custoiia t,
suceessorem, quemetiam scripseratab Adriano Papa
hberu saltem biduum concederetur,
quo pideri posset, primo ordinalum. Iia vir optimus intricavit sese,
non e.i coactione, sed sua sponie (ectsse
Imperatoris dum sc-e aptare nititur eorum volunlati, qui de
maiidutum. Sic dimisso extra carcerem
Joanne, nocte Joanne. ut volebant, suo, tam incongiua suggere-
bant.
 HISTORU CHRONOLOGICA. xxvn
A bant. Multo sane fuerat facturus consultius, si de tur de omnilnu quotq uot erant Episcopis, inc-mpertum I)
Carmelitis non fuisset locutus anle seculum xn mihi est; honestius boo certe ei fuisset. quam quod GTORS D. f

prout faciendum suggerebat Catalogus, ab ipso- posi an. 531

ei paulo post deoipi se H-erit ab Origenistia in prieju
deeeptUM ab
met initio Chronici sui fol. xx descriptus. Eum non dicium Sabaiiarnm persuasus ab illis,
; ut Pclri Orujenislis,
incongruum hic attexere, ut clarius appareat,
fuerit Alexandritii, ri Joannis, cuicognomen irat Slrongylus,
hunc scriptorem nihil suo examine ac judieio dis- suseiperet communionem. Quanta hinc rnala obvene-
crevisse, sed simpliciter transscripsisse omnia quaj- rint sanctissimae illi Laura patlictice satis describit
BI koc C.ala-
logus Ordinum cumque putabat servire posse intento suo, quod erat Cvrillus ; nequeiis finisobtigit quamdiu in vivia fuit
rellgiosorum. Climntcon universale contexere. Multa quidem ani- Petrus. Qui iierum facilitate nimia adduri se passus
umimque
madversione et correctione eget Catalogus iste, sed est an. nxxxv, ut Anlhinium Trapezuntinaa civitatis "" 535,
id hujus loci non est; quare eum, ut invenio, sub Episcopum pateretur ad Sedem Constantinopolita-
ejusmodi cauteja accipe. nam transferri, contra quam Canones pennittnnt,
Ordo Eremitarum ca'pit anuu Dumnii cclxxxix. eoqne meruit ab Agipeto Papa per epistolam qti»
Ordu Retjtdariuni ccepit A, D. ccccve/ extat redargui, quod tstud upns, ita aperte contrarium
Ordo B. Benedicli annu nxxxi. dccrelis Patiiim, itoit solttin ml uiiiiiiam Apostolicx
Ordo Ghmiacenm anttu mlxxxiv sub Odone. Sedis addncere neglcxit, sed el reprehertsibill cniiscnsu
Ordu Gistercievsis A. D. mcxxi. coitfirmamt. Vidit igitur, et pro sua nafiirali bonitate
Ordo Templariurum anno mx. etiam approbavit. deposito Anthimo suffectum anno
Ordu Prsemonstratensis A. D mcxx. sequenti nxxxvi S. Mennam ab eoque cum omni ;
resiptscU et
Ordo Hospitalariorttm aiino mcxxi. revcrentiaaccepit Concilii Constantinopolitani Acta. li.i reticos
Ordo Joaniiitarum anna mcxl. et suain mox ipse qnoque Synodum coefiit xni Ku- dennnat an.
Ordo Dumiiwrum Teutonicorum mcxc. Irnd Octobris Imliri. xv jam inchoata, assentienlibus
536.

Ordo S. Ti itntatis annu mcxcvu. Sacerdoliu suo satictissimis Episcopis teium Palxslina-
Ordo de Sepulcro Dumini anno mcxcvii. rumsubsanctislocisvenerabilissimse Synoiit existenlibus,
'
Oido Prxdicalorum A. D. mcciii. qui onines subscripserunt Adis, haereticorum dam-
E
Ordu Minorttm A. D. mccxvi. nationem contiiientibus, numero qiiadraginta quin-
Ordo Crttciferorum aitno mccxvi, sed confirmatus que Epiacopi,
ailiw MCCXI.VII. 122 Anno dxi.ii Basilio V. CL. Cos. cum Paulus
Ordu Garmelitarum aniio mclxxvi. Episcopus Abxandrinus, incautius agens, propter
Ordii Augustinensium aituo mccxxiii. c8edem,ipsiusjussuutferebaturpatratam(quodtamen a" -5* d'P"
uitPaulutn
Ordo Vul/is Scholarium aniiu mccxxiii. negabatille, sed negare non poterat oec isionem de-
Ales
Ordo Paulinorttm anno ucccx. disse)judicatus esset irregularitatem incurrisse, et
Ordo Ccclestinorum anno ucccx. Gazam in exilium relegatus-; per Pelagiura Aposto-

Ordo WilhelmUarum anno ucccx. licaeScdisLegatum, Imperatons mandata ferentera,

Similis Cataiogus dicitur esse impressus Florenlisc jussus e-t PetrmGazam Iransire, unaque cum aliis
aii. Mnxm die XT£.Jaiiuariiper Philippum Giunti, nu- duol us Episcopis Palli ,m auferre Paulo, eumque ie-
pensis Cum il<lul<-usis Orilntis, post Vitam S.
iiiitus ponere, ut scribit Liheratus. Hoc sihe dabio mcestis-
Romualdi conscriptam a S. Petro Damiano, ubi si- simusfecitsi vere orthodoxus. Paulus iste fuit, uti
militer singnlorum Ordinum notantur principia, et credidil Liberafus: siiiautemhaereticus, eoqne dam-
de Garmelitano hasc formalia verb i
legutvtur, mcc natus qual, Dioscon hxrctici prxdece writ stti Deposi
Orih, Curiiirlitiir<iiii alpAllicrtu Episcopo Hiecosolljmi- tioneui ulebrarct, sicuti scrihit Victor Tunenensis,
tang. Apparet anlem quod Catalogi auctor pro ni- aut Severi Acephalorum Principis, ut habet, Theo-
liilo habueril qualecumque prineipium ante ac- phan is ; non erat quod ei compateretur. Hac occa-
ceptam Regulam, quse veluti anima et forma est sinne contigit Pelagio tradi a monachis Hierosoly-
Oidinis cujuscumque, ui ipsi seriptores Carmelitae mitanis escerpta quaedam ex Origene Capita, quao
loqmnitur. petebanf Imperatori damnanda proponi emjtie :

lihenter annuente, quippe qui gaudebat in talibus

L PETRUS. c;nisis ferre judicium, dictata est a Menna Arclii-
episcopo CP. anathematis sententia, quam ceteri
•Joanni, ut jam diximus, htijus nominis secundo PatriarchtB atque cuin iis7'i7i!i\ accipientes sub-
Urdiaalm succedens Pltrus an. Clir. dxxiv, necdum quartum scripserunt, teste emleui Liberato Std h"r in E'*-
an. 524,
in ea Sede annum expleverat, quando obiit S. Theo-
F
clesia? scandalum vertit; in talibus enim fori non
dosius Ccsnobiarcha, de quo ad Vitam a Theodoro sui causisfictiis tndeaudacior/ustintanu-i Imperator,
Petrarum Episcopo scrip tam prtefatur Cy rillus, quod sicuti strictim ad aa. 546, luim. (i scribit Baronius,
raors ea contigit die xi Januarii Indictionis vn, xxu pronmlgotiit edictum adversustria Capititla Sacra sancti
metisr regnantis Jusnniani, cum ille annum ferme Conriln Chalcedonensis, er senlentia Theodori Archi-
centesiinuin suas ;etatis attigissel: ccaperat auiem episcopiCsesarex Cappadocix,qui m <<ilniiii Pelagiiprm-
regnare Justinianns Domini Kalendis Apri
in ccena numiitati. eujus <<[<na damnatus fuerat Origenes cum
lis anni dxxvii, ita ut mensis ejus xxu recte nos suis erroriius Tmperalori suggessit de damnando Tlteu-
ducat ad Jnnuuriuin anni dxxix, Pelrus autem Ar- doro Mopsuesteno cum epistola Ibs et saiptis Tlteudo-
sepell
( g. chiepiscopus, intellecta ea morte, cum aliis qui- rrti adversus duodecim Capitula Cijrilli, fore pullicitus, subsaibit
TtteodiiMuiu busdam aliaruui civitatum Episcopis, tiim forte in iii siid ficrrt, omnes esfcephaliadversarii Chalcedonensis ( ' !n>
m. 510 niani contra 's
sancta civitate prssentibus, fcstinavit ad innnaste- Conctlti, illud mox suscepturi essent Imperatorau-
Capilula,
rium ut exequias relebraret, sicut teslatur Theodq- triii srti ri\ ejusmodi constitutioncs nuUarum essevirium,
rus prtedictus, 7.v.<ji.p.wj, id e^t Qptimum seu Pnv uisi «l< Episcoporum subscriptione auctoritatem accipe-
siaiitisstiitiim, appellaus Petrum. Auctor vero alterius rcni, primum omnium Apostolicss Sedt< Apocrisiarum
Vit.e, quffl Latine extat edita, laudat ut viruni, Strpliaunm nt ni fttcerel tvijaril ; sed tnhil apud euni
cttjus profecit: alios autera Patriarchas ohsequentes sibi
iittiiina qnideni /uit fami, famam auleit: superabal
nrlus. vel invenit vel fecit: sed frustra. Nam Mennas
121 Post Theodosium an. Chr. nxxxi moritur Constantinopolitanus fraude inductum seprotestatus
etiam S. Sabas v Decembris Iu diclione x, aetalis surn est, Zoilus Alexandrimis vim sibi factam excusationi
on. xciv: cujus exequiis curnou dicatur nominalim pra?lexuit, Eplinuuiius Antiocbenus denuntiatis de-
idem Patriarclia intervenisse, sicut in genere dici- positibnis futurae ruinis succubuit. Qitid autem Petrut
JJieivstili/mitantis ?
 xwm PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
Hierosolymilanusf Publica uotitia refert, inquit Fa-
Al nni;E D. P.
cundus, Ilermianensis in Africa Episcopus, qitod LI. EUSTOCHIUS.
conveniente adse multiludine monackorum juratu* pro-
huntiavit, qnod stquis eidem decreto munitus consenti~ \<>st Petrum Macaiuus ordinatus est; sedprius quam Pulsa Macario
rei, coutr.i Chaltedonense Concitium faceret : tiec tamen ab Imperalore confvrmaretur, expulsus e catkedra sua: ordina/m an
dicebalur enim Origenis dogmata sustinere: post eum 544,
se ub ejus consensione suspendit. Hoc autem velut here-
ditarium primte illius mulieris cognovimus esse con- anfem Episcopatum suscepit Eustochius. Ita Evagrius
tractum, qum prius interdictum sibi fuisse respondit, ne Scholasticus, pjusdemseculi scriptor lib. 4, cap. 37,
de ligno guod erat in medio Paradisi comederet, et qui deinde cap. 38 narrat, quomodo, cvm assertores
postea quod ipsa illicitum pronuntiaverat usurpavit, ac dogmatum Ongenis in monasteriis Palscstinse, prxser-
virn ut comcderetpersuasit. tim in ea quas Nova laura dicitur, quntidie invatesce-
12;i Credihile esttamem Pelrum, qui aliis Patriar- rent ; Eustocbius omni studio in id incubuit ut eos ex-
chis fuerat socius in culpa, mox ubi sententiam Ro> pelleret; eodemque accedens omnes ejecit procul aman-
mani Pontificis intellexit, fuisse eisdem participem datos , tumqnam commuvem pernicicm hominum. Ita
jitjfa
tt
Sane depiaejusac felici mortebene
in pGenitentia. impletum est quod S. Cyriacus Anachoreta, consu-
prophetlam
quod in Prato spirituali c. 1 17 narra-
facit sperare, lenti se per Cyrillum S. Joanni Silentiario, futurum
Oeorgii
SlmltP, tur de Georgio ALbate montis Sinai, qui desiderio pradixerat ; et Nonnus quidem, totius mali incentor
magno incensns ultimam Communionem Paschalem paulo post turpiter periit, Georgius vero, qui Pras-
sumendi Hierosolymis iu sanctse Resurrectionis ec- fecturam monasterii invaserat, focda cum nota est
clesia, inventus estprope Archiepiscopum B. Petrum, eliminatus, accusatus Ubidinis quam vel nominare lin-
Origenistas
qui prsbuit lum illi tum Presbyteris sanctam Commu- guam pnlluit, sicut in Vita S. Sabse scribit idem Cy-
pellit ex mo*
nionenii visus autem Patriarchae et assessori ejus rillus. Rehquorum exulum patrocinium Constanti- nasteriis.

Mennse, imo etiam liuic locutus, cum salutasset •y- nopoli suscepit Theodoms, Ciesareasin Cappadocia
naxes, adorato sanctoMonumento, inveulus est in cel- Episcopus. Cum ergo hic Palutium conturburet, ct id

tula sua: querenti autem Patriarchae, qui eumjus- quod ab Eusiocbio gestum erat meram impietatem alque
,

serat ad eibum secum sumendum remanere, quod injnstitiam vocaiet; missi sunt Constantinopolim ab
non paruisset purgavit seipsum Senior, scribens ac
;
Eustochio Pufw> Abbas monasterii Theodosii,et Conon

di ens ; Absit a me, mi Domine sanctissime, ut sant tum Ablas monasterii Sabx, qui tum virlutis suse causa,
Angetum vestrum contempserim. Scripsit aulem idem lum vb monasteria quibus prseerant, principem locum
Georguts Abbas cl hoc ad eum: Vt sciat Bcalitudo inter Solitnrios obtinebant.
vestra, post sex menses Christo Domino ac Dco nostro I2G Hac occasione primo motam fuisse qusestio-
simul occursuri sumus, el illic adorabo vos. Egressi ita- nem de tribus Capitulis, Theodoro Cappadoce alio Non adfutt
que Presbyteri dedcrunt Patriarchss tittcras, direrunt causam traducente, scribit idem Evagrius sed hoc Stjnodo CP. :

autem et Iwc guoniam senex multos unnos habebat

ei, jam ante factum esse, cum adhuc Petrus esset Epi- an. 553,
guod non venerat in Palaestinam Sanclus vero et scopus, necesse est; siquidem is vere subscripsit
mitissimusPetrus, afferebat testes cos qui tunc affuerant Justiniani contra eos decrefo, prout dicit Facundus
Episcojw et Postquam igilur impletisunt
Clericos,... Hermianensis. Malim igitur credere Theodorura,
sex mcnscs, requicverunt in pace Senex ci Palriarclta eadem arte, qua se ultus erat de Pelagio Romanae
vwi itnr an. ju.iia ipsius Senis prophetiam. Nicephorusin Chrono- Sedis Apocrisiario, cujus ex Palcestina reversi sug-
5'i'i ln Septem-
granhia Petro annos xx dat, membrana vero Ru- gestione Origeniana dogmata damnata fuerant ; etiara
bri,
leeana ia' qui polnerunt pro xa' irrepsisse : et sic usum esse conlra Eustochii legatos, erTeci^seque ut
viam tenendo mediam, ut anno sui Patriarchatus iis Imperator Edictum suum acceptandum offerret.
xxi necdum ad medietatem producto obierit Petrus, Quud cum illi recusarent, tamquam rem ecclesiasti-
ab Aprili an. dxxiv exeunte deducimur ad tinem cae normae contrariam, et in causa Imperatorisar-
Septembris an. dxuv, quu Pascha celebralum fuit biti ionequaqiiam subjecta Synodum convocavit ;

xxvnMartii. Justinianus, qua3 an. dliii celebrata, postmodum

.

124 Baronius omnia ad ann. dxlvi distulit quip- : etiam a Romano Pontifice approbata, obtinuit ut le-
pe qui eo anno promulgatum credidit Justiniani gitima et cecumenica haberetur, quinta in ordine
Edictum, cuicumsubscripseritPetrus non potuisset aliarum generalium Synodorum. Non adfuitSynodo
biennio citius obiisse. Verum neque in ipso quod Eustochius, quam tamen ipso Hierosolymitanam
isti
iioii tiittcm 5'ilS
habetur Edicto, neque in Liberati Breviario de rau- Sedemtenente celebratam expresseEvagriusasserit.
sisNestorianorum et Eutychianorum, neque in Fa- An suos ibidem Legatos habuerit per eosque sub-
cundi Hermianensis libris pro defensione tnum scripserit, incertum est: neque enim quispiam aut
Capitulorum, quidquam invenio, quod annum. istud ipsius aut Romani Pontificis nomine signasse ait.
indicet; Vigilii autem Papce profectio Constantino- Acta tamen Synodi accipiens, suam etiam ipse Hie-
polim an. dxlvii, non modo eum non probat, sed rosolymis coegit, in qua, uti diciturAct, 1 Concilii
econtra suadet longe plus teroporis inteiponendum Nica?ni 11, quotgnot erant Paisestiniortim Episcopi,
esse, ut postcongruas ultro citroque deliberationes manibus et pedibus et ore sententiam et statutum Synodi
pro sedandis turbis ex ejusmooi Edictos concitandis, conjirmavere ; msi quud Alexauder Episcopus Abijles
qua3 deniqu» in apertum schisma erumpentes Occi- contrarium sensit, quamobrem Episcopatu exutus Bg-
dentalem Ecclesiam ab Orientali diviserunt, neces- zantium se recepit.
Bflrium judicaverit Pontifex ipse ad Imperatorem se 127 Nicephori Clironologia, Macario duos annos,
et post '2

conferre, plus nimio sibi ecclesiasticas causas atque Eustoclno unum, Macario iterum quatuor assignat. annos su#,
res fidei arrogantem. Quare, salvo semper respectu Sed incredibile est duobus annis a Macario Episco- Sedis,
tanti viri, audebo ab ejus opinione recedere, et Edi- patum gestum absque assensu Imperatoris, et hoc
ctum Imreratoris ad ann. dxliu retrahere, ut eo quoque dato, non potuisset uno solum anno sedens
qucm Nicephori chronologia exigit anno obierit Pe~ Eustochius pervenisse ad tempora Synodi quinta?.
irus; cnjus apud Theodoricum Pauli hoc invenitur Utramque diflficultatem tollet levis mutatio, si Ma-
elogium. hie felix Patriarcha vi.m in omni puritate cario antequam expelleretur, pro duobus annis,
mentu et corporis, fuit vero castissimus, in omni Itumi- menses duos, p-rivxc, j3' f dones sic ut eodern quo ele-
;

litate etpietate men.-, compatiens, pius, et misericors: ctus estanno dxliv, expectarit confirmationem suam
tandcm aterna feticitatis bravium ex mentis adipiscens mensibus Octobri et Novembri, deinde vero sederit
regnat cum Cltnsto.
nova electione assumptus Euslochius sederit autem :

non
 HISTORIA CHRONOLOGICA. XXIX
non hoc, iy, sed hr, Ivtiwot, antios ttntlecim, sitqne pri- assignenlur anni xxn, Amos viii, Isacio etiam vm, I)
depomlur mum anno dlvi depositus, agente Theodoro Caesa- qui simul suni|iii simt anni xxxvm, jtinctique anno .: nuu n.
an. 556. riensi praedicto, qiti ut loquitur Evagrius, cum Jttsli- dlxx, qno mortnum statuimus decessorem Maca- Ab an- 570
Joannes ad
niano nssiitniis
erat, eique ftdus imprimis erat utque iiinii. pertingunl usque ad
annumDovm. De Joanne 591,
seu verius perniciosissimus, utquioptimum
penitilis, scribit Theodoricns Pauli, quod vir tolus Ecclesiasti-
alias Principem ad res fidei perse Iractandas impu- cus, devotm et jvttus, prsefvit Ecclesise Hierosolymi-
lerit, unde Liberato teste, publice clamitavit aliquan lau:r in n ,m snr.cltlaic, atilcressuribits suis xqnandus :
do se ct Pelagium vivos incendendos, per quos hoc qui cursn prtesentis nlx feliciter pernclo, xternam vi-
scandalnm introivil in mundum. Latinus Patriarcha- tam mrrttu inirurc. Praetermittuntur ab eodem Theo- tum Amos
rum Catalogus a Joanne II ad Zacharium tr.msit, dorico Amos et Isncius. sed exiguo cum incommodo, uxqite ad
omissis sex mediis. Theodoricus duos interponit, quia el.gia an. 600,
ists?c ex conjectura so'.n composita vi-
Petrum scilicet, de quo supra, et inferins nominan- deutur. Interim certa e*t ratio successionis. Etenim
dum Joanncm lertium quid porro huic Eiislochio
: isliusJmos (qui apud Nicephi.rum Callistum voca-
factum sit ignoramus. VIDE APP
tur Neamns) epistolam aliquam ad S. Gregonum
TOU VIL MAil
Papam vidi, nescio ubi, vidisse taraen notatum re- NOT 5"
LII MACARIUS II. perin in adversariis; coopit autem S.
Gregorius
Rnmanum Pontificatum gerere anno dxc. Quod si ei
Sedis post ITlACAnio Hierosolijmilniix Ecclesise Saccrdotium scripsit Amos mox ut est Patriarcha
restltulionem possidente olqnc in propriam
eonstitutus,
Sedem restitttto, cum post queraadraorium moris erat, scripserit anno dxciii!
annts H,
deposilionem Euslochii Oriijniem, Didijmiim uiqnc Biennio ante, scilicpt Guntramni Regis Francorum
Evagrium suli anathemate damnasset ; Juslinianus xxx, scribit Fredegarius, invcniam esse Tunicam
scripsit id quod Romani Ediclum vocant quo cor-
in
;
Domini noslri Jesu Clirtsti. quat culem suldain est el
pus Domini incorruptibile appcllat, et naturalium niqne u niilililjiis ,pu cniii cusloiltcbaitl csl snrtita, prodcnle
inculpabiliitm etiam passionum capn.r fmssr ncgat. Ita Simoue filio Jacobo : quiper duas hebdomadas muliis
Evagrius lib. 4 cap. 39, non distinguens quanto
crucmtibiis affectus, landem profttetur tpsnin tunicam tu
tempore Eustochii depositio et Macarti restitutio
civitale Zafad, procul « Hierosolymis, itt arca marmo-
praecesserit publicationem irapii Edicti, factam anno rea posilam essc : quam tjieijnrius Aitlioclienus, et
dlxiii. Ego,
mihi liceat sicut coepi pergere, et
si
Tluimas Hterosol tjmorum (quod nomcn Fredegario
Ettstochium Sedis suae anno xi expulsum dicere, po-
pro Amos obrepsit) et Joannes Constantinopolitanus
tero Macario, non solum iv, sed xiv annos inveni-
Epitcopus, cum
multis Mpiscopis, triduanum fa-
aliis
re, quibus sederit, defunctus anno dlxx. Hoc modo
cientes jejnnitim, exinde condigae cum arca mnrmorea,
nonum egerit Patriarcliatus sui annum, quando
is
levt effecla qttasi ex lujno fttissel, ordine. pedeslri
Hie-
prodiit Edictum; qni, qualiscumque fuerit cum mo- rosohjmam cnm devotione sanctiaima perduxerunl ; et
rienti Petro subrogatus primum est, nunc saltem in
eam in loco ubi Crux Domini adoratur cum trtumplto
recla fide stetit. Evagritfs enim neminem excipit
posttcruiil. Ea Tunica nuiic Treviris religiose asser-
fidei ut vi sed cum dixisset universos Episcopos conspiravisse, vatur : sed quia igaoratur quomodo vel quando al-
delur bonx. ut ad furorem Imperatoris tantisper declinamlum
lata, invaluit opinio, S. Helenam, quaui Treviris
appellarent ad sententiam Anastasii Kpi«copi Antio-
quoque natam fuisse voltint, ipsam misisse cum aliis
cheni; subjungit, quod ad eorum depositionem pro-
Reliquiis quod nequaquam crediderim. Qui enim
;

cessurus sacrilegus Rex fuerit, nisi plaga invisibili

inventae ab ea Crucis Clavorumque adeo certatn
praeventus ex hac luce migravisset xiv Novembris
memoriam nobis reliqllit Theophaues, non omisisset
anni dlxvi. Est tamen unde suspiceris, non omnes
puto etiam meminisse Tunicas, si ea tuno pariter
constantiam leqnaleni tenuisse ad extremum, atque
fuisset reperta neque ignoravisset Fredegarius,
;

inter infirmiores fuisse Anastasium, solaque simpli-

ipsam jam pridetn Treviris coli, celeberrimo totius
citate animi Baronio excusabilem. Hic enim putat
Galli<e Germaniaeque concursu.
suspicionem ejusmodi satis fundari in eo, quod au-
130 Octennio post Amos successit Isacius, neque
ctor Prati Spiritualis cap. 19 et 9u', asserit, Abba- diu cunctatus est quin aa Gregoriutu Papam scribe-
tem Eliam Jnlianum Arabem commuuioneiu Md-
et
ret, sicuti apparet ex responso quod Indictione
iv
carii sublerfugisse, interimque excusari
eum, qnod id est anno dci, expeditum oxtat in Regesto Grego-
S. Simeon in Monte mirabili (cujus Vitam d ibimus
riano, estque libri 9 Epist. 40, inscripta Isicio (ve- F
xxiv Maji, quique lioc tempore viveliat) ab eodem
rius Isacio) Episcopa Ilicrosolijmoritm. Hanc exor- ac deniqite
Juliano quid agere deberet consultus; Ne recedas, /•aciw-S, ad
an etiam diens sanctus Pontifex a mystica significatione fa-
inquit, iteqtie tcipsum a sancla Ecclesia separes. ncque qitem est epi-
sanctusl bricat.se in tempus diluvii arcaBj in liujus, inqoit stulaGregorU
eiiiin illa liabet male, gratia D. N. Jcsu Christi. In arcx, id est Ecclesiae, xdiftcalione vos currcic, relccla Papx.
Vita quoque S. Gregnrii Agrigentini, qui xxiii No -
Fraternitatis vestrm epistola, recUe fttlei compage
vembris colitur, crebra est Macarii mentio, veluti gauilemns; maijnns /ttc cmnipotenti Dco gratias exolvi-
qui adventum sancti adolescentis in Hierosolymita- inits, qui ci in mutatis gregis sui Pastoribta, /idcm,
nam ecclesiam divinitus cognoverit, ejusque ac so- qiiiini semel sanclis Patribus tradidit, etiam post eos
ciorum nomina et vultum antea nusquam visum, ac immutatam custodil Ttta Fraternitas rectuiii pcc
denique Diaconum ordinaverit. Sed haec Vita multae omnia ftilem cccoltt; ci spiritualiter edocla. qusequtr-
fabulositatis suspecta nobis est, neque in testimo- rendu eraut sttbiili/er enarravit. Fides itaque vestra,
nium sanctitatis pro Macario adducenda, donec se- csluoslca: ea tcncmns
/iiles qum dicitis, ca dicimus
vero examine discussa fuerit. qux Quia vero pcrveiin ad itus, m Ocietttis Ec-
tenetis.

clesiis niillnm ad sncrum Ordinem msi prssmiorum tla-

LHI JOANNES III. tionc pcrremre st ila essc vcstra Fruleriiilus ugnoscit,
;

hanc primam oblationem omnipotenli Deo offerat, ut a

LIV AMOS. sttbjectis sibi Ecclcsiis errorem Simomac.r hxresos
compescat Prxlerea pervenit ml me, quia in Ec-
LV ISACIUS. tlcsui itrbis vesltx Hteriisulijmoriim, qux jElia dicilur,
sx/ie jitrgia nascunttir : itnde Sanctilus vestta debet so -

H
JMcephorum
—
os tres nobis suggerunt Catalogi
od-""" ~-««.« B . Grarci,
«.«,^., apud
..^..u
licilc

quxdam rtiu
yt*<^uuw
cttncla /icnsare,

vero qus
tftut: ivriitjt
rit/i
el quxdam mansuete
neuunini
nequeunt seqvanimiter
ngere,
corriii

crt/iitiiumticr tolera-
[ott.ra-
et in mernbrana Ruhtana. sic ut Joanni re ut in sancta Hwrosohjmorum Ecdcsia paeem
eohabitantium
 PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
A cohabitantivm per omnia conservct et de liis quo- offensione eo loco ac tempore importunam reformi- D
aicto:e d. I-.
qm> qui per jugium perire poterant mercedis lucra col- dans. Sed vanus profecto hic timor erat; Patres Ino infriirtat
tigat. enim illos adeo ceperat Telesphori Vita, ut ad hanc cavere ne ex
•*wo sensu
novam adeoque manifestam declarationem animi, dcatur iUisvi-
nihil pro Carmelitka antiquitate asserenda ex suo datut Tele-
PARERGON VII. illo promisso potins quam facto deduci volentis, don sphorus.

De Jacobo poenitente, circa hmc lempora pvo- modo non respexerint ; sed usque hodie pergant
pe Carmelum vivenfe, an Carmelita credi- blandiri sibi, atque eo loco allegato in suo Arma-
mentario Speculoque et utriusque Indice, assevera-
tus a Boiiando.
re, quod Bollandus admittit Carmelitam seculo vi.

i ertinet ad hoc sextum, in quo versamur, secu- Multis deinde exnggerant injtiriam, qnam Magistris
liiui S. Jacobus Eremita, in PaYssstina apud Porpkg- meis Bollando et Henschenio fieri a me dicunt,
Iiotlandus an scpulcro pamitentiae dum haee in lucem effero; autetiam uccasione oblata
reonem, qni post lapsum dnt in
hujus Sancti
cottsa lainit, et ctarus miraculis migtivit adDominum, quosdara eorum scripta retracto. Qnasi scilicet illi
Vitam
uti scribitur in Romano Martyrologio hodierno ad potuissent ac debuissentcoepto primum operi afferre
diem xxvm Januarii. Hujus Vitam praclo pararat otiinem eain scie*ntiam, ac variarum rerum cognitio-
Henschenius', illustratnm Notis et Commentario nem, verique a falso secernendi experientiam, quara
aliquo praevio; quem more suo recoguoscens Bollan- tot mihique com-
annis successive acquisiverunt,
(lus, ibique tegens Porphyreonem nrbem, qme et Cai municare studuerunt; quemadmodnm adhuc facit
phas dicitur, sitam esse ad mare, juxti ladiccs Car- (atque utinam diu pergat facere) P. Henschenius,
iih !i montis , existimavit optiinam hanc esse oecasio- sextum jam supra quadragesimum annura in hac
nem quara ncn pro suo haberl vellet
indicandi, pakestra exercitus, omniumque studiorum meorum
Zegeri Pauli Carmelitae Commentarittm de Vita S. atqne scriptorum moderator et arbiter, idemque
Telesphori Pap», ad v Januarii ante annos cireiter certissimus testis ortus atque progressus totius ope-
septem excnsam (nam toto octennio primus iste ris et cunctorum Bollandi ananorum atque consi-
mcn>is sub piaelo fuit) cum novus ac rndis adhuc liorum partieeps per annos triginta. Hic non raodo
in opere, ipse nesciret quid inchnusset, vix aliquid nullam sibi suoque Bollando fieri injuriam existimat
ultra niidam collectionem tune cogitans. Ergn sna a me, si quid ullra quam viderint, ipsorurn humeris
ip^e nianu inter num. h et 5 ha.'c quu. sequuntur,
1
suffultus videam : sed gaudet se eo rem adduxisse,
joco potins quam serio collocavit; dieebat enim non unde n-in iners posteritas h;uid difficulter possit pro-
sine ri-u. '.ni ceteros omnes sibi arrogant, non de- gressus facere ampliores.
bent pcunitentem peccatorem excludere. Sic ergo
scripsit. LVI ZACHARIAS.
ita miratur 132 Merito quis mirari possit', Senctum hunc a M.
ipsum noii Antotiiu Alegrc Carmelita noii insertum esse Paradiso £j*lC]\mi\\s aute captivitatcm Patriurcha haud dubie
atsumptvm sed qnod additur in Nicepbori Catalogo et
Carmelitici Decoris, cum suo Ordini odscribat quotquut fuit, Pt csis alida-
ii Carmrltfts,
iiou sotniii iii Syrie, Palssstina et /Egtjpto, verum et meinlirana Rnhcana annis xxn, vel, ut Latinaequae- ctus in capti-
vitafcm,
reliquum per orlem monaslicam vitam primis secutis dam versiones iiabent, xxiv, non potest intelligi de
egerunt, aut aliquomodo adumbrarunt, At t sive insiitu- tempore anie cuplivitatem transacto. Captivitas eniin
tum illud vivendi inde a prtscis illis temporibus assidua illa contigit anno dcxiv Indictione n, sicut constat

scric luic usque est propagatum, prpbabilius est ibi vi- ex Chronico Constanfinopolitann, quod vulgo Ale-
guisse, ubiprima dicuntura Propketts pozita ejusmodi xandrinum nuncnpatur, eo tempore scripto. Conti-
disciplinm cunabuta; sin >-cru solum post subactam a Liit autera una hebdomade, postquam in Lauia S.
Francis Syriem erecta ea Sanctorum kominum societas Sabae occisi essent Sancti quadraginta quatuor Pa-
cst, qux Fretrum S. Marise de monte Cannelo appel- tres. quorum memnriam Gra?ci recolunt et post eos
latur (ut mvlti de recenfionbta c.tislniiant, qui ttndccim juxta hodiernum Romanum Latini, xvi Maji, licet
seculis iniegris negent usquavi Carmelitarum vel no- apud Antiochum monachum coEevum notatus inve-
Ut hOS tltnc men prolatum ab uflo eoruni temporum scriplore; at niatnr dtesxv. Rera paucis describit in Chronogra-
fltisse non
conira constare, ante S. ffilarionem nec auditum qui~ phia Theophanes, sed uno anno serius propfer pri-
af/irntrf,
;
dcm tn PiiLcaltna et Syria nomen monachornm, Hic- mum Her.iclii annum in duos annos divisum,
ronymi testimonio (irmant) si igitnrcaepit quidem anle quemadmodum plnribns demonstravimus in Exegesi
quinque sotum secula, ut ttlt vuhtnt, ea Conqregatio, Pra-litn. ad tom. 3 Martii cap. 4. Sic autem scribit
sed ijuo magU tnflammaret in suorum animis studium ad annum Heraclii v, qui revera solum iv fuit. 7Toc
virtttiitm, curum vohitt exempta proponere in iisdem anno Persse Jordanis (oc, Pakestittem et sanctam civi-
usurpatx locts, et convictus similitudinem loci ac pieta- talem armorum ci subcijciuut cl monibus, ut quidain
:

tis simititudine bsserere; non oporinU tamen veteres assentnt, Jada?orum ndnonaginta Ghristienorum millia
potius itlos uitir Christttm Prophetas eut afibi terrarum trucidarunt. Capto vero H
ierosohjmorum Palriarcha
Monasiicen professns adduccre. statyereque imitandos, Zocltorii/, pretiuso etiam et viviftco Crucis ligho locis
qunm qui tanto propius oiitc nosim iempora ad ipsius Uiis erepto, captivdrum hominum multitudinem innume-
habitarunt C«rmeti confinia, Atque dd hehc classem rom in Pcrsidem obdu.rerunt.
pcrttnct non solum Jacobus, sedet sancia Ulamuller, 135 Kxtat Francisci Combefisii opera, post li- S( ribitrelliuil*
gictjis sui J"
qux oitteu od ,-jns labefactandam pudicitiam ellegata, bellum S. Joannis Chrysostomi de cducandis liberis
Jrritsalvin,
sed mox illtiis m profligandis voluptatum iltecebiis for- aliaque nonnulla, Parisiis anno 1656 Grsecolatine
titudinis miraculo percutsa, dedit ftdei manus t baptts- impressa epistola, quam Vidnx sponsa?, civtlati Regis
moque nbhita in Firginitm deinde monastcrio reliquum Magui libcris orbutje, II ievosolijmitano gregi pastorem
vitss ita estegit, ul r/ tafa Deo esset et adversus dsemo* non habcnti, sed ct reliquis omiubus in Chrisio Ecclc-
id. s tjretiam adeiperet. Ilhtd enjo ceteraque monasteria siis, residuisqne in itfts filiis orphanis, Pnstor hu.mitis,
certion ruiioctniinone suo postunt Ordtm vendicare re- solns, captivus, Zacharius minimus e Perside scripsit,
tigiosissimi Palres Varmelilx, tirca ipsum sita Cnr- suurn aliorumque captivorum calatnitatem comme-
me.him. morans, et meminisse jubens, quomodo ipse qui-
133 Haec ibi Bollandus, et quidem motu omnino dem, quando cum illis erat in Galihea, identidern
proprio, mdlesteque nbnnihil ferente Henschenio dixerit : Plane,
ingentem in nobis videoincttriom,
fifii,
;

qui muluisset istam chordum non fuisse tactara. tnultam segnihem, injusUUam, ignorantiam, fntternum
odium
 HISTORU CHRONOLOGICA. IXI1
odium, Apostolkorum Canonum transgressionem atque
LVII MODESTUS
contemptum; nec scio quonam rcs noslrx evasurxsint: T\f
ipsosvero respondere solitos, Bonus est Deus, nec IVcephorus, cui membrana Rulaana consentit
""''*" ul perderel. Nunr ergo bortatur ens ad annu.n unum Modesto assignat auctor tabularum : l'tr annos
pcenitentiam, einendationem morum, misericr.rdiam Theopbani insertarum duos numerat 1 1 parttm
; sed nisi de-
erga c&ptjivos fratres, aut quibusnon suppetit quod cessor Zacharias plue Vicarlus
quam xxn annis post suam partim Patri-
largiantur, ad preces, jejunia. liumicubationes et Orcbnationem vixerit, nec bi sufficiunt cum eerto arcna.
lacryinas. constet successorem ejus Sopbronium, irensts Maji
136 Hanc epistolam prolixiori alia,
phneque ad qttaila tlir Inilklioncsexln, idestanno dcxxxiii inter-
hiue cpistolx movendam compunctionementVaci, ad omnes fideles foisse Synodo Alexundrin.e adbuc pnvatnm mona
Itunentalio- exhortalione prosequitur Mudestns Znchurix Fica chum ; ibique exorsum sua contra Monotbelitismum
neni nttivi
rius; ettaraqmim suuin testaiueutuni condens, omnis nascenlein certamma, cum litteris Cyri Archiepi-
iitltiU Modes-
tns,
conditionis, a?tatts ac sexus tiileles olficii sui ad- scopi Alexandrini ivisse Constantinopolim, ad ejus
monet. incipiens ab tristibus iis, qua? pesidui in urbe urbis Archiepiscopum Sergium adeo ut multura :

Sanctu fideles, post Crucem Patriarcliamque et ce- sit, is ante Autumnum rever.i potuerit in Pakesti-
teros abductos, viderunt. Laudat imprimis Nicode- nam. Haec considerans aliquis.et quomodojam inde
mum ac conjugem Magdalenam, qui poslquam hosles a capta sub Chosroe Hierosolyma Patriarchae vices
eiiissrnt alque in Pcrsidem rediissent, lotam ctrctim gesserit Modeslus; fortassis volet opinari, quod pri-
iirbem uc vicos Instrantes,fratrumque reliqnias mse- mus Catalngi istiusauctor, qui in Sophronio haesit
pullas jucere cnnspukntes , prvjecta sparsim ctidavera nullos ei annos defmiens, v,,luent totum
tempus,
coaccrraruitl m sptcum, qux est ante purtani, ad sexa- quo Patriarchatum administravit Modeslus, eidem
f,''',°""°
•jintn quiiiqiip inilliti, Ab iis exquiri jubet, qita forma ut vero Patnarcba? adscnbere, notatis annis
brts.
alque huhilu inrcuiehanlur solo strati Beali illi, qui sub xxi qimd alii nou intelligentes, nimiumque, esse
; E
.d lempus ineruerunt Ilierosolymis accidi. Quomodo
videntes (siquidem post Zacbariam brevi satis tem-
scilicet, alter u capile atl cor usque vtilntu arceperat, pore ille vixit) omisso *' reiinuerint «'; facile xxi
nller ab /tumeris ad usquc rentrem, alius quinque, vel annos reperturi, si numerare illos volnissent ab
tiecem iclusin iiiteslitUs habebat, alius disscctus medtns
exeunte Majo anni dcxiv, ad Decembrem unni
• nque tlitn dirisus ernt, alii ventre esse perfcsso inle- DCXXXIV.
Ima omnta e/fttso fluehant, alium ovis iustar in macello 139 Sed nihil necesse erit_huc recurrere, si Za-
diri carui/iers m frnsta plura concideraut. His motus charia? velimus aDnos xxiv relinquere. Tunc enim
S. Joannes Elee.mosynarius Patriarcha Alexai.dri- a Martio anni dcxxxiii usque ad Decembrera anni
nus, sicut dicitur in ejus Vita xxiu Januarii num. 33 sequentis, dici potest sedisse Modestus. Dico usque
ttd Ilkrosolymorum relrrtilionem et retiiiifitalionem od Dcccmbrcm, quia tali mense. rficxvi, eolunt ipsum
tnisit unmismatu mtlle, et mille saccos ptrnos [rumcnto, Gratci, aiintia commemoratione et disticbo bujusce-
et uiillc letjuniitia, millr libras fern, mille irstts sicen- modi, in Memtis :

torum pisctum, nulle vasculu vini, et mitlc Mggptias

nperanos, addcns per litteras ad Modcslum scriptas : Mode^Te
•Pefiei, T.7t\j.p.y:M^ , iea.i aint t.xi*w
Dti mihi veniam, vere Christi opcrator, mhil dignum H ziv tzVjv yipouav yc tou Kuptou.
templis Cltristi millenti Fellem entm, credc mthi, si
essetcnnrcuieiis, elego t/-se venin . et ipseopernriin dumo llabet sepukrnm terta, ter feltr, tuttin
sancix Chrisli Et bic quidem Mode-
Resurreciionis. Modesle, Dommi coutinet i/na* srpulcrum.
Viearlus
Zacharix,
stus per prolepsim Putrtarcha nominatur a Yita?
istius auctore Lecntio sed
; in Vita S. Anastasii LVIII SOPHRONIUS.
Persa?. die pracedenti num. n, sanctissimus Preshy-
lcr et Ptraruis Jposto/kse Sedis pro P.ttriarcha cap- jliiiius Sancti Patriarcbae Acta deduxi xi M.ti u ,
Anno 031
tivo, Gra?cu i Tom-r.oi-r.c., Locian-ienens. in quibus, pra?ter ea qua?. Modeslum speclant, et an- oithtiatus
137 Scd tandem anno dcxxvii Peri-arum Rege nuin mortis, mutatnm nihil velim. Si placet ejus
Chosroe victo fugatoque, ac denique occiso, paterni annos circa initium anni dcxxxv inchoare, uti exi-
regni invasor Siroes, pace cum Heraclio eomposita, stimo f.tcieiidura Hierosolymiituite urbis obsidio,
. , F
detenlos cuslodiis Christiunoset pcr uniiersam Persidcm quam Tbeo[pbanes adscribit anno Heraclii xxvi (qui
ttberati, cttplinis restttttit cum Ptilriarcha Zachariu etvenerati- revera numeraudus solum esset xxv) incidit iu jm-
dis ac vivificis Crttcis Lignis, qtix. cx Jerusalc.nnbducta mum Pairiarcliatus ejus annum; sic t.nuen ut ante
fuerar.i, ut scrihit Tbeopbanes; qui deinde addit, eam celebraverit Synodum cuntra Monothehtas,
quomodo sequenti anti.i Impcraiur ineunle rcre, ve- cujus Acta misit Sergio Cuin-tniitinopolitan», appel-
nerandis ti riiifias lujnis secttm luiis, Constautiuopoli lans sese umttlen: scirum stnict x Dei tiostri
Christt
solvens //icrosoliiintiin perrexii Putnurcha Za- cwilatist per epistulam Actiuiii SyuoJo
el \n GSoucne-
chariu Setli suas reslilulo, sacrisqne Lignis suo luco rcd- niCSB vi iiiscriam, hofl principio Pupre! Pupa-l Beo-
dilis debitas grates Deo persolvil. Suid,.s ita reui nar- Itsstrit, qun.ui niiht i/une timtihtUs t/utes, ct multo i/itum
rat, quasi praemortuo Zaeharia,
Mudestus jam tunc /tr tlciu iiiuttbilior, cx quo dc tncuiioso stlenlto tn cattsu-

''
Pontifex Crucem excepisse', sed autiquiori Tlieo- rtim lurbuin ticctut. et lcrreuis qtubit,duni [htctibus op-
defunctl
pbani, cui Latina? Ecclesia? traditio cunsentit in le- Synadum
»'i U3I K i priuior! Popx! £>eo Itonorablles, qtiwn suttvts csl mlil •-•'< itut
633. ctiombus ad xiv Seplemliris cousignata, tutius cre- pusiltilus, et uun ntcdiocntcr quam jindem suuvior, cx
ditur. Nun tamen diu superfuit Za. harias. deluncttis qvo de stercore et huino tttl Ponltftcnte stilium aseewltl!
xxi Februarii quo colitur, et nos de eo egimus, et Adspirat deinde meuses dterum antertoiuin. et quo-
atl
anm.s Patriar.balus ipsius ab aniio dcix ad ncxxxi niam in eum ler af/l:cium peracta est ill.i tam inju-
extendend.is censuiinus quod bic iterum cunfirma-
: cunda miitatio, neccssttate mmjna et ui Clerieuruut,
mus. Addimus tamen ad ncxxxin extandi eosdem nwnaehorum, ct luituruin oulninni s,:nei:c clvttnlts, qlti
debere, si successor ejus uno solum anno aut bien- viotenlu munu ipsunt ctnnputerunt et more lyrantnco
nio non inlegro Sedem tenuit Patriarcbalem. Ipse coeyeruiit. pelit se juvari precilms, consilio.ductrina
vero ab initio ^uaj Ordinationis usque ad obitum suorum Fratrum Episcoporum, suamqiie fidem ptv-
VIDB HP.
numeraverit annos xxn vel xxiv, quarum printi sex lixe exponit.
THM- \ll MAJI
captivitatem prsecessei iut, tredecim in eadem acti, 141 De Saracenis verbuin facit iiullum, quiu sci- NOT. ij"
tres aut quinque secuti sint. licet nunduui eos senserat : adveuerunt auiem ea
Mujt T. III VI ipsa
 EPISCOPORUM HIEROSOLVMITANORUM
ipsa Kstate, eturbem sanctam cinxerunt obsidione, solymitaui Patriarchatus historiam tractantibus D
Anno B37 quse duravit annos duos. puta abfflstate anni dcxxxv pra?cipuam certissimatnque Iucem aftulerunt pro AUcrnnE a
capta urbc. hoc et, sequenti serulo, alium de rebus in Oriente
ad aestutem anni ncxxxvn, quando jiite data eam
ingressus est Ilumar, ejus nominis primus , Dux gestis auctorem non habemus antiquiorem aut me-

Araburu sive Saracenorum, nec in ea scitur aliquid liorem Theophane; cujus Ciironographiatn illustravi
crudeliter egisse; tantum abest ut (quod Latini Ca- ante 3 Toinum Martii. Vilam vero ejusdem, post
talogi ex iisque Theodoricus babent) expugnantes
,
egregiam Confessionera sanctta mortui annoDCCCXx,
urbem Saraceni ejecerint omnes Cltristianos exea, ex- dedi xn dte mensis prsefati. Hujus ergo uarrationera

oepto Patriarclia : r/i/rm, inquit idem Theodoricus ubi liabetur ex Regia Parisiensi impressione, secu-

pnpter reverentiam Dominici tepulcri, pactfke cum tus sutn, quando in Propybeo antiquario ante 2 to-
suis habitare pmniserunt quiqut in niulia patienlia
: mum Aprilis examinans instrumentum quoddam Ex
Thf.opharte
eanidetn Ecolesiam tlin irgens landem qnievit. Potius Florentinum scripsi
, quod Humar Hierosolyma edoctus suc-
,

credicnus, quod qui ab Humaro litlem accepit pra totius eapta anno dcxxxvi (ubi vellem suppleri typothetae cetsionem ei
acfa Princi-
Palsslinm incolumitate, teste Theophane, eamdem errorent et poni dcxxsvii) nusquam legaiur ChrisHa-
ptmi Sirace-
multo studiosius exegerit pro incolumitate urbia et nos persecutus, Sophronw norum
cumquorum Patriarcha S.
civium Christianaeqne religiouis. Ipse tamen in ea eiiam perquam humanifer cgisse invenitur. Hoc vero
rciiiiiiathinitltiie iuxtaeumdem Theopli.inein deftinctus ut novitium commentum explodit Triumphatob num.
est, prmclaru veiiiis et gestis Hierosolymontm ecclesiam 465, conaturque eum facere auitorem sagvae perse-
ampkjicam, iequt Heraolio et Monothelitaram ipsi cutionis, quam per annos cccCLxm, usque ad tem-
addiclornm pravilatibus el commeniis, deqne Sergio et pora recuperatae a Godefrido Bnllonio civitatis san-
Pijirho confutalis ciaristima Iroplixa referent. Testetn ctas, passi sint Christiani in Syria. Idque eo fine,
perrjtt con-
tra Monothp- certaminum istiusmodi luculentum hatiemus Ste- ut veriticetur quod in prsedicto instrumento legitur,
htas cerlare. plianiim Uorenseni Episcopum, tjui a Suphrouio ad- Thomam quemdam Florentinum Episcopum, anno
juratus ad Apostolicam Sedem proBcisci (eo quod dccxliii, posuisse primum lapidem parvs ecclesi»,
ipsc, propter inctttnbenlein Saraeenorum iiicursioiiem id pro quihusdam Eretnitis montis Carmeli, ex eodem
corporahter, facere pnrpediehtilnij semel et bis, ac sancto monte ul> Arabise iuiquo Rege, Mahometi succes-
denique post mortem Patriarchio tertio Romam sore et discipulo Humnr t
fugieutibus.
venit, sub Martino Papa ad Conciliuin Lateranense 144 Grave fuisseChHstianisSaracenorum jugiim,
non potuit
anno dcxi.ix atque in libello, qui recitatus fuit in
; aeque ac hodie est Turcarum, nemo negaverit, cui probare duos
2 Secret. explicavit, quomudo beatas memorise So- humanus, nedum Christianus sit sensus sed totuin ffumaros :
iti

phronius, non aequiescens carni ct santjitini, sed sola tempus dominalionis eorum unam continuam perse- vnum con-
fttsos,
quatt Cliristisuiitetccogitant temeratoribut fidei or- cutionem vocari, et singulos Principes persecutores
thodoxre Monothelitis in Oriente validistime contra- nominari, non fert historiae communis stvlus. Sicut
dtxtt, contettans < / admonens ut ob hsreti quicscerent, enim primistribus Religionis nostrse seculis, varias
dansqtie in dtwlms lihris sexcenta teslimonin Patrnm, distinguimus persecutiones Imperatoresque genti-
:

ad eviciionem impietalis eontm cl veritatis ostensionem. les eos tantum vocamus tyrannos. qui passim omnes
142 Uargnius ad an. dcxxxvi, quo mortuum So- subs subditos cogebant ad immolandum idolis Chri-
credidit, periisse hos libros dolet ex me-
pliroiiiiiiii stumque negandum sic inter Saracenos ii soli vi-
;

rito : sed qui de Sergio et Pgrrlto tropltxa retulil , dentur hac infamia notandi, qui simili utebantur
quomodo creditur obiisse, non tantum anno illo quo violentia. Et talemquidem inveni secundum Humar,
Barouius, sed vel ncxxxvm, quo ego olim statui, anno dccxxi regnare exorsum, atque post duos
secutus fidem tabularum, qua? s-iluin tres annos annos et menses quatuor ereptum e vivis, non vero
Piitriarcbatui ejus assignabant, alium enim nullum primum. Arguebam autem, qnod utrumque confu-
invenio ejus numeri auct<<rem? Quomodo etiam po- disse viderentur ii, qui ^pistolam quamdam sub no •

tuit Etclesiam suam verbis et gestis amplificasse, qui mine Cyrilli, et Florentinam chartam sub nomine
non alio fere tempore vixerit, quam quo obsessa Thomse compoMieruut. Qui enim hic dicitur Maho-
Civitas sancta fuitl Quin igitur uno illo tam incer- meti successor ei discipalus, ibi appellatur discipulus
to calculatore contempto, laxamus spatium temporis perfidi Mnhometi atque regni ejus successor tertius :

quo Sopliroiiius sedit, ipsique assignamus sex vel et qui in Florentina charta se ab ejus iniquitate fu-
septem annos? Sergius certe Constantinopolitanus, gisse protestantur, enm utique videntur formidasse
anno dumtaxat dcxxxix promulgavit Eethesim He- de quo in epistola dicitur, alios ex Christianis neca-
raclii, qua l,a>resis Monothehtarum constituta est suum perfUiam traxisse qui etiam Har-
visse, alius atl ;
et Pyrrhua ei mox defuncto successit idemque ;
raii pallii auctor creditus, sub tabula Lovaniensi
Pyrrhus iu Disputatione cum Maximohabita, mense legitur, Garmelitas, Christi et albx quam gercbant
Julto Indictitme midestanno
dcxlv, accusans So- chlamydis odio, trucidasse; igne, ferroeorum monaste-
phroniuni, quod teinpore importuno scrmonem de ope- riu vastnvisse; paucis e septem milHbus ccenobiis resi-
rationilnis exetltins, causu fuisset turbarum in Eccle- duis, sivivere velint, barralas ex griseo chlumydes ges-
vtgue ad ttn,
sia subortarum ; appellat eum riv pxpw jtpo9ev tare coactis,
044,
natpi?'p/r,v y&6ptvo.v 'lepaaoMpwt, panlo aute Pa- prlmo
i4b'Ego vero de primo Flumaro aliud nihil lego, ci
trianittiiii II itttistiifiuoriivt, quod recens defunctum nec invenit Tiuumphatoi\ quidquam gravius apud Inustam
videtur signilicure. Proinde nihil hactenus causae crudetltatls
Theophanem, quam quod ingressus urbem, cilicinis hotatn,
apparet, cur iu.n ]iotuerit, ac fere debuerit vixisse
cameiorum vestihus iisque laceris el sordidis opcrtus..,.
usque ad Martinni nnni dcxliv cum decimurn annum
templum, a Salomone constructum, in impietatis et bla-
Patriarohatus sui nuuieraret.
tide ut si rn.\
sphemise oratorium illud conversurus, sibiostendipostu-
lavit. Ast hoc contra pacta conventa erat. Fuerit

PARERGON VIII. sane (quamvis non erat quod eo nomine graviter

quererentur Christiani, si vietor barbarus, omnia
De Humaro Saracennrum hoc tcmpore Prin- aliaipsis relinquens integra, unuin solum locum suae
cipe> eique afjkla persecutione Christiano- quidem tam huniili speciej
superstitioni petierit, et
rum fuerit hoc, inquam, contra pacta ; non tamen erat
Christianos persequi, eosque vel aJnegandum Chri-
j8 rseter Sanctorum quorumdam Vitas, in Pala^- stum vel ad patriam deserendam tormentorum ac
Btina scriptaa a coaevis auctoribus, qutcnubis Hiero- mortis metu adigere. Concludens idem Theophanes
scribit,
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
A scribit, Sophronium Patriarcham in rn rerttm caln- peditionis mitioc.cpta, absolvi non potuit ante Se- D
foquanihllta* mitate... defunctum esse scripserat antem paulo an-
:
pterabrem anni ncxxxvm,
TheopUunes unde annum sequentem ACCTORK
le tea, quod viilens Hnmarum euntein ad templum, exorsun erant Graci ?Sed ope
ra pretium non est
ingemuerit dicens H&cesl ucre abominalio desola-
;
evasiunculas istas discutero.
twnis, a Datnele prxnunliata, qnse modn suu in toco
148 Revertor ad Theophanem, dicentem
sanclo ; multaque simnl lacrymarum cnpnt insignis de So-
ille quibtts po-

buit sane quod fleret

Sophronius fidelem populum,
Ha-
Z&¥£S?£ZttZtt
Sergium ac Pyrrhum scriplos, prorognr.dam etiam
Itus creden-
dittn quam
La/inis post
jugo infldelium subjectum, atquesub oculis suis Sa- yitarn ejus censui.
Numquid enim istud facere po- annos 000:
racenicas superstitiones cceptas vel in unico urbis tuit Sophronius, invito
etnon lavente Httmaro ? Cer-
sanct;v loco publice exerceri habuit quod gemeret, :
te ut contrarium fuisse
demonstres, efficaciori opus
seque bumiliaret submann Domini, peccata suorum esse puto argumento, quam
sit traditio Carmelita-
sic castigantis, eamque calamitatem induceniis: sed rum, de violentia majoribus
suis ab illo facta ac
non habuit quod quereretur de Hitmaro, tamquam septem millibua ccenohiorum
destructis ac desolatis
victoria suainsoleiiteratque crudeliter uso. Numquid cum csde plurima monachorum.
autera et humaninn eum erga se est expertus.quan-
Una alterave mo-
nastern S. Sabas invasio, non
luctoriiatepublicaseu
do segre exorari se passus a Patriarcha ul aceeptam Pnnc.pie mandato, sed privato
pradatoria» unius
ab eo syndonem ac ticstem indueret, eamque qestaret turmaa latroc.nio facta, cu» «ede triginta vel qua-
donec splita intlnmenia larnrenlur, deinde vero re- draginta Religiosorum. annuam meruit commemo-
sumptis propriis slttlim ea restituit '!
rationem apud Palasstinos monachps,
uti in Martio
146 Andiamus nunc Georgium Elmacinum, qui acMajo vidimus et tot millia monachorum
Saracenorum historiam Arabice scripsit initio secu-
;
c*sa
aha coacta ad vestem mutandam,
ncqne EUna- quse vestis dein-
clflfw, vcd
li xii.Cuhi Omar cepissel Hierosolymam, scripsit civi- ceps in usu manserit per sex
integra secula, non
(Oittraila bus ejus lihetlnm securitatis, cujus est lioc exemplum, meruent ab aliquo Grueco vel Arabico
omnia, auctore com-
In twaiiue Dei mtsencnrdis mtseratoris. Ali Omareft memoran, sed expeetandus fuit externusalii
i
lio Achttiab, populo urbis £lm conceditur sccuntas, tandem istud scriptfs iltolil MnitorenQnldTonod
tum personarum, tum hberorum, tum uxorum, tnm (a- etiam hodie ostendatur Sabaitarum '

Martvr
vrum con-
cttliatum, tam omninm templorum, ne deslrunntnr aut ditonum Carmclilanorum vero
:
antiquorum. tanto
otiosa siui. Ingressus antem in urbem sedit in medio majori numero eadem Eetate
cassorum, nullum us-
penetralium lempli Resurreclionis, dixitque Patriar- piam vestigium superest.
chse, Folo orare. Respondit Pnlriarciia : ftdclinm 149 Quod ad Principes seu Amerumnas
attinet
Imperator, ora in loco tuo. At ait.Non.Elegres- ille. Ilumarum secutos, seqnum non erat allegato
semel vel etiam
sus e templo foras,oravitadportamtemplisolus. Detnde Theophane, qui Tbiumphatoki seque ad nuper ttitm-
manum taxat
sedens dixit Patriarchse : Si orassem in iemplo, cepis- erai ac mihi, quasrere (uti scri'
is qmerit num. 467)
bentilnts,
sent id post me Muslimi, cl dixissent, hic oravitOmar: unde successionem Utnm, annos et
nomina liabeam.
scripsilque ei privilegium, ne, oraret Muslimorum quis Multo iniquius est ;'Theopliani opponere
Theatrum
piam ad gradum nisi solns, nrque cogerentur in eo vitaa humanse a Laurentio
Beyerlinck, hoc seculo
preces atit piiblirarcitliir super eo. Ecce, invitatus ad compositura aut Speculum Chronologicum
;
Mathiea
iiuionam ejit
locum Imperatori proprium in templo, non modo Chefneuf Augustiniani, illo forte
recentius, cum
erijn ChrtUlt eum nonoccupat sed nelihertati ecclesiae tamsan-
; Genebrardi Chronico pauloantiquiori
nos elemen-
aut denique ;

ctaj pra?judicet, in medio penetralium orando, ultro lilondi Flavii Forliviensis decades,
tiam seculo xv scri-
egreditur adgradus templi ante fores: et hoc ipsum ptas. Quod autem eos non curaverim
tettantia. inspicere, ad
ne noceat cavet, vetatque ne Saraceni audcant illuc discendam ab iiscontinuationempersecutionis
usque
turmatim aocedere, sed singuli ac ne prtetextu qui- ; ad annum dccxliii niillo meo merito visum
estnum.
dem prccum pro se indicendarum, voluit quidquam 477 redolere merom vindictse passionem uut magnum
ibi qnod Christianae religioni priejudicaret.
fieri, lilteratttrx defectum.
At saltem Chnstianos persecu-
Quid autein postea tus est Httmar II; persecutus est etiam successor
147 Hinc dtiit Patriarclur, Indica mibi locum in P.td, imperii sui anno quarto et ultimo,
Christianse
qno exiruam delttbrum. Unde Pntrtarclia ei dnit de la- F
.Erae dccxxiv cum eorum autem morte cessasse mhilque
:

pide, ad qitem locntus crat Dens cum Jncobo. Ut autem persecutionem, incumhit mihi probare. Non ma"is Inter banos
Omar ad euin ivnii, invenil super ro sordes multas, de- certe, quam quod Christiani a morfe
Neronis usque ac
inalos
qne iis tii restem suam accepil. Cumqne Muslimi m- ad amuim Doniitiani xv niillam memorabilem per- (Twtingum-
i ibus.
tlereut Omurem ferre sordes, non dislnltt uniisqitisque secutionem sint passi a quinque successoribus ejus:
eorum fcrrc vesle sua sordes, nnde mundatus illico esl ipsoque Domitiano. Habendusenimtamdiuest
unus-
lapis : jussilque Omar ut delubrum illic eedificarelur, quisque probus, donee ostendatur fuisse improbus
Abiit et Betbleemum,atque ingresstts templum ejttsora- (sicut identidem, se.i loco non suo claraat, Tmcsi-
vil ad arcum tit quo nttttis est Domtnns Cltiistus ; scri- phator) adeoque ad excusandos Saracenorum Prin-
VIDE \pp. psitque privilerjium ne orurent in eo MuSlimi, nisisin- cipes satis esse debet, quod nulla eorum insignis
TOM. VII uij,
i/uli post singulos, neque preces ibi cogerentur autpu- crudelitas legatur apud antiquos scriptores
NOT. 7" haud- ;

blicarentur. De anno quo haec gesta sint, turpe sit quaquam eam praelermissuros notare. sicut notarunt
«<tainntin non credere auctori certo et antiqiio, prre uno in- eam, quam in captivos, non vero promiscue in quos-
G37 y/ ( o cn/jfrt certo, de cujus aetate et auctoritate disputatur; qui- vis Christianos, exercuit Isam anno dccxl, resni
wfa sancta, quo licet fuisset ipse qui dicitur Cynllus, fuisset sui xvii. sicut narrat. Theophanes qui etiam non
:

Theophane totis sex seculis recentior. Non tamen omiserat narrare, quomodo Walid ante annos tri-
vel in re tam levi redere novit Triujipiiatok, neque ginta Chrislianis eripuerit Damasci ecclesiam, ob ap-
voluit auctorein preetensum excusare (nt facile po- paralum iltius et ampliiwluiem, licet excusari hocip-
teram et feceram ego) sed vult omnino recte ab eo sum potuisset, et culpa in Christianos qnadamtenus
scriptum. quod urbs sit capta anno ncxxxix. quia referri, qui oblntos pro ea 40 mille attreas noluerilll
inquit ditramt per biennium obsidio urbis, et Or.rci ticceptare, sicuti scribit Elmacinns.
unnum Quid ergo ?
incipiunt itumerare a Seplembri. ISOJuvatautem ex eodem Elmacinodiscere.quam
an non pottiit dici biennium durasse, quaB secundo non omnino factum hoc probarit idem ipse secundus.
iiimo priiniiin finita est 1 Aut si hiennium sumen- Hnmar, quem inter tyrannos patimur nominari :

diiui est integrum, numquid anno dcxxxvi ipso ex- sic autera habet. Narrant Christianorum hulorite ip-
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
quertlnm apud Omarcm fxlium Abduia- rescivissct quod tijrannide elwm superans anttcessorem
A sos instUuisse
lUCTOHl D. p ' Joanuis, quod destnu-erat Wa/id, Asamnm. duplicavit tabufum, et signavit Christiatws
a$», de lempio S.
Tiam et nota qtiadam, figura scilicef leonis tta ut qukumque
et adjnnraat tielnbro Citl/tcdrnli DamaBOMO, ei attu- ;

ffumar 2
iisse libellum Chalidh (\hi Waluits, et pactvm qitod jnvetiirentnr neque ttotam iliam in manibits Iwbcrettt,
initio opti-
mus fuU, te/mplaeorum ntque destruervntnr nequc otiosa forcnt. eorum manus ampularaitur. Tacet interim de capti-
Sed obtulit U$ Ouutr qnam ohtuletat pis /fnlnl peat
-
vorum cai de quamvidetur famantrocior vero apud
:

mani, qnadraginta nempe aurcnrum mdlui. At iltino- Greccos Constantinopoli auxissesupramodum. Adeo
/uerunt, et ohttimcruni per quaelam ut traderetur eis ut in ufe domesticoscriptori, longeminores injurias teste Elma-
templum eaum tn hmifibus suts. lloc cnm teQTB fer- Christianis faetas exponere solito, major etiam ha- cino Uisto-
rico acctt-
rent MuslmU dirit filtus Idvtsi ff/uitvatuaus ; F&dus beri quam exferno Theophani. Erit
fides possit,
rato.
iilud de lcmplisiornm nllcram fantvm Damascipartem, forte cum Alexandriuorum AntiochenorLimque Pa-
qu& poafiee capln aul, respiccre ; partis \ cro altcrius , triarcharum bistoriam, eo quo hanc Hieroaolymi-
qiui gladiocapta <rui , lempla omnia, tnm in urbe titm tanorum elahoravi modo, deductam dabo quando ;

extra urbem Ihimusienum, Mushnwrum esse. Post insigni adjumento mihi erit hic auctor, pra? aliis
muittts lattdem attcreutwncs cnnvvnit tttler evs, nl tem- ejusdem nationis scriptorihus aceuratus in compo-
pluxn S. Jannuts rehngueretur Mushmis, nequc iti prx- nendis Califarttm ^Egvptiorum et Imperatorum
laulaent atiquid tu telniun, Bt Sfrtpsit Omar Chri- Grffloorum annis, Hegiree item apiul Saracenos et
stiatits iiibulas, ul nempe secure possiderent omtiia Da- vEra? Diocletianaea? apud Cliristianos usitatre nu*
masci tanpla, tam ptnlt.s tl/ius qnte ffludio capta erat meris multaque ad aedificationem hdeliumque cor-
.

quam alterius, ilem et monnstcria omnin ct tentpla e.c- reptionem praeclara adnotans, puta quomodo anno
tra urbetn, Inni tn vtrtdarioGouta, lum itt monte etolia, Diocletiani cccclxvi Christi dccxlix, Christianorum
neque c<i de^trnercntur vcl oliosa essent, aut ulli Mu- hostis Merwan iEgypfum invadens delusus est a
lismo tn ca fwet potwtas. Idem Humar undita tyran- sanctimoniali quadam captlva, qua? ne violaretur
R nide, qnatu PradVetus yEgyptii Asama ex^rcebat in unguentum ei promisit adversus vim cujuscumque
subditos praesertim monachos, quorum omuium ma- gladii, idque in suo collo experiri jussit, prout fe-
nus signari anttulo jusserat, quemque sine eo signo cit ; sed eo successu, qui monstraret maluisse eam
deinceps conspexisset, mamis amputatione punin ; mori quam pollui : ipse vero paulo post pcenas ul-
in jEgupttun nttsit ct comprchcndtt eutn, ct colio ejtts toriDeo dedit, in eorumdem quos vexaverat vEgy-
injecit torquan ferreum. mamhus aulemel jiedibuscom- tiorum manus incidens. Ab hujusmodi ergo scripto-
pedes ligneas, atque ita cum portarctur sub lormcnto re, quem habemus Arabico Latine editum studio
iit vin obiU. Tboma Erpennii anno 16^5 ; et non a nescio quo
1

llil Quid deinde Humorum egerit in transversum Matbia Chefneuf, discere nos convenit, qui Sarace-
ut pereequi inciperet Cbristlanos, neseio : unum norum Principes fuerint,et quando Christianis bene
scio, citamorte impeditum ne sftvire pergeret, et vel male fecerint.
hoc ipso terreri successores potuisse nesimilia au
il
qu> au
fsflffl

740
derent. Doindecmn ham, anno occxl, injuria aliqua LOCUM TENENTES.
captlvos Gwecorum verosituiliter provoc^ifus, eorum captivos
Gracos di- per omnes sui impeni arfces trucidari jqssrit si qtii- ; LIX SERGIUS EP. JOPPEN. intrusus.
cttur occi*
(ti\.\r.
busdam in Syria monachis ea re tantuiii incussit
terrorem ut trans mare fugerint non debuerunt di- ; LX STEPHANUS EP. DOREN.
cere, sicutipraHenduntur dixisse Florentiae, se fa-
giese ab Humaro, ante annos tere viginti mortuo, LXI THEODORUS PRESBYTER.
sed ab lsamo tunc rei;nante. Quando denique pro
tueiuhi sententia gua placebat aliquidoomminisci, to- X raelaudatus Stephancs, Dorensis Episcopus, ct Mortuo So-
lerabilms dicare potuisset T«roMPHATon, prsetensos primus ejtts, qux >"/ ArchiepiscopaHs Hierosotymorum phronlo nul-
illos ex Carmelo fugitivos toto intermedio fcempore throni furisdiulione esl , diwceseos, iu libello prreme-
tm Patriarcha
su/PBCtus est,
erraviss!' vagos, priuequam vteairenl tn Tu^eiam, morato Ponlificem docet, quod ha?retici, attendentes
F
ibique stabtlem obtinorent sedem. Utatur ea excn- pcrlurbalwnem te.mporis, multos in Orienlc pcr nmbi-
sattone qui votel : unc dunit.ix.it (Jstendere nunc vo- lionan decppisse noscuntur asserit enim, quod"SER-
:

lui, quanta cum injuria arguantur primi illius tevi GIXJs, qtwndam Joppcnsis Episcopus post reccssum ,

Saracenornm PrincipespfteSFmOYnfies, tamqnarnerii- gailis Persnrum, Loa-tenattiam Tltroni Hierosoly-

delissimict Bmgninarii planeque fuedifragi. Esto miiuni sibi nrripiens, non qutdem pcv ecclesiasticam
quod unus alterve atiqnando designaverit qnidpiam auctoritaian, sed per secularem potestatem ,
quosdam
contra proiniSsam Ghristianis libertatem, qua) non earum, qu& ad Hierosolymitanam dicecestm pertinenl,
toia simul, sad paulatim pcssumdata fuit a barbaris, Sedium Bpiscopos contro. Canones pnesumpsiiordinare,
rerum suarum suceessu ef imperii magnitudinema qui ipse viutimc fuerat confirmalus. Difficultas est
gis magieque insolescentibus ; ijno factum, ut plane tamen, quomodo dicatur Sergim prfflsumpsisse id
intolfi-abiles evaderent Christianis, rjuemadmodum post discessum gentis Persarum, qui saltem ante He-
tu progressu Qistoriffl liujus Patriarchalis videbi- raclii in Persidem irruptionem anno dcxxii non
mus. videtur accidisse; et quomodo sic ordinati, post
152 Elwacinus porro is, cujus awtoritate hacte- restitutionem Patriarchffl, non fuerint statim amoti.
uu^ U si siinnis, etsi non Cbristianus, Cbristian* Baronius videtur illegitiniam illam ordinationem,
tamen bisborim studtosus valde fiiit, ipsi.jue Religio- post Sophronii mortem factam supponere, cui favet
ni nostrae non male atfectus, et quod prajcipuum est
quod illi eam sibi crediderint posse confirmari, si
sinceriis scriptor, magna cum libertate exponens
i tjyptiii
se applicarent rwvtlati qux a Paulo CP. Episcopo
singulorum I'rincipum male ac bene gesta, praeseT- Sed tunc potius facienda fuisset mentio
defendi batur.
Chrlstianit
vatde fn- tim cincaOkristianos, Hic autem de Isamo praeno-
Saracenurutn Hierosolymas occupantium cum reli-
mtnato ait, quod succedens Jzido. qui Cruccs frcge- qua Palarstina, quam Persarum inde egressorum.
rat et lempta dirnerat cttm Dctyn limcrct
; ; Klip&il tn 154 Ut ut est, constat saltem ex eo loco, nullum
jEgijplum, ut hlertntt sn.v rettnqueroilnr Cbrisiiaiti in neditm Theo-
fuisse vere Patriarcham post mortem 5. Sophronii :
doriis pnter
ritibus suis et iOi qua. habebanl fosderibia ; misitquein
quare mtttatum cupio, quod ad Commentarium de Tbcodori
jEgyplum Ahdatlum, et cummetfUiiu a Ohristianos ac eodem nutn. 41 insinuavi, fieri potuisse, ut Episcq- Pap.r
subditos: paulo tamen pust hnperio eam dimovit,
cum pus Theodorus, pater T/teodort de /lierosolyma Ro-
matii
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
A MMi Ponlifiris ordinati anno nrxux, fuerit sucoessor nastieum assumptum a Damascenn : hnnc vero f)
Soptironii mediatus vel immediatus, qnemadmodum assflmpsit sub annum nccxxx (nisi fallor) quailra- «cctosb i> r.
a Theodoriro Pauli et Flotario Sanctnrum sugge- genario major; atqne post paucos mo.oastira' exer-
ritur. Nam id eo minus creili potest, qnod prtedietns citationis annos aceersitus ab HierosotijmilaniB ec-
Steplnmus a pradicto Papa Theodoro constitutus gubernacata lenente, ordinatna est Presbyter.
clesiiF
fuerit Apostoliriie Sedis Locumtenens seu L-gatus, Atqui Epistola praecitata scripta fuit ex jndii io
a<i illegiKmas lllus orrtinationes,
vel abolendas Baronii circa annum DCCXl hinc enim putat ille ab i

omnino, vel rorrigendas reformantlasque, in gra- Anastasio suscitatam fuisse Petri Onaphei hrere«im,
tiam eorum qui seorthodoxos probarent. Quis enim cni redarguendss epNtnla ista servit nec diu ante :

dnbitare potest, quin si ipsius Theodori pater tunc obierat Joannes, Damasceni magister: ipse ergo fuit
Patriarcha fuisset, alio prorsus modo processum qui hunc nrdinavit, et discipulum exinde seu dome
foret. Qnemadmodum vero r, ttrnarr,OY,atst -w (folivov, sticum habuit.
loeutn- Lacitcnentia in ttnono, a Sergio Joppensi prreter jus 157 Htec chronotaxis non malerumea convenit,
teitenliain ordtnatut
usurpata, Siephano Dorensi attributa fuit a Romano quam auctor tabnlarum Theophani insertarnin se-
tisttrpattini ipse an 705.
Pontifice sic et deinceps credibile est alios atque
: cutus, Joanni hnic (de quo liec verbiim quiilem in
a Seraio
gessil Ste- alios institutos fuisse ToTo-r.or.rvc Locttm-lrnenies, ipso Theophane legitur) locum fecit juxta alios
jiltaiius Ep usque dum iterum resumptus est titulus Patriarcha;, Patriarehas, Episcopatui ejus totos triginta annos
Saracenis pacifieam totius Orientis possessionem adscribens, eosque exorcfiens cum anno quo impe-
adeptis per Imperatorum Graicorum ignaviam. riurn Justinianus recepit, qui est anncis Chrieti ncov,
15b Internn habemus anno dclxxx in Synodo sic enim obierit Jnannes hic anno nccxxxv. Viden-
et an- 680
Tlteoilortis
Constantinopolitana m, Generati iv, Constantinuin tur autem Episcopi Orientales Saracenorum Impe-
Prestnjter. Pogonatum Imperatorem, exempla detinitionis in ea rio subjecti, quanclo hor jam plene cnnsfiiutuni fuit
sancitre curn subsignatione sua mittentem Thrrmo firmatumqiie taderibua eiiam , cum Imperatore
H «»rt,T Vei lusitrreciimtis id est Hicrosotymorum, olui- Constnntinnpolitanq initis, licet infidelitn- jtepe
iteiitf locitm ejitsdem honorabitissimae Sedts TiiEonono servatis ; qiieinartinortiiin ex S. Joannis Dimasreni
Deo amabilt Presbijtero. Hic est ergo. qui in Latiuis Vita et Leonis Isaurici ad Damasci Prsefectum lii-
Catalccgis nominatur post Sophronium, perperam teris appaiet; videntur, inquam Episcopi tam ,

creditus pater Papa? Theortori

cui Theorticricus , Syrite quaiu Paltestince, fortassis etiam et vfigypti.
elogium texit quasi sedisset lempoic Heraclii, adeo- resumpsisse usum eligendi Patriarcbas, eleetio-
que ante annum dcxli quo hic obiit, de illoque sic nisque sut* confirmationem ab lmperatore poslulan-
scribit : Isle Palrtarclia fittt sawlus el drvoltts, creber di, non invitis SaracenorumPrincipibus; ita lamen,
in jfjititns et ortiiwnibiis, regtns Ecclesitim suatn in ut, sicut illi sa?pe sibi arrogabant licentiam nomi-
magnu prtssura Geiililntm : lameh prosperf mitltos nanrli eum quem non raro,
elegi vellent; sic et hi
Saraccuos, in Jrrusaletn et in circuttti habilatttes maxinie in ..Egypto eamdem
sumebant licen- sibi
contvrtcltat, n poslea quieoit. Cojus festum colaur xvin tiam. Atqne irt cnnfirmari pntest, non solum eo
the mensis Martii. Clnrnit mulits mi acults. Qiue facto, quo, post auiissam iterum seculo xn exennte
utinam tam ab antiquioribus scriptoribus accepta Hiernsolyniam, Lacius Angelus misit qnos voluit
probarentur quam ab auctore Florarii, easdem re- Patriarehas (ufique eojure quo sui majores fecerant
centiores narrationes secuto, juxta.quas etiam vocat ante rtoininatuin Lafiiinruni)
srrt eiiam ex proxi-
Ptitrcm S. Tlieolori Pajne. Nos nec natrem, nec miori hujus .seculi exemplo Constantini scilicet ,

filiuin inlcr Sanctos relatos aniiquitus novimus, et Coproiymi riica ani.tiin dccl, dequo narrat Blma-
eausam errandi agnoseiimis sumptam ah eo,
in illo cinus, qunrt tempore Saffahi xxn Califa*, fussil c»ii-
qiiml Tlieodnrus Papa diceretur esse /ilttis Episcopi .
cerostmtll'
stilui P.iiriarrltiim Aiilii>chi:c ei Otieiiits Isueum, niau- !

liier confirma-
tle HiertKnltjinti, quasi irt foret idem ac Episcopi II te- dam n qniaimqm ci rtsisteret interficeretitr : a I'. >!l>
l!»J>
rostiliiiiitt.ini : ciini debuisset intelKgi Theodorus dt sus est rjits causa Matraninus. Misitque ipse stjnodi-
Hienisolijinti, scilicet n.itus. filius Episcojd, alicujus cum otl Aliitiiiltir/rii! Patriarcham Atcxandrinum ci
scilicet innominatre civitatis, sub Hierosolymitano epistoliim, quu jtil-rltui u: cum ndmittettt <tui ad se rr-
Patriarcha oonstitutrje. ttntl: rrritm is netjite admisit ciiin et ncr o'l i

pararil. Venitqite tiiiirnr tu ^qgptum Isacum obiisse I

ITERUlVI PATRIARCH.E Attiirrlii.c , Sedemque occuposse quemdam uomine

Atliaiiasiiiiii, idqiic sitttiin fuclum fuisse ontt w/c, oe-
LXII JOANNES III. casitm. At hoc s, riiii.it> tltr in<>ri>i->. eonstitwtm est A>t-

lioclniv aliiis iiomine Beorgius : tjuem nliqttniiio post,

^'iiamrtiu pnst Synorlum vi vixorit Locum-tenens in ijrotitii/i Episcopi tujusdam sitn ttmici rrmovil Abu-
S. Jimnnis
Damasceni Tltroilortis, et an aliuin hahuerit potestatis sii' dimi- tjiafar, Eptsropo in cjus locum suffecto, atque liic non
Matjister nuta; successoi-em, non habee unde dotiniam. Pri- scrtpstt Sijnotltaim tid Pitlrittrcliiiin .J:tjijplincitin.

mus post illam Sedis vacationem cum titulo Patriar-

cba; nobis sese otTert in epistola S. Joannis Dama-
seeni de Trisagio (qtne utinam Gr-ece extaret)
PARERGON IX.
Jihnnes beatissimus sanctsc dtristi Dci uosira: tivitnlis An ex pnrienm Thamx Ftorenitni atteslatio-
Ptttrtttifiia, Imtitii Dci divinissimus, de cujus act.ite
ne satis conslct tie antiquitate tituli H- Ma-
ne possimus dubiiare, f icit Damascanus in e idem
rix de monte Carmelo.
epistola. Nam Anastasio monasteni Eutyraiani
Hegumeno, rle snlo Filio Trisagion intolligeacium _/V tiest.ctionom in tituln proposttain cnntinot ot

tomum i \,i abotendam

asserenti, -tueque anctorem noininiiiti
opinionis examinat Pars I Propylsei antiquarii ante
,»> ,! tiis eet-
Joannem; Quittnam cst, inquit Damascenas, quod Aprilis : eadem bic iterare non est operre pretium, ctionem,
loi/itftnr ,.( uivente sancto viro lcer minime de eo dicla sert noo expemlero singula defensionem illius qtire in

sintt iiuoil autem ad ejus metltem attinet, tjuisiium scriptnra> vulgavit aucror Armamentarii. Kacien-
eutn mrltus mr mvifl Ncmo profrcto : quippn qui, itl dtim hoc sibi sumpserat Reverendissimus monasterii
vere loquar , nitlUtm unqnnm spiriiutilrm tinctriiiam Pistoriensis Ahbas Tiberius Petracoius, antea totius
cl/taril , tjitt/in milii ut disctpulo njil comiiiuntrtirit sui Vallumbrosani Procurator in urbe.
Orrtinis
lai eum
''"'lt'l'er,,„ L Ubinam vero discipulot et quando? Existimo quod scripseratqne Commentarium bene longum, quo
orilnavlt, sed occnltis
Hierosolymis, idque aliquamdiu post habitum mo- suam meamque tueretur sententiam :

quibusrtam
 EPISCOPORUM HIEROSOLY.MITANORUM
absterritns ille a sel ? Numquid i:on ut aliorum confirmaret senten- I)
vel
A quibusdam macbinis abductus
unanirniter judicabnnt novitiuin figmen-
exbibere promissam apologiam ti.un, '|iii
ioctobi r. .
! proposito, differt
tum illud e-se, de cnjus auctoritate qiuerebatur
amico faoessere molestiam importunius
'(

nec lnbet
vulgatu- Ita certe intellexit. euui qui adhnc superest Capita-
lo. quod forte commodiori tempore
:i

nens Cosmus de la Rena, ita Petraccius, ita (nisi

rus ipse per se est. Satis habebo hoc Parergo osten-
vehementer fallor) alii omnes. Prsesumebant enim
dere, quod Attestationis illiua propugnatores,
iiiliil

qu.im quod Antonium, utsapientem, loqui apposite ad id quod

minus egerint ac ne conati qurdem sint,
etiam oum strepilu quserebatur adeoque de ipsooriginali, quodjactitur
;
operosissime videntur velle,
e-se annorum nongentoruin, non vero de exemplo
forma judicialis et testibus coram Notario publico
seu copia, quam scribi vidisse vel non vidisse, nihil
juralis.
Rem paucis absolvo. Argumentorum meo- ad rem fa< iehat.
f j qitnlltnr 159
hn e quatuor capita reducebatur. 101 Pergit Antoiiius Non etiam dixi quod id (a-
:
cnpililms rum summa ad neqtte tte causa
clitm fuerit, qnia lis erat inlcr Carmelitas aenarum el
probatam, Primn, quod scriptura, quse qrigiiialis et authentica /i c tt ni S

Ftorentia ieprimalu suorum conventuvm, el quoi ob attereari:

es f e preotenditur, atqne adeo exarata anno DCCXt.ni,
liauc rauiin, m Florentini composuere diploma : quta
testimonio ejus qui vidisse se scribebat Petraccii,
liiteiis non Latinis, non Longobardicis,
numqttam audivi a dictis Patnbus quod cum Patnbus
constaret
Senensibus ie dtclo primatu litigarent, neque unquam -
sed plane barbaricis, id estprorsus talibus qualibos
vttit iilluin processttm prxdictum pi imatum concernentem
soripsisset advena quispiarn intra hos ultimos cen-
tuni annos. Secundo quod pssetensse istius scriptursa etc. Neque hoc de Antonio Petraccius dixerat. Unde
antiquitati refragaretur quidquid tune erat hominum hic ergo islud habuit? Ipsnm interrogate srtatem :

erudilorum Florentise, qui sane sunt plurimi iique habet, nescio an libertatem dicendi quod novit. Dum
nobilissiini exemplo suorum Principum Magno-
,
ta adhuc plena potiretur, scribebatque Commenta-
Ducum, srientiis omnibus exrultissi-
ruui Hetruriffl rinm niihi promissum, significavit per Illustriss. An-
morum quorum primarios nominabam, Ferdinan-
:
tonium Mogliabechium, quod controversiffl istius g
testein esset addiicturus auctorem impressum ex
duni Ugliellum Italiffl sacrai auetorem, et Carolum
Strozzium Senatorem commune urbis istius ora- Ordine ipso Carmelitarum. Possitne id facere an non Kd ipi0 fmo
culum, utrumque tota eaque longissima vita in pa- possit, ad substantiam nostrse qrueslionis non atti- ostendere mil-
'""' ««*««
triis monumentis scrutandis versatum. Tertio quod net quare non volo in argumentum sumere dili-
:

stylus ac dispositio seu forma totius contextus pror- gentiam, a Senensibus in contrarium factam anno
sus ejusmodi sit, qualis hodieque in usu est Notariis mdi.xxiii, qua sub Notarii publici fide curaverunt ex

Florentinis, dissimilis ei quem antiqua vm ac ix Chronica Mag. Pyrrhi Lnnduccii, perducta usque
seculiinstrumenta prasseferunt. Quarto quod eadem annum MCCCUXI.II describenda antiquiorum qua-
,

novitas deprehendatur in singulis poene formulis rumdam Chronicarum Senensium, lingua vulgari

seu phrasibus, prorsus aliis quam quibus utebantur conipilataruni, veiba, pro Senensis conventus an-

antiqui, aut etiam uti poterant. Quid ad hsec Trium- tiquitate facientia; eaque sic aulhenticata miserunt

PUATORES 1 Romam. Suhstantia quastionis nostrie in eo versa-

160 Expectabam ego, nec putaham iditer facere tur-, ut doceatur scriptura, de qua agitur, esse vel
oportuissct posse, qui vellent ratione agere, ut ad specimen lit- non esse originaliter scriptaab annisiiongentis. Hsec
specimen terarum in controversiam adductarum primas ulti- quaestio non potest decidi certins, quam ipsamet
ipsarum litte-
masquelineas seri incisas darent, cum aliis ejusdem ante oculos fideliter per siulpturam producta. Pro-
rarum
exhibtre, fere avi ac luci comparatas, sicut ego feci in prima ducere ipsam ego non possum, quia postquam in-
parte Propylaei, prsetensi diplomatis Horreensis spe- notuit Patnbus Florentinis rem haberi suspectam,
cnnen comparans cum vero Dagoberti Regis privi- frustra fuisset nmnis amicorum conatus pro obti-
legio : quofactosiconvenirentspecimina, necaliun- nenda illius tideli expressione. Restat igitur ut ipsi,

de fraus appareret, evicta esset prima primse obje- quoruin magis interest, hoc faciant : quod ut
ctioni^ difficultas. Profeclo non convenit certare expectavi, sic pergam expectare, prius quam in hac
verbis, cmn rebns ipsis in conspectum allatis finiri tantse consequentiae eausa iis credam.
q controversia potest. Interim dimissa rei controversse IG2 Ad secundum quod attinet , ipsorummet
subst&ntia, maluit Tbiumphator Franciscus ad cir- scilicet Florentinoruni de re tota judicium ; ictelligo F
ex inde ad me nr.n defuisse Patribus lle "' '"'.
n
cumstanliam ilhun venire, qnain addiderat Petrac- litteris datis ,
scntetttias
cius, significans nobis audivisse se D. Antonium rlorentinrs curam hujus rei, lp-osque eum in hnem a „tiqiiariorttm
Contalberti dicentem, quod Florentini Carmelitffl adivisse varios, quos sibi sperabant esse fauturos, ac- iiorenti-
diploma iilud c.ntveritnt scribendum in membrana a cedente prwsertim Reveremliss. P. Generalis com- no ™'"'
quodam Fratre Polono t qui tunc in Fiorenlino degebat mendatione scripto exhibita. Nolim ego alienae fidei
Carmelo, tunc scilicet, cum lis esset inter Senenses et praskire ine vadem circa hoc punctum quia qui ,

Florentinos de pritnatu suorvm conventuum. Hoc testi- IiEec scripsere nominari non volunt; ne videlicet
moniuni ut evertant, ip.-um qui allegabatur An- maledicentiae hinc sibi paiata? gratis sese objrciant
toniurn indiixerunt, ut coram Notario nc testibus ea in urbe, ubi cum dictis Patribus non solum pacem
putins qttuiu
lcfiiiiiiimini
sic Loqueretur. Etjo Antonius d'Alberto et ex Antonio volunt, sed etiam amicithm, tum sua tum uxorum
Itttntillts
tlc Comttibus Aiberti, dico ct confiteor, quoil enin lne ac filiarum causa, occasione sacri Scapularis sacro
annis prietetitis essem m conversatione quorumdam, isti Ordini pie afiectarum. Sed quanto ii niagis amici
qui profitentur et nmbitnit antiquitatis inteUigentiam snnt et haberi volunt , tanto facilius esse debuisset
habere ; sermoque fuisset institutus ie memoria collocata permovere saltem aliquos eorum, qui doctrinte et
itt claiistiis Ecclesise Carmelitorum Floreniix, me antiquarisB scientise fama excellunt ut antiquam ,

dixisse , t; iiml videram quemdam Palrem Polonum, qui vere scripturam prsedictam videri sibr testarentur,
Roiiium iter agens aliquamdiu in prszfato conventu ste- contra Ughellum, Strozzium, Petraccium, et alios,
tectii, Butiam in tlicta memocia specificatam conscri- quos ibi notos nihil hic attinet nominare. Orcnem
bentem : el liac tlixt, uuin tpsum viderom, dum tlictnm porro admirationem superat, quod ne quidem po-
bitlltini scrtberot, sicut cttttm me nunc ipsum oidisse tuerint adducere pnefatum Dominum Contalberti,
scribere, dico et affirmo, Verum non dixi quod Pcm- nescio qua ratione persuasum ut ver-ba sur ad ahe-
verba itin fatns Polonus dictnm Butlttm composuerit. Atqui hoc iiain voluntatem , ab obvio quem habebant aliique
'" "'"""
ii"n dixerat <le eo Petraccius. Fateatur autem nobis
settitiiti tor- . - ..
intellexerant sensu , eliam cum suse
detorqueret ,

,„,„,,, Antotuus, quo tine dixerit, qiu d scnbentem vidis- sestimationis jactura non levi. Mirum est, inquam,
quod
 HISTORIA CIIROXOLOGICA.
quod nec eum saltem potuerint inducere ut anti- , recurrere, quam invidiosae plenum opus aleas, in n
quitatem prastensam eonfirmando, ampliorem sibi quo eoneultius saepe sit veritatem tacere quam pro- AUt,TOR£ D
gratiam promererptur. mere, mihi imponere eonsulendo de aingulis. Quo
1 G3 Nonnemo illorum, quos ita dixi favere veri- loeo Trid.mpuatoues crisin meam liabuennf, haud
tati a me productse, ut ejus tamen causa uolint in mapni facio. Piae memorisePetrusAntoniusPeckias,
conteutionem venire cum viris sibi alias caris, mihi Carthusiffi Liranee et Antuerpiensis ac rursum Li-
suggessit , ingens prsejudicium ad alias certiores p;m succe«sive Prior, Coramissariusque ad inspi-
rationes posse ex Compendio Historico Carmelitani ciend^ sui Ordinis per Belgicas provincias viclnas-
yro qiubus
factt Carrnc- duci, cum indulgentiis et priviiegiis ejusdem Ordinis, que Germanicas constitutus, idemque Cancellarii
Utarum de composito ab Atlm. R. P. Mag. Petro Lncio de Bru- GeldrisB fllius, atque a primajuventute versatus in
tali anti-
xellis, Sacr&z TheologiseDoctore atque ex lingua Latina t Jurisprudentia? studio et usu forensium rerum. post
qtiUttte si-
tentinm in vulgarem traducto per IC P. Franciscum Minuccii Aprilem editum sic ad me scripsit Lira xvn Aprilia ;

de Radda S. Th. Cursorem in eodem Ordine, et dedi- Dum exemplarium in refugio nostro Antuerpiensi de-
cato Serenissimse Magux, Dnassiv Hetrurim, impresso positorum expectatur compactura, nostrx inlerim curio-
denique Florentix apiul hssredes Jacobi Juncli anno sitati faicrc lirnit satis pet impectionem ezemplaru
1595 in duodecimo. Ibi enim pag. 103 leguntur hasc compacti P, Bollio missi: ubi mihi prse ceteris lcctu
verba, ex Itatico a me Latine reddita : Anno mcclxviii jucimda fuit doctissima solidissimaqne refutatio Floren-
die u/tima Junii, in Sabbato mane fuit fundata ecclesia tinx fitmluttonis Carmelitarum, ab ipsis pro sux anti-
Carmeli Fiorcntini, tempore Nicolai Gallici Ganeralis. quittitis (issertione ridicule productx; atque in posterum
Pag. 135 ad Generalatum Joannis Grossi Eju& lcm : ab cruditis [ut reor) omnibus pro fabnla liabendx, nec
pore et anno mccccxxii in octava Paschse, quse lunc ca~ facile repertiirx interitlos ipsos Patres, qui ad compa-
debatin diem xix Aprilis, Reverendissimus Americus randam ei fidem stringere calamum andeat. Ita vir ille
Corsinus, primus Archiepiscopus Plorentinus conse- , a singulari eruditione, virtut< j prudentia, atque mo-
B .

cravit nostram ecclesiam Carmcti Florentwi , assislen- destia laudatissimus in suo Ordine, qui mudum pos-
tilws sibi Reverendissimis Bennozzio Fedenghi Episcopo set videri excessrsse, nisi excusaret evidentia agnitse
Fesulano, et Antonio del Fede Carmelitano Episcopo falsitatis.
Suanensi.
16i Notandum autem quod Lucius iste, Hcet
est LXIII EUSEBIUS vel BASILIUS.
usqne ad hoc
neulutn :
origine Belga, multis tamen annis Florentise vixerit,
ibique impresserit tumalia opuscnla, tum Bibliothe- M rieeuntilms hactenus antiqunrun Patriarcharum fntermbsa
cam Carmelitanam Tritbemii, suis illustrutam an- Catalo^is, et coaevorura fere auctorum Orientalium continvatia
notationibus et partibus pluribus auctam qui pro- : scriptis, satis commode ppoaressi; ex primaD aetatis " e Catal °o-
. r>tl "' -rnhr.
Patriarcka-
fecto, inquit amicus iste Florentinus, uti el interpres clipitne descendimus in medii a^vi tenebros un cali- lis Grxci per
eju.s Fraiiciscus. si quid de prsetensa antiquitale et fun- ginem : quia gementibus sub duroSaracenorum jugo 4 secula.

datione anniDCCxx.ui cognovissent,non omisisseni illam: Ecclesiis Syria? et /E-_vpti. atque imprimis Hieroso-
sed mngno cum apparatu et po<npa voluissent Compendio Iymitana, nemo fuit qui Patpiarchanim in hac snc-
isti Historico insertam. Quod cum non fecerint, illique cessionem investigaret nisi postquam victricibus ,

vixerint sub finem secuii prxcedentis, merito prsssumi- Latinorum armis liberata urbs sancta est, etsacro-
tur,eam tunc needum fuisse notam; recteque fecisse rum Christianorum cultua ibidem crpit capnt attol-
Reverentiam testram, quod parte 2 Propylsei antiquarii lere. Ex lioc tempore tnrmatim effloruere Scriptores
capite pnmo, proposueris exminandam Florentinss fun- Belli sacri, ex iis fere qui testes oculati aut etiam
dattonis antiquitatem , ut primum lioc se.ctito excogi- p irs magna rerum agendarum fuerant , necomise-
tatam : nec essc absunile vero quod circa idem tempus
,
runt aliqui inter meraorias, quas diuturna calamitas
composita fuerit ,
qno ipsam scribi vidit Autonius Con- Hierosolymis reliquas fecerat, scrutari notitiam
talberli. preecedentium Patriarcharura, nonnuilamque eorum
et sfi/lus ac IG5 In tertio quartoque puncto nihil repugnant seriem texere. Sed hoc non ita plene consequi po-
fonnuir om-
Triumphatores, neque negare audent liujus omnino tuepunt , qmn aliqui eopura dili^entiam fugerent,
"ca recentes,
a?vi e>se stylum ac formulas quod perito cuivis : quos aliud agentibus, fortuna non minus, quam se- F
antiquario satis esse ad convictionem solet. Constat dula curiositas obtulit, quemadraodum in consequen-
enim annorum decur.su, uti linguas et vestes aliasque tibus apparebit eo enim profectum est, ut pancos
:

res omnes humanas , quas in psrpetuo fluxu sunt desiderari credara qui ad notitiam nostram non ve-
sensim sine sensu, sic et notarialem praxim mutari; nerint.Catalogorum istiusmodi unum habemus in
adeo ut intra lapsum paucorum seculorum ingens, membranei
Collegii nostpi Brugen^is Codice insigni
habemus Latt
si non in toto, saltem in pirte appareat mntatio; ubi post Roberti et Fulcherii Hieposolymitanam num saiptum
quce inter similia longo usu versatis indicium pnene historiam, invenitur Descriplio locarum circa Jerusa- ^ "

infjllibile preebeant aetatis sua? : sic ut vix possibile lem adjacentium, et ad hujus calcera recensentur ito>

sitaliquod vere antiquum scnptum produci. cui non mina, primo Episcoporum ac Patriarc/inrum usque ad
inveniantur alia ejusdem fere Ioci ac temporis in Fulcherinm deinde Regum Jud&orum ac Lntinorum
,

plerisque similia, unde ppobari possit illius siuceri- usqu? ad Baldninum III, tum Pvincipuin Edessano-
tas. Tale nihil faciuntTniuMPHATORES,sedintricatis- rum, GaliLvx ac Tripolitanomm. Qui omnes cum
sima gradientes via, sibi lectorique suo nffundunt finem habeant circa amium mcl, nihil mirum est si
tenebras (quasimputant mihi, et quibus discutiendis in tota prsecedente Terre-sancta? descriptione de
immorari non vacat) toti in eo, ut meam crisin circa Carmelitts verbum sii nullum , utpote non nisi sub
veri f.ilsiquediscrimen suspectam reddant Fratribus Araalrico, Fulchorii successorej congregari cceptis.
suis, et si possint etiam aliis quibuscnmque. Sed Atque hsec in transitu dicta sint occasione Catalogi
quoud alios adeo p;'oficiunt nihil ut vel nunc ma- , Latini. saspe nobis appellandi indiscreto Brugensis
xime viri in ecclesiastica ac seculari potestate emi- aut Rubeae-vallensis MS. nomiue, cujus aatatera ne-
nentes , meum
de ejusmodi rebus exquirant judi- cesse fuit describere, et vel ex illo de Carmelitis
w guibus ti.
cium quos inter nuper fuit Reverendissimus sacri
; silentio pronum fuit confirmare. Nunc ad Patriar
deor )IQn Palatii Magister ex Eminentissimi cujusdam Cardi- chas Joannem //-Tsubsecutos progredior, prout eos
makfun- nalis voluntate, nunc Cardinalis etiam ipse Emi- potepoundecumquecorpadere; corrigi etdoceri petens
,
da sse senten-
tia m mcam. nentissimus Capisuccus ex Ordine Prffldicatorum. a quocumque, qui forte invenerit aliquem vel prse-
Ego tameu eos mallem ad principia a rae deducta tepraissurn, velnon suo loco ac (erapore positum.
167
 XXNVIJl EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
initio prosecutionis len- ejus Irenes imperio, censuit concilium fficumenicum D
167 Praedicti Catalogi,
auctohf. n. r. MSS. perquam imperfecti sunt: in urbem Nirieam convocanrlum, annuente Romano
tata?, in nostris illis
srrf initio eumque in linem etium nd Orienlales
quippe qui praeteritis Locumrtenentibus, et eo quera
Pontiflce :

ctrptx prose*
tlixi Joanne, Damasceni magistro t ordinem sueo
suc- Patriarchas direxit Legatcs suos, non obstante pe-
evttonis dt-
frcfuouim. Thccdoro, eique successorem riculo vitse quod eis poterat a Saracenorum nequitia
cessionisresumunt in

subjunguut. Etiam : utrumque vero Theodoricus obvenire. Sed monaclii Syriae, in quos primi incide-

Pauli ad altiora quam par sit tempora subvehens, runt, sibi ipsisque et suisPatriarchis ab ea legatione

coufundit cum patre S. Tkeodori metneiites, ulpote facile datura ansam suspicacibus
primum quidom
vero dioit adhuc tempore Htraclii et crudelibus Barbaris, ad novara aliquam afflictio-
Popx, seoundum
Inter Joan- cum magno wcremento subditorum nem addendam superque atllidis; consilio inter
satis
prtrfuisse EccUsix,
„, iii ih ftm-
se inito, ipsorum Patriarcliarum nomine, cum Le-
ttum anno suorum quaa omnia ex jam posilis refelluntur. Sed
:

gatis remittendos ad Synodum rensuerunt eorum

735, neque Joanni. sub annum nccxxxv mortuo, imme-
diate potuit successis^e Theodorus. Exlatenim illius
Syncellos, quibus et litteras suas tra<liderunt cum

Synodica epistola de sua fide et electione, probata in hac conclusione, sicuti legi potest Actione 111 prae-
Actione in Synodi n Nicaenae, prout directa fuit ad dictas Synodi : Ad mumtionem humilium UUeramm
iiostrarum salisfnelionemque BeaUluiinis wstrx aiqite
Patriarchas alios Orientales duos, Cosmam Alexan- mlttunt Syno-
tl Tftcatlorum, drinum et Tlieodorum Antiochenum, qui non nisi Imperalorum nostrorum; censuimus etinm exemplarSu- dicus Tf/eodari
vldelur sedlsse circa annum ntcxi.n ordinationem suam ipsimet ac- nodiearum Theodari, sanctse memontr Putns ttostri et ati Tkeodorum
Btueblua
aut vu hiatui sup- Paiiunclix Hierosolymorum subjiciendum lus juas ei comam
ceperunt. Huic ergo annorum vi
,

Vita S. scripla suiil a nobis. Hitnc autem libidliim secutldum

plendp Eu&ebinm queniriaiu nobis oflert ,

Madalva;i Virduneusis Episcopi, qui colitur die iv solititm Ecclesix ritum, idem sanctx recorilatwiiis stri-
almi termtni Ptilrwreliis. Cosmx sctlicet
Octobris quemque ab anno dccxxxv ad dcclxii Ca- psit beatis et

Alextindtix el Theodaro .lntioeliix Tlteopeleos qiu el

thedram illam tenuisse satis evidenter demonstrat
,

Ricbardus Wassenburgius, lib. 2 Antiqnitatum Gal- reciproca Sijnodica eorum, dum adliuc vtveret, accepisse E
noscuittur.
lia3 Belgica?; quantumcunioue alii aliter sensorint,
170 Hinc porro facile erit intelligera, quo anno gnontm lilc
quia ex Vita ipsa, oon valde accurate nec a coaevo
Ahjantlrix
scripta, nihil certi elici qnoad tempus potest. Dici- Tlieodorus sedere cceperit. Elenim Elmacinus lib. 1
11

tur enim quod Sanctus iste, postquam Sedem illam, cap. 17; Anno inquit lieairx cxvm olntl Alc.iander Kl „ iCO p mi
Patriarclta Jacobitarum Alexandrise, in cujus locum
dissemione Principvm et turbine bellorum plurimum
substitutus cst Cosmas, menses sedil qiuudecim,
desolatam, mirabililer rcformavit, sepulcrum JDomini qitt itt

ni ffierusalem devotissime Hoc autem cum

visiavit. vita quoqnc defiiuctiis esl diifuliimoBauiKv, id est xxiv

faceret, !«/('//('.' i/ Eusebius Patviarchn adesse vhumDct: Junii. Dicilur qitoquc Patrinrclia [actus aiino ultimo

quem inl se accitum cum magno aecepit honore. Qui cum Leonis Retjis Romuiiorum, videlicet Isaurici, defuncti
sanctitatem conversationis ejus miraretur, et eum sec&m xviii Junii anno dccxli co?pit ergo Cosmas rirca
;

retincre cogitaret quamdiu manerel iti vivis; revetatione finem Martii anni jam dicti, et sedit dimidio anno
divina est adnwnitus, ne propriis tnientus, aliorum in- sequenli. Quod ad Antiochenum Patriarchatum at-

viderei utUitatibu&i tiec detineret p&rtgrinum, cum jam tinet, dicit quideni Elmacinus, quod p^st mortera
ejus filu indies Pairis sui prs&btotarentur recursnm, Joannis, conslituti anno iIsami,idestCliristii)CCXXvi,
Dinnsi! ciijo ettm 1'nlrtttrcha, dttns iii calicem crystal- mansit ecclesia sine Patriarcha usque ad tempora
linum, opcvc mivifico spulptum. in mutui pigwus umoris Abdalla; Safahi, qui co?pit regnare dccxux; et cum
hle Anlttt-
una vitm muttis aliis Reliquiis. hoc convenit, quod deinde 2 cap. 2 dicitur Co- lib.
clttx saltem
168 Praedictus quidem Wassenburgius iter istud pronymus Antioch'ain misisse Isacuiu, tempore ejus- locumte-
vel Basllius
S- Madalvaci usque ad extremam fere senectutem dem Safahi; sed hoc non impedit, quo minus, sicut iiens fuit
nsque ad 74'
tunc Anlioclux fuerit
ejus annumque circiter dcclvii differt, se 1 nulla cur ante hac Hier-isolymis , sic et

id faciat ratione allata, multo minus cur $ro Eunebio

Lociimieiiens sedis Palriarelitilis Theodoru*, quem Ico-
veljt substitui Basilium; et quidem sic, quasi ad id nomachus Leo nohierit confirmare, quemque nihilo-
coaclus ratione chronologica, quse convicerit, San- rainus Episcopi Syrite veluti Patriarcham h.ibuerint.

tum Episcopum multo citius e vivis exoeeaissn, qjiam Manet interim quod Hierosolymitanus Tlieodorut or-
statuat HugO Flaviniacensis Abbas, qui ^ub Knem dinatus fuerit saltera dccxlii. Quando autem obierit F
'
xi i-eculi scribensCbronicon Verdunense, mortem non asque facile est detinire; sicut nec dicere, utrum VltlE'AfP.
tempore Synodi Nicajnns n vivebat Elias Prin- TOM, VII UUI
istam usque ad annum doclxxvi diftereudam con- qui f *
NUT 8
tendit, atque sub lliulriano Papa, adeoque post an- ceps Pnslomin sElix, sicuti nominatur in Vita S.

num dcclxxi peregrinationem istam factam dicit. Tarasii, mediate vel inimediaUi suecesseritTVirui/oro.

Hujusmodi Bnsilnts necdum lnihi innotuit ; qui si Quare liic etiaui locus esset Etiseliio, si hunc sedisse
inveniatur Hierosolymis sedisue ante Eusebium., lo- post Thcodorum constaret, pro auno DCCLXJtl, sicut
cum ille suuni per me non amittet :donec tamen ali- vult Hugo Flaviniacensis : et ante eumdem Theodo-
ter probatum fuerit, dicam EuseHum innnediute suc- runt dari posset locus Busiliu Wassenburgii, si de
cessisse Joanni. Cum autem jam inde ab anno eo etiara certius aliquid haberetur. Sit ergo tau-
nci xxiv Leo Isauricus coeperit imagines oppugnare, tisper ad supplendum locum, vacaturum,
forte alias
edito de iis abolcndis decreto; aamque impietatem et sub restrictione gratio.-a , Hierosolyinorum Pa-
continuaverit filius ejus Constantinus Copronjmus, triarclia.

et nepos Leo Chazares usque ad annum dcclxxx ;

Orientales Episcopi turpissimam haeretim execrati, LXV HASILIUS vel EUSEBIUS.

ab eocum se communione segregaverunt unde ron- :

seqiiens fit, quod in eligendis Patriarchis eorumdem LXVI ELIAS II.

vel nullatn vel exiguain habuerit ratiouem.

THEODORUS intrusus et ELIAS iterum.

LXIV THEODORUS.
M.onachi Syria?, legatos suos (ut jam dicere ccepi-
Bllas /'•<"
de
Mc[ortuo LeoiieCopronynii ad abolendam Ico-
filio, Tttcodort IX-
lHonaclti Stjiix nomachia: labeni , Constautinopolitanus Patriarcba Constantiiiopolitanum, in Epistola qua? fuit Nicien» pultus,
ad Stjliodttiii 2 electus S. Tarasius, cujus Vitam deduximus xxv secuiid* Synodo exlubita, sic eos alloquuntur : No-
Aicttnani
Februani, subCliristianissirao Constantini et matris stts, Eratrcs, qualitcr, per pusillatn accasalioiiem, exld
factus
 HISTORIA CHRONOLOGICA. xxm
factvs sit a nobis ad duo millia mitharium, is qui re~ legentes Cunstantint.politanaeEcclesiaj libellos de D
gendum Thronum Frutrts Domim suscepil, videlicet extinguenda haeresi Iconomachortim, quae fuerat do- ACCTOBB D.
Elias quomodo autem id contigerit, narratur in
: minata, tromnre et gaudio fuerint repleti, Trcmore
Vita S. Stephani SaljaiUe, danda ad xlil Julii. Hic quitlem, iuquiunt, propler timorem eorum quibus ob
enitn Sanctus, consultus a pseudo-monaclio quodam pcccala nostrti servtre decrcli sumut, quiqne vere sunt
Tlieotloro, an successurum
sibi esset votum, quod impii ac per singulos dtr.s occasiones requirunt ut nos
habebat animo, nec tamen verbis volebat expri-
in morti iradant gnndio vero, propler verttatem ortho-
:

n.cre; quale id esset explicavit homini de superbia doxx fulei, t/ux fulget in els solurium more radiorum, Miser status
increpito; sed futurum quoquo eidem praedixit, ut el tuculenlissimam explannlionem Apostolicorum doij- Cbrtstiano-

in occnpato maje Patriarcbali Tlirono, nec requiem malum patcrnorum.

rum tn Syrla
et Narrant dcinde qua ratione fioc secuio 9.
nec diuturnitatein haberet. Et ille quidem hoc con- duo Legati, circumspecte et prudenter agentes,
eodem dejccta
temnens, ea qua per fratrcm modicum valebat apud quam seiretissime ad ipsns accesserint, rau-amque
rtstituttur,
Probisvmbnluin Saracenorum gratia, tantum effecit, adventus sui signitieaverint, prahabita silentii fide,
ut Elitis relegaretur, suttstitueretiir autem ipse; sed propter formidinem inimicorum Crucis. Quibus intel-
ad breve tempus. Quia, uli sanctus Senex praedixe- lectis, relatisque Den pro miraculo tantx mutatwnis
rat, Stiperbus ille atque arrogans Tlteotlorits, suo jam gratiis; Consuleravimus, inquiunt, coiiluminatx na-
voto potitus, sfipsum iu profi.nthim peccalorum bara- tionis coguascenles conlra nos nifcstalwnem, relinere
tltritm voluiittiria pr.vcipttatione dejecil; dirisque et eos qui missi snnt, el prohibere appropmre lus ad quos
execralwnibus guas mernerut obtioxins. in Perside male missi siint, videlicet Patnarchis ducentes eos in mc- ;

rilam finivit : sanctissimns vero Palriarclta Domitus dium noslrum, et adinoneutes plurimum ne inducercnt
Elias ad proprtum remeavtt Tlnonum, fesliue lionarifi- lurbuliouem. imo ut speciolius dicamiis, exitium quie-
ce.que remissus; ct Patriarcliali ditjnitute multiphciler scenttbus et Dei gralia paaficatis Ecclesiis, vel populo
fruens per annos complures.stincti'. ex liac vita migra- mirabiliter jntjo servilulis a/lliclo, el importabilium illa-
vil,successorcmqne in Tlieadelphico Tltrono aeccpisset tione tribtitorum Erat ergo pax eu-lesiis
oppresso.
Sijncelhim suittn Domnum Geirgium. Orientalibus, quoad doctrinam, prout declarare jussi
172 Sed ut cito commeritam poenam retulerit sunt, qui cura Legatis remittebatttur, Patriarcha-
Theodorus, non tamen etiam cito restitutus Elias rum duoritm Syncelli; sed afflicto nopulo, non qui-
fuit : antea enim in eadem Vita diitum fuerat, quod detn ab exercitio sutB religionis prohibito, sed gra-
heatus ille Pontifex per injustas ffaudes falsasqite vibtts oppresso exactionibus et serviliter habito.
et moritttr htmnias delutus tnl Protostjmbolnm fiteral : qui confcs-
po.tt an 797. inii eitm in Pcrsidem transfcrens, vmatlis et cusltidix LXVII GEORGIUS.
tratlitum ad multos annos, eiri /rvjvovr; ixavovc, incle-
uieiiler conchisit. Ex actis porro Martyrum Sabaita- Xta nomen legimus certissime expressum in praeci-
Onlinatus
xx Martii, constat, enmdem
rjim, datis et illnstratis tata S. Stephani Sabaitae Vita. MS. Brugen.-e, vi-
oii. 799
Eltam, cujus reditum prtedixerat Stepbanus anno cino nomine Gregorium scribit,
et facile allernabili,
uccxcv mortuus, biennio post, cum Lanras invase- MS. Rubea- vallis Serginm, quod et Theodoricus
runt pranlones barbari, atlhuc in vivis fui*se. Dici- sequitur; addens qund fttit vir magux sanclilalis et
tur enim num. 3 bellum civile inter Saracenos, qttod lilierulittx, quiposl tniilta saniiutiim et doctrinee injiVf-
istam latronibus occasionera peperit, suscitatum nia quievtt in puce. Certius nobis est ex Annalibus
anno ab orbe condtlo sc.ries millcsimo ducentesimo oc- Francnriim Mi-tt-nsibus, seculo \ seriptla apud tlu
invo... inthctione v, id eat, -anno vulgaris vErae Cbesne, quod huic Patriarchie, ciica anuum dccxcix
dccxcvii , tiiin Ilicrosnhjmitanx eectrsiat bc.alissimus ordinato. curattterit Christianos Principes ad TerrsB-
Patriarclia Elias pixsiderct tamen aut eodem : qui sanctae liberalionein excitaie : nam eodem anno Mo-
aut seqnenti mox anno aliquammul-
obiit. Ut igitur ttaokus quitlam de II icrosatijtnis veniens, Iie!i.p...ts

tis annis suSB restitutioni supervixerit, neque om- nittltas atiitlit Raji, scilicet Francorum et Longoliar-
nino breve exilittm luerit, videntur Eli.v tempora dorum Carolo, c.v parie Putriiirchx Ilterosolijniuain :

sic ordinanda, ut Patriarcha facttis ante anntini quem anno dccc idem Rex iibsohitutn rcmtsit, et eutn
dcclx, pnst septimum vel octavum Sedis annum eoZachariam Prcsbtjtcrum de Pulatio suo, et per il-
abdiictus in Persidem sit, subintruso in ejus locum lum mulltim peatni<iin, ilisperlieiniam pcr tllu loca
Tlieodtiro, ibiqne manserit usque ad tempus Nictenae sancta, ubi Doininus noster corporahtcr est conver*utus.
Synodi ctti per Syncellum suum Joannem adfuit : Revertens autera Hierosolymis iu Occidentem idem
tuox atttein reductus cum gloria, adltue octo vel Zacharias, Carolum Rnmie invenit, Ithbtis Decera- V
novem annis tenuerit Cathedrani ; annis ferme qua- bris ejiisdem atini; atltluceus secnin monaclios dttos, a Laroto
T/ieodori In- Slagno pe~
draginta partim in Patriarchatu parlim in exilio sibi a Patriarcha aljunctos. Ertint untcm moitachi
tnislo spectal
expletis. Tlicodortis autem debet fuisse intrusus auno isti, uiius de inontc Ohvcli, nllcr iiV Retltlcem : qiti

nccixvn: Synodica ejns, ad Romamtm

siquideni hcneilicltntrs cnitsit clnv.s Hjinlcri Dnmini ac loci Cal-
Potitifieem scripta ex more, missaque per Constan- varix, clc.ccm cluun cicitillt* cum ccxtllo d. lulernnt.
tinum Preslryterum, non nisi morttto Paulo (Itic Eus tialcm Rc.t bciiitjnc suscipiciu, alnjuot djes sectiiu
autem obiit mense Jutiio) perlata esl Romam in ma- detiniul. cl ineiise Aprifis rcinuurrtitos absoll/i{.
nus Pseudo-Paptc Constantini, sicut ipse ad Pipi- 175 Tlieodoriftts Pattli post Georgv.tm (sive, ut
l.ibtila de
num Francorutn Regam scribit. Et htcc epistula ipse apptdlat, Sergiitm, succcssorcni Elire, male ab JiHiniir Pa-
scripta er.tt Grsece el Latine, ul qttnlis fervor esset ipso relati ad tempora Heraclii, Magni ut ad Caroli Irtaixlta,
t/utin ordi-
in Orieiilithbiis Erclesiis pro lmatjinum couservalione tetatem perveniat) qu.ttuor ex ordine Patnarchas ti.i.tt 't/ritt-
coqih scerct Apostolica Sedes,quemadmotltim videre numerat, Leontinum, lilitiitasiuin, Chn^odulum tlltS I

est npud Baronitim ad eum annuui nttm. 7 tiiemi- ; Agnthonem. quilius suus locus ittfra dabitur; t.tn-
nitque etiam istius Epistolte Hadrianus Papa sitper demque liuigam texit de S. Joutitie Palriarclta ex
eodem argttmento ad Carolum Magitum quas res : Ortltnc Ctrntchlarum tiarrationem quein ttit ab :

Thcodori intrusi nomen in ltistoria erclesiastioa con- Adfiano Papa ordinatuin. eadem scilicet hic omnia
servat, licet in Lntinis catalogis non habeatur ex- repetens, quae antea iniiius apto lenipore dixerat tle
pressuro, uti nec merebatur. Jounite xi.iv et deinde addit, quod lnc Joannes, pcr-
:

173 Qualis autem absente adhttc Eha esset Chri- sxpe a Siiraccuis expulsus cutn cetctis Chrislicatis, et
stianonun status in Syria, prtefatorum monachortnn restillllus sil itteilianlc pw Constitiitiiio Impcrtitore, qul
declarat epistola, quam exonliuntur testando, quod septies exptdcrat ttb Hierosohjmis Patjaiws. sei eo re-
mtaji T. III VII ccdente
 PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
expulsns, venil offendil Prineipem, de sedandis Mediolacensis mona- D
A rrdrntr prtrtalurinni... Tandem ex lott

Cmatmdimm et filmm tjut Leo- sterii turbis et electione Abbatis consultantem qui :

auctorbd. p. Conitanlinopolim od
c David oh id divinitus sibi destinatum illum existimans, sua
nem, et cum eo Joannrs Kcapotts Saccrdos,
ad Caro- suorumque Episcoporum qui aderant multa suasione
Hierosolymilnnui rirchipresbyter, q uos ilte
ac prece, eum inducit, quatenus snsciperet rtirum
Inm misit... jui Rrijrm Paritiit invmerunt. Litteria
Re- monasterii. Cujns sanclilniis excellentia prioiis-
vero lectis quas hi attulerant, per Turpinnm
istitts

Imperatoris, expeditioneque in que Apicis reoerentia stirpittis est sopita clattstralis suscipit cu-
mensem Bpisoopum ram Medlo-
discordia. Fuisse eqnidem iicitur recalvaster hic Dn-
Terram-sanclam indicta, ivisse dioitur Carolus cum lacensis Ab-
et inde Hierusalem, ubi mini famulus, corpnre rxtlis et exiguus, facie rt conirr- batire.
et Carolus exercitu Constantinopolim,
restituerit venisset, infidelibus panim occisii tt satione Amjclicus, harba sttblontja canisqtte respersa
nrni ad nlinni.tn
in Sedem dccaratus. Prxtlia in augmrntum loci tn iliebus rjtts
partim effugatis, S. Joannem Palriarcham
Terram-sanctam Cbrislianis resti- collata sunt numerosa, charlarum monumeutis buc us-
suam recollocavit, ei
eam reformavil. Prxirrca babita et que notissima... Beatus autem Forttmalus, meritis
luent in bono statu
construi jussit, rl tande.m et tetole conmmplus, huic temporalitalt iv Ka-
virla Jrntsalrm, Xctiadocltium tbi

compegit et inile repa- Iriiilns Marlii rst subtrattus, alque ad perpelim slan-
bibliothecam ingentis expenste
tium tlirnim infinitatem perduelus. Hnjas veneranda
trmrit. Merse nugae omnia, ex apocryphis Pseudo-
refutasse sit. gleba post bnses nltaris beati Papx Gregorii decenti
I urpini ^rriptis accepta, qua; retulisse
anni vero rcijiiniiiis rjus Mriitani
Quis enim nnn videat, ut cetera l.iceain, quam im- sepullurx esl Iradtta :
defiinctiis
monastrni rrperiunlnr vtijiutt Ita libellus iste, paulo
possibile fuerit Joannem istum fuisse Patriarchain an. n\.
ante annum Cbristi millesimum compositus; juxta
a tempore Constantini Copronymi (egregii scilicet
quem Fortunatus Galliam advectus anno dccciii
in
pro Ecclesia pugills, qui septies reoiiperaveriturbem
suliem usque ad dcccxxiii vixit; existimarique pote-
sanctam) usque ad tempora Adriani Papnp. per an-
rit factus anno docoi Patriarcha,
Graeco fortassis
nos ut minimum quadraginta, quando noti certique
Patriarclias Ignosci- uomine Eutychius vel Macarius, sumpto consilio re-
sunt quos deduxinms tot alii 1

Theodorico, ignoscimus et manendi in Europam, quielique monastica; iubce-

mus tamen lihenter
rendi, renuntiasse Clero Hierosolymitano ut alium
Joanni Trithemio, Scriptnres Carmelitas sine exa-
mine secutis, ut dioerent quod islum Joannrm Adrin- pro se Patriarcham eligerent.
nus Papa I, propter tximinm doclrinam et vitx exccl-

lentiom, de monasterio Moniis Carmrli sustulit, el in LXIX THOMAS.

Pntriarrhain sanctrn urbis sublimavit : cui etiam Tri-
j\nnales Francorum ab anno dccviii ad dcccviii
themius addit, iisdem auctoribus eademque fide,
deducti et tomo 2 Francicorum du Chesne ex
quod nannulla pneclara syntagmata rditlit, de quibus
,

Loco Fortu-
e.rtnt volumen insigne de Principio et profeclu Ordinis
Joannis Tillii MS. editi, confirmant nomen suc- natt subsll-
VIDK APP. cessionemque hujns Patriarehae, in Catalogis imme-
TOM. Vil MAll Carmelitici, rl ctarutt anno Chrisli dcclx\. lutus.

diate post Georgittm relati, prsetermisso

Fortmato;
NOT. 9
"
forte quia male Grsrcos habuit, eum a patriis riti-
LXVIII FORTUNATUS. malit
bus ad Latinos transisse nisi quis dubitare ;

utrum vere Patriarcha fuerit, creditus tamen sit,

J.n Metensihus Annalibus
prsecitatis ad annum
eo quod esset Patriarcha» Syncellus seu Chorepisco-
dcccii, narratur, quomodo radem anno xm Kalendas
pus. Diciturautem in praefatis Annalibus, quod anno
Augttsli, vcmt Isaat cum Elephantn et ceteris mtmett- lcgatos mil-

bus, a Rcge Persarum missis, in prxsc.ntiam Impcra-

dcccvh ad Iinperalorem pervenerunl monaclti deJeru- tit an. 801

salem, Georgius et Fc.lix, qui legatione. Tltomx

Pa-
toris, videlicet Caroli, a Leone Papa ante sesqui an-
triarchx fungebantur. Vix autem dubitamns quin hic
nura coronati. Anno autem dccciii renit quoque For-
idem qui in Actis Martyrum S.ibaitarum lau-
tumtttis Patrinrcha tle Grxcis, affrrens secnm inter
sit,

datur num. 24 ut optimtts medicus idemquc. ptentissi-

cetera tlona duas portris cbtirnras, mirifico opcrr scul-
ptas. Rex ille Persarura sive Saracenorum Calif.i mus Abbas, posleaque ordinalns velcris Lattrx ffegu-
erat Abugtafnr Haron Rasjidus, qm ct dicttts fnit Abtt- menus. Nam ab auctore Vitae S. Stephani Sabaita;,
Mulnimiiird Hitran, et Califatum tenuit ab anno scriptEe intra decimum autduodecimum ab obitu San- F
dcclxxxvii ad annum dcccix, perquam amicus Prin- cti a Theoctisto discipulo ejus, num. 130 dicitur is,
Amw 203 qui, tunc cum Vita scribebatur, id est cirea
annum
n iiu ir. itd
cipihus Christianis, et humanus erga Episcopos sibi
Dcccv, Tlteadelpliici Throni guberiiaculis prxsidebat
Carotum M. subjectarum Provinciarum, nti ex Elmacini historia
Domnus Tltomas, ante annos aliquot (cum vivebat
apparet. His autem mter sese hoc modo congruen-
tibus; verosimilior fit prolixa de Fortnnato Hiero- Sanctus amitamque Leontii infirmam non moritu-
solymitano Patriarcha narratio. rontenta in libello ram praedix.it) in eivitate curam gessisse infirmorum,
de successoribus S. Hildulfi, ex Archiepiscopo Tre- utpote qni medicus essel perittssimus, doclritiaq tie et ex-
perientia plurima exornatus qtiiqne secuitdum Deum
virensi Abbatis Mediolacensis in Vosago, ubi dici- ;

Sanctorum Cosmx. el Damiani imitaretur con-

tur, quod praedictus Forlunntus, animiidrerlens apud vivens,

Aaron Txrijem Pcrsartnn plnrts habcri amnrem Caroli versationem,graditm obtinens Diacoiwtus. Diu autem

quain qiiortnncttmque Principum fqttod etiam patefrce- Patriarchatum Thomas tenuit, siquidem post Le.onis
uit dirigendt ei solum quem Imbclmt Elrphanlnm) per
' Armeni mortem anno dcccxxi, pacata aliquantum
' an Sum-
mum ? Dtiieoncm Rcliqtuas Ligni Passionis transmistt. illique Ecclesia et Iconomachorum furore tantisper miti-
mtillii jircce Aaron lega-
rontestatus excijil, nt prxdicto gato, regressus Constantinopolim S. Theodorus Stu-
tinnrin pcr suos inferret hujusmodi Omnimodis tuam : dita, gratulatorias ab eo accepit litteras, ad quas ille
cui antea bis Clementtaiii prrrnr, pro loro Rrsurrectionis Domini Dei respondens (ut est apud Baronium anno jam dicto cl an OT |
lcgatos misc-
mei ct sanrta Sion, ne tuo laxamento a gentilnis passim num. 55) Quanto, inquit, nos humtles affecli fuert- scribit s.
rat,
calcclur; ncqiir Rcligionis Chrisiiitux Pontifiri. debi- mus gatidio ex sapientismna qua per nos epislolam J*™^™
,

litm rtillitin ilnilrm r.rrqitriili, ronlrndicalttr. Qui cari dignalieslis altocutione, perspicere hcel supcemx Bea-
stti Principis amicabili suggestiont adet delibutus est, Tux, qtci Aposlolico gradu snpereminentes et
ttltidiiii

quiitetins ilispnsilinai cjtis ntlscribt rcverendnm locum Fratris Domini per leqitimam siircessionem personam
jubcrcl. agenles, vrl nudo offatu honorare nos inglorios pole-
177 Hac dc caasa Dinconcm snum ad Carolum tte- ratis. Atque post alia, Qttid hoc rei est, inquit, quod
rato cum munusculis dcstinavtt : tertto autem ipscmel fervente lnvresis persecittione convenit sublintium Scdiunt
vcnieus mulua visione sattsfaccre commuui affectui, Aitiistites, lamquam Spiritus adjutores el Apostolicis
Consiliis
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
A Consiliis plenos, fraterno animo commoveri, manumque giana; MS. vulgavit Joannes Mabillon, Seculi Be-
pro veritate certantibus compatiendo porrigere ? Indicat nedictini 3 tom. 2,tol. 423. Hic cum Alexandriam
denique, quod non sic essent res Constantiimpnli, appulit, erat in ea civilate Domnus Michael Pa-
quemadmodiim opinabatur Thomas, quoniam hiems Iriarcba, super totam JEqgplum iisponens gratia Dei
quidem transiil, rwnilum lamen rer exoptatum, secl so- ordinem omnium Episcopornm, monacliorum et Cliri-
lum serenitas quxdam affulgel, el liaec per nebulam ub stianornm Hierosolymis vero Patnarclia Theodosius,
:

aurora. llaque ait factum esse, ut nec cotlectx qui- qui ob meritum devolionis a Chrislianit fucrat rapfus
dem, quemailinodum cupiebal, fuelx sinl, nisi adrao- de suo nionnsierio, quod distat ab Jerusalem xv
milli- vide APP.
dum tenues. Hinc intelligitur quae fuerit summa bus, ibique Patriarcha constitutus, super omnes Chri- 10». VII MAJI
litterarum Tliomee, qui non diu postea supervixit. stianos qin sunt in terra Promissionis. NOT. 10'"

LXX BASILIUS. LXXIV ELIAS III.

Scribil Tlteo-
Mo[ortuo Michaele Balbo, qui Leonis Armeni ty- rv on
a
sc.Ium in Catalogis Latinis nominatur hic
rannidem extinxerat, non aboleverat haeresim, suc- successor Theodosii. cujus vicem verosimile est eum
philo Itnp-
cedens filius ejus Theophilus anno dcccxxix, eam- gessisse in pra-dicto Constantinopolitano Concilio
:

dem cceperat profiteri, sicut et fecitquoad regnavit, sed etiam Epistola ejus extat ad Carolum jnniorem Scribit in
totis iluodeeim annis sacrarum Imaginum cultores Imperatorem et ad cnnctos Episcopos el Principes nc Franciam
persenuens , cum Ires simul Patriarchee Job Ale.rnn- nobiles regni Gallise, anno Dom. dccclxxxi Indictione
drinue, Cbristophorus Aniiochevue, et Basilius Hie- xiv, in tomo 2 Spicilegii Acheriani pag. 372. Est
rosolymitanus ipsi scripserunt, longa dissertatione divi- autera hujusmodi Tribulaliones multas
: et magnas,
nas Imngines sonclas adstruentes ac veneratione Itaben- quas a nefunda el Deo pernsa genle perpettmur , ne-
das. Testatur hoe Constantinus Pnrphyrogeiyieta in cesse liabemus scribere vobts : quas ipsi satis abnndeque
in Oratione de Christi jmagine Edessena , quam in
E
per mullos htnc tllnc venientes cotjnoscilis. Sed unum
Manipulnoriginum rerumque Constantinopolitarum, est, quod uos nimium premit el vehementer excrticial,
post Allatii Diatribam de Symeonum scriptis, vul- guodque canfati vestrse lns nostris Ittteris aperimus.
gavit Comliefi>ius quo etiam Manipulo dictam
: in Siqutdem cum diuturna vctuslute omnes ecclesias uo-
Orationem sequitur jam indicata Sedium Orienta- slras partim dirutas
parlim casuras aspiceremus, nec
linm Synodica ad Theophilum Imperatorem, male nllum penilus ausum ad has erigendas vel corrigendas
^amalZum
prseferens noraenS. P. N. Joannis Damasceni, pri- halemnus magnis gemitibus ct assiduis votis Domini In Sgria
;

dem mortui sed initio mutila, sic ut in ea non le-

: misencoriliam catpimus implorare, uti nobls nd luudem Prmc 'P''
gantur ipsorum Patriarcharum nomina Interim in sui nomims magntftct aditum reserarel, quod has pos-
ea legere est, quod Divinus Apostolns atqne Evanqe- semus naslris sudoribus ac iwslro tempore restaiirare.
lista Lucas, divinam ac venerabitem castisstmx Dei Tum divina providentia gestnm est, ut Princeps httjus
matris Maria 3
, adhuc m came Hierosolymis viveniis, climalis, online qvem vobis isli noslri Missi possunl
pro citttu

imaginum alque in sancta Sione morautis, imaginem, temperatis relerre, Christianus factus, Itunc prunilus legetn tle-
coloribus manu et penicitlo efflnxit ,n tabula. Hoc testi- derit , nt ecclesix Dei a Clirisluinis rexdificnrrnlur
monio a-gre invenias antiquius aliud ad vulgarem atque recuperarentur. Quam rem divinitus ordinatam
de S Luca" picturis credulitatem probandani est ; atque decrelam autlienles, nec debuimus nec polutmus
autem Tiiinime contemnendura sestimandum tamen ; nttiimqire conlemnere ; quippe qiue nobjs semper m
magis est, quod Epistolam conclusuri, Adejus, in- volo erat, et quam cotlitus poslulntaiu et utdultain luce
quiunt, quttm docuimus divinx doctrinee conftrmalio- clarius videbanius. Quapropler erecli el in Donuno cor- restauravit
nem, venerandam quoque sanciissimec Dei genitricis roborati, ad has renovandas atque resaraendas totius wctesias.

Marix ex eaque incarnati atque infanlis Dei-verbi nna- virtWlis aniinum prorsus armavimus et quoniam sum- :

ginem, velut fidei gloriationem et coronam decoris scep- ptus, ad tantitm perfiii.mdum opus. nequtiquam noslros
trumquc regiuiu, in capite confessionis nostrx e.rpres- habere potuimus ; alienos qusssivimus. Sed guia nemo
simus ; ut divinx vestrx atque a Deo doctse Majestali pecumam suam sine pignoribus nobis inuluam dare con-
divinum ae ccelestcm recUe fidei sensum lotiits dioeceseos sensit, et nos quml tribuere loco pignorum possemus F
siqnificaretnus.. Atque hinc constat, quo tempore se- aliud non habuimus, olieeta vet vineas, atgue tpsa ea-
derit Basilius, etiam in Latino Catalogo nominatus, rnntdem sunctaruin ecclesiarum sacra vasa, tti pignora
licet ignoretur quando prsecise cceperit finieritque. tradidimus ; ei adhuc lautnm pecuniam iwn accepimus,
Theodoricus eumdem ignoravit. unde sallem illas uteuinque resurcire vaieremus. Qua
de re aclum est, ut his qni tantttm peeuniam commada- appignoratis
enrumdcm
LXXI SERGIUS. vrrnnt. olivciis ci ctnets nostris (rueniibus, nec non el
toiliS,
r^ , , , .

Deo saeratts vascults aliulfittibus. oleum ecclesiis atl

LXXII SALOMON. luminaria concinnanda desit. et vauperes et monazontes
fame tabescanl, atque in capticitate iiiulft non redempti
LXXIII THEODOSIUS. deficiant. Nos quippc ncc tanto beneficto gratia Dei cot-
lalo abuli potuimus, nec huic ret congruum seu tandem
H los tres Patriarchas consequenter Latini Cata-
logisuggerunt. De Sergio et Salomone nihil alibi
indultum teinpns postpouere, vel tnaniter tnmqutim in-
gratiDei munerlbus pr:etcr,re iebuimus, Iluqttr oini-
comperimiis Theodosius notus esf, tum ex vita
: liante mundi lotius Opifice, tam dirulas quam jum jam
1 Iteodosius
"
eirebat an. S. Ignatii Constantinopolitani Patriarchas, tum ex casuras ecclesias nostras; magna ex parte de commodalis
''i*,™'„ri
1

8G9, Actis Synodici oecumenice vm sub illo habitae, ad nobis sumptibus, utcumqne reslauravtmns : sed ttude petit.
abrogationem schismatis inducti a Photio, anno pignora noslra , oliveta sctlicet et vtueas ulqiie sacra
dccclxix ; cui cum Thoma Metropnlita Tyri, pro rasa Ecclesiarttiii, t/tt.e pn tus dedtmus, recnlligemus,
Antiocheno Patriarcha Michaele, adfuit HeliasPres- inintme possidemus. Quapropter visum est nobis pix in
byter et Syncellus Throni Hierosolijmorum sanctse Ckrislo generalitati scu carissimse pateriiitati vestrse
Christi l)ei civilalis, locum et personam tenens Theo- dtrigere , ut nostris doloribus compatienfes.... veslros
dosii Sanctissimi Pulriarchx Hiernsulijmorum : quera beitignitatis viscera eircu nos patululis, et pias manus
«1 870. deinde anno pmximo dccclxx Hierosolymis reperit restras el fatcunda lurtjitate decoratas usque ad nos ex-
Bernardus monachus Francus, cujus eoannoloca tendtitis. Hactenus Eltas, servus Ihmini noslri Jesu
sancta visitantis Itinerarium ex Bibliothecae Rerai- Christi et Patriurcha Ilierosolijmorum. Subneetens

Deiude
 XLII
EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
qnales putabat ad per- extremumNicephoriPhnca;annum,Christii>ccccLxix D
deinde rationes ac preces
suorum cladibus efleratos, posl Joannts
suasionem valituras, mitt.it Epistolam per Gisper- narrat, Saracenos.
expuqtllitas tn
«
Sutta et
nl .

Ltlictn urbes,
, /,•
Jicltiepiscnpum.
an. 969
lum et Ruinnrdum renerabites monncltos, qui ad
lioc tt|B(|j
HierosoltjmUanum Joannem, vivitm combussisse, qmd
recipiendum pro Cluisti amore compulst sum, ium
ilh Saracenls,

clegc- scilicel ipsitts monitis pninbiiiil fore vt ipsos Niceplwrus

quietam vilam diicere Deoque famulari remotius
Pabestinam lmperator nivaderei. Fluxerant ab anno dccclxxxi,
YIPE APP-
runt, ail hoc videlioet ex Francia in
advecti.
quo in Franciam Elias III scripserat usiue ad ,
TOM. VII HAJI
NOT II" 1S
- '
Joanms martyrium anni lxxxvih; qui qnomodo di-
vidi debeant inter septem jam nominatos Patriar-
LXXV SERfilUS II.
chas, annumerando iis ipsum Eliam, non est meum

LXXVI LEONTIUS. divinare. Satis est quod verosimilitudinem non ex-

cedat. omnes eos isto annorum intervallo sedisse.

ATHANASIUS. 184 Hunc porro Jonniem eum fuisse existimo,

LXXVII ANASTATIUS vel scripsit Grxcc
qui sancti Joannis Damasceni vitam, nb alio, ut Vilam
Arabica liiiqua stmplicitcr scriptnm,
LXXVHI OHRISTODORUS. poluit, el lilteris S.Jottnnis

conseculus, inGrxcum sermonem curnvil vertere ad Damasceni.

nrdine quatuor istos noliis exhibent Catalogi
IJoc
Latini, eosdem fere norainat Theodoricus. sed Se.r-
gium cum Georqio Eliae III successore oonfundens,
Elogia a/rtid
Thcodarlcum omnes anteriores facittempore Adriani Papaa, a quo
fictilinni suum Joannem ordinatum fuisse smbit.
menioriam poslerorum. multo cum ambitu elegantia-
que verborum, qualeni dedimus vi M.iji. Dedimus
etiam x Aprilis Vitam S. Macarii Anttmiient, incer
tum an Patriarohse in Syria, an Archiepiscopi in
Pisidia, arud Gandavcnses post longam peregrina-

Laudat autem praedictus Theodoricus singulos; Ser- tionem mortui anno MXII, Quem si velimus florenti
GIUM quidom, ut supra dixi, quod fuerit uir mannx adhuc aHate, honorem et curam Pastoralem fugisse
sanctilatis et ioctrinse, qta pnst tnulta stinitaiiim et do- venisseque Hierosolymam, annis ante inortem suam E
qtticvit bono/iiie: Leontium, quod vir circiter quinquaginta nihil obesset quo minus in ;
etrin.r iiisiijiiiu

hiniis el virlulibus ailtiriiuttts, rt.rtl Eeiiesinm suam in Urbe sancta Patnarcham invenerit Joattnem, de
sanctitate vitir.ci tattdem fiialcr quievil Anastasium, :
quo agimus; nec proplerei opus foret alium indu-
quem ipse Athanasium nominat, quod vtr vtta e.l cere in hunc Catalogum, qui sederit initio seculi xi.
iliirlrtn.t illusiris rextt Ecdestam HierosohjmUaniim in Certe longa ejus peregrinatio non debet necessario
uunmento fiici aliqititnlo lemptne, mullas pressuras a paucis annis concludi, potuitque potissimam vitffi
jmslea feltciter quievtt. Ultimum partem varias regiones oberrando duxisse et extre-
Saracenis suslinens. ;

in Brugensi MS. Christodi rum, in Codice Rubese- ma demum a;tate perlatus Gandavum, ibidem pro-
vallis Christqphorum, ipse ChristpdiQlum appellat, et ximo postquam advenit anno obiisse. Sed quam hoc
ait qtii»d uir tti relius eaicsiasltcis sublimiter iiislru- incerlum mibi est, tam etiam illud, quod ex Carme-
cltts, qratia Dei el vitiiite adinirandits, Imniim finem liticis scriptoribin de aliquo Joanne accepit Tlieodo-

smiiiiis est. Quae omnia vera esse potuerunt; utta- ricus, lniicne, an alteri alicui vere possit applicari,
aliquls eorum auoi Requlam S. Busilti siisceiiil.qnain Ftatribns suis forlt elum
men fidera obtineant, ex antiquioribu.s scriptoribus , S. Busilti
proliat quar- , ,. , c- , , -

surapla esse, non gratis excogitata, probare opnrte- trtidiilit observandam. Si autem vere Joannes ahquis Kmtam
las nuptias
Imjieratoi Is ret. Horum autem Patriarohnrum aliqnis probavit pradictam Regulam servandam tradidit monachis induxitin
monasteria.
an '.inl
quartas Leonis Imperatoris Philosophi nuptias, circa Terrae sanctse (neque enim illius uspiam in prseme-
annum dcccci contraotas, invito Nicolao Mystico moratis sanctorum Abbatum ac Monachorum Vitis
Patriarcha Constantinopolitano. Cum enim is Leo- ulla fit mentio, unde nec credibile est eam ab istis

nem propterea arcuisset ab ingressu ecclesix, Scri- observata fuisse) si, inquam, monachis illam tradi-
psit fmperator, inquit Elmacinus lib. 2, cap. 7 ad dit aliquis, tales monachi gratis dicuntur fuisse

Palriarcltas in omnibus et rem

Cbrtslianorum reqnis, Carmelilte, quamdiu hi non docentur in rerum

,is sitiitifittirtt, uluxorem duceret.

ac responsttm aecepit natura ante seculum xn fuisse. Est alioqui satis
Potius dixisset, ut jam ductam, filioque Constan- credibile, circa Joannis Marttjrts tempora, et seculo

tino genito matrem, Zoem scilicet, haberet ut legi- istox, Monachos onines ritus Graeci in Pahestina
I time ductam. Erant autem Patriarchaj, Romanus et alibi, Rasilianas institutiones sibi accepisse pro p
quidem, Joannes Papa IX; Alexandrinus vero, Mi- Regula ; cum antea propriis quique institutis vixis-
chael jam ab anno circiter dccclxxviii ordinatus, sent, aut etiam sub Regula S. Pachomii, prout in-
nam liic xxv annis sedisse dicitur. Antiochenus quis dicat Constantinus Acropolita in sermone de S.

fuerit, necdum comperi. Pltires qtioqtte doclissimos Joanne Damasceno, Grseco latine edito a nobis
viros ad id opem contultsse, ut Imperalor leqtm per- num. 46.
ferret, qua vitoetiam Iresqiialitorve uxores, successive
scilicet,ducere. licerct, testatur Leo Grammaticus ; LXXXI CHRISTODORUS II.

non ideo tamen minus hseresim vocat, eoquod ter-

tiura quoque matrimonium nedum quartum, apud
, LXXXU THOMASII.
Gracos illicitum crederetur. Vide quse xv Maji
diximus ad Vitam ipsius Nicolai Mystici, inter San- LXXXIII JOSEPH.
ctos relati.
Jjjtiam Cbristodorum hunc, Catalogis prseteritum,
LXXIX AGATHONUS. suggerit Theodoricus, Chrislodolum vocans hujus
nominis Sectindum, eo quod Cbrisloplwrnm vel Cltri-
LXXX JOANNES IV. slodorum nullum noverit. Dicit autem de eo, quod
Q U i<td t hts

rexil Ecclesiam sumn fclicitcr, infinitas tnbulntiones a Tlteodorlctis'

lleuterliorum in Catalogis Latinis invenitur, apud Paganis siistiuens : nam sua melliflua prssdicatione
Theodoricum vero sohis Agathonus. cum elogio, mullos convertebal, et laudem feliei fine quievit. De
qund Doctrtna e.t sapientia insiguis, omittbnsqite vuiuti- Thoma vero, quem Catologi immediate subjiciunt
bus oriialus, mirabtltter effulsit ; atque post signa vir- unico (quoin norainant) Clirislodoro vel Cbristophoro,
tutum, Deum Deorum devote ilesidertins viiere in Sion, aitTheodoricus quod sub eo inventa est Tunica
;

miqravii fehciter. De Joanne certius testimonium Domini, verbis acceptis e Fredegario quae constat ;

habemus ex Curopalate, seculi xi scriptore; qui ad ad longe antiquiorem Thomam pertinere, cum res
gesta
 IJISTORIA CIIRONOLOGICA. XI. III

gesta sit anno xxx Guntramni Regis, seculo Chri- seu Synagogas potias a?qne ac illnrum Ecclesias 1)
stianne JrZr& vn, et seculo vni floruerit ipse
Frede- diniit, unde mulii
Islanismum sunt amplexi.
e,r iis

ganus. Afleo iufelix Chronologus Theodorirus esi. EtJmUui quiijera maximo suo merilo enmdem passi
De Josepiio autem ait quod fuit vir snnctus, et iu sunt persecutorem.quem acl divexandos Christianos
ma.tima persecutione rexit Ecclesiam Hterosoltjmorum calumniosis delaticnibus et proditoriis commentis
VI mttllls lioir.s, flocnlits tit lanjien lis elecmostjnis. Fuil suscitaverant, Aureliis ex Gallia per ocoultas litte-
in mgolits ecctesiaslicis valde fe.rvidus e.t ege.nis lartjus, ras ei significantes, quoniam ntsi celeriits tlnmnm
taiulcm plenus virtntibtis migravtl. Sed haic tempe- Cliristiuncrum venerubilem subcertercl, sciret se tn et ad /empli
slas in magnam tranquillitatem eo moriente mutata proximum, Christianis regnum ipsms occupantilus, Iticrosol. ever-

videtur, per successorem, gratia maxima omni stoncm inducto

in aula peniltis dignitale carere ; uti refert Glaber Ro-
II ftol.its,
pollentem. dulfus, istius seculi scriptor, lib.3, c. 7. Xec Ache- t.li id merito
mum tantum persecutorem passi sunt Judaei, sed pwntu
LXXXIV HIEREMIAS seu ORESTES. omnes parae Europ-e Principes. Totum autem rei
in Oiiente et Occidente gesta? seriem describit loco

Cur utius
D
nus,
iversis hisce nominibus,
altero utuntur Catalogi,
quorum allero Elmaci-
unum eumdeinque
priscitato Ghiber, narrans quaoccasione, anno nouo
post nullesv.nuin, ecclesia, gute apud Hierosolgmnm
Utemt/ue videa
hominem signifioari vix ambiges.
Elmaeiuus Et sepiileriiin etmlinehal Domini e.e Snlealari'. nastri, eversa
tttr csse
Hicremtas,
quidem lih. 3, cap, b, sic loquitur de Azizo ^Egypti est fundttus,jussu Principis Babyionis ; a quo missi
Soldano, Azizits Bitta, Dominus .Ejt/nii, uxorem cuni iinperata fecissent, ipsum quoque concavtim se-
duscerat Cltnstiauam Mclpbiticam, ex qua et filiam pulcri tumulttm ferti tuiitibus quassqrti leulanles, mi-
susceperat : erant atilem ei mulieri tluo fratret, quorum iiiine valuerunt...Evtrso autem lemplo, inquitGlaher,
alletum, nomine Hieremiam, consliluit Pntriarrham post paululum quoninm
palttit, Judxorum nequitia
Hierosolymitanum ; allerum aulem Arsenium nomine, tanlum ne.fas sil palralum : utque divtiltjaliim est per
Paltitircham Melcltllnrtim Alcalnne el MitirX : atqne E
B orbem commuui omnium Cltrislimorum
universum,
hicum .l-.izo altqua-n Itabebant [amtUuritalem, quod consensudecrelum est, ui omnes Judxi ab itlorum terris
avitncc.li filix cjtts essent. Regnavit Azizus (quem rel civitatibus fundilus pellerentur ; sicqnc univcrst o.lio
Glaber Rodulfus mfra ait occulle Christitinttm fuisse) habtti, expulsi dc civttatibus, alii gladiis trticilaii, alii
ab anno dcccclxxx i ad annum dccccxcvi, et moriens flumitiibus necali, diversisque mortium generiltut tnie-
filium reliqnit tredecennem, Hakemum nomine : rempti, nonnulli eliam se.se div&rsa casde inicrcmeruul
hoc enim colligitur ex praedicto El.naeino, qui cap. ila scilicct, ut diqna de its ultifine peracta, ct.c pttnci
6 ejusdem lih. 3 ait, qnod anno Hegirae ccccxi (quein itlorum in orbe reperirentur liomano,
interpres Grpenniuscum auno Christinnx comparat) 188 Ceterum Ohristianoriiiii persecutio maxima
'

occisus ftitt II iketnttx, cum regmsset annos viginti quin- fuit in .Egypto sub ipsius Achemi oculis nam ut :

que et dimtliitm meusem, el nattts esscl annos triginta scribit alius quidam Chronoh.gus Arabicus, natione
scptem.Cum igitur in Lalino Catalogp legp Josephi .Cophtita, secujocirciter unoquam Elmacinusjuniar
successorem Orestem, tempore atjus Acbim Soldanus (quem Abrjhain Ecchellensis Maronita Latinum stthquo et
nepos Hierosohjmiim veniens, Ecclesias destruxit
ejus, vulgavitqae) Zacharias suffeclns Zacharias
feeit «(apud Alexan-
ct qualuor millia Itoinintim avunculumqtte suttm Patr. Mci
Pa - drinos Patriarcha, tinno dccxxviii Murttjniin (.'Era
tntt/ta passtis
triarchqm dii.cit iu Babylonem et occidit, inducor ut haec Diocletiani est, cujus Epocba constituitur in ntt. 1013,
creihim, non nisi unum liominem utroque nomine anno Christi cclxxxv, adeo ut hi •
signotur annus
signari, cujus apud Tlieodoricum Pauli, ex nescio Christi mxiii . Iititic ccru crudeliter persecutns est At-
quo auctore, hoc extat elogium vercsiinillimiiin ;
Itticltemns (idem hic est quem alii, omissa articula
187 Orestcs sanctus et Marnjr preitasus, illustrts Acltim cl Httkein nominant) ul sepicnnio luterc coaclus
getiere, qui conversus ml fttlcm Cltristi ex Saracenismo,
et tlreslcs fiteni, quamdiu
scilicet vixit tyrannus. Aliquandn
Murttjr circa profcrit in omnibtts virtulibus, ita nl ad summttm gra- leonibus fame laborantibus projectus asl, ttallain tamcn
au. I00C, dum Sacerdolii proveherelur. Erat euim filius prspo- ip-ii intulerunt noxam : ecclc tu: vero sitb en clausse snnt
tetttis Dttcis Abellina, qui defmcto S. Joseph pnede r mulio tcmptice, ncc quisquqm Miss \m cetebrqre audebat
cessore stto, electus in Puliiarcham Hierosohjmtlanx nisi ta eeclesta S. M.tciiii: etplurimis wcttmnis nffe-
urbts, strenue vixit; exemplum dans cunclis subdttis cii siini Cbristiam ub .Jlbachemo : qui etiain appendi

suis lene vteendi. Cutn gradltim de nrlttte

igtt-ur in jttssit cruces collis Chcistianorum, ct vifult capat collis
virlulem indies iret, iratus Soldanus .Jcltim nepas ejtts Judxorum. Juvat autem hic pariter describere ex
Jerusalem potenter intrarit; ac ipsum S. Oreslem eodem Chronologo immediate sequentera historiam,
Patriarcham, nolentem fitlei Chrislianx renunttare, specimen fjrvoris Cliristiaui, etiam tunc Alexandrise
flagellalum, lampadibus ustum et al trochlcas tormen- anlentis, quae talis est. Tandetn comprehcntltt Allia-
iatum, tandem po&l diversa lormenta conslanter talccaiu chemits Scribas attlse et noblcs Christianorum, eisquc
crudeliter marltjriztlum, decollavil : cujus festum cele- proposuit iiut fctein atnplecti Moslemaniciim aut neci se
sitbActiemo bratur xvn
Maji. Florarium autem Sauctorum
die. parare. Qai respinitleritnt ci, Oinnes sequemur scniorcm
nepote suo, manu scriptum, eodem quo Theodoricus scribebat Abwtagiahitm : quoni an ipse esl nosterprimas ct majar. et Sencx Pala-
tempore, xv Maji habet hosc Hierosolgmts Orcstt linus crttde-
: Ctli accersilo Molcstivimcain proposuit Alltacliemus
litcr c.esus,
Ep. et Mart. Babyhraem autem, quo abductum Pj- reliijniuein. Resjiiindttipsi seittoc Abuuagiahtts: Pecmit-
triarcham dicuut Catalogi, non aliam intellexerim tat mihi Catipha concedutque hanc noctem, nt animutn
quam ,<Egyptiam, Aleairam Saracenis, Cairum mcttnt consulerc passitn : cras autem dabo respansum.
Europasis vulgo dictam nam et Rodulphus Glaber: IHe autcm a.l siia,n profecius domiim, valedi.cit uxort
lnfra, Ammiratum Babglonis eum vocat, cujus ut ac ttbcris, et qttas eteenvisijnas ac sacrificia post ejus
mox dicetur jussu eversa est ecclesia Dominici se- obituin csscnt faclitri cotnmen.lavit, lotimque noctctn
pulchn; et raatrem ejus ait fuisse Cltrtstianissimam tllam in oriitionibus pecsolvcndis transetjit. Itluccscentc
mulierem, utique sororem Orestis seu Hieremia.. tlie Albuchemo sisiit. Cutait itle : Quid tibt. seniat
sese
Onuphrius Panvinius in Chronico ivlert ejus marty- Abunagiabe, dixit animus tuus? Domine tnt, rcponlil,
Hum ttsque ad
Cbristianoru ad annum Christi mvi; sed vero-imilius est nninuis m:ns optimns ac furtissitnus est in me fitle, et t
mortem.
*•'<• infcs ipsum differri posse ad wix, quando Tyranniis ille, retiqionc patrum tncorum. Tunc prxccpit Aibtchetnus
tissimo
; inquo (ut paucis Elmacinus absolvit) coucurrebant tit toris bubults miile iclus acctperct absqne ulla inter-
atheitmus et in^aniq, asavire ccepit. Affluit autem uon missiouc. Cum ilaque scptmtjentts icttbus peccussus
solum Clinsiianos sed et Julxos, ct templa liorum esset, dixil, Silio. Tunc mitites tdad Oalipham retule-

rutll
 EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
A Molesmanicam nmplectaturfldcm, ivent, ut ''i benefaciat, quiu bonus atque electus esl. I)
rutU, quiait ipsis, Si
acctohc d. i'.
datc ei bibendnm. Qtti dixervnlei: Moslemanicam am- [Ad Sepulmtm enim Doinini icit, intle venit ad Ecclc-

pleclere fldem, ei dabimas tibi lnbendnm. Qni respondit staiii B. Petri Aposloti. post liine nd lintinn B J/ieobi

17«.' Ifon. Jam Dominus metisJesui miki bibendum iledu. Gat '
iciint petrexit, atque stc more Apostotorum Deo ln Eitropam
Donnno nostro Jesu Cltristo servientium tramcunn,
Ei viderunl milites barbam ejusel labiaaqua madentia; tic ctrcuit
totum orbem, et uon Ital/uit comitcm Jesiim Cliri-
slalimque tradidil spirilum. Quodeum relaiumesselCa- nisi

liplix, di.ni : Perculile illum donec coniplebiinlur mtlle stnm. Ut magis stupeas panem iton iiittndiieueit. nec

ictus : et percusserunt rum trecentis ictibus post ejus cavnem, necatlipein, neque euseiiui, ncc ovti.] Qnictm-
mortem. qne enjti hnpcralor siue Rcrvel Hegina, sive Episcopits
sive Abbas, seu Comes sett Marcltio, vel qiticnmqne

LXXXV THEOPHILUS. Chrislianus, amore Christi sibi benefecerit veleumde-

fenderit ei vtani ei ostcuileril, quia non scit tinguam, sit

LXXXVI NICEPHORUS. 1'cnciltctus a Patre, 1'ilio, sanctoque Spintu. Conservct

eitm Dominus in oinni opere bouti, lienedicnt. et sttncti-

Iresti proximus successor in Catalogis ponitur ftcct Puler; indiejudieii ad dexteram Cln-islus collocet
Rcstaiiratur
Theophilus, de quo ait Tbeudoricus quod rexit /<•//- ciini eleetis, qmttetiits possit nutlire, Venite Benetlicti
Ecclesia satictl
Scpiilcrt tpso citer sanctam suam Ecclesiam t
in grandi pre&sura et Patris mci clc; confirmet Spiritus. ct verbiim Dei
quo eversa miracults corde pcrceptitm atque incommutabiliter teneat, ut ab
paupertate : cujus tamen vita, virtutibus et
an. 1009.
pleua, per Ivlnm Terram-sanctam rcfulsit. Post Tlieo- iiiiqitissiino diitbolo non possit uvelli. Qiti vero sibi

philum NlCBPBORUS, in MSS, catalogis perperam malefecerit, vel eum iiijuiiaverit, cum dumnatis pereat
Nichipolus el Achiophilus : qui similiter laudatur ut in xtcruuni.
vir prasclai its, qui Ecclestam rexit in magna sanctttate, 191 Has litteras credo Symeonem Grreco sermone tpsoqite mor-

ac multos gentiles ad fidem perduxit. Memorabilius et sciiptas babuisse apud se, cum raoreretur; quas qui (tto rescrtbu
qaiii sctat
cerlius etiam est, quod in utroque Catalogo dicitur, deinde Latiue reddidit, videtur de suo adjecisse pe- ile ejits tje-

quod ffic rexdi/icavit prse&entem Dominici sepulcri regrinationis ab eo susceptffl ordinem ac modum , nrrc et vita.

Ecclesiam, Etenim Elmacino

Achim Sohlano favente. quein propterea secrevimus acontextu reliquo per E
teste, erat Soldanus inconsians in omnibus smsnego- ha:c signa [ ]. Cum autem ille jaui claresceret mi-
tits preecipiebat rem ahuuam, et diligentissime in eam
: raculis, ac dignus videretur cujus cani.nizutionem
incumbebat : mox autem ub ea recedens, pari diligentia Mutinensis Episcopus Varinus et Bonifacius Marchio
destructfoni ejus Uisistebat. Et similiter agens circa apud Bonifacium VIII postularent unus ex iis qui ; ,

Cbristiauos ac Judaeos quos vexaverat, mutata deinde causam Romre egerant peregerantque, Vitam con-
sententia dedit eis qui ad lslamUmum defecerant, eidem scribens , Parentes, inquit, S.ncii uoti novimus; sed
renuntiare, et nermisit eis restaurare templa sua, Cum sicul rcvereiiilisstmtts Arsenins, Hierosolijmon.iii Pa-
autem Rudolphus Glaber scribat, quod eodem anno triarclia, sibi notus et famitiarissimas uobis per episto-

wix destructa rueritsanti Sepulcri Ecclesia, etccepta lam reiulit, Magistri mititum ftlitts fv.il. Ei caput pri-
resedificari ; recte dicetur Theophitus, qui Oresti niuni hniens, llttc usque, ait, de beati vtti Symeonis
successit, perquam brevem habuisse Episcopatum, diijna conversalione, qualitVrimprimis liujits secuiipom-
paucorunique annorum; sic ut sub eo coepta restau- pas deserttii , vel qnatiter monasterium peliit, referente

ratio, a successore Aicephoro potissimum promola nobisper epistolam venerabilis vitse Arsenio Hierosolij-
perfeotaqoo fuerit, unde huic etiam tota adscribitur. lano Patriarcha compendiose digessimus. Vixitergn post
Quoraodo autem id factum sit, describit liisce verbis Symeonis mortem, fortassis et pnst canonizationem
Glaber. Eo-lem anuo divina propitiante clementia cojpa Arsenius : sed cujus reuerabilis Vitn laudatur , liunc
mater ipsius Pruutpis, videlicet Ammirati Babylonis, suspicari possis ea funetum fuisse, cum auctor scri-
mulier Christianissitna* nomine Maria, rexdificare beret.
Christi lemplum, jussu ejus jilii eversum, politis et 192 Porrosicut Aisenium huncex S.Symeonisvi- in. 1033
sub Jortlaiio,
quadris lapidibus : nam et vir ipsius, quasi alter Nico- ta eruimus; sic ex Glabri Radulphi cosevi historia lib.
F
demus, pater kujus sciticet de quo prassens sermo est 4, cap. 6 habetur indubitata notitia Jordani. Verba
habitus, occulte Christianus diciturfuuse. Tunc quoqu» ejus sunt : Jnno incarnati Vcrbi mxxxiii. ex universo
de univt rso terrarum orbe incredibilis hominum mulii- orbc tiim mnumerabilis multiludo ccepit conflueie ad sc-
tudo exuttanter Hierosolymam pergentes, domui Dei pulcrum Salvatoris Hierosolijmis, quantam nutlus ho-
resl urandse plunma detttlerunt munera. miuiini priits sperure polerat. Primitus enim ordo iitfe-
rioris plebis; deiiule vero mediocres post luee perma-
;

LXXXVII ARSENIUS. xiini quique Reges, Comites ac Prscsules; ad ultimum

vero, quod numquam conligerat, mutieres mitltx nobiles
LX XXVIII JORDANUS. citm pauperioribus illuc peire.reruiit... Eodem tempore
Oilolricus Aureltonoriim Piwsul
Arsetiiiisatite
D
dorico,
Theo-
-unt hi tluo Latinis Catalogis, aeque ac
non ideo lamen rainnsnobis constat deeorum
narraverit non prseln-miltendum videtur
lierii uubisqiie

miriiculttm.Die tgilur magni illius Subbati quo itjnis

itluc pergens, qttidvi-

an. miidedlt ,

Formatas ajtate siquiriem, proxime post restauratam Hiero-

: mirabilt Dci potentia veiueus ub universo populo prw-
S. simtoni,
BOiymitanam Ecclesiam, sedisse in ea debuit Rcve- stolatur, iln eiini ceteris idem Prsesul adslaliat. Jttmque
rendUsimut Arsenius Hierosolymorum Patriarcha ante die ipsit iu vespertitn Iraiiseuiite , repente penes boram
annum mxvi. Tali anno etenim sub septimo Kalenda- qua spcrabittur , adfulurus
unus Saracenorttm,
itjnis

rum Augusti, Indiclione xiv, Mutinea obiit S. Symeon scurrit impudentissimus, ex plurima ittorum miiltittuli-
Armenus, post eremiticae vitas sub S. Basilii Regula ne, qttx aitiiuatim una cum Cbristianis semper adesse
Bxercitationem in Palatstina, paulo ante trangressus solet, e.cclamavit, ui Clnistianis mos esl citm primutn
in Europam, cum ipsius Arsenii Formatis, utvoca- videtur, Agios Kijrie cleison , cl cavillanter cachinnum
sucer lijnis
bant. hnjusmodi tenoris. ln nomine B. N. Jesu eniii.il. e.itrnsaqite manu ariipuil cereum de manu cu- calttus itii-
Chrisli Naxareni, atque sanctissimi ejus Seputchri, a justtuin Christiaiii,un[tigere lentans. arreptus petratur.
Qui illito
me indigno famulo suo custoditi. Ego Arsenim, rton u dxmonio, lurpiter nimium vcrari ctepil : quem prose-
meis meritia Patriarclta Hierosolymitanus, firmo signo qnens Cliristianus ceretim
; ille vero tortus abslulil
saucii sepulcri, omni Ecclesise Catholicse suliitent et accrrimc, proiiniis inler Sarucenoriim manits expiravil.
pttcem : prrcor autem ad quorum partes Symeon istc, Quod fitclum omuibiis in communem terrorem immisil
monaclnts el sanctissiruus Cbristiantts otque Ercmtta Cltrislicolis tttmen gaudium et exultulioticm prxbuit.
Stalim
 HISTORIA CHROISOLOGICA
Statini vero, tit assolet, Dei virtute erumpens ignis mo,
et oclo primis Latinorum eorumdem Pafriar-
ea\
D
ttna lampadarum, quse septem ibidem pendere ccriiun- chis, liquidiorem veritatera ex ipsis bausturi fonti-
tttr, cursiin erucluiniihi ceteras iiiflammavil. Quam bus, bellorum scilicet sacrorum scriptoribus simul et
eimni cmn suo oleo pr.cfaius Episcopusemensauri libra actoribus qui tamem quia uniouique al manum
:

a Jordano, qui nmc praerat Patriarcha, secunt ielvJ.it, sunt, solam fere chronologiara proponentea
ob ocu-
VIDE APP.
alque in sede propria reponens plurima iufumis coniu- los, abstincbiraus a prolixiure rerura a singulis
ges-
T0M VII MAJI
.
Itt bcncficia.
tarura_conqtiisitione.
KOT. 13"

LXXXIX SOPHROMUS. LXXXXI, SIMON.

LXXXX EUTHYMIUS. I^ertabanl inter se Saraceni ac Turci de imperio
• Irientis, interim dum Occidens convilia. pecuni.is,
JJopuromus , inquit Theodorieus, rexit Ecclesiam arma, viros conferebat certatira ad natalem Chris- Simon Grstco-
Sub Sophro-
ffierosolymitanaminomnipcrfectionesanctitatis.Suhip- rnm ultimut
ti terram aturpissim irum
nio an. 107G gentiura servituteliberan- 1098 In Cijpro
jerusalevi so cfferbnil grnvissimapcrseculio Chrislianorum 111 Ilie- dam. Sed tantorum apparatnumfama difficulter po- morilur.
capitur a rusalem etTerra sancta. Sed ea resnon cessit impune tuit consolari eos, quibus propter id ipsum majores
7urcis
Saraeenis siquidem (ut Catalogi Latine expresse
:
indies fiebantangustiae. omniasuspectantibusbarba-
liic scribunt)/mjus Patriarchae lempore. , Titrci expu- ris : maxime cum jara non famaaudiri tantum, sed
gnantes Jerusalem Sararenos occiderunt, Chrisliani re- ipsa Principum Chnstianorum virtus ac fortitudo vi-
manserunt. Elmaoinus, huic eladi testis coaevus , ad deri coram et sentiri ccepit; debellataque Ni ea ei VIDE App. :

annum Hegyne Saracenica; cccclxix, qui Christiano Antiochia, Hierosolymis immineret; uti ea fuse de- TOM Vll MAJI
mlxxvi respondet scribit quod Isarus, Emissa Da- NOT. t4"
,
scribuntur ab illius belli historiois coanis et. pluri-
mascoque et suhjectisregionibuspotitus, in /Egyptum mum rerum testibus oculatis. Tunc, scilicet anno
ipsam magnb ausu moverit; sed poputus Aicnhirx , Simon, ultirao in Catalogis nominatus. ut
mxcviii,
cum militaribus copiis juncius contra Isarum prodtit ,
Albertus Aquensis lib, 6, §. 39 scribit, Vir sanctis-
,

eumque superatum m [uijnm verlit, eiiamst mitli.i secum simits aiidilo advenlu Chrislianoritm et sedc circa
agmina duceret. Grassttlus lamen fuit in ilinere. Ramu- mania Antiochise, profectus esl ad insulam Cijprum ,

Ix ei quemcumque superarepotuit, occidil. Tum Hiero- propler minas Turcorum el imporlnnilalem Sara cn„-
rosolijmas concessil, nbi trin hominum millia peremil, cl rum.Fuil quippe mr graiid.rmts etfidelis Chrisli servus :

e.x improviso Judicem cl Noiarios. ctimcoram eo vcnis- qtii a prxdicta infitln plurimu caritatis doua Duci Go-
scnt, inicrfici jnssil, indeque Danmscum profeclits rediit defrido ceterisque Principibtis misil, initio obsidionis Je-
Pari ergo quo prior Sophronius fortuna, etiam hic rtisalem... sperans stib iisdem adhtic pacifice et secure
socundus vidit mutatum Urbis sancta? statum, ne }ue ad Scpulcrum Domini noslri Jesu Chrislt prseesse ac Vrbe a
diu videtur superfuisse ihristianis
siquidem post eum adhuc ; deservire. Sed itlo.tempore obsidionis, in prsediela insu-
rccepta.
duo sederunt, priusquam Latini Principes sacra ar- la ej- liac luce subiracto, Ecclesia stto Pastore viduata
ma intulerunt in Syriam, seculo hoc xi exeunte , remitnsil. Quapropler consilio inter Chrislianorum Prm-
ductu Godefridi Bullionii. Suecessit autem Soplironio cipes habito et sxpius discussa qtiis lanto viro'sitcceile-
,

mortuo primus juxta Catalogos Euthymius; de quo ret, iioii est repertus aliquis lanio honore et lam tlivino
morito et verissime dixerit Theodoricus quod in regimine dignus ideoque dilatio facta
, : est. Tantitm Ar-
grandi tribulatione rexit Ecclesiam suam. Atque hic et nolfum de Rohes, CancellariitntsanclvHierosolijmitaiix.
Theodoricum et Catalogos tantisper missos facimus Ecclesix, Procuratorem sanctiiriim Reliqniaritm et
pro sequenti Simone, Gr.ecorum ante Latinos ulti- vide APP.
Custodem cleemosijnnrum conslituerunt. TOU. VII MAJI
NOT- 15"

PATRIARCH^E LATINI.
I DAYRERTUS.
Arnutphus de Aruitlfi
Patriarch x Variant
et judicia
principiis, uti aflectus, sic pere. Idem, cor.ciliata utcumque pace, honoratus
vices gerit.
scriptorum, quae nolumus exarai- tuit illustri illo accepti divinitus luminis miraculo,
nare. Hoc certum natalium et iti-est, vitio quod sacra Paschali die propemodum desperatum,
ueris non satispudice facti nota diffamatum, tandemque multis lacrymis ac precibus fusis in sacri
etsi ab aliis protruderetur ut Patriarcha legitime Sepulcri ecclesia obtentum, prolixe describit quiad-
electus.aplerisque tamen toleratum dumtaxat, tam- fuit,Fulcherius Carnotensis.
quam Vice-patriarcham , donec Romanus Pontifex 190 Recrudesrentibus pistea inter Regem et Pa-
coqite pttlso
Ecclesiae illi providoret ; postmodum autem ita se triarcham simultatibns tandemque in apenas ini •
anno 1103
,

gessit, suseitandis inter Reges Patriarchasque dis- micitias et rautuas accusationes erumpentibus An- iiitnidilnr ,

cordiis , ut omnium linguis calamisque perstringi tiochiam ad Boamundum profugit Daybertus auno El"cmarus,
vidb app,
meruerit. Absit igitur ut primum inter Patriarchas Rex
"W Vll MAJ
mciii. aiitem, prxdkti Arnulfi seductus malilia, ap-
NOT. 10" Latinos iocum demus ei, qni utinam neque tertium posuit itt pejus faeeret. Qnemdtim enim simplicem ct re-
tenuisset Priraus nobis erit Daijbcrtus, aliis Daimber-
I
ligiositm circumveniens Sacerdotem Ebremarum no-
,

ttts,autetiam Dagobertus, Pisanus Episcopus, Sedis mnie, in Scdem intritsit Episcopalem cunctis qmdem
;

Apostolica? Legatus qui ut eligeretur, auctorera boiieskv conversatianis merito acceptum, sed
:
tiui in hoc
fuisse ipsum Arnulphum scribit Guibertus, Abbas crassam
, iiimis et supinaminventm csi Iribuissc tjnoraii-
monasterii S. Mariaj Novigenti, historia; sua? Hiero- tiom, quotl vivcnte Domino Pntriacclta licere sil>i cre-
solymitanffl lib. 7 § 13, Ab hoc Hierosolymitani Re- debant sedem cjus tisurpare. Ita WiPelmus Tyrius,
gni ravestituram suscipiens Rex Godefridus, consti- lib. 10*; 26. Navigat interim Romam Daijbcrtus, et et hoc deposiio
tuitnovo Patriarchte dotem, eidem a suamorte con- Pontificia sententia restituendus revertitur anno """" "° 5
signandam; cujus caussa Daybertus adversarium Mcv. Quo audito Ebremarits quoque Romara properat
mox sensit Balduinum.Godefridi fratrem et succes- ubi aliud impetrare non potuit, quam ut secum mit-
sorem, compulsus in montem Sion se privatim reci- teretur Gobelinus Arelatensis Archiepiscopus, tam-
quam
 XI.VI
quam Legatus Apostolicus
rue. Qoi tjiridem Legat.us,
tali imiulgens, C;csaricnsem Ecclcsiam
ooncassit
no cedere, licet Daybertns
sana; nuntiarotur.
EPISCOPORUM HIEROSOLYMITANORUM
, de tota causa cognitu- moribus multo nobittor, Stcphanus nomine, Abbas S.
mir» Bbremdri simplici- Joannis de. Falleia, qui locus in Carnolen\i urbe. habe-
ei habehdam tur, Ordinis D. Augustini, ab Ivone Episcopo insti-
: Putriarchatu autem illum voluit omni- tutus anno mxcix sub primo Abbate Alberto, cui
in itinere mortuus Mes- mortun suffectus hic Slephanus per Urstim Abbatem
S. Dionysii D. Rernardo soripserat, suggeri stbi a
cogttationibus, desercrc. patriam domamque cui prxerat,
II fiOBELINUS. pergere Hierosohjmam, vacare deinceps Deo,vivere sibi.

Ideoque vir sanctus scribens epistolara. lxxxii, fru-

III ARNULFUS. stra suadere oonatus erat, ne putaret a Deo esse de-
siderium tantum, neve vellet spe incerti boni eertum
tnstmudum wro, CUtn de substituendo /fierosohjmila- inire malum, et zeque certum dcserere- bonum. Nempe
Sttfftcltur
7ix Ecctesue Patriarclia Ctcrus ac popultts disceplaret, ut Michaeli Arcliangelo, liberationem populi Judaici
Gobelmus;
itt Dnminnm Gobeimum uiiiuiiuiiier conveniunt. ffoc petenti, restitit coram Deo Angelus Persarum, po-
ettnm malitiose prxdtctus ,/rnuifus dicitur constnuisse, puli sibi commissi utilitatein attendens; ita et san-
nb liouin siw.i et decrepitus in iliaSedediu vivere non ctis viris non raro accidit, diversis ntrosque ferri
posset, quemadraoduno scribit idera Willelmus Ty- studiis, sed eventu demum ipso monstrari, utriufi
rius 11 § 4. Moritur ergo anno mcxi Gobelinus
lib. consilium destinationi divinae conformius fuerit.
aliis GibEtinus, eiqveArmdfus ipse substituitur. Hic

una quidemparte rollgiosi zeli latidem captans, Or- VI WILHELMUS.

fum Armtl-
dinem quem primi Principes studiose et cum mutta
fusan.UU ,

deliberatione constitueranl In Wcolesin ifierosolymitana, VII FULOHERIUS.

Regutares Canonicos loco seoularium introducendo
E
}•
commulnvit : cx altera parte hypocrisim suam mani- iVini" deinde mcxxx mnrtuo Stephano. successit 1 1 30 II ilhel-

festara fecit, nepti s«*( nupturea Eustachra Grener, D. Wtllichnus, Prior ecclesix Voiimna sepulcvi-, vii' mus, i/uiantea
Dominn pa- simplex, inodice ItUciatus, forma decorus, moralitate Bremita cum
Sidonia acCaesarea tnifiuens ecctesiastici
Goupetlo,
tfimonii vptimas popttoitee, Hiericho cum oitmibus per- commeiidobilis, Flamingus nulioiie, de loco 1/111 duitin-
tinentiis suis, cujvs reditus quinaue miUium dicitur au- Mecine, Regi reijnique Prineipilnis ct poputo universo
rcorum -.
Regem ctiam ad hoc impellens , ut vivente plurimum corus, uti eum describit Tyrius libri prse-
uxore siui atiam duceret lta malis nrtibus quaesitum citati cap.26. Hic estille Wilhelmus.dBquoHistoria

P&trioTcliatunv, pejoribus stabilfvlt. Licet enim ab Pra;latorum monasteriide Fontanis, anuojiccscripta

qiiunins Aransicensi EpiM.-opo, ciini potestate Lcgati a latere a Peregrino lbidem Abbate, et nuper in Tomo 10
Indignus: advitara ejus Bjtaminandam missojjutiicialiterdepo- Spieilegii Acheriani edita, narrat, quomodo ipse vir
situs fuerit anno mcxv: tamen, in suissolitis pvscsti- religiosus ac Lamberlus quidam Mites
Cterieus, et
giii ftduciam itabens, ad Ronia?iam perrexil Ecclesiam : Flandrcnsis, aliique nonnulli ibidem nominatim »x ;
nbi Domini Papt& religionem Uandis cnrumvenit verbis, pressi, adhser'entes Gaufrido cnid.iin. primo arl Fon-
remeunsquc ad proprid, Sedem obtimut Rierosalymita- tanas Eremita? in Turonia, ilederint initium looo
iuiiu, ,'iidt'in i/ivendi lieenlia, qua prius merttcrat depo- illi, qno anno mcxxxiv instituta est Ordins Cis-
in ill jiritno
Hiprosohjma
stttionem, iritmtt Tyrius lib. II §26 Obrinnit autera terciensis Abbatia Dieitur autem ibidem de eo
adventu
eum usque ad dbitum Balduini I : cujus mortem an- quiddam diijnnin solenni recordulioiie. Quod scilicet vnraculo
no mcxviii obitam sua ajgritudine subsecutus, spatio inspiriilioiie dtciua, iactus a.iwie conlis nifrinsectis, /tonestatus,

trinm lieldmumbii niu nuile liuhuit ; et quamvis a?ger pelirit liceniiam a Domino Gaufrido ct Tiironensi
ipsa Resurrectionis die B.ihluinum II consecravit in Aicliiepiscopo eontli Hierosoliimain ; et sicttt petiit ha
ViDE VI BOFRA
Regem
paucosque post dies-expiravit, ut plenius
, btitt ct abut. Quando venit ergo sacri celebrolia snbbali

NOT- 18" exponit Albertus Aqueiysis lib. iicap. 29 et 30. Pascltx, accessit cuut tetcns ftdchbiis nd Sepulcritm
Domiiti, rolcns iiferesse coiisueto uiraculo, quo dalus
IV GORMUNDUS. ignis diviniliis dla die pr.rsentes solebot omni anno re-
creore : el cumtis videntibtts qui aderanl et pra gaudio
V STEPHANUS. mirantibus, cereus ejtis divina virtule ardetts et lucens
apparuit. litqtiisitus aittem 11 mojoribtis, quis esset el
dcin
1118
(in

(lor-
M. yorlito Bnlduiiio et Ariiitlfti Pntriareha, sicut idem unde iidvenisset, coiifessus est et nonnegautt, se.^sse de.
Albertus prosequitur, Gurmundus,vir bon.it concctsa- Gallia, el Ittic advenisse a Turonia, et quad essei de
mundus,
tiinus, ab 0111 ni Cleroel yopuliin Palrinrcham e/igiltir : Fontunis errmiin. Haec Poregrinus, utique ex t^la-
el consecrittus a sanclis Ponttficibus n Calhcdrom Epi tione eorum, qui viventibus Gaufredi sociis fueTant
si opalem jBtusatem inerltit obtiiiere. Tyrius quoque lib. ad religionem admissi. Corrigi porro debet quod
Cnnoiitcis S.
12 eap. 6. Morluo Arntllfo II ierosoltjmorum Patriar- seqnitur : quia vero nnpei abiernt Pairiarcha et udhiic Seputcri se
cha , viro inouielUsitno ei Officii sni sanclimotiiam ne- vacabal Sedes tlla, lanto miracnlo coinmoli Clerns et atijttnxevut
gliaente, sutisiiiulus tjsl virsimplex ac timens Deum, na- populus, unauimi concordia eum iu Palrtari hoin pro-
limie Fiunitts de Episcopalu Ambianensi de oppido tinus elegerunl. Si miraculum praedictum immediate
Piaqueniaco ci.jtisdolois et merilis etiam, ul cretlittir, prascessisset electionem, nulla illud ldstoria tacuis-
multit iititgnificc nd Pcgiii cmisolntionein 11/ierari digita- set. Existimo ego illo miraculo factum esse, ut a
tus est Dominm r inter quffi meritocenseri debet Or- Canonicis Kegularibus Sepulcri Dominici suscipere-
dmis Templariorum instiiutio, ab ipso fnrta et tur, inter quos Sacerdotio initiatus, primum eorum
Tyrio descripta ojiwlem liliri cap. 7. Guarimundum Prior, deinde post annorum aliquot spatium factus
vocaut aliqui ipse se Gormundum propria manu
:
sit Patriareha. Qtto attdilo Fralres de Fonlanis ga-
suliMTilni pactibrri irUer Venetos et Principes Hie-
visi suitl guiitlo mugiio vatdo... Post lta:c pra-dictus
rosolymorum. anno mcxxiii, qwe apud Tvrium
initas
Lamberlus, cuttsa visendi sanclti loea, udiit Ilierasolij-
in fine libri 12 extat. Mortuus est autem quintopost
tiiam, cum desiderio videndi Dominum IVUhe.lmum
anno, scilicet nostvm, ex morbo contracto in ob- Pulrinrcham
,
: a quo cum Reliquiis miineribusque ad
sidionecujiisdanicastri, quodprsedones quidam, Ec-
viur 01 BOfBA Fontanas redire jussus, rediitpaulo ante quam soli-
" i.' ercptuin, violenter teuebant.
XOT. 19 eli
citantibus Fratribus acquievit Gaufridus, «( se el
I
<?-, ste
109 Huic sttbsiiitttuscsl. iriquitTyrius lib. 13cap. sttum loeum transferrenl ad altqneni tjidinuin tunc
phunits, 25, rir t/uiditnt. set undum earnem nobilis, sed ita et disciplina fiorentium, quod (ut dixij anno mcxxxiv
factum
 HISTORIA CHRONOLOGICA
faetum, confirmat, pradieta omnia intelligenda csse N. Priore cl universoCananicoruminibi Deo famulan- D
de nostro IFtthehno, sed sub ea quam indicavi eor- tium Conventu, salntem et dehilas orationes m Christo acctohe d. p.

rectione. offerens, rogansque ut S. Canonico epistolae la-

201 Porro secundo hujus Patriarcha> anno, Bal- tori, ob reverentiam Dnminici Sepulchri, auxilium
Falconem
ftic
iluinus II Rex dccidtl in qruvem riimis inftrmitatem, largiri dignaretnr,eiqueconcedereHospiule quod-
ji.
coronavit
et habitum reliijionts assumens et vitam vei/uhrempro- dam, sub protectiune alarum suaruni, ubi ipse att/ue Baldui-
1 1 3?,
fessus si viveret, irndulit s/iuitum. Sitccessitqtte in re- Patriarcba suique Canonici refugium habere pos- "«" •
ijno Diimintis Fvlco gener ejtts, Comes Turoncnstum, sent. Postea annfl mci.mh, pro Balduino absque li- """"•'
Cenoinattensiurn et Andcqavensiuin, cui prseilictus Rcx beris extincto, Rngem coronavit ejus frafrem et sibi
fdiom suum primogenitom Melisendem dedernt uxorcm, cognominem Amalricum; eumdemque cnm Maria
et cum eadem, in die. Exaltationts sanctse Crncis in conjuge Constantinopoli adducta, rursum inunxit an.
ecclesin Dominni se/nilcri, n Dominn Williclmo so/cu- mclxvu. Hujns Regis Amalrici variae etiam epistol*
ntter et exmore coronalus ct consccrntus est : ita Tvrins extant una cum epistolis ipsius Patri.-ircme qui
VIDE AFP
:

UAJl in fine lib. 13 et initio 14. Idem Tyrius h"jus libri mrsum, praedicto Kege defuncto, Balduiniim IV,
TUM VII
"
ItOT.
'*
U 14 Nne et initio 13, n:\rrat, quomodo per hojus illias filium ex priori conjuge; propter afnnitatem
Baldulnum ejusdem Willielmi Patriarchoe manus, anno mcxlii, priusqnam ille Rex fieret separala, annerum trede-
d
3 ainio 1 1 W :
Rex Tnlco ttimtilatus ejusque (iliiis Baldninus III,
; cim adolescentulum consecravit anno mlxxhi.
r.nnorum tredecim adolescens, fuerit cum matre
coronatus. Denique ipse Wilhelmus, ut dicitur cap.
7 Okit v kal. Oclobris, Ponlificittus ejus anno xv
1 :
PARERGON X.
anno mcxlv sub-
(.,/ poslinoiliiin. siiliscqiieiiteJiiiiuario,
Latinorum in Carmelo Priorum initium, ad
.,,„ etftt Domtnus Fulcliertus, Ti/rensis Arcliiepisco
ftitums esl
principia hujus Patriarchx referendum.
Fittificnus
pus. Hujus consiliis adliortafi busque effeclum
071, 1 1
'i0.

potrssirtium est, ut Cbristiani rem atggrWSi arduam ijeu verum sit, quod Sacer Ordo Carmelitarum ab
•
po ne impossibilem, Ascalonern urbera, per annos Elia Propheta institutus fuerit, et ad hsec usque
Jo. Grossu
quinqtiaginta et amplius, postquam Dominus Terrae tempora per successivas generationes propagatus, dum 6 frio-
promissionis partes reliquas eis tradiderat, adhuc sicut volunt ipsi et ego libenter probarem 'si pos- rem Simonetn.
resistentem et aemulam, obsederint, et septimo de- ssm sive, quod plerique malunt creilere cum Car-
;

iiium mense, die Augtisti xn, ceperint anno mcliv. dinali Baronio, suum exordium sumpserit seculo 1

xii extra controversiam est, quod status is, quem

;

VIII AMALRICUS. Ordo habere ccepit 'n Terra Sancta sub Latinis
Prioribus, ad banc atatem omnino pertineat. Quse-
/\_nno Patriarchatns sui xn. Christi mclvii viam ritur annus et Patriarcha, cui tale initium adscribi
nniver.-as carnis ingressus Fulchcrius vartiam morte debeat: et utrnm ego in Aprili rerte ChrOnologlani
sna sedem fecit. Couvciieri.nt ergo II ierosoh/mnm '

ordinarim, incipiens ab anno circiter mclv, qu.indo

cl ttn 1 157 Kcclcsiuium Prmlmi, ut de SB.bstittt.endo ttint.r Sedil
Uutlliiciis
Antiochia pulsus Antiochenus Patriarcha Avmeri-
-tnltsute, secundum stotuta Canouum , traclarelttr. rem actam scribunt Carmelitse,
cus, cujus auxilio
Factum est aulem tit dicititr, quod contra Juris reqn- honoratum exilium rln -ohar in P.ilriarchttu Hieroso-
lam jier intcrvcnttim Dnntinx Melisendis quom
l.is,
Ivmitano, carus 1'rincipibus et Pnelatis oranibus. Si
Domincr Flaittheisium Coiuiiissx Siinfllie, sororum Joanni Grosso in Viridario crediiniH, nirais sertim id
Itegis, eleclux est. D. Amalricus, txelesise Domiuici fuerit. Nam secundum ip^tim, it, mio genuino con-
Scpulctt !'nnr, intionc Franciis, ile Eptscapatu Sovio- textu Francofnrtcnsi lectuin, setxtm Rnnr, poet Ber-
mensi, ile Ojipt o Xeelln ; ctr cominode litlernlus, scd tholdum, Brocardnin, Cvrillnm, Herfhoidum, alte-
stmplc.c niniium ct poine itiulihs. Promotus autem
est rum, atque Alanuin, fuil Fc. Simon Sinl, nuliotic
contriidiccntibus ct appcllationem voces exhibeitttbus Atiqlicus, qtii [anno Domitti mcc, lempore Innocenui annti L300
i':c.nc<nsi Artlttepiscopo adscridu.
el Eptscopo Belltlccniia : Papte III. onno suo ;u, Ordiitcm ineepit rcjere, quem)
Initilcmqne. Sedc /mlittis, D. Fdlcrico .lcconenst Epi- tliiinqittiijiiitti Inttdtilnhter re.cii annis, cl in ,rtnte cen-
scoj/o netjolium ciininiiltit qui ml Romanam accedcns tnm annorttm obiit, nutltts clarcns miracutts itt vita et
Ectlesinni, apnl D. Hndrianum, nlisetititnis iidccr.n- in mocle. Obiit autein anno mcclxv die xvi M.,ji,
riis.... eidem graUam Romanir. Sedis obt.inuit; et Pal- quando plunbus de eo agendum erit si ad utaiius
hunt, jilcniittdinciu vidclirei PotUifkaiis n/ficii, secttm nostras perveniat Vita qiise dicitur, scripta a socio
iftttlt' cedie.ns. Ha?c Tyrius
lib. 18 cap. 20. Sed si Joanne Swaninj.dilotio, in tablino Cunventiis Burde-
iii piomoccn- :ul Kegni negotia trastanda vel
ni.ijura Ecclesire et galensis extare. Idem porro Grossus, sicut Sitnoni
dis piis opcri- promovenda parum idoneus fuit Amalnens, fuit in dat annos regiminis i.; ita Atano deces^ori adscribit
tnu sidiitus,
parvis suiequetenuiuili congruentibus minister fide- annos vi, Bertholdo secundo annos xxvi, Cyrillo
lis. Wam interepistolas Principum, quse inler Gosta
xxvn, Brocardoxxxni, Bertholdo primo xlv, quilms
Dei per Francos excusa Hanoviie typis Wechelianis simul sumptis et ab anno mcc sursuin ductis, habe-
lo!. 1 172 incliuaiitur, dua3 inveniuntur, sciliccl v et
tur numerus clxxvi anuorum ante Simonem iraque :

vi, quas A. Dci gratia sanctte Resurreclionis ecclcsi.r pcrduciturinitiuni Bertboldi primi ad anntim mxxiv:
Patriarcha, scribit tarissimo io Chrtsio ftlto Lutluvicn, quod tam est cogitatu absonum, quani consonum
eadent gtatia tltustri et vietorioso Francorum Reqi ipsius Grossi Chronologiae, qua statuit Carmelitas
jam inde ab anno mcxlvii, quo hic Hierosolymis fue- usque ad anuum mxxiii niansisse in priori eo quem
rat, sibi noto; apprecans ilh servuri ob eo qui dat descripserat statu, et sub regula S. Basilii, quam )„, t , a ni om-
salvtem Recjibus, et cunclorum hosttum Inump/iuni. Et lempore Adriani Pu/t.r I, servitndum eis dederal Fr. m tm retrudtt
per priuiam quidem dictarum Fpistolarum commen- Jonnnes Eiemilu montis Ciicmrh, I\iiili/iraltis aiinn atl "" ,l1 - 3 •'

dat Fratrem, quem pmugtems lapnsi cxtra muros Je- vni, id est Christi nrcLX.xix, ab eodcm Papa assttai-
rusalem pro sita neccssttate Iransmilluni : altera vero filtts in Putiiurcliam Iliernsohju/ihiiiuin
I. Episcopum Paneadensem, ad genua Ivegis acce' 204 Ornitto cetera infelicis istius historici et i errorc
dentem, n( calamitalem el mendtcitntem tdnlx et tnm chronologi errata, sed omittere non possunr, quin lit ecliliotie

rcvcrciidissimic Ecclest.-e etdcm insiiiiiel. Sed et deci- noca ttmi-

nioneam Lectnretn, nihil fere illoruin contparere in
miita/o.
mam nonam dictarum epistolarum ipsi tnvictissiiiio Novo SpeculoR. P. Danielis a Virgine Maria, sed
Francorumque piisstmo Rc/ji scribit ipsa A.. Sancls; in tota 2 Viridarii Clave n.ulta alterata, multa oinis-
Dominiom Resurreclionis ecclesia: Patriurcha, ttna cum sa, omnia fere dissimulata, qua> offendiculO es^e
Maji T. III VIII pott-rant.
 XLVIIl PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
ordinem regere annis xiv, atqua ita pertingant D
poterant. In qna utrum secutus ille sit aditionem
ad annum mcxi.i, quo cceperit Bertholdus. Verum
Ar.TOHR D. P- Venetam anni mhvii, equidem nesci". quia hffio mihi
Francofurtense
unnm scio quod qua; sineteste acsine evidentinecessitateasseruntur
ad manum non est ;
injuria negantur; maxime
gratis, sine cujusquam
MS. ipsemetnobis laudavit ut magis integrum, proinde
si nlia via commoda suppetat, qua possit omni diffi-
non potuit ignoravisse ea orania ilii liaberi qua; dixi.
Neque satisfacitquod, ad excusandam numerorum
cultas i"lli.

20(> Hanc vero invenisse me crediderain a noto .

Ef/o a
s. m iiiquatuor Simonis deeessoribus, dicat, certius

jam oonfessQque Simonis principio, per eos ipsos tioto stmonis

irrepsisse in eos mendn, t/use non cansiei qualiter emen- prtnclplo.
mwle aucloris : de liao enim satis annorum numeros, q^ios Palsaonydorus praenqtave-
iluii deoeant es
annum rjxxiil ab eo assignatum, et ce- rat, ascendeos ad Bertholduin I. Per hos enim ve-
constat per
illur accu- niebam ad anniim mclv, qiio tempore, ut dixi. An-
terorum numerorum ab anno mcc usque
ut nulius !u locus sit accu- • tiochenus Patriarcha Aymericus in Patriarcliatu
ratam partitionem. ita
Hierosolyinitano vivebat, magnaa vir auctoritatis et
sandi librariorum socordiam. Multo minus placet,
opulentiss; qua utraque multum contsrre poterat
quod verba Grossi, annos quinquaginta tribuentis
fuisse ad indiicendum Bertholdum non consanguineum
Simoni, sic torqueat, ut velit tanto tompore
,

partm Vicarium Generalem in partibus Occidenta- ex familia de Malafaida in Frania, sed c Culabria
oriundum et Antiocheni Principis conterraneum in
partim Generalem totius Ordinis. Nam (ut
,
liims,
regionibus nihil dicain) de Anglia certe pro- possessionem Fontis Eliani in Carraelo, quem ille
de aliis

bari potesl (quidquid alii dicant) uullos ibi fuisse

ex Propltetse revelalione valio perpar.vo cingeret tem- ,

-
ploque non ittgenti extnclo, Fratres fcrmc ilcccm colli
Carmelitas, adeoque nec eorum Onlini adjunctum
gerel : cum quibus ihi repertus e-t anno mclxxxv.
VIDE APP. esse Simonem, anle annum Mocxt. Nam de illorum
TOM- VII MAJI etiamnum illnm ambitum colcns. Repertus
adventu primisque rundationibus autiquos hosce ver-
sttiictutit
NOT. ?l"
est autem a Joaune Saccnloie pienlissimo Phoca, ad
sus legiiuus, sub noinine unius ex fundatoribus scri- atl an. circilei
videnda loca sancta veniente qui quae, non dico : j'j llertltol-
forte in lapide sculptos titulo
1 1

ptos. et. :

audivit diu postea ab aliis. sed suis ipse oculis con- iumaiducms,
13 .lniin mitleno ducenteno qua trageno,
nihtlc metius spexit, descripta reliquit, sicutieadedimus ante To "
excilsiintiii
Olim Carmelitai capiuat ad tempora vitse,
nium secundum liujus Mnji, cum autc aliquos annos
anni 50 SJWIO- Cannis cessi prtmus, m Borea loca Vesci :
tnonlcm appulisset is quem ipse describit monn-
lil attnltuti Rickard ' t» ctaustro Grei primo fixil in Austro. in ,

*
chus; ([uemque esse Bertholdum, primum Carmehta-
Indicantur scilicet Alnewicum, in Northuiubria, An-
ies.
O.iiccssis
rum Priorem, neque P. 1'aniel neqiie discipulornm
Btcardus glioanarum Provinciarum ad Boream ultima, ubi
Joannes Vesci collocavit Fratres, qui primi nuvibus quisquam negareausit; licet indignentur Joanni, et
advecti fuerunt in Angliam ; et Aylesfordia in Can- tamquam nullius tidei Grseoulum contemnant; qnod
contra tot recentiorum scriptorum torrentem pro •

tia, Australium Provinriarum priina, ulii alios, tunc

,

pariter advectos, collocavit Eichardus Grey, et ubi cedentem ex Epistola quadam , Cyrilli Prioris III

annotiiccXLV celebratum esse Capitulum, acSimonem nomen sed falso, prffiferente, tam exiguum fecerit
,

Priorem Generalem electum, nemo nunc dubitat. numetum sociorum; cum illi plura ae numerosa
Fuerit. tuac quiilem hic, juxta illum calculum solum per Terram sanctam monasteria eidem velint ut

ab annis quinque factus Carmelita; sed hoc non Priori generali fuisse subjecla a prajdicto Ayme-

obstmte, potuit homo, aetatis grandsevusac fereoc- rico, Apostolici Legati auctoritate, quam babuisse

tngenarius, idemque exirane sanctitatis fama toti alius nemo dixit, ad id uso.
An^li.e notissimus el adliuc vegetus (nam ad extre- 207 Interim arguor ego Clironola.cim Generalium
, denctical c
miiiu vitai ProvinciaB lustrans Burdegalss defunctus instttmssr non bonam; moneorque quod no« posset ,
cl;rmolo „ la
.

est) quasi cuelitusOidini ad hoc datus videri, ut no- ipstt opportunitos locum oljerre opportuniorem, quam sit arguor:

viter traductum in Eumpam sua sapientia et aucto- S. Simonts Stocku vva, ut postulatain palinodiam
rilate proinoveret. De Vicariatu autem quem antea canam, prseslemque fiiem proteslationibus meis, ante
gesserit nullum extal. quod aucto-
argumentum, nisi singulos Aprilis tomos reeurrentibus, de prompte
ritas Grossi nequeat aliter salvari quod nobis cu- -. corrigendo, sicubi raonitus fuero deviasse a veritate.
randum nou est qui credimus hunc ideo solum
:
Quod sane non de qualicumque roonitione , sed ea

dedisse Siraoni annos quinquaginta, ut posset per- quae veritate subnixa esset, volui debetque intelligi.
tin ere ad annum quem sibi prascripserat mxxiii. Videamus ergo quid isti meaa Chronotaxi desit, ob

"JOii Moileratior Grosso Palseonydorus, verumta- quod debeat retractari. Dic inquit auctor Arma- F ,

men tempus eiiam ipse preevertens, Capituluro in mentarii num. 242 Agmerum Episcopum Podtensem,
quo elertus Generalis est Simon anno mccxv consti- Bertholdum, et Asjmericum AtUiochenum luisse. Ircs
tosdem r/in»i
retinriis tuii, Alanoannos v, Bertholdo secundoannos vu,
et fratres, quorum medius simul cum primogenilo Pari-
Pal&onydorus Cyrilln solum massignat itaquecumannisBrocardi ; siis Ittiireum doclorale.tn acccpit, et ad Tcrrx sanclx
in altis
xxxni, ef aiinis xl Bertholdi priini, pertingit ad an- e.ipedtlionem ivil, utt anlc annos Iteccnlos scripsit Btis-
viottt intioi
nmn ucxx, tjniK iiiquit. tiiinu tempore Calixti Papte 11 tius (etsi in chronologia turpiter ewaril) alioquin

Agmericus de Samiliaco rfpostolicx Scdis in Terra- enim, untus aniio cicciler mlxxiii fuisscl octogenariiis,

sancta Legatusa latere, Antiochenus Patriarcha factus cttin fnctus cst nwiitis Cnrmeli ad an-incola, et vixisset

esl, fi sequenti anno venit ut montem cl guia uni- nnm mcc : cum tamen mclxxwii.
obieril anno ctrcilcr

versalin Fitiintm Reciorabhac vifa discesserat, de om- Qnut omnia spceiem ve.ritalis non habent Sic argumen-
nm consensu prseposuit Fr, Bertholdum, Hunc deinde
ti tatur li. P. Franciscus Bonsr Spci Onl. FF. B. Ma-
mortuum diei t teinpore Eu^enii Papsa III, suffectum- na' Virginis de monte Carmeli Provinciae Flniidrobel.
que Brocardum, qui anno mclxvi Kegulam acceperil gicse bis Exprovimintis , cjttsdem Procmcise primiis
ab Allieito Patriarcha Hierosolymitano, et obierit Definitor, et tit alma univer&alitale Lovanie.nsi S. Theo-
anno mcxcvii. Sed etiara hic (ut alia dissimulem) Re- logise Profetsor emeritus. Respondet velerano alque in
OJinlj ii tjnia cofrcit» 1
gulse datie tempus ad annos ut minimum quadra- isle argumento optime exercitato pugili ,
jamque etiam scrlptorem
p) - | rtit

tmpui "'«''.' ginta prtevertitur qnemadmodum demonstravi ad

; TRiuMPii.\Toiti declarato, Novellus hatlucinator Pape- Sltjtti llinlo

Btgulx diera vin Aprilis, in Vita preedicti Alberti, et R. P. brocbius, quod ista oinnia \ercnnllam habent specicm quam 300
'"'"" '""
Daniel Bociiqne ultro conoedunt. Erroremhi omnem verilalis quodque sno halliicinanti oculo nullain
:

correctum putant,si inter Bertholdum primumatque
Bro ardum, perplexos annis aliquot ratres teneant
circa sticcessorein instituenilum,
etiam speciem videat zequitatis in eo quod hypothe-
!•
ses facere jubeatur. quibus debeant everti qua; dixit
Alanumverofaciaut omnia; quodque a se exigatur, ut sequatur auctori-
tatem
 HISTORIA CHRONOLOGICA
tatem Hostii in chronologia turpiter errantis et
, certiusque videntur mihi attigisse initia Carrnclitani D
hypotheses istas ponentis annis plus quam trecentis Ordinis, sive (ut phrasi minus ingrata utar) Latino- xuirtoae o.
postrem gestam; ohiit enim anno Mccccxr.ix ut ait rum in Carmelo IViorurn, quam auotores illi, quos Itnd erat </

imliitm
Lezana ad dictum annum non etiatn videt quare :
secutns Continuator Belli sacri Jnannes Heroldus Prtorum
fidem i-tius Bostii debcat prirferre fidei testis ocu- lib. 5 cap. 3, scripsit, quod dlmtrko Hierosolymi- hilinornm
latiJoannis, in cnjus toto opusculo nihil haetenns tana Patriarcha, dnaeltoretas, quitparsim drea mtin-
inventum ab adversariis, quod auetorem faceret su- tem agitabant; luiulcm roweruni ad fbnlem qui Elise
speelnm, pra4er quam qund fuit Gracus, qumlque tHcitur nni iiui honesta parebat hnmihler parindo,
sit excusus in Hollandia; licet interpretem nactns Unus ille Bertholdns fuii , nominatim quidem non
Leonem Allatium , postea Bibliotheoae Vaticanae expressus a Joanne Phoca, ita tamen elare deacrip.
Custodem; editorem Bartoldum Nihusium. probum tus, ut nequeant de alio verba pjus mtelligi. Qui
doctuinque Sacerdotem. Nihil haee omnia Joannem licet advenerit adbiic vivente Fuicheno ; louniori
jnvant apud auctorem Protreptici ante Speculum , tamen tampore cpiia habuit, ut aliqua sanctiori.s eo
Garmelitani positi, qnin eoncepta contra me ipsum- loco conversationis opinionem adeptua s,,rios colli
que bilis in hos versus erumpat geret, et sic melius omnia Almerici seu Amnlrtci
Quis jimli.r Ei.iam Carmelo attfe.rre Parentem, Patriarchatui adscribuntnr. Sub boc enim statum
Ipsiitfet QuENinvM subdere velle loco? aliquem ecepit habere ccetus iste. Forte etiam inter-
Inditjnor rcferens. QuBMOAM? Sine uominc Qiemoam cedente Aymerico Antiocheno ldem Patriarcha ,

Cltrmelitarum tluere relle Ptttrcm ? eumdem reccpit et approbavit ut veram Religionem,

Quis putior auctores lot, qtii prxicrc, negare; cum facultate recipiendi novitios eo>que ad religiosae
Proque tllis nnum subsiiluisse Pboram? obedientiae professionem admittendi. lloc enim ad
Suspeclumque Phocam? Balnvis, qui excusus in oris, illius jus spectabat tuuc temporis, quo necdum erat compnnere
Ac Grajse fors quid nescio mentis Imbei. lege cautum. ne quis absque Apostolicae Sedis licen-
ciim Palriar-
clittta Amat-
Au non, Beltnrmine, duces, Ne /ihin Grajis : tia novam Pelujionrm inveniret etc, quod postea m rici,
Commnculunl , rodunt, fulsificanlque libros? Lateranensi iv est constitutiim. Idem jus deinde E
Tollc Pl.ocam. Papebrouek ; non tauti Grxculus ttnus, agnoscensin Alberto Patriarcha Bertholdi immedia
Anctores ut tot, qui prseiere, premat. tus successor Brocardus, post dimidiam circiter se-
Auctores istos expendimus, nec in^enimus qui in culnm, eidem ccetui jam verosimiliter auciiori,,

explicanda Carmelitarum origine Phoeam praices- Regulam ab eodem poposcit et impetravit prout :

serit. alibi plenius est explicatum. Primos Bertholdi socios

208 Arguor prseterea, Chronologim difjicultales decem fuisse ait Jnannes Phocas de quibus eururn- ;

uoii miiu.ere. setl niigere ; tlum Generttlatnnm exordii que siiccessoribus Jacobus de Vitriacu, in Historia ntlnl repu-
et finis aimos, seu primos et ultimos, non tlelermino ;
Hierosolym. cap. 52 dicit, quod ad exemplum et irnir gnante Vt-
Argunr eliam cttm iit bts iletermiianiihs pxne tota sil di/ficultas; licet tationem sanclt vtri etsolitar.i Ehw Propbct.e. iit mnnie trtaco,
iton /ir.ictsc
Itanc bene exctisem tlicens, quod contingat ssepe, tdque Cunnelo, ct muxtme iu parle illn quss supereminet civt-
tleflnicit.sc

unluscujus- in Romanorum Pontificum Cutalmjts viderimus; tle an- tuti Porphyrim .

qiur botlie Cayphas appellalur, juxta
que iniiiitiii norum quo quisque rexil nume.ro firma littberi docu- fonicm qni fn.ts Eltie ilicitnr, non lonqe a monasterio
et fineni,
mcnlti. setl iit listlcm ad jErum communem upplicandis beaitc Viit/niis Majgaretse, vitam sotuariam agebant
flucluaie opinioncs. Quid ergo? An divinare me in alvearihus tnodicarum cel/ul n um , tamquam opes
volUnt'? Aliier cprte nequeo definire, quantuni quis- Dnmini ilnlceihnem s/nnlnalein mellt/icuittcs. Iia ille,

que Generalium excesserit vel defuerit a pleno qui piejuxta ac eleganter describens varios devotoruzn
nominatur annorum numero quolque inter diem , hominuiu ccetus, per quos, post HierosQlymitanum
mortis unius et electionis alterius intercesserint regnura constitutum, etepit Orienlis Ecclesia tevres-
dies. Id quidem magnam adderet ohronologise clari- centlo florcseerc, el ctiltns rchqtonis in pjrlibus Orientis
tatem. ab antiquioribus pruditum raemoriae fuis-
si am/ihuri. Quod (amen Historiam scriben-
in eo, qui
set : sed his tacentibus quid facerem? Davtts, in- . dam non vero Annales deducendos suscepit, non
quiebat ille, sum non QEdipus
, et audio Poetara : debet ita accipi, sicnt accipere vuleo aliquos, quasi
monentem , quod sit etiam ponendus diligentiae mo- omnes isti aut simul inceperint, aut statiin suam
dus : quia perfpctionem habuerint : sed paulatim ac succes-
Est ultqiio protlire lentis, quo non tluliir ultra. sive. Et sic non repugnat Jacobus dicentibus, i|Uod F
Neque vero magni mea intererat, habere istiec qui nntea spartin circa montem agitabant, ali- utf juvante
licet ttbsque tam ex iis
i'i
inttntum iHpp.lSttillQ
praecise definita. Satis videbatur, si subducta nu- qui sub Almeneii Palnarrha ad fnnicm Eh.e tandem StJfjtTtO,
cbtincrcm
merorum assignatorum summa, annus inde exur- coiveruni. Iino vero, inquit TmuMTHATOR niiin. 94,
gens quam minime excederet aiiinun mclxxx sio :
quia , anetore Coria nt suo Elucidario hb. I cap. 25,
ut vere dioi tunc potuerit, in desertum ac desolatum tempore Gregorii VII circa annum ucedidit isujt>l<ec-
pridem Elianae anachoreseos locum venisse Bcrihol- tus (hmblacensis Histortam Hierosolymitanam,
m qua
tlum nutc aliquot
anittts : quod fere tantiimdem est ac sic scribit: Cum Carmelitse a temport SS. Elise :
si dicas non multos. Hoc vero de triginta anuis, a Mlissei Prophetarum, tandem Christum pratdicantem
quibus Bertlwlihis ccepisse videbatur, commodius uiithertiitt.eic. Respondeo, quod Chronicon Sigeberti

diritur, quam de multo pluribus, Quod si proptsr Gemhlai-ensis noveriin, scriptum post tempus Gre-
excessum defcclum mensiuni dierunique, apud
vel gorii VII. quodsead imitationem Eusebii digessisse
auctores plenis numeris usns notari neglectum, con- a loco intermissionis ejus usque ad annum mcxi.

tingeret uno alterove anno citius vel serins id acci- dicit ipse in ultiraoauo de Scriptoribus ecclesiasticis
disse; manebat tauien verum id quod nica chrono- libro, ubi et cetera sua scripta enutnerat sed uus- ;

taxis intendebat. Nec erat mihi eurandum, quomodo quam ejusmodi Hierosolymit inam hlstoriam, v n>>- i

id oongrueret oum eo anno, quo nattim fuisse Ber- tam similiter Sixto Senensi, Conrado Gesnero, Josi 6
tholdum deberet dici, juxta Bostium ceterosque au- Simlero. Auberto Mirajo, Gerardu Vossio, Roberto
ctores, de aetate, prosapia atque familia Berthoidi Bellarraino et Philippo Labba, qui omnes c doguui i
r

aUcujus Sigisberti
teque contraria veritati scribentes quam de patria ,
operum ejus texuerunt. Sed nec
et dnmo natalibusque Alberli Hierosolymitani Pa- Hierosolymitanam hUtoriam invenerunl uspiara.qui
triarchse legislatoris sui -. certenon majori fidecirca compilarunt ingens illud "pu-, ex auctoribus coa,vis
unum quam circa alterum dignos. undique conquisitis, quod inscribitur Gesta Dei per
209 Istic sic positis probatisque nulli propius Frtnicos, sicc Urteiilahiiiu cx/ichliiiittim et rcjnt Pian-
eoru rtt
 PATRIAROHARUM HIEROSOLYMITANORUM
lippum pio succursu Terne sanctse. quos Rex mullum
corum H ieroso'.gmitani [lisloria inclusive usque ad :

seculi xiv scriptorem. Nullius lionoravtt el quia lunc he.redem non habebat, consilio
Marinum Sanutum, ;

est testimonium hominis, qui, quando, Prjlatorum e.t Principiim misit att Teme-santtx subsi-
igitur fidei
muititudinem tatn mititum quam pedl-
ubi, et quid scripseril ignoratur. Ubi autem suiim diunt iiiiienlem
tum armatorum, snfftcienlcs sumpius eiadem propriis
Sigisberlum. quem malc cum Sigeberto conludit. in-
venerit Coria, viderint ii qui teque ac ipse tedificant re.tiditibus adminislraiis. Anno sequenti mclxxxv in atti CHMl
Angliam trajecit Patriarcha, ubi, sicut in alio Chro subsidiis ex
sine palea, et parietent liniunt absque temperatura. Eltropa rc-
210 Atque ltic eosdem monitos velim, cutn iras- nico inter monumenta tomo 8 Spicilegii prajdicti
versus.
suadente Dominicanus: Baldewinus
scribit NicolausTrivettus
autem Joan tie
cuntur Joanni Phoca>, quod prtmutn eorum Priorem
Cantuariensis .Jrcluepiscopus eouvocatut perRegem
Phoca; designans, non .iddtto noinine, dicat, Monachus qui-
dam, pan omnino jure, id est nullo, eos possc suc- Pralalis ct Proceribus, ad prxsc.iuiam Hrraclii Pa-
qui sic eos comparat apibus, ut triarchs. Hierosolgmilani. nuper ad ipsuin Rcgcm mtssi
censere Jacobo ,

tamen nec hoc qnidem indicet utrum in sacris illis ,

pro subsidw Tcrne-sancta:, verbiim exhortalionis propo-

alvearibus pro Rege fuent aliquis, tantum abest ut suil ettratu cis: quorum multi corde compuneti Crucix
characlerem nccepernnt Re.r vero per miuivm Palriar-
ettm vel suo nmnine exprimat, vel s.tltem genere,
titato, dignitate definiat. Rogatus aliquando Ex. P. chx ct Mililam Templi m subsidium Tcme -saaetsr trin
Mag. Jacobus Emans Carmeltta Colomensis ,
quod miUia murcnrum diciinr Iransnusnse, promiltcns nihil-
fuetit nomen illius Patris ex cujus ore scripserat otnitius Palriarchat succursum celerem alfulurnm. De-
an. 118G
miraculosam gratiam , concessam nobili viro Gau- inde idem Rex Angtorum ctun Palriarcha, Episcopo
Guidonem Re.
dentio Bolsch, invocato B. Simone Stok, Bolzani in Dunclmensi el Magistro Hospitaiis innre transiens, diem gem toronal,

Titolt; respondtt Pater, qui mihi kittoriam Hlam de Pasclta Rotomagi celebravil. Rex in Francia htesit,
Nobili sacetli itlius fumialore narravil , fuit Ortlinis Patriarcha in Terram sanctam reJiit, ibiqtie mortuis
S Domuuci et grrmialia convenlus Bolzanensis, ad Balduino leproso ejusque nepote Balduino puero,
quem Iwspitu ctiusa diccrtunus. Oblilvs sum vero dieti anno mclxxxvi secundum Sibylltc prajnotninatas ma- E
Patris ntmm iriquwere, ideoquc quo noniine vocutus rituni Guidonem sublitnavit in Regem. Secundo et Hierosotij-

ftierit Idem respondisset credo Joannes jam

igmnii. autem ab hujus coronatione anno, qui fuit Christi mam amittlt
an. 1187,
saepe dictus, si quis eum interrogasset, quo nomine mclxxxvii mense Julio, capta a Turcis Hierosolyma
vocaretur iste qnidum monuchus, quem invenit est; secutaeque sunt clades, quasdescribit et deplo-

Eliana? anachoreseos instauratorem neque credi- ;

rat Jlarinus Sanutus libri 3 parte 6. lleraclius au-
disset indefinito illo appellandi articulo quidam, in- tem, ut scribit Theodoricus Pauli, Clerusque univer-
juriam a se factam viro Sacerdoti, abundeque a se sus el de monasleriis dieersotum Ordmum professores,

pro instituta brevitate laudato. Et vero familiaris turbaque eiijuslibci aetaiis el sexns miserrtma, ab Jeru-
cut male
atijteitur non isteec excusatio hominibus est, quse peregre "viderint salem recesserunt : universisque pene. Latnus urbcm
CJfi' YWfM' dsserentibuSi Surinni diversurum sectarnm homincs,
commemorantibus, ut rerum potius quam nominum el
nomen Ber-
vestigia menti impressa referant, raro etiam quai- utpote Georgiani, Jatobitx, Armcni remiinseriutl ibitlem
tlioldt

rant vel quresita curent mandare memorite nomina sub Turcorum dominio. Addit Guilielmus do Nangis, VIDE APP.

eorum. quos semel visos, numquam amplius a se vi- Sgbilla Reijina, cum Heraelio Palriarclia Templunis TOM VU UAIJ
NOT. 21"
dendos confidunt. Quare vebementer miror R. P. e.t Ifospilularits, oe immeuso exulaiutttm cectu uputl An-
Danielis discipulos adeo acerbo animo ferre, quod tiochwm est profecta : alii vero apud Alexandriam, vel

fldem Joanni habeam. Qtiid enim? An Exim. P. M. in Sieiliam navigaverunt

Emans fidem non nbtineret, si, uti oblitus est inter- 212 Capta urbeHierosolymitana, cum Guido Rex.
rogare nomen Patris Dominicani Bolzanensis , sio dimissus intra annum e Damascena captivitate, se
R. Guido
neque nomen ejus, cui contigit narratus ab eo favor, tr;msferre Tyrum jiiteretur; a Conrado Montis-fer- an. 1188
audivisset, simpliciterque scripsisset, Vir quidnm rati Marchione, asserente suain esse civitatem, ex- attstis Acco-

iiobilis Arcluducis Lcopoldi Marcscalcus Tirotensis clusus portis ; ul vtdit quia sibi in sua civitate non nem obsidere.
.
,

ante aiiquot annos votum fecitl. Ego vero existimo ltce.bat hospitari, el quod in tolo Hierosolginitoiio Prin-
apud ajquos judices tanto plus fidei habitttrum cipalu nec unum habebal casale, ubi caput reclinare
Joannem, quanto persona ejus minus potest esset valerel... oslendil quam potens res sit desperatio; ipsa-
suspecta de favore aut odio quippe qui Curmelitas :
que xstiile quie sunclae Jerusalem amisstone.m se.cula est,

) antea nullos noverat. neque postea reversus in pa- cum admodum paucis, quos colligere potuit, Ptolemai-
triam Cretam, nosciturus erat, proinde ab iis nihil tlcin cailatem obsedit.cum e.ssenl iu ea pro uno Christiano
sperabat, formidabat nihil ; quemque pronius erat, quatuor Saraceni. Ita Marinus Sanutus lib. 3 parte
consueto peregrinis res ase visas narrantibus more, 10 cap. Erat autem Ptolemais sive Accon totius
2.
augere potius laudando quam minuere aliquid ,
barbarici imperii munimentum. Ibi Christianorum
detrahendo laudem certe tam Carmeli montis
; in reliquias, obsessas magis quam obsidentes, cum su-
qttara incolentis eum Monachi tota propendet et in- bito posset opprimere Siladmus maluit exspectare ;

clinat narratio, si oculis minime malignis legatur. adventum fratris sui, interiraque occttpare urbes et
loca munita Antiocheni Principatus. Sed brevi, sero
IX HERACLIUS. tamen, expertus est, quantum noceat differre para- eatndem an.
tis. Etenim cum esset in Europa auditum quanti 1191 potitur.

1 andem , ut habet Marinus Sanutus lib. 3 parte animi superessent victis; tam stupend» fortitudinis
Succedit
6 cap. 24, mclxxx Patrtarcha Amalricus mori-
ohiio exemplo stitnulata virtus Christiana, paravit subsi-
an. 1180
Heracltvs, tur : cujus siinpliciijs parum Ecclesise profuil : eui suc- dia qua3 primum Fridericus Imperator collegit, in
;

ccssit Heraiiius, tum jterniciosi vir exemjili, ut in ejus ipsoque victoriarum cursu moriens. filiorum suorum
eleclione publtce dieinm fuerit, sub He.raclio His
amutendam uni Sueviae Duci commisit porro perducenda.
esse Crucem, sicut sub Heractio Imperalore recuperata accessere novae Flandrensium, Brabantinorum ac
fuerat. Hic jussu Baldtiint Regis leprosi , ideoque Frisionum copise, ac demum Pitilippi Franciao et Ri-
uxorem ducere recusantis, anno mclxxxi inunxit chardi Anglia» Regum classes; quibus id effectum
Balduinum puerum, Regis ex sorore majori Sibylla anno xn
est, ut mcxci, Julii, coacti sint ad deditio-
nepotem deinde anno mclxxxiv mare transgressus
:
nem barbari.
Heracltus cum Primi Hospilatis transmarmo,
inquit
Ouilielmus de Nangis in Chronico apud Uacherium
tom. II. Spicilegii, veuit in Franciam ad Regem Phi-
X SULPITIUS.
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
nere, imminete; Rttinnin, olnn ecclesin- sanctx
Resur- I)
X SULPITIUS. reelitniis vi Hiernstilem , tunc atttem Joppeusis Prtori, kVGmnr. d. p,
qui de plorenlma diasceri fuerat, citit ittoriturus
el CapeUntnts steterat
Constituitur i rofuit pradieta victoria non tantum Episcopo tii ecclesiu tle Pnluentn, in virtttte ipirilns sancti et
u„,t„ 1103
trjat Floreit
patrlarctthim Acconensi, per eam siue Sedi restitulo; sed etiain obedientix cera- prwcepit, ul beati Apostoh Philipp, ImU brachium
Accone
Hierosolymitano Patriarchae, tutum quajrenti reee- l/rachiwn.jttxtasuitm votum, Floreifiam destmarel, et s PMUppt -

ptum, ubijuxla suae dignitatis eminentiam resideret in famoso Joannis Bapttslx lempln facerel manuifice
tantisper, et supremum reliquse Christianitati jus mllocari. Postmodum aulem reverendx memorix
Pa-
diceret, donec placeret Deo sanctam urbera resti- tnarrha, Domtno vocante, tlebilum huinaiiilaiis exotvil...
tuere Kcclesise. Itaque die xvi prajfati raensis, ex- Hactenus MS. istud, unde etiam
quo Sulpi- intelligitur mors
Patriarcliium Accone designatum
ili
piatis ecclesiis, illa accidisse anno HCOIII.
tlits tieraclio
successit. est.Sed cui? De Heraclio, ubi vel quando obierit,
incompertum est, propter auctorum silenlium Ca- :
XII ALBERTUS.
talogus MS. Rubeae-vallis cum ipso clauditur; Bru-
gensis Codex jam pridem cum Fulcberio desierat. Ty umulalo corpore lanii Patfs, inquit idem qui su
Pojl tt/l, -

Solus nobis superest Theodoricus Pauli, Sulpitium pra srnptor Florentinus, Cardinalis Offrahu (imo
dum ca
suggerens, Heraclii successorem. Palaeonydorus, in Goffredus, \cA fstjfretius) , qui lunc iti partibus nltra cjcusanlem
Vita S. Cyrilli, tertii Prioris Carmelitarum
(magna mariuis Leijationis t)ffK\o fttinjebalur, fnit ut Ptilrtar-
quidem correctione egente, a nobis tamen, quia me- cham eleclas: sed ille posteu elccttoni rentiiitiarti. Ye-
lius offerehatur nihil, data ad vi Martii) scribit num. rum wiuvrsi ad qitos speitabul eleclio, tle consensu Reai
4, quod Cozlestinus Papa anno Dumini mcxci, anno elegerunt Episcnpum Vercelleiu.em, ad quem reducnt-
un loco s.
Ctjrilll se
slto priino, auditu tijrtlli pima, titlmniiilitnt Itabtiil, ut dumjam dtctus Prior (iiit Legalus principaliler consti- elcctus Albtr-
eicttsantis Patriarcliatum suscipcret H ierosolymitanum : quod ille tniits. Multa de hujus Alberti. ex Regulari Cano- ttts F.p. Ver-

omniini reuiiit,
cetltnsis, mo-
g sic rescribens; BeaUssimo Patri Coelc- nico Verrellensis Episcopi , priori vita et vocatione ttitir 1211.
stino, prilitm osrula Cyrillus famulus Christi. Sufficit acl Patri.trchatum, rebusque in eo gestis dicendn E
milii thesauritm Domini mei, itl est, animam, pru t/tta forent, nisi id accuratijssime factum esset ad vm
magnus ille mcrcator advenit, propnum santjuiuem fun- Aprilis diem. Sutficiat ergo paucis verbis dixisse,
tleus, porlare in Quae veremur ne
Itoc vase ftrtili. annum mccvi fuisse ei primum in Patriarchatu
ajquo incerta dobeant haben, atque magnifica illa et hunc auno mccxiv conclusum esse per mortem,
gesta Iconii et in Armenia quaj quidem hanc fa- : martyrio comparandam, xvm Kalendas Oatobrie,
inam potuissent Rumie conciliare Cyrillo, si vera
fuissent, sed etiam vix potuissent propter magnitu-
dinem suam ab illius aevi scriptnribus pr.eteriri :
PARERGON XI.
ideoque optavimus ut ea possent haberi confirmata De cultu hujus Sancli apud Car-
Putriarc/ix
ab auctore antiquiori. Eo deficiente fatemur suspe- melitcts et Canonicus lUjulares Cungregatio-
cta nobis nianerj omnia; sicut etiam suspecta nobis
nis Laterttne/tsis in llalia.
est, tum epistola ejusdem ad
Abbatem Joachim, qua
petit interpretationem Oraculi sibi per Angelum \jicet de hoc argumento satis eliam
videamur
traditi, tum respnnsio ejusdem ad jam dictum Cy- egisse ad pradictum diem vm Aprilis, in Conimen-
rillum hoc exordio, Slellx manenti ai nrdtne sancli- tario de ipso Albcrlo ct,p. i, est tamen uliquid quod
tatis, in formula lioneslalis, in nidnlo parcitatis,
orbem hic insuper animadversiim, aliquid etiam quod cor-
opncum, deformem et squalitlum virtitlibus illitslrauti, rectuui mutatumque velim non quia id mer-iatur ;

muribus informanli, exemplis ornanti, Cyrillu Prcsbij- expostulalio Trilmpiiatoris, occasione iudepta im-
tero in monle Carmelo etc. Qua; Joachimi stylum, raodice efferentis sese; sed qtiia proposifum mihi
ex
ejus operibus cognoscendum, uullatenus saptnnt, semper fuit, atque etiam nunc est, et (sicut spero)
neque congruunt sancta simplicitati ut de ipso, ; erit semper, nihilo indulgentius mecum ipso quam
juod ad Cyrillum delatum dicitur oraeulo, nihil pro- cum aliis agere, quoties, ut homo, fuero vel proprio
nuntiem. ratiocinio lapsus, vel informutione aliena in erro-
rem protractus. Ut autem ab iis exordiar, a quibus
XI MONACHUS. cultus prajdictus sumpsit exordium, iterum dioo
quam certum est Carmelitaniim Ordinem vita; Re-
Anno noi Exxulantium Hierosolymis Patriarcharum, seriem gula inlbruiatum esse ab Atberto, tam aequum fuisse, non
,,,„,,

/,/ <r
Cttrvu

pro Michaete Theodoricus Paulus sic proseqnitur. Anno mcxciv ut eum, si in ecclesia Hierosolymiiana aliquando pe/iermt
electo Michael, Parisiensis Decanus, vtr tu regendis scholis c """ de
habitus est ut Sanclus, colerent etiam ipsi
r ut talem, /J'
Matltjre
Parisicnstbus eximius, et in larijiendis clcemosi/nis el , . ,. . ,
,
et qtiiilem specialton cultti ; maxime si id liceret
in aliis pluribtts bonis floridus, in Palriarchnm Hiero- per sacram Congivgationem Rituum. per quam id
soltjmorum est eleclus : sed post quindectm dies a Clero ipsis licuitsub Rituoffioii duplicis de Communi Con-
Senonensi electus et in Archiepiscopum Senoneiisem est fessoris Pontiflcis. saltem ab anno mdcxxix. Cur
fatiiaictia
flt ilonacltus
consecralus : et sic alius electus m Palriarcliam fuit autem tunc etiam postulatum non fuerit, ut de eo
Archtep.
cujus nomen non reperi. Ita ille : sed forte. repe- velut de Martyre f tcere liceret, quod sane «equius
Ctesarien, risse se ignoravit, quando Monachum reperit; non fuerat, quam id faciunt de"S. PetroThoma xxix Ja-
intelligtmsid proprium ei nomen fuisse. Hujus tamen,
nuarii, non aha facile dabitur causa, quam quod
ut Cajsariensis Archiepiscopi, plus vice simplici fama; crediderint, hunc, dttm Religionts Calholica:
mentionem reperiasin citatisjam ssspeScriptoribus. pruptttjaiids- el cnntra infitleies propugnandx conatu for-
Monachum natione Etruscum, patria Florentinum titts tnstaret, lelts infiileliwu vttlnertbus mitllis coitfossum
fuisse Joannes Villanus historiae Florentinro auctor esse : de illius autem obitu, qualis iuerit, nemo ipsis
scripsit, et Ecclesia; illi, in qua Clericus servierat
eatenus indicarit.
legasse brachium S. Philippi Apostoli.
Dedimus 217 Accidit quidem ut eodem tempore, quo istaec
i Maji translati fecit itjnorair
brachii historiam, nostra minu de- Romse agitabantur a Patribus Discalceatis, suum
tta de llto
scriptam ex antiquis Ecclesiaj Cathedralis membra- Bononioe Menologium cuderet ex Ordine veterum ajtttd Discal-
ms, ubi tota Monachi Patrhrchae vita compendio
Carmelitarutn Fr. Petrus Thomas Saracenus de Bo ceatos an.
exponitur, atque inter cetera hajc habentur. Cum nonia, professus seSancturum originaria proprio stijlu
lli!8.

videret Pattiarcba stbi diem

mortis, stipertvntettte fu- recudt^re, rnbusta et ctinstanti fide, e genuims fonlibns.

apocryphis
 PATRIAKCHARUM HIEROSOLYMITANORUM.
apocryphis omnino exuldre jussis: sed liic conatus Accone scripta, ubi Latinus Patriarcha residebat
IMscalceatos latuit. Cum aatem in corum venit ma- denique nihil certi oecurrere quod pronuntiet. I(a
nii-, examinari quas >cri-
ooeptaque sunl vulgo li gi et runc ille qui si habuisset, uti quarto demum p_>st 7"' difflcui-
tn'i pro-
pserat, licet nou sint agnita omnia illa gravissima anno habuit, Vitas Patrum Occidentis impressas
poslta nullam
errata in Albertb, quorum allqua postea Lezana in anno I62S Lngduni opera et studio Benedicti Go- '</'<"! tdo-

Annalibus correxit, ego longeplura adnumeravi fcofco noni, haud dubie ex relata ibidem fol. 227 S. An- neam solu-

Vita Knochum Hierosolymitanura ttonem

Capite 2 apparuit tamen relatio tota adeo male con-
;
geli adjecisset,

snt esse, ut niltil sinceri posset ex ea sperari. Ita-

i
Patriarcham, S. Angeli illius socium (ut se fert) ita
Ioqui, acsi dictus S. Angelus ae frater ejus statuant
tt tipmt Aitti-
quesextopost anno, cum Patres Antiqui cuperent
quos un 1634, propriarum Lectionum defectum suppleri, horuin Rcgulam observare, qriam S. Albertus fecit Carmelita,

g ralis Theodorus Stratius, ab Auberto Mirseo Nicodemi Patfiarchre, nutritoris eorura,

prasdecessor
annisjam id est fjuxta rationem tem-
Cathedralis Ecclesiae Antuerpiensis Dccano, qui in elapsis ccccxil ;

opusculo de Origine Teresanarum cap. i nonnullam poris quo istud ipsi statuissentl an. Christi dccxch;

Alberti mentionem fecerat, auxiliura consiliumque quodque mox in eadem Vita, eonformiter consilio

pe1 it per litteras, datas anno mdcxxxiv quarum hic jam sumpto, dicantur Sancti recepti in Fratres Ordi-
erat tenor. ms lirem,itavum demonte Carmeli, secundnm Regufnm
218 Controveriitur his diebus in httc alma l/rbe, S. Jtlerti Patriarchm.
apud sacram Congregationem de Ritibus, de offtcio B. 220 Sed uihil hic presidii invenissent boni Pa-
Aiberti, Hierosoltjmitanse Patriarchse ,
jam pridetn ab tres ad sua? perplexifatis solutionem; inulto autem propter malc

eadem sacra Congregatione nobis Carmelitis concessi : et magis fni>seut confusi, si intellexissent tibertum tiofatum a>t-
mim dntx
principalls ratio coiuroversiie est, quia non bene constQt, Vercellensem, primum ipso anno Mccivquosic locu-
Reguler,
qtue nit quohs persona sit iste Albertus, quem colhnus, tus foret S. Angelus.postulatumPatriarchamfuisse,
Si etenim dixerimus istum sflbertum illum fuisse </»' et ante mccvi vix pervehisse in Palssstinam, atten-
nobit Reguldm trddidit; premimur hac difficultale, q\wd tis iis qus3 post nomuiationem suam in Italia egit.

Reguia nostra tradita nobisest anno mclxxi, qko tem- Portassis etiam incidisset iiscogitare, exTrithemii,
I/kkiii //< fa-
pore nuflus erat Albertus Hierosotymitanus Patriarcha, annuin mcxxii signantis.errore, verum «lat.i- Reguls
tentet Mu.ro
quia iste inthronisatus fuit mcciv. Prsedicto autem anno annum elici posse, unius litteras haud incongrua
hclxxi solum in Syria vigere poterat Albertus Bethfee- mutitio..e, scribemlo MCCXU. Sed necdum eo usque
mita Episcopus, qu\ cum Guilielmo Tyrio venit poslea profecerant, ut auderent faNificationis suspectam
qui for&tm
ad ConcVium Lateranense sub Alexandro III ', ut ipse habere notam anni hclxxi, qnain sub Regula sua fuit 1212.
Guifietmus et Baronius referunt. Vidimus quas Peril- inveniebanL; neque etiam lioc suspicantes, fuissent
lustris et Reverenda Dominatio vestra de hoc pnncto ausisuam istam suspicionem indicare Sacive Con-
scribii tu suo iilo tractatu de Origine Carmelitani Or- gregatione Rituum.Namcumcirca annum muclxvii
dinis, et veram credimus esse hujusmodi solutionem R. P. Daniel a Virgine Maria suasisset, antiquum
quod scUici t eadem persona jnerit Albertus ille, Beth- S. Petri Thomasii cultum ut Confessnris in Ordine
leemita primutn, etpostea Patriarcha Hierosolymitanus, resumendum, omisso titulo Martvris ; responsumei
ut ii vestra Rev. Dominatione, in prsedicto tractaiu edo- Roma Henschehio falebatur, quodmi-
esf, sicut P.

ctisumus: verumtamen quia nonnullis non nlacet hsec nirae expeJiat. movere quidquam, et o?casionem eo
opinio, nec satis constare potest, quomodo ille Bethlee- motu d ire Congregationi sacroeplura aliaadexamen
mitanus, ffierosolymitanus postea effectus fuerit (cutn vocaiuli. Acquiescimus libenter rationi huic;sed
constei ex tabulis Euclesix Vercellensis, quse habentur vicissim nnbis imlulgeri petimus, quod ista sic agi
Jtmnue Stephano ferrerio de Vitis Episco-
ni Itbro a scientes, uon adhibearaus tam certam tidera singu-
porum Vercellensium, Aibertum illum, qut Patriarcha Lis officiorum Ordmi concessorum verbis, quam ali-
f/ilinit allqvld
cnfi <!<- n Hierosotymitanus constitutus est, fuisse primum Bubien- qui optarent.
sem etpostea Vercellensem Episcopum, patriteque Par- 221 Quod interim ad Lectiones proprias de S.
mensem) propterea humiliter exoramus Peritl. ac Rev. Alberto obtinendas attinet; post prima illa tenta-
Dominat. vestram, quatenus pro sua benignitate velit menta irrila, nihil porro actum est, quia nullasatis
scribere nobis ea quse circa hoc habet tn mente, cum t<-- secura via ad idse offerebat; donec alii, quibus per
stimoniis aut monumentis ad confirmandum cum sam-ti- sua Privilegia licebat imlependenter a sacra Con-
tatem prxdicti Alberti t tum identitatem personx u< prse- gregatione Rituum componere et in usuni adducere
dictis Episcopatibns, futn etiam tiiit/it<i (si in pYomplu Officia propria quorumcuraque Ordinis sui S.incto-
I'

habuerit) pro corroborando '/""•' prwdictus Albertus ex rum, praeirent exemplo; prmit anno mpclxvi fece- O"» ""'' '"
Ordine uostro Carmelitico aliquamdiu fuertt Qute si runt Canonici Regulares Lateranenses, impresso fietjtiltires
feeerit,ut speramus, majori vitwulo adstricti erimus Mediolani libelio propriorum Oft*i''ioruin enormiter Lateran.
(in I66fl
pro V, AV/vi . Dominatiottis in utroque homine felici- aucto. Numerus enim Sanctorum, qui tempore Pii se ax- per
taii' Diiiui i ni.ic deprecari. V, anno mdlxx proprium de iis fieri concedentis, iumpslssent
219 Quid ;nl hiec responderit Mirseus nescio, solum quindecim fuerant, excrevit ad nonaginta Of/iciutn
Aibertt,
hlc Itottan-
uiiuni scio, quod epistolam prsedictam communicarit circiter; interqueeos eiiam Albertuscorap iruit, cum
titim tonntlit, cum oostro Uollando, per idem tempus magnum Oraiione et Lectionibus propriis, e\ MenoIogioCar-
suum opus exorso; qui xn Maji ad iHum Brnxellis melitano acceptis quod quia totiusOrdinisCarme-
:

agentem rescripsit, nulUm se idoueamexpedire posse litani assensum hahere pra^sumebatur, earum au-
sojutiouein pro|iositEequa;stioni
Trilheraiumdicere, ; ctori uulla fuit cura consulendi Annalea Lezanasvel
quod Regula condita sit anno mcxxii Theodoricum : Episcopos Vercellenses Perrerii, ex quibus discere
Pauli sichabere; Albertus Patriarcha Hierosotymita potuisset, quam fides habenda es^et Menologio
null i

nus, Apostoltcx Sedis anno mcovi Legatus, su<<r<l<t isii Sicautem composita omnia, ira-
circa Albertum.
temporelnnocentiiPapaellletFredencilmperatorisn, pressa sunt Mediolani, ac deinde Venetiis, tauiquam
Iste certam vitse Regulam tradidit observandam Fra- ex speciali Sanctiss. D. N. Pii Papas V concessione ciun LectlO-
<'<
trJus Ordinis Mariaede monte Carmeli, et Ordinem nlbus
1>. recitanda; exemplo ceteris ejnsdem OrdlnisCongre-
Saraceno
Carmelitanim instituit in monte Carmali. Addebat gationibus in Gallia, Belgioet Hispania, eadem qua^ ucceptis,
Bollandus, esse qui AWertum istuni velint Patriar- L'iteranenses Privilegia habentibus, neutiqnampro-
cham Syrum fui^se, cum alius esset Latinas, nlius bato; prout patet ex earumdem Ofttciis, similiter
GrttCUS si.-l,ismaticus : sed nullum ab ei-^ auctorein propriis, etejusdem Pii V concessionem praeferen-
proferrij nec verosimile i<l esse, cum Regul i ^it tibus, juxta postremas eorum editiones factas Pa-
risiis,
 IIISTORIA OHROKOLOGICA i.m
risiis, Montibua, Conimliricie, ac novissirae anno qmdem eogitatio suggsnebat, ei s, qui d l.antiiruli D
mo.i.xxii Bruxellis ; quarura editiouum curatoribus Officns a Pin Vconcessis. uadem
uti tam diversis, ACCrORE »
vi-iini init parcius utondum esse Pii V nomine, jam utaliis ignon.i, s Sanetos colecent
il: annis centum vita fnncti.
alii. De me. ut
quisquevolet, sic statual sicnj videor fecisse inju-
222 Ut uterat, novisillis et qualitercumque eom- riam, reparatam eara omni modo
cUpio, aince el
positis Lateranensiuin
i

VlDfi Apr.
Offlciis insertum fuisse Pa- eandidarei utaota est deelaratione, el
in pr*d -

TOM. VJI MAJ triarcham Aliprtum, perquam commodum fuit Pa- Commentarir, me0 axpunotam vel
i

KOV. 23
* mntatam bonam
tribus Carraelitis quibus jam nnn fbnrt. necease
:
partem numeri 38.
pe/irrttnf
aneipitem subire aleam coram sacra Congregatione
Carmehta: 225 Restatul de Vercellensi Ecclesia, cujusEpi- Yerccttenses
antiqvl eas novum aliqutd petendo; liceret autein declinarepe- scopus Albertus fuit, prius quam c,rca
adordinem Patriar- nii '

etiutn sibi riculum, solum postulando, quod jam aliis indul-

id
oh lem evsheretur,
ennccdi an. verbum addam, es instructione
tiiin videbatur. Id orgo postularunt anno hdci ni L-zni. tomo
1675, i Annaliura edito sub annum 1656 sic
suit hac forma Eminentiss. oc Recerendiss. Domini.
:
scribentis pag 208, Si dioatttT, CurEa , , i

Fratres Carmelitic recitant of/ictnm S.Alberli Patriai'-. lensis, de aliis Episcopis suis festum agens, B Alberi
rtiir Sierosolymilani die 111 Aprilis, e.r concessionofacla iiini non cnhti Difimm Imjus negligenlUe fonitan ™«.
nh liac stcra Congregatione xn Junii anno mikxxviii, samfuissc, quod extra Ep scopalum Vercellem m, in
rjiiiul Canonici Regulares Lateranenses.
e.tiam reciianl
Patriarchatn scilicel riierosolymitano e vita decesserit.
El quia Carmelitse non liabent Orationem nec Lectmnes Deinde dkimua IUustriss. oc Revsrendiss. D J„ olium
ttt editas
prnpriassecunii Noclurni, humillime supplicant ut II'.
aucloritatc Gorium, modernum Vercellarum Episcoptim.pra ,-

Pii V EE. eis velint coucedere facultatem reeilandi Oratio- sorum negligmtiam corrigere volentem, proximi
hii
netn et Lectiones inuexas, ttesumptas ex Offtciis propriis
annii vetmae a sacra Congregatione Rilmm,
Ikeret
dktorum Canonicorum Regularium, auctorilate felkis mbiaddere Officiis propriis Ecclesia et Diacesii
recordaiionis Pii Pnpji V compositts. Indultum ma
faeile, Offichm S. Alberli Episcopi el Confessoris ; qui ie
qiiud petebatur sed Putres illi, optime scientes,
:

Episcopo Vercellarum factus Patriareha Hiermolymi-

Lectiones eas, quas Lateranenses recitaut, multi- tanus,primam Regulam composuit et dedil Carmetitis,
pliciter repugnare veritati historiae, certius aliunde
qttipropterea illius Of/imim de Communi recitant ritn E
cognitae; non eas, qtias sibi postulaverant concedi, Alberti cui-
iupUci. Ad quod respondit sacra Congregatio
Dn;;i-
Lectiones induxerunt in novum suum Breviarium; tur quod S.
; litni oplar.tes,
Albertus fueril Episcopus Vercellarum. deinieee/erunt
sed alias, multo prudentius veraciusque oonceplas,
Quodcum evUenter comtare possit cr ilu-iis, iniontum ncrjtiaenfius
eidem inseruerunt, quas hodieque recitant; optimo siimii idcm Iiluslrissimus habere poluil, etsi m,,!,,
facto
jure, ut quibus illius sio mutati Offlcii usus, una hiibnerit mihi nondum eonstet. Mibi
constat, non ba-
cum reliquo pranlicto novo Breviario, concessus est
buisse, etbocquoqueanno scriptum inde ess >, |Uod
a sacra Congregatione, referente Eminentiss. Car-
nibildum ibi de Albertofiat. Viderint ii, qnoruinin-
dinale B..na. terest istud curare, Deoque et S.incto de tam facile
223 Nibil equidem hic reprehensum volo, vel in parabili ipsi bonore neglecto reddere rationem.
suspicionem fraudis adductum ignoscendum tamen De-
:
siderio pro ipsis meo magis officil, quod
Hoc erootunc Epis :opii
mibi puto, quod procul ab Italia, eodem quo ista
capcre non istius archivium adeo conturbatum sil, ut nemovelit
polui, agebantur tempore, scribens Commentarium de B. magno incertoque labore scrutari tamuiii chaos, ad
Alberto, opponendum primn? parti Armamentarii
requirendasoriginalesde Vita S. Alberti membra-
editi anno mdclxix, gratius quam par fuerat jiidi-
nas, histoiiamque miraculi in liberatione
Prinoi-
caverim de iis, per quos credebam in errorem in- pissse Parmensis patrati, cujus epitomen dedi num.
ductus Carmelitas. Videbatur enini sine aheujus G; integram bic daturus, si saapius petitam potuis-
fraude fieri non potuisss, ut in manus venissent
sem nancisci.
Leetiones deAlberto, velut auctoritate Pii V com-
positse ad usnniLaternnensium, cujns nomeu nec in XIII RODUI.PHUS.
Bulla apparebat, nec jn tot quot ba
illins Pontificis

bebamus editionibus, etiam Roma? per annos sexa-

XIV LOTHARIUS.
ginla post mortem Pii curatis. Accedebat, quod,
cum siiper ea quaistione haesitaremus ego et R. P. JTXarinus Sanutus, lib. 3 Secrelonim fidelium Cru-
1'iia Homa Daniel a Virgine Maria, et ambo bis terve scribere- cis,parte n cap. 5, cum dixissel, quod annoMccxiv
svribebatnr
V
" f }ut
ni s Romam, ipse ad suos
Transpontinos Patres, Alberiits Patriarcha Hierosolymitanus in Processione Atberta Ro-
,res nil
"ire de ai. egu ad P. Carolum Alexandrum a Manderscheidt, mortiiits est (hoc autem ilntfus an.
Italica phrasi ideni est ac
2 i succedit,
berlo, I' ficiumin S. Pelri Basilica Poenitentiariiim: illo Latina, occisus) addit, quod
1 1

Roun.ru-s,
ei successit
nullum cougruum responsum acciperet, quo explica- pro quo Thomam Agni nominat Heroldus in Conti-
retur Privilegium Congregationis Lateranensis in nuatione belli sacri iib. 3, cap. ->. ,-olut unnm ex.
ejusmodi rebus a sacra Rituum Congregatione inde- duobus nobilissimis Patriarehis, qui a.lfuerunt La-
pendentis; mibi vero ex ore Procuratons Generalis teranensi Concilio, quod anno \i :cxv d s xi \ ivem-
Canonicorum Regnlarium identidem responsum fuit, bris c debratum est. Sed cum neseiamus
unde nomen
liosde Alberto nihil scire, necnomen quidem, nedum istud habere Heroldus potuerit, non
extantibus tis-
ejus Officium recitare. piajn Concilii subscriptionibus, patior nobis est Sa-
224 Seddenique post Apf ilem editum, multamque nuti auctoritas, qui proximo post h;ec seculo
floruit
niinc inteUi.jo ultro ac citro qurestionem, patuit erroris meicausa. ac scripsit,
et per seipsum res Terraa sanctaj
scruta-
illosalterms Procuratof ille,Generalis Uegula-
ut scribebatur, tusest. Sed nec diuturnus Rodulpho Patriarchatus
ConiregaUo- rium Canonicorum, Congregationis erat, non Late-
nls cssc.
fnisse potuit, cum Ferdiuandus Ughellus tom '!

ranensis, sed Gallicanaj, Asselina nomine; annuin sacra;

Itali.x' Ajchiepiscopis Pisanis, agens de
in
qnidem circiter vigesimnm in Urbe et officio illo Lot iario, qneui abiturus Albertuspro se Episcopum
agene, sed diyerso a Lateranensibus tecto liabituque Verceliensem eonsecrarat, facto sub annum Jitnx
utens.et (quod bonus Pater Carolus nesciebat) etiam Archiepiscopo Pisano, scribat, quod cum dtmum m
officiorum propri.inun diverso libro. Miruir ergo Orientem, illicbeUaulibus Christifi lelilmsopem laturus,
et latie an.
non luit eum ignorare, quid procul ab Urbe iu Lom- cum suis Pistinis transiit, Patriarcha
Hierosalymarum lilliioMil-
bardia non ita pridem innovatum esset in Ofticiis, creatus est anno scccxvi. Hic autem aniius vel inde ritts-

quibus etiam in Urbe Lateranenses utebantur et ; confirmatur, quod apud eumdem Ughellum mox re-
excusabilis videtur culpa P. Caroli, cui uec ininima feratur insinimentum, ipso eodein ann > confectum
scilicet
 PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
A scilicvt Ilomirii Papx III anno I, mense Decembris rexerat, nec poterat ignotus fuisse Jacobo. Affertur D
Al-i.IX.nK I) I'.
ilie xvi, Indtrttnne v, per Archipresbylerum et Ca- deinde recens a praelo folium, a mendis typographi- non soliini
Ccimctifaij
nnnicos Pisanns cluns, ct/<ic/ Apostnlicam Sedem con- cis emaculandum lego nomina religiosorum Ordi- scd
:
et Prx-
Stitntos, pro confirmatinnc elerlwnis Domni Aledan- num, sicut ex libro ipso descripseram : video deesse dicofores

dnni. faclx ad Ecclestam Pisnnam uhde necessario : Prndicatores : miror si sint a Jacobo praBteritr, ne ontisit.

consequitur illo ipso anno vacuam Sedem Pisanam que in auctore defectum, sed in me fuisse cogito,

fuisse per Luilmrii praedicti promotionem. De Ro- cui festinanti nomen unumRecurro nihil- exciderit.

dulfo nihil magnopere dignum relatu inveniri haud ominus ad ipsum librnm et coinpendium facturus
;

equiclem miror de Lolliario

: omnino siquidem us- :
temporis requiro indicem pro quo offertur pag. 471
;

que adaiinuni Mccxxivneminemreperio; quemdicam ab AndreaHoyo descriptussyllabuseorum Ordinum,

ei successisse. qttorum memintt auctor. Quid plural Celeri oculo pa-
ginam percurrenti oflertur ultimus Ordo Prxdicalo-
XV GERONDUS vel GIRALDUS: rum neque pluribus opus putavi, ut defectum ani-
:

madversum niilii ipsi imputarem, atque ante Mino-

JjYuithic Valcntlnus in Gallia Episcopus; et anno res, iu aversa pagella notatos. scriberom Praedica-
An. mt mccxmv adlnir. pnrsens Valentise, acceplavit dona- tores. Infelici profecto casu ! Nam si tantillum ultra
crdlna/tts,
tionem, suae isti Ecclesia factam a Guidone Ada- legissem, totnm illum de Vitriari silentio paragra-
maro, cujus donalionis SammarthaniinGallia Cliri- phum abolerijussissem. Vidissem onimsicibi scribi:
stiana meminerunt. Anno deinde sequenli experiitm Ordo Prwdicatoriim a B. Dominico inchoalur in To-
suni eidi ni, jaiu ad Patriarchatum promolo, com- losalibus anno mcciii sub Innoccnlio III, confirmalus
mendatitisa ab Honorio III litterse illae, quse lili.
est ab Honorio III anno HCCXVI, ciyus nulliim' fieri ab
epistolaium ejus notantur num. 310 320, 321 et anctorc cotrvo stjnchrono mentioncm, esl cur mircmur.
quoi mc
b| 363 apud Qdoricam Raynaldum. Ipse autem iis 229 Habes Lector ingenuam confessionem cau-
latwt.
egregie usus, ad concilandos pro induendis armis samque erroris, propter quem omni occa.-ione ac
juventutia Gallicss animos. Iransmisit in Syriam loeo proscindor ab adversariis. ut Menda.r et Falsa-
indaque anno mccxxvii misitGregorio IX Epistolam, nus, nullaque fide dignus in cunctis quae circa Or-
abeliis septem Prariatis signatam, nro accclerando dinem Carmelitanum scripsi. Tu, ut affectus es, ita
subsidlo. Hanc EpistolamGregorius omnibus
ipse. judica. Iuterim observa ingens es^e inter Ordinem
Ghristi fldelibus communem feeit, ettvlatthajus Paris utrumque, a Jacobo praeterraissum, discrimen. De
«i. IOT iotegram transcripsit, Idem Gerondus anno mccxxix Pra-dicatonbus, qui lunc fuerunt, vix ullus istius
gueritvr de
scrip^it aliam, querens de treuga cum Solriano inita temporishistoricus taoet; de Carnielitis, qui pariter
trtuga cinn
Saracenti
ab Imperatore Friderico, cum maximo Christianita- in Europa, non in uno nec paucis, sed plurimis lo-
facla, tis domno atque riedecore quam epistolam apud:
cisfuerint, nee unusquidem auclor tunc vivens ad-
eunidem Maltha um Paris legcre est. Capitulaautem ducitur. abdicato Acconensi
Scribebat Jacobns ,

turpis treuga?, a j.im diclo Patriarcha ad Ponlifirem Episcopatusolitariam fere vitam ducens. apud sepul-
missa, vide sis apud Odoricum Raynaldum. Satis cium B. Maiia- Ogniacensis filia- quondam sua; spi-
hic fuerit indicasse, primum, quod fuit in speciem Brabantia nostra Gallicana; scribebat
ritualis, in
gjoriosum, reipsa lmpiissimum, propter adjeclam autem circa aimum mccxx, cum adhuc ipsum Prae-
condiiionem de relinquendo Saracenis templo Salo- dicatorum nomen ignotum fere esset in lielgio, con-
monico. aliasque haud niinus probrosas pactiones :
ventus certe vel nulli vel paucissimi inchoati Cac- :

scriicet, qu"d Sullanus Htcrosolumam Ituperatonejus-
quo Prsfeclti tradat, utde en qtunnodactimque pro ar-
luiriu disponai communiatve. Communire autem eam
tantum abest ut curaverit Imperator, ut omnia in
eo relinquens staiu ad quein Tnrci redegerant, imo
restaurari prohibens atque impediens.totamTerram
sanctam Saiacenorum furori expositam dimiserit.
Itaquenontantum nequivit Gerondus Sedem PatrUr-
clialem Bito loco restituere; sed etiam ipsam civita-
'
tem, propter Imperatorios eam
fuit subjicere [nterdicto,
228 Quamdiu deindeetubl Sermiius vixerit, [n-
trorfiio,
certum est. Constat ex Regesto Epistolarum Gre-
cri
obtinentes, coactus
melitas vero in Oriente et viderat et laudaverat, ut
supra diximns; praetenditque Ttm iMPnATOR parte 2
Arroamentarii n. 085, ex instrumentis ante a se
productis satis esse probatum, quod Ordo suus, diu
ante ibidem fuerit multipliratus quippe qui (ut prae-
tenditur) annomccxxx in Provincias distinctus in
Alemannia (sub qua et Belgium comprehenditur)
domos habebat longe lutequc dilfusos.
230 Atque haec occasione Jacobi de Yitriaco, ad
Patriarchatum Hierosolymitanum postulati, lieet
F
non concessi, dicta sUnto; quem qni anno mccxliv OtttU illc
primum vita functuin fuisse scribit Andreas Hoyus, non an.
historiarum ejus ex Oigniucensi MS. acceptaium lVil sed

elioitur de post 1236,

gorii IX, lib. 14, ep 54, vacante dudum Hicrosohj- evulgator Duaci, Ciacconium quidem, Ughellum at-
Vitrlaco
mitana ccclesiuad eant fuisse poslulatum bottx memorix que alios sequaces habuit in eodem anno notando :

Tiiscitlottinn Wpiscopum, vulelicet Jacobum de Vitria- ex praecitata tameh Gregorii Papa; IX epistola cor-
co : sed quod is Roroae necessarius putaretur, me- rigendus est illa enim ejus, utjam mortui, mcminit
:

rito iioii cnneessiim. Venerat sanctissimus hic Prae- per titulum honjc memorix. Est autem, teste Odori -
latus Romam anno mccxxvii post scriptos Ogniaci in co Raynaldo in Annalibus, epistola data II Idus
Belgio OccidentalisHistoriae libros inquos cumforte Maji anno Ponlificatus xiv, atque adeo aaras vulgaris
incidissem eo tempore, quo multiplk-atis pradis et VIDK AFP.
qni in Hist. aniio mccxl. Ilaqnejam obierat Jacobus, Je quo post vcl MAII
TOil
Occldentali jamqueimprime-
operis absolvebatur editio Aprilis, annum mccxxxvii niliil in Eccle.site Romanae mo-
entnnerant batur PropyUeum antiquarium pro secundo Tomo, numentis Ciacconius potuit reperire.
Ordines
certis de causis reservatum ad finem totius impres-
Rclti/iosos,
sionis; vidi plurimos religiosos Ordines sigillalim XVI ROBERTUS.
describi, nulla lacta Carmelitani Ordinis mentione.
Hoc in eam rem qua? sub manu ac praelo erat cre- Xdem qui snpra Gregorius Papa IX in eadem Epi-
dens vehementer convenire, raptim scripsi partis 2 stola : Cum, inquit, processu temporis ad nos fuisset
numerum nltimumque, et argumento jamjam
3t pnrfatx Hierosolijtnilanx Ecclestx provisio devolula,
imprimendn siilijunxi non animadvertens, non so-
i ne tliulinx vacalionis deprimereiur dispendiis, venera-
lum Cariuelilarum Ordinem, de quo erat mihi quae- bilrm Frati cm nostrum Palriarcltam Ilterosolymitanum,
stio, istic pra-teriri: sed eliam Ordinem Praedica- dccccEpiscopum Nitnnelensem (Robertitm vocant Al-
torum, qui juxta Ordinem Minorum asvo isto sur- bertus le Grand et San-Marthani) eidem providimus
in
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
A in Pastorem. Sed bic anno mccxliv, irruentibus su- lnquit, sunl numeri Indiani, a
Brackmanis Indite sa-
Ordinattis pei' Christianos ex improviso Chorasminis, perfulx /nnittbus ex ftgura circuU secli
circa an. 1240 uiventi. Id quomodo AUCTORE D. P.
geittis melu, tle ctvitatc Ilierosolijmituna, una eum factum accurate expiicat et ad a Brach-
oculum ostendit Kir-
Magistris domorum Hospitalis et Mihtix templi el cherus, deinde mants Indis,
ait : Zyfras itaque Arabum, quas illi
universis liabitatoribus ctvttatts ejitsttem, tamquam Hartiph
tle cl End, id est, Lilteras
Indtcas vocant, ab
Itumano prsesiiio desperatis, versus Joppen abscessit fut Iiidis processisse, non solum dicti Arabes,
sed et
significat suis in litteris Friderieus Imperator) Ac- Graeci fatentur, uti postea videbi mus.
Quo autem
coiiemi|ue delatus, inde die xxv Novembris dedit anno liasc translatio facta sit, magnum est omniura
laroentabiles ad Cypri Regem et Principes Europjeos silentium : quantum tamen conjecturis assequi pos-
litteras,quae apud Matthaeum Paris exlant eam :
sum,contigitidHegiraccc,annoveroChristiDcccc.xn
cladem meritus, si ipsius quoque negligentia factum quo annorum circulo, sicuti Arabes juxta Saraceni- ad Arahes
est, ut Innocentii Papa: IV mandatum, de restau- traductx an.
cam historiam, totam illam Persias, Carmaniae, In-
900.
randis Urbis sanctae mieniis anno praccedenti dire- diaequeorani suosubjiciebantimperio, itaex
Indorum
ctum, executioni non daretur. Anno mccxlv, cele- ceterarumque regionum commercio hasce notas
seu
bratum Lugduni ab eodem Papa Innocentio est zyphras primum suscepisse putamus quae postea
Coneilium universale, ad quod de Terra sancta, quse
:
per
^Egyptum, Lybiam ceterasque Africes regiones ad
niulto patebal discrimini nullus potuit advenire, sed Occidentalem usque oceanum propagatae, inter Ara-
nec advocari occasionaliter tamen illuc advenit
:
bes nullo non tempore viguerunt; donec irruptione
Episcopus Berytensis, totius Syriae Nuntius gene- iu Graeciam et Hispaniara facta, intra terminos
pro-
ralis, mandatum bajulans lugubre de exterminio prios contineri nescioe, tandem ad dictas
nationes
ibidem patrato. An eiiam Patriarrkae Roberti nomi- traductae, non Europae tantum, sed et toti orbi
pu-
ne, tunc adbuc viventis, nescimus divinare. Anni blici juris factae sunt. Quod utexactius
comperirem,
certe ab hac legatione, u-sque ad tempus electi suc-
vetustissimos codices tumGra?cos tumLatinos Ara-
cessoris Jacobt PantaUoins, decem effluxerunt. Cum- bioosque consulendos duxi, quibus discussis, certe
que nemo alius sit, qui intervallo illo sedisse dicatur, nullum unquam liarum notarum ante annos ccccxxx
praesumi potest, quod Ruberlus vixerit usque ad coniperire vestigium Iicuit.
astatem anni mcclv missus enim Jacobus primum 234 Inter Graecos
:
pi imus fuit, qui hoc numero-
in Syriam est mense Decembri. rum genus in sua quam edidit Arithmetica usus est, Grxcorum
Maximus Planudes; cujus liber etiamnum in Bi- primus iis
usus Ptanudts
PARERGON XII.
bliotheca Vaticana, sub antiquissimi codicis forma,
continetur, ubi etkas uotas zijfras vocat, et ab Indit
Deusu zyfrarumnumerulium, Itac primum profectas dilucide ostendit. Libri titulus est, Toii
ielale Eurupx cmnmunicalo.
f i/.owfwTifo-j usrjiyvj K-joivj jla£i'u(w ffKajioiSr, r v>
r

tfa^ooix y.%-.' "Intfovi; ;; Xsyofuan;, uet' i/./o^ oi -jwj

X
ulcherrimum arithmeticaj artis commodissimum- a.o-.ori'jtt p.oj'j ^t/.oovj^oJTepoc y.xtx vor,axt oxpitfeoTeptjic:
que ad supputationes quantumvis numerosas instru- sioi tx a/ip.y-.x iyjix.
/.3:1 Sapienttssimi Plttlosoplii
Zijfnc inuen- mentum, sunt notas illae decem,
quas quia primi monaclii Domini Maximi Planuiis calculatoria, nun-
tttm Orientalc
Arabespertulerunt ad nos, Arabicns dicimus proprio ; cupala setuiidum Indos, q.it ptx aliis pci iti Aslrolagi-
autem nomine vocamus Zyfras, eo ipsosignificantes, carum dlscipltnarum iltam subli/tter excogttaritnl. Sunl
Orientalium illas esseinventum. Siquidem jam inde autem fujurx novem, nuii adnumerata seilicct decima
a tempore Josue in Pulaistina notum erat vocabu-
0, qurc non tam zyfra esse censetur, utpote per se
lum ittud, licet iu ampliori signiticatu; quando lil- significuis, quam cyfrarum in decuplum mul-
niliil
terx univeisim nnonnabantur Seplter, unde Curtaili-
tiplicandarum coraplementum. Dixi priinum inter
Sepher id cst Civilus litteriiriim redditur Josue
xv. Grioeos, quantum nobis cunstarepotuit, celeberrmti
Usum illarum apud nos minime antiquum esse, ita numinis Maximuai Planudem fuisse, qui Arithmeti-
notum esse credebam omnibus, uc non esset opus cam suam hisce zifrarum notis descripserit cum :

nominare auctoresqui iddocent; nequevel per soiu- ante eum

nec Psellus, nec Plethon, neque Ptulo-
nium suspicatus fueram unquam, aliquem invenien- maeus, neque Diaphantus, nec aliiantiquiores Arith-
dumtam imperitum, utmultorum seculorum aetatem metica et Astronuraica sua opera iis adnraasse com-
auderet velletve arrogare scripto, in quo illa? repe- periantur. Cum vero Planudes nonnulla sua opera
rirentur. Sed mea me fefellit opinio. Inventus est Michaeli Pateologo Orientis Iinperatori inscripsissa
qui non antiquastantura.sed antiquissimas inEuropa ctrca an.
legatur, ex eo luculenter sane patet tempus qtio vi-
1370:
zypkrasessesustineret.et abinitioChristianae Eccle- xerit, quodque pereruditus Leo Allatius invenit
siae usitatas (pudet dicere, quo
argumento) atquapro fuisse circa annum mcclxx, cui etlikstoriae tum Gra;-
ea qua valebat auctoritate suis etiam discipulis Latinorum consentiunt. Hi itaque anni
per- corum tuni
suaderet. His ergo nielius instruendis cum furte ad
subducti a praisentis anni curriculo mdclxv reliu-
manum libri non sint, unde possint discere verita- quunt aniios cccxcv, quibus abliinc supradictus Pla-
tem, quam mihi nulueruntsimpliciter assereuti cre-
npdes vixit. UIo videlicet tempore, quo decliuante
licull docct dere; ex Athanasii Kircheri nostri Arithmologia, paulatim muiiarchia Graecorum, Saraceni et Turcae,
"th. Ktrcher
excusa Ruma> anno mdci.xv, non gravabor transcri- qua data Dprta, uti in alias, ita et in Graeciai Alri-
m Artthmo-
togta.
bere partis iCaput ultimum, de nj/ilirariim sive itume- caeque maritimas provincias sub Bajazete irrupe-
rortim liodterita die us{lalorum origine,
omissis iis quas runt. Josephus Scaliger, uti cpriosissinius hujus rei
ibidem de earujn apte innexuit; eo qupd id
fujfriea indagator fuit, ita hanc quoque veritatem evolvit
parum faciat ad nostram quaestionem, et ab origina- in epistola quadam, ad Marcuin Freherum data,
ria illa ac prima fornia,
valdedeflexerit usus noster, nuuiintim Cuustantiiii Magni sibioblatum, multorum
ut m communibus alphabeti litteris ahisque rebus instinctus precibus explicans, his verbis. Nuuimus
omnibus, sic in numeralibus zyfris nonnihil muta- ingens argenteus clarissimi viri Marquardi Freheri,
tionis jure
suo inducens. Sic autem disseiit. quani recens sit, argumento sint characteres arith-
233 Brachmanis vicini Arabes, advertentes insi- metici 2. 3. 4. 2. 3. 5. qui arite trecentos aut paulo
gne numerorura compendium, quibus illi yelnti plures aniios ad nos transierunt : ac primo quidein
arcanis notis utebantur, successu temporis id suum nostris huiliernis, postea memoria
dissiroiles his
fecerunt. Ita Abenragel in suo de introductione ad usu
proavorum hac forma interpolati quae hodie in
Astronomiam libello, ubi loquitur de zylris : Et hi, est. Itaque nummus hic cususaut conflatus est, non
Maji T. III IX illo
 LY1 PATKIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
a Christianis recepti sunt, sed illo in quo quadraglnta aureorun^milliaexpensa dicun
BIo seculo, quo ii

AUCTOBE. Dl\ hocest memoria proavorum.... Cha- tui uti novitate suaomnium Latinorum animos ve-
quo interpolali, ,

racteres autem illos primi omnium Christianorum hementer accendit, itaexnovitate curiositas, famam
Hispani a Mauris, ab Hispanis reliqui Latini Chri- operis identidem per Europam crebresoentem se-
easdem ffi- Nobis igitur cnta, hoo prasstitit, ut beatum se quispiam diceret,
stiani, ab illis Grteci acceperunt
spani acce- copia concederetur. Itaque intra
quiiiem nummi conflaturam cui descriliendi
perunt a c0nst.1t recentissimam
Mauris esse, formas autem inclusas etveteresesse et ex ali-
paucos annos multiplicatis exemplaribus manuscri-
quovetustolibroautpicturaecclesise alicujus desum- ptis (nam lypographia necdum inventa fuerat, sed

ptas, eujusraodi multas hodie videmus in

gemmis, anno uccccl Moguntiffi primum per Joainiem Fau-
seil vetustissimi argumen- stuni orbi innotuit) factum fuit, ut novae hae nume-
novitisequidera caelatura,
ti. Ex notis itaque zyfrarum, postica? nummi faciei rorum notae, tum ail soribendum facillimca, tum ad
inscriptis, colligil Scaliger illum Constantini Magni eompn tandum aptissimee, ab omnibus ucceptatee, non
tempore minime cusum fuisse, sed posteris tempo- ad privatum dumtaxat, sed ad publicum bonum con-
ribus, jam dictis zyfris communi omnium Christia- verterentur.
norum consensu acceptatis. Et in epistola quadam 230 Quotquot scriptores ; lxx abhinc annis, ha-
ad Albertum Pighium expresse dicit, se discussis rum uotarum mentionem fecerunt, earum ad Hi-
Iia afprmanl
onmibiis veterum manuscriptis, numquam hasce s|)anos translationem intra ccc, aut cccc abhinc an-
guolquot dt
zyfrarum notas rcn. annis superiores comperisse. nos prffiter propter constituunt. Scaligeri verbasupra kac re scrip-

Cum vero Scaliger tempus annumque, et qua occa- allegavimus, Gruterus et Herman-
quem secuti scrunt,

sione lue z.yfrae primum Europae innotuerint, praeei- nus Ilugo ille in suis, quos Fax artium vocat, in-
;

senon determinet; nostrarum partium esse ratisu- soriptis libris; hic in suo de scribendi originelibello

mus, negotium paucis notum ex Chronologia Astro- his verbis, Barbaricr Arithmeticorum nolss, qutbits

nomica, eo quo fieri potest studio, quantumque hodie ulimur, ante trecenlos circiter annos tantum ad

comperire licuit, exacte enodare. nos uenere ab Arabtbiis : ei ffispani quidem primum
eas acceperunt a Mauris, Latini denigue omnes ab
E
235 Anno salutis nostrte mcclx Alphonsus Prin- Scaliger,
ceps Hispaniae, et Ferdinandi sanotissimi Regis Ca- Hispanis, Quibus non abnuit Matthaius Hostius in Gntterus,
per Alphon-
sum sapien stellae filius, cura litterarum tum potissimum Astro- libro de recta numerandi ratione. Theatrura Vitoe Ilugo, Ho-
tem an. \1\ 0, nomicarum iisciplinarum, ad quas veluti naturae humanse tomoN fol. Oi Notai barbaiicse, quas syfras stiits.

quodam pondere ferebatur, amore stimulatus, uti vocamus, recenliores sunt, quam quidam existimare
jam incredibiles in iis progressus fecerat, itaquoque possi ni Manrts m Hispatliam primo tntroducta, et
; ti

animos omnium admirationem sui truxit. Interim

in ab Itts Europoe provinciis communicatss. Certe a
ceterts

confluentibus ad eum, tamquam ad oraculuni, un- Mauris primum communicatas vel ipsa> notae osten-
dique et undique Astronomis Mathematicisque, cum dunt idque instituta characterum tam Latiuorura
:
beyertiitck.

jam a multis annis desiderura motibus, a Ptolomaei nunc quain barbarorum collatione accurate ostendit
temporibus in eum usque diem interruptis et oppido Kirrherns. Deinde sibi objicit lypos tres. qui no-
defectuosis,tum per seipsum tum per ali-is certior stris 't, S, 7, respondent, ante annos ccc in Anglia

factus, errores cognosset; intenta meutis appliea- inventos, a modernis nounihil discrepare et res- ;

tione eos ponderans, de remedio quantocius adhi- pondet, bas nostas nullam snecificam differentiam
bendo debberavit. Quoniam vero inaudierat sununos invulvere. Addo ego tres illas, quas ille Anglis tri-
in Africa Astrologos tum Aralies tum Juda»os flo- buit notas speciales, in nostro quoque Belgio fuisse
rere, qui et emendatissiinas de siderum motibus usitatas ; illae enim, pro signando quaternario qui-
tabulas possiderent ; ut concepta jam dndnm aniino nario ac scptenario numero, reperiuntur in libris
molimina educeret, quotquot eo tempore in Astro- apud nos seculo quinto supra decimum exaratis,
nomicafacultate magnanominiscelebritateflorerent, quos multos in bibliothecis Belgicorum monasterio-
ingentibus sumptibus evocavit quos inter fuisse : rum vidimus, varios habemus ipsi, ac nominatim
tabulas suas in Florario Sanctorum MS. samius nominato ac no-
dicuntiir, ut in Astronomica Historia Christiiianni
componentem
traditur,et Augustinus Riccius in praefatione ad minando. Omniura vero, quos sic notatos posside-
AlniagestumPtolonwi fuse prosequitur, Alfarabius, mus, veterriraus Codex. raembraneus, continet Po-
Abenragel. Profatius, Maliumed, Hoamar et inter lychroniccn Ranulplii Cestrensis, perductum usque
ceteros princeps i^aac Hazan, Svnngogse Toletanae ad obitura EdUardi Regis hoc nomine primi, id est ^
Cantor llebraeus. Qui oranes, allatis secum tabula- usque ari annum mcccxxxvii, cujus Polychronici non
rum Astronomicarum codicibus, emendationis vete- nisi epitume bactenus habetur excusa.
rum talnilarum initinm fecerunt quoruinque opera : 237 Pergit deinde Kircherus ea quae dixerat plu-
postea celeberrimum illud opus, quod Tabulas Al- ribus testimoniis stabilire, atque audiri in primis ju-
phonsinas vocant, primum in lucemexiit; tantae bet PetrumRctmum Scholarum Math-matiea-
lib. 4
apud oinnes aestimationis ut ex eo Rex Alphonsus rura fol. \\7, quas huc usque de barbaricis notis
immortalem nominis sui gloriam non immerito com- dicta sunt, veluti anacephalaaosi quadam confirman-
paraverit. Sapientis titulo apud posteros ohtento. tem his verbis : N umcri seunotn*, qux hic describun! u v
c
Atque hujus Astronomicae Svnodi occasione zyfras recentes sunt : kisenim Euclides vel Theun numquatn
arithmeticas, quihus Arahum tabulae constabant, usi 8Unt f nusquam Archimedeji aut vetcrum quisquam.
quasque jam ante nonnulli ex Hispanorum Astrono- Denigue apud veterum ncmincm notare potui has notas
mis et Mathematicis a Mauris acceperant, primum \. 2. 3. Atii eas referunt ad Pho&nices, alii ad Indos.
in Latina tabularum descriptione introductas fuisse, Joannes a Sacroboscu, cujus sepulcrum est Lutetixin
omnes fere Astrononiicarnm rerum scriptores con- comttio Maturinensi, referl ad Arabes; nec opinio a
sentiunt, cumanteharum editionem tabularum, non veroest... Quicumque autem fueril inventor decem no-
nisiLatinis notis tabulaj cmiscripte reperiantur. tarum, laudem magnam meruit. Res ipsa certe lantum
Tempus vero, quo Rex Alphonsus hoe opus inchoa- ptacuit, ut ommum gentium consensum meruerit. Huc
vit, Mariana teste. fuissediciturannus
postChristum usque Ramus : ubi nota, Joannem de Sacrobosco
natuin mccxl; et anno hcci.ii, quo patre Ferdinando primum fuisse qui in Francia libros suos hisce notis
satis funclo Hispali, ipse regni gubernacula adiit, in sphseram suam vulgavit Parisiis anno
insignierit, et
lucem editum fuisse, Chronicum Astronoinicum P. mcclvi. Confirmat haec eadem Lucas Gauricus, in Gi
Joannis Kiccioli scite ostendit, queis et Arabum hi- oratione quadem de laudibus Astronomiac Kerrari»
storici consonaut. Opus itaque vere Regium, utpote habita, Verba ejus sunt Nec minus in scri-
: nobis
bendo
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
bendo profutrunt Arabet cum pltritque recuUtis 8abbo> dilo domimu, dt filio pater, Urhanuti IV meruit no-
tttrits, qui tuot ad nos inv&ntionet induxerunt : quorum mmari; ut scribil Sicularuin rerum nuetoranonvrnus acctoke d. p.
plerique in Bitpania AlpltontoRegi auxiliaretin Astro-
logia inttauranda
in praefatione
manus porrextrunt. Petrua Nonius
ad sphaeram Joannis de Sacrobosco,
MS. cui de eadom electione
ceten, novi veteresque, ad
conaentiunt
annum kcclxi.
auctorea f ' ^
hasce in Occidenlera ab Arabibus translaia.s hio XVIII GUILIELMI S
verbis confirmat. Nam etsi, inquit, Arahet detertam
a Grtrcis potsetsionem magna vi invaserunt, aileo ut XIX THOMAS AGNI.
lias artes m
Oceidentem ct Hispaniam utque propa-
garinl; tomen eorum scripta oslentlunt, curinsam gen- V^ujus reicausaad Curiam venerit Jacobus Patnar-
tem non ttim lahoratse in obtervandis motibut t/nam in ehtt,utcumque colligere possumus ex eo quod fecit Er -•»«»»""•
divinalionihut per numerot. Atnoetri, numerotit Ara- rnox atque creatus est Papa, providens
futuro post MaStoZtA*
bam suffulti prtetidiis, post modum multo excellentius se Patnarcha;, ne in subjecti sibi Episcopi
dicecesi mtmemam
Astrologiam tractaste censeri debent. Atque hsec diutius velut hospes agere cogeretur et vivere.
Quo- ** <i™>ms.
abunde puto suffectura cuivis non pertinaci, ut dein- modo autem id fecerit et qnem substituent sibi,
ceps aeiat, pro veria originalihus et ante seculum utcumque docebunt nos Sammarthani Fratres m
xiii confectis non esse habenda, quantamcumque Archiepiscopis Arelatensibus tom. 1 Gallia; Chri-
spociem vetustatis praeferentia monumenta. scripta stianae, uhi agentes de Florentio.sub annum mcclxi
vel sculpta, in quibus ejusmodi zyfras reperiet. ab Acconensi m Syria Episcopatu ad Arelatensem
Quod sj r]e sepulcralibus titulis aliisve similibus, in Gallia
Archiepiscopaium translato, addunt. quod
deque Notarialibua instrumenlis est quaestio, lon- ejusdem /Jcconensis Ecclesne in parlibut Orientalilmt
Exdcm mu/to gaevos omnes Notarios et curiosos epitaphiorum in- Pastore vacantis cura commissa
serius asstim-
fuit Guilielmo, Epi-
spcctores credo in hoc conventuros unanimiter, ut scopo Agtennensi, Ptdriarcltx Hterosolymitano. Cujus
ptsc a .Xolariis
pub/lcis. dicant multo etiam serius irrepsisse lllas in stylum sui asserti utinam antiquura aliquod proferrent te-
curialem et ecclesiasticum, in quo etiam hodie La- stimoniura tenebras enim silii et nobis faciunt, cum
1

tinarum litterarum numeralium frequentior quam deinde in tomo 2. agentes de Episcopis Agennen- E
zyfrarum usus est. Ego certe superiori
anno Hoog- sibus deque hoc Guilielmo, nullam ejusmodi promo-
stratanos insignis parochiae tumulos onmes oliose tionis faciunt mentionera imo dicunt, ipsnm is
;

perlustrans, uulloa reperi ante annum mcccclx in- membronts tabularii Regii memorari ad annum MCCLXin,
sculptos zyfris, praeter duos, qnos apparehat olim humatnm apud S.Martinum de
eotlemque aniio obiitte,
extritos recentiori sculptura fuisse reformatos, ita Campis. Interim de translatione Florentii e Syria
ut es iis nullum anmi argumentura possit. Alibi non in Galliam cum niillurn sit dubium. neque obsit ali- obiii ati 1263:
vncavit rem minime dubiam examinare solicitius, quid quo minus hinc illnc Agennensis transierit
cum mihi esset quaestio de solo seculo xm, et annis Guilielmus, locnm ei hic facimus; credirausque
fainosam Carmelitarum migrattonem prsgressis ; causa negotinrum Terrae-sanctae venisse Parisios,
ante quam nullas alias migrationes eorum agnoscn, ibidemque suum diem obiisse, ac successorem acce-
nedum tales quae integris Provinciis constituendis pisse Thomam, eum ipsum cui Heroldus tempore tideapp.
sufficerent. non suo dederit cognomentum Aqni, quoj alibi non tom. vu maii
invenimus retinemus tamen. quo facilius eum dis- N0T '
; ,
succcdtt ei
XVII JACOBUS PANTALEOX .. .

tmguamus a suo ejusdem nominis suocessore. Hic

, . .

Thamas
postea URBANUS PP. IV. igitur erit ille Thomat, cui a Messauetisis EccIesiaB AgnltHeemts
ad Patriarchatum Hiero- as ' Quent '-
H Trecensis origine atque peromnes ecrlesias-
Lic
ticorum Ordinum gradus successive provectus, pri-
administratione in Sicilia

snlvmitanum promoto, statim a nmrte Guilielmi,

Urbanus IV scripserit Epistolas quatuor, in Regesto
miun non Laudunensia (ut vulgo scriptores) sed
anni mcclxiv relatas. sub numero 13, 120, 121 et
Leodiensis Archidiaconus, nominatusin VitaS. Ju-
122, quorum hoc fuit argumentura, teste Bzovio ad
lianaeCorneliensisvAprilis, occasioneoperaequamilli
dictum annum num. 10; Ot deferentet prohibita Sa-
contulitad promovendam Leodii institulionem novse raccnis anatliemtite pcrce/leret, uttiite itna cuni snis
festivitatis in honorem venerabilis Sacramenli
Suffraganeit fettivitatem eorporis Cltristt celebraret,
deinde Virdunensis Episcopus anno mcclii cum a
; ;
ott/tte paeetn inter Cruce signatos nec non reliquos
"rdlnatus Pomeranica Legattone feliciter administrata rever-
Patrtarcha
Christianos in Syria procwaret. Verum quidem est F
tisset ad Alexandrum Papam IV, creatus est ab
tm. 1255, quod S. Antoninus, quern alii Ordinis Praedicatorii
eodem Hierosolymitanus Patriarcha an. mcclv, mis-
acriptores cum Panvinio et Roccho Pyrro secuti
sus in Orientem, et Christianis ibidem degeniibus
sunt, hunc Thomam a sequenti non distinxerint :

commendatus per Epistolam, anno Pontificatus, i

sed distinguendum esse omnino constabit ex mox
vn Idus Decerabris datam, lioc principio Venerabili :
dicendis de altero.
Fratri nostro J. Palriarchse Hierotolvmitano, iriro
vtique morum honestate conspicuo, litterarum scientia
XX THOMAS DE LENTINO.
preedito, etprovidenlia circumspecto, quem carum halie-
mus suorum exigentia meritorum, plenm Legationit XXI ELIAS,
officium tutn in Provincia Hierosolymitana, quam
cltam tn exercitu Christiano, ubicumque pro subsidia jOorum duornm successionem, et prioris de Ac-
Terrst-sanclm m
dkta Provincia fuerit, de Fratrum conensi Ecclesia dispositionis confirmationem sug- Ctcatus a
Grcgorio \
nottrorum contilio, duximus committendum : spe nobis gerit Nicolaus Papa IV. constitutura a se Patriar-
firma proposita, quod cum ei adsit puritas conscientite, oham Nicolaum infra nominandum alloquens his
etprsesto sitjudicium rationit, malitiam odiat el tnno-
verbis, per epistolam qu;e est 50 in ejus registro :

centiam tncattir, quod recta retjcns ct dirigens intlirecto, Cum feltcts Recortlatioais Urbanus Papa IV pritno tle
aspera convertet iii plana. Sexto posthoec anno, cum Fratriitn siwritm ctmsilto Ecctetiam Acconensem, de
prsdictua Patriarcha Viterhium accetsisset ad Curiam qua bonx memorise Mug. Aretatensom
F/<»cinii<iii <nl
pro su.r Eccletits negotiis promovendis, dum istic de Ecelesittm tiine vaeantem duxeral trantfertndvm, Pa-
successore Alexandri IV aligendo oonsultarent Car- triurcht) Hierosolymitano, qut en: pre tempora, deere-
dinales, concorditer ad apicetn ApostoUcse dignitatis as- vcctt conimiltcntlam ; ct ah eo itna cum tltcta Hictttsti-
sumptusest itaque foctut de petitore concestar, desub- Itjmttana Ecclesta tamdiu trt teniporalibus c/ spirt-

tualibus
 PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
A tualibns gtibernandam , done.c eadem Hierosohjmi- mus) sed Joannes dc Vercellis: Ordinis Pnedicato- D
ACCTORE D p tano Ecclcsia , bonis cjus rccttperatis, posscssionem torum Magister Generalis. Neque Papa post ,

habtterit eornmdem : ct postmodtim etiam pix memorix longiorem responsi moram, nnerosum istum ho-
Gregorius X, primo Tliomx; et sttbscqiientcr Nicolaus norem recusanti, omnique ad eum juri renuntiare
III, Roinnni Pontifices, pr.rdecessores nostri, Elix, volenti, principio acquievit; sed datis ad eum litte-
Ptitriorcltis prxdccessoribtis tuis, de Fratrum suontm risdie Kalend. Octobris anno mcclxxvii, quas apud
txauantur
consilio dti.rcriiit coiiimiltendam ;
pronl hxc i)l Reijcslo Odoricum integras vide, vehementer exiguum e)us
ipsius prxdcccssoris nostri Nicolai pleuitts contiiiciitur. zelum obedientiamqueredarguit.omninoqne manda-
Nos eaindcm Eectesiam Acconensem, similiter nunc vit, ul pro Eleclia Hierosolijmitano se. gu-ens, ipsum
etiam vacantem, tua' circtinispcctioni committimiis, pcr reaimcn et adminislratioiiein cjnsdem Ecclesix prosequc-
te, una ctim dtcta Hieiosoltjmitana Ealesia, plene in relur diliijentitis, ad ipsitts et lerrtr prxdictx ulilitatem;
oiniiibus gubcriiandani ; donec eadcm Hicrtisolgnntaiia etiam, dum ab illis enm abesse contiiiijeret, solicitas,
Ecclesia, bonis suis recttperatis, de adepta ipsorum pos- quanltim paterclttr absentitr, opcras iinpenstmis . Tan- ,
el const
sessione Ixtelur. Datum Rom.v apud S. Petrnni u dem tamen importunius instanti, missio indulta tvr Ettas.

VIDE APP.
Kal. Maji anno I, id est Christi mcolxxviii. Habe- est, per Breve quod allegat Bzovius, ut annoPonti-
TOM. VII MAJ nius hic ergo, non nominatos qui sub Ur-
pranter ficatus n, pridieNonas Februarii datum et in Pa- :

NOT. 2G*' bano IV fuenint subGregorio Papa X Thomam, snb triarchatus Hierosolymitani jure atque Acconensis
ex Ordine
Nicolao III Eliam Scinius deinde Tliomam de Len- Episcnpatus administratione confirmatus fuit Elias,
Prxdicato-
rum, tino fuisse ex Ordine Pradicatorum
in quo cum : de quo supra, et de quo alibi nihil legimus. Quoniam
esset Prinr Conventus Neapolit.ini
anno mccxlii, autem a Nicolao IV nnminatur, tamquam Patriar-
teste Bernardo Guidonis, suscepit ad Ordinem S. charum antecedentiumultimus; credimus eumusque
Thomam Aquinatem. Idem, fortassis Provincialis ad annuin mcclxxxvii vivendo pertigisse.
Lnmbardia?, anno mccltii vel paulo post, scripsit
g Yitam et Passionem S. Petri Martyris ex eodem XXII NICOLAUS DE ANAPIIS.
Ordine, anno superiori ab hsereticis occisi, prout
ad xxix diem Aprilis vidimus, eamdemqne dedimus, i\nno sequenti, n Kalendas Maji, cledit Pontifex
sed miraculis aliunde acceptis a Taegio auctam. prrenominatus Bullam, num. 840 citatam, Firma
Deinde in Terram sanctam profectus, et Bethlee- creilulilale tcncns (ut ibidem ad novum Patriarrham
miticus factus Episcopus. functus ibidem est munere loquitur) quotl per tnieviitiitis ministeiitim Hirrosolti- ?!"""!"•
, . .
Kpa I\ i •
Apostolicse Legationis insigni cum satisfactione
, ntiliina ectlcstn tti prospcrttalem optatam coiisnrijet, e.l colaus ex
Romana; Curite, uti apparet, tum ex epistola Gre- brachio tux consolationissulmixa, spirttttalibus cl tem- Ord. Prxtt
gorii X, de eo jam Patricrcha Hierosolymitano ptiraltbtis, aclore JJomrno, .proficict inciciiieiitis. Huic
scripta ad Philippum Regem, quar apud Ugbellum riduciae occasionem et fundanientumdederat, Tarta-
extat tnm. 7, col. 297, ubi laudatur, «I vir profttndi rorum Regis Argonis ad Catholieam fidem recens
pectoris, alti consilii, virtutum claritate couspicutis, ct conversio : qui Pontifici per suos legatns significa-
mulla experienlia probatiis; in ctijits manibtts alias verat, quod si re.gnum flierosalijmilaniim dc mnttibiis
virtus Altissimi Terrx sanctsc ilirerit ; tum
stattim /iberari coniingeret impiorum, in civitale Hierosoltjmi-
antca Ar- quod Romamreversus assumptus sit ad Cusentinum taua rcnasci desideraret lavacio baptismatis. Nanj licet
chiepiscopus
in Calabria Archiepiscopatum a Clemente IV, anno baptismi dilationem providus Pontifex dissuaderet,
Cusentinus.
Pontiticatus ejus 111 Christi mcclxvii, in locum Bar- excitabatur tamen promissione auxilii grandis, ab
tholomtei Pignatelli ad Messanensem in Sicilia Ar- eodem potentissimo Rege sibi factn, promptaque il-
chiepiscopatum translati. Hoc autem brevi Vita lius voluntate ad rem continuo aggrediendam : cu-
functo, ab iisdem Messanensibus hunc quoque Tko- jus viribus si Armeniffi Rex Catholicus suas vires
mam luisse postulatum, scribit Ughellus: sed pro junxisset, et Occidentales Principes bene gerendie
eo datum fratrem ejus, ex eodem Prasdicatorum rei occasioni non defuissent, poterat insignis aliquis
Ordine, tunc Episcopum Marsicarum, nomine Re<n- de Saraceno hoste triumphus referri. Sedhis in mu-
naldum sive Raynaldum. Quidquid autem sit de illa tuas caedes versis, propter dissensionem ex Siculo-
Messanensium postulatione, certum est Gregorium rum pertidia ortam ; isti quoque bene cogitata dimi-
Papam X (cui, antequam Pontifex fieret in Syriam sere ; et spes illa grandis in fumos abiit. Nomen
peregrinato, alte inhajserat cura juvanrli rem Chri- novo Patriarchffi, Nicolaotlr Anapiis fuit quem ex :

stianam, ibidem in maximoconstitntam discrimine) Ordine Praedicatorum Provincix Franctx, Rcmensis F

neminem potius habuisse, quem vacanti per alte- dUccesis, extitisse scribit Leander Albertus lib. 3 de Cardinalibas
riusThomae mortem Patriarchatui Hierosolymitano viris illustribus Ordinis Prtedicatorum et hunc quo eum mira-
:

cum Legati Apostolici auctoritate praeficeret, quara biliter consen-

electus est modum narrat. Cum esset in Romana cu- ttentitnis,
hunc Thomam, in rebus ad statum Terraj-sancta? ria Pccnilentiarius, et ab omnibus ob ejti.s vltm inicgtiln-
spectantibusapprimeversalum. Expracitata autem tcm, modestiam et sanctimoniam dileclits ; Nlcolao IF
Epistola ad Philippum, qua, anno Pontificatus
primo Ponliftcc Maximo singulis Cardinalibus imponettle,
signata invenitur, constat ipsum eo directum
fuisse quod postridie ejtts diei tre.s viros, pro dignitate prxdi-
anno mcclxxii. cta idoneos quihbet proferrc.t
non sine dwino nntu is
;

241 Mortem ejus Ferdinandus Ughellus accidisse veuerandtis Pater a singulis prolatus ftut : sicque per
aitanno mcclxxvi-. adeoque vacavit
0£»n' an. Patriarchatus etimdem Pontifkcm ad prxsidentiam sunctx civitalis
1270. us.pie ad electionem Nicolai III,
exeunte anno sub- Hierosohjmx evectus est. Mortem obiit plentis bonis
sequenti factam. Huic Pontifici cum
inter primas operibus anno DominiMcci.xxx\m. Imo tuncfuitcrea-
curasessetTerrae-sanctffinecessitas, cassata Aiglerii tus Patriarcha : obiit autem anno mccxci, die vm
(Attgclum vocat Spondanus) electione
(fortassis quia Maji in excidio urbis Acconensis. Genus mortis Ma-
Archieiriscopatus Neapolitanus, quemjam
inde ab rinus Sanutus lib. 3. parte 12 cap. 21 explicat,
anno mcclxv felicissime probatissimeque
regebnt, postquam narrasset, quomodo oppugnata et tandem
An. 1217 non posset tali viro carere) nominatus
continuo ad capta a Saracenis urbe, Rex
quot- et Capitanei et
electi tarii Patriarcbatum Hierosolymitanum est, non
Fr. Hie- quot fugere potuerunt, galeas ascendissent expli- :
'"' ""
rontjmtts Jsculantis Minorum
Minister Generalis ut cat autem utsequitur. Palriarcliasolns, quasi pastor
'

quidam perperam credidere; cum hunc e xc ,d W Acco-

Nicolaus bonus, solicitus erat de ovibus : et cum propinqua illi nen. submer-
fecerit CardinaleraannoMccLXxvn (nisi hunc quoque esset ga/ea ad recipiendttm parula, ul greijem sulvaret '""r
'

petitum, nontamen consentire persuasumexistime- commissum, cunctos per aquam ambulantes ad se in

parvo
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
parvosuo nnvitjio recoflifjere cupicbat , donec nimia fuit
repletione submersa : sic animam pro ovibns suis, ct

simu/ cum cvibus sitis dedit ; satusque evasit, qui por- pakeugon xiii.
tabat Crnccin et Crurifxxi imtKjntem tnite eum. Chronica Guilielmi deSanvico, Eremitx mon-
243 Pergit deinde sequenti capite rlescribere Sa- tisCarmeti, de mulliplicalioue Religicmis
Amissa tota nutus, quomodo Tyrus, Sydon, Berytus ab incolis
Carmelitaram per provincias Syrim et Eu-
Syria diffu- Christianis desertie, et reliipifp munitiones omnes
glunt Catholl- ropm, et de perditionemonasteriorurn Terrm
fuerint aSaracenis oCco-patae :ac denique concludit.
ci omncs, sanctm.
Tuncomnis Sijria amissa cst, cunclique Christiani ha-
bitafores Tcrrrc Promtssionis aut morte extincti sunt,
J\eligiosi Cannelitae, sicut in Terra sancia exor-
aut pmfitgi exulesque suis demcritis, inde ad insulam
diura suae Keligionis sump^erunt, ita in sola illa
Cyprum habuerc rcfugium : illicque secwm habcntes,
patriadudum habitare cousueverunt, tain in urbi-
quam secum in conscieutia portnverant , sarciitam pec-
bus quam in eremis. Anno autem Domini sexcen-
catorum rtcttusam dcsotationis prmfalte, in multa anyu-
tesimo trigesinio nono, quidara profanus Kex Ara-
stia, multoque trcmore mkeram vitam afjunt. Intereos
biae, nomine Humar, discipulus perfidi Mahometi,
qui capfa urbe evaserunt, se quoque fuisse ait Gui-
dominiura Terrae sanctae a Chrjstianis abstulit, et
lielmus de Sanviro, Eremita montis Carmeli, cui ea
eam potestati Sarucenorumsubjugavit. Quam<>brem
quee vidit scribenti major habenda fides, quam aliis,
dicti Keligiosi,proptergraves molestias quus patie-
totalem exterminationem Ordinis, ex prima sua
denlque
bantur a Saracenis, compulsi fuerunt tunc mans-io-
c! praecipuaque commoratione imo ex toto Syria, ad-
expethintttr nes, quas in urbibus habebant, diminere, et solum
ommno scribentibus anno mccixxxv, sicut facit Belli sacri
m monte Carraeli et in qnibusdam aliis Terra;-san-
Carmcltfx, Continuatur Heroldus cum Guilielmus solum id
:

7ion antea, ctaesqlitudinibus residere a. Post h.uc autem anno

factum dtcat post urbum captam. Adde quod nec
Dornini millesimo nonagesimo nono, Godefridus de
subsistere pbssit chronologia Heroldi, si vere pro-
Bulyon Dux Lotharingise, etExercitus Christiano- t'Oit rcatpe-
ptercappoe mutationem ex Barrata in albam, jussu, rai a
rum Cruce signatu^, civitatem Jerusaiem de rnani- •tti

sen potius permissu HonoriiPapa? IV factam, iratus Latints Jeru-

bus iufideliura recuperaverunt, et eam totamque salem,
Meleclisaitis odisse cu^pit, quos ante coluerat; sicut
Terram-sanctam, hominibus paulatim
intidelibus
ipse narrat, conformiter Villanio et S. Antonino.
exclusis, ad dominiura et potestatem Christianorum
Etpnim de illa mutatione primum fuit actum in Ca-
reduxerunt : propter quod ccepit tunc cultus bujus
pitulo Mon-pessulano anno uccLxxxvn nec ; scio an
Religionis iterum in Terra-saucta dilatari. A diver-
ea, licet permissa ab Honorio, plena? fuerit cxecu-
sisenim mundi partibus multi devoti Christiani,
tionidaia ante annum uccxcv, quando Bonifacius
desiderantes Terram illam videre, in qua Dominus
VIII Honorii decretum confirmavit. Viderit igitur,
noster Jesus Christus fuit conceptus, natus, conver-
si quis volet tali causse adscribere Carmelitarum
satus, baptizatus, teutafus, transfiguratus, passus,
expuhionem, an etiam velit decennio serius, factara
raortuus, sepultus, resuscitatus,et in cotlumassura-
credere, etdecennii omissionemsupplendo Heroldum
ptus; accedebant ad eara, lustrantes tunc secure.
excusare.
non solum loca sancta in quibus sancti Patresvete-
244 Nos quoad principale punctum auctorem ha-
ris Testamenti magnifica egerunt, sed praecipue illa
bentescowvum, nihil curamus quidille dixerit: si-
in quibus Christus Jesus sacramenta redemptionis muUi
juita Chro- fx pe-
nlcon sanvici cuti nec ad definiendam aliter formam harratae cap- icgnms
generis humani adiraplevit. Hos itaque devotos di-
tunc viventis, pa;, quam ea definiattir in epistola Cyrillo III Priori
versarum natiouura advenas, sancta conversatiu et
attributa, induci possemus ullis auctoritatibus lorige
abundansjustitia illorurn Religiosorum montis Car-
posteriorum scriptoruro, nisi ip^amet manifestre
meliita ledificabat, etad contemplatioiiemcuelestium
suppositionis se damnaret , de nomine Carpit& s
trahebat, ut muLli ex ipsis advenis iutuentes dictos
tamquamjam exoleto, loquens pro eo terr>pore, quo
Religiosos, in pukhritudine pacis intenue, et in
illud maxime in usu erat; aliaque raulta in raodo
mentis requie virtutibus opulenta, in antrisCarmeli
ejus conficiendce peccans contracertam et nofam
moutis residere. se felices putarent, cum per devo-
usurpationera vocum, in tali materia antiquitus
tionera, reliotis uiundi oblectamentis, poterant eo-
usurpatam. Sed rursum cum circa processiorrem
rum consortio aggregari. b
Ordinis ab Elia, primorumque in Syria conventuum
247 Qui cum ita multiplicati fuissent, utinmonte
initia ea jegd inSanvico, quae vel antiquitatis totius
Carmeli oranes comiuode recipi non posseat* reple-
silentio refutantur vel Joarinis Phocae certiori rela-
veruntdesertas Terrae-sanctaa solitudines, in quibus
tui repugnant ; non tanti ipsura diu postea scriben-
praadecessores eorum ami juitus habitaverant, qua-
tem facio, ut ejus causa putem dimittendos illos,
rum faiuosiores hic coinmeiuorahj. Aliqui enim eo-
vitav eremi-
quod hic qui melius scire potuerunt. Cujus discriminis arbi-
rum sequenles yestigia sanctorura Patruni hujus tieam bi Pa-
damus. trium ut lectori liberumsit, nongravabor opusculum
Religionis, yi^elicet beati Joannis Baptistss, et Fi- tmstinasutci-
huic loco Sanvici intexere idque eo rainori cum : pliait.
liorum Prophetarum, construentes ^ibi modica ta-
scrupulo, quam proferrem alia collectaa Riboto, aut
bernacula, «i solitudine Jordauis latueruut :quidam
Venetiis edita in Speculo, quod illud habeatur seor-
autem ipsorum (lese,rtum montisQuarantensa elege-
siramaiiuseriptum in conventu Gandavensi, cumque
ruut, ut iliic soUtariam in raodieis cellulis
\itain
eoque diligenter collatum exhibeat P. Daniel, anno-
Domino ducerent prope fontein, cujus aquas steriles
tata ad marginem lectionum varietate, quam satis
etamaras Elisaeus Propbeta sanavit, etin quo de-
estibi inveniri. Abjicerem autem scrupulumomnem,
serto Doininus Jesus Christus quadraginta diebus et
si in Viridario Grossi P. Daniel accuratiorem se
quadraginta nuotibus jejuuuvit. Alii vero eorura, in
probasset, nec dissimulassec gravissimorum puncto-
ereiuo illa quaa adjaoet inari Galileae, in qua Jesus
rum omissibnes et discrepantias editionis Venetre ab
frequenter turbis prsedicavit et ex quinque panibus
antiquiorisMS. magisque integri ac sinceri cbntex-
liordeaceisduobu^quepiscibusraultitudineui nuignara
tu sit ergo nobis.
:

hominum saturavit, et variis niiracul^rura siguis

illustravit, solitariam sibi elegerunt habitationem.
Nonnullos quoque eorum duxit Aymericus Patnar-
cliaAutiochenus in solitudinem montU cNeroi, qui
alionomiue Montana uigra. appellatur, ubiin antris
absconsam
 PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
A absconsam vilain Domino servabant. Qui omnes, provinriaComagenaestextrater.TiinosTerrtBsanctse,
AVCTOBE D. P. qu&mvis essent locis sejuncti, eamdem tameti vitam ideo Fratres nostri plura monasteria non aedificave-
solitariam servare satagebant, quam servabant Ere- runtin eaj neque prasdicta aedificassent, uisi quoque

mitffl montis Carmeli. Aymericus Patriarcha Antiochenus aliquos eorum

247 Tempore aulem proeedente enm ilieti Reli- ilitxi^scf ut solitudinem montis Neroi. Jn provincia ' 1'alrulna.
giosi a Doinino Alberto Patriarcha Hierosolymitano autem Syriae rjnos Pabcstina nominatur, habuerunt
Regulam vivendi mouastice suscepissent dictus ; dictiprofessores antiquitus in omnibus piene locis
d Patriarcha Albertus anno Domini ncxcix d in mnnte mansionos sua> Religionis. Si'd duplici ratione non
A Ibertus Carmeli propefontem Elia? PropheUemonasterium, potuerunt hoc novissimo tempore monasteria con-
Regitlam
quod Aymericus inceperat, secundum
eis sedificavit, struere in loeis et urbibus, in quibus soiebant olim
Cannelitis
scribil formam figurse in praedicla Regula descriptse. Pro- habitare. Primo quia propter dissipationes crebras
pter qr.od ex tunc, juvante munificentia virorum no- Itujiis provincise, aliqute dictarum urbium sunt fun-

bilitim et largitate hominum fidelium, cceperunt ditus eversa ul Samaria ef aliae sunt. quasi arl ni-
1
, ;

dicti Religiosi in diversis eremis et urbibus Syriae hilum redactae. ut Hethel, et Galgala, et .lericbo,
monasteria suse Religionis similiter construere, apta quae vix habent octo ilomus numero. Secundo quia
et commoda ad vitam sohtariam in eis observasdam Saladinus genere Turcus, Rex Syria; et /E^ypti,
secundiini memoratara Regulam. Honim antem mo- nuper, anno Doinini sciiicet millesinio centesiino
nasteriprum nobiliora nunc exprimam. Qnippe in rctuagesimo septimo, postcelebrem victoriam quam
Provineia Syrise, qua; appellatur Phoenix, a monte de Christianis obtinuit in bello apud Cepborum
Carmeli procedendo versus muinli partem Aquilona- commisso, in qno fuit sancta Crux anussa, et Rex
rem, ad quatuor milliaria estAccon, eivitas magna Jerttsalem Guido oaptus, cum Magistro Templi et
supra mare sita, qua? alionomine in sacra Scriptura innuraeris Christianis, oecupavit fere omnem Pa-
vocatur Ptolomaida, inqua dicti Religiosi sedificave- Isastinam, auferendo a Ohristianis pjus dominium.
runt et habuerunt monastorium sui Ordinis. Do Propter quod ex tunc difficile 1'uit dictis Religiosis in
B Ptolomaida vero procedendo ulterius ad decem leti- hac provincia aedificare monasteria sui Ordinis, vel e
qili secun-
cas, est Tyrus civitas munitissima in corde maris rliruta resedificare. Veruintanien, jiiv.uitibus devotis
(ti/ni f/anc
caria mo- sita, ctijus exterior planities rigatur rivis proceden- peregrinis Christianis, Sepulchrum Domini visitan-
naslcria tibus ex Puleo aquarum viventium, cujus meminit tibus, sedificaverunt ipsi in sadem provinciain Re-
cotidvnt, in Canticis canticorura, qui nec per leucam
Saloraon gione Judaese, habnerunt monasteriUm suaj Re
et

distat b Tyro. In liac civitate aedificaveiunt ctiam ligionis in civitate sancta Jerusalem, quae a monte
dicti Fratres, et habuerunt monasterium suae Reli- Carmeli disttit per triginta dnas lencas versus Au-
gionis. Porro de Tyro procedendo ulterius ad qtiin- strum. In eadera qnoque provincia in Regione Sa-
que leueas est Sarepia Sidoniorum. supra mare sita, mariae, inter Galgalam et Jericho, et desertum Qua-
civitas quondam gloriosa, nunc autem vix babet renteiue, tlistans a monte Carmeli per viginti Ipucas
octo ilomos a:ite cujns portam australem Fratres
; versus Nothum, ubi dieti Religiosi aedificaverunt
hnjus Religionis olira a-dificaverunt rapcllam quam- prope f.ntera Elisa i, et habueruiit monasteriiun snae
il.iin ad lumorem Virginis Mariae, quae adhuc exstat Religionis, qudd fuit appellatum Domus in eremo
in eodem loco in quo Elias obviavit mulieri vidua?, Quarentenne. In eadem etiam prnvineia Regione
in
apud qutim in Sarepta mansit, et cujns filium e Jo- Galiheae ad duodecim lencas de raonte Carmeli
nam a mortuis resuscitavit. Ulterius antem pro- contra Orientem est eremus illa, in qtia Christus

cedendo de Sarepta. ad viginti sex leucas est Tri- frequenter praedicavit, de qua dictum est supra, ubi
polis, civitas nobilis in corde maris sita, cujus pla- praedicti Religiosi aedificavernnt et habuerunt mo-
nities rigata est fiumine procedenle de Fonte horto- nasterium sui Ordinis, qu"d fuit appellatum mona-
rum, ctijus etiam meminit Saloraon in Canticis can- sterium Valim quia fuit constructum sumptibua
;

-ticorum :enim paradiso voluptatis assimilata. In

est cujusdam nobilis viri, qui dicebatur Valim. Omnia
bac etiam civitate similiter aedificaverunt, et habue- autem praedicta monasteria sumpserunt institutio-
runt monasterium sua? Religionis praedicti Fratres. nem et Regulam a monasterio inniitis Carmeli, et
Sed de Tripoli procedendo ulterius quasi contra fuerunt subjecta dicto monasterio et ejus Prii.
F
Orientem ad tres leucas, occurrit. mons Libani, in 249 Prsesciens autem Dominus Deus, demeritis 9
CAP. III
cujus pede ibidemoritur abundanterFons bortorum, nefandorum Ciristianornm, suis sceleribus Terram-
fluens impetu de Libano exquo fonte subito nasci-
: sanctam snnlidam iuin, sacrain hane Religionem de tthtts itcrtiiil
Saracenis,
tur invalescens fiuuien magnum, quo riganlur bor- Pi lancta eradicandam, iinmo totam Terram a
ti, et tota planities civitatis Tripolit&nae, cujus aqnae Ciiristianis auferendamj et in dominium et potesta-
sunt lympidae, dulces, frigidae, etoptimae : et ibi 111 tem Saracenorum penittis reducendam. providit Re-
solitudine prope montem Libani aedificaverunt dicti ligionein istam non delere, sed eam alibi transplan-
Fratres, et habuerunt juxta Fontem hortorum mo- tare. Propterea quidem voluit Deus, sicut revelavit
nasterinm appellatum Belli loci, propter pulchntu- B. Cyrillo Eremitae montis Carmeli, quod in novissi-
dinem dicti loci. mis diebus istis viri diversarum nationum prufite-
248 Praedicta autem onniia monasteria fuerunt rentur sacram hanc Religionem nt cinn adveniret ;

aedificata in ProvinciaSyriae Phoenicia. In Provincia per.-ecutio, propter qnam oporteret eos de Terra-
Calenjria,
autemSyriae,quaeComagenadicitur,estAntiochia,ci- sancta fngere, tanto patientius tolerarent Religio- omrAa pes'
sitm irc
vitas nobilis etgloriosa, distansa monte Carmeliper nem isiam de Torra illa eradicari, quanto aniplius ritlentes
rliii.ilicimdiaetasversusAquilonem.in quaprofessores ex hoc viderent eam in diversis mundi Regionibus
hujus Religionia aedificaverunt srdenn? monasterium et maxime in suis propriis nationibus, copiosius
sui Ordinis, et habuerunt. In eadem quoque Pro- multiplioaii; sicut per B
Cyrillum eis prophetice
vincia, ab Antiochia procedendo versus Aqtiilonem, pradixit. Igilur cum Joannes Rex ultimiis Hieroso-
occurritraonsdictusNeroi,idestaquosus,qui estrivis lymitanus unicam filiam suam, dicti Regni heredem,
etfontibustotus irriguns : Neros enim Graecef, dici- dedisset, cum omni jure Regni ipsius, in uxorera
tur Aqua Latine sed quia vulgares Neros interpre-
:
Imperatori Romanorum mortuo dicto
Frederico II,
taniin -Neyre, idest nigra; ldeo dictus mons vulgari- Joanne Terra-sancta non habuit succursum constie-
ter appellaturMontana nigra. Inhujusmontis solitu- tum a Sede Apostolica, impcdiente dictum succur-
dine oediflcaverunt Fratres nostn Ordinis, et habue- sum Imperatore Frederico II, qui adversus Rruna-
runtsuae Religionis moDas' ?rium .Quoniam autem haec nam Ecclesiam grassabatur, et Concilium generale,
quod
 HISTORIA CHRONOLOGICA.
qund Papa Gregorius nonus volobat inter retera pro Dominus Joannes Vesci in Silva de Holne juxla D
subsidio Terr,S3-sancta3 celebrare, conatus fuit modis Alnewicura, et Dominus Ricbardua Grej apud Ey- >"-<"«'- " '•'

omnibus impedire. Quaroobrem cceperunt Pagani lesfordiam in Cantia, mansiones hoic Rel
Terram -sanctam efficacius aalito invadere, plerosque commodas aedificaverunt. •
miliies, et aliquos nobiles, raultosque alios Christia- 2S2 Considerantes autern Fratrea praedicti, re-
ims, anno Domini millesimo duceniesimo imo trigei giones ad quaa pervenerant esse aptas et idoneas CAf -
"'•
ad
septimo, prope Gazara interfecerunt et reperunt. multiplicandum in ipsis sacram hanc R. h.
250 Prnpter quod aliqui infirniiores profec rei jilures «roa ad eam receperant. Sed priu
dellberant de
transferendo liujus Religionis conturbati, et perterriti de frequen- pr.Tsumerent eara quoad monasteria in di tisreg o-
Itrduir Ml tilms incursibus Paganorum quoa patiebantur, ma- nibus notabiliter raultiplicare, prudente ducti
Europani, xiiue iit monasteriia quss erant in eremis, optabant silio, ad siiinnium Pontifieem Innocentium
quarturn, '""""(l| -
Terram-aanctam deserere, et, si fieri posset licite, tunc Lugduni commorantem, accesserunt eui ra- 'f
n l',[ :

ail regiones proprias, unde venerant, redire desi- : tionem fugas enium de transmarinis partihus, et
derabant enira iu suis regionibus monasteria hujus causam adventus eorum ad prsedictas varias regio-
Religionis construere, inquibas possent secure Do- nes et remotas exposuerunt eique suppiicaverunt,
:

mino Deo, et ejus Matri Virgini Maria- jngiter ut dignaretur eis impendere fevorem, quo possent
in
deservire. Super qua re, an licita, conpregatiun fuit dictisregionibusmultiplicaresuamReligionem.Pon- CJ , supp u ca nt
Capitulum in monasterio montis Canneli, ethabitum tifex autem prasdictus, adversitatibus eorum coro- profamn,
concilinm Et quamvis essent e.x Fratribus qui
ibi. patiens, et de umltiplicatione hujus Religionis per
dicerent, nullo modo illo lempore Terram sanctam cunctas fidelium partea gaudens, litteras eis duode-
fore ab aliquo Fratre deserendara, neque extra eam cimo Kalendas Julii anno Dnmini raillesimo ducen-
mansiones linjus Religionis esse construendas op- : tesimo quadragesimo quinto rnncessit, per quas
positum tamen lioruin esse licitum, fuit tunc in universis Christi fidelibus scripsit, ut dictos Fralres
Concilio ostensum, tam Christi prsecepto, quam ejus benigne reciperent, ef. eis de opportunis locis, in
jj E
et fundatnris hujus Religionis exemplo; prarepto quibus possent secure Domino famulari, Uberali'er,
quidein quo Christus ait, Si vns persecuti fuerint in et caritativeproviderent h. Obtentia i*ai|iie a summo
h
iniii aliam (melius enim est per-
civitate, fugite in Pontifice Innocentio quarto litteris praemissis, co?pe- el in variis
secutionem fugiendo Catholicam fidein servare in- runt dicti Fratres per regiones ad quas perveneraut, Itcaionibus
corruptam, et valde malum, persecutionem inci- niamiones
juvantibus eos Christi fidelibus, loca Religioni eo-
accipittnt.
dendo, ex timore persecutionis, negare (idem Chri- rum opportuna in diversis civitatibus et villis per
stianam) exemplo aiitem, qun Christus, qui uon erat incrementa temporum construere, in quibus possent
inissiis nisi ad oves quae perierunt domus Israel, Domino Deo et ejus Matri Virgini, sicut desidera-
dum ilerodes euin persequeretur, Terram-sanctam hant, secure deservire : Qui enim ex eis ad Cyprum
deseruit. et in ,Egyptum fugiens ibidera usque ad accesserant. in quibusdam civitatibus et locis Cypri
Herodis obitum morabatur; exemplo denique fun- monasteria huic Religioni commoda aedificaverunt.
datoris hujus Religionis Elia qni propter persecu-1
, Qui vero ad Siciliam perrexerant, non solum per
tionem Achab et.Jezabel Terram-sanctam dereliquit, hanc Religionem plantaverunt, sed
civitates Siciliae
idque decet-
et ad montem Oreb fugiens, illic in spelunca man- inde per Apuliam, et per ceteras Regiones Italiae
ttunt facien
duman. 123" i
sit. Prior itaijiie monasterii niontis Carmeli. attentis sensim in diversis civitatibus, et locis eam auxerunt.
rationihus istis, et cnnsiderata perseeutione quam Qui autem ad Provinciam profecii fuerant. neJura
in Terra sancta Pagaui inferebant huic Religioni per civitates et loca illius regionis, sed per Narbo-
assidue, admonitus a Christo et a Be.ita Maria Vir- nensem provincram et Aquitaniam atque Hispaniam,
gine ejus genitrice in somnis, licentiam aliquibus in diversis civitatibus, et villis ac locis, Religionem
Fratribua enncessit Terram-sanctam deserendi, et istam paulatim multiplicaverunt. Illi vero qui ad
ad proprias reginnes re leundi, illicque mon&steria Angliam secesserant, non tantum per insul.im An-
hujiis Religionia sedificandi. gliae, sed per S oiiaro et per Hiberniam, in multis
251 Auno ergo Domini millesimo ducentesiino civitatibus et villis ac locis, Religionem pedetentim
trigesimo octavo, aliqui ex dictis Fratribua natione ddataverunt.
C C\ F
eiecttttontqne
prii, ad insulaiu Cypri transfretaverunt : alii vero 25:j Interea dum ha?c pr^dicta a Fratribus age- cvp v.
mandant natione Siculi, ad insularo Siciliaa nayigaverunt : rentur, invidens diabolus bono eoruui operi, et hujus a Curatis
o». 1238 qunlaui autem natione Provinciales, apud Massiliam grarali
Religionis multiplicationi, nisus fuit eam impedire.
Civi itera Provinciaa applicuerunt. Qtii omne», et Quamobrem incitavit Rectofes et Curatos Parocbia-
post eos alii, hac intentione Terrani-sanctam dese- liura Ecclesiarura adversus Fratrea prsedictos qui :

rebant, ad illas ac varias regiones accedebant, ut

et Fratribus non permittehant in eorum monasteriis
Religionem istam m illis regionibus noviter planta- divina celebrare. nec sepulturam Fratrum sui Ordi-
rent. Igitur qui ad Cyprum transfretaverant, man- nis habere. Cumque Fratres ad Dominos Dioecesa-
sinuem hnie Rcligioni congruam in Fremo Frontaine nos, pro compescendis Rectoribus et Curatis a gra-
eonstruxerunt. Qui vero ad Siciliam navigaverant, vaminibus praadictis, recurrerent, supplicantes eis-
haliitationem huic Religioni comniodara in suburlia- dera, nt de licentia eorum et gratia possent m locis
nis Messanai erexerunt. Sedilli, qui apud Massiham sua; Religinnis divina celebrare, et sepulturara
applicuerant, domum opportunam in
isti Religioni Fratrnm sui Ordinis hahere, respondehant Prselati :

Eremo Aquadatarum, distanti per unani leucam a quod, cuin hasc Religin esset eis ignota, grati un po-
Massilia, ajdificaverunt, Denique anno Domiui mil- stulatain Fratribus non concederent, douec super
lesimo ducentesimn quadragesimo, CHristianissimi praemissis intentionem suinmi Pontiticis scirent. Ea
milites Dominus Joannes Vesci, et Doininiis Ri- prnpter di-ti Fratres iterum adsuinmum Pontiflcem
clianlus Grey, natione Anglici, oum Richardo Comite Innocentium quarfitni accesserunt, cui humilirer
Cornubias, Fratre Henrici Regis Angliv, ad Ter- supplicaverunt, ut dignaretur Pralatis scribere, sibi
ram-saiictani transfretaverant vero ; post intilfos iiiin esse displicibile, sed placibile, si licentiam Fra-
actus bellicns in Palasstina eontra intideles strenue trihtis concederent celebrandi divina in eorum locis,
peractos, de Terra-s.mcta ad Angliam remeantes, et habendi liberaro sepulturam Fratrum sui Ordinis,
quosdam hujiis Religionis Fratres Anglicos, de Ii- Poutilex autem praadictus, humili Fratrum petition
centia Prioris monasterii montis Carmeli, secum ex atitiiieiis, super praamissis, sexto K.tleniias Augusti

devotione ad Angliam duxerunt. Quibua Fratribus anno Domini raillesimo ducentesimo quadragesimo
sexto,
 PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM LXII

sexlo, Aivhicpiscopis et Episcopis soripsit. Cumau-
tein pradicias summi Pontificis litteras Fratres Do-
ab eodem minis Dicecesanis ostendereiil, quidanj Prwlatorum
remcdiiim
renuebant eis concdere licenliam celebrandi divina
olilinfnt.
in locis quaj habebant in ipsorum Dicecesibus, et lia-
bendi in dictis locis sepulturam Fratrum sui Ordi-
nabatur, tanlo magis ipsa in diversis mundi re- D
gionibus muhiplicabatur, saeviens ille acrius adver- '«stora d. p:
sus eani, concitavit fortius Rectores et Curatos pa-
rocliialium ecclesiarunj contra ipsam. Aliqui enim
ex dictis Curatis non permittebant quod iu eorum
fl "' a!is «e-
Fralres axlificarent ecclesiam, nec babe-
narocliiis
r .
rmn vrrnnti-
.

nis. Alii autem cx Prajlatis, compatientes Fratribus, rent campanam, neque cusincterium ad opus ipso- ms Ordlntm, i

hujusmodi licentiam celebrandi divina. in locis de num.JUii autem ex Curatis, qui prtemissa non po-
Fratribus vetare, exigebant ab eis et ab
quibus eral Fratribus provisum in ipsorum Dicece- terant
eorum monasteriis servitutes graves et insupporta-
sibus, et habendi in dictis locis liberam sepulturam
Fratrumsui Ordinis, eLs favorabiliter concedebant. biles, quas numquam Fratres in monasterio montis
254 Beatus autem Ludovicus, Francorum Rex Carmeli nec etiam in aliis Terrte-sanctio monaste-
Illustrissimus, dilatationem fidei Christianso ardenti riis consneverant exlhbere. Cum Fratres ad Domi-

desiderio cupieus, anno Domini mjllesiiiio ducente- nos dieecesanos recurrerent, ut a prtudictis grava-
simo quadragesimo octavo contra gentem mcredu- minibus Curatos compescereut ; e contra plures
lam Cruce signatus, rum magno exercitu transfreta Dicecesani partem Rectorum foventes, quasdam
Ludoii-
S.
vit. Qui cum apud jEgyptum opplicuisset,
famosam sophisticas rationes allegabant, quibus Curatos du-
cus Rcx
illuiu civitatem JEgy[.t\ quam Damiatam vocant, cere cansam juslam adversus Fratres asserebant.
anno Domini millesimo ducenlcsimo qpadrag^slmo Videntes ergo Fralres, quod super pramissis non
nono coepit. Ulterius aulem procedens, ipse cum sitis poterant cum Prselatis favorem invenire, Virginem
caplus fuita Saracenis, Reddita itaque eis Dauiia- Mariain eorum Patronani bumiliter deprecabantur,
ta, et copiosa pecunia pro sui et suorum redemptio- ut quee ipsos ad regiones illas pervenire fecerat, a

ne dala.de captione liberatus, ad Ttrr.un-sanclam prtemissis diabolicis tenlationibus eos eriperet. Vir-

peregreest proledus. Qui sepulcrum i Domini visi- go itaque Maria Priori eorum revelavit, ut ad sum-
ligiosa Terraj-sancUe loca perqui-
tans%t cetera religiosa .
mum Pontificem Innocentium intrepide Fratres sui
rens, ad montem Carmeli ascendit, et propter lau accederent; quia ab eo sdubre remedium contra
dabilem conversationcm Fratrum Beatas Maria; de praanissa gr.tvamina reporlarent. Ad ipsum ergo
monte Carmeli ibidem commorantium, eorum mo- tunc Perusii cominorantem accedentes Fratres, ipsi Uerum rona-
i"s 1'ontifex
nasterium ex devotione visitavit. Postniodum vero exposuerunt gravaroina qute Curati eis inferebant,
redicns in
audita morte Regina; matris sua\ P.aronum suorum et favorem modicum quem super prtemissis Pradati
Franciam
periclilalur consilio redire in Franciam acquievit. Et dum esset eisimpeiidebaut. Pontifexautem praidictusFratribus
circa Car-
in mari, tertia nocte prope diluculum, navis defe-
compaliens.scripsitPrarlatisIdTbus.IanuariiannoDo-
meluiii,
rens Regem, retrocedendo ad Biralassum, juxta mini millesimo ducentesimo quinquagesiino secundo,
montem Carmeli, bina impulsione tam fortiter est mandans eis, utsuper pr.euiissis piura favorem Fra-
collisa, quod a nautis et aliis fracta et protinus tribus impeuderent, et molestatores eorum per censu-

submergenda credebaiur. Tanta ergo concussione ram Ecclesiasticam appellatione postposii compe- i

excitati et perterriti Clerici el alii, sanclum Regem scerent. Dum aulem Fratres Innocentii Papai quarti

genibus flexis Deum devote oranlem invcnerunt : litteras Dominis Prailatis prasentabant, Praelati illi

cumque omr.es submergi indubilanter crederent, qui Fratribus fuerant prius favorabiles, multo ma-
gis tunc se eis favorabiles reddebant et subdftos
campanam monasterii Fratrum Beataj Mariae de :

monte Carmeli, pro M.atutinis dicendis sonantem, suos, qui prasstabant Fratribus lmpedimeiituni aedi-
eorum parochiis ecclesiam, babendi
in auribus suis resonare senserunt. Qua audila, ficaudi in et

pius Rex, cujus loci campana esset navarcbum campanam et cceineteriutn ad opus Fratrum, dicti

seque B. V. diligenter interrogans, eam esse monasterii Fra- Pradati a pramissis gravaminibus ellicaciter com-
Marix com- trum Beata; Mariaj de monte Carmeli, ex navarchi .pescebant cohibebant etiam Curatos illos, qui a
:

menelat 1 '"*
responso percepit. In devotimie ergo Genitricis Dei Fratribus et ab eorum monasteriis servitutes graves
^JjJf""
accensus Rex, ejus monasterium tunc visitare pro- et insiipportabiles exigebant. Similiter Pradati, qui

misit, si ipsaab illa gravi Jempeslate euin cuni aliis fuerunt prius Fratribus duri, visis pradictis litteris p
liberaret. Tranquillitate ergo ejus meritis et preci- dicti sumrni Pontiticis, subditos suos a prtemissis

bus in mari subito facta, B. Maria eos a prsedicto gravaminibus cessare faciebant. Propter quod Fra-
mortis periculo liberante, mox mitis Rex in raon- tres, a pnedictis diabolicis tentationibus liberati,

tem Carmeli ascendens, Matutinas Fratrum niagna in monasteriis, qure jam receperant, bivina in pace

cum devotione audivit. Quibus dictis, pius Rex celebrabant; et niliilominus nova monasteria spar-
locum illum humiliter conlemplans, ac praedicto- sim hinc inde facientes, reoipiebant sicque paulatim :

rum Fratrum, titulo Beatae Mariae Virginis in toto hanc Religionem in diversis fidelium regionibus per
orbe lerrarum quoad Ordines approbatos singulari- Europam multiplic.ib:int.

ter insi nitorum

r fama laudabili et religiositate
,
250 Quando autem haec sacra Religio incepit de

permotus, quosdam eorum natione Gallicos aPriore Terra-sancta ad cismarinas partes per uindiim pra- c,r ""•

dicti monasterii postulavit ,

qui ideo desiderabant dictum transplantari, tunc etiam coepit ipsa in Ter-
sanctum Regem sequi, et fugere de loco illo ante ra-sancta de Palsestina eradicari. Propter quidem
faciem persequentium Paganorum quia propter ;
frequentes incursns, quos in Cbristianos Saraeeni,
indeque sex
Religiosos graves Paganorum incursus frequenter oportuerat et Christiani in Suracenos tunc in Palaastina exerce-
assumit. eos hactenus monasterium iliud deserere, et se in- bant, aliqui es Fratribus bujus Religionis fuerunt a
terduni in saltu montis Carmeli abscondere, inter- Paganis inierfecti in monasteriis eremorum, et ma-
durn vero in civitate Caypbas se includere. Quos xime in monasteriis Quarentenai et Valim. Idcirco
numero sex, a Priore sibi concessos, Re.x secum oportuit Fratres bujus Religionis totaliter illa mo-
in Franciam duxit, et eis in civitate sua Parisius tiasteria descrere ; secure ha-
quia non poterant ibi

monasterium aedificavit. Qui alios ad suam Reli- bilare, qua3 postmodum ab infidelibus penitus diruta
gionem recipientes, in diversis Franciae et Alema- fuere. An, Dom. millesimo ducentesimo quadragesi-
|!14
niae partibus monasteria sui Ordinis paulatim con- iiio quarto Pagani Chorasiniani, post triumphum mu)iaptuii
struxerunt. quem in Terra-sanola de Templanis et Hospitala- a Cliorasmla-
255 Videns itaque diabolps, quod quanlo plus riis aliisque innumeris Christiaiiis obtinuerunt, ad IMS
multiplicationem hujus Religionis irapedire co- s.mctain civitatem Jerusalem accesserunt, et tam
intra
 IIISTi iRIA CHKONOLOGICA.
intra quarn extra eara plurimos Christianos occide- ctum puto, ut adimpleretur, quod vaticinatum D
runt. In diebus autem illis nulla nudebat fleri pere- fuerat per Jeremiam Prophctara dicentern Aspen, :
ALtTOflB O
grinatio Christianorum ad Sepulcrum Domini : et ecoe Carmelus des.-rtiis, et nmnes urhes
ejus
propter quod Fratres hujus Religinnis, qui in mo- destructa. sunt afacie Dornini, et a facie iroe furoris
nasterio Hierosolymitano solebant de eleeinnsynis ejus. Jam enim la-titiam et eiultationem, quibus
peregrinorum sustentarl, tunc fame periclitabantur. conteraplationis dulcedine in eodem monte professo-
Ea igitur neeessitate cnmpulsi, mnnasterium illud res hujus Religinnis recreabantur, non esse
perpe-
Hierosolymitamim derelirpierunt, et se ad monaste- tuo ihidem permansuros, Isaias diidum prophetave-
ria Phcenicis transtulerunt, dimissis monat-terihi rat dicens : Auferetur Isetitia et exultatiodeCarmelo.
nmisttt
Pateslinis; et sic Religio ista fuit de Palaestiua Ab illo tamen tnonte dilalati fuerunt professores
et

„n 1261 prorsus eradicata. Post hu_c autem ascenderunt ve- hujus

'
Religionis, sicut dictum est, in diversas
Mitnntim, heirientius anteconspectum Domini Sabaotb scelera mundi partes. Qui etiam novissime, scilicet a die-
nefaiidoruin Cbristianoi um, Terramsanctani sonli- bus beatissirni Papae Innocentii quarti et sanclissi-
dantiuin, qnorum corda Deus efTeininavit, et animos mi Regis Francorum Ludovici, ab eodem monte
inlidelium adversus eos corroboravit. Qui cum po- Carmeli in partibus Occidentalibus multiplicati sunt
testale magna contra nohilein civitatem Antioclrre in multas provincias, provinciaeque in domus, in
reaientes, et eam obsidentes, tandem anno Domini personas multas sufficientes et idoneas, per orbern
mcci.xvii eam vi armorum ceperunt in qua innurae- : virendo florent, et florendo multum fructum atfe-
rabilinni Christianoriim sanguinem elTundentes, non runt, augmentumfideiCatholica?, prastante Doraino
solum stilenne monasterium quod Fratres bujus nostro Jesu Christo, cui cum Patre et sancto Spiritu
in ea babebant, sed totnm civitatem in
Religionis est honor, virtus, et giura, per infinita secula se-
soliUidinem redegerunt. In eadem quoquetempestate culorum, Amen.
perdiderunt Fratres hujus Religinnis monasteriuni
Monlan.-H nigrie, quod ab inlidelibus fuit dirutum. ANNOTATA AD SANVICUM.
Etsic Religio ista fuit de Provincia Comagena peni-
ius eradicata. Cum autem Dominus Deus Cbristia- 1 ita S. Angeli, sub nomine Enochi Patriarcha.
nos Pbceniceos ad pcenitentiam diutius exspectasset, Hierosolvmitani edita, et a nobis in Appendice ad v Ex Vita s.
quosstudia profana dilacerabant; videne quod illam Maji examinata, ad hoc saltem proderit spero, ut Aitoeii patei
agere r< ebant, iralus in eos. induxitad Phcenicem si ab aegris pridem animis non abstergatur arnari-
guod intra
sesqtti secutttm
iinumerabilem Paganornm multitudinem: qui glorio- tudo omnis contra me contracta, tamen haud obsti-
dein Trlpotl
sam civitatem Tripoli obsidehtes, tandem eam adno natissimis persuasum fiat, non orania sine causa
n Tyn,
Domini millesimo ducentesimo ootuagesimo hono mihi esse suspecta, quae ad firmandas praetensiones
i
btinuerunt, et tain monasterium, quod Fratres hu- suas zelatores summae antiquitatis tam secure ja-
jus Religionis in ea hahebant, quam ipsam civita- ctant, ac si nihil illis optari possit convincentius.
tem diruerunt, captis in ea et iuterfectis infinitis Fecit etiam eadem Vita (ut existimo) palam, quam
utriusque sexus Christianis. Tuuc quoque temporis lirni inultis a?tatibus opus fuerit, ut Ordini, primo
Pagani per planiciem Tripolitanam discurrentes, post Bertholdi initia sesqui seculo nullam vel exi-
perveherunt ad monasterium Relli loci hnjus Reli- gnam curam lilterarum habenti, nec n:si confu.am
gionis prope Fontem-hortorum. quod etiam fundi- prseteritarum rerum memorinm, imponeretur fictio-
lus subverterunt. Proinde contr: Tyrum ascenderi- ne aliqna, eatenus verosimiliter excogitata, quate-
tes, inuuitissimam civitatem illara eudeh- anno cce- nus id patiehatur istorum temporum ignorantia.
perunt : in qua multorum Cbristianorum sanguinem Etenim a morte S. Angeli fortassis vix effluxerant
effundentes, civitatem illam, cdm monasterio hujus anni ceiilum et quinquaginta quando talis Vita ccm-
Religionis quod in ea erat, «le-truxenint. scripta est, et iu hunc usque diem a Carmeliiis i.

257 Biennio autem fere lapso, Saraceni contra bita pro bistoria usquequaque certissima. Cum i_:- poluerwt
acdeniqut tin, opnleiilissiinam civitatem Accon venerunt, et post tur Sanvicus pari temporis intervallo abfuent a aliqux fictio-
1-91 tcronr. Ifel in Ordi-
multos actus bellicos a Saracenis peractos qui eam Bertholdi initiis, circa annura mccc aut eliam se-
lil iciipi,
deforis impughabant, et aCbristianis qui eam intus rius scribens nec mirum nec grave videri potest,
;
F
defendebant, tandem Saraceni in meuse Majo, anno quod Fratres, nihil certi scientes quo,l requirenti-
Domini millesimo duceiuesimo nonagesinio primo, bus de instituti sui auctore responderent, Eliatn
civitat.m obtiiiuerunt in qua fuerunt ultra triginta
: Prophetam peculiari quadaiu ratione ad se pertinere
millia Christianorum ca_sa et capta, prester eos qui voluerint; neque hoc tanuiiii, sed euain persuase>-
per inare evaserunt, ex quibus fui ego unus: multi rint sibi. ali ejus ad sua usque tempora, in Garmelo
enim Christiani de civitate ACcon, et de civitatibus viguisse aliquam religiosioris vita. formam: qua_
Tyri et Tripolis, per mare fugerimt. Saraceni aulein qualis medio illo spatio fuisset, continuane an iu-
civitatein Accon, cum solcnni monasterio hujiis Re- terpolala, non deberet exquiri scrupulosius. Hanc
ligionis quod in ea erat, ita devastaverunt, ut eam opinandi toiquendique moderationem si tenere omnes
tofera>'iles
totaliter inhabitabilem reddiderint. De quaegredien- potuissent. credo neminem fulurum fuisse, qui \o
giiiimdiii
tes, e( nd sanctum niontem Carmeli, qui ab ea non luisseteis contradicendo seopponere, quamdiunemo HK-tlcralA
longe distat, ascendentes, monasterium Irdinis Pra- i
propterea cogeret veri nominis monaehos in Syria
trum BeatdEI Maria- de lnonte Carmeli ibideni com- et Palaestiiia ante Hilarionein agni scere et quam- :

morantium, de quo ego nuper ad Accon perrexeram diu credi possent Ereinitae illi, Syri aut Gneci, qai
(quod frequenler invasei-anl, sed numquam destru- forte ante Bertholdum in Carmelo habitare ccepe-
xerant) tunc igne cremaveruiit, et oinues Fratres, rint, post nionachisiuum in illis regionibus cxemplo
ibidem repertos et Salve Regina cantantes, gladio Hilarionis propagatum ; lunc ciuii Bertholdus CflB-

Ttrra-sancl truciilaverunt. Et sic Religio ista fuit de Provincia pit, aut penitus desiisse, aut nibil novis inoolis
'rtulicitiir. Phcenicea, et per consequens de tota Terra-sancta, eoninHinicasse preator tocum. Sic euiiu non obliga-
prorsus eradicut.i. ProftMSOres itaque liujus Reli- remur antiqua oumia t'*tius OWentis monasteria cnm
gionis, qui in monte Carineli tempore Elia. et Eli- suis Sanctis adscribere c\, queni nunc habemus, et
sa-i Prophctariun contiuue et incessanter, in om- ut rjeteros vefteraraur, Ordini Carmelitano; saltem
teinplatione Dei persliterunt pefr annos circiter bis non diceieniur liuic injuriara faceie, ab ea appella-
millediirentos viginti uiiuni, in hac persecutione inpn- tione abstincndo istic, ubi ea tisi antiquiores scri-
tem illuni ex toto ainiserunt. Quod ideo totuiu fa- ptores non sunc. Bamdem moderationem si non te-

Mttji _'. III \ ueat

 PATRIAUCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
>V neat, saltem nnn operose prnhihet Sunricus; quem ferre in totiim, imo et earuin exempla pluries sibi
Ai'1'tnni i> i'
vel propterea amo; et, si quid 111 illo siio sensu tr.iiisiTiliere in varids deferenda provincias, si ta-
abundantius dixit, quam per summum examinandi lium ciiia apud illos fuisset.

ngorein probari dignum venia judico, ac

poss.it; e Non put" injuriam facturum Prophetse, qui
prta ceteris Carmelitanarum originum seriptoribus nolueritcredereipsiim fnisseliluiin viilua; Sareptanre :

lectn digiiiim. Pauculas tamen .ntiotatiuues sub- . Commentario de Vitaet

sed fideri possunt quee in
jungo, quilnis intelligi commodius p>>ssit. scriptis S. Epiphanii xu Maji diximus num. 88 at

a Varias ac graves molestias a Saracenis passos 59, ubi doeuimus quam parvi facienda sint isia-'c
Ghristianos nes, ac singnlariter monachos, jam commenta Rabinorum quibus non magis credimue :

satis patet ex hac noslra liistoria. Sed quod ii se dejona, cum eum faciunt origine Sidonium, quara
pro majori parte ad Carmetum receperint, gratis aliis quiex diversa longe regione Philisthaeum nobis
assumitur et. verum; non esse satis probatur ex tiilglllit, r.r Cnriiillllliaii tjeittilnnii urhf , prope ./znliiiii

continua illa desolatione Carmeli, qnani demonstrat ail mare, et patrem ejus Amathcm similiter fuisse
perpet.uum oninium in Terra-sancta peregrinato- Philisiba'iiiii ex Gnh : sicul habeiit. Menaea, utram-

rum silentium. Si cui nihilominus aliud videatur, que sententiam inepte coinbiiiantia. Tutins luerit,
suuui sibi sensum liabeat, nnhi nieuin relinquat : quamdiu aliud Scriptura non dicit, Judreum aut
nec mnveat quajstionem de cappa Barrata, de cujus saltem Israelitam credere hunc Domini Propbe-
origine ad Humar referenda forte necdum cogitave- tam.
rat quisquant, cum scriberet Sanvicus. f Sicuti Joanni Hierosolymitano in libro tle In-
b Similia scribit de adventantium peregrinorum stitutione monachorum infeliciter cessit Grsecse
frequentia Jacobus de Vitriaco, ex cujus historia lingure notitiam atfeclasse, reildendoetymou nomi-
Orientali hasc et quae sequuntur accepta fuere, et nis Melotx ; etiam huie scriptori accidit. Oraa ci,
ita

applicata Eremiiis, sparsim in Carmelo habitanti- ut ex Joanne Phoeaapparet, zo fioatpov o^c, vocabant,
bus; sed (ut existimamus_ absque ullo alio interse id est Montem nigrum : id sua Lingua Italica expri-
B
vinculo, quam simplicis propositi vitae in solitudine niebaut Europaei, Xfiv. Sanvicus voceui. non sen-
degendze ; nihil alter curantes de altero, adeoque siim, a petendam putavit et, nescio quo
Griecis :

absque fornia alicujus religiosi Ordinis. ijratis etiam docente, credidit, quod vr.fo; sit aqua, rein Lexico-
puto assumi, quod ab advenientibus in Terram- grapliis omiiihus ignotam. Horum prtecipui dicunt,
sanctam Latinis inventi sint ibi aliqui, a quibus ce- voee adjectiva vr.po;, caru.n aut hiimilem signiticari,
teri fonnam siimpserint vivendi : sed hos potius eara aut etiam humidum non ita tamen, ut probent dici
;

ex Europa at.tulisse, qualem vi lerant observari a vr,->v aquam : et sic dicuntur Nereus
lioi,),, huinitlam
solitariis Europaeis, tunc qnam nunc frequentiori- et Nrreides, niarina numina apud Genlile, ac vmo;
r
bus, et nulh certae Religioni adstrktis. J^
l '/. 'quae omnia, una cum adjectivo vr.po;, quidam
',

c Cum hic Aumerictis plurimum contulisse creda- derivare inalunt iiro roi vsi~v natare,
tur ad stabiliendum in Carmelo Bertholdum, qui_ g Utrumque credo verissimus esse : sed non
forte eum fuerat ab Antiochia secutus, ipsius Pro- propterea recedo a mente, quara explicui inVitaS.
phetae Eliae, istam ei sedera designantis, admonitu; Alberti num. 110; scilicet usiiue anniiiii mccxxx
perquain verosinnle quod ille. post quinque vel
fit, Montis Carmeli Priori alios subditos non fuisse,
sex annos exilii, revertens Antiochiam, ex noviter quam quos ibi habebat;esto ex Carmelitis, Albertina
adunatis sub Bertholdo Eremiiis unum alterumve Regula inforinatis, aliqui traduces accepti /uerint ad
duxerit secum, qui ex Latinis advenis simile ibi propagationem Instituti. Id enim mihi probant Pon-
eremitorium colligeret, ad normam Carmelitani. tificum Bulhe, de sola Carmeli eremo singulariter
Huic prrtfectus postea Eusebius aliquis, propter usque ad id tempus lo pienie. Libenter autem hanc
memoriam communis originis, potuit petiisse et ac- gloriam dederim S. Cyrillo, quod unius Regulae
cepisse a Cyrillo Priore III Regulam, quam iis ab Eremitoria, in uiiius etiam Ordinis compagem adu-
Alberto traditam audierat; licet non cum ea quae narit; et sic potuerit non jam solum Pnor, sed
praetenditur epistola. Prior Generalis vocari. Id certe ad Religionis con-
d Si jam tunc ita varie varii supputabant tem- servationem gubernationemque magnam habuit uti- ]

pora Alberti et Regulae datae quid mirum tam : litatem. etsi primi videantur fuisse Cluniacenses,
confusam eorumdem notitiam ad hoc usque seculum per quos tam utile inventum apud Latinos ineepit :

perdurasse in Ordine, qualem ex litteris Stratii Ge- et sic credo eos etiam, qui in Antiocheiio Patriar-
neraliscognovimus?Nempe,ut(rneo quidem judicio) chatu eram, fuisse ad eamdem cum ceteris unio-
rectissime et ingenue inter causas tenebrarum, nem invitatos , facileque adductos. Notandum
Carmelitanas origines involventium, fatetur Joannes estautem, quod juxta Sanvicum, omnia fere haec
Hildeshemensis, Incolae velusli monlis Carmelt fuerunt monasleria excitata fuerint post annum datas Re-
eremitx simplices, non Uttcrali, pauperes, membrunas gula;.
forte ii"ii habentes, uec scriptores; orare polius quam b Hic vel ipse auctor vel Philippus Ribotus In-
scriiu !!' consueli de quibus non dubium, quodjucta
; esl nocenlii Bullam inseruerat, quod et deinceps lecit :

ioctrinam Pauli anteriorum ei prxteritorum obltti, sed cum eie Bullae minus necessariae sint. et ililii

prsestaiiiiiin eura tendebant al fuluru. Lnquitur ille possint inveniri, brevitatis causa transilire malui.
quirtem de Syrc-Graecis, quos jam olim putat sub i Voluisset quidem id facere Pius Rex, nec pro-
Saracenis fuisse; sed nec excludit Latim.s posterio- hibuisset Saraceni qui urbem tenebant, ; sed quia
res, de quiluis nos agimus: alteram enim causam praeter ejus majestatem esse videbatur, ut qui pro
petit a desolatione monasterii post
captam Acconem, recuperatione illius arma sumpserat, eo ingredere-
in qua perierint si una cum
quae erant scripturaj, tur anle quani id cohibuit ipse se, uti
effecisset,
pallio Elia', ad id usque servato scilicet. Sed hanc scribunt coaevi auctores rerum ab eo gestarum.
causam non recipio cum ab annis quinquaginta et
:

amplius ante cceperint Carmelitsa migrare in Euro-

paiu, per otium et citra festinationem qui,
sicut ;
APOLOGIA PRO SANVICO
servaverunt Regulam et Brevia quaedam a Romanis
Contra prxtensam Ordinis in Ewopa diffu-
Pontiflcibusobtenta, sic etiam poterantac debebant,
sionem anle tempus ab eo nolalum.
praevisa imminenti perditione totius Terrae sanctae,
ceteras quoque majoris momenti scripturas trans- llibil ambigo, Lector, quin obstupueris, tertium
quartumque
 HISTORIA CHRONOLOGIOA.
quartumque Caputhujus Chronics legons simulqufl ; (undnm tomum Aprilis deir.onstrata; in serunda D
Totles et commemorans, quam vehementer adversura tnein- quoque parte ejusdem Armamentarii voloil eadem AUCTORB D.
tam clare
surgant TmuMPHATonEs, en quod negaverim, Carme- aliaque offendlcula operosius esplicari, atque in
asarenti
SnllVlCO,
litannm Ordinem, ante tempiis a Sanvico sifjnatum, rationibus meis refellendis per se aliosqufl multipli-
in Enropa nostra fuisse (lilfusum. Fieri etiara vix citer laf.igari.
potuit, quin considerata Sanvioi aetate, judicaveris 260 De Florenlina Attestatione, <|uam sine exa-
alia(locuinenta r|ii:eciirnr|ue contrariura probantia, mine ullo in Appendice post Ribotnmadjecerat num.
contemivnda tiln e>se, licet ad ea erroris (ictionisve 506. sicuti anno mdclxii fecerat in Vinea Carmeli
convincenda deessent alia argumenta omnia. Quid num. 4G9, jam vidimus, quid actum sit, et quam
enim baberi certius, <jui distinctius potest, quam respnnsnm ad causam quai prsecipue agebatur.
niliil
(|Lioil narrat, qui forte eo ipso lempore, quo ceepta Senensis Conventus probationem aliam pro se non
migratio, jam vivebat, aut etiam Novitius erat in allegat, quam transsumptura quoddam Notariale,
Ordine? quiqtie pramntatum argui itum i|uam anno molxmii acceptura ex quibusdam antiqua Cltro- 2 Senis pro
distinctissime tractandura susceperal Excusat pri-
i nicarum Itbns n codicitms, qui tnnc
reperiebantur an. Yi-1

iiuiiii liic cap. 2, quod in Provincia Comagena non pencs ei m

munilus magnificorum virorum D. Fran-
traditlonem
phtra monasteria sedtficarunt Fratres : netjue prsedicta, ctsct deTltomn iis, D. Orlandi de Malavoltis; D. Ate-
Ordlnls de
nu tntgra- inquit, ardifica88rnt, nisi Aymericus aliquos eo duxis* xandri de Biringucciis, et D. Pyrrhi de Landucciis,
llonis inl- set quoniam scilicet hxc Pronncia est extra terminos nobtliitin ctvium Senensium, collectatumperse eteorum
lio,
Tn ree-sttnctx. Eosdem Fratres Cap. 3 facit dubitare, attle nutos: idque vulgari Italica lingua in quibus, :

sitne res licita inde emigrare; et aliquos enrum in- tamquam ex uno aliquo con muni fonte, iisdem ubi-
ducit sentientes, nullo tnodo exlra ram mansumes lut- que Italicis verbis, nec
nisi aetatem seculi xv refe-
jus Religionis esseconstruendas. Rursum Cap. \ ipsos rentibus, quod anno dccxcvii. redierunt
scribitur,
laudat, quod prudenti dncti consilio Pontificem sibi omnes Fralres S. Marix de monte Carmeloprima nce
et an. 1177
adeundum statuerunt, priusquam prsetumerent Reli- tnl ecclesiom S. Nieolai, ubi anlea habitaver&nt Eremir tx Chroni-
gionem suam quoad monasteria notabiliter multiplicare. tse: item, quoraodoiidem Fratres,amwiici.TLXXYiiSenis ea seculi 16,

Denique Cap. 8 querentibus contra laboranles penuria aqux, puteum foderint eosn
E
ait, Curatos
Fratribus respondisse PraelatOS, quml cttm luec Re- qui fuse narratur. Cum producti fuerint istorum
ligio esset cis ignota, graliam postulatam non concede- temporum annorumque scriptores.ex quibus Mago>
rent. Dictis autem consonatutraquelnnocentiiPapa! fici isti Domini talia acceperunt; tum Iicebit exaini-

Bulla. Istis tamen omnibus non obstantibus, jam nare, an aeque certum sit tales esse, quales prseten-
non amplius paucos aliquos ac raros Conventus, qui duntur, quam certum
est in Cbronica Sanvici nihil
antea fuerint, nobis objicit Triuhphaior, sicut in inveniri ob quod contrarium asserens debeat esse
prima parte Armamentarii feceral sedtam multos, ;
suspectum. Si vero suspectum eum non babentCar-
ut oportuerit eos dividere in Provincias. Taliassum- melita?. de illis non possunt non merito dubitare;
pto etiam istud consonat, quod B. Simon Stock, cum palam sit pro illis non adferri testimonia se-
mortuus anno hcclxv, dicaturfsicuti supra vidimus) culum xvi excedentia; fieri autem facillime potuerit
totis quinquaginta annis Ordinem gubernasse. fiatque centies, ut cura locus aliquis inquilinos mu-
Cum enim id non potuerit ccepisse
Oriente ab in tavit, ut nihil perpetuum e^t sub sole, traditio vulgi
anno «ccxv, propter eos qui tunc et deinde nomi- (qua nihil iucertms) postremis notisque sibi incolis
nantur Carmeli Priores additur explicatio, quod
. applicet, quae olim coutigerunt aliis alterius condi-
usque ad annunmccxLv id fecerit, tamquam Vicarius tionisordinisque.
Oeneralis, seu Generalis quasisecundarius in Partibus 201 Ex Boppardiensi prope Rhenum epitapbio,
3 Boppardix,
Occidentalibus, ut ait P. Daniel parte 1 rnm. 579. qua scriptn, qua sculpto, nihil hactenus extundi po- ex Epttaphid
289 [dem P. Daniel prolixissimas Annotationes tuit, quod probaret Carmelitara esse, qui sub eo mliil ad rem
texit ad SanviciChronicon, ita nt simul cum ipso olim sepulttis fuit sed nec ex ulla Boppardiensiura faciente.
:

opiionunttir contextu impleant totas viginti columnas antiqua scriptura verificari, quod fuerit ibi conven-
nec ta- :

fUniatlonvm
antiqulorum
men quidquam hic invenit difiicultatis, quss discus- tus hujus Ordinis anno mccxx, id est muito prius,
pratenslones sione indigeal sed satis habet num. 123 paucis quam ille Metis Trevirisque [in Lotharingia, et iu
C dixisse, quod prseteritis quidem temporibus, olim et Franconia Francofurti atque Moguntia?] suos insti-
iinpcr, mt varias Europst partes transmigraverant (n- tuisset conventiis, quorutn mutUSB inter se commu-
delicet in Ttaliam, juria fluvium Attii haud longe n nicationi opportuna Boppardia erat. Ita scripseram
Fiorentia, alque etiam Senis ; itt Germaniam, prope i parte Propylsei num. 29 sed socors typotheta. et
;

Rhenum Boppardix; el m Galliam, Burdigalse) sed Iiibc, non satis attentus inter urgentissimas tunc occu-
inquit, transmigralio, universalis fuit, ad omnes fere pationes oculus meus, non nisi a puero simul legente
Europm partes. Ita ille, subannum udclxx imprimens adjutus, inobservatum dimisere defectum, quem liic

Speculum, quod postea multiplici additamento au- appositis sinnis [ ] suppleo, quique nomuiilos
haud
cinin. hor primum anno in luccm venit utique : immerito conturbavit, verha (ut videbatur) clara le-

vel securus de veritate atque evidentia instrumen- gentes, nec tamen valentes credere, quod ego qui
tornm, qnil.ns nihil posse opponi credidit; vel exi- pcr Rhenuni navigans Boppardisa fui, et cum Bop-
sIiim ins futuriim neminem, cui talia luheret exami- pardiensi Priore tum ipse per litteras immediate
nare, aut saltem publice coiifutare. Quod postremum tuin raediate per nostros Patres Cnnfluentibus Col-
oinnitio factum non fuisset (quantum quidem ad nos legii non multura remoti a Boppardia saepe egeram,
attioet) si humiliter amanterqtie rogatus abduxisset aiieo fuerim heles ut oppidulum istttd collocarem
;

auctorem Armamentarii. a nobis nominatim trahen- Treviros inter ac Metas, Mosell» adsitas civitates.
dis in controversiam, quod, inquiebam, neclubetno- Sed hoc dictum sitcausa erroris undecumque nati :

rus, nec vobis expedit. Sed ca fuit fiducia causse licet quid ad postulatum meum Tbiumphator, rogatua
adeo paratam in Sanvico contradictionem habentis, prohare id quod qusrebaturl Non eniin puta saiis
ut quasi nullus foret bic auctor, niniiiiim fortassis prohationis esse in eo, quodlociissit Carmelitarum,
Cnrmelitartim primus qui aliquid circa bistoriain quodque non possit positive doceri quo prseciseanno
scripto mandarit, eadem nobis multo distinctius illi eo adveneriut : nam si contiugerat ibidem iniiu-
permiserit objici in prima parte Armanient.trii, Ni- mos aliquos servari ante ("hristi n itivitatem cusos,
bilque nioderatior factus evidenti satis Florentiute vellentne dicere, se quoque ibidem taiu autiquos
atque Boppardiensis prtetensioms inanitate, ante se- esse?
262
 LXVI. PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM
A 262 Quid ergo ad qua;stionem TriumphatorI deberet Hcnrictis, dictus Prior Hein : et utrum
AUCTORE I>. 1
/Ectne ac ad primatn de Florentina Attestatione, de tisque aileo insulsnni sit , in epitaphio addere Latino
sh>e Itgatttr
uti tgo It-
substantia nthil : sed dilabitur ad explicationem nomini nomen vulgare quod etiam in Nolarialibus :

gendum Epitaphii, in cojus lectione frustra laborantem Ge- instrumentis haud insolitum esse scimus. Tale quid
docui,
neralem Sylviuin, cum socio Provinciali Neapolilano certe exigunt litteras ncs, quse ut rhythi.ium faciant
Pruvana.conatus fuerani juvare, pro nonnulla quam cum sequenti voce vicn's , uon possunt aliter quam
habeo rerum talium experientia, cum docui unde iiictis legi , maxime cum hujusmodi abbreviatio sa-
VIDg APP.
incipienda lectio, quo ordine esset pertexenda. lis nota persesit. Si tamen omnino id nolis lega-
TOM- VII UAJI ,

NOT. 11" Deinde quia iidem sibi erant imaginati, Henricura tur , ut alii ante nos legerunt, piuok ihc, licet in
Prioretn ibi sepultum, eu sepulcri elegantioris apice recto superius posito nullumsit vestigium lit-
honure digiiura liabitum veluti Sanctnm; addidi, tera; C vel ; quod facilius capi potest, legatur
.

quod mihi ad manum erat, VeneraMlis Yolanda; priok hii. , ut intelligatur, Prior iste , dictus seu
tumbam, simili lamella expressam, unde intelligi noiiiinalus fuisse HenriCUS hil, id est Henricns a
posset, quid potuisset ex antiquitatis more addi, si Colle. Fiat denique aiii]uid, t[Uod ncque inotri men-
sanctitatis titulumeo epitapliio denotatum voluissent suram neque rhythmi consonantiam tollat mihi :

auctores effigies scilicet animula; diadematee, et ab

; enim perinde est dummodosensus et versus sub-
,

incensantibus utrimque Seraphinis subvecta; in cce- sistaut.

lum. Ne ergo obmutuisse videretur, qua; ego, a su-
prema; ora? centro incipiens, docueram legere, apices
nonnullos extremo margine attritos suppleiulo, juxta
exigeutiam versus rhythmici seu Leonini, in talibus
isto seeulu usitatissimi, in hunc moduin :

Ftori!/us ornatum virtutum fic ttbi gratum,

Rcxpie, sic ratum facies ejus famulatum.
Henric>ts, dictits Prior Hein, non erimitie victus,
Horrens coitflictns fil, ilttm tnitem necis icttts

Anno milleno cum nccnis nonngeiw

Et trtno pleno, prostravit corde sercno,
Octobris fiuc lolts vicmoc eslo rttinse.
Sice utt Haec, inquam, quae ego sic haud ineongrue legeram,
alius niintis a signo manifeste notato lapidem circumiens. et
apte vertit,
congrua metaphrasti prosaice explicueram ; ille,
nullo indicio apparente, exorsus sub fiuem dextri
lateris, neque metri neque rhvthmi rationem ullam
babens, sis invertit:
Hcniiciis decennis Prior lubi, non certamine victus,
Borrens conflktus fuit,-dum mitem necis ictus
Anno milleno cum Boppardiis viceno, nonageno
JElalis temo pleno, prostiluil corde crucifixo:
Floribus ornatitm vtrltitum fac libi gratum,
Rcxpie ffcnrici Salvalor; ratum facies ei famulalum :
Sereno Oclobris fine, talis mcmor esto ruvnx,
Tum lineamenta corporis exhibet, fortasse accura-
tius t^uam ego illa accepi, et in epitaphio supplet
aliquas litteras, sane opportunas, quse fuerant
omissae in eo quod ad me missum est ectypo, quod-
que alias fidelius esse quam sit ectypon ipsius prae-
sumere possum : eo quod qui meum pinxit, litteras
dedit quales reperit, nec prjesumpsit extritos apices
supplere; sicut is, qui pinxit eetypon novum, fecit
Addidit etiam cifras, ut possit in-
in litteris variis.
veniri ordo verborum a se excogitatus, quasi non
essent. verba legenda naturali suo ordine, quemad-
264 Sed cur ego haec? Nihil (ut dixi) ad principa-
modnm leguntur in aliis omnibus epitaphiis, quae nec taincn />a-
lem causam facit recte ego an secus legerim epita-
,
neino hactenus asnigmatica esse credidit uti raptnastnt
credi phium antiquum , si nihilo plus ipse , qiiam ego Bo]ipardixfa.
vultille. ,

potuit in eo reperire unde doceretur illud ad Car- ctam

,
proliatts,

lcclionem
263 Juvat ergo iterum exhibere ectypon illud melitas spectare, vel continere sensum hujus para-
mtam im- nostrum, in nonnullis ectypo secundo aptatum :
phrasis, qua; sola in Vinea Carmeli legitur, velut
probans. quu inspecto, atque ad meam ipsiusque lectionem si ipsummet vetus Epitaphium foret.
cullato tuum erit, Lector, considerare singula,
Dum sol mille suo cursu compleverit annos
et definire utra lectio melior.
Deinde, quia
sit
Virgineo a partu centum simul e.t dtto luslra
TmuMPHATOR, dum non potest ex verbis, ex torma ,

Et tres exactos, falalis terminus inslat,

vestitus conatur eruere probationem
sententia; suae, Octobris, nigro vere signunda lapilla
et peisuadere quod lineas per vestem ,
ducta! exprimaut Ullima lux. Rapuil virttdum luce contscum
barrasseu strias Carpita; Carmelitie»,
perpendicu- Parca severa virum. Rara virtule. Piiorem
lanter ductas , ;
vide
obsecr,, an illie aliud notent
,
Onlinis agnoscit sacri senlentia, nometi
quamphcas ipsius vestis, qualiter eaj
exprimuntur Quisibi Carmeli divino munere poscit
in alns qmbusvis istius generis
sculpturis, quas plu-
Ali/ue urbs faustu colitsancle Boppttrdia. Saxum
nmas vidisse potes, omni conlitioni sexuique posi- Ossa tene.t. Jacel liic gelida lumulalus arena
tas. Iteman propter H. etl, qua; extrito angulo
Virtttium exemplar falgens Henricus nt attra
imo uunc supersunt , tantum plausuin meruerit
:

qui Mens tenel el Superum felici sede. loculur.

Benricm Decennit Prior liibi ego vero
legi jussit ,

:
Hanc paraphrasim cum absque ulla vetustioris
tamgraude vituperium, quia conjectavi ,

quod legi epitaphii mentione legissem in jam dicta Yinea Car-

meli
 HISTORIA CHRONoLOGICA.
meli num. 476, tamquam rdoneum tantae vetustatis nam id in rebus sacri», ad suas origines revocandig,
testimonium; scripsi num. 26, quod nulla h e appa- non etiam s;cpe iocum haberetl Nobi»ea, si afftr-
rrvi fm i/m epitaphiomm secuto xn usitatorum quod- , ; marpjubeat nfino refeilere m animo plernmque rton
,

tfue non ('.ubitarem quin pcritt rertim judicaturi forent est; ne scdicei imperitEe multitudinis dlamoi i
n-
ipsum Hoc SBCUlo /iriino rs.se composttnm. Triumimi vron tra nos Opusque nostrum gratis suscitemus.
Sed
autem censUram istam referfc, subline.n num. 70'J , cum viri , cpinione hominum
sraves prudentei
tamquam dfl ipso veteri epitaphio , de quo nondum temeritatis impiMt.itisque nosarguunt, quia
coBpefam ut mea legenti palam
Lofltu" , est. Hoc inte- bua non credimus, neque recipimus ut solidas Car-
rim sit specimen exiguse attentionis , seu magnsB melitanaa anliquitatiapcobationos, uti faeit auctor
in Bnimo perfcurbationis, cum qua meum Commen- Armamentarii parte I. n. 160; quomodo possumus
tarium ille legit, quandoeum confutandum sumpsit: non respondere, patentemque fictionem vanitatis
et pdssem infinitas hujusmodi verborum meorura al- nonredarguere7Quodigituradgigantomachiampra- ohscssx vrbl
terationes, toto Arraamentario sparsas , proferre ; dictam attinet, mliilo veriorem ea, qn?e nostr.c An- tnmltmtmn.
sed non id ago; quin et libenter excuso, si factum tuerpiensi orbi nomenclaturam dedisse narratur
non possim fidem bonam qua eura credo pro-
, , qmcro, qua3 sit illa urliis Bordegalensis obsidio, an-
cessisse, et alia autaliter quam scripseram legisse. tiquis et modernis Francorum historicis ignota? ipsi
20b" Snperestex quatuor locis Sanvico objectis, etiam qui Burdegalense Chronieon compilavit Joanni
4 littrdegalr, Burdigala in Gallia: pro qna Lezana in Anualibus DarnaI,ethistoria3 Aquitanicse scriptoribus ejusrlem
ei Romaucia cz Archivis Conventus Burdegalensis Carmelil&rum nominis Be>lyo et Bucheto? Tantis eo tempore,
famllix
landensis, nec non ex monumenlis lapideis ecclesia? dicti Conveti- quo urbs sif dicifur fuisse obsessa, p 1! ai Aquita- >]

tus \nd\cnt extructa sequentia. ConventusBurdegalensis nia viribus, ut (teste Orderico Vitale ad annum wci)
Carmelitarum tribus vicibus constructus est, in di- vexillum Guilielmi Ducis secufa ferantur trecenta ar-
versis locis civitatis Burdegalensis , inlra tamen ambi- matorum millia. Malraesburiensis lib. i cap, 2 sexa
tum ejusdem Parochise, qu&diciturS. Eulalim Virginis ginta milliamitttum, id esi eqnitum, etmulto piura
B ci Martyris, Primo funJatus
fuit anno Domini mc, vi peditum numorat. Vetus auctorapud Urspergensem
qitast au. 1100 voiifacti, inIwnorem B. M. Virginisde monte Cur- Abbatem pag. 237, Aquitanos, quitnts Guilielmus
B M V. rfc melo per lllustrem D. de la Linde, eo fine ut victo- Pictaviensis prxerat, ait, fuisse praeter vulgtts ad iri-
Carmclo to-
riam ohtineret contra gigantem scu hominem procerse ginia millia loricaios. Nisi liic mea me vehementer
tum facieits.
staturse qui ex parte inimicorum Bm degalam ohsiden-
, fallitconjectura, fabulator aliquis , volens FamiliaB
itum , ad singnlare certamen cum aliquo Burdegalensi Landensis Romanciam verin- qu .in historiam texe-
ineundum, destinatus eral, ut de summa helli discep- re; cura aliquid intellexisset de Normannica inva-
tarct. Ohtcntn vtctoria ope Deiparse Cowenlum Car- , sione, qua conslat anno pcccxlviii captam concre-
melitarnm extruxil : quem deinde alius ejusdem fami- matamque Burdegalam, similem aham posteriorem
lite Qagliardns dela Landeresedifkavit in alio loco , commentus est, qua' fuerit a Landensis familia? pro-
anno Domini mccxvii. Tandem tertio extructus fuit rfi- genitore permiraculum coereita : quod quidem mira-
ctusConventus anno Domini mccccxcvii liberalilate , culum i !eo retulerit ad B. M. Yirginem de monte
D. CatharinSe de la Lttnde. Postremas fundationis Carmeic, quoniam sciebat ab liujus famtlifc heroe
tempus ex dictis monumentis probarl efficaciter aliquo, ex Terra-sancta regresso adductos Burde- .

posse , facile credam, etsi ea non exhibeantur. Lan- galam Carmelitas.

densi quoque familiae deberi principium istius con- 267 Finieram sed aurem rursum vellicat San-
:

ventus, adraittam libenter. Potuit eiiam Gagliardus vicus monetque in 2 parte Arraamentarii anum.
,

delaLande, ipso quo dicitur anno, sacellum aU- 68! ad G87 mulfa dici de conventu Coloniensi qua? :

quod intra urbem condidisse cujus administratio : nisi refellantur, regre possit sub^istere clausula ul-
(/ttidim D, successu temporis Carmelitis cesserit , ad Missas , tima sui Capilis 6, ubi ait, quod fratres, a S. Ludo-
de la Lande ibidem fundatas, statis dielins temporibusque dicen- vico Parisiis fundati, ulios ad suam Retigionem reci-
das. Verurn debeilatus illegigas, exvivoti facli R. pieates, in diversis FrancisB et Alemannix partibus
M. finjini de montc Carmelo tanto prius quam hoc , monasteria sni Ordinis constitverunt. Ad teinpus etiam
nomine nosci ac coli ccepit Deipara, cumque adliuc redeuntis ex Syri a sancti Regis, conventus sui origi-
desolatus sine incola mons sacer squaieret, nec nisi nem videntur retulisse ipsimet Colonienses Patres
structurarttm ,
qua- co loci antiquitus fucrant, vestigta qui totam Historia? Carmelitamv seriera, novemde-
commonstraret , utscribit Joannes Phocas : ille , in- cim distichis in camera Hospitum d^criptis in-
quara, ab Anonymo Landensi debellatus anno mc texuerunt, hoc modo coucludentes poema :

Gigas, si est ex Annalibus Burdegalensibus haustus, Viclores Asiss, patriam pierique petentes,
9><)antem
debetfarlt
eodem Annales isti apud me ioco sunt quo Romani , E sacvo secum monte talere viros :

de yEnaa et Turno sive (ut aliquid notitiaa nostr&Q , Miles, .-/tjrtpfiiitam deductis, Bruno rcecrsits
vicinius dicam) quo Clivenses illi a Teschenmakero Atfia fundavit, attspice, nostra, Deo.
memorati, descripti autem a Theodorico Pauli in Sicque Palssstinis remeans Ludowichus ab oris
Chronico universali, ubi Ducuin et Coraitum istius Galiica nostrates regnn per usque loeat.
nominis historia inchoatur raodo : Elius de paradiso Cur ultimum distichon omiserint omnes, qui priora
venicns, nt fertur, in navicula (trahente itlam cygno, duo ubique eflferunt, non est difficile judicatu cre- :

aurea catena navi connexa coUoque cygni circumdata, debantenim Brunonis istius el Ludovici tempora
per /ilu-iit fluenta sic dueente) adcastrum appulit No~ nimium enormiter distare ab invicera, neque ex re
viomagium , in quo vinjo unigenita , Beatriv nomine, sua erat composita legi. Unde autem probatur tanto
residebat : quam duxtt in conjugem , et ex ea genuit senior fuisse Bruno, (.'armeluanim Coloniaa funda-
Cfiromea-
trcs fi/ios etc. tor ? Ex quodam inquiunt libro Germanico, tx
, ,

qaada»,
200 Datur h aec venia antiquitati, inqwit Livius An- cujus initium Latme versumfbl. 4 pag. I esthujus-
nales ab Urbe condita exorsurus ui miscendo fiu- , raodi Liber Provisorum pauperum domesticorum S.
:

tnana divinis, primordia urhium atnjustwra faciant. Jacohi Originis Parochiatis ecclesiae S.
, Jaobi
Eam licentiam Romani a Grsecis, a Romanis pro- pariter et fundatwnum ac dnorum monastericrum con-
vinciie passim et civitates atque familiffi illustriores vcntuumqtie nt ca siluatoruni . Iininediateautem postin
mutuatae sic sunt, ut paucas reperias de quibus non eadem pagina sequitur : In anno post Nativitatem
qusudam pocticis maijis dccora fabulis t quam incorntp~ JesuCliris!t,cum ifl Roniano regno inscnlerctnr sctcen
lis rerum gestarum monu-ncnlis liatlanlur. Atque uti- tesimus quadregesimus primus tempore Dagobert:
,

Christianissimx
 PATRIARCHARUM IIIEIIOSOLYMITANORUM
A Christianissimt Rtgis Franciss ?t Austrits, qui lunc anno mcoxix temporibus S. Engtlbtrlt Architpiscopl D
avctobe d. p umporis civitattm et Cotonitnsmi districtum obtmebat. e.iuurhi est eis ecclesttt. Factum id luerit tempore citm an'.

Tum eodem fol. i pag. 2 continetur usec Clausula: Engtloerli alicujus, sed non Sancti, vernra Falken- Una vvnlsse.
Coloniam se
Ctini inscriberetar annus 1220 Carmtlitarum Ordo ,
bergici, anno mgci.xi ordinati etconsuetainfirmitas dicunt,
:

eirium ope et cujusdam Bquilis dieti Bonnerhoff, sii- houiinnm, ex pluribus synonymis Consuetorum ordi-
domum unam Dei e! comobiu n ac Ordinis n.iri.. accipere famosiorem, quem plerumque solum
ficavil :

Fratrts ca°perunt intodem varieoatas, atbaset nigras noverunt, occasionem dederit opinioni, fundationem
ca/ui.s aut vallia Aeferre finruniqne mmcupali Vnrie-.
Garmeli Coloniensis justo antiquiorern facienti. Sed
gttti Fratrts B. V. Frauitn-Aruder. quid agimusi Frattr Joannes tle Lrnnia Prior Gene-
268 Licetne fidere librum ejusque auotoritatein ralis Fratrum Ordinis Btaltt Marixile montt Car-

x antiquitate sestimare? T.oto biennio hoc jam ege- meli, universis Prioribuset Fratribtu ejusdem Ordinis
quititi w ula hnge latequc
\&scrip(am runt Coloniensis urbis Notarii quidam es senioribus in Provincia Alemannite existentibus.*.
esse jain sa^pe antea ab Apostolico Nuntio ud similiaju diffnsis... pro Fr. Bntnone ejusdem Ordinis Professo et attrtjant

dicia m transumpli sjusmodi Roraam mittendis nec non et ejus uxore de Jutta, Ordinis maire et ftiia. inttrumentum
anni 1230,
adhibitr.sed quidquid per -e aliosve egerint, orando, propter collata in Ordinem beneficia indicit Colle-

suadendo, numquam potuerunt ab fis qui Archivium ctam, Deus qui caritalis dona, quoad vivent : et post

tetud servant obtinere ut librum exhiberent, aut mortem/ Inclina Domine, aliasque preees et sacri-

atiam faterentur cum ibi esse. Ilabenl ergo ip^i su- ficia, per litteras datas in Doma nostra Coloniensi

spectam rem totam, censentque, ex grandi illo saltu anno Domini millesimo tlttcentesimo trigesimo in die

ab anno dcxu ad annum mccxs in eodem folio ve- ,

Tiinitatis.

rosimile reddi, quod alius iterum tiut in sequenti an- 270 Est hic Bruno diversus a priori, sicuti ex
Dorura ducentorum aut trecentorum ; nihilque dubi- proprio ejus scripto patet, in qno se appellat Bruno-
tant, quinreliquaqua* librum complent instrumenta mm (!• Bunregassen : >ed nulto apposito anno, ut

ac documenta finem habeant post annum mi>, et tunc preetensi Vicarii Gteneraiis epistola nequeat liiuc vel

primum conscriptus sit liber. Sicenim eorum unus conflrmari vel infirmari. Objectioni taraen contra
argumentatur; Erhardus Winheim in suo Saerario Sanvicum hinc sumptas facilis datur solutio, ex illo

Agrippinx sacellum S. Jacobi erectum fuisse ait a S. Cimimuni sclvdarumetfato, (Juod ntmium prohat, nihil

Annone pvst minum miv. Ut iliudin ecclesiam Paroehia- probat. Erattempore Honorii Papae III, a<l Pontifi-

hiit excresceret, quse suosjam Provisores haheret vi- , catum Komanum eveeti sub annnm mccxvi, ignotus
detur (tei i non potuisse, nisi multo\ um annorum decursu. Ordo iii Europti, etob id apud eum nonpattci pro illius jaxta quod
per varla
extinctione instabant, uti legitur in Officio Comme- jam ttnn fuis-
(Juam multu intertm scriptu digna debueruntoccurrisse t
indicia cot- 86t loritjt: late-
UgunfXo- quorum causa mutatum est sacellum in Parocldam, morationis solennis B. Mariae de monte Carmelo aiif tlitat atus
tarii periti : circa fundationem dotationemque illius et eontraclus inquam, reformato, cum antea legeretur Ordo in ,1/e-
in Officio,

varios ea cattsa initos, legata, obtigationes , anmversa- nomen//oH0rtiguar/i,primum creati anno mcclxxxv. mannia,
ria >-t simtlia alial Qtti igitur omnia ista paucis Uneis Tempore Iunocentii Papa IV, anno mccxlvi. Car-
decurrere potuit, ut veniret ad Carmelitanse ecclesise meiitarum e Syria transraigrantium adhuceo aspira
fundationem . mhit magnopere ad ecclestam S. Jacobi bat affectio, utper Apostoliae pietatis auxilium statum
pertinentem; profecto debuit scripsisse ea state, qtta consequi valeret; sicut habet Bulla, ex ipsorummet
iatu omma, multas alioqui pagtnas impletura, abotita supplicantium verbis de more formata.atque adhoc
erant a memoria hominum. Fortasse nec mysterio oa- periia, ut haberent quod responderent PraOatis,

cat. quod cum aliorum extracta aopareant apud aucto- dicentibus, quodcum heec Religio essei eis ignota, gra-

reut Armamentarii in sua originali Ilalica lingua ; non tiam postulatam Fratribus non concederent,donec super
etiam hoc producatur in sua Germanka ,
ua.tc facilti- prsemissis intentionem summi Pontificis scirent : et tu

mum fittei>L't de setate scribentis judicium ferre. Recen- mihi dicis fuisse eum longe lateque diffusum per Ale-
tiotis enim elegantUe estro Frawen-Bruder, et superio-* manniam, divisumin Provincias, Capitula provincialia
t plurimum Westpha-
ibus teculis, quibus lingua nostra celebrasse etc. ? Nimium hoc esse, adeoque nihil,
lismi habebat, scriptum fuisset Frauwen-Broers; aut fatearis nece^se ost. Prasterea quid de B. Simonis
accuralior aliquis posutssst Frauwen-Broiders vel Stockii Vicariatu generali fiet, si anno uccxxx Vi-
Frauwen-Broeders. Qttid? quod nec tunc quidem, eum carius Oeneralis Joannes de Lennia? Non est,
fuit

///ii advenerunt Carmelitx. vutgo sicvocati sint ; $i vera uiihi crede, nec potest esse ejusmodi epistola Joan-

est, <i'i.L' jno anna \~lo\ obtruditur , donatio //texandri nis autographa, sed apographa, in qua ducentesimus
de Ripa, sed Fratres Stripetitii; id est (quanium ego annus pro trecentesimo, vel suppositus sit perfrau-
conjicio) virgulati seu striati, a voce Teutonica Strepe, dem, vel fqfiod malim) obrepserit per errorem, Pa-
striam notante, unde verbum Streipen , strias ducere, terel hic, ad diem Trinitatis additus esset eiiam
si

virgulare, el participum Gestreipte. Denique , $i nu dies mensis, et pro xviu Maji. quem annus mccxxxi

(t cui fldetn meni.s unnt, sive ni hujus donationis instrumento, sive requireret, legeretur xxvi Maji, quera requirebat
derogant ipsl ro S. Jaiobi, expiessus est per lyfras, uti nobts seculum altorura. Sedid fortassis omissum deindu-
Pa'res (ar-
offertur;nemo Notariorum Coloniensium, in Protocotlis stria a transcribente, prodi metuente.
melitx.
antiquis aitquamdiu versatorum, ditbitabu, quin ulra- 271 De fundatione Gedanensi, quam fecisse dici-
tjnf scriptnra sit recentior eo qui preetenditur anno <id tur Subislaus Dux Gedanensu, Pomeranise etc. unno
Gedani
dim vei tria secula, Domini 1186 juxta copiam autlienticara, secundttm (i

et Viennx,
269 Hactenue vir Religiosus, in seculo Notarius verum originale privitegium ex protocollo de verbo ad
nonex suo tantum, sedet ex patris
et Notarii filius, verbum tranhcriptum Stetini, anno 13HG die 26 Sep-
suijamvalde senis expertissimique jurlicio cnjus ; tembris deque fundatione Viennensi, quam Joannes
:

tamen nomine abstineo, ne cum ipso totum ejus Cuspinianus in Austria sua, impressa Hasileoe et
monasterium objiciam indignationi eorura, quibus recusa Francofurti anno 1533, adscribit Henrico
parum favet ejusmodi judicium. His interim ipsum, I Duci Austriae, S. Leopoldi filio, sub annum 1172
quod nunc pro se allegant, testimonium ex libro S. vita functo : de his, inquam, duabus fundationibus
Jacobi, adeo ignotum fmt ante annos triginta. eum aliud non habeo nuncquodpro Sanvico respondeam,
Admiranda Coloniae suae scriberet jEgidiua Gele- quam quod Cuspiniano imponi potuerit aeque farile
niue, ut eidem auggesserint, quod Bruno de Bonner- post tria et dimidium eecula scribenti, quara Gele-
anuo mcxcviii Retigiosos Carmelitani montts inco-
Itffl nio; et quod Protocollon pra-fatura, licet in arcis
lastecum in Agrippinensem Cotoniamdeduxit, quodque Buthoriensis registro servatum, suam in ironte
damnationem
 HISTORIA CHKONOLOGICA
i damnationem prreferat, si est per zyfras, ut pra3- F- ,lr r lymitanas
:

'

titulus !l
mortuo Anlonio
'

fectui',notatum, Scilieet seculi xvi ruditasad frau- itcrum vacaret, anno u nv, Pontifl itu sui pa- i

des ejusmodi dignosremlum, facile tres illo;i Phi- nultimo en id af ..

„i gnitatem Pktro mP I
•.
.,

lipp; Ducis Pomeraniae Secretarios excusabit, quod Petrui,

Ruthenensi Ep :opo confulil cai, obHierosolymas ;

vitiatum apographum in anni numero, pro vero ab innMcbleis oppressas, Ruth l. i

originali acceperint; vitiandi autem numeri o ca- etigalibus potiri, eju iqu i ad oini tr il

sionem dederit aliquis posterior Subisluus, sicut in permisit. Er vivis Petro,

••
ClementisV
Engelberlo Col iniensi factum vidimus. Deniquecerto nr Joannes XXII anno Mcecxxn II
certiora et meridiana luce clariora deberenl esse an. 1324
Dominicanae familiaa virum religioium , eo tiiulo
Rwjmundus,
testimonia, quas in hoc puacto everterent coasvi exornivii eiqne contulit Nimosiensis Eccli
Sanvici auctoritatem. Abstineo ab aliis inHispania, ministrationem cum Hierosolymi •<'•
, infidelium
Italia, Cypro originilius examinandis quia u ic tyrannidem sedere
, n in pu^-et. Atque ba-- •

7 t» allis
tanto cum apparalu objiciuiitur, neque difficile est innotescit uobis iisdem
provinciis. fere verbis, ex An
ex jam refutatis cognoscere, qua ratione possit n - .
. >
Baronianorum Continuatore diligentissimo Odorico
tra illas excipi. Quaxlam
nobisantea per ex- etiarn Raynaldo, ad prajcitatos annos. Posf Raymumhan
postulatorias litteras indicata, nec producuntur qui- ann.. ucci sxn ut scribil
Continuator Guili
dem in Armamentario nominatim Bononiensis, Nangis Fr. Pelrut ie Pnlude de Ordine Prxdienlo- o.i. 1323
Petrut <i'.

membruna de anno HCCII, quia qui eam inilii lauda- rum, vit uliquemagnsevitie elfamte, Doctoi tn Theo- 'aiade
vit Reverendissimus P. Mag. Ludovicns Torellus, logia. Avenione e.ct lens, Patriarcha Hierasolymitanut
Ordinia Eremitaruni S. Augustini Historiographus, per summum Pontificem ordinalur :
qui rirct princi
velut de qiia nullatemts dubitandum m futpote simil- pitim Julii tiiit enm Episcopo Mimatensi ,i nuti ii

lima gcripturis tfttiis lemporis, qnarum plurimus vide- RegisCijpn, ducentessecumfiliamComitu Ciaromonlis,
rit ingenue mihi fassus per epistolam, numerum filio Regis Cypri desponsandam, cum multis aliis
pere-
millesimi non litteralem sed arilhmeticum esse. v'de- grinis, arcrptu licentia u Domno Papa,per portum Mar-
tur, mutata sententia etiam Carmelitis Bononiensi- silix ad insulam Cypritendunt.sperantes, D. ,V. Jesu
;:
bus suasisse, ne suum istud instrnmentum examini Christi auxilio, ab adJerusalem Irans-
illo loco usque
exponerent quod comparentibus in eo zyfris de-
:
fretare, ul D. V. Jesum Chrislum verum Deum ado-
VIDE APP. fendi non pqssetprooriginali.-quamtumvis advetus-
VII MAII
rentinlocoubisieteruntpedes rjtts. Ivit deinde Le-
TO.M
tatis similitudinem belle confictse sint gatus a<l iEgypti Soldanum Petrus, ad seiendum,
KOT- 28" litteras.

utrum via pqsset inveniri, qua Terra-sancta recupera-

PATRIAItCH.fi TITULARES. retur, sin minus indiceret bellum Philippi Regis
nomine : indeque reversus accepit a Poniifice lit-
Vjaplaj anno uccxc Plolemaidi, Latinorum reliquiis teras, inscriptas sibi universisque Archiep scop : :

s et
a tota Terra-sancta exterminatis, non diu supertuit Episcopis per regnum Iraucic constitutis, datae
A Cixlcstino
V ordmalum Nicolaus Papa IV, sed infra undecimum a ferali Nonis Decembris, anno Pontificatus xvi, a.J priedi-
Radulfum niintio accepto mensem expiravit, sequenti amio, caudam Crueem pro expeditione sacra, post bien-
a». nu. die iv Aprilis. Nec
il.i malum stetit. Nan sicut uno nium ab instanti mense Martio computandum. Qui-
pi v.cipuo corporis mombro violenter avul-o, tutus bus litteris etiam ordinatur speei ilis Missa, ad eum
periclitatur bnmo sic amisso tam insigni Ponlifice,
;
finem dicenda, cujus baec est Collecta Dr,.s qui ad- :

languere videbantur omnia. Certe intestm idissidio, mirabili providentia cuncta ttisponis, te suppliciter exa-
tamquam letifera febri occupati ii, qunrum erat ramus, m leiram,quam Unigenitus tuus proprio san-
novum Ecclesiffl Pontificem sufficere, t..to bienmo guine consicravtt, de manibus inanicorum Grucis
peregerunt nihil donec tandem suos miseratus
:
pias, et riim m Chrislianareligionetuo nomviidefervire
Deus, Cardinalibus cunctis mentem inspiravit unam, conceda i
ut S. Petrum de Morono, cujus festum agitur \ix 274 Sed in fumum abiit etiam hic conatus, per
.

Maji, ex eremo sua protractum, anno mccxciv die Post lixc

bellum q RexAngliae Eduardus Fnnco intulit
1
abiecta spe
vii Julii extollerent in Calhedram S. Petri, et Cte- anno mcccxxxvi :et maximus, si aliasum qu.im appa- St/rix recu-
lestinum V
nominarent. Hicinter primascuras as- ratus, cui Aragonia>. M.ij iricarum, Cypri et Hun- P^andr,
sumens recuperationem Terrae-sanctaj, Patriarcham gai Reges, Respublicas item Ven
i;e ita i : G :n i usis
pro eadem ordinari fecit, qui comitaretur novas vires jungendas promiserant, inutilis lia-sit ; neque
degtadavit Christianorum copias illuc mittendas. Sed uf ipse deinceps de Terrasancta recuperanda cogitatnm
Bonlfaciua s brevi sex mensium Pontificatu perfunctus, eo se es< : sed de obstruendo totius m ih fonte, per o u u-
munere abdicavit ; sic novo Patriarchsa ordinatio pationem .Egypti. Qu;e res felicissime coepta. anno
suanihil profuit, quia ut scribit Guilielraus de Nan- uccclxv occupata Alexandria, infelicissimum habuit
yus. Radi lfus.dbGrandivilla, Frater Ordinis Pree-
exitum Post bunc vero unice curandum fuit, quo-
dicatorum, qiii jusstt Ccelestini Papee apud Parisiis in modo averteretur Ottomannicae potentiae torrens,
Patriarcham Jerusaiem consecratus fuerat, Romam post oecupatam anno mcci m a Mabometo IlCon- . i

veniens, fuil a Boni/kioPapa degradatus. Neque quod stantinopolim, Hungaria?, Grsecise, Italieque formi-
VIDS APP. scitur, substitutus est alius. dabili successu imminens. Qusb yens ileni [ue ab
«»• VII MAH 273 Bonifacio Benedictus XI octimeslris Ponti-
NOT. lf Europa conversa in Asiam, vicld Soldano, Babyl
fex Benedicto successit Clemens V quianno ncccv ;
Syriam anno udxvi eamdemque suo
nis, occupavil
•»". 1305 Antonium Dunelmensem Episcopum cum Cruce , sub jugo contiuet usque in diem hodiernura. Q::are
otdinutits signatis aliis militiam sacram professum, Patriar- nonestoperaa pretium perquirere studiosins omnes,
Antontns ntansit tamen
cliam Hierosolymitanum creavit, eximium ejusze- quibus deinde nudus titulus, absque spe recupe- itltilus nttdus
lum multis commemdans, et tam ipsuis quain socio- randse possessioDis, datus esl Ecctesta
iu Bcclesia Romana, iii

ruui bona, interiin iliim abesset, in clientelam Apo- titmana.

prouf usus ..biinet usque intempus prtesens. Et
stolicam suscipiens, variisqueeumprivilegiis ornans. enim a tempore amissi Orientis, Apostolica Seles
Idem ex decreto Viennensis Concilii Crucem prte- jus, quo.l seinel assunipserat, providendi Ecclesiis
dicari jussit ad qiiain ex oinnibiis nationibus mul- lbi.lem constilulis,
;
tair. Patriarchalibus quam Ar-
titudo magna confluxit anno mcccxi ; sed ab eodem chiepiscopalibus et Episcopalibus . perrexit usur-
Pontifice voto suoabsoluta est, tamquam inutilis eo pare el sicnbi vel
; Chorepiscopo opus erat, vel Epi
teinpore, quo Principuin Christianorumvires animi-
scopo Apostoiico ;uf infiifeliuin conversionem ordi-
que ad alias longe curas distraliebantur. Cuni autcm nando, enlem conferre titulum alicujus Eccles
partibus
 IATRIARCHARUM HIEROSOI/YMITANORUM
A partibus iiifidelium constiiuUe, Jonec hi sibi ipsis a servitute Longobardorum, et Mediolanensibus pri-
I iint D I'.
Sedera certaro constituerint in iis ad quas mittuntur mum quidem invitis, deinde et cousentientibus,
nationihus. Sedem ibi halmit; adeo ut non ipse soluin sed etiam
'275 \t\ Peirum quod attinet, asserit Michael Pio successores ejus quatuor, Laurentius, Constantius,
VIDF HPP.
lib. 2 de viris Illustribus sui OrJinis § 47, obiisse Deusdedit, atque Asterius ibideni sederint atque
TOM. VII U'J1 nonpost octoginta annos relflta
nisi
sepulti sint,
KOT. SO" iu Cypro; rairacniis claruin; et Nicosiae, ubi requie-
tt alii Sanctum. Quod autein non
ut Mediolanuni Sede quo (acto civitas qnidem Ge-
:
tt/i scit, faaberi colique
aliarvnx eccle
defuerit ei potest vel ex Sixto
succe^sor ahquis, nuensis oaepit proprios babere Episcopos, sed a
siantm amis-
Rothari Longobardorum Rege desolata eversaque,
santm tiiuii. Senensi probari qui in Chronico ad ann. mcccxxx
;

nominat tres consequenter Archiepiscopos Tyren- rursnm iisdem aliqu.imdin caruit.

ses, omnes ex Ordine Praadioatorum, Nicolaum, 277 Ferdinandus Ugbellus, Italise eaorae auctor, ut iiicrtfo

Boimcrtrsium el Petrum de GonfUctu. Si eniin hujus longa tot annorum. quot operi illi suo impendit, Ughellus
pcrmissus vacare, multo experientia persuasus, negavit anno nocxuii fuisse dubitarit
EcclesiiS titolus non est
de Floren-
minus perinissus sit vacare titnlus ipsius Ecelesiaa Florentise (quae tota poene tunc jacebat dirnta popu-
tiuo Tlioma
Patriarchalis Atque hanc causam (videlicet quod lusque dispersus) Episcupum Thomam, qui poluerit pro an, 74.1.
\11>K IT 5UPUA
MIT. 31
" tilulus hic occupatus essetlfuisse puto, ob quam S. ai tutm Florenliiii populi placUum el conatrsum,
posuisse(uti pratenditur) primum lapidem eeclesiae
Petrus Thomasius Carmelita, ad Orientalem Lega-
tionem cum Crucesignatis profecturus sub annum CannelitaiKe.idquecurani RaijnecioSimcoiiisa Signa,
mccclxiv, noii Hierosolymitanus, sed Constantino- Jposlolica et Imperiali mctoritata Notario (eo scilicet

politanus Patriarclia sit creatus. Interim ocoasio- tempore, quo nulla apud Hetruscos, Longobardis
nem praobuit talis tituias Mcnologii Carmelitani subjectos, auctoritas agnoscebatur nisi Rnjia) qui

auctori Saraceno, comminiscendi, quantum vir ille potuerit, inquam, signasse Attestationem praten-
s.nn, Floreniiie, iu Palatio Episcopali. Dedcrat llle
Sanctus urbe Byzantina laborarit, quinquennio
in
tuto qui Byzantium in vita sua numquam vidit,
:
quidem, ante annos xx, inter Kpiscnpos Florentinos
fortassis nec videre cogitavit uti nec pilum capitis ;
locum Thomse isti, reperto in antiquissimo Codice
MS. Abbatise S. Salvatorls Montisamiatse, conti-
ejus aut fimbriain vestis stinxerunt sagittre Sarace-
norum, quibus eura in foro Alexandririo confixum nente Canones Concilii Romani sub Zacbaria Papa,
quibusdam Ordinis cum attexta eidem historica relatione sed hacc;
idem scribit, de boc et de aliis ;

su Sanctis asque porlentosas narrationes, ac de Al-

- uti in omnibus codicibus mendosissimam reperisse
berto Patriarcba, contexeus eo in opere, in quo se testatur Baronius, sic nibilo saniorem in Montis
suminamfidemaccurationemqueadhibitamprofitetur. amiatae MS. raperiri prudenter postea judicans

Quare mirumestato iis ipsis, qui pridem bac agno- Ugbellus, optasset ex illius historioe fide minus
verunt, adeo segre ferri, quod errores istins Meno- fidenter a se positum Tliomam Ftoremimm, forsitan

logii panlo enucleatius exposuerim, eo soluin fine, scriptum pro Ferentina. Quidquid tami n de boc es-
quibusdam ejus assertis,
ut tidein detraherem aliis set, certum ei videbatur ejus esse non pusse Atte-

ipsum solum auctorem habentibus, et tamen, velut stationem prsedictam, in quam tot indubitabiles sup-

si expluraiissima forent, in Lectiones proprii Officii positionis notae oonfluxissent, atque impriir.is eae

relatis,atque (ut mihi videbaturj nequaquam veris. quas modo attigi, ad dumtaxat defensio-
iioniiiillaui

27G Porro quamvis ejusdom et superstitionis et nem illius, qui, propter sententiam de jam dicta

Saracenis Asij: originis fuerint Saraceni, qui /Egypto occupata ex Attestationo clare distincteque perscriptam ad me,
victorlbus ea sese in Asiam universam ac potissimum iu Sy- exploditur velut delirus senex, cui diuturna studia
ferociorrs ti
multaque negutia menioriam excusserint.
qut txAfrica
riam effuderunt et qui per Africam transgressi in
;

in Luropam Europam ; Hispaniam , Siciliam, Corsicam atquc

itnei unt, Sardiniam secnlis aliquot obtinuerunt, uonnullain PATRIARCHtE GR/ECI
etiamllaliaepartem et aliquam Galliaa mgens tamen ;

inter utrosquj discrimcn fuit respectu Christiano- post ejectos Latinos, capta iterum a Sarace-
rum. Illi enim plerumque positis sub imperio suo re- iiis url>e.

ligi nem, ecclesias, Episcopos relinquebant; civitati-

bus autem etiam nper.i nova munitiunesque addebant j\emanentibus in Urbe sancta Syro-Graecis Chri- F
non raro : isti vero omnem Relig onis nostrce cul-
;
urbem arino nici.xxxvn captam, usque Alino lls7
stianis, post
catpti /'"
tum proscriptum abolitumque cupiebant, et neque adeo benigne usi sunt Saraceni, ut excepto Templo trlanbss
Sacra neque Pr&siJes tulerantes, subvertebant, qnas Salomonis, ecclesias eis suas, ac nominatim eccle- al> Imp

superstitioni suaj non addicebant, ecclesias urbes ; siam Patriarcbalem sanctae Resurrectionis cum Se- cr pttt
aut <l<in.
etiam plcrasque aut destructas funditus tramfere- pulcro Domini, reliquerint liberas ; quin etiam po-
bant alio, aut semel eversas non patiebantur resur- testatem fecerint more aatiquo Patriarcham petendi
gere. Hinc fit ut in Provinciis et Regioitibus Occi- ab Iinperatore Constantinopolitano (erat is ab an.
dentalibus, quas nominavi et in quibus illi Sedem mclxxxv Isacius Angelus in schismato pervicax) aut

fixerunt, totu miserabilis illius servitutis tempore saltem electo Hierosolymis confirmationem ab eo
nan permit-
tebaut uullos invenias fuisse Episcopus, nisi quos nuper in postulandi. Lbontius hic fuit, a Nicela Choniate
t l/rtstiaius Hispania confinxerunt Dextrinarum fabularum con- laudatus, tamquam rir eritdilus ct virtute telebris :

liatcrc r.pi-
tinuatores. Imo nec si alio aliquo casu contingebat post cujus obitum HicrosolijmiUntts Ptttriarcha de-
scopos,
Episcopales urbes alias exscindi desolarique ad no- stijnalus esl vwnaclins i]uiilam Sludiensis, Dosithcus
tabiletempus, disperso fugatoque penes quem solum nominc, tjcnus trahcns cx Venetis, id est Ceruleis (qui-
tunc jus electionuin erat Clero pupuloque, niortuo bus opposita factio altera, Prasiiiontm, id est Viri-
Episcopo sub quo clades contigerat non prius sub- dium, dicebatur) sumrno dpud Tsdcium honore florens,
stituebatur successor, quam illa esset quadamtenus utpole cui privato ailhuc Imperium pr.cduerat. Hic
reparata : sed ipsa diu-cesis manebat vicmis Episco- autem cum esset ab Hierosolyraitana Cathedra ad
pis commendata. Ita Geniiensis civitas, quinto ac Constantinopolitanam contra Canoiies traductus
qui etiam
passim ces- sexto ierae Christianae seculo, Archiepiscc.pi Medio- tumultuantibus contra eum primanis ex Clero, se-
sabanl ever- lanensiscurae derelicta, subeodern adbucdiu mansit, mel iterumque ejectus, eodein modo quo canis /Esopt-
sis suis ur- (nam
etiam cura jam iterura civibus opibusque pollebat; cus, ct Ponltfiealum quem lenuerat aitusil aliits
bibus .- tam alii,
et circa aniium ni.xix Alboino Liguriam ingrediente /Tieiasoltjmis clectus crat) et mujori Sede excidtt, forte H\cc-
refugium prasbuit Fortunato Arcliiepiscopo, fugienti maijno Vasorum custode Xiphilino Qeotgio Palritircha Aemusetc
Constantinopoli
 HISTORIA CHRONOLOGICA. LUI
Constantinopoli designeUo. Ita Nicetas : qui utinam consensit in eorura persecutionem a quo
Jaco- : soli
etiam numinasset Hierosotymilanum, pro Dositheo excusabantur, propterea quud illius seeta: es- ..UCTOU
liitie
D
jam (iicto Electum Dum tamen nemo nominatur,
I sent Abyssini umnes, alioqueavertere
Nilum possent
liceliit gratiose supponere, eos qui nominantur in si gravius irritarentur. Tum
scilicet comprehensus
Vita S. Angeli Catmelit», Dosilheo successisse; Patriarrha est, cujus exemplum ad seducendos
reli-
videlicet Nicodemum, Onuphbium, Joannem alque Eno- quos valde posset conducere. Cumque is nec
ro
chuh sed successisse pi-imum anno mcxcii, non
: nec promissis cederet, dictata quidern in eum
mor-
autem ante annutn mclxxxv, cum adhuc urhem La- tis sententia est,
sed Sultani jussu eomrautata in
tiui tcnerent; quod tamen, sequeretur ex praidicta plagas; quas Sichuntes jussit nudato corpori
quin-
S. Angeli Vita, si ea fideliter esset descripla, et quaginta inferri nervis bubulis, sub iis expiraiurum
auctorem haberet, quem titulo pnefert, Enoch Pa- credens. Carnifices,
poslquam seductum flagella-
trianham. runt, defecerunt
(juidem, non tamen athleta
illi

279 Vix equidem dubito, quin ex eo deducta Se- Christi, nihil abjectum dicens aut faciens
ob verbe-
ries Patriarcharum inveniatur Hierosolyrais .-ed : rum acerbitatem. Quare tyrannut, majori mccmiut el pro fide
ttesideratur
eam inde ad me raitti facilius possum optare, quara ira, lotidem
ad
Clirtstl
alias plmjus infiigi mandavit. (/,...
sertes reli- mortem
qiiorum curare. Si quis tamen habere ipsam nos fecerit, po- diclo cilins fieri capissel, tolum
pavimenttim rub, tlatjetlafus.
terit alias pertexi historia, quam hactenus deduxisse sangnine, carnes dilacerntx difjluebant,
et
fatiscenli-
satis est intento nunc a nohis fini. Ferdinandus busque compagibut palebant ossa. Iuter Uxc
defi
Ughellus tom. 4 Italiie sacrae col. 1098 allegat Patntiirlia ei paululum ottkuc spirans,
inlerrogatur a
suum Hierosolymilanorum Episcoporum Calalogum, baiburis, num Sultaiu mandalts obtemperans,
ClirUli
quem in libcllo Orientalium Episcoporum concinnavil tidem deserere et cum ipsis communicare velit. Libere-
Sed hic hbellus publicam lucem neque vidit adhuc, que recusantem ac dwenlem, Nihil me a
fide in Chn-
neque visurum sperari potest, quia latet inter ina- sturn separare poteril, in carcerem quemdnm,
morle
nus ignotas, aut inter eas fortasse jam periit. Inte- damnatis desliniilum, asportattles projiciunl, si non
ex
rim non vacat studiosius perquiiere illorum nomina, plagis, cerle posl gladio periturum. Sed
Jacobitarum
qui forte erui possent ex auctoribus Graecis seculi Episcopns, ab odio in amorem Patriarchte tanta
XIII Lazarum tamen, quem Joannis Canta-
ac xiv. ejus constantia versus, imnistrare
,n tjttibtts ei in vinculis
Laznrus cuzein, ex Constantinopolilano Imperatore monachi ctepit. soliciteque eum fo vit, et />ost intervaUum lon-
on. 1367, facti, historiasuggerit, eo minus possum prsetenre, gius, Sichui.te extincto, eumdem a Sultano impetra-
a scfiismate quud lintio quidem pertinax in schismate, in fide tumecatcere etluxit, donaium eliam
potestate colendx
reduilus.
tamen Christiana constantissimus, denique in unio- reltgionis Chnstiaiue... La.artts porro, cum
pasl flaqe.l-
nem Ecclesiarum ciim aliis duobus Patriarchis con- lalionem credilitm
libi Gregem diu pavisset. a Sultano
senseritan. mccclxvh; sicuti patet ex Epistola, ab poslea ad Joannem Palieolagum Imperuiorem legalus
Urbano IV ad ipsos directa, sub hac epigraphe, missus esi. Hactenus Cantacuzenus, verbis partim
Prudenlibus vim, Pluloilieo Constantinopolitanam, Xi- suis partim meis compendii causa expressus.
Imi Alexandrinam, et La-.aro Hierosolymitanam Pa- 282 Lubet credere, Lataritm quod relieiose pro-
more Grsecorum regentibwt.
triatchates Ecciesias posuerat, quoad subjectionem Romanaj" Ecclesia» Exinde cre-
280 lltc Palria, -Ita (ut lib. 5 cap. 14 Cantacuze- prastandam, fideliter executum esse; rnaxime post- di possunt

nus narrat) adltuc .Jndiontco Imperaiore superstite, satis Calho-

quam ipse Imperator Joannes anno mccclxix Romam
lici fttisse.
ordinalus circa aiinum mcccxxxvui, a Coepiscopis m sancta civi- profectus, Latinam fidem professus est; et Cantacu-
an. 1 338,
tate. tit mos e.si. electus, Byzantium venti ab Impera- zenus, iu monasterio dictus Joseph, Catholicaj unio-
tere confirmandus. Tum Uerasimtis monachus, aan nis ccepit prsconem agere. Quamvis autem ea nun
ttlus quibusdam audacix sux saletlitibus Patriarcham habuerit successum, nihil tamen est quod nos cre-
iii eis calumniose accusat, ob quss. laco mouendus t-ide- dere cogat Latari sueoessores fuisse in schismate
bulitr. Dum
causa discutitur, inoritiir Imperator; pertinaciores, quam fuerint Constantinopolitani Pa-
Lazarus Cautaciizeno favere creditus, aJoanneCon- triarchae, ideniidem in hoc puncto vacillantes cum
stantinopolitano Patriarcha degradatur, et ordina- suis Imperatonbns, saltem Turcarum metu et spe
eihusus a tur Gerasimus. Ille non tantiim ignominiuse dejectum subsidiorum a Latinis contra eos impetrandorum.
lieifisnnti, se, sed extrema rerum
omnium penuria pressum Nolim igitur a nuraero Catholiconim excludere ires
Peram fugit ad Genuenses. Ab his, quia
viilens, illos, quos nobis pro xv seculo Theodoricus ita sug-
Romanam umonem, cum multa honoris ac commodo- gerit : in fine sui Catalogi. Abraliam vir Christianis- F
rum pollicitatione oblatam, acceptare recusabat, sinitts prsfuit Ecclesix Hierosolymitanse Patriarcha,
Ibraftam,
an. 1468,
PrEefeeto urbis Constantinopolitanea t-uradem repo- maxima
in pressura paganorum tempore Pu Papx,
scenti vinctus traditur, ac pro constantia i» schis sciticet aniio hcccclxvui. Tandem
migravil. [eliciter
mate admirationi etiam habitus laudatusque, iude Jacobus, Doclor sacrst paginse, Abrahse succedens, et tn .

ad Cantacuzenum se retulit qui ei Bizyensis Ei cle- :

magna egestate regens Patriarchatum , ceteris Chri-
siaa admimstrationem commisit, ab eodemque vicis- stianis, in Terra sancta tum sitb tributo degenttbus,
sim Adrianopoli coronatus Imperatur, posti|uatn in erat iiiajiniiit solamen, adjutorio Regalis Dttcis Plu-
Regiam receptus est, inter alias curas hoc sibi sum- lippt tie Burgundia : >/ta pridem consensu Soldani reno-
psit, ut eum Sedi suae restituendum curaret, missa
vavil ecclesiam sancti Sepulcri, et unnuatim magnam
legatione ad .Egvpti, SyriaB et Judrtffi Sultanum, gtizam Patriarclise transmisit. Isttus tempore
istt Tur-
ahterquippe non erai licitum quemquum Episcoporum, carum Imperator, prc parte /Jrabiam occupavil : quare
/ter urbes hisce barbaris subditas,
agente cttu- restituere. Anniiit necessitaie coactus Episcopus monasterii montis Sinai,
tacrtzeiio benigne postulatis Sultanus, mandavitque Latsarum in quocorpns requiescit sanctussimas Calharime Virginxs
reslitulus. Hierosolymis recipi, et velut antecessores Patriar- et Mtirti/iis, debuit dare annuatim trecentos ducatos m
chas observari. Celeiu.ui Gerasimus (ut cap. 15 dici- tributum, et aliatn summam pecunix m xenium. Quan
tur) tluono ejecltts, ad Sttltaniim ue, m, ndacikque /irxfuttis Patiitrcltti inisii quemdam monachum ejus~
pcrsuadere depositionem Laiari properavil sed decimo dem monasterii ad
:
R,;jes ei Principes Suropx, .1,111
qiui Urbe sancta egressus erat dte, spiritum in ilinere magnis ReUquiis et cum itno dente S. C
edidtt.
congregandam itlam siiiiiirtuitt pecunue. Tandem tste
281 Ita diit satis Patriarcha suos honores gessil, Patriiirclia obiit anrio Doiniiii mcccti.xxxii. Marcus
donec auctore quodam Sichunte, infestissimo Chri- Catholicus et pius, miseratione divina Archiep •

stianorum lioste, Sultanus, nlioqui minime maius, Betttlcem, el Patriarcna sancla tirbis. Hierosotymorum
Maji T. III XI ei
 PATRIARCHARUM HIEROSOLYMITANORUM.
A et sanctse Sion, Syrix et Arahiee et Irans mare Jor- eo fere modo, quo in Pontiflcum Romanorum De-
danis prsefuit sahtbriter, quando scilicet ipse Theodo- cretisimpressis cernuntur Apostolorum Principes
ricus Pauli suo universali Chronieo istum adscribe- Petrus et Paulus. Subtus erat impressum sigillum,
bat; sicuti ego nunc possem ultimum, et adhuc (nisi quali usum ante annos cccclxviii 5. Albertum Pa-
nuperrime obiit) viventem scribere Dositheum qui : triarcham Latinum vidimus in Commentario de ejus
aimo MDC1.XXH Synodum Provincialein celebravit, Vita tfum. 77, exploso fictitio alio sigillo, quod
pro asserenda contra Calvinistas reali prajsentia praeter illius seculi usum contraque veritatem affli-
Christi in Eucharistia, unde Acta Parisiis impressa ctum ei diximus. Ipsum hic iterum considera, et
Griecolatine habentur. Certe anno mdclxxv Antuer- intellige ne nunc quidem alio sigillo uti Hierosoly-
Awnc Dosi-
tJieits sedet,
pise excepi mercatorem Armenum, qui ab eodem mitanos Patriarchas.
Patriarcha exhibebat impressas litteras, peractae
Confessionis et Absolutionis receptae testes, cum
facultate cuivis Sacerdoti confitendi. Erat liarum
litterarum tenor impressus typis Graecis , quales
Menasoruni Venetiis excusorum typi sunt, sub hoc
titulo :

AOZI0EO2 EAEfl 0EOY nATPIAPXHi VIOB API"

TOM.
TH2 AHAZ nOAESii IEPOYJAAHM NOT. 32
VII MAll
'*

KAI nAIHS nAAAIiTIMII

Titulo, uncialibus litteris expresso, hinc inde ad-
junctae erant tessellas dua;, quarum altera Resur-
reotionem Christi, altera S. Jacobum reprassentabat;
 INDEX SANCTORUM
TOMl III MAJI.
14 Ampelius Eremita Geiiuas 362 Vita Auctore 1

monacbo Olivetano 363. Cap. I Res in vita

A.bilas Episc. M. in Perside. Ex MSS. Synu gesta; : felix obilus 363. Cap. 2 Inventio et
dariis Grxcis 871 translatio corporis 365
16 Abiliesus Episc. M. in Perside. Ex MSS. Sij- 15 AndreasM. Larnpsaci. E.c Fastis Grxcis el La-
naxariis Grxcis 57 1 iinis 450. Acta Martyrii c.r 5 MSS.
450
12 Achilles Martyr Rom;e. Ex Marlyrologiis 20 13 Antonins Hungarus 3 Onlinis S. Francisci Ful-
15 Achillius Ep. Larissae in Thessalia. Ex Menol. ginii. Ex Jucobillo, Waddingo el aliis 280
Basild Imp. Synaxario et aliis 464 13 Aphrodisius M. Alexandriae. Ex Marlyrolo-
12 Aehilleus cum Nereo eunuchus Domitilla;. Acta giii
201
scripla 4. Cultus sacer. Coemetenum, Eccle- 12 Aphroditus M. Roraa;. Ex Maitijrologus 20
sia Rom;e. Translatio. Reliquire varii.- locis. 14 Aprunculus Episc. Liugonensis, dein Claromon-
Acta Martyrii 6 Cap. 1 et 2 Matrimonii in- tanus. Ex epislolis Sidoniiel Ru- Jpollinaris
comnuxlo et virginitati-s pulcliritudo proposita ricu Episcopi Lemovicensis Ckromco Lingo- et
S. Domitillae i «8
Cap. 3 Exilium in Pon- nensi 368. Aliqua in Appendice
681
tiana insula. Certameu cum discipulis Simo- 15 Aquilinus M. in Portu Romano. Ex Mroll. 436
nis Magi 9 Cap. 5 Martyrium n. Historia 15 Aquilinus M. in Isauria. Ex Marlyrotogiis 568
translatiouis ad Ecclesiam propriam Ex MS. 16 Aquilus sive Aquilinus M. Cortona;. Ex Mrol'
13. Caput, translatum ad Ecclesiam Vallicel- 569
lanam 16 e 14 Audactus M. ui Africa. Ex Marlyrologiis 283
16 AdamusAbbasFirmiin Piceno. ExFerrario 623 14 Augia Martyr Apte-Juliae. Ex Saussayo et Fer-
14 AdauctusMartyrin Africa. ExMartyrologiis 283 rario 294
14 AdeodatusM. in Africa. Ex Murtyrologiis 283
14 ^Egidius Ordinis Pnedicatorum Scalabi sive B
Santarena; in Lusitania. Cultus cum Officio
Ecclesiastico. Memoriu in variis 400. Vita Jjachtisoes M. in Perside. Ex Men< Basilxi Imp.
Auctore Andrea Reseudio Ord. Praedicat. el aliis 464
Praifatio editoris Stephani de Sampayo 402. 14 Iiarbarus M. Methonae Venetias delatus. Ex
Prologus Auctoris 403. Cap. 1 Adolescentia Mroll. 285. Acta apocrypha ex Pelro de Na-
et conversio .E^iilii : Vita in Ordine usque tatibus cum Censura 285
ad obitum acta 403. Cap. 2 Amor ejus erga 14 Barbarns M. CP. honoratus. Ex MSS. Mt-
Deum extaticus frequenti raptu testatus 407. neeis 285
Cap. 3 Visiones Sanctorum et futurorum pra?- 12 Barontius bubulcus Bettonae in Umbria 22 c.
dictiones 410. Cap. 4 Miraculosa; sunationes Martyrium 25 t d
ad praesentis velabsentis invocationem impe- 15 Benedimus M. Athenis. Ex Menol. Basilii Imp.
tratae 413. Cap. 8 Revelationes de ejus san- et aliis 452
ctitate ante et post ejus obitum 417. Cap. 6 14 Benignus monachus et eremita Perusiae. Acta
Miracula primo post obitum ejus anno patrata ex Jacobillo. Ecclesia illi dieata cum coenobio
420. Cap. 7 Alioe miraculosae curationes addito. Pars Reliquiarum in Cathedrali 369
422. Cap. 8 Reliqua miracula426.
libri tertii 15 Bertha Mater S. Ruperti Ducis Binghiae. Ex
Cop.9 Miracula libro quarto comprehensa 43 hujus Vila 501. Ejus sanctitas.
Conjugium
14 Aframus M. in Africa. Ex Marlyrologiis 283 et viduitas 502. In visione pnemonetur de
13 Ager Martyr Polentias. Ex Marlyrologiis 201 obitu filii, apud quem sepelitur 505
13 Agnes Abbatissa secundum Regulam S. Caesariae 14 Bonifacius Ep. Ferentinus iu Hetruria. Cultus.
Pictavis in Aquitania : Vita ex Leclionihus Corpus an Viterbii an vero in Hernicis? Teni-
propriis et versibus Forlunati 237 pus vitae 370. Elogium ex Dialogis S. Gre-
13 Agrippa M. Alexandria. Ex Martyrologiis 201 gorii Pupx 370
13 Agrippa MartyrPolentiae. Ex Martijrologiis 201 14 Bonifacius Roraanus M. Tarsi in Cilicia 279.
12 Alexander Martyr Romye. Ex Marlyrologiis 26 W\s.exMSS. Latiitis Cap. 1 Conversio a yita
13 Alexander Romanus Martyr Drizipara; in Thra- Obsequium Marty-
libidinos3. Iter Tarsense.
cia. Varia elogia 192. Acta Martyrii ex Lipo- ribus prastitum. Comprehensio 280. Cap. 2
mano et MS. Grxco. Cap. 1 Genus. Professio Varia torraenta illata. Martyrium, Corpus
fidei. Tolerata Romae tormenta 193. Cap. 2 Romam delatum 282
et 3 Iter Roma Beroeam, et Driziparam. 14 Bonifacius M. Beneventi, ubi Corpus adserva-
Martyrium, sepultura 195, 198. .Jppendix tum 280
Templa S. Alexandri in Thracia. Ob Reliquias 15 Boninus M. Papiae. Ex Inscriptiune el Fitrc-
dissipatas Chaganus Rex Avarumpunitur 200 no 456
13 Alexander Martyr Polenthe. Ex Marlyrolo- 14 Bonosius Ep. Salernitanus. Corpus in altari.
giis 201 Tempus Sedis. Festum. Aliqua ex Caracciolo
14 Alexander M. in Africa. Ex Martyrologiis 283 et Ughello 373
14 Alexander M. CP. honoratus. Ex MSS. Me- 16 Brandanus Abbas Cluainfertensis in Hibernia.
n*is 285 Cap. 1 Ortus, educatio, institutio, monasteria
18 Alexander Martyr. Ex Martyrologiis 454 constructa. S. Furseus instructus 596. Cap.
16 Almarus M. in agro Carnotensi. Ex Vita S. 2 Illustria apud alios Sanctos gesta. Fabulosa
Emani 592, 593 Acta rejecta. Cultus rairacula 598
16 Alnobertus Ep. Sagiensis in Nonnaunia. Ex Of-
ficio Ecclesiaslico el Actis S. Evtrmundi 622
 INDEX SANCTORUM
Qrrcii rt Lttiinis 450. Acta Marlyrii Ex 5
MSS. 450
c et sociorum adventus in Hispaniam. Hym-
isecilii

uus antiquus 440. Acta r.r oiitiquo Brevia-

15 Dionysia M. in Porlu Romano. ExMarlyroi. 456
12 Dionysius patruusS. Pancratii Martyris. E.r 'm-
rio 442 jusAtlis 17 b, 21 b
'

15 Caesarea Virgo prope Castrum in Calabria. Sa- 13 Disciola sanctimonialis Pictavis in Aquitania
ceUum Luconiani et Francavillse 196. Vitarx 237. Aclara Gregorio Turonensi 237
MS. Jtalico vetiistiori 497. Alia ex MS. Itttl. 13 Dominica Virgo apud hicum Comensem in In-
rcccntiori 499 subria. Ecclesia illius in introitu Vallis-Teli-
16 Carentocus Ep. Abbas in Wallia et Hibernia me. Videtur cxtra septa nionastica Virgo Deo
582. Vila de fabulositate suspec.ta. Ex MS. devota vixisse 238
Exordium antiquius 583 Posterius 583. Hi- 12 Dominicus Calceatensis in Rivogia llispauice
storia Vitte 583 provincia et dioecesi Calagurritanit 166. Con-
14 Carthacus seu Mochuda Ep. et Ab. Lismorien- gressus cum S. Doniinico de Silos, an etiam
sis 374. Vita r.r tlttiilici MS. Lenentlario 374. cum S. Joanne de Crtica. Tempus obilus 167.
Alia Vita r.r antiquo MS. Hibernico. Cap. 1 Vita e.r ttnliqiio Lectlonario Asluricensi a Ta-
Orlus, juventus 377. Cnp. 2 Diseessus in Me- inayo Salazar edita 167. Miraculn ex Hispa-
diam. Monastenum Raithin constructitm. nico Ludovici de la Vega. Cti/i. 1 Injuria- in

Miracula patrata 379. Cop. 3 Ulustria gesta Sanctum punilae : captivus liberatus, suspen-
in monasterio Raithin : mortui suscitati ,
sus innocens servalus 169. Cap. 2 Sanitas
absentia et futura cngnita : alia miracula variis collata : captivi liberati, urbs servata
381. Caji. 4 Violente pulsus e Media, discedit contra Petrum Crudelem 171. Cap. 3Amorte
in Momoniam : et condito Lismoriensi inq- liberati aut resuscitati, catci illuminnti, loque-

nasterio pie moritur 384 la donata 173. Cap. 4 el 5 Miraculosaj cura-

14 Cassius M. Claromonte. Ex Oregario Turonensi, tiones et gratim recenti; res. Ex aythenlicit
Joaiitte Sartirone et atiis 453. Acta a S. Pro- lnstrttinenlis 176, 177
jecto scripta de.-aderantur alia apocrypha 12 DomitiUa Virgo. Acta scripta 4 Cultns. Trans-
omittuntur 453 latio. Reltquise variis locis 0. Acta martyrii

15 Cervolus Beneventi. Inventio. Ex Chronico Fal- rt MS. 6. Cap. 1 el 2 Mitrimonii incommo-

conis 466 da et virginitatis pulchritudinem discit ex
15 Chottia sive Chotidia Martyr. Ex Martyrolo- SS. Nereo et Achilleo sacrum velum susci- :

giis 454 pit 7. 8. Cop. 3-Exultat in Pontiana iusula

15 ChrySanthus Presb. Papise. Ex Aclis S. St/rt el 9. Cap. 6 Martyrium subit 12

oliis 443 15 Domninus Diaconus Placentiae in Italia. Ex Fer-
13 Christantianus M. Asculi in Piceno. Patroci- rario et Ruffii.o monaclio 468
nium contra grandinem et tempestatem ibi et 16 Domnolus Ep. Cepomanensis. $. 1 Vita scripta.
in dicecesi Laudensi 203 Cultus. Reliquias 600. §. 2 Tempus Sedis et
12 Chryspolitus Ep. Bettonae Umbria 22. Vita in obilus. Peracta circa obitum S. Leonardi
el MS. 22 Vendoporensis 601. Vita auctore Presbytero
14 Claudius M. Roma Antuerpiam delatus 286 Cenomanensi coaevo 603. Cap. 1 Iter Ronia-
14 Coiuthus M. CP. honorams. Ex MSS. Me- iiuin. Episcopatus. Monasteria constructa 604.

nseis 285 Cap. 2 Miracula in vita patrata 603- Cap. 3

14 Constantius Ep. in Italia depositus Cultu- et , Virtutes. Obitus, sepultura, lr.iracula 606.
ecclesia?, Beneventi, Capreis et Mass;r Lu- Alia Viia ex MS. Aiusoleusi 610. Testamen-
brensis. Compendium 373
vitae c.r Ferrario tmn 608
14 CoronaM. injEgypto. In Actis S. Vicloris. Me- 15 Dorotheus Eremita Lucce in It:ilia. Ex relatione

moria in Fastis Latinis ef GrEccis 264. Con- submissa n Francisco Maria Ftorentinio 509
fortat S. Victorem constans in fide, arbori-
: 15 Dorus Beneventi. Inventio. Ex Chronico Falco-
bus alligata discinditur 267. Culius et Reli- nis 466
quiae variis in locis 208 15 DympnaVirgo Martyr Brabantia 475. Gelae in

13 Credulus M. Polentise. Ex Mqrtyrologih 201 [nquiritur a cuiate Rege occisa sit 476 Cor-
15 Ctesiphontis et sociorumadventusin tlispaniam. pusvisitatum et trauslafum, teinplailll dicata
Hvninus antiquus 440. Acta ei ontiquo Bre- 478. Vita auctore Petro Canonico S. Auberti.
riono 442 Ex MS. 478 Cap. 1 A parte a<i incestas
1 2 Cyriacus Martyr Romse. Ex Martyrologiii 26 niipi:a< postulula, fugit in BrabantiametGela?
15 Cyricus M. in Portu Romano. ExMarlijrol. 156 moratnr 478. Cap 2 Quaesita, et inventa
13 Cyrilla Martyr Alexandrise. Ex Mortqrolo- frustra solicitatur 481. Cap. 3 MaHyrium et

giit 201 sepultura 482. Historia miraculorum 485. Mi-

13 Cyrilla Martyr Polentiie. Ex Martyrologiis 201 racula recentiora ab an. 1604 ad 1068 facta,
Ex coilicibitsEcclesiu Gelensts 1

Lalute transiata.
D 487 et seqq

Ifamianus M. in Aprutio Ex Ferrario. Uqhetlo

et Leciionibus de Translatione 566. Cetera
Mint conficta 567 jraanuS
jfciii Presb. Mart. in agro Carnotensi 592.
12 Dannius Presb. Bononiensis Amolae. Locus ha- Vita auctore enajvo ex MSS. 593. Cup. I

hitationU et sepultura?, Miracula 179 Patria Cappadocia. Acta Roniae, Mediolani,

14 DemeratiaM. in Africa. Ex Martyrologiis 283 Augustoduni, Miracula 393. Cap. 2 Sacerdo-
15 Ditnidrianus Ep. Veronae. Ex Augutlino Vaterio . Miracula in agro Carnotensi. Marly-
tiuin.

n aliis 452 rium 595

15 Dignus Martyr. Ex Martijroloi/iis 454 12 Epiphanius Ep. Sahimiiue seu Conslantho in Cy-
16 Diocletianus seu Dijudicianus M. ExMroll. 569 pro. Caput I Cultus apud Graeoos et Latinos.

15 Dionysia Virgo Martyr Lampsaci. Ex Fatlis Vita sub ementito discipulorum noniine com-
pilaU
 AD TOMUM TERTUM MA.II.

pilata Cap. 2 Casti adolescentis mona-

3G. 16 Gentius solitarius Bausseti in Carpentoractensi
rhatus. vita) aetas, et quaodam in Episcopatu dioecesi. Ex nolilia inde missa 624
gesta 38. Cap. 3 Liberalitas erga paupercs, 13 Gerardus solitarius 3 Ordinis S. Francisci in
mutuas inter eum et Joannem Hierosolymita- Villa-magna prope Florentiam 243. Vita per
num querehe 40. Cap. 4 Prophetiae donum. Bartholomscum a Quercu Parochum. Ex
Ancorattis et liber de hyresibus scriptus 42. MSS. lialieis 247. Appendii ex epittola Ita-

Cap. 5 Extrema Constantinopoli acta mors : tica 250

in reditu obita 44. Cap. 6 Examinantur Acta 15 Gerebertus S.icerdos Martyr Gelae in Brahantia.
edita,quatenns a Joaune conscripta finguntur Ex Vita S. Dympnx 473. Cultus. Curpus
4G. 7 Cetera, ut a Polybio adjuncta
Cap. Sonsbecae servatum 476. Fugain Brabantiam
obtrudunlur, explnsa. Liber de Vita et se- Martyrinm
et habitatio Gelas 482. 483
pultura Prophelarum 48. Aliqua in Appen- 12 Germanua Patciarcha Constant. Cap. 1 Cultus
dice 6G7 sacer. Studia et virtutes in juventute 133.
14 Erembertua Ep. Tolosffi et Fontanellai. Natalis Cap. 2 Res gestae usque ad annum occxx.
et duplex Translatio 387. Vita ex MS. et edi- Arch'episcopus Cyzicenus, Patriaroh.'itus C P.
lionibus Calelli el Mabilloni 388 134. Cap. 3 Acta cum Leone Isaurico pro
15 Euphrasii et sociorum adventus in Hispaniam. cultu imaginum 136. Cap. 4 Laudatus a S.
Hynimis antiquus 440. Acta IX unliquo Bre- Gregorio 2 Papa. Noinen diptychis inscri-
tlmio 442 ptum. Libri ab eo editi 157. Varia in Appen-
13 Euphrosina Virgo Mart. Cultus saoer S e. In dice 677
stituitur in fide a S. Domitilla 12 d. combu- 12 Germanus He^uinenus, fundator monasterii Co-
ritur 13 a sinitres 1.60. Vita ex MS. Grxco Florenlino
; G Eupuria Virgo Cajetse in Latio 572. Historia Interprete Daniele CardonoSoc. Jesu. Cap. 1

miraculorum. Ex MS. 573 Vita monastica in Palaestina. 161. Cap. 2 In

12 Eusebius monachus Agyrii 2fi. cultus 27 b. res Eurupam missus, Oratorium D. Virgini ex~
gestae 32 e ahud exorditur, prodigio gemins Crucis
truit,

13 Eutitius Presb. apudSurianum in Hetruria 457. animatus 162. Cap. 3 Construit uionasterium,
Vita ExMS. 438. Translatio corporis 460. quo perfec'o moriturus suos alloquitur 164
*
Analecta de ejus ecclesia et manna ibidem Vita Graeca 6
scaturiente 461 16 Gerraerius Episcopus Tolosae 588. Vita ex veteri
MS. 589
!••
13 S. Glyceria Virgo Mart. Heraclea? m Thracia
187 Acta martyrii Ex MS. Grxco Cap. 1 et
2 Genus Fides Cbristi annuntiata. Tormenta
elix Martyr
F.- Ex MarlyrologiU
Mediolani. 284
Trajanopoli et Heracleae
illata. Sanctus obitus.
15 Felix M. Portu Romano. Ex Maeoll.
in 45G
Sepultura 188 et 190. slppendix Reliquiae
15 FehxBeneveuti. Inventio. ExCtironieo Falconis
Lemni. Unguentura ex monumentu Heracleae
466 *
distillans 191 Vita Graeca 10
16 Felix Martyr Urzali in Africa. Ex Martyrol.
12 Gradus Martyr Romae. Ex Martyroloijiis 26
Rom. et Miracutis S. Slepliam 370
13 Grisus Martyr Alexandriae. Ex Mariyrohijiis
16 Fidolus Presb. AbbasTrecis585. ViUexiMSS.
201
et Camusato 586
16 Flavianus Mart. AnconaePatrocinium 561. Acta
martyrii ex MS. Anconitano 562 Corpus in- H
ventum et translatum 564
15 Florentius Ep. cultus Camilia; in Hetruria 469
an Episcopus Populonias ? 469
Ha[alwardus Mart. Norwegia. Acta martyrii ex
in

MS. Notith in Maroll. et Fanis

Ultrajeciino.
16 Fortis Episc. Burdegalae Mart. ExMS. Maroll.
Danicis 399
Burdegalensi et Ferrario 570
15 Heraclius Martyr Athenis. Ex Menol. Basilii
15 Fortunatus Presbyter Papiae. Ex Aclis S. Sijri
Imp. et Synaxario. 452
et aliit 443
15 Herachus M. in Portu Romano. Ex Maroll. 456
16 Franciscus SenensisOrdinis ServorumB. Mariae
16 Heraclius Martyr. Ex Marlyrologiis. 569
Senis652. Vitacr Clironieo Servorum Michae-
16 Herculanus Martyr Anconae. Patroeinium 561.
lis Florenlini 653. Depositiones testium super
Acta martyrii ex MS. Anconitano 562. Corpus
Vita et miraculis. Ex MS. Cap. 1 Articuli
inventum et translatum 564
testibus in judicio oblati et horum
propositi
14 Henedina Mart. in Sardinia. An Virgo, et passa
nomina656. Cop. 2 Parsprior de Virtutibus
Turribus anCalari ? Elogium ex FerrarioilO
ejus 657. Cap. 3 Pars posterior de insignibus
16 Herolus Martyr Cortonas. Ex MartyrologiisWi
sanctitatis 659 Cap. 4 Analectaex depositio-
15 Herolus M. in Portu Romano. Ex Maroll. 456
ne aliorum testium. Inspectio corporis. Judi-
15 Hesichii et sociorum adventus in Hispaniam.
cium Romani Cousultoris 661
Hynmus antiquus 440. Acta ex antiquo Bre-
16 Francovaeus monaclius apud Nivernenses. Vita
viario 442
ex MSS. Nivernensibus 624
16 Hilarius Episc. Papiensis. Ex Vgliello et Joanne
d&Gasparis 574
15 Hilarus Abbas Galeatensis in Italia. 470. Vita
Auctore Paulo discipulo Ex Cap. 1 MSS
\Jfaius Mart. Cortona?. Ex Mnrtijroloijiis 369 Anachoresis, monasterium. ineoque receptus
13 Gagus Mart. Polentia;. Ex Mariyrol. 201 cumsuisOlybriusRavennas 471. Cap. 2Theo-
16 Garanus Martyr Kphesi. Bx Mariyrologiis 569 dorici Regis furor contra Sanctunirepressus:
12 Gemma Virgo reclusa prope Sulmonem 180. Vi- hujus in regimine virtutes et studia 473 De
ta ex MS. Italieo 181 Translatione ejus Epistola Petri Delfini Ge-
16 Gennadius Mart. Uzali in Afrioa. Ex Marlyro- neralis Camaldulensis 474
lotjiis Rom. et Miraculis S. Slepliani. 570 15 Hildeberlus sive Anbertus Ep. Dertona» in Iu-
Maji 1\ 111 XII snbria
 INDEX SANCTORUM
subria. Ex relatione a Jonniie Baptista Cliapius 13 Juvinus Mart. Alexandria Ex Martyrologiis
transmissa 495 201
16 Honoratus Ep. Ambianensis 609. Vita exMSS.
610. Appendix 612

JL(iberator Episc. Mnrtyr Beneventi depositus. Ex

I
Yipera et Ferrario 463
12 Lucius Martyr Romae. Ex Martyrologiis 26
In
Lmelda Lambertina Virgo Bononin'. Coipus in mo-
nasterio S. Marise Magdaleiue. Vita a Joanne
13 Lucius Martyr Alexandriae. Ex Marlgrologiis
201
Baptista Lambertino edita 181
15 Indaletii et sociorum adventus in Hispaniam.
Hvmnns antiquus 440. Aeta ex aniiquo Bre-
M
442
vtario
15 Isaacius Martyr in Perside. Ex Menol. Basilii
Maagdalena Albricia Abbatissa Brunatensis Comi
Ord. Eremit. S. Augustini 251. Vita auctore
Itnp. et aliis 464
Paulo Lulmio ejusdemOrdinis ExMSS. 252.
15 Isidorus Mart. in insula Chio. § 1 Acta scripta:
Vita 2. Ex MSS. Cap. 1 Pia infantia. Vita
cultus et Reliquias Constantinopoli, annus
monastica. Praefectura 254. Cap. 2 et 3 Mi-
niartyrii 443. §.2 Sepulturaejus. Translatio
racula viventis et mortua; 256 et 257. Ana-
corporis Venetias 445. Acta ex MS. Grseco
Ex Italico Hieronymii Borseri
lecta. 258
Vaiicnno cum
collato MSS. Latinis. Interprete
13 Marcellianus Ep. Autissiod. Ex Mrol. et Histo
Daniele Cardono 447
rta Autissiodorensi. Teinpus Sedis incertum
15 Isidorus Agricola Madriti 509, Vita Auctore
202
Joanne Diacono ex MS. Fides authentica de
15 Maria uxor S. Isidori Agricolae Tordelagunse in
Codice originali 512. Cap. 1 Vita sancta et
Hispania 547. Cap. 1 Processus in genere
miraculis probata eleemosynse viventis 512.
:
circa sanctitatem et cultum antiquum 547.
Cap. 2 et 3 Mors, elevatio, miracula secuta
Cap. 2 De vita, virtutibus, corporis elevatione
514 et 515 Appendix triplex. Miracula seculo
et cultu 549. Cap. 3 Gratiae miraculosae 552
xiv descripta519. Fidesauthentica 521. Ana-
lecta ex Hispanico Jacobi
15 Martianus Beneventi. Inventio. Ex Clironico
Bleda 522. Mira-
Falconis 466
cula recentiora, Ex Processibits lollecta ab eo-
tlem Bleda. Cap.
1 3 Martyres plurimi Alexandriae occisi, Ex Marty-
1 et 2 etc. Multa beneficia
rol. Rom. et Tlieodoreto 205. Epistola Petri
impetrata 525 et seqq. Supremus honor Isi-
Alexandrini Ep. Cap. 1 Virginessacraestupra-
doroabEcclesia impensus per Beatificationem
ta?, occisae. Varias insolentiae 205. Cap. 2 sub
etCanonizationein 540 Philippus III Rex al-
Lncio Pseudo-Episcopo Presbyteri et Diaconi
lato ejus corpore sanatur ibidem. Collegium S.
xix torti et in exilium missi 206. Cap. 3 Cae-
Isidori Romae 545
des plurimorum. Exilium monachorum Epi-
scoporuni, Clericorum 207
15 Martyressexiesmille ducenti sexaginta sexCla-
romonte. Ex Gregorio Tttronenst, Savarone et
Januarius Martyr in Africa. Ex Martyrot. 283 aliis 453. Acta a S Projecto scripta deside-
15 Januarius Martyrin Portu Roraano. Ex Marty- rantur, alia apocrypha omittuntur. 453
rologiis 456 16 Martyres Presbyteri xvi, Diaconi ix, Monachi
15 Januarius Martyr Lamosinensis. Ex Martyrol. vi, Virgines vii, et alii in Perside. Ex MSS.
456 Sgnaxariis Grxcis. 571
15 Joannes Episc. Beneventi. ExFakone, Ughello, 12 Martyres Quinquenti quatuor Romas. Ex Martg-
Vipera 466 rologiis 26
13 Joannes Silentiarius, Ex Ep. Coloniensi in Ar- 13 Martyres duo Alaxandriac. Ex Marolt. 201
menia, monachus Laurae S. Sabae in Palaesti- 16 Maurilius Martyr in agro Carnotensi. Ex Vita
na230. Vita auctore Cyrillo oculato cumMS. S. Emarti 592
Graeeo collata, et in Appendice notata pag. 16 S. Maxima Virgo Callidiani in Foro-Juliensi
678 et 679 Cap. 1 Ortus, monachatus, Epi- Provincia; dicecesi576. Indulgentia data577.
scopatus, secessus in Laurain S. Sabae 231. An soror S. Augustini 578. Epistola de cultu
Cap. 2 Vita acta in solitudine Ruba, et dein et patria 578. Translatio 581
in Laura 233. Cap. 3 Accessus Cyrilli scripto- 14 Maximinus M. Ex Maroll.
in Africa. 2S3
ris. Miracula patrata. Sonectus civ annorum 12 Maximus Mart. Roinse. Ex Maroll. 26
*
235. VitaGraca 14 13 Maximus Mart. Polentise. Ex Mttroll. 201
1 Joamies Nepomucenus Canonicus Presbyter Mar- 15 Maximus M. Claromonte. Ex Gregorio Turonen.
tyr Pragae 663. Vita Auctore Bohuslao Bal- Savarone et aliis 453. Acta a S. Projectocon-
bino Soc. Jesu 665. Cap. 1 Pueritia, Sacer- scripta desiderantur apocrypha omit-
: alia
dotium munia 665. Cnp. 2 Ob serva-
et cetera tuntur 453
tum Confessionis arcanum tortus etin flumen 14 Medianus Mart. in Africa. ExMaroll. 283
mersus. Exequiae 667. Cap. 3 Veneratio et 16 Mengenes Martyr •Ephesi. Ex Maroll. 569
cultus 670 Cap. 4 Mira quajdam ad ejus tu- 16 Menirus Martyr Cortonae. ExMaroll. 569
mulum patrata et beneficia
omnis coelestia 16 Menserimus seu Maneremas M. Ex Maroll. 569
generis 671 15 Minerius M. in Portu Romano. Ex Maroll. 456
12 Joannes Martyr Roma;. Ex Marlyrologiis 26 12 Modoaldus Archiep. TrevirensisSO. Vita Aucto-
16 Jovinus Martyr Ephesi. Ex Martyrolotjiis 569 re StephanoAbb. S. Jacobi Leodii 51. Lib. i

14 Justa M. in Sardinia. Ecclesia, cultus. an Virgo Progenies B. Pipini Ducis et uxoris ejus, cu-
et passa Turribus ? an Calari ? Elogium ex jus frater censetur S. Modoaldus 52. Lib. 2
Ferrario 271 Res gestae et obitus 55. Ltb. 3 Miracula post
14 Justina M. in Sardinia. An Virgoet passaTur- obituni 59. Translatio SS. Modoaldi, Auctoris,
ribus, an Calari t Elogiura ex Ferrarw 271 Abrunculi et Bonosi Archiepp. Trevirensium
ad
 AD TOMUM TERTIUM MA.II.

ad monasterium Helmwardeshusense. Epislo- dalur331 Pakalipomena Ex iisdem MSS. eo-

taprxviu 63. Cap. \ Coenobium constructum. dem Inlcrpirte 333. Cap. 1 Varii varie delin-
Translatum brachium S. Aucloris. Miracula uffliter castigati 333. Cup. 2 Discre-
ibi facta. 64. Caji. 2 Lahoratnm ad obtinen- tionis donum diversis occasionibus elucens :

dum effodiendum corpus S. Legontii Ar-

et item visiones 336. Cap. 3 Procuratoris re-
chiep. Trevirensis, sed irrito conatu. 67. pressa cupiditas : daemonum tentationes, re-
Cap. 3 et 4 Corpus S. Modoaldi impetratum, velationes 339. Cap. 4 Vanitas gloriae in se
et solenni pompaelatum, in proprio monaste- aliisque coorcel Idololatriae origo et vanitas
:

rio excipitur 70 et 74 explicata. Athenodori leprosi virtus 342 Pb*-

13 Moeldodius Ab. in Hibernia. Ex Maroll. Hiber- cepta Ex MS. Grxco Florcntino 345. Episto-
nicis et pluribus aliis. Genealogia ex Colgano i.a Ammonis Episcopi de conversatione et
244 peculiari vita, Ex MS. Flurenlina eodem In-
12 Moiseus Martyr Romae. ex Maroll. 26 terprete 346. Cap. 1 Juvenis susceptus discit
16 Monachi 44 Laurae S. Sabae Martyres. Actaau- de prophetiro spiritu etarcanorum cognitione
ctore Autiocho raonacho 613 346. Vide infra Theodorus. Vita Graeca 22 '.
16 Monorgus Martyr Cortonae. Ex Marolt. 569 Aliqua etiam Graece addita in Appendice 681
12 Moysetes Martyr Romae. Ex Maroll. 26 Appendix de Pachomio juniore Abbate mona-
12 Mulieres xn Mart. Bettonae in Umbria 25 de sterii S. Antonii in ^Egypto 356. Vita apo-
crypha ex MSS. el edilwne Rosuteidi 358
N 12 Pacratus >eu Pancratus M. in Africa. Ex Mar-
lyrohgiis 26
llatalis Archiep. Mediolanensis. Ex lectionibus, 12 Pancratius M. Roma Cultus sacer, Acta
§. 1

Tabulis, Ughello. num ante Toletanus Archie- martyrii. Ecclesia S. Pancratii 17. §. 2 Re-
piscopus 240 liquiae sacrae in variis ecclesiis 18. §. 3 Cul-
16 Neadius Tbaumaturgus apud Graecos. Ex MSS. tus in Anglia etBohemia 20. Acta martyrii
Menxis 585 Ex plurimis veluslis MSS. 21. Aliqua in Ap-
14 Nemor Martyr Mediolani. Ex Maroll. 284 pendice pag. 677
12 Nereus cum Achilleo, eunuchus S. Domitillae. 16 Papylinus M. apud Graecos. Ex MSS. Menxis
Vulf supra, ubi de S. AchiUeo 570.
15 Nicolaus Mysticus Patriarcha CP. Ex Leonc 14 Paschalis I Pontifex Rom. 390. Vita auctore
Grnmmalico, Cedreno. Cultus ex Menxis Grx- Anastasio Bibliothecario. Cap. 1 Virtutes
cis 507 Pontificatus. Exornatae ecclesiae SS. Petri,
16 Niderunus Martyr Cortonai. ExMaroll. 569 Maria;, Praxedis. Incendium restinctum 391
13 Onesimus Ep. Suessionensis. Translatio Don- Cap. 2 Ecclesia S. Caeciliae constructa et or-
cheirium et Duacum 203. Vita ex MS. Lon- nata. Ejus et aliorum corpora inventa et
gipontano 203 Cnp 3 Variae Ecclesiae exor-
translata 394. .

natae, potissimum S. Mariae Majoris 397

15 Paulinus M. Athenis. Ex Menol. Basilii Imp.
et aliis 452
achumius Abbas apud Tabennenses in Thebaide 15 Paulinus M. Papiae. Ex Inscriplionc et Ferrario
§ 1 Acta a ferme coaivis scripta. Cultus apud 456
Graecos et Latinos 287. et in Appendice 680 16 Paulinus M. Ex Maroll. 569
§ 2 Tabennensis et vicinorura monasteriorum 15 Paulus M. Lampsaci. Ex Fastis et Lal. 452.
situs. /Etas Pachomii 289. § 3 Ccenobialis Acta martyrii Ex V MSS. 450
vitae seu perfectioris monasticae initium et 15 PaulusM. in Portu Romano. Ex Maroll. 436
exemplum a Pachomio acceptum. 292.
S. 16 Paulus M. Cortonae. Ex Maroll. 569
Acta Auctoresuppari monachocr MSS. Grx- 16 Paulus alter M. Cortonae. x Mantt. 569 E
cis, Interprete Daniele Cardono Soc. Jesu. 13 Pausicacus Ep. Synnadaruin in Phrygia. Ex
Prologus De initiis monachatus in ^Egypto 295. Menologio Basilti Imp. MS. Synaxario et aliis
Cap. 1 Pachomii adolescentia et conversio. Menxis 239
Monachatus sub Palaemone. Hujus sanctitas 15 Pelagia M. Lamosinensis. Bx Maroll. 456
et mors 296. Cap. 2 Pachomii in vivendo 16 Peregrinus Ep. AutissiodorensisM. 558. Nullus
severitas, animi demissio, pugna adversus dae- a Sixto II Papa Translatus ad monasterium
mones cura de discipulis et monasteriis 299.
: S. Dionysii 559. Vita ex variis MSS. 560
Cap. 3 Prudentia in regendo: zelus et bonum 16 PeregrinusM. Anconae. Patrocinium SBI. Acta
exemplum Pachomii monasteria ordinantis martyrii ex MS. Anconit. 562. Corpus inven-
302 Cap. 4 Moderatio erga immorigeros, de- tum et translatum 564
linquentes, pueros et aegros : rairacula quas- 15 Petrus M. Lampsaci. Ex Fastis Gr. et Lal,
"
dam monita spiritualia 306 Cap. S Alia
et 430. Acta martyrii. Ex MSS. 450 r
tria monasteria suscipit, et in iis varia spiri- 16 Petrus M. Constantinopoli Ex MSS. Menxis
tualia documenta traditSlO. Cap. 6 Dexteri- 622
tas in curandis Fratrumtentatorum inunuita- 12 Philippus Presb. Agyni in Sicilia. Cultus Sacer
tibus. Praefecti monasteriis 312. Cap. 7 Alia Vita edita. EnergumensB 200 excepta una li-
mouasteria suscepta Fratres varie instructi
: berate 26. Vita Latine reddita a Jacobo Sir-
315. Cap. 8 Varia pra?cepta regiminis et spi- mondo. Cap. 1 Ortus, educatio Diaconatus; ;

ritus data: delinquentes cum
318. Cap, 9 Vexatio in Synodo Latopolitana:
morbus, obitus 322. Cap. 10 Orsisii in mo-
nasteriorum supremura regimen succedentis
laus et vigilantia 325. Cap.
tae monasteria aucta et visitata 327.
sedatae : 12 Philippus Diac. Pauormi 26. Cultus 27 f. Reli-
Cap. 12 Theodorus a S. Athanasio, post ejus
obitum consolante Orsisium et Fratres, lau-
fructu correcti. Romae apnd Pontificem Acta, Saoerdotium
28. Cap. 2 In Agyrio moute pia exercitia et
miracula patrata 30. Cap. 3 Dasmones pulsi.
Pius obitus. Miracula 32. Vita alia apocry-
1 1 Turb;e subor- phn 34 et seqq. Vita Graca pag. 1 *
qiiiu», miracula 32 cl, 33 a
14 Pomponius Ep. Neapolitanus. Teinpus Sedis.
Corpus
 INDEX SANCTORUM
Corpus sub altari. Cultus. Traditio popularis cho. Ex MS. Marcliiancnsi. Epistola Saswa-
ex Chioccarello 372 loni missa 117. Prologus 129. Lideh 1. Bene-
ficia impensa. Cap. 1 Angoloriim die Natali
14 S. Pontius Romanus M. Ciniellensis in Alpibus
maritimis 272. Vita auctore Valerio teste lastitia. Energiimenus liberatus: ignis sacri

oculato. Ex MSS. 274. Cap. 1 Genus, ortus, lues repressa 122. Cop. 2 Frnges a rapina,
studio, conversio ejns et patris ejus ad Chri- ecclesia a flammis servata : diselplina mona-
stuin 274. Cap. 2 Pliilipporuni Iniperatorum stica restituta 125 Cap. 3 Miracula in mo-
ad Cbristum conversio et csedes 27S Cap. 3 nasterii restnuratione patrata 127.
4 Cap.
Captivitas, prsoservatio ab eculeo, igne et ur- Curata paralysis et scrofulariim mnrbus. Con-
so, martyrium, sepnltura 277 In Appendice versio Balduini facinorosi 130. Lidkr ii. Cap.
addita ' 680 1 Quatuor Advocatorum et totidem vilhcorum

15 Potitus Beneventi. Inventio. Ex Chronko Falco- monasterii miserabilis exitus 132. Cop. 2
nis 466 Alia monasterio injuriosorum exemplaris pu-

15 Prostabilis M. in Portu Romano. Ex Maroll. 135 Cap. 3 Hilduini Marchianensis ty-

nitio

456 rannipunitio. Auxilium perichtantibus in

15 Primael Sacerdos eremita in Britannia Armori- Anglia praistitum 137

ca. E.r Vita S. Corculini 468 Patrocinium Marchianensi monasterio prsBstitum
14 Prorulus M. in Africa Ex Maroll. 283 Auctore eodeni Gualberto 139. Cnp. 1 Ful-
15 Prosper Beneventi. Inventio. ExChronico Fal- chardi gravis hernia miraculosc curata 139.
coms 466 Cap. 2 Propalatio miraculi. Ejusdem oculi a
defluxu manus a paralysi curantur 142.
,

Q Cap. 3 Fulchardi pro tuendo loco cum hosti-

bus visibilibus et invisibilibus colluctatio diu-
wuarius M. jn Africa Ex Maroll. 283 turna 145. Cap. 4 Fulchardi Abbatis depo-
15 Quirilla Vigo et M. Roruae deposita. Ex Inscri- siti pro sua restitutione conatus irriti 148.

ptiont 463 Cap. 5 Quorumdam punita insolentia. Sancto-

rum Marchianensium enumeratio 151
R 13 Rolendis Virgo Garpiniae in Comitatu Namur-
censi 241 . Vita ex pluribns MSS. Natalis,
J\egnobertiis Ep. Bajocensis. Legenda conficta fuga ad vitandas nuptias. Obitns. Miracula.
omittitur 615. Translatio auctore coaevo ex Ecclesia. Altare. Elevatio corporis 242
MSS. Cnp. 1 Trauslatio prior, per appari- 16 Rosius Ep. Afer Confessor in dicecesi Campaniiu
tioiiem Hervseo mandata et ab eodem facta Suessana 575. In cariosam navim immissus
616. Cap. 2 Alia apparitio et corporistransla- in Campaniam appulit 575
tio ad ecclesiam S. Salvatoris. Varia miracula 15 Rosula M. Filasiae. Ex Rubanoet uliis 455
618 Cnp. 3 Reliqua miracula 620. Appendix 12 Rotheres M. Romae. Ex Martyrologiis 20
Burgundiam
de Reliquiis translatis in 621 15 Rupertus Dux Bingas in dicecesi Moguntina 501.
12 Rictrudis Abbatissa Marcbianis in Gallo-FIan- Reliquia? variis locis 501 . Vita a S. Hidegarde
dria 78. Vita auctore Hucbaldo monacho Abbatissa scripta. Cap. 1 Pia pueritia : affe-
Elnonensi 81. Cop. 1. Nobilis ortus. Conju- ctus erga pauperes 502. Cap. 2 Peregrinatio
gium. Liberi. Obitus mariti 81. Cap. 2 Vi- Romana : deliberatio de statu vitae 504. Tes-
duae sanctitas: vita monastica cum filiabus. timonium authenticum de Reliquiis translatis
Mauronti Clericatus 83. Cap. 3 Acta cum 505
S. Eusebia tilia. Hujus et Rictrudis, aliorum- 14 Rusticus Martvr Mediolani. E.r Martyrologiis
que obitus 86 284
Historia Miraculorum auctore monacho Marchia-
nensi ex MSS. Lib. i Res gestae et mi-
racula nsque ad annum 100. Cap. 1 Synopsis
vita; S. Rictrudis 88. Cap. 2 Status monaste- ijabinus M. Alexandriae. Ex Marlyrologiis 201
rii Marcliiaiiensis sub sanctiiuonialibus; Dae- 15 Saterius Martyr Papise, Ex Inscriptione et Fer-
moniacus hberatus. Alia miracula. Irruptio rario 456
Normannica 90. Cup. 3 Monachi Marchianen- 13 Saturniuus M. Ex Marlyrologiis 201
Polentiae.
ses sub 4 primis Abbatibus. Incendium et 13 Savinus Martyr Polentiai. Ex Marltjrologiis 201
ignis sacer restinctus ope S. Rictrudis 92. 13 Sebastianus Ep. Ex Martyrologtis, ubi de variis
Cop. 4 Caecus illuminatus. Injurii in S. Ri- Sanctis Sehastianis, et num hic Martyr an
ctrudem puniti, 95. Lid. n. Miracula et res Confessor habendus 201
gestaeab anno mc usque ad annum mclxiv 97. 15 Secundi sociorum adventus in Hispaniam.
et .

Cap. 1. Marcbianense monasterium dissipa- ;

Hyninus antiquus 440. Acta cx anliqito Bre-
tum et restauratum. Caecitate, hernia et cal- viario 442
culo laborantes sanati 98. Cap. 2 Hamaticum 14 Secundianus Martyr in Africa. Ex Marlyrot.
olim extructum dein desolatum et restaura-
; 283
tum. Punitus morte obminas intentatas. Aber- 13 Sergius Conf. Constantinopoli in exilium actus.
rantesaviaet ab alto lapsi servati 101. Cap. aliis sub Leone, aliis sub Theophilo Imp.
3 Varii malevoli divinitus puniti. Candelae 241
ultro accensae 103. Cap. 4 Monachus emen- 13 Servatius Ep. Trajecti ad Mosam in Belgio.
datus. Translatio S. Rictrudis in novam ca- Cap. 1 Urbs Trajectensis. S. Servatii res
psam. Auxihum ei devotis promissum. Con- gestai in variis Conciliis. Euphratas ab hae-
troversia de novo Abbate sopita 107. Cap. 5 resi vindicatus 208. Cap. 2 Iter Romanura.
Apparitio quorumdam in 1 urgatorio existen- Tempusmortis. SuccessioEpiscoporum. Chro-
tium. Monasterii restauratio variis concessa :
nologia stabilita 211. Cup. 3 Acta ab Hari-
beueficia. 111. Cap. 6 Corporis nova transla- gero Abbate Lobiensi conscripta. Cetera obi-
tio. Miracula varia {{4 ter indicata 214 Cap. 4 Duplex corporis
Aliud opus de Miraculis. Auctore Gualberto mona- translatio. Cultus Sacer. Reliquiae alibi 216.

Cap.
 AD TOMUM TERTIUM MAJI
Cap. 5 Miracula tempore Caroli Magni pa- baldu Episcopo siircessnre. ExMS. Cuncella-
seculo nono et decimo facta
trata, aliaque rnr Epmopalis 627 . Cap. 1 Vitaantc EpiiCO-
218. Cap. 6 Miracula seculo xi facta. Ex patum 628.
Cajf. 2 Pcrusino Episcopatu
pluritiusMSS. 249. Cap. 7 Alia ejusdera xi recusato ad Euguhinum coactus miraculis
, ,

seculi. Ex eisdem MSS. 222. Cap. 8 Alia ex clarescit 629. Cap. 3 Mors et eam secuta
sex MSS. 224. Cap. 9 Alia miracula, potis- miracula 632. Appendix 633. Gloria posthu-
simum seculo xv facta 22G. Cap. 10 Miracula ma er variis monnmcntis Cop. i Canonizatio et
.

duo seculo xvii patrata 228 Translatio 636. Cap. 2 Corpus cmn ecclesia
15 Simeon M. inPcrside. Er. Menol. Basilii Imp. el Canonicis Lateranensibus commissum. An
aliis 404 digitiarticulus ablatus in Germaniam G38.
16 Simon Stok Ordinis Carmelitarum Prior gene- Cap. 3 Caroli Oliverii in cultu proraovendo
ralis Bordtegal». Cultus. Elogium tx Grosso. industria641. Cap. 4 Varia beneficia praesli-
Tempus ejus in Ordine transacti. Vita auctore ta, prassertim energumenis liberatis 642 Cap.
Swaningthono coa?vo expectatur 650 5 Gravissirais a variis
vita? periculis eruti, et
15 Simplicius M. in Sardinia aliis Presbyter, aliis morbis liberati G44. Cup. 6 Auxilium obses-
Episcopus, E.r Martyroloijiis et Ferrurio 455 sis, captivis, puerperis prastituru. Injuriipu-
15 Sophia Virgo et Martyr Romaedeposita. Er !n- 646. Cap. 7 Familia? Baldassina? , unde
niti
scriptione r,G3 pronatus Ubaldus creditur, monumenta 648
15 Stephanus Levita Beneventi. Ex Fakone et Vi- 15 Ursus Ep. Fanensis in Italia. Ex Vmcentio
pera 466, 467 c d Noifo, Ferrario, Ughello 500
15 Stephanus alter Beneventi. Invcntio ex Falcone
466

Y alentinus M. inAprutio. Ex Ferrario, Ugliello ct

J. heodora Virgo Mart. Cultus sacer. Instituitur in
fide a S. Domitilla 12 d. Comburitur 13 a
13 Theodorus Presb. M. Ex Maroll. CasinensiWZ
14 Theodorus Ab. socius Pachomii apud Taben-
S.
nenses in Thebaide. §. 1 Acta a ferme coaevis
scripta 287. Cultus apud Graecos et Latinos
289. %. 2 .ffitas 289. Acta ex MSS. Grzcis
de Vita S. Pacliomii. Cap. 3 Theodori novitii
de matre victoria 304 d. Cap. 4 Ejus profe-
ctus 309 a Cap. 6 Dexteritas in curandis
Fratrum tentatorum infirmitatibus 312. Cap.
7 Fratres varie adjuti et instructi 315. Cap.
9 Thoodori ex uova probatione profectus 322.
Cap. 10 Ejus sub Orsisio successore humilis
conversatio 326 b. Cap. 11 In Vicarium as-
sumptus, sedat turbas subortas, mnnasteria
auget et visitat 327. Cnp. 12 Acceptissimus
S. Athanasio, arjuo post obitum laudatur 331.
Inter Paralipomena laudatur a S. Pachomio,
Leclionibus de Translatioue 566. Caetera sunt
conficla 567
14 Victor miles Mart. in /Egypto. Acta Latina : at
Grasca minus probata. Memoria in Fastis La-
tinis et Gracis 265. Acta martyrii ex MSS.
el Mombritio. Cap. i Professio fidei. Coufra-
ctio digitorum. Projectio in caminum ardenteu»
absque kesione 266. Cap. i Prasservatio a ve
neno bis sumpto. Constantia animi in sectio-
nibus, ustulatione et excoriatione 267, Cap.
Martynum
3 267. Analecta De cultu et Reli-
quiis variis in locis 26S
13 Victor M. Polentia;. Ex Martyrologiis 201
14 Victor Martyr Mediolani. Ex Marlyrnlogiis 284
15 Victor M. in Portu Romano. Martyrol. 456
12 Victorianus M. Ex Martyrologio Casinensi 203
14 Victorianus M. in Afnca. Ex Murlyrologiis 283
16 Vit-torianus M. iu Isauria. Er Martgrotogiis 568
15 Victorinus M. Claromunte. Ex Gregorio Taro-
ncnsi Savarvne et aliis 453. Acta a S. Pro-
,

redarguuntursenesejusjuvenis instructionem jecto conscripta desiderantur: aliqua apocry-

audirc nolentes 333 d. Epistola Ammonis
pba umittuntur 453
Episcopi 346. Cap. 1 A Theodoro susceptus 16 Victorinus M. Masciaci iu territorio Bituriceusi.
juvenis discit quaedam de prophetico Spiritu Er Hagiologio Labbxi 571
et arcanorum cognitione 346. Cap. 2 Secreta 15 Vincentius M. Cortona?. Ex Martgrologits 569
cordium a Theodoro sa^pe cognita et revelata 15 Virgines m Martyres Sirmii, Ex Martgrol. 454
349. Cap. 3 Aliorum errata prophetice co-
gnita et sapieriter correcta 351. Cap. 4 Alia
W
qua?dam Tlieodori miracula et insignes prae-
dictiones 353. Acta Graeca
15 Tiinotheus M. Sirmii. Ex Murtyrologiis
454
25

15 Torquati et sociorum adventus in ilispaniam.

'

w itesindus
Etttogii et altis
M. Curdubas. Ex Menwriall S.
506

Hymnus antiquus 440. Corpus in Cella-nova.

Reliquiae variis locis 441. Acta ex Breviariis
442
12 Teutelu soror S. Chryspoliti 22 ^ieno Diac. Bajocensis. Ex Actis Ragnoberli 615
c. Martyrium
25 d Per apparitionem utriusque corpora inventa,
et Miracula facta 616
U 12 Zoteris Virgo Mart. Roma?. Ex Martgroi. 26
16 UbaldusEp. Eugubinus 623. Vita Auctore
Te-

I.NDEX
 INDEX CHRONOLOGICUS.
monachi 6, Virgines 7 Marryres in Perside

SECULO I ET II. 571

S. Abdas Episc. Presbyteri. Diaconi, Virgi-
Adventus septem primorum Episcoporum nes , Martyres in Perside 571
Seaih i

in Hispaniam 440 An. 351 Servatius et Maximus Episcopi ad Con-

stautium Imp. lnissi 210 c
SS. ChrvsanthusetFortunatusPresbyteri Pa-
pi*
'
443 Anlean. 556 S. Aininon in monte Nitrife solita-

Pine \ seculi S. Petronilla Virgo obit Ha rius e vita decessit 296 f

S. Felicula Virgo Martyr Hb An. 359 Concilio Ariminensi cum aliis interest S.

Nicomedes Martyr 11 b Servatius 210 d

S.
SS. Butychus, Victorinus Moro Presb. M. 1 1 e
360 Julianus mense Majo proclamatus Augu-
SS. Sulpitius et S^rvilianus Mart. 12,13 a stus imperare ccepit cum Constantio 356 a
368 S. Theodorus Abbas in Thebaule moritur
Eunucl "'j
S. aSus| MM. Terracinae in 289, 291 d
S. Flavia Domitilla > Latio 4 372 Plnrimi sancti Martyres Alexandriae oc-
S. Euphrosyna I
cisisub LucioPseudo-Episcopo. Virgines stu-
Theodora
'
pratae. Episcopi, Clerici, monachi in cxilium
S.
MM. missi. 205
Circa an. 177 SS. Victor miles et Corona in

^Egypto 265 Anno 376 S. Hilarius Ep. Papiensis obit574

Glyceria Virgo et Leodicius Custos Post an. 381 Monachus fere coaevus scribit Acta
177 SS.
carceris, MM. Heracleae in Thracia 187 SS. Pachomii et Theodori 287. 320
An. 383 Ancoratum scribit S. Epiphanius 43
SECULO III. 384 S. Servatius Ep. Tungrensis Trajecti mo-
ritur 208, 212 b Hunni evocati destruunt

An. 247 Solennitas anni millesimi Romae conditae Tungros, occidunt Ursulanas 212 d, 214 d
276 a f Sttb ArcadioSS. Philippus Presb. Agyricnsis et Eu-

251 S. Isidorus M. in insula Chio 443 sebius monachus mirent 26, 28 a

Sttb Decto SS. Petrus Andreas, Paulus
, , Dionysia Seculo 4 SS. Simeon. Isaacius. Bachtisoes Martyres
Virgo, MM. Lampsaci 480 in Perside sub Sapore 464
Cireaart. 257 S. Pontius Romanus M. Cimellae 272
264 SS. Cassinus Victoriuus Maximus et SECULO V.
6206 Martyres Claromonte 453
An. 290 S. Bonifacius Romanus M. Tarsi 279, Anno 403 S. Epiphanius Ep. Salaminae seu Con-
280 e stantiae in Cypto 36, 46 c
296 Constantinus et Diocletianus invasorem 445 S. Carentocus cum S. Patricio transit in
-^Tgypti Achellem prosternunt: tunc sub Hiberniam 583 d
Constantino tiro S. Pachomius 291 a 454 S. Joannes Silentiarius nascitur Nicopoli
296 d in Armenia 231 d, 233 b
Seculo 3 S. Peregrinus Ep. Autissiodori Martyr 558 481 S. Joannes Silentiarius ordinatur Episco-
S. Dimidrianus Ep. Veronensis 452 pus Coloniae in A.rmenia 231 e, 233 c
S. Eutitius Presb. Martyrapud Surianum in Ctrca an. 488 S. Aprunculus, Ep. Lingonensis dein
Hetruria 457 Claromontanus obit 368
Seculo v S. Rosius Ep. Afer, cariosa navi in Cam-
SECULO IV. paniam appulsus 575
S. Carentocus Episc. et Ab. in Wallia et Hi-
Sub Maxtmiano. |
Chryspolitus Ep. Barontus bubul- bernia 582
et Diocletiano. j cus , Tutela et 12 mulieres MM. Ampelius Eremita Genuae
S. 362
Bettona; in Umbria. 22 Circa an. 500 S. Benignus ex monacho anachoreta
S. Alexander Romanus M. Driziparae in Perusiae 369
Thracia 192
SS. Herculanus, et
Peregrinus, Havianus SECULO VI.
MM.
Anconae 561
An. 303 aul 304 S. Pancratius Martyr Romae 17 Circa an. 536 S. Pomponius Episc. Neapolitanus
Paulo onle Dionysius patruus S. Pancratii M. 17 b obit 372
An. 304 S. Theodorus Ab. Thebaidos nascitur291 540 S. Fulgentius Episc. Utriculi corpus S.
308 S. Epiphanius nascitur 38 f Victoris invenit, et supra illudconstruital-
313 S. Pachomius socios adsciscit 291 b tare 268 f
Circa an. 314 S. Marcellianus Ep. Autissiodori. S. Fidolus Presb. Ab. Trecis in Galliae585
Num censendus tunc vixisse 202 550 S. Florentini Campiliae in Hetruria 469
330 S. Achillius Episcopus Larissae in Thes- an Episcopus Populoniae. 469
salia 464 Anno 558 S. Joannes Silentiarius anno aetatis 104
An. 346 Concilium Agrippinense habitum contra moritur 230, 235 b, 236 e
hseresin Episcopus, non Euphratis 209 a b S. Hilarus Ab. Galeatensis in Italia 470
An. 347 S. Servatius interest Concilio Sardicensi Circa an. 560 S. Germerius Ep. Tolosae in Gallia
unde Euphrates missus ad Constantium Imp. 588
209 d An. 577 S. Brandanus Abbas Cluainfertensis mori-
349 S. Pachomius moritur, 71 anno aetatis tur 596
287 581 S. Domnolus Episc. Cenomanensis mo
Ctrca an. 350 S. Abdiesus Ep. Presb. 6, Diaconi 9, ritur 600
Seculo
 INDEX SANCTOUUM.
Seculo C S. Bonifacius Enisc. Ferontinus in Hetru- 933 S. Domnini et alioru m '.
. , <
un Ti i
-

ria 370 latio Placentiae in Italia 469 d

S. Emanus Presb. Maurilius et Almarus 936 Pontius Comcs Toloaaa construit monaste-
Martyres agro Carnotensi 592 rium Tomcriarum S. Pontii 273 f
S. Agnes Abbatissa Piotavis apud S. Radegun- 1088 S. Brithuni ossa transferuntur 501 e
dnn et S. Disciola sanctimonialis ibidem 1096 Sacellum pro corporibus SS. Victoris et
floruerunt 237, 238 Coronae Feltria; construitur 269 c d
S. Dominica Virgu apud Lacum Comensem in
Insubna floruit 238 SECULO XII.
Circa an. b'U0 S. Honoratus Ep. Ambiancnsis 609
Seculi xiiinitio Corpus S. Rolendis Virginis ab
SECULO VII. Oberto Ep. Leodiensi elevatum 243 e, 244 f
An. 1107 S. Modoaldi corpus transfertur Helm-
Anna 614 Monachi 44 Laurae MM. 613 wardenhusium 78 b
637 S. Carthacus seu Mochudda Episc. et 1109 S. Dominicus Calceatensis in Hispania
Abbas Lismoriensis 374 f obit 166, 167 u
Circa an. 040 S. Modoaldus Archiep. Trevirensis 1113 Corpus S. Ursi F.p. Fanensis in Itali i

obit 50 invenitur B00 d

643 S. Domminus diaconus Placentiae in Ita- 1 1 19 Corpora SS. Martiani, Pori, Potiti. Pro-
lia 469 speri, Felicis, Cervoli Stephani inventa
,

Postan. 680 S. Erembertus Episc. Tolosanus mori- Beneventi 466 f

tur Fontanellse 388 1124 Corpus S. Domnoli Ep. Cenomanen. in
Circa on088S. Rictrudis Abbatissa moritur 78 novam capsam translatum 601 b
Secub7 S. Alnobcrtus Episc. Sagiensis 622 Circa an. 1130 S. Isidorus agricola moritur 512,
S. Ursus Episc. Fanensis in Italia B00 514 a S. Rictrudis opera scribuntur a
S. Pausicacus Ep. Synnadarum in Phrygia Gualberto Marchianensi 79 L
239 An. 1140 Reliquiae S. Ampelii aliaeque indicat*
SS. Dympna Virgo et Gerebernus Sacerdos deponuntur in oppido S. Romuli 368 S.
MM. Gelae in Brabantia 475, 477 c
Rictrudis corpus transfertur Rinengam ei
Secuto vn aut vm S. Rolendis Virgo in Comitatu refertur Marchiauas 108 e, H0 I

Namurcensi 242
1160 S. Ubaldus Ep. Eugubinus moritur 625.
626 b
SECULO VIII.
1164 S. Rictrudis corpus in novam arcam
transfertur 1 1 4 e
Anno 712 Corpus S. Eremberti a S. Baino Abbate
Circa an. 1168 S. Rictrudis miracula scribuntura
Fontanellae transfertur 388 c
monacho Marchianensi 79 d
71 b S. Gerinanus*ereatur Patriarcha Constan-
An. 1170 Translatio corporis S. Isidori Agricolae
tinopolitanus 155 c
Domirlica in Albis 511 d
726 Carolus Martellus victor de Saracenis die Dannius Presb. Bononiensis Amolae
1184 S.
S. Servatii 216 d e f. Hujus corpus a S.
obit 179
Huberto elevatum 217 ab c d
1192 Coelestinus 3 Papa Sanctis adscribit S.
733 S. Brithunus Abbas Beverlacensis in An- Ubaldum 637
glia obit 500 Coronae et Phi-
1195 Corpora SS. Victoris.
751 S. Natalis Archiep. Mediolanensis obit
lippi avecta Auximum 268 d
240
Seailo 12 CorpusS. Isidori M. Chiensis translatum
784 Corpora S. Peregrini Herculani ct Fla-
,
446 c
Venetias
viani Martyrum _in una arca composita 567
Sub konomachis. S. Sergius Confcssor Constantino-
241
SECULO XIII.
poli in exilium actus
Seculo 8 aul. 10 S. Hildebertus Ep. Dcrtoncnsis in
An. 1213 SS. Nerei et Achillei Martyrum corpora
Insubria 495
iuventa in Ecclesia S. Adriani 15 c
Corpora SS. Peregrini, Herculani, Flaviani
SECULO IX.
564 d
Martyrum Anconae inventa
1240 B. Simon Stok ingressus Ordinem Car-
Anno 824 S. Paschalis Papa moritur 391 f
raelitanum 651 b
847 Corpora SS. Regnoberti Episc. et Zenonis
12B8 Reliquia» S. Ampelii Genuae in monaste-
Diaconi reperta feruntur 617
Stephani deponuntur
rio S. 367 c
855 Witesindus Martyr Corduba?
S. 506
1265 B. jEgidius Ordinis Praedicatorurn Scal -

Circa an. 876 Reliquiae S. Ragnoberti transferuntur

labi moritur 400, 418 I

in Burgundiam 621
1267 Beatus Geranius solitarius tertii Ordinis
An. 886 Servii scu Tribali a Basilio Macedone re-
S. Francisci cbit 245
ccpti 160 bc
B. Simon Stok Ordinis Carmelitarum moritur
895 S. Nicolaus Mysticus creatur Patriarcha
650
CP. 507 c
1275 Acta S. Isidori Agricolae scripta a Joanne
Seculo 9 S. Rupertus Dux Biugae et B. Bertha ma-
Diacono 509 c
ter 801

SECULO X ET XI. SECULO XIV.

Anno 907 S. Rictrudis Vita scribitur ab Hucbaldo An. 1325 B. Franciscus Senensis Ordinis Servorum
B. Marise moritur 652
monacho Elnoncnsi 78 c, 81 a
925 S. Nicolaus Mysticus Patriarcha CP. obit 1333 Imelda Lambertina Virgo Bonnnia? obit
507 181
1354
 INDEX CHRONOLOGICUS.
1354 Csrolus IV Tmp. mittit caput S. Victoris Baronius, Caesar creatur Cardinalis 13 bc
Feltria Pagram 270 b 1597 SS. Nerei, Acbillei et Domitilte corpora
1383 B. Nepomucenus Canonicus
Juannes transferuntur Romae ad Ecclesiam SS. Nerei
Presb. Mart. obit 663 et Achillei 5 f, 13 e
1398 B. Antonius Hungarus 3 Ordinis S. 1 599 Corpus S. Philippi Agyriensis refoditur
Francisci Fulginii obit 250 et reconditur 33 f
1400 Ccepta Congregatio Lateranensis Cano-
nicorum Hegularium 626 e SECULO XVII,

SECULO XV. A». 1603 Inveniuntur corpora SS. Alexii, Bonifacii

et Aglais 283 e
An. 1429 S. Gemma
Virgo Reclusa prope Sulmo- 1605 CorpusS. Philippi Agyriensis transfertur
nem obit 180 33 f
1448 Corpora SS. Victoris etCoronae Feltriae 1607 Baronius, Caesar, Cardinalis 30 Junii ubit
inclusa plumbeo loculo in marmoreum infe- 16 e
runtur 269 e 1608 Corpus B. Antonii Hungari transfertur
1405 B. Magdalena Albricia Ordinis Eremita- ad majus altare 251 e
rum S. Augustini obit 251, 257 e 1615 Processus inchoatus circa sanctitatem et
1481 S. Domini et aliorum sanctorum Transla- cultum veterem B. Mariae uxoris S. Isidori
tio Placentiae in Italia 469 d Agricolae 547. Corpus trausfertur Tordela-
1488 Galeatensis Abbatia tradita Camaklulen- gunam 551 c
sibus 471 d 1619 Beatificatio S. Isidori AgricoUe decreta
1495 Corpus S. Hilari Abbatis sub altari re- 540
ponitur 475 1620 Corpus S. Isidori Agricolae transfertur
Corpus S. Eutitii Presbyteri M. apud Suria- in arcam argenteam 525 b
num inventum transfertur 460 1622 S. Isidorus Agricola cum SS. Ignatio,
Francisco Xaverio, Philippo Nerio et The-
SECULO XVI. resia canonizatur 509 e
Processus formatus de sanctitate Francisci Se-
An. 1504 Corpus S. Isidori Agricolas inveutum iu nensis Ord. Servorum B. Mariae 652 c
carneet ossibus integrum 523 f 1623 Visitatur corpus S. Dympnae ab Episcopis
1513 Canonici Eugubini susceperunt Regulam Silvaducensibus 478 a
Portuensium 626 f 1643 Reliquiae S. Maximas Virg. Callidiani
1535 Corpus S. Domnoli Ep. Cenomanen. in translatas 581
aliam capsam translatum 601 c 1661 SS. Nerei et AchiUei Martyrum capita
1545 Corpus S. Isidori Agricolae transfertur transferuntur ad Ecclesiam Vallicellanam
in novum monumentum 525 a 16 e
1593 Corpus S. Isidori Agricolaj reperit Phi- Reliquiae variorum Sanctorum Roma Avenio-
lippus II Rex Hispaniae integrum et suaveo- nem translatae 465, 466
lens 524 d Fulminis ictu incurabiliter perculsa jn brachio,
15s»5 B. Magdaleiue Albriciae corpus transfer-
ope S. Servatii sanata multorum testimonio
tnr 252 c comprobatur 229, 230
1596 Corpus B. Mariae uxoris S. Isidori Agri-
colaa inventum 547 a. 551 a

PROTESTATIO
 PROTESTATIO

AUCTORUM
AD LECTOREM.
Quod ante quatuor pragressos Menses identidem protestati, nos in hoc de Aelis
Sanelorum argumento servatas velle Urbaxi VIII Pontilicis Maximi Constituliones,
neque nostris aliorumve huc referendis Commentariis aliud velle momentum
inesse, quam est historiae ali lioniinibus crrori obnoxiis scriptae ; idem denuo proteslamur.
Obteslamur etiam eos, qui meliora aut veriorase habere putaverint, ea ut dignentur com-
municare, cupientibus discere, el corrigi paratis atque corrigere quidquid emendationis
egere cognoverimus; idque vel opportuna aliqua in progressu Operis occasione, ut jam
saepe fecimus, velea deficiente in faciendo postmodum lotius Operis Supplemento. Depre-
camur autem, ne mox ac reperiet aliquis diversum quidpiam a sensu, in sua .\atione, Pro-
vincia aul Religione recepto, id sibi prius sialuat esse improbandum, quam seposito affe-
ctuum pracjudicio rem totam expenderit ; vel, si id est difficile, eruditorumpassim alibi vi-

rorum liberiores de proposita controversia senlenlias exquisierit. lmprimis vero obsecra-

inus, ne nos, quibus unice proposila esl Major Dei gloria, per cullum Sanctorum in cer-
tiori veritale fundaium, apoenphis qua lieii poteril seelusis; in hisce discernendis notan-

disque agi quis credal alieniori a se suisque rebus animo. Si cui lamen secus videbitur,
eoque jusluin arbitretur expostulationibus, etiam tj po vulgandis, contra nos agere ; non
simul id eflicere velil, ut vel non liceai vel non expediat ad objecta respondere. Quamvis
nec putemus obligalos nos semper, ad responsum, eo quo voluerinl modo ac lempore sic

exposlulanlibus dandum, quando satisfaetionem exposlulando praetensam ipsi sibi liberali-

ter pra;ripiunl ; el apud animos sic comparatos, ut factione magis quam ralione moveantur
eausam dicere, nihil aliud foret quam ollensas augere, fortassis in lotius nostra? Societatis
injuriam et publica simplicium mentium scandala erupturas.

Maji T. 111 XIII ACTA

 ACTA SANCTORUM
MAJI
TOMUS TERTIUS.

Tomum eomplere dehebunt Sanctorum Acta,

Ouie primum mensishochujus
anno mdclxxvih
solula a prielo, mense, locum ipso JHajo fccerunt
ab-
diei
duodecimie ac sequcntibus, lertium nobis tomum eonfeeturis, interim dum
sub altero prado sudare peri/it Tomus secundus. De qnibus nihil est qitod Te mo-
ncamiis, Lcctor, nisi ut intelliijas, non ideo i/uia absoluta diximus Acta primum
Tainiini complcnlia, censeri ctiam dcberc ubsoluta omnia quie eodem spectant, ut
sunt, non solum Indiees priores poslcriorcsque, sed ctiam Proleijomena scu Prie-
liiiiiiiuria, ali/uc Appcndices addendorum vel corrii/cndoruin : hiccenim mitltisjus-

iisqttc de citusis rcjiciuntur ad finem hujus impressionis, quo nobis liberior maneat
dc sinijulis disponcndi facitllas, ipsaquc mora priebeat commoditatem plura, si

offeranlur, addcndi.

DIES DUODECIMA MAJI.

SANCTI QUI IV IDUS MAJI COLUNTUR.

Alii liv
NE- Martyres probabi-
SANCTUS
RF.US,
S. Alexander,
Funuchi lius omnes Ro-
S. ACHIL- S. Moysetes,
.Martyres Terraci- mee passi.
LEUS, S. Lucius.
nee in Latio.
S. Fl. Domitilla, Virgo /
s;. Philippus Presb. Thaumaturgus,
S. Euphrosyna Virgo, S. Eusebius monachus, confessor, Agirae in
S. Tlicodora Virgo, Sicilia.

S. Pancratids Martyr, S. Philippus Diaconus, Panormi in Sicilia.

Roma.1
.

S. Dionysius Patruus, S. Pracatus, seu Pancratus .Martyr in Africa.

S. Chryspolitus Episc. S. Lpiphanius, EpiscopusSalaminajinCypro.
S. Barontus bubulcus, S. Modoaldus, Archiepiscopus Trevirensis.
Martyres Bottona?
s. Tutela, S. Rictrudis.AbbatissaMarchianensis, in Gal-
in Umbria.
Sanctee mi mulieres lo-Flandria.
Quidam explorator S. Gcrmanus, Patriarcha Constantinopolita-
S. Cyriacus, nus.
S. Maxiams, S. Germanus, fundator monasterii Cosini-

L. Gradus, tres.

S. Soteris, f.Martyresprobabi- S. Dominicus Calciatensis, in Rivogia Hispa-

S. Rotliercs, lius omnes Ko- nias provincia.

s. Joannes, mae pas^i. S. Donius, Prcshyter Bononiensis in Italia. VIDE APP,

s. Acbilles, B Gemma, Virgo Sulmonensis, in Italia. TOU. VII MAJl
n«t 33 ••
S. Moyseus, B. Imelda Lambertiiia, Virgo Bononite.
S. Aphroditus,

PFLETERMISSI
llaji T. 111
 PR^ETERMISSI.

P&ETERMISSI, ET IN ALIOS DIES REJECTI.

Parmenas Apostolus, unus ex septem SS. Trofinus et Calocerus Martyres, Roma3 in ec-
Sanctus
Diaconis. Graci m Menteis apud Cijthe-
et clesia S. Silvestri in Campo Martio, ubi aliquae

rxum, el citm lis Galesmins. De eo egimus eorum Reliquiaj suut. Ita Pintui in Saucttturio.

xxui Januarii. Donatus Episcopus, et Innocentius Marlyr, nude

S. Baiulus Episcopus, in civitate Fossensi, indicatur absque ullo loco memorantur tn MS. Florario, quod

in Greveni auclario scripto a Carlliusianis

Brttxel- indkare Lectori voliuinus.
lensibus : sed hactenus nobis ignotus. Quid si S. Gau- Remigius Episcopus in Anglia, qui Sedem Dorece-

dus Episcopus Ebroicensis in Gallia, de quo egi- stria Lineolniain transtulit, mortuus anno mxci

mus, et modo Vitam nocli sumus, daudam in Sup- autsequente, mense Majo, die vn, autvm, aut ix,
pUnnenlo xxxi Januarii. aut xii, quo cttni tilulo Sancti rcfertuv a /Fitsono in

S.P. N. Effrem, referlur m MS. Leodiensi S. Lam- Martyrologii Anglicani utraque editione, ei eo citato

berli cum S. Epiplianio, de quo lioc die agimus. a Ferrario. Abslinent tili eo litulo cum nntiquinribiis,

Videtur esse S. Ephraem Diaconus, cujus varia Alfordtts, passimalias seculus dictum Martyrotogium,
Acla dedtmus i Februarii. et fiarpsfeldius; qtu ejus ambtitonem exaggernt : at

S. Blasii , Episcopi Sebasteni et Martyris , aliqua postea Episcopatum sancte regens, Clero adomnia
Reliquiarum invcntio recolitur Orbitellis in Italia. opera praeivisse, dicitur ab Alfordo.
pietatis

Acta dedimus i" Februarii. S. Renalus, Episcopus et Confessor, inemoiaiur in

S. Mathiso Apostoli , electio locum Proditoris

in MS. Pvagensi, non e.rpressa Setle, qttod iiuticamtts. vide app.

Judae, indicalur in MS. Florario ct Auctario Gre- S. Macarii Abbatis depositio in Aquensi dioecesi, tom. viimaji
SOT - 34
"
veni. Acia dedimus xxiv Februarii. refertur diclis verbis a Saussayo in Sapplemento

S. Archelaus Martyr, Arboreae in Sardinia, indicatur Marlijrologii Gallteani, cujus alibi non reperimus
in Catalogo generuli Ferrani. At Bonfanl obiisse ait menlionem ciim ne quidem indicetur ctijus loci
: ftieril

in Kalendas Martii. Promde consulus Lector, qux Abbas, aut tu quo hco fiteril corpus depositum
de eo inter Prsetermissos diximus xxvn Februarii. Pancratius Eremita, qui S. Eudaldum ad tiden) con-
S.Quintus sriiCointusThaumaturgus.Martyr. Grseci venisset, et dein in Catalaniam venisset, cum
ui Menris et apui Cytherssum.Acta dedimus uMart. tilulo Sancti a Taimtijo-Sala:ar iu Marlyrol. Hisp.
S. Georgius in Monte Malaso apud Grtecos in non-
, occasioneS. Pancratu Martyris, qui Iwc die eolitur,
nullis Synaxariis recolitur hoc die : plura de eo refertur; idque ut fatctuv nullo pvxvio auctore. De
agunl iv Aprilis. S. Eudaldo egimus xi Maji sed Vilam Itujns, m quo
Ginoccia et Francisca, Sorores Senenses, familiares de Pancratio eremita agiluv ,
judicavimus ex vulgi
S. Catharinae Senensis, cum magno elogio referun- traditione parum fundata fuisse conscriptam, et omit-

tur a Laherio, sed id desumptum scribil ex Vita S. tendam csse. Proinde de lioc Pancratio twbis hic

Catharinx, quam deduximus xxx Aprilis.

tate agendum uon putamus.
S. Walberti seu Waldeberti, Episcopi Meldensis, Dima filius Casni, I indieanlur inMS.Tam-
festum annua commemoratione agi in ecclesia Ercus Nasca de Talach-leis, / lachlenst. De qttibus
Meldensi xn Maji, Iradunt Sammarthani in Gallia Ernenus seu Hernenus, '
atiud non possumus
Cliristiana. Veritm nuUttm alibt ejus cutlus extat proferre ab defeclum alwritm instrumentorum.
vesligiant, iwn apud Claudium Robertum aut Joan- Lupus, Episcopus Leraovicensis, utSanctus refertw
neni Clienu, iwn eliam tn Breviario Meldensi, quod a Fcrrarto m Caitttogo generati, citatis tabulis Ec-
habemus anno 1640 excusum, non denique in ullo siae Lemovicensis. Habemus liujus Ecciesist Brevia-

Martyrologio. Perperam etiam arbitrantur iidem vittm aiuto IC26 exeusitm, tti tfit» nteitsc Majocolun-
Sammariltam eitntilem fuis.se lertium AbbatemLuxo- tur Sacerdos et Aureliaiuis Episcopi Lemovicen-
viensent, tttt tliximiis atl hujits Viluni n Maji. ses, at nulltt ,
jit mentio S. Lupi. luterim a Denw-
S. Cyriacus, qui Crucem Domini invenit, et cccvi chare, Cluudio Sammarthaait Sanctus
Roberto, et

cum eo passi, memorantur m MS. Tamlactensi. appellatur et inscriptus esi Supptemenlo Martyro-
,

( ansute dieta iv Maji. togti Gallicani a Saussayo. Nomen suum adscripsit

S. Tlieodutus , Episcopus Cirenias in Cypro. Ita fundaltoiii monastern Solemniacensis fticlx a S.

d >n Menxis et aptid Cijllierxuni quem sub
tn : Eiiijw : nec uliud de co scitur : ct quamvis adeo <ut-

Liciuio passum addii Galesinius. Colitur is tn Mar- tiquus sit, nttlla tantcn reperitur tii Martyrologiis
lyrolvgto Romano et Grxcorum Menologw, qttrindo mentio tllitis.

de eo ttcium est, vi Maji. Alitherius, seu Peregrinus de Muc-inis, indicatur m

S. Epipliana, Martyr Leontina, coltlur Ituc die Offieio MS. Tamlachtensi, quo citato ct Mariano Gormano
Ecclesiastico. Ejus Acla continentur tn Actis SS. Vitam S. Colitmbx Abbalis
alitsque a Cotgano ad 4
Alpltei, Pltiladelphi et Cijrmi Marttjrum, potissi- notat. Abbas de Cluain-
38, appellatur Aliterus
mum a capitr vn, sed cttp. x ejus Marttjrium late Mucnois, raortuus anno Siyii, tum Cluanias-, tura
narratur, qttx supra vidert i>nssiiul x Maji. in quadam insula Sinnani seu lacus Derg-dheare
Comgallus, Abbas sacri nemoris Haly-woode in 12Majico/j sotitus. Ita ibi, quibus pltira addenda
Scotia, religiosa continentia clarus, memoratur optamus aliunde utiucisci. Alilherius seu Peregrinus
tii Menologio Scotico Dempsleri, et ex eo in Cata- de cella duorum Peregrinorum in Garnina, in
logo genevali Ferrariiquodam Catalogo 110- : in Occidua plaga Connactise, et in Cluaingeise in
slro MS. dicilur Congellus Abbas de Sacro- Campo Geise Magh-theagba
in , cognatus est
Bosco, et Confessor anno 1013. Camerarius p!u- Muailani Peregrini de Cella Muadani in monte
rima littic altnlmil ex Vita S. Comgalli Abbalis Corbre; et ferunt germanos fuisse. Vel est de
Benchorensis in Ullouia, quam dedimus x Maji. Corco-mogha et nomeii ejus Lugailius. Qum omntii
S. Soteris, Virgo et Mai tyr, colitur Madriti in coe- MS. Tamtachtensi teguntuv,
in ci ulteriori Hibemo-
njbio sanctimonialiurn sanctissimi Sacramenti rttm disquisitioni a nobis veliuqtuiiitur.
cujus sacra lipsana Roma accepta ibidem adser- Epipbanius, Fp. Beneventanus, cum titulo Sancti re-
vantur. Ita Tamatjus Salazar. fertur a Ferrario in utroque Cutalogo : additque »'

ad
 DIES DUODECIMA MA.II.

ad liunc dicm refarre, qnod nunc colatttrS. Epipha- in Acie. bene ordinala Carmeliticx Relirjionis ab ejus

nius Episcopus Salaininae cujits cultus lutc videtur : auclore rolloeanlur lixtc die : qui i» notis MSS. ad
translattts, quia covpus nuttc adveclum fuit Bcneven- eamdem scribit RadulphusAnglus, in ipsoCarmelo
:

lum uti infra ad Acta dicetur. Ceterum Marius Vi- sagum exuens, habitum monasticum induit; quem
pera edidit Catalogiim Sanctorum quos Eciicsia , postea redux in Anglia S. Simoni Stochio prce-
Beucvciituna coltl absque ulla Epiphanii Episcopi buit, ubi landem miracnlia illustriset senex, obiit
Benevenlani meniione, eumdemque <<lem Vipera m anno 1274, Beatus in anliquis Kalendariis di-
Catalogo Episcoporum Beneventanorum r et posteum ctus. At vero Catharina, anno 1519 nata, Pa-
Cijlielliis referunl absque menlione ullius venera- strana; tertium Carmeli habttum publice accepit,
tionis. in quo virtutibus et miraculis effulsit. Defunctae
yEmilius, Episcopus Beneventanus xx, missus ab anno 1577 gloriam ccelestem videre meruit S.
Innocentio Papa I et Concilio Romano Constan- Theresia, illain titulo Beata; honestans. Quibm ec
tinopolim in causa S. Joannis Chrysostomi, lau- mente auctoris huc relalis, qnod addilum vclimus,
datur in Dialoqo Palladii de Vita S. Clirijsostomi, prxler valum ut aliquando publicum in Ecclesia cul-
et a S. Panlino Episcopo Nolauo. ul vir sanctus, tum obtineant, nlliil esl.

quem Mariusdc Vipera Catalogo Sanctorum Bene- Joanna, filia Alfonsi Quinti Lusitania; Regis, Virgo
veritanarum adscripsit ad Iiiuic xn Maji. Idem in sanctissima, in Conventu monialium Jesu oppidi
Cltroiiolotjia Episcoporum Beneventanorum etiam de Anecito, admirabili vitae puritate et amore
appellat Sancttim : al qtw die obieril aut colalur Sponsi resplenduit, quam Dominus quoque mul-
silet. Ughellus tomo 8 Italix sacrx, in Arcliiepisco- tis miraculis decoravit. Ejus Acta magno volu-
pis Beneventanis, cr Vipera usserit se elogium scri- mine manuscripto sincerissima flde consignata
bere, sedabsque titulo Sancti. Nos etiam tn Bibtta- servanttir. Ila indiculits post Marliiroloijittm Ordi-
theca faticaita reperimus Martyrologium MS. quod nts Prxdicatorum Romx excusum, in quo pag. 99 et

fuerat Eeclcsix Beneventante, ex eoque deeerpsimus 100 indicantur Sorores Beatse Ordinis S. P. Do-
qiix deSanctis Benevcitianis reperimus, sed absque minici. Sancte rnortua dicitur anno mccccxc die xn
mentione S. ^£milii. Quare dum clnrius nobis in- Majt.adqueai refertur in Iloijiologio Lusilano Geor-
notescol ejns culltts, lixc retulisse sufficiat. gn Cardosi, ubi longo ordvte eitat Attclores, qm de
S. Severi Episcopi natale in Pitzenai, in territorio ejus Vila scripsernnt : inter quas primo loco citalur
Montis-Pessulani, indicaliir in quodam ad Greve- Mater Catharina Penheira coulemporanea, a tjua
num scripto aiictatio Carthusix BrnxeUensis : de eo scripta Vita eonservalur MS. in dicto conventu. At
autcm ulibi inlnl legimus : nec reperilur mler Ma- Vtlam tijpis vulgarunt Nicolaus Dias Lusilanus Do-
galonenses seu Montepessulanos Episcopos, apud Ca- minicanus anno 1585, Hieromjmus Roman Lucro-
tcllum ct Sammarllianos, ullus nomine Severus : niensisAugustinianusannoUoQb.JoannesLopezSpar.
allenus igilur loci Episcopus censeri poterit. Htstonx Ordinis S. Dominici lib. 3 cap 53 et 1 .

Ermengardis, discipulaS. Norberti et Cuissiaci mo- sequentibus a i»nj. 320 a<l 341. Ludovicus dos An-
nasterii tundatrix, cum titulo Beataa relata tn Bi- gos in horto Lttsitnno Sunctarum el Illitstrium femi-
bliolliecaPrccmonstralenn ct Gijnecxo Artitri: Sutts- nttiutn iihiii. 107 apag. 286 ad 306. Antonius
sayo solum inler Pios localur. Vasconcellus de Regibus Lvsilnnix, Anacephalxosi
Merenum Abbatem Bencborensem Uoc die referri in 17 a paq. 237 ad 262, el mortnam asserit pridie

Breviario Abei-doncnsi tradtt Camerarius die xxviu Idus scu xiv Maji, eumque sequttur Abrahamus
Junii, quo cum eelebral. Apaqrapbum noslrum dicti Bsovius ad annum 1490, cum Artnroin Gyttecxo
Breviarii, aniio MDIX excusi, neuiro dic ejus inemtntl. sancto. At dte xni Muji mortuam tradunt Joannes

Ingofredus, Abbas Lttxoviensis, cum tituto Sancti de Rechac dc S. Maria par. ieapitibus 12, a pag.
inscriptus est Kalendario Benedictino MS. non an- 25 adpag. 66. Hilarion de Coste in Elmjiis Reqina-
ttquo. A Sammarthanis Abbas sextus dtcitnr, ct rum et illusirium Matronarum a paij. 334 ad
mortuus ix Aprilis. /'criuii neutro dte repenmus 354. Omitto plures recenserc, donec mttlatur nobts
illutn ullis aliis fastis monasticis uut Gallicanis m- primu tlla. quam expectamus, Vita.
scriptum. Cherubinus Surrenti a Turcis occisus Ordiais S-
Joannes Herechim, Conversus monasterio Vete- in anno 1 536 \Francisci,
Balthasar icum
ris-Montis dicecesis Coloniensis, Ordinis Cister-
m rlonda occisi anno ,„._
„. |
. . . . tttitlo
„ , 158/ {„
ciensis, ciini titulo Beati indicatur at> Ilenriquez et Petrus \ IBeati re-

Buielino , abstinet ab omni titulo Chatemotus : Ve- Jacobus in territorio Firmano 13 seculo I feruaturab
nerabilem appellat Gelcnius m Fastis Agrippinen- Bernardinus Astensis 2 Generalis Capu- 1 Artura in

sibns, ct Tlteodorus Rltaij in Aiiirnabus illitslribus cinorum. Marlijrol.

Juliir, Clivist ctc. Dc ejus visionibus agit Csesarius Antonius a S. Vincentio in Lusitania . Francisc.

lib. 7 cap. 7, qui niiUttm aliciijus venerationis indi- 16 seculo \el Barba-
ciutn prodil. SeliastianusaCasisinHispaniasubrinem jra in cjua

B. Nicolaus, Ordinis Eremitarum S. Augustini, ut 16 seeulo (Junecxo.

<

hoc die anno 1396 sancle morttius, in Ilicetano Barbara Traveria Valentke in Hispania
prope Senas conventu, cum insigni elogio refertur in Maria (iomes Hispana cttm dicta Barbara refertur a

fastis Scncnsibus, tlem in Sucru stlva Leaetana. in Ltilterio.

Alphabelo Herrerse, et Cenluriis Torelli. Fitinius S. Germerius, Episcopus Tolosanus, dicitur a Ca-
rios onno 1601 in dicto loco, et multos ibi Beatos ut>- telto tii Languedocia pag. 836 colt Itoc die. Ferum
minari audivttnus, altquorum ctiarn imttijines cum in Breviario Tolosano refertur xvi Maji.

radiis vidimus ad parietes templi ; nullum quem ele- B. Guido Cortonensis, Sacerdos Ordinis Minorum,
vatum coipus vcl ulia atiqua publici cultus prseroga- ab aliquibus Itoc dic traditur mortuus. Venim ex vidbapp.
rou
tiva, faciatnobisspecialiter memorabilem in hocopere. conccssiarte Greijorii XIII festuin ejtts cetebratur m -
V
.".
UAJI

Joannes IV Abbas Montis Virginis, u Felice Renda, lottt dioscesi Cortonensi die, q«o alii obiisse tradunl,

in Vita S. Guilielnii liaidaloris fol. 11 W 12 /in«/n- xii Junii

titr, et appellatur beatus Abbas Joannes.ac pro tali S. Liborii, Episcopi Cenomanensis in Gallia Traus-
haberi Idcm euiii titulo Beati refertitr a
dicitur. latio aliqua reliqiiiarum Ameriam, indicata est

ffione, Dorgnnio, Menardo ct Buceliiio ad lninc a Bollando in Vtta UUus seorsim edita, et iterum <ti-

difin quem Reitda nou indicat.

:
cetur \mii Julii

BB. Radulplius Freburnus et Catharina Cardona, S. Boni

 PR/ETERMISSI.
Boni Martyris translatib corporis, Roma Ulyssi- veni ad Usuardum, ac Faslis Agrippinensibus Ge-
S.
poneni, ad conventum SS. Trinitatis, facta anno lenii. De ea Ordinalione agi poterit ad xxm Oc-

1658, mdicatur in Hagiologio Lusilano Cardosi ,

tobris.

tradcnlis illnm essc S. Bonum Presbyterum ac S. Anastasia? festum, quod Mottse in Sicilia solenni

Martyrem relalum i Augusti ritu quotannis agebatur 12 Maji Scipio Caraccio-

S. Hippolyti Martyris Translatio corporis, Roma lus Catanensis Episcopus in primam post festum
Suessionem adecclesiamS. Medardi.et inde Pari- Pentecostes Dominicam per annua reverticula

siosad EcclesiainS.Dionysii,)io(fltu>' inMarhjrolo- transtulitcelebrandum, scriptis litteris Catanaj 13

gio GallicnnoStiussaiji, e.l lunc cessasse tempestatem Martii 1525, ne solenniis D. Philippi Agyrensis
vastae mortalitatis tndicatur in MS. Reginse Succhc. esset impedimento. Ila Joan. Bapt. de Grossis in

Dies cjus natalis est xiu Augusti. sna Calana socra §. 66. nou addens cujtts Anasta-
plcmorem proinde lucetn oplamus, si est a vttlgo
S. Euthalia Martyr, inscripta Menxis Grsccorum et
sia? ;

VIDE APP.
aptld Cijllicnnim. Itrru/ii cum illltslri encomio ,
notis dirersa, pro die. xxvni Octobris,
TOM VII MAJl
NOT. 36
"•
quod Latim scquuniur,
et xxn Augusti. tiel Rontanx Marlyris Nalali xxv Decembris.
S. Nonnosi Confessoris inventio corporis inscrla est quondo de illa ctiam agi polerit, necnbn dr altcra,
Additionibus scripus Carilnisiv Bruxcllensis ad Rocchum Pijrrhum in Nolilia
cujtis rcliquix, jitxla

Grecenum. ViJctnr esse S. Nonnosus Abbas in EcclesieeSyracusaux dono Prtncipis Butctensis

,

monte Soracte, in Marlyrol. Rom. relalusu Sep- servantur Bttlerii apud Bcncdiclinas, colunlurque
not. 1
tembris. xii Octobris.
vide APP.
S. Guido Confessor in Anderlecte Brabanti.-c prbpe Lug-^thus, flliu? yEngussii, indicatur in MS. Tam- TOM. Vll MAI
Est Lugadius filius /EngussiiRegis Mu- "
Brttxellas,memoratur a Grevcno et Canisio. Coli- laclilensi, NOT, 38
SBptembris. moniae, sed is refcrtur ad II Novembris.
tur xii

S. Mauritii exceptio Reliquiarum inscripla est Mnr- Ysanus Abbas, discipulus S. Iltuti in Britannia,
tyrologio Turonensi , et in Breviario Monnsirrit- cum titulo Sancti ivdicatur in Kalendario quodam
majorts sub annum 1834 excuso prxscribttnlitr octo MS. Sanctorum Ordtnis Bcnedictini , potissimum

priores Lecliones de Subvcnlione S. Marlini , et desumplo ex Trilhcmio : qui libro 3 de Viris iltu-

qwiluoraliiedeS. Mauritio. ln BrcriarioTuronensi slribus dicli Ordinis cnp. 40, dc Isano agit, nnllo

anni 1612 (odim Officium fit de S. Mauritio tam assignato obittts aut veneratianis die. Quare nist

hac dic qnam cliam die xxn Septembris. altus occttrrat cum ccrta ceneratioms designalione,
S. Andronici IDormitio. Greeci in Menxis et opud poteril de eo agi, cum S. Iltuto swe. Eltuto, die

S. Athanasiae \Cythcrxunt. Colnntur itt Marlyrolo- Yi Novembris.

gio Rotnatto ix Octobris. S. Martini, Episcopi Turonensis, solcmtc Officium
S. Antonina et sex Sociaj, Virgines et Martyres celebratur sub ttlulo subventionism Turonensi Bre-
Ursulana?, coluntur Colomx in Ecctesia S. Joannis viario et MajoriS Monnstcrii, dc qno ad ejus i>riina-
Baptislx : de quibus agcndiini erit ad Vitam S. Vr- rium festtim agrndum. xi Novembris.
snlie. xxi Octobris. B. Werricus, Prior Alnensis, Ordinis Cistenvn i
,

S. Theodoretns, Presbyter Antiochenus, rcferlur a i'« Kalciidario sttb annum 1617 excusb, item apud
Grxcis in Mcnteis et apud Ma.riinum Ctjtherxun. Henrtqucx et Chalemotum. In Vita MS. dicitur
Est is sub Juliano Apostatn passus, el alits sxpius obiissc iv Nonas Decembris ; et qitam nos habemus
VIDE DT sr-
PRA NOT- 37
'
Tbeodorus dicitur, cotittirquc potissimum xxiii Nonis aliis xvni Kal. Januarii
; iti csl n aut v aut
Octobris. xv Decemb.
S. Severini, Episcopi Coloniensis, ordinatio inscripta B. AdalsendisVirgo, filiaS. Rictrudis, occnsione ma-
est Marltjrologio Colonix el Lubccx sub anntim 1490 tris, qux hoc dte colilur, memoratnr a Perrario 1 1

excuso : itcm Germanico Canisii, et AuCtario Gre- aliis. Al projrrittni dicnt lutbel xxiv Decembris.

DE SANCTIS MARTYRIBUS

NEREO ET ACHILLEO EUNUCHIS, FLAVIA DOMITILLA,

EUPHROSYNA ET THEODORA,
VIRGINIBUS ROMANIS, TERRACIN.E IN LATIO,

Eusebitts Pamphili lib. 3 Ecclesiastkx historix Unns ex his scriptoribus videtttr iiulicari a S. Hiero-
SUB FIN cap. 17 asserit, Domitianum Imperatorern, ntjmo, in Chronico Euscbiano, verbis Scribit
liis :
et nomina-
SEC. 1
Neroniana? impietatis, bellique et odii ad- Brutius ,
plurimos Christianorura sub Domitiauo tum a /*"'-
''"''
versus Deum fuisse successorem, et secun- fecisse martyrium, inter quos Flaviam Do-
et
dum qui persecutionem in Christianos concitarit. mitillam, Flavii Clementis Consulis ex sorore
Rclala dein cap. 18 S. Joannis Evangelislx in insulam neptem, in insulam Pontiam relegatam, quia se
Extlium S.
H'i,i,iliU i
Paihmnm ablegatione, ista addit : Porro his ipsis Christianam esse testata sit. Fuertmt Brulii apud
seriptuTtt ai, temporibus doctrina fidei nostrae tantopere florebat Romanos cclebres : ex qtiilnts Brutius Praisens cum
ellintels nt m riptores etiam a nostra religione alienissimi, Imperatorc Anlonino Pio ConstUalum ge.ssil atino
KriptQilbiUk
et persecutionem et martyria nostrorum monumen- cxxxix, el dein cttm Anlonio Rufino anno ci.m. llcruin ,

tis suis tradere non dubitarint. Qui quidem etiam nist nliiis et forsan Hrutius Prsesens Con-
litijus filitis,
tempus ipsum persecutionis accurafe notarunt. sul fuit anno clxxx citm Quinctilio Gordiuno. Pr.r-
Scribunt enim anno Principatus Domitiani quinto lemi in anlii]uis inscripliombiis mernornnlur L. Brutius
decimo Flaviam Domitillam, Flavii Clementis, ejus Celer et L. Brutius Primitivus. Arbilramur niilcni
qui tunc temporis Romr* Consul fuit, ex sorore nep- inter hdrum majorcs fuisse Brutiunf, qui exilium S.
tem, una cum aliis plurimis ob confessionem Christi Flaviae Domitillre, cum hxc
forsan ndhuc vivcrci tn
in insulam Pontiam fuisse deportatam. Hxc Uii. Pontia insula, descripsit, neque recurrendttm es*c ml
Erucium
 DIESDUODECIMA MAJI.
Erucium sive Erycium, uti Cxsnr Baromus aut Ertj- S. Gregorii Magni, et SilviaVirgo et Martvr Bri- I)

cius Puteamis vnlncrunt corrigerp. xiana. Sed hxc reltnquantur Tervacinensibas excutien- •rcrofie c. ii.

2 Fioruerunt primo, imo et secundo Chriali seculo da, nobis suffir.iunt tstn relnta, ut Acta ista secunda
Aeta horitin vorii rcrum Cltristianarum scriptores, qui cum plerisque ostendantur fuissea Termcniensibus hi pretio Itabita, et
Sanctorum Hugiographts sna omnia Gneco sermnne exararunt. inofjicio Ecclesinstico recitata.
moj- Grxce Clemens Papa
Ipsc etiam S. [qui sacrum Virgtmtntis 4 Edidimus ud diem x Marhi Acta B. Andrex Ab-
scrlpta et
Latine rerl- veium S. Flaviae Domitillae consnnguinex sttx impo- batis Vallumbrosunt in Hctrurin, cui adjunximus § 3 Allqua S.
DftmUxttx
dita, snit) nnmine Ecdlesita Itomnmc cpistolnm Grz>ce ad Vitnm Jnannis Eremitce Ccilarum amto mccclxxxi
Vita uripta
Ecclrsium Corinthinrum scripsit. Qitoetinm mndo Acta defuncti, ni qua tlicitur hicVitam S. Domitilla-, ne- a Joanne

S. Flaviic Domitillsp, et SS. Nerei et Achillei eunu- ptis Domitiani Imperatoris, non incondita et tumul- F.remita Cel-
tarum .

choram altquis Grrc.cn sermnne contexuit, qnazalius, uti tuaria oratione et sermone incomposito, ut quidam;
in Proiogo testaiur, de Grwco transtulit in Latinum. verum Latino et summa digtiitate ornato, cim om-
llisc Arta OpiimX fidei scripta eduht Sitrius. scd 'li- nibus, quse ad officia Ecclesiastica pertinent, edi-
edinUur ci ctione plerumque in gratiam lecroris nonuihil expo- disse. Verum ansit ista Vita dequa egimus, nos latet
opttmx ftdei
lita uuam nos damus stylo gcnuino, ez pervetustis et
: potius arbitramur illam altqunt secutiscitutsfiusse.com'
IHSS-
optimx ftdei membraneis codiethus, videlicet Trevirensi positnin. Ilhistrcm quogue mcniumcm S. Flaviffi Do-
ilttusmentio
monaslerii S, Mnrtmuu, /Findhergensi (Jrdints Prce- mitilla; facttS. Hieromjmus in Vita S. Paulae vidux; iii S
l'i(a
mnnstrutciisis in Iinrnriu, Audnmarritsi JScclcsi.r Ca- qiuim iws edidimus ad xxvi Januarii, in qua num, G Paulx.
thedralis, duplici UUrajectino S. Pauli et S. Salvato- ista leguntur : Delata est Paula cum filia Eustochio
rts, triplici Rtginse Suecijn numero 13, 81 ei 182, adinsulam Pontiam, quam clarissims qnundam fe-
puhc:c Vallis prope Bruxellas Oanonicorum Regula- minarum sub Domitiano Principe, pro confessione
rium, et Bodeccnsi in Westphatia eorumdem Canoni- nominis Christiani, Flavise Domitills nobilitavit
cnntm ,
qundqiie potissimum a'stimamns , c.r duplici exilium : vidensnue cellulas, in quibns tongum
illa

eoque oalde egregio codice nostro, quomm altcr ab octin- martyrium duxerat, sumptis fidei alis Hierosolymam
gcutr< aiuus npparet e.ramtus, nltcr in magno fulio etsancta loca virlere cupiebat. If^c ibi. Est autem
contiiiudtur in vnriis volktninibus usque ad finem anni. Pontia insula a littore et urbe T.erracina dissita U iginta

Extant eadem in monastcrio S. Huberti apud Jvduen- duobus mtllibiis pnssuum ; sive. ut Strato loquitur, du-
nalei . in monasterio Capuano Sanctimonialium S. cciitis et quinquaginta statliis.

Joannis\ et iri bibliothecis Romnnis Latcrunensi, Va- 5 Dies natalis, martyrium camplerunt SS.
qua
ticana, ValiiceUensi. Necplures cndiccs annntare lubuit. Flavia Domitilla, Euphrosyma et Theodora, non
Cultui lactr
3 Jha Acta uivcnimiis multO bvcvioru, qux in Ec~ indicatur in Actis antiquis ; ceitsctur tnmcn essevil SS. Domifil-

olesia Terracinensi fnam ibidem hovum Martyrum Mnji. adquam Usuardus: Noni-. Maji. Apud tx, Euphrosy-
ista kabet
nx et Ttieo -
Alia Act" quinque in tttuh prssposili, passi sunt) sotebant nd Ma- Terracinara CampanisB urbem natalis B. Domitillx dorx ~
Maji,
Terractrt-r
tntinum ni Lectiones di-tnbnt.r rentari. et scrvantur Virginiset Martyris, qu?e cumesset Flavii Clementis
Uji sollta,
Pnnu' in ArchwinS. Man.-v. Majoris, indeque descrir Consulis ex sorore neptis, et a S. Clemente vela-
ptu in bibliotheca Valticellana Patrum Congregationis mine sacro consecrata, persecutioae Domitiani cum
Orutovii in tnmo littera F signaio. Sttut ea eleganti aliis plurimis in insulam Pontiam exilio deportata,
ac fhndo duclu stijln, sed ititUiini baberc possunt ab an- Longum lniti martynum dux-i. w^visoime dc: Isina
tiquitate commendationem : quare etri ea transcribi ac miraculis cum convertisset plurimos ad fidem
ciivivcnnvis, non putavimus tamen hic esse danda : Domini, incenso cubiculo a quodam Judice, in quo

digna tnmcn ne omittatur, additn sub ftticm Oratio

est simul cum Euphrosyna videlicet
suis Convirginibus,

seu Collecta, qua utitur Ecclesia Cahedralis ciyitafis et Theodora clausa morabatur, cursum gloriosi

Terracinae in diebus leriatis totius anni et in festia martyrii sui conaummavit. Plura ex Actis addiderunt
semiduplicibus ac simplicibus ct eit hujusmodi. Au- : Ado et Notkertis, qttos secutus auctor Martyrologii sub \~ fJaji

res tnffl pietatis, piissime Deus, precibus nostris ac- nnminc Beds, supposili, et passim alu recentiores, i um
cum orationc commoda, et tuam misericordiam, quam pro reatibus hodteruo Martijrolugio Romann, in quo sub ftuem addi-
de Patronii
nostris non meremur, Sanctorum tuorum Caesarii, tur, una cum sancti^ Martyribus
celebrari etiam
<s/i'« Bccle-
Juliani, Felicis, Eusebii, Eleutherii atqueSilviniani. Nereo et Achilleo die d^odecima Maji qn- :

Ansia>, Silvia?, Rufinse , Doraitillae, Euphrosynffl nfn scnhduplici in bohcrno Breciuno borum festum

atque Theodora?, qnorum patrocinio confidimus, nqitur. ct /ila recitatur Oratio: Semper nos, I» i

consequamur. Per Dominum nostrum etc. Martyrum tuorum Nerei, Achillei, Domitillae atque
meritis
Diaoonus Pancratii foveat, (['lassumus, beata solemiitas, et
Ex his, qui primo loco ponilur, Cassarius
sepelivit corpora SS. Domitilke, Euphrosvnse etTheo- tuo dignos reddat obsequio. Prseierea m secundoNo-
postea Terraciupo ctumo lcctin quarta recitatur deSS. Nereo et Achilleo,
dorae ultimo loco rclntavum, et ipsc
quinta deS. Flavia Domitilla, et sexta rfeS. Pancra-
cum Juliauo Pivsljyteru marttjrio cofonatus cst Ka-
tio, sub Dioctctituii ct Maxuniaiu tyrannide passo:
lendis Ntwembris-. Iiorum duorumcorpora sepehvcrnnt qito cxsi SS,

pro Christi no- CujusActa infra damus, Dictoautem xn Majicelebris

Felix Presbyter et Eusebius, et ipsi I

et Achillei etiam inscripta Achil-fUS.

mine capiteplexi Nonti X»retni»is. Eleutherius vide- est memoria SS. Nerei
antiquu Martyrologii Iliernmjmiani apographis, et
turesse Episcopus urbis JScanss, nunc Trojx dictxjn
gcmtino Martyrologio Rcdss ac Martyroiogio Rabani,
Apulia, sed Hoirtx cnm matre Anthia, hic Ansia, sub
nd quem scd absipte elmjio quod edidit Usuardus hujumodi. iv
Hadtiano hnpemtore pnssus xvin
:
./pri/is,

dicm Actu chtcidavnnus. Non ;vque factle nnbis cst ui- Idus Maji Roma? via Ardeatiua, naralis sanctorum
dicttic quiu saiticttditm i dc vchqius tvibus Silviniano, Martyrum Nerei et AchiUei fratrum qui primo :

Silvia, ct Rufina. Fuerunt SS. Sulpitius et Servilia- apudinsulam Pontiam longum duxeruntexilium, et
nus, adAftc ethmci, desponsati SS. Euphrosyme et postmodum a quodam Judice verberibus gravissimis
Theoilonv, ct ob cacum ct mutam a S. Donutiila sana- sunt attrectati. Deindeoum eculeis.etflammis com-

tos, Terracinx ad fidetn Christi cmtvcvsi, ct sub Aniana pellerentur ad immolandum, et dicerent se a B.

Urbis Pra-fecto dccoliaii. An erg« iocn Silviniani le- Petro Apostolo haptizatos, nulla ratione posse idoUs
gendum Servilianus? Vcrum titnc quomodo non ades- immolare. eapite csasi sunt Essc Usuardus, quibus
Dcmum ista addit Ado Qaovuva corpora rapuit Auspicius
setsocius in coiivccsionc ctnuirtijrio Sulpitius?
:

Rutina et Secunda sorores sub Valcrtano et Gulhcuo discipulus eorum, nutritor sanctae Virginis Domi-
quai etiam navicula- imposita adduxit,
et in
passm sunt Romse x Julii. An ergo Secunda forct, qum tillffl :

crypta arenaria sejtelivit via

in oralione Silvia dicitur? Sunt autcm et Silvia mater pra?dio Domitilbe in
Ardeatiua,
 DE SS. NEREO ACHILLEO, DOMITILLA MM.
A Ardeatina, a muro Urbis milliario uno et semis. fuiulaiorilius, ad eam delata fuisse. Praterea, uli anno
ACCTOR6 G. II-
Similia habent Nolksrus el alii rece-ntioret cum magaa Mncxxxix ad nos scripsit Cltristophorns Strcbouus
approbutione Aciorum tam S. Domitillte et sociarum, Elvacensi ecclesia quiescunt Domi-
nosler, in eailem

qttam SS. Nerei et Achillei. Euphrosyna etTheodora Virgineset Marlyres,

tilla,

Cariiictcrium 6 Inter Ponlifices Romanos fiorml sexto secttlo S. secundarue Patrome, celebranturqne sub duplici
SS. Nerei Joanncs I, anno pxxvi defunctus, cujus Acta iUustra- secundas classis sine octava. Qnarum reliquioe aD.
tl Aehiltei, Hariolpho et Fratre ipsius Erlolpho Lingonum Epi-
mus nd iiem xxvn Maji, el in iis ista leguntur uti et

m antiquis Breviariis Romanis : Hic Papa Joannes scnpis, Elvacum in Ecclosiam oollegiatam S. Viti,

perfecit ccenieterium beatorum Maityrum Nerei et cujus ipsi fnndatores extiterunt, translatse tradun-
Achillei via Ardeatma. At loco perfecit legitur apud tur, ubi etiamnum pia veneratione coluntur. Ita
Anastasium Bibliotliccarinm, fecit : in codice MS. ex Lectionibus ibidem ad Matutinum recitari soltiis
Thuano ei Freheriano altero refecit, in MS. Masari- Strebonus.
niano restauravit. Verum ut annotavit Baronius ad 8 Al Lupus dc Morales in lihello dc Inventione trli- "i Uispania
•'»'»
Bcciula Nerei
Ito- liunc xii Maji, fuit vetus Romse titulus nomine borum quiarum SS. Sergiiet Bacchi, Marcelliet Apulei, cap. et

111.1, Achttlei,
Martyrum, cujus babetur mentio in registro S. 6, inter alia scribii tsta Apud oppidum Garray, olim
:

Gregorii Papa? lib. 4 epist. 44, ubi idem Gregorius Numantiam, conduntur et coluntur lipsana sancto-
liabuit liomiiiam xxvm iu Evangclia. Erant ibi se- rum Mariynnn Nerei, Achillei et Pancratii :adquo-
pulta eorunidem Martyrum corporasimulque Flavho rum tumulos devota peregrinatione universi illius
Domitillas, quibus alludit rum ait : Sanrti isti, ad regionis accolas oblationihus et solennibus supplica-
eorum et s.
DomltUlx quorum tiiinbani eonsistimus, floreutem muuduin tionibus confluunt. K;ec iUocitato Tamayus Salaiarin
corpora mentis despectu calcariint etc. Quse tria san-a cor- suo Martyrologio Hispanico, addc.ns, eoruin, ut ipse
pora hocipsoanno, quo heecdenuo cudinius, mhxcvii, refert Lupus, tam antiquam esse anainnesim, ut ho-
quinto Idus M.nji.ex Diaconia S. Hadriani, quo sub minum memoriam excedat. Sinc arrepta licentia c.r-
Gregorio Nono translata fuerant, ac deiinim sub cogitandi et m Pseudo-Chronico Juliani iium. 292ttfa
post varias Sixto V ab Augustino Cardinale Cusano, ejusdem scribendi : S. Marcellus induxit in Hispanias memo-
translationcs
Ecclesise tunc Diacono Cardinale, altari majore a se riam sanctorum Martyrum Nerei et Achillei, Roma?
magnificentius extructo, decentius collocata ; nos passorum sub Lani tio Rufo Consulari, Martiali nimis
restituto titulo, N. Clemente Octavo conce-
S. D. amico, ad quem multa scripsit. H.rc ibi. At passi
dente. in suum pristinnm locum celebri pompa re- Memniio Rufo, aul certe
sunl Terracinae, ac tradili
duximns, una cuin eorum capitibus, thecis auratis Minucio Rufo. Iltnc Tamayus, hasReliquias
infert

inclnsis. Hxe Csesar Baronius, a dicto Clemente Papa in Hispanias advexisse S. Eugenium I Toletanum Artnni Ao*
ad illa».
um copita
lata
anno vidxcvi Cardinalis titulo SS. Nevei et Achtilei Episcopum, quem Marcellum Marci Consulis filium, i

:
NOT. 2 ET
creatus: cujus liberalite inquit Paulut Aringhus lib. 3 de quo tnfra in Actis, audactcr fingunt.
Al'l\ TOH. VII
Roms sublerranex cap. 18, diguissima eximise Vir- 9 Vghellus tonto 8 Italite sacrtv recenset Episcopos -UAJl NOT. 39**

capita in ec- ginis ac sociorum Martyrum capita argento inclusa, Ariani oppidi, a metropoli sua Benevento xv m. p. di-
clesia Valli- quod eorumdem imaginem exliibet, in nostra B. credunt tenere capita SS. Nerei,
stanlis, ubi, inquit,
eetlana.
Mariae et S. Gregorii in Vallicella ecclesia, scilicet Achillei, Domitillx et Pancratii. et Fabius Barberius

Patrum Congregationis Oratorii, troplneortim instar in Catatogo Episcoporum Atini, Neapoli anno 1035
perhonorificeasservantur.///.s/i'»'Ki.'N originali inlrans- excuso; nulla SS. Domilillx et Pniicrulti facta men-
lationis cnm Bullis Ciementis VIII infra ihintas. tione, ista scribit pag. 51. SS. Nerei et, Achillei ca-
7 Non desunt interim Ecclesite quss gloriantur pa- pita summo cultu bac nostrasetate conservantur in
Heliqtix S.
Sanclornm, eoquodhabeanl eorum sacras
trocinio Itorum Thesauria ejusdem majoris Ecclesiae, cum quamplu-
Domttttits
/.rmoeicts Reliquias. Saussayus in Supplemento Martyrologii rimis aliorum Sanctorum Reliquiis. In Berltniana
GaUicani ad diem vu Maji ista tradit: Lemovicis in quoque apud Audomarenses ecclesia asservari, raagnas
monasterio S. Augustini , susceptio Reliquiarum partes corporum Nerei et AchilleiMartyriiiii, testatur
nhbi alix
sanctissimre Christi Virginis et Martyris Flaviae Rayssius in Hierogazophytacio Belgico pag. 101, qui reliqtti.r
Domitillae, ex Terracina civitate in Campania Ro- allato testimonio tradit Duaci, iu ecclesia rollegiata S.
mana: ubi postquam longum duxisset inartvrium, Petri, positas fuisse sacras Reliquias SS. Nerei,
quod multos doctrina et miraeulis ad Christi fidem Acbillei et Pancratii anno mccccxl. Imo SS. Domi-
converteret, jussu Judicis incenso cubiculo, ubi cum tillae, Nerei et Achillei Reiiquias esse Bonoui.r testa-
suisVirginibus Euphrosvna et Theodora morabatur, tur Masinus, Colonix Gclenius, Venetiisin eeclesiaS. \1DE UT Sl'-
cursum gloriosi martyrii consuinmavit. Hujus sacra Zacharix Buceliitus, ct alibt altt. pn» >ot. 40"

pignora Lemovicis in dicti ccenobii sacrario reve-

renter condita, signis et miraculis perpetim coru-
scant. Hxc ibi , ex auctoritate Gaufridi Prioris
ACTA MARTYMI
Vosiensts in clironica a Roberto Rege ad annum Ex plurimis pervetuslis MSS.
mclxxxiv dtducla, etltta tam. 'ZBibliotltecx Labbxanx,
ubi cap. 13de Sanctis in Episcopatu precla-
agittir PROLOGUS.
rioribus, hxc verba legunlur: Urbem nostram,
et

Lemovicensem post dioecesim repetamus, et in mo- llisi studia Calholicorum securitatis suse somno
nasterio S. Augnstini B. Asclepium Prasulem a quiescerent, nulla posset ratione impietas ha?re-
(colilur liic xxiu Decembris) post Virginem et Marty- seos limites invadere pietatis, ad b evigilantlum nos
rem Flaviam veneremur : quse cum esset Flavii stimulis suis exulcerans. Et tamen c segni quadara
Clementis Consuliscx sorore neptis, persecutione evigilantia ac fastiiliosa cura d strenuis et solicitis
ejmdem et
Domitiani flammis exusta triuinphat. Meminit dkti obviantes, negligimus agnos, quos pro certo de ovili j>iovt>cantur

ss aliiwt Acta
Buphrost- Lemomceusis mmasterii Tltomas de Ilenera, lamo 2 amittimus, luporum morsibus devorandos. Unde
/ix el Martijrum
Alphabeti Augustiniani pag. 36, Infra autem capite juxta eorum solicitudinem qui ante nos fuerunt or- scribenda.
Thtodorx
i wangi. ulttmo descrilrilur amversio ad fidem et marlyrium thodoxorum, provincite nostraj martyiia aliquanta
SS. Sulpitii et Serviliani, quorum Acta illuslravimus de Grseco transtuli dans
colligens in Latinum :

ad diem xx Apnhs, et adjunximus Iraditumem Elwa- exemplumhoc diversarum provinciarumstudiosis, ut

ceitsium, asserentium stieiu corpora dktorum Martyrum, sicut nos in nostra, ita illi iu suis provinciis transfe-
gratia el auxilw Adriant IPontificis, ab Hariolplw et rant consummata martyria ut populi excolentes et
:

Edolpho Episcopis Lingnonensibus, ct Ecclesix sux venerantes eos, quospro nomine Domini nostri Jesu
Christi
 DIES DUODECIMA MAJI, 7

\ Christi passos agnoscunt, sciantquo studio belli, e. has non tantum verbis, at etiam verheribus ulci- I)
victoriarum triumplins portantes, ad Regem ovantes scuntur et cum injuriosus sermo a pia matre dictus ex
: mss.
atque hetantes pervenire meruerunt. vix sufferri potuerit, pugni interdum
durissimis ,

ictibus juncti calciurn ingeruntur.

ANNOTATA. 4 Sed esto, quod neque luxuriosus sit, neque ze-
lotypus, sed potius prohetur lenis et blandus vi- ;

a Suvius, torperent. al MSS. omniacum Motnbri- deamus nunc quaa pro certo mulierem incommoda etoomvmuu
tio quiescerent. subsequantur. Conceptum enim in utero pondus die pwantwm,
b MS. Windbergense ad invigilandum, MS. Re- noctuqueportabil invita:quo pondere efficiluru-gra,
ginas cum Mombritio ad evangelizandum, el ubique tumens, pallida, vix suis pedibus incedere prajva-
pr.eptmilur sed, quod erpunxi ut rednndans, el pro lens; ciborum utilium perferens fastidia, cibis no-
exulcerant scripsi, exulcerans. xiis dilectatur : nonnumqnam etiam sinus ipse inte-
c Iln MS. Ultrajeclinum, MS. Windbergense vi- rior autabundantia sanguinis inflarnmatur, aut hu-
gilantia, aliud MS. segnes. moris nimietate algescit aut siccitatis macie con- ;

d MS. Wintlb. seculi et solicitudinibus Aliud stringitur, aut pinguedine coarctatur : ex quibus
MS. curavimus, et solicitis obviantes : intelligo itu- causis intra uteri secreta concepto fretu morbi nas-
lem strenuos et solicitos dici lisereticos, quibus Ca- cuntur, ex quibus snlent debiles nasci , curvi et
ttiolici segniter obvienl se eis opponendo. claudi. Plerumque etiam in ortu suo positi, ab e e
MS. S. Maximini, victoriam
e triumphi. Aliqua itineris rectitudine versantur : et non solum mu- st partu-
MSS. victoriam triumphosque. lierum oculis femineaearum occulta manifestantur, rieiitium.

sed etiam virorum ignotorum pro arte medicina?

CAPUT I.
nudantur , ut soleant artibus proferri membra
ita
concepti, qui matrem suam antequamf nascatur in-
Malrimonii incommodaet virginitatispulchri- terficit, cum ipse prius iucipiat occidi quam nasci. I
titdo, S. Domilittx proposila a SS- Aereo et Soletetiam surdus atque mutus, aut plenus vulne-
Aclulleo. ribus, aut etiam cum da>monio procreari, ut prius
qiiKrere exorcistam necesse sit quam nutricem.
X rimum itaque ad aidifkationem omnium, quorum 5 Respondens quoque Nereus dixit : quam
est studium placendi Deo, sumamus Domitillam no- beata est virginitas sanrla, quse ab his omnibus est '"" ,la ""

bilissimam Virginem, a neptem Domiliani Impera- necessitatihus aliena, et est Deo amabilis, et omni- ^ 1 " ""-
1

toris. Haec habuit Nereum et Achilleum eunuchos hus Augelis cara : quam qui hahet, similis est Deo;
cubicularios, quoa beatissimus et sanctissimus Apo- qui autem non habet similitudinem Dei, ideo non
S.S. Nci eus et
stolus Dei Petrus lucratus fuerat Cbristo. Hi dum liahet, quoniam integritatem perdidit et corruptio-
Achllleus viderent dominam suam gemmis ornari, et purpu- nem invenit cujus quidem reatum mulier per pce-
:

dlssuadent
reis vestibus atque auro textis indui, dixerunt ei : nitentiam evadere potest, ipsam vero integritatem
S. DomitiUx
tluplias.
Quanto studio ornaris iu corpore, ut b filium Con- recuperare jam non potest. Heu quantae dementiae !

b sulis Aurelianum, hominem mortalem, maritum ac- et velle se subdere libidini alienael Heu quam ni- !

cipias. Si tanto studio ornabaris in anima, tilium mi;u inconsiderationis est, ut quse poterat, cum
Dei, immortalem Regeui, poteris adipisci sponsum; gaudio et laudibus hominum et Angelorum, integri-
qui etiam teipsam SBternam faceret, et numquam tatis expeciare prieruium et coronam perpetuam
;
fed pcst amti-
tibi neque ornauientis neque gaudiis tuis finem
tuis cum planctupienitentiam pro ipsa pollntione ne- siotiem non
reeuperaolUsi
permitteret et terminum evenire. Respondit eis Do- cesse habebit quarere, ut queat. ad indulgentiam
mitilla, et dixit : Qute potest esse melior caritas, pervenire Omnis namque sanctitas, cum per ali-
!

quam habere viriiin ; suscipere filios, per qnos po- quam voluntatem aut necessitatem araissa fuerit, ad
steritas c dulcissima pnssit propagari ; et tam ge- statum suum per poenitentiam et ad suara gloriam
neris dignitatem, quam memoriam nominis non de- revocari potest sola virginitas ad statum penitus
:

lere? Postremo quaiu aspei um esl delectationes ipsas revocari non potest. Reatus autem ejus per lacry-
contemnere, et vitie ipsius suavitate non perfrui, et mas pceniteatiae expelli potest, ipsa vero integritas,
quasi qui non sitnatus in hac luce, qusecumque suut ut diximus, penitus revocari nou potest. ita ut ad
corpori dulcia non amare? statum pristinae sanctitatis attingat. Omnia ergo
3 Ad haec Nereus respondit et dixit : Tu dele- perdita recuperari possunt, sola virginitas penlita
exaggerando
ctationes unius puncti vides, et quaa sequuntur per recuperari non potest. Neque enim per pcenitentiam
incommoda
tnatrimonU .
annum totum pericula vides. Primo enim cuni suam mulier, cum ad indulgentiain facti sui perve-
te ab integritate, quBB et tecum nata est, separa- nerit, poterit etiam ad hoc adjungere, utvirgofiat,
veris ; perdito uoimne virginis, mulier nuncupabe- cum semel amiserit integritatem cum qua nata est.
ris : et quoe iiumquam ingenuitati tuse dominari 6 Satis amica Deo, Patri, Filio, et Spiritui san-
passa es ncc parentes ;
patieris dominum tui cnr- cto familiaris probatur osse virginitas. Nam -1 ;ut tirt llllllllijriC

poris extraneum hominem, qui te quasi vilissirao Reginse persona omnium et nobiiium et illustrium pnnta et
ilullti/liO
ahulatur imperio, ut niillius tibi confabulatio sine matronarum antefertur; ita et virginitas nmniuin fiiui mia.
litis periculo vel discrimine d cedat : non affincs, virtutum dignitatem excedit ; ita ut secundnni locum
ii' 'ii nutrices, non vernaculi tecum nutriti, erunt tibi post Martyres teneat, et sit inter virtutes ceteras
'ttmaritoram affabiles periclitabitur sermo, periclitabitur aspe- priina. Serviuut enim universae virtutes,
i illi et quasi
ulotyplam
ctus, periclitabitur auditus, et quidquid simpliciter Augustaecubicularisa su83, ita obediunt imperiis suis.
egeris malis suspicionihus coarctabitur, Respondii Blanditur ei fides, amplectitur eam spes, osculatur
Domitilla et ait : Scio matrem nieam passam pa- eam caritas et omnes quae adstant in conspectu
;

trcin meum zelotypum, et in hac injuria per longa Regis coslorum, patientia, perseverantia. constan-
tempora difatigatam, num quidnam et egn talem ha- tia, contemptus mundi, vigilantia, hospitalitas, mi-

bebo? Achilleus dixit: Omnes sponsi, antequam sericordia, solicitudo , scientia, veritas, probitas,
sp.insiis suas accipiant, huiniles se et mansuetissi- tolerantia ; omnes istae, quaa sunt menioratffi, et qua3
mns lingunt postea vero quales se celaverint pro-
: non sunt memorataa virtutes famulantur ei. Inter
dunt ; et, si luxuriosi fuerint, ancillas diligunt, eas- froudes Paradisi et vitae seternai immarcessibiles
que, dominas suas ha-
contemnentes et pro nihilo flores, inter nemora Angelorum et prata (/ umbrosa
bentes, superba iracundias intentione defendunt; et et sanctis odoribus exhalantia : ubi vita aeterna na-
ribus
 8 DE SS. NEREO, ACHILLEO, DOMITILLA MM.
ribus h assumitur, ubi aer ipsi habet odoramenti ctata est, tecum cibata, tecum potata : cum taedio

virtutem, ut qui eum naribus suis assumpserit, ultra corporis tui tecum taediataest, cum angustiis infir-
tristis esse non possit, ultra nulla in eum possit mitatum tuarum tecum angustiata est teeum cum :

et in ccelo
coronanda. dominationem exercere infirmitas, nullus dolor ,
tecum cum dormires dormivit,
vigilares vigilavit,

nulla tristitia; sed semper erit gaudens, semper cum surgente surrexit, cum stante stetit, cum se-
exultans anima, et semper de vitae suae perpetuitate dente sedit cum vestiteris vestita est, cum orna-
:

secura. neris ornata est, cum esuriente esuriit, cum epu-

lante epulata est; tecum litteras didicit, tecum grara-
ANNOTATA. matico magisterio erudita, tecum oratoris imbuta
facundia, tecum Christi corpore refecta, tecum facta
aNeptis ul altlii ssepe pro consanguinea sumilur. catechumena, tecum baptizata est tecum Christi ,

Nani, ul infra num. 9. Plautilla m:\tevejns fuit soror sanguine est consecrata simul tecum venit ad
:

ejusqtte deti-
Clementis Consulis. Hic reroaSuettmiottb. 8. cap. 15 nuptias Christi et Ecclesiae, ubi thalamus ejus gem-
cias in Chri-
dicitur patruelis Domitiani Imperatoris. mis virtutum instructus in ornamenta mundarum sto explicans :

b Aurelianus hic dicitur in Lectiombus Breviarii mentium quotidie pulchrescit, de quarum nuptiis
Romani filius Aurelii Fulvi : qiti suli Domitiano Con- quotidie innumerabilis nascitur n.ultitudo, in tantum
sutatum cessit auno i/iiinto el nonu supra oetogcsimuni. ut pater sit nascentium Christus, et mater filiorum
c Aliqtta MSS. dilectissima, aul dulcisona. Ecclesia; tarnen thalamus non ltaditur, quia pater

d MS. Windberg. credatur. AfiS. BoiiVc. conce- Christus sponsus esse non cessat. etEcclesla sponsa
datur. esse non desinit. Semper enim Christus et sponsus
e MS. S. Maxinttni a tenore recto. et pater est, semper Ecclesia et sponsa et maler est,

f Ali'is. nanciscatutv. qua; parere non desinit, et virgo immaculataessenon

g MS. Autlom. Ambrosia consita. cessat. In amplexu eniin Chnsti amphatur potius
h Alibi, percipitur. integritas quamfugatur, et in partu Ecclesiaecrescit
potius virginitas quam decrescit. Hujus ornamenta

CAPUT 11.
vario geramarum splendore coruscant, ab hujus ore
procedunt melliflua legis eloquia et perpetua virgi-
Ulteriora ad nrginUatem incilamenla, celi nibus blandimenta. felix et sancta virginitas Quae I

sacri susceptio. adhuc iuter homines peecatores in terra posita, his

tam magnis lietitiis frueris: qnales putas inter An-
i\_d haec Achilleus dixit Haec quae frater meus : gelos post haec habitura erit in ccelis, quam caris-

commemorat parva sunt et quasi de fluvio im- ; si ma eris Angelis? quam melior istis labentibus re-
menso unum sextarium sumit, atque iminerso sinu gnis, quam ornatior omnibus pretiosissimis gemmis?
tenet, ipsius autem aquae mensuram colligere com- Omni habes tecum juvenem pulcherrimum
hora
putando non praevalet : ita et vitffl illius quae futura Christum, Dei Omnipotentis filium, diadematum de-
sunt gaudia et delicias nuiius senno explicare suffi- core, auricomum, splendidum et fulgentem, corusco
ciat. nulla cogitatio invenire, nulla disputatio com- cceii potius micantem lumine. Nani cum sol ejus

prehendere. Volo autem et hoc non intermittere, servus probetur et famulus, quanta potest esse pul-
quod etiam hic in isto seculo virginitas non perdet chritudo domiui, cum tanta pulchritudo sitservi?
ingenuitatem suam, non timet virilem audaciam Hic semper teeum erit, o sancta virginitas, tecum
Don est subjecta homini corruptori qui coinquinat inter omnes Sanctos in blandimentis aHernis et spi-
mundam, designat signatam, frangit integram, cap- ritualibus perseverat, tecum seraper inter Angelos
tivat liberam ;ingenuam a Deo factam et
et , ipsi lcetus exultat. Elige nunc, quem velis: an istuin qui
liteulcattir
duriltes ma- Deo et omnibus Sanctis caram, libidini suae facit aetenius est cum saternis deliciis an hominem mo- ;

rituntm, violenter ancillam. Post ha?c intra parietes domesti- riturum, cujus simul sunt cura eo et ipsa? deliciae

cos quasi in privato carcere continet clausam, sa- periturae.

lutari non sinit, videri etiam a suis parentihus pro- 9 Haec et his similia persequentibus Nereo et F
hibet, nutritores et nutrices et affines quasi hostes Achilleo, Domitilla Virgo prudentissima dixit : Uti- qnlbiu -v.

Ihunitilbt
a consolatione et confabulatione excludit, nec ipsa nam ad me olim haec Dei scientia pervenisset, et od tllnin in-
infantum alloquia libere patitur. dum timet per eos numquam ego nomen spcnsi suscepissem, et potuis- t tinata,

agnosci a parentibus suas quas exercet in muliere sem sine labore titulura sanctitatia hunc as.«umere ;

injurias. Et haec sunt quas habuerat in virgioe fal- et sicut culturam deserui, sic
baptizata idolorum
sissima blandimenta. Mentior, si numquam est fa- instructa carnale hoc commercium contempsissem.
ctum , et non magis minora satis memoraverim Nunc autem quomodo vobis Deus aperuit os ad lu-
mala, quam solet exercere virilis superbia, agente crandam animam meara ; ita ipsum credo quod ape-
et Awjelvs Angelo Dei sancto virginitatis patrono eo quod
, , riat vobis consilium suum , ut possit per vos hoc
gttivtrginitatis hanc a se excludi permisit, cum qua nata est et la- quod pro ejus amore cupimus adimpleri. Tunc Ne-
patiunvs est,
ctata, cum qua a cunabulis et risit et flevit hanc ; reus et Achilleus perrexerunt ad a S. Clementem
integritatem permisit projicide praedio suo, quam Episcopum, et dixerunt ei : Licet b gloria tua tota
nascendo a Creatore suo suscepit et locurn ejus fe- ; inDomino nostro Jesu Christo sit posita, et non de ,i S. Cl/iii' 1
' 1'

cit inimicam corruptionem invadere, cum ejicitur humana. sed de divina dignitate glorieris scimus ;
od ul invltatOt

inde integritas, quae semper ex quo nata est man- ibi tamen c Clementem Consulem patris tui fuisse ger-
sit, et numquam ibi ex
introducitur corruptio, quae manum Hujus soror d Plautilla nos in famulos
:

quo vivere coepit, accessit. Et quoniam diximus Pa- comparavit, et tunc quando a Dornino Petro Apo-
tronum habere sanctam virginitatem Angelum Do- stolo verhum vitae audiens credidit et baptizata est,
mini, qui mulierem factam objurgat et increpat et nos simul secum et cum fllia Domitilla sancto
faciamus vocem ejus rationabiliter objurgantis. baptismate consecravit. Eodem anno Dominus Pe-
8 Dic mihi, o homo, in quo te laasit virginitas trus Apostolus ad coronam martyrii properavit ad
ut illam a te projicias, et in locum ejus iniinicam Christum, et Plautilla corpus
terrenum deseruit.
indueitur admittas'! Quando de utero matris tuae existi tecum Domitilla vero filia ejus cum Aurelianum illustrem
tam latidvns nata tecum lactata tecum fuit semper, et a
est, ; haberet sponsura, a nostra parvitate didicit sermo-
tuo consortio non recessit teeum flevit fletus in- ; nem, quem nosexore Apostoli didicimus: quia virgo,
fantiae, tecum inter blandimenta et nutrimenta la- quae propter amorem Domini in virginitate perseve-
raverit.
 DIES DUODECIMA MAJI.
raverit, Christum mereatur habere sponsum, cum
quo in ieternis
deliciis et gloriis perseveret perpe-
CAPUT III.
tuis. Haee et his similia audiens a nobis cupit nunc
virginitatis suae votura manibus tuis velamento sa- Exilium in Pontiana insula. Certamen cum
crari. Quibus Clemens Episcopus ait Tempus est, :
SimonisMagi de hoc exquisilum
discipulis :

ut video, in quo et mea, et vestra, et ipsius vocatio judicium Marcelli cujusdam Romani.
hac occasione ad martyrii palmam attingat, sed quia
prteceptum Domini nostri Jesu est, ut non timea- JLit quia longum est per ordinem singula perscri-
mus eos qui occidunt corpus, contemnamus homi- bere, quao mala sponsus ejus Aurelianus exercuit
Impoilto vela
vtrglnUatit
nem niortalem, et Principi vitae aeternae totis viri- circa Domitillam furiis plenus hic articulum ad :

coniecratur. bus obtemperare nitamur. Tunc sanctus Clemens rerura exitum transferamus. Impetravita Domitiano
veniens ad Dornitillam, consecravit eam. Prineipe ut, si sacrificare contemneret, Pontianae
insulae subiret exilium : in quo exilio se extorquere Er" la in

ANNOTATA. posse arbitrabatur, ut a proposito perseverantise

Pontiana],
tnsula cunt
animum sanctaa Virginis revocaret. Igiturcum esset S. Domititta
a Colitur S. Cleraens Papa i'i Novemb. Mulla de in Puntiaiiainsula exiliata,
simulque ibi essent cum
tempore Sedis atligimus tu Tractalu de Auiiquis Ponti- ea Nereus et Achilleus, erant ibi exiliati duo inale-
ftcibus Romanis ante tomum i Apritis. fici, discipuli Siinonis unus exeisvocabatur Furius,
:

b fidentur hsec satis congruere iltorum scnienti.e, alius Priscns. Hi ergo duo omnem pene insulam
i/i/i censent S. Clementem abdicalo Pontificalu, diu quasi fallendo magiois signis, fecerant Simonera magum ad refeltendos
privatnm vixisse, ntiloco citaio dednximus. pro Dei filio venerari et creili ; Petrum vero inimi- "i"""' s,m °-

c T. Flavius Clemens Consulalum ijessit amw 95, cum sine causa fuisse. Cumque obsislerent eis
"" ""''''
Ne-
sed mox a Consulatu interempltts jussu Domttiani ira- reus et Achilleus, essetque copiosa multitudo quae
ditur a Suelonio, idque ob fldem faclum fnisse passim eos derenderet , dixerunt populis Nereus et Achil-
B Ejus uxor eliam Flavia Domitilla obeamdem
p
creditur. leus Marcellum nostis, Marci Praefecti Urbis fi-
: a
causam exul vixit in insvla Pandataria, nunc S. Marim lium?Responderunt Quis hunc nesciat'? Dicunteis :

dieta iu mari Tijrrheno in sinu Puteolano, oclo rnilliu- Nereus et Achilleus Hujus testimonium admittitis
:

nbusali insula Pontia. Non tdeotamen cum EricioPu- deSimone et Petro? Responderunt, Valde stultus
leano kanc mulierem conjugatam ciun sanctUsima Vir- est, qui tali ncn credit. Qui respondentes
persona:
gine Flavia Domititla eamdem facimus : imo habemus dixerunt : Praestate ergo saluti vestrae, et quousque
litteras Joannis Jacobi Chifflelii, quibus indicat sibi scri- litterus nostras accipiat et rescribat nobis, tam de
/Kiira ii dicto Pnieiino, quod hancsuam sententiam vo- beato Petro Apostolo quam etiam de Simone Mago,
luerit aliqno publico seripto revocare : Flavi.v certe, tollite vos a doctrina eorura ; facta autem epistola
ctijtts iiomen in Sttrda Chiffleliana expressum cernitur, nostra, eligite unum ex vobis qui ad eum defcrat,
circitm cii/ ut pueilare atque inuuptum nec nisi suis ca- quam nos iu conspectu vestro cupiraus recitai ut i :

pillis ornatum, unic itlam Puteani commentatiuncittam, dum ille scripserit, in vestro conspectu nihilominus
omnino ut vtrgo reprxsentatur; e.t potest noslra tisec recitetur. Placuit autem omnibus hoc dictum, et cum
Stmcla esse, qualem sibi habuii Anrehanut ejus sponsus, litteris Sanctorum Nerei et Achillei suura hominein
ut proci solebant dilectarum sibi virginumeurarevultus, direxerunt.
etiam gemmis insculptos : diva aulem lomitilla augu- 1 Textus autem epistolarum iste est : Nereus
sta, cvjus (orliinx cusus argenlens nummus, ab Arclii- et Achilleus, serviJesu Christi, fratrietcondiscipulo mittunt epi-
ejriscopo Patrano exhibilus Puteano, nuplo capile specta- Marcello salutem aueruani. Iu ergastulo Poatianae »'"'""' '

tttr. uipote Vespasiani Imptratoris uxor:alius nummus insulae exiliati, propter nomen Domini nostri Jesu
"
xreus e.c Huberto Goltzio, qucm memorlb homitill.e Christi, gaudemus sed gaudiura nostrum fatipaci
:

divi vesp. F. s. P. Q. R. id esl Vespa.-iani filias Sena- Furius et Priscus, discipuli Simonis, qui pro magi-
tus Populusque Romanus cudi fecit, ul liabet facies cis artibus hic exiliati sunt. Asserunt enim quod in-
circum speciosissimambigam,aduabus mulisprotractam, nocens fuerit Simon, et Apostolus Petrus sine causa
etl'l>. Lllr. CES. DOMIT. AUG. CERM. P. M. Tn. P. III. ISIP. exsecratus eum. Curaque diceremus crauibus,
sit

v. cos. x. ul habet faeies altera, circum S. C. quo Se- ut nerno eis crederet asseruiraus idoneam et illu-
;

natusconsultum notatur, indicatnrque e.c Iwc cusus strem fidei tufe personam, qu;e possit suis eos infor- F
nummtis, Patri patrise, Imperatori Caesari Domitiano mare scriptis, quae et qualis fuerit vita ejus. Quo-
Augusto. Germanico, Pontitici Maximo, annoejus Tri- niaui cum fueris ejus discipulus, universas ejus
bunitiae potestatis m, Imperii v, Consulatusx :/iir, m- agnoveris actiones : quas peiimus ut ea seribeiv non
qiiinii uumiiius, nequeSanctam nostram speclot, ncque moreris, ut possint innocentes ab eorum fallaciis li-

illius matiem : neutra enim Vespasiani filia Domitiani berari. Gratia Domini nostri Jesu Christi sit tecura.
soror fingi potest sine teste. Prirterea omnino ralioni Finiunt scripta Nerei et Achillei. Incipit rescriplura
repugnat, ul cum cas Domitianns relegartt itt insntas, Marcelli.
atlerutrins cuinm obtla ibi nwrle memorittm consecruie 12 Marcellus servus Christi sanctis Confessori-
seterno ad posteros monumento prsssumpsisset Senatus bus Nereo et Achilleo : Lectis litteris vestris g.,ud,o Rispondet
tiie.

Populusque. Unum igitm solum probant mtmmi isti, suin repletus, cognovi enim esse vos constantes et
Domitillse nomen fuisse in Csesarea titm famitia
scilicet fide et opere, et solicite pro veritate pugnare. Et

frequens, ut honorem ejus quut fespasiani uxor fuil quoniam memorastis objectuin vobis hoc quod Si-
ciijus liliu sub fralris Imperio innupta potuit obiisse, mon innocens fuerit, retexam ex parte aliqua vitam
sed iion potest ceusci iobtisse Chrisliann, ipso, qiicm dut ejus, ut ex paucis cuncta cognoscantur. Ego enim
tnortux Imbitiim, honore obstante, cum ejus essem discipulus, malignuni et b infantici-

(1 Est Plautilla, femina Consularis, mater B. Fla- dani et lualeficum illum exfractorem agnoscens, de- u (i Sniione.
viae Domitilla; iuscripta Martyrologio Komano ad diem serui eum, et adhaesi Domino ineo S. Petro Aposto- itl !•' I*M ild
feleiim
20 Maji. lo. Quem cuiu Siniun magum diceret, et populum ,

Roinanum in ejus odiuiu excitaret; subito in loco,

inquo Petrum Simon arguebat, transibat vidua cum
iugenti populo clamosisque vocibus et luctu, eflerens
unicum fiiium siium. Tunc ait Petrus ad pupiilum,
qui credebat Simoui : Accedite ad feretruiu, et de-

Maji T. III 2 puuite

 10 DE SS. NEREO ACHILLFO, DOMITILLA MM.
A ponite illum qui mortuusducitur : et qui eum susci- c snperfluumha-
hic fuistis etvidistis oculis vestris,
BI MSS- taverit, hujus vera fides esse credatur. Quod cum bui vos docerequod nostis, cum S. Linus Graaco
cvm puer
mortuus, ab feci-set populus, dixit Simon Modo, si enm susci-
: sermone omnem (/ texlum passionis eorum ad Eccle-
ilto sotttm tavero, interficietis Petrum? Responditque omnis sias orientales scripsit.
esset motus,
turba : Vivum eum incendemus. TuncSimon invo-
catis omnibus dsernoniis, ministerio eorum ccepit ANNOTATA.
agere, nt moveretur corpus. Quod populi videntes
cceperunt claniarein laudem Simonisetin perniciem a Ita etiam Marcellus, Marci Pnefecti Urbis fi-

Petri. Tunc Petrus, vix inipetrato silentio, ait ad lius, appellatur in ffistoria PassiouisS. Petri Apostoti,
populum Si vivit, loquatur, ambulet, accipiat ci-
:
qux prrperam S. Lino Poniiftei tnhititur. Ilic etiam
bum, revertatur ad domum suam. Quod si hoc non Marcellus ab Ludovico Jacob a S. Carolo in Biblotheca
fecerita Simone sciatis vos falli. Ad ha?c populus Ponttjiciu, Presbyter Sanctus et Martyr appellatur.

una voceclamabat dicens Si hocnon fecerit Simon, : At, quod mintis loterandnm est, ab aliquibus Hispanis
pcenam quam Petro pnsuit ipse patiatur. Simun vero dicitur idem esse qui Engenius Episcopus Tolelanus,
fingens se iratum, fugam pelebat. Populus vero te- uli ex pseudotiirontcis De.itri et Jutiani Pelri assumpsit

sed a S. Pefro nuiteum cum ingenti exprobratione. et custodiebat Tamayus Snltuar addicm xv Nuvemhris,qito S. Euge-
vere resiuci- eum. Tunc Petius, expandens manus suas ad cce- nius est inseriptus Murtyrototjio Romano, nc tum pote-
tatus:
lum, dixit Domine Jesu Christe, qui nobis discipu-
: rtf st tamen id forct pretium opcrae, fusius rcjelit.

listuisdixisti : Ite in nominemeo et dasmonia ejicite, b MS. nefandum.

ffintlbertj.

infirmoscurate, etmortuos suscitate ; excita puerum c Ejctunt intcrim aliqua Acta S. Petri sub nomine
istum : utomnis ha?c turba cognoscat, quia tu es S. Marcelli vttlgata anno 1531 a Frederico Nausea,
Deus, et non est alius prajter te, qui cum Patre et inter Rhnjisudtas Anonymi Plttlaletlit Ettsehiani m vi~

Spiritu sancto vivis et regnas in secula seculorum. ta.$, miraculn passionesque ^Jposiolorum. Sunt eadem
Anien. Exsurgens autem puer adorabat Petrura, di- iterum an. Joanne Maria Ftorentinio
1008 e.tcusa a

cens Vidi Dnminum Jesum Christum, jubentem

: ante Martyrologium Hieronymianum m Indiculo Apo- .

B Angeiis et dicentem : Ad petitionem amici mei stolorum a pQij. 103 eum cjusdcm Ftoreiittnii Notalio-
Simon, autem Petri, restituatur orphanus viduas matri sua?. Tunc nihus Ilahemus eadem expluribus MSS. etltoc ubique
liberafus ne
oranis populus una voce clamabat Unus est quem : est exordium : Cum venisset Paulus Romam, conve-
in ignem pro-
jiceretur, praedieat Petrus. Simon vero transfiguravit se in neruntadeum omnes Judai. Yerum multa nobis ibi

caput caninura, et coepit fugere. P.ipulus autem te- dtsplitent, quo minus aihitrcmur a Mnretito scrijja,
nuit eum et dum vellent eum in ignem mittere, mi-
: ttcet ctiam snh ftuent vomcn ejus adscriptum reperiatur.
sit se Petrus in mediura, et liberavit eum dicens : d In BreviarioRomano jussu Pii edito ad diem 23
Magister noster boc nos docuit, utpro malis bona Septembns diatui Linus scripsisse resgestasB. Petri,
reddamus. et ea maxime quaj ab illo acta sunt contra Simonera
13 Cum ergo evasisset Simon, venit ad me, et pu- magum qnx uon sunt ilta, quse subLvti nomine edita
:

tans me nescire, quod factum fuisset, canem imma- sunt ajacoho Fubro Stnpulensi aliisque, et inserta sunt
nem, quem vix catena ferrea vinctum tenebat, hunc Bthliothecis Pairitm. Alia sub noinine Lint Actn rejie-

aut a cane
ligavit in ingressu dicens Videamns si Petrus, qui : rimus in variis MSS. et in iis sunt gesta contra Stmo-
guem addu- solet veniread te, poterit ingredi. Sedpost unam ho- nem Mnijttm : de qmhns ertt a<jendi tocus "2'J Jnnn ad
xerat ram venitPetrus, et facto signoCrucissolvitcanem, natalemSS. Petri et Puuti, Aliqua atttgimus in Tra-
et dixit ei Vade obloquere Simoni. Desine miuiste-
: ctatupneiiminurt adtomtim 1 Apnlis, deSummis Pon-
rio daemonura decipere populum, pro quo Christus tificibus, in Lino.
suum sanguinein fudit. Videns autem ego tanta mi-
rabilia, cucurri adPetrura et genibusejus provulu- :
GAPUT IV.
tus, excepi illum in domum meam ; Simonem vero
expuli cum dedecore. Canis autem omnibus blan- Acta vitae et obitus S. Petrov/lfa?, ac marty-
dus effectus solum Simonem persequebafur quem ; rii SS- Felicutx el Nicotitedis Presbyteri.
cum raisisset subtus se, cucurrit Petrus clamans et
dicons : Pra?cipio tibi in noraine Domini nostri Jesu _LJe a Petronilla vero filia Domini mei Petri Apo-
Christi, utmmfigas morsura in aliquam partemejus stoli. quis ejus exitns fueiit, quia interrogastis, so-
.V. 1'etrornlta
corporis. Canis autem nullum ejus contingere po- brevitnrque intimabo. Petrunillam itaque liene
licite F
tuit metnhrum, sed vestimenta itamorsibus attrecta-
nostis, voluntate Petri paralyticam factam : nam
vit, ut nulla pars eju* corporis tecta remaneret. reiM-lo interfuisse vos, cum apud ipsum plurimi dis-
Populus autem omnis, et pr*cipue pucri, simul cum cipuli ejus refioereinus, et contieit ut Titus diceret
cane posteum tamdiu cucurrerunt, qumndiu illum Apostolo Cum
uuiversi a te salventur infirmi, quare
:

CUID ululatu qua.si lupum extra muros civitatis eji- Pftrcnillam paraly'icamjacere permittis? Apo^tolus 1'tii-"
S ,i

cerent.
ait Sic expedit ei. St*d ne existimetur iinpossibilitas sanatur:
:

14 Post haec autem, opprobrium hujus pudnris ejus incolumitf.tis meis sermonibus excusari, ait ad
quem poitea non ferens, perannum unum nusquam comparuit.
tub Pferone
eam : Surge, Petronilla, et ministra nobis. Et sta-
Postoa vero invenit. qui eum Neroni Cajstri insi- stim surrexit sana. Ministerio autem expleto jussit
vtctt Petrtu
nuaret sicque factum est, ut Immo maliguus mali-
:
eam redire ad grabatum. At ubi in innoiv L)ei ccepit
gnum, imopejorem se suis amicitiis copularet. Post- esse perfecta, non solum ipsa salvata est, verum
haec etiam apparuit Dominus Apostolo Petro, per etiam plurimis recuperavit in melius suis oratiuni-
visionem dicens : Simon etNero, pleni da?monibus, bus sanitatem. Et quoniam iiimis speciosa erat, venit
adversus te cogitant quia tecum ego noli
: tiraere, ad eam Flaccus Comes cum niilitibus, ut eain sibi
"-, etdabo tibi servi mei Apostoli Pauli
solatium, uxorem assumeret. Cui Petronilla ait Ad puellam :
a Flacco C0-
qui cras R-.mam ingredielur cum quo post septem :
inermcm cum militibus armatis venisti si uxureni ;
mlte l"
menses simul babebitis contra Simonem beilnm, ttjorem,
et me habere vis, fac matronas et virgines honestas ad
postquam ejeceritis et vi<-eritis eum, et dep.jsueritis me post tres dies venire, ut cum ipsis veiiiam ad do-
eum infernum, simul ad me venietis ambo victo-
in
rl 11111, ,s
mum tuam. Factum est autem ut trium dierum ac-
Pttttlo iiiiii res. Quod et factum est. Nam altera die
h/rif
vemt Pau- ceptum spatium Virgo sanctis jejuniis et orationibus
ut CO lus.Quo autem ordine se viderunt et post septem
ronattu nssecum sanctarn Virginem b Fe-
occuparelurrhabV...
menses connietum habuerunt cum Simone, quoniam
liculam coliactaneam suam, in Dei timoreperfectam.
Tertio
 DIES DUODECIMA MAJI.
U
Tertio itaque die veniens ad Niromedes eam S.
Presbyter, celebravit mysteria Christi. Virgo autem
sacratissimn, mox ut Christi Sacramentum accepit, CAPUT V.
reclinans se in lectum, emisit spiritum. Factumque Acla marlyrii SS. Nerei et Achillei ilem SS.
est, ut omnis turba matronarurn et virginum, qua?
Eulychelii, Victorini el Maronis.
fuerant a Flacco adductae, exequias funeris sancta?
Virginis oelebrarent. JCiUtyches, Victorinuset Maro, servi Domini
nostri
16 Flaccus autem vertens animum, dixit ad Fe- J"su Christi Mnrcello. Sicut. venerunt
Iittera) tua;
liculam Unum tibi elige e dnobus, aut esto uxor
; ad sanctos Nereum et Achilleum, M. Mereiu
5. Felicula jnm transierant et Achtlteits
neqtte mtbert mea, ant diis sacrifica. Cui S. Felicula respondit tnginta dies, quod pervenerant ad
eoronnm. Flavia
Flncco neque Ncc nxor tna ero, quia Cliristo sacrala surn nec enim Domitilln Virgo illustrissiraa,
dos sacrlllcare
:
immo Christia-
immolabo quia Christinna sum. Tunc Flaccus
idolis nissima. cum
consentiens. isti sui eunuchi docuissent
eam cre-
tradiditeam Vicnrio, et feciteam in tenebroso claudi dere Christo, suam virginitatem servare;
et ipsi
cubiculo, sine cibo per septem dies, in quo dicebant Aureiianus sponsus ejus contemptus ab ea,
fecit eam
ei uxnres custodum Quaro vis mala morte mori?
;
Christianilatis titulo in hanc insulnm
religan. Ipse
Accipe virum nobilem, divitem. juvenem, elegantem, vero Aurelianua veniens huc, ccepit
Nerei et Aclnl-
Comilem et amicum Imperatoris. Audiens h;ec Fe- lei animum attentare, putans
Auretinni
se per ipsos Virginis jussu cxsi.
licula.nullumsennonisobjiciebatomninoresponsum, animum commovere. Sancti vero execrantes dona
i„,si Herum
14 inediavt nisi hoc Virgo Christi sum, et praeter ipsum nullum
:
ejus, etmagis Domitillaa fidem corroborantes, ideo Terracinx
omnino accipio. Ejecta autem post septem
du- dies, verberibus ab eo gravissimis attrectati captle ple-
sunt; alque
cta est ad virgines Vestaj, et ibi per alteros septem ad Terraeinara depositi, a Mommio Rufo sunt
tra-
dies sine cibo permansit. Nulla enim ratione potue- diti Consulari. A quo cum eculeo et flnmmis compel-
runt eam ad hoc adducere, ut de ear-um manibus lerentur ad immolandum idolis, et dicerent se a B.
ln eculeo sits- cibum acciperet. Post hxe levata in eculen clama- Petro Apostolo baptizatos nulla ratione posse idolis
pendttttr :
bat, dicens : Modo ccepi videre amatorem meum immolare, capite c<esi sunt. Quorum corpora rapuit
B Christum, in quo amor meus fixus est. Dicebant b Auspicius, discipuius eoru nutritor sanctas Vir-
autem omnes ad eam, et ipsi qui torquebant eara ginis DomitilUe qni etiam naviculae
:
imponens ad-
Nega Christianam esse, et dimitteris. Felicula
te duxit, et in pra?dio Domitill33
E
in crypta arenaria et sepettttntur
autem clamabat Ego non nego amatorem meum,
: sepelivit, in via Ardeatina, a muro Urbis
projlcilur in
miiliario ab Auspicio
cloacom :
qui propter me felle cibatns, aceto potatus, spinis uno semis, juxta sepulcrum in quo sepulta fuerat dtscijuto.

coronatus, et cruci affixns est. Post baec deposita et Petronilla, Apostoli Petri filia. Ha;c nos ipso Auspi-
pra?cipitata est in cloacam. cio referente cognovimus, qui eorum corpora et ra-
I" Sanctus autem Nicomedes Presbyter in spe- puit et sepelivit. Erit caritatis tuae solicite circa nos
culis positus occulte levavit corpus, et pernoctanter agere, et ahquem ad nos talem dirigere, qui et nos
in c biroto perduxit ad casselam suam, septimo mil- de tua et de nostra sospitate faciat tatiores. Dies
S. Mcomedes liario ab Urbe Roma via Ardeatina, et ibi eara natalis eorum quarto Idus Majas.
ob ejus corptts sepelivit in quo loco fructificant orationes ejus 19 Accepto hoc scripto,
:
Marcellus germanum
tepitltum
usque in hodiernum diem. Pervenit autem ad Flac- suura misit ad insulam : qui fuit cum his Confesso-
cum hoc fecisse Nicomedem Presbyterum, et fecit ribus Christi per annum, postea vero ad Mnrcellum SS Eutyches
eum teneri et duci ad sacrificandura. Qui cum dice- reversus hsec Cum
Aurelianus ppst marty-
retulit. Viclorinus

ret; Ego non sacrifico, nisi Deo omnipotenti qui et Maro,

rium Nerei et Achillei ngeret, ut ad Domitillas possit
regnat in ccelis, nnn bis diis qui in templis quasi in pervenire consensum dictum est illi aqundam, quod
;

carceribus clausi custodiuntur. Cum ha;c et multa majorem haberet caritatem.cura Eutycheteet Victo-
piumbatls talia di -eret, plumbatis diutissime caesus migravit rino et Marone, quarn habuernt cum eunuchis suis
czsus olit,
ad Dominum. d Corpus vero ejus in Tiberim prseci- Nereo et Achilleo, qui eam docuerant Christo cre-
d
pitatuni est. Clericus vero ejusdem Presbyteri, no- dere. Unde fnctum est ut a Principe c Nerva peteret
mine et opere Justus. collegit corpus ejus. et posuit eos sibi si sacrificare noluissent. Qui cum
donari,
in biroto suo, et duxit ad e hortieellum suum juxta virilileragerent d Eutyches. Victorinus et Maro,
muros via Nomentana, et illic sepelivit illud : in quo atque minas Aureliani penitus non curarent, depo-
orantes Dominum, consequuntur qusa postulant in- suit eos de insula, et quasi servos per sua praedia in agros rete-

terventu Martyris ejus, quj passus est pro nomine singulos divisit, Eutychen in sexto decirao ab urbe, ijnti ab Au-
reliano,
Domini nostri Jesu Christi. Expliciunt scripta Mar- via Nomentana Victorinum vero in se\agesimo,
;
F
celli, missa ad Nereum et Achilleum. Incipiunt re- Maronem vero in centesimo trigesimo, in eadem
scripta de passioue eorum. Salaria via: jussitque eos in terram folere pertotum
diem, ad vesperum vero e canfnbrnm mnnilucare.
Sed Deus onmipotens dedit eis gratinra in locis pe-
ANNOTATA regrinis. Nam Eutyches Conductoris loci filinm n
diabolo liberavit ; Victorinus autern Vicedominum ciarrnt mi~
a S. Petronilla colilur 31 Maji, ad quem diem loci paralyticum, per tres annos de iecto non sur- raculis :

omnia ctitcte explicnniitr : seJ vel Stmctorum episiola gentein, ftcit orando incolumem. Maro vero morbo
supva proposita uon hobetur inteijva, vel alias illi de hydropis laborantem Procuratorem civitntis Septem-
Petvonilla qtiwstevtint, quia de ett nitllitm ilii verbnm, pedae liberavit.
vel dentque tlivevsa li.vc esl eptstola a priovi, respondens 23 Interea facientes sermonem ad popuhim do-
alieri epistclse Marttjrum, nunc non extanti, cuerunt multos Christo credere, et facti Presbyteri
b Mttviijv fnvtique
e/fecta S. Felicula orediiur et colitur 13 populum credeniium anipliavere. Tunc diabolus re-
•

Jttitii. plevit ira mentem Aureliani, et inisit qui vario ge- occiduatur :

c Birotum, veliicitlitm tlunritm rotavttm, pvo quo in neve pcenarura interficeret eos. Nam
Eutychen in
MSS. Birote, byroto et pyrode etiam legitur, m ii i vm diu caadi jussit, quamdiu spiritum exha-
d Dtes nainlis S. Nicomedis est 15 Septembris. De Inret : cujus corpus rapuit populus Christianorum,
hocet Felicula consule qux de tempore marturii Jt.tt- et cum honore magno sepulto, in Christi nomine Kutycaes
mus ad Ftliim S. PelroitilU. super euin b tsilicam Victorinum vero
fabricavit. dttt cmsus,

e MSS. ptevaque osticellum : pvo qtto credidi le- apud eum lociim. qni Cotilias appellatur, ubi pnten-
qenditm horticellum. tes aquas emanantet sulphure», in ipsis capite deor-
sum
 12 DE
sum per lioras tres teneri jussit et iterum suspendi.
Hoc per triduum pro nomine Christi passus Victo-
rinus migravit ad Dominum. Jussit autem Aurelia-
nus corpus ejus non sepeliri. Et cum una die apud f
Cotylas jarnisset, venerunt, q Amiternenses populi
Christiani etrapuerunt eum, et in
netorinus
transtulerui.t atque ibi sepelierunt.
svper aqttas
sulfurcos misso amicosuo, nomine Turgio.jussitduci et saxi
siisptnsvs. ingentispondereopprimi.Unde factumest, ut imma-
nissimam petram, quam vix ad trochleam septua-
S. NEREO, ACHILLEO, DOMITILLA. MM.
Euphrosynamet Theodoram virgines sapientissimas. D
Cum ergo Domitillam depuni fecero de insula ad S. Domiiilla
Campaniam, ista; ad illam visitandi gratia vadant, Terracinam
perducta,
et suasione sua revocent ad gratiam ineam animum
ejus.Cum ergo deposita esset Domitilla de insula
suum temtonum Pontinna ad Terracinam, et venissent ad eam Eu
phrosyna et Theodora, invicem liabuerunt gaudium
Maronem vero
magnura. Intereaadconviviumdumvenissent, pran-
Euphrosijnum
dentibus illis Domitilla jejuniis et orationibus vaca- et Tncodoram
bat.Tunc dixerunt ei conlactanenj ejus: Modo quia ad se nVssas,

gtata homines pensare potuissent, super humeros nos prandemus et maritos accipimus, non pnssumus
ejus ponerent. Ipse autem S. Maro quasi leves paleas colere Deum tuum. Dicit eis Domitilla : Cum liahea-
itaro posl portavit eam per duo milliaria sanus, et in eo loco tis vos sponsos nobiles viros, qnid faceretis si velient
ingentem pc-
posuit, in quo orare consueverat. Et hoc factiim vos ab araore eorum nliqua> ignobiles revocare b
trant porla
tam, omnis provincisepopulusadmiratus, credidit Christo, supprima?;;ue personse, ut ipsi vos maritas accipe-
ot baptizatns est. Consularis autem, accepta ab Au- rent? Respondentes dixerunt Avertat hoc Deus a:

Instruit tn
reliano potestate, interfecit eum. Populi autem ex- mentibus nostris. Quibus Domitilla ait Ita et a mea :

fidC C/in.
interfeclus. cavaverunt petram quam humeris portaverat, et ibi mente, quia magnum sp-msum habeo, filium Dei, stiana.
sepelierunt eum, et ecclesiam Christi fabricaverunt, qui de ccelo descendit, et proraisit virginitatem dili-
in nomine ejus : in qua prsestantur beneficia Do- gentibus se, earum sponsum esse, qua3 propter amo-
mini, ad gloriam nominis sui usque in hodiernum rem ejus custodirent virginitatem, et dare eis vitam
diem. // scternam : ita ut post exitum animarum earum in-
troducat eas in thalamum reternum in ccelis, et
ANNOTATA. faciat eas gaudere cum Angelis, et inter flores aro-
B matum iu medio paradisi semper gratulari et sine
a In hodierno Martyrologio Romano M. Minucius fine in conviviis epulari. Cum ha;c promitteret filius
Rufus dicitur, scilicel qui Consul fuerat cttm Domitiano Dei, et nullus ei vellet credere, coepit CEecos illumi-
Jmperatore xiv, anna 88. nare, leprosos mundare, omnes infirmitates curare,
b Primus Episcopus Aptx Julix cst S. Auspicius, etiam mortuos suscitare; sicque factum est ut se
et credttur tbi esse is de quo hic agitur, et colilur 2 verum Deura ostenderet et doceret, et omnes in eum
Augusti. crederent.
c Nerva successit Domitiano, occiso 18 Septembris 22 Dicit ei Theodora : Fratrein habeo juvonem,
anni 96. quem nosti Herodem hic ante istuin annum oculo-
:

d Coluntur 15 Aprilis, ad quem diem horum Acta rum ccecitatem incurrit: si verum dicis, in Dei tni
ilhtstramus. nomine salva eum. Dicit etiam et Euphrosyna Tu :
cumqite mutx
loquelam
e Cantabra, signa qit&dam militaria fuisse Romanis fratrem Romae reli quMi ca?cum ego autem hic ;

e.x Minutio ct Tertutliano cst notum : quid ni simi/iter habeo filiolam nutricis nieie, quse in regritudine
Cantabrum dixerint panem, non siligincnm, quem so- muta facta est, auditum quidem integrum habet, sed
lum urbs Romana ciiam hodie novit ex puro farina ; sed vox et sermo fugerunt ab ea. Et ha?c dicens, lecit
furfuribus, ut a mola venif, aihuc commiita factittn, eam in ejus adhiueri conspectum. Tunc Domitilla
cujus in mUitia et castris usus fueritf panem secunda- prosternens se in oratione, diutissirae flevit : exsur-
Hum seu militarem vocnre etiam posses. gens autem expmdit rnanus ad cuelum, et dixit
f Cotyliae in Sabinis, prope urbem Reate, trans Ve- Domine Jesu Ecceego vobiscura
Christe, qui dixisti :

linum flumen, unde ad tria circiter milliana Cutilias sura omnibns diebus usque ad consummatinnem
aquas ponit Kircherus in chorographica Sabinie ariti- seculi ostende verum esse testimonium nieum. Et
;

quo-molernx tabula, quam vide in ejus Lalio itlustrato. cum haec dixisset, feeit signum Crucis snper os
Putentes hujusmodi aquas etiam invenimus transivimus- mutae, etdixit: In nomine Domini mei Jesu Christi
que inter Sirmonetam et Privernum, dum Cassinum loquere. Et statim emisit vocem raagnam direns,
C profKtsceremur. Verus Deus tuus, Domitilla, et omnia vera sunt qua?
g Veteris Amiterni ruinas, decimo a Colyiiis miilia- de tuo ore protulisti. Tunc miserunt se ambae ad
rio removet idem Kircherus. pedes ejus, et credentes mysteriis Christi consecra-
h MS. Windberg, sicut initio hujns capitis interse- tae sunt. Frater etiam Theodorae adducttis crecus, c.ico rtsitm
rueriit titnhtm
Passio SS. Eutychetis Victorini et
, Domitillie precibus recepit lumen et mentis et cor- impetrasstt,
Maronis, ita hoc loco interpolutur per alium titulum poris. Universi autem viri et mulieres, qui Pagani
-
sic, Explicit de passionibus Eutychetis, Victorini et ijisas ci ont
ex Urbe venerant, sive servi sive ingenui, videntes
ncs prsseTita
Maronis; incipit Domitillse Euphrosynse etTheodo- haec crediderunt Christo, et baptizati sunt. Et facta eonverlit.
rae Virginuin et Sulpitii ac Serviliani : qux forma est domus, in qua manebat, quasi ecclesia.
Sylioges martyrialis egregie respondet proposito Inter-
23 Factura est autem, et venit Aurelianus cum
pretis per prologum indicato, referentis partim antiqua duobus sponsis, ipse tertius cum trihus organariis,
de hs monnmenta, in epistolis expressa, partim res ut
ut quasi uno die tnum virginum nuptia^ fierent. Sul- ardtuil clid"<
eraut suo tempore notx, ut cum meminit ccclesiarum eantin sponsi
pitius autera et Servilianus videntes mutam loqui,
SulpUius ci
Sanctis erectarum etc. cerie non existimo meram hic ha- et Herodem Theodorai fratrem illuminatum ; audien-
ServlUanus,
beri mterpretationem cx Grxco. tes autem omnia quas dicta et facta fuerant, credide-
runt. Quos cum Aurelianus instanter hortaretur, ut
CAPUT VI una die siraul acciperent sponsas suas. Sulpitius et
Servilianus prudentissimi homines dixerunt ei Da :

Martyrium SS. Domilillx, Euphrosynxet Theo- honorem Deo, cujus virtute ca;cum illurainatum
dora? Virginum ilem Sutpttii et Serviliani.
:
conspicimus, et rautam loquentem videmus. Aure-
lianus autem non curans de his quae illi loqueban-
J1 actumest autem, postquam omnes Dei Sanctos
tur; fecit per potentiara suara includi in cubiculo
tulita solatio Domitillaa Aurelianus, dixit ad Sulpi- Avrettaini*
Domitillam, ut securus faceret violentiam. Et po- sattJiH <J-
tium et Servilianum, n juvenes illustres viros Scio
: sitis organis, post ccenam, cu^pit lastus saltare inter piral.
quia conlactaneas Domitillae habetis sponsas, id
est, eos. Cui saltanti more solito nuptiarum, omnibus
autem
 DIES DU0DECIMAMA.1I. Cj
autem deflcientibus, ille incessanter tamdiu saltavit nandie ccclesiae, Iiberaliter efludit. Id quod jara, D
per duos dies et duas noctes, quamdiu corruens ex- antequain Cardinalis crearetur, ineditatu-, fuerat, «»<™« > '
piravit. Videntes autem qua; evenerant, omnes cre- ac veluti animo prasagierat. Cum enim aliquando
diderunt. septem pracipuas Urbis Ecclesias religionis causa
•24 Frater autem Aureliani, nomine Luxurius, obiret, aspiceretque antiquas templi ruinas, disjectos

illi caplte petiil ab Imperatore Trajano, ut bos omnes ad sa- parietes, atque oinnia prostrata et ruderibus plena, cujut reslau-
plectuntur, .rificaiidum compelleret: qni si non consentirent, Hem, inquit ad socios, quo tandem Sanctorum Mar- ralumcm pri-
tlcm optarat
pccnis eos quibus vellet interirneret. Unde factum est
:
ijTum Nerei et Achillei templum antiquissimum
ut Snlpitiiun et Servilianum Prmfecto Urbis Aniano redactum est. Hic S. Gregorius Magnus homiliam
craderet. Quos Prsefectus confessos quod nuper facti ad populum habuit. Hic priscis illis temporibus Titu-
esscnt Christiani, holentes penitus ultra idolis im- lus a majoribus erectus est et Fasciote appellafus.
molare, decollare eos b pracepit. Quorum corpora Quid dicent baeretici, qui quotidie ad Urbem ve-
Cbristiani posnerunt in pra^dio eorum Via Latina niunt. et nos undii]ue calumniantur? Tu scis, Do-
milliario secundo, in
quo loco exuberat virtus eurum mine, quid ego facturus essem, si animo suppelerent
usque in prsesentem diem. vires.Igiturcum primum sese obtulit occasio, (li.it
28 Posthaic Luxurius abiit ad Virgines Christi ad autem nondum elapso mense) ecclesiam reficiendam
Sancta trtt
Terracinensium civitatem, et nolentes penitus idolis curavit, ac prope a ffindamentis excitatam ornavit,
virgints immolare, ablatis omnibus qu<e habebant, in eodem et perfecit. Heec Barnabxus.
cornbiiruiitur.
cubiculo, in quo simul morabantur, clausit, et ignem 2 Proximum a restauratione tituli ecclesixqut fuit,
imposuit. Altera namque die veniens sanctu-. Dia- u! ulrique sua reslituerelur celebritus, per annux Slu
conus, nomineCsesariusc, invenit corporaVirginum tio instaurationem: quodrogante Baronio.per
i
se-
iuiniaculata : in facies enim suas prostratae. orantes quens Breve (actmn Clemens Papa \'III adper-
esl.
Doininum, recesserunt. Quarum corpora sanctus petuam rei memoriam. Ccelestium Ecelesioamunerum r,
Cxsarius in sarcophago novo simul condiens, in di.spensatores interrN, quamquam immeriti, Divina
protundo terra infodiens sepelivit. disponente clementia constituti, illa sic dispensare
stmlemus, ut Christi fideles ad pia et codempttaite,
illis allecti.
ANNOTATA. salutaria opera exercenda, magis excitentur; cum
prassertim pia S. R. E. Cardinahum vota id ex-
a Dtes nalalis SS. Sulpitii et Serviliani est 20 Apri- poscunt. ac alias in Domino salubriter conspicimus
tis, ntl qttem tliern eoritmActn, translationes corporum, expedire. Supplicationibus igitur dilecti filii n
aci'1'iieratwnem lector expositam reperiel. Cajsaris, titulo SS. Nerei et Achillei Presbyteri
b Supprimas personas. inferiaris condilionis inter- Card. BaroDii nuncupati. nobis super hoc humililer
prelor. porrectis, inclinati, ac de omnipotentis Dei miseri-
c S. Cajsarius Diaconus et cum eo Julianus Pres- dia, et BB. Petri et Pauli Apostolorum auctoritate
byter, atjenle coJem Luxurio, Terrticiine sacto inclusi confisi, omnibus et singulis Christi fidelibus, qui
iu mare sitnt pr&cipilati Kalendis Novembiis, quando ecclesiam SS. Nerei et Achillei, sitam e conspectu
crunt lUoruin Atta illustiundn. ecclesiaj S. Sixti, dte quoin eadem ecclesia S. Sixri,
prope portam S. Sebastiani sita, Statio esse solet,
visitaverint, et alia qua? pro consequendi- Indulgen-
HISTORIA TRAiNSLATlONIS tiis pried. Stationis adimplenda sunt adimpleverint,

Yeodem
Curante Caesare Card. Baronio factae. easdera Indulgenlias prad. Stationis ecclesise S.
Sixti, non privative quoad ipsain eccle-iam S. Statio lint
<.! rniUj i
Ex MSS. authenticis ecclcsix Vallicellanx. Sixti, sed cunmlative, perpemo eon^ediinus: ita ut -

die statio in eadeui ecclesia SS. Nerei et tuitui i ;

liam Bartmii, ex Congregatione

Cxsaris Bovonii,
itam C&ssaris Contjregalioiie Oralorii Acbillei pariter atque in ecclesia S. Sixti pradicta
S. R. E. Prcshjtert Cardinalis, ct Apostolicx Sedis sit; et ita ab omnibus censeri, sicque per quoseum-
Sfirtimus
factus Car Bibliolltccarii, utquc Aunalium EcctesiasttCOi um scriptO- que judices ordinarios et delegatos, subl ita eis et
dinalu 1596 ris clarissimi, anno mijcli Romanis vulgavii typis Hie- eorum cuilibet qnavis aliter judicandi et interpre-
C ronymus Barnabssus. ejusdem Comjrcgaiioir.s Presby- tandi facultate et auctoritate, judicari ac detiniri de p-

ter; quem deinde illius Prxpositum dignissimum, nono bere; et irritum et inane quidquid secus si:per liis a
post aniw babuimus stiidiis noslris ita favenlvm, ut evi- quoquam quavis auctoritate, scientervel ignoranter,
guas csse putcmus gratias, quas antc 2 tomnm Martii, contigerit attentari, decernimus. Non obstantibus
vcrbis Ucet amplissimis, conati sumus reddere ipsi ac Regula nostra, de non concedendis Indulgentiis ad
religiosissimo istt eruditusimorum Palrum ca-tui. Htc instar, aliisque constitutionibus et ordinationibus

lib. 3 cap. 13 Vitx prxdicta-, ad propusitam novts wa* Apostolicis, etiamjuramento, confirmatione Aposto-
teriam, sic loquttur; Vixdum ille, Baronius sciticet, Iica, vel quavis firmitate alia roboratis, statutis,

ad Cartlinalatum assumptus fuerat, [qttod a Ctemen- consuetudinibus, ceterisque contrariis quibuscum-

te VIII factum anno Pontificatus v, Chrtiti muxcvi, que. Datum Romaa apud S. Petrum sub annulo
Nonis Junii, Creatione secunda) cum titularem sibi Piscatoris clie xxn Januarii, mdxcvii, Pontificatus

ecclesiam SS. Nerei et Achillei a Pontifice petiit, nostri annov. Obltnuit nihitominus usus tn Missalibus,
%, " K
atque eam quidem, cujus parietes vetustate collapsi, saltem hactenus excusis Antuerpix, utsolum iioietur
|il\' \ n • ui
templi forrnam amiserant: eo scilicet animo, ut e Statio ad S. Xystum (//«• est ejusnominis secundus
ve^tiyio instauraret. Re audita Poutifex obstupuit, etcolilur VI Augusti] in Feriaiv post Doniinicam m
et subridens ait Tibi scilicet, tamquani oninium
:
Quadragesimae.
Cardinalium ditissimo, jure optimo debetur iiic titu- 3 Huic gratiss tittdila inlra inerisem est alia, per
lUulum ss.
lus, continuo enimvero restituendus. Denique ro- Breve ad ipsum Baronittm tn fac verba directum,
Kerei cl
Achillei petit ganti atque obsecranti, quod voluit, concessum est. Dilectefili noster, salutemetApostolicainbenediclio- Mm
rt ittiiictiat, ISec mora. Caesar uperi manum admovet, quodque neni. Piis ac devotis tuis supplicationibus inclinati, ititm ,

requii ndt
magno animo inceperat, intra anni spatium feliciter Circumspectioni tuse ReliquiasSS. Nerei et Achillei ' -

absolvit. Cum autem illi per eos dies ad largiendum ac Flavias Domitilla», qui simul martyrium passi

sunt, ex quibuscumqiie Urbis et extra illius niuros „,,,,,,,„

nibil suppeteret prseter voluntatem, uon dubitavit
pro ea re pecuniam justo fuenore accipere, et ad Basilicis, ecclesiis, monasteriis quorumvis Ordinum
septem aureorum millia, instaurandae atque exor- etiam Mendicantium, et piis locis in quibus repe-
rientur,
 14 DE SS. NEREO, ACIIILLEO, DOMITII.LA MM.
rientur, libere extrahendi, et ad ecelesiam SS. Ne- renter consignarunt, asserentes in eisdem eorumdem
*i ctom p. P. rei et Aehillei, qun_> Titulus tui Cardinalatusexistit, beatorum Marty rum capita recondi. Et insuper idem
transferendi licentiatn et facultatem, auctoritate R. Fr. Ricardus, etiam medio juramento, tacto
Apostolica tenora preesentinm concediunu etiinper- pectore more Religiosorum, affirmavit eorumdem
tinuir. Mandantes m virtute sanctaa obedientice, et Beatorum Martyrum corpora ab Illustriss. ac Reve-
sub indignationis nostrte ac privationis vocis activaa rendiss. D. Augustino S. R. E. Cardinali Cusano
etpassivai ac officiorum qua? obtinent, nec non aliis de anno hdlxxxix cum vetustis inscriptionibus in
arbitni nostri prrnis eu ipso incurrendis, dilectis d. Ecclesia S. Adriani inventa, et, sub alturi majori
flliis Prsesidentibus, Capitulis et Personis earumdera ejusdem ecclesiaa prn>d. Cardinalis jussu collocata,

basilicarum, ecclesiarum, monasteriorum et pioruni eorumque capita dictis inauratis thecis recondi vi-
locorum Superioribus seu Commendatariis respecti- disse. Qu.e qnidem capita praed. III. ac Rev. D. Card.

ve, ut dictas sanctas Reliquias, apud eos existeutes, Baronius ad inanus snas pie recepit, aniino illa, jnxta
Circumspectioni tuas libere ac onini mora, tergiver- prseinsertarum litterarum formam, ad ecclesiam
satione, exceptione, velexcusationesub'ata, tradant, pried. SS. Nerei e Achillei deferendi, ibique quara
consignent; ac tradi et consignaricumefiectucurent honorificentius et religiosius fieri poterit collocandi,
et faciant. ut ad divinum cultum ipsorumque sanctorum Marty-
i Prasterea cidem Circumspectioni ture, utalias rum memoriam retinendam, populn veneranda pro-
quaseumque Sanctorum et Sanctarum Reliquias a poni possint. Actura Ronue in ipsaS. Adriani eccle-
Prsesidentibus, Capitulis, Personis et aliis quibus- sia, pie ad praemissa nmnia etiam interveniente
per acgui-
rendi :
curaque prsedictis tibi sponte dandas, ex ipsis Basi Illustriss. ac Reverendiss. D. Francisco MariaS. R.
licis, ecclesiis, monasteriis et locis piis extrahere, E. Canl Taurusio et quaraplurimis ipsorum DD.
et ad prsed. ecclesiara SS. Nerei et Achillei transferri Cardinalium familiaribus ibi adstantibus...
facere, libere et licete et absque aliquo conscientise 7 Successive, iisdem anno, Indictione et Pontifi- it !5 Febr.

scrupulo possis, auctoritate ettenore prsedictis pari- catu, die vero xxvejusdemmensisFebruarii... prse- er SSeba-
stianl ecctuia
ter concedimus et indulgeraus. Non obstantibus fatus Csesar Card. Baronius, assumpto me Notario,
/mrliculas
etc... Datum Romae apud S. Marcum sub annulo ad ecclesiam S. Sebastiani extra muros positam se tiliqiias eo-

Piscatoris die xiv Februarii mdxcvii. Pontificatus eamque ingressus est, et cum Reverendiss, iitmdem,
contulit,
nostri anno vi, anle dies scilicet quindecim inclioato, D. Angelo Roccha S. D. N. Papse Sacrista, d. ec-
E
Quomodft autem facnltali' sibi duta usus Baronius et Le ^.dministratore, ibidem existente, ad aliare
quat Reliquias ex ecclesiis SS. Adriani, Sebastiani el majusd. ecclesise accessit, er in vim praedd. littera-
Silvestri decapiteextraxeril, sequenti conlinetur instru- ruin... fuerunt pluribus luminaribus accensis, coram
mento. testibus etc. eidem D. Cardinali per d. D. Admi-
b InDeinomine. Amen.Hoc publico instrumento nistratorem consignata duo capita lignea inaurata,
qtta itsus 20
cunctis ubique pateat et sit notum. qund anno a qure sub clavi recondebantur supr.i altare majus d.
Febr. ex
Diieunia S. Nativitate Domini HDXCVll lndietione x die vero xx ecclesias in nobilissimo sacello, ut ex ipsius in-.rip-
Aclrinni. mensis Februarii, Pontificatussanctissimi in Christo tione legebatur, sumptibus Serenissimi et Piissimi
Patris et Domini nostri D. Clementis divina provi- utriusque Bavariaa Dueis constructo, cum inscrip-
dentiaPapse VIII, anno ejus vi, in mei Notarii pu- tione in qnolibet eorumdem capitum apposita, in
blici infrascripti, testiumque infrascriptorumad ha?c uno scilicet de capite S. Nerei Martyris, et altero de
specialiter vocatorum , habitorum et rogatorura capiteS. Achillei. intusque asserebatur de capitibus
pra sentia, prsesensetpersonaliterexistenslllustriss. eorumdem sanctorum Martyrum Reliquias recondi
et Reverendiss. D. Ciesnr tit. SS. Nerei et Achillei f|ii:i' idem D. Cardinalis ad maniis suas pie et humili-
S. R. E. Presbyter Cardinalis Baronius nuncupa- terrecepit, iteratisque precibus ad Dcum illa secum
tus (cui nuper S. D. N. Clemens diu. Provid. Pa|>a asportavit, praesentibus etc.
viii per suas in forma Hrevis desuper expeditas lit- 8 Deinde v Martii, eisdem anno, Indictione et
teras, ut Reliquias SS. Nerei Achillei ac Flavioe Pontificatu quihus supra... prsed. Cardinalis acces-
Domitillae, ex quibuscumque extrahere, et ad moiiMsterium S. Silvesiri rle capite de urbe, et ae Martli
sit arl :>

allas mno-
ecclesiam SS. Nerei et Acbillei transferre licentiam «dvneata ailm. Rev. Sorore Hieronyma Maccarana, mlnatus ob-
et facultatem concessit) uti vrdens facultale sibi in ejnsd-m monasterii n.oderna Abbatissa, eaque cer- ttnet ei ino-

eisdem litteris Apostolicis concessa, assumpto me tiorata de faculiate sibi concessa intravit chorum nusteno S.

Silvestri.
Notario ad ecclesiam S. Adriani se contulit: quam ejiwlem monasterii et genu flexns antealtare majus '

F
ingressus, piisque ibi prius ad Deum effusis preci- iln exi^tens, effudit preces Deo optimo maximo; et
bus, vocatis inde arl se Reverendis Patribus Fr. accensis quatuor torceis cereisalbis, cum praesentia
Ferdinando Suarez, Vicario generali Ordinis S. Ma- et consensuD. Abbatissie et nonnullarum alia-
d.
rias de Mercede redemptinnis captivorum; Fr. Ri- ruir. monialium, ibi devotionis r:iusa adstantiura,
cardo Bargas, Vicarin ecclesiae ejusdem S. Adriani, halmit per manus R. D. Pompeii Paterii Presbyteri
Fr. Marcello Leonis, Fr. Dominico Aragonensi, Fra- ecclesise S. Mariae
Vallicella de Urbe prsesentia,
in
tribus ejusdem Ordinis in eadem ecclesia dtgenti- et de ordiue d. Sor. Hieronymre Abbatissai traden-
bus, prsenarratas litteras Apostolicas originales, ti-. sex petia rcliquiarum Sanctorum et Sanctarum,
quas manibus tenebat , in medium exhibuit, ac existentium in quadam capsa plumbea, quce quon-
rnihi Nolario eisdem Fratribus praesentandas tra- dam adstabat in altari SS. Pauli et Nicolai ecclesiffi
didit.... Sdvestri;
S. nunc ob restaurationem rl. ecclesiffi
et
6 Quibus quidem litteris per me Notarium clara et altaris, supra alt.ire majus d. chori ab anno et
et intelligibili voce pradectis, eidemque Illustriss.
recuperat citra, ait d. Abbatissa affirmavit, recnndita; etnon-
eapita SS. et Reverendiss. D. Cardinali restitutis, lllarum copia alia petiola reliquiarum existentium in quadam
iiiilla
Stnl et penes me retenta, pradicti RR. Fratres \isis et capsula ossi albi clausa, quse fuit aperta et postea
lebillel,
auditis litteris prad. ea qua decnit reverentia, plu- reclusa: quorum quidem Sanctorum et Sanctarum
ribus luminaribus accensis, aperta quadam capsa in nominaignorantur: et demum tria petia reliquiarum
sacrario existente, pluribus clavibus reclusa, ei- SS. Innocentium, reposita inqundam vasoargcnteo,
dem III. ac Rev. D. Cardinali ibidem adstanti, tria sponte per dictas Moniales oblata et concessa. Quas
capitaSS. Nerei scilicet, Achillei et Flavise Domitil- omnes Reliquias idem Cardinalis ad manus suas hu-
lae, thecis ligneis auratis occlusa, cum inscriptione militer recipiens, inquadam parva capsula [iro nunc
nominum eorumdem Martyrum, humiliter et reve- reponi et conservari mandavit, ad d. ejus titularem

ecclesiam
 DIES DUODECIMA MAJI.
15
A ecclesiara postmodum pro fldelium devotione defe- plumbeo locnlo, simul cum veteri plumbea inscri- I)
renda ptione recondidit, et in altari majori
decentius col- «rorou d
9 Postmodum die Mercurii xn mensis Martii locavit, xviii Februarii, die Dominico
mdxc.
Idem 12 Hm • anno, Indictione et Pontificatu prsdictis... d. D. 12 Qui Illustriss. I). Card. Baronina, omnibus
tu possessio- Cardinalis nuper per S. D. N. Papam prffldi-
cui
tituli su<
, hisvisis et lectis, cum
prffisentia et interventu praidd.
nem
ctum de titulari prsd, ecclesia provisum extitit DD. Prioris et Fratrum d. ecclesia; S. Adriani
adeptus. BMalttrtm
te-
(prout in Apostolicis sub daium Romae in Monte stiumque insertorum dicta beatorum Martyrum fert tn mvam
cor- capsam
Quirinalixi kalend. FebruariiPontiticatus sui annoi pora, ex loro in quo recnndebantur ,
humiliter et
sub plumbo expedilis teii-< plenius continetur) vo-1 1
devote extraxit; et in alia capsula lignea, serico
lens juxta f icultatem sibi in eisdein litteris Aposto- Damasceno rubeo cooperta, sub clavi , ipsius XJlus-
concessam, ejusdem ecclesie juriumque et per-
licis triss. D. Cardinalis sigilli irapress:one pluribus in
tinentiarum illius quorumcumque, actualem et cor- locis accurate obsignata et munita, oinni cura et
poralem possessionem adipisci tam in spiritualibus diligentia, propriis manibus pie et humiliter
reclu-
quam in temporalibus hac praesenti die, qua est ; sit, et in sacristia ejusdem ecclesia; pro nunc servari
Statio ad d. ecclesiam ; inultis nobilibus et dignis et fideliter custodiri mandavit, ad effectum illa inde
personis comitatus, etadeffectum illius possessionem postmodum majori quo fieri potei-it sumptu et ap-
aocipiendi , io iilain intravit : el aqua henedirta ac- paratu si lenniter et processionaliter, ad eorumdem
cepta ad altare majus ipsius ecclesiie, suinptu ipsius SS. Nerei et Acdiillei ecclesiam, sui Cardinalatus
D. Cardinalis noviter extiuctum accessit, genibus titulum, transferendi et asportandi; relicta
nihilomi-
que flexis devotas ad Deum optimum maximum pre- mis perprffld. Illustriss. D. Cardinalem eisdem RR. ptirtlaila
ces effudit, Deinde sacris vestilius indutiis in ciborio Fratribus, et in eadem capsula plumbeasubtus pr»d. »**"« "'
ejusdem ecclesia? Pontiflcaliter sedit : et postea iit- altare in priori in quo aderant loco, aliqua
parte tHitecZta,
teras Apostolicas super concessionem ejusdem ec- Reliquiarum corporum ipsorum beatorum Marty-
cle-ia' Titularis ut supra confectas milii , ut illas rum. .. Actum in praed. S. Adriani ecclesia, pri- G
popnlo ibi adstanti legercm, tradidit... sentilms ibidem Magnif. D. Fabritio Paulutio et
10 Postmodum pned. D. Cardinalis. adeptionem Magnif. D. Joanne Bapt. Picciolotto pra?d. .Illu-
possessionis hujusmodi continuando, solitis oratio- D. Cardinalis familiaribus testibus ad
striss.
pra- ,

ll)i sermonent nibus decantatis, Missam in eodem altari majori so- missa omniaet singula vocatis et habitis. Ego
Octa-
de satictts lenniter celebravit, magna personarum multiuidine vius Cellius de Aqua-sparla, causarum curiabum
Patronis facit
audicnte et sacra
Missa completa sacrisque vestibus
:
Camera; ApostolicffiNotarius, de praemissis rogatus,
exutis, sedens, ad pnpiilum ihi adstantem sermonera hoc publicum instrumentum subscripsi et signavi
babuit de laudibus SS. Nerei et Achillei, sub quorum requisitus -j-.

nominibus ipsa ecclesia est consecrata ecclesiam- ; 13 Non

longa interposita mora fuit quin dcsujnata
que circumcirca aqua benedicta aspersit atque !u- a ,„ Vll ,

translatio perficeretur : de qua Ikel millum eondUum defert ad re-

slravit : etsic, prfflmissa et alios actus po^sessorios, instritmentum acceperimus, neque aliam peractx solen- stavratam a
verara realem et corpiralem po-sessionem deno-
, nitatis historiam , diem tamen fuisse a prxdictis tcr- "'"''''"""
tantes, faciendo gerendo et adimplendo, ecclesia; liam.ipsum scilicct Sanctorum feslum
,
, notavit Joannes
SS. Nerei et Achillei illiusque juriuin, membrorum Juvenalis Ancina apud Bariia/ia-ttm, lib. 3 cap. 2 hoc
et pertinentiaruin, utiCardmalis titularisd. ecclesiffl, memorabtli eventu Sanctornm commen landam in-
et atl
in vim dictaruin litterarum Apostolicarum, aceepit, tcrvcntiiinem nou pvxtcveundo, his verbis addtto.
Lubet
intravit et adeptus fuitpriedicto et alias omni meliori inquit, his adjungere Card. Uaronium (quemadmo-
modo protestans quod per discessum ab eadem
: dum ipsemet ore suo milii narravitj calidissimis
ecclesia non intendit illius possessioneui dimiltere, precibus obserrasse gloriosos Martyres Nereum et
sed illam animo et civiliter semper et quacdocura- Acbilleum ipsa die qua eorum corpnra ex Dia-
,

que retinere. coni i S. Adriani ad antiquam ecclesiam relata sunt,

II Demum ix Maji III. D. Cardinalis utendo fa- ut adesse dignarentur Cardinali Avenionensi, in re
cultate sibi concessa in litleris de quibus supra, difficillima quam tractabat, de conciliandis inter se
existens iu supracl. ecclesia S. Adriani... assistenti- Mantun et Parmae Principibus, id quod humanis
bus eidem RR. PP. Priore et Fratribus d. Ecclesise, rationibus obtineri non posse, Purpuratorum prope
el enruin c >i
p
pora sub
ea quadecuit veneratione, sublato, ipsius Illustriss. omnium judicio, censebatur. Ecce autem ipsa die.
alti,
" 5. Adriam 1' Cardinalis jussu, per Mag. Bartholomffium Bas- qua ipsis Martyribus solenni offi cio gratulamur, tv
leperta
sum Florentinum lapicidam, et D. Gasparem Guer- Idus Majas, pacem ex improviso factam esse appa- tanda i i
ram Mutiuensem Architectum, ao alios ad id adhi- ruit. Cardinolis Avenionensis inlelligitur supra nomi- oto Bironil
bitos, lapide marmoreo, subtus qno, sub altari m ijori natus etinfra laudandusCardinalisTaurusius, Jutii III "'" '''"'

d. ecclesiffl, recondi asserebantur corpora SS. Mar- nepos, ex Congre tatione Oratorii tii Avchiepisi ipatttm '^,',",,,',',,',,,
tyrum Nerei Achillei et Doraitillffl, fuit per prted. Avenionensem deinde ad Cardinatatnm evectus, ,/,,,' ptwcoatmt.
,

D. Cardinalem, subtus d. altare. comperta quffldam Senensem Archiepiscopatnm u msiatus de qn 'i

capsula plumbea in qua eortimdem SS Martyrum
, num UDXCvn tcribit I! l/ <
Hip-
corpora reoondebantur ut apparebat e* inscriptio- , polytus Danesmnndi ,
,

nibus ibi repertis, et per me Notariura visis et le- Mantuatn ttppulerit xxvi Martii, adeoqne dextre tra-
1313 nventu, ctis, illaruui copia sumpta inserti tenuris, videlicet. ctaverit Mulinensis animum, ut ei
Hic sunt conditffl Reliquiee, videlicet medietas cor- honoralas quas afferebat pacis c m litiones : m cujits vi i

porum BB. Marlyrum Nerei, Achillei, Domitillffl yratiamcantaverit Miis n> , <quenliD minica ^cilicet \\\
sociarumque eorumdem , qnorum corpora invene- Martii, in ecclesio Calh Irali <!< Sp rilu sanclo; pro-
runt, Gregorius Abbas S. Sebastiani, ot Presbyter posita plenaria induljentia omnibus pro pacis confirma
Paulus S. Adriani Clericus , anno Incarnationis ti >„,' oraturis Ei hxc confirmatio iutell <•< r < >
Ancin i

poniinicffl mccxiii, pridiekalendas Maji. Altera vero fac la esse xn \faji, prout postea Romx innotnisse m-
infrascripti tenoris, videlicet. Sixto V Pontiflce Ma- <l c<ii />:. •
\ts auctor, ipto iCilieet eotlem </ }uonon
" "n. 158!) ximo, anno Doinini mdlxxxix die xmii mensisJulii, laiifiiii celcbratuin Snnctorum feitum opinamur,
tolfosita
Augustinus Cusanus Mediolanensis, hujtis ecclesise ipsa quoque eorum corpora <</ ecctesiam restauratam
S. Adriani S. R. E. Diaconus Cardinalis invenit in rctata.
confessione medietatem corporum BB. Martyrum l-i C" " 1

irvationi }>-<r>-« pr^dicta ecclesix SS, Nerei

Nerei Achillei et Doiuitilla; Virgitus, qu»e in Uoc cl Achiltei futuris quoque temporibns consuttum voletts
Clemens
 16 DE SS. NEREO, ACHILLEO, DOMITILLA MM.
sedificiorum.jurium et pertiuentiarum quorum- D
A Ciemem Papa, eodem anno mdxcvii die 111 kalen. Julii, illius

ArCTDBK D. I'.
per bullam datam ad S. Pctnnn, decrevit eamdem Con- cumque per se vel aliura vel alios, eorum etiam d. Hbere possl-
Eam eeele-
gregationi Patrum Oratorii snbjiciendam, sic exordiens. Congregationis nomine, propria auctoritate realem dendam ct
siam 20 JutlU legendam :

Clemens Episcopus, servus servorum Dei, ad perpe- et actualem possessionem libere compreliendere et
Ctemens Papa,
tuam rei raemoriam. Cum ex debito Pastoralis officii, perpetuo ritinere; ac qiuecumque ipsius ecclesiaa
illi donanda seu quo-
SS. Nerei et Achillei ac alia
humeris nostris Divina dispositione impositi, singu-
larum ecclesiarum cura nobis demandata existat : modolibet relinquenda bona recuperare, recipere,
illarum tamen qute in hac almaUrbe existunt etquae exigere et levare , illorumque fructus, redditus et
S. R. E. Cardinalibus in titulum concedi consueve- proventus exigere, ac in eorum et d. Congregationis
runt, manutentionem et conservationem pnecipua usus et utilitatem convertere; nec non sacrarmn
quadam providentia etsolicitudine, Domino coope- Reliquiarum in eadem curam
ecclesia consistentium

rante, procurare ac ejusdem officii partes interpo- et administrationem perpetuo habere , ac Reliquias

nere nos convenit, prout conspicimus in Domino mobiles, quae non sunt sub Confessione reconditae,
expedire, Cum itaque ecclesia SS. Nerei et Achillei, in eorum ecclesia de Vallicella custodire et asser-

quae inter vetustissimos d. Urbis Titulos connume- vare, ac ad ecclesiam SS- Nerei et Achillei in festi-
ratur, ob illius antiquitatem collapsa et fere diruta vitatts et ; ac eidem
Stationis illius diebus deferre

ac ad profanos pene usus redacta fuerat; et qua? per ecclesiae SS. Nerei et Aciiillei in dlvinis, prout eis
eum nisigni
plures annos proprio caruit Presbytero Cardinale; videbituraceorumarbitrio(itautadaliquod onus.ceu
ipsius fittm-
etquam dilectus filius noster Cscsar, titulo eorum- servitium in d. ecclesia SS.Nerei et Achillei subeun-
nii commrn-
ilatimie. dem SS. Nerei et Achillei Presbyter Card. Baronius dumvel prxstandum minime cogi aut compelli pos-
nuncupatus; in titulura sui Cardinalatus sibi per nos sint) deservire seu deserviri facere, ipsamque eccle-

concedi obtinuit; qnique ecclesiam ipsam singulari
pietate et non modica ejus impensa restauravit, et
ad pristinum statum et ecclesiae usum restituit, et ad
quam eorumdem SS. Nerei Achillei uc
corpora,in quorum honorem ecclesia
structa fuit, quaa antea sub Confessione d. ecclesjse
recondita, ad ecclesiam S. Adriani tempore
recordationis Gregorii Papai IX Praedeeessoris no-
stri translata fuerant, d. Caesar Cardinalis pia ejus
siam SS. Nerei et Achillei in spiritualibus et tempo-
ralibus regere et gubernare libere et Iicite possint ac
valeant, etiam absque ipsius ecclesiae SS. Nerei et
Doniitilla: Achillei Presbyteri Cardiualis Titularis seu d. Urbis
ipsa con- Vicarii vel cujusvis alterius consensu seu licentia,
desuper minime requisita, eisdem auctoritate et te-
felieis nore similiter perpetuo concedimus et indulgemus.
Sequuntur formulte cautionaris ordinariz atque ex-
iraordinurix^ ut prstsentis decreti firmitati et inviolabi-

liberalitate, de nostra Licentia, sub eadem confes- litati consulatur : qutbus omissis hic addimtis, quodjuxta cnjrita ad cc-
clesiam \'ot-
sione ab ipso pariter restituta honorifice reportari pofestatem in eo factam, capita SS. Nerei et Achillei
licellanam
etrecondi curavit. Iranslata fuerint od ecclesiam Valliceilanam ubiea hoc delato,
13 Ut igitur ecclesia ipsa SS. Nerei et Achillei in xii Mujianno mdclxi veneruti sumus, Missse sacrificium

unit et eofli- hoc decenti statu conservetur providere volentes, de solenne ibidem celebrante Ferdinando Furstenbergio t
mittit Con- maxima pietate et caritate nobis admodum nota di- Alexandri VII Camerario etElecto Episcopo ac Prin-
gregationi
lectorum filiorum Pramositi et Presbyterornm Con- cipe Paderbornensi. Fuisse autem Cardinalium Baro-
Oratorii :

gregationis Oratorii S. Mariaa in Vallicella de eadem nium usque ad [mem vitss SS. Nereo et Aclii!!ii> pie

Urbe, cum quibus antiquitus dum in minoribus con- devotum, tamquaih Patronts suis, non solum testatur
stituti essemus, ut etiam dum Cardinalatus honore Barnabxus tib. 3 Pitse cap. 4, sed etiam cap. addtt.

fungebumur, familiariter conversati suinus, pluri- quod de suo ipsius funere cogitans, Franciscum Zas- ttbi et Caid
Raronius,
mum in Domino confisi, decrevimus eeclesiam ipsam saram obsecravit, lioc sibi beneficii loco a Patribut
licet arl SS.
SS. Nerei et Achillei, de consensu ipsius Caesaris Martyrum Nf-rei ei
impetraret, ut se in ecrlesia SS. .\creum et

Cardinalis, cur», regimini et administratione ejus- Aciiillei, omissafuneris pompa, tamquam paupercu- AchlUeum
repellri
dem Congregationis demandare, il-
cornmittere et lum hominem sepeliendum curarent ibi enim ille :

petlerll,
lamque eidem Congregationi perpetuo concedere et jam pridem, juxta tutelares Martyres, sepulcrum
assignare. Decernens deinde propria motu, annumju- sibi paraverat, sola modestia atquehumilitate con-
iutni el bonorum quorumcumque ad ecclesiam pertinen- spicuum. F.t ille quidem obiit pridie kalendas Julii
tium valorem in prxsentibus pro expresso habendum anno mdcvii : sed in eo quod petierat mos ei gestus non
(decreverat enim alias absque hoc irritam esse benefi- est; noienttbus prxsentia tam cari sibi pignoris privari
dorum unionem) eamdemque ecclesiam a cvjuscumque religiosissimis itlis Patnbus, qui, uti scribit idem Bar-
prseterquam a Vicarii generalis jurisdictione eximens, nabzus lib. 2 cap. ult. quarto postquam obierat die
cum Card.
et quescumque contraria abroijnns, salvo qnod Presby- corpus in arca plumbea, quam lignea circumdabat, Taurttslo
ter Cardinalis Titularis ad illam in festivitatis ac inclusum in sepuluro suo communi ad sinistrura la- tumulotur.
stationis et aliis quibuscumque diebus accedere, et tus arae majoris condiderunt. Cumque apud eostlem
Missa) ac Vesperis assistere, illasque uti sibi libuerit biennio post Franciscus Maria Cardinalis Taurusius
celebrare possit... ipsam, inquit, ecclesiam sic ut , extremum diem clausisset, et juxta Caesarem sepul-
pra:fertur liberam et exemptam eidem Congrega-
, tusesset, ibidem erecto monumento elogium, utrique
tioniperpetuo concedimus et assignamus, unimus, commune murmori insculpendutn curarunt, id factlim
annectimus et incorporamus. professi, ne corpora disjungerentur in morte, quorum
16 Ita quod d. CongregationisPrwposituset Pre- animi, divinis virtutibus insignes, in vita conjun-
sbyteri, ecclesice SS. Nerei et Achillei hujusmodi, ac ctissimi fuerant.

DE
 DIES DUODECIMA MAJI. 17

DE S. PANCRATIO MARTYRE, ET S. DIONYSIO EJUS

PATRUO.
§. 1. Cultus Sacer: Acta martyrii. Ecclesia S. Pancratii.

^so ccxcui stianissimus erat

Q
A
uemadrfiodum veneralio SS. Nerei et Acliil- ; et lex data de sacrificiis, cum
Aiir caiv
/Hemorla in lei Marlyrum Romanonm
, , i» Ecclesia ubique sui fervore desaeviret, in illis qui palatio
antlquu Romana non excludit cuttum S. Pancratii adhaerebant, quia nec suspicio de eis esse poterat,
Faitii, celabatur. Erant ergo, ut diximus, omnes hi moran-
Martyris, quin simul eodem Officio Ecclesias-
tico eorum festum celebretur; ita sacra eorum memoria tes cura sancto Papa Caio apud Castulum Zetanura
tn antiquissimis Hieronymiani Martyrologii apogra- in ipsis superioribus palatii. Hsec ibi. Jam infra
phis conjuttgitur his verbis Romae Nerei: et Acliillei, num. 2 Dionysius et Pancratius
veneruntad Regiam
et natale S. Pancratii Mart. Idem fit in antiqnis sancti Papee, quam custodiebat Eusebius Ostiarius,

MSS. Martgroiogiis Rkhenoviensi, Rhinoviensi, Au- vir totius sanctitatis. Ita supra palatiura, hic Regia

gustano, Casinensi, Altempsinno et aliis. Venerubtlts in antiquioribus omnibus MSS. scribitur, pro qua in

Beda, in suo genuino Martijroloyw, hoc ei tnbutt elo> recentionbus legitur janua. Deinde in eisdem Aclis ista
gium : Roma? S. Pancratii, qui cum esset annorum adduntur : Ascendebant autem ad eos occulte viri
quatuordecim sub Diocletiano martyrium capitis
,
religiosi et religiosae feminae, et a Sanctis diversas
detruncatione complevit. Quse plane eadem suis sibi sanitatum gratias impetrabant : ibi juvenem
B Martijrologiis iuseruerunt Rabunus et Usuardus cum exaniraemaS. Tiburtio sanatura baptizavit S. Caius
g
hodierno Martyrologio Romano, sed prmponitur via cum parentibus illius, item atios a S. Castulo con-
Aurelia, ut palxstra martyrii. Ado ista subjungit :
versos S. Caius omnes baptizans numero Sancto-
Cujus corpus Uctavilla, illustris lemina, occulte rum sociavit. lbidem,ex Actis S. Susannx Firgmis
noctu sublatum aromatibus conditum sepelivit
,
etMartyris, referuntur converst S. Thraso Christia-
quarto Idus Maji. Qux eadem leguntnr apud Notke- nissunus tugatus, SS. Maximus Comes rei pnvat^,
rum et in Martyrologw sub nomine Bedx supposito. Claudius ejus frater, Prepedigna hujus uxor, Ale-
Similia apud posleriores Martyrotogos hubenlur. Ado xander et Cutias filii detn Martyres, quorum Acta
dein istaaddit: Eodem die B. Dionysii, patrui ejus- itlustravimus ad xvm Februarii. His conformia sunt,

dem Pancratii, cujus studio idem Pancratius etbap- qux infra num. 2 dicuntur. Quia magna persecutio
tizatus et in tiinore Dei confortatus, ad m?>rfyriuni erat Christianis in illis diebus, quidam Papa Roma-

ammatus est. Ip>>e cum praemiis ccelestibus carus nus latebat in vico Dionysii et Pancratii, et cum
et Deo dignus, in pace diem vita? hujus clausit. audiret Dionysius universas virtutes quas Papa Ro-
Eadem tradunt Usuardus, Nolkerus, Bedx
et auctor raanus faciebat, quomodo universum populum ab
sttppositt, aliique recenliores cum Martyroiogio Ro~ cultura idolorum amoveret, et ad viam rectara et ad
mano. vitam ajternam perduceret; ita facturaest ut Diony-
2 Aeta Martyrii ex variis MSS. obtinere studui- sius. unacum suo nepote Pancratio, ad ejus nott-
Acta Mar- mus, ob aliquam in Imperatoribus notandts diverstta- tiam perveniret.
tyrii ln ve~ 3 Hisce consuleratiombhs permoti nomen Caii
tem. E.c omnibus ea sola selegimtts dantla, qux et ipsi ,
T .

twtts MSS
in pervetusto codtce nostro hnbemus et descripta accepi- Aclts inserutmus, idque hic monemus, ne pixjudictum tyriiannoWS

mus ex MSS.
Windbergensu in Bavnria monasterit fiat, si forsan aiia certiora monumenta reperirenlur,

ac Trevirensibus S. Maxtmini et S. Marttni, Audo- quibus probaretur, prsedictos Sanctos subS. Marcelbuo
marensi ecclesix Cathedraits et alto Reginx Suecide. Caii successore prtmum pervemsse Romam. Non enun
Endem apud Mombntium ante dueentos annus fuerunt prtuue notx Acta illa stint, neque ipso martyrii tempore

excusa, et in MS. Cnjptx Eerrutx inter Codices f^a- conseripta, utpatet ex tontiustone, qua duitur, Eodem
tkamr bihtiothecx servatosub num. 8u't> Grxce reddita tempore passa Virgo Sotheris, additurque, Diocle- p
legunlur sub altqua phrasis dtversitate. Ubtque uutem tianonono et Maximiano octavo Iraperatoribus. Ubi
st intetligas annum Imperu nonura et octavum, non
eommune cunetis c^x/ux irrepstt, dum ud tituium
Papa* Romani, fortassis sine nomine positum, notntum habebts phrasim UUus ssvi, sed posterioris- et annum

fuit nomen Cornelii, qualis tempore Dwcletiani non Christi ccxcin. Sin autemcum interprete Grxco iegas

sedit : et pro quo, omntbus constdemtts, mallemus sub- paGc).-:'Jo>Toc fjiev AtaxX*Ttavou W.z c mx ~' xat Ua^tfzia-

stiluere- nomen Caii Papae Romani, quodetiam incor- vovt itt intelltgatur passa Yirgo ImperatoribusDiocle-

recte scrtptum potuit pnrbnisse occasionem ineruditis tiano IX et Maximiano VIII idest uonum etoctavum
, attt forte an.

amanuensibus aberrandi, Interim horum errorem satis Consulibus, quomoao tunc temports scrtptum fuissel, W \sub3ia-
palpubilem secutns eum aliis est Pampltdus Muiiacltus, indicabitur annus Chrtsti ccciv et istorvm Imperutorum nmiano
GaUno.
Presbtjter Sanctx et servUS sanclx
ctvttatis ordinatus \dtimus, quando uterque i Aprilis, adeoque ante mot>

Christi Dei nostri resurrectionts in encomio Grxco S. tem S. Sotlteridis, Impevium deposutt, Nicomedix
Soteridis Virginis ac Martyns, quod Florentise inveni- unus, pridem Roma absetts, alter Mediolant : proindc

censeri debereut, ea quse Diocletiano hic tribuuntur,

mus servamusgue pro snppicmento Februarii, daitdum
addiem aejus mensisquo tlla colttnr. Prxfuit Eccle- inteltigenda de Maximiano Galerio, Dioctetiani ei Ma-
siie S.Caius ab anuo cci.xxxm. usque ad annum ccx- ximiam Herculii persecutionem continuante : sicuti in

simi/ibuspost scriptis Martyricorum /Igonnm J^t's

cvi, ciijusAcla itlustravimus ad diem xxil Api tlts, et
nonnultn e.c Aetts S. Sebastiam Martyris ad Ja- w Dioctetiam nomen ssepe invenimus perperam poni ,

,„, iiuaru repetivimus. Ex hiscsnum. ti9 velatis hxc latius quando in Diocletiant persecutione passus aliquismemo-
i
onveislo an . .

rabatur. Est nobis satis verosimile idem accidisse m

a s. CaJo dedueunus Quia tutus nullus iiwemn poterat lOQUS
:

scribendo S. Pancralii certamine stc enim annus

l '«ixi
facta > ad latebram cunfuvendam, inorabantur onines apud :

Castulum quemdara Zetarium palatii, ojai Castulus dicetur notatus ex aiiquo illiusmet aevi monummto, «-
habert. Ex
ibidem in palatio in supeiiori loco etvalde altissimo tera autem p>o scriptoris ingenio explicata
dtctis interim corruit ratw aliorum, qui laco Diocletiani
coinmanebat. Ideu autem hiec apta mausio proba-
etMaximiani intruserunt Valerianum et Gallienum,
batur, quia et ipse Castulus cutu suisomiiibus Ciiri-
3 quasi
Maji T. 111
 18 DE S. PANCRATIO MARTYRE.
quasi tuttc S. Cornelius vixisset : qni obiit Cvnsuhbus consistimus, qui ad cceleste i'egnura, ex qua morte
ACCTOBKG. H Impevatoribiis Gallo et Volttsiono tiniio cclii, bieiinto pervenerit, scimus. Nos si pro Christo corpus non
anic/uam in liorinn locum succeilcrent Falcnatius et ponimus sultein animum vincamus. Placatur Deus
Gallivmis. Sunilia Actn, in qutbus hi Imperalores 111- isto sacrificio, et probat judicio pietatis suae victo-
dicabantur , passun uitldiorc sli/lo et cum iionniillis riam pacis nostras. Certamen enim nostri corporis
ampltftcalionib„sc.c<iriiait:,e.c MS. Rotnano accepimus, aspicit et quo post vincentes remunerat, nunc de-
:

qnx omtttuntur : uti ctutm alia, qtui liabemus ed codice certante juvat, Jesus Christus Dominus uoster. Idem
MS. Monasteriensi Bernardi Rottendorfii , et alio Mtiijnus Gr.ijuvius, lib. 3 Regislri epistola 1
""» eade.m restau-
Reginte Suecixnum. \Zsiqnato. ht hisdicunturparentes cultitm S. Pancratii aniiuadrrricvct a Clevtcis
negligi. rata ub Uo.
S. Pancratii fuisse Cliiisltani.et tib tis S. Pancratius dicttnn ecclesiam monachis ciistodivntlom tradidit,
co-
norio I

in fide Clirisiuina educalus pcrsuosisset Dionysio pa- rumdemgue Abbati Muuiv comnicndavit, hxc prxcijme
truo eamdcm fttlem uuiplcctcndtnn essc : et deinde re- vcitia illt scribens Sed et hoc prae omnibus cura
:

lintia e.c aliis Actts subjitngiintur, nec satis coluvrentia, tnaa sit. ut ibi.lem. ad sairatissimum corpus B.
ut non ntcreanttir luc cxcudi. Pancratii, quotidieopus Dei pronil dubio peragatur.
i Decollatum esse S. Pancratium via Aurelia, et Hxc Grequrtus Magtms : post cujus obttum clapsis
ab Octabilla sive Octavilla in sepulcro n.ivo deposi- aniiis xmi prsfuit Honorius, qui, icsle. Anastasio,
Ecclesia 5. tura, Actn liobent. Ectit eotltin via ctnncteriiim S. Ca- fecit id i'.-/ tnsiauvavit, basilicam B.
Pancratio Mar-
Pancratii in
lcpodii, ttc quo ad liujits Acta egimus x Majt. Fuisse tyri, via Aurelia, milliario secnndo a sulo, et orna-
ctrmeterio
Calepodti, auicm coemeterium S. Calepodii apudS. Pancratium, vit sepulcrum ejus argento, pensante libras centum
testontur Ccncins Cumeraritts et Pelrus Manlius, in viginti. Paitciivlms extstimat, eo loci a Leouc X sitpe-
Cvemeteriorum Calalogo apttd Pauliim Aringhum lib. riori secult, institulam fuissc stationeni. el collocatos
,

2 Romx siibteriancx cap. 12 in. 5. Puiicirolius, FvatresS. Ambiosii tidnvmustiuncupatos; anleu autem
qnia apud Anastasium legil in Fcltce i, qnod consti- dixevai Ludovicitm Covdtuulcm Torres Movtts regalis
v
g tuit supra sepulcra Martyrum Missas celebrari et ; Archiepiscopum anno mdcviii decori ejusdem ecclesite
in Felice n. qnod fecit basilicam via Aurelia cum consiiltum voltiisse. solo aiquolts zdificiis, quo utramque
Presbyterii lionore fungeretur, ab uuo conditum ora illius alum obscurabant sed morle tqus hge&we suspen
:

toritim, ab allcro amplificatum stbi cst imaginatus : sum opus; poslea tamen (id est anle tiunum mdcxxv
prudeiiltar prxlaudalus Aiinghus num. 13 oit, incer- quo librum suum edtdti) translaliones quasdam San-
tum esse quo polissimum tempore aut a quonam ttovnm eofaclas, nominatim SS. Malcln, Madtani et
exaedificata fuerit ecclesia super Calepodii ccemete- Goteritx, quorum alia nulla liubealur notilia, suh uno
rio : qitodlamen de primo illtus ecclesix iititio intel- allarivm VIDE "*•
; sub altero, SS. Vicloris et Coronie, Damasci
Itgit Annijlius quia Anaslasius passorum, qui xiv Muji
; Bibliotlieearius de coluntur. Demum iliud e.v ^l. I"..""'
Vitis Pontifuum Ivihtnl istiux operts perfeclumem S. Aringo addimus, quod praadictam ecclesiam Innoci ab [nnoccntioi.
Sgmmacho Papae, in cujus Vita istn habel Hic fecit tius X Poiit. Max. cum curam in Altbatta-
:
ejus negligi animad-
lent erioitui
basilicam sanctae Martyris Agathae, via Aurelia in verieret, in Abbatialera, utolimerat, titulum rede-
fundo Lardario, et a fuudamento cum funte con- gerit, et uniex sacro Cardinalium Collegio coininen-
struxit, ubi orcus argenteos duos. Eodem
posuit daverit religiosum ejusdem ecclesiee cuitnin
; qui
tempore fecit basilicam S. Pancratii, ubi et fecit solicite curaret ac promoveret, remotis inde mona-
arcum argenteum qui pensabat libras quindecim. cbis S. Ambrosii, quibus eadem ecclesia commissa
•unde dtcta Fecit autem eodem loco balneum, ubi Aringltus nolat fuerat. Niinc autem trunsiisse eam ad Carmelitai dis-
porta S. vocem illam, fecit, apud Anaslasium fieqneiiter, pro culcratos inteltigitur ex Sanctuario scu Menologio Ro-
Pancrul ii :
instauravit, usurpari. Sedit Ponnfex Symmachus ab mano Citioli Bavtholotmei Piuzia, in lucem dalo sub
anno ccccxcvni usquc ad anuum dxiv. Celebris porro auiiiim lu75.
futt dicla ecclesia S. Pancratii, u< abea yide UT srpiu
i>ovtam Jani-
culensem, Aureliam anliqutlus diclam ex ejitsdcm not. 'i3"
,
§. II. ^acr&s reliquiae in variis ecclesiis.
Sonctt nomine jam oltm appellatam futsse portam S.
Pancratii, testetur Prucopius Itb. de Bello Gotluco
1
kjaerx S. Panrratii Reliquiae tlilavutil complures ac
Jiisitniani Imperatoris.
In magna quoque veiieratione piiniev iiolulitaruiit Christtani ovbis ecclesias : at prx-
C fuisse S. Pancratium ejusque sacru
reliquias in dicta cipua ossium inoles, qitx Corpus ejus utlhuc ceusetiiv,
F
ecclcsia asservatas, atiestui,,, Corpui in
Gregorius Episcopus Tu- adservatur sub maxano altari pnrdictse ejus ecclesix, /,. opi ti "if.
ronensts hb. 1 de miraculis cap. 39 lus verlns. Est
venerabile vcro Caputr/ns hahelurin sacrosancta evcle-
in illa non etiam haud pmcul ab hujns Urbis muro
et Pancra- sia Latecaiiensi, ubi, SS. iXeret
impune pe- Officto el Achtllet
tius Martyr, valde in perjuris ultor.
jcrabatur. Ad cujus se- primam diem ntm impeditam, cultiuv S.
translata tn
pulcrum si cujusquara mens insana
lnane proferre voluerit, priusquam
juramentnm Pancraiius ritu duplici, et omma recitantur de Com- caputin u
sepulcrum ejns iiiuin "'"""'""
iniitis Moitijris tempore Paschali,
el in Missa
adeat, hoc est anlequam usqne a .l can.-ellos qui legitur Credo. Est tn ea eccletsia
antiquum Oratorium
subarca habentur, ubi Clericurn,,, psallentiumstare
S. Pancratii, cujus inveteruin Annalibus frequentem
mos est. accedat; stalim aut arripiiur a dwmone, fieri mentionem tradit Csesnr Rasponus lili\ Patriar-
aut cad.-ns m
pavimento emittit spiriium. Ex
hoc c/iu Latertmensis cap. 16. Addit Piazta sacrum caput
enim quisque tidcm cujuscumque
rei abalio voluerit in magno ecclesix tllitts incendio fuis.se conservatum,
elicere, ut verum cognoscat,
non aliter nisi a.l hu- et triduo stiiiijninem sudasse.
jus hasiluam desnnat. Na.n Esse pr&terea dentem s.
ferunt plerosque juxta Panciatti
basilicas Apostolorum sive
tu ecclesia S. Clementu et alias Reliquins m
aliorum Martyrum com-
manentes, nun alibi pro hac
alits templistrudit Pancirolius m Thesauro urbis Romx.
necessitate, „H tem- Sed et per viciniam ejusdem Urbis partetn illarum ali-
plum expetere B. Pancratii, ut ejus severitatis
sura publice discernente,
ceu- quom dlslrilmlam atque Albuneusibus nomtnutim cotn-
aut veritatem audientes municalam penuadet,
credant, aut pro fallacia t/uotl antiquissimus illtus ecclesias iitaii,
judicium Martyris beati
expenantur. •" titulatis fuerit S Pancralius : sic enim apud Anasta-
sium Btbholliecarium letjtluv nt vtta Lconis III
S Hxc
Gregoriu, Turonensis, guo Epi- :

aliquanto junior scopium Albanense simul

Gregonus H/aguus Papa l,„„r cum ecclesia , quas in
<( t, S C" -
f. ip8m Ecclesiam nomine B. Panoratii fundata
norto HtymUi tantopere veneratu tst, nl est, per quamdam ne-
r ,t, s. Pancratii nalaliuoi

gligentiam vel incuriam, per submissiones diaboli-

habetut dte ibidein m xxvn,
Uomiliun ,„ Cttput xv Joaunts, cas. post matutinas laudes exusta, a fundamentis
habucnt, quam tla coucludtt ; Ad Martyrls tumbam usque ad sumruum tectum combustum est : sed cle-
mentissimus
 DIER DUODECIMA MAJI. 10
mentissimns et solertissimus Pontifex Deo aspirante nensi, qui ecclesiam ad horum honorem construxe- D
ex sancti Spiritus inspiratione, firrnum jacipns fun- rat.Prxterea S. Fltnlianus Papa aliquas Reliquias AOCTone ft.

dnmentum, rnirum in modum jam prsefatam eccle- S. Pancratii Martyris misit S. Wandregisilo,
qui
siam noviter restauravit, et simnl cum sartis tectis unum ex quatuora se cnnstructis templis dedicavit
Deo |tivante ad meliorem deduxit statnm. S. Pancratio Martyri, uti indicatur in VitaS. Wan-
VlDB OTSUPBA
NOT.
44" 7 Petrus dc Natalibus ttb. 4 Calalogi cap. 56 aliqnod dregisili, ad diemxxnJulitilliistranda, Inter Reliqmas,
Vxtx compcndiutn non absque mendis tradit, et sub finem quas S. Angilbertus Abbas Centulensis prosua eccle-
Venettih
addit ista Nnnc autem dictum corpus Veneiiis in stn conquisivit, fuiise aliquas S. Pancratii Martyris
monasterio S. Zacchariae quiesrere ab ejusdem loci indicatur xvm Februarii post ejus fitam, in Scnpto
Sororihus perhibetur. Quod ob aliquas ejus Reliquias a S. Angelberti num. 13.
sanctimoniatibus ita asseri, arbitramur, De Reliquiis 9 Fuerunt ettam Belgxcse Ecclesiss sacris Rcliquiis
kvjus ecclesiss egimus 7 Februarii ad Vitam S. Theodori S. Pancrntii nobilitatse, ac primo Ecclesia Gande.nsis,
Ducis et Martyrts § 2 //, 37, ubi inter alius Reliquias cvjus rei testimonium tale prsebet
Moianus in Natnli-
ettam recenseri quasdam S. Pancratii diximus e.c Sa- loisSanctorum Belgii ad hunc xn Muji his verbis .-

bellico et Sansovino, Bononia etiam aliquas S. Pan-
cratii reliquias asservari tn ecclesits S.
apud Sanclimoniales a Jexu Maria in platea
minici et
Qalteria scribit Masinvs in Bononia perlustrata: imo
quod miramur, primo ad liunc dum tmdit Capuc S.
itbi caput ul-
terius Pan- Pancratii Martyris extractura ex coemeierio S. Sa-
cratli, turnini, et ab Alexamlro VII anno mwlx mediante
Ambrosto Landuccio Senensi, Episcopo Porphyren-
si, iHius Sacrisia impetratum, et Bononias
Sunt anno nongentesimo octogesimoquintoReliquiae Uem Gan-
Petri. S. Do- ejus ex Urbe ad coenobium Gandense delatse, per davum an.
98.%
Eremboldum tunc monachum, postea Abbatem, de
quo nuperrime inventum e^t testimonium pene de-
tritum, quod ad conservandam antiquitatis dignita-
tem subjiciam. Andreas Abbis Oduino Abbati. In
nomine Domini. Ista^ sunt Reliquia? S. Pancratii
Martyris, quas transmisit Andreas humilis Abbas
ab Anto- ali urbe Rorna ad Gandavi castri ccenobium, non

nio Ridolfio Vicario generali Archiepiscopali, ro- propter pecuniam, sed pro caritate ac Dei proximi-
gante Carolo Vannotto Notario, rec»gnitum anno que Hilectione, rogante quoque Domina Tetta ancilla
hdclxij die xv Septembris, et depositum in ecclesia Dei ex Anglorum gente orta. Promisit enim nobis,
Patrum Servitarum ad S. Georgium in Poggiali. ut memoratas Reliquias mittere deberet in locura
Il.rc ibi, qum melius ad dictum xv Septembris aut sacrum, ubi niagnam venerationem et quotidie Mis-
alium iliem referrentur, et cultum obtinerent, utposset sarum celebrationem habere deberent, ut.... S.
sncrnrum Retiquiarum itimta confusio evitari. Num S. Pancratii beatissimi Martyris accipiatis cum magna
Pam-rafii, ilc quo lac agimus, corpus fmt depositum reverentta ac debito honore, portiones de ejus sa-
uia Auiclin, ct ex ejus ibidem ecclesia caput olim dela- cratissimo corpore, id est unam portionem de dor-
tum ad banilicam seu Patriarchium Lateranense: et so, alteram de costa, tertiam de crure, atque re-
contra caputS. Pancratii Bonontamtranslatum, nuper condatis in locum sacrum, ubi quotidie et sine in-
e.rttnctum est ex. cozmeterio S. Saturnini via Sataria : termissione sacrificiis,canticiset hymnis honoretur:
exquoendem tiut nlio aliquo extractum credi potest cor- sed et nos pro amore ejus intet nos habeamus fra-
pus alicujus S. Pancratii Marlyris Romani quo Do- ternttatem, ac memores simus alterutrum, sive in
mus Probationis nunndam Rector Treviris, pia? me- orationibus sive in Missarum celebrationibus. Vale
moriae P. Panhauss sanetius reddidit, ante annos in Christo Amen. Has autem S. Pancratii Reliquias
uti et Tre~
circiter decem, sacellum honori S. Ignatii a se or- jacere in capsula S. Lamberti, constat ex visitatio-
viris,

natum, insigni p^mpa istuc reliquias illas inferens, neCornelii Jansenii, primi Gandensis Episcopi. H#c
uti nobis aliquando scripsit P. Jacobus Kritzradt S. J. Molanus. Memoratus Eremboldus, traditur vudsse
In ecclcsia et dwcesi Metlinlauensi so/ennem S Pan- ttsque ntl nnnum mxvii, sub quo ibidem vitam Itanc

cralii venerationem <>i m fuisse, colligimus ex Missali mortalem e.rutt S. Macarius Archiepiscopus Jntioche-

aUx anno uoxxn excusc et Breviario anni hdxxxix, in quir nus. in cvjus Vita longiore, a<l diem x Aprilis edita,
Reliqttia
Uediolamtm bus ct Missa propria ejttsque Officium particulare desi- num. 63 corpus S. Macarii, ut populus libe-
traditur
gnatur. Forte linjns solennttatis prsrbuit occasionem S. riorem accessum liaberet, delatum fuisse ad mon-
Gregorius Magnus, qui Itb. 7 Reghtri epistola 86 te~ tem S. Pancratii, urbi vicinum ad viam publicam ver-
statvr scForiunato Episcopo Mediolanensi misisse sus Teneramundam, ubi etiamnnm visitur altare semi-
reliquiasS. Pancratii. et tib. 8 cap. 63 meminit ec- rtitttm, in quo credimus has S. Pancratii, depositas
clesiaa in urbe Siciliae Lilibetana, atl honorem S. fuisse Reliquios, et inde cum soiennipompa ad prxfa-
Pancratii et aliorum Sanctorum consecrata?. Esse tum monasterium delatas, dicta autem translatio tn-
ejusdem ecclesiam in diatcesi Calinensi tradit Michael MS. Florarw ad
scripta est tliem xx Octobris.
Monachus in Sanctuario Capuano pag. i)02. Passim 10 Arnoldus Rayssius in Rierogazophytacio Bclgico
autem in topographicis Italicarum Provinciarum tabu- tradxt pag. 41 1 aliquas Reliquias S. Pancratii asser-
jHiit* etiam
lis invenire est varios vicos&S. Brancatio nuncupatos, vari Duaci in ecclesia Collegiata S. Petri et pag. Ditaci,
quomodo S. Pancratii nomen vttlgus Italicumenuntiat: 495 etiam aliquas esse Mechliniae in ecclesia Socie- Mcchtini»,

quoii ttiic diffusum illitts Sancti cultum probat. tatis Jesu, et pag, 260 fuisse etiam oiim Ultrajecti
8 Ad varms etinm Gatlicanas ecctesias t ftiisse ali- in ecclesia collegiata S Joannis. At Motanus in Na~ Vitrajecti.

quns S. Pancratii reliquias delatas constat. Saussayus talibus Sanctorum Belgii scribit Reliquias ejus fuisse
et fnGal-
'«« dttatw, in Martyrologio Gatlicnno ad hunc diem refert natalem in ecrlesia S. Salvatoris, Ideoque natalem ejus

S. Pancratii Martyris, ctijus reliquiae aliquot, inquit, solere a Clero et populo dicta? dioecesis celebrari. ctim ecclesia
dono Pelagii Papne, cum multis aliis Sanctorum In Itac diaicesi ernt Lugdunum B-ituvorum, in qno Leidx,

Martyrum pignoribus, in Gallias Massiliam, mira- secundum templum fuit S. Pancratii anno ucccxv de~
culorum coruscante fulgore, delatae sunt: sicut S. m, habuitqtte coltegium Canonicorum, a Jcanne
dir.it ii

Gregorius Turonensis in libro suo de gloria Marty- Varneburgio Episcopo Uttrajectino anno uccclxviii
rum gravi relatione commemorat cnp. 83; scihcet institutum. Colonix in collegio Balavorum, SS. Wdti-
quod virtute reliquiarum Diaconus, ex cttjits relatione brordo et Bonifacio sncro, esse os magnum S. Pan-
istti scribit Gregorius, cum ceteris mare transfretanti- cratii, et alias reliquias in custodia depositas, tradit
bus, a sseva, quee ventorum vioborta fuerat, tempestate Gelenius in Admiranda Colonia: qtti etiam sctibit
liber evaserit. S. Gregorius Magnus lib. S Registri ejusdem S. Pancratii Reliquias servari in ecclesia Cotoni.t tttam,
cpist.50 testaturse etiam Reliquiaa S. Pancratii et parochiali S. Lupi, item in ecclesiis Canonicorum
aliorum Sanctorum misisse Palladio Episeopo Santo- S. Antonii, Patrtim Carmelitarum, et sanctimonia-
lium
 20 DE S. PANCRATIO MARTYRE.
A lium S. Clara?. Prsrtercn in Fastis Agrippinensibits Martvrum Laurentii, Joannis et Pauli, et Gregnrii
AUCTOBE G- H idetn Gelenius, ttlt el Theodorus Rliag in nnimnbus
atque Pancratii fecit contradi. Ex qttibits omnibtts

illustriims Jult.r, Clivia-, Mtmliiim, indicanl Dnssel-

ntagtii fttisse nteriti liabitum S. Pancratium, et eximia

dorpii, in sede principe, ctttn vtagtio honore nliqttas S. nbique veneratioiie cullum, certissttne constal,

Pancratii Reliquias coli. Ast apttd Treviros in ecclesia 12 De ejusdem S. Poncratti Bo-
ctittu et ecctesin in

Trtviris, S. Mnllhix esse etiam S. Panoratii attquas Reliqmns hemia inter Mnjales Tritiiniihos, amio 16G9 Liitmiss-
111 nllari principali. elaliond ttitnbnm S. Matthix, re-
lii editos, eoiiun nuctor R, P. Georgiits Criigcnits e
lulimits ad hitjus Acla xxiv Februarii, capite iv de Re- Socielole Jesu ita scribit od prxscntem diem. Hujus

liqitiis. De prsediclarum nttlent ccclestantm aliqua in- honori, quod sciam, unicum in toto regno templum
Pragx telltgendum videlur, quod S. Pancratii Martyris in libero campo prse Wissehradensi arce ejusdem
cjusdem flo
translatio ad eam facla celebreliir iv Aprilts, juxla exempta? ecclesise, primus Prsepositus Benedictus clesla prope

addiltones Grevent ad Usnardtiin Colonix excusas, u( erexit unde olim, ante Hussitica disturbia, in illud
:
irissetiradttm
in Bohemio,
dtcliunin Prxterinvssis ad eum dtem. In Melropolitana sempercompetiit jns Patronatus Wissehradensi Ca-
Ecclesiu Pragensi esse S. Panrratii digitimi, costam pitulo. Memonibilia de eodem habentur sequentia.

et alias dnas insignes partes, sed quando et per Ca?so profligatoque sub annum Domini mccccxx Si-
quem allatas, non constare, indirntur in Dinrio Re- gismundi Cassaris exercitu a Pragensibus et Th.nbo-
Itqtiiarum diclx Ecclesise. Quas omnes Reliquias etsi ritis, idque in vicinia ecclesire Pancratiana?, et qui-
plurium Sgnontjmortim Marttjrum esse ttobts persua- dem ipsis kalendis Novembribus, ceciderunt inter

deamus, hic tninen pariter indicare voluimus : quia tttto ceteros Bohemia; ac maxime Moraviae Barones non
hoc die honoraitlnr, quo units prx celeris notus occurrit pauci quin et solenniores aliquot Hungarise Proce-
:

in Fasiis. Sic Feslum S. Pancratii Martyris Roniani res, inter quos fuit et Bosniae Princeps quorum :

celebratttr in convenltt S. Clarx, in urbe. Litsilanix omnium corpora. in vieino scilicet ad D. Pancratii nlil tiiiuutati

ann. \i10
Gtturda, tn districtu seit commarca Betra, eo quod ve- ccemeterio terra» mandata sunt. Et vero uti caeso-
et %n lAisi- Sioismitndio-
tieroinlns ejtts reltquias, ut asserit in Hagiologio Lttsi- rum in fidei Catholica? defensione extaret memoria, ni ali Hussitis
tania.
tano Cardostts, acceperint a Franeisco Saraiva, Sacer- juvarenturque pro pietate apud nos consueta, cum c.rsl,

dote ei Secretario Josephi de Mello, Agentis Lusitano- non possent amplius corpora, saltem anitna?, liberali
E
rum in Curia Romana, sub palrocmio Marcltionis de omnino fundatione Hungarorum agnati cognatique
Vtlliena, apttd Summitm Pontificem pro Rege Catliolico providerunt. Cujus censuales quasi pecunias, quot-
Leqali, antio mdcxiv e ccemeterio S. Calixti erutas. annis pro sacris Missae sacrificiis dependi solitas,
Has aiitem Reliquias seu Corptts, csse etiam allerius etiam nobis superstitibus Pragam delatas memini-
S. Pancratii, non est dubitindum. mus.
13 Campanum deinde rainus a?s, quo ad Missas el eompana
VIDE APP.
nitllo pulsan-
TOM VII MAJI §3. CultusS. Pancratii in Angliaet Bohemia. celebrandas evocari Sacerdos, easdemque audiendas
** te sotiare so-
NOT. 45
populus consueverat, hoc quoque peculiare habuit, ttta ad ctadis

J Angliam una cum fide Christiana introduclam ut quoties nulla humana manu, sed Angelica haud olicitjtis pr.r-
Cantuarim sngtum,
prtma Eccle-
fitisse veneraiionem S. Pancratii Martyris, ex MSS. dubie insonaret; toties Pragae imminentem calami-
sia (ticata est o Spelmanno in Coneiliis Brilannix edtiis, Iradiilimus tatem denuntiaret. Quare cum pulsu illo ac sono
S- Pancratio, XXIV Febrttarii posl Vittim S. Ethelberti Cantiorum extraordinario numquam fefellerit, semper fidem
Regis, ubi in htijus Hisloria Donationum traditttr, praedictionis apud credulos Pragenses invenit. Ante
fanum sive idolium consilio salutari beatissimi Au- proximam Suecorum invasionem, atque adeo mino-
gustini fecisse ab inquinamentis et sordibus Genti- ris Praga? oppressionem tacuisse omnimode depre-
lium purgari, et in Ecclesiasticam Synagogam mu- hensa est fatalis illa campana. Quo silentio haud
tavisse, et fecisse in nomine Pancratii Martyris duhie innuere voluit Deus, quod Vetere et Novo-
dedicari et hanc esse priraam ecclesiam a S. Au-
: Pragenses calamitate ea ultima et bellorum triginta
gustino dedicatam. Qnibns ista nddit Spelitiatiiius annis durantium terminativa, non essent (furerent
pag. 114. Templum illud valde congrue de beatissi- quantura vellent tormentis, ac extrema omnia per
mo Martyre Pancratio dedicatur valde utique con- : tot insultus attentarent hostes) non essent tamen
veniens et ratiom congruum videbatur, ut puer involvendi, multo minus evertendi. Hoc tamen ut
Pancratius, qui tunc Roma? (quaeest mundi domina) ita dicam beneficium non exemit ecclesiam Pancra-
Martyr tam celebris habebatur, ab Anglicis praeci- tianam ab ultimo exterminio, etiam post depulsum
pue veneraretur, quibus pueri Anglici id foro Ro- Suecum confectamque generalem pacem quia prae- :

mano candoris venales, causarunt Gregoriura,

lactei textu nimia? vicinia? occasionisque recipiendorum
tunc Abbatem monasterii S. Andrea?, quod ipsemet hostium, quando ea parte ingruerent, a Generali
si
ad Clivum-Scauri in urbe Rcmana de patriraonio Bohemiae Rudolpho Coloredo jussa est destrui, ac
et prlma
S. Pancratii fundaverat, Anglos Angelis sociare. cum terra complanari.
Missa dicta
fruslra ofini- Dum vero beatissimus Augustinus primam Missam 14 Sed aeris illius fatalis cum nemo subinde mul-
tente diabolo. qutr nunc ad
in eadem ecclesia celebraret, invidens hostis puri- tum curaret tam sonoram annis praeter propter eolleniitin
tati Anglorum, per puerum Pancratium dilatanda? quingenlis sexaginta aliquot memoriam, subiitdeni- Societalis
et videns se dedomo expulsum, quam per longa in- que mihi adeo inclita? antiquitatis conservanda? cu- translalo.

habitaverat tempora; dictam ecclesiam funditus pido. Quare hona Professorum et Doctorum Acade-
evertere nitebatur: cujus unguiura scalptura usque mia? Carolina? venia, ad quos ultimo ecclesia illa
in praesens exterius evidenter in muro orientali ap- spectaverat, campanam ad Collegiura nostrum S.
paret. Obtinuit itaque immediate istis peractis a Clementis detuli. In cujus ecclesta, ut dicimtts,
Rege Ethelberto B. Augustiuus eamdem S. Pancra- Germanica, hodiequein illum ipsum usum, in quem
tii ecclesiam, una cum terra adjacente, in cujus extra Pragam pependerat sonat. An etiam extraor-
fundo Rex ejus hortatu ecclesiam in honore Sancto- dinaria illa prophetia admonitura sit divino sono-
rum Petri et Pauli a fundamentis construxit. Hxc re urbem impendentium calamitatum, me omnino ac
ex anliquis monumenlis Spelmannus. Voluit
S. Vtta- ceteros mortales fugit. Fortassis assistens ille ac
Heltaiu.i lianus Papa hanc S. Pancratti veneratwnem
mlifc Osuio apud commotor Campana? Angelus, bonus equidein spiri-
Anglo-Sajoites promovere, dum litteris ad
Keol : Oswium tus, quia praemonebat ac ad pcenitentiara inducebat,
Korilhumbrorum Regem missis, et a Beda lib, 3 Hi- terminato praescripto jara laboris illius tempore,
storixAnglorum cap. 29 relatis, eidem Reliquias
cum alio translata sit campana, quiescet. Sin una
beatorum Apostolorum Petri et Pauli, et sanctorum
Pragam transraigravit commovebitque illud a?s ali-
quando
 DIE DUODECIMA MAJI.
21
quando, ut loquatur oonsuete mirabilia moveat ; 3 Interea contigit ut post paucos dies
abiret ad
quasso e ccelo Deus corda Pragensium, ut ea res- Dominum cum praemiis coelestibus carus P.( MKS.
Dionysiu.s
pondeant, per quse non suscitetur, sed emollescat et dignus Deo. ergo ni Cum jmu f/Hinij-
nunia insania esset Paga-
"'>i'itin \ .

Numinis ira ac plane placetur. norum adversus Christianos, cceperunt nimio furore
15 h\ Analectis post Acta S. Thomse Aquinatis §. 2 clamare dicentes, Dignissimi et Piissimi
Imperato-
etiam die vii Martii, fuseegimus de simili tintinnabulo, quod res; tollite de hac nrbe magos et crudeles
similes Christia-
alibi. in conventu Ordinis Priedicatorum Salerni, ex amorc nos, per quos universus mundus decipitur et omne
crga sanctum Doctorem adhuc vivcntem eonstructo sub Regnum vestrum subvertetur. Tunc indignatus et Paiicratnn
onnum mcclxii, in snmmo ipsius conventus campanili ira commotus Diocletianustalem legem dedit, ut captns ad;

appensum altius, qunm ut absque scatis nttinqerc quis- si quis liujus sects invenireiur, sine
auditu punire- Dioclelianum
quam id possit, pulsatnv tottes, quoties ibidcm aiiquis tur in quibus tenetur, Pancratius. Et cum
:
didicis-
ducitur :

externus vel domesticm moriturus est, quamvts nullus sent persecutores, qui eum tenuerant, quod
magnis
exeo funis dependeat per queni moveri kumanis tnani- natalibus ortus esset, hsec Diocletiano Augusto
nnn-
bus possil. Sed et in /lispania VilleliE talem Campa- tiaverunt : qui jussit eum cum omni celeritate ad-
nam tuveniri SSBpiue audivisse pnto me, et (nisi me duci adsunm palatium Etcum vidisset faciem
Pan-
fallit memoria) etiam leqisse in Historia naturali Nic- cratii.coepitob^tupescereDiocletianusdetaliinfantia,
rembergii nostn, qux dum hzec imprimunlur admanum qua; sic perseverando mori vellet propter Cbristum
non est. potius. quam idolis deservire. Et dicit ad eum Dio-
cletianus : Adolescentule, tibi suadeo ut morte mala
non
ACTA MARTYRII plus,
raoriaris
quam
: quia aetastua, utsatis claret, non est
ter quini anni, et quia
de nobili genere
Ex pluvimis vetustis MSS. natus es, ex patre Cleonio, qui mihi satis amicissi- ad hujus
mus et carus erat. Et hoc tibi volo extorquere, ut promissa et

I emporibus illis immanis persecutio Christianis recedas ab ista insania Christianorum. et reddas te
vitnas impei-
terrttus,
fuit. ut idolis tliurificarent, suu a Diocletiano et natalibus tuis, propter quos te magnificentiorem et E
Maximiano sceleratissimis Imperatoribus. Factum ditiorem faciam, ut a latere meo non sis alienus,
est autem b apuil provinciam Phrygiam in civitate sed veluti filium te habeam. Quod si tibi displicue-
Synnada, post mortem c Cleonii et conjugis ejus rint pietatis meaa verba, jubeo te interfici, et corpus
Post mortem
Cyriadse, qui de nobiligenere erant orti, quorumfi- tuum incendi, ne forte veniant Christiani, et ipsi te
pareittum S.
Panaatkus lius erat Pancratius. His cum unicus esset parenti- sibi Martyrem faciant. Cui B. Pancratius dixit :

vianet sub bus, commendavit eum pater ejus, post obitum ma- Noli frustra errare, Domine Imperator, quod quasi
tutela Dlo- tris su;e, germano suo, nomine Dionysio adjurans ; videns puerum annorum quatuordecim, credas me
nyiJi nn
eum e per Deumomnipotentem et magnam virtutem scientiara autsensum minushabere. Dominus noster
C
ejus etoinnium deorum, utomnepatnmonium suum, Jesus Christus talem intellectum nobis donare dig-
sive ibisive in Llrbe Roma, quidquid de facultatibus natiis est, ut omnis terror Principum vel Judicum
habere videbatur custodiret, et ad nullam detestabi- vestrorum tantum sit apud nos, quantum pictura
lem cupiditatem invasor videretur sui essse nepotis, ista quam videmus. Nam deos et deas tuas, quos tu
sed ut dignus frater pairis inomnibus piissimum se exhortaris ut colam, dasmones deceptores stint. qui
ilii ostenderet. Dionysius autem ut fratrem carissi- parentibus suis non pepercerunt, et germanas suas
mum, ita Pancratium cuepit amare et diligere. stupratores polluerunt. Tales dsemones, Imperator,
anibi> profecti 2 Et factum est post triennium tempnris ut ad miror, quod non sit tibi deformatio colere : quod si
Huinaiii. urbem Komam properarent pariter. Et cum ibidem hodie servos tuos scias tales, jure tuo inaudito cru-
f demorarentur, cceperunt iiabitare in /" insula Curai- ciatu juberes occidere.
9 niana ing Cuelio montecumomni lamiliasua insuis 4 Tunc jussit eum Diocletianus Iraperator duci cfl/ji'r phcti-
h
praidiis. Et quia magna persecutio erat Christianis in viam Aureliam, et ibi capitalem subire senten- tur.

in illis diebus, quidam Papa Romanus, /i nomine tiam : quia turpe illi fuit ut a tali puero superaretur
Caius.latitabat inVico Dionysii etPancratii. Etcum et dehonestaretur. Ductus / itaque est hpafissinuis
audiret Dionysius universas virtutes, quas Caius athleta Christi Pancratius in viam Aureliam, atque
Papa Romanus faciebat, quomodo universum popu- utjussura fuerat decollatus, Martyrium constanter
ium a eulturaidolorum amoveret ; etad viam rectam excepit. Tunc corpus ejus ab Octabilla sublatura est
et ad vitam seternam perduceret ; ita factum est, occulte noctu et conditum aromatibus etdignis-i-
:
atctduiit Q(I
Romanun ut idem Dionysius, una cum suo nepote Pancratio, mis linteaminibus involutum, sepelivit in sepulcro
1'on'iftcem ad ejus notitiam perveuiret. Et venerunt ad i regiam novo quarto Idus Majas. m Eodem autem tempore
S. Caii.quam custodiebat Eusebiusostiarius, virto- passa est Sanctissima Virgo, « Sotheris nomine, no-
tius sanctitatis, et rogabant eum ut mererentur uo- bili genere orta, Diocletiano nono et o Maximiano
titia ejus sublimari. Qui etiam Eusebius vadens in- octavolmperatoribus, regnanteDomino nostro Jesu
grediturad S. C.urn dicens DominePater.quidam
: Christo, cui est honor et gloria in secula secuiorum.
pro foribus sunt, nescio qui clarissimi viri et ro- : Amen.
gant, ut mereantur ad tuam beatitudinem ingredi.
Adhsec B. Caius Papa ccepit gaudio magno repleri,
ANNOTATA.
et prosterneus se in orationem dixit Gratias tibi : a In MSS. Trevirensibus S. Miiimini et S. Mar-
ago Domine Jesu Christe, Rex regum et Dominus tini, item fn MSS. Uttrajeclino, Audomarensi et alio
dominantium, qui mo ultimum servum tuum per Romano, ct nno noslro crant inlrtisa nomina Valeriani
Spiritum sanctum revelare eis dignatus es. Et citius et Gallieni.
jussit eos introireadse. Quidumintroducti fuisseut, b MS. Audom. cl Surtus, apud provinciam Pliig-

et i„
fidf
mittentes se ad pedes S. Caii rogare cceperunt ut : giam, el additur in MS. Romtvioia civitafe Synna la,

inatructl talem Dominum mererentur colere, qualetn et ipse In aliis contracte, civitate Frigia. Pamphilus mona
toptisantur coleret. Et erigens eos sanctus vir, coepit eos am- Chta i/.^yjyi?.-.. MS. Crifiitivfcrrale ix fiuiT&v^ouySli

plecti, declarans eis et instrueus eos omnem divini- itoXei.

tatem coelestem. Post dies autem viginti k baptiza- c Cleonius, aliis Oledonius, Eledonius, Dedonius,
vit eos et fecit eos Christianos qui imbuti Sacra-
: Clenionius. MS. Cruptm-ferrate KIvm.
mento Christianitatis ita fervere cceperuut in timore d Cyriada, alus Cyriaca, Eridiada, Quiria, Qui-
Dei, ut se ipsi ultruneos persecutoribus offerrent. rina, K-jpi»;.
 22 ACTA SANCTORUM.
e MSS. Romanvm et Audom. per omnipotentem Gratias tibi Bgo, Domine Jesu Christe, quiadignatus
etraagnam virtutem deomm. es servum tuum in hac hora, quam semper optavi,
f Insulffi dicebantur singuia collectiones domorum, annumerari eum Sanctis tuis. Et cum haec dixisset
pUtteis undique circumcinctm el ab aliis separatse: in amputatum est caput ejus. hi aliquo MS. nostro dici-
Qraeco scribitur Ketpnviav^. tur ejus corpus ibidem, canibus devorandum, fnisse

g Ccelius mons hodic a Lntcmncn&i ecctesia ct San- relietum.

ctse Crucis in Sierusalem celebratur, m In Grseco Crypfss-ferratse aiiditur : Quo in loco

h Nomen Cornelii passim in omnibus MSS. apposi- sanitates perspiciuntur in eo* qui variis morbis te-
tum, dedit occasionem aberrandiad alios Imperatores, nentur, et mnlta heneficia curationum pra-stantur
ui supra dictum : pro qno nomen Caii Pontificis arbitra- qui illtic cum fide sincera arcedunt.

??mr substituendum. n S. Snfheris verosimiliter ea est, de qua pturibus

i Januam «njanuas habent MSS. Romanum, Rot- 10 Februarii.
tendorfense etaHquod nostrum c«m Mombrilio. o Supple refjni anno in Grarco paaiXtvoyroe ^iv Ato-
k Pamphitvs triginta. y./y.TtavoO vtxziz z' v.yA M^lif/tavjO, Etawv. rrgnante
1 In MS. Romano isla adduntur : Gumque a mini- quidem Diorletiano nnnum Consule et Maximiano.
stris duceratur, pervenit ad lorum, ubi 1'utura erat Idibus. supple Maji. et ita «otoretur annus ccciv, quem
Martvni ejus digna consummatio. Tunc S. Pancra- usquead Majum Imperatores itlinon tenuerunt, sed Ma-
tius expandit manus suas ad cnelum, oravit et dixit : ximianus Rerculius et Constantius Chlorus. VIDE APP.
TOM. VII MAJl
NOT 16 **

DE SS. CHRYSPOLITO EPISCOPO, BARONTIO BUBULCO,

TUTELA ET XII MULIERIBUS,ITEM QUODAM EXPLORA-
TORE COAVERSO,
MARTYRIlilS BETTON.E IX UMBRIA.

MAXI- seu Bictonia oppulum municipium concludatur, Actum est hoc sub Imperio impiissimi
9t'B
MIANO.
Bettona
Umbrisf, antiquis
seti

Assisinm
sic

Vettona, infra Maximiani. Movisse videturillosquodS. Chryspolitus

versus ocrasvm Inberni solis sita, Episcopum cum S. Britio atque Eraclio et cum aliis plurimis
fiabuit S. Clirvspolitum, aliis Chryspoldum et dicatur a B. Petrn Apostolo ad pra?dieanduin in Ita-
Chryspoltum : nec sctmus ahos ibidem postea sedisse liam missus. Sed cum hnnc historiam constei diu postea
Ejnscopos. Enm,
Barontium hubuicttm ac illius so-
uti scripfam jlorenle Ckristianitate, etforsan post xdifica-
rorem Tutelam, aliasquc duoderim mulieres, qttarto tam sub Sancti nomine Abbatiam supradictam : aeque
Idus Moji mnrttjrio coronatos infra habent Acto, qux fucile uut facitius possumut opinaH, S. Petri nomine
Romx obtinuimus in illustri bildiotheca Patrum Con- intetligi aliquem ejus successorem, quam pro Domitiano
gregatiottts Oratorii, ex MSS. collectaneis R, P. An- substitutum perperam fuisse nomen Maximiani : cum
touii GnUouii sub notu lillerx A . Culitur S. Cliryspo- aliqms S. Eraclius dicatur passus Tuderti snb Diocle-
litus in dictu Bettona, ut loci illius Patronus : prxte- tiano, Maximiani Collega. Nec refert qnod S. Britius,
rea /Jssisii, in cujus dicscesi est diitaBeUona.contitituta, Spoletinus Episcopus, a quo tamquam Metropotita con~
etiom EccJesiastico nfjicin honoratir. Ferrarius in Ca- secratus dicitur S. Chryspplltus, putetur primus istius
talogo generali hoc cum titulo celebrat : Vettonas in urbis cathedram tenuisse : cum enim deS. Britio etittius
Umbria S. Chryspolti Episcopi et Martyris. At lon- xtate ttihil certi habeatur, potuit ts ex simili trtote,
gum elogium habetidem Ferroriusin CatahgoSancto- quo a S. Pet.ro, id esl a Petri Sede, missns dicebatur,
rvm Italix,, tn quo tradit Vettonfc S. Cliryspolyti ad priiniim seculnm xque pcrpcinm relalus fuisse. Nihit
Abbatiam cerni, et corpus ejus in ecclesia suo no- igitur in hac qualicumque historia mutandum censeo,
mini dicata, quam Fratres Minores tenent, quie- sed soia opus esse e.rplicatione, qunm nun incommiidam F
scere. Jacobillns tomo i de Sanctis Umbrix tradii hanc dedisse videmur. Certe ptures illx ecclesise, </uas dici-
ecclesium ab ipso S. Chryspolito fuisse constnictam ad tv.r fahricaudas ctrusse S. Chryspolilus, xtatem Dio-
honorem Deiparm Virginis, ac postjnodum ipsi S. Chry- cletiani et Maximiani potius, quam Domitiani nobis
spolito dicutam. Prxtcreu asserunt ilictus Jacobillns et insinuant.
Uahellus in Episcopis Fulginatibus, eum plurimum /a- 3 Georgius Cardosus in Hagiolagio Lusitano, nesdo
borasse apud Fulginates et Nucerinos, et per totam quo somttioabductus. transfertS. Chrvspolitum insuam t"'''P
era " 1

Umbriam, ac varias ibidem ecclesias et altariu erexisse, Lnsitamam, et Bntom» hpisrnpum /'/</', cunstitu- a
/ft, ig itur
et FnUjinii duas construxisse ccclcsias, unam S. Petro, tum a quodam S. Brisso de Mertola, Antistite Ebo-
vnria a .s*.
qux antw mdcxiv diruta sit, alteram Detparx sacrum rensi. Verum simiiia (igmenta, nulta anctoritate sub-
rfiryspolilo
"•ecta lenipla
et dictam S. Marise foris portam, ac postea S. Mariaa nixa, ultrn corruunt. Arturus duMonstier in Gijnecxo
infra portam quoil urbi esset inclnsa, eamque diu fuisse sacro refert Teutillam, seu Tutelam ad diem xxm Maji,
( 'oii,, dralem et Sedem Episcopatem, et hoc adhuc tem- sed qua id nuctoritute faciat, non indicat.
pore es.se Cotleijtatnm : Nucenx vtiam exUa urbem tra-
ditur xdifxcasse ecclesiam in honorem S. Petri, item-
que Vettonx. VITA
2 Ughellus eum nominat primum Fuhjinatium Epi-
Ex MS. Bibliolhecse Valliccllanx.
scopunt, sub Domitiano Imperatore anno
et
xcm ftoc
ntartijrivm
';.'! ,_! S.i- xu Maji martyrio coronatum ait cum supra altegatis I empore quo Dominus humanum genns a diaboli-
< nrum, Barontio Teutilla, in Actis Teutela aliisqne : et re-
et
cis laqueis solvere voluit, diversis ordinibus
ex nna
liqua ei Actts contraxit. Bamdem cum Ughello chro- eademque propagine Doctores elegit Patriarchas :

nota.nn tenuit JacobiUus, initia S. Paln-

Chryspolitt od primitus, ut incnltum agrum, sentibus purgatiun, Polt
Neronetn, murtijrium referens ad Domittanum cum i>rcltas et
: fructiflcalem ficerent : misit post lins Prophetas qui
10, Pio/tlirtas,
historia Vilae Passionis expresse nominet Maximia-
et
eumdem a suis contagiis coercerent. Sed quia non-
num. c/praeceptaPrincipum sxpe inculcent, ac tandem dum tempus advenerat, quod ad illorum praedicatio-
neut
 DIES DUODECIMA MAJI. 23
nem susciperetsalutem, quotquot ad opus direxerat tus venit ad eum cum Christianis, et tulit corpus D
variis interemere supplkiis ; nullusijue ln>rum ani- ejus, et cum laudibus et hymnis sepelivit eum/".
VALLICUL.
mabus adminiculum ante adventum ipsius conferre 4 Jatn veroquia talia Antiatitis omnipotens Deus
valuit. Nam ille ipse per suum dixit Pruphetam
/
: nolebat abscondere lumen sub modio, sed in propa-
I'sal. 39, 11
Frater non redimit, redimet homo. Quis enini fuit tulo ponere, ut cum Propheta vere decantare quivis-
frater Moyses, rjui quamvis Domini populura
ille nisi set, Dumine tuam non abscondi in corde
justitiam
l>s»l 48. H
a servili jugo Pharaonis corporaliter erjperet ; rai- meo, veritatem tuam tuum dixi; ideo
et salutare
nime tamen ei spirituahter potuit Bubvenire. Sed publice praedicare nomen Salvatoris omuibue coepit.
homo, per quem Propheta redemptionem promisit, At Bupradictus Austerius suis pracepit, ut si eum
V entt Cftn-
Christus Dominus noster est: qui humanam sumens invenirent, anteconspectum ejus perducerent. I-tius
stus.
natnram, velut homo isto in mundo eorporaliteram- Austerii, Valerius quidara nomine, nepos erat, qui
bulavit de quo David cecinit dicens
: Factus sum : de equo ceridit, et crura et tibias confregit cujus ;

Bicut lmmo inter mortutis liber. Is enim pro nobis causa praedictus Austerius festinus ad vestigia beati

Psal. B7, 6 natus velut homo inter homines conversatus, ac post viri pedum cecidit, ac misericordiam petiit ei, qui
a terdenos annos Crucia patibulu affixus, noslrssa- in causa mortis fuerat terminatus; et incolumem si

Apo- lutis causa mortis et inferni claustra confregit, plu- eum restitueret. omnem cultuin idolorum spopondit
el misit
stolei pa rimos inde abstraxit, et iu paradisi gaudia intromi- se respuere. Cui S. Chryspolitus ait : Scio le homi- coiitrUum
orbew sit : tertiadie resurrex.it, discipulis duodenis, quos nem fallacem esse, ac post salutem illius corporis ex lapsu,
ante passionem elegerat, nec non etseptuaginta duo- non civditurum. Sed quia nnmen Domini omnipoten-
bus apparuit, et multis modis locutus est ei.s de t:s lunge lateque divulgari debet ab hominibus, ideo
aeterna beatitudine, confortans eos ; ac mii.it in uni- ipsum pronis precibus posco, qui conlractuni rnun-
versum mundum, verbumvitaeinremissionempecca- dum suo proprio cruore restauravit, ac trinos mor-
torum prsedicare. tuos suscitavit, mundum ex nihilo fabricavit. homi-
2 Dehorum collegio Chryspolitus fuit, qui a B. nem cum nnn esset condidit ut istum cnnfractura
;

bc Petro Apostolo cum S. b Dritio aique c Eraclio, et juvenempristinassanitati reddat. Orationefactacum

d cuin aliis plurimis, missus d est in Italiam, qui prte- omnes dicerent, Amen, tanta velocitate consurgit
a S. Prtrn S.
dicando pervenit usque Bittoniam civitatem. In in- confractus de grabato, ut a cunctis videretur quasi
Chrytpotitta
missus lut-
troitu vero ejus mulier qusedam, a dtemonio jam de levi somno surgere. At ilie mox sanitate recepta,
tontaiu, fere annis tredeciiu possessa, occurrit ei, et ingenti ad pedes supradicti viri pervolutus, spiritualiter ite-
clamore vociferabal dicens; Homo Dei, nostrum tu rumque auimae salutem postulat et : baptizatus in
energvmenam venis udlere ritum, et Jesu Nazareni introducere nomine Trinitatis, ccepit magnificare quotidie Do-
liberatam
baptitat
fidem. Ad cujus vocem mox B. Chryspolitus ait : In ininum, pereutnmulti ad fidem venerunt, ac plebs
et

Ciim dlill 9, nomine Dei Patris omnipotentis tibi dico, daemon, sacra devota in Domino crescere cospit. Sed ssevus
exi ab ea. Qui statim cum teterrimo fumo et oris Austerius, eadem hora mutatus. denegat rairaculum
spuma exiit. At illa repente sana facta, cecidit ad fore factum per invocationem alraae Trinitatis, sed
pedes ejus, fidem ipsius postulans, percujusnomen per auxilium Martis confirmat confractum virura Psal. 34, i

est liberata. Tunc S. Chryspolitus sanctificavit restauratum. Ab illo enim die ccepit observare eum,
aquam, et baptizavit eam : et omnis domus ejus cre- qualher per se aut per suos interficeret. Sanctus
didit in Domino, et baptizati sunt die illa numero autem vir magis ac magis Domino famulabatur,
deieiu. In domo namque ejus oraculum construxit, quia nec lerrore convincebatur nec blandimento,

constituitw et die ac nocte Deo ibidem cum Christianis clam ser- suadebatur. Xtaque die ac nocte psallebat Domino,
BpUCOptli : viebat. Nocte quadam cum in Dei persisterent lau dicens : Detis meus in te confido non erubescam,
des, audientibus omnibus Deicolisqui cum eo erant, neque irrideant me inimici mei
et iterum. Confun- ;

vox personuit Domini dicens : Per Britium filiura dantur qui me persequuntur et item cum Prophe-
:

meumtibihicPontificaleraconcedodignilatera : Nam ta, Dominus inecum est tamquam bellator fortis, non

populus tuus istius civitatis per te mihi crediturus timebo quid faciat raihi horao. Sic undique armatus
est,et postmodum longo non tempore ad aeternum protoctiune omnipoteniisDei, de saevu populo verura
te recipiam gaudium. In eaclem vero nocte B. Bri- fecit Catholicura, aCtotam Bittoniae provinciam con-
tio praecepit Pontificem eura constituere quod et : vertit ad fidera Apostolicam.
factura est e. 5 Eodem quoque tempireper diversa raontis la-
3 Paganus quidam de civitate, explorare a Prin- tera lupi inventi sunt, qui homines comederent, in
Uapttza' cipibus missus, in quo Christiani loco consisterent, taututn ut quadam die bubulcum arantem compre-
"luttmt $a-
dum venisset ad domum,manebat Chry-
ubi Sanctus henderent ac dep rtarent. Tunc relatum est sancto
natum dcin
martyru) dt -
spolitus, statim perdidit tinguam sed quos valebat : Dei viro. qui cominus juxta fontem Sarabronis et g
natum, mugitus ante ostium dabat Audiens enm B, Chrv-: Cleotonis lupoobviavit. lupum ad invocationem Tri- bulnikum a
spulitus vocavit ad se, ac trina invocatione ei illico nitatis stitit, etbubulcum ilhesum dimisit er lupis ffiuctftus :

lujn eieptuvi.
reddidit loquetam. Tunc ille, cognosceus magnam prsecepil ut aliara in partem irent, in qua nullum
esse fidem Christianorum, postulavit se fieri Chri- invenirent hominem qnera laedere possent locus

stianum. Beatus vero Chryspolitus aquam sanctifi- enim constitutus erat in campo Bucaronis, ubi cnni
cavit, et baptizavit eura in nomine Patris, et Filii, multisjam ChristianisDeum colebat absconse, pro-
et Spiritus saucti. Mane autem
requisitus ab Eacto ptermetum impiissimi b Maximiani, qui apparito-
Austeriojinventusest Deuui toto cordecolere. Tunc ribus suis jusserat, ut ubicumque Christianos inve-
Ansterius jussit eum ad Lemplum Martis duci, ut ei nirent, aut sacrificarent idolis aut diversis pcanis in-
holocaustura offerret. Cumque iUe diabolicum nega- terimerentur. Vincentius collega ejusin carcerepo- - '

ret sacrificium, jussus est decollari; sed cum duce- situs erat. Tunc B. Chryspolitusno :te ad eumvenit, Monavienst*
vittcula signo
retur non cessabat pro modulo suae scientiae vivum et signaculo Crucis facto omnia confracta sunt vin-
Crttcts sotn'
et verum invocare Deum, dicens Domine Rexom- :
cula de manibus ac pedibus B. Vincentii et catenae
nipotens, qui hominem ad tuam plasmasti similitu- ceciderunt ; et per totam unctem in Dei laudibus
dinem, et deceptum ab antiquo hoste ad pristinum persistentes, lumen inter eos tam prwclarura appa-
homines qui in turre Bibanire vigilabant,
gradum restaurare venisti, confirma cor meum, ut rebat, ut i

in tuo illatas sufferre va- coslestibus partibus incarcerem ipsum lumen venire
araore futuras pcanas niilii

leam. Etha-c dicens, unusde carniflcibus exemit gla- nondubitarent. De quibus unus statim ut ad locum
diura, caputque amputavit ejus. Tunc S. Chryspoli- perveuit, et eos orantes reperit, ad terram devenit,
 24 VITA S. CHRYSPOLITI EP. MART.
et Christi postulabat fidem. Tunc B. Chryspolitus eo nomen Doraini cresceret, renuntiaverunt Prae-
EX UB. cum S. Vincentio fanetifieavit aquam. etbapfizavit fecto, et Gentilem illum adduxerunt. Quemcumvi-
VALLICEt..
eum, ac multos qui in carcere cum eis erant retrusi. dit Praefectus, dixit ei Quia jam diu est quod pce- :

aliquos ii
carcere Sed sanctus vir ad Bittoniam civitaiem reversus, no- namhabuisti.etdosperatus, utaudio,aliorum sectam
baptizat :
men reterni Dei auctius ccepit pra?dicare. Quod re- suscepisti nunc tempus est quo misericordiam ha-
;

latum est impiissimo Maximiano ab Austerio Prce- beas, tantum fidem Christianorum dimitte, et ritura
fecto suo, per Epistolam scilicet continentem ita. Principum, a quo homines salvantur, suscipe. At
Invectissime Imperator, cognitum tibi sit, quod ab ille Et si hoc in seculo pro parvo crimine lex prae-
:

Hierosolyma? partibusquidam venerunt, qui sectam cepit aliquem in carcerera atque in exiliura mitti,
Christianorumcolunt, quam vestra excellentia ex- quanto magis omnipotens Deus, nostram qui fecit
terminare jussit; etunus quidem vocatur Chryspo- animara et corpus, nos condemnare habet? quem
litus, qui totam provinciam seducit, et ad Jesu Na- quotidie centies oflendimus et quem timere debe- ;

dein constan-
zareuidoctrinam convertit. Insuper et Deosnostros, mus ac laudare nocte ac die, ipsum respuimus malis tem in fide,

per quos Imperiaiis honorpollet, dicit esse diemones nostris actibus. Unde commonefa-
scire te volo et

et vanas ac surdas imagines, quae nec sibi nec cui- cere tibi, ut respuas falsos deos atque sacrificia eorum
que valeant subvenire. Ad haec salus ubique Impe- et lnmen veritatis agnoscas, in quo veravita constat
rialis sit diffusa longe lateque. et beatitudo perpetua manet. Cui Pra?fectus ait In :

6 Tunc Imperator pra?cepit suis militibus ut Bit- tantum te patior, ac tua vana verba, ut facias quod
Ad Pr.Tfcctum toniam pergerent quam citius possent, atque eum dixi, aiias te et doctorem tuum diversis perdam
itntios
ct i
comprfhendeient et omnes socios illius ac in car- : poenis. Et tuam pcRiiam, quam ut
ille : Potins eligo
Impiratoris
adduclus. cerem mitti, donec nova engitaret supplicia, quibus gauilia paradisiei Prrefectus Per
perdam. Ait :

eos perderet. Qui cum venissent, inquisitione facta deos meos immortales, promitto quod te ac tuum
quo in loco S. Chryspolitus lateret, cum plunmis gaudium perdo. Cui ille Gaudium Christi nemo :

iisquead
Cbristianis inventus, adductus est ante Imperatoris utique tollere valet, nisi malis operibus quilibet
mortem,
nuntios; qui cum Pra»fecto civitatis Austerio male eum perdat. Tunc Pnefeetus iratus jussit eum ad E
attractare eos cceperunt. In crastiuura autein jussi templum Martisduci, et si non sacrificaret, ibidem
sunt venire ante conspectum Pra;fecti, et ante Im- decollari eum. Qui cum pervenisset ad locum, ora-
peratoris missos : qui cum venissent, interrogavit tione facta, templura corruit, et ipse migravit ad
illoa Proefectus, dicens : Cujus conditionis vel cujus Chnstum.
sectEC estis '?
quidve vocamini ? Cui B. Chryspolitus 8 Interim S. Chryspolitus fidem confirmat Chri-
docet huma-
num ijciius cum magna constantia ait : Nosgenus unum habere stiauorum signis ac virtutibus, expectans jugiter
ab Adamo putamus vobiscum, nam binos opinamur primos ho- finem hujus seculi, et assidue orat Dominum, ut
proveniie :
mines esse, quos in paradiso constituit Altissimus; Ecclesia sancta palam ac in pace possit ei faumlari.
qui semper ibidera manerent, si non praevaricassent Quidam Anianus, jam tempore dextrum qui longo
Anianum
praiceptum sui Conditoris, de cujus stirpe omnes perdiderat latus, ad carcerem venit, ac Sanctum
in fide in-
ducimus ortura. Sed ista inaequalitas inter nos esse rogat, ut ei subveniat. Ad quem Sauctus Si credis structum :

cuepit ab initioprirai peccati. Quis enim in paradiso Jesum Christum, filium Dei, verum Deum esse, po- bapttzat
potentiorera esse cuperet, in quo cuncti uno potu teris animaj et corporis salutem habere. Cui ille in-
atque cibo aluntur, nisi diabolus, qui jactantia sua quit Si aliam salutem substantialem dare mihi pos-
:

excelsiorem esseomnibus Angelis voluit, et h<ec co- ses, istam omnimodis respuerem, quam cura susce-
gitons de ccelo cecidit, omnemquehonorem et venu- pero celeriter perdo. Ad quem Sanctus Nec enim :

statemsua?pulchritudinisperdidit?Adha&cPr;efectus salus tantum corpori datur, et mox ut habetur cum

diis saaifl- ait Quid nos seducis multiplici serrnone? Aut sa-
: raagno dolore amittitur : sed salus ajterme beatitu-
care renwt
crifica diis, autjussa Principum manifeste denega. dinis hic requiritur, et m iilo sine fine manet se-
Cui vir Sanctus ait : Principura jussa, si honesta culo: inea nullus errormillusqueluctus, nullu suspi-
sunt contemnenda non sunt sed sacrificiurn daemo- : ratio est, nec valet aliquis ibi alium accusare; sed
niorum omnimodis respuo et contemno. Ad quod sic alter alteri cupit, quemadmodum sibi omnes :

Praeiectus : Ego id ipsum replico, ut sacrifices, et enim unam tenent caritatem, quia unum amarunt
adores deos immortales. Ad quem ille quos deos ira- Deum in vita sua : illic namque quotidie inost fre-

mortales confirmas, daemones esse cognovimus ac quentiaAngelorum, et Deus facie ad faciem videtur:
effigies lapidum vel lignorum.
F
de illaenim decantabat Propheta dicens: Quamama- 83.
Psal.
7Tunc iratu^ Praeses alapis jussit caedi eum, et bilia sunt tabernacula tua, Domine virtutum ; et ite- rt 11
cj-rf .tur ligatis manibus ac pedibus jactaverunt eum in ter- rum, Etegi abjectus esse in domo Dei mei magis,
ftutlbus,
ram, atque fustibus ejus dorsum caedentesdicebant quain hahitare in tabemaculis peccatorum. Illic
Noli blasphemaredeos, per quos gubernacula regni plane nulla cupido auri vel argenti tenetur sed, :

consistunt. Tunc ille solutis raanibus et pedibus ere- sicut ait Apostolus, Non quaerit quilibet qu;e sua 1 Cor. 13, 3

ctus, viriliter ait ; impiissirae et veritatis inimice, sunt. Ad hsec Anianus. Tantum da mihi fidem
cur non potius dicis, quod per eos disperduntur ho- Christianorum, et suavem corpons samtatem nolo,
mines interius et exterius, etfruges terrae ac orania ut liEec quce dicis contingere possim. TuncS. Chry-
splnis ftagel-
bona mundi? Tunc Pradectus jussit eum in equuleo spolitussanctificavitaquam, et baptizavit eum inno-
latur:
poni, et nudum cum spinis flagellari ; et postea de- raine Trinitatis, et dimisit illura. At ille quocum-
posuerunt eumacmiseruntincarcerein, etdixerunt: que ibat, nomen Domini Jesu Christi palara magni-
Modo circa salutem tuam tracta qualiter vivas, et ficabat.
dies tuos ante terrainumnon dimittas. At illeraissus 9 Tunc perlatum est Praefecto, quod sanctus vir
incarcerem per dies quindecim non cessavit nomen omnes Bittoniaa provincias in carcere magis conver- ccram /'w
Domini prtedicare; et facultates, quas suo proprio teret ad Dominum. quam antequam in carcerem fecto constt-
labore habebat, erogavit pauperibus. Gentilis qui- fuisset retrusus. Misit ille duos milites ut ducerent tulus.
tn carcere
dam, jam longo tempore in eodem carcere pro- eura ante conspectuin ejus ad quem cura venisset
bapttsal »'<• :

>"iii. pti r quoddam bomicidium missus, ut audivit

qui i"
prse- ait : Miser, lex nostra pr&cepit ut sine causa nemi-
dicationem ejus, postulavit ab eo se fieri Ghristia- dumuemus tu vero nun solum causam magni
nem :

num. Beatus igitur Cliryspolitus, delata aquasancti-

malifecisti, sed etiamper audaciam illieitaj priesum-
ficaviteum, ac baptizavit eum. Tunc miUtea
qui ptionis cunctos seducis a cultura deorum nostrorum
cm>todiebant carcerem, cum vidissent quod plus
iu recedere, et ad Jesu Nazareni fidem converti, quem
Judni
 DIES DUODECIMA MAJI.
A Judsei propter eamdem superfluitatem condemnave- kederetur jussusest cum gladio scindi per medium.
runt, et crucis patibulo affixerunt
;
D
eipltcat la- ; quod et tu patie- Tunc carmfices, dextram lajvamque tenentes, -- " s
psum Ange- per- -

ris, sinon recedis ab arte magica, et iterum illos ctisserunt eum in medio, VAI -' CEl
lorum, etdecorpore ejus duasfe-
non reducis ad nostram legem, per quam cuncta cerunt partes
It. 28, 13.
regna gubernantnr. Ad quod vir Sanctus Jam ite- ;
in caslro Imperiali. Tunc
duodecim muheres, cum Teutela sorore
venerunt * TLt
B. Chry- tieru coro-
rum meminisse te volo, quiu de hac secta contentio spoliti,Martyris et Episcopi, ut viderent finem ejus """"" :

inter me et te fuit : dixi enim quia Angelum lucis quae statim ut visas sunt, dictum est illis
ut sacrifi-
primitus omni decore etpulchritudinecondidit Deus, carent idolis. Qua cum nollent sacrificium
offerre
de quo per Ezechielem dicitur, Tu signaculum sirai- dus, juss* sunt torqueri in mamillis,
postmodum
litudinis in delitiis paradisi Dei fuisti; sed superbia flagellaverunt eas tamdiu plumbatis, donec aliquse
ductusjactavit se ponere sedem suam ab Aquilone, exeis expirarent. Cumque diu illas diversis suppli-
et esse similis Altissimo qui sola opinione gloriam :
ciis affligerent, et
non prasvalerent eas a bono pro-
aliorum Angelorum perdidit, et omnem honorem posito carnifices retrahere, ad ultimum decollave-
amisit, et gloria; nostraj immortalitatis statim invi- runt illas in eadem die, quo et S. Chryspolitus
dus existit nam more serpentis decepit primum
:
palmam martyrii
litdttctam suscepit cum Barontio ejus bu-
ct
parentem. Ab illo namque die suis persuasionibus bulco, qui et in supradicto campo Bucaronis decol-
tdotolatriam
perdere nos coepit, et hoc agere non desinit usque latusest. TuncveneruntpauciChristianidepradicta
et todem
in seculi tinem. Hinc
quod homines suadet ad
est civitate, cum hymnis et laudibus
etbalsamis et aro- scpcltuntur.
idola rolenduin. atque falsos deos adorandum, unde matibus, et ibi sepeherunt cadavera eorum juxta
vos admoneo ut relinquatis omnem vanam supersti- turrem' inter duo flumina, quan sunt Cleoton et
tionem, ac solum colatis Deum omnipotentem, qui Sambro. In quo loco Dominus prsestat beneficia pro
fecit ccelum et terram atque cuncta quiecontinentur meritis sacris eorum. ab illo usque in prassentem
intra et extra. Cui pnefectus ait : Ergo tu solus ve- diem omnibus suppliciter venientibus ibi et in ho- :

rum Deum ac nos falsos ? Respondit ei S.

colis, norem B. Chryspoliti basilicam illic construxerunt,
Chryspolitus. Vere, Prafecte, deos falsos a?stiraa nec non et ad honorem almae Mariaj Virginis atque
illos, qui nec sibi nec cuiquom juvare possunt, sed omnium Sanctorum. Actum est hoc sub Imperioim-
hedere certe non sunt dii, sed sunt effigies mani-
:
piissirai Maximiani, quarto idus Majas, regnante
bus liominum facta?, etin quorum honore consistunt Domino nostro Jesu Christo, cui est honor et gloria
homines fuerunt pessimi, scilicet Jupiter, Hercules, in secula seculorum. Amen.
Mars, Maja, Venus, ac multi alii, qui in inferno
jugiter ardentpro suis sceleribus. ANNOTATA.
10 Tunc Pncfectus iratus, fornacem accendere
jussit, et S.Chryspolitum cum bubulco ejus in eam a Generali voce indicantur 30 anni,
iton Ixdttitr relictis 3 annis
tnnjeettis tti
mitti. Qui cum intromissi essent, extinctus est ignis, et 3 mensibus.
fornacem et ventus in ea spirare ccepit. Tuuc Sancti per me- b Colilur S. Britius 9 Septemb. in pace morluus
ciim S. Ba- dium psallebant et dicebant Igne me examinasti,
rontio,
:
circiter nnnuin 95, primus Spoletanus Episcopus lia-
et non est inventa in me iniquitas. Tunc aspicien- bitus ab VoheUo.
tes carniflces ignem extinctum, et Sanctos in medio c Colilur Heraclius 20 Maji cumaliis Taderii Mar-
psallentes, renuntiaverunt Prafecto. At ille conti- tyr, tittasisitb Diocletiano passus.
nuo venif, et videns eos in media fornace psallere, d Jacobillus assignal anmim b6, quod nobis non pro-
misericordia motus est, et vocavit eos ad se, et ait btitiir.
illis Adliucdii faciuntraisericordiam vobiscum. Ad e Anno 58 inquiunt Jticobillus
:
et Ughellus, ex jam
queni Barontius bubulcus S. Chryspoliti ait : Mi- posito principio.
serrime, adhuc csecus es, quia dicis miraculum Dei i Utinam hujus Marlijrisnomen et dies natalis fuis-
omnipotentis diabolico opere factum. At ille nimio sent adjuncti! nunc eum sub nomine Exploratoris ciijns-
dett dccolla-
furore repletus, pracepit enm a carnificibus in canipo, dam referimus.
ubi solitus erat arare, decollari. At illi compra- g Clitumnum /lufium,qitiinSpoletanisfinibusoiieiis,
hendentes eum, duxeruntincampo Bucaronis. Quem itt lerritorto Vettonensi immergitur Tenix vulgo Tar-
cum videret S. Chryspolitus ad martyrii coronam tuieua dtct.e tx Geographis iiovimus
, ttibulis ct : et Itic F
pergere, ait ilti ; Fili, gaudeo de te, quia hodie ad vidtliir cafrupto intf/litji nomine Clietonis, jitxla quem
regna beati poli Iseto itinere pergis; sed tristis sum Sambrouem concipias licet, alibi necdttm notiim ricu-
de soiatio Ecclesire, sancta1 , quia hodie apud nie de lum, qui vel coiitinuitim cum Clttumno fontem habeat,
te peribit. Tunc Mi Domine Pater,
S. Barontius ait :
vel cum eo confluut, ut conflitentia utnusque hic potius
tu si adhuc velis vivere, potes, ego autem finem vi- qiKim fons intelligi forte debeat : maxime si Campus
tae meaj depono. Cuin autem venissent in campo Bu- Buccaronis, de quo moz dtcetur, is cst ubi nunc no~
caronis, decollaverunt eum ibi juxta fontem B. ttilitr iicits Borroni intcr Eultjinium ct Montem- Fal-
Chryspuliti, in quo priraitus mirabilia fecit. coitis, ub hoc Tcuia fluvto iutcrcurrciilc divisus.
11 Tunc Prajfectus aitB. Chryspolito, Eligequod li Jitcobttlus accipit Neronem ct in morte S. Cltry-
Hogellatus
vis. autsacrificaaut maleficia tua perdam. Respon- spoltli Dvriutitinuiii ,
qimd ctium fcctl Ughcllus. S.
wr mitUum dit ei S. Cliryspoliius, dicens Prafecte, quare :
Yincentii hujus Acta crunt examinanda ad dieta ti
-
sctitittt,,,
sic erras, quod Dei omnipotentis, virtutes putes ma-' Jiiuii.
leficiis patratas'? Tunc iratus Prsefectus jussit eum i Bibania vulgo Bevagna, ttntiqitiit Mevenia, null.
tamdiu flagellari, donec expiraret. Qui cum diu cae- pttssuum disntti, uibs otim Episcopatts.
deretur ac caruilices fatigarentur, et ipse mininie

Mujt T. III
DE
 26 ACTA SANCTORUM.

DE SANCTIS MARTYRIBUS

CYRIACO, MAXIMO, GRADO, SOTHERE VIRG. ROTHERE,

JOANISE, ACHILLE, MOISEO, APHRODITO, ET ALHS
QUINGEMTS QUATUOR. ITEM ALEXANDRO, MOISETE,
LUCIO,
PROBABILIUS ROM/E PASSIS.

ost relatos Martyres Romanos Nereum et legitur etiam Moires seu Mores, et Aftroditi sive

P \chilleum et Pancratium, referuntur sequen- Afroti. In MS. Riciicnoviensi ftt mentio Quiriaci,
tes Martyres in quatuor anliquis Martyrologii Sotheris Virginis, Joannis, Mosei, Affioli cum aliis

ffieronymiani apugrapltis, nuila indieata pa- quingentis quatuor. Notherus, cum de Sothere! ut di-
lastra, ut ndcantnr cum probabili eonjeetura eltam Ro- ximus, egisset, addit ista : Item passio SS. Joannis,
mm passi, cum nusquam solenne illuddictum alibi in- Achillis, Moysei, Aphrnditi, cumaliis numeroquin-
An sint fto
trm passi? terponatur expnmuntui autem nomina Cyriaci, Ma-
;
gentis quatuor. In MS. Praijensi cetebratur mcnuriu
ximi, Grudi, Sotheris Virginis, Rotheris, Joannis, SS. Joannis, Achillis et Afroditi, cum aliis »111. Qux
Achillis, Morsei, Afroditi, cum aliis numero quin- eadem sunt apud Grevenum hi sluctario, sed Socii dv
B gentis quatuor, quorum nomina Deus scit. Ex dieuntur. In MS. Fiorario et MS. Adone canioba Lau-

his Cyriacus et Maximus sunt in anltquissimo MS. rentini apnd Leodienses nominantur Joannes et Achil-

Epternacensi, desuntin aliis tribus. Verwn Quiriacus les, cum aliis quiiig«iiitis sex.

et Maximus sunt in MSS. Tamhctensi et Aquisgra- 2 Post hunc numerum Martyrum iiuiicatum adjun-
alii adjuncti.
nensi, et apud Grevenum in Auctarw Usuardi. Imo guntur nomina Alexandri et bloisctia 111 qttatuvr Mtti-
et Quiriacus est iu MSS. Richenoviensi et Rhinoviensi. tyrologii Uierongmiam apographis, quibus in MS.
Loco Gradi, in tribus apographis et in alio Corbeiensi Corbeiensi Parisiis. excuso adjungitur Julius, quos etiam
indicati, est in Epternacensi nomen Gnati. Dein m Romx passos nrbitratur Florentinius.
MS. Btumtnuo et aliquo Corbeiensi necdum ex- 3 Tamayss Salazar in Martgiologio Hispnnico de
Peliqulx atl.
cuso ftt memoria Sotheris Virginis et Rotheris, S. Sotere ad hunc diem ista Itabel RoniEe natalis S. cujus Sothe-
:

quod nomen deest in Corbeiensi Parisiis excuso. Soteris Virginis et Martjris, cujus sacra lipsana in rls Madriti.
In Lucensi apographo scribitur Rotheris Virginis et coenobio sanctimonialium sanctissimi Sacramenti
Soteris, uti eliam in Eplernacensi. Verum Sotheris Madridensi honorifice coluntur et adservantur. IIxc
Virginis memiueiuni MSS. Richenoviense, Rkino- ibi absque ulta in Notis mentione. Unde quod ea-lem sit

viense et Parisiense Labbei. Ado et Notberus habent Virgo et Martyr, quse sttpra reluta est, absque funda~
Passionem sacratissimse Virginis Sotheris, genere mento assereremus. In MS. Tamlactcnsi, prarter Ma-
uobiii sub Diocletiano Augusto. De S. Sothere Vir- ximuni et Cyriacum supra indicatos, celebrantur Gra-
gine Rumana accepta sunt ista ex dclis S. Pancratii tius, Rotheres, Moisetes, Joannes, Affroditus, Achil-
jam productis : de eaque pluribus egimus ad d'em X Fe- les, Alexander, tn lituto ex aliis tndicati; et Zofanus,
bruarii; a qua num Ittc relata Sotheris sit diversa sta- forsan loco alterius adjunctus. Itein cccvi Martvres,
tuenda,nun possnmus certo asserere. Iater sequentes sed passi cum S. Cyriaco, qui Crucem Domini inve-
quatuor socios, nomina Joannis ei Achiiiis sive Achil- nit, de quo actuin est iv Maji.
lei sunt ubique constantia : at loco Mpises et Afroditi,

DE S. PRACATO SEU PANCRATO '

MARTYRE 1N AFRICA
^i olitarius lac Africae Martyr memoratur in qua- tribus codicibus Lucensi, Corbeiensiet Blumiano, Llcm
tuor Martyrologii Hieronymiani apographis, et etiam Pancratius dicitur referturiu MS. ffibernico

S
et
*itb nomine Pracati kabetur in untiquissinwEp- monasterii Tamlactensis, ab alio Pancratio supra re-
ternacensi : at sub nomine Pancrati in aliis lato distinctus : quippe qui Romtepassus est.

JJE SANCTIS SICULIS

VIDB »PP
TOM. VII MAJI
7*0 r. hl
" PHILIPPO PRESBYTERO, ET EUSEBIO MOMCHO AGYRII,
O. II.
ET PHILIPPO DIACONO PANORMl.
gyriura, Sicilix oppidum, in sublimi alque nunc vocalmliim Agirone dcrunium ; el ob memoriam
uculo colle , liauil procul a jluvio Simxlho S. Philippi, de quo aginius, pas.dm incolis S. Filippo
posilum, inicr jElhnamEnnom monles,el dAgirone, aul cliam, d^Argironu. Ad quod ultimum
irgjp ll oppl-
: Ciccrone, Dionysio Diodoro Siculo, qui
el nomen Fasellus decudc prima Rerum Siculuruiii lib, 10
du SMtta.
ibidem nuius est, memoratum, Plolomeeo et Anlonino ila alludit : Argyre vetustissirna urbs,
in editissimo
Agnrium, Slepliano deVrbilm Agjrena, unde vulyare et acuto inonte sita, dicta, quod argenteum (doyipiov
namque
 DIES DUODECIMA MAJI. 27
namque argentum Gracis sonat) habeat solnm, sancli in sancta simplicilate de rebtts
antiquis credidisse D
argentique apud eum
quod ipsum usu
ait minera : quxdam. elsuis scriptu InseruUst. Magu aoctor» o. a.
nos movet ut
hacetiam artate didicimus. Siquidem aquarum tor- dubilemus, donum Lalinx lingum, 8. PkUippo divi-
rentes, qui saeviente hieme ad ima dilahuntur, auri nitus coltatum. qua uleretUT m divino
otRcw cum ea
argentlqua plurima secum deferunt ramenta. Ab ar- narratum drcumtlanlia, quam testis prxsens etoeulatus
gento igitur Argyra denominatur. Sed a quibus non potuisset sicexprimere, ut m Lalini ritus Missa,
fuerit rondtta, melatet. Hxc Faseltus. qualem Laline credendus est fecisse Pontifex,
lihibilus
2 Celebris ttsi hic locns habitalione, sepuUura, mira- Diuconus dicalur Latine. expressisse lixc nerba, In pace
adtus S.

phillppl culis fi veneratitme dicti S. Philippi Presbyteri, de Dorninum oremus : cum eorum in nostra Missa nullus
presbijterl, quo ad litinc diem xit Maji Frnneiscns Manrohjcus Ab- sit usus; sedbene in Grxca liluvgia , dum ea fil quse S.
bns Messanensis in suo Marhjrologio scribit : Eodem Chrysostomidicitur Quare omnino censemus ea qux S.
die Argyrae in Sicilia S. Philippi Presbyteri, cujus Eusebius breviter scnpsil de Pliilippo, fuUse a Siculo
in daemoniis effugandis virtuscrebrisapparetsignis. aliquo, nonsatis prudenti ac gravi, exomaia
amphftca-
Qnx eadem Molanum in
inde deseripta leguntuv apud laque; quemadmodum ex eademSiciliavarias atias vitas
Auetario Usuardi Ephcmende Italica.
rt Felicium in habemus, sub corvorutn seriptomm nominibtis, ut levis-
In hodiemo Martyrologio Romano ista habentur : In sime dicam, amphficalas, quibut titi eogimur contextus
Sirilia S. Philippi Argyrionis, qui a Romano Pon- anaquioris el sincerioru defectu.
tifice ail eam insulam missus, magnam illius partem 9 In hacvtta diaiur, quod paretties S. Philippi in Allamaju
ad Christum convertit cujus sanctitas in liberandis Thracia vixerinl, et liberos procreaverint, apocnjpha,
:
lemponbus
energumenis maxime declaratur. Arcadii Imperatoris, qui posl obitum patris Tbeodosii
Acla et Crxca 3 Addit Baronins in Nolis se accepisse ejus res ab anno cccxcv ad ccccvm regnnvil. Qttarecontra prx-
el Lallna gestas manusrriptas, quarum estexordium In die- : tlictam Vitam, ut prorsus
apocrypham, vehementer m-
dattttir.
btis Arcailii Imperatoris etc. Hxc Baronius. Extare snrgnnt prinmm supramemoralus Fasellus. lum Racchus
ef.dem Acta in MSS. codicibus Ecclesiarum Agy- Pirrus Notitia prima Siciliensium Ecclesiarum aliique, E
rensis, Catanensis, Syracusana;, Panormitanae, et quos antiquitatis nmor in illorum animis (lagrans eo
ex Grcccis fontibus dedueta, et Graece scripta repe- deduxit, ut tempore S. Petri Apostoli vixisse S. Phi-
riri in bibliotheca Vaticana, Cryphe-Ferratae et lippum velint : et proferunl vilam aliquam ejus. quasi non d S.

Messanensis ccenobij S. Salvatoris, asseril Octaoius Athanasto,

a S. Athanasio Episcopo Alexandrmo scvtptam : quam,
Cojelanns, tomo primo de Vilis Sanctorum Siculorum, ul saiisfiat horttm ctamoribus, hcel apocrtjpham, sttb-
et addit se illam dare. quam
inde vertit Latine P. jungimus : ut qutvis per se possit judicare, eam verio-
irtterprete
Jacobus Sirmondus e Societate Jesu, vir in primis rtmi circumslanliarum ignoranliam quam twtamus,
Jacolo Str- ,

mttndo :
doctus. Nos Grxca leperimus Romx in bibliolheea non potuisse cadere in ullum virum prudenlem, multo
Vaticnua et ad culcem damus, liic vcro subjungimus minus in erndilissiinum ac prudenlissimnm Athana-
Lalinam ipsius Sirmundi interpretationem, nostrisque sium. cujtts Acta accurate illuslraia dedimus die iecun-
Annotolionibus illustramus. sed seculo 6
do Maji. Attctor tamen is, quisquis fuerit, seculo
attt 7 scripla.
4 llujus titulus est hujusmodi : Narratio Eusebii octavo aul seplimo debet vixisse,antequam a Saracenis
monachi, de vita et miraculis sancti Patns nostri occuparelur Sicilia; etsicpotuil antiqua characteruin
Auclore S. Philippi, Apostolici Presbyteri, dtemonum expulso- forma Graece scripta fuisse illa Vita, qnam dicit
Eusebio soclo, ris. Ilic auctor Vitx enm ipso navigavit Romam, et Cajetanus intersua manuscripta habuisse Antistitera
num. G in numero plttrali ait, facta serenitate salvati Antonium Angustinum, juris prudentiaeteruditione
sumus, et Rnmam pervenimus, ac dein Romx num. 7 celebrem ; et se eamdem Messanaa in collegio nostro
Syriace exponebat S. Philippo, quae ei direbantur. Latine scriptam in vetusto codice reperisse et ex-
Dein cum illo Agijvium profectus num. 9. vidit daemo- scripsisse. Pluva setl pavvi momenti a Cajetano pro-
num turbam instar lapidum voluiari ex muntis ver- ferunluv avgimtenta.ttt probet qtwdS Phitippus tempore
tice, et num. 26 specie ignis e templo prorumpere. S. Petri vixerit, adducttts a Panorinttanis, apud qtws
At post mortem, ut in Notis observatur, Alexandriam antea Ideam imprimens, pro tempore Arcadit priori
se contulit, ibidemque Patriarchas vitam etmiraeula scntentix fuverat.
S. Philippi, a se conscripta obtulit. Addil porro Ca G Nobis titltil sevituraut metitur, qttandonam virerit:
jelauussub titulo de S. Eusebio monacho etConfessore sed Vita, sub Eusebti nomtne edita, magis nobis proba-
sequentia Agyrii in pace requievit, et tedem sibi
: tur : vel etiam ex iis, qiue capile lertio iiurrimtur de Pttilipptis
Diacoinm
divinitus descriptam Besilarius quidam extruxerat Phthppo jtmtove et Diaeono, qttem Panovmitutti ut
cotUVT etiam
in eaque thecas duas, supericrem quidem B. Euse- suttm civem dicimtuv ettam hoe xu Maji venerari : ad IS Majt.
bio, et inferiorem S. Philippo Presbytero, quod in- qttetn diem Cajetanus m MavhjvologioSiculoista bubet:
sinunlnrnum. 32. In praesentiarum, ait Cajetanus, Panhormi S. Philippi Diaconi, discipuli senioris
Corpora Sanctorum Eusebii, Philippi Diaconi, et Philippi. Et Ferrarius in Catalogo generali, ex tabu-
Lucae Abbatis eadem in arca servantur, sed caput lis Ecclesiae Panormitance, illum hoc die ut civem
Eusebii arganto tectum ostenditur festo die S. Phi- suum colentis, celebrat festum S. Philippi Diaconi
lippi adquartum Idus Majas : quo die Eusebius una Panormi : et Cajetanus sub (inem Vitae, seorsim ex
cum Philippo Agyrii colitur. Hxc Cajetanus, qui ActisS. Philippi Agyriensis exlractss, et a nobis in ea
ante iu Martyrotogio Siculo ad hnnc xu Maji ista ifhrix, addit : Philippi Junioris ac Diaconi corpits
Itoc 12 SJttji scripserat Agyrot Sanctorum Confessorum Philippi
: Agyrii serwtur, cunt SS. Lttca Abbate et Eusebio
relato,
Presbyteri et Eusebii monachi. Fevrarins cum in Monacho, cum quibus ad quartum Idus Maji colitur:
Catalogo Sanctovum Italix illustvem epitomen ex hac cujusft nos iwmeu in litttlo p-xsentamus. Acta S.
VIDE APP.
Vita edidisset, itidemin Catulogo Sanciovum, qui in Lttex AbbatU dedimus die secunda Martii. Omnium TLOI. VII MAit
Martgrologio Romano non stmt, ex Tabulis Ecclesi» auiem quatuov translatio celebralur apud dicium Caje-
Agyrinas retulit S. Eusebium monachum Argyras. tanum xxv Juht.
Eumdem in tittilo, nixi hovum anelovitate, subjuiixi- 7 FasfUtis mdicalo lib. 10, i» virtute S. Philippi
mus. Sed quxvi potesi, num Vita luvc, pvout jam Presbyteri in ejiciendis
, dsemonibus calitus iltins
Atttto IJtl
cujtts lerlum liabctur, fiievit ab Etisebio viro sancto scripta. Dubitat merilis concessu, istn scribil : Eniinvero aitno mhxli. eiifitjttiuettx
olltts jioslea
Cajetanus, quia qussdam ibi leguntur ex trivio sumpta, solenni Divi Philippi festo, dum Agyra una cum :nii „( ft-
antpli/lcavU.
s p *''
puta de dsemonum inclusione Ilierosohjmis n Saloiyone aliis religionis instinctu interessam, ducenfus pene Jjw"

facta fic quos ipse ideo prxtermisit, et nos ex Grxco ibi arreptitias feminas oftemli. Mirum erat ac -stu-
„*J£2»
intev Aimotata restituimus. Sed potitevunt etiam vivi pendura miraculum, videre eas nou ex sese, sed ex „,„/„(.,,

dmrnone
 28 DE S. PHILIPPO PRESB. AGYRIENSI.
A daemone qui in earum oorpora imperiuin occupa- dit, compellor hinc exire. At princeps contra : Ubi
ACCrORE G. H. verat, ludibriis agitatas, voces in sublime ferre, vires'! resumas animum : jam die adestinteritus. At
omni amictu ac verecundia abjectis, rotare crines, illn ilerum : Exire cogor. crucesl o tormenta !

stridere dentibus, os oculosque distorquere, spu- quaepatior. Quibus vix expressis, praamisso fremitu, liberattir
altera
niam emittere, brachia ac totum pene corpus in a numine Divi Philippi exactus, ab ea recessit dse-
altum magna vi sustollere, volubilem lingnam tur- mon. Et mulier modo ferocissima, inauditam conti-
gere, guttur et ejus venas intumescere, et denique nuo mansuetudinem [nduit
furorem inauditum tolis membris concipere Graece : 10 Sed et daemon ab ipsa raox in servum quem -

et eortipi.
gu,r Unguts quasdam, plures Latine, Saracenice alias loqui, ita dam, hajc curiosius inspicientem, videntibus nobis Ittr curiosus
variis /o-
perfecte, ut nibil purius" ab expertissimo quoque in ac mirantibus transniigravit. Qui ulularo, ingemi- inspector,
guentes,
suo genere profern possit. Cordium postremo con- scere, dentibus frendere, ac sanguineis oculis occu-
ceptus et quae clam qnisque et sibi uni cognita per- patus, furere e vestigio ccepit quod Dominus ejus, :

qui Alicatensis erat, ut vidit, ira; impetn in contu- sed

petraverat facinora (quod mirabilius fuit) mulierem cl tiir

hberatur,
quamdamLeontinam ignominioseeuiqueexprobrare. melias prorupit, ac sanctum diabolum (qna; faniilia-
8 Et ha?c quidem privata. At publica et quae in ris bodie Siculis blasphemia est) inclamavit quod :

procedente sioiulacri divini pompa contigeriint, illis servutn aureorum centum pretii ita repente atque
longe fuerunt majora. Nocte enim illa, qus sacra ex inopinato amisisset. Verum paulo post et ille ad
praecessit.arreptitiffihoe adpnecipuum templi altare aram perductus, nullo lahore pristinam mentem
cum custodibus suis, absque ullo morbi signo qnasi liberamque recepit. Porro tempus me deficiet et

prorsus incolumes quiescebant, Divi Philippi simu- instituti ratio, si singula, quae eo die apertissima
velim recensere. cl 60 pittl.
lacruni ex adytis, qure juxta sunt, exportandum Divi Philippi eluxere miracula,
Itr, ali.votte
praestolantes : ubi et frequentissimus populi conven- Aderant enim ibideni sexaginta inter ceterns puellae omnes,
tus, otnos quoque mira cum expectatione aderaiuns. Ciramenses, quas una noctis hora, dttin simul in eo-
Mane vero, aperta adyti janua, Divique signo osten- dem vico ludereut, a diemonibus fuerant occupata; :

coram imn- so, ubi illud arreptae couspexerunl; mox ac si hostis quae omnes et quotquot alia? ad hsec sacra convene-
gine S. P/ti-
capitalis adesset, illius aspectum formidantes, voce rant, spectantibus noliis, mirabiliter liberatae et in-
lippi dire
agltantur : sublata vestimenta scindere, crines vellere, vincu- columitati restitutae sunt, sola tamen Leontina illa

lisque quibus strictissiine impediebantur diffractis, tanti beneticii fuit expers.

qiuedam etiam e custodum manibus elabi ccepere. 11 7/a'c illc ul ', oculatus teslis. .Xiltil igilur mira-
Ti mplntii
Quarum dein inusitati clamores, omnique gemitu mur, quod S. Pbilippi citltus rliaiti iu Meltlnm insutam
parocjitate
inajores, veluti rugitus immanes, ita toto templo penetraverit, quano a Metropoli miUiario versus
ubi iit Mctila

vicinisque agris personuere, ut e propinquo bellum Jfricum, oppidum Zcluginotninatuin, ter mille circi-
ingens ac sasvum, cruentissimumque preelium com- teranimarum, tumalias aedes varias habet urbanis
ex Us ttna mitti videretur. Ibique tum Ragusana qua?dam minime cessuras elegantia, tum magniflcam impri-
tibetatitr raulier, cunctis spectantibus, mox curata est, signo mis ecclesiam parocbialem sub titulo et invocatione
signo rclicto :
perspectissimo Pendebat nempe a fune
relicto. S. Pbilippi Argyriensis; uti in sna Melitsedescriptione
supra altare sinistrum, candelabrum renettm, lam- Italica notat Commendator Abela, sacrx HierosoUjmi-
padibus ac lychnis pluribus pellucidum, a terra octo tanse Religionis Fice-cancellarius paq. 88. Deinde
circiter cubitos quod ipso illo quo libera-
elevatum : observat pag, 370, qitod ca tcclcsiu fuerit scitficata

batur momento, nullo quiquidem videreturmoveute, priusqttam Bernardinus de Paterno et Jacobus de Pa-
lampadibus omuibus dissipatis (mirum visu) crebris terno Caiintctif.es, ex monastario S. Pkilippi, cujus
motibus, molaris rolae instar, quam velocissime Abbates fuerant, ad Meliiensem Episcopatum assunie-
totum inversum est. renlitr, annis Mcccrxi.vt et xlvii indequc conjecturam :

9 Sed ad pompam ipsam veuio. Viri igitur, qui tlticil, illius auctorem fuisse Antonium Platamonlium,
vel sacerdotio vel dignitate praestabant, celeberrimam ad Itauc Sedem assumptum, ex Prioratu Xictcnsi S.
longo ordine pompam deducentes, Divi Philippi ima- Marisc ilc. Monacho, a tlicta Abbaliu dependente, ante
deinde in ginem, subnigram quidem illam ac visu horribilem, auiiuin mcccxcii, quo mortuum scribit Rocchus Pyrrhus
processione, pra;cedebant : quam subinde conditionis cujusvis in nolitia Melitse, ipse vero dubital an ntm sil mullo

mnlieres iununierae, fere cum cereis thure

viri et senior.
etiam ardentibus, permixtim sequebantur. Cumque MDE ACTA
G(l ECV PAfi I*
ad templi medium, ubi ara erat, perventum esset,
Leontina mulier quasdam, quae a quodam Sacerdote
VITA
siiiu jam anuos daemonio detenta,
portabatur, plures Latine reddita a Jacobo Sirmondo, et cum
edita voce ad ceteras versa, signo manu facto, Grseco Vaticano a nobis collata.
Forti, exclamavit, animo estote : nullus abscedat :

priticipe df' dies bic jamoccidet. Haec cum ego audivi, obstupui, CAPUT I.
montttn ftii-
slra scictos quod eum, quo illa obsidebatur, esse inter daemones Orlus,educatio, Diaconatus. Homse apudPon-
animanle priiicipem, ex verbis, vultu prarterea, audacia ac tificem acta. Sacerdotium.
imperio, quibus ceteris praestare videbatur, non
absurde cognoscerem quod et Patriciis Gatanensi-
:
X emporibusa Arcadii Imperatoris, fuit in b Thra-
bus, qui prope me erant, ut adverterent, indicavi : ciae provincia vir quidam nomineTheodosius, genere
Parentibus
et reipsa postmodum declaratum est. Nam cum Syrus, cui uxor erat Augia, ex magna Romanorum divltibus et
paulatim eodem ordine procedendo, feretrum jamad urbe oriunda, amplis opibus ambo et familia, Deum Cfirlstiants
valvas templi primarias pervasisset, eadem illa in pnmis colentes, ejusque legem servantes.
mulier, ex editiore loco in gradu templi ultimo con- 2 His filii ties erant, qui omnes suas facultates
spiciens omnem arreptitiorum turbam sibi in jumentorum omnigenum emptione collocabaut,
subje-
ctara, substitit; appellatisque omnibus, ae
manu in Galatia, Cappadocia, Asiaque universa, ietatem.
demonstratis, rursum vernacule, Absit, inquit, me- omnem ponentes in hujusmodi negotiatione. Die
tus, procul hinc terror abeat. Jam advesperascit,
autem festo exaltationis c Sanctrc Crucis soliti erant
jam adoccasum vergit hicdies nobis infensus, atque Constantinopolim petere, cum instructu negotiatio- post fllios 3

hostis acerrimus abjicite tiraorem, nullus vestrum submersos

:
nis, ibique cum parentibus suisagitarediem sacrum,
recedat absistant curae, sufferte parumper,
:
jam Accidit ergo aliquando, utdum instante festo, men-
occasusinstat. Cui ex illis una, Vim patior, respon- Sagarim amnem
se Septembri, d trajiciunt, una cum
pullis
 DIES DUODECIMA MAJI. 29

pullis equinis, quos emerant; repente intumescens oram statimquc exorta est ingens maris pro- D
Italiae,

unda fluminis ipsos cum jumentis abriperet. Quod cella. Tum

Philippus stans, Domine, ait, in manus AOCT. Ki-
BBBIO M.
cnm perlatum ad patrem matremque esset, magno tuas deposuit me genitor metis, n* perdae me hac
e% m qb>
dolore affecti, Deo gratias egerunt, Jobi exemplo, aqua, sicut perierunt fratres mei in aqua torrentis tempestate :

dicentes : Sit nomen Domini benedicturn, ex nunc Quod si h;cc tua est voluntas, votl mei prlna compos jactatur

et in secula. Urgente vero matrem sfimulomceroris, fiam, ac tum id fiat quod jusseris. Verum ne propter
dies noctesqtte angebatur, ita titclam maritum relin- peccata mea pereant, qui mecum sunt viri tredecim.
quere cogitaret, et, patriam repetere, hoc est Roma- His ab eo dictis, in somnnm versi sunt omnes, vi-
ii.iin provinciam. Theodosius autem pater assidue susque ipsis est Apostolus, sub Papre figura, naucle-
pro filiis orabat, et bona multa largiebatur. roque Thoma; dixit : Festina nauclere, Romam ap-
3 Quare incensum erga se amorem intuitus Do- pellere, ducena tecum Philippum Diatonum, quia tt apparen-
minus, ejus conjugem Augianv in somnis consolatus illic mihi uxui futurus est. Facta inde subito sereni- (e s. petro,

est nocte quadam, ipse se exhibens senis forma, et tate ac tranquillitate magna, salvati omnes sumus Bomam per-
vectus,
his verbis alloquens Quid ita indesinerfter angeris,
: meritis Apostoli.
filiorum causa? Nescis, quod qui indiacrete plangit 7 Tertio autem post die cum exeuntes Romam
mortuum, Deum provocat ad iram? et rursum; Si pervenissemus, die Dominica. Philippus cum Euse-
ad Domini servitutem accessisti, praepara cor tutim bio monacho, unanimesad ecclesiam profecti sunt a fontiflce
ad tentatior.em, et iterum; Si facis bonum, expecta constiteruntque in lajva templi parte. Nec mnra, af/ legendum
Qccersitur,
msciturus tentationem : Dominus eniin. quem diligit, castigat. Deo favente, revel.itur Papa; : qui aecito uno e Dia-
prgdldtvr Itaque pone vestem lugubrem, etevigilans unge ca- conis, ait
illi Vaile ad kevam templi, ibi invenies
:

put tuum oleo, et faciem tuam in laetitia cordis tui Diaconum penula tectum, cuin altero monacho il- :

lava, et accipe stolam qua indueris in ecclesia, et lum advoca, et dic, ut ecclesiam ingrediattir, et te-
panes tres e\ similagine, et ofterdona tua Deo
fac e cum ministret. Parens itaque Diaconus omnia per-
accede arl virum (uum, et consola-
in fxultatione.et egit, ut jttssus fuerat, raanuque prehensum deduxit
H re eum; et ecce erunt dona tua in odorem incensi. ante ambonem. Ille autem ne verbura quidem nove-
At illa surgens, divino spiritu vere illuminaf.a, in rat Roraana lingua, sed Eusebius monachus, qtue ei
omnibus ohsecuta est, et raunera sua cum marito dicebantur, exponebat Syriace, callebat enim etiam
simul obtulit Deo, dicens Vivit Dominus, non jam : Syriacam. Significavit ergo per Diaconum ; Da ve-
amplius dolorent nobis de mortuis filiis, sederimus, niam, Domine, servo tuo, quoniam Roinana lingua
Domine mi Theodosi, sicut in juventute, Deo ser- ne verbitm unum scio. Papa vero manum extendens,
vientes, ejusque mandata custodientes. Pote^t autem et ipsum obsignans, ait; In nomtne Christi Dei no- ab ecque be-
ned-cti/s La-
nobis Deus dare filium unum, pro tribus qui mortui stri, aperi os tuum, et eloquere in ministerio tuo
fine legi et-
sunt. Romana verba. At ille ore aperto, linguam movens fi ignarus

4 Et peperit viro suo masculum, quem appellavit propria lingua, statim dixit h qua? sequuntur in sa- linguse,
h
Philippum ablactatusqufi puer, cum ad septimum
: cra Liturgia, ad Diaconum pertinentia.
annum pervenisset, proticiebat in moribus et doctri- 8 Commoratus autem est ibi menses tres, dies
na. Quem detondens mater Ecclesiae dicavit, quiet duodecim; dolebat quod cnm in Diaconi otficio Ro-
Diaconus factus est anno setatis vigesirao primo, mana lingua loqueretur, in ceteris rebus ne verbum

I
studioscquelinguamfSyriacamaddidicit^etEcclesia- quidem proferre posset. Cogitante igitur illo ad
-l annttm sticam omnem disoiplinam. Ssepe autem dicebat ei Papffl pedes procumbere, et preces ejus implorare, eamgut lm-
agens guam aise-
fit
mater : Fili mi dulcissime, si tibi liceret Romam ut sibi usqueqttaque concedatur Romana dialecto
Dtaconus:
ire, ubi cognati et propinqui mei universi, illic vide- loqui, novit statim Papa quod animo agitabat, di-
res templa maxima, et ordines Sacerdotum et mo- xitque illi Accede ad lectionem. Ille vero mutus
:

nachorum congregationes, ascetarumque pruden- manebat, legere ncn valens. Et Papa, Loqnere, in-
tiam, continentiam etmodestiaraetvigilias laicorura; quit, Pliilippe, sicut nos loquiraur; statimque evo-

edoctits
omnes autem cura timore ecclesiam frequentantes, lans ignis ex ore Patriarclue, attigit labia ejus, et
a
matre pteta- assistentesque sacrario tamquam ad tribunal Dei, Romane loqui ccepit cum omnibus. Tum creavit
tem flomo- necaliter capita sua deorsum inflectentes. Illic nefas illum Presbyterum, librumque in manus tradidit
norttm, Sacerdos
est,reprehensibilem queniquam ingredi ecclesiam, scriptum, dicens; Tomum Apostolicum cape h< die, creatur ;
aut susurrum ullnm vel risum exaudiri, sed solicite cumque perveneris ad Australes partes Provincisa F
omnes et cum reverentia, ut dixi, assistunt tam- Sicilite, in montibus, qui illic sunt, locus est, cui
quain ad tribunal Dei. nomen Agyrium t e regione .Etnte montis, ex quo
5 Haec ille audiens, animo incendebatur et desi- ertimpit ignis, perennem flammam eructans, quam
derio rursumque reformidabat, timens parentes
; k Satanas cum spiritibus illic habitantibus. et uni-
« ejus coram
vtdeuda- ttt- contristare, quibus nimirum solatio erat unico pro tamquam hereditatem.
versis coptis suissortitus est
sidcrio molus, fratribus defunctis. Confidens porro cum parentibus Tomum autem; qttem tibi dedi, / manu mea scripsi
saepe dicebat, non sine aftectu Utinam mihi con- : virtute Spiritus sancti quoad omnes ad unum illo
:
ct accipit
li'>nn>< fjor-
tingat Romam ire, et videre synaxim g Petri, Apo- expuleris, redire ad parentes non licet. Aposto-
tibi
cistnorwn.
stolici Patriarchae,- et ab eo coniniunionem percipere, lico mandato propere obediens Philippus, torao ac-

et posteastatim mori, si fieri potest. Vehementerque cepto, et Papa cousalutato, peractaque oratione,
angebatur Philippushac cogitatione interposuitque : accipiens etiam secum Eusebium monachum, navim
apud patrem aliquot ex propinquis, ut ah eo impe- conscendit, Deo bene juvaate, solventesque Rhe-
trarent veniam proficiscendi hac lege, ut simui ac gium Gaiabrisa pervenerunt, magnam mode&tiam
dignus factus esset, qui Apostolos adoraret et eccle- pra?seferentes, divinoque nutu Messanam m appule-
siasticam disciplinam inspiceret, ad suos revertere- rtint, terrestrique itinere in locum preadictum Agv-
tur. Theodosius vero, cernens fixum ejus in Deum rium venerunt.
amorem, manu ipsum apprehendens, et Syriaea dia-
lecto preces fundens Orientem versus, sic etfatus ANNOTATA.
est : Deus Abraham, Isaac et Jacob, in manus tuas
apatre, commendo servuro tuum : sicut vis, ita tibi curasit a In MS. Lntino Syracusano. In diebus Theodo-
de Atque ita eura complexus dimisit, inscia
illo. mi. Qum simnl possunt consistere, cum Phitipptw an-
matre, nihil hac de re cum ea communicans. nos vlvtrit 63, ut sub Theodosio Magno ejusque [iho

6 Ille autem Dei voluutate navigans appuiit ad Arcadto floruisse potuerit.

b
 30 VITA S. PHILIPPO PRESB. AGYRIENSIS.
A b In nonnullis MSS. Latinis apud Cajcitinuni, In- cum Simon Magus in altum snblatus est, expulsi a
mjot. bo- tra Praesidatnm Caiae scn Aohaia?. In aliis : In terra Paulo fuitnus ; iteriim pellimur nunc a Petro, per
txTs^cn:
Prassidatus. Al Qrscce h :f, rffii/ 0?«xw» eiv*fX'?- Philippum Presbyterum.
c Scilicet I i Septembris, quo die coli ab antiquis 10 Deimle quodam die, cum pro iis oraret, qui
et ct corpo-
Grzcis ct Oriciilaiiluis fcstum exaltationis snncta? ab immundis spiritibns obsessi tenebantur, accessit
rtSla pluH-
Crucis indicavimus 3 Sfaji, tn feslo Tnvetitionis a La- puella divitis viri filia, Deiimqne timentis, quse a ntotutn:
tinis celebrato. spirltu vexabatur. Statim ergo protensa manu Phi-
d Sagaris, Gr.rce 2x-/yoiz. patiits Sxyyapte,, aliis lippus, et illi imposita dixit In nomine Jesu Cbristi, :

Xtxyyaatoc, Sangarius dicttts, fluviits Bithynise: ubi in et Petri Apostoli, exi, et vade in locum tibi praepa-
1'oiitnm Evxinvm se exonerat, ratum. Spiritus vero magna voce clamans, dixit;
e Hic rtttnr. Jiulni cntn apprehendit Cajctamts, et Per Altissimum, Philippe, etPetrum Apostolum, ab
suspccium habct : lcgat lcclor ct judiccl. hac quidem puella egredior; ex loco vero isto num-
f Ex vohmtate sciiicel patris natione Stjri. Sitpponi- qnam abibo, sed tecum babitabn usque ad novissi-
tur buicm vvlgarem regionis linguam, id csl Grtrcam, a mum diem. Mox corruens puella in solum onte pedes
pvero scivissc : ncqtte vcrasimilc estpro ttlio qtiam Grxco Sacerdotis Philippi sana facta est, abiitque laudes
ritu Diacotittm ordinalitni Phihppum. referens Deo. Erat autem magna multitudo eorum,
g Hic ct itifta nitin. 27 Petrus, pro quohbct suc- qui a spiritibus torquebantnr numero circiter qua-
cessore Ponti/ice sumittir : tiam de ipsomcl .Jpostolo draginta, qui quidim summffi Trinitatis gratia et
alitcr lcqui auctorcm apparet vtim. G. ct 9 vbi cum sancti Patrisnostri Philippiprecibussalvi facti sunt,
tnantfcsle disliiitjuit a Ponltfice, qui Philippum in Si- Deo gratias agentes, qui per c
. ervos suos mirabilia
cilinnt misil. facit.

Ii Dclco, ut nb interpoiatore imperite adjccta qnaz- H Mos erat populis illis, ante Saucti adventum
dttvi iu hisverl/is, dixit : [In pace Dominum oremus : propter immundornm spirituum metum, b mtinera
et qua?] sequunfur in sacra lilurgia, Nihil enim tale eis offerre : neque id solum, scd et facultates suas in supersttth-
nem abottt
in La/ina ac Roinatia Missa dtcit Diaconus : sed tcnc sepulcris condebant, quia damones hominum spe-
E
in Liturnia Gr.vcci sccvndum Cltrijsostoihuni,qua usuin cietn indnentes, dicebant patres mortuos petere a
Romantan Ponlificem inepte fingeretur filiis : Pate nobis, filii, de bonis vestris, ut fruamur.
i Ilinc nblala el in Nolis a Cajeliino njccta, vt a Qua tatione decepti homines, ab egenorum ope re-
vulgo cretlitn. snnt isla : Quo immundi spiritus im- vocabantur. Sanclus autem vir ecclesias in Apcstoli
migraiunt, ex Hierosolymis post urbis captivitatem, nomine multis locis extrnxit.
cum e:im ingressus est Nabucliodonosor, et confre- 12 Alio rursus die, proficiscente sancto ad Bo-
gerunt portas teinpli, inveneruntque eos in vasis au- realis loci partes, orandi gratia, accessit nd eum vir
reis, existimantesque pecunias in eis esse, aperue- cum uxore, plangentes planctu magno, et dicunt
runt vasa; statimque inde avolarunt, et habitare Sancto ; Miserere nobis, Sancte Dei, quia filius no-
eoeperunt in cavernis lapideis Agyrii praedicti. Hxc ster unigenitus, cum
hauriendnm aquam ivisset r.d

ibi, qva- infra Grnce ItcibenUir. aulem in

Cotitraciius ad fontem, cui m men
Mamoniaca, ut ex eo gu- mortmimest
MSS. Latitiis Cntanrnsi ct Agyrensi aputl Cajetatium stavit, illico extinctus est. At ille caput quatiens,
suscttat.

sic : Hosce da»mones in vasis aereis a Rege Salomone confestim abiit ad fontem, videtque juvenem mor-
inclusos fuisse. tuum jacentem manuque prehendens, dicit ejus
:

k ./Etnam ftammivomum monlcm, fauces infcrorum parentibus Qui vocatur filius vester, illi vero dixe-
:

htiberi ab anliquis Patribus, Tertiilltano, Clinjsostomo, runt, Joannes. Et consignans eum tomo Apostolico,
Hieronymo, Paciatto, Gregorio Magno aliisque deiucil ter eum vocavit, Joannes, Josnnes, Joannes, in no-
Cttjciatttis. At naiurales similium montinm causas mine Dei surge, Statimque surrexit juvenis, tam-
pro-
ferl Atlianasius Kircherus tn Muntlo subtenaneo. quam e somno; et dedit ipsum matri.ejus, dicens ;

Ulrumqite consulat cnriosus lector. Vade, da gloriam Domino Deo nostro, qui per fa-
Cajetanns arbitralur bscc verba redundare, attl ad-
1 mulos suos facit mirabilia. Dominus mortificat, et
jecla ab its, qni Itn-cad S. Pelrum retulerunl : ceterum vivificat. Tu vero spiritus i/nmunde, qui hoc loco
videti librum Erattgeliorum esse : ego exorcismornm li- manere vis, cave bominem ullum ladas. Quod si
E brum intelligtrc mallcm. pergis in malitia juxta tuum desiderium, et Dei per-
m Vetus traditio Messana?. est Philippum ea loca missionem ; hoc tibi erit a me, et ab Apostolo Petro
incoluisse, ubi aedes est S. Maria; cognomento La- supplicium, quod alligaberis ferreis catenis a Spiritu
tinse Cajettinus ita. sancto, et c Gabriele Duce militia?, et vinctus eris
usque ad Jeculi flnem, ut hic habites, quemadmodum
CAPUT II. petiisti, etDeus permiserit.
13 Sedente ipso, et Evangelium in manibus ha- Mtttn a vi-
In Agyrio mortte pia exercitia et miracula bente, occurrit senex quidam nomine Atlianasius a ptra sanat ;
palrata. vipera ictus corporeque ex eo morsu graviter sau-
:

cio, acpene jam deplorato, accidit ad Sancti pedes

Ljonsedit Philippus in spelunca a quadam ubi tri-
a provolutus, et lugens. Erat enim bis Athanasius ava-
exptUU ttx- r leK ct cnlumnarum ordo, et gradus tres lapidei rus, et munerum ac personarum acceptor et qui :
monfj it expoliti ubi de more sedens, curationesque
:
faciens, omniain melius convertit. permisit ut a fera vulne-
tnontt, duorum dierum spatio post asrendit in excelsum raretur, ut ad mehorem frugem revocaretur. Dixit
montem. qui est e regione jElna?, ubi sunt posses- ergo Sanctus; Quid tibi contigit? Senex. Osten-
ei
siones Argyri Toparcha;. Factaque oratione
in cacu- dit ei vibicem vulneris icti a serpente et sanctus
mine montis, orationem convertit ad eum, a :

quo vir manum admovens, ait. Si sanus factus fueris,

missus venerat, et ad Apostolum Petrum,
dicens; abstinebis te a nequitiis tuis; Cui ille Sacramento
Ostende, Domine, ostendefaciem tuam,
et delebun- addito, respondit Si precibus tuis sanitatem recu-:

tur dajmonum caterva. Signoque facto

per tomum, pero, abstinebo ex hoc die ab omnibus meis pravis
quem manu gestabat, visa est monacho darnonum actionibus. llle vero in pavimentum expuens, et
turba instar lapidum volutari ex montis
vertice, fu- sputo pulverem diluens, unxit ejus vulnus, statim-
gientesque lngubri voce clamabant; Va?
nobis, Petri que curatus est.
Apostoli manus iterum nos in vallibus
istis depre- 14 Mulier fcetum gerens in utero mortuum, ad
bendit. Alii dicebant, rursum hinc pellimur, sicut tiies quatuor eniti non poterat, mortiquejam pro-
pinquabat.
 DIES DOUDECIMA MAJI. 31

A pinqualiat, obamliulans autem foribus ejus Sanctus, jumentum, ab eo calcibus et dentibus totus fuerat D
partarientem ait. Quidnarn est,quod dnlet puella? Responsum est contusus. Hnnc vero dolorem cum dies aliquot pa- kv "t- n»nu
titerat, faium in utero uiortuum esse, et parere illam non tienter tulisset, nec jumentum ulla ratione domare " 3 •°* ' -

!£,„"
posse Er. ille utraque manu aquam capiens, et mit- posset; recordalus miraculorum, quai S. Philippus
lumrtddu
tens in vasculuni, jussit eam bihere in nomine Do patrarat, dixit apud se Sit nomen Domini benedi- : maniuttim:
mini, et Pliilippi Apostolici Presbyteri; statimque ctum cras tollam feruin hoc jumentum,
:
et rnanu
exiit inljns penitus integer, et servata est puella. rneaducam ad Philippum Presbyterum,.quiel ix-
15 Venit ad eum pastor meridie, dicens Misere- ; mones expellit, ut pracipial ei, domari se sinat.
iv,Domine, quoniam mercenarius sum divitis cujus- Postero igitur die deduxit ad Sanrtum, dicens Mi- ;

ptcora a fe- dam, et pasco ejus pecora irruerunt duse fera? ;

sererernei, qui aegrossanas, vide humilitatem meam
rlj tuta red-
agrestes, et tractant ea crudeliter : Dominus vero et laborem meum, quem ab agresti hoc animali pa-
inipatienti fert animo, nec mihi vel unicum ex illis tior quia ferre nequeo, quae dies noctesque ab eo
:

remittit : itaque quid agam nescio. At Dei famulus mihi fiunt mala. Subndens sanctus Pater manum
pulverem e terra tollens, et tomo suo benedicens, protendit, et animal consignans, ait; Obterapera
pastori dedit, dicens : Spargehunc infossa pecorum, domino tuo, et flecte illi indomitam cervicem. neque
et cum irruent
ferse, dicito; Peccator Philippus amplius calce et dente impetas illum sed esto :

Presbyter, in nomine Domini, prajcepit vobis havc : deinceps sicut agnus m omni obedientia. Et bora
Abstinete posthao a pecoribus. Fecit, utjussus fu ipsa, sancti Presbyteri jussu, redditum est ove man-
rat pastor, et territse fuerunt et repulsae ferae, sancti suetius abiitque homo gaudens, Dcumque «lori
:

Sacerdotis Philippi intercessione. ficans.

16 Erat mulier, sanguinis fluxurn passa novem 20 Arca erat templo Sancti vicina, in eaque Dei
annis, quaj et sua omnia in medieos ubsumpsirat, permissus habitabat spiritus immundus, qui circa crco reddit
sanal mtt- viswn
ut sanilatem reciperet, sed frustra. Ut vero audivit horam sextam praetereuntium oculos caecos redde-
:

litrem flunt
de Sancto et ter beato Patre nostro Philippo, acces bat. Quidam vero
snnoutllis, curn aliquando gravi morbo deti-
sit ipso adhuc sacrificante, et stetit erninus, ubi ille nerelur, accessit ad arcam, ut requiesceret hora
sacris mysteriis operabatur : et postquam manus prima, statimque excajcatus est. Cum autem incla-
abluit, rogavit Hypudiaconum, ut sibi daretaquani, maret, ubinam est Philippus, qui sanitates operatur,
in qua sacras manus abluerat; quas et sudarium li- interrogans eos qui pertransibaut, dicebat; Misere-
neum attulerat ad tergendas manus ipsius. Cumque mini mei, deducite me ad portam ecclesiaj venerandi
abluissel ; et aquam mulieri dedisset Hypodiaconus; Presbyteri Philippi. Et cum perductus eadem hora
illa cum fide suscipiens, et ex ea haunens, divino fuisset ad portaui, dixit Saucte Dei, a multis sta
:

el aliattt
consilio repente convaluit.
Et sudarium referens diis ad te veni sanitatis causa, et caecus factus sum
a tjravt domum, invenit mulierem gravi morbo laborantem, ad arcam ternplo tuo vicinam, hora circiter sexta.
morbo :
jacentemque in lectulo annis tribus, quae alienis ma- At Sanctus indignans, ait; Tibi dico spiritus im-
nibus victum capiebat. Illa vero sudarium appli- munde, qui hominum
oculos caecos reddis, eris ex
cans, in quo sacras manus abluerat Sanctus, dixit hoc tempore
: ajternum caecus ipse, nihil videns
in
In nomine Jesu Christiet S.incti Presbyteri Philippi, intra arcam illam. Extra vero non poteris ad homi-
per quem sanitatem accepi, surge et tu e lectulo tuo, nem autjuruentum ullum propius accedere. Eadem-
et ambula pedibus tuis, ad veuerandam ejus eccle- que hora liberatus est homo a caecitate, et simul a
siam. Et illa sudario totum corpus attingens, statim morbo suo, abiitque laudans Deum, qui servos suos
convaluit : et surgens
laudabat, qui per fa- Deum liberat ab omni infirmitate.
mulos suos curationes operabatur. 21 Homo quidain erat in toparchae ditione, quem curat morsum
17 Quidam, cujus filia elepbantiaco morbo gra- rabida fera momorderat. Hunc videns sacer Philip- lerx rabicUe

altam al>
vissime laborabat, ita ut totum ferme illius corpus pus, herbam ex agru afferrijussit etcomburi simul-
clephantiaco obtegeretur, accessit ad pedes viri sancti, clamans, que cum aqua infundi ejusplagis; slatimque sana-
morbo
et dicens; Sanctissime Pater, exhibe misericordiam,
tus est homo, Dei voluntate et sancti viri precibus.
et curetur per te puella tua, quia ejus vir deslituere 22 Quidam ex Agrigentinorum civilate numero
illam vult, propter exuberantem viin morbi V
: pluri- viri duodecim, injusta accusatione circumventi, de-
maenim consumpsi in medicos curationis gratia, et latique ad Ducem a Praesidc suo, quasi in Ducem viros 11 in-

nihil ru\te tinctos

consecutus miiii : sed obsecro (e, sanetur puella conspirassent, vincti adducebantur injuste nei et morti tra-
tua precibus tuis. At
Diacono jussitad se afferri
ille Cuin autein Catanensiuin civitatem praeterirent, ro- dendos.
protensum eeclesiae velum, ct eo tegi puellam qua; : garunt mililes, a quibus ducebantur, d ita ipsis pe-
statim mundata auro clarior, et domum re-
refulsit cunia, ut transire Hceret per templum Philippi
versa est laudem tribuens Deo.
Presbyteri : sperabant euim se illius oratione pla-
18 Rursum celebrato per Philippum sanctunTPre- catuin habituros Ducem : qtiod et fuium est. Xam
sbyterum die festo Apostoli Petri, advenit Leontius, cuin ad venerandam ecclesiam pervenissent, voce
ciirnl „/,.„,
quidam nomine, ulcus huhens putridum iu femore, magna ei lugubri clamarunt, dicentes, Uiserere
1'iiliitlum:
vociferab iturque in ha.c verba Serve Dei. qui om- :
nolns Sancte Dei, qui injusta morte condemn.iti
nilms sanitatis gratiam lacis, jube et me sanari ab
sumus : quia iniqua est a icusatio contra no^ scri-
hoc vulnere, quia mercenarius sum et manuum , pta, iiuam deferunt milites. Ille auteiu planctuui
mearum labore victito nunc vero cum hoc ulcere
:
eorum miseratus, Adducite hnc ho-
dixit militibus :

otiosus niaueo et quia laborare non possuni, fanie

: mines istos. quasi percontari eos vallet, cur vincti
prucior : obsecro te sana me per Dominum. Tunc ducerentur. Ai illi Sancto dixerunt ; Tradidit nobis
ille abluens manus, Diacono dixit Vade ad me- : e>is Praeses, scripta etiam contra eos epistola, ut
diam ecclesiam portam, et pulverem qui ei adhseret capitali pLena in eos animadvertat, ostendentes si-
hac aqnadiluens, fac emplastrum e luto, et appone mullitterasplumbeadbullaobsignatas. Tum sanctus
ulceri liujus, dicens : Per nomen Dei sanelur vulnus vir ait Scribatur in hac cliarta verbis meis, et Dei miiiatamua-
:

tibique prsBcipio, si quis interroget, quis tihi sani- virtute, sic intus Hi hoiuines iniuste damnaudi "''""' srn^"
......
:

ttira litierat.
tatem restituit, responde, Per Dei misericordiam, et r, ,

sunt, ut Prajside mvidia

„,
eos acto. lu vero mise-m .

Spiritus sancti gratiam, sanussum. Eademque hora ricors esto, Dux, ue«: fiagelUs, nec gladio eos sub-
restitutus est sanitati,Deo gratiaa agens, per iu- dens sed liberentur abinjusta accusatione, redeant-
;

tercessionem sancti Presbyteri Philippi. que ad sua hvtantes Demde cuin perducti essent
1U Mercenarius quidam ferum exercens suhjugale ad locum queiu Dux habitahat, simul atqtte episto
lam
 o2 VITA S. PHILIPPI PRESB. AGYRIENSIS.
lam legit, solvi jussit vinctos, dicens eos nihil in-
AVCT. BCSSBIO juste pirpetrasse, nec contra se quidquam machi- CAPUT III.
M. ES ms QII.
natos esse : quin potius tamquam injuriam passis
detur cibus, redeantque ad sua teti. III autem i
Dsmoncs Pulsi, pius obiius. Miracula. Item
Deum laudentes, et Sanctum ejus Philippum, a quo Acta S. Philippi Diaconiinserla.
fuerant prius liberati, reversi sunt domum.
23 Qui vero eos iujusteaccusarat et vinctos mi- J_f ie quadam, cum ad Petri Apostoli ecclesiam ve- Dxmanu
eorttm acctt- tx.

satorem deitt
serat, ut reversosvidit, adiemoiiecorreptusest. Tum nisset venerandus Presbyter Philippus, una cum pellit suo
energumenuin dixerunt ei qui vincti fuerant, quasi ore uno ; Vade Eusebio monacho ud orandum, et animum intende- adventu et
preclbtts.
liberat et ad pedes venerandi Philippi Presbyteri, a quo nos ret nocturnai orationi, circa horam sextara noctis
entendat nnmundi
:
ab iniqua c.xde liberati fuimus, ette ille ab immun- vocem audit spiritus : Inferius ruite, de-
do spiritu liberabit. I2t ille cursn properans, san- scendite, fugite, quia Philippus persecutor noster ad
ctum illins templum ingressus est, et dixit; Mise- montem ascendit, et statiin consumet nosignis. Vox
rere mci, famule Dei Pliilippe expellatur a me , autem illa erat spiritus, qui petierat in eo loco ha-
precibus tuis nequam spiritus, qui me vexat. Cui bitare, et hoc dicebat aliis spiritihus, qui ex lon-
Sanctus ; Indignus es excusatione, inquit, qui paulo ginquis oris convenerant. Tum ait Eusehius Phi-
ante viros innocentes ad mortem persequebaris. lippo sacro Presbytero : Venerande pater, quasnam
Tandem vero cum a misero diu fatigaretur, miser- est vox ista?vero respondit, Migrarunt huc a
Ille

tusejus, dixit spiritui : Exi, et secede ab eo, in no- remotis locis immundi spiritus nos vero fixi ma- :

mine Christi Cnicifixi Dei cadens in nostri. Mox neainus in oratione, ut misericors Deus per preces
terram. sanus evasit, accepto a beato viro mandato, nostras increpet ipsos, et hinc expellat. Orantibus
ne quem unquam donis corruptus falso accusaret : ergo illis. exsiliit ex templo ignis tamquam torrens,
abiitque Deum magnificans, qui prodigia magna fa- et expulit eos ex eo loco. Qua enim hora spiritus
cit per famulos suos. vox audiebatur, sive noctu sive interdiu, ineo loco,
24 Spiritualis quredam erat feinina, quaa curam qui dicebaturn Katopedontes, idest inferius ruentes,
ilein iiionla
gerebat ccenobii venerandi templi SS. Sergii, et repente ruebat lapis, et occidebat scu virum, seu
letn,
Baccbi, ab immundo spiritu graviter agitata; venit- puerum, seu jumentum quodlibct. Ex eo autem die
que ad virum sanctum, quo tempore sacris intentus sani et illaesi manserunt, quotquot homines autju-
erat statimque ut apprehendit oram penulse ipshis,
: menta per Catopedontes locum transibant.
et ore raomordit, saua facta est divina virtute, et 27 Tunc ei dixitEusebius Monachus Vere, Phi- :

ad monasteriuin reversa est pra^dicans Dei potentiam. lippe, discipulum te ostendisti ejus, qui Presbyte-
Lttudalur c
25 Tres homines e Lydia Provmcia in Siciliam rum te consecravit , Petri : cui pascenduin Christi Euseblo,
venerant, cum multis pecuniis ad emendum fru- ovile commissum est, ut pasceret viros velut oves,
fitralam /ic-

citniam socio-
mentuni. habebantque auri libras circiter triginta et pueros sicut agnos : similiter et tu gregem tuum
rttni duas. Suggessit uni dajmon, ut clam tolleret et sibi servasa feris agrestihus et lupis, hoc est ab immun-
usurparet, qu& coinmunia erant omnibus. Turbatis dis spiritibus, ab omni noxia eos sapientia tua cu-
antem illis ub aurum amissum, cum audiissent de stodiens. Equidem debet universus Oecidens thecam
sancto Patre nostro Philippo, accedunt ad eura pro- tuara auream facere, et templi tui pavimeutum ar-
pere, et dicunt : Miserere nobis, famule Dei, quia gento insternere, et preces tibi quotidianas ofierre.
aurum, quod ad negoliundum in commune habeba- Nihil enim est sub s.ole, quod rependi possit benefi-
inus, amisimus, et nescimus quid dicere aut agere ciis,quai per merita tua singnli acceperuat. Philip-
oinnia Deo
debeamus. Tum sanctus aperiens os propheticum pus vero Eusebio respondit Sit nomen Domini be- :

tribuil.
dixit eis; Porrigite manus vestras in solum, et lu- nedictum, Frater, qui gratis miseretur, et salvat
tum nbi consistitis, et apprehendite lutum. Cumque mundum totum quia nos omnes, curn simus pec-
:

st.atim maniis in desiguatum locum extendissent, catores, nihil boni facientes, quod dignum ejus
iterum dixit Adducite nunc manus vestras; et duo
: gloria offerri a nohis queat, aut sequale beneficiis
quidem cum retraxissent, apparuerunt sicut aqua ejus, perpetua in nos gratirc siue dona derivat. b
mire dclegit,
et emendat-
munda lotre : ejus vero qui furatus erat, lutum ex- 28 Yir quidam locuples valde, ex Panormitana
F
siccatum digitos tenebal, itaut explicare non posset. civitate, sed liberis carens, valde afiligebatur : isut Panormitani
Tum dixit ei Sanctus : Vade, redde aurum sociis de B. Philippt miraculis audivit, venit ad Agyrium citts oCClilto

tuis, et sana esto deinceps manus tua. Illo vero locum, videtque eminus Sanctum ante fores tem- voto

clamante, et dicente ; Sanetur manus mea, ego sum pli sedentera. dicitque famulis suis : En vere stellam,
qui aurum abscondi confestim restituta esl manus,
; quam videre desidcrabam : quera et nocte in somnis
et aurum sociis restituit, abieruntque Deum collau- vidi vocantem me, et hilari vultu invitantem, en ip-
dautes. se est. Quod si ex Dei voluntate fuit visio quse mihi
apparuit, relictasedevocahit nos, et introire in tem-
ANNOTATA. plum jubebit ad orandum, et interrogabit, Unde
estis, fiatres, cur huc venistis? Vir autem S. Philip-
a Ad radices montis Occidentem versus, S. Philippi pus, quasi divina revelatione accepta, exsurgens il-
spelunca appellata, miraculis clara. lico e sede, in quasedebat, dixitEusebio monacho .-

b Ila eiiam, S. s/ugvstinns serm. Ib de Sanctis, Voca hilariter eos, qui e longinquo veniunt ad nos.
miratur cur aqud quosdam infldeles lam perniciosus Statimque vocavit eos hilari vultu Eusebius, dicens :

error invaluerit, ut super tumulos defunctorum Bene venistis, peregrini, advocat vos Pater noster facit sata:
cibos et vina conferant, quasi egressa? de corpori- Philippus Presbyter, cujus causa peregre advenistis.
bus anima; carnales cibos requirant. Quibus similta Quo audito vir magna perfusus. lajtilia, Deo egit
apud Tertullianum el alios leguntur. El videtur ille gratias, quod quem quierebat invenisset, et voto
mos apud Aggrios etiam viijuisse. suo potitus esset ille vero jussit,
: ut oraret. Post
c Imo Michaele substiluendum, qui Princeps mililix hfficmulta is dona, quai attulerat ante pedes ejus
Angclorum tlcbcllavit dxmones cum dracone etc. in projecit, dicens Pater, scis Deo revelante, qua de
:

Apocaitjpsi S. Joannis cup. 12.

causa venerim. EtSanctus, Scio, inquit, sed tu do-
d Plumbo bullatas ejusmodi epislolas mitti solere,
mum redi, et quod optas, fiet tibi secundum fidem
alibi necdum comperi: et vereor neglossema sil, velustiori
tuam.
textui temere inserlum.
29 Cumque domum revertisset, invenit uxorem
suam
 DIES DUODECIMA MAJI. 33
suara laetantem viso, quod ei noctu apparuerat. Vi- Eusebio monacho, qui ejus vitam scripsit et mira- D
eiqite addtcll dit enim B. Philippum dicentem sibi Ecce redeun- : cula: inferiorem vero sacris ejus reliquiis. ^Edifi- ex caje-
/ffltm te viro tuo, ex eo concipies, et filium paries, quem cavitidem Belifarius sacrum ejus templum quadra- TAKO. :
ac pie mortuu»
Philippum vocabis, et benedictio Dei sit vobiscum. ginta enim diebus ante ejus obitum peregit quadra-
Quod cum ex ea cognovisset maritus, miratus apud genarias ejus memoriae inferias, et persolutisdivinis
se dixit; Benedictus, Domiue Deus, qui facis mira- mysteriis, procumbens Sanctus ad sepulcrum suura,
bilia, qui et procul positis tamquam in momento aperiens os suum, dixit : Haec requies mea in se-
proximam miserationem tuam, per veneran-
facis culum seculi. Domine in manus tuas commendo
dum Presbyterum Philippum, super omnes qui in- spiritum meum enim in te sincere
: qui credit,
vocant te id veritate. Narravit autem vir uxori, et si moriatur, vivet. Et sic obdormivit
Do- in
quemadmodum cognovisset quod animo cupiebat, mino c. c
etEusebium monachum praemisisset, et causam ad- 33 Ut autem postejus etiam obitum Dei famulus ciaret mt-
ventus novisset. Et brevi post peperit masculum fontes curationum funderet ad sacram ejus thecam ;
racu '"-

uxor viro suo, vocavitque eum Philippum. Cumque aceedens Eulalius monachus e Panormo civitate, ab
annorum esset circiter octo, sancto Hierarcha; Phi- immundo spiritu graviter vexatus.
ingressusque
qiti ejliS JUSSU hppo eum obtulit, dicens
En, Pater, fructum pre-
:
templura, dicebat Me
ad 9epulcrum volutari opor-
:

nctennis cum tuarum. Ille vero blande manu apprehendens, tet, quoad consequar sanitatem. Statimque exten-
Dea,
otferlur offertipsum templo, et benedicit, et dixit ei Vade, : dens manum suam Sanctus cum tomo, ut obsignavit
fili, ad fines natales tuos, et Eedificatemplum Domi- illum, ille mox sanus factus est, summae Trinitatis
no, eritque benedictio ejus tecum. Et redeunte puero gratia. Sparsa autem fama ejus miraculorum, con-
una cum patre suo, post Diaconus factus est sub currebat multitudo magna loale habentium ad se-
Episcopo Panorrai : mandatum Philip-
deditque ei pulcrum : venit autem quadragesimo die post ejus E
pus Pater noster, ne unquam aurum curaret aut ar- consummationem vir quidam, nomine Eutropius,
gentum, sed ut omnia sua bona, quse haberet et ha- cujus dimidiata pars corporis arida erat : stansque
biturus esset, distribueret in pauperes. Quod et ad feretrura et admovens seipsum, statim sanus
fecit, deditque vir ille gloriam Deo, una cum filio factus est. Accedentes porro ad feretrum cum timore
suo, per totam vitam, omnia semper erogantes pau- ac desiderio, liberat omnes a tentationibus, et peri-
peribus. culis et spiritibus immundis, calumnia malaetbello
30 Accipiens autem puer Philippus a venerando civiii,a variis raorbis et agrorum sterihtate, a pe-
Presbytero Philippo unam ex tunicis ejus, et suda- riculis fluminum atque maris, ab ira Dei et Prin-
tt recepta rium unum, et cingulum, quo lumbos suos praecin- cipum, eos qui annuara ejus raemoriam cum fide et
rliilippi zona gebat, in ejusmemoriara dum revertitur, offetidit in metu celebrant d.
; d
iiritltim sanal,
via hominem a dracone tabefactum. Volensque 34 Sanctissimus virPhilippus vixit annos circiter
Vrttt spatium.
sancti curationes nnitaripuer, soluta zona, quara a sexaginta tres, requievitque in pace. Agitur annua
Sancto acceperat, cinxit aridum hominem jacentem, ejus commemoratio obitus mense Majo, die duode-
dicens ; In nomine S. Philippi surge sanus et in- cima, per gratiam Spiritus sancti, cum quo gloriam
noxius. Surrexit e vestigio sanus, ut antea laudem Patri reddimus et Unigenito filio Verbo ejus? ctii

Deo dicens : et miratus est valde juuior Philippus gloria et potestas in secula seculorura. Amen.
quod acciderat, quod non solum praesens morbos
curaret, sed ejus induraenta morbos expeilerent. ANNOTATA.
gaudentibus
Audientes autem id cives Panormitani, quod tunicae
Piinormi-
tanis
Sancti deferrentur a Philippo Juniore, redeunte in a MS. Latinum Stjracusanum Rapituntas, Cata-
Panormitanam urbem, et quod miracula per eas nense, Catopiduntas utrnmque corrupte. Grsece tst
fierent; gavisi sunt supra modum, dicentes Bene- : zaTaTTioouvTa;.
dictus Deus, quoniam misertus est nobis indignis et b Qux hinc usque ad numentm 32 dautur, i .
\l

peccatoribus Sanctissimus Philippus, venerandas tu- seorstm afitd Cajetanum pro Vita S. Phttippi Junioris
nicas suas ad nos mittens, ad sanandas infirraitates et Diuconi sejuncta : sed prout Grtece Itabentur, con-
nostras : et quid ei nos dignum rependere possimus? jitnctu retinemus.
Preces, et orationes supplices ad Philippum? Sed Hic iterum aliqua a Cajetano omissa, qux ex
c
ejus oratio, quara pro nobis omuibus lacit, nostra Grseeis sic hoc loco refero : Statim vero Eusebius

omnia rauneia exuperat, auro et lapide pretioso et monachus, omni notitia instructus accurate conscri-
saphyro pretiosior. Videreque erat turbam nil aliud psit omnia ejus facinora : et ob metum Orbiani To-
loquentem, quam, Gloria sit Deo, qui glorificat di- parchae, se conferens Alexandriam, sanctam ejus
ligentes se. Factaque estdie illa tetitia.ita ut Deum vitam et ab ipso patrata miracula indesinenter tra-
ipsum adesse existimare viderentur incote. didit Apolliuario, sanctissimo Patriarchse in throno
31 Statim autem Abbas quidam, immundum spi- S. Marci. Verum in nomiHt^Apollinarii ili/ficuttas' est,

ritum patiens, venientePhilippo, utintrarat primara qttod hic Atexandrinus Patriarcha [ueril secnlo sexto,

portam civitatis,' exclamavit Bene venisti, junior : ut Staictiis relalus itt MS. Floratio ad tliem xi Maji,
Plhlippe, eum sanctis vestimentis, qiue adlers Phi- ttbt inler Pitercrinissos ilc co eijtmus : tolo autem tein-
lippi Presbvteri. Ego enim hac hora festino ad eum, pore Imperatsris Arcndti pr&fuit Ecctesize Alcxan-
ut liberer ad infestatione immumli spiritus. Tum driiKV Theophilus. Arbitramur igilttr nomen Pnlriar-
dixit ei Valde citissime, revertere ad Doniinum et
: chtt aiitiiiiiittts tion fnisse crpressum. iiiteipoliiloris

herum meum, sanctum Patrem et Presbyterum
Philippum, et ab eo curaberis quud et factum est.
Cum ivisset autem Abbas, invenit Pliilippum profe-
ctum ad Domiuum.
autem temerttale niljectum fuisse Apoliiiniriutii.
: d slntio 1590 Corpus refossum et reconditum fuit.
Dnii aiino 1C05 die U
Julii, ne ob nimiam seputcii
linmiililiilem corrumpcrelltr, in commodius et aecuralius

32 Ceterum ille post Deo placitam vitam et ora- saceltttm solenni ritua Pliilippo Gconjio, Juiiiini rciju
nia qttre dixi miracula, quadraginta diebus ante Palronalus Visitatore, fitit traiisluliitii. Consule Cajc-
prxscrlliu
nputturam obitum suum. apparuit uni ex optimatibus regionis tani Annotationem 23.
•W 1 Euscbio nomine Belifario assumensque pueros ejus, venit
:

iKciendam
ad Agyrium locum, et ostendit ei in suinnis deli-
neationem ecclesiaa, instar Crucis extrueiuku ;edi- :

ficavit autem et thecas duas, superiorem quidera

Mttji T. 111
YITA
 34 II VITA S. PHILIPPI AGVR. APOCRYPHA.
nienter gavisi sunt. Ille vero ubi aetate visus est
idoneus, ccepit rebus agendisac negotiationibus ani-
VITA ALIA APOCRYPHA mum applicare, ut mos
hujus seculi. Ceterum
fert

Alhanano Alexandrino tribula. cum esset quadam locum alium profectus ne-
die in
Falso S.
gotiationis gratia, ac pro more suo oves ac boves,
ali;,que item animaliaquadrupedia emisset, reditura-
PROLOGUS.
que in patrium solum puraret opera dsemonis inte- ;

Sanctomm Ou
IJuemadroodum Sol cernentibus, sic audientibus riit. Etenim ille malorumomnium auctorac princeps,

memoria Sanctorum sermo lumen adfert : et ut astra ccelo qui nihil non odit boni, cernens prolis parentumque
uiilis. sunt ornamento. ita Sancti Ecclesiam, quos illa suo felicitalem, quodque summa sinceritate ac fidueia
lltgcnt suii.
quasi sinu ampleetitur, illustrant. Quod enim in anteDeum versarentur, iuvidia stimulatus, magno- mersum :

pratis sunt flores, id sunt Sancti in Ecclesiis. que imbre excitato, fluvium f, qui transmittendus
Sanctorum memoria iis, qui a malis spiritibns obsi- juveni fuerat, ita auxit, ut eodem impetu et anima-
dentur, quietam tranquillamque mentem, inflrmis lia et animalium dominum submerseril. Hoc acerbo

solatium, vilam omnibus, et firmam corporis vale- repentinoquenuntio de morte unigeniti fllii accepto,
tudinem praebet. Virorum magnorum magna sunt parentes in luctus ac lamentationes eruperunt :

certaiuina; Martyrum, Sanctorumque splendidae co- acmater ipsain primis ejulans ac gemens, Hei mihi,
rona;, qui oiunia hujus seculi nihil duxerunt. Quem inquit, hei mihi ! viscera mea sentio perlurbari.
animum utiis rependeretDominus Deus, fecit utcum Heu, heul ubi mortuus est meus? Ubi, inquam filius

Sanctis Angelis perpetuo viverent. Etenim cum eos ut illuc profecta, canum caput meuin in formosissi-

oppugnare antiquus humani generis hostis existi- mam ejus faciem depilem, neque enira te posthao,
maret, nihil aliud, quam coelo familiariores ipsos red- fili mi, sum visura. Ubi es lumen meum? Non
didit. Magnis porro vocibus personandum sit, quanta quidera tua causa, sed nostra descendit fluvius hic,
illi vitae asperitate se exercuerint, quantoque spiritu qui te abripuit, nosque hereditatis bona parte pri-
ad contempl.mdas res divinas elati fuerint quorum : vavit. Jam quidquid mihi vitae superest, id totum in

enim vox in universan; terram perveuit, atque in luctu ac fletu, fili mi, transigam, donec ego quoque
ioquendo facultas in extremos orbis fines perlata hinc demigrans ad te proficiscar.
est, eorum profecto laudem eodem perferri merito 4 His dietis atque aliis, rursum suam uterque ad
oporteat. Verum quis usquam est. qui se posse Dominum orationem fudit, procidentesque Deum in
it alliim
petimt. citnt
speret S. Philippi Ag3 riensis, vulgo Argyrionis
r
haec verba supplicaverunt Domine, da nobis alte- consecratliri
:

nuncupati, certamina pariter et miracula pro merito ram prolem ac siquidem

: masculum prog°nuerimus, Deo:
commeudare? enim turbara daemonum expulit,
llle hunc tilii consecrabimus in ministerium templi tui
ille sanguinis fluxum sedavit, ille arefactam manum in urbe Roma, ut illic tibi deserviat, gratumque
et inler iltos ille denique mortuum suscitavit.
sanitati restituit, majestati tuae prsestet obsequium offereinus autem :

Philippi
S. Quorum quidem omnium gloriam Deo, rerum om- eum tibi, non secus atque Joachim Mariam Virgi-
Aauriensts.
nium curatori ac prtesidi, tribuere debetnus a quo
: nem. Porro Deus patientiam et humihtatem eorum
facultas et gratia in servos ipsius emanat, qna non animadvertens, 'secundura filium, ut Annae alterura
obsistere tantum, sedetiam conculcare inimici vires Sarauelem, illis donavit, cui nomen Philippo est im-
facile possint. Quamobrem et David, inquit : Mira- positum. Hunc etsi magno affectu educabant, tamen
bilisDeus in Sanctis suis; ac rursum Justus, ut : in metu ac tremore continebant.
palma florebit, et sicut cedrus, quae in Libano est, 5 Cumque duodecimum aetatis annum attigis- qiii ditodcnnit
Hoiiuiin
multiplicabitur et Salomon, Justus si morte pr;e-
: set, quid de eo statuissent parentesin hsec verba illi
eontcndens
reptus fuerit, et iterum, Justorum animze in manu aperuerunt Promisimus, fili, in conspectu Domini, ad S Petntnt,
:

Dei sunt, nec tanget eos tormentum has ob : si prolem uobis dedisset, eaque fuisset mascula, nos
causas in gratiam Filii Dei Jesu Christi, Sancti eam dicaturos templo Domini. Quare volumus, fili

ejus lniracula enarrare instituimus. mi, ut g Romam te conferas, ubi cognatuin nostrum
Sanrtissimum Petrum, Romanum PontiuVem, Chri-
NARRATIO. sti Doraini discipulum, inventurus es; cujus te per-
mittens arbitrio, dabis operain, ut Deo placeas et
2 Temporibus imperantis a Neronis fnit b Romae hominibus, nomenque Dei per te glonficetur. Haec
vir quidam pius, Theodosius nomine ; huic erat uxor Philippus cum audivisset, libenter quod jubebatur
i Anesia nuncupata, ex Betbsaidaoppidu Andrese et accepit, et non multos post dies dixit ad patrem
Petri; fuere hi et Chrislianissimi et doctissimi, suum. Pater, si me Romam vis (ut dixeras; profi-
d
quamquam uxons d sterihtas utriusque auimuin non cisci, benedic raihi, et ad Sanctissimum P;ipam
Parentes diu deprimebat et dejiciebat quam ob causam : scrihe htteras, ut abeara, Deo ita volente. Quod
stertles. eleemosynis el precibus diu noctuque assidue vaca-
audiens pater scripsit omnia, quaa contigerant circa
bant, Deum obnixe rogantes, ut prolein eis
conce- filium bunc : at Philippus acceptis a patre litteris et
deret. Quadam autem uxorin templum seor-
die abiit pecunia, quanta ad iier opus esset, nec uon utrius-
sum, ut oraret apertoque orecum lacrymis dixit ad
;
que parentis benedictione, gaudens egressus est :

Dominum : lieus Abraham, Isaac et Jacob, qui cce- cunique in littusdescendisset.conscensu navigiopro-
lum palmo, pugillo terram metiris, qui
sedes super fectus est.
curru Cherubira.cuiadstantAngeliclamantes,
acdi- Postquam autem
in h Italioum sinum pervene-
centes Sanctus, sanctus, sanctus, DominusDeus cr tempestste
Sa- runt, vehementius vento, factaque in inari
flante
baotb exaudi hodia ancMse tuee juclatus
;
preees, et sicut non parva tempestate, navigium prope siibiuerge-
utero Saras benedixisti, dedistique
ut filium pareret batur.At nauta; hoc periculo consternati divinam
Isaacjet quemadmodumAnnai
quss Mariam semper opem implorabant, utque se ab aestu fluctuuin tau-
Virginem 4ngelorumquoDominampeperit,benedixi-
torum Deus eriperet, orabant. Philippus quoque
sti; it et iuiln uteri mei fruotum
.
aliquem largire, ut animadversa tempestatis magnitudine, positis geni-
sancto nomini tuo dem gloriam. bus in hunc moduin oravit Domine Deus, qui coe- :

3 Ha-c et alia cum dixisset;

fitlutn pret '
rediit in domum lum, terrarn, mare. et orania qua? in eis sunl, crea-
suam cujus lacrymas et
btti tnijii'
;

precesnonaspernatusDeus sti,ne nos qua)so absorbeat tanti maris gurges,

tralum ommpotens, quod petierat concessit
etpeperitilla ;
neque nunc moriamur sed quemadinoduin Jonain
:
rpuerulum masculuin; quo accepto
parentes vehe- Prophetam ex ventre ceti post tertium diem serva-
sti
 DIES DUODECIMA MAJI. 33

sti, ita nos ex instanti periculo libera. Ubi precandi date.Tunc sanctus Sacerdos obedire volens, et mox D
finem fecit magna statim facta est tranquillitas ad modestiain et humilitatem compositus, in hunc "C * ,K -
TA N0
quam cum cernerent nauts ex pucri precibus esse modum resnpndit. Jube, Venerande Pater, adsit
'

secutam ; rei admiratione commnti. Deum optimum modo nobis Dominus, nec nos Sanctitatis tuae preces
maximum collaudaverunt. quigratiam suamSanctis destituant, et amanda me quocurnqne Deo visum
elargitur. fuerit. Pontifex igitur srriptis
litteris, fusaque ut

C Pervenenintautem in / Cretam insulam, ibique solebat oratione, benedictione a se donata in Sici-

septem dies commorati, restauratis quae ad viara liara eum dimisit.

erant necessaria, inde digressi, felici navigatione 10 Venit autem primum Catanam, indeque in
Roinam delati sunt, Ubi autem illuc ventum est, in Agyiion montem ascendit, et in eo a populo omni 1"' profeclui
Agijrlon,
liospitium quodilam, ubi et alii quidam Christiani cum honore ac veneratione acceptus est. Cceperunt
habitabant.diverternnt. Illa veronoctesensit Petrus, autem post ejus adventura daemones omnia pertur-
Pctro Pontifex et Apostolus Jesu Christi, divinain intra bare, et qui a spiritibns imiiuindis tenebantur, in
a S.
dMnltus se inspirationem, qnre diceret : Mitte qui accersat fugarn se vertere. At Sanctus positis genibus ora-
monito cognatum tuum.et fidelem servum meum Pbilippum vit, et iis qui aderant praecepit, ut obsessos omnes
nomine in bospitio enim est, illumque in templum
:
ad se adducerent. Qui ut se cogi viderunt, stridere
energumenos
Domini introducito. Petrus autem vocato uno ex horribili voce, et spumas e dentibus emittere coepe-
tiberat
ministris Ingredere, inquit, k in Urbem, ac
:
runt. Tandem Sanctaj Trinitatis potentia, in qua est
dextram ejus partem petens, ofiendes hominem, atque principium, sanos eos et sui com-
vitae fons

Philippum nomine in hospitio morantem. Hune tu potes'reddidit qua ex re nominis ejus celebritas in
:

meo nomine salvere jube, et huc ad nos perducito. universam insulam divulgata est n.
Profectus ille, repertum hominem in haec verba 11 Tum accessit ad eum vir quidam pius, cujus

salutavit Pax tibi. Eamus inquit, ad Sanctissimum

:
filia a daemonibus agitabatur, annos tredecim nata.

Papam. Ad nomen Pontiflcis gavisus adolescens, Sanctus autem fusa in hoc oratione, sanitati resti-
miiiistiumsecutus, templum ( ingressus est ibique : tutam, ac mente quietam sobnamque patri in manus
bralrjne de more facta oratione, cernens B. Petrum, sese in tradidit : qui ea accepta cum gaudio et exultatione

txclpitur pavimentum abjecit, atque ad pedes sancti Pontificis discessit.

est prolapsus. Quem ille benigne manu acceptum 12 Alius Joannes nomine, daemonis opera prope
morluum
elevans, Dicito, quo ex loco,
inquit, adolescens, fontem deprensus est mortuus : quem ter suo no suscitat
quave ex regione advenis'! Et cum porrectam ab mine vocatum, ut Christus Lazarum, Sanctus facta
adolescente epistolam perlegisset ; cognovit qnae de oratione in vitam reduxit. Spiritum vero nequam in
illo scriberentur : quam humanissime amplexatus ac finem seculorum vinculis indissolubilibus addixit, ac
deosculatus, rogavit de parentibus, ut valerent, Joannem parentibus, non secus ac Marthre Cbristus
utquecum illis ageretur. Quae cum fuisset sigillatim Lazarum, reddidit.

a Philippo edoctus, gratias egit Deo. 13 Alius nnmine Eutropius n manura habuit ari- arldam ma-
"'"" mrai '

7 Philippus autem lllic permanens apud Aposto- dam, hanc Sanctus suis precibus sanitati pristinae
lum, jejuniisque ac vigiliis vacans, toto in Deum restituit, indeque ille gaudens, bencdicens, et col-

animo intendebat. doctusque etiam sanctas litteras laudans Deum, discessit.

ac sanctne Scripturae perceptis mysteriis, vita et mo- 14 Mulier quaedam abortum passa, foetum in

ribus praeclarus, magnum se coram Deo et homini- utero habebat, jam o tres ante dies mortuum, huic o p
bus comprobavit. Cernens autem Petrus virtutis Sanctus jussit p Ambrosium Ministrum aquam bi parturlen-
tt sacrls
Qua epota, statim partus mo- tem liberat:
ejus Diaconorum numerum illum
magnitudinem in bendam porrigere.
Initlattis

adscivit, ac deinde Sacerdotem constituit, atque lestia, in quo jam triduum laboraverat, liberata

ineffabilium mysteriornm fecit illum participem. est, et laudem ac gloriam Deo omnipotenti red-

8 Illis temporibus prodigiosa res admodum con- didit.

tigit, in occiduis partibus orbis. Fuit enim in insula 15 Altera mulier, quae sanguinis fluxum patieba-
sistitsan-
Sicilioe mons quidam Agyrion, vel, ut vulgus, Ar- tur, variaque medicorum reraedia experta curari
"•"""'

contra gyrion appellatus. Ejus accolas ac circa finitimos non potuerat, ad Sanctum accedens, procidit ad pe- ^
des ejus, statimque fluxus ille cessavit illaque
exagitabant d;emones, opprimebantque adeo, ut
:
infestatlones
d.vnwiiis,
alios in mare demergerent, alios intra quaslibet abiit Deum laudans ac glorificans.
'
aquas prsefocarent, nonnullos praecipites ex editis 10 Vir quidara. dictus Athanasius, cum inter co-
locis dejicerent. Christiani vero, qui tum illic erant, lendam vineam labore fessus sub arbore obdormis- mm< a t( _
set, vipera manum ejus momordit at ille ex dolore
congregato m
virum tinum virtute insignem
concilio, p „ a C i um
:
i .

vigilans clamabat. ac tantum non mortuus appare-

elegerunt, quem ad Beatum Papam cum codicillis
bat. Accurrens autem ad Sanctum. cecidit
ad pedes
legarnnt, in quibus erat scriptum, Orare se sancti
Pontificis Beatitudinem, ut per divinam clementiam ejus, et dixit : Sanete Dei, adjuva me. Oratioue au-
atque misericordiam virum aliquem pietate praecla- tem a B. Philippo facta, venenume manu egressum
ipsaque in pristinum stamm restituta. Porro
rum ad eos mitteret, qui daemones, regionem suara est,

infestantes, et Christianos in mare demergentes, AthaiKisius, tanto beneficio commotus, laudem pa-

fugare ac vincere possit. gloriam dedit Domino.

riter et

9 Has litteras ut ad se perlatas Pontifex perlegit, 17 Pastor quidam, cujus oves lupi frequenter ad-
ventantes pra-focabant quique non satis sciebat
admiratione tantfe rei captus, vocatum ad se Sacer- ,
^
dotem Philippum ita alloquitur Vade, inquit, in : quaratione a suo grege arceret (erant enira
illos ;
tmantt .

venit ad Philippum, ac procideus ad pedes

insulam Siciliam, in montem Agyrion, ac ter im- multi)
in SleUlam inquit, feropem.-Cui Sanctus, Qua
plexum versatumque draconem ventatis inimicum ejus, Sancte Dei,
dutlnatur,
Luporum, inquit ille, multitndo gregem no-
alliga, ut ab ejus manu geuus humanum liberes. in rel

Tum Philippus, Non sum, inquit, hoc ministerio strum quibus nec obsisteiv possumus pro-
infestat,
ter nuiltitudinem. Tum Sanctus incurvatus, pulveris
dignus, quoniam iniquitates mea? supergressse sunt
Accipe. inqiiit,
caput meum. Cui Pontifex, Pnesta, inquit, obedien- paululum accepit, quera ei porrigens,
asperge quod
tiam et proficiscere. Ego vero venerandam ac vivi- hunc pulverem, atque hoc nves tuas :

dabo, si fecaris, non ingredientur

posthac lupi in ovde
flcam Crucera, gratiamque et potestatem tibi

quam a Domino meo accepi, cum diceret Leprosos vestrum I . .

gratis accepistis, gratis

:

18 Tres viri, una iter facientes, m hospitmm

tnundate, daemonia ejicite :

quoddam
 36 II VITA S. PHILIPPI PHESB. AGYRIEN.
quoddam diverterunt. Horum unus clam noctu b Roma, pro provincia Thmcmponi non potuit nisi
E\ CAJBTANO. aperto q cauponis scrinio, satis magnam pecuniara postcrionbus seculis, cum hgcc Romania, ct Constanti-
Q furatus est. At caupo insequenti die, gum scrinium nopolis appellaretur nova Roma.
fiiratam
vidisset apertum, tres illos detinuit, qumrens quis c Anesia, supra Augia, ex magna Romanorum ur-
pecuniam
detegit: ex ipsis pecuniam esset furatus. Quod cum illi au- be oriunda. fiic vero deineeps mutatur ordo, et Theo-
dirent, quid dicerent se nescire responderunt Ea- : dosius, qui Syrxts cral, Romse tribuitnr : uxor autem
mus, inquit caupo, ad Divum Philippum ille etiam : (ut via parctur ad S. Petrum) e.r Bethsaida fuisse di-
quod quaerimus statira aperiet. Illuc autem profecti, citur.

ut rera oranem Sancto narraverunt, cognito statim d Nihil de hac sterilitate in altera vita.

fure, Hic est, inquit Sanctus, qui aurura tuum fu- e Imo tres filios habuisse ac simul snbmersos, dici-
manus ejus aruit, qui furtum
ratus est. Statimque tur in altera Vita.
commiserat; quam ob rera quam citissirae procum- f Singaris seu Singarius fluvius Bithynite, omissus
bens, Sancti pedes est ainplexatus, clamans ac di- hicest, quia procut a Romana urbe distare scicbatur.
cens, Sancte Dei raiserere mei, ego vero aceeptum g Hie scriptor, non salis sui memor fuit, qui Romae
aurum restituam. Quod cum re prostitisset, re- fuisse Theodosinm patrem ante seripserat.
pente in pristinum statum manus est immutata. h Ad orara Italite in aitera Vita : sed quis auctor
19 Multa quoque alia miracula, et supra modura Sinus Italici meminit ?
alia mira~ adrairanda prodigia curaSanctus fecisset, leprosis i Male sui memor iterum et regionum ignorans.
cutapatrat
mundandis, omnique morborum genere ab humanis Profectus ex Thracta per j&Sgmm mare, ei Cyclades
corporibus depellendo, descendit tandem ex Argyrio insulas pervenit tn Cretam : mde pe.r tnare Siculum et
monte in locum quemdam r sejunctum ab urbe Mes- Libycum ingressus Tijrrhenum, pervenit ad oram Ita-
sana,tribus passuummillibus, vulgo.... appellatum: iix, atque ita Romam delatus est.
ubi exiructacellauna cum quibusdam religiosis viris k Videtur auctor credidisse S. Petrum fuisse ai Tu-
jetate pariter et moribus probatis habitavit, jejuniis scia ct Vaticana regioue, ubijam Ecciesia S. Pctri est.

ac viligiis et orationibusvacaus assidue.Multa etiam Nam ipsi cum ibidem cssemus, quod
experti fitimvs,
eo in ]oco miracula edidit, ac praecipue in expellen- inde diccrent se Romam ire, cum Tiberim ad castel/um
dis immundis spiritibus alterum se Eliam exhibuit; S. Angeli transgressi ad interiora Rom.r loca obirent,
et post vitam neque verbo minus quara opere Sanctum se esse 1 Quod illum templum : An Vaticanum ? Nugx.
piam mortuut
senex.
prodidit. Sed cum in loquendo essetfacundus ac fa- m Et hic mirabilis apparet amplificatio.
cilis, nequaquaraeamfacultatemotiose aut incassum n Ex muitis miracuiis, in altera Vita propositis, au-
possedit sed : m
divinis laudibus decantandis san- ctor pauca seligit, et hoc adjunxit : nisi hic sit artdus
ctissime occupatus, Sancte quoqueetpro Dei volun- homo zona S. Phiiippi a Pliitippo juniore sanatus, ut
tate suum rexit gregem ; surarao studio exercitiis tium. 30 refertur.
spiritualibus intentus, vitaque et moribus gravis. o Altera Vita, ad dies quatuor eniti non poterat.
Denique cum vitas sua? annos omni cum virtute per- p Nuiia Ambrosii mentio in altera Vita.
currisset, honesta in senectute migravit ad Dorai- q Imo sociorum pecuniam furatus dicitur in a/lcra
num. Funeris vero ejus sacraj Reliquias, omnique Fita.
veneratione dignum corpus, in Argyrium montem r Cajetanus num. 13 ad aiteram Vitam, S. Pliilip-
in Argyrio
monte sepe
translatum est. Ex ejus autem capsa pretiosissima pum in accessti in Siciiiam arbitratur Messana profe-
litvr. varia emanant remedia morborumque curationes :
ctum, in specu constitisse tnbus ab urbe passuum
et in hodiernum usque diem miracula facere non millibus, ex eoque muUa daemonia expulisse. Extat
desinit Dei oranipotenti gratia ; quem decet gloria, reimonumeutura, inquit, ara inspecu.atqueex mar-
imperium, etadoratio, nunc, et semper, et in secula more statua, ac prope monasteriura OrdinisS. Basi-
VI DE app.
seculorum. Amen. lii, sedesque Divi Philippi nomini sacra, in eaque
TOM. Vll MAJl
Crux, quam Divi Philippi fuisse, quae daeraones ex- NOT. 49**
ANNOTATA.
pulit, fama fert.
a Nero icco Arcadii ab ambientibus antiquitatem, ut
supra dictum, coiiocatur.

DE S. EPIPHANIO EPISCOPO
SALAMINE SEU CONSTANTI^E IN CYPRO.
CAPUT I.

Cultus apud Grsecos et Latinos. Vita sub ementito discipulorum nomine compilata.

i alamis Cypri (natn alia hujus nomiuisest insula adhuc superstite et post obitum ejus edidit. Mortuo
ANSO CCCCIII et urbs circa Atticam) Constantia dicebutur enim illo, id quod viventi non contigerat, ad sepul-
hllierotiymi setate, ut ait ipsc in epitaphio Paulx crum ejus daamones etiamnum fugari, et morbi qui-

Miracutis
S. * Ejnst. 27. Nuncntrumque nomen desiit, et dum-

taiat oppidvlum fere dirutum superest, quod Veterem

dam curari dicuntur. Ita lib. 6 Hist. ecctes. cap. 27
Hermias Sozomenus, ipso cujus principio ille obiit se-
celebris
Faraagustam vocant postquam ex ejus ruinis
incoiee y culo quinto florens. Hiuc factum, sicvtSynodus Nicsena
nova sunexit, quae adhuc Regia est, regno licet cxtin- 2, seculoCltristi octavo celebrata, Act. 6 docet, qnod
cto sub Turcarum tyrannide. Eadem Mctropolis insulx templura dedicaverunt in Cypriorum insula ejus di-
templum sub
totius futt, et seciilo Christi quarto Episcopum habuit scipuli nuncupantesejusdem Patris vocabulo
illud
nomine suo ;

dlcatum ha- S. Epiphanium, quem non solum vitae conversatio et cum multum picturis imagiuera
aliis titularibus
bmt, In >jun
illustrem ob virtutes reddidit ; verum etiam mira- ejus in ipso collocarunt, qualem sciticet videre licet
ejus imago.
cula, quae Deus, honore illura afficere volens, ipso ante opera, Petavio nostro curante edita, ex pervetusto

quodam
 DIES DUODECIMAMAJI. 37
quodam exemplari, quod extat in Constantinopoli- pterea notatnm, allegnnit Marfyrologium MS. anti- D
tano antiquissimo monasterio, Sula dicto { vulgo quum Beneventana existens, signatum
in bibliotheca Arr.TOBl D. p

num. 178 sub pradictadie quo vero tempnre, alla- Corpus Bene-
xx #, pdopapa appellant) quod olim Patriarchum fuit. :
venti.
2 Etcnim etiam ConstantinopotitantK Ecctesiw, xqne tum sit non adverti, stgniftcans. Pfurade Retiqutarum
oratorium ac toti Orienti (mt tn maxima venetatione Epiphanius; tantarum quaiilnte et veneratione hotUerna cupientes
Constanti-
cujus Synaxis (ut hahe.nl Menaea atl hunc xn Maji) disccre, litteras ad Coiiegii istic nnstri
Rcctnrem dedi-
nopoli,
in Regta illa urbc celebrabatur in sanctissima ejus mus, cujus respnitsnm, hactenus frustra ezpectatum; si
aede seu sacetlo, quse est intra templum S. Philemo- aiiquandn accipiamus, untittom (nde hamtam non invi-
nis. quod, Codino in Originibns Constantinopolitanis debimus pio lectori. Interim ex rpistoln Thomx de
atiestante, Eudoxius Constantini Magni Patricius et Czechorod Episcopi Samandriensit cjusdemque Pragen-
Praifectus condidit. Colitur autem ibi et alibi S. Epi- sisDecani, ad me sub finem anni mdclxxvii data tug-
pltanius solennitotius diei Officio, communi quidem cum gero, quod aliquae ejuxdem S. Epiphanii Reliquiae,
S. Germano Patriarcha Constantinopolitano ; sedprin- una cum brachin S. Theclag et capite unius ex Inno-
et effieium
proprium. cipaiion loco : quomodo ctiam nntatur in (tguratis Ru- centibus Kethleemiticis, anno mcccliv allatas fuerint
thenorumseu Mo&corum Kalendariis. Solum autem iltum in Bohemiam, et Carolo IV Imperatori praasentatae Ittiiquix
Pragx
spectat Canon sacer, hoc die praescriptus sub hac Acro- a Protiwa Swihowski Segniensi, viro apud Bohe-
sttchide. mos illustri ac Hegii sanguinis qux notitta nunc :

'Eirt^avioy zb jtvdoc titknat yOwa. prtmum reperta, in Diario Pragensis ecclesix adhuc
Terram replevit Epipliani decua. desideratur.
Sotus etiam hic in Epttenieride metrica nominatur, et (i Vittim ejus, jam olim conscHptam, in MSS. Va-
quidem tamquam hacdie morluus. VUa Latme
ticanis Grspcis reperimns, unde enm Latine redditam ac Grxce
Tf, Svo y.y-i Oiv.y.TY, 'Eiciffiavtoy p.oooc et/ev. primns edidit Lipomanus, dcinde Snrius, ac denique edita
Statas lex mortis duodena Epiphanion aufert. Pctavius , ad calccm tomi 2. addito etiam cnntextu
Cerfe vel tunc fato suo functus est, vel in sua ecctesia Gra>co, quatis in Mcdicxo Regis Franciae MS. inve-
post mortem haud diu anje qnam S. Joannes
scpuitus, niebntur, quem et nos inde transcriptum acceperamns.
Chrysostomus, de qno infra, a Synodo ad Quercum de- Ea testes et auctorcs prxfert duos cjus disctpuios : primo
poneretur : quod factum esse circamensem Juiium anni Joannem, qunsi hic inter ejus disciputos tn mouasterio
cccciil, ex Palladio, Chrysostomi actus scribente,con- unus, ac peregrinationum variarum comcs individuus
stat. usque in ('.yprum, scripserit ea qux Sanctum viderat
3 Graxos cito imitati sunt LalinU quorum antiquis- factentem miracula, usque in diem quo ca?pit extremum qttasia Joan-
nomen in La- simus Beda in suo quod e.r octo MSS. dedunus genuino ipsemet acgrotare : deiitde Polybium, rai idem Joannes ne disci-
Mar- puto ctrpta, a
tinis Marttjrologio, post commemorationem SS. Nerci et morilitrus conscriptas a se. chartas (radiderit, praectpieru
fottjbio Ep.
tyrolotfiis.
Achillei, primo loco nominatorum, mox addit, S. P. N. vt qu% consequerentnr mandaret litteris; promittettsque contmuata.
Epiphanii Episeopi Cypri. Secuti Ado et Usnnrdus, adjiciendos ei annos vitsc, ttt toto temporc pcrmaneret
uitimum cunulem, post cetcros scificct ejus diei Mar- apud Epiphaninm : qui etiam PoUfbius loco Joannis ab
tyres, locaverunt ftacfere phrasi, ApudCyprum S. PJV. Epipitnuw ordlnalus Presbyter, eumque et Romam et
Epiphanii ; additque. Ado Salaminae Episcopi. Ho- bis Constantxnopolim et aliorsum comitalus, mortunm
rum alwrumque. posteriorum vesiigiis inhwrens hodier- revexerit in Cyprum; et quia eorpore ejus adkuc inse-
num Martyrologium Romanumsequentia verha recitanda pulto cx suprema cjus voluntate profectus in Thebaidem
proponit : Salarainae in Cypro S. Epiphanii Episcopi. ibi coactus fuerit subsistere, factus Riunocoruris Epi-
qui multiplici eruditione sacrarum Htterarum
et scopus ,
post annvm unnm aut amplius scripserit ad
scientia excellens, vitse quoque sanctitate, zelo ca- Epiphanii successorem Sabinum, nb eoque petierit de
tholica? fidei, munificentia in pauperes et virtutemi- modo et tempore sepuilutw prxdtctx per litteras instrui:

racuiorum extitit admirandus. atque ita cum Sabini responso finilur ca Vita.
4 Sitne adftuc aliquis ejus cuttus Salamina' super, 1 Utinam ea stc ul prseferuntur ; Acta essent ac
pnita a Sa-
festum ad- aitt vestigia sepuicri oltm tam famosi, haud facile di- scripla. Non dolercTnus in taii Vita niltilomnino esse,
bmo succts-
htic annuum xero : credibite est cum fortuna loci cetera quoque esse qttod tuto crcdi pnssit, sed omni fide dignissinia forettt
sore.
Famagusta,
partim aboliia, partim Famagustam translata : ubi singula, neque faciie ttsptam aut ab ipsomet Epiphanio E
ctiam hoc tempore a Chrtstianis, festnm ejns sotcnniter aut a coxvorum auctorum aliorum scrtptts iiueniretttur

agi, indicio cst, quod Titomas Porcaccius, in suo de diserepave.Nunc vero plurimis Acta ea esse conferta
Insnlis mundi famosioribus ltaiico opere, ante annos mendaciis judicare cogetur cum Baronio, ad an. 372
circiter centitm primum cdito, scrtbatpag. IfiO cdttionts num. 108, quisqnis eam contulerit cum infra proponen-

Patavinx, speluncam ibi liaberi, in quam S. Epi- dis censuris s< u observattoiubus : natn ipsam, jinu ssepius
«W ejus phanius pcenitentise causa sulitus sese fuerit reci- Latine, semet etnun Grare exCttSam, recudere, '.anfum
tyelitnca
pere quse eadem in pervigilio festi stillare incipit
: ut rcfcllatur, openv pretiitm non est. Toleramus quidem
salutarcnt
<"}u<im stll-
aquam claram limpidamque, neque ea stillatio finem Vitas tn hoc npere multas, dum mcliores non suppetunt,
lat. habet ante finem diei sequentis hanc autem aquam : nxvis qnandoque gravtbus aspersas : quarum auctores
magna cum devotione a multis excipi, adhiberique credttnns, bona qttamvis, nimtum tafnen simplici fide
utiliterad morborum curationes divinitus impetran- jnandasse titteris, qux plura post secuta partim ex ve-
das per merita Epiphanii. Sub cujus nomine, in Bo- tustionbiis monnmentis, partim ex- popuiarium traditw-
reali parte insuLv, inter Nicosiam et Ceraunias, hodie- nibuscompilarunt. Sed eas ampiitts ferre non possumus,
que habetur victts vuigo S. Piphani dictus ; quo loco qttSS main fidc nomtuibtts alienis suppostt.v, tanto graeius

fuisse teutplum, in Niavna Synodo nomiuatum, mtfti ofjendunt ad veri falsique dtscrunen exercitatum lecto-

pcrsuadeo, propter ejits celebritatem olim taniam ut pro- rem, quanto turpius imponunt simpltetnribus, Curn cnitn
montorium ad Ceraunias, vulgo Cerines excurrcns, no- itlis eatentts pia aptetur credulttas, quatcnus nulla in

men idem tcneat in Insulario Benedicti Bordoni, e.rcuso contrarium obstat auctoritas certior ve! ratio dubitandi
Fenetiis anno 1847. prwstantior: istis nihil luto creditur, nisi qttodaliunde

allbi vicus 5 Atque ftinc vcrosimiliter conjicere possit altgttts, invenitur testimonio magis idoneo confinnatum. Itaque
et vet corpus vet partcm nolabiiem corporis eo trartslatam tis /f(.r dixiAcHB omissis, ea colltgere aggredior, qux
l»o>non-
torntm. pauca satts, plttra qute alii tndubitati scrtpto-
fuisse altquando, idque ceiebrttatem loco dedisse : et vel ipsc dc sc
htnc vel ex ruinis Salaminae deportatum fttisse Bene- res suggerent.
ventum, quemadmodum asserit Marius de Vipera de
Sanctis Beneventanis ad hunc diem, Officio duplici pro-
CAPUT
 38 DE S. EPIPHANIO EPISmpn CYPRI.
. 9 Ceterum spurcitias illius ksereseos lectione et ser- D
\Vt riptF IV mone, non autem et usu cognitas, itevum iterumque constanter-
I D.
CAPUT II.
testatur Epiphanius ita proseqitens Ostendimus unam 7«e repulsas :

sollcitatlo-
Casii adolescentis monachalus, viloe setas, ct illam ex haeresibus esse, de qua certi explorati- "es
iis
mulie.
quaedam in Episcopalu trcsta. qne aliquid afferre posseraus ; non ex eo quod ges>e- rttm,
rimus ipsi (avertat hoc a nobis Deus) sed ex eo quod
Palria Pa~
Ustinius,
Eppiphanii patriam institutionetnque adolesccntis Soz-o- ab iis accurate didicimus, qui illam nobis persuadere
tnenus explical lib. 6 cap. 32, uhi de monachis PalsfStinas frustra voluerunt,et conceptam de nostro exitio
loqnens, Ex eornm, inquit, nnmero fuit Hesychius, spem penitus abjecernnt; cura insidise omnes ac
Hilarionis Sodalis; et Epiphanius, qui postea Sala- fraudes, quas ad infelicis animae nostraa perniciem
minis Cypro Episcopus fuit. Et Hesychius quidem
in tam ipsi quam qui in ipsis inest diabolus machinati
in eodem quo magister loco philosophatus est Epi- : fuerant, irritte atque inanes extitissent;ut hoc a
phanius vero juxta Pesanducem vicum, in territorio Davide dictum accommodatissime usurpare possimus,
Eleutheropolitano silum, ex quo ortus fuerat. Qui Sagittas parvulorum factae sunt plagie eorum etc. ;

cum ab ineunte adolescentia a prasstantissimis mo- tum illud, Convertetnr labor eorum in capnt ipso- rsalm. 63
naehis institutus fuisset, ejusque rei causa diu mo- rum, et iniquitas eorum in verticem ipsorum descen- 1'salm. 17
jurems ratus esset in ./Egypto, in monastica Philosophia det. Igitur quemadmcdiim sic noe in illum errorem
nnttitur
celeberrimus extitit. Ac pritnum quidem disciplinarum incurrimus, ut illius noxam effugeremus; eumque
Atexandrtam,
litterariarum cattsa petitam abeo sEgyptum, atque adeo simui ac legimus damnantes, salvi atque incolumes
in fortutw mtnime tenui natum, tnihi persuadet ipse, prsetergressi sumus : ita te, quisquis es qui ista le-
in libro de Hseresibus, fueresi 2G ubi de Gnostieis agens, gis,hortamur, ut lecta pariter ac damnata transilias,
inquil : Et nos, carissimi, in hanc heeresim incidimus, ne in serpentum ejusmodi velut improbitatis quod-
et e\ ipsomet eorum, qui hanc proprie et ex instituto dam virus incidas ac si quando forsitan ex hac
:

tractant, ore ac magisterio didicimus ; utique pritts- serpentum schola quempiam offenderis, subito li-
tjuam monaehtts esset ; et cum adhuc alia omnia, quorum gnum illud, quod nobis a Domino comparatum est
scilicet causa in /Egyptum venerat, studia tractaret et in quo Cbristus affixus est, arripins. Hactenus utique nec-
quss autem atia quam litteraria? cum Gnosticorum Epiphanius, ex quibus satis verosimile reddi pulamus, dum mona-
libros, prius quam perniciosos esse nosset, studiose a se quod imtio dixi; eum, cum in periculum istud incidit,
chus,

lectos fateatur. Qni vero ad hoc peregrinari juvenis extra Christtanuni fuisse, caste ac pudice a Christianis paren-
utique stu-
patriam poluit, consequens est ut in patria credatur tibus edueatum : apparet ciiam necdum seculo renun-
diorutn cau-
sa a paren- kabui&se parentes, satis opulentos ad aiendum peregre tiasse, de qtto talem spem sibi finxerant Gnostici; contra
tibus Chri- ftlitim , probeque Christianos, ex quorum institutione quant ettm nobis commentitia Acta reprsesentant, Jit-
stianis et
eam traxit castimonUe tenendse constanttam, qux ipsum dasum ex Judazis, iisque rusticanis et pauperibus, et
dtvltttnu,
servavit impollutum inter illecebras et sordes Gnosti- prius in patvia sua monachum, quam inde. pedem cffer~
corum. Ipse quomodo eas evaserit loco jam citato sie. ret.
explicat. 10 Eadem asserunt, ipsum inter valedtcendum in-
8 Ad magisterium hsereseos illius comparatae de- terrogatum ab lmperatore Arcadio quot annos esset qui ad an-
ceptseque mulieres, non solum istiusmodi nobis natus, respondisse, Centura et quindecim, nos octatis
ubi Gnosli- et tres
non 115,
corum spur- sermones injecerunt, sed insuper, ^Egyptiae illius menses. Sic autem dixisse Fui Episcopus, cura :

citias evadit perdilaeac nequissimae ferainae instar, quae cnquorum essem annos sexaginta natus fui vero in Episco- :

instar Josc-
Principis uxor erat, petulanti nos conatu pertrahere, patu quinquagiuta quinque annos et tres menses.
p/ii,
tum cum florenti adhuc aetate essemus, aggressae Sed tn annonun nuinero vitium es&e atiquod tiemo du-
sunt. Verum is qui sanctissimo Josepho tum adstitit, bitaverit, ptimo qttia Hieronymiis anno CCCXCII de Epi-
nohis quoque praesto fuit : et hunc ip-um, qui illum phanio scribens, id est, decimo ante ejus nwrtem anno,
eo in periculo liberavit, implorantes, licet indigni asserit extrema a;tate varia adhuc cudere opu-
in
ac tanto beneficio impares essemus, ejusdem beni- scula, quod nemo apte intellexerit de homine centum
gnitate ac misericordia perniciosas illarum manus et quinque annos tiato. Secnndo quia annorum centunt
effugimus, ac sanctissimo Deogratulatorium carmen et quindecim senem, nemo credet ejus fuisse vigoris, ut
cecinimus, ut id usurpare merito possemus; Cante- ei libuevit Coustanttnnpvlim navigare. Tertio tpuia Dia-
c mus Domino, glorio.se enim magnificatus est, equum bgus, qui de Vita S. Joannis Ckrysoslomi extat sub
etascensorem dejecit in mare. Neque enim similiter nomiue Paltadii, qttasi exsermone hahito Sozimi Papse
ut ille Patriarcha vi quadam virtutis ac justitiae tempove, id estanno ccccxvm, inter Palladium Hele-
instanti ad
Deum prece,
nostraa, sed fuso ad Deum gemitu
ejus sumus mise- nopolitanum Episcopum Chrysostomi disciputum et
ratione servati. Cum
etiam mihi pestes illae per Theodorum Romanx Ecclesiae Diaconum, dicitur, quod
Judibrium exprobrarent, ac secum invicem illuden- Epipltanius trigintasexannos Ecclesiee prtefuit, sub
tes ita loquerentur Hunc juvenem servare non
:
Damaso et Syricio, quornm pvior anno ccclviii cozpit,
potuimus, sed in manibus Principis perire siviraus. aller anno cccxcvm desiit. Numerum autem annorum
sed 9G po-
Nam quaa forma inter illas liberaliore est, semet- xxxv integre e.vpletorum cum initio anni XXXVI si te- tuit perve-
ipsam velut escam atque illecebram objicit, ut quos neos, cetera haud incommode cum veritate consistent ; nisse,

in fraudem ipsa pellexerit, non eos profligare ac ita ut tetatis suae anno xcvi obierit Sanctus, svlumque
ptibt lectos
eorum Ubros. perdere, sed eripere dicatur... Et erant sane, quae ex levi unius errore, quo
titterte vt' scripserit altquis pro
tum verborum blandimentis ac lenociniis ute-
his
perductus fuerit Aetorum auctor in calcutum adeo
)-:',

bantur, corporis, quo ad peccandum abutebantur, exorbitantem. Sic vevo dici potevit Epiphanius, anno
venusta cum primis specie sed misericors Deus ab :
ccclxviii inetinte factus Episcopus, et anno cccviu na-
illarum improbitate nos eripuit, adeo ut {postquam dum
tus. De gtio in Synopsi ad /hicoratum ejtts tegi-
illorum libros perlegimus et ad veritatis cognitio-
tnr, quod primam monastici instituti exercitationem
nem animum adjecirmis, nec abducti vel earum ille-
in^Egypto suscepit, ibique ad vigesimum usque
cebris capti sumus; sed effugimus tandem) mox ad annum permansit, donec ad Eleutheropolita-
aetatis
Episcopos, qui in illo loco erant, deferre studueri- nam regionem reversus monas-terium in ea condidit,
raus, et eorum hactenus ignota nomina in ecclesia datur intelligi ctnno cccxxix excessisse ex JEggpto, adeo- ncitits clrca
detegere. Ex quo factum est, ut octoginta fere ca- f/ue non valde longutn fuis&e tempus, quo ibi inter mo- un. 308
pita exularejussa, <i lolio spinisque suis repurgatam nachos vixisse potuevit : et denunttationem tllam Gno-
urbem reliquerint.
sticorum Episcopis Alexandrise congregatis factam, apte
,

referri
 DIES DUODECIMA MAJI.
referri posse it( Jannarium anni cccxxvi, qunndo mor- aliquid adversum me; neque ego dormivi habens D
tuo S. Alexundro Episcopo, ad succesxorem S. Atha- aliquid adversus aliquern. Et dicit senex, Ignoscfl aPCTOM d p. ei
f/uamvis
3M factus nasium substituendum convenerunt Episcopi. Nec enim mihi, quia tua conversatio major est mea. Atque ad monasticum
raonachus,
videtur convenire ut biennio citius id fecisse dicatur, puta haiic mitigata ab Epiphanio austeritatit excuaationem rigorem

anno cccxxiv ,
quaudo prseeidenie Hosio Cordubenai etiam speetat, quod in MS. Ultrajectino, ex VUm Pa- lunc taxartt,
celebrata est Synodus Alexandrina, tunc enim annorum trum, nescio unde sumptum, reperi aic annotatum:
dumta.tat sedecim adolescens fuisset. Factus Episcopus voluit uti eadem duritia, sicut in
II Ut ut sit, statim post xllam denuntialionem, di- eremo, sed non potuit et orans quaesivit a Deo, :
si
missa Alexandria, eremum petitam ab Epiphanio nullus propter Episcopatum recessisset ab eo gratia Dei.
dubito cum autem is rediit in Syriam junxisse se po-
: Re&pi.nsum est autein ei quod non, quia pia inten-
pntria
„,
tuit S. Hilnrioni, de quo circa annum cccxv illucsimi- tionecuram suscepit aed quiu tunc quando in soli-
:

deinde S.
Hitarioni liter Mgyptia sub Antomo exercitatione reverso,
ab fuit, Deus erat sibi proprius adjutor, in seculo
tudine
faimliaris scribit Hieronymus in cjus Vttu, quod post xxn trtatis autem etiam homines auxiliabantur. Sic filii Israel
ejus annum, id est annum Christi cccxxxm, de Syria receperunt rnanna in deserto, quousque venirent in
et ALgypto nd cum certatim populi confluebant, ita terram promissionis.
ut multi in Christum crederent, et se monaelios pro- 13 Colitur S. RUarion xxi Octobris : ut vero ad docct mona-
fiterentur. Horum autem crescenti numero potuit se eum identidem recurrcbal discipulus suus Hesycluus, cltis inces-
snntcr oran-
jiaixisse Epiphanius ; potuit ctiatn, mox ut rediit, in eumque de statu tum monasterii eui ui.Pulxstum, tum
dum esse,
patriam vicum recepisse se t similem acturus vttam, et discipulorum ibidem relictorum curabat edocere .*
ita
nihilominus Hilarioni frequenti conversatione fuisse fu- nec segnes fuerunt dtscipuii Epiphanii in fovenda mu-
miltaris; quod usque ille, nimisesusB celchrttatts pertx- lua cum suo magistro communicatiom, cum hic abesset,
sus, circa annum ccclx profugil in ;E<jijptum, ac Ituque in lihello 12 dicti operis num. 6 tule quid inve-

denique in Cypretn an. ccclxiv, ubi cum mort cont>gissel nitur. Mandatum est sanctae memoriae Epiphanio
Salaminis Episcopum, itaud mirahor st cx Ilitaruniis Episcopo Cyprio, ab Abbate monasterii sui quod
consilio postulutus e Palsestina fuerit Epiphanius : qui habuit in Palaistina Quia orationibus tuis non ne-
:

libentius onus istud admiserit, ne Arianorum grassan- gleximus regulam, sed cum solicitudine Tertiam,
tem snb Valente tyrannidem spectare et sustinere coge- Sextam, Nonam, atque Ve^peram celebramus. Ille
retur, et quia veterem spirttualis vitse magistrum aut autem, reprehendeus eum, mandavit ei Constat vos :

socium ibi qnoad viveret fruitu-

esset rcpcrturus, ot eo vacare ab oratione ceteris horis eum autem qui :
cujus laudes
rus. Vixit autem Hilarion usque ad annum ztatix lxxx, verus est monarhus, oportet sine intermissione
postva icii'
psit, Chrisli ccclxxii, quundo de ejus laudibus brevem orare aut certe psallere in corde suo. Revisit haud
er><dem ali-
epistolam idem Epiphanius scripsit, sicut in vita Hi- duhic monasterium illud suum aliquando Epiphanius, quando m
larionts testatur S. Hieronymns ex cujus etutm epistola quando ecclesiasticorum negotiorum causa in Pul^^ti- Sijria reii-
sit.
61 ad Pammachium discimus, quod eo tempore quo nam excurrit : sed ejus rei nulla esl apud probatos scri-
totum Orientem, excepto Papa Atuanasio atque ptores memorta. Qunntam autem lum ita excurrens,
ante Episco- Paulino, Arianorum atjue Eunomianorum lueresis tum antca in Palsestina vivens, colfegerit abwluts per-
palum 1'res-
bijter,
possidebat, quando Joannes adhnc prwatus (contra fcctionis famam, intelligi potest ex epistota Acucu et
quem postea Hteiosoiynutaniun Episcopum Epi-
scripta Pauli Presbyterorum Archimaiuh ttarum et ui Ccelesy-
stota) in fxde dissimniuns vel vactllans. Occidentalibus ria, qux prxfigttur Panario et sic incipit : Pietatis
et in medio exilio Confessoribus SS. Dionysio Me- qnidem tuee, Pater, aspectus ipse satis esse poterat,
dtotatwnsi, Eusebto f^ercellensi, et Lucifero Calari qui nos spiritualibus sermonibus implevit, ac tam
tano, non communicabatEpiphanius vel Presbvter
; vehemens tui nobis desiderium indidit, postquam
in monasterio ab Eutychio audiebatur (magni utique tuo semel frui conspectu licuit. Verum quoniam
nominis aliquo, cum Epistola sub annum cccxcvi scribe- prajvia discipuli Christi fama verborum ejus facto-
retur, Episcopo aut Abbate, nccdtun tamen aliundn noto) rumque fragrantiam ubique pr&dieat, angit nos et
vel pustea Episcopus Ovpri, a Valente non tangeba- solicitat, ut illiusnos sermonibus et seusis explere
etium Va-
lcnti vbm-
tur : tantse enim venerationis semper fuit, ut re- studeamus. Coram igitur adeuntes, par erat ejus,
rabihs, gnantesliEeretici ignominiam suam putarent si talem qiue in te perinde atque in Apostolis est, gratise com-
virum persequerentur. Exnle* autem vuerunt ui munione perfundi. Sed cum iter illud nobis corporis majhm ab
Oriente Confcssorcs praidictl ub antto CCCLV ad ccclxii, a^gntLido et languor intercluserit... pietatem tuara itts nat'i/us,
et falens Ortltodoros est persecutus ub anno ccclxvi vehenienter exoramns, ut eoruin nobis communio-
ad ctxi.xxv. Unde intelligi dutur, non tantum qnam nem ne Invideas, qua? m te sunt a Salvotore cllata.
integra toto illo tempore fuerit 'Eptphanii fama el vc- Eteniin non nos ipsi solum, sed et universj qui au-
ncratw ; sed etiam quod jam inde ab tniiio persecutio- dierunt, novum
Apostolum Pracconemque confi-
te
nis, a Constantio suscitatse, Presbyter fuerit consecra- tentur, a Christo nobis bac setata productum, velut
tus. alterum quemdam Joannem, ut ea pr<eciper?s quse
12 Porro de mutua inter SS, Hilanonem ei Epi- servanda sunt iis, qui ih iUud quod arripuimus san-
tt Bllarloni phanium familiaritate habetur insignis iocus in libellis ciii>n> vitaa curriculum se commis
probatus, de vita a doctrina et yerfectione snnctorum Patrum, 1-i l't autem tlii monasteria m Caile&yria invisit ,r'i ,> s

j Epiphanius, sk et de suo Bethleemico testatur Hiero- Pauta

quos testeSigeberto I'< <kjius Diaconus Romanss Eccle- eui
frifktm ta-
sist transtutit de Graeco tn Latinum, quique ui fttis lujmits, illuc citui accessisse, cum tl't <>b ardor
jju n >><>
Putrum cditis u nostro Ilcnlnrto Rosweido Ithrutn 5 respirasset 5. Panla, et medici persuaderent ob fsum suad>''
constituunt ribi enim libello 3 mtm. lo sic legitur : refectionera corporis vino opus esse tenui et parco,
Misit aliquando Epiphanius Episcopus Cyprius ad ne aquam bibens in hydropem verteretur et ego ;

AbLatem Hilarionem, rogans eura et dicens, Veui clam beatum Papam Epiphanium rogarem, ut eam
ut nos videarous, antequam de corpore exeamus. moneret, imo compelleret vinum bibere. Aderat ergo
Qui cum venissent ad invieem, manducantibus eis thi titnc Epiphanius quo autem successu commendatum
:

allatnm est de avilms quiddani, quod tenens Episco- sihi officium apud Paulam egerit, prosequitur idem
pus dedit Abbati Hilarioni. Et dicit illi senex Ig- : Hieronymus, continuans epistolam "21 a>t (itiam Pnulx
nosce mihi, Pater, ijuia ex quo accepi habitum Eustochium Illa, inquit, ut er.it prudens el solertis
:

istum, non manducavi quidquam occisum. Et dixit ingenii, sensit insidias j

t subridens, raeum esse : <

Epiphanius, Ego autem, ex quo accepi lial.itum quod ille Quid plura* cum bea-
diceret, intimavit.
istum, non dimisi aliquem dormire, qui habebat tus Pontilex post multa hortamenta cxi^set foras,
qua?renti
 40 DE S. EPIPHANIO EPISCOPO CYPRI.
A qiuEi-enti mihi quid egisset, respondit ; Tantum pro- dere studebant, et superstites ejus Ecclesiae eas im-
''•
feci, ut seni homini pene persuaserit. ne vinum pendebant, et morientes eidem relinquebant. Conii-
bibam. Ettdem itt epistola ilcrum Epiphanii meminit debant enim illum, utpote qui probus dispensator
Hieronymits, nec shte commendatione monastict status Deique amantissimus esset, res ab ipsis donatas ex
ab eo in Cypro propagati. Cutn enim dixisset, quod ipsorum sententia ac voluntate erogaturum. Quodam
quam ante
sancla illa Vulua Hierosohjmam navigons, post Rho- igitur tempore eum paucffl admodum pecunia; super-
in Cypro prodlgalita.
exceperat. dum et Lyciam tandem
Cyprum, ubi sancti et
vidit essent, aiunt Ecclesioa CEconomum succcnsuisse tis accitsatm
Tenerabilis Epiplianii pedibus provoluta, decem ab eumque tamquam prodigum reprehendisso illum divlnlttts au- :

eo diebus retenta est; non in refectionem, ut ille vero, ne tum quidem, de solita erga pauperes mu- rum acclpit.
arbitrabatur, sed in opus Dei ut hoc reips/t compro- : nificentia remisisse. Omnibus autem consumptis,
bel,omnia, inquit, illius loci monasteria lustrans, repente nescio quis ad cubiculum, in quo degebat
prout potuit, refrigeria sumptuum Fratribus dereli- CEconomus, accedens, saccum in quo multi erant
quit, quos amor sancti viri de toto illuc orbe condu- aurei nummi in manus ei tradidit. Cumque nec is
xerat. Erat autem annits ccclxxxiv qnando lioc conti- qui dederat nec is qui miserat nosceretur, videre-
git, uii xxvi Januarii ad Vitam S. Paulx diximtis : turque merito insolens quemquam in tanta pecuniaa
apud quam ittem S. Epiplianius Uomec eiat hospitalus largitione latere velle, tum vero universi id Dei opus
anno ccclxxxii, quando eum, cum Sanclis Paulino esse judiearunt.
Autiocheno el Hieromjmo, Romam ecclesiastica traxit 17 Ila So.omenns, tamquant lioc alterttmque mox
ipse ejus
hospitto Ito-
necessitas, uli etiam scribtt Hterotnjmtis in eadem sitbjiciendiim solum dislincle cognilum liobcns; proinde
mx usus. Vtta S. Paulx; addens qitod hxc eorum accensa vir- niliil sciens de commenlitiis illis uc mendacissimis Aclis, Quomodo

tutibus, per momenla patriam deserere cogitabat; in quibus tum alia multa valde singutarin continentur, cindcmian-
dos divites
non domus, non liberorum, non familise, non pos- liiin tlla ipsa duo longe aliler narrantur; quod idcm
censuerit
sessionum, non alioujus rei qute ad seculum pertinet videtur alle.ri S. Epiplianii facto, cujus m
accidisse
E
B memor; solaque si dici potest et incomitata, ad ere- Vila S. Joaunis Eleemosynurii a nobis data XXIII ,

mum Paulorum atque Antoniorum pergere gestie- Jaauarii, ila meminit coxvus Joanni Leonlius, Nea-
bat tandemque exacta hieme, aperto mari, redeun-
; poleos Cyprt Episcoptts sccnlo vn , n«r». 35 uarrans,
tibus ad ecclesias suas Episcopis, et ipsa quod S. Juannes dicebat semper, quod posset aliquis,
voto cum
eis ac desiderio navigavit. Tam efjicax apud eam fuit
intentione dandi pauperibus, expoliare divites, et
hospitts sanclissimi pia conversatio. ipsum etiam hypocamisium ab eis benevole auferre,
et maxime si sunt aliqui immisericordes et avari.
CAPUT III. Duo enim ex hoc lucratur, unum quidem quia ani-
mas illorum sah-at; alterum autem, quia et ipse
Liberalitas Epiphanii erga pauperes mutu:e idqiie in
;
non modicam inde mercedem habet. Attulit autem
inter eum et Joanncm Hierosolymifanum Joanne Hie-
ad credulitatem verbi et testimonium verax, quod rosol, proba-
qucrelae. circa S.Epiphanium et Joannem Episcopum Hiero- rit :

solymorum factum est quomodo S. Epiphanius per

:

O/ qna pscudepigraphis S. Epiphanii actis,

ftdes csset
artem tulit argentum Patriarchse, videlicet Joannis
lneertttm dicendum prdinatum fuisse Episcopum, propter
foret,
an curante
ejusdem, et dedit egentibus. Alia certe arte utebalur
revclntionem de eo faclam S. Pappo, Episcopo Cytrix,
S. Puppo S. Joannes Eleemosynanus, dum idenlidem donalas
qitmlo a Salamina milliario, annorum quinquaginta ullro ad suos usus vcl etiam pclitas vesles novas, vcn-
Episcoptttit et Confessumis cum
Gelasio Salamiuiortim dendo ac pretium distribuendo in pauperes, suaviter
Episcopo obilx gloria prxceUcnli, cui Metropolitx
novi quasi vindemiabat opulentos homines erga se bcne-
designalionem Episcopi cete.rt Provinciales coiitinise-
ficos : quam qua usus fxngtlur Epiphanius, qui argen-
rant. De S. Pappo qutdem salis constal,
eum hodie leorum vasorum, velul ad hospitum quorumdam tracla-
quoque apud Cyprios coli pro Scncto, sub ejusque
no- lionem mutuo ucceplorum , pondus librarum mille
mtne adltuc mancre oppidum quod ejus olim
fuit Epi- quingentarum, inscm domino vendideril eroijaverttque,
scopatus diem annui cultus adltitc lgnoramtis et opla-
:
ac postea in Episcopi de injuria stbt facla quxrentis
mus dhcere : de Gelasio alibi nihil legimus; neque
ul faciem expuens, eum cxcxcaverit.
C vere Salaminiorum Episcopus fuerit, ei
credimus sttc-
suffectvs 18 Tam entm circumstanlise ex falsx esse videnlur,
CMSisse Epiphaniiim; sed polius Auxibio,
Auxibio, qui inier qitam quod idem Joannes, receplo deinde ad preccs Epi-
Cyprios Episcopos duodecim [habttil autem insula uni- cul postca
phanii visu unius solius oculi, castigatus et convictus
slbi irato,
vetsitn Episcopales Sedes quindecim) nominatur a S.
a viro justo fuit deinceps sanctus in omnibus. jffoc
Athanasio primus, eorum qui Synodicam
Sardicensis sane de co non sensil Epiplianiiis, qimndo ad enmdem,
Concilii anno cccxlvii subsignando postca
approbarunl; de Origenianis erroribus apud se suspeclum, et imme-
aul illius, si aliusqms inlerce.ssil, successori. Eo leni- rito indignantem qttta S. Hierontjmi fratrem, Pauli-
pore casperat iimla cum S. Htlarwne monachos eliam
nwnum monaclutm ipse Presbyteritm ordhwrat, episto- extusat
nosse credibile lamen ab
cst Epiphanu inslitulione et lam scnpsit, quam ab ipsomel S. Hieromjmo habemiis quod ordi-
cura pleraque eorum monasteriorum n-mdo Pau-
erecta directaque Latinali donatam, hoc principio : Oportebat nos, dile-
fuitse, quortim supra memimmus; adeo liniantim
ut menlo scri- ctissime, Clericatus honore non abuti ob superbiam; cjiisjus non
pserilSowttenus de Epiphanto l. 6 c. 32 quod
m mo- sed custodia mandatorum Dei et observatione dig- Userit,
nastica disciplina celeberrimus
extitit et .'Egyptiis nissima hoc esse quod dicimur... Audivi enim quod
et Patestiniis, et denique
Cypriis apud quos clectus tumeas contra nos, et irascaris, et miniteris scri-
et ut in metropoli totius
insute Episcopatum admi- bere in extremos fines teme... Nihil tibi noeuimus,
nistraret.
nihil injuria; fecimus, nihil violenter extorsimus. In
10 Dum hunc gererct, multa illi miracula
tribuu~n~- monasterio Fratrum, et Fratrum peregrinorum, qui
tur, ex quibus illud ad notitiam
nostram pervenit provinci» tuaj nihil deberent, et propter nostram
ob largita- mquit tdem Soiomenut lib. 7 cap.
27. Cura liberalis parvitatem et litteras, quas ad eos crebro direxi-
tetn rleemo- esset erga pauperes, qui vel
naufragio vel alio quo- mus, ne viderentur quadam duritia
sijnarum et conscientia
piam oasu ad inopiam redacti essent,
quoniam facul- nostra antiquai fidei ab Ecclesia separari, ordinavi-
tates suas jam pridem omnes
absumpserat Ecclesia; mus Diaconum, et postquam ministravit rursus
bonis ubi opus erat prolixe usus
est erat autem :
Presbyterum super quo debueras gratulari, intel-
:
opulentissima ejus Ecclesia. Multi
enim ex variis ligens quod ob Dei timorem lioc suraus facere com-
partibus orbis, qui opes suas in
pios usus impen- pulsi...

19
 DIES DUODECIMA MAJI. 41
19 Cura enim vidissem quia multitudo sanctorum ut peccandi occasionem invenisse videaris, quod D
se d ex cari- Fratrum in monasterio consisteret, et Sancti Pres- Propheta devitans Dominnm preoatur, dicens, Non ArxTone d
lale provi- byteri Hieronymus ac Vincentius, propter verecun- declines cor meum Paal io, i
in verba maliti» ad excusandas I

ierlt mona-
diam et huniilitatem nolens debita nomini suo , exousationes in peccatis. Nempe
slerlo lioero, dolehat Joanium,
exercere sacrificia, et labnrare in hac parte mini- qvodpro Oriijtnian.v haretil dtftntiont (uisset ab Ept-
sterii qu» Cliristianorum praocipua salus est inve- ; phttnm correptus, el ea tle caum dixsidentes ab eo qui
nire autem et comprehendere, qui te (eo quod grave Hieronymo adhxrebant monachos,ipse suis epUtoUs mo-
onus Sacerdotii nollet suscipere) snepe fugiebat, nec nilifqite roboraret ad cnnslanlinm in repudianda Ori-
alius quis Episcoporum facile eum reperiret (unde gene ; eaque de causa vexalos a Joanne consolaretur at-
et satis miratus sum quomodo dispensatione Dei ad que juvaret.
nos venerit cum Diaconis monasterii et ceteris Fra- 21 Et hoc est, quo slylum vertit Epiphanius, itn
tribus, ut mihi satisfaceret, quia nescio quid adver- prosequens cceptam epistolam : Illud quoque audiens aut eum a te
sus eos habebam tristitwe) cum, inquam, celebrare- admirutus sum, quod quidam, qui solent ultro ci- puMice Insi-
mulari hat-
tur collecta in ecclesia vilbe quai est juxta raonaste- troque portare rumusculos, et his qtiae audierunt
reseos :
rium nostrum; ignorantem eum et nnllam penitus semper addere, ut tristitias et rixas inter fratres
habentem suspicionem, per multos Diaconos appre- coneitent, te quoque turbaverunt et dixerunt, quod
hendi jussimus, et teneri os ejus, ne IVrte liberari in oratione, quando offerimus sacrificia Deo, solea-
se cupieus adjuraret nos per nomen Christi et pri- : mus pro te dicere, Domine, praesta Joanni ut recte
mum Diaconum ordinavimus, proponentes ei limo- credat. Noli nos in tantum putare rusticos. ut hoc
rem Dei ; valde quippe obnitebatur, indignum se tam aperte dicere potuerimus. Quamquara enim hoc
esse contestans. Vix ergo compulimus eum et per- in corde meo semper orem tamen, ut simpliciter ;

suadere potuimus testirnoniis Scripturarum et man- fatear, numquam in alienas aures protuli, ne te vi
datorum Dei. Et rum ministraret in sanctis sacrifi- derer parvi pendere, dilectissime. Quando autem
ciis rursus eum, ingenti difficultate tento ore ejus, compievimus orationem, secundum ritum mysterio-
Piesbijteri ordinavimus Presbyterum, et iisdem verbis, quibus rum, et pro omnibus et pro te quoque dicimus, Cu-
titmiiie in
antea suaseramus, impulimus ut sederet in ordine stodi illtiro qui praedicat veritatem: vel certe, Tu
dtno :
Presbyterii. Post haac scripsimus ad sanctos Pres- prssta, Domine, et custodi, ut ille verbum praedi-
byteros monasterii et ceteros Fratres, et increpavi- cet veritatis sicut occasio sermonis se tulerit, et
:

mus eos, quare non scripsissent super eo (cum ante babuerit oratio conse^uentiara. Quapropter obsecro Matth. 17, 16
monet inte-
annum multos eorum queri audissem, cur non ha- te, dilectissime, et advolutus pedibus tuis preeor, rtm ut rece-
berent qui sibi Domini Sacramenta conlieerent, et praestamihiet tibi.ut salveris, sicuti scriptum est, a dat a secta
illum omnes suo poscerent testimonio, et grandem generatione perversa, et recede ab haeresi Origenis Origenis
utilitatem in commtini monasterii testareutur)quare, et a cunctis haeresibus dilectissime. Video enim
,

inquam, tunc reperta opportunitate non scripsissent qnod propter hanc causam omnis vestra indignatio
nobis, neque super ordinatione ejus aliquid poposcis- concitata sit, quod dixerimus vobis, Arii patrem,
sent. Haac ita acta sunt, ut locutus sum, in caritate Originera scilicet, et aliarum haereseon radicem et
Christi, quam te ergo parvitatem meam habere cre- parentera, laudare non debetis. Et cura vos orarera
debam quaniquam in monasterio ordinaverim, et
; ne ita erraretis, et monerem ; contradixistis, etme
non in parochia quse tibi subjecta sit... Quid ergo ad tristitiam atque ad lacrymas adduxistis non :

tibi visum est sic graviter intumescere et jnctari solum autem me, sed ad alios plurimos Catholicos
contra nos pro opere Dei, quod in a^dificationem, et qui intererant. Inde ut intelligo, haec est omnis
non in destructionem Fratrum faetura est? indignatio et iste furor et idcirco cpmminamini:

20 Hactenns Epipltaniits, ipsis lus verbis satis mdi- quod mittatis adversum me epistolas, ut huc illuc-
cans, jain lum receptum in ecclesia fuistt, ut monasteiia que sermo vester discurrat et propter defensionem ;

netjnl
sallem aliqua (quate erat nwiiaslcrtum S. Bptphtmi hasreseos adversum me odia suscitantes, rumj
ellaln
/iromissuin a juxta Besanducem vicum, Eleutheropo-
in territorio caritatem quam in vobis habuiraus , in tantuni ut
u quod nc- litano, quod ab inopia oqitarum Spanydrion tippetla- feceritis nos etiam pcenitentiam agere, quare vobis-
inliiem ordi-
tum scribit 1'scuilo Joaiates, ubi factn ordinatw; et al- cum commNnicaverimus, ita Origenis errores et
naret alias non
teruin peregrinorum monachorwn in Bethleem, unde dogmata defendentes. Simpliciter loquor nos se- :
trtcrandus-
Pttuliiaanns ad Eptplitinium venerat ) CTciiiptit ccnse- cundum quod scriptum est, nec oculo nostro parci- F
reiitur .tb Ordinarit jiirisdictione ila ut qutcumque : mus, ut non effodiamus eum, si nos scandalizaverit;
Episcopus in tu posscl . fii rtujuriiur, tpsis mvnaclas nec manui, neque pedi, si nobis scandalum fecerit.
sacros confene Orduics. Pcrijtt p oirvEpiplianius ex- Et vos ergo, sive oculi, sive manus, sive pedes fue-
cusure se Jimiini Ins vtrbis Sed et illud vehementer rilis, siinilia sustinebitis.
admiratus snm, quod meis locutus es Clericis as- E/tis circa
; 22 Pergit deindt ez /ibns mpl txay&n exphaae,
fidem zelus
serens te per sanctum Presbyterum et Abbatem qitam inininic fereudie Culholieis nuribns sint proposi-
monachorum Gregorium mandasse mihi, ne quem- lioncsqtuedam Origcuis, istic contentx; quamvis inquit,
quam ordinarem et ego pollicitus sira dicens. Num-
; nihil mihi subripuit Origenes, nec in mea genera-
quid juvenissum aut Canones igneroi Audi igitur tione fuit, nec propler aliquas res mundi aut here-
veritatem in sermone Dei, me nec hoc audisse, nec ditatent odium adversus eum pugnasque suscepi
nosse, nec istius sermonis penitus recordari. Suspi- sed ( ut simplieiter fatear ) doleo , et valde doleo,
catus sum ne foraitan inter multa, quasi homo.obli- 'videns plurimos Fratrum, et eorum prsecipue qui
tu <
et ob hanc eausam sanctuni Gregorlum
-sern ; professionem habent non minimam, et in gradum
sciscitatussum, et Zenonem Presbyteruin qui cum quoque Saeerclotii maxittiuin pervenerunt, ejus per-
eo est. E quibus Abbas Gregorius respondit, se suasioinbus decepbis, et perversissime. doctrina ci-
hoc penitus ignorare. Zenon autem dixit, quia cum bos factOS esse diaboli. Ctmatur itjttur a sequendo ei

ei Presbyter Rutfiiius nescio quffl alia transiterie defendiiiilo Origene montndo, hortando, increpondo defenditwr <:

loqueretur, etiam ho£ dixerit, Putasne aliquos or- JtHinnent qutttttnin iu tt crtit tibdiiccrc : luiii otl filli f.t -
2 tyRMfO

dinaturus est sanctus Episcopus 1 et hujusce ste- CusoMontm iterunt rtialutur, e.iponitque fnettim, quod
tisse sermonem ego autem Epiphanius Qec audivi
: ct insiijnem ejus zrlum oslemiit, in eavendo eo omni
qiiidquam, nec respondi. Unde, dilecltssiiiio, non to quod recta- relitjwnis puritatl qittliituhiiiitianqoc
pre iveniat furor, nec occupet indignatio, nec fru- tur adversttri. Sett nlrni ab icoiwiiiucltis hoditrntS ptSSi-
stra movearis et aliud dolens non te vertas ad aha,
; nie liittilcctltin itrriiiititr cotttra txpOSiaontm aiia./iiaim.

Majt T. 111 6 In
 4* DE S. EPIPHANIO EPISCOPO CYPRI.
Tn Iwc auiem apparet eos moqis esse insoiios veteribus credo scd non idcirco incredibile videri debet idem
:
D
AtiCTOBB D P iconomoelns. odrrrsus qtics Nieettuvi II Coticilium eoit. quoque factum ab Epiphanio neque enim solus :

Nom lii, ad suam liieresim Bjriphanii nomine obar- Petrus Apostnlus mortuum ab inferis resuscitavit ;

mondttm, non sttllt abusi co quod seqtiitiir fucto , sed verum etiain Joannes in urbe Epheso, et Philippi
affinxrrunl Sanclo quamdam ad Tlieodosittm Im/te- filias multosque, tam ex antiquis quam
Hierapoli :

ratorem epistolam, in cttjus fttie sic ei seripsissel ex nostrflB memoria?. piis

hominilms, eadem sa-pe
Quia multoties locutus sum cum comministris meis, numero gessisse comperimus. Id autem, quod dicere
eontra scri-
Ut auferrentur imagines, receplus non snm ab eis, proposui hujusmodi est.
pta ei falso
neque audire vocem meam saltem paulnlum passi 2!) Duoquidam mendici cum Epiphanium venien-
afflcta :

sunt. Ilanc vcro epistolam falso suprascriptam dici tem observassent, ut plus pecunim ab eo emunge-
quidem, sed non esse Epiphanii, rqtte ac aliam in rent, alter quidem eorum super solum extensus, ,

qtta scripsisset , Ne inducatis imagines in ecclesias, mortun similis jacuit; alter vero prope stans plora-
neque in coemeteria Sanctorum, sed neque in do- bat simul sodalis sui mortein lamentans
, simul ,

mum communem ; nim mtiltts ostendissei Sijnodus egestatem suam querens, quod illum sepelire non
Act. 6, se qtiidem sanctum Patrem Doetorem Eccle- posset. Epiphanius vero , jacenti requiem appre-
sia? Cathohcae nosse, conscriptionem vero abjicere catus, ea qua? ad sepulturam necessaria erant nien-
mendacis assertionis con-
ticrunt profiletnr: qttia hsec dicanti donavit, flentique dixit : Cura sepulturam
scnpta, quae contra venerabiles imagines sunt, di- et plorare desine, fili ; neque enim in praesenti re- rmera mor-
surget quod vero aceidit iuevitabile ac prorsus '"'"" Psse
cuntur quidem a quibusdam S. Epiphanii esse, sed :

c ° 3,"""rlt •'

nullo modo sunt. neressarium, id forti animo ferendum est. Et Epi-

23 Tpsum porro fuctum, cttjits occosione Itcec dicta, phanius quidem his dictis abscessit. Cum autem
audiamus proprtts ejus verbis. Prieterea, iuquit, au- nemo jaro in conspectu esset, mendicus stans jacen-
guam atitem divi quosdaiu iuurmurare contra me, quia quando teiu pede pulsare coepit, laudans quod mortuum egre-
ille disciait]
simul pergebamus ad sanctum locum qui vocatur gie simulasset et Surge, inquit ex labore tuo bunc
: ;
imaginem
Bethel, ut lbi Collectam tecum ex more ecclesia- loetum transigemus diem. Sed cum ille perpetuo ja-
slico facereni, et venissem ad villam quae dicitur ceret, et nihilo plus nec clamantem audiret, nec

Anablatha, vidissemque ibi prffiteriens lucernam ar- monentem sentiret concito cursu Epi-
totis viribus ;

dentem, interrogassem qui locus esset, didicis-

et scopum assecutus, fraudem amhorum confessus,
semque esse ecdesiam, et intrassem ut orarem in- ;
ploransque et crines vellicans orabat, ut socius ad
veni ibi velum pendens in foribus ejusdem ecclesiae, vitam revocaretur. Verum Epiphanius hominem di-
tinctum atque depictum, et habens imaginem, quasi quod acciderat a?quo animo fer-
misit, hortatus utid

Christi vel Sancti cujusdam nec enim satis memini :

ret non enim dissolvere voluit Deus id quod fa-
:

cujus imago fuerit. Cum ergo hoc vidissem, in ec- ctum fuerat, persuadere omnino volens hominibus,
clesia Cbristi, contra auctoritatem Scripturarum, eos qui se tales praebent erga famulos ipsius, ipsi

hominis pendere imaginem scidi ; illud , et magis qui omniaaudit ac videt fraudem struere.
tatei in ec-
dedi consilium custodibus ejusdem loci, ut paupe- 26 Propbetix porro donum in Epiplianio, quo oc-
clesiaponi
rem mortuum eo obvolverent et etferrent. Illique culla et arcotta pcrvidcre divinitus ei ssepe diibatur, in-
imprabans,
contra munnurantes dixerunt, Si sciudere voluerat, dicotilla siqttifteiilio verx ntortts ejus, qui. eom simu- ,,
, .
ttem ittwd
justum erat, ut aliud daret velum atque mutaret. lorednmtarat credebatur a socto, cnm ei duil : Neque p-ntm tttios
Quod cum audissem rae daturum esse pollicitus ,
enim in presenti resurget. Idem donnm primo ex out se c«-
commtini famit. detnde proprta experisntia aqnoverunl sfra " erant .
sum paululum autem morarum fuit in medio, dum
:

quaero optimum velum pro eo mittere, arbitrabar duo illi. tle quibus narravit Senex qttidam tit Vttis Pa-
enim de Cypru mihi esse mittendum. Nunc antem trum, libello 15 nttm. 88 interprete Petugio, his ver-

misi quod potui reperir^; et precor ut jubeas Pre- bm: Duo quidam erant seculares rengiosi et collo- ;

sbyteros ejusdem loci suscipere velum a latore quod quentes secum, egressi sunt, et facti sunt monachi.
a nobis missum est; et deinceps priecipere in ec- ^Cmulatioaem auiem habentes vocis Evangelica?,
clesia Christi ejusmodi vela, quae contra religionem sed non secundum scientiam, castraverunt se quasi
noslram snnt, non appendi. Huctcnus epistolo, cujus propter regna coelorum. Audiens autem Archiepi-
ra ostendltur
sirecte e.rpcttdontur verba. velum islud discissum fuisse scopus excommunicavit eos Illi autem, putantes .
profana fttissr.

c apparebit, ttini qniit vere babebat imaginem Christi quia bene fecissent, indignati sunt contra euin, di- K
vel Sancti cujusdam ;sed quia, cum liabcrct effiqiem centes Nos propter regna coelorum rastravimus
:

liontiiiis cttjiispiam profoni, oiit forte odhuc viventis

nos, et hic excommunicavit nos ? Eamus et interpel- et culpam
appensum istic erat quasi Christi aut Saneti lemus adversus eum Hierosolymitanorum Areln- l" r """>'" r
cujus-
deftndebant,
dam : qn:i exceptio orlhodoxa fidei regulam ex contra- episcopum. Abeuntes ergo indicaverunt ei omnia. Et
rio firmiil. diiit eis Archiepiscopus Hierosolymitanus, Et ego
vos excoinmuniro. Ex quo iterum contristati abie-
CAPUT IV. runt in Antioidiiam ad Archiepiscopiim. el dixerunt
ei omnia quas facta fuerant circa se : et ille similiter
Prophelise domim : Ancoraius el iibcr de excomiuuniravit eos. Et dixerunt ad seipsos Ea- :

haeresibus scriplus. mus Runiam ad Patriarcli.iin, et ipse nos vindicabit

de oinuiliiis istis. Abierunt ergo ad suminum Archi-
I j muttls ejui I lurimti S. Epiphanii, ante et post susceptum Epi- episcopum Rumanae civitatis, et suggesseruntei quaj
mli acuttt
scopatum miracula conlmenlur m slciis, sub uomitie fecerant eis memoraii Archiepiscopi dicentfis Ve- :

Joannts ci Polylrii produais; sed talia, ut eorum ple-

mus ad te, quia tu es caput omnium. Uicit autem et
risque fldem derogel Sosomenus, nr<i<ni-. virenli conti- eis ipse, Ego vos excommunico, el segregati estis.
gisse ul djemonei fugarei morbos cura.nl. His erao
et
27 Tunc defecerunt excommiinicat.i totius ratio
prsetemissis, quodsotumindicto auetore nobis super- nis, et dixerunt rd semetipsos Isli Episcopi sibi : prophetico
esl, referamus, narrutione ItavA parum diversa, nb ea invicem deferunt et consentiunt, propter quod in spiritu cor-
</<•<• idem :iin iii nhim ii, irtis pr.edirtts recensetur. rexerlt "4
Synodis congregantur sed is ad illuin viruin : i-
refrilur quod
Ferbu SoiomeniUb. 7 cap. XI hseceunt, Almd pr;e- pcenttentl »«
<« </ n «111. ijiil
:
Dei S. Epiphanium, Archiepiscopum de Cypro, quia
se inm i intm tereaquod de illo refertur commemorare libet. Id propheta est, et peraonam hominia non aceipit, Cum
Hn utando de- quidemab admirando Gregorio.qui Neocassariensem
etperi "< autem appropinquarent civitati ejns, revektum cst
luerul. iiiam rexit li cle.-iain, gestumesseaccepi libenler
et eideipsi-: et mitlens iu oc-ciirsuin eoruin dixit :

Ne
 DIES DUODECIMA MAJI. 43

Ne intretis in civitatem istam. Tunc illi in se re- rem; mente animoque commotus reputare mecum D
versi dixerunt Pro veritate nos culpabiles sumus,
: ipse coppi, ac tandem istud mihi prompte et alacriter AUC70RE D. P

ut quid ergo nos ipsos justificamusf Fac etiam quia faciendum esse decrevi, ut pro eo ac perlitteras
illi injuste nos excommunicaverunt numquid et iste pnstulastis, ad hanc vobis pro vestro dcsiderio scri-
proplief.a? ecce enim Deus revelavit ille de nobis. bendam epistulam, tenuis licet et imbecillus, sine
Et rc rehenderunt semetipsos valde de culpa quam ulla tergiversatione me conferrem. Ut autem dicitur
fererunt. Tunc videns qui corda novit, quiapro ve- in pran-iaSynopsi, complures opus hoe, quodjvAtiu»
ritate se culpabiles fecerant, revelavit Episcopo Epi libritm quam epistolam dixeris fidei partes continet, ,

phanio : et ultro misit et adduxit eos, eteon^ola- ut puta de Patris, Filii ac Spintus Sancti una ea-
tus eos suscppit in communionem. Scnpsit itaque demque subslantia, deperfecta Christi Incarnatione,
de his Archiepiscopo Alexandriae dicens Suscipe : de inortuorum resurrectione, de aeterna vita ac ju-
filios tuos, qunniam in veritate pcenitentiam ege- dicio animae pariter et corporis; tum adversns idola

runt. Et addidit senex, qui hoc exemplum narrave- ha^resesque sigillatim, ac contra Juda'OS ceterosque
rat, dicens Ha*c est sanilas hominis, et hoc est disputat; octoginta porro htereseon nornina eomple-
quod vult Deus , ut homo culpam suam projiciat ctitur, denique varias de Scripturis sacris qu<esth>

ante Denm. nes exponit.

2H Iiis aliisqne spirituatibus gratiis sevo suo celebris 30 Ferum hoc quod de h&restuits dirttur in Sgnopsi
Ancoratitm Epiphanius, tott deinceps posteritati innotuit scriptis Ancornti, nunc tn ipso Ancorato non reperitar : fuisse ln eo vtde-
anno tamen tur etiam
scrttnt, libns, quorutn primtis fuit quetn appetlant Ancnratum, in eo verosinule facit,
quod Acacitis et Paulus,
383, rogatus fixreseon no-
prcpf' j rea quod animum, de vita ac salute snlicitum, Presbyteri et Archimandritae monasterioru.n in par- mina per-
instar aneorae finnat. Ejtts scribendi data ipsioccosio tibus Carchedonis et Ber<cae in Cuelesyria, grandiut censutsse,

est per epistolam scriptara e Pamphilia. ex oppido de eodetn argumenio opns ab eo postufantes, anno Dio-
Suedris a Tarsino, Matidioot aliis Presbyteris, anno clefiani xcil, Valentiniani et Valentis xil, Gratiani
lxxxx Diocletiani, Vulentis vero x et. Gratiani \i, viii, qui annus Chtisti ccclxxv, dicant, Niunina
est E
jprf inde ab-
qui fuit Cbristi ccclxxiii. Ipsam epistoiam ante opns quidem ipsa quse a te sunt ha?resibus imposita jam
stulisse post
vidiie ist, una cum epistola Palladii cujitxdam, ut ex audivimus nunc uniuscujusque secta? dogma pers-
;
an. 377
rescnpto apparet monachi, tk; y.\j~r,c. tto/eojc 2r,u£'5po)v picue declarari a tua pietate cupimus. Hoc autem
noAiTei"iu.£>oj, quod mallem ineadem Suedrorum urbe posito qttod nomina illa pnmitus fnerint tn Ancorato,

habitantem, qnntn inibi magistratu aliquo perfunctum conseqitetis foret ipsummet Epiphniuum, hunc librum
autfungentem vertere. Moverant autem eos, quianiea pOSt tinnos sex vel octo reiogiwscentem, inde sustultsse,

stiorum mulfos ab errore abductos gandebant, acceptis a quod jam nhbt pleniw ordinatiusque tractarat. Manet
beato ac felicis memonoe Episcopo Athanasio et ab ittltiltmtinus mihi scrupxilus ne Synopseos auctor po- ,

religiosissimo Epiphanii collega Procliano litteris, ut stremas ditas lineas, de h#reseon nomtnibus et qiurstio-
fldem contra ad ipsum Epiphanittm nutic recurrerent , mortuo ante nihus varus, non reluierit nd argumentum Ancorati, sed
Eunomianos biennium Athanasio, Proctiano aliter impedito ad ejus auctorem Epiphantum, quem indtcare voluent
et : mo-
eipontre
verant, inquam, eos conscelerad dogmatis reliquiae, etiam ista tractasse.
apud nonnullos adhuc superstites, compulerantque ro~ 31 Ut ut stt, sive in eum (quam-
Ancorato, sive extra
imo et ti-
gare ut et ipse ad eorum Ecclesiam litteras dare non vis verosimttuts mihi quod extra eum) priusqnam ad
sit
bellum par-
gravaretur, ac rectam fidem uberius explicare. Dogma preces Acacii et Panti Panarutm conderet,de quo uifm, ticularenx
auteth iltud, ut ex epistola Palladu intelligitur, Euno- composuit aliquiit , de qito ipst audiertnt quodque jam
,
anfe de iis

scripsisse,
mitinoitun fuit, inanes et absurdas quaestiones de Spi- excidit, et fuit praeludutm ac veluti rudimentum operis
rit.u sancto inoventium, neganliumque eum eura Di- postea ab eodem coinpilati. Et hoc habuisse sotumque
vinitate Dominatuque gloria simul aflici ac praedi- novisse videlur Augustinus, cum ejus materiam et for-
cari oportere ; sed in ministri nnntiive haberi loco, mam descnpsit in Itbro de hatresibttB ud (Jttodvult-
imo etiam liumilius aliquod abjectiusque de ipso sen- Deum, quem circa extremum
anmim, Christi vita> suae.

tientium. Quibus de causis, inqnit Patlndtus sic ,

ccccwxcomposint, ila prxfatus : Noster veroEpipha-
tamquam incnnstanti jactatiene ac difficili tempe- nius, Cyprius Eplscopus, abhinc non longfl hun.anis
state flnctuantes cum neminera hic ad eas dissnh-
; rebus exemptus de octoginta baeresibus loquens,
,

vendas qusestiones ac sanam fidem exponendam ido- sex libros etiam conscripsit, historica narratione
neum reperire possimus; ad pietatem tuam de hoc corameinorans omnia, nulla disputatione adversus
negotio referre coacti sumus; ut merito et illam falsifatem pro veritate decertans. Breves sane sunt quem salum
vtdent S.
vocem nsurpare possimus, Pra?ceptor, serva nos. hi libelli , si m
unura libellum redigantur, nec
et Augusttnus.
Qiianifbrem prosincera tua ac recta tidea te pe
id ipse erit nostris vel aliorum quoruiudam libris lon-
timus, quam secunda jam dudum fama et idonenrnm gitudine comparandus. Hujus brevitatem si fuero in
virorum testimonia passim celebrant ut ad quod ; hseresibus commemorandis imitafus, quid a rne bre-
munus obeundum a Salvatore constitutus es, hanc vins postulare vel expoctare debeas non habebis. Et
nostram hortationem humamter adraittere, et quid riiisum ipso in contextu hxresi lvii. Proindfl Epipha-
de Triuitate sit credendum uberius velis apertius- nius de nctuaginta lia?resibus, viginti, quas ante
que disserere. ffssc et alia altt. Domini adventum extitisse, sicutei visum est, cora-

29 Epiphc vero respondens tum ilfis, tum Nu- putavit; reliquas post Domini ascensura natas sexa-
et ad hoc
merio Preshytero et Severino mouacho quorum tto- , ginta, brevissim«s hbros quinque compiehendit, at-
muttts pre-
tibus Inrftt- mina vct exciderunt e titniis epistotarum, velatiunde que omnes in sex Hbris totnis ejusdem sui operis
ctus, nota atnoris honoiisque ergo ndjitnguntitr ultro , primb fecit concludi. Miratur Petavius et merito miratur%
Phottt arca
excusans ingenium suum quod ahjectum et humile,
, taita de Epipbanio scnbere Autjustinum, qui nec illud
Ancorutum
in qiiiete otioque versari perpetao studebat, neque ipsum, quod omissum ab eo, a se vero factum iri tiattttctna-
sese ultra quam par est exteudere; eorum tumen sti- dixerat, ut adversus singolas hsereses dissereret,
mnlis intpitlsum se fatetur, ut ad id quod utile ac fru- aut in illo de haeresibus libello, aut iu alio prsesti-
ctuosum est excitatum animum transforret. Au- . . . tit. Magisetiam mirurn, quod in Bibtiotfieca sua Pho-

ditia emm, uiquit precibus, quas non paucas pertule- ttus post Ittuilaium a se Ponariwn dicut nnm, 1-4
,
,

runt Conops Frater atque Compresbyter, aliique legimus et Ancoratum ejusdem.qua^ est summa
ipsum secuti, vosque carissimi filii, nec non Hypa- quaedam Panariorum quandoquidem tanto prtus An-:

tius filius noster, qui ad me propterea ex .Egypto coratum quam Panatiutn fiusse compositum indubita-
venit; cura tot in idera suflragia consensisse cerne- bite stt. Legertt fortasse Photius Anakephalieosin
sentts
 44 DE S. EPIPHANIO EPISCOPO CYPRI.
A serius quittem compositom, setl in eodem fortnssis volu- munem interpretandi molestiam, praecipua qua?dam D
auctohe o. p. mine cum Ancoralo, citra novi tiiuli disiiuclto-
sci ipiam in illo scriptore diffioultas, quod incompta et sale- auctohe d.' p
neni atque ita unum essc opits creilitteril
, Augustinus : brosa est illius oratorio, et in qua frequentissime
aulciii 000 loiissc non poluit, cum divisionem lonqe occurrunt illa qu.c Graeci avarcooVa et «vaxoXouQa
aliam inveucnt, quam in ipsa sit, ittpole eadem quae in nominant pedestre ac populare dicendi genus
: :

Panarw. quod sive plani sermonis simplicitate consequi vo-

32 Sed ipsummet Epipiianium ile suo opere. quod , lueris, suhagreste quiddam existet ac putidum, cu-
solum Gratco- Latinc ctlttuin qrundc unplet vtilnmcn , jusmodi feresunt Latina/jiwis inlerpretis Cornarii,
Panarii seu
Hbri ie h.e- audiamus loquentem in epislola ad Acacmm el Paulum: cujus nos utique similes esse nolimus; sin ornatum ,„ vertendo
raitms argu- Quoniam haereseon nomina oainia declaranda vobis atque cultum adhibeas, id sine magna sententiarum opere

hoc in libro suscepimus, nec non execranda; ac ne- comniutatione obtinere vix possis. Magnam iijtiur

faria illarum flagitia, sic tamquam prassentissima Petuvio debemus qrutiam, quotl ejus beneficio sic La-
quaedam venena, patefacere vulumus; atquehis ve- tine loqucntem aiidtamus Epiphaninm, ut mlorem
sttjli

Iut antidota quaedam opponentes, quie vel iis qui in eo non dcsidercmus : mttlto tamcn mnjorem ipsi
morsu petiti sunt remedio esse possint, vel eos Saucto, quod sitx stbl in co ijcncrc tenuitatis conscilts
quibus ne incidant periculum est, praeiuuniant et ctintempserit jltdicta fastidtosorum philologorum modo ,

conservent, houestaruiu rerumstudiosisconscribere: prodesset publico; eaque protnleril, quorum semper ma~
Panariuai sive arcularu medicam, ad eorum qui a xtma ct fuit el erit uttlitas, cum \n unaquaque aetate
serpentibus icti sunt remedium jure opus illud ac , ut idem Pelavius in eptslola ilctlicatoria notat, redivivae etiam contra
librum appellahimus qui in tres parfes divisus, hae-
:
mendaciorum sectas, evulgatis veterum haereseon novttias hx-

reses octoginta complectitur, quao serpentum ac abstrnsis reconditisque mysteriis, validissime pro-
mele ^ ca ".
reptilium similes suut : secundum quas veritatis fir- pulsari evertique possint; et auctores perfidiae atque
mamenlum et salutaris doctrina fideique formula satellites, suos in illis, quos quidem eruboscant, prin-
v> subjecta est, ac Christi sponsa, sancta videlicet Ec- cipes auctoresque recognoscant. Est quidem ejus,
clesia, declarata: quaecum jam tum ab orbe condito moliendam vel tuendam incubue-
qui in hffiresim vel
esse cceperit, postea tamen per Christi Domini in- rit, animus
oranem audaciam sine ullo pudore
in

divisio
carnationem temporum successione ante comme-
, , projectus sed nemo est tamen ex illis absurdarura
:

nioratas omnes haereses, vulgata atque patefacta, ea- opinionum patronis, quem non utcumque convicti
denique a nobis in Commentarios ex Christi praedi- olim erroris atque damnati pudeat. Sint sane, ut
catioue relata (ad Ancorulum ftnsitan hsec respiciunt) sunt, ferrei omnes haeretici, sint pervicaces; iidem-
ac rursum postexplicatara omuem istarum haereseon que se in ipso ardore agilationeque disputandi ad
improbitatem, ex Apostolorum doctrina accurate ac resistendum acrius fingant tamen qui id didicerit, :

perspicue brevi quodarn est coinpendio subjecta; uti quique certis veterura testimoniis compererit, ante
eare eoruni recreenturacreficiantur animi.quihunc ab nntiquis Patribus et Conciliis publicoqne Chri-
haereseon percurrendarum laborem susceperint. stianorum consensu agnita acrepudiatadogmatailla,
33 Prsediclt aulem tres tibri sic dmidunlur, ut secun- quam illi ipsi (quos soquitur) interpolatores existe-
dus et tcrlius in tres sinquli tornos dispartmntur; atque rent; vix erit, opinor, ullus, cujus, nisi frangi edo-
ita cum prima, qui indivisus cst, existant iomi septem. marique contumacia potuerit, non languidiores ha-
Et alta quitlem Epiphanii opera, ul Hieronymus in beat eruptiones et impetus, ac paulatim perseipsam
libro de Scriptorilus ail, ab eruditis propter res a
, refrigerata atque enervata concidat.
itttlitas, simplicioribus propter verba lectitantur Pholius :

autem de Panario nonunatim, sive {ut ipse cum Ana- N0T 4

CAPUT V.
slasw Stnatla plitralttcr appellal) Panariis, ail quod
auclor, prae aliis qui ante ipsum adversus haereses Extreina Sancti acta Constantinopoli : mors
lucubrationes ediderunt, uberior atque utilior est
in reditu ol)ita.
. nam nec ea praetermisit quascumque ab aliis prodita
utilitatis aliquid continent, et ipse quae potuit a se yjuid de Origenis libris irepi doy/iiu senliret Epipha-
excogitataahisaddidit, initiumducens a Barbarismo nius , satis decluravit per epistolam ad Joannem Hie-
q et ad Messalianos usque perveniens. Genus porro di- rosohjmUanum, cujus supra fecimus meniionem. Dnm F
stylus rudior, cendi, inquit idem Pholius, humile, et cujusmodi esse autem hac ex causa disputationes in Palxstiua feive- '^eophilm
potest qui Atticae doctrinae rudis extiterit. Sed et in rent; contigit etiam Alexandrix simuliates nasci inler _„,
confutandis hasresibus plerumque parum nervosus Thcnphdum dle.zandrix et Dioscoruni Hermopoleos
est, quamquani interdum praestantissimis illas ra- Episiopum , olque hitjus fratres
et Ense- Ammonium
tionibus ac sententiis aggreditur; etsi nihilo dictio bium cognomento Longos, totidem monasteriorum Prse-
sit atque oratorio structura aut stylus ipse
commo- feclos; quos eum primum caros habuisset Theophilns ,

dior. Nempe perparum lemporis sludtique m excolenda aut immerito deinde a se avcrsos atque ad solitudinem
Graeci sermonis eloquenlia, cui
honam vitie partem cul- ommbus statuit; et quo sim-
regressos, persequi modis
tiores Palres Basilius Nazianutnus Nyssenus
alii , , monachos ab iisdem abstraheret, culpare in eis
pliciores
Ctmjsostomus impenderunt, Alexandriz posuit Epipha- prxsumpsit quod Deum humana forma prxditum ne-
,

nius, ut supra vidimus; moxque udspirilus,

non ser- garent, Ongems prjeseitim auctoritute sujfulti. Cum
monts exeratatwnes transgressus in eremum, autem eos Constantinopolim ad S. Joannem Chrysosto-
multas
potius linyuM scire, quam unam perficere
eligebat; lau- mum confugisse inteltexisset , atque ab hoc susccptos
dulus tdeo ab Hleronymo Apoloqta 2 conlru Ruffi-
in Cogitare ccepit, inquit Sowmenus lib. 8 cap. 13 et
num, quod Graecam, Syram et Hebraeam, et ^Egyp- Joannem quoque ipsum ab
deinceps , qua ratione
tiacam linguam, ex parte etiam et Latinam hnpo$tomo
noverit: Episcopatu dejiceret. Verum hoec in intimo pectoris (
unde de co querebaiur Rufftnus, quod velut in ' e 'uus'
necessita- sui rec«ssu occultans ac moliens, scripsit interim
tem evangelizandi per omnes gentes per omnes et ad oranes ubique locorum Episcopos litteras, quibus
linguas habere se putaret, de Origene male Jo-
libros Origeni3 reprehendebat. Cumque consideraret
quendi.
magno emolumento fore, si Epiphanium, Sala-
sibi
34 Per hanc autem sermouis culltorts incuriam seu
minis Cypro Episcopum, participem et consortem
in
guo »w/»; impenliam faaum esl, ut m eo Latme reddendo,
ma- consiliorum suorum haberet, virum ob virtutis reve-
J-etavii laus jarem opmione sua laborem sensertl Pelavtus :
Accede- rentiamomnium sui temporis clarissimum, eum sibi
hat entm, tnqutt in prxfatwne ad lectorem,
ad com- amicum adjunxit
36
 DIES DUODECIMA MAJI. 43
36 Porro Epiphanius. qui Origenis jam pri- libros voluerit, itafiat : Dominus enim qui dedit, idem et D
persuadet deni aversabatur, Theophili litteris facile assensum aufert. Quod si tu mortuos ad vitam rcv.-.care pos-
-*•' ™*e d. i

gpip/tanio ut
praebuit collectoque Cypriorum Episcoporuin Con-
: ses,dod easetmortuufi Arebidiaconn* fctnw. Et.enim
Origenis U
damnet, cilio, Origenis Iibros legi prohibuit. Datis deinde haud multo antfl e vivis excesserat Crispio.... quem
frai
litteris, tum ad tum ad Episcopum Constan-
alios, Epiphanius cum contubernalem haberet, Archidia-
tinopolitanum, ea qusea Synodo decreta fuerant in- conum suurn conslituerat.
simuintihus, hortatus est illos ut Synodum convo- 39 Ammonius vero et qui cum illo erant Epipha-
carent eademque decernerent. Animadvertens igitur nium adierunt : id enim ipsi quoque AugusUe pla-
Theopliilus se Epiphaniura absque periculo sequi cuerat/ Cumque Epiplianius interrogasset quinarn #"«»io-
quem multi laudarent, et cujus senten- " ach,i ouos
posse, utpote essent, respondit Ammonius, Lonei sumus, o Pater-
u * i- ,. ,
accusabat
tiam ob vitaa sanctitatem suspicerent; ipse quuque,
i

ufrum aliquando m
i.
libenter autem disceremus, utcumque
cum Episcopis qui sub ipso erant, idem quod Epi- discipulos aut in libros nostros incideris. Illo negan- ptneatut,
phanius decrevit. Verum Joannes studium illorum te, iterura quaisivit Ammonius ; Unde ergo hitreti-
haud magni ponderis esse existimavit, et Epiphanii cos illos esse judieasti, qui nullura habes argnmen-
ac Theophili litteras neglexit ex potentioribus vero
: tum quo sententiam illorura possis convincere? Et
hi, qui Joanni privatim infensi erant, cum intelle- cura Epiphanius diceret, id se auditu accepis>e. Nos
xissent Theophilum id agere, ut Joannem Episco- vero, ait Ammonius, plane contrarium fecimus :

patu exueret, quoque operam suam ac studium

ipsi nam et discipulos tuos saepe numero vidiinus, et li-
contulerunt, utque Constantinopoli maxima Syno- bros perlegimus: ex quibus unus est qui Ancoratus
dus fieret procurarunt. Quibus cognitis Theophilus inscribitur. Cumque multi vituperare te et taraquam
et ipse ad adliuc magis incubuit, et Episcopos quidem /Sgypti hgereticum caluraniari vellent, nos pro Patre, uti
Sgnodum
navigare jussit Constantinopohm, Epiphanio vero et par erat, pugnavimus, et causa? tua? delensionem
CP. naviget
aliis psr Orientem Episcopis scripsit, ut quarn pri- suscepimus. Proinde nec tu ex solo auditu absentes
p
inum in unum convenirent ipse pedestri itinere : damnare debuisti, quos nequaquam tu ipse certis ar-
proficiscitur. gumentis inductus conviceras, nec ejusmodi gratiara
37 Nec multo post Epiphanius, cum primus ex in- referre laudatoribus tuis. Posthasc Epiphanius le-
sula Cypro solvisset, ad locum haud procul ab urbe nius eum allocutus, tum quidem ab se dimisit, brevi

'/(ii Chrij- Constantinopolitana, quem Septimum vocant, appli- autem interjecto tempore Cyprum navigavit, seu
i ipso redi-
sostomi com- cuit; factaque oratione in ecclesia quae illic est, in quod Constantinopolitanse profectionis ipsum poeni- tus appara-
munmnem urbem introivit. Eum ingredientem Joannes occursu teret, seu quod Deus oraculo ipsum.admonuisset, tu,
aversntits,
Cleri totius honoravit : at Epiphanius perspicue de- morteraque ipsi suam (ut verisimile es() praenun-
claravit, quod calumniis adversus Joannem concin- tiasset. Ceterum cum navem conscensurus esset,
natis fidem habuisset. Invitatus enim ut iu asdibus Episcopis, qui ip-um ad littus usque prosecuti fue-
ecclesiasticis manere vellet, neutiquam acquievit rant, dixisse fertur : Urbem vobis et palatium et
et cum Joanne quidem congredi penitus detrectavit: scenam relinquo : ego vero abscedo: festino enini,
privatim vero convocatis Episcopis qui tum Constan- et quidem valde.
tinopoli morabantur, ea quae adversus libros Orige- 40 Aliud pra^terea quidpiam audivi, quod multo- dicitur Jnan-
nis decreta fuerant iis ostendit, ac nonnultis quidem rum serraonibus etiaranura circurafertur; Juannem »* deposi-
t,r nnn P r '-
Epiphanin
'

persuasit ut decretis subscriberent, plures vero id quidera

^ v praedixisse, iliura in navigaiione
J,
.
° . hutittaae, tt
, .

facere recusarunt Porro Joannes adhuc nihil- esse monturum bpiphanium autem praenuntiasse desuamoru
;

omiuus reverentiam exhibebat Epiphanio, eumque Joanni abdicationera Episcopatus. Nam dura inter rieiwim
qiiamdtti hortabatur ut Collectas secum celebrare , et contu- se dissiderent, Epiphanius quidem Joanni scripsisse monUus '

Otigenis
bernalem ipsum habere vellet. Verum Epiphauius, dicitur, Spero te nequaquam Episcopum moriturura
laudatorcs
fbverct,
se neque ejus domo usurum, nec cum eo oraturum Joannes vero rescripsit Epiphanio, Nec ego spero te
esse respondit, nisi Origenis libros prius damnasset, in urbem tuam rediturum esse. Hj?c Sozomenus,
et Dioscorum una cum sociis expulisset. Sed cum ille histariam suam annis circitev triginta post EpiphmU
ante causae coguitionem haec facere haudquaquam obitum scribcns ; cui similia iisdem fere verbis fuibet

justum esse diceret et procrastinaretur; die quo Col- Socrates 6 cau. 14, >>aris plane cum Soumte»» JvxtaSoso-
lii\
uicmtm, , ,

lecta agenda erat in ecclesia Apostolorum, procura- ututis scnptor, et ex quo suam fere ntstortam mutuatm p
runt Joannis inimici ut Epiphanius in ecclesiam Soiomenus credttur. Soiomeno tamen UbmthtS itsus luc
veniret, et publice coram populo tum Origenis li- su?n non quia Sa/anunium citm fuisse credo, sicut opi-

eumque palum bros, tum Dioscorum et eos qui cum illo erant, tam- natur Xicepiioius aliique post eum ; cum ipse lib. 5
«rguvrv para- quam idem sentientes cum Origene, anathemate cap. 15 haud obscure indicet $e Palxstiniuir, , ex vico

daranuretj; eademque opera Episcopum urbis per- quodam juxta Gauim ati nomcit Bcthclta : sed quia
stringeret, ut qui illis addictus esset; existimabant jam nidc. abjadolescetitia famiHttriter cum monachu ioi

euim se hac ratione plebem ab illo esse aliena- celebribus, Hilarionis disctptitis sutsquc ut vidctur con-

turos. sanguineis, versatus; Salamane scilicet, cum quo com-

38 Postero igitur die, cum ad id agendum pro- mune nomen habuit (diccbatur enim, uti Pltotius notat,
gressus Epiphanius jam ecclesias appropinquaret Salamanes Hermias So2omenus, quod olios decepit,
ut Salaminium acdctctit) cjusque fratribus Fuscvne,
Jitsto metu a obviam ei occurrit Serapio, missus a Joanne (prse-
proposito
flectitur; senserat enira Joannes ea quse pridie fuerant cOnsti- Malcltione et Crtspione, qnorum postremus S. Kpipha-
tuta) paiamque deuuntiavit Epiphanio, illum ea mo adhxrens, tn muncre Archtdtaconi Comtantinopoli
gerere, quae necjusta essent, nec ipsi privatim uti- uuie ipsuw obdt, ut supra vidimus. Accedit quod Socrati
lia siquidem tumultu poputi excitato, ipse tam-
: nonnuKu etiam hic addtderil So;.omenus, et accurutius

quam hujus rei auctor periculura subiturus esset. ttltqua videatur edidisse, l\'otabile est lamcit quod relata

Hac ratione cohibitus est impetus Epiphanii. Tn- Epiphunu ciJoattnts mulua de se tnvtccm prsediciiono, socra/ereot
terea accidit ut Imperatoris filius, admodum puer, addal Socrates; Utrum porro vera mihi dixerint ut dvblam
ro '' u " f
morbo corriperetur mater vero solicita ne quid
:
equidem non possum afflrmare
qui ista narrarunt, :
i'

tristius puero contingeret, misso ad Epiphanium utrique tamen illorura hujusmodi exitus contigit.
'atrlce rt- nuntio, ut pro eo Deum precaretur, postutavit. Ille Nam neque Epiplianius navera appulit Cyprum, post
puerum victurum esse respondit, si Augusta hajre- discessum enim raortuus est in navigio et Joannes :

cum Dioscoro erant, aversaretur. Verum

ticos, qui haud multo post ex Episcopatu dejectus est.

Augusta, Si Deus, inquit, fllium meum eripere mihi 41 Potuit sane hujnsmodi exitus utrtiisque occasionem
dedisse
 46 DE S. EPIPHANIU EPISCOPO CYPRI.
dedisse hominibus, mutux inter illos dissensionis con- cumsf-ectius, non poterat non aliquo humanitatis sen&u
AUCTOBE D. P sciis, virosque sanctos suo pede metientibus, ut alterca- commoveri,Quod vero dicat Ammonius, tutatum se
Baronto
tionem verborum utrique parum dignam affingerent, famam Epiphanii adversus eos qui itlum h&reseos insi-
Sanctit i"'i'-

gnamjttdi- quemadmodum judicavit Baronius, etpost eum Socratis mulabant, sciendum est in his, Sozmneno teste ttb. 8
cante, atque Sozomeni illustrator et interpres novissimus cap. H, ipsummet Theophilum, nondum Ammo-
fuisse
Henrieus Valesius. Dubitat etiam Baronius, verene niiet fratrum ejtis inimicum; qni antea Epiphaninm
Epiphanius, uti scribit Socrates, cum ad Basilicam reprehendit quasi Deum humana speeie praedilum
S. Joaunis appulisset, qua? septem passuura millibus opinaretur; postea vero, quasi resipiscens verara Vt Anthro.
ab urbe distat, iiave egressus, CoIIectam ibi cele- tandem sententiam ejus esse agnovisset, iJem se pomorphitatn
brarit et Diaconum ordinarit, priusquam civitatem cum illo sentire scripsit, et Origenis libros calum- culparat,
ingrederetur. Veretur namque •>< querelam Joannis niari institit, in quo reprobando, sihaberel adjutorem
Hierosolymitani de Epiphanio, ad Jounnem Constan- Epiphanium, facitem sibispondebut de monachis iltis

tinopolitanum perperam transtuterit Socrates, quamvis victoriam, qui dum Deo mcorporeo corporis humani
tunc cum res ogeretur Constantinopoli vtvens. Neuue furmam non esse defendebant auctoritate Origenis, sub
emm apparet hic tam jnsta guam ibi excusandi Epi- invidia hujus nominis videbantur posse opprimi. Quod
nec probante
phanii ratio, cum ecclesia S. Joannis citra controver- cum ayere Theophilumvideret Chrysostomus, monachbs
guod Cf> siam esset sub disposithne Constantinopolitani Episcopi, illos non uist recta de Deo eatenus sentire comperiens,
Dlaconus ab ubi nec kujusinjussu ticuisset Epxphanio Missarum merebatur extra culpam haberi in eo quem ipsis prss-
Bplpkanlo
nedum Ordinathnes ceiebrare: de utroque ta-
solennia, stabat favore. Ceterum uti Epiphanium de Anthropo-
ordlnatus
dicatur. men guerentem Chrysosiomum Socrates inducit : quin morphoseos hseresi suspectum Theophilus immerito ha-
etiam <le iis quat in Apostolorvm templo facturus erat buii, haereticum et schismatis auctorem in epistola
Epiphanius, nisi denuntiatione Joannis per Serapionem quadam priori vocans, uti scribit Palladius in dialogo
sibifacla fuisset absterritus; de iis, inquam guse solum de S. Joanne Chrysostomo; sic meritopotuit eum apud
E
constituta dicit Sozomenus, tamquam de reipsa factis se excusatum probatumque Anthro-
significare, non ut
sed immnito.
minus verosimililer loquitur Socrates, ac tum demum pomorphitam (quod revcra ctiam Theophitus non fuilj
Joannem ait, rte eadem postridie iterarentur, ingresso sed ut commode jam intetlectum, prout intelligi posse
mrsus in Ecclesiam Epiphanio misisse Serapionem. etiam Ammonius comprobarat.
42 Ut utsit, apparet, optimum alias sanctissimum- 45 Multa sunt alia itaud magni momenti, qu& tn
VI ut sit, de-
que senem, deceptum fuisse a Theophito, tam in causa Sozomeni de Epiphanio narratione sugillat Baronius, Bjusdem con-
ceptus non eortim quos Joannes tolerabat monachorum, quam ipsius quibus non esl opera pretium immorari: unnm tamen tentio cum
leviter a Joannis ; et cx abnndantin zelipassum essc humanum non prstermiserim, quod attinet contentionem Epipha- Fmptratrict
Tfieopttito,
aliquid, cujus ipsum cito pamituerit, magisque potuisset uti cum Imperatrice, quasi tongissime aberret a vero,
paenitere, si suum sunt consecuta
gnse posl ttisces&xim ut Eudoxia, perinfensa Ch^sostomo, faverit mona-
vidissrt. Interim tioc machinationum suarum successu chis ilhs, et Epiphanium fuerit aversata, eos damnari
elatus Theophihis, prius quam Censfantinopotim profi- sic postnlantem. Nam et illi absque Joanne potuerunt
cisceretur ad Synodum, qua Joanuis depositio decreta sese immediute in ejus gratiam insinuasse; et post pri-
est, ita de eo ad S. ffieronymum scripsit, Origeni- mas ob agrum viduse ablatum rizas, usque adeo resede-
stas in suam recipiens familiaritatem et ex his plu- rat Tmperatricis indignatio, ut tn gratiam cum Joanne
rimos ad Sacerdotium provehens, atque nb hoc sce- debeat rediisse censeri quippe qme huud din post inter
;

lus beatae memoriag hominem Dei Epiphanium, qui Joannem et Severianum concordias rnedititrtx, in eccle-
inter Episcopos clarum in orbe sidus effulsit, haud sia Apostolorum filium suum Theodosium, tunc
parvo moerore contristans, meruit audire Cecidit, : adinodum puerum, ad genua Joannis abjiciens, et
obiit mox a Cecidit Babylon. Qitcm tocum ideo hic adductum volui, per illius caput crebro obtestans, ab lllo obtmuit ut
mo discrssu,
nt intelligatur nequaqvam ambigendum, quin statim Severianum in amicitiara suam admitteret, uli scri-
post suum a Constantinopoli discessum, uti Sozomenus bit Socrutes iib. 6 cap. II. Quae autem deinde secuta
scribit, obierit Epiphanius, <le quo utjam mortuo Tlteo- sunt graviores quereise, eseprimum cceperunt postquam
philus loquitur; cumque xn Maji saltem sil dies depo- Constantinopoli discesstsset Epiphanius. Sed nihil in
sitionis in Cypro, ueque diu antea obiisse potuerit, cujus Itac Baronii censura admiror magis, quam quod Acta
navis, ul prgeter ejus voluntatem procederet lente, Epiphanii, quse sunt apud Lipomanum ei Surium snb
F
mcnsem Vnnen non recte
vel sesquimcnsem ithteri vix potuit im- nomine Metaphrastis, mendaciis scatere dicens, uti in dubtum
pendisse; ronsequens est eum obiisse mensesaltem Aprili revera scatere mox ostendam ; ex iis prorsus veritati revocatur
taltem i;
anni ccccm, Majum certe segie attigisse. Unde mirari contratiam proferat narrationem de congressu el con-
\f'iji anno subit, qua ratione, duerit Baronius, ignorari quoto tentione Epiphanii atque Eudoxias. Nec refert quod
403 deposi- Domini anno obierit. Sicut enim ex sJpologiis Hiero-
tUS in C-fpro; eadem eodcm fere modo in S. Joannis Chrysostomi en-
nynu ad Rvffinum, scriptis anno ccccn, recte probat, comio scripsit Leo Imperator : liic enim, quhique post
eum non obiisse eodem unno mense Majo; ita ex rem deceptus fuit spuriis
gestatn seculis, illis Actis
jam dictis cotligitur, isto quidcm anno non obitsse, sed
eaque transcripsit quatenus adsuum argumentum facere
nec ultra primos dies Maji anni sequentts mtum pro- videbantur. .
rogasse.

44 Excusat idem Baronius Epiphanium, merito

excusat, in
e.t
CAPUT VI.
iis quse de Ammonio et sociis credidit; co
quod Theophiius non privalis tantum Examinantur Acta cdicta, quatenus a Joanne
litteris, sed
fitmdtm Syuodalibus ex fconcilio Alexandrino scriptis, hsere-
antta Theo-
conscripta Gneuntur.
sis eos convictos atque damnatos signifieaverat: sed
pttitlts,
non ideo Sozomenum arguerim injurise adversus Epi- f itam Graecam S. Epiphanii, quse oltm Lathie edi- ^ C fahxc
phanium,autnimii erga Origenem favoris, dumindu- ta Itnbebatur in 2 tomo operum ejus, etinm multis in msndaclu
eit illum fatentem, quod soto auditu rv l vl '"-
de iis cognoverit. locts a se recognitam dare voluit Dionystus Petavius,
Nam neque temere credidil illis Theophili litteris Epi- ne quid, quod Epiphanii nomine utcumque est in-
phanius, utpote quae scirentur orbem divulgataj
in Quamqnam entm ipse
scriptum, desideraret lector.
atque receptae ab Anastasio Romano Pontifice
nc- : quoque judicuret, quod ea in plerisque fabula? est
que tamen ad quicstwnem Ammouit alitcr
debebat re- quam historiae jam dudum in Aunalibus
propior, ut
spondere, guiejut acsociorum causam per se non
co- Darunius adraonuit, sperabat tamen fore, utva lucu-
fjtwverat; et audtens quanto illi crga
se egissent cir- lenta illa narratione esset fortassis quod tollere pos-
sis :
 DIES DUODECIMAMA.il. 47

sis : nam alioqui inquit, multa continet, qnre cnm tinnem trnnseuntium, illegloritB funitans alio se suhdu- D
vera receptaque ab omnibus bistoria consenlanea
xcrit, uhi cum Saraccnnrum prxtereuntium quidameum ACCTOBP D

ferire volenp, miraiuseseet aperiri ocutum alu

sunt, setl padem admista falsis in quibus diacer- itm,
: tibi i

nendia, si nihil aliud, tuum, lector humanissime, ac quem scmper cfnusum htibuecat ; ea re motum unum e

KpiTtwi -?,-. Eotop^ o\>-jy\j-it exerceri possit Qmr et turba, suscepisse fid*m; qui baptizatus ab Hilarioneef
Joannes Epiptrmio, atqnr h.rr spqultur fa-
quatenua vera credi debennt, satis ex capitibus prssce- dictvs, adhsserit omnia
Hfetapfirasti tmlosa profe-
dentibuB Lector intelliget: quam multa tfnt manifeste scripserit : acprimo, ob energumeno pulnum dxmonem ctto tn per-
perpera^n
itnputata, falsa, nunc aggrediar explicare. ffoc autem facto, ap-
comminutum esse, quod m Perstdem venire fncerct tidem,

parebit, hxc media ejusmodi esse, nt licet

cetera inter Epiphanium. Occupata igitur Hegis filia indicasse, quod
nisi venirel Mpiphanius, eriturus a puelta non esset.
per seipsa jhlcm non excludant, eam tamen prudens
nemo dari ipsis possit. quamdtu non aiium aurtorem Qussxitum erijo et in Spanydrio nuo repertum, post

sciuntur habere a mendacissimo islius Vits&compilatore, aridam manum uni missorum regiorum restitutam,

Hunc tn cave ne MetaphraUem esse ex vulgi errore venisse in Regiam, qute dicebutnr Urion, dxmonem a

credas cum stylas passim concisus n stylo Metapkrastis filiida Renis ipso spectante erpu'tsse, bhndienti sibi

periodico et fluido diversissimus stt. Prsefert ilfa Vita ineplius mngo loquetnm abstulisse et premtenti reddidisse,
duorum discipulorum Joannis et Polulni, ui dixi, no~ regia munera epulasque recusasse solopane contentum;
mina : qui et in prima persona ubtque loquunlur, licel et resuscitatn ijtti mortnus efferebatur, ndolescente, ab
sed illo M-
lusthra, mus idemque sit a principio usque ad fincm stylus, Rege honorifice dimiss.tm fuisse. Nescin nu UrCbaMeo-
proinde non nisi unum auctorem referat ; non tamen rum, Abrahnmi patritm, intellexecU hoc loco fabulator
omniuo rejiciendum, si vera duorum istorum ecripta (natn Urion alias nullum novi : ad miracula qnod atti-

oculis habens, suo illa dumtaxat exornasset sermo- net, audivimus Sozomenum expresse negnntem, quod
prx
ne, sensu servato. Qnn autem sstate ilie scHpserit, quis viventi contigerit fuyere dmmones morbosque curare.

divinando consequetttrl Hoc certum, decimo seculo 48 Pergit interim Pseudo-Jonnnes narrare, quo- integh anni

priorem Leo Imperalor cogtmmento

fuisse, quando et modo ad Spanydrion reversus secum Kpiphanius fon- dixrutatio

tem fcrus prnhtbtterit ah olertbus, in

cum Ep* -

\ Sapiens, sub quo etinm Metaphra*tes floruit, Filam ibi e/ictterit, et

phanio Phi-
illain secutus est in laudando Clirijsostomo; et elogium novas mansiones stbi a Saracenis, prioris tugurii con~
lOiOphQ.

cx ea sutnptum invenitur in Synaxario Basilii Impe- ditortbus extmctas, receperit Fratres qumquaginfa, E
ratoris Porpkyrogeniti, ut de. Mcnseis ercusis nihil di~ leonem multis no.rium sua pr.rscntia occidertt, Sgno-

cam. nymum sibi ab Edessa Philosophum e.rceperit, cum

46 In hac vita Entphanius, patre agricola, matre eoque integrum nnnttm disputaril caram Calisto Aetii
mutta fln-
linifica, amhobtts Judseis natus dicitur cum sorore Calli- iuagnae Roma? Pra>fecti filio, quem a dxmone libera-
gnnt de eju» quomodo Theogoniam ffe-
trope cumque decennis esset amisso patre, jussus ad
;
tum habcbat discipulum; et
concersioue
alendam familiam unicum quod SUppetebat vendcre ju- siodi perttnnciter defcndcntem, opposita veriori Geneseos
(i Judaitmo
mentum, tavta ncgotium sinceritntc egisse, ut quamvis historia flectere nequiens, provocnrtt ad energumeni

indomitum alias, in ipso foro placidum se prseberet prse- liberationem, quam qui effecisset ejus fides vera cense-

tcr morem, vitium tamen indicarit licitanti Jacobo, retur : atqtte ita conrersnm Epiphaniuni Philosophum,
quod religiom stbi duceret fal/erc ejusdem religionis ho- monachumqtte fuctum ct Presbyterum ordina-tum ab
minem : quare tribus al> eo donatus nummis, domum E/eutlicropolitanoEpiscopo .-
quem deinde in JEggptum
revertertt cum ipso jumento : a quo detnde excussus in recedens Epiphanius S;inctus monastcrio suo Pr.vposi-

via graviterque lassus, per supervenientem qnemdam tum rcltqttertt Sed prxterquam quod ca disputandi
Cleobium Chrislianum, sanatus virtute Crucis fuerit. mora el ratio ridicnla omnino vidcatur, et dc altero tsto
Poslca cum ngellnm paternum Eleutheropolitano cuidam Epiphanio atihi legatur nihil unum hic Aetii RomanEe ;

legisperito ac dtviti Judsso, cni Tryphon nomen, offer- Urbis Praefecti vetim nomen notatum, quod ex cerebro
ret venatem, ab eo ndoptutum, ut matrtmonio (ilix uni- suo commentum anctorem jatet ex acturatissimo eo

rx jungendum, nisi hsec cito mortua fuisset , atque ita Catalogo, quem Buclienus a Bollanuo nostro oc eptum
r
morino etinm Tryphone, ejus et doctrinse et opulentiss edidit ad Canoncm Paschalem F ictorti cap. 13 paj.

mansisse hssredem. Tum vero incidisse in monachum 236, ubi ex temporibus GalHeni, ab anno ccuv, in-
Lucianum : quem cum vidisset donata pauperi veste, dicatur, quis, quantum temporis Prsefecturam Urbis
candida alia ccelilus iniui, petierit et Christianus et administrarit, qnandoque. Prxfectis successive quotnor

3 monachus fieri ; congrueque instructus cum sorore, et ad intra eumdem annum posittsi ncc sota nomina, sed et
et vita iiio-
ingressum ecclesise decidentibus ultro calceis nudipes, pramomitta exprimuntur. Interim ex ipsius fabutatoris
naitlca
bapthatus fuertt ab Episcopo; acceptisque mille aureis, cilculo, annorum qutnquaginia sex Eptscopntum Epi-
inltio tvb
Seraplone phaniohibitentis, acta htecessentut minimttm antede
i
Veronic», materterse suae eidemque sanctimoniali, so-
rorem commendans, Luciani monasterio factns sit
in cennium ordinattonem prsrgressum, adeouue anteannum
monachus, annon nntus sedecim, et S. Hilarioni ejusdem cccxxxvin.
Luciani discipnlo commendatus, ipsum pcst mottem 49 Post li.rc demum Sanetum, quem nos admodum
rommunis magistri habuerit cum cetera fraternitate juceiicm fui-se in jEgypto diximus, nimtx celebritatis

fugtente»., illtie secum navigare ex Joppe

Hegumenum seu Abbatem,
[tfja in
'i7 Sed jnm nlutnde constare vidimus, monasticas Joannes, post energumenam in egressu Bierus lem fi-
vitss tirocinia in /Egypto posuisse Kpiphanium, ea forte
berut m ; et Ai mdriam app Isum Judseum, Aquilam
>

qugs hic notatur quamvis mallem biennio majo- nomine disputando convertere, ac S. Athanasio Epi-
xlate,
scoro sistere bapthandum : deinde cum S. Paphnntio,
rctn credere. Ad Lucianum et Hilarionero quod attinet,
magni Antottiidiscipulo, in Tftebaide congredi, eocon-
patet mendacii evidentia ex ipsius Ffilarionis vita, qui
stlto nt in Nuriae eremo habitare permitteretur sed •>'•

fitletlam annos quindecim natus ad ,-Jutonium nbtisse indSgyptum ;

Ipifl i.iiaahi dicitur ab post biennium revertens ttne propheticcjussum, collestoapud Pntres vstivo fomo,
Hieronymo, indeque
(i>scip„i us
primus monastic* vitx exemplum retulisse in patriam, abire m Tum prope L on~
Cyprttm atqueovespascere,
(tngitur Hieracis et
auod anno ejus setatis xxti multi catperint imitari, eo- topolim fi'i-1 Hieracis celeberrh
tur Snrictits accedere «
f !>>.( 'J(<l'N*
tenusautem necdumfuerantmonasteriain PalsBStina. mum monasterium, istumque pubtice docentem errores coiicenio.
necquisquam raonachumanteS. Hilarionem inSyria multos mutuni imperio reddere, ac pomitent »i s mare ;

noverat. Fingitur prssterea monasterium ejus quod denique curato iw superiori Thebaidt energumt
prope Oazam fuissc si itur, eo fuisse loco ut ad quinque nire ad loca quse dicunlur Bucolia ibique se/>tcn>ii<> ha-
abi Euda^monem Phitosophum concerterit sa-
mtlliiirtu petenda esset ii<iuu : qua occanione cum conti- bitas&e,

nato pucri ejusoculo, *<<]•<•> ad Epibcopatnm qussri

gissei vinttm ab Spiphanio in aquam convertiad refec~
cognoscens
 48 DE S. EPIPIIANIO EPISCOPO CYPRI.
A cognoscentt wwrtorrt in Sj/fMwn pnmnm qnadraginta morum : deinde cnm Eustnrgium Synesii si?nititer X)

aixtohe p h j|* H conversatus in nwnasteria S. Hilarionis, postqttam rogante matre suscitasset a mortuit, ab
i/cntilts filittm, H mortuos
s,wita tos,
illc in Cijprum M recrperut, id est post annum ccclxiu ea abiata tria millta nummum remisisse cd fabricam.

ju.ita Jliernnifiuum: cum tamcn m culcnlo ipsius fabula- Postea cum Polybiojam Presbgtero narratur Epipha-
torts, diu a»/fl Hilurianis adventum in Cgprum, ibi nius tvisse Hierosolymam ad Joannis Episcopi, sui

Eptscopns fuisse Spiphanim debueni. In Hierace sub Hilarionis disciplina condiscipuli , castigandam
auicm tnsifjnem parachronismum ctiam noluvit Buronius avaitthim, ut dictum nntn. 17, iudcque regrediens of-

ad aunum 372 num. 1 10, ohservans plane luc eumdcm fcndisse mendicos duos t quorum aller semortuum simu-
describi <le quo ipse Eptphanius fuse tractat lixresi labut, quod in Cypro fuctum vidclur indtcare Sotome-

lwii, iamquam a Mancic proximo et ante Meletianum nns supra num. 24. Huc porro reverstts Isaacum,

sckisma >*tque Jrii tueretim apitd dSgyptios noto Judxnm legis perilum caram Romanis
sihi adjun.rcrtl, et

quantquam in Aneorato dicat num. 83 se eonipcrtsse nuntiis, ab Honorio Imperatortbus nd ipsum

Arcadio ct

nonnullos nuper*excitatos. tdestarca nnnum ccei.xx, Romam addiiccndum missis, calumntatorcm suum Fau-
qnibus plerique omnium monasticam in vEgypto, stinianum, innozio alias fabrialicujus hpsu oppressum,
Thebaide, ceterisque regionibus exercentium facile suscitans, mille nmnmos ab ejus tuore oblutos dicitur

primas deferunt, qui in endem cum Hieravitis errore fabricm appltcasse, atque ita Romara naiigasse, cum
versantur, ac perinde ut illi non resurrectionem Isaaco atque Polybio, relicto ad ecclesix Constantien-

carnis, non hujus quam habemus modo, sed alterius sti vicariam curam Philone, una ex legatis, quem pro
in hnjus locum substituenrloe praedicant. Quod ad civitate Carpasii Episcopum nominarat, Carpasii civi-
Paphnutium attinet, inttr oelehrss Nitrim monaclws, fas quam norimattlla cst : Carpathus insula, Cyc/adum
quos S. Paula Romana audtvtt, numerat Palladius exlima tnter Crctam et Rhodum, longo maris tractu

hist. Lausiacae cap. 1 17 Paphnutium Scetioten, qui distat a Cypro, ad cujus Metropolitam nequaquam spe-
clahat ei providerc. ^
utcumque reduci possct ud Itujus ftctx. in sEgijpto pere-
52 Sed hSEC leviora sttut : qux sequuntur qnum pos-
B grtnafiouts te«*pus : ceteri cjus uorninis celebres alii
lf>cnfus fio-
juniorcs sunl, nam de Episcopo Confessore tub Maxi- snnt' speciem hahere vcl tolerahilts mendac/tf Arcadius
1 viam att
mi.io, (jut Concilto I\'icxno interfuit, non est Itoc loco natus erat anno ccciaxiv, decennio post Hononus, Arcadm ct

cogilandum. ulrumque de bapfismo suscepil vir in Paiatio sttblimis ffonoriolmpp'.

50 Porro manenle juxta Spanydrion Epiphamo, nomiiie Arsenius, ct utriitsque juventuti informandx

fames valida incubuisse Pheeniciss dicilur, eamque im- prxfuit : simul illi Roma; fucrunt numquam, sed nec

pelrata triduana pluvia curasse Sanctus; quare pro eo Epiphanius qnod quidem srmlur utsi semel tnntumanno

ad Episcopalum evelnndv collecli Episcopi, cum ad eccLXXxn, uli nmn. 14 dtximus. IUorum soror unica
recessus tn ' r ' <

Cypmm, cumuetn qnxrendnm juvenem monachum Polybium Galla Placidia; (sed ex secundo Theodosii Impcratoris
submisissent ; ipse adventus causa divhiiius cogntta, conjugio, sub annum dumlaxat ccclxxxvii tcntracto)

cum eodem Pulybio secum retento, et cum Joanne fu-

qno quidem ouno pr.vcisesil nata ignoratur; scdquam-
gcrit in ' 'tjprum ad S. Hilarionem : a quo jussus Sa- diu Arcadius vixit, Rom& nonfuit, Eo autem sub sn-

luminam habitatum adire, et invitus ac tempcstate num ccccvni mortuo, ad fralrem Honorium in Iialiam

compulsus illuc appeliens navim ,

quam navigatttrus profecta, dum Roma? secure agit adhuc virgo, anno

Asatlonem ascenderat, comprehensus in foro fuerit a S. CCCCix a Gothis, ad urbem ante annum caplam ex im-
P;ippo, de quo supra num. 13, cum forle ttvus licitare- proviso regressis, etiam ab eorum Rege ipsa capilur,

tur, tractusque ad ecclesiam ordinatus fuerit per vim Ataulpho uxorem snmitur, et in Hispaniam obduci-
in

. , , Episcopus : quo in munere habuerit Diaconum Chari- tur; fratri aulem reddita zt Constantio desponsa,
c
Diaconi in- uum. a quo calumnium passus propter aureos cenlum ad Valentinianum Junwrem peperit anno ccccxviii nec ;

sulentia. dissolvendum captivi Eugnomonis debitum de bonis ec- aliumscttur filium habuisse, nisi forsan ex Rege bar- j;*°
em ianai _
clesix expensos, quamvis eidem restitntos; eidem Cha- baro inHispamamSS Theodulphura acTheodoricum se nepotsm
peperit, de qutbus apud Treviros morluis actitm a nobis susrttasse.om-
rino, sibi ad ter repetitam prandii tempore corvivocem
i ..
. s. r
. , , iics tuiiilizas-
illudetiti, mortem ab hoc prxnuntiatam sigmficarit; I Maji. Quamvis autem hsec omnia certissima sint, fvi-
u.rorem autem ejus a paralysi liberutam crdinarit Dia gitur tamen Epiphanius ab Arcadio et Honorio, h(
conissnm, non sine ultli ad reliqumn Clerum in offtcio dixi, vocatus Romam ad eornm xgram sororem curan-

C continendum exemplo : quin eliam solituc non perficere dam : idque non tantum prxstilksse, sed ettam ejus fi-
p
oblaiionem, donec visionem vidisset; cum ea prseter Uum mortuum suscitasse, tali legc, nt Imperalpres cum
morem differretur, 01'a.sse et cognovisse, in causa morx sorore atque nepote fidem susciperent Christianam :

etseprxsentiam Diacont, eadem nocte usi conjuge. sua, quod et fecerint, buptizati omnes ab Epiphanio, susci-

quare solos cazlibes deviceps ad ministerium altaris or-
dinarit.
CAPUT
Cetcra, ut a Polybio atljuncta obtruduntur,
explosa. Liber de Vila ct septiltura Pro-
nhctarum.
\^<tpite supenon reiata omnia scripsisse, inscio invito-
' suo, ex
que Suncto, futgitur jam ernpe nominatus Joannes,
Epiphunii Presbyter et itinerum omnium :ocius qui
piatithus Arcadium Polybio, Honorium Isaaco, eorum
sororem Proclisia Patricia, et filium hujus quodara
Eunucho, ncn sine prodtgits. Et hxc quniem omnia
VI. vivente adhuc Theodosio Seniore Augusto, atque adeo
ante annumcccxcv, quo hic e vita migravit.
53 Roma in Cgprum reversus, nl ftngiiur, Epipha-
sed posiquam r
nius non diuturnam ibi qutetem habttit,
?*.^JJ,^
fami pubhcx, coemplis Faustiniani frugibus prudenter (ram cp.
consuluisset ; et msidias vttx sux a Ruffino Diaeono curusse,
ejusdcm Faustiniani suugestione, paratas di-
vina prxrtotione evasisset; evocatur Constantinopolim,
ud prxdictmn Impertitorem Theodosium quem pedibus
; ;

titc ftngltur inoriturus advocato ad se Polybio lampada tradiderit. laborantem siuiaverit, Ixlitiam faciens non laiitnm tp.st,
0it " ld " r "" r " arr("^, qnomodo sanctus Episcopm,
JI '
'' nj ° sed Arcadio atque Honorio, per eosdem dies
et filiis
ftnSam
inm vartis
divinitus monttus, pro eatemts purva magnam ecclesiam Roma Constantinopolim reversis. Prtus autcm quam ah
miraeuUs a fundamentis extruere, variis jniracutis abtinuerit iis discederet Sanctus, Faustinianus eodc.m addnctus in
ea-lestam sumptns adopus necessarios. JNam primo cum Draconis vinculis male dicttiir periissa ; rediisseque Epiphanius
cujusdam dwitis, sed gentilis, sibi Uludenlis jiiium in Cyprum cum mandatis, utqwecumque fuerant
iiiius ej lis re$crl-
eegrotum tanussct; morbo contia
in patrem rursum-
translato, retineret pia itxor quxomma ad usus ecdesix consigna- ptum
que ad suam benedictionem ablato, impetrasse ab eodem, 11' ordinata Diacouissa. Deinde Aetium Valentinia-
,!
'!
L
',],..,
oU\nu\sse,
tonverso cum familia et baptizato, qumque miltta num- norum Episcopum obmutescerc fecerit : sed et contra
Ophitas,
 DIE DUODECIMA MAJI. 49
Ophitas, Sabellianos, Nieolaitas, Simonianos, Car- urbe Epiphanio, Jnannes in ecclecia verba faciens,
pocratinnos /mreticos y in Cgpro nithilantcs, rescriptum communem adversus mulieres vituperationera insti- Aucrone d. p.

Theodosii acceperit, ut pellerentur ab insula. Quorum tuit, quam populus ita accepit, quasi adVertud Irn-
quam scqre quidquam possit cum veritate cousistcrc, peratoris conjugem figurate oomposita fuisset, nti
parlim tiquet cx dictis, partim qtwnd Sabellianos Sozomenus, in Itoc conformis Socrati. Tum sciti-
scriint

rrvinci potest ex Epiphanio qui lncrcsi lxii ognoscens Oet Theophilus, qm solus fuerat vocatus in urbem, ;«-
hujus tunc novx adltnc sect.v plurimos tum in Mesopo- dtantdtis a Joanne in causa monachontm ; agwiiibm
tamia tum Romse versnri, non pnetenisset Cyprum, si Joannis wmttlis et suadente Imperatnce, atque. Syno-
ad cam tpsorum pcrtigisset vencnum, sicut id de. Valen- dum contra eum convocandam posccnfc, permissus est
timanis dixeral hxresi xxxi. Ophitas, Nicolaitas, Si- /Egijptios Episcopos secum ducere : qui in suburbio
monianos, Carpocratianos, sub his nomimbus wiliuc Chalcedonis ad Quercum congregati Joannem de.positum
supcrfuisse seculo iv exeunte, quis credut ? declararunt : sed frustra, populo cum vet invitum resti-
54 liestat ultima, aut verius unica, Epiphanii ad turntc. Cnm autem proptcr argenteam statuara denuo
urbem Constantinopotitanam profcctto, anno cccon ad acrensa esset indignatw Imperatricis , tn altera postea
finem vergenfe attt seqttenti jam initio, Hanc ab ovo Sgnodo decretum Sancti exitium est, eo solum prx-
cxordicns fabulator nostcr,primo narrat TheophUidlSK* textu, quod dumnatus in Synodo, absque numerosioris
iliiiin niin frutribus Longis, tribus scilicct flliffi Hera- quam tlla ad Quercum fuerat Stjnodi sententia, Sedem
cleonisimperantis Alexandriae, quodalibi non legifur; suam receptsset.
el ab Impc- d i-i/i um ausn c.xortam infer Theophilum et Joannem bG Ad extremum in Actis
«^ tanto jure reprobandis,
ratrlce pro- eUeBovdiam tum hsngam de agvo vidux, per Eudoxiam
: dicttur Epiphanius adhortaius in navi snos, sedosse
pter agrutn
ndiia Chrij-
usiuputo pcr Chrysustomum reddi jnsso , relattonem precibus temp°statem triduanam, atqite crjurasse. Cujus
sostnmo Of- tetit : qttam veram in substantiu csse dubitare non sinit demortui corpus, circumcisumne, exptorare votens na~ Dcniqite m
fensa, Marcus Diaconus, in Vita Proplujrii Gazensis xxvi varcbus, tctn pedis retroactus extinctusque adeosdem pe- defun- navi
<S. ,

B Febr. nttm. 37; sed prxtc.itum ejus aijri usurpandi

ctus susci-
des posUus revixerit. Cumque Constantiam apputisset 7asle*mor-
eutn atbtttcil fabutalor noster, qui non possit non csse de 7iavis, tenebrxquidtm toti incubuertnt civitni trestamen tuum >
;

falsitatc suspcrtus; quod sciticet mos est Imperato- cxci obviam progressi, cum reliquis scse manu tenenti-
ribus et Imperatricibus, si vel pedem intulerit in bus, visum recepermt : corpus autem conditum melle
terram alienam, et si fructum acceperit ex aliqno prosttterit in ecclesia diebus muttis, eo
quod Longintis et
eorum quae fructum ferunt, ut nullus alius in ea Petronius Diaconi, hxresi Valentintana ctam infccfi,
potestatem babeat nisi Imperator itaque factum : nefas esse dicerent intra civitatem in ecclesia sepeliri
ait, ut cum casu illuc ingrcssa Intperolrix botrum mortuum : quia autem sepelire eum nihitominus voten-
€t post lon ~

sibi rescciiissct hoc ipso coqi videretur nd fundum tthns ,lli seopponebanl, ad venerandi Dtaconi Sabini,
,

^uracon-
cuin $ibi vindicandtim. Jddit hnperatracm obtttUsie Eptphanium invocantis, preces ; Longinus quidem con- tentionem
vidux pretium itliits; quod sane ut itla acceptaret cidertt ipso loco mortuus, Petronius vero, elalus inde pa- tumulatus
attt ohlatum alibi vnedium, consuliius fuisset suadcre ratgticiis ac mufus, quarto dte obierxt. Tum vero missos
lmx qnam t pro summo jure tantas tuibus movere, Constantinopolim legatos sex.qui Arcadii Imperatoris
(jtianUis cmucqui ncccsse erttt, si per excommnntca- voiuntatem exqmrerent : hic vero eos definucrif, dmiec
tionis rigarem exctuderctur ab Ecclesia
Imperatrix. suum, utappettabat, patrcm tiuisset diebus quadraginta
Itaque exislimo neque tate quidquam ab hac oblatum, usque expletis eosdem remiserit cum qttodam Maximo
prxte.xtum outcm tltius ngri usurpandtalium non ftrisse, molestum stbi dxtnonem circumferente. Ab hoc autem,
quam quod mortuus essel in exilio viduxejus marilus, el ante sacrum corpus prostrato ac liberalo, lcctam Impe-
bonn oltm fiscn addicta. Ncqne nte movel qnod eamdem riatem epistotam, versu secundo sic conlinenlem : Eum
cum Vi-Iij-
rcm tn cncomio Chrijsaslvim narrat Leo Imperalar qui vixitsupra nostras leges, notumusjacere conve- bim jam
apparct cnint cum inheestsse, sine ullo examine, huic Dienter nostris legibus : atque ita demum depositus
ctsft Jt/iino-

t'im portentosac Vitss

coruromm
S. Bpipfianii. fuerit Sanctus in thcca ad id fabricatn, ipso loro i :

Episcoptis-
ad cjus dcpo- 55 Ut tit sit, fingitur co ttsque irata liuperatii.t ut supra Faustinianumceciderat fibricator, utiquemen-
iitionem
de Joanne deponendo coeperit agxtarc cvmitm. Quo co- sibns fnbus aut quatuor, ju.ita hancfubulam, pnstSancti
probandam
invltattu. gniio Theophilua persuaserit Epiphanio navigare Con- inortcm. Hax autcm, ut indicavi n.o, fingitur scnbere
stantinopolim. ffucappulsumcum Polybio ct Isaaco Ejnphmiit suceessor Sabinns ad Polybium, ocl&vo dtc
f
(nnlla facta mcntione ClispioiUS de, qtto mox) soticitn- dumntis pro scpultura contentionis dtgressum abinsuUt,
vcnt Imperatrix, nt in Joannis, tamquam pertutbaforis et post uitius anni moram in Thebaidc, raptum ab He-
cl lurrciici, deposiiioncm conseutiens, eetpSUm tn ejtis lo- racleone, totins jEgijpti Prxside, Rhinocoruris tnvc
cum patciclitr substittti : nwiltora vcro sttadenfi Epi- habifante, utessetejtts nrbis ISpistopus; cum petiisset
phanio minata sii dieens, Si fueris impedime»tO qao de tllius controversise exitu doceri a Sabino,quia ex
minns miltatur Joannes in exilium, aperiam templa Qaiippo Diacono audierit tltum Constanlise Episcopum
idolornm etc. Cttmquc ad luc< ingemiscem EpipUanim ordiitatuni.
se ab hoc judicio innocentcm protestaretw , non tamen 57 linbcs, Lcctor, his duobus Capitibus comprehen-
Libcr de Yi-
effugisse, quo minus diceretur consemisse Joan~
: itaque sam totfus prolixJB alios fabu!<r sunirwnn, co ftnc, ut si
ta Prnpheta-
nem accepta charta ci soripmse ; Sapiens Bpiphani, quid u/ibi lepoiiis u nvbis pr.rteritum in prnnis qnuii/uc rum, licct
asaensua es meo exilio? In tlirono tuo non sedebis tajntibus quoil hic ciioni ntttngutur discerncre possis, non demon-
;

amplius stre'ur certo

; Epiphantum vcro resmipsisse t Athleia utrumtdbinc ucccptum xstitnari ncu dcbcnt ; an\rro,ut
suppositius
Christi, verberare, et vince : in locum auteni, ad ex mclimi auclorc huc tronslnfiim, ftiiem mireatur cum esse,
qurni fuisd pelegatusi nmi venies. Pdtttitnt postrema prtonbus vbtinerc. Simi/ilcr arbilrio tuo retinquo, ve-
hxc pro fulsts, uf nccissarw stnil fnlstsxnna, hahere Bu- Itsnc pro genuino S. Epiphaniifcetu habere cum Bd
roiiius ; ct iion vidcrc colioquium Epiphanii eutn lm- tarmiiio itbmm de vita Prophetarumeorumque sepul-
pcratrice,ejnsdcin ut auctoris sio et fidci esset Cnr ujttur tura, quamvts tgnotutn Phvtio, nunt. 122 elseqq, ejus
ipsum opposuit aucUiritalt Sozomcni, tatnquam iu favo- opcra rcccnseuti ; an cttm novissimo ejus intcrpietc Pe-
rcm Oriiiiuistariim proptcr Joanucm propensioris ? tavio, t|Ku&itfTp«(pQV ercdcre, propter sexcentas men-
liC ct
constet Utrumque sunc vclim ;rijualilcr ic/ccium, quanilo prio- daciorum nugas, quibus l'ber iite refertus est. Pc-
wusas depo-
rcm Eudnxia. cujr Chrysostomo rtxam, qva Thaodo-
1
tnvtoSinntindtts etZnbbaus subscripsere, Sancti Patris
sii junioris ndtivitatem ac joric ctiam annum CCOXCI lionori fnvcutcs : et horum scnientiam ex eodcm mottVO
anlcccss/t , conslal fuissc contpositant : ct postcnorcs libentius teneojtccf sutis infelliijantctim Lubb.ro, csscqui
querelas primum esse subortas, quando digresso ab ccnscant, non ouinia veterihus Patribus subtrahenda,
Majt T. 111
 50 DE S. EPIPHANIO EPISCOPO CYPRI.
Thalmudica commenta et Hebraioffl quae- rit, dc iis quse ante longissimns selates acta feruntur,
in quibus
dam deuteroses continentur. certis nullis auctorum coxvorum monumentis testata ;

SS8 Sic liber de Vita et morte Justorum, Baroirio sed quos fuerit duces in scribendo secutus ; hi autem,

(nam et ni notts ad Romanum Martyrohgium Maji el xxv, 1 in eo quod tangimus argumento, aliiquam Rabbini non
S Isidorus cujuspiam alterius potins quam S. Isidori esse vide- fucrunt, iique verosimiiiter Hierosohjmitanu excidio
tale guid
tur, eo quod in eo complura reperiantur, Isidoro posteriores omnes.
seripsisse
deeotamen non st- 59 Ceterum, qvJa liber vulgatus sub nomine Epi-
scitur ct indigna, coagmentata meiulacia :

aceusatur) m praenotatiom librorum ph.tnii, priminn superiori seculo Latine leaicoepit.me-

nit nosdubitare S. Braulio *latt etiam

ejus : ita ut huic e.rcusando aliud non suppetat, quam rito prsssumuntur scripiores Latini, prxsertim ii qnos > gui S. Do-

cum Labbxo vel agnoseere ab aliquo interpolatore Grxcum nescivisse constat, dum aliquid ejusmodi de le~ rotheo fuit
Latine sup-
oorruptum, vel ingmue fateri, quod nimis credulus, gis antiqux Prophetis scribendo attigervnt- non illum posttus,
minus discussa, non
scripta reperit, sub nomine Epiphanii tfftrttw, sed alium sub nomine S.
quffl ab aliis

tam stia quam aliena protulerit nde. QuamaHu tamen Dorothei, Latine dumtaxat extantem, prm oculis ha-
melius tamee alterutrum dicere, pro tuendo quisubEpiphanti nomine btiisse, prout in tractatude B. Aiberto Hierosolymitano
iion recipi-
controvertitur libro, similis ponderts non cogit auctori- ad vin Aprilis indicavi. Hicautcm Itber, multo priuset
tur,
tas, bene de iUo omnes mereri existimo, qui id quod ejus ccrttus, quam alter ille Epiphanio- abjudicatus Doro-

gravitate indignum esse rationabiliter censent, ab ipso theo fuit, statim ac per impressionem facins est magis
scriptum esse ron Hbenter credunt; muie econtra, qui publici juris : Synopsira intelligo de vita et morte
mordieus id sustinere volunf, ut ejus auctontate, sicut Apostolorum, Prophetarum acDiscipuloruin Domini,
et S. hidort, fulcin videantur, qux ibi de Eliae Prophe- qua* sub Dorothei nomine excusa fu.it, tum seorsim tum

tx 7iata!ibus leguntur. Eqnidem existimo Patresistos, in Bibliotliecis vclcrum Patrum; banc euim, ut notavit
si taha ipsi revera scripserunt, mere interpretum et Labbxus, )&m pridem ut fabulis refertam nulliusque
collectorum fungi officio vohasse, nullum autem iis ex se apud Doctos auctoritatis, obelo fixerunt, Molanus,
pondus mhlcre : an autem revera operse pretium ftterit Baronius, Bellarminus et alii Catliolici, quibus hete*
Rabbvwrum de Sancfis veteribus somnin, quibus illi rodoxi subscripserunt : ut de Theophiio Raynaudo E
omnes&acra Scripturm historias interpolarunt, veljam taeeam, cujus judicio liber est infantilis, scatens fa-

olim coliecta Graece Latineque reddtdisse, vel in illorum bulosis narrationibns. Quibus cum similes sint induo-
ut non satis libris pfurihts dispersa tnumim libellum collegisse.pru- bits jnm supri indicatis opuscutis, S. Isidorus quidem qui forte ab
dignus S. " 1
"

dentiorum estojudicium : curiositati certe el oblectationi sic excusatur, ut lamen melius fuenf proprio honori J^J",^
Epiphanto mis scripd.
et ex Rabbi- nonnihU serviunt ista, neque alicui nocere possunt qui consulturus, si prsecautione sultem aliqua usus indicasset
nicts flgmen- eis fidem non magnam habuent, intelligens eum Tbeo- non magnam iis a se fuiem haberi ; Epiphanius antem
/w consutus, boms uum. 352, nec excusatione quidem eget, qttamdiu nulto veteri
plnlo Ratjuaudo nostro, de et malis libi is et

carum multam memlacitatem etfabulositatem, qttod- inelucfabili testimonio probahtr, luvc vcrc illius esse

qur(ntidt'mnum. 348 notat) Rabbinis proprium quar- scriptio. /Jdde quodplures Epiphanii fuerintsubsequen-
to modo est fabulari, et qnae numquam fuerunt tibus seculis etiam tn Cypro Episcopi, quorum aitqua
eruntve unquam, tamquam vera proponere, adeo ut ficn vulgosnlct, principaliori hujus nominis scriptori
crasse ac stolide, ut ne ingenii quidem mica de- tribui potuerunt, sicut orationes illae quffi, Epiphanii
prehendatur in comminiscendo dextre et apposite nomine fucnm jam pridem faciunt, Petavio judice,
fingendoque probabiliter et apte ad persuadendum. satis cum stylo ipso tum aliis quibusdam indiciis, al-

Convenit profecto nou tam considerare quisqutd scripse- terius vel Epiphanli vel auctoris seesse declarant.

DE SANCTO MODOALDO
AnCHIEPlSCOPO THEMRENSI.
Septimo fovistis, ut nec regionis ubprtatem,
cincA iicxl. Fhruit
Metropolitanus
Christi Seculo S.
Scclesisf Trevirensis, cujus pri-
Modoaldus, paterno affectu
nec parentum dulcedmem ex inopia desiderarem.

mterest ma mentio fit xnter Episcopos, qui cum ipsofue- Dominus noster Jesus Christus, in cujus amore id

Concltlo Be- runt iii Reincusi Concilio sub Sonnatio Epi- impendisti, tibi pro nostra extremitate retributor
mensi,
scopo, anno dcxxiv autsequenti habito, uti deduximus existat. Nunc igitur famulatus inei jura persolvens,
libro4 Diqtribas nostrss de tribus Dagobertis Regibus supplico, utquem tunc beneficiis consolastis, nunc
Francorum. Floruit eodem cum S. Modoaldo tempore orationis beneficiojuvas. Latorem prasterea prsesen-
lerius Episco
.
nsis, sub eisdem Re- -.

tis officii, filium coramunem, Claudium Abl m,

gih\ Austrasiorum, Dagoberto primo ejusque (il/<> S. percipite per omniacommendatum :etraunusculaqus3
Sigeberto. Extant hujus S. Desiderii epistolse tomo ex nobis intulerit, grato anirao habetote. Cum se
Scriptorum Historix Francorum apud
Andream de nuntio opportunitas contulerit, de vestra et Do-
lattdalur a duChesm inter quas epistolam i.iv inscHbit Domino
; mini Regis, vel fratrura ac filiorum vestrorum me-
S, Desiderio semper suo Modoaldo Papae, quemhunc S. Modoal- reamur incolumitate rescripti serie consolari. Hmc
Ej> Cadur
dum arbitramur te : quare illud prseclarum mmu-
.
S. Desidevius, mortuus xix Novembm anno xvn •$*.

neftt \q huic mentum hic proponimus. Si gratiarum jura beneficiia Sigeberti R&gis, Christi dozlviix, cum ipse annoxxni
prmtUc mpen Lre voluero, non sapiam propter
i
Ecciesist. Cadurcensi prsesideret. Al S. Modoaldus
;

peren
bona, quieanno prasenti i
dicitur passim ad triginta annos rexisse Ecclesiam
'i vestra deseminare studuil ipropter
i islai ;itas Trevirensem . Verum quia hac de re nihil cerli apud
impensas videlicel superfluentes, propter itin r n- antiquos reperitur opinamur prssfuisse ab anno circiter
;

t.iuiii multimodas ne
i UID famulan- dcxmi usque ad annum dcxl sed absque prsejudicio,
: :

una subsidia non pauca misistis, sed dum aliterab aliis probatum sciemus.
eti 'i'- ' ei e: pensi et muneribus ampliastis. 2 Edidimus ad diem xxi Februaiii Acta S. Ger- tnstltult

Imp) ti, beate Pa largi! S. Germa

i
tie officium, susti- mani Abbatis Grandis vallis in dioicesi Basileensi, au-
nuni Abt>
nuisti peregrinationem nostram, ompassu L
Cura
-
i est la- ctore Boboleno cossvo, qui ista num. 2 et bscribit : Grandls-
ris ;
et longe a solo patrio positos ita essetS. Germanus infantulus, traditus est B. Mo- vaiiis

doaldo
 DlES DUODECIMA MAJI. 51

doaldo, qui et ipse illis rliebus Trevirorum urbis reffrmm pervenisse Browerus, cum reliquis qui ante nos D
Cathedram arce sanctitatis teneb.it : qui cum au- floruerunt ecriptoribia geneatogiarum Franckarum. AUCTOWS G. II.

disset eum elegantem, et sagacis ingenii cerneret Memoratm supru Bobolenus,

b satis cossvus auctor,
puerum, litteris liberalibus eum erudire coepit , pronuntiavit Modoaldum in arce Sanctitatis vvcisse,
Cum vero S. Germanus
annorum septemde- esset et sxpius eum tiluto Beati exornat. Stephanus, Abbas
Mtmoria in
cim, anhelanii animo B. Modoaldum Episcopum fla- Leodiensis, ul Sanctum prxcipunm continuis encomio- sacris Fastis.
gitare coepit :
venerabilis Pater, permitte me, ut rum laudibus exornat. Dein posteriores FastiinGer-
omnibus posterius positis, ad monasterium, quo me mania conscripti cuttum sacrumctmfirtnant, et sunt cum
ju^serit Divina pietas, pergam. At vero B. Modoal- MS. Fhrarw Marttjrotoginm Colonin et Luheex anno •

dus mirari co?pit adolescentis animum, quod tam mccccxc excusum, et Addttiones Grevcni atque Moiani
viriliter ageret, ut eremum desideraret, ait udeum : ad Usuardum, cumque hodierno Martyrologio Romano
juvenis, magnum
altum petere desideras, sed
et Galesinius, CanUrue, Ghiytius, Oelemus, Saussayusad
juvenibuslubricumestiter.perquodterrentepedeire hunc xn MajU item ad xv Februarii sub nomine Ro-
festinns. Dixitque ad eum Nun sum ausus tibidare : doaldi MS, Kalcndarium Benedictinum, efxvi Apri-
permissum propter regium potestatem, quia scrip- lis ob translationes corporis in ante indicato
MS. Flo- ReUquix
turn est Non est enim potestas, nisi a Deo. Et ite-
: rario, et MS.
Bmxettensi S. Gudilx, cnm nonnultis Treurit,
Bom. 13, I
rum Qui potestati resistit, Dei ordinationi resistit.
: qui ad xv Aprdis eum referunt. Prseler sacra corporit
//,rc Neque aha certa atque indubttota monumenta
ibi. ossa H elmwardenhusium delata, et forsan ab hxrelicis
deS. Modoaldo extarescimus, quse per barbarorum m- dissipata, m temploS. Paulini relictas tres porttunai-
cursioncs et Trevericse urbis eversionem non perierint. las habet historia TranslaHonu num. 30, quibus [ui de
3 Posteacum anno Chrtslt mcvii corpusS. Modoaldi honore veteris sepulcri taceam, testato, in V\ta num.
esset delatum m dicecesim Padcrbordenscm et ad mo~ 41) addtl slrchidiacunus, Trcvirenses in lalis Patroni
nastcrium Hclmwardenhuisium, institit Abhas Tielma- dimissione consolans num 45, quidquid sacris ossibus
rus apvd Ste/ihanum Abbatcm S. Jacobi in urhe Leo- ottm conjungebatur se continerc, cor videlicet et lin-
secido 12 VI-
Modoaldi conscriberet. Prxsti-
diensi, ul resgestas S. guam ceteraque carnis ejus pignora, quse in cineres
ta scripta titquod rogabatur Abbas Stephauus, pr&fatm ob dictam versa, sine dubto sibi reservabant ilti. Aliqmv etutm
eversionem urbis Trevirensis se accuratam relationem ejus Reliquise suntextra urbem in ecclesta S. Mathix,
habere non potuisse de rebxis a S. Modoaldo antc unnos f >t Cohnix in ccvlcsta S. Gercont*. De his ulttmis agit
fcre sexcentos gestis. Videtur ergo undequaque sua ex Gelenius in sua Colonia pag. 267, de prioribus egimus
traditionibus vutgaribus et Chronicis non semper ccrtis- ad Fitam S. Mathix 24 Februani pag. 4S3. In libetlo
stmis collegisse. Vita hssc extat in pluribus MSS. ei de Reliquiis in Lcctesta S. Paulini otim excuso, inter
est edita a LaurenHo Surio ad hunc Xil Maji, <ntam Retiqntus Patronontm dictx Ecciesix censetur Caput
et Historia nos contulimus cum codice MS. Corsendoncano Canoni et Crus S. Modoaldi Trevirorum Archiepiseopi, et
Transtatio- Brnbnntia.
corum Hegularium prope Tornhoutum in postea inter Reliquias Confessorum, iterum additur m-
Addimus <y MS. Bodecensi Historiam translali cor- ter has asservart de Reliquiis S. Modowaldi Confes-
poris, ab oculalis testibus et rcrum actoribus sciiptam, soris, et has crediderim esse tres particntas, de qmbus
ejusdem Stephani censurss et '
correctwm suhjectam quasi , supra : caput autem et crus,jam oltm eztra scrintum
ojins haberet ab co expoliri, Sed hoc religiosx modestias seorstm a rcliquis ossibus fitisse ad venerationem asser-
fuent, apparel enim ex Prologo, qni aliud non estquam vata, ideoque opu* non fmsse ut pars ulia notabilior ibi
epistola dbbutis Tietmari ad Stepltanum, nihil opus relinqueretur . Dubiam tamen hanc expticu;ioncm facit
fuisse ut m ea scriptione expolienda ornandaqve labora- qualitas ossium e.c corporibus SS. .-ibrunculiet Bonosi

ret Stephanus, cujus auctor tam eleganti niterei cloqnio. Hclmivnrdenhusensibus traditorum tn vicem eorum quse
MDE APP-
Hnnc autcm non dubitumti* ipsum Ttctmarum dtcerc, dimittebant. Inter Reliquias quoque mujoris EccUsix
T05I.' VII MAli
N'0T. 50
" subcujus nonunc uti scriplus est Protogus, sic et sub Trcvirensts tradit Scheckmannus etiam repcrtas in cis-

eodem ccnscri debet essequx sequitur historin.

edita tuta ebmnea aliquas de S. Modowaldo Aivhiepiscopo.
tt Leodii.
4 Trithemius, tib. Compendii Annahum, in Chlo-
l Sed ct ad S. Jacobi Leodiensis locum, haud mutto
Anjuverit
in fundando doveo II trndit, Dologiense, aliis Theolrvnense mo- priusquam Stephanus Abbas Fitam.scriherct trans- ,

Theologiensi nasterium, consilio et auxilio B. Modoaldi fuisse latas ntiquas ejusdcm Sancli rcltquias Stcphinus ipse
monasterio ?
anno iicxxvn fundatum. Deeo monasterio egimus ad testatur num. 42, utvel ideo a Moguntia Leodium ve-
dicm vm Februarii ante Vitam S. Pauh Episcopi Vtr- niretur : estque credibite hinc factum esse, ub ab eo
dunensisnum. 9, dtximusque idem adstrui a Browero, potins quam alio quopiam Thietmarus Hehnicardicen-
asscrcnte posita ejus ccenobii fundamenta primis Da- sis Abbas eum ad ejasmodi scriptionem provocarit.
goherti regni annis, Mod<»aldo Trevirorum Archi-
episcopostudium atquepatrocinium eamin remsuum
conferente. Hsec ilii quorum apud Stephanum Ab-
:
VITA
batem aut alios anHquiores, cum mentione S. Modoaldi, Auctore Stephano AbbateS. Jacobi Leodiensi.
non reperimus altqnod vestigntm un autem Trithcmtus :

aluiuod tale ex antiquioribus habuerit, nos laict. Prx- ExMSS. etSurio.

terea rogatu S. Modoaldi traditur S. Sigebertus Rex PROLOGUS.
Ecclesiae' Trevirensis protectionem suscepisse, in
eum fntem diplomate a Francisto Rosteres vulgato : JJoinino Tietmaro, Helmwardicensis ccenobii Ab-
quod merito suspectum haberi diximus m Analectrs ad bati reverendo, qui sub ipsius cura de-
et satu-tis

VitamS. Sigeberti num. 13 ct \k.Jacobus Masenus, gunt Fratribus. Stephanus, Abbas humilis cengre-
iu suis ad Broweri Annales Additamentis ct Indice gutionis B. Jacobi in Leodio, a-terium in Dmnino
Chronologico, lnte conaturpmburc, S. Irminam ejusque salnrem. Quoniam gratiarum distributor Deus in
rjits
temime sororem Adelam fuisse Dagoberti primi filias, a S. dividendo singulis , prout vult, super omnia donat
"on vixerunt
s Inntna Modoaldo egregie ad omnem pietatem formatas, et caritatem, quadilgamus bona in aliis, quse desunt
et Atlela. aS, Irmina monasterium Horreum, ab altera Pala- in nobis, ut omnia singulorum et singula flant om-
AitCtor
tiolum constructum. Quorum nullu apud Stephanum, nium ; necesse est, ut in pioxiniis studeamus aman-
lietmaro
qui antiqua monumcnta perscrutotns cst, reperitur do possidere, quaj videmus in nobismetipsis ope- ,jni!it!n'ur
mentio ; et nos ad tomnm n Jpriiis tn Prsefatione rando minus provenire. Tnde honum studii vestri
contra eitmtlcm Masenum, astendimus S. Jrmtnam et trahentes odorem , admodum Iffitati et delectati

Adelani fuisse filius Dagoberti II, qucm ignoravit nd sumus, super his videlicet, quffi de vestri laboris
profectibus
 52 VITA S. MODOALDl EPISC. TREVIR.

l profectibus innotuerunt nobis per quemdam ex ve- Cujus sanctitas atque nobilitas in tanta celsitudinis
acct. srg- stris, qtio inquo uno omnium
ad tempus usi sunius : parilitate conveniebant,utnosipsasui magnitudine
FHAN. AB
vestruiu conservationeni bonam imaginnntes, gau- ambiguos reddant, quam earum in exordio narra-
ES MSS
demus jam ex caritate vos prasnoscere. quos cor- tionis alteri proeponamus. Quia cum plerumque ia

poreo intuitu necdura contigit vidisse. Spe enim ad hujusmodi personis nobilitas sanctitatem impediat
supernam tendentes patriara, illuc precum lacry- in hoc sancto viro altera alterius dicebatur orua-
marumque legatione debemus qua?
priemissa, rogare mentum. Sed quia hac tempestate perspicuum est,
ad paoem sunt Hierusalem perpetuum cum ; et ad nobilitatem in omnibus negotiis pr;eeellere, priva-
illius civibus habitandi foadus componenduin, levare tam vero sanctitatem, etsi Deo paucisque fidalibus

potius fldei oculos ad inontes, unde nobis interces acceptam, a fihis taraen seculi parvipondi ideo ;

sionis auxilium veniat, quam pnesumere de Princi- hujus nobilissimaa posteritatis linea, si tanto proli-
pibus, in quibus salus nulla est. xiore, quanto diligentiore stylo percurratur, obse-
2 Hujus itaque ccelestis habitationis obtinendse cramus lectorem, ne prolixitatem fastidiat, quas
arcem tanti roboris vestros
pio accensi desiderio, ad multorum continet utilitatem quie etiam ab avis :

obtentas
provaxistis animos, ut thesaurum Trevirorurn, et parentibus inehoanda, et certius describenda no-
Reliquia*
S. lHodoaldl
a pluribus annis reconditum pia iinportunitate , bis fuerat, nisi barbarica depopulatio nobilium Gal-
et aliorum aggrederemini spolinre, pignoravidelicet S. Modoal- lorum titulis olim invidisset.
Sanctorum ;
di Archiepiscopi, et duorum corpora Thebreorura, 4 Fertur enim barbarorum gens tunc per omnes
cum aliis reliquiis ausi postulare, digni impetrare, Oalliarum fines furoris sui frasna laxasse, divina et licet ea per
eorum exul-
absportare, houorificare et patrociniis hutnana pari abolitione contemptui habuisse, urbes barbarorum
incursiones.
tare. Et quoniam desiderium pauperum suorum ditissimas subvertisse, sanctu.iria Dei profanasse,
exaudivit Dominus, tam Dei et Sanctorum voluntate pr.eelaros hoininum labores exinanisse, monumenta
prseeuute, quam vestra subsequente industria, illud Sauotorum, titulos ot nomina antiquorum heroum
obtinere meruistis, quod nulla argenti vel auri co- omnino delevisse; nulla vestigia virtutum, nulla
pia valeret comparari , quod nulla regia potentia victoriae, nulla laudis aut prohitatis avorum nostro-
praesumeret attentare. Quantum autem temporis, rum nobis reliquisse, omnia gladio et inceiidio ex-
quanlum hiboris ad hffla adipiscenda expenderitis, terminasse. Verum supra omnes urbes, tanto
qualibus suflragantibus personis ad hanc bonae vo- subjacentes exciilio, facta quasi vidua domina gen-
luntatis efficaciam perveneritis, qualiter hujus, ut tium, cum Threnis Hieretuiae lamentenda er.it illa
ita dicam, victoriae bravium apprehenderitis, satis metropolis gloriosa Treveris, urbium nobilissiina, et Trevencx
urbis evtr-
diligenter usque ad unguem descripsit ille vir su- quaa dignitatis pra?rogativa meruit appellari altera
sionem
pradictus , imo jam noster et amicus frater et Roma : in qua cum amplius exuberasseut divitiaj accurate ha -

prsecordialis, et quidquid ex oaritate meretur appel- et gloria, felicitas et exultatio, superveniente ex- beri ne~
queant.
lari, vir sincera juounditatis, qui tali negotio sem- terminio, acrius redundabant egestas et desolatio,
per labore suo et consilio interfuit. Qui corpore doior ac mcestitia : tantoque in ea miserabilius
quidem ad tempus vobis absons, spiritu autem sem- plangenda erant antiquarum virtutum moniineuta,
per prsesens , dum pro investiganda Patroni sui quanto damnosius mullorum profectibus sunt ab-
generositate, ordinis nostri loca.plurima inviseret blata. Ubi cum antiquorum fastos exemplarium
et quasi apis argurnentosa , florum dulcedinem in absumeret ignis, et ob hoc omnis veterum genealo-
et petenti mellis liquorem comportans, tam gesta Pontificum; giarum series abolita fuisset, contigit etiam omnera
sibi ejus Acta quam Annales Regum Francorum. famamque anti- B. Modoaldi retro actam parentelam usque adeo po-
describi
quorum sapientium diligenti inquisitinne percurre- sterorum subtrabi memoriaj, ut ex qua consangui-
ret; tandem ad nos omnium ultimos divertit, obse- nitatis vena, licet nobilissiraa, ipse et duae sorores
crans non perfunotorie, sed infatigabiliter et instan- ejus, Itta scilicet et Severa, descenderint, vel , ut
tissime, ut de vita et miraculis B. Modoaldi, in verius fatear, ascenderint, non satis compertum
lectionibus e*. responsoriis, aliquod ingenioli nostri habeamus. Sed quoniam Dominns, qui de subje-
xenium domuirTdeferendum a nobis mereretur ac- ctione dEemonum vanum discipulorum corrigit gau- Luc 10
cipere. Cujus preoibus opportune importunis, cum dium. monet de coelesti nominum inscriptione potins F
hinc humilitas professionis nostrae ob declinandam esse gaudendum ; desistat fraterna solicitudo con-
prajsumptionis notara obviare persuaderet, illinc queri nostris paginis deesse, quos opera justitiie in
caritas internas obdurationis in proximum nos ar- librn reternse ascribunt memorise. Dignetur ergo
gueret; supereminentinris vias latitndinem timore suscipere Sanctitas vestra hoc nostrse parvitatis
abjecto considerantes, quoniam id quod sumus, quod munusculum, penset et amplectatur in eo solius ra-
vivimus quod sapimus
, , tatum Deo et proximo ritatis affectura : quia etsi non videamur satisfe-
debemus; tandem amici pio desiderio acquievimus cisse ntilitati fraternae, quantulutncumque tamen
satisfaoer». laborem impendimus amicitiae.
3 Sed cum ad
nos idoneos fore desperare-
Iiaec.

id se factu- mus, ipsa nostri desperatione robustiores, ad illum

rum recipit. protinus spem ereximus, qui etiam immensos bru-
LIBER I.

tosque asinre ruditus, per sensatos humani collo- Progenies B. PippiniDucis, et uxoris ejus:cu-
quii distinxit modos. Hujus ergo robore
considera- jus frater censetur S. Modoaldus.
tionis accincti, adorsi sumus auctore Deo enarrare,
qua? de vita et
miraculis B. Modoaldi Pontificis, Intev praecipuos et prasclaros summa sanctitate et
tam ex antiquorura relatione quam ex authentico- , ingenuitate viros,' quorum fide, doctrina et moribus, S. fdodoatdus

rum librorum lectione colligere potuimus in qui- : signis et virtutibns, sancta fulget Ecclesia sicnt sol
ex Aquitaitts
ortvs dieitur
bus verborum folia requirenda non sunt, quia in- vir venerandae
et luna; memoriae Modoaldus, ge-
fructuosa? loquacitatis levitas in sacris mina ingenuitate non mediocriter insignitus
paginis ex ,
compescitur, dum
templo Dei per Moysen nemus
in inclita Aquitanorum prosapia, luna pulchrius, sole
^lantari prohihetur. Hic siquidem sanctitatis
viam splendidius, ad honorem Dei et Ecctesize refuhit.
a puero ingressus, eo usque de virtute irt
virfutem Cujus generositatis linea, quibus parentibus, quibus
per spirituales processit ascensus, ut juxta
voca- avis aut majoribus descenderit, vel quam digna
buli prasagium, quo apud homines
appellatus est radice tara insignis arbor prodierit, etsi nobis.prop-
Modoaklus, apud Deum nominetur et sit modo altus.
ter vetustatem aut scriptorum abolitionem, minus
sit
 DIES DUODECIMA MAJI. S3

sit compertnm ; tatnen ex propinquls et eognfltts, riam etEorlesiro saneta; derus et trratiarn referente». n
nomine, gloria et honore terra marique eeleber- Quarum fratres illustris Grirnu.ddos, dum in Palatio
M 'T STR-
1'IHN. AB
rirnis, quorurri virtute publica res Horuit, quorum Sigeherti patemam dignitatem sua prohitate esset
EX MSS-
potentiam totus orbis extimuit, quorum pace Eccle- adeptus ,
pra-ter illam qua viguit domi milui.. >|ue Grirnoaldus
sia Itetata, quorum triumphis exaltataest, tnm industriam, magnnm etiam erga Deura sure devo- Mojor-do-
mus.
cbnrta qunm fnma genus ejus iiieofrnitum non est. tionis dedit indiciuin. Nam illa duo prreclara mona-
6 Nam siout ex fideli a antiquorum traditione, steria, f Stahulaus et Malmundarium . ex proprio
in quibus est sapientia, compertum habemus; fnit construxit : qnrje peracta [>i i sollicitudine , et exor-
et Fraler
B. Ittx
sornr ejuB, nomine. mulier fldmndum venerfl-
b Itta nata omni pulchritudine, facta quoque ihi legitima
bilis, ac Deo devota in fide et operibus bonis. Qure adjacentium terrarum aliarumque p>>ssessionum tra-
quidem matrimonio juncta clarissimo Duci c Pippi- ditione, B. Remaclo, ad instttuendam illic monasti-

no, genere et opibus, et (quod in potentihus tanto cam vitam, sub firma adstipulatione et regii sigilli

extat mirum, quanto rarum) suhlimitate srilicet ho- impressione contradidit.

norum et humilitate morum teque nohilissimo, di- 9 Quid autem de sorore ejus elarissima Deoque S. Kcrtrudis
vina providentia in omni pietatis studio sibi unani- devotissima Gertrude dixerim ! Laudem in ea pul- Yirijo,

mem sortiri meruit thori legalis consortem. Cujus chritudinem, divitias, nobilltatem , familiam
, quffl
exemplo ut discnnt potentes humiliari, qui de inani cuncta pro Christo ut slercora despexit? Ios« laus
solent potentia gloriari, non dedignentur qureso au- ejus est, quem in coelis sponsum elegit, quem in car-
dire, quod dc ipsius mariti latidibus reperturn, huic ne posita tota devotione dilexit. Contempsit enim
operi non indignura duxi utiliter inserere. Tempo- spunsiiin hal.ere in terris, qui eam desereret cum
re, quo Dux egregius ac verissimus pater patria? re- moreretur eiimque sibi elegit, cum quo, quia raori
:

bus humanis excessit, tanto tl Austriam totam dnlore non potest, semper lretaretur. Hunc ainans ut spon-
perculit, ut planctui ejus planctus Regum nequa- sum, adorans ut Dominum, novas domos, alta pa-
quam conferri possit. Fuit namque probatissimae latia in terris construere non curabat, qtMa jucun-
vita> bc purissima-) fama?, sapientite. domicilium, con- dum m sua virginitate habitaculum Christo jam
siliorum thesaurus, defensio legum, controversiarum praeparaverat. Unde cum generis sui nomen et glo-
finis, inunimentum pntria-, decus curise, via tlticum riam magnifice auxerit, tum eliam beato avunculo
et disciplinaRegum. Audiantergo nunc Duces, se- suo Modualdo ingcns coutulit gaudium, duin in Ec-
renissimi Ducis Pippini tot prreelaras post finem clesia dulci odore redolens et ut monile pretiosum ,
qttl ftttt

tixor B Pip- ejus laudes intelligont Reges requitatem ejus et

: iefulgens, virginitatis servanda; coavis tarn nobile
plni prudentiam fortitudinem ac temperantiam eru-
, : reliquit exemplum. Krtc itaque cum illo quem ,

diantur hujus exemplu potentes , qui judirant fer- tauta caritate dilexit Sponso, tnnto verius regnare
rain. Quud si uxores nobilium vel etiflm Regum ,
jam creditur qtianto saepius cunrtis, qui locum se-
,

qTtibus familiaris solet csse elatio, venerabilis lttse, pulttir.B ejus, qure apud nos flnret, humili devotione
uxoris pra-fati Principis, exemplu dignarentur ani- requirunt, plurimapeream beneficia conferuntur.
mum applicare; possentutique perpendere ex eo, 10 At vero soror ejus venerabilis Begga, etsi
et S. Beoga
quod fortiter et sancte egit sub vidnitate jam sponsum in terris, divina dispensante provi tlior Ansigisi :
libera, quod devota Deo vixerit sub tanti mariti di- cum liinore Dei consensit suscipere, bino tamen
sciplina. ordine sanctitatis, hinc tricesimura fructum pudici-
Namque dum post ohitum pii eonsortis, tum
7 tire matronalis, illinc sexagesimuni relereus conti-

propter morum elegantiam, tum propter gcneris ex- nentiae vidualis, duplicem beatitudinis palmam rae-
cellentiam , aut etiam ob multiplices praedlofum ruit ohtinere. Cujus etiam sanctitatis pia apud nos
qtuequt vlro
tltOltuil Jfln- possessiones et numerosam familiatn, a raultis n. lii- clareut monumenta,
in loco in quo ex divina reve-
ctiuimc libusque procis stndiosissime peteretur ; illasecun- lafione septem cnnstruxit ecclesias, ubi et corpus
vixit,
dum vitans matrimonium, qua* alteram sancta? con- ejus a sacris virginum choris honoratur, qu;e ex
tinentue palmam assequi cupiebat, a S. Amando tempore suo die noctuque Deo ibidem famulantur.
Trnjectensi Episcopo, divinitus ad eam directo. sa- Ibi quoque Dux egregius et conjiinx ejus piissimus,

crum velura sanctreque religionis habttum suscepit, nomine Ansigisus, nb ea conditus est; qui ab alumno
spemqiie nuptiarum tot procis insipientibus sapiens sno, qtiem idem Dux puerum forte inventum, et sa-
mulier abstulit. Miranlur omnes eam insperate pro- cro fonte susceptum, aluit in filium et exaltavit,
prise domus fastigia in ecclesiam commutasse, to- crndeliter in venatione peremptus est propter appe-
tamque illius speciem non in alicujus proci arnorem, titum honoris sni, quem taraen impius ille consecu-

sed ad ccelestis Spnnsi honorem diversi generis or- tu.s non est. Sciendum est, istum Ansigisum fuisse
namentis decorasse ipsamque redactam in nurae-
; filium rj B. Arniilphi, ex Majore-domus Metensis
rum quas ibidem ad serviendum
sanctiraonialium ,
Episcopi ; cui venerabilis Begga felici juncta niatri-
Deo exemplo suo collegerat, obedire magis liumili- monio, generosrje sobolis et nobilissimorura Regum
ter, quam imperare. Discant matronse hujus nobi- raater extitit.
lissiinre mulieris exemplo ,
quid Deo , qtiid maritis ii Hujus siquidem filius, nominePippinus, quem
debeaut : discant et viduse, qute cultu superbo de- prsfato Duci peperit, sicut nomen avi. ita et virta- Horum posteri

terna et quaterna vel eo amplius matrini"-

lectataj, tera cum dignitate referens, mortuo rege Childerico, Ptl<t>iiius
Uerstatlnts
nia omni studio affectant, nec secundis quidem sub quo B. h Lambertus eximia claruit sanctitate,
It

acquiescere, ut sexagesimum vidualis contineutia? eo magnitudinis excrevit et potentia;, ut in t.ta

fructum cum ista Deo studeant referre. Anstria.etsi non regio nomine, regiatamen domina-
8 Jam vero genus et nobilitas B. Modoaldi, ntex retur pnfestate. Nam inulta prreclara bella gerens,
liberis et nepotibus veneranda? sororis ejus, qua.ito de omnibus ipsumque regem
fortiter trinmphavit,
verius, tanto clarius elucescat, producantur in me- Francorum Theodoricura bello superans in fugara ,

dium tres summa digni memoria liberi quos ad ,

vertit sed et B. Lambertum, factione iniquoram
:

latidem et honorem sanctte Trinitatis pio consorti de Episcopatu ejectum, in Cathedra sun d.ventissime Carolut
•"I ct eorum Pippino feliciter edidit : Grimoaldus videlicet, pa- relocavit. Et ut tam gloriosas sobolis qua? hinc ex Miiitellus, ,
llberl
terna? dignitatis ac pietatis lieres dignissimus ad to- radice S. Arnulphi, illinc ex cognatione B. Modoaldi
tius regni firmamentum : tura dure sorores ejus e prodiil, fortin et pnetelara gesta liceat aliqiiatenus
Gertrudis et Begga, gerainum quasi pretiosissima- intueri, imo non parvo stupore adrairari; videamus
rum decorem gemmaruro, ad coelestis Sponsi glo- i Carolum qnem idem Pippinns sibi superstirem
, ,

taiu
 54 VITA S. MODOALDI EPISC. TREVIR.

tam dignitatis quam et virtutis su;e reliquit heredem doaldi ingenuitas luce tlarius eniteat? Hoc tantum D
ACCT- STE-
q nodo patrios trausilieus Limites, antiquas patrum in summa narrationis nostra 1 dixisse suffiriat, ile
FIUV. A9-
victorias novis excedens, mirabiles triumphos de nuMa stirpe, qnam noverimus, tam praclarum tam-
EX MSS-
Ducibus ac Regibns, tle populis et barbaris nationi- que nobile gerraen Regum pullullasse, qui tantum
bus reportavit. Nam ot Saracenos tribns eorum , potentiee Gallico regno addiderint. totque et tam
Regibus peremptis, u-qne ad internecionem fudit, mirabilcs triutnphos de Ducibus et Regibus et bar-
urbesque eorum famosissimas expugnans, usque ad baris nationibus reportaverint , adjuvante eos et
Jundamenta subvertit. Uude et cognomen Tudetes, protegente Divina misericordia, Sanctorum snorum
a tundendo accepit eo qitoil a Sclavis usqne ad Modoaldi et Arnulphi meritis, ut credimus,- de quo- „,„'„,
.

, »•/ H> Golliartim

a, r .

Hispanos, toi regna, tot urbes, tot castra et oppida rum afnmtate tantam stirpem fructmcasse cognosci- rcciausam.
tam Saracenorum quam Christianorum, ferrei instar mus. Postremo, quantum rtdigionis, potenttae et ^ulmmt
imiltipticla
mallei tundens, propitio Deo transvolasse dicitur , honoris Galliciscontulerint Ecclesiis, testantur libri, lnma,
potius quam superasse. sanctorum decreta Patrum continentes, quos ipsi in
\->
Quid vero de iiliis ejudem Caroli, Carlomanno Synodis sua corroboraverunt auctoritate tesfantur :

Carolomannus sciliretac Pippino, dixerim ? e quibus Carlomannus, et Ecclesiae, quas cum diversi generis ornamentis,

post plnrima bella et nobiles triumphos, secularein tiim etiam praediis et regalibus suis, castris scilicet

deferens militiam, factus monachus monteCasino, in et comitatibus, teloniis, monetis et liannis, cum jure
tt Pippinus
coelesti se militise mancipavit; Pippinus vero, virtu- civitatum concessis, magnifice extulerunt, ne sancta
ttrs tran-
coritm turn suarum meritis excres.-ens, prirausin Itac stirpe Dei Ecclesia luijtis secnli potentibus subjaceret, aut
Regiiim nomen obtinuit? Nam cum merilo prudentia? tyrannide eorum pavesceret; imo superborum colla,
suai et virtutis, acclamantibus Ducibus et populis, Dei virtute superior, calcaret. Iutle est, quod nus-
primuni a S. Bonifacio Moguutinensi Episcopo, au- quam genliura aequalis potentiie Pontifices inveniri
ctoritate Zacharise Papas, in k Regem e.-set conse- queant, vel quod a Regio comitatu et opulentia pa-
cratus ;
pestmodum a Stephano Papa, suocessore rum differant.

Zachariae, quitt Romanam rempublicam ab Aistul- Ib' Quos certe beatos fore dixerim, si pro hac
phi Regis Longobardorum incursibus defendit, Apo- potentia sanctius viverent, si pro hac npulentia di-
stolica benedictione tam ipse quam uxor ejus ac
, tiores virtutibus esse studerent; sibonumopus, non
liberi in ,regnum perpetuo est confirmatus. Jam dignitatem, appeterent; silucra, iionpecuniarum, sed
tandem, si placet, veniamusad illuni gioriosissimuni animarum quarerent; si super egenos et panperes
Imperatorem / Carolum Magnum, hujus Pippini fi- benigne intelligerent; si sobrietatem, sijustitiam, si

lium, qui paternas virtutes ceteris magnificentius buinilitatem sectantes, in omnibus, sicut decet Epi- qiillnts ut

auxit. et regio nomini quod pater ejus promeruit,,

scopum, irreprehensibiles se exliiberent. Sed, quod hrneutan-
''"' gP"tt>P>
CaroluA Ma- Romani nomen Imperii et dignilatem feliciter adje- valde grave
° est, dum quidam enrum ex lionoris sub-
optat auclor.
•
ijnits Imp. i-
, ,

cit. Ipse est enirc, cui Domini Leo in die Natalis limitate intumescunt, dum lucn temporalis amore
Papa cum Apostolica benetlictione Imperii coronam animarum damna postponunt, dum sua qun.>rentes
imposuit, et a cuncto Romanortim populo ter accla- juslitiam nisi pro nummis non faciunt, dum eccle-
matum est Carolo Augusto, a Deo corouato, magno
: siastica dona gratis non tribuunt, dumsonitum aeris

et pacifico Imperatori Roin.inorum, vitaet victoria. dulcius quam clamorem pauperis audiunt, dura se-
Hujns nomen et gloria. virtus et victoria, per tanta cularem militiam plusquam Dei Ecclesiam diligunt;
tempora adhuc quasi recens, ore universorum cum inde elati Pontifices Deo displicent, untle Irnperato-
tanto studio et admiratione celebratur, ut si littera res Immiles Deo placuerunt. Et quam indignuin est,
sileat, sola fama qtiasi vivere cretlatur. ut in cordibus Imperatorum regnet humilitas mo-
13 At vero de filio ejus Ludovico qnid dignum rum, et in mente Pontificum vaniias vitiorum dum :

referre valeam? qui post patris obitum Imperialia in illis familiaris soleat esse elatio, et in istis amica
Ludovicus sceptra, ut nullus dignius, suscipiens, prieler cetera, debeat esse religio? Sed quorsura ab hoc opere aliena
Pius Imp. Hieronymo seu B. Gregorio
quae bello fortiter gessit, maxima suaa pietatis moni- tendit oratio? Talia re-

menta exhibuit. Ad faciendas enim justitias, et op- linqnamus; nos autem incepta melius prosequamur.
pressiones ecclesiarum sen poptilorum relevandas, Et quoniam exterioivin B. Modoaldi generositatem,
C legatos idoneos in omnes regni sui provincias mit- ex nobilissima et multiplici sobole venerandae soro- p
tens, quiequae corrigenda invenire potuit, corrigere ris ejus, satis aperte lnonstcavimus in sequenti vo- ;

atque emendare sapienter curavit. Sed et, quod ma- lumine mentis ejus ingenuitatem, ex vita et conver-
gis in Imperatoria dignitate stupeas, de cunctis, sationeejus sanctissima, declarare tentemus; meritis
quae publice perperam gessit, Theodosii Augusti illius ipso nobis atlspirante, in quo signati sumus in

exemplo, publiram egit poenitentiam. Quid etiam die redemptionis nostrae.

de Lothario, hujus Ludovici filio, dixerim, cujus

Lvttiarius Inip
potentiae fuerit, vel quale huinilitatis exemplum ANNOTATA.
posteris reliquerit? Ipse major natu, major vir-
tute et imperio, dividens regnum cum duobus a Utinam hos aniiqnos aitctorcs citasset, forsan ali-
fratribus Carolo et Ludovico, m regnum quod ha- quis tllorum adliuc inviiiirctur, ex quo ile rebus relatis
ctenus ex ejus noniine mmciipatur, sortitus est, nec- (iercmus cerliorcs el securiores
nou et omnia Italia? regna cum ipsa Romana urbe b B. Ittae sive Idubergae Acla ex variis collecta da-
Augustus Imperator obtinuit. Qui etiam paternte mus 8Muji,ubi /initius profertur Slcplianiis in hac Vita,
religionis heres existens, post plurima tam sapienter qui hanc sororem Modoaldi di.rit. ln aliqua Fila S.
quttin et fortiter gesta, regnum tiliis sttis divisit; re- Gertriidis, sec. 11 aut 12 scripla, dicttur Itta ex. cla-
lictoque seculo ac sanctae conversationis habitu su- rissima nobilitate Aquitiniae oriunda. In Sigeberti
siepto. hac monastica professione cursum vitae
in Chronieo appell&twr Modoaldus frater Ittae et avuncu-
feliciter consummavit. lus S. Gertrudis, sed ilta in MS. Gemblacensi tlesunt,

14 Sed jara considerata borum potentia et nobi- forsanex hac Vita ab alio adjuHCttl. Quibus omuibtts iin

lilate, quid ultra tot Carolos et Pippinos, tot Lo- el quantuin circa hoccredt possil in ailtiqniorttin silcuti",
tharios aut Ludovicos, aliosque Reges et Impera- judicet lector.
tores, qui hac gloriosa stirpe usqtte ad nostra
tle c Colitur S. Pippinus 21 Februarii, morinus an.
uluque.
profusi sunt tenipora, necesse est commemorare, 640.
cum ex his, quos enumeravimus, praeclara B. Mo- tl Austriam hanc alii Austrasiam appellant, plane
ab
 DIES DUODECIMA MAJI. 5S
ab Austria hodierna diveriam : illius limitet deduximut militia? studia sese viriliter
acoingens, gradus D
setatis
i Felnunrii ad VUam S. Sigeberti, liegii Austrasiorum diversarurn gradihus virtnturn sublimiter
trdnscen- ACCT. STE-
Francorum debat Non seculares inire amicitias, aut. opea III v> AB
a»-
e Yitam S. Gsrtrudis dedimus 17 Martii, S.Beggse gregare quserebat perituras. Non honoribus cum EX USS.

danda 19 Decemb. morlua prior esl an. 659, poste-

,'rit ambitioso, non sublimitatem cum superbo; sed
cum
rior 695. strenuo virtute. cum modesto pudore, cum innocuo
f De liornm monasteriorum constructione late egimus simplicitate, curn mansueto patientia, cum Ibstinente
inter Analectu ail fitam S. Sigeberti $ '& , et qu/r a parsimonia, cum pio caritate et misericordia certa-
Orimoalda collata junl, refenmi num. 20 : ilerumre- hat. Videres eum
crebrisjejuniis et vigiliis volupta-
petenda ad Vitam S. Iieniaeli 3 Septembris. temcarnis frangere, pro hnnoribus suitnet abjectione
g Colitur S. Arnulphiis 18 Julii, delectari, paupertatem pro divitiis arnplecli. conven-
li S. Lamberto Episcopo Trajectensi sacer est 17 tui nobilium consortia servorum Christi et humilium
Septembris. praponere unde animus ejus aut circ.i ecclesiam,
:

i Carolri Martello inuslam a posteris

notam qttasi aut erga pauperum curam semper orcupatus erat
,
tltamwntm.
ejus dumnaiw revelata fvtistet S. Eucherio Episcojm Cumque in ejus pectore jamdudutn accensa inva- ptattvam eti-
Aurclitnieiist, delevimus 20 Febrttarii ad Vitam ejus- luisset flamma ccelestis desiderii '''•
nihil otii, nihil ,

dem S. Eucherii. quietis patiebatur, ut ad otium et quietem divinaj

k De hac promotione regia egimut 17 Februarii ad contemplatiimis perveniret. Quamobrem omnes
Cal. 6, 14
car-
Vilam B. Fulradi Ahbalis. et 15 Martii ad Viiam S. nis aflfectiones, oranes seculi occnpationes
funditus a
Zacltaria Papse, utque itcrum agetur 8 Jmii ad Vilam se decernit extirpare, desiderans gloriari
cum Apo-
S Bonifacii. Habet cl Carolomannus aliquam venera- stolo dicente Mihi mundiis crucifixus est, et ego
;

Iwnem 17 Aiigttsli. mundo. Solitudinem, quam Joannes el Paulus cum

1 Magni Vitam iUuttravimus ad28Januarii.
Caroli bestiis indeserto, i-te deliberal exigere sihi in se-
m
Lotharingia scilicet, scd Imnc poliut n /ilio ejus metipsu. Ibi secum proponit habitare, ihi calcato
Lotlianu sic appellatam, alibi diximus. secularium curarum slrepitu, remotis ah animo ter- E
renarum phantasiis cogitationum, illi soli, qui spe-
ciosus est forma pra; hominum, quem etiam
LIBER II.
filiis

desiderant Angeli prospicere, lihero mentis adspectu

in

Res gestx et obilus S- Modoaldi. contendit jtigiter inhserere. Ipse illura in sua, virtu-
tum tloribus adornata, tamquam

S. Modoaldus
h .gitur glorinsus ac venerabilis Modoaldus, Jura
olarissimis ortus esset natalibus, nobilitatem ipsam
suscipere
amplectique conscientia, ut possit cum
in leclulo, prccoptat

sponsa jucundari et dicere Ecce tu pulcheres, di- :

cant. I, 15
geneits nobili'
carnis, digniore mentis nobililate sciens nrsciebat; 'lecte mi, et decorus
tate non lectulus noster floridus.
:

tfiflQtUS.
necparentum divitias aul polentiam, sed humilita- 18 Sed ecce velut ex insidiis plurima -ua? inten-
tem Christi paupertatem Evangelicam, quam imi-
et tioni contraria videt ex hoc mundo succrescere, otjecta impe-
taretur, jam a puero, sed nnn pueriliter, attendebat. hinc seculanum curam negotiorum, illinc illustrium d m "" a "' '

Denique non lasrivia puerilis, non vanitas aut am- frequentiam proximorum quaj dum inopinate men- ^*™ :

bitio secularis in ejus studiis aliquatenus apparebat tem ejus irapugnant, ab hujus lectuli quiete et dile-
dnci/ puer puero divinam jam posses admirari gratiam,
ita u( in cti sui dulcedine nolentem suscitant. Quamohrem
litteias et quae eum
vas eleclionis sibi luturiim prtevidebat.Nam remotiora sihi loca qiiaarere, et ab horum tumultu
pietatem :
cum liberahbus studiis et spiritualibus disciplinis sese occultare omnibus modis elaborat i ut quanto
erudiendus traditus esset a parentibus, qui eum te- occultius, tanto liberius pulcherrim.-e sibique di-
nere diligebant; tantam brevi tempore geminajcon- lecta? Rachelis amplexibus possit inhrerere. Cujus
secutus est scientia' efficaciara, ut omnes gloria an- sororem, scilicet Liam, etsi fuecundam, tamen lip-
et tamen omnibus ex affectu carus esset.
teiret, pam minusque videntem despicit, ne mentem tanto
Nullum quippe per tumorem despiciens, imo per hu- in divinam conteinplationeTi minus 'endere va-
militatem cordis omnes sibi prscferens, obsequium, leret, quanto plures ex labore prajdicationis filios
quod parit amicos, pie omnibus exhibere, nulli inju- generaret. Rachelem vero pulchram, bene videntem,
riani inferre; quinpotius arcepta injuria ignoscere, licet infcecundam, toto affectu concupiscil in cujus :

quam persequi malle; sed et inferentem pro Christo amoretanto suavius sub quan- F silentio requiesceret,
diligere nt fratrem, amplecti ut amioum. Ita Christi generandos labore praedicationis filios minus
to ad
tirunculus invidiam virtute superabat. Et ne forte exiret, Verum quia non e-t in hominispotestatevia
virtus concepta desidia aul otio teper it, teneraa ejus, sed contra spem votumque ssepe a Domino titciliii 1'ala-
nequaquam p ircere; m n tnembrs quieti, non ani- ejus diriguntur : B. Mod aldus Lise laborio- ',,., servit
mum socordia aul ignaviae dare; sed semperaut sa- saa in nocteliujus vitasnolensjungittir, dura Primo-
1
f' lectioni, aut pia> meditationi insen ire. Cum ribi s regni et Majoribus Palatii, quasi
ludentibus non • adi dscel at, sed vel tutorem dis •-
1

10, proi idus in c nsilio , divina pro\

plinas, vel majorum dictis sedulus adhaerebat; u( ab
uro pendens, qu im u ivis esl Dominus de- ia palatio viri strenuissimi iidemque religiosissimi
et, ac posl nodum me riara abundantias sua- iin ir |uos eminebal Pipj inus, Carli
vitatis ejus ad tediflcationem multorum Dux
eructaret. clarissimus et Majur-domus stifa Clothario,
Quippe qui, seoundura prop isitura vocation s Dei, ad irtoetSigeberto potentissimisRegil
slmi " apicem gradus Sacerdotalis, el ad pastora-
i
laudura prseconia quia in snperiori libello breviter
lera curara Dominici ovilis fusr it promovendus;
jam p irstrinximus, nunc ubi res exigit, de ipsius
talihus virtutum studiis, talibus
sanctarum uistitu- equil ite, prudentia e( fortitudin ipaulolatius
tiouum rudiraentis, subccelesti magisteri adole i
• disseramus.
batjjam digito Dei ad boni pastoris officiura infor- I!) Ei tempestate Dagobortus i-erum potiebatur,
mabaturet proficiebat. ctnii Hpiito
sub qiiM idem Dux dignitate, modicum a sublii Dttce
I" At vero tam praeclara tironis Christi adole- regia diflerente, prasditus, omnia regni i

'nscentlbw scentia ubi in virile robur coepil excrescere, quando prudentissima dispositione ordinabat, prsestabat-
""» Jt„t,
conversis studiis, Betas nimusque virilis quteril opes litudine, qnatu justitia in pace.
ttitlttlbtts
01 '
citias, inservit honori; ipse a priori inten- Eral snim erga Regem fidei servantissiraus,
tioua animum nequaquam divertit : sed ad fortioris p pulum vero ten tci simus aBquitatis : iu

ptandt
 S6 VITA S. MODOALDI EPISC. TREVIR.

ptanda utrorumque causa fortissimo animi judicio omnes aulicos, velut Angelits Dei, liahitus sit. Sed
*rcT. sie- perststens, nec munera populi ad stibvertendnm jus quid mirura, quem Deus ipse diligeret, si ab bomi-
III \s Mi
Kegium respiciebat, nec gratiam Regis ad oliruen- nibus diligeretur? aut quem replesset gratia sua, si
ES UBS.
Levil. 10 d.im populi justitiam aUendebat. Siquidem Regem cunctis gratissimus haberetur? Quid mirum qui ,

Deum Regi homini prseferebat, cnjus mandato pro- aulae Regite causa laetitia? et bonoris erat futurus,

hibitum noverat, vultum potentis honorare, vel per- siab omnibus aulicis cum lretitia et honore suscipe-
sonam pauperis in judicio attendere. Tam ergo quse retur? Jtisto enim honorabilem dixerim aulam Re-
stib Dogoberto plebis erant. plebi defendebat; quam qure Caesaris, giam, jure felicem rempnblicam, cui Deus tantum
Kege donaverit virum, cujus doctrina et exemplo Rex et
Ceesari restituebat. Tali htijus Ducis industria et
consilio Dagobertus eo celebritatis splendore enituit Optimates cum sapientias et religioni studerent,
mansuetudine aliisque arti-
ut liberalitate, justitia, tum sapienter et religiose omnia regni neguli.t dis-

bus, quilnis Regem deeebat, plures ante se Reges ponerent. Qualiter autem eum promovere, vel ejus
prascelleret. Sed hanc regiam viam. banc virtutis meritum declarare Divina providentia decreverit,
lineam tenuit, quaindiu sanain doctrinam sapientis- subsei"iuenti narratione luce clarius patebit.
Eccl. G Interea venerandus Antistes, Sebaudus Ec-
simi prseceptoris sustinuit, et non ad sua desideria 21 b

coacervavit sibi magistros. Felix, secundum viri

si. clesiie Treverensis.rebiishum.inis excessit : ctii suc-
sapientis monita, do mille pacificis snis unum hunc cessor non impar sanctitate dum ab omnibus cum
elegisset consiliarium. Sed demum Salomonis exem- omni affectione qureritur, Dei gratia procurante et Brpelttur (n
Fjiisctijmm
plo depravatumestcoreius ad tetnpus per mulieres : certis indiciis praesignante, liic longe dignissiraus
Treciremcm
utque solet raagna reruin copia ac soluta liber-
in reperitur. Nam quocumque te vertas, Modoaldi fa-

talH prona esse in consetisum pecrati nntura morta- ma celeberrime per ora omniura resonat, Modoaldi
liutn, ob divitiarunt attiuentiam ac secnndos rertim nomen ceu oleum effusuin odore suavi passim redo-

successus a bono honestoque in pravum abstractus, let. Modoildi sanctitas difftisis radiis longe lateque
salubribus monitis aures occlusit. Ccepit ergo tam sole clarius relucet. Illum omnes videas intueri, at-

avaritia qnain libidine restnare, rebus Ecclesiarum tendere, admirari : illum alios aliis digito ostentare,
novos thesauros implere cujus impudentiara dum
: illura omnes in commune pusillos cum majorihus
Pippinus dolore permotus liberrimo ore increparet, Sacerdotem exnptare. Quod quidem non fortuito
exprobrans quod maximis Dei beneficiis ingrattis exi- casu, nec humani industria ingenii, sed occulto age-
steret ; ille obsccenis libidinibus potius quam sanis batur consilio dispositionis Dei qui sicut quondam :

obteniperans consiliis, tentabat magis more phrene- David, ita et hunc sibi juxta cor stium qiwsierat;
tici medicum quolibet modo extingnere, quam a pra- qtn dnx tieret super populura suum, et pasceretgre-
Sed benignus Domi-
vitatis suae fttrore resipiscere. gera oviura suarum. Verumtamen sanctitatis ejus
nus, qui quos salvaredecrevit, nunc a malis liberat, testimonium ne a popuiari atira, vel a nostra tantum loiitlalits in
oitodam cpi'
nunc etiam innoxios servat, et pium Ducem a peri- pagina expectetur; osteiiditur hodieque Treveris in top/iio :

cnlo mortis potenter eripuit, et malevolum Regem ecclesia S. Paulini, de sepulcro ejus assumpta, mi-
ab effusionejusti sanguinis misericorditer revocavit. rificeque sculpta Parii marmoris tabula; in qua !e-
Naut saniore consilio reput:ms dignitatis su.-e statum gitur exaratum, ad ejus raemoriam in generatione
labefactari. si iintni nobilera, potentem, fide ac ef generatione transmittendam, hujusmodi epita-
justitia popularibus arceptum perimeret; paulatim phium Hoc estsanctuarium Deo dilecti Trevirorum
:

animum reflexit, coapitque egregium Diicem intan- Archiepiscopi Modoaldi, cujus rex Dagobert.ns san-
tum revereri, ut conceptam malitiam in p&cem et ctitatctn, sicnti in ejns pracepto c de Treveri conti-
gratiam coramutaret. netur, inter Ligerim et Rhenum magnifice extulit et
20 Quod sapientissimus Dux non suae industrioe, dilatavit.
ct etim Arnttl-
sed divinae ascribens misericordiae , tanto magis in 22 Itaque concurrunt pariter omnium vota, Rex
jilo .Itetcnsi
Ejiise. et Cit- modum sancti animalis, oculos ante et retro haben- etDux ille a^quissimus Pippinus, aliique Optimates, mtitiir sub-
inticrtii Episc. tis, studebat in cunctis se prudenter agere, et ad Clerus et populus, omnis sexus et astas unanitni cx- tcrfitgere
t nltiiucnsi, E/iucopotitn;
divinse justitiae lineam omnes judiciorum siiornm clamant consonantia; Modoaldum Pontificem, non
V
sententias dirigere. Sed quia sanctarum Scriptura- tam eligunt. quain a Deo jam dudum electum, et sibi
rum scientia minus erudttus erat, prudentes
quos- promissuin, exigunt. Quid faceret vir sanctissimus?
que viros, quos in timore ae dilectione Dei noverat Quid, nisi quod. docebat imitatorem Cbristi ? quid,
excrevisse, omnium consiliorum vel negotiornm nisi quod fecerunt prsedecessores Prsesnles san- ,

suorura socios assumebat. Nam et Arnnlphum Me- ctissimi, qui non aliunde, sed per ostium intrave-
tensium Pontificem, qui ante Pontificatum banc runt inovile Christi? Fttgit Christus, cum eum vel-
eamdem dignitatem irreprehensibihter administra- lent Regem constituere refugiebant : illi humilitatis
verat; et postmodum, eodefuncto, B. a Cunibertum gratia, cum ad suscipiendum vocarentur Pastora-
Coloniensium Antistitem, pari sanctitatis fama illu- lis culmen regiminis. Quorura exemplo Modoal-
strem. in hac negotiortim administratione curabat dus refugit, seindignum profitotur reclamat, cogi- :

adhibere participera. Perpendere potes, qucv asquita- que merettir. Nec taraen quisquam ita existimet vi-
tis ardore succensus fuerit, qui tnm circumspectos rum sanctura declinasse, ut. divinre voluntati, quam
custodes, tamque incorruptos arbitros consiliis suis ergaseintellexerat, obtinatius decreveritcontraire:
delegerit.Quia enim a pravitate aversus, rectis et ed utrobique hutnilis, utrohique subjectus, et prae-
honestis studiis attentissimus extitit, in exercitio essc, prius semetipsunt inetiendo, noluit; et tarnen,
boni operis sanctorum virorum sempcr iisus est de imperantis Dei viribus praesumendo, postmndum
consiliis. In quorum numero dum Beatum quoque consensit. Siquidem in uno ejus pectore quasi pu-
Modoaldum, non tara quidem pro sororis affinitate, gnahant duaD virtutum maximie; hinc timor liurnili-
qiiam ipsius prudentia et eximia: virtittis cl.iritate, tatis, illinc dilectio caritatis. Ex humilitate, honorem
divina praseunte gratio, sihi socium ascisset; tanto illum et onus refugtebat : porro ex caritate, desola-
aeqttitatis et sanctimoniie decore aula
Regia ubi- illa tis civihus subvenisse jara cnpiebat. Isttid dilectio
quo resplenduit, quanta luce lenehris aurora fugatis suadet, illud timor prohibet. Inter hasc duo, sibimet
terras omnes perfundit. duni solis supervenientis repugnanlia, Christi miles primum cunctatns, anci-
radiis illustratur. Jatn vero .TStimari non potest, piti aliquatenus ha;sit sententia : at paulo post, ut
ijiiitif, llni, cl
quanta laetitia ipsius Regis et Optimatum, quove aequum erat, et caritas vicit humilitatem, et dile-
Optlmatibut.
honore susceptus qua reverentia, quo aflectu apud
; ctio foras misit timorem. Ita virurn Dei victum ra-
piunt
 DIES DUODECIMA MAJI !>7

piunt, abducunt, ut exaltent eum in ecclesia plebis, iniPraesulis, qui ita universas has virtutes habebat,
tandetn eon- et in cathedra senioruui laudenteura. Iuduitur ergo ut ni singulis emineret; ita in si,iguli>
eminebat, lit ACCT STE-
sentleni con- zona justitiie, divinis beue-
stola glorise, accingitur iiiomnibus asque resplenderet. WIAN. AB.
tecratW'
dictionibus Archiepiscopus Trevirensis Ecclesia; con- 25 Sed interim omissis illis, qnaj in interiori ho- BX MSS.
secratur. Jcsu bonel quanta fuit lietitia illius diei ? mine, Deo tantum testeetsanctis Angelis eius,ope-
ciira ert/a
quao exultalio utrique sexui? quuil tripudium uni- ratus est; quis vel illain solicitudinem, qua Pater /.ubditos
yersse ictiiti t Quam devotu cordc, quarn sublimi vuce vigilantisMraus suis praserat subditis, digne valeat
cuncti laudibus ingerainabant Angelicis, Gluria explicare? Quos tanta docendi perfectione, lanta
iu altissimis Deo, et in terra pax hominibus bunae magisterii arte informando instituebat, ut quasi illa
voluntatis '!
propbeticamensa intus labrum reflecteret, id est, ad
23 Considerare nuiic libet, quale erat lllud
tem- cor sermonem revocaret, quod loquereturattenderet,
pus, qiuin acceptabiie, quam serenum, quandoRegi- operarctur quod praedicaret. Denique verbum do-
bus quideni regnantibus, sed Reges cum regno ju- ctrina; opere cnmrnendans misericordiae, sic erga
stis et timoratis viris regentibus, justitia. fides, ve- interiora subditorum studia fervebat, quatenus eis
ritas, uiodcstia, ceteneque artcs bonae, taui iu bello exterinrisvit.e pruvidentiara nonnegaret . ne sicura
quam in pace, custodiebantur ; quandu ad liueam exterioris vitaj ab eo negligeretur, quast jure aper-
sequitatis divinac omnia Regiie potestatis negotia di- cipienda pnedicitiuiie gregis aiiimus frangeretur.
rigeb.nilur. quam sanctum erat illud pala-
Quale, Nam quia Petri vicarius Petro commissis ovibus in-
tium? '-x quo tam claros, tamque illustres suscjpie- vigilabat, generalem lllam ejus exhurtationeni, tam-
bat Ecclesia Sacenlotes; ex quo procedebant secta- quam ,-ibi specialiter datam, solicite attendehat
tores, 'iini Simpnis, sed Petri non mereenarii, sed ; Seniorps, qui in vobis sunt, obsecro consenior et
vrri ministri Christi; et qui curias Regum non te.stis ]iassionumChristi, et fufurffl gloriae, quas re-
qua-ieivnt, sed putius a Regibusquaererentur; non velamla e»t, particeps pascite, qui in vobis est,
:
Joan. 21
ipsihenores per ambitionem appeterent, sed magis gregem Dei, non ex necessitate, sed voluntate in
B 1 l'et. 5
oblatoa per humilitatem refugerent. Ex quoruiu nu- Deurn et, Cum apparuerit PrincepsPastorum, per-
Slucil cumSS :

Anwlp/io, Cu~ mero(erant euim plurimi) fuit Arnulphus Metensis, cipietis immarcescibdem gloriie coronara. E
ntberto H Rc- Cunibertus Coloniensis Tungrensis d Kemailus. 20 Jam vero cuin infulatus, taiuquam Poutifex
mttdc :
Trevirensis noster Moilualdus, istis et omnibus aliis siiinmus, intruiret in sancta sancturura,oraturuspro
d
omni virtutum genere conferendus. Isti suiit plane, populi salute, pro ignorauua yelaUqua necessitate; etpia inter
Sicriflcandum
sunt viri saricti et amici Dei, quorum fide ei san-
i>ti singulas species Sacerdotalis habitus singu-
ita [ler
(tevotione.
ctimonia Ecclesia corroborata est, doctrina illu- ivspundebat virtutibus, ut quot exterius sacris
li.s

strata, hiiinilitate sublimata, carilate fundata, vir- ornabalur vestimentis, tot interius anima spiritua-
tutibus jucumiata. Tunc certe reverentia iiupende hbus vestiretur ornaaieutis. Crederes inejusmente,
batur religioni, amor ppdori, lionor virtuti. Tunc quasi in Aaron pectore, rationale judiciivittis ligau-
ainlniio caeca, letali perfossa vulnere, moribuuda tibus imprinii, dum cor ejus nequaqqam fluxacogi-
jaceb.it : avuntia, oupida seinper pecuni.i* vires , tatio possideret sed ratiosola spiritualiterconstrin-
penitus amiserat : de iujustitia autem, de libidine, geret : necenim indiscretumquid vel inutile cogitare
ceti risque malis artibus jam conclamatum erat. poterat, qui ad exemplum aliis constitutus, eac gra-
At vero nostra teuipestate liujusce facies sereni- vitate vitie semper ostendere studebat, quantam in
tatis tota immutata est, cum, jnxta Veritatis elo- pectore ratiouem gerebat. In quo etiara rationali
qiiiuni. abuudaate iniquitate, refriguit carif is multo- dundecim Patriarcbarum noniiua descripta putares,
rum : in qua perversis modiSijustitia, tides, veriias, diiiii exempla pra3ceJentium Patrum indesiiienter in-

leges diyina et humana pmnia, in mauu, in gralia, tueri, et Sanctoruin vestigia sine cessatione videres
in liqgua sita sunt : et ut breviter cuncludam, eum iuiitari; ne furte extra sacri Ordinis Inn. m
secundum illius historici sententiara, nullus honor operis pedem tenderet, si ab eoruin suiniie exami -

virtqti datur, sed omnia virtutis pramia ambicio seu discretiouis ratione aliquc modo deviaret. Et
possidet. Ex quibus qu:c mala conseqqantur, quales quia priecipitur Movsi, ui tabernaculum ingrediens,
Eccl Rec.tores, quales Pruvinciarum Judices, tintinnabulis ainbiatur, utde eo sonitus dulcedinis
quania Ecclesiarqm calamitas, quaa scelerum impu- audiatur; non cessabat sonqni prffldicationis quasi
nitas, iiiiniuni, niiuiiiiii experti ^uiuiiv. Itaque con- ex tiutinuabulis frequenter emittere, dum superni
querendo cpmpellimur exclaxaore : temporal o spectatoris judicium ex silentio metuebat offendere.
mores ! Cum tali igiturac (anto divini ornatus decore Punti-
21 Modoaldus igitqr, m d.oniu Domini et in airiis fex sanctus, ingrediens tabernacuium foederis, et
Dei nostri plantatus, tamquani palma floruit, et ut bpstiam contriti ao hurniliati cordis Dei' offerens in
cedrus Libaui niullipliiatus est. Nam sicut paluia odorem suavitatis, ita suis voti» diyinam conciliabat
yirensetin ultum tendens, Hd.ei virore e( ritaaajti- olementiara, u| quasi cum Movse merepetur audire:
tudine ad profectum Ecclesias ttorebat el sicut c,e- . Faciam secundum verbum tuum. Nam quia secun-
drus Libani multiplicabatur , dura odore sanctsa dum verbum Dei innocenter yixit, el mandatorura
CODvejrsationis omne virus serpentis antiqui asnb- ejus non surdus, auditpr, uec segnises:ecutori
jectis expelleret; duiu etiam niulto virtqtum candore i.lciiv sericordem Deura secundura yerbum ejus
dealbatus, per altitudinem cpntemplatit nis ad cele i
ities pra salutesubjectorumpias
stia evolaret. Siquidein occasione Pastoralis curae, corain eppreces buiuililer etfudit.
nniUipliei bpnprum operum e.xercitio adep se stude- Interea :unj domus ejus decprem diligeret, et
•27
n
bat innovaiv, ut tunc primum putares eum incipere. ailreferendas dignas ponditori laudes ardenti >si Virgtnum
Ad cujus laudem diceret alius, quidquidaqimp, iccqr- semper amore tiagraret, super ripam Mosell
Muitritm ,„.
risset, spirilum scilicet ccelestibus jugiter inhseren- turiiiin iii bonore r. Symphoriani t. Martyrisexstrq-
""'"> elrtutl
teiu; indefessis eum orationi.bus vacantein, djesjeju- xir, opera quideni exjgqifm, et artiticiosi schematis
bus,
niis, noctes cuntinuasse vjgiliis dissereret; pi decore raiqus ambitiosum sed, quod nobilius est, :

composite de stngulis virtutibus, de benignitate, de darissimis virtutum geiniins ac pulcherrimis virgi-

parsimouia, de antmi puritate profunderet m lau- nei candoris margaritis, multo spli udtdius ac spe-
dapdOj quidquid ingenii, quidquid eloqueqtiee un- ctabilius, qii.nji ln.i faiuosissimum Salomouis
ii illud

quam bausisset. Sed liane conipositam nairatiunein tciupluin, auro et argento ac : mirificis expolitum i

pr.crijui uobis argumentis. Ibi quippe congregatiouem sanctarum

supereminens meritum eMceUentissi-
Maji T. III S ^irginum,
 S8 VITA S. MODOALDI EPISC. TREVIR.

Virginum, tamquam dnleisonos adolescentularum seternee cospit ardentius anhelare, ad quam germa-
choros, in DUptiis Christi et Ecclesiffl jugiter Iaudes iKim cum exullatione Angelorum translatam se no-
PBAN. AB. verat pra?cessisse. Gaudebat quidem de gloria et
eanentium, instituit, de quibus sponsa in laudibus
EI MSS.
sponsi videtur lllud inCanticis dicere Oleum eflu- beatitudine sororis, sed de. sua adliuc quasi imper-
Cant. 1, 2 :

tiywc pntfldt Bum nomen tuum, ideo adolescentul&s dilexeruntte. fectione dolebat. Siqnidem se imperfectum, se infe-
S. Severam,
Quibus etiam ad regularis vigorem disciplinaa ser- licem, se miserum, se tardumet tepidumjudicabat; ipse hamiliter
sororcm suarn
vandum, sororem suain prfflfecit, nomine Severam; quem, puellis ad regnum prsBcedentibus, raoles car- de se sentit

qua= secundnmnominis sui prsesagiumel convenien- nis adliuc in seculo retinebat.Quid nos, inquit, mi-
tiam, digna praesidentis animi severitate copulam seri, quid jam de nobis dicturi sumus, qui in puel-

carnis, opes, gloriam et cuncta qua? peritura nove- lis tantam constantiam, tam incredibilem laborem,

rat, cum ipsa sui nobilitate et corporis speoie, quce tani mirain abstiiieiiliam videmus? Nos membris
vermibus exaranda erat, parvipendendaessedijudi- corporis viri sumus, et tahien effeminati nihil vi-
cans, virginitatem suam Christo illibatam obtulerat. rile, nihil laude dignum patramus. Multa sa>pe fortia
In cujusfldeetamore virgineamaciem.qoamSponso vinli animo proponimus, sed parvo labore fracti, a
collegerat, tam materna pietate quam magistra seve- proposito citius resilimus. Talia quidem vir sanetus
ritate confirmans, omnem eis sancts institutionis referens, buiuiliadese sentiebat, quijure et absque
diligentiam exhibebat. Nihil illius severitate jucun- ulla jaetautia gloriari potsrat cumApostolo, bonum
dius, nihil jucunditate severius : laetilia illius tristis, se certamen certasse, cursum consummasse, fiilera
tristitia suavis : inculta vestis, oculi demissi, caput servasse; dereliquo repositam sibi coronamjastitiffi,
inclinatum, incessus gravis, cibus tenuis; ita sane, quara in illa die a justo sibi Judiee reddendam con-
ut cumomniaDeo digna faceret, nihil tamen dignum fideret. Unde cum ex fidei et operum securitate et
se fpcisse crederet, comitesque suas plus exemplis spei certitudine dignamjara posset missionem pete-
doceret quam verbis. Nec deeratei veneramhfratris re, tamen quasi adhuc multa in se arguenda forent,
sui assidua consolatio, qui in modum seris candentis novis et acrioribus tormentis exquisitis, de se sup-
ardens desiderio, sonans verbo, per scintillas sacras, plicium sumebat; seque in se crudelisexactor perse-
exhorlationis animum Virginis ad amorem Dei for- quebatur, in illa jam quasi ultima astate, quam pro-
tius accenderet, et, utaiunt, oleumcamino adderet. fecto non tam natura, quam ipsemet continuis labo-
Benedictum et Schola-tirain crederes iclem deside- : ribus urgendo acceleraverat.
rium, non impar studium, eamdem erga Dei cultura 30 Interea Christi miles indeficiens, suae jamim-
devotionem in istis videres. Illura non magistrum, patiens quietis, mira arte militise, recentem quotidie
sed discipulum putares istam non dominam, sed : renovabatur ad pugnam : sed Rex immortalis et
ancillam humilem restimares nisi quod eo magis : summse a^quitatis Judex dignam suo militi nectebat
ille servus, lnec ancilla Christi esset, quod uterque in ccelestibus coruiiam. Cum ergo sub gravi corporis
subjeclis non dominari, sed ministrare videretur. labnre die noctuque desudaret, totoque mentis desi-
Quorum dignam fidei et laboris remunerationem derio super sead ccelestia raperetur.jamdesiderans
quiajam tempus est enarrare, prudentissimas Vir- in illara dilectissimam et ina'stimabilem
supernae
ginis voeationein, sicuttemporeprsecessit, itanostra civitatis curiam intrare,
hymnidicis Angelorum
illis

pnecedere narratione faciamus. choris interesse, et bis terque non sine adnuratione
28 Quae dum vocem Sponsi vocantis audiret et inclamans, Quam dilecta tabernacula tua Domine
Psalm 83
dicentis, Veni de Libano, Sponsa mea, veni de Li- virtimim !
i oncupiseit et deficit anima mea in atria divinttus
Canl 4, 8
bano, veni, coronaberis; ista nihil morata, pio re- Domini; pia tandem consolationedivinitus refovetur, discil obitum

spondit aflectu Ego dilecto meo, et ad me conver- imminentem

et de expectalione vicini obitus et prcemii securitate
,
:

sioejus. Statimque secuta voeantem, cum lampade priemonitus certificatur. Turn vero repente mutatur
accensa et ornata oleo optime nitentis conscientist, in quamdam deificain et incredibilemexhilaraticor-
digno est cum honore ab eo excepta, et in illuin dis lajtitiam, convocatisquediscipulisdum sui obitus
sethereum thalamum cum mulla Sanetorum exulta- diem laetum ethoram jucundus exponit, animos om-
tione introducta. e In quo tandem, quod diu optave- nium tristi mcerore saucios red.lit. Necnnrum sane,
rat, feliciter collocata, inter dulcissimos dilecii sibi virum sanctuiu de certitudine sui transitus tantam
C
Sponsi requiescit amplexus; otque splendidissimis concepisse la-titiam, cui pura felixque conscientia
ibtdem saiHte
mortuam ; Siun agminibus adjuncta, deliciis beatissima
filiarimi
testimonium ferebat, Christi familiae mensuram tri-
perennibus delectatur. Cujus sacratissimum corpus, ticisuo in tempore fideliter seerogasse, commissam-
-irgmeis slipatum choris, virgineis conclamatum que pecuniam gemino fcenore multiplicatam, suo jam
lamentis, cum psalmis et hymnisspiritu ilibus multo Domino reportare, qusmpervigil expectans, paratus
bon iv .ii ecclesia supradicti Martyris, cui summa erat pulsanti protinus aperire. Qui cum jam deside- af/lloit debllt
strenuitate praefuit, officiosissime est n conditum. corpus
raret dissolvi etcura eo esse, jam carnis oblitus et :

vere beala et venerabilis Virgo, quse pro raortali ito spiritu in ccelumsuspensus, fatiscentibus meiii-
I

i' immortalem elegit, quse pro

io lutea domo coe- bris,quasijam renovatis novos [studebat] superad-
1" tem thalamum commulavii \ !
et clo- dere cr iciatu e plus solito per equi, ipsumque
rio a, quse pro brevi labore aeterna bea linefrui- modicum, quod supererat, vitalis caloris extinguere.
tur, pro vanis histrionum cantilenia dulci
Angelorum Cujusardentis imo labori cum etiam molestia corpo-
ntujucundatur. Baecde vitaet transitu claris
i

ris ex voto aniuii accessisset, non spiritu, sed mem-

simse virginis paucis libavimus nequeenimjustum :
bris deficiens, fortis athleta lecto decubuit. Nec
erat, lara pro ipsius meritis, quam pro bonore et ta.nen idcirco sibi magis parcere, non mollibus
reven ntia gregii fratris, memoriamet laudem ejus
i

stratis incumbere, morbo quam cibo magisdelectari

prsterire, dequa gaudenl Angeliet eollaudanl filium
quippe virtutem perfici in inlirmilate, contestari. Et
Dei. Nuncautem, qualiter beatissimus
Pontifex di- cum assistente discipuli llendo suggererent, ut fa-
:

''"'" ad bravium perpetuae claritatis tiscenti corpusculo aliquantulum misereretur No-

'

'

po tmodum subsecutus sit, pro styli modulo prose- lite, spiritumad Deuiu ituruin fomento carnis
inquit,
qu.iiniir.
impedire, cui :ilicet tunc major misericordia im-
29 Post felicem e i
roris transitum, penditur, cum spiritu superante mortificatur.
ad cuju..
athleta
lis Modoaldu . el seterni Regis miles 31 Tali fervore pater amantissimus lan-
piritu
J
:"" emeritus, cunctisjustissimas vitae studiis optimo g !- molestiam exuperans, animamque suo re-
Bne compositis, ad prasmium et palmam felicitatis demptori cum Angelicis choris expectanti reddere
ge.stiens,
 DIES DUODECIMA MAJI. 59
gestiens, suos interim pie consolabatur, ipsumque fameaut gladio, vel cujusque adversitatis tribulatio-
adhortatur residuum et vix in ore palpitantem vitffl molum, ne incumhente, pairocinium ejus incola? fideliter AUCT. 9TB-
stios doctrinse et ndmonilioni filiorutn tntnm impertieba- imptorarent. Unde pater JHAX. AB.
et singulare refngium mi-
£X MS3.
tur. De fidei integrifate, de mandatoruin Dei sedula serorum a civihus appellatur; ejusque depositio
meditatione, de religionis amore, de memoria mor- 'jiiartn Iiln M ,j i
. ,-nm maxima devotmne et festiva
tis, de adventu districti Judicis quamdam viv» vocis totius regionis exultatione, ad landem et gloriam
efliraciam lintiua moriens, aperte tamen, exprime- divinm majestatis celebratur. Obsecramus itaque, ut
bat. Et cum multos videret anhelantes concurrere, B. Modr.atdi celeberrima apud homines pietas, et
et festive
hincClericos dolenles, illinc mr.nachos laerymantes. apud Dcum omnipotentem effieax potentia, noatria cotitur.
pauperes quoque viduas et orphanos multo ejulatu quoque miseriis compatiatnr, peccatorum funes dis-
clamantes; bcrymas omnium pmhibens, dicebateos rumpat. et in illo dilecto et desiderabili in ccelis ta-
eaudere magis debere, quippequi patrem non amit- bernaculo seternam nobis mansionem obtineat, prae-
temit, sed feliciter ad Deum prremitterent. Itaque slante Domino nnstro Jesu Christn, qui cum Patre
propinquante hora, delatis vivificis Christi Sacra- et Spiritu sancto vivit et regnat, per immortaliase-
mentis, oratione praemissa, participat: dilectosque cula seculorum. Amen.
filios Iseto vultu deosculans, supremo Patri cum vo-
tiva pacis et salutis imprecatione saepius commen- ANNOTATA.
dat. Tum vero a terrenis oculos rejiciens, et conci-
vesAngeloruraSanctorumquechorosadessesentiens; a Est S. Cunibertus Faslis sacris adscriptus ad 12
toto corpusculo obviam dilecto exercitui se erigit, Novembns.
manus et nculos in coelum protendit, Crucisque si- b S. Sebaudus apud Trevirenses obtinet vnwratw-
gnaculo his terque se consignans. splendidum caput nem 20 Novembrts, mortuut circiter annum 622.
in manus Salvatoris reclinavit, atque inter verba c De itoc prwcepto, quod quidem ad scriptum contex-
** orationis obdormiens, in pace requievit. beatum tum attiuet (nam rte jnnbus eo contentis nulta nobis dts-
virum, quem ccelestis illa Htertis,alem gaudens su- ceptatto} diximns in Propyleo antiquaiio ad tom. 2
scepitl ad quem deducendum R-*x ipse Kegum Chri- Aprilis jiarte 1 mim. 17 ostenditnusgue nihito mnjoris
stus, Angelico coetu stipatus, processit I cui Maria fidei esse quam fforreense sxtb ejusdem Regis nomine
cum Virginum clioreis occurritcum ! Petrus quoque diplomi : utrum autem postillius (icttonem pritna com-
Crucc se Apostolorum numero, Symphorianus cumMartyrum po^itnm sit koc epitaphium, an vero hoc illius fingendi
consignans
choro, Eueharius g cum sanctis Confessoribus tota- dedertt occasionem lector dijudtcet.
moritur :
que cceli militia, in hymnis et laudibus benedicentes d Imo Trajectensis, Wrum ipst'
pos(ea Episcopi Leo^
Dominum. qui tali compare, tara claro Pontifice dienset se ipsi Tungrenses amare antiquitatts appeUa^
eorum auxerit cojlegium. bant, uti clantm est in x Leodiensi Episcopo Stephano,
Interim sacrum funus de more compo-
32 qui ad Vitam S. Lamberli a se scriptam, se Episcopum
nitur, et a circumstante psallentium choro nunc Tungrensem appetlat.
jiiis kicrymis defletur, nunc psalmis et uymnis e Est Itic ce/ebris Symphorianus, 20 Julii martyrio
cum luctu
omnium lionoratur. Cujus ad Christum felix et liber transi- Auguttoduni coronatus.
ttpttitur tus, sicut festivo gaudio supernis civibus extitit, f Inscripta est S. Severa Martijrologio Romano ad

ita totam pene Austriam nimio quodam et in- 20 Awjusti.

consolabili mcerore comussit unde tota pene : g S. Eucharius primus Epi*cupus et Patronus Tre-
provincia ad tanti Patris exequias anhelavit, nec virensitm colitur 8 Decemb. missus a S. Petro cum
solum ex nrbibus aut oppidis, sed etiam ex vicis tur- SS. Valerico et Materno : quorum tnum Aeta tl/ubtra-

ba rusticorum luctuosa funeri occurrit. Multitu- vimitsad diem 29 Januarii, S. Valerio sacrum.
do quidem pauperum maxime confluens senes ,

incurvi, debiles baculo sustentati, vidune sparsis

crinibus, pupilli laceris vestibus, omnes teque lu-
LIBER III.

gentes, et a feretro pendentes, suum Patrem, qui Miracula a S. Modoaldo postobitumpalrata.

eos vestire, consolari, alere consueverat , voce
p lacrymabili quaTebantur se amisisse. His familia- l/uonkim, adspirante Deo, nobilern B. Modoaldi
F
ribus bajulis ccelum suo clamore pulsantihus, ca- prosapiam, altissimaregiisanguinislineaproductam,
Miraeula
rissimum corpus in dilectam sibi ecrlesiam defer- in primo hujus operis libello dilucitlavinius; in se- inflrmos

tur, quam supra diximus ab eo fundatain, et in oundo vitum ejus laudabilem paticisqua imitabilem, conflnnant.

honore B. Symphoriani Martyris dedicatam in qua : oua Deo carus hominibusque venerandus extitit,
etiam, non sine gravi gemitu multisquc lacrymis omni regiae nobilitati prsetulimus, transitumque ejus
suorura prout decebat tantum Pmitificem
,
cum , gloriosum Angelicis choris gaudium intulisse pero-
dilecta sorore terra? mandatur. Quod quidem fa- ravimus nunc jam in tertio non ab re judicavimus
;

ctum esse credimus divina pra^ordinante gratia, ut perpaucis explicare ipsius sanctitatis indicia, qualia
quos eadem devotio, eadem Ghristi caritas, idem vitlelicet miraculorum primordia omnipotentis Dei

affectus, non tam sanguinis quam spiritus con- gratia, post quietam famuli sui dormitionem, ex il-
junxerat, dum agerent in carne; idem etiam se- lius Reliquiis in urbe Treverensi voluit. ostendere.

pulturae locus, locus , inquam, quem iste devo- Ucet eiiim sigua minime smt petenda tidelibus, ad
te construxit, illa fideliter rexit eonjungeret ,
corroborandam tamen infirmiorem plebis tidem ,

mlraatlis in morte. testimonium sanctitatis ejus

Ubi in nonnumquam mortua Sanctorum ossa attestari
claret, solent, quid eorum vivens egerit spiritus. Infir-
tot et tanta miraoula quotidie coruscare videntur,
ut nunc demum veriuscum Christo vivere credatur. mis quippe mentibus non immerito dissonantiam
fidei tota prsecedentis narrationis series
generare
Vivere, inquam, viverecertissimeprobatur, percujus
meritum ab ipso Deo, qui salus et. vita est omnium. \ ideretur, tam prsBclari apud seculum generis,
si vir

cunctis fideliter petentihus roulta salutis et vitffl tara apud

eximiffi Deum sanctitatis absque si- ,

beneficia pra?stantur. Atqui celeberrimum halietur gnorum attestatione inter homines latuisset; si

hodieque Treviris, certisque indiciis cnmpertum, gloriosa illius pignora, suis plurimum profutura
sanctitate etmeritis Modoaldi omni circa regtoni sa- veneratoribus, bumani caruissent exlnbitione ho-
lutem freqnenter a Deo concessam, si qiiando divinae noris.
crudelttalH. ex
ultionis animadversione, aut aeris inclementia, vel 35 Verura ex quanta barbarorura
quanta,
 00 VITA S. MODOALDI EPISC. TREVIR.

quanta prprfata? urbis desnlatione occasio illa subor- Virgines mala viderent, qua; pro sexus fragilitate D
metuehant; neve bona amitterent, qua; pro castita- '"'™ 30
ta fnerit, qua viri Dei merita fidelibus primum in-
cl
AUCT ste-
PHIN AB dies omnes
notuerint, paucis libet perstringcre: quia quod in tis observantia promeruerunt ; mirabile auditu, mi-
KX MSS. nloriuntur ;

/n Norlmanno- prsefatiuncula hujus opusculi Ae simili calamitate, rahilius visupace lecto decubantes, intra dies
1 in

rum iminani alio imlucta tempore, disseruimus ,

arguineiitum triginta omnes prasenti decesserunt vita; tantoque
barbaric, feliciter, quanto perenniter victurae, cnra ornatis
cognitionis esse valet bis, boc in loco dicturi
qtia;

sunms. Ibi enim cominemoravinuis barbaras natio- lampadibus Sponso ccelesti occurrantes, sempiternse
nes generaliter per omnes Galliarum fines furoris tbalamum eum illo ingresstr sunt. Qua-
jucunditatis
sui frama laxasse; liic vero inducimus Nortmanno- rum cnrpora in eodem sunt oratorio recondita, in
rum gentem indomitam, de vagina sua? crudelitatis quo B. Modoaldi pignora: ut, cujus patrocinantibus
eductam. qnasdam Gallia» et Germania? partes oc- meritis anima? illarum cu?lum cuin suo possidebant
cupasse. Qua? immanitate sui sceleris grassata, iu Patrono, ipsius exigentibus Reliquiis, corpora in
cervices fidelium velut ursa raptis catulis efferata, eodem bumarenturloco: ubi florentorationes earum,
nulli sexui, nulli Ktati parcere, senes reverendos etexuberant Dei beneficia ad memoriam Virginum
necare, juvenes et adolescentes, pro viribus vel tem -
ex tunc, et modo, et usque in seculum.
pore se defendentes, confodere, parvulos matrum 30 Cum igitur ejusdem tempestatis adhucreside-
uberibus avulsos excerebrare, matronas castas , rent vestigia, lotigaqne solitudo pleraqne Sanctorum Franci Tre-

virgines pudicasdehonestare, urbes nobilissimas fiam- cohibereut loca fiebat nimirum, ut ilbe Sancti fa- "'T'"' afP',,si
;

.... . ,. ., cid obtinetidas

.
, ,

mis edacibus concremare, sanctuaria Dei aut sub-
vertere aut profanare, divina et humana pari con-
temptu pessumdare. Erat in liis omnibus miseriam
videre, judiiiumque Dei mentibus
formidabile, quanto impenetrabile nisi quia, ut
mihans angulus pro sni quidem digmtate parum Re i iqulas
obtineret reverentia?, neglectu vero civium omni
custodia destitutus, etiam pateret injuria^. Sed ea
hominum tanto mortalium incuria, nostro Pontifici auctoris glorise
: facta est materia. Qnidam enim viri, genpre Franci, nj

datur intelligi, volens Dominus justam in reprobos sua? gentis haud ignobiles, animo et corpore quam
exercere vindictam, qui non custodierunt mandata maxime valentes, sancta? devotionis gratia urbem
ejus, iratus in populum suum, tradidit eos in manus Treverim accesserant quam suorum Sanctorum nu-
;

gentittm, et dominati sunt eorum qui oderunt eos. raero superbam, tum vetnstatis dignitate celelira-
Sed sicut in vasis irze, duplici contritione feriendis, tam, omni Gallia magis clarere compererant. Ejus
ira justitia? Dei hic inchoat, ut ea in futuro irrepa- aliqnamdin laribus obversati, religione delectati,
rabiliter disperdat ; ita ruisericordia ejus diligentes sacra terebant limina, ex ignotis pene notissimi:
se plerumque per compendiosam martyrii viam mi- cum interea viros natura sagaces flamma subiit pnl-
grare disponit id illam inenarrabilem gloriam, quam cherrimi facinoris, ut quocumque modo, precibus
oculus non vidit, nec auris audivit, nec in cor ho- aut pretio, tot Sanctorum pignnribus cum maximo
mini-ascendit utundereprohi rapiunturad pcenam,
: Trevirorum participarent beneficio. Qua? ubitardius
inde electorum alii ducantur ad palmam, alii oasti- procedunt, nihilque in illis hona? spei aut gratise
gatiores reddantur ad vitam et conversationem bo- pra?sumunt, dienoctuqne animum fatigire, omnibus
nam, juxta quod scriptum est : Flagellato pestilente, locis opportunitatemqu.xrere, necflagitium arbitrari
Prov. 19, 25
stultus sapientiorerit. quavis arte, dummodo ne inefficaces redeant, in-
25 Hujus horrenda? tempestatis procella urbem ceptum peragere. Itaque simulata devotione ercle-
invadente a Treverensem, omnes pavere, trepidare; siam S. Sympboriani subintrantes, ejusque omtiia.
neque fuga?, quam non paraverant, neque pra?sidii qua?sibi moxusui forent, explorantes; vident domum
ullam spem habere; pra? oculis omnium imago mor- incultam, injuria? opportunam, ministris civibusque
tis volitare, jucunda? popnli urhanitates
in planctum, neglectam, merito quidem sni Ocoesi di\iliis nobilio-
chori psallentium in luctum, chorea? pueltarum in rem, sed rei familiaris inopia longe ceteris oiiscu-
lamentationes migrare; totius civitatis faciem im- riorem. Et quis, inquiunt. tuas Modoabie, Reliquias
mutatam videres, divinae religionis vix aliquas te- hoc totius urbis angulo coarctavit? Indignum certe
nues reliquiasremanere. PurroDeudicata? Virgines, saiTarium tua? dignitati comparavit. Ubi enim ja-
quas in oratorio B. Symphoriani Martyris cceno- nitor frequens in limine? ubi varia suppellex tuae
biali conversatione Deo servire supra exposuimus, ornatus ecclesiae Nihil hic dignum tanto contuemur b
I

inter tot roortis genera ad consueta oralionum arma nomine. Quam sancte, quam tuorum hospi-
utiliter t(
corpUl mais-
confugientes ; procastitateservanda, quam devove- tum poteras iter comitari. ut arentem nostne re- tudttitin nadi,
rant, non pro vita pra?senti tuenda, quam despexe- gionis eremum larpa benedictione patereris irrigari,
rant, supernum ccepere auxilium ardentissima spi- ubi nec decori tuo cbori psallentium, nec optimis
ritus contritione invocare ac B. Modoaldi sepulcro
; virtutibus laudes deessent celebrantium. Audebimns
Sacrx virgi-
omnes advolutae.ut ejus patrocinio ab imminenti eripe- tamen, si pace tua liceat, aliquid bujus negotii at-
ncs .S ito-
doaldi im- rentur penculo, talibus vel talium similibus ccelum tentare, partemque vel exiguam tui corporis abspor-
ptoranl pa- precibus feruntur penetrasse Domine Jesu Christe,:
tare: ex quo Treverensi quidem populo detrimenti
troclntttm,
seternd Patri Fili coa?terne,qui nascendo de Virgine, mihimum, nobis emolumenti plurimum, Deo propi-
illud maledictionis solvens elogium, Maledicta, qua?
tio, poterit evenire.
non fecerit semeu in Israel, virginitatis semen in 37 Hac familiari collocutione velut in bonam fru-
plenitudine temporum mandasti multiplicandum, ut gem animati, simul quia nihil satis festinatur ani-
noctem proxi- P ar,m
tempore messis fructum ejus reciperes centesimum "''
; mo cupienti, optimum factu rati sunt
tu nostris gemitihus, tu nostris lacrymis et vocibus
mam huic operi dedicare; ne dum noctes diebus, ,„„,.
aiirem accommoda solita? pietatis, ut quam tibi devo- moras dilatandis consultationibus innecterent, at-
vimns vitse castimoniam, quam obtulirnus carnis tentis civibus se cum suspectos, tum repulsa dignos
pudicitiam.Confessoris tui Modoaldi precibus et me- efficerent. Remotis ergo arbitris, noctis ingressi
ritis ab omni pollutione custodias et quam nullus ; tempore, pia sed audaci violentiamausola?um effrin-
animi nostri meretur consensus, nulla barbarorura gunt, sanctissimo fcecundum corpore: dehinc unus
violentiavirginitati nostree inferat corruptelam. Hu- ceteris paratior, uianiim temere injiciens, et quic-
jusmodi precibus cum magna spiritus contritione, quid tenaci digitorum pectine concludere potuit, sibi
cum magno lacrymarum imbre profusis, non defuit recondens fugarn cum sociis maturat invadere.
,

operatio superna? exauditionis, non defuit exhibitio

Quod facinus, licet amore Sancti licenter perpetra-
miraeulorum beati Confessoris.Ne ergo Deo sacrata? tum sit, non tamen Sancto placuisse, rerum sequen-
tium
 DIES DUODECIMA MA.II. GI

tium documento oompvobari potuit. Simulenim cum urgantibus, totisque hahenis regnabat flammarum
illius extractis artubus, mirum diotu, sangttis copio- impetns cum interea expergefacti custodcs, vident
;

sus erupit: qui dum abunde tamquam de patenti res suas in extremo sita», opes ad subveniendum
vulnere proflueret, tenebris tamen visum arconti- ubivis imparatas. Itaque quod in tanto Constrictis
bus, raptores ipsus nihil liujusmodi nut. videntes aut licebat articulo, festinare, eoneurrere, rngentimetu
sentienl.es, ante prodidit, quam a cnepto deterruit. trepidare, nec contra niti, nec posse quiescere po-
se dsan0"" :

stillato Interea die terris reddito, cuin

matutina plebs ad stremo manerent, an fugerent inrerti, malum im-
„ s ,,.
proditl, orandum ccepisset ex more concurrere, animadver- provisum.anrepspericulnmclamnretestari. Quorum
tuntecolesise pavimentumlargo perfusum sanguine; vncibus exciti licetadmoduin pauci, si qui tamerr sub
),,.' stfltim re cognita, diu mulfumqiie incerta sus- obscura nocte confliixerant, arrriim r-t argentam,
picione agitabantur, quoenam illa essent ccedis indi- qua3 prima mortales putarit, variamque sacri mini-
cia, ubi nulla unquam mactari consuevisset victima. sterii supellectilemsummaope tueri satagebant : de
Sed exploratis diligenter omnilms, primo recentis S: nrt ruin vero pignoribus eruendis immemores,
fractura: indicia, tum nncturnse temeritatis damna nulli rerum minorem operam impendebant. Unde et
luce clariiispatuerequaerentibus.Nei' visus est labor conligit, ut ignisedax, dum nulli locoruin parceret,
difficilis fugitivos insequi, cum sanguis a direptis non solum arentem lignorum materiam penitus ab-
emauans ossibus, nusqnam locorum reos suosdese- sumeret, sed tabulas quoque inarniorea-. np rs ,!i L--
reret; dnnec illos conseientia trepidos, nec satis nitate mirandas. cireumquaque corrumperet.
periculi securos, suis vestigiis, et quidem liaud obs- 40 In tanta rerum difficultate quis tuas, Sancte, sota martet
curis, manifestos efficeret. Mittuntur ergo expediti Reliquias non aestimaret iri perditum ? Rttebat un- ittxsa

equites itijuriam persequi, temeritatem corrigere: diqne moles .fdificiorum, dissiliebat vi caloris soli-
qui celerrime fugientium terga premenles, eosque ditas marmorum, totaque sacrarum fedium facies
facili negotio a fnga retrahentes, delicti quidem una favillarum erat oongeries. Et quis omnitim apo-
gratiam faciunt, omnihus tamen bonis adnitentihus, thecam ligneam, contra vira ignis tenerrimam, quae
receptas integreaummi PontiticisReliquiasad urhem mcdia templi testudine in editoposita, omnemruen-
referunt. Quis enarrare sufficint, relatis illis, quid tis fabricae excipiebat impetum, crederet periculum
gaudii, quid bonffi spei civibus attonitis redierit? evasisse ? Sed quod actu difficillimum aegris videba-
quam benigne, quam exultanter beatsememoriae Ar- tur mortalibus, summo Procuratori facillimum, re-
chiepiscopus cum summo Cleri plebisque tripudio rum probavit exitus. Nsm
posteraluce.cum plerique
rejrrre co-
obviam processerit, ac si tunc primum totus sibi civium adventare, et nocturna?. tempestatis specta-
ijUutui :

Sanctusobvenerit? Viderestotam civitatemin occur- culutn more hiiraani ingenii prospectare coepissent;
sum ruere, nullura in domibus, paucissimos in agris sedafis tandem inceudiis, propius accessere, id ma-
aut oppidis resedisse; ut ccelo se proximum arbitra- xime curantes, ut vel modicas Sancti favilla- colli-
retur, quisquis exoccupatus redeuntem salutatum gentes, saluti posterorum reponerent. Quid enira
ire mereretur. aliud, quam usqtie ad cineres tam diuturna clade
3S Ceterum hnjus facinoris castigandi gratia, ne absumptum crederent ? Res inira. et nostris seculis
quid snnile deinceps perniciosa crearet licentia, de- inusitata Remota enim, quae omnem superficiera
!

cernunt in commune, corpus Sancti ln propatuto contexerat, incendiorum congerie ; cuncta pra?ter
positum, ab ecclesia transferre, ooelestemque the- spem, qua? Sancti erant, integra reperere, ipsumque
quo faelo ad
saurum tirmioribus apotbecis ettutiori a?rario com- loculum totius expertem injuria?, ut aurnm crede-
S. Ptiutitit

transfertur mendare. Itaqne arcam ligneam, firmissimis tabulis resdeforiiaceprodnrtum, purgatum, noncorruptum.
novo arca, compactain, ferreisque nexibns circumquaque mu- Quis ibi se a laudibus Christi continuit ? Quis non
nitam accelerant; eoquetrauslataCoufessoris pigno- gloriosum Deum in Sanctis suis repetito clamore
ra, in oratorium b S. Paulini, super altare sauct.se prtedicavit? Tuum, Modoalde, nomen, tuum meri-
Crucis, summa cum veneratione deportant consol- : tnm omnis sexus et a;tas super astra levavit. Sic
par pari, Sacerdos Sacerdoti jungere-
te scilicet. ut Metensera quondami/ Stephanum prodit antiquitas,
tur, ilhique adventanles duplici patrocinio solatia- inter miserorum ca?des, interbarbaricae depopulttio-
rentur. His additur ex Pario marmore c tabula, ad nis atrocissimas tempestates, solum oratoriolum,
extremam maimra decoris mira scnlptoris arte sui raartyrii sanguineconsecratum, igniumexemisse
perducta, qua? propter sepulrrum ejus reperta, se- discrimini. ut hinc tam prsesentes colligerent quam
pulti nornen et meritnm prajferebat, hac serie exa- futuri, quantum reverentiae deberent Pr-otomar-
rata : Hoc est sanctuarium Deo dilecti Treverorum tyri
Archiepiscopi Modoaldi, cujus Rex Dagobertus san- 41 Sed quia majorum ingressi vastigiis, qualiter
ctitatem, sicuti in ejus praecepto de Treveri conti- beatus Confessor stiarum Reliquiarura defensioni
Vacui aittein
netur, intra Ligerim et Rhenum inagnifice extulit semper monstravimus
affuerit, libet cetera ejns ; stpulerl
et dilatavit. Quod etiam in superiorihtis memoratum carptim attingere, utque suorum supplicum post id rasitra

est. dierura nuinquam saluti defuerit, paucis absolvere.

39 IgiturS. Paulini ecclesia, novo illustrata ho- Marisolaeum illud lapideum, quod a quibusdam te-
spite, qnantarn brevi claritudinem pervenerit,
in merar-iis eflrartuiii, latenter expoliatiim, sicut ex
quanto fiileliiiiii studio priorem neglectum correxe- praemissis cliruit, memoria testabatur
rit, dum pauper cum divite eo snas necessitudines postquam majoris cautelsBgratia, ornrribus id consrr-
maturat deplorare, memoratu est incredibile. Sed lentibtts, pretioso thesattro vacuatum est pari ni ;

postquam diuturna quies otium, otii vero securitas hilominus, atquedudura, reverentia iir eadem eccle-
corruptos more*s pepererat totamqne urbis faciem
;
sia compositum, sancte adraodum reservabatur.
imitititatam, pro religione divinorum contemptus in- Hujus superficiem docta manus artificis tabulis un-
cesserat sustinenda erat neeessario superna? corre-
; diqiie marnroreis afronte pr.ccinxerat, eisque solide
Eiech. i), r,
etionis sententia, qu«3 pollutam liceiitiain sub frteno adinvicetn compactis, decorem operi, rtsiiin deoori
'!«< ,11,:
districtionis coercet. Itaque juxta sententiam Pro- addidcrat. His vero ex vicinitatesartcti eorporis tan-
ardeute
phetae, A sanctuario meo incipite intempestae no- ;
tutn virtutis, lantumque gratioe salutaris divinitus
ctis silentio idem oratorium subito conflagravit in- accesserat, rrt. credi vix possit, quantis mor-taliuru
cendio, id scilicetagente divina censura, quo ne per incommodis, patrooinante Sancti beneficio, salus
diom accensum, facili concui'1'enfiiiiii restnigueretur exinde procurata sit.QuicumqueenimIongisfebribus
industria. Ferebantur undique globi iguiiini ventis usque ad ossa depastus, quisquis morbo diriturno
coufectus.
 62 VITA S. MODOAI.DI EPISC. TREVIR.
confectus, huc cnm suarnm eerum-
fidei integritate vi febriura taota, cum acrius fatigaretur et aestuaret,
Al!CT BTB' narum querimoniam detulerat rasnraejusdem mar- ; ;vl ejusdem Doraini sui memoriam se recepit ; et
PIUV (B
moris, aqus mixta et in potum sumpta, celerrimum causata eura eo de sui status, suae salutis incom-
EX WSS.
languoris remedium certissimaeurationeobtinebat. modo, hujusmodi querelam apud eum dpposu.it Sic- :
xgrisananfur.
42 Hujus opis capessendee gratia cum hodieque cine, inqyit, placitum est coram te, Domine mi, et
innumeros ex diversis mundi p&rtibus videamus ita congruit, ut cum alii, tam externi quara dorae*

concurrere, nullumque frustra pii Intercessoris suf- stici, te snaruni innnnitatum adeo faciletn et prom-

fragium desiderasse, unum tamen fide et religione ptum obtineant adjutorem, me tuam singularem
prcestantissimum silentio prseterire non est consi- ancillam tam gravi dolore, sine ullo respectu cle-
lium. Moguntia, civiias totius Germanies eeleber- mentiae, patiaris fatigari ? Quin potius beneflclum,
rima, Rheni imminet littoribus, commerciis patens, quod aliis elargiris gratuito, mihi, ut confidentius
egestatis insolens, agrorumetvinearum fertilis, nul ceteris loquar, famulae tuaa Dominus impendas ex
liusque necessariea rei indigens, viris et jedificiis debito. Nec reputaverim raihi necessarium esse
guod erperi
(ur in febri
satis oxornata, sed multo beatius, quod pretiosissi- marmoris tui salutarem illam rasnram cum aliis bi-
sttUto curatur
Prapositus mura genus esfc, reverendo monachorum
religionis bere, quando fidelifer et vere apud animum meum
a feOribus,
S. Aloani: ordine illustrata. Horum in nno monasterio, quod oonstat, sine hoc aut ullo exteriori adminiculo te
' longe ceteris nobilius, c S. Albani dicitur, nostra mihi posse subvenire. Haec et iiis similia ubi coratn
memoria quidam Praepositus. Severedus nomine, Domino suo tara piaquam fideli peroravit querimo-
coelesti philosophia exercebatur, viroptimis artibus nia, subito correpta sopore obdormivit. Unde paulo
a tenero ungue imbutus, Deoque hominibus ob
et post exspergefactai incolumem factam, omni-
ita se

multa ingenii bona carus et acceptus. Sed hos tam que dolore ac tremore carentem invenit, ac sitota
laetos successus praepediebat a?gritudo continua, len- illa febris nim sorano pariter evanuerit.
tisque febrium vaporihus non len'e viii eminentis ii Jesu bone qua exultatione, quo gaudio, qui-
!

g prernebatur industria qua peste acerrima jam per

: bus illa ad hoc laudibus resilivit, quo tripudio ?
triennium exhaustis viribus, nihil postremo crodidit Enimvero quae tam manifesto ipsius rei probaverit E
e t prx stit-
salubrius, quam inutili medicorum opera cessante, experimento, non se hactenus frustra servisse, ne- prre
obhla
ccelestis manus suftragium quaeritasse. Ntmedoctus que quidquam frustra supplicasse Modoaldo. In spera stit psuUerii,
clariluiliiif-m Treverensis Ecclesi», eo profectusin- proinde raaximamanimata, stabat tantainhocipsum
tendit : parsque factus supplicantis populi, hu- admiratione attonita, ut pene sui suarumque rerum
railis precator, sed celeberrimus beneficiorum ira- immemor, ne librum quidem psalmorura, qui quasl
petrator,tumulum Sancti accessit, potum abrasi coraes individuus sibi semper adbaerebat, recedens
marmoris ^incere participavit nec fideli desiderio : a sanctuario, meminerit secuin tollere a loco, quo
frustratus, brevi ex infirmo sanissimus, palloreinre- reposuerat Intereailloileveiiiensquidamadolescens,
divino colore mutavit. Is non immemor beneficii, specietenus Clerirus, corpore et merite vagus, actu
cum Sanctis omnibus pure deserviret, tum suo cu- indisciplinatus, inventum psalterium, nullius arbitri
ratori familiarius inhaerebat eoque devotionis circa
: solicitus, seseque inde celerius, nee tamen
rapit :

illum profecerat, ut locum nostrum, quo ejus reli- ab urbe remotius, abripit: sed quo minus deprehen-
quia^ nuper translatas didicerat, speciali aflecturaul- deretur, in suburbio diversorium cujusdam subin-
tus et frequensexpeteret ;et antefraternitati nostras trat pauperis. tjnasi vero, hominum ineptissirae,
acceptus, tura vero ex assiduitate commanendi ac- damnura famulae Modoaldo inspiciente et jam
suae,
ceptissimus fieret. Hujus relatu virtutem, quam ex- insequente, ullus locus, ulla latebra, ulla humani in Ulud a fttrc
ablatum
pertus fuerat, Fratrihus sui studiosis corapertam, genii industria possit vel abducerevelocculere. Ergo
haud injuria nostrae narrationi credidimus inseren- quia mens ir. malum obdurata, nihil unquam pensi,
dam, nihil venentes debili falsitatis calumnia pul- nihil habet raoderati ; iniquitatem super iniquitatem
sari, quse tam veracis viri patrocinio facile poterit apponit, pannosque sui hospitis, quos uxor ipsius ad
enervari. abluendum exposuerat.de noctesurgensetauferens,
43 Ne vero quibusque sui supplicibus et devotis psalterio quasi lucro lucrurn adjungit; irapatiensque
semper eaincumbere videatur necessitas, adobtinen- morarum et quietis. duplicati mali conscientia per-
^ dura cujusvis incommodi suffragiura et doloris, po- urgente, nihil sibimiser tutius ratus, noctis etfugae
tum ire pulverem illius abrasi marmoi is.opera? pre- praesidiura invadit. At muliercula somno raane ex-
tium erit prsesenti exemplo animadvertere, quam cita, ubi neque supellectilem suam. neque fidelissi-
facilis, quam paratus fnerit sibi famulantibus, se mum illum suum hospitem invenit, rnaritu darnnum
appellantibus nonnumquam sine hoc potu, solo vir- conqueritur, fugientern furera evestigio subsequi ad-
tutis obtenturespondere. Erat qusedam sanctimonia- hortatur. Ille vero nihil moratus, velocius furem
lis Deo devota in eadem Treverensi civitate, quaa insequituret comprehendit, atque execratus ftedum
psalniis, orationibus et vigiliis vacans, non discede- hoininem, violenter quod suum erat, et etiam psal-
batdetemplo, ut Annam viduam crederes de Evan- terium aufert et reportat. Interea devota sanctimo-
ttkamabsqw S e ^°- Sed cum illas atque illas Sanctorum frequens nialis, ubi librum suum requirens non reperit, de-
xlla, circuiret Reliquias, et in tabernaculo Dei.Deo plena votione, qua consueverat, ante sanctuarium Domini
raulier, suavissima laudiset compumtionissacrificia sui, dispendium suum causata, deplorat; etiam atque
offerret ;tura ante omnes et super oranes excellen- etiam eum precatur, ut sibi solita benignitate psal-
tissimi PrsesulisModoaldi sanctuarium venerabatur teriura restituat. unde sacrificium laudis Deo et ei
Sanctum
et frequentabat, amplexabatur et honorabat, atque immolaret, ac redderet Altissimo votasua. Nec fefellit inoocans
conam eo aflusa, imo atfixa, quot preces devotas. affectum pias petitionis effectus justissimae exaudi- recipit.

quasj tot acceptabiles hostias in odorem suavitatis tionis. Fit quaestio per totarn urbem de psalterio :

ante conspectura divinae Majestatis dirigebat: Erga transit viritim ad alterum ab altero, donec rogatus
quem ex inspiratione divina tantam conceperatde- pauper, qui receperat, exponit, reddit, sanctimonia-
votionem, ex devotione araorern, ex araore farnilia- lisrecepit, Deo gratias Dominoque suo Modoaldo,
ritatern, ut queaoumque
ex humanarum rerum,
sibi non sine magno animi fideique ardore, rependit.
ut assolet, varietate obtigisset necessitudo, ad
eum 45 Ecce lucidissima miraculorum insignia, sed
causam suam expositura recurreret ut-
specialiter
; paueissima de plurirais libata sunt quibus taraen, :

potequem unurn etsolum, quodamausu confidentia>, si ea recteanimadvertitis, sicvita Modoaldi gloriosa

Dominum suam etcrederetet diceret. Hsc aliquando et merita praeclara splendidissimeillustrantur, acsi
aurea
 DIES DUODEOIMA MA.II. G3
aurea tabula, gemmis vellapidibus pretiosis distin- pronuni etSanctornm juorum gloriam praBsen-
;
:ir". D
alia deln- cta etdecorata, videatur. Quid enim ejus vitam, nisi tibus posterisque aeculis imitabilem verbo et scriptis » ICT - 5 "
cep' nutlta aureain reote dixerim tabulam, aureis videlicet ope- prasdieare Uberriioua namque vestrieordii hoitus,
patranlnr. ^hss"'
ribus coru«cam >. Quidgemmas vel margaritas 111 ta t"tius Aquilonaris frigoiis corpore perpulso, Aus- pro scripta
bula, nisi interluceutia gestis ejus miracul; Porro dulciflua *• "
1 tralis spiritus grata temperie afBatu9, r"'""'<1 '

sicut nec virtutum cjns, ita nec liujus libri finera a atillavii aromata, qute sui fragrantia longe lateque
aimussu-
nobis convenit expectari : quia dum quotidie, Deo ditlusa,
odorem bonae wsira; "pinionis ad nostram phanoAb.
mililem suutn glorifioante, imvis et praecipuis eHiil- usque tr.msfuilere notitiam. Et licet tot terrarum
geat miraculis, nova perinde materia novos quotidie spatia noli s aspectu vestri notitiam celavcint; ta-
el prsecipuos expostulat scriptores: imo summamo- inen morum maturitas, cordisque sinceritas, ac pise
lesmaterise Tullianis inaultat ingenih et eloquentise, mentis affectus, ingeniique patet efflcacia et in lioe
Sed facessat apud fidelium tnentes imligna descri- mirandaomnipotentia Dei mortalibus.prtedicaturdia-
bendissaneti viri gestis solicitudoet moleatia. Atqui penaatio, quoniam sunthominessupermillia, quorum
pretiosa ujus meinori:i seternaliter viget, et super notitiam retinemus ex facie, se.-l nes modicam qui-
oinnii redolqt aromata utpote qui glnria praaditus .
dem intentionem cognoscimus ex corde. Vestri
immarcescibili, semper multiplicatur ut palraaetce- autem cordis arcana, licet carne absentis, quodam-
drus Libani, et germiuat ut lilium, fioretque ante modo perspicimus, quoties beali Patris nostri Mo-
Dominum per omnia secula seculorum. Amen. doaldi Vita mellifluo tractatu nostris insonat auribus;
et deleclaliilia vocis vestrte perripimns modulamina,
ANNOTATA. quoties dulcisonam cautus ejus melodiam sive cer-
nimus, sive concinentrs attendimus.
a Abmo 882 Nonit /iprilh in Carna Domini, inler- 2 Haec utraque luculenter dige.-ta tantam snper
cepta sNormannis est urbs Trevirensis teste Reginone. omnia aromata dulcedinem faucibus nostris imliilere,
Natn lunc littera Dominicali G. Pascha celebratum tintarnque dilectionis
infudere. ut plenitudinem " bem t"-
c "'"" r
fuitS April. nullius amaritudinis rancoreyaleanl aboleri, nullius
b S. Paulinus Episc. Trevirenm et Martijr coli- molestia» taedio evacuari. Pro talibus tantisque be-
tur 31 Augusti. neficiis ,
justissimuru rati omnimodis gratiarum
f/anc tabulam, templo S. Symphoriani distur-
c praeconiis pise devotionis vestras studio respondere,
bato, crcili ex Lumulo S. Modoaidi translatam ad in nobis nibil, laboribus vestris aequiparandum, ex
Paulinianam basilicam asserit Browerus ltl>. 7 mim. nobis sufficimus a-slimare quoniam superant om- :

56 : nubn aliter videtur, ut supra dictum ea certe, : nein facundiatn lauJ;s nostrae. Quapropter totisme-
quam tam antiquam esse vult, tabula, nulla pisefert
ipse dullis conversi ail cum, qui ore vestro magnificatur
incendii ejus vcstigia, quu hic ata tor dii u mai mora ipsa et voce glorificatur, nostroque licet exili famulatu
fuisse corrupta si autem miraculo ea servata fuisset,
: honoratur, indefesse snpplicamus quatenus suis nie-
inlitlo minus id uutaitdum fuisset guam fi.it notalum >/<? ritis ac precilius vobispro gratiarum actione peren-
arca liijnea. coronam. pro mercetle seterna; vitae bea-
nis giorise
d Est S. Stepliano dicala Ecclesia Cathedralis Me- titudinem apud Christum obtineat, cui proculdubio ei offe-
tensis : miraculum autem hic indicatum refert S. Gre- impenditur. quicquid Sanctis suis obsequi, digne et runt litttic
Itbettum
yorius Turuu. lib. 2 liist. iiun:. 7. laudabiliter exhibetur. Igitur cum indagatione suf-
e S. Albanus Martyr, Moguntiae a Golhis Arianis ficientl nulla unquam abolit:one delemlam veslri
oceistis, colitttr 21 Jitntt. Buic Saneto construxit eccle- notiliam tenemus, par est ut studio nostrce raanus
siam Richotfus Archiepiseopus et dedicavit auno 805, et linguae nos qu^que advestri notitiamperducamur.
ii'/ qttitiu adjunctum monasterium aiino H19 iu Colle- Olferiinus itaque vestrse Beatitudini Tr.inslationis
yium Cunonicorum demigravil. beatissimi Patris nostri Modoaldi libellum, humili
stylo digestum, vestrae dignationis solertia corrigen-
dnm, vestra auctoritate corroborandum. Cujus se-
TIUNSLATIO riem indagantes, cognoscetis de situ laci et exordio
SS. Modoakli, Auctoris, Abrunculi, ct Bonosi ccenobii nostri, quarn benigna et mirabili dispensa-
Archiepisc Trevirensium ad monasterium tione Dei in prosperos successus convaluerit, quam
c Helmwardeshusense, devota pinriiiii astipulatione in augmentum religio- 1

reverit. Patebitetiam cujus occasioniseventu,

Sub Tielmaro Abbate facla el descripta.

pio dudum accensi desiderio, larga omnipotentis
Dei miseratione tantam animi fiduciam sumus
iu

permoti, ut pretiosissima Sanctorum pig n ra, quaa

EPISTOLA PP..EVIA.
niilla atni \<- ]
. arge mpa-
ad Stephanum Abbatem S.StephaniLeodiensis.
Qu condigna v< ration
D e i

iiiinn ri Patri Stephano divina electione Ab- I"" ,i " illata, divei sis signi

Tletmarui
bati, (.'[
sanctte C ngr gationi beal > Ap istolo Jacobo gloriflcavi
ft
monocAi
sub ejus moderamine in Leodio famulanti jus meriti, cuj
Tietmarus, quem dicunl Pro atorem ovilis B. in co&lis.
Pelri in Helmwardeshu en cuin omnibus Chri- ; 3 Iu his omnibus agnitione nostra, totiusqu
sto secum militantibus, munus perfectas caritatis nostrte summa, vobis sufificienter patefacta, Pater
ex aniniu, et plense fraternil itis pensum ex de- reverendissime, Sanctilatem vestram ad congratu-
bito. landum nobis invitamus, cum omni caritatis de\ -

Quoniain, Pater Serenissime, ut multorum di-

1 ti..iie. aflectudej rerbis ufentes Psalmistse :

dicinms relatione, Apostolicte religionis norma Magniflcate Dominum inecum, et exaltate nomen Psalm 3

perfeetissime iiulmii. Apostolicss vitaa tenorem fide ejusin idipsum. Hanc autem vestrse magniticationis
et actibus imitamini; digni luximus vos verbis sciieiu exigimus, ut, sicut beati Patris nostri Mo-
»"'""' »'»'»
! tor 3 Apostolicis affari : Benedictus Deus el Pater 1>"- doaldi nobilem prosapiam vitamque laudabilem lu-
, ,. ,
. . . dtmaiKluin
uiini nostri .l"su Christi, qui vos idoneum elegit culenio stylo digessistis, ita quoque translatioms
ministrum novi Testamenti, non solum littera, sed ejus schedulam, ingenii vestri scalpello elimatam,
etiam spiritus modulamine laudem omnipotentis Dei percavernas piicordis vestri traditcatis, quaa impo-
Iitum
 64 VITA S. MODOALDI EPISC. TREVIR.
litinii quippiara vel admittere vel emittere nullute- II. i.' duplici amtiiiilale pius provisor animatus
si tii r-
i!
nus consuevere. In hoc igitur fraternae caritatis Ahbatem, cura paucis Fratribus, suis prsjfecft omni-
UABO kB.
F-X MSS intuitu desiderio uostro satisfaoite : ut sa.rificium hus; atque in Christi noniine fundamenta jaciens,
pneteriti operis, quod Ofaristo per nos obtulistis, et ad prosperum effeotum tendens, opus initiatum
jam holocaustum fiat ; et hostiae medullat.-e caudam inaturubat celerius.
medullalam, perfectionem, aucto-
id esl, boni operis Sed Dei qua ipse
in.vit providentia disponente,
ii' devotionis vestra> roboratam, a nobis de- fabrica se nondum
dimidiante, trterque constructor
Morluo Eh-
lino uiiiuipotentiDeo per onmiaplacabilem exhibea- immatura pncventus est morte. Ad augmentnm liiliaido 6o-
mus, gratanterque suseeptara hoc ordine recitandam quoque lacrymabilis infortunii, utrornmque propiit-
msijiie im
tencamus. inimitis.
qui, raagnaj scilicet potentiaa viri, funebres illorum
exuvias, variteque supellectilis reliquias, plurima ex
CAPUT I.
parte suis usibus vendicavere nonnullas etiam ;

Ccenobium Helmwardeshusen constructum .

praidiurum curtes invadentes, subtraxerunt ecclesite.
ait ilhul translaium brachium S. Anctoris At, rudis ecclesia provisor novellils Abbas Haulfus,
Arc/iiepiscopi Trcvircnsis. Miracula ibi fa- nullo annisu confidens tauti.s contraire putestatibus,
cla. quuniam nec f.icullas suppetebat inlerpellare aucto-

ritatem Aposlolicam, sive niajestatom Kegiam, sa-

E i^t oppidum in
primi sui ruris racolaaa Helmwardeshusen dictum,
provincia Saxoniaj, ex nomine tius duxitsiib silentii inuderainiiie divinain pnstulari
misericordiam. Interead Menwercus Paterbrunnen ,1

Coines Eliki- quodper priscam traditionem hereditarip jure cessit sis Episcopus, Ottone jam de niedio lacto, adiens V Meiniir.
httrduf carens CW
in gloriosi Comitis Eckihardi ejusque nobilissimae Regem, qui dioebatur Bavenbergensis
liiaim
posteritate Henricus intpetrat,
conjugis Mathildie propriam possessionerh. Hi nata- paternat pietatis intuitu conquestus est, infra uae
lium linea et seculari dignitate clari. sed morum dicecesis limitea Fratres pauperculos commanere,
<f
I
pri bitate praei ipui, in id infortunii lamentabiliter Romanaj Sedis ditioni subesse, niti esse quod non
iii' uno filio, trina ajtate defuncto,
idere, ul excepto possent suppiere, Dei misericordia ct Imperatori?
totius sobolisprivarentur successione. Quos omni- egere. Ilos, inijuit. cum loco, si vestric Complacet
potens Deus quiafructu vcntris attenuavit, religionis Majestati, mese committere tutelte et provisioni;
foscunditato ditavit et quanto minus solicitaban- procurabo, oLtentu gratiaa vestrae
;
el amoreDei, ut
tur In augmento propaginis, eo largius in»uda- pruficiant in nugmentum divini servitii : adeptoque
bant siudio divinae servitutis. Unde factum est, suli detfiuiinata sponsione fidei consensu ImperiaJi,
ut omni consanguineoruiu postposita posteritate, venit ad locuin, de disponendis iuhabitantiura causis
mundi Salvatorem, et ejus piissimam Genitricem, ordinare. Consideransquererum tenuitaterr, et mo-
<j>i) frustra
necnon Apostolorura Principem, heredcs totius suas religionis ordinem sub peuuria vigere non conatus >»o-
adiftcando u possessionis eflicerent, ac in oppijo praetitulato possej prudentum usus consilio, deliberavit meliori nnchos
se jnonasle-
ccenobiuMi. ordini mouachico condecens, ipsorum disposiiiime uiilitati transferre
rio /lefil ii commanentium providere. In-
alio
Siiln >/iu honori et noiuini disponerent. Quapropter idem vir tenderat enim in oastello sui juris o Warthberg no-
1 prlvilegia, ilkistns Iikkibardus Romara adiens, consilio et •I
mine cuuiobium unuiaclioruin aedifiqare satiusque ;

l>
auctoritate vensrabilis memorite 4 Silvestri Papaj duxit, ut compositis utriusque looi copiis, suisque
quidquid sni posseasionum erat, B. Petro
juris quoad viveret supplementis, hinc illuc omnium fie-
Apostolo tradidit, construendique coenobii liceutiam ret translatio sicque
: consultius utrorumque res
et lu.-i libertatem obtinuit. Adeptus est eniin Aj.u>- perpetua vigerent stabilitate Verum huic consilio
tolici privilegii sanctione, ut nullus ibi construere non ainniit divina dispositio unde PrsssuJ idem, :

vel ordinare prasumat Abbatem, nisi secuudiun nocturna visione graviusculc commouitus, ab iiit.ii-
regulametsanptorum Patrum institutionem canonice tione sua destitit quantocius.
elec similiter Advocatum, non ex suis na-
i :
7 Cujus concessionis et regia; permissionis occa-
talibus, sed quemcumque Abbas et congregatio
sionePontiflcesPaiterbrunnensisecclesiaelocumhuno
e po irel oonstituendum : res etiam suijurisac- continent/i parbchiall tuitiohe, quieti Fratrum com-
quisitas vel acquirendas perpetua libertate pos- luai..']itiui:i molc-tia' nil llil-renles, Alil.al :l.u - silu
sidendas, et ab omni servitute Irnperatorum, Re- regulariter ele. tis virgam jiasturakiu seu consecra-
gum, vel quorumlibet potentum immunes. tionem canonice largientes, cnS Sl(ti tUi-
nemiua sui juris quid-
fi
b' Hac igitur paterfamilias auctoritate roboratus, ftone suc-
quain servitii exigentes, sed in bmni causa eoruiu ceisorum
atque Apostolica benedictipne munitus, prosperoque priviiegiis Iinperialilius jiie as-eiitienle-. Non i-niiu itiorttm rc-
successu patrise redditus, decrevit intentionem sui ignoranl Apostolico SilvestriPapae, hnquii
subquo traditio
desiderii Ottoni tertio Imperatori patefacere, cum
c
ipsiusloci riiiu
Oll.r Olto 3 ivildnilius suis bealo Petro
oiiiinliiis
conflmat. quo fuerat pro sui probitate, proque fidelis servitii facta est, coiidemnatum esse anatfaemate, qiiicum-
multipliuitate, jainduiium nimia devinctus caritate.
quo privilegilliu e,Us 1'aliuiiiri.iii e( sviL.dale praj-
Suj.ersuut hodieque in ornamentis eeclesiae si^na, sumpserit quoquo inodo violare. Sed quoniam uullo
quod idem Princeps huic dilecto suo (qui secum in propriijuris solieitabatur debito ad beneficia confe-
expeditione Romana fideliter consistens perlongam reiula; locus idem per succedentBS sibi lipi-i' pos
diem pontein Tiberis valide cum suis expugnavit, multu teiiipure, tutius supplementi largitate, negle-
et contra fortissimum quemdam immani corpore ctui est habitus excepto quod Abbales sibi substi-
;

terribilem, et procaci arrogantia majestafem Regiain

tuti, inaugendis ecclesiaj reddiiibus satagebant pro in iii<"j n "
inhonorantem virilifer congressus, caput ejus
,
suis quiiiue viribus. Et cum inliabitantes Fratres paupertate,
ampu! itum sibi praasentavit) regajia quaedam,Qrna- jMffi puulatw
frequenter angustiaret anxia reruin tenuitas, ta-
'" aa, ob insigne no.iiiis victoriae, in siibtcvato,
" '

prajinium men nullo niudu defervebat in eis amor religio-

il Cujus vuto cogmto admoduiii congratula- nis et regularis scdulitas
,
: sed paupercs spinitu,
ncess-it ei auctoritate Imperiali,
qusecumque suuiii credentes e^se regnum coBjorum, ibantgrada-
vidit Apostoliqo leslameniu «mtineri de ccenobii
; tim de virtute in virlut.nn Ciiin bic fervor filiorum
i
constructione, et loci libertate, de cano- Dei longe lataque opinionem sui dilataretj. plures
nica Mibati
electione et Advpcatj. substitatione, de Christi fideles, ill.ruin accensi e( animati exemplo,
omnimoda sui suorumqueservitji ijDjmunitate; dans res hujusecclesiaj suis cosperunl red.litibus dila: are,
ei upfsr ln- Jmnerialis privilegii chartam,
sigiih sui Mulfiquo.jue ajmulantes ch.irlsinafa inoln.ra, uiudi-
-iii.' ac propria) manus signo robpratam. cuiu viduri ceuscbant, si taiituiumodo rcbus suis ro-
nuntiarent
 DIES DUODECIMA MAJI. C3
nuntiarent: etprfecepto instructi evangelico, crede- protestans esse repudiandum. Praterea Antistitis D
bant se non esse ilignos Deo, nisi renuntiantes sui nobilitatem et ordinis dignitatem, necnon Abba- SCII TltT-
sibimetipsis sub regula monachili circumferrent M\rn ab.
,
tis venerand.im sanct.itatem proposuit; non contem-
EX MSS.''
cnrpore suo semper mortiticationem Crucis Christi. nendas esse personas tantie dignitatis tantteque oiio terai-
8 Interea Tietmarus, sextus hujus coanoliii a Deo auctoritatis, decere dignitatem Pontificalem hnnori versante.
jlclntarus
electus Abbns, multa prieilecessorum suorum ani- suo convenientia responsa reddere supplicantibus.
Ab. C deslde- niatus industria, patiebatur remissi ad sup-
nihil Hujusremodi oratione
tlexus piissimus Pontifex
rans obtincre plenda ecclesifc negotia, vetustate et incuria pene hilari vultu usus est excusatioue, dicens
dulciflua
corpvs ati-
sanctl, semirula restaurabat fedificia, et, quod ornniiim
;
se in dilatione responsi, nec propter stultitiam, ut-
ciijtis

Creatoriarceptius noverat,:ad lucrandas Deo ani- pote qufe nulla esset legati personam respuisse, nec
mas, totum se superimpeudeb.it. Cui cum plurace- aliquo contemptu dignitatem Episropi sive Abbatis lamdemque
derent pro voto, inspirantesibi magni consilii Ange- inhonorasse : timoris anxietate vallatum esse; tanti melurn >u-
stum ercu-
lo, ccepit majore suspirare desiderio, ut corpus ali- negotii, quod petebatur. ministerium expavisse / ; sante,
cujus Martyris vel Confessoris sibi largiridignaretur Herimannum Episcopum Metensem a sepnlcro S. I
divinamiseratio, cujus se suaqne omnia committeret Clementis primi ejusdem urbis Episcopi, quem
,

speciali patrocinio. Pia etiam consideratione perpen- transferebat vix manibus deductum die tertia
,

debatsesiiosque ;ul lioc non sufficere, ut multiplici-

obisse; se peccatorem, se indignum vitfe sufe pe-
bus religiosorum votis condigna rependerent bene- riculum formidare; Sanctum m [Leguntium] qui pe-
ficia, ni>i Deus sua subveniret gratia per Sanctorum tebatur, ante complures annos attentatum loco suo
suorum suffragia. Quod ad obtinendum, quia crede- nec moveri potuisse cespitem super eum, ut puta-
;

batmajusesse suisviribus, consilio cum spiritualibus batur, pridie effossum, postero mane integrum et
conithunicato Fratribus deliberavit hocaDeo qiife- sanum reperisse, se suo suorumque consilio, quod
rendum vigiliis et orationibus. Fratres igitnr pio non inveuiebat super hac re, nil definire audere, et
Pafris sui sludio gaudentes, et aures Omniputeutis ob hoc productioris temporis inducias habere velle.
orebris supplicationibus pulsantes, ohsecrabant nt His peroratis Legato litteras excusatorias defe-
tam devotum pii pertoris desiderium ad dignum rendas tradidit, et pnia Abbati viva voce refe-
proveheret exitiim. Quid multa? Dominus Jesus, qui renda mandavit non desperare de misericordia
;

dixit in Evangelio Si duo ex vobis consenserint de

:
Dei sed magis
; in hoc voluntatem Dei continuis
omni re, quam petierint, fiet illis ; ostendit se in- precibus promereri monuit , et a se valedicens
.Mall 18, 19 teresse suorum fidelium unanimitati, et consilium dimisit.
ipsoruin prospero mancipavit effectui. 1 1 Qui sic dimissus angustiari nimium coepit et
9 Sunima consilii a Deo directi hoc sumpsit ini- maestus re-
taedere seque tanti itineris fatigationem frustra
,
diens oui
tium, ut super hoc negotio interpellarent aures et Cunsumpsisse dolere, multumque laborem peccatis missus erat
cor i Bruimnis, Archiepiscop: sanctte Ecclesite Tre- suis cassatum, reputans se indignum, se imrueri-
verorum, qute privilegio sui principatur omnibus tum, cujus ministerio tale tantumque negotium
Ecclesiis Galliarum, eo quod fimdata a B. Petro Omnipotens effectum ire dignaretur. At Pater om-
Apostolo, sit ordine prima et digniiate prsecipua, nipotens hujus dolori condescendens, et solitfe pie-
muItorumqueSanctorumcorporibus gloriosa. Deinde tatis auies Fratrum suorum precibus accoramodans,
visum est utile arcinum hujus negntii Paterbrun- spe sua uoluit eos frustrare, sed misericorditer et
nensi k Episcopo patefacere, rujus diceceseos clau- mirabiliter eis dignas et insperatas contulit Sancto-
k duntur limite, utejus roborati consilio, iicentia, et rum Reliquias :

interposlta
auctoritute, ciini suis litteris ejus quoque epistolas
commenda-
ttoneEatKOpi deprecatorias dirigerent, pro totius Episcopii pro- Ex sacrario B. Petri :

Paderborn fectu ethonore. Nec erat difficile id apud Episcopum

obtinere fideles ejus, quibus jarn dudum religionis De baculo ejus : alia qtt.Tdam
amoreetplehcefraternitatis rommunioneconjhhctus, Rasuram clavi Domini panniculo involutarn :
et brachium.
S. Attctoris
speciali fuerat caritate devihctus. Ablias igiturcun- De sandaliis S. Andreas Apostoli. acciplt
cta sua moderans consulte, praemissis atque disposi- F
tis sviis suorumque orationibus, utpote tantie vite Ex sacrario B. Elcharii.
tantique negotii comitibus, unum ex cominilitoniubs
suis monachum, cum i>|n-tnlis Pontific&libussuisque De corpure B. n Celsi Episcopi.
ac totius Paterbrunhensis Ecclesise, direxit ad fle-
ctendam clementiam Treherensis Arcliiepiscopi, sic Ex sacrario B. Maximim.
ut [annueret] eflertum lmjus spiritunlis negotii.
Susceptis ijitur et perlectis epistuhs, Pontifex vene- De pallio et stola o ejus :

rabilis expavit priuium novitatein tini inusitati taih- Brachium S. p Auctoris Trevirorum Archiepiscopi,
>"Jtt ajnul que terribilis negotii. Accersitis qnoque consultis
e( magnie sanctitatis viri.
Bnmonem
Prioribus Ecclesite, nihil abeis retuht rerti, utpote
Trevtrensem •

exterritis et mirahtibus quemquam mortalium aude- 12 His missus pradatus nimiuin animatus et .

qulbua »ui-
re mente concipere, nediiin opere attentare, magni- quasi de profunda misroris et angustiarum vora- gii<i cum so-
tudineni t.un horrendce atque iiiauditfe rei. Quapro- j:iii(' releyatus, reduces acceleravit gressus : qui Itnnitale

ter pius Prsesul acceptis induciis rursum distulit, post longa terrarum spaiia iliiueusa, tandem uoti
", mque diebus emensis denuo monifus, deuuo
ti cespitis attigit conflnia. Et quia diei sabati horajam
consullis Fratribus iiiliil efti-rtiis reperit, rursumque pruaterieral undecitna, ratum duxit cujusdam riile-

responsa dilatione protelavit. lis viri clientis Ecclesite petere hospitia : din
lt) Post ba-r dereiii et co amplius interjeetis que litteris ad claustrum , Abbati suo et Fratribus
diebus Fratrr legatus, adjuhctis t.un religiosis mo- iiituiiavit, qiianta de collato bracliio B.
seriiui,
narbis quara Clericis fidelibus nuos ordinum et , Auctoris Arrhiepisropi, Dixina operata sit cle-
servitii futuri lieneficiis sibi asriverat. rursum Pon- mentja. Unde eunctis Fratribus admodum exhi-
tificem adiit; et clementi impoitunitule, quanta laratis; Abbas, accenso cum thvmiaraate et luini-
uti ausus est, interpellavit ; dilationem responsior.is narihus, ad salutandas sacroaanctas Eteliquias pro-
ejus sufe imputaus negligentiffl et insipientise, nul- ficiscitur; deputatisque Fratribus ad celebrandas
lumque quaravis dospicabilem et abjectum legutuin tanto Pontifici vigilias domum ravertitur. Deinde
Maji T. III <) postqi.al
 00 TRANSLATIO S. MODOALDI EPISC. TREVIR.

A postquam illuxit crastina dies felix per secula, Fra- votis annuere, ut, indultis ad usus necessarios
viri- D
SOB TIET- tres feliciores futuri tanti Patris prsesentia, dispo- bus, consuesreret non otiose fruges consumere, sed
UARO AB-
populorum catervis invicem cohortantur, sedulo frugibus augendis operam dare. Muherquae-
X HSS. sif.is se
ad suscipienda cum spiritualis apparatus gloria sum- dam pra-fati loci repentina aurium surditate per-
mi Sacerdotis pignora. Bajulis vero nondum di- cutitur, et in somnis commonetur, ut pro auditus
gressis ab hospitii liminibus , scholares pueri pro- recuperationeB.Auctori suas inaures deberet offer- SU rda
cedentes deducunt Sanctos,
cum vexillis etcrucibus, re. Qua; facto mane jussis parere accelerat, obla-
cuin letaniis et hymnis spiritualibus jam tunc ,
tisque inauribus sanadomum repedat, seque solito
gloriticante Deo Sancti sui meritum inchoatis , inclamantibus non sine irrisoria increpatione, clare
laudibus ex ore infantium. Deinde in itineris se audire pronuutiat. In possessiuncula ecclesiie,
medio procedunt in vestibus albis Clerici cum Muthen dicta, juvenis quidam Susahensis mane i
,

populu nonnullas Sanetorum reliquias gestantes quodara solito nitens surgere, tanta subito correptus
,
juvtnutur-
in feretro, totoque corpore prostrati juvenes et est infirmitate, ut oculis miserabiliter patentibus, pitcr hians,

virgines cum junioribus laudabant nomen Domiui. oris hiatu terribili terrorem aspicientibus incuteret
Sicque procedentes ad vici medium, ecce conspican- cum dolore. Mox ad monasterium curritur, Sancti
tur militia? ccelestis apparatum, agmina palliata mo- bracbium defertur, ajger ex eo cum fide benedi-
ad ecclesiam uachorum , qui solotenus incurvati prima devoti tur , pristinajque sospitati redditur. Hujus Frater
monasterti
cordis holocautomata tanto libaut Pontifici ; laeta bajulos sanctarum Reliquiarum hospitio susceperat,
videlicet suspiria gemituum cum dulcibus rivulis quibus et benigne ministraverat : cujus tedificia pos-
lacrvmarum, quos nimii gaudii extorquebat affe- thaec ab hostibus succensa et penitus sunt confla-
ctus,ex intimis eorum visceribus. Hinc laudibus grata, solo granario ejus incendium evadente, in
impositis cum solenui tripudio procedentes , templi quo B. Auctoris pernoctaverant Reliquiae.
recipiuntur gremio , non minus populorum turmis, 15 In vico qui Heyson dicitur quiedam mulier ,

,, /
,«: ., puerpera ta-
B circumquaque concinnentibus , et diversau aetatis
,,
multa cura difltcultate panens, tanto cibi somnique
. .

stidio ctbi
confusa jam
voce concrepantibus, ut in his Pro- fastidio corripitur, ut neutro uti coramode praiva- defclaa,
phetie compleretur vaticinium, Omnis spiritus lau- lens per dies peue ad extrema perduceretur. Quae ^
det Dominum. suggerentibus amicis commonita, quanta Deus per
13 Tantaigitur veneratione B. Auctoris Archi- S. Auctorem operaretur miracula votum fidehter ,

episcopi ceterorumque, quos praelibaviinus, suscep- vovit, statimque somno indulsit : hinc lente exper-
tte Reliqui*, sacrario templi suut recondita? anuo giscens, cibo postulato reficitur, taediumque in na-
Dominicae Incarnationis millesimo centesimo quinto, turalem delectationem commutans, periculo mortis
indictione decima tertia, pridie Idus Maji die q , exuitur. In eadem villa mulier quaedam, dolore ca-
Dominico, hora diei tertia, qua sanctus Spiritus pitis ingravescente, utriusque auris officium penitus
'" *
quondani discipulorum replevit corda. Suscepto ita- ainisit. Quae auditu vacua, sed fide plena, voto B. °'

que venerabiliter et decenti honorificentia locato Auctor: facto monasterium petiit : ubi tam celerri-
bracliio B. Auctoris, Treberorum Archiepiscopi, in me tamque perfecte cunvaluit, ut quae sonum quan-
sacrario Principis Apostolorum, quod est Helmwar- tumcumque sentire non poterat, deinceps tenuissimi
deshusen, quod largitatis divinse dignatio mirabili- susurri sibilum plenissime hauserit. In prasdicto
ter et insperato ad ipsum direxit Iocum ; diu noluit vico puer parvulus miserabilis languoris morbo
Deus occultari quanti esset meriti apud eum, sed aegrotabat iuterdum eniin quasi exanimis 'procum-
:
™ lsm, "" ,

, . , . , lanouore
membro
.

declaravit in mortuo corporis, quid ejus bens, singnltus varios emittebat; mterdum quasi correptm,
evi brachlum
exartterat, sancta anima posset in ccelis. Mulier namque vidua sanus incedebat; interdum vero voce penitus in-
pauper alimoniis Ecclesiae nutriebatur, quae conti- tercedeute , apertis oculis et hianti ore, nullius
nui languoris laborabat incommodo. Hasc subita halitus spiraraeu trahebat. Cujus parentes , inter
paralysi percussa, omnium membrorum dissolutio- continui doloris anxietatera nomine B. Auctoris
nera tam valide iucurrit, ut se nullo modo in lattis coinperto, votoque reddito. tam plenissima fihi sui
alterum sine ministrantis adminiculo convertere suut valetudine exbilarati, ut cujus solam mortera
valeret : quin etiam ad augnientum miseria; polli- prius pra; nimietate taidii desiderabant, ejus vitam
p
cem sinistras manus in volam reiirvum quatuor paterna dulcedine auiplecterentur et foverent.
c
digitorum continua stringebat reflexio, lpsuraque 10 In oppido Monasterii piscatoris cujusdam .

brachium tanta dissolverat ariditas, ut penitus iu- filia parvula inflatione miserabili ventris translu-
sensibile quasi lignum gestaret a collo dependens. cidi gravabatur, ceterisque membris cum facie ina-
Quai sanctarum Reliquiarum adventu comperto dia et pallore squallentibus, oculorum rotalu mo-
divina visitatione medullitus tacta, subito ad ses-
,

ii
nljundo , pene oiniiein
.

vilalis
,.
spei
...
certitudineni
passa vattrlt
i n /iatiomm
, ,,

sum erigitur; luuicaque postulata vestitur, et par- iufelicibus |iarentibus ademerat. Qui nnmen igno
tiiu humeris sua? procuratricis subvecta, partim rantes Sancti , ex adventu bracbii personam igno-
baculo sustentata, se obviam san-tuario tulit.fi- tam iiiclainaiit :vota vovent, tit ejus ope unsel-
denter asserens ejus se virtute ab assiduitate le- lula filia, si sit possibile, melioretur; sin autein,
relevatam, seque beneficiis ipsius Sancti sal-
ctuli fiiiein tantis imponens cruciatibus, viam universas
vandam. Deinde brachio Sancti debilitatis ejus I carnis ingrediatur. His peroratis umbilicus puellae
contrectatis atque signatis, mox mirura inmodum mirabiliter rumpitur; nimioque irapetu elfluente
irridum arentibus venis pristini vigorem bunio-
umM , c„
sanie, vigor vitalis
i

reparatur quia pondus raorli-

:
uplo sanan
ris infudit , membrumque mortuum artus praimor- ferum evacuatur. Hoc viso parentes immensis lau-
tuoa vitalis spiritus officio animavit. dibus virtutis hujus ministrum extulere, auimoque
14 Armontarius quidam ejusdera vici, iusuisibili alacrieri et filiam recepere, et tsedii ktigationem
correptus lang -e, totius operis usu corpns inva- amisere. In villula ecclesia», Windelesheim dicta,
contra&iu
liduin ibo frequenti alebat sed
toto corprtrc. ,
:
membris inde infantula vix biennis assidua quatiebatur segritu-
nullo virium vignre profieientibus lectulo debilis , dine, aden ut lactis victualia penitus spernens, no-
cubabat. Hujus incommoditatis remedium explorans,
ctes ,lu-si|ti^ iiisoiniies duceret, et interdum nio-
se quia liber erat, B. Auctorijure proprietatis
con- ribunda specie, articnlis. obrigescentibus
doloris
tradidit ; atque recuperande sospitatis gratia assiduitate, languida matris viscera cruciaret. Quae
•
i
uumismatis seilli annuatim persolvere
de- tandem fide plena spern adipiscendse salutis ejus
vjwt. Nec distulit novus Dominus novelli servi concipiens, monasterii cum eadem petiit limina, S.
Auctoris
 DIES DUODECIMA MAJI. 07
Auctoris efflngitando sufTrngia : aediluoque con- i Bruno creatur Archiepvscopus an. 1 103 moritur
sulto, aegra Sancti brachio benedicitur , moxque anno 1 124. SCB TIETMARO
curatur matris petit ubera, lactatur et AB. BX HSS.
ztjra resurnpto spiritu k Hic est Henricus ex Comite de Werle, aliis a.

dormit, ilomumqne refertur sana. Waldeck, electus anno 1084, mortum nn, 1120.
17 In contubernio monasterii mulier quaedam, 1 Hermannus fnclus Episcopus an. 1073. moriuus
mente et habitu speciem praetendens rehgionis, an. 1090 4 Mnji: nb hoc autem translatio S.
die
manebat : quae ab aedituo pannum optimum lavan- Clementis 2 Mnji facla indicatur in MS. Florai io ei
pannus fur- dum susceperat, quem furto sublatum perdidit. Quo
abtalus
abatiis, colitur HcprscipueiZ Maji.
to
recuperatur t
comperlo mox monasterium ingredifur, B. Aurtori m Nomen e conlex u, sed ipsum hic
lioc exeiderat
conqneritur, filumque argenteum pro voto spondet. reponendum quod infra enm a >. nommatim
pcrsttasit,
Inde exiens protinus indicia furti deprehendit, per- pelitum dicnt Tietmarus est tntiur lnc non parum quo
:

soriamque suspicabilem conveniens, culpam repe- augeatur Commentariolus editus de S. Legontio 19

rit;exactione facta, quod perdiderat recepit; san- Februarii, quo colitur.
ctoque provisori grales cum voto reddidit. Vir n Corpus S. Celsi Ep Trevirensis invenlum fuil
quidam de pago Wesiphalornm, capitis dolore ve- anno 970, uli late tleduiimus 23 Februarii.
hementi lumine orbatus est oculorum ; tibiaque o Actu S. Maximini damus 29 Muji.
ejtis altera, cancri correpta ulcere, gradiendi peni- p Colitur S. Auctor, 20 Augusli, ad quem diem
tus amisit officium. Is in una noclium B. Auctoris sequenlia miracula transferri possent, msi prxstaret
czcus ct
fideliter invocato nomine, miserationis ejus insen- loiam hnnc relationem simul proferri. Vixil S.
claudussana- Auctor
tur. sibili curatus est medieamine: veniensque ad cce- Episcopus ab anno 409 ml ,427.
nobium fiium obtulit argenteum , cum* gratiarum q Fuit lixc Dominica Rogntionum ante Ascensior.em
actione, quod pro suae salutis voverat reeoperatione. Domini, seu quinta post Pascha, qitod lniera Domaii-
Hasc et his similia miraculorum signa omnipotens cali A celebraltim fuit die
9 Apnlis: atque hmc correxi
Deus idcirco fieri disponit per sancti Confessoris errorem qui nunierum Indiclionis irrepserat, qiiasi
in
sui merila, declaret, quantum remedii
ut liquido ea fuissel xn cum fuerit xin Correctio nuiem probatur:

animabus inaeternum victuris obtinere pravalet in exfinali clausula uM acta 12 Maji 1 107 signantur In-
ccelis cum Christo felriter vivens ejusanima; cum dtclione xv.
corporibus n.orituris, ejus os mortuum, tot praesta- r Vereor ut recte hic scripta tocorum nomma quia
re possit beneficia. taha nusquam circa Helmershausen invenmnlur no-
lala : pro Susalia autem occnrril Uslaria in Brun-
ANNOTATA. swicenst Ducntu intcrvaUo leucarum 2 ; pro Heysen,
reperio Hemsen in Paderborn. Eptscopalit ad leucas 4.
a Helmwardenhuisen vulgo et contractiusUeltnevs-
hausen, est oppitlum modo Hassix, ail Dimelam fln- CAPUT II.
vium prope Fisurgim, in continio ditionum Brunswi-
censis et Padcrbornensis. Laboratum adobtinendum et effodiendum Cor-
b Silvester anno 999 usque ad 1003.
sedil ub pvs S. Legontii, Kpiscopi Irevirensis, sed
c Otto 3 imperavtl ab an. 989 ad an. 1002. irrilo conatu.
d S. Menwercus seu Meynwercus sedit ab tmno
1009 usque ad annum 1030, et tliem 5 Junii quo iVnnoDominicae Incarnationismillesimocentesimo
eolitur. sexto,Indictione decima quarta condicta est a .

e Hic esl S. Henricus, Ottonis 3 snccessor, qui Synodus in partibus Italiae a venerabili b Paschale
vixit iisqitc ad nll. 1024. Romanae Sedis Praesule, agenda de statu et de di-
Meinwercus anno 1010 post Pentecosten
f S. versis utilitatibus Caiholicae Ecclesiae. atque con-
Helmwardeshuisen venit et monasterium qrrod , cordia Regniet Sacerdotii, quorumdissidentia multo
Ekkehanlus Comes in proprietate sui fundi constru- convaluerat tempore, nun sine periculo multorum
xerat, in honore sanctae et individuae Trinitatis, corporis et animae ad quam invitati confluebant ex
:

sanctiqne Salvatoris et victoriosissimae Crucrs, et diversis partibus orbis Archiepiscopi , Episcopi,

S. MariaB seruper Virginis et S. Petri Principis Abbates, et cum Catholicis monachis religiosi Cle-
Apostolorum et omniurn Apostolorum et Sanctorum rici, regnorumque Proceres seculares, et diversarum

omnium, Nonis Junii dedicavit. Ila Aacior Vttx S. potestatum adrninistratorii, cum clientibus et innu-
Mcmwcrci nitin. 21 ast nutn. 42 isla Imbct. Anno
: mera manu populi. Undecontigit Tietmarum Helm-
1017 qrinto Idns Jnlii ab heredibus Ekkihardi Co- waidicenseni, per duos Legatos Apostolici nomina- Ttelmarus ad
Guastiillensem
mitis de Abbatia Helutwartleslmsen querela habita, tim vocatum, comitante monacho suo cum ceteris
sijnadum pro-
(liu multurnque inter Principes ventilata, tamlem agere iter: et insperato Treberorum Archiepiscopo, flcisccns.

Regno est adjudicata. Et quia nec in facultatibus cum aliis legatis Romanorum Regis, in civitate
nee ministerialibus Regno servitio esse potuit, in- 1'asilea obviare. Quem conveniens, et ab eo decen-
terventu et consultu Episeoporum et Principum, tissime susceptus, commonuit legationis sua? suique
Episcnpo Meinwerco suisque successoribus a Pather- Episcopi, eidem ferme ante duos anuos per prsesen-
bornensi Sede Episcopalitor secundum Regnlam S. tem monachum suum transmissis, pro exorando et
Benedicti regenda et possidenda est collata. Iierum olitinendo corpore c B. Leguntii, Archiepiscopi
Its suborta Abbatia Helmwardeshusen, est anno
de Sedis suae, videlicet Treberensis Ecclesiae. Replica- petit ab Ar.
1024 iii Conuenlu ffarlensi settata, utinum. 91 expli- bat etiam eadem, qitae tunc sciipto raandaverat, clnep. Tre-
cirensi Corpus
catur. nunc quoque viva voce humilique suggesiione ne- ;
S. Legontil,
g Wartberg seu Warburg oppiditm ad Dimclam cessitatem et causam devotionemque tanr spirrtualis
ftlivium 20 circiter mlllibus iiassuum ab Helmwardcn- desiderii sui, intentionem et studiiim sui suuruinque
shttisen dissiium, olim Comitatu itlusire. Optavit td servitii, ornatum in varia operositate piclura? diver-
frtistra obliiiere S. Meinivcicus a Dtidicltonc Cotnite sieque suppellectilis,
sui monasterii praestoldtionem
anno 1010, ut iiitm. ISel 19 Vitx ejus dicitur. Verum diulinam, et ob hoc desideria monachorum Clerico-
illo oitrio 1021 inortuo, iltud nccepissc ibidcm triulilur rumque ac promiscui sexus et retatis populi
num. 71 et 72. decere dignitalem Episcopalem id ellicere, ne lot
h S. Meinwercus ibi de monocliissittr civilatis con- tantique filii Ecclesiae sua frustrarentur expecta-
siitttti Abbatem Winonem, quemanno 1031 Hicroso- tione.
tytnam direxit , ut dicitur niim. 120. 19
 68 TRANSLATIO S. MODOALDI EPISC. TREVIR.

19 Additi sunt huic peiitioni vir venerabilis praecedebat Dominicnm Palmarum, mcenia suspican-
Sl'B TIET- . Heriiuannus Comes , necnon religiosi Olerici d tnrTreberensis urbis : statimque toto corpore solo
IIARO AB. cum omni
Reinhardus , postea Halverstadensis Episcopus, e prostratus, reverentia Sanctos parentes
EX MSS.
IJ Adelg62u.s sequenti anno Parthenopolitanus Archi- pro commissis exorat excessibus; utque sibi viae
e episcopus factus, ceterique legati Regis et ejus viae prosperitatein, et sui desiderii effectum concedere
intercedenti- comites, eadem eademque protestantes , saepius dignentur, laorymosis interpellat preoibus. Utque
bus pro eo eorum implorare queat cum
ingeminantes nec posse Sanctum quempiam
; alioubi devotius suffragia, spi-
variis aliis,
decentius honorabiliusque concedi seu locari, sub ritualibus exercet nudipedalia, atque confragosos
obtentu amplioris divini servitii, con6rmantes. In scopulos, et itineris anomalos anfractus, magis, ut
loco etiam habitaa Synodi solicitatur assensu et ita dicam, reptans, quam incedens, nos sine terro-
consilio Archiepiscopi Saltzburgensis [ COhrardi, rismultique sudoris angustia circuibat per longa
religione, nobilitate et sapientia praediti et ante ; duo milliaria transmissoque Mnsellaj alveo per
;

tridunm ab ipso Apostolico ordinati; dicentis eum pontem inclitum, B. Petri Prinoipis Apostolorum,
in hoc consulte agere, seque dignum ducere ratum- qui ibi pnecipua colitur [devotione], peliit oratorii
que sentire, si ob incrementum honoris et gloriae, domum postque suorumrecordationempeccatorum,
;

ob augmentum servitii venerationis et reverentise
Sanctorum, de loco ad locum transferantur et desti-
nentur Reliqutae. Simili etiam movetur assensu et
consilio a suis Clericis religiosis et sapientibus,
cura omni cordis contritione, ipsius implorat sutTra-
gium. Iuiploratis etiam in hunc modum praesentium
inibi Sanctorum auxiliis, sepulcrum petiit g B. Si-
et meonis eoque exorato super negotio suo et deside-
:

nonnullis lan-is fidelibu», secum in navi a Papia rio, apud.S. Maximinum proSciscitur, illic susci-
usque Placentiam in flumine Pado proticiscentibiis ;
piendiishospitio,quodpoposceratpauloantepr;emisso
'
ssepeque non esse necesse formidare divinam ani- legatn.
spe bona tac-
madversionem seu Sanctorum ofTensarn ob hoc in- 22 Cujus adventu comperto, venerabilis Abbas h
tatur.
B currere protestantibus, si devotioni et necessitati Berrengozus nomine, ejusque Praepositns Arnulphus E
fidelium consuleret in largiendis eis, quibus abun- dignaj memoriae, cum omni veneratione susceperunt rrccptus ab

daret, Sanctorum corporibus. Hasc omnia Praesul eum; et adjuncta Fratrum communi congregatione, Abbate S.
liluximini.
reverendissimus in trutina cordis sui librans, et dataque consuetudinaria benedictione, ministrabant
subtili consiliosecum pertractans.vimque verborum ei in quantum voluntas suppetebat pro tempore.
et in his veritatem considerans, monet omnem Deinde sabbatho quod praecedebat Dominioam Pal- ct Arclikpi-
hujus negotii causam Deo committendam, ejusque marum, admissus coram Arcbiepiscopo, hotioriti- scnpo Trevi-
voluntatem et dispositionem omnimodis imploran- centissime suscipitur, ejusque negotium cum Priraa- rcnsi

dam, spondetque se Abbati cum caritate responsu- tibus totius Episcopii, postera die convenire deben-
rum, s: vita comite revertatur in patriam. Deinde se tibus, tractandum pie procrastinatur. Illucescente
ipsitis suorumque commendans orationibus,
Alibatis demum die Dominico, hora prima, congregatis ad
cum omni humilitate, spemjue se adeundi seque benedictionem Palraarum omnium congregationum
proculdubiomovendipromittensfidentissimam, datis Prioribus, Arcbiepiscopo pronuntiante, causa inti- i/iiii i"nt in
convtntv pro-
osculis dimisit in pace. matur. Res, velut inaudita et inusitata, primum ab
pnncntc.
20 Abbas igitur his pro qnibus Synodum adierat omnibusexpavescitur seque invicem respieientibus,
:

ttevt rna ad ordinatis, necnon gratia et benedictione Apostolicis et, quid responderent, heesitantibus , admirationi
monasterium munttus, et de promissione Archiepiscopi certus, in omnium habetur.
patriam redit laetissimus omnia quee visa, quae ; 23 At Archidiaconus, vir totius honestatis et
dicta, quaeque audita fuerant suis annuntians Fra- religionis Godefridus, idemque Decanus S. Petri,
ct Arcliidiaco-
tribus ; cum quibus eiiam diu intermissi desiderii cujus erat officii prima responsa reddere sulvit , 'iii probante
negotium denuo ccepit ventilare, necnon eventum silentium sic emissa voce Intelleximus, inquit, et
: ied «'i jrju-
iiiiinr jir.imll-
Archiepisoopi, ac ceterorum ejus coraitum, in sua incunctanter ootnperimus, Abbatem pra.-sentom .

tcinlitin dillcr-
postulatione, assensu et consultu concordantium, virum venerabilem, magna quidem, sed justa, et n siuiilcnli: ,

insinuare. Beati quoque Auctoris insperatum adven- (ut remur) Deo placita, omnique mundo piofutura
tum, ejusque signis attestantibus meritum ccepit postulare; et ad impetrandum se suosque jejuniis et
replicare; et in his viscera divina? pietatis, sibi orationibus, vigiliis ac eleemosynis aptasse, qua>
suoque loco ac suis omnibus impensa, considerare. digna et utilia talique negotio necessaria probantur
Quapropter, ait, cum omnipotens Deus tanta largi- existere : nec dignum ducimus tam spirituali desi-
excitatis od tatis suaj beneficianobis indignis ministret ; omnium derio et ti esf, peuitus contradi-
divinae tlispositioni
.pia exercitfa nostrum indefessa solertia continuis orationibus, cere. Praesertim oum multojam tempore, rinric per
monacliis. vigiliis, necnon jejuniis apud ejus misericordiam litteras et (egatos, nunc per semetipsum ad hoc
obtineat, ut quod in nobis coepit bonum, a templo obtinendum constet eum elaborasse. Verum nos ad
sanctd suo, quod est in Hierusalem ccelesti, confir- ha;c contrectanda et exponenda omnino indigni,
met atque perficiat nostrumque negotium "erga
;
quoniaui tara sancto ministerio interesse suraus
desiderium B. Legontii compleat, et viam nostram omnimodis imp.irati, restat ut nobis induciis con -

pracedente et comitante gratia sua ad id peragen- cessis conscientia; nostrse serutemur secreta, idcirco-
dum prospere solita pietate dirigat. Hujusmodi que communiter triduano jejunio ad Ueuiii in ccelis
exhortatione suos omnes promptos atque unanimes corda nostra leventur cum manibus, ut in hac piae
redilidit, ipseque in capite quasi bonus signifer,
ut devotionis actione illis quodammodo pares fieri
eo libenus ad iinitandum se reliquos animaret, spi- sat.igamus, neqnimus per omnia. Hseo quidem
qui
riiuahbus exercitiis supra vires suas institit; sicut fecisse jam debuerumus, sed ignorantia tam s 1 1 . 1 1 ;
,

sapientissimus Seneca optimbs bellatorum magistros tamque insperatae rei non praeviderainus, Ad hasc
instruens ait Participatus cura duce labor, persua-
: exequenda nos summa cogit necessitas qtiae si :

detur militibus minor. intermittamus, et ihgeramus,

ultro nos illicitis
21 Deinde mensibus fere tribus, orationibus et grandis videtur teraeritas ne dum aliorum saluti ;

lacryrais publice privatimque multiplicatis

2i Muitn vm , inconsulte conamur providere, Sanctorum incurra-
anni 1107 Kaknd. Aprilis, indictocommunitertriduaiiojejunio mus offensam, et aequissimi judicis Dei offendainus
Trcciriin pm- cum Missarum supplicationibus, et prius Fratrum gratiam. Abbas interim, susceptis caritatis gratia
cetit.
benedictione suscepta, profioiscitur cum duobus aliquorum Sahctorum pignoribus, in suacumcomi-
monachis, prosperoque itinere, quinta feria quie tibus suis se recipiat, nobisque post hasc coramode
ad
 DIES DUODECIMA MA.JI. 09
!\ ad respondendum suoque desiderio satisfaciendum inonasterium , et cetera honori divinoque D
ejus
paratis redeat, ant certe idoneos et spirituales nun- famulatui congruentia :Qua? quoniam magn.i sunt, bub twhmbbi
tios, qui vicem ejus suppleant, mittat. etsupra vires meas ; nec valeo solns fcanti Degotii AB Ex ""' '

24 His auditis, Abbas cum suis mente nimium pondus attentare, vobis omnibna notiflco, qui Blii
mcram de- consternati, et quasi emissis sagittis praecortlialit.er estis Ecclesiae nostrae, et quorum consultu omnia
precatvr,
vulnerati, primo obriguerunt; moxque recollecto mea divina et Itumana consuevi disponere prote- ;

spirilu, constanter Archiepiscnpn cunctoque coetui stansin hoc divinte dispositi mi vestroque eonseiunii
responderunt. Pater reverendissime perpendat , voluntatern meam concordare, si placet ipsi Sancto
excellentia nobilitatis vestrae labores et angustias se transferendnm illi manifestare. Illis veroaequ mi-
exiguitatis nostrae, sumptus quos impenjimus ve- miter et benigne respondentibus. et voluntatein Dei
niendo et hic manendo supra vires facultatis nostrae, fieri nipcr hoc imprecantibus, Dominus Arcfaiepi-
intercapedinem prolixioris vi;e, nec quemquam nisi scopus, ab Abbatc sua suorumque societate et fra- alqueimme-
in diebus pacis uspiam progredi audere quotlque : ternitate sibi suisqueomnibus percepta et iili sua /ral ° •

BOB potissimum coarctat, incertitudinem vite nosira: suarumque congregationum inviolabiliter concessa,
et vestree: nec velitis, quod Sacerdotii vestri diebus sicut petebatur, profectus est ad Curiam, monens
Omnipotens per vos disposuit agendum, in alterum posterodie praestolari, ex consilio et consensu suo-
Galst. 6, 10 differre: pnesertim cum hortetur Apostolus nos, rum Primatum, sicut ordinaverat, voluntatem divi-
Dum temnus habemus nperari bonum ad oranes. nam.
Siquidem de jejuniis et eleemosynis, vigiliis et ora- 27 Nocte igitur senuente in div-inis laudibus
osttndtt
tt
tionibus agitttr, nec nisi prainissis his negotium consummata illucescente diei sequentis aurora,
,
sufflccre
nostrum adpraesens valet terminari reslant septem ; Abbas cum suis celebrat Missarnm snleniiia fini- :

jiimiini dies proximi ad id exequendum, excelleutiores et tisque oratiombus congruis, et tanttc expec.tationi
aptiores tempore totius anni in qaibas ad htec : necessariis, indictoque etiam singulariter sibi sujs-
yj exercitin quicumque nun valet comraoveri, aut vix que tnduano jejunio, Principis Apostolorum adiit
g
aut nullo modn provocabitur in omni decursu tem- limina, super hac spe sua ambigua ipsius imploratn- ctmmunt dc
poris (estivi. Nec enim Omnipnfens coacti jejunii rus suffragia. Statimque convenientibus Episcopis, Proetrum
seu invitae nrationis diutiirnitate pascitur, qui magis Abbatibus, Praepositis atque Decanis, et Prioribus r f '"'"" "" ' i 1

pio voluntatis bonre sf.tidio in brevi tempore dele- ceteris, adjuncto etiam Abbate S. Maxiinini, qui
ctatur', Disponat erg-i pietas-vestra, quidquid super erat Regiaa ditionis, mediante gratia D^i subito
hoo agendtim est, exerceri in his diebus salutis, et facttis est unus omnium consensus, una concordia
in hoc aeeeptabili tempore, nosque finem illorum piae voluntatis dicentium : Non decere diutius pro-
praestolabimur promptissime : ut qui roepimus im- telare viros tantee reverentia; tantseque gravitatis,
pensas erogare, non duobus sed tino expendamus non debere contradici desiderio negotii spiritualis,
tempore nec enim aliud tempus aptiusvel decentius
: magis expediendam esse divinam voluntatem in
est, quain his sanctis diebus sancta tractari et re- : eitectum bonss actionis. Aceersitoque Abbate cum
ligiosi viri, qtti jam l)e > vixerilnt non sibi, per h inc suie mona assensum concordiaraquesuam 1'a'en-
liis,

Quadragesimae observalionem purificati, devotius tur ad ic usquelierductam, ut ejus velint voiun-

|

quam alio tempore, hoc omne quod postulamus et tati satisfacere, Sanctumque quem postulabant in-
indigemtts, prsBvalent eotequi vestigandi copiam concedere. repertusque ut expo-
25 His consequenter peroratis. et longo silentio natur et transfenatur, cum debita tanto Pontifici
communem consensum prodentibus cunetis; Domi- reverentiti et devotione, se communiter interesse
nus Archiepiscopus, prsesente i Abbate Prumiettsi, velle; monentque non id ulterius differendiiin. sed
Dltftrtur in
et in omnibus consnlttiin et consensuro Abbatis ne- es&e inaturius inehoandum. His peroratis fraterni- datur ib-
prttittluttn gotio praabente; qui ad visitanda sacra loca casu tatem et societatem, pridie Archiepiscopoconcessam bali li<e "-

itieill Ua f' ata -

tlcfi-
venerat tunc temporis, silentium omnium hujus- et :ib eo susceptam. in conventti suo censuerunt
hiodi - ilvit verhis : .lustis exeOutionibnS fidem prse- iterandamj eamque ad snccedendss posteritatis me-
bere non est peccare : itaqne quoniam ego ex pr.-r- moriam scriptoconfirmandam et perpetualiter sta-
cepto regali ,ad coaiitattint cogor proficis -i, nec bilienilani. At Abbas, ad rependendas condignas
"
vacat nunc definire sentonti.im hujiis negetii/ cra- grs es eorum pi«e responsioni, cura suis in terram
stino huc omnes conveniatis, mea vice prima hora prono curvatur corpore ; dataque ct suscepta,, sicut

diei super hac re traet.ituri, finemque deliberaturi : postulabant, fraternitate orat, ut nrecuutsuarum
sciutisque consensnm meinn in hoc esse, ut dispo- snffragiis ei dignentur astipulare, quatenus is. qui
sitio Dei Sinctoriimque lnrum fiat in Ali'iatis vo est initiuin el tiiiis, ejtts ne^otii initium finemque

luntate. Quod si forsitan B. Legontius, pro quo res li, ii i

ur prosper-are^
agitur, eventu sibi, ut audivimus olim, constietudi- 28 His ita gestis, surgentibus cunctis, ', Abbas
nario inveniri non valeat, nec velit oinnino non est , S. Mariini prtecidit cum Deaano et asdituo S. Pau-
a nobis culpanda seu judicanda ha?c occulta Dei tlis- lini. ad insinnandumicsrtius, ut credebant, locum
f heum
positio. Vos autem virum tantas auctoritatis nullo effodiejidi diu desiderati thesauri. Quo conspecto .,,(„ „,„„.
inodo vacuiun aut tristcin redire patiaminij sed ei Ablms riiin suis hospitium repetifc, postulatisque '"«'»»
Patronttm sanctum et probatum ppoouretis ex sa- sarculis et fossoriis, necnon ferculis huic operi ne-
crttPio B Paulini. cessariis, et couductis operariis in boc officio peri-

20 His dictis et benedictione ramis Palinariiin tis, suos adcondiitiiin locum remisit, ipsec.un. fide-
" leqtti.-.ilti imposita, necnon processione, qute sub coelo nus- libus monacbis e[ rehgiosis Clericis crvpfam. SS. /
t
VWuli cu„. quam hac die decentius et honorifieentius agitur Pauliui. IThyrsi, atque Palmatii sociorumque eorum
scr.su
disposita, postlongos nrenittis sermo- ordinem sui oorporibus repletam , septem Psalmos cantando
nis ad popuium exorsus Maximini
est in basilica B. intravit. Quorumcum suspiriis et laorymis ex intimo
Confessoris digestisque r uivenienter nonnullis ad
: corde suffragiis imploratis, egreditur ad locuni cum
tuntae diei mysteriuni pertinentibus, jam dctcnniri.ito letania et Cruce prtecedente aqua benedtcta cum ,

scrmone sic intulit coram omnibus Yenit, inqutt, :

odore thvmiamatis : orationibusque praamissia ipse
ad nos servus Dei fidelis qnidam Abbas deSaxofB t, .-Mihiis, pneoinctus terram saroulo primus aperuit,
fttthendi Irtl-
Sanctorum expetens patroeinia, siliique donari de- pauperihus interim eleemosynarum largitione Imti- tittm factt.
poscens unius nominati sancti Prasulis, et Doinini ficatis. Deinde aliis atque aliis succedentious, et
quondam nostri pignora, cui satis condecens aptavit tenain hinc inde viriliter jactantibtts, miiltisque
promiscui
 70 TRANSLATIO S. MODOALDI FPISC. TREVIR.

proraiscui sexus et Eetatis ad hoc spectaculum con- Cor meum conturbatum est; dereliquit me virtus
Bl n riBT- fiuentibus, atque divinura auxilium illis affore pre- mea, et lumen oculorum meorum non est mecum.
Mvno ,\b.
cabanlur; optabanl etasserebant plerique non esse Sed et hoc vir idem patientissiinus ad relevandnra
RX MSS.
diu laborandum, sed quantocius votis cum prosperi- suos, in quanttim possibile fuerat, admodum dissi-

tatepotiendum quod heu longe aliter eventus rei

: !
mulabat : sed undique interiorem animi dolorem pro-
monstravit sffuturum. Nam per totum diem multo dentibus indiciis celare nun poterat.
conamine es( laboratura, nihilque certi repertum, 31 Quapropter suis peculiaribus secreto seorsim
sed necsepulcrialicujusapparuitvestigium; omnis- assumptis, his usus est alloquiis. Venimus, inquit,
sed lafiorc
per rliem ac quo spei eventus differebatur in crastinum. At Cle- adhsccloca, dileetissirai, spenimium animati mnl-
noetem fru- rici juniores laborantibus condolentes , 'ultro se taque fiducia roborati sed vereor ne videamur :
abjecta spe
stra eonti-
accingunt operi, et per totam noctem laborant fo- utroque frustrari. Geminum nobis erat negotium, inveniendi
nuato,
dientes, Abbate in vanum usquemane cumsuis per- apud homines unum, apud Ueum alterum de quo- :
S. legontii,

noctante. In noctis vero medio duo quidera sarco- rum una ambigue formidabamus, de altero nil du-
phaga aperiebantur, sed in eis nihil certi indicii bitahamus sed haec versa vice multo secus quam
:

coutinebatur, quo designari deberet is qui qusere- aestimabamus processerunt : dum id prospere, quod

batur. duhilahamus, advenerit ; et quod fidenter speraha-

29 Deinde hymnis matutinalibusexpletis, et facto mus, Deus a nobis subtrax.it. Et alia plura conte-

mane redeuntibus operariis. aliisque superlocatis, stans, tandem Et quoniam B. Legontius,

iutulit :

Abbas cum suis ad consueta Sanctorum recurrit cui nos humillime devovimus, nec nostris miseris

suffragia; Missisque celebratiset orationibus super- flectitur, nec laboribus movetur, nec servitii nostri
nec non per
additis, ad locum comprehen-
rediit, aliqua voti sui devotione delectatur; quemcumque Divina largitas
duos segueittes
dere desiderans indicia. Sed nullo ambigui timoris suis supplicibus in ejus loco subrogare dignahitur,
dies,
adhuc reperto levamine, denuo suscepit Deum in- pari honore et reverentia ex intimo corde a nobis
E
terpellare et quuniam, sicut ait Scriptura, deside-
:
suscipiatur parque cnltua et veneratio ejus domi- decernit
:

ranti et amanti non sufficit semel qua?sisse aut re- nationi in omni famnlatu ab omnibus nobis exhi- alium San-
spexisse; rursum veuit, lvit. et rediit. ettrepidanti heatur. Hujus sermonis dulcedine relevati tanti Pa- ctum accipert.
pectore curiosis oculis ssepius perlustravit. In hae tris filii, et de voragine tam profundi mteroris manu

animi fluctuatione hujus quoque diei ad usqtie de- pia? consolationis abstracti, etquasijam adepto Pa-

scensnm producto labore, Abbas cura suis nimium trono exhilarati, totius laboriset angustia? sarcinam
fatigabatur, animoque et viribus nimium consterna- deponentes, solummodo tractahant de celehratione
batur sed qnia prudens erat et nitnium discretus,
:
vigiliarum instantis solennitatis Ccenae Domini, et
adhavc aliquantula recuperandi spe regebatur. Quo- ordiuedivini servitii.
circa suorum usus consilio, nondum censuit cessan-
dum e^se ab incepto, ted in crastino univer^a loca ANNOTATA.
perscrutanda, in quibus secundum opinionem diver-
sorum investiganda foret aliqua existimatio. Fessis a Est ea Guastallensis Synodus, in Longobardiaad
deinde membris modica quiete recreatis, post matu- Padum fluvium celebrata hehnwmade qttarta Oclobris

tinalem synaxim, postquam crepusculum quartae fe- hnjus anni 1 106, quando jam inchoata ab ttno inense
mysterio nostra? redemptionis, post ora-
riae, libato erat Indktio xv, sed hic agitur de iempore non actx

tionem vel psalmndiam congrui temporis, solito sed eonvocaUe Syuodi, currcnle adltttc Jndictione xiv.
temperius insisiitur labori coepti operis. Animabat b Paschalis 2 Papa sedit ad anno 1099 ad annum
propter signa enim et iircitabat ostensio diversa multorum, se 1118.
quibus tocus nonnullos febricitantes aliisque incommodis labo- c S. Legontius floruitsub tnitium seculi, qninti.
iltustrari
rantes, in illis et in illis locis, sanitates adeptosesse d Reinhardus dicitur Bruschio, electtts anuo \iQ7
solebat ;
protestantium lucernas etiam accensas fidelium
; mortuus anno I I22.
manibus, die ac nocte, et non vento et aliqua aura e Adelgozus in MS. Saxonico, per hoc seculnm 12
doneo consumerentur penitus extingui valentes, se exarato, traditur nnno 1108 Henrico Archiepiscopo
vidisse asserentium ; necnon luminaria intempesta? successisse, et obiisse anno 1120.
noctis silentio coelitus emissa, in ipsis locis lucentia, f Conradns Baro de Abensperg, electus et a Pas-
se frequenter eomperUse dicentium. cltale Pnpa ordinatus anno 1 100, mortuus senex san-
30 Quapropter in horto, loco i-lli contiguo, im- ctus ac pius anno 1 147.

nulloautem
petrata fodiendi licentia, a Clerico cujus erat juris, g ffic est Simeon. qui ex monte Sinai Treverim
uspiam ap- circumquaque omnibus tentabatur industriis, si for- venigns , ibtdem reclusus vixtt, coliturque Kalendas
parente in- sitan alicubi supplicibus suis dignaretur omnipotens Junii.
diclo,
manifestare munus enim
sua3 largitatis. In priori h Beriengosus dicitur Brutchto et successtsse Foce
fossurasex sunt virorum, mulierum et infantum lino, qui prtefuit anno 1101 : et diatur Benengosus
apei ta sarcophaso, in horto tria, item juxta sepem adhuc pr&zfuUse auno 1125.
ipsius horti tria in quihus omnibus nullo Pontifi-
: iHic Abbas Prumiensis infra mtm. 23 appellatur
calis infula? reperto indicio, Abbatem suosque into- Wulfrannus, proindenon decessit e vita anno 1103 ut
lerabilis animi gravahat passio. Pallebant jejuniis, scripsii Bucelinus.
nimiisque angustiis confecta? facies, dolori-
vigiliis, k Theodoricus nomine, quantum ex Bruschio colli-

bus nimiis tanguida viscera quatientibus, merabra gimus.

debilia qusdam subitaneae dissotylionis occupabat I Hi tres Martyres coluntur 31 Augusti.
effigies : superciliis acedia contractis, sanguineos
oculurum orbes moribunda premehat species to- ; GAPUTIII.
i. Hach. 3, i tumque corporis habftum horror quidam et tremur
gravabat per vices. Jara, ut ait quidam ipsorum, in Corpus S. Modoaldi impetralum, et solenni
illiifCils .1/'-
nobis heu completur, quod in Machaba-ururn libro
!
pompa elutuin, ctttn aliissacris Reliquiis.
bas.
continetur; quod quicumque vultum principis Sa-
Oo*
cerdotum contemplabatur mente vulnerabatur j^e'|uentis vero diei facto mane, Abbas cum suis /n Ciend
, :

a mint, AP* ii

eratenim inlulerabilis miseria videre virum tantae cacumen vicini montis conscendit, invitatus illuc do-
Hs Abbas
religionisetreverentiae, totiusspei pene exhaustura duabus Deo devotis feminis illic in ecclesia beata3 natus particv-
Seatt
flducia, ita ut revera clamare posset cum Prupheta : Maria3 inclusis : ibi consolatione et exhortatione lls S,

alterutro
 DIES DUODECIMA MAJI. 71

alterutro impensa, suscepit ab eis a S. LSeati C"ii- toque tramite repetentes ecclcsiam S. Maximini, D
fessoris pignora, videlicet,dentem ejus et partem psalierinm illircum orationibuscongruisterminave- SCB TIBT.
costae, quam ipsie levaverant manibus suis de sar- re. Completi-que in diurnali synaxi his quae compe- Mtt.it AB
copbago ejus, ante altare ejusdem ecclesia; posito. EX MS3.
tebant eo tempore, pene jam
ad hospitium fatigati
Peractis deinde cuni IsBtitia spirituali tantae diei so- rediere : accersitoque venerabiiis memoriae sibique
lenniis, corporibusque post diulinam jejuniorum fidissimo supranotato Arnulpbo Praeposito, de sin-
inediam refacti-, Abbas adjuncto Prseposito S. Ma- gulis Sanctorum meritis, quorum eis data fuerat
ximini, cum suis basilicam S. Pauliui petiit; convo- optio, inqnirere studebant sedulo. At ille, Sunt,
catisqile cum Decano nonnullis priorum Ecclesiae, inquit, siaguli magnae sanctitatis, magnique ap nl
„s paullnt
primitus aerumnarum
ecclesla pi tit
suarum ordinem, et nnilti- Deum meriti sed B. Modoaldus genere et virtuti-
:

ll&l dart cor- modi laboris graviter quassati seriem replicavit, et bus nobis est notissimus, et in hoc loco praecipuus.
pus aliqvod Qunniam monente saneta Scri
sic protinus intulit: Ad liaec Abbas Euindem, ait, beatissimum Ponti-
:

ptura, nuj?stis solamen jubemur impendere; docet ficem Modoaldum, postDeum et sanctam ejus Geni- eligil corput
S. lUodoctldi
hoc potissimum spirituales spiritualibus exbibere, tricem ac beatos Apostolos, piiro corde Domiiiurn et
quoniam ex capacitate et scientia litterarum excusa- Patronum eligo, et devotionem rneam et servitium
tionem non habent ignorantia?. Quocirca moveat meum meorumque omnium offero; ejus adjutorium
vos uostra intolerabilis, cui condescendendo et mi- ut ad nos venire suosque supplices vrisitare dignetur,
serando interfuistis, tiibulatio: et quia nota vobis invoco.
est, inquantum patientis et compatieutis notari po- 35 Mox utvotum vovit, ecce nur.tius fratium S.
test discretio, eo largior fiat per vos in nobis vestra Paulini affuit, monens eos properare ad peragen-
raiseratio et relevatio. Jam enim tempus est, ut dum negotium voluntatis sue. Qii sumpto thyraia-
liquido declaretis, sicaritatis intuitu miseriisnostris mateet mundissima sindone, accelerant pivmptis-
praecnrdialem compassionem impendistis. Recolite sime, et cum ipso Praeposito Clericorum praesentati E
Ii igitur, benignissimus Pnntifex quanla nos pietate obtulibu-. conferunt, quo id agendum sit ordine. et ad locunt
/trocedens,
ptxta mtntcm susceperit, quanta benignitatedimiserit quantaspe ; At illi, nostrorum, aiunt, unus, alba stola et c.ippa
Archlepiscopi quod sperabamus, non ccntingeret,
fiducia, si
et ornatus, praeeedat ferens thymiama; no»que subse-
animarit quod sic heu evenisse rerum exitus
; ! quentes cum psalmis et letania Sanctorum ingre-
coinprobavit. Spopondit enim et mandavit nobis in diemur habitacula. Quibus auditis Abbas Nil. ait, ;

vestra prsesentia, pulsa omni ambiguitate, Patro- obesse si etiam Fratrum meorum unus alba vestia-
nuin dignum el sanclum Puntificem a vobis expe- tur, ut duobus praecedenlibus ministris, quod agen-
tere; quod et facimus, ornni cum huinilitate et de- dum est celerius compleatur. His ita dispositis, et
votione nnstri famulatus, et jugis orationis id pro- in sacrario coram altari siantibus Abbate cum Pra-
mereri desiderantes sponsioue ; et quid ad haec vobis posito ct monachis suis, necnon paucis Canoniris,
aninio sedeat indicare. orationibusque completis, deinde pallio levato, et
33 At illi primum ambiguos circuitus offerre mo- Sanctorum Decanus S. Paulini sic
loculis relevatis,
dataqtte silit evadere tentabant sed constantiam Abba-
lientes, , ait prsestolantibus Ecce duo corpora SS.
illis :

cptionc uiiiiis tis in exactione consideranles, et deliberationem AbruncuIietBonosiEpiscoporum.magni meriii viro-

t trtbits
ejus rursus Episcopurn adeundi, et super hac re rum quem eorum in Patronum et Dominum elege-
:

denuo interpellandi perpendentes; secreto inter se ritis, bic erit toci vestri vestroruraque oninium pro-

conferendi gratia in parteni secedebant. Nec mul- tector fidissimus, patriaeque totius proteclor poten-
tum collatione produrla rediere, postuiantique beni- tissimus.Ad baec Abbas Sic inquam, ut asseritis :

anod petierai
gue respondere Sicut prosecuti estis rei seriem,
: non solum non contamur, verum etiam credimus et
processisse profitemur : vestro labore flectimur, ve- profitemur : sed quia trium optio dataest nobis, D.
stris angustiis movemur, ac orationum vestrarum Modoaldo n"os nostrumque servitium devovimus :

spiritualiumque beneficiorum impensione delecta- hunc corara Deo et vobis Paironum et Dominum
mur nec vos diutius suspens"S ambiguitate jactari
: eligimus, et eum nobis donari devota supplicatione
patimur ideo vestrae volunlatis desiderio satisfa-
: quaesumus.
cere non cunctamur. Crastina igitur die, secretio- 36 His auditis subito immutata facie, totisque
rem hoiam nobis procurantibus, et nobis nuntio visceribus treinefacti, videutesque virum tantae con-
vobis intimantibus, venietis . et ex auctoritate Do- stantiie a pruposito non pos-e reflecti ; revelata arca
niini nostri Pi.rsulis irium Sanctorum corporum lignea. exomni parte ferreis ligaininibus cons'n :ta,
«.
>1
> 1
1 dabitur vobis, videlicet Modoaldi, I' Abrun- munita, rursum aiuut
ctniniiiiin illi : Enipsum pro
culi, Bonosi, Pontificum hujus Treverensis urbis. quo supplicatis. Yidete si int^r loi ferrea vincula
Quod tamen fatemur Deo prassente, qui e-i insp ictor illum quoq io oaodo educere queatis. Confestim ino-
conscientiae nostrae, quoniam, si salva gratia Praj- uachus ille, qui s.trn- vestibus stabaf ornatus,
sulis nostri vestraque fas .•ssw contradicere, quan appropinquans et curiosius nmnia perlustrans, duos
lum ad nostrum speciat arbitrium, nulli hominum asseres sibi r njunctos in fronte a> cse reperit : quos
vellemus concedere. At Abbas cura suis e\ cordis quia vetustate peueconsumpti fuerant, lento conami cnni mandtbu-
abuudantia laeta «luceus suspiria, pronisque tumini- ne pertractans; sejunctos deponit, ei introspectis lit ,s Aln itn

trttli, brachioS.
bus atqur cervice suppliciter inclinata, A Deo, sacrosanctis artubus ad suscipiendos eossindonem
Bontisi,
inqnii, rependatur gratia; quo
vobis retributionis mundissimam expaudit. Mos imposita Antiphona,
mediante, mentesque vestras disponente hac nos rt apposito tliure, in •erram toto proaternitur cor-
Isatifi :astis consolatione His deinde valedictis clau- i pore, Clericisque ciroumst&utibus, et cnrdis tristi-
struui S Maxiiuini Isetissimus ingreditur. liam suspiriiset tacrymis prodentibus, inembra - m-
34 Post haec Dominica Ccena spirituali jucundi- cta singillatim eduxit, et diligenter invohit, tribus
Ptria (, in tate celebrata, et post modicam fatigati corporis portiunculis relictis eis suppUcantibus ; et pro i[>sU
Pttruscnc
quietem matutinalibiis hymnis solenniler expletis, mandibulas, S. Abruncuti, brachiumque S. B n »si

dies illahitur terris, monetque suos Abbas commu- largientibus. Suscepto itaque pretiosissimn
iiicaiidum passionibus Dominicis, ut participes tieri Modoaldi Trevirorum Archiepisnopi corpore, et in
mererentur eju^ futuraa consolatiouis et lajtissimaa scrinio ipsius sacrarii posito, ac clave munito, sibi-
resurrectionis. Statim, terra licet aoutissimo gelti que retenta clave usque ad diem discessionis suse,
crispata, nudis pedibus prodeunt ciiiu psalmodia, exeunt pleni orani exultati i

Sauutorum perlustrando implorare patrocinia : ccr- 37 Prtsterea AbbasS. Max'inmi, seoreto rogatus
multumque
 TRAXSLATIO S. MODOALDI EPISC. TREVIR.
A niultuiii.pie flagitatus pro reliquiis S. Auctoris Epi- facto mane Abhas cum suis assumpto feretro, cum
Sl II iii. iii ili'
scopi, doctusque quantaiuiracula per eum Dominus iliMniamate et palliis, nccnon cruce argeutea et de-
Ml I \ * ss.
iu Saxonia sil dignatus operari considerabat, quod : aurata, qusa imaginem redemptoris nostri ex osse
miraculis attestantibujs non dedignaretur incoenobio decentissime sculptam continebat, quamque oh hoc
pi BBsentis Abbatis pro salute inbabitantium exul lia- solum secum detulerat, et ipsa hora nomini S. Mo-
tiliqitibitt

Urliquiis
beri. Perpendens etiam quod alia multa Sanctorum doaldi determinaverat (uei|ue euim Archiepiscopum
S. Altctoris, corpora sufficorer.t illi ;edituo oonsulto, jussit ut ; ahsque cruce quoquiin. prolicisci deceh.it) basilicam
quantas ejuscorporis halmreposset Reliquias, secre- S. Paulini petiit, seque religiosis Canonicis ul jam
to concederet eidem Abbati, credens et protestans prsestolantibus repraesentavit. Qui statim finita Pri-
multis indiciis hanc esse voluntatem ipsius Sanoti. nia, compulsatis signis cumcrucibus, labaro etaqua
[pse quoque aedituus pridie rogatus et flexus fuerat benedicta, necnon thyn.iamate, Abbate quoque
amore praedicti Praepositi, et familiaritate unius sacris vestibus induto, ad sacrarium processere :

praesentium lnonaehi, silii quondam in necessario salvisque repertis signaculis, corpus preciosisstmi
usu ecclesiae satis profioui Redeunte itaque Abbate Confessoris Christi Modoaldi cum aliis Sanctorum
cum laetitia inganti desaorario S. Pauliui, asdituus reliquiis feretro imposuere, dataque Antiphona cum
prasscriptus, convocato in partemque deducto eo- lacrymis, chorum S. Paulini, Missarum solennia
dem jnonacho sibi noto, testam superiorem capitis festive celebraturi conscendere.
S. Auctoris Archiepiscopi, necnonduode majoribus 40 Et ecce d Abbas S. Mariae, cum omni congre- ((
membris assignavit ei, contestans ejus apud se, gatione sua in albis palliata, cu:n Crucibus ct Evan- ticcettttiil

excepta modica portione, niliil amplius haberi. Quae geliorum libro atque thyniiainate, ailvenit, et cele- inonachi
cum immensa gr.itiarum actioiie Frater ille susci- brationi Missarum devote interfuit. Quibus vene-
S. Marix.

piens suo intimayit Abbati. (Jaudiagaudiis accumu- rabiliter expletis, et processione congriiis laudibus
lantur, et in ara cordis laudum victimaB Deo eum impositis vocesolenni, assumpto sancti Praesulis fe-
odore davot e humilitatis immolantur quie ad utro- : retro, cum crucibus et reliquo apparalu, cceperunt
rumque dantis sive suscipjentis profectum impensae proficisci. Quantumibi fusum sjt lacrymarum, quan-
carit itis igne cremantur. turoque concrepuerit gemituum, nisi qui praesentes
Abbas interea processurus ad Missarum so-
.'i.s
fuere difficile li.Ieinpossunt adhibere. Quis
Jietis
lennia Sacerdotali induitur infula, neonon a mini- enim se a fletu pnterat abstinere, cum Pastor piissi-
stris Ecclesiae ce era taut.e diei mysteriis congruen-
mus. jamcceii Consul, locum, quempermulta anno-
iii Interim aJvenit Praepositus, eorum qu;« conti- rum curriculn cum iiiltaliitaniilius protexerat, cer-
gerant super reliquiis B, Auctoris ignarus, et ipse nebatur corporaliter desererej atque in longinquam
dile is suos de his quae didicerat ex revelatione
I

patriara profecturus, et quasi exul futurus, B. Pau-

Sanctorum Thebaeorum laetificaturus. Jainque Ab- lino ceterisque confratribus suis quodammodo vide-
bate procedcnte uni monachoru n suorura junctus, batur valedicere? Vix egredientibus de choro S.
ct s Ma rimiiii,
li ic brevi versiculoest usus : Visitavit, inquit, nos Paulini, ecce procedit obviani devota congregatio
Dominus. Suscipiensque brevibus verbis sermonem, S. Muxiniini, cum crucibus et ingenli apparatu, vaiiomci s.
,
duobus
!
snccincte gestasrei pandit seriem. Deinde Missarum monacbi omnes palliati, et cuiii laudura melodiis Slmeonis.
CorportoutSS.
sacriquemysterii celebratione completa, Praepositus jungunt se pracedenti processioni. Deimle propin-
Abb iti an niiitiat universa assumptoque monacho- :
quantibus portas S. Simeouis, occurrunt Canonici
rum necnon Fratre, qui rem sibi reve
ejus altero, ejusJem Eeclesiae, palliis ornati, suscipientes san-
laveral cum aedituo, cryptam ingreditur secreto, Fra- ctum Corpus cum crucibus et omni veneratioue.
tribus reliquis ad recreandum corpora sedentibus
Stantibusque bajulis, et thurificatis necnon aspersis
in refectorio, et Abbate cum Fratre altero finern
Reliquiis, praemissaque nratione, processioni in suo
rei praestolantibus in exteriori oratorio.Moxqueora- loco se conjunxere.- Hoc orJine proceJentihus aj
tione l.icta Friter notum locum repetit, quod
ille medium vicum, ecce approp.iqquabant instar coele-
obstruxerat, aperit,Sanctorura artus majores et stisexercitus honorabiles viri, cum contigua sibi
minores educit, et Abbatis monacho cum sindone
congregatione, Prineipis, Appstohjrum Canonici, pal-
munda statim porrigit: c duobus vero corporibus liis aurogemmisque fulgantibus induti, suscipientes,
et s. Pclri,
P me c Jlatis et diligeuter involutis abiere, necnon sed magis educentes corpus P.istoris atnantissimi,
F
Abbati cum Fratre prastolanti et oranti magnas cum crucibus et omni ornatu duplici et incurvan- :

reliquias, immensumque gaudium detulere. Qui mox tes se cum lacrymis, ac prpnis in terram vultihus
in :oelum porrectis
manibus, lacrymasque dulces et tanto Pontifici, aspergebant et thurificabant sacra
laetas profundens ex intimis visceribus,
sic intulit pignora, cum laudibus et oratione solenni.
pronis in terram lurainibus Sit tibi bone Jesu
re- :
41 Quibus processionis orationem prolonganti-
demptor, mcestorum consolatio, laborantium forti- bus, moJicumque progredientibus, occurrit Abbas Abbas s. J/or-
tndo, gloria, laus, et j ubilatio, qui dignatus
es in hac S. Murtini cum suis Ffatribus; quorum quanto ini-
die tuos supplices visitare de ccelosancto
tno, atque nor erat apparatus exterior, tanto rutilabat interior
tetificare multiplici Sanctorum patrocinio.
abundantibus; quique in quantuin facultas suppete-
39 His omnibus inchoante, mediante, et perfi- bat, piissiuii Patris coiiiitatum protelabant, sequen-
ciente divina dispositione, tam glorio-e completis, tes cum hymnis, et canticis spirituaiibus. Subito
mii suis omnipus ad S.
Maxuninum, ejus
1

auteiu, quasi proruinpentesapes ex alvearibus, con-

1 ii i
Fratribus se illic caritate detinentibus, cum fluebant plebsutriusque sexus et ;elatis, gestientes et coplostu
omnijucunditate spirituali, Sabhatum sanctum, interesse comitatui dilectissimi; graviterque se populus.
et
sacro .iii. i

Resurrectionjs diem in Dei peregitlau-

,

offensum dolebat, quicumiiue tardior occurreret

dibus. Cujusdiei completavespertinali
synaxi, Abbas noa patres Julcedo filioruin domi retinebat non :
Decanum S. Petri aJiens, ei per semetipsum
cura- matres filiarum suliiituilo impeiliehat; non sponsa-
vit uotificare, se in sequentis
diei crepuseulo profi- rumamor sponsos aut illas eorum jocundus afiectus
cisci velle. Quernvir religiosus
suscipiens benig.iis- continebat; non vernaculos domestica cura prohibe-
siine, statim directa legatione
cunclis congregatio- bat; non servos aut ancillas cujiiscumque operis
n.bus ceterisque Christi fidelibus
studuit intimare injuncti solicitudo aut
Deinde post modicara et brevern timor piagartrm coercebat;
noctis quietem non pueros aut puellas matris intra doiuum fames
matutinalibus hymnis, ut consuetudinalis
sanctorum et araor panis, aut extra cuiisuoUido jocoruui colii-
dierura ordo exposcebat, solenniter
completis; ja.n bebat : sed par oinuiuin et concurs alfeetiis Patrem
sequendi
 DIES DUODECIMAMAJI. 73

sequendi Dominumque dedueendi erat. Jam tunc ulterius progredi depositoque lipsano, circurnfluit
: D
enim qundammodo complebatur liujus sancti Pasto- cum laerymis innumera multitudo, jarnjarnque vale- SI n TIETMVBO

risofficio.quodait Dominns in Evangelio Pastor : dietura Pontifici sanctissimo : incurvatique solote- etpleM remis-
bonus cum proprias oves emiserit, ante eas va<lit, nus viri cuni mulieribus, et pio Pastori suas cum- sa^Archidia-
et oves eum sequuntur, quia sciunt vocem ejus. Hi mendantes animas, sarras honorabant Reliquias cuis conus perorat
ad Clerum,
eiiim erant illarum ovium agni, quib.ua vice primi oblationibus, percutientesque pectora sua tristes re-
Pastoris a Deo sibi quondam eommissis verba pia? v*rtebantur ad in-opria. Clericis deinde cum mona-
exhortationis paraverat, quasque dulcedine totius chis in orbem conglohatis et in modum coronzecin-
suavitatis praseundo, operando et docendo reple- gentibus membra sui Pontificis, Archidiaconus Go-
verat. defriilus etipse Decanus S. Petri, postulato silentio,
42 Hujus prredulcis et largissimi Pastoris abun- hocmodoexorsus est serieni sui serrnonis. Magnum,
dantiam recolentes, et ejus patrocinii tutelam con- inqiiif, est, carissimi Fratres, hoc mjsterium et
tra cuncta adversantia fidissimamque protectionem inaestimabile, atque ad efficiendum omiiihus retro
aninni revolventes, horumqueommum fieri expertes seculis incredihile,qund nutum divinae dispositionis
plurimum
dolens se pro tanti Patris absentia metuentes, et ex intimo a nobis pene, ut ita dixerira, invitis factum constat
patracinio cordis dolore suspiria trahentes, hsec ingeminabant hodie, ut tantum tamque praecipunm, omnique rei-
j>nran
rjVi laervmantes ; Quorsum, Domine? quid est, Pater publica^ nostraa tam proficuum Patronum, a loco
piissime? Cur relinquis oves tuas, Pastor amantis- nostro vellemus seu auderemus emittere. Hic enim
sime In quo te laesimns? in quo te oiiendimus?
! eratspes totius patriae; in hoc pendebat omnis fidu-
Numi|i]id non doetrinis tuis nos et patres nostri pro- cia salutis nostra? et quotiens nos cujuscumque
;

nas aurea accommodavimus"? Sed vae nohis, qui pa? trihulationis pulsabat incommodura, in Modoaldoet
trocinio tanto destituimur Et nos, velut amentes et
! Euchario totius auxilii nostri patebat refugium. Et
qiiasi ad epulas invitati, te proficiscentem cum lan- revera, nisi quia jussioni Omnipotentis resistere __

dibus prosequimur? Vere etenim Dominus noster, de mortaliura nemo sanum sapiens debet prsesumere, .

!
longe vel prope veniens, sic erat suscipiendus; hu- ad hujusraodi consensum nulla ratio flecteret con- tion
jusmodi obsequiis ad misericordiara nostrumque stantiam mentis nostras. Enimvero non cunctamur, rem
aflectum flectendus ; sed in longiDquas terras pro-- quamdiu volvitur hujus mundi orbita, ipsius patro-
fecturus, et extranese gentis saluti profuturus, nos- cinii solita nos experiri sufiragia : quoniam si loci
que ultra non visurus, nequaquam cum tanto tripu- mutatione in patriam, quam ipsi Sancto provisori
dio erat deducendus. Heu quam damnosa processio ! complacet, ipsius dulcia mittimus ossa quod his :

quam subita totius patria? desolatio ! quam gravis conftnebatur, cor linguam ceteraque
videlicet et
loci hujus destructio ! et, nisi omnipotens Deus carnis ejus nobis reservamuspignora.
manu sua contineat, in profundum terrae submersio ! 4o Vos igitur, Fratres carissimi, qui tantarum
At illi ter quaterqne et seplies- beati, quos Omnipo- Reli<iuiarum estis geruli, pensate, quantum honoris
tens talis tantique Patroni honoreet beneficiis dona et gaudii largita sit vobis gratia Christi, quantam et ad eos
vit, quos nostro damno ditavit, quos nostris spoliis que laudum vici-situdinem rependere debeatis bene ijitibtts illa
r" ( ' a -
dilatavit, quos nostro infortunio prosperavit. Hsec ticiis omnipotentis Dei, nobisque largitoribus tanti <

multiplicius ingeminandolacrymislaorymaa addunt, thesauri. Unum quippe est, quod stdum et praeci-
fletusque crebris singultihus adjiciunt. puura ducimus in sestimatione nostra, quod stahile
43 Hi hujusmodi lacrymabittbus querimo-
igitur et incouvulsum scripto firmare disponimus in succe-
niis interdum uteutes, interdum ctiam diversarum dentia aevi tempora, ut simus araodo cor unura et
Iaiidum praeconia concrepantes, cum onmi devotiene anima una, et mutuse frateruitatis et societatis, cu-
Proce&slo de- et reverentia comitabantur, prsecedento et subse- jus m ixnnnm pigpus vobis a ncessinius, inter nos et
ducta usque
quentes. Nec cunctamur, imo plena fide credimus, vos atque nostros vestrosque posteros pa^tio fir>
adpontem,
ipso die super sacrosancta pignora coelum patuisse, inetur perpetua. Commendamus itaque Deo et \ -

sanctosque Angelos invisibiliier descendentes et sub testificatiune et obtestatione Christi,

stra' fidei,
ascendentes obsequium tanto Pontifici prtebuisse, suner salutem et animara vestram, corpus pretiosis-
tamqiu* ralrificse processionis concordiard et apqua- sumi Provisoris et Pastuii- nostri Mudoaldi Archi-
nimitatera ordinasse (quae procul dubioad trecentos episcopi.qiiatenusdebitum honorem propossevestro p
Olericos a stimabatur habuisse) ut in tanta IVequen- et n^s>c in feriis et in omni divino servitio exhibea-
tia nec prsecedentesa subsequentibus premer^ntur, tis IJIi. cum hu-
His peroratis, sanctisque ileliquiis
nec subsequentes a prsecedentibus traherentur, sed mectatione genai um
necnon Abhate suis-
salutatis,
in utroque aequalitas, et discretio servaretur. Erat que munachis crehrius deosculatis, ad ^ua quique
prseterea stupenduin miraculum videretpt tantasque reiliere cum suspiriis.
catervas, utriusque sexus et aetati-, tam peverenter 4G Transiiiisso itaque amne Mosella?, in cuneos
His transrr.is-
tamque concorditer ex utraque parte processionis conglobati viri cum mulieribus, Inparteripae altera, sv Mosella
incedere, ut quasi macerise viderentur quodammodo quasi ultimum valedicentes ^uu Pastori, laudum rtiteundbas
hiiu et inde nnmobileastare, quos neo anguetior vlfi concrepabantcarmina quemque ulterius nequd^nt
:

coarctabat, nec gpatiosiqr dilatahat, ut se reuiove- corpore, luminibns sequebantur et voce dulc
rent ab EBqualitate, Tali ordine, tamqoe decenteho*- Al bajuli Sanctorum, arduos montiutn scopulos con-
norificentiacum divinis laudibus transeuntes longam fragosque repctcntcs asceusus, nonnullispietatis in-
intercapedinem vise, tandem ad Pontem inclytum Tmtu et amore Sanctorum comitantibus, itinere qud
pervenero : statimque de ponte deseendens Abbas e venernnt alacres Dominumque vicissim laudantes,
oxcipitur ob S. Eucharii, cum suis Fratribus bonestissime pal- ad sna remeare properant. Deinde n< absquesudore
Abbate S.
liatis, chiii crucibus reliquoque ornatu mullipliei, ascensu ardui moatis emenso, ecce contiguse villaa
Snchani
ohvius processit; sanctumque Pontificem reverenter pene omnes vicani oonauunt obviam Pontifici suo,
in ponte suscepit, et per pontem suUequeado cum etiam toto corpore solo prostrati, fide stan-
iionnulli
multiplioilaudum tripudio deduxit. tes» et ceatuum veniam, vitse sa-
tunsis pectoribus
44 Hocordine descendentibusabaltitudinepontis lutem, rerumque commoditatem implorabant voce
ecce imiit innumera multitudo flnitimffi plebis, cum suppHoi. Alii autem aompulsatis signis ecclesise prsa-
Crueibus et diversis Sanctorum reliquiis, suscipien- cedentes atque subsequentes, totia virinus insiste- pa^isoccur-
tes sancturo Prsesulem cum dulcihus melodiis. Sed bant laudum melodise, Quidam vero prona cervice rttur

vicmitate raontis circumquaqua oppositi vetahantur propius accedentes, suosque bumeros saJutifero sup-
Majt T. III 10 puneutcs
 74 TRANSLATIO S. MODOALDI EP. TREVIR.

A ponentes lipsano. sibique per vices succedendo San-
srfltiktmabo etorum bajuli gestiebant fieri; summo devotionis
*"' "
MS5 '
studio sebeatos fatentes.sequesanctificari credentes
mente et corpore, qnicumqne sanctitatis tantae sar-
cinam merebatur rontingere. Sicque recto tramite
de vico ad vicum properantes, et aliis jam fessis
supplici jarn lumine valedicentibus et quasi jam spe
recuperata suae salutis alacriter recedentibus, aliis-
manavit e ceelo in totius sequentis noctis spatio, ut D
herbis omnibus viriditas, et seminibus fcecunditas,
atque telluri redderetur culturae facultas. Et ut cla-
reret liquido, qnorum subvenientibus meritis tantae
misericordise largitas proflueret arenti mundo, tanta
fuit couvenientia pluendi et hospitandi, ut una ea-
demque videretur hora, et viantesdomus limen sub-
ire,et imbrium largilatem effluere. Nec defuit in ctrlo semper

que ciim integra fide et spe salvandi obviam prope- totius itineris spatioejusdem divinae pietatis misera- pcr diem
sereno,
f rantihus, et suae felicitatis f augurium suscipienti- tio, quodammodo famulantibus ccelis venerabilibus

bus; nonnullis etiam per milliarii et eo amplius Sanctorum exequiis, adeo ut pene singulis noctibus
spatium procedentibus, in eommune nomen Domini terra? facies madefieret imbrium abundantia et die- :

laudabatur ab omnibus. rum spatiis, sole et vento temperiem praestantibus,

47 Deinde Fratrum S. Maximini tres monachi, proficiscendi concederetur copia.
el affertur a venerabili Praeposito Arnulpho ad praebendum 50 Igitur, ut praemisimus, susceptae primae man-
a Prxposito plsces etiam
ducatum directi. praeeedentes e vestigio celeriter sionis hospitio, totius humanitatis et caritatis fuve-
missa in tiospitio
subsequnntur. apprehensosque fatigationem itineris bantur commodo; exceptoquod hospes vir streuuus, utlro adfe.
alleviare paulisper residendo hortabantur. Acprimo cum uxore satis honesta, conquerebantur, sibi pisces runtur.

residentibus offerunt pyxidem, Sancfornm pignori- cmnino deesse, quibus tanttp reiigionis viros, ut de-
bus refertam, a memorato Praeposito suisamicissi- ceret eorum honorificentiam, valerentreficere. Cujus
mis recedentibus, et jam per multa temporum spatia statim consolatione recepta, videlicet Abbate, totius
non visendis, cantatis intuitu directam, ethaec eon- humilitatis viro, de appetitu se excusante, se lautio-
tinentem : res seu sumptuosos cibos non magni pendere sibi ;

cujuscumque modi victualia, cum caritate impensa,

Ex SACRARIO S. MaXIMINI. quamvis parva sufficere; se bonae voluntatis ejus
aliarum
De pallio ejns et stola et : studio gratias agere fatente, cetera sibi suisque ne-
fteliquiantm
pyxis De manubrio cultelli Domini nostri Jesu Christi. cessaria coepit disponere ; ecce duo viri, funoti pis-

catoris officio, alter prioris ignarus, et ingredientem

De sacrario B. Mari.e semper Virginis mox subsecutus e vestigio, uterque tamen praesentis
a venerabili loci ipsius Ahbate directa : necessitatisinscius, tantam piscium copiam detulere,
Deligno Domini : quae si nihil alterius fuisset in promptu, omnium
De corpore S. Mutthiae Apostoli : pra?sentium multitudini posset ad esum sufficere.
De corpore S. Severae virginis, sorore S. Modoaldi
Archiepiscopi aliasque diversorum reliquias. ANNOTATA.

48 His devotesusceptislaetissimiredditi, quianec a Acta S. Beati deilimus 9 Maji.

aversos, et in via positos, solique desiderio intentos b Acla S. Abrunculi illuslravimus 22 Aprilis, el

redeundi. Omnipntens suae largitatis privaret bene- S. Bonosi 17 Febintiru.

iisdem itcr
suum prose-
dictinne; verum tantae sanctitatis thesaurum eisdi- c Coluntur lii Martyres Trevirenses 6 Octobris,
auentibus gnaretur. cum eo quem ferebant, accumulare gra- ; etiam Marttjrolonio Romano inscripii.
tes omnium Largitori satagebant rependere. Deinde d Monasterium S. Mariae ad Martyres dietum, si-
ex his quae caritatis geruli secum detulerant abun- tum ad littus Mosellx. Caluloijnm Ablmium, sed im-
danter refecti, cura his eisdem operam dant exer- perfectum, exhibet Bucehnus : et forsan Folcuinus aut
citio proficiscendi. Ingredientibusque saltum, qui Petrus 2 hoc tempore Abltas erat.
semitam occupabat, eorum quidam forte Crucem ar- e Abbatia S. Eucharii, nnnc S. Mathia? appella-
genteam, eui ossea imago nostri Salvatoris inerat, tur, ob corpus liujus Aposloli istic asservatum, ut dixi-
quae nomine S. Modoaldi titulata coram ejus sancto mus ad Yitam 24 Februarii. lltic Abbas Erwi-
hujits
corpore indesinenter ferebatur, incaute bajulans, nus sive Everwinus prtcfuit ab anuo 1097 usque ad
ramis humilioribus impingebat quae mox excussa a :
an. 1110.
baculo cui inhasrehat. cadendo inter duos lapides f MS. Angaria : sed augurium omnino sensus ipse F
recteet quasi voluntarie fixastabat. Res mira, quod requirit.
e Cruce
avutsa imago tam fragilis ossea materies, tanto impetu ramorum
iismii UUeta in altum evulsa,
et per semetipsam ter seu quater
erit/ttur : CAPUT IV.
antequam appropinquaret gyrata, super lapi-
terrae
des, qui forte conglomerati viaj profitnditatetn sup- Reliquutn itcr peraclutii. Snlennis exceptio in
plebant, quae minutatim confringi poterat, divina proprio mouasterio.
virluteeisdem lapidibusmirabiliter infixi permansit
Ad declarandum enim meritum sancti Sacer-
ilh-esa.
Ji} ratres igitur, quos praelibavimus, S. Maximini, Pn/Ic i sc entes
dotis, providebat gratia divinae dispositionis, ut et postquam in vico eodem, qui sui juris erat, Evena ttolmnuer ex-
meliori cautela Cruciferi corrigeretur incuria, et dicta, apud supradictum hospitem cum omni cari- eiptuntvra
signutn nostra! redemptionis lutei humoris nonvio- tate et lminanitate nos habuerunl lucescente cre- ;

laretur immunditia. pusculo sequentis diei, pramiissis divini servitii mi-

49 Addidit etiim adhuc altero miraculo palam nisteriis , ducaturn praebentes praecessere, et sa-
tt arenttbui
terrlt i« i
facere omnipotentissima largitas Divinae miseratio- crosanctas Reliqnias interdum propriis gestautes
jiis, quid mererentur
singttlas quantumque possent eorum humeris, usque Prumiam perduxere. Quo propin-
-ini ti .
spiriinsin quorum corpura tantae devotionis
ccelis, quantes, unura e suis praemisere sagacem virum,
studio transferebantur in terris. Tanta enim nomine Burchardum monachum
erat qui venerabili ,

caumatis ariditas, tantaque terraa sircitas. ut spem Wulframno ejusdem loci Abbati Sanctorum intima-
pttivia iiifttu-
totius incrementi suis cultoribus hrumalis
ttltur, negar e ret adventum. Quo audito vir strenuoa nobilitatis,
satto pene torrida, et tellus quasi ferrea nulliusvo- compcrtoque quanlae prosperitatis effectum sit asse-
ineris acumine suscit.iri valerel ad a;stiva semiua cuta sua peiitio, qua cum ipso Abbate in eodem ne-
suscipienda. Dajulis vero Sanctoruiu |inm e man- gotio intercesserat apud Archiepiscopum Trevericaa
sioni- rcceptis habitaculo, tunta pluviarum cooia iirbis laudum grates rependit omnipotentiae divinai
;

largitatis.
 IjIES DUODECIMA MAJI. 75

largitatis. Statimque misso edicto jubet vica nos om- pientes et deducentes Sanctorum reliquias in hym-

nes utriusque sexus et cum summa celeritate,

aetatis, nis et laudum melodiis. Deinde Missarum solenniis, SDB TIET-
MARO. AB.
in occursum Sanctorum progredi, et Monachorum ut tanti diei reverentia Sanctorumque veneratio ex-
EX »18S.
Clericorumque onlines ad susceptionem tantae san- poscebat, celebriter expletis; Reliquiarum bajuios
ctitatis coaptari. Pruimissoque Fratre, qui apud eum contubernium suscepit Clericus
in suaa hospiialitatis

legationis offieio lunctus fuerat, mandat primum m quidara, Azelinus nornine, vir reverendas honestatis.
oratorio S. Benedicti Sanetoa suscipi cum reveren- Deductis iraque Sanctis cura debita veneratione a
tia ethonore debito, cujus spatioso et remoto atrio liminibus monasterii, nonnullis etiara Clericorura
Fratres utuntur pro ccemiterio. Inde colliculo, qui laicorumque piae devotionis intuitu comitantibus,

prope erat tinribus gramineis refertus, Iransito, per spatinm itineris, qaod coraputari poterat tertia
ecce curn caterva plebis, devotionis cultum habitu pars milliarii; ecce familia domus prseuuminati Cle-
et officio praeferentes, procedunt Clerici palliis or- rici, quarn vir totius opulentise plurimam posside-

nati; qui Sanetos suscipientes, cum crucibus et dulci bat, ipso in fronte gradiente, cura Clericis quos
Iaudum modulamine, deferunt in ecclesiam sanctaa secum duxerat, cura crucibus et thure ac reliquo
Dei Genitricis et Virginis Mariae. Quibus post ora- apparatu quo poterat, se obviara ferebat suscep- :

tionis termmum deductis honorifice, protinus rao- tosque Sanctos cum laudibus carminum, in orato-
nachnrum palliato vallatus grege, se obvium tulit rium, quod ibidem beatse memoriae Anno Colonien-
Wnlframnus Abbas, vir totius reverentias qui cum : sis Episcopus in honorem beati Matthia? ApoMoli Paderbnrntn-
crucibus thymiamatis, ac multiplici apparatu
et dedicaverat, deducebat. Placuit igitur exinde missa sibus et llelm-
"ardensibtu
devotionis, reverendas Reliquias deducunt in coeno- legatione matrera Ecclesiam Paterbronnensem tanti
bium S. Salvatoris : ibique laudibus divinis solen- patrocinii adventu laHificare, Fratresque suos
Helm-
niter expletis, omni humanitatis et caritatis intuitu wardenses, jam diutina exDectatione et crebra jeju-
amplectuntur Abbatem cum suis. niorum, vigiliarum ac orationum instantia laboran-
52 Deinde sequentis diei matulino lucescente, tes, quodque potissimum gravabat, in ambiguitatis
celebratis mysteriis Abbas
redemptionis nostrae , trutina suspensos, prosperi eventus certitudine re-
cum suis. concessa suorum praesentiumque Fratrum levare. Libet paulisper immorando benignum piis-
alacriter suscepta societate, valedictisque suis ducto- simi Patris affectum pensare, dilectisque filiis suis
ribus, in osculo pacis et mutua caritate, deducuntur dulcifluce consolationis manum porrigentera, spem-
ab omni congregatione, cum multa reverentia et que perennis lstitias denuntiantera, considerare.
Sanctis debita veneratione. At hospes munificentis- 54 Tietmarus Dei gratia, quicquid est aut esse
simus, appetens promereri dilectionem Dei, memor potest, dilectis filiis in Domino. Gaudium vobis et missa ab Ab-
bate epistola.
1 Cor. o, 7 Scripturae testantis : lnlarem datorem a Deo diligi; exultatio. Surgitejara, dilectissimi, et de pulvere
Job. 3t. 32
et illius beati Job. Non passus sum peregrinum abs- excutimini, quoniam exaudivit Dominus vocem fle-

que viatico prxterire, Abbati recedenti piscium co- tus vestri : quia enim corara Domino vos humiliastis
piam largitus est cum caritate; praebensque eis et in eo sper&stis, respexit in orationem humiliura,
ducatum usque ad villam sui juris, Monasterium a et non sprevit precem eorum. Perseverastis enim
noniine, cetera qua? pernoctantibus erant necessaria in eordis et corporis contritione, ideoque vos non
ex suo ministrari jussit abundantissime : ibique eis fraudavit labiorum vestrorura voluntate : sed prse-
devotissime susceptis, tertiamque mansionem facien- veniens gratuitse dilectionis benedictione, replevit
tibus, geminavit obsequia hospitalitatis. At ilh pro- desideriuin vestrum multiplicis patrocinii largitate.
ticiscentes, et de die in diem proflcientes, sexta diei Quapropter gaude et lzetare, felix Saxonia, quam
hora feriae quinta?, Agrippinara Coloniara peracces- Rex quondam Christianissiraus lingua ferrea divinis
sere : statimque prxmissa legatione, Sanctorura ad- subegit legibus; quamque nunc Rex Regum Domi-
ventum notificantes suis fidelibus, b S. Pantaleonis nus, per praecipuos sua? dorainationis ministros,
tt Colonis a Fratribus, pro se crebras orationum victimas ex jam cceli Consules, mirabiliter invisendo, suis re-
monacftis S. vendicat ditionibus. Jucundare, virgo, nobilis Ohri-
debito fraternitatis oflerentibus, et ante quatriduum
Pantaleonis,
in Paschalis festi adventum suum desi-
celebratione sti sponsa, et mater fcecunda Paterbronnensis Eccle-
deraliiliter prastolantibus, immensum gaudium in- sia, quara cum numerositate filiorum multipHcia
didere, de optata negotii sui consecuta prosperitate. beatificantSanctnrum pignora, nunc iterato largitas
Qui voluntarie, absente suo Abbate, se protinus m- omnipotentis novo fidelitim suortim patrocinio dig-
vicem cohortantes, et ornaraenta tantsa susceptioni nanter illustrat, amplectitur, fovet, protegit, et su-
digna exponentes, albati atque palliati solenniter blimat. Exulta satis, filia Sion, lauda filia Hierusa-

Sanctis obviam processere susceptosque cum de-

: lem ccelestis, ecclesia Helmwardicensis, qnia venit
annuntiatur
VOtO laudum modulamine, in sanctuarium S. Pan- tibi de supernis a Domino salus et protectio, gau-
tan&aruto
taleonis pertulere. Deinde Fratribus suis adniodum dium, pax et exultatio. Ut enim similis ceteris ec- Reliquiarvm
clesiis tibi collimitaueis fieres in hac parte, postu- tidientus,
congratulantes, et pro omnibus quas voti sui com-
potes divinas gratia largitatis adepti fuerant, in cotn- lasti tibi a Domino Patrotuim salutis tuae deditque :

mune Dominum benedicentes, totius caritatis oflfi- tibi Deus B. Modoaldum, strennuas nobilitatis et

cium exhibuere; postulantesque pro sui itineris mirificae sanctitatis virura, Archipraesulem Trebe-
acceleratione, licet inviti et renitentes, cum orani rensis Ecclesia? : cujus sacrosanctis ossibus conjun-
honorificentia prosequentes deduxece, cta sunt duo insignia beatorum Martvruiu Thebseaa
53 Die igitur octava resurrectionis Dominicse legionis corpora, insuper etiam gloriosissimi Pro-
directo tramite et Deo prseduce, c Suzatiura perve- tectoris nostri Auctoris Archiepiscopi superior testa
dein Dominl- nere in cujus itineris medio juvenis quidam Cle-
: capitis, et duo de majoribus membris quo, ut cre- ;

('« 1« Albisa ricus, vicini loci Canonicus, eis obviam venit, a suis dimus, suggerente, et nostrae legationis officio fuu-
Staatenst
directus Fratribus; dicens, reditus eorum atque gente, idem venerabills Modoaldus dignatus est,
Cltro.
optati effectus famam aures omnium perculisse, aula sui Episcopii relicta, apud nos exul dici et
cordaque imraenso gamlio replesse, llis dictis ingre- esse. Duomin etiam reverendae sanctitatis et prieci-
dientibus vicum ecce plebis innumera multitudo, puse nobilitatis Pontificum dignissim» deferuntur
promiscui sexus et aatatis, in gloriam Sanctorum Reliquias : videlicet B. Abrunculi mandibulaa cum
laudum carmina concrepantes vocibus alternis quos : dentibus, Sanctique Bonosi brachium, atque glorio-
sequebatur totius venerationta cultu ornata conscio sissimi Beati Confessoris dens utms cum < ost t, alio-

Clericorum, cum crucibus et thymiamuteriis, susci- ruraque Sanctoruai pretiosissima pignora. Pro his

igitnr
 TRANSLATIO S. MODOALDI EP. TREVIR.
70
Dominttm carminnm modulatione populis, accelerant iter pro-
i^itur omnibus heneficiis ejus magnificate
et exalteimis nomen ejns in idipsum, et fectionis.
Sl!R TIFT- mecum,
MARO AB.
omnibns medullis cordis et corporis luudate Deuni 57 Tandem nptato suai possessionis limitem cal-
USS-
I \
In susceplione ergo taritee s.tnctitatis cantibus, ecce iustar regalis exercitus populi cir-
in excelsis.
ornate domtis vestTB menti- et corporis, nnindate eumquaque conglomerati, novis suae salutis Pulrnnis
irruunt. obviam, cum Sanctorum Reliquiis et Cruci- Itclmvar-
conscientias vrstrn«. abluite cul|ias, Bbstergite sor-
tliccnscs linn
des illicitae actionis, excutite pulverem vontosae co- bus prjrcedentes et subsequentes, in liymnis et con-
ingrcssls,
ainious vester novusque fessionibus. Prima igitur sequentis diei aurora. quam
L'ilati"iiis; ne prtepotens
Doininus, cuin illo nobili suo comitatu illustrahat beati Bvangelistce Marci publica solen-
Pair.iitns et
voniiiis, in voliis inveniat quod ocnlos stta> dignita- ijit;is. quamque majoris letani.T veneratione colit

tis ollendat : sed magis operura bonorum referli omnis Ghristianitas , Abbas cum suis comitibus,
floribus, odoremque virtutum spiraiuibus respsrsi multaque freqiiotitia undique confluentis populi., ef-
graminibus, obviam procedentes dicatis illi : Iiene- ferens pretiosissimas Reliquias cum letaniis et mo-
dictn^ qui venit in nomine Domini. dulatione solenni, procedit ad explendam oonsuetu-

55 Ilujusiiiotli legatione Fralres Deo devoti, de dinariam executionem lam celebris diei. Disposuerafi
ultra quam eniin ipsa die dilectissimis filiis suis et Fratribus
multiplici laboris tnraietate relevati, et
?0 Aprdh
rretli pite-t exliilarati, protinus exilientrs, ecclesiffl palaiu facere sui laboris ei obetlienti.e prasmium; ac
occurrit
signa oonsonant, et gratiarnm lamles intonant; et devotissini.e orationis fructum; eorum diutinae pra?-
Conventm
fn qticm ab il

pttrantur pleni ilevotione menlis et s]iiriius, celebriter prose- stolalionis dosiilerium implere, et eos mtilliplicibus cttni litnnio,

oinnia :
quiiuinr liymntim, Te Deum l.tudamus. Deinde per patrociniis h&tificare consfituens, mnttii couventus
ordinein sciscitali, et oranem eventus seriem edocti, locum juxta vicnm sine diiionis, Cesle nominatum :

solenniter disponunt nniversa competentia tam diu quo ubi perveiitum est, placuit fatigjitionem viaa
desiderata? suseeptioni. Abbas igitur cum suis, cum residendo alleviare, ut populis late circumfluentilius
largitlna oaritatis oopia, benevolo valedicentes hos-
1 oopia daretur conveniendi, et Sanctis oral.ionutn et
H
piti, studium accelerant redeundi deinde amnem :
oblationum libamina deferendi. Et ecce bi quorum
Alin nia transeuntes, taudem ad urbem Paterhron- specialis amoris et salutis gratia lantic viaa tantique

nensera optate pervenere quae cum multis Sancto-

: laboris fatigatio fuerat. expensa, raonaohoruni vide-

prn/if Paicr rum reliqniis, preecipne it B. Liborii. Confessoris licel Helwarilii i usuim, cruciferis preeeuntibus, in-

bornam cx- ai |ue Pontiticis Cenomannensis, fovetur et illustra- star nubeculse tenebrosae properaliat concio spiri-
cfpluntur 00 tualis, ardoris viilemli el compleetendi qusediu con-
Ahtutte
tur oorpore. Et ecce vir venerahilis c Gumbertus
Cuinbrr/r. Abb ejusdem lor-i, cum innuinera multittuline pro-
- cupierat exx-stuaos desiderio quos cum diversis
:

e miscni sexus et a?tatis populi, nudis pedibus, totius- Sanctorum Reliquiis pracedebat lipsanum beati

qtte htimililatis citltnm praaferens habitu et mente, Petri principis Apostolorum. Igitur tam pro con-
Sanctis obviam processit, plena cordis devotione, suetudinaria letaniarum reverentia, quatn pro vo-

plebe. eonsonis vocibus honote Sanctornin Beo

in tivae sitscppiioins devotione augenda, nudis pedibus
laudum melodias concrepante. Congratulabatur enirn procedentes, fttque cum oinni mentis et habitus jiu-

atl iuvicem popuhis Domini et oves pascuae ejus de militate cominus accedentes, diuque desiderati Pa-
atlvciitu et prsesentianovi Pastoris et fidissimi Pro- troni et comitum ejus lipsanum contuent.es, diutius

tectoris, cujus confidebant meritis salvari, et patro- stare nequibant; sed lertio in terram toto corpnre
cinio ab omnibus angusfiis liberari. Dehinc portam prosirati, novo Doraino iluleia laerymarum libamina,
in urlie a
Canonicls, urbis ingressis, ecce matris ecclesias Canonici, pro- quaj ex plena cordis abundantia laetitiee spiritualis

ceuentes obviam novo Patrono sanctoque Pontifici, profundebat affectus, cum nimiis singultibns offere-
susceptos Sanctos cum reverentia et cautu solenni bant.
delerunt in sanctuarium gloriosi Confessoris Li- 58 Tandem erecti cervicibus a terra, liapc ore et
borii. manibus intonant voce excelsa,: Optato advenisti,
56 Interim Abbas comperto, quod prona devo- Pater desiderabilis, quem expectabatnus tn arabigui-
tione singularem susceptionem instituerant ejusdem tatis et angustiarum tenebris, te nostra vocabant

loci monachi, nec vacaret illic diutius imraorari; sa- snspiria, te largarequirebaitt lamenta. Suscipejam,
congratulantibus, et de pro- Dominator serenissime, tibi devotos servulos pro-
F
lutatis Canonicis sibi :
ct A.libatcin
spero adventu suo Deum collamtanlibus; resumpto tege, Pastor amantissime, agnosa ileotibi traditos. suum ciim
denuo lipsano Sanctorum, per portam Australem Deinde laudum cantibus solenniter impositis, pr:e- [tctiijuiis
grutnlabim-
honorifice Clericis prosequentibus egrediuntur mo- cetlentes cum Crucibus et Sanctorum reliquiis,
tltts CJCtptt-
nasterium. Progressisque panluhim via quse ducit veneranda corpora digna reverentia deferunt in
atl iirnobium, ecce pallida et paltiata monachorum ecclesiam B. Joannis Baptistie : ibtque Misearum
cjtra ttb

Abdtncl,- coiuio, omnem devotionis reverentiam Sanctis ad- solenniis celebriter expletis, Abbatis sui pedibus,
liotfcnsibus venientibus exhibens corpore et animo, incurv.itique gaudentes qnod eum cum suis omnibus salvum et
vionachts
sololenus, et sacrosanctis supplices cervices suppo- incolumem receperttnt, humiliter proslernunt su- :

nentes pignoribus, spiritu et mente totisque nisibus sceptique manibus aterra, mox ad pacis et caritatis
insistunt divinis laudibus. Cum hujusmodi venera- oscultini eriguntur. Quantum ibi gaudii et exitllatio-
tionis tripudio Apostolorum Petri et Pauli orato- nis atqtte congratulationis inter spirituales spiritua-
riura subeuntes, rursumque melodias cantuitm solen- liter sit habitum, testis est Detts inspector cordiura,
niter ingerainantes, Sanctos deferuntin sanctuarium, lacrymarum, testis ecclesia viden-
lestis laeti rivuli
in qti" / B. Felicis Martyris requiescit corptts san- tium et audientium. Abbas itaque Fratribus suis in
ctissintum. Deinde videres pariter omnes confluere, pace dimissis, ad illationera Sanctorum postera die
vj-1 res viritim singulos
ex abundantia cordis Abbati solenniter agendam, ipse in tuto suorum oontuber-
suisque caritatis salutationem offerre, intimoe con- nio positus, fatigationem sui latam jam
Iaboris
gratulationis affectum impendere, Deum voce et dueebat levissimam, pro omnihus beneficiis suis
mantbus collaudare, qui tantae prosperitatis et lar- glorificans misericordiatn Omnipotentis.
gitatis effectum concessit sperantibus in se. Statim 59 Beatus igitur Motloaldus, Trevtrorum Arclti-
Missarum solenniis celebriter expletis, fessisque episcopus, altera die suae peculiaris et perpetualis pottrldu
Fratribus officiosissime recreatis, lucescente diei sedis domicilium cutn tot tantisque comitibus suis ,-ton lslrrliK»
pio-
sequentis aurora, cum omni
veneratione deducenti- ingressurus, atque inibi curiam Angelicis spiritibus vcrsits
i-ttlrtililMS,
bus monachis et Clericis, prosequeutibusque cum et Sauctis omnibus communem Itabiturus, noluit,
quia
 DIES DUODECIMA MAJI. 77
quia nec deeebat virum tantse auctoritatis, clam tamque confusffl vpcis oinnis terra resonabat. sa|- D
ingredi aut privatim suscipi; utpote quem morum tuum densitas tinnebat. vallium concava perstre- * I;D T,ET '
nobililas et generis altitudo commendabat, etordinis pebant, monliuui vertiee ".'
™'
re pondi iant, fluminum ,''',

dignitas extollebat, alque ailmiranihe sanctitatis deciirsus, fontium, stagnorumque

t

ianl ;

meritum insignibat. Quapropterinnumera multitudo, ul ad tantie sanctitaiis introitum Isaias compleretur

tam nobilium quam plebeiorum utriusque sexus et vaticinium, Mnntes et ccJJ.es cantabunt coram Deo
i sa j 55 tl
ordiuis, videlicet, monacborum, Clericorura, laico- laudem, omnia Iigna silvarum plaudent manibus,
et,

iii iii , virorum scilicet ac mulierum, quorum Deus quoniam venit Dominus et Salvator injuset domi-
corda tetigerat, et quos fratemus amor provocabat, niuin, quoil ei pra destinavil ab initio r rum mnium •

quosque devotionis intuitus et desiderium tetitiie Creator : qui qiioniain lanti patrocinii muHiplicem
spiritualis amorque divime retributionis excitabat, largitatem ante tempora secularia suis pra
unuique confluebat; credens quisque se felicem fore, fidelibus, laudent illum coelj, terra, mare, et omnis
quicumque tanti Poutificis pbsequiis mereretur in- creatura ejus.
teresse, Nocte igitw instante, spiritualibus vigiliis, 62 [gitur tam multipliei virorum ac rnulie-
i-iiiu

carminumque melodiis, ac divinis laudibus exacta rum totiusque

creature tripudio, B Modoaldus,
infra ecclesiam 13. Joannis; mane autem jam solis Trevirorum Arcbiepiscopus et Helmwardii nsis
mundum universum 22ESJ»*
jubare illustrante; posl uratio- Patronus, cumsuis sociiset comitibus.beatasMariaa
iiimi synaxira Missi il idem celebratis, Abl as cnm Virginis ac Principis ilpostoiorura oratorii
prsesentium multitudine CJeri ac utriusque sexus recipitur gremio: cujus p irietes undique diversprum
plebis, imposito snis humeris feretro, datisque lau- pallairinii varietatibus ornati, multisqueluminaribus
dum cantibus, in publico cceperiint. ad locum diu acceusis irradiati, quudammodo
in ad- hilarizabant
desideratum, videlicet Helmwardicense ccenobium, ventu uovi Recturiset Domini. rim Abbas Pater Inti
procedere, die duodecimo egressionis ei rum a Tre- ipsius munasteriii, cuiu Coabbatibus suis Fratrura-
veriea i ivit-ite. que uonnullis, conscensp pulpito ppstulatpquesilen-
A,pproninquantibus autem procedunt obviam
(iO tiu, pauca pppulp pro tantae seleimitatis I

primi pauperes et egeni, de sumptibus ecclesiae, intimavit, notitiamque Sancterum et causam adven-
occurrunt
pauperea, jam a Christo B Modoaldo cum loco ipso collatis, irumreplicavit.Deindefide iymhpli praslibata,
ipsa hora itineris
SJ^J,
medio abundanter refecti et Iteti- et cpnfessiene plebis emiBatim suscepta, de indul- ei obiatumem
ficati; devptio [ua poteranl sanctum Pontificem gentia et reiiiis-ioue praesentium omnium, pro San-
suscipjentes, et laudes gratiarum juxta suse scientise ctorumprecibui et lueritis collata, cunctosadmodum
facultatem concinentes. Ilis hoc inodo prwtereunti- audientes 1 etificavit. Quo facto viri cum mulieribus,
bus, ecce gloripsus militise ccelestis apparatus, cor- senes cumjunieribus, pauperes cum divitibus, quis-
dilius videlicet ornatis corporibnsque di facultatis suie modulo, Sanctos
,
diversis
palliatis, mcnachorum cohcio, prsecedentibus in honoranl obl itionibus : inter quosSigefriilus Comes,
capite Cruciferis necnon tbymiamateriis cum devo- illius regionis Princeps nominatiss mus, unum m n-
i onis studio. Inter lns cum nonnullis ccenobii sui sum hereditatis suse S radid I
cun
Prioribus procedebat medius Corbeiensis Prasposi- lia cunctisque redditibus. Erpo quuque, virillustris
tus, ideraque S. Yiti Martyris /Edituus, gestans in et ipse Comes, mancipium iiiiuui satis spectabile,
daiitlc inii-
nacAI '•'im
ulnis scrinium, aure gemmisque pretiosis niirifice cum uxore sua addita in fabric: m sanctu: rii lapi-
Itpsdnoike- fabricatum, in quo continebantur pretiosissimae reli- ilum pietiosorura aurique notabili quantitate.
quiae de corpore pretiosissimi Martyris Stephani. 03 His ita expletis, cum debita veneratione i

aliaii
Juxta quem latere dextero incedebat Frater spiri- nium, denuo levatas Sanctorum Reliquias devexit in II.

Uari i in
tualis, pi rtans lapidibus .utruque dei-enter ornatum si.nctnai-ium; collocans eas super beatre Dei Geni-
lipsanum gloriosissimi Apostoli Petri. Hornin duo- tricis aliariiiin, ciinctis B. Modoaldo corde et ore
riiin Procerum coeli Reliquias sequebanturinultorum solenniter cuncinentibus : Ingredere jam iu locum
Sanctorum pignoramin feretro bajuli, cum gerulo exultationis soualium tuorum. Erat bora Jiei tertia,
brachii B. Ancfdris Archiepiscopi ; qui dile6tissimo qua Spiritus sanctns nlim fida discipulorum replevit
frutri congauilens, et advenieuti quodammodo dex- ccrda; quaetiam Deo devotafamiliaHelnrwardicen-
teram porrigens, in locum quietis et exultationis sis ccenobii, tanto Sanctorum patrocinio, vigiliis,
deducebat, quem faciem ejus praecedens olim sibi jejuniis et orationibus acquisito, meruii la-titic ari,
pm pai-avcr.it ; quique legatione dudum suscepta, sexto Kalendas Maji, ad laudem et gloriam omnipo-
lioi-t.itu pio et aniica suggestione, liunc adventum teutis Dei. Pasthsec duedecima Maji. qua cele
ilie
ejus illo ellecerat. brantur natalis B. Modoaldi Pontificis solennia, ,..
cuni alits
01 Hes utrpque cum sunima veneratiene
latei-e niuliis tiileliatn obhonorem Dei et reverentiamtantss reliauUa ln-

Bxtiquias
deilucentes, etadvenientibus se cum debita reveren- solennitatis nndique confluentibus, vespertinalem rf«*u"««r
c °'"*
S. Motloattti tia obviain ferentes Abbates duo, viri clarissimi, matuiiiialemque synaxiiu exegerunt solito cele-
doo Atibates
proceilebaut; qui statim suos humeros feretro de- brius, amplificantes peromnia divinum ofHcium in
ferenitns
soscijitunt
votissime supponentes, et tliymiauiata tburibnlis psalrais ethymnis ac canticis spiritualibus. Luce-
adjicientes, prsesentes omnes ad lauilem Dei provo- scente ilemum aurora diei sequentis, hora tertia
cabant. Mox omnis professio, omnis generositas, jam apprepinquante. in arca lignea decenter Abbas,
omnis sexus et a=tas in voces cantuum prarumpunt, circumstantibus Fratribus, imposita solenni leta-
his incipientibus, illis alternatiin respondentibus, nia, memlira sar.cti Confessoris Christi Jlodoaldi
consonas carminuni inodulationes in altum pflerunt, diligenter aromatibus condivit, pallioque decenter
ut putaretur sub ccelo nihil esse, quod a lavulibus involvit ; conjungens eis corporum sod iliumque
Dei posset vacare. Gaudebant et psallebant mnnacbi, snorum pretiosissimas reliquias, videlicet B. Au-
corde et animo intendentes dulcissimo Pastori cteris caput et duos artus, S. Abrunculi mandibulas,
congratiilabantur et canebant contigme regionis Sanctique Bonosi bracliium, similiter aromatibus
Clerici, spem maximam gerentes fiilelis patrocinii bpnorificentissime conditas, etsingillatim involutas.
exultabant et concinebant nobiles quique, multa Oi Moxque finitis letaniis hoc oblationis testa-
"'aijnoqiiii
c "'"
ciniut,,.
clientum manu vallnti, fiduciaque magnse protectio- inentum obtulit audientibus cunctis Audite et in- :

'« « ,i,l-
nis provocati : concrepabant et plamlebant utriusque telligite, Fratres et commilitones mei, quod vestro
'"ttoite (•„,„. sexus et aitatis populi, fide et spe continua- >al- consilio et voluntate, in omnia tempora ;evi, inspi-
"iuiil.
vationis excitati : a fragore nimio tam mtiltiplicis rante Deo, agenilum disposui. Hujus beatissiini
Protectoria
 78 TRANSLVTIO S. MODOALDI EP. TKEVIR.
l Protectoris nostri Modoaldi, quem divina largitas Domino nostro Jesu Christo, cum Patre et Spiritu
Sl B TIKT- Amen.
post beatam Dei genitricem Mariara, et post Apo- sancto, in secula seculorum.
MABO AB
stolorum Prinoipem, summum nobis Patronum est
UX SISS
citm ittstru- dignata concedere, Natalem, qui hodierna die culi- ANNOTATA.
ntento dc in- tur, constituimus et volumus annnatim, acsibenti
stitutione
Petri Apostoli, solenniter celelirari diem S. Au- : a Intetligo Monasterium Eysli;e ,
quod Prttmia
fcsti,
ctori.% ac si beati AndresB Apostoli aliorumque ; distat 7 vel 8 fiorarum itinere: nam Monasterium
duornm suis in locis plena officii divini celebritate. Meienfeldia», quorf Confluentiam vcnientibus, et inde
fundatione Constitnimus etiam, ex pran-epto Dei et B. Petri secundo Rkeno descensuris Cototiiam, in via fuisset,
lavtpadis, Apostoli, ar ipsius Sancti auctoritafe, quod nullus huc nvii facit : apparet enim terrestri setnper itinere
successorum nostrorum praesumat violare, ut ex eoque multo breviori usos •
alias nihil opus fuisset
censu allodii, quod Comes Sigefridus eidem conces- excurrere Prumiam, sed npmiuisset Mosellam Tre-
sit in ipsius translatione, cum additamento nostri viris conscendcre.

censu^, quantum sunViat, perpetuum lumen ardeat b Cfllitur 27 Julii S. Pantaleon, cujus ibidem sa-
coram altari semper Virginis Maria^, et ejus vene- crum Corpus iinno 1000 venerati sumus, Tunc aulem
rabili CTpore; ut ip^ius interventu lux nobis per- ibi Abbas erat Herimnnnus a Comitibus Zutphanise
patrccinii petua luceat in perenni felicitate. Commendamus oriundus, qui B. Wolphelmum Abbatem Brouwillera-
adoptione : quoque et tradimus ejus donationi et patrocinio nos num, uti m ejus Vita 22 Aprilis num. 42 dicitnr,
et omnia nostra, ut locum bunc tueatur et protegat, moribundum inunxit, et a morte sepelivit, ubi dicitur
et inhabitantes in omni sanctitateet religione custo- vir totius honestatis er religionis, et tpse mortuus est
diat, totamque familiam, cum nmnibus qnae juris niiiiti 1121 die 19 Decembris.
nostri sunt, regat etmnniat, ac ab omni tribulatio- c Susatum vulgo Sniist, urhs Tmperiatis et Hunsea-
ne et pestilentia totiusque necessitatis angustia de ttia fPestphalix, in Comitatu Marchise.
fendat. d CotiturS. Liborius 2% Ju/ii. Ejus itlustria Acla
65 His dictis, omnilms Amen respondentibus, seonim edttlit Bol/amius uoster, id p->tente Fabio Chisio
arcam diligenter clausit, ferreisque nexibus muni- tum Apostolico Nuttin> ad Rhenum, dein Pontifice
ct iterum vit, atque clavis obfirmavit, Fratribus solenniter Maximo, Atexandro VII dicto,
imponunlur
decantantibus laetavoce, Laudem dirite Deo nostro e Gumbertus Abdinchhnffensis Abbas traditur
eidem altari
omnes Sancti Deinde post Missarum solennia
ejus. annis 54 prxfuisse, etdecessisse anno 1120.
levantes arcam, suo imposuerunt loco super altare f S. Felix, Aqwieia- snb Numeriano, cnm S. Hi-
Dei Genitricis Marise cum decenti reverentia : ubi lario Eptsmjifl et altis, passus est 10 Martii: cujus
cunctis cum fide quasrentibus, meritis Sanctorum corpus Wolfganyum Patriarcham Aquileiensemmisisse
samtatum patrantur beneficia, largiente Domino ad S. Meinwercum, in hvjus Vita num. 109 traditur.
nosiro Jesu Christo, qui Sanctos suos glorificat in Sed pro Wolfgango videtur Poppo substitueudus, qui
anno '107
12 Maji.
ccelo et in terra. Acta sunt haec anno l orainicse ex Germanorun claro genere ortus cum S. Meinwerco
Incarnationis millesimo centesimo septimo; indictio- vixit, uisi furte btnonunis futt. Pridem autem est quod

ne decimaquinta, quarto Idus Maji, a vener-abili ex ipso monasterio petimus kistonamistiustranslationis

Tietmaro, sexto Helmwardicensi Abbate, anno ordi- si qua extat; sed variis intercvrrentibus causis necdum
VIDE APP.
nationis suse vigesimo septimo, regnante eodem eam potuittius consequi. T. VII MAJI
**
NOT. 57

DE SANCTA RICTRUDE
ABBATISSA MARCHIANENSI IN GALLO-FLANHRIA.
CinCA AN.
DCLXXWIIl

Tetnpva \'i-
M - archianrr scu Martianse, illuslrc Iwc tempore
monasteriummonachorum Ordinis Bene-
est

dictini, in Gallo-Flandria a ! Scarpum flu-

-rnuii, inter Duacum et Amandopolim, in quo
olim S. Rictrudis vidua, in allodio S.Jdalbaldi ma-
riti sui, Alilnitissa sanctimoniaiibus prasfuit. Nata ca

fuerat in Wasama circa annum dcxiv, mortua iv Idus

expunclis. Surius
lns ei
eamdrm Filam
rulcliiiliir olisciiriis ct siinplc.c,

Lecloris mularit: recle quidem, ut lunc erant tempora:

nt iiuiir

nos 'nmits,
nns eiuni
diis rnlilc
habuit, scd qitia sty-

majorem graliam ejusiem Lectoris rclaluros ^

si primogenio slylo eam demus: Christta-
le Roy.monachus

addictus, olim
L:rliensis, et nostris stu-
eiim iu ijruliam

ulramque Vitam eonlulit, et

Maji, explelis septuaginta quatuor incolatus sui varia ineiitlii indicavit, ista styli mulatione imlucta,
annis, nli Hucbaldns iii/ra in Viln Iradit. Juctor mi- qux non csi operse pretium lnc notare.
ruculoriim asseril feliciter obdormivisse anno aetatis 2 Floruit pnstmodttin circa iiiiniim inillcsimum Joan-
sepluagesimo fjuarto. Buzelinus lib. 2 Annalium ne itidem monachus Amandinus, quiragatu Erluini et carmlne
Gallo- /- landrix obitum nd anuinn
refeit ejus Christi Episcopi Canicracrnsis, Vitam ab Hucbaldo scriptam a Joanne
sciiiiiicsnuuiii
octogesimum oclavum. In Acta a Ma- Armanitlno,
ctirniiiie lieroico ednlit, ciun epistola ad Stephanum quo omisso
annus nci.xxxvn, aetatis suse
billoiio eilihi uistii, sus cst
mouacltum Giindenscm, et lnijns ad illum responso; in
Acta tcripta i.xxiv, Pruilaturae xl. Qum verba
ab ituchaldo inomnibus MSS. quo assrrtl eum claro Hucbaldi sludio pedes dedisse.
ilrsnni. Scripsit ca
anno 9U7. Acta Hucbaldus monachus S. Nos qux ad S. Adalbaldum mantum S. Rirtrudis
Amandi, ad exatalus a Slephano Leodiensi Episco-
id
speclaut. excerpta edidtmus ad diem 11 Februarii:
Iiiiic
po, ui pluribiis indicatur ab Auctore miraculorum
lib. i nunc vero, ne moles operis nimium excracat tolum islud
uum. 17. Ipse eidem Stephano inscripsit hanc Vitam,
poema, quod liahcmiis ex dicto MS. codice Marchianensi
quam Prologo asserit a sc editam anno nongentesimo
in
transcriplum, ultro omiltimus, Uucbaldi relatioue con-
septimo, Indictione decima. Nas eam damus tfitti. Pnst illos eodcm
ex vc- iu argumento sese exercuit qui-
tiislissnw MS. codice mouaste.i li
Marchianensis, colla- dum Fr. W. cujus habemus MS. Epistolam, hujus rei
tum duiiiiciMS AuAomaropolAXa.no et editione
Mabillo- indicem, missam amico Saswaloni, factu enim S.
nensi: qus, lamen a posterioribus
pnrlim inlerpo- danlur up" a
Rictrudis menlione sic prosequitur: De cujus videlicet
lala, partim truncata I» S. Itid"'-
etl, cariis sacrx Scripturx locii Beatissima; Rictrudis Actibus, indignus quidem et dit iaudem.

parcus
 DIES DUODECIMA MAJI. 79
parcns relator, pauca commisi scripto, in aliquo tempore Rickardi Abbntis monasterinm deseruit, psal-
additamento laudum ipsius, poslquam hacc orationum mos, cantum et cetera, quae ad cultum divinum
suarum condigno munere, Kegi Sponsoque suo cce- pertinent, sufficienter edoctus. curn jam annos pu-
lesti oblato, retraxit me a seculari visco seu a lupo- bertatis attigisset : puta sedeccnnis aut octodecennis,
rum faucibus. Apposui tamen aliquanta de sanctis- secundo vct tertio Richurdi Abbatis anno, anno Christi
sima filia ejus et virgine Eusebia, qua? dulcissirna mxci ordinati, pertqrinatus autcm in habitu Ctmcnti
harmonia resonat. Domino de castissima humilitatis annis cirater xxx.
et subjectionis pietatisque cithara: sed et. de ceteris, 4 Stylo iitititr hic scriptor admodum vcrboso et lu-
prxmissis
a majorihus nostris cum honore reseiva'is Christi xurianti, etaffectata ex verborum transposttione etegan- tament n-
praeclaris militibus, quorum apud nos gratissima et tta ac pcriodorum (ongitudine subobscuro. Qnare lcctoris ^" mirac"-
tontm au'
sanct:ssima requiescunt usque iu diem Domini cor- festinabundi tsedio comnlturus, post Vitam ab Hncbatdo
etoris anony-
pora... De situ etiam loci noslri, quem Deus de suo scriptam, omissis tantisper jam dictis uperibus, dandos
inordinato statu permutavit etordinavit, venerandi censeo monacbi Marcbianensts alterius, ticct anonymi,
merito Atrebatensis Kpiscopi, viri religiosi et divina et annts fere quadraginta postcrions libros duos, de
lege admodum eruditi (qui nunc superest diuque su- Vitaet miraculisS. Rictrudis, erutos ex eisiiem Mar-
persit ) Roberti providentia, in cultu ecclesiast.i<-o et cliiancnsibus MSS. utpole styto longe moderatidri et
religione divina — de cujus manuum sacraimposi- ordinc melioridigeri cceptos, posi translationem corporis
tione et sacratiore intercessione, ndaltaris ministe- factam nnno mclxiv, ut dicilur lib. 2 num. 72 vivente
ria peragenda, seeurior effectus accessi; Deoque, adhuc Gosunno Aqiiicinctensi Abbute, ut habetur num.
finitis an.
qui tanto Antistiti in Diaconatus et Prpsbyteratiis 49, adcoque ante annum mclxvi, et continuatos usque 1168.
ccelibatum me reservavil initiandum, benedixi. Nam post annuiit UCLXVIU, quando in juvene paratytico pn-
rudis horurn de seculari habitu vel de secularis pa- tratum ttarratur ultimum tnirucittum pr;ecipiente
,

laestrae fastu tunc reversus aderani ad monachile Joanne Abbate cetens additum ad aediticationem au-
gymnasium, quod votivum et nativum, ignorante dientium. Atqne haec sufficere plerisque poterunt, Iis
causam exilii Richardo Patre Cn-nobii, reliqueram. vero qui rerum Marchianensium accuratiorcm notitiam
Nam partim irrepente occasione scholarum, partim habere voluerint, dabimusjam siPpc dicti Walberti seu
pro subversione claustrali Marceniarum, diversa Gualberti opera, alio tamen quam scripta sint ordine,
instituta peragrans natiunum, quodammodo zabulo sic itt privio toco ponalur Epistota ad Saswaloncm,
professus fueram, ei fidem seculo feceram, nnde non dcihdc Itbriduo miracutorum, ac deuiquc opus illud
immento cor meum dolet. cujus ut ante composdt dicta Epistota memimt, cum
3 Is porro qui, pro sui seculi more, sotiti in epistotis inttio Fpistolaris prooemii, quod habemus Gerardo
per solas litteras initiales notnre nomina propria sulu- missum, S. Trudonis Hasbaniensi monaclio. In qui-
icripta a tantis acsalutati, sese ipsum lnc scripsit Fr. W. in co bns hanc ntiltt licentiam sumam, ut ubt oratio visa fue-
Wathtrto seu
quod de S. Rictrude, prout kic innuU edideral opere rit transpositis incongrue verbis nimium intricata, cla-
Guatberto
Marchka- Fr. Gualberti nomine ad Longttm expresso ssepe usus norem alit/uaudo facium tpsts adnatttratcm Grammatices
r,ensi est, alternantur cnim W et Gu (ut in Willielmo et ordmcm reduclis ingtatiam leclotis, non vero mutatis;
Ciuilielmo apparet) feread libitum. Istud autem opus. quandoque etiam verba puucnla ant lateam unam ultc-
kabemusexMS. Marchianensi, D.ChristianoleRoy a ramve expungam, prorsus in contettu rcdundantcm,
diligenter cum originali collatum, sub koc titulo, Tex- ideoque cturitati ofpxientem,
tus operis, Sanctorum Marchianensium meritacom- 5 Post Joantiem Abbatem, kujus nominis primum, Qu.t ex
mendantis et pravipue 13. Kictrudis ustjue ad annum mclxx vivendo pervenit, prsefue C/tronico
compositum : qui
Marchui-
post mortem Rudolphi Archiepiscopi Remensis, defuncti rtmt etdcm monusterio llenncus, Joannes secundus, nensi haben
anno mcxxiy, ct ante csedem Caroti Boni Flandrtse Stephanus et Simon, circa annum mcxcix assumptus. Is possent
Comitis, anno ucxxvn patratam; siquidem num. 45 cuidam Marciiimtensi tnonacltooccasionein prxbutt Chro-
intra an. ipsius operis Arckiepiscopus dicitnr bonae memorise, et nicon Mnrclitunense scribendi, quod kabemus hacienus
1125, et an. in Epistoln meminit auctor versuum de tlta caede a se inc lititni, ex eoque dedimus vn Epitomen Vux S.
1131,
cansoriptorum, et a Saswalone reprehensorum eo quod Aitatbiiiili. Hujus Chronict auctorcm censet Buzetinus
nimium secularis litteraturae spirarent ; ex quibus coiligi Andream Silvium, motus ius verbis Simonis Abbatis,
posse censeo, proximo post dictam csedem annovisum in Prtefatione relatis : Magis haec eum scriberede- F
amalumque fVaiberto Sa&walonem, Atrebatensem ut buisse ad utilitatem filiorum hujus Ecclesiae, quam
existimo Canonicum, fortassisoccasione Ordinum sacro- gesta Kegum etbella Imperatorum ctunponere. H#c
rttm Atrebati ab Ulo susceptorum. Obiitautem Rotber- autem gesta Regum Andrea scripta, sub tttnio
a dicto
tus Episcopus, a quo Ordines suscepitet sub quo epi-* Si ,io[ sis Franco-Memvimiicitt, u RaphaeU d<- Beau-
stolam ttlam scripsit Walbertus anno ucxxxi: quetn champs ejusdem monaslerii Sacerdote illustrata extant,
biennio post secutus morien lo est Atnandus Abbas, sub ttjpis Duacensibus anno udcxxxiu cxcu>,i. Fuernnt
quo ad monastenum redierat idem ffalbertus: qui autcm ab Andrea Siivio scripta hortatu Petn Ep\
deinde opus alterum scripstt libris duobus, vocavitque Atrebatensis, ex Abbate Cistercii m Episcopum conse-
Epilogum vitae sanctas et Deo dilectse Eictrudis, et cruti anno mclxxxiv, ,7 mortui anno Hccni. Qusetem-
quaedam miracula ejus insignitae sanctitatis. Scripsit pora plane conveuiunt cum Prwlatura Simonit
autem Prologo dicitur, cum jam caputdistm-
hoc, ut in Marckianenses anno mcxcix constituti et uccu mortui.
gueretur canis intermixtis, et mors cita cito fixura Sed si prtefationis jam dictss notata kic verha in suo
crederetur clavos trabales temporibus albis. Quia Icqniitur contextu, apparebii ea fortassis dirigi mi An-
vcro ex simih opere Monacki tinongmi, lib. *2 num. dream Silvium, ex relatione antiquorum varia Simoni
^u constat, Gualbertum post suam reversionem modicum Abbati narrantem, qu& fatebatur scripta non esse; postsynop-
w '" ,/ " "'" "
vitsa residuum kabuisse) inferre possumus redivisse ideoaue
'
merito arqnebatur , quodexterna curans a secu-
ijiam, rwn
( 1

*ub
itittm Marchianas circa annwn hcxxv, scripsisse de laria, domestica et ad spirituatem xdificationem facien- tamenab
Amando
Abbaff. Sanctis et de Carolo Bono intra biennium trienniumve, tia non scriberet. Dc eo tamen, tamquam aliquo tertio, hujusaucton
sc"P la '
tum etiam sacrts Ordinibus initiatum esse; de mitacu~ et qui in operis, u multisetiam antea sed tanguidius
lisvero composuisse libros anno ucxxx, vivente adkuc petiU executione segnis fuerit, ibi agitur; deindeauctor
Amando Abbate, quemadmodum in nota Marginali ipsesicde sc tu ptima persona ioquitur, quasi facturus
t/ntiiii recentiori indicatur; ac denique obiisse infra sex- i. quod itltcr rogatus mgligebat, [gitur secundum
tutii aut septimum sui reditus annum aut etiam citius, Abbatis Venerabilis imperium. licel inculto sermo-
oynnos fortassis necdum sexaginto natum; quippe qui ne, de statu ecclesise aostrae aiiqua dicemus, >e i et

de
 80 DE S. RTCTRUDE VIDUA.
de temporibus Regum aliquid interseremus, et de B.Rictrudis etaliorum Sanctorum decenterreposita* D
AtTTt r.i: d. p. Patronorum nostrornm pauca scri-
vita specialiuni locnm orantibus reddidisse gratiorem, indicatw co- an. 1130,

bemus, Putamus ergo auctorem ab Andrea diversurb dem //7». 2 tnim. 10: mlditurque num. 81 aliqnas Rc-
esse ; eodemque tempore f quo hic incumbebat operisuo, liquias Saliacum deiatas, coram quibus in processiohe
tlhnii qnoijuc scripsisse, iudeque occasionem tlatam eos pttblica candelx tluai fncrnnt virtute divinn arcensx.
eottfundendi posteaeumdem Andream Stivium,
; sicuti Dein mim. 43 narrattir, quodaum eorpus S. Kictrti-
cum nuiiore librormn primo loco promissorum, qui ea- dis de veteri loculo in alium recens factum esset
tenus aliis Anonpmns pterat, confttderunt Valerius Au- transferendum, cnncessum cst, ut id Rincngsein terri-
dreas in Bibtiotheca Behjica, Joannes Mabillon ad
et torio Ipirnsi fteret. Tunc assumptis duobus loculis
Acta et Trauslationes S. Rictrudis Interiiil Mabillon cum saoratissimo corpore, quidam exmonachis illuc
hic omithtn- fatetur hunc dictis libris adesse inscriptionem Auctoris proticiscuntur, Conventusque devotionis affectu,
titr anonymi de Vita et MirncuIisS. Rictrudis libri duo: extra monnstorium, quantum licuit, psalmiset lau-
ct ita lios libros sub nomine Auctoris anonymi conti- dibus snam Doniinam prospquuntur. At gleba san-
nuo allegat Buzelinus, uti el aliud, Chronicon suh ctissimicorporisanno MCXiJn novum loculumreclusa
Simone Abbafe conscriptum, licet suspicetur, uti di- ab Atrebatensi Episcopo, sacrum corpus est Mar-
ximus, ejus anctomn cssc Andream Silvmm. Jn hot chi.mas relatum. Dcin anno mcxlix, ob hnmincns
autcm Chronuo mltii veiatit dinnum reperimtts, quod bellum iittcr Comites Flandrise et ffannonias, loculos
ab Hncbaldo et dicto Auctore nuomjmo sivc Gualberto SS. Rictrudis et Eusebiaa in villtts, ut ese prolejeren-
noti fuerit accuratitts deductum. Prztermtttimus etiam tur, delatos fnisse traditur ibidem iunn. b9.
Poleticum Marcehiensis Ccenobii, quo vetera cjusjura 8 Ilac latius deducta sunt, quotl supra indicatus
continentur, ct fundi prxcipuicuriose $at$s describuntur: Rtiphacl dc Bcaiicliaitips, nionachus et Preslnjter mo~
qunt tllnd nec ttitrtjrum uttnc m autograpko reperitur, nastcnt Marchianensis,
Appendice ad Synopsih
in

nec ad hitttoriam sacram magnopere facit, Franco-Mcrovingicam pag. 1087 conccdat corp.us S.
Colilur die xxu JuniiS. Rofrudis Virgo, in An- Rictrudis c/im od moiinsterium Andivnse delatum, e/
drensi mottastcrio, anno mlxxxiv per Balduinum Co~ tolo jnm indicato tempore scilicet abanno mlxxxiv ibi-
S. ftotntdis
Virgo mitem Ghtsnensem in dicscesi olim Morniensi nunc dcm detentum faisse, atque imle anno mclxiv Mar-
Boloniensi constructo, ubi $. RotrUdis Virginis corpus cianas revectum, dicat, et apud Marchianenses in pnperam
dicitur abla-
olim ndservabatur,poslea ad'ecclesiam S. Bertini trans- scrinio argenteo toto deaurato recnnditum. Vescri*
tiem an. 1084
latum, quod hicanno mdxvi, una cum corporcS. Sil- bituv infra dicto Itb. %num. 70 tota tlla historia, a di- et retattim
vini,nste-tsum fuit, ejusque costa dortaUt Oliverio Abbati «(Hrcorpus ante in Ecclesia Marchianensi reserva- c/i. 1104.

Alciacensi, uti late deduximus ad Vitam S. SUvini 17 turn in loculo Hgneo fuisse, non aliundc apportatum.
Februarit § 4 .-»/< finem Est penesnos MS. Cltromcon Porro miramur quomodo Joannes du Joncquoy, Abbas
Amhrnse, armoT&LXXxniadannum hccxxjv deductun
nb .
Marchianensis eruditissimus (cujus libcrali dono cnm
quod etiam Lucas Acheriustomo \) Spicilegh excudit: Antuerpiss nostram Bibliothecam inviseret, opusprxci-
/iitjns ./uctor Willchnus Abbas, oliqua nominis vicini- tatum uccepimus) aliique $ub inilivm allegatit tamfaci-
perpnom
eadem fiabt- tatc deceptus, unam eamdemque credidit et S. Rotru- les fuerint, »t crederenl r&vera corpus S. Rictrudis ad
ta cum S. dem Virginem et S. Rictrudem Viduam ; ijitsc licet monasterium Andrense fuisse allatum et ibi tam diu
Bictt ttde
mater e.tliterit quatuor liberofum, tamen quia conti- conservalum, Habuerunt Andrenses, utdixi, corpns S.
vldua.
nentissima inter sacras Virgines sanctimonialis vixerit, Rotrudis Virginis, quodetiamnum m monasterio S.
aliisque prgrftwit Ablatisso, etiam Virgo, id est San- Bt^rtini asservari, ejusque co^tam in Alciacensi apud
ctimonialis, subinde appeltdtiir. Quw autem de S. Hesdinium ccenobio, esse testatiu Rayssius i>< Hiero-
Rotrudis corporc, apml Andrenses asservato, tradnn- gazophylacio Belgico : qui eodem modo assent corpus
tur; ca nttiihuit dictus Auctor corpori S. Ricfrudis. S. Rictrndis m Marcliianensi e^clesia quiescere, in
quasi illud et non alterius Roifudis, nb ecclesia Mar- feretro argenteo inaurato, affabre (kcto ; caput verb
chianensi fuisset versus ditiones Gisnniscs futtim transla- m capsula argentea deaurata. Nos reliquias et S. Ri-
tum, B. Medardi apud Andrenses deposi-
ct tn sacello ctrudis et S. Rotrudis in snts locis atiquando venerati
tum : quando dicccesanus Episcopus Gerardus. in sumus, reliqua ad Vitam S. R>>trudis yam ttd pra-lum
quasi hujvs facto re-enti Deum
tactum approbavit.
glorifioans. paratum dieentur xyuJulti.
ccipus ftiisset
ad Andrenses Pr&fuit Gerardus Ecelesiae Teruanensi nb anno mlxxiv 9 Antiquam S. Rictrudis vnierationem adstrnuut Cu/tus saccr
transtatum, usque nd anmtm mxcix, quo hicdepositus successorem mulUplices Itistorict' Vtt.v ct mirucu/nrum, in iisque ] 2 Maji
c habuit B. Joannem, nti al Itujus Vitnm xxvii Jantta- relotiv variiv tpsi constructse ccclesix et altaria, ntque
illustratam cap. 3 indicalur.
rti
festiVUS dies absque opere servilt piuribus m lons cclc-
7 Ilinc liquet dictum Willelmum in suo Chronico bratvs. Ejusdem memoria tnserta est ad liunc xn Maji
pluiimumabcrrare, asserendo corpus S. Rictrntlis Mar- Martyrologio MS. CcntnLensi seu S. Rtcharu, itcm
chianis ablatum, durain ipso ccenobio adhuc Monia- MS. Flomrio, et Fastis c.tcusts Moltini, Mtrxi, Ga-
quod atm les residerent, sub spiua occultatum fuisse usque
et lesinii; Canisii, Ferrarii, Gelenti, Saussayi : item Be-
Marcftianis
ad annum mlxxxiv, id est ultra annds sexaginta post
fuerii an ncdiclints Wioms, Dorjuau, Metmrdi, Bueelini, et
1633 earume.vtinitionem. Noju hco sanctimcnialium, mo- in Natftltbus Canonicorum Gltina. Celebraturquoque illius
nachis introductis anno mxxiv Abbas constitutua est, et ct filiarum atiqua cicvaim nd dietn vii Fcbruartt uti
successorem habuit Feliruarii,
anno mxxxiii Albricnm, sub quo tunc inter Prsetermissos monuimus. Altqua e/iam trans-
corpora SS. Rictrudis et Mauronti adsetvata fuisse positiocorpons Rinctujx facta est. am.no mcxl, feria
opud Marcliianenses Auctov miraculorum itb. 1
tradit quarta Pentecostes, ocproiiide die xxix Maji, Paschate
num. V) Maji,
17, addens de tmtbus eorum ad viltam delatum ante ceiebrato die vn Apriiis littcris Dominicalibus (1F
fuiSBe, quam Osbertns advacatus sibt subjicere volebat. Multo autem solennior fuit translatio in novatm thecam,
Albnco sucoessit S. Poppo) eiqut intra
mmsem vita annoMCLXiv, die Dominica,*iv Nonas Augusti facta 1

futicto, U ido
anno mxlvhi: lub quo obpcstem tgnia- abHenrio ArchiepiscopoRemensie+ AndreaEpNcopo
,
!
Mtgtist',

vaffl multtiudttiem populorum ad S.

an 1048, Rictrudem accttr- Atrebatensi.praasentibusAbbatibusMartinoS. Vedas-
truditur nutu. 23. At sub Fulebrado Abbate, ti, Fulcone Hasnoniensi, WalteroBergensi, Bahluino

an. 1105, anno mv eleclo, oorpora SS. Rictrudis et Mauronti, Iprensi, Henrico S. Quintini Bellovacensis. Denique
ab tilfro Ftileltrado tlndem Convers //' depenrent, aliqtut ejus memoria inserla est a Motttnn Additionibus
diligenter et cum sttnima veneratume custodita
fuu Usuardt primx edilwms; et ejtts exemplo apndCani-
legestib. 2. nttm. 3. Dtcto Fnicitntdo depostto snbra- stiim ei Ferrarium, ad difTn xxix Oclabris. Siwjitlaris
gatus est Amandus, cujits tempore in crypta corpora prxterea S. Rictrudis cultus cst Ditnci, in ecelesia S'
Amatt
 DIES DUODECIMA MAJI. 81
Amali cottet/tala, ubivisitur amplum et peregrajtum monentem Redimentes tempus, quoniam D
ruiilire
] oclvb- sacettum, cum ara S. Mauronlo ejusque piivenlibns an- dies mali sunt. Ne tamen praetergredi
videaraucto- Accr- avc
-

cra, ct staluis cultui publtco exposiiis ; ubi leriia esl S. ritatem vestae jussionis, nostratum Regum lm
nomini- l;
ivdem sacram Marcliianensem manu tcnens,
Rictrtidis, bus oinissis, imiotescat tempus tempore
Nativitatis Bphes. 5
BellquUi tamguamejus futidatiix. Jdscrvalur ibidem mlcr aiias Christi sumaii Regis,
cujusagebaturaonus nongen-
ttlam Dnacl.
Sanclurum Rdiquias dens aliquis S. Rictrudis item : tesimus septimus, revnluto Ordine decimie
Indictio-
inxde S. Pelri collegtalu est e/usdem S. Rictrudis nis auno hujus editaescriptionis. Ad profectum
Ec- absoluU
junctura una digitorum cum costa ex Reliquiis S. clesiae Cathoiica? opto vos feliciter ad vota
oommu- a ""° 907 -

Eusebia; filiie : de qnibus, anno udxxxvh donalis au- nia valere.

tlieniicHin besttmonium leijtlur apud Raistiitm, in dictc 3 Vestra sagax votis faveat prudeotia nostris,
Hicroi/u^ophylttcio pag. 412. Qua; passim suavem famae diffundit odorem,
Quod cultrix veri retegat quoque nubila falsi.
VITA Hsec nostrum placido dignetur visere vultu
Hoc opus, etjusto pensans examine libram,
Auctore Hucbaldo monacho Elnonensi.
Emendet mendas, siquas malus intulit error.
Ex MSS. Marchianensi et aliis. Quod si lanx nullo pra-ponderat acta rotatu,
Imparibus neque se miscet fraus partibus ulla, cumsaneta
In Cliristi membrorum compage, sicut exoellentic- Congaudere pio justum, Pater, esse labori apprecatione.
ri, sic merito honorabiliori Domino Praesuli Stepha- Inclile, scis;dignasque Deo persolvere grates,
no, secundum nomen suum, Apostolicaa Reverentise Quod sumusetsapimus, vitaque raovemur in ista,
siguo ab liommibus quidem coronato, sed demum Dum potius verai speramus gaudia vitse,
ob meritorum insignia cum eis, quorum vices exe- Quas nobis paiiter Dominus det sumere Jesus,
qnitur, a Deocoronando; Hucbaldus, omnium exi- Sunctorum precibus, quorum signavimus actus.
guusSacerdotumac monachorum, ejusdem immar- Scqutbalttr distiitclio capitulornm circtter triginta, adeo E
cescibilis vernantisque floribus virtutum oplat coro- brevium, cum
ttt plttra eorum tres gualuarve lineas non
na; gaudiura. cxcedant, ipsi qtiantloqtie textui fere coxquelur tttulus
I A Clericis et sanctimonialibus
congregationis justo proltxtor. Quare supcrfluum dttximus, non modo
Deo dilecta; furaula; B. Rictrudisrogitatus.apponere tiiulorum verbosam seriem apponerc, sed
liic nel in mar-
novum, ad conscribendum gesta ipsius natorumque gine tam densos numeros adnulare. Qttod Itic monnisse
ejus,calamum diu multumque renisus sum, vel
; sufflciat, dum nostro modo vitam hanc in Capita nume-
quiameamquuntulamcumque scientiolam tantaj im- rasque dislvujuimus.
parem materia; noveram, vel quia tanto transacto
tempore nulla certae relationis de his scripta vide- CAPUT 1.
ram vel audieram, veritus, neforte dubia pro certis,
vel Calsa pro veris assererem. Cumque renilenti mi- 5- Rktrudis nobilis in Vasconia orlus. Conju-
Vita hxc
collecta cx hi quaedam bistoriarum exemplaria suis ostenderent gium cum S. AdaWaldo, Quatuor liberi
nttnnullis concordantia dictis; de cetero illis, quorum non
Sancli. Luclus in obitu mariti.
scriptis el
contemnendie videbantur personse, mihi fidem fa-
rthilionc
nllqiiorum
cientibus, quod ha;c, qua; refeiebant, eadem olim
tradita litteris fuerint; sedinsectationeNorthmaiini-
c um Francorura gentem, in suis olim primoribus
de minore progressam Phrjgia, atque ex regali b
ca; depopul.itionis deperierint, postremo a b
adjuratus Trojanorum propagatam prosapia, diu quoque f;ina-
Francis cum
tremendo Divime Majestalis nomine, tandem acquie- tka simulacrorum delusam dementia.adaguitionem Chh • .-, i

vi et si non utdebui, institi tamen ut potui, non

: veritatis divina voluisset venire gratia quod ante Re e ad fi dem
: 'J

phaleris deservire verborum, sed sediflcationi consu- tempora praedestinaverat secularia, pene in fine contnsls'
sulere legenliura cupiens vel audientium. temporura seculi, cum industrius R--x Clilodovaus
2 Explicito vero jam opusculo, cum ad recitan- ejusdem gentisteneret sceptra, beati-simi Prsesulis
dum, vel potius vejtra; examinandum traderetur c Remigii devota perfici decrevit inslantia. Qui sa- c
visum est prudentiae veslrie, et his quas
sxcellantise, cratissimus Pontifex, et sancta morum probitate et
c ad eorroborandam uniuscujusque libri adniirabili signorum pollens virtute, praifatura Re-
^'

nlilala Ste-
auctoritatem
1'tiano Episco-
Bolent a Scholasticis requiri, qnaedam deesse; per- gem, necnon et maximara ipsius exercitus partem,
li(iLeodiensi: sona videlicet et locus cum tempore. Mihi tamen fidei doctrina Catliolicif, atque ^ut ferunr) sumpto
satis superque videbatur suffecisse, si tam preeclara ccelitus chrismate, una die ad tria circiter millia
tantorum virorum nomiiia ct faitaet loca loqueuti- et ra/de
Cliristi bartismatis imbuit charismate. Ex illo dein-
ampliftcato
hus scriptis, suppriineretur locus et persona scri- cepstempore ma^is rm-gisque, et sancta inter Fran- coram regno,
ptoris, neper eam veluti peratramnubemobnubilari cos religio et super regna sibicollimitaneaseuetiara
viderentur astra tauti splendorts. Verum, quia sic qua^dam proiulposita. a suis jartim majoribu- ela-
plaruit sanctitati vestne, famosa vestri nominis Quam non suo-
borata, couv.iluit eoritm duminatio.
lampade prasfulgente, nostri quoque, licet tetraa, rum feritate morum sttntadepti (& (\u& Fi-anci pu-
illuroinabuiitur tenebra : .-t dum Stephanum Legien- tantur aqinbtisdam nuncitpati, eo quoti sit in illis
sium inclitum Prasulem hiijus libelli loquetur Pras- velut naturalis qusedam ferocitas animi, et inores in
fatio, nostTBB etiam exiguae flet personas menlio. eis sint inconditi) sed quojiiam geminis magnisque
Porro locus, ut nostis. non estmihicujuslibet nuac, eiant columnis fulti, qutqus totus totius Ecclesias
ut olim, celeberrima urhis ; cuin potius libenterme status videturinntti;auctoritate videlicet sanctorum
infinmm esse gloriarer ccenobitam monasterii bea- Pontificunt, honore cjus, cujus vice iunguntnr,
tissimi Ainaiidum, egregii Christi Confessoris, ve- pra^cellenti; et pra^poteutium virtute Ueguin, in ad-
stri quoque dudi pra;decessoris nisi meis exigenti- ; ministraodis reipublioea aegotus m omnibus sagacj
bus peccatis, imle tam crehro fugarer, metu Barba- idcirco, divina eos praiveniente j;ratia aeMiUequen-
ricas Lnsectationis. Quid autem dicam de tempore '.
te, ail potiora passim laMigia sunt provecti.
Quod ut it.i dictum sit, pessinnim videtur fore : 5 lieniqueubi quondam peccatum abundaveraf,
lihet dumtaxat cum Psalmistaad Deum proclamare : in tantum Dei gratia superabuiulavit.ut sicut ccelum in/i r vartta
Sanctos
h Im. 8'j
La;tati sumus pro diebns quibus nos
humiliasti, an- vaiia stellarum decoratur pub-hritudiue. sic et a
nis quibus vidimus mala. Respice, Domine, in ser- patre luminum, a quo descendit omne datttm opti-
vos tuos et inopera tua.Cogimurdenique Apostolum mum et omue duiiutn perfectuin, Francorum tarra

Maji T. III iJ multipiici

 82 VITA S. RICTRUDIS VIDU-«
A multiplici perfectorum Sanctorum.tam indigenarum stianae religionis exercitium educari faceret pue- D
AUCT. UUCflAL- quam etab exterisregionibus advenientium, utrius- rnwa ; factiqueprioris rerainiscens et pcenitens, quod P osf ea revo-
DO EX MS. ca °
que sexus et omnis ordinis, illustraretur claritate. tantum in tanta? commiserat sanctitatis viro flagi-
De quorum sacrosancto refulsit collegio, velut quod- tium a ministris circumquaque studiosissime per-
;

dam sidus splendore admodum venusto, Rictrudis quisitum et vix repertura, ad se reverentissimum
eminuil s. devota Clinsti famula. ipsi suo acceptabilis Deo, petiit revocari Pontificem Amandum. Quid plura ?
Hiclrudis, atque bonis omnibus amabilis ac iaudabilis justitiae Reilucitur ab exilio verus praedicator et operator
et sanctitatis merito. Hfiec claro satis extitit d oriun- Evangelii, venerandus Antistes, veluti novus de
nobili prosa- da germine, Ernoldo nobili editagenitore, et Licbia P.ithmo rediens Evangelista Joannes. Fit commune
jiia in Wa- genitrice, ex agili pugnacique Wasconum gente. tam Regi quam Optimatibus gaudium, omnique po-
sconia nala :
Hujus aiitem gentis antiquiores primo dicti sunt pulo solenne de ejus reversione tripudiura.
Vacca-i, aquodam oppido juxta Pyrenasum sito, sic 8 Prostratus itaque ejus pedibus Rex, veniam
cognominati. Sed posteae Wascones quasi Vaccones rogat, facillime irapetrat. Fundit precem pro filio ;
demutata C in S littera nuncupati; et ipsorum re- sed ejus frustratur petitio. Respondit enim illi ille

gio, quie antea dicebatur Vacceia, appellata est ter beatus voce Pauli noster Paulus, militantem
Wasconia. Cujus incolae licet illo tempore pene om- Deo non oportere negotiis implicari secularibus. His
res daemoniacis essent dediti cultibus, a Deo tamen dictis, e conspectu Regis illico abscedit, sed regulis
praeelecta Rictrudis sic exeisdem impiiset sine Deo fervor desiderii miiiime recedit. Denique quod per
prodiit hominibus, veluti solet rosa de spinosis se nequit, bonorum suggestionibus virorum perficere
efflorere sentibus : quse ab ipsis incunabulis, cum gestit /i. Audoenum siquidein etEligium, praecipuos /,

aetatis teneraj provectibus, honestis estalta etinsti- in sanctitate et prudentia viros, ideoque Amando
tutaraoribus. harum amatori virtutum merito amantissimos ac
6 Fuit vero teraporibus Chlotharii Regis raagni, farailiarissimos, Rex post eum dirigit, probabiles E
qui a Chlodovaeo ex Francorum Regibus, ut praefu- sni voti executores. Quorum sanctai petitioni quia ad baptismm
ta reoione a
Ctiariberto tum est, prirao ad fidera Christi converso, quartus fas non erat obviare, sancto annuit, licet ooactus s - stgeberti:

et Francis extitit; seu etiam filii ejus Dagoberti Regis incliti, Regis placito. Igitur infans Regius deferlur, qui non
subacta:
qui a beatissirao Arnulfo Metensium urbis Episcopo amplius a nativitate quam dies circiter quadraginta
enutritus. ut patri conregnaret atque succederet, si- habere ferebatur, per beatum Sacerdotem sacram
cut de eo scriptum est, et industria dignus et viri- beuedictionis suscepturus gratiara; sedjam natura-
bus Hic post defunctionem patris sui Cblotha-
fuit. lis amissurus nominis Et.ymologiam. Namque dum
rii regalia sceptra regenda suscipiens, fratri suo ab eo catechumenus fieret. finitaque oratione, nemo
Chariberto, non sibi uterino, ad regendum conces- ex lllius tantae multitudinis exercitu Amen respon-
sisse placuit pagos et civitates.
citra Ligerem, et deret, Dominus qui aperit os mutum et linguas in-
liraitemquo tenditur partibus Wascomae f, seu et fantium disertas facit, os, ut ita dictum sit, non jam
Pyreuaeos montes, sapienti usus consilio ea scili- : infantis sed pueri aperuit; et cunctis audientibus
cet pactionis facta firraitate, ne unquam adversus clara voce, Amen, respondit. Res satis stupenda,
ipsum frater deregno repeteretpa-
ejus amplius quid et circumstantes contra morem siluisse, et hunc
terno. Charibertus igitur Sedem tenens Tolosanam, contra naturam locutum fuisse. Statimque illum
cum et in partibus provincise regnaret Aquitanias, sanclus Pontifex vivifico baptismate regeneravit,
non post multum temporis etiam totam subegit atque Sigebertum nominari instituit quam Chari- :

Wasconiam ditioni suae. Praefutus autem Rex Da- bertus Rex. Regis frater, de sacro lavacro excepit.
gobertus, cum in multis optime Regalia jura guber- Sicque Dominus dura Sanctum suum mirificavit, et
naret, nimium tamen deditus amori mulierum, eam in conspectu Regnm raagnificavit, et ipsos et utrum-
quam iu conjugium sortifus fuerat, eo quod sterilis qne exercituui mngno gaudio atque admiratione in
esse videretur, reliquit, alteramque in matrimoniura hujusmodi signo replevit. Sequenti post hoc anno
accipiens, Reginam esse
voluit. Cumque super hoc Charibertus Rex, nec mora post ipsum filius ejus
scelere maximeque a sanctissimo
a Pontificibus, parvulus obiit, omneque reguum illius cum Wasco-
viro et mirabilium patratore operum Priesule re- nia i Dagobertus Rex suae potestati redegit. Hoc to- i

dargueretur Amando; ille indignatione et fastu tum, et propter quasdam praecedentia, maximeque 1'
permotus Regio, eumdein venerabilem Pontificera, pro his quae seqnuntur, interposui; ut legentes vel
non absque injuria, ab omni suo depulit regno. Qui audientes noverint, qua; B. Rictrudis fuerit causa
ittstt ultur a persecutionem pro veritate, quae Cliristus est, pa-
S. Amandv
in Franciam veniendi.
tientissime tolerans sibi illatam et quoniam
exute. ; liben -
9 Temporibus ergo praefatis, cum crebro Francis
tissrae pro ipso optabat propriura fundere sangui-
Wasconia fieret permeabilis, Rictrudis puella bonaj
nem, perdiversa serendo loca divini verbi semen, indolis, jum facta nubilis, videtnr, diligitur, alque
tandem inter cetora genuinam Kictrudis aggressus eligitur a quodam Francigena Adalbaldo nomine,
/.
/;.

est patiiam, scilicet Wasconiam; ut illic et plures natalibus orto prseclaris et justis. Mater demqiie „„/„/ s . Aiai-
et banc pulchram sibi coelitus infuso, quo ardebat, ejus Gerberta fuerat filiaS. Gerlrudis, in mnnaste- baldo:
irradiaret lumine stellam reputans etiam, ob illius
;
rio, nunc Hammatico dicto, a se asdificato requies-
gentis saivitiam, adipisci se inibi posse
marlyriipal- centis. Ipse etiam a puero optimis institutus disci-
mam. plinis, copiosis pollebat fundis et divitiis, atque in
7 IntereajamdictusPrineeps atque Rex Dago- aula Regis carus valde eiat et honorabilis dignus :

bertus, cum non baberet filium, quem

gauderet sibi plane vir, qui maritus existerel dignaj Rictrudis. A
posse lieri successorem; moestus super
hac re ni- quo juxta morem desponsatur, d.itatur, atque in
minin, tertiam quoque suo ascivit
lecto conjugem. eontubernium matronale, licet quibusdain nolentibus
Tumdemum eonversus ad Dominum, ae plurimorum puellao oonsanguineis, assumitur. Causa vero uxo-
eX] etens Buffragia
virorum. ex eademeodem liabuit
ris ducend.e non fiut incontinentisa, sed cario sobolis
anno, largiente Deo, filmm. multis
precibns atque babendse. Sed ea eonveniunt in utrisque, qmo - ,

«aynarum largitionibus acquisitum.

| .
>,
eli
Solicitus ctari snlent in eligendo marito vel nxore. Iu viro
denmque eui potissimum Iraderet eurn
sacro fonte enim virtus, genus, pulchritudo et sapientia, qiue
diluendum, divinaque lege imbnendum, ut sicut ex his ad amoris affectum potior est, inerant
ipse E. in :
,j Arnulfini. babueral paedagogum, sic et uxore aiitem pulehritudo, genus, divilie. et mores,
suuin a .jiiylibet maximo Dei servoi um juxia Chri- qui magis qiiaui cetera qua-reiidi sunt,
habebantur.
m
Et
 DIES DUODECIMA MAJI.
A Et ne multis immoremur secundum Apostolum erat felix anima, illi cohaerens qui
vera est vita quod D :

Cor. 6 illis
illis honnrahiln connubium
honorabile ennniihiiim pt
et rhni-nc
thorus lmm-i/.ii)i*iic
immaculatus ,,<..,...,,. „:,.„„ .1. m, .
attestantur signa, quas ob illius declaranda
•

I
merita, *«"• iiccbal-
Non enim surda transierant aure ejusdem verba ad ejus mortua frequenter ostenduntur "3 "
ossa. .\eque °°
'

Apostoli : An quoniam membra veslra tem-

nescitis multae fiunt morte in his nuntiandis Rictrudi
Dei fa-
plum sunt Spiritus sancti, quem habetis a Deo et mulse: quae tam Iristi perculea relatione,
non
modico
non estis vestri ? Empti enim estis pretio magno, afficitur
animi mcerore; augescitque sensim dolor,
gloriflcate et portale Deum in corpore vestro. Item- dolore dolentium sobolum; crescit luotus,
luctu lu-
cum toque que Uxori vir dehitum reddat, similiter et uxor gentium familiarium.
„1 chrtsttanos
viro. Etillud, Nolite fraudare invicem, nisi forte ex 12 Transado tandem aliquando tanti
itecet riiens, fletna tem-
Cor. 7,
consensu ad tempus, ut vacetis arationi. Et iterum : cum philochristis sibi familiaribns, maxi- * "m,° "-
pore, init
I

.1 el 5 Haac cst voluntas Dei. sanctificatio vestra, ut absti- meque cum Amamlo sanctissimo Dei Pontifice, et d'~
I
Tlies. 4. 3
neatis vos a fornicatione, unusquisque ve-
ut sciat capit consilium salubre.
^J"™
Proponit denique ei ille
strum suum vas possidere in sancliflcatione et ho- verusconsulloranimarum illud Pauli Apostoli: Mu- 1 Cor. 7
nore, non in passionedesirlerii, Talem ergnservantes lier alligata estlegi, quanto tempore vir ejus vivit:
fidem conjugii, proponebant ante oculos et illud quod si rlormierit vir ejus, liberata est; cui vult
Apostoli Unusquisque suam uxnrem aicut seipsum
:
nubat, tantum inDomino beatior autem erit si sic :

Eph, 5, 33
diligat, uxnr antem timeat virum suum. Itemque permanserit secundum meum consilium. Ad quod
Mulieres subditte estote viris, sicut opnrtet in Do- illa erigit aurem, erigit et mentem. Audit etiam ab
mino. Viri diligite uxores vestras, et nolite amari eo, imo exaudit et illam dulcem et amplectemlam
Colos 3. 19
esse ad illas. Igitnr compage fidei et caritatis sic Christicolis Evangelicam vocem : Si quis vult post
adhserentes sibi, ut essent dun in carne una, et non me venire,
abneget semetipsum et tollat crucem
lac. 14, 33
jam duo, quia una caro; unanimes uno ore et con- suam et sequatur me. Et Qui nnn renunliavnrit :

cordi operatione, honorifleabant Deum et Patrem omnibus qua; possidet, non potest raeus esse disci- E
B
Domini nostri Jesu Christi, omnibus diebus suis ser- pulus. Itemque Si vis perfectus esse, vende om»ia,
:
' 9
'
''

vientes Domino in sanctitate et justitia coram ipso, quse habes et da pauperibus, et habetis thesaurum
qui habitare facit unanimes in domo. in ccelo, et veni, sequere me. Et iterum : Omnis qui
10 Dati qunque sunteis filii secundum benedictio- reliquerit domum vel fratres, vel sorores, aut patrem,
nem Domini, quam primo rledit homini, Crescite, aut matrem, aut uxorem, aut filios, aut agros propter
inquiens et multiplicamini. Fuitque eis primogenitus nomen meum, centuplum accipiet, et vitanfteter-
l
nomine / Maurontus, postea Abbas et Levita san- nam possidebit.
ijitjmt Mau-
ctus; et flliae tres sacce Virgines; Clotsendis, post
rontum Clol'
nndem, Euse- obitum matris ejus monasterii Rectrix; Eusebia, ANNOTATA.
btam, Adal- bona Dei cultrix, secundum interpretationem sui
sendem,
noininis : post has quoque Adalsenrhs : quos, cum a Hxc olim quasi spletidida ftierunl excogitata, el
essent parentes eorum
per seipsos et per
justi, et passim a mrdii setn scriptoribus assnmpta : quornm pri-
familiares sibi servos Dei educaverunt et erudierunt mus forsitau fuit, qui Chlodovxt xtalem sibt mendaciter
in timore Domini, auctos ab infantia benedictione arrmjans sub nomine Hnnilialdi imposuit Trtihemio.
ccelesti. Mauronto siquidem venerabilis Deoque di- De origine Francorum egimus 1 Februarii ad Vitam
gnus Sacerdos m Richarius Pater spiritualis extitit, S. Sigeberli § 1
eumque per sacrum baptisma Deo regeneravit. Clot- b Regnavil Chlodovsus ab anno 480 ad 27 Nocem-
sendem egregius Pontifex Amandus, quia sacris di- bris anni 509.
gnisque manil.us e fonte salutari excepit, in omnibus c Colitur S. Remigius Kalendis Octobris, de tem~
Deo ilignam reddidit. Eusebiam vero ex sacro lava- pore ejus Sedis et baptismo Cltlodovzi, egimus 6 Fe-
cro Nanlhildis Regina, uxor Dagoberti suscepit. brnarii nd Vilam S. Vedasti % 2 et 3, et ad Vitam S.
vere beata et Deo beneplacita progenies! De hac Amti S Feliriiru % 2.
Sap. 4
deniquedicitur recte : Oquam pulchra est casta ge- d Circa annnm 614, Chlothario 2 tttnc inonarclta
neratio cum claritate! Vere etetiim cum ilonis spi- fitcto, qui sit/ierfuit usquc ud an . 628.
ritualibus sic plerumque ditantur justi etiam bonis e De Vaccaeis et Wasconibus consule qtix dt.rimus
temporalibus , sicut canit
Psalmographus Beati : ad Vitam S. Amnmti 6 Febr. cap. 5 litt. e. F
omnes qui timent, Dominum, qui ambulant in viis f Cummodius legeretur usque ad.
ejus. Labores manuum tuarum quia manducabis, g S. Arnulpho sacer est dies \8Julii.
lie.itus es, et bene tibi erit. Uxor tua *cut vitis h Colunlur S. Audoeuus 21 Augtisli e.t S. Eligius
abundans, in lateribus domus tu.x : Filii tui sicut 1 Decembris.
novellae olinarum in circuitu mensa; ttise. Ecce sic i Auno 630.
benedicetur homo, qui limet Dominum. In quibus k Cidttur S. Adalbaldus 2 Februnni. ubi ieetor qttse
vcrbis licet spiritualis sit intellectus, tamen secun- ad ipsinn speetant aceurate exposita reperiet.
dum htec datur aliquamlo justis et tempnralis pro- 1 Colunlur S. Maurontus S Maji, B. Clotsendis
fectus. 30Junit, S. Eusebia 16 Martii, 1!. Adalsendis 24
1 1 Post ha»<- bonse et laudabilis memoriae Adal- Decembris.
Imldiis, devotaa Christi famulse Rictrudis maritus, a m Acta S. Ricbarii dedimus 26 Aprtlis.
pago n Austrebatense, ubi etiam pluribus locupleta- n Austrebantum includitur Scurpo , Senseto et
S.Adalbatdum
occtsum liitjet batur possessionibus
.-
enndi Wasconiain nimium , Scaldi fluviis. uti latius exposuimus ad VitamS. Adal-
triste suis iter arripit. Quem nobilis matrona Ri- baldi § 3.
ctrudis aliquantulum prosequitur, sed quam citius
dnmum, prout eijussum fnerat, mcerens revertitur: CAPUT II.
mens enim futuri quodammodo prsesaga doloris, jam
portendebat, quod adhuc ignorabat et quod nondum ;
S. Rictrudis vidux sanctitas, vila monastica
patiebatur, jam veluti lamentabatur. Quid multa? cum filiabtis, Maaronti Clericalits-
Inter eundum insidiis malignorum, et, ut fertur,
eorum, quibus sanctum displicueral inatrimonium, I.11 bis s;l,ti. ac vitalibus verbis figens anchoram y„f ,j„, „_
vir justus appetitur, vulneratur, porimitur honori- :
mentis Adulhaldi relicta. sed Dei dilectrix et a Deo cttndas etiam

ancipitis mora a Rege piopo-

fico deinde, ut decebat, tumulatus obsequio, defun- dilecta Rictrudis; omni postposita
SJ/OJ respneiis
ctus seculo, vivit Deo. Vivit, inquam, vivit ejus deliherationis, ejus salubribus se acquieturam polli-
cetur
 84 VITA S. RICTRUDIS VIDU.-E.

A cetur monit.is Sed eece, et

saltibri Praesulis con- nientis, sic mutat et corporis. Pomposas projicit D
sulto, Matronae voto invkla diaboli
et pio sanotao vestes, quibus ornabatur nupta, cogitans aliquando "' ! '« "krn»
1'""'""
nititur ohviare subreptio. Nec movet iu his pertur-
•"

ea qu:e sitnt ntun.li, qiiiuiiiiil.i nna pla.vret virn : et

ban.lis infimns quosque* vel medioeres, sed stimmos cum eis exuitur omni seculi hnjus impedimento, ut
seculi Primores per ipsum denique Regem ejus
: quamvis videretur vidua, id est, divisa a viro, jam 1

tentat suadere animo, uti sesuorum etiidam Opti- non esset divisa animo sed solicita semper quaj;

matum. secundo copuiet connubio. Quod cum ilia Domini sttnt solummodo, quomodo placeret DeO'.
prorsus nspernaretur, plnrima blandimentorum hor- Induitur viduitas vestibus, qnoo ipsa sui specie mon-
tamenta, sed incassum, profniiduntrir Cumque ad strarent contemptum mundi istius. Nam sicut albae
haec penitus in Deo fixns illius status non movere- vestes exultationi et solerrni corrgrtiunt laetitiiB, ita
tur, Regalium terror minarrnn, licet frustra, illi nigrae humiliationi et lugubri conveniunt tristitiae.
propoiriturr. At illa pari modo sievieutem parvipen- Und«' et caput. quod est principale eorporis, tetro
dit, ut blandientem. Et quia ex tribus Philosophiao velatur amictu ut principale animae, itl est mens,
;

partilors illam iiuarn maxime, qute est in actione et velanda signetur mceroris et poenitentiao lucttt. Qui
eausa reete eonversandi, apprehenderat, quae Graece dnm brevis sit, et, ut ita dicam, momentaneus, eam
Ethica, Lattne Moraiis dicitur, et bene vivendi ma- operatrrr consolatiorrem, tle qua ait in Evaugelio Mniiu. 5
prudend gistra cognosritur; quas etiam in quatuor principales Domrnus : Beati qtti lttgent, iinoniam ipsi conso-
consilio S.
virtutes, prudentiam scilicet atque justitiam, forti- labuntur. Et alibi : Amen amen dico vobis, quia Joan. 10, 5o
Atnandi nsa
tucliui-tu siva temperantiam dividitur : hic singulis plorabitis et flehiris vos, mundus auteni gaudebit;
sua reildens, sieut per justitiam Deo magis quam vos autern contristabimini, sed tristitia vestra ver-
hominibus obedire disposuerat et per fortitudinem
j tetur in gaudium.
nec illecehris emolliri, nec adversis frangi pnterat 1C Et ntquondara expertas corporis volnptates,
sicper prudentiam cauteindignationem a se Regiam et rnolestas evinceret (homonum suggestiones, cura corjms afUi-
snlnunvere; et per temperantiam, humilitatis regu- niraiis vigilirs et orationibus continuis, crebra ilu-
•Jit 11)111110
et cilicto:
lam modumque vitre in omni verbo vel opere ser- cens jejunia, b esophorio amieitur cilicino; cujus as-
E
vare satagebat. Usa denique eonsilio sui Symmysta?, siduis punctionibus edomaret libitlinis punctiones, b
Deiferi scihcet Atuandi, atque ad tempus dissimu- et (ut dictrrm est a poeta) sine Cerere et Libero
laus immobile in Dei servitio sui propositum Venus frigeret, atque veraciter cum Psalmista ca-
voti,acturam se ex hoc cum ejus consilio vel per- neret : Ego autem, cuin mihi molesti essent, indue- rsal. 34
missione spondet Regi, quod utilius judicaretur fore bar cilicio, et humiliabam in jejnnio aliammeam,
sibi. mea
et oratio in sinu meo convertetur. Locum vero
eum ad convi- 14 Et quid multis immorer? Cum ita Regem su-
vium
ubi spiritualibus daret operam exercitiis, cunr con-
invttat :
spectum reddidisset, veluti ejus voluntati parere silro et auxilro saepe qui eidem erat
dicti Praesulis,
vellet; m prsedio suo s hoc est in villa a Baireio, a secretis, elegrt valde congruum, monasterhim sci- in MarcHa-
opiparuni et Regiae condignum magnificeatiee instruit licet Martianas vocatum, qufnl ab endem Pontifice "cnsi cteni,-

convivitun. Invitat cum Optimatibus Regem, et inter super fluvium Scarb fuerat conslriictum. Cui perfi-
bio slatuit
detjere
pi "i'li'inlum sale conditorum onines tetificat suavi- ciendo et ordinando idem Pranul di«cipuluin suum
tati j -crinontim.
prasfecerat Abbatem
cJonatum, venernbilem vi-
S.
Postquam exempta fames et amor eompressus rum, cujris adhuc
eodem monnsterio sicrum
in
edendi, corptrs habetur reconditum. In quo et monachoi-nm
Tum multo clara exhilarans convivia Baccho, Ordinem B. Amandus haberi voluit sed jam dictus :

Surgifc, et non trepide sed constanter, non tepide

Abhas sanctimoniales, pro ut sibi visum fuerat, ag-
sed ferventer, non segniter sed sagaciter, non mu-
gregavit. Huncergolocum, satisopportune remotum,
Irebinter sed viriliter, quotl coneeperat mente, perfi-
Dei famula Rictrudis expetiit, atque B. Amando
cit opere. Primoque sciscitatur aRege, si eoncederet consentiente, et inter Regem et ipsam reconcilia-
sibi tii domo suaquod vellet agere, libera coram eo tionis offreium fungente,cumprivilegioRegiaeaucto.
et coram eo autem annuit propere, reputans
uti potestate. Ille
ritatis aecepit; quatenus ibi, licetj rn fragili posite
sacritm veluni quod sumpto poculo, ut moris est pluribus in co- corpore, corporeas fortiter concupiscentias supera-
cajnti imjw-
gendo bibere; se vel convivas suos deberet ketifi-
int ret. Et non hoc solummodo, verum adversus aereas F
care.At illa, secundum salubre sui consiliatoris potestates, adversus rectores mundi tenebrarum
Amandi incliti Praesulis consilium, ex suo sinu pro- harum, contra spiritualia nequitije rn coelbstibus
latnm, invocato terribilis Dei no-nine et auxilio, colluctondo, et ea paritcr cum mundo devincendo,
capiti superporrit, ipso Rege et cunctis
stupentibusj triumphuin victoriea et condigna cortarainis praemia
jam benedictum ab eodem Pontifice velum.
Quo a superno Spectatnre expectaret et perciperet.
focto Rex irapermotus, ingnatasderelinquens
epulas, 17 Ut autem ad hsec feliciter peragenda sufflceret.
abscessit e convivio. Illa vero jactans
cogitatum omnibusque exempli gratia a quanta perfectione
srium in Domino, totam se suosque
ejus commisit conversationem suam ccepisset, palam fieret; juxta
arbitrio, ut ab eo enutrirenUrr et
solatiarentur mi- illud Evangelicum, Luceat lux vestra coram homi-
sericordi semper solatio. Mnttli. S
nibus, utvideantoperavestrabona.et glorificentPa-
1!) Acprimum
facultatibus et possessronibus sibi
trem vestrum.qui in ooMiSflsttpost abjectasase one-
ci/m v nhin- relictrs,ordinatione prudenti distributiis, et
spinosis rosas praediorumetclivitiarura sarcinas, post profes-
btts dejiitsitis hujus seculi curis a terra cordis
sui penitus extin- sam Deo viduitatis eontinentiam, et post sumptum
patis; quaa antea in conjugali
vita ferebat ta»esi- sanctum sanctimonialis habitus indumentum seip-
munr postmodum, dttplicato
germine, fructum coepit
;

sam tantummodo exhibere oblationem vivam, san-

in vrdurtate ferre sexagesimum':
et qua; prius, dum ctam, Deoque plaoentem noncontenta; etiam terrao
inmembris suis Christn ministrare
satageret, fuerat hoo esb ventris sui, sacras ao priooipuas sanctoo et
,

3 /"', M "'"
Martha; ja„. sc-cns pedes ejus °""™'
residens, audiendo et
Luc. 10. 24 indlviduaiTrinitatioflertprimitias, praefatasvideli-
custodiendo vorbutn tllitts, facta est
Maria et quo cet tres filias, candidas veluti
niam ipso attestante optimam partem, columbas, gratissi-
quae ab eam mas scilicet
non auferetur, elegit; optimum illi hostias et corpora
; ut corde
ejusdem partis dl- immaculatae, et perpetuam virginitatom servantes,
premium in recompensatione
lectte et electa?
per- Agnum, Virginis matris filium, quocumque ierit se-
cipere meruit. Sane ut quod
homo gerebat interior quantur sinceritate oordis
ostenderet quoque exterior sicut et carnis, vernantosflore
mutaverat habitum
;
illibatao virgiuitatis in corpore, ac nitentes puritate
inviolatae
 DIES DUODECIMA MAJI. &5
_ inviolnta; verifatis in corde ut sint semper sine ; morire : debitum sepelien.li officium complelur fide- D
macula ante Dei thronum, cantantes ei canticum lium more, remotacaros suos bigendi consuetudine.
novum, hoc est gaudentes cum eo de carnis incor- Sic exactus est primus, sic secundus ac tertius se-
ruptione in perpetuum. Quod canticum lioet possint quentium se solentiitatum dies.
audire, nemo tamen poterit dicere Sanctnrum, nisi 21 Quarto denique succedente die, quo sancta
illa candida t.urba incnntaminatorum. recolit Ecclesia victimationem parvulorum, pro
18 Htec cum verissime ita sint, audite, obsocro, Chn-t.o ab Herode jugulatorum, et miserabile raa-
admltum
perpctttx et auribus percipite omnes qui habetis audiendi au- trum justitiurn prudens Rictrudis, sciens quid cui-
;
lum Btlhlt _
tiirginitatis. res, quibus adhue fas est ad Angelica; privilegia que deberet impendere tempori, et quia tempus et mianm
castitatis assurgere, et tam prseclari contubernii so- tempora sint omni rei sub ccelo ideoque distinguens matrum ex-
;

rietatem acquirere, atque cum eis tam dulcem novi tempus gaudendi et tempus flendi post sacrorum
cantici melodiam personare. Properate, currite,
;
^apV^"
expletionem mysteriorum. quibus ad Dei latidem
fe-tinate, ac memores uxoris Loth, retro respicere eisdein sanetis Martyribus honor exhibetur, non do-
nolite. Putidam luxuriam fugite, carnales concu- lor. votaquejdanturceremoniarum, nonlacrymarum;
piscentias calcate. Omnis caro foenura, et ornnis cum sibi ceterisque sanctimonialilius j.im parata
gloria ejus tamquam flos fceni. Haec exbortatoria e-set refectio corporum ; illa convocatisomnibusait
cordis vestri penetrent intima, qua? non ex meis Nunc vestra socialis, o rlileetoe sorores, carita-. eat,
Augusl cle edita. sed ex Patris Angustini Doctoris egregii et de donis Dei cum gratiarum actione participans
s. Virg. verbis, quibus Virgines hortatur, sunt mutuata. gaudeat : Me autem exemplo Dominarum mearum
c»p !8
Pergite, inquiens, sancti Dei pueri etpuellae, mares mairum scilicet sanctissimorum puerorum innocen-
ac femina;, ccelibes et innupfa; pergite perseveran- : tum, quorum hodierna die ploratus et ululatus au-
ter in flnem. Laudate Dominum dulcius, quem. co- ditus est multus, meam quoque innocentulam quo-
gitatis uberins : sperate felicius, cui servitis instan- dammodosiraili, I.oc est immatura mortepraereptam,
tius amate ardentius, cui placetis attentius.
: lugere permittat. His dictis ainicum mcerori locum E
Lumliis acoinftis et lucernis ardentibus, expectate secretum petiit. atque ut natura; competebat, dolori
P- mioum, quando veniat ad nuptias. Vos afferetis satisfecit. landabilem et imitabilem in prudentip,
adnuptias Agni canticumnovum, quod canlabitis in longanimitate, feminam quam laud-nt
et patientia !

citharis vestris : utique tale, quale nemo poterit di- inportis opera ejus. mulierem fortem! qua> ia
cere nisi vos. Et sequitur post pauca : Sequimini castitate accinxit fortitudine lumbos suos, et in lioni
Agnum, qnia et Agni caro utique virgo est sequi- : perseverantia operisroboravitbrachium suurn; ideo-
mini eum virginitate cordis et carnis. quocumque que non est extinctain nocte lucerna ejus !

ierit. Quid est enim sequi,

QuiaChris- nisi imitari? 22 Veruin quoniam in praecedentibus beati viri
tus pro nobispassnsestj relinquens vobis exemplura Mauronti facta est mentio, non abs re videtur brevi- .S. Maurott-
utsequamini vestigia ejus. ter quid narrandum dte eo. Hic ut praelatum est, tus infans a
19 Rictrudis igitur Dei fidelis femina, quae se egregii Sa lerdotia Christi Richariiinbaptism s. Kichano
totam illi in sancta devoverat cnntinentia : tres quo- iii equum
Marclua- ritualis extitit tilius A icidil vero aliqu indo, utitlen
assumptus,
nensi crrno- que filias uni despondit viro Cbristo, in tetate adhuc venerabilis Sacerdos, tam pro sanctitate qu.imetiara
blo se tnclit'
d,l
tenera, ut pnedicto modo ejusdem Agui sem-per pro familiaritate, beatam equo vectus iuviseret llic-
sequerentur vestigia, etCanticum, quodilla nequi- trudem. Gumque post sacra colloquiat, quibus pari-
bat jam per se, per suarutn cit.haras filiarum ei fa- ter dulces vitae ccelestis sunipserunt epulas, virDei.
cerel personare. Oinnibus tam sapienter dispositfs, . conscenso equo, redire vellet ad propria: eadem
et cunctis exuta seculi curis, gymnasium monaste- quoque Dei famula, dilectionis caiisa a dbmo paulu-
riale, ubi stadiiim vit.e priesenfis agonizando per- luin progressa, gestans in ulnis suum quidem natu-
curreret, et contra diabolum luetatido decertaret, rali generatione, illius autem spirituali generatione
pala3stricorum more sic nuda, ne in aliquo ab adver- fliiolum, ejussecuta est vestigia,
qnatenus ipse par-
sario maligno teneri posset. et oleo peruncta gratia? vulus henedictione muniretur paterna. Sed cumjam
coelestfs ingreditur; etjuxta quod ait Apostolus in vir Dei equo sedens eumdem in manibus accepisset
I
Cor !i.
agono contendens. ab omnibus se abstinet, suoque infantem, sive ad benedicendum seu ad deosculan-
exemplo (iiias vivere edocet Mauronto primoge- ; dum; omuium bonorum hostis et invidus diabolus
nito suo adbuc in laicali habitu Regalibus obsequiis insolitam immisit equo ejus ferocitatem. Arrepti-
ac negotiis militaribus, corpore potius quam inente, tiorum n iinqtie more insamens, dentibus frendens,
detento de quo in sequentibus opportunus erit no-
: pedibus calcitrans, nimium valido huc illucque im-
bis sermo. petu discurrens, geminatura utrisque, sed unuinSa-
20 Illis igitur diebus moritur Adalsendis, novis- cerdoti et matri incusserat tiniorem. Saeordos de-
siraa filiaruin ejus : et qure postrema fuerat ingressa nibue silii et puero, raater Sacerdoti metuebat et fi-
ln ttatah
U"lll<ll,L
januam vita; prsesentis, prima ingreditur januam lio. Er quid illa ageret anxiaf Jam pene exanimis,
nttirtm ftlla mortis. Et quare diciruus moritur? cum anniversa- quasi imininentem prre ocn.lis spectans adesse mor-
ria circuli revolutione, ipsa sacrosancta Dominiea; tem, offuscatum lacrymis avertebat vultum, ne am-
Nativitatis solennitate, quando liuic inundo peccatis borum siraul miserabilem cerneret occasum. Sed et
mortuo advenit remedium, quo mors cum suo fuga- familia tristis, dolens et ejulans,raagnis instabat
et pericttto
tur principe, h;rc, non mortua, sed potius luci vi- plangoribus, ad triste congregata spectactilum. Ser-
pt.rciji'talio-
tieqne sit edita perpetuse? At bona Rictrudis, inter vus autem Dei, ne laberetur, manu tenens parvulum, . miracu-
adversafortis et longanimis, quid tunc ageret, duo- orationem fudit ad Dorainum qua completa, et puer :
'""'

ous sibi occurrentibns affectionibus animi valde con- ad terram delatus est ihcolumis, quasi levis advok»
trariis, gaudii scilicet ac mceroris? dum hinc into- retavicula; et equus pristinae redditus est mansue-
nantem toti orbi audiret Angelum, Ecce Evangelizo At mater tindem recepto
tudini velut ovis plaeida.
vobis gaudlum magnum, quod erit omni pupulo quoque recepit sanum, et in ulnis le-
spiritu, tilium
;

hinc suam pree oculis haberet raortuam, quam esse vavit ridentem sicque tam ingens tristitia in ma-
:

dolendam ipsn natbrte cogeret conditio? Virilis ta- gnum cunctis, qui aderant, versa est gaudiura :

raen. quod ei inerat, animi robur muliebrem supe- quod nemo debet ambigere pr.oslilum meritisain-
dotoi cni
tlif.
tirl „,,„,.
ravit aflectutn : nec passa est sibi dominari liictura borum. Et quoniam tanta Dei omnipotentis est cle-
PPU rcsta, mortis filise, vel esse lbi locum tristitice, ubi natalis mentia, ut unde malignus hostis inhiat justos atte-
celebrabatur vit;u. Et ut paucis absolvamdigna me- rere, inde eos magis magisque faciat proficere, haec
quoque
 S6 VITA S. RICTRUDIS VIDU^E.
quoque tentatio ad pivfecfum virlutum provenit batur, monnsterio, ab eodem nuperrime constructo,
be.no viro. Nam reputans secum, Uominum Deum in territorio Usetia vocato. Quo suscepto, utcjus re-
mi.no expertus est conversationein, sicuti ser-
EA MS
suum, dnm ad hnmani generis pergeret redemptio- tigios

nem, ad insinuandum hnmilitatis exemplum, non vando coelesti thesanro omnem omnibus vita? ejus
superbo schemate, id est, non equo phalerato, sed diebus famulandi adhibuit diligentiam, liabens in eo
strato sibi ah Apostolis vecttim asello; ipse etiam pulcberrimum sua? suorumque confratrum vitae et

postea, quando instaret illi

si alicubi necessitas eun- sanctitatis speculum.

di, similiexemplo eodem usus est gestatorio.

adultlor
23 Postquam vero ad viriles pervenit annos, idein ANNOTATA.
sponsalla venerabilis Maurontus, Regali adhserens, ut ejus
contracta poscebat nohilitas, lateri, ipsius continuis utdictum a Bareiumin KbrU miraculorum Bajerium nomi-
:

dissolvit.
est, obsequiis mancipatus, eiiam vinculis innectitur nntum nmn. 5 et lib. 2 num. 83 dicilur esse in
Itb. 1

sponsalibus. Sed carnalis citius amoris volupfuosas, Comitatu Atrebatensi tlii, media inier Duacum et
:

in qnibus veluti pedem posuerat, solvit coinpedes, Atrcbatum vin, cst Marville, qtiam mulalo nominc hic
animarum lucrifactore Amando Proesule ei SUgge- notttri scrtbuul ttliqui. Si sota spectaretur afftnitas uo-
rentespiritualis amoris suavitates, et aeterna? juctin- niinum, potius intcllitjcrcm villam Bray tliclttm, ciquc
ditatis dulcedines. Sedcumsusementis votnm sanctse vicinnm Marceul, 4 nut 5 p. m. ttb urbe ; ut prsedium
retulisset matri, quod nequaquam suaa contubernio Sanct.r. ubi rcspcsln, olim ntl priorcm, nttnc ntlalte-
sponsse velletuti; illa metuens ne forte per abruptos rinn pcrtiuens locnm. appelititionein vnriarit

lascivia? discursus, ut quorumdam moris est juve- b Esophorium vestis interior, ttt latius exposuimus
num, latam ducentem deliberaret viam
ot adinferos 2.1 Jnnuttrii in VitaS. Joannis Eleemosynaril auctorc

sequi in.ixima percellitur mcestitia anirai, rursum-

;
Leontio cnp. 7 ttti. f MabiUon excudit elephorio, scd
que pnscit Amandum, medicum morbidarmn men- quid co siqnificctnr non explicat.
tium, succurreresibi. Qui Marcianis adveniens, leni- c Colittir S. Jonatns Knlcndis Anyust i.
hus sibique nntis verborum fomentis eam demnlcens, d S. Amato sacer est dies 13 Septembris.
pristince-in Deum reddidit alacrilali. Acta dcindeab e Theodericus, post obitttm Chlolorii III in Rctjcm
eodem Antistite Missarum celebritatesolenni, cumet assumplus auno 670. sed inclusus monastcrio, post obi-
ipse Maurontusastaretinpraesenti.aspicitssepedictus lum Childerici anno 075 regnum recepit, dc quo tctn-

probante Antistes apem ter gyrare ejusdem verticem

Vir viri. porc hic nnitur : el trmlitur ah co S. Amatus nnno 678
contilium niitem Deo plenus intelligens statim quid pnrtende- in eriliitm missus.
S. Amando: ret hujus prajsagium signi, advocato eo hortatur, ut f S. Ultani Acta tletlimus \ Mojt, ubt, uti ct 5 Maji
quam celenter perficiat opere, quod olim et ille ad Vitam S. Mtturonti, rcltqnn explicantur.
jam cceperat corde, et sibi revelatum agnoverat Deo
auspice. Quod et ipse nequaquam distulit facere. CAPUT III.
24 Tum snnctissimus Pontifex Amandus, eum
et ejus mamt juxfamorein Ecclesiasticum benedicens, decisa, ca- Acta cum S. Eusebia /ilia. Hujus et SS. Ama-
iii Clcitaini
piti ejuscoma, in Clericum totondit, et coronaa si- li et Mauronti atnue ipsius S. Rictrudis
altonsus,
gnum gestare fecit; per hsee qua? agebantur exte- obilus.
rius innuens, qua? horum significationeservanda es-
sent interius :scilicetut summitas denudatacapitis IntereaDei famulaGertrudis, qusefueratavia Adal- S. Ettsebla
esse nuda et aperta Deo significaret omnia secreta baldi viri venerabilis, longaavitatem vitse act duodvoits
cordis quidquid cogitatur vel agitur in occultis,
. et lans operibus bonis in Hamatico monasterio a se praficilur
Uii matko
ocnlis patere cuncta cernentis; frequens vero rese- a?dificato, ubi etiam sacra virgo Eusebia ejus edu-
monaslerlo.
ctio capillorum, doceret resecanda frequenter mala- cabatur proneptis ; viamingrediturunivetsse carnis.
rum superfiua cogitationum ; decus quoque corona? Cui velut loco regiminis eadem succedit Eusebia,
utrnmque exprimeret, et summi tiaram Sacerdotis, puella quidem bonse indolis, sed adhuc satis tenerae
et Regalis diadema dignitatis; ut per ha?c nosset aetatis, utpote duodennis. Mater vero ejus Rictru-
ad Regale se pertinere Sacerdotium necnon et post ; dis, vere Christicola, profundiori usa consilio atque
expletam diversarum tentationum sufferentiam, at- prudentia, bene sciens quod multos multis exercita-
que in his probationem per patientiam, se merito tos virtutibusmaligni bostis seducatastutia in ffitate
perceptnrum vitse aHernse coronam, a Deo diligenti- quoque jam matura, metuebat pro filia, ne forte
bus repromissam. Quod et idem sanctus vir Mau-
se serpentina tentaretur fraudulentia, si libertate po-
rontus, non solum ex salubri hujus Prasulis tradi- immatura quapropter ad se eam venire, et
tiretur :

tione, sed etiam ex sancta sancta? Scriptura? susci- secum voluit habitare. Illa vero renuente atqtie in
piensetmemoria? commendanslectioneet admonitio- Hamatico conversari volente, mater ejus Regalps
ne studuir devotisssime, utassiduo semper impleret compulsa est aures pulsare, quo suam ipsius aucto-
opere. Factus namquepnstmodum Levita, eidemno- ritate filiam potuisset recipere. Quo concedente,
mini et condigna morigerari curavit conver-
officio missaqueepistolarevertipraecipiente, mcesta ad ma-
ordlnalur salione et vita. Et ut clara editus prosapia, Regis trem sancta regreditur Eusebia ad monasterium
l' ... i.;.)/\ quoque prseclarns fulsit in aula, Rcgia honoratus Marcianas, cum sua? proavia? sancta? Gertrudis cor- umlt ali-

tnilLi, utpote prudensNotarius, strncta od

Regnlium prsecepto- pore. et cum Sanctorum Reliquiis, quae ibidem fue-
matreto,
rum conscribens edicla. Cui etiam ad oapessendum runt reconditae, atque cum omni suacongregatione.
cumulandumque sanota? conversationis emolumen- At mater ejus voti compos effecta pluribus filiam
tum, sanctum sancti d Amati Episcopi Dens ad-
viri hortahatur monitis.secuminspirituali Deo deservire
didit collegiurn. Quibeatus vir, electuset.
sublimatus militia. Quse libentissime quidem ejus parebat di-
ad Episcopatumurbis Senonensium,
eo temporequo ctis,divinis se mancipando jugiter obsequiis ; sed
e Theodoricus Rex iniquam
exercebat tyrannidem, refragari ejus nequibat intentio ab amore loci sibi
insimulatus falso quasi de infidelitate
apud ipsum] veluti genialis.
in Perrona monasterio sito in oppido
et S. Amn-
Virmandorum, 26 Unde fiebat frequentissime et noctibus pene
cui sanct.uspraerat Abbas Ultanus, subire jussus el nvctu
hiiii custo- singulis, ut post Vespertinalis completionem syn- uudu t
/t" ndutn estexilium. Deinde post excessum beati Ultani
tra- axis, dum caperecumceteris quietem putaretur cor- iltuc sollla
nuclpu. ditus e.st praefato Dei famulo Abbati Mauronto, ut poris, illa pro dissimulatione relictis ante stratum
eum custodia? manciparet in suo, qui
Broilus dice- sandaliis, ad Hamalicum pergeret silentio intempe-
stse
 DIES DUODECIMA MAJI. 87

A stae noctis b.... cum sua collectanea, aliisque fidis, nitruo : Nolite, inquit, judicareetnon judicabimini, D
ut putabat, sui secreti sociis. Ibique celebratis Vi- nnlite condemnare, et non condemnabirnini. Insonet >" T aue
giliis, omniumqiie horarum Officiis, admonasterium dein tuba Pauli Apostoli : Tu autem quid judicas BV "> ' I

Marcianas, fideli peracto furto, ravertebatur rnox. fratrem tuum > Itemque ; Tu qnis ea qui judicas compacu
satis hilaris, qnatenus et ibi non deesse viderotur alienum servum ? His addatur Nolite aute tempus : auctor
Slatlh. 7
nocturnalibus seu matutinalibus boris. Nec defuit judicare, quoadusque veniat Dominiis, qui etillumi-
Hom. 2, l

qui bicc auribus intimaret maternia. Iterumqueeam nabit. abscondita tenebr.irum. et manifestabit consi- I l."i i,
',

convocans, et mulcendo blandis, et terrendo sermo- lia cordium ; et tunc i.ius erit unicuique a Deo. Au docens nll
temere judi-
nibus cnmpellabat asperis, quatenus illam revocaret diat et illud Jacobi : Nolite detrabere alterutrum
candum,
a siia> proposito voluntatis, sciens pro certo eam de- fratres mei. Qui detrahit fratri et judicat fratrem
Jac. i, II
tineri secum corporis potius proximitatequam men- detr.ibit legi et judicat legem. Sed et hoc quod Deus
1'sal. 49, 19
tis. Cnmqiie nec persenec per amicos seu familiarcs loquitur per Psalmistam ; Os tuum abundavit ma-
suos quidquam proficeret, in re hujusmodi inito litia, et lingua tua concinnabat dolos sedens ad- :

consilio cum suo filio Maurontor visumestutris- versus fratrem tuum bquebaris. Et paulo post Ar- :

que. verberibus illam, pro ipsa inobedientia, et quasi guam te et statuam conlra faciem tnam. Item pie :

ti ideo iussu quadam animi pertinacia, debere castigari. Quod Dispordat Dominus universa labia dolosa, bnguam
o«"-
illliis
cum placuisset matri ab eodem fratre ejus fieri, eo magniloquam. Et iterum dicit Scriptura Qui de-
jubente, inter bracliia coarctata famuli, adjudicataa trahit fratri, eradicabitur. Ctir ea miseri non perti-
rsal. II, 2
subditur correptioni. Et quia isdem, a quo tenpba- mescitis Ut quid loqui diligitis
? vanitatem et qtise- Jac. 4. 11
tur,puer accinctus erat gladio, dum inter angustias ritis mendacium ? Perdet Deus ornnes qui loquun-

verberum hac et illac se flectitVirgo, ejus tenerum tur mendacium ? ct Quoniam dilexistis iniquita- :

latus, utferturensis illiuslaediturrupuloiiii tantum, tem magis quam loqui aeqnitatem, et dilexistisverba
ut pluribus, quibus posteasupervixitannis, purulen- prsecipitationis, id est, blasphemiae lingu.. dolosa.
tam mixtamque sanguine ejiceretsalivam oris. propterea Deus destruet vos in finem.
li
27 Cum vero neque sic a coepto ejusdem sacrae 30 Audite si potestis, et animadvertite Ric- et innocen : -

trudis mater sancta, non filiam per^equitur inno tiam S Ri

Virginis cessaret intentio, convocant Episcopos vel
landem ''"""'
lllttc redlre Abbates illustresque viros e vicino, qui umnes age- cu.im sed ejus immaturatn cousiderat Eetatem
; :

permlttilur baut cum ea diverso modo, quatenus a tali revoca- sciens quiaomnia tempus habeut, etquodomni ne 1'ruv. 29

retur desiderio, Illa autetn cunctismultuni constanti' gotio tempus fit. Et quoniam, ut sapientissimus ait

renitebatur alloquio. Qui dum infiexibilem eju^ cer- Salomon, Puer qui dimittiturvoluntati suae, confuu- e cc u. i t m
nerent aiiiinum, matri dederuiit consilium, ut illam dit matrem suam auditque Srripturam dicentem ; ;

ad cupitum redire permitteret locum. Quod et mater

'
Filise libi sunt 1 conserva corpus illarum ; quin po-

annuit, licet invita, religiosam illiusconversationem tius idcirco illam secum manere desiderat, ut suis

suasoriis roborans monitis, Deoque precibus eam eam potissimum exbortationibus et exemplis ad per-
'iblque rell- "
commendans sacris. Qu.e diu desiderato potita vo- fectiora provehat. Filia quoque ejus Busebia, licet 5. Eusebitr,

qitam vitam
toium effectu, cum omni sua plebecula, accepto ite- ccelesti Regi sit desponsata, non tamen beatam tu-
Esod. 40
mideaspernalur aut deapicit matrem . cumsuiSponsi
tlri)il

ruiii - uictae su:e proaviae corpore, cum venerandis

Reliquiis Sanctorum, gaudio plena ad monasterium tale noverit esse dictum Honora patrem et matrem, ;

ut sis longaevus supsr terram sed in nisu gratia?

repedavit Hamaticum. Ibiqiieangelicamagens vitam ;

in terr:*, m
medi's ipsius a iles nti.e annisrapitur 1 ejus, qui illam annulo suo subarriiaver.it, ejusque
solummodo flagransdilectione. nullius alterius amo-
ad ibalamum Sponsi ccelostis ; ne, sicut dicit Scri-
Sap. t
ptura, malitia mutaret intellectum ejus.autne firtio ris, nec suai quidem matris aflectum sibi exhiberi
deciperet animam illius et consuramata in brevi, :
volebat, ne se vel immodico ab insiti fervoris amore
acs.iiau
ex|ilmit tempora nmlta ;placitaenim Deneratanima sejungeret.. Sed et frater ipsius Christi minister
r
illius ;
propter hoc properavit educere illam de me- Maurontus, non odio, uon crudelitate suam flagris °"£J'
dio iniquitatum. torquetgermanam, sedfraternapotius caritate, quasi
ino-
28 Enimvero propter iiieptam quorumdam gar- ius lentem, et (ut ita dictum sit) veluii p irenti

rulitatem, libet paulisper exacuendo stylum prote- bedientem, ut ipsaposcebat setas, castigat infantu- F
'
lare, quo illorum perfodii ntur lingua;, qui loquun- lam, sciens scriptum Qui parcitvirgae,
oditfilium: : tm n .

tribuunt sapientiam.
tur adversusjustosiniquitateni insuperbia et in abu- et quia virga atque correctio
imrtim si mater et filins humauo falluntur
sim.e ponunt in coe-lum os suum, dum eis
;
qui Et qui 1

llme Sancto-
judioio Virginem, ignorantes
sacram -ripiendo
rnm detrahere non verentur, quijam exemptide terrenis,
adhuc divinani. qu» inerat illi, grati im, cum
fttclt} Pro-
otttreclantes ciiin Deo in coslestibus regnare creduntur. Aiunt
En. qua- plietie sancti qu indo ex suo liumin un qua^i
sic al
enim strophas eoromentantes bujusmodi :

Cessentergo,
iti dicuntur es-e Sancti, Mater ii
xiam inse- ex Dei spiritu proferant sententiam 3
vaniloquia non enimpo-
quitur filiam, Deo militare volentem ; Filia sicut cessent stulta stultorum :

quas prodeunt
erun signari operibus iniquitatis,
hostem, propriam exeeratur el refugit matrem t | ,

sic :

ipsa attestante Veritate, quse

Filius matre consentanea, sororem refugam, aspor- ex radice caritatis ;

Si oculus tuusfuerit
simplex, totum corpus
tatoclam signoproditam, dirissiraisvelul furti ream dicit :
M.tll.
Adhuc vero quod hujus occasi '.

quam etsi tiiiim lucidiii.i erit.

aflicit verberibus pene usque ad mortem ;

cruciatu faotivirgobeatacorporalidumadviveret subji

ium statim perimit, longo tamen dolorum
infirmitati, quis non videat
hoc ad cumulum
tabescere facit. Hnaccine Sancros Deoque placitos dicitur
,,„,, .,ii ,t.e gratias profecisse illi 1
Ut dum
efficiunt Quaj iu istis sanctitas
>. Quae paxf Qusa 1
\
caritas Quid ergo nos tam
>. insani capitis homini- ret corpore,roborareturspiritu,juxtaillud ! Cot I!
Obstruatur
bus respondebimus 1 stulta vesansa mentis arro- Cum eniminfirmor, tunc potens sum.
ioquentiuminiqua,quoniamdehisperl ais i

gantialO rabidafatuorum, nonhominum.sedcanum s

,.,

opus eoi
Prophetam vox intonat divina Dabo :

"I. B
Quid dabitur, aut quid apponetur ad
!.-.,,
oblatratio !
Teriam eis, et scietur
veritaie idus perpetuum
...
i

linguam dolosam, nisi sagittaa po entis acutas, id est eorum in m idio

„1,1,1,. semen eorum et c
.. eermen
verborinii Dei omuipotentis jacula, ex sanctarum
pppulorum. Omnes qui viderint eos, cognos
prolata Scripturarum pharetra ?Quaa t.uu sunt effi- mus.
quiaisti semen, cui benadixil D Mtirittntili
cacia, ul non modo ora loquacia. sed ipsa quoque
I,,,'-
vere bona cultnx De, Eusebl ,
S Busebta
31 Hecessil auiei.i
fuuiida transfigant corda, 16 Marttl,
virtutibusplena*vidieMartii,quiestxvuKalend.
29 Ac priiiiuiii tales Evangelico percelluntur to .Apnlis
 88 VITA S. RICTRUDIS VIDU.E.
Aprilis.Postquam vero sanctum Episcopura sibi flammis, tecum ad a-ternae rapiat gaudia felicitatis,

Al I I IIU- amabilem et monacbum Amatum Dominus ad ccele- cujus misericordiae et miserationis nullus est finis :
R\l HO cui est cum Deo Patre sibi coaiterno, etsancto Spi-
stem patriam, ex bac molestaeperegrinationisaeruin-
EX «5 reguum et virtus, honor et gloria, per infinita
na, idibus Septembris assumpsit sacrum corpus ;
ritu
S. Amaltu
illius sacer Maurontus in sua possessione honoriflce secula seculorum. Amen.
13 Septtmb.
tuinulavit totaquehereditatissuae pradia per char-
:

tarum instrumenta illi contradidit. Ipse quoque ve- ANNOTATA.

nerabilis Abbas Maurontus, Deo dignus Levita, licet
a Gcrtrudis vidua colitur 6 Dccembris.
Maurnn- sanctas matri fuerit superstes in liac vita, pust ex-
S. c».

tus 5 £/fl|i,
pletapisBadministrationie munia, tertio Nonas Maji, b Iulerptincbanlur lixe verba. Cum jam superius
dicto sanctissimo Episcopo et monacbo, nomine et
functione liber debita, ut condigna laborum suorum
religiosa conversatione Amato, illic sub cura Mau-
perciperetpriemia, ad cceli subvectuspalatia.perenni
ronti sancti Abbatis ad teinpus exuhmte. Heec seclu-
cuin Christo vivens vita, jugi cum eo lajtatur gloria.
32 Sed ea qua: ccepimus redeamus expli-
ut ad simus a textu, ne nostro nomine edila cilaienlur. Nam
C( S Ki-
canda, Rictrudis devotissima Dei famula toto nisu cum furte legeielur cum fidis amatisque sociis. Hic
ctmdis abdi-
mentis, toto famulatu corporis, bonis operibus de- assumpliis cst, qui diu posl S. Ettsebia obilum faclus
cato regimi-
Episcopus, lanilem suli Thcoderico relegalus est, pri-
dita,ambulansde virtuteiu virtutem, dilatato corde et

cucurrit infatigabiliter viara mandatorum Dei in sta- mo ad S. Dllaiium, dem ad S. Mauronlum. Ult ea
dio fidei et justitie, patula hauriens aure : Currite lalim ejplicMiitur ad Vitam S. Eusebix 10 Martii
diimlucem habetis, ut digna baberetur accipere bra § 1, ubi lamen Chronologia ex jam tlictis esl refor-
vium cceleste. Kt ut in omnibus se exbiberet perfe- mandii.

ctissimam illius imitatione qui dixit Non veni fa- :

c Atldebatur, Levita aut Abbate venerabili : sed
Mallli 20 cinn lunc udliiic secularem fuisse verosimilius vidcturex
cere voluntatem meam se quoque alterius regiiuini
;

subdens, ejus impcriis rbedientissime paruit; cete- cjus famuli gliulio accincli pnesentitt, tpsitisque cttsli-

risque famularuin more famulans, illud quod dictum gationis modo, uleoque hxc etittm ccrba cxptmximus.

est : Non veni ministrari, sed ministrare ; prae ocu- d Circa annum 087.
iis semper attendit ; nec usquam vel unquam septa
monasterii egrediens, exempliim
seipsam runctis praebuitin humilitate,
bonorum operum
in ohedientia,
HISTORIA MIRACULORUM
in patientia, in castitate, in jejuuiis, in vigiliis et Auctore Monacho Marcliianensi.
orationibus continuis, in longanimitate, in mansue-
Ex MS- ejusdem loci.
tudine, in inodestia et beniguitate. Et quid multa
'
?

Ut semper ambulavit in luce, cujus fructus

tilia diei

omni bonitate et justitia et veritate. Sicque iu

est in LIRER I.
sanctarum virtutum perseverans proposito, exple-
Res gestse et miracula usque ad ann. mc.
tis sepluaginta quatuor incolatus sui annis, quarto
ldus Maji, diu desiderato potita votorum gaudio,
corpusculum terrae, sanctam vero animam reddidit
CAPUT 1.
12 Maji:
ccelo. Sepulta autem est in eodera loco honorilice a Synopsis vitx S? Rictrudis.
Dei Sacerdotibus, aliisque in Ecclesiasticae dignita-
tis ordinem ipsi militantibus, seu etiam quarn piu- J.mperatoribus Chlotario secundo Francis, et Ro-
rimis Cbristianai religionis viris ad exequias tantae manis Heraclio, qui devinto Chosroe Pege Persa-
matris undique confluentibus, de temporali quidem rum et filio ejus, Domirtica; Crucis lignum victor
In iVasconia
sepelUur
ejus absentia mirrentibus, sed de aeterna, qua cum Hierosolymam reportavit, B. Rictrudis in Wasco- pie educata
tionoi ifice, Christo fruitur gloria gaudentibus. Etnunc cuin spe nia, ex Tolosana urbe, et ex regali prosapia orta
ineffabilis gratulationis praestolatur magnum diem est a Huic siquidem pater extilit Ernoldus, et
quando illud quod serai-
potioris siue glorifirationis, Litia mater, anibo satis nohiles et Christianae reli-
natum est in corruptione, surget in incorruptione ; gionis cultores. Educata est autem intra patrios
et quod seminatum est in ignobilitate, surget in glo lares satis delitiose : sed de barbarie geutis illius
'
ria : et quod in infirmitate, surget in virtute : tunc nihil trahens, Deum coepit ab infantia venerari et F
denique illa feliciresunectione.dupliciglurificatione timere. Cumque Dagobertus Rex Francorum, pro
glorificanda, in beata resurget gloria, cum Sanctis fratre suo Cnariberto, qui paulo ante defunctus
omnibus in parte dextera inerilis suorum actuum "Wasconiam rexerat, partes illas in potestatem re-
feliciter coronanda. degisset ; de amicis suis illuc frequenter mittere con-
clarei mira< 33 Ne quis vero ambigat de istius Dei famulas vi- sueverat, prout necessitas postulasset. Erat ttmc
cw/is vacium meritorum efficacia, experimenta nobis praj- temporis b Erchenoaldus quidam Francigena, nepos
bent veracia plura ostensarum virtulum insignia, ad Regis, et secundus a Rege in Palatio ejus, vir pru- ETcheonaldi
exanimata ejus corporis membra Ibi etenim eaeci : dens et magme gratia', apud Dpum et horaines : Majorls-Do-
visum, surdiauditum, muti sermonis officium, claudi [qui ad aedificandas tres ecclesias dc suo -procuravit mm fratrl

gressum, iebricitantes ac variis asgrotationibus la- sumptus et expensas : quarum uua S. Petri Lati-
borantes optatam frequentius receperunt, et nunc niaci c constructa est, alia S. Fursei apud Perro-
usque poscentes cum flde recipiunt sanitatem. Et nam, tertia Duaei in honore S. Virginis Mariaj,
hujus testes rei adhuc supersunt multi, et eorum qui quae nunc S. Amati nominatur. Juxtaillam, turrem
sanitatis desideratae dona sunt consecuti, et illorurn quoque munitissimam, et rnine altitudinis constru-
qui ba;c videntes Deumquein Sanctis suis mirabilem quae in jus proprium B, Rictrudi, post mortem
xit :

laudantesdeejusbeneficiissuntgratulati. Te igitur, viri sui, haeredilariuui successione obvenit. Unde

sancta ac Deo dilecta famula Rictrudis,
toto qua> quia Flandriaruni Conntes turrem illam possident,
sumu- affectu ii.idis, ut tuis sacris intervenientibus prout sibi invicem succedunt, hujus rei causa Mar
preiibus et meritis, quibus variarum nexus
Invocatur ab inflrmi- chianensi ecclesiae conferre quinque solidos annua-
1 ituai absolvis,
nos quoque a nostrorum solvas pec-
Auetere tim consueverunt.] Hujus Iraler fuit Adalbaldus,
catorum vinculis quatenus cura benigniJesu
:
gratia qui pro quodam Regis negotio in Wasconiam pro-
bis expediti, in tremendo sui die judicii, ccelis ar- fectus est. Et bic redditihus affluens innumeris, S. Adaloaldo
denlibus ac terris, ipse nos a gebennalibus
ereptos potentia et genere, quia regia stirpe progenitus, niibit
"

magnus
 DIES DUODECIMA MAJI. 89
magnus erat, juxta nomen magnorum qui sunt in est in conspectu Domini sed carnalis affectus natu- D
;

terra, optimis disciplinis a puero institutns, et in raliter ab ca dolorem exigebat. EX US.

domo Regia admodum omnibus per omnia gratiosus ; 4 Unde transactis aliquot diebus, init consiliura
visa ibi puella nobili, dequa scribere intendimus; cum viris religiosis et familiaribus,
qualiter illud
a consilio

desponsandain uxorem parentes inquirit, S. Amandi

proea sibi modicum residuum vita! suoe transigere oporteat. eli</tl manere
precatur, et obtinet. Et ecce viri potentes, puella; Dei autem Pontifex Amandus proponit ei verba vtdua,
consanguinei, irustra resistendo contradicunt, indi- Apostoli, viduas ad continentiam cohortantis,
ubi
gnuntes quod tantae prosapiaa puella cuilihet Fran- heatiores fore promittit, si sic permanserint secun- 1 Cor. 7, 40

cigenm jungeretur. Contendunt et omnia irrita , dum consilium ejus. Exerit quoque illud Evangeli-
sed nou datur ultra. Dotata enim Luc- II, 33
facere moliuntur : cum, ubi Dominus ait Si vis perfectus esse, vende
:

virgine, et nuptiis solenniter celebratis, vir cum omnia quae habes, et da pauperibus, et habebis the-
uxore in Franciam feliciter revertitur. saurum in ccelo. Ad hicc et alia multa in hunc mo-
2 Sedquod sola successionis causa matrimonium dum, illa erigens mentem, Omuia, inquit, quae tem-
inierint, statim in suae couversationis initio coepit poraliter possiden, resigno illi a quo sunt. et meipsam
qiiicitm t»
apparere. Seientes euim membra sua esse templum pariter, etenim illius sum : perdam ad tempus ani-
conjuqlo san-
cle vlvens,
Spiritus sancti, satagebant ut sibi esset honorabile mam meam, ne perdam in aeternum. Cui talia pro-
connubium et thorus
immaculatus. Debitum quo- ponenti non defuit rediviva illiustentatio, per quem
que sibi iuvicem reddendum non ignoranles, nisi prima mulier in Paradiso seducta est. Ibi per ser-
forte ex consensu ad tempus ut vacarent orationi, pentem diabolus raortis venenum inludit; hie qui et nuptias
secundas
noverat uterque vas suum possidere in sanctifica- semper alienae salutis est inimicus, per Francorum
suadente Reqe,
tione et honore, nnn in passione desiderii. Deiiique Regem dearce summi propositi matronam nostram
vir non ad uxorem amarus, sicutseipsam diligebat dejicere conatus est. Rex etenim blanditur et sua-
et illa timorem viro deferens, subdita erat ticut det, ut totius regni sui optimatum
cuilibet nubere
oportebat in Domino. Eratambobus verae dilectionis denuo eonsentiat sed dum suis et suorumprecibus
:

indicium idem velle et idem nolle sed in ipso apice : eam non acquieturam intendit, regiam adhihet com-
nobilitatis, multo nobilicrem Matri Ecclesiae devo- minationem ': sed niliil profecit. Illa enim, sexu
tionem quotidie impendebat. Interea nati sunt eis infirma sed fide fortis, et blandientem respuit, et
filii, sacer scilicet Maurontus, postea monachus et minantisauctoritatem non expavescit. Secum tamen
religiosus Abbas, filiae tres, a primaevaaetate in vir- indesinenter revolvit, qualiter Regis indignationem
qtqnit S.
Mamonlitm ginitatis proposito placentes Virginum Sponso, quos leniie valeat, et cordis sui desiderium effectui man-
el 3 Hlias, per seet perviros sibi familiares et religiosos, do- cipare. 1'enique quod a consilio Praesulis Amandi
ctrina et exemplo bonis moribus inforniare studue- accepit, fixam dissiraulat propositi sui constantiam,

runt. Unde bonum quoj aetas immatura non deilerat, etquod magis esset utile, consilio et assensu se fac-
huc iu eis mullipliei virtutum decore, couperante turam Regi pollicetur. In hoc verbo de sua voluntute
Dei gratia, brevi enituit. In quibuscumque etenim Regem retldidit suspectum, quae bonis intenta po-
excessibus, etsi levissimis, timentes uflendere Divi- tioribus, ad vim ccelorum regno inferendam se prae-

na; Majestatisadspectum, bene intra se compositi, parat.

carnis gloriam et ejus voluptates pro ihhilo habue- 5 Nec mora in villa sua, quae Bajerium dicitur,
coram et in
runt. Maurontu siquidem sacer Praisul Hicharius, generale et sumptuosum instruit convivium ad :
cnnvivio
spiritnlis doctor et patrinus extitit, et eum per hap- quud Dagobertum Regem cum suis Optimatibus
tisma salutare Deo regeueravit Clotsendem Pon- : solenniter invitat. Adsunt qui invitati fuerant, et
tifex Amandus , et eam utpote fihum salubriter inter prandendum jucunda affabilitate et ciborum
instruxit Eusehia vero, Dagoberti Regiset dNau-
:
afliuentiaconvivas reddidit la?tiores. Quibus satu-
thildis Reginas manibus de sacro foute susceptaest, ratis, sed adhuc discunibentibus, surgit amen«i,
qui e possessiones dederunt et retlditus niultos in Spirituque cunsilii et fcrtitudinis roborata, cor. m
Fraucia, quae omnia erant ecolesiae Marchianensi, omuibus ita Regem alloquiiur Rogo ut in domo :

occulta Dei dispositione, profutura. mea et solenni convivio mihi prout lihuerit agere
3 Post liaec Adalbaldus. vir ab omnibus bouum concedus, quatenus bonum, quod coepi, dignum luter
F
hahens testimonium, eundi Wasconiam iter arri- couvivas exitum inveniat. Quam Rex vultu alacri sacrum velum
puit, suis tamen contradicentibus cum ploratu et et confidenter loquentem intuens, quod de proceri- tmpontt
ululatu multo. Queui Rictrudis nobilissimaMatrona bus suis magisadhuc laetificandis cogitet, suspicatur. aipiti :

quantuiu licuit prosecuta est qurn stutim doiuum :

Unde [sequum non] duxit,
et petitioui ejus cuntruire

mcerens jussa revertitur, sumamplius non visura. et precari ccepit ut fuceret. llla vero, juxta consi-

Gaudium plauctus excludit, et jam mens quodam- lium Prsesulis Amandi. velum ab eodem benedictum
modo niali pra-sagu, dolorem qnciu passura est in desinu suo extrahens, et invocans nustri Salvato-
auxilium, capiti suo laeta et gaudeus superponit.
proximo reveretur. Homiues igitur nequam, quibus ris

matriinouium displicuerat, cum propinquis et amicis Stupent discumhentes, et Rex indtgnaiisadiniiatiir ;

Iicentia se
coiisiliuin inierant, ijuomodo virum illius sanctura et convivio statim abscedens, inconcessa
deceptum fuisse causatur. Tunc illa Regiam indi-
iii-irttiiin nccl-
satil tltnciis dolo leneiont et occiderent. Et jam adperliciendiiiu
scelus, quod couceperuut, nacti leiupus opportu- gnationem parvipendens, se et suos di-ino cunsilio
oommittit, et possessiones sibi relictas
num, iuter eundum praparalis insidiis, eum qui et voluntaii

nihil uiorte egerat dignum , occiderunt. Oflertur prudenter ordinat et distribuit. Nititur curam se-
nihilo ducens quid-
pro eo sucnficium, et honorifice ut decebat sepeh- culi a se penitus excludere, pro

tur. S.initatuin vero gralia, quaul usque hodie ad quid coslestem vitam euntes rotirdat, nec jam
atl

sepulcrum ejus qua-rentes inveniunt, testis est, amplius quidpiam proprius habere desiderat. Eligit
et orationibus
quotl in consorlio Angelorum receptus, cuiii eis uuiii Mtluutariapaupertateinjejuniis
ex consulto Prassulis Amandi
pari gluria l&ttetur. Nec moru, inaluin quod accide- Dei servilium, et
exercitiis valde idoneum. Locus
rat B. Rictrudi etamicis ejns nuutiatiiiu est : qius Marchenias lucum
ubiejus-
tam gravi relatione perculsa, in pNmis quid ageret, eteuim a strepitu secularium semotus est,

monasteriuin extruxerat. Maicianis

quid loqueretur, iguorat: sed dum filiorum et totius dem Pr:e,-ults intlustria
ftabttti cctiqio-
pomposis abjeelis vestihus nobilis Matrona
familiaa dolor iu vocas erumperet lacrymosas, mater Istic nts iitdiitu.
et Re-
turbata gravius aflligebatur. Sciebat niodicum plo- noslra hubitu religionis induitur, interipsam
Puntirt-
raudum esse super mortuuiu, cujus murs pretiusa eem benevolentia et pace per supradictum
°
1 ^ ITIU
Mttjt T. III
 80 MIRACLLA S. KICTRUDIS lib. i.

admovetur cilicium, ad ejus exequias Episcopi, Abbates et alii plures viri D

A cem prius reformata. Cartii
Ei «s ooulis quoque puenitentiae luctura inducit : et quae religiosi, cum Clero et populi multitudine, honori-

prius honesle conversaiido, in vita conjugali fructum fiee et cum reverentia sepelierunt corpus ejus, ante
, • .-
,2
tricesimum merebatur, nuuc in viJuitate sexagesi- altare Joannis Baptistae et Andreac Apostoli, in dex-

muin adipiscitnr. Quae Martlia Christo fuerat in tera parteecclesiae.

membris suis. rievote ministrando; nunc ad pedes

ejus residens. fueta est Maria, ipsnm incessanter ANNOTATA.
audiendo. Sedebat et tacebat, sciens secundum Pro-
plietam cultum justitia: esse silentiura. Divina? a Intrusa hoc loco mentio Marchianensis monasterii,

Majestatis ineflabilem miserieordiam ! Quae paulo a S. Amando supra Scarpum funduli, conlexlum inter-
ante vilks et caslella et alios redditus inuumeros turbabat; quare lineam unam expunximus, ut t/u.v ex

pussidens, inter Francigenas post Keginam suinmae mavginc in conlcxlum irrepsefit.

diguitatis et venerationis erat, nunc superna illus- b Erchenoaldus .Egano morluo anno 640 faclus

tratione praeventa, se pauperem et esse in subje- Mojnr-Dumus Chlodovxi 2.

ctione gloriatur. Jesu bone, tuum est boc opus, tua Latiniacum, vulgo Lagny, ad Malronam fluvium,
c

est gratia : qui sic per Sacerdotem tuum Amandum, de quo elsequenti monasterio aclum atl Vitam S. Fur-
tam potentem et tanti generis feminaui lucrari dis- sei 10 Januarii. Qux aulem hic dc tribus ecclesiis et

posueras. turri Duacena dicuntur, haui dubie ctmnexionem tur-

6 Necdura tamen haec omnia desiderio ejus satis- banl et altundc sunl interjecta , ideoque ea ccnsuimus

3 fiUas Deo fecissent, si nou tres filias suas in monasterium Deo per [ ] seceinentla, ui iutelligatur his omissis u.clius
constcrat : servnuras seVuin introduxisset. Has igitur Virgines constttutiis sensus.

tenera; adliuc aitatis habens, secum gratulabatur iu d Solius Nanlhildis meminerunt alii.

earuin conversatione, et quain in se non poterat, e Inter possessiones fuitpolissintum Verniacum villa,
g
B per eas Deo integritatem offerebat. Doctrina quo- vulgo Vergny, prope itrbem Sucssionum, de qun infva
que et exemplo vitae suae instruens ad contemplum agitur Itb. 2 nwn. 70.
mundi, humanse felicitatis dulcedinein multis ama-
ritudinibus esse rcspersam neniinem quoque in ; CAPUT 11.

inuudo taiu composite felicitatis esse, qui non ex

cum sui status qualitate rixetur Pos- Stalus monasterii Marchfanensis sub sancli-
parte aliqua
tremo docebat eas, bona corporis et fortunae, ut ini- monialibus. Dxmoniacus liberalus. Alia
tiuiu sic finem liabere : et ideo postpositis omnibus tniracula. Irruplio Normannica.
iis ad aeternam beatitudinem totis viribus anhelan-
dum. Hishujusmodi verbis salubriter in- et aliis _/Vd cujus sepulturain multos languentes et con-

structa; sunt quia quod audieruut memoriae com- : tractos, gratiam sanitatuin invenisse testes sunt
raendantes, openbus impleverunt. Sed ne n
quid desi- praederessores noslri et qui ejus vitam descripsit Miracuta,
,

uti el filmm r ...

'
°"»> /»«"
s.Hmtrmtmn. deno matns deesse vtderetur ad cumulum gaudu, Hucbaldus nionachus S. Aiuandi, vir religiosus et

per divinam gratiam adliuc aliquid superadditur. provecta; aetatis : quam cura descnpstsset, ad testi- oaidus-
Mauruntus enun primogenitus suus, suo et Praesulis nionium sanctitatis illius, hoc eam fine conclusit num. : 31

Amandi hortatu et consilio, pro stipendiis sempi- Ne quis vero ambigat de istius faniulae, vivacium
ternis eligit militare Deo. Et licet esset Regis meritorum enVaeia, experimenta nobis praebent ve-
nepos, et unus de Priraoribus domus Regiae : intelli- racia plura ostensarum virtutum insignia, ad exani-
git tamen in iis ponendara non esse summam feli- mata ejus corporis menibra. lbi etenim caeci visum,
humanae. Unde magis approbat servorumDei
citatis surdi auditum, muti seruiouis offlcium, claudi gres-
paupertatem cum operibus bouis, quam Regts pur- sum, febricitantes ac variis aegrutationibus labo-
puram cum redditibus suis. Seculo igitur renun- rantes optatam frcquentius receperunt, et nunc
,

tians, vigiliis et orationibus Deo servire studuit, usque cum fide p>centes recipiunt sanilatein. Et
et a bono quod cceperat, donec ad bravium veniret, hujus testes rei adhuc supersunt niulti, et eorum qui
nullis secularibus illecebris detorqueri. sanitatis desideratae dona sunt consecuti, et illorum
7 Si quis vero requirat, qualiter hic et sorores qui haec videntes, Deuraqtie iu Sanctis suis niirahi-
F
ejiivconversatae sint, alibi vita eoruni scripta est : lem laudautes, de ejus beneficiis sunt gratulaii. Nos
legere vel audirc eara potest, qui scire voluerit. De vero qnod ea scripta non sunt, quibus imputandum
ea enim nie aliquid dicturum non proposui sed : sit ignoramus, et de re incerta certam ferre senten-
matris earuui conversationebrevileret compendiose tiam non audemus. Potuit enim fieri qnod ad poste-

absolula, de ejusdem Matronse nostrae miraculis rorum ineinoriam prsedecessores nostri ea diligen-
]i mca quideni de pluribus euarrare decrevi.Haec igi- ter scripta reliquerunt; sed ecclesia Marchia- cum
tur mouasterium ingressa, tam districtam corpori nensi Normannis omnia igne cremata sunt. Si
a
«'"<'"
suo pmnitentiani indixit, ut numquam pi.stea pro autem pereorum incuriam nihil scriptum fuit, etin "''""
iin /VorniflH- , .
quavis occasione loci illius clausuram egredi volue- quingentis annis totum obhvio delevit, non lmputet
,

n os perierunt:
Mat. 20 28
rlt - Memoriter quui|iie retinens Dumiuum dixisse, eis Deus, quod tanlae rei notitiam eorum negligentia
Non veni miiiistrari, sed ministrare, sed totam in nobis subtraxit. Ex iliver»is tauteu miraculis, quae
vuamatpe- obsequio ancillarum Christi tamquam famulam de per hujus Matrona3 merita. D i gratia nunc coope-
ram ductm, %ou , B i u duit impendere Castigatrix corporis sui rante. fiequenter fieri videmus, ot multaet maxima
erat inexorabilis el austera; admodum vitaa, Deo tunc temporis facta fuisse conjiciinus. Quas ue im-
serviens in
jejuuiis ei obsecrationibus die ac nocte. posterum similiter delere p isset oblivio, s dummodo
Vita ejus lex vilue et disciplinae, adspectus ofliciosus ea quae vidi, vel veridica relatione diebus nostris
et demissus, sermo seriu> aut uullu^. Unde aliis facta fuissc didici , scripto mem iriae commendabo ;

ui i| adtnirationi erat, quod femina paulo ante si potero, recte; non, quofumque modo.
si
pra ii-, •"( inter uiajores seculi divitia enutrita, 1) Erat igitur juvenis quidam daemonium habens,
[

oltit atmoi n "II io ct oranimoda humili sl . primam qui obvios quosque morsibus attrect.ibat et vestes ,
'''"'"" exhib bat, II ic fuil vitae ejus institutum et spiri- quibus induebatur, cum quadam terribili indigna-
riiualis exercitatio, d me
anno septua- : aetati uae tione, laniabat: el cum essel metuendus lingua et
quartu, iv [dus Maji, ab Angel s assumpta manu.jaiii ab omnibus qui noveran "' "'™ "" >
:

e , de recu- i

fi i ih i obdormivit inDomino. Convenientes autem peranla salute ejus desp-raliatiir. '"

.

Tnde p:\rentes
ejus
 DIES DUODECIMA MAJI
91
ejus funibus eum vinxerant,
quod enm et fortiter; quia propter nescientes historiam
breviter et suc- D
fortem ad nocendum rabies ipsa fecisset. Sed cum cincte franscurremus. Anno igitur
Dominica, Incar- P.X MS
fama crebrescente virtus, quam B. Rictrudis divi- nationis oetingenteaimo quadragesimo
Ludovico ,

nitus accepeiat, pluribus innotesceret; illi de filio Augusto piissimo diem obeunfe, tres ftlii ejus
Lo-
suo, quid facto opus esset, quaerebant inter se. Hoc tharius, LudoWcus, et Carolus regnum
patarmim
denique eorum fuit cnnsilium, ut ad B. Rictrudis inler se dispertiunt. E quibus
Lotharius, qui m.ijor Per bflla
sepulturam duceretur, ibi sine dubio vexationis miib natu erat et Imperator, praedictos fr.itres intcslina in-
suos ex-
rcmedium inventnrus. Adducunt eum igitur, relu- hertsdare conatus est qui exercitum copiosum ab 'Liovici
;
pu
ctantem quoque super sepulcrum jacere faciunt, et Raha congregans. vn Kal. Julii d in pago Autissio- d
in flde qua venerant suje petilionis etTectttm inve. dorensi, loco qui
ti d sepulcrum
in Fontanidus dicitur, utrum.iue
S pictrudis nmnt. Curatur etanim juvenis a dfflmonio, et oranes f,. a trem
regni portionibus bostiti a pparatu privare
IHeiatur. qui aderant lietantur. Parentes etiam, qui cum la- contendit. Cumque ad pacis confraternitati.-que con-
cryrais vcnerant, ad propria cum gaudio revertun- cordiam minime revoeari potuisset, obviis fratnbus
tur. Quid autem agat ille, vel quas Deo et B. Ri- die Sibbaii rnane interceptus, raultis utrimque
ca-
ctrudi grates possit rcpendere, ignorat; dum quis dentibus, compluribus fatigatis.turpitervictua nufu-
modo sit, non ingratus recogitat Ni-
fuerit, et quis git. Palantium autem caedes passim agitabatur,
penitus meritisrepensum onfitetur, sed
hil suis vel t
donec Ludovicus et Carnlus, pietate ferventes,
ab
totum Dci famulas, collati beneficii memor, adscri- eorum interfectione cessandum uecreverunt His
bit a. Hoc qunque, qnod spiritui immundo potestas malis eo tcmpore Francia et Alemannia cum
Lotba-
in eum concessa fuerat, in revertendo proclamat ringia affligebantur. Quarum miseram discordiam
Notis et ignotis pradicat et iniquam damnationem audientes, qui trans
mare
quod factuin est, ut in Dei et famula; ejus prasco- Oceunum habitabant. junctis sibi clam Normannis
nium diversorum ora relaxel. Ipse vero quod aliis eodem annn mare transierunt, et universam Galliara
B suggessit, vivens facere non destitit, sed ex /unc siepenumero incendiis, interfectionibus, rapinis, ec-
B. Rictrudem, memnria et veneratione dignam, de- clesiis etiam nnn parcentes depopulati sunt. Et h-cc
votis coluit nbsequiis. nmnia malajusto Dei judicio, ut aestimo, illis acci-
10 Francorum quuque Regi Dagoberto et aliis tlerunt. Cui rei quondam Judaico populo ac-
simile
orbis terra Optimatibus, vivens in corpore, magnae cidisse e Scriptura testatur. Hircanus quippe Rex
auctoritatis et reveremiae fuit. Post transitum vero illorum, et Aristobulus frater ejus,
cum inter se pro
solennis ejus memoria longo tempore, ab eorum regni ambitione decertarent, a Romanis paulatim
MemDria successoi ilnis cuin debita veneratione retenta est. usque ad internecionem ipsi Reges et successores ,

rjas celetiris Episcopi quoque Abhates et religiosi quique,

et eorura cum omni populo et tetnplo, deleti sunt. Veri-
apud viros
graude illi devotinnis nbsequium impendere satage- dica est enim illa sententia Salvaioris, quae dicit,
Principes. ejccitati
bant. Umle Stephanus Leodicensis Episcopus, vir Omne regnum in se divisum desolabitur. Igitur ut ^rmanni,
grandasvus et mirae sanctitatis, ab Hucbaldo S. praediximus, Normanni Franciam
cum Danis omcem Franciam
depopulantur
Amandi raonacho Vitam ejus conseribi praccepit. depcpulati sunt per annos fere quinquaginta. SeJ
per annos 51),
Hi<- estautem Episcopus, qui cantum sciiicet Trini- non est propositi nostri ut omnia male gesta eorum Luc. II, n
tatis, et Vitam B. I.amherti Martyris, quam devote nunc per ordinem prosequamur, sed tantummodo
tam eleganter composuit, et multa ali.i Deo inspi- ea. qute praesenti narrationi nostrae congrua esse
rante loeutus est qu;e mater Ecclesia memoriter et
: videntur.
in auctoritate retinuit. Qui propterea Htichaldum ad 12 Anno igitur Domini octingentesimo septuage-
conscribendum Vitam ejus elegit, quod esset vir simo nono, Ludovicus filius Caroli Calvi defunctus
litteraius, et iuter monachos sanadeejus conversa- est post cujus obitum mirabilis et excidin-a inter
:

tione haberetur opinio. Cujus dictis fidein faciunt Francos or!a dissensio est. Nam Hugo.qui fuit filius
ejus diutiirna [operu] et conversationis tenor im- Caroli Magni ex concubina, memor fidelitatis, quam
munis a querela. Ne qtiis igitur atnhigat seculi hu- prnmisit Ludovico Regi consohrino suo, videlicet
jus Primores Matrnnam nostram tam devotos ha- filins ejus Ludovicum et Carnlomannum paterno re-

buis-e eulfbres; de pluribus, qui magna? auctoritatis gno staluere anabatur f. Godinus vero Abbas et
sunt, unuin causa exempli suhjiciam. Visis miracu- Conrardus Coniesij Ludovicum Regem Teutoiiicum,
lis et conversatione ips.us audita, Carolus Imperator cognatum supradicti Ludovici, in regno advocarunt.
Romanus , non in vanum posse recoli memoriam His denique iuter se discordantibus, supradicti Nor-
ejus. satis Pra cepit igitur omnia
uiiliter intellexit. manni, ultra mare positi, eorum audientes discor-
quae tunc sui juris erant scribi, et a Fratnhus Deo diam; navali invectione mare transierunt, Taruen-
servientibus sine omni seculari exactione, libera in nam urbem Morinorum, mediante mense Julio, igne
perpetuum possideri /'. Nec enim omnia quae vivens et gladio vastaverunt. Post haec ecciesiis cir um- el post
possederat conscripta sunt, quia per incuriam san- quaque destructis, villulis et aliis civitatibus non Tiiiiictinam
ctimonialium, et eorum vitam magis secularem quam pepercerunt; popnlos utriusque sexus, cujuslibet
religiosam jam multa male distracta erant, et in
,
conditionis et setatis, absque ullo misericordiae res-
seculares usus redacta. Esf autem in archivis eccle- pectu, lii ore gl idii trucidantes Dirutis quoque mo-
siaa subscriptio Imperatoria, annuli ejus impressione nasteriis, qu.e super fluvium etiam Scarp sira erant,

rohorata ; in ciijus pnvilegii ultimo versn . regia Mui chianeiisc coenohium, in qiin B. Rictrudis corpus
miinificentia ob amorein praedictae Mati ae insti- quiescebat, accolis terne fugatis vel interfeutis <ie-
tuit, ut si Fratres vel Sorores eidein famiilantes ali- letum est. Corpora vero Sanctorum , quaa iu de-
quo indigerent, de Dominicatu regio suppleretur c. struendia ecclesiis recondita fuerant, ad loca tutiora 9/archlanas
II Nunc vero restatut ostendatur, qualiler aNor- per divinam providentiam salva trausportata sunt. detent,
mannis Marchianensis ecclesia destructa sit, et quae In qua destructione deperiil omnis ornatus Marchia-
occasio ilestruendi Flandriam cum Francigenis eis neitsis ecclesiae, iu chartis videlicet et privilegiis,
animum subministraverit. Qusb destructio ut legenti in libris cf gestis Sanctorum, et ceiens reluis ad <le-

evidentius elucescat, paulo aliius repetendum est, et corem usum loci

et pertinentibus.
pauca de plunbus replicanda quibus breviter ex- : 13 Quod si forte quis requirat, ubi ftierit transla-
ad restaurationem ecclesiaB, quaa Divina mi-
plicitis tiiin corpus supradictae Sanctae "li infestationem Pa-
serante clcmcniia facta est, festinandum. Precamur ganorum, noverit, quod adhuc in tumnlo lapideo

autem ut hsec digressio legenti non sit onerosa: aule tltare B. Jnanius Baptist.c satis de tenter quie-
scebat:
 «2 MIRACULA S. RICTRUDIS lib. i.

\,
scebat : quando autem inde elevatum sit, vel a quibns Letico, tres partes de vino de villa Viriaiaco, et man- D
KT MS. personis non satis plane nobis elucet. Verum in
. sus unus infra ipsum monasterium, etmansi duo in
servatis cor- disquisitione elevationis S. Jonati Abbatis, qni fuit villa Ampleias etc.
poribus SS.
fticfrudis, discipulns egregii ConfessorisAmandi, scriptum in- c Qute omnia in tlicto diplcmate leguntur.
Mauronti ct venimus, quod tempore Abhatiss.-v Judith. quae Mar- d Jnnn 841.
Jonatl
chianensi monasterio pra?fuit tempore Lotharii e Hn a Josepho Ub. 13 et\h Anliquilalum Judai- ,ide app
Regis Francorum, adhuc quiescebant in tumulis cnrum describuntur. tom. vii maii
52 "
lapideis altaribus antepositis corpora Sanctorum
,
,
f ld perfecil Httgo, mortuus dein anno 884 apnd N0Tp
videlicet H. Rictrudis, nobilis Matronae, etbonorum Sammarthanos.
Confessorum Mauronti, atque supradicti Jonati. g Ludovicus fuit nepos Lndoviei Pii, el filius Lu-
Cumque per divinam revelationem reliquia? sa?pe fati dovici Rcgis Germauise, et frater Carotomanni et Ca-
Confessoris elevata? fuissent, atque honeste in crypta roli.
reconditae; ipse idem relator, qui ha?c scribit, sub- h ln Appendicead Gualbertum Warlenium dicitur,
infert : quoque postea apposita? sunt, reliqute
Ibi at lunc Iocus desertus et sine habitatore inanis et
B. Rictrudis, nobilis Matrona?, et Manronti prolis vacuus.
vemistn? et venerantur a supervenientibus populis
,

religiosa devotione. Nos vero diem elevationis ip^-ius CAPUT III.

beatissima? vn Idus Februarii, secundum morem a
pr.Tdecessoribus nostris traditum jam per annos ,
Monachi Hfarchianenses sub 4 primis Abuati-
sexagies viginti devotissime celebramus. bus. Incendium et ignis sacer reslinctus
14 Post transitum autem ipsius, et Sanctorum ope S- liiclrudis.
Confessorum Jonati et Mauronti, Marchianensem
B Marchianense monasterium, et cum eo
Monasterium
locum sanctimoniales rexerunt quihus prima pra?- . t_^um igitur

a sanctirno- fuit filia ipsius Sanctae, Virgo nomine Clotsendis. multa alia, rabies Normannica destruxisset.sancti-
ntalibus ha- Ubi B Amandus, qui monasterium ipsum in honore moniales quoque pene ad nihilum possessiones ejus
bitatum,
B. Petri construxit, monaehorum ordinem haberi redegissent; pio Domino, cujus est proprium mise-
voluit. Disponente autem Deo S. Jonatus Abbas malisfinemplacuit imponere. Etquoniam
reri, tantis
sanctimoniales aggregavit, ut esset ibi congrua ha- vitam feminarum dissolutom exosam habebat, sub-
bitatio tam B. Rictrudi quam filiabus ejus Virgini- stantiam, qua Deo servientes sustentari debuerant,
bus sacris. Cui ccenobio sanctimoniales, abobitu B. eas totam dissipare, ut cceperant, non sustinuit. a «

Mauronti, qui transiit ex hoc mundo anno Domini Balduino igitur Comiti Flandriarum, avo scilicet b
Balduinus
septingentesimo primo per trecentos viginti duos, Balduini, qui apud Hasnonium bonorifice sepultus
Comes
annos pra?fuerunt. Quae sicut erant sexu infirma? et est, bonum pro restaurandis ecclesiis spiritum lar-
imbecilles. ita qnoque erant, ad res ecclesia? nobili- gitus est : etgratia Dei in eo vacua non fuit. Sapien-
ter lundata? tuendas, per muliebrem ignaviam impo- ter etenim tractare ccepit apud se, ubi vir sanctus
tentes. Et quid plura ? Res eccleste in villis et red-
1

et perfectus inveniri posset in hereditate Domitii,

mate adrninis- ditibus et innuiueris possessionibus , ita sunt per non quierens qua? sua sunt, sed quae aliorum. Quaa-
tratur. enrum insolentiam muliebrem iropotentiam ab illis
et ritvirum optimum, multorum liberatorem quista- :

alienata?, ut vix haberent unde possent miseram tim per spiritum quem acceperat, ei ostenditur. Hic
sustentare vitam. Nam sicutab antiquis nostris no- est autem Ledewinus, S. Vedasti Abbas, vir vere
bis relatum est, qua?dam Abbatissa nomine Judith, sanctus, et tunc temporis singularis sapientteetvir-
cujus supra mentionem fecimus, ita coepit posses- tutis. Ipse erat lucerna ardens et lucens, et in eo
siones ejusdem eecleste dissipare, ut cuidam militi sapientia ei gratia apud Deum et homines. Non pr:e-
nepoti suo villas circa monasterium mira temeritate esse sed prodessefidelium multitudini curabat; et in
ausa sit jure hereditario tradere. Inter quas Villam, lucem gentium clarus, non fumabat de sublimi, sed
cuinomen Warlen antiquitas imposuit, dedit, in qua quam multos exemplo et doctrina sua illuminabat :

Lcduinuin
nunc Dominus Laudastensis speluncam latronum religionis formam et ompium novissimum seipsum Al>. hortatltr
construxit. Supersedeo narrare propter fastidium subditis exhibebat : in Praelationis officio verbo et ad restauran.
legentium innumera, qtiaj Marchianensi eccleste per opere suo, non fumum ex fulgore, sed ex fumo dare ^ os Manhta
harum tam longam inhabitationem acciderunt , sci- lucem cogitans. Accitoigitur tali viro, supradictus p
Iicet amissionem Orchiensis vilte, Duacensis reddi- Comes Balduinus exhortationibtis, et promisso coo-
tus, silva? rle Rinengis, et ceterarum rerum quas
perationis suae auxilio, ad quod intenderat, animum
scimus et quarum non recordamur. Ha?c de iis dicta ejus inflexit. Vides, inquit, Reverende Pater, Flan-
sufficiant et ad renovationem ecclesiae, qua? per
:
driarum monasteria Normannica incursione destru-
Spiritum sanetum, et orationein B. Rictrudis,
et cta, et quod cetas nostra inops sit virorum, qui ad
monachorum fideliumreligionem facta esl.vertamus ea instauranda aliquam impendant solicitudinem.
stylum.
Ego autem si v ta comes fuerit, Deo volente ruinas
eorum reaedificabo; si gratiam qua? in te est huic
ANNOTATA. restaurationi communicare non graveris. Denique
inter alias Marchianensem ecclesiam, qua? peccatis
a Guatbertus idem miraculum narrat, addilqne, sanctimonialium exigentibus, concrematione mona-
bvmnum trium puerorum in camino ignis nihil te-
slerii et reddituum amissione desolata est, instatum
sionis sustinentium decantatum.
pristinum revocare conemur. Tu nostram, imo Do-
b Extat iiploma apud Mirxum tib. 1 Diplomatum mini vocem, in hoc opere tamquam fidelis servus sancttmonla-
Belgicorum cap. 16 signatum Indict. lOatino ""'"'
regmZ8 exequere, et amotis auctoritate nostra sanctimonia- '''""
Impeni 2, id esl Chrisl, 877, el coneeduntur
villa de libus, ibi substitue monachos et ordinem regularis
Lis in pago Cameracensi, villa
Bariacum in pago diseiplina1 . Si vero per industriam tuam, cooperante
Atrebaiensi, villa Gaugiacum, et mansus unus cum Dei gratia.juxta fidem nostram res in melius cedat;
molendinosuo in
Lambras;etanguiltequadringenta; bene omnibus ordinatis, hac Pastorali curaet onere
de villa Rullagio in pago Ostrebanno,
villa Rumci- televabo.
nium cum appendice, villa Templovio iu
pago Me- 16 Acquiescit ille, non honorem affectans, sed
denentinsi, villa Haignas cumappendice,
villa Nant- hereditatem Domini vendicare cupiens, de manibus
giaco et omnes decimse in villa Rinenga
in pago diripientium. Et qui prius ad regendam ecclesiam
unam
 DIES DUODECIMA MAJI. 93
indignnm fatebntur, superduas per divinam
uiifim se 18 Qui tyranni minas revnritn.induiiase trespe D
providentiam modo illi solicitudo injungitur. Nec ctum sibi concedi postulavit. Et ego, inquit, infra EX MS-
lf,c loettm
mora. Ex proscepto Comitis sanctimoniales absee- hos dies, fidelem Patronum mihi conquiram,
indtt mona- qui
cltts,
dunt, et ille de suis aliquot bonitestimoniimonaehos justitiam adversum te libere proloquatur et defendat.
eligens, Marchianas transmittit. Tuncibi disciplmse Hoc ille audito, fidejussoribus aeceptis ratafore
qute
coenobialis rigor. otium conteinplandi, orandi assi- promittebantur, diem respondendi constituit, »t di-
duitas innovatur. Deniqueinfra novemannos, quibus cebat apud se : Jam totuin deratiocinavi, quia
ille
Marchianensi loco Pater ille venerabilisprtefuit, res non est inventurus, qui contra me audeat ferresen-
monasteriiin bonum statum revocatae sunt, etomnia tentiam. Causa itaque suspensa, homo ope indigens
mutata sunt in melius. Decursis igitur novem annis, Marcliianas recurrit, exponit Abbati cainamadven-
et omnibus ad monasterium pertinentibus bene ordi- tus.etille remex ordine ceteris Fratribus renuntiat.
etsque annos
natis, de pace sua solicitus, dimissionempetiit et to- Sed quia illncferri tam
9 Atibas
facile non poterant Sancto-
prxest tum quod elaboraverat, loci unius regimine conten - rum corpora, consilinm fuit ut aliquid de reliquiis
Sacras reli-
tus, alteri cessit. Qui etsi Praelati nomen deposuit, ipsorum, pro tyranni correptione mitteretur. Sum- qitlas SS.
aflectum tamen dilectioniserga Fratres etecclesiam ptis ergo cnm tremore et reverentia de ossibus B. Itictrudtt tt

sibiretinuit quibus seipsum.quamdiiivixit.baculum

: Maurontj monachi ad villam profl-
et S. Rictrudis,
.tfauronti nit
reverihts,
sustentationis, prnut poterat, exbibuit; et loci mo- ciscuntur. Et cum die denominata tyrannus ille ho-
lestias et anxietates, non nisi molestus et anxius. minem, quein in causa vocaverat, pr-esentem intue-
audire potuit. Jnvando, Patris viscera se liabere retur; de advocato fideli quem se adducturum pro-
monstrabat : sed alteri cedens dominium, tempora- miserat, requirere cwpit. Adsunt monachi, et the-
lem gloriam quanti pependerit evidenter apparebat. saurumquem attulerant coram omnibus proferunt;
Uni ergo de filiis suis, Albrico scilicet monacho Marchianensis ccenobii Sanctos pro tuendo jure suo
tutn\All>ricitm

,m luijstttiiit, S. Vedasti, hoc onus suscipere injungit, et ne ex- venisse monstrantes. Quibus dum constantes debi-
B cusationes preatendat; illi se coadjutorem fore pol- tam venerationem exhibent, ille ne quidem assur-
licetur. Suscipit ille, sicut erat spiritu fervens, in gere voluit (totus quippe traditus erat satana" sed
omni alacritate mandatum ; et maxime quod trihula- dicere prajsumpsit, legitimum defensorem adversa-
tiones suas tanti Patris auxilio superandas esse non rium non habere, cum non per se sed ab ossibus
diffideret. mortuorum partem suam muniri confideret. Non
17 Electus itaque ab Abbateet Fratribusexmore credebat miser, quod migrante habitatore, in aridis
prasentatur Cameracensi Episcopo (Dieecesisetenim artubus quippiam virtutis remaneret et qui pari :

Attrebatensium pagus tune temporis unum

illa et gloria curn Angelis la-tarentur, ossibus suis deferri
babebat Episcopum, efc erat ibi Sedcs constituta). [reverentiam] non curarent. Etirruens in pauperem
Accepta ergo benedictione et Episcopali assensu ;
illum, pugnis cedebat; etab eo munus indebitiimper
cum debito honore Marchianas reducitur. Et cum violentiam extorsit. Parvi pendens quod fecerat,
jam pro officio suo strenue ccepissetagere, hincinde domnm revertitur, ct ex instanti equum quem habe-
causa? multiplices et difficiles ad sustinendum emer- bat ducit adaquatun.. Qui statim Dei judicio arreptus
gere cceperunt. Multi siquidem ex his qnse numquam a dajmonio. sessorem suum excussit in puteum :

possederant, se exheredari querehautur, suis eum unde semivivus extractus, tam graviter collisusest,
desideriis, proeo quodnovusessetAbbas satisfactu- ut post paucos diesmisereexhalaretanimani. Dielius
rum suspicantes. HabebatauteniB. Rictrudis quam- tamen quibus supervixit a B. Mauronto etS. Rictru-
stili hoc Hai-
iieuses i,llx
dam nomiue Haines, quam c Arnulphus Ve-
villam, de se miserabiliter torqueri fatebatur, et prolinguae
mnasterta tulus Comes, eo tempore quo Flandriam regebat, effr:enis et operis sui temeritate, non immerito tam
donatx,
injusta pervasione ei abstulerat. Sedi/ Lotharius filius gravem subiisse sententiam. Hoe videntes qui ade-
d
Ludovici, filii Caroli Simplicis, regni monarchiam rant. Sanctoruin Reliquias ampliori devotione vene-
adeptus, inter ceteros, per Doaiini gratiam, e uxo- rati sunt, et ne offensam eorum incurrerent, iacii

rem sortitus est prudentem Quae in-

et religiosam. sunt de reliquo cautiores.
terpellata a Fratribus et Sororibus Marchianensis 19 Ioterea Albricus Abbas sua' Pr%lationis offi-
ecclesis, apiidprapfatum Regem obtinuit. utvillam, cium prudenter exeqiiebatur. Eratillinomengrande
quam Arnulphus injuste abstulerat, ipse timore di- foris et intus vita ejus Fratrum erat regulu pru-
: :

vini examinis etReginre interventu, beatissimse Ri- dentia iis qui turbare ecclesiam moliebantur suppli-
ctrudi devotissime restitueret, et ut sine querela in cium. Quod diabolus animadvertens indoluit. quia
perpetuum possideret. Erat autem in eadem villa B. nulla Fratribusad ipsum societas, non plusquamluci
liberatn do-
tnurn Rictrudis qmedam domus, tanta libertate donata.ut ad tenebras. Quid ageref? Fratrum numerus et re-
nemini ab hospite in ea manente censuni pro ipsa ligio indies augmentabatnr, et omnis ecclesise status
extorquere liceret. Et hanc a inonachis vir quidam prosperabatiir. Per suorum violentiam niinistrortiin,

custodiendam aeceperat, in ea laborans ut seipsum hoc est filiorum ejusseculi, bonum quod arripuerant ecclesta ettm
tntnntstetto
et familiam suam sustentaret. Sed erat miles ex ad- auferre non poterat,. nec Abbatem ab orationibus
tontl ufitttr.
verso, cui nomen Osbertus, qui villse ipsius advoca- suis et recta mentis intentione detorquere. Quodau-
tionem sibi usurpaverat, nm tanien advocatus, sed tem ecclesia, in medio nationis perversa* sita, erat

tyrannus. Hic supradictie doinus libertatem non fe- legitime decertans; per tribulationes et angustias
rens, se nihil liabere fatebatur, dum illa potestati magis divinis adspectibus complacebat. Pro his om-
suas non esset obnoxia. Venit itaque dies, ut ab ho- nihus humanie salutis inimicus. cum repugnantium
censitl
pcn.
*>nio mbjl-
mine illo suum pro ea requireret. Stupe-
redilitum coiistanliain labefactare non posset, alio nocendi
"" ">!,t,s factus ad inopinatam redditus submonitionem,
ille genere illos aggreditur. Suggerit uni satellitum suo
"sli'il„s.
an sriens loqueretur mirari ciepit. Sed cum miies rum, quia multos habebat in seculo, Marchianense
verbis pertinacibus, torvis oculis, totus in eum ir- ccanobium ignibus coa-quare, fiduciam habens.vn- is
rueret; intellexit quod injuriam B. Rietrudi irro- religiosos de loco suo taliter fore deturbandos. Ad
gare moliretur. Unde in justitia eonfldens, quod ro- coniTemationem templi et lediticiorum se accingit,
gabatur se numquam daturum affirmabat. Adversa- et statim voluntateni sequitur effectus. Fratres ta-
rius Velis nolis, reddere habes censum, qui pro
: men locum suum non deserunt, nec Abbatis religio
hospitio mibi debetur. nec te ulterius supportandum pro temporalium amissione aliquod sensit detrimen-
existimes. Unde pluribus contumeliis affecto dura tura. Qui enim prius Job tentari passus est. ut post
supplicia et catenas intentabat. exumen probatior appareret: in hoc loco diabolum
malignitatis
 9i MIR-vCULA S. RICTRUDIS. uu. t.

malignitatis suaj dolos insumere denuo permisit. Et suo reversus est ad illum, et lectuln quem ei strave*
sicut dictum Vei
ibi iimtainen antmam illiua ser-
est, rat collocatum cooperire non distulit, et manefacto
v:i ita r hic per effectum operis dictuni fuissenon
; • rediit, quid hospes ageret cogniturus et accedens :

ambigimus. Ibi qui tentare venerat, sublatis omni- ad enni, sub coopertorio suo, lepra mundatum invo-
busqua? hominis illius erant, per patientiam victus nit. Qno viso leetus effectus est, impensura tamen

quoque pro temporali jactura, qui

nli scossit.: liic opus pietatis noluitFratribus innotescere, sedcelari
contra Deum murmurarent, noninvenit. Itaquequod nonpotuit. Promeritis viri bujus hancunam gratiam
aliquando finiendum erat, dum minus estinventum, ccelitus emissam pra?terire nolui : ut ex hoc lector
oorona tentatorum et tentautis crevit suppHcium. conjiciat, qnam prudenter residuum vitee suseinsti-

Posthtec Abbas annos circiter quiuque supervixit, tuerit, qui abinitio conversationis su», tali multos
et reporandis quffl destructa erant operam quatn po- illustravit miraculo. Si quanlse fuerit opiuionis, qui

tuit impendit. tatnen in opere non minor inventus est, enarrare

20 Posfmodum feliciter Albrico migrante ex iioc voluero; nihil ea dignum me proloqui vel etiam eo-

r mundo, f Balduiuus Comes Flandriarum, ejus filius gitare dixerim.

ciijus supra meminimus, A.trebatura venerat. et ibi 22 Tunc temporis homines de villa, quse h Wa-
Popponem S. Vedasti Abbatem offendit. Ipsum siers nuncupatur, circa ecclesium quse in honoreDo- sub hoc Sc-
ibi dedicata est, fceni et segetis ctesla Wase-
autem quia grande ei erat nomen, et gratia apud mini etB, Rictrudis
rtcttsis,
Poppo a Denm el liomines non impar, <le StaMaus, ubi mul- suse massas, pro cautela eecurioris tutela* lncave-
Batdutiio
torum numero monachorum praeerat, Comes ad se rant. unde se in futurura sustentandos arbitraban-
Insulcnsi
Abbas Veda- venire mandaverat. Et audi causam quare. Abbas tur. Accidit autem, ut inimious homo pro destru-
itinttt S. Vedasti ubdormierat in Doniino, cujus locoistura ctione nionasterii, in ftanum illud seudomum aliquam
subrogare, pro singulari ejus sapientia, religiosi viri {
propeerat) ignem mitfere prs&sumpse-
villttla enini

et Principes terrse a Comite irapetrarant et hoc : rit, factum sit, eertum tamen
sive alioquolibet casu
factum fuer.it eodem anno et sub ipso multa mona-
: est quod evenerit. Qui cum in segetem et fcenicu- E
oritenhbits
steria irreprehensibiliterprocurabantur. Comesvero lum defureret, vix a circumstantibus pinna templi
eiraim cw-
Marchianensis ecclesiae pressuris compatiebal ur, conspici fiamma et fumo eorum arcentibus
poterat,
tnulls fatti
quod in priina ejus ressdificatione, Patris sni solici- visum. Nomo tamen erat qui ad illius defensionem flc frtitjtim

tudu invigilasset. Uiuie cum supradiel.us Abbas, pro propius accedere posset, quia in collooatione annuaa
sapientia et sanctitate, omnibus qui noverant eum, messis. quam ibi construxerant, non nisi semitam
in admiratione haberetnr, jubet accersiri eum ; nec quamdam admodum arctam reliquerant, per quam
iit i
omes, sed ut devotus filius, blande leniterque festis diebus cum Presbytero suo intrabant ecde-

alloquitur. Dei pruvidentia et hortatu hujus Abba- siam. Omnes autem jacturae suae et futurao mendi-
tiae curam suscipere dignatus es, sed unum qtiod citatis obliti, solummodopro templi adustione quas
adhuc suppliciter postulo rogo utaudias. Est Mar- imminebat quaerebantur. Communis erat gemitus et
chianis monasterium, quod pater meus Deo auxi- elamor omnium similis, quatenus B. Rictrndis mo-
itfirque liante de camino paupertalis erutum, bonis omni- nasterium suum de insfanti periculo absolvere di-
Marchianeusis bus abuudans reiiquit diabolus autem, grave certa- : gnaretur. Interea qui longius aufugerant, et eo li-
constitittus,
men sibi a Fratnbus indictura ierre non sustinens, berius quod tiebat intuebantur, quamdam reverendi
illud postea ad eorum injuriam igne consumpsit. vultus Matronam super pinnam templi deambulan- a S Hutrutte
opparenle
Nunc ergo precor, ut et lioc sub tua constituatur tem conspiciunt, manicis flammas
qtiae vestis sua»
tiberatur.
providentia, quia de profectu non diffidimus, si ta- repercutiens, ad inferiora retorquebat et quo ma- ;

lem habeat dispensatorem. Ille vero se tot curis et gis illi per subjecfam materiam augebantur, eoper
variis occupationibns distentum, neeadomniaposse superiora liberius discurrens earum globos ne no-
suffieere, causabatur, nec sibi onus injungendum cerent potenter deprimebat. Tandetn conquievit
quoil humeri ferre recusarent Tandem cumprecan- ignis, et illaab oculis intuentium evanuit. Quod fa-
tis instantiam declinare nullatenus pravaleret, ad- etuin fuerat, qui viderant, aliis rettilerunt, eteorum
quievit vel invitus MarchianasdeductoFratrum non potuit evidens enim erat mi-
'

: cui dictis fides deesse :

gaudens occurrit proccssio, sicut in Vita ipsiusscri- raculum, et rei gestte veritas, cuni furens et cir-
ptuni invcnimus. cumslans incendium nec unam monasterii tegulam
21 S d o felicitatishumanaemiseraconditio! Nulla coiisumpsisse inventum sit,
quidem terrena in dignitate securitas ponenda est, 23 His ita se habentibus, Wido S. Vedasti mo-
pro eo quod ceitam praesens vix Iiabeat liora fidein. naclius, Marchianis in Abbatem eligitur: cujus con- Sub Witttme
Altbate,mo-
I n l. qnisquis te cetens prsektum attendis, quai vei satio et Bapientia l.onuni intra Fratres resperse- nasteril r,-
iiuuctibi lieta videntur dum loqueris, fieri tristia rant odorem. Sapiens quidem erat in administrandis slanratore,
posse ptlta. Hic elenimquitot Fratribus modopra- exterioribus, etail lucrandas animas servus in domo
erat, statim febre correptus lecto decubuit, et infra Dei satis necessarius Ft hoc ad exprimendam gra-
mensem quo Marchianas
venerat, snrtem explevit tiam sibi divinitus traditam sufficiat, quod diebus
condilionis humante. Pro cujusmorte, totaFlandria suis fabrica monasterii restaurata est, ct ipsius or-
mlra ntensem
et alise multa? provincia; tui batae sunt, quia sani namenla, cum
niorttur, iis quse Fr.itrum usibus necessaria
consilii virum
ref.rmatorem amiserant. Hic
et pacis er.int, redintegrata. Et dum omnia prospere gerun-
est ille, qui dum ailhnc novitius essel, apud S. Re- tur, ecce inauus Duniini multarum populos natio-
iikii liim in Stabulaus
eleemosynani officium agens, num corripiens. Pestis etenim,
quse vulgo ignis i

die una leprosum quemdam in domo pauperum

hos- infernalis dicitur, liominum genus vexare ccepit. ionis socer
pituiduin suscepit. Quein de hisqu s in ttta-
manibusha- Non urbs, non castellum, non denique villula inve- matjnoM
bebai. tamquam devotus fimiilus, t/em eilens,
Itproso olim satis abunderefe- niri poterat, quce non bac peste se quereretur mo-
epto ii et ne quid deesse videretur, sella juxta ignem lestari. Nullus erat condolendi modus, cumjam do-
'
nifi i '

eurato cltirns: apposita eum

super induxit, liiemsquippeerat. Post lentium non esset numerus. Multi potentes, et qui
bsec dicto Completorio, dum ad lectuin
suumpausa- erat de infimis parentibus, Suessionas et Tornacum
tin us duceretur, memor hospitis sui se in
hunc mo- (prout locis propinquioribus degebant) et ad dul-
iliiin accusabat. Frigusest, ad quod arcendum pau- cem Dei Genitricis memoriam in vectatoriis fere- "'"'
per ille irestes non habet quem „i muUU
: si hac nocte mori bantur, ubi alii membra sua semiusta, alii jam uri Deiporit
pra; nitnio algore contingat, numquid de manu iaea incipientes vocibus lacrymosis plangebant; oinnes
ipsius anima requiretur? Sumpto igitur coopertorio hequid eis adhuc deterius contingeret pertimescen-
tes.
 DIES DUODECIMA MAJI. 95
tes. Timebant enim ne flagelli hujus horrenda per-
D
nicies, statim usque ad vitalia irrumperet, et sic hora ANNOTATA. EX Ms
una, vita carerent pariter et flagello. Sed misericor-
dise Maler supplices suos exaudiens, neminem incu a Hk ett Balduinus IV, cognomento Barbatus qtii
ratum remisit ad propria. prtefuH Comei ab anno 1003 atl 1036.
24 Is etiam qui potens erat verbo uno simul om- b Iltc est Balduinus VI. cognomento Montanus,
nes de flagello liberare, per B. Ri< trudis merita vo- i'b ilmium uxorem Richitdcm heretlem
Hannoniir, ann'o
luit mederi flagellalis. Unde quorumdam inentihus 1007in Hasnoniemi
monatleriotepultus.
inspiravdt, ut ad ejus mona.ste.rium se deferri face- Arnulpbus vixit annos 92, el rexit Comesabanno
c
rent, ubi sine duiiio merito fidei suie sauitatiim gra- 018 utqnead nn. 004.
tiam invenirent. Delati igitur Marchianas, invocato d Lotharius regttavit nb onno 984 utque ad
an. 986.
nomine ipsius Sanctae, reversi sunl, et Dominus in e Emma filiaLtitliartt.pmi Hugonem patrem Regis
ahis inva
i„ fainukc stiie meritis glorificatus est. Audierant hoc ltalici i-t B. Adalheidis, dein nuptx Otloni ] Tmpera-
cata S. m-
ctrude citra-
multas geutes, et qua? propter locorum distantiam tnri. cujus Vtia tlantla erit 16 Detembris.
numqnam mufuo frueliantur adspectu
fama enim : Balduinus V, Insulensis et Pic s dictus, successit
f
velox divina; virtutis nuntia. plures sub nno monitu Balduino Barbatopatrianno 1030, martuui an 1067
provincias discurrebat. Hortabatur mah habentes ad g 7i'(amS. Popponis illustravimut ad diem 28 Ja-
audita suffragia confugere, multorum linguas vera nuurti. Morluus etl au. 1048.
in prseconia solvens. Nulla itaque hominum <onili- h Wasiers, sive Waseria 1'atjits urbt Dttucenx
tio, non sexus, non aetas plagam Domiui declinare conligmt in ejus suburbio.
prsevalens, Marchianis confluerecoepit, et injejuniis i Dehoeigne sucru egimitt 17 Januarti ad Yitum
et devotis clamoribus B. Rictrudis auxilium prae- S. Antonii $ 1 de Miracutit.
stolabatur. Videres cuncta monasterii ostia patere : k Sitnt Scrofulx seu sliumm. Gallice escrouelles.
\ exeuntium tamen et ingredientium ciineos se gra-
viter comprimentes, pro curandis fratribus unani-
CAPUT IV.
miter orahant, et eorum preces optata sanitas se-
quebatur. Tunc hvnini et laudes non deerant et ,
Cxcus illuminutits. Ivjurii in S. Riclrudem
hos ssepius replicari frequens urgebat rairaculum. pttviti.
Denique nullus postulata salute fraudatus est. et
nemo inventus est, qui Deo et B. Rictrudi pro Po,l
Dst haec Wido, cum rexisset monasterium Mar-
adeptis beneficiis ingratus existeret chianense per triginta sex annus Alardum Abha- ,

28 A prsedecessoiibus quoque nostris audivimus, tem, de monasterio S. Vedasti assinrpluin, succes-

in crypta ejusdem ecclesix B. Maurontum puteum sorem accepit a. Et hic verbo et opere non impar a „
ilcitt aijiia

putci a S.
fudisse siqnidem judicavit, ut de aqua
: iinlignum supramemoratis viris, numquam secundantis oreris Sut, Alardo
Mauiont" qua; ceteris Fratrun. nsihus necessaria erat, in sa- extollebatur eventn. Circa pauperes et arflictos. mi- Alibate

effossi crificio Domini poneretur, et baec e.ulem vasis ejus sericors, nnum feri-se legitur,
non est qnod silentio
mundandis subserviret. Unde aqua putei hujus so- pratereundum. Villa de b Sailly igne concremata,
i
lummodo in hoc ministerium deputata est.et adhuc qui prius ibi pauperem vitam duxerant, tunc ad ine-
B. Mauronti puteus nominatur. Juxta illum sepul- diam redacti, rerurrunt ad Abbatem, pro sui sus-
tus ipse et multoruni Sanctorum corpora requieve- tentatione aliquidab eo misericorditer postulantes. magm, tiu-
runt uhi Dominus, quae essent eorum meriia, fre-
: Qui vase assumpto, quu B. Eusehia5 corpus erat re- moiynario,
quenter ostendere dignatus est. Inter cetera, quee positum, auro et argento qun desuper ornahatur
ihi virtus divina oper.ihalur, rem unaui ilignam re- spoliare non distulit : et erogans ea snis bominibus,
latu, factam fuisse legimus. Morbus quid.im, quem pruut opus erat, alieme mendicitati clementer in-
vulgo Scroellas nominant, se in multos diffuderat,
/ dnlsit. viruni vere misericordem pnuper sihi, di- !

t<i'l" tiltl u,
et remedia nunc ;i iupiliri s nunc a Sanctorum suf- ves fuit pauperibus : in cujns manu dum donum non
lenftda
fragiis quserebantur. Videres de rorrosa carne liu- hseret, prohat de crastino se non esse solicitum.
jus vermes in terram eflluere, guttur illius et col- Uhi sunt qui alieiia diripientes, duni supellectili et
Uiiu miserandis foraminibus deturpari. Sed qni su- substantiolae suas inoumbunt, moventur ad quaeque p
perius miraculnm in manu Sanctorum suorum distri perdita e! neglecta ? In codii ibus legere possum ali-
buerat, quibusdam hoc morbi genere laborantibus quos siiniles huic : sp,I rara avis e-t in terris, ni-

revelavit ut ad B. Rictridis Miflr.igi.i recurrerent. groque similtimn cy.u".

Ibi etenim orationis instantia asgros saluti resti- -27 Ejusdem viri temporibus erat homo apud Ri-
" uuta
Mdrwfti
S
tueret, quos mortalis ei conductitius medicus cu- nengam villam B. Rictrudis, dives et ex illustri pro- Cllslris ne _
rare non poterat; morbi tamen locum aqua supra- sapia hunc Comes Fl indriarum cujusdam nemi ris nwris apuci
:

'l!''ii nutei prius abluerenl in fide nihii hsesitnntes. sui, quod iuiii longea villa situm est, custodem pi -
Knmaam
''""' '"''"'
Quibus hoc per Spiritum sanctnm Deusinnotu t, fe- suerat Accidil autem ut rsecitatis plag m nei io
ceru it sicut fuerunf praemoniti et abluta tegritu- : qua o casione incurreret. Sed iluiii rei exitum ai-
dinis tabe, supradictas Mntronae meritis el ;'
Mau- tendo, hoc accidisse confidenter dixerim, utpost-
ronti filii ejus, salutem propter quam veneranl re- inolnin Domini glori;, e( B. Rictrudis merita raa-
portaverunt, Unde Domino el Sanctis, quos invise- nifestarentur i Qui "is :

i"t:us mundi possiderel

ini , gratias reddentes, plures "1 os verbis el api rta divitias, parum i'l faceret, dnm ad emendum lumen,
iniraculi testilicatione ad opus simile cohort iti sunt. quo ea^ intueretur nulla sulli' eret pecunia. Et jam
Venerunt multi de longis etiam terrarum partibus, pro expellenda caecitate sua uull }ua?rehat sub-
|iii omnes post ulcerum suorum ablutionem, \"ti sidium . quia etsi qusereret nullo modo se inventu-
sui compotes, unde venerant, cum gratiarum luiii sperabat. Umle ad mundandum lumen interius

reversi sunt. Hic loria; recurral facl Naa-

i se totuiu converterat, trahens exterioris hominis
inaii Svri, queni septies lotum in Jordane, s lepra i
.,. jtatem ad interiorisprofectum. Necsolumpra ,/„,/< insMi
!„,. opertbui
suan iatitii, teste Scriptura cognovimus. Utrobi- vu-ii upu exiiorrens sed eti u».
ogil itu mai .

Que gravis infinnita . el gnande rairaculum sed emendare solicitus. bonis studiis animum intende-
lioc simplii ii.'i', illuil autem contigil i'i 6 bat:a<: .^i quotidiequid in mente revolveret aud-
turus. S ,i'H 'iii aliquan lo pro expellondis cascitatis
su.e tenebris Doininum precaretnr, in iis morai
noo
 96 MIRACULA S. RICTRUDIS LIB. i.

, non sustinens, ad obtinendam animaa salutem, elee- linquendi ad notitiam hominum revocandi sunt sed :

mosynis et orationibus insistebat bonas facere vitae ne quid simile, quicumque divinam audierit ultio-
suaj vias; sciens hominem, qui bene vixerit, num- nem, attentare prsesumat. Fuit igitur Miles quidain,
quain male moriturum. Sanctorura, quoque memo- nomine Heluinus, Marchianis babitans, hic ejusdem
riam cum summa veneratione retinens, eorum pa- villa3 advocationem sibi usurpaverat, et pro advoca-

trocinium devotis obsequiis
ad fonlem omnes, quorum nomina memoriac ipsius occurre-
S. fticlnidis
bant: prae ceteris tamen B. Hictrudi devo:userat,
ab ea specialiter opem eftiagitans. Ad cujus fontem,
qui infra memoratum nemus prufuit, languentium
concurrebat multitudo, lavans
totum corpits, debililate aliqua debilitatum vel prae-
merebatur. Invocabat ti officio, adversus ecclesiam et ejus homines ty- Httitinus
rannidem exercebat. Adsciverat quoque sibi milites Harchianh
sexaginta vel eo amplius, quorum praesidio ad male opprkwiu
allos.
agendum factus securior, immanius impunita gras-
sabatur temeritas. Vivebat de pusillorum et vidua-
ibi faciem, vel etiam rum substantia, quod supererat reservans in sump-
tus et stipendia militum quos flagitium, egestas, :

gravatum alii inde potiint liaurientes, anhelis fe-

: conscius animus. exagitabat, hi Heluiui proximi. et
bribus curabautur. Quod cum ceccus iste frequenter familiares erant. Quod si quis etiam a culpa vacuus
fieri audiret, revertentibus et jam sanatis congau- in amicitiam ejus incidisset, quotidiano usu atque il-
debaf, cum eis prurumpens et ipse in laudes et gra- lecebris facile par similisque ceteris efficiebatur.
tiaruzn actionem. Quotidianis rapinis vacans, vicinos circumquaque
28 Transierunt in iis anni plurimi, et ecce qua- de finibus suis exturbabat, et quemcumque com-
se saiwri dam nucte obdormiens somnium vidit. Putabat enim prebendisset Marchianas adduclum, ab eo substan-
somnlal: se stare ad fontem, et eo iaciem et ocuius irrigare. tiolam suara variis exturquebat injuriis. r Richar-
Facta quoque uratione et Lnvocato nomine B. Ric- dus vero, tunc Abbas Marchianensis, Domni Alardi, fnislra ab
Iticltartlo
trudis. ceecitas ab eo extergebatur. Hoc igitur non de quo praediximus , successor, vir secundum secu-
Atibale mo-
visionem, sed rei veritatem existimans, vehementer lum honorabilis, et secundum Deum timoratus, fre- nettir :

gaudebat : sed gaudium statim evanuit. quia ex- quenter hominem flagitiosum conveniens, ut resi- E
pergefactus somnium fuisse recognovit. Illud tamen pisceret, admonebat. Scripturas quoque ei propo-
intra se revolvens, in auribus cujuslibet sapientis nens.quaiinmalispersever.intibusgeheniue supplicia
replicandum fore deliljerat-, si ire gestiens, quid ha.c deuuniiant. nunc terrore, nunc blandiraento a viis
visiopurtenderet. Surgens igitur, Presbytero suo suis retraliere nitebatur.
reiordinem exponit. Qui visa tacite considerans ; 30 Sed ille in </ obstiuio perseverans, nullis vo-
tjuarc ex Et tunen, inquit, fac quae vidisti nec enim fons : lebat cohortationibus ab incepto desistere ; et Abba-
Paroclii sui
procul a nobis, nec rem altentare difficile est. Ac- tem despiclens, ejus monasterium foris et intus mul-
consilio
cede ad funtem plena fide, quia qui primuni in vulva tis modis non cessabat affligere, Villas ejus deprae-
matris tibi oculos creavit, et ip^e eos nunc potest dabatur, et horaines captivabat. Ad raale faciendura
reformare, si placitum est
Deo tamen ex inte-ei ; diaboliminister vitae innocentium quotidie insidia-
gro prius confitere credo enim quod vere poeni-
: batur, nihil credens aotum, cum quid superesset
tentis visio irrita esse non poterit. Et ille, Coarctor, agendura. Cui Marchianis erat refugiutn, locui
inquii, Domine mi. e duobus alterum eligere. Si cretus et aqua et nemore, quibus circulatus est,
;

enun jussioni tuae obtemperans, nihil prufecero, de- ad omne opus pravum istum reddens securioretn.
risui alienai superbiae rneipsum constitui. Qui rem Abbas autein dum indies m ilitiam ejus augtnentari, et tniplorato
geslain no.erint, dicent Ecce somniatorem, et (ad
, et suoruui hominum afllictiones increscere videret; jiaCrocinio

impropenuin caecitatis mea:) luterrogemus, quid S. mclrudis

cum Fratribus init consilium
quid facto opus sit. ,

pro^unt ei somnia sua"? Magni quoque chminisreus Et illi unanimiter respondentes, niliil melius, quara
apud Deuiu inveniar, quod mandatum ipsius tr.ins :id Domini et B. Rictrudis misericordiam recur-
grediens, eum
tentare praisuntpserim. Si autem hoc rere decernunt. Non er.im querela apud terrenum
non egero, et divina virtus, quae in me rnanifestari judicem erat refereuda, cum facilenon invenire-
poterat, per me non prasdicetur, hoc silentium mthi tur qui in eum inanum mittere prsesumeret. Om-
mortis erit occasio. Ignoro quid eligam, sed tu nu- nes ilaque Sacerdotes hominein anatbemate percu-
tantem animum corrobora quia hoc alterum, nisi
, tiunt, et divinae ultionis censuram prsestolantur.
,
te consulto, aggredi pertimesco. Ad hsec Presbyter, Revuluto anno, eadeiu die Kalendarum qua senten- F
Scio, inquit, quod te mihi colloquentem, vel ubi- tiam excommunicationis acceperat, irreconciliatus anatheimtc
cumque nerculsus
Domini manus sanare non est inva-
fueris, ecclesiac occisus est nec dubium quin B. Rictrudis
:
occlditur.
lida. Sed sicut Naarnan Syrus missus est ad Jorda- interventu sua: temerilatis pcenas hoc modo exsol-
lavat ibi

ociilos cl nem mundandus a lepra. sic et te ad fontem B. Ri- verit. Undequi prius nec Deum timebat, nec homi-
sanalur ctrudis, dispositione divina, illuminandum confido.
:
nem reverebatur, modo cadaver
in humeris suorum
His cobortationibus factus hilarior, ad locum desti- Marchianis relatum Ubi amicis sepulturam im
est.
natum duce puero proficiscitiir gustat de fonte :
plorantibus, Abbas et Fratres nequaquam acquie-
,

et ficiem lavat. et oculis eo irrigatis,

meritis et scunt, scientes locum atrii excnmmunicatu minime
interventu supradictaa Matronaa visus ei restituitur. proiuturum. Deferunt eutn Hafiijnium, sed justitia
Stupor et gaudium apprehendit omnes, qui viderutit
in locis diversis diversam non dictat senlenliam.
et audierunt. Unde gratias agentes
benedixerunt Denique multorum precibus, extra atrium sepeliri
Dominum et&mulam ejus, ex tunc et deinceps ma- vix permittitur Domino ei retribuente quod me-
,

jori devotionedignam pr.cdicantes. ruerat. Hoc igitur tam miserabiliter defuncto cur-
29 Verum quaa sic adhuc in seculo remorantibus runus ad reliqua.
opitulatur, Fratrun querimonus jugiter ei ser- 31 Habebate villicum 11. Rictrudis, in villa Mia
vientium aliquando non deerit.
S. ftictnide Nec enim justum qua. Haictis dicitur propria non suffice-
: cr.i dum
videretur, ut
compatiensalienis
injurias suas suos desereret , rent, aniini cupiditalem in abena exteudere pra:-
ulciiccnte, aluuinos, et eis gratiam quam accepit a Domi- , sumpsit, et occasionem quoerere, quomodo suos
no, non communicaret. De pressnris
eos liberare faceret tenninos alterius. Inde avaritia suadente
consuevtt, et injuriantium superbiam multis aftli- spreta est Divinae Majestatis offensio, et in iis qua) Ahtti tui"'"
ctionibus retundere. Et cu.n multos
legerim qui juris erant supradictae Matrouaa manum mittere dcrlpitiu
cum male feeisseut non diu
gloriati sunt; si abquot bona monu-
ausus Post messes enim, cum seges ejus in area
est.
ex his, qui memoriae
uccurrunt, revocem stvlo stcrti.
trituraretur, superveniens humo ille, tutius annoua;
nemo mihi succenseat. N on enim tn exemplum
de- stramen suum esse jure hereditario asserebat. Iu
hoc
 DIE DUODECIMA MAJI. 97

hoc verbo Frater qui curti praeerat admiratus est, villa, non post D
spari. Alter quippe de Sandemontensi
hujusmoili quippe reclamatio res nova et inauditum multos dies positus ex u&-
in extremis, se miserahiliter
quid ei videbatur. Contradicit quod ille adstruebat, lingua ardere latebatur, precansque rogabat ad
et sic ad Abbatem causa delata est. Qui villictim exemplum divitis illius, qui in inferno positus lin-
suum redarguens , volentem malignari, ne cura guam suam a Lazaro refrigerari praeoptabat, ut B.
praesentis commodi suum operaretur interitum, ad- Rictrudis missa digiti sui
aller m lin-
extremitate in aquam, gua ardent,
monuit. Intellexerat enim partem illius, nulla veri- ejus ardorem compesceret. Sed sicut illi sera
preni'-
tate suffultam, quem delectabat ambitio, et initium tentia non profuit, ita et hic cauterio, quo percus-
oiniiis peccati superbia. Sed bujus salubre consi- sus erat, vivens in corpore non caruit. Qui celeri
lium contradictor adspernatur, ingeminans
, se , morte factus de medio ne Marchianensi noceret
exhereduri non passurum. Et descendens in domum ecclesiae, cruciatus sui memoriam posteris derelin-
suam, res monasterii ccepit consumere et deprae- quit. Tertius vero, Major scilicet Goiensis villse,
dari, resistentes contumeliis afficere, damnis etiam horrendam dunrum [mortem] ut resipisceret minime
ju<'iter multiplicatis indies seipso pejor inveniri : et attendit: sed Dorainus non est oblitussermonissui,

dum minas evomens , ab incepto non desisteret, quem dixerat, Mihi vindictam, ego retribuam. Redi
injuriam quum inferebat , se passum querebatur. miser ad cor, attendito tibi ne in peccato tuo mo- Rom. 12,1 9

Dicebat Abbatem contra se injuste agere, qui justi- riaris. Dum licet recogita quod gessisti, quia post

tiain noliet prosequi, et diem ad verum examinun- mortem sera retractatio est. Vexatio et mors igno-
,it causum dum ei autem gravera suarum
constituere. Ecclesia miniosa, quam tui meruerunt amici, dierum tuorum al " r mP x -
'

"''""'
i» judtcio rernm jacturam sustinente, tandem communi Fra- paucitatem nuntient Considera quod eos per-
tibi.
otittneat
trum consilio dies et locus ad diriraendam litem jurii crimen temporaliter luere vidisti, qui perpetuo

praefigitur. Interim homo impuilens qusrit sibi gravius puniendi de corporibus exierunt. Si similem
coadjutores, mdustria quorura obtineat, quod justi- damnationis sententiam cupis declinare falsitatis ,

ti:e lex in jus suum retorquere non permittehat. nota Iacrymis et confessione prius diluenda est. Si
Dilfiditparti suae, si carnales amicosin causa deesse sapis, eorum supplicium tua erit correctio, unde

GOQtigerit. Cum iis igitur ad diem denorainatum dictum est :

occurrit. Religiosi viri qui cunvenerunt convo- , Jam cum proximus ardet.
tua res agitur paries
eatis partibus dictantformam pacis. Ille vero donec Sed o misera bumanae ignorantiae conditio! quae
voluntati sua3 obtemperent, se non acquieturum numquara de crastino certura quid tenere praevaluit.
respomiet. Facies hominis, parvipendentis quod gesserat, statira
32 Der.ique quod malo conceperat aninio, bonum pessimo ulcere totacunspergitur. Post baec osejus, ore retro-
acto, mttltu.
non habuit exituin. Promisit enim quod cum tertia quod in perjurium relaxarat, retroactum est, et ca-
munu, fide et saeramento causara suamjustam esse pitis posteriorem partem occupavit. res nova, et

defenderet. Hoc Abbas audiens. credidit in tantum miraculum grande, a seculis inauditum Videre erat I

eum progredi non audere, utin Dominum et Sauctos non hominem, sed rem monstruosam et terribilem
ejus tam aperte delinquere non expavesceret et : visu, suis etiam amicis qui couvenerant nimis me-
assensit petitioni ejus. Qui statiin lastus efficitur, et tuendam. Si quis vero de salute anima3 cum eo age-
ad cumulum perfidia? sua;, addit falsis perjuria ver- ret, nihil respondehat, tjui plectro linguas jam erat
clolentt.c

addtt pflr- bis, B. Rictrudi nullam Domini detulit reveren- destitutus.Si sensura vel motnm corporis requireret.
junum tiam et ita in inortem suam quod concupierat
,
nihil distabata lapide. Et itaDomini et B. Rictrudis

obUnuit. Gaudebat qnod adversus Abbatem in ne- manum ultricera sustinens, demum morte horrenda
gotio prsevaluerit , sed"anima3 suae detrimentum extremum exhalavit spiritum. In tribus igitur, qui

minime atteudebat. Et ecce in proximo manus Do- ad res distrahendas Marchianensis ecclesias sibi
mini corripuit illum. Gravi namque corporis morbo conjuraverant, veriUtem rerum exitus satis ii. '.-
occupatus lecto decubuit : adest araicorum multi- cavit. Quod multi videntes, et qui audire putueruu ,

tudo , adinonens tit res Marchianensis ecclesia1 ,

mirabantur, dicentibus qui erant de semine Cha-
injuste usurpatas, quantocius restituat ; confiteatur naain Fugiamus B. Rictrudis incurrere offensam,
;

se in B. Rictrudein graviter deliquisse, et accepta Dominus enim pugnat proea.

pcenilentia tle reliquo emenilationem polliceatur.
Quod si neglexerit, defunctus perpetuo crudatu ANNOTATA.
damnahitur; et dum male acquisita ad heredem
transierint, timendum ne culpa similis similem sor- a Id aintitjissf anno 1074 tradit Butelinus.

b Sailly villa tn tnrttorio Insidenst, ad S. Euse-

tiatur vindictam. Hoc illis inaniter suadentibus,
biam olim ex dono Dagoberti peffinueral estqite
aeger, factus extra se, rationem amittit. Arreptus :

mettia fere inler Iitsulas et Tornacum via.

quippe a (Ucmonio spumans ccepit in lecto volutari,
Richardus Ahbas, teste Locrio. interfuit Si/nodo
in circumstantes amicps evoraens verha horroris et c
ouarc a dx- contumeliee plena. Luget familia, propinqui lamen- Atiebatcnsi anno 1097.
utone arrc-
corporis vicem, d Ohstiniiim ilerum Infra lib. 2 cap. 17 dictlur
taiuur, et magis dolent cnuciati
plus,
quam mortis irominens periculum reformident. pro vbslatatwne aut pertiuticia.
Hic m seqncnli ojjere lib. 2 iwminatur Ibertus,
Non diem noctemve ullam a tam laboriosa cura et e

custodia ejtis feriatam hahere sinebantur. Sed res villicus Haicurtensis.

denique in suum devenit statum : in tali quippe et

tain borrenila vexatinne mentis captus, uiiseram LIBER II.
exhalavit animam. Quod autem sine mentis borrore
Miracula et res gestse ab anno ac usque ad
reuiiuisci nequeo, expers Dominici Corporis, ulti-
ntlwre 1'crit:
mum prasentis vita; diem invenit. Qui aderant, in annum mclxiv.
ultionem mali, quod ecolesiae B. Rictrudis intule-
rat, hanc illum corporalem subiisse sententiam PROLOGUS.
asserebant.
in perjurio socii extite- Quoniam de Abbatibus, qui in restauranda Mar-
33 Alii etiam duo, qui
'<'»> ex sociis cbianensi ecclesio lnsudavertmt,
qua-dam miracula
rant, suhita correpti infinnitate, debitas suaj teme-
1't'Jitrl, ,;„„,
Nemo htirailitati uosttw mo-
ritatis pccnas non evaserunt. Ambo eninicorporaliter incidenter apposuimus,
succcsores eorum gesse-
lesl iis sit, si atlbuc quid
flagellati sunt, pari quideni iniraculo, sed sorte di-
1
r-nt
Maji T. III
 98 MIRACULA S. RICTRUDIS Lin. n.

haberi alienavit possessiones. In subditistyrannidem exer- D

rint ad memoriam revocemus. Pro miraeulo
B. Rietrudis referendum est cnit dominus, nec ut pater aliquando fomenta bona monastt-
ut
EX SIS- potest et ad laudem rl1
Harchia- consolationis adhibuit. Praedeoessores sui verbo et ""vmife
nensls locl
quod tam brevi status Ecclesiae mutatus in melius,
opere bene ministraverant sed hic exemplo vitae
et nmnia de novo instaurata sint. Ubi prius cceno-
:

forluna con-
sua? et expensis continuis, quod eedificaverant, de-
versa in bialis disciplinae rigori per sanctimoniales dissolu-
mclius,
tio prasvaluerat; nunc per Dei gratiam locus erat
struxit. Quam ad vitandiun repli-
male vixerit, nisi

cari nun ilebuerat, nec tamen omnia propter vene-

contemplandi, et totius perfectionis forma, collabo-
rantibus iliisquibus specialiter hoc opus incumbe- randam monasticae professionis reverentiam dicenda
De quo ut breviter dicatur, cervicosus fuit ad
bat. Et isti jam in jus ecclesiaa, sicut antiquitus, ex sunt.

maxima parte possessiones revocarant, et cuncta disriplinam, spurcus ad vitam, Abbas nomine, re

quod si quis sta- mercenarius. Et quia humana natura prona est ad

prospere foris et inlus actitabant : e( tx h
ret e\ adverso, B. Rictrudis injurias sui monasterii peccandum, discipuli in ejus conversalione ioteritus discipiinam

vindicare non diflerebat. Super alios vero timor et sui laqueum acceperunt. Inde dissolutio ecclesias- labefactante

ticie disciplinffi, censurae enervatio, totius religionis

tremor, visis miraculis, irruebat et quiescebant in ;

omni subjectione, facti de reliquo cautiores. Verum evacuatio. Fratres pro libitu vagabantur, et quod de
ecclesia poterant tollere singuli propriura lioiiima-
non est in homine via ejus, nec quisquam nisi in
morte suprema de transacta conversatiune laudan- bant. A seculi huminibus eos aliquantum discrevit
dus est. Fortuna quoque praesens non multum habitus, sed rebus deficientibus retro respicientes,

optanda quippe nec manendi flda, et cum disces-

:
canes facti sunt reversi ad vomitum suum. Grandis
serit allatura mcerorem. Et ha?c minas ipsius non
adversitas locum Marchianensem quasi inundatione

formidand.is, nee exoptandas faciunt esse blanditias. facta opprimebat, nec erat qui errautem proximum
Hffc auteui propterea dico, quia ecclesia quae pau- revoraret.

latim secundisamara mutaverat nunc Duimno fa- ,

3 Solus in monasterio b Conversus remanserat, ,

ciem suam avertente, quasi momento uno decidit in nomine Fulchardus, Corpora sanctorum, [quaa alio- g
quin] cum ceteris deperissent, diligenter et cum Fukharim
idipsum. Quod cum labore sibi restituerat, per Prae-
itcrumgue summa veneratione custodiens. Hic diebus multis Conmrm
Iatorum incuriam denuo substractum indoluit. Nec
retro acla
in fmie et siti, in frigore et nuditate Deo servivit; °^™"'
tamen da?monis incursibus totiens fuisse impogna
tam mirandum est summa enim petit livor, per-
:
et velut in solitudine constitutus, visibiles satanae

flant altissima venti. Et sicut ventis saspius ingens congressus frequenter sustinuit. Laborabat autem
agitatur |iinus, feriuntque summos fulgura montes ;
ruptura ingiiinum, sed a sanctis orationibus corpo-
lta Ecclesiam, quse se spiritualibus exercitiis non rali molestia detorqueri non poterat. De qua infir-

cessat afliigere, deemon frequenter inquietare moli- mitate, cum postea dissolutio religioni cederet, per •

tur; suggerit venenata consilia, struit de proprio B. Rictrudis merita, hoc modo eum convaluisse

calumnias innocentiae, discordias nutrit aliquando :

legimus. Erat in crypta monasterii altare prope ha-
etiam substantias, quibus Fratres sustentari debue- bens fenestram. et lapis desuper reliquoe maceriei
rant, in secnlares usus retorquet, ut eos, quibus male cohffirens quem cum quOtidie ruinam mini-
:

gravem conflictum indixit, reducat in seculum. His tantem supradictus a?ger attenderet; limebat ne
autem malis sibi niodo concurrentibus Marchia- ,
Sacerdote ibi divina mysteria celebrante, lapis ille

nense monesterium pene in solitudinem nunc re- super mensam Domini corrueret. Quod percatnm
dactum est. Verum quautum de graviori pressura grande si accideret, se reum moriis fulurum expa- sanatui a
ope Ri-
ministro ejus. Viscera "iptwra
S.
ctrudis resti- caput extulit, tanto fidentius inter miracula adscri- vescebat, cum Sacerdote et

tuitur. bendum et B. Rirtrudis opera cum ampliori di-

,
vero coutra naturam sub ingume dependentia, ipsum
lectione praedicanda sunt. Dicamus ergo, quod sicut aliquid operari non sinebant et cum voluntas bona :

tain graviter vindicatum est in eos, qui res ipsius non deesset ad lapidem loco suo reponendum, ut
distraxerant ; ita Irequenter ecclesiu ipsius, pene opus non attentaret infirmitas aliquamdiu retrabe-
tota destructa est, ut in multiplici restauratione bat. Denique, divinitus assumplo fortitudinis spiritu,
quantara apud Dominum gratiam habeat , ela- manu dextera scalam erigit, sinistra viscera susten-
resceret. tat, et cum caemento et trulla adscendere nititur.
Sed vires non siippetunt virlus vero animi non :

CAPUT I succunibens a?grum secundo erigit. Tertio, Deo au- p

xiliante opusconsummatur : et detersa aegritudine,
Marchianense mnnasleriam dissipalum et re- per divinam gratiam et invocationem nominis supra-
staaralam. Csecitate, et liernia, et culculo dictae Matronae, quam in opere suo auxiliatricem

laburantes sanati. babuerat. ad locum naturalem intesiina refugiunt.

Quod sentiens, ultra quam credi possit gratulatur
D
:

Fefunctis itaque memoratis Patribus. qui religio- et omnps qni noverant ipsum admirantes pro evi-
nem secum in monasterio illatam, verbo et opere denti miraculo, Domino et B. Rictrudi cnm eo gra-
alios docueranl Fratres Abbatem constiluunt a
; tias egerunt. Laterum quoqne dolore, podagra, et
Folchirdiim. Hasnoniensem monacham. Ethicerat ulii^ pluribus modis nagellatus a Domino, quotiens
Sub Ftilcliar-
de iniqua progenie Laudastensium, frater eorum qui ct aWs in-

do Abbaic m«- necesse fuit ad curandum, B. Rictrudi confessus est. flrmltallb'"

Ix vitx. tunc temporis perversae nationisillius quasi caput Orabat sine intermissione sinipliciter, ut laicus :

esse videbantur. Qui ad hoc electus est, quod vir nec ab altero quippiam, ad divinum officinm perti-
secundum se.-ulum de magno genere, infestantes nens audiebat.
ecclesiam, liberius posset arguere : resistentium 4 Louus oratorii panlatim redigebatur in pascua .
(K
quoque contumaciam uunc censura distentionis
, I iii : sedificiorum parietes, tectis cadentibus, rui- tUsolato
ec lesia lieae, nunc afflnium suorum potentia retun- nam miniiabant Viri religiosi, perverti Fratres et
dere. Haec fuit in electione consideratio, sed Deo locuin destrui attendentes, patienter ferre non pote-
permittente, res aliter impleta est. Ordinatus Abbas raut : et nt Dominus t.intis miseriis finem impone-
residuum vitap su», non religiose, sed seculariter ret precabantur. Interea cuin omniiiin
, solennis
exegil monasterii substantiam in |>ravos us.ua ex-
:
Sanctorum dies instaret, Abbas S. Amandi de mo-
pendens, multa pe ibus sibi largitus est. et Do- narhis ssiii- duos Marchianas transmittit, ut ibi tantse
inini voluntas non est inquisita foris et intus dis-
:
diei celebritatem cum prsecurrenti tiocte in psalmis
sipavit Christi patrimonium, et ab ecclesia multas
et hymuis, et aliis ad divinam cultuin pertinentibus,
devote
 DIES DUODECIMA MAJI.
89
devote transigerent. Nam cum esset vir bonus, tri- quod etiam necessario apponeretur deesse con-
ei
stabatui'. bi m hao solenmtate nullum Deo et Sanctia spiceret, scyphos, manutergia,
scutelias etiim de EX HS.
ejus, qui ibi obsequium impenderetur.
qit.escunt, Aquiscincto Fratres in ejus obsequium uttt tib Bptsco-
attulerunt po adjulus
Illi vero scientes absque abmentis corporalibus se Et post refectionem Abbatem leniter et blande con'
dm non^posse subsistere, deferunt secum. qua) ad solatus est spondet opere et elfectu, non diffidere
:

victimi diei unius sibi forent necessaria. Quod mnnet, Deum affuturum promittit, cui non
poterunt
non egissent, pnst vigilias et completa mysteria, resistere omnes adversani ejus. Qui humane
satis
egestas cogeret eos jejunos reverti ad propria.
lori loci miseriis compasBus, valedixit Fratribus, et
Post haec Atrsbatensis Episcnpus, ad cujus dicace-
r abiit Abbas vero in manus Domini remanens, inter
:

sin pertinebat, divina praventus gralia, Fulcbardum pericula et sudores, ab eo confortatus est : Fratres-
Abbatem praripit vocari ad se. Cui coram adsisten- que litteratos et alios sine litteris, de quorum vita
Fulchardo Quid, inquit, audio de
tl tibus, te'f Redde rationem et moiibus securus erat, apud Aquiscinetum eligens,
per Eptsco-
villicationis tua;. Pessima res est quam gessisti. eos sibi coadjutores in monachos
pum Atre- domo Domini c.mstttuit. Ex Aquiscineti^
batensem Dispensatio tibi credita est, et tu infldelis servus his alii foras egressi, in proourandis exterioribus
deposilo, totam dissipasti : nihil plnris existimans, quam quod operam dabant alii vero inlerius meditationi vacan-
:

lasciviam corporis etgloriam redoleres temporalem. tes, legem et regulam vitae raonachorum servandam
Si jejunio, larrymis, et oratione cnntinua, qu<e pec- verbo et opere demonstrabant. Domus paulatim cce-
castivivens in rorpore, non punias; post extremum pit correptionem admittere, recipere disciplinam.
examen perpetun digna aniraadversione multanda Consuetudines prava) de medio fiunt Confessiones
:
iisque prsit
erunt. Rerogita quod fecisti. et [cede] alteii ordi- et snlenniaSacramentorum rite celebrantur Horis exempto.
:

nando Abbati ecolesite; jam enim amplius non pote- Canonicis ad psallendum Domino cum summa devo-
ris villicare. Quod cum illeaudire meruisset, gra- tione occurritur, in vita Abbatis cunitis legenlibus,
viter tamen arcepit, et misericnrdiam postulans, quod esset monasticae conversationis institutum.
deinceps emendationem pollicebatur. Sed Episcopo Ipse etenim illos praeibat in sanctitate et justitia
in sua seutentia permanente, injurise tnntse paren- coram Deo, multa praefer communia instituta sin
tes suos lore ultores, procaciter asserebat. Et cum gulariter faciens, et ad tam ardua omnes eum imi-
reconciliari nequaquam posset, contigit ut una die- tari non poterant. Dominus igitur loco benedixit, et
rum ira permotus, virgam pastoralem redderet Epi- in brevi factus est magnus, religione, openbus et
scopo, vel potius projiceret. Verum facti hujus sta- personis. Auditum quippe est et celebri sermone
tim pueniiens, precibus et obsequiis, ut Comitem vulgatum, quod Marchian's actibus religionis in- ita pluribus
Flandriarum sibi coadjutorem haberet, multam im- cumbitur, et in statum bonum foris et intus ecclesia ultro habttum
pendit operam. Addens quoque niuuera muneribus, revncatur.Unde multi perfecte renuntiantes seculo, palentibus

ampliora promittebat, dummodo in locnm AbKatis Domino vocante, monasterium ingressi sunt quus :

restitueretur. Et dum nihil proficit, ad efiundendum tamquam primitias sui laboris, supradictus Abbas
sanguinem innocentem, Episcopo parat insidias : in timore Domini educavit laudabiliter, legemque
sed Domino eum protegente, scelestis hominibus ul- et disciplinam, quara eis imponebat, ipse portabat
tra progredi non licuit. Magister et Dominus.
5 Sub hac dissensione, minis precibusque fre- 7 Isti sunt quorum vita fructuosa tam futuris
quenter alternatis, quatuor tantum monaclii, qui quam prsesentibus fuisse dignoscitur;-in contemptu
jam Marchianas redierant. Amandum Priorem Aqui- corporum suorum ostendentes, quam paucis mini-
cinctensis ecclesiaa sibi Abbatem constituunt. As- misque natura humana contenta sit. Isti sunt qui
tlectus
ser.tit Episcopus, quia sana de moribus et conversa- boneste viventes, res monasterii in maximos extu-
Amandus
in Abbtttem, tione illius habebatur opinio. Ille vero resistendo, lerunt provectus. tam secundum Deum quam secun-
suam iinperitiam, loci et ordinis destructionem op- dum seculuin viri sapientes. In eorum pernecessario
pnnebat et ex adverso Fulchardum et suos, qui
: adventu, felix Marchianensis ecclesia circumquaque re/Joruit
rem prospere agi nequaquam paterentur. Dicebat veraciter praedicatur : quia multiplex bonum, quod Marchianensis
enim quffilibet frustra niti, neque aliud sefatigando, cum gratia Dumini peregerunt, in evidenti est. Ipsi ecclesia,

nisi odium qua?rere, extremae dementia^ imputan- laboraverunt, et Dominus pro labore suo mercede
dum. H.is et alias occasiones, ad excusandum satis eis reposita, in eorum labores ad serviendum sibi

necessarias, pratendebat; sed accedente obedientia multos v.'care dignatus est. De continentia et gra-
et precibus multorum, tandem onus suscipere coa- tia multiplici, quam a Domino acceperunt, libens
ctus est. Supradicto tamen incubatore et suis prohi- aliqua replicarem sed vereor adulationis notam in-
:

bentibus, non statim Marchianas advenit, sed Aqui- cunere. Sciens etiam quod laudari non appetunt;
scincti vigiliis et orationibus deditus, a Domino Deo verimi dicendo tales offendere amicos expavesco.
consolationis auxilium prsBstolabatur. Duobus igitur Adbuc enira dum loquor, quidam ex ipsis in corpore
annis in hac Fulchardi temeritate decursis, coram viventes, a bono quod olim novitio fervore oepe-
Remensi Arcbiepiscnpo et pluribus viris religiosis, runt, pro senio et membrorum debilitate non retar-
successori suo et. rebus nionasierii pacem tenere dantur. Isti quaedam miracula, quaj per B. Rictru-
post bhnnlum tanileni est pollicitus. Cui, dictante concordia, duffi dem Dominus operari dignatus est, videntes et au- et s. rtielrudts
Marrfuanas villae B. Rictrud ;
s ad sustentationem sui, quoad dientes,non potuerunt nobis non loqui. Sed et nos veneralio,
venit
ad memoriam posterorum ea scripto mandare dig-
;
viveret, concessa sunt; 1
quarum fructum cum ne-
moribus, quibusdam circumstantiis ad easdem vil-
et num duxiraus. scientes quia testimonium eorum
las pertinentibus, tam in suorum quam in privatas verum est. Et licet qua? dicturi sumus, B. Martini
abusiones dissipavit, numquam pro sui depositioue vel alicujus Apostoli miraculis longe inferiora sint;
pacatum gerens animuin. Post htec venit ei in men- nostris tamen temporibus adrairatione digna, pro
tem ut ad S. yEgidium peregrinus pmperaret. et minimo haberi non possunt. Adeo quippe super nos
pra>paratis quas in itinere necessaria erant profectus raritas sanctitatis invaluit, ut abundante iuiquitate
seip-
est. Cum autem morbo correptus,
reverteretur // vix inveniri queat, non dicam Sanctus, sed i
L1 '

peccata sua gemendn confessus est; et accepta Eu- sum possit salvum facere.
cliaristia, referontibus qui adfuerunt, in bona con- 8 Sicut ergo a Fratribus supradictis accepimus,
fessione ultimuin vita) spiritum exhalavit. tres in territorio lusulensi fralres manebant. Est
6 Tunc Atrebatensis Episcopus Marcbianas ve- autom ibi villa quasdem B. Rictrudis. qiue
Lm-ies
niens, in tanto rerum defectu locum offendit, ut nuucupatur, habens monachum iu sui custodiam
deputatum.
 100 MIRACULA S. RICTRUDIS tlB. n.

depntatura. A quo cum fratres illi quadam portione libere emittendam. vel intra se sola diei hora cohi- D
ut bendam, omnino facultas ei negaretur. Orans et Calculi dolore
BX UB. terrae se exheredari frequenter quererentur ;

Borreum
volebant, aliquando responsum non acceperunt. jejunans multis diebus Domino servierat, quem impcdilus
Missa et
a
S Hictrudis
Unde cum precibus et assidua reclamatione nihil nunc ad celebranda divina mysteria tentatio passio- "fflclo,
incensurus,
grangiam supradi- nis accedere prohibebat.Psalmis enim et hymnis
proficerent, condixerunt sibi ut
intentus, a corpore quantum poterat, ad spiritum
ctse Matronre concremarent. Grandera quippe dolo-
consolationem se recepturos arbitrabantur, adducebatur. Et quia cum Fratribus ad horas Ca-
ris sui
nonicas nequibat occurrere, psallens eas sibi, debi-
si hora una incendio deperirent. unde monachus et
ejns familia toto anno sustentari debuerat. Nacti
tum solus Domino rependebat obsequium. Erat
enira Sacerdos, et pro infirmitate vel hora sola
igitur temporis opportunitatem. ad perpetrandum
si

nefarium opus noctem constituentes, in loco deter- cessarent a laudibus, Dominum timebat offendere.
niinatomodicum plus de media nocte qnieverunt. Intereasupervenit dies, quisingulisannis in honore
Et cum hora instaret, qua dulci sopore homines al- B. Rictrudis a Fratribus solenniter recolitur. Trans-
1» reslos

tius deprimi solent;duo qui juniores erant experge- actis igitur in hymnis et canticis spiritualibus no- Rlclradis,
cturnis vigiliis, mane facto Sacerdotes Missarum
facti, seniorem fratrem ad proficiscendum excitare
coeperunt. Et hic, sicut ;etate, ita consilio et iniqui- solennia celebraturi, ornabant altaria rebus huic
cultui dedicatis et ut dignius accederent pramu-
tate praeibat illos. Qui quasi de gravi somno exper- :

gefactus, se lumen oculorum amisisse conquestus niebant se, alius lacrymis, alius vero devotis oratio-

est. Sed illi minime credentes, ut opus acceleraret,

nibus, secundum gratiarum divisiones. Frater vero
memoratus cum infirmis ad ecclesiam proces-
urgebant quod paululum mora interveniente com-
:
aliis

serat, etsedens in angulo quodara, quod fiebat ab

cxcitalc petens hora transcurreret. E contra, quem Dominus
percutitur :
corripuerat, de inceptis poenitens, errorem suum fa-
tebatur, quod pro temerario ausu, merito csecitatis
tenebras incurrisset. Sinite me, inquit, ut plangam
dolorem meum, fratres carissimi, qui deinceps ad
omnibus, diligenter intuebatur. Tunc spiritus ejus
anxiatus est, et vehementi dolore attritus, quod in
tanta solennitate, sicut et ceteri Sacerdotes, ad
altare non procederet. Et surgens abiit in cryptam

manum alterius necesse habeo quocumque deduci. monasterii ubiB. Rictrudis, et aliorum Sanctorum
:

Consulite vobis, et ab incepto, quod vestrae saluti Corpora, decenter reposita, locum orantibus red-
obviat, dum licet, resipiscite : alioquin timeo vos dunt gratiorem.
mecum simili vindicta divinitus puniendos. Sed quia 11 Ibi frequenter genibus flexis, ante Reliquias cmam Reli-

de Domini et Sanctorum misericordia numquam de- ipsas toto corpore prostratus diu jacuit. et lacrymis quiis oral :

eui ductus sperandum ad ejus ecelesiam, cui damna illa-

est, suffusus, oravit sic Deus, cui voluutas loquitur
:

ad altarc
turus veneram, ducite me fratrem vestrum; ubi humana, flagellum quo corpus meum conteritur in
S Rictrudis,
pernoctans contrito corde, reatum diluam, et auxi- salutem mihi proficiat, et Sanctos tuos intercessores
lium suflusis lacrymis humiliter prsestolabor. Nunc habeam, quorum corpora hic quiescentia toto men-
enim mihi m somnis caecitas mea extergenda vida- tis affectu jam pridem veneratus sum et vae misero :

batilr, si apud Lorgies apprehenso dextro cornu mihi quem Domino ministrare tam gravis et diu-
!

altaris li. Rictrudis, paululum ibi obdormirem. turna non pennittit infirmitas. Utinam liceret mihi,
9 Tunc illi quid mali acciderrt intuentes, ut ro- saltem in hacsolenni mauibus meis, liret indi-
die,

ducunt eum ad villam

gati fuerant ceteris, qui in ; gnis, Corpus tractare Dorainicum et incontami- ,

auxilium eorum venerant in fugam conversis et ; natis et vrvificis communicare mysteriis Sed ne de- I

monacho visionem, totiusque rei ordinem, non sirie siderium hoc effectus subsequatur, aegritudinis meaj
geraitu exponunt. Sed quia in vicino loco lrostes genus impedire dignoscitur. Nam cum ad orationera
suos manere noverant, illic drutius morari pertime- tam diuvix stare valeara, donec in ecclesia septem
scentes, relicto fratre suo in manu monachi, veloci- Prenitentiales Psalmos expleain recitando, quomodo
ter abscedunt. Quem monachus assumens adducit intrans ad altare Dei, ministerium Sacerdotis ex-
ad ecclesiam, et ut in somnis admonrtus fuerat, plere sufficiam ? Et quid de me fiet, si periculum
cornu altaris apprehendit ubi dolori suo satisfa-
: et angustias incidam, ut morbo ingravescente, quod
ciens, solus relinquitur. Post lacrymas et orationes, ccepero, nequeam consummare 1 Verum etsi senio
ut est mcerentium consuetudo, dormire coepit. Cui et corporis infirmitate tonfectus sum, scio tamen
tam sublimis formosa adstare visa est mulier, ut
et quod in corde contrito et humiliato misericordia
evigilans adstrueret aliquam in terris, quamlibet de- non deerit. Adjuvet ifjitur impossibilitatem meam,
xtla sibi appa- cora facie, illi minime comparandam. Et hfflc niveis qui nredico non sanos, sed male habentes opus ha-
renle sanatur induta vestibus, pro temeraria cogitatione primo bere, verbo docens, opere monstravit. Nilrildemeis
quasi durius ad illum [locuta], monstrare adventus meritis praesumens ad tuum, B. Rictrudis, patroci-
sui causam operis effectu non distulit. Traxit enim nium recurro tu mihi sine oflensa ministerii hujus
:

manicam suam ex transverso oculorum ejus, et sta- consummationem irapetres a Domino.

tim ca?citas extersa est. Quod cum evigilans vera- 12 Quo dicto, lacrymis etconfessionepraemissis,
citer agnovisset, gaudens et exultans ineffabilem accessit ad altare, et paratis quibuscurnque ad hoc
ciii itrinde
Dei et B. Rictrudis misericordiam praedicabat. Et officium necessariis, Crucis etiam signo pra?muni- Missant
accito monacho et cuuctis qui aderant mirantibus, tus, agere qux' Sacerdotis erant humiliter rcepit ; alihraiiti

voluntarie promisit se nulli ecclesire mala deinceps De consummando quippe ministerio fiduciam ma-
illaturum. Accepti quoque beneficii non ingratus, gnam habebat in Domino, et spem in Sanctorum
Duinini et B. Rictrudis vivens in corpore cultorem ejus patrociniis non modicam. Cum vero venisset
se devotum exhibuit. In signum quoque devotionis, ad locum ubi, quod panis extiterat, in verum Corpus
tonso capite suo, se servum B. Rictrudis per duos Domiirr cum virtute verbi transferretur; elevato illo

denarios, annuatim solvendos constituit, et. sic laetus curn summa reverentia paululum ab altari, caro
ad propria reversus est. Hujus miraculi testis est ejus in parte inguinis, ac si novacula scinderetur,
Siinon, quondam Capeilanus B. Bernardi Abbatis sine dolore tamen divisa est ; et lapis, qui urgebat
Clarie-vallis, qui adhuc superest, qui huic rei inter- intra femoralia leniter elapsus. Quod sentiens, igno- sub eleoalto'
fuisse, et capillos se vidisse attonsos praedicat et rabat quid hoc esset : sed ad Dominuin totum ha- nem c(iiv»>'» !
testatur. exeidU
bens desiderium, quod cicperat, cum timore cultor
10 Frater etiarnquidam in monasterio degens devotus explevit. In cujus carne nec laesura neo
morbo calculi tam graviter laborabat, ut ad urinam cicatrix aliqua remansisse visa est, quia non erat
opus
 DIES DUODECIMA MAJI 101
opus hominis, sed Divina virtus totum operabatur. videbatur. Quo signo divinitus ostenso qui aderant D
grande miraeulum, et pro sui niagnitudine, me- non raediocriter gavisi sunt. a terra statim sanctis- P.X «s
moria dignum Postexpleta vero ministeria, Frater
! simura corpus illud cum
debito honore sustollentes.
ille maxime mirabatur, quod nullura sentiret dulo- Post haec transactis aliquot diebus, ad dedicandam
rem et exiens de ecclesia, lapidem in femoralibus
: ecclesiam, et corpus in ea collocandum, Abbatissa
invenit. Tunc exultans ultra quamdici possit, mira- supradictura Pontiflcem iterum precibus invitabat.
culum Fratribus enarravit. Qui Domino gratias in Qui cum Clero suo veniens, xiv Kal. Decembris,
commune referentes, B. Rictrudem, cujus meritis [juxta] ecclesiasticum morem utrumque solenniter
et intercessionibus hoc factum fuerat, laudibusattol- executus est. Quibus peractis de bono perseveran-
lebant, et diem festum ipsius quotannis devotius tia?. omnes cohortatus, valedixit congregationi et
recoluerunt. abiit.

14 Abbatissa vero vivente, nec in monasterio

ANNOTATA. religiodefuit.necancillarum Dei subsidia per cujus- ac deinde
dam violentiam sublata, vel per incuriam eorum cottapso toco.
a Bu.elinus Fulchardum eleclum asserit circa an- quibus commissa fuerant sunt imminuta Sed cum
num 1)05. carnis vinculis absoluta esset, cum detriraento reli-
b Fulchardi kujus Conversi sanclilas latissime de- gionis, rebus monasterii paulatim in deterius rauta-
scribiiur infra in opere de Sanctis Marchianensibus, ut tis, desolationem futurara dissolutio praecnrrebat.
VIDE APP-
mirum sit ejui rattonem ab aliis r.on fnisse habilam. Sanctiraoniales tamen, quoe Marchianensi ecclesiae
TOSI. VIIMAII c Robertus in Episcopum Airebatensem assumptus prajerant, et locoilli post obitum ejus longo tem-
flOT. 53"
anno II IS. pore prafuerunt, ab illis ad monaehos cura per-
et
d Gualberlus mortuum nsserit in loco Miliaro nun- transiit, invicem succedentes, usque ad
qui sibi
cupato, duobus millibus citra S. ^Egirlium. Est Mil- Fulchardum Abbatcm quod illae destruxerant, isti
liacum vulgo Milly oppidum in traclu Fastinio, vulgo restaurare conati sunt. Verum temporilius istius
Gastinois, si lamen is locus intelligalur. Colilttr S. Abbatis, de quo satis supradietum est, quid egerit,
j-Eijidtus I Septembris. qualis fuerit, cum monacbi sui cum eo substantiam
ecclesiae sua?. consumpsissent, nec loco illi peperce-
CAPUT II. runt : tantum apud vesauas eorum mentes Marchianas
qui in
venerat despeetum, ut cuidam rustico et uxori ejus develiilur.
Ilamaticumolimextructum, dein desolatum et monasterii cusfodiam delegarent. Abbas quoque
restauratum. Punitus morle ob minas in- cuidain militi cognato suo, debili et leproso, totum
lenlatas. Aberrantes o via, etex allo lapsi concessit, quidquid ibi ad sui sustentationem potuit
servali. accipere. Corpus vero memoratae Virginis quando

Bamatiet post
B. Gertrudetn
K on longe
ab ecclesia Marchianensi locus est,
Hamatieum nuncupatus, et ibi ecclesia quae a S.
Marchianis allatum sit, et a quibus personis, vel
aute destructionem lianc vel tempore ipsius, certum
non habemus. Sed quoniam de re constut, si terapus
Amando.in honore S. Petri Apostoli constructa est, ignoratur parum id facimus; affirmare noleutes,
et alieodem Antistite solenniter dedicata. Ibi san- quod non a senioribus nostris audivimns, nec nobis
ctimoniales Doraino pluribus annis servierunt, qui- antiquitas scriptum dereliquit.
tl s Euie-
bus tunc temporis praefuit B. Gertrudis, S Eusebiae 13 Usque ad terapus vero Amandi Abbatis non
liiam. lllunt restau-
Virginis proavia. Hasc ab illa de omnibus mona- fuitqui amuvere paupertatis bujus i-arcinam recogi- tnre jmsnz
sticae disciplinae bene informata, post obitum illius, taret. Sed bic ad laborera se Jestinatum non* ignn- nonachus.
cum ailhuc duodennis esset, monasterium rexit et : rans, dum Marehianis ad rea?dificandum intenderet,
in annis juvenilibus, Domino voeante, de iuedio propter Haraaticensis ecclesia; destructionem , eo
facta est : cujus exitum viri religiosi, qui ad hoc quod locus sanctns esset, animusejus ccepit affligi :

convenerant, Doniino commendantes, in parte mo- et vocato ad se Fratre quodam, qui religiosus et
nasterii ejusdem corpus decenter sepelierunt. Cui secundum seculum sapiens erat; cum eo loei deso-
sanctimonialis quaedam, Gertrudis nomine, moribus lationem plangens. Frater, inquit, neeesse est per
et tetate grandaeva successit, quae diebus suis dis- tuara industriam aliquid reiedifieare. Vadead lucum
pensationem sibi creditam sapienter administravit. pauperis obedientia?, diligens et laetus executor,
fn<rest alia
Gertrudis
Illeverolocus jam ad ecclesiam Marchianensem per- quia pro tua voluntate certus sum, quod tibi gratia
;
tinet, et per se nomen et dignitutem Abbatiie obti- Domini non deerit. ln boc verbo Frater stupefactus,
nebat. Haic igitur Abbatissa, videns locum oratorii Grandis, ait. labor, sed titilitas nulla subsequetur.
sul> qua cor-
nimis angustum, de suis quas secum in monaslerio Locus enimjara multis retro temporibus neglectus
ma S Bum. contulerat opibus, et fidelium amicorum doiiariis, est, et suniptus, unde qua? destructa sunt rea diri-
lux elevalum
juxta villam iu iionore B. Mariae aliara ccepit ffiiiifi- cari [possint] non habeo. Etquid faciam? Ne jubeas
,

care ecclesiam Gravis enim ei erat cohabitatio rem, in qua filius operam inaniter consumat de- : i usaret,

sanctimonialium tam angusta, et maxime quia cor- sine velle eompleri hoc mandatum, et ad alia quffl-

pus supradictse Virginis in locum decentiorem trans-
ferendum cogitabat Propter quod de terra elevan-
dum, etad ecclesiamdedicandam, postquain perfecta
est, adesse S. Vindiciani Atrebatensis Episcopi
praesentiam devote et liumiliter postulavit. Quo
diebus ilhs variis oceupationibus detento, H.itta.
ctimque injunxeris suscipienda paratus sum. Non,
inquit ille, fili, voluntas tua nostram pneire debet,
necexpedittibi. Si melius aliter faciendum arbitre-
ris quim audisti, non accipias a me mandatum, sed
a Domino. Sic altero humiliter excusante, quod
alter injungebat Fratres noete proxima, postquam
;

S. Vedasti prinius Abbas, ut in elevatione curporis in paululum quieverant, secundum eonsue-

lectulis
vicem ipsius suppleret, mandatum accepit. Et hio tudineni ad cunfitendum Domino surrexerunt.
cum venisset, viris religiosis et fldeli populo qui llj Qiiibusin choro psallentibus, Frater ille. cu-

convenerant triduo jejunium indixit; quatenus per jus animus pro mandato suscipiendo nutabat. tam-
hanc observantiam Doinini voluntas super hoc ma- quaiu addiffiniendutn quid certius agerot, ante altare
nifesta fleret. Tertia igitur noete
apud [oram] mar- B. Mariaa veniens, super lapidem caput suum, cu-
,i ,S lusebta
moris, quo corpus tegebatur, nonnullis vigilantibus, bito subnixus, reclinavit.Qui dum cogitationilius suis
uittinotui ,

quibus Dominus hoc voluit revelare, quasi hominis turbaretiir, ut e^t mcerentium consuetudo, paululura
nianus apparuit, quae ad subinovenduiu lapidem niti obdorraivit. Et ecce Virgo qusedam intastimabili
decore,
 102 MIRACULA S. RICTRUDIS ub. ii.

decore. ut videbatur ei, stans ante ipsum , hlande 20 VenerabiUs igitur Abbas Amandus officium
leniterqua, ne turbaretur, admonebat. Et, Cur, ait, suum (idigeiiter exequebatur, et a pra-decessoribus
obedientiam, quee tibi injungitur, suscipererecusas? suismale dispcrsa in jus monasterii sui paulatim
Ne desperes, suscipe illam, tilii nostrum non deerit Quem pravas extirpanlem consuetudines, imandus
revocabat.
lf
auxilium. Hoc dioto, Frater expergefactus est, el quidam seculartum non diligebant, cum ea qua? in- >- restaura-
tloni 3far-
heec quea cum eo loquebatur, disparuit. Tunc visio- juste possederant reddere cogerentur : Fratres intus ehtanensi
nein recordatus, inanem fuisse non credidit, et con- religioni vacabant, et ipse foris graves pro eis inju- intendens,

solatione recepta, mane facto, Abbati qua^cuinque ii.t- sustinebat. Et dum

euneta prosDere, sed cum
viderat enarravit, Btego, inquit, Pater amantissi- difficultate maxima, geruntur; BUggeruntei Fratres,

nie, ad locum destinatum cum benedictiane vestra ut amotis ab officiis suis quibusdara ecclesiae mini-
pergam, confidensin Domino, qnod precibus vestris stris, loco eorum alios substituat. Noverant enim
proir.isso non destituar auxiii j. Gavisus est igitur quod singuli eorum ministerium suum liereditario
uterque, seil de duabus, scilicet reverenda Dei Ge- jure sibi Quibus vocatis,
defendere praesumerent.
nitriue etB. Eusebia, ignorabant, quaa inapparitione Mercedem, vestram paratus sum vobis reddere,
ait,

ill.i suam ostendissetpraesentiam. Fraterautem ad prssmonens ut de cetero, ad alium Dominum vos

locum veniens, nerainem invenit, rustico et uxore conducendos transferatis ofliciis quippe, quibus :

ejus, qui custodes monasterii constituti erant, ab prB&eatis, nunc alios prseferendos decrevi, sed pro
et 20 marcis
argenti
Abbate jam depulsis, Dum vero praeter locum deser- diuturno servitio vestrovobis viventibus mutuaper-
fundos repe-
repertts tum et monasterii parietis nihil adspiceret, intra manebit dilectio. Ad hasc illi stupefacti : Pervenit, tit a colonis,

rimulara quaradam parietes viginti marcas argenti inquiunt, ad nos hereditaria successione ut ecclesise
ex iraproviso adspexit. Unde raagis exultans accepit serviremus nequaquara nos exheredari patiemur,
;

eas; tunc pro certo sciens, quod a Domino Deo Quod a patribusnostris pervenit ad nos, dictante
fuisset visio quam viderat. [rationejtransibitadfilios. Nuroquam, inquit Abbas,
17 Rebus igitur quibus indigebat comparatis ,
si partem vestram ratio tueretur, ex adverso stare
conductis quoque csementariis et Hgni caesoribus, pra sumerem sed quoniam prasdecessores meos ec-
:

satagebat ut in primis parietes et tectum monasterii clesiae jura diripuisse non ignoro, potuit fieri, ut

(cctum re- restaurarentur. Sedcum trabes sustentaturas tectum raajora parvi pendentes, etiam ab iisquaenuucdefen-
sarturus- praeparata? fuissent, quaedam in mensura trium pe- ditis patres suspendere non curaverint.
vestros
dum ceteris in longitudine minor inventa est. Qua Dilectio vel sufferentia fuit, non ad hereditatem ec- jus
heredl-
de re artifices cum monacho tristes effecti, quid cleske possidendam consensns. Precor, ne humili- tarium prx-
molesti tendcntibus:
agerent ignorabant. Rogantur ut iterum cliligenter tati mese, quae variis negotiis distrahitur,
mensurare incipi&nt, ne forte errorti decepti. aliter sitis, quia vobis. assentire nequeo, nisi ab alieno
se res habeat quara loquuntur. Reiterant; quod bis abstinentibus. Contradicunt illi, et fronte obdurata
factum fuerat, sed mensura justa de trabium inas- partem suam defundunt.
Irabem Justo qualitate non aliterquam primitus respondit. Tunc, 21 Verum unus ex iis quod audireat ceteris gra-
niinorem inquiiint operarii, propter trabemunam, totum opus vius accipiens, obstinatius respondit, ec ad parentes
nostrura retardatur; et dum dies praetereunt, vaca- suos, eo quod plures haberet in seculo, querimo-
raus otio, nihil Iucrantes : aut quaerant nobis, quod niam referre non distu'it. Tunc illi insurgentes in
ad perficiendum opus necessarium est, aut ubicum- Abbatem, aspere conveniunt etim, et maxime miles
que alteri serviemus, conditam pro labore nostro quidam [Ingebrandus] , cui cognomen Paganus, re- pro quoium
mercedem accepturi, Hoc audito monachus tristis, sistebat ei in facie, et minabaturabsenti. Unde cum uno miles
quiditm
recurrit ad Abbatem, et indicans ei rem, consilium quadaiu die staretcoram Abbate, Qua, inquit, teme-
et openi requirit. At ille, Vides, ait, fili, quod ju- ritate me et nepotes meos exhereilare piMsumitis ?
vare nequeo vade qui tibi nunc usque adfuit, in
; : Cui vir mansuetus mansuete respondens. Numquam,
consummandis rebus auxilium procuret. Tristior ait, in potestatem monasterii mei jus alienum redigi

itaque quam venerat, ad operarios revertitur.

Qui- desideravi : sed si quid de monasterio irrationabiliter
bus volentibus aliam, inquit, trabem
abire. Ad subtractum intellexi, non in vestram nec alicujus
comparandam, mihi pretium deest sed precor, ut ; injuriam, quantum in me fuit, loco proprio resti-
istius longitudinem semel adliuc diligenter conside- tuere curavi. Quod si nepoti vestro, qui vos ad litec

atiis subito
retis. Tunc illi irascentes, Ridetis, inquiunt, nos, jurgia provocavit, quod penculose desiderat. conce-
tongiorem cui semel et bis iterata, sed inaniter, geminatio non dereiti totum tamen irritum duceretur, quia com-
;

fac'am fjuif tamen precum denique

sufficit. Instantia victi, cum mune Capitulum monasterii non concederet. Capi-
det ;

summa repetunt diligenria rei longitudinem quam tulum, iuquit, negaret mihi, quod menm esse asse- cum 30 gla-
Capi-
toties consideratam, fateri se ignorare non poterant. rerem ? Ego infra proximos triginta dies, cum diis in
tulum se
Res mira Inveniunt trabem illam, non solum cete-
!
totidem gladiis in eorura Capitulo magister et domi- rcitturum
ris coaaquari, sed mensura triuin pedum in longitu- nus sedebo.iertiusdiscutere volens, qui petitionibus minatus,
dineni ceterasomnes excedere. Unde pro evidenti meis audeant resistere. Ad haec Abbas, Dominus,
miraculo collautlantes Dominum, tectum oratorii ait, qui superbis resistit et hurnilibus dat gratiam.
cum gaudio perfecerunt. infra dies denominatos, nobis pacem conferre, et
I*J A quatuor vel quinque Fratres,
diebus illis adversarioram potest superbiara retunJere.
ad serviendum Domino, illic deputaii sunt, et est 22 HasilleblasphemiascuminDominumetservos
cxinde tervlt locus Fratribus infirmis de Conventu Marchia-
ille
loctts iitfirmis
ejus evomuisset, curn magna indignatione.recessit,
nensi, pro viriltus corporis reparandis, valdc neces in brevi pro linguaj etTraenis
Fratribus. temeritate puenis cru-
sarius. Ne mireris, lector, quod a proposito nostro Comes quippe Flandriarum adversus Comi-
ciandus.
longius, evagati simus; quia cum Hamaticensis ec^ tem Hainoiensem, loco et die denominato, cum
clesia unasit cum Marchianensi, ut ibi restauratio manu forti et armis se venturum prasdixerat. Ad
innotesceret, h»c digressio facta est. Quidquid quem locum Paganus ille, armis strenuus, ut ali-
etiam B. Rictrudi adscribitur, dum profectus et re- quid iucri reportaret occurrit, ab amicis suis cum
stitutio Marchianensis ecclesiffl prmdicatur, ad
lau- planctu et dolore maximo statim Marchianas referen-
dem quoque et gloriam ipsius referri potest, quod dus. Accidit enim ut die illo, nescio quo casu, lan-
locus ille per pru^decessorum incuriam, quondam cea sua seipsum transfoderet ; et inter manus suo-
ferarum cubile, nunc domus orationis propria lon-
est Et nos iis rum, ultimum vitffl spiritura redderet. Qui ergo cea eonfodi-
omissis restat ut ad ea qu& ccepimus, sicut Dominus dicere non timuerat, Capitulo cura triginta gladiis,
dederit, enarranda redeamus. ;„;.,T.;.>m
inj unaiii
 DIES DUODECIMA MAJI 103
injuriam meam vindicaturus, praisidebo infra tein- ; cujusdam Presbyteri, fidelis comes et dux ilineris, D
pus determinatum oum lacrymis triginta |iarentum m.n desfruit. Quos Preshyter in magna defectione F\ MS
suoruin, morle inopinata subtractus, Marchianas adspiciens, cognito rei miserabilis eventu, eis ignem
relatus est : qui pro mortuo veniam humiliterpostu- copiosum accendit; et cibariis snis, quamdiu volue-
lantes. ecdesiae B. Rictrudis se nihii mali deinceps runt, abundantissime refectos, abire volentcs, cum
illaturos pollicebantur. Alilias vero, sicut vir miseri -
diu retiners non posset, via reddidit Ille igitur
tt
tlurchiaiii*
sepelitur. cors, facile petitioni eorum aiqnievit : oblataque cum CleMculo suo Marchianis veniens
proanimaejus Domino Kueharistia, corpus ejus cum Fratribus retulit, et modi.nim residuura vitse suae
Iacrymis et devotis orationibus sepelivit. Legerat in Domini et 13. Rictrndis oliseqnio cultnr devotus
enim simile quid B. Ambrosiiim fecisse, qui cujus- expendit.
dam teraerariee virginis blaspliemias patienter su- 25 Eodem quoque tempore, dum dormitorium
stinens, die altera, cum carne solutam audisset, Fratrum rursus de novo instauraretur, consummata
usque ad locum sepultura) cadaver ejus misericor- maceria, trabem ad susteutandum culmen artifices
in pericuto
diter ]iruseculus est. Ad ciijusexempluni, cumprse- unamquamque suo loco coaptabant. Ex qnibus una Inpuss tx
dictus Abbas pro contumelia accepta obsequium ctnn superius tralieretur, ejus summitate jarn ma- alto deslliens
faher,
rependisset; multl prius ecclesiam infestantes, pro cerise superius innitente, qui inferius eam sustenta-
ultione quam viderant, potius servire quam mali bant. nimio pondere gravabantur. Qund artifex
gnare studuerunt quidam, qui aliis prseerat, a loco superiori et remoto
23 De beneliciis quoque beata? Rictrudis quidam conspiciens, trabem illam ad se trahentibus opem
puer enutritus fuerat qui litteris traditus, psalmos,
:
ferre perplanum macerias cursu velocissimo festina-
juvenis cantum, et cetera quae ad cultum divinnnipertinent, vit. Sed cum ad Locum, quo intenderat, pervenisset,
Marchianensis
sufficienter edoctus est. Sed cum annos pubertatis uhi voluit, quia nimio impetu ferebatur, subsistere
attingeret, quomorbo haec setas laborare consuevit, non potuit. Necesse ergo habens alterum e duobus
mens ejus variis affectibus distrahebatur. Denique subire Jiscrimen, ut videlicet saltu periculoso ad ima
niiiil pluris existimans, quam ventosam secularis ferretur, aut praBCeps cnntractus rueret; a summi-
litteraturse scientiam, subiit ejus animum, ut ad tate maceria:, cujus altitudo mensura viginti quin-
hujus scienti:c doctores se trswisferre deberet. Pro- qne p-nluin erigebatur, in terram prosilivit et qui :

fei tus est igitur m Franciam,

Trajectum ad et inde cucurrerat, ceteris auxilium laturus, nt m^rtis peri- eadem invo-
cata ilhesus
Magistrum Larabertum, ut plenius ub eo de omnibus culum declinaret in arcto positus, sibi consulere non manet
informaretur. Audierat enim, quod hic vir, septem valuit male enimcunctaministrat impetus. Verum
:

a stadiis
artibus quas liberales vocant oplime eruditus, non priusquam terram attingeret, R. Rictrudis suffra-
Trajecti
peractts re- paucos baberet discipulos, et pro scientia sua, inter gium invocavit. Tunc Abbas et ceteri qui aderant,
diens, Clericos magnae es.-et auctoritatis et reverentia); m^rtuum vel non diu victurum credentes, ad ipsum
apud quem pluribus annis scholaribus exercitiis turbaticucurrerunt : quibusinquirentibusqualiter se
deditus, ab ubertate soientia? illius sibi quotidie ali- baberet, incunctanter respondit : Timui quidem,
quid liauriebat. Primaveroinstitutio, quama puero sed lisurje vel doloris nibil sentio, servatus ejus
acceperat, neglectu et temporecppit obsolescere, et adjutorio, cujus nomen ruens ab alto invocavi.
post studium horis aliquibus, otio et corpores volu- Eadem hora, readscendens unde corruerat, cum aliis

ptati cuin coa-qualibus suis vacabat. Cum longum operabatur : et qui videre, D unino et B. Rictrudi
sub hac negligentiae vanitate tempus defluxisset, gratias agentes, mirati sunt. Abbas quoque tatn

repatriare cogitavit. Quodutperduceret ad effectum, evidens miraculum scribi pracepit, ut quod i.culis

diim de die in diem magis inardesceret, verura ex- suis viderat, scripto posteris nuntiaret. Unus etiam
periebatur quod leuerut : e Fratribus, in eodem dormitorio nondum consum-
Nescio qua natale solum dulcedine cunctos matocum aliisexistens,nocte quadaminCapitulum,
e.r tlinerc
Dncit, et immemores non sinit esse sui. qu"d lapidibus plenum erat, crruit qui similiter :

dcviat. 24 Assumpto igitursecum Clericouno, iterarri- nomine et adjutorio 3. Rictrudis ilkesus apparuit.
puit. Sed nondura de terra illa egressus, quadam
die a recto itinere deviavitet procedens paululum : CAPUT III.

nemine revocante, neuiine viam monstrante, incidit

iu vallem tenebrosam, qnaj plena erat fructicilms Varii malevoli divinilus punili. Caniklx tdlro
et plurimaa paludis vebementia. Locus terribilis accensx.
latibuiamonstruosa solis avibus vel feris exhibebat.
Ilecdumpriedictii Ahhali Amando, in contemplandi
Sed cum dies in vesperam declinaret, magis timue-
tridmmgue runt, ne vel a K-stiis dilacerati comederentur, aut otio et orandi assiduitate, se< undum consuetudmem
)e)unm
in solitudine vasta fanr.e perirent. Necenim die illo remorari licebat; dum pro eo quod secularis vio-
lentia ecclesiam infestaret, ad |uerendum fre-
tunc pmxima
i
quidquam cibi perceperant, nec : et

usque in diem tertium ambo jejuni, in timore mortis quenter exire cogeretur. Christi patrimonium vicini
miserandss perdurarunt. Qui sub divo positi, cum diriperenoncessabant, singulisindetollentibus quod
poterant; et Abbas eorum malitiam sustinere non
Ytr potens
adhuc biems esset, aquis inferius ef niVibus desu- pio detentts
per urgebantur ; voce tamen qua poterant, se.l lior- poterat. Quidam tamen " mn.Lii-s adversabatur, quod
inonusterii

rore frequenter ceteris erat genere el potentia sublimior, manens bonli.

eam interrumpente, Domini auxi
s - tticlnulcm
lium implorabant. Dietertiacum poane deficerent, patemae iniquitatis liereditarius suc-
'.,,1,...
mvocat
cessor. Pro cujus violentia, quia continua erat,
si
miser ille recordatus e^t II. Rictrudis, in cujus mO'
nasterio tam delicate nutritus fueral et invocato monachi contristabantur, non curabat sed dum hoc ;

vel illuddamnum intulisset, ad aliud

inferendum
nomine et auxilio ejus, quod in eam deliquisset hu-

militer f.itehatur Nec mora. [Videt] ante se homi- festinabat unde cumtota famili sua horrend ma- i i

nem, quem prius non viderat; haud dubium, quin themate percussus est. Seddedie in dieui insolentior
Matronas, quam invocaverat, meritis el intercessio- effectus, corde indurato resipere contempsit. Q lod
'!« tubmlt- riiin Abbas attenderet. ilinrius ferre non sustinens,
""lutr ,,.„.
nilnis diviiiiius iinssiiiii. Hiopulchra facie et deco-
ad Carolum Comitem Flandriarum profectus est, ut
dit- rus adspsctu, condensa arborum ferro, quod manu ad H. Coioluin

cjiis auctoritate potentis inimici superbi i retunde- Bonum pro-

gestabat, coapit extirpare; ''t in invio duobus illis
vocaltu
sequentihus ipsam viam aperire. Extraxit ergo eos Qui venientem intuitus, quia virum religio

suni uoverat magna ino dignum reve-

semimortuos de valle borrihili. et usque ad domum et in 1
.

rentU
 104 MIRACULA S. RICTRUDIS li. i:b.

renfia; de domo superinri descendens, ei humiliter minus induraverat, pervillamMarchianensem trans-

oecurerre festinavit.Quem salutatum ut patrem ca- iens, signorum sonitum et Fratrura clamorem au-

rissimum amplaxatus est, adventus fatigationisque divit. Cui ab iis qui comitabantur requirenti quid

suffi causam prior inquirens valde enim compatie-

: sibi vellet clamor ille; Nunc, inquiunt, cum Sacer-

batur senectuti ejus videns quia ingredi et exire dos Corpus Dominicum ab nltari elevat, Fratrum
pras senio et debilitate aaiplius facile non poterat. Conventus in terram prostratus jacet, et a Domino
Cni Abbas, Ecclesia, inquit, ncstra in medio nationis postulans pacem teipsum vinculo anathematis hor-
perversas sita est et a vicinis suis varias sustinens
: ribiliter adstringit et hic est clamor metuendus,
:

injiiri.is, vix diem noctemve uilamaboppressionibus quem audisti. Ad heec ille, tam detestabilis contu-
miserandis feriatam liabere sinitur. In praesentia- melife verbum in monachos evomuit, ut aures hu-
rum quoque vestris cujusdam
obvoluta genibus, manee merito illud audire expavescant. Totus itaque
viri potentis et magni generis per vos tyrannidem satanEe traditus, quid dixerit vel quid audierit par-
refumli suppHoiter implorat qui totus in reprobum
: vipendens, cum exultatione recessit. Sed ab eo qui
sensum datus, excommunicationi subjacens, pro dixit, Mihi vindictam, ego retribuam, pro monachis
misere in-
niliilo ducit. ei respunsnm est. In crastino quippe juxta domum tcrimttur.
27 Comes vero ita justitiam diligens, ut seipsum suara, et inter parentes suos, et ab iis qui eum ode-
malignari volentibus libenter murum opponeret, rant, satis contemptibiliter occisus est : nec fuit de
Abbatem blandeleniterque consolatus, ut ad domum parentela ejus qui sanguinem proximi sui ulciscere-
suam cum spe futurae pacis ketus reverteretur ad- tur. Quod videntes, qui peccatis suis exigentibus ex-
monuit. ^Equitatis quippe jus esse noverat, ut dum communicatum noverant, ne simili sententia puni-
clamaret oppressus, sentiret oppressor; et non rentur, B. Rictrudis monasterio inferre calumniam
superbiret impius.dum incenderetur pauper. Abbas magis timuerunt. Uxor quoque ejus et filii, poeni-
igitur nominato viroquemtam molestum sustinebat, tentia ducti, devota precum instantia veniam conse-
valedixit Comiti et reversus est. Post aliquot dies cuti sunt, se nihil mali deinceps illaturos fide et sa-
ab co acriter Miles ille, de quo agitur, habens Comiti aliquid di- cramento pollicentes.
reprehendititr cere, securus intravit ad eum, quia quod de ipso 29 Castellanus Insulensis unum de Armigeris
clamorrelatusessetad curiamnesciebat. Etsalutans suis, ad custodiendum segetes suas, in territorio b
eum.primo nullum tamquain ab indignante respon- Basseiae tempore messium direxerat, sciens quod a
snm accepit, sed praeter solitum se torvis oculis pluribus damnnm sustineret, si custos deesse cer-
respectum considerans, quod ejus conspectui se pr<e- neretur. Hic dum Domini suijussa fideliter exeque- Oli manipu*
Ad quem Comes, Quid est,
sentasset, tarde indoluit. retur, accidit unadierum ut quatuor aut paulo plu- los tlc cttttuia

inquit, quod audio de te ? Qua fiducia Ecclesiara res manipulos de cultura B. Rietrudis furaretur :
Ii Rictntdit
sublatQS,
Marcliianensem, quam per Domini gratiam manute- et accito rustico quodam, carrum suum de manipu-
nendam suscepi et Abbatem quem non mediocriter
; lis, quos in custodia acceperat. onerari prascepit, et
diligo, jam senem inquietare prssumis ? Vade hinc ita domum deduci; furtivos quoque desuper collo-
iu domum tuam, et quiesce de reliquo in omnisubje- care non timuit. Quo peracto, super runcinum c
ctione, quia si deinceps tale quid in te repertum suum readscendens, ire perrexit, et rustico incon-
fuerit, injurisa Dei et nostrffi districtus ultor appa- tinenti vestigiis suis inheerere mandavit. Qui juncta
rebo ; temeritas enim et praesumptio fuit, ut post carro animalia primo virgis; dein, cum cerneret tnmenta cum
tam gravem excessum introire ad nos non expa- non moveri, fustibus caedebat sed illa, velut solo rarro mancnt
:

vesceres. Tunc ille. paucis aut nibil prae timore inhaesissent, immobilia permanebant. Arraiger vero immota
responsis, confusus abscessit : et veniens domum, ad elamorem rustici, cum magna indignatione cse-
se tristem familiae suas, qund erat, exhibuit. Adir.i- dentis animalia sua, retro respiciens; quem po^t se
ratur uxor. etcausam doloris inquirit. Ad quam ille, venire putabat, in eodem loco stare conspexit : et
ftumquam, ait, viro nostri generis, pro quolibet quid lmpedimento esset, quod non sequeretur, scire
excessu, Comes adeo dure ut mihi locutus est, nec desiderans, ad eum
reversus est. Tunc ambo unus
quisquam c.omminationem coram Baronibus suis hinc, alter inde jumentorum latera fustibus tunde-
graviorem suscepit. Deinceps Ecclesiam, pro qua bant, clamorein cum verberibus attollentes, ut gemi-
convitia tanta pertuli, amare non potero, nec virum, nato stimulo ad proficiscendum excitarentur. Sed
qni me nesciente in nostri ultionem ei adversaretur, dum verberando nihil proficiunt, magis irascuntur ,

odtsse. Sic contumeliam quam acceperat moleste et ad baculos semel et iterum recurrentibus , vires
sustinuit, sed referire non audens, observavit tem- amplius saeviendi non suppetunt. Et dum starent
pus opportunum quo talionem reponeret. attoniti, Armiger ille in se reversus, Exonera in-
28 Post hEec brevi decurso tempore, de quo di- quit, carrurn tnum manipulis suis, quos de terra B.
ximus, Comitem piae memoriae Barones sui, imopes-
occiso dcindc Rictrudis furtive sustuli, ne justo Dei judicio ma-
Comite, simi traditores Dominnm suum a occiderunt, et ora- lum hoc sit quam sustinemus, occasio. Pa-
morae,
nis Flandria in morte ejus turbata est : justitia ret ille, et in eodem momento quo jumenta pondere
quippe defensorem suum amiserat. Et tunc odium, Ulo importabili sunt levata, sua sponte, tamquam
quod atlversus proximum suura quisque clausum tormonti sustinuissent, iter arripiunt
nilii) et qusa :

gestabat in pectore, non latuit, praediclus quoque [verberibus] nimiis fuerant affecta , carrum mani-
dmiec iis
miles, meinur criminationis quam acceperat,
ut Pa- pulis exoneratum modo tam alacriter trahunt post itpositts eio-
tronum Ecclesiae mortuum audivit, statim quodam se, ut vacuum ticrmtur.
vel etiarn nihil traliere viderentur
molendino ejus igne combusto, Abbatiae officinas se rusticoautem, si illa velitassequi.magis solito festi-
terrsecoaequaturum minabatur. Abbas vero et mo- nandum est. Ad hunc igitur rei eventuin stupet ru-
nachi, de Domini misericordia non desperantes,
iterum ol>
B. sticus, admiratur Armiger, et ad villam venientes
Rictrudem incessanter deprecabantur, ut interces-
Incenwm evidens miraculura silere non possunt. Qui furtum
molendimim sione sua pacem Ecclesiaj suse reformaret.
Ab Epi- fecerat, quid acciderit, Domino manifestat a quo ei :
excommu- 0008 quoque et Fratrum conventu publice in ec-
ntcattts, suggeritur, iestinandum esse ad monaclium de Hai-
clesiis excommunicatio frequenter
repetebatur, et nes, et agendam coram eo pcenitentiara At ille li-
Sacerdote Dominicum Corpus mter manus
tenente, bens obsequitur, magis eligens coram hominibus de
de adversario clamor quotidianus ad
aures Domini errore confundi, quam in die districti examinis in
adscendere non cessabat. Quadam vero die
dum il- eum dari sententiam, quam pnrtare necesse sit. Et
lud a Fratribus devote ageretur, hic,
cujus cor Do- quoniam facti pcenitens errasse humiliter fatebatur.
 DIES DUODECIMA MAJI »05
a monacho veniam consecutus est. Omnes igi-
facile Quidquid delirant Reges, plectuntur Achivi.
tur ad quos res gesta pervenit, dignum non offendi Fratres nihilo minus coram Doroino jejnniis etora- EX MS.
B. Kictrudem, praedicaverunt. Qui sapuit, eavit si- tionibus pro pace impetranda quotidie seipsos afffi- itlud conter'
vat :
bi solicite, ne offenderet; qui autem monasterio ejus gebant qui ex parte maxima atl tempus secundura
:

injuriari praesumpsit, denique manum ejus ultrieem desideria sua exauditi sunt. Eodem quippe anuo,
expertus est. quo Reliquias Sanctorum apud Saliacum delatae sunt,
30 Carolo igitur reverendo Comite Flandrias, ut, adversarii, Deo et B. Rictrudi reverentiam exbiben
P,tee cu>> 1 dictum est. a suisocciso qui erant de semine Cha-
; tes, res, quae ad ecclesiam pertinebant, diripere ti-
ntce B. Ca-
roli snblata,
naan, filii scelerati, laetati sunt nec enim eo vi- : muerunt. Ipsi etiam cum oblationibus suis de via
vente potentiores a subditis coacta servitia exige- frequenter ad eas divertebant, devoto ct humili
bant sed suis contenti reditibus , ut sine offensa
, animo vota sua reddituri.
corain Domino suo apparerent, paci specialiter in- 32 Homines autem qui in praedicta villa mora-
tendebant, Agricolae, cives, curo reliquo populo baiitur, umbraculum quoddam de ramis et foliisvi- cnram tlidem
benedicebant Dominum etComiteni, cujus tempori- rentibus cnntexnerant, in quo juxta ecclesiam suam i» magna
veneratione
bus, quicumque vir potens proxitno suo injuriari Dominicis et aliis festis diebus, Reliquias illas cum ilii habitis,
praesunipsisset, absque misericordia purtiebatur. summa veneratione, reponi statuerant. Non tamen
Unde [Abbas Amandus] diligens justitiam et prote- lpsis absentibus illuc deferebantur, sed cum omnes
ctore indigens, morte ipsius audita, ubertim faciem signo audito convenissent, Cruce cum cereo et thu-
rigare ccepit [lacrymis], qnas Iristitiae magnitudo in- ribulo prieeuntibus, ipsi portantes eas sequebantur,

diees eordis effuderat. Tranquillam quippe vitam Dnmino diem ketum transigebant
et exultantes in

agere didicerat sed tunc per singula momenta de

;
proximos suos ad offerendum, licet nmnachi reci-
salute suasuspensus, quid ageret, nesciebat. Singu- piendis oblationibus non intenderent, singulis rein-
vitantibus. Una vero die, cum id solito devotius
lis igitur a potentioribus graviter oppressis, cum ertinctx ven-
non esset qui solum dolori supererat re-
eriperet, agere decernerent, duobus viris secundum consue- to candclx
B nieilium, ut injuriati opponerent scutum patientiae, tinlinem de ecclesia cum ceteris exeuntibus vis , E
d veuti cereorum lumen praeripuit. Quod animadver-
et vincerent in bono nialMin. Wilbelmus d quippe
11 \lhelmo
Xprensis cuiii ceteris ad praed.tm et homicidia slis
tentes contristati. vocant unum de adolescentibus ,
Iprcn&l Scltt-
pirabat videnaque omnia turbata, Faciam. inquit, qui ad ignem requirendum citn currere possit et re-
sas vccupanie, :

currus, et equites, et Flandriaa Comitatum obtinebo.

verti. Miltitur, sed festinans, dum in aliquot tlomi-

elenim Comite absque liberis de liac

bus ignem non invenit, currit ad alias, et revertendi
Illtistri vita
me sibi propinquum dereliquit,
mora innectitur. Et quoniam desiderauti nihil satis
subtracto. in pa-
festinatur, qui miserant, missi moram non sustinen-
trum nostroruin dignitatem bereditariojure succes-
tes : duin alii praecipiunt ut currens insipientem il-
surum. Et convocatis complicibus suis, castellum
lum tardantem reducat. ignis divinitus missus ce-
quoddam, Sclu-am e nuncupatum, quotla Comitissa
reos extinctos in manibus ferentium coram cssilnis
f Glementia in dotem acceperat, securus intravit.
neinore, vivario, et aquis
Sanctorum reaccendit. Hoc videntes qui aderant,
Turris firma erat, villa,
mirati sunt, et cum angmento devotionis et gaudii
palustribus circumdata, rujus aditus una via admo- duinitus re
Detim in Sancti* suis mirabilem prcedicare ccepe- accenduntur.
tlnin arcta introeuntibus patebat. Locum lumc, ad
runt : nec solum illi, sed omnes qui audierunt ver-
expugnandum hostiiim incursus satis aptum, Wil-
luiui hoc, locum Marchianensem pro Sanctorum re-
helmus ingressus est. [Rex autem Fransiss ij Lu-
liquiis, quas conservat, de cetero magis venerati
tt rtsistcnte dovicus] conducens sagittarios aliosque satellites ,

n sunt.
Gittllelnw oiiihibiis qui parti sua; favebant, carceris aut iguo-
Normanno, 33 Beata Rictrudis, quos in seculo pepererat, ut
minio 33 mortis periculum intentabat. Duces quippe
h dictum est. per Domini gratiam. seculo subtraxit :

ctiui Optimatibus terraa, WilhelmumA Normannoni

et omnibus perfecte contempiis, qua? teraporali er
loco dcfuncti jam Comitem subrogaverant. Eo ma-
transeunt, fideliter consummati sunt. Reliquiae vero
gis i iintuiiuLx iste in pauperes sseviebat, oinnia ferro
S Mauronti tilii ejus fcum reliquiis matris in Mar-
et ignedepopulari desiderans, quae in potestatera al-
chianensi monasterio, longo tempore quiescentes,
tenus redacta couspieiebit. Dives quoque auri et
poslea nescio seu permittente sen volente Deo, fur-
argenti, sumptui non parcebat, ut quoscumque se- F
tim sublatae, Diiacum translatse sunt. Ubi in Eccle-
cuin liabere poterat, obnoxios fidosque sibi fa leret. Pi>s/ ilelatas
sia sanctse Dei Genitricis, quae nunc S. Amati dici-
31 Sub hac miseranda dissensiona, in qna nec Duacum s.
tur. juxta ejusdem Pontificis corpus, qui tunc Deo ifaunnti
monasteriis parcebatur, Abbas Marchianensis sibi
ibi serviebant, eas in vasculo deaurato cum exul- reliqttias .

et hospitibus suis metuebat, ne ecclesia, cui praee-

vislunilas tatione decenter reposuerunt affirmantibns qui ;

rat, il.iiniiuin sustineret, et hi spites sui captivi du-

nUlfu tlment
aderant atque dicentibus Hi duo viri affectione : .

Abbas, cerentur.Vill e enim mc-nasterii non longeeranta ca-

mutua, dum viverent, in Domino se diligentes,
stelln, qiiiiil homicidas illos tuebatur; et ideo inter
nec ni raorte corpora sua separari patiuntur. Si
primas sensursa desolationem, quae gravis immine-
verum de separatione dixerint, nec ne, certum
bat. Rustici in luctu et timore maximo degentes,
non habemus, referentibus qui ante nos
fuerniit,
mortem potius aerumnarum finem, quam cruciatum ut superius
.,,,„ res monasterii variis olim,
qU;a ,

esse dicebant. Quemadmodum enim ventis ex ad-

sibus deperirent, Reliquiae memo-
tlictiiin est, r.

versn discurrentibus, nescit cui domino pareat unda sunt

raii viri furtive illue deportata? : de dile-
maris; sic diversis Duiiiinis isins n subjectionem tra gratiam illustrati
ctionevero mutna, qua per Dei
hentibus, ad quem s.-cnniis fugerent, ignorabaut.
i

fuerant, non ambigitur,

cum de ea notitiara ad qaoiidam
PrsBfeeti,quos ad custodiendam terram suam Comes eoruni npera [fransrai- S Amata
posteros satis manifesfara
praefecerat, ab istis quotidiana servitia extorque- junijeretur
Maurontus siquidem a Theoderico Rege
bant, qiiorniu juguiii sustinentes, paupertatem de- serint].

nnseriis eoruin Francorum, cujus lateri adha:rebat, virum hnnccu-

clinare non poterant. Tunc Altbas ,

UtaltsSaUa- stodii ndumaccepit.sublataeiperregiamviols

ef clamoribus valde c impatiens; inito consilio acce
- Senonensium Arohiepiscopatus dignitate cum redi-
pitde reliquiis Sanctorum, quse in monaster u i" mouasterio
nlni, iiimn-sis ct t'f L !titleiLs
servabantqr, ei eas per inaiius monachorum, apud :

ab hosti- su o ,i<i. .1 apud Meurivillam construxerat, frequen-

villam suam Saliacum destinare curavif :

tereum invisere consuevit :

quo aliquantulum re-
lius quipppe depraedatis,, erat versiculus illemerito
itur, et in praesenti ei sermoiie
moratus compungeb
i

ooaptandus,
I i ejus
Maji T. 111
 106 MIRACULA S. RICTRUDIS Lib. ii

A ejus non mediocriter asdificatus discedebat : deni affligerent. Verum

illi in obstinio suo perdurantes, D
que in inf.imis visceribus adeo ipsum rollegit, ut to- ab ipsis. praeter consuetudinem pa-
Nihil, inqniunt,
tum patrimonium suum filiali et devoto ei conferret trum nostrorum accepimus quod illi fecerunt, et :

affectu. Sed iis omnibus omissis, quaa alibi plenius lios similiter faciemus : hereditario jure privari con-
scriptasunt; ad rem, quam posteris innotescere siliumnon est. Ad quos Abbas, Voluntatis, ait, ves-
volumus, reverlamnr. tne non est, ut nunc propter Deum pauperum cesset
3<t De reliquiis igitur B, Mauronti ex parte raa- afflictio confido in Deo, quod cum ipss voluerit,
:

xima Duacum sublatis, connivente Clero et populo vel etiam invitis vobis cessabit. Vocati fuerant, si

Btatutum est, ut iii Nonas Maji, qUEe est dies Depo- forte audirent, et quiescerentsed post monitionem ;
festumefut
absque ter- sitionis ejus, ali universia ibi manentibus de eo me- viri Dei.magis indurati, ad propria cura magna in-
vtti opere
moria quotannis solenniter repnesentaretur. Cum dignatione reversi sunt. Tunc superaddentes ad ju-
agendum
autem annus revolutus eamdem solennitatem redu- gum, quod sui praedeeessores subditis imposuerant,
ceret, hffiC a Sacerdotibus, qui populo pra?erant, in absque misericordia tractabant eos et unde susti- :

ecclesiis Dominica praecedenti omnibus nuntiabatur: nens flebat, inde obsequiorum exactor gloriabatur.
et interdicto publice ^ervili opere, singuli dieillo, si- Abbas vero nec afflictorum lacrvroas, nec tyranno-
cut nunc quoque agitur, ad ecelesiam devote festi- rum ferens insolentiam, assumptum Corpus supra-
nabatit. Verum diei festi aliquando recurrente dictae Virginis apud Asconium dirigit , ubi in media nec aiiatttm

memoria, post horam nonam, quae diem illum praece- ecclesia, ut ab intrantibus facilius videretur, suner CorW*vfa*
... ' ' rereri/i,
debat, ob reverentiam Sancti illius, singuli ab ope- spmas terram dimissum est asserentibus mona-
in ;

ribus, quas servilia nuncupantur, disjuncti sunt. chis, quia numquara illud de spinis sustullerent, si
Accidit autem ut quidam sutor, post horam interdi- non prius pacera suis hospitibus reformaret. Sic igi-
ctam ad opus suum residens, Sancto [honorem] non tur per dies aliquot jacuit, Domino persecutornra
sutor contu- suorum insuper vicinorum correptiones
deferret ; poenitentiam expectante sed illi, quid ageretur.at-
;

macUervio- audire contemneret. Dicebant enim ei qui operan- tendere nnn curabant.
g tem intuebantur Qua temeritate Deurn in Sanctis : 37 Superveniente vero raessis tempore apud ,

suis contemnere praasumis, matris Ecclesiae traditio- Gaugiacum villam S. Rictrudis, quiddam contigisse
nem non observans ? Numquid ominum in Sacer- ! veridica relatione cognovimus, cujus recordatio satis
dotibus suis dixisse meministi ? Qui vos audiunt mi- jucunda est. Unusex famulis monachi, qui ad mes- tfecuTsaiT
hi obsequuntur J et. spernentes vos, me spernunt; sores ierat, domutn reversus, prae lassitudine pau- cta revelarat,
et Qua3 dicunt facite? Ha3c dies annua nobis secun- lulum obdormivit. Et ecce quaedam mulier, decora
dtim consuetudinem festiva traditur : et tu avaritise facie, coram eo stare visa est, Quem alloquens.Hcce
deservien.% pr.L>ceptum Dominieum transgredi non inquit, cum expergefactus fueris, cornix quasdam
vereris? Ad quos ille ; Sacerdotes, inquit. irnponunt huc advolans, in domo et in curte hac quasi avis
nobis quaicumque volunt. Sed qui est Maurontus, et domestica requiescet nuntius meus est :praedica ;

et tanctum
Rictrudis mater ejus ? Mortales utique, inter omnibus ex parte mea, ut nemo eam eiTugare, nerao
tjusqitv ma- ,. . • • »

trem oias- divitias enutnti, sed in natura similes mei fuerunt raolestus esse ei praesumat. Et hoc signum quod
phemans etps( hujus vit» cursum, sicut et ceteri ad patres eam miserim, et in quo ab aliis generis avibus erit
suos appositi sunt. Non eoscolo, nec revereor quia : discernenda, debilis etquasi infirma uno pede clau-
et auxiliandi virtus et noceudi facultas in morte eis In hoc verbo mulier illa disparuit
dicabit. servus ;

sublata est. quoque expergefactus, somnium.quod viderat, re-

33 Hoc dicto, paululum manu ad operandum cordatus est. Cui circumstantibus enarranti. nemo
elevata, cultellumquem teneba',per inanumalteram, qui crederet, nemo erat qui curaret audire, dicenti-
quasi arte sutoria aliquid incisurus, ex improviso bus singulis, quia in homine fatuo ridiculosa inveni-
manitm
.nfti traduxit. Plaga vero adeo gravis inflicta est, ut manu tur visio. Qui vulgaris hnjus proverbii contumelia
ixdu et fit eadem de catero operaretur, nec a medicis percussus.foras egressus est
nih.il : circumspiciensque vi-
p p .
unfj U am p er fec te potuerit sanitati restitui. Unde det per aera cornicemdirecto vohtu ad locum desti-
otio vacans ,qui dives extiterat per dies ad ,
natum substitisse, atque per curtem deambulasse : F
~ paupertatem redactus est : et ad ultimum aare op- qua» quia pede uno claudicabat, contemptae visioni
pressus alieno, clam de villa, ut creditores suos manifeste satisfecit; et servus rem tacite considerans,
pauper aufugit. Quod vicini attendentes,
falleret, gavisus est. Convocatisergo iis,qui iutus erant. in-
blasphemiam, quam in SanctosDeifactamaudierant, credulitatis eos arguebat, et omnes quod futurumau-
recordabantur , propfer quam hominem punitum dierant, modo intuentes, quid hoc portenderet igno-
taro graviterasserebant.Cujuscontemptorisdejectio, rabant. Ad quemcumque vero locum avis illa per
tam futuris ouam prssentibus in eodem castello, diem devolaret, nocte quasi ad proprium nidum illuc
Sanctorum dies festos annuatim devotius recolendos revertebatur; quam, monacho defendente, nemo ali-
nuntiavit. qnando leedere praesumpsit. Interea fama nuntiante
36 Sicut laus et gloria matris in filiam redundat, per totam provinciam, de ea sermo multns erat in
itaquicumquefiliam oifendent, procul dubio matrem populo. Et quidam, propter mittentis auctoritatem
ipsius exasperat. Asconium igitur, villa B. Euse- reverebantur eam ; alii ridebant, claudicantem in
bia3,duobus Advocatis serviens, duorum potius ty- tuentes.
Huo ofih- rannorum olim violentiam sustinebat. Ipsi enim ab 38 Decurso vero aliquanto tempore, cum adhu
di ~ hospiliblls Ecciesiie frequenter pecunia; collectio-
Z1T E« prapfatae Virginis corpus spinis in terram suppositis
wi.
nem oxi R eDa "t. et qui dare nohlisset, multis afiectus jaceret, et persecutio ejus hospitibus illata non ces-
contnmeliis in carcerera retrudebatur. Sed cura mo- saret, cornix hrec die quadam ad corpus, quasi inju-
nachus in villa maneus, pauperum fortunas diripi Ubi cum
rias vindicatura, transvolavit. supradicti
tam miserabiliter attenderet zelo Dei accensus, non ; Milites,imo tyranni, eam remorari cernerent; per- adeju&cor-
aliter quam qui patiebantur indoluit. Umle conve- territimutuo dixerunt Quia Beata, ut ira ejus in />»» advolon-
;

niens Milites illos, a responso bono )em territi

etiitra alienos nos desiBviat, cornicem suam lmc direxerit. Dum
invenit Preadicto Abbati rem manifestat ; et ille licet, humilis pcenitentia imminens flagellum prae-
tyrannoa die denominata preecipit adesse. Qni vo-
veniat : quippe correctionem suscipere aut cruciari
cati veniunt sed cum exactionem eorum
:
pessimam necesse est. Ad cornicis ergo adventum inito sa-
ratio nulla tueretur. Abbas precibus eos pulsabat, lubriconsilio, Marchianis recurrunt Abbatis ge- ; et
ut respeotu Dei hospites Ecclesiae de reliquo uon nibus provoluti, veniam de errore suppliciter im-
plorant.
 DIES DUODECIMA MAJI 107

plorant, et de cetero emendationem pollicentur. majores reaadificare frequenter necesse sit ? Vos D
Quibus cor contritum et humiliatum prfflferentibua, enim monachi terras omnesmonasteriis vestris pos- EX MS -

juxta desideria sua responsum est. Tunc sancti cor- sidendas acquiritis, et non solum in coelo, sed in hac
poris onori humeros suppliciter incurvantes, de regione noslra vobis thesaurizare nitimini. Mona-
mthdantur.
gpinis.illud sustulerunt coram populi multitudine ; chus vero sciens cum talibus coutradictionem non
et ingenti gaudio loco suo restituentes, cornix quo- e-se miscendam, tamquam invitus a loco discessit,
que, post satisfactionem avolans, ulterius nusquam et Dominus pro eo vicem, quam nnluerat, adver-
comparuit. Si tibi, lector, in mentem veniat, qu.ili- sario rependit. Equis quippe saturatis, et instabulo
ter Dominusinmuscarum irruptione terruerit iEgy- domi reclusts, primum duo vel tres contagio atta-
ptios, noti miraberis : nec ridiculosum videbitur, cti sunt, ceterorum quoque pestem illain nullus eva-
istorum violentiam per avem hanc fuisse condem- sit. Priusquam vero diei, qua depasta fuerat seges
natam. Utrobiquc par miraculum nisi quod /E- :
B. Rietrudis, dies octava suecederat, orones equi
gyptii, peste submota, Domino mentiti sunt isti ;
pariter mortui sunt, et octo eorumcoriaad distra-
omne* peste
vero cautiores effecti, preter id quod justitise lex hendumforo Tunc eorum Dominum tarde poe- percunt.
illata.
exigeret, ab hospitibus Ecclesias nihil amplius acce- nituit in jus alienum suam violentiam aliquid po-
perunt. tuisse : et ceteri, scientes cur hoc ei acciderit, ne
39 Haec eadem Sancta villam habet, in territorio simili sententia punirentur, noxam sirailem vitare
Atrebatensi, Baireium nuncupatum; et terras cir- studuerunt.
cumjacentes, de proprio ipsius Sanctae alodio, satis
auiplas. Villae huic monachus prteest (quemcumque ANNOTATA.
Abbas mansionibus et agrorum cultura
elegerit) in
sapienter providens quo'1 tempus requirit. Non Ionge a B. Carolus Bonus occisus est anno 1127 , die 2
locus est, qui Vallis-sanctimonialium, eoquod earum Martii.
p
autiquitus fuerit, dicitur : et hic de dominicatu b Bassea extremus Gallo-Flandrue versus Artesiam
Marchianenais Ecclesice opportunis temporibus, limes.
cum multo fceimre, cultori suo frtiges referre con- c Runcinus. alia pro viliori, hic pro qeneroso et ses-
suevit. Aliquando vero accidit, ut redeunte messis sorio equo sumitur.
tempore, priusquam hordea meterentur quidam , d Wilhelinus seu Guilielmus, patre Philippo Go-
miles equns suos, ut herbam, quaepaulatim in sege- mite Iprensi seu Loensi natus, de quo late agitur tn
tem proficiebat, depascerent, ad locum lllum duci vila B. CarolL
Eqtri imvussi
i« senetetn
praeeeperit. Cujusjussionibus servi, semper prompti e Sclusa extremum olim Fiandriss versus Zelandiam
monasterii, ad mala agendum, obtemperare non distulerunt nec : miimiiwtitmn, nunc sub ditione Statuum faideratorum
defuit, qui eademhora rem monacho nuntiaret. A- eidem oppositum,
dest ille, convenit iltos, quod
et injustitise arguit, f Clementia, uxor Roberti II Comitis, cognomento
ad devastandum in alienamsegetem intrare non ti- Hierosolymitani, et mater Balduini VII, cui B Caro-
muerint. Motiens precatur, utequos suos inde amo- lus successit.
veant. Sed illi suas aures ad verbum precantis ad- g Ludovicus Crassus, Caroti occisi consobrinus ex i

vertere contemnunt verum cum irrisione magna,

: historia autem apparet hxc fere verba, omissa per ama-
friutra mo- Domine, inquiunr, monache, redi indomumtuam, nuensis socordiam, supplenda fuisse.
nacho de- cum equi nostri saturati fuerint et nos ad propria h Acta Guilielmi Nurmanni Comitis accurate de-
preeante,
revertemur. Oportet perfici quod nobis injunctura scribunt-urin "1 Vita B Caroti per Galbertum, potissi-
est, quia flagello subjiciendi sunt servi, domiiio suo mum num. 1 1, 12, 19 etseqq. mortuus est e vulnere m
non obtemperantes. obstdione Alostana 27 Julii anno 1 128.
40 Tuni' ille, quiadamnum in prfflsentia sua tara
pra?sumptuose illatum graviter ferebat, ad eorum
CAPUT IV.
domintim festinans, de servisejus apud ipsum con-
querebatur. Humiliter quoque rogabat ut eis distri-
Monachus emendatus. Translatio S. Riclrvr F
ctemandaret, ne denuo idipsum agerepra?sumerent.
dis in novam capsam, auxilium ei devotis
Tandem a Milite illo, non ut transgressionem suam
3 futurani non deeerneret, sed quia tam manifesta erat promissum. Controversia de novo Abbate
injuria; responsum hoc omnibus notum extor-
satis sopita.
sit : Ne contristeris : Ego, inquit, omnia corrigam.
et eorttm
Quod leviter pollicitus est, periculose non timuit \Juffllibet igitar damna, in exterioribus illata, uti-
Doniino tn-
infringere. Nam post paucos dies remisit equos suos, litatiMarohianensis Ecclesiae deserviebant quia :

juriam con~
tinuante octo numero, ad locum depasceudum, herba jam in in solum aliculti delinquentem ultiodivina transiens,
spicam prodeunte. Recurrit ad eum moaachus , et multorum violentiam, ne injuriari prfflsuraerent, re-
nunc geminatam esse d«cit offensam, quia et pactum primabat. Atcum conatus suos incessanter retundi Sacrista
irritum duxit, et equos in segetem B. Rictrudis, hostis humani generis attenderet , alio nocendi gs- monustn-u
nere Fratres.qui intuserant, aggrossusest.Videteos fugam
cogi-
tamquam in sua pascua remisit, et ait Res est pes- :
la " s
sima.quam geris Fratres qui Deo Marchianis ser- quntidie iu agone cu:lesti decertantes sed unuin ex ;
:

viunt, anno proximo deannona illa fuerant susten- omnibus eligit, ad omnes perturbandos. Proponit
tandi.Nemini profuit res ecclesi* Marchianensis ei longioris vitao spatia, disciplioae ccenobialis tse-

imminuere cave, ne cum emendare non possis, dium, varias secularium delec*ationes ininus con- :
;

tunc sero puenitere incipias. sulto coepisse quodusque in flnem sustinere non
41 Miles salubri admonitione andita, in contume- posset Cujus suggestionibus miser acquiescens, fu-
lias etminas prorumpit; En. inquiens, grave dara- gam inire prsecogitat et hic in teinplo lectulum
:

num si gramen in agro nostro decerpitur, futuras suum habens, ab Abbate thesaurum ecclesiffl custo-
llasque repu- :

nente, messi prajstat augmentum densffl segetis.dum adhuc diendum acceperat Cui cum ruina sui solius uon
in herba est, accelerata resectio. Quod si impedi- sufficeret, Fratris cujusdam minoris, inquem habe-
mento esset frugi vestrae raea3 jussionis executio, bat fiduciam, signis potius quam voce ccepit in arre-

numqiiid post messes horrea vestra minus aliquid pti propositi fastidium detorquere. Accusari etenim

reservarent ? Numquid amplas et plures culturas timens, fugam ei nominare primo non audebat, do-
non habetis, nec per conjecturas aliquas voluntatis illius pr«sen-
ita ut destructis minoribus grangiis
tiret
 108 MIRACULA S. RICTRUDIS Lm. ii.

convocatis Eratribus, qui sanioris erant consilii,

tiret arcanum. Cujus animum cum nutantem intel-
et claustralem fastidirevitam, tempus quocum Videtis, inquit, quod merita
et intercessiones B.
SX MS ligit,
allnto crf Rictrudis a secularium oppressionibus hanc eccle- Abbas novam
eo secretius loquatur, quserit opportunura.
tt Ipsis
tcelerit toeie- capsam
ergo convenientihus ad colloquendum, ex more di- siam incessanter tueantur. Indignum est ergo, ut faciendam
tatem jitnio-
sacratissima illius ossa, quae in omni necessitate
cto, Benedicita, statim ad maledicendum lingusa re-
rt monacho decernit ;

invicem conscientias suas, nobis subveniunt, vasculiim contemptibile diutius

laxantur. Exponunt sibi
deservet. Faciamus loculum novum, cujus forma
et se mutuo ad fugam cohortantur sed ne in secu- :
ilii

dehabere contingeret, unde cum seculo gaudere, et intuentem delectet, et formae pretium respondeat
lo
etper omnem modum carnis cnncimiscentiis inser- et rnmparetur. Omnium una eademque sententia

custos templi, imojamfur: Nosti, fuit, Abbatis volunlatem effectui mancipandam.

virepossent ;
ille
Prteparantur sumptus, et novum vas, auri et ar-
ait,quod claves ecclesias et omnem tbflsaurnm apud
genti non modicam babens quantitatem, instaura-
thesaurum mehabeam. Quidquid in auro et argento. et orna-
omnem se-
mentis prel.iosis possidetur, nobiscum absportabi- tur. Statim fama loquax multorum praecessit ad
ablatu-
rurti
mus, etiamsi h.ngoteinpore vkturi simus, nobis am- aures, B. Rictrudem de veteri loculo in alium re-
rus,
plius'qii>di|iianideesse nonpoterit. Perfacile est se- cens factum esse transferendam. Haec ros celebri
cundis amara mutare. de moerore ad gandium, de sermone vulgata Flandrigenas diu latere non potuit.
«uhjectiime intolerabili transire ad gloriam. Placet Hi sunt qui hujus Sanctae memoriam devotis effe-

,
dieitur, et diem fugffl constituunt ; fide mutua
l
runt praeconiis, et ejus ope invocata, qnanti sit apud
:

sibi invirem satisfacientes, secretum fore qimd al- Dominum, se freqnenter expertos fuisse protestan-

terutriun locnti sunt.

43 Proxima vero liebdomadainstabat dies festus 43 Audito igiturquod futurum erat, qui in ter-
ritorio Iprensi morabantur, pagenses etiam circum- "i quaw
dedicationis ecclesia', ad quem, eo quod solennitas
transftrm-
iguaque, Iaetati sunt et convenientes qui inter eos
B. Rictrudis nominaretur, multi diversae conditionis
:
dum sacrum
sexus et aitatis annuatim confluebant. Donec dies genere, potentia et consilio praeeminebant, Abbatem corpus
ipto s. m- adeunt, devote postulant, ut apud a Rinengam, an- E
vtrudis fcsto haec pra?terisset hos duos Fratres remorari in mo-
eorrijiitur nasferio curiositas persuasit , ut celehrem viderent, tiquitus villam ipsius Sanctae , corpus solenniter
tnorbo,
tantoa multitudinis conventum. Verum Dominica transponendum deferatur. Decimam , inquiunt, et

die, qna? illam prasfiirrebat , Frater ille senior vena alios redditus, quos ecclesia per praedecessorum in-
incisa sanguinem miiuiit : inde morbus occasione curiam amisit, nunc, si vestrae est voluntatis, facile
accepta per dies aliquot eum graviter affligebat est in jus proprium revocare. Annuit Abbas eorum

iino, ut verum fatear, B. Rictnulis furem suum, ne devotae postulationi, et res eum die determinato b

male cogitata perficerot, flagello instruehat. In die Episcopo Teruanensi nuntiatur. Quod cum in dice-
autem festo, morbo ingravescente acircumstanti- ,
cesisua celebrandum audisset, gavisus est, pra;-
lnis ixiremum putabatur agere diem qui de sua : sentiam suam affuturam, omni sopita excusatione,
salilte solicitus, festinato Dominum Abbatem fvoca- respondens. c Alvisus qtioqne, Reverendus Atreba-

et factn ri] precabatur. Credebat enim mortein esse in ja- tensis Episcopus, rogstus ab Ecclesia, nibilominus
confbsiioni nuis, et delinitum judiciuin, ut ad inferos traliere- cum Clero suo illuc se venturum ronstituit. Tunc
amvatcscens
tur, nisi poeniteiitia ducttis, sacrilegam inentis inten- assnmptis duobus loculis cum sacratissimo corpore, llineixjam

tionem Patri suo spiritnali detegeret. Adest igitur quidam ex monachis Conven-
illuc proficiscuntur; deportatur,

Ahbas, tegrr siiiim ermrem humiliter confitetur et ;

tusqne devolionis affeotu extra monasterium, quan-
Si, ait, Domino permittente, salnti restituerer, po- tum licuit, psalmis et laudibus snam Dominam pro-
lins eligerem mori quam sacrilegio huic deinceps sequitur. Qiianta populi multitudo in via ei oc-
,

assentire. Infelix ego graviter corrui, cogitansquod currerit quantam et qualem exbibneriiit singuli
,

vota, quae coram Deo et Angelis ejus labia mea di- reverentiam, vel dimidium non esse mea3 possibili-
stinxerunt, iiifringerein ; et erclesiam quae mihi ,
tatis evolvere. Ad ejus praesentiam, tamquam si

iiiulla ornamentis destitutam re-

bona contulit, suis propria singulorum mater de peregrinatione repa-
exinde pedk- linquerem, Tunc Abbas admiratus, Fratri consolato triaret, congaudebant; et transeuntem cum gaudio
hu dsbllls
conducentes, se invicem repellendo impingebant, ut
manet pcenitentiam injunxit, et sacro Oleo inunctum Do-
iniiio cominendans, secum gloriabatur, qund pecca- ejus loculum attingerent. Sic cum summa omnium
tum suum confiteri non erubuisset. Eadem hora devotione et usque ad Rinengam deducitur,
lastitia

;oi;it riiiiipinicUis oonlr eouvulesccre ciepit ; vitrens supradicti Episcopi Milonis pnesentiam corporali
tamen in corpore, numqttam pleiue saluti restitutus molestia excusante. d Quarto igitnr die Penteco-
est. Ad recordationem enim peccati sui et aliorum stes, astantibus Clcro et Optimatibus terrae et po-
cautelain, longius a monasterio pedes ire postea non puli multitudine intinita, sacris Atrebatensis Epi-
potuit: sed intereundum, baculo artus sustentante, scopi manibus, cum timore magno et reverenlia,
etiam sivoluntas aliquando distorta esset, corporalis sanctissimi corporisgleba in novum lorulum reclusa
euni mtirmitas longius evagari non sinebat.Qui prius est,anno Verbi Incarnati mcxl. Deinde postqnam
aimo I 140,
ergo corpore vegeto, memhrorum agilitate ceteros idem Episcopus sermonem ad populum et Missa-
praiibat Fratres ; nunc omnibus debilior, omnes.qui rum explevit solennia, cum pari honorificentia, indeque
ilarchlanas
eum noverant, tacens intormabat, in B, Rictrudem sacro corpore Marchiauis relato, ad propria reversi
referlar
similo quid non esse priesumenduin. sunt.
4'i Antiipioruui dovotio, ejosdem Saneta? loculum 46 Eodem tempore quidam alienigena monachns
iiii t it argento pretiosisque lapidibus satis decenter et ahsque iitteris. sed religiosus et austerie adinodiiin
Hti uprrutia
plcrisqne ornavit : sed eorum pnsleritas, qusa longo tempore vitaB, coquina Subcellerarii officio fungehatur;
in
monatttrii fuit ante nos, ornatum exterius renitentem, ad con- ministerio huic, eo quod irreprebensibiliter se age-
]urtbu$M
sentiendum concupiacentiis carnalibus, totum ex- ret, pluribus annis deputatus. Circa pauperes, in-
pendere non tininit. Abbas vero ecclesia? malefacto- firmos et infantes cura illi grandis, et juge studium

res nltione divina cireumquaque perterritos, et obtemperandi per omnia regalaribus institutis. Die Sttbcellen «»
violentias eorum ex maxima parte intelligens con- vero quadam, quasi mortis imminentem prassentiret ruonasterli
,.„ tonetiu
BOpitas; eum baheret letatis annos plarimos, gavisus adventum, de omni offensa quam sub coquinas officio
est. Verumtamen loculi illius tam abjectse vetustatis negligenter contraxerat in Capitulo coram Fratribus,
quotiens recordabatur, necdum boni aliquid per suam utahsoiutionem accipere mereretur, humiliter postu-
industriam collatum fuisse nionasterio asserebat. Et labat missionem nihilominus precabatur, miranti-
:

tus
 DIES DUODEOIMA MAJI. 109
bus cunctis, eo quod sanus sicut heri et nudiustertius vum esse et efnVax, eo magis timuerunt unde ne D :

tnortU sux videretur, et ut a precibus ei nequnquam profuturis in prasentiarum ejus excellens dignitas gravius eos l.X MS.

prxsctus ab i/isi n/ipellaat

cessaret, unanimiter rogantibus. Ipse vero impossi- corriperet, seipsos et ecclesiam suam in tutelam
solvi q(1 l-apam.
officio
bilitatem suam prnetendens, quo plus petitioni ejus Sanctse Komaiiie Ecclesia; sub adstantium testimo-
prtit
singuli contraria respondebant, eo magis precibuset nio eadera bora constituentes, Marchianis reversi
devotis obsecrationibus insistebat. Aflirmabat in co- sunt. Adhuc enim sperabant, ut dum in monasterio
quina ulterius se custodem non sessurum ; et Si, in- quieti vacarent, infra paucos dies Episcopalis indi-
quiens. vi me cogiris, velim, nolim, impossihilitas gnatio conquiescerat.
mea me
habebit excusare. Cujus precum in-
statim 40 Veriim lingua tertia quam, quia multos tur-
stantiam non ferensN qui Capitulo praerat, Claves bavit pacem habeutes, sacra Scriptura detestatur,
Eccli.
Fratri commissas, demanu ejus, hcet invitits, rece- Veuerabili Episcopo taniquam homini subripuerat,
'28, lll

tt impetrat :

pit et ut
; de contractis negligentiis absolverer.ur, ut Marchianensium petitionibus non acquiesceret.
omnes Dominum deprecati sunt. Hoc etiam inquietum et inquietans malum eidem
Episcopus
47 Soluto post absolutionem Capitulo, Frater ille suggerebat, ut ejus auctoritas et eorum reprimeret nlhilomlnus,
eadem hora in infirmaria secedens, febre correptus insolentiam et corrigeret excessum. Cum ergo Fra-
lectodecubuit: quod omnibus admirationi magis fuit, tres exissent, ipse cum aliquibus de Olero suo, eouia
extremisque
munitus, rei exitum praestolantibus. Post pancos dies, morbo ascensis, Aquiscinctum venire festinavit; et. revo-
ingravescente, peccata suahumiliter confessus, Via- cans eos, sicut placuerat in oculis ejus, sic locutus
tieum petiit, et sacri Olei inunctionem : qui tam sa- est eis, praecepitque ut Abbatem suum, ciui eos di-
lubrium gratia Sarramentorum defraudatus non est. miserat, nulla interveniente mora sccum reduceren^.
Abit Conventus, et statim revocatur, quia seger Domnus vero /' Gosvinus, Aquiscinctensis Ecclesiae Abbata Aqul-
factus in extasi, exuisse faeculentam terrena? molis Abbas, 'iiii adhuc superest, vir reiigiosus et prove- cinctina frn-
materiam credebatur. Psalmis ergo et Ietania super ctseeetatis, inexorabilis corporis sui castigator (quem stra cinn snis
intercedente
eiiui ex more oompletis, [in se revertensj et circum- laudare [praetermjtto] quialaudari non appetit^et
stantes respiciens, de loco ad quem isset, et de vi- ceteri ejnsdera domus seniores, quid facto opus esset
sione requisitus est. Ego, inquit, Fratres, nusquam requisiti, licet is qui reduci mandabatur eorum mo-
abii, nec tameu misericordiam, quam inihi exhibui- nachus esset et socius, tameti ipsum Abbatem resti-
stis, prsesens adverti. Hic namque K. Rictrudis cum tui non approbabant. Scientesque quod VenerabiUs
sanctis vtrginibus Eusebia et Ca?cilia, indigno mihi Episcopi sententiamodum excederet, humiliteripsum
e.xponit opem
a S. Rictrvde modo praoentiam suam ostendens, me ne timerem precabantur, ut in Marchianensem ecclesiam mise-
Slbl et oflmi- priemonuit, dicens : quia non solum me, sed nec ricordius agere dignaretur. Verum hic, sicut erat
bus ei devotts
quemlihet ei servientem, ope sua subtracta, incomi- spiritu fervens, zelo Dei et Becundum scientiam, vel
promlssam.
tatum unquam desereret. Hoc dicto, jam de se secu- etiani remissius quain oporteret orania se agere cre-
rus, in confessione bona emisit spiritum, Fratres dens, instabat Episcopali auctoritate, Abbatem in
qui aderant de audita conS'>latione informati, cum locum quem dimiserat sponte, revocare. Unde qui
imlctites ab-
devotionis augmento, ab eadem Sancta confidentius ex adverso stabant, graviorem adhuc metuentes
dlr.atum
auxilium praestoiabantur. Ipsi enim, peceatis suis sententiam, In nos, aiunt, sanctissime Pater, quod
exigentibus, a Domno Alviso Atrebatensi EpisGopo pace vestra dixerimus, injuste agitis, et ideo unicum Interdicta

tunc temporis graviter affligebantur, et manus ejus Apostolica? Sedis remedium appellamus. Ibi cum subjlclt,

contra eos indies aggravari uon cessabat. Causam coram summo Pontifice causa nostra discussa fuerit,
autem dissensionis, et concitre correptionis senten- et decisa. investram sumus, Deo annuente, amici-
tiam cum fine suo, lector, audire, qnicumque es, ne tiam revocandi. Adhaec Episcopus graviter indigna-
graveris : quia nec erit pra?ter rem, nescientibus tus, Nequaquara, ait, propter vestram appellatio-
ista paucis absolvere. nein Romam profecturus sum, sed vos inprgesentia*
48 Cum ergo e Abbas, qui venerabili Arnando jam rnm, tamquam mihi rebelles , excommunicationi
defuncto successerat, onus Prsslationis attenderet; subjicio.
Liebtrto laborem coepit aI)horrere, et stricti examinis futuri 50 Hoc dicto, foras illi Fratres dolentes egressi
Abbaliam
timere discussionem. Unde convocatis Fratribus in sunt, et ab offieiis divinis ecclesia eorum suspensa.
resignante,
Capitulo; Curas, inquit, Pastoralis officium exequi, Dicebant euiin : Qui nos hoc alligavit vinculo, Do-
prout dignnm est, nescio : et videte, filioli, quid rainus est, et ejos sententia nequaquam infringendn.
acturi sitis, quia ulterius non dispensabo. Cui dum Tuno inito consilio, aliqui ex senioribus monasterii < ! 'lin.i alli

responderetur, ne hoc ageret; et ille insoientiaa sme Romam causam negotii hujus sibi
profecti sunt, qui i tnts i
ui Ro-
ii, i: niiinl
causam replicaret ,
pariterque nolentis affectum ; creditam, coram Homino Papa irreprehensibiliter
surgens incontinenti et coram omnibus lacrymans, prosecuti sunt. Dominus enim, qui cum eis erat in
arrepta Pastorali virga, posuit eara super altare B. via, sic prosperum fecit iter eorum ut confecto ne-
Rictrudis. Tunc nulli opus fuit quaerere, ad quid gotio, de manu summi Pontiflcis ad Capitulum suum
litteras acciperent, gratia et benedictione Aposi
>-
haec fecisset, scientibus cunctis, quia in baculi ob-
latione, Pastorali renuntiasset officio. Fratres atitem lica plenas alias quoque ad
: Episcopum Atrebaten-
videntes quod factum fuerat, Abbalem se non ha- sem, quales Pater iMe universalis dirigendas con-
bere, prsedicto Episcopo nuntiant : et ille postulat stituit. Duin agerentur liaic, reliquos Marchianensis
et
Bplscopo
rei gesta^ ordinem sibi manifestius exponi. Domnus, ecclesise Fratres, a communione suspensos, Epis :o
tlectlontm a
Hionachls inquiunt, Abbas, coram omnibus accusans impossi- pus misericordia m itus communioni restituit. Post
factam hn- hilitatem suam, et propria? consensum voluntatis, absolutionem vero pr.ccepit, nt de tribus personis,
Vrobantf,
ut ulterius non praesset, Abbatis nomini et officio quas eis nominaret, quem liberet Abbatem sibi i
on-
sponte renuntiavit. Adhazc Episeopus, Alter, ait, stituerent, quia domum Dei sub hac dispensatoris
qui dignus est praeesse, canonice et cum timore destitutione ulterius esse non sustineret. Hinc ergo
Doraini, loco ejus subrogetur. Et factum est ita. a Komano Pontifice responsum prcestolantes, hinc
Renuntiatur eleotio, et Episcopo non placet, ani- ad electionem Episcopo eos urgente, quid potius
mumque ad eausam dissolvendam intendit. Prohibet eligerent ignorabant. Nec enim Episcopo parer
Fratre3 ulterius progredi, et ut meruerant, vir ille poterant absqua liberae electionh detrimento, nec
sanctissimus, post interdictum, dure locutus est ad suorum reditum sustinere, nisi prtecepto Episcopt
eos. Ipsi vero acceptis verborum contumeliis, ad tam districte jubentis postposito. Quorum alterum,
indigna*.:onem Episcopi, scientes verbum ejus vi- cum esset effectui maneipandum, consulti Abbatos
et
 110 MIRACULA S. RICTRUDIS Lin. ii.

Episcopo satisfaciendum con-

religiosi viri.
cutus es ad rem pertinens nihil additum vel praster-
; D
et alii

I\ «I- corditer respondebant. Non erat qui Fratres eonim

missuro est. Nam cum prasens essem. omnia hoc
cgtgroi afi amplins reversuros diceretj prsBsertim cum nullus ordine te prosecutum satis recordor, et nunc. vobis
clectionem $lbi tacenlihus, venerahili Episcopo, qui adversum vos
plactlam cogtl: crederet eot Romffl aliquando secundum vota sua
agit, respondendi facultas trihuitur.Respondentibus
responsuni accepturos. In has isti deducti angustias,
Episcopis, qui partem illiui* [fovebant] Pater san-
ad invicem dicebant quiu cum tandem necessitate
;
:

cessuri sumus, ante flagellum cedere multo melius.

ctissime, cum consilio responsurus est Episcopus;
Justitia, inquit ille, Fratres carissimi, petitioni
Nominatis igiturab Episcopo tribus personis, data-
v- refragatur. Isti quippe Fratres advocatuin
que optione, ut quam voluerint unain ex iis sibi
i: .

assumant; oujus opinio sanior erat, hic electus est, non habent, absque consilio locuti sunt sequum est. :

qiiemcimqu* stantem ex adverso, inconsultum, et

et Abbas constitutus,
S2 Verum die eadem, qua Marchianis introductus absque advocato respondere.
est. e( n Conventu recefltus; dictum est iis qui in-
bi Videns itaque Episcopus, quod ad responden- „ Bplsco . m
tn irant, Ecce nuntius ante januam Btat, de reditu dum dictante justitia habere inducias non poterat, po cts. Btr .

'"
m,/k i i i iiurlt ,„. qui numquam reversuri dicebantur, nun- se deceptum. et fraternas irrogando injurias gra-
: |

dcceplos fas.
tnis.it ctim magnam vitcr pcccas^e, coranl omlillnis conle*siis e>t iNain
tii u portans bonum. Jesu bone! quaro et tls rcconci _
UtltrU Apo-
insperatam leetitiam singulorum animis fama hasc sicut vir sapiens praeeavens sibi in futurum, dicebat tiantw,
itoUcls,
ivitl Jucundus illedies: exultatum et laeta- se malle confundi in celebri illo conventu, pro eo
tum est iii i- Singuli enim desperantes, dolore
•
quod modum corrigentis excesserat, qiiain ad diem
contabueranl : sed :«l boc verbum, quorumcumque districti examinis cum noxa iiacvenire impunitum.
Nec raora; qui reditus sui iter ac- Audiens haac lepatus, et inclinans se ad Bernardura
spiritus revixit.
<'
rerant, divertuntad Episcopum, Sedis Apo- Clarsa vallis Abbatem (erat enim prone) dulcis sci-

stolicsa litteras hurailiter ei praesentantes. Miratur licetmemorise virum, Auilisli, inquit, Fratris et E
Episcopus, mirantur on s. per quos transitum fa- Coepiscopi nostn eonfe.-sionem, pro humilitate tanti
ciunt, quia barbis prolixis et adusti caumate, 11011 Sacerdotis omni laude dignissimam. Ubi en:o fuit
raonachi,sed peregrinorura sirailitudinem induerant. tuaa Sanctitatis discretio, cum g litteras, tam de-

1 .:il
1
1Fratres suos festinant, ipoatolicam bene-
1
1

•
testabileset multa1 amaritudinis nota rcspersas, Ro-
diotionem c litteris sigillo impressam nuntiantes. mani adversus Fratres innoxios misisti ? Ad quem il-
Qiiam auiliciitcs Miiimli, Palmn illmii, tamquara le,Pecoavi, inquit, et culpam humiliter confiteor,
ct monacAl quia ignomnter ciedidi nuntiis Episcopi, et
in. i
mtem, submissis vultibus adorant. [nde Miltu feci :

IUU tilnrliili
alai ii ''t animo in oscula nuntiantium ruunt, et ab uterque nostrum uno eodenique spiritu deceptus
retlUuti.
uno continentia litterarura ceteris audientibus reci- est. Qiiibus salubriter confessis indulta venia, Epi-
ct agnoscunt
tata esl Quibu perlectis Abbas suppellei tilem suain - scoporum qui conveiierant procurante sapientia,
.

cffcctum opis
collegit, el alut: quia quseque post appellationem alterutrum reconciliati sunt. Et qui discordes ad in promitm.
constituta Sedis Apostolicss damnabat auctoritas. vicem illuc venerant, amici redierunt. Patribus ta-
Qui monachi eo vivente, salvaque
si stare voluisset, men illis postulantibus aut Abhati, qui per Episco-
Domiiii Papss reverentia, nequaquam alterum ele- pum fuerat assumptus, non deposito cura Pastoralis
gissent ; erat enira vir sapiens ct religiosus, pro crederetur ; Legatus indignae petitioni nequaquam
sanctitate sua Kemis apud B. Remigium in Abbatem volnit acquiescere. qnia electionem lianc appellatio
paulo posl assumendus. prffivenerat.Imo, inquit, Patres carissimi, cassatis
:i:i Deinde traneactis admodnm paucis diebus, omnibus recens institutis, juxta Apostolicam tradi-
quidam Romans Sedis Legatus in Franciam dire- tionem, Marchianensibus electionis liberu? privile-
tittjitr tn
ctusest, ut facerel judicium injuriam patientibus, et gium restituitur quibus etiam, si idoneam judica-
:

Conctlto /.«-

ttntacrnst .\! i
Alpes siiinini Pontificis partes explicaret. Hic verit personam, Ahbatem, quem ante appellationera
apud Latiniacum Concilium convocavit, ad quod elegerant, bahere licebit. Sic B. Rictrudis servos
Episcopicum Abbatibus et infinito Cleri numero suos de odientium manu et ile falsitate objecta, non
confluxerunt. Multa qua? digna erant correctione, tantum eripuit, seil per solam benignitatem suara,
ibi discussa el recisa suut. Dum vero oppressus cla- araicitia et laude dignos, coraintam innumerabili et .

iii.ii, vel oppressor partem suam nilitur defendere, religiosa virorum multitudine, demonstravit. Hoc
causam inter Episcopum el Marchianenses mona- etiam Fratris infirmi, de quo dictum est, visioni
ehos iliii veutilatam Episcopuset qui ei adhrerebant fidem fecit ejusdem scilicet Sanctse numquam de-
:

recorduli sunt. E1 dum Cardinalis Presbyter qua&- stituendos auxilio, quoscumque in ohsequium suum
reret, quid cansse esset quod Marchianenses vocati devotos invenerit.
iion venissent, plenam justitiam accepturi; qui Epi-
scopo favebunt, illos tamquam refugas justitise, nuin- ANNOTATA.
i|n iiii vonturos responderunt. Qui enim, inquiunt,
in spiritn iii Lacii Romam profecti sunt, qualidu- a Rinenge, pngo i&rrilorii Iprcnxis, ettnmnum S.
cis vel temeritAte, pra?sentibus iis qui eos intus et in Ricirndu est Patrona Ecctcsix, ejusqite ibi /V.s/uiii
beniaiu a
cute norunt, conventui Sanctorum so manifestare in jii>itiiln solenniter colitur, estque ibidem allare illi
( ard i.cijiitu

inidttt, prssumerentl Si iluin in absentes falsitatis rriraen ctiiisccratuin. Est eliam Patrona in Roesten pago
inienditur, ecce tres Fratres, qui Roma insperato viciim.
redierant, ad eumdem loc occurrentes, celebri b Milo, ex Ordine Prxmonutratontsi EpUcopus Te-
illoconventu alacriter salutato, se medios ingesse- ruanensis, creatus amto 1131, mortuusan. 1 158.
runt. Ad quorum prsssantiam, eo quod numquam c Alvisus, ex Abbate Aquiscinctino Episcupo crea-
venturi dicerentur, Legatus, quieos Roraae noverat, lus an. 1131, mortuus an. 1148.
hilarior factus; assurrexit eis, et annuens ut sede- d Eigo lixc translatio facta 29 Maji, Paschate tnnc
rant, non modicuin coram omnibus honorem eisex- celebrato 7 Apnlts.
lnlirrr ilii;iialiis esl P"St palllulum, eo jubente, iiiius e Lietbertus, circa aiiniiin lli'2, ireatus
.

Abbas.
ex eisdsni Fratribus stans in medio, quscumque f B. Goswinus, in locum Alvisi anno 1131, electus,
Roinano Pontifici innotuerat, cuncta per ordinem obiit 166, 9 Ociobris.
1

in auribus omnium mamoriter repetere non distu- g Est hxc epislola 327 ; cui hxc subjia in notis po-
lit. Ail quem Legatus, Verbum, inquit, Frater, quod luissenl.
nuiic ilixisti, iiiixime cousonat illi, quod Rom.r lu-
CAPUT
 DIES DUODEOIMA MAJI. 111

donec violentia vel prsesidio mendacii adversus eos D

compus efficeret. Pro hujusmodi excessibus, KX Ba
CAPUT V. voti
pcena incredibili et diuturna torqueor, ita ut mallem
Apparitio quorumdam in Purgatorio existen- non fui.-se, vcl, sicutprius, ad noa esae redigi, quam
propter pec-
lium, monasterii restauratio, variis con- vel ad momentum
cruciatus, quibus addictus sum,
cuta in mo-
cessa beneficia. sustinere. Alter vero, qui nihil aliquando in B. Hi- nasterttim :
ctnulem commiserat, et verlmm illius verum et pco-
i^ed sic istis misericorditer subvenit, ut negligen- nam justam asserens.numquam enm aliquid fecisse,
tes. et qui monasterii sni [hona] male diripuerint, unde ei misericordia deberetur, adstruebat. Uxorem
nisi prius peracta pcenitentia, opem ejus non sen- quoquesuam, mMe vivendo, dicebat vesiigiis ejus
Ad viren- tiant. A Domino enim, dictante sequitate, nihil im- inhsrere, affligentem ejusdem mnnasterii hospites,
(jujji \iutrur
punitum relaxatur de cujus hsec voluntate tota
: et de monaclmrum injuriis gloriantem. Tum qui
cttonetn
pendens, in suis etiam servis, quidquid ultione di- ante senem illum st.ire videbatur disparuit, et qui
gnum invenerit, condemnat. Unde ad correctionem loquebantur pariter ulterius auditi non sunt.
nostram, qui variis subjacemus tentationibus visio 58 Ille vero non immemor eorum, quaa tam aper-
qusedam uni ex Fratribus revelata, non est prffi- te viderat ; mane facto, Priori cuncta per ordinem
tereunda silentio. Quod
grande miraculum non
si nuntiavit. Credidit Prior, <>o quml religiosa senectus
reputatur, instructioris tnmen vitae forma est et eum mentiri non sineret, et ut Fratres sibi a detra-
exemplum. Frater ille religiosus erat, agens cente- ctione linguaa parcerent, omnibus in Capitulo visio-
et visio
yimum, vel eo amplius, aetatis suffl annum. Hic in nem referre nondistulit. Per quam aliqui correpti,
narratur
nocte, qua B. Ceciliae passio solenniter recolitur, de rebtis monasterii frandem facerepostea non prse- non sine
dum ad vigilias Fratrum senex devotus occurrisset, sumpserunt, custodiendo semetipsos, ut etiam abs- frvctu

sedebat in Capitulo cum aliis infirmis; non signifi- qne murmurationis vitio, vita) prsesentB iter confi- ^
calioni eorum quse legebantur, sed voci psallentium, cerent. Quod autem mortuus, qui cutn vivente
Seni laico
tempore Ca • sicut laicus, aurem accommodans. Tunc somni im- monacho locutus est, tempore Fulchardi Abbatis
pituli. portunitate nolens dormitare coepit, ita ut quid bo- extiterit, secundum tempus indictaa pcenitentiffl per
rum, Dormit sive Vigilat, de eo verius pradicaretur, Chronica et annorttm supputationem inventura est.
ignoraret : tamen ibi monachos audiens,
psallentes Uxorem quoque militis, quod de viro SUO auditnm
quis, quando psalleret, se numqnarn ignorasse po- fuerat, diu non latuit qu& festinans quidquid de
:

stea veraciter perhibuit. Et ecce videt ante se mo- monasterio B Rictrudis sustulerat, usque ad satisfa-
nachum, armatura terribili et rubicunda, utei vide- ctionem. monachisrestituit promittensque decetero
;

batur, indutum. Cui quacrenti quisnam esset, illius emendationem, de pra^teritis veniam consecuta est ;

monasterii se monachum fuisse respondit. Et exten- et comraendans virum snum et seipsam Fratrutn
monachus dens manum, ut de genere iudumenti certum aliquid orationibus, per visionem non modicum ffidificata
tgneam lari-
cognosceret, a mortuo, ne ipsum tangeret, prohi- recessit.
cant induftts.
bitus, et ita correptus, Ne tangas, inquit, aliquid 51) Instante aliquando messis tempore, interduos Belti tempore
horum, qnibus induor, quia arma ignea sunt, et Comites Flandrensem et Hainoensem tatn gravis
omnino comburunt quodcumque corpus niortale
, emerserat a discordia, ut absque detrimento utrius-
attigerint. quo partis reconciliari ad invicem non possenf. Ma-
56 Quadraginta anni sunt, ex quo peccatis meis gnum igitur et fortem exercitum uterque sibi con-
exigentibus, nec ad momentum quidem ista portare stituerat, et rustici resistere non valent.es, in primis
desivi, tam luctuosa et horribili pcenitentia, annis utrimque puniebantur. Sed quia prfflfatum mona-
adhuc decem cruciandus. Tara autem miserabilis sterium terras habet sitas in confinio utriusque Co-
eiponit cru-
ciafits din -
hujus sortis causa est h«ec Veniens in cnrpore, lin-
: mitatus monachi damnum imminens metuentes,
;

turm cau- guam a detractione numquam cohibui : quidquid initio communi consilio, B. Rictrudis et Eus
Jo?n
Sanctarum
Abbas vel Prior meus agerent, aliter faciendum ju- Virginis, loculos illuc direxerunt : qims in v Iticutis ad

dicabam inferiores despiciens, dignum me prfflponi

: quae magis liostium incursns, eo quod propinqulores vttias prote-
^ndasetatis
cosetaneis nrbitrabar, in electis etiam ponens macu- essent, formidabant, constituerent et ndloquetites ;

lam, Incnm superiorem obtinentibns si quid vero : utnqueComiti, Fratrnm Domino servientium parci
de rebns monasterii aliquando custodiendum accepi, segetibus, humiliter precabantur. Et ipsi in Princi-
ex parte maxima in usus expendi proprios, non ad pibus exauditi sunt, et utriusque partis hominibus
servandum sicut debueram solicitus, necadresti- sub magna districtiotie pra?fati monasterii oppressio
tuendum fidelis. Hic tenor vitae meae sic in mona- : interdicta est. Non fuit qui mandata Principum
sticse religionis injuriam [vixi.et] quod bonumerat, violare prfflsumeret, excepto quodam armigero :

malum interpretari solebam. Propterea, ut dixi, sub qui unam segetem intrans, equo suo, ac si prati foe-
hac gravi sarcina laboranti, venit alma salus, sed num esset, pabulum monachus,
concessit. Prohibuit
hmiteduro; precorque, utin tuis oratinnibus, pro- et utexirent hanc injuriam
rogare ccepit; dicens B.
pter Deum, mei memoriam haliere digneris. Verum- Rictrudi non debere inferri. Cujus preces armiger equum in
se non rssem
tamen horrendis planctibns, quos audio, numquid et parvipendens, donec equus satur efficeretur
ntissum dx-
tu compateris? Cui respondenti, se niliil audire; abiturum, contumeliose respondit. Unde alvn equi mon occupat.
Ausculta, inquit, attentius namquos rogo utaudias
: segete irapleta, nequara spiritui, utab eo vexaretur,
prope sunt, et nosti eos. Kt dum diligentius atten- traditus est, ita ut etiam dominum suum sessorem
deret, audivit duos sibi colloquentes, quorum verba sui habere recusaret. Ad nultum igitur usum pnstea
memoriaa commendans, hasc postea Fratribus in- necessarius fuit, primus et novissimus, cni seges
notuit. prffldictae Sancta; tunr temporis non negaretur.
o7 Dixit enim, sicut a mortuo secum locuto ac- 60 Gandavi burgensis erat quidam, qui negotia-
1^'tur et w|.
'«, torqueri ceperat, alterum fuisse Hugonem cognomento Vitu- tioni deditus. navigio Duacum frequenter ire cnn-
if <lo!tns him, qui graviW
ingemiscens, sic suam alteri repli- stieverat, ferenset referensunde accresceretei mul-
cabat miseriam Vse mihi, qui B. Rictrudis mona-
: tiplex rerum opulentia. Eunti autem et revertenti Jm eniscum ,

stenum vivens opprimere numquam cessavi et quod ; transitus erat juxta Marchianense monasterium, et aruliailo
iliius erat, meum esse violenter defendebam con- : ipse quotiescumque transiret. ad ecclesiam con- lolitutS.Ri
ttrudem vi-
troversise, intor me et monachos ipsius freijuenter vertens faciem, B. Rirtrudem et ejusdem loci San- sere,
obortae, ctos invocabat, eteorum se muniri precabatur auxi-
dissensio numquam legitime sopiri poterat
lio:
 112 MIRACCLA S. RICTRUDIS Lin. II.

lio : er.it enim devotionis institutum sic agenda dis- bonus extitit monachus; postea vero, pro vita sua
ponere, ut quotannis solenni die Pasc!i<e Marchia- atque meritis, Abbas constitutus, nisi cogeretur
nis veniens, ibi Gommunionem sanctara acciperet infirmitate, de rigore solito nihil aliquando sibi
sibi. Cum eo semper arobulabat et revertebatur ob- relaxavit. Sobrius, castus, et humilis, sicut in sub- Vlr Sanctus
ct hitmilis,
sequendi gratia adolescens qoidam, nepos ipeius : jectione didicerat, in loco superiori perroansit; nec
fjiii contemptans devoti ejus animi constantiam, et ut dominans in subjectos. sed forma factusgregi,
ipse in transeundo versus ecclesiara, toto corpore omnibus qui eum noverant, reverentiae erat et
seipsum humiliter festinabat [inclinare]. Sic pariter amori. Si quos murmuriosos aut aliis vitiis obno-
pluribus vixerunt annis, donec vir Ule in confessione xios invenisset, ipsorum noverat se patrem, ipsorum
bo ihin humanm conditionis expleverat, et ne- se noverat Abbatem sanis vero et religiosis non
:

pos ejus jaro adultus virum reddebat. Interea nescio patrem, sed parem; non Abbatem, sed comitem se
ijn.i DiHiiini Vdlunlate h Eugenius Papa, Ludovinus exhibebat. In jubendo discretus, in loquendo mode-

Rex Francorura, et alii Gptimates terras condixe» stus, de omni repius fidens orationi, quara suaj in-
ruut sibi, ut mari transito cum infinita Christiano- dnstriee vel labori.
delndc betll Hujus erat solidare fidem, mentique mederi
nim multituiline, Hierosolymis succurrerent, Sara-
lacri ttmpore
oi norum vicos et urbes plurimas consumpturi. H<>- Virtuti stimulos addere, spemque reis.

i'iini igitur hortatu etconsilio, vacuatm sunturbes Jurabatque scelus, nonextirpare scelestos,
et c&stella, ita utseptem mulieres, vix invento viro Atque sibi nullus. omnibus omnis erat.
uno quem apprehenderent, viduas ^e dicerent, ma- Maluisset quidem multos hahere Patres in sui ,

ritifi adhuc viventibus. In hac expeditione, proutsin- custodiam deputatos; ut tanto securior exiret iu
gulis placuerat, terra et mari profecti sunt, inter pascua, quanto plures sui curam gerere sensisset.
manua hostiura derelicti a Domino, eo quod rever- Nam cura electus esset, satis recusavit; omnia, quaB
ter otur cuffl ambuUrent. Praelato necessaria sunt, sibi humiliter deesse asse-
Cum
Flandrensibus autem, qui navigioiter
(II rens. Sed quanto magis accusabat prffidicabilem,
suum acceleraverant, erat juvenis hic de quo dixi- tanto prasdicabilior apparebat, convincentibus ipsum
|n pal ttlna
•

mun el ipse captus, in partem Saracenorum veniens

; vitse sanctitate et f ana* gloria, Postea cum a disci-
ii Saracenls
iiijilus. dlversis es! addictus suppliciis. Ibi Sanctorum, quos pulis suis, eicolloquentibus, Pater, Dotninus, Abbas,
in patria sua frequenter invocari audierat, recorda- vel Magister, aut aliquid hujusmodi vocaretur, et
batur : et de gentedfemonum cultibus dedif i eorum v;i nii eioptarent diuturnam, aspere et cumiacrymis
precibus iripi humiliter postulabat. Quibus invo- eos redarguens aiebat : Ne vocetis me Magistrum
catis facile eral desiderium postulantis audire, nisi vel Abbite.u, sed servum et infelicem; nec rogetia
Doi is B. Rictrudis meritum et in hoc voluisset iinlii misero longioris vitaa spaiium, sed bene vivere,

declarari, Nam
annos aliquot veriit ei in me-
post et felioiter consummari hasc est enim gratia ad
:

a s
moritim, quam devotum illi Sanctae obsequium avun- amicum suum, omni pra&tantior officio cetera vero ;
et ffl-

ctrude invo- culns suus.dum adhuc viveret, impendebat; etquod quaa desiderantur, opinione quidem bona sunt, et
cala Ubera- die sancto Paschra ad illius ecclesiam anuuatim nomen commune habent cura veris, sed boni pro-
c immunican li gratia divertisset. Tunc cumlacrymis prietas in illis non est.
orare cospit, ut hssc ipsum de vinculis Paganorum 03 Hic vir sic conformis ad unitatera, locum cui
misericorditer absolveret. Qua3 nocte eadem, non prseerat, per Dei gratiam, religione decoravit : et
per somnium, sed vigilanti manifeste apparuit; et Dominus bonis temporalibus foris amplius, intus
dissolutis catenarum pessulis quibus adstrictus erat, etiam bonorum Fratrum numero cumulavit. Mona-
Surge, inquit, et soqui re me. Qui consurgens, usque sterium igitur Marcliianense vetus erat, et permo-
angttstlas
ad locum quo Saracenos non timeret, ab ea sub ni- dicum, a Beato construetura Amando sed quando :

Uarchlanas
i eterls monw
mia celeritate perductus est. Et veniens Gandavura, »dificatum est, satis ampium videbatur, et diebus terii laxattt-
vcntt,
ibi moram non sustinuit; sed cum ineffabili gaudio illis sufficiens. Nunc vero tam Fratrura numero,
festinona ad ecclesiam liberatricis ^ua-, detulit ei quam bonis exterioribus ampliatis, angustum erat,
candelamet filum deargento, ad longitudinem sta- nec uliqua compositione acceptum. Quodcum Abbas
turse suaa porrectum. Ubi cum nocte quadam venis- iste (de cujus multiplici gratia nihi! me dignum
set, pulsabat januas monasterii, ei expergefacti cu- dixisse fateor) graviter ferret ; in honoretn Doraini
stodes, qui intus erant, pulsanti aperuerunt. Quibus et Fratrum commodum, visum est ei, utaliud con-
illc,Sanota, inquit, ad cujus tumulum vos sedetis, struere deberet. Sed qnia legerat, ad evitandam
captum me in terra Pagauorum nuper absolvit, et pcenitentiam, omnia cum consilio facienda, super
nuncei oblationem meam defero, votiva pietate an- hoc Abbatcs et plures religiosos viros consuluit et :

ouatim persolvendam, Monachi vero propter taci- omnes, ut in nomine Doraini opus inciperet, cuii-
turnitatia observantiam, quia nox er.it, nihil viro corditer responderunt. Eorura igitur hortatu et novijacit
abeunti mane funiiomenta
locuti sunt : sed fact" Patri suo Consilio, accito Conventu, manusuaprimum iapidem
1 lali qus3 audierant nuntiaverunt, Ad quosiUa, a fundamento collocavit, quibusdam tamen obedien-
Cur, ait, et qualiter absolutus sit, non qussistis? tiariis, propter imminentem sumptuum quantitatem
,i votum Pro tantm rei notitia, nocturnis horis, certe silen- renuentibus. Nobis, aiunt, sufficiebat monasterium
sttufti JllOf-
tium infringi debuerat \ si decetero redierit, abso- quiil opus est opere superfi.uo tam su-
aiiiiqiiuin,
(iuiiis solvlt
nis modum inquirite, ueo abeat, nisi vobis prius perbo? Unde nobis sumptus ad perficiendum? Cur
rei ordinem exposuerit, Post annum vero cam sua tnm amplura jacitis fundamentum, cujus structura
oblatione reversus est, j
rem monaohis pequirenti-
< t modum exredet, vincetvires, superabit lacultates?
bus, prout fuerat, veraciter innotuit. H«c me-pro Facile est inuhoare quidquid volueritis, sed possibi-
tate tngenioli mei seribente, vivit adhuc vir litas de consummandoopereprius esaet consulonda.
ille,quod semel vovit singutfs annis ropendans, Adquod ille; Fratres, inquit, cessando a querelis,
monaohi quoque adhuc supefsnnt, ad quos primum deslnite molestiOratorium, quod incepi,
e~.se.
factaro in se retulil coisericordiam. grande erit et pulGhrum valde, multi quoque
ij-2 Tunc temporis Domnus"c Hugo, sanot» re- perfectum videbunt, Domino et B. Rictrude, quid-
tiugo Ibbas, cordationis vir, Marchianensi praeral monasterio, quid in eo expimsum fuerit, sqflBcienter provi-
cujus vitam numquam saltera sraietrffi snspicionis dentibus. Erat eniin cor ejus fiduciam habens in
respersil opinio. A juventute eriim sua, ealentis Domino.
naturaliter Betatis desudans flammas reatinguere, 04 Sicut audivimus, siovidimus, de formapariter
et
 DIES DUODECIMA MAJI 1(3
et perfectione: etopus tam sumptuosum de allodio 66 Alio quoque tempore, dum trabes grandis et D
f „q'ie
iutra ip>ius Sanctae, sine oblationibus alienis totum , ponderosa de sursum rueret, monachus quidam casu KI IM.
perfeotum est. Quatuor denique annis quibus aedifi- venerat in loco, quo ruituram minabatur. al ius ruenlem
illa se
-erfecto m°-
cando supervixit, quaeque in lapidibus, et columna- Quod videntes, qui a longe erant, ut ad evitandum tn eaput
ritur. trabem illte-
rum ornamentis construenda erant, pene consum- imminens periculum fuga sibi consuleret, concla- siu ejcciptt.
mavit, mirantibus cunctis, quod structura adeo mabant. At ille horrendis eorum clamori.bus et pro-
grandis et decora tam brevi profecisset. Et dum ad ximo mortis discrimine adeo perterritus est. ut in
complendum cum omni solicitudine adspiraret, qui partem secedere, autde h>co illo movere pedem vel
bene vixerat, de medio feliciter subtractusc est. Quod ad modicura nequiret. Hanc igitur trabem in caput
talem babuimus. qui nemini deerat expanso omni- ruentem nolens suscepit; et qui viderant, contrito
bus gremio pietatis, laetati sumus sed quod amisi- : capite cerebroque effuso, raortuurn credidernnt. Sed
mus talem, nunc quis fuerit, certius advertentes quoniam, ruente maehina.ille hujusce Sancta-i,
adliuc plangimus. Postremo tale est monasterium, quam, fiequenter nominavimus, opem inclamavit,
quod erexit, ut ab iis, qui ipsum in carne non vide- trabes ponderosa pondus naturaliter inolitum, ut
runt, opus suum intuentibus.aniinaejusbenedictione non la-deret, tunc divinilus amisit.
donetur. Et qui , dum fundamentum jaceretur, 67 Duacus Castrum est Comitis Flandrensium.
lmpensas abborrentes, cessandum suadebant, quod Ibi mulier quacdam, unius brachii sui officio
jam
aliquando inceptum fuit, modo non mediocriter gau- pluribus annis destituta manebat. Quod grande
Ineocanti
debant. incommodum, gravius sna fecit paupertas, dum et eatndem
6S Verum cum jam maceria quadraginta pedum corporalesubsidium deesset, et operari, unde susten- pauperculx
Occasione amplius habere diceretur, quadam
.dtitudinis vel eo taretur, imbecillitas probiberet. Infirmitatis ergo
htijits fac-riex
die ca>mentarii desuper adhuc lapides coaptabant, spem recuperandaj salutis absciderat
diuturnitas
ut eminentior appareret. Et dum operi, sicut heri cum quadam die, vultum lacrymis sufliisa, B.
et nudiustertius, insisterent; os unius pallere, et Rictrudem devote precari ccepit, ut ei auxilium
facies pra tirnore in diversa mutari ruepit, genibus dignaretur impendere. Eadera hora fugit passio, et
vix aliqua membra sustentantibus. Erat enim mens illa brachium extendit, jamque capiti manum admo-
ipsiusmaliquodammodopraesaga futuri et ignorans ; vere nulla erat difficultas. Admirabatur si vere esset
quod timebat, ante patiebatur, quam de periculb quod erat, et prrcter solitum, brachii extensionem,
scirepotuisset. Huncsociiejus exterritum intuentes, pene somninm suspicabatur. Postquam vero factam
de cogitationum ejus secretis requirebant. Quibus brachil et
in se veraciter Domini misericordiara intellexisset,
manus tmor'
ille silentio me, quia nibil
indicto, Sinite, inquit, cujus meritis et intercessione curata fuerit, gaudens
tux usus
mali patior. Hoc dicto sustentaculum illud, super et exiliens, quibuscum loqueretur, nuntiavit festi- reddttur: :

quod ad operandum deambulabant, ex improviso nansque Marchianas, de munus

paupertate sua
corruit, et ipsi cum
eo ceciderunt. Socii vero ejus, obtulit devotione magnum, et monachis requirenti-
ad quaedam retinacula manibus injectis, casu mortem bus quid causa? esset, Hoc brachium, inquit, pendens
c«ti.eiilar ius evasisse dicti sunt. Ille autem, cui cor ante ruinam a latere emortuum, pluribus annis raihi raagis impe-
ex super deorsum ruens, super struem acutorum fuit quam usui, manus arida nihil operaba-
iillo
corruerat, dimento
lapides lapsus
lapidum decidit: ad quem Prior et alii monacbi in tur invocavi Sanctam, cujus reliquias conservatis,
:

stupore magno concurrentes, mortuum aut positum et viviticavit eam. Non solum ergo miilier, sed et
in extremis putaverunt. Et cum sensissent non monachi laetati sunt haec pro recepta sanitate, illi
:

expirasse. qualiter se baberet requirebant : sed quod corpusejus penes se reconditurahaberent, quie
spiritu prre timore anxiato, non erat in eo vox ail sui nominis invocationem aptatae salutis referret
neque ullus sensus. Post paululum vero reversus in gratiam.
se, circumstantes intuens, Beata, inquit, Rictru-
ef. 68 Altera quoque mulier, degens in pago Torna-
dis quam corruens invocavi, sub tanto mortis
, censi, annos pene tres quartanis laboraverat febri-
alteri quatta~
periculo vitam mihi conservare dignata est. In bus, adeo afflicta et exhaustis viribus, ut videntes na diuturna
somnis eam vidi nocte prxterita; et cum pergiadus eam de recuperanda salute diffiderent. Votiva aufertur
dispositos ad opus solitum non possem ascendere, peregrmatione loca sancta frequenter circuibat, et
maiinin suam mihi porrigens,
ad locum, quo ire maxime ubi d B. Livini memoria solennius recoli-
intenderam, celeriter etsinedifficultate ducebat me. tur, ilbc saepius festinans, ut mnlestia corporalis
Quse igitur mihi totis viribus enitenti ascensmn abscederet, devotionis lacrymas offerebat nam mo- :

«S. Rietrude facilem reddidit, haec me corruentem, manu sua nastenum ejus vicinius erat, et quanti meriti esset
MroaCwn coruscantibus monstrabatur.
sc
misericorditer supposita, vitffl reservavit. Aliquid apudPeum, miraculis
uarrat
vero laesurie, sed lioc permodicum, cruri meo lapis Verumtamen Domini voluntas non fuit, ut per
acutus inflixif, reliquis membris nullum dolorem aliquem Sanctorum, quos adierat, curaretur: et
sentientibus. Eadem vero hora cum ad faciendum febre ingravescente, totoque corpore carne exina-
opus suum reascendere vellet, Prior et monacbi pro- nita, vix potuit ingredi et exire. Si veroad hominem
bibueiunt sicque die illa otio et quieti [vacare]
; medicum reiurreret, non solum absque consilio,
consensit, licet invitus. sed contempta propter suam inopiam, vel potius
60 Duobus etiam famulis ad subministrandos
,
contumeliis exasperata, reverteretur. Pauper enim
oua ineocata
ctifim
lapides operariis ca'mentum sursuin ferentibus, qui cum es^et, non habebat unde humaniim suffragium,
atms
site no.ea retro veniebat, deorsum cerasa rubentia ctBpit in- vid etiam viliora sibi niedicamenta posset comparars.
cadit spicer-e erat enim tempus quo fructus ille mature-
: Et quia pauperibus e! infirmis mors acceleral.i, noo
scere solet, et eo ab bominibus avidius decerpitur, cruciatus, sed airumnarum finis est ; si esset voluntas
quo arbores illum quasi primitias terrre primitus iIimiii, optabat inori. ut sic sua desineret es,-e

producere festinant. Et duin illi paululum procede- infclicit.is. Denique ab amicis suis et propinquis,
rent, pedibus viginti vel eo ampliusjam longe a quiaudierant B. Rictrudisquidesset apudDoininiim,
terra, qui fructum viderar, tam specie quam avidi- suasum est ei, ut ab ea auxilium postuhirc deberat :

tate illectus, et oculos ab eo non avertens, pede quorum consilio fidem adbibuit, et febre sicut heri

offenso deorsum labitur. Et hic corruens B. Kicirti- et nu.liustertius hora solita eamfatigante, humiliter
dis nomen et auxilium invocavit qui, si timorem :
|,iv,.i!iaturB.Rictrudem, ut eisubvenire dignaretur.
solum auferas, eadem conservante, nibil mali per- Et tu, inquit, Domina. cnjus opein, ut audio, plures
pessus est. experti sunt, licat nihil de te ineruerim, tamen non
Majt T. III 15 me
 114 MIRACULA S. RICTRUDIS Lib. h.

, me a exclusam torqueri diutius pa-

benefieiis tuis quod a Patribus suis didicerat, Bonum operantibus
tiaris. Quffi divitflfl et pauperes seque admittis, cura Dominum in Evangelio prohibere, ne sinistra eorura
me pauperem. et habeto ancillam. Moveat te pau- de profectu dexterse quidquam scire permitteretur.
pertas mea, moveat passio tarn draturna; quodenim 71 Instar ergo B. Nicolai, qui tres virgines, ur-
curare me posses cum audissem. indubitanter cre- gente inopia scnrto addiclas, ita redimere studuit,
didi. Expleiis hujus desiderii sui precibus, felu-is ut redimentis personam hommes nesrirent; cogita-
dispnruit; et illa coepit convalescere, huju-cemodi bat et iste sic suam honorare Dominam, ut ipse

segritudinem deinceps non sensura. Cum igitur in exhibito honore nulli mortaliura innofesceret. atieno
no-
morbo tam gravi se relaxatain cognovisset, gavisa Unde accito Priore, tulit eum in partem; et refert mine

est gaudio inenrtrrabili, et eum marito Marchianas se hominem scire, qui tain paupere loeuln thesau-

veniens, illi, qui salvam facerat eam, grates repen- rum ilinm non medincriter doleat contineri. Suhjun-
dens. voto quodvoverat se absolvit. git quoque de homine illo, qnod in praeparatione sumptui
necessarlos
Gi) Puer vero quidam, jam transacta a^tate, et marcas ar^cnti oblaturus sit,
alterius vasculi vigiuli
olfert.
sub qua ceteris, ut erigantur et eant, facultas natu- et adhuc ampliora se collaturum pollieeatur. Vult

raliter attribuitur, omnibus membris dissolutus, tamen rem fore s^cretam, ne si pro bono opere po-
puero facut-
parentibus suisoneri erat et labori. Jacebat in dnmo pnlari favore in aliquo delectetur, fructum laboris
tas gradiendi
datur. eorum quasi funus, imo funere gravior, qnia pro amitfat. Prior hoc audiens, pro tanta bominis inco-
passione continua carnalis affectio dolorem ab eis gniti devofione gavisus est et conducens operarios
;

exigfbat continuum. Maler denique, audita Sancta? in auro et argento, de persona hominis illius, pro eo

hujus celebri mernoria, et ipsa Marchianas venit, quod nesciri vellet, diutius non requisivit verum :

bajnlans in ulnis fllium; quem etsi mortuum non dum coepto operi insistitur, Domino prodente auctor
eoque con-
habebattamen quasi defunctum quotidie lamentaba- celari non potuit. Fratrem quippe Martinum ipsnra fecto
tur. Quffi cum intras&et eeclesiam, quid rogatura esse, qui opus coppisset, et ad perficiendum impen- E
venisset lacrymistestata est; etut sanns revertere- sas pra?pararet, audivimus : et inde ampliori dile-

tur, quem inlirmtim attulerat prolixius oravit. .

ctione apud Deum et homines dignus inventus est.

Domino tamen volente, hora eadem, quod plena 1*1 Vasculo igitur cum magno auri et argenti ap-
fide posluiaverat, non accepit; sed cum domum paratu consummato, Domnus a Henricus, Venera- a
redisset, post diesaliquot, hunc stantem super pedes bilisRemorum Archiepiscopus.venerat in Flandriatn. 2 Augusti
suos et firmiter gradientem audivimus. Hic iv Nonas Augusti anno Verbi Incarnati mclxiv, anno 1164
/ranslatio
Archiepiscopatus autem sui tertio, ad nos divertit celebratur.
ANNOTATA. et annuens Joannis Abbatis et totius ecclesiae preci-
bus, sub eodem die B. Rictrudis Reliquias, manibus
a Anno i 149. suis de veferi vasculo assumptas, in novura cum ti-

b Eugenius III discipulus fuit S. Bemardi, subquo more et reverentia rollncavit. Aderant Clerici, viro-
et Ludnvicus VII Rex Francorum, Concilio liabito rum ac mulierum infinita multitudo; alii, ut sequen-
discessit vcrsns Pulivsttnam anno 1147. tes virum tantae dignitatis et Ludovici Regis Fran-

C Hugo Abbas mortuus est an. 1158 die Junii, corum germanum fratrem; alii, ut illam sacri Cor-
et a Buivlino, Raizsioet ti/iis titulo Beati Iwnoratur. poris translationem praesentes intuerentur. Sed et
d S. Livinus colitur 12 Novembvis: et Itic juuiein Andreas b Atrebatensis Episeopus, cum Clero suo et
Qandavi rvquicvit, sed hcum atiquem propiorem Tor- vicinis Abbatibus, ad liunc diem festum oecurrere
naco Itic notari patet e.c sequentibus : dujdo autetn ion- festinant : cumquibus, celebri monachorum adstante
gius Tornuco Gandovum distat quum Marchitinx. conventu, per omnia ut decuit solenniter et devote
res aeta est. Quicumque vero pro au<-toritate sua
CAPUT IV. quippiam de Reliquiis illis ab Abbate loci ipsius
potuit impetrare, rem grandem se aceepisse gavi-
Sacri corporis nova Iranslatio : miracula sus est, secum deferens illud in ecclesia sua, pro
varia- muniinento vitae praesentis et futurae conservandum.
Ipse quoque Archiepiscopus, aliquid sibi reponens,

DUtracto
D tum
nengam de
est superius, Reliquias ipsius Sanctte
veteri Inculo in novum solenniter repo-
Ri- ob solennem memoriam cum debito honore secura

prioris tocutl
portavit in Franciara. Eodem anno non solura vici-
sitas etiam vascnli pretium exterius
fuisse; cujus ni, sed et plures in locis remotioribus commanentes,
ornatu,
enilens, pra>decessores nostri expendere pr.esum- Yarii morhi
quacumque corporali molestia laborarent, ad invo-
curantur:
pserunt. Ornatum igitur exteriorem fraterna et cationem nominis ipsins, saluti pristinae restituti
concordi devotione jam seeundo instauratum, male sunt ex quibus nonnulli, gratias exhibituri, Mar-
:

fida successio totum secundo diripuerat, sed Deo chianas festinaverunt, de sua quique facultate Do-
gratias, quod nobis illud sacratissimum Corpus in mino et B. Rictrudi vntura, quod voverant, ofieren-
ecclesia reservatum est. Nec enim ingrati esse de- tes : visi sunt a nobis omnes, sub silentio
et quia
bemus, qnoil conflatis auro et argento, distractisque praeterire indignum duximus; ejus gloriam, de qua
lapidibus pretiosis, quod incouiparabiliter pluris loquitur, eo securius praedicantes, quo per ipsam se
erat,ad nos potuit pervenire. Invenimus itaque lo- saluti restitutos referentibus ipsis, qui gratiam con-
culum ligneum, secuudum se satis abjectum et con- secuti sunt, accepimus.
temptibilem, apud fidelium mentes pro Reli-
licet
73 In villa igitnr B. Amandi, quse Reraegias c
de novti poxt quiis valde pretiosum. Cum igitur cnnsurnmatum
restauratio- nuncupatur, erat mulierp-jegnans, qu;ejam novera
fuisset ffidiflcium novum Marchianensis ecclesiae,
nem tnoua- dies partus difficultitem sustinuerat. Nemo erat qui partunem
st«rii pudorcrat Fralnbus, vasculo incomposito ejus Reli- prolixiuris vitaj ternpus ei promitteret. amicis suis H) die Ubtt-
quias.qua.-ad perficiemlum opus tam grande sumptu ratltr
ut animam
redderet persingula momenta expectan-
suffieienter providerat, cnntineri. Attendit hoc quis-
tibus. Invocabat incessanter Deum et ejus Sanctos,
piaui exnbedientiariis, et tactusdolore cordis intrin-
quorum nomina memoiia? occurrebant sed Domi- :

S6CUS, el inspiratns a Deo. aliud non minus bonura nus occulta causa, quam ipse novit, Jesiderium ejus
iormaquampretinillisefacturnincogitabat.Nesciebat differebat. Itaque cruciatibus pene exanimata, tan-
quidem lilteraa, sed arat seeundum seculum valde dem die decimo B. Rictrudis recordata est. Ad
cogitans t'ins sapiens 8t secundum Deum vir timoratus. Qui cum quam conversa Fer, inquit, piissiraa Mater, opem
;

monachus, hoc desideriUm divinitus concepisset, recordabatur

huic infelici raulierculae, cui vel de vicina inorte re-

medium.
 DIES DUODECIMA MAJI. liS
medinni, vel de absolutione partus imminet sola- et interventn ejn da-monium aufugit. Eo igitur
tium. Nam auxilium distuleris, j.im ex toto «lefi-
si soluto, et amicis concurrentibus, fit gaudiuin et F.X US.
ciam : si vero ad voces et lacrymosa suspiria mise- exultatio; et pro miraculo tam evidcnti glcrificatus in nnmine
S. Rictrudis
ricorditer respexeris, indubitanter credo me cito est Dominus, et ejus famula ab incolis loci illius s
u liberatur.
parituram. Vix orationem compleverat, statim illius lito amplius honorata.
auxiliurn, qnam invocaverat, subsecuturo est, quod 76 Non longe a Suessionis civitate beata Virgo
devote postulavit, Mulieres quoque rei exitutn praj- Ensebia et ejus mater villam habent, ctti e Vargny
stnlantes, et amici, qui foris stabant, lastati sunt vocabnliitu est. Hanr Dagobertus Francorum Rex et [n Yerqntj
pariter et mirati. Post dies igitur purgatinnis suae, eju- uxur Nantlnblis memorata; virgini, eo quod (le Mttrchia-
nenslt juris
gratias simul et oblationem exhibitura, marito co- salutari lavacro susrepissent, regali munificentia villa.
mite, Marchianas venit, et de misericordia in se contulerunt; suis etiam confii inantcs prmlegiis, ut
facta nobis, quid iatn devota mutieris oblatio sibi deinceps nulla super boc terrena potestas ei molesta
vellet requirentibus, cuncta perordniem enarravit. esse praesumeret.Matervero post hasc in Marchia-
74 Apttd Rnmam
qunque villam de terrilorio d nensi monasterio habitu religionis induta, et ipsa
Tornacensi, juvenis quiilam sihi uxorem desponsa- cooperante Domini gratia filiam suam secum intro-
verat; quorum sicut aetas non impar, ita parentiim duxit: quas villam banc rum appendiciis suis, sirut
numerositate neuter alterum praecellebat. Ad diem liberam possidebat, eidem Ecdes » perpetuo et li- 1

puilla )<"<>
sponsn sana- igitur nuptiarum dum certalim [necessaria] pra?pa- bere possidendam contradidit. Hinc est qnod de I

tur a gravi ranl sponsus et sponsa, et amicorum invitant praj- illoannis singulis Marchianas vinum mittitur, unde
.tgtitudtne,
sentiam; virgo illa non solum capitis, sed et totius porlione aliqua ob Missarum celebrationem in parte
eorporis co^pit aegritudine cruciari. Et dttm perdies una derenter reposita, de reliquo Fratribus itifirniis
membra singula petie suo destituuntur officio, pa- et hospitibus sufficienter et cum caritate annuatim
rentes ipsius arcersitis medicis, non parcunt suis ministratur.
facultatibus, ut filiam salvam recipiant. Sed dum 77 Monachus autem, qui ad custodiendas res mn-
nihil proficiunt medicamenta, ad su/1'ragia Sancto- nasterii, etfaciendum quod optts est. illic deputatus
rum recurritur ; et amici de salute recuperandajam est nobis quiddam dignum memoria se vidisse per-
;

desperantes, a B. Rictrude cum lacrymis medelam hibuit. Dtxit enim: Cuin aliquando pro reparandis lalumix in-
tentus,
postulant: et illa statim incipit convalescere. Post aedificiis nostris lapides mihi necessarios attende-
ha?c pauci dies effiuxerant, cttm de infirmitate sua rem, misi bmnineui, qui de terra visceribns illos
plene convalnerat, induta laneis ad carnem, et nu- effbderet sursum extrahendos saxosus quippe locus
:

dis pedibus cum matre sua Marchianas veniens, est non longe a villa; ubi homo ille per clies aliquot
Domino et ejus famulae, quae salvam fecerat eam, laborare ccepit, in sudore vultus sui comedens pa-
gratias egit. Et offerens ad altare duos denarios nem suum. Qui vero coadjutores sui eraut, stantes
annuatim relVrendos, cum omni successione sua desuper ad os spelunca-, submissis funibus et qui-
Sanetas illi servitutis vinculo devote obligata, cuin busdam machinis ad hoc praeparatis, eertatim lapi-
gaudio ad propria remeavit, des extrahebant, et eo ardentius insistebant, cuepto
Rinenga, ut supradictum est, villa fuit ejus-
71) operi, quo illum fodere altius introspicerent. Istis
dem Sanctae. ubi de illa sub magna veneratione non
: itaque extrahentibus guod ille subministrabat. et •

snlum ab incolis loci illius, se.l a -inis quoque me- -v i hinc inde loco spatioso infetaus vacuo quasi camera
moria jugiter retinetur, Ibi cujusdam Militts filius, una remanente. omue pntulus lapiilum quod desuper
juccnts a
da monio jam in virili constitutus setate, a da nio vexari apparebat, super hominem illum ex improviso, [ca-
ctirreplus ccepit ; et nisi vinctus catenis cohiberjtur, nec dens], eos etiato quos tnai attigit riiiiuc vehementis
etiam parentes sui ctim eo habitare sustinuissent. fragore horrendo exterruit. Attollitur clamor et
In domo erat clamor et tempestas valida, audax et luctus pro homine, quem sorte taui miseranda mor-
sitb tuina
importabilis omnibus, lingua etiam et manu me- tuum putabant; currentesque ad villam, rei cven- riperilur
tuendus. Contristabantur amici, et qui noverant il- tum lacrymosis vocibus nuntiart. Tunc omnis aetas lncolumls

lum. eoque «lolor ain|ilins succrescebat, quia secun- et uterque sexus illuc festinantes, terram cum lapi-

dnm seculum de infimis parentibus nr.n ducebat dibus a loco instantius rejiciebant ut quem vivere
genus. Qiioscumque non domum intrare cerneret, diffidebant, sallem more humano decentius sepeli-
tantum clamore horrendo, sed et bracbii extensione rent. Sed cum
ad euiu pervenissent, absque laesura
vocabat ad se. Ad qnem cum omnes propius acce- aliqua stantein Supra peiles. sm.s repererunt. Quibus
invoctitis SS-
pnst ftedc dere formidarent, Presbyter villae illius adveniens, de salute reservata inqnirentibus, Beataa, inquit,
llicn ntlc et
lncrral um vocatus ab illo, nescio qua fiducia, juxta enm con- Eusebise et ejns sanctissima? matris auxilio, quia titisebta.
Rinentjensem
sidere praesumpsit. Tunc ille tnanibus injectis ap- eas, tanta mole lapidum supra me veniente, invoca-
Parochum,
prehendit caput ejus, cujus os et faciem dentibus vi.mortis imminens periculum, timore sublato nihil
lacerans, vix acircuiiistantibus cogt potuit, uf prae- mali sentlc-n-, illsesus evasi. Hoc audientes, qui con-
ilain vel invitus refnndetet. Confusus itaqne et fa- venerant, Dominum in Sanctis snis laudaverunt, et
cie deturpata, qui furioso se incaute obtulerat, de hominem illum cuni admiratione et gaudio spirituali
domo egre-sus est : et ecce Miles quidam stans ad ad villam reduxerunt.
ostium, exeuntis contumelia quid ageret edoctus, 78 Dignum etiam credimus memorabile illud at-
intrare non audebat. Verum amentem catenis con- que evidens signum referre, qnod multis cernenti-
strictum intuittts, non solum semetipsum, sed et busperinvocationem I!. Rictrudis dignoscitur liiisse
Anno 1168
illum, cum oratione hac inaniter non emissa, signo perpetratura ab omnipotente Deo, anno Verbi [ncar- Clrcfl lnsulas
Crucis praamunivit, Dominus, inquit, et ejus faiuula nati millesimo centesimo sexagesimo octavo. Est in
a luptrt».
B. Rictrudis, cujus nos homines sumus, fili, ad territoriosupradieto Insulensi villaejusdem S ni.tr,
nienU Miit-
sanas mentis te redncant officium; invasoremque rei quae [ Runcinium nominatur, tn qua ecclesia, in
'« Cruce
signtiltts alienas tibi ulterius dominari non permittant. In honore ipsius dedicata, usque hodie demonstratur.
hoc verbo recessit ab eo daemonium, et curatus est. In hae villa quiilam panper juvenis degebat, «|"i vi-
Qui hora eadem vocans Militem, ut introiret preca- ctum quotidianum labore manuum sibi acquirebat.

batur; asserens qtiod per sui adventus occasionem, Quadam igitur «lie post laborem a«I vesperum do-
saluti, quam dajinonun". maleficio amiserat, restitu- muni reversus, pauper ipse paupere cosna refectus
Scriptura, Dulcis est s nus
tus sit. Ex quo enim, inquit, signo Crucis prsmisso, est. Et quia sicut dicit

B. Hictrudis auxilium supcr me invocasti, meritis operanti, paruin coinedat autmultum; ut membra
fessa
 nti MIRACULA S. RICTRUDIS Lm. H.

cibum accessit ad lectum. Deum seipsam castam et irreprehensihilem custo-

A fessa sopore reficeret, post
,

BX MS. Cumque obdormisset, vidit somnium, etvisio capitiss diendo, atque pauperibus, orphanis et viduis, pere-
grinis et hospitibus de suis opibus sedulo raini-
ejus turbavit eum. Vidit enim quatuor malignos
Eccli. 5, II
hoMbili strando. Et quid multa
tamnio con- spiritus, sub specie totidem mulierum valde defor-
sternatus mium in domum suam intrare, et ignem copiosura 81 Septimo itaque die jam advesperascente, pre-
fuveni*.
usque ad tectum ejusdem domus ascendentem suc- cibus hujus Sanctae, ut aestimamus, supradictus in- dtinde ibi

ceiulere. Cum autem vebementer fuisset accensus, firmus in seipsnm reversus, uxorem suam vocavit, Jiositus, ttbi
stbi visus
mulieres ad ejus, ut sibi videbatur,
nialignic dixitque llli : Obsecro te, soror carissima, ut in se-
illas /uevat juvari,
lectum accedunt, eumque per capillos foras extra- creto illo loco domus meaj lectum mihi facias , quia

hunt. Quem a capite usque ad inferiora dividentes, ibi , ut recordor, a mnliere piissima, quae mihi ap-

dexteram illius partem super oarbones coquendam paruit per visionem in lecto reponebar forsitan in :

projiciunt, sinistram vero procul ab igne reponunt. illo loco, meritis Sanctae ipsius, me abquantulum

70 In tanto itaque tribulationis articulo, id est, alleviabit Dominus. Statim in loco ,

quem designa-
borriliili visione constitutus, nocte ivit cla- verat, lectus reponitur, atque aliorum manibus illic
in torpxe Je.su in hac
nomen invo-
maro ad amicum Iiominem fidelissimum, Dominura deportatur. Invocat nomen Domini et ejus sanctae
Genitriris invocat etiam nomen B. Rictrudis. Com-
care
Jesum, et in tribulatione sua invocavit eura. Et mi- :

sit de cdelo Dominus, et liberavit eum, et dedit in mendaverunt eum Domino, et in illius noctis tene-
npprohrium concultantes eum. Nam cum illarura bris visitavit euin Oriens ex alto. Mira res ! Parvis-

crudelium tnulierum manibus intolerabiliter per simo itaque noctis spatio transacto, pacifice et cum el S . Mrtru-
detn invocans,
somniumtorqueretur, inisit ei liberatricemDominus, magna quiete obdormivit. Cum ecce subito apparuit

quaj eriperet eum. Subito enim illi altera mulier illi ejusdem villae Praepositus,
quidam monachus ,

apparuit, forma et habitu ultra quam credi potest dixitque ei Galtere (hoc enim erat illi nomen) surge
:

quantocius, et eamus pariter Marcbianas, quia hoc

E
venerabilis; statimque ea visa irruit super eas for- CU »1 somnias-
B mido et pavor, magnitudine brachii Domini, et
in a Domino praeceptum tibi et mihi. Qui statim, ut srt Marclna-
et a speclosa
in fugam versa est turba monstruosa, quia nulla
illa illi videbatur, de lecto surgens incolumis, cum mo- nas duci
viulicre juva-
coi.ventio Christi ad Belial, nulla societas luci ad nacho Marchianas venit, et processionem futurara
rl itfttt visus.
tenebras. Ipsa vero mulier sancta, quae illi apparue- solennem jam de claustro exeuntem offetidit. Porro
rat, ad ignem accessit, partemque corporis, qttae monachus qui cum Cruce proccssionem prtecedebat,
super carbones comburebatur, extrahens, sinistraj accessit ad illum, et dixit ei Accipe hanc Crucem :

parti, qute ab ignibus intacta remanserat, copulavit: salutiferam, et praecede in ecclesia Fratrum proces-
totumque corpus fascia constringens, a-grum illum, sionem. Ille vero Crucem accipiens Dominicam, per
exemplo illius Samaritani Evangelici, super bunie- medium ecclesite processit, et super altare sanctae Crucem pn>-
ros j-iios imposuit, et in quodani domus secreto re- Crucis eam decenter deposuit. Qua deposita, ab ec- cessioni
pra-fcrre,
poncns, ab oculis intuentis evanuit. clesiaexiit, et antejanuam templi, ut Missa; audiret

80 Cumqne evigilasset ille a somno, surgere ne- solennia, sicut pcenitentibus et excommunicatis mo-
jmvaltjtictts quivit vel ad sedenduin de lecto suo, non manum ris est, substitit. Missa vero usque ad Evangelii
mancl dic- lectionemsolenniter [cantata], Cellerariusmonachus
suani ad caput perducere, nec se potuit in latus aliud
tnul,
declinure. Ita enim totus paralyticus jacuit per se- attulit ei panem miri candoris; dixitque illi Intra :

ptem dies, a:- si per multos annos longa eum regri- festinus ecclesiam, el pro salute tua Domino Abbati,
tudo dissolvisset. At ille.tam pro supradicta vi- sancto altari assistenti, ofler bunc panem. Quem
nec non R. Ri- et facta
sione, quam etiam ex infirmitate perterritas, clamo- cum obtuleris, Deo et B. Mariae,
oblatione
res magnos cum fletu emisit et omnes qui iu domo , clrudi gratias age; et a sacroaltari recedens, in do- dnmum redire,
illa quiescebant ad se venire fecit. Quibus causam mum tuam sanus revertere. Ille autem panem accep-
clamore et fletus percunctantibus , ille cuncta per tum obtulit Deo, et ejus Genitrici, et B. Rict.-udi
ordinem pandit, et ut Presbyter vocaretur oravit. gratias egit, sicque benedictione accepta recessit.
Qui diluculo cum popnlo pratfatee villaj adveniens, 82 Hoc ut dictum est, in somnis viso, statim evi-
prscepit ei, ut rem omnibus intimaret circa se ge- gilavit e somno, caput ex toto jam sanus erexit,
ipsa nocte
stain Quo veraeiter omnia narrante, in admiratio- manu dextera frontem signo Crucis armavit, et pe- sanus a leclo

se prortpit
C nem audientes pariter versi sunt et dolorem : valde des de lecto deponens , se vestimentis suis induit.
quamvis F
enim compatiebantur ei, Presbytero quoquepeccata Necdum dies erat, ipse tamen, laicus, Deo,
sua confessus, Dominici corpor-is est Sacramento qui verus est dies etiam in tenebris, grates reddere
recreatus. Post sacram ergo Comniunionein, ab ipso cupiebal. Surgit, et ad ecclesiam B. Rictrudis (quas,
Presbytero et ab omnibus vicinis suis est salubriter ut supradictum est , in pradicta villa conseorata
adinoiiitus, ut Dominum attentius exoraret, quate- erat) Deo et Sanctis ejus pro salute sibi reddita
nus Bupradictam Sanctam qua: in eo opus bonum , gratias reddidit : et valde mane venit ad donunn B.
inceperat, iterum dirigeret, ut bene ccepta melius Rictrudis ortojain sole. Fratri autem qui illam cu
e( manc i"
consummaret. Septem itaque diebus et totidem no- stodiebat, et omnibus, qui ibi aderant, quae sibi ac-
domo S. tti-
ctibus eeger ille officio destitutus membrorum, vix ciderant narravit; et audientes quod magnificasset clrvdis opvi
tntcv ttotovcs
ImmtHcabllto
cibum potuit percipere vel somnum. Parte tamen Doininus misericordiam suam cum illo, congratula- faoens
illa corporis plus laborabat, qua super carbones per bantur ei. Porro vicini ejus et qui noverant eum,
visum ab illis phantasmaticis mulieribus exustus summo mane ad ipsum visitandum festinantes, non
fuerat. Invocabat Dominum assidue, ut ei auxilium invenerunt eum, et quid de eo factum esset mirari
sna gratite dignaretur mittere, Resjpiciebat ad ad- cceperunt. Nemo enim illoruin, qui viderant eura ita
jutorium roedicorum, el qiii adjuvaret prorsus non subito in tanta infirmitate decidisse, putabat tantae
eral quia ille sine cujus nutu uec passer ad terram, :cgritudinis molestiam illum posse ulterius evadere.
neo foiium cadil atboMs, afio hunc modo sanare dis- Igitur ad requirendum eum omnes vadunt, et in do-
posuerat. Deus enim etDominus noster Jesus Chri- mum Sanctie illum inveniunt, et non jam paralyti-
stus hano siiam famulam in conspectu honiinum sae- validum cum ceteris
cum, sed robustum et ojierariis
UfCJUilTllllhuS
penuraero voluit magnificare, quia ipsa dum viveret, suum implenteni servitium. Implenturomnes stupore invenllur
euin studnit in omnibus operibus suis glorificare.
et extasi in eo quod acciderat illi quoniam quem ;
i
nog i Ipse enim per Prophetam dicit Qui me praeterita nocte reliquerant semivivnm nunc vide-
glorificave- : ,

rit, gloriflcaboeum, qui antem contemnunt me, bant exilientem, et laudantem Deum. Haecomnia,
erunt ignobiles. Gloriticavit enim H. Rictrudis sicut superius dicta sunt, juvenis ille, cui !toc con-
tiger_t,
 DIES DUODECIMA MAJI. 117
tigerat, qui etiam adhuc superest, Domno Abbati nimis timentes. dixerunt ad invicem Audivimus B. D
i,in6t omnia Joanni et Fratribus nostris fideliter et cum magna Rictrudem misericordem esse und putamus mo- EX MS. :

„rral Atiball devotione narravit. Domnus

vero Abbas ad aedifioa- nachos ipsius ab illa non degenerare. Eamus igitu. tt icsttliitis
tionem audientium, ut scriberentur pra?cepit. Ea manlpulti
ad domum illius, et vicariis ipsius
peccatum nostrum vcntam /tetiint
igitur fide et devotione, qua nobis narravit, retuli- vel inviti contiteamur melius ost enim nnbis
:
ut ante
mus et vobis, Fratres sanctissimi, ut ista audientes homines confnsi scelus nostrum pandamus, quara
et legentes, cum psalmista David dicatis : Mirabilis pro ipso scelere ab hominilms puniamur domus :

Deus in Sanctis suis. namque supradicti viri non longe distabat a domo
83 In Comitatu Atrebatensi est villa B. Rictrudis B. Rictrudis. Igitur statim ad domum illius cnm furto
Baierium nuncupata, ubi quondam cum in seculo, suo veniunt, et de equis ad terram descendentes,
In Vtlla corpore magis quam spiritu, datineretur, Siepissime ipsi suis manibus segetem ad terram
deponunt. II-
,S
Rictnidis manelat. Ibi olim a S. Amando consilio accepto, lico ante pedes Fratrum in terram prostati
corruen-
seipsam velavit in Regis convivio, et seipsam suos- tes. quae sibi acciderant retuleruntet de suo cmii- ;

quo commisit Domini arbitrio. Huic vilbe circum- misso veniam postulantes, sine mnra quod petebant
jacentes babuit terras niullas reditusque, et posses- obtinuerunt. Quo facto in templo suo Deum adoran-
siones de propria hereditate infinitas. Quas ad con- tes, et S. Rictrudi gratias acentes, de cetero se illi in P',"""
l qut
versionem veniens, Deo, qui illa>. ipsi dederat, nd tihoriim
vel ecclesi;e nibil mali facturos ultronei
spoponde- rcmplum
reddidit, sapientique usa consilio, pauperibus distri- runt. Audientes autem complices eorum quod
eis
buit. Audierat enim piissinmm Dominum et sponsum evenerat, timuerunt valde; et paululum animo aequio-
suum Jesum in Evangelio cuidam diviti dixisse : res facti sinebant pauperes quietius in sna terra
,

!.nc I», 51
Vade, vende omnia quae habes, et da pauperibus ,
degere. Audierunt hoc innpes, et Itetati sunl, atque
et veni sequere me. Sed vffl malignitatibus homi- Dominogratias egerunt, qui exaudierat enruin desi-
num Filii enim liujus seculi, quaerentes qu;e sua
: derium. Religiosi quoque Fratres hoc cognoscentes,
B sunt, nnn quee Jesu Christi agros eoclesia? B. Ri- patreffi orphanorum et pupillorum Dominum
Jesum
ctrudiscopulaverunt suis agris. Sed yae illi.qui con- cum propheta David latidaverunt dicentes : Tibi Do-
gregat non sua, etagrum agro copulat. In territorio mine derelictus est pauper; pupillo tu eris adjutur.
raplorilnis igitursupradictaevilla?horao habitabat, quide terris, Hanc etiam mulierem fnrtem plus selitn dilcxenint,
plena, quas de Sancta tenebat, decimas annuatim absque eo quod manum siiam aperuisset inopi et palmas ,

fraude persolvebat. Sub ea tempestate pagus ille suas extendisset ad pauperem et Deum omnium :

plenus raptoribus atque latrouibus erat, et quod in- Psnl lu. lt

largitorem bonorum pro hoc facto glorificaverunt
tolerabile videbatur, Casteilani et majores populi cui est honor et glnria, putestas et
il- imperium , per
lis favebant; et communicato cum illis consilio, pau- infinita secula seculorum. Arnen.
peribus suas substantiolas vi vel furto auferebant.
De hnnorum similibus dicit Isaias; Principes tui, ANNOTATA.
lsa. I, 23 sociifurum,
84 Messis igitur tempore, cum homines illius pagi a Heuricus filitt! Ludovici VI Grossi dicti, et fralrr
messes suas meterent, eas in agris suis propter in- LttJcinci VII, morlttus 117b, 13 Novemb.
ftn.

festationem supradictorum latronum die ac nocte b Andreas, ex Ablmle Va/lium Srrntiij Ordinis
custodiebant. Accidit autem qnadain die ad vespe- Cistrrcietisis, creatus Episcopus anno 104, obiit anno 1

rum.jam mense Augustn mediante.ut nemo in agris 1171.

dt messe
posset remanere tempestate valida et periculosa
, c Remegise, vulgo Reumegys, sesquileuca a S.
aulodiB} ejtts

ctmmissa
consurgente. Tunc vir supradictus reversus in do- Amando tfans Scarpum.
mum suam et segetes suas, quae in agro remane-
, A Ruma mlgo Reume, inler Tornacum et Orchia-
bant, Deo et B. Rictrudi commendans, oravit sic :
riim riu fere mcdia.
B. Rictrudis, tuus ergo sum famulus, tua est se- e Vergny, iti tabuiis quibusdam Vregnv, inter se-
ges , tuus est campus : custodi partem tuam , serva cundam ab urbe trucam. \ ll>S Al'l>
etiam meam. Oratione ergo complela in domum se f Mirttm esl iu accuratissima Gallo-F/andrix ta- T VII UJUI
recipiens, ostium clausit sor. 51
"
: et confidens in Domino, et buta, uiilliim ftttjits nominis circa Instttas vestigium ap-
C Sancta custode in agro relicta, se in lecto suo.jacta- pttrere.
vit. Vere secundum Domini vocem omnia possibilia

credenti. Tres enim ex illis raptoribus super equos

ll»oti Ircs mox accurrunt, suaque omnia esse putant.es, ad ter- ALIUD OPUS
ram descendunt non enim eos grandis pluvia deti-
:
De miraculis S. Rictrudis, auctore Gualberto
nuit, non tonitru fragore exterruit. Agrum igitur
monacho.
sine custode existimantes, alligant onera gravia si-
bique importabilia, et vix ab ipsis equis ferenda.
Ex MS. Marchianensi.
Tollunt quod non posuerant, et metunt quod non
ctiin tota
serninaverunt super equos insiliunt, fuga>que arri- EPISTOLA
tocte m :

"/»» oJrr- piunt prsesidium. Sed fldes hominis et custos agri Amico Saswaloni missa.
fasseiit B. Rictrudis fures illos detinuit, nec illos longius
cum sua segete abire permisit. Illi enim latrones Eaoiodem momento temporis parvissimu, feliciter
cum furto de
campo minime exire potuerunt, quia in viso et dilecto Saswaloni, a Regularis seu Canoni-
errorem conversi, tota nocte illa gyrando circuibant calis professionis sacram editionem, magis opere
agrum illum neque enim, illa Sancta custode eos
: quam verbo, profitenti ; Episcopali b lateri et fatni-
detinente, abire poterant, quia revertebantur cum haritati. morum probitate et virtute scientia?, decen-
«Htt f„i;. i ambularent. Mane igitur facto, cura jam se putarent, ter inhserenti; Fr. Walbertus c, vix. iter, per mnlia
''imlain
mente alienati, ab lllo loco longius abesse;ante temporum d curricula inceptum, ad instar dirigens
ostium hominis illius, cui damnnm intulerant, valde monacbi de sanguine Agni utroque pnste signato,
; ,

stupentes se iuveniunt constitisse. Ebrii enim tota digne sumere, ac ejus carnes cum azimorum panum
nocte illa fuerant, sed non avino:in voluntate enim et lactucarum agrestium religiosa severitate deco-
sua Dominus deduxerat illos. quere.
"b Et illi de eo quod sibi acciderat ultra quatn 1 Edendio sunt, Frater carissime, carnes Agni
credi possit mirantes. et de furto quod commiserant incontaminati et immaculati, ea qua virimus pra -
sertim
 118 ALIUD OPTJS DE MIRACrLIS S. RICTRUDIS.

A sprlim mnmentanea sorte;ne exterminator Angelus, rum faucibus. Apposui tamen aliquanta de sanctis- D
ACC. WALBKBTO catervas .Egvpli.irum fiigicnlihus et eajea nocte in- sima filia ejus et virgine Eusebia, quae dulcissima
r\ Hfl
cedentibus possit occnrrere, iter impelire, spolia harmonia resonaf Domino, decaatissima humilitatis
Expcusa ,

diripere, menibra : insuper primogenitis conterere et subjectionis, pietatisque cithara. Sedet deceteris,
dtijne fflilttm

factimtti mortuis, domos plenas luctu el gemitu nhVndere. a majoribus nostris cum digno honore reservatis
fcltcttitte
Adoriamur igitur laudabilem dnlum. et ad hoc im- Chrisli prserlaris militibus, quorum apudnos gratis-

petremus Dei donum et auxilium. Ingrediamur sima et sanctissima requiescunt usque in diera
/Egyptum, rapiamus vasa aurea et argentea, facia- Domini corpora, beatam spem et immortalitatem
mus sortes in spoliis /Egyptiorum. Sed ne redeamus una in rereptione animarum expectantia; quorum-
quandoque ad Pbarai nis xacti m devorare licn- i
que melius in libro vitffi inserla, quam in superficie
diim, qm jau- experti sumus palato cordis sacrosan- schedulss continentur et conscribuntur nomina.

etum Agni mansuetissimi. mitissimi, et mundissimi i De situ eliam loci nostri, quem Deus de suo in-
ntmc autem
ciliilium. Felix tamen, rpii dignis manibus carnes ordinato statu permutavit et ordinavit, venerandi Sacerd
ni rati Agni mundissimas singulari munditia te- merilo Atrebalensis Episcopi (virireligiosi et divina ordmatus,
ticerit, el cruorem ad redemptionem de latere Re- Imoduro eruditi, qui nunc superest, diuque
demptoris profluentem sumpserit; felicior vero, qui supersit) magis testimonii libertate quam nominis
adpassionis Dominicae imitationem igne sacro Cru- dissertione edisserendi Roberti providentia, in cultu
cis iii. ntem integram corroboraverit; summae vero Ecclesiaslico et religione divina. Iileni venerabilis

felicital s . qui pabulo vitn- et inebrianti calice, in- Anlistes indignum me et peccatorem sacris Altari-
teriore liomine, more aquilse n novato, novus lamen bus inler collegas ordinaudum f sisti praecepit, et ,

incola in novo Patris regno, nova fercula et prae- bajulum sacri mysterii digna ministerii sui executio-
cJara pocula degustare in aternum promeruerti. neeffecit; meque ab aris gentilium praevarieatio-
me miserum! quid ad hasc faciam?
2 Sed beu, num, sen poeticarum traditionum,custodemvasorum
I! quo me vertamfquam viam incedam? qua fronlead sacrorum, licpt infimum, gazophylaciis monasteria- ,,,

ilolct totics judicium accedaml quod remedium inveniam? qunm libus admisit : denique sacros ordines homuncioni,
cemmunlcaiu imparis a ceteris qui sacris infulis iligni
tllllilJIIC
tandem excusationis afleram sententiam 1 Jesu bone, nieriti,

quo ibn a spiritu tuo, et qno n facie tua fugiam? eranl, imposuil. De cujus niuiirum sacra impositio-

Niim erit in potestate hominis, sicut ait Job, ut ne et sacratiore intercessione, ail Altaris ministeria

venial ultra ad Deum suumin judicium? Redemptor peragenda securior effectus accessi; Deoque, qui
unice, optime, benigne, quoties Agni sacrosancti lanto Antistiti in Diaconatus et Presbyteratus cceli-

carnes ndignissimas indignis manibus tetigi? quoties batum me reservavit initiandum, beneilixi. Nam
secularis ""tsatanod
inde, nisi me clemcnter reservasses, supplicium
merui ' et unde, fateor, misericordiam tuam multi-
rudis b. .inin.
„
de seculari babitu vel
aderam, reversus arl monaclnle
palsestrse fastu tunc
iii
.le
exseculari
scie7Ula ,

n mlaiiipromereri putavi,judicium potius, ut vereor, gymnasium, quoil votivum et, nativum a puero,
mitissimi et patientissimi judicis incurri. Proinde ignorante causam exilii Riehardo Patre ccenobii,
quia patientia misericordis Dei arl pcenitentiam reliqueram. Nam partim irrepente occasione scho-
ttttpxt "it

tacra myttcrla pi ccatorem, secundum Apostolum, adducil ; necesse larum, partim pro subversione claustrali Marcenia-
ttclllCCjiS ll/ilc
esl deinceps m via renes accingi, calceamentis rum, diversa instituta peragrans nationum, quo-
tractandit,
pedes, ne venena scorpionum calcent, muniri; nihil- danimorlo zabulo professus fueram, et firlem seculo
Hom . 2, 'i

ominus dextras, ul elidanl raput venenati anguis, feceram. Unrle non iininerit cor meum dolet, quod
baculis sustentari; sed et in interiori fornaceignem tamdiu cuin errante mundoerravi, quodcum labente
i.irniis accendi, etadhibere modum, utrum crudum lapsuro sustinui, quod cum iniqua gerente iniqua
vel a |U0 .iiuiin, aii nec crudum noe coctum, sed gessi; postremo quod iinmunde porcos pavi, quod
assniu tanlnni igni, nt prseceptum est Moysi, pecca- usque ad siliquas porcorum egni, vixque stolam
tor qujvis debeat comedere Agnum, Prope est cnim cum aiinulo patris resipiscens iterum appetii.
el jam Domini, qua fit transitio
insiat ilics 5 Inde tamen magis mcereo, quod lateri mulieris
nccdiim salis
in libertatem glorise filiorum Dei, a qua non tiet gentilis vel /Egyptise, .lEthiopissae et captivse, Suna-
repwaata ,

retransitio ad tolerandos ulterius eestus seculi. mitis fortassisnomine (unde Salomon in Canticis F
('
:i Ul autem
renes dissoluti digne queant pras- Revertere, reverlere Sunamitis, ut intueamur te)
cingi, nec non cor igna amoris peniri, ei in gratiam cupide adhsesi, de cujus membranis, ut ita dicam.
pttlt tiiiilliniii
S, ntctiuiliy 1lei eforn ari infirroa virium nienrum in dies beatpe
i
; particulam aliquam apposui (magisex incuriatamen,
coniiniiio Rictrudi in cujus interventionibus sub ; quam de industria) in principio versuum de Carolo
Dnniiiio nmxime confido de criminibus relaxandis, compositorum r/, incoinparabili et insigni Comite
quse relictissecularibus spinis, maluit perenni Spon- Flandriae; nec in ejus emundationem, vel minimum
so c. pulari in astris, quam terrigena? connubio immunditise ejus crinium abrasi. Hanc ipse beatus
brevi permanentis, licet fulgeret in aula Regia? decalvat Hreronymus, et abradit pilos, concidit un- „
6 ai
dignitatis pompatici eroolumenti quibusque fragili- gues, aufert ciliorum silvam et snperflua quaique, Pamma cli.
bus, caducis el momentaneis suflultuscircumstantiis. donec legitimo jungatur thoro, et fidelium librorum
ISon elegil ex aiiinni, iii pro certo reor, diutiussub- inseralur choro. Sic enim tiebrit <le qualibet captiva,
esse primo, quss taro graviier recusavit secundo eodem atlestante, in veteri lege. Si aliqnis vellet
(Hcel Regisex pr&cceptocogeretur] adbayrere sponso. eain liucere in conjugium, prius auferebat illi calvi-
El tamen primum, denuo virilis expers thori
post tium, abradebat supercilia et superabundantiam
B, Rictrudis nupsit secundo, non jam mortali, sed piloriim sive concretionem unguium; sicque conjunx
cui conjungitur tanta Sanctorum Angelnrum et futura amittebat captivitatis opprobrium. In cujus
ciijin ct
hominum concio, immortali scilicet et insolubili, non injuslam contumeliam exprobrastis impudentem
ultonitn a(lm SC uciU
j

Sanciorum indissolubili ftrmoque nexu sibi conjuncto, ac pras lasciviam, meique vicem doluistis (dum apud nos altguldnAi
limclcs autcit omnibus speciosissimo. De cujus videlicet Beatissi- Dominus noster memoratus Episcopus benedictionis * f ""V.
ripsU
,.
mea Rictrudis actibus, cujus clientelse glisco fore faciebat, curiam) quoi] unquam vel m solo verbo,
vel extremus, indignus quidem et parcus relator ejus, ui libellum repudii dederam, fecissem memo-
acluiiin ejus,paucacommisi scripto in aliquo aibli- riam. Ille tamen captiva mulier, adeo vaga et lasei-
tamenlo laudum illius; postquam hoec orationum va, gentilem scripturam ejusve scientiam imbcat :

siiarnni condigno mnnere, Hcgi Sponsoque suo coele- quae detruncatur, et emundatur, utque inseratur
sii oblato, retraxit nn' a seculari visco, seu a lupo- authenliciscatliolicisque librisredditur idonea. Unde
t;.ii/en
 DIES DUODECIMA MA.1I. 119
tamen grates habeo, quod apte et congrue alque D
satis verecunde objecistis. nec restitistis, ut etiam PROLOGUS AUT. WALBEB-
Paulus Petro in facie, ubi reprehensionis naevo no- TO BX MS.

tandus eratex convictu gentiliuni simulato. Proinde zL* istivis quondam in solibus, modulatione Nonae
Paulns (non tnmen ut Saulus) Cephae, Si tu cuiu sis prsemissa, potione Fratribus, refe-
consuetudinali
Judaeus, gentiliter vivis et non Judaice. quomodo ctionis in aede, pro more propmata; concessa atque
igitur cogis genles judaizare? Et tamen iiuod non sumpt.i sono n ictus tabellarum loeutionis licentia,
inureret Paulus Petro Coapostolo suo notam ver- forte aliquantisper sejunctus a Pratrum colloquio, Qiialbertttm
tempurt collo-
sutioecauterio infamiae, indicio est sern-.o Petri, residebam in quodam
saraoto claustrali atqne Occi- quU
quo usus est in laude Pauli, in ejus scilicet episto- denl ili angulo, aliqua meditans iu libro S. Augusti-
lurum diserlissima conscriptione. ni, quem
ipse facit ad Valentinianum et cuni eo
6 Re itaque ad medium deducta, de indigna vide •
monaclms, de gratia et libero arbitrio quem recens :

pitttqtu ut licetcontrectatione viviflci mysterii, qiue me magis advectum Aquicinctiensi de coenobiu timeham citius
remordebat, in ejus reatus dissolutionem, precum ruferri, moralitatis alicujus propositaa infecto nego-
Sastralo
nutat suos B. Kictrudis incessanter praesentiapraemitto munia. tio. Cum igilur attentius ejusdem discus-
utilliiu i

t, eodtnt. De cetero rogo vos meminisse mei, imo promissio- s is argumenta, et multimoda locutionum atque
nis mittendo mihi metricos versus, quos
vestrae, argumentationum genera, divinsequePaginas copiosa
trqendn S-
composuistis de eodem Carolo Comite dignissimo et ad infonnindos mores exemplaria inspicereni; alque Auqiislino
irrecuperabili Duce Flandriae. Audio revera et teneo documentum insigne S. Cypriani, a B. Augustino vacanlem,
cum multa aviditate quicquid novi scriptum in ejus tolies relatum. In nullo scilicet, cum nihil sit no-
honore, sive de justissima Comitatus et vita? suas struin, gloriandum, frequenter attenderem cum ;

dispnsitione, de ejus iiijuslissiina et plena la-

sive etiam controversiam quorumdara, gratiam liei de-
mentis interfectione. Cujus nimirum necein Deus fendentium, sed ad ejus positionem liberum Imminis
ultor, Deus ultionum fortis, justo judicio suo et in arbilrium denegantium aut econtra libernm volun-
;

praesenti vindicavit, eosque qui eum injuste necave- tatis judiciiim

affirmantium, sed, hoc posito, gratite
runt, praesertim in sacris penetralibus, in sanctis Dei emolunientiun evacuantimu, in eodem npere
temporilius, et pro patriis legibus; ut erant digni er singulas fere paginas evolvereiu; ecce alia ile
i

terribili ultione mulctavit; et ut credi potest, ad parle claustri sed Orientali (credo alj eo, oujus no-
terrorem Flamingis incutiendum. ne amplius audeant men est Orieus, missus) supervenit Fratrum quidam
in proditionem Dominorum suorum, vel in sua vis- nomine Gualterus, bonae indolis, bene utilis, et ad-
cera, sua proditione, injicere ferrum. Valete et : modum religiosus •
et quasi invehens et vehemens
cum Dei, qui in vobis est, amore, amorem proximi in me, non injustis ex abrupto increpationibus,
in nobis redamandis comprobate, et maxime nobis- Quid, iinjuit. hic tot.i die quasi iners resides truncusl
nrgiiit Frater,
cum in B. Rictrudis
dignissima veneratione qnae : nec sallem iniracula B. Rictrudis, quae minus sup- qttod neqtiqat
adeo cuncta seculi Imjus impedimenta projecit pro plentur ejus in gestis exaratis, conscribitis pras- miracula S. ;

ftictrutlis
Sponsi vehementissimoardore cujus etiam
ccelestis ; sertim ab antiquis, imoejus a puero alumnus? Jam
gratulabundae famae Carolus et ipse illustris Comes caput vestrura distinguitur canis b intermixtis,
Flandri.-e in necessitatibus suorum occurrebat gra- mois cita cito figet clavos trabales, ut ait, Poeta c
olim S. Ric-
tantissime. Accelerans vero in id negotii, epistolam Cynicus, temporibus albis ; et quis fructus residuus
Irtidi devolo.
hanc edidi, vixque scriptam modo emisi, accelerante erit de tot laboribus vestris? Terrajacto sivejacien-
ad sua gerulo rainistro nostro, cui vohis emendan- do semente proscinditur, ut seges inde proveniat,
dum, relegendam et reddendam rommisi. Vos igitur paulatimque fruclus exurgat : vinea pututur, ut
susceptam corrigite, et ad unguem, ut dicitur, cum uva pullnlet, et lreto germine pampinis emineat :

scriptura superiori deducite, si quid inest incompo- olivae cultura adhibetur, ut amurca decussa, olei
sitiouis vel soluecismi. liquamen exprimatur, et super ceteros liqnores
eniteat. Et vos ergo, si vomere alicnjus disciplinse
terram cordis sulcastis atque excoluistis, procedat
ad glorificandum Deum in publicura fructus si
ANNOTATA :

etiam inanum, juxta Satyricum, ferulae subduxistis,

in praeconiis B. Rictrudis appareat elfectus.
- Ad quem ego; Frater, inqtiam, carissime, plura
etsi enim
a b Utrumque nomen, pro istius sevi more per solas B Rictrudis fuisse miracula, nec tacet quae ailhuc
antipiiorc.
initiates S. el W. scriptum, ad tonqum in gratiam lc- superest antiquitas; nec tamen pleue leraula antiquo- llttnnico
ctoris exteiuleir placuit, sicut primum in titulo, secitii- rum rem certam tenet ab antiquis edocta posteritas. mcendio
conltaqrarint,
ilum in ipso opere (sed per litteram G) cxprcssum inve- Verum ut utriusque proportionis exactio se paucis
niinus. absolvat ab hujusinodi qu.estione determinanda, id

cRotbertus I Episc. Atrebatensis ab anno 15 ad 1 e-t. i|ua; vel qualia in admirationem mortalium ve-
1131, hujus autem Canonicus Saswalo et Secretarius nerunt ejtis insignia, cum niniio et
asserunt ea,
fuerit : brevissimum vero tempus, quo liunc a se visum repentino teinpli iucendio. Hunnorum infestatione
gratulatur fVaJbertus, tempus ordinntionis ipsitis in- barbarica, oliin concremata; cum eu, quae tiinctera-
telliijo. pons adunata pro mndo rerum fuerat. Bibliotheca.
d Ab anno
circtter 100, cum lurc scriberentur anno
1 Non ago, inquit Frater, de antiquioribus ipsius, imo
circiler1128. de recentioribus rairaculis quibus Dorainus Deus:

e Cuin recens lunc adhucesset Sacenlos Watbertus, sua miseratione dignalus est subvenire rebus peri-
existimo luec verba de sota laica Communione intclli- clitantibus, fere in diebus nostris, Multa enim, ut
gcntla, qttam snb Clertcali halnlti pcrrexcrit usurparc accepimus, eiiam modernis temporibus, per eam
posl discessum a monasterio. operalus est Conditor rerum, ad vindictam quidem
f Mtnoribus scittcet ct Subditiconalus Ordinibus. malefuctorum, laudem vero bonorum. Quis ennn non deessr
g B. Carolus Bonus luc csl, anno nl jam dtclttm unquam erga Sanctam Dei male gessit, et impune recentia
plitrima.
1127, ttlest,iion muttis annis post Watberti regressum reeessit, vel omnino impunitus remunsit? Qai> ali-
Martiiianas, occisus : qul versus de ejus nece st rcpcn- quando sua, male cautus vel potius mente captus,
rcntur, possent addt aliorum cocevorum scriplis, dc eu pervusit. et serius ocius praesumptionis poanas eva-
nece editts ad 2 Martii. sitT Quis vel de solo verbo commissuram veteria
panni
 {20 ALIUD OPUS DE MIRACULIS S. RICTRUDIS.
panni novo assuit, et non vindice poena exactione havc proposuit, nobis exemplum imitabile Domina
acct. wM.nfn- dira vapulavit? Quis unquam vel parum suos ex- nostra sanctissima, quae in hoc tam solitario loco,
TO \ -.Is
tam
I

agitando, conscissos utres cordium mordaci vino tani fortiter, libenter, et tam prompte carnis
permiscuit, et flagella vindicis inatroiia; vehementer evicit tentaiuenta: cui etiam ut primo loco acquire-
non extimuit? Et ideo, si vobis videtur, ultio, non rentur coelestis vitae inunia, de donariis suis tam li-
crudelis, non injusta, sed divinitits adjuncta; et beralia voluit fieri Dei servis additamenta. Proinde
rnulctati<i multorum ad medium deducatur sup- : quadam meritam sanotae benignitati at-
excellentia
pressa interiin inultitudo miraculorum atque magni- que maguanimitati ejus debemus reverentiam, quse
tudo, liibula; \ ulgi auri, utputa jugiter fama; inser- sjc sibi suam minuit copiam, et nostram voluntarie

vienti. reservetur. Quamquam aeqtie (si vacat, nec supplevitindigentiam; nimiamque, quaepusillanimes
auctorem acedia pra?pediat) eadem divina operatip, coarctat, dispensativedepulit inopiam. Nos siquidem
)-l .< >.<llll«
non sibi, scd uobis requirat. ne forte futuraetcita a fameet sili, a frigore, pesteetclade, atque turbine
ultlones de
oblivione, pro Bcriptoruro inertia, deleantur, ne di- vehementi defendit; nostraui debilem naturam at-
adversartit
dtviuttus cam ex toto Bopiantur. Nonne vel in maxiir.is repu- que fragilem materiam servitio Dei circumspectio-
tuntpttu. tantur iuiraculis ultiones illatBB, et ab auctoribus rem reddit.
earum relatffi inimicis, Sanctorum videlicet Patrum; 4 Et conversus vultum derepente ad me Vos, ;

verlii gratia, Benedicti , arctioris vitffl instituta maximam causam habetis pra conii. cujus
inquit. vel j qutr ipsnin
etintn ad
edocentis; non Remigii, Metropolitani atque
ner- benigna prece ac interpellatione de longa peregri-
nionasteriiim
Etemensis Pnesulis? cui scilicet S. Remigio detulit natione Dominus vos reduxit, inio adduxit lamosae, a secuto re-
indicium sanctitatis, Beatus idem BeuedictUS, re- e. qua; non erat antiquitus, religioni. Sed et, sicut le- vocavlt,

mittens ei curandam lunaticam Tolosanam puellam, gitur in vita /"B. Autberti, Cameracensis Episcopi,
l
exorcismis ejus validissimis vim inferentilius et ma- secundum Maurosum quasi eripuit de fauce praedo-
ligno contrariis. nis maligni, imo exerrantem ovem, quasi de morte
.1 Et digna est uti ijue et benc promeruit, ut de ad vitam, perditam et inventam ad ovile Doiuinicum
Itt sone me- ea pro viribus eloquaniur: et dignum est, et ad nos atque domesticum, invitam, licet rebellem ac
licet
rert tttam, specialiter pertinet, ut ejus praa aliis merita venere- renitentem, detorsit. Quae etiam tot tantaque gla-
qui spofitt
miir, cujus equidem grata preesentia perfruimur, diorum, latronum, itinerautium, insidiantium, de-
jiaupet facta
est, cujus voluntaria paupert.ite ditamur, cujus munifi- saBVientium, tumquetransroarinaquam etiain marina
centia alimur, et sine gravi solicitudine per singulos a vobis removitet maxima illa duo (quae cum qua-
;

dies praamissa gratiarum actione

Sed retieimur. dam adhuo admiratione seu menibrorum cum tre-
quid egiH Utorinam sobolem benigna fraude exhe- more vel horrore soletis enarrare) perioula. Nam ut
cinn n Tra-
redavit. spiritualem prolem a copiosissimis atque veritatis rei possura reminisci, etavobis assignatam jectcnsi slu-
auiplissimis abundantiis suis, spiritualibus nihilomi- diligenter intellexi ; cumabarbararegione vel urbe, dio veniem.
inis commerciis oppigneratis, tum sua? tum suoruin quae estin confinio Fnsiorum, Trajectensi, nec non
saluti providens, prudenter heredavit. Quibus fide- a summa divulgato summi fere et incomparabilis
liter utrobique dispensatis, dumeta nemorosa,
b.-ec viri magistri Lantberti, in omni dole vitae (ut per-
paludosa, parum ab eremo tempo
(pra^sertim tunc summatim comprehendatur laus bono-
stricte aique
ris) distantia, habitanda delegit: hicquasi anacho- rum atquemorumejusi praeclarissimi, atque doctis-
nt Marchio-
ttcnscm lnctim
reticam vitam reliquum vitffl duxit: hic in sancta simi Gymnasio reverteremini; convalleni desertam,
lumtarel. conversatione DominoDeodeservirestuduit, suosque aquosam. inviain ex improviso incidistis ; iter, nullo
secum Domini vitamque tenuem inundani
i.iiliii.iin indicante, nullo adveniente aut abeunte pervium,
exilii degere, crucemquespiritualem bajulare exegit. amisistis; quoamisso, errorem devium et malignuffi
Quas igitur grates vellaudes possumus ei digne re- incurristis. Accessit nox, clausa est dies:
amissa
penderel quibus linguis, quibus praaconiis valemus die.nocturno diurnum aerem obscurante, imo diurno
in loco Invh
condigne muniflcentis ejus assurgere? Si centenae nocturno aeri sueeedente, ipsum saltem errorem et sitvoso
vel millenaj linguas cujusque uostrum centenos vel diuiius continuare nequivistis. Circumdante igitur exetrtuut ,-

millenos sonos ederent, ejus laudibus non sufficere- vos undique cum Clericulo collega, tam nemorum
iims :
si habemus membra, tonos inex-
tot ora quot quain ainnium inundautia, et velut in terribili so-
pertos atque inexhaustos ferrea voce acclamarent, litudine,frondium, fruticum vel plurimae paludis
ejus harmoniis atque benenciis praecinentibus, prout. vehemenlia. latibula ferarum monstruosa, pro hu-
decet, non sufficienter applauderemus. Sed quid ad mana habitationesemota, quassita, expetita, satisque
heecl Eundiim, inquam, in sententiam vulgi, Assur- in ipsocrepusculo vel noctis conticinio inclamata,
go, inquit vulgns, semper qnanta possum laudenjibi nec liabita nec inventa, vobis tristis habitanda de-
bene facienti. Quod etiam aliis verbis apertius ex- legistis. Illa, iiiquam, nocte, hispida, inanicenaatque
primit, Laudo, inquiens, ilium qui niihi bene facit. horrida antra. adhiereute palato prae timore lingua,
Cujus ossa, ut cu'pi, sacrosancta penes nos, ad cu- invitus fovistis. Sed neque imbrem nimium matuti-
niiiliim felicitatis recondita. veneiatione dignissinia num aut serotinum, sive brumalem auram, vel con-
habentur; quoruni niira fragrantia tetri odores geriera niviuin, nondiiin plane Libra restituente g
effugantur, ludiflcationea deamonum depelluntur, damna Arieti, certior de morte quam de vila, tergo
nocturni lemures conterriti a sacris locis extermi- submovistis. Quid vobis, proli dolor! tuuc animi
nontur: cujuspatroeiniainjuriis, injustitiis, infortu- erat < Sed quid dico animii ciiin potius iu extasi aut iotaque twcle
niis fortiter resistunt; rujus impcria Optnnatibus in agonia defatigati doloris, nec incerta) mortis to- »ub dio
terrenis frequenter viin inferunt, et (velint. nolint) tius vel annuaj noctis in interstitio, tardiore mora acta.
contumacia corda, tumsa pecfora, caryioosa colla ii l.illor) solito diei propinquante Lurifero, insue-
s ln intiectunt: cujus beneticia necessitatibus
sub- tus insuetis atque fere inhabitabilibus incola plagis
venire non desistunt: cujus experta
< posfl Ht
i medicamenta habitaretis? cum patulis atque nemorosis, naturali-
vlftutvm tam corporuui quara animarum recte petentibus de •
bus nec manufactis tectis, tot inarticulatas seu illit-
!«><
t
>i .< << 1
trimenta adimunt, Hic detjique coijtubernia
eiii«}il<> :
Sancto- teratas yocas assidue captaretis? cuin nihil omnino
1,111 possidemus domestica
hio pqgsumus promere-
:
c.erti pra-ter sibilos aurarum, strepitus feraruiu,
ri. si bona voluntas adsit, pnemia,
qua>de diversis fragores arbprum patula aure hauriretis? Ad hcec
flnibus el procul positis promiseui
sexus diversa singula ipsaui iniininentein semiier pra> oculis ne-
ineraUo «pe .1 per longos tractus, per
diversos cera videre videbamini, ad singulasquasque commo-
s.nus, per multimoda terrarum spaha. Verum ad tiones (sed in spiritu Dorainus) imminentes atque

ferientets
 DIES DUODECIMA MAJI. 121

ferientes deproperarecuneos, a quolibet quorumlibet 6 Alio quoque tempore, si bene memini, juveni- D
vel invisibilium et tanto atroeiorum liostium, aut li adhuc fervore inserviens vanitati vanitatum, cum ACCT. WAL-
liF.aTK EX MS.
aliquam immanem alicubi latentis lustri [feram] aliquo litteratorias professionis conoertare gestiens,
cadem
qit.r
Noctem illam tenebrosus turbo, nullo pullorum vi- talia ad subversionein audientium vel morum valere itluni antea,

gilias alternante sono, possedit. nonreputans; cum Synodalem Couventum i Bituri- SUuricas
5 Verum posterae diei lux subsecuta, dispar sed censis expeteretis civitatis, quae est prope fluvium enntem.
aeque grave discnmen, mucronis usque ad ipsa pe- /. Ligerim et Comalae Galliae ulteriori alfinis ini- ;
se-
su l diel
qutntis
netralia graviter cuncta dissecantis, famis scilicet mica subreptio, quie in toto itinere gressus concitos
itsjieram. intulerabilis, diram sortem objecit. Diem namque, quadrupedantis equi supplautare, pio Domiuo vos
noctem illam adeo gravem adeo periculosam praece- adhuc expectante, minimepraevaluit; in ipso introitu
dentem. ferme absque edulio feceratis; subsequon- urbis, malignos maligne et satis astute laqiieos in-

tem vero jam instantem, velut unda transeuntem; jiciens, fere supplantavit, fere cornipedem vobiscum
et (sicut quidam Cynicorum ait, Truditur dies die monstruose enecavit. Dum eniin pontem saxeum,
et super
altera superveniente) ad occasum ruentem, multo multie longitudinis et latitudinis in immensum por- Lvjerim pe-
ma"is timebatis; et de vita, vix retenta, retinenda rectura, et tam altum quam rubustura, praetergres- nditantem
dubitabatis. Sed quidultra? Nec ilii vos, se infelici- sis sociis ejusdem associati itineris, solus scandere- in eqiw fero-
ciente.
ter deserentem 11. Rictrudis deseruit, neque inanem tis ; equus, cui vice sinistra residebatis, lascivus,
felix infelicem prorsus dimisit. Namque ejusdem durus, nequara, indoraabilis, et ut itadicam, phre-
lucis nona in vesperam declinante, voci vestra; in neticus atque intractabilis, lupatis omnimodis reui-
clamanti, querulosae, laerymusae acdesperanti, rauce tens, nec aures fraeuis
pro votis accommodans, in
laborunduclamanti, rlamundnlahoranti (raucas enim abyssum aquarum, ultra quam pnsset trahere acies
fauci vox defecerat) sed per ecbo resonanti, sonus oculorum ponti subsidentium, ferme desilivit ; fere
honiinis, ut est nostrum profiteri, diviuitus mis.si, tam sibi quam vobis ruin.im atque interitum (utrique
licet insperati, de contra reclamavit: atque vos dolose a satana adinventum) male praceps mtulit.
(Clericulo vestro, tamen fere prae lassitudine laburis Jamquasi e latere, quasi e longinqua regione. utputa
tubmlsso vlx
dnee
insomnis et famis emurtuo; verum radiribus qui- tergum habens decora nec non egregia bonae Rictru-
busdam lierbarum in sittariis, vel potius librorum in dis in facie, breviter, tenuiter. ignoro an huniiliter,

sarcinis casu repertis, spiritu patilulum resumpto) ipsius sanctissimas Matruna; suffragia inclamastis.
de dumelis silvosis, de spinosis, arctis et condensis At illa sine mora, re potius quam voce, Adsum, in-

lustris, de saltibus umbrosis, et maliguis lucis, je- quit, quid me inclamasti, nequaquam sic dignus tamque cum
eo priccipi-
junos, famelicos, trementes, pallentes. it deficien- conspectibus nostris, infauste, vel praesidiis ? Jam
tandum ex
tes, obvius quidam homo missus a Deo, lam elficaci equus bruto nisu sese dedens in praecipitium, duos ponte,
tamque praeclaro interventu B. Rictrudis, in invio anteriores pedes a ponte, velut in aere, et quasi in
atque impenetrabili looo, nec non ab humanis con- inferioris abyssi abrupta, et tam ardua qnam semuta
spectibus procul remoto, vix ante se viam pede, superficie suspenderat ; duus vero posteriores adhuc
manu, ferro praesecans, quoquo modo ejecit et do : super pontis crepidinem vibrans, vix for^ter poste-
profundis ignotae mortis et nemoris, ac per nemus riori forti pressus ungula, priora suspensi oorporis,
ieduxit in
sparsae saevitnB bestialis, eripuit: Deinde satis pro- duo auttriaper momenta, hbrabat sivesustentabat:
itomitin cu-
jiudam pere pro eventu rei apprehensos perduxit ad aulam, cumecce divina. et utcredimus, B.Rictrudis vis, vel mlrabilUtr
l'r<sli<jleri,
boui- uiultis cum cujusdam
beiievolentia refertam, antcrioravestigia, nimis aeri obnoxia et casni immi- scrvaverat.
ejusdem terra? Teutonici Presbyteri, cujus anima in neutia, collegit; contrariaquerenitenlia, repugnantia
pace quiescat: qui vos cibariis suis libentissime, posterioribus coujunxit; vel magis in orbem, vobis
abundaittissimeatque largissime, copioso accenso fere resiliente pontique caput illidente seu conqitas-
igne ante horam, et etiam in ipsa hora refectionis sante atque conterente, retorsit etcervicem refle\i f
,

Quadragesiinalis refocillavit; ven.isque arctatas Enimvero jam tunc erat fas experiri, in muta li. otj

vixque satis cibis aptas, quasi quadani arte, paula- pecude, verisiinileui sententiam Flacci, Invimra qui
tim seilicet exhibitaministratione, laxavit; stomacho servat, idem facit occidenti. Porro ipse manniis, de
quoque nihiloininiis. ab alimonia consueta desueto, nimietate furoris sui quasi ad se reversus, quasi
impermeabilem ciborum viam, permeabilera sagaci rationabilis eflcctus.de casu suo vel mortispericulo,
F
indiistria assuefecit : cujus hilaritas ac muniticentia quod vobis sibiqueevaserat, timidior atque pacatior, slmulqut ite
oppido debuit coramendari, qui adeo vobis inomni- ut videbatur non jain iu transversum, sicut sole- iKlitn ud
;

monasterium
bus benigne ministravit. benigne incommoda vestra bat, nec maligne gyrans, sed recfo oalle gradiens,
fecerat co-
alleviavit, benigne ac liumaiiiter vobis condoluit, veloci lamen gressu, qiiadrupedes, qui se prfflcesse- <j<'<in

Apostolici iion segnis executor mandati, Benefi- rant, consequi deproperavit. Nulli tamen praeceden-
ti qao reftr
titlarelur,
centis» et hospitahtatis nolite oblivisci. Et licet tiiun comitum, quod tactum fuerat, indicastis, ne
«rti 13, 16 frendens barbure (utpote barbara- regionis, alterius forte de vobis conferretur, quod de B. Paulo, ante-
sideris, alterius ijuidem riec nostratis linguse) longe quara in ignem viperam manui ejus ailhcerentera
tamen dissimilis male cautae astutiae, tam re quam excuteret. Hic liuiuo proclll .lubi.. mortis est reus,
vocabulo Sacerdotii indigni Flurentii, qui juxta nusquain terrarum patel ei a.l inhabitandum locus.
exemplum, quod viderat in corde tabescente pesteet Gratias Deo taraen et B. Rictrudi, vestrae pust Deum
verieno invidiae, virus cnnfecit in pane, et Patri uio ereptrici, intia cuhiculum vel secnetum cordis vestri
"'liiis ijnam nacborum B. Benedictu missit illud in dulo, quasi tacitus agebatis, eidem erutus de tot adversis et pe-
11
H"KII{I<,
N
pro benedictionis rnunere Qui poslquam provectus riculis, vus.nl se quandoque reversurum sibique ser-
Benedl-
tlus: solo nihil nocuit avi, colore nigredinis contentae * vituruin isii ait veritas rei bmlie sese habet) prornit
h ut sibi accidentali et proprie pmprio: adjudicaVit tebatis.
eum Dominus, secundum quod male excugitaverat 7 Sic jiicunda, nec (ut reur) inutili mora, de bo-
IIIKtUS
in proximo, facto eminentiori sub pedibus ejus (re- ni"iia Uomina benignus Frater benigne peroravit; II, ,

Gualt/erlus
liquasf'liditatedomusintegrapermanente)cceiiaculo. et sermouis sui curoum nequaquam importunum,
Ceterum, ut ad vus revertar, ea qua Tobias de- per singula ad id quod lntendubat, ile Jesu Cltristi
tob, ij votione, Benedicite universorum excellen-
Deo ctvli, famula Riclrude Sanctissima, pene reflexum seu re-
tissiinu Artiliri. qui vos morti fere addiotum, de ciprocatum paululum conttnuit. Cujus benignae
,

rictu, dente, morsu silvestrium liberavit feranim; importunitati paucis ego: Frater, hbenter, quod ca-
eadem potcntia, eadem clementia, eademque virtute. ntativeet devote injungitis, attentareraj si viHum
IG mearuin
Maji T. III
 122 ALIUD OPVS T)E MIRACULIS S. RICTRUDIS Lib. i.

mearum desuetae pusillanimitati cnfiderem ; si certa Vrbani II, occasione Schismalis Guibertini; guemad-
AtlCT. WAL- relatione. opera Dnmini, qutti per suara famulam modum anno \ 098 cclrbratam Synodum Burdegalensem
fcKBTO BX 118.
scimus '' quodam diptomate Tabellarii Angeriacensis,
(Jesignavit, praesentialitertenerem; et obtrectatores
tarn dictorufn quam meritorum B. Ricirudis (niliil allegato in nova Concitiorum editione Lnbbsei nostri;

est enim tam bene dictum factnmve, quin possit de- nlia similia allegantis, pro aliis Synodis seculi xji in-
pravari, ut ait Comicus) non tiraerem. Nec diutius, clioati, quarum memoria hinc inde eruitur.
vix tenuis

inquit 1'rater ille, protelanduin est diu dilatsc rei k Propinquitas hsec sumenda respective ad longum
principium nam ab ipso sumpto exordio, secundum quod prtecesserit iter nusquam enim propius Bituricas
.-

Flaccum, dimidium subseqnentia operis habetur iilluit Ligeris quam ex 9 aut 10 leucarum distantia.

plerumque negotium. Nec ob tiduciam vestri in- Snjira eum varii pontes sunt, celeberrimi autem qui in

ohoandnm, sed ob illius, qui ait, Confidite quoniara Bituriges ducunt lapidei duo. unus eSeptemtrione apud
ego vici mundum: neque enim semper venenatis Aurcltus jacet, arctium forte 30, aller ex Oriente ad
aut vipereis linguis pravus mos gerendus est. Nam oppidum Caritatist et ipse bene longus.
quem adeo elimata perfectione ad unguem erasum
sese ad scri
constatad summa evehi, nt non in aliquo vel mini-
bendum
ino puncto subjaceat carpendse dormitationi? Cui
LIBER PRIMUS.
acctnrjU.
rursus ego; Mi Frater carissime, licct grave sit au- Beneflcia Sanctam invocantibus impensa.
dita magis quam visa recolligere, et moribus diver-
sorum complacere tamen fralerna confortatus ex-
; CAPUT I.

bortatione amica suflultus exactione,

vel favore,
alterna confirmatus admonitione, Domini quoque Angelorum de JVatali S. BictrudtS Imtitia,
fretns adminioulatione, et li. Ricirudis piainterven- energumenus liberatus, igms sacri lues
tione. aggrediar qualiacumque scripta; prout verius repressa.
de Liomii);i nostra potero persenfiscere. Sensum ta-
E
men, non quasi verbum e verbo [reddere] experiar, \JTrata signiferi revolutio Zodiaci, benigno ortu Transttus
Bimplici quoque narratione convenienlia Telatitmi Tauri, jucundi mensem Maji, et gratam vicem praj- S- Rlctrudii
dies annirer.
prosequar. Sed quomi>documi|ue varientur et dif- conii B. Rictrudis refert Congregationi devotae, ce-
savia.
ferant dicta, pia tamen mente, plena fiile, omni du- leberrimam et sacratissimam depositionem corporei
bitatione procul posita, summa rei attendatur ; id tabernaculi ejus devotissime acjustissime recolenti
est, operantis Dei, et B. Rictrudis cooperautis ma- qna beatissima ac felicissima ipsius anima, relicta
gnalia. gleba terra parenti, feliciter atque perenniter cum
Christo regnatura, remigio virtutum setherei trans-
ANNOTATA. migravit ad secreta palatii. Cujus resolution:, cujus
fuueri atque sepulturje creilimus nimirnm ccelieas
a Srgo, bbcuIo 12 nil medium vergente, necium in phalanges adfuisse, diguis exequiis digna obsequia
monasteria Benediclini Ordinis inductus cral usus do- exhibuisse, sacras excubias sacris carminihus pro-
mesticse nolss, ad temporis cujusque officia distinguenda; Juxisse, salubres auras pretiosis odonbus aspirasse,
sed adhuc tabulse pulsabantur : quod nuncin sola mona- qualia funera Sanctus meminit Hieroliymus, sanctos
clioriim morte usus rettnuit. persiepe Angelorum choros quibuslibet Sanctorum
a choris An-
b Erat enim, ui jnm ostendimus, fere sexaijcnarius. corporibus solenniter exegisse. Illi vero, qui sacros gelicis celtbrit-
c Nescw ijiiisPoetica Cynicus iniicetur.
hic artus tumulando composuerunt, et de diversis par- ricndittti.
il Iliiiiui. post Normannos, Gallias vaslarunt seculo tibus illuc confluxerunt, sacris cantibus se delinitos
10, nti dictum nit miracuta S. Ursman 18 Apnlis. gavisi sunt, et claro atque gethereo lumine se irra-
e Fortunatus, m Vita S. Jiemigiiapnd Surium, diatos, mirique odoris fragrantia aspirante delibutos
dicil quod istmoniacam, ai S. Pelri sepulcrum Romse, atque recreatos contestati sunt. Quinimo super thy-
ubi quidam Dei servus ad sancli preesentiam corpo- miama et balsamum redolentia aromata, plurima
ris patrabat .signa virtutum, adduxerint Tolosa pa- morborum genera ab obsessis corporibus expulere,
rentes sui; sed cum deemon respondisset txpelli se non atque debilia membra salutis dnte privata arl salu-
posse nisi u S. Remigio, tunc adhuc vivente, iidem tem rerluxere, serl et pHstiuo vigori restituere.
parentes, ipsius benedicti servi Dei et Aiarici Go- Hujus sacra; depositioni Sanctorum concentus gra-
tboruin Regis afiatibus suffragati, puellam deduxe- tnlabundis plausibus, in psalmis et hymnis et canti-
runt ad sanclum Antistitem. Uin vocem Benedicti, a cis ipiritualibus et in voce exultationis et confes-
Fortunato adjective sumptam, substantive accepit auctor sionis, in cyrnbalis jubilationis et bene sonantibus,
noster, non advertens quod ah anno ccccx, quo Alaricus choris alternatim dulre melos concrepantibus occur-
Iuj iii urbe ii se capta prsesens fuit et res illa gesta rit : atque de tam sancta Deoque dilecta anima, in
<*/, usque ail S. Benedicti nativitalem, anni inlercesse~ secum c.uistiluta, hilarem, festi-
acie Dei viventis
rini minimum septuaginta. vum, continuumque diem duxit, et in terris ltidem
f ColiinrS. Autbertus 13 Decembris, S. Landeli- fieri indixit. Huic nibilomiiius Throni Dominatio-
et
uus uero Crispinieims Abbas (qui inter latrones diceba- nes in organis videlicet, psalteriis, lyris ac tympa-
fur Maurosus) 13 Junu. nis, et omnimodis musici generis instrumentis ob-
g Viietur initium mcnsis Mnrtii suiiiijicaii, lujemis viam processerunt; atque dulci sympbonia lauiles
utique ac oeris confmium, intemperiei ejusmodi cbno- Deo in excelsis concinentes, amicam Dei, sponsam
Christi, sine felle columbam Spiritus sancti, rautuis
h Corvo scilicet; per quem Sanctus jussil auferrive- honoribus cuinulaverunt.
n. n, iiuiii panem, in locum ubi nemim posset nocere, 9 Hanc etiam Cherubin et Seraphin famulatui
prout u.irriii S. Gregorius m Vitu.n nobis -\ Marlii divino ardentius assistentes, eodem eodem
tripudio,
iltustrata num. 8. plausu. ac eodem jubilo, vera libertate donatam. ut-
i Cuni auclor Anonymus dicat quod Gualberlus, pote mundalis pompse sorditata tunica nec rursus
Marchianm iigressus, profectus est in Frauciam ac imliienda exutam nec non a laqueis venantium
,

deiude Trajei tum; et ipse hic iicat, juvenili fervore aereis et dolosis mira humilitate orutam, in snum
aclum se Bituricas; verosimile reidilur, hxmcqm sequi- consiirliuin susceperunt ; hanc eamdem, in seternum
tnr casuiii miiltis iiiinis prstcessisse priorem : ct Syno- victuram perpetuaque tetitia fruituram, Angelorum
dum hanc anle finem seculi xi celebratam esse, tempore Domino gratanter obtulerunt ; sacrum ejus memo-
riale
 DIES DUODECIMA MAJI. 123

A riale, non atramento reali vel delebili, ccelestis vitae rum, alterius contempsisse [tyrannidem]; alterius D
codici adscripserunt ; ejusdem munitissimam cautio- tirocinia, excellentem sed in Christo humilem per- ahct.wai.ber-
rtl sttUmem
ia ncM«l'
m nem litteris aureis in Senatoria dignilale gratanti sonam, fortiter apprehendisse; in stadio currentem, T0 Ex MS -

D ,o prisen- assensu affixerunt testamentum reconciliationis,

: sed humiliter metatn altingentem, bravium corona;
'chrtTtaTd-
fontlf"".
pro amore supernae felicitatis membris surami Pa- incorruptibilis obtinnisse. Non surda igilur aure luail
;

trisfamilias in terris factum, Regi Hegum repne- frequentius conjubilant cohortes a;thereae Jussa :

sentavere; pro summis in infimis Verbum, non tam doctriiue Sancta continens pertransivit Evangelicte;
legendo quam imitando, de diligendo supet' terram cujus tnenti splendor adeo pretiosae complacuit mar-
Deo ac proximo, abbreviatum atque reconsignatum garit:e; pro cujus alta dignilate coiuparanda vel
Curiae ccelorum assistenti, congaudenti, lectioni de emenda, cuncta sua disposuit egentilms erogare.
contemptu mundi applaudenti, explicuere; quseque Quare quassitam fortem mulierem et inventam undi-
tantopere exoptaverat, ad qua? toto animo suspira- sonis procellis, diversis naufragiis, cladibus innu-
verat, quibus sese omnimodis accinxerat, exercue- meris mundani salis transvadatis , veloque fidei

rat atque excitaverat, affectuose recitavere. Quam expanso, navigio sanctae crucis potenter evictis,
sobriam,quam castam, quam continentem seu cce- certum est ad portum salutis applicuisse; atque pa-
libem cum marito duxerit vitam; quam largam, cato aestu carnalium illecebrarum, refraenato cursu
quam occultam, quam voluntariam inopibus impen- voluptatum artliientium, sub umbra Sponsi coelesti9,
sam exhibuerit; quam diversam, quam alienam, pro cujus concepto diuturno et desiderato aiuore
quam immutatam a ritu gentis sua', praesertitn ido- elanguerat, considentem, vim nimii caloris nimium
lolatrse, ccelestis harmonia consona-
viam tenuerit, per diem exurentis, tanto feliciter quanto constan-
bat, harmoniae consono plausu coelestis
dulcique nec non ab arbore vitee fructus suaves
ter, evitasse;

curi.e eadem sacra poli chorea vicissim resonabat. faucibus. satietalein niillo faslidio consequente, nec
Unde minime diffitendum, coelicas Potestates jucun- desiderio anxietatem pariente, pro voto decerpsisse.
dissime spirituali aure percipere, ancillam Dei, he- Sic cnini pi issum est generaliter sponsse, Vin-
reditatem (qua de sua carne progenitos el ad Deum centem debere refici de ligno vita?. Porro in cellam E
singulari industria ad materna? persuasionis monita vinari.nn introductam, nec jam tam de ordinanda vpoc. 3, 11

conversos, noluerat irretiri mundo, vel laqueo ini- quam de perficienda caritate peragenlem, constat
tiari malignc) vacantibus Dei servitio attentius reli- inebrianti calice pocnla vini meri. immo (iif In eis-
quisse pro terrenis ccelestia, proque caducis per-
;
dem Canticis insinuatur) in favo et melle, m vino et
mutasse nullis unquani easibus obnoxia. lacte salubrem esum, dulcem haustum sumpsisse.
10 Juvabat equidem coelica agmina disserere, Unde patet, beatissimam Matronam undique sibi et viriuiibus
qitx sprelo
Beatam Dei famulam, oblectamenta, lenocinia, blan- circumspexisse utrobique latus murato aggere vir- omata.
;
seatlo
nuptilsqite dimenta secularis pompae, facto marito de medio, tutum circumsepsisse; nec jam piget eam. fontem
prorsus coutempsisse; Regias minas, tyrannicas vita? sitientem, ccelestihus desideriis inhiasse, nefan-
iras, legationes de secunda copula sibi missas longe dis sacramentis nequissimi prsedonis abrenuntiasse,

a se removisse, nec muliebriter expavisse; ipsum pcenas Phlegelhontis solerter cavisse. gemere cum
quoque terrenum Regem, licet snperbum et praepo- gigantibus sub aquis Acherontis respuisse; et idcirco
tentem, licetnobilem alque prudentem, fortem atque circumspecta Sanctorum actione, per figur.im qua-
in throno residentem, tamen mortalem, idcirco mi- tuor animalium, non incongrue merifam describi ab
nantem et blandientem, tum virtute divina tum sa- Ezecbiele. Irradiata namque oculis intus et foris,
crorum virorum et in lege Dei ernditorum perspicaci docet in actu totum corpus animalium refertum esse
providentia probabiliter decepisse ; sed non multo fulgore coruscss lampadis. Sed nec expers ejusdem
post Symmysta Dei B. Amando Confessore beata? liiiiiinis, quod ex emlein sensu attestatur vaticinium
sponsioni allaborante, favores Regios ad beatam Apocalypsis, dum resculpit Joannes Evangelista
concordiam inclinasse; et doti, quam secundi sed quatuor animalia, singula senas alas habenlia, et iu
Apnc. i, 8
ccelestis atque immortalis sponsi tabulis, Mosaicsa circuitu et intus plena esse oculis. Et ne quid nimis.
legis completioni parificalis, non tam rarne, quam ne dum extra moduin virtuti cuilibet insisteret, alia-

spiritu Dei dictatis nec tam lapideis quam devoti

, rum quanilibet vet minimam negligeret; ibique in-
cordis, immo non jam carnalibus sed spiritualibus, suus non pure defaecatus intumesceret, ubi
tiiitu^

',
velut alta cedro Libani compositis conscripserat animum suum singulariter declinaret, et magis se
cujus arrham bracbio, enjus annulum digito, cujus exereret seu exerceret (nam secundum Jacobum Jac ? l0
osculum ori suo constrinxerat, conjunxerat atque Apostolum, etiamsi omnia mandata legis ohserva-
confcederaverat, favorabiliter assensisse. Quam bo- ret, et offensam transgressionis unius incurreret,
num ergo quamque jiicunilum ; spirituali collectione rea omnium et negligens appareret) i^iiur in omni-
Virtutes ccelorum tripudiatim efferre atque beatifi- bus cauta. in omnibus provida atque voluntaria,
care femineam constantiam, immofeminam pectoris imiiio de corde puro et conscientia bona et fide non
virilissuperantem instantiam; teneram aetatem, ticta, sororibus ministra mira simplicitate, vera
;

insignem juventutis florem, elegantem nimis spe- humilitate, interiori affectione familisa Dei deyincta,
ciem; terram cordis exarando, lumina post tergum licet precibus defatigata; abjecit a se otnnimodis

non inflexisse ; vestigiis uxoris Lolh retroactis, ceteris pra>ferri dominatione aliqua; et potius om-
nullis inimici insidiis mcidisse; vultus vero alacres nibus omnia facta, omnibus voluit subjacere, de
atque semel fixos in Domino, diversa tentando, di- retributione certa non iucerta. Semper pr;e oculis

versa proponendo, in diversa non mutasse in ster ; atque in ejus memoria versabatur, quam in leclione
Zacli
quilinio monstruosaB pestis, juxtaZacbariam, plumhi patienter afflicti audierat recitari, sententia ;
Homo
in talento residentis, aut in fa?ce mundanae concupi- .iira dormierit, et inulus atque consumptus minime job. 14, 12

scentioe, nec more jumenti computruisse, nec more comparuerit, ubi quteso est?
vel Ietargo ebrii obdormisse; ilenique inundo sibi ii Quaie manifestum est, sanctissnram Dei fa-
congratulanti, utpote de mundo plura possident), flo- mulam decantare canticum Domini, non in terra canitcum
renti, arridenti, invitanti, nullo fenne oblectamine, aliena, immo in secura paradisicolarum et amoena ^""'"J" t_

(quamvis raro aut mintmo inlortunio reluctante) colonia; non in exilio, sed in loco certa meta praefi-
inhaisisse? nito non in transitu, sed in certo et prsefixo siatu
;
;

1 1 Ecce quse in ccelo gaudia, quae laetitia, quas non in peregrinatione, sed Dominica maiisiuiie;
in

non homini
licet effari; in terra duoruni Domino- immo in ordine viginti quatuor Seniorum depromere
ci i baras
 124 ALIUD OPUS DE MIRACULIS S. RICTRUDIS Lib.

A citharas et phialas plenas odoromentorum, quae vice 14 Quanta vero miraculorum gratia refulsit B. D
AiiCT.wiLBEn- orationurn persnlvit .etcrnaliter Domiho Domino- Rictrudis, dum sub toto ccelo notissima incendii ta- Grasrante
igrie tacro
to «iiis.
r|[m ne a i,j|i a cantica ranticorum
j fl- neque defrau- ;
bes per Romani orbis clitnatagentes percurrit, prae-

data olen sanctarum eontinentium, introducitur ad sentes tunc temporis viderunt, agnoveruntque, et
immnrtales nuptias in Sancta Sarictorum jamque :
subsequentes veracissima? relationi fidem adhibere
tenet in re, quod in Daniele acreperat in spe, millia non dubitaverunt, filiisquepostumissuis qui nascen-
millium scilicet sterno Regi assistere, et decies tur et exurgent ea enarranda tradiderunt. Cuncta
centena millia Deo homini deservire cum quibus ;
Marceniensis ccenobii ostia patebant, properantium
beata Domina nostra Rictrudis, insignis Dei famula, undique quidam adventabant, quidarn recedebant,
jocundatur divino conspectu, quod fuit singulare sed et advenicntium aut abeuntium alii arctato li-
commercium mundo repricsentare ; Dignus es, in- mine vix introibant alii vixexibant. Viri, feminse,
:

Dan. 7, 10 quiens. Domine, librum assumere ejusque signacula scnes, anus, juvenes, puella? vocibusclaris persona-

digne sulvere, et cetera qute sequuntur in eadem bant; Sancta Kiclrudis, Domina Deodilecta, subve-
lie.ili Joannis revelatione. I.iquet igitur, felicem ni nobis. Utfiusque sexus, utriusque a^tafis satis concitrritiir
Mareeniensem locum fore beataa Matrones retento misera conditio, alter alterum longa reste manuum Marc/iia-
nas:
pretioso pignore; nec minus felicem Conventum, (miserurn spectaculum) attrabebat, alter alterum
ciiinDomina sua eariSsima, Rictrude videlicet san- inter humeros aut inter braohia deferehat : alius

ctiBSima coronandum, impetrato multis et praclaris alium prae se impellendo sustentahat, alius alinm in
meritis regali diademate. Felicem prorsus habita- grahato, aut carpento sive biga, aut quadriga ad cu-
tionem Marceniensis ctBnobii, si Kegi Regum cum riam li.Rictrudis evehebat. Conventus, consessusj
tremore servierint, et Heatre Dei famul». Quod si concursus, discursus, sonus undiqueconfusus (ut ni-
remOto peccato ad mortem, peccaverint peccatum hil inter haic lere et nundinas, vel inter h-ecdquai-

stiones forenses et publicas |differret] vigilia>, ly-

non :id mortem; humiliter posnitentes, certum asy-
lum, proximum refugium habent; patentem miseri- chni. cerei, lampades, ignes, non tam in vestibulis

rordia- sinum certse rei possessores non in cassum vel in exedris seti in diversnriis, quam ante majus

possident. De spe igitur veniaque prassumentes ac- altare, neque die neque nocte lucescere, calescere
cedant; querelas in auribus Dominae sua» juxta po- cessaliant. Vix aliquis somnum in tabernaculo Dei
Patrona
Marchia Bitee familiaritef, Bdeiitef, ac tutedeponant; ipsam, capiebat; vix vel ipsi custodes, personante assiduo
nenitufn ef- uihil dubitantes, ne fiant fiuctibus raaris similes, strepitu, quiescebant. De plurima vero serie consi-
fecta.
ipsam tjuidem, imo Dominum Jesum peripsamin- dentium, jacentium, cubitantium, singulis aris sese
vocent, petendo pulsent, pulsando petant, et quae volutantium, singulis sese precibus prosternentium,
volenl impetraburit. Neque enim petitionum salubri alter dolebat consumi truci incendio pedem, vel con-

affectu vel efieotu frastrabUntur, imo compotes vo- sumptum fuligine nigriorem; alter acclamabat, to-

torum cfficientur, atqi ptatis (licet quandoque tum crus vel reliquam ejus medietatem, alter fere
justa ac dhipensativa eonsideratione dilatis) potien- totura corpus vel dimidium; sed jam deficere spiri- et plwlbus
successivc
lnr. Tiilia cinifi^sus cndestis collegii edidit, qttalia tun- vitalem. Et quid plura " Alii egrediebantur hi-
curatis.
smi' dubio oventus mire postea comprdbavit;
rei lares et sani; alii ingrediebantur tristes, infirrai ac

dum virtus, majestas ac potestas a?quo pondere et seniiusti. Sed deillis qui exihant sani, qui astabant

mensura librantis summa et infima,perB. Rictru- hetos clainores ad sidera tollebant, trinoque et nni,
dis insignia atque suli oculis plurimorum patrata vivo et vero Deo gratias et laudes persolvehant.
miracula, mundo clarius ihhotuit. 18 Signa sonitu continuo terribiliter conoutie-
18 Accidit igitur subsequenti tempore, famame- banturatque collidebantur; nam facto auditove im-
ritorum B. Rictrudis longelatequecrebrescente.ne- raculorum nuiu, assistentium agitato cursu, statim
farium hostem, impurum hospitem graviter doluis- agitabantur. Fratres monasterii dulci modulatione,
Uieratur
/iuit emriju- se, grn\iler fcrclitcni •> eompelli divinse virtutis alque alta vocum sonoritate, assuetas miraculis ju-
pintiw ;
verbereetB. Rictrudis intercessione, vasculumpueri bilationes certatim resultabant : vix tamen inceptas
pervasum non sine admiratione multorum exire. lainles finierant, ecce de aliis etde aliis, ah incendio
Ciijiis parentos cum viderentdajmoniacumvehemen- pcr corpora perque ossa nimium furente, sed jain

q tcr a dsemone vexari, vehementius in dies agitari, delurente Dei miseratione et B. Rictrudis operatio-
ncc ull im humanis indiciis remediuin posse conse- ne, iterum assidua signorum classica sonabant, ite- contlnua
piitilicantin
qui, morsibus quoslibet attrectantem, casdentem, ruin fiiiitos hymncs Fratres resumebantac distincte
nunicili"
vestes m iinli niiaii, et alia signa energumeni satis resiiuabant. Veruni quid oportet toties scripto rcte-
infelicio facientem; manicis arctatum, vinculis astri- xere, quotics iteratio miracuiorum in publicum ha-
ctiiinpuerum secum rapuertfnt; secumque, de rai- bebat procedere? Aliecnabantur in eodem mceror et
sericordia Dei haud diffldentes, sed fideliter prresu- Uetitia, gaudia atque lamenta : assidue verberaban-
mentes, ad orationcs pretiosorum Marceniensium tur divina; aures, propter irnpetranda vel impctrata
Sani lnriiiii detulerunt, atque super tumbam sarra- miraculorum prodigiavel beneficia. Qttse si quando
tissinia' li.'i l.i ii i l.i' Rictrudis raptim projecerunt. tardarent, propteralicujus forie delicta ; recttrrehant
Nec inora. divinam virtutem invocantes, Sanotre confestim ad B. Riclrinlis notaatque experta suffra-
virtutem in puero persenserunt, Itutosque clamores gia. cujus Denmconfidebant efficacitcr exaudirevota.

de pucro incolunii, fcre usque ad rieltim excitave- Ut igitur breviterabsolvatur miseratio Domini, per
runi.Quare eNptiho da?mone a puero, grates innu- B. Rictrttdis opem.brevis sii|irarlictiirum cninpendio-
meras Salvatori Deb et B. Rictrtidissuflragantisub- sa innotescat repetitio. Plenuni populis Marcianen-
sidio peragentes, qui priiis accesserant tristes, con- sis ccenohii ntonasteriuiu, dienoctiiqiieresoiiaiiiilms,

versn luclu in gnudimn, Iseti ad sua remeaverunt. tumnltuantilius, quibusdam moirentihus, quibusdam
lilcui ipsepuer ereptus a daemonio, nec jam vexatus congaudentibus, atque Salvatorem mundi Domintim
Ut prius deformi ac pestifero maleficio, utpotc nihil nostrum glorificantibus, perstrepebat ;
quasi in eo
1

debcns priori arreptitio, \ulgi favofem et affectum nhndinss frequenlarentur aut celebrarentur, vel fo-
non taminse, quam in B. Rictrudein provocabat; rensia negotiaibidem actitarenrur vel desudarentur.
nativaque sola cuin suis revisens, hortatu suoruin, Videbant enim miracula, curreiiant ad signa, canta-
lioniini liomini hviniitiin triuin pueroriiin, in forna- bant, hvtnnizabant, repraesentabant, cum hymno,
ce ignis nihil laesionis sustinentium. decantando be- videlicet Te Deum laudamus, Dei et B. Rictrudis
iiciliccbat, acB. Rictrudis merita circumquaquedif- magnalia.
fundebat et praedicabat. CAPUT
 DIE DUODECIMA MAJI 125
plaustrumque et boves quas in sodem [loco] detine- D
CAI'UT II. bat affixas, ad reliqua si qua' restarent colligenda, "'-' " "--

reduceret? Ille vero

primis lacrymosis utens sus-
in
" ,: " T " " MS
Fritges a rapina, ecclesia a /iammis servata, piriis, interim tamen agitans sed "in cassum boves
disciplina monastica restiluta. stimulis, instantibns remque stupendam
sciscitanti-
bus miser paucis responsum edidit; sese itquiens
\J\caii equidem putant.qui referunt meram verita- divino judicio teneri, vindice
SoS Ab. summi Judicis senten-
fuletiardo tem, advertere, adhuc Abbate Fulchardo regimen ti.i urgeri, et provetusto nova forsan ve-
f.icinore,
Marceniensis cirnobii suo raodo procurante, miracu- recundia adjuncta, innovato flagello ab Antiquodie-
luminostensione meritorura B. Rictrudiscontigisse, ruin, jarain throno residente, ut in D.iniele legitur,
a pluribus illud saepe in oreversantibus accepi, quod tangi. Sicenim """ "
ait : Aspiciebam donee throni positi
''

liuic interserere opusculo, rogatu tamen quorumdam

sunt, et Antiquus dierum sedit. Non tanien (adjecit)
Fratrum, non indignum judicavi. Sextiliigiturmen- Olim abyssum quasi seneseentem, ut apud Job de J "'' '''• 23
se, qui etiam Augustus alio denominatur nomine, in Leviathan dicitur, existimavi sed potinscumPsal- ;

Lor- territorio seu parocbia Lorgi.irum, in B. Rictrudis mista, Judicia Domini abyssnm multam fore non Psalm. 53,
dittti

mstt videlicet vicinia, possessionum certatim colligehan-

gienses

e\ ita suas tur messes, ad subsidiura expensarum totius subse-

immerito didiei, SedquidmultalMe tandemaionon
esse nefarii alicujus cohscium commissi tameu nibil rato nihilo
,.„,„,, r , m .

messes colli- ;

quentisanni profulurae. Erat ibi mira expectatio lin ,111111 intentatuiiKid quocumquemodo """>'> i""f-
gunt. adi liim,
plebis, pavtira falce turgentes
culmos resecantis, quod siimino iiiane liqui, tugurium. Boves ergo al- """'
partim msequendo vestigia metentium reliquas spi- leviabo, plaustrum ex.merabo, non sine damno rna-
carum reliquias artificiosa quadam sedulitate, ab nipulos spicarum projiciam, et projectis abire tcn-
inanibus, ut ita dicam, decisarum stipularum trun- tabo. His dictis, carrum ascendit, mergetescontinua-
cis secernentis, et a terroe sinu vi fere indefessa tim abjeeit; atque in dispendium, uti prius in stipen-
3
evellentis. Sicutitaque mos est illius temporis, pars dium familiaris rei, laborandum sestimavit. Verum-
utraque quod poterat quoquo modo in messione lu- tamenevacuato omnino piaustro, : ''

nihil hortamentum
crari. hoc avide reponebat sibi seu futnro tempori, pungentis stimuli, nihil clamor vel iracundia stoma-
postbabita ferrae cura de prsesentj modoque apum chantis atque indignantis rustici,
;
bobus rje quidem
laborans, et parcens velut mellifluo rori collectae recalcitrantibusprofuit; nullaillarumvelparumquid
segeti, solicitabaturet meditabatur qualiter transi- in eundo pedem de loco inovit.
geretievum tara longum adventantis anni maxime ; 18 Proinde riisticus insaniens, dentium stridore
reputans secuin Sapientis sapienter dictum, Quod terrorem incutiens, manu in raanum signuni doloris
utile est carum ; et e converso, uti non solum apud nectori iugeminans, tundebat latera miserarura pe-
veteres (verbi gratia temporibus Pharaonis Regis cudura, nodosis baculis, dura materia visrutn, ee-
/Egypti , septena computationis annuae curricula spitibus scilicet atque saxorum icSbus; aliquando
opulent.i et macilenta, Josepb somniorum sagaci posteriores, aliquando anteriore^, quasi pro juvami-
interprete, pnesagientU) sed etiara apud modernos, ue, cum temone rotas protrahens atque irapellens,
unius anni sterilitate alterius fertilitate vicissim Isedebal corporaboum, nihil proraoventium, veluti tll/lll COltSllll

compensata, frequenter clarait. Neutra tamen nopt Vt

immobilium, etquasiin saxa penitus rigescentium.
I

''/„/„ ,.„,(-".
pars fraudem circumjacenti B. Rictrudis praesum- Quocirca utroque malo. utroque damno ingemisce
psit inferre segeti, metuens ultionein eamdem pro bat ultra niodum miser homuncio; boum videlicel
pemodum sibi fieri, quam paulo po-t audivit inlerri insolito prseter solitum obstupescentium stabulo, nec
cuidam agricolauti ;tamen de conscientia me-
nihil non segetum discussarura sub divo platearum horreo
tuenti vel proinerenti.Tirnebant quoquoque divinuin satis inconimodo. Quid igitur faeeret? Iret.'! Solus
ii/. aux San-
e'e erant subito igueiu affore, si quid distraherent de rebus nolebat. Juvencos relinqueret? Absens, illis et prse-
nemo uttiii.
Sanctse Deoque dilectae Rictrudis; ac miserabili et sertim projectis raanipulis metuebat. Iterum iterum-
'jeret ,-

miseranda ultione, aut manibusvelpedibus contrahi, que eodem urgeret? Et hoc perssepe fecerat, nec
aut tolo corpore dissipari, veluti quondam, quando profecerat. Quid ergo? Plausirura saepius exonera-
(ut superius relatura est) de diversis partibus orbis, tuui, rursus oneravit; manipulos tain ssepe dejectos,
I-'

lueincendii niiserabiliter perfurenle, humani gene- iterato superimposuit; diuque hsesitans inibi, divi-
ris plurimae parti atque dispendio, plaga scilicet no- nain clementiam, quas toties respexit desolatos pre-
tissima mundo quadrifido, catervatim adventabant cesque humilium exaud-ivit, devote expectavit. Nec
ad limina B. Rictrudis, in laudem et honorem Con- iliu abfuit ihvini misericordia, quie raisero homini
diloris, riun visibili aqua, sed sancti Spiritus invi-i- demonstravit, quo infortunio detinebatur in eodem
bili pedum manuumque summa crura, seu
gratia, loco ipse et sua toties fustigata j miserrima pecora.
cetera membra semiusta, lacera vel truuca velociter Terrore etenim divinse ultionis bcius affuturse per-
extinguentis. Malebantitaque minusabundare, quam territusquidam de clienteta Rogeri Castellani In-
in abundantia sua de re B. Rictrudi injuste sublata sulse, nomine quasi barbaro, ut aiunt, Ferragus tntelUgU < <

fraudi suse ahquatenus indulgere. quid coinmiserat, quidve ddinniintulerat B. Rictrudi, iess>. S. Hi-

17 Sicut igitur prsgdictum tempus exigit, juga patefecitquamplurimis qui advenerant, rem talem |j'. ?:
'liudain eum boum diversaparia, bubulcorum industria, stimulo- tamque insolitam miratftibus; tresque tantum mani- '..' i

ptaustro suo
rum crebris punctionibus agitata, Cerealia munera pulos, quos occulte rnstici carro superimposuerat, suis,
detinecur
tmmobllis .-
devehebant, exponenda seu excutienda atque repo- indicavit; dicens illos procul dubio fuisse causani
nenda ad quadibet horreorum receptaoula. Sed cum mi bilil ifis miseris bobus. Quod
et toties fustigatis
plaustrorum ferventes rotse calles diversos attere- cum semel, bis et ter cum admiratione multorum
rent, aurigEequoque minantes, junctis bobus, admo- repeteret , abstractas ab ipso plaustro manubias
dum properarent; ot reversuri citato itinere ad alia (quas solus, qui raposuerat ignorante agricola, reco-
decisa campisque exposita, priora segetum onera gnoscebat) in medium projecit, easque Praafecto,
deponerent; spectaculum factus erat quidam agrico- B. I.'i'trudis deciinas decimanti sive colligenti,
lantium, transeuntium quorumdam atque qureren- tinus reddidit; veniamque sed et gratiam Sanctissi-
tmm, quid immubilis interdiu qiiasilapisastaret?
ibi mse Rictrudis requisivit; et de facili irapetravit.
quid hwsitaret? quid hsererflt? cur non potius, sicut 19 Quapropter ruricola, recepta spe evadendi
et ceteri,ad sua necessaria stipendia conservanda luatus vehementer effectus, quu«i prius nihil incom-
atque introducenda, doinuni pramropere intenderet, modi pertulisset, priori mox a se omnimodis rejecta
mcestitia,
 120 ALIUD OPUS DE MIRACULIS S. RICTRUDIS Lib. i.

A ni'i tihi. moerorem in gaudium coramu tavit ; ra- nulli parcenti magisque ec magis furenti Domina-
Ai:r.T. W.L- stimulis, animaliajugis assueta solitum iter trixde emirientioribus tectis eontra instans, pestem
bbdto si hi.
irddi-
arripere concitavit. Cerneres tnira, stupenda, inopi- indignantem sacrato sibi sacello parcere cogebat.
llsqui
tl\ rrprditus nata Dei el B. Rictrudis facta in ignia, el quaepos- Qui vero ile prope et qui ile longe. flammae non va-
dlmittltnr sent elicerea o.idil.us Ii( etadamantinis lacrymarum lentes resistere, nec segeti nec foeni cumnlis subve-
fluentft. Boves namque illicofere agiliores pennatis nirc,jam "bliti annualissub ignepereuntis substan-
avibu iter arripientes, quasi nulla plaustri sentirent tautummodo condolebant ecclesiie, itidem actu-
iia'.

onera, ocissime properavere adea, quas .1 rustico tum et eadem incendii lue periturse. Quid igitur?
disposuerant adire horrea. Interim ipse rurisincola, Unnsquisque in afflictione etangustiasiepissimepro-
explosismanibus, immensis vocibus, quaesibi fecerat rn.-l.it in hxc verba vel lamenta, S. Rictrudis, bene-
i: rudis, quas Iffita quasque mcesta sibi fuerant, dicta Domina, servaeam, obsecro; tua estecclesia,
obviis quibusque ruricolantibus non celabat; sed Obscuritate vero fumigantis aeris non poterant
omnil us omnia qusa facta extiterant, per omnia per intuitu suo plene inforniare decentem spe.-iem mu-
iji. '
: radiebatur loca, pro ingenti miraculo promul- lieris, pinnaculo templi, igne stomachante et ad con-

g I
ii Ferragus itidem supradictus, qui in causase tinuauilas vires undecumque materiam corradente, dtinec ab-
sumpta ma-
Ptol 117, 18
fn ie ostentaverat, qui poteral efferre cum Psalmo- ad tutelam commorantis. Quid raulta? enedicta trria eonse- I

grapho, Castigans castigavii me Dominus, divina sapc dicta prominente muliere, materiam eminen- dlsset ignis.
admonitione correptus, quamvis nondum per suum, tem lupo rapaci, id est igni exundauti, quasi ovem
sed per infortunium tam evidens alterius, testimo- eximente, defatigatis viribus ignis apex corruit,
niiiiii ganctitatis ingens, S. Rictrudi perhibuit; nec corruens defecit, et sopitus paulatim conquievit.
aliquid injusti debere agi erga Sanctam et electam Tunc veroqui longius, etideo Iiberius prospexerant,
I
1
ntestatuB, tale quid uitra minime attentare affirmabant, jurabnnt, judicioque deferendo convin-
prffisumpsil ; nec non el prave agentes aeque, ne cere et. comprobare volebant, sese B. Rictrudem in
deincspstaliaattentarent,paucis admonuit. Feliciter columine seu culmine templi incendii bora vidisse,
siquidem illi agitur, qui de incommodo alterius ad accessumque flammarum a loco sibi consecato cnn-
salntis profectum corripitur, velutaquodam exquo- stanter prohibuisse.Talia Dominus noster curat os-
dam pra pagio divini oraculi, tendere de '; Rictrude, ut ostendat quanta apud
Res in.i tunc agitnr, paries cum proximus ardet, homines digna sitveneratione.
cviili'iili'1' .'t caiite nsseritur. Caveal igitur quisque 22 Quoniam igitur beatissima Domina nostra
li. Kictrudi vel suis ilaiiiiia inferre, quse adeo respi- Rictrudis, omnipotentis Dei famula, protegit et de-
iat solum quantitatem, sed etiam qualitatem ae fendit adeo cetera, quie in Iionore ejus conseorata
Dissidenti-
facultatem rei, nefaria arte adipisi endae. sunt loca; quid igitur putamus eam speciali loco bus a svo
20 Dignum q |ue memoria videtur et. illud iu- facturam, ubi sacraejus requiescunt ossa ? Qua stre- .ibbote mo-
Waierla
signe miraculum, quod factum est in villa a cespi- nue conservante atque inter pias ulnas atnplexante nocltls.
Qrdtntlbw
llirillll II- tibu ut opinamur,
. Waseria nuncupata, Uei per Marceniarum non prrevalebit inimicus
confinia, :

rtr\i«iu fiiui clementiam, nec non et per B. Riotrudis merita. In moliri poterit, sed niinime prrevalere. Armillaenim
r! fi ii,iiiui

ruiuiilis
eadem naraque, juxta quantitatem villae, ecclesia perforata est maxilla ejus, non prssvalebit inimicus:
dedii itaesl in honorera Domini nostri et tam Beatae quod si perforata non fuisset, conatus pessimos fru-
quam venerabilis Dei Riclrudis famulae. Ceterum, stratos non lam cito deseruisset. Conatus estutique
ut til fuunili alque messionis lempore, ex agro col- malignus Marceniensem locum destruere; etdoraum
lecta massafoeni et segetis, juxta et circa praefatse Dei, quam decet sanctitudo in longitudinem dierum,
villa- ecclesiam, ail majorem et conservationem et ad nihilum redigere : conatus est quidem, et, permit-
secuntatem, posita, est, breviadmodumvia etnrcta, tente divina voluntate. partem conaminis effecit ; sed
Missarum accedentibus adsolennia vix pervia, ilere- rursus, eadem bonitate respiciente, ab incepto cona-
licta, Scil licet fragili materia circumdata, vallataet niine desivit. Ad hoc tamen conabattir, ut redigeret
circumsepta forel ecclesia; ipsa tamen divino nutu locum in a quo seminator discordiae
solitudinem,
et Beatte Rictrudis obtentu, a periculis subiti exun- inter oves pastorem, proh nefas! pacis abstu-
et
dantibus flammis incendii, misericorditer erepta est. lerat unitalem. I'astor praetendebat causam ad-
Attendite populi Salvatoris et Redemptoris mundi, versus oves, non servari ab eis Religionem ;

attendite, qusesoetvidete mirabilia lestimonia Crea- oves adversus pastorem non

sibi sufficienter im-
toris vestri. Sive igiturcasu, sive malignanliscujus- pendi corpoream necessitatera. Pastor intimabat,
piam astu, sive de villa; cujusdam ardentis sestu, ut res sese habebat, sibi prseceptum esse ab Epi-
quodum impetuoso el subitaneo saltu, ccepit ignis in scopo, ut quem gregem haberet sub manu sua, sibi
>el segete perfurere, magis et magis crescere, reprresentaret justoque exerendo judiciogrex econ-
I

vires exerere el vehementer exercere flammarum :

tra adferebat, se non debere manui suppoui Episco-
globi, quasi exastuantis clibani incendia, et scintil- pali, correetioni vel supplicio. Hac igitur alterca-
larura ardentes funiculi cceperunt sursum convo-
tione hacillacque, proh pudor! partes faciente, atque
lare, aers obscurare, minari ecelesia?, fastigia sacri
inimico zizania discordite seminante, atque virus
loci velle lambere, nee possc
domus Dei ne-
antiquse necis, propinatum diflundente,
i/isani prote-
21 Namque a prinoipio incendii, mediis fastigiis gligebatur; servitio Dei neglecto, neglectis quoque
gcrc ccnspi-', domus lVi, mulier mirea pulchritudinis, imperiosaa
sacris altaribus, sacra axles paulatim periclitabatur.
rititr tancttt. habitudinis, vestibus induta niveis.videbaturastare,
Kullus equidem in ea remanserat, qui vel die vel
eccle iam defendere, flammarum globos hac illacque
noete psalmodiam debitam in domo Domini celebra-
deflectere, nec patipropiusiurentesignes accedere.
ret; nemo Fratrumde conventusolitoatque assueto
[gheus calorsuperiora conscendebat, sed pulcherri-
aderat, qui cum David in psalterio decachordo, in
ina muliebris imago astans desuper,
latis et can- cithara, tympano et choro ante Arcam Dei more
diilis maniois hinc illinc
oppansis, cumiiem ad in- Patrum luderet unde non jam filia Saul, sed mali-
;

ferioracontinuo retorquebat.Flammeosapicesvirens
gnus prredo nec jam irridendo, sed invidendo, ini-
;

licet materia abundaiiter ab

inferioribus paseebat : micus doleret.
sed imperiosa Matrona materiam cum suis
flammis 23 Gaudebat plane hostis antiquus, cernens sibi
a superioribus potent.-r deprimebat et socrorum
dejiciebat. patefactos domus Dei liberiores aditus : exultabat et
l'i ramis siquidem
flammea, grandine ignea nec ira corporum citl-
conciouator pessimus, videns
sibi non resisti solitis tu neglecto.
suaa n. c subjeotte inateriae ullo modo parcebat : sed exorcismorum sacrorum carmiuibus. Cujus denique
invidia
 DIFS DUODECIMA MAJI. 127
A invidia mors introivit in orbem terrarum, laetabatur vel conspirata discrimina.
Beneficia vero exteriora,
super alia infortunia, negligi corpora Sanctorum, usibus Fratrum deputata, Fra*rum ad
ab anti- ACCT WAL-
nec illustrata decenti copia lucernarum; neque fre- quis eonstituta, praedis, spoliis, rapinis HKIITO Ei MS-
patebant et :

quentata, veteri de more, sacris oblationibus, obser- quia nonerat qui resisteret vel contradiceret
inces-
vationibus, ac devotionibus fidelium. Naevo ergo in- santer diripientibus, ob hoc raptoresdiripere,
disper-
vidia?, tabe malitiat affectuset vehementer infertus, dere, dissipare, vel usque ad minimum
quadrantem
non primas sed majores exerebat artes m gisque minime quiescebant. Sed quid per singula? Si enim
perversas, repellens accessum fideliuni in domo Dei enucleatius et evidentius stylo percurrente
cuncta
devotas excubias agere praeoptantium non enim au- :
dissidii.destructionisvel subversionis, nec non permu-
debant propius accedere, vi intra monasterium lati- 1

tationisgeneraMarceniensisccenobii conaremurevo-
tare, seu pernoctanles quiescere. Dicebant quippe, lvere mens, lingua, ac manus deflceret,
;
chartai for-
se nescioquibus terribilibus vocibus, nocturnotem-
non sufficerent, audientes credera dubitarent.
tassis
pore fatigari ; seque balatu pecorum, rugitu asino-
28 Igitur justus Dominiis, non tam Pastorem,
rum, sibilis anguium.stridoresuum autmnrium.seu quam domus Domini Mercenarium, qui erat (ut
quolibet simulato strepitu diversorum animalium aiebant) caput et auctor totius pravaa disceptationis, donec sub
Dilfugium vero quseritantes, idcirru magis novo Atiliate
terreri.
secundum justum judicium suum juste judicavit; rrsftluta est
terrebantur, quia materia cujuspiam luminis, tene- virga, qua voluit, eum percussit;al s disciplina.
l'i i
fectura
br;c noclis minus depellebantur neque horrores
;
sivede sede Abbatiae, eoquovoluit modo, deposuit :

umbrarum, illu.stratione assuetse lampadis ante cor- successoremque, qiiem dignum noveraf, quique di-
pora Sanctorum, in interiori et secretiori aedicula sal-
gnus erat sibi complacitumatque religiosutn, inloco
tem detergebantur. Ad hoc etenim miseriarum res ejus substituit. Sicque pius Dominus continuas et
redacta jam fueral, ut singulans et B. Rictrudis fi-
assiduas preces I!. Rictrudis exaudivit, locum adeo
delis ac famili.iris Frater, qui audacior ceteris, dili- neglectum relevavit; quem demumdoinum obedien-
gentiam suam, asquo nocturno ut diurno tempore,
atque ccllata religione religioni servos
tiae effecit,
tabernaculo Dci cuin deserto tum desolato impende- Dei inibi coadunatos invigilare praecepit. Ex illo
bat, non haberet unde emeret simplicia vitae ali- itaquc tempore, verbi salutaris irrigatione corda
menta, nedum ad illustramla lypsana Sanctorum eoriim oompluit; vitamque a-ternam, si permanse-
corporum luminaria tam diurna quam nocturna. Ini- rint in propositoreligionis, promittit.
micusverohunianigeneris, inimicussemper luminis,
nil majus post aniinas. quam carcerales tenebras
CAPUT 111.
exigebat : qui nigredmem horrorem profundas
et
noctis, nigredine et horrore suo nigriorem et magis Miracula in monasterii restauratione per
horrendam faciebat : qui tanto certior infra templi
S Riclrudem patrata.
parietes vagabatur, quanto secnrior erat, quia nul-
lius meritura intra sacraa habitationis spatium simile 1 n magnitudine vel admiratione tanti miraculi, de
inveniebatur. innovatione vel restitutione Marceniensis coenobii,
24 Datium Pontificem Mediolanensium, refertB. postquam gloria Domini mirabihter claruit, ac B.
locum Ut
Gregorius apud Corinthum conseruisse cumdsemone Rictrudis apud Deum quanta esset tnnotuit, res ad- Fralre qtti
suum possl-
siilus jirrstt-
debat dnnutt, conflictum, cuin ipsum Pontificem de nocte quies- mirabilis, stupenda el inopinabilis in odem ccenobio,
i

terat m
Ilial. 3. c. i centem daemon astutis et iniquis susurriis inquieta- a Dominojam visitato, contigit. Dilignis namque ar monasttrio.
ret; Pontifexvero ne non praejudieato vim nimiam solicitus Frater, quem supra praelibavimus (ceteris
inferret, praeoccuparet mira;magnitudinispra?reptam effugatis immundorum spirituum teterrimis signifi-
domum,multocomitatui suosufficientem, horrendum cationibus) intendere rebus monasticis, dumsuscepto
videlicet habitaculum a dasmonica ludificatione longo habitu monachali Domino deserviret, ac religioni
tempore possessum. Quem etiam Sacerdos reveren- atque Fratrum socialitati neque minus solito eccle-
tissimus verbis impmperii. verbis increpantibus, siae invigilaret negotiationi acdevotioni gcnit ililms ;

redarguentibus, suauique dejectionem exprobranti- nim ;

s aggravabatur, nec adopus quodlibet, sicut so-

bus, insequebatur Nunc, inquiens, gloriare miser,
; lebat (ueque enim poterat, nimium aegra vel intole-

j
quondam reputans te debere fieri Altissimo similem rabilisortedetentus)ulteriusaccingebatur. Dissolutus
F
vel aequalem ; nunc extollere in altum, nequam, cu- etenim pudenda, gravia onera deferendo, sustinendo ali lieriua
jus Dominus fregit cornu, ciijus superbam fregit imporlabilia, continuando opera, resarciendo deci- ijuatli laliti-

cervicem; nunc, inqitam, superbi, scelesto, cum dua, discurrendo per ardua, transiliendo difficilia; riimto inctir-
rrnil.
videas, vel tuipse potms facias tibi pariflcari animal jam deficiens, iuter sua inguina vix sustentabat
quodlibet usque ad vilem et parvulum soricem. De- viscera. quaa de ventris alveo, de snpreraorum ab-
sine, miser. desine antiquas artes, astutias, dolns, diio domicilio, profiuebaiit horribiliter ad iraa tube-
fraudes, Deiservis, fonte renatis, frontesignatis, pixe- rosa, gibbosa, atque elephantina, inforraia deforman-
sertim immereiitibus innectere mulierem, quae Un-- : tiagenitalia. Postremo ejulatus multiplices enrif-ns
tur iu Apocalypsi peperisse masculum, persequi de- atjue lacrymosa suspiria, usque fereadextrema, ve-
siste : de ccelo in terram jam dejecte, pceuas gehen- xabatur infirmitate tam continua quam quotidiana.
nalcs, calamitalibus tms vel torminibusimminentes, Cui ergc t ars, non ingenium, non exercitium,
liitolerabilesforedecetsaltemmeminisse. Verumpon- non carnalis medicinaa experimentum, denique nul-
dus vimque verborum almi Pnesulis inimicus non lummedicoruin peritorum consuetum antidotum pol-
sustinuit ; neque enim extenniuatus nequam spiri- licebatur consecuturae salutis indicium ; I!. Rictru- lUlll" tlllllUl

tus dornui diu possessce, nec jam suaB, ultra com-

iui remedto
dis, non secante inateriali ferro, non expediente
adhlbtto,
paruit. Nondum vero in eodem Marceniensi cceno- inauu intestina, eippu peib' roarcrato, atlt pntiuslu-
bio, scilicet
a stiis destituto loco, Dominus futuros nibus illigatis, trabibus supp isitis corpori insfar
chentes suossibicomprobatosatquereligiososadesse cippi ad incisionem composito, non resarciente acu
vel religioni inservire indixerat : quos in ternpore cutem, viam acus imitante filo, non etiara incisum
sibi complacito simul ac affore jussit, armaiuram ajgrum rc-
depictis auhcis vel raollifer stratis fulcris
ministravit, certamen ad suscitandum Leviathan clinante, atit balnearum vel unguentorum longousu
firmiter edocuit. Interea negligenter ac sordide ta- inflictum vulnus confovente; sed spirituali fomento,
'""lue hona
'"«paban- bernaculi Dei pertractabaiitur utensilia, propter lto- liqnore salutifero, invisibili oleo perfusum, in ino-
stilium agminuni incurrentium impetuosa, intestina, mento fecit optata potiri salute Fratrem religiosum.
Tenete,
 128 ALIUD OPUS DE MIRACULIS S. RICTRUDIS Lib. i.

Teneie, Frativs. breviter quoddlCO, tenete; memo- suspendentibus molem ligneam ad altum, ne laxare-
Atf T * tL- rialiter eonservate, qua>so, mirabilia Dei. Praefatus tur, inclamaret; funemque triplicem trabi illigatum prxceps ipse
bi iyro pj uft
corruit.
ianatiir m igitur Frater, dura ferme usque ad mortem inguinia apprehendere, atque reliquis in transversura coce-
reparationc dissolutione pra3gr&varetur,atque de ejua salute om- quare vellet; ex improviso alter pes nimium in prre-
cujutdam aures processu properantis deviavit; atque raptus
nino desperaretur ; acces^it, petiit, pulsavit cipiti

B. Rictrudis; salutemque, dum unum de eminentio- per inane, citato turbine, nimia murorum ab alti-

ribus.fenestrae ritres [lapidibus reliquo parieti San- tudine, conclamato tamen Christi et B. Rictrudis
ctorum pracsentium ex devotioneresarciret, et mise- nomine, ad terram, quantus erat, illassus corruit.
eodem condecenti crypta? contextu
ricordi.iiu su'q Ceteruni quod fuit raagis admirabile, dum laberetur.
exorarci, misericordiam impetravit; pro qua mspe- duni sorte teterrima in proclive devolveretur, dura
rata el lotaliler indepta, continuo debitas laudes et nilcum eo ac de eo nisi de morte ageretur ; sensum
gratias, licet nondum publice, Deo et sanctissimtB memoriamque non amisit, sed potius cum quadara
Dei famnla.' referrc non cessans, au spirilualia dein- etnecessariavit;eindustriaobviumparietemligneum,
ceps opera majori instantia Bese totum accinxit. ad clivuin (utita dicatur) dormitorii cellaa infirmo-
27 Exinde cceperunt vetera, prout necessarium rum contiguum, utraque manu quadam arcuatione
vjdebatur, dirui nova, prout oportunum ducebatur
; facta corporis ab alvo protensa, ne foret laesioni
Ad dnrmitorti et res patiebatur, ajdificari ;ligna, 1 ipides, ccementa obnoxia, depulit; siciiue satis cum periculo, veloci
rutauratlo-
comportari ; parietes longo situ neglecti resarciri, momento, eorpus terraa illisit; sed muro fortissimo1,
riem
novi veteribus inserti altius erigi. Inter alias tamen protectore Domino, et Beatissimae Rictrudis indesi-
oedes sive officinas monasterii, domus requietionis nenti patrocinio, cladem imminentem, stupentibus
magis indigebat manu reparatorisartificis; ad quam cunctis qui aderant, evasit.
Fratres, tam post diurnam, quam post nocturnam, 29 Cunsocii artifices et reliqui opifices, imo om-
tnrii im hyemetum inffistate, svnaxim, intendebant nes qui ad opus araplius solito ea die convene-
illud
i: pausaturi. Igitur tamAbbas, quam ille qui prsaerat rant auxiliatores, quasi ad spectaculum, ad casura
E
et accurrvnti-
addlcit con
vestibus, idem qui vulgari edirione fertur Camera- illius confluebant; etomnes magis cadaver exanime, bm sociis
ventua imptn-
tui vestlarlt rius, consensu seu prere toti.us Cpngregationis, illic quam aliquid viventis hominis se reperturos existi-
sul : vestium impensas contulerunt; malentes carere mabant. Priora tamen artificum conventicitla, in-
Bolita vistimentorum Hbratione, quam perfundiadeo sperata? saluti vel vitffisodalis cotigratulantia. Quid
plnviaium, praesertim hiemalium infestissima col- agis, Rainere [huju&modi enim salutaris lavacri
lisione ; quara etiam inquietari minutarum muscu- fonte renatus fuerat nuncuputione) Quid agis, in-
larum, quse cyniphes melius nuncupantur, maligna quiunt, carissime? vivisne? An sensisti Sauctorum
et intolerabili susurratione; nec minus pulverulenti Marceniensium, quorum mors adeo in conspectu
squaloris antiquataa inateriei,, atque ideo resolutae in Dornini pretiosa, praasentia ac praeclara merita? et
minutias cariei seu putrefacti ligni, immundorum prascipueB. Rictrudis, cujus opus nobiscum tanto-
cliani animalium, qua m>n
nominatimest necesse petfe insectabaris, patrocinia? An, quse toties fuit
per singula exprimi, sordida ejeotione.,Itaque omni portus quibuscumque patientibus naufragium, ta-
rinii festinatione, supputata merce, abalienis fundis, bellas tua? inprofundoaere dissolutasneglexit saltem
lapidum, trabium, lignorumque ad hDC opus oppido innuere portum; tibique soli, prasserlim operario
necessariorura advecta congerie, eum multa solici- suo periclitanti, quod absit, denegavit. ferre pra^si-
tudiue, interposita ceterafere domus Dei necessitu- dium? Quiil ergo apud tuos, vel miserae conjugi re-
dine, asdes quiescentium post laborem FratPOm quasi feremusdete? Tene lusisse raunicipali arenae, et
ab integro ca^pit componj; sedetquadara nova novi liravium iale retulisse? Sed quid interea de merilis
parietis insitjone cum veteri ex utroque latere, manu Rictrudis sanctissinisa Dei famuke? Dic igitur, cuia-
ccpmentariorum, duorum scilicet monacborum (alter tis delatores simus, mortis an vilx-? Quid siles?
quorum pater, alter filius) Ecclesiae fidelium altius vivis-ne? Vivo, inquit, vivo; nullo defrauciatus vitse
excrescere. oflficio, nihilque in me praevalente zabulo : duce ac
28 Verum enimvero cum ferventi atque alacri rectrice Doraina mea B. Rictrude, vitales auras
a S. fticfrude
guod opua studio incceptum opus proficeret, seseque cum in- plenissime carpo, cujus nimirum, ut jam cum ea prxtervatum
rftim promt}' genti gaudio ad invicem artificum multitudo horta- familiarius ac verius acam, sinu usus sum in talis se testatui;
vetvr,
retur ac moneret; maligni hostis subreptio invida, ac tanti tamque subiti casus infortunio. Alioquin F
atque inimica coatui associato et paulatim obtentu quomodo diu poteram superesse, dum tot vicibus
religionis associando atiquam defuit quae om- : distractus per ahrupta, rotatusque per inane, sola
nem illam collectionem, de provectu sive de repa- formidine pene potuerim occubuisse? Revera B.
ratione volrenovationeccelestishabitationis r veterem Rietrudis a supremis ad infima, sine gravi raei
(ut ajunl de serpente) pellem deponentis, congratu- offensa, detulitme leviter; acleniterulhis, velocio-
lantem, in immanem tristitiam vertit. Namquedum ribus aquila? pennis, utpote nulloponderisgravamine
a frequentia vicinorum (quee convenerat illic, quasi prsepeditis, me procul dubio protexit ab inimici fer-
ad dienj festura, aut veluti fere apes ad alvearium, reis involuoris, sive circumquaque per aera tensis in
ad classicum signorunj auditumj deauper congeries insidiis laqueis, ad capiendas, ut B. Antonius Paulo
lapstirs trabl
aptaretur trabjum, superstruem lignorum, in utra- diseipulo manifestavit, exeuntes animas e corpori-
ruccurrere
volem faber que crepidine parietum in modum scalarum compo- bus quosque B. Severinu's Archidiacouo suo, dum
;

sitorum unus artificum in summis stantium, molem

;
Sanctorum locapost Matutinorum oificia circuiret,
ii
superioremoum inferioriolavisaffigentium,
ateriej
Sanctura Martinum evasisse significavit, subjuncta
videns a longe incomposite pBnultimam trabem per- pie querela. Quid ergo erit de nobis tantisinvolutis
ti ihi, ^<\\w periculose a manibusnQn tomtrahen- sordibus? Ilospitem itaque, etsi necdumcive, rebus
tium, quam detrahentium atqueaa arduaeniteBtium suis perficiendis tamen fideliter instantem, noluit
elabi; juvenili robore, per congestae trabes in su- B. Rietrudis in prassentiarum fore vitae immunem ;

peripri versu per transvereum collooatas, saltus quin potius quera detulitad terras fere sine Itesione
nimios, nimia amploset iiu-ompositos.ad suocurren-
sospitem, confidenter aio, longioris ac melioris vitas
ilnm trabi viu-illami aq pcnc reoidenti, confecit
; volet esse superstitera. Deo igitur et B. Rictrudi
atquft ausiliatpr conantibue plurijnis, Ugneis raachi-
gratias ago, inortem evasii dolore non teueor et ;

nis au\ili;in!iiis nnn funibus in medio positis.

quan quod in re expertussuni,sanctissimam Deifamulam,
tpciufl a,desse voluit. Verum dum properarets dum beatam videlicet Rictrudem magni apud Deum me-
riti
 DIE DUODECIMA MAJI 129
rili fure scio et profiteor, meque ejusfamulatui obno- ninquolibetopere pari atque utillimo, ab ipsa D
sium obnixius deinceps polliceor. Cujus equidem hianti et patenti fauce mansionis
dispositx- requiei AICTWALBER-
opus instantiusjam repetam, et quod restat, inculu- male descendisse, super congestura ro KX MS.
calcis et sabuli,
mis munere ipsius, ocius perficiam. irao supei- immensum tumulum velaggeremcumula-
30 Et cum a circumstantibus persuaderetur ut tum veteris inferioratfBmateriei, condoleamus Nec
refocillaret. stomachum, sumpto cibo potuque saltem tamen desuper, sed de
moiqn' °d latere corruit, ac continuo
permodico ait, se nequaquam salutem participatu-
; super glebas obduratas antiquffi mareriei, substratis
rum oblatas refectioni, quam debebat, a.qua, conse- praduris fragminibus antiqui roboris, resilivit.
cutus eam fuerat, B. Rictrudi. Poslquam tamen, Inde vero Dominus secundura multiludinem mise-
iterum operaturus sine dilatione intermisso operi, ad rationum suarum misertus estejus, quod incidit i

luperiora tecti, quou parabatur requiei, conscendit; in robur prsfixum ferro duarum coluinnarum,
(ni
cogentibus sociis ac timentibus, ne lassus opere eodem positarum in signum dilectiuiiis di-
fallor) in
tanto, janique a matutino casu usque ad signum ligendorum Fratrum, quarum tamen officium depu-
Tertiae continuato, deficeret: spiritum simplici et tatum deservire laqueari vel sustentationi trabium.
perparvu raptim panis et liquoris hauslu refocilla- Nam si ineas incidisset, moxcapite
diminuto cere-
vit, et cceptum upus indies cum ceteris continuavit, broque discusso, vita prorsus caruisset.
et ad finem usque complevit. Hoc vero scimus et 32 Ad cujus casura sonitum vicinum Fratres
et
attestamur de eo, quod quamdiu interfuit operi pra> tres aut quatuor, qui de corapleta symixi
remanse-
dicto, nomen B. Rictrudis fere sine interniissione in rant rerum procuralores, illato lumine, gest*
rei
ore babebat, et libenti animo de ea conferebat ordinem et miserabilem condilionem Boiscitabantur
quudquede se gestum per Beatam Rictrudemfueiat et super eo valde ingemiscentes, aliqua eimrmitate
mnaculum, ad memoriam sempiternam assidueexa- scelerum diligentiam S.Rictrudis aversam etadem-
rari implorabat. Nos itaque, quod rogavit, exccuti ptara sibi esse cunquerebantur. Ille autem, quii servalum se
sumus, etsi non utdebuimus, saltem ut potuimus, Cnmpletae in Conventu cum ceteris offiuium comple- »c cnlltdere-
titr indicat
ad laudem Domini nostrijesu Christi, quipersuam verat, potius nutibus manuum et signis. quam ple- siijnis,
et talem famulam, salutem et talem salutem opera- ctro linguse verborumque modis vel li
sonis, divinain
tus est in medio terrae. Emmanuel quippe sanctum correctionem vel animadversionem, suique corru-
nomen ejus, sil pro nominis interpretatiune nubis- ptionera et multimodam membrorum collisionera
cum Deus, no.~que regatac dediuat ad pascua vi- demonstrabat. Super his idem Frater signa creberri-
riditatis seternse, B. Rictrudis adepta sponsalibus. ma in fronte media seu proxima gutturis
affinitate
31 Mnltorum etiam usque hodie attollitur prseco- et colli faciebat, quibus ad congruam interpretatio-
E.t ttitlctn
nio prseclara, benevula et indefessa pro suis B. Ri- nem Fralrum, capite innuens, sanctse Crucis per
dormilorio
necdiun strato
ctrudis intercessio : quse prsepotenter, ,ic sicut virtutem, perque B. Rictrudis intercessionem, sese
misericorditer ita et mirabiliter, devolae sibi Con- de praesenti mortis angustia ereptum designabat :

gregationis Fratrem, in eodem opere laborantem, cujus rei munitionem paulo ante trina oratione co-
eripuit de mortis confinio. U t igitur de ipsa fabrica, ram altari cum Fratribus, sicut moris est, post Com-
quieti apta: futura, Apostulica conferatur sententia, pletorium imploraverat; et, ut erat ceruere in pras-
Vetera transierunt, et ecce ficta sunt nova; Et sentiarum, lmpetraveiat; sed et in casu suu parum
Joanuis Apocalypsi dograa, Ecce nova facio om-
iu quid iu nlein nec inlelligibile submurmuraverat.Cu-
n:a; tateris
inveterata et puiredine consumpta,ab ipsis jus dolori, maxime dextri iateris ac brachii dextrse
r

iic tirae/tii
Apoc. M, 5
artificibus remota sunt inlerioiis laqueuris et solidi- partis, super quse ceciderat et qua; pluriimun
plan- attriti dolore
tatis labulata; reliclus esli in longuin trames, ut ita gebat, cumpatientes; correptum inter bracbia Fra-
dixeriin, latuset solidus, sed in latuni brevis admo- tres, in cellam nifirmurum deduxerunt. vel potius
dum etarctus : Fratrum necessilati vel necessa-
qui aptum detulerunt, eumque plangentoui
vix incessui
rio itineri deservirct, si quando vellent progrecli ad ac dolentem, nec in vita vel salute spem plene bu
ernundationis naturalis ulteriora domicilia Contigit bentem, lecto molliuri hiiniaiiitus composuerunt.
vero quemdam Fratrem, nomine Guilielmum, sacris Suliciti t.iineii servare unitatem spiritus in vinculo
altaribus, utpote Levitam, ascitura et assumptum ; pacis, prout monent scripta Apostoli, crastinam Eph.
ad quselibet claustralia satis agilem, ipsique operi de collocutiunem expectantes, eum vuta precesque II. 1-'

quo agitur maxime industrium, velle pertransire, Rictrudi ante sacrum ejus sarcophagum deferre in-
post Completam, euindem limitem malignum, an- vitaverunt ibique corporis reouperandam ac resti-
;

gustum et obscurum, necaliqua lucerna condensas tuendani sanitatem, si devure exuraret.benignissime

tlelapsns
tencbras detersum. Sed perparum processerat et
Fraler fn l .
ecce, stupure simul et horrore depressus atquecom-
«on CapUull,
prehensus, delapsus est in inferiorem locun>, qui
deputatus est pro more, vel potius pro disciplnm seu
religione conservanda, ad judicia Fratrum.
non vidcrit penculuin immane lapstiru fuisse,
; commonuerunt. Ilie veru haud segnis executor prae-
ceptoruin Fratrum, prout potuit, quantucius secre-
tum B. Rictrudis colloquium expetiit; ibique cum
ea, velut in secreto thulami, vix biduoaut triduod sanatur ad
tjuis necessariare ageus, salutemobtinuit; aodesideratam aepulenm
cuin filia; Regis gloriara secum ab iiiius retulit; Deoque sanctx:

nescierit nec vel senserit, manus, ubi pedes. ubi et U, Rictrudi adjunctaFratrum caterva, beaedixit:
sive caput cum ceteris membris, cui voragini seu sibiquesei vituruin. quoad viveret, fidelius ac devo-
praecipitio deberet subesse
? Sese ulique pari modo tius salutiferu fcedere spupondit.
comitantia subitoque fuere casus et incessus. Nam 33 Jam vehementem minusculse existiraationem
adhuc putabat recte incedere, firmiterque vestigia plebeculte erga venerationem heatse Rictrudis quan-
in pervia regere, etjam invia et profunda penetra- tain putares, quantique penderes, cum audita insi-
bat, null.i aut inodica dote memoria?, ingenii, intel- gniuui et taliiim facturum recenti lama, videres pro tiKiilctiln

lectusve derelicta in cautelam necis evitandse. Pug- posse deferre tegulas, iateres, c.ilcein, saburram, ittii ad iijiits

nabant igitur fata et B. Rictrudis digna suifragia. la[iides, a«- iuviceui semetipsos in his simplicibus
Nec mora ; contrariae vicissitudinis caligine detersa, verbis exhortantes, Eamiis, eamus ; S. Rictrudis
digna Deo Dei famula Rictrudis superior fuit in cau- liberat a malis oiuinbiis sibi deservientes, quss. ucc
sa : neque enim desinit suos intueri, quos propriis, sinit suus uperarius vel artifices in casibus suis ad
"•Ptr nnae. non alieuis iinpendiis disposuit benigne tuen. Sed murteni lieri praecipites, Ab hujus itaque fam&B,
""HHructera, jam diligentius rei suininam attendamus, Fratrique quasi a*ris candeiitis scintilla demigrante, parcus
pradicto et denominato iu servitio Conlratruni, ntc primitus et infrequens cultor, usque ad primores,
Maji T. III 17 qllisqUC
 130 ALIUD OPUS DE MIRAC. S. RICTRUDIS lib. i.

A quisque jam congratulabatur, B. Rictrudia limina improperare, causasquerepentiniEdissolutionis pau-

A( HT.U It.Brll- latim per membra repentis imponere. Jamque illo paralyiiit
terere, aeqne euaque suis suorumque religiosis de- incurrll
TO K» M s
quotidie ingravescente vel snccrescente incommodo,
-

incenduntur precaiionibus salubriter committere. Qtii vero, mul-

pilosbarba; vel capitis novacula eradi vcl evelli mi-
ptrbts ac tis confluentibus causis et secularibus incommodis,
proccrum
non valebat adesse; favorem tamen et gratiam B. nime poteram pati, vel mundilias coterorum Fra-
sfudta.
Rictrudis non intermittebat, accessu plurimorum trum exequi. Condolens vero pie mens Abbas meae
passioni, adeo convaleseenti ei confundenti superfl-
bonorum m tliante, cxpetere; cujua praeconia, pro-
dentibus miracnlis, cernebat per quaaq Jtiam re- ciem male alierata: faciei, consultu discreto misit curandus

mota perlransire. Lubricua autem anguis et lividus me curandum Donmo Bonioni, inedico Atrebatensi remlttltur
Aquisclnctum
professo, scd apud Aqilicinctum commoranli qui
bostis, cnm suis funestis satellitibus tristis et con-
i

jam BUum in domo Dei nrn velle repe- prae aliis sua: artis medelse peritus. viscera niiseri-
fusus, nihil
cordiaa super lntimios gerens. de totis pracordiis
riens, graviter animadvertebat sacce religioni se
suosque turpiter cedere, quam, multum dissimili a compassus infirmanti, multimoda curationum genera
con- adliibuit; atque octonis diebus, quibus apud eum
priori proportione, crebrescentibu^ mira^uiis
moribus non minimum praspol- coinnioratus surn. assidue noctc ac die fere vi dia-
spiciebat in sacris
codii ceterarumqiie potionum vel coufectionum ex-
lere.
pellere hujuscemodi morbi genus n- destitit. Ego 11

CAPUTIV. vero interim, distcrto turpiterore, vix aliquo cibo-

rum genere poteramrefici.Residens quippe ad men-
AuCtOTiS curala paralySiS, Balduilli facino- sam, po^tquam dinrnse inservieram calamitati vel
rosi conversto, curutus scrofularum mor- bstinentiae, Fritribus quibusdam infirmis, nec non
clientibus capitis mei ociipitium stringentibus vel
bus.
sustentanribns, iisilemque ministris, esuriei currus
g
vero lunge petmlur exempla, ut cognoscamus jugales quasi enervare attentans quoquo pacto, satis M jj „ausca
B 1 le
in terra, quanti Bit apuil Deum Reverenda Kictru- qiiiili-in misere comedebam verum eosdem cine ct oomitu
;
Ijtse scriptor,

dis, operum per merita ac virtutum per opera mei- ;

mora cibos comestos, vel potins cum labore ventri ""«»""«•,
psum profecto memini, Fratrem videlicet Gualber- traiectos, vix aut minime masticatos evomebam :

iiiiii, famulantium sibi, fateor, minimum; non mea quippe nauseas seu vomices jam nulla reverentia
utique preesumptione, temeritate, seu ostentatione, inhibere poteram. Inde desperatum de vita, aliquo

aed fidelium Fratrum, notam rei certissimam perpe- signo pro lingua confusa formato, inter uln.ts el

\ -eservari monumento exhortantium, frequenti brachiaad leetum trahebantf>velquasisemimortuum

astipulatione, baeceadem referentem, scribentem, ail necessaria uaturae ciamantem, dolentem, ejulan-

recitantem ; me, inquain, memini injcolumitatem mei tem, prorsus tuidiu vitae affectum, deferebant et re-

B.-aia- debere Rictrudi; quem inexperta, nova, ferebant. Horreres me hiantera, et in verba conan-

inaudita, dejectum, debilitatum, dissolutum dissolu- tem sed ora difformiter divaricantem ; sed confuso
;
ct orc distorto
ntl cloqiti
tione et paralysi, nullius membrorum corporis jam murinure suflbcato in gutture, confuse, nescio quid,
valcns,
potestatem fere habentem, in integrum restituit; verbis plectro linguae non plenarie informatis, bla- redit idem

nullo penitua apparente signo vel vestigio (ut atte- terantem. Et quiil multis? Releg ivit me, laborans in qui veneral
a sctttto
Btantur It. miracula verius admirantes)
Rictrudis me frustra, multa sed cassa arte m cura mei beni-
noertui '"i

nninastiriiint, preteritaa obnoxio infirmitati. In secundo quippe gne expensa et consumpta, Domnus Bonio, mona-
exitu de /Egypto sive de populo barbarico, nihilomi- chus bonus et benignus medicus; tamen indicto quid
nus abrenuntiato Pharaonis crudelis exactoris ne- adliuc snper hoc facere deberem, novenis scilicet
fando imperio, causam inertia atque in religione diebus balneis a mane usque ad vesperam quotidia-
rudis adhuc agens, utpote novus tiro, noviter recon- nis continuis uti, torre igneo sumpto in manu,
1 1

ciliatus, initiatus, atque aggregatus ovili seu gregi nuce grandiuscula in bucca, eadeai bucca torrem

Dominico; casu accidente, cum Patremei monaste- insuffiante, flammam nutriente et ex.-itanle, ut vel
rii, Aquicinctianorum proxima confinia Fratrum sic os contractum ad locum suum seu ad pristinum

expetii; expetendo, spiritualem catervam in proxi- statum redigeretur; multa sinapi etiara tnta atque
mo positam devote salutavi; devotius salutando, de- in pulverem contusn, calidis aquis balnearum exbi-
votissimis eorum orationibus mecommisi : ibi etiam bit.i et commixta.
tlum ueta
Ar/ltlctnctl compendiosam flebotcmantis famuli mauum compe- 30 Ex eadem tamen infirmitate vel dissolutione, ali]itf posl

ficOdotnades
Beptima septem septimanarum peracta cvolutione,
',
riiin. riens, postquam eam satis extuli, eadempercurrente,
patre praecipiente, el fllio obaudiente (utroqne ta- satis infeliciter elaboravi, asserentibus plurimis
men spiriluali) satiem voto nteo vel desiderio ac eumdem morhum incurabilem, provectaa praesertira
necessitati dedi, Pervigente namque sanguinei aetati. Tandem pio interventu atipie effi. aci cnra vel

fluentis incommoditate, sed deficiente M&rceniarum medela B. Rictrudis, quam quotidie Abbatis ve!
tunc, ciiin commoditate medicinalis peritiaa, opera Fratrum suaJela visitabam, visitandofrequentabara,
arte,ingeuio idonei vicemque medici gerentis mini- frequentando exorabam, ante cujus corpus sacra-
ati'i;pravi t nociviac superflui bumorisinquietudinem tissimum pronus jacebam, vultu dimisso interram,
intrinsecua impugnantem eliquavi, ac extrinsecus corde tangente coelum, manibus expansis ad Do-
ultra iegitii i atque institutura terminum retep. minum, sanitatem recepi. Unde oinnes acclamabant,
iiiui sanguinem salubriter emisi ; sicque nociva qu:c- nullaiii otnnino aliatn, praler Domini et B. Rictru-
que, quca innocuis erant adversa vcl contraria in- ili^ nn-iiicin.im, mibi atleo tainque perfectam et in-
terins, libens amisi, et dimna siue damuo toleravi. tegram sanil.item po!nis>e reddere quresine prioris :

35 Verumtamen parva aut nulla pcsne mora in- laesionis vestigiis videbaturtam perle :te adesse, pras-
„ a ,„ ra tt

terposita, postquam sanguinem minui, necessaria terquaui quml inversaatque titubantia verba efferre v ,„ /, (
,

Marchiattas
legatione ejusdem Patris secundum etymologiam videbar ab ore, raro tamen. Ipsa enim pia, miseri- sejmlcrvm,
regredilui
sna- denominationis (qua denominabatur Amandus) cors, et propitia, siiigularis, specialis ac progria
bona c la vi.lentis et uiti.ititi* fun^.iis; ppr deve- Marceniensium Domina Rictrndis, mater, soror,
xinn perqne eamdem alvei semitam, per
aquaj, lilta sinnitii Patris devotissima ;
qu.e licet audenter,
quam una cum nradicto Patre Iransieram, pro-
illuc non tatnett impudenter reverso pridem videbalur
perante remige, redii. Reversus itaque in tertia die dixisse, Congratiil.iinini mecum, filioli, oviculaa de
ininutionis iuceptee, ooapi aquaa fortassis immeritaa exilio longinquo atque diuturno redeunti : ipsa, in-
qtiam
 IilES DUODECIMA MAJI. 131
quam, Deo sacrata et dilecta, malis meis bene sciens parte residere nobiscum. Beata vero Eusebia,
virpo D
non jam prout merueram, vicissitudinem mali,
titi, Christi prudentissima, obediens jussis WAL-
sanctissimte \UCT.
imo pro malo bonum mihi impendit. Dereliqueram Matris sine mora, virum denominatum perfosso PKRTO Rl MS-
pa-
etenim Dominam, quod non erusbescn, sicut nec rieto appetiit, eumque per media ilia
a qua Ttdllr roaterna liga-
ctus fuerat
ad Evangelista de publicano erubescebat. quod male tura constrinxit; sed tamen de imhistria adhuc
ex-
fuerat, conformatus Angelo apostataa
confiteri ; et peetansjussa Matris iteranda, ea vice eumdem m
mona>terium- d
in apostatam, fidem tamen minirae, sed rem mona- introdiixit. Rursus 8. Eusebiaad ^e revers»
San-
chi abnegans, sive clericuin simu!ans et monachias cti.-sima Mater, Accipe, ait, baec suppara (id est,
puerilevotum di.ssimulans, diu, proh nefasl servie- quasi manicarum apta ligamenta) et constringe
rarr.Baalim. Sapientia quippe mundana. quae juxta eumdem fortiter circa mamillas et circa pectora;
Apostolum, apud 1'eum reputatur insipientia, me sicque constrictum, colligatum et comprehensura,
Cor. 3, 18
sibi ultra modum illexerat; meque profugum ab ea, adhuc eum tecum, non amplius a n<ibis recessurum,
glutino tenaci nimis tam sibiquam seculo nequam utpoteseculo renuntiaturum, necjam terrenis lucris
atque vitioso conviscaverat. Seil flagellatum, sed inhiaturum. Factum est igitur, utimperavit beafa
castigatum, sed emendatum, vel, utinam in melius! Mater. Alma sane Eusebia, Christi virgine idonea,
immutafum, gratiae suaeinexpertem, tamquam men- legationem exequente, vinctus, coarctatus, introdu-
nd ram
sura gomor, expensa?, remensae, et ni fallor, profi- ctus.stansqueinpra-sentia B. Rictrudis rlet et dolet. introducit
ciente statu religionis duplicataa, dulce manna mihi pcenitefque quod commiserat miser. Era! autem et
prsebens in alimentum, non fastidienti, nec jam in alfei- infenm juvenis, qui secuin venerat,
event.um
^Egypto ollas desideranti carnium, denuo servitio atque exifum rei pra?sto]ans adhuc extra. Sed et
ejus astrictum, sicut in Domino Jesu Christo con- illum jussit B. Rictrudis, sciscitante sponsa Christi
fidc, minime me dereliquit men.orabihs sanctitas Eusebia quid de eodemfieret.paulo post ligari, sim-
Kicfrudis egregice. plicitamen ligamine, et introduci.
37 Non solum autem corporibus, sed etiam ani- 39 Expergefactus veroqui prius fueratjussusli-
mahus scit mederi sub gratia Dei Domina nostra gari et introduci;ccepit vehementer flere, nimium
qtto vtsojam
Balduinus earissima et beatissima Rictrudis : sicut de quudam dolere, totumque exuberante imbre stratum nuni 'nhlS (tlllti
miles faci-
militari, media inter juvenem et senem ajtate consti- piH irrigare. Flens Marceniensem
itaqite asi-idue
llOTOSUS
tuto, raptore, et ad omne facinus prompto
injusto, apud villam, Asconium nuncupatam, accessit ad
atque parato, nomine Balduino, comperimus. Qui Ahbatem, dum deferrentur corpora Sanctorum, bea*
dum interesset assiduus, aegestate prsesertim co- tffi vulelicet Rictrudis ejusque filiaa sacratissimaB
genfe, rapinis, ineen#iis, et cacdibus hostihbus, Virginiset sponsa? Christi Eusebiee, extra Basilicam,
nulli fere vulnus vel modicum infligebat fundeetipse propter removendum, placandum, sive terrendum
nimium eonquerebatur) quin de vulnpre, vel levi exercitum Flandrensium, segetes vastantium Au-
motu ab eodem injecto, sine retractatione medelae strebantensium, ne idem fieret novalibus deputatis
interimeretur. Iste aufcem tam flagitiosus, tam cru- victui Fratrum Mareeniensium. Flens, inquara, at-
ab
delis, tam execrandus, dumforte quadam not-te, fa- que prostratus Domni Abbaiis pedihus, totus in pre- hablCum
Abtitife petit
tigatis infatigabili diei acthme artubus, in stratu suo ces ruit, visa retulit, misericordiam impluravit, mo- et impttrat,
solitu profundius somno induigens, totus solveretur; nachatum petiit, obedire Deo et homini sub Deo
visum est sibi subito se Marcenis translatum adesse, sibique promisit. Porro, quod fuit valde mirabile,
atque Missae solenni, quara B. Rictrudis ipsa ea- visum illum, qui secum ligatus fueratper somnium,
dem, induta Sacerdotalibns infulis. celebrabat, cum quem numquam anteavider.it, videlicet Vnselmum,
alioqundam in primsevo florejuventutis pubescente, sororis Domni Amandi Abbatis filium, opfime reco-
Anselmo nnmine, Patris spiritualis gregis, juxta gnovit. Abbate vehementer renitente, etcausasira-
somniat se, vocahulum Amandi, Deo et hominibus amandi ne- pussibilitatis et sui et illms afierente, atque evol- H agnoscit
corum Sancta pote ntroque tamen, sub nudo aereextra parie'tes
; vente; vehementius ille perstitit in petitione, vehe- vitum simul
Missam
resonantis cryptae, ejusdem expecfaiite bonedictio- mentisstmeque studuit Dominum exorare; donec <«)ari nepotem
cetebrante , ... Abhatis.
nem Sacerdotis reverenda?. Cumque post recifatio- pt\Tctnctus non solum renes, sed etiam mamulas, ^_
oc 13 |

nem sacrorum, in Evangelica lectione verbnrum uti figuratum est perAngelum in Apocalypsi, zona F
Domini, de more Sacerdotali, humilem faciem, digi- aurea, meruit realiter colligi; et in hortum deiicia-
torum dptam complicationem, cum reliqua coapta- rum, utpote sociandus ccetui religiosorum virorum,
tione membr^rum, humiliter astantibus inclinaret; intromitti atque expetiti loci cohabitator fieri, sicut ;

pamitentia
seqne inflecteret, ut prose quisque Domuium verum jusseratB. Rictrudis, et consignificaverat in supra-
tangi ; Sarerdotem exoraret; luminibus, naturam lyncis dicta visione. De illo autem alio simpliciter seoum
extiperantibtis, ob^tantem murum in reflexione sui ligato, necdum B. Benedicti jugo supposito, idem
corporis ad alfare penetravit; illumqua reum, ne- expectabat, exoptabat, et cum lacrymis in pmximo
fandum, facinorosum, sanguine cruentatum, sed ve- de proximo expetebat. Splendorem autem nimium,
niam doposcentem, pugnis pecttistttndentem, crines qui in crypta refulgebat, et canoramsonoritatem,
vellentem, emendationem omnimodam pnlhcentem, nec non remissam modulationem sivejubilationem,
et poenitere volentem, sed prae pudore nihil vel his- quando li. Rictrudis in eodem apto, quasi subterra-
cere audentem, aspexit. neo specu, Missarum solonnia celebrabat, multis ge-
38 Quo viso, illico misericordia mota super illo, raitibus et piis querelis referens, raultuties Fratres
convertit se dennu ad B. Eusebiam virginem sacram hetificabat atque exhilarabat.
tl illic astanfem, filiam suam carissimam ; Vade inquit 40 Quondara etiam, sicut antiquorum Patrum ve- Curatur
tjttsjussu
a s Eusebia
- B. Rictrudis, perfode continuo pariatem ; et introduc ridica assertiune relatumest, frequentabatur B. Ri- mortmssero-
amitrictum illum cum festinatione, qut-m invenies exterius tri- cfrudis populoso accessu miserrima infestatione Matum,
stem, gementem, plangentem. sed et habitum poeni- vermium laborantium, quodgenus morbi scruellae
tentia gerentem enim secum reptilium simili-
: gerit vulgariter nuiictipafui' ; quod genus utique incum-
tudinem, animaliurn imniiindorura abomiuationem, modi, compaginem membrorum cui adhsret fere ,

eulturam idolorum, ut in Ezechiele Iegitur, execra- sicut cancer, misere populafur. Sed sicut profecto
bilem sed omnihus his pollicetur sine dtlafione
; seculo prompto ad malum relriguit caritas mulfo-
ahrenuntiatinnem. Verumtai>ien prius ista (et forte rum, ita ex m.ixima parte intepuit frequens devotio,
tenebat corrigiam in manu) liga eum sicque liga- ;
seu visitatio Sanctorum. Accedentes igitur laboran-
tum et introductum lac eum interius de dextera tes, a?grotantes, vermibus scaturientes, verraesque
secura
 132 ALIIJD OPl'S DE MIRAC . S. RICTRUDIS UB. n.

vonis fines, ad dirimendas litesmulto coraitatu con-

prurigine sapviente, rteferentes, con-
A secum, maligna
AUCT. WALBfcR- tinuo ekperiebantur virtutem Domini nostri Jesu fluentis populi, substituto. Postremo correptus se-
TO BX MS. mel et secundo, cutn publire, tum secreto, addictus
Christi et B. Rictrudis, nec non sanctissimi filii
ad puteum etiam in verbo Domini spirituali gladio, neque resi-
B Mauronti ejus Levitae et Abbatis Maoronti; de cujus aqua
invocala ope quae horlieque fertur Puteus S. piscere. neque ea, qua? juste compete.iant S. Ba-
medelffl efficaci?,
raatrti.
ipsemet dicitur effodisse, ut e~set voni, injuste usurpando, restttuere voluit, in per-
Mauronti, (foae
tinari et avara mente Achab, vineam Nabolh ex-
praestosacrorum vasbrum sanctificationiatqueemun-
:

petentis obstinato et duro corde nimirum, et pr/rdtum

in
de ejus, inquam, salubri aqua potati, facies
,
dationi ;

membra per singula loti curabantur, nulla ulte- Pharaonis consimilis. Verumtamen pnblico anni- S. Baronts
et
perlinacutr
vennium occupatione detenti. Deimle coinmen- versarise dedicationis BasilicaeS. Bavonis conventni,
rius usurpantem.
inter quoslibet occursantes, et ipse occurrere non
tlantrs se precibns sanctissimae Dei famulae Rictru-
rljs el beatae rjus progeniei, proficiscebantur
in ta- extimuit, et quasi nihil contra Sanctum commisis-
inenarrabili lastitia super set, numismatis oblationem intra ccelestem aulam
bernacula sua, laotantes
omnibus bonis, quas eis cotltulerat verus Rex Salo- pra?sumptuose intulit. Verum enimvero dum sacraj

mon paciflcus, per Sanctorum suorum merita. Ve- imagini crucifixi Domini astaret; et. de fine templi,

riiin unus, idemque benignus, et trinus Deus qui ;

non promittens finem mali, sanctam Crucem aspi-
in suis aliquando non est recens operibus; post ceret tamquam secundam iteraturus orationem,
;

quem, nec anls queni, nec cst, nec fuit, nec erit pronusin faciem cecidit; atque. dum putaretur ora-

Hens alius; eadem et majora novit suis dare fideli- tioni, permutato, \acare, veni.im quaerere,
spiritu

bus, recta flde, spe et caritatie fervore postulanti- reddilurus terram cum injustitia possessam, ulterius
a malitia desistere subito miser anima, vita, ter-
bus. munditia, iniiocentia et sanctitate vitoe praeeun- ;

tilms. ac summa rationis ope ceteris animantibus raque exanimis caruit; etquod nequiter contra San-
actibus et verbis egerat, palam cunctis, qui
praMtare decertantibus. Sec quia partem, prout me- ctos

minimus, miraculorum B. Rictrudis propositorum aderant et ad diem festum convenerant, apparuit.

quoi|iin modo perstrinximus; nuncad reliqua, quae Demum corpore seu cadavere paulo ante cum anima ii. eoque sw-
tiito ejrtin-
vivente exposito et absoluto, sepulturse officium
ad nostram pervenere notitiam, neque fastidio ali-
etuin:
quo iutercepta sunt, vires resumamus. juxta ritum fidelium, non omnimodo denegatum est
peccatori terra qua abusus fucrat
;
finihus suis
,
,

contigua de integro per

,
parentes suos reconsi-
LIRER SECUNDUS. gnata, Sancto restituta Bavoni spondentes ultro,
et ;

Ultioncs pro Sancta divinitus exercte. dolentes et lugentes de profiinquo, nun se cotnmis-
surosde eetero quidquam erga Sanctnm Dei. Nn.Ua-
CAPUT tenus tanien procedit de immisericordia, quod sic se
I.
exerunt ad vindictam fortia Sanctorum agmina; sed
Quatuor Advocatorum totidemque villicorum potius de lmmensa misericordia, ab illo et per illum
monasterii miserabilis exitus. imniissa, qui mavultad tempus plccti corpora, quam
animarum perpeti dispendia, nec judicabit bis in id-
Facultas
cxercenrin-
H
superius
quoque insigne
in
libertatis priviiegium,
prooemio constat praelibatum, Satorre-
sicut ipsum.
43 Feruntetiam de beata Rictrude Domina nostra
ultionit rum suorum; ut
libero reservavit lamulatui sicut dilectissima, hac eadem indepta libertate, quod for- eliam m
coticcssa
Deus Dominus ultionum triumphavit etde- Rtetrude
Sanctis,
ipse et titer vindicat se de inimicis sancte Ecclesiae, qui S.
patuit
bellavit potestates, et hefandajura lenebrarum cap- sibi vel familiae injustitias , injurias, fraudes infe-
iiv,i\il, atque exulavit phalanges confusas pertido- runt vel nituntur inferre. Subita enim et inopinata
ruin Judfflornm; sic non hostilis, sed concors uni- morte praeventi aliquando, etiara rerum suarum ad
tatis, et pacis.et ccelitus vindexincursio Sanotorum, minimum quadrantem profligatione detriti, pauperie
insiirgnt poroposse Ivnmnidi mundanoruin, et in- misera circumventi, atrjue humano solatio destituti,
juataa potestatiincathedra pestilentiae resirlenti male obeunt. propria manu illata
Alii hostiliter seipsos,
doniinantium, nec non factionibus, injuriis, frftudu- sibi, atque atrociter pro-
miserabiliter concidunt ;

lentiis mallgnantium sanctam matrem Eeclesiam,

;
P"iis armis, inimica occasione occurrente seque in-
sine macula aut rnga sponsam Christi dilectam, op- gerente latenter, irruunt. Alii repentino conflictu
priinentium ; sine misericordia, sine respectu justi- hostium , hinc spoliis adversae partis inhiantium ,

tdffl, ilaiiinis et calamitatibus pauperum

orphano- hinc obviis telis suorum sua jura defeudentium, tum secere se
nleiseentt'
rum, pupillorum, viduarum, incumbentium, Et ut pro vita, tum pro rebus viriliter dimicahtium, terga
ait Salomon, in rebus pessimis et cum male fecerint dantes, gravia e certamine vulnera referunt, e qui-
niinis exultantium. Freti fuerunt hujus praerogativw bus aut vix aut numquam graviter lecto incubantes
commercio viri in Dei rebus admirabiles, Sanctus resurgunt vel evadunt. De quibus illud impleri vi-
Martyr LivinUS, atque Sanctus Confessor Christi detur, quorl per Psalmistam dicitur, Viri sanguinum
Psalm 5,
Bavo, ut eos interpnnamus verbi gratia. pro hor- et dolosi dies suos non dimidiabunt. neque in arcu de injusdi
renda, rara, ac tremenda patralione miracuh sub procinctu simultates et Advocatis
et scuto et gladio et bellico
Bxemplo neve iniportuna, dira, seu inhumana bea-
;
perversas artes complebunt denique qtiantum ve- ;
et nllicis
ntonaslerii,
tissima; Riclrudis, de persequentibus se vel gentem lint servis Dei minime nocere praevalebunt. Gravem
siiam, videalur ultio.
tamen manum B. Rictrudis, maxime Patroni (qui
42 Ipsi quidem Sancti denominati insurrexerunt et Advocati) nec non et villici Marceniensis Eccle-
contr.i vesauiaui vel prfflSumptionem niiniam cujus-
siae, nec imme-
sicut multi attestantur, persensere ;

daiii Arno di, alto sanguine

generis oriundi, et ca- rito.Jus enim exigebat, ut qui erga Dei famulam
lice fortunsaexundante, sed paulo post. in acetum audaciori deliquerant praesumptione, sors gravior
V9BS0, nimis ebrii, nulla vice reverentia? servata vel
redundaret in eorum capita punientis seu vindicantis
quatis appa-
bomini vel Dao. Sed, d miravirtus Christi Quanta I pcena?.
eontra malignatus luerat inimicus m Sancto, cujus os ma-
rtfff
44 Unde aiunt perversum morem cujusdara male ijiiiiriim i»'<"
Allwllllllil ledictione et amaritudine et dnlo
;
plenum erat, bla- patrocinantis, miram et a seculis inauditam vindicis a „i'tl>ail<*
sphen.ans et inferens Quid mihi et Livino ? Hoc cwi-nsus !•""
;
Domini sententiara attigisse; atque inevitabili per-
autem modo cunviliando, non dabat honorem Mar-
secutione animaliura, a pluribus suae quantitatis pe-
tvri sanctissimo, illuc ad decernendos Sa"ncti Ba- dibus denominatorum , in ipsis etiam et pcene fer-
veutibus
 DIES DUODECIMA MAJI. Jo3
ventibus balneis, ad enecandum infandum examen cum eum peremerat, erTerre ac benedicere*
lacte qui D
de industria excogitatis et praeparatis, singulis e cum cantibus, choreis, obviis itlneribus revertenti ,\l CT. WAL-
membrisscaturientium, qucmdam Albricum consum- transeunti, alludenti, gratulabudos exire xenia •
HKIUO K\ ms.

ptum atque praefocatum misere expirasse. Quoties obsequia, hospitia Guntardo offerre.
vero domestici ejus, et maxime fragilior sexus, hu- 4G De impudentia vero et calamitale notabilial-
jiiscemodi minutias repullulantes vermium erade- terius, quem identideni proposuimus, Phamredi auarttts a
sci-
rcnt de carnibus ejus, veluti Alcmenidis manu per- licet cognominati, brevis et evidens discussio,
summis
scrutante divortiasuccresceutis hydrae, ex superfluo opibus
[eritj divitum, ne eadem incidant neve idem patian-
atius plebem super^edi demonstrare. Nec tamen prsdecessoris tur, cauta circumspectio. Quem illius bbvi succes-
oppninens. suis miserandis casibus aut conditionibus perter- soris veris astipulantur assertionibus , de annuis
ritus est, ut debuit, succedentis officii Fulhertus successibus, de Regiis sumptibus, de mutatoriis du-
successor indignus qui et ipse prava judiciorum
:
plicibus, ad tantam inopiam devenisse, ut etiarade
injustorum vestigia tenuit ; dirus exactor, plebiscita vita quibuscumi|iie eibariis sustentanda desperaret,
cum indignatione et amaritudine et ira pertractavit; et usque fere ad siliquas porcorum cupiendas de-
patriis legibus abutens, crume.ue potius quam caU- scenderet; de loco etiam ad locum vilhrura, muni-
s», cupiditati magis quam correptioni consulens, .cipiorum, urbium arenas discurrendo conculoaret,
quae justa erant injuste disceptavit non tam juve- ; conculcando discurrerel venales merces quaslibet
;

num consilio, velut Roboam, quam suo illectus, po- collotenus sustinendas deferre nec indiguaretur; nec
pulum Dei scorpionibus flagellavit. Verum Auctor parvi, se-l potius magni duceret jejuno stomacho,
rerum, Judex omnium qui judicat orbem terrse in , raro vulgana contemnenti imo magis ab Esau de-
sequitate, non est diu passus Patronum judiciaria siderii edulio tabescenti, vilibus impensis seu mer- arl maxi-
virga sua iniquum furorem suum exercere, qua ple- cimoniis succurrere. Quicumquc vero prioris noti-
mnm etjesta-

bis Israelitica?, mandatis suis non obtempenintis, tom deiiul

eum habebant, priorem furtunam, priorem
.

tiai obvii
titur.
placabili tamen ultione volebat errata corrigere. potentiam, modo serio, modo illudendoei imprope-
fracta cer-
Fracta enim cervice dum cursu cireumvolitaret
, rabant, et miracula B. Rictrudis prsetcriti tem-
vice erpuat : quadrupedante, idem miserandus Fulbertus luit pce- poris, respectu hujus tam evidentis, quasi pro uihilo
nas aeerbas miserabili vicissitudine seu redditione ducebant. Unde sfepe et addebant; B. Rictrudii,
apud summum Judicem poanalis atque inevitabilis ludus fortunae in manibus tuis paveant inimici tui, :

poense, parva aut nulla seraque deliberatione con- ne forte uimis irascaris, et ocius resipiscant.
fessionis vel poenitentiffi, 47 De villicis vero certaet prsetixa est sententia,
45 Operae preliiun est etiam duorum ejusdem ge- frequenter multa calamitate, multo cruciatu, tnise-
tertius eidcm Qoyentls
simitis
neris, alterius subitarieam, improvisam et inspera- raque mulctatos morte, male ab hac vita atque mi- vitttcus, vl'
tam interfectionem, gravem atque importu-
alterius serabiliter exisse. Sed dura succincte male villicata
iht.r matrls

nam egestatem inserere ut posteri eurum discant, famiUam

, male villicantium incuria enitimur annotare in- ,
regens,
B. Rictrudem suos affligi haud Ieviter ferre. Dodo gerit se memorise tristis exitus Guitlelmi Goyensis
Judex iniquus, nimis crudelis et austerus iis quibus villici, ab hujus mundi, ne dicam ab incolatus sui

patrocinari debebat, injustis quaestionibus affligens C03nulenta voragiue. Hic nempe Guillelmus, in pri-
subditoset clamoribus, quadamdie, obstinata mente maevo flore juventutis non solis coutentus militari-
quod nulli subditorum vellet parcere, causis nimis bus stipendiis, dirigebat animum, velut arcum in-
turbulentus agendis resedit, causas exeogitatas mul- tentum, sohcitudini paternse successionis vel re-
tiplicavit, plura falsa paucioribus yeris permiscuit. genda? familiae, vice patris seu defuncti fratris jam
Et quid plura? Plus equidem a superioribus diebus, sese respicientis ; in ijuo, praeter affectum 61ii id

incropationibus, inveetionibus, datis insuper vadi- regendam matrem vel eonservandam, vigebat affe-
Postquam autera visurn est ei,
bus, miseros afflixit. ctus maritalis; felix, si aeque fovisset juraB.Rictru-
causarum complexionibus consedisse
satis indi- ; dis, sicut fovebat, quse erant, etsipleraque usurpata
gnans animo, quod protelatione exequendae justitise vel pervasa, carnalis matris. Verum hic aliquando,
piurima et malitiose excogitata desereret, equum Lucifero faciem, officium, deuoraiuationem, sed m
evectum ascendit, phalerato supinus ac superbus essentiam alterante, nondum tamen rubore aurorae snmm» monv.
ercltalur
; resedit, viamque reversurus ad sua, usque ad me- in pallorem diei demutato apparente, necdum vicino
F
diam fere proximam silvam arripuit. Et ecce a , Gerninorum signo Cancro seu solstitio terras exu-
tergo vindicta Domini, virga furoris, virga utique rente hic, inquam, Guillelmus propinquo tempore
;

plagie insanabilis , quaa eum insequens velociter, messionis, industriatn gerens, ut prsfatum es^, pa-
graviter, atque atrociter percussit. Miles namque teniae solicitudmis, et tanto magis instans immatu-
frfludutentei strenuus nomine Guntardus, nimium quem effert ritati conservanda^ frugis dum adhuc indulgeret ;

confodiiur ; usque hodie gaudbns novitate \ulgus, celeriter ad- stratui matutinse requietionis, incertum est utrum
misso post eum equo transeuntem insecutus, quasi in somnis, an insomnis hauserit vocem, male pras-
deferens Landastensis Amalrici mandatum, tam sui conantis jumentorum alienorum depastionem male
a.! aicendos
quflm Domini, ad citlioquinm ejusdem evoca-
illius orainataesegetis. Quare torporemignaviae, qui maxi-
tqutn allenoi
vit ; eumdemque Dodonem, licet invitum, Ucet no- me nescio quo pacto circa inatutinum terapus solet u tua tegttt,
lentem, retrocedere efferata voce coegit. Cumqueex pigros opprimere , impigros seu tardos obsidere,
improviso revocatus , ora equi frtenis alternatis suis a temporibus excussit ; et de revisendis sege-
castigaret, atque calcaribus ad properandum re- tibus meditans (0 mors qua proxima es homini,
!

trogrado itinere terga qdadrupedis perurgeret . sed ignorat homo)et nihil mali atfuturum suspi-
Guntardus properantem increpitans, cur non magis cans, tergo quadrupedis insilivit sumptaque hasta, :

properaret dorsa properantis gravi vulnere illiso

, non sua vel secunda ea die usus fortuna, campos ex-
graviter cecidit primo ictu, nec secundo apposito undantes novellis plautationibus solus cum solu
spiritum ejus in auras extrusit sicque Dei inimi- ; equoadivit; in sibdos gratos aurarum, lascivas co-
cura et B. Rictrudis clientelse adversarium fundi- mas pubescentium messium, turgentes inflexiomis
tus extinxit. Tum vero cerneres viros ac mulieres, spicarum, arun iineas atque invalidas hastas arbo-
parvulos ac senes, e caveis exilire, complosas manus ruin validis impulsibus zephyrorum ceJentium, non
ad ccelum ferre, justi Judicis acceleratum judicium reversurus se immersit ad locum devenit, ubi lati-
;

et B. Rictrudis insigne fuctum collaudare, venerari tantes et depascentes .tlienos equos segetes reperit.
et magnificare nec non et mamillas, quas suxerat 48 Quibus visis veliementer comraotus et in iram
;

succensus,
 134 ALIUD OPUS DE MIRAC S. RICTRUDIS lib. ii.

A succensus, sibi ipsi conques*us est, sibijam nequa- filiiconsulente, ceteris agnatorum certantibus de
Avct. w^l- quatn, quia nihil recepturo, seminasse. Quare post funerando more vulgari corpore, delata est senten-
BFnTo fx M8. tia ir. commune, natum vel defunctum repraesentan -
fl insequendos. effueandos, coroprehendendos, et
unum pircu- secum captos ducendos, vel sine iN.itione intein- dum Rictrudi sanctissimse. offensas profiteri, veniam
trrr ro/etis, ciendos, einissariuin celeriter admisit : sed pneeun- promereri fidelium ore. Itaque postera die illuce-
te . vitaa Miniil et pedibus consulentes, ream suarn scente, rursus funereo cantu prnpcedente, nec nimus
pra ntiam cupienti et jam de ptenis pertractanti insequente, lugubri pompa et;am de latere prope-
absentabant. Unum tamen, unum restantem, on- i
*
rante, genitrice prima sandapilam corripiente. mi-

tra minas ejus cursirn spicarum summitati s vellican- sericordem, auxiliatricem, interventricem celeriter
tem consequi celerius existiraavit; et quia animo -i devotc expetierunt; ennctis concordi voce depro-
cupienti Dihil salis festinatur, se vel ad modicum mentibus, S. Rictrudis propitia sis; miseris gemiti-

delusum nec consecutum Lascivientera pullum, im- bus , libitinam mediastinam funeris
in sacra a?de
Mnrchianis
manissime doluit. Super quem tamen cautius sese Marceniensi locaverunt. Peractis vero ibidein Mis- a matre
;n fiastara suam obliquatam projecit, putans sarum solenniis, atque debitis fnneri sacris obse- rentam ei
,
.

c :,', [Jere ac sic retinere. S sd proh dolorl res quiis cum religiosis Fratrum catervispro consuetu- imr.r/rante,
scpelitur;
ac ratus erat, *processit. Namhasta dineEccle; iasticaa sanctionis factis, religiosum sepuL
. .
tpsc ab nasta
, niii 'in uliter,
. .... morem exegerunt; corpus quidem visceribus
nta confodtiur terrae inflxa, et hinc acclini ferro supenon, ninc turaj
.

po teriori solo retenta, miserabilem mortem terrae conficiendum commendan>es, diei magni ju-
el eodem impetu, quo ferro pedibus accincto
oppeiiil dicii reservaverunt; animam vero Deo et Domino
cursum sonipedi incusserat, hastam e manibusela- nostro et B. Rictrudi, oblata justitia, data atque
psam male recepit, Pluribus etenim causis concnr- impelrata venia, quuntura fas erat, quantumque res
rentibus, binc equo, acie chalybis penetrante costas in arcto posita sinebat conciliaverunt. Proinde mu-
exulcerante; hinc milite, de concordia equi et fra?ni tua consolatione relevati, orationibus Sanctorum
extra lignum ferro praa- communiti, fide atque spe corroborati, lsetiores pro E
U desperante atque
se rapto;

flxum viialilnis crudeliter admisit, cordis secreta iv evi ntu ad sua disposuerunt reverti. Jamque al- frutre felicior,
qu\ seputtvra
concussit, ilia perforavit. Etquid amplius? Quo in- tera e medio decedente germanitate, pene obliti
cantit.
cursu atque impetu hasta cordis sinus penetravit, erant prioris adversantis fortunae, prioris nimirum
eo forrens cruoris, ril> omnibus emissus fibris seu crudelitatis in majore natu fratre, nomine Guidone;
partibus corporis, telluris superftciem decoloravit et quem noverant et doluerant inultis cernentibus cru-
commaculavit; nec se tantum, sed et sui generis deliter oppetiisse; coiigredientem cum equite, gra-
omnes subito dolore contnrbavit : omnia denique viterab e [uo corruisse; mutatoconsessu, tergo pras-
confudit; seipsura homicidii reum fecit, juri seculari gravantis domiui equum inopinateatquemonstruose
partim bene partim male vindictam abstulit, paren- resiliisse; vitaraque nimia casus gravedine, non tam
tes insalutatos tristesque dereliquit; familiam, ad domino, quam hosti prasripuisse. Quem tamen ni-

nutum ejus se dirigentem seque respicientem, deso- mium dolebant hujuscemodi ultiiua, qme restat in

latam fortunae objecit atque exposuit; quinimmo fineni, religiosa consolatione funeris caruisse. His
annosam niatrem, non tam tilii necem quam moriti et hujusmodi aiunt B. Rictrudem, inimicorum ^uo-
vicem altius ingemiscentem, captivavit. Igitur post- rum de injuriis , si eam offendentes in obstinatia
quam exnnimes artus vita deseruit, exangue corpus permanserint nec aliquando resipuerint, seimo ser-
ab equo, priores in domino vires minime recogno- vo5 Domini ft suos ulcisci.
scente, in terram corruit equus liber et vagus se- : 51 Nec debet excidere a memoria Stephani Sa-
Villicus
getes perarando, plagis laterum efferatus, fugam liacensis villici obstinatia seu importuna malitia, Saliacensis,

iniit; nec domum rediit e vestigio, ut saltem eo quem mediator fortis , obtentu B. Rictrudis, tam colonis S.
fticliudis
signo innotesceret ,
quid actum es-et de onere so- patenter repressit a sua pravitate vel insania. Libe-
moleslus
lito ejus insidere tergo, ns quippe fundis ipsius violentias inferebat, tusores
49 Diu vero prcestolantes aut dominum suumque in arese tritura contumeliis aflficiebat, metentes at-
patremfamilias reversurum cum equo, aut,equum que manipulos colligentea in campo opprobriis lace-
saltem vacuum a domino; ubi neutrius reditionem rabat, emundantes novales in lierba confundebat, et
C videre, posuerunt diligentias, diviserunt turmas, lu- ab incepto opere dejiciebat. Cui, judicio Dei repen-
rt mortuu* straveiunl semitas, necjam indulgentes laboribus, tinus, sicut credimus, supervenit interitus ; dum
domum rc-
opaco luco segetura occlusas pandebant domestici vellet vi retorquere ad se Saliacensis pagi praedam,
tatus a SUli,
ejus vias. Perlustratis quibuslibet anfractibus ac de- ab ingruentibus violenter direptam hostibus. Felix
viis,tandem de partibus singulis monstruose caedis et ipse postmodum, si in corde conservas>-et e ccelo
ad compita pervenere ad locum scilicet doloris , descendens proverbium, Scito videlicet teipsum ; si
ab kostibus
mceroris et tristitia*, ubi nefundo attactu inimici ac- etiam testimonium perhibuissetconvillicorum, quod occiditur,

cumbebat cum hastih corpus exanime. Sed eheu ! testlficabatur felices fore , quicumque ncn forent
quis doloret luctus, quis maeror, clamor et planctus transgressores liberalium Sanctaa Rictrudis bono-
suorum, tam subitum, tam miserabile fnnus cernen- rum, praediorum, redituum, reliquorum ad usus et
tiuni,Buper eum efferebaturxlngeminabant lamenta, Fratrum necessariorum. Idcirco vero tantopere
tundebant pugnis pectora, in facie lanians sseviebat astruebant debere fidem aervari B. Rictrudi, ne eis
ungula, crinis immeritus ac distractus deturpabat cuntingeret, quemadmodum etiam cuidam pagano, alms hostem
capita, clamor tristis ac resonans incutiebat sethe- cngnomento recto vel proprie voeabulo Ingebrando sequens suo
ferro incitm-
ra. Post miserandas lacrymas el emensas diu que- nuncupato, strenuo militi, cujus minas, cujus resu-
bU.
rimonias (quid enim aliud facerent?) non jam homi- pinani cervicem, cujus gludios quadraginta numero
uis, sod raortui hominis artus exangues, composita in benignus dispensator
deliberatione propositos ,

peUarum testudtne sustulerunt ; atque prateuntibus Dommus vomeres et falces cor.flavit; nec
velut in
subsequentibus, non paucis latera ambien-
aliis, aliis eos Capitulo Fratrum sicut minatus fuerat, inte-
,

laribus saxeis, paucis diebus, ne dicam pau-

tiltns, resse permisit. Qui dum fieri hostis alterius voluit,
cissimis horis, futurum hospitem induxerunt, atque seipsum inimicn suggerente hostem elegit, hostilem
reliqua parte diei ac nocte subsequenti excubias mce- manuni propria rimatus viscera in se vertit. Poste-
rentes continuaverunt. rius enim lignum, vicarium ferri usum sibi vindi-
50 Ab ipsa tamen senili parente, jara fere prae cavit; fusisque intestinis, bella, ut ita dicam, plus-
dolore ad inferos cauos deducente, prae ahis aoima3 quam civilia miserabiliter atque horribiliter peregit:
sicque
 DIES DUODEriMA MAJI. 133

sicque constituit ei vitas quem

Dominus terminum parentela, magis de crudeli ejus quam de D
A v,*x itione,

non potuit, superhise minoratus a spiritu, praote- morte propinqua. Sic, non tamen persistens in pre- AUCT, WAI.BRH-
in E\ MS-
rire. nitentise luctu, ante mortem caruitsensu, rations,
incrpiat us
et intellectu; et, quod majus est, sed nefas dictu, mortttir .

Dnminici Corporis vel Sanguinis salubri hanstu vel

CAPUT 11.
e-u. Omnes lere qui aderant ultionem Dominf et ,

Alia monasterio injuriosorum exemplaris B. Rictrudis conclamabant; atque depriori acspiri-

punitio. tuili amentia, qua prius B. Riclrudem infostaverat,

ad hunc effectum corporalis dementia? dtvenisseil-

J\es liortari videtur, haud indiscussum prseterire luin asserebant,
Ihicttrtensts
commissa cujusdam Iherti, licet praepostero ordine, 5S Nec minori poena, licet diversa, qui fuil socius utl et perjurii
lillhus.
olim villicantis in villa B. Rictrudis, a frequenti perjurii in causa, Alewinus videlieel doSandemun- sticinsiintts
„IIM<" tn
'

turx pateas cultura, ut. puto, Ahicurtis nuncupata, sub Marce- tensi villa, ah hoc serulo ovasit; idem indocte et ni-
rindicans,
,,(,1
niensi tunc temporis Fulchard" Abbate. Ipse siqui- mis tarde, qua? famulam B. Rictrudem injuste
in Dei

dem Ibertus aflinnabat omniniodis, paterna succes- egerat, planxit. Veniens enim ad extrema, linguam
sione in jus suum debere ccdere ultimas pdeas, suam non tam in udo, quani in flainnia sensil esse;
quas nos possumus vulgariter nunrupare straminis neque styllam lymplne minutissimas, quam dive^ in
nomine, in tritura arese cujuscumque annonae vel pnenagehennalis Eihna? pstiit sihi infundi, porrecta,

sementis triturandse in area Rictrudis sanctissima;. cujus noluit misereri digili extremifate, a B. Ri-
Eo itaque obstinatius nffirmante rem penitus sic se ctrude meruit obtinere. Unde admonitus de his qua;
habere, non desistebat plurima incommoda inferre. consueveral Mater Ecclesia, in ultimis maxime, filiis

clientes prohibentes utque resistentes contumeliis exhibere, parum consnluit anima' suss, pamm aut
afficere, obloquentibus et contradicentibus, minas, nihil potnit arenti mederi linguffi. Egenus tandem
injurias, violentias inferre, illut.is jugiter multipli- et pauper, juxta [saiam, quaerebat aquas, sed non
care. Interim tamen conquerebatur de Abbate, quod crant, lingua exardescente. Sic illi duo, auctor mali
erg i
se injuste ageret, quod secum justitiam exs jui et socius perjurii, misera m irte addicti, ab hac viia
nollet ; quod nullam saltem diein jiistitiai discu- (non parvnm posteris docnmentum seu monimen-
tienilse, ponendo lites, constitueret ,
qnam etiain tuni) decessere. Ne vere cuilibet, undelibet, ad qu?e-

postremo reoie judicarese-

ante suos constahiliret :
lihet prenaliler contin ,at pejerare, Dominus in Evan-
cum cum suis diffugeret; nec illud quod Ps.ilmi- gelio (cnncinente postmodum canonico Bpistolsa

sta conciuit, Si vere utiquc justitiam loquimini, Jaeobi Apostoli eloqnio) in simplici nec fallaci pro-
recfe judicate filii hominum, malo more silii inolito positione seu proposito, negativa vel substantivi
obsei varet. verhi particula, n'is coarguit et admonet, atit sim-
JilC. 5, \1.
53 Abhas deniuui coactus tuin rerum familiarium pliciter affirm ire, aul simpliciter negare : Quod au-
jactura, f.um assidua impudentis bomiuis querimo- tem his abundantius est, a malo est, inquit idem
nia, tuni maxime immensa verecundia, quia fere- Dominus noster; et attestante Jacobo sub judicium
hatur sponte detineri in injustitia; diem discussionis decidit.
eaane rfe

cansit m utriusque partis, fruitus consultu suorura , consti- H6 Tertius vero ejusdem commissi sive perjurii
judtcio jieje- tuit : ad discutiendum accessit, plures esuis pro eo c 'iie'- ascitus, Goiensis videlicei villicus, simili vo-
rans alter vero
convincendo seu compescendo evocavit. Porro multa cahulo non dissimili maledicto Alewinus, non post
orls ttistor-
cavill.itione ex utraqUe parte peracta, alter" miro inultos bos dies in novissimis pnsitus, miserrim et
smne ptittitus.

modo :n sua permanente pervicacia, altero mode- ipse cruciatu ccepit cruciari, inauditopoenarum ge-
rate deflectente juris a se discrimina; predictus vir nere torreri horrendo atque monstruoso uicere
.

sacramentum ohtulit non tam

: quod concessum, utramque faciem deformis foedari. Os namque atque
projustitia, quain pro ejus reirsenanda injusta con- robur oris ejus retro actum est; os quasi cancere
trovcrsia seu vesania (neqtie enim putabatur in id irrepente, seinini veracium teste relatione, de loco

usque audere, ne forte pejeraret) cuiu tertia inanu suo derepente motumest; el usque ad sincipul ipsum
suorum, ut dicitur, perjurium perfecit, nec perjurii fenne, confusa atque indiscreta faciei superficie,

ultionetn Domini vel B. Rictrudis subsecuturam per- contractum Nec jam fas eral contueri, utpote in-
I'hi, n, |

timuit. Sed, o homuncio, quid gaudes ad ruinam? discreta, labia, nares atquo oculos, nec n "ii maxil-

Scriptum quippe Ante ruinam exaltatur cor.

est ,
1 irum coulinia. Merito igitur foi mae perdidil speciem

Gratulabatur equidem nimium Abbatom Sanctae Ri- vultttsque decorem, qui vafer et nimisacorin fallaci

ctrudis se convicisse, spolia ejus imo Marceniensis causa ii ic D sum reverebatur nec hominem, praeser-

ecclesise diripuisse, causani suaui in causam illius tiin B. Rictrudis ministrum et Abbatem. End
prevaluisse ; adscribens probitati non improbitati pius Judex jiisnis, fortis el patiens, minime quan-
suse, victrices velut aquilas, trophaeo adepto, lari- tum merentur homines per singul is dies irascens,

hus snis retulisse. parcere videbitur, quod a planta pedis

feliciter sibi

54 Sed inepta laetitia paucorum dierum numero usque ad verticem cutis ejus non dtstrahabatur; non
ex ntotbo expletur. Occupat namque eum subito formido et utmeritum (sicul e( A,w\i .>"h nllum augeretur,
iap-UI ,„
pavor, tremor concutit ossa, asgritudo et di-solnlio sed nt rubigo contracta falsiloqnii de causidicojam
amentiam
irruitsuper eum, decubat lecto. Et ecce amicorum inutili dstracta, saluti in interiore homine refor-

mullitudo monet ut confiteatur, pieniteat, cominn- m. nd e consumsretur. Et quid plura?Jam horribilis,

nicet,'et commiserat in B. Kictru-
lamentetur quffl inn gravis etiam a videndum plectebatur atrociter,
I

dem; reddat quantocius qu e injuste usurpaverat, ne quod sic stuhe deviand ntra B. Rictrudem abie-
suns lieres cuin peccatoea possideat, nevecumpec- rat in consilium m dignantium, stultius perstiterat

cato ab hac vila exeat. Dum vero talia proseque- in semit i indirecta peccantium, de re B. Rictrudis
rentur et persisterent, sed inliil proficerent; ecce i,i quasi incerta stultissime, Ii Rictrude causam
derepente a maligno spiritu correptus graviter urge- pni suis agente, resederat in sede contradictionis

batur, amisso sensn vehementer torquebatur, expers pestjlentium. Et quis jam cum eo agerel de salute
perit ipte
sensus crudeliter vexabstur, in lecto spumans ! a ini deeratorganum sive plectrura linguasl
.itjue imptt-
atque illuc volulabatur; nec jam cujushbet affabili- Pars tainen amicorum innuehat ei, quae eompeten- nttens
tati hhndienti vel S89vienti recte sed inversn verba tia erant saluti. Af ille imnioh lis et fcre insensibilis
loquebatur. Lugehat familia, lugebat convenie.ns sustinehat ultricem mauiiin B. Rictrudis. Pro mi-
serrimam
 ISB ALIUD OPUS DE MIRAC. S. RICTRUDIS i.id. ii.

serrim.am hominis conditionem ! Timeant vehemen- niurn agnovisse, vix se quidquam hahentem adversus D
, | [ w.llllll tius futuram discusaionem, qui et hic male agentlo aliqtiem cognovisse, vix canfessioni vel pcenitentire
Tn M IU
florent, et nullam sortiuntur in hujusmodi pieuain
salubriter indulsisse , vix denique Jacobi Apostoli

temporalem. Hsc enitn prmfigurans scmmus Rector de inunctione sive de inductione Preshvterorum su- Juc 5, n
pie flendo iulii HierosolymitancB nrbi, Et quidem in per inlirrnos sententiie acquievisse. Et cum admo-
Luc. 10, 42 nereturde transacta ihalorum suorum perpetratiuiie,
bac die toa, quaa ad pacera tilii. Non immerito ita-
que horrendo fine rxuit hoininem, qci sicut dictum de quiereuda venia dumtaxat iu sladio praesentis
est.sini' res|iei'tn jnstitiffl, vel suhsequentis vindicta?, vitae, de nulla aut non fruclifera juxta Psalmistam 1'saua. c, 6

falsiim testimonium tulit adverstis heatam Dei fa- infernali pecnitentia vel confessione, et nequaquara

nnilain,rerumque ejus insuetam distractinnem. illic seeutura delictorum suorurn reniissione ; aui-

57 Neque t.imen sic cessavit plaga, imo redun- lesquasdam fabulas vel naenias inchoabat'disserere;

duvitad proximum heredem, dico autein Thomam imo hac illacque cervice reflexa, cum quadam gente
item rfnuliin .Ethiupum suhilo visa se occupatum mussabat et
nine Bigotum, qui filiam Iberti supradicti
gener el lurrs,
II,, 1 urtensis villici (ot remur) in uxorem auam du- quasdam ratiunoulas conserera. Cumque etiam re-
xerat, et conjuge mediatrice fcedus generi cum so- dargueretur cur signaculum salutiferi ligni fronti
ccro in eodein affertu devinxerat. Sed hic forsan suae negligeret imprimere, subridendo autderidendo

ductus correotiori exemplo patrum prava no-

vitsa caput agitare, et (qur.d magis erat absonum) in fa-
lueril aequi vestigia; neque morepriorum cupidilate ciem sanctau Crucis sibi assistentis, spumeas salivas
illectus possessionum, B. Riotrudis detraxif benefl- ab ore defluentes raore cerriti minutatim jactitare.
cia : nec reversus ad controversiam. fugitivam por- Sed nec in articulo lucis penultimae inducias expe-

tionpm substantiffl, qus eum minus contingebat, re- tiit usque mane, quemadmodum infelix ille de
vel
tiaxit ad se legumjnstarum per decreta, voluntati Valei provincia Chrysaorius nomine
i.i qui hodie- ,

E
magis quam jiistitis subjecta , Pro dolor Verum I que verbis B. Gregorii, inducias expetendo procla-
enimveroful prsmisitin artisGrnmmaticemproasmio niit nato monacho ; Maxime, propera, iiilei luae me
i, dnsorbi notus universo, Quanto juniores, partjeipem fleri certa, nihil unquam tibi nucui, tu

taiitoprasertim sub lingua melleveneno illito per- scis, vicesrecompcnsa.

spicaciores : utqne nit Flaccus, Nequam progenies 89 IIujus equidem patcr Godefridus, ori vulgi
obloquenlis notissimus, ne dicatur notahilis velin- Godefridus
snccessioni natos tulit nequiores) qnse sibi relata
Sacrista,
fuerant ex affinitate conjugis, astutia serpentis cu- farnis, et B. Rictrudi cuntrarius extifit ;
qui de more
rabat atque satsgebat ampliare cx his quae non nun tamen veteri Sacerdotis Zacbariffi, in ordine cu-

erant sui juris, de jostis scilicet nec non et liberis juscumque vicis su;e, institutis parnchis satis de-

fundis. usquo ad ipsam ventilationem seu tritura- centi schemate primo deservivit. Verumtamen pro-
tionem, quffl liehat in tempore suo in aroa beatissi- vectae setatis affectu intermisso edit.-e prolis
, sub ,

nnu Rictrudis. Verum heec nec iliu, nec impune. Abbate Richardo veuerabili et simplici viro fruilus
anl Ju omr»
tin oblit, Natnque in Rorejuventutis immatura morle prsven- esl, non ad succurrendum, nec ad permanendum,

tus, sed et ante mortein quinque seiisuum dote pri- vestibus illius religionis. Diu tamen in monasterio
vatus, utquecum Psalmista agam , cum in lionure conversatus est, res monasterii inter manus habiiit;
1'siiIiii. 18, 1 11, ,n intellexit, imo intelligere noluitergaB. sed (ut astruebant de sua etiam prosapia concreti
C. 13, 21
Rictrudein qnos habuerat excessus'; indulgentia, et B. Ricirmlis alumni) magis propris, quani Fra-

confessione, poenitentia earuit ; neque Deum neque trum voluntali vel utditati servivit. Sed et de the- pee qiicin
distractus
Sanctos ejus reoognovit; Viaticum salubre minime sauris ecclesia: non adeo juste eidem Abbati vene-
thesaurus
expetiit, memoriam bonorum seu humans conditio- randae memoris Richardo, sicut beatus Laurenlius ecclesiit,

nis amisit, idam identidem tandem ad insaniam de- obauvidit Sixto Romanai urhis sanctissimo Episco
venit, cuin qua continuata qus sua videbantur esse po. Et quid refert iterum nola ptiblicare? [Distraxit

reliquit; qua niiniuin obslrepente, convillicorum in enim] miri operis cslaturam in auro et argento
alUa nd i i
niuliis erga Sanctam I>'
j
i obstinatas mentes vel per- deoetitissime coinpo.silain, insollenniissolleiinizantes
rm/i/ioii Aposti.lorum Principis
terruit \el perterrere poluit. Et qnidem eo sublato, exhilarantem ; tabulam aliari

et sicut deficit furaus deliciente ntque exinanito, appositain; texttts aureos ternos , s<ilieet Evange-
inerant vultus Angeliei, et territi timentesque sihi liorum Codices, Sanctffl Trinitatis insigne praeferen-
C aurea serie superfidem ejusdem altaris decoran-
ad Lompus purgabantur, sed in tempore tentationis, tes,

ut canes ad vomitum, vel sicut sues lotse ad luti tes; virgas supcrni Aaron quaj fronduerant, non
voliilahruni. ad pristinos atque perversos mores re- tamen amygdala, sed fulvi metalli gemmarumque
vertebantur; et quae patres eorum injuste tcnue- preliosa germina, hinario sui vim binarii de dile-
rant , et ciiin frauile uaurpaverant , ipsi injustius ctione Dei et proximi prssignantes, in inodum pasto-
atque iuhonestius, et sicut violenter iraudu- ita et ralium a stiminis reflexas et altari ad decoretti do-
,

lenter. insequebantur. Sed beata Vidua, pullo vela- mus Dei pra-fixas; monilia quuque mira» magnitudi-
niine sacrum oaput super nivem dealbata, nulli et nis ,
qus dicebantur Sancts Rictrudis , referta

uni virn junota, 111'illi et soli heredi parca, nulli et Sanclorum auro fahrefacta,
reliquiis, inire in obrizo

multffl (ilioruiu eollectinui provida alque humana, laquearibns soienniter stispensa; aut potius medio
beata, inquam Rictrudis, dilecta Dei et blimilis fa- in aere, conto mediante, ad illuniiiialionem ejus
niula . non Binebat fleri in direptionem ,
qua- Deo qus prssens aderat solennitatis librata; prsterea
obtulerat in viduitate sacra, ob sui servorumque Dei maximi ponderis argenteiun thuribiiluni. in quoju-
justificationem. hilandu in Sanctorum Sancta suinmo Sacerdoti
58 Quid autem referam de quodam Amairico, festive. cremabantur thura.
Marceniensis ambitus OBConomo sive villico? cujus 60 Vox itaque Sponss Christi tristis et facies ,
i/.si <•"< S

extremusfinis de translato villicalionis suffl salis denigrata [erat ejus, qus] onusta prius incedens au- cl anm
/i/. ni patuui lipsanothtc*
ii conomiu
indicavit negotio, quam infideliterB.Rictrudi servi- ro nec noa supellectili varia, in cappis, in casulis et
ln/Id«IU. vit, ciroa pusillum gregem suum recte judican- palltis, in albis dalmaticis, tapetibus, sed et amicti
do, aut sua sive nemoribus, sive conflnia occipitium decenter protegen
•
in in aquis seu bus festivis
in lerris, aut potius distributionem simi man- tibus. Et ha?c diversicoloria [erant] ejusdemque
sioi 1 funiculis, conservando. De quo propinqui coloris, ac pleraque auriphrygiata. Verum B, Ri -

suiDeo servienies et religiosi assefebant, ciroame- ct.rudis et minora et maxiina , et tam extrinseca
tam extrcmae horae, vix Deum factorem suum etom- quam et iutrinseca detrimenta, usqne ad ipsa etiain
librorum
 DIES DUODECIMA MAJI 137
librorum firmamenta aurea vel argentea tnleravit nem manum injicere
pra;sumeret, neque Goiensis D
douec ventum est ad spolia detrahenda seu decru- villuhe, a gaudio ut remur denominata:,
spoliis par- MCT. WALBER-
standa [tegmina] lipsani utriusque, sui, [quod ceret. Pradam itaqueab ipsa Goio sublatam, Mar- TO F.X MS.
primi et purissimi argenti Goijensem
erat] ; et filia; suae sacne ceniarum vicis invexit, at partem cujus cum militi-
vtUam ile-
virginis Eiissbiss, plani, sed mira incisura et srul- bus suis pro mnre suo divisit, reliquam qiiotidianis prxdatus.
ptura fabricati, politi et honeste compositi. Ha;c obsoniis necessariam inquilinis suis reservainlam
eniin Domina nostra, ut plnres testificanlur, miniuio deputavit. Beatie interim Rictrudis plebecuho inise-
dimisso ha-
d tulit,utque postea rei eflectus demonstravit. Tunc
i„m ndtl " rabilis planctus et ululatus in viciniis illis audie-
ticulWR
"
nainque coepit a rectis semitis declinari, tunc cce- batur, partira captivos abductos, partira rerum,
pit in reprobum sensum duci, tunu ccepit meditari partim pecorum prsedam aut spolia congemiscentis
vel excogitare, quas non conveniebant Mouacho vel ac exigentis; sed de damni miserandi sorte eam
Sacerdoti. Veruni enimvero olijicientibus nobis ejus nemo consolabatur. Ipse tamen tyrannus adest ac-
facinoristurpem excessum. solemus opponere econ- cersitus Abbati et Fratribus sed in causa et res- :

atque sanctissimi David grave com-

tra jiistissimi ponsis ejus poterat conjici ac denotari, qualis mens
missum,sapientissimi Salomonis cuituram idoloruui', futuraerat prameditatis precibus.
nec minus fortissimi Saiupsonis deciso crine, reso- 63 Abbas autem tunc temporis, nomine Richar-
tdeoqne a
luto problemate, cor eniollitum. Nam eorum conia dus, Frater Domini Adelardi Cameracensis Aivhi- liichardo
subversa sunt per mulierum nefanda bhindinienta. diaconi, poste* monaohi Aquicinctensis, nec uiulto Alibale,

Sed uuiirii misericordia Dei, lioat in alienis posito, post Abbatis (sed brevis proh doh.rl interstitii tem-
non defuit. Evocatis enim ad se quibusdam reli- poris) ejusdem coeiiohii Marceniensis; cujus suc-
giosis viris, monachi schema in ultimis resumpsit, cessor extitit Abbas Fuhhardus, monachus Hasno-
et ab iisdem, visceribus matris terrffl commendatus, niensis ; quem pro ejus indigna, irrationabili, injusta
qua' contra beatam Rictrudem commisit, lamen- et imliscreta, ut aiunt, villicatione, itineranlein
tamlo deplanxit. Quoniam vero, ut ait Scenicus, atque supplioationes S. ^igidii a expetentem, in
Vicissituflo est omnium leium, fratres pro fratre aiicius finibus, stib aliis sideribus defungi pro vo-
tn morle
hiinrn IC\l- debemus orare ; ue Deus nnster velit in eum distri- luntate sua disposuit Dominus
inquam, ; Ahbas ,

plsclt ctins decernere. Veneremur igitur B. Rictrudem, Richardus, sub eo erant Fratres, ctun tyran-
et qui
timeamus eam oflendere. no multade injusta, inusitata atque inaudita rerum
til Prope est pagus, alnorum a copia, ut aiunt, distractione; de libertare, liberalitate, de sanctiuie,
denominatus, lympharum, amnium. fontium uber- et B. Rictrudis futura solitaque ultione; de ejusdem
contra cru-
Alterius cuius- tate circumfiuus; nemorum , fruticum , veprium ctiaiu eadem B. Rictrudis Marceniensi villa,
in
fluin mors in- deltssimuni
dnisitate inclusus; intus tamen campis. pratis hor- licet ingrata, licet viulenta, tamen sui receptione, hoininem
fr„r.
tis satis arncene virentibus. Sed quis inibi vel opina- diu suppliciterque egerunt, ; sednil misericordise, nil aliam ullio-

retur Martem gerere gladium ? Non tamen ore nem non

consolationis ab eo impetrare potueruut. Sed neque
tiabente,
gladii, sed minutissimo puncto teli rem gessit, quan- clemeuthe lex erat in lingtia ejusi Quid ergo? Doq
do per manum cujusdam inhabitantium ejusdem lebit Abbas, dolebat Cuitgregatiu ejtts. Sed qtiidage-
loculi villicum, nomine Rotbertum Gotfridi Hamnia- renf? Vindictam expeterent? Sed a quo? Sub nullius
tioensis et monacbj Marceniensis consanguineum, fere redigebatur potestate. Sed de quo? Cujus male

interfecit. Illum vero qui sibi lethaie vulnus intulit, gesta si alter Maro designaret, quae Bibliotheca ca-
in silva ca?dentem ligna injuste invenit. Pro ablata peret? Quid enim refert nosse uii-cra spectaeula
vero securi, cum lignis et navi, ccepit altercatio captivorura, dira vincula corapeditorum, imineii.sa
mter eos nasci, sicque a quo non sperabat, debitum pondeia catenarum, cipporum crurifragiuin? Pras-
Ail i

persolvit. Idsm vero villicus ante villicationem terea perfusioncm hiemalem congelati, ainnis ardo-
suam, curtis ut ita dicam assecla, curiam S. Rictru- rem intolerabilem cremii concreniatse pinguedil :

dis diutissime observaverat ; demum expertus est, ntiseios tangi (secundum illud Flacci) triiunvirali-
si quid forte commisit vel bic vel ibi , qtiod S. bus ftagellis usque ad tastiiliiim pracoiiis? Imo de-
Rictrudi displituerat. fatiscentes artus longo pudore carcerum , jubente,
inspectante, nec compatiente* tyranno, torqueri
: CAPUT IV. usque atl efhisionem sanguinis? Si quando vero,
velut secundus Pharao, infestantis aursa tnstabili
Bilvini Marchianensis lyranni punitio :au-
qualitate vesaniam siiam coliibente, cnm currjbus et
xilium periclilantibus in Anglia prxstilum. equilibus non ingreiliebatur mare sanguineum, id
est, tumultum bellicum rapinarum, csedium atque

Itlll-llltlS tij.
Ut autem de
ceteris sanctae Matris Ecclesise ini- praedarum'; vacabat de tota industria seu vigilautia
nttmu Mar-
rsicisreticeamus; de quodam tyranno Marceniensi spectarulis ferarum , ursoruiii scihcet , equorum,
ehianensis, Hiluino vocitato videamus, ot quid miraculi Deus, taurorum, levi matecia.coUigata; novum genus pce-
exainlitor pius in tribulationibus, pias querelse B. ikc, truci incendio sese agitantibus, ostentantium,
Rictrudis benignam aurem inclinans, peregerit, ad Jam equidera de raritate atque taciturnitate ignof b
memoriam revooemus. In eodem namque pago, ni- vilhe, fere inaccessaa, nec adeo a popularibus fre-
mis prope Fratrum coenobio, quasi castro firinis- quentatoe, ttt[jote tamneraoris quam inundantia cir-
sirao et tutissimo, ntpote ceu murali ambitti oir- ainnis miltisa', videbatur effecisse frequen-
cuiiifliii
cumdactis aquse septo, morabatur; et ponte navigii tiam atque ifiqtiietuibnem clamosi iminicipii vel urbis
ad hoc prseparato alveum defluiamnis transmeans, populosio.
prasdas, csedes, rapinas circumquaque peragebat Oi Verum post h:ec quaui jiisiiii.un ab homine
mde yero
rediens malignas seu nefandas copias iniquo, sreiesio. atquedohisn t.iiu Ablias quamFra- '

comrailitonibus suis, imo tyrannidis insolentis jun- tres exigerent .'

Prorsus nullaui. Quid deinde Re.'
-

ctis complicilms , dividebat; ile reliqua voro por- maiisit iiiiiiiinitiim? Nallo modo.Setl quid '. Quoniam
tiune. quaeeum contingeb.it, cum eisdem jucuude, ergo ab qominade homine nullam expectabanl jusci-
sed abusive et nefarie victitabat. Relictis vero he- t:aiti. Dei ulteriusjustitiamexpetere nondistul iruut.
tlis atque iiefaudis per mulla terrarum spatiavesti Viudietam ctulitus requirentes, ad aures Domini Sa-
giis.oo veeordiaa res processit, ut e. clesinstico juri baoth clamores non Lneffioaces emiserunt tactisque ;

servorumque Dei coneessss liberalitati fidem non fortiter signis, qiieiu ium poterant biiiuaiiis. super-
servaret; sed et iu B. Rictrudis Hberam pussessio- nis viiiculis, vniculis sctlicet consueti anathematis,
Uttji T. III 18 astrinxeruut.
 138 ALIUD OPUS DE MliUC. S. RICTRUDIS Lib. u.

A asfrinxerunt. Sed. heu ! misera conditio I imo insi- gelu vestigia permiscente; denique corde hiemis, ut D
ADCT. WALBER- gnis atqne juste disponentis Beu judicantis Domini dicitur, circa Natale Domini magis rigescente ; in
TO EX MS. reversione, mquani, nescivit rectum callem
ipso lalir ten-
operatio, et Ii. Rictrudis digna conseruta ultio ! cum ar-

tentlir annl- Revolufo enim anni circulo, eadem Kalenda. eadem migero, Angligena, comiie conservare. Intra-
lioet
versario tltr, (he. eadem fere boraf qua pro excommunicationis vit itaque paludes nimias, teterrimas, et profundis- interpatudes
poana fpulsata fuerant monasterii signa] veraa vice, simas. ierrae solum, crustaiaglacie super summum, *»«»(.•
terna repetitione, pro ejus anima, corporis ab erga- simulantes : quas duin quadam vi saltem putavit
stulo longe exulante seque absentante, diroci uciatu permeabiles, infixus in limo
profundi ingemuit, et
vulneris ad cor redeunte, in confinio dextri laieris excl tmavit fore iinpenneabiles. Idnm vero colore
fixi et inguinis vitalia penetrante, [eademj signa permutato, spiritu perturbato, jam de vita despe-
torribiii classico in9onuere. Cujus rei eventnra in- rando, iiineris exclamavit comes. Fallaces tamen
numeres plebes confluentes, in immensum miraculum ex hocmagis erant, quia hincsolida humus, hinc
\ ii'

reputabant diemque '•! horam denotantes, atque

; fruteta rara latilabant, intra qnae lubrica vestigia
aihniianfos, laudes Deiacclamabant, virtutes Domini mollitie f.dlente, leviter ad ima defluebant. Equi ter
mltere perlt
nosin et B. Rictrudis sxtollebant, serebant, confe- atque qiiater elapsi, atquein profundum relapsi, mi-
rebani, disserebant ; e! a]iisserenda,conferenda, dis- seredivaricabant crura, vi.\ infiectentes intra obscce-
screnda deferebant; postremo frequenti rumore nas paludes genua :qu<e non solumjampertingebant
mirabile dii tu factum in ore versabant. A Fratribus usqtie ad ipsas phaleras, verum etiam usque, ad
tamen Marceniensibus nibil actum est de ejus septil- colla coenulentis fundis rolabentium et capita ; fere
Itira : alibi translata est funeris insperati miserabilis jam palpitantia includentes lumina, fere secum de-
sarcina ; sed nihiiominus delato funeri Hasnoniensia volventes sessores, exanimes volentes eisdem ferre
denegata sunt Kxtra lamen Hasnoniensis li-
at.ria. praesidia.
mitem afrii vix pariiin quid cospitis, plurimo infer- (J7 Videntesitaque, nimiumdeturpata vestimeuta
ventu Buorum, tandem obtinuit. praedicti itinerantes, mortis pericula non minus sibi E
Go IUe igitur tantus, ille, inquam, quem paulo jamqite de
quani equis imminentia ; cogitaverunt et locutisunt
equis m catno
ante ^'ic non capiebat mundus, imo cui lotus non nequitiam, vehicula scilicet sna, id est animalia, relinquendis
pitliltciiin tnti-
sufficiebat orbis lerrarum cultus, et concupiscentia usque ad morteni confovere paludem, se autcm re- cogituntes,
nittus faclus
txempUim ejus, quemque seculi totius fere plaga metuebat ; trocedere, et quierere st qtiem forte reperirent via-
paucis inoiuentis, orlie volutus fortunaa instabilis, torem, ne tantam cum ipsis equis pereuntibus incur-
nusquam comparebat. Denique de caduca, transito- rerent voraginem vel subversionem. Haic autem eis
ria. mortali pompa, de totacircumfusi mundaniam- cogitantjbus sumptis iterum frsenis, quasi compa-
bitus gloria inquam, tota, quam solemus
; de illa, tiendo derelinquendis, unaque piisthrenis seu que-
in mundana resculptam admirari mappa cui tanta ; relis iiivoiautibus nota multis praesidia B. Rictrudis,
vigilantia, oinni sagacitate et industria, infatigabili equorum ante oraeadem cceperunt frana concutere,
pene Bpiritu, artubus quiete denegata, quasi noctem concutiendo quasi ad alterutrum conferro Putasne ;

vertens in diem, insudabat parva pulveris conge- ; erimus impotes voti, siniul ac invocaverimus B. expediunlur
sfio. modico terreni carceris antro incluso, jam suf- Rictrudem ad auxilium no<-tri ? Eis ergo talia con- a satebrit
ficiebat. Unde non immerito obstupescentes, divini- ferentibus, et ad singula de B. Rictrude quasi tar-
invocata
S. Riclindt,
(as dictt illnis Boetiani meminimus elogii doxa : ! dante conquerentibus equi subito datis saltibus, re-
;

doxa! nil aliud millibus hoininuin facta, nisi atiriuin trogradis gradibus, inter paludes properaverunt dis-
inilatio magna ! Utrum vero dissolutus ab anathe- currere, arenosa quaeque obviantia disrumpere,
matis nexiluis postea fuerit, scienliae relinquimus niollia, lutosa, acsi solida, conculcare. Sicque tri-
Aliissiim Nescimus tamen utrum purgatior Tnrno, stitia versa est in gaudium : quae adeo magna erat,
mundanaelucis reliquoril tenebras ; cujus, secundum non taui prodamno, quam pro pudore, si eis.quam-
Maronem, vita cum gemitu fugit indignata sub nin- quain illaisis, accidisset, pedites ad ea quEe incole-
bras. Sed ne forte quis obviet, male gesta non de- hant Angliae loca reineare. Igitur gratias Deo li-
bere retraotari, imd devotas obsecrationes assidue beratori et B. Rictrudi pia? redeundo adjutrici in
proeommissis debereffieri, caustesunt.ni fallor, non non cessabant referre, ab instanti morte eruti. Et F
indecentes uujusmodi retractationi. Namque per merito. Si enim paulopltis vel longiusprocessissent,
hocpartim mojori Domini nostri Jesti Cbristi etB. vcl ipsi vel equi ultra
nii- |iiiin comparuissent. Sed
Rictrudis inservimu glorificationi, partim frequen- naufragantibus, licet procul amotis
regionibus, m
tiori fidelium congruimu interventioni, nec non B. Riotrudis non defuit, ah ipsa tantopere sui ere-
oautiori tam prtesentium quam futurorum invigila- ptionem acclamantibus.
correctioni, Si imus tamen quoniam B. Rictru-
s
G8 Hav autein pauca de pluribus B. Rictrudis
dis, iniu li iiius msritis B. Rictrudis praevidet, miraculis interseruiinus, quibus vacaremus plenius eujusnatal)
i|ii"d videl expedirfi suis eopiis, sibi obligatis '«""»'""*'
tanto- altricis Dorainae in laudibus, praesertim in die tantie
pere famulis.
Quis autem hanc gloriosam Dominam putaret
(ili
solennitatis seu sacraedepositionisejus.
liberalibus impensis sustentamur in
Verum cujiis
^
rj „ta p n
.

terris, ipsius testaturauc

tttii iniii ,,,
sam iissiiuis meritis nuvria transmeasse, ubi singu- precibus devotis suffragiis, coglest.ibus cnni ea da- ""
Amiliti el
i<i i

lari et mirabilisDominus.ad
/ncintin l!ti commemlationem san- pibus, sini' fastidio, sine anxietate, qiiandoque refici
otiesimts ejus memi rie, apud barbaricas Britanni-
,,,,, ntet mereamur in ccelis annuente Domino no tro .lesu
;

casque insulas, miraculi quiddam insigne

voluit Christo, quem collaudat in excelsis cum beatorum
Ostendere Seholaris enim quidam, ad lenipus de-
'
Angeloriim et Sanctorum omnium adjuncta c.tter-
gens iit A.nglia, illuc tamen evagatus de
ejusdem vis. Hodie itaque beata Dei famula mundani maris
beatae videlicel Rictrudis illustri schola, rsverteba- evasit naulragia, neorursus siibeiindapericula felici
tui aquadanj urbo Angligenitarum,
quaevocaturi depiuxit tabula hodie feliciter decautavii, Tua,
:

Baidia :quam adierat partim novitate

duetus rerum Domine, quam dilectissima tahernacula ! Hodie pe-
partimsalubri fervore Bquarumoalidarum,
perquos! renniterintroivit.quaatotoanimo concupivit, amoBna
dain poros et biatus terraj meantium,
sulphureum Iioiiiuii sui in atria: hodie deniqueseptuaginta qua-
odorem ai cedentibus de sepraitendentium;
qutelicet tuor aniioriiin sanctie conversationis decnrsis spa
smt multis communia, dieuntur tamen
bal nea He- tiis. sicut ejus fertur pleuius in gestis, induta stola
Scd
"; vnM -' a "
h in
'" i
"' e ei
',
<l
"ivede immortalitatis, calcatis sentibus mundana, sterilita-
supernu quasi'"V"'"
' '

bert et audiustertius affluente; alho tis, vernantium regionum albentia jugiter ac i,n-
marcescibilia
 DIE DUODECIMA MAJI. 139
marcescibilia felici manti decerpsit lilia jubente ac ;
conventu necdum ordine posito Laicum sub Ahbate D
vocante Sponso immortali, quem elegit et assumpsit, Fulchardo, et Conversum postea in ip-o, ut ila di- AUCT. WALBEB-
omni murtali pompa, haud deticientem,
postposita oam, raligionis puncto, atque multa dsvotionis,
F.X BIS.

sed viventem ac regnantem in seculorum secula. amanteminaliis, quod nonduminsepoteratexperiri,

Amen. religionis novitia> munachum, solicitum quiilem ao
devotum circa Fratrumadvenientium et religiosorum
ANNOTATA. obsequium, eadem devotione etsolicitudine perseve-
rante, quas prius sibi soli fuerat, in assignandis at-
a S. /Egidii monaslerium el oppidum Gallia Nar- m que asservandis rehus monasterii vel pignoribus
bonensi, longissime dissitum u Marchianis, ubi ij>se Sancturum.
Sanclus colihtr i Septembris. 2 Hic ilaque bonae indolis juvenis, de quo inten-
b Baidia, Bulnea Regum, cretlo cam esse, quse La- dimus, satis astutus in negotiis secularihus. niilla pauperis
filio
itdux;
tine scribentibus Bathonia, Anglis ei Gallis Baithe tanien ilote,sed neque oonjugis seu flliorum com-
nomiuaiiir, urbs Episcopahs sub Archiepiscopo Cunlitii- pede, inundanis concupiscentiis :i>niciiis, uiatri et
riensi, adBathonium montem, inter Brisloliam et Glo- maxime in viduitate sua non solum tilii, sed etiam
ceslrinm. mariti carissuni administratiouem sedulam. non
tam in malris quam in superni Patris gratiam, af-

PATROCINIUM fectuosissime impendebat omnes amores vel car-

nales voluptates, praeter hooquodmaterintendebat,
;

Marchianehsi monasterio a Sanctaexhibilum, pro nihilo et velut stercura procul dubio reputans.
et ab eodem Fr. Gualberto tlescriptum Ergo abjectafere omi.i mundansepomps, et inaxmie
carnalium fratrum causa, quorum immatura morte
Ex MS. ejusdem loci.
ultra humaniim modum tabescebat, mundo uoniam
amicus, imo inimicus; soli Deo, sancts conversatio-
EPISTOLARE PROOEMIUM nis hahitu, cum B. Benedioto placere satagebat.
Verumenimvero bonis ac fidelibus viris etiam in
Gerardo S. Trudonis llasbaniensi monacho. operibus justis tentatiunes non desunt, quilms ve)
conflentur vitia, sivirihterresistant. vel augmentuin
J5<"iiindum nomen singulari proprietate et univoca
virtutiiin,si niliil est excoquendum, proficiant. post do-
qiii
ratione denutato secundum professionem vero. S.
;

Ceterum quibus cum Paulo crucifixus est mundus, lorem de obitu

Trudonis de Clerico, in loco et tempore opportuno, fintrum
tentari quidem possunt seil a recto statu, si bene
;

monacho dilecto, gratn et commendabili Gerardo,

fixennt anchoram mentis, miiiiine decidunt licet ;

Fraler Gualbertus Marceniensis. demonaehonomen

puisati, licet tentati, tentatori nequaquam cedunt,
saltem gerens in professione, salutes coapquandas
vel enerviter succumbunt. Tentatus est .loh virsan-
guttis maris vel arenis, sive Deo soli cognito stella-
ctissimus dirisque flagellatus verberibus, utpote ad
rum pari vel impari numero. Sicut Boetius super
horam, pro nullo ferecommisso, petitionibus inimici
hypotheticos syllogismos pramisit, Omne bnnumju-
concessus sed licet saniem de memhris eraderet in
;

cundius est, cuin m

commune deducitur. Bonum et
angustiis positus, nullatenus tamen ad hoc potuit
jucundum, si et vobis, mihi videtur (non quantum compelli, ut unquam henignum Judicem corroderet,
adstylum auetoris, sed relative)qualecumque bonum
qui eum tradiderat satanaa mambus. Quid igiturmi-
ad laudem et honorem Domini Dei nostri, et Beatae rum, si tentatus est non solum fllius, verum etiam
Deoque dilectae Rictruilis, si vobiscum in commune mulieris viduai cliens devotus 1 Imo quamvis infra
atijue ma-
deducatur,.... quod pollicitus fueram me missurum
tiis.
pedes Elia^, mulieri Sareptanne, quasi in lecyto et
vobis, dnm apud Aquicinctum celebraretur anniver-
hydria farinse propitius, cui semperde servitiu ina-
sariuin Dedicationis solenne.
tris. Roniano monacho de ubsequio Benedicti
sicut
Sequebatur prolixa excusatio opcrts, ea sti/lo scripti,
Patris, invidebat inimicus ? Incidit quidem in pri-
ut oculos Gerardi subire non deberet, nisi ipsc is es-
niam teutationem, videlicet in dolorem fratrum de-
set, qui uosset cum quam exiguo otio scribendique appa-
functorum intolerabilem sed noit ideo destititferre
:

ralu compositum possetque illud cotrigere et expolire.

sil ,
;
de matre laborem, irao laborando in vita sua fove-
Nihil illa ad rem vcl historiam facit, sed neque ad >w-
bat, quam super omnia dilexerat, mafrem.
titiam Aueloris meliorem conferrc polc^l quidquam.
3 Nec muito post, artubus graviter elisis, incidit
Itaque ejits nobis luc finis sil, ut ad ipsum conle.ctum nocte qua-
in secundam, re quidein sed minime geraitu, a ,
tlam
venialuv.
priore ilissimilem ; dum nocturnis horis relius mo-
naslerii anhelo passu faceret diligentiam; dum pro-
CAPUT 1.
posituiii ineiitis, quod prius versahatur in cura car-
n:ilis, spiritualis inatris verteret in custodiam. Con-
Fr. Fulchardi nravis hemia, et miraculosa
clamatum enim jam de parente sua fuerai, cujus
juxta corpus S. Rictrudis curatio.
corpus funehnbus exequiis. tideliuin mure, urnae

Scrljinirej
h gitur ut cetera magnalia, in quihus habet nperari
summi Regis singularis omni[iotentia, pra?tereundo
commissum diligenter
animam vero debitis
pro
saluti
modo suo composuerat
animarum obsequiis,
de
""aiiratione veneremur res Marceniensium, prae enormitate crebris suffusus lacrymis, ultimum valefaciens,
;
moiuiitern r
scelerum, diu laborantes, pmm r, .

Dominum, per sut- Reparatori omnium cummendaverat. ln otiensionem

fragia Sanctorum Marceniis quiescentium, diligenti ergo scandali, trabem longam latamque et niinis
consideratione respexisse attendamus nec de ejus ;
ponderosara, ab introitu chori usque ad valvas tem-
pli porrectam, in tenebris noctis, cruribus per eam-
misericordia, qui prout vult.de profundo lacn engit
quam quo- in trabem
immersum.etdestercore vitiorum suscitat infimum, dem mediam divaricatis, offendit; super
grandem
ulterius diffldamus sed magis ae m;igis Conditori
;
que gravem casum faciendo, graviter eliso eorpore impactus.
ac Reparatori nostro debitores, prohiset hujusmodi resilivit. Tunc sero, jussu solo nomine Abhatis Ful-

beneficiis suis, quaa nobis gratuito contulit, gratia- cnardi, sic temere positam (ad hoc tamen ut post-
rum actiones incessabiliter persolvere atudeamus. modiiin, radiis lignorura in transversura in inoduin

Ve ™m in primis consideremus divinae gratia; respe- scalas ex utraque parte fixis, aptaretur ad ascensum
m»S"w turris) quam multa paria bominum vix possent cum eam so-
"•llatam Fr. ctum c rc a quemdam Fratrem, nimia segritudine iu-
'
lus amovisset.
fHkhardm validum, nomineFulchardum inpriori monachorum ;
eflerre, viribus prsesumptis, quibusdam tautum levi-

garaentis
 140 DE PATROCINIO S. RICTRUDIS.
. gamentis suppositis, in partem alteram, juxta pa- obstupescebat, signumque Crucis, stupore nimio
ai 01 WAl- rietes templi, non sine ingenti dispendi corporfs )
perterritus, fronti su» imprimebat. Omnem tamen
BERTO BX MS,
sni imovisse solus, etiam sero doluit vehementer. tactum Frater infirmus, dolore nimio anxius, refu-
Sensil enim post modicum, non sine gravi gemitu et giens vel magis abhnrrens; caligarum ab utroque
mcerore, utroqoe pertuso inguine, proprhu permu- genu desursum contiguam partem decisam, nodo-
tata aede, do superioribus ad inferiora meatum qure- samque corrigiarum confibulationem excluserat; et
rere viscera; et paulatim de soliditatis bubb, nf ita filo circa utrumque crus infra utriusque poplitis

dicam, solio, miserabili eventu, in infima genita- confinia, reliquam earum partem nodaverat. Post-
liiim defluere. positis quoque et abjectis pulvinaribus, levi pluma-
4 Verum moram pati nesciens in faciendo, nec rnm strue contextis, unaque cum vittis et zona in-
GOntentUS more solito; dum aggressus quaeque dilfi- guinibus distinctis vel circumligatis, se hominem
gratiltximam fore deinceps desperabat Dominus noster
oiliora, eolitos discursus, veluti agilis naturae et sa- : et licet
Incurrlt
tla superque tnobilia ot animo et corpore conti- de Iapide posset excitare filtum Abrahae, saluti ta-
hfimiun
nuarei ; dumque oapreas frre hinnulosque cervorum men reditura? nequaquam confidebat. imo raagis ma-
prapveniens, vix in operibus strenue continuandis gisque mortem immiuentem de die in diem exspe-
requiem vel diei vel noctis fatigatis membris indul- ctabat.
geret; eodem raomento, subito impehi et quasi facto C Cumque diuturnam a^gritudinem ducens, vitam
agmine, cuncta pene intestina delapsa sunt in in- inertem moveret, sed nihil promoveret, vel utile
guina ; flnxeruntque (proh dolor ope superni Fi- ! ageret; seque natum, fruges. imo dapes reliquorum recordatur
saxi in cnjpta
gnli, quasi ollam ingentem inter illius crura. Quis Fiiilnun, die tuque Dei servitio invigilantinm,
ttOi
S, liich ikIis
igitur mortalium viribus suis prassumat confidere? coufumere dolendo defleret, defiendo doleret; venit periculose
quis saluti futuraB certam spem sibi audeatpromit- sibi in mentem prominens in fenestra cryptaa vitreae laxati.

tcve'* Kcci', paulo ante juvenis validus et fortis, et de eminentiore pafte ruina saxi. quod casum suura
(ut ita dicam) exultans ul gigas ad currendam viam, quotidie et interitum illius, qui Missam celebraret
jam non valet parentis terrsa recte incedendo figere in altari fiMiestro supposito, minabatur; ex quo de
semitam, nedum operari. Ad nullos quippe usus improviso grave periculum contingeret, nisi orius
utile corpus, ferme in vicem trunci redactum erat. modo reliquo parieti adae-
disjungeretur, vel aliquo
•jii • inl omne Signis aliquando et nuiibus, quibus poterat, manuum quatum conjungeretur. Sed cum hoc frequenter
opus tnutUem
fmi/uin non potiusquam verbisj Viaticum Dominicum expetebat; retractaret, Deumque devote exoraret, ut saltem
mari fiaciebat et quasi statim moriturus necessario percipiebat. hoc ante tinem vita? B. Rictrudi opetris efficeret, a
Omni enim bora pertaesus vitse, neque stare, neque lecto membra sua, pertaesus nimium ouietis, corri- lodemque
sedere, vix jacere soluramodo supinus valebat; sed puit; infirmifat.eque contempta, vitae pariter morti- adrepeni
vel ad dextrum vel sinistruw latus se inciinarene- que, ad quodcumque Deus eutn inchnaret, audacter
quibat. Btquid per singula? Jam neque mori neque se objecit, et voluntati divinse se constanter expo-
\ iverti pro desiderio suo poterat. Si quando ad men- suit. Verumtamen longa tabe inedias, utpote non
s.-no residebat (nam cibis quandoque miserum corpus prassumens sumere cibum, propter tumorem visce-
peflci oportebat) utroque genu ad invirem reflexo, rum sumpto cibo graviorem. maceratos artus diu
sinistram genitalibus manum, ne pateret ex toto in- recto calle sustinere nequivit : cceptum tamen iter
testinis aditus, apponebati; dextra vero appositos rependo, claudicando, dextera innixus baculo, ad
ori cibos, ad refodlJandum potrus quam ad reficien- ecclesiam quoquo modo perfecit; Patremque cce-
iluin stomaehum, in vacuam lacnnain ventris traji- lestem, ut voto suo afforet, suppliciter ac simpli-
ciebat. Namque irJgenti labore, multo ejalatu, et citer obsecravit.
fere ad nubes emisso clamore, ipsa, quse effunde- 7 Deinde in diversorium monasterii seccdens
bantur, exta, resupinata ventris superficie, spiritu clara, Deumque solum adjutorem habens, commix-
ferme vitam exhalante, reponebat; liisque conatu tioni calcis et sabtili contra vires coapit inniti. caa-
sitmpto cr-
longo relocatis, iterum ea, miserabili eventu, exire mentum composuit, atque formam csementariisibi mento scalas
Ebrmidabal : et, idcirco, licet cruribus assiduitate assumere contra raorem disposuit. Nec mora, cum erlgtt ei
ascendlt
lecti porlusis, a oonaite jam nimis domestico,
ler.to, camiento locum cryptae seu fenestrse vitrea?, ubi ca-
exur -'iv non immerito dubitabat. Si quando tamen sum molis prasnotaverat ruitura?, expetiit; scalara,
necesse erat egredi ostium vel ingredi, prius facie- ad ascensum fenestrae quaasitam, in altum direxit;
bat sessionem super limen ostii; sioque pedetentim, pelvique cremento referta colloqtie supposita, paula-
alternatim, sigillatim nltra limen misere crura expo- tim super gradus scala? innitendo, ad altiora gres-
nebat, sus quoquo pacto erexit; saxoque cum trulla cae-
5 Yerumtamen qui justo judicio, utpote justus mentarii fnrte reperta, superducere Iituram de cte-

Hoc in statu Judex.juste de eo judicaverat experlem consilii vel mento inchoavit. Ceterum in ipso introitu operis,
consotationc auxilii non ex toto cum reliquerat. Nam benignam levnm mantim pudendis, ad prohibendum lapsum,
/i U0HJ Sl "ii
eon olationem cujuadain religios-i viri Aquioincten- vel ad obsistenrlum cursui solito viscerum, appostie-
aia monaohi, nomine Sigeri, tunc in ordine inibi rat; dextera vero operabatur; et ne laberetur ipse
commanentis, per singulos dies sibi oflerebat qui ; deorsum, quandoque se sustentabat; unoque tan-
ex quadam familiaritate et religiosa aftabilitate, eum tum pede stsalse, aliovero inferiori inuixus fenestraa,
1
imiliarius astrictum dilectionis in pectore gerebat; operam suam perficere satagebat. Jam vero parum
et quem consolahatur et, relevando supportabat, quid de opere nisu, quo poterat, eflecerat et eece ; sed i" opera
consnlando et supportando relevabat quem etiam : ab imo pectore alta suspiria trahens, ca3 pit defi- faclendl co-
patirhiiain Job ejiocebatj nec non de vatu defl-
pataentia ejus- cere, deficiens ingemiseere, ingemiscens opus inter-
ciens semel,
dem multiplici et hic et in fvituro remunerationem, ruptum i-elinquere. Et quid ageret? Opus inceptum
Mu '
lir inflrmitate tandem mutuandam wternam multo conatu erat finiendum. Sed quomodo finiret?
oonsolationera. Dom vero humilis ex caritate Uga- Dolor vehemens ex infirmitate vehementi urgebat
Godeftidi turas veUlet coapfcare, quae Domnus Godefridus
et
eum pudor suadebat nperi insistere vires denega-
; ;
inonachorum, Tornacensis monachus, qui in scribenda Matutina- bant ulterius in eodem consistere. Pudore urgeba-
litim totiua anni serie ibidem morabatur,
de pnmi- tur ; qnia si hujusmodi improperium
desisteret,
Luc l'. I

tiis Ordinja cum ceteris agens,

aasueverat hujusce- inertis incurreret; Hic homo ccepit Ecdtlicare, et
modi inflrmitati eircumferro; pondere pudendorum non potuit consummare. Ne vero ultra raoduin viri-
intolerabili de cruribus dependente supra modum bus insisteret, audierat lllud Sapientis ;

Quod
 DIES DUODECIMA MAJI. lil
Quod potes, id tentes operis, ne pondere pressus se salis superque, diiduin quis fuerit, quis modo
Succumbat labor foret, ut aiuntde Beato Gregorio Papa, quando pa-
AUCT. W*L-
Dumque coarctaretur, hinc pudnris objectu, hinc tiebatur incisiouem vitalium, nec valeret stistinere DKRTu EX US.
sitrsum re
imminenti virinm defectu; deflcientibus tandem vi- jejunium Sancto Sabbatho, corporis
in soilici ilnrlis eisee-
ribus pudor cessit. Quare pudore intermisso, invitus coinmoditatem, SyncOpen nuncupatam in Gneco. ribtts
tamen, praefatus a>ger operari destitit. Illa enim; inqnam, notabilia, qiue depeftdebant
illa,

8 Igitur defatigato, imo virtutis rnbore exhausto crurum tenus et etiam infra crur.i in modura or«e
corpore, nec diutius valens coepto instare negotio, defiuentia viscera, meatu ad superiora retrogrado,
Ifen imaue
anhelante spiritu pr;e nimio sudoris aestu, ad terram uno de iluobus inferius libraiis et. ad genituram
descendit descendens, requiem sibi gremiiun terra
; aptis cum ,is associato, dura intenderet operi ante-
ante lipsana sacrorum corporum, delegit; viresque quam deficeret perficiendo, propria remearunt ad
deficieutes sernivivo corpori, iterum ascensurus, ali doniicilia; irfraque alvum vacuam, atque. ui ita
quantulum reparavit. Resumptis itaque, pro tempo- dicam, ab intestiuis deorsum loca genitali.i iisur-
ris qualitate, paucis admodum viribus, non de tactu pantibus viduam, pro antiquo more naturalia, detn-
parentis terne, ut ferunt dc Antheo post multos ceps a eontrariis non reversura, constituerunt habi-
agones suffocato ab Hercule; sed Sanctorum ope tacula.
prajcellenti, qnorum fovebatur patrocinio et inter- 11 Hoc igitur iterum iterumque apud se retra-
deseendere cessione, iterata vice ad iastigium fenestra, dire- ctans, iterum iterumque verecundffi carni solito el
cugilnrt
recto itinere, erectse scahe p<-ilps manusque in- sati.s usitato more manum innectens, et supra mo-
aunil dum
ciinctatur
nexuit ; atque alternando brachia, continuandb ilmn ijuid sit miracnli factura expavescens, nec ^ropatare
negotio membra licet debilia sursum invexit, seque seipsum sibi, nec rem gestam de soipso credens ;

constantiori animo reliquo operi, quasi stulim exple- quod sibi ipsi incredibile videbatur, nulli propalare,
turus, accinxit. Sed frustra operam insumebat, cui ne reus mendacii haberetur, per multum tempus
intirmitas reciproca toties resistebat. Nam ubi se- audebat. quod monstri simile reputabat, qui
Et,
B dulitate quadam strenuum operarii morem coepit paulo ante repentis modo, vehiculi astantis prajsi-
exequi, quemadinodum primo viribus interceptis, dio sesursum vix cuntrahebat; nunc velocis curso-
sic secundo quoque deficiente virtute, ad perticien- rii agili cursu, gressus suos de imo ad superii rem
dum quoil restabat, iassescere coapit; sicque pree gradum scahe, modo desursum ascendentes, modo
dolore membra unguibus desecans, dentibus iani ins, deorsum descendentes, variando commovebat, com-
fremitu sseviens, in conatu suo defecit. Dolor enim movendb variabat. Qui licet secuui imraensas, pro
moristruosus vitalium, cordis iiitima crebris punctio- collata silii sanitate tam subita taraque insperata, in
nibus misere penetrabat; cujus rei gratia nec ad aegritudine sanitati c ntraria, tam mirabiliter et
propositum suum explendum subsistere, sive in modo tam insperato, depulsa, gratias agi re non ces-
conamine sufficere poterat. saret; tameu in hoc niinus faciebat medico suo, id
9 Quare sicut pri.no, sic secundo, vixque descen- est Gonditori omuium Domino, quod debitas mira-

ilumqiie ante dendo contra voluntatem suam renitentem, se mise- culo laudes, id est, Te Deura laudaraus, ad osten-
sacra eorpora runi seque Deo odihilem ingerainando, deposuit se dendum cunctis nationibus per orbem terrarum
[ere exani-
mis jacet
inferius : iliuque in pnesentia Sancturum, in eadem quantum de se praipotens Deus feourat rairaculum,
crypta quiescentium, non tam de r^ijuie, quam de in juhilo psallere non admonebat vei etiam ...
dissolvenda membrorum compage; non tam de vita, bat. Sed vere et absque dubio de eo possuraus con-
quam ile niorte properante securus aut solicitus testari; quod non malitia, sed quadara usus simpli-
fuit. Diu enim in extasi positus, fere in sui dissolu- ci ate, testimonio innixus Psalraistse, Obmutui, re-

tionem laborans, fere nltimum spiritum vitx exlia- ferentis in humilitate, et silui a bonorum comme-
labat; cujus rei evidens nota erat creber pulsus, qui moratione; et raaxime, ut dixi, ne videretur tam
tam crebro a pectore emanabat. Tameu expers vitte, cito referens falsum i
ro vero velle incutere vel verba
quusi per triiun aut quatuor horarum spatium jacens venari, quod summus Artifi x in eom medicinse 1 1 n-
exanimis iu faciem terne; sensit veluti e longinqua tulit, reticuit; imo in futurum congrua occ
regione vires peregre profectas ail se reverti, sensit referendum distulit.
V
divinam virtutem in eo et per eum velle operari. 12 Cumque erectus tam mireab mfestas ajgritu- nrn , tttt

Quocirca diviniE voluntati, munia vitffl decertaturo dinis squalore saluti, salutisque Auctori nimio i on- dolorti tenstt
tandem
iterum suo arlilici offerenti, parere nequaquam gratularetur detentus gaudio partim ex membro- ;
mtit leihlt ilcilllCltlll,
stbt lires.
distulit; sed iteruin ad ardua fenestnc resarciendas, rum agitatione. quoderal signinn interioris hominis
et opns ab- per meiba latera scaliE innexis gradibus artus suos tripudiantis pro hominis exterioris reparata salute
totvm snspenilens, repetita ascensione, se superius quan- partim de angustiis viscerum ad interiora ventris
tocius intulit neque tamen tertio, sicut prinio et
: redeuntiuiu. vehementi dolore rursus afflictus est;
secundo operatus, Deo ingratus extitit. Neqtie enim quarum rerum, etfortepro testiculi intus remanen-
jam contentus una sola, sed utraque potius manu tis commixtione seu eonquassatione, vel cum eis,
(paruin aut nihil deliberans de sustentando pudendo qua; deviando ad exteriora non evagata fuerant
poudere, sicut hactenus) in calce operis, viribus in innodatione triduo Buxu sanguinis emarcuit.
,

operando oinnimudis enitebatur; neque interim pri- Proinde per tres septimanas lecto ijiiloris, qui ti-
stini doloris de cruciatu viscerum iuiserrimo reme- diano pene Viatico Dominici corporis et sangu nis,
morabatur. quasi diem ultimum vitai singulis et quotidianis ritrsitniffue
miintui
10 Verum enimvero dum magis ac magis ad itn- momentis clausurus ,
prsmunitus inculmit. Sed
guem seu ad finem perducere toties interruptum, divina, sicut eum pruvenit, ita subsecuta e dera

mi «t,
toties repetitum, ex tanta devotione inceptum opus est gratia ; stcqne liujus et.iain expers incoramodi
jer,
"'" 'analum conaretur; leviorem sese prseter snlituin, continiium- convaluit. Septera annis passionem, Laborem etdo-
tntratui
que magis postrema execnlione operis secum ta-
in lorein rupturaa utriusque inguinis toleravit quam :

citus mirabatur. Unilejam prsisaga mente insignis abscundens, vix paucis, et illis amicis, gravamen
alicujus rei futurie hilaris effectus; ccepit carnem illiusnon amplius ferre sustinens, fere in ultim
suam, cujus sustentationis, operationi uiiuis assi - septimi anni puncto aperuit septem, inquam, annis :

duus, oblitus fuerat, valde paulo ante infirmam eon- graviter affligi utrumque inguen tulit: donec in oc-
trectare sed jam iton infirmi carnem, imo quasi
: tavo anno, mirabili virtute atque excellcnti pote-
septennis pueri, sensit adesse. Admirabatur intra state, mirabilis Deus, et reverasicut Deus mirabiliter
 lii DE PATROCIMO S. RICTRCDIS.
iii Bgram operans, suffragantibus tamen Snnctorum, fcoto corpore erecto et quolibet discurrente, rjuasi ex
AUCf. WAL- quibus pro pOBse deserviebat meritis, salutem reil- tono sano, cuminus diligenter
hoeqtie eniinus vel
BB*TO KX MS. annotato, cum quadam admiratiohe, osse veetrum et
didit. Neque enin fas est dubitare, prassentia Snn
mtrtlU S.
Ktclrudu ctorum pignorasuie iia-c ct bujusmodi cnltorib prsssens etprateritum, quamvis incertus futur <rum,
meilia apud Dcum impetrare potuisse; quos sciinus aspicio. Quare necesse est, ut aut magicam artem,

desertum Marceniarum in vita exilium, in morte auf. divinam operationem in hoc intelligam. Sed
erl ni sibi quietem delegisse de quibus id certum : causa aliquando vos es^e men-
absit, jiefanda- artis

tenemus, non solum res rerumque voluptates, ve- titum Deo. Ergo aut solitis ligaminibus solidius col-
rum i-ii im proprias voluntates pro Christo reliquis- Ligatus estis, ant desperando fortunas vos agitandum
i solum munJum, sedet nrundi concupiscen- tis. Sed absit, ut unquam obstinata menie
;
libus, velut quiddam inane vel nullius ponde- eximii Patris Benedicti velitis jussui contraire, praa-
ris, subdidisse. cipientis obnixe, de misericordia Deinumquam de-
sperare. Verum, inquit, inanes conjecturas assero.
CAPUT II. Nudam, nudam facietmihi finem vestra caro. Fa-
cite ergo ut probem, utrum sit in re an non, quod
Propalatur factum iu Fulchardo miraculum: de vestra salute conjicio.
ejusdem oculia defluxu-, manus a paralysi 15 Quid igitur?Jam jam, velit nolit, Domnum
subilo curantur. Fulchardura oportet rem sicnt est confiteri; dum remgue ad-
prssbet sh suo familiari contrectandum, rubnre mtrabundns
cognoscit;

AUtro pr>*/ J am vero sul cursu suo duodecim sii,nia

dies revoluti anni

peragra-
advene-
faciem suifusus. Ceterum ad primum aspectum infe-
riorum, Domnus Sigerus divinum non ferens indi-
anno verat, jam anniversariua
rat, adhuc supradietus aeger incolumis factus,
''i cium, pra? nimio stupore retrorsum abiens, in ter-
oportunum tempus loquendi expectans ex industria, ram sere corruit; versaque vice munivit frontem
nonnumquam in eundo et redeundo lan<. uorem si- r
si^no Crucis vivifiraa, prius prae nimio Fratris in-
mulabat, sanitatem dissirnulabat; nullum Fratribns firmi mcerure, nunc praa nimia rei divino nutngestse
verbum inculumilate sua, <le medicina
faciens de exultatione. Reversus veroin seipsum, Quid, inquit,
ccele iicondescendente clementia Conditpris
, de carissime Frater, quid estquod video? qu'id est quod

diurno languori; orique suo silentium imponens, tam insolitura contueor, vel potius prajter usitatum
iliviniim illuil opus et admirabile, summaque vene- cursum naturaeimaginati videor?Quid est?inquam,
ne celaveris me, qita: su
quom hatic-
ratione recolendum, nec ulla oblivione delendum quid est quod factum est,
j
:

nus celatam
miraculum, ad publicas aures non afferebat. Cum- quod tantnpere effari gestto, nec efferre valeo? Di- fUisse intelli-
que serxnunem Dominide re certa, diu taciturnitati vinum estquodcemo, miraculum obstupesco. Xnm- gens,
deserviens, non malitiosa mente, sed pia ut dixi quid cceleste oraculum, medicinaa insigne donum
simplicitate, maiens pie latere, quam ocius temere recenter actum, patuit Fratribus, ut resonaret Deo
efferre, absconderel ; atque indicare cudeste secre- lrymnus, Te Deum scilicet laudamus? Nolui ait, ,

tum (ad laudem ejus, cujusprognosticum saluberri- tam index esse coelestium secretorum. propter
cito
nifiin, '-1111111 ofiert aegris remedium, cujus malagma repugnantes causas diversorum diversa sentientium,
potentissimum salubriter obstitit irruptioni visce- et conscientia depravata crebro veritati repugnan-
rum, eumque sanum) dedieindiem protelaret;
fecil tium. Timui siquidem contrahere offensam, si solus
Donmus Sigerus, qui interfuerat Ordini Maree- pluribus et a sententia diversis divinam autumare
niensi, de Aquicincto monachus, vir bonus valde et voluissem sententiam. Metuebam proeterea ne fu-
religiosus, visitandum tterum duxit Marceniensem tuntemporis indiciis, nec nimus Domini mei qui
locum nec non religionem Fratrum, quos concor-
; me sanum fecit justisjudiciis, si forte rursus plan-
Marcenias r«s-
des in religiosa dilectione ac diligenda dimiserat re- gerem, malis exigentibus meritis, iteratadira sorte
dlcns Fr, Si- li^i , iUrum pia solicitinline de utruquo admonere ab extalibus profusis, sirafiiatae hypocrisis commen-
gervs,
procuravit. Qui inter cetera, quae lbi halmit spiri- tatafraude, sollenniter mendax viderer enuntiasse
tualia in*go(.ia, nlilala saluie sibi et reihlita ceteris, incerta pro certis. Postremo mihi, mecum discu-
infirmos Fratres (ut, sicut cum Apostolo gaudebat tiensjudicia Domini, dixi : Si opus est Domini, si

cum gaudentibus, fleret etiam cum flentibus) beni- summo upifici placuerit revelari, qnando et quo-
gna ac seereta consolatione relevaudos ac refuven- modo voluerit quandoque facietpalam haberi.
dos appetit. 16 Et quid, inquit Domnus Sigerus, si ego sim
14 Varum cum in cellam infirmorum iter pro- ille, per quem pius Dominus causam suam non de-

positum dirtgeret, afque familiarem suum, quem dignetur asserere? Ergo carissime ne velis super
solehat mutua collocutionerelevare valde ifffirmum, hac ro(te emm prohibente et refragantedivinae lau-
ante alios exposceret; forte, quem quaerebat, Dom- des non debent silentio comprimij ne velis, inquam,
t! t itichardo QUm Fulchardum obvium liabuit.Quo viso, plausu- exobliquo Miper bac re disserere, me non debere
jam sano
que dato ad invicem et reddito, prima sed communi assertorem publicum de secretis amici fien. Servum tarii
ntiviam reoelandi
factus, quaestione pra-posita, quid ageret. inquisivit ; secun- enim Dei non decet coutristari, imo lietandum est facuttate
il .iLique priina?, de infirmilatis sua- raonstruosa gra- lactitia inenarrabili, ,-i contingat aliquid addi per petita,

vedine, quomodo se haberet, privatam, nulla inter- servum laudibus communis Domini. Habemus enim
positamora, quawtionem adjecit. Ille vero subridens, fsal. 70, 14
per Psalmistam Et adjiciam super oranem laudem
:

capite innuens, paucis bujusmodi responsum edi- tuam. Quot enim ora collaudabunt Dominumpro te,
dit. Bene, inquiens, bene. At ille; Vidi, inquit causa salutis eorum procul dubio videberis esse et
Domnus Sigerus, tota prasteriti anni serie, pariter gloriae, gloria vero salusque collaudantium addet
posita nostra conversatione, gravari vos miserabili incrementum corons tuae. Sive igilur in publicum
exl ilinin genitalibus folliculis influentium pondera- proferas, sivereticeas, et reticere suadeas, non pos -
tione. Sed quo modo aut qua ratione (expeto enim Miiu ine jam ex tunc continere, non possum divinis
familiariter scire) intueor vos instanliussolito gres- laudibus nun vacare, etut verbis utar Coraici, Ple-
sus torra- snluli^eiv, articulis pedum cunstantlUS nus rimarum sum idcirco, velis nolis, hac illacque
;

inniti, tibiaruni suras non enerviter frangi, crura videbis me diffluere. Et haBc dicens callida persua-
hac illacque non divaricari, denique ceteras partes sione, volebat ab eo licentiam proferendi elicere.
i/ii.mt qitid el
ad quailibet inflecli nec dilabi? Et ut de tuto brevi- Nam potestatem dicendi ab eo benigna fraude
nisi
evenerit,
iT conoludam, meumque vobis animum aperiam. extorqueret, nec ille concederet, nec iste fidem se-
creti
 DIES DUODECIMA MA.II 1*3
crefi prnderet. Sed quid plura? Frater Fulchardus, extolleret, reor, miracnli
ul magnitudo, dolorem D
tandem gratam vini ferens, et meliori pt melius quo prius caput aliquantisper doleliat intolerabiliter Aitr.T. wal-
consulenti obediens, Sicut, BEIVTO EX MS.
inquit, melius valetis, ex iggeravit Nam fonte conterebrati capitis pertur-
sic et melius scitis qnid deceat fieri, quid debeaf liato.per mediara cervicem ad oculos ei n
reticeri, quid aptum sit profiteri. Et, nos ergo, ait ad dextrum oeulum, profluenti redundantia
lacry-
Domntis Sigerus, profitehimur, et gloria Domini maruni, sive ilofe.-tu doloris vel ptmctionum iere
Fratribus hujusce rei ignaris quantocius revela- exccecatum, eadem inflrmitas miserabili visu porri-
Itturti aculos
bitur. gebatur; qua pene usque ad exitum vitss bimatu penc
excxcan- ,

17 Illa vero amiea colltttiono ad invicem sic diffi- continuoirremediabiliter cruoiabatur Collyrio oculi Te
nita, Domnoque Ftilcliardo, utpote qui non liben- tumida superficies inungebatur; medicina purgando
ter otio vacabat, redeunte ad sua; Domnus Sigerus aliquoties cerebro adhibebatur : sed nulla i li ina
anhelo passu collocutionem Fratrum appetens, sine carnali quotidie orescens eegritudo depellebatur.
fratnbitt
mora Domini ntintiavit magnalia, iteransque de Clamabat, gemebat, suspirabat, semetipsum dolori
iadicat:
Fratre quid et qualiter gestum esset, exhortabatur dolorem addendo discerpens; quasi sensus extorris
Fratres degere iu omni sanctitate et religione et in terra voluiabatur, mortem pra oculis jam mor-
justitia , quos iterum Dominus visitaverat tam tuis spectans; se nihilunquam
,
egisse si boni
aperta praebens miracula, Talibus corde compuncti qiiamlo aperte poterat loqui, tnnso pectore conque-
ac in lacrymas Fratres resoluti, Dotninum omnipo- rebatur, ab imo pectoris delato gemitu. Sojpevis
tentem unaniter collaudavernnt, et gratias egerunt dolnris loquelaiii interrnmpcbat nec verba incepta ;

doluerunt tamen, quod in reeenti miraculo, melodise plene formare, natnralibus instrumentis deficienti-
debitse Deo dtiduni non insonuerunt. Unde sa:pe bus, poterat. Aliquando ipsam loquelam ex toto
benigne objurgati sunt Fratrem pnstea, qui divina amittebat : si quando ad se reversus spiritum resu-
siluerat beneficia, nec assurrexerat protinus compos mebat, manus ad invicem, quasi in modum tinis
ccelestis medirina? m
Medici altisona praeconia. sui innexas, fortiter idstringebal ; pectusque, quasi ex
\

Illeveroet objurgantes et increpantes modesto ritu debito graviter tundendo, affligebal Totum octona-
et sustinebat et compesrebat, aiens Sic voluntas : rium vel dimidium (quod
majus mirnm videbatur
Domini fuerat finienda. Nec nnilta mora interposita, de vivente) continuato solique dolori vacans, mul-
Abtias vero ac religioso coenobitali Patrifamilias res
spirituali totiesjejunabat ;solum remedium, longumjejunium,
ea occasionc
ipsos ad Deo
miraac stupenda'innotuit neque eniin divina bo- : jatn pro domestica consuetudine sibi ins tu ajsti-
jldendum Iior nitas perscrutantem ac volentem scire diutiuslatuit : mali.it.
talits. et ipse Isetus Fratriuu plausibus ndfttit,
quasi et Incredibile est dictu
I!) eunti per singula. Ex
ignorans, sciscitatus causam illorum spiritualiter eadem inflrmitate, per singulos dies ingravescente, eoguebtsad
"'
magisque solito more tripudiantinm, et ip~e pariter in spatio unius anni bis sacro Oleo fuit inunctus; extTuna
cum tripudiantibus de collatis caditus beneficiis tri- his cineri ef cilicio, quasi extremum valefacturus,
dcditcltts,

pudiavit. Ipse etiam de integro rebus insuelis ac- superpositus, bis aqua igni supposita, ad lavandum
ceptis. piis perfusus lacrymis, pio Satori ac bono- statim morituri corpus [accingebantur] excubiae,
rum Remuneratori secrefas magis quam publicas singulis noctibus, singulis momentis, spiritum cjus
grates exolvit atque nomefi Domini altissinii, mi-
; transitiiruni expectantium, Amissa ferme locutione,
rabiliter in su.t et ab eo visitata; ecclesise novellis adhuc inter dentes quaedam vix intellecta e( inarli-
rudimentis ,
gregeni suum invisenti , benedixit; culata balbutiens, adstantium propius auribus im-
breviterque Fratres admonuit ut Deo, casto timore murmurabat; agens sollicitede sarcinulis projicien-
militarent, propositae religioni prsecordialiter inten- dis, quas a se removeri, vel potius projici flagitabat.
derent, coroiiandi in fiitein legitinie decertarent. Si ne forteillud proprium deputaretur a maligno hoste,
enim sic in ceptis religiosis persisterent beneficia , qund in proprios ustts parce reservabat et quae :

Conditoris nec eos hic desererent, imo divina eos forte sibi commissa vel commendata fuerant, ma-
opera praevenient, ct munera supernas retriliutionis niium pntius nutibus i|uam articulatis vocibus signi-
fidelitef apprehenderent. Praecepit etiam rem i-e- fieans, quorum essent, erogare properabat. Sed
stam. ad memoriam se piternam annotari, commen-
i quiil plura " Benigna invectio, vel potius paterna
' dari, frequentari ; frequentatam , commendatam correcf iserentis Patris. omne fermentum ma- p
dcscribt ,
mirt
ciilnm jtttict .
annotatam, divinis operibus operam impendi; et litM si quod residuum fuerat, excoxit; et quasi
lianc vicissitudinem, quanta potest a mortalibus, mallei impulsu, cuneo cerebro coarctato , omnera
collaudandis coelestibus recompensari. Hnc siqui- pessimum succum vitiorum ab eo expressit. Tan- „,i, i!ri t
detn plures, praeter sibi subditos, religi >si persua- dera pius Pater, qui flagellaf quos erudil . corpus vatescti
debant Fratres : asseverantes profecto, si tale quid flagellatum exterius, cor c mtritum interins, solita
contigissef in primitiva prsedicatione duodeni nec pietate respexit ; corpusque capitis a?gritudine fere
non consecrati numeri, sine suli infantia nascentis exanimatum, vitSD redditum potenter erexit. Dum
Eeclesiae miraculis provehenda, quando signis erat enim in crepusculo cujusdara noctis versaretu td

Irequentioribtis attrahenda atque subdenda fidei, ignem, el taederel eum lecti ; eodemmomenl i
teger,
assuela spurcissimo idolorum cultui, ignorantia po- eodem momento sanus adstitit brevissimo puncto
puli orthodoxi Patres quia Dominus, peritus misericors Medicus, ab
; noltiissent absque inulta el

retractationeprseteriri. Sic itaque monastici jussu infestatione diuttirnas calamitatis, mnltis admiran-
Patroni scriptum est;sic potens opifex reruin Deus tibus, ejusque ii"inini benedicentibus, eum eripuit.
circa infirmumFratrem consona intercessioneSan- 20 Nec illud oblivioni [dandum], imo ad laudem
ctorum Marceniensium operari dignatus est. mediatoris Dei et Domini nostri Jesii Cbristi fri
Dcmdi ma-
'S Sedjamquaa divina misericordia circa eum- quentandum, quod nom mgo post tempore, du I
ntu aabens
ldem Fttlcha dem Fratrem proeter supradicta non multo conse- redditus incolumitati pristinas pauperum curam paratyit ,
*« rursum dlssol '" a
quenti tempore misericorditer egit, prosequamur. exhiberet, catena ductus ad hoc obedientiae praa-
^tmiliut,,, ;

Nam qui beato Apostolo ad tertii cadi [culmen] dicti Fratris manus indicibili morbo occupatas, cute
delato, ac de mysteriis catlestibus ultra hominetn consumpta et abstracta, nudis tantum ossibtis vide-
erudito, oli custodiatu bumilitatis stimulum carnis, bantur patere. Videres ipsas manus quasi tinea de-
Vnliint.ati neque terna precum vice
ejus contrarium molitas, de albedine pertransire in croceum colo-
relaxatum, henigne indidit ideiu benignus dispen- ; rem ; de croceo, subita permutatione vel etiam cutis
sator, Fratri miro modo sanitati restituto, ne eum exinanitione, in ruborem ; nec minus de rubore in
pallurem ;
 Hi DE PATROCINIO S. RICTRUDIS.
palloretn ,
prsfremo rigescere, rirnis findi, crebris tilii ; carissime Frafer; ut quid hoc fecisti? ut quid D
AI-CT WSIr pertu;-ionibus hiare; versas in tumnrem punc fer- nos suspendisti? ut quid , inquam, misericnrdiam
n> IJTO i\ M* Digiii dissoluti, et Domini.circa te mirabilia sua operantem, tanidiu si-
ve cere, nunc defervescere
quasi ab invicem dissocieti, nnllurn commercium in- luisti? Vade ergo, et deinceps bonas spei, libenter

ter se putabantur babere. Dumqua miro modo de servi Dpo. tuo Qtique omniumqne Creatori, qui te
<- in qualilatem alternalim fieret transitio ,
tolies liberavit, toties voluit restitui incnlumitati.

nec apponeretur, sed negligcrctur ab eo medicins Rupturam sine dolore incisionis evasisti, infirmitati

curatio unum tamen familiare sibi erat refugiura

; ,
capitis felicem permutati<>nem persensisti manibus ,

scilicet in praasentia Sanctorum devote fusa oratio. multimodo infortunio dejectis medicinam mirabilem
Nulla manuumin.cqnalitas, utroor, pertot aceiden- atque a ^eculis retroactis inauditamsuscepisti. Sic-
tia \is:i est aliquando variari paucis tamen nervis : qne et ex. virtute Dei eum visitante, et ex spiritualis
derelictte, n<m jam manus, imo signa manus innue- Patris cara exhortationfl multum profecit; etmultum
bant manus fuivse. Quid referam, quod non po'erat Frateripse confortatus, anteactamvitam parvi existi-
solito more ecclesiasticis rebus abluendis vel emim- mans, totum Domino ac magisterii sui arbitrio secom-
dandis manus inserercquipropriisusibusnullatenus misit ; ac velut mansuptissiinum pecus aratro sulcanti
poterat inservirel Magis tamen dolebat deFratribue corda verbi Dei, virium suarumqualeinctunquequan-
cgrtqie ad
peregrinis, quamdese, quibusin vicemChristi devo- titatem mancipavit :denique ad qua-libet, omisso pu-
sanctitatem
te servitium solebal impenderfl jquorumsupellectilia dore, facienda, emundanda vel curanda, humilita
tt tamen proficicns,
pavptt Ibut iii diversis usibus non negligebat praevidere, vasa oi- tem suam inclinavit; et jugo legis, velut alterius
ministians borum etiam ad reliquias in refectorium, ac de re-. Mosaicas, intra septa monaslicai disciplinae, tam
ut patcrat,
fectorio ferre ac deferre. Sed licetraanihus, ut aie- gentili quam .Tttdaieu1 plebi misericorditer indultto,
bant, paralysi insolita dissolutis, nullum opus posset colla fervenlius edomanda suppoauit. Vis etenim
exequi vel seipsum pascnre; tamen in deferendis divina? non in sentibiiSi non in saxosis
sernentis

cibis refectioni pauperum non cessabat contractas ruderibus, ^ed opima et exculta foace telluris ap-
in

manus offerre. tissima? locnm germinandi obtinuit, atque pacatissi-

21 Cujus devotionem sednlamque benignitatem mum fructum tempore suo congruo in horreura Do-
slmlll vwdv nec non erga pauperes Christi voluntarium etsi non minicum condidit et de trigesimo proventu ad cen-
;

sanatur :
plene posset adhibere obsequium Conservator at- ,
tesimum vel iexagesiinum gradum ascensimies in ,

corde suo disposuit. Sed quid hoi .lam enira, ut

1

tendens seculorum, roanibus, sibi in suos minores *

,1.1 erviendum promptis, pristinum vigorem reddi - reor, excessit medicina modum. Scriptum qulppe
dit Qui enim non venit ministrar-i, sed ministrarfe, est; No laudes horainem, nisi cuin venerit ad por-
medicina non arte qnaesita, ministro suo fideli, ntile tum.
snis miriisterium minimis non diu distulit exhibere, 23 Igitur exhortationis verbis, pia mente recon- resumU
Jam lassescebat aquam Irmrire et calefacere, atque ditis. negotiosus Frater, ad aliqua circa monaste- curam hospi-

ad ceteros usns pauperum peregrinorum inops auxi- rium agenda vel resarcienda, sese a conspectu pii tum pavpe-
rumgue.
lii minus poteral vacare ; quando ouinipotens Medi- Patris reverenter corripuit. Nec multu post, licet
cus, infirmo condescendons, infirmnm alleravit. de- aliquamdiu reniteretur (ideo plane, quia, ut aiebant,
biles manus sarravit, qnodque mirabitius erat, nul- ad manum plene alioliffndQ nqn abnndabnt, quod
lum fere vestigium deformitatis in eis dimisit. Hajc viduis, orphanis, pupillis et maxirae peregrinis ho-
ignoraus adhuc Pater monastarii, potius existimans tamen voluntati
spitibus et advenis deberet erogare)
morbo defatigatum Fratrem obedientiam suam dirai- obtemperans jam so erga
praadicii Patris monasterii,

sisse, neo aliquo modo ad serviendum membris eum commoventis, jam quasi vultum irati ostenden-
Christi eniti posse, accersiri sibi eum jussit, Cujus ti^, jam ejus inobedientiam ulcisci parantis, haud

infirmitati compatieudo cum se satis affabilem ju- ,

desuetus a priori consuetndine et tam sedula reli-
cundum, benignum et hilarem vultum ei praebuisset; gione quam religiosa sedulitate, non solum pelues,
quaesivit ab eo, utrum injunctura officium de cura paropsides, lebetes, sportas, reliquis Fratrum edu-
jueerentlgue
pauperum Fratrum abjecisset? Ad quem Frater ; liis vel pulmentis recolligendis , refectoraria? sta-
cur offlclum
,Iuuis)ssrt Non pnDSumptuose Dorainemi, istud bonum obe-
, tioni intulit ;verum etiam fragmentis vel raicis de-
ibbntl dieniia' praa aliis expetibile abjeci ; sed ad horam cidentibus de mensis (memor Dominicae sanctionis;
dimisi : etestcausa, ui fallor, et justa, quare me Colligite quas superaverunt fragraenta, ne pereant
subtraxi. Nostis et vos ipse, si placet, curam illam praseipientis discipulis) ne perirent, verrendis, soli-
me uon sine causa dimisisse, mequeaboflSciojuste, cite cavit. Sagax vero in distribuenda roga sive
quod non poferara condigne explere, per tempus eleemosyna, prout necessitati cujusque videbat in-
subtraxUse. Novi, ait benignus Pater, de manibus digentis competere, dives quidera pro bona volun-
nimium te infirmari Frater ; .-^ed si aliquo modo po- tate, juxta exemplum Joannis Sanctissimi Patnar-
tes pati, te decet perseveranter servire Deoinmem- chae, xenodochia pauperum magis offectu quam re
bris stiis, ut coepisti. Ei post pauca, Ostende mihi decenter coaptavit. Paucis quoque xeniis in gratiam
subjecit, raanus tuas, >i forte in eis aliquod signum Dei silii delaUs, nova religione nondum ad haac suf-
futuraa sanitatis appareat ; ne forte desperei medi- ficiente ad cetera explenda, pluribus ropertis nec-
cu 'iir.i tractare d^e eis, el malagma imponere in- dum expedita incoramodis, habitacula Fratrum ege-
mantti n i
cipiat. Non me, inquil humilis Frater, Pateraman- norum satis conyenienti industria reformavit
Inttgratas tissinie. pertmbat infirmitas manuum quaa nulla , ibideraque supervenientibus et aliraoniam petentibus
ostt "' '

est; imo inest eis <-t integra et perfe;-ta sanitas : compatiendo, sermonem bonum supra datum tri-
Bed magna est dignitas, et mea, db iudigne
offlcii buendo, Deo rursus in suis membris parere ac de-
ben entemdigna sequatur ultio, me terret indigni- servire studiiit.
tas, Et bis dictis, manibusque expositis, laeto ser- i4 Ne aliqua tamen vel modica pervagatione,
ni. n >, priori sanitati sanitatem superadditam edo- oblivisceretur operum Domini si ex toto fieret ,

Cuit. expers verberura eruditionis superni Medici uni- Srplw i-'""" ;

22 Cumque prae niraio gaudio sese continere non versa conspiciens atque saluti hom.in.ura providens postea " << [

'
afiu set, totusque gaudium ra- n ,s morbU
r
pi in spirituale spiritualis Dominus, npnnumquam praicones s::os, esti g i i

chortationt
Pa
,

exuberaret; atque sanas manus pertractans,,

.'i'
vj mos dolores ad eura mittebat, et cpncussione
ntsi !''
i

Fratribus congaudentibus, al exinde Deo ^ratias re- laterura, uoncisione ilium triduana aut quatriduaua,
ferrent, ssepius ostenderet ; Deus, inquit, condonet servum suura devotissimum lecto lacrymis irrigato
affigebat,

affigebat, prae angustia spiritus
metuque inortis in extremis fere situm vehementer
Sed tamen medicinali ac supersubstan-
afficiebat.
tiali antidoto. sacro scilicet redemptionis nostrae Li-
barnine sumpto, tanto gratiorem, quanto insperatam
sumplo Eu-
chanstta cu- salutem conferebat. Nolebat enim, ut vere conjicere
ratur. audemus, summce medicinae peritus pieque suos
erudiens Dominus, ut tofies immensae pietati obno-
xius, ejus alacritatis daretur immeinor memoratus
aeger, piis eruditus verberihus. Quare juxta Salomo-
nis documenta, In omnibus operibus memoraride-
bere novissiraa, novissimaj diei magis ac magis su-
spectus, gravitate morum, continuatione orationum,
in abstinentia arctius gula: indicendo bellum, emen-
datior vivebat. Qui etiam in agone pii certaminis
desmlans contra Leviathan, quoties sinebat incoin-
DIES DUODECIMA MAJI. 145
gementem affligebat, illorum. qui percussi erant sententia, in tota vicinia D
infra hospitium et ma»ime pernoctandi causa reci- AOCT. WAL-
BEBTO EX MS.
peret, aut marcam integram, aut dimidiam, aut
quartam partem inarcae, determinata rei familiaris
quantitate, utpoto faciens contra edictum legis pro-
mulgatoe, persolveret. Cujus sanctionis detrimen-
tum quidam vicinorum ad ecclesiam pertinentium
hospitum paulo post inctirrerunt, qui aut dehitae
servitutis legem supradictam postponentes aut de
lege adhuc ignorantes, infra mapalia sua eos per
compita vagos susceperant. Horum itaque, qui tam-
quara jus proprium reposcebant, et noniiullorum ma-
lefactorum, qui juncti societati eorum, causam, lo-
cum, teinpus spoliandi ecclesiam omnimodis investi-
gabant. lanceas, arcus, gladios, fastus, rainas, lites
pertimescebat et quandoque solus dceurrens comi-
;

moditas corporis seu discussio caelestis malleatoris, nus occurrentibus, in locis monasterio propriorihus,
ccalesti ajdiflcio lapides aptos quando vult et quem- audaciori animo, non tam de suo, quam de Jesu
admodum vult attundentis. adobsequiuin paupe- Christi Sanctorumque robore, sumpto, haculo quasi
rum, inopuin, net: non peregrinorum alacriter pro signo correpto, signifer Domini ictus omnium
recurrebat. Unde liquido potest colligi, quanta sit sustinehat; cordequecum manibuselevato ad Deura,
cleinenlia Conditoris nostri, qui nec sibi obsequen- sub Moysi legiferi pr;esidio , longe a se velut alte-
tibus clementer parcit ; sed quos videt dignos re- rum exercitum Amalech propulsabat.
munerari , ligone saepius ferientis increpationis 27 His atque htijuscemodi artxietatibus seu per-
scindit, limaque paterna; correptiouis rubiginem turbationibus, luce adhuc continua diei, visibilium E
eorum nocivam etlttm dxmo-
eradit. inimicorum crebro impettt collidebatur; ast invisi-
niacas illu-
hilium tetro confltctu, nullam fere recreandis artu- simies
CAPUT III.
bus concessam requiem admittens, intempestaa rio- sustimt :

Fr. Bichardi, pro tuendo loco, cum hostibus ctis silentio, gravioribus molestiis afliciebatur. Nul-
visibitibus et irwisibiiibus colluctatio diutur- lus, de his etiam qui sibi erant astricti lege naturae,

na. infra panetes ecclesiae aesumebat secum excubare

pi

confingenteE (incerti utrum ita esset in re) tumultus,

JT rater itaque, cum quo Dominus toties exegit opus sonitus, discursus malignorum spirituum, devotioni
misericordiae, flnein suum cum timore, sicut dictum fidelium invidentium quos non ignorabant illi tam
;

est, praestolaliatiir : in mente cujus , Beatus homo ,

deserto loco fideles permanere, et ne longo situ ne-
qui semper estpavidus, as>idue versabatur. De quo glectniduceretur, incustodiendo praecavere. Verum-
postquarn praemisimus, restat, ut quod distulimus, tamen da;moniacas illusiones, quas rogati sive pre-
scilicet quomodo misericors idem Deus
inspiciamus ; tio evocati non ausi erant aure percipere, [ille] tro-

Dominu»! res Marceniensiunt, nimis inclinatas ad

et pa50 vivificaa Crucis proeraunitus, de Doraini nostri
occasum solis, ut ita dicam, reduxit ad ortum in- virtute, Sanctorum ccetu comite non diffisus, solus
terventione Sanctorum. in eodem loeo praesentia atisus erat perferre. Idem tamen Frater, qiiadam
olun solus ad corporali diem Domini expectantium. Veruin ad noctium suscitalus a rara quiete, nattirce ponJus
ecclesixtute-
Nocte quadam
majorem evidentiarn, saepe comrnendanda est supra hesternum necesse hahuit relevare ; nec exquisitae
lam nerseve- eqrcssus in
rans, mernorati Fratris tam solers diligentia, quani in ccena; cr.tpulam, sed simplicispahuli sumptam offcl- cicniclcnum

earum fideli conservatione diligens solertia. Erat larn, molestante nausea, eructuare; meatus quoq te

enim Frater ille, de quo agimus. infra limina-Apo- venarum, post egestam aquosam humectationem,
stolorum Petri et Pauli, quasi in reolusione solita- salubri aura conteraperare. Proinde quanto magis
rius,tam a suo, qui tunc temporis erat fere solo- serotinam, tanto vehementiorem inundantiaiu somni
tenus nomine Abbate, Fulchardo, quam a Fratribus a se excussit, a lecto prosilivit, cothuriiosinduit sed :

per diversa circumquaque loca gyrovagis et

ceteris, materia luminis carens pauper Dei, lumen rmn ac-
ab Abbate suo discordantibus, derelictus et ne di- ; cendit; nullaque facedimotis tehebris, obscurasme-
cam de sumptuosi obsonii, juru de quotidiani panis dii recessus latebras pro more transilivit. Sed dum

refectione solicitus; solitudine, solicitndine, frigore, ad ostium, quod dirigebat iterad Fratrum ccemete-
nuilitate, et cum famis sitisque labore, vigiliarum rium, propinquaret; et in alteram partem horti de-
assiduitate vebementer afflictus. Pra-terea major ciinaret et rediret; incautas iniraici liuinani generis
instantia perurgebat eum, ecclesiae scilicet sub manu insidias perpessus est: quihus subito praepeditus,
stta ommissa custodia; sed ante orania Sanctorum praesertim solus, praesertim humano solati" destitu-
pignorum, thesauri videlicet incomparabilis, pervigil ttts, repentino pavore praeventus,
[mortuis] ineodem

observantia Fratrum quoque, quos partim sub

;
ccemeterio quiescentibus fere annumeratus est.
banni iuterminatione, partim Episcopali anathemate 28 Sed attendite, quaeso, quani callida teterrimi
Abbas Fulchardus, antequam privaretur virgea: insidiatoris machinameiita, qiiam argutic atquc prom-

potestate, ab ipso ccenobio exi luserat, quia nole- pta; in servos Dei sint ejus praestigiae. Noveratenim
bant religioni cedere, tam nocturna quam diurna at>|ueLeuc notaverat, cujus etiam importunitatem
persecutio. effugandam pracedenti die saxorum iinlu-e a con-
26 Dolebant siquidem, tyrannica atque injtista setitispropioribus propulerat, lascivientem, arietan-
dorainatione, ut aiehant, expulsi, iitinus posse ad tem, nec non levia memhra per publici atrii septa
liitm
pervia agitantem. caprificoa quoque atque reliquas
przlrr
propria reverti rehusque exterioribus quibuslibet
;
'nfestationcm.
'rpulsnnim a infortuniis ad nihilum fere redactis, illud paululum herbas de tiitnulis mortiiorum succrescentes velli-
mnnasteno qttiiil erat de interioribus in ecclesia residuum, nou cantein, cujnsdam vicinaj vidua;ve raulieris buccu-
Hatruni omen pratenden-
sibi ad libitum famulari et. quod magis moleste ac-
;
lam, nigraa forn:» specie dirum
cipiehant. se tem. Hanc vide.iat astantem, imo astare putabat,
minime posse lege posita vel in villa
hospitari. Legis enim decretum ab ipso ecclesiae Llandenec torvo indicio sese repraesentantem,
ullo
aeris lasciviam
Patrono constitutum intonahat, Si quis quemquant et quasi de sereno tractu nocturni
I'J suarn
Maji T. III
 II DE PATRONICIO S. RICTKUDIS.
suam in viridi gremio herbarum confovere meditan- Frater, sicut in sacra ;ede nocturnis vigiliis solus D
AliCT. WAL- tem. Verum primo aspectu, nec attendens, nec re- pernoctabat;slcetiam necessariam corpoream recrea- Altas in «.
bkhto r.l MS clesiam clbum
putans, necdeprehendens Frater deprebensus inesse tionem vel refectionem, quam Deus sibi per manus
ac nigrg bu- sumens,
cute ibi appa aliquid mali in blaudo ejus vtillit sibi repraesentato, servorum suorum administrabat.diurnis et congruis
Ttntls s/icclc sine terroris praesagio aliquantisper remorabatur horis solus in eadera sumebat: non quia domum
consternatus.
miIj ilivo : quem juvabat
oculo percurrente pru sim- orationis fieri veilet domum vel exedram negotia-
plici sensu relegere vel prospkere, quie audierat a tionis; sedquia fideli dtligentianolebatlongiusabesse

prudentioribus recitai
retrogrado, de inutuato Phsebes ab igne fratris in-
cendio, de tramite Aplanes directo ne" disrordaute
planetarura Sed quoniam nonitineri
transfigurabal sc quibus modis se habere sulebut,
nec se, iasciviendo, vestigiaperturbando, saltus gy-
i de vago cursu siderum atque praesentiam siiam, in caulela ccslestis sed neglectae
mansionis. Accidit autem in una asstivarumilierum,
eo sub meridiem reticienre in ea parte, qua conse-
indirecto. crata veneratione debita recoluntur altaria S. Mar-
horrendo
tiui Turonensis Episcopi nec non S. Joannis Bapti-
fraooreper-
stae, ingentem sonitum, in modum elidentis seu fe- cellitttr

rando, grumen conculcando repnesentabat; qui rientis fulguris, ab ea parte qua dedicatum est altare
Frater ceteris noctibus impavidus, introitum et beata; et gloriostE Dei genitricis Muria?, ad aures
exitum ejusdem aditus penetraverat, jam ccepit ejus pervenisse : et cujus insolito strepitu, tegulae,
membris contremiscere, capiilis horrere, verbishaj- trabes, laquearia, suxa quoque visa sunt una cor-
rere, frigus gelidi torporis interius persentiscere, ruisse. Quamobretn Frater contremissens, et nimis
el post amissam virtutem corporis, animi subtilio- super hoc admirans, tum conjectans quid hoc esse
rem experientiam omittere. Cujus incomparabiles posset, mliil adhuc suspiciosum super fraudulentuin
erant angustise, quia nec sub nudo axe reliqua no- liostem gerens, praesertim cum diei pars tanta re-
ctisparte morari coiitprtelial ; nec ;nl lecluin, semita staret; saltu ciborum non
concito, gressu citato,
ijii i
venerat, interposita maligna obice, retrocedere; grandi ttpparatu medio derelicto parlem illam,
in ;

nec ijiiaiuvis pii-illum nutanlibus gressibus, hseren- qna tumultura antea inauditum perceperat, appetiit;
tilms cruribus, postremo defatiscentibus totius cor- et ut ita dicam sursum, deorsum, dextrorsum, si- E
,

ct luslratis
poris viribus procedere ; nec sine custodia, solita- nistrorsuin, ante et retro tractus oculorum evexit,
omtiilms
rium ex toto, cnjus reliquas fores obseraverat, mo- seu circumduxit sed cuncta quaquaversum integra
;

nasterium relinquere audebat et orania immobiiia circumspexit. Nec hoc solum

2il lliiin vero in ipso fere articulo mortis et vitaa opinabatur sibi sufficere, qui jain, quasi deprelten-
sic Suctuaret, sicque mente captus ferme in amen- deret notam rei manifesta?., anbelo discursu reliquas
recitato tiara verteretur, et profluido coepit partes templi circuire; angulorum, l.iterum,
sudoris torrente totus
Psalmu J)
emanarel ; tenui vixque intelligibili niurmure, adhuc fie.xuris, latebris intuitus claros orbium diligentius
unuin de poenitentialibus assuetura Psalrais rumina- infigere; si aliqua signa vel minima perstrepentis
bar, Miserere mei Deus saepe succinens, Deus mi- ; ictus quivisset, vel tinius lapidis jactu, aliquo pacto
serere. Cumque frequenlius Psaliiiiiin sibi notuin annotare. Cumque diutius pertractans, diuque sin-
a dxmnne
repeteret; et misericordiam Dommi, qui non dere- gula loca psragrans, niltil indicii de re insolita per-
cum processis-
linquit sperantes in se, potius clamosa mente, quain cepisset; tum demum ccepit in animo snperstitiosas se intelligit :

alte verborura modulatione, invocaret ; fidelis Deus, virulenti itostis artes retractare : quem jani alterna
non patitur servus sr.os ten-
qui (sicut ait Apostolus) vice senserat ludibria, sed irrita, exercuMsse domui
tari quod possmt ferre, fidelem servum
supra id Dei quam inspiciebat sic enormem et tamdiu a ser-
suum non passusest diutius extorrem intelligenlia; vel vitiu Dei vacasse.
virtutispristinaa fieri sensumet fortitudinem ; imoet, 31 Igit.ur cuni Apostolo confortatus in Domino et Eph. C, lli

membrorum, nec non intellectum, quo diseerneret in potentia virtutis ejus, atque contra colluctationes
ct siijno
Satorera et Auctorem omnium, potenti virtute ver- aereae potestatis rneraoria pretiosi ligni atque virtu-
Orucls facto,
borumei reddidit.Ipse vero Frater sibi vitaeque red- te roboratus, ad percipiendam cura gratiarum actio-
diius, alque velut e pigro quodam torporis involucro ne relictam refectionis portiunculam, mensae suae
excussus, continuo vexillum Dominicaa passionis tripodem revisit, ilerata benedictione eam sanctifi- /i erenteoiti
contra hostem erexit : nec sulum fronti vel capiti, cavit, et, Ih nomine Domini subjiciens, buccellam in faucibits
liolo pirne
sed ei reliquse artuum corapagini titulura pretiosi ori suu apposuit. Quam dinn mandibulis conficiens,
suffocatus,
lignidextro pollice ssepius superscripsit. Cujus vir- traduce palato per arterias stomachc decoquendam F
tutem ver ipellis atque multiformis praedo animad- voiuisset trajicere ; sensit graviter in gutture ver-
vertens nec ferre sustinens, intenuesauras tamquam sari; sensit eam, amisso nieatu, anxie in faucibus
ii.i mom iii
tiuiiiis
prtlil
al, oculia Fratris evanuit, atque iraraunda restare, nec ultra procedere. Proinde carens auxilio,
i posl -i' relinquens, tetro odore, nullo in- et praesertimremotus ab humano solatio, de supre-
tiraante, quis esse aperuit. Cernens vero Frater mis tantum cogitabat, subituqtte casu ad mortem
liberum sibi aditum patere, licetvexatus de inimici usque fere anhelabat. Qttiil plura? Dum igitur diu-
horribili visione, ta n non minoratus sensuscapa- lius cruciaretur, nec requies diris ejits cruciatibus
citate, discreta ut prius actione, per quod egressus iinpertiretur atque ineffubile nomen Domi-
; terribile
ftieral per idem iter regressus, proprius exorsus est invocare, ne permitteret, ad adven-
accessit, iii

ostium super se clausit, clauso seram obdidit, vecte tum seu coinmentuin malignum, de indigni servi sui
munivit, et ad stratura requietionis, gratias agens ruina inimicum exultare; qui stbi non modicum
" umque pro ereptione sui magnificans, remea- invidebat de fideli custodia, quam videbat reliquiis
x " Sed .uii. conticinium pullorum, quo tempore loci posthabitis se posse impendere; ideoque tam invocaia
/>, , ,j,iliiiti'i-
hberius dicuntur pervagari -|>n-itns malignorum, callide astutus serpens se ingerebat, quia pestifero
tur.
''' "'"' interruptam, raram
i
11
licet ac te m resu- veneno grassabatur quantulamcumque
nequitisB suae
mere minime quivit. Si que victori itn de inimici vigilantiama sacrisaris depellere, Cumqnebocmodo
rugientis, atque vasti loci futuree religioni invidentis ratiocinaretur, sed magis corde quam ore cura Do-
impetu, clienti suo fidelissimo victor et protectoret iniiki : frustura, quod inhaerebat gutturi, repente
defensor Dominus contradidit; dum ad expressionem in palatum, de palato in os de ore extra resilivit
pretiosi signi ejus videlicet corpore sacrati ligni, m atque ita illa.ni intolerabilem passionem Domino,
ei spiritalem nequitiam in auras extrusit, et quem pie invocaverat opitulante evasit, et pio libe-
tutum
•" sxp idi ' egressum el regresMm Fratri pertur- ratori immensas, pro adepta salute, grates et laudes
bato pate ecil sine cunctamine exsolvit.
3U Jlic autem tam magnauimis quam unanimis 32
 DIES DUODECIMA MAJI. 147
32 Jam equidem incredibile memoratu est quod hilominiis discipulis Doraino et Magistro abrenun- D
lim drmo- idem inexpugnabilis atque imperterritus Frater, (qiiamqunm meu, ut aiunt, detrimento) ad Al CT.W.J.BER-
tiantibtis
nrmjactantem
per singulas fere noctes, cum nigriore fuligine hoste finem usquo complevi? Quis praterea Judxoriim TO EX MS.
„tns suas,
luctabatur : et nonnumquam etiam usque mane, et gentilium, ha-reticorum , falsorum Christianorum
qu.isi duello hinc inde commisso, pugiles impares ritus suggessit aherrare, et a vero aberrantes no-
videbnntur manus ad invicem inserere. Quem etiam biscuni una sententiam damnationis in gehenna in-
fraudibus plenus dwmon, indignantis affamine mo- currere ? Curre ergo per singula, et continuo viilebis

liebatur deorsum elidere; Fuge, inquiens, hinc in nostra ludicra, et qua? raro in vacuum cedunt, stu-
nialam rem, cuni tua irreligiosa observatione. Putas penda atque miranda exercitia. Tu vero, quisquis es,
„,. I<m a
prooandas
tu.diu mecum te possedecertare? putastu spirituale qui in tantam audaciam proruis, qui nos a propriis jubentem
ti ptccatis
agmen luteo oonaraine superare? Nonne sum ille, laribus, imo a neglectis tabernaculi liujus sedibus
nui suhlimem sedem ad Aquilonera ponere disposni, expungere conaris ab hoe forsan non discedes loco,
;

et fere non impos voti solium Conditori adacquatum donec sensu perturbato, a teipso non parum aliena-
obtinui ? Nnraquiil es immeranr Protoplasti, quem beris. Sed heus tu, uevideatur forte dedecus cedere
!

interdicta? arboris ingluvie circumventum, atque a nequitiis spiritalibus ; cede, festina, discede, et quo

Adami et pristino statu immortalitatis inimutiluni, callide minus visibilibus, eo validioribus tyrannis succum-
fllionim eduxi vel potius seduxi, et ejeci a deliti^ paradisi? be : alioquin oriu> ab exterminatore angelo, tam a
Istael,
Num reminisceris fratricidii, qnr.d primum bominis loco quam a sensu, exterrainaberis et ; postquam
seminarium primo intulit fratri?Nec illud ad inter- desipueris, cum moBrore ad iuferos velis
nolis de-
necionem fernie orbati senis scdatnm quievisset scendens, nobiscum de injuria commissa ratiocina-
fratricidium, nisi venditio alterius intervenisset ab beris, At Frater intrepidus, strepitum in atrocem
pedibus coh*
Ismaelitistransferendi in /Egyptum. Recordare, nos faciens, collecto flatu in liostem iiisulllans, sputa ailciins
non solum super jfigypti, verum etitm super liuii- oris jaciens, rursusque luctam conlerens. auxilia
tes totius mundi plagam induxisse, dum non solum triceDeiSanctorumque virtute, in lerram malignura, B
obstetricantes, sed etiain diversi generis sicarios, ut erat in exstasi, prpjecit, pedibus substravit, diro
barbaros, immisericordes, ntriusque sexus crudeli verbere tutudit, et suffbcando defatigavit, Verum-
nece fecimus dessevire. Nonne infra angustias anilis tamen cum inter terram et pedes superbiam atrocis
uteri, puerilis insectationis iniviraus
ludicrum hosti- pr.cdonis conterere atque humiliare existimaret, de-
le, odio intestino intergeminos exardescente ? Quis repente nec spiritum, nec corpus, quod putabat ad-
tot millia stravit in eremo, lingua facile labente, fuisse, constringebat sed qua-i quamdain massam, :

veluti commorante in udo, et idcirco peccante in moduin lanei velieris, sub pedibus expergiscens
mnrmurant: eloquio, post vitulum conflatilem et conculcabat. Hasc autem incommodaseu discrimina,
erectumin alto.genere rausicorum mu'timndo; Haec vel infortunia gravia, nec impuro tamen hosti ce-
tnlls nnctlbus
Numinatua sunt, Israel, Judaicoacclamantepopulol dens.sedtiducialiterin Domino devotus Frateragens, cum eo
Quis euindem populum, divinis jussionibus obsisten- importune patiebatur aliquando usqiie ad ipsum gal- lucttitur :
tem, fecit abduci a copia lactis et inellis, post loca- licinium, aliquando, ut prasfatura est, usque ad con-
tam positionem in terra pvomissionis, nisi intran- terminum orientis aurorse diluculum, vel jubar solis
quilla vis nostras sed malevolae persuasionis ? Quis exortum.
etiam post ccelestis thesauri fontern epotatum, post 34 Nec semel vel bis neque die, septimana, vel ;

cceleste munus sapientiae sihi commissum, pras om- mense sed longa temporis intercapedine sic anxia-
; uitlla denique
neccssitale in-
nibus adoptatum, precjbus tantis expetitum, ccetui batur, sic patiebatur, nullaaut rara quandoque suf-
dttci se pa-
muliebri importuneadmissumsubvertit corregnantis liiltus refectione, nullaaut rara usus stomachi ful- titur
atque in pace in solio residentis, ita ut pame e\cu- tura, nimia confectus corpus esurie, dum ab eo ti-
sabile videretur adulterium parentis
? Quis edocuit meretur sibi, sed multo magis rebus ecelesise. Si
rudem armis adolescentem, forma egregia cun-
in quando, quasi ad speciosam portara templi, ab inco-
ctorum mortalium speciera superantem, non tam in lis fidelibus Deumque timentibus caritatis alimonias
solum parentem, quam in totam regni ejus insurge- pro raercede animsB sua? deferebantur , ex ilhs ma-
re latitudinem cujus optatam, exeunte acie contra cilentum corpus, satisque laboribus atque nexibus
;
p
tironum insaniem, iraperabat pater reservari pul- diversarum curarum attenuatum, potius quain refi-
chritudinera, commonendo, obsecrando, iterando, ceret, sustentabat hisque contentus, neque vades.
;

Reservate mihi puerum Absalon superstitem? Quis neque venditionesde gazis vel beneficiis ecclesiasti-
Sampsonls,
post emblematum dissolutionera, post Philisth^orum cis, quas tauien inter manus habebat aliquando fa- ,

dejectionem, post orbinm eflossionem, post molarum cere disponebat. Cumquea pluribus et vicinis et pro-

probrosam evolutionem, interitum suum pro niliilo cul positis saepius tale quid suggereretur.et, verbum il-

duci fecit in tanta strage atque ruina inimicorum lud.nedum factum.ut nefas refugeret et execraretur;
ad res eccle-
suorum, stipite medise domus concusso, >p. j ctaculo jurejurando se affirmabat raalle raori fame, quam six distra-
quoque in luctiim permutato, subitoque leto cum unquam aliqua distrahere praesertim cum hoc no- hendas. ;

forfi viro una intereuntium Quis rogo, taureis, luisset fieri paulo ante pro quodam nobilis ^atis pro-
?

sapiae laicomonacho ip suo senio, Rotberto nomine:

flagris, scorpionibus, et nervis Machabasos fratres
edorauit, nedum quem diutino depressum languore. sagaci studio pro
nolentes vel aliqua simulatione
posse servaverat ; eique in cibo et potu, licet parco
suilte carnis incorporataj veritate, mandata Legis
transgredi ? nec delicato, largo fletu taraen recompensato, parcus
33 Postremo retexe satis, pru nef.is pro defectu rerum minister ser- .
veteris ac novi Testamenti
!

seriem, fastuum, historiarum, actuum Regum con- vierat. Quem licet universa; carnis viam ingressum
et Ipsius textionem, et invenies immanissimos tmpetus adver- dignis exequiis prosequeretur, tamen pro ejus ani-
Ctirlsti ett-
r ota
santium, cuneos e diverso adventantes exercitiiuin, ma Deo commendanda aliunde Sacerdotera ascive-
morte,
elisiones hostilium cadaverum, ferocitat.es devictas cum jam in eodem
rat, loco nec Levita ad eura tu-

et victrices aquilas barbarorum. Quid enim? Num- mulandum inveniretur.

quid in novo, quod minus arbitrabar me peregisse in
veteri praecedente mandato, supplevi, dura de raorte
Jesu, omne nefus superante, cum Juda, Pdato, He-
rode pertractavi ; sed et Judaeis male praeconantibus,
et militibus manus in crucifigendo injicientibus, ni-
CAPUT
 148 DE PATRONICIO S. RICTRUDIS.
summam pranotaverat reconditam. In quo tamen D
uno. duo mira peregit, quia et arcam spoliavit, et et pretlo
ACCT. WAL- CAPUT IV. subdueti elam
BKItTO KX MS. eamdem integram atque obseratam, nullo tamen Imrdei tectum
execrahili maleficio dereliquit. Relatum est tamen
Fulchartti Ablmlis ckpositi pro sua reslilutio- resarcit,

ab eodem postea, sese hoc tantum effecisse, ligneis

ne conatus irrili.
elavisrefixis, et ablatisde posterioribusarcae.Verum
Vjontigit interea Fnlflmrdum Abbatem verbis ,
enimvero unde ventris ingluviem satiare proposue-
Fulchardo Ah.
contumacibus resultantem. atque multarum spiran- rat, inde mutuato pretio, partem quamdam mona-
bati deposKo
tem minarum , utpote juris Abbatiae suae expertem sterii male detectam disposuit retegi malens solita ;

(eujus virgam. judicio Domini eum pentrgente, apud castigatione repugnare ventri.quam patere utrobique
Episeopalem Sedem ranltis praesentibus, multisque aditus templi JEo\o ventosae cohortis tempestuoso
prasentem accusantibus et convincentibus, ipsi A- Regi.
trebatensi Pontifici iratus reddiderat, vel potius cum 37 Quo peracto, casu accidente atrii exterioris ,

quadain indignatione projecerat) Marcenas remeare,
atque poenitentem temerariai oxecntionis subitinque
commotionis, velle, tam propria quam vi pnrentum
suorum, res integras, ut prius, Ahbatite, cui abju-
raverat, obtinere vel potius usurpare. Conabatur
etiam aliquando minis, aliquando persuasionibus
blandisque verbis chartas a Fratre Fulchardo, tunc
Converso, postea incipiente religione statim religio-
so Monacbo, in jus suuni retorquere. Sed providus
ab obliquo adventanti Abbati Fulchardo res diutius
non latuit. Nam sursum erectam aciem oculorum
figens, sarta tecta templi innovata pranotavit, at-
que intra se Fratrem Fulchardum montes aureos
invenisse subraurmuravit. Tamen de praesagio damni
frendenle
metuens, nec non metuendo casus incertos ad dete-
nequidquam
riora saepius devolvens, continuo arcam hordeife- avaro Abbate:
ram appetiit, reseratam apernit; sed de thesauro oc-
cultati hordei, nudiustertius arcae commisso , nihil

Frater t.onitruisejns sibi imminentis sivecomminan- invenit. Unde mutato colore, Quis igitur, inquit,
lis in-uperabilis, neo, minis intonantilms nec verbis locorum amodo nanciscetur securitatis possessiuncu-
persnadentibus volehat. aliquando acquiescere. Inde lam in orbe? Sed jam reprimam me, ne nimium avi
chartas et res mox eriictuantis Mthax incendia, inde fornacis ma- dus ad rem, nimia? eupiditati videat jam degener in-
ecclesl.v sub- gn*e fulgura, vores et tonitrua, inde rixae et verbo- servire : et haec dicens, erexit se contra se. Fron-
dticere cil- abjecit, frontis decus non amisit
rum contentionum jacula
pugnae, seu rursus pax ; tem itaque non
pienti
flcta, et verba subdola.Qni etiam ex tunc ut leo fre- erubuit irasci , erubuit contendere ; memor utique
mens, non jam insidialiatur in ovilia. quae huc il- attestationis Proplieticaa Frons meretricis facta est
;

lucqui' non solnm priori tyrannide dispersa , sed tibi, noluisti erubescere. Sed nec fas erat aperte ob-

etiam percusso Pastore nunr a pastorali cura peni- jurgare vel ira^ci. Iracundiam igitur atque jurgia,
tus crant destituta, oircasola atqne desolata mcenia repressit, vel potius forraidine Pontificis seu Co;ni-
excubahat ; si forte de distractis qualibet arte vel tissa; tristem vultum qtioquo modo palliavit : alter-

fraude sarcinulis viduae Matris Ecclesite, quivisset nato tamen vultu honestara videbatur causam prae-
ollam, a facie Aquilonis succensam, mentem vide- tendere ferens se motum pietata super Fratris
,

mtittt Fra- liret pest.o invidiffl laborantem, restinguere.Videres cestate fuisse Alter inquiens si
; perpetrasset ,

ter intrepiius.
humilem fundibularium in funda David tyrannum ex- idem itatenus, patienter nnllatenus tolerassem. Si-
pugnantem, atque de pera exponentem saxeum im- mili typo, ne dicam furto, dictu factuque satis ju-
brem in Ooliam immanissimum hostem, proprio cundo, simili coactus necessitate non multo post in
tandeni mucrone confossum dolore scilicet pro-
, digens Frater, benigne simile peregit opus, suh Pin-
strutum, ira superatum, ac in sese ruentem. Furore cernae magni Hngonis Aquicinctensis monachi ,

enim cccus, furore a se nlienus, furore totus velut quondam Cameracencis Castellani, austeritate inhu-
caniinus igiii-inuiidabat ; furore, iniiuam, licet extra mana; subveniens fami suae in pane et liquamine
desa-viente, tamen intra saeviente, furoris
furore avenae, nec non in sagimine et farina; dolens ultra
utique graves pcenas in seipsum retorquebat. Porro quam credi vel dici possit. post dicessum monacho-
clibano sic accenso, sic bacclianti, sic furiis inferna- rum S. Bertini n, ea inhumane agi in eonolavi et

libus exagitato, denique sic furenti lupo, placidam sub sera, re penitus sicut prius fere perturbata.
ovem, in protectione Dei Sanctorumque commoran- 38 Videns autem qui fuit Abbas Fulchardus sese F ,

ditm pro
tem, cerneres confidenter obsistere, nec omnino apertis nisibus nihil aut parum proficere, vertebat
fjlti

sua restttiitio-
perverso conamini ejus vellecedere. se deinceps ad alia argumenta, aestimans alia via
36 Verumtamen nec iste ejus injurias diutius cau-am suam melius atque expeditius procedere.
tolerasset, nec ille conatuspessimos deseruisset, ni- Nam fri.qiienti ili-cursu solicitabatur anxius, niteba-
et BpUcopl si partim timor Comitissaa, partim Pontificis ana- tur curiosius diversorum Curias frequenlare, Pala-
favort fltltiu,
ilieina pra-mi-siim eos yepressisset. Favor quippe tinos Proceres in sui juris restitutionem auxiliares
t'oniitis-a' partem Fratris confovebat, qui Eccle- compellare, Comiti etiam Comitis>ae multi offer- et
siain ilitioni su;e mancipatam , etiam jussn ipsius re et plurapromittere. Prsesulis aures, quas sciebat
tam fideliter quam solerter conservabat. Pontifex lucris obseratas vel siraonia» interclusas, de simonia
vero succedenti Abbati jam assignato, jam electo, vel cupidine posse nec debere inter-
mundana non
jain consecrato curam regiminis multo cum favore pellaiv, noncessabat plurimapetitione, postulatione,
rcservabat, refiaganti, latitanti, dubitanti, futuro- ob-vcratione et per se et per suos assidue pulsare,
tamen coactione Pontificali, nihil de injuncta cura attentando utrum ingratiampriorisvillicationis pos-
relaxare volebat. Sed dum aPastore vidua gemeret set redire suh fideli testiraonio vitam moresque
; si

ac successoris jura expectaret, interim Doininus corrigere; si etiamfuturo Immenso conainine, digni-
Pl ' isul Ecclesiam snb manu, snb tutela, sancta tatem depravatam Abbatiae, quam peccata sua suo- mcliora /"-'•

eamque'-»ibe Domni Electi, ad- llcmi aalt

cautela rotentabat ; rumque perverse tractaverant, atque infaraia turpi
apud Epf
versus malignantiutn insnlia-, nequitias, et versu- infamaverant, ne dicatur fcedaverant, promitteret copum
tias, divinis arinis, in acie spirituali praecinctus relevare : alioquin in eamdem damnationis sen-
,

defensabat. Qua securitate, non plena fide tamen tentiain, qua modo lugebat etcui modo obnoxius licet
indepta, quod prius non infidelis Frater conceperat lnvitus eral, infra paucos dies sponte sua, sine ulla
mente, nunc demum cogente nimia esurie ipso per- controversia, vix expectato jussu Domini Prjesulis,
flcit opere. Accessi' igitur ad arcam, in qua messis semetipsum libens pnecipitaret. Quffl quidem verba
linrdca.ca' ailnioilii etdiiaruin niinaruiii quantitatein preeiinti simiiia', toties repetita totieS inoulcata,
misericors
 DIES DUODECIMA MAJI. 149
misericors Praesul ab^que miserieordia non distulis- fundamenti ruina, quasi nusquam fuerit structura,
set ; nisi absonum
inconveniens.pro accelcrata be-
et aradiceevellitur; prorsns, inquam, quasi numquam ACCT. WWL-
nedictione sequentis eleutionis, apud sanctos Patres sacris a?dibus jecerit fundamentum DEHTO UX MS.
antiquitas, do-
claruisset. Quod si alterius depositio praevaluisset, mus Dei OOnfunditur, neilum saltem rudis et velut
nimirum sanctum religiosorum vimrum Collegium, indigesta subsistere quantumlibet vilis casa, videa-
haoc mutatio dextrae excelsi, non praecinuisset; imo tur. Verumtamen pia, credo, verbera b, non ab
in-
auri et argenti sacra fames, resnltandi causam ha- humano Fratre Domiine sux> carissimte, nisl Fr.
Sanctae
buisset. Fitlclinrdus
videlicet Rictrudi, pie illata, fuerunt procul dubio obstitlsscl :
39 Cui tamen peroranti plernmque nec ad inter- ante Deum in cansa, ne adhuc ex toto redigantur
rogata respondenti, Priesul ex adverso opponebat : ad ima tam egregii loci pia Sacraria. Non igitur de
ad hoc repre-
htnditur
Quomodo, Frater, teipsum ovesque cur:e tnaj com- omnibns diram afforo sententiain de illis sc.ilicet, ;

de disslpatio- missas pascendas, protegendas ac regendas, resque qui dignam exequentes electionem disposuerunt ,

nf rerum. et interiores et exteriores totius Abbatia) disposue- affutiiram observare religionem ac jugo Domini ,

ris, velut nota praetereo et idcirco tamqiiam ex su-

;
colla submittentes, quantocius vivere delegerunt,
perfluo adeo nota, adeo perspicua toties replicare tam religiosi quam spiritualis 1'atris ad arbitrium
supersedeo; potius ea frequenti populo (parum est vel voluntatem. Sic Pruisul
hoc) toti fere cmtrate reclamanti mnndo enarranda 41 Confusus itaque qui solum adhuc nomen ,

jam relinquo. Transeo siquidem tecta monasterii, Abbatis retinebat Fulchardus, fatebatur se errasse, rurstis cittpnm
claustri, refectorii, dormitorii, et cetera non so- se deliquisse, se inique egisse; juvenem retroactis nnnoscem.
lum detecto, sed etiam negligentia tua vt-1 incuria Kalendarum cursibus rudem atque indiscretura de-
destructa ornamenta etiam, factis vadibus, ab ec-
;
gisse,nunc piimtim ad annos viriles pervenisse.
clesia remota et amissa ceteraque in eumdem mo-
:
Hucusque non bene usuin iuiperio animi super re-
dum templi supellectilia, pravis usibus deputata, bellemcarnem, et ideoparum consulte voluptatibus
B paulatim eliminantur summi Regis extra castra. ipsius carnis venerande Pater E
restitisse. Idcirco,
Quid? quod etiam, deficiente borreo, defieiunt Fra- (prosequebatur) spiritus vigorem imperio suo edo-
trtim victualia, sicut etiam cetera prorsus necessa- 19
muit, etnimissibi subdidit lasciva, rebellis, etindo- Gal. i'i,

ria? Quae vero spes sit de futuris, cum jumeiita mita caro htec enim sibi invieem adversautur, ut
:

non sint minime incolantur? Qute cum ab

et terrae ait Apostolus, dum
caro concupiscit adveraus spiri-
externis cultoribus occupentur, non solum terrae tum adversus carnem, sicut inpraasen-
et spiritus
praedia, sed et ceteri reditus amittuntur, Extra niale tiarum satis superque experior. Quare non imme-
est, intus nihil reliqui fit : extra ssviunt bostes rito querimoiiiam Apostoli mihi configuro : Non
visibiles, mtus tumultuantur seniores, nec depellun- quod volo bonum, seil qnod nulo maluiu, hoc ago.
tur invisibiles. Servitium Dei in sacris adibus, pro Sed unde hoc? Quonium, ni fallor, ulti itati liberi
zdificioritm
rumtt et pro-
dolor! negligitur; Domiuus Deus ad indulgentiam arbitrii, primo concessce parenti, non legitime re-
fanatimie, delictorum neque die nequenocteexeitatur.Grauilo, sisto : inde perversa conjux crebro renititur viri
nix, pluvia, si quando resiliunt, intra oflicinas re- spiritualis legitimo thoro, rationalitati scilicet sen-
dundante torrente delabuntur, aut vix iiitegiimento sualitas persape efiraenato contrait dominio, nec
tenui veterique proliibeiitur : parietes veteres sibi cedit rautua vicissitudine in pi-.ilio.
diluuntur, novi non supersedificantur, et (ut veruin 42 Verum enimvero ut secundum vulgi elogium
,

fatear) lapis super Iapidem fere non relinquitur qui pro ine quiilcm pauca loquar, Pater, nou bono omine scque cnnttii-
non destruatur. Papae quid execrabilius, quam ad tlorem ieln-
!
uascitur, cujus vita aliquandu nun corngifur. Lupus
Ceps fillilrtttii,
stabula porcorum sacratissima loca redigi, ubi quon- quoque, secundum ijem vulgus, non adeo est in-
dam sanctorum Angelorum excubiae solebant fieri f gens, sicut extollitur : plus satis de eo rumor dicit,
Prorsus tam sacer locus redactus est ad eremum ; quam dici promereatur. Verum ne lupus sini in --e-
ubi vituli eum matiibus, arietes cum ovibus, cuin- quenti, sicut fui molc peccaminum praegravatus, fa-
que ceteris pecudibus, per hortum perque virgultum bula ut j.uii verser in communi vulgi parabola; neve
pro hortulanis vagantur, nec alicujus ambitus inter- rumore corrodar inaligi.o; de cetcro castigatis ni"-
clusioneanfractusarcentur. Utriusque sexusvulgus, ribus, mihi praecavebo. Proinde quoniain, ut ait
absque retractationc, absque obstaculo, et ingre- Maro, Maerira lupi videre priores; ne lupi ine pi-imi-
diuntur et regrediuntur monacliorum habitactila, tus videant, et vocem, utaiuut, auferant; a cons-
qutu tam solitaria sulebant esse. Quiil? quod ad hoc pectu meo lupos viriliter arcebo, nec eis ulterius
ventum est, quod etiaiu quidam maligni machinan- locum male sentiendi de me concedam interve- ,

tur arte maligna turris ab arce campanas erui, et niente vestra prece et auxilio. Quod a nobis igitur
in altum profundi demergi, lie ultra, vel ne saltem partim imprudeutia, partim ignorantia tam indigne
venturo recenti Abbati corapareant? Quid quod .'
actum est, tam vestra prudenti industria quam illu-
paulo ante, nonjam monacbi, sed, quod nimis e stri prudentia corrigatur : deinc ips liuea, hactenus
natma dictum est, tirones ac vehementes tyranni curva, ad rectum vestra manu dirigente deducatur;
in proximo saltu decontra munierunt castra, vel eademque flrmiter clavum tenente, naufraga puppis
rccipi iii
quasi Romulei asyli castrensia latibula, duin demo- ;nl portuin dirigatur. Pro suliito nimirum stomachi grodum
liri conantur? felle, aileo irucidanti gladio non est vestrum, Pater, jntirtiii i

40 Vae vae tibi (ut jam audeam, salva nostra re- in me sovirc, cnjus circumspectio vel discretio, ira- tul n(l,

verentia, paululum in te invehi) vae, inquam tibi : cundis, thcaulis, et graviter delinquentibus solet
" lOCI ((„„ extermiuare quidem nituntur, non jam templi, sed miseficoVditer parcere. Hactenus non bene res pro-
socrt mmi .
deserti nescio quae reliqua
"enle rx. dum etiam malunt filii , cessit; liceat corrigere. Quu altiori gradu, eo gra-
tcrmintti Belial inbonestis rapinis caedere materna viscera, vioW casu cecidi; liceat resurgere. Parum mihi,
quam ad matris de.-olatae saltem plangere funer i. Et fateor, [in praeteritis] consului; liceat nudius de fu-
quid amplius? Respublica mouachorum, indisereta; turis consulere Pu-nitiiit profecto juvencin. paren-
actioni, utpote Pastoralis expers curae, indiscrete tis imperium tcmere violasse : pcenituit equideni et
obnoxia, jam ad subvertendumpermiscetur, et velut gavisus esf Jonathan, patre laudabiliter pejerante,
ln cujusdam chaos proecipitium, pro nefas! ex in- veniain saluljriter impetrasse. Sed et egu veniam
culto ferme cultu, paulatim delabitur, immergitur, niciv.ir, Pater reverentissime; pccnitet eniin iin 1

periclitatur, et ad nihilum deducitur. Prorsus s icrae rerum Dumini transgressorem extitisse. Vos ipse
habitationis tam sacra moles in parietis, tecti, atque vero post hoec inconsulte aberranti ovi pastoivm. ut
decet
 150 DE PATROCINIO S. RICTRUDIS.
decct, consullte. Hanc autem contitineliain , ne 'li- causa suscipere; vel qma litibus et contentionibus D
AICT. WAI.- catn cum causishinc inde consurgentibus.abliurrebat se quan-
injuriarn mihi iudulgete f ne videar dede-
BP.HTO (IX MS-
core jus possessas rei, vestro tempore prsesertim doqne oportere vacare, quod prohibet Apostolus,
am re. Ergo vestra cum benedictione ad ioculum inquiens Non in contentione et aemulatione vel Rom.
;
13, ;
13
nostrum intermissum ac di BOlatum redibo; rebusque quia contemplationem Maria? dubitabat actioni Mar-
intermissis, vestra cum licenlia, solita sed magis tha? permiscere, pusillanimis executor adhuc innui-
sagaci provisione providebo. tionis Prophetic.se, Ibant, inquit Ezechiel in illa de Ezecll. 1, 14

43 Contra quem rursus sic est Prtesul prosecu- quatuor animalibua visione.et revertebantur sajpius,
tus : Nimi ita, Frater ini, doii ita erit. Electo n»»stro ab ipsa scilicet contemplatione.
religioni invigilanti, non tam ego, quam Dominus, 4ti Facta erg.i pace et concordia, Archiprsesulis
tuadtt Epi-
SCopus ><* »<»» a'i pennanendum benedixi, et permanebil benedi- Remensis in prsesentia; plurimorumque , utjam si-
Abbali u/tro otus. Oleo benerlictionia impinguatum est caput gnificatum est, religiosorum virorum astante, con- duabus vitlis
cedat Futckardo
justi; ii' c decet, quod a nobis semel el rationabilitor testante, et concedente frequentia; tum certo con-
reltctis.
fai uin est, frustra \»-l irritum fieri. Tu vero ad sultu, tuin discreto consensu, et tam competenti
• " irdiam, saniori consilio, potius enitere ; ne vel dispositione, quara etiam clementi dispensatione
tu npers sis ex toto rerum allegatione, et successor concessae sunt Ddmno adhuc reclamanti Fulchardo,
misjustaperfruaturpa.ee. Vere, Frater, ne sit de Fratrum, quoad viveret, duas inpro-
solitu victu
tibi rave vero dico tibi, Deus benigne tibi peper- prios usus villce. Quas concessas et per misericor-
cit,i|ii'"l justo fulmine te non extinxit ; quod ad diaiu susceptas possedit, dissipavit, et tam in suo-
poenitentiam te provocans, jugum intolerabiie c>l!u riiiii. quam in privatas abusiones, cuin nemoribus et
fi" feliciter subtraxit. Nunc libet til»i soli vacare, quibusdam circumstantiis ad easdem villas respicien-
nunc neglectum terapus, dum vacat, potes redimere; tilms, reliquo vita= sua? spatio occupavit, vel potius
animamque tuam de locis pcenalibus, dum dies est, in proprios, ne dicam pravos usus redegit. Verum-
eruei e, tamen nec sic pacatum aniiiunn gerebat. dolens ir-
44 Ceteruro ad luuc penitus surdus auditor ipse remisso dolore de sui depositione; detrahens quoque E
cvjus fautoru
sod frustra Domnus Fulcbardus, non admittebat ad arcana in- religioni assidue, quam audiebat in Deo ceriatim
nihUowuuis
ilto regrtusum terioris hominis, quod, magis snlieiius de tempora- feryere. Cujus rei specimen manifestius claruit, domum tiospt-
varie tentante,
libus, vix percipiebat aure corporis, nedum cordis, quando domura hospitum, iu ipsa curia ejusdem tum inccdt-
de salute scilicel animaa verba salutifera pervigilis Marceniensis ccenobii, in lavorem sui et dolorem de- runt.
Pastoris. A superioribus igitur ssepe perorata repe- positi Domini* quidam circumcellionum de suis suc-

tens, duruuiillud saxum diu evolvebat; persa?pe cendere sicut lama postea promulgavit Qu»»il nisi
, .

priraum,cum postremo, \el postremum cum primo, misericordia Dei loco periclitanti favorabiliter in-
medio cum utroque conjuncto, sed nullo enectu, dulsisset , et corporale Doroinicum contra ignera, a
conjungeliat. Quare toties repetita, oassa frustraba- cnjus conspectu retro Hainma illico conversa est,
reliquo rnona-
tur petitione ; neque enim a ilielras illis jani aude- delaturn fuisset; orationes quoque nec nou et lamen-
sterio per
bat Praesul |»r» 'iin^sis ejns, prsesertira fallacibus, tationes et lacryma?, sed et utriusque sexus concur- miracutum
credere. Unde etiam ipse Domnus Episcopus srepius rentium, atque undique trabes a domo nimio incen servato

incidit, ac pertulit terrorem periculumque parentum dio concremante detrahentium ac restinguentium

suorum ; nec idoirco voluit relaxare rigorem ince- caterva certatim confluxisset; profecto nihil reliqui
ptuin, tenens, atque continuans constanter in priori post. incendium, lam de ecclesia quam de ceteris of-

dispositione, super eura bei et Doraini nostri,justi mcenia enim atque aeditieia, a mi-
ficinis, extitisset;

videlicet Judicis, datum judioium. Cum autem vide- nimis usque ad maxima, voraci flamma in cinerein
ret Abbatia privatus, quod niliil unquani mutabile fuissent redacta; nec soluni in murorum ainbitu, sed
de severitatis censura, m aninii ipsius constantia etiam in sumptuum ceteraruinque necessariarum re
resideret; tandeni cum iterata ira et indignatione rum collecto apparatu, incendii flamma perrrehuis-
nirai.i proBsentiam suam subripuit aPrajsulari Sede set, ac tetri oduris signa, nulla re superstite, post
Domnus Fulchardus, frendens et addens : Incendia Vulcani tam graviter eructuantis verbera, reli-
fornacis nostras plurimorum ruina in proximo re- quisset.
stinguam, cura Domni Praesulis exturbatione. 47 Utrum vero vitam, mores ethabitum siepedic- F
'i!i Sed clemens Dominus locum Marceniarum ne- tus cognominatus Abbas Fulchardus commutaverit, ipse vero
qut niltd
glectuin, gregemque affuturum, diutius proprio no- in vita ejuspra?senti,pra?sensseeulum praesentialiter
emcndatus
luit frustrare Patrono, qui calleret obsistere lupo judicare, visuque discernere potuit; sed et rectum videbatur in
dunec tuiiflvni
venienti, remoto mercenarii infelicis infausto nego- judicium Doruini in itinere S. yEgidii aperte decla- vitu,
pux coalutt,
tio. Tainlein (quoniara, ut ait Crispus, sicuti concor- ravit. Ceterum, licet in maximum miraculum repu-
dia iiii iie res in melius provehuntur, sic etiam tatum sit, quod sic repentino discessu a suoruni
maxima, discordia dilabuntur) visum est expedire conspectibus se rapuit, resque Fratrum et tam con-
ipsi Atrebatensi, in cujus dioecesi negotium liujus- sortium, quam ccemeterium in medio dereliquit; ta-
i !i vorsabatur, venerabih videlicet Rotlierto Pon- men conjicimus [valuisse] ad indulgentiam delicto-
tifici, ciiiii ascitis a se plurimis tam honestis quatn rum suorum.quod extra suos, extra nativum solura,
sapientibuB et discretis viris, Coepiscopis, Abbati- et ut vulgo dicitur, captivus obiit.
Sed tamen licot pie tamen
obiit in itine-
bus.et monachis religiosis, Clericis quoque et laicis esset in captivitate positus (sicut a quibusdam de
re ad S.
boni testimonii prsesentibuB , ante Archiepiscopum suis, qui ab ejus funere redierunt, accepimus) viam .Eoidium.
Re n^is Ecclesise,
bon&e memuria, c Rodulplium, utique veritatis non deseruit; imo Deum Creatorem
inlervenlu inter Depositum
Marceniensem provisorem Ele-
et suum, corde resoluto in lacrymas, devote recogno-
Ri mensls ctum, Donin timentetn et religiosum, in metaphora vit. Siquidem Viatico Dominici corporis, contra spi-
Arcltiep.
nominisjam tum bonum prassignantem alque ama- rituales nequitias communitus, puenitentia et confes-
bilom, iiiiiiiii'» Aiiiiindum, pacetn atque concordiam sione Christiani atque monachi morem executus
ratam et inconcussam conformare, confirmare et , natura? debitum explevit; relinquens quie secum de-
conservare, Adhuc tamen novi hospitis, imo condigui tulerat in peregrinationem, pro salute anima?. suse,
successoris animus suscepto officio repugnabat acce- cuidam loco, duobus raillibus citra S. ^Egidiura, d
dero; atque de inculto ago Dei spinas, ut ita dicam, Miliaco nuncupato, cui se tumulandum exhibuit.
et tribulos evellere differebat; diuque ac vehemen-
ter renuebat injunctam curam regiminis duplici de

ANNOTATA
 DIES DUODECIMA MAJI. 151
malignam Fratresnon recompensaverunt; imojussu D
ANNOTATA. Domni Amandi Abbatis, compuncti ad gemitiis la- Arcr. wal-
mentantis Fratris, fnneris bajulis obviam exierunt. BKHTO E* M3.
Mareliianls
a Hinc colligitur, quod Marchianensis loeus, post Ad cujus exequias postquam funebria insignia defe- sepellri pe/ll
abdicalionem Pulchardi, primum Bertiniensibus, deinde rentes processerunt, non secundum iniqua meriia " tmpetmt
Aqiicinctinis fuerit commendtitus, usque ad novi Abba- prEecedentis vitse, satis honeste juxta f >re* lempli
u.s etectionem. eum inairi terrse mandaverunt. Quod tamen factum
b Ejusmodt oerbera, per piam obtinendat opis impn- de en fuerat, ipsi Marcenienses Fratres in maximunj
tientiam, Sanctornm tipsanit inflicta out intentata t lege miraci-.lum reputaveriint dignumque scripto. ad :

sis i Aprilis in miraculis S. Ifalarici n. 21, quorum correctinnem aliorum malefactorum, non irrationa-
eliam ttliu exempla in hoc opere occiiirenl , non fucile bihier judicaverunt.
irreiigiositatis damnanda, dum excusari potest sincera 50 E*t et aliud e vicino, quod eorumdem judicio
affectui arclali intentio. non est prsetermittendum, imo scriptura Beati Job,
Rodulphua Remensis Archiep. cognomento Viri-
c ve' stylo ferreo vel plumbi lainin i in silire rescul-
dis, ordinalus a Pasclwli Papa nn. 1108, Pater et pendnm, vel in rujuslibet alterius indissolllbilis me-
inslitulor inonachorum et Clericorum ul ait Ortle- , talli duriiie, ne deleatur in seinpiternum; Stephani
ricus lilt. 12 liistor. defunctus tni. 1124. Fueral aulem, videlicet Saliaeeusis erga cienohitas Murceuicnses,
pulso Gervdsio invasore , reslitutus Setli suos anno quamdiu iniqua» villicationi superstes fuit, indisso-
1115, uii explicant Sammarthani , qui cuin Orderico lubile atque immutabile odiinn, nec non adversus
Kadulphuin appellant. ea, quae adversus eos pertinebant, maxime in con-
d Oppitlum S. .'Egidii, liaittl procul nb Occidentali malevolum atque eontrarium om-
finio tenoris su;e,
rtpa Rliodaniin Galtia Narbonensi situm, unde ad tatt rremplv
ircs nimodis animum. Hujus igitur plaga3 supradictas,
fflofj non-
teucas, Nemausum versns super VUlrum.in tabulis crudelis, borribilis, inauditse citissima
comperta re- ni/itl citeri,
pouiltir oppidum, Meillan vulgo dictum. latione; fama
examinis eventum rei exaspe- divini E
r.mte, Yillici Mareenien-is ^ t;im dislrietam I
-" . -

1
. *
i :
i

CAPUTV. animailverfent' s seventatem ultrieis patientiaB, Iio- ,

mino Jesu Christo gloriam dedere: qui jusius in

Quorumdam punita insolentia. Sanclorum misericordia, et misericorsinjustitia, dabat eis spa-
Marchianensium enumeratio. tium. et proponebat exemplum converteuili atque
resipiscendi ab infestatione, injnria. sive oppressione,
Ma timeo cuidam Militi, dudum Fratribus, de qua in primis, salva fide Ecclesire, cui se confcede-
quibus exortus est sermo, Marceniensibus scilicet raverant, sacramenti obligationedebuerant alienari,
male vicino, nomine Ingebrando, cognomento Ta- et alios male agentes. pro viribus alienare; nee
Ingebrandus gano qui in ipso ordinis tirocinio, insana tyran-
: abuti rebus, quarum sustentatione cohors Fratrnm
miles minatits insanas vires efferens, ruinam minabatur tam
nitle coadunata in Domino, et hahitans in uiiuiii, liberius
Fralribns,
clientibus quam famulis religiosis, et maxime ope- ac jucundius hymnis coelestibus potueral vac ire.
ram dantibus rebus gerendis in pistrino. Qui etiam 51 Et lieet quidara eoniin, saltem ad tempus,
srd non Sle-
ad tantam vesaniam efferato spiritu devenit, ut au- credentes pertimescerent venttirum judicium Dn
JlllOIIIIS Sfl/M-
deret jactando niinari, sese terdenos gladiosCapi- mini, tainen villicorum Marceniensiiun infestissimus, eensis.
tulo illaturum, atque cum infando regimine resecare qui Saliacensi praeeraf villae n ne Stepbanus .

culpas Fratrum monachorum. Tunc enim temporis snlito more, injusta occupatione, non destiiit sancta-
erat quaestio de magistro pistore, nepote suo, pro- rum reruin distractionibus, reclamantibus Abbate
xima post fratris lineam sihi in consanguinitate el Fratribus, insistere; et bona, qnie nullojure sibi
juncto, qni talia suojuri exigebat, quas non dederat ced.ebant, quasipropria sensim vindicare. Praaterea
antiqua heredum traditio quod tamen annitebatur
: proscindentes humumque sarrientes sarculis, far-
omnimodis concedi imo iniilta vi exturqueri, atque
; reis uncinis, carduis evellendis, novalibus mundan-
perpetuo quml iieque jus dabat
fcedere possideri, dis operain dantes; messores in agro messis in
neque ratio. Verum ilbi quo voluit
humilis Deus, temp iv -eg.-tes attondentes, atque ic-tivo- ;oles
confiictu, superbo restitit; illaquapace voluit.hu- grato labore levigantes ; sed et ventilationis hora quicoltmos
,/ "" 7" a
miles spirilu roboravit. Naui non multo post in ex- subseauente, excnssores triturantes, atque in area
nemes
peditione Flandrensi, Austrebatensi segeti vastan- grana a paleis secernentes (praeter paucos, qui ei
vexans,
dte facta, contigit eum miserabili atque inopinato morem gerentes, et sibi prascaventes consensu sas F
stuporepati, improvisaatquesubita conditione rebus \ ientis hominis, exercendis 9udoribus progredieban-
humanis eximi, monstruoso aique execrabili modo nii- exturbabat; pugnis, Aagellis, fustibus verbera-
hominem exire, vitamque finire. bat; quandoque eosdem. injuriis pluribus propulsa-
49 Dum enim, qine sua non erant, niiuia mili- tosatquedehonestatos, extracl pugi ne, vuln bat; i

Piopria hasla taris lucri correptus cupiditate, concupivit; dum ni neque Deo, neque monacho reverentiam exbibens :

"tifossus,
quemdam militarem Flandrigenam, non suafortuua sed mala faciens, el plura et pejora se facturum
usus, irruit; eique tnm celera spolia quam arma, minitans, vix maligno spiritu debacchanii «icvltin
cumquodam fratre suo, secuin in negotiis militari- de mane usque ad vesperam linem imponebat
bus comitante, nomine Acarino, diripere seu de- 82 Inde vero rediens illuc [ue revertens, tam in
propter agrum
trabere facto impetu volnit; posl aliaea die insignia triviisquara m qu idriviis sermones intercalares et quem furis
strenue peracta, fere plura prioribus, ad se levigan- sa;pe repetitos, singultu verba interrumpente et .vi/i rsse prai'
dum loricam exutus, posteriori cuspide lnst;e suse, laroento, eheti ! non intermittente, in hunc modura trnililittt.

verso m se crudeli eventu pugnse, ab inguine desur- dolose concinnabat; Sic, inquiens, proficiant vobis
sum addextrura lateris pr oeinetum semeptipsum eyi- de tena Audomeri segetes : quas tamen ab ipso
sceravit; seque graviter laesum, et ad mortem pro- Audomero , longe ab ejus cogitatione diverso et
pna inanu vuliieratuiii, miserabiliter atqiie infe- remoto (lieet h >e ipse assereret, terrara ejns recla-
hciter planxit. Qui paueis. diebus, quibus postea mando .•
i r i
j
1 1
.
• usurpando) reridic i patrise attestatione
supervixit, qunit injuste contra Dei servos deliquit Marceniensi Ecclesiae mancipatas n>>'er;it; cui ipse
profiteri et poenitere,
Den spatium sibi c eilente, videlicet Audomerus sedevoverat, votumquetam in
potuit. Cui taraen adextremum venienti, ac ilebi- hihiiu qiiiim in sepultura exolverat. Inficiabatur
tum murtisolatiumlunebri pompa deposcenti, vicem etiam, ettam constanter quam et impudenter, sese
i um
 152 DE PATROCIMO S. RICTRUDIS.
cum sua prole (quod tamen muKi praesentes et au- exilus. Viventes recogitent villici, quid futurura sit
D
AH.i. Wlilr diere et videre) publica coactum lege, nec non posterioribus, ex eo quod actum de suis prredecesso- Metuant er.
BIATO Ex MS. justitiaPatroni ac Defensoris ecclesiae, publice et ribus. Prope enim januara assistit, qui, post Hevaei
Ingratui ntli tiominatim eas abjurasse, quando vix corapos cor- et Amorrhai et reliquorum persecutionem, filiis Is-
llberatorttius ;
poris, a compedibus, oatenis, carceralibus tenebris, rael etiam nunc juste de inimicis judicare disponit.
ac reliquis durs custodiea incommodis coarctatus, Et siquando igniti serpentes, vel peccati aculeo pun-
contracta tamen offensa aliumle erga eum adjudi gentes scorpiones, aut rugitu feroci maligni leones,
cantem Advocatum reus, absolutus fuerat. Neque eos devotam sacrae legionis militiam peragrantes
enimadsimplicem clamorem Fratrum erat quidquam infestant non tam exteriores quara interiores ocu-
;
el contra

peccatorttm
actum de pcenis, inferendis cum (Ltrimento corpo- los suminum ad Liberatorem, humanis miseriis, vencna
ris cujuspiam pro quavis injustitia mulctandis reis. condolentem erigant, eosque sancta sobrietate, et
Neque enim ignorabant Fratres, non esse eorum obsecratione, cum vigiliarum assiduitate procul a
reos adjudicare nexibus ferreis, ac ceteris ergastuli se abigant. Insignis etenim, ut superius praliba-
niacbinis : potius orandum esse caritate debita pro tum est, Domina nostra, beata videlieet Rictrudis,
absolvendis quantumlibet infeetantibus inimicis. ac devota Cbristi famula, acneum serpentem, ad itispiciant
53 Ciimqne ori non impo-
irapudenti siientiura restinguendum mortiferum atque serpentinum ig- Cruccm
neret, maledictis frena non incuteret, nec indies a nem, usibus Domino famulaiitium m altum erexit; Marcltlanls
posilam a
feroeitate multimoda resipisceret, vocibus clamosis, dum in monasterip scilicet Marcianensi, de suis lar- S liictntdc:
verborura ineptiis, raalorura indiciis, et praesentibus gitionibus excellenter insignito, nec non regalis
et fuiuris; inspector Arbiter de supernis, certum manus inscriptione confirmata dote, liberaliter su-
atque repentinum Limitem ei. prout voluit, imposuit. blimato. crucis Dominica; vexillum affixit. Hortatur
Vindice etenim sententia, divino nutu distincta atque igitur iii exemplari et quasi in speculo egregiae vitaa
procurata.de improviso Caputnostrum, membroruin suie, lateutiiim morsibus anguium attrectatos atque
suorum in terris pereeoutorem, et. licet minus ver- interius lsesos, sacra? imaginis ad insigne respicere-;
timn prm-
dam tttjcnll.
bis, reluistamen reclamanlem, Quid me persequeris ? zona sanetie devotionis aurea, etsi non usque ad
l>u* hotttbui trucem ecclesiae su;c hostem prostravit, plagaque mamillas, prmcinctum cor sursum erigere memo- ;

K >')>>>'.
orudeli et subito dolore lajsi capitis
ingemiscentem ria salutiferae Passionis, venenum saevientis inimici
repente mulctavit. Justumquippevidebatur, hostium visceribus infusum effundere. Ipsa equiilem quos
ouneos, sarcinas diripientes, alienos labores aggre- videt devotos ad impetrandum remedium, manu
dientes, b ines in captivitatemjunctispost tergam pietatis adjuvat; ipsa prompta circumspectione
manibua abducentes, vulneribus affligentes, bastis invisos serpentes necat, elidit, dissipat,
virus pro-
cffldentes et contumeliis afficientes ,
pro viribus jicit;contraque tentamenta vel malignantium spi-
insequi sed in eodem, audactermanu conserta cum cula, debilia pectora roborat.
armato milite, placuit jnsto Judici, de temerario 56 Cui mira dispositione et libera dispensatione
rhetore diu expectatura judiciumNain exerere. omnipoten» Dominus satis familiare contulit prassi- citjtts patroci-
itio Htflraiian.
rulnrrtttur librata cuspide adversaj parlis, hasta venienscomi- dium, suffraganeuin scilicet Collegium collateralium
in eaplte, Inr il>idtm
nus ex adversa, cerebro ejus grave vulnus illisit; Sanctorura, in eodem arcuato quadro, pulchra te- lumttlatt.
oaputque viribus effcetum, minime jam quinque studine satis apte murato, consito atque composito,
capax sensuum, de fulmine ictus subili vehementer nec non in competenti atqtie secreto loco, secum
attonituin, prater solituni collisit. Quo graviter quiescentium. Primo attende, inter matrem atque
vulnerato, nec jam conserente pra; dolore nimio proaviam, binc atque binc mediam, secundain autem
maiuiin in tumultu bellico, qui de tota vicinia secum filiara B. Rictrudis, sanctam, Sponsoque Cbristo S. Eitsetiia
erant unaniir,iter ad defendendum vel resistendum coudignam Eusebiam :quae ab ipsis fere cunabulis, ftlia
collecti ; qui etiam sicpe congressu cominus dato, abjecto virili thalamo, longe a se facto concupiscen-
sed pree multitudine resistentium
conatu frustrato, tiae toro, suam Deo devovit continentiam nullius
;

satagebant direptam ad se retorquere pra-dam, ab tamen ferme commotionis conscia, fra-

vel carnalis
hostili eiineo dispersi, in fugam coarti, vuluerihus tris de inimici metuentis astutia, tenerrimo adhuc
attriii, interfecti, artus truncati, ignominiosa ca- corpusculo correctioni adjudicata, verberum in se
ptione captivi eminus adducti, vix pauci misere sievieutium adinirandam suscepit patientiam. Tertio
rediere, non tam de praelio, quam de raisero ut ita Ioco, e sinistro latere sacrataj Filio Regis unico Eu- p
dicani spcctaculo. Ipse vero vix reversus tergo sebiae, ejus quam praeinisimus, proaviam est inve-
subsistentis equi, lectum gemens ac stupens ascen- nire, umbilicum sancta continentia praecinctam san-
dil, paucos dies aegrotavit, atque ad extrema dedu- ctissimam Ge^trudem, sanctae Deoque dilectee et
ctus, ootonis diebus, immensis cruciatibus miseram illustris Gerbertae nobilem atque praeclaram geni- S. Gertntdis
vitam continuavit. tricem quae videlicet Sancta Gerberta fuit mater socrtis S.
;

54 De novissimis vero et maxime de occultis non insignis viri, et B. Rictrudis sacri mariti, nec non Adelbaidl,
ti phrenetieta
est nostrum judicare; Domno enim Marceniensi et Martyris Adalbaldi. Cui scilicet Sanctae Gertrudi,
morttw.
Abbati Ainando, ad se tam suis quam suorum pre- sanctae viduitatis braviura apprehendenti, non mi
«iliiis evocato, confessus est
Deo idcirco rehnqui-:
nus devotam, non minus gratam, pro carnalibus
mus de eo disponere secnudum beneplacitum ejus. quibus sustentamur bonis, debemus venerationem ;

Verumtamen scimus, eum in sua phreneai de cere- qua; primitus ab ejus donariis procedentia, B. Ric-
bri coinmotione laborautem vestes religionis abbur- trudis cum marito et a marito accepit in dotem.
ruisse; monente, deprecante, collacrymante, et Eadem veru domina nostra, statim post roariti sui
aiiiinaconeulente propria conjuge. Non ei impute- defunctionem, quod saape commendandum est, abre-
oonsortium monachorura augere noluisse de se
tiic.
nuntians seculo, sua quae fuerant, dimisit in here-
paucoruni dierum, jnrejurando asseverantem
se ditatem Congregationi Marceniensi, iri Dei desu-
numquam monaohura Sed quid plura? Ab illa
fbre. danti servilio.
vulneris insania fremens,
de lecto prosiliens sese 57 Quarto loco in inferiori consessu [videre est]
oorripuit, cooidit uxorem, natos acmancipia,
tertia Sauctum Abbatem Jonatum, uiemoria et lioiiore lonitthn*
die viialem spiritum exbalavit; couditusque S
est iu dignum, meritorum qualitate praeclarum; rujus in- Abtias.
mausoleo juxta patrem suum in communi - gnem conversationem
scilicet crudeli verbere in tertia ad
ruricolantium atrio.
monitione Malgerus monachus expertus est, duabus
JJ lalis luit liujus tamque misera conditionis admonitionibus prajcedentibus ab eodem factis non
adhibens
 DIES DUODECIMA MAJI. 1B3
adhibens fidem, sed credere renuens, et quasi phan- fulgori atque femineo habitui fulgorem addente,
tasmata reputans, quasi certam admonere vel ex- prseunte, nec non multitudine sanctorum virorum, ALXT- WAL-
poscere, quam
Sanctus Jonatus admonebat
et ipse quorum nomina Deus scit et DERTO KX MS.
Reliquiaa conquiescunt
ccclesix
vel exposcebat, sacram atque a Deo sibi concessam in eadem ecclesia reconditae, dulci, jucunda ac sub- Marchia-
sacri corporis sui fieri elevationem. Quinto loco missa melodia resonante, et subsequente, singulas di- nensis alta-

[veneramur] beato Abbati Jonato vicinum et juxta ria visiians,

lectce habitationisaras, in lateribus quoque aquilonis
chrodobal'
S,

dia
monachui positum Sanctum Chrodubaldum, celebri memoria et raeridiei invisit, circuiit atqne perlustravit : per-
seque dignum, meritis gloriosum, sanctissimi Con- actaque diligenti perlustratione, interioris quietis
fessoris atque Pontificis Amandi monachum et Prae- rediit ad secreta, religiosa atque honesta alternati,
positum; percussum tamen a Deo ob contumaciam, recreati, et ordinati itineris, qua venerat, retransi-
jactantiam atque pervicaciam; sed humiliatum, et tione unde coruscante tnulto lumine refnlgebant pa-
ab eodem Pontifice, compage membrorum paralysis rietes resultantis ecclesiae. Proinde tremebundus.
morbo dissoluta, propter inobedientia? vitium erga exhilaratus tamen et coaipunctus corde, ccepit exin-
beatum virum "commissum; praxipiente magistro, de Fulchardus Abbas locum magis venerari, sed et
et non obaudiente discipulo caritatis obsequium, per~ amando timere, et timendo amare; merita quoque
virtutem Domini sanatum atque correptum. Pro B Rictrudisevidentius extollere, nec non praesen-
cujus merito posteris demonstrando, de eo tale mi- tium Sanctorum in praeconia virium suarum cona-
raculum innotuit in Marcenien.si ccenobio. Quando tumlatius extendere cui nimirum beate foret in-
:

cnim prisco tempore combustum est ejusdem cceno- dultum, si pari modo, pari voto, parique voluntate
bii templum, tapetum ejus sarcophago superpositum, debitao venerationi sacri loci voluisset insistere nec
prunis ardentibus undique coopertum, tlamma un- lassescere.
mpra citjus
dique fervente per totura monasterium, sicut ab an- 59 Cujus ergo beneficio corporali, quotidiana
arcam '"#-
tiquis Patribus relatum est, omnino permansit ilke- sustentatione, continua consuetudine, Fratrura ca-
.11/1 a flam- a quo ju-
mis iervatur sum. Ad cujus miraculi insigne oculis tamfuturorum terva, sub Dei, ejusque, id est almaa Rictrudis, ser- vandos Fia-
tapes. quam praesentium quotidie innovandum, tapetum vitio pertruitur; cujus miraoulis et assiduis coram tns pmmiitit
adliuc reservatur reconditum, vel potius in revestia- auctor,
Deo precibus locus Marceniensis insignitur, susten-
superponuntur Alba?, Cappas, et cetera or- E
rio, cui tatur, etrelevatur; ejus tandem beneficio spirituali
namenta, extat appositum. Cujus festum ideo non apudsummum Patrunum et Judicem omniutnultimo
celebratur, ideoque vir magnorum meritoruni insig- in examine impetrato, carnali interea ab eadem nun
nis obscuratur, quia ejus exitus ab hoc mundo vel indigne nec ingrate sumpto, Conventus spiritualis
Kalenda certa ignoratur. (nee enim est fas diffidere) in aeterna gloria inaeter-
K8 His itaque Comitibus constipata, in acie pro- num sustentabitur. Sed quoniam natura nostra per
greditur B. Rictrudis, ad pradiandum pro suis do- se non suffkit eniti, ejus medelaquotidietam in ani-
Cum Ab mesticis contra lmniani generis inimicum, piwsto ad ma, quam in corpore in melius permutatur; quemad-
almqtte ap-
defendendum requietionis suas locum, ne redigatur, mudum siiprapositus ieger, Fulchardus videlicet
paruit San-
cltt Alilmtt sicut prius, peccatis exigentilms in nihilum, si vi- templi custus iraterque fidissimus, pcene in cinerem cjcntplo Fr.
Fukhardo Fitlchardi
de:tt nostrum a malis operibus sabbatum. Neque e diurno languore aggravantis rupturae resolutus;
satiit/i.
enim Aversatrix maligna; partis dcsinit templi septa sed ab ipsa, irao Deo in ipsa, sed et in eeteris San-
perlustrare quod solebat Abbas Fulchardus Sanctaj
: ctis sibi assbciatis, operante, viva voce protestatur.
Trinitatis contestatione prufiteri sibi in re comper- Neque enim familiaris boui putanda e-t B. Rictrudis
tum fore, Equidem se aliquando fere de media nocte expertes velle socios pra;sentes, quilius lara tamilia-
in monasterio pernoctante, ^olicitudinem gerente, ter conjunctis congaudet de corporali praesentia,
uiligentiam instantius solito rebus quae sub cura sua quorum in afterna aniiuarurarequie fungi mereamur
erant adhibente. Altrix nostra et Domina B. Ri- legatione apud eum, qui trinus et unus Deus sine
ctrudis, cum trina nataruin cara subole, veste alba fiue permanet in secula seculorura. Amen.

DE SANCTO GERMANO
PATRIARCHA CONSTANTINOPOLITANO.
CAPUT I.

Cultus sacer. Studiaet virtutes injuventute.

uo clarissima orbis Cltristiaiti Itimina ejusdem potissimum, guod in hujus diei Officio apud Grgcos,
DCCLSSX

D i nominis proponit
}tholica,
diem xxvni
Parisiorum Episcopum;
Germanum
,

cliam Constantinopolitanum, de guo hoc

lioc

eumgue
alterum
mense Majo Ecclesia Cti-
ttlrutnq ue , alterum ad
iu

tn
Occidcute LuteitJt
Oricnte Patriar-
xn Mttji cun-
ejus iji-uus ci res ante Episcopalum susceptum peraclsi
accuralius iniicentur.
toijta

•2 Sanctus Pater nnster (Jennannx,

Primum
Busila Porphyrogeniti ImperatorU iesumptum.
stt

sub Imperio
Heraclii.natus, fuit filius Justin;ani Patricii; 'iuem
elogium, ex Meno-

JgJJJ",^
sliliiimus a<jcre. lliuic Cardinalis Bnronilis ad anntim obinvidiam Heraclii filius (imo ex fdio nepos) pcpi- „,',""„'"','",,

730 G appellat propugnaculum Ecclesise Con-

iiinu. dit, ipsumque Germnnuni lunucbuin fieri suravit,
I" tctarum stantinopolitana1 lucernam ardentem et lucentem
,
ac magnffl EcclesitB Clero prfflposuit. Tuncille pri-
*AWu col- Orientalis Ecclesia^ utpote qui non solum sanctis
:
mum quidem se diviuaruin Scripturarum ^luilio ad-
Itctanea ex
«iiu danlur operibus et fidei Catholiei defensiona uniMsrsum (IiN.it. contenjplatjonique et ceteris virtutibus acqui-
illustravit Orientem, sed et scriptis ipsam Eqclesiam rendis sese totum impendit. Postea Episcopus ini-
Catliolicam luce perfudit. Utinam haberemm iHustria tiatus, Ecclesiam Cyzicenam regendam suscepit.
ejits Acltt, tib anclarc aliquo ccirvo'conscriptot ln l<o- IndeSedem translerens, ad Constantinopolitanie Ec-
Ibi
rinn defectv ex variU scnptrs tilii/uas rcs ab et\ </csias clesia? regimen evectus fuit, Patriarcha elecius.

coLtii/imus attiite ab cjus cultu sttcro inclioamus ; vcl idco tunc sua doctrina populum illumjnavit, atque altiora

20 divinaium
Maji T. III
 I.Vi DE S. GERMANO PATRIARCHA CP.

A divinarum Scripturarum arcana exposuit : persi- lium expulsus est. Ideo rogamus te, Germane, tuis D

auctohe r. b< stens in eo munere usque ad Leonis Isaurici Impe- diviuis preribus praesentem seda tumultum. Tertius
rium. Quem cum a sacrarum imaginum cultu aver- demum Versiculus: Desiderio potitus es tuo, jam pri-
sum vidisset, eumque neque rationibus neque hor- dem prudentissime exoptato, Sacrorum Antistes,
tamentis ab haeresi avocare valuisset, Humerali, BeateGerm;me. Ad Dominum enim tuum, utsacrum
lioc est Patriarchali veste super sacro altari depo- decet virum, cum fiducia pervenisti. Cui cum adsis
Bita, a<l propriam domutn regressus, quietam egit divinitate fruens, pacem muudo impetra. Reliquus
vitam : ubj praces assidue Deo offerens, nonagena- totus Canon spectatad S. Spipkanium, r.ujus Acta su-
riua emigravitad Dominum. Hue usque Menologium imus. In Menologio Sirteti additur: quod Leo
Basilii fmperatoris qua plane eadem leguntnr in :
compositos a sancto illo viro de orthodoxa fide !i-

Anthologio novo Antonii Arcudii , auctorilate Cle- br<is combussit. Verum in Menssis dicuntur simpli-
mentis VIIJ excuso. At fere cenlenarium e vita deces cter combusti libri, ad defensionem sacrarum ima-
sisse , infra e.x epistola S. Qregoni Papm secundi ginum compositi : nnllo addito verbo unde intelligatur,

constabit. tales composuisse Oermanus.

3 His subjungimus aliud elogium aliquanto uberius, b' Locus. in qnu corpus ejus depositutn juerit. ita

excerptum ex MS. Synaxario vetusto Ecclesix Con- exprimitur Gi&ce; KartTe9ei h ru htxyel p.ovxGTr,aiia uPulcrum
stantinopolitanee- quod spectat ad Collegium Parishnse rric X.j.y;. Depositus est iu sancto monasterio Cho- '

Soc-ietatis Jesu. Idlatine versum est htijusmodi: Fuit \w, quod in Ponto fuisse diximus vm Januarii ad Vi~
wsswi a-
,„,(!. sub Imperio Heraclii natus, filius Justiniani Paf.ri- tum S. Cyri Patriarchst Constantinopolitani, ejus Fun~
cii.viri conspicui atque celcbris, qui plurimas obivit datoris : qui a P/ulippico lniperatoie Sede pulsns. ibi-
gubernationes publicas, el ab universo Senatu pro- tleirt vilam /uiivtt. Non mansit tamen eo toci corpus
pter summam pietatem mogna cum admiratione et sanctum : ctmi enim ad diem in Februarii ageremus de
veneratione colebatur. Verum propter amulationem S. Remedio Episcopo Vapincensi, ejus et S. Germani
prorsus non ferens Heraclii nepos, Patriarchaa Constantinopolitani corpora asservari *-
,. etinvidiam illud in

quod videlicet ut preeficeretur imperio esset consul- Gtil/iu diximus : de liujus autem Translatione ista scri-

tatuiu, eum interemit, ac beatum Germanum eunu- bii Saussayus m Suppiemento Mtirtyrohgii Gallicani
chum fecit, et in Clerum magnaj Ecclesise adscripsit. dd Itunc xii Maji : Ipso die transitio S. Gerraani
Tunc hic sese divinarum Seripturarum contempla- Constantinopolitani Patriarchaa Hujus sacrum
tioni dedit : ingenii autem celeritati assiduisque la- corpus postea Aquitaniam a Francis, Constanti-
in

boribus ad maxiroara sapientiam rerumque cogni- impi.leos subjugat<iril)us, advectum, in finibus Ar- translatlo
tionem pervenit. Cum vero vit.e sua? rationes recte vernorum et Lemovicensium in oppido Borti, capsa?
& ortum " i

r Galhas
composuisset, primum quidem ordinaius est Eccle-
u ...
inclusum argentea?, cum reliquiis b. Kemedit lipi-
.. .
'
' .

siffl Cyzicena? Episcopus , uon simul et per saltum scopi Vapincensis reconditum est, ubi nunc usque
acceptis ordinilms ; sed l°ge et solitis statutis pro- omni cum reverentia conservatur. Est autem Bor-
gressus, ad fastigium sacrorum honorum pervenit. tum ad flnvium Dnranium, sed Dordaniam, ubi is ex
Deinde cum Ecclesise provida administratione et Arvernia pro iiens, agri Lemovicensis limitem radit
viro eloquentia usuqne rerum exercitatiore egerent, pi*ius quam Rua fluvio receplo augeatur; Tuteltensi ci-
e Cyzico ad magnam urbis Constaminopolitanse Ca- vitati in Lemovicibus quam Clarotnontanx Arrerno-
,. . NOT. C
thedrara transfertur: ubi infinitos populos doctrina rum metropou propius.
illustravit, ac profundiora j
( t. obscura Scripturoe loca 6 Denique sacra memoria illius inscriptaest hodier- j/ emor , fla B, ( rf
iuterpretatus, frequentibus concionibus et encomia- nis Martyrologii Romani tabulis hac formufa: Cun- Latinos.

sticis sermonibus E< clesiam exhilaravit ; et quod in stantinopoli S. Germani Episcopi, viitutibus et do-
vi^iliis dnrum et laboriosum est, suis cauticis et crina insignis, qui Leonem Isauricum, adversus sa-
suavtbus hymnis lenivit : et in hisce exerciths per- cras imagines edictum promulgantem, magna cura
stitit usque ad Leonislsaurici Imperium Quem cum fiducia redarguit. Eumdem hoc die celebrant Anto-
vidisset Bacras imagines abominari et rabie quadam nius de Balinghem in Ephemeride seu Kalendario san-
persequi ; conatus est tam verbis sacrsa Scripturaa, ctissimx Virginis Manse, et Franciscus Marchesius
quam ahis adhortationibus persuadere, ut ab ista in Diarw saero, idque ob singularem ejus affectujn erga p
hfflresi animum magis
avocaret. Verum cum is Deipnram Vtnjinein causam Hippolytus Mar-
: ob qutun
Deum blasphemaret, et sacrosanctas imagines con- raccius conquisivit et Homx anno mdcl typis vutgavit
tumeliis amVeret imposuit Gernianus sacraa men-
; S. Germani Patriarchaa ConstantmopolitaniM iriale,
sisj suum Humerale atque ad proprias a?des re- , quo ejusdem S. Germani de Maria Deipara Virgine
versus, quielem est amplexus, ac tundem in bona opera omnia, quae reperiri potuerunt, Latine ex-
senectute vitam finivit, jarn annos vivendi nactus pressa notisque illu.^lrata continentur. Denique ad
nonaginta. Cujus funus dum efferretur, varios acce diem iii Junuani ejus nomen inserium esl MS. Flo-
dentium ad ejus Reliquias morbos depulit, ac post rttrio Sanctorum.
ejusdem sepulturara assidua sanationum beneficia
ex sacris ejus pignoribus exuudantia fideles conse- CAPUT II.
quuntur. Positum est autem corpus ejus in s;icro
monasterio Choraa. Dies ejus festus celebratur in Resgestue usque ud annum d c\x. Archicpi-
sanctissiroa magna Ecclesia. scopatus Cyzicenus. Patriarchatus Constau-
4 lli.s similia leguntur ua&sim tn variis Grtecorum tinopolitanus.
3 vsrslculi 'j Menseis, manu exaratis et typo cusis. In hisce tres
Menstis. I deS. Germano continentur q-ios,
erdcuti simitares . IIleraclins lmperator {sub quo emniui: Jvstinitums
quia de addere placel. Primusest:
viro tanto sunt, paler S. Gevmuni el hic adolevit) viin funetus est die A comtantim
Leoninam mentem, impietaiis plenam, fortiter.Ger- xi Marlii anno dcm.i : post guemcnm aliquot memibus pogonat'' r° sl
mane, superasti: venerandarum enira imaginum reqntissent filu ejus Conslantinus et Heraeleonas, lm- p^""„Zcnii>
Chrisli et Sanctorum omnium cultum negavtt ille perium delatum est ad Constantem ejus etiam filium }lK im
:

miser Leo sed sermonibus tuis, o tnterpres Sao- qat) postannos Imperiisei ei viginti Sgracnsis m bal-
ctorum, confusus fuit; et tamquam demens, per- neo nileieniplo, Sltliraqallis est liitjus filius Constanlinus,
mansit insipiens. AUei Versiculus : Leo, ut tera im- coynomento Pogonatus gui snli inilium regni, uli apud
:

pia, Deo exosus etAutichristi prodromus, quia ima- Thcopltanem leqiiur, Justinianum Patricinm Ger- ,

gtnis Christi venerationem oppressit, e sorte fide- mani postmodum Patriarcha? patrem, occidit : Ger-
manuro
 DIES bUODECIMA MAJI. 15S
manum vero, royyy-ciovj molestius id ferentem, vi- Simeonum srriptis Dialriha pag. 126 earn Vilam agno- D
rilibus resect s castigavit. ;
Qnod factum arbilramur qenuirmm fcetum Simetmis Afetaphrastk, quam AUCTORK
scit 655« C. II.
circa annum dci-xix. At quanta dein auctarilale fuerit, Jacobus Billiut S. Joannis Damnsecni opertbtis
sub-
eliam ipsum Conslantinnm
ai>uil eonsiabit infra ex juii.nl. untle
perprritm lunc noiiniilli adscripseriint.
,
Cum
S. Gregorii sccuntli Papse. Ccterum oum pius
ejiistola dictus S. Sicplianiisjunior adltnc in utero ex ore pri-
malris esset
tiiiitn eccle-
Imperator Constantinus, inquit Theophones, annos hsec narrtmlur amtigisse: Cura exiroius k ir Germanus slam ingre-
septeindecim regnasset, fiTus ejus Justinianus Im Patriarchicum thronum ascensurus esset, plebs dientls
perium snscepit, postmodum Rhinotmetus cognomi- ingenti frequentia .11] maximum S. Sophiae
templum,
natus, iluta nasn multlnttis m Cliersoniim relegnlus ipsiusvidendi cupiditate concurrebat. Eratenim ille
permansit, dum Leontins triennio, atque Ab&imarus virtutis nomine olarus et illustris, atquein omnium
septennio Imperium Tiim ilemum Ju- iiclininislrnreiil. Hnguis non sine voluptale versabatur. Una autem
stinianus rcceplo Imperio iterum regnnnt usqtie ad m- cum omnibus praclarum illuil parentum Stephani
utim nccxi, 7110 una cum Tiberio occisus fmi a Philip- pnr accurrens, scamnum quoddam occuparat quo :

pico : i/in litm Imperium per sccltis puriitm circiler eum, quem cnpiebat, c superiori loco intneri posset,
biennium obltnuit, nnno nccxin oculis evulsis dejectus. Cum igitur ille per Ecclesiam iransiret, Btatim mu-
8 Flornil sub iictis lmperolorUms S. Oermanus, in lier(ipsam enini ejus.quem uterogestabat, curacon-
t clertco Clerum mngnx Ecctesise adscriptus, eiiemque pi-.ipo citabat) Benedic, Domine, id quod in uteromeoest,
Episcoliui
stitts, utque inde obexhnitimvirtulumdoctrinsequesplen- clamare ccepit. Ille antem perspicaci animae oculo
Cyticenus, et S. Slepltanai
iorem ortliualus est Episcopus Cyzicenss metropolis enin. qui utero gestabatur, intuens, Benedicat huic juniori liene-
I/cllcspiiiiii : iit siib ijiiri illorum prsecise non liquet. Dominus per ProtomartyrisStephani intercessiones, dicentis,

Sub Philippico eum aiministrasse. Seicm Cyzicenam, respondit. Apud oranes porro mulier affirmabat se
imlicaiit Nicepbcirus Pntriitrcha in sua hisloria . ci ea hora, quo hoc audiisset , igneam rl.miinam ex
Tlteophanes in Cbroimlogia apni quos Germaiius, in-
; divino ore prosilien^em vidisse. Ut igitur in lu-
illo
lereosqui ttini lixresi Monolhelitarum contra sanctam cem eilitus est, statim euin, ut magnus Germanus
etOEciiinciiiiiim se.tiam Sijiioilnm fitivruiii.cnm Joanne pradixerat, Stephanum appellarunt. Quandoquidem E
Pseudo-Palriarcha, m loeum S. Cyri inlrnso anm- autem baptismo quoque collustrari eum oportebat,
flamma pro-
non aithssit
Monolhelitts.
meralur : quod fulsum omnino est .
et ex subdolis lne qui, ante etiam qnam
lucem prodiret, illustratus
in
relicornm cliarits exceplum. Quin potius cum S. Cyro erat ad magnae Sophise baptisterium ilum est. Erat
;

viietur Seie sun pulsus, el etdcm tn Cltora mnnusterio autem tum vespera magni Sabbati Resurrectionis cumdem
cohabitasse, ui tvl tieo ibidem vohterit sepeliri : ct apud Cliristi, clarissimoque illi Germano in manus datur baplizat.
Thenplionim S. Cijro, sei sensn immutato, con-
dictn qui statim eum baptizat atque ungit eum inquam, ;

jnitgitur. Quain auicm smcere orthodoxam fidemsem- qui jam jamque spiritale Ecclesia unguentum l'u-

per coluerit teitantur trecentietquinquagintA Episcopi

, turus er.it. H.xc M, quas etiam, et qnidem uberius,
/n Synodo Nicspna secunda, Actione sexta prope finem, explicantur in alo MS. Grseco, qnod repertum inco-
hisverbis: Germanus nt luminare in mundo luxit, dice Vaticano SOSipsi Romne descripsimus t et erunt
verbum vita? continens qui in sacrisenutritus, etut :
omnia ud xxvm Novembris diem, natalem S. Stc-
hacc
semper
Orthodoxus
Samuel ab infantia Deo deputatus, atque Sanctis phani Junioris, illustranda.
habitus Patribus consimilis est cmprobatus Cujus sequi di II ffuic S. Stephano Martyri, cum respectu ad
sputati^nes necessarium esse, con^cripta ejus affir- Prvtomurlyrem dicto juniort, adjungimus alterum S.
mant, celebrata per universum orbem. Exaltationes Stephanum, Fundatorem monasterii roii Xfli/oAaxxou,
enim Dei in faucibus ejus, et gladii am ipites in ma- sive nd Lacum-anseriim. uti exposuimus ad xiv Jui.ua
Alium s,
nibus ejus, jaculati contra dissidentes Ecelesiastiese rii diem ejus natalem : de quo in Grxcorum Menseis, Stcphanum
traditioni. Imo ut Synadus sexta contra MonotheMtas ssque ac in MS. Synaxario Bcclesix ConUantinopolita- ejTfijnf,

eogeretur, collaborasse S. Germanum infra constabit. rlse,,ista leguntur Constantinopolim venit, hospitio
9 Intcrim Philippico dejecto,Imperator coronatns ab sanctissimo Patriarcha Germano acceptus apud :

est, ipso festo Pentecostes onno dccxiv, Artemius, et qnem aliquamdiu moratus, plurima ab eo didtcit,
Anastasius appeliatur. Fuit is litteiis apprime excul- magnuraque inde fructum percepit, atque in rebus
tus, et Cathnlkarum fautor partium : qui Joanne hm- agendis salutari eum consilio juvit. Hiuc illud est
retico eapulso, Germanum Constantinopolim trans-
S. ccenobium. quod ab Anserura lacu noraen accepit, ab F
tulit anno Cltristiiycc.w. De qun translatione istd scH- eique aget-
t ipso conditum in quo ipse vixit, et magnutn nuine-
:

ttim dunat.
bit Theophanes. Anno porro secundo Imperii Artemii, rum monachorum coegit. ffxctbi, quibus additur in

qui etiam Anastasius, Indiclione decima quinta, Menologio Basilii Imperatoris : Perhumauiter a Ger-
mensis Augusti die nndecima. e Cyzicena metropoli mano Patriarcha exceptus, dona tusque a
agello, in

Constantinopolim Germanus translatus est. Decre- quo monasterium condidit.

1'atriarcha
W. tum super ea translatione, quod subjicitur, promtil- l^ Anastasio Artetnio, rebussuis difjUo, subrogatus
lactus
anno 715 gatum est. Suffragin alque consensu religiosorum est et quasiper ludibrium factus Imperator Theodosius
Ab extlio
Presbyterorum Diaconorum et totius sanctioris
, Adramyttenus : sub cujus imperii inieium comprehen -

revocatut
Cleri, sacrique Senatus, atque universi Christum s is Artemii amicos, et unacura Germano Conslan-
amantis populi hujus a Deo custoditse et impera- tinopolitano Antistite Nicaeam deportatos, scribunt
tricis civitatis Divina gratia, qua> inKrma semper
; Theophanes, Nicephorus Patriarcha, et alii. Verum
curat. et qnae desunt adimplet, Gennanum sanctis- Theodosius requisita Germani PatriarchoB et Sena-
simum Metropolitam Prssidem Cyziei Metropo- et tus sententia, a Leone Isaurico, qui hoc in tractatu scqia-ster pro
leos, in Episcopium liujus a Deo servataa Urbis et Patriarcham admiserat sequestrum, immunitatis et Leane tsaurico

Reginae urbium, transfert. Facta est haec translatio salutis fidem accepi>se, atque sub ea Imperio se
coram Michaele sanotissimo Presbytero et Apocri- abdicasse et Leoni tradidisse, dicitur apuU eumdem
siario Apostolicse Sedis, ceterisque Sacerdotibus et Theophanem : qui ad hujus Leonis annum tertium,
Episcopis prassentibus, Artemioimperante. Ifvc ibi, Christi dcoxik, isia scribil : Hoc anno irreligioso
qu<r virum fuissv orthodoxa fidei confirntant, Imperatori impietate et irreligione superior,
fllius,

10 His lubet apponere, quse in Vita S. Stephani verus Antichristi prascursor, natus est. Octobris
jumoris, pmpfer sacras imagines sub ConstatUtno Co- veromensis die vigesimo prirao fsive ut aliud MS. futura prX'
dicit
pronijmo Martyris hubentur cujus hoc est in MS.,
habet <-.
.\ vigesimo quinto,
:
quod secutus Misceltz auclor Ifl
,
baptismo
nostro Gmsco exordium : @siov ti XP^/**
'
r «p£r«, Di- vin Kalendas Januarii scripsit) Maria ejus uxor in Copronymi
vina qusedam res est virtus. Leo JHatius in sua de triclinio Augusteos (quod magis integre Butsamon ap- /ttii ejui
pellat
 IS6 DE S. GERMANO PATRIARCHA CP.

Augusteonem) coronse recepit consortium, et ccepti miserum Leonem puderet,

ut praeterea in hoc
A petlat
auctojec. n. rum solenni comitatu, sine viro. ad magnam Eccle- incubuerit, Patriarchre sermones captando, aliosque

siam prncessit. Votisque ibi ronceptis, ante Ingres- dolose miscendo, ut eum lreszemajestatisreum con-

sus ail magnum altare solennia. ad magnum bapti- vinceret quo eum, tamquam seditiosum, non vero
:

«terium, viro ejus paucis domesticis stipato, eodem tamquam Confessorem, throno depelleret.
loci se conferente, ipsa perrexit. T
T
bi cum imperii 15 Eam ad rem adjutorem atqtie participem na- qui eomptici

malitiseque eorum heres Constantinus a Germano ctus Anastasium. Germani discipulum etSyncellum, ejus Anaslasio
prxdiat ma-
Antistite lustrali unda expiaretur, dirum ac fcedum ipsi, utsensuum suorumaemuloac per omniaconscio,
lum exitum,
et corona- ab infantia indicium sui edidit, alvum nimirum in successorem fore. Hunc cum ita
pollicitus est, Sedis
,ion '-
sacrum lavacrum egerens. ut ab ocnlatis testibus adversum se prave affectum Beatus non ignoraret,
flde dignis perhibetur. Ita ut sanctissimus Patriar- Dominum suum imitatus, tamquam alterum Iscario-
cba dermanus, maximum malum Christianisipsique tam, aperte quidem.sed leniteripsura de proditione
Ecclesise per istum eventurum, illo signo portendi commonuit. Cum vero ab errore illum revocari non
vaticinatus sit. llinc dicto Constantino cotjnomen Co- posse cerneret, quadam die eidem Anastasio, Ger-
pronymi 7)rinannoLennis quarto, Indictione
adhsetil, manilmperatorem adeuntis posteriorem vestis oram
calcanti, ipse Patriarcha dixit Noli festinare, in
tertia, ipso Paschatisdie (fidtil xxxi Marlii) a patre
:

Leone Constantinus in novemdecim Arcubitorum Circi etenim stadium citius quam voles ingredieris

tribunali Imperii coronam arcepit, consuetas oratio- At nec ille hisce verbis turbatus est, nec alii prajsa-
nes bealae memoria? Germano Patriarrhaperagente. gium intellexere quod tamen quindecim post an-
:

in male
nos, tertio videlicet Persecutoris Constantim, Indi-
usurpando
ctione diiodecima exitum tandem habuit. ac non
CAPUT III.
prolntum fuisse constitit. Et-
Patriarcha-
sine divino impulsu
Aeta cum Loone Isaurico pro cultu enim Constantinus, Artabasdo genero expulso, cum
B imaginum. solus Imperio potitus esset, Anastasium cum aliis
suis inimicis verberibus cfesum, deindenudum, asi-

ftacet cnm Theophane, ex quo supertora desumpsi- noque facie retro versainsidentem.perCirci stadiura
mus, progreiti. Anno, inquit hic, Imperii nono, irre- palam circumduci jussit utpote qui una cura ini- :

leo Isauricus ligiosusImperator Leo, de proscribendis et depo- micis suis se Imperatoris munere abrogatum Impe-
tnctplens aqe-
nendis sacris ct vencrandis imaginibus, primum rio ejecerat, atque Artabasdum coronaverat.
rr contra ima-
tractatum habere ccepit cujus comperto proposito : 16 Porro sacer ille ac divinus Germanus, decre-
qines
Gregorius Papa Romanus, scripta prius ad ipsum torum vera? religionis defensor, Byzantii floruit et resistens

Leonem decretaliepistnla, quacommonet non decere versus Leonem, ex re nomen habentem, ejusque sa Leoni cum
S. Grenorii) II,
Imperatorem quidquam stalnerede fide, et anliqua tellites, tamquam adversusferas, depugnans. Quem-

Ecdleslse s&ncita a sanctis Patribus finnata innovare admodum in veteri Roma vir undequaque sacer et
aut convcllere. Itali;e tandem ac Romae tributa ad Apostolicus.Petn Apostolorum Coryphau successor,
ipsum deferenda prohibuit. Verltm, ut acl sequcntem eruditione prseclarisque facinoribus clarebat Grego-

anmtm nccxxvi rcfertur, impius ille, non tantum in rius qui Romam atque Italiam totumque Occiden-
:

errore ile respectiva venerandarum imaginum ve- tem a Leonis obedientia, t.im civili quam ecclesiasti-

neratione versatus est, sed etiam de sanetissimaj ca, subtraxit. Tum vero Damasci Syriae Joannes
ff inlerces*
Deipar.T Sanctorumque omnium intercessionibus : Chrysorrhoas Presbyter monachus, Mansuris filius,
uniiiiii SOB"
eturum. eorumqueReliquias homoscelestissimus, inArahum Doctor egregius, sanctitate vitae a?que ac doctrina et S. Jnanne
ltamasceno,
praeeeptorum suoruni morem, abominatus est. Ab fulgebat. PorroGerrcanum, ut suae potestati subdi-
Patriarchali solio dejecit. Gregorins autem
eo itaquetempore inimicitias cum beato Patriarcha tum,
Constantinopnlitano imprudenter suscepit. oinnes epistolis, quas omnes norunt, ad eum datis ipsi suc-

viajores ido- deeessores suos Imperatores, Praesules, Christianos- censuit : ac denique .Toannes. unacumtotius Orien-
lotatras
que populns tamquam idololatras, ob sacrarum ve- tis Episcopisimpium Leonem anathemate devinxit.
apjiellat
nerandarumque imaginum venerationem, condem- 17 Ceterum diedecima septima mensis Januarii.
cum pra? nimia incredulitate atque ru- Indictione decima tertia, feria hebdoraadis tertia,
nans : ille.

sticitate, de respectivo earum cultu rationem ac irreligiosus Leo silentium contra sanctas, veneran-

sermonem minime capere valeret. dnsque imagines in novemdecim Accubitorum tribu-

14 Deinde ai «nnum Leonis decimum tertium, qui nali celebravit, Germano sanctissimo Patriarcha ad-

cst nobisannus Chrisli dccxxx, ittem tinittmentum pro '

vocato : cui persuadenduni arbitrahatur, nt. suo de
seqnens Theophanes : Nefarius, inqmt, Imperator, abolendis sacris imaginibus decreto tamfem subscri-
ad versus rectam tideminsaniens. Sanctum Germanum beret. Atfortis Chrisli servus, abominando Leonis ullro se ab-

ad se accersitum verbis divinitus inspiratis (ii consilio neqnaquam cedens, imo veritatis verbum dicat:

csl ScriptliriSf sed in stunn pravurn sensum delortis) recto sensu distribuens, Episcopatu sese abdicavit :

cn-pit inescure. Beatus itaque Praesul sic eum allo- quin etiam Pallium Pontiticium sponte deponens,
»on fert longum meraeque doctrinae plennm sermo-
quitnr : Sanclanim quidem imaginum futuram pro- post satis
inonenlem
S- Genna- scriptionem audivimus, haud tamen te imperante. nem, demnm dixit Si ego sum Jonas, in mare me
:

nuin. Eo, cujus Eetate vel Iinperio res foret exequenda. prnjicite. Etenim absque universalis Concilii aucto-
solicitius exquirente; respondit Germanus : Cono- ritate, o Imperatnr, circa fidem quidquam innovare

nis tempore. Dixit Atqui Cononis mihi nomen

ille i non valeo. Tum vero in locura, qui Platanium dici-
est, in ipso baptismo vere inditum. Snbinfert Pa- tur, in paternam domum se recipiens, vitse reliqunm

triarcha : Absit, Domine, ut te imperante mahim summo silentio transegit. Tenuit Pontificatum an-
istud pcrpetretur : Antichristi quippeprsecursor est, nos quatuordecim, menses quinque, dies sex.
qui scclus istud adiinplebit, et divince Incarnationis 18 Die autem vigesima secunda ejusdem mensis Anastaslus
eversor et hostis, qnalis quondam Herodes in Pra3- Januarii. Anastasium falsi nominis virum, ipsius crealitr
rsrudn-Pn-
cursorem invectus. Fidei vcro cautionem, ante su- Beati Germani discipulum et Syncellum, in ejus lo- •

tnurclia
sceptum Imperium nblatam, in memoriam Patriar- cum suffecerunt : qui videlicet dominii secularis
cb.i revncavit; qna nimirum, Deo in fidejussorem ambitione motus, cum Leonis impielati assentiret.
dato, uihil Apostolicorum et traditorum a Deo Pseudoepiscopus Constantinopolitanus creatus est.
sancitorum circa ipsam Ecclesiam Dei penitus se Ceterum Gregorius, sacerRomae Pra^sul, quemad-
iniinvaturum promiserat. Sed tantum abfuit ut modum jam prsemisi, Anastasium una cum libellis

ejjs
 DIES DUODECIMA MAJI 1S7
ejus abjudicavit; Leonpmque ipsum, tamquam irre- ad nos accessit (abhinc autem septingenti triginta D
ligiosum, per epistolas redarguit : ae Romam cum sex anni jam tiuxerunt) Patres interea ac
Doctores, Al ( Ti PE 0. R.
universa Italia ad defectionem ab ejus imperio con- quornm sumina virtus fuit.venerandarum imaginum
citavit. Ex quo tyrannus majori indies furore perci- cultum nobis perspicue tradiderunt. Ne longe
ab-
tus, perseeutionem adversus sanctas imagines mo- eam post Christi in coeluinascensionein, mulierilla,
vit : adeo utmulti monachi ac devoti laici,
clerici ac quae sangiiinis protluvio lalmrabat, ab eo
Sanitati
ob recta fidei decreta periclitati martyrii cnrona ,
restituta, ipsius imaginem velut acceptum benoficium
fuerint redimiti. referens, exsculpsit. Ac prius etiam ab ipsomet
19 Kactentts Theophaim : in cujiis edilione re- Christn, ipsissima Patris imagine, divino Iinteo fa-
gia, c.c lihrariorum incitria,noimutlain numeris occur- cies ipsius impressa est, ac
tl hxc ei Toparcha? Abagaro id
rnni S(foft|*«K. Hinc
Petnvium suprii num. 9 opuil
Theophane, postulanti Edessam missa. Demum
ab Evangelista
sed expurga- in Raiionurio lemporum legitttr Indictio decima quin- Luca picta est. Quin ab Hierosolymis quoque Vir-
la a mendis. ta et recle cum perperam excuso sit Indictio
: ,
ginis Dei Genitricis imago missa est ob eamque :

decima tertia. Nam anno dccxv, Indictione xv causam divina ac sacrosancta Cnncilia, variis tem-
transtatus est S. Germanus nd Sedem Palriarcha- poribus ac locis coacta, non ut ea? calcarentur, sed
lem CP. el hoc quidem faclum constat Augiisto men- ut adorarentur edixerunt. Velim itaquo hoc scias
se, sed de die esl quxslio. Exprimilnr namque m Imperator, quod si iniquum hoc dogma confir-
edilis undecima, el posten diciivr tentiisse Pontifioa- mare atque constabilire in animum induxeris.rae
tum annos quatunrdecim, menses quinque dies tres, primum nullo mndo assentientem habiturus es, sed
seqve obdieasse. I.irlictione decima tertia, anno scili- promptum ac paratum, qui pro Christi imagine ani-
cetdccxxx die septima Januarii, Feria tertia heb- mam meam profundam, pro qua ille, ut collapsam
domadis :ubi ui diei acferix convenial numerus, eo anno acprostratam imnginem meaminstaurarot, cruorein
quo Cyctus solis vi adferebnt lilleram Dominiealem A, suumeffudit. Perspicnura est enim ignominiam eam
B pro septima Januarii (qnam eliam Miscellx auctor et et conttimeliam, qua? Christi imagini infertur, ad
Jnaslusius notatam invenienles scripserant, septima exemplar ipsum redundare. Quo circa nnbis facien-
Idus Januarii) legenda esset decima septima. Sed dum est, ut gratorum servorum officio fungentes,
lunc dici deberet Sanctus, ullra annos xiv, mcnses v, pro Domini honore periculum adeamus.
sedisse dies se.c quod vel ideo magis probo, quia dies 21 Hanc liberam orationem arrngans illa anima,
xi Augusti anno pccxv, quo in Constantinopolilanam ne extremis quidem, ut ita dicam, auribus acceptare
exceptv*
Sedem conslUulas esset Snnctus, Cijclo solis xxiv lillcrn sustinens; milites gladiis accinctos mittit, qui san- plpgis.
DominicnliF , fuil Dnminica, ejusmodi aclioni ex veleri ctum virum contumeliose habitum, ac plagis male
Ecclestnrum instituto opportunii : et ideo rursum num. mulcfatum throno exturbarent. Ipse itaque statim
18, ulii ilicilur in locum S. Germani subslitulus Ana- ad monasticum et quietum vita3 genus se contulit.
slasius die septima Januarii evidens mendnm corri- ; Htec cx dictis S. Slepltoni Jniiinris Achs, qtnr plnri-
gcndum censui ponendo tliem vigesimam secundam. mum a Boronio litudanlur nbi quod tn iitriitsqne Filze
."ujusmodicerte leclionem prse oculis habueruntMiscella- textu, Grxco an. dccxxvi a die Incarnationis dtrinx
aitctoc et Anastusins in historia, quando scripserunt, nsque ad hitjits sermonis dicm ntimerentitr, eo anno qnt
undeeimam Kalemlas Februarii, qux dies simililer et vtilgaris jErx npitd Constantinopolitanos dccxxii,
Dominicn ftiit . Qttod si nliunde constarel dies sotitm apud nos nccxxx diceretur, videtur e.r accuratiori qtut-
tres, non se.v, numerandos pro Germani Ponlificatu, piutn et tttnc forte Constantinopoli inter eruditos passim
itinc eum dicerem in solenni Assumptionis Marianse nola, elsi tnttgo non itsilotn, Chronologia acceptum :

(lie xv Augusli in Sede Conslanlinopolitana locatum : quam mnxiino antiquitatii fere lotius conseiisu uili os-
facilltmc enim ix pro ie" irrepere pottlit in nnmeros tendimus initio Apritis nostri ad Prowmiitm veleris
Grxcos : et hoc cum insigni Sancli erga Deiparam af- Pontiftcii Calalogi. Qux norro de plagis S. Germnno
feciu eximie quadrarel. In E.tegesi prima ante lomum ilhttis referuntur m iltn S Stepltaui Vilo, confirmau-
teriiiim Marlii,
potissimum cap. 5 intlicavimus et cor- tur a S. JoanneDamasceno; quem Baronius nd liitnc
reximussimilia mendn pltirn, perlibrnriorum socordiam 730 num. H usserit, his ipsis dieluis scribere
uiiuiim
Tlteophnni adspersa •
ejusqne filam, a S. The.odoro aggressum osse sermones de imaginibus. Hic etiim F
Studitn conscriplam, dcdimus xn Martti. ornlione 2 de illis; Eliam, inqtiit, persecuta est Jesa- alapis,

20 Ex Tlieophane prxterea, qux dc Germano

S. bel, et linxerunt sues et canes sanguinem ejus...
proferunt, e.rcerpseriin l Consianliims Mnnasses, Mi- Jnannem Herodes interfecit, et consumptus a ver-
cltael Glgcas, Joannes Zonaros, Georgiits Cedrenus, mibus expiravit. Et nunc Geatus Germanus alapis
olitqite in sttis singitli Annalibus. Solum lllbei ex su-
percussus et in exilinm missusest, etcomplures alii
pra lautbtta S. Siephani Jnnioris Vitu impcricrritun Patres, quorum nomina nos ignoramus. Nonne id
antmitm S. Germani intneiiditm proponere, dnm contra latronum est? etc. Eodem motlo Constantiniis Pius,
Leonem lsaitricum venerationem imaginuin propugnnl Episcopus quondnm Tu od ttrnnt Ponti Euxini, scribit
Nam, ntinquiunt dictm Vitr auclores, dum illitis im- in oratione de Inventione ReliqStiarum S. Eiiplieini.r,
s
Bermani pietatis certior factus fuisset Germanus, vir Iibera qnttnt Gr.cce er Bildiullicete fufteanie codice 820 de-
oratlo in
atque intrepida pietate praeditus, per quemdam ex scriplam Imttemi^ Impurus, inquit, et profanus Leo,
:
dtftnsiunem
Mcrantm.
prsecipuis Ecclesiao ministrishajc ei mandat Haud : ex gente infaustorum Isaurorum, cccpit latrare ad-
'""'giHwm.- quaquam oportebat, Imperator, te, qui tum vitam, versus Dei Ecclesiam et venerabiles frangere ima-
tum Irnperium a Deo accepisti, adversus Condito- Quamobrem sanctissimum Patrem nostrum
gines...
et flaqrts.
rem tuum insolenter extolli atque, ut vulgo dici- ; Germanum P itriarclnin, vita et sermone resplen-
tur, non movenda nmvere Patrumque terminos, ; dentem, impudentia et flagris usus, a Sede ejooit.
quos illi antiquitus posuerunt, transferre. Etenim Omiltimus plures auctorilales hanc in rem coacervare.
humana forma, a Deo Verbo ex sancta et pura Vir-
gine suscepta, cum omnis da?monum cultus extin- C.VPUT IV
ctus est, tum omnis idolorum adoratio abscessit.
TheandricEe vero similitudinis imago Christi ado- S. Germanus aS. Gregorio Papa II laudatus.
randa nobis et colenda perspicuo tradita est item- : Nomen diptycliis inscriptum. Varii librl ab
^ue iliius, qua? eum modo quovis sermone prrestan- co editi.
tiori peperit, et
Sanctorum quorum vita ipsi grata
atqueaccepta fui(. Ex quo enim ille in forma nostra J7 rtceral hoc turbulento temporc Sedi Romanx S.
Gregorius
 ra DE S. GERMANO PATRIARHIA CP.

A Qregorivs II Pnpa, electus \xv Martu an. dccviii, nnclastas in Oriente vexillum confessionis erexerit :

ArcTORR C- II
morlvvs anno nccxxxi, ct depositus die xm Febrvarii, quotl maxime apparet e.r ipsa dicti Grcqorii Pap.r ud
s. Oregtnitu //
quo ejus Artii illustrt vimus, Hunc S. Germanus, quid S. Germannm epistola, t/me integra Grxco- Latina in-
scrttnl
tsnnt tmp heo Imperotor machinavetvr, serio admonuit. S el i serla est Actiaui qitarta' Conn/ii Xtctfiu II anno Chri-
tpse Leo suum de abolendis imaginibus edictum Romam sti nrri.xwvu hnbiti, ubi in principio vevbis lns utitur

misil, et vicustm binas litteras u Gregorio accepit, quas sanctus Pontifex.

ex translatione Frontonit Ducati Greeco Latiuas edidit 23 Qnalis et qua? delectatin meam sic laetificare

Baronius ad annum dccxxvi. ln priorti/us hta de S. animam novit. sicut gratificus nuntins super tuo no-
cum maano
Gennano leguntur. Tu ea (Imperatorem alloquitur mine, quod reverendum rev^ra mihi et magnifican- gaudin pjm-
Papa) quse cognita sunl et spectala ut lumen, aperte dum decenter est, o sanctihYate et divinitus acte? dem S. Gre-
gorii
insectatus e - Ecclesias Dei sancti Patres convestie- Hoc enim el niin<- ego per honorabiles litteras tuas
rant ornarant, tu spoliasti atque denudasti, ta-
et evangelizatus exultavi, et prae oimio gaudio, spiritu
metsi lalem habebas Pontificem, Dominum, inqnain, lsetificatus sum. Deinde in coelum extendens oculum,
Gi uum rratrem nostrura et coroministrura. Hu- gratiarum Donatori omnium Deo retuli actiones :

ut coiulltU
obttmpersl jii- dehebas tamquam Patris atque Docloris, et qui etiam modo voluit, et fine tenu^ vobis coo-
tali

S. Grrmani, tamquaro senioris, mulfaqne rerum cum Ecclesias- peratur, et omnia vestra in lucem educit. Hoe enim
ticarum tum civilium experientia pollentis, consiliis et orandum mihi est et noctu et interdiu, et num-
obtemperare. Annum etenim agit hodie vir ille no- qnani aliquando hoc desiderinm deserendum esse in
napesimum quintum, singulis Patriarchis et Impe- Cliristo confidens prcnuntiabo. Testimonium autem

ratoribus inserviens; perpetuoque fuit occupatua, perhiliet sermoni meo, o superlaudabilis et a Deo
quod utrisque rebus gerendis mirifice utilis et aptus dilecte, etiain tua? per omnem lu-ram benevolentise
esset. Ilhirn igitur omittens lateri tuo adjungere, recordatio : qcam haliitatricem habens in lalni-, et

improbnm illum Ephesium ejusque similes audisti. dolorem verbi (<'rre non valens, illico ail a/Tectum
H&x ibi. Indicatur antem Theodosius Sphesi Episco- per litteras properavi. Est enim debitum mihi et
pus, qui postea eliam Cons/antino Copronymo Leonis debitis cunctis insignius, te Fratrem menm et pro-

filiu a consiliis fvit :

r,
f Conciliabulx ob hoc coltecti anno pugnatorem Ecclesire salutare ac alloqui, et lucta-
Imrerii xiu, Prseses extiiit Thcodosius Episcopus, ininum tuoruin collaudare materias. Eiiamsi quis
Ephesi Absimari filius, vti ad dictvm anmtm scribit dicat et valde convenienter Clamet potius ea impie- :

Theophanes. taiis pryecursor, qui nunc passus est, Imna actione

-j:t Dicitur supra in Menologto Basilii Imperatoris malam actionem tuis commutaturus felicitatibus...
item in MS. Synaxario, S. Germanns nonagenarius Quomodo ergo cum Deo pugnans, o tu Sanctissime, ob rxaltatam
agtntls xtatis
onuum !)5,
emigrasse ad Dominum : ai si anno Leonu nono Chri- adversus eos, qui sine Deo et contra Deuin sunt, Crucem
sti dccxxv init saltem initio sequentis, ut supra diciinr non cominuveris? Ubi sic ctepisti praelinm, ut Dens Chritfi,
annum egerit nonagesimum ijuintum [Graece &yti rf- ipse tilii monstravit, pneesse preecipiens in castris
uepov ivvevr.MVTa rA-j-.i evkxutqi^) videtur annum cir- repni Christi glorinsum vere ac insigne labarum; id
citer centesimum vivendo altigisse : quod etiam hxc in est, viviCcam Crucem , magnum contra mortem
qttiolim
dicta epistola .V. Gregorti verba adjuncta indicant : magnitudinis susb trophaeura (in quo mundi quadri-
persuaserat Cum Dominus Germanus e( qui tum temporis Pa- farie terminos circumscripsit, linenmentis d-stin-
Constantino triarcha eral Dominns Georgius snggpssisspnt, per- jjuciis) deinde et sanctam imaginem omnium I)o-
1'OlJOU'lto Ut
Constantino Constantis filio Justiniani
sii.isivsentfiue minse ac vera; Dei Matris, cujus vultum divites et imaginem
Syno*
1'tttitt
fieiparm
(tnm contra Patri, ut Romam ad nos [id est ad Romanum Ponti- plebis dcprecabuntur. Etenim sancta est, ut Patri-
Virgtnls
Matwthelitas. ftcfm tunc existentem) scriberet, sic interposito jure- bus videtur, qua± honorala tribuit
taliter a vobis pie
jurando scripsit, nobiscum egit, ut ad universalem
<' vicissitudines. Nam imaginis honor ad principalem
Synodum congregandam viros utiles mitteremus. transit, secundum Basilium Magnum. Et post multa
T
lS eque cinn illis, inqnit, sedebo, aut imperiose lo- df sacris Imaginibus prajctarissitne exp/icata subtlit
quar, sed tamquam unus ex illis, et prout statuerint 26 Quid opus est epistolam in longum extendere,
Pontifices, ego exequar; et eos qui rccte loquuntur et iuaxime ad virum electnm a Deo, gratiam ade-
adm ;
ttemus, eosrjue, qui male loqnuntur, expelle- ptnm spiritus, et in profunda divinoruin dngniatum
mus, et exiliis relegaliinms. Si pater meus quidpiam valentem prnspicere, atque l'eo ductore considerare
ex intemerata purnque fiile perverterit, ego primns summam scientire altitudinem. Verum hinc ad pro-
illuin anathematizabo. Tum
Deo l>enevolente nos positum redeamus. Propugnatricis tua?, o Sanctis-
misimus, et. cum pace soxta Svnodus celebrata est, sime, et omnium Christianorum Dt^minas magnifica-
scilicct Constantinopoli » mense Novetnbri anni dci.xxx tiones, et qualis ipse ostensus fueris, in cunctis ab
usquf od xvi Septemhris anni sequentis, in qua Synodo illa directus et salvatus, et contra inimicos confor-
Monolhelitarum hsrresis condemnata fnit En in qua tatus, admirantes. Illi vero, qui ex mult.o tempore
Judithx
tunc auctoiitate fmt S. Germanus necdum Episcopus, contra eam debacchnti sunt, tanto invenerunt resis- eum
coriijiarantts
nt is pnmo loco tivtt' Patriarcham coiloceturf t/iucum tentem, quanto invenerunt sibi contradicentem. Et
mggessit etpersuasit Constantino Imperatori, vt dictam hoc mirum non est. Si enim Betulia per manum
Synodvm congregari expeteret, Judith mulieris Israelitidis salvabatur, cujus opus
24 Demum lubet adjvngere, quse in dicta epistola Holofernis peremptio fuit et hanc salvatricem Is-
;

per q uamdam ironiam objicit Pontifea Leoni Isavrico rael, qui per idem tempus fuerunt preedicaverunt
Cuin Ecclesia.1 Dei, iuquit, alta pace fruerentur, tu quomodo non oporteret amplius tuam amplissimnm
Cor§phonu pupnas odia
ot et srand:ila sutcitasti. Cessa et Sanctitatem, tali Propugnatriee usam, aggredi fidei
tn tintn/r
(tmtra lca-
quiesoe,tum Synodo minime opus erit. Scribe ad hostes, et victoria coronare subjectos? Sed ejusdem
noctastas, cmnes, etin quasnimque regiones orbis terrarum, supplicationibus et omnium Sanctorum, potens in
nuibus offendiculo fuisti, Germanum Patriarcham pnelio Deus noster, fortis et longanimus, qui dedu-
Constantinopolitanum pt (";reg<'rium P;ipam Roma- xit te super Josepli ut ovem, custodiat te, Sanctis-
nnm imagines non peccasse, et nos ab hac
circ;i sime. iu annos prolixos, universa; Christianse bene et ul dw rivat

cura quietum te praestabimus optantis.

ne peceatum aut , operantem conversationi et sacro canoni obtempe-
;

lap us ullus sit tnus, utpote qui a Deo potestatem et rare cunctos docentem et incitantem, et custodire
coelestia et terrena solvendi accepimns. Pra-c/a>e depositum, qnod a Patribus su&cepimus; converten-
Cardinalis Bart>ntu\- ad an. 727 num. 17 S. Germa- tem eos, qui ad raodicum non intellexerunt juge :

nuin appeltat primum Coryphseum, qui contra Ico- gaudium nostrum, et communis utilitas et refectio,
Sanctissime
 DIES DUOPECIMA MAJI. 139
Sanctis--ime et omnibus Christianis amabilis. Hxc lilano, nam tltio ejusilrnt nominis seculo xin pr-rfiieiiint
S. Gregorius II Papa. viri cruditi, Pbiltppus Labbs iii Dissertatione hittorica
27 Floruil sub teoiioclaslis S. Ntcetas illuslris , Eeclesiusiicis Scriptoribus accttrale caUegit indicu-
Confessor Hegumenus Mediaensis in Bithynia, cvjits Ittin eorum librorim et sermomtm qui aul a S. Germano
Acta Grsece conscripla n Theostericto discipulo, Laline conscripti sunt, aut suh cjus nomine vulgati. Hippolylus
reddita illustravimus ml diem Aprilis; ubi cap. A m Maraccius Mariale S. Gerraani vulgavit, tn quo, m
describitur hseresis lconomachorum, exorla a Leone sitprii diximus, continentur opera quts speclant ad cnl-
Isaurico, ilicente, nun debere piugi Christum, neque liim Deiparx, ac prsepottilttr efftgiesPatnarchalis ejits-
Tristitia in sua iinagine u lorari. Hffic, inquit, lUini agerentur dcm S. Geiniiiiti, cttt ad tletieium brachium appensa
gcclesix ol>
migravit e throim suo Magnus Pontifex Germanus; est icon reprxsentnns faciem Deiparas Marise, Fran-
cjus abdica-
tionevi.
fugitque nido venerunda liirundo, qnse vernam Ec- ciscus Combefls Anctario Bil-lioihcex Palrum Grxco-
clesiae tranqnillitatem dulcisono ornabat garritu, Latinte inseruil aliquol Orationes di Deipara, ei png.
Dominica condecorans
festa et in locum ejus in- :
\iS2 e.r Regio Cotltce Grxco uihlH encomioil S. Ger-
ductus est deformis corvus, hians et ab^onum er<ci- mttni, iii giio tliciiiir veriiatis sermonem reeta fide
tans, nrociimbente Ecclesia et iucestuui ingemis- docuissc, et sat multos scripsis^e sermones, quibtis
cente, quod tanto tamque divino Pratsule esset pios deraeretur sed et varios hymnos edidisse lau-
:

orbata. Duravit illa trislitia sub Conslanlino Copro- dandis Sanctis, ac cantie.i admirandis divinss gratiaB
ntjmo, polissimum qtiando anno Imperii xiii, ul loqui- celebrandis operibus, quihus illa buiuani generis rui-
titr Theophanes, Imperator in f>rum progressus est nam de integro reparavit. Ilinc etiam Simcn Wag-
neesimo septimo mensis Augusti, cum sacrilego nereckius, in Prologomenis ad Pietatem Qrsecorum
Patriarcba Constanlino et reliquis Episcopis, qui Marianam 71111». 21 observal noinen S. Germani
,

omnes pravam suam haeresira coram universo po- Patriarchae, inter expressos Menaeorum hymnogra-
ct analhema
clatt
pulo promulgaverunt et sanctissimuni Germnnum,
: phos lucere.
tconomachts Georgium Cypriiim, Joannem Chrysorrhoam Man- 30fl'/iiii( Photius in Bibliotheca cap. 233 is/u habet:
inlltclum
suris filium, viros sanctos et venerandos Docto- Legi lihruir, auctore Germano, qui primum Cyzici
res, anatliemate ferire ausi sunt. Ipsa formula cort- ordinatus, post Constantinopolitanus Patriarcha
demnationis ejus inserla est Concilio Nicxuo n, ttbi fuit: qui liber inscribitur. Retribuenset Legitimus:
Itis verbis Germano, duplici sensu et ligni cultori, quod perinde est ac si dixeris : De vera et legitima
anatbema dicitur. De S. Joaitne Darnasceno vi Maji retributione, quod rependatur hominibus prout vi- a Photlo tau-
gimus. Al S. Georgitts forsan is est, qui colilur xxiv xerint. Et haec quidem titnli inscriptio. Contendit tlatitr ejits
Angitsti, u Leone lsaurico, qnein de fractis imaginibus vero Gregorium Nyssae Episcopum, ejusque scripta sfijlus tt ratlo
scrtlieniii,
argueral, naribtts abscissis el capite ambttsio interem- ab Origenis errore esse immunia. Ac relnlis delira-
ptus.Neoue obslat qitod itt MS. Synaxario CP. ct mentis Origenistarum, Contra quos, ait, Germanus,
Menzis appclletur Limniota, qitia e mari sive Oceano, pietatis patronus, acutuin veriiatis glailiimi strin-
in quo sita esl Cyprus iitsula, 111 moiitem Olympum el gens, et vulnere prostratos hostes relinquens, victo-
Constantinopolim veneral. Qax lamen tunc etuni accu- rem siiperioremque eum Constitutt, inquem hajreti-
ratius disculienda. ca colluvies insulias strinxerat et posuerafr. Hujus
28 At tittomoilo itt tlicto Nicxno Concilio honos stt stylus in hoc opusculo purus ac clarus, verborum-
S. Gerniano reslitutus, in Vtitt S. Theophanis Chro- que tropos feliciter arripiens, phrasi venusta et
nographi, quam e.c MS. Grseco Sforliano edidimus xn eleganti, non ad frigiditatem vcrgens. proposito
Mttrlii. legtittr nitm. 13 las verbis Cum esset Pa- valde tnsistens, par eiiain in contenltonibus susci-
sed iii tyitmna
triarcha Cunstantinopoleos creattts Tarasius, verae piendis, nihilque citra necessitalem miscens, nihil
Synodo dipto- tidei sanctissimuin lumen, Synodusque iCEcumenica q 1 dictu sit neoessarium praetermittens, tum
ehis tnscrlplus.
convocata, confirmatae sunt eae, qua? ipsum prteces- constructione et epicberematibus, tuin cnihyiiie-
serant, sanctae sex Synndi ; anathemati subjecti, niatihiis. et est veluti sanic doctrina? norma. Ita
sttpra nomiuatits Constantinus, ejusqite successor Ni- et illoruin, si quis vidiementes, claras, et gra-
caotas ba^resiarchas et fraudulenti Patriarchae; Ger tas, et spiritu ilem doctrinam ostent.itioni prsefe-
manus sanctissimus Patriarcha inscriptus diptychis; rentes scribere orationes cupit , egregium cst
stultusque Iconomachoruni error submotus e medio, cxemplum et imitatione dignum... Libri aiiiem quos
et tamquam aranei tela est dissolutus. Hiuc honestis- insidits excipere haeretici moliti sunt, ot quos Gor-
sttihi ejus mentio A lititie qiwrla dictx Synoili Ntc.eiue, manus veritatis propugn itor primartus ah latronum
itbi passim compellatur Ayttiizaxoc,, u.~-r.-ir,it',i-7-<,-., ey
'
insultu sine noxi servavit, sunt Dialogusnd Macri-
3171011; Hz-r.r, i.p.Giv. Sanctissimits, Beatissimtis, San- nam soroivm de Aiiinia, et liber Catecheticus, et ijita qitxdam
Iionattsslmls
ytjssent ope-
tltlttis
Iwno- ctus Pater noster et proferuntur ejus epislolse, scili-
; is qni de perfecta vita narrationem continet. Iui
ra de/endtr
"lur, insertis de Sacris imagtrtilnis, accnratissime scriptse, ad Joan- innuens, qtiosttam Ntjssini libros
Photius, lits verbis
tphlolls
uem Episcopum Synadensem, ad Constantinum Episco- prse eeteris iiiterpolnmlo in rcm suam Irahere conati
pttm Nalnlix,atl Tttomam Episcopum Claudiopoleos : sini hxrctici, etsque eripere sua defensione. contendit

acpriore epislola lecla T.irasius suitclissiinus Palriar- Germanus. Potest de his videri Labbtrus noster, rectt

cha dixit : Pater noster Sanctiis Germanus concor- ciim Casaubono advertens, neqnt Catecheticam ina-
datcum prsedecessoribus sanctissimis Patribus, ante giiain Orationem, loties a Theodoreto m Dialogis ad-
cutlem acttone qtiiiiln rettttis, qni sunt S. Busitiiis, versus hsereticot citatem, elsi conlineat ntrvos aliquos ab

Joannes Chrysostomus, Gregorius Nyssenus, Cyrillus Origenis sectatoribus aspersos, iebere in dubium vo-
Alexandnnus , Gregorius Nazianzenus, Athanasius, ctni iitnint rer, Nysseni sit; neque Dialog ad 1- M
Nilus, Anaslasiiis, Sophronius, ciim rartis Sattetorttm crinam, iittml ibi ad caput legatui de animis humanis
Aclis. simulcum Angelorum choro crealisjuxla eosdetn Ori-

29 Ulinatn hoc crttdtto sectilo altqtiis Grxce L<itt- genislas, a quibus hseretica qusedam dogmata ei operi
'««|« ut tteqtie .« scribit Nicephorus Catlisltts Itb.
dottus, slutlium imperulerel colligendis operibus admixta accepisse 1

'pcn cjns
Itttjus S. Germani, el simiit tn luccm proferendis! uti- cap. 19. Eodem modo exeusandus libellus eni dc per-
btliio.Gr.rct
eWantur • lissimam Ecclesix prxstarel operam, et tuncfacile Uts- fectione Christiam ad Olympittm, qui hic videtur im-
cernerelur an aliqui traclaltts Itutc a Iscripti, essenl tri- laria Pltotio: resanlem lotn pateret clarnts, si iptum
buenJi alits auctoribus, verbi grulia Aiulrex Crelensi S. Gertnani opus pro illis composilum veniret m Iucem.
aul jinuori ultctti Germano Patriarchae Consltinliiiopo-

DE
 100 ACTA SANCTORUM.

DE S. GERMANO HEGUMENO
FTJNDATORE MONASTERII COSINITRES,
IN CONFINIIS TIIRACLE ET MACEDONLK.

m
Vila flne remorta S. Germani Constontinopolitani Nominis hujus USVS primum se prodil apud Ntcetam
mutila cs Palvinrchs, cujus Atta qua licuitjam colls- Choniatcm in Joanne Comneno, qui ah anno mcxviii
ms. Ormco
gimuttj movet nos ut ad hunc eumdem diem usque ad mcxliii ejvsque initio, post itlustrem de
Scy-
referamus alium ejvsdem nomtnis, cujus diem this HamojohHs vicloriam, etiam contra Triballos,
tafem ignqramus, cultum autem et sanctitatem probat quos alii Servios dicunt, maleficio non abstinentes
nobis itwenta in MS. Bibliothecar S. Laurentii Flo- et fcedifragos, expeditionem denuntiavit, eteos quo-
rentix Vita (ut pnrfcrt titutvs) et conversatio S. P. que arie victor ad paeem coegit. At vero Joannes
N. Germani. qui fundavit venerabile monasteriurn Cantacuzenus in sua historia, ab anno mcccxxi ad
Cosinitres. Deerat autem in MS. pars Vitac postrema mcccliv perdncta t creberrimnm facit Triballorum men-
etplurima forsan post mortetn miracvh, revulsis ultimis tionem, Servorum nusquam; ut eo sccnlo primum ac
codicis istius paginis; qnse si aliculn inveniantur, verosi- proprium gcntis nomen ridcatur Constantiiiopoli exole-
militer nos docebunt certum diem ac tcmptts beati trans- visse. sub quo interim semper fuerat appellnta o Lati-

itus f.r od gloriam caslestem. Excvsat

hac mortatitate nis. Nam anno mcxcix ad Magnum Servias Jupanum
tliit pvst San- auctor in principio, quod res a S. Oermano hoc ge- seu Domimirn a schismate revocandum scripsit Inno-
c'l obltttm stee, ad suum usque tempus incognitse manserint, pro- nocentius III; ct ilUus successor Steplianus, in nrdine
compnsUa
pterea quod ex eruditis nemo ad eas litteris man-
:
regnorum suorum primatn nominat Serviam, scribens
dandas adjecerit animum. Quod autem persuasus a ad Honorium III aiiuo mccxx pro sua coronatione. Ex
multis et velut debitum postulotus suscepit argumentum, lns nonum se-
porro videorposse statuere, qnol non ante
id ita tractat. ut appareat plus qunm uno post Sancti culttm in istas partes venerit S. Germanus, necetiam-
mortem seculo scripmse; qui neque oculatos, neque diu post illtid aut saltem non post decimum ; ut inter

cossvos, neque eps qui cx cosevis audiverint tesfes alle- ejus mortem et scripiam Vitam duo vcl tria secttla,

gat ; sed ca solum narrat, qua vel post multa sccula commode intercessermt, scripla autem sit cum Constan-
potuerunl per traditionem in memoria posterorum con- tinopoli pro Serviis nominabantur Triballi.
servari, monasterii 01 igiuem concernentia. 4 Genus el patrin sancti hujits viri qua/mvis ignarrn- ct er Patsr-
conjectura tamen fovn\ari sttna trans'
2 In his unica, eaque satis vaga ct incerta esl nota tur, potest e.c Asia minori
iens iii Su-
temporis, cum num, 21 dicuntur in Germanum, qui ob ivisse iii Pal&stinam, vbi in monasterio S. Joannis Ba- ropam
atl Jordanem, de quoactum ad Vitam S. Mnix
non persQlutam integram fabris mercedem ab iis ad uv- ptistse

aiti ritplt pvst bem vinctvs rajitabatur, incidisse Neophytns et NlCO- JEgyptiacx i Apnlis, monachus vixit usque ad annum
Servloi nh Im- a.Romanorum xxx ;rtatis. Hinc jnsso in Europam transire, locvs,
laua, e Constantinopolitana civitate,
psratore rece-
id temporis Imperatore ad Triballum mi?si legati :
quo appellere debeat, indicatur Cbristopolis, Macedonim
ptos an. 880
qui dchitum c.volveruni, nc deindc peracta legatione sub mantima civitas, ct aliquando Episcopalis sub Archi-
eodem S. Germuno facti monachi maximam suarum fa- episcopo Philippensi : qnam cum Amphipoji male con-
cultatum partem ad monasterii constructionem eiattule- fundi al> aliquihus, monstrat Macedonis kodiernae tabu-
ruut, et ideo posteris mansere nominatim notiores, po- la, a Gerardo Mercatore confccta, vbi locvs uterque

tius aquo missi: quem st nominare

ijuam Imperator collocatur a Philippis remotus pari fere iutcrvaUo mil-

scivisset avctcr, minime ambiguum nobis dedisset nos- tiarium Italicorum sexaginta; Christopolis ad Oitum,
cendi temporis indicium. Nunc videndum, quo primum ex regione insvlai Thossi ; Amphipolis mcditerrnnen in

seculo innotuerint Constantinopolitanis ii ad qvorum Strymonis fluvii ripa, ad Occasum. A Christopoli jus-
Prinripem missa legatio, Id hoc modo eruitur, Anno sus petere Montem, e tegionc Popoliaj situm, per Plu-
DCCCLXXXVi Rasilius Macedo Imperator, tn
circiter Upporum fines transivit usque ad Panacis cnjusdam
pramium Cbristiantt fidei ad Russqs ei Bnlgaros stre- ostium, stndiis fcre quinquaginta ab oppido quod Drama
niie proptigatrr, aocepit a Deo, et iilud bcneficiiim, dicebatur, ipsum quoque ad Philippensem pertinens
ut Scytharum barbarss. nationes, Chrovatse dicti et Episcopatum, infra eos verosimiliter montes, quiPhi-
Servii, missis ad eum legatis, sponte seipsos subje- lippos intcr et PhUippqpolim Thracix urbem inlerja-
cerint; accedentibusque ad Iroperium datse sunt illis ccnt.

provinciai illa?, quaa ab ipsis nomen accepere. ut 5 Hanc autem Philippopolim puto quod opinari
Crnatia et Servia dicerentur. Hxc autem Servia possiin abbrevintQnonih e Popoliam dici, sicut Salonica
,

ctnitiiictur iutra Dtinukium ntque montes contigua Bul- dicitur pro Thessalonica ; itaqne Panacis ignoti alia* inter Phltip
1

qarix od Orientem qunm Bulgariarn, eodem qui

: rivt pfitia, Grx.ce \y&o\a\, concipientur juxta dictosinon- pos et Phi-
llppopolim
priora docuii Curopalata teste, subMichaele Ducn In- tes, istic ubi Cartssum fLvvium notant tabulse, qui ubi
moitasteiinni
dictione m, adeoque anno mlxxxii, ut in servitutem assiiutut dictinn Panacem et sic auctior Philippos prse- stritxtt

redigerel geas Servorum exiit, easque molestias Ec- terlabalur, Certc px hoc monte, quem primum Sanctus
<i,m;>- i-.li,- tinn flfirentissima iut:iiit, quas Theophyla- oratqrio constructo occupaverat, ad alium xque Popolix
ctus drchiepiscopus dpplorat in suis epistolis, etiam a qbjectum, cyi noinen Maticia, jussus transire, tevsus
Baranw ad didUSl annnm n, 8i ac deince/is allegalis, Ocddentem declinando promovit iter, venitque inproxt-
usUatlori 3 Et hactintus quidem sola Servprum ac Serviae mum ci loco Tzernistam virum : qui iisquc hvdie in
postca Gr.rcls
notnina lcticbantur qu;r etvnn apud Latiuos sola frre tabula Mevcatoris prxdicta vocatur Sarnis, puvi intev-
nomlne rti-

ctoi Iribai usurpantun npud Greecos vero a principio seculi xil vaihi distans Phitippis et PJtiUppopqJi ; et ex proximo
los, inrentxutur udriit usitatinit nouiiue OppeltaU Trib-illi, monte deductvs Mar^ssa fluvius, sub differentia unius
ta tusentiori potius antiquitatis affectatione^ quam quod solum perpCfam sniptv, r«m-
littera;, luc ttut ifn jortr

reve-ra eas qccupayent terras, quas secwdum Ptolo- iiiunr nomeii vtdrtuv referre.
Adeo ut Co^initrense in
m,vum, Plinutm. Strabonem veteres Triballi tenuerunt eo monte structum monastcvium, ti><time coustituatnr in
iii Moesia Inferiore, cum ipsiin Superiori consisterent. confinio Thracix ct Macedoniz; ad ftanc tamen, qua:

Patrinrchatui
 DIES DUODECIMA MAJI. 161
Patriarchatui Romano suberat, potius quam ad illam tum rae iri fldenter promittunt. Horum itaque
ser- D
Constantinopolitano subjcctam, pertinuisse videatur, et monibus od rem suscipiendam adduci me
sum pas- INTEM>.
faecesse causa; cur kujus S. Germani nomen nusquam sus, atque ad tanlum certamen, nou sine audaciaj
compareut in Grxcorum Menvis aut Synuxariis, mdlos insignis nota enarrandum rae comparavi, tam insius
ponere solitis \Macedonix Sanctos, qui ibi medio xvo S;incti, quam sacrorum hominum precibus unice
plures fortassis quam in Thracia extiterunt; cum illa confisus.
Romanx fidei et ticctesiie, constantissime adluvsent, 3 Etenim sic mecum cogitabam, rem videri ab-
tcmpore schismatum et Lxreseon, qtue Constantiiwpo- surdam, quod mercatores vasto sese oceano commit- hoc ipsum
pnesumit ex-
litanam dicecesim frequenter infamarunt, In suo autem tere audeant, multaque enavigent maria
qui vero empto mer- ;

tnonasterio Cosinitres ut Snnctnm fuisse tunc, cum terra negotiationem exerecnt, algorem,
cestum ac catorum
Vita scriberetur, cultum, videmur posse pro indubitato frigus, et quaecumque tucra sectan-
alia in non exiguum vitae tntm,
cum nullum fere certius dari pos-
hi similihus
statuere:
s,l culltts
... ..... __.
puUtn mdtctum, quam Vila ohm scnpta ut
.-. discrimensolentadducere, "-*"•
quamquam
fortiter --Mlt_,
periculo
ferant; manifesto
111(11111 _.-U
'

ante oculos posito, in unan.

in Ecclesiis legeretur lucri spem intenti, ejusque causa flocci facientes
re-
liqua omnia me vero, cni neque maria trananda,
:

VITA neque nubes, neque montes nivibus obsiti sunt supe-

ramli, hoc seribendi onus invitum suscipere, quod
\|[)E WTA Ex MS. Graeco Florentino. non modicam mihi utilitatem allaturum sit; et
r.H.iCA PAC. V vem me molestiimque prsebere in publicum, qui
Interprcle Daniele Cardon S. J.
taiitnrum virorum auctoritate cedere recusem.Num-

Quamiis
utllisslmum
stt geata
MHaec
S. Germani
CAPUT

Sanctorutn et Dei amantinm virurum,

rum et
I.

vita monastica in Palaestina

agnutn ad virtutem iucitamentum liabent

enarrationmn praesidio tradantur ad poste-

vita?
si eaj littera-
qtiid igitur

piam
jure meritissimo reprebendere
posset, ac certissime mibi
amentiam objicerej
quiorituram exinobedientiapoenam non praseipiam?
sane in mcntem revocans, ac non contemnen-
— is armis, Sancti videlicet hujus benedicti etreligio- E
siurum liuminiim orationibus, me comniuniens, tan- fre/us
tum repente roboris accepisse mihi videor
me quis-

; ut,
hiter-
ertstone Satt-

Sttnctamvi ros. Per illas siquidem sanctae cujusdam asmulatio- quamvis justo timore a a.natu isto longissime re-
scrlbere,
nis stimolus non exiguus audientium animis subdi- pelli me sentiam, dictarum tamen precuin auxilio

tur, ac mentes eoruindem ad similes labores susti- suffultus, speque bona plenissimus, in boc scriptio-

nendosvehementeraccendunturerigunturque.Neque nis argumentum descendere constituerim.

hoc soluin. sed Dei etiam erga genus nostrum im- i Quid autem est quod in ipso orationis limine
mensa bonitas et beneficentia, et quidipiid homines sustinere cogor? Initium siquidem facturus dicendi,
(/ttt ettjas
sanctos adejus amoreni pellicere potissimum valuit, quid primo loco in medium afferam ignoro. Nemo furrtt igno-

enim liactenus fuit qui certo nosset, quu terra vi- rattir:
hujusce generis scriptionibus manifestuni evadit.
Quibus sane tot ac tantis ad Deum amandum invi- rum hunc in Iucem ediderit, vel quinam ejus paren-
tamentis allecti Sancti, mundum liunc universum, tes extiterint. Quoniain igitur ineognitum nobis est,

pulchrum aut delectabile, divitias,

et quidquid in eo quem in hoc mundo locum natalem Sanctus ille

inquam, gloriam, honorem, reruin omnium abun- sortitus sit; eeqiiuiu est. ut quem iu putria codesti
dantiam, iiobilitateio, f.iiniliares, et ipsam denique locum sit consecutus, dieere non prsetermittamua.
carnem suam nullo in pretio habendam putaverunt. Illius certe civis hic est dicendus, quemadmodum et

Tota scilicet mente totoque animo cuin prima ac Patriarcha Abraham; ccelestem illam dico Hieiu-
suprema illa mente conjuncti, ei soli vivebant; sibi salem, in qua quicumque modo versantur Beati,
yero non aliter, quam qui mundo se plane iTUcifixos adven<x et peregrini erant super terram, quam inco-

autumant: liomines, ante etiam quam ex hac vita lentes, non ita vitam instituebant quasi carne fuia

discederent, inter mortuos habendi. Horum conver- sent circumdati, sed angelicatn potius quam liuina- solttut settur

satio et secundum divinam voluntatem exacta vi- nam vivendi rationem sectabantur. Ex his fuit Ger- attott ctEtl

ctiis
vendi ratio, aliis sane omnibus, brevis veluti agendi manus, vir admiratinne dignissimus, qui eorum,
regula et actionum corona, est proposita lis quo- ;
(|uus dixi, Sanctoium vitam iniitans, et omnes
que qnoruni clara est in litteris scientia, et qui eorumdem virtut.es quani pertectissime in seipso
insignes pietate sacrorum codicum volumina. in exhibens, vitse asceticae imago et regula qusdam
talium prajsertim bominuni iitilitatem elaborata, pulcberrima posteris suis extitit.

pervolverunt ac scrutati sunt : nec non et iis qui 5 SusceptanamqueinPal— stinam peregrinatione,
suam e virorum sapientum institutione et disciplina et adolescentiae annis nonduin transactis, ad sancta
doctrinam hauserunt. loca devenit contemplaturus ea pariter et adoratu-
- Admirabilis porro magni Patris [Germani]
et rus : iii i-ain pie Prodfimi eremuin progressus est,
'"'<"-
tamen magnse licet memoriaque homi-
res praeclare gesta?, quam Jordanisfluviorum omnium sanctissimus prie- et peregrtnut
in PaUuttna
fvit qui ul
num dignissimae, non paucis tamen in hoc usque terlabitur, terram illarn perpetuo foecundam, simul et
ficerct circa
s tempus fibscuraj atque incognitse, prupterea quod ex sanctitatis suae parte aliqua impertiens . asceterium
termanum:
eruditis nemo ad eas litteris mandandas animum reperit; cum Don dissimilem.angelis
cujus incolas
unquaiu adjecit; me iiuiic, onmiuin quamvis po vitam ducereobservasset; mundo et iis quae uiundi
stretuum, eas ut describam DOn paruio invitant, bo- sunt valere jus^is, et inhabitantium i.^tic mona-
miiiein ub multa peccata rei tantie perficiendaa iue- chorum consuetud tnnino captus, asceterii Mo-
ptum, et ob inscitiam ad tauia enarrauda certamina deratorem suppliciter adit, et non sine profusis
parum habilem. Quemadmodum enim longe infra ubertim lacrymis, yehementer obsecrat, ut in mo-
viros claros versari me video, quoties meam in di- nachoi uiii numero ipc etiam unus esse possit. Tum
cendo rusticitatem et in rebus enarrandis imperi- vriieiMinliis ille IJegumenus, adolescentis animum
tiam attentius mecum cunsidero sic ante omnia
:
experiri penitus statuens; Poterisne, inquit, o ado-
facile statuo, lescens, tantam in vivendo asperitateai sectari, mnna-
de roagnis viris narrationes haud recte ibt in

qmnes quos monachi amplexi Sttrlo ad

a mesuscipi. Sed instant non pauci, suadeut, atque quantam hie vides.
Jonlaiiem
etiam cogunt, et sic quasi debituui quoddam ut ne sunt'? Illud quoque ante uiunia nobis volo dicas,
tUi e( , recipl pctlit
de arguniento isto sileaui importune adu udun: exi- und; liuc adveneris, quibus sis parentibus progna-
gunt, ac Sancti ipsius precibus hoc in cunatu adju- tus, et qua; te cansa, ut in Palaistina commora-
21 tioneui
Maji T. III.
 1(i2 VITA S. GERMANI AB. IN COSINITRA.

A tionem dcligas, impellat. Tum si ex iis quae daturus hominem voluptatibus deliciisque deditum in iis- D
INTKBI'. D. C es responsis non indignum te judica\erirnus, qui dem sine voluptate versari, quam diligentem hunc
inter raonachos scribaris confestim ac verbocitius in
;
ascetam vel in minimo a bene cueptis recedere. Post-
hanc monachorum sodalitatem te recipiemus. At quam enim rerura ad animi et spiritus culturaru
beutus Germanus, ejus verba cupide velut lucrum spectantium amore semel fuit omnino percussus,
quodpiam insperatum excipiens.patriae su.-e nomen, ejusdem amoris igne magis quotidie magisque exar-
et quos nactu^ luivSf-t parentes. quaque ratione fa- descens. continere se amplius nequivit, quin et ad
ctum sit ut ad eos accesserit, et cogitare cueperit ea quae cnm virtnte sunt conjuncta indesinenter se
de eorum asceteriis; neque illa tantuin, sed ut oin- extenderet, et quaecumque apud nns dicuntur bona
nes etiam sanctt rum hominilUJ sudores et qucecum- nihili facienda putaret. Omnem igitur desi<leriorum

que ab eisfurtiter tolerata fuerunt certamina in me- suorum impetum in bonum

extendens, quo perfect™™
illud

mori;im revocaverit; utque hisce perpendendis in- nullum esse potest amabilius, et die iliud noctuque
tentum tantus suum aniinuin amor et cupiditas cogiiatione sua perpetuo versans, terrenae omnis af-
suhierit, visendi primum loca illa sanetissima, et fectionis se quasi expertem reddidit; ibique men-
experiundi opem spiritualem, quae ex eorum reli- tem habebat defixam umle ea divinis illustrata
,

^•losd provemt, ac denique in degentium

aspectu splendoribus pulclierrimam futurorum bonorum
istic piorum horainum asceterium aliquod sese ab- arrham accipiebat ita ut ante etiam quam ex hoc
:

dendi, ut sustinere sese amplius r.equiverit, quin corpore migraret, divinitatis luce, quam unam in fu-

quod proposuerat, reipsa exequeretur. Atque ha?c turo seculn laborum nostrurum mercedem expecta-
omnia, Pater sancte, mei, aiebat, in terram hanc mus, ipse jam tum animum mentemque illustraret.
adventus causa sunt et occasio. Sed amplius, oro, Sed ha>c quidem ita ut dixi sese habuere nos vero :

ne differ fac potius et benigne tribue, quod a san-

: ad propositum dicendi argumentum revertamur.
ctitato tua suppliciter obtinere contendn.

R G Hisce igitur sermonibus venerandus ille senex CAPUT II.

persuasus, sims in unum Monaclws convocat et ;

templi interiora ingressus, solitas super Germanum Ex Pal&stina in Enropam missmGermanus

preces pronuntiat : detonsa deinde coma, et mona- oratoriititi unum
D.Virgini exstrmt, alibi
sticocnlhuo habitu, Fratrum numero eum ut pe- , alterum exordilur, prodigio geminx Cru-
At vero Germanus, postquam sua
tierat, adscribit. cis animatus.
tandem vota et desidena opere ipso completa esse
pcr^pexit, et inter
facile tfuis
monachos adscnbi meruit, non
oratione explicet qualero quantamque
B leato itaque Germano in jnm descripta solitudine
strenue sese exercenti, et pulchras in corde suo di- Jussus in
continuo diligentiam adhibuerit, ut spiritum in car- sponenti aseensinnes, quin et perfectum animi sui Europa xdi-
flcarctemplum
nis dcsideria pronum ad melioraomnia persequenda statum jam consecuto (trigesimum tunc aetatis age-
Deiparcr,
impelleret, ut inembra sua omnia quas sunt super bat annum) divinitus objecta est visio, qua e loco

terram, secunduin Apnstolicam pnvceptionem mor- illo discedere, et in Europa?i orbis partes abireju-
tificaret, nt denique pluribus etgravinnbus asceticas bebatur ubi postquam in uno montium Macedo-
:

vitae laboribus dies suos transigeret. Quin et modum niae templum ab ipsis fundamentis extruxisset, Dei
ttrcnueque subinde visus est excedere, dum jejuniis diutuniis illudParenti sa^rum esse juberet. Atqueha;cquidem
se exercens,
ac perquam severis, dum
per orationibus seplies visionis istius fuit series. Quam cum Germunus non
diem, quod divinus nobis David commendat, repe- a Deo profectam, ?ed a malo genio (quemadinodum
!iiis, dum vigiliis, humi-cubationibus, gHiiu-flexio- haud semel ab eo factum, qni, cum spiritus sit tene-
nibus, et aliis pietatis exerciiiis, quibus exiguo brarum, in Angelum tamen lucis ssepe se trausfor-
etiam terapore imperium in ha;c omnia inferiora ob- mat) effictam arbitraretur; quae per illam manda-
tinuit, sine intermissione vacat. Quod vero singu- bantur.exequenda sibi minime putabat.
larem inspiritu profectum et gloriam Germano attu- {) Hac m sententiapersistenti idem rursus visum
supra humanam veluti conditionem, snpraque
lit, et est oblat.um, quod prius quse enim conspecta illi
:

monachos alios omnes extulit, insignis ejus fuit per quietem fuerat viri species, veste a!ba induti, et F
humilitas, quaa sui studiosos numquam non evehere nnilio lumine corusci, eadem vice altera conspexit. et Uerato
vlsu incre-
in alluiii solet, nec non egregia ;id otniubns obse- Denun igitur apparens visio inobedienliam ejus, et
pitus demora,
et humUi- quendum ministrandum promptitudo. Cum enim
et quod difficulter adeo ad ea quas fieri oportebat per-
tati prxcipue
studens.
cinerem se et vilem vermiculum esse liucetet. atque agemla adduci se sineret, graviter castigat; nec a
etiam nominaret; omnium nutus, tamquam se longe verberibus infligendis abstinuit, usque et usque dif-
digniorum et meliorum, observare erat solitus. Hoc ferenti et executionis incurio dicens; An non istius
modo quod in vita nostra contemptum est ei bumi- tnae inobeilientiae condignas tibi pcenas accersisti?
le, pura illa et sceleris omnis expers anima sum- Cui Germanus, Sed ubi, inquit, terrarum siins est
iiio studio amplectebatur. locus, quem ui adeain mandus? aut quo modo eum
7 Etenira sic semper secura ratiocinabatur ; Cum adibo, cu n qua is adeundus sit via plane ignorera?
vin isti sancti tanto jam tempore in hoc asceterio pra?sertiin cum longa adeo sit, ut, quemadmodum
culiui divnio vaciWM
non pauca sane de ju-
itil, et ex hominibus istinc ad nos peregre advenientibus
raio nostro hosie tropiea erexerint; quo modo ego, intelligo, vix integri anni intervalln emetienda ve-
nullorum meritorumhomuncio, qui longis adeo post niai? Qua vero ratione ker illud aggrediar, ad quod
illos Umporibus ad serviendum Deo accessi, paria perficiendum ne ob^lus ijuiilem in oxjiensas mihi ac vinm eo
diicluiam
cum illis certamina generose cnnflciam? Hac con- suppetit? Tum alter ; Noli, ait, multis et inutilibus edoctvi.
siderutione incitatus, plue etiam quam vires patie- animuro tuum cogitationibus vexare, neque anxius
b iniur, nscetam setliligent.issimum probare ; el. alms omnino sis aut timidus sed fidem habe, et nmnia
;

in virtuiis stadio jam multum pmgressos, intenso experieris prona atque facilia. Deus quippe viam
sane Qumquam interrupto cursu contendit asse-
ac reperire novit, ubi nullu hominibus viaa appirent
egretjie pro qui. Tauium est indolem nancisci frugern, et boni ve^tigia, si ejus pra^sertim sapientia potentiaijue
flci! omnia honestique studiosam. Omuem naroque suam subnixi. arctius eidem adstringamur. Si tamen loci

requiem, omnem dolectationem in eo arbitrabatur si- nomen cognoscere est animus Scito te, ubi urbem, ;

tam, ut mnltis laboribus caruem suam macramred- quam Christopoiim dicunt, attigeris, atque mde ul-
deret atque exsuccam. Quin et facilius fuissetreperire teriusinstitueris iter, recta perventurum admontem,
 DIES DUODEOIMA MAJI. Ib'3

iuquo novum a te templum oportet erigi. Sed ocius, dum ratus fuisse demonstratum, diligentiam conti- D
quod jubetur, perfice enge sis, nec moras necte.
; nuo omnem adbibet. ut aptum extruendo templo lNTBRP.

10 Insolita visionis specie vir sanctus haud pa- et asceterio locum deligat. Omnem igitur illutn ob-
rum exterritus, a somno repente excitatur; ac toto err.ms atque ac.curate perlustrans, antriiin oHendit
deinde corpore tremens, et acerrimis quibusdam a natura apte efformatura in quod ingressus, post-
:

veluti doloribus percussus, tam ob viri qui apparue- quara suis ipse oculis locum circumspexit,bunceum
rat speciem, quam ob intlicta sibi ab eodem verbera, esse,quem iussus erat quaerore, absi|ue dubitatione
itbatls quanta potuit festinatione ad monasterii sui Praesi- apud annnum siium statuit. Quod itaque divinitus
,„t
dem abit, et qua*cumque in visione illa nocturna fuerat imperatum aggressus exequi, Iriuin imiuino ••ratorium in-
sibi contigerant suspicienda admirandaque aperit. aniiorum et sexmensium spniio ad tinein perduxit, tra antrum
ejtruit solus :
Ille autem (ut erat non modn peritus rerum quarum- intra ipsius antri forniceni templura statueus san-
vis utilium apte ad persuasionem proponendarum ; Ctissimffi Dei Verbi Parenti sacriun ; idque unus
verum e f iam, conces^a sibi recte omnia judicandi ipse ac sulus, nulio laborum et curarum soeio usus
prarogativa, quidquid in apparitionibus ditficulta- effecit. Cum eniraomnibusad expensas faciendasad-

tem habet facile explicandi) visionem eam divina jumentis destitueretur, suis ipse manibus omnia ad
virtute objecta. et Germanum ob singularia sua me- fibricam spectantia, pra^parare coactus, non nisi
rita dignum fuisse habitum, cui ea exhiberetur, totidem, quot dixi, annorum spatio finem imposuit
conjecit. Facultatem itaque, cum vellet, proficiscendi operi.
fecit Germano, postquam et sanctis eum precibus 13 His e viri sanctissimi sententia perfectis, cum
fuisset prosecutus, et optimis spebus confirmasset. non mediocrein gaudendi materiam niisset nactus,
Tumvirsanctissimus, Praepositi sui verbis acquies- ex eo qnod e divmo mandato recte omnia peregis-
cens, eique et universis sub ipso monachis tenerrimo set, quarcumque per visionemproposita fuerantexe- delnde aliud
atibt jussus
amoris sensu valefaciens, in omnium conspectu iter cutioni mandanda; praeter expectatiouem ad alios
(abncare,
B arripuit; non parum equidem de hominis egregii rursnm labores subeundos, anteetiam quam paulu- E
itenngreditur. discessu illis dolentibus, et sic affectis animo quo- lum ab opere qnievisset, descendere tiecesse habuit.
modo in tanti commilitionis abitu par erat eos affici Idem namque Angelus qui semel et secundo in Pa-
(ipsi enim scilis quam graviter molesteque carorum ltcstina, ac prope Christopolim (cuni, quo itinere per-
absentiam, non modo, qui mitiore et ad commise-
ii gendum esset, dubitaret Germanus) spectandum se
rationem magis prona sunt natura praediti, sed vel exhibuerat ; uuncquoquesubito.apparuit, aiens, non
ferucissirni quique feire soleaut) attamen et judicio- hunc esse demonstratum a Deo montem, ad queni
rum divmurum metu, et visionis, qua sapientissi- abireaut in quo teraplura sedificare jubebatur sed :

mus Geimanus habitus fuerat non indignus, magni-
tudine permoti, non ab hominibus, neque perhomi-
nes, sed divina prorsus insp ratione ad alia evocari
Germanum haud nescii, facile ad id quod
tire par erat animum suum retuleruut.
11 Abiens igitur inde Germanus non exiguum
alium quemdam, cui Maticise nomen. Huncquanta
posset festinatione peteret, ac Longe majus longeque
:
magnificentius in eo teinplum exstrueret. Quid au-
ipsos seu tem Sanctus? Anne divina jussione audita vaciila-
vit, exliaustorum laborura magnitudine deterritus?
Anneretro sese referre proposuit, spatiumve petiit

animo suo dolorem coepit. Qui enim atiter ni 8eri quiescendi tantisper dum vires colligeret? Nequa-
poterat? Sanctissimis siquidem legibus, quibtis mul- quam gnarus labores, quantum-
profecto, Sed probe
tojam teinpore ad animae profectum insigniter su83 vis multos magnos, suo tandem fine concludi;
et
cumque
Christojiolim
assueverat, et spiritualem quamdam maturitatem eosdemque multorum acvariorura praemiorum, poat
appultsset, erat adeptus exsolvebatur. Divinae nihilominu.s
, hanc vitam consequendorura, spera non dubiam fa-
jussioni obtemperans, ac futurorum bonorum spe cere; summa sua voluntate divinam exeepit jussio-
plenus, iter in Europam alacri gaudentique animo nem, magnaque ad indicatum montera alacritate
instituebat. Magnam via- partem longinqua sulcan- perrexit.
do maria, atque ubi illa deficiebant, pertestri absol- 14 Pagum deinde ingressus, quem vernaculo
vebat itinere, donec pedum suorum nfficio diu tan- idiomate Tzernistam vocant, apud hominem pietate
dem multumque usus, non sine ingenti Iabore nec conspicnutn, et in peregrinis suscipiendis magnam
minore alacritate, post confectum longa peregrina- pietatis siuepartem habentem repositam, hospitatus
tione magnnm locorum intervallum. ad urbem de- est. Ab lioc itaque dorao exceptus et rnagna hospi-
venit Christopolitanam, Deo ut Psalmista loquitur, talitate habitus, de monte. quem dixi, ex eo scisci-
HOVO visu omnem viam dirigente. Urbis itaque no-
viri sancti tatus est. Cui alter; Quieti, ait, Pater, veuerande,
instructus men ex indigena quodam sciscitatus, ubi qua ap- tantisper indulge (dies namque in noctem vergebat)
de loco
pellatione esset accepit, demonstratam sibijam ante ac die crastino in etim, de qno qmeris, montem ipse
per somnura eam esse civitatem haud amplius dubi- te deducam. Patrisfarailias orationi acquievit San- locum quxsi-
lum et inven-
Quo
tavit. cognito, non satis deinde, quid ageret, ctus, et noctera illara quieti sumendsB attribuit. Tam tum,
quamve ad itineris sui prosecutionem viam teneret, orto die, ac viro jam nomiuato iter monstrante,
secum statuebat. H;ec ubi menteet cogitatione apud ad montem perrexit. Quera simul atque attigerunt,
se i!le versabat, et quam in partem verteretur dispi- alter in domum et ad propria est reversus. SedGer-
ciebat anxius eadem rursus illi persomnnm objici-
;
manus, cum omnes montis partes tribus omnino
tur visio. oranemque ex animo ejus dubitationem diebus circumeundo lustrasset, et dihgentissime
auffit, jubens ut ad eum se montem conferat, qui omniaesset perscrutatus, vicum jam ante dictum
Popolia? ex adverso respondet quem simul atque :
ipse etiain repetiit. Ac rursum viri ejusdem huma-
attigerit, moxadaeiIifican,lum templum cogitationera nissimi domum adiens. a rusticorum aliquo securim
et operam suam convertat. etligonem flagitavit, ut hac quidem silvsB partem
12 Percepta jussione venerandus Pater absque aliquara exscinderet aditumque faceret, illa vero
raora urbe Christopolitana excedit, die jam illuces- tetlurem effodiens aptum futun templi fundamentis
cereincipiente . ac Philippos prasteriens, ad montem locandis praepararet locura : acceptisque ferramen-
quemdam devenit ex adverso quidem Popoli»,
;
tis, ut potuit, celerrirae in eumdem sese montem

Fopf
quemadmodum per visionem fuerat edoctus, sed ad retulit.
Qppi-
du)» Panacis ostia constitutum, et stadiis fere quinqua- 15 Erat is aditu sane difficillimus, vel ut verius manttms sui*
Druma
gintaab oppido quodam distantem, cui Dramati no- dicam plane inaccessus, ac silva perquarn densa emundat
raen. Germanus non alium sibi montem ad sedifican- impeditus, ferarum solummodo commoratiuni ido-
neus.
 164 VITA S. GERMANI AB. IN COSINITRA.

neus. Quid igitur laboris exantlandum non fuit 1)0- adfuit, cujuscumque demum infirmitatis genere te- D
INTKIIP D. (-
mini tantarum difficultatum plenum prEereptum ag- neretur, qui non continuo, depulsa mali omnis cau- magnus in-
«Pit Heri
gresso exequi, eidemque peregre agenti et pauperi, sa, salvus existeret et incolnmis. Sic equidein, post
concursus.
nullumque tanti operis habenti adjutorem, Deum non exiguum temporis intervallum ad magnum :

unum siexcipias? Numquid desperans abiit retro ? Patrem nostrum Germanum respexit Deus, qui facit
petiitqne ab e<>, qui tam ardua ac
impera- diffieilia mirabilia; qui et majori deinceps consolatione eura
bat, veniam sibi dari, insufficientiae et egestatis pra- dignatus est replere, aniraos faciens ad majora etiam
textu? Numquid a facie Dei, ut olim Prophela quam antehac audenda.
dumque iioti I onas, fugiendum aut in remotissimas insulas navi-
obslante rei
gandum sibi esse statuit. ut alius quispiam epoten- CAPUT III.
difficultale
tioribus ac locupietioribufi opus molestissimum su- Conslruitur a S. Germano monasterium qui :

sciperet? Minime vero sed quamvisdurum adeo et :

eo pr.rfecto morilurus exlremum suos allo-
arduum negotium imperabatur, attamen sibi non
quitur.
defuit, non est cunctatus, non dixit; Habe, quaeso,
me excusatum quia tum imbecillis tum minime
, Vuumque jam faciendis sumptibus facultas aliqua
opulentus sum multos sumptus istud requirit ni- Canductit
: :
adesset, magis etiam ad injuncti operis executionem
operis ex-
hil is ejusmodi seu dixit seu cogitavit ; .sed non ne- accendebatur. Fabros itaque et artifices ad templi struitur
scius omnia esse possibilia credenti , ccepto operi eedifieationem evocat. Qui ubi adfuere, non prius templum
institit, silvam exscidit, aditum in montem aperuit. rnanumoperi admovere statuerunt, quam de persol-
Tanto itaque labori non paucis diebus vir sanctus venda mercede conventum esset. Ea de re Germa-
intendens, summa cum difficultate semitam ab im- num adeunt. Qui postquam in artis et laborum mer-
pediinentis omnibus perpurgavit, in eumque tandem cedem centum se argenteos promisit daturum ,

lucum devenit in quo monasterium erat exasdifi-

,
quanto potuerunt conatu operis molitionem suat
,

candum. Quod ut cognovit, mox terram co?pit eflb- aggressi. Locum illi absque mora dimensi, eflbssa-
dere, ubi fundamenta jaceret redificii. que hurao, fundamenta ex arte collocarunt quibus :

10 Ecce autem antequam multum temporis aut

, inaeilifieare deinde pergentes, Deo laboribus eorum
laboris fodiendo consumpsisset (mirabilia profecto aspirante,templum exstruxerunt, non uno e capite
opera tua, Domine) Crucis effigiem reperit : quam elegantissimum. Quod quidem cum usque in hoc
terram fun- manibus religiose arceptam tenerrime amplexus, et tempus sartuin tectum persistat, non mediocrem sui deinde adu-
damenlis lo- ori propius admotam pie exoscuiatus, hac oratione admirationem pra^bet universis illud spectantibus. natttur
candis fodlt, monachi.
tandom e>t allocutus ; Cliristi mei Crux , omni Neque hoc solum, sed magnus quoque monacborum
cultu et veneratione uignissima Crux, potissi- !
istic aggregatus est numerus, qui sacros in eo hym-
muni Imperatorum robur, Christianorum omnium nos continenter decantant, ac fusis precibus, Dei
gloria, ac meum, hoc prasertim tempore, auxiliun.1 misericordiam tam sibi quam nobis, precum sancta-
Tu nostram in eu quod aggredimur opere imbecilli- rum auxilio multum indigentibus , conciliare non
tatem indignitatemque virtute tua corrobora : tu cum aliis ullis quam secum ipsis et
cessant. neque
magna tua potentia viam nobis aliquam aperi, qua cum Deo commercium habent quibus hoc unum :

ad optatum magnoruni conatuum finem aliquando agitur, ut Dei creatoris magnalia omnibus diei horis
pertingamus. Non equidem ignotum tibi est quam cum laude celebrent, ut rerum divinarum contem-
exigllfiB miliiadsint vires, et quomodo non nisi ejus plationi semper intendant, qua mentem humanam sibi et Veo

duas Cruces unius qui in te exaltatus est metu ac desiderio con- prajcipue purgari, illuminari, et perfici non est du-
tiucattiti

invenit i fisus. ea qua? facultatem meam longe superant ag- bium ; quorniu pars est Deum absque cessatione
gredi non dubitaverim. Nuncigitur milii, si unquam obsecrare, ab eoque regnum ccelorum cum fhlucia
alias. auxilium imploranti, et in non exiguis diffioul- reposcere : qui rei nullius. ad mundum hunc terram-
tatibus constituto, vires ac robur suffice. Ita lacry- que spectantis , desideno aut amore tanguntur :

mis simul et gaudio perfusus cum ora^set , terram quorum sudoribus atque in ascetico pulvere certami-
denuo perrexit eflbdere. Nec diu fuit, cum alia rur- nibus solitudinem illam Deus sic quasi spirtualem
sum Crux fodienti est oblata, quam simili Germanus palsestram esse voluit, ut, quas sterilis prius fuerat
pietate accipiens, pra gaudio quid ageret vix sta- et info3Cunda, gratis nunc omnibus et bonis abun-
tuebat ; gemina; Crucis admirandam inventionem, daret spiritualibus.
tamquam eorum qua± deinde eventura essent pul- 19 rem admirandam Istud ferarum quondam !

eherrimum quoddam principium indiciumque, acci- domicilium, sanctorum nuuc est hoininum sedes at- qiia i» re
piendam ratus. que habitatio, Silva illa quondam iuvia, facilem nunc
mirabUUer
tlttcrt poten-
17 Coepta ergo sua prosequens, spes suas haud omnibus de salute sua sollicitis praebet aditum. Ari- tia Cltristl,
sane irritas esse sensit. Ab illo namque tempore dum istud quondam et exsuccum solum spiritualium
permulta quotidie Cruces illae prodigia efficere non doctrinarum rtuminibus nunc uberrimus abundat.
cessarunt. Sisupplicesaccederent.cacci visum, claudi Quam
utl qtia* iliui ingens tua , o Christe, erga homines estbe-
crebra greastlm, muti loquelam simul et auditum recipie- quam immensa
nevolential quam incom- bonitas I

patrmtur baut mundabantar leprosi, reddebantur sibi a das- parabilis misericordial qua adductus non modo in-
miracula.
monibus insessi immundis geniis verbo citius in
,
clinas coelos, ex iisque descendens naturam nostram
fugam conjectis. Quanta denique generis nostri Ser- e Virgine Matre sanctUsima numquam amplius di-
vator, in carne apud nos existens, et inter mortales
mittendam assurais sed etiam inter honiines vitam
;

mortalis educatus, admiranda perfecit, tanta utrius- agis, cum publicanis et peccatoribus cibos capere
que istius Crucis invocatione peragebantur. Nec non dedignaris, oinnem morbum et infirmitatem
niiriini cuin minorem niodo, quam olim
. lii.ii
, dum sanas, animarum nostrarum tollis afflictiones; vete-
<<"'< bomines vixit, pro natura nostra servator sit rem nostrum hominem, antiquae fraudis cupiditate
sollcitus inimis salutem nostram curet,
qui dives corruptum, renovas et coelestem efficis; quin etiam
est in miseriiordia, et gloriflcantes
segloriflcat, mul- per sacram Evangelii tui doctrinam hominum saluti
tisque n egregiis donis labores nostros
remuiierat. provides : et qui ratione divinitatis nnlli es passioni
D adeu igitur patrantur miranda, dici non
ini
potest, obnoxius, mei causa, qui flagitiorum omnium reus
quauta uudiqiie inortalium morbis variis •, salttti
,
atflicto- sum, tam dura tarnque acerba ad extremum pateris,
rum, mullitudo visa fuerit accurrere. Nullus siqui- /toiiittiitn-
opprobria sustines et colaphos, flagellis ciederis, et »«'»»•
dem petendi auxilii causa ad Cruces illas venerandas
tllttt

spineacoronaornaris; a sordidis militibus peromnia perptssi-

tentatus.
 DIES DUODECIMAMAJI. 105
tentatus, et ludicri instar regis habitus, qm creatu- providentiaj consilio, ut hac orcasione et S. Germa- D
r<e omnis, tam ejus qtiae sub aspectum nostrum ca- nus e miscro adeo statu eriperetur, et ipsimet ad INTK3P. D (

dit, quam quaj eumdem fugit, verus Rcx Dominator certissimara perducerentur viam salutis. Certe post-
existis : crucem quoque libens ac volens suscepisti, quam eos, a quilius crudelem in modum vexabatur inhtmaiuu
itlos reprc
nec sepeliri es dedignatus. Neque ea solum quas Sanctus, factos propius, ipsumque Germanura
ma- Itendttnt,
enumerari oninia peccatorum nieorum causa qui
,
,
gna cum animi tum corporis modestia viderunt sub-
nihil unquam peccati admisisti, sed nec admittere sequentem;conjectisattentius in eumocnlis, speciem
potes, tolerasti, ut salutem ego adipiscerer, et anti- viri Angelis haud indignam. sed multo tamen pul-
quae eriperer , ruinse
ut divinus dixit Gregorius; cbrioiem ejus animum, taciti considerabant. Ex cor-
verum hoc usque tempus varias salutis vias
etiani in poris quippe habitu exteriore non dilficile illis esse
praparare mihi et ostendere non desinis, sanctos poterat de internis animi bonis atque diviliis sla-
tuos Apostolos, sanctos Martyres atque Ascetas du- tuere. Confestim itaque e terra asstirgunt, ac verbia
ces nobis ad virtutem et felicitatem submittens, ut bomines illos iinmites duriter increpant. Cujus tan-
horum prementes vestigia promissionum noinen , , dem rei causa aut quo consilio. iiiquiunt. rnort.iliiim
tuum sanclum diligentibus et exquircntibus facta- amnium pessinii viriiin, quiddam quasi divinum
,

rum, mereamur esse participes. Ita obsecro flat. vultu spiratitem, funibus adstriclum raptatis, nibil
20 Templu perfecto et Virgini Maria; rite con- aut Dcum veriti, aut coramunis inter nos naturte
secrato, laborum suorum pactam mercedem a viro miseratione permoti, qua alter alterius miserias qua
promissam sancto repetebant artifices. At Germanus, unde in cumque possumus ope et auxilio levare jubemur?
mercedem solidum illis persolveret non inveniens, summa' to- Non statim hominem illum sancttnti a vinculis libe-
neattiens
partem quamdam exiguam hoininibus tradidit.
tius rum esse jubebitis? non tantrs calamitatis causam
exliibere
gtmantu Decem quippe solum argenteos in potestate habebat, protinus eloqueminii
nec aliud pra?ter hosce aderat quod in operis pre- 23 Ail has vuces ingens caluraniatores illos simul E
B tium posset persolvere. Hinc eorum animos vehe- ac viri sancti punitores metus atque horror invadit, exsotvunt
menter adversum se commovit qui plunbus primum : tremenlibus eum manibits a vinciiloruni molestia dcbt/um
contumeliis in eum invecti, deceptorem eum, et sub celeriter liberant : rausamque exponentes, sermo-
habitu rnonachi, cum revera monachus non esset, nem nondum cum a viris plane egregiis,
finierant,
egregiuiii dicebant esse hypocritam. Talis naniqite sanctissimi innocentissimique hominis sortem mi>e-
vincitur a est hominum pecuniis addictorum genius, ut reve- rantibus, centnm e vestigio aurei parspluti sunt.
fabris rentia prosequi nesciant ea quae summa in venera- Sapientissimam Dei providentiam. qua ratione, et
tione hubenda sunt. Quaac.umque alii habent in pretio ubi ntilla videtur spes superesse evadendi. facilem
soli illi vilipendunt, duinmudo id quod maxime cu- evasioni viam sciat aperire nec non et S. Germani
,

piunt, quantumvis vile , detur obtinere. Funibus spem insignem, ac mentem futuri providam hoc
deinde constringunt, haud volentem quidem, sed loco considerate. Sic equidem arbitror, hominem
pra: inupia hoc ab ipsis reqtiirentem, vel, ut verius sanctum, cunctorum qurc erant eventura haml igua-
dicam, providentem quod deinde erat eventurum.
id rum, summa sua voluntate et gaudio suscepiase
Non enim ignoramus quo tandem flne, quod ageba- vincula.
tur, conclusum fuerit ; non ignoramus sapientise tli- 2i Posteaquam vero ojiifiees accepta pecunia ttmonaaU
,

vinae vias faciles et expeditas, ac viri sancli flrmara impetrataque a S. Germano prspteritorum venia /"<"' rat ,

in Deum fidem et spem insignem. domos suas repetierunt ipse cum tlictis jam saqie S- (-"'»<"i°
;

21 Postquam ergo hominum ferocissimi et nulla viris illustribus eodem loco Germanus permansit.
commiseratione tacti virum sanctum, ligatis post. Quid opus est enarrare, quos ad ipsus et quanta cniu
el ad urbem
tergum manibus, in potestate habuerunt; non aliter animi alacritate sermones habuerit? Quos autem
vaptatur ac sceleris fcedissimi reura, raptare infelicem cuepe- alius nisi divinos? quortim pontlere et efficacia sic
runt ; nulloque Dei timore perterriti, aut veneran- hominum istorum animi sttnt permoti, ut niox in
dum vultum reveriti
viri euin quae in oppidura , numeruiii monachorum recipi ardenter llagitavennt,
Draniaperducit viam iitetint, sperantes fore, utcum nihil amplius de Imperatore adeundo solliciti : ita
e raelioribus nonnemo S. Germanum in tam acerbo sermonum ejus suavitate fuerunt evicti lioininuni
C statu conspiceret, miseratione aliqua erga afflictara egregiorum animi. Datis igitur viro sancto ilextris, [••

ejus furtunam commoveretur; et aurum, cujuscausa viam quai in urbium omnium felicissimam ducit ar-
tam duriter tractabalur, reprsesentaref; itaque pa- ripuernnt. Hanc vero salvi atqne incolumes ingressi,
ctam ipsi pecuniain coiisequerenttir. Hujus igitur ac suscepta legatione perfuncti feliciter, magnis
spei stimulo incitati , e inonte descensum faciunt, deinde prsBmiis atque honoribus affecti sunt, Trans-
sanctum liominem vinculis arcte constrictum post se acta autem aliqua ibidem raora temporis, et rebus
raptantes. Ail pedein montis siinul atque perventum domesticis ut oportebat recte compositis, postquam
est, planttiesqiuedam sese visa est offerre, herbis bonorum suorum partem aliant in necessitates pau-
diversicoloribus vestita, in eaque arbores ingentis perum. aliam in domesticos erogassent, aliam ileni-

altitudinis ac ramorum densitate spectabiles, quffl que et hanc luiige potiorem secum sumpsissent,
voleutibus illic tantisper quiescere viatoribus um- magnaanimi voluptate sancfo sese Gerraano rursum
luod con-
'Hcati dua bram in refrigerium et amcenitatem sufficere pote- obtuleruut. Qui eos, summa sua voluntate ad socie-
Inijicitules rant. In hac planitie viros
quosdam in digiiitate po- tatem admissos, in monachorum moreni tonderi
vita?
Lvjatt
qcantum ex famulorum, ex jumentoruin et
sitos, , continuo fecit; ac monastico paulo post habitu itiilu
exomuigeni apparatusmultitudinedabaturcolligere, tos, eorum adscripsit numero qui eo in loco vitam
sub arboribus conspicantur, illariiin uinbra atlversus profitebantur asceticam.
veheraentem solis anlorein (ffistivum namque tem- 2i Constructis deinde cellulis vinetis quoquo ,

pus agebatur) sese tegentes. Duo hi erant, praoipua et pumariis non paucis constitutis, haud ita long i/in niiinii-

iterlo i"\h u-
mter suos dignitate, quorura alteri Neophyto, alteri teraporis intervallo universa haecad flnem perduxit
nomen Nicolao, e Constanttnopolitana civitate a Ro Rerum porro tantarum famalonge lateque difTusa
raanorum idtemporis Iinperatore ad Triballum missi tam quai ad hominem sanctissimum, quam qnae ad
legati. ejus monasteriuin spectabant. uliiquo insiguiter di-
22 Illo praasertim tempore existimandum est viros vulgabantur. Unde per singulos, ut sic luquar. dies,
illossilvam ingressos tantisper iuidem substitisse incrementuin sumebat tam monasterium ipsum
non casu et fortuito sed destinato potius diviuae
,
quam qute aliquo ad illud raodo perlinere poternnt,
inultts
 i«o VITA S. GEKMANI AB. IN COSINITRA.
multis aeieniiini mundo valde dicentiljus, ac vendi- non sive visibilibus, sive invisibilibus hostibus ad
INTKRP D. I.
depugnandum
u((u\
tis quse possidebant omnibus reruni suarum pretia oppositus. Vos autem pacem li tbete
tt r

auclicir .
ad S. Germani pedes afferentibus. Atque hmc quidera inter vos, et cum aliis quoqne, si pntestis, omnibus.
omnia, ita, utdixi, gesta, eum sortita sunt exitum, Li lioc siquidem omnes intelligent, qund liumilis et
quem in monasterii sui bouum opiare polissimum pacifici Christi imitatores estis, si
pacem habueritis
Germanus potuit. Sed jam dies illa et tempus ade- ad invicem. Mundum hunc omuino et ex animo
rat, ijiio ui.nl Deum proficisceretur vel poiiu n abnegate, nec ulln in pretio apud vos habeatur quid-
diret, ac epebus tandem suia potiretur homo sanctis- quid terrenae materire concretione consistit. Pau-
simus, el to( fflrumnis laboribusque confeetus, erai pertatem volentibus ariimis excipite haic enim :

constitutum. devotum Deoascetam, a rebus crassioribusavulsura,

\2Y> ISmigrationis ex hac vita dies, etquacumque arctius Deo adstringit, Senioribus olisequantur ju-

moritvrut
emigrutionera illam comitari solent, aderant. Quo niores, etjuniorum vitiapatienter seniores tolerent;
tp.tr I \l/ir- cognito, monachos universos sibi subditos in unum illi namque nonnumquam labnntur, quod equidem
mum titln-
convocal ; et supra lectum sese, u( poterat, erigi ns deprecor. Unusquisque sibi ac relms ^uis attentus
t/iiihn niot
t
iniu mitate namqueextremum agebat
tenebatur, et sit, diem illum .supreinum mente et cogitatione
.ic

vitae spiritum) banc ad eos orationem habet. Ego verset, obliviscens ea quae sunt praeterita, et ad ea
quidem, Filii carissimi, quai Dei voluntas e^t, e viiae quaa agenda instanl seinetipsum extendens, siquidem
e1 alacer ad eum quem
bujus stadio discedo, aclaitus bonorum incorruptibilium sincerus amator existat.
tantopere desideravi abeo. Scio quippe apud illum Omnes in Domini ac Salvatoris nostri cognitione et
brevi me futurum, ac regni Eeterni aditurum Iieredi- gratiaut crescatissatagite, quiin omne opusbonum
tatem ; cujus cauta infinitos prope labores ei certa- gratiam vobis abundante u sufficiat, qua digni fiatis
iniiia, quorum vos ipsi uestes esse potestis, ex quo supremo in altera vita honoris gradu.
mosasteriura illud condidi, fortiter perferre non ^O Haec et multa alia in extremo vita? termino
B dubitavi. In senilem hanc mtatem deveni, numquam licet constitutus, et magna parta...

DE S. DOMINICO CALCEATENSI
1N UIYOGIA HISPAN1,E PROVINCIA.
ivogia, infra Rivonia, vulgo Riuia, provincia cium Ecclesiasticum ix Lectionum cum quatuor cappis,

Cultiu
Riroiji.i

OatdatQ,
iii

ui R Hispaniie,
provincia
ftuvio; in
el

guem
Oia amnis,a quo hscc
provincta nomenclaturam sortitur. Ejus urbs prwcipua
habetur Calciata, intra montes
annr.ra Caslell.r rrlrn,
Cantabria (tntiqua separatur Ibero
deftuit

amana
ab Alava n ista

Dominici,
celebrantes,
adjungilur Oralio: Sanctissimi Confessoris tui
misericors Deus, hodierna
clementiam tuam suppliciter depreca-
mur, ut ipso intercedente et te largiente, delictorum
die solennia

ni et ferlilipla- nostrorum veni.im et felicitatisa3tern;c gloriara con-

nitie ad flnvium Laglera sila, celebris devotione erga sequi mereamur. Per Dominum. Prsescribuntur dein
S . Dominicum, de quo hoc die agimus, unde ettam sex lecliones de Vita hufus Sancti, al /no septima le-
vulgo laCalzada seu S. Domingo i!e la alzada appel- ( ctione legitur Evangelium ; Nemoaccendil Lucernam,
htttr. Ejus ibidem sacrum corpus asservatur in ecclesia ae tlrta octava el nona lectio iterum de Vita drsuinun-
Catliedrali illi dicata, etfestum solenm tulin celebratur lnr. En videtur extitisse salis diffuse cumposita, cum hx
hoc xn Maji cum Oclava. Dtlirt autem hatc urbssuam lectiones solum deducanl lectorcm usque ad eremitam,
originem istiS. Dominico, qui tesle Mariana lib. 10 cujus uifra in tertia leclione vita solitaria inilictitiir.
de Rebtts Hispaniss cup, 7, quoniam viis mumendis Damus ergo S. Dominici Arla ex Legendario Asluri- Vita datttr
atque complanandis, qua Compostellam ibatur, di- censi MS. qux
judicio Tamaiji Salazar ab uniiis feee ex Legenda-
rio MS.
C ligentem operam dabat, Calzadii vernacula Hispa- quadringentis fuere r.r,n;ita. ciini Appendice, quxper-
1101'iiih lingua cognomentum invenit, et lntic hco peram lectio decima appellalur, extra ordinem miracu-
cniiimttuitiii.il. Nam, nt Tumagtts Salazar in suoMur- lum a vivente patrntum referente. Habuit prxterea S.
tgrologie Hispanicoex Garibaio ad hunc diem observat, Dominicus in Breviariis antiquis Hispanicis, Coin-
S. Doiniiin ii territorium concessit Burevanum Al- postellano, Placentino, P:.lentinoet aliis quamplu- eali em ab
phnnsus VI Castellae Rex, ul ecclesiam extrueret. rimis assignatum sibiin Martyrologio Tamagicultum aim quoque
In diacsst
Posl Alphonsus VII cuidam Abbati Sanctio a > Ecciesiasticum, in qua diciturP. F. Ludovicus cle 'eripta.
Calagurri. Mcxxx indulsit ut illam ecclesiam augeret et in : Vega ejus Acta patrio sermone descripsisse, typis
Itllta.
tantum crevit, ut annoMcxxxvn Calagurritanae ap- apud Burgos anno mdcvi edita, quneex ipsoloco tandent
plii ,iii iiii basilicas. Hinc auspiciis cujusdam Domini accepimtts, indeque in linguam Laliimm transinlimus
Najarensis, ^ui Burgum addidit, sic fuit ampliflca- cetera, qu.r apud Tam.iijuin desiderabanlur, mirucula.
tumoppidum, ul anuonaxxx Rodericus in Cathedra- Hoium riiuii antiquiora licet I.niine descripta furrinl a
lem erigeret Ecclesiam, scilicetsttb Archiepiscopo Bur- praelaudatse vilas coiiectore, tempore Petii Cnulelis,
gensi; sed adanno mccxxxvi ejus Episcopatus traditur secitlo xiv uttra medium provecto; nulla tamen nobis
unitttsCalagitrritano, n qua urbe xn leucis dislat versus spes superest originalem texlum obtinendi attie fmitam
Occidentem . et M quoque festum S. Dominici celebra- mensis impressionem. Eadem vita receuiiori stijh
lntjiis
turiui rilu dupliri primx classis cum Oclava. Indical Hispanice scripta inveniturin Hagiographia seu Vitis
eituiit Mariana S. Domiuici urbem, fuisse Calagurri- Sanctorum, a Joanne Basilio Sanctio. Billmi nnno
lani Episcopi subjectam doinde Hispaniaa
ditioni, udlxxxv excusk : Joannes item Marietta in Hisloria
Regibue; deque ea re extaTe diploma Ferdinandi Ecclestastka de Sanclis Hispanise anno mdxcvi vulgata,
Reg s, ejus cui \ itsa
inerita Sancti appellationem pe- de S. Doniinico agit lib. Gcap. 18 et sex seqaentibus
pererunt, quique suum cultum habet \x\ Maji.
agunt etiam de eodem Villegas et alii m Flore Sanclo-
1 Prrlrr sacram veneralionem, lit.tr Sancto Cal- rum. Ediderunt prselerea illustriu Vilse compendia
Il lll Iflll-

genst prt>-
rial.r n tii ,1,.,,,-m Cahctmitana e.ihtbeii talilam, ill Joaunes Maldoiiutiis ct Thomas de Trugillo in The-
rincla. Bieriani, Burgetist anno jioii eaxuso preacriUtur ofti- sauro Concionatorum. Horum omnium attctoritatc me-
ritil
 DIES DUODECIMAMAJI. 107

ruit nomen suum inscribi hodierno Martyrotogio Romano, sibi minime appetil sociari. Indevir saoctus rece-
jtfffflorio
*" et Jdditionibus Motani ad Usuardum, Tnscripserunt dens, ad quemdam sanctum eremitam, qui circa
quoque eumdem Martyrologiis Benedictinis /f'm» , monasterium S. ^Emilianl degebat, perrexit.
Dotganins, Menardus, Bucelinus; el addit Wion se L. 3 Kremita s ilitariam ducens vitam, e parvun-
ignorare utrum vitam moilasticam solenniter, fuerit culam orationis domum sibi composuerat. Habito ci/hi erpmila
aait
professns, quod iis in coenobiis, in qnibus vivere per- protinus vicissim de contemptu mundi sermone, a.l-
optubat, susceptus minime fuerit; placuisse tamen jecit eremita: Si locus iste tibi placet, cedere praesto
Bene-
tliatn benedictinis inserere, quod ex historiis cognoverit, sum, festinabo mihi aHum parare S. Dominicus
dictints.
eumdemadfinemusquevitae habitum S. Benedictige- respondit: Nolo sic tuis commodis ditari, ut tua
stasse; et quod actu nequivit, voluntate perfecisse. dispositione priveris. Sic sancto valedicens eremiti
Quibus Tamayus Salazar opponit, neqnaquam fuisse ad Barovanos profectus est fines, qui nunc Calciata
(jpnd llmo-
monachum actu, imonechabitu.cum liocex historiis vocantur, et e peregrinorum strata non minimo di-
vanos habi-
non patescat. stat sitn : quo in loco cellulam in honorem B. Marise lal:
3 Vixit eodem tempore S. Dominicus de Silos, de ffundavit. Per lustrum ibi, et amplius riiutinans, I

quo ante taudatus de Trugillo in Vitia S. Dominici hortum fertilem cum amcenis arboribus et vineis
Congressus
Domi- Caicintensis ista scribit . Visitavit pum ibidem quidam fcecundissimis plantavit.
evinS<
n ico <ie SUos : aliusSanctus. Dominicus de Silos nuncupatus, qui L. i Eodem quoque tempore quidam sanctus E-
contemporaneus ejus er.it: seque mutis amplexibus piscopus, <j Gregorius nomine, in partes Hispaniaa
amore et caritate. Commendavlt
deosculati sunt prae ad prsedicandum Dei verbum pervemt. Quo audito fit disciptUus
n Gregoril
autem plurimum, qui venerat Dominicus ad visitan- B. Dominicus ad ipsum tendens, ut animam ejus
Ep Ostiensis
diini virum sanctum, opera illa omnia praeclara quae salutaribus doctrinis reficeret, ipsius discipulus effi-

sedificabat. Hsec ibi, qua> etiam referunt Sanctorius, citur h; illumque esl longo tempore usque ad obitum
Matdonatus etalii. Mortuus est S. Dominicus de Silos ejus comitatus. Beatus igitur Dominicus, sancto
anno mlxxiii dw \x Decembris quo colitur. Decennio privatus Patrono, quid de suodiffiniret ^tatu cogita-
an et cum ante hunc obiisse B. Joannem de Urtica eremiiam^ xd vit. Considerato enim loco, ubi Christi pauperibus
S Joanne de est anno Domini ULxni, quarto NonasJunii quocoli' suam substantiam distribueret, tandem villam Dg-
'
Vrtica
tur. c; tribusMSS. Codicibus exquibus Vitam habuit,
t
gressus e-t, quseabipso sortita est nomen S. Domi- Calctata
reperisse se fatetur Tamayus: ipse tamen a se demun- nici de Calciata: ubi nunc veneranda consistit ec- degit :

struri ptttat, vitis librariorum omixsam litteram C. adeo- clesia, in qua ejus sanctissimum corpua honorifice
que seatio integro posteriorem fuisse Joannem, cujus quiesiit sepultum.
laboriosacaritas erga peregvinnntes ad S Jacobum si^ni- L. 5 Loctis iste tunc erat nemoribus den^us, et
libus fere eluxit operibiw unde S. Dominicus commenda -
latronibus frequentatus, et transeuntibus valde pe-

tur. Vi ga huiciltum synchronum facit, mutuoqueimpensa riculosus,modo est fertilis et aniu.|)iis. per quem i

auxilia prolixe commemorat. Sed cnm neutrius Acta undosa lympharum vorago ftneb.it; ad cujus eva-
'. k

horum e.rpresse nwnunerint, malumus in dtem n Junii sionem pontem sibi fundare disposuit. Domo tamen construit
sacellum
istitts chronoiogix examen differre : eoque rejicere quid sibi et famili* suae in ]irimis instructa, prope ipsam
Deipars
quid Sancti sibi mutuo dicuntur pr&slitisse. Interim parvam orationis domum in honorem beat«e Vir-

Tempus obt- S. Dominicus Calciatensis dicitur superfuisse in Actis ginis fabricavit /. In hac vir beatissimus creiiro l

usqtte a<l aniumi hcix: asseritque Maidonalus, post intendens orationi, ad sustentandam corporis debi-
constructum pontem mansisse in eadem solitudine, litatem usque ad cellam baculrrum sustentaculum
annos sexaginta pauperibusministrando. Hinc talem supponebat. Ad pontis quoque «edificationem, quasi

Tamatjus Salazar conficit supputationem. S. Georgius ad opus commune, auxilium villarum circumjacen-
Ostieusis obiit annoMXLiv: post cujus obitum S. tium imploravit. Habitatorum vero ipsi huic tam pio

Dominicusquinque annos consumpsit in extructione operi iinusqiiisque pro suis viribus succurrebat.

pontis ; post cujus fahricam sexaginta superfuitan- L. C Quodam festo, hujus operis causa, rurici las

nos : hinc procul dubio mortis ejus tempus ad annum decorporali subsidioinecclesiaad Missarum existens
mcix consignandum erit. Dein rejicit t'os quidixerant solenni requisivit Petitioni i-ancti viri populo expo-
i

anno mlx occubilisse, sita quni im ammaiia al:i 3urruo, ilii v?ro persona^
hter auxiliiim promiseriint, Tunr quidam rusticus
tauros ftrocss
perversus et indevotus, affectans sancto Patri illude- reddlt man-
VITA re, eum haberet in tnontanis duos tauros feroces, suetos ;

I-
qnos numquam tangere potuit, dixit: Ego duos tau-
Ex antiquo Lcetionario Asluriccnsi
ros, quod in ni"iit,biis babeo, in subventionem pon-
tis perdiem unam promitto: ita tamen ul Pa-
illius
o Tamayo Salazar edtia.
ter Dominicus ipsos de monte perducat, etad currum
I n Dei omnipotentis honorem et B. Dominici Con- vebendiiui simul conjungat. Almus Deo Dominicus,
fessoris, pauca de ejus vita et miraculis plurimis, l-lljlls spilitus Cielo illlliereliat, suluhieir .ilt :
Cnllil!

tionem voti tui opitul itione divina complere tentabo.

adjuvante Domino, prosequemur. Beatissimus igitur
Taurivero viso B. Dominico, omni ferocitate depo.
Dominiins, laieseprofessionis et illitteratusexistens,
e Villoria, in Cantabrise tinilms posita, originom
(i sita, asancto viro sunt per cornua cnpli, atquejugo
Katus in
duxit. Quiadpartes Rivonisegressumdirigens, quasi vehiculi cum omni suavitate conjuncti qui levius el :
Cnntabria
spquius aliis bobus domitis nnus sibi impositum nd
ad snae dispositionis portum pervenit: ibiqne |>er
moram
aliquot dies faciens, statuit intra se commu- puntem traxere praeclictuin. m
nem vitam in contemplativam mutare. qnoque annis, antequam vir beatus
L. 7 Septeiii
L. 2 Ad Abbatem b Valvaneriae OrdinisS. Bene- ab hac vita ad Doininum migraret, sibi lapideum
b
ejus excidit sepulcrura quod singulis annis annona re-
:
•» Ordlnem dicti celeriter tendens, liuimliter petiit se in
tonedlclinum admitti consortium, et sacrarum doctrinis imbui lit- plebat, pauperibus per industriam misericorditerdi- sepulcrum
n °n
admissus,
terarum. Cujus voto cum prafatus Abbas renueret; videnda. Cum qmedam commater od eum visitan- Sitli constntti :

vir santus ad .Emiliani ccenobium accessit, et

e S.
ilum quodam diu venisset vir sanctus dixit ei ;
:

Abl.atis pr»sentiam adivit, ut suum propositum ad- Commater Deo dev.ta, mansiunculam, quam nuper
impleret. Abbas autem vita; sua> d depuians occul- construxi, numquam tuis oculis conspexisti? Cum-
tare infamiam, ut alter fecerat, ipsum refutavit. mlcrum ambo cernerent siiiiiil, cominater ad-
que s^pu
Impar enim morum proprietas mores discrepantes jecit Quare mem brorum tuorum requiem abecclesia
:

tam
 IG8 VITA S. DOMINIOI OALCEATENSIS.
A tam rcmotam lihi parasli ? Cui B. Dominicus In : oiinil ni Bureba
primam suam cctlulam. Sunt
fecerit
utl i rfcilom providentia divina est, m,- ab ecclesia in posterum ecoatra qui existimenl, ipsnm esse
qux hoiieque vieilur
nnllatenus sequestrari aut enim ecclesia nostra : prope uclem Calceatensem, S. Mariaa <ie los Posados
prjdiclf
eequetur vestigia, aut nos cjus beneficia proseque- dicta : alii ipso prsesenti urbis silu comprthendi dicnnt
mur. Mira res. Quod vir Dei ore prophetico prssdi- ejus, non amplins cxtnntis, locum.
xerat, hodie conipletum cernitur quia ad ejus mo- :
g Bic est S. Gregorius Episcopus Ostiensis, cujus
numenturn crclesiam pervenisse cunclis nianife- Actu tlctlimns 9 Mnjt.
stum apparuit. « h Marineus Siculus addit, quod S. Oregorius eum
L. 8 His e( aliis quoque plurimis pnilens virtuti- Sacerdotem ordinavit. Hoc vero non solum Iraditio
bu9, .rrtiinnas hujusseculi varias sustitiendo patien- popnlaris rejicit, eui in liac parte plus tribuimus; sed
morttur \1
Maji. ter. iv Idus Maji anno Domini mcix, multis plonns c.r emlciii, aut forte etiam ex antiquioribus mouuiiienlis
ad Dominum,
meritis gloriosis, migravit a seculo nsscrit Ycija. htlertirum prorsus expertem fuisse, quin
corpus rodo spiritum destinando. Cujus
in terris, imn incapacem : frnstra cnim iu eo doccndo laliorasse
corpus gloriosum devota ejus lauiilia in tumba, Gicijcrium, itleoque auctorem fuisse, ut a se recetlcns
Irreverens quam ipse sibi paraverat, honorifice tumulavit o. liospitale conderet, eiqve se impenderel : quod tame.n fa-
nutlctu /</
Accidit postmodum, quod agricola quidam arbores, cerc recusavit, qnoad vixit itle
CXCUS,
quas bi-alNs lici Coufcssor in horlo ct cxtra plan- i Idem Fega Fagolam sitie delFagal veteri nomine
taverat, properavitacceptasecuriradicitusextirpare. dicttnn locitm ait, juxla quemiesertumfueritaS. Gre-
Qui iliiin incisioni propensius instaret, et a vicinis goria, ihiin viveret, designatumS. Dominico ai funia-
transpiintibiis ob hoc continue increparetur, nec de- lionem liospitalis, tjuoil nomen nunc irbolitum sil

sistere vellel ; divino flagello luminibus est priva- k Hoiam rivum appellat ulem.
tus. Itis mirandis rairaeula stupendiora succedunt. 1 Proximum fuil, inquit Feqa, lacnnas et salebras
L. 9 Item quidem miles valde locuples, de Galli- implere,per easque Calceatam incere, a 1/110 loco ieinie
B canis partibus nriundus, male a dsmonio vexaba- nttmcn inansit : ntt extirpandas auleni sjnnas ct cetera
tur : quj gratia racuperandi sanitatem ad S. Jaco- silvi stns soli impedimenla itjnem aihibitum a quibusdam
bum pc-iv^i" veniens, per villam hujusSancti transi- rrcli, c.r svccisis aut rii lignis incensisque carbones sibi

ijuinenu
vit. Cuiuque ligatis pedibus ar. manibus ad ejus Sanctumadusumperegrinorum: qnibus ciiaui.
collegisse
llttratu fumulum duceretur ; statim fuit a dfemonio libera- donecpons confectus esset, Irans iiviim bajulandis soli-
tus. Ip^o vero iter inceptum prosequente, hostis lus fuerit commodare humeros.
antiquus omnes ejus evectiones, in recompensationem 111 Breviarium Calceatense, teste Vega, addit Itac
amissi cnrporis, autequam limina B. Jacobi visita- occasione resuscitatum o Snncto hominem. quem juxta
autem de peregrinatione
ret, interfici curavit. Miles riam, qutx n S Dominici urbe Granionem ducit, tenere
rediens, cum ad
pontein sancti viri appropinquaret, dormientem pclukijuvenci cum onusto carro transierant.
scien^ se ejus precibus liberatum, a descensu pon- Ipsum miraculum ex dicio Breviarw Vii.r subnectit bis
tisusque ad sanctura sepulcrum ejus, flexisnudisque vcrliis Tamayus: Item accidit, quod cum peregrinus
pedibus et genibus, laudans apud Deum ipsms me- quidam prope locum divertens
obdormiret, illura
ritum ct potentiam, est ciun nngna ejus devotione casu axorbitantes boves rota miserum oppresserunt.
et reverentia regressus. Vigilhs vero ibidem ab eo Quod ut agnovit vir Dei, defuncti manum tenens,
devotissime celebratis, ac muneribus largissimis so- elevalis oculis in ccclum in hanc deprecationem pro-
lemniter oblatis, a<l propria est cum ingenti gaudio rnpit Dnmiue l)eu* omnipotens, qui me in hunc
:

et exsultatione reversus. locum tua providentia adduxisti, ut in tuo nomine

omnia h:rc operarenturinsignia ; ostende potentiam
ANNOTATA. tuam. ut omnia, qute in tua ajdifleantur virtute in
hoc loco, tuo noscantur nomini ,-edificata, a quibus
n Villoria, «inm in antiquis Breviariis Burgensi generis humani et. veritatis iuimicus aufugiat et :

el Composlellano et nliis scribilur. Vega Caleeatensi concede, ut anima hujus famuli tuiadsuam reverta-
urlii propinquum csse locum ait unde merito hicSan- tur mansionem, et omnes credant extare
;
hic tuum
cius Hispanise Canlabritc tribuitur. brachiumcum
tteu dssentiuntur potentia. Quo dicto defunctus ad vitas
Malionatus, Sanctorus, Tamayus qui asseril, mutatis spiritnm rediit. Vervmadiit itlcm Vega,alios essequi I
prrprram litleris, intrusam Victoriam, oppi-
»/> aliis S. Joanni de Urlirn miraculiun Imc adscribant ipse :

dum Atave vicinse. Sitnl ctiam qui Villoriam in Cn- ulrique, vices orationis et laboris inter se alternanli,
labria quatrant, et Italum nalione fuisse arbitrentur Sei
: tribnit. Itocfieri non potest, sijoanni s inlegris cxxm
sunl qui parentes eifingant opulentos et nobiles Xime- poniem a Dominico confeclum
aiiuis pbst n.rii. juxla
nitini Garziam etAuream-Dulcem. Econlra Marinem calculnm Tnmoui.
Siculus i.Ik 5 de rebut Hisp. Opilionem vocat.
Pergitautem Vega, el e.rtalnilaattaris S. Scbastiani,
b Valvanera, seu ccenobium S. MarisB de Valva- quod esl ta ipso Sancti Dominici ecclesia, juxta eapel-
nera, esl iti Rivigoia seu Rioia supra urbtm Najaram. litm ninjiireni ml iatus Evanqehl, ante nnutii litnc
fermc
c C.tliinr S. /Emilianus Presbyter IS Novemb. de trcceniossculpta, aiiit, ruina fornicissive arcus unius
cujus Viia r.t ctenolna hoc, ad cjus honbremcondito, pr.r- obtritoi oparariorumiuos, simili modo resuscilatos ; ilem
clarc scribit
Pnuientius Sandovallius par. de Funda- hominem dormienttm,
i
el ab incante odequitantibus con-
tionibus monasleriorum S. Benedicti in Hispania, ubi culcatttni item fiiium duorumperegrinorumillac trans-
;

§ 19 fd. 39
traiit aluiiias Reliquias S. Dominici eiinitiini, tn itmere mortuum. Nec nini in ipsius San-
una cum aliquibus Reliquiis S. Dominici
Calciatcnsis, cit sepulcro sculptnm viden operanum, qiti, cedente.
Funialoris Ordiuis Pneiicatorum, et S. Joannis de ciu insistebat saxo, de pante
cadens, m vivis servatussit
1'nica, caniiucri in iiicio monasterio ; easque ex anli- vcl ad eos revocatus.
7" I wpsa fuisse anno 1593 transposilas in novam ar- Fosi pontem vera, eliam construclum Hospitale, niunt
,/< nlcinn tleonratani. omncs : additqut Vega, locnm qttidem ei fabricanio
d Eadem ciim nnnnullis pejoribus leguntur in
Bre- cessisseFajaltnsts.seimattriam ncgasst. Cumijuc snl-
viaria Burgensi.
tcm tantam sihiconctiipetiisset, 710011,1™ putatorio suo
c Idtm Brcr parvulam orationis coinposuerat falcattro possel obtinerc ; iilis coniitioni annuentibus,
mansiunculam, ct moxfinu. arborcs taiiiijutim
paltas secuisse, quot opvs sibi erat.
f Iinofaiiclatamantc, ilmleiit ul> cn repertam, innitna! Indignatam qntem ao hujus ttragis conspectum plebem,
Santorns et Marielta. Vega Iwc solum certo sciri ail scilaiaui mtraculo, ipw cortttn tpsis unico ictu ingtntem
quereum
 LIES DUODECIMA MAJI. »09
A quercnm fulcastro sno excidit : falcastrum autem istud transibatur a peregrinis. Paulo post assurgere
D
ctiam Itodie atl sfpulcrum ejus appensum ccrnittir. Ad- natus, non modo non potuit, sed crepuit ipso in EX IIIS.A.
lo
iltl cltiiin Vcga, quotl cum ad ttsum stti iwspituUs pitletim oo quod ne post id contingeret etiam t.CD. VEGA
:
aliis. visum itlud decentins
fodissft Sanctus, eadcm ptcbecula, jits tuum viotatum fuit inquilinissepiresepulcrum venerabile, illudque cusloititur
quirilans, conrnrrerit nd lapidandum eum, ttut saltem decenter operire.
a se expetlendnm : sed ad ipsum ejus conspectum ceci- "i Ail leslum quoddara, in
ecclesiaSancti celebrari
dtsse tras c.r pcclore. lapides c m inibus. Inter eos vero, solitum, accessit inter alios vir quidain cum sorore; litecniosynas
quos ibi receperat fuisse paupcres duos, qui liospitii quie simul utque observavit qua liberalitatequicum- in Sancli
ttonorem
graliam maleficiocompensarini, insullanlcs Sancto circa que ad locum illum convenerant, suas ad Sancti ho-
oblatas furata
focnni occnpato, adeo ttt etium curum unus, ipsttin bra- minis sepulcrura eleemosjnas offerrent, simulans se
ehio impellens, mediam in flninmain prolnrbarit : Do- quoque eleemosyna Sanctum velle honorare, adca-
mimco autcm citra no.cttm assiirtjcnle, digressos illos psaminquam pecunia? conjiriebantur propius acces-
cteptssc altcrcuri, et a vcibis dccenlssc ad vcrbera ac sit, atque inde certam pecunise sunimam clanculum
muluttm c.edim : t/uorum corporu ranes lncerarint, unus Quo autem momento scelus patravit, Deo
sustulit.
ctccitate puni-
vero rapium inde scetestum braclttum oblulerit Saucto, audaciam ejus castigante, visum repente amisit. et dir.

ab ecclesia regredienti, idque tn prsedicta labula scul- per templum incedere cuepit impingendo et gressum
ptutii vitlcrt. Fttisse insupcr qtieiitdam ritslicitm ex Pu- tentando per columnas atqueparietes. IIoc animad-
nciisi rilla, qiti, iit Sttncto n-tjic faccret, tjregem suum versu, frater ejus non sine admiratione ex ea qu;e-
iltimittcrc solitiis iii litirltiliim seilil Dfi. ttd cum dcpa- rit, ecquid
illi acridisset, quidve sibi vellet quod
eo
tcendum, uulla ejus miinsiietiidiiie nbdnci potneril ab modo ingrederetur. Illa igitur in peccati sui cogni-
llcrandti injiuia ; tltincc pcrcussus dirinitus meiiibrisquc tionem deveniens, et immissaj cascitatis causa co-
coiitrucitts, clumbis, sutdiis ct toto capite de/luentibus gnita, rem omnem plane fratri suo exposuitdicens:
pilis ctilvits upparuit, ad aliorum exemplum. Justo Dei judicio, mi frater, oculonim USU sum or-
Denique dicilur Sanclus prxter pontem et Iwsptlale bata, propterea quod sine debita erga Deum eju&que
itc qiitituor oraioria. quorum unum fuerit sedicula S Satictum reveientia ad locumacce>si, in quo dahan-
Mttrtir ipsti iu loco, alm veroallbi, xdifictisse. clitim ec- tur eleemosyiue, ;itque nummos aliquot ex iissurri-
clesiam S. Sttlvatoris, eam quse ieindein ntojus porre- pui, pro quihus eam quam vides pcenam sustineo. ei culpam
spatium facl.i rsl Eptscopulis. Atldit aitlem,
cl.t silum Hoc audiens sororem siiam manu apprehen- confcssa mox
alter,
ejtiseodem prorsus motlo compuralum a Fajalensibus, vlsum recipit.
dens, uhi ad Sancti eamsepulcrumdeduxit, et quam
quo V irtjiltus ftibuluiur condendx
Byrsx locnm empttim ipsa surripuerat eleemosynam reddidit, implorata
a Didone. Seclo scilicet, quod sibi tlatum ftteriil, corio
Ueo venia delicti, per merita et inter-
suppliciter a
complexum Suitctum esse tatam eam aream, quai ItoJie cessionem magni hujus Sancti, oculorum usum con-
Margubeto dicitur, continens prseter Cathedralem, nune tinuo recepit.
grandem ecclesiam, clauslrum totum Clericale, ct Epi- :t i
>ia fluvius, qui S. Dominici urbem praaterlahi-
seopalt piilatium. Mumrcm laincn titnc fubrtcasse cccle- tur, non infrequenter exira alveum seaeeffundit, eo
siam, quia m.tjori uimtlum opus cral ; invitasseqne Ca- quod maynis perssepe augeatur accessionihus aqua- ViM S. Do-
mtnicl a
liigiirrtliiiium Episcopum ad eam consecrundam. Quod rum, e propinquis niontihus nive soluta ruentium. pniculo tnun-
cum hic facere nescio qua causa recusasset, anno toto Quodau.auteni h-mpore contigiteum ita exr-rescere, dallonls scr-
conflictatiim cum n.orbo. landem agnovisse eam esse pce- ut in non exiguo pereundi periculo ipsa versaretur
vatur.

i.aiit repulste, quam a se lulerat Sanclus ideoque mi- ; civitas. Jamque fluvius uno sese impetu in eam vi-
sissc qitt niuiiiniit, ejus sc voto facturum satis, st pre- debaturefTusurus, totaIuqueubrutul•usaqlli• quandd ;

cibns morbuiit iimtiliretttr ; mo.rqtie saiiatnm protiussi qui in tanto veisabantur perioulo, unanimiter ad
fitlcm iuiplrrissf. Qn.c m hunc lacum referre malui, Patronum suum auxilii causa confugere stfttuunt,
quam vclut ril.e
antiqux supptementum seorsim dare, quemadmodum agere semper consueverant IToc
propterea quod existimem nonnulla discretione opus esse porro auxilium (admirandam sane rem I) adeo in
neque "ulgaribus traditionilms, quee anttquo scriplura- prumptu quo prarise temporo ad Sancti
adfuit, ut
iitm ctirea.it teslimonia, uimis facile habendam fidem :
sepulcrum, non sine lacrymis et magnacumpictate,
islitd certe de corio, e.ceoijitaluin ingeniosiusquam rcra- ut a tam horrendo taraque vicino periculolileraren-
cius nurratum tti.ceriin.
tur, postulabant ; recedens continuo aqua, nullo
n Ila ut, inquit Vega. ipsuin sepulcrum itunc sit in plaue uocumento illato, intra suum sese alveum
ctijtiic iutvis sinistrx, contineret.
o Idcr, c.r itimicc mensura imaginibusque Sancti, i Innumerabiles sunt qui e vinculiset servitute,
A/iud Muuros
colligii, fuisse rum tuiit procero corpore, ui stalura octo per hupis gloriosi Sancti intercessionem, fuerunt captivtu
fere pedcs cequurel. erepti ac libertati redditi; quorum si exacta notitia j/rodiijiose

super« »et, vel j

de illis diiiuta\at. liber f.icile unus /Itierutur.

cunfici pu-sei. Verum hisce, non minus quam in

MIRACULA. aliis,
in

cidligendis uegligent.'s sese prasbuerunt, qui

Ex Hispanico Ludovici de la Vega, nos prsBcessere. Hinc factum est, ut de uno solo
Iiabeamus memoriam, quem in nescio quo contra
Impresso Burgis anno mdcvi.
Chrislianos bello captivum fecerunt Mauri. Miserri-
mam is apud illosagebat vitam, seu longam potius
CAPUT I.
trahebat morteiu. Ferro crudelera in modura detine-
InjuriainSanctumpunita,captivusliberalus, bant vinctum. Cliristianus interim, cum in tantis
v,e calumitatibus cernerel constitutum, ad unicnin
suspensus innocensservatus.
quod tunc supererat remedium confugit, quodque
I\
1 lon tantura hominibus venerabilemSanctum fecit in rem ejus maxime erat- Sincere itaque Deo se
votie ad L>eus, custigando eos qui in ipsuin resque adeum commendat, ut e misera adeo ftrtuna eripiatur.
''""« teppittc pertmente.s irreverenter egerunt sed etiam irra- :
Sanctum quoque DominicumCalceatensem, ui melius
tniirliio tionalium animalium exemplo eamdem reverentiam exaudiatur, intercessorem adhibet, per cujus raerita,
voluit inculcatam fidelibus, quemadmodum sequeus foro ut suis tandem votis pntiretur, spem certam
casus probabit. Bos ab aratro tV.s^u-. jugoque solu- accipiebat, Quoties autem Iiac in oratione versaba-
tus, ut erat sudore madidus, procubuit supra sepul- Lur, ii"ii modicam tormentorum suorum experieba-
crum Sancti, quod tuuc in ipsa via erat, per quam tur diminutionem. Tandem die quodam Sanctus
Maji T. III 22 cura.
 170 MIRACULA S. DOMINICI CALCEATENSIS.
i eum e carcere eduxit, per mediam Manrorum tur- certi traducere, hospitium ingressi sunt, in quo
ex iiispa. raam, a quorum neroine observatus p.biit. Paulo ergaperegrinum quem dixi
hospitis ipsius filiatanto
m;d. veca
autem post, cum jam secoro loco consisteret, ferruni adolescentem amore est incensa. ut, postquam fla-

quo manus ac pedes vinciebantur, ultro excidit. gitiosaro suam vduntatem juveni indicasset, nihil
Qua? quidem vincula in tanti beneficii gratam me- nonegerit, ut inpeccatum eum pertriheret. Frustra
moriam a<l S. Dominici sepulcrum attulit, ibiqne tamen. Pius namque adolescens adduci numquam
curavit Buspendi. potuit, utquidquam ageret, quo Deus offenderetur.
5 Poti hssc, integro ac satis longo Capite, subjnngit Eam ob rem in tantam deveuit rabiem tristis ob re-
auctor miraculum de gallo et gallina a S. Domimco pulsam puella, ut, converso inodium amore, solum
resiiscilatis, cum jam essent ad comedendum apposili, quo vindictam suraeret modum deinceps circumspi-
ejusdem fere reigeminam eschibens narrationem, qnarum ceret. Diabolus porro hoc ei tamquam suum sug-
alteram ex MS. ecctesise datceatetvns el P. /';. Petro gessit consilium. Scyphum argenteum e paterna
de la Vega m Flore Sanctorum ; olteram sic proponit, supellectile ,
quando raane abituri erant hospites,
ut ex varits capitibus ostendat, galtum et gallinnm, qui in adolescentis caputiosecreto abdit. Discedunt pere-
semper in ecelesia Calceatensiservanlur, abiltis origi- grini; ac mox puella, scyphum furto ablatum simu-
nrm trahere dequibut estnarratiosecunda, licetutram- lans, clamare incipit, fieri non posse, quin adole-
/jitc contendat esse vecipiendam ut veram, Ego utrum- scens, cui ea nocte hospitium praebuerant, eura
que casum, ut diversum miraculum propono; liberum abstulisset. Re ad judicem delata, missi sunt qui
lectori relinquens utrum id malit, an vero credere veiit, una cum accusatoribus peregrinos insequerentur :

unicum dumtaxat esse guod sub quadam circutnstantia- quos ubi facile assecuti sunt, scyphum penes ado-
runt varietate refertur ut geminum : multoautem hbcn- lescentem repererunt, iu ea chlamydis ejus parte,
tius eidem definiendam relinquo controvernam ab au~ in qu i perdita eum puella clam posuerat. Captivi

ctore hic motam, ct quse ille solius disputationis causa igitur omnes reducti suntad civitatem : in qua cum
interjjecit, pratermitto. Prima autcm narratio hazc est. nullos reperirent innocentiffi suse defensores, per-
6 Cum Mauri.quihus id temporis Hispania nostra actum brevi est judicium, et suspendio addictus ado-
adeo erat referta, e Rivogia captivura abduxissent, lescens. Nullus appellationi datus est locus, et,
teterrimo carceri incluserunt : ad cujus molestias senteutia e vestigio executioni mandata, suspensus
accedebant perpetute ab excubitoribus vexationes, juvenis, eurn parentibus mcerorem attulit, qui cogi-
quales ab hominibus extra Dei cognitionem versan- tari facile potest. Attamen iter suum prosecuti,
tibus, Captivus srgo S. Dominicum, patriae susa susceptam ad S. Apostoli sepulcrum peregrinatio-
Patronum, pro se intercessorem apud Deum per nem absolverunt.
eontinuaa orationes adhibebat, ut. e miserrimo vitaa 8 Cumque redeuntes, per eamdem S. Dominici
Btatu liberaretur. Aliquot deinde elapsis diebus Mau- urbem iter instituerent, mater adolesceutis (ut quas in codem
vtnts penna-
rus, in cujua potestatem devenerat adolescens, con- teneriore filium suuni amnre diligeret, et nmnquam
vivium instruxit, in quo inter alia fercula appositus non ob ejus infortunium animo commoveretur)
fuit gallus ad ignem assatus. Universis igitur mensaa videre statuit, utrtim in patibulo adliuc suspensus
accumbentibus, ecarceris custodibus nonnemo, suo permaneret. Ut ergo accessit propius, tilium suum
convivas sermone detinens, inter alia dixit : Mul- agnovit pendentem. Qui leeta et alacri voce matrem
tum vereor, Domine roi, ne propter continuas, qnas compellans; Noli, inquiebat, o mater, me ut mor-
captivus iste Christianifs ad S. Dominicum preces tuum deflere Dei namque miseratione vita adhuc
;

fundit, eum aliquando e carcere isto educat San- fruor. Maria Virgo sanctissima ac Dei mater, nec
ctus, et libertati restituat. De hoc, reposuit Maurus, non et S. DominicusCalceatensishoc in statu vivura,
solicitus ne sis. Etenim si in eo quo illum nuper ut ipsa vides, conservarunt. Vade, Mater, ad recto-
reliqui statu captivum detineas, sic ille evadere res civitatis, ut e patibulo me deponant; quod sane
poterit e carcere, sicul gallus hic gallinaceus assa- supplicium minime sum commeritus, cum delicti
gatto fjtdii- tus e eatino avolare pnterit et cucurire. Sermonem nihil admiserim. Quo audito mulier dolorem suum
naceo prtus necdum finierat. quando appositus gallus vitffi red- in gaudium convertit, et quanta potuit festinatione
in vitam re-
ditus seae erexit, plumis vestitus candidis, et coram ad urbis Praetorem, de tota eum re edoctura, per- F
vocato.
.
omnibus cucurire mox incepit. Magn \ fuit omnium rexil Ad mensam consederaf Praetor, ubi mulier doiitr tusdta
qin spectaculo intereranl /i\ in signuni
consternatio, qui nt in adveuit; appositique eranf ad comedendum gallus
tjatto et
carcerem descenderunt, awnvacuum; et captivum et gallina, assati nescio, an elixi. Muliereiu ut at- Qutbna ttd
deprehenderunl esse abductum. Et carcer quidem tente audivit Prsetor, apud se statuit, illusionibus comcdindttm
multo adliuc Lumine respli ndebat, quod a S. Domi- eara agi, <>\ nimio erga filium amore profectis. Mo • apposttis,

nici praesentia, cum vinculis captivum eximeret, in nuit itaque, errorem suum ut adverteret, ac sciret,
Locopermanserat. Miracuii fama continuo per oi bem seque in vivis agere filiura, ac gallus et gallina quos
fuit vulgata quae ad S. Dominici urbem ubi delata ad comedendum videret appositos, Quo dicto,gaIlus
est, ot captivus ipsejam liberin eaapparuit, bene- etgallina vivi e catino exsilierunt, plumis candidis
flcii agnoscendi causa; dici nequit, quanta incolarum insignes, quo modo etiamnum ostenduntur; ac galius
fueril exultatio, ubi suum Sanctum
Deo hono- ita a quidem cucurire mox iustituit. Pras adrairatione
rari viderunt. Gallum quoque redivum omni conatu Prffitor non fuit apud se : et absque mora, abrupto
acquirere sibi quem cum gallina com-
studuerunt, convivio, domo egressus,
universo civitatis cura
parecerto loco aluerunt. Ab hisce pi rro descendis- Clero ac populo, ad locum in quo pendebat adole-
se aiunt gallos el galtinas, qui eodem loco in hunc scens pervenit quem vivum ita ac sanum repere-
:

etiara diem aervantur. Hactenm prima narratio : runt quemadmodum fuerat cum ad supplicium
,

secunda talti est. deduceretur. E patibulo deinde depositum ad civita-

7 Conjuges duo, natione Galli, peregrinatione tem et S. sepulcrum solenni pompa et
Dominici 1"
ftitracvlo$6
religiose nscepta, adS. Jacobi Apostoli sepulcrum supplicatione deduxerunt, non sine gratiarum ad vl .-is constr-
visitandum pr ificisi eb intur, itinerissociura habentes Deuro actione, qui admirabiliter adeo, ob Sancto- ,,,//<- <''!•"

adolescentem Iifiiditni
filiura, octodecim aut novemdecim rum et Electorum suorum intercessionem suis .

annos natum, corporis animique dispositione insi- Adolescentem porro parentibus reddide-
opitulatur.
Innoxlus
patibulo of/i gnem. Hi ad S. Dominici urbem Calceatensem de- runt, quo cuni illi ad S. Apostoli sepulcrum vene-
venerunt, in qua ejusdem quoque Sancti sepulcrum randumdenuo converterunt iter, Urbis autem mcola?
religiose venerari statuerant. Noctem istic unam curo omni Clero ad Pr;etoris doiuum regressi, gal-
lum
 DIES DUODECIMA MAJI. 171
lum et gallinam miraculo suscitatos ad majorem Hic postquam tantisper quieti indulsit, ad S. Domi-
nrbis ecclesiam deportarunt :
ubi ante sancti Donii- sepulcrum ejus visitaturus, se contulit
nici urbflm, EX IIISPA.
nici sacellum in cavea, ferreis clathris communita, Quo simul ac parventum est, omnia e manibus ac LUD. VEGA
in hodiernum usque diem conspiciuntur. Ab his pedibus vincula ultro sunt delapsa. Post
qua; per-
generati sunt, qui in sancta illa ecclesia semper actis Deo et S Dominico gratits, ad
propria est re- Paralyticw
aluntur, gallus et gallina, e quorum plumis dari sibi versus. Alius quidam corpnre debilis (quod sanatur;
sanctae
perpetuo poscunt peregrini Ita tle lns sentit Auctor, illms ecclesite Canoriicus aliquis, cui uoinen Raol,
qni opinionem suam e variis c«iiiiibus probare pergit. commemorare sfepe solebat) non semel cunspicuum
Hanc autem disputalionem, citm ad rem nostram non Dominicum, sic eum compellantem Vade
liabuit S.
:

admotlnni [aciat, titbeutes omitltmtis. ad donium meam, ibique sanaberis. Quod ille exse-
cutus simul atque ad S. Dominici sepulcrum dflve-
CAPUT II. nit, sanitatem adeptus est.

11 Adoleseentulus, cui nomen Joannes item pner a

a S. Do-
Sanitas variis collata, captivi liberttti, urbs minico in tauia erat infirmitate tanlosque patiebatur dolortbtts

servata contra Fetrum Crudelem. dolores, ut ad extremum vitse tanilem

gratasslmts,
vi.-us sit de-
venisse. Hujus mater, tilii sui dolores miserans, ad
Cjcits et Vjivis qnidam ex urbe omiiium Sanctorum, a S. S. Dominici sepulcrum eum defert. Sanctum cum
paralytictis Dominici oppitlo haud h-nge dissita, cui Garzise
lacrvmis precata, ut seu vivus seu mortuus filius
sanatus : a
nomen, nescioquo infortunio, sic membris omnibus tantis molestiis liberaretur. Tam vero aideotesejus
erat fractus,utnullum eorum commovere ullo mo- fuere preces, tamque promptum a Sancto auxilium,
do posset malo accedebat, quod oculorum usu
cui
:

ut momento temporis adolescens sanus extiterit.

privatus omnino esset. Novem is septimanas acdies
Viso miraculo, conjecil mulier, ad majora etiam
tres in eo statu exegerat, nec quidquam auxilii a
suum a Deo tilium destinari, quem adeo prodigiose
medicis aut medicamentis adversus tantum malum
sanitati restituerat Studiis ergo illtim addixit, in
experiebatur. Verum exacto eo tempore, cum de
quibus ab agregia sua indole adjutus sic profecit.ut
miraculis, quse S. Dominicus Calceatensis quotidie
in ejusdem S. Dominici ecclesia dignitatem Decani
operabatur, non pauca audivisset, ad ejus sepulcrum
obtinuerit. Neque intra iinius miraculi terminos
deportari sese jussit ubi cum dies aliquot iu vi- aucm cnmdem
:
Sanctierga eum beneficentia constitit, sed ulterius snpir agttas,
giliis et oratione exegisset, nocte quadam, per me-
progressa est. Cum enim Canonicorum Caloeaten- ric mergatur,
rita S. Douunici, divinam miserationem vehementius Domtnlcus
sium CollegiumadRomanam ciiriam suum destinas- S.

implorans, ad pristinam rediit sanitatem. Qua re- set Decannm, nutentat.

negotii conficiendi causaquodCalcea-
cuperata, et gratiis rite persolutis, cum miraculi tensis Clerus istic liabebat, tluo eurn in itinere
magtiitiidinem ubique ilivulgasset, sanus r,c vegetus pericula exceperunt equibus, invocata S. Dominici
:

in doinunisuam est reversus. Alius ex eatlem om- ope, per Dei misericordiam salvus evasit. Primum
nium Sanctorum urbe civis, membris omnibus sic fuit, quod, cum majori quam consultum erat fiducia
erat affectus, tantosque toto corpore experiebatur flumen qiinililaiu trajiceret, aquarum fuerit violentia
dolores, ut in mortis articulo versari ab omnibus abreptus ciimque jam prope ut mergeretur abesset,
;

putaretui. MagnamDominico fidem tidu-

ille in S. implorato S. Dominici auxilio supra aquam suslen-
ciamque habet repositam; qua adiluctus. candelam tari sese -en-i t supra quapa eamdem sic visns est
:

ad corporis sui altitudinem exactara, ut ante Sancti incedere, ac cnntinenti insisterel.

si Alterum acci-
sepulcrum absumeretur, destinat, Deum pro aliquo dit, cum
suscepto itinere longiusjam esset pro-
in
malorum suorum remedio cum lacrymis et pietate gressus. Tanseundum erat per quasdam rupes et
obsecrans a quo, per S. Dominici iutercessionem,
:
praeripitia, quando equus cui insederat, nun satis
tam paratam sibi opem est expertus, ut in momento tirmiter figens vestigia, in subjectum fluviiim ibat
ineinbiis omnibus sanus ac vegetus effectus sit. praeeeps. At ejus sessor suo se Patrono plurimum
10 Loci cujusrlam Prastor captivum injuste cepe- commendaiis, e prsesenti vitie periculo ereptus est.
carceri in-
juste man rat, civem ex oppido Bannares (pertinet illud ad Tribus omnino mensibus infelicem quamdam mulie-
cipatus, Ducem de Veiar, et distat uno ab urbe S. Dominici rem ita malignus spiritus vexaverat, ut non semel
Eiicrgiimena
quem arctissimo carcere, appositis etiam
milliari) putaretur emoritura. Hanr iibi familiareset propin- titratur.
custodibus, servabat. Vehementer angebatur infelix qui huc illuc remedii causa pertraxissent, niliil
quod tanta haberetur immanitate, idque contra fas uspiam opis consecuti sunt, donec quadara nocte
omne et sequum. E ccelo itaque auxilium sibi po- ante S. Dominici sepulcrum vigiilis inlenta, inalum
scenduin statuens, continuis Deum precibus inter- omne per ejusdem Sancti intercessionem depulsum
pellabat, Domuiici Calceatensis merita e
ut per S. sensit.
tantis molestiis atque incommodis aliquando eripe- 12 JuliobrigsD, qua? civitas una est e priscipuis
retur. Magnam Deus, ut a inalis eximamur, curam totius Episcopatus Calagurritani Martinum <iuem- F. caictre ,

habet, tunc prsssertim,

quando ejus providentise dam, ex Cenizero Rivogiae oppido oriundum.contra quidampro-
omnia nostracoinmittimus. Hinc factum est ut insi- fas oiiuie et leiiuum caroeri manciparant : qui qui-
digiose etlu-

gni plane miraculo bomini huic succurrerit. Cum dem carcer cumexse satis esset molestus, gravis-
citur.

enim nocte quadara divinam ardentius opem implo- simae tamen insuper compeiles hominem constrin-
raret. vox ad enm, veluti quondam ad S. Petrura, gebant. Quin etiam non parum htiic calamitati ad-
est emissa; Festina, Sancho, et surge. Expavit ad jecluin est, quando pedes ejus cippo conclusi, et
vocem captivus, propterea quod, unde ea accideret, gravis collo catena est injeota , et severius quam
omnino ignoraret. Attamen resumptotandem aniino: pro ajquitate caritateque Christiana babitus fuit.
* DomlnjcJ
Qnis, inquit, es, qui ist" ad ine sermone uteris? Ac Cum in tantis angustiis
versaretur miser, el coeleste
'•ve ecadll
rursum vox audita Ego S. Dominicus sum Calcea-
: auxilium perpetuo exposcerel nocte quadam s. Do- ;

tensis. Quo percepto responso, magis etiam animatus minicum, ingenti luce et splendore cinctum, per car
captivus, ferro et catenis onustus sese erigit, ac per ceris ostium conspexit intrantem. Is propiorfa-
raedios custodes abit e quibus nemo ne verbo qui-
: ctus captivo; Surge, inquiebat, Martine, quia ex
dem eum morari estausus quamvis omnibus obser- hoc te carcere liberare constitui. Quibus vix peola-
vatus incederet. Hoc modd ad oppidum usque lian- ti-, 1'iniiia quibus captivus retinebatur vincula spon-

nares devenit cujus portae cum essent clausaj,

: te sua fuerunt soluta; et, duce eodem Sancto, per
ultro ac nemine maniim admovente, sunt reseratas. lenestras carceris nbsque ulla sui besiono evasit.
Puat
 172 VITA S. DOMINICI CALCEATENSIS.
Post hsec per plateas civitatis ita deductus fuit, tit quara taraen per lllas valuit erumpere. Quia autem
EI niSPA. a nemineconspiceretur. iiuamvisecivibusnon pauci nusquam reperiri potuerat csedis auctor, multi alii
LUD. VEG»- innocentes in carcerem erant conjecti, qui continuas
ea noc.te ad defuncti cujusdum funus multa cura luce
in plateis vigilias agerent.Hocmodoad urbispnrtas ad S. Dominicum fundebant preces.ne ob unius
cum pervenissent, easque reperissent clausas, quod crimeu totinnoxiis periculum crearetur. Nec mul- mttlti inno.

in illis Navarrte partibus bellum tunc gereretur tum tempnris est elapsum, quando suis tandem votis ccntes libe.
rantur.
potiti sunt. Sanclus namque Dominicus inquirea-
oltroilissuntapertm. Ad duodeinde milliariasuum
Sanctus captivum ubi dfduxit. tandem disparuit. At tiumjuilicum diligentiam sic adjuvit, ut deprehenso
qui liberatus fuerat, in S. Dominici urbem devenit, homine facinoroso, aliorum innocentiam ex ipso
et ejus sepulcnim religiose visitans, catenam, qua ejusore intellexerint, cura se solum in culpa esse
in carcere fuerat ronstrictus ,
ibideni appendit , ut confiteretur. Hic igitur sceleris sui poenas dedit, et

tanti miriiciili tantique beneficii niemoria numquara innoxii omnes magno suo gaudio, quo vellent, abire

excideret. permissi.

i;S Civitatis R. Dominici Prsetor quidam,

nimia 10 Quod modo narraturus sum miraculum conti-
severitate et crudelitate duos habebat captivos; sic git anno mccclx hac ratione. E severte moribus, Petrus Cru-
dclis Rex
ut parum abessct qnin uterque ex immoderala vexa- qui fecerunt ut Petrus Rex cognominaretur Crude- Castellx
Elfracto ear-
cerc ad S, tione vitam amitteret. t ergo tantas aliquandomo- :
i lis, illud ortura est mali, ut universa Hispaniaj ttrbem s. />».

Domlnici etse- regna iisjactata sintbelliscivilibus et dissensionibns "linici vasta-

lestias a se amoverent, S. Dominici ecclesiffl
teptttcrum twntt.
pulcri privilegio statuerunt uti. Ruptis itaque domesticis, ut non oculos modo, sed ipsara quoque
confunlentes
vinculis et carcere pffracto, post ipsa sepulcliri cla- cogitationcm offendere haud parum potuerint. Haec,
ihr.i se ubdiderimt. Quo cognito, Prestor inbis mox ut dixi, mala ex insita quadam Regi severitate ini-
ad eccletiam accurrit ,
gravibus profugos catenis tium habuerunt : quam cum alia quoque et gravia
oner.it, et portis diligenter obseratis, alios abit vitia comitarentur, adeo subditorum suorttm amo-
qusssiturus, quorum opera captivos suos ex asylo rem sibi non acquisivit, ut in oniniura odium inci-
abstractos, ad carcerem ex quo aufugerant reducat. derit. Universuni interim regnum in partes erat
1'bi autem cum omni satsllitio etapparitnribus quot- scissum : civitatum aliaj , metu magis quam amore
quot videbantur uecessarii adfuit, clatbrorura liga- impulsa?, pro Regis sui causa decertabant : alia?,

turas quibus sepulcrum muniebatur aperire est eaeque numero longe plures, partes sequebantur
aggressus; scd nec vi nec industria rera efficere.aut Henrici, qui fratec erat Petri, quique tandem supe-
avtoveri ant
ulla rationc cuptivos inde abstrahere valuit. Quaiuo- rior factus regno Petrum et vita privavit. lnter alias
aliditci indt
ncqueunt brem iloiiium regressus; S. Dominici ln-neficium civitates, qure cura Henrico optimro spei Principe
erga eosagnovit, qui Sancti illius opem cum fiducia faciebant. una fuit civitas S. Dominici Calceatensis
implorant. Sed et in semetipso experiri opem eam- quse velhoc nomine ei favebat, quod et ab ipso plu-
dem mernit, cum pcenam vo-
a judice superiore ad riinum diligeretur, et erga S. Dominicum Princeps
catus. propterea quod captivos passus esset elabi, ad esset valde affectus. Ut autem Petrus intellexit, quo

S. IVminicum se convertit cujtis auxilio sic ics : ardore S. Dominici cives fratris sui partes tueren
; cst iransacta, ut molestia? nihil 1'rsetori sit tur, ut quantopere eare offenderetur ostenderet, et
allatnm. qua solebat severitate puenas sumeret, ad eam cum
14 Homo divec ac potens (quem quia manuscri- exercitu obsidendam accessit, ea mente ut vel in-
ptuni, more in Biscaia usitalo. Magnuin-amicum, cemlio urbem absumeret, vel cives omnes ferro ad
eamqiie
iiin.ii, liiscainum luisse puto) captivum detinebat internecionem deleret ; a severa namque ejus indole
o'isidens,

hominem, cui Garziee noinen. Hic ut e captivitate mitius nihil sperabatur. At cives, cognita Regis
A jitilcnliore
opprunu it dimitteretur, non exiguam pecuniss summam in ly- sententia, cum in tanto se periculo viderent cmisti-
carccrt dctcn trum offerebat; non tamen tantam qua extingui tutos, adsulituni in angustiis suis omnibus solatium
ttu lames, qua tenebatur, in cujus recurrerunt ad sepulcrum, inquam, S. Dominici,
possel insana atni ;

alter potestatem devenerat. Quascumque possidebat quem cum multis Iacrymis et devotione rogarunt, ut
captivusjam obtulerat, sed cum ea ad consequen- in tantis angustiis suos eriperet, et obstinatum Re-
il.iin libertatem minime sufficere videret, S. Domini- gis animum mollire vellet. Tam porro perseveranter
cum in adjutorem putavit vocandum. Quamobrem tamque lamentabiliter pretes fuderunt, ut Deus, qui
magna illiiiu pietftte obsecrat, ut ejus ope e tam fe- numquam non exiudit invocantes se in veritate,
rocis tyranni manibus posset liberari. Istud captivi ostendere voluerit, exauditas quoque a se essepre-
sui c.onsilium ut tyrannus advertit, fortissimas illum ces civiumS. Dominici.
coliiinna' alligari, forcs carceris diligentius claudi, 17 Sed et ipse Sanctus, quem in causae sua; pa-
ac plures etiam custodes apponi prsecepit. Qu^il ut tronum assumpserant ostendere voluit quam non in-
lactuiii est , satis , ne elaberetur captivus , putavit gratae sibi accidissent suorum preces. Sic autem res
cautuni : ad queiu sic quasi jocando, Videamus, huiuit. Quo tempore universa pcene civitas orationi
inquit, an Sanctus ille tuus Dominicus ex hisce te erat intenta, ex ipso S. Dominici sepulcro, non sine
vinculis sit erepturtis. Miruni dictu I Eadem ipsa omnium stupore, vox erunit. Dura admiratione om-

miraci i cva
nocte adfuit gloriosus Sanctus, ct captivum vin 'ulis nes hxrent perculsi, bina' manus, nivis instar can-
dit exsolutum, pallore et melu attonitis custodibus, e didse, per fenestellara , qua; ad sepulcri latus erat
carcere abduxit. Hoc factum deinde Domino suo exstructa, visse sunt scse exerere. I-Iae postquam
iidem retulere custodes, ac prodigiosum rei even- aliquo tempore conspectui oinnium patuere, tandem
liiin per quein et captivus permansit
explicarunt : se denuo abdiderunt, nec parva omnes qui arlerant
liber. iviannus ira ac pudure aflectus est.
t-t laetitia quod certum
reliquerunt affectos, proptera
15 Narratur in eodem manuscripto, quod, cum hinc omeu sumerent, auxilii in tantis angustiis non
ingens ad templum S. Dominiei factus esset populi defuturi. et arrham veluti haberent rei, quam per

VtTO livnn
coucurstis, cssdes in eo facta sit bominis cujuspiam, S. Dominici intercessionem operatus esset Dens.
eiiln iuiiyi- qui cum nepte sua sacris
istic vigiliis varaturns ad- Itaque factum est. Continuo namque oblatum sibi
de ccelo auxilium experti sunt. Simul atque ad mon-
citlosc deptc- venerat. Perpetrato facinore fugam rospiciebat ho-
mieida; verum Deus, ut tantum crimenesset inul- ticuli cujusdam summitatem, ex quo S. Dominici ci-
tum , non tulit, cuu, pra-sertini in S. Dominici vitas et tota Rivogia despicitur, quemque Morque-
piiim cultorem esset commissum. Homicida itaque, ram nominant, Rex pervenisset ; sistere eum Deus
etsi ad ipsas sispe urbis portas pervenisset , num -
tandem decrevit, et ipsi totique exercitui prodigio-
 DIES DUODECIMA MAJI. 173
A sam immittere caecitatem. Factum ergo est repente, Sancto nostro cognita habenms miraculis hartenus
w antverso ut nubes tam obscura exercitum universum invol- sumus seeuti, ea omnia nuno prosequemur
ctf
qua IX III9PA
cicrcM veret, ut nibil ei lueis relinqueretur. Quin etiam memorati saqie Regis Pelri temporibus contigerunt, l.un. \Lr.A
cxcitate
subito tam Regi quam cunctis militibus oculi sic in- sub quo Rege exaratum fuit manuscriptum, llritc/iiiim
pnniWI cujus nrlitiim tctn
ceperunt offundi aquis, ut veluti insani huc illucque frequens modo lacla est menlio. Primiim itaque
mi-
in invicem incurrerent, ignari quo pergerent aut raculum quod jam supra narrato successit, raulie-
quo loco consisterent. Ita referunt manuscriptum rem spectat, qu;e cum bracbium haberet aridnm et
de quo non semel facta est mentio, et Brevinrium exsuccum, gravissimos patiebatur dolores. P-st ad-
ecclesia; Calceatensis in Lectionibus Oflicii ecclesia- hibitos medicos et sninpta quiecuraque
potuit reme-
quod de S. Dominico solenniter recitatur ubi
stici, : dia, cum frustra tempus a sese ac sumptus videret
additum reperitur, quod ea qnam descripsimus ca>ci- perdi, ad S. Dominici opem confngiendum, sibi tan-
ac propositi tate Rex et milites, donec mutala
percussi fuerint dem putavit. Ad
ergo sepulcrum profecta,
Sancti
pirnilcns sententia errorem suum agnoscentes, culpam .-unt exigiio solum tempore orationi vacaverat,
mum rtcipit. quando
veniam suppliciter petierunt vastitatis
confessi, ac ita firmum ac sanum depreheudit
brachium, ac si
contra urbem S. Dominici destinataj. Time demum nulla iimqiiani molestia fnisset affectum.
omnibus redditus est visus, et conversis alio animis, 20 Xenedochium quod Sanctue exstrui curaverat,
reliota S. Dominici civitate, quoque Festo S Do-
iter alio con- raolendinum sibi habebat proprinm; circa quod ntiiiici mnten-
verterunt. istud contigit adinirandi, ut quadam vespera qu:u ilinitm neaait
18 Non hic stetitS. Dominici erga Regem bene- aunuam S. memoriam prsecedebat, sic
Dominiei circninnnl.
Bumdem fle modo uti ea Rex scivissel. Post enira il-
ficentia, si consisteret, ut quantumcumque adhiberentconatnm,
cmndanda
ititu ntoneri lud quod jam narravirnus prodigium, in Morquera circuuiagere illnd nequaquam valerent, donec ejns-
jnbets. Do- collibus patratuin,quodam tempore ex ipsis sepulcri dem Sancti feBtus dies e-set peractus. Post illud au-
iiiinicits,
stii perquam devotum compella-
adytis Clerieum sibi tem tempus, absque nllins opera, velocitate coapit
vit Sanctus (quo is nomine vocatus, aut qua patria verti prorsus singuhiri atque insolita. Quo sane pro-
B
oriundus esset nullibi notatum reperio, quamvis ut digio significatum voluit Deus, quod sensus etiam
cerfum passim habeant, in ipsa S. Dominici urbe expertescreahira? docere nos valeant, quanto in ho-
fuisse natum.) Huic igitur Sanctus mandat, suo ut nore, tum ipsi Saucti tum Sanctis dicati ilies haben-
nomine Petrum Regem moneat, ut majorem de vita di sint.
et salute sua curarn susciperet; fore enim ut intra 21 Puer quidam,
cui nomen Jacobo Giraldo, ia
paucos annos fratris sui manibus vitarn amitteret. S. Dominici urbe natus, ad puteum, ex iis uuum Puer in
Sic referuntqui de Regis hujus temponbus scripse- qui multi sunt in civiiate jam memorati, puenliter putettm tnci-

runt historici, ex quibus refert Parihayus, ubi Jnis eo

itleiti
ludendo Sed cum puerorumin morem
se recreabat. it>

scrvatur
de hoc Rege tractat. Clericus pomi diutius Jifteren- parum sese ciivninspecie gereret, accidit Ut in pu-
dum haud putavit, ut S. Dominici mandattim exe- teum delaberetur. Audiverat is frequenxer ab atiis
queretur : sed mox. instituto itinere adlocum quera- invoeari opem S. Dominici, et, quamvis in puerili
dam perrexit, cui nomen Azofrie, tribus milliaribus adhuc aetate versaretur, illud tamen idem facere
ab urbe lalceatensi dissitum,
'
quo tunc ver^ahatur in haudqtiaqnam neglexit. Saricinni itaque Dominicum
Rex, ibique legatione sua fungi apud Regem insti- in adjutorem vocat, cujus ope effectum est, nt non
tuit; a quo deinde accersitus Sacerdos, palam est solum aquis non mergeretur, sed incolumis quoque
jnssus proferre, quse privatim sibi antea dixerat. cum omnium admiratione evaderet : qui viso inopi-
Quod ubi alter intrepide prasstitit, pro salutari ad- nato ac prodigioso casu, debitas Deo et S. Dominico
Regem ab er-
mnnitione, qua S. Dominici monitu gratiaa persnlveruut.
udtmptusXex rore conatus fuerat abJucere, hoc pnemii tulit, ut 22 In quodam Alemanniaa loco, quem Rean ap- Ailulcscciis
wtfHtitorem Regis ejusdem jussu in praeparatum ad eum finem pellant, in Provincia, Burgundia? obierat nobilis qui- l'i ,t
matvt i-

ftammis cxuri
rogum sit Flammis itaque absumptus vi-
conjectus dam adolescens, qui inter alios, amicos etconsangui-
imperat
tam hanc mortalem cum meliori et immortali com- neos non paucos avunculum habebat, e praecipuis
mutavit, et pneclaram uiartyrii cor.inarn adeptus iinitm et admodum divitem, a qub tenere diligebatur,
est. Paucisdeinde post annis hoc est anno mccci xix., Is porro adolescenti cum moreretur non adfuerat,
xxin Martii, qu;ecumque S. Dominici nomine san- sed v-iluerunt propinqui ut ejus saltem exei|tiiis jn-
tus Sacerdos edixerat, plane evenere. Henriciis teresset : quamubretn missi sunt qui hominem advo-
namque, Rege ac fratre suo occiso, stipremus re- carent, et duorum dierum spatio, dum is adesset,
gnorum horum Dominus ac Princeps effectus est. mortuunt servarunt insepultum. Po.st duos dies
Magna hic fuit pietate in S. Dominicum qui post- : avonculus adfuit, non dolore minus quam pulvere
quam Santi ejusdem sepulcrum reiigiose visitasset, itineris obsitus. Paucis ante adolescentis mortemdie
divina voluntate ad perpetuum in coelo regnum po bus idein ad S. Jacobi reliquias peregrinatum iverat
sidendum evocatus est, postquam exiguo temporis qna iu profectione cum sancl quo ," Dominici sepul-i

spatio in terris regnasset. Mortuus porro est in crum visitasset, multa de ejns miracuhs qua3 quoti-
ipsa civitate Calceatensi, mense Majo quo eodem , die patrabat inaudiit. Nunc igztur Sancti hujus opem
fcyno itaque Sanctus quondam ipse obierat, die autem mensis
f
implorare et videre constituit, num solatii quidpiam
< <>«« pnva- xxx, anni mccclxix enilern illo, quo frater ejus ger-
; in carissimi nepotis sm jactura vperare ab eo posset. ln vilain

manus vita fuit et regnoprivatus. Cor autem et in- Ad defuncti deinde corpus accedens propius, viva
revocattn

testina sepeliri voluitRex Henricus in Cathedrali fide piissimam ad Deum orationem fudit, qua obse-
S. Dominici ecclesia, ut magnam qua erga Sanctum cravit, ut perintercessionem S. Dominiei Calceaten
erat pietatem palam faceret, quamvis corpus suum sis hacin molestia succurreresihi ue^ravarelur; et
ob rationes jiistissimas in majori ecclesia ToLT.aria cum vitx' Dominus ipse sit et auotor, eamdem nepoti
terra? mandandum curarit : ad quem locutn, ea qua suo restituat, ut hac ratione magna ipsius potentia,
tantum Principem decebat pompa et celebritate, de- misericordia et houitas clarius elucescat. Multum
latum est. temporis orando traiis^it, patronum perpetuo
sic

GAPUTIH. adhihens S. Dominicum. Tandem mortuus se mo-

/1 morte scrvati aut resuscitati : vxci illumi- vere.et in omuitim quiad funusexcubabant conspectu
nati : loqueta donati muti. (erant hi sane complures) ruptis mortuariis vestihus
vivus sauusque exsurgere coepit, gratias persoIven>,
bservando ordinem, quem in enarrandis qu£e i tam ipse quam omnes praesentes, beneficii tanti
auclori
 174 MIKACULA S. DOMINICI CALCEATENSIS.
auotori Deo et S. Dominico, cujus potissimum pre- persolvens. Alius ex Normandia peregrinus, ad
F.X IIISPA
S. D
\H.,
cibus st quidquid contigerat ;niscri-
intercessioni Jacobnm profectionem religiosam susceperat. Qua Dolor
I l H tapitis
bendum non ignorabant. Magnuin fuit adolescentis peracta cum
reverieretur in patriam, lantum in iti- et octili

desideriuro visendi sepulcrum S. Dominici, a quo nere capitis dolorem perpessus est, ut unius oculi llllltl.t
cfccitas
ctiratur.
tantura boni receperat : >eil cum boc per se liaud- usum omnino amiserit. H -c in statu ad S. Domi-
quaquam valerel exsequi, mi.sii. qui suo nomine id nici urbem progressus, sine mora in ejus se
eccle-
iret, ac vestem mortoariam, qoa fuerat invo- siam contulit in qua cum imn exigua pietate sancti
:

lutus, od Saiuli gloriosissimi sspulcrum deferret. imploravit opem, ut et capitis liberaretur dolore,
23 Sed ei homini, cui cura ea fuerat demandata, et oculi amissi usus sibi restitueretur Precibus
/' stihmrr-
prodigiose pariter succursum est. Cum emm magnus adjecit v.ituin, quo ad certam istic eleemosynam
slortts peri- transeundus ipsi sssel quo modo vel
ftuvius, nescio tribuendam sese obstringehat. Ha;c ubi pr.estitit,
, tti" aUui ipse pons confractus, vel e ponte homo ipse cecidit, sanitatem ac visum plane recuperavit, magnaque
erljillur
ea ratione u( nonniai miraculo mortem eva-urus vi- laetitiu et consolatione impletus ad propria remea-
deretur. Qu.d autem prtecipue fecit hoc fuit, quod v,t.
i-iini intercadend sancto sese Dominieo pluriraum 25 Jnvenis Villalobarillas natus, cui Sanctio no-
coiumendassel .
m n solum unllani passus sit noxam, men. e quailam infirmilate mutus omnino evaserat, Sanaiitiii
Ulutus,
sed prompte ac subito ex aquis evaserit, ut nulla
ila duorum plane annorum spatin ne verbum qui-
sic ut
ve i. ejus pars madida fuerit deprehensa. Adsancti dem proferre unquam valuerit. Quibus elapsis, a
deinde Dominici urbem ubi devenit, re ut oportebat S.Dominico auxilium requirere statuit. Ad cujus
genter examinata, universi Deo el S. Dominico
il.li sepulorum ubi diei cujusdam Sabbatinae vespera per-
gruttas reddiderunt, et ante ejusdem Sancti sepul venisset, uoelem tutam vigiliis et oratione cnm la-
crumallatam vestera suspenderunt. Originale manu- crymis magnaque pietate transegit quod imle suffi- :

jcriplum, quod in narrando sequimur. notat, i|uod oienter patere potuit,qunniara noctis istius inedio
eo tempore quo ipsum scribebatur, vestis niortuaria per S. Dominiei intercessionem linguaa, tanlotem-
ail sani reliquias adhucappensa cerneretur, quod-
ti pore constrietae, vinculum Deus solvit; ccepitque
que Alemania adhue in vivis esset qui a morle
in homo voce clara atque distincta uti, divinam erga
llrm [inrlta fueral revocatus. Puella quajdam, civis S. Dominici se miserationein et S. Dominici intercessionem apud
l
,:i :.. .. - , ,-. , ,> .*, ,. ~.
. .. .
tjttirtlani. :
lilia, nescio qua incuria in puteum ceciderat. Cadens
: .

Deum efficacissimam celebrando. Simile prodigium

.

autem Suncti ejusdero auxilium invocare non negle- nomen Maria; Perez de Valluer-
arcnlit mulieri, cui
xil qnuil continuo ita es( allatum, ut absque ulla sui
:
canos, qua-que e gravissiraa quadam infirmitate Io-
la-sione super aquam, sic quasi super tabulam, se- quendi usum omnem amiserat. Quo malo cuin fnisset
deie sit Ad voces, quas dum caderet emi-
comperta. diebus aliquot oppressa, ad S. Dominici sepulcrum
serat, magna hominum accurrit multitudo: e quilms vigiliasagens, ejusdem apud Deum intercessione lo-
.iini nonnulli eam e puteo extrahere fuissent conati,
quelam momento sensit sibi restitutam
manus adjuvantium fefellit, ac denuo cecidit. Verum 26 Joannes Michael, in oppido Leyva natus, in-
Deu« miraculum miraculo addidit; nec enim sub- gentes loto corpore, sed circa latera potissimum et
mersa unquam fuit, aut ullum passa detrimenium. manus, ad quasmaligni multi humores defiuxerant, .S". Domiui-
E puten Dominici sepulcrum
igitur educla, ad S. patiebatur dolores. Septimanis porro septem infirmi-
cutil colere

netjligens,
solenni pompa perrexit, ubi ingentes gratias pro be- tas tatitahominem jam affligebat, nihil de crujiatu
neficiis, quae nullo non die per Sancti hujus manus remittens, cum ad nundinas, quae in S. Di.minici
recipiebant, pariter retulerunt. urbe tum forte celebrabantur, se contulit; et recnlis
24 Qiiidain
Bernardus nomine et natione Germa- nescio quibus ibidem divenditis, e pecuniae quam
Casu eaeus
faclus
loci Sasatram nuncupant, ad
ejus incola quera collegerat summa eleemosynam attribuit ecilesiaj
S. Jacobi Apostoli sepulcrum visitandum porgens, S. Dominici. Verum sic agebat incurius, ut quanto
ex itiuere sancti quoque Dominici sepulcrum sibi illic ne semel quidem eam visitando
fuit terapore,
duxit venerandum. Cumque ipso Resurrectionis Do- adiret Ad
propria igitur revertens, adeo vehemen-
minica! festo die ecclesiam ingressus, ante Servatoris ter antiquos suos dolores augeri sensit, ut toto in-
cruci allixi imaginem precihus vacaret; accidit ut jiiiintur acu-
feriore corpore redditus sitomnino invalidus et abs- tis tlaloiitnis
mulier quapiam non advertens, pallio suo non sa: que sensu. Domum suam, quse non procul inde ab-
leviier oculos orantis perslringeret. Casum patienter erat, delatus ac lecto impositus, secnm ipsecogitar.
tulil peregrinus, et sperans fore ut malum vires et ccepit, qu;e ingravescentis adeo mali causa tandem
incrementum nullum caperet, ccoptum iter prosecu- esse posset. Post multas variasque cogitationes, di-
is est. Tanto autem dolore ejus oculi cceperunt vino tandem auxilio in eam incidit, quae mali oninis
affici, atque ita paulalim deliililari visus, ut non diu causa el origo vcre exstiterat. In memoriam revo
P fuerit omnino privatus. Suam nihilominus cavit, quod tanto tempore in S. Dominici urbe ver-
persgrinationem non omittens, cum in reditu ad S. satus, numquam tainen seu ecclesiam Sancti
seu
Dominici urliem devenisset, templum ingressus, non ejusdem sepulerum religiose adiisset; quod tantis,
siue lacrymis mngnaque pietate malo suo remedium quin et gravioribus quoque doloribus causa.n pras-
expetiit. Hoc, inquiebat, loco visum perdidi; faxit bere potuerat. Qnapropter ut solatium illis reme-
11,11 el S. Do us uthoce.idem locovisum amis- diumque qnsereret, illuc se deportari voluit. Impo-
atl stincll suni recuperem, Qui hominem sic loquentem
audie- situm itaque jumento, ac bracliiis deinde exceptum,
sepulcrum bnnt, ei suggesserunt,
ut, si absque ullius opera ad el ail seiiul-
ante S. Dominici sepulcrum deposuerunt. Hic cum
utntin reni-
-an. cn m sanctl
/'tntl n sepulcrum pertingere conaretur, absque
viri
per dies aliquot vigili as egisset, et culpae suae ve-
,

sanatur.
dubitatione speraret fore quod oculis suis remedium niain ac dolorum levamen miiliis cum lacrymis po-
nancis isretur. Fecit quod suadebatur,
is et cseci stulasset ; ubi malum
augeri sensit, circura sepul-
insiar parietas manu pertentans, per ecclesiam coe- crura reptare instituit. quod pietatis genus a peregre
pit prorepere. Non multum temporis sic eundo im- venientibns introduotum est. In modum ergo liestise,
penderat, quando ad desideratum Sancti sepulcrum
cum aliter nequiret, cireum illud reptabat :
quando
perveniens, cum ingenti ommum admiratione visum absoluta prima circuitione sanum sese et salvum
recepil Quamobrera ooulorum suorum efiViem erexit, gr.itias ut par erat pro
e tanto beneficio per-
rer.i tiitam S. Dominico pariter cum aliis elee iv- solvens.
llispostquam obtulit, in palriam hetus et alacer est 27 Petrus Ximenez in S. Vincentii urbe natus,
reversus, Deo ac S. Dominico gratias ubique debitas
loquelain amiserat : qua cura teinpore non exiguo
caruisset,
 DIE DUODECIMA MAJl 17S
caruisset, et omnia frustra tentasset reraedia, om- batur, deciil issft; ncniotamen,
i
sive corum qui cum D
niiun tandein efficaeissimum statuit adliibere. Sancti macliina fuerant ilelapsi, sive qui in BX IIISPA.
choro fucrant,
lam rca- Dominici sepulcrura adit, acmali sui levamen
igitur ab ingruente mole obtriti aut la si
I.CD. VEGA.
omnino fuere, Dei
fll. magna cuui devotione evpetit. Nec vina> fuere pre- miseraiione per intercessionem S. Dominiei
eus pn,-
ces, quandoqnidem Deus ob Sancti ejusdem inter- tegente.
cessionem muto loquelam repente reddiderit, In 30 Mulier qusedam, cui nomen Dominica a S. Fcstum
liujus autem beneflcii raeraoriam sollemnis instituta Millano, utfariua'
modicum S. Dominlct
imode possetdeferre, <

inso qui loquelam receperat comitante, suppli- de Silos

fuit, saccum multis partibus lacerum cogobatur reficere
rlotans.
catio. Qua finitadomum -iiam, ea quae cogitari fa- Colebitur eodie festum S. Dominioi de Silos, q,i d
cile potest lietitia, repetiit.
Dorainica de Bannuelos in S. Millani oppido,
e quo mulierem illaiu oriaiu
Brochtutn (hoc enim nominis genere tunc utebantur) brachii fuisse autumo soleraniter quotanuis celebratur:
.
oriilimt
unius usum amiserat, quod a cubito ad ipsam usque propterea quod sanctus ille monachus, in celebri
restituitur.
raanum exaruerat. nullis remediis inalum depellere admodum S.
Benedicti Conventu, ibidera sito; ei a
valentibus. S"la.tii tandem alicujus adipiscendi causa S. Millanode Cogolla nomen habente, vitam egisset.
deligendos sibi forte Sanctos statuit, ut qui ex iis Eo igitur die saccum, qnem ilixi, mulier illa repa-
Patronum assumeretur. Ob-
sorte sibi obtigisset, in rarc est .^gres-a. Nocte sequente ubi decubiiit,
inso-
tigitporroS. Dominicus, aquusalutem etiucolumi- malo vexari, ut omnem magno tem-
lito ita ceepit
tatem magna cura fiducia prnmittere sibi ausa est. poris spilio loquendi usum amiserit. Post
aliquod
Nec sua eam spes fefellit. Qun enim tempore sepul- tempus loquela recepta, raagnis clamoribus domesti-
crum ejus adiit, ac vigilias lbidem de more egit, cos ei vicinos ad seevocat. Accurrerunl non pauci,
pristin continuo sanitati per S. Dominici interces-
i)
quid aique ita eam deprehenderunt
rei esset visuri;
sionem brachium restitutum est. debilem, ut brachium utrumque, quod pectoritene- paratyijl
28 Miles natione Longobardus, qui Antonium bat applicitum, ab eo araovere modo ullo nequiret. pimttur :

Cramor sese vocitabat, aliquot annos in Hispania Omnes continuo ejus tetigit miseratio, omniumque
1
nostra vixerat. Quilnis elapsis, in patriam cuiii con- fuit seruio rle eo quod mulierem alllineiv poti rat.
mfantulu»
juge et familia universa revertens, ubi transeunda Ipsa porro, cum mulier esset satis perspieax, cala-
orf vttam
fuitS. Dominici urbs, etab hac ram nisi meilii unius raitatis
mocatur. sil.i intli:'t;r causara facile intelloxit; atque
milliaris mtervallo distarent, paucorum ar.norum ita secum statuit, non aliam ob rationem boc ci raali
infantulus, quein bracliiis gestabat mater, e vita accidisse, qiiam quod S. Dominici de Silos festam
abiit.Amabant eum parentes tenerrirae quapropter ; lucem laboran.lo transegisset. Veniam igitur multis
cum magno doloris sen.-u jacturarn suam lamenla- cum lacrymis a Sancto emisso voto adeuudipetiit,
bantur. Sed pueri pater. in memoriam tandem re- religiose ejus ecclesiam, cuin primum daretur facul-
vocans ingentia beneficia, qua? in civessuos tempore tas tnnc enim ob hiemis rigorem proficisci liaml-
:

Petri Regis, sub qun ipse meruerat, Sanctus quon- quaqiiam poterat. Verum non immemor quanta invi-
dam Dominicus benigne effuderat spem ipse quoque ; cera amicitia fuissent complexi Dominicus Silosius
eam quam fecerat filii sui caris-
concepit repar.indi et Calceatensis, quodque ad priorem illum facilius
simi jacturam. Oculis igitur animoque in ccelum ere- suscipereturiter.jam tumejus sibi sepulcrum adeun-
ctis, S. Dominicum in opem advocat, et incredibili duin statuit. Ad illud ergo deportari se faciens,
cum pietate petit, ut quoniam cives quondara suos confessione apud sancta illius ecclesise Sacellanum
et S. Domintct
Calceatensis
in tantis angustiis, quantas descripsimus, Petri Re- instituta, inchoatisque in S. Dominici sac&llo vigiliis,
ope curatur
gis temporibus constitutos, auxilio suotara manifeste majurem moilum malo suo Ievari sesesensit. Post-
in
texisset, sibi quoque ileesse modo ne veilet, atque quam deinde Sacrum unuin in Saneti ejusdem ho-
a Deo vitam mortuo impetraret tiliolo. Quo autem noremjussit peragi, plenun omnino sanitatem rai-
moraento has aliasque obsecrationes facere destitit raculose adepta est. Quo beneficio lcta, post insti-
(tantum valet oratio rum viva fide ad Deum pronun- tutam de more supplicationem, domura suam est
tiata) sanus ac vegetus in vitam infantulus rediit. rever-a.
Noluit vero Deus ut evcntus ade, insolitus el prodi- 31 Alia mulier ex oppido Bannares, ad S. Dorai-
Allit Sanctttm
giosus in hominum notitiam non deveniret, sed potius qua etsi frequenter juxta
nici urbi in accesserat; in CISltlLIC
ut Sancti sui gloria et honor ubique palam fieret. ecclesix Sancto dicatse portam transir it, nuraquara negltgent
Eodem namque tempore, quo tam insolito miraculo tanien eam ingredi aut Sancti meminisse curavit; F
in viiaui revocatus est puerulus, supra Dominici S quoniara ea non sunt potissimas rationes, ob quas
1

sacelluiu luira u i
conspe tu
II d» ire e
stel! ad- '
n, ad civitates accedere solent qui pagos habitant. Sic
moiliim njagnm lucidasque tignram spectantibus ex- illa quoque Sanctum nostrum visitare tum quidem
hibens quod ubi sensim
•
a ir delal visum, supra
i
> i neglexit; verura ipsammel Dett insequente nocte
memoratum jam sacellum consitit, miraculumrecen- visitavit, immittendo gravi imos manibus ejus pedi
'er patratura, m gnam Dei misericordiam, el ci n .- butque dolores quibus ita fuit afflieta, tit uullus
:

nunin S. Dominici in suo; fai m, qua poterat eorum membrorum usus ei sil relictus. Mali causam [it paralytica
ratione, omnibus declarans.
Hinc miraculi fama secum ipsa p rpi ndens, fai ile sibi persuasit, suppli-
ubique pervagata e 1, et Clerus ac populus universus rmiii sibi divinitus iramissura, "1' exiguara aut uul-
puerum redivivum ejusque parentes sollemni ipa laiu S. Dorainico exhibitam venerationem. Adcujus
i

circumduxerunt, ut beneficii magnitudinem grati urbem cum d< pervenisset, de peccatis coi ssa,
agm scerent. Quo peractn in patriam cum infantulo illiul a Sacerdote consilium accipit, ut novem dies
suo reversi suni, gratias Deo, ob magnam erga se ad Saiicti sepulcrura vigilando exigat, ejusque festum
miserationem, ut par erat, persolventes. antiiia pietate deinceps colat. Qua; ubi -uraraa sua c/ ciitn fiictn
iJ Aliud quoque in manuscripto miraculum nobis voluiil afefacturam se recepit, Sanctus quoq e D santtlitr.

proponitur. Fabri quidam murarii fornicem, qui S. minicus auxilium adferre nequaquara distulil nam :

Anii ( t ,„.
Dominici ecclesia. et choro imtninet, reficiebant vix a Confessario mulier discesserat/cum sana .-ibi
l'i<
Innoxie
UTTUU quarali, nescio qua incuria, uln omnia atquc integra esse advertit.
prsecipuus fornici
sustenlando lapis collocabatur, ip-e cum omnibus
quibus innitebaturarciibus. et operis, quaa circa eum
laborabant, in terram collapsus est. Cumque lantus
lapidum acervus et tot horaines, eo praacise terapore
quo ouine Canoniciiruiii Collegium in choro \er-a

CAPUT
 170 MIRACULA S. DOMLNICI CALCEATENSIS
instituit, a xxviu scilicet Januarii ad Februarii se-
\ l*[M. quentis diem vi anni mdlix. Postremo Novenre die
[

Ll
1

I>. VBCA
CAPCTIY.
ad clathra gloriosi sepulcri in oratione excuba::s,
Miracutosx curationes et (jratix recentiores quartam inter et quintam matutinam , majores
ex authenticis inslrumeniis COllectss. quam ante in tibiis dolores ccepit persentiscere.
Quamobrem causam scrutaretur exsurgens,
ut tnali
Viitalina de Fonzea, Regina>-Jomo, qui locus dua- sanam incolumem reperit, ut ex informatio-
se et
Mufa ct. surda
bus a S. Dominici urbe leucia dislat, oriunda, ex nibus coram eodem Notario sumptis abunde con-
cerU infirmitate loquclain pariter etauditum amise- stat.
rat. Quinque omnino annos malum tenuit, sic ut 34 Matthaeus de Cadahalfo, civis Logroniensis,
niliil plane loqui, niliil audire posset. Quibus ex- sic membris omnibus eratcuptus (et opinio mihi est
actis ad S. Dominici urbem ea mente accessit, ut oij hac infirmitate fuisse natum) ut nulla ratiutie
ii)

glorio i Sancti corpus veneraretur, etaliquod malis valeret progredi, nisi manibus, quod dicunt, ac paralyiiau
ad Sancti
suis N \atnen expeteret. Ejus i^itur ecclesiam in- pedibus, auimalis instar, reptando. Huio malo ecclesiam
grei ia, et sanctissimae Trinitatis sacellum majus summa aeeedebat paupertas ob quam simul et
; delatus
ante omnia visitans, mox ad S. Dominici sepulcrum infirmitatera suis hominem Bumptibus, Dei causa, sanatur-

Antequod nixa genibus, cum aquinta

sese contulit. alebant Petrus Herrera Syndicus etuxor ejus Cata-
matutina Sabbati ad quintam similiter matutinatn lina Zuazu. Magnu haec mulier commiseratione erga
diei Luna.' perVigilasset, rursum sanctissimae Trini- adolescentem tangebatur ( mulieres quinpe hoc
tatis altare, et stationes reliquas atque altaria ejus- aflectus genere magis suleut commoveri) ex qua
ilriii ecclesiae reliqua pie devenerata est. Ad S. Do- multis a Deo precibus contendebat, ut tantaj ejus
minici sacellum ut pervenit, linguas viuculum solu- infirmitati finem aliquando poneret. Interea audit

subito curan-
iiiin sibi persentiens; Deus, inquiebat, e coalo me de insolitis prodigiis, quse per dies singulos in-
tur adjuvet ; quid hoc tandem est rei? Deinceps vero ea tercessiooe S. Dominici Calceatensis Deus opera-
ratione perrexitloqui, acsi numquam hac in parte batur : acdie xn Maji mulix, cum Saneti ejusdem
defectum ullum habuisset. Paulo post Reginae-do- festum consuevit celebrari, ad ecclesiam S. Bar-
iiiuiii reversaest, ubi amicos, et quotquol illam ante tholomaei, ex illius civitatis parochialibus unam,
uoveranti magna admiratione implevit, qui Dei mi- rem sacram auditura perrexit, praecipiens ut ineam-
sericordiam et S. Dominici in benefaciendo beni- dem miser ac paralyticus deferretur. Reptans de
gnitatem grati ubique prsedicarunt. Sed illis rursum more progrediebatur adolescens: qui ut ecclesiam
valedicens puella tn S. Dominici urbem denuo se intravit, hoc ab optima tiera monitum accepit, ut
confert, ubi quod pro collato sibi benefirio votum Deo ac S. Domimco Calceatensi ex animo se-
conceperat, duos omnino annos in S. Dominici xe- ipsum commendaret. Fecit quod raonebatur et ,

nodochio praestandi obsequium, religiose implevit. ipsa quoque cum eo Domina suppliciter Deum
Hoc porro miraculum rontigit anno mdlvi die xv Fe- obsecrabat per merita S. Dominici, ut paralyticum
bruarii; quod ex informationibus patet, qure sumptae illuui, ad majorera nominis suigloriam et honorem,
suutcorara Licentiato Francisco de Berganzo, Epi- sanare dignaretur. Tam autem subito petitioni eo
scopatus hujus Provisore, et coram Licentiato Ba- ram per gloriosissimi Sancti intercessionem datus
zau, urbis S. Dorainici Praetore. Eaedem informa- est assensus, ut adolescens, qui nonnisi rependo ad
tiones recognitae suntcoram Bartholoraceo de Castro teraplum paulo ante accesserat, sanus et validus do-
Notario, et Krancisco del Castillo, Notario regio. lnuni reverteril magna omnium, qui spectaculo
;

33 Hoc eodem anno Catalina quaedam ex oppido non pauci interfuenmt, admiratione. Hujus porro
Grannon, conjux Petri Garzite del Oyo, a medicis miraculi authenticas informationes sumpserunt
erat deposita el absque ulla vitee producendse spe. Praecentor Ecclesise Calagurritanaa Martinus de
Jamque morbi violentia ioquelam araiserat et ma- Chauz; et Canonicus Rodericus de Valentia, tunc
gnos cordis sustinebat dolores. Animum tamen in temporis Provisores Ecclesiarum Cathedralium Ca-
Morti proii- cum
coelum levare adhuc posset, memor bencficii lagurritanae et Calceatensis, coram Francisco de
via satitta-
tem subito
Catalina?, de quajam diximus, Fonzea
ma- praestiti, Valpuesta Notario Apcstolico.
adlplscitw ;
gnaciim pietate el ipsa Sancto sese Dominico cora- 35 Maria de Aperrigui, viduaJoannis de Gayan-
mendare coepit. Votis ncnnullis et promissionibus gos, ex oppido Briones, quod tribus aut paulo
F
Mcmbris
i:i ejus honorem factis, loqnelam recipit;
ac sibi om- amplius leucis a S. Dominici civitate dissitum est, mniljits
nino reddita, sanitati prodigiose restituitur.Catalina manibus pedibusque sic erat debilis , ut nihil nisi debilem
de Flores, ex oppido de Briones, membris omnibus dentibus opprehendere aut retinere ullo raodovale-
per novem mensium spatium facta erat inutilis, sic ret. Animni in ista ifinrmitate et sex in lecto menses
ut nisi duobus fulcris sustentata, movere se facile exegerat, ea ratione, ut movere se aut vertere
Uti it i»iui- posset. Intellexit
tandem etipsa rairaculura inCata- absque aliorum auxiliu nequiret. Sic affecta multum
lytica .
lina Fonzea patratum, atque ejusdem Sancti inter- ac frequenter S. Dominici opem implorare erat
ce sionem sibi quoque putavit conqujrendam. Die solita, idque tanta cum pietate, ut prirau illorum
ergo \n Maji, quando Festum ejus quotannis re- dierum, quibus Domini Resurrectio celebrabatur
currit, ad sepulcrum ejusdem doferri se curavit ; anno wdux, gloriosissimus Sanctus, forma et habitu
ubi num novem dierum religionem pie exsolvis^et, peregrini in oppidum Brioues adveniens, facie sic
ftabitupW
ac multis cum lacrymis S. Dominico sese commen-
quasi a sole exusta, ex muliere quapiara et infanti- grlni appa-
dasset, saua mox ac vegeta efiect.i est. Castlda del busper plateascivitatis forteoccurreDtibus quaerere n-ns Saitctu*
pedibm <!' Rio, ex oppido Piernega in dioacesi Burgensi, ge-
. institiient, ecquisineo loco majoremreliquis patere-
bitu yressvm nibu sic fuit debilis, ut nisi fulcrorum duorum ad-
,,, uperot tur infirmitatem. Quemadmodum autem nulli igno-
miniculo incedere nequaquam valeret. Tribus annis tuni erat niakim, quo nominata jam rnulier gravis-
eo molestiarum genere vexata, in notitiam tandem omnium
sime afiSigebatur, eamdem Sancto, ut quai
devenit miraculorum, quea propter S. Dominici
Cal- maxime cruciabatur, indicacunt. Quo audito, ad
cea ensis merita Deus operari quotidie
dignabatur. infirmsa domum
continuo se peregrinus contulit, et
Hinc salutis et incolumitatis susa spem haud vanam salutem pnraus dicens, panem porrexit e pera, quraa
concipiens, San ejusdem urbem
:ti
a&it. Ubi Confes- gestabat, deproraptum. S. Joannis Evangelio deinde
sione depeccatis instituta, etsumpta Communione; Q'J a
recitato, benedictionem aagrotanti impertiit.
novemdialem pietatem solitasque vigiJias peragere percepta, mulier et pietate
tenerius animu afiiei

majori
 DIE DUODECIMA MAJI.
177
A majori in Sanctum suuni ferri, quin et corpore ipso
valere melius, sic ut nihil de vetere malo superasse 15™*°*°™"^"™
quo mali cujuscumque
in causa fuit -
remedium sperari
^ » "° "ism:
sibi amplius videretur. Ac repentinae quidem
muta- potest, fiduciam liaberet lm V,6A
tionis ut certius sumeret experimentum, advertens
majorem.Hunc itaque ut '

«nllatl raagis sibi propitiura redderet.

hMIuU. quod peregrinus e conspectu se repente subduxisset,
S. Dominicum mter-
cessorein pro sese adhihere
exsurgere ccepit, eum ut consequeretur, gratias
statuit. Cum larrvinis
ltaque et magno pietatis
sensu opem Saucti implo-
pro beneficio et hospitalitera quantam posset exhi- rans, vigihas ante ejus sepulcrum.
Verum quantaincumque ut facere alii
bitura. adhiberet festina- consueverant, peregit. Quodara die
tionem, ut sanajam et incolumis e cubiculo exsili- hora.n inter
undecimam duodecimam cum orationi esset in-
et
ret, Sanctum, qui jam disparuerat, videre amplius
tenta. majus solito dolorum suorum levaraen
nequivit. Tantum porro ex ea re solatii ccepit mu- sensit.
Quamobrem tentat assurgere, ut osculo yeneraretur
lier,ut manantibus prae gaudio lacrymis, agnitum
velum ante Sancti sepulcrum pendens.
benefacturem toto oppido pradicare aggressa sit, Rem facile
perfecit, et fixo religiose osculo
sana evasit acve-
omnibus declarans, illud tam singulare acprodigio- geta. Tum magnis etiam vocibus
sum beneficium uni S. Dominico Calceatensi, quem recuperatam subito
samtatera proclamare, et per S.
persajpe in opem etauxiliuui advocarat, asedeberi. Dominici interces-
sionafl, vegeto et erecto
corpore ccepit incedere.
Hajc omiiia certitudiuem habent ex informatione Quamvis autem notum palara esset miraculum, sum-
quam coram Joaniie Marin Notario sumpsit Fran- pta nihilominus fuit informatio
per Doctorem Bu-
ciscus de Berganzo, Cathedralis Calceatensis eccle-
Canonicum Doctoralem sanctie illius ecclesise.
stinza,
sise Judex.
Surapta vero est coram Martino de Victoria
36 Pauci omnino anni praeterierunt, quando S. Nota-
rio. Miraculum contigitanno
Moriw ar- mdlxxxviii die xi Maji
Dominiciisanno mdlxxxxv aliud miraculum, ejusdem
lem otnnem Sancti ipsius pervigilio. Iuformationes
oppidi incola?, Joanino Alphonso de Viuuegra, mo-
porro tam
medkorum hujus quara aliorum qua) narraviraus
superans litori, praestitit. Multi etiamnum supersunt
miraculo-
qui (si rum, in inemoratae saepius ecclesiie archivo
B tamen, quod nescio, adhuc in vivis sit) homiuem conser-
vantur. „
norunt. Hic morbo laborabat insulito plane et num-
quam ante viso. Ac talem sane esse eum oportebat,
ut tanto majus esset beneficium a S. Domiuico pro-
CAPUT V.
digiose conferendum. Gravissimi erant quos patie-
Novissima qussdam curaliones e( gratix.
batur dolores, et omnes corporis partes partiumque
compositio ita a naturali ordine ac syimnetria abie- J.n pago quodam S. Dominici urbi subjecto, quem
rant, ut, cum in sinistra tibia ingens se vulnus Corporales nuncupant, mulier erat vidua, proba, ac
ultro aperuisset, per illud omnis corporis succus, magna in S. Dominicum pietate. Summa autem pre- Vlduee cujus-
dam pauper-
quin et excrementa omnia, relictis viis ad hoc a mebatur egestate, quae ex eo reddebatur diflicilior, tall
ei uiaa fte- natura constitutis, effluerent. Ut verbo dicam, visu quod adeo numerosam prolem haberet alendam, ut,
disswuim horrenda ac plane fceda erat infirmitas. Maiiuin quamvis non omni destiluta fuisset pecuinarum upe,
adhibuerunt medici ac chirurgi plurimi, sedparum, in prolem solain consunii facile potuisset. Optiraum
vel ut melius dicam, nihil omnino prolecerunt, quod in fame aliisque miseriis suis solatium sperare
quoniam Deus per sese hominem illum sanare de- possunt matribus suis habent reposilum.
liberi, in
creverat. Sic porro evenit. lnfirmus siquidem mugna Sic itaque et hi de quibus diximus liberi a matre
pietate S. Dominicum invocare solitus, hoc ab om- paupercula, quo fainem sublevarent, requirebant.
nibusqui Sanctum invisuri ibant, humiliter flagita- Sa;pe universi pariter ad illam accurrebant fame
bat beneficium, ut propter Dei amorem ad Sancti tantum non enecti, ac panem postulantes. Durissi-
ejusdein sepulcrum se quoque deferri curarent. mum hoc accidebat bume mulieri et animo anxie'u-
Oiniies quidem hominis dolebunt vicem, sed nemo tur, propterea quod nec panis domi, nec qua eum
persuaderi potuit ut votis infirmi ac desideriis face- compararet, pecunia esset. Illos ergo a se vel sese ab
ret satis ; donec alius oppidi ejusdem incola, cui illis amovebat meliori qua poterat ratione, cum tan-

Michaeli de Velasco nunieu.jumentum attulit cui : tain prolis suffl neressitalem absque remedii ullius
cum miserum illum inter geminos hinc inde saccos spe imueri diutius noii sustineiet. Quoties vero sic
medium imposuisset, ad expetitam diu ecelesiam affligebatur, animuin, ut piam et prudentein decebat
deporlan fecit. Eo ubi perventum est, mox e ju- mulierem, levabat in coelura, atque inde aliquod ca-
mento segroturn deponere sunt aggressi, ante ipsuui lamitatis suai postulabat solatiura, adhibito pneser-
ail soncti
DlrJ sepul- ecclesiae vestibulum et veheraentem adeo in tibia
: tim deprecatore S. Dominico, quein tanta colebat
crnin curan- dolorem sentire cuepit ajger, ut eam sibi abscindi pietate.Solet frequenter Deus, quando jam iuedia
lllr.
violeiHer putaret. Tandein in templum euin inferen- omniahumauadeficiunt, auxilium suum ampliiis non
tes, lectoiinposuerunt auteSanctisepulcrura. Atque ergaeos pncsertira, qui unice ad illum con-
differre, suinpio mr-
ecce eudein quo illum reposuere momento, omnes fugiunt. Accidit igitur quodam die cum in tanta *'"» peregri-
dolores prodigiose cessarunt AaW/u 5
: meatus corporis natu- versaretur necessiiate, in quanta nuiiiquam antea. "' -

. „ • < Domlmcus
rales, antea clausi, repente aperti sunt, et tibias ut Sanctus ejus patruiius, cui se ex anuno lorte cuni- acatrrU
vuliuis omnino fuit sanatum : post quse pristuia mendarat, specie et habitu peregrini in mulierissese
plane sanitate recuperata, gratia; Deo et S. Domi- domuin inierret a qua cum Dei causa eleemosynam
:

mco ob adeo singulare et prodigiosum beneficium dari sibi flagilasset, magnum aninio ejus dolorem
redditaj sunt. Ne quud multis aliis factum
vero, attulit; non lamquod siionte et ultro eam noa fuisset
tuerat, mir.iculi hujus mcmoria omnis elaberetur, elargita, si ad manum, quara quod unde daret
fuisset
sufficiens informatio ut sumeretu,- effecit Andreas iiuii inveniret, Dolore igitur plena, hoc peregrinum
Vasquez Canonicus et Vicarius sanctae illius eccle- modo corapellavit Animitus, Frater, angor qu<>d
:

siaa, coram Joanne necessitati tuae succurrere nequeam. Sed neque in

de Castro-Malia Nutario.
Ualit oi Ex eadein civitate mulier, nomine Maria de meum, neque in Iiberorum meoruin usum, vel panis
corpore Ungria, vidua, paralytica erat ac toto corporeinuti- mihi frustum superest. Deus, qui id potest. te adju-
intiiis
lis,sed pedibus praesertim, sic ut quinque annorum vet. Tum sanctus peregrinus Qpo mu.lo, inquit, :

spatio nonnisi reptando progredi valeret. Frustra hoc audes dicere, cum penus tua panibus abuudet?
Iuerant quiccumque adhibita reraedia, ita ut oianem LUinam. subjer.it illa, res, ut dicis, haberet. Vade,
ejus persanandae spem iuedici ac chirurgi depunerent. reponit Sanctus, et quod factum est considera. Quo
Maji T. III ^3 audito,
 178 |MIRACULA S. DOMIMCI CALCEATENSIS.
. audito, mulier domum ingressi, apertaque arca, qua omnes qui circumstabant magna pietate S. Domini- D
BX IJISPA. exiguum pro sua paupertate victum solebat servare, eum invocarecceperunt, utmisera? huicmulieriopem
LUD- VEGA
coctis eam panibus refertam invenit. Miraeulo atto- suam ne deneguret Vix preees pro ea Hnierant,
nita, nec ignorans unde illud sibi contigisset, e pa- cum nervi omnes repente sonare, et non aliter quam
iiilnis unum sumpsitet magna festinatione ad domus si magua protraherentur vehementia, dissolvi atque
ostium eontendens, illum peregrinn statuerat porri- extendi cceperunt, ipsaque subito mulier sauitatem.
gere, qui, cum ut panem daret, non ut acciperet, recepit. Quod quidem prodigium sic quasi publicum
eo advenire fuisset dignatus, cilius dispuruit, quam et notoriuin in sancta illa ecclesia narrabant plu-
festinans mulier prodire potuit; quaj Deo et glo- rimi, qui, dum fieret, forte interfuerunt.

rioso pjus Sancto, a quibus tanlum
perat, debitas gratiarum actiones reddere
vit.
^9 Maria de Cubo ex urbe S. Dominici oriunda,
carrum agebat septem uvarum sarcinis oneratum,
A carro
obtrita ac in usum Xenodochii ab eodemSanctoexstructi. Quaa
semianlmls cum nescio ex qua incuria, boum uni inniteretui% ab
$ana efftci- eo percussa et in snlum dejectaest. Carrusdeindesu-
tur.
per eam pertransiens, semianimemin plateareliquit.
beneficii acce- 42 Miraculi etiam loco habetur, a S. Dominico
non cessa- palrati, quod in eadem sancta ecclesia contigit anno ecciesiam
jinLxxxixu. quando Philippus II gloriosae memoria? S. Dominki
visitante,
Rex, sacrum ejus sepulcrum invisit. Quemadmodum
enim magno omnes desiderio tenebantur Regem ac
Dominum suum coram intuendi, ita ex omni parte
ingens conriuebat hominum multitudo, ubicumque
iter ille suuminstitueret. Nec minor fuit evicinis lo-
cis mortaliumconcursus, quando S. Dominici urbem

Quinimoe pra?sentibus complureseam plane extinc- memoratus modo Rex ingressus est. Verum ut ejus
tainautuinabant. Sed S. Dominicus, in cujus gratiam diutius couspectu daretur frui, exspeciandum puta-
plaustrum minaverat, ab omni eam molestia Hbera- runt plures, donec in ecclesiam ad S. Dominici oor-
tam voluit. Cum itaque exiguo tempons spatio sine pus religiosevenerandumse conferret. Hic optimum
loquela et extra se jacuisset, sibi deinde reddita ^a- quern quisque poterat locum sibi deligere, et, cura
nitatem integram consecuta est. Magna e prodigio tanto esset confluentium numerus, omnibus capien- E
or(a admiratio, ac Sancti beneficentia palam agnita. dis minime sufficere ecclesia. Quatnobrem alii e
40 Andreas de Tubia, ex eadem urbe a Mauris trabibus pendere, alii per fenestras et porticus
Coptivus
Afris in eaptivitatem abdurtus, eos aliquot jam an- atque sacella opfime poterant, prospicere.
, ut
prodigiose
per S- Vomi nis patiebatnr labures et afflictiones, quas ab infen- Unus ex oranibus, qui meliorem nancisci locum
nicum li- sis Dei hostibus ii sustinent, qui in miseram adeo fortassis non putuerat, intercolumnii arcum et ca- ingens lapis
beratus.
cnmlitionem incidunt. Tam porro tristem dum servi- pitella conscendit quo in loco ut commndius sibi
: sine noxa
deaclit
tut.em servit, memor inagis ipse quam reliqui omnes esset, bipidem unum aggressus est labefacfare,
miracqlorura, quro per S. Dominicum operabatur cum quo in terram delapsus, alteri homini impe-
Deus, utpnte qui in urbe ejus fuerat natus huic ; git ictura, qui ad mortem inferendam potuisset
sese Sancto seepe multumquc commendare erat so- si non continuo adfuisset a S. Dominico
suffieere,
litus. Accidit ergo ut, cum quodam die in carcere auxilium; neque enira plus allatura est raali, quam
velut in familiarinre sibi loco degeret, senis vene- si Iana3 floccus in ipsura decidisset. Omnium vero
randi habitu apparuerit Sanetus ; qui proprio capti- fuit judicium, Deo permittent.e rem evenisse, ut tum
vumnominetereompeIlans;Quidhic,inquiebat,agis, lpsius, tum Sancti ejusgloria et honor in tanta ce-
o Andrea? voce alter et apparitione nonniliil exter- lebritate clarius elucesceret.Hoc eodem anno fa-
ritus, felicioredein eventu timorem omnem dispuht. ctum non minus quam quodmodo narravi-
contigit
Solutis namque Sancti ope vinculis, et reclusis car- mus admirandum, et ex quo non minus apparet
ceris ioribus, captivus, a nemine observatus aut curaet sollicitudo quam pro suis civibus conservat sdopusma-
impeditus, liber evasil.Neque hic stetit S. Dorainici Sanctus. Petrns itaque de Puerto-carrero, qui tunc jor rumpitur

in miserum beneficentia; sed cum suam is domum tempnriscum EpiseopidigniUttediceeesi isti praeerat, pari eventu

repetens per vastam aliquam solitudinem institueret Capitanei cujusdam, qui eo loco militem conscri-
leonem habet
itineris in iter, leonem sibi habuit obvlum, cujus occursu vel bebat, vexillum ad aram benedicebat. Excepta pro-
solifudiiie fortissimus quisque expavesceret. Verum species. miscua raultitudine, plures quam quingenti milites
ducem. quaedam mansuetudinis, quam ferox animal pra?fe- spectandi causa intererant e quibus majorem ali-
:

reliat, omnem periculi metum abunde eximere vide- quis sclopura plus ^equo oneratum secura detulerat.
batur. Et vero ita factum est; quoniam custodis et Hicigitur in mediahominuin raultitudine magnncum ^
Vlffl ducis locum fera subiens, certo eum tramitede- sonitu disruptus est. Miraculi autem loco habituQi
duxit, donecad periculosi illius deserti exituraper- est, quod cum in plures partes diffractus fueritsclo-
Venitj ulu hominem leo deseruit, domum suam sa- pus, alia? in solum delapsae, sepulcrales dumtaxat
nurn deinde et incolumem reversum. Hoc milii aliquot lapides fregerint; in altum sublatse aliae,
prodigium enarravit, quie captivi ipsius ore univer- fenestras aliaque obstantia ; e pra^sentibus vero,
sam rei gestae seriem excepit. cum tamen tot essent itaque invicem conjuncti, ne-
Mulier e regno Navarraj ex certa infirmitate
k\ moquidquamlEcsionis accepit. QuaeresS. Duminico,
sic membris omnibus' capta est, ut movere se aut tamquam optiino suorura protectori, jure adsciipta
Wttlfi siiiun passu uno progredi, nisi reptando nequiret gravis- : est, ante cujus sepulcrum confracti sclopi partes, in
modum debi-
simi insuper dolores
lis, evadit
eam urgebant; qui eo usque perpetuam prodigii memoriam, appensae sunt.
tana. tandem excreverunt, ut ad vitae tinem addicturi il- 42 Aliud in eadem eeclesia, tamquam publice no- 5 Dominko
.

lara videreutur. In tam difficili conditione cum se

tum et memoria omnino dignum, referunt. Homo obiatas
videret consLitutain, vehementer ab amicis et fami- eleernosynas
perditus, ut magis etiam se perderet, rem plane
surripiens
liaribus suis petiit, ut ad S. Domiuici sepulcrum de- sacnlegam perpetrandara suscepit. Qua3 in arcain,
fereudam se curarent; quoniam certo confidebat ante S. Dominici sepulcrum ad id paratam, conjicie-
fore ut per merita et intercessionem istius
Sanctiab bantur eleemosyna?, furari constituit. Nec quod ina-
inlii-initatesuatandemcuraretur.Adlocumigiturde- pie cogitaverat, diu exequi distulit. Nocte siquidem
sideratum delatam, ante sacrum sepulcrum de more
una intra ecclesiam furtira perraanens, in ipsa sepul-
collocarunt. Istic vero in tantura creverunt dolores,
cri claustra, ubi arca eleemosynis excipiendis erat
ut illorum vehemeiuiaexspiraturamsearbitraretur.
proposita, sese penetravit. Hanc postquamfraudu-
Benedicturamanibus cereum jam sustinebat, et ex- lenteraperuit, quidquid in ea reperit, nefarie abstu-
tremara unctionera conferebat Sacerdos; quando
it. Perpetrato facinore, extra sepulcri clathra se
lam ipsa, in tanto tuuc peiiculo constiluta, quam proripuit : cumque ad ecclesiaj fores accessisset eva-
surus,
 DIES DUODECIMA MAJI. 179
A surus, permittere Deus noluit, ut grave adeo pec- tueri licet (aut saltem licuit)
si illas modo non sus- D
catum et tantas excommunicationi obnoxium facinus tulerint. E
quibus satis apparet, totidem captivos "'»»»•' "
amtt tur abiret iinpunitum. Factum porro est, ut cum infelix vinrnlis suis et miseriis per Sancti intercessionem ,CD VB0 * -

batur et forilms ecclesiffi appropinquasset, adeo sensibus fue- fuisse ereptos. Circum quoque ejus sepulcrum cere»
captuspti-
rit turbatus, ut portisse patentibus egressum, at- multee conspiciuntur figurce, brachia, tibia\ capita,
nitur-
Alla multa
que ad multaextra civitatem milliaria constiiutum, puerorum, et ejus generis alia? qua; omnia
effigies
pufrata m(-;

etomne depulsum putaret perinilum rnm tamen : declarant singularia prorsus benenVi.i, a gloriosia- racula.
noctemillamuniversamrircumeundoecclesiamtrans- simo Sancto iis collata, qui cum deliita fide et devo-
egisset donec apertis secuto mane templi foribus
: ; tione eum implorant. Pracipue
tamen qni dictam
superveniente populo depreliensus est, surreptam ab ejus nomine civitatem incolunt, quotidiana ex-
pecuniam suis ipse manibus ostentans. Cum igitut perientia (quoniam singulariter eos Sanctus, tam-
nullus esset relictus negationi locus, criraen suum quam suns, amat et complectitur) verum a nie dici
palam est confessus. Eam ob rem suspendio vitam cognoscunt. Hi siqnidem tnajnrem abeo favorem ac
finiens, peccati sui pcenam et aliis exemplum dedit, benevolenttam. beneficia plura et majora in neces-
ut Deum quisque timeat; et Sanctos ejus, quemad- sitatibus, in afflictionibus, inmcerore, in infirmitati-
moilum par est, honore prosequatur. bus quotidie recipiunt. Hic per Sanctum suum Do-
43 Sed finem histoiite ut tandem imponaraus, minioum quidquid cupiunt alninde consequuntur,
non ununi modo, sed plura pariter miracula produ- requiem, auxilium, levamen, solatium, salutem. Ob
Captivl cemus in medium qu<e etsi, quo tempore ant qui-
: quam causatn majore etiam pietate Sanclum illi
quludeclm
bus personis contigerint, singillatim enarrare ne- suum colant necesse est. Qute porro ad S. Dominici
liberatl.
queamus; facta tanien fuisse, nullo modo dubitare laudem hoc in libro enarraviraus, satis ut apparet
possumus. Praeter alia multa captivitatis nut servi- curte et minus ad pompam descripta sunt, cum ad
tutis instrumenta et vincula, quae in S. Dominici hoc «t oportet praestandum, nullius satis ingenii
B sacelload gratara beneficiorum acceptorum merao- robur sit capacitas.
riam appensa sunt, quindecim paria compedum in-

DE SANCTO DANNIO
PRESDYTERO BONONIENSI.
ANNO
Venerationem Sacram S. Dannii Presbyteri ex sinistro latere majorisaltaris, cernitur cohaerens
MCLIXIIV Bononifiisis indicat Antonius di Pao/o Ma- ecclesis aedicula quadrata, operis antiqui : intra
sini in sua Bononia perlustrata ad liunc xn quam habitas.se dicitur Sauctus anuis
praedictus
Maji, ubi asserit in parochia S. Mariae de tredecim, mortuusque accepisse sepulturam sub quo-
ex
tfotltia
Bononia
Anrnla, milliari a Oastello S. Joannis in Persiceto, dain fornicft, ad quinque pedes infra terram depres-
perlusfrata S. Dannium olim in parvo sacello vixisse, et diem so, tessellisque incrustato per lafera fornicem su-
Masini.
extremum anno mclxxxiv obiisse, ejusque corpus in stentantia. Est ibi ejusdem operis tumba, intra
arca particulari ad latus sinistrum majoris altaris petram excisa, quas corpus venerabile S. Dauuii
requiescere, et festnm inagno populi concursu cele- continet. Pavimentum autera ipsius aediculae, ad
brari, potissimum quod istic infantes herniosi sani- subeundum illam fornicatam camerulam patescit os-
tatem acquirant.et tales propterea undequaque mul- tio, quod clauditur saxo Travertmo, quinque pedes

tos quotidie eo apportari. Hsec Masinius, nec plura longo, largo pedem unum et uncias septem. Hodie-
alibi legeramus. Ergo Rectorem Cotlegii nostri Bono- que adhuc servatur integrum corporis venerandi
niensis, R. P. /Hexandrum Zampi, a quo paulo ante sceleton.
Collegium Mantuanum regente sxpe fueramus adjuti, 3 Placuit porro divinse bonitati sacras hasce
1 rogavimus utexipso loco peteret qusecumque alia ha- exuvias veaerabiliores fidelibus reddere, frequenti-
Imago Satiata co-
in beri inde possent circa Sancti illius vitam cultumque bus gratiis ad invocationera S. Dannii concedendis,
altari. mitiati morbo
doctimcnta. Hic nobis misit itlius Sancti rudi prorsus quibus quotidiana experientia pro authentico testi- laborans :

sculptura expressam imaginem, qualis indictolocosupra monio anno mdclvi die xvn Aprilis, feria n
est. Sic

altare spectatur, in habitu stantia sacrificali in veste Sa- Pasehae, uxor Mag. Alexandri Zamboai, modo in
cerdotis annosi, altera manu Ubrum ante seapertum te- parochia Longarae cnramorans, venitad visitandam
nentis, altera ad pectus applicita ctvltttn smpictentis, ad- sediculam S. Dannii et post receptam ibidera c«m-
:

volutis ad genun kinc sene, inde juvene, quasi gratias munionem Dominici corporis prole^sa est, quod rnor-
agentibusdecurata sibihernia, etcomparata rupturxcon- bum coraitialem pati solita, post vntum nuncupa-
tinendx vincula eidem consecrantibus.Addiderat Rector tum Sancto libera fuerit ab ejusraodi infirmitate,
seu Parockus Amolensis, eorum qux sciebat ommuni ideoque venisset aetura suo sospitatori gratias. Ejus
succinctatn relationem, quamjuvat Latinam reddere. autem patrocinium specialiter experiuntur herniosi,

2 Anni circiter sexcenti sunt (quingenti dumtaxot prout sequentibus demonstratur argumentis.
Locus habi. juxta MasiniumJ quod S. Dannius, Presbyter Bono- 4 D. Blasius Munari, ex oppido Cento, abinfan-
,tem ex her
tationts
niensis, recedens acivium suorum consortio, ex de- tia tam graviter ruptus erat, ut malum incurabile
"
sideriototum sese mancipandi famulatui divjno, se- judicarent mfldici, et de pueri vitadesperarent. Ac- ^J^,
cessit in villam agri Bononiensis, ad confinia oppidi cidit autem ut rusticana mulier doraum ingredere-

dicti S Joannis in Persiceto, et locum qui appella- tur, in qua meesta Domina mater sua iamentabatur.
tur Quarterium Postmani. Locus autem hic erat Ea causam istiusmodi planctus edocta ab ancillarum
exigua vallis, ubi nunc consistit ecclesia paroehialis una, dixit, saapius audivissa sese, quod in ecclesia
dicta S. Maria? de Amola : qui cum esset aliquanto Amolensi requiesceret corpus S. Dannii qui spe- ,

elatiorsupra aquas, magnum convallium istarum ciali polleret efficacia ad talis raali curationem : eo-

spatium occupantes, iisdem paulatim magis magis- que multos propterea herniosos concurrere :
vuve-

quesiccatis, reddita est tellns circumcirca arabiliset ret illuc deducendum,

tilium si forte eum istic
(
Hpultu sanare Deus dignaretur. His auditis accurrit ad
fcecunda satis. Hic ergojuxtapraedictam ecclesiam,
matrem
 180 DE S. DANNIO PRESB. BONONIENSI.
A matrem familias puella, eique rustirje verba expo- multis testibus professi sunt. non esse sibi opus ut D
p. suit. Quse eam ad se vocans, atque de singulis in- ab aliis gratias Sancti referentibus discant, quas in
terrogans diligentius, concepta fidueia vovit, quod propriis suis personis adeo ccta experientiacogno-
tribus conlinuis sabbatis Amolam duceret filium : verunt. Nondum illi diseesserant, quando superve-

statimquosurrexit de lecto parvulus perfectissima ,

nit Mag. Marcus Gaviolus Mutinensis, adducens fi-

donatus sanitate. Cum ergo consueta hora redivis- lium suum Josephum, ad agendas Deo gratias
sent medici, potius ut mortuum intelligerent, quam propter herniam intercessione Sancti sanatam, im-
ut medicinam aliquam applicarent deposito mon- ;
mediate postquam eidem fuisset puer a suo patre
Stravit eum illismatersuaiudentem intercosetaneos: commendatus,
atque ad subitam istam mutationem attonitis dixit, 7 xiv Junii hdclxxi venit Jacobus Lubius, ex
accersitum a se^o externura medicum, qui puerum Ravarino status Mutinensis oppido, gratias Deo ac-
visitarit sanaveritque. Postqnam eos ra hunc mo- turus : dixitque, rlesperatum fuisse de vita sua pro-
dum suspensos habuisset aliqnaradiu, rem totam eis pter incurabilem rupturarn : statim autem ubi voto
ut acciderat narravit qui eidem gratulantes dixere
: seobstrinxit visitandi Sanctum,redditum se pristinae
et 1678
Vade igitur, Domina, et gratias age Sancto; neque sanitati. Denique cum hac x Julii muclxxviii prasdi-
enim humano ullo remedio curari Blasius tnus po- ctis gratiis describendis occnparer, supervenit mihi
terat. Paruit illa, votoque expleto narravit Parocho, Joannes Dominicus Forni, Iiabitans hnc parochia in

quod recepernt beneficium. S. Marise de Amola legerem,

; cui cum ipsas
5 Anno hdclvii raense Junio, venit quidam de Ecqnid opus est, inquit. memorias e longinquo pe-
Casumaro, oppido Centensis territorii in confinio tere? Ipse prsesens testis et pra>co possum esse mi-
allus post
reltctum in Ducatus Mutinensis qui dicebat se venis^e ad gra-
: rabilium gloriosi hujus sancti mei Patroni quippe :

ecclesia cin^ tias Sancto agendas. Cum enim alias hue venisset qui dum adliuc essem puer, fuerim in pruximum
aulum,
herniam patiens in COmitatu plurium conterraneo- mortis lii-crhneii ab hernia prsegravante deductus ,

rum suorum eodein incommodo laborantium et do- ; et ad votum patris mei Sanctum invocantis conva-
mum simul revertentes consedissent ad prandium lui habitabamus autemtuncin parochia Tivolensi:
:

sumendum , raedio ab ecclesia miliari, dixit ei ex etadhuc optime reeordor venisse nos ad implendum
sociis unus : Quid ? num cingulum tuum dimisisti in votum. Est igitur concursus fidelium propemodum
ecclesiaV haud certe ego. Respondit alter : Reliqui infinitusad tumulum Sancti.quemadmodum maximo
equidem confidens quod eo amplius opus non ha-
, in numero qu& bic per eum impetran-
siint gratise

berem, per intercessionem illius Sancti. Et ecce tur. ,

ips.i hora redintegratum se sanatumque sensit so- , 8 Talia cum •qianv. sua idiomate Italico scripsisset

ciis, qui absque ejusniodi fiducia iverant redibant- bci illius Patochus, septimo pOSt die attestationem
que, optata sanitate frustratis. Ideoque redivisse se suam in luinc modum Latine conclusit:
aiebat, ad gratinm acceptam testandum. Fidem facio universis , prsesentes visuris et le-
C xiii Maji mdclxvjii Mag. Andreas Rigazzi Mi- cturis, ego infrascriptus, Rector eeclesiae parochia-
randulanus, ad honorandum corpus. S. Dannii venit Iis S. Maria? de Amola Bononiensis dioecesis, me
afii deniqur cum Mag. Angelo Lupi cognato suo et multis : fideliter descripsisse omnia et singula in praesenti
er voto an. prsesentibus publice declaravit ante annos ferme relatione descripta,juxtamibi per nominatas perso-
16G8
octodecim paene ad extrema deductum se fuisse per nas relata et narrata, tractu temporis ab anno mdclv
incuraliilem prorsu* rupturam statim autem ac : usque adhuc; excepta narratione tangente D. Bla-
VOVit visitare corpus Sancti, liberatum se esse ab sium de Munariis, de tempore inei Antecessoris, a
omni incommodo. Cum autem ante lios paucos dies quo multoties audivi. In quorum fidem hie rae sub-
in idem ex eadem causa periculum incidisset cogna- scripsi, et sigilli dictse ecclesia? mea; impressione
tus iste snus Mag. Angelus Lupi, persnasissese di- niunivi, hac die decima septima mensis Julii, anni
cebat eidem, ut simili sese obligaret voto; quo facto MDCLXXVIU.
etiam ipse subito convaluerit. Ambo autem coram f Ego Joannes Bapt. Barbinus Rector.

VIDE APP.
DE B. GEMMA VIRGINE
TOM. Ml MAJl
NOT. 55'* RECLUSA PROPE SULMONEM IN ITALIA.
A. BICCCCXXIX, ulmo urbs Samnii ab omnibus paene Scripto- veneratione habetur in ecclesia illius nomini dicata

ributj memorata, Ovidii patria, Pelignorum in Goriano-castello, ubi ejus festum celebratur xn
Jpopulorum caput, inter Aquilamet Venafrum, Maji. Esl antem in Peiignis Gorianum duplex, alte- Cu!lus
S: imle fere xxx, hinc ad xlv M. P. distans,
i
vulgo adlmc Sulmona. Hujus Sulmonensis dicecesis
iiim a vallibus appellatum, ud Alertii ftttmiiiis ripatn
,'Jtistrtilein, media inter Aquilam et Sulmonetn via ;
coriaiu,

est Castrum-Gorianum ab Aquila x M. P. dissitum. alterum cognomettto Siccolum ab eadem via in Occi-
In hoc magnam babet venerationem B. Gemma dentem declinans Hoe ultimutn propius Sultnona
.-

Virgo, ita ut templum S. Joanni Baptistse dicatum, aliesl, solts x m. p. distans, et lntjiis Sattctx patrocinio
in quo corpus illius conditum est, nunc ab illa no- gmtdet ; queinatltnodiitn discimus t't Mto Italtcit (nec

Mcmmia minetur, Ita Ferrarius in Catalogo geturali e.v monu- einm Liitina ulla ilu aittpltits extitt) eaque receuli xati*

ftatt apud lneiins illius loci, et Vita ejusdem MS. el Im eqm plirttst ej-orniilit nostro Itoc seculo ; qiiant nobis ipso in
Fararitim.
appeliat tilulo. In territorio Sulmonpnsi B. Gemms loco desctibendtiiti curavit R. P. Francisetts Jordanus,
Virginis. Ftrraritm iescribit Arturus du Momtier in Neapoli tn Cotleijio nostro stttdioruin ullioritm Prsefe- Vtla Iialicf
Gynecxo Meminil ejutdmLudovicus Jacolnllus
sacro, cltts operis liiijus promovendi cupidissimus. Haitc, MS.
ai tim xxiv Apnlis, in elpgio alterius B. Geinnue qtitniivis verbts mitgis qtiain eopia rerttin narrandarum
viduiv, lyiinm inquit, ob reverentiam S. Geinma= Vir- diffusam, ex Italico tamen Lattnam fucere lubel cttsti-
ginis Sulmonensis, quod esset ejusdem patrire, vo- gata luxurianlU styli prolixitateex ea inlerim prx- :

luit appellari Qemma, cum ante lilisabetha dicere- vtonentes, mortem Sttnetx referendam videri od anlium
tur. Istius autem S. Gemma; Virginis corpus in Christi mccccxxix et diem xiu Maji, cum Ferrarius
coiis/oii/er
 DIES DUODKCIMA MAJI.
181
A constanter xu signel, mitiime habiturus nos in fiocse- rum humanarum Arbitro. Vixit antem
suli hac re- D
quaces, nisi s&rius altatum fuisset hoc scriptum, post clusione sancta Virgototos qoadragjnta
duos annos. BX U9. ITAt,.
impressum jam itidicuhtm Sanctorum Imc die veferen- post quos setatis annum agens GORIAN.
qiiinquagesimum
dorum : quod proinde in attera kujus, si qua
fiat, operis quintum correpta morbo et mortem animo
intrepido
ordinc mutavi potcrit. prospectans, tamquara ingressura ad diu
concupi-
tas nuptias ; petiit extremis Sacramenfis muniri
,
iisque susceptis,
VITA hujusmodi
genua int linavit ad terram alque
in
pite adorationis actu spiritum Deo red-
Ex MS. Italico Gorianensi. dnlit iiie tlecima tertia Maji anno Redemptionis liu-
mamn, quantum per conjecturas assequimur, mille-
|Jbi in Marsorum valle scaturiunt aquae clara; ac simo quadringentesimo vigesiuio nono. Ad cujus
Etislicanis in abipost an-
quibus principium sumit fluvins Inventus,
fuent supernm civitatis exul- " 0I M '""'
frigida;, e ccelos ingressum
, f rf pils rtata qu.-e
parenttbus, vulgariuri usu dictus Invengelus, qui eamdem val- " emor '"a
tatio declaratum in terris est, prodigioso
campana-
lem irrigans tandem in Fucinum lacum illabitur ; rum nemine pulsatarum sono tali
istius ecclesi.-e a
ad niontis radicetn situm est castellum exiguum, qualis ad fidelium funora convocando
populo in usu
quod a S. Sebastiano Martyre nomen liabet. Hiijus est.Convenitergo turba ingens ad cellam defunctse,
loci incola quidam fortuna tenuis, virtute locuples eaque tunc primuni ab ingressu ejns er.-t
reserata ,

ex uxore sua filiam suscepit, cui in sacro baptismate reperientes genuflexum in speciem orantis
cadaver.
nomen Gemmse estpositum. Deinde cum modicafa- Eodem iu loco post consuetas pro mortuis ceremo-
milia sua, qiia? paucularum ovium porcornmque pa- nias illud sepeliverunt non sine magna de cius san- ;

stu sustentabatur ,transiit ad castrnm Goriani otitatis sestimatione, quam

divina bonitas conftrma-
Sicoli,quinque passuuin millibus a patria dissitum, vit frequentatiom gratiarum ad ejns invooationem
quajugum Apennini inclinatur in vallem modicam prsestitarum.
ad viam Valeriam. Ibi crescebat annis et moribus SVixannus morte Sanctss transierat, cumpa-
B a ''"

rfwi» pecora Christianis puella, quam parentes sui, pro condi- ries extiunis
cellula prolapsus in terram,
illius
pasclt, tione generis et usu patriae pecoribus pascendis ap- casu sun Gorianensos movit, ut de transferendo in " "V&
plicarunt donec adolesceret, quod illa prompte et locum patientiurem honoratioremque san-„ cornore """" '''"""
„„ ., ~ , innirruiita ' 1
alacriter faciens otio omni utebatur ad orationes eogitarent. Convocato ergo euin m finem Clero,
ad-
devotas Deo crebrius faciendas, cui uni placere stu- venit Episcopus, qui tunc erat Valvensis D.
Guida-
debat extra lioniinuin frequentiam posita. Quamvis lottus Perusinus, rar;e prudentise et virtntis
Praj
autem in tali vitae genere, nulla ei esset formse cura, sul : cumque submotis ruderibus detexissent sepul-
contigit tamen loci ipsius Dominum (quem temporis crutn illudque niterenlur aperire , subito eititere
circnmstantiffl credi faciunt fuisse Rogerium Celani fulmina et tonitrtia : quibus consternati cesssarunt
nptorem Comitem, ad quem spectabant castra Subrcquinae ab opere : animadvertentes deinde cceli jnbil.ir.tis
suum dtw- seu SubrequinEe vallis cirea anniiin mccci.xxxiii) ea potius quam irati ca signaesse, utpote sereni et ni-
dennis exorat
sic capi, ut per famulos suos raptam e pascuis puel- hil tnste prasforentis, regressi sunt ad cceptum lapi-
lam dumtaxat duodennem suse destinarit libidini : dis amoliendi laborem quo facto cirlestis continuo :

in cujus potestate illa se positam videns, fortiori totum locum perflavit suaveolentia repertumque ;

intus divini amoris igne succensa, quam impurus est corpus ab humana; corruptionis necessitate
erat, quo ardebat Dominus, suum illibatam Deo adeo adliuc integrum, ac si recenter expirasset, in
virginitatem servandi propositum tam apte gratio- pectore liabens argenteam cruculam . cuin bursula Irau/tmw
'
seque eidem explicuit, ut ejus custos esse voluerit, "''"' ',"' rl1
Reliquiis Sanctorum referta. Tunc piat
r ex oiitniuin
,. n , , , , Clttlscltiirt.
qui accesserat raptor ; atque ex ejns voto cellulam oculis nuxerunt lacrymse, adornataqoe est ex man-
ei construxerit ad ecclesiam sancti Pracursoris, in- dato Episcopi pnenominati solennis pompa, cura qua
tra quam prospectus pateret per fenestellam ferrea sacrum pignus deferretur ad ecclesiam, ubi eodem
crate munitam. bonorificeiitiiis condito, non ce.-sat Deus, fitlelitim
2 Huc mgressa Gemma atque inclusa, solitariam ad ejus suffragia postulanda concurrentium, exau-
ccepit vitam agere, eam sustentans modicis, quas dire preces ; largieiltio pltirimas raortalibus gratias,
"' < mlwam fideliura caritas subministrabat eleemosynis, quibus et sanitates aegrotantibus, ad gloriam suam, qui vi-
«inere sinai .-
ip s a rependebat vicem ferventis ad Deum amandum vit et regnat uint^ ac trinus in stcula seculorum.
^ exliorfationis, liberajque ac Christianse correptionis, Amen.
quibus eos noverat displicere supremo conscientia-

DE B. IMELDA LAMBERTINA
VIRGINE BONONI/E.
'"icsxxiii
~nter monumenta, qase de B. Imelda hactenus vi- in Divje Maria,- Magdalenae coenobium intra urbem
dimus, eminet epitaphium, a Gente Lambevtina tnigrarunt, efflagitantibus concedentibusque hujus
E l'il«llllillM erectum, quod est hitjusmodi. D. 0. M. Beata a-dis Fratribus, eo relata sunt. Anno Domini
"t /oco

"''
"imltm,
p ri. I" -Imelda Lambertina, Virgo claris orta natalihus,
clara magis prterocis vitae sanctimonia. Cum divino
UDLXXXji Kalendis Martii,
piam Gentis suse memoriam et posteritntis exem-
r.r-iis Lamliei tina. ad

""'auibem.
sacra? Eticliarist.ia' incensa desiderio, proptor astatis pium, lapidem hunc posuere. Hoc epitaphium edide-
imhecillitatem (vixdnm annum undecimuni eperat) ntnt Cet&us Faleonus Canonicus Reqttlati* Lateranen-
ad sacratissimam ejusmensam accedere vereretur ; sis, in Memvrtn hislorica Sedts Bononiensis, hl> 't

in pias preces larryniosaMjue efiusa, divinfi prorsus pag. 3bU, Michael Pto Bononiensis lib. "2 de Viiis
ope recreari meruit, ho^tia caditus demissa; post Ulustvibus Ordinis S. Dominici cap. 18, et alii. <. rpu» m<nc
cujus sumptionem anno Domini
feliciler expiravit H Antonius Masini Bononhi perlustrata ad diem <•
in
""" '> '

'" '""""/ e ~
mcccxxxiii. Ejus ossa, per multos annos hic tumu- wi Jtaiti, oecasione sotennitatis oh dedicationem Ec-
TtO Mtu f Z> t

lata, monialibus Ordiuis PriL'dicatorum, quas hinc clesiae S. Maria? MagdalensB, m plarea Gallerana itagdaterw;

sttx,
 182 DE B. IMELDA VIRGINE.
A sitm, indicat ab anno mcxxix eam parvam per- satis nialem hahitum sumpsisse, cum nondum ah Eccle- D
tucTOKBC. n linuisse ad monachos Benedictinos; dein ab anno sia praescriptum erat certum tempus, pro religiosi

hoclxzxcs Ecclesiam parochialem, pnstea

fuisBe hahitus -sumptione tam viris quam mulierihus.

anno MCCCIU fuisse datam Patrihus Servitis, qui anno 5 Annus obitus in Epitaphio assignatur
millesimus
mcccv ejus acceperunt plenam possessionem. Deni- trecentesimus trigesimus lertius. Huic supracitaius obitusanno
que, qiwit huc maxime tpectat, anno mdlxvi, data Celsus Faleonus additdiem xn Maji et festum Ascen- 1333 rfie
sionis Domini. Verum quia dieto auno littera Domini- * ^ 1,

per Breve Apostolieum a Pio V Pontilire lacultate,

I :ta imt permutatio inter dictos
i
Patres Servitas et cali C Pascba incidtt in diem iv Apritis et festum As-
Sanctimonialea Dominicanas, quae tuin temporis ccnsionis nt xiii Maji, arbiiriimur lcijendum Profestum
di gebant extra portam Saragozzun in Valle-Petra, Ascensionis Dimini maxime quia Masinius et reli-
:

Marias Magdalenas : et utrimque die qui cum ipso Fnlenno constanter diem ol/itus asserunt
in Ecch-sia S.

x . iii Maji horaeadem in publica processioue migra- es-e \iiMaji. Laltcrius in Menologio Virgiiuim retulit
miii Patres Servitae extra civitatern, et sanctimo- ad Kalendas Marlii, quo die Epitaphtum a Lamberti-
Vitascripta.
niules in Urbem, assumpto nomine prioris monaste ms est jiitsiium. Vitam B. Imeldx, Ilalice. a Celso
cuin sacris Reliquiis: atque ita jam asservantur Saxoferrato monacho contcriptam, Latine et Belgice
rii.

apud dictas Sanclimoniala corpora S. Eugeniae Vir- reddidil ediditque Anluerpix circa annum mdcxxxyiii
ginis et Martyris, et li. [maldaa de Lambertinis. nobilis Ditmiiius Joannes Baptista Lamberlinus, ex

Sei corpus S. Eugeniae est Uoma lempore Sregorii XV Bononiensibus Lambertinis oriundus, nobis olim op-

nirio MDCXXII acceptum, uti tndicat Masinius ad diem time notut, utt el ejus lilius ejusdem cum patre

xix Januarii, quofestum translaiionis ceiebralur. nominis urbis hujut Antuerpiensis Sennior. llanc Vi-
i Ludovicus Torellus Augustinianus, profsssione sa- lam lectnri propniiimii.-, ex jam dntis observationibus fa-

cra Tlieologia, vario regimine, eliam Provincialatus, cile inlellecturo, quidmea per anliquilatis iijnoi ationem
ctpluribus libris editis celebris, concedit Ordini Prae- peccatum, quid ex liberali ac verosimili conjeclura ex-
E
I; ili ai iriim. ut memoriam recolat B. Imeldai de pressnm, qind denique ex certu constantique traditione
quoil fml I,i nbertinis, nobilissima? Virgunculaa B< niensis, acceptum debeat astimari.
primo Aiiijii quod sacras ejus Reliquias possideat. Verum asserit C Imelda, claris licet orta parentibus, ex perve-
itintarum, Nobili pro-
B. Imehlam in dicto monasterio vixisse et mortuam tusta videlieet Senatoriaque Lambertinorum prosa- genie orta,

esse, cnni in eo degerent Sanctimoniales Augusti- pia inter primas Bononiensis ditionis (ex qua fami-
niana?. Mysterium totum explicat supra laudalus Ma- lia, veluti uberrima avita; nobililatis stirpe, suinmi

sinius pnij. 129 iiuin. 18, ubi asseril, iliclo in mona- continenter viri prodierunt quorum excelsos ani- ;

sterio priinum habitasse monachos Cluniacenses mos eximiamque virtutem pace belloque cernere
Ordinis S. eosque relicto suo habitu
Benedicti, licuit :utpote qui nova semper tam sibi quam urhi
assumpsiase alinm S. Augustini secundum Congre- suae ornamenta pepererunt) splendor tamen ille ac
gationem Brictinensem, atque exstare tria Brevia nohilitas, quam virtute sua et adversus Deum reli-

Api stolica illis concessa ab Innocentio IV. Postea gione sihi ipsa comparavit, et orbi terraruin patefe-
ilctii liaiul-
antibus inde m< nachis, circa annum mcclix in- cit,haud dubie lucem omnem, a clarissimis cetero-
quin majoribus ortamet propagatam, dignitalemque
iilcaiitiiiiiil
gressas esse Sanctimoniales Augustinianas. Prseter-
e.i \ Registro Generalis Bartholomaei de Venetia, ab iisdem haustam longe antecellit: qua? in femineo
xvn Seplemliris anni MCCCXCI signato, constare eas licet sexu, supra quam credi potest, stirpem suam

adliuc ibidem resedisse. Verum anno mdv acce-

tii:n; extulit. Unde non vulgarem, hujus tam praestantis

pisso regulam et habitum Sanctinionialium Doinini- Virginis ortu, stemma illustre laudem sibi vendicat,

canarum. Hssc Masinius. Toreilus occasionem ejus ac pne ceteris ipsa Imehlae parens, qure nohilem
mont sterii in registro iwuiiintudi explicat in epistola nd adeo fo tuin suscepit et in lucem edidit. Si enim ve-
nos data, cum ait ibi tiaberi, quod Bartholomxus Gerte- rum est, quod est verissimum (utpote ex ore Christi
Mallh. 1, 16
ralis, quemdam Fratrem Stephanum privarit studio prognatum) Ex fructibus eorum cognoscetis eos ;

ccenobii Bononiensis, eo quod associasset iiuemdam quis digno praeconio fcccundam hujus praeclari fru-
siu.lentem liononiensem ad monasterium pra?dictum, ctus radicem complectatur? Certesi fas esset siuce-
contra ordinationes et jussa ejusdem Generalis. rum sacrarum paginarum sensnm nonnihil iuflecte-
C Promittit ttutcm Torellus tomo suo quarto seculorum, re, et alteri feminae adscribere, quod B. Elisaheth
ipi ii preelo paratum habet, se ejus Vitam tam- Ccelorum Regina; attribuit, d.icere non for-
a-ternae
i|n AugustiniansB descripturam : addit prssterea midarem Benedicla tu in mulieribus, et benedictus
:

matrem Imeldse fuisse Castoram de Gallutiis, quam frui tus ventris tui. Cum poiiori jure possit liiec ma-
suspi 'atur sororem germanam exiitisse Fr. Neapo- ter, quam Lacaena quondam, ostensa
illa filiola sua,

liouis, Aiigusliiiiani Orihnis in praedicto conventu gloriari et dicere Hujiismodi esse oportet honestEe
:

cui Joannes Papa XXII, per hullam datam

aliiiniii : mulieris opera, hisque se jactare. Ceterum Regina-
auao micixxiv, facultatem ferit duo monasteria rum omnium glonam haac nostra mater superat,
fundandi Bononiam inter et Tusciam. Qiuc suspicio quao de natis sihi forma modestiaque decoris fihahus,
\/ vrra esi, apparet causa cur puella in hvjus Ordinis et ad Regum nuptias idoneis gloriari potuerunt
\ ll>l. !!
potius, ijituin alterius monasterio fueril coltocata. hahet enim haic filiam, omnibus profecto, qu:e na-
HWl. \l \l\ll
\n| .1. t A lia iifficultas est ut explicetur quomodo ea,quxpro- tura largiri solet, ornamentis helle instructam, et
pter icititcm Confessariorum arbitrioabslinebatur asum- cceli terra?que it.idem Monarchae thalamis sociatam.

ex Egano Lamhertino magis ma-

infanlia
Illlllltll Itlt
ptione Sacrattssimse EuchoHstise, iisdem potuerit apta Nata igitur Iinel.Ia
i

vert fuerlt
mtimari, od religionem monasticam etiam in gradu et gisque indies proficiebat sapientia et setate etgratia
nliglosa
ivbitatvr. ordinc .Xotitt.e. Potuit habitum assumpsisse c voluntate apud Deum et humines; vixque prajcisum adhuc
aiit etiam voto parentum, alque in dicto monasterio tenera lingua balbutiehat sermonem, quin continuo,
(quod ctiinnuinii jit) apud sanctimoniales vixisse, nt nescio quid supra humanum ostentaret, indolemque
poslmodum ibiiem, quando per trtatem tieeiel. suam illam proderet, veljam virttite imbutam : adeo cum
probationem auspicarelur : eo sciluet modo, quo F.inje- lacte nutric:s pietatem suxerat. Jam vcro quam fu-

iiiiij //' de S. Nirolao Tolentino in Bulla Canonita- turain messem tam mature semina gra-
putas, ubi
lionis ait, in ordine Augustiniensiuin a pueritia edu- tiarum et viriutum actis alte radicibus erumpunt
catum fuisse, ct in Processu legiiur hahituin Ordinis Nihil in illa insolentiae, nihil levitatis, nihil imma-
\ i\ decennem sumpsisse. Hos auttm exemplo conatur tura? immodestiie speciem praebebat sed rara qus- :

Torellus comprobare, B. Imeldam tunc ut Sanctimo- dam in iufante (quis credat) maturitas, universos
merito
 DIES DUODECIMA MAJI. 183
merito in admirationem rapiebat. A fletu non ani- tamen dolora, precibus, lacrymis, gemitibusque D
lium fabuhrum, sed spiritalium rerum na>-ratione, quam maxime eo anhelabat. Et ecce tibi illico ccelo » BCIWIB ' u -

piisque dncumentis se avocari sinebat. Ubi infantiae delapsa augustissima Sacramenti hostia, roedio in saeramho-
annos paululum excesserat, oratorium sibi a se aerehaerens, visa est Virginis capiti superimminere. st,am de
c"
constructum, sphserulas precatorias, Davidicos ver- Quw tnm Virgini mens, quce suspiria, qme colloquia,
piarum precum libellos, pnerilium cre-
sus, et alios quae alia ex aliis iterabat, nihil hic opus st pluribus i
v

pundiarum loco habebat: deque his et ahis ejusmo- commemorare. Considera, Lector, qualia illa fue-
di, cum sermo incideret, non puellam parvulam, sed rint, qua> Dei filium diutius abesse minime patie-
quasi gravemreligiosamque feminarn agentem audi- bantur. Consodales ejus Virgines, rei insolentia
visses. perculsas, hserebant, oculis fidem segre adhibentes.
7 Tandem simul atque decimum aetatis annum Demum Sacerdoti, qui eis praerat, nuntiant. Venit,
attigit (o quam mirabilis Deus in Sanctis suisl) con- videt, patella
sanctam Hostiam excipit, quo Imeldae
dectnnis ffl tinuo maximumquid animo agitabat. Vide prsecoces (quoniam Dei nutum et placitum id esse videbat)
monasterio
plane, certissimos tamen et suavissimos virtutum impertiretur. Sentiebat jam nunc Imelda ex voto
degit
fructus. Vix mundi decora juxta ac patemse domus desiderioque suo Ccelitum se pabulo reficiendam
splendorem adolescentula conspexit, cum ab iis se (gaudium hoc verbis quis complectatur?) refecta
removere statuit cuncta maturo firmoque consilio
; est tantumque priori gaudio accessit, ut ferendo
:

insignia, quibus eminere poterat, utfluxa, ut vilia, amplius non esset. Clausis igitur suaviter oculis,
ut se minus digua contemnens, et infra se humana quasi somno indulgens, spiritum Ohristo sponsosuo
omnia judicans, voluntariam paupertatem, castita- reddidit; qui mortali corpore conclusus tantas de- et contmuo
moritur.
tem et obedientiam amplecti, atque adeo in religio- Iicias ferre diutius nonposset. Hujus prodigii fama,
sam familiam transire decrevit. Cumque multis pre- per omnium ora knge lateque vagata, celeberri-
cibus ac lacryrais id pr<>sequeretnr, sa>pius Cceno- mum fecit Virginis nomen qua3 illustri tumulo
:

biarchis per se per alios supplex facta, tandem eo in ccenobio tantisper quievit, donec Reli-
illata
aliquando omnium calculo in sanctissimam Keligio- giosarum illarum sedes abhinc ducentis triginta tri-
sorum D. Dominici familiam adscita est, quae tum bus annis ad S. Marise Magdalense, ubi etiam nunc
Corpus in
temporis non longe ab urbe Bononiensi. loco cele- degunt, translata est; semperque in*tar Sanctae urbom traM"
bri mor&batur qui locus modo sanctissimo Josepho
: suiuma veneratione habita, Deo Optimo Maximo luium
sacer a Patribus Servitis incolitur. Huic novse mi- plurima hujus Sanctissimoe Virginis nomine morta-
litia? adscripta, quemadmodum strenue religiosae libus munera impertiente. Postea una cum Religio-
discipIin;H exercitationibus usa sit, quas corporis sis alio migrantibus, etiam ossa Virginis novum in
asperitates adhibuerit, quanto studio in affectuum ecenobium translata sunt; ubi continuato hucusque
interiorum refrenationem incubuerit, quantopere manus non est abbreviata) Imel-
favore Deus (cujus vttnet 1

orandi studio fuerit impedita, quam generose cetera dam etiamnum innumeris ostensis clarere facit. cutls.

munia tum insueta turn aspera subierit, dici nequit. 9 Fuerat D, Joanna Baptista Lambertinus, anno
Hoc certura testatumque, illam aliis, et annis ct hdcxxv civitatis ac territorii ffallensis in Belgio, a
exercitatione se superioribus, facem semper prsetu- miraculosa Deiparss imagine celebernmi loci, tertia a
lisse. Bruxellis leuca positi, sutnmtis Prsctor : gui cum sacri
8 Venerabilem Eucharistiam praecipua religione Jubilsei cQvsa Romam eadem occasione genti-
profectus,
observare nibil habebat antiquius. Numquam Sacro les suos Lambertinos Bononite salutasset, ad sacram B.
pia erga Eu-
intererat (quod in dies singulos contingebat) quin Imeldse memoriam venerandam deductus est, Reduci
charistiam,
profundissima mysterii hujus arcana attentissima enjo ati suos Hallenscs gratulari volentes alumni Gym-
mente pervolveret, et lacrymis amorem suum indi- nasii, quod nostra ibi Societas habet, argumentum a vi~
caret, desideriique indices gemitus exhalaret. Tunc sts adoratisque sacris illis cineribus sumpserunt Poete :

vero vel maxime cruciabatnr animo, cum ceteris totam deinde Beatss kistonam partiti vario metro ac

hanc sumere
ccelesti pabulo refectis, ipsa per aetatem abstinere versu etinm Grxco, alius Genethliacon Imeldse panxit,
prohibita, cogeretur ita visum erat iis qui ei
: a Confessioni- alius desiderium vitat religiosx ineundse expressit, ter-
bus erant, virtutem, pietatem, modestiam, sapien- tius ipsius jam Ckristo desponss epithalamium cecinit,
tiam, non ut in hac virgine erant, sed annorum Fmt qui ejns ad sacram Communionem aspiranlis la-
paucitatem ponderantibus. At non diu votis suis crymas, ct nec in somno sopita desideria, ssstuantem-
destituitur, qui Deum ardentissimo amore prosequi- que in tenettocorde amorem versibus illigaret, Fuit qui
tur. Ipse enim longe sequiore lance, non temporis miraculum Hostiai salutaris supra caput apparentts, fe-
sed virtutum ratione subducta, Imeldam aequavit Ucemque ipsius Imcldx mortcm, atque festivam inter
ceteris, imo v?ro etiam prae ceteri> dignam, citra virgineos choros receptionem diversimode celebraret.

spem omnem, manifesto prodigio declaravit. Reli- Atque hsec omnia, ut intra unum erant conscripta li-
giosis ergo omnibus stata die ad sacram Synaxim beUum, sic habuimus, restituimusque nominis paterni
accedentibus, Imelda? accessus prohibebatur : quae virtutumqne iieredi, inter familix monumenta servandu
TOM. vii uui
NOT. 51
"

DECIMA
 184

DECIMA TERTIA MAJI

SANCTI QUI III IDUS MAJI COLU.NTUR.

ancla Glyceria
: rto-i S. Cbristanlianus, Martyr Asculi in Piceno.
VIDB API". ":!
mana, [Martyr. Heracleae S. Theodorus Prcsbyter

S
,
j.m. VII KAJl | Mai
" lar,(vrpi
,
res -
y
.

NOT. 58'* Laodicius, cuslosjin Tliracia. S. Victorianus. j

carceris, S. Oncsimus, Episcopus Suessionensis in

s. Alexander Romanus, Martyr Drusipatffl in Gallia.
Thracia. Sancti Martyres plurimi, Alexandriee occisi.
s. Aprodisius, \
S. Servalius, Episcopus Tungrensis. Trajecti
S. Agrippa, ad Alosam in Belgio.
s. Sabinus, J S. Joannes Silentiarius, in Palaestina.
s. Grisius, S. Agncs Abbatissa, iVirgines Pictavi
\ Martyres Alcxan-
S. Lucius, S. Disciola Monacha, in Aijuitania. i

clriaj in .Egypto.
s. Cyrilla,
[
S. Dominiea Virgo apud Lacum Comensem

S. Cridula, in Insubria.
S. Juvinus, S. Pausicacus, Episcopus Synnadarum in
Alii duo, Phrygia.
S. Victor, S. Nalalis. Archicpiscopus Mediolanensis.
S. Saturninus, S. Sergius Confcssor Constantinopoli, in exi-
S. Alexander, lium actus.
s. Agrippa, S. llolcndis Virgo, Garpinire in ComitatuNa-
s. Ageres, ( Martyres Polen- murcensi.
s. Cyrilla, iiae. S. Mocldodius Abbas iii Hibcrnia.
s. Savinus, B. Gerardus, SolitariusTertii Ordinis S.Fran-
s. Credulus, cisci, in Villa-magna propc Florentiam.
s. Maximus, B. Antonius Ungarus Tertii Ordinis S Eran-
s.Gagus, cisci, Fulginii in Umbria.
s.Sebastianus Episcopus, B. Magdalena Albrica, Ordinis Ercmitarum
S Marcellianus, Episcopus Auiissiodorcnsis S. Aueustini, Comi in Insubria.

in Gallia.

PR.ETERMISSI ET IN ALIOS DIES REJECTI.

Fuigentii, Ruspensis Episcopi et Con- telligendus S. Mochoemogus, cujus Vttam dedi-

Sancti
fessoris, meraoria inscripta MS. Fiora- rst mus xiii Martii.
rio. Vita ejus est illustrata die i Januarii. S. Liminii Marfyris, Translatio capitis Arvernis, in
S. Gregorii, Episcnpi Lingonensis, elevatio Prioratu Tbureis, indicatur a Saussayo; Natalis
factaanno hcclxxxii, a Guidone istius nominis hujus celebralus est xxix Martii.
secundo Episropo, simul et S. Gengulphi, uti ad S. Elphegus, Episcopus Cantuariensis, inscriptus
Inijus Vitam xi Maji diximus, et refertur a Saussayo Cntahigo Ferrarii : sed ex errore legit is xm Moji,
et Ctaudio Roherto et Sammartkanis in Episcopis ioco xu; Kalendas Maji, et tunc ejus Acta dedi-
Lingonensibus, Vitam S. Gregorii dedimus mus xix Aprilis.
iv Januarii. S. Hugonis Abbatis Clnniacensis translatio memora-
Petrus, monachus Cisterciensis, Caduini mortuus, tur a Dorganip, Menardo, Bucclino, Ferrarto. Acta
cum tituto pia? recordationis refertur aSaussatjo: ab ejus itlustravimus xxix Aprilis.
n/iis seguenti die. Videtur is esse, de quo egimus inter Tilbertus, Botwinus, Albertus, Saguedus et Wilde-

Prsetermissos ix Januarii. uus, cum S. Walfrido secundo Archiepiscopo in mo-

SS Liberataa et Faustinse Virginum Translatio cele nasterio Riponensi dimcesis Eboracensis requieverunt;
bratttr fn Martyrologio Comensi. Acta illarum dedi- qttorum corpora a S. Oswaldo Arckiepiscopo Ehora-
mus xvm Januarii. censi inventa IJos quinque Eduwardus
fuerunt.
SS. Faustini et Jovitse, Martyrum Brixiensium, Maihew ad hunc diem inscripsit suis Fastis Auglo-
Translatio indicatur ab Ughetlo tomo 4 Italix Sa- Benedictinis tn Addendispag. 78, et Beatos Abba-
cr;v, columna 735 in xlii Episcopo Brixiensi. Varia tes appellat. Secuti Menardus et Bucelinus, et San-
,/rta martyrii dedimus xv Februarii. ctos Abbates vocaut, additqueBucelinus plurimos
S. Feiicis Papas III depositio inscripta esl MS. Flo- ccenobii Riponensis monachos. In VttaS. Oswaldi
rario. Vitam ejus illustravimus xxv Februarii. xxvin Februarii, solum Reverendi Abbates nomi-
Motomagus insertus est Catalogo Sanctorum Ihhcr- nantur. Consule liujus Vttam, ut et S. Wilfridi su-
nim npu-i Henricum Fitzsimon, qui in Alphabetico pra cttati ad diem xxix Aprilis.
indicat refem ad xvm Maji t citato Martyrologio S. Florianus Martyr, cujus corpus Alexander Papa
Canisii: sed is referl ad xm Martii, et videturin- tertius donavit Casimiro Regi Polonia?, memoratur
 DIE DECIMA TERTIA MAJI 185
in Sancluario Romano Abbatis Piaaa Al Poloni polilunx : scd nominc. non indicato difjictle est in
cum colunl
C' iv Maji. majorcm ejus notitittm devenire : neque ipsitm mo-
SS. Zebedaeus et Tadteus Carmelitre, socii S. Angeli nasterii nomen alibi legimus, undc de situ cl funda-
Marlyris, referuutur in Acie bene ordinala S. Pbi- tioue aliqttid disceremus.

lippi a Visitatione, ex Vita S. Angeli et Katendartis Mochonna indkalur in MS. Tamlachtensi, de quo du-
Carmeliticis. Hxc nulla vidimus, nec pubtica Ordi- bitando inquiril Colganus ad VIII Martii, ubi de
nis auctorilate collccta putamus, sed pricata quorum- Mochonna seu Dagonna agit.

dam devotione : uam in tijpo excusis nilul lale : sed Tobias, Rofensis Ecclesise in Anglia Episcopus, in-
nec in Mcchliniensi excuso quidem, licet pluribus dicatur in MS. Florario. Laudalur a Beda lib. 5
manu adjunclis successive aucto : Vita vero iila cujus Hist. Eccl. cap. 9 ut vir Latina, Graca, et Saxo-
auctoritatis sit, judicet Lcctor ex Anuotalis ad eom nica lingua atque eruditione multiplici instructus.
in Appendice tomi 2 addiem v Maji. Verum de veneratione. ejus Ecclesiastica nihil alibi
S. Victor Martyr, hoc die inter Patronos a Volater- legimus.
ranis refertur a Ferrano in Catalogo
colitur, et Fastidius, Episcopus in Scotia, ul Sanctus insertus
generati. Vcrum quia orbilrautur esse S. Victorem cst Menologio Scolico Camerarii.
Mediolani coronatum, hiinc controvcrsiam attigtmus Hermingardis, nonnullis Theodora, filia Desiderii
ad hujus Natalem vm Maji. Regis Longobardorum, a Carolo Magno, cui nupta
S. Desideralus Episcopus Bituricensis, proponilur
, erat, repudiata, dein Sanctimonialis et Abbatissa
a Ferrario, ciltitis Tabulis Ecctcsix Biluriccnsis. in monasterio S. Juliae Brixinensi, referlur in
'{
Vccum in e.a colitur, quando el nos ejus Acta illu- Menologio Benediclino Bttcelini : at soluni tribuit

sltamus viii Maji. tilulum Vencrabitis De repudio isto seu verius ma-
S. Meiro, inclusus Veronze, indicatur in MS.
Usuar- trimomi non consitmmati dissolutione, cgimus ad Vi-
do, tn Alsatia olim auclo. Est Itic Meiro Presby- tam S. Hildegardis Reginx 30 Aprilis; et ceasuimus
ter, a nobis rclatus vm Maji. iltam Dcsideiii Rcgis filium proprio nomine vocatum

S. Mucius Presbyter, Martyr Constantinopoli, me- Desideratam ex Vita S. Adclardi Abbatis Cor-
,

moratur ab Usuardo et aliis citm Martyrol. Rom. beicnsis. qui repudium Utud improbans, exaitta cognati
Coronatus is est et relatus a Grxcts dic, quo Acta Regis fugiens fuctus est monachus : si de monustica
damus xi Maji. ejus profcssione constaret, minus difficuttatis haberent

S. Gangulfus, Martyr Lingonensis, memoratur tn secundx Caroli nuptix.

MS. Trevirensi, Marlyrologto Colonix et Lubecx Bernarius Episcopus, quondam B. Mathildis amitae
sub attnum 1490 excuso, ilem apud Grevenum, Mo- Ottonis tertii Sacellanus et familiaris, vir singu-
iauum, Canisittm. Vttam detlimus xi Maji. laris poenitentise , memoratur a Gelenio citante

S. Gualterius, Confessor in Aquitania, indicatur in Dithmarum Meiseburtjensem lib. 7. Sed signo ud-
Sttppiemento Sattssttyi. Vuletur csse S. Gualterius juncto indicat non habere cultum, licel cum Beati
Stirpensis . cujus Vitam dedimus xi Maji. tilulo honoret.

Imniaculata; Dominae Deiparse nostras memoria, in Abbcnus, Ereinita Hibernus in Comitatu Berche-
ecclesia Diaconissarum, indicatur in MS. Synaxu- riensi, cum titulo Sancti iudicutur in secunda cdi-
rto Ecclesix Constanttnopolitanx . Construxit illam tione Martyrologii ylngltcani, citatoCambdeno : qui
Cyriacus, Patriarcba tempore Mauritii Imperato- ul fabutam respuit, quod Abbendoniam urbem dictt

ris. Ita vero denominata est, quod Patriarcha ad- Comilatus appclltitam quidam velint ab Abbeno Hi-
huc Diaeonus ibi habitaret, et Soror ejus ibidem bernico Eremita : et ex velusto libro Jbbendoncnsi

esset Diaconissa. lia Geortjius Codinus de Origini- Sheovesham, sed ab Abbatia

ostendit pritts dtcluni

bus CPP. pag. 53. constructa vocatam Abbendun, et Abbington, id

Theodora Virgo indicatur ab Arturo du Monslier in est Abbatiae oppidum. Interim Ftlumon in Cutn-

Gyneaeo Sacro, et a Ferrario in Catalogo Generali loyo Sunclorum Htbe.rnix AlpltabellCO reluht tx
in Notis, cituntibus Muurulycum, in cujus dupltci Cambdeno dtclttm Abbenum Eremitam, cui hunc
editionc. non Itabetur. diem adjectt Wtlsontts: quod ncmo autiqttilatum ama-
S. Theodorus Episcopus, quem Misenalem plerique, lor ttdiititlel.

altt Puleoliiniim fuisse volunl, ut Itoc dic dcposittts, Mer\vin:i, Vir^jo Abbatissa, cum tilulo Sanctae memo-
laudaltir in litulo laputeo, juxta forum Pulenlis po- ralur a Wilsono in ulraque editione Martyrologii
Anglicani; et Itoc cilato a Ferrario ct Artttro. Alle-
silo, ub indoclis hominibus (ut ccnscl Cupuccius apud
ganturverba Wcsltiioiiiislertciists utl aniium 9G7, ubi
Ughellum in Epiicopis Piileoluins) eljam fere cxeso.
Rex Edgarus in monasterio Rammesigo
Ejus titttli verbu hxcsunt Hic requiescit S. Theo-
:
dicitur

dorus Episcopus, qui depositus est iii Idus Majas sanctimoniales congregasse, Sanctamque Merwi-
Cons. Tbeodosi XV et Valentiani III. Essct Ittc nam in eo Abbatissain ordinasse, Ajtt iicto anno
annus Chrisli ccccxxxv. Qnod ad ulterionm disqui- de Edqitro Aljitrdus, sedtibsqiie menlwne Merwins,

sitionem satis cst lcctori proposuisse. cujns elium non memtntt m

Imlice Suncloriim An-
Eduardo Mailteiv, el Hie-
S. P. N. Harachas monachus tndicatur in Kalendario gltx. Omiuttttr eliam ab

Coptico sive Aigypliaco per Seldenum edito : de quo ronyino Poitem.

Hermeus Toleti circa Ordinis Mi-
ttlibi tnltil legimus. Herveus sive

an. 1312.
naram cum
S. Josiphaci memoria est tn MS. Martyrul. Arabo- I

ThomasIllyricusBurdegatesec. 10. | tiluto Beati

yEijyplwco Gralix Simonii. De quo alibi similitcr
referunturub
niliil. Boixius, Barcinone circa an. 1526. (
S. Ainatus, monasterio Habensi, Helena a Latere, Tertiaria in Lu/ Artttro in
Abbas et Martyr in
10. Martyrologio
rcfertitra Btitelina, ctlante Andrcam Bumbenjt insem, sitaiiia, scc. I

in ditionej Fuueisc. et
addens ulterius indagare nun licuisse. Maria ab Incarnatione,
Cordubffl sec. 10.
Helena et
Dubliterius Fiond seu Candidus referlur in MS.
Maria Gynecxo. De Herveo Consultus do-
in tlitus
Tamlachtensi. Fuit Dubhlitirius Abbus de Cluain-
Josplto de
Ednech, in dicecesi Lethglinensi et regione Lagi-
miis nostrx Tolelanx Prxpostlus R. P.
-

la Torie, diligentt apud

Franciscanos facta inquist
mortuus anno 927. Scd num de huc atjatur non
sia;,
tione, retpondit ntltil ibi eos sctre de corpore uui citl-
constal. Alius die 15 Maji occurrit.
Sancti Presbyteri memoria, in mouasterio Aphaxeos, tu. Mutlo igtttir majori jure iccenseri hoc loco po-
tuissetet Marlyrolotjio isti uc Gyneaeo sacro mseri.
celebiaiur tn MS. Syitaxuno Ecclesix Constunltno-
Pasithea
24
Mujl T. III
 186 PR.CTERMISSI.
Pasithea de Crogis, Virgo Cappucinarum Senensium moratur ad Vitam, a Bollando nostro seorsim editam
parens, cujus insigne elogium ad hunc diem exhibenl et dandam xmii Julii.
Fasti Seneruet . nam et corpus ejus anno l(i57 S. Jacobi Apostoli translatio bracliii Leodium, ad

recluso sarcophago atlhuc plane integrum est in- monasterium S. Jacobi anno 1056 focta, uti dixi-
ventum, ut ibt in Noti/t additur ; omniaque consture musZ Jtinuurii in Retationc capitis ad monaslerium
dicuntuT ox Actis riie firmatis in Archiepiscopa- S. Vedasti num. 3. Pienius de eadem aqendum erit
tus Senarum archivio, et ex Vila Parisiis edita ad Vilam S. Jacobi xxv Julii.
Gallico idioraate. Necdum ilia quidem ud hocopus S. Bernardi, a DeiparaVirgine luctati, memoriace-
spectat : Acta tamen illa ab oliquo ejus memorisr de- lebratur in Kulendario Cisterciensi Divione excuso ;

voto optavi o/iquando in ordinem redigi, twbisque cohlur ipse xx Augusti.

mitti, ut s/ forte eam ahquundo Beatorum Catalogo S. Paulini, Episcopi Trevirensis, translatio indica-
inseri cmiliiigeret, ad manum sint in operis kujus tur in MS. Fbrario, Martyrologio Calonix et Lu-
Supplemento laboraturU ; autforte etiam eorum Vi- becs:anno 1490 excuso, item apud Grevenum et Ca-
tas, qui suujnUiri cum opunone sanclitatis obierunt, nisium. Diesnatalis eftt xxxi Augusti.
sintjntaii opere collecturis. SS. Proti et Hyacynthi translatio tertia, facta anno
Thomas, monachus Dunensis, in Anglia sub Henrico 1317 in Martyrologio Novocomensi et Galesinio no-
VIII occisus, memoraluT post alios u> Menologio tatur exvsu auiiquo, qusepostea propter Dedicatio-
Buceliui cum titub Heati. nem ecciesise Cailtedmlis hoc die factam, ut seorsim
VIDR APP. S. Gemuia Virgo colitur hodie in CastroGorianiprope ab ea eoinmeiiwraretur Ojjtcio semidvplici, translata
TOH. VII MAJt
" Sulmonunt, uti scimus ex Vita inde missa . sed serius est in diem sequentem : agemus de ipsa, quando prse-
KOT. 59
quam ut integrum nobis esset, eam huc tran*ferre cipue lu Sancti coluntur, xi Septembris.
die, qua illa Catalogis suis ejus nomen inscripsit Fer- SS. Innocentii et Vitalis Martyrum, exlegione The-
run ts xii Maji. baeorum, translalio Siburgi indicatur in Auctaria
S. Pontii Martyris translatio, Aqua-viram in par- Gieveni et a Canisio : poterit de iis cuin reliquis

tibus Italise, refertur in Notationibus Carthusise Thebseis agi xxn Septembris.

Bruxellensis ad Grevenum. Al quis Inc S. Pontius S. Grati, Episcopi Cabilonensis, Translatio indicatur
fuerit non mdtcatur. Ejus meminimus ad Acta S. in Usuardo aucto pro Prioralu Candiacensi. Agitur
Pontii Komani, Cimellae coronati, xiv Maji. de ea tn Vitu dnnda vm Octobris.
S. Bonosius, Episcopus Salernitanus, refertur a Fer- S. Joannis, Prioris Canonicorum Regularium in An-
rario in utroque Catalogo. Nos cum Ecctesh Saler- glia, translatio anno mcccxc indicatur in MS.
nitana xiv Maji, Fhiario. Natalis celebratur x. Octobris.
S. Carthacus, Episcopus in Hibernia, memorutur a SS. Tharacus, Probus, Andronicus, Martyres in
Greveno, Canisio, Ferrario et Fitzsimon uti indica* Palsestina, memorantur in quatuoi apographis Mar-
tui ad ejus .-teUi duplteut, quSB dumus xiv Maji. tyrobgti Hierontjmiani et apud Fbrum : item in
S. Hilarus, Abhas Gale;itensis in Italia, memoratur MSS. Rulienovtensi et Rlanoviensi : et dicuntur
a Greveno, Maurolyco, Galesinio et aliis. Acta il- passi in Oriente, sed bco non indicato. Hi in Mar-
ItUS damus, xv Maji. tyrologio Romano et aliis, quando bxc erunt illu-

Thomas Cantipratanus refertur in Anno sancto Ordi- stranda, dicuntur passi Tursi in Cilicia xl Octobris.
nis Preedicatorum et mter Pios a Saussayo, abaliis S. Martini Presbyteri depositio, in territorio San-
die tftio mortuui est xv Maji. ctonico, MS. Regmx Suecix, per
iudicutur in
Olybrius, ex Patricio Veneto monachus sub S. Hi- Holstenium taudato. Refertur eliam vin Maji, sed
laro Abbate Galeatensi, cum tttulo Sancti refertur dies ejus natalis est xxiv Octobris.
a Wwiie, DorganiOj Menardo. Omnia habentur in S. Maria ancilla, post varia tormenta martyrium
JclisS. Hilari xv Maji. passa refertur a Rabano : In Martyrobijio Romano
S. Dympna Virgoet S. Gerebernus Presbyter, Mar- et aliis die i Novembris.
tyres Ghelse in Brabantia, indicantur a Saussayo ; Commemoratio omnium Abbatum et monachorum
abaliis xv Maji. monasterii S. ^Emiliani in Hispania, sanctitatis
Bonifacius Papa IV indicatur iti Mariyrologio /fit- et miraculorum gloriaillustrium, proponitur a Bu-
fordi, .Jntjiice Londini excuso. Forte occasione dedi- celino alleganfe Sandovallium. II ic ipsos quidem
cationis Ecclesise S. Manse ad Martyres, qurn hoc luudai, sed itiillian as puhlice venerandts diem de-
die a S. Bonifacio facta referlur inpluribus Marty- cretnm indicat quaie laus ea melius differetur in
:

robgiis, qute omnia memorantur ad Natalem S. Bo- diem, quo de S. /EmiUano agemus xn Novembris.
nifacii xxv Maji. S. Balsamia, nutrix S. Remigii, quse Eedem sacraiu
S. Othonis, Episcopi Bambergensis, ordinatio inscrir collegio Canonicorum insignem Remis habet, re-
pta est MS. Kuteudario Benedutino, at Natahs ce- fertur a Snussayo et Arturo du Monstier. Verum in
lebratur rj Julii. Breviurio Rcmensi colitur xvi Novembris.
Serseanus, Apostolus Pomonae Orcadum maximae, S. Catharinaj, Virginis et Martyris, inventio cor-
indicatur in Menobgto Scotico Dempsteri, quem pons in monte Sina indicatur in MS. Florario, et
Joannes Lesla>us Ub. 4 de Rebus Scotnrum gestis a Galesinio, Cunisio, Ferrario, Arturo. Diesnata-
pag. 137, a S. Palladio ad Orcades missum dicit : lis est xxv Novembris.
pretndc cum in retttstioribus Martyrobaus necdum SS. Marcellius et Exuperantius Martyres recoluntur
inscnptttm tnvenerimus, differimus ettm, ut simul in MS. Fiorarw. Sunt lu Diaconi, Spoleti passi,
cnm S. Putladio de eo agaturad vi Julii. et cum S Sabino Episcopo celebrantur in Martyro-
S. Liborii, Episcopi Cenomanensis, Translatio me- logio Romano xxx Decembris.

DE
 DIE DECIMA TERTIA MAJI. 187

DE SS. GLYCERIA VIRGINE ET LAODICIOCUSTODE

CARCERIS, G.H.

MARTYRIBUS IIERACLE/E IN TIIRACIA.

Illuslrissima est memoria sanctissimae raatronas vestigium praeter unicum morsum in corpore de-
CUC» «NMCM
CUXVIl Glyceriae potissimum in Patriarchatu Constantino- prehenderetur ex quo spiritum Deo ieddulit. De-
:

politanoet apud Orientales ad hiincxm Maji : quo poste sunt ejus Reliquiaa Heraclete in Thracia. Hxc
Cu(W eliam
die in Ti/jnro, secundum consuetudinem Ecclesia- ibi quse arguunl Acta marlgni jnm olim
,n Orlenle
: fuisse con-
siicom apud Hierosolymilanos saerge Laurx sanctissimi scripta.
Sabbx et aliorum monasterwrum, indidtur solennisve- 3 Nos ea Romx reperimus inier libros Comitis Pa- Acta Grxca
neralio S. Glyceriae Martyris. Sic etiam certamen S. latini, in Bibliothecam Vaikanam transmissos, Hom.v reperta,
tn
Glyceriae Martyria celebratur twtlir in Maritjroloqio MS. codice numero 27 siqnato, ubi a p.igina 19 eonlt-
Arabico-JSgyptiaco perantiquo, quod Gralin Simonius nentur, sub Iwc lititlo. Certamen
sanctae et pulchre-
Maronita ex lingua Arabica nobis in Latinum transtu- victricia Martyria Christi Glycerias. Ea Grcece eiiam
lil. Sftl Grxcorum Ecelesia, clariore noliliti Aclorum infrtt damus, et Itic Lnttne, rollnln cum Iranslatione
martyrii imbula, ipsam in Menologio Basilii Impera- Guilielmi Sirleti, qui e.idem reperit Grxce in monaste- eadcm et
Bloglum ex I.atina tlnqua
toris secuto x exaralo, primo loco honoral isto elogio : rioCryptse-Ferralx, Ordinis S. Basilii, Roma xn m.
Menotogto dantur :
Imp. Glyceria Christi Martyr fuit temporibus Antonini p. distanle. S,;l yiioi/ ea Acta aiseribat E
Basltlt Simeoni Meta-
Imperatoris; et Sabini, Trajanopoli in Thracia Prae- phrastx, non admittimus, cum sttjlus concisus sit, et ab
sidis : qui curo quadum vice idolis sacrificaret, ipsa, cjits periodico scribendi genere alienissimus : qntid agno-
venerando Crucis signo in fronte munita, ad eum scens Lfn Allniius, in genuinis eju scriptis dignoscen-
accedens, Christianam sese esse ac famulam Christi tlisve.rsatissimus, inter illa numerat qux sub nomine
liliere est professa. Tunc jubente Pneside, ut etiam Metaphrastse, sed errorecommuni, referuntur a Lipo-
ipsa sacrificaret, idolorum templum • ingreasa, et mnno tomo 7 de. fitis Sanclorum Patrum, et a Surw :
precibus ad Christum fusis, simulacrum Jovis de- ubisubfinem iniicatur obitus ad diem decimum Maji,
jecit et contrivit. Quapropter capillis suspensa, ex tllu Sitleti verswne : cum dies xm accurnte. indice-
ferreis virgis verberata, deinde in carcerem conje- lur in MS. Cnmitis Palnlini, etlutnc confirmciu omnia
ab Angelo ac tume carcere educta, in
cta, cibatur ; Menologia, Synaxaria, et Menxa Grseca, ipsumque
ardentem fornacem projicitar sed extincto per ro- : quod Sirlelus ex illts contraxit Menologium. Hoc citato
rem divinum igne, incolumis evadit. Postea detra- ista leguntur m
hodierno Martyrologio Rnmnno : He-
cta capitis pelle, denuo in carcerem detruditur ubi racle;e S. Glyceriae Martyris Romanas, Wemoria *
:
quae sub Martijrolog.
ab Angelo sanata, rustodem carceris ad Christi Antonino Imperatore et Sabino Praeside passa est, Romano.
fidem convertit : qui illico eapite tnincatur. At n«//a factn Laodicii menlione, licet m dicto Menologio
sancta Christi Martyr feris objcta occubuit, et cor- essel facla. Hujiis singularis notitia hnbelur ad liunc
pus ^jus Heracleae in Thracia fuit depositum. Hsec xiii Mnji in MSS. Menxis, Dtrione a nobis in colle-
ibi : qnx \ere eatlem leguntur pervetusto MS. Sijua- m gio Soeietatis repertis, tiddtto disticlto, qno ejns in prx-
xario Eeelesix Constantinopolitanse, nunc pertinente ad senlw populi confessio fulei Christianse, et mnrtyrium Grted addunt
collegium Claromontanum Societatis Jesu Parisiis. glutiio consummotum sic laudalur. Laodtctum,
Aliud aliquanto exactius elogium continetur in Menxis Aaoo6uo£ vj u-tctt, Xaojy, Aoye,
Grsecorum et ISovo Anlhologio, quod est hujusmodi. 0e6v xa\Grj at ttobc, dYxw ty% ijKpous.
2 Erat hajc [Glyceria] temporibus Antonini Im- Soln nutem Glyceria laudatur in Ephemeride melrtca
peratoris et Sabini Pr.-esidis Trajanopoli cumque : lioc die
iu ea Pneses diis sacrificaret, ipsa habens in fronte Tr) Jejwrr*] x^izixr, n's ^xu.%11 T/,v*aipir,v ;

sna depictam sanctam Crucem, aceessit Praesidem ;

Quisdecima tertia, Glycaeria, te superavit?
et se Christianam prr.fessa, famulamque Christi Solum etiam Iwc die ponit figuralum Moschorum Kulen-
testata est. Quam ubi Prieses hortatus est, ut diis dtirium : Possevinus Cilariam corrupto nomin,- scri-
sacrifii aret ; ingressa fanum, precibus ad Deum fu- ptum reperil.
sis, Jovis simulacrum in terram dejecitet commi- 4 S Glyceriae meminerunt etinm Genebrurdus in
nuit. Pagani ergo istic pnesentes, lapidibuseam suo Ktilendnrio Grxcorum, Molanus 111 ductttrio
impetentes, numquam potuerunt tangere. Tum a Usuardi, driurus tn Gynsweo sucro, Laherius in Me-
crinibus suspensa dire caeditur, ac dein in carcerem nologio Vtnjinum, et Gatlouiu.s in Historin Sanctarum
dejicitur, ibique multis diebus jubetur absque omni Virginnm Romanarum Italice edita, ubi l.i/e Vitam
cibo relinqui.
Sed pasfa ab Angelo nihil inde detri- ejus tletltttit, fi Annotatione secunda muita salieite exa-
menti accepit omnesque in stuporem dati sunt et
: minat, num Vtrgo habenda rum tle illo stutu nihil
sit,
et titutum
Praeses et consilium ejus, cum in carcere viderent dicatur in Actis martyrii, qnorum interpres omnino duo-
virytmtatii.
et mensam appositam, et panes, et lac et aquam : decies inculcat nomen ferain* nut mnlieris : se,l qnx
atque interim nullus omnino aditus per vigilautissi- bic iu Grxco tlebere/ re&ponderi vox yvvn, nr seme.l
mos custodes et claustra ulli mortalium pateret. qnidrm fst in MS. Palulino. Grxei tiutein in Menxis
Conjeeta inde in rogum est, sed rore e ccelo misso Itujits diri Canonem de S. Glijceria sic inripiitnt : Aix
ignis r
extinctus est, et ipsa illaesa ex fornace prodi- jrivov a. iXrr,r.t,)% ~S,i riLiwr.r, vv/ip.^vici iEap9ev/a{ jcaX-
vit. Deinde detracta e capite usque ad frontero pelle, >cn Sixlxpmwjoi. Propter certaminis laborem Do-
et vinctis manibus et pedibus reducilurin carcerem mino despons ata est virginitatis pulclirituiline efful-
substratis lapidibus. Sed ab Angelo vinculis soluta gens. Faveiit etinm huie litulo Afta, duin nobi/itatem
est, et capitis sanitate donata, Praefectum carceris Sanctx ex parte. patns matvisque exaggerant semel
admiratione perculit : qui confestim Christum con- itentmqttf, nulla uspiam far/ti mentione mariti. Qaidni
fessus, capite plexns Lemni cultus
est. Sancta autem Martyr igttur f/utin ob vin/tnitutftn a S. Eaphemia, f^irgine
et / '•/'" j .

ducta ad Praesidem, feris objicitur, ex quibus una fl Mdittjff, Soror a'ipeltatu furrit [itlt infra 111 Appe.a-
Martyrem sic attigit, ut nullius plagae vel livoris ttiee ad f^ltuiu referetur) Cltnl corpus ejus a I tnsulam
Lemniim
 188 PASSIO S. GLYCERI.-E MART.

Lemnum in Arrhipelaqo Septemtrionali esset appul- Christiani congregabantur, seipsam Deo et Christo

sum, ubi etinm celebris cultus erat S. Glyceria?, ob fl/i- ejus purgabat. omnibus Fratres, so-
ita dicens :

quas hvjus ihidem usservatas ReliquiasX Dedimus die m rores, filii, patres, et quaecumque matris loco mihi

Aprilis Vitam 8. Nicetx Hegumeni Medicintsis in Bi- estis, videte et vobis cavete, ae diligenter aniraad-
tliyma, qiii a Le.one Armeno Imperatore iconomacho ob vertite, qualis est Imperator ille, cujus characterem

fidem afjhctus, fuit Constantinopoli relegatus ad hahemus, et quali forma in fronte signati sumus,
et in insula
unam parvularum insularum, qua? sunt in sinu, S. qualis denique raonetae inscriptionem accepimus.
vicina.
Glyceria? diotam, ut m illim Vita a Theostericto disci- Hasc igitur cum sciamus, demus operam, ut quam
num. 44. Hanc insulam tunc con-
puto scripta legititr diligentissime Domini nostri praecepta servantes,
jrrtnvimusrssratiquam rirca Proconnesum, hami longe apud illura i])sum Eeternum Regem salutem conse-
ah Hrraclea nd ornm Propontidis, in qua urbe fuit S. quamur : characterem etiam, quem accepimus, ab
Ofycetfffi trtnplum, itt eoque Corpus ejus sacrum pere- omni labe vacuum ac purum custodientes. Id cura
templum Optamus, inquiunt omnes
gfihorum concursu frequettlaUtm prapter unguentum femina illa dixisset :

tferacter
quod ex ejus monumento defluebat, uti infra in Appeti- horum omnium, quae dixisti compotes fieri. Tum ,

ihcr refertur ez Nicephoro Callisto et Theophijlacto Si~ illa : Vestra; igitur preces Deo ipsi offerantur.

morjitta : qui libro 6 Ilistorix Manricianse cap. 1 nar- 3 Postea vero quam tres dies praelerierunt, cives
omnes cum lampadibus insanientes concurrebant. Prxsidem
mt, quomodo Mauricius TniperatOT Perinthutn sive
alloqultur
a Mauricio Ileracleam navigare contendem, ob turbulentam tempe- Venit autem et Glyceria, quae Crucis Christi signum f

Imp. restau- statem appuletU Dnonium, indeque in equo Imperiali in fronte inscriptum habebat, quo animam illumi-
ratum.
Heracleam ivit, Glyceriaeque Martyris templum in- nare pOsset. Ad Prasidem igitur cucurrit cumque :

gressus, et quam maxime illud veneratus, pecuniam ante illum stetisset, sic est locuta : Clarissime Prosses,

insu|ier, ad partes ejus, illato per Avares incendio en sacrificiorum, quas Deo ipsi offerenda sunt, ipsa

vastatas alque prolapsas, iterum excitandas exor- initium faciam. Prima enim suin, et eo patre nata,

nandasque, erogavit. qui fuit tertio Romanus Consul. Et ubinam, inquit

Prasses, lampas tua est, qua te id facturam significes?
VIDR ACTA Cui Glyceria : In fronte scriptam habeo lampadera
GfliKCA ACTA MARTYRII meam, quae cum extingui non possit, sincera nostra,
Ex MS. Grxco Latinereddita- qu;e Deo ipsi offerimus, sacrificia illuminat, et
aeterno Regi offert. Tum Prases non mtelligens
id

dixit Accede igitur et sacrifica. Minime, inquit

CAPUT I.
:

Glyceria, aeterno Regi et Deo lampadibus fumtim

(lenus. Fides Christi annuntiata. Tormenta emittentibus opus est : sed jube ipsas extingui, ut
Trajannpoli illata. sacrificium meum non labefactetur. Jussit igitur
Prasses, et extinctajsunt lampades. Quibus extinctis,
_/\nno primo Imperatoris a Antonini, Praeside S. Glyceria, pectus temperantia et fortitudine prae-
Gra;ciraSabino,multa erat consensio Christianorum, cinctum habens, oculos ad ccelum intendit. et, manu
qui liabitabant in urbe b Trajanopoli. Per singulos ad populum extensa, Videtisne, inquit, illustrem
autem dies in unum locum convenieiiant, et multo hanc lampadem in fronte mea inscriptam? Cumque
labore ac studio a Deo pacem petebant : pauci enim ha;c diceret, Crucem Christi ostendit, ac dixit :

Antonini, erant Deum metuentes. Antoninus vero Imperator, Deus omuipotens, qui per Christi tui Crucem a
sitperstitloni
cum Grsernrum superstitionem sequeretur, omnibus servis tuis gloriose collaudaris , qui sanctis illis
addictt
idolis sacrificabat, iis videlicet, qui falso nomine dii tribus pueris te ostendisti eosque ab ignis fornace
appellabantur ; sed multo diligentius ac frequentius liberasti, quileonum ora clausisti et servum tuum
Jovi sacra faciebat, et in ejus superstitionis errore Danielem victorem effecisti, qui Belo everso et dra-
assidue versari videbatur. Quodani autem die in cone interfecto daemonum imaginem confregisti
templo ipsius Jovis cum execrandis illis sarerdotibus Jesu Christe, purissimus Dei Agnus, veni, quseso, prcctbl{S sla-
cntdelc cdi
cttim pro-
consultavit, etin omnes urbes, regiones ac provin- et mibi humili opitulare, et dajraonem hunc, arte tuam Jovls
committuit.
nuloatur cias niisit, ut universi homines accederent, et diis humana erectum comminue novaque et inania
, ,
F
sacrificarent, Jovi pra^sertim. Hac autem consulta- istorum sacrificiadispergeac dissipa. Repente autem
tione facta, terribile pneconium evulgavit per nni- magnum quoddam tonitru auditum fuit, et Jupiter
Vemm terram sic praecipiens, Omnes qui noluerint ipse corruit atque coraminutus est : erat enim la-
diis sacrifirare, jubeo crudeliter interfici. Cum au- pideus.
tem .'ilictum illud tam iniqnum ubique divulgaretur, 4 Haac cum vidisset Prceses, furore percitus una
in cEuropam quoque perlatum est. Quod cum Prseses cum iis sacerdotibus, qui ctim illo erant, jussit Gly-
lapidatur,
aocepisset, primum sacrificium in templo apud rf
ceriam lapidibus in eam jactis interfici. Itaque sed noii tan-
M;i\iiiiianopolira otlerebat, Imperatorislegem osten- nefariorum hominum mnltitudo descendit, et lapides Qitltr,

dens, neminem vero adhuc cogens. Postero autem in Glyceriam conjecit. Lapides vero ipsi, tamqiiam
die mane Trajanopolim profectus. similiter et iis, in locum quemdam reposili, eam circumdabant qui-
qui illic erant, legem ostendit, et hoc edictum pro- dem, sed non tangebant. Cum vero Dei beneficium
Ti'i)ituoji„ti posuit. Sabinus fortissimusPrases et valde illustris, hod esse illinon inlelligerent, pbarmaceutriamfeam
a Sabino oinnibus populis et regionibus illustribus salutem.
Pn Sidf ;
esse dicebant, ob idque lapidibus non percuti. Tum
Una mente ac sententia omnes convenientes, intra Glyceria, Reete, inquit, dicitis me pharmaceutriatn
tres dies nosipsos purgemiis, et in Jovis templum esse : enim pharmaca, per me vim suam
Christi
ingrediamur; atque tmperatforis natalem diem agen- operaulia, vestrum errorera redarguunt, ejusque
tes, magno deo Jovi sacrificium offeramus. Qui vero
auxilium injurias veslras dispergit. His auditis
non obtetnperaVerit, neque lampadem tenens sacri- carcert in-
Praeses dixit Ad crastinum usque diem in carcere
:
cliisu
fldum obtulerit, gravibus suppliciis cruciatus mo custodiatur, ne forte veneficiis suis utens eftiigiat,
riatur.
et a Deo sno se adjutam fuisse dicat, et ita multos
2 Tunc oir.nes in urbe ill,, Cbristiani homines decipiat. Tum Glyceria : Stulte, inquit , excoecate
Deum pri-c.ibantur. pacera petentes. Glyceria vero atque impurissime homo, nonanimadvertis me pr:e-
qiiradam Romana, Macarii ter Consulis, cum
filia e
ceptis Dei ligatamesse.et ejus legiaffixam.e quibus
5. Vtycniu
esset in urbe illa, et singulis diebus atque horis in
Christianos solvi non possom? Ipsitis enim vinculum est indis-
antmat eam parvam donium ingrederetur, in quam homiues solubile, quo superborura vincula dissolvuntur, et
eoruni
 DIE DECIMA TERTIA MAJI. 189

eorum qui Deo ipsi resistnnt consilia dissipantur. ses, ut illi obedias, qui rcrum habot imperitim, et I)

„
phitocrate Ha?c cum dixisset, in carcerem ahiit. Ad eam Phi- legem servandam jussit. Respondit Glyceria
lianc : BX MS. Gn
PresbyUro locrates Presbyter accessit : Illi autem dixit Gly- Ego omnium rerum Imperatori Deo et ejus legi
:
ccnfortatnr
ceria Signa me Christi signo, et pretioso veritatis
:
obedio, eamque servo. Tum Praeses : Oblempera,
Chrismate me ipsam exorna, Deo illi atque Impe-
et inquit, et diis sacrifiea. Illi auteni Glyeeria : Nolo
ratori, cui tu militas, et cujus arma ipse geris, me sacrificium nfferre, qimd jubes, cuin inane illud sit

commenda, ut eo signo munita, pravissimi dajmonis sed sacrificium offeram Den meo, quod rpse in Spi-
malitiam superem. Ad ha'c Philocrates Presbyter : ritu sancto reqnirit, quodque [tater Abraham sacri-

Signum, inquit, Christi vota tua expleat, et pretio- ficavif, cum Isaac filium suuin obtuht, et vero Deo

sum Christi unguentum faciat, ut, quod cupis, id gratus fuit, a quo beneficium aceepit, ut esset pater
asseqnaris. H»c cum dixisset, pacem ei precatus, multaruin geutium. Fac, inqtiit Pra-ses, quod dico,
discessit. et sacrifica; ne muliebriter decepta, gravi ac turpi
5 Eo autem die, qui consecutus est, Pra?ses ipse morte pereas. At illa dixit : Cbristus nostri certa-
mane ad domum regiam venit, ut Glyceriam ad se minis priefectus, in spirituali stadio non solum viros
tttrum Prz- duci faceret, eamque interrogaref, an diis sacrificare certantes, sed etiam mulieres ipsas contra diabolum
respon-
sidi
vellet : quod si facere noluisset, pluribus tormentis patrem tuuiri pradiantes splendide coronat. Com-
det,
afficiendam, ac morte denique condemnnndam esse mune enim veritatis stadium iis, qui in eo currunt,
censuit. Ducta igitur fuit, et ante Praesidem stetit propositum est.

hilari vultu. Cui Praeses : Dic, inquit, Glyceria : 8 Jussit autem Pra-ses ipsam in carcerem duci,
reducta irt

Num adhuc persuasum non habes, ut magno deo neque cibos ah aliquo ad eam ferri. Abiit igitur illa eareerem
Jovi sacrifices, cui et Imperator ipse sacrificat? valde laeta, et divinam gloriam celebrans, in carce-
Quornodo, inquit Glyceria, illi sacrificem. qui fractus rem ingressa est. Custos autem ip*e multo timore

est, multas partes comminutus'? Quique sibi

et in illam in carcere custodiebat, qua? Deum ita Iauda-
ipse opem ferre non potuit, huic me vis sacrificium bat Benedictus es
: Domine Dous patrurn nostrorum,
offerrel Habeo notitiam illius magni Dei, qui sedet qui coguitus es a sanctis viris prajcepta tua obser-
in ccelis, quique mihi opem tulit, et nefariam ve- vantibus : qui te sancto Pefro Roma discedenti

stram potentiam dissolvit : illi me sacrificia offerre ostendisti, et adversarium tutnn Siinonem magum
decet, illi me gratam esse convenit. Cum liaec au- per eumdem redarguisti qui magno David adju-
;

disset Prseses antequam te cru-

: Sacrifica, inquit, mento fuisti, et Goliath adversariuin ipsius sub ejus
ciem. Tum Glyceria At cruciabit me Deus meus, : Tu venerandus et purissimus
pedibus conculcasti.
rtljstunatuni
si te audiam. Ecquidnam, inquit Prases, mori cupis? Dens, exaudi me, et esto simul cum ancilla tua,
Respondit Glyceria Ego studeo et propero cor- : eatnque eripe a pravissimO Praeside. Cum tres tlies

poris mei labore animre vulneribus mederi. pr.eteriissent, dixit Prseses Tribuno : Accipiens
6 Tunc Pra?ses jussit Glyceriam crinibus suspen- hunc annullum, vade, obsigna carcerem, in quo
ertnibiis sam ac dilaniatam interfici. Illa vero suspensa dice- maga illa servatur. Tribunus igitur abiit, et in car-
suspensa la-
bat : Gloria Deus omuipotens, qui stolido
tibi sit, cerem ingressus, Glyceriam ipsam invenit diligenter
buic Priesidi ostendisti, non alia illi esse tornienta, custoditam, et Deum laudaiitem. Sigillo igiturclau-
nisi crines illos a tua benignitate mihi datos, quibus stris impresso, jussit et exteriora earceris loca custo-

caput meum circumdatur.Iis, inquam, criuibus, per diri. Cumautem illa intus esset, •( Deum laudaret,
quos Pneses me cruciat, ipse redarguitur illi enim : Angeli oiluin ei afferebant. Prajses vero ctiui post
pro corporis tegumento et gloria tua milii a te ad- aliquot dies in urbem Heracleam tj profecturus esset,
jutore meo dati sunt, et illi ipsi nunc adversus bona- ad earcerem accessit videre eatn., ut post se tluci 9
cllKititr ttb
rum rerura inimicura Pra?sidem hunc adjumento juberet. Videns autem apposituin sigillum existima-
Angclis.
mihi sunt. Ha?e cum illa dixisset, jussit Prieses eam viteamjam mortuam multi enim trausierant
esse :

laniari. Quas dum laniaretur : Nefarie, inquit, et dies. Aperieus vero, eam vinculis solutam vidit, et
sed non sen- lancein ipsi appositam, inqua erantpanis, atqii' lac,
omni malitia referte minister diaboli, nihil sunt ista
tit tormenta
tua tormenta, qua? ipsa non sentio habeo enim om- : et aqua in cratere. Itaque stupore affectus illam
nium Dominum Deum, qui per Jesum Christum rne edtixit, non intelligens, Deum esse, qui eam nu-
servavit, qui et nunc mihi opitulatur. Para igitur trieb.it. I!la vero sic Deum preeabatur Domine :

majora aliqua tormenta : ha?c enim nulla sunt. Taha Deus, qui veritalis cognitioiiein nos doees : qui po-

dicebat Glyceria, et carnificnm manus ipsam la- piilum tuum providentia maxima prosequeris, qui
niando defatigataj jam erant. Dauieli perAngelum cihos praebuisti, et ad sanetitm .

7 Pra^ses vero cum se ab illa superatum videret, illum virum Eliam in torrente/i prandiumac cocnam
eam deponi jussit, et ejus faciem contundi. Tuin Gly- misisti, qui errantes convertis, et cajeos illuminas :

atupis easa
ceria : Lux mea, inquit, Deus, et firmamentum tu, inqnain. Deus recordatus es et mei humilis an-
metim Christus est, qui sua bonitate ancilla? suaj cillse tuae, ef ex illis tuis thesauns, qui diripi non
cogitationes confirmat. Te precor, Domine, ut vul- possunt, heneficentiam depromeus, me humilem an -

tum meum illumines, et ad verbera excipienda cille.m tuam audivisti.

paratiorem nie reddas. Tu, Domine, in patientia tua ANNUTATA.

rae corrobora tu enim es Deus, qui per Dominum
:

nostrum Jesum Christum saneti Spiritus tui the- aAnno 161, Anttmino Pio 7 Marlii mortuo, suc-
cessit gener ejus Marcus Aurelius
Antoiiiiuis Philo-
sauros iis conferre soles, qui nomiuis tui confes-

sionem oratione firma ac stabili profitentur. Qui soplius; sub qn« resvmpta persecutio, ie quti hicagilur,
ex sediliohe popuii nnnn Imperii 17,
Cliristi 177, tt<
omnibus tuis viris sanctis opem tulisti, per quos et
ipsa tui notitiam accepi, eamque amplexa s U in ,
constdtex Procemio libriS Historise Bfcclesiasticse apud
"i ttngeh Rtifiittin.
exaudi nunc ancillam tuam quoniam nominis tui :
Eusebiiim et
Prote/iitur,
consa t,tudeo e faqueis diaboli et ab bre serperitis b Trajanapolis urbs Thractse el meiropolis pro- ,

liberari. Hajc cum diceret, a carnificibus verbera- vincim Rhodopes Archiepiscopalis, ad ffebrum fluvium,
batur. Angelus autem Domini Dei repente illic etiamnum celebris.

adstuit, et carnifices illos ita prostravit, ut mortui cEuropa proprie est prdvincia tkratye primaria,
viderentur- Tum Pr:eses : Dic, inquit, Glyceria :
quodnomcu inde ad quartam orbis parlem translalum
cst. Sirlrtns Grseciam verterat, cum
Thrac.n non cen :
Quare Imperatori non obtemperas? At illa Cuinam :

Imperatori vis me obtemperare? Dico, inquit Pr;e- seatiir proprie provihcia Qrseasc.
 100 PASSIO S. GLYCERLE MARTYRIS.
(1 Maximianopolis ttrbs Episcopalts Thracise, sub Glyceriam de ccelo auxilium misisti, ut omnia tibi et

Tiujanopoli metropoli. Apud Lipomanum et Suriurn voluntati tuae subjecta te cognoscerent. Hujus flam-

legiiur Maximianopolis, h i Qrscce melius, h M«!;tfu«- mssradii, horribilia jussa tua non fereutes, aufuge-
yovn6).et, ejusque mentio est in llinerario Antonini et runt, et nunc inrqui atque improbi Praasidis meniem
apurf Appianum. Dtci aulem videtur toeuteo npmine, comburunt. Haec cum dixisset, exiit e fornace sine

guodunosecuhpostaccepitsciUceta Maximiano Impera- lsBsione aliqua, Tunc Judex : Cujusnara inquit ,

love cnUcga Diocleliani. auxilio confisa, non sacrifieas ? Respondit Glyveria :

Macariua ter Consul, sciticet jn Thracia, aut etiam

e Deo meoet Christo ipsius. Tum Pneses : Ne verbis
Trajanopoli a Romanis constitutus : et forte ex Urbe artificiosis amplius utaris, et omnes deeipias. Cui
... miasus, koc etnm ut summum dici potest , etst in Glyceria . Non verbis, inquit, artificiosis, sed ope-
Grstco \\< TptointetTQt ?Stu.r,q , nullus enim toto "2 secu- ribus bonis ac sermonibus fidem omnibus facio.
lo Romas te\ Consul fuit, $i Imperatores excipias : ei i I Tiiiu Pra?ses jussit capitis ejus pellem a verti-
delrahitur
niillus vel semel eodem tempore in fastis Macarius seu ce usque ad frontem detrahi. Itaque satellites cura
pellis capitit,
Felix nominatur. manibus ac pedibus vinctam tenerent, fecerunt id
f Addit Sirletus hoc Veneficam et hoc sane est :
quod jussi fuerant. Sancta vero Glyceria, dum pel-
sensn voce ille utebatur vulgus sed cum eadem melio- : lis ei secaretur, ita Deum orabat : Domine Deus,
. in quoque sentum habeat, eam u se non repettit qui effulgentem lucem eraittis, et justitiam fucis

Snni ta. efflorescere, per hanc pellis meae detractionera ,

g Heraclea metropolis Thraciee appcllatur in Vito scelesto Praesidi Sabino illud ostende, quod,
quicum-
S. Parthenii Lampsacensis Episcopi 1 Februarii cap. qne spem suam in te collocarunt, student per maxi-
3 ted ei proprie metropolis Europae Provincim in
,
mas quasque aerumnav confessionis coronam a te
Thxacia, sita in Propontide Thracise e regione Lam- percipere. Quamobrera gratias tibi ago, quoil per
psm is in Hetlesponto. hujus meai cirnis pellem detractam, omnia, quse in
h lt Reg. ''
Abscondere intorrente
dicitur Elise A ra' sunt, iletexisti, utlumine tuo illustrata, possim E
1'salm
Carith, qui est contra Jordanem et ibi de torrente :
cUcere; Revelaoculos meos, etconsiderabo mirabilia llft

bibes, corvisque przecepi, ul pascant te ilii; unde in de lege tua. Hanc suam injuriam non ferens Pra5-
Gfrseco kic simpticUer h rw yti^dcoom in torrente, pro ses /', jussit eam in carcerem duci, ut usque ad cra-
quoSirletusvertU, in fluvio Jordane. stinum diera manibus et pedibus vincta servaretur,
sed tn carcere
et super acutos lapides prosterneretur, quo super
ab Angelo
CAPUTll. illos agitata,83rumnose ac pessime interiret. Fece- restttuitur.

runt ministri quodjussi fuerant, et ita eam dispo-

Varia tormenta Heracleae illata. Sanctus obi- suerunt. Media vero nocte Angelus Domini venit,
tus. Scpultura. et a vinculis Glyceriam dissolvit, et faciem ejus ita
curavit, ut talis esset, qualem Deus effecerat.
Ilnmir.r a ll.' c cum dixisset, abiit in urbem Heraeleam, Dei 12 Posfridie vero mane Prseses, cum progressus
ChrMtanU gloriam laudans. Cum vero Prajses ipse illic esset, esset, jussit ad se duci sanetam mulierem Glyce-
fioiwrifice
in templo Jovis immolabat, Christiani autem, qui riam Itaque custos carceris, cum patefactis fonbus
e reipHur,
erant in illa urbe, audiverunt de certamine ejus, eam solutam vidisset, nequrf agnovisset, in despera-
omnesqne una cnm veneraudn Episcopo Dometio ei tionem venit, et seipsum interficere volnit. Illavero,
Laodicius
obi ara venerunt, tribus milliaribus longeab urbe. Qniesce, iuquit, et tibi parce : ego enim sura illa,
credit in
Tiin Episcopusipse orationemhanc ad DeummHt: quam tu quseris, Tum custos tremens, dix.it : Mise- Christum,
Christe lux, quae numquara extingueris, sol justitise, rere, quasso, mei, ne raoriar : credo in Deum illura,
lux eorum qui sunt in tenebris>et errantium dux, qui tibi opem tulit. At illa : Sequere igitur Christum,
qui Moysem dux.isti et Pharaonem in mare praeci- qui salutem affert. Tum Glyceriam eduxit, et ejus
pitasti, tu, quaeso, esto dux etservae tuee in confes- vinculis ipse illigatus eam sequebatur. Id cura Prae-
sione nominis tui. Haec cum dixisset Episcopu*, ses vidisset ; Quidnam, inquit, istud es, quod fecisti,
sancta Christi Martyr Glyceria in urbem ingressa Laodici : Ubi est mulier illa, quae devincta tilii com-
est. Postero autem die jussit Prajses Sanctam ad se missa fuit ? Tum Laodicius : En tribunali assistit,
duci, et, si diis sacrificare noluisset, ignecomburi. quse proxima nocte divino lumine illustrata, insi-
Mnllh- 7 Ducta igitur illa est. CuiPreesesdixit Num, Glvce-
cl 5, 37
'i,
:
gnem ac splendidam faciei speciem per manum An-
ria, certum alfquid deliberasti 1 Tnm illa In lege :
geli a Deo missi
recepit, et ab eodem vinculis exso-
scriptum est: Dominura Deum tuum Non tentabis :
luta fuit autem vincula, cum Dei miracula
: ejus
et, Sit vester sermo, Est, est Non, non. Dixi enim :
perspexerim ipse accepi credo enim et ejusdem :

tilii. me Deo meo adjunctam esse, et diabolo, cui tu

mortis volo fieri particeps. Tum Praeses : Feriatur,
servis, renuntiasse : qunnwdo igitur Christo adjun- inquit, iste, et capite privetur. Sine, viJeamus, an
possum aliquando ab eo segregari, ei pro vita
Cta, Christus opem ferat. Ille
illi vero cum securi fenen-
mortem eligere? Fac igitur quidquid lubet ego :
dus esset, haec verba protulit Tu Christianorum :

enim parata sum brevia ista et caduca despicere, ut Deus, connumera me, qua-so, cum servatua Glyce-
bona ccelestia consequar, Itaque Deum
ria. illa sic oravit Pater Domini :

ll) Tmic Praases earn in fornacem ignis conjici nostri JesuChristi, qui mortis dolorem dissolvisti,
ffyno Crucis
se munlcns, jussit. Acceusa igitur fornace, sancta mulierCrucis et captivos Hberasti tu, quaeso, liberaservum tuum
;

signo seipsam munivit, ac dixit Domine Deus om- :

Laodicium, et da, ut in Christi tui confessione per-
nipotens, lienedico tibi. et nominis tui glpriam ce- ficiatur, et spiritum ejus in pace ad te collige. His
lebro, quoniam pr83sentem ho*.\mhanc diera atque auditis, Laodicius addidit, Amen. Cumque hoc dixis-
raihi ancillta iu* in Bxultationem a.temam conces-
set. securi c perctissus est, et ejus corpus a Chris-
sisii. Scripsisti a confessionem
meam coram An^elis tianis suhlatum fuit.
el iminibus expleanimae meae desiderium, eUni-
li ;

13 Tum Prtesesarl Glyceriam : Scis, inquit, Gly-

qno ^tque lmpio Pra^idi ostende, qnod sis adjutor
ceria, te patre natam. qui Romae ter Consulatum
jactntur in ni. nis. Hxc cum dixisset, et in fornacem conjecta gessit, et inatre, quae nihilo
et capite
minus quaro pater, et plectitur.
/'.riKircm, esset, repente rose coelo demissus, ignis flammam ipsa nobilis est.
qua dtvtitltus
Dic igitur : Quisnam est iste, qui
extin\it. i
i
t Sancta in foroace ipsa, velut nnr;\
qu;e-
t.rttnctn, tibi opein affert ? Cliristus, inquit Glyceria . mundi
dam agna. stetit canens verba haec : Sanctus es Salvator, et Deus totius consolationis, qui mihi pran-
Dens, qui divinitate tua ,id hnmilem anciHam tuam dium misit incarcerera, eta vinculis me iiberavit
et
 DIE DECIMA TERTIA MAJI. 101

et faciei mete honestam speciera restituit : is, in- ler Eupheminm Virginem et Marlyrem, et lianc S. D
quam, est adjutor metis. Htec cum audisset PrEeses, Glyceriam. Num cum Constantinus Copronynms Im- EX MS. f.R
Familinris
jussit ip-am feris ohjici.et cuin eis
pugnare. Illave- perator irreligiosus, Theophanet, anno Irape- ui ail
.S Euphemitt
ro ad feras, quasi ad jucundissimas alii|uus epulas, rii xxvi.C/irtstt dcclxvi, pretiosissimura celeberrims
accessit. Sedente igitur Praeside. ingressa est Gly- Euphemise ccrpus in maris profundum cum ipso lo-
Glyceria
ceria composito incessu et liilari vultu, et stetit in culo demersisset, Martyrem sub Christianaa plehis
S.
ferls oiiecla medio stadio, Christum adjutorem suum expectans. conspectum sanctis ungnentis exsudantenl videre
monstte- non ferens et Deus illud illa?suni servans, ad Leni-
jij Curaque illa sic stetisset, ferarum d prafeclus repa- :

utHlUm
gula sustulit, et leama ingenti corpore fremens exiit, iiciii insulam enatare fecisset ; ittnc, inquit, Constan-
d
quse ad Glyceriam accurrit.et ad ejus pedes revoluta tiiiusEpiscoptts Tn in Oratione de Invenliont Reliquia-
est. Tunc illacum oculos suos ad ccelum erexisset :
rum S Eitpliemix, angebanturet dubitabant, cujus-
Gratias, inquit, tibi ago, Deus omnipotens, Deus nam essent Sancti Reliquise.
Illa vei o nocte acce-
patruni, Deus misericordiarum, qui agrestes feras perunt revelationem earum, per ejus nominis
mansuetiores effecisti ad Divinitatis ttite potentiain enuntiationem. In illa enim insula S. Glycerite ja-
pro voto, unius
comprohandam qui aspera et cehant Reliquiaj. Dicta autem nocte visa est egredi Re, 'l Mas
Itvi morstt ; difficilia, mihi lenia
sufocalur, et plana reddidisti; qui arida loca aquarum multitu- ex insula Martyr Cbnsti Glyceria, et hsc Eupltemia
% ""i'Z
lp
dine complevisti. Exaudi me Deus
redde mali- , et e navi exiisse et se invicem esse complexas. Et cum

gno Praisidi consiliis ipsius congruentia. Da, quseso, dixisset, qua?. e\ insula erat egressa, ei qme e navi
mihi. ut qu» tihi grata sunt, ea faciam, et mandata exiei-.it : S ilve Martyr Christi Euphemia benedicta,
tua ohservem, quaa venerandam coronam cum s.in- etseinvicerasalutassent;rursus ner serecedebant
ctis patrihus assequar. H.tc cum dixisset, vox e cce- His ita gestis sanctissimus Lemni Episcopus vene-
lo demissa est, qua: dixit ExauJivi orationera tuam;
:
rabile terapliiiu sedificarat in illis temporibus. Vi-
veni cum pace ; patefactse sunt tihi foivs regni ccelo- sum esl ergo
portarentur sacras banedictse
ut illuc

i rum.Tunc aliaquajdara le.ena in Glyceriam immissa Eiiphemise Reliquia; ad dedicationem templi, quod E
fuit qua; cum egressa esset. ipsam momordit, ne-
: ab eo constructum fuerat Et cum supplex fudisset ''ceiat,
"'"
que morsus vestigium aliquod reliquit. Itaque san- preces, et venisset ad Reliquias benedictte Etiplie- '',","',"
n
ctailla bellatrix Glyceria, in veritatis confessione mias, et illic lot.im noctem transegisset, ab eo visa
perfecta obiit. Tunc prtefectus repagulum sustulit est in somnis Martyr Christi dicens Ne aggredia- :

et fero; illaj tristes in stabulum suum redierunt Praj- ris facere quod statuisti non oheiliam enim hac in :

ses vero illa ipsa hora hyilropieus effectus, et in re tuse sanctitati. S„'d abi ad sororem meam et in
platea, oranibus rebus indigens aliis in exeinplum, n.arlyrio sociam Glyceriam, et ego lllam rogabo.
et illa vicissim
mortuus est. Ip-a enira se tihi tradet atl hoc, ut impleis quod de hujus HeU-
14 Cura vero B. Glyceria, martyrii confessione sideras. Experrectus autem sanctissimus Episeo quias hono-
rart juoet
perfecta, obiisset ; ejus corpus Dometius Episcopus pus, fecit ut ei jusserat benedicta Christi Martyr
aceepit, et in loco quodain venerando prope urhem Htnc tbi.
reposuit. Cujus memoriam pie ac religiose agimus 2 At plurimis anniscitius Mauritio Imperatori varia ,,,
,
.
, , .
tn^ sawjui-
e decnno tertio die mensis Maji, Deum precantes.ut conligerunt circamonumentum utrmsqut Mttrtyris, qiue nem
sepelilui ejus socii esse eum gloria mereamur. Martyrium a Nicephoro Callisto Itb. 18, historise Erclesiaslicx
13 Haj§. autem ohiit S. Glyceria una cum Laodi. Antoni-
io, narrantur, ubi cap, 21 asserit ipso passionis die S.
no Imperatoreet Sabinu Praiside in : nobisautem re- Eupheinite in conspectu omnium ex defunctae cor-
gnante Domino nostro Jesu Christo, cui gloiia una pore sanguinis liquorem spongiis hauriri illudque itxunguen- :

cum Patre et Spiritu Saucto, in secula seculorum. Mauritium Imperatorera experimento explorasse, et """ "'"««'.
Amen. digitissanguini admotis eoque humore delibutis
seipsum sanctificando conspersisse, et reipsa ut hoc
ANNOTATA. crederet persuasus ; laudes suas Martyri tnhuisse.
Quw lalius ad xvi Scvlembiis, quo colilur, dicemia.

a Strletus, Scripsi et pronuntiavi confessionem Deiit idem Nicephorus capite stquenti 22, explanat
tuam. iniiaculum, quod ad Mar- monumentum S. Glycerise

i b Longiori paraphrasi sic usus Sirlelus. Cuui ejus tyris, unguento scaturiens. ad Heracleam Perinthi F
mulieris constantiam non ferret Prajses putabat ;
accidit : quee cx ffistoria Mauriciana Thcophylacti Si-
eiiim injuriam ab ea fieri. Ubi nola apud ettm ad natt- mocattse, Ub. i cap. 1 1 iia descripsit.

seam iterari et iitcitlcurt paragraphis singuiis Itas voces 3 Miniiiie vero abs re fuerit, si celeberrimte Mar-
femina, muiier : cum itt texiu Grseco ne semel quidem admiraudae Glycerise et ipsius
tyris istius prodigio,

Glyceria appelletvr yuvr,. Martyris miraculum conjunxero. Vir quidam, cui

c S. Laodicius eliam luic 13 Maji colitur, eodem ut Pauhno nomen erat, obscuro loco nalus, in bonis
videtur die, martyrio coronatus. tamen disciplinis admodum edueatus, manifesto in
d Grxce 6 /3y;va:ru)p, qitud lintc tn siuttn Glossurtum irapostoruraet maleficorum barathrum demersus esse
retulit Meurstus. nescto ait ultbi invenitndum : infra
deprehensus huic et in;i''o anjentea
est. Incantatori

usitaiiori vocc dieitur Qyiplqtoq^oc,, Bestiarum curator fuit pelvis, qua detestandum cruorem excipiens,
in m 0nmtur
,,p

sive altor, per eura execrandus ipse cum apostatis virtutibus pelvis a mago
colloqueb itur. Vasculuni id necessitate nagitante ar- P''ofanata,
e Lipomanus et Sitrins decimo die mensis Maji.
quodi,- Kulendario Felicii.et Marlyrologio gentariis vendidit. Qui pretio numerato laiiceni eam
cuidam Ba-
sileensi uinko inscripti situl. htlerim receperunt, venalemque et ipsi pro foribus, ctiivis
in MS.Grxco le-
gitur pjv Mxio 5 pratereunti emendi liberam facultatera facientes,
'y' scilicel ipioat, mensis Maji die
13, quo eotlem die coli a Grsecis passim omtttbtts supra proposuerunt. Accidit autem ut Perinthius Antistes
oslendimus. Byzantii esset, et pelvim eam ita ut venuin lahatur
compararet. Itaque cum vasculo empto se in Sedein
suara recepit, et ob reverentiam unguenti Mariy-
APPENDIX ris GlyceriaB, sublato priore vase teneo, argenteuin
Reliquiae Lemni. Unguenlumex monumento lstud reposuit, eultui divinitus manantis unguenti ipsumque
liuerc cessa-
Heraclete distillans. id maxiine convenire arbitratus. Atque ille quide.n

M agna et familiaris videtttr communicalio fitisse in-

hoc
enim
fecit

ipsa
: rivusautem unguenti constitit. Mtrtyr
piaculum tantura detestata, gratiaui et
donura
 192 PASSIO S. GLYCERI/E MARTYRIS.
donnm id coliihuit.Haudquaquam enim fas esse, 5 Ea res ubi ad Imperatoris aures, per primariae D
tacens etiam dicebat. ut mundura immundo tange- Sedis Episcopum (Joannes is Jejunator erat) relata.
retur. est, Princeps ab eodem Episcopo ad reos capitali

4 IIoc postquara diebus plurimis fieri cognovit supplicio persequendos excitatus est : nam is resipi-

Episeopus, oppido quam graviter tulit variasque : scentia atqne pcenitentia crimen corrigere voluit.
curat IT) animo ipse suo quod ipsius <ulpa Eeclesia Jmlicium igitur maximum co^itur, et maleficorum magus cum
cornmoditate tanta orbari deberet, volulavit. Proin- multitudo ingens producitur. Qui in gravera carce- fliiopunitur.

de ad lacrymas et preces conversus ; Deo suppjica- rera conjecti, ad supplicia, debilas persoluturi pce-
vit, ut hanc tvn tam gravem auferret, et facti ejus nas, traditi sunt. Inter quos Paulinus in palum

donec ea causam latentem ostenderet. Deus vero rite abomi- summa parte hiantora actus, turpiter vitam finiit,

umota tubtlk- natlonem eam amoliens, et inscitiam misericordia cum prior cffidem lilii spectasset hunc : siquidetn et
tuatur alia legitime prosequens, Antistiti in somnis lancis pia- abunde impiae imposturse et maleficii portentis im-
culum manifestat. I lle stattm argenteam phjalam buerat. Atque hoc ita est gestura. Ante rc/atus Joan-
Bubducit, et priorem illam fieream, proinde atque pu- nes Jejunator, creatus fuit Patriarcha Constantmopoli-
ram et quasi virginem atque immaculatara mini,- taitusanno dlxxxii Indiclionc xv ultimo anno Tiberii
stram, cultui religioso restituit. Et ecce tibi dere- hnperatoris , et usque ad xni annum Maurilii Im-
pente unguentum rursum t-caturit, et miraculosum peratoris vixisse dicitur apud Theophanem. Perin-
latex denuo exundat. Piaculum aulem execrandum tbius autem Episcopus idem cst qui Heracleensis in
manifesto in apertum produoitur, et non aliter quam Thracia, cum urbs Heraclea Perintliia, ad distinctio-
in publicis columnis incisum proponitur, urbique sua nem atiarum ejusdem urbium cognominetur, et ante
gloria redditur. etiam Pehnthus dicta fueril.

DE S. ALEXANDRO ROMANO,
MAHTYRE DHIZIPARJE IN THRACIA.
Drusipera, ptohmsso 3 Geo- proinde adductus adMaximianum.ac interroga-
snnuxmuM) Drisipara seu lib. fuit
graphix ApouTwrapa, urbs antiqua Thraciae, tus et Christum professus, crudeliter caasus fuit.
ni Provincia Europss sub metropoli Heraclea, Deinde Tiberiano Praesidi traditus est, ut in itinere
inter Hadrianopolim et Propontidem} post va- tormentis afficeretur, ex nrbe Homana Byzantium
ria tormenta S. Alexandro, de quo hic agimus, tllata t usque. Ac primum quidem igne in lateribus ustu-
tutii Romos liun tOtO ilinerc, fltlt ttltimu tllttstris tnar- latus est, et spineis deinde virgis caesus, matre ipsum
tyrii palssstra : m gun. ei ecclesia erecta, el aloriosum sequente ac animo ejus martyrium sustinente.
Ia=to
Acta martyrtt
monumentum sacrocorporieervando constructum. Hujus Adductus autem Berceam vinctus, et precibns aquara
e Grmo
(ranslttta. Acin martijrii edidere Aloysius Lipomanus tomo 7 de producens, multos ex idololatris persuasit fidem
Vttis Snnclorum Palrum, ct ex eo Laurcntins Snrius ad Christi amplecti. Demum cum Driziparam Thraci»
liuac xni ilicm Mttji. Eu Acta Gncce scripta repcrit urbem pervenisset, martyrium gladio percussus
Guilielmus Strlctns in monasterio Cryptat-Ferratse in consummavit. Hxc in dicto Menologio Bu&ilii Impe-
agro Lalino xn u. p Roma distante, et a se Latine ratoris. Quse multa accuratius exponuntur in pervetusto
reddita misitdicto Lipnmano. Nos partem ejus priorem MS. Synaxarw Eccle&iae Constanlinopolitanm, quod
Gr&ceetiam habemus, Romss ex libris Comiti Palatini nobis concessum a nostris Parisiensibus Cotlegii Ctaro-
descriptam : rcliquam ac potioyem partem hecdum po- moutaiii csl /mjusmodi
tuimus impctrare, co quod Codex Palatinus 1111111111» Iric 3 Certamen sancti Martyris Alexandri. Hc fuit
sil, alter auiem ex Qrypta-Ferrata iii faticanam non ex urbe Roinana sub imperio Maximiani, miles in
ideatur translatus, ibi certe non i nveniatur : gusecausa centuria Tiberiani Comitis quo cum cohorte sibi
:
g
esl cur Lipomaniversione cogamur essecontenti Auctar famihari idolis sacrificium offerente, noluit sanctus
est antiquus, et accurate notat singula ititieris /oca, Alexander sacrificare, sed et Comitem et reliquos id
qutirum plurima alibi necdum legimus nominata /a- facientes, vocavit infantes, et insanientes, et dece-
ntius tamen credimus fi&c ex vero appeltari, quam ex ptores, et mentium prava insitione inebriatos, ac
certa sdentia haberi tot Angelicas apparitiones ci allo- tandem dieinonum cultores, et non venerantes Deuin
cuttones, coUoquiaque inter Martyrem et tyrannum, ct creatcrem universorum Dominum Jesum Christum.
tormentorum per viam toleratorum specxes singulas ; Adducitur igitur ea de causa ad Maximianura Im- MiudexAts.
hac cuiiii omnia suspecta nobis snnt, tamquam circum- peratorem, sed ab Angelo ei apparente ad marty- Synaxarlo.
stantise Poetica quadam licentiaaa) ornatum compostyse, riumcorroboratusjac tumChristum libere confessus
quemadmodum in simiUbus diu post scrjptis seepe conti- crudeliter est ca±sus. Qui imitatus magnum Proto-
git. Errarct, qui auctore-m non dis\ingueret a Stmeone martyrem Stephanum in ccelos oculos iutendit, eos-
Appendix tlr Metaphraste^ quemadmodum ex stylo liguere potest. que vidit apertos et Filium sedentern ad dexteram
Htliquiis. Ihs subjungimus qux circa sacras Reliqutas ejusque Patris, et facie effulgens apparuit, et aspectu ma-
templa, lemporn Mauritii [mp&ratoris, circa «miwn tutino festivus, Angelo aequiparaiidus, neque poterat
Chrisli sexeentesimum contigerunt, desumptq ex Theo- [Maximianus] in euiu impiosocutosintendere, neque
plnjlacfo, Snnocatta, Tlifopltaue etalii. etiam ad exaraen revocare, quadam circa itlum de-
i loglunx • i
2 Aliqua martyrii epitomn est tti Mmo/ogio Basilii speratione actus. Traditus ergo est Tiberio et Se- ' •
imo Tibcne-
Menologio
liusilii fmp. Imperutoris seoulc \ composita, his verbis : Alexander basliano Praesidi, ut in itinere tormentisafficeretur,
Christi Martyr fuitsub Imperio Maximiani, milita- ab urbe Elomana Byzantium usque, cum mandato
,. ivm artem exercens sub * Tiberiano Cumite. Semel Chri^tianoMibiqueatfligendi.Prinioigiturignelatera
autom Coniile uoa cum suo exercitu idolis sacrifi- ejus aduruntur. Sequebatur vero mater ipsiufl Pua-
cante, solus Alexander non Untum sacrificare re- menia, illum ad patiendum pluribus confortans.
Gii>;nit, \.-i-!ui) etiam Comiiem cum suis sociis
de- Accedens deinde Philippopolim, in occursum habuit
ceptum dixit et dxmonum cultorem. Comprehensus dictas urbis Christiauos, vincula ejus osculantes, et

gratias
 DIE DECIMA TERTIA MAJI 193
gratias Deo egit. Ductus deinde versus Berceam, in ter tnspexisset Galesinius potuisscl magis propnum elo- D
loco Parembolis dicto ad tribunal sistitur et crudeliter gium Memintt Molanus, S. Alexandri Mar- AUCTORE
proferre. G. I

verberatur, Angelo euin confortante. Cum vero tyris sub Maximiano Imperatore. Plurae.lmagU ac-
aquam deficientem precibus Sanctus procurasset, curala tegunturin Martyrologio Basilex aunu mdlxxxiv
multi Chnsti fidem amplexi sunt. Postea ad
urbem impresso, hts verbis : Drizipari in Thracia S. Alexan-
Thracia? Drisiparam ductus, ad prajterfluentem dri militis, qui sub Maximiauo Imperature ab urbe
existens fluvium, sententiam accepit utgladio inter- Roina ductus Thraciam, atque sajvissime crucia-
in
ficeretur. Cum autem earnifex executurus senten- tus, post multos pro Christo agones superatos,
tiam, vellet occidere, Angelicarum
territus visione multaque miracula edita, capite caesus, martyrii
Virtutum circa Sanctum existentium, non fuitausus coronam accepit.
in ipsuni rnanus inferre. Verum Sanctus ut Angeli
tuiores paululum recederent, precibus impetravit :

et tunc collo prseciso martyrium complevit. Solen- ACTA MARTYRII VIDB ACTA
GI..ECA PAG.
nitas ejus celebratur in Centumcelhs quem locitm :
Ex Aloysio Lipomano, et MS. Grseco.
Coustuiitinopoli fuissa arbilramur. Aliud elogium de-
scripsimus Mediolani in Ambrosiana biblwlbcca ex co- CAPUT I.
dice MS.Iitlera et num. 1 48 signalo. ldem prorsus
elogutm, sed die xiu Maji, describitur tn Sijninario Genus. Professio fidei. Tolerata Romx tor-
Chiffleiiano, ttbi perperam proTiherianoComite legitur menta.
Tiberius Caesar : elogio aalein hoc distichon prxnut-
tilur : IJuo tempore impius Maximianus imperabat, perse-
cutio multa contra Chriatianoe religionis sectatores In persecutio-
T'r:j v«5 xe^aXnc. iyezou.r,y vjoorj axdyoc,
ne jVaxlmtant
allo itt varils.
Ilepa -.zyxnthyji 'X)J^aa/Spoc ex (3tpu. per omnes regiones commota erat. Centurio autem
Capite rescissp, ceu fune solvens ratim, quidam, daemonumamicissimus, Maximiani Impera-
Festinus e vitatrajicit Alexauder. torisjussu erexit teiuplum Jovi, longe ab urbeRuma
Aliud ad Itune diem habelur in excuso Menologto per stadio uno. Edixit igitur Maximianus Imperator, ut
dictum Sirletum collecto. quicumque Christianamfidem sequebantur, diis ipsis
4 Al Grxci in Menxis excusis celebrant memoriam sacrificarecogerenturjussitque omnes praesto esse
:

S. Alexandri die xxv Februarti, sed cttm elotjto non sa- in templi dedicatione, ac praet ones ipsos per totam
Miqnodin urbem indicere, ut quicumque essent deorum
tis emendalo, et (orsan pluribus ejus aomiius Sanetis illic
Menzis ex-
Iribucndo, quod esr hujusmodi : Alexander Carthagiue studiosi, crastino die oinues in templi dedicatione
citsis corri-
acitdum ad natus, Maximiano imperante et Tiberiano Pneside, cum Imperatore convenirent. Itaque omnes, audita
n Feliru instigatur utidolis sacrificaret. qiueipse contumeliis praeconum voceet tubae ipsius clangore, parati erant
et ludibriis explosit. Quare ab suinmis manibus una ciim Imperatore in Jovis templo prresto esse.
suspensus, gravique saxo appenso tortus est. Deinde Multi ergo « qui opera curiosa habebant, iis secum
n
Carthaginem ductus, ibique rursus in equuleum assumptis accessere, simul ut ea venderent, siinul ail ilidtcatlti-

aclus, laceratur et verberatur. Inde Martianopoli ut Jovi sacrificarent. Quidam vero admodum dives, iirm tempU
Tiberianus nomine. sub Imperio suo habens milites, Jovis,
tiedisardentibus in facie ustulatur, ac demum in
Thracia capite plectitur. Hxe ibi. Uulesinius, asserens a Felice Tribuno sibi commissos, oinnes illos con-
martyrium e Graeco in Latinum sermonem a se brevi vocavit, eisque haec dixit : Audite, fratre.-. Scitis
conversum; ait, civem Puteolanum fiiisse : el Jein vos omnes, quemadinodum Imperator prascepit, ut
Ferrarius in Catalogo ijeiicruli ad eitmdem xxv Februu hodierno die in templo Jovis cuncti una cum ipso
rii, citala Meuologio Grxco et Galesinio, qnem soluin prassto simus parate igitur vos, ut mecum uua in
:

viietur legisse, ettmdem S. Alexandrum, patria Puteo- leinplum veniatis. H;ec cum militibus suis diceret,
lanuin, refert in Thracia Martyrem sub Maximiano. nuntiatum illis fuil, Imperaiorein in templum ve-
Sic unus sjioute vel casu uberrtins. faetle invenit errorts nisse. Tunc celeriter cum Tribuno ipso nnlites om-
socium, duiu ittteri cre.dere quisque n.avitli quim per se nes properabaut, ut Imperatori assisterent.
veritatem indagare. 2 1'nus vero ex illornm uumero, nomine Ale-
5 Relulimus ad diem xxvn Muitii S. Alexandrum xander, «uni, a puero pietatem servans, Deum ipsum
Mariyrem in Paiinonia, ejusque eullum confirmavimus timeret, Tribuno respondit Si ad Deum illum, qui ;

Vetnorta
".'.
Mctrlti,
ex quamplurimU MartyyologiU acpol&simum ouctori- vere Deus coelestis est, nobis eundumesse dixisses,
tate Usuurtii, ijiio ettttto Baroniits liudteriiuiu Mttrlyro- eumque adoraudum, recte quidem locutus fuisses :
Alexander
Iiiijiuiu Hinniiiiuiu au&picaUts rst hU verbts : Dri/.iparaj quos eniin vos deos esse dicitis, daemoues illi sunt, ire remttt

in PanuoniaS. Alexandri militis, qui sub Maximiano non dii. Tum Tibcrianus Non omnibiis, : inqiiit,

Imperalore post multos pro Christo agones supera- diis,sed uni deo Jovi nobis nunc sacrificandum c-se
tos, multaqiie miracula edjta, martyrium rapitis dixi, licet sini alii, qtius et Imperator et nos o li-
abscissione complevit. Quam procut Drifiipara nrbs mus. Ad ha;c Alexander Jovem ipsum Deuin nomi- :

Thracia et Bg:autio seu Consianlinojuili vittnu, a Pan- nastj : at ille talis e>t, qualis ei icteri, qui d.cmoiies
nonia dissita sit, indicavimus addtctum xxvn Muilti, sunt valde fallaces cum eos a qujbus coluntur, cir-
;

et norttitl, quolquot in anliqua Qeognph.it>, tantiltum cumveuiiv atque omnino perdere sulin sint que- :

versati fuerint. l/Ueritn inAnnalibus Ecclesiastias tie- inailiiiodiim et vus ipsi asseritis, quud dii vestri b
riim Drizipara urbs Panuonix usseritur. Reliqua m aliquaiido mulierem appetiverint; eaqae imcnta,
Appcniice post Acln marlyrii pfoferttnlur. Oalesinius cuin aere simul et mare poUuerint in deceptione
iieruiu ad liniic
xm Mujt ista referi : In Graecia S. sua. Quis vestrum unquani vidit, aul aliquando au-
Cl ItOC 13 Alexandri Martyris, qui Maximiano Impcratore, divit, Deum impuris facinoribus labefactari? Non
11'IJl.
cuin tot
tantaque gravia supplicia exliausisset, solum igitur, ut ili.\i, dremo.nes, sed etiam fallaces
praclarus vjctor et testis [uetatis, rlemimi prscisp illi sunt. At noster Deus corporeis oculis oon cerni-
capite paliuam acrepit. El in Notts citantar Hprolu- tur, qui eoeli et terrap effector est neque iis iudiget :

gium Graecum et Metapbrastes. Quod nos habemus sacrincUs, quaj vos inipuriis ikemonilms pfferre
Sorologium Grsecum, Vcneltis unno mdxc e.rcitsu>n consuevistis : sej saerificium postulat purum ac stue
nihil lialei de S. Alexandro; et soltits Glgceiee, tle sanguine. Haec cum Tiberianus audivisset : Omitte,
qua supra egimtis, meminit. At siAcia mitrlgrii, qux inquit, iiisaniam i.-tain, Alexan.ler, et deos ipaos
vultjo soleui Melaphraslx sed peraieram tribui, ecl pbi- beneficioruiu auotores ue contemnas ; ne forte Im-
M.iji T. 111 2o perator
 194 PASSIO S. ALEXANDRI MART.
A perafor haecaudiat, et adversus roeindignetur, quod deeimum octavum, adspectu ita formoso, ut Angeli b
te talia dicuntem feram. alicujus speciem prae se ferre videretur. Cum vero
:i Haec cum dixis$et, festinabat una cum Impera- et adspexieisent illum valde hilarem, furore magno
tore in ternplo esse erat enirn lempus, quo Impe- : perciti, dixerunt : An non iste, qui talis est, multo
rator diis samfieia offerret. Mpmor vero eorum ante debebat apud Impsratorem deferri? Haec cum
ad Maxlmia- verborum, qusa a milite suo audiverat, Maximianum beatus Alexander audivisset, exardescens, etvultum
num adjit. et ita eum allocutus est : Milites orones, Im- instar ignis accensura habens, ad scelestos illos ho-
peratoT, quos mihi majestas tua commisit, tuo mines conversus Vos, inquit, de me Imperatori
edicto invervienfes vidi unus veme militibus nnn : vestro ni.ntiate. Maximianus igitur cum audivisset
solum milii repugnavit, sed deosetiam ipsos contu- Alexandrum Tiberianum accersiri jus-
praesto esse,
meliosis verbis affecit, affirmans deos
illos, quos tu, sit. Qui cum venisset En. inquit Imperator, adest :

Imperator, et nos colimus, dsemones e^se impuris- ille, cujus causa milites misimus.

sirnos : neque cogitat eos, qui edictis imperii tui 7 Cumque. ha?c dixisset, jussit Alexandrum ante
adversantur, raea manu interfici. Haec cum Maxi- tribunal sisti. Tunc Maximianus Verene, Alexan- :

mianus accepisset, militi, de quo ha&c audiverat, der, majestatem meam contempsisti, quia ita stulte fidemprofi
tetur'
adducl fUiSUS, ralde iratus fuit : et, Ubinam, inquit, il!e est, de atque insolenter Tribunum una cum sociis tuis ad
qiio li;cc iln-is ? \>_lp duc illutii :m] me, ul sciara quid templum sequi noluisti, ut mecum simul magnum
ille scnfiat. Maximiano TiberianilS
Tu,:< : Ita edi- deum Jovem eoleres? Ad haac Alexander Ego, in- :

cium iiiiiin, Imperator, etmeipsum miles ille pro quit, Deum meum, qui in ccelis est, colo, et ejus
nihilo fecit, ut huc venire neglexerit. Illico Maxi- filium Jesum Christum, sanctum alium et Spiritum :

miauus jussit tres milites abire, et illum ferreis ca- euim ipse neque novi, neque contiteri possum, cum
tenis vinctum ad se ducere c. nullus alius sit Deus, nisi quem ipse colo. Cum igi-

4 Beatus vero Alexander domi suae in lecto re- tut jiia ter ccelestem hnnc Deum alius non sit, ne
jj
quiescebat erat. autem hora quasi sexta. Tnnc
: meamplius de deo alio interroges. Quod vero ad
confirviatur Angelus Domini in somnis illi apparuit, et ait Esto : majestatem tuam pertinet, ego neque minas, neque
ab Anae/o : fortis. Alexander, quoniam inulta passurus es pro tormenta tuaextimesco, quajcumque a te mihi affe- E
nomine Christi crueiflxi parataetiim libi snnttor- : renda sunt. His auditis, iratus Maximtanus, dixit :

mentamulta. En vciiiuntad te Imperatoris milites Ecquidnam Deus iste, quem tu dicis ?

potest facere
sed netimeas, neque cortuumexpavescat:ego enim Respondit Alexander Deus meus corporeis oculis :

missus sum, ut tibi opem feram adversus omnia nonvidetur, sed omnia pote-t facere neque quid :

tormenta illa, quaa ab Imperatore afferenda sunt. quam est, quod ejus potentiae subjectum non sit, At
Surge igitur, et Deum tuum ora : ego enim tecum Maximianus EstneDeus, qui ah hominibus in cruce
:

ero, quoad ciirsnm confeceris. Haee <um beatus Ale- suflixus atque interfectus fuit? Obmutesce, Satana,
et CkrUtum
xander ab Angeloaudivisset, surrexit, et Deo Psal- inquit Alexander nonenim dignuses, qui Christum
:
a motte re-
mum illum cecinit Qui babitat in adjutorio Altis-
: crucifixum nomines. Stulte, quem crucifixum ac stirrexisse

mortuum prxdicat
simi, in protectione Dei roeli commorabitur. Dicet fuisse dixisti, an non enmdem audivisti a
Dommo, Susceptor meus es tu, et refugium meum in mortuis etiam resurrexisse. et raultis, qui mortui
die tribulationis meaa Et quee deinceps sequuntur. : fuerant, vitam restituisse?
i Cumque Psalraum totum absulvisset, dorno sua 8 Ad haec Maximianus : Miseret me juventutis
egressus, militibus quos olim sodales illis occurrit, tuas, (jiiod setate admodum juvenili te esse video.
seque vln-
babuerat. Qui cum Alexandrum vidissent, prae timo- Misereat te, inquit Alexander, conditionis tua;, et
ciendum
ullro stitens, re in lerram ceciderunt erat enim ejus adspectus : resipiscens eripe teipsum a laqueis
Turn diaboli.
tamquam fulgur. Tunc beatus Alexander dixit : Maximianus dixit Accede, miserrime, et Jovi deo Minas et
:

binuditias
Surgite, fratres quidnam timidiestis? Cui milites
: sacrifica, ne morte pessimaintereas. Teipsum,inquit
spernit :
responderunt Vidimus Dei potentia te circumda-
: Alexander, miserriinumappella, quidasmones impu
turo, et praa timore in terram cecidimus. Ad liaec ros veneraris ego enim neqne minas tuas, neque
:

Alexander Audite, inquit. fratr*»s

: Deus ille cce- : tormenta, quaecumque ipse allaturus es, extimesco,
lostis providit servo &uo. Facite igitur vos, quod cum verurn Deum adjutorem liabeam. Maximianus
<'
jussi"estis in enin, contra quem missi fuistis, et me autem : Jam dixi, me tui misericordia comraorum
vinctum ducite. Tum railites responderunt Nos de- :
esse : accede igitur etdiis sacrifica : idque si feceris,
creveramus nihil tibi dicere: quomodo igiturtu haac scito te unum ex eorum numero futurum, qui in
ipsa cognovisti?Non nece-se habeo, inquit Alexan- palatio meo
primas tenent. Et quisnam, in-
regali
der, vobismulta loqui, qnoniam propero ad certa- quit Alexander, deusilleest, cui a me sacnficium
men mibi prnposilum, quodccelestis Imperator mihi offerri vis? Cui Maximianus Magno deo Jovisacri- :

praeparavit Ego enim ab urbe Roma Byzantium ficium offeres. Tunc beatus Alexander, elatis in
usque iturus sum. ccelum manibus, ita Deum precatus est Domine :

rlaac cum dixisset beatus Alexander, flexit ge- Jesu Christe, ne derelinquas me humilem servum
nua ef tiaspreoes ad Deum misit : Domme Jesu tuura, sed opem feras mihi peccatori et indigno.
pl.St />m't -
Christe, Deus patrum nostrorum, iaudabilis et be- Cumque preces complevisset, oculos ad ccelum ere-
fusas,
nediotusesinsecula. Domine, ne Nunc te precor, xit, et vidit ccelos apertos, et filium Dei sedenfem
sep tres rae a consortio justorum tuorum, neque me ad Patris dexteram Maximianum rursus : ac tunc
adteveuientem repellas quoniara nomen tuum : interrogavit : Cuinam deo mag- vis sacrificem? Jovi
sanotum ef terribils mihi notum lecisti, quia tu es no, mqiiit ille. Ad Ilcc Alexander An ignoras, :

adjutor ef susoeptor meus. Mitte, qusaso, dffimonem et fallacem istum esse, quera tu deum ap-
Domine,
Angelum tuum, qui mihi opem ferat, et coram Ma- pellus? Quoiidain mulierem quamdam concupivit, et turpitudinm
simiano Emperatore orationem expeditam ejusamore captus, tauri forma se induit, et preesti- Jovls arguit
linguas
dueUur mi meaa suppeditet. Has preces cum Alexander
Maximianum com- giis .--uis mulierem miseram decepit acfcedavit. Ha?c
plevissef miiites in ipsum manus conjecerunt.
,
Maximiauus cum audivisset, ridensait. Hoc nostro-
eumque vinctum ad Maximianum Imperatorem du- rum deorum potentiam demonstrat, quod hominibus
xerunt Mater autero ipsius PoDmenia eura
rem tales se ostendunt, quales ipsi volunt. Propterea,
ignorabat. Milites igitur featinabant
quamprimum inquitAlexander, laudas illorum turpia facinora,
ad [raperatoristribuualAlexandrum ducere.
Turba quiacum illis convenis; neque Deum illumcognovi-
vero cum eum ridiasent, magnopere
obstupuerunt : sti, qui te honore et Imperio istodonavit.
erat enim astate valde robustus, anuum
agens quasi 9
 DIE DECIMA TERTIA MAJI. m
9 Tum Maximianus Milii quidem dii Itnperiura : D
ex lipom.
hoc largitisunt. Cui Alexander Tu quidem, inquit, :
CAPUT II.

veritatem otlisti, obidque Deum non agnoscis et :

quatnvisprudens vide:iris, teipsum tamen perdidisti, Iler ftoma usque flerceam el tormenta variis
da?monibus tidem habens. Heritm dixitMaxiirtianus :
locis tolerata.
Multum profecto me miseret tui, ob idque te susti-

neo, cum rae contemnas, et ita mecurn loquaris, i\_ugelus autem Domini ejus matri apparuit in
hortalur
quasi tui similis ego sim. Propterea, inquit Alexan- soinnis, et ait Snrge Pcemenia
: qiiatn celertime Proseqvltur :

Tyronnum,
:
der, tetpsum contemno, quodprudens cum appareas, pra?para pueros tuos etjumenta, nihil molestiaa iu eum maler
„1 reslpiscat

stultus fartus es, colens idola niuta et sensu oaren- animo habens, ac filiura tuum seqnere martyriura :

tia. Cum enim immortalem Deutn et semper viven- enim pro Clnisti confessione dli obeundum est. Huc
teiu impie dereliqueris. patrem tuum Satanam dia- igitur, ut dixi, tibi inolestutn non sit : neque prius
bolum secuttts es. Relinque igitur tenebras, et ad desistas, ijiiain ad locura ei propositum perveneris.
lucem te converte, ne pereas, et in sempitenium Alexanilrimater.cumliRecaudivissct abAngelo.raag-
ignem tradaris. Tum iratus Maxitnianus, jussit ad nopere laelata est : cumquesurrexisset.siciit tlixit illi

se accersiri Tiberianttm Tribunum cumque Alexan- :

Angelus, iter faciens sequebatur filium. Quee in ur-

drttm ejecisset, tradens eum Tiberiano : En, inquit bem ingressa, in quatn perdtictits fuerat, illic eum
hominem hunc potestati tuse trado, quin etiam prae- invenit,quo tempore a Tiberiano Prseside interro-
cipio, ut ab urbe Roma Byzantium u-qne ililigenter gabatur. Cuin igitur optitna illafemina eum vidisset,
a quo tradi-
tur Titierianti, inqniras denostrisdiis, et de Jesu, qui dicittir, quem missa voce tnagna : Deus, inqtiit, ille altissimus,

colit Alexander : cujus sectatoribus, quoscumque pastor bonus, cui tu credidisti, adjutor tibi sit, fili

invenies, nolim parcas, neque isti Alexandro : sed mi. Postquam vero Tiberianus feminae illius vocem
et ipsum, nmnes Christianos affligas, uteumque
et audisset, qusssivit quaenatn essot vox illa : neque
tibi visnm fuerit, ut omnes edicto meo adversantes quisquam ex illa turba, quae raulta illic assistebat,

cognoscant mann mea se posse inteinci.Tum beatus potuit dicere, undenaiu ea vox advenerat.

Alexander Gratias ago tibi, Tyranne, quod me

:
12 Tura Alexandro tlixit Tiberianus : Age, mi-
per multas regiones celebrem fieri jussisti. Per deos ser. diis sacrifica. Sacrifico, inquit Alexander, sa-

ipsos, inquitMaximianus, non effugies manus Ti- crificium laudis ccplesti Deo meo. Ad ha?c Jutiex :
facibus ad-
beriani non enim illetui miserebitur, qnemadmo-
:
An non dixisti mihi, Alexander, vesrumillum Deum motis
dum egn misertus fui. Cui Alexander De liac etiam :
sacrificiis non egere? Talibus, inquit. ille, sacrificiis,

re Deo meo gratias agara, si forte dignus inveniar, qualia vos offertis, Deus metts nou eget sed saeri- :

qui ubique gentium pro Christi nomine labores et ficium justitite ac sanctitatis requirit, quoniam Deus

a?rumnas patiar. noster sanctus est. Tunc jnssit Tiberianus faces ac-
IU Ilaec cum audivisset Maximianus, jussit Ale- ceusas ejus maxillis admoveri, dicens Videamus, :

xandrum extratribunal ejici. Quem cuni Tiberianns an veniat Deus ipsius, et lilieret eum de manibus
traditum haberet, postero meis. Itaque ministrt Satanae feceruut quodjussi
ejeci set, et potestati suae
die sedens in tribunali, jussit ipsum illuc dnci. Cum fuerant, et faces accensas Alexandro admoverunt.
Ille vero, elatis in coelum oculis, haec dicebat Glo-
autem duceretur, risit ac dixit En ut rursus Sata- :
:

nas seinstrnxit. et contra me armatusest. Postquam riatibisit. Domine Jesu Christe, qui Arch ingelum

autem ille mgressus fuit, Tiberianus ita eum affatus Micltaelem in B iliylonem misisti, et tivs illos |"t--

Quid est, o Alexander? Anadhuc in illateme- ros ab ignis fornace liberasti. Ttt, Domine, libera
est :

ritate tua persistis? Fac, quod dico diis sacrifica, : me ab bora hacet praesenti angustia, et tyrannum
et teipsura a tormentis libera. Respondit Alexaruler : hunc subjice potestati tuae, ut et ego cum Davide
CUJUS JllSSIl Vidi ego sernpiternam gloriam milti prteparatam : illud dicam : Transivimus per igne.m et aquara, et

torlus tn
qua re delectatussum, et exultavit spiritusmeus. Ad ednxisti nosin refrigerium. Atcum Tiberi.inus vi-
Thtaciam
haec Tiberianus quod jussit Imperator,
: Si facies, ignem ipsum nullam vim habere oontra Ale-
disset,
ducitur.
et diis sacrificabis, tunc magis lsetari et exultare xandrum, erubuit, et servis sliis praecepit, ut eum
vinculis adstrictum ducerent quibus et dixit In-
at si perges temere agere, illud tibi praedi-
: :
poteris :

co per deos oranes, per omnes urbes ae regiones terim prasite vos ego vero sequar. Mater autera
:

me dispergenda esse. Ego. inqnit, Ale- Alexandri, cum filium a Judicis conspectu abductum
ossa tua a
xander, facio quod jubet Dominus meus ccelestis, vitlis-et, ngavit milites, ut eam sinarent fiiium adi-

re atque alloqui. Cura igitur illa prope accessisset,

neque minas tuas timeo, neque torraenta tua formi-
do. Ha?c cum audisset Tiberianus, ita percitus, jus- et Alexander raatrem vidisset B ne, inquit, raaier :

sit Alexandrum suspondi, et ejuscarneslaniari. Cum domini mea, bue venisti sepiere me usque ad :

vero laniaretur, vocem nullam emittebat setl eri- : eura locum, qni propositus mibi est, quemadmodum
gens oculos in ccelura, Deoipsi gratiasagebat. Qttod Cbristus Dorainus hoc mihi revel tvtt. Quidam vero
militibusAlexandriim e militum numero cum hfflc viderent, dicebant Tu :
cumvidtssetTiberianus, jussit
e ligno depositum extraurbemeducere, gravibusque qui.letn, Alexander, beatus es, quoniam magna est
catenis vinctum in Thraciam perducere. fides tua magnus enim Daus est Cliristianorum.
:

En ut multa tormenta passus pro nomine ipsius, ni-

hilmali accepisti.
ANNOTATA. 13 Haec dicentes iter faciebant, ut a
Tiberiano

jussi fuerant. Cum veroad fontem

venissent, etapud fiost VI dit-

sumere ritm inedtam

illum consedissent, cceperunt una cibura
:

a Ita MS. Ormcnm Palatinum : apud Lipomanum

ut ipse quoque id
simpticiter legitur : Multi ergo, rehus omnibus omis- et B. Alexandrum bortabantur.
faceret erant enim dies quadraginta, quibtis vir ille
sis templum adierunt et Jovi saerificariint.
:

Lipomanus vern : Asseritis illum

b lla ibidem :
beatissimus neque panem, neque aquam gustaverat.

ipstim Jovem aliquando mulierem appetivisse, et TuncChristi athleta, flexis interrara genibus, coepit
cum illam juxta mare invenisset ipsatn deceptam psalmum illum canere Levavi oculos raeos in mon-
:

tes, unde veniet auxilium mihi

anxilium raeuin a
corrupisse, ubi respicitur ad fabutam de raplu Europa :

Domino, qui fecit coelum et terram. Domine Jesu rsalm. \Vy

mfra nnm. 8 atthuc dariits expressam.
me ovem tuatn sine peccati labe, ne
c Hactenus fragmentum Patatinum prxcitatum, ce- Christe, serva
gaudeat inimicus raeus superme : quoniam cognovt
tera desiderantur.
 m passio s. ALEXANDRI MART.
A nomen tuum sanctum et terribile. Ne me confundas fundant, et ut sanctas aliquas rehquias veneren-
'
EX I.IPOM. ante tyrannum hunc, sed emitte Angelum tuum et tua,jubebo cineres tuos in fluvium projici sicque :

ab Angelo
corrohoratur dexteram tuam, et estnadjutor et protector meus. ne vestigium quidem aliquod memorias tua? super-
Cumque preces complevisset. illa ipsa liora adstitit erit.

Angelus Domini, eiquedixit: Ne timeas, Alexander, 1G Tunc Alexander : Perdet, inqnit, te Christus
ossa tua sub coelo Tribunus
quoniam exaudivit Dominus preces tuas, et me nu- ipse, et carnes et ita disperget, ut
Martyris
sit, ut tibi opem feram. Cum vero ii, qni eum iilo monumentum tuum quamprimum dispereat : futu-
prstnuntiu-
erant, Angeli cnm eo lnquentis vocem audirent, et mm cnim est, ut, Domino meo Jesu Cbristo itapro- tione,

neminem viderent, Valde timiierunt, et in terram vidente, non redeas, neque Imperatoris tui scelesti

prostrali sunt Tum

Alexander Quidnam., inquit, : adspectum videas et delebit Deus memoriam tuam
:

quod vos in terram prostraverit ?

fratres, vidistis, de terra, quoniam eum non cognovisti, neque miser
Illi autem respunderunt Audivimus Dei vocem te- : illum honorasti, qui honorem et potestatem istam

cum loquentis, et timore percuUi sumus, talem so- tibi largitus est. Nam
ipsum cognovisses, in ccelo
si

num non ferentes. vivere potuisses. At nunc viventem Deura reliquisti,

14 H»C cum illi dicerent, venit Tiherianus cum et patrem tuum Satanam diligis, cum quo in geben-
satellifihus suis. Erant autem cum i!lo et ejus urbis nam ignis detrusus peribis. Ego autem semper Do-
ad tribunal Optimatcs. Quajsivit Tiberianus a ministris suis, quo mino meo et Salvatori Jesu Christo benedicam, qui
constitutus
nnmine locus ille appellaretur. Responderunt illi, me manibus tuis iniquis eripiet, quoniam ipsius
ex
Jodicii locum appellari. Ducite, inquit Tiberianus, est gloria et imperium in secula. Haec cum Tiberia-
htic Alexandrurn, qui Cliristianum se esse dicit, ut nus aceepisset, furore magno percitus, vultum mu-
interrogem, quodnam sit ejus consilium, si forte, tavit, et jussit ministros suos eo in loco manere, et
mntata sententia, diis velit sacrificium offerre. Cum co?nam parare Cubuit autem illic ipse cum toto sa-
igitur Judex Ipse pro tribunali sederet, adstiterunt tellitiosuo Alexandrum vero milites ipsi sub arbore
:

qnatuor consiliaril. Tunc 11 Alexandrum interro- quadam collocatum servabant. Cum autem Tiberia-
gavit : Adhucne in temeritate illatua prava et insa- nus cubaret, adstitit illi Angelus Domini valde ter- E
nia persistis, neque diis sacrificas? Sed, ut video, ribilis, qui gladiumter.ens Tiberiane; inquit, adver-
: et Angeti
apparitione
corpua tuum robustum est.propterea non vis sacrifi- sum te ego veni, quoniam cura Alexandro Dei servo
ierritus.
c ia diis offerre. Me certe miseret tui, ob idque ad tam inique te geris, ut videas ac scias, quam facile
deos ipsos omnium dominos te convertere vellem. hoc gladin te interficere possim. Surge igitur, et per
Tum Alexander respondit Impie et exccecate fili : Illyricam regionem Byzantium quam celerrime pro-
Satana?, cum teipsiim diabolo tradideris, quomodo pera tempus enim Alexandri Deo servientis jam
:

te miseret mei ? Satanaa enim pater tuus nemini mi- prope est. Cum Tiberianus rem ita terribilem vidis-
sericordem se pra-bet sed vult omnes secum una: set, ita tremore correptus fuit, ut ejus carnes fere
in gehennam ignis attrahere ac perdere. Itane, in- liquefierent. Cum igitur tremens surrexisset, cohor-
quitTiberianus, homoscelestissime, mecumloqueris, visum illud
tibus suis et principibus viris convocatis,
1

qnasi egosim tui similis? An propterea contumelio- narravit. Tum Volebamus quidem nos
illi dixerunt :

sis verbis me afficis, quod te benignitate et miseri- te admonere, nemale atque injusteDei servum cru-
tyranno mi- cordiaprosecutus fuerim?Idquidem te hortari debe- ciares, sed timebamus audivimus enim et nos, ma- :

natur judi- bat, ut me honore potius, quam contumelia, prose- gnum esse ChrUtianorum Deum, et eos, qui ejus
cium Dclz
querens. Tum Alexander : Vere similis espatrituo servos cruciant, igne consumendos esse.
Satana?, qni tamquam silex aliqua durissima. omni 17 His auditis, Tiberianus valde timuit, et illa
plane sensn cares. Anignoras locum hunc, Judicium ipsanoctishora omnes iterfacere, etB. Alexandrum
appMlari Queb res manifeste significat, tibi Dei ju-
'f praeire jussit. Cum vero multas urbes pra?tergressus
du-ium imminere. Veniet enim, qui judicaturus est fuisset, in nullam introivit, ut servaret, quod abAn-
vivos et mortuos, et uuicuique operum mercedem gelo pervisum audivorat, a quo admunitusfuerat, ut
redditurus. Tum cognoseero poteris, an heec, quae per Illyricam regionem quamprimum Byzantium
tibi dixi, vera sint. Nam Deus ipse te quoque judi- properaret. Per multos igitur dies non ausus est a
cabi*, quorl sine misericordia servum ipsius judices. B. Alexandro aliquid qua?rere : cujus corpus nulla
Ille enim videt, quam impie mecum agas, et quibus ex parte debilitatum fuerat, sed integrura et robu-
ttfrmentie me crucies : sed hac rnibi gloriam, tibi stumerat. Prmteriens igitur per Illyricam regionem,
vero perniciem maximam afferent. venit in urbem a Sardicam, in quam neque ipse, ne-
15 His auditis, Tiberianus magnnpere iratus e^i, qne Judex ingressus est. Cum vero ejus civitatis Op-
jussitque tribulos in terram spargi, et Alexandrum timates eum adventare audivissent, obviam illi cum pcr Ilbjrkum
raptatus et Buper illos sterni ac distrahi. Hasa?rumnas cnm vir multo comitatu processerunt. Christiani etiam ho- Sardicir»
HIIH dvlorrm ille bealissimus pateretur, ne vocem quidem emitte-
non sentit.
mines, qui illic cum audivissent Tiberianum
erant,
bat. Tiberianus vero, cum animadverteret Alexan- venire, Martyremquemdam seeumhabentem, egressi
drum eos cruciatus non sentire, magis iratns, fraxi- ex urbe, Alexandrum seorsum in via stantem inve-
neisvirgis eum ctedi jussit. At ille cum a militibus nerunt. Quem cum vidissent, ad ejus pedes se abji-
osederetur : Istane, inqftitj homo impurissime, tor- cientes, dixerunt : Precare Deum pro nobis, serve
menta tua sunt? Adde ;ilia, si qua habes his acer- Deialtissimi. Atille : Vosetiam, inquit, Kratres, pro
biora ego euim divina ope adjutus, nihil istorum
:
me Deum precamini, ut cursum menm in Christo per-
tormenturum sentio, cum Dominus meus Jesus Chri- ficiam coronam, quam promisit mihi Dorninus,
; et
stusproesto mibi sit, etopem ferat. Habes igiturcor- ab eo recipiam. Postea vero, quam urbem trans-
pus meum m putestata tna fac illi quodlibet : ani-
:
ierunt, quce Clisuranominatur, etadcastrum quod-
Elffl autem meae, neque tu, neque pater tuus Satanas dam, Bonamasium nomine, advenerunt quod est :

unquara dominabitur ,Dominus meus Jesus

sed supra frPbilippi urbem fere milliaribusquadraginta,
Chliatus. Ad asec Tiberianus Jamjam te in ignem
: illic constiterunt.
oonjiciam, ut videam, an veniat Christus iste tuus, 18 Tunc Tiberianus Alexandri memor fuit, et il-
quem dicis, et te e manibus meis eripiat. Illud tudrquc PM'
enim lum ad tribunal duci jussit, quem sic interrogavit hppopoUni :

\<liiiisci;is,carnestuasetossaper singulasregiones,
Num, Alexander, adhuc permanes in temeritate tua, Alcxandrm
per> quas ego transiturus sum, dissipatum
iri : et. neque vis ab ea desistere, et ad magnos deos ac mi- t/iu '!

ne mulieres ipsse aliquid e carnibus tuis et

ossibus sericordesaccedere, Jovem.inquam, et/Esenlajuum,
invmiant. quod postea unguectis odoratissimis
per- qui omnem terrarum orbem gubernant ? Tum B.
Alexander :
 DIE DECIMA TERTIA MA.II. I!)7

Alexander Excaecate, inquit, et stulte fili Satana?,

: tia discedas ? Cumque Christiani homines, qui in liac D
adhucne vis a me aliud audire, quam quod dsemoni- urbe suiit, oranes diis sacrificent, tunc solus nobis p.x lipcv.

bus non sacrifico? Ego enim initio dixi, rue Chri- repugnas et deos contemnis? Age saltem nune me-
stianum esse, et Dei ccelestis cultum servare, neque cum tina et cum Pneside templum ingredere, diis *j t

impuros dsemones vobis similes a me coli. Ad liEec sacrifica. Tum B. Alexander Exoajcaue mentis ho- :
fortiter re-
spoltdet :
Tiberianus Avertat Deus, ut ego id faciam
: non : mo, fili Sat.ina* tecum una sedentis, quid a me vis
enim pra?cipio, ut dajmones, sed Jovem et ^scula - amplius audire?Sa>pissime tibi dixi, meChristianum
pium, summos illos deos. colas. Obrnutes-e. Satana, esse, et dscmonibus impuris non sacrificare : iiunc
inquit Alexander : nihil enim sapis. Tum Tiberianus igittir his omnibus audientibns profileor, me ccele-
dixit : Si diis sacrificium vis offerre, quamprimum stis Dei cultorcm esse.neque Dontini mei JesuCbri-
dicas : sin minus, cur
etdeos ipsos, sceleste, con- me stinomen a me negari. Scito nihil prseterea te a me
vitiaris? Vide, Alexander, quid agas, et te misereat auditurum.
tilnliirttnquc
tui rursus enim per deos omnes futurum tibi pne-
: 21 HaVc citin Tiberi.tiius tma cum Prxside audi-
ad llttvtuin
dico, utper omnes terras de te sermo divulgetur. visset, jussit Alexandrum amoveri, dicens
illinc :
Set nmtm
Hoc, inquit Alexander, valde cupio, et preribus a Abducite istum, tnilites, et vinctum per plateam du-
Ghristo meo exposco, ut omnes qui terrarum or- cite ego enim vos sequar. Cuin vero milites una
:

bem incolunt, ad Deum et Christum Dominum per cum illo ad fiuvium quenidam venissent cui noinen
me humilem et alijectum ejus servum gloriam refe- est r Sermius beatus Alexander manus et faciem
;

rant. Tunc ait Tiberianus Auferte hinc hominem : etadorientem solemconversus,hisverbisDeum

lavit,
istum, et aconspectu meo removete non enim ejus : precatus est Domine Jesu Christe, laudo gloriosum
:

contumelias ferre possum. Abducite ipsum in urbem et sanctissimum nomen titum, quod milii dedisti, ut
Philippi, et conjicite in carcerem : ego enim vos se- et in tirbe Pliilippi nominis tni confessionem serva-
quar. Itaque cum B. Alexandrum Tiberianus prse- rem. His dictis. milites eum abduxerunt cutr.qus :

}
misisset, ipse quoque in Pbilippi urbem profeetus ad locum quemdam venissent, ubi emporium erat,
est. quod Castrametatio dicebatur, eos Tiberianus conse-
19 Cum vero ejus urbis incolre audivissent, Ti- cutus est : qui cum Alexandrum vocasset, ei ita di-
ttbi euvi so
lantur Chri-
berianum cum suis cohortibus adventare, Optima- xit : Sci>, Alexaiider.crebrotefuisseaineips" adtno-
sttant : tes multo cum comitatu obviam illi prodierunt qui : neque taiuen diis sacrificium offerre voluisse?
nitiiin,

in urbem illam ingressus est, Jovi et ^sculapio sa- Rursus, inquit Alexander, fili Satamr, vis a me au-
crificium oblaturus. Audierunt et Christiani, qui dire, quod non sacriflcol Sa>pius dixi me Christia-
rissime
erant in urbe illa. quemadmodum Tiberianus Mar- num esse. Tum Tibarianus ita percitus, jussit Ale- tt

lcrlteratur :
tyrem quemdain in carcerem misisset. Itaqueomnes xandrum, ad quatuor palos alligatum et extensum.
in eum carcerem convenerunt, et custodem illitis a quatuor militibus ducentis verberibus pulsari. IIos
precati sunt, ut sineretillosad Christi Martyrem in- cruciatus cum sanctissimus ille Marlyr fortiter su-
troire, et eum videre. Id permisit custos, quippe qui nullam emittebat, sed oculos in cos-
stineret, vocetr,
et ipse Deum timebat. Cum igitur omnes ingressi, Domintun Jesum Christuni erectos te-
luin ad sutim
beatum Martyrem in ligno sedentem et vinculis ad- nebat. Tum vox hiec audita est, e ceelo demissa :

strictum vidissent, adejus pedes se dejeceruitt, eum- Esto bono animo, Alexander, neque tormenta ista
que et ipsius vincula exosculubantur, ac dicebant : limeas brevia enim sunt, egoqtte tecum sum. Hac
:

Vere faustuset felix nobisfuit adventus tuus, serve voceaudita Tiberianus valde timuit, jussitque rarni-
Dei urbem enim et patriam nostram hoc ipso feli-
: fices ab Alexandro abstinere. Abduxerunt igitur il-

cem futuram scimus. Patientiam igiturserva, utcur- lttm milites.

sum tuum conficias. Nos autem Christiar.i multo 22 Postea vero ad castrum quoddam, cui nomcn propc Cma-
Miraiii
metu ac tremore hanc terram incolimus. Nam hu- est Carasura, quod quadraginta milliaribus ab urbc
jus loci, Pneses singulis diebus nos Christianos in- Philippi, et decem et octo distabat a Bercea, Alexan-
quirit, ut puniat sed ille quitlem nobis minatur at
: : der et Tiberianus pervenerunt. Cumque Tiberianus
potestatem tatnen nullam habet, qua nos detinere illuc ingressus esset, iu castro illo diversalus est

possit, quo minus Christiani simtis multienitn, di- : horafere sexta. Milites vero sanctum Martyrem Ale-
vina ope adjuvante, in hac urbe sttmus, qui Christt xandrum secum habentes, una citm ipso prope ca-
fidem tenetnus, ex quorum numero suut et urbis hu- strumaliudadlocumarboribus consituin diverterunt.
jus Optimates. Iidem speramus Christi potentiaGeu- Tum Martyr Alexander dixit militibus : Eainus, fra-
tiles ipsos, male de fide Christiana sentientes, ita tres, ad arbores illas ; cum enim eum locuui vidis-
superatum iri , ut omnes fiant Christiani. Esto set, valde oblectatus est. Itaque rum eo venissent :

igitur patiens Christi Martyr, etqtticumque ab im- Vere, inquit, fratres, ego sitio. Illi vero Et unde- :

ptoJudice cruciatus afferentur, eos animo per- nam hic aquam habebimus? Expeotate paulisper,
forti
feras fratres, inquil Alexander potest enim Dens itvins :

20 Interea Tiberianus recordatus fuit, suojttssu etiam hoc inloco nobisaquara snppeditare. Cumque
Alexandrum fuisse inissum in carcerem. Itaque civi- hffic dixisset, flexis genibus, ita
Deuin nravit Do- :

tatis mine Jesu Chrisle, qui lapidem in solitudine olim

illius Optimatibus dixit Scire debetis vos, :

«'" iterum Christianum hominem ab Imperatore ex urbe Ro- disridisti, etaquam ex illo eduxisti, nepapulus tuns
Werronatus ma fuisse mihi traditum, quem per totam viam ad- Israel siti deflceret . nunc tu misericors respice snr-
monerem atque hortarer, ut ad deorum religionem vum tiiuin. et hoc in loco aquam prasbe, ut ego ser-
se converteret vus tuus bibatn, et nomini tuo gloriam reddam.
: verum nihil adhuo in eo profeci :

dura enim qucedam respoiidens, et me et deos ipsos His dictis, statitn tellus, qnai infra arbores illas

contemnit cumque multis cruciatibus eum subje-

: erat, aperta est, et gelidissinJa ac purissima qa e-

cerim, nihilillis tesusest. Si placet igitur, vubis pra- dam aqtia erupit : unde et Alexander, et milites,
precibus
sentibus, hucillumaccersiri jubebo fortasse multos :
quicumilloerant, biberunt. Idcumvidissent milites, aqvatn m
reveritus, ad deos ipsos beneficiorum auctores se quod tam mirabiliter sanctus Martyr fecerat, mi- petrat.
convertet. Alexandruiu igitur eductum e carcere, rati sunt, et inter se dicebant : Vere magnus est

illuc accersiri, et Deus Christianorutn, qnoniam sic servos »uos ex-

ante tribunal sisti jussit. Cutn igl-
tur eo ductus esset, Tiberianus cum civitatis Pru;- audit.
side Alexandrum sic interrogavit : Age Alexander,
an adhuc persuasum non habes, ut a priore senten-
ANNOTATA
 i:ih PASSIO S. ALEXANDRI MART.
fluminis, quodsupra diximus, vadum alterum venis-
ANNOTATA. set, qui locus
quadraginta fere milliaribusdistabata
Beroea urbe, ubi et hospitia multa erant, illic Mar-
a Sardica urbs in con/lnio Thraci.r et Mijstx, Cvn- tyrem exspectabat. Postea vero quam Alexander
i ilio Sardicensi sub Constantb Imperatoi e habito clara. Mariyr eo venif, ubi erat Tiberianus, enm rogavit,
Ejus rudera ostenduntur prope Sophiam metropolim ut tempus sibi conrederet, quo Deum orare posset.
Bulgarias et per hanc ex Hungarta iransilur in Thra-
:
Cumque illic vidisset magnam arborem nucem, ad
ciam Erat apud Lipomanum et Surtum Sardinia laco illam accessit, sub qua flexis genibus sic Deum ora-

Sardic o pei peri m t " usa. \it : Domine Jesu Christe, mitteAngelum tuum, et
l> Haxest Philippopolis, etium nunc ita appellata, accipe animam meam, qunniam nibil amplius ferre r>uem vltx

metropolis Thracise proprie sumptse, ez qua, et ex Sar~ possum. Cum vero Tiberiauus Alexandrurn precan- itestdcrat .-

iltca cognoscitur siius Clisurse elcastri Bonanosii. tem vidisset : Riirsus, inquit, magicas prec.es iste

c Sermius credi polest rivulusaliquisin Hebrum i

- :i_^i 'litur. Miror ergo valde, iste has undenam
fUti ns. prudentes orationes didicit; scio enim manibus meis
illum educatum, et militem creatum fuisse neque :

CAPUT III. unquam novi, quod ille haec sciret. Hoc igitur est,
qnod valile iniror, undenam ha;c didicerit : Illum
Iter llercea Driziperam. Martyriwm, sepul- igitur ad se voravit, et his verbis aflatus est : Age
tura. jam, Alexander, diis sacrjfica. Ad ha?c Vere
ille :

T unc Tiberianus sedens pro tribunah, jussit B.

J.
mrns tua tenebris perfusa et,
dicere, quod ssepissime dicenleni me
tibi
qui cogis me denuo
andivisti.
Alexandrum illuc duci quem interrogans Age, : :
Haie ubi audivit Tiberianus, jussit oleum ca- Ibidem
2b'
varie
inquit, dic Alexander Facisnequod jubet Impera- :
Itdissimum fieri, etsupra iiliusterga effundi. Ange- tortus sed
tor, :iu ii' • ii ? Respondit ille : Ego ccelestis Impera-- lus autem Domini venit, et vas, in quo oleum erat, frustra,
toris mei edicto parere volo, nei]ue te aliquid esse confregit, el oieum ipsum in ministros Tilieriani ef-
E
puto, neque Imperatorem tuum. mortalem et cadu- fudit. Id vero cum ille vidisset, furore accensus, :ic

cum horainem. Ilnc responsum cum Praeses ab eo ministros increpans Itane, nibil potuistis
: inquit,
accepisset, non amplius illir eum interrogarevoluit; isii facere ? npque quidquam Alexander passus est ?
s,'il convocatis militibus : Celeriter, inquit, istum Tunc vectibus enm caedi jubens, aiebat Sacrifica :

comprehendite, et in urbem n Beroeam abducite. iliis, Alexander. Ad haer ille Obmutesce Satana, :

nuctus Ttcrir. Ceperunt igitur illuni niihtes, et ad riuvium quem- qui veritatis es inimicus, et patris tui diaboli ami-
am sanctu* ,] t in \enerunt, eui nomen erat Arzon. Ciim autem cus. Hiec Prseses audiens, iratus illi est, et tlentibus
essent fessi devia, seipsos apud Humen illud refri- frendens, jussit, facie in terramversa, prosternisub
gerabant. qnnque M. Alexander nianus et fa-
Illie
nuce illa, et a quatuor carnifiribus verberari. Cum
rifiii Cunniue arbores.quasdam celsiores vi-
lavit. ille autem verberaretur, vocem nullam emitteliat.
disset Venite, inquit, fratres, et parumper sub
:
Tunc videns Tiberianus, quod nihil proficeret, jussit
arboribus illis quiescamus. Cum ii:itur illic milit.es mililes desinere. Alexander vero cum surrexisset,
cum Alexandro sederent, venit Tiberianus; quirum has preces ad fudit Deum
Domine Deus, benedicas:

ens ifa sedentes vidisset : Cur, inquit, scelestissimi quoniam sub ejus ramis nomen
qna?so, arbori buic,
servi, hominem istuni sedere permittitis ? Postea sanrtum tuum confessus fui. Ha?c ulii Alexander di-
v.i" quam in Berceam urbem Tiberianus ingressus xisset,Christianorum hominum multitudo, qua; us-
est, ejus civitatis Optimates illum acceperunt. Quam- que adarborem, quamdiximus, comitata eum fuerat,
m 'nnn plerique ipsorum Christi fidem servarent, salulato illo, in regiones suas reversi sunt.
Imperatoris tamen metu eam rem dissimulabant. 20 Milites atitem, cum sanctum Martyrem appre-
i.iiii autem Christianam fldem profitebantur, audien- hendissent, abieruut per viam illam, per quam a
les Christi Martyrem Alexandrum illuc venire, ma- Praeside jussi fuerunt Pneses vero sequebatur, ca-
:

a Christtaiiis
UlltlllllllU
gno gaudio affecti, illum acceperunt : quem ita sa- tervam secumhabens. Cumquemilites illos unacum
lutarunt Felix et faustus est adventus tuus in ur-
:
beato Marfyre cnsecutus esset, simul in lucum
bem patriam nostram, serve Dei Alexunder
ei tuo :
quemdam venerunt, Bortiam nomine. Quaesivit au-
q eniin ndventu "innes res nostne feliciores faetaesunt.
tem Prases ab ejus loci bominibiis. quanam via
Esto igitur fortis pi omine Domini nostri Jesu compendiosius ad b Europolitarum provinciam per-
Christi, neque quidquam ihibites.
venire possent. Illi responderunt, compendiosius
'2'i Cum ailliuc verba facerent, jussit Tiberia-
illi
iter futurum, si transeuntesper montes. in campum ducttur per
nns Alexandrnm :inte trilmnal sisti.
Queineuin pro- [tortiam, et
quemdam descenderent, in eum locum, qui diceba-
pese haberet Age.inquit, Alexander, mihi obtem- Burtodexton,
:
tur Burtodexion. Cum enim Tiberianus multos Chri-
pera, tamquam patri tuo, et mecum veniens diis stianos in urbe Adrianopoli esse audivisset. defle-
c
sacrificium offeros iil enim si laeies, audientibus
:

xit de via publica, ne in urbem illam ingrederetur.

his omnibus tibi pollireor, te statim absolvendum Cum igitur eam urbem a dexlera, et castrum a sini-
"'. si ex iila ipsa liora mecum esse volueris, stra reliquisset, per montes illos, sicut ab
transiit
eris ut unus ex iis, qui prinripem lnciim in exercitu
ejus loci hominibus didicerat, et venit in Burtode-
ipso iiiirni ; at si merum esse tibi non placuerit, xion. Cum vero beatus Martyr Alexander illuc ve-
liceat ire quocumque libet. H<ec cum B. Alexander nisset, matrem suam invenit. Quie, viso fiiio, ad matrem
audivisset, ridens dixit
arerbam et tristem c.nn- utii
:
ejus pedes se dejeeit, et flere ccepit. Postea vero siilatur :
tiUandlmtem solationem, qua in me usus es Verba ista tua I
surrexit, et tiliutn osculata est. Tum B. Alexander
«arbitatis plena sunt; istaeniraadmonilio majorem
T"rTu? illi dixit Noli, mater mea, flere :spero
:
enim futu-
cruciatum animsa me e affert. Sed avartat boc Deus,
rum, ut Liomini mei Jesu Christi ope adjutus, cra-
iii ego consiliuro tuum sequar. Ssepissime tibi
dixi', stino die cursum meum perficiam. Mansit autem
iii" Christianum r-se, et impurisdaemonibus non sa- Tiberianus apud castrum illud, et ocfavanoclishora
crificare. Illud igitur scito, me
nihil aliud. nisi quod illinc discessit, et milites suos sequi jussit, Alexan-
audivisti, posthac dioturum. Tunc Tiberianus egres- drum vinctum ducentes.
sns ab urbe, praecepit militibus, ut Alexandrum vin-
27 Orto autem sole, venit ad fluvium quemdam,
etum prr vi:nn publicam ducerent, et. ipsum
Tribu- apud quem erat hospitium, Fluvium autem illum
num Martyr sequeretur. Cum igitur Tiberianus ad ejus loci homines Zioncellum vocari dixerunt. Illic

B.
 DIE DECIMA TERTIA MAJI. 10!)

B. Alexandrum Tiberianus ad se accersivit, eique minis gloriam edantur. Statim autem vox bac e cce- D
dixit: Age, Alexande *, audi me, deosque ipsoscon-
1
lis demisaa est Quaecumque petiisti, dilecte et per
:
E\ LIPOM

iicrvm fidem fitere. Tuin Alexander Vanissime, inquit, bomo,

: fecte Martyr Alexander, omnia faciara, neque quid- voee
cirlesti
professus. et patri tuo Satanae addicte, rursus me interrogas, qnain denegabo. Jam veroveni, etcumpatribuatuis confortatur

et deos vocas qui non sunt 1 Ad hasc Tiberianus : requiesce ; paratum enim esttibi regnum ccelorum,
Multos cruciatus tibi adhibui, ueque quidquam ad- teque Michael Archangelus excipiet, coronam rece-
huc profeci, et ab urbe et patria niea peregrinatus pturum, quam concupivisti. Hac voca audita, beatus
sum. neque adhuc assequi potui. ut te ad deos con- Martyr surrexit e terra, et milites hortatus : Cito,
tandem verterem. Nunc igitur scito, bodierno die rerum inqnit, fratres, facite
quod jussi estis.
Druuporx
tuarum finem futurum. Idque cum dixisset, ad eum 30 Coelestinus autem quidam (sic enim appella-
locum properabat, in quo Christi martyr certamen batur unus ex iis, qui ilbc stabant) ei dixit Ego :

suum confecturus erat. Celeriterigiturad locum per- sum, Martyr Christi, cui negotium hoc impositum
venit, qui Druzipera vocabatur. Sedit vero in su- est : sed precare Deum pro me, nc mihi peccato ea
blimi quudaiu loco ultra rluvium Erginam, ad orien- res sit. Tunc B. Alexander Age, inquit,
. fili, fac
tem solem conversus. Cumque Alexandrum accer- quod jussus es : peccatum enim non est
facere,
sivisset En, inquit, finis tuus hodierno die prsesto
: quodjussus fueris. Hoc cum ille dixi-s.i, gladium
est. Jubeo corpus tuum in fluvium projici, ut fev<e eduxitCoelestinus, et linteo sumpto, oculos B. Ale- gtadio cxdi-

illae, quae sunt in aquis, carnes tuas consumant. xandrini contexit. Cumvero iltum percutere voluis- tur :

mor/i addf inquit Alexander,

Gratias, tibi agam, tyranne, si set, Angelum assistentem vidit, nequeampliusausus
cUut :
vere facies quod dixisti, ut eripiat me Dominus de est manus in ipsum inferre. Tum B. Alexander ;

manibus tuis iniquis. His auditis, sententiam adver- Age, frater, fac quod jussus Atcarnifex
es. Ti- :

sus illum Tiberianus pronuntiavit. Cumque quatuor meo, inquit, serve Dei ; video enim viros quosdam
militibus eum securi feriendum tradidisset, illos di- terribiles circa te stantes. Tum B. Alexander Deum
misit, et illinc abiit. ita precatus est : Domine Jesu Christe, da ut hac
28 Milites igitur illum apprehenderuut, et ad hora martyrium complere possim. His precibus ad
dexteram partem ejus viae ad Boream vergentem Deum missis, Angeli paruraperab ipso recesserunt.
festinabant, ut facerent quod jussi fuerant. Beatus Itaque carnifex Alexandri caput gladio abscidit ;

vero Alexander, cum huc atque illuc circum-pexis- ejusque heati viri animam Angeli ad caalum sustu-
set, et turbas, quae ad ejus spectaculum convene- lerunt,Deum ipsum magna voce laudantes turbis :

ocfusis pre-
rant, vidisset ; petiit a carnifice, ut Dei oraudi fa- omnibus, quae illic erant, audientibus. Itaque B.
cultatem ei praeberet ; idque cum earnifex conces- Alexander martyrium complevit in Patris, Filii, et
sisset, aquamTunc unns ex iis, qui ad spe-
petiit. Spiritus sancti nomine.
ctaculura venerant, vase quodam aquam e fluvio 31 Ejus au'em mater <um properans ad eum lo-
Ergina celeriterad H. Alexandrum attulit itlevero : eum venisset, qui Zorolus dicebatur, quserens a mili-
Corpta a
inauus faciem lavit, ac totum corpus Cruce ter
et tibus Tiberiani ; Ubinam, inquit, est filins meus ? fluvtoa ca-
signavit, et ad Orientem conversus Gloria, inquit, : Tuiii ilti unus e militibus respondit : Sententia lio- mbux ex-
tractum
tibi Deus patrum nostrorum, Abraham, Isaac
sit, die filio tuo decreta est in loco quodam, qui appclla-
et Jacob, quem omnia cnntremiscunt et adoranf, tur Druzipera distat autem hinc locus iile (utopi-
:

cceli et terrae opihVem et tolius ccclestis poteutiaeef- nor) fere decem et octo milliaribus. Cum igitur
fectorem. Te quoque universarum rerum Deum, mater rem ita se lubere didicisset, publicam viam
corporeis oculis non s^ectabilem, incorruptum et ingressa, venit ineum locum.qui Druziperanomina-
inviolatum, Seraphini magno cum timore adorant : batur. Dum vero iter faceret ac lamentaretur, et
qui non audentes erectis oculis te intueri, clamant; tamquambos aliqua proprium vitulum quserens, in-
Sanctus, Sanctus, Sanetus plena est omuis terra : gemisceret, occurrit militibus. IlUenim cum sancti
gloria tua. Sol ipse per aetherem quadrigara suam Martyris caput abscidissent, ejus corpus in fiuvium
ducens, Terra et homines, qui in ter-
tibi benedicif. projecerant. Divina vero providentia factum est, ut
ris sunt, jumenta
omnis spiritus tibi gloriam ca-
et quatuor canes in fluvium illum venirent, et sancti
nunt, qui solus es in omnia secula Pater, Filius, et Martyris corpus inventum, e fluvio extraherent,
Spiritus sanctus. Recordare, Domine, illorum, qui suisque linguis iliud lambentes, ac prope sedentes
te metuentes, tibi grati sunt, ef sanctum nornen custodirent. Ut autem B. Alexandri mater duobus
tuum decantant. Ne despicias me, Domine benignis- milliaribus prope locum illum venisset, in quo M ir-

sime, servura tuum peccatorem et indignum. tyris corpus situm erat ; duo illi canes accurrentes, a Parmcma
29 His dictis, sead eam turbam, quae illuc vene- ipsi obviam venerunt, ct uterque, anus a dextera matre sepe-
«o exempfo Utur
excltat tur-
rat, convertit ac dixit Admoneo vos, fratres etpa-
: parte, alter a sinistra, mulierem ipsam ad ejus fi-
:

tres, Deique mei nomine vos hortor, ut labores meos lium recta deduxerunt. Illa vero suncti Martyris
recordemini, quos pati non recusavi neque enim : corpusaccepit,etungueatis multisac pretiosis linteis
pigerfui pro nomine Domini nostri Jssu Christi, ut involutim, dt»posuit in nronumento quodam insigni
propitius fi.it peccatis meis et genti nostree, quoniam ultra fluvium Erginam, Occidentem solem versus,
misericorsest etclementissimus ipse Dominus Jesus quemidmodum Spiritui sanc( visu n fuit. i Postea
Christus. Scitis enim, fratres, quautum iterfecerim vero, quam Spiritum sanctum adjutorem habens,
cum impio er iniquo Tiberiano : qui pf>r totam viam oinnia, qu3B cupiebat, explevit, Domini nostri Jesu
numquam mihi parcens, multos eruciatus in me in- Christi praestante gratia, Angeli multi una cura ea
tulit.Sed baac omnia sustinui propter nomen Do- Psalmos canebant.
mmi nostri Jesu Christi, ut cursum meum perfice- 32 Magnavero qusedam rairacula beatus martyr
rem, et superarem tyrannum contra me bellumge- Alexanderedens, adjuvat eos, qui vexantur, ethis, claret mira-
rentem, et diabolum concertantem ipse eniin fuit : qui diuturnis morbis affliguntui', curationem affert, cuils

adjutor Tibeiiani. Cumque hsec turbis dixisset, ad Chnsti ope auxiliante, cujus ipse particeps factus
carnificem conversus Mane, inquit. frater, parum-
: est Martyrium autem coraplevit sanctus Alexander
per, ut adhuc Deum orem ; ac, flexis genibus, ita decimo tertio die inensis Maji, sub Tiberiano illo
Deum precaius est : Domine Jesu Christe, exaudi homine valde unpio, imperante Maximiano, iniquo
servum tuuiu, qui nominis tui causa Laboravit, et da et iiupio tyranno, in nobis autem regnante Domino
gratiam corpori meo, ut quo loco iiiud reposilum nostro Jesu Christo Salvatore cui gloriu ct impe- ;

fuerit, illic signa, prodigia et curationes ad tuino- rium in secula seculorum. Amen.
33
 200 PASSIO S. ALEXANDRI MART.
33 Apparuit autemsanctus Alexunder, completis vana opinio, terriculamentum oculorum et conster-
rcbus omnibus, matri BUS3, eique dixit Bene, ma- : natio animi. At postmoilum, uti idem Simocatta scribit
ter, Iaborasti, et per totam viam defatigala es, ut lib. 7 cup. 1 4 et 15, post varios fortunte bcllicx cventus,
proprium Det tibi Dominus meus
filiurn se<|u<;reris. Barbari paulatim Driziparam procedunt, urbem ca-
apparen*
matrrm con-
Jesus Cliristus regno suo, ut mecnm una merce-
in piunt, aedem Alexandri Martyris inclyti incendio eadem
postea
tolatur. dera babeas. Ne igitur mcerore afficiaris sed pue- : excitato absumunt, ejusquc monumentum argento capta fieli.
poa tuoa tecum habens, cum pace redeas in locum ornatissimum nefarie spoliant. Quin etiam corpus qulas dixsi.
pat:
tuimi spero enim a Domino meo Jesu Christo me
: inde indignissime ejicitint, miriHceque victoria elati
impetraturum esse, ut cito te quoque assumat in a.l convivandum toris discumbuni. His itaquediebus

eum locum, in quo ego sum. Ilaec cum beata illa </ Jesus Domious noster, qui a Patre imperium in
Pcemenia audivisset, et Dei gloriam celebrans ipsi omnes gentes et possessionem in oranes terminos
gratias egisset, una cum pueris suis leata reversa teme accepit. regnum suurn Chagano nequaquarn
cst, persuasum illudhabens, quod beatum Alexan- intestatum esse voluit. Passim quippe immissa pe-
drum Domino nostro Jesu Christo maguum donum stilentia barbarps delevit eratque malum indepre- :

obtulisset. Magna igiturgratia eo ra loco inest; ubi cabile, non ulla medicina, quamturavis solerterexco-
repositse sunt sanoti et gloriosi Martyris preUossB Itaque a Cbagano, ob \lexandrum
gitata, curabile.
ReliquieBj ingloriam <
j
( Laudem Christi Dei nostri Martyrem tam ignominiose tractatum, pcena com-
quoniam ipsi gloria est in secula^eculorum. Amen. nierita exigitur. Nam septem ejus filii peste ingui-
naria corri|iiuntur, caloreque vehementi et igneo itteoque

ANNOTATA. plaue uno simul ilie extinguuntur. Sic Chaganus in

/llils et co-
ptis per pestem
victoriis suis infeliciter felixfuit. NampropiEanibus diminutus,
a Prseter Berceam Syrias est atia Macedontie, po- et ca.nicis et hymnis, et inanuum plausibus et sal-
stea [renopolis ah Irene Imperatrice appellata, teste tationum numeris et risu effusissimo, lamenta et
Brietio in lilyrico antiguo : sed necessarium est aliam lacrymas, et luctum nulla consolatione sanabilem
mveniri inter Philippapolim et Hadrianopotim, nisi et jacturani intnlerandam adeptus est. Percussusest
enormitor exerravit Auctor, eniin ab Angelorum exercitibus et cum plaga esset :

b 1'inviiicia Eiiropa* sivc Europolitarum cst pri- aspectabilia, acies tamen illa visu contingi non
maria Tkraeiss: in quasubmetropoliHeraclea cstui-bs potuit...
Drizipara. 3 Senatus Cffisaremde Legatis ad Chaganum mit-
c Hadrianopolis, urfo celebris ad Hebrum fluvium, tendis bortatur : qui accito Harraatoni eas partes
Melropolis provincise Hsmi-montis, ubi subMaximiano niandat. Harmaton multis cum muneribus Drizipu-
hoc Tmperatore martyrio coronati Maximus; Theodorus ram Chaganuspr.osentes Ibrtunas lameutans,
venit.
ci Asdepiodotus ceiebrantur in Martyrotogio Romano amissionem filiorum, pe.>tiferumque copiarum exi-
ad iIicih xv Septembris. tiuin inimeuso dolore prosequitur. Decera diebus ibi
d Pcemenia raater, u/Sancta, inscripia est Gtjne- poeitis, Ilaiinaton conveniendi copiam iinpetrare
ctco sacro rfrturi ad diem 16 Maji t utigua ejus arbi- noii potuit. Erat quippe dolor vehemens, ut dixi
pacem etttii
tratu iectum. nec levandie calaraitati ulla via ratiove apparebat. Itutiiatiis
Die duodecima in tabernaculuiu introducitur, bar- sancll,
barumque leni acplacida oratione demulcet... Tan-
APPENDIX. dera inullis verbis eum Legatus permovet, ut se do-
Templa S. Alexandri in Thracia. Ob Reli- nis coli patiatur. Postridie pace firmata domum
quiascjus dissipaias, Chaganus Itex Ava- redit... Ex pacto autem Ister ad Romanorum Ava-
rum divinilus punitus. ruinque fines dirimendos constituitur,atque hoc
sane modo bellum inter Avares et Romanos profli-
\jardinalis Baronius, m Annalibus Ecclesiusticis ad gatum est. Hactcnus Sunocutla.
annam Cliristi cooviu, agit de quamplurimis Sanctis, 4 Theoplcanes etiamin sua hiitoria adannum Mau-
martyrio sub Maximino Imperatore coronaits, actan- ritii ImperatoiHs xvm, Indictione
qni est Christi m,
dem nunuro xxvn addit ista: Driziparse civitate syji. -ntestmus, rumnirmoriitirruptiuiiemChagani Regis
passu est Alexander Mariyr,
-
niiraculorum post Avarum : cujus milites, homines barbari, Drizipera
obitum virtute orbi notissimus. Aliqwt miraculain profecti, civitate direptioni tradiia. in S. Alexandri
(leiiere indicantur in Filajam dicta. At nolissimw fuit templum incendio grassati sunt. Cumque sepulcri
iu Thracies variis locis, per quse duclus el tormentis thecam argento ornatam reperissent; illusis prius vetso iii Itt'
Sancti affliclwi fuit, ac tandem Dratparse coronatus. Tlieopliy-
ecctestam
et contemptis Martyris reliquiis.ornameutum omne ctttiit tiittm-

Amtitah
laclus Simocatta duarum Ecclesiarum ei in Tkracia saorilego spoliavere... Porro Deus injurias Martyri pho.
C/iaijauiis iicatarum meminit, in Historia rerum sub Mauritio Alexandro irmgatasulturus, morbum pestilentem in
. tttrit :
Imperatore gestarum, quam auctor isto tempore ibidem barbaros immisit, qui ur.o solo die febri ex peste
iegens scripsit. Ac piimum hh. exponit bellicas Cba- orta septem Chagani liberos cuin innumera populi
gani Av.u-uiii Regis uicursiones, et capite Sasserit multitudine extinxit, adeu ut triumphalis Isutitise,
tum Anchialura pervenisse, ubi Martyris Alexandri
victorise, psearium, cantuumque vice, luetus, bicry-
»dom reperit, quara Anehialp discedens flammis
inav atqueplanctusprorsus incuiisolabiles receperit,
pro ludoexussit. EstAnchialus urhs Thraciat, a Pto-
JJ.rc Tltetipliunes, eumque secuti Anastasius bibliotlte-
lomseo lib. 3 Geographias cap. II memorata, postea carius tn siia Historia, el Paulus Diaconus inHistoria
l piscopalis in provincia Htemi xnontis sub metropoliHa- miscella.
irianopoli,
5 Non videntur sacrse Reliqttiw plane periisse, sed Ahntie llrlf
'2 Inde, inquit Simocatta, Drizipara profectus ur-
einum mttltx u piii ClttUtitinis, ttli iu siinili cosu ssepe quki Pragx.
Drltipara
bem subigere aggreditur.,. Divina au^em providen-
fi
contigit, fuisse callectx. Unum certe frustum, diqito
npvlsvt tiaquBdam ab urbe opprimenda cohibuit. Visus est
majus, ex Reliquiis Ittijus S. Jlcctudii ad Hcclesiam
rmi " Chaganus liodiei vjdere innumeras Roraa-
Pragensemciica annum iicccui suli Wenceslao IT.Rege
norum phalangas, una frementes ex oppigo jiroce-
penentsse, assertt in P.ragensis Ecclesix Dtario Tho-
dere, et in campum adanimasin acie profundendas mas Joannes Pessina a CzeohoYod Decunus Metropo-
cupidisaime properare. Hino se in fugam conjicit, litttiuc mdu S. Vixi , nunc etiam Sqmandriensis itt
tametsi, quosviderat, adversarii mhil essent nisi ffungaria Episcopus.

DE
 DIE TERTIA DECIMA MAJI. 201

DE SANCTIS MARTYRIBUS ALEXANDRINIS

APHRODISIO, AGRIPPA, SARINO, GRISO, LUCIO, CYRIL-

LA, CRIDULA, JUVINO, ET ALUS DUORUS.
slll MA j| * ntiqua Mavtyrolojia Hievonymiana pvivsen- Nothevussichabet : In Alexandria Aphrodisii, Agrip-
ym tem diem ab his Martyribus anspicantur hoc pse et multorum Martyrum. Palse&tra vero martyrii
Z_M modo : In Alexandria Aphrodisii, Agrippae, non indicata sunt in MSS. Aquisgranensi, Augustano
_/. JLSabini, Grisi, Lucii, Cyrillae, Cridulae, Jo- et Labbeano Agrippa, Lucius, Sabinus ; quamvis et
vini staliorum dnorum. Ex kis toco Grisi legitur Agrippus et Lncas etiam legatup. Apud Grevenum in
etiam Grissi ^Grippi. E.r uorninibns Lucii ctOyrvhe, .Idditumibus ad Usuavdumb.vc traduntuv Item Sau- :

unintm conflatur in MS. Eptarnacensi Lucirilke in : ctorum Gagi, Luci, Agrippae et Sabinae. Et in MS.
eodemqvepro Cridulafsf Oritula, el tres Socii addun- Flovavio fit mentio Sanctorum Virginum Agrippae et
tur. Juvinus est in solo Corbeiensi Parisiis excitso, et Sabinae : interim Sabinus aut Savinua legitur in anti-

duobus anonymis postponitur. In aliis Martyrglogits quis Mnvttjvohtjiis, in quibus Gagus infra inter alios
etiam nonnulli memorantur: nam in MS. Richeno- Martyres colitur. In MS. Tamlactensi refevuntur no-
viensi ista sunt : Alexandria Agrippae, Sabini, Lucii, mina Affrodissii, Sabini, Agrilae, Luci, Credulae,
Cyrillse. MS. Rkinoviense : Alexandria Agrippse. Quirillte, Gressi, item Lucii.

B DE SS. VICTORE, SATURNINO, ALEXANDRO, ACRIPPA,

SAVINO, CREDULO, MAXIMQ GAGO
MARTYHIHUS POLENTLE.

.\omina
Maitijrum
li| Faitis
ilnroiKjin:
VIDE APP.
m -ulta hic controversa occurrunt,
tyres sint simul collocandi,
modo dividendi.
tcenst Martyrologii
Ac primo
Efieronymiam
tur : In Polentia passio S. Victoris, Saturnini, Ale-
xandri, Agrippae, Agris, Cyrillae, Savini, Creduli,
Maximi, Gagi. Erant hicpost A\w&ndr\ nomen quae-
et
num
quonam
in apograplio
hi

ista
Mar-

legun-
sint
Lu-
sint intev
his
dubitatuv an recte
ei

qux
Martyres Ale.randvincs. Et hactenus quse de
Martyribus apud antiquos
in MSS.
Tamiactenn nomen Alexandri inntar Socii exprima-
tur, et an pro eo non stt urbs Alexandria supponenda
iit prsecedenti classc exprimittir
Flovcttiinio non avlntvamuv,
aidtcantur.
Epternacensi,

: quod
acsequimur antiquissimum
Ac primo

vei ideo
Lucenst

cum

TOM. VII
"
UAII
dam de S. Servatio, quseplane praster mentem auctoris MS. Epternacense et altevum Lucense cum Tamla-
SOT- CO
inlmsa eum Florentinio arbitramur : quod ea in MS. ctensi. Ihs positis inquirenda Palssstra martyrii. Ea
Blumiano sub initiumhujusdieicoilocentur t et in MS. Polentia dicituv m tvtbus apographiset apud Ntdkevum,
(
'orbeiensi Purisiis excuso sint inter superiovem et hanc quai Ponlentia est tn MS. Eptevnacensi. Tves vevu
classem; ac plane desinl in antiqnissimo codice Epter- uvbes Polentiae nomine ce.lebres indicat Ferrarius tn
nacensi t in quo de his Martyribus sic legitur: Polen- Lexico Geoijvaphico. Hx sunt Polentia Balenris PaUstri
martijrii
the, Victoris. In Viciadaucti, Saturnini, Alexandri; majoris, Polentif in Picino inter Macerata"» et Polerttia,
Agrippae, Aeris, Cyrillae, Sabini. Credolse, Maximi, Septempedam : ast quie nobis cum Florentinio hic vi-
Gagi Ex codice Corbeiensi tsta sunt Parisiis excusa : detur signari est Polentiaur&s Liguria?, rpud Tana-
In Polentia passio S. Victoris et Saturnini. In Ale- vum (luvium olim celebvis, nunc excisn, ttbt Stitico

xandiia Agrippae, Veris, Cyriili, Savini, Muximi, feliciier adversus Jnswotkos pugnavit, teste Claudtano j?

Credili, Gagi. In MS. Blumiano etiam legitur Ale- de Vicionis Stiliconis ftocversu:
xandrise, AgrippsB, Ageris, in reliquis cum Lucetisi celebranda mihi cunctis, Polentia. seclis.
conveniunt. Ex his Sanctis indicantur in MS. Tamla- /1/ quud inierponitur in MS. Epternacensi Vicia dau-
ctensi nomina Satumini, Alexandri.Sabini, Muxmii. cti non teque explicari potest. (}ni<i st dicatur Vicus ane tvicw
Ast iiomina Vicluris et Gagfl sunt in MS. Auf/u&tdnd Adaurt), sicht \*ic\\-< Aureflii, Vicus Aqnen>is, Vicus Attuucti?
J» Alexan-
derhisjun-
S. Udaivict : Victoris, Saturnini et Gaii iri MS. Guininarius, Vicus Egorium, Vicus Mutnni. Vicus
gendus ? PuHsiensi Labbsei : Satumini sotius in Casinensi. Varronis, Vicus Paf is '.' //-/ restota posset exponi. Si
riti;i^vnmt'evoadditNotkevus:lnPo\\ent\a,u\([n\eus, quistamen Dauctum ex aliisMSS. Martyrern proba-
passio Sanctorum Victoris et Sat.urniiti. ln MS. Ri- vcvit, ct Viciam uvbem esse docuerit, ei <jr<iti<ts refere-

chenuiiensi fa memoria Acris et Maximi : Gagi deni- nius. Colitur hoc die mu-r Patronos folaterranos S.

que in Aquisgranensi etapud Grevenum m Aucta-

MS. Victor Martyr, cujus ibidem caput (tabetur : sed, to

rio Usuardi. I.i aliquibus sunt nomina Agrippae et qxiod arbitrentur ess,- S. Victorem Mediolani corona-
Sabini, uti supra indicavimus, quotlea etiam inserta titm, <le eo egimns atldiem viii Maji.
VIDE M-p.
T|JS
'.VI1MAJI
MJT (,[•

DE S. SEBASTIANO EPISCOPO.
aiios S-tnctos aliquoties occuvvit nomem S. quibus multoplura dicenda iiolds restant in Supplemento
Inter
Sebastiani. Sub hoc orbi celeberrbnus
toti est S. ejusdem mensis exMSS.
adjws Fossano missis : atque
Sebastianus Princeps militiffi sub Diocietiano, utinam interim inveniH contingat inventionis eorum ln-
'/iii cjiis mandatosaijittis cottlictis colituv XX Jamta- stoiiam, quam Baldesano de Thebteis scripturo commu-
ni. Altus fuit Seba.stianus inter Martyres Tiieb.ros, nicqtam, deinceps nonamplius visama se esse Fossa-
cum S. Alver'io a nobis relatus ad diem u Januani : dn nenses Episcopus et Ganonici queruntur, y/iius Dux
Majt T. III 2ti Sebasttanus
 202 ACTA SANCTORUM.
A Scbastianus, a S Virtore ad finem conversus, et cum Confessoremquam Mnrtijrem essc censendum. InMSS.
auctobb g. ii;
codem ac S. Photina coronatus martijno notatur ad Augustano S. Udalrici,ei Pnnsiensi Labbari nudum

diem xx Martii. Tertius etiam Sebastianus, in Ar- nomen profertw S. Sebastiani. Cetera latent, forsan
menia cum SS. Dionysio et. /Emiliano Martyr, cele- aluxs reperienda, docturaque qux fusrit ejus Sedes
brutur viii Fcbruuru. Et Ua atibi occurrcnt utii, uli hoc Episcapnlis ct quo tcmpore vtxerit : hoc interim arbi-
die S. Sfibastianu^ Episcopus, inscriptus quatnor anti- tramur ud quatuor Christi priora sccula rcfercudum,
quu Marlyrologii Hieronymiani apographis, uti etiam cum in omnibus prsedictis Martyrologiis Hieionjmianis
Martyrolugio Coloniensi EccteeUeS. Marieead Gradus: sequaturS. Matvellianus, Episcopus Ecclesiae Autis
thnju,' autem memoratur hujue S. Sebastiani Episcopi siodorensis secundus, de quo jam acturi sumus.
depositio, ut vel inde possit suspicio oriri, eum potius

DE SANCTO MARCELLIANO
EPISCOPO AUTISSIODOKENSI IN GALLIA.
C1RC4 AN. ntiifui Ecrtesiiv /iutis&iodoreneis Episcopi et Maximi Imperatorum, Aureliano et Marcellino
CCCXIV
aliique PresbyUn videntur venerationi Snn- Consulibus; Praesulantibus apud urbem Rjmam

Ai Hinc qusrkabemus
ctorum vatde addicti
m antiqua Martyrologii Hieronymiani apogra-
vha, passim habent subjunctos priores Bcclesim Autis-
fuisse. Felice atque Eutyehiano. fiaec Fuerunt Aure-
lianus Imperator III, ct T. Avonius Marcellinus
Con&ules anno cclxxv, quo etxam anno S. Felict I
ibi.

siodorensis sanctos Epi&copos, ut videatur ipsum cete- Papw snccessit S. Eutycliianus : sed procut ab isto

vorum protographum ab illis conservatum. Cotitur ibi anno absunt Tmperatores supra Alexan-
indicati. Nam
Culfus sacrr.
hociiu Maji S. Mareellianus Episcopus Autissigdo- dro post tredecim Imperii annos occiso anuo ccxxxv
rensis ofjicio Ecclesia&tico ttium lectionum, uti indi- successit Maximinus, qui supra Maximus dicitur. Scd
cant antiqua eju&dem Eccle&i&e Brcviaria, nobis a Pctro ne hoc ani&torix patentis vitio conturbelur lector, me-
lc Penier dictae Eccle&iee Poenitentario mbmissa : de. mincrit ostendi&se nos Kalendis Maji, ad Vitam S.
quo citata Martyrologii Hieronymiani apographa Ep- Amatoris Episcopi, nomina Imperatorum ct Pontificum
ternacen&e, Blumianum ei Corbeiense Parisiis excu- cum magna rerum confusioue faisse dictx historise
sum ista habent : In civitate Autissiodoro depositio inserta. Dcccssor S. M ircelliani dicitur S. Peregri-
(_(. translatio S. Marcelliani Episcopi. In apographo nus, primus Autissiodorensium Episcopus a S. Sixto
Lucen&i dicitur depositio et translatio corporis S. II Pontifice Romano missus, nec diu postea marlyrio
M in ellini Epi.scopi. At deposilionemS. Marcelliani Maji
coronatus xvi '
post qucm statuuntar SS. Mar-
Episcopi solum habent antiqua MSS. Trevirense S, celHanus Episcopus II, Valerius III, et Vnlerianus
Tempus sedn.
Maximini, el aliud Reginm Sueciae ab Holstenio vul- IV. dc quihus cijimus vi Maji, cliximusque S. Vale-
gattim, ae MS. Ftorarinm, etcum iis Notkerus, (}i>-- rianum designatum Episcopum circaannum cccxxxiv,
venus, Maurolycus, Canisius ; item Martyrologium erijo a martijrio S. Sixti Papse usque ad hujus Epi-
Colonix Lubccr anno 190 ex usum, in quibus Mar-
ct I scopatum intercurrunt anni lxxxvi : exquibus indicta
oellianus dicitur. Af Marcellinus, in MSS. Richeno- Historia assignantur S. Marcelliano triginta novcm,
vicusi -•t aliquo Trevtren&i S. Maximini. Deeolongum et S. Valerio septemdecim : adeoque viginti reperiuntur
encomium edidit Saussayus in Martyrologio Gallicano, anni, quibusSedes vacarit, quos arbitraremur proximos
quod ibidem legi polest, a martyrio S. Peregrini posse concipL Quid si Mar-
2 Historia Epi&coporum tutissiodorensium ex MSS. cellianus dicatur ordinatus Aureliano et Marcellino
cniin a Philippo Labbe et tomo i Novse Bibliothecx Consulibus? fm superfuisset ad annum circiter ccoxiv
Etoglum,
excu&a, cap. 2de S. Marcelliano istahabet. Marcel- aut sequentem. Nihil nos hic affirmamus pro certo : so-
li.miis, natione Gfallus, sedit annosxxxix. Hic in lum aliquu ut magis verisimilia ulteriori discussioni
prodicationis officio fidelitor elaborans, felici cursu aliorum proponimus. Bucelintts ejusdem meminit in
migravit ad Christura m Idus Maji, et sepultus est Sacrario Benedictino, quod duti&siodori in monasterio
in monteAutrico. Fuitautem temporibus Alexandri S. Germani fuerit sepultus.

DE SANCTO CIIRISTANTIANO
MARTYKE ASCULI 1N PICENO.
scnlum, nrlis Piceni nobilis et opulema, post flnitiraorum oppiilorum : eslque peculiaris Patronus
/Jnconam nulh ceterarum secunda, inter l/,t- et Advocatus nobilis castri Moldignani, in quonunc

Procesito
trniiis.
Ai
hi ea urbe
ceratam ad Occidenlem et Aquilam ad Ortum
./i/iim media, mi/i™
colitur lioc xm
xw m.p. utrimque distat.
Muji S. Christantianus
et olim raixtumhabet imperium Ecclesim Aseulanas
Capitulum ex donatione Caroli Magni. Recitabatur
olim ejus Officium sub ritu duplici, quod postea
Martyi quo die liabetur processio per Oapitulum
:
omissum ex generali decreto sacras Rituuiu
est
el Magistratura ab EcclesiaCathedraliad Parochia- Congregationis. Non extaut ejus Acta manuscrip.ta,
lem s. Victoris ubi in altari majori dictai Ecclesise
:
nec typis excusa quod sciamus. Huc usque exacta
Imajo. imagc hujus sancti Martyris, in habitu Levitico ex- de Sanctis Asculanis nobis submissa informalio. Mimo-
pressa, cum martyrio al pas o sub lapidum gran- riam ejusdem ex Tabulh isculane Ecclcsisc celebrat
el leml„ s ta-
ilme. Fertur ex traditione majorum ejus corpus re- Ferrarius iu Catnloijo generali et alio Sanclorum lta- tes.
.|in. •' it<. ill ilicli lv-cli'sl.1 Cullieilrali quo qua " wr- "'
; seil lll Iijb, addttque eumdem in dioacesi Laudensi, in
aul
lo .
soli ignoratur, ex incuria eorumdem Majorum. conlra tempestates adversas invocatur, veneratio- ™"'i,r'
Patroetnlum
contra gran-
Esl ipse Patronus ad depellendam grandinem, non neiu habere licet Confessor apud eos habeatur.
:

dinem, soluiu hujus rivitatis et totius dioacesis, sej etiam

DE
 DIE DECIMA TERTIA MAJI '203

DE SANCTIS MARTYRIBUS

THEODORO PRESRYTERO ET VICTORIANO.

alin antiqua monumenta, quse nos anno hdclxi tempus marturii aut saltem ejusdem pafsstm. Tunc
Interceleberrimo
in S. Benedicti monasterio Casinensi fadlius judicaremus, num alio aliquo die colerentut.
reperimus, Martyrologium
fuit aliquod illustre Est aliquis Theodorus Presbyter Antiochise, suh Ju~
MS. antiquo charactere Longobardico exaratum, liano Apostata, die xxm Octobris, sed nbsque Socio
et numero 334 signatum in quo ad hunc xiu Maji
: Victoriano. Nospropter Martyrologii venerabilem an-
ista scribuntur : m Idus Maji natalis Sanctorum tiquitatem,utrumquesimul relinquimus, forsan in vicina

Martyrum Tbeodori Presbyteri et Victoriani, Do- Italiaeadem palma martyrii coronatum ei optamus :

lendum est t quud in dicto Martyroloaio non apponatur aliquando lucem pleniorem de utroque nancisci.

DE SANCTO ONESIMO
EPISCOPO SUESSIONENSI IN GALLIA.
>- uessionum Atigusta, urbs Episcopalis Galliw, convenit instanter exerceri laudibus : ad hoc enim
cjbca ah. wl sinistram Axonse fluminis ripam, inier anti- feriatis tliebus humana indulgentur otia, ut tmmor-
ccclx
qutores sux Sedis Episcopos veneratur lioc die talitatis impensius inquirantur obsequia. Idcirco
B
s; S. Onesimum, cvjus primo
roloqw B. Rabantts, seculo Cltrtsli nono Archirpiscopns
loco in suo Marty- confessionem laudis Christo personet inens, sensus,
et lingua, dum beatissiinoruni Patrum aniuia reeo- Pntronus
/tabetur :

Moguntinus, ita meminil : Tertio Idus Maji festivitas luntur solenuia, raaxime quorum sacra gratulamur
Onesimi Confessoris. Al natalis appeltatur 111 praesentia. Adest igitur nobis, dilectissimi, natali-
S.
dies Patroni nostri S. Onesimi cujus vitse
Usuardo MS. Reginx Suecise.. De co ista scribunt tius :

Sammarthani in Gallta Ckristiana : Septimus Episco- gesta vel miracula, hcet aut nimia vetustate tempo-

pus S. Onesimus vixisse ferlur ad annum Christi rum consumpta, aut desidia scribentium reeorda-

ccclx, mortuus 111 Idus Maji. Quiescit in ecclesia

tioni posterorum non sint tradita ; inter praecipuos

S. Georgii Martyris, extra confinia civitatis Sues- tamen Confessores ejus celeberrima perpetualiter
sionensis, citra fiuvium Axonse in fisco Croviaco, in habetur memoria. Quod fieri non posset, nisi in

aeterna Dei praedestinatum fuissetprascientia quos

vico qui postea nomine S. Medardi insignitus habe-
:

tur : ita refert MS. vetus. Hxc Sammarthani. Di- eniin ille sununa ante constitutionem mundi pras-
scivit sapientia, hoc etiam ad laudem et gloriam
ctmn MS. vetus quidem, sed tamen mullis seculis infra
nominis sui praadestinavit cleraentia. Misericordiara pte educaltu
ipsius Suncti aelatem exaratum, de vita, morte et sepul-
manu sua ex Letjendario ergo B. Onesiraus consecutus est et benedictionis
tura S. Onesimi, dcscripsit
Ordinis Cisterciensis, el ad gratiam, quia in temporibus suis operatus est jtisti-
monasterii Longipontani
mdclxvi Dominus Muldrac, senior tiam. Siquidem in annis adolescentias ecapit Deo
nos misit unno
Scriptum illud ct- devolus existere, et ad supernae vitaj patriam totis
Longipontanus : quod hic edimus.
desideriis anhelare. Contra incentiva quoque vitio-
detur anlequnm sacrx Reliquix aliofuerint dcportnHe :

Sammarlhani illius rum didicit. viriliter agere, ut liberiori mente viara

de i/uii deportatione scribunt dicli :

monasterio Doncheirium, virtutum gratanter posset incedere. Denique pro-

Reliquias ex D. Medardi
prope Sedanuni.menibrumejusdem Abbatiae, trans- motus ad sortem Clericatus, sacrorum Ordinura
de hac translalione, cujus gradatim ascendit gradus. Sedquoniara vitiura ela-
latas fuisse. Quidquid sil sacros Ordi-

Duacenses asserunt, tionis operibus se fre |uenter assolet ingerere justis, nes suscipll:
C uliln nullum vcsticjmin reperimus,
summa cura difflctiltate timoris, ministerium sus- K
tria sacra corpora SS. Amati Senonensis Arcliiepi-
VIDE APP
tOM. VII MAJl cepit altaris.
scopi, S. Onesimi Suessionensis Episcopi, et Gurdi-
30T 63"
post extinctam Normannorum 2 Non parva denique sancto Dei faraulo inerat
Translatio nelli Confessoris,
molestia, quod adhuc vana Gen