You are on page 1of 680

'^XCX, CC_CO ''.«- c c<ccO^^CCcC(i.;cc^:lcc(:cc cccr cCv fed .

CCCC OILCCc^''^' c c CCCCC<^Ki CCiCCCCcCMCcrrf c C.C Cs c^fe


<

^

COCC CCLCCccfy^fv c cccCC^^fiCC^cCCCiCC<^- '

cc C^of <5:^ o cM
CCC: OCiccc((.C'CCc<cCC:^^<<ScCCCuC:C<; cc C^CCC CccwcC!^
<'cc C''C't^i^'_ C C;CCC CCICC
CC<r' CaCcccccc (Cc c( CQ CC cc cc >
c ccC cc c^
' cCC'ClCiC«l(CccC(C(Cj^CiC,CcC.(Sc.CjCCC
CCCCC® o CLC cCCC^
(^r^itiC(<^^CC<cC<Cj^.cccCC4C^^'C' C33C(Cf((^CC ccgo
.

. <. Ui' (iSc«[»ca:c^.!(C:'«'C


ui C«Cc c
ccc^ccsc^^^c- ccc (xm ^c^^c
K CCiCCc^C
c«cc^'cC''^cc ccacccc^cc cccccc<s^ccc
-c ciicc^^ cccfe
c (^m
.

CCC
..
C «^«C
^'C
i'

'^ ^^(^c<£«c cc^ccrac c <Gi ccc cc


^«<£!5'C^' CS««C; -CC^CCSmiCCC CMCYcc
'
c^<^. ^^
^^
•C '
^(ccc«ccc§:<^.. cc&rc<tM^c:c^ (i^B:' c^-cc^
cCc. HCC' c.-,
cc._cccc
. cccc
c
CC CCC

C' CCc'( cCC((«L ^ CC :4!C

c C- C C(
(<^S(<lc.ctccccKc,cc:cp<r ccc cs:cc«<c^^
ccc cCMcccc: rc(
VILLANOVA COLLEGE LIBRARY CC« C®^cl' CCCCcCci
c CCCCccC CCccCc 'JEC
Villcmova, Pennsylvania ccc ccmccrccc<
c cCCC(?cC Cccca ci^C(
ccc ^<mm«rm<i
c (CXrecC Ccccca, jpcc
cCXrecC CtC . CCC^CCCCvC^ CCCc <<
c'"' CCCCC<S<''CCc(CC
( '
(CC C c c f '
This book was donated

C^c,< c^ ClCCC 3-4-49 '


' cccccccrr cccccc
c^cccc(rcc cc( MLcC ^CCCCC Ccrc
by
ccccCcC': ^^' "
<C'C' <.- OT:cm,CCcC
ccccrcc '' CC Re.y..,.„i;;...,.3iilll.van,....o..?,.,A.., c ^©^CCC^T-CcCCC
Cc
'

cGCCCCCC ''
•^'c£:cc(c'ccrc
..
(CCCCC c — —
Ccc_> _ ^^^ <«t^ "c^cScc^c^^iccccrc'^
^L^CCClC O , ,
C^ c?
CiC:" 'CC <K« cccc cc >:cCcc^(2rC'(^Jrc7,
CcCCCcC c L ,

CiC"-
C>iC'- Ca; ^s''<^'<^ c<c^C(CC^''" CC
'^^
CCCCCCCC C^,- : Cv ^C
(L CcC..^--- C<(CUc^ 'CCccCE ^C^CStA,(CC'CTO
j
.c.ccC'<fcccrcC'rci^^ <
< cm^mr-^cmk
fCc.CC^Ccc ( ccc -c
c<c .-c C^cc.
CCrcL CCCC5;CXC^^
ccccsccxdC^ v ( .c<cccc' - c^c
c^C^' ^
( cC-c.4 CcCcccc
(,(C c«:(Cc«CCC^ cc.
CcCrccccc c^(C<«C:crci^ cC<ccc&C(-cc«cr (

rrc^r-. Lc< 'aCCCccac


ccc -aCCCccac c<(ccccC(C^c<c
c<( cccccccccn: c-..cccc^cc^lcrcc"cc<^<
CCC^< C « \cSl CC
ccc^csl CCcccC
CCCC rcCC'CC^c;
rcCC CCcClEc: €C O CC <GSCCC CC^Ci c«

cr^^
(

cc CCCCCc
CC ,'
( m
cccc.c^, CCCCCcC(^
crccccc(C(CaLc^ cc c cccrcc-ccc rcrccc
..(!(€

cCCccCcC__c( CCCCC-crc<^(€Ccc' c(SC€m:ctC( rcTcrr A


--^'
<

CccCCcCCCcC( -^
"^ cCC.cccC(c ccccc^cccc^.
;
mxs ccccc^rc^;: cc^fc ^
CcCCCCCC (CcCC

C(i( <rr" CCC'(C ((ICCC ccc


7(M (C C CC

a < c C C cC ^. «^ CC^CC& CPC ^^^


cc" ^^mxmm^,
'.
.

cc((cjc c '

(CccC" C a c(CkC c,c cgJccc^


cccicc c <:c ((cr
(CCC
C^i
^
CC
rrrt

. ccsc cc ,
,
ce '
cc c«c:c:cccc:^ccccc<^^<
«CC CCCCCO^C Cc CcCtCCCc
(CCC c^.< i CCc
( '

^^ c rc ucccccrccmca cccccte
.
(C<gC
rcC( cc
V'
(

cc CdC C^CCSdCc (CCCCCc


(CCX cccccccc<rcc:( rcrccc^c
-^^^^SXiCC-^CL' c c^cccc<(«^rr:<ri cccsrr <«^^c CClSix c

CC>C( c CCC(c(C
SCvCcccCcc^^
« (C 'cCCC<Trcff
::^<^Kc<ecccC' <
r ^ -^-JS^^^c (<.<c^ ccccc^c<rLCac c c^grc^mc^ccccccrcca
CC: ^^CCCCCCCCC CccCCCClCCcCCCLCIciC CCCOC^C^CC^ltr, CC^

' _c-cccccc ccc csrc cc:ccCi~cCicccscc;-cccccc«c:cccc<cc.': cc


<;^l<|^-^'CC.CCcc£cci^^ fC

C' «ccc- ^£'fe(:'CC^i4cccccfe<C' <SLC&xcc:c^^^^ cc


•*^''

( CC ^CCCCCC ,(CC<d^ccc«Ci3:Cc 'CC Cl-'vC<CCL^- co c


cc '(^ <

c ccc:c dcc<K ccccc ccc&cccc cc cc cc c <cc: cj- c


( .

€CCCSC'CCCCCCCCC<CCCCCCccCCCC-CC'-C2:cC4lim C'''C
' €c ^"^crccMc c^:c?t:coccBicr cccoc^^ai: c c c
'^

'
cc. c< cccccc cC'Ccc c c cc:cc«:C' -CCC- CCCCC<gOC«i C -C<

ci:r c c:«ccc <^ccca cccccc ^ccccc-^OE^Cv^cc


cg.^c Cf<ccM:::<^cc<ccc<d5<3mc-:CfCcci'^^^pt>c^
'C:c:C CMcri:,«ccjcccx.<o^(rcHc: cjcg^^^s^i^^'"^<<^
CCCC CCc^cg CE'C<f<cO"CC;C<rccECC cC: CSt^^Cj^Cc^^C^ C
C /iwaraarfjj L^^SIi^
X^OTccCCC
CL ClgW cE^C<S<cC..Cc30CCC"CcCij-'C<C^^''-'^^'^'''-
^^E^CSQ
r^ CcrcScccCLcCCCJCC^sCC^l' CCcCC ''vCHccL-c-c^ '-'••c<c:<
:\ CC
rc-<r _ r .
.
c
c CC<L«^^C CCTc <r^(c.C'^<c C ^CCCCC (cots:! cr
alOccciCiC' ctc<f^:cc cxEcc^ccci^ c^<scccccr^ <cxck:^<'C cccc
cccc < •

^C" C^^cCT CcCCC^CCCTcccC^:. «ICCOX crc^fk'C:"-.cca^ C


:cc:^ c «Ci ccLc2<oCcc'cc:^ri^ c3:rcfr<c crcccci:c? ^^^^^
rc c>-<(cc

^cccc^cccc^citrc^

CcC5<

cfc cxscrii^<C€CC <crcCi^^-ccf<


'

lC- CmCccCTc '.im:Cc. I

^ C^tcrCIc («Cl-CS^iCCC -CCci


c: c:c<s^ c«3cc '<^

C CCSo CCC^^Cj^cCC^ cxcc^^


^
CCltE«.C <S: '«I^^MC^CCC^r cc <*&'< (scr <^;^«^c jx^ .<

cc ^^^ c<r ^^^^&M^-.^c-'


:

T ^
cr^ <fr <^r ,^:x<crcci^ccLccc
'

'
c

ct^'.^rccrccaicc:»cr.:
c

^-
ACTA

SANCTORUM
RX TVPIS V. (JOUPV. V[A (iAKANClfcRi:, 5.
p ^'

5^-^^< •0>v

^^^ ^^

i
^SASU

.<il MAll
e Societate lefu.
TOiVlVS IV
P^ ^^'^'
contmentur dies XVII, XVW
\\:. -^l
opet-am et Iludiuin conferentibuS
^ i;

\fkancisco bm^-p^t^^^
CGNRADO lAW^lN*^^
eiufdem Societatis.

^£DJTI0 NON^SSIMA-
curante
k-^ ^VE CARNANJ
i

"^^

'"Stg^ V-~H_)
?"^^--:; <!hif

i)/n

ERVB^ITJO

r.s--

PaRISIIS &ROM.E,APVD VlCTOREM PALME. AI. DCCC.LXVJ.


ACTA
SANCTORUM
quotquot toto orbe coluntur, vel a catholicis scriptoribus celebrantur

\LX LATINIS RT (iU.liCIS, ALIARUMQUE ItENTIUM ANTIOUIS MONUMENTIS


r.OLLECTA, DIGESTA, ILLUSTRATA A $

GoDEFRiDo HENSCHENIO et Daniele PAPEBROCHIO,


K SOCIETATE JESU.

EDITIO NOVISSIMA, CURANTE JOANNE CAHNANDET

MAII TOMUS QUARTUS


QIO CONTIMENTUK DIES XVII, XVIII ET XIX

OPEHAM ET STUDIUM CONFEREriTIBUS

FaANCiscu BAERTIO et Co^rado IANNIN(J0


EJUSDEM SOCIETATIS

PARISIIS ET ROMtE
APUD VICTOREM PALME, bibliopolam

1866
3x

^/7

EMINENTISSIMO PRINCIPI

CAROLO
S. R. E. CARDINALI

B4RBER I N
SACRO-SANCT.^ BASILIC^ VATICAN.E ARCHIPRESBYTERO,

ABB4TI \mmm HOi\ASTERIORIIH

FARFjE, S.SALVAT. MAJORIS, SUBLACI, CRYPT^-FERRAT^, FOSSiE-NOV^. S. LEONARDI


ORD. TEUTONICORUM, S. MARI^ DE BANCIO, S. MARI^ DE SITRIA,

ALM/E URBIS PR/EFECTO,


S. SEBASTIANI ORDINIS HIEROSOLYMITANI BALIVO,

NATIONIS POLONIC^, SABAUDI^, HELVETIORUM, CATHOL. REIP. RAGUSIN^, CANONI-


j
CORUM REGULARIUM LATERAN. ET CCELESTINORUM MONACHORUM

^
PROTECTORI.
i
A brupturus moras, edendis Sanctorum mensls Maji Actis inter-
J_^^ positas, per mortem eorum Auctoris R. P. Godefridi
primarii

^Henschenii, et no\je hujus parturitionis postumum fojtum oblaturus


^Eminenti» Tuse; nullum, quo ipsam conveniam, reperio aptiorem
, titulum, quara quod hujiis operis priores Tomi duo continentes Acta

Sanctorum Januarii, prodierint in lucem sub felicibus auspiciis San-


^

^ctissimi Propatrui Tui, Urbani VIII, Pontifieis olim Maximi, Emi-


fnentissimique Patrui Francisci S. R. E. Cardinalis; ut vetus ille
•favor,ab lllustrissima Tuafamilia, priraogenitis (ul sic loquar) fratri-
Tuse Purpurje splen-
bus impensus, animos faciat verecundanti ad
Quaraquam enira Patrociniura tantum diuturnum
,^dorem pupillo.

^ ipsis esse non siverit Optimi Pontificis, non multo post eorum Ro-
^mam adventum, obitamors; supervivente tamen Erainentissimo ejus
: Nepote ejusque germano atque unanimi fratre Antonio,
prsefato^
benevolentia est, ut succedentes ex
pariter Cardinale, faclum eorum
'^'

- Martius, atque Aprilis similera inveni-


ordine raenses, Februarius,
^ pro terapore Pont.ficura, Alexan-
rent eratiara, ante pedessuraraorura
Istis autem Purpurati Collegii
"dri Cleraentis IX, et Clementis X.
YII,
quid faciat, septem Tomorura
columinibus huic '«lundo subductis,
i mole,
MajiT.lV

6>75^7
mole, additoque sibi Propyiaeo, gravis Majus, ut, suo parente orbus,
securus conspectum subeatUrbis et Orbis?Niiiii utique sibi consul-
tius invenit, quam ut praegressis fratribus nolum liospitium, Barbe-
rinse, inquam, Domus amicum limen, Teque, Cardinalis Eminentis-
sime, prius adeat etiam ipse, quam ad Palatium Paj^ale se sistat.
Tum vero ingrediens Bibliothecam, Barberinae erga bonas litteras
affectionis monumentura perenne, curante Eminentia Tua solicite

conservatam et insigniter auctam ; receptusque in locum, juxta


priores qualuor Menses sibi praeparatum ; recognoscat ibidem tot

Codices alios, unde accepta referenda novit complura veterum scri-

ptorum monumenta, faventibusiisdem EminentissimisPatronis exin-


de transsumpta, suam structuram collala. Ita jam vixcredet
et in
bospitem in Dominatrice Urbe se esse, ubi tantum suorum reperiet
numerum ; et, ut pridem notus expectatusque, nec incomitatus, adi-
bit solium supremse in terris Potestatis, deducenle Eminentia Tua.
Quomodo enim posset formidare repulsam, interveniente gratia talis

ac tanti Proxenetaj ? Quid porro aget, a primo illo gravissimi offlcii

seslu respirans? Benuntiabit in Belgium, quam clementer exceptus,


quam benigne habitus fuerit a Christi Yicario, respectu commenda-
tionis Tuae. Inde vero transiens ad delibandum aliquid maximarum
laudum Tuarum ; dicet nobis ea Te pollere vitse ac morum innocentia,
quam, a prima infanlia usque modo, nulla vel levis unquam tenta-
vcrit afflare suspicio; nequidem per effrainem illam licentiam, quae
Satyricis Poetis concessa videtur tempore Pontificiorum Comitio-
rum, Narrabit, quanta Tua sil ergadivinum cultum Beligio quam
;

apparatus ad Missae Sacrificium accedas, quam Deo intentus illud


porflcias ;
quam accurate sacros sub ipsum Bitus, et observes ipse,
et obscrvari ab aliis facias; quam munda, quam decentia omnia in
s ubjectis Tibi ecclesiis esse velis, ut plurimum sumptu proprio.
Laudabit zelum animarum, et Ecclesiastica; disciplinse rigorem, quo
inlendis, ut Sacerdoles ac Clerici Tui suo quam optime fungantur
n)uncre; dum commissa cura; Tuae loca sacra praesens ipse visitas,
non sinc multiplici incommodo et impcndio ; dum eisdem pcr Apo-
stolicas missiones consulis, quam potcs frequentius ; dum cclebrata
Synodo Sublacensi, conditisquc in ea Decretis saluberrimis providisti,
ul quisquis ca explcverit Pastor animarum, muneri suo plenissime
feccrit satis. Commendabit idem Tuam integerrimam justitiam, cui
in Bomanai Urbis Pra^fectura, velut in publico orbis Christiani theatro
probandse, prajlusisti Urbinatensi Lcgatione; non solum ipseabomni
munere excutiens manus, sed Tuos etiam domesticos et ministros
univcrsos a donis recipiendis quam severissime prohibens, consueta
quin etiammuneris istius emoluraenla repudians. Qua enim ratione
appeteres
appeteresaliena, qui etiam propria libcralissime dispcrtiris, prseser-
lim in pauperes; inquorumsubsidium, Legatione praedicla fungens,
multa aureorum millia erogasti sicut ; in A.bbatiis Tibi subdilis accolas

•\c peregrinos egentes juvari curas frumcnto, pecunia, vestibus? Hoc


est quod scientes miseri et inopes, Arimino redcunti a Generali Ca-
nonicorumLateranensium Capitulo ibidem celebrato, ad multa millia-

ria obviam processerunt, communemque Pauperum Patrem ad


Apostolicum Palatium gratulabundi deduxerunt. Fuit autem Tua;ju-
ris servandi integritati tanta conjuncta mansuetudo atque prudentia,
ut Provinciam, grassatoribus anlea infestam, purgatam ab iis paca-
tamque reliqueris, ne unius quidem eorum effuso sanguine. Nec
minus ibidem solers ad laxandam annonae caritatem, effecisti, ut,

cum aliaecircum Provincise fame laborarent, nullam ab ea privatim


aut publice molestiam senserint Urbinates. Verum quo me abripit

aestus animi, de tali Patrono sibimet gratulantis ? quasi nesciara,


inter innumeras excellentissimasque virtules Tuas, unam vel ex
priecipuis esse Modestiam, quse graves Tibi reddit quantumvis
meritissima laudcs Tuas alienissima ab omni arrogantia et

fastu. Taceri tamen non debet, quod inter tot raunerum'


a rae
occupationes et curas, sane gravissimas tantum erga litterarum
;

studia afficiaris, quantum ab orani alio oblectamento assumendo


abborres ; non solitus laxare animum. nisi vel legendo historiam

quampiam sacram, vel aliquid Latine Italiceve scribendo. Id qui

norunt Eruditi (
quis autera non novit?) certatira Te sibi suis-

que studiis et lucubrationibus Patronura arabiunt, et reapse expe-

riuntur : nec aliud est quod raagis me impulit ad eumdem favorem


sperandum postulandumque. De quo ne quidquara diffidere videar,

ipsum solicitius exorando, abslineo pluribus ,


satisque habeo pro Emi-

nenlia Tua ad Deum et Sanctos juges fundere preces, ut quod fuerunt


Patrui Tui Urbano VIII et quinque ex ordine sumniis PontificibuS;
id omne pergas esse, totidem ae pluribus annis, sub uno S. D. N. Inno-
cenlio XI ; nec non quidquid fuisli ab adolesccntia Tua, Nobilitatis spccu-

lum, norma Praelatorura, sacri Collegii ornamentum, atque (ut uno

verbo haec et alia complectar plurima ) dignus Urbano Papa et Bar.

berinis Cardinalibus Nepos ; donec peracto vilse quam longissimse ac

felicissimae curriculo, illoruni ter beatis animabus jungaris in coelo,

particeps gloriae ad quam prsecesserunl; et consorsSanetorum, quorum


ex parte hic legentur, ibi ex toto cognoscentur merita. Dabam An-
tuerpise MDCLXXXV.
EMINENTI^. TU.E
Cltens humiUimus
Daniel Papebrochius S.J.
APPROBATIO ORDINARII.

(|uan) pridpm opliiverani, cl diligcnlpr lcgi pariein alteram de actis sancto-


ACepi,MAJi,iiiiji colleclis et illuslratis opcra ct sludio P. Godefridi Hcnschenii piie mcino-
lia', (( P. Daniclis Papebrochii, Tlieologoriini Socielalis jesu, quorum in liisce, qui

iiuiic prodeuni, duobiis Tomis Quarto ac Quinlo lahoriosam industriam ct eruditionem


mulliplicem anleliac pro inodulo meo laudatam iii primis tiibiis ejusdcm mcnsis Tomis,
iiiliil allinet ileruin commendatc pluribus ;
quando ipsa expeclalio videndae conlinuationis

laiila ul)i(pieRegionum Clii-islianarum cst, ut pi'a!clarissinio siniul et utilissimo operi sola


sufficiat ad eommendalionem prolixam. Dico igilur, duos istos pari cum antcgrcssis passu

proccdcre iiiliilquc in iis rcpcrtum a me, quoad fidem aul mores, quo minus sint publica
;

liice dignissimi. lii quoruni fidcm praesentes propria? manus subscriptionc firmavi. Antuer-

pia; MDCLXxxv, xxiii Januarii.


ANTONIUS HOEFSLACH,
Ecclesia: Calhedralis Canonicus Gradualus,
Episcopalis Seminarii Pneses, Librorum Censor.

FACULTAS
R. P. Pr.Tppositi Provincialis Societatis Jesu Flandro-Belgicae,

ET SUMMA PRIVILEGII C^SAREL

Cum Acta Sanctorum, ad diem decimum septimum octamm


tinentia, cura ac studio Godefridi Uenschenii et
et nonum mensis Maji per-
Danielis Papebrochii, e Societate
JESU,
coUecla, digesla, alque iUustrala, Ires diclxSocietatis Theologi legerint, Opusque

laboriosum, erudilum ac luce publica dignum judicarint- Ego infra-scriplus Societalis prx-
fatx per Flandro-Belgicam Prrpositus Provincialis, poleslate ad id mihifactaab Adm. Re-
verendo Palre noslro Carolo de Noyelle Prxposilo Gencrali, concedo Michaeli Knobbaert. Ty-
pographo Anluerpiensi, facuHatem eadem Acta excudendi.
Cumque Sacrx Cxsarex Majeslalis decrelo caulum sit, ne qui libri, a Societate JESU con-
scripti, in Provinciis Romano Jmpei'io subjectis excudantur aut venales proponantur absque

ejusdem Socielalis consensu hisce declaro, eumdem Typographum islo privilegio legilime frui-
:

In quorum pdem hisce, officii mei sigillo munitis, manu mea subscripsi. Actum Antuerpix,
mensis 4 Aprilis mdclxxxv
i£GIDIUS ESTRIX.

SUMMA PRIVlLEGil REGIS CATHOLICI.

CAROLUS, Dei gratia, Hispaniarum, Indiarumque, etc. Rex Catbolicus, Archidux


Auslri;e, Dux Burgundiae, Brabantia;, elc.Sercnissimus Belgarum Princeps, diplo-
inate suo sanxit, nequis Acta Sanctorum mensis Maji, auctoribus Godefrido Hens-
chenio el Daniele Papebrochio Societatis Jesu Sacerdotibus edita, prater voluntaiem
Miehaelis Knobbari proximis novem annis ullo modo imprimat, aut alibi terrariim im-
pressa in has nostrx Germania; Inferioris ditiones importet, veneliave habeal: qui secus
faxil, eonfiscalione librorum et aha gravi poena multabilur, uti laiius patet in lilteris da-
tis Bruxellx xxiii Junii mdclxxiii.

Signat
LOYENS.
INDEX SANCTORUM
AD TOMUM IV MAJI.

Reliquiis 614. Cap. 1 Augustini Vita ante et


post susceptum habitum in Sicilia 617. Cap. %
.x\.coluthiis sive CoUuthus, M. in jEgypto, ex Sij- Acta Augustini iri Italia usque ad obitum
noxuriis Grnxis 308 619. Ca/). 3 Miraculapost ohHnTa^H.Appendix
17 Adrlon.M. AlexanJriae, ex Martijrologio Hieron.
1 Examen ad prohationem antiqui cultus
anno
26 1638 622. Appendixi De Reliquiis Therraa»
18 >Egina, M. Const&nliiiofoW.e.v Marli/rologio Hie- in Siciliara
missisan. 1620 624
ronymi 148
18 ^EIgyfa, ReginaAngliae. Conmenlaniis Hisloricus
de ejus cultu, raarito, filiis, sepultura 18S
19 .£niiliana de Cerchis, Vidua
cisci.
Ord. S. Fran-
tertii

Commentariiis prxvius,\ye vifaolim latine


B lartholomaea, sive Elisabeth,
Servorum B. M. Sylloge
Virgo tertii Ord.
Hislorica : ejus cultua,
scripta tripliciter, rairaculis, cultu probato in elogium. Reliquiae 626
summario processiis : iteraque de vita Italica 19 Basilia siue Basia, M. in Africa, ex Martyrologio
novissima 384, VITA auctore Vito Corto- Hierongmi 307
nensi coaevo. Prologus 385. Cap. 1 Matrimo- 19 Basilius, M. in Africa, ex Marlyrol. Hieronymi
nium, Viduitas affectus erga parentes et res
307
ecclesia^ticas 386. Cop.^ Habitus tertiiOrd. 17 Basilla, M. Alexandriae «x il/ar(yro(, /^iermiymi
assuniptus. Extases concessae, tentationes su-
26
peratae 308. Cap. 3 Varii ejus precibus adju- 17Bruno, Ep. Herbipolensis in Germania. CommeK-
ti. Ejusdem humilitas, ptfiniteutia et devotio tariiis hiitoricus Natales ejus, rescripta Ponti-
391. Cap. 4 Extases varise. AraoreJesu votum ficum, Elogia vitae, festimonia rairaculorum
patiendi, spirKu prophetije diversa indicata, 38.MiracuIaannol202 et 1203petrataeiMS.
filia resuscitata 394. Cop. 5 Alii ifavores divi-
40
nilus ei irapensi. Ultimus raorbus, et felix 19 Bustasius, M. Presb. CP. ex Marlyr. Hieromjmi
obitus 396. Cap. 6 Apparitiones varise post
307
obitmn factie 399. Appendixde apparitionibus
post mortem 400 Miracula intra triennium ab
obitu patrata 402.,JLIA flTA BREVIOR
407 ALIA FITA ex Folaterrano 409 Sura- ^^nelestinus, vide Petrus.
marium Processus pro remissorialibus obti- 17 Coelestinus, M. Rotnaci in Flandria, perperam
nendis 413 -Vppendix ad Processura 413 creditus Papa Romanus. ex variis 34
19 jEmilius, M, in Africa, ex Martgrvl. Hieronymi 17 CallocerussireGallicorus, M. Romie, ex Martyro-
307 iEonius, yu/r, Evonius. logio Hieronymi 26
19 Alcuinus Levita. Abbas in Gallia. Commentariits 17 Calcorus, M. Niveduni, ex Martyr. Hierouijmi
prsevius De vita a Cosavo scripta, anno raor- 27
tis; etAmoneSalisburgensi, an fuerit Alcuini 19 Calocerus et Parthenius MM . Commeniaruts
frater 332. Prologusauctorisad \\tam. Cap. 1 Prseviits. Cultus ex Martyrologiis. Actavetera
Pueritia studia sub EgfridoArchiep. Ebora-
: ex MSS. Reliquiae in Mauri-montis Lotharin-
censi 334. Cap. 2Aliaejudem acta in Anglia gia; monasterio 300. Passio ex variis codicibus
sub ..Elberto Archiepisc. Discessus in Fran- MSS. 301
ciam. Felix haereticus confutatus 336. Cop. 3 19 Calonica M. Roraae ex Martyrologiis 307
Acta in senectute. Varia coelitus pra!scita, 18 Cassius M. ex Martgrologiii MSS. 140
incendium extinctuin, infirmisanati 338. Cap. 18 Cenronus M. ex Martyrologio Ilieronymi 144
4 Libri scripti, exercitia pia, raorbus,Obitus, 18 Claudia, M. Ancyrae, »1 Passione S. Tlieodoli
Sepultura. Epitaphium 341 147
18 Alexandra, M. Ancyrae, ex passione S. Tlieodoti 19 Clonicus M. Roraa?, ex Marlgrologiis 307
M. 147 19 CoUuthus sive Acoluthus, M. in --Egyptc, en
18 Anastaso, Leucadise in mari lonio, ex Sijnaxario Synaxoriis Griecis 308
MS. 183 18 Convalluf, Archidiac. Glascuensis in Scotia.
19 AndreasPischariensis.Ord.Praedicatorum.Com- Comnientarius liistoiicus de cultu et meraoriis
menlarius prxvivs De vifae summario cultu, ejns 182
Translatione 627 ACTA ex Ilalico Lactantti 19 Crescentius M. Romae ex Marlyrologiis 307
Gitarnoini Ordinis Prxdicalorum ibid. 19 Cyrillus Episc. Trevirensis. Meraoriae de ejus
17 Andronicus, Pauli .Apostoli cognatus, ex Mc Episcopatu et cultu, ex variis 330
nseis i
17 .\quilinus, M. Niveduni, ex Martyr. Hieroiiy- D
mi 27
19 Arenus, M.Diaconus Alexandriae, ex Martyro- Da'afivus, M. ex MavUjrologio H ierouymi
logio Hieronymi 308 18 Dativus M. CP.ex Martyr. Hieronymi 145
17 Artemius, M. Niveduni, ex Martijrol. Hieronijm \9 Dicessus, M. in .\(nc-d, ex Marlyrolugiis 307
27 18 Dieranlus, M. lect. CP. ex Martijr. Hieronymi
19 Augustinus Novellus ex Ord , Eremitarum . 145
Augustinianorura Commentarius pra^viits De 18 Dioscorus, M. lect. in .^g^^pto. ex Martyrologio
vita a coaevo scripta aetate, Patria, Familia,
: Hieronymi 145
Maji T. iV T. II 18
INDEX SANCTORUM
Martyrol. Hieromjmi 18 Euphrasia. M. Anc)'r;e. iii Passione S. Theodoti
18 Dioscorus, M. Diac. ex
147
19 Donator M. in Africa. ex Martijrclogm 307
19 DonatorS. M. in .\frica, ex Marlyroloijiis 307
19 Dunstanus Ep. Commentarius prsevius. De qnin-
tuplici Vita, unde pi-ima et tertia datur de- ; Jr abius M. an aliquisFaesulis in Hefruria? 131
19 Felix, M. Romae. ex Martijrnlogiis 308
que translationeetfestivocultu 343. Prologus
Auctoris 343. Cap. \ Ortus. educatio. studia, 18 FelixM. Ep. Spellatensis. Commentarius prsevius
mora in aula Regis, et inile expnlsio34G. Cap. Deloco Sediset Martyni cultu praesenti et fi-
2 Monacliatus S. Dunstani. Gesta et pius obi- gmentisHispanicis.lC6 ActamatyriijuxtaMS.
Papiense, anno 1523 excusa. 167
tus .(Ethelfledffi viduse. .\ntipliona ex cithara
prolata 347. Cn;i. 3 Res gesta; sub Edraundo 18 Felix de Cantalicio. Ord. Cappucinorum Romas.
Re-^c. Aljbatia Glastoniensis suscepta. Diemo- Comineiitarins praeviiis de ejus Beatificatione,

num insidiiB evitatie 349. Cap. 4 Acta sub Translatione.ScriptoribusVitsacmiraciilorum


Edredo et Edwio Regibus. Episcopatus recu- et Cappiicinorum Origine 202. INFORMA-
satus exilium 352. Cap. 5 Episcopatus Wi-
:
TIO pro Canoniztttione, ex MS. Italico Fr.
gorniensis et Londinensis, dein Archiepisco- Sanctis Guardiani Romavi. Cap. 1 Ingressus in
patus C'antuariensis:iterRoraanum 353. Cap. Religionem et quasdam pracipua; virtutes 205.
6 VariK visiones praeparatio ad mortem 336.
:
Cap. 2 Oratio B. Felicis et miracula viven-
ALIA VITA Auclore O^lienio Prxcentore tis 207. Cap. 3 Ultima inflrmitas et miracula

Cantuariensi ex MSS. Antuerpiensi et Boni- jiost mortem 209. VITA .Juctore Fr. Mattlna

fontis. ProloQus 3b8. Cap. \ Ortus divinis Salodieiisi coxvo, ex MS. Itahco. PrologusS\0.

oraculis illustratus, adolescentia Glastoniae Cap. 1 Felicis origo, ingressus in ordinem,

pie peracta 339. Cap. 2 Vita in aula .\thel- qusstoris officium . conversatio exemplaris
staui Regis. et inde depulsio : morbus : vita cum secularibus 21 1 . Cap. 2 Conversatio cum
monastica : diabolus victus 3G0. Cap, 3 El- Fratribus. exemplaris vita, et animi puritas
giva; aliis jEtheLfledae Matronse res gestae et 213. Cap. 3 Oratio B. Felicis 213. Cap. 4

pius obitus, nionasteria quinque a Dunstano Frequens usus Sacramentorum. spintus Pro-
constricta, revelata futura 362. Cap 4 Res phetife. et caritas erga proximum 218. Cap. 5
gesta; s\ib Edmundo Rege. .\bbas Glastoniam Obedientia et humilitas 220. Cap. G Maceratio
regit iusidiEe daemonum, coslestes visiones
:
corporis. ahstineiitia, castitas excellens 222.

364. Cap. 5 Res gestffi cum Edredo Rege. Cap. 7 Concordia virtutum B. Felicis et perse-
Episcopatus non admissus 363. Cap. 6 Acta verantia 224. Cap. 8. De fortunatoB. Felicis
sub Edwio Rege. Exilium S. Dunstani 366. transituetserultura226. C(ip.9MiraculaaFr.
Cap. 7 Reditus in Angliara : coUati Episco- Felicedum viveret patrata 228. C(i;). 10. Mira-
patus Wigorniensis et Londincnsis, et .\r- culapostmortemB. Felici^ Roma; patr,ata230.
chiepiscojiatus Cantuarieusis. Exercitia mira- Cap 11. Miracula facta Neapoli, Porceni, et
culis adornata 368 Cap. 8 Rex Edgarus alibi231 SVPPLEMENTUM ex IlalicoFr.
emeiidatus ; Eduardus et Ethelredus filii
S. Joannis Baptistse Perunni Cappncini. Cap. 1
coronati Alia ante oliitum gesta 371. Cap. 9 Vita Felicis in seculo. ingressus in Religionem
Ultimura vitoe triduum, felix obitus, sepultura 233. Cap. 2 Caritas, zelus, cnnversatio utilis,
373. i;B£/?2MiraculaabobituS. Duiistani aliieque virtutes externcc234. Cap. 3 Devotio
patrata. Prologus 373. Cap. \ Miracula ante Felicis animique demissio oliitus praedictus ;

tempora scriptoris, qu3?dam ipso puero 376. 236. Cap. 4 Concursus ad sejmlturam.Beati-
Cap. 2 Translatio Corporis varia beneficia ;
ficatio. Miracula237. SUPPLEMENTUMi
379. Cap. 3 Alia miiacula 381 ex annalibus Cappucinorum Zacluiriae Bovcrii.

Cap. 1 Virtus Felicis in seculo et Religione ;

caritas erga aegros miraciilis illustrata 239.


K Cap. 2 Vitia redarguentis dcxteritas et effi-

c;icia241. Car. 3 Felicis caritas erga Deum.


E,llgiva, vide, .lElgyfa. aestiinalio apud omnes, beaiiis obitus 243.
Elisabetli, vide, Bartholomasa. Cap. 4 Sepultura, miracula, liqnor salutaris
Eonius. vide, Evonius. ex Corpnre emanans 244. MIR/JCULA ex
17 Eponouus, M. Romje ex Martijrol. Hieronymi Procesaibus MSS. selecta a Zacliaria Boverioin
26 Annalibuh Cappuciaonim. Cap. 1 Prophetici
18 Ericus, Rex Suecise M. Commenlarius Historicus in Felice spiritus exempla 246. Cap. 2 .\Iiae

de Actis ejus et cultu 187. ACT.J, auctore propheti;e cordium secreta cognita 248,
et
Israele Canonico Upsatensi cx MS. Cap. 1 Res C<ip. 3 Miracula in curandis morbis a Felice
gestae in vita, et iniracula in morte 187. Cap. patrata 250. Cap. 4 Miracula aliis in rebus
2 Ooto mortui aut pro mortuis liabiti resusci- facta panis, vinum. oleura multiplicata 233.
:

tati : adjuti inuti, cseci, puerperae ; et alii aegri Cap. 5 Sanitates per liquorem. ex defuncti
189. Cap. 3 Plurimi a>gri, amentia. febri. do- corpore stillantem, obtentie 235. Cap. 6 Be-
luribus variis liberati. Item Rex contabescens neficia variarum curationum. per varias B.
et incendia snbmota 192. Appeiidix. Recen- Felicis Reliquias impetrata 238. Cap. 7 ad
tioraduo miracula. ex MS. Sequentia. ex iv- solara B. Felicis invocationem adjiiti quam
tiistu Mtssali 195 plurimi, vel oleo lanipadis ad sepulcrura ar-
Eubiotus. viJe Philetierus. dcntis 261 . ALIA MIRACULA cx MS.
18 Euohus sive Elluhus. M. Presb. CP. e.r Martij- collectioneFr. Joaants Baptislx de Colle-velerit
roloijio llif.runymi 144 et aliis MSS. Conventus Romani. Cap. 1 Mira-
19 EvodiussiriEvonius.Ep.in Averni.i.cultusauti- cuhi quaedani ante Beatificationem ab aliis
qui argumenta:dubiacirc-apersonam 331 praeterita 264. Cap. 2 .\lia ante Beatificatio-
18 Eiiphrasia M. Nice;c in Bithjnia, ex Syna.tariis nera miracula a Septembri anni 1622, 265.
MSS. 146 Cap. 3Miracula qua;dam poel Beatificationem,
ad
AD TOMUM yUARTUM MAJI.
ad invocationem B. Felicis facta. usque ad 19 Julia, M. Romae, ex Mari i/rologiis 307
aunum 1634. 267. Cup. i Grati» impetratae 18 Julianus, M. ex Martyrologiis 146 MSS.
oiie B. Felicis abanno 1G33 ad IG-iO, 26'J. 18 Julianus M. cx Syna.uriis 146 MSS.
Cap. b Gratiae singulares anno 1641 et trilius 18 Julitta M. Ancyrai, in Passionc S. TkeodoU 147
sequentibus notatx 272. Cap. 6 Recentissi- 17 Junias, Pauli .\postoli cognatus , ra i¥i!na:is 4
maj inetnoria3 euratio in puella paralytica.
facta Romae anno 1682. 274. Informatia ad-
de incorrupto B. Felicis corpore. et
ditionalis
miraculoso qui exinde scaturit liquore, 276. iiector M. ex Marlyrologio Hieronymi 144
Memoriale additioiiate . ad demonstrandum 17 Libus seu Liber, Episc. M. Romae, ex Marlyro-
quod liquor iste non possit extrinsecus adve- logio Hieronymi 26
nisse 279. APPENDIX de origine Cappnci- 18 Lucegia. Virgo, e.c Martyrologiis MSS. Ii6
norum S. Francisci, ex Ilahco Fr. Joannis de 18 Luciana, M. CP. ex Marlyrologio Hieroiujmi\kf)
Terra-nom. §. 1 Fratrum Matthiei, Ludovici 18 Lucius M. ex Martyrologio Ilieroiiymi 144
et Raphaelis vocatio et secessio ab Ordine, 19 Lucusta, M. in Africa, ex Marlyrologiis 307
probata Clementi VII aliorum ad illos ac- :

cessio 281, §. 2 Reformathi in Calabria con- M


stituta, inter persecutiones servata, et tan-
dem a Clemeute iTl.arcianus, M. CP. ex Martyrol. Hieronymi 145
VII confinnata 283. 3 §.
calumnise objectffi reformationi. tamquam non 18 Martyres IV, ex Martyr. Hieronymi 144
fundataiin Regula, uovas, despicabili, inutili, 18 Martyres Lxxvii, Acla r.r ferate 169
et indiscretiE285. §. 4. Alia; qu*dam objectio-
18 Matrona, M. Ancyraiin Passione S. TlieodotHi7

18 Maxima, M. ex Martyrologio Hieronymi 144


nes, et increinentum Ordinis usque ad annum
IS71, quo haec scripta sunt 287. POEUA 18 Menedemus, M. cura aliis lxxvii MM. Acta ej:

Sociate 1 69
Melchions Lopet de Sousa Lusilani, Presbijteri
18 Merolilanus , Presb. M. Remis in Gallia. Com-
Atijarbiensis, de vita B. Felicis Cappucini
mentariits flistoncus. De cultu, Actis. Transla-
289
lione. ex Flodoardo 184
19 Fortunatu.s, M. in Africa, e.t Martyrologiis. 308
17 Franciscus Djfrracliinus, Ord. Minorum Uriaj in
17 Minercus, M. Niveduni , ex Martyrol. Hiero-
nymi 27
Salentinis. Cap. 1 Franciscanorum testirao-
17 Montanus . Reclusiis in Gallia, cultus in agro
nia. Vitae epitome ex orotione Quinti Marii
43. Cap. 2 Donatus ejusdem Quinti pro cultu
Luxemburgensi ; ex Hincmaro etains 35
Franciscirestaurando. 46

rbana, M. in Africa, ex Marlyrologiis 307

\Xallicus.M. Romie. ex Mariyrologiis. 307


17 Gallicorus, sive Callocerus, M. Romae, ex Mar-
tyrologio Hieronymi 26 X^almus M. Diac. ex Martyrologio Hieronymi 144
18 Guilielmus Je Tolosa, Ord. Eremitarum S. Au- M. Chalcedone,
17 Pamphalon, Miles jEgyptius ,

gustini in Aquitania. Commentarius prxvms.


ex Menxis 25
De vita inserta gestis Tolosanorum. et eleva- 17 Paraphamer, Miles/Egyptius, M. Chalcedone, ea;
tione Corporis 196. VJTA, auctore Nicolao Menxis 15
Bertraiidi ex editione anni 1515. Prologus. Cap.
18 Paiitherus, M. Lect. CP. ex Martijr. Hieronymi
1 Religiosae vit« initiaet virtuteseximise 197.
145
Cap. 2 Viventis miracula 199. Cap. 3 Aliajvir-
18 Pantlierus, M. Diac. ex Martyrologio Hieronymi
tutes, pius obitus, secuta rairacula. 201
.

144
19 Partinus, M. inAfrica, ex Martyrol. Hieronymi
307
17 Paschalis Baylon. Ord. Minorum Discalceato-
Haadulphus , Episc. Cameracensis , Atrebatensis ,
rum , Villae-regiEe in Hispania. Commenlarius
et Abbas S. Vedasti. Commentarius liistor. de
prxvius. De Scriptoribus vitee et Miraculo-
ejus miraculis, trauslationibus , cultu , Reli-
rum 48. VITA ex Hispanico Fr. Joaimis Xi-
quiis 331
menez coxvi. Cap. 1. Natales Sanoti, vita pa-
17 Heraclius, M. Niveduni ex Martyrol. Hiero- ,
storitia ante ingressum in Ordinem 49. Cap.
nymi 27
2 Paschalis jam Reiigiosi occupatitines diurnas
18 Herraon, M. cx Martyrologw Hieronijmi 144
atque nocturna; 51. Cap. 3 Itiuera per suam
18 Hortasius M. Presb. ex Marlyrol. Hieronymi
,

provinciara, item in Franciam. Xerez, et Vil-


144
lam-regalem 53. Cap. 4.Zelus animarum, ar-
Humiliana, vide, yEmiliana.
cana divina inspecta, revelationes aliae 56.
Cap. 5 Spiritus Prophetia; et scientia infusa
I
58. Cap. 6 Miracula quaedam in vita palrata

307 60. Cap. 7 Humilitas, paupertas, et posiiiten-


JLndica, M. in Africa, ex Martijrologiis
19 Indicus, M. Romae ex Martyrologiis 307 tia63. Cap. 8 Oratio ac Meditalio 65. Cap. 9
307 Excellentia fidei, devotio erga Eucharistiaiu
19 Ingenua, M. Romae ex Martyrologiis
et Deiparam 68. Cap. iO Castitas, inortiticatio,
slientium, caritas, observantia 71. Cap. 11
Reliqua vita et felix obilus 73. Cap. 12 Mira-
Poannes, M. Venetiis. Commentarius przvius. De cula triduo Pentecoslali ad sancti Corporis
Apocryphis actis S. Procopii, eidem male ap- praesentiam facta 75. Cap. 13 Alia post se-
plicatis temporeque et actis Translationis
,
pulturam in Villa-regali patrata 78. Ca/i. 14
304 Translatio Corporis et Miracula, ex im- Facta variis locis invocato Pascbali 82 Cap.
presso Itatico 304 15 Reliquffi miraculosie curationes ejus ope
impetrata
' .

INDEX SANCTORUM.
'

impetralaj 8b. Cap. 16 Promotus culliis, Cor- PARS 1 praifatio auctoris de seipso operisque

poris integritas, Vitaj Coiiipendiiim 87. SUP- sequentisforma, materia, causa, utilitate 437.
PLEMENTUM vil», virtiitum, et Miracu- PARS 2. hoc opere tractandae
historiaj in

lorum, ex Itahco Fr. Chrktof.lwri d'Ariii. Cap. Synopsis 438. LIBER


I Cap. 1 Ttuba; post
1 De vita Pasciialis anle su-^ceptum Religio- mortera Nicolai IV.tam interCardinalesquam
nis consilium 82 Cap. 2 Vocatio ad eamdem, inter cives, illoruinque dispersio cum periculo
et acta ante iugressum 90. Cnp. S Ejus jam schisinatis 443. Cap. 2 Rebus utcumque in
Religiosi insigiies virtutes 92. Cap. 4 Pruden- urbe compositis pergunt Perusii discordare
tiae, scientiae et praplietioe dona Pascliali con- Cardinales. ibique excipiunt Reges Siciliai et

cessa 94. GLORIA POSTUMA. eilib. 2 el Huugariie 447. LIBER II. Cap. 1 Subita et
3 ClirhtopliDri il'Arla. Cap. 1 Incorrupti Cor- insperata Electio F. Petri de Murrone ad Pon-
poris qiiaterna inspectio intra noveni annos tific:itum 449. Cap. 2 Electio nuntiata Petro,
95. Ciip. 2 Principum Populorumque erga a legatis in Murronein iiiissis, etab eodem ac-
sepulcriim et Reliquias Paschalis devotio 98. ceptala 4bO. Cap. 3 de prima vita Fr. Petri
Cap. 3 Sarella plurima S. Pascdiali erecta, et singulari exercitatioiiis Eremitica; rigore
festa apparatissime celebrata 100. Cap. 4 De- 452. LIBER III. Cnp. 1 De accessu Cardina-
votio ergo Paschaleni in Sardiniam proraota lium Aquilara, et Ccolestiui Coronatione 455.
102. Cap. 5 De pulsibus in arca S. Paschalis Cap. 2 .Acta Coelestini in Pontificatu minus
audiri solitis , ad indicandum grande bonum probata Cardinalibus 457. Cap. 3 Consilium
aut inalum, vel incrediiios convincendum 104. de renuntiatione quomodo yuraptura et exe- ,

Cap. 6 De similibus piilsibus, ad solatium de- cutiniii mandatiim a Cuilestiiio sit 459. LI-
votoiMim aut salubrem c.uiimniiitionem , sae- BER I. De Electione Bonifai:ii VIII et reditu
pius fictis 107. Cnp. 7J)e crebro testatissj- in urbem 402. LIDER II De Curonatione
moque pulsu, ex Reliqiiiis et iraaginibus Beati Bonifacii VIII 46i. Cap. 1 De cerenioniis
audito 109. Caji. 8 Mnrtui siiscifati ad invo- Coronationis Papalis ante Vaticanam Basili-
cationera B. P.isclialis 113. Cap. 9 Infirmita- cam faciaj 405 Cop. 2 Orjo Processionis a
tes variae invucato B. Paschali miraculose Vatic. ad Lateranuin 408. Cap. 3 Reliquaj
ciiratae 115. Cap. 10 Miracula per Reliquias dictee Processionis et Solennitatis ceremoniae
B. Paschalis faota 117. Cap. H Sanitates 471. LTBRI TRES de Canonizatione S.
obtenta; voto visitaudi sepulcliri facto 120. Petri Cadestini , ejusdem Cardinalis 474. LI-
Cap. 12 Apparitiones B. Paschalis. infirmis BER I. De gestis a Cessione Petri usque ad
aliisqiie eum invucantibus factie 129. Cap. 13 Canonizationem 476. LIBER II. De discus-
Aliorum iiiiraculorum copia duo ex secundo , sione causa;. ips.Tque Caiioiiiz itione soleniiiter
processu decerpta 124. Cap. 14 Alia quatuor Avenione celebrata 479. LJBERIIh\e\mrii.~
Miracula ex secundo processu desiimpta 127. culis S. Petri, tam in Bulla propositis quam
Cap 15 De Heatificatione Paschalis et aclis aliuile certis 481. OEFICWM de sancto,
causa Canonizationis usque ad annum 1672
iii compositum ab eodeni Jabobo Cardinali. 485
128 VITA Auctore Petro de Atiaco. Prologus 486
18 Patair.on. M. et Presb. e.r Martyrol. Hieroiiijini Historiie Libcr I, in quo exornantur ab ipso
144 Sancto scripta 486. Prclogus libri 2. 491.
18 Patamon, M. Lect. CP. ex Marlifiol. Hiero- Caii. 1 Rara; ejus virtutes, Regula pro Mo-
mjmi 145 na:.teriis suis :i Gregorio X probata,zehiS ani-
17 Parterius sive Partliinius, M. Romffi, ex Uarlij- marum 491. Cnp. 2 fuga ad loca magis
roloijio hieroiiijmi 26 secreta. Suinmus poiitificatus admissus et de-
Parthenius, vide Calocerus. positus 494. Cap. 3 Vita privata, arcta custo-
19 Paterniis. M. Romae, c.i: Martijrologiis 307 dia, mors, sepultura 496. SUPPLEMEN-
17 Pauhis, M. Niveduiii, ex Mariijrologio Hiero- TUM HISTORICUM 500. Cap. 1 De Na-
mjmi 27 talibus Santi et secessu in ererauin 501. Cap.
18 Petecundus, M. Diao. ex Marlijrol. Hieronijmi 2 Secessus in montem Magella: , et vita; ibi
144 acta; rigor, atquc iniracula a Petro facta 503.
18 Peteglonus, M. Lect. CP. ex Marlijr. Hicronymi Cop. 3 Institiitio, cnnfirmatio, propagatio et
14» regiineii Ordinis a Sancto fundati 506. Cap. 4
19 Petrus Coelestinus Pontifex Rnmanus , Com- :
Miraoula in secessu eremiiico facta ante re-
mentariiis pneeius de veteri ac recentiori cultu: gressum 509.
in Miirronein Ciip. 5 alia ejus-
de vita prinium ab ipsomet scripta elc. 418 dem temporis miracula 512. Cap. 6 Reditiis
SYLLOGE vetiistiorum monumentoru.T., m in montem Murronis et gesta usquead Ponti-
vaiiis liliriscoUeetn. Cap. Confe.ssio S. Petri
1 ficatum 515. 7 miraculaSancti, degentis
Cii;i.
da actis adole.scentiae sua usqiie ad Sacerdo- Onuphrii 516. Cap. 8 Electio Petri
in cellaS.
tium 421. Cap. 2 Acta in raontibiis Muronis in Pontificem, Coronatio .AquiliB et alia ibidem
et Magclte visiones divin;e et tentationes
,
acta 519. Cnp. 9 Coelestini Constitutiones
diabolicie 423. Cap. 3 Electio ad Pontifica- varia;, profectio Neapolini 521. Cap. 10 CiB-
tum ejusque abdicatio a Plolomxo Liicensi
, lestinus abdicato Papalu, post electionem Bo-
Guilielnw de Nnngm , Francisin Peirarrlia , nifacii VIII,clam eo fugit ad solitudinem 524,
vlttte preximis, eelelirala 425. Cnp. 4 Summa- Cap. 1 1 Retractus a fuga Coelostinus
rium Miraculorum anle Papatiim ex MS. miraculis et Fuinone
, illustratur , iiiclusus
IlalienNeupolitnno 430. Cap. 5 Miraciila in et sancte moritur 526. Cop. 12 Sepultura Sancti
post Papatiiin atque pnst mortem, ex eodem eamque secuta miracula
,
juita Ferentinum ,

Summario 432. Cap. 6 Bulla Canoni-


Ilnlico
S29. Cap. 13 CanonizatioSancti. Miracula et
7.:Hioiiis et Translationis liistoria ex editione . veneratioReliquiarum ejus 531. Cap. 14 Cor-
Fabri. collata cura MSS. 432. OPUS ME- pore Aquilam translato, iirbis ejus Patroniim
TRICUM Jaeolii Card. S. Georgii nd Veliim raultis modis se declarat Sanctus 534
aiiirmnEpisiiilndedicntoria iSS.PROSA in to- 18 Pliaina, M Ancyrai, (ii Passione S. TlieodoiiMl
tius triplicis operis metrici pra>cognitioiiera 19 Philetairus etEubiotus, MM, Commentaiius prx-
VIUS
,

AD TOMUM QUARTUM MAJI.

vius de fabulositate Actoriim Graecorum, coae- Sira varie torquetur 17b. Cap. 3 .*ilii crucia-
vis falso adscriptorum , per conjecturam ab- tus, mors, cultus 180
stergenda deque ipsorum certiori ciiltu et
: , 17 Solochon, .figyptius Miles M. ChalceJone, ez
certitudine sociorum, 309. Ejusdem Martyrii Menxis 25
qualiscumque contextus Graeco-Latinus 3H 18 Sosander, M. .\ncyrae, in passione S. Tlieotloti

19 Poliochus, M. Cfesareie in Cappadocia, ex Mar- 147


tyrologio Hieromjvu 308 17 Stephanus, Patriarcha Constantinopolitanus, ex
17 Possidius seu Possidonius, Calamae in Numidia Leone Grammatico et Sijnaxariis. 36
Episcopus Commrnlarins pnevius. Vita recen-
tior, et cultus in agro Mirandulano, liujus an
alterius sit 27. VITA ex Vita et operibus
S. Augustini collecta, ab Inuocenlio Keferloliero M. Ancyrae,
J. ecusa, in Passione S. Theodoti 147
Cau. Reg. 29. Priefalio quam utililerin Actis 18 Theodoriis, M. cum aliis lxxvii MM. Acta ex
Sanctorum laboretur. Cap. \ S.Possidii Ordi- Socrate 169
natio. Patientia a gentilil)us exercita29. Cap. 18 Theodorus, Ep. M. Romae, ex Sgnaxarii» MSS.
2 Victoria de Donatistis disputando relata 30. 146
Cap. 3 Legatio ad Honorium Imp. Acta in 19 Theodorus, Episc. Lucensis. Commentarius prx-
Collatione Carraginensi. Reliquiffl S. Stephani viiis De ejus cultu etc. ex variis. VITA ex
acceptae 32. Cap. 4 Incursio Wandalica : Pos- MSS. 327
sidii scripta et obitus 33 18 Theodotus M. Ancyra; in Galatia. Commenta-
18 Potanion, M. Ep. HeracleEe yEgypto. Com- in rius prxvius De ejus Actis, Elogiis, ac tempore
meutarius /Jistoricus. Vitse et Martyrii acta ex Passionis 147 ACTA GrKcoIatina ex MS.
Epiphanio et Athanasio : cultus recens 168 Falieano, aiictoreNih teste ocnlato. Pn-futio,
Potentiana, vide, Pudentiana. de causa scriptionis et prima vita Sancti 149.
19 Prsetexta, M. in Africa, e.v Martijrol. Hieronijmi Cap. t Persecutio gravissub Theotecno Prse-
307 side : quam utilis in ea Theodotiis aliis juvan-
Praxedes, viile, Pudeutiana. dis et animandis : quid Jeseprsedixerit Fron-
19 Primolus, M. in Africa, ex Martijrologiis 307 toni Presbytero 1.50. Cap. 2 M.irtyrium sep-
19 Prinius, M. in Africa, e.T Martgrologiis 307 tem Virginum : Theodoti pro vivis et mortuis
Pudens senator, vide, PuJentiana. soIicituJo : Sepultura curata 134. Cap. 3
19 Pudentiana seu Potentiana, Praxedes ejus soror, Tbeodotus ultro se sistit PrajsiJi, fideiu profi-
et Pudens paterearum, Commentarius prsevius tetur. prima tormenta generose tolerat 157.
de gemino Pudente, quorum posterior San- Cap. 4 Post iteratam quaestionem capite
ctarum pater ; deque harum actis . setate plectitur, corpus a Frontone Presb. tjmu-
cultu, reliquiis. 295. Acta, auctore S. Pastore latur. 161
298 17 Thethmarus, Presb. professus Regiilam S. Aii-
gustini in Holsalia et 'Wagria. VITA, col-
Q lecta ex clironieo Helmoldi Coxvi. 41
17 Torpes M. Conimentarius prxvitis, De ejus cuUu,
^/uinibertus, Monachus prope Maricolas in Han- ac pervetustis sed apocryphis Actis, indeque
nonia, Commentarius Historieus, De ejus no- sumpiis Elogiis apud Martgiologos 5. ACTA
titia ex Molano, et loco cultus 183 ex MSS. Cap. 1 Cuiifessio fiJei corara Ne-
19 Quintus, M. in Africa, ex Uartgrologiis 307 rone 7. Cap. 2 Tormenta illata, Martvrium
sepultura 9. NOT^ ET CENSUR/B pro-
Iix:E ad utruinque cnpiit. Disserlalio de cultu

R estitutaV. M. Afra. Commentarius preevius. De


translatione Corporis Neapolim, inventione,
et Reliqiiiis S. Tt-rpetis.
bracitanus nomen
§ I An
Sancti tulerit antexsec.
§ 2 Mununienta certiora cullus S. Torpetis in
sinus Sjui-
1 1

rairaculo in Sicilia facto et Actis 19. ACTA Provincia 12. § 3 De cultu et prsetensa in-
ex MSS. Cap. 1 Professio coram judice
fiJei
ventione Corporis aiiuJ Lusitanos 14. § 4
et erudita dissertatio 20. Cap. 2 Post prima
Caput Pisis. .-\cta uiide et ubi scripta 17
tormenta et consultura a Judice Priefectum,
nova lidei professio 22. Cap. 3 Posteriora tor-
menta oljitus, sepultura 23 U
19 Rogata, M. in .Vfrica, ex Martgrologiis 307
307
Urbaim, M. Ronice, ex Mangrohgiis. 307
19 Roniana, M. in ACrica, ex Martgrohgiis
19 Urliaiia 2, M. Roma;, ex Martyrologiis.
, 307
18 Urbanus, M. cum aliis lxxvii MM. Acta ex So-
crate. IC9

J^alustius, M. in Africa, ex Martyrologiis 307


19 Saturno, M. Romffi, ex Martgrologiis 307
19 Seleucus, M. Romas. ex Marlyrologiis 307
18 Serapion, M. Presb. ex Marlgrol. Hierongmi V enantius. M. Camerini in Unibria. Commenta-
144 riiis pnvvius de cultu Sancti antiqiio, Transla-
18 Serapion, M. Presh. CP. ex Martgrol. Hierongmi tioiie et relatione Corporis, Actoruin fabulo-
145 sitate 136. Historia ablati et relati Corporis,

17 Silvanus, M. Alexandri;? , ex Marlyrol. Hiero- i',r editione Ughelli et MS. 137. Acta ex MS.
ngnii 20 138 Annotalio Critica 142. Appendix, Quo-
18 Sira, V. M. in Perside, Conimentarius prxvius. mo[lo Acta ejus ex antiqiuoribiis -Vctis S.
De Actonim auctorc, deque die et anno mortis Agapili Martyris Prajne.^tini
pueri, pro ,

170. ACTA Graco latiiia m il/S. Florentino magiia parte siiit Jesumpta. Post p.ig. 143
Cap. Ortus Sanctai et educatio, visiones
1 17 Victor, M Niveduni, ex Martgrologio Hiero-
variae 171. Cap. 2 Christianam se prolessa ugmi. 27
17
INDEX SANCTORUM.
17 Victor, M. Alexandriae, ex Marlyrologio Hicro- Caeci illumlnati, infirmitates oculorum curatxs
nymi. 26 372. Cap. 16 Furiosis mens reddita S73.
18 Victor, M. m Marlyrologiis MSS. 146 Cap. 17Ali» intirmitates curatte, recuperatae
res amissas ope S. Yvonis 575. APPENDIX
De Canonizatione S. Yvonis, Corporis eleva-
tione, translatiunibus , cultu 578. VITA
vo Presb. Connneulariiis jirxvius ile Processioni- PROLIXIOR Frommium ^8i. Cap. 1 Patria,
bus ad Canonizationem etc. 538. Vitae sum- genus. nomen Yvonis et parentum ejus, et
inorium ex Processii 539. PHOCBSSUS sancta primae pueritiaj studia 584. Cap. 2
formatus anno 27 a morte Sancti. Ca/). 1 Ex- Studia Parisiis et .Vurelianis Cap. 3 58C.
positio et confirmatio totius Processus per Munus Officialis Rliedonibus et Trecoris prae-
Comniissarios et Notarios facta l>42. Cap. 2 clare gestum : caro spiritui post octenuem
Natales S. Yvonis, studia, oflicia, pauperum luctam subdita 587. Cap. 4 Yvonis ad ani-
gratultum patrocinium b45. Ciip. 3 Huniilitas inarum curam traducti exemplaris et vita
et asperit,is in vestitu et cilicii usu 547. Cap. 4 austera 590. Cap. S PraediciUionum et ora-
Lecti diirities, et cibi tenuitas; jejunii assi- tionum efiicaciam ; opera misericordiac cor-
duitas 549. Cap. 5 Quotidiana exercitia, con- poralis et spiritualis 592. Cap. G Mors prae-
versatio, et praedicatio fructuosa S51 . Cap. 6 visa , extremie actiones 594. , sepultura
Liberalitas erga pauperes, nudos, algentes et Cap. 7 Quaedam viventismiracula 596. Cap. 8
famelicos 554. Cap. 7 qusedam virtutes
.\liai Mortiii suscitati, plures a mortis periculo
cuni priiiribus connexae 557. Cap. 8Qu<edam liberati, invocato S. Yvone 599. Cap 9 Con-
viventis miracula 559. Cap. 9 S. Yvonis obi- tracti ct paralylici sanati. ciBci et oculis in-
tus et sepultiira 561. Cap. 10 Miracula post firmi curati, da^nioniaci ac furentes liberati
mortem Sancti, ac primurn varii suscitati a 603. Cap. 10 Diversa alia beneficia, per in-
morte 562. Cap. 1 1 Alii quidam vivificati, vocationem S. Yvonis miraculose obtenta
etiam ante partum mortui puerperae adjutse
: 606. APPENDIX De Reliquiis Sancti in
S64. Cap. 12 Liberati a prsesenti periculo Belgio. § 1 De iis quae Antuerpiae et Gan-
mortis, invocato S. Yvone 566. Cap. 13 Alii davi habentur 008. De iis quas Mechliniae et
apr«isenti mortedivinituserepti 568. Cap. 14 Lovanii. 6H
Confracti et paraljtici sanati 570. Cap. IS

INDEX
INDEX CHRONOLOGICUS
An. 1045 Moritur 40 a
SECULUM I, I!, III.
SECULUM XII ET XIII.

kjcc. 1 Andronicus et Junias, cognati S. Paiili Jn. 1151 Moritur S. Ericus Rex Sueciae. 186
Apostoli. Pag. 4 1132 B. Thethmarus moritur. 41
S. Torpes M. Pisis, sub Nerone. S U67 Reliquise S. Ccelestini apud Rotn.acum
Sec. 2 SS. Pudentiana et Praxedes atque Pudens in novam capsani translatse 34 f. ('aput

Pater illarum, florent sanctitate. 295 translatum AIHigenLium. 35 d


Sec. 3 SS. Calocerus et Parthenius MM. Ro- 1202 S. r.runo Herbipolensis Episc. Miraculis

mani. ' 300 claret. 40


Sub Diocletiiino et Maximiano S. Colluthus M. sive 1215 Translatum Uorpus S. Joannis Martyris

Acolutus. S. Joannes M. 303. SS. Solo- Venetias. 304


chon, Pamphamer, et Pamphalon passi 1246 B. .Emiliana de Cerchis moritur. 384
Chalcedone. 28 1259 Aufertur Camerino Corpus S. Venantii
S. Felix Ep. Spellatensis M. 166 Martyris 136. Anno 1271 Ad camdem urbem
Restituta V. M. Afra. 19 refertur. 137
1278 Caput S. Torpetis quaeritur et invenitur
SECULUM IV.
apud Pisas. 17 c
An. 304 SS. Theodotus, Tecusa, Alexandra, Clau- 1296 Moritur S. Petrus de Morono, dictus in
Phaina, Euphrasia, Matrona. Julitta,
dia, Papatu Ccelestinus V. 418
Sosander MM. Anoyrani. 149 1296 Nascitur B. Guilielmus de Tolosa Ord.
An. 311 et 318 SS. Philetferus et Eubiotus Eremit. S. Augustini. 196
MM. 309 1300 Celebratum Jubiteum a Bonifacio
Sub Constantino Magno V. M. Corpus
S. RestitutEe Vni. 440 f
ex yEnaria transfertur Neapolim. 19 f
SECULUM XIV.
y^n. 341 S. Potamou Episo. Heracle^, ab Arianis
Martyrio coronatus. 168 An. 1303 Moritur S. Yvo Presb. 542 c
370 i.xxvii Martyres Presbvteri , Clerici ,
1309 B. .^ugustinus Novellus moritur. 614
Laici. 169 1313 Canonizatur S. Petrus Coelestinus 434,

Sec. 4 S. Theodorus Episc. Lucensis in Hetru- 532 e.


ria. 328 1316 Habitum assumpsit B. Guilielmus de
Tolosa. 197 d
SECULUM V ET VI.
1347 Canonizafur S. Yvo Presb. 580 a

An. 410 «411 S. Possidius, disputando confundit 1348 Mnritur Bartbolomsa, Virgo, 3 Urd.
Donatistas in Africa 30, 32. Post annum 430 servorum B. Mariie. 626
Calamensis iu Africa. Episcopus mori- 1372 S. Restituta V. M. insigni rairaculo cla-

tur. 34 d Panormi.
ret 20 c
An. 433 S. Montanus pr.udicit nativitatem S. Re- 1379 0biitB Guilielmus de Tolosa. 196
migii. 3b In fine bujus seculi Moritur B. Franciscus Dyrra-
Circa annum 458 Floruit S. Cyrillus Episc. Trevi- chinus, Ordinis Minorum. 46 c
vensis. 330 SECULUM XV ET XVI.
An. 558 S. Sira V. et M. in Perside passa est. 170 ^n. 1480 Moritur B. Andreas Pischariensis Ord.
SECULUM VIII ET IX. Pr;edicat"rum. 627
Circa annum 700 Floriiit S. Convallus, Arcbidiaco- 1523 Initium Ordinis Cappucinorum. 281
nus Glascuencis in Scotia. 182 1540 Nascitur S. Paschalis Baylon Ordinis
An. 728 S.Hadulphus Episc. Cameracensis et Minoruin Discalceatorum. 49 b
Atreliatensis, atque Abbas S. Vedasti, mori- 1543 B. Felix Cappucinus Ordinem ingrcdi-

tur. 331 tur. 203


An. 804 B. Alcuinns, Levita et Abbas in Gallia, 1587 Moritur B. Felix Cappuciniis 203 et

moritur 332 209.


iSn* LndovicoII Imp. S. Coelestini M. et aliorum 1591 Corpus S. Torpetis qua^ritur et pntatur
Reliqune Rotnacum in Flandriam alla- invcntiim prope Sines in Lusitania. 15 b
fiE. 34 1592 Moritur S. Paschalis Baylon. 48 b

An. 886 S. Stepbanus fit Patriarcha CP. 37 anno SECULUM XVII.


893 e. moritur. 37 e An. 1610 Corpus S. RestitutajV. M. invenitur
90O S. Merolilanus Presb. M. coronatur 184 Neapoli. 20 a
SECULUM X ET XI. 1611 23 Jnlii facta est juridica inspectio in-
Sec. 10 Floruit S. .^leyfa, sive Elgiva, Regina corrupti Corporis S. Paschalis Baylon. 48 a
Anglise. 18S 1623 Fif proces.sus pro cultu B. ^miiianse de
Reliquia" S. Merolilani inveniuntur, et ipsius Ccrchiis. 415
jussi traiisferuntur in ecclesiam SS. Aposto- 1625 Beafilicatio B. Felicis Cappucini. 203
lorum Remis. 184 1638 Formatiir Processus ad probandum oul-
An. 901 S. Possidonii Corpus transfertur Miran- tum antiquum B. Augustini Novelli. 622
dulara. 29 a 1641 Transleruntur Reliquiaj B. Andreae Pi-
An. 973 Revelatur Corpus S. Mgylx. 186 e scheriensis. 628
An. 988 Obiit S. Dunstanus Cantuariensis Episoo- 1674 Decernitur Cauonizatio S. Paschalis

pus. 344 Baylon. 130


An. 1033 S. Bruno Herbipolensis Episcopus crea-
tur. 39 e ACTA
ACTA SANCTORUM
MAJI
TOMUS QUARTUS.

Divina cirvn lioc opus providenlin fiictuiii existimo, quod eedeHles poslu-
nmicorum, non ferenlium moriiin temporis necessarii componendis
liilionibus

imprimendisque se.v unius hiijiis iHensis Toniisy permiscriinus dimiilium eum


ire in luccm. J/o.v enim atque iUe sie prodiit, 1\. P. Godefridum Henschenium, operis
iiuclorem moliloremijiie pifecipiium, piirnlijsis eorripuit; i/uie inlrn nnnummortem
ipioiiuc, octot/cnnrio ifuidcm , sed alins vivido vegetoquc, nttulit. Licet cniin quod
libcrum liabuit a morbo temporis, ad e.vtremum ferme diem viltc, ullliter occuparit,
gludendo scribcndoquc in rcm commimcm ; tainen e.vlra Musa-um diijcslnmqiie in eo

lihriirium suppclleclilcm positus, non multuin polcrat commodarc Mnjo, dilJiciliori-

hiis parlibus mihique sepositis absolvendo; obsequia vero, debita inftrmo, haxtd'pa-
I um distrnclnshabebnnt mens horas curnsqiic; ticc potuissem Inli rerumstalu imprcs-
sioni diriijcndie nssiduilnlem nttcnlioncmque impcrlurbnlam priestare. Acccdebat
neeessilas mutandi rursus Socil , cum morluo V. Uaniele Cardono, is , quo solum
iid tempus commodnto fucrnmus nst, dimittendus nd Studin Theologica csset; novus
aulcm, in speni pcrpctui subsidii lcctns, 1'. Fiancisciis Baeitius, intcf/ro etiamnum
iinno, dum eadem absolvissct, c.xpeclandus. Pra;la etiam linobhariana, inexcusabi-
liler occupntn i/randibus duobns voliiminlhus ahsolvendls (quibiis tolius Brnhnntiie
Consuctudines ne Municipulia jiira tiinc primum collccla proilitura erantj Si con-

liniinndo pcrtinncius Mnjo sub lili-m tcmpus ndhiberentur, lentius , quum nostris
Typoi/raphlque rallotiihus c.rpedlrct ,
proressui a csse apparebat : qiiie uhi iib illis

fuissent llberata,totu rcddi posscnt Mnjo unice promovcndo. IIiic nutem /iroi/ressiis

celerilntc nbunde compensanduvidchatur morn interjtositarunifdum ego composilio-


ncm absolvcrem , indncinrum. Et nbsoluta illn quldem snlis matiire fuit, cwptaque
Im/tresslo : cum Fraticici Bclli horrenda tcm/teslns, qiinlls nuinquam nttlc iticutii-

bens Belfjio, rursum propeiatitia pra;la,nonquidetn stilit omnino, sed ila su//lami-
tinvil ; ut unde spcrare jubehar anle antii mdclxxxui e.yllun lolam nlternm pnttem
Miiji; iiidc nunc cducerc teijrc /lotuerim, quurtiim quintumqiie Tomuin; in coinmo-

dioru tcmpora eoaclus rcscrvare se.vtum septimumque; hue ciiiin moles operis per
inotam iiccrcvit : quod ut monereris, lcctor, rceusa hac prima /Hit/inn caulum
o/iortull.

DECIMA SEPTIMA MAJI. ^OT.


TOM,
l

Vlt
'**Ai'P.
UAJI

SANCTI QUI XVI KALENDAS JUiMI COLUNTUR.

raulomemo- S. Adrion,
Saiictus Andronicusja
i

S.
Sancta Junia. ! rali. ^- Viclor. Martyres Alexan-
S. Tor|)cs Martvr, Vkx in Ilctru- S. Basilla, dnae.
rja. S- Silvanus, 1

S. Kestifula, Virgo et Martyr Afra, Neapoli


s S. Partlienus ,

deposila. seu Partlienius,


S. Soloclion. jMililes iEgyptii, S. Gallicorus JMarlyres Rorase.
S. Pampliamer, Martyres Clial- scu Callocerus, l

S. ramphalon, 1 cedoni-. S. Kpononus,


Miiji T. IV ' S. Pninus
,

2 ACTA SANCTORUM.
S. Primus, S. Monlanus, monachus rcclusus in Gallia.

S. Libo Kpisc. [Martyres Romae. S. Sleplianus , Patriarcha Constantinopoli-


sou l.ihcrius, tamis.
S. llcraclius, S. Bruno.Epistopus Hcrbipolensis in Germa-
S. Paulus, nia.

S. .Minciatus, Martyres, Nivedu- B. Thelmarus Prcsbyler, profcssus regulam


S. Ai|uilinus, ni , seu iNivio- Auguslini in Ilolsalia el Wagria.
S.

S. Vidor, duni. B. FranciscusDyrracliinus.OrdinisMlnorum,


S. Ai'l.'-niius, UriiC in Saieiitlnis.
I
S. Calcorus, B. Pasciualis liaylon, OrdinisMinorumDiscal-
S. Possidius, Kpiscopus Calamcnsis, discipu- ccatorum, Villai-Hcgia; in Rcgno Valen-
lusS. Augustinl. tino.
S. CoDlestinus MaTlyr, asservalus Rotnaci in
Flandria.

PR/ETERMISSI ET IN ALIOS DIES REJECTI.

Suranus Abbas, in Italia Martyr, me- nxis ciewiis liudic relati sunt, uos ex potiortbiis Sy-
Srmclus
m<iratur ah yhutrea JJambergensi apiid Biiceli- naxariis egiinus de ipsis xv Maji.
num. De eo eum Martijruloijio Romatio eijimus S. Peregrinus Marlyr memoratttr in Marlyroloyio
XXIV Januarii. Waitdelberti, item inter alios Martijres Novoitunen-
Francbildis, mater S. Austrebertse Virginis, cnm ses ; titi ibidem dicitur, estque Peregriuus Episco-
fitiilo IJeala! refertur a Saussaijo {seil minore eliara- piis et Marlyr Aittisstodorensis xvi Maji,
clere sive iiiter Pios) et in Sacro Gijiiecseo Artiiri. SS. Aquiliiius et Viitorianus Marljres memoraittur
lUnslris virtittum ejus memorta eoniinetur cap l in anltqtto MS. Casinensi. Ab atiis xvi Maji.
Vilif S. Austeebertse filix x Februarii. Maxima Virgo, eiilem Casinensi inscripta, ab aliis

S. Martiniani memoria iv -lii^ 'Apeooiv^oy intliralur etiam xvi Maji.


in MSS. Menxis Bittliotliccx Jmbrusianas. Viiletur S. Carantocus, in Wallia prognatus, in Hibernia
esxeS. Martinianus eremita, 7111 iii inonte Arcse- niortuus, inscriptus est Martyrol. Anglic. 2 editto-
loco prope Caesaream in Palffistina vixit, enjus uis. At,decessit xvi Maji.
Aeta iledimus xiii Februarii. Waldi Episcopi Confessoris Translatio memaialttr
S. Papias, Episcopus Hierapolitanus, S. Joannis iit MS. Florario : in Indtce VhMisciibitur : vide-
Apostoli auditor et condiscipulus S. Polycarpi, autem S. Ubaldus Eugubinus
tttr xvi Maji.
memoralur a Maurolyco et in variis MSS. ftlam Pra^aiidiiius Confessor referlur a Notkero et Brana-
ejtis dediiuus xxii Februarii. nus in MS. Belgico. Videliir Brandanus esse, qui
S. Hei'culaiii Episcopi Perusini,Translatii>reIii]uia- colitur XVI Maji.
ruin ail ledein illi sacrain, facta aniio 1G09, nlt ad Valeria Virgo et Martyr refertur in Directnrio Niver-
ejus Vilam est dictum i Martii. i.ensts Ecclesia: pro anito 1637 et iuMS. Florario.
S. Eusebiai Abbatissje et filiae S. Rictrudis transla- Plures Itujus nomiiiis occtirruut , eliam ititer Virgiues
tio corporis, in novam exauroet argentopulcliro Ursulaiios.
opere coufectam tliecam, refcrtur m MS. collectio- S. Martialis Confessor indicatur in eodem MS. Flo-
ne Souctorum Ordinis Benedietiui. Fitam Itujusder- rario : sed eliiim plurimi Itoc uomine occitrrit.nl ei
dimus XVI Martii. fermeMartyrcs.qiiorumatiqnispalesthic posittis estte.
S. Rpaphroditus Apostolus, unus ex Septuaginta Sixtus Mariyr indicatur in scriptis addttioitibtis Car-
Chrisli discipulis, memorattir in Menxis MSS. tltiistic Brtixellensis nd Grevenum, sed quis hic sit
Mediolanensibtis bibliotltccx yjmbrosiana:, ab aliis non addiiur.
Grxeis ^ et Q Deccmliris. De eo pluribus egimus ad S. Montaniis, Martyr Cajetffi, inscriptits est Iitdici
Acla S. Epapltrodili Episeopi Terracimttsis xxii Topographico Cataloqi Sitnctorttm Italix aFenwio,
Martii. qui ejus neque in hoc suu Catalogo meminerat, neque
SS. Alexandri duo, Dionysii duo, Agapius, Tiino- deiiide iu generali Catalnijo ineintitit.
laus, Romulus et Plesius, sub Diocleliano Imp. Findcbanus, Episcopus de Druiin Enaich. indicatur
et llrbano Pi-aiside, Cwsarese in Palaistina passi, in MS. Tamlitehlensi. Colijanus xi Martii ejus me-
memorantttr a Grtecis in Menxis e.vcttsis. Eorum miuit in Vita S. Fincluini, Ablntis de Ardchaoin, et
jictit dedimiis xxiv Martii. itotat. % asserit illuin coli \1 Maji, quaiidnetiamre-
Benediclus, opilio Avenione, iitdicaliir a Grevcno fertur a Mariauo, Gnrmauo et Anclorc Martyrolo-
Caitisio, Ferrario. Omnes daitt ei (Kiilum Coiifesso- gii Dungnllensis. Dicitautem Colgnittis euin floruisse
ris, sed qitia Canisitts ex Greveno aildit et pastoris, \ll seculo. Niliil alibide eo legimus.
dtiliitavit Ferrarius an iion bic esset ejus urbis Epi- Orestes, Patriarclia Hierosolymitanus, a Tbeodorico
siopus 17 yunii adscriptus. Acla ejus illuslravimits Piiuli in Clironico universah Itoe die moiiuits dicitur
XIV Aprilis. et laudatur ut Martyr. De eo sat actitm a uobis an-
SS. Torquatus, Caecilius, et Euphrasius dicuntur a te Tomum 3 1/1 Serie chronotogica Patriarclmruin
Fraiicisco Taraplta de Rciiibus Hispanise, mandan- istitts Sedis.
te Nerone martyrio coronati, et xvi Kalend. Ju- Sillanus Episcopus et Finnenus memoralur in dicto
nii iiafalitius dies celebrari. Colimtur seorsim va- MS. Tamlachteiisi ; De iis Colganus agit xvi Fe-
rits diebus, et siinul cum aliis xv Maji. bruarii ad Vitum S. Beraehi in Notis num. 24, el
SS. Heraclius, Paulinus et Benedimus MM. in Me- in Supplemcnto nuin. 6.
Critanus
DECIMA SEPTIMA MAJI
Critanus, Florenlino Senatoris Strmiii: item ajnti Bellinum,
jrefeniiilur iii diclo
FiliEe Garbhani, Grevenum, Molanum et alios. Dies ejns nalalis in-
MS. 2\imlach-
Filii Guaslangii seu Hua-Slangi diem
cidit in xx Maji.
leitsi.
de Cluaiii-aibb Vincentius, Episcopus Confessor, pro/xinidir m MS.
Paulus Diaconus, monaclius Casinensis, doctrina et Florario. At quis ille? An Vincentius Presbyter
pietate illustris, cum (i/ii(o Beati mcmoratiir a Bu- Lerinensis? Referendus is xxiv Maji.
celino. SS. Felix et Fortunatus, Martyres Aquileiie, memo-
WaUherus, Abbas Manseensis in Bavaria, vir bo- rniitnr in MS. Flornrio et p^iola Sanctorum. Ab
nus et religiosus, obiit anno mclvui, sepultus in "'»« XI Junii.
sacello S. Petrl claruit iniraculis. Ila Gewotdus in Lucina memoratnr in scriptis additionibus CartUusix
^ddilioiiibus ad Wigiileinrn Hundium , tomo 2 Bru.tellensis ad Grevenum. Forle esl discipula Apo-
Metropidu Salistmrgensis paij. 500. Quo cilato re- stolorum ,
qux ab altis refertur XXX Junii.
lulit diilinn Waitheruin cuin litulo Heati ad liunc Cathanus, Episcopus in insula Heliridum Buta,
diein Meiwrdus, et secutus est Bucetiiiiis. avunciihis ex sorore S. Blani, ut Sanctus mema-
Gisilbertus, AbbasHeir.nienrorlfnsis Orilinis Cister- ratur a Camerario et Demi.stero in Menotogio Sco-
cieusis, cum tituto B.eati referlurab Heiiriguez, Clia- lico, el a Ferrario : altegatur Georgius Neutimus in
lemolo, Bucelino. Laudatur a Cxsarto Itb. 3 cap. Vita S. Blaiti, quantlo agi poterat de Calhaitn, seu
49 el lib. II cap. ii, sed abiqite litiilo Beati. Fui- 19 Julii .seii/w(iiis X Aui^usti.
mus nos in ccenobio Heinmcnrodensi, el inqnisivimus S. Bernardi, Abbatis Claravallensis. translatio ad
de iis, qui inter ipsos ceusebanttir aliquain obtinere Avenionem, memoratur in Kalendarto Cisterciensi
veneralionem, sed de Gisilberlo ntlt.l indicatum est. excuso Dtviune. De eo agelur xx Augusti.
Slinssaijus Ptis annuniernt. S. Augustini, conversio iiiJirudir iii Usuardie tndice
Laurentius, e monactio ClaravaUensi priinus Abbas MS. et aucto. EJus dies natalis (?s( xxvm Augusti.
Villariensis in Brabaiitia, Ordinis Cisterciensis, S. yErailiani, Episcopi Vercellensis, translatio in-
cum titiito Beati niemoratur ab Heuriquez-, Clnile- scripta est Catalotio generali Ferrarii ejits dies na-
moto, Bucelino. Ejus non meniinerunt Auctor Ka- '"'« est XI Septembris.
lendarii Cisterciensis Divione e.rcusi, Molanns, Mi- Tres Virgines et Martyres Ursulan;c coliintur in
rxus, Rayssins atiive ad hunc diem. At Raissitts, inonasterio S. Amandi Elnonensi, el referunlur a
in Hieroiiazoplnjlacio Belijicn, idlra Iriginla nitmei-at Mulano, Gelenio.Saussaijo. De his elalits Ursulanis
Itujus loci Abbates seu ntoniicltos, qni aliquu cum simul agendnm esl xxi Octobris.
opinione sanctitatis vtxerunl. Nos etiam lales incepe- Nuiictus, Eremita et Martyr Emeritensis, refertur
ramus inserere huic operi, sed scivimus dispttcuisse, in llagiologio Lusitano Georgii Cardosi, et tn Cltro-

el ab iis deinceps abstinuimus. SaussaijusPits adscri- nologia monastica Antonii a Purtficatione Qnx de
bil. eo sciri possnnt Iradit Paulus Diaconus de Vitis
Stephanus Metenais, e primis Sociis S. Dominici, in Palritm Euieiitensium cap. 3 : ast nthil addit ile

cvjus Vita illius fit meniia, a Bernardo Guidonis veneratione Ecclesiaslica, quem Tamayus Sala-jir
carnis sufe rigidus moderator appellalur. Celebra- in Martyrologio Hispanico eidem asserit trtbui (qiiod
tur lioc die ejus momnria in .-/nno Sancto Ordinis poterit interim coijnosci) ad diem xxiii Octobris.
Prxdicatorum cuin titnto Beati Patris. Consnle Mal- S. Theoduretus, Presbyter Marfyr, iiif/irudir i» Grx-

vendam ad annum 1217 cap. 2. cis Menxis MSS. Ambrosianx Bibltothecx Medio-
Michael Argil» a Turcis an. 15o6occisus, Ordinis ,
lani. Videtttr is qiti Antiochix in Juliani yjpostatx
Marianus Senensis Capriola; an. 1476, i Mino- persecutione pnssus est, el colitur. xxii Octobris.
Joannes Floresius in Mexico anno 1560,) rum ii( SS. Amati, Romarici, .\delfii corpora de raonte ad
Maria Lopetia Ciesaraugustae an. 153^. t Beati aulam translata dicuntttr in MSS. Fastts Moitlis
Isabella Crivella Mediolani seculo 13. / inscripti S. Romarici. Ex Itis S. Amatus, f(iiim in MS.
sunt Marli/rohqio Fraiiciscano Arturi, et ditx ultt- Fiorario relatus, colilur xiii Septerab.
mte in ejus Gynecxo. S. Romaricus, quando de S. Adelfio /)o/(?ri/ iii/i, coli-

Catharina et Leonora ejusdem Ordinis, in Menologio tur VIII Decerabris.


Laherii ul venerabiles indicantur. S. Syri, primi Episcopi Papiensis, translatio iniii-

SS. Tecusa, Alexandra, Phoene, Euphrasia, Ma- catur a Bellino, Maurolijco, Greveno, Molano,
tron.i, Julia et Tbeodotus, Martyres, ini/ic-<i«(iir in altisque, et in noniiullts MSS. de qiia agendum erit

MSS. Men.eis Mediolanensibus Bibliolliecx Ani~ ail diem ejtts natalein ix Decenibris.
brosianx. Ab aliis referiintnr xviii Maji. Magnetus, Boviuus, Satyrus, Martyres, s-pulti in
Theodori Papie Roin^ certamen mdicatnr in iisdem ecclesia S. Gervasii Papire, indicanlnr a Stephano
MSS. Menteis Mediotanensibtts. De eo aijimus xvm Breventauo lib. 2 Historix Pupiensis cap. 2, in Hi-
M.HJi, storia S. Syri primi Episcopi. Diximns atiquando
S. Juliani Mart^xis nomen inscriptum est Jam dictts ile ii-sunacum translattone S. Sijri /toc die iios.se agi.

Mons:is: in plitribtisdie xviiiMaji. Verttm quia dolet Breventanus uullam illorum bislo-
S. Connallus, Archidiaconus Glascuensis, refertur a riam exlare, optaremus a Papiensibus saltem de
Camerario : ab atlis xvni Maji. cullu fieri certtores, ul aut die illorum nalati, aut
S. Bernardini, OrdinisFratrumMinorum, translatio saltem ad Acta S. Syri possimus referre ix Decem-
facto anno 1472 subSixto PapalV, indicalur in bris.

MSS. Anluerpiensi monaslerii S. Miehaelis, et

DE
:

ACTA SANXTOnUM.

DE SS. ANDRONICO ET JUNIA,


A S. PAULO MEMORATIS.
liorum mcmoria ajml Grxcof, cxtat irt om- hinc faclum esse, ut loliim diei hujus 0/ficium solus oc-
Ilhifitris
nibiis liliris Ecclesiasticis, ad liunc xvir Maji: cupet, Juniae iiomine levitcr solum et obiter iitdicato in

atqiie imprimis in Menoloi/io Basilii Impcraloris Canone. quem S. Joseph Hymnogra-


titulis, et setnel in

Poriilnjroijemli islo exornantur clogio : Die deciina phus composiiit sub hac acroslichide,
scptima ejusriemmensisMaji memoria S. Andronici ; \rjw npofjoiw ro) uo^O) 'Av^povixoj, lOSHt^, Miracuta in
Bloffium ez ecctesiain
Apustoli niiius ex Septuaginta et Junia;. Androni-
i'jus
Laudera Andronico deferara sapienti, JosEprr.
Menol. Basi- Perl solila.
lit Jmperat. cus, Chrisli Apostolus. cum terrarum orbem univer- Similitcr in disticho, prsifixo lectioni Synaxarii, solus
sum percurreret, perinde acsi alas quil)us subvehe- notninatur Andronicus ; est uuteni Itoc

retnr haberet, Cliristi fiilein ubique promulgaus, "E9i/r, Si^oi^a^, 'Attooto^s, fiiipt'a,

OMinem prorsus Ethuicorum errorem a 1'undamentis flpo; XpicToy y,X9£;, 5; y.aXd TTpo^ (pw; 'iOvr,.

subvertit ; omnem vero pietatem atque orlhoiloxam Gentes, Apostole, cuin plur-es erudisses,

. religionem plantavit. consortem secum habens at- ad Clrristum qui genles ad luraen vocat.
Ivisti

que adjutricem divinae pnedicationis, admirabilem^ Porro non solutn corjtus, subetiainecclesiamsub ejusno-
feminam Juniara. mundo et carni mortuam, soU mine erectam vel saltem oratoriiim Constanlinopoli aul
Deo vivam, ac niunere suo fungeutem. Simul ergo alibiextitisse, indtcat Caiton: qiti postqnam Ode prima
multos ex infiilelibus ad Dei cognitionem perlraxe- sic npplaudissctSancto, Moi'bosmundare, pessimosque
H runt, eosque Christo conciliarunt, et lucis ac diei spiritus effugare ex divina Numinis gratia acce-
filiiis per sancfuni baptismum eflfecerunt; atqiie ido- pisli, Deo sapieus Andi'onice; iii sccta Ode distin-
loruin templis eversis, ecclesias Cliristi ubiqueaedi- ctius loqueiis, ^Edes tua, inqitit cuivitionum fontes
flcarunt. Horum etiain Sanctorum magnam orbis cum fide accurrentibus scaturit, Apostole, abluens
luminare Paulus Aposfolus mentionem ("acit in suis spirituales infirinitates ; et rursumin seplima ; Graves

Episfolis; Salulate, inquieus. Andronicura et Ju- morbos et quascumque segritudines, ex corporibus


niam. Hi itaqiie cum impuros spiritus ex pluribus pariter animisque recurrenfiuni ad te in tua aede,
hominibus ejeci.sseut, pluresque insanabiles onirbos effugas, sapiens discipule Christi. Ali;iie his consonat
curassent, ad Christum emigrarunt. Aiiliiihona,pro Psaimis inler secitndinn et tertiam
2 //a'C ibi, (jnx post primum tomuvi Muji Grxce Oilen cantandis, sic concepta. Divinus Andronicus, in
legi possunt: et fere eadein habentur iu MS, Grxco lucein transforraatus. illustravit corda cognitionis
Synoxario: ilem passim iu omnibus Meua:ismanue.ra- divinse lumine: sicque accessit ad Dominum : et
rulia et tijpo exiusis, in Meuolotjio Gtaico per Sirlelntn ideo efiain post mortein, ad suam venerabilem sedem
Meiilio apud
etlito,Anlltoloijionovo,auctorilate Clemenlis nil Papx accedentibus cum fide, curationes largitur, et raa-
vnlguto, et iv ^itjic, i-/lviv per Ma.iimum T^piscopitm gnarn misericordiam cuuctis impefrat.
J'aitlum ad
Nomaiios, Cijlheroriim colleclis : nbiqiie aulem S. Junia ^dinira- 4 In Synoj)si Apostolorum et discipulorum Chrisli,
bilis femina lautlatur. Verbu Aposltili Pauli ad Uoma- qux sub nomine S. Dorothei Ejiiscopi et Martyris Stjnopsis
nos capile 10 i)i'r.sii 7 suiiJ isia : Salutate Andronicum passim exciisa ac videtur csse alicujus Dorothei Ro- Dorothei
est,
Episcopos /a-
et Juniam, cognatos et concaptivos meos, qui suut tnani et (orsan Abbatis, isla de S. Andronico xviir
cit, etiam
nobiles iri Apostolis, qui et ante me fuerunt in diseijmh leguntur: Andronicus, cujus etiam Aposfo- Juniam
Christo. rociit aulem cognatos. (orte quia proprio lus in ea, quae ad Romanos est, recordatur, Pan-
sanguinis vincuh conjuncti, aut S. Panh conlribnles, nonise factus est Episcopus ; ac postea collocattir Ju-
iil est ile tnbu Benjamin, aut sallem quod .Iitdsei essenl; nias Liv discijniliis istis verbis: Ejus etiam mentionem
uli in eadem epistoladeJtulxts in nniversnm dixil cap. facit Paulu.3: Apamise Syriaj factus est Episcopus.
8, Qui sunt cognati mei secundum carnem. Appei- Hiitc ab aliquibus Junias vir, Jiim Junia femina sta-
lat etiam siios concaptivos, qnod aliquando sintul (ite- luilur, addita etiam allera ralione, quod Pauliis appel-
rint in vinculis: sed ubiel qva occasione uon exprimi- let cognafos et concapfivos ambos in masculino ijene-
lur. Dicuutur nobiles in Apostolis. Gra;i;i.' IroV.fioi, re, uti Grammalici loqituntnr, sed Grxce auyvEver^ xai
id est, illustres et insigues in Apostolatu, quod Evangcr mvxtyp.il.iiiim habentnr communis generis. Qitid? qiiod qiix atiis fe-
lium Cltrisli iit(idelibus annunttarint. Hinc Theotlure- concurrentibus duobus diversis generis subslanlivis, po- miita est.
tus S. Jitmit ilignitntem tniratur, quod (emina Apo- tiori generi plerumque aptalur adjectivum, non solum
stoh nomen adepta (uerit. Papffil iiii;iii(, quanta fuerit apnd Grxcos sed et apud Lalinos ; et sic dicerenlur
mulieris hujus Pliilosophia, ut et A|iosfolica appel- pater et mater mortui, mortuae. Celerum quid-
«oii
lafioiie digna sit habita. Denique addit Pauliis : Qui quid sit de genere illo, non magni xstimalnr Synopsis
etiam ante me
fuerunt in Christo. Hoc e.st qiii aiite prtedicla, ac proinde
non conliiiuo admiltunltir dicti
me 111 Cbrislum credideriint et Cliristiani (ucrunt: Episcopaltis illortim, absqiie atiorum Grxcoriim testimo-
scilicet quando Andronicus inter Septuaginta Christr nio: quod lamen de S. Andronico (ecerunt Galesinius,
discipulosfiiidissiim/idis, uticliam Oriijenes, Chrysosto- et hunc secuti Canisius, aut qui e.jus Martyrologium
mits aliiqtie ccnsuerunt.
Germanicum auxit; ilemque Feirarius, sed sequenti
3 Corpus S. Andronicr ad aliquam ecclesiarum xviri die Maji.
Constantinopolitanariim translatum (uisse videtur, et

DK
,

DECIMA SEPTIMA MAJI.

DE S. TORPETE MARTYRE,
PISIS IN HETRUltlA.
ii(im ceitiis el anliqmis est /iiyus Sancti Miir- seqiienle Nolkero : adeo uthi iu suis MSS. videanlur
SUB «ERO.NR. tam incerta fere suiit cetera iim- prom Kalendas Maji, legisse iv Kal. Aprilis. Cila- pro Itaio,

Q
tijris cultiis,
'''"^' ''
de ipsiiis Maityrii liislona jam o!im tiir ctiam a Baronio Beda pro xvi l\al. Junii, sed sup-
iiiii, qiite
posititius,et{utalibi di:rimns) ex Adone collectns. Vucat ^qt 2"' app.
scripta inveniuntur. Certitudiiicm ciiUiis dant
enim utruqiie die genninus Bedu, vacat et Florus. t(m. vn haJi
ecrlesix cidem erecta!, i» Hetruria et Liguria ripud
Quamvis autem tn anVqno Bedx siippleineiito, Divione
Italos, Provincia apiid Gallos. Autiquitalem ejiis-
in repcrto, lcgalor, xvi Kal. Junii, ia Tuscia Torpetis
dem cidtus probant antiqiiissimi Aemporis Codices.Acta Martyris sub Nerone Principe; iil lamem vmjorem
continenles; qualem unum nos ipsi liabemus, inilw qui-
aHateiu non probat, quia MS. iUiitl non videtur esse
dem mutihim, tamen sic nt post primam primx ex re-
yldone vetiistiiis. Ignota igitur et Bedtv et Floro fue-
siduis paginx coiumnam, lianc Riibricam exhibeat :
rvnt Acta ista. licet antc eoriim xtutcm composita : sed
Explicit Passio S. Torpetis. Incipit Passio S. Vita- composita lam infeliciter, ut quaiiivis ea spnrsim repe^
lis et SS. Gervasii et Protasii mense Aprili die xxi.k, rerimiis in Passionariis {qux pliirima perGermaniam ,

qux Passio ex numero manjiuali intelliijitur fuisse GnUiiim, Itnliiim vidimiis) iton tnmeu fuerinius en operi
uunc amissariim
xxili, in ordiue olim prsecedeuliim et liiiic nostro insrrtiiri, ium litigia inler Lusitanos el Po-
ejusdem eodicis Passionum. Deinde loco cxi incipit
rojulienses, utrisque nalionis sux scriplores reliquos in
Vita vel gestaS. Silvestri Pap^, mensis Decerabris
parteni trahentibus, ct insertx Pseudo-Dexteri clironi- .,
B die XXXI et cousequeuter, nullo servalo temporum or-
;
co fiibiiUe, fnndainenlum huberent in iisdein Aclis , oh
'Acia^retiisris- ''"". "'-'"' '" snpplementnm posten allatae describuntur
quod produci a nobis debeunt.
5'ima; atiif Passiones XI, qiiarum postrcma est Passio San- 3 Damus ergo ea, ecijraphum Passionalis antiquis-
ctorum Geminorum, n nobiseilila svii Jununrii, uucto- siini San-Maximinidni prope Treviros conferenilo cum ^."'4 j ^{°"
rem liabens Warnacliarium.nffiniinHlem in Prologo ad excusis iipud Boninum Moinbrilium , Legendtsqite lu, cx Mss.
Cerannium, qiiod Ceraiiuius liic, Eusebio Caesarieusi Coloniensi ac Lovanieiisi paulo post , id est anno
Eemulationis studio coaequandus... Sarictorum Mar- MCCCCLXXXIII et v cusis ittqne reciisis : ilem cum qiiin-
tyrum gesta.... devotus intendit congregare, in qiie MSS. duobus scilicet nostris membraneis Codicibus
urbe Parisiaca {cujiis Epi,scopus creditur fuisse, quando et tribiis apographis aliiindc submissis; uno, ex civilate
Concilium v circa annum Dcxvj
in ea celebratiim fuil Luqdiiuensi a Joanne Columbi Societatis nostrx Pre-
quodque ipse /farnacliarius eideni Sanctorum Gemi- sbgtero scriptis rlaro ; aUero , Siiessione a Ludovico
norum gesta, sicut devotionis studio imperarat, ita Nicqnelo, monasterii Ccetesttnorum Bibliothecario; ter-
famulationis obedientia <yn'ex\t.Siiinmariliani iu Epi- tio denique, qiiod ex Bibliolheca DticaU Taurini, fide-
scopis Parisieusilnis nerperam hiec aiceperunt, qiiasi liter et ad verbum e.r.^ei ipsis.-^e se, tesinlus ud catcem
vl mcuca ' '^
f. „ .r ,,, . '

Cerannius. .«« jussu teraniiii Waniaolia-


,

011. GliCf- """ '/'se es( Petrus Jofredus, Kegia; Ducis Sabaudiie Celsitu-
rannius ha- rius, undequaque colligens .\cta Mai-tyrum litteris dinis I!ibliotliecarius,Historiograpliuset Prajceptor,
exaravit quse, inquiuiil, habentur in antiquis mem-
'"''•
:
die XYii Decembris mdci.xxvii, ad opus RR. PP.
branis. Tales interim, ut dixi, noslrx sunt ; non qui- Societatis Jesu, qui ,\ntuerpi;e vulgandis Sauctoruni
deni ipsius Cerannii originales, scriptx Parisii^; sed ex Actis toti Christianie Republica; utilissimam operam
his post secula diio vel Iria , alio exempluri mediante , praestant. Est tamen illud , imde Jofredus exseripsU ,

transcripla in Belgio; sicuti probare possumiis ex aliis volumen, aliornm origtnaUbus muUo recentius, slyloque
similibus apud nos MSS. codicibus. Quod autem ipsx subinde cultiori ornatitm, proiU in Jnnotalis viitebimus.
tales sint, quales primiim compilata: a Cerannio fiie- 4 Poriv ut certius constet, quad dixi , his ipsis Jc-
runt, probat ordo libri, Tergiminorum Acta habentis tis, non aliis sinceiioribus, vsos Rabanum. Adoneiii ,

^ loco ultimo; in ipso vero libri corjiore, ex tot Sancto- Notkerum, Usuardum ; operx pretium erU illorum exa- j.

rmn Coiifessorum Sanctorunique Virgiuiim Fitis, qtii- mini meritxque ceusnriV priemitlere coinpendia. ab ip-
bus postea successive creverunt , non jam Passionalia sis forinala. Est autem id apiid Rabaniim tale iv :

mera, sed ampliori notione Legendnria, nnlla hir ap- Kal. Aprilis in civitate Pisana, natale S. Torpetis
^„.„„, ,,„j„j.
paret, praeter Vitam S. Gregorii Taronensis, et .'Icta Martyris, quem Nero Imperator jussit magnaiu ,.„„,, Kattanus

S. Silvestri : cetera Martijrum sunt, el quidem velii- Dianam, roatrem Deorum adorare : quod ipse re-
storum. nuens, repletus Spiritu sancto, diiit Melius est :

2 Secitndum probando cultui antiqiio argumenlum unum Deuni adorare, qui fecit ccelum et lerram, et
jH-iebent Ado Rabanns, atqite Usuardus, eodem fere
, omnia qiire in eis sunt, quara plures Deos colere
tempore, id est secitlo ix sua quique sci ibentes Martij- hoc est, dsemones. Exiens S. Torpes de Palatio,
roiogia ; et ea, quse dixi , Acta in compeilimm contra- multum intra se cogitans, dixit : Quid faciam idolis

heutes : brevius quidem more suo Usuardiis ,


prolixiiis non serviendo? et baptismum salutis non accipio?
in ijiiiomen vero Riibaniis atqne Ado. Qiiin cl Adonem secutus Not- Tunc ascendit in monteni, et clamare coepit dicens,
coiitracta a herus eadein se habuisse osteiidit, duin Adonis verbis Pater Antoni, ubi es1 Respondit Presbyter .'Vnto-
priscis mr- qj,a.dam subjunqit in ftiie, non aliunde quam ab Actis niiis, et dixit : Et quis es tu, fili S. T.rpes dixit '. :

excepta. Et Usuardas qiiidem alqiie Ado citm Nolkera Ego suin servus tuus Torpes. Tunc Antonius
diem /mnc xvii Maji iiotant, qiiia, ut inqnit Ado, agi- baptizavit eum in nomine Patris ot Filii et Spi-

tur festivitas Martyris et conveutus civium xvi. Ka- ritus sancti. Tunc statiin Angelus Dninini apparuit
lendas Junii : et hoc ciim aliis plerisque sccutiis deni- S. Torpeti . ot dixit ei : Forti esto animo , quia tu
que est Romani Martijrologii recognilor Baroniiis. Qnia nobisrum eris in paradiso. Postea Nero perrexit Ro-
tamen secundum .Jcla celebratur Natalis ejus m Kal. mam, et Satellico cognato suo praecepit S. Torpetem
Maji, non solitm vetusti^sima Piis>ionatia, sed etiam in carcerem recipi, et alapis csedi, et ad columnam
aucliora quxdam Usiiardi e.cemplnria cum MS. Fto- Habentinam nudo corpore religari : et diim S. Tor-
rario Saiiclorum, xxix Aprilis Torpetera commemo- pes complesset oratioiiem cecidit illa columna, et
raut. Rabaniis vero sxix Martii ile eo agit, cxemplitm oppressit ex impiis quinquaginta, et ipse Satellicus
sub
;:

DE S. TORPETE MAHTYRE PISANO.


A sub ea mortuus est. Tunc filius Satellici , nonnine latem Pisauam ductus, decollatione capitis marty-
Ai'CTOhBD. p Silvinus, dum hsDc ita agerentur, jus.sit ut ieo ad rium cornplfivit hujus tamen solennitas xvi Kal.
:

eum devorandum dimitteretur : qui subito dimissus, Junii, festivius recolitur.


dans nigifum super cum eadem hora mnrtuus cst. . 7 EuU uutem civitatis Pisanae non solutn origo ve- In istis au-

tuslissima, tttm Actis,


Etiterum dimissus est leopardus et ipse riectens, ;
Pisx,
caput, lingebat plantas ejus. Tunc priecPiiitSiivinus An(e diu quam Trojugenas fortuna penates
ministris, ut ad mare deduoeretur, et ibidem decol- Laurentinoruni Regibus insereret,
laretiir. Sanctus vero Tdrpes spem habeiis ad Do- , sicut RiiiHuis Numenlanns canil; sed longe etiam po-

minum. ita oravit Domine, suscipe spiritum lueum


:
slen potnitia lantu, ul ante Chrislianx /Erse cpochen
et i(a decollatus est. annis circiier clxxx, agrum pollicentibus Pisanis,
S Ado sic Kalendas Junii. In Tuscia
habet : xvi quo Latina Culonia deduceretur ,
gratie ab Senatu
Nalale S. Torpetis Martyris, sub Nerone Principe. act^e sinl, mi dncet Livius lib. 41. Cumque creatisad
Ade,
Hic magnus in officio Caisaris Neronis fuit, et a B. eam rem Triumviris id factum essel ; eaque Colonia
Antonino Preshytero baptizatus. et in fide Christi ncscio quo beneficio teneretur JnHx genti obstricla ; ab
eruditus est. Hunc Nero cum ccgnovisset esse ,
ctdeni sibi nomen assumpsit, qnidem Coloni Ju- Awjusti xta-
ut eives

Christianuni, tradidit cuidam propinquo suo Satel- lienses; ipsa eivitos Culunia Julia Pisana nuncupare- te /lorcntlssi-
lico, ut impelleret eum sacrificai'e. Sed cum .''pii-itu lur; sicut videre est in duobus veluslis tilulis apud
Dei conforlalus, et in fide fundatus vir beatus, im- l/filiellum lom. 3 eoL 390 et seqq. eudem lantu excel-
mohiiis permaneret; feeit eum Satellicus alapis luit clarilate, ut Lucio Augusti Ctesaris filio Pa-
ca.'di, et ligalum ad columnam tamdiu verberibusaf- trono sil gloriuta, sicut etiam ex titulis prxfalis inlelli-
fici, quousqiiesanguis gultatim de corpore ejus de- gitnr ; qnornm allero decernuntur ritus, quibns illi

flueret.Sed suhito, cum Mart^rcaederelur, culumna Consuli d<'iiignalo, sed ante inilum mngistrntuni mortuo,
cadeus oppressit Judicem et qiiHKinaginta cum eo sil quolanms parenlandum publicitus ; altero simiHa
viros. Inde tentus a ministris, pnsitus est in rota. aliaque mujora lucttis alque honoris publici montimenta
Postea ferisobjicitura filio Satellici. nomine Silvio, conslituuntur ejiisdem Lueii fratri, .lugusfique pariter
sed minime ab his l3?sus. Cujus con.stantiam et vir- fiiio, Caio, post Cvnsulatum gloriose ycsium immatura E
tutemquidaui Consiliarius Neronis, Evellins iiumine, quoqiie morte extinelo; e! unicum Cohiniae istius
ipse finguntur
re tauratee a
inspiciens, Christocredidit : ac postpaujuliim bapti- pra^sidium oppellatur. Coinotaphium ulrumque insigni
IVerone,
zatus, decollatusest in urbe Ronia. vKal.Maji, mar- eruditarun? observntioNuni volumine nuperrime illustra-
tyriique honore coronatus. Sed et H. Torpes, ju- vit Henricus Noris Augustinianus, Serenissim: Magni
bente Silvio foras civitatem Pisanam ductu-^, decol- lietnuia' Ducis Cosmi III Thcologus, ct iu PisanoLy-
latione martyrium suum complevit m Kal. Maji. ceo Historise ecclesia^lica' Projessnr , quibus Culoniaj
Hujus ctu"pus ministri scelenim, iinpusitum pene Obsequentis Julia; Pisanae urigo, vetusti Magistra-
fractceei cariosiE navi, simulque canem et gallurn ,
lus et Sacerdotum Collegia, utriusque Caesaris vitae,
proiecerunt in decursum fiuminis. Apparens autem gesta, et annua; eorumdem
exponuntur, et inferias
Angehis Doinini cuidam venerabili feminse. cujus aiirea utriusque coenotaphii Latinitas demonstratur ;
nomen Celerina, raonuit ut penjuireret Martyris cum Parergo, de Annis regni Herodis, deque Praa-
corpus etsepeliret. Quod illa ceierius complens, in- sidilms Syriie, ac Romanis in Asia provinciis.
ventum cum onini reverentia sepelivit; ct de ficul- 8 Alqiie h^c eo dictu sint, ut appareatquam parum
tatibus suis. cessante persecutione,ecclesiam miro sit verosimile, id quod initio Actorum S. Torpetis di-

opere supra construxit. Agitur festivitas Martyris citur, urhem, el ante diu el Augusli ipsim sevo tum flo~
et conventus civium xvi Kal. Junii. rentem, pvst annos sexnginta non inlegros, opus ha-
G VelHs Ma.ssiliai^is jnonasleiii Brevtnrium, absque buisse ut eum Nero, Casareee famtlix uUimus Impera-
iwta a^ini charactere anliquo impressum ad usum ip- tor, restaurnrel prxsertim tacente ea de re Suetonio
;
mdf sumplx
sius mmiailerii, cnjus a/iiwndix eint
Lectiones
S. Torpelis Sucer- cap. 19, ubi se inunum contulisse, ail, quse Ule par-
veteris Bre- dotiumt Sinui SnmOranlaiw nuiic Grimbatdico adsi- tim nulla reprehensione, partira etiara noa mediocri
vlorJl, tum, postquam Saiicli festum Officio duodeeim Lectio- laudo digua gessit ; inler qux. ve! imffiimis dehuisset
num, id est solennissime, agendum pnescripsit in Ka- Pisanx urbis restauratw palatiumque in ea condilim
leiidario, oinnia fere ipsissimaque y/donis verba inocto numerari. Nec sane omisissel eam Nero ex se Neropo
distribuitLectiones, reliqnis qnutuor Lectwiiibus ad Neroniadem dicendam mandare F
lim aut quem idem :
iblque con-
Evangelii crpositionem de communi designatis : in fine Suetonius cup. 55 multis rebns ac locis, vetere ditum Dlanx
ait
tame.n dicilur eorpus invenlttm a Celerina, non simpli- appellatione detracta, nuvarn induxisse ex suo no- temptum,
citer, sed inventum in Portu Sinus. Eadem omnia. miiie qnia sunima erat illi a:ternitatis perpetueeque
;

sed ahsque dicti Portus mentione legunlur die jam dieta famie cupido. Accedil quod cum ista (ierent, et eoruvi
in Martyrnhgw Notkerum, pvst hoc initium, In
upiid occnsione fidem confiteretur Torpes Pisis, dicatur prx
Tuscia civitate Pisana Nativitas S. Torpetis Marty- sens fuisse Nero; quem Tacilus, lolius vitse ejus histo-
ris, sub Nerone Principe^... sub finem autein, ex ip~ ricus accnratissimus, suo suadel stientio nec pedem qui-
$is (ut dixi) Actis, insuper addit : De quo etiam fer- dem in Hetruriam tntuli^ise , ut ibi boni aliquid vel
tur, quod ingens machina, quara adversarius Dei mali age.rel. Tantum etiain ubest nt sil credibile, solici-
Nero ad similitudinem cceli commentandu fabricavit tum fuisse Ncronem de condendo Pisis templo, ubi
nieritis et orationibus ejus in flumen Auxarum prie- quotidie Deos adoraret, sicut aiunt hxc Acta , ut
cipitatafuerit, itautnusquam cuniparuerit. Usuardus ecnntra Suetontas c. 56 exproisc dicat, quod fuerit Re-
denique In Tuscia S. Torpetis Murtyris. Hic raa-
:
ligionum usquequaque contemptor pnjeter unius ,

gnus in officio Neronis C^saris primo fuit sed po tt cietum


: Deae Syria; quam ipsam mox ita sprevit
; ut urina ,
a.neuni.
stea pro fide Cbristi, juljente eodera, aiapis cffiditur
contaminaret. Codlum denique aeneum, unde pluviam
verberibus diutissiine afficitur , ac besiiis devoran- terra: simuloret se dare, solisque et lunx cursus exlnbere,
dus traditur. sed minime leeditur tandera vero de- ; neuter scriptorum pnememoratorum tacuisset, variam
cnllatione martyriuni suumiii Kal. Majascomplevit
ejus in xdiftcando insanium minulim prosecutus, siquid
sed tamen ejus festivitas celebrius hic recolitur ejusmodi designasset. Tali principio cum respondeant
scUieet xvi Kal. Junii. Ita exemplaria omnia : quibus Acta reliqua, et plures mulloque eliam manifesliores con-
recentius aucta quxdam, ut jam monui etiam iii Kal. , tineant lictiones, nulla qunntacumque vetu.ttas cfficere
Uayi prxmiserant hanc ejusdem memoriam, lu Tuscia
poterit, ut aliquid eis tuto credi puiem , prxter tempus
S. Torpetis Martyris, qui jubente Silvio
foras civi- locumque martyrii ac forte trujislationis ,
quorum wte-
morta
: , :

DECIMA SEPTIMA MAJI.


moria fuerit perpetua Pisanorum traditione servnfa, per manus Angelorum, quique vitam repromissionis D
E!L MS».
potiiis quam ottestalione Artpmii, e.ccujns vclnl ocntaii acceperunt ffiternara. Nero dixit Et tu solus in- :

uiiius Dei
testis ore, accepla fjesta S. Torpetis, scripsisse fingitur ventus es, rpii banc civilatem evertas ? S. Torpes /iftem prO'

exf.eijtor Auilax. Uxc vero, cnm ex Anuotati^i iwstrls^ dixit : Civitas Christum
non evertitur : nani qui fttetur :

ad ipsnm conlexlum, ok e.inn qnnm snpra dixi eansam cnnfessus fncrit, salvabitur. Nero dixit Pro quo :

mox exhibendnm, elarius paluerint ;


progrediar ad con- ordine conscientije tuao hoc proleslaris? S. Torpes
troversvim inter /lispnnoii Gallosqne nijilnlam, lolnm- dixit Cuuscientia bona de malo ad vitam revocat,
:

que ipsius Sancli culttim distinctius explicandum. et Spirif.us sanctus ubi vult spirat. Nero dixit .

Quaie denegas deos nustrosf S. Torpesdixit Nego, :

quia video omnia imaginariafieri. Nero dixit Non


ACTA APOCRYPHA
:

s conturberis quia vidisti. S. Torpes dixit In t his :

ex variis vchislis cndicibiis, lam nirinu scrip- probaberis f peribiis tuis Sol tuus jam non lucebit, :

lis quam pnclo cusis. hina nusquam comparuit, sonus tonitrui et qui mo-
vebant eura in fluvio interierunf. Nero Imperafor

CAPUT I.
dixit Ut quid non adoras secundum consuetudi-
:

nera deos nostros"? S. Torpes dixit ; Ego Dominum


Confessio fidei coram Nerone. Deuin vivum adoro, qiii in altis est, qui in ccelo
fecit luminaria magna solus. Nero dixit Audi Tor- :

J.U illo tempore, sub Nerune Iraperatore qui per pes, cogila fecuin bene serviendo, ne diversis poenis
oranem a provinciam imperaverat, et in honorem I' cura injnria puniaris.
. a b
sui nominis in partibus Tusi^isB civitatem Pisanara 3 Exiens S. Turpes de palatio, multum intra se
restauraverat, et oruatum Praetorii vel c Tessella- cogitans dixit Quid faciam'; Idolis serviendo Ba-
:

rum palatium adornaverat. Qui dum multis diebus ptisinura non accipio saliitis. Et sc'ens quod sanctus
imperiura protraheret d, recogitavit cura suis in Presbyler, noraine Antoniiis, absconsus esset in x
ii
u X
quibus locis templum tedificaref, ubi quotidie deos e raunte, exiens portam qua^ appellatur Lucana, et E
adorarent. Et invenienles locum in ingressu port« per latus araphitliealri, el per noctem ambulavit ad et ab Antonia
Latinse civitatis Pisanip, in capite pontis Hiirainis eum et asceiideiis in montein clainare coepit dicens Prest}. bapti-
:

=0(115.
Ausari f; et ibideni in orani pulcliritudine ex raar- Paier saiicle, Antmii Presbyter, iibi es'? responde
raore incisis vel virgulafis g tatjuiis jussit templum milii. Tunc sanctus Presbyter Antonius dixit de
Dicitur Nero adornari ; et jussit artiticibus, ut ex auro muiido vel loco oratinnis suae : Et quis es tu, fili ? S. Turpes
Pisis condifis
m.irgaritis statuam I)ian;B racerenl. quam singulis dixit Ego sum Torpes, servus tuus. Ad quem
:

et templo
Dianse,
diebus adorarent. 'lunc facta est statna Diana; mirs Presbjter dixit In monte timeo te, quia ex ofHcio
:

fl
magnituiiinis, vultu et oculis quasi vivens ti, et sic es. S. Torpes dixit : Audi rae Pater, et non tiraeas,

eam Nero Imperator, cuin niagna veneratione et sed osculer manus tuas, et ora pro rae : quia jam
raultitudine Paganorum, in vultu terapli jussit con- ego i/besterna die Imperatori dixi Chrisfum ado- :

figi : et in eadem die ciim magna laetitia epiilantes rare desidero : et diibius factus sura, quia non sum
templura deiiicaverunt, etsingulisdiebus Sacerdutes baptizatus : ideoque requiro te. ut liaptismum perci-
eoriiin non cessabant per officia servientes. Et dum piam Presbvfer dixit Nescio si vera siiuf,
salutis. :

raagna initia teraplorTini / essent, recugifaus Inipe- qu:o hurlaris. Sancfus Torpes dixit Et si mentior, :

rator cum Credo quia pussim et ego coe-


suis dixit : non sum dignus baptismum percipere salutis. S. An-
luni facere, in siinilitudinem co?li quud oritur super tonius Presbyter dixit In nomine Domini mei Jesu :

iios et nullus inventus est qui praspediret k sermo-


: Christi, ego te baptizo. Et de^cenderiint ad pedera
nem ejus. Tiinc fecit coelum sereura in pavimento raunlis, ubi est aqua viva ad lafns Storiae ; lennum :

coluninarum / raarraore:irum nuniero nonaginta : et benedixit aquam siiis manibus, et perfudit eum
quod cadura jussit minutis foraminibus m pertundi baptismo .^alutis : et signaciilo Clirisli facto, dixit ad
et altitudo cceW pedes centum. Et effusa a inini.;fris eum Vale, fili.
: qiiia crescit tibi virtus b>quendi et
aqua, quasi pluvia cadens in terrara, coepit Narzius expiignandi adversarios tuos. Tunc osculans eum,
n hiijns loci servator claraare, diceiis Cognoscaut : idorans dixit Angelus Doniini cninifefur tecum,
ei :

omnes quia veruin etimestimabile est nomeu Di;inffi, fili. Saiicfus Torpes dixit Ora pro ine, Doraine, :

C
fabricassc coe- ad ciijus honorera Nero Iraperator istas virtiites sancte Pater.
osfemlit. Et sic mane jussit lampades fieri in factiira 4 Et dum eadem nocfe in civifatein reverteretur,
solis. et per coelum trahi, ut lucerent populo qui Angelus dixit ei : Torpes, sustine rae. Et dum post
erat sub co^Iu, et venientes ad occasiiin e.xtingiie- se respexit, vidit Angelum in albis iadutiiin et ma-
bantiir. Et iterum sero, hnra o undeciraa, fecerunt gniimsplendurem ('ura eo : et ccciditpronus in faciem

siniilespeculum. cum magnisgemmis rehilgens, cla- suam tamquam mortuus. Tunc Angclus Domini
rum niiiiis. in factiira lun:e. Et anle horain consti- dixit ad eiiin Noli limere. Turpps, quia Dominus
:
atque ab
tutam ceciilit : et nec ipsa fraguienta iiiventa .viint. te Iiac nequepa-
nocte per stiam maiium coroii;ivit :
Anf/eto con-

Sic nocte jussit p quadrigara per ccelum tralii, qiiasi veas minas inimicorum luoruin, quia ego tecum fortaltts.

tonans. Tunc misit Dominus ventum validum super sum, et non e^t in hac civitate inventus homo qui
eos : et quadrigam in fluvio raergi fecit, et transca- pru Christo alapam sustinuisset, vel pro justitia coe-
pitatus est auriga. et nusquara comparuit. luin infuitus esset tu autem fortis esto in veritate.
:

2 Alia die Imperator sedens pro ne- tribiinali, Scin quia niiiiidurn dereliquisfi, et nobi.<cum eris in
sciens quod factuni fuerat, dixit ad Co- populum : paradiso cnm nuiltitudine Sanitoruin gaudens : nara
citjus ruinam corpiis tiium in aliani proviiiciam traiisfretabo. Tunc
gnoscant omnes, quia raagna est Diana inater Deo-
explodcns
rum. per quam et ego istas virtutes ostendo. Tunc Angelus et erigens se S. Tnrpes
«ublafiis est ab eo,
Torpes,
inter eos exiens vir magnus, nomiiie Torpes, qui et dixit : Doraine Dens meus, qui mi-
Cratias ago tibi,

ipse de otficio q ejus se protraxerat, repletus Spiritu sisti Angelum luum.qiii cun.<olafus est me, et tribuif

Quid dicis Iniperator? Melior est qui raihi fortitudinem sicut Proplipfa dicit .\ dexfris
sanctn dixit :
:

unura Deum vivura adorat, qui fecit cwliira et fer- est miliiDominus ne comniovear, prnpter hoc laeta-
ram, raare et omnia qua- iu eis .Mint. Nam qui pliires tum est cor meum, et exulfavitlingiia raea insuper ;

deos colit, unuraqnemque offendit, Sed audi rae, Im- et caro mea requiescit in spe. Uomine Deus meus
perator, quia ego de eorum genere sura. qui a tuis esto adjutor meus. ut habeara fiduciam in te, quia
fldelibua Romse passi r sunt quos corouaudos vidi me solura elegisti in hac civitatecoufidere in te : da
;

mihi
,

8 ACTA APOCR. S. TORPETIS M.


. milii frprtiUnIinem sufTerre tormenta, ut qui noncre- g Mombr. Jugulatis. MSS. Mnxim. ct Ltigihtn. D
(iunt crfdanl noniini tuo. Altissime. Ungubitis.
S Sic ingressus mane civilalem, per portam lapi- h J/m.ti/«. qunsi juvenis.
(leam, vcnit in foro civitatis Pi.^ana: : ubi rcsidens i Lcijen. Colon. templi, Iria MSS. temporum.
Ncro Imperator e'. plusquam quingenti viri et con- Tnurin. interstitia temporum, qtiod prx aliis placerel,

siliarii cjus cum eo. Et postquam vidissent eura si tn vctiistiort e.remplo legerelur.
stridebant denlibus super eum, dicentes: Iste est k Erat increilibilium cupitor Nero, im;iiit Taci-
qui hesterna die magiiam Dianam vel alios deos ab- tus cap. 42, de molitionibus ejus agens, ad qiias ina-
Iraihlur Sa- negare prsesumpsit. S. Torpes dixit Vos negastis, : gistris tilebatur Severo et Celere, quibus ingenium
prrvrr
trHlcfi
qui Deum vivum non adoratis nam Dianam ma- : et audacia erat, etiam quoe natura denegavisset per
fntdus aut
trcin deorum qiiicolitis. siinul cum eaperibitis. Tunc artem tentare.
fiunlenilus.
nuntiatum est Imperatori quod ille dixerat. Elegit 1 MS. nostrum el Leg. Col. quod sustentabant co-
Iniperatcr unum ex latere suo, nomine Satelliciim, luinnse marniores. Tuurin. Super coluninas mar-
qui ct ipse affiiiis Neronis inveniebatur et Nero : moreas in pavim^ntodispositas.
Romam ambulare feslinabat, quia ibidera non mini- m Siielonius cap. 3, narrat, qtioinodo Romse in
ma Sancti patieliantiir, qui pro Cliristo coronaban- Nei-onis domo fucrint ficlai Coenationes laqueatae,
tur. Noro Salellico dixit Sede pro tiibunali, et audi
: taliulis eburneis versatilious, ut flores ex fistulis et
euni diligenter : tt si non de isfo vaniloquio se enien- ungiienta desiiper spargerentnr : praecipua vero cce-
daveril.diversis pceiiis interficiatur : et dicta adver- nationum rotunda, qiia; perpetuo diebus ac noctibus
SU5 oura sententia, si perseveraverit in duritia cor- vicemundi circum agerenlur. Haruin autein siini-
dis sui, gladio finiatnr. S;itellicus dixit Orania : liumque machinariim obscura niiliiia, potuit auclori oc-
quajcumquc commiseris ordinabo. Tunc Nero Ro- casioncin dedisse ficlionum hujusmoili.
m.im ivil, Sutellicus vero jussit S. Torpetem in car- n Mombr. el dtio MSS. Nartius, fortasse huc in-
cerem mitti. dicens Ego probabo si Deus tuus libe-
: troductus pro Narcisso, Cluudii Inip. hberto, ipsi quo-
rabit te de manibus raeis. Jussit autem, ut fera; que Ncronicaro; cujus abditis adhuc vitiis {nam m-
tribus dieliiis escam non acciperent, ut sanctuin ler bona Ncivnis initin sublatus e vivis esl ab Agrip- *^

Marlyrem devorarent. pinn) per avaritiam et prodigentiam mire congruebat,


juxla Tacilum, lib. 13, cap. l.
ANNOTATA ET CENSUR.E. Vidc Ittc quam oitm diversa fiterit horarutn vatio;
ncinpe qux nunc ub occasu solis in llnlia, a inedia nocle
a An iion ainju.sliim iiiiiits linc laco, iioiiicit Pro- iii Gullia et Hispnnin iniltum sitmunl; lunc ab aiirora
vincia 1 incboabunttir; ut c.e.pluriini.<: aliorum Sanctomm vitis
b Momliviliiisctaliqiin MSS.m amorissui nomine. inferre me mcmiiii.
c MS. Sitfssioiieitsc ct Ho.ilrii^M.Tessellare. Tauiiii. p Sic et de Cosroe Persarum Rege na:ratur, quod
Ltiijilmi . et Monlnit Thessellarunip/Tessaluruni
. : esl volens coli ab omnibus ut Deus,excogitavit quo-
autciti Tessella quailraliis lulercttliis ; et tessellatum modo in subterraneo specu, equi quadrigas trahen-
opus ,?!'« pavimenlum, qttoii ex ejusinodi liilerculis tes in circuilu, quasi currum moverent et tonitru
arle emblemalica coir,pnijinalur. Sic ab auro, quo Ro- simularent. Vide Beijeiiinek tn Theatro ad verbttin
miv ISeronis domtis invidiosa nilebal, aurcani nomina- Adoi'atio ; a quo aitctor qui hivc referal noit allegatur,
vit ip.sr, tpste Suctonto cop. ,qO. sid qui alia ibident dc eodein Chosroe dicta, speclantia
d Anno Impcrti sia 10, vulgaris xrx 61 pcrseqtii nd nn. 614. Politit tnle quid attdivisse scriptor horttm
Christiiiiws ciepit Nero, occasionc inccnsx urbis, et Aclorum : fnrlassis ellam prx oculis liabuit noltssimos
mulicrum ad ciislilalis eurani Iradiiclarum : ciim alias Virgilii versus, /Eucidos
teste Euscbio lib. 2 cap. 22, clementius se gessisset Vidi et crudeles dantein Salmonea pcenas,
circa initia Imperii, et delensionem pro fide nostra Dum flammas Jovis et sonitus iinitatur olympi.
benignc siiscepisset. Anito deinde Imperii ii, Clirisli Quattuorhic invectus equis.et lauipadaquassans,
Cb, post occisos Pelrum el Paiihim /Iposlolos, Roina Per Grajura pupulos raediapque per Elidos urbem
iiscessil m Gr.rciam ; iieque rediil in Ilaliim nisi Ibat ovans, Divumque sibi poscebat lionorem.
nniio Impcrit 14 ChrtsU 08, seipsum
qttanilo iiilcrfecil, Demens! qui nirabos et non imitabile fiilmen
[11111.5 quam Romnm appellcrel. ^re et cornipedum cursu simularat equo-
e MS. Ma.rimin. Idola adorarent.
p
Lugdun. el rum.]
Mimibr. quotidie udoleret. /s religionum
sctltcel qiii q IJinc Buronius in Romniio Murlyrologio, ad hsec
iisqucquaque conteinptor crnt , lesle Suclonio. vcrbn Usuordi, qui niagnus iii officio Neronis pri-
f Ciim bodic solus Artius Pisas circumjluat,
mira- mum fuit, uddi posse crcdidit, unusque ex his de
lur Uijliellus, qua rationc Ridilius dc cis sic canal. quibus Paulus Apo.stolus ab urbe ad Colossenses
Alphese voterem conteraplor originis urbem, scribit : Salutant vos oranes Sancti, raaxime qui de
Quam oingunt geminis Arnus et Auser aquis. domo Caesaris sunt. f^erum bic S. Torpes Ittnc nedum
Conura pyramidis coeuntia flumina ducuut, baiili:alus erat, forlasse nec Chrislianiis. Epislola enim
Intratur inodico fions jiatefacta solo ad Colossenscs
: a S. Paulo scripla c.^t infra tcmptts
Sed propriuni retinet communi in gurgite nomen, un. 56 {uti ostendemus 29 Junii)
captivilatts, fiiiitx
Et pontuni solus scilicet Arnus adit. adeoquc anno Neronis 2, annisqite ut minimum oclo
Vidc npud Cluveriiim Italia- anliqme cap.
2 coitsen- ante inchoalam persecultonem. Tamaijo, libertnle sibi
lienlcs sibi in Itoc Pltnium alqtie Slrabonem : nec aliud consueta, veleribvs Actis aildenti qiix e.t auctoribus suis,
ex Ugbelli obscrvatioiie el clioroqraphicit hujus tempo- id esl Pseudo-dextcro el sequacibus accepit, dicilur
ris tabulis scqutlur, qunm Ausere .vire Ausaro, niinc C. Sylvius Torpes, filius C. Sylvii, patruelis C. Syl-
Serchio, aliorstm verso el poutum subcunle pcr
pro- vii Othonis, qiii poslea fuit Iraperator, in dorao Ne-
prium oslium, ab ^rtii ostio cireiler mille passibus dis-
ronis oaconomus.
siliim, mutnlam ilti esse soli faricm,
ut s.rpc alibi ac r Haud dubiiim quin intetligat Chrislianos, ob in-
nominatim in tiostris /lutninibus Scaldi, Mosa ac Rlieno.
censie urbis ctilpnm sibi imputntam crudeliler extinclos;
Quod autem Porta Latina .(((i(ua(iir in capite
Pontis sicuti ettani Tacttus narral.
Bumiuis Ausari, indicarc posset, agros a Pisanis
obla -
s Mombr. et MS. Maxiin. non contraheris.
tos Lalinis colonis ad se deduceiidis, vcisus mare et t MSS. Suess. Ttiurin. el twslrum cmti Lcgend.
confinia Lucensium fuisse porreclos.
In lioc probabuntur opera vestra.
DECIMASEPTIMA MAJI.

u S. Antoninns, Ado^ii Antonius : egimtLs de eo17 cens Oro vos, fratres, ut per amicum meum g An- D
:

Aprilis. dronioum transeamus. Et sic venerunt ante doraum ^5 ""*'


gladio perl-
s Mons hic Lucx quam Pisis propior fitissr vide- eJMS, cum mullitudine populi qiii clr.mans ad eum, :

mendtu
lur, aiU sollem iiitra Liiceitsinm lcnmnos : de Saucto ac se plorans, oscul.-itus eum dixit Amice, seqnere ;

qnod couqui&ita Martijrum corpora ad


tiniin iflo dicilur, me et sepeli corpus meum, dum finiero agonem ;

Lucensem ccclesiam, ad qunm ipse quuqiie Iramlilus de- crede in Domino, mercedem consequeris. Tunc au-
nique esf, scpelienda deferebat. Distant autcm Pisve et d'entes ministri non permiserunt euni venire, ut
Luca^ juxta Ferrarium, solis x. p. m. adimplerentur quae ab Angelo dicta sunt Quia cor- ;

y MS. Maxim solum, extrema die. pus tuum in aliani provinciara tran<ifretabo. Et sic
z MS. nosinim, Ubi est aquae vivae lacus et histo- exierunt cum eo portam /iCircensem, et introie-
ria leomim. MS. Taurin. Ubi estaqua viva natato- runt in naviculam modicam. Ministri autem tene-
ria. Tfimayus, Ad latus strife leonum. bant eum ne se in fluvium mergeret. Silvinus au-
tem in foro civitatis cum multitudine Pagaimrum,
ducUurad
CAPUT II. dixit Meliusest ad mare decolletur, ne reviviscat; mnrf.
;

quia Deus eorum multas virtutes ostendit. Illi dixe-


Tormenla illata, martyrium, sepuUura. ruut; Ita fiat, sicut praecepisti. Tuncjussitut nun-
tiarent eis qui iluceb;int eum. Currens unus ex Ofti-
l autem tribus diebus jussit Satellicus
ransactis cio, claniabal post eos, dicens : IIoc vobis pra;cep-
adJuci Sanctum de carcere, et venire ante conspe- tum ut in Gradu ad niare ibidem decolletur. Et
ctum suLim. Sedens autem pro tribunali dixit ei :
venerunt in Gradutn i Arnensem exi''runt ripam ;

Torpes quid co^ntas circa saiutem tuam Jani crede ?


fluminis. S. Torpes dixit Domine Deus meus, su-
;

miiii, sacrifica diis sicut prius, et antecedet te iionor scipe spiritum meum. Niliil aliud dixit, nisi oculos
juus : sin autem diversis poenis maceraberis. S. levavit in coelum, etsic decollatus est.
Torpes dixit ; Quod semel vidi. negare non possum. 9 Ministri autem invenerunf, naviculam modi-
Satellicus dixit :
Torr
Quid est quod vidisti? S. Torpes cam foris, quse jam nullam utilitatem facere pote
ilixit ; Qui credit, videbit Angelum Christi. Sa- miserunt in ea corpus justi, et canem k et
rat.; et
corpus apiml'
Et tu vidisti Angelum Christi? S.
tLdlicus dixit :
gallum cuni eo etcum aqua decurrentedimiseninl: sum ad Por-
;

Torpes dixit Qui credidit et baptizatus fuerit in


:
et tam diu ibidem steterunt, dum eamnon videreiit. tuinsinus.
nomine ejus, apparebit ei. Satellicus dixit Recede ;
Tunc ministri in civitatem regressi, indicaverunt
Ad coliimnam Omnes qui non cre-
a vauiloquio. S. Torpes dixit :
qualiter corpiis perdidissent. Tunc Angelus Domini
(liri> c>Txii.i,

ilunt in Christo, ipsi vana Inquuntur. Tnnc Satelli- deJuxit eum in pnrtuin / Sinus ad littus. Adhuc mo-
cus jussit eum alapis ciedi, et ad colunjnam n Ha- dice a mari concuticbatur navis : factus est canis
bietinam nudo corpore ligari. S. Torpes difit Tn :
quasi vigilans ad corpus, gallus vero indicans. Tunc
autem, Domine, ne kmge facias auxilium luum a exiens Angelus Domini pervenit ad quamdam ma-
me. Et dum csederent eum, fluebat sanguis de latere tronam, Senati icem et vero nomine Celerinam m,
ejus sicut aqua de fonte. Sanctns autem Torpes, ele- et dixit ei ; Siirge, Celerina, diluculo, et vade ad
iKint coTitribii- vanscum fiducia oculos suos in coclum, dixit Me- ;
littus maris in pnrtu Sinos : sepeli corpus Jiisti, no-
tos siib ntiiia
Jiiiliccrii ct
mor suni, Domine, qii.-e dixisti per Angelum tuum ;
mine Torpelis ; omnia vero
a quseciini']ue petieris

alios jO, Domiue Deus, vindica sanguinem meum. Et cum Doniino habebis, Senatrix vero, quasi vigilans, au-
complesset oratiunem, columna excelsa. ubi tene- divit Angelum loquentem sibi ; exiliens a sonino,
batur, cecidit, et oppressit impios quinquaginta li :
residens in grabbato suo. lerrita cum lacrymis di-
et ipse Salellicus sub ea mortuus est. Ministri au xit : Gralias tibi ago, Di.iinine Deus nunis, quia di-
tem leuebantenm, et miserunt in rotam et fllius ; gnatus cs mittere Aiigelum tuum.ad cnmmonenilura
S;»tellici uomine r Silvinus, striJebat dentibus super aucillam tiiam Doniine lieus meus, comple des:'"-^- a
;
Celcriiia
Sci.atrice
iUigatiirrottt: eum qiialiter euin perderet. riuiu meum. Alia aiitem die Senali'ix"coiligens mui-
invenitiir :

7 Alia autem die.dum sedilio facta fnisset et ma- titudinem u Sacerdotiim et innumerabilera populum,
gna tristilia in populo; ejecerunt eum de rota, et jejunantes ambulaverunt cara omni veneratioiie ,ad
riricil lconciii
duxerunt eum ut ad leras mitteretur. Et veuerunt niare ; et duin qusererent corpus, non inveniebant.
in ampbiteatrum, et statueruuteum in medio eorum : Tuiic Seiiatrix, dum p r littora ambularet, res[ii-
C
et subito dimissus est leo, dans rugitum siiper eum, ciens in ccclum dixit ; Domine Deus virtutum. ostende
Sanclus autemTorpes signacnlum Christi fecit con- nobis mirabilia tua, ut ancilla tua laitetur in te : et
tra eum et eadem liora leo mortiius est, et admi-
; ostende raihi, ut vi'Ieara quae [0 audivi ab Angelo
rati sunt omnes. Iterum dimissus est leopardus : et tuo. Et cura complesset orationem , eadera hora
e/ Iriiiiai iliim :
ipse flectens caput lingetiat plantas ejus. Tunc Evel gallus cantavit. et ipse indicans euni ; et sic ad latus
lius, Consiliarius Imperatoris vidcns mirabilia Dei, scopuli invenerunt navem, corpus, et canem. et
credidit Christum, fugiens Romam
in et ibidem ; gailum ciiiii eo. Videiites Sacerdotes et populi adiiii-

decollatus, sub die quinto cl Kalendas Maji comple- rati siint oinnes, plurantes et dicentes : \'ere justus
vit martyrium suiiin in pace. Tuno sanctns Turpes, et Dei servus est iste, qui sic meruit ut cum tali

egressus de amphiteatro.introivit sub ccelum ^ereum fragmetito veteris navis ad littus perveniret. Tunc
cum ministris; et elevans oculos suos in coelum di- levaverunt corpus iuvolventes in linteaminibus
xit Domine Deus virtutum
: exaudi oraliunem , mundis; et cum magna laetitia deduxerunt eum
meam, et in hunc locura mitte Angeluni tuum, qui gaudente.s in lociim uhi Deo placitum fuit, in por-
evertal coelum sereutn et columnas quffi feruntip- tum qui cognominatur ;; Sinos. Sen.atrix verocon-
divitcum aromatibus corpiis, et cmn omni diligenti honorlflce
sum, ut cognoscant omnes quia firmasti cujlura, non :t

homines qui faciunt similia. Tunc Angelus Doinini honore depo>uerunt in locum. Eadem hora canis et
venit cam nirabis et tonitruis et cornscationlbus, et gallus nusquam comparuerunt nara tj et ipsa Ge- :

evertit coelum a;reiim,et viginti qnatuor r colutnnas lerina super inedietatem Hispaiiia; imperaverat.
ejus et non minima multitudo Paganorura in ea-
:
Tunc a;dificavit ecclesiam mir.B magnitudinis, fun-
dem die mortuaest :et ab eadetn die multi dubii ftie- datam caucellis, et r cjmbio aureo refulgentetn. Et
riint ad sacrificanduni idolis. in eadem die, in qiia fabricie officia in omnem pul-
8 Tunc Silviniis filius Satellici jussit eum gladio chritudinem persolventes dedicaverunt, inulli legro-
finiri f.
Miiiistri tenuerunt eum , ut ducerelnr ad ti salvi facli sunt, orantes ad corpus. et tenti aspi-

portam Ronianam, Ille autem rogat ministros Ji- ritu iinmundo liberali sunt, et usque in liodiernara

Mitji T. IV 2 dica
10 S. TORPETIS MARTYRIS ACTA APOCR.
\ diem mirabilia Dci declarantur. Senafrix vero non cum siipra dixeril Angelus, qund corpns Snncti in D
miniraam pecuniam et substantiam ecclesiEe dereli- aliam Provineiam tmusfretarei, .sine dnbin alibi quam
quit et in liodipinum diem congregatur ibi.
:
in Etrusco litfnre qua^rendus est ille Purtus.
10 I'ust(|uindeoim autem s annos, audierunt do m I/ic Tamaijus argnilur a Oallis, in grnliampa-
Nerone. eo quod perierat et mortuus fuerat : et om- trin' sux Hispanix,inseruisse,super mcdietatera quffi

nes provinci* lEetabantur, quia converlebantur Htspania} imperaverat, quasi non contentus id scmel
credontos in DominoJesu Christo.Tunc exiens unus tnfra dici. Majori longe jure arguendus videtur, quod

ex Oflicio cjus, noniine / Arfemius, fjui et ipse jam Pseudo-dexferum secutus, non dubitaverit Celtiritnm
Acta flngun
Christi haplismum susceperat, profectus est in loco facere ahneplem L.Celerini, uxorem Vennonii .^bu-
tur a lestts
oculato Sinos : et exiens de nuvicula, ingres.sus ecclesiam tiani, cohnrtis Gallica^ in G:il!eci;t Tribuni, cu7n quo,
dtetata. oravit ;id corpus, et dixit : Cujus vocabuli Sanctus recipiente discipulns S. Jocobi Aposfoli^ ejus corpusre-

hoc Inco rcquie^cit? Coramanentes vero loci illius ferenfes, Chri^ltunn ab iisdem fucta, ac deinde 'vidna,
dixerunt Torpes Dei servus. Tunc cognovit, quia
:
et in dolali suu Eborensi agro viclitans, S. Torpelis
ipse fuerat, qui a Nerone in civiiate Pi.^ana passus corpus exceperif ; ac tandem pro Christo comprehensa
fuerat et dixit Indulgeat mihi Dominus, quunta
: : martyiium snb Nerone compleverit : quo numine vitum
ego ineumgessi, per jussa iniquorum Principura ef elogium ejns huc die cnnte.vil, exempliim sequente
Paganorum quia interfui quando Justus passus
: Cardoso ;
prxeunte autem Galesinio, sed a tilulo Mar-
est. Quorando vocatur nomen tuura?
Et dixeriint ei : tyris absiinente ; per tnfo/erahilcm vero socordmm ap-
Ille dixit Ariemius. Ht iili dixerunt
: Et scis ve- : pellante eam istius provincias Reginam, nnde Ferra-
re quoniodo passus est? Arlemius dixit Ego in : rius in Cnlnhgo generali nd linnc diem relulit memo-
omniluis interfui, et nianifeste scio qualiter passus liam In Hispania S. Celerina^ Regina^; seqnacemque
est. Illi dixerunt : Nuntia nobis ge.sta ipsius. Et habuit Arturum u Monn.^teno tn Gynecivo sncro. Mo-
quia ipse Arteraius u magis litteris eruditus erat, deraiior in hoc longc scnplor nosler enini Sena- : dmn
sedens dictavit gesta qualiter par-sus fuerat x. Cele- trich li(uto,quasi prxcipno inhserei; sujnmum dicere ut E
bratur Nalalis ejus tertio y Kalendas Maji. Gloria voluit, qnod ejus mariius Proconsularijure bonmn Ili-
Christo. qui tantam gratiam dedit timentibus se et spanix parteni re.Ternt.

Sanctum .'•uum eripuit de altitudine mnris : [et ora- n Hic rursum eadem, qua c(Bperat, fabulnndi licen-
ues qui eum invocant in mari, adjuvante Domino li- tiapalam uti incipil auctor : quis enim lol et talestem-
berabuntur ;J,cui est lioiior et gloria in secula secu- pore persecutionis Neronianx, ita palnm cdnclos sa-
lorum. Ainen. pienter crediderit'?
o Hinc incipit anliguissimi noslri Passionarii insi-
ANNOTATA ET CENSUR^. gnc fragmenluin.
p Ita utrumque nostrum MS. ct MS. S. Ma.iim.
a Tla MS. nostrum. Jst. MS. Mnxim. cum Raha- cum Pelio de Nalalihus : cetera vero cum Mombritio
vo, Habentinam : Mombritnts cum MS. Lugdnn. et Leg. Lov. Sinus. MS. Itnlica versio Porto Sino.
Averiiinani. M. Taurin. Excelsum. q Legenda Z,oi'(in. Postea vero ipsaCelerina im-
1)' Insiijnis et lijrons liiiperho/e : qunm enim Intam peravit medietali Hispania; ipsa etiam a;dificavit :

cjcelsnmijue vonciperc colnmnam oportebit, vt procul a ecclesiam. Eu quidein Innlca liic oratio, et cum praece-
triOtinali slaiis, 50 virus cuinjudice upprimerel'? deniibus ac sequentibus verbis male colnerens, qunpro-
c MS. .l/u.ti»i. Salvinus. Ado. Sylvius. pler et m suspicionem adducilur ab aliquibus, quasi
d Interim liuhanus, Noikcriis, aliique {quos secutus impcritn qmcpiam 7nanus,prxfer mentem auctoris, hcec
est Baionius in Romano Marlijivloijio, et nos cutn eo) de Hisp.inia udjecerit fortassis seculo ^'i e.te.unfe,qiian-
videnlur Irgisse v Idus Maji. MS. Tunrinensc, sub die do Itdcfonsus /Irragonix Rex ctiam Provinci$. Comila-
quarto Kal. Majas. tum hxc Hispanix nomine subcenseri po-
possedit, et
e Asl hx supra nnm. \ dicuntiir fuisse numero no- tuit; aul saltem quando Ilispania, Rumano suhtracta
naginla. Imperio, in plura Reijna eral divisa. Sed in tam tn-
f MSS. Maxim. et Ludgun. feriri. culto ut hic est scriptore, quis summam accurutionem
g MS. Luijdun. Monihr. Tamayus Andromeum. requirall Et antiquilas MS. nostri, annos DCC exce-
h ha MS. Taurin. plura Circiensem, Lugdiim. dens, suspicionern omnem interpolationis elidit. Fideba-
Mumbr. Tamnyus Cirmensem. Suession. Curiensem. turautem res ipsa poslutare, ut vel per pnrentliesim in-
iMomhnlius cl pleraque MSS. Graduarneasem. terjectam indicaret nuetor, unde tan'a Ceieriint' pariim
Taur, Gradum Aranensem, haud diibium, quin locus aucloritas, pariim opulentia ; tnm ad ipsum corpns, sine
ad ripam Arni, applicaudis nnviijiis et e.vscensioni ap- metu et inlerpellalione cujusquam, pteno die ndeo so-
nominis vcstigio remanentc in
taliis, vico, dicto S. Pie- lenniter scpcliendum quam ad ecclesiam adeo angu-
;
tro in Gradi. stani, Nerone morluo , siiper iltud, uti mox (ingitur,
k Modeslius nd letjem Pompeiam de parricidiis xdi/icandum. j£que facile rejicitur quod suggerit non
{J.
48. Pcena parricidii more majorura liajc instituta nemo, Hispaniam ;jro Hesperia {id est Iialia, cui ac-
est, ut parricida virgis sanguineis verberatus, dein censeri Provincia pos.ntj obrepsisse quia
: et huic eva-
culeo insulus cum cane, gallo gallinaceo, et vi- sioni obsistit aniiquiias cousensusque codicum omnino
pera, nec nou etiam siraia, in raaris profundura de- omnium; et Hesperise nomen , solis Poelix usilalum,
jiciatur. Vipera et Simia cum ad nianum non essent, gratis supponinir venisse in calamum mentemque scri-
canis el gnllns, obvin uhii/ue anima'ia, adluhita Denique
fuisse ptoris isliusmodi. nihil opus est Gnllis, Provin-
potuerunt, navicula vero futiscens pro culeo; nt ubi- cialiiimcnusx pafrocinari volentibun, lorquere lectionem
^
cumque (ortassts appelleret covpus, crederetur esse lio- lam autiqunm tanique receptani; qunndoquidem secuto
viiius insignitcr nefnrii, aul Ixsx graviter mujesfatis \ivel vii quo scripta hjrc Acla, subjectn Pyrenxis
,

rei, qui vel patrem suum vet palrtm pntrix occidere Gnllia, ctm prima Provincia Narbonensi usque nd Rlto-
tentaverit.
danujn, sub imperio Gotthorum dictn fuerit Hispania
1 FabiusValens e sinu Pisano, segnitie maris aut citerior fortassis etiam et secunda trans Rhodanum,
;

adversante vento. portura Herculis Monoeci depelli-


Provinciam continens; ulpole vinculum communeejus-
tur, inquit Tacitus lib. 3 cap. 4^; unde colligit Clave-
rius
dem gentis, pcr Itaiiam ispnninmqne dominantis, H
2 Ital. onliq. cap. 9, Mare, quod inter Po-
Itb.
qumndiu res Gothica apud Ilalos stetitt prout infra ple-
pulunium et Luna> promontoriaj Arnum amnem
nius dectarubitur.
curvo littore recipit, Pisauum appellari Sinum. ^t-i/
r Cymbiura seu Cymbius fornicem sive concamcra-
tionem
,:

DECIMA SEPTIMA MAJI. 11


tionemf^iqmficnt. Ita iisusCorippus, Grammnticfifi Afi'J\ Honorafum Bouche Provincix lib. 9 sect. X>
in Ilistoria
lib. 3 in ItiudemJiininris Justini, apud Vosnium de Vi- 1 nomine Domini. Amen. Ad res ArcroBRD. f.
cap. 5 rehti. In
tiis srrmonis. magnanimitergerendas remuneralionihusaccendun-
"or^ano^anni
Quas superex liquido pracfulgens cymbius auro, lur homines sed tunc priucipue viris spectabilibus ytsO,
:

In moflico tsimulans CDUVPxi climata munfli, gloria retributionisadeasdeMistimulosndjungit, cum


Immortale caput solium([UO sedpnlis obumbrat. ea sibi obvenMint qnibus vires corporis et
loca, in
haec itnquc veva i'U,el indnbilatn lcclin. quamvis MSS. animi tentntae. excellentia de inimif-is trophaeare-
Mnxim. el antiqui\siminn nostrum Cymbro auro, portarunt. Cum itaque Gib illinus de Grimaldis. vip
Momhritius Cymbo. Taur. Cimhvo tiaheuut; Snession. magni cordis et egregise magnificenti:e, noslris in
et aliud nuslrnm Cymbo et auro pro qnibus Colonise ; omnibus contra Agarenos et Mauros sive Saracenos
imprcssiirn auro et argento. Veruin qiiis non miretnr assistens aggressionibiis, invasionibus, et periculis.
inscitiam scriploris, non solum priyno Ecclcsix seculo Sinum maris Gambracium, qiii coniTnuniter Rivus
' sed etiam pcr.seculionis fempori eju.smo.li faliricnm a/fm- S. ToRPETis :innellatur, nropria virtule ab eisdem ,
;' .
r,
posc Saraeenos
c-

gentis, qualem vix Conslaniininna viderunl tcmpora ? Agarenis et Mauns sive Saracenis abstulerit. ejus- Fraxineto
s Quibus scilicet impcmvil Nero, iia ul primus an- que tale facinus peculiari Principis munificenti.i re- pulsos .

nus a 13 Octobris cceptus finialur cum Januario, et ul- cognosci debuerit ; Nos Guillelmus Comes, Bozonis
timus a Junuurio cwplus eliam numeretur pro anno, et Fulcoarae filiiis, in Arelate consistentes.et iisd«in
licct 10 Junii occiaus s/r Nero. Nimis autem ridicnlum atlendentes ; consentientibus Conjuge nostra et
forel a tempore ^difirane crclcsiir dictns annns numera- Guillelmofilio nostro, Annone Archiepiscopo etaliis
re. sic ciiiin debuisset ibidem mors Neroms ultradecen- Nohilibus ; pr?efat(> Giballino de Griraaldis, pra-fa-
nium Intuifsc. tum sinum maris Gambraeium, qui commiiniter Rt-
t Alibi Arthemius. MS. Lugdun. et Mombritius vus S. TonpETis appcllatur, cum totn tractu et cir-
cum Tamuyo Archemius, cuitu,d:unus,donamus, et possidendum integruraet
u lla corrigo, licet excmplaria hateant magnis, aut defendendum conlra Agirenos et Mauros tradimus, p
magnus. soli EcclesiEe Forojuliensiseu ejus Epis-^opo salvis
X Sie MS. uostrum recentius ; addit vetuMissimum dimissis juribus Episccpalibus. Si quis autem dicto
item nn.<:trum, sub (inem pagmarum corrosum Giballino de Grimaldis, potenti viro, in hac dona-
vans nomine Audaois. MS. Mnxim. et sceptrumre- tione contradixerit, indignationis nostrae poendm in^

levans noniine Audafis, Lutjdun. et Mombritius et currat, et insuper cuni Core, Dathan, et Abiron in
Exceptor revelans nomine Audacis Taurin. Exce- : profundum absorbeatur. Anno igitur Incarnationis
pto:' adjiitor illius fuit nomine Audax. Tamaijus, et Domiiiica; Dccrcr.xxx, Indict. x, mense Septembri,
Excepfor nomine Axidax revelavit ea. regnante Conrado Rege Aleraannorum seu Provin-
y MS. Taurm. xvi Kalendas Junii. Nempe mimis ciarum, ego Comes Guillelmus hanc nolitiam dona-
aniiquus codex iste est, et hinc inde ad transcrtbentis tionis scribi et manu mea roboraricuravi. Adalaxia
arbiirium guasiexpoUtus. Comitissa firmavit. Guillelmus Comes firmavit. An-
z Dcsiint ha'c [ ] in MS. Maxim. Mombritiuscum no Archiepiscopus firm. Rainnrdiis firra. Riquelinus
MS. Lngdun. Liberabantur. firm. Hildoardus firm. Pontiiis deAIaus firm. Kulco
firm. Wido firm. Ingebradus firm. et aiii firmave-
runt. Bonifacius scripsit et firmavit.
DISSERTATIO 3 Non exlat hiijus dunationis chnrta originalis ; sed
cxcmplum dumtaxat inscriptum Codici cuidam Archivii ed in hac
De cultu ct rcliquiis S. Torpetis. Episcopahs Foro jidii fol 123 proinde pro levi habeii- : (diysimulafls
atiismendis}
dum est.si librnrius e.cerravit,scribendo G'^mhrac'\[iTa,

§1- An siniis SamblaciJaniis nomcn Sancti tu- pro Sambracio ; Alauz. pro Aianz vct Alenz ; quod
lenl anle sccuium x? integre exprimeretur Alanzonum, Iwdie Allenson, op-
pidum Provincix sub Vicariatu /iqucnsi. Graviora
t^rovincise Gallicavx anfractuosa quammaxime litto- forsan vidcbnntur nec librnriisimputnbiliaqu.vdnmalia,
Pro affirma- ra fncil mnre, crebros i.Hius orx simis implem : quos ct suspectnm rem iotnm factura ; pula Indiclio x posita
tiva parte
inlcr nulhis et olim ctnnnc nominutior eo, quem vetercs pro VIII {qiiod etinm Bourhc oliservnvit) vel pro viiii, si

Sanibracilaijum. Samblacelanum, rp/S.imblacitanum supponutur Mensis Septembris {ubi did numerum non

nominnrunt ; nostrn ytas Grimaldicum tocat, vulgo exprimi incongrunm etiamest)piovccius uttrayixiv
yatis

Golfo de Grimaiilt, intra Foro-:tiliensim dinccsim, dic diem, a quo sumeudum Indictionis novie inifium. Scru-
etiom pra-ccdenti indinitnm a nobis, de S. Maxima pulum quoque injicere hic posset knn<^ kvc\\\e\\hco\i\x^
agentibus dcque oppido maritimo ab ea dicto. Hnic au- Arctulensis ; dubitnrique ntrum ordtnatus sit anle an-
tem oppido ex adverso triinssinum preedictumohjucet op- num DCCCCLXXXi, qucm primum ei videntur ponere
pidiim S. Torpefis. porlum habens non incommodum Sammarlhnni. Sed ct dc hoc quxrant ntH : nam neque
qucm nonnulli puinnt in Antoninifline>ario}lfra.cleam affirmativa scnleutia aticunde probntur ; ncque, nega-
C.icabariam appe/lari. Nolim ego hoc disputarc, et ve- tiva posila. e.rcederet iibrarii culpam unius i omissio,

terum appellatiomtm obscura inccrtaque scrutari vesti- et sic cum Indictione primum inchoata x conciliaretur

gia. inlcr rudcra civitatum oppidorumqtw, n Barbaris annus Dcccci.xxxi, dcductus usque ad ultimos septem
eversorum. Maqis ad rem nicam facit qmerere, quo dies Septembris.
tempore cosperit sumpla a S. Torpele nomenvtuiio, cjus- 4 Fqopi-.rdictis omnibus,et aliis qux moveri possent
dispticet
dcm eo Inco cullus aniiqni et spccialis certissimum ar- pluribus, dissimulafis, nulta magia re cofjor judicumde
usus cogno*
gumenlum. vcritate prxndtati instrumenti suspendcie, qnam qnod minam,
2 Ad hoc explicandum primo loco faceret, si cerhim. videnm Giballinum eu7n, cui praftcndiiur facladonatioy
essct, instrumentum donationis, anno dcccclxxx fact;e more iunc necdum noto, sed primum introdiici ciepto

probarct emm, jnm fere a primis secnlis Ch>istianx ducenttspnsf idannis, indigitari vetuti gentitilio cogno-
tranquilhtntis, suh Conslaniino nomen magno ca-ptx, mine de Grimaldis tunc more vi.rdnm nascenii.

istud ibi oblinuisse ; aut saltemdiu anie tempora Sara- Qua in re peccari a mutlis, nobitiutn familiarum ort-

cenorum, quijam inde ab anno dccxxii cwperunt Pro- gines scrutanlibus, queritur ipsctwt Hortorntus Bouche
vmciam incursare, ac deniqve Fraxtnetomunito in suo- § 2 prxliminari ad Secl. I lib. 9 pr^rcitnti ; dorctque
rum {airociniorum firmam sedcm totis duobus et medio ignola fuisse cjiismodi cognomina in Galtiis, non sotum
seculis eam vastaverunt. Est enim hujus tenoris, apud tempore primx ac secundiP stirpis Regum Francorum ;

sed
12 DE S. TORPETE MARTYRE PISANO.
.\ seit eliam m jmncipiis lerliss, qxix ab Hiigoui' Capelo Quapropter ego PontiusMassiliensis Episcopus, fra- D
**
anno dcccclxxxvh iiiilinm suinit. Tum demum ilocel, tresque raei ; Dominus videlicet Guillelmus et Do-
Rer/es quiilrm ac Priticijies supremos, a snis slalilms ; rainiK Goffredus, Ancelinjp qiiindain filii, donamus
miuores Proccres. ab oppithsvillisquc a se possessis ctc- Sanctiu Marias Dei genitricis altari, quodest conse-
pisse appellari ila lameu ut ipsir appcllalwnes nec ait
: cratum in ecclesia Sancli Victori Chrisli Martyris,
omnes perliuerenl filios, sett eoi tlumlnxut quibus here- et eidem Sancto Victoris Martjri sociisque ejus,
dilariojiire ejnsmotli ilomiuiu ceilebiint in parlem ; uec ac monachis ibidera nianentibus, t.ini pr-aesenti-
tlivlim in eailem relinerenlur (amilia.quam ipsa realis bus quam futui'is, in aeternum, pr'0 remedio ani-
tanto serlus illurmn possessio. Deniquc pr.rfatus Bouclie, asserens marum nostrarum nostrorumque pai'entum scilicet ;

appellart esse ciim uiium itlemque esl ECCLEsiAM S.\NCTI ToRPETis Mactjris, qua; est sita in
ma'/nx nobililalis signnm Ecclesiain
axplonim,
noihcn fomihtr et ilominii, uegal appelUtta afamitiis lio- Comitatu Foi'ojuliensi, in territorioquod vocatur S Torjietts.

niinia, sed familias asseril eognominata adominiis, pau- Fraxineto juxta mare ; et tolum quod haberaiis vel
'
cissituis lor.^an exceptis, iiiquil, elexempli causa {uon haliere deberaus in territorio et in terminis ejusdera
tam e.r sno ipiiim aliorum seusu) proponit familiam de Saricti Torpetis usque ad mare, et ipsum niare ; ip-

Grimalflis, qunm atiq'ii pulenl dedi.ise uomen oppido in sum quoque quod DominusFalco, noster avuuculus,
fiindo sinus Saiubracitaui, qni ali eo nunc Griiiialdicus ibi haliet similiter in sua vita, et post suam mortera

dichur. Qnod siine nppidiim ego potius crediderim a ad prxiprium allodem terminatur. Si quidem ipsa
condilore Grimaldo accepisse iiotnen {sicul infinila alia terra et ipse allodis abOrienfaliparte, a loco quivo-
oppiila et castra) idqne aliquot seculis priits quam fami- catur Laudniiarius, qui situs est in ripa maris, et
lia de Grimaldis siium lioc proprium nomen liaberet. pergit per media cacumina montium, sicutaquaver-
Qiwd aulein de Gibultuo donatario dixiintis, applicari git et dividit terram, et terminat terminos de Ra-
poleril Pontio do .\iauz, inter firmantes collocalo. maticella, et fecit per antiquum murum qui est
S In islnm purro Iluuorati sentenliam generalem de Aldissart etPampalonam, et usque in Garonam de- E
) !
geulilitiis ciiguoiuinibus[quec el de Tesserissive Insigni- curr-eiilemu^que in mare ah Occidentali parte, etdi-
biis aut Armis esl) receutissime concedens ainicissimus vidit hanc teiTam Sancti Torpetis et Castri Borria-
iilt jam uobjs D. Jucobus le linij, in tiuperrime edila Nolilia ni ab Aquilonari parle terminum [habens] ipsum
;

plurcs vlri
raare. Ha;c orania supra dicta, et qua;cumque con-
Marcbioualiis siicri Romaui Imperii, lioc csl Urbis et
cmdat doctie
Agri Autuerpiensis, lib. 10 ctip. 17, auctores eademcu- tinentur infra istos terminos et in ipsis Iei*minis,
runt.
riose scrutatos allegal, Ctaudium Taucbet, Senalus videlicet terris cultis et incultis, pratis, p.iscuis,
Monelalts Prxsideni, iu Originibus Armorum el An- ;
silvis Garricis!'i(/joGarriges, cum suisvenationibus
dream du Cbesne, in Prirfalioue bistoria' Domns du suisque piscationibus, aquis aquarumque decursibus,
flessis de litchelieu, expresse loquenles de veleribus Ti- cum ipsis portis et salinis, orania in omnihus, quid-

liilis faiuiliariim. De Tesseris aulem auclorem luudat el quid babemus vel habere debemus niinc et in futu-
loquentem iiiducit teslein omnino idoucuin, Jacobum dc rum, vel post obitum avunculi nostr'i Domirii Fulco-
Hemrieourl, S. Joannis Ilterosolijmitani Eqnitem, (qui nisjani dicti Vicecomitis tantum, ab integio dona-
obiil Bruxellis aimo Mcccciil, et post se reliquil Gallico mus jam nominato Sanctse Mariaa Massiliensis
sermone scriptum Spcculum Nobililatis Hasbaniae) as- ccenobio Sanctof|ue Victori Martyri, et ejusdem
serentem, saluin esse aunos cc vel ccxL qucd ea res cusnobii nionacbis ibidem manentibus, tara praisen-
cmperil : el hiiic adjungil Christopliorum Bulkens in tibus quamque futuris, in aeternum, sicut supra di-
Tropbiris Brubautieis, assignantem unnupi mci.x, ante ctum est, ad legalem et proprium allodera ut ab ;

quem nibil Inle exlitcrit in hodier'no die et deinceps haboant et possideant, cum aniio 1056,
usu nobiliuin familiurum.
Alque hos indieasse sufjiciat, inlerim duin iilenum eo omni quietudine et pace. Plane si quis ex nobis aut
de argumenlo opus, singula ad suas origines recocalu- aliqua ulla persona veneritautsurrexerit, adirrum-
nim,expeclamus a noslro 1'rancisco Claudio Mcueslrier, penduin hasc, non valeat vendicare quod repetierit;
quod inielligimus preclo malurum essc. verura iram Dei omnipo'entis incurrat, et cura om-
' forte pcEni-
nibus maledicatur, nisi ' praevisus fuei'it ; insuper
tuuril
componat in viventi ' vinculo eidem sancto Victori * Porle IQ con-
§ M. MoiuiniiMila ccrtiora ciiHiis vetcrisS. optimi auri libras centum. Facta est autera hsc do- tinenti,
Torpctis in Provincia. natio atque descriptio anno raillesimo Dominicaoln- F
carnatinnis lvi, Indictione nona, regnante Henrico

Iiistramtntum
Vf ppidurii S. Torpetis, et ejus sub hoc litnlo anliqui- Rege. PontiusEpiscopusMas^iliensis firmavit. Gof-
lale.m, secnriits qiiam ex Donatione jam cxamiuato
Pontil Ep. co- fredus frater ejus. FratorGuillermus Episcopus Tol-
Masttliensis gnoscere cupientt, primo Ponlii Mas.nliensis
offertur lonensis firmavit. Dominus Guillermus Vicecomes
Eptscopi Donafio, sub nola anni mi.vi a Priore S. Tor-
Massiliensis fli-mavit, et alios firmare fecit. Fulco
pelis Mag. Peiro ^nlibon nobis Irausmissa,
fidem fn- filiusejusfirmavit. Dominus Fulco Vicecomes. Frater
cienle Anlonio Aiiberl Nolario Regio uhi inter alia :
Rostagnus de Cateneto flrmavit. Romulphus de sena-
ntmiinaiur Ecclesia S. Torpetis Martyris,
quaj est Allastranusfirmat. Fr. Ugo de Marcavalla
tio. Fr'ater
sita in Comitatu Fornjuliensi, in lerrilorio quod vo- firmat. Aldavaldus frater. Ai-cadius.... ubiadbuc ali-
catur Fr:ixiiieto jnxt.i mare. Ipsum
instrumentiim. quadesiderantur,utict nomenNotarii,qni%cT\]iAlet fir-
quouiiim alibi iinpre.ssum non e.rtal,juval
liic lolumpo- mavit, originali forsilan membrana circa finem corrupta.
nere, in grutinm eorum quiilludtam stitdiov
curarunt, 7 Etenint iieque hxc habelur amplius, nequealimdux
eslqite hujusmodi Constat, aiitiquitus le-ali dispo-
donantis :
duoriim Episcoporitm similes cbartte de iisdem terris
monastrrio sitione saiicitum anteriorumqua
imlustrla patrum eoilein modo termiualis, sed sintut cumpriori rcgistran-
S. yictorls legali jure dei^retum, ut quispiam suas res volue-
si tur in veleri libro pergameno <S. Victoris, multas dona-
liit alicui dare, vel
commutare, aut vendere, per de- tiones coltectascontinente : inter quasfutio 133cs/carta
scriplionis paginam id studeat agere
qualiter ipsffl :
de Fraxineto, etcarta de Grimaldo./tauiictoi' cxetii-
res stahiles et inconvulsae valeant perenniter
,
jili nobis transinissi, in aversa foliiparle tilutum primse
permanere. Non solum eniin hujusmodi
descri- Doualianis Galtice nolans, tamqunm factae anno mlvi,
ptioni» tabula viventibus et
acquirentibus aliorum VIII Octobris, ^iicm dicm non reperio. Ex
in conlextu
possession.-s heredum est jain
profutura ; verura Regislio Pergnmenorum asservalorum in arcliivio Re-
,
etiam futuris longoqiie post tempore
succeden- gio civilalis Aquensis, Catalogus conlextus circilee acc nbi aniw 1084
tibus. ad cognitionem talium
possessionum et ad enumerat castra, sub Porojulii civitate sita, etappet- casirumile
tuitionem earum contra adversantes ''''''''
valde idonea tatur castrum de S. Tropi* : et sic inquit Honoratits
'''•

in
, ,

DECIMA SEPTIMA MAJI. <3

in Cliorogyaphia Provincix lib. 4 cap. 2, ^- 6 appcl- 9 Ordinalus est Paschalis xxiv Auijusti anno mxcix:
latur in Bufla Gregoiii VII da!a anno ml\s.\iv. ijnia proinde tnMnjo anni MCXiv a-Untr in tnrsn eratwv an- Ali roRR p
fndictione
aciiicel S. Torpes i'H/f/f) S. Trnpez rfiV/7Hr. J/njns mi- nus Pontificalus venun nnmerari debeal Indlrtio non
:
non G, led 7»
trm Grcgorii VII ct Urbani II privilegiu Abbati S. se.tta, sed septima quam itu etiam ceediderim in ori-
:

I^iclojis coiilirmatis Pusclinlis II auno Mnxiv, nppellat ginali sed nuyncratiter scriptam vii, qno casn facillime
el antio \1 l'i Cellam S. Torpetis cHyws cum Abbatia S. Vicioris
: conlingil transrrihenlibus oriijiuatia Hbrnriis ut littera
cella unionem deinceps conf\rmnyunt Innoce.ntius II, aniio una nunieralis e.rcidat : sicut de facio plus semel acci-
S.ToipetiS ;
Mcxxxvi, xviK JhIH, et f/ouorim III anno hccsxiii, dissc comperimus in novn Concilinrum cdilione, uhi in
xviii Jinii. Prioris autcm, qux Paschalis fuit, habe- 68 ejusdem Puschnlis Pup:e cum die xii Kal.
epistola
tnusex<mplnm transcriptuvi 7nanuFr. Joanuis Franci- Deccmhris anni wr componiinr Indiclio viil pra.'terila,
scideS. Torpete Cnpucini cni par est referri gialium
, hco i\jam inchoaix ah viii Kal. Ociolris. Ilem in epi-
ejusJrm exhibitione hoc loco . est vero tale. stola 09, nbi exprimitur nnnus Incarnationis mcvi, toco
8 Paschalis Episcopus Servus Servonini Dci, di- Mvii : in epistoh 88, jthi omisso x scrihitur Indietio ii

lecto in Ciiristo Filio Octoiii Abbati Massiliensis ;>?'o XII ; et in epislola 95 dutn K-il. Di'cembr. anno
quando Pa- monasterii, ejusdemque successoribus regulariter mcvi, notatur anniis Pontilicalus sextus loco septimi :
schalis 2
snbstituendis in peipetuuin. Apostolica! Sedis au- qui esl crror jum suprn indiMlus. Etontra ex litterx
ctorilate debitoque compellimur pro universarum ec- nnius superflux addilione vilium quandogne dcprehen-
clesiarum stalu satagere, et earura quieti auxiliante ditnr in aliis ejusdem Ponlificis Epistolis, pnti 72. ubi
Domino pruvidere. Eu propter petitionibus tuis, annns \i Pontificatu^, loco x; et 73, uhi nnnns Christi
Fili in Christo charissime Octo, ncn imracrito an- mcxiv notatur loco hcxv : similitcr in epistoln S't legiiur
nuendum censuimus, ut Massilien.sis monasterii, cul ludictio !X, pro x : item in epislolis 92 et 93, est annus
Deoauctore pnfsides, ad Pra^decesborum nostrorum Pontificatus viii pro vn. Atque. hxc idco monnerim nt ,

Gregorii septimi et Urbani seciindi exemjlar, Apo- intelligatur non slaiini credendum ecgraphis ; sfd prius
stolicfe Sedis privilegio muniainus. Per praesentis qiiam proplcr solum aliqucm hnjusmoli errorem Btdla
igitur privilegii p,;iginnin, tibi tuisque successoribus, qure.pinm in suspxionem falsi adducalur , recurrendum
qua} a pi ffidictis Pontificil>us sunt firmata, firm;imus: esse ad originnlr ."
in hoc autem si idem deprehendatur
videlicet in Epi^copatu Fcrojuliensi Ecclesiam pa- crror^ jam pene moraliter certu tcnebiturfraus, co quod
rochialem S. Mariae de Cabasse, S. Po/itii et S. . in vero originnU tnlis error vixpotuerit ohrcpere.

Petri, cellam S. Mariae de Luc, S. Petri des Ans, 10 NolaUan pncterea etiam hic volo usum siqnandi
parochialem ecclesiam ipsius castii cura capellis nnnum et
Incarnnliouis ,
qtiidem juxla rnorem commu-
suis, ecclesiain S. Juliani de Ailha, cellam S. Cas- nem a Knlendis Januarii, liuic Ponlifici Pnsrhali
siani de Sala. Laudimias S. Victnris de Motta, S. eju^dem dccessori Urbano II, nun qiiidem pcrpetnnm
Romani d'Es(am, S. Marise de Pullione, S. Victoris fuisse, sed valdc famiUarem; cuni quarta fcre pars

de Rochataillada, S. Salvatoris de Buonis, ecclasiam epistolarum, hactentts sub eorum nominibus reper-
parochialem de Cellians, ecclesiam S. Mariio; cellam tarum, istum characlere.m tempuris subscriplnm hnheal. (t addito

S. MariiB de Barjamonne, S. Auxilii, parochialera Scd elHonorii II epistolnl, et InnocentUII epistola 3, anno Incar-
nationis.
ecclesiam de Callas, cell.\m S. Torpetis. S. Pontii, 9, 12, ac 31 cum sequentihus sex Annuni Incarnaiionis
eam cum
S. Mari.-e de Luesta; ecclesiam parochiulora deGri- DominicLV notant et LucU II epistola 5 ac 6; nec non
:
alits muUis
mal, S. Antonini de Intpr-castelHs , monasterium Engenii II Id, 10, G6, 70, 71. 72 tnm Anastnsii IV :

S. Marice de Villerrozo, S. Petri de Salernc, paru- episiola 12; Hadrinni item IV Epistola 30, 38. ct 39;
chial?m ecclesiam S. Doininici de Tostorio. S. Marioe Alexandti III cpistola 52. ct in Append. cjas tertia

de Villa alta S. Martini de Rocabruna. Ecclesias


,
cpistoht 20 cum duohns scquentihus ; Urhnni III qno-
vero, sive quas cum decimis et oblationibus suis ipsi q<w- epislola 3 aimiU modo insignitur. Pod hac iisque
vestro monasterloconce>serunt, salvo nirairuin red- ad Engenium IV nulUe sie nolnlw episloUe appnrenl tn

ditu quem in eas liabere consueverunt; nos vobis corpore Conciliorum : sed in Rcgesto apud fVaddin-
vestrisqne successoribus sic liabendas, et quiete ac gum reperire est vnrias , sub Gregorio IX ab anno tiinc (H Duria
vsitato (f-ed
sine calurania possidendas s^ncimus, sicut a vestris mccxxxiv succcs.-ioribusqne Ponlifxcibus , ila signatns us-
tiiconstatiterj

pncdecessoribus possessa sunt. Decernimus ergo ut quc ad aunum mccux : post qucm solenuiorcs pmic:e jirr ; secttla i

luilli omnino hominum liceat idem monasterium te- e.vque conshioriuliter a plunlnis CardinnUhu^ suhscriplx,
mere perturbare; aiu hsec quce supra scripta sunt atque a S. R. E. Vicecancellario in forma ampUssima
vel alias ejus pussessiones auferre, vel oblatas reti- 'cxpcditx, inveniunlur habere adscriptiim Qnnum Incar-
nere, minuere, vel temerariis ve.xationibus fatigare; nntionis in eodem R<-gistro, Bnllario Ordinis Eremi-

&ed orania integre serventur, eorum, pro quorum tarnm S. Angustini , Bullnrio Casinensi . Bihliolheca

sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis pro- Clitniaccnsi e.l alibi. Scd et harum paucarum nltima
futura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica seu se- cstClemcntis VI, subscnbeiUibus quindeciyn Cardina-
cularis quaelibet persona, hanc nostriu constitutionis Uhus anno mcccxliii. Erhinc vero aUum rumus ubique
paginam sciens, contra eain tera>;re venire tentave- de anno lurnrn ilionis Dominicx sHentium in bullis
rit;potestatishonorisque saidignitate careat,ream- Ponlificiis (iis saUem qux vcl in corpore ConcHiorum

que seDivino judicio existere de perpetratainiqultate vei in operibns prxnominafis exslant) u^que ad annum
cognoscat et a sacratissimo Corpore et Sanguine
,
Mccccxxxi et initium Eugenii IV, de quo in Propylxo
Dei etDomini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena anttquario pnrte I num. 129 docuimus, ex Paidinalib. 3
fiat, atque in extremo examine districtae ultioni sub- cnp. b scripta circa annum md, quod eo pricsidente,
iic pcr 5uge-
jaceat, nisi secundo tertiove commonitu prj^sum- adhortante vero Bloado Foroliviensi, Pontifi.-i Col- ntim 4 vesli-
conflrmavU
ptionem suam digna satlsfactione cnrreserit. Cunctis Icgii a Secretis Notario in Bullis atque Rescriptis ,
dicto vionO'
sterlo autem eidem loco justa servantibus, sit pax Domiui Pontificalibus, annorum a Christi Incarnatione sup-

nostri Jesu Chrlsti , quatenus et hic fructum bon.o putatio scribi primum cocpit; scdicet semper et roniinue:

aclionis perclpiant, et apud di^trlctum Judicetn prce- etsi ea non solum fuerit tn Ccreis Paschilibus anno-

mia jetern;e pacis inveniant. Amen AnnMi, Amen. , fata longioris ternporis tractu; sed cliain in Pontifi-
Scriptum per manuraGrisogoni Notarii 'iacri Palatii. ciis Bullis rcscriplisque inveniatur in corpore Conci-

Datuin Laterani per nianum Joannis sanctJe Roma- Uorum jnm inde a tempore Joannis XIII et anno
Cardinalis ac Bibliothecarii, DccccLXXi sed parum conslanter, ncc nisi rurisiime
nLU Ecclesise Diaconi :

nono Kalendas Maji, ludictionesexta, Incarn-itlonis in miniis sohnnibus.

Dominica! anno moxiiii, Poutificatus quuque Domini H Ceterum, id ad S- Torpetis oppidum revertatur
QTUtio,
Paschalis secundi anno xiiii.
(4 BE S. TORPETE MARTYRE PISANO.
orntio. pcr snpro posita Instrnmenta satis liquido nppa-
ArCTOHK II. rel, appdlnttoHfm istnm, d unn fuil Samcenorum tlo- § I!I. Dc cultu et prrctcnsa invcntione cor-
Bceteslx minnfu in Piovinnn nnliqnior, linud ini^llo posl eornm I)oris apudLusitanos.
Soncll, inlrodurlnm, niqne inter
expnUionfm trmpore fuisse

prima- reslnuratarum ihiilem erclesinrnm vrincipia se- y^nidquid porngropliis dnohns prxmissis deductnm a
culo XI. extitiss^ eam, qnnm Pontius Episrnpus Massi- aliud fnndamentnm non hahel, quam quod
nobis est, Catlis corpua

lien.^^is. ciim tolo qiiud li;ibebat vel luihpre debebatin snncli Maityiis corpus eodrm delatum olim fuisse An- tipud se primo
seputtum
territorioet in terminis ejusdem S. T"riietis, afmo gelo {nt in Aclis dicium) gubernnnte tam cerla iradi- credentlbus ,

WLVi donavit monacliis S. Vivtoris. Ernnt hi ordinis lioue tcncre se pnlent inqmlini Provincinies ; ut cum
S liencdirn; et hnjus Pontii decessorem ac patruum Patfibus qnos di.ti Cnppucinis trndendns esset veteris
Jn monaale-
nepnti voijnuminem ,
primo quidem monnehum aSquc ecclesix silns, conditionem voincrint addi qun eaveretur^
riotumionver-
Abhntfm, deinde Epif^copnm ac yesluuiiiloiem hnbne- quuil si processu teinporis contingeret ibi rpperiri

rant ; deindc vero ab ejus nepole pr.rhiudnlo. non una curpiis S. Torpeti^i, Saracenoruin sub tvraniiide

posscs^ione stuflnneli, ul csl videre apnd Sninmarlhanos amissum, tran^ferri debeatad novam Parochiam, et
in Episvopis Mnssiliensihns. Non crat anlem illn S. injus Priorum pjus redire. Quin etiam nnperrime
Tori)i'li> Ec-(Ie.sia, nequc tunc cnm illis donnta est, ne- perscriptum adme csl Cappucinorum San-Torpeen- ,

quc tolo illo .<iecn/o ndlnic Panx-liialis, siculi conslat e.v &inm unum in familiari cuUoquio sibi sivisse elabi,
Bulla Pasvhnlis II, Parochius a Cellisaccurnte dislin- qudd Fratres sui fort:isMS baud difficulter tbesaurum
adjuncfum
Castram (Vceilam S. Torpptis vocante; e.c quo sciUcet
(juvnte, tam cupide expetitum repertiiri essent, si Parocliise
Sanviclorinnt monnchi, dncta eodem .suiirum cvlonia eam Priores renuntiarent conditioni adjectse contractui,
cwnernnt hnbitare sub tali titulo, qui respondel tifulo vel ejus dimidiam partem inventoribus relinquen-
hodicrno Pnoratus. T^iim vcro, ttccedenlihis panlntim dam pollicerentur. Non eiistimo tam segnes futuros
accolayum domiviliis auctus locns [hu nlin plnra similis S n-Torpcviises, nt liuic qnnliscumque spei jirincipio

oriijinis loca) cl rontra piratarnm incursiones miinitns. indormisvnnt : sed omniuo confido eos libentcr de summo
vocnri cmpit a vulijo Trnp6 idemquc nomen
Tastrum S. jnrc remissnros atiqnid, ut id qnod prartpnum est obli-
obliunit prxteusus cidem Porlus, sicnli nos dncnit P. neant, persiiadeiinlque contra Lusitanos : qm locum Si-
Carolus Fiiber,nuciorcm nllegans Petrum Louvetmn in nes diclum in Elorensi di(Ecesi obtinent, etexsimili, xU contradixe-
iwva Ilislori.-e Piovincialis vpilome lomo 2 vnp. 14 aiuiit, Iruditione suslincnt, islud corpus non .solum nunc runt Lusitani,

num. 40. »fcM//d'f(r Ramundiis Berenganus Coines , apud se esse, sed fuisse ab initio snb Imi^erio Neronis.
etMarchiuProviuci;r, Favent!a)(7»i est loeus Fomju' huic Trnditioni insi-ilentes PatresSocielntis nosirx, qui
anno siccxx, xv Martii, in ec-
lien&i civit-iti vicinvs) Rnmnnum Martyroloqiinn, jussu Gregorii Xlll refor-
euvi Portii
cognoiuliie clesiaDominse nostrse de Cypro donasse ectdesice matum, linguam Lnsiinnnvi transtuleninl, cique anno
in

et Parochia: DominaB notr.ii Forojulii atque Rertrando Epi-


, MDXci pra^fi^erunt Proprium Liisilanornm Sanclorum
sc( po , et R limnrdo Praeposito Forujnliensibus Marlijrologium; narraln brvviter Pas-^iionis historia, ei-
ipsuin P(U'tum , dofiiiiendo donationem a Portu S. dem addunt historiam iranslati stnlim a morle corporis
Torpetis usque Anfipujini, qui traclus per xl m. p. et in lucum islum, uVii {illo ipsn, qno isla imprimebaiilur„
amplius iu Orivntem prolcnditnr : adco ut iiou dubilem anno) manihinle Xijslo V ut veritus invcsligarelur, et
quin sollem circn initium seculi xii, Paroclii.T tilulns remcuraiite D. Theodonw Ehorensi Jrchiepiscopo, in-
in liiutum simplicis Cellos suci.e.sseri(. Suspieor etiam venta sint aliqua indicia veteris tum ecclesiae, tum
tnnc fnctum Cise. ut sinu^ vtcribns dictus Sambracita- sepulturie. ipsorum sacrorum ossium.
nus mcari ccepcril Rivus S. Torpetis : etsi prxlensa i4 Tnlia cuin etinm in Hispanico Tamaiji Marty~
Comilis Gnilielmil donalio nomen istud faciat lonyc an- rologio legerem, et cx suppositis De.itcro ac Juliano
liquius videri. figmvntis operosc confirmari vidercm; pro justo quo
12 Sedtempore, quod evertit et mutnt omnia, proce- ha^c abomiiier ajfectu ipsonim Jctorum cognita fa-
, et

deulc, de.sulalus nsqne adco locns est , ut prxlaudatus bulositate ;


paruin aberat quin ista quoque indicia ,
quA' oinnia
df.it ructa P. Cnrolns anno mcccclxx nihil ibi fuis-^ie reli-
dicat, qtubusin cognitionem aliquam ecclesix , sepultnrae, at-
olim. qunm prsctcr unicam lurrim; cum interim Castrum de que ossium S. Torpetis veaisse Lusitani dicebanlur
V ,
eflam ante-
Grimaiit, ad intiinnm ipsius sinus anfrartum (Atht^no- oinuino comlemnenda jndicurem. Cavitamen ne prirjudi- qunrn Dextri
polim vett-rum fui.t.se volunt oliqui) florvulis&imnm essct, ciis, qwinlinnvis in speciem jusHs grnvarem causam. ctironicon etc. ,

jam indc abanno mccxMv Bnrona'ns quod de ea qux facta prxlei dvla- finyerenlnr:
et litnlo ijloriure- Considerans etenim
tur sub Pvnato Rcije, quvmadmodum tvstntnr Ilonoralus tur invvntione hubervtnr teslimonium omnibus Pseudo-
Bomhe, fol. 259. Itaque niliil niirnm e>-t , si nholito de.itrinis figmvntis aniiqnius. nostrorum scilicet Ebo-
noinini S. Turpelis. quo nntea sinus voealinlnr, coipvril reusium , Paimtn, qui Lnsitonnm M-irigrologium ali-

idein dici Golfus, id est, Sinus Grimaldicus, durnnle quot onnis vitiusediderant quain ista sparge.re in lucem
etiam nnnc usu, qnnudo Mnrvhionatus lilnlo snb annum CQ^.pissct omniuin figulns Romande Iliguera; exomnium,
Mncxx ornavit lovum Rex Ludoviens XIII. Cum lamen etiam antiquissimorv.m MSS. consensu convictus Acto-
anno jnm dieto mcccclxx. Jnannes de Cossa qni se , rum anctorem, ridicule id qnidem sed asscruisse ta- ,

r fparari Baronem de Grimaut appellnbat, Rvnnti Rvgis in Pro- men de Celerina sdcri corporiscuratrice, (/»Oi/niedietati
caperunt vincin Locimtvnvns jenemlis , Rajdtaeli de Gaiassio HispaniEe imperavit ; cogilaoi fieri potuisse , ul Pisa-
anno \M0.
ces.\is.set in feudum S. Torpelis dilionvm ; novns hic norxim vetus traditio ,
quie tempus ac locnm martyrii a
Dominus in lovum plane dcsolatum traduxit ex ora Li- S. Torpete tolerati definiluro prxluxerat , eidem eliam
gu.-'tien familias sexmjinta ; n quibus conditum eU id prxliuvrit quoad reg.onem ad quam corpns uppulerit,
qiod nunc appeilnnt S. Torpetis oppidum, cum nova Suspendi vrgo judicium-, donvc prxterita cuni praesen-
ejusdemSanvti parochiali vcclesia;qnam a quinque Pre- tibus contuiissem ac denique judieavi , ex his ista acci-
sbijteris .Kub Priori Rvgnlari Benediclino adminisiruri pere probnbilitatis momentum non omnino nullmn :quod-
dvcet IlonoralusBonche : remnnentihus intvrim e.vlra que Provincialinm Iraditioni ,
quamvis pnyjndiciis unli-
oppidnm vtrsnsmare. vesligiis ccclv^iif vetvris, ad quae dissimis firmata^, si non pra'vnivre, saltem eatenuspos-
proyredi novos Priores, postessionem inituros, moris sit res'stvre, qnond novo argumento ccrtior evidentiorque
onliqui vhse,docuil nos idem quiatiajnm reiata,P.Ca~ illa fiat, ad detnrbnndos ea quam prxtcndunt pos.^es-
rolusFnler; addens id eliam nnnc observari, postqnam sione Lnsitanos. Nntionali affectni aliquid concedere
Patres Cappucini, anno wocxvii tlluc mdncti, novam minimc sihi pudendum Tnmayns ccnset hoc loco; asse-
minoris spatii ecclvsiam intra eadem rudera aedifica- rens glcriosum esse pro patria pugnare. Sed boc in ,

1-unt. hi!<torico, uti culpa liberare nou possum, iuqnit R.

P. Antonius
;

DECIMA SEPTIMA MAJI. 15


P. Antotiiiis Pagij, Miuomm Convcntuulium Provin- situin in littore quod a Trnja usque ad Cnpiit S. Vin- r»
cialis pcr GaUo-Provinciam , sic et iion possum non centii porrigitur, ubi nannihll in Oc^^aniiin extendi-
laudare Pafernitatem tuani colendissimam ac do- tur terra, eique infert fluvios tres, Regalvnm, Bor-
Udem ex- otissimura ejus Magislriim. (jui uui veritati in^isfen- boleganeum et Junquieram; muiiitum vero duobus
hUient epl'
tes ab omni affectu humano alieni estis
, nt qnis : propugiiaculis et bellicis tormeutis instru«^luni ; nec
stotam ex
Sines.
que.quem alia jam ante nou occupaverit opinio, non nuvali statiuncula, intra quam sp rei-ipiunt pis-
in vestris operlbus, qure millies volutavi . perlegen- catoriie scaphn), ad sustentationem trecentorum cir-
<lis mecum fatebilur. Frclus ergo /luju.vuoili judiciis , citer incolarum, nauticam ]U"ofitentium quin et :

de mea sinccrilad- formntis apwl Provincinlc.s iimico\, s;ipidi> vino et op:ima verveciua abundat, nec non
qitibus nlias verilntc salva qnodvis obsetjniitm dr.hcre feris vulucribu^que ad venaf.uin. a quibus viciniflu-
profitcor, sine fuco referam quid pvo se allcgeut Lusi- vii lacusi|ue frequentantiir. Addit dcinde, vulgo nar-
tani. Ac primo de pr^memorata iuventinnc S. Tnrpells, rari, quod cuin incolarum alujui, tran-slaliiiui reli-
ex Lnsitano Lalimnn factam epistolnm, a P. Bernurdo quiarnmjam dictariim pra;senie-. earum particulas
Sobriniio, Priore de Sincs dalam xviii Marlii mdcxl nonnuUas furtim sublegissent, et secuindo:num qui
ad P. Fr.Michaelem Ferreiram Carmelitim. que suam aSstulissent iisdem subito evauescenti- ;

15 Quoi:! habetur per informationes personaruin bus seque sancto corpiu'i (unde fuersnt suinptae)
,

grandievarum et fiile dignarum liujus oppiJi de Si- restituentibus, piivali fut-rint. Denique mira'ur, quid
qua diciCur
nes, circa sanctum Martyrem Torpetein, est; quod causae habuprit Ecclesia Eb(U'ensis, cur, tam insi-
corpus 071-

ib'ji qux- Xystus Papa V mandavit D. Tlieotonio Archiepi- gnjs Martyris reliquias p^ssidens intra siid subdi-
sUum scopo, anno mdxci. ut omnem adhiberet diligenliam tam dicecesim, de»ierit de eo Ofllciinu recitare;
pro invenieiidn ejus sancto corpore. Hoc aufem in - cum tamen ejus festuni hoe xvii (lio Maji inscripfum
ventum est per iirformationem senuni aliqunt bulml- fuerit veteri istius Archicpiscopatus Breviariu,
quod
corum, cousuntorum boves suas aestivo tempore anuo MDXLViii curavit de novo imprimenduni.
invenire sub umbra cujusdam densi liici, qui tup.c 17 Habcmus no^ Breviarinm isio onuo iinpressum
E
erat in ripatluminis Junquieras, istic se immerjien- Olisipone apud Lud^vicum Rotoritgium, cnju.-i elogio Ciilius in
tis in niare : ubi sanctum illud corpus deposuerat ad calcem additur, qund sit denuo emendatum, corre- veteri Jtre-
viarm Bbo-
nobihs quEedam Christiana ,
postquam ei divinitus ctum, immutatum, ac longe jani ordinatius clegan-
reiisi an.
revelatum erat ut ipsum sepeliret. Ip-'^a vero ei ho- tiusque factum, jussuet auct"riiate Reverendi^simi 1548,
norabile sepulcrum condidit ex grandibus kipidibus, in Christo Patris Illustrissiuiique Principis ac Do-
qui nunc ad hanc matriceui allati sunt, sub quibus niini D. Heurici S. R. E. Cardinalistit Sanctorum
novam inventum est, sed sine capite. Mihi dutem dixitAle- qiiatuorCoronatorum, Portugallice Infantis ac primi
et in
arcam trans- xander Masseu Neapolitanus Ingeniarius regni , Eborensis ecclesiae Archiepiscopi et in /lujns Bre- :

latum esse.
Algarbiae, quod ipsum caput viderit Pisis civitate viarii Knlendario quod omm ferc die feslum aliqvod
,

Tusciee, ubi hic Chrisli miles fuit deoapitatus ex aut Snnclnm unum invenio nomea
iifnresve proponit ,

raandato Neronis. Coiqius iilud generalis Vicarius Torpetis Exinde antem consequens esxe,
Martyris.
de Eeia posuit intra arcam trium clavium et alias ; quod de eo (ieri debeut testum siifplex, sub novem
duas arcas inipleri jussit terra de sepulcro suiupta : lectinnibiis, a^que ac Solennia Dnpbcinqnc minara ft
quas tres arcas hic cnm magna veueratione ^erva- mujora QAeh\-d.{'\i\mn , nl /label Rubnca de fesiorum
mus. Consuetndo autera mihi esf, de h ic terra pra^- qiiadruidici differentia {dc quo qnia in proprio /oconon
bere febricitanfibus dum eam a me ut Reliijuias pe- invenitur sumenda omnia ex Communi) loUigi
fuevint
tunt, quam illi vel ad pectus portanies vel aqua potest cx Rubrica qna' dicit Secundura usum Ebo- ,

Diaceratam bibentes miraculosam solent i-eferre sa- rensis Ecclesiie numquam fit de feria , nisi in Ad-
nitatem. Inventa sunt in eadem sepultura, grandis ventu, in dieCinprum, in Qiiadragesima, et in tem-
lampas, ex argilla formata; et lapis, in quo scriptas pore Resurrectionis, tdque paucis dutntaxat et deter-
litteras nemo poterat legere ; circumcirca vero ossa minatis diebus per /lehdomades tiinc uccurrenles. ibidem
varia, qnae judicamus esse pert-onarum, qua.' te istic sigillatim nolntis. H ic nutem usus, tam diversiis a com-
sepeliri niand^runt ex devoUone erga Sanctum innni, lotus desiit , omnem Lnsilaniam nsu
reccpto per
qiii, secundum tradilionem seniorum, huc advenit Breviarii Romani, editi jussn Pii Pnpx V anno ahroijatus
pnst assum'
miraculnse iii quadom vetusta navicula. sine velis ilDl.xvili, ac deinde Clcmentis Pnpjc VIII anno mdcii
piionem
cum gallinaceo et cane. Testes pra^dicto-
ac remis, recogniti : neque lofo mense Mnjo ex qnatnordecim sim- Roihani
rum omnium sunt P. FraiiciNCUs de Valladeres, plicibus festis, quibus fertis in Romano Brcviario vacan- Breviarii.
coram 7e-
Fratcr nostri Ordinis S. Jacobi, qui dicit ita se iu- tes antea implebantur, relentumunicum; ne- est vcl
an.
stitfus,
1640 rursam divi>se ex Petro Aires patre suo : et hunc cum , quide^n SS. Torqanti et Sociorum Episcoporum, totius
auditis. esset Judex ordinarius hujus oppidi , operam suam Hispanix Jposto/ornm, pro die xv ; sicut appnret ex
navasse pnedicto Vicario generali in requirendo, et Kalendario Sanctorum aliquot Lusitanorum pro Officiis
manum commodas^e in aperiendo sepuhro. Mannel corum npud Biacarenses Olisiponfnses, EhorenseR et .

Pereira fere nonagenarius, qui omnibus et singiilis Conimbrieeiisis, quod /labemns Olisipnne impressum
pr*sens interfuit. Alfonsus Pirez Coresma, et an. IG17, et suhjuuctutn Ordini recitandi Officii divini
Manuel Ferdinandus Fogaza , homines grandaevi ac ac Missas celebrandi. juxta ritnin Brevinrii Missalis-
principales inter inquilinos, qui erant tunc in isto- que Romani pVo anno tsto. A'i/n/ ergo mirnm est, qiiod

rum omnes habemus ipsum pro


comitatu. Atque ita abrogatum sit festum S. Torpefis tn eo Rcgno, u/ii

Sancto in ea forma quam peruiittit suncta Mater


, nulla sub ejns nominc ecc/esvi erat , de cvrpore auleni
Ecclesia, ad quam ejusmodi rerum definitio jierti- ubi essct igiiorabutur. Et repertum quidem poslca il/ud

net : et ideo de illo non celebramus Offirium, donec esse creditutn fuU indiciis pnememornfis ; ita tamen nt

ipsa id faciendum deolaraverit. Igitur vestra Pater- expectanda censeretur Romana; Scdis definitio sive pcr-
nitas bene impensum existimet laborem pro honore missio.
tam magni Sannti, supposito quod per eum sibi ac- 18 Aiiqnid ulteriori.i nodlia: requirenti deindc mi/ii,
quisiverit iu ccelo Patronum specialem cujus per- : siib piiblica Emnnuclis Moteiri:o Notarii Aposlolici fide,
sonam ad multos annos Deus conservet. Ex Sines cx ipso oppido Sines , instrumentum hoc venit : Licea-
xviii Martii mdcxl. Fr. Bernardus Sobrinho. tiatus Laurentius Pvresins Leytao, Frater Professus
16 Priemiserat Cardosus, Sinesme oppidumMari- Ordinis Miliraris D. Jacobi, et Prior in ecclesia ma-
timura in dioecesi Eborensi, haud procul a S. Jacobo jori oppidiSines, fidem facio, inhoc opnido religiose
de Cassem, in extremo termino Campi Ouriquensis, coli Reliquias corpusque MartyrisS. Torpetis, quod
fuit
,

i6 DE S. TORPETE MARTYUE PISANO.


fult invenhim maris in littore, juxta ostium Jun- qnendi, earumdem litleraruin, ari insculpcndarum et
Alt.TOItE D. 1'.
qucirae ; traiislaturaque a prajdicto loco in ecclesiam erndituram orulis exponendarum, eoqne medio certitis
majorem ipsiusnuft oppidiSines. Et secuniiura noti- aliquid statncndi de pra:diclis Reliquiis, sintne revera
tias veteremque tfaditionem, ex vcrissirais informa- S. Turpetis, an non. Intcrim, cum eae liltvrse fuerint
tionibus, f.una coiistat prajdicli M.irtyris cnrpus eo talcs, nt legi ne<}uierint (id fiominibus mininie idiotis ac
loci invenlum fuisse, in sepulcro marraoreo inciu- rudilms, qncs verosimile est aut iiilerfuisse inventioni
sum; juxla ijik.iI, cuni pnfdicLi Martyris corpus aut poslea esse consnltos; clanini fil, ens non fiiisse
qu;creretur, aliqua etiam defnnctorum corporum Latinas. yEijre etiam pra^sninere po.^^sum fuisse Arabi-
osja reperta sunt, donec praedicfura sepulcnini in- cas, ijuales Mnnris HispaniiV occupatoribus post annnm
venlum est ; ac reseratiim, pnt-dicti Martyris esse DCCX fiwrunl in usu. Ili enim urnandorum corporum
non lalinis
Mornwra patuit. Nam'in pricdicto sepuliro fictile erat Gand<'- sanctorum cnram nullam liabnernnt ntpote Mahomc- uul ,
Arabicis,
vcfcris sr- liiljrum, et aliqua tunc prniiigia et signa edita fue- tani; ncquc ila ab IJispnnia pnlsi snnt omnes, nt iion
pvfcri ail nr-
nalum
runt, ut clarius ipsius Marlyris s;inctimonia inno- freqncntes in Lusitaniam vcniant , sallcin neijotiorum
al-
taris trai.s- lesccret. Cujus Corpus (uti dicere institueram) cum cansa, qui ad eas mterpretandas vocari potnissent,
tala : duabus siinnl capsis, plenis terra^ ex eodem tumulo Rcstaret ergu lUsub Snevorum Gothorumve in Lusita-
eflbssa;, tran>latum fuit in hncoppidum, decentiqne nin dominaUi cx lutene scriplai scutptivve credantnr, si
loco collocatum in eccle.^ia majori : quo ctiam sepul- vcrc , ut pnvtenditur, anliqnissimx eoque ittegibiles.
cri marmora advecta sunt, quu? ipsemet oculis vidi. sint. Rignarnnt autein Suevi in Galteciu primum, idfi
Et pdstquaiii Pnuratus inei regiinen inivi in Iioc ad Cliristi fluem relicia gentitUate cmpti traduci, circa
oppido, ea transtuli, in araj maxirajc ecclesia^ majo- annnm Clirisli ccccxL^iii. lidem hand mullis post an-
sed Suevicis
ris , ubi modo as.servantur, opus ampliandum. Kt nis in LusUaniam popnlabnndi procurrcrnnt et /lac , aut Gothicis
fidem facio , praidiclis lapiiiibus nullum inosse denique occnpalu, protracti ninl in Jrianam perfidiain, litffris in-

Icrama, ct ita in verbo Sai erdolis jaro : ne-.' unquam post annum cccclx donec snb Tlicodomaro Rrgc, circa
;
scriptus,

coMstitit, aut menioria fuitalicujus reperti lemmalis an. DLViii. rursum facli Catliolui, lunid
E
lufin \Lannis
aut inscriptionis in praidicto sepulcro, Iiera fiJem posl vcnere sub poicstnlcm Leovigildi Ariani : fidem
facio, notiini essc in hoc oppido oppidanorum pie- tamen liaud a-gre tenuerunl, ntortuo snb annnm dlxviii
tafem in cadcm ecclc>ia niajori sacellum oonstruere Lcovigitdo, et snccedenfe Reccaredo ac reli-iuis ex or-
volui^se, ntibi religiosius a fidehbus priedictfe cole- dine regibus Calholicis, usque ad fFitiium cl Ruderi-
rentur Reliquiai; destinato etian. ad id loco juxta cnm : ob qnorum scetevalos moies Ili-ipania fere nniversa
sacrati-jreni ecclesijy partera (Cruzevro vulgo dici- barbaris Mauris cessit in prxdam, euerso fundxtus
raus Lusitani) ubi dcforis erat cuemeferiura, quo Reijno Gothoinm, snb unnnm dccxiii, Ilincporro con-
defunclorum ossa condnntur ;
quamvis ea res ad exi- sequens fore vidcinr, qnud, sivere S. Torpetis corpns
tuni tunc non pervenit, slalim a morle deveclum in Litsifaniai oram est, ibique probareC
10 Ego abJiinc nnum supra
annos, cura viginti tumutatum a Chri.stianis; ipsuin opud eos celebrem corpus il>i
onmia siip- posiium esse
I*ri jris hujus ecilesias munn« adimplere cccpi
lillcafio
in hoc adhuc cnltiim habuerU, ciim secnlo forsitin a-nv Chri- sic- G vel 7.
iniliiuta. oiipido, iiistiliii ut Majoris hebdomadai Feria sexta sliana; quinlo Pisis scnberentur ejusantiquissima, licet
sidennis supplicatio ageretnr; quce fieri solet juxla fabnlosa acla. £** iis<iem principiis non absnrde dicere-
undecircara Dioi horam et primo anno, quo solen- :
tur, idem sanclum corpus , in novam nuguslioremqne
nissup|)Iicatiofieri occepif, cum per praedictum ec- ecclcsiam, ab atiquo Snevici sangniim Principe erc-
clesi;c locum ubi erat cu^meterium, trausiret sup-
, clam secuto vi aut vii {eo loco ubi seculo superiori re-
pliiatio; ab omnibus, qui illam coraitabautur, ingens peiiuin esl) franslatum essc.
vis candidorura papilionum c M.irtyris turaulo vita 21 Habes liic, Lcctur, etuim ex parfc LusUaiwnim,
est prudire : qua^ volatu suo supra umbellara, qua ni fntlor, omnia quae atiquam eorum praitensioni vero-
Itominica legebatur effigies, nobis speciera pra;buit, simititndinem possunt conferre : sed sicut in Provincia-

et eamdem comitata effigiem, ubi soleniiis porapa tinm dccumentis recipiendis non dissimuluvi qnidminus
;tb.soIuta est, evaumt. Quod prudigium omnibus. cn-tnm videretnr ; ita neque debeo reticcre, difficnltates
qui aderant admimtioni ftiit : et per sequenles etiain ut nequeam in fuvorem Porlu-
iiontiultas qui£ faciunt
annos eodem niudo prodire visuni est, non sine ad- quidpiam certo definire. Movct me in primis
galtiie
stantium stupore donec in eodem loco abhinc qua
:
quod ad Itanc partem sustinendam credere nccesse sit,
tuor annis erectuni fuit sacellum.ccemeterio incum- Porlum Sinos in Lusifania fuisse hcum antiquitus
bens, et prKdicIo Divo Marlyri dicatuni. Unde famosnm ac nominalum, tantivque celebrUaiis , ut etiam
etiam nuncsingulis aimis eodem prorsusdie popilio- cxleris apud quos Acla qnatiacumqne primum con- .wl hcc (Uf-
,

num prodigium (de quo supra memoravi) prodire scripla opinamur. fncrit nominatissimus. Interim ne-
/tcile creditu

solet fucit novitas


solennemquesupplicalionem, juxlaque Domi-
; quc Ptoionxivo , neqne Plinio , neque veterum Geogra- noininis Sines,
nicain effigiem ad.sociate. (iuaj omnia habere
ila se phuriim ulti nofa est, ejusmodi nomenclutura : sed nec
cum miia- in verbo Sacerdotis juro in ciijus rei fidera has atiqua medii ivvi historia ejus meminil. fortassis
:
lit- antem
culo papi- teras dedi, et hic subscribere volui. In Oppido
lionum c se-
Sines, locus a Saracenis nomen cx tingna eorum nccepit,
die deciraa quarta Junii, aimi millesimi
putcro ad- sexceiite- quemadmoiium plcraque Hispanix loca , ignota otim
rolanttum. simi octogesimi prirai. Piior Laurentius
Pyresius et ignobitia, posl destrttctionem vero antiquarum nrbiuin
Loytao.
alque vicorum a Maiiris factam , habitari sub corum
20 Ita ille, tinn distincte solicitequc indicaiis , m impcrio cccpta ac nominari. Nunc aulem non Sintis sed
sepnlcralibus ntcrmoribus niillum videri aii/ vitsum un- Sines pronunlialnr, ilaqne in Actis a se compitatis
Lapis repcr- qudin fimse temma sive titulum, quia p^r
(tis intra
luter/mitos scripsil Tamaijus , coiitra quam legeral in Eqintino ct
amiros iiistabam, ut mitteretur 7m/ii accnrata
'ircam. (kUneatio Mombrilio, quorum numina prxtendU in tUulo. Qnod
earum litieranm, quas visas esse in lapide iyiira sepnt-
cum tta sit aegre puferit rcdargni qtti diceret, ittam
,

crum reinrto Dcniardus Sobnnbo scripsit : nam


entn LnsUanorum persuasionem de tumulo aptidSines, obs-
lapidem, una cum argitlaceo caitdelubro de quo
siipra, cura pTidem fama ei absque nomine contenti intns cor-
prxsnmebam vel utia cum ossibus servari in arca, poris cognilo, landcmque refeclo, quasi is esset S. Tor^
vel seorstm haberi in sacrario. Ff/«m Laureniius Pijre- petis, non esse mutlo aniiqniorem uno vel scsqni secuto;
sius, mentnn meam neutiquom assecutus non illum , nec aliud liabere fundamentnm, qnam fortuitam nominis
lapidem intbi requviivU sed alios de quibus iion erat
, vetusii Siuus, et novi Sines congruentinm, additam ad
quxstio cunivit itisptciendos ; eoque fefelttt, riuam ammo vntgo notiorem significalionem nominis Hispania; :

conceperam,etnecdumplane deposuispem seimtm asse- quam qui ncscwbjnl iH citeriorem sife Ciypijrenseatn,
et
,

DECIMA SEPTIMA MAJI. 47


<'I Ulteriorem sive Trar,f>p^jrena;am sub Impnio Go- est aiino Clirisli nci^xsi Wamlia Rex Oothorum re'- D
lliico divisiim fuisse, pntavcrint sc xqiie cerlo tcuere gnum novem annos obtinuit... et iiiler cclera qux auctohb d.

nomen^ scpulli, atqne. tenere credcbant rcgionem ct gloiiose ge\sit, iliiqne eiiumerantur , Proviixciam quo-
iocum sepulturse, ipsumque sepulcrum et in eodem con- que Gallia:, quie Hispania citerior dicitur, silii rebel-
lenla ossa : qiia' fuerint forsitan aliciiju.^i vere Snncti, lantem.mullisagminibus Francorum interceptis sub-
nunc Anouijmi : ct nl non essent, potuit lamcn bnna jugavit. Ecce Hi^panige nomcn, sattcm Uf^que iid Rho-
Torpetein in illis vcnerantiHm, gralias nonnid-
fidcs S, dauiim productum. Qiwd Hcoiitra assuinatotiquis, neget-
las divinilus impelrarc, quules auctor epislolx indicaf. que Galliara Narbonensem secundam od altcrnm ,

22 Altcntm ncc prioii lcviorem scrupuhnn ingerit Rltodani ejusdcm ripain, cadcm ajipct!atiouc }iosse com-
obsiuritas ct ignoratio S. Torpetis in tola LusUaiiia prelicnfii, responderct pro sua patria Saii-Tropeeustsali-
et obscuritas
autiqui Ibi- mquc ad ultimo elapsim seculim; cum intcrim ab ora quis, Acloruni auclorem iion atiud voluiise, quam in-
dem cultus, Liguslicavsque Massiliam idcm a tempore immemora,- gcutem CeleriinK ixitenliam menducitcr extiitlere, quusi
bili el lempia el celeherrimum enltnni babnerit, tam- quse cis Rhodanuin tuiic quidem habilaret, cum illuc sa-
qunm Palronns naviganlium^ qualcm Acla faciiint. cruin corpus appulit; untc.a autein, puta marilovivente,
Niim GcmiSR exiat pervelusla ecclesia Collegiala sub superraedietatem Hispaniae imperaverat, trans Rho-
ejus uGwine, quam intelligo uon iia pridem instauratam danum, id est super totam Hispaniam citeriorem non ;

(iniplifkatamque fuisse, et Nicieensis in Provincia civi- quidcm Nerouis tempore sic dictum , sed tempore quo
lalis Historicus Petrus Joffredus ad annum mclix pro- scribcbal, Citata. ex Logusx compiiatione loca omnia,

ponit instrumentuin solennis divisionis honorum inter Ca- eodem modo recusa invcniuntur in novissi,na Concilio-
nonicos et Episcopum , ubi intcr alia adjndicalur Ca- ritin edilione, loin. 5 col. 879 et sei/q.

r.onicis Ecclesia S. Torpetis cum honore suo : cl ia

vicina Anlipoli cjusdem nomen retineri scribit nobis § IV. Caput S. Torpctis' Pisis. .Vcta unde ct
Anllielmius : atque ul de ipso S. Torpctis oppido ni- iibi scripta^
liildicam, eliam Massilix hnbclur anliquum ejusdem E
aique solennissimum Of^cium , ad monasterii Sanvicto- Ijicunt Acla num. 8, quod minislris S. Torpelem
In jrarfu
r;ni impressim. Qnod nutem in Eborensi Brevinrio ducentibus navicula ad suppliciuin capitis sKstincndum
Arnensi de-
vetnsto supra indicatur, neque proprias de historia Le- prifceptirm in oia esl. ut in Gradu ad mare decoUa coltali ca-

cliones habet, necnisi simpiicisiimorii.u faciendumprse- retur : et venerunt in Gradum .4rnentem ; e.xierunt pui.

^cribitur, xqiie ac phirimi aiH in ejusdem Breviarii Ka- ripam fluminis... et sic decollatus est. Jb co tempo-

lendurio notali Sancli , nibil commune hobcnles cum te, inulato flnvioriimnlveo, veheiuenterquoque mutalam
Lusilania, el ad lioc tintum assumpli ut nidli diei, quo orx istius maritimx (uciem (ui^se oporlet; nisi oppidum

{acere dc Sanclo licel, dcesset suus aliquis proprius ;


quod Cliorographica Dominii Floreulini labula, a Joan-
ijuales facile fuii accipere cx Legendanis ,
post ejeetio- ne Antonio Magino cilila, indcqite in ./tlantem Blavia-

nem Saraccnorum rcslaurari caiplis ,


juxta velusliora num translola, aiipellat?i. Pietro in grai\, perperum
cxempla e GuUtis pelila. supra (ossam, qux Liburnum ducit, cotlocatur, uno ut

23 Tertio fucillimum caplu cst quomodo navicula , , 7niiiiinuin ab Arito millinrl. Sed in lain e.ciguo spatii

per Arni oslium mare ingressa rcfluentibus versus , discrimine, non usqne adco fideudum esse tahidis, expc-
Oceanum aquis maris Tijrrheni, citra grande niiracu- riendo didicimiis. Salis est noinen inveuisse hodiedum
liim, ab.<que humano duclu, atlapsa sil in Sinus Gri- supersle, ex lanla aiitiquitale : esset aulem juxta istam
maidici portiim aliquem ; non il^-m quomodo eadem na- descriptiouein decollationis tociis mcdia inler Pisam ct

vicvln , tolum Gallicum et Ibericum prxlervecta iitlus, mare via ; ubi miiiistri relinquentes Sancti coput, invene-
iicc probal
nvmien frclum petient Gnditanum, ut Oceanum ingressa vcrso nmt iiavicul:ira modicam foris... et miseriuit in ea
/fispania- in Scplemtrionem cur.su deflccterct ad Lusitaniam. corpus Justi... et cum aqua decurrente dimiserunt.
Quare si eo quo Acta scribebantur sevo, Narlionensis De capite Martyris qriid (iictiim sit prorsus lacent Ac-i,
Oallia s-que. Hispani;e nomine ccnsebtilur ac Lusl- sive quia prius scripta quam istud revelaretur ; swe

ul secundum hanc feratnr senlenUa , oporterei quia procul Pi.iis scripla quo tulis revclalioim no-
tania , ,

habere documenta evidentiora et antiquiora mr.Uo quani titia iion pcrvcncrat. llaque de .lacra ista Rcliquia jam
habcal pars allera. Quod autem Hispanix appellutio eo alind nilid conslul nobis, quam qiiod ipsa seculoxniscr-

] u&que sc extenderit , avctoritale cvidenti claret. Nam vabaturet colelalur in loco, proxiino isli queiu di.timiis F
Concilium Nnrlonen.-,e , /Era Dcxxvii . id esl anno appeUari S. Petri ad gradus quiquc sccundum Ra:,- ,

Christi DLXXxix, celehratum est per septcm istius Pro- zium tertio ab tirte milliario dissitus mori imoiinet ; ct

vincix Episcopos secunduni quod sancta Synodus , , in chrorographica tabula pripierilus iiomen liodie oblinet

per ordinatioiiem f^lonosit^simi Domininostri Recca- a S. Luxorio Martyre, ac vidgo dicitur S.in-Ro.ssore.
rodi Regis, in urbe Toletana definivit ct inter No- : CoiitiiT hic XXI Auquslicum sociis Ce>ello et Camerino,

tas Garsix Loijasx ad Concilia Hispaniie fol. 131, ev Calari in Surdinia martijrium passus sub Dincleiiano el
codice Hi.ip(ileiisi Divi Laurenlii qui anno dccclxii ,
Ma.riminuo : ctijus socra lipsuiia huc es.-.e dcvectn a Pi- servatunt-
Provinciarum Hispanise stinis, cuni eam ipsi iusulam i-ub siio lenereniilvmintitu, gue in xde
scriplus est. poniiur t\i\\s'\o
eas secunda e&t Provincia alitcr sentientibus aliis, ulioruin est opiuio, tcste Ferra,- S Llixorit,
et earum Sedium, interque
Galliie, cvjus Metropolis Narbona ac rursum fol. ; rio. Tiinuerunt autem Pi^ani insulam Saraceoisercplam
ab auno MX\1 usque ad Mcccxxn quando inde sunt ab
133 in codicc Ecclesix Ovetensis litUris Goihicis, di- ,

In nomine D. N. Jesu Arngouiis pulsi; ut potiicrit S. Lu.iorii nionaslerium


fi/ur in principio .s/c scripfum :

Christi incipit numerus Sediuin Hi^paniensiura et istnd, ex baibaroium manitbiis ercctum abolcvisse pri- ,

uniuscujusque Provinciie Sedes , buo Metropolitano m«m loci nomen. qiiod (orsan dcsiiinebatur a S. Toi'pe-
subscripta-, Usque in Rhodanum aranem uliimaque ; te, ralione Capitis islic pridcm iisservali : sicut teslalur

nominalur^Sixvlonn Metropolis, ct sub ea Sedesnoveni. reliitio MS. quam ex Italico Latiiiam sil /udo.

25 Tempore Friderici Archiepifcopi (seilit hic ab


seculo 6 cc 7 Dcniqucfoi. \^^ex libro MS. Ecclesiurum Toletanx
usgue ad Ovelensis,^ cujus liluhis esl Itacius, et in quo luslona oiino «ccLiv ii.«^«i ad MCCi.xxvni) cum ncque pliivia
ei ^

Hhodunum n neque ros ca.leret supr.i terram per longum tempus,


cxtendens
Reyuin Vwidaforum et Alanurum in Gallxcia, et pos-
proponi- nec fructusuUos produceret qua-situin coelitus
tea .Suevorum, et demum Gothorum scribilur ,
illa ,

(iir Divisio terminoruiTi, diircesium et parochiarum remcdium est, frequentibus prooessionibus ad sacra
Hispaniai, a Rege Wamba
facta, ubi similuer jutjeiur loca per civitatem et oppida suburbana ducendis.

ul Narbona; MetropolitiesubjaccaiitSedesiiomiiiri/im Quadam ergo die, cum supplicabundum populura


eipressx scx initio autem sic legitur
: /Era Dcciv, irf ,
eduxisset Prxsul versus ostium Arni ad vicum. S.
3 Lu.\orii,
Maji T. IV
:: .

18 DE S. TORPETE MART. PISANO.


Luxorii, ubi antiquitus servab.itur Capuf S. Torpe- Neronein : qitod nobis non videtvr. Annotationem deinde D
AtlCTOSB D. r tis , accejiit sacram istam Keiiquiam , et ad mare subjtingens; Quamvis , inquil , hsec Vifa fere ex tofo
in remrdtum
progrefIien>. facta in litlore (tratione, ipsani aquis siniilis sit ei, cujus ecgraphuin ab Ecclesia Pisana vfiustioribus
tlceitatU
tUfertur ad immersit Deurnque rogavit ut
; , jier pjusdem Sancti Roinam ante hac niissum est Ca;sari Cardinali Ba- "^^ «''"""»••

mare merita !-itii:ntibus agris pluviam largiretur. Sub ha;c ronio, ipsam alleganti in Notis ad Roraanuin .Marly-
vehenifiiliof fluctiis allabens sanctuui Caput ile iiia- rohgium; et qu:mivis eadein sit simihs aliquibus ,

DU Anlib.titis rapuit : qui consteriiatus eo casu , fie- quas vidi Pisis ac nominatim simillima uni mihi
; ,

xit in terrain geniia, atnue cum lacryniis precil)iis- hoc anno miixc quo scribo commodatae ab adui. Rev.
que supplicare ca'pit Deum, ut pretiosuni istiim liie- D. Haphaele Roncioni Canonico Pisano apparet :

sauruin .sibi restilueret. Fuit oratioiiis efficacia talis, nihilominiis, ab auctnre istius ultimse non acceptata
ut mare, quod tulerat , continuo revcxerit in manus fuisse omnia quae alibi narraiitur quasi non safis ,

Arcliiepiscopi. Tuin vero populus universus hoc vi- fundata ac dubia puta quod S. Torpes fuerit nobi-
:

dens. cojpitlaudare S. Torpelem, magisiue adejiis lissinius Pisanus. et a Nerone Eques creatus, alia-

et pluvlam devotioiiem accendi, et aquam abco fidentius posce- que hujusinodi quoe tamen vera esse potuerunt.
:

elicit re. Tantaiii autein aquaruin abundantiam subito di- Quin Pisanus esse potuetit Torpes et genere nobilis ,
vina providentia concessit, ut ajgre reverti p jtuerint nemo negabit ; et ulrumqiic perquam verosimile milii
ad moiiasterium S. Luxorii; et Archiepiscopus cum esse viiletur : sed illa Equitum creamlorum ralio qux
,

familia necesse habuerit equis conscensis ad civita- primnm medio a'vosub Principibiis Cliristianis,
innoliiil
teni recurrere. E.\ illo auteni teinporc ingeiis fiiit non potest ad tempora Neronis trahi, ni&i per suinmain
Pisanoruin erga S. Torpetem veneratio et iii hunc ; imperite fabtilandi licentiam : a qua licel aitctor Aclorum

usque diein durat. non sine eflfectu s.ilutari. Nain in non e.icusetur, aniiquior tamcn eliam ipse fuit, qiiam ut
monte, ubi decoilalus esf. scaturiens .iqua, suavis et hoc i'Otueril somniasse.
candida, niultinMiin rreditur miracnlorum esseelfe- 28 Intertm si, seposilis taniisper Actis, qualenus fa- ^
ctrix; atque iinprimis puerperis mulieribusbenefica, bulosa essc convincnntur, vcrosimiliorem de S. f''"'
jj Tornete
r 1'','!'"'
videtur
sifts, vidp.tur
Sllis.
lac aintssum restituere. narratiunem velim conjeclando texcre; supponam, ipsum Torpes
26 //(ic /lutem tlfvotione crescciitt' , factum videlnr ,
fabulitm, quoiid miiltas suas circumstanlias,aliquod fiin-
ut Pimiti S. Torpetis ecclesiain veterem {si ijiiam tamen damentum liabere in veritate. /Hque ita dixerim , non
antiquitus liiiimerunt) m'iQnifii'entius instaurartnt , vel otibtqutdem qnam Romte esse a S. Torpete Ncronem
ecdrsia ri in
urbeiliucla novjm conitiderini a fundumentis, ad portain Septem- visum incrcpilitmque ; sed lioc tunc accidisse, cuin Nero
trioiialein qii.i Liicam itur; ct ubi a;iles S. Torpetis a Palatio Esquilias usque domum 'fecit quam primo :

Martyris fuisse traditio e.st, inquil Franciscm Lano- Transitoriam, mox in.-endio absumptam restitutam-
vius in Clirnnico Miniinortiin ad annutn Mol.xxxi nnm. que, Aureaiunoniinavit. De domus hujns spa,fio atque
3 iiuoscilicet anrio, jmt novam Provtncinrum scdecim
: cultu Suetonio suflecit retulisse, giiorf vestibulum ejus
dmsioncm, primi suos fuuctus Tusci fecerunt acce- , quo Colossus cxx pedumstaret ipsius efligie
fuit, in :

pto Pisis domicilio, ipso quem tlixi loco, cujus ct pos - quodque ejusdemfuerit tanta laxitas, ut porticus tripli-
sessionem iniere Julioexeunte; ubt etiainnum sancti ces milliarias haberet; item stagnum maris instar ,

Mart)'ris Caput niagna religioiie servatur , ejusque circumseptum ajdificiis ad urbium speciem rura "er'o^*"'"
, ;
au-
noinen retinet coenobiuni, opus splendiduin, firmum, insuper, arvis atque vinetis et pascuis silvisque va- rcam domum
,

et ainpliini, et Pisanis civilius accepto referendum. ria. cum multitudine oninis generis pecudum ac fe- Romx
NuUa quidem memorin e.itut ile tempore translali Ca- rarum. In ceteris partibus. inqiiit Suelonius, cuncta .Tdiftcattli.
traditur PP
pitis e.v veteri S. Lu.vorii cmnobio : si tamen Ptsas re- auro lita, distincta gemniis
Stimmis, aim unioiiuinque conchis .

capite cepti Minimi sacram aliqnam D. Torpeti xdem ibi re- erant...E|usmodi doinum cum dedicaret hactenus ,

pererunt, ut est veimimile : vU possiim dltbitare, guin comprobavit ut se diceret quasi hominem tandem
,

in ipsa dictum Caput invenerint,cum apud islos Reliijio- liabitare coepisse. Non deeranl qui tam insane prodi-
Bos nulla supersil inemona de illo iii urbem posterius geque, imo damnase xdificanli dictis carminibusve iltu-
allalo illisque Iradito. Accedit porro ut anno mdcxxx derent, unde hoc quoque extitit :
epideniica lues mngnam hominuni stragem tota pas- Ronia domus flet, Vejos migrate, Quirites ;
sim
Post varias processiones institu-
Italia ederet.
Si non et Vejos occiipet illadomus.
tas. placuit Pisano Magistratui proferri
Caput S. Ad qux ille quidem mire patiens teste Suetonio cap.
C , F
guo ctrcum- Torpetis qiiod per urbis vicos ac plateis circumla-
:
39, neque auctores requisivit et qiiosdam perindi- ;
et t» Chrlsiia-
lalo pcitis tum. quaiuinque portabatur sanitatem hominibus cem delatos ad Senatum, affici graviori poena prohi- nos S3£vlcnt%,
.
sedatur.
saliibiilatem retulit. Ita Appendi.e ad prxnotn-
cu,'I.)
buit t'imen tatia et in osdixisset quispiam, et vesa-
; si
lam Vilam Italicam MS.cujiisex Lalino transferendie na motimtna conlempsissct, credemusne securum ab
ejus
anclores fuisse Patres Minimos, qui etiam Appendic.em
ejus ira agere debuisse? Quid autem, si idem ille etiam
istam adjecerint, ac denique postremum aiticuiuni
de osteiidtsset displicere sibi criiilelitatem, contra Cliristia-
pesie adjun.eerint, omntiio milii esl verosimile.
nos exerceri cceptam, occasione imputali eis falso incen-
27 Etqrapliim utriusque accepimnsAvenione, benefi- dii ? Quid
denijiie.si inaudisset nomen situm, ut Chri-
cio P. Balihasaris de Picz Capucini quale is Pms , sliani,delalumlllxc tgitur vet seorsim singula, vel si-
Ila Jl/S. Ap- acceperulasui Ordinis ibidem Guardiano.Simile ecgra-
pendix (td mtdotnnia, obscuro relalu vulgarique traditione servata
plium jam ante acceperat Silvanus Pa-Mus et,
Vitatn Ita- . tain- de S. Toipctc, fundamentiim darc potuernnt Passioni ideoque fit-
llcam. quam vetustissimi inter Pisanos Sancti Passionem con- gisse Plsas,
qualem dedimus consc.ribendx ; autem Sancto, Ro-
ipsi
ttnens operi suo Italico de
, Vitis Sanclorum Tuscise m» agenti ac jam fortassis Catcchumeno, occasio fnisse
primo loco verbolenus inseriiit, omi.<sa
Appendice. edi- fugie.ndi in Tusciam Pisas, patriam rero similiter
ditque Florenlix, iibi vtvebat.anno mdxciii; ac rursum suam ; ubi percepto baptismo jam securior fortiorque ,
anno Mucxxii, ciim iilxqua priefatiuncula qua excusat,
, vel per sicarios Roma submissos interemptus sit , vel
tepmna quulem nau sine scrupulo ca Vita usiim, eo
vice
publico judicio damnatus a civitatis Prxfecto Silvino
qtiodnon m,'minisset iispmm se legisse, qiiod ,

Nero un- Satellici filio iic successore


quam ub llrbe Rotnima discesserit (in
quosane sua eum 29 Quod ad alteram Legcndx ejusdein partem atti-
valde fcleilcrat memoria, si Siietoninm ac
Tacitum lege- net,inqua agitur de transvectione corporis in aliam pro-
rat) scrnpiilum antem istum sibi
minutitm. postquam viuciam; ea ut simititer obscurata sit circumstantiis Nomen Bispa-
apud aliqiios liistoricos invenit. fa-
numquam carrucis mi- butosis, quutenus tamen Hispaniam nominat, *"'"'
minus niille fecisse iter, (verba siint Suetoniicap.
30) jam
.,,,..
vtdimusj nationt pro quo
' '
neutrilut
\
"'fabsU in
vet

juo« hoc ipso talis prohabile fieret etiam , eo aiictor vi.risse potuit ms- int
Pisas venisse secuto, magnopere suffragatur ; etsi Equitinus et Galesi- rcfert,

nius.
, '

DECIMA SEPTIMA MAJI. i9.


A nius, simpliciler Hispaniam scribenles {quandn nomcn 30 Interim Pisanus ilte Codexa variis, etiamquea D
illud desierat etiam de Narboiievsi Gallia iiilellii/i) Lii- nobis frusira reqtiisitus.
non invenitur, jactura, quoad ADCTORB D. P.
favere videunliir ; utique errore polius quam con-
sitiiiiis
prasens pnnclum (quantum ego quidem exislimo) non Nec enlm PisU
silio. Qtiapropter cxislimo superllua sohciludine angi lidentur coflt-
magna. Ne.qite enim qitia Pisis paxsus rst sanctus Mar- posita Acta
eos, qui, u( lianc qiwque aiisam Hispnnis eripiant.
ma- lyr, consequens est ili puriora fmsse Acta: nisi ibidem.
gnopere sataquilt tniieiiire exemitlaria, in qiiibus ipsum e.liam composiln primum fuisse credamus. Hoc vero
Hispania3 nomen librariis vel negligenlibns excideril nutla inibi vitteittr ralione verosiinile,considerala fabu-
vel a sciolis sit de indiistria pnrteritum, aut
etiam in losilale qunnlnm eo toco lamqne virino Romx
laitta,
nomen Gallias Narbonensis conversum; cujus tamen conjici m
cliariam potuisse, vet recipi a quopiam. haud
conversionis liaclems exemptar nullum potuil reperin.
facite persuadebor. Quinimo quanlo fortiora suni
prx-
Ferrarius quidem in Cataloqo Snnctoruin Italix ad judicia,quibtts Provinciuks .uH arroqant Sanctum,
dicm XMX Aprilis sic iwlat Mombritius kal. Maji:
m Inntomagis propendeo itt censeam. somniculnsnm istam
S. Torpelem martyrio coronatura scribit sed quie- , farraginem, involescente barbarie, fui.ue iitter ipsos
dam parum verosimilia habet , maxime vero circa composilam ab atiquo, qui ex vuigi incertis Iraditionibus
illiussepulturam.quamin oraProvinciaj Narbonen-
sisGalliiB, ubi
oppidum S. Torpetis extat sancto
et proprii sui capitls inventis ipsiim can.iareiniivit, m
, prima S. Torpetis ecctesia feslo ejtis die prtetr.ijendam.
Marlyri fuisse datam Acta illius in Codice Perga-
,
Ab lioc atitem e.te.mpto alii atitque pcr Gattiam et Ita-
raeno Ecclesia; Pisanse babent. Sed parum liac .-In- tiam sua Iranscripserinl : unde factum sit, ut primi
notalione movemur, quia credimus Ferrarium Ticini
in Gatli Usiiardus et Jdo in stiis Martgrnlngiis S. Tor-
nec curmdum Lambardia scripsisse et Calalogi maleiiam collegisse.
,
pelis meminertnl. El .Idn quiilem, expresse addens nec feUum
qu\d fiiite Non suis ergo, seil alienis ocutis vidit
haluertt
Codicem atteqa- quod Martyris festivitas et conventus civium agitur j""''^'/"
Pisanum MS. tum scimus autem eum seepe Ueceplum fiiisse infonna-
:
XVI Kalend. Junii, pnsito qitnd in Proiiinciam corpus
,i'iuittm.
tiombus vel parum veracibus vel perperam intctleith.
, appttterit,non alios mihi Cives videbilur indicnre, quam E
H Hoc vero etiam nunc ri accidisse, culUgilur ex Raz.:io, eos qui nunc ab ipso nomen Itabent. Ex eo quoqtte
quod
qui Ftorentite proxima Pisis urbe scribens, et cilra con- bujus feslirilalis non meminerint Acta., suspicabor ea
troversiam Pisanaomnia MSS .
propriisoculis scrutatus, esse scripta, ctim aiiltuc Sancli corpus jaceret in
prima
satis indicat niliit tate se ibi reperisse,cum annotationem eectesia, quse ei erecla fuerat post persecnliones; hac
Legcndx S. Torpelis affixam sic concluilit Non ob- : aulem postmodum amptiata, propter concursiim navi-
stante quod in supradii-ta Legenda tam manuscripta ganlinm suaqite ibi vola sotventium, et sacro corpore
quam relata in Sanctorum... dicatur, quod locus ad mnqnificentius coltncalo, nomtm feslum, qund pliirima
queni navicula appulit, sic inHispania; cerlissimum MSS. Marlyrologia appellant Translationis. prxva-
tamen est, quod oppidum S. Torpetis (jn quo credi- Itierit veteri qno Passio colebalur feslo, que.madmodum
tur ejus corpus esse)sit in Provincia ubi nota, Cre- : in aliis pturimis Sanctis contigtt.
ditur, tlici non, Legitur.

DE SANCTA RESTITUTA NOT. 4'*" APP.


TOM. Vll UAJI
FIRGINE ET MARTYRE AFRA,

m .ENARIA INSULA PRIMUM SEPULTA,


DEINDE NEAPOLIM TRANSL.XTA.
SIB DIO- iria polissimum toca celebria cen.ienlur, liabila- fur illa b.asilica, Restitutaf dicta, in qua nonnuUa
CLETIANO 'lione, sepullura, el Iranslalione Reliquiarum Cuncilia celebrala habentur. Sed ipse Baronius, in
S. RestitutaeVirginis etMartyris.Pnraa* es( posl edilis Annatihtts ad an. 397 num. 44. priorem
J_ p
Provincia Africa, in eaqne loous Ponizarius, ittam sitam sententiam retraclans, arbitralitr Basilicam
ubinala itta Chrisli fidem professa est.siibjudicio Pri- iltam polius diclam Restitutam, quod possessa diu a
marii,scu Advocati, illius Provincia), utique Procon- Donatistis fuerit restituta Catholicis. Ast rursus,
sularis intra hanc enim requirendnm tnciim prxdi- eam a Donattstisatiquandnpos,iessam fuisse negat
:
Anto-
ctum probnnt Acla, dum pro ferenda morlis sentenlia Caracciolus in Monnmentis sacris Eectesite
nitts Nea-
fuciunt jam diclum Primarium recurrere Carlbaqinem, potilan:e cap. 15 sec. 3, quem consule : atque iia an
tn Prov. Afri- Provincix caput, ad ejus Pra-fecluni Ecclesium. Fuit alii/iiem culluin S. Restituta, Cartliagine habuerit, in-
c« Proconsu-
in eiidem Provincia urbs Episcopatis Thinnissa, quid cerlum itolns retinquitur.
lari paasa.
ni et Ponnissaseii Poniza atiqua, unde loco nomen^ et 2 Seenmius tonts, S. RestitutiB sepultura cetebrit,
hic forle non longe a Carlharjine fuil. Habuit biec eete- est insula .(Enaria, nitnc Ischia dicla. .Id banc insu-
berrimum Episcopum eunidemque Marigrem S. Cg- tam corpus S. Restilutffi iHvino niilu est naviqio dela-
priaimm : sed hujus disciputam fuisse S. Restilutam ttim in locum qui dicitur .\d-ripas tbidemque iiLu-
:

srpulta iii
nutto modo crediderim, tice.t id dixerint David Ro- cina malrona sepulttim, in loco qui dicitur Eraclius
iiis. .Enaria
mceus, itlumque secitli Pautus Regius, Ferrarius, uliique: sive Eradius : ubi dein in litlore insutx lemplum S.
qui proplerta volunt eam cum S. Cgpriano, sub Vale- Restitufae, qitod etiamnttm exlat fttil consiructum. Ha-
riano Imperatore marttjrio coronatam esse : cum .lc.la buit ea insuta Settem Episcnpalem secttto Chrisii unde-
infra danda expresse designent Diocletianum Irapera- eimo erectam, et Ferdiuandus Ughetlus aeturus de
torera, el lempus S. Caii Pontificis Romani. Carlha- hujus Sedis Episcopis, inler atia sic prxfatur : Duo
gine lavten fuisse bnsiltcain buic Martgri dicalam, as- Sanctorum corpoiM habere se atlirm:int, S. Resti-
serere videlur Baronius, in suis Nolationilms ad htinc Sed de Restitut;e cor-
tuta^ et Olivai vel Olivata).
XVII Maji, dum affirmal, non-solum Neapoli... sed et pore erudite scrihit Antonius Caracciolus in Monu-
Carthagine in Alrica, ubi passa est celebrera fuisse mentis sacris Ecclesije Neapolitana;, sitne corpus
S. Restitutam : Etenim, inquit, ejus nomine cense- ejus Neapoli nunc, an vero in hac ./Enaria insula.
Conctudil
: . ;

•iO DE S. RESTITUTA A'II{G. M.-\UT.

Condudit aulem iliclus Auclor sect. 5, probabile esse, dam leprosusfuit, nomineNicolaus Citharista: quem D
AUCTORE Ti. II.
ossicula aliqiiot 1!. Restitula; istic habei-i. Magistratus urliis in a;deni S. Joaiinis, quod publi-
3 Teriius ifiilur locus, solennissimo ctiltu S. Re^ti- cuin Panormitanae Civitatis hospitiutn est leproso-
Neapoti /labrt tutae celeberrimus, e.il Neapolis, anliquis el infra in rum. haud longe ab urbe. amandare statuerant.
ecclexiam a
Aclis Partlienojie iliCla. Datml Romxus in Vila S. Id ubi audivit Nicolaus, invocare D. Restitutara
ConxtanUno :

slmctam Restiltttx,una ciim rHis srplem nrbis Neapolis San- cum morbo sanuin faceret.
lacryniis co-pit, ut ex eo
ctovum Cuslodiim et Prscsitlum, auno mdlxxi e.rcusa, Cui B. Restiluta de iiocte apparens, Nicolae, dixit,
ila scribit: Cun.^taiitinus. coffnonieiito Magnus. Ro- noli raa;rere exurge, Archiepiscopura et Canonicos
:

m;f imperans, Iljsantiuni ref^dificaturus, in Gr£e- adi, meoque noinine imaginem ineam,
eis defer, ut

ciam proficiscens, Neapoli aiidiens reS multas novas quffi in a;de maxima
sub altare S. Pauli, in coe-
est
el inusitala^, qutu quolidie iii sepulcro S. Restitutffi nobiuni D. Clara;, quo par est honore, deportent.
fiebaiit ; ut eju« cor]ms saiictius religiosiusque co- Hic Nicolaus ad B. Restitutam, Quodnam Archi-
Neapolim transferenduo] curavit,ettemplum
lerolur, episcopo.et Canonicis signum dabo, id imperatum
illi quod majores nostri Episcopium et
exa,'dificavit, esse a te? Hoc, illa intulit, dabis, qiiod besterno
Arclucp'scopatum nuncuparunt. Porro majorem , die, a Magistratibus deliberatum de
te est, ut ad
sacrorum pignorum B. Restituta) parlem Neapoli in S. Joannissedein leprosorum amandent baud tamen ;

ejus Ecclesia iiunc esse, imprimis, \rl uil jam lau- id fiet : enimvero jara sanus ex lcpra factus es.
dalus Curacciolus, persuadet basilica in vetustissimo Exiirgit Nicolaus, ac persanatum se videt, in.^^esto-
ibi su/> altari
ejus BtiiguiXf
teuiplo, quod S. Restiliita; vocabuluin obtinet, a que ac deformi malo ereptum, perinde acsi corpus
Constaiitino Magno religiosissime exadificata. . ejus numquam deformatum ex eo fiiisset. Igitur
Beala; igitur Re.stilulse .sacra lipsajia Neapolitani summo mane, Arcliiepiscoiio ac Magistratibusjussa
nunc possidenl, inquit ille sermonem prosequens, a D. Restituta denuntiat : visi testem semet exhibet,
sub altari ejus a-Jlis olim condita ut prieter Officium
: et in miraculi fidein sanuni ostendit. Quo rairaculo

B
1). Keslituta;, oculati etiam testes affinnant. Nam pernioti .\rchiepisoo])Us urbisque Magistratus, ima- p
cum extremis Alphonso
su]icrioris seculi annis, ginera S. Restituta', ab a;de maxima desumptam,
Gesualdo Cardin.\le Neapolitanom Ecclesiam inode- soleuni cum supplicatione ad monasterium B. Cla-
rante, prisaaria templi S. Restitutae ara, quaeparieti ra; transtulerunt iu quo anniversaria hiijus mira-
:

absidis contiguu erat, ut citerius adduceretur, dimo- culi, et D. Restitutae memoria, ad xvi Kal. Junias
ta loco (uisset; repertus est sub terram alte defossus celebratur.
loculus marmoreus, columcllie marmorea; superpo- 5 Acta S. Restitut» damiis, nobis Neapoli trans-
situs, ossibus et cineribus fere plenus : in quo et missa ab Antonio Beatillo Societalis Jesu Saccrdote,
anteamum pliyalje aliquot sacri cruoris, qui, " "•
ob femporis lon- et cx colleclione laudali Aiilonii Caraccioli Neapoli *'^'''
lClOKyJoya:.
gitudinera lociquo silum, in ])ulverem rubeum jam descripta, qnae pramotabanlur eruta cz MSS. codicibus
traiisierat. Omiiium autem, quotquot illic adfuerunt Massarellensi et Taurenje. Liein aulcm Caracciolus
judicio, existimatuni e.sl, loculo illo marmoreo , ad Vila7n S. Restitutx cilat plurimas lineas ex illis
tum quia sub aru maxinia templi Restituta; re- descriptas, asseritque ea a se ad tres codiccs MSS. col-
pertus est tum etiam quia servatus ampulla
; , Sunt ca graviter salis, nee inelegauter scripla
lata.
cruor inartyrium iiidioabat, beata; Virginis et Mar- sic tamen nt appareat, iongas illas^ inter Martyrem ac
tyris Rcstitufa; sarra pignora contineri. Quam- Pudicem dissertationes, el qiias ipsa ad Deum fudisse
vis autem , corrosis ob vetiistatem notis , lapis dicilur preces, ab iugenio auctoris rhelorico fuisse ador-
ille, quondam litteratus, iiiliil de ea re nobis testili-' nalas, quales tali occasione ac lempore credidit conve-
cari nunc possit; adsunt tamen in antiquo Officio" nire. Vtiiiam auletn simih liberlate non sinl explicata
S. Restituta; versiculi aliquot rjthmici, qui sacrum cruciatiitim Sanctiv adltibilorum genera, atqiie alix
ejus corpus Neapoli jacere non obscure significant. pbircs circumslantia' Nos integra,
! tit accepimus, ita
Ecee Itt sunl. referimus addimusque luculenlum eorumilem compen-
:

Transit rales divino miraculo, dium, ipsis pcne vcrbis servatis, extare in Leciionibus
Nullo duce vel gubernaculo, Neapoli impressis anno md, qiiarum
Officii proprii, „
Pra'bens iter sacro corpusculo, etiam ecgraplmm reperimus Roinai in Bibliotheii^ f^dl-.
Ut quiescat jiroviso loculo. licellana.
'

Jain Lucinse tliesaurus creditur,


Cujus manu digne reconditur ^
liide nobis colendus traditur,
:

ACTA
Quo festivus hic dies agitur. E,\ duplici MS. erutaa Caracciolo.
Volaterrantts, lib. 6 Geograpliia- ageiis de Compania,
inler Sncra Corpora, qux Neapoli esse scribil, annu- CAPUT 1.

n.erat corpus S. Reslituta; Virginis et Martyris. cui Professio fidei coram Judice et erudita dis-
dicr.la Basilica. Quoi ipsum assermit Ugltellus in ,
sertatio.
Pra:faiiitne ad Arcliicpiscopos Neapolitanos; Ciesar
Eugeitius Caracciolus, iu Neapoli sacra pag. 15; Ba- \_^um Romani Imperii Caesar, Carus nomine, mo-
ronius, in Notts ad hunc xvii Maji, el passin alii. deraretur babenas. et Persarura gentes victor exu-
B. Restituta; capillos plnres esse in Ecclesia Monlis peraret; in superbi» fastibus elatus, dum super
Virginis, scribit Coslus in Historia ejus monasterii, Tygridem fluvium castra poneret, divino judicio
in Indicnh Jieliiiuiartim. Solebal elium olim invocari fulminis ictu percussus, a iuteriit. Hujus itaquo g
in Liliiiiiis anliqiiissimis
Benevinlan.v Eccleslm. Agttnl filii Numerianus etCarinus, in Regno succedentes,
de ea vHera Kalcndaria Ncapolitanx Ecclesix, tt atque iniqui patris vestigia sequentes, divinara et
Martijrohgium PatiHcianum apud eumdem Antonium ipsi experti sunt ultionem. Nain Carinus, prtelio
Cttracciotum. victus, apud b Argium ncciditur: Nuraerianus au-
j
4 Oclavitis Ciijetantis in Marlijrologio Sicido, Pa- tem, oculorum dolore percussus, dum in lectica por-
nornii, inquil, in coeiiobio
Virginum S. Claraj, cele- taretur, ab Apro socero suo c pereraptus est. Sed ^
britas Imaginis S. Restituta;, ob mirabile miraculum
Diocletianus Caesar, cura successisset in Regnum, Dio^tctiano
a S. Restituta ediiunt, et ab eodem Cajetiino, tomo 2 statim priedictum •\prura interemit, jiirans, sine P^ieiuente
Uprosus in
de rilis Sanctorum Siculorum, bis verbis narralum. Christianos,
Sicllia suo scelereNumerianura fuissepercussum. Iste igi-
sanalus. Auno Obristi Doiuiiii mccclxxxii, Panormi vir qui- tur Diocletianus, dum adhuc regnaret, atque su.im
tyranDidein
DECIMA SEPTIMA MA.II.
^l
tjraniiiJem in siiblimia elevare cuperet, a Cliristi Qmd tibi ex hoc competit? Ad quem Virgo Domini D
Ecclesia inchoans. pcr omnes prcaincias siik ditioni
subjectas, Judices ac Pra;fectos tlestinare stuiluit,
laleui reddit r.itionem, Prudeiiliain ingenii
tui in " "s«
ho>-, qun.l r,.,te proposuisli,
et hominem a ceteris
praicipiendo crudeliter, «t ubicumqnc Chrisli cul-
animalibus sequestiasti, laudamus utiqne et
tores invenire valerent.igne.ferro, fame, celeris(|ue appro-
bamus et in hoc optlme vota mea concordant,
pcenarum generibijs luniando trucidarent, nisi Chri-
:

quo-
niam incdius est a sapiente corripi. qiiam
stultorura
stum cclerius negarent, et damonum simulacris stu- adulationibus decipi. Et quia nie rationis
derent flectere colh. capacera
et intelligibdem esse profiteor,
supplico et exoro, ut
2 En naraque tempore, quo Irac gerebantiir, et ea ratione mocum conlendas, per quam rae bestiam
Roman.im Ecclesiara d Caius Dei Pontifcx et Mar- facere non cupias. Si patientia; Judex
S. RestUtUa et longanimi-
tyr oiilimegubernaref, erat quasdam Virgo
in Africa,
in pro- tatis esse probaris, et non te indiscrele in vexationis
vincia Africa, in loco qui dicitur Ponizarius,
nobili iram ferino raore pra;cipitare disponis si patientiam
genere exorta et sacra- Scripturwstudiis optimceru- ;

diligis, si
longaniraitafem araplecteris, sine qua
dita, nomine
Restituta. e Hac itaque cum per Dei
ve-
ridice nerao judicare valet (Nara
impedit ira Judi-
gratiam Christianam religionem comperisset, sacri cem, iie veium ceriiere possit) et me imparatain non
baptismatis sacrajnento renata, et sancta; rcligionis
invenis ad patranda humilltcr omnia,
habitu induta, virgo corpore et aiiimo, die
qirajusfa ra-
noctu- tione disponis quod tu-e sapientia;
ex hoc
que
:
complacet
Domini permanebat. Igitur dum
in niandatis
adimplere, dispone. Anim.idvertens itaqiie ille
Primarius provincia; illius, nomine /Proclinus, sancta
ea Virginis sagacitatem. Itetus effectus, credidit
s e illam
exjussu praidicti Cffisaris Diocletiani inquirendo per su.T calliditatis versutiam penilui irrctitnm
transirct, et
ha-
Christianum nomen penitus delere oe- bere. et sic ei melleo famine pestifera
propinare
stiret; quia secundum Scripturam nec civitas supra co?pit Gaudere te oportet mirifice et exullare, quan-
:

montem, nec lucerna supcr candelabrum potest doqiiidem nostris interrogationibus humiliter
ab- et sa-
B scondi fama; sanctilatem prafal» Christi
virginis gaciter respondere cropisti. Indiciura animi
tui jam
indicante, suis eam jussit aspectibus
prssentari. cognoscimus, sine judicio disrretionis nil tibi aspe-
p'
Dum ha;c Christi famula cognovisset, humana; fra- rum iraponimus, culturam Deorura investigamus.
gilitatis memor, nec satana; calliditatis oblita, ad Hocitaque juste finito, non adversus te, quod
solita orationis arma confugiens, hanc
nefas
a Proclino precem fudit irrogamus; sed secundum nostra comraoda,
est,
Juctice ad Doininum Tu rae Doraine creasti, tu in et
:
sancta gaudia te e.xcellenlissirae glorificamus tanlum
religioiie fundasti
quod ;

: totum mundum diabolica frau-


tu ca;pisti, humiliter perfice. Et Sancta
ad Ii.tc Jam
de cEcatum per sanguinem Filii tui illuminare siiperius proraisi oraaia libeuter iroplere, qua;
:

justa
dignatus es et nunc, Doraine, quia adhuc
:
calliditas ratinne disponis. Et Judex: Et nos proinde gavi.si
illiusper iniquos satellites sa;vire non cessat;
tu sumus. et a?qiici animo patienter audivimus, et
te
Omnipolens, sine ciijus iiutu et
sancto judicio pa- ad suhlimiora hortamur. Sed ne diutius te protra-
trare nil pra;valet, red-^mptos Filii
tui^cruore^ne hamus; illum Deum nobis enucleatius pande, quera
patiaris perire. Ergo, Cleraentissime, noli
medere- superius proposuisti fecisse coelura et terrara,
mare
linquere sed mitte Angelum tuum sanctum
:
de et omnia qua> in eis sunt. Ad quera Sancta Et dixi, :
coelis, qui me custodiaf, protegat,
ac defendat; ne et dico, et adorare non cesso quoniam
: et alius si-
quando rapiat ut leo animam meain. dum non
est milis ei non est. Tu autem demonstra, si est alius
qui redimat neque qui salvum faciat. Fac me ergo, pra;ter ipsum.
Doinine, viriliter c.oiisuininare,quod te auxiliante 4 Et Judex Si in lnw te pernrinere promittis,
:

haclenus conservare valui.


cenfido et potentia et divinitate illius, quoniam
ille
3 Cumque fuisset aute conspectum prsfati Judi- est utique Deiis meiis, qiiem tu te asseris
adorare.
cis perducta, his verbis eam alloqui p'o
coepit. Diva po- Quis est cnim tam prffipoteus in ccelo et
qu-i o!i-
interrogata, in teira,
testas Romani Imperii, Sacrorum Deorum numine quam patrator
J-cltim sltli
Cffili et terr<e
Ju- Jovcm noster magnus ilie sper-
compulsa, totum orbem squalloi-ibus coinquiiialiim,
piler? Et proinde Jupiter dicitur, quasl Juvans pa-
de quadam secta cujusdam Crucifixi
nequissima ter; ipse enim totum orbem fovet ac prolegit.
Si
eraundare et clarificare sagaciter studuerunt
qua- : istum Deura colis, profitere si iiunc professa fueris, :

tenus ab oranibus illa cultura adoretur, et illa sacra-


^ jam nihil aliud restat, nisi pacis concordia, nisi
^ tissimanumina celebrentur, qu.i; magnum Imperium araor carilatis, et ut inter araicos Iinperatoris "lo- F
atque omnes ejus adorant Magnates. Idcirco
enim riose inviteris
quatenus tuo exemplo ceteri sua
:

me hic ordinare studuerunt, ut qui homo sua sponte sponte ad ejus dicta concurrant. Eia age, celerius
adimplere voluerit, ad gloriam sublimetur; qui au-
l.rtifica corda nostra, et profitere quod
audire ad-
tem renuerit, atrocissimis pcenis, gloria et vita
pri- modura desideramus. Ad ha;c Virgo Domini Cum
vetur. Tu autem, ante omnem locutionis serieni, si :

te audivi dioere, Quia ipse est Doiis tuus, qui esf


in hoc quod cupimus fundata es,
profitere; sin alias, et ineus, cceli et terra; patrator, exultavit cor
scias, quidquid defuerit.
meum
adimplerecurabo. Dic ergo, in Domino, speravi lucrari aiiimam tiiam
et sed, :

quod est nomen tuum, vel quem Deura adores Beata


ut video, fefellit nos spes nostra, cuin honiinem mor-
imum Demn virgo respondit Nomen mihi est Restituta illura
:
; talem, sceleratum et impiura, Omnipotenti similem
profttetur. verum Deum rationabiliter adoro, qui fecit ccelum, esse fecisti. Ad
qiiam Judex Injuriam t,int:e po- :

et terrain, raarc, et omnia, qua; in


eis esse proban- tentia; audiendo, fequum fuerat, ut vivam te sulphu-
tur; si est alius Deus similis isti, innotesce
et tra- reis flamrais excrueiatam necarem sed quia sacra :
de, ut scire valeam, et adorem. Cui
Judex Omnis : lex pr,-ecipit, ut nemo
Judicura iracundia; particeps
naraque creatura, quai spiritu regitur, auimal
dici- esse debeat, irao potius quatuor virtutes anima; te-
tur sed ut a ceteris ammalibus homo discretionem
:
nacius teneat; h"C est priidentiara, forlitudinera,
habeat, dicitur quidem animal, sed
et rationale et teraperantiara, atque justiti.im ; quidquid blasphe-
intelligibile. Ha;c ideo diximus,
ut si rationis capax mando protuleris, sequo anirao sustinere debeinus ;
et intelligibilis es, cito ad perfoctum
finem secundum donec convictam, autsacra; fidei aut atrocissimsE
te
tua dicta perveniamus. Suadeo ergo
et moneo, ut si morti tradam. Atlamen, ut ccepisti, nomen religionis
me a vexationis ira, et fe a periculo mortis eripere
tjKe pandere festina.
cupis; non per tortuosa et devia
incedas, sed per 3 Tutic beata Virgo caipit exponere rationem, di-
recta et pervia, atque ad singula interrogata
ratio- cens: Si Deum raeum quera colo, jam tuas inquisi-
nabiliter respondere studeas. Ergo responde
ad ha;c. tioni n-in esset demonstratura. recte iterum atquc
iterum
32 ACTA S. RESTITUT^ VIRG. MART.
V iterum me de illo sed tamen
inten^ogare satageres : dictum ad diem rj nnialem 22 Aiirilis, oliiil Miirlyr D
El IISS.
quia duicitis est faucibus raeis illum nominare. et anno 296.
el Chrisfum
Dei /Hiitm super mcl et ravuin ori meo semper; nomeri ejus iii e Ilncnsqiie Vita: erordiiim ab Anlonii/ Caracciolo
pradicalf corJe meo versetur et. noroinetur non pro tua exa- ; acceptiim.
minatione, sed pro inea salule. Scire ergo convenit, r Proclinus, m Lcctionibns et aptid Romieum Pro-
quoniam, sicut praefata sum, Deuni omnipotentem clius, at Ri-fiio el Ferrario Procalns, la Cndice Theo-
aduro. qui fecit rojlum et terram et ut clariu.s nunc : dosiaao lib. 12 et 190 sunl de Prin-
tit. 1, lcges 189
pandere valeam, ipse est, qui pro salute liumani ge- cipalibii.s ,:/ Primatibiis
Caria Ale.randHna : quos m
neris proprio Filio Domino nostro Jesu Christo non consiat luaclos munere Jdvocatioais seu Caasidiciux in
pe]iercit, sed pro nobis omnilius tradidit eum ; qui foro illustrium Magislratuam (rpiales erant Prxfecti
ex Virgine formara servi .iccipiens, sic assura-
niiliis Auijuslales in Proviacii.i) el liac raiione in Africa hic
psit Iiuinaiiitatem, ut non perderet divinitatem, ac videtur nominari Primarius.
per Iioc perfectus Deus inseparabiliter in a;ternum
existeret. Iste nimirum factus obediens usque ad aPUT II.
morleni, morte sua mortem destruxit; et tarlara
quassans, cruore pio purgavit crimina mundi. Ecce
Post prima lormenla et cunsnlttim a Judice
audisti, et intellexisti. Si in illum credere cupis, 1'rxfectum, novafidei pro/essio.
fcstina; accede
iion erubescet.
,iil eurn ct illuminare, et facies tua
Respondit autein Judex : Si solum-
T1 unc Censor inniuitatis, furore niniio ac-ensiis,

mndo unum Deum jussit eam expoliari, et diutissime caidi. Cum ca'de-
professa esses, sicuti prius, posset
esse iiliqua ratio in nostra credulitate, dum nos non
returaulem,claraabatSancta, etdicebaf Ecce modo :

comples ministerium animi tui, quare hacfeniis sub "'" '""^


aliurn Ueurn nisi magnum Jovera intelligereraus. At
ovina pelle lupus latere voluisti? Vulnera sa;va tua,
poslqiiani illum nominasti, quem iiatuin esse ex fe-
medicina sunt ineie salutis age quud iigis; uperare,
mina usque ad mortem pervenisse non erubescis
et
;

dicere, jam duos Deos asseris te colere, unum omni-


quiid operaris : venief eiiiin certissinia dies, quando ^
amare metes, quod modo nequiter seminas. Chrisfi
potentem et viventem, alterum morientem et inorte
munduin salvantem, atque in divinitate sua hu-
siia
me laiuulam esse spopondi, et viara ejus ambulai'e
recusem? Absit iioc a me, ahsit a corde meo falis
manam carnem veluti quoddara metallum cum alio
metallo solidantem.
sententia. Grafias quime dignatus esf talia
illi ago,
Quod , qua rafione hoc fieri
pro nomine ejus Ha;c animadvertens Judex pati.
possit, ignoro; prieserlim cum Romana sapientia
jussif eam cafenis vinctam in teiiehroso carcere tru- cotiforlatur
liunc Josum Chrisluiii de mundo eradicare conetur,
di, et omnein bumanitatem penitus ab ea arceri. Sed "'' ^"J«'°-'
ut iion solummodo non adoretur, sed nec
nominetur. quid valet liumana astutia, ubif.ivet divina beiiigiii-
Si liabes aliiim r.itionem, profitere.
tas? Ecce adest Angelus Domiiii, et luraen refulsit
6 Respondit Christi famula. et dixit Aliara pro- :
in habitaculo carceris, atque Christi famulain tali-
fessionem non halieo nec profero. Absit,
ini»as Judlcis ut in ore
bus alloquitur dictis Gaude, Virgo beata; exulta,
conlemnens.
meo resonet inaniter dicti Jovis vel aliorum
dismo-
:

nura falsa laudatio. Quid ergo, ait Judex,


Martyr gloriosa me Dominus ad solamen
: ecce misif
facere dis-
tuse salutis, ut quidquid impius tyrannus nequiter
ponis? Jam disposui, ait Virgo, quod disponere
de- ingessit, ego leiiire ac refovercleheam. Adhuc eniin
bui. De mea religinne deque
mea crodulitate neque
raodicuin, et recipies coi-onam viia'. cffitibusque An-
decerte neque Dura mihi vita comes,
fatigeris.
dura spiritus bos regit artus, hoc a me
gelicis sociaberis, Cerncns itaque beata Martyr tanti
audies, quod luminis claritatem, atque roborata Aiigelici faminis
audisti. Si lioc, inqiiit Judex, a te
audio, quod audiv>;
consolatione, procidit in faciem suam, dicens Gra-
et tii a me illud experieris, ;
quod excelsa polestas
f ias tibi refero,
Jesu Christe, quia digiiatus es audii-e
Impeni censuit boc est, ut aut Christum,
:
quem p.'ecera famulaj tuifi, sicut in tnbulat.onis mea; initio
dicis, contemnas, et Jovem
adores; aut atrocissimis raagnificentiam tua.n invocare cu.'avi. Ecce enim
pcenis, gaiidio et vita priveris.
Et sancta, Gaudeo
misisti Angeluiu tuum Sanclum, qui me confortavit,
inquit, qiioniam nemo me vita
privare valet nisi ille
et consolatus est
qui m codis habitat et hurailia respicit; qui- post-
ine. Laudo, et benedico nomen
quara corpus perdiderit, habet
tuuin, quia lu e» Deus benedictus in secula; Videiis
potestatem animara
perdere igitur P.-ocl.nus lantain in puella constanfiam, uf
in gehennam. Et Judex ait : Ne mendax
inveniar, quia promisi nuper, ante .nortcn eligere pa.ata esset, quam Christi gra-
virtute patientia te-
cum agere; tiam abuegare; et providens in posterum, ne victus F
scito, quia si vis obedire raese potentiai,
non rccedo a ab ea supei'arelur ; suggessil ex hoc Piu-fecto Eu-
dign:,
proraissione; sin vero, oranis stasio, qui civitati Carlh:igini
mea patientia in fpllis amaritudinera ad tale facinus pafran-
ronverletiir. duin
Respundit Christi illis feiuporibus pra;esse videbatur, et in huiic
rs. 54, !2 fiiiuuhi Dicens de vobis Propbeta
p.a-raomiif,
modum Epislolam destinare curavii,.
mquiens :Mollierunt sermones suos
superoeum et
8 Incliia; prosapiae
steramate redimito Pra^fecto
ipsi suntjacula. Versutiara
tuam Eustasio, Proclinus Primarius. Induslriani animi
VKleo. diabohca. fraudis
insidias non ignoro- si cen-
tui comperiens Roraana sapientia, eo quod iion esset
t.es mocum, si millies de talibus egeris, judexconsul-
donec"vivara prasstantior te, qui jura puldica studiose vuriis rebus to Prirfeclo
'"'^«^ertlia mea, nec a
rl ,'", •;'; fide salvifica
decretaret ideo fe in hac Proviiicia ordinare stu-
;

P^r:e'stde'.'"""''"°''''^'^^'-"-P>-^ duit, perveisam doctriiiam, quam impii Cb.'isti-


iit

colae invenerunt de quodam Jesu Galila?o, qua pene


totum orbem maculiiverunf, tua sobcitudine penifus
ANNOTATA. ampufare sfudeas pro eo scilicet, quod diis nostris
;

non solum reverentiam non inlerunt, sed efiara pa-


""" " "' "'"'" '""'"''--' '"'-"' laiu maledicere
anl^^m: non erubescunt, Proinde ef ego nimis
b Aliis Miirgum, Mw^iit solicitus, comperi qiiamdam piiellam, nomine Re-
su,,erioris oppidnm
«.ram rs( Carinus an«e
uH
//"""«- «Ci stitutam, genere ef dignifate pra;claram, sed ita in
2«5.
praeiata docfr.na fiindatam, ut neque in prosperis
c Numerianus
D.oclet.anus „
occisus m an„o 284, „„ successit neque in adversis aliquo modo eam flecfere valeam,
d„ ,7 SeptcmMs; citso posiea,
clum,a suis Carino.
ul d- quo illam deserat et sacra adoret iiumina. Hac pro
confirmalus in IinjieL.
<i b. tams onliuatus exeuttte amio
re pra;cepi eam fortiter ca;di, et ferreis nexibus li-
283, ul latins gatam retrudi iu carcere, quousque tuam ex lioo

prudentiam
DECIMA SEPTIMA MAJI. 23
prudentiam consulerem : el qiiiilciiiid ex ea censue- sapientior erit, et intelligens gubernacula posside- D
ris, adimplerem. Serenitas ergo pectnris tui studeat Tu autem hoc agere ininime VX MSS.
bit. studes, dum te su-
lia;c firdinare, et ordiiiatis litteris destinare. IIoc perius supplicarem, ne ea ratione meeuin eonten-
comperiens Praifectus Eiistasius, talein studiiit red- deres, per qiiain me
facere bestiam noii cessares et :

dere orationem. nunc talia oblitus, cuin sapieiis esse videris, bestiali
9 Receptis apicilms a tua pnnlentia destinatis, more vivere cogis. Uiide quaiso, aut qua ratione ta-
Procline carissime, illud in eis invenimus, tpiod ar- lia astruas, edicere digneris.
ez ejtis sen- denti animo invenire gestivimiis videlicel rehellein : 1 1 Tunc gavisus Judex t.into famine sanctse Vir-
tentiat Imperialibu^ dictis, et sacris Numinibus blaspliemias gini.s, sperans eam suis superareversutii.<, itaccepit nec suasioni-
proferenteni. irretitam relineri in carcere et quia ; vulto sereno dicere: Si milii promittas, ut rae jam ''"' 1'"^ •'<"
super boc nostram voluisti consulere voluntalem, amplius non per devia protralias. brevi sermone te
illiid implere censemus, quod tuo libito patrare de-
ostendo belluino vivere more si autein ad priora ;

buisti, sriendo proculdubio Imperialem censuram reverti disponis, quare moram facimus loquendo?
palam super boc negotio esse proinulgatam, et niil- Et Sancta ad hjec Ita plane spondeo, promitto,
;

lam compassionem babere. Quapiopter moneo


in ea polliceor. Quis enim sapiens veritatis viam effugere
te et exliortor, si ita obstinato animo perseverat, ut quserit? Et Judex Nnn bumana ratioue te vivere
:

niissi apice^ protestaiitur, omni remota segnitie, plus comprobamus, in eo videli.-ei, quod sola in .seculo
siipra illam, quam supra animosos viros, evigilare vivere qun;ris secundum tuam propriara volunlatem;
feslina, obsecrando, incropando, criienta supplicia et illain religionem tenere cnntemnis, per quam to-
comininando, vel etiam infprendo, quatenus aliquo tus mundus gubernatur et regitur. Quod autem de-
modotuie illam accommodesvoluntati. Sin alias, in terius est, et nec liumanum est nec be.sliale; cum
profundum maris ignibus exustam prscipitare fe- tibi propter hoc prKmia promittimus, impudenter
stina : scilicet quia si a sexu feraineo superamur, pro illa despicis; cum supplicia et mortem minamur,
dolor! et debilioribus Cbristii'olis robur admodum annibiliter te amplecti boc quis ido-
fateris : et ob
B accrescit, et dedecus Roniana; ExcellentijE non me- neus et intelligens human;iin te asseret habere ra-
diocriler irrogatur. Ergo perge solerter incboata tionem ? Cum homo qualiscumque pauperriraus,
rile patrare. qualicumque inflrmitate qu.issatus numquam ad
,

10 Aecepta igitur hac facultate Procliuus, alia mortem venire appetat, ut famis penuriam et vale-
die educi beatara Martjrem de sqiialore carceris tudinem infirniitatis evadat: sed semper, etiam cum
jussit, etsua: e\biberi prie.sentiic. Illa vero cum por- ipsa penuria, vivere quaerat. Et ipsa bestia, si eam
taretur, totum corpus suum signo Crucis muniens, in prfficipitio quislibet demergere dispoiiat, quantum
iia, dicebat Pone, Domine, custodiam ori meo, et tri-
;
ad ipsara attinet, tnto nisu, toto conamine, ut mor-
bue mibi sermonem compositum tibique placentem, tem evadat, eflugere decertat. Audiens hffic beata
ne quando insipiens inveniar, et illiciar iniquis se- Virgo, irridens talia dicta ait: virum sapientera,
ductionibus : tu eiiim corumonens in te credentes, et Reipublicae olEcia gubernantem Hscne est illa !

dignatus esdicere; Dum


ante Reges et steteritis discretio , quam superius proposuisti de quatuor
Praesides, nolite cogitare quomodo aut quid loqua- virtutibus animK, hoc e<t, prudentia ct forlitudine,
mini dabitur enira vobis in illa hora, quid loqua-
:
temperantia et justitia ? Nara prudentia discernun-
mini. Ha-c ilicens, antefyrannum imperterrilastetit. tur mala a per fortitudinem adversa aequani-
boiiis,
Quam ille sic blaiuio coepit alloqui famiiie; Secun- raiter tolerantur, per temperantiam fluxa voluptas
dum censuram Romanae sapientice, quffi commonet lib^dinis refrienatur, per justitiam recte judicando
neminem inique perdere vel cuiquam iiiferre sine sua cnique distribuuntur. Quisquis amat sapiens ista,
seqiiilate mnlesti;im, magnam in te, o puelli, exhi- cura vera sapientia cuncta rainistrat at si quis his ;

bui patientiam enim et dignum fuit, ut post


; a^quiira indiget, non sapientiae amicus sed inimicus esse de-
blasphemiain quam palam sacris numinibus irro-
, cernitur. Tu autem quomodo istas virtutes reti-
gasti, non te Iioc seculum vivam hactenus posside- nebis? quomodo te asseres sapientia" amicura; si
ret, sed vorax flamma et tartarus retineret, ipsaque per prudentiam mala a bonis, et per
sic discrevisti
nec mtnis
aut blandi- Diva pote^las suum opprobrium digne vendicaret. justitiam sic distribuisti, ut ccelestia deseram et ,

tiis, Sed ideo te perdere nolui, et usque ad lioc tenipus terrain desiderera ut angelica abhnrream, et in-
;

perducere curavi, ut et tu Imperialibus gaudiis per- ferna consequar ? Non est haic bumaiia ratio, sed I'
fru;iris,et ego perfruarDeorum beneflciis.quie totus diabolioa suasio non sapienter sapere, sed inique
;

mundus assequi concupiscit. Accede itaque, et re- desipere. Vere eteniin sapiens est. qui secuiidum
spice, et Diis iiicipe flectere colla. Cui Christi Virgo Deum sapit, qui aeternam vitam appetit, qui Ange-
respondit : Non recnrdaris, o Judex, qiiid tibi olim lorum gaudia concupiscit qui autein aliter sentit, ;

de lalibus disi. .A.t Judex : Consulta dixisti, et multa recte f;ituus comprobatur. Unde beatiis loquitur Apo-
irrogasti, qua? nec etflcaciam nec veritatis coinper- stolus; Sapientiabujusseculistullitia estapud Deum.
1 Cor. 3, 19
tara sunt attamen de multis id
habere rationem :
Hoc qiiia ita est, tu nostra dicta imitari decerta, et
quod cupis pandere festina, ut sciam tibi reddere Christi consequi fidem : quoniam quidem vera sa-
ratinnem. At illa respondit Dum mihi proponeres : pientia et cultura nihil aliud est nisi calliditas ini-
quaestionein, et per quamdam disorelionem homi- mici, ut ad ieternam vos traliat flanimam incendii.
nem a bestiis discerneres, tuae voluntati pollioita
sum obedire, si me fucere bestiam non decertares. CAPUT III.
Nunc autem illud agere studes, quod nulla ratione
factura sum, hoc est, ut Creatorem abnegem, et Posteriora tormenla.obilus, sepultnra,
creaturam adorem. Jam nec obedire, nec loqui te-
cum de hac re aliquo modo volo. At ille ait Quod ; Xliec audiens iniquitalis arbiter, commotiis ira et

ego propoiiere disposui, hoc proposuisti. Sed quia furore. dicebat ; Htcc est atra dies, quam olim tibi
irretita es tuis sermoiiibus, j;im libere meam prose- praedixi, insinuando quod in fellem amaritudinis
quar sententiam. IiU-irco enim in principin narra- Infic mea dulcedo verteretur. Secundum duritiara
tionishanc studui rationem atferre, ut tenaci animo tuam et cor <i impoenitens tu tibi acquisivisti hanc
eam retineres, el non te ad hoc perducere decer- iram in die furoris, de qua nerao te po'est eripere. Jtibet eam
tares, utrelicto humano sensu bestiali more viveres. Testor namque Deorum liniina sacra, quia nisi ce- judex crude-
lius laniari
Respondit Virgo Doniini, et dixit : Audiens sapiens lerius illum Crucifixum negaveris, et Diis libamina
exhibueris.
;

24 ACTA S, RESTITUT.4; VIRG. MAKT.


A exhibiiens, iU\ersIs cruoiatibus inipiam tuam exha- Jesu Chrislo et Spiiitu saucto, gratias ago tibi, quo-
lare faciam auimam. Ctnn<)ue \'irgo Domini fixa niam me tu adjuvisti, et usque ad hoc tripudium
mente in Dei amore manerel, et impia dicla tvranni perducere mo dignatiis es.
pro nihilo ropularet; jussit cam in oculeo suspendi, 14 Ha^c cum orassef,
jara semiviva et peniti:s
Illa impoiita
et totuni corpus illius crucJeliter unguibus lacerari. exsanguiseffecta; apprehenderunt eam mini^tri, at-
navlcula:,
Cumque diu suspensa iis pcenis cruciaretur, et ab que in naviculani iniposuerunt et sicut eis pra;- ;

impiis diversis pcenis et opjirobriis derideretur; ceptum fuerat, perficerecnrarunt. Cumque navigas-
elevans in ctclura oculos ita ca>pit Dominum depre- sent quasi stadia quindecim, volentes ignein suppo-
Cari: Doniine Jesu Christe, Creator cceli et terra, nere, mox incomprebensibili et justo Dei judicio
qui pro nobis pec^atoribus de coclis descendere di- subito in profundiiin maris deraer&i sunt. Remansit miiiisliis
gnatus es, et veram formain servi accipiens, in si- aulein Virgo Doniini cum navicula, in qua ad cre- siil mcrsis,
niilitudinem Itominum factus, pretioso tuo sauguine manduin posita fiierat. Quos cuin vidi.vset lioec, ob-
crimina mundi purgasti , respice in me, et niiserere stupuit, ccepilque mirari, et dicere : altiludo po-
mei ; i|Uoniam in te spero, in te confido : nou con- tentiae et clenienlia; tuas, Domine I qnam incom-
fundarinaetcrnum, uequo irrideant ine ininiici raei: prehensibilia suntjudicia Ina, et glorificanda opera
eteuim universi, qni te expect:int, non confunden- manus tua; ! Ubi est superbia inipioruin, nbi polen-
tur. Ccrnensaulem Judex iinmensam cjus constan- tia tyrannoruin ? Ecce demeisa est in profundum,

liani, qiiod nec ad niodicum cjiis volnntali pareret sicut quodam Pharao. Canticum ergo tibi de-
ille
KOT. 5*-* APP.
jussiteam deponi de cculeo, et capillis suspendi in cantenl omnes in te credentes, quoniara gloriose TOM. Vli SjAJl

stipite, atque clavos in pedibus ejus figi. Curaque honorificatns es. Sed quffiso te nunc, Domine Deiis,
carnifices imperata cito complessent, cajpit eam ut sicut populuin tuum de abyssis pelagi liberasti ,

subsannare iyrannus, et dicere: misera, ubi nunc ita et rae faiuulain tuara eripere digneris, ctadlo-
est tuum miserabile corpus? Attendi.s iiuibus gau- cum perducere, ubi tuse placuerit volunl;iti. Mitte
'i diis anima tua l.ttatur? Talibus deliciis te oporte- ergo Angelura sanctuin tuum, qui hoc pcrficiat, et
batepulari, talibus delectiinientis, qu8e pra.'paratam solamen contritioni ineie conferat. Ad hanc ergo
gloriara consequi noluisti. Ubi ei^t nnnc ille cruci- precein, appnruit ci Angelus Domini , confortans
fixus, inqnem dicebas te ctnfidere? veniat nunc, et eara, et dicens : Noli tiinere, fainula Cliristi, ecce plticirte iiwri-
iiberet Tunc iieata Mariyr dicebat. Nunii|uara
te. exaiidivitDominus orationera tuam, et misit me ut tttr.

tam bene epulata jum quain modo. Numquid ncn ad portum salutis te perducere debeam. Cuniqne
advertis, quomodo me adjuvat Chrislus ? Nunc vere vidisset Angelum Domini, talia sibi solamina profe-
denique for- cognosco potentiam illius. quia supplicia tua deliciae rentem, gavisa gaudio magno, elevans oculos cum
TTienta non mihi facta sunt. Si ad priora adliuc alia iiiferre nio- lacrjmis in ccelura, dixit Jube me, Domine, istud :

sentienttm liris, perfice; noli tardare,


quatenuset rabies animi seculum derelinquere, et in pace suscipe spirilum
tui meo cruciatu saginetur , et paratum mihi bra- raeum jani enirn lerapus est, ut corpiis istud pro
;

vium a Domino condonetur. noraine tuo quassatum anima derelinquat, et ad tua


13 Arridens ad liaec Judex dicebat '^'ere tam- : gaudia tandein pervenire mereatur. Ilaec cum dixis-
quam per antiphrasim miserum sortita es nomen ; sel, quievit in liomino.
non eiiim Reslituta, sed Dissipata rcctc vccari de- 15 Peivenit autem ipsa naviculacum bealffi Mar-
buisli. Etn.erito: siquidein et tuo niurtifcro faniine tyris corpusculo in partibus Campanias, in insularal
multos currupisli, et temet ipsam ad criienta sup- qua: dicitur c /Enaria, juxfa Placidam, ad Ir.cum
pliciadissipandam piabparasti. Non enini, ut arbi- ubi dicitur Ad ripas, quie disfat a civilate Parthe- Ctirptis in
tror,huniano semine procreata es, nec fa mineo lacte nope fere milliariac' xxx. Eo autein temporo erat J.iiuriaiil
nulrita tygres enim le genueiunt, et leanae lac
: quaedam roulier iiomine c Lucina, quae operibus
,
dtlittum
pra;buerunt. Ferino inore vixisti ferina raembra ; bonis et religione sanctissima Deo omnipotenti se- d
gestasii ; expedit utique, ut quorum vila vixisti, il- dulo serviebat. Huic itaque Angelus Doinini in visu
lorura mortem consecjuaris. Sanguis enira tuus su- apparuit, et qualiter beata Martyr pro Chriito passa
per temeiipsam redundet, ut ccndecet horaicidam, sit et ad ccelorum gaudia migraverit, per ordinein
sibimet ifsi manum injicieutem, et sponte sua se indicavit insuper etiam commonuit eam, ut ad pra;-
;

punientem. Quanto vero studio et aitiore contende- fafum locum pergeref, et corpusculum sanctas M.ar-
rira, ut te ad celsa gaudia subliniarem, et ab bac V
fjrisinveniret, alquedigna veneratione reconderet.
stultitia revocarera, lestes sunt Dii sacrati. etcon- srjiclilar.
Cumque expergefacja fuisset, non incredula tantae
scium tua; insolentiaj pectus. Sed quid plura? Venit revelationi. ac cessit ad locum sibi demonstratum
;

tetra dies et irrevocabilis boi a, ut fcrre::m animam -invenitque intra naviciilara saiictSB Virginis corpus,
tuam ignis incendia
consumant. Cerle cuin tartara niveo fulgore roruscans. Oavisa itaque tanto mu-
te suscpperinl, illic mea monita
reminisceris. Sed nere, dignis aromatibus illucl condire studuit : et
ut ita sequantur facta, ecieex bachora, quod dicis, advoc-ans plebera Doinini sanctara, cura hymnis et
experieris. Igitur dictavit senlenliani dicens, Resli- laudibus, et inagno honore sepeliverunt eam. in loco
tula sacrilega, quaa nostra raonita descruit. ac per qui dicitur Eraclius: ubi pncstante Deo inulfa be-
niagicas artes torii.eula superavit, divina iiumina- neficia invenerunt fideles, per virfutera et merita
adorare conlempsit, et crucifixum tofa mente di- heatae et gloriosa; ipsius Martyris. Celebratur autem
lexit, jubemus, ut in navicula, stuppa, pice, et re- dies natalis ejus sexto decimo Kalendas Jimias, ad
sina referta poiiatur, flammarum incenclio concre- laudem Doinini nostri Jesu Christi,
addielt moiH. cui esthonor et
metur, et in profundum raaris projiciatur; quate- gloria in secula seculorum. Amen.
nus et praesentes et secuturi diligenter cognostant,
qualiapraimiarecipiant, qui diclis Imperialibus con- ANNOTATA.
tradicere prasumunt, et magnifico Deo Jovi non
certanl flectere colla. Haec ubi dicta dedit, Iradidit nPtiuliis AjmsloUis in epist. Rom.
ail cap. 2 v. 5.
eani ministris ad id
opus maturius excquendum. Secunduin duritiani tuam et impcenitens cor, the-
Inter haec autem beafa Martyr, cum te ccgnovis- saurizas tibi irain in die ir». Setl qiiam pnrum uplt:
set ad Doininum cifius prcjfecfuram, expandit raaiius liirc ivrlju pointniur ut nb liomine genliti prohtn ? rlp-
suas adccelum, et hisverbis alacriter coepit depre- paret iiempe, quotl prxfiiti sumiis, rketorica ampUli-
cari Tonantem Domine, inquiens, Deus Deorum,
; catione iisum auctorcm; non qitx tlicta lcijeral, sed
qui omuia verbo creasti, una cum Filio tuo Doniino dici jiotuisse coiicipiebat, coacervnsse.

b
DECIMA SEPTIMA MAJI 2S
b Anaeli in canere apparitio num. 7 nihil liMal qinaliter scriptam inveniri, proculdubio tamen
legi de- I)
miri, quia potuerat per ipsam marlyrem inuotuisse.
bere Prochjtam. In Adrima major difficultas esl:
Sed hxc qno lestr potuit affirmari ? Apparel igilur non sed cum Homerus Inarimen appeUarit, possel
jam solum qux Mnc
dicta, sed et quae facta hic dicuntnr, ab quoque nomen istud detortum vidcri.
aucloris esse ingenio a quo forte etiam totus passionis
:
d Sufficcret forsan xx milliaria numerasse.
tam protixc ennrrntx ordo. e Quom vereor ne lnrc Lucina,
mutuo sumpta sit a
c /n Lecl. Neapol. appeliatur Adrima juxta Pro- Romanis, apud quos hujus vomims malronn, ei sepe-
chytam ct liac quulem postmmlum eliam Procida
:
liendis Sanclorum corporibus laudem xternam
pro-
appellata facile potuit ab impcrito librario verli in meruit
Pla- ?
cidam quarc Caracciolus notot quidem PJacidam ori-
:

DE SS. SOLOCHOIVE, PAMPHAMERE ET PAMPHALONE


G.H.

MlLrriBUS /EGYPTIIS, MARTVRIDrS CHALCEDO.NE.

Notilia ooruin ex Gi-iucis ad Lalinos Faslos iraiisl ala.

K
SUD HAZl-
udis soliiis Solocbonis mcmoria celehrafur in OTiavor; £v/)^; fzetaO^ov; avag).£(|^a; et; tov oupavov, eu-
UIANO Mcuivis cxcusiti ei iioiiiiu/lis maiiu e.raratis C,XjJ.VJO^ Zf7i 0£'7) t6 TPJillflX -KxoiOizo.
afquc apiid Maximim Episcopum Cythevorum: 3 Eadem die xvii Maji certamen sancti Marty-
ex quiOus nildl srilur, imi quod Sanctus ris Solochonis et 'sociorum ejus. Erat is genere
B occubueritMsLvtyv. In Menologio vero Basilii Porplttj- .^gyptius, sub Maximlano Imper.itore miles in-
Aomen Solo' rogeniti Imperaloris lionestum nliquot Elogium, uti de scriptus Ordini, cui Campanus Tribunus prxerat,
chonis in
vartts,
aliis ibiilein relatis Sauctis, profei-tur : at martyrium cum aliis tribus millibus militum. Cum vero ei
ejus el socwrnm latissirne deducHur in MS. Synuxario mandato Imperatoris Campanus cura ^uis ex ^Egy-
Ecciesix Constantinopolitanae, quod spectat ad Colle- ptft Chalcedonem venisset, idenique Imperator
prae-
gium CUnomontannm Snrietaiis Jesu Parisii.'; : aliquot cepisset Ducibus, ut cojerent milites .^ibi subditos
eliam Eiogium sed coniractius refertur Menjcts in idoiis sacriticare, et cum suis ordiuibus
singuli
MSS. Jmbrosianis Mediolani, et Taurinensibus Ducis saerificia oflerrent; Campanus suam quoque quam
Sahaudix atqne ChifjJeiianis, et ex similibvs in Meno- ducebat legionem Imperatoris mandatiim cogebat
logivm Guilielnii Sirleti transivil. Illiid ex prsedicto implere. Omnibus autem immolanlibus, tres soli re- priores duot
Synaxariu,tamquampotiori, hicprimum Grsece, deinde inter verbera
stiterunt, Solochon, et Pamphamer et Pamphalon.
expiraise.
et Laline accipe. Qui ciim se Christianos esse prsedicarent, eam ob
2 T^ y.y^fi Y^i^<x tr,'. "AO).r,oi; tou ay/oy M^tpTUpo; causam adeo sunt verberibus ca?si. ut dorsa eorum,
2.Ql6yfj>yoq xat twv dv aOrw. Ot^To? r.v y.xzx to-j^ ypo- extumescerent et capita inverterentur. Sub ista fla-
omnium wov^ MaHi^i:tvoi roiJ 3:cat).£a);, AtybTTTtoi; to '/r^o;, CTpo:- gellatione deficientes, spiritum
elogium in
Domino reddiderunt
MS. Sijnaxa* TtwTri; TJ^v '^hv, TeTaypevo; vno KorptTTxvw Tptcouvw, Paniphamer et Pamphalon : Sanctus vero Solochoa
pt£Ta Tpic/i5.i'a» GTpaTtwiwv Twv C'j'J TW KyptTTavIi y.cfzx cum aliquantulum convalesceret, confidenter invo-
zr.v Tou Bact/.EW;; nQoozcttiv, ic, AtyujTTW t>;v \%).-/.r,S6va cabat Chrlstum, et Campanum tyrannum in despe-
xaTaXaowv. Ki.Xvjoxvzoc, $k Trcj^ Tactapyas y.azv.V7.'fy.ix~ rationem agebat, quiares inanimasappellabat Deos.
'Cziv TO'j? 'jjr' xvziivc, %iiv Toi^ etdwXotc, v.xt iy.xnzo'j t6 Quapropter Pr«ses in iram commotus, jussit os
t^tov Ta'yjjLa TrcocayovTo; TaF^ O-jctVt;, o Ka^Trayi; Tr,v ejus ense aperiri. et vinum libaminum in illud in-
iitt' auTov J.eyewva r,vx-fy.ati zb K^i^iGzxyp.y. toC Bact).e'w5 fundi. At Sanctus ferrum nmmordit. parternque ejus
TTOietv. ria^vTwv 3k etiavro», zr.>it<i p.6voi stvzinzY.acxv ^o- confregit : et cum vincula. quibns circumdatus erat,
T^oyttiv, xai ITa^cfavylp, y.xi Ilaptc^siXwv, XpiOTtavoi; coram tvranno adstitit, divi-
perfregisset, e regione
ea'JTOv; «vaxripbTTovTec, y.xi em' tqooutov atV.i^iiovtat, w; nitatem Christi magnitice depriedicans. et infelici- solochonem
'^*'"'"*"^'*
e^onJj^^jat T0V5 aOtwv vwtou;, /at '^r.v y.toct)x,y {tTTSpapai, tatem Priesidis irridens. Tun(; etiam desuper ad
super vixisse.
y.at ev auTW toj ^afjziywoBxi, cn:o5ovvixt tw Kupi'w Ta ipsuin vox dehipsa est, componens nninium et ad
F
irveuptata zwzt ria/yLCfa/ji/p y,yi Xlv^rifa^.thv, '0 §k <xytoc, marlyrium indin.sns. Deinde variis tormentis cru-
J.o).oyjtiv, fjttjtpov evtoyuoac, T:cppr;ct'a tov XptCTOv ere- ciatus, et flagellatus, et crudeliter verberatus, et
y.a).erT0, xat Kaptiravov tov Tiipavvov et; otTrovotav, ta cuin lapide su.^pensus ab hora spxta usque ad dao-
a^yct 9eov(; 6'jop.xtovzix' wct£ opytc^i^vat tov "Ap^fovTa decimam.omnibusmodis clareChrlstumprEedicabat;
xeAeuGSt a7;a9yi to CTO^a Jtavoiyiivai autov, xat o'vov et funibus falce di^ruptis, in solo cum lapide erectus
TWv otlOv^wv $txytOrrj3Ci h-Jtw. '0 $k "Ayto; xwv tov humi stetit.Postea sera existente ve^-pera Pra?ses,
quod docef ci^^xpov, xat dmy.of^x^ l\ aCtou ptepo;, a/za dk xai ra nimio furore oxcandescens, acceptum calamum
7repix£i'|:x£va ^ec^a Stotpay.fjxc, tazr, £vw7rtov tou Tucavvou scriptoris, in aurem Sancti iufixit, et intrusit in
op9pwr, T>;v Tou XptcTou 9£ot/,Ta ^eyj-Xuvwv, xat t>:v tou interiores partes, ibique occultavit. Et ipse quidem
'Ap^ovTO? xaxodaipioyt'av ^)£ua'!rwv. ''Ev9a xat fstavri cum militibus suis discessit, daturus eis mensuram
«vwOev o.vsyfir, x-jtbv everto^^uouca xat TTpCK; to fiaptu- salarii;Christianivero sustulerunt in lectoSanctum,
piov £T::£)£('cfouca. "EvOa noHxli; f3aaa'voi; Ti^w-r^it';, cujus onmia niembra erant distolula : ac possue-
xat ^xaziyBilc, xat Tucj^Qet; dr^ti^rhc, xat xpepiao^ei^ rnnt in ade cujusdam viduse : ubi sumpto pane,
^eta ).t'9ou ccm ixzxc, ew; ^w^^exaTr; fijpa^, eTrei tov cum pro omnibus pr.Tsentibus Chri^tianis preces
Xpiotov ^t3!:ipuat'w; ex^puTtev, ^peTravw to oxov^rov zi- fudis>et, et elevafis in co?Ium oculis orasset, spiri-
ptwv auTOi;, xa'T0)9£V ouv tw It')'/! op9io; tOTaTo. "HSr, §k tum Deo reddidit-
|3«9ii'«i; ouoy;:; eo7:ep«;, Oujjtw ckoyhtji iBK^^iic, 6 Kyp.Tia- 4 Ilactenus Elogium exdicto MS. Synaiario, quod
vo^, ^a£wv y.x\yp.ov ypa(f£'w;; £7it t6 ouc tqu 'Ayt'ou eve'- ex majoribns ..Jctis martyrii desutnptum probant non-
7tr^=, y.xi auvw9r,aa? £i; t4 Ev^oTepov tlxaz. Kai auTOi; nulla, qua' hic non leguntur, habenlur autem in aliis
0£ auv Tor; atpatiwtat; a'Tn^).9£, Jwawv t6 attoaerptov MSS. Mcngeis supra citalis et Menologio Sirleti, vide-
ot Js XpiCTiavoi t6v "Ayiov apavt:; eTTt /.livr.c,, Btx t6 Itcet quod vinctus funibus, in st.idio supra acutas
Trav f^epo; )ie)ua9ai auTou, ev ot'xet'a
X'''-?°^^
zcuo^ aire- testes septies tractus est, postea dextra manu ligatus
9evTQ. "Ev9a aptou pteTa7«€wv, xat Tor? TtapoOoi Xpt- in trabe donuis suspensus, saxoque in sinistro pedo
Maji T. IV 4 ligato
96 ACTA SANCTORUM.
qmd supra habelur, fune Felicium S. Sultanus Martyr. De quibus niliil de/i- D
A ligato gravatus ; ac lnm,
AncTOKB G. H. (Jisrupto iD terra ercctus stetit. Cilulo dicto nienles, suspicabamur ifnos essc quorum liodie memo-
ipsQ
'""
Incripli
'
Meiiologto isla liabenliir in Rom. Martijro- liodieriio riam recvtimus, corriipto nounihit, ut sxpe accidit,
Martyrol Solocho-
Clialcedone sanctorura Martyrum Solocliani nominc ejus qui prxcipuus in certamine fuit
Homano legio :

et Sociorum militum sub Maximiano. ferum Grxcis nis ; cui in MSS. Chi[l!etioiiis lioc distichon accinilur,

omnil/us Xoloywi' scritiitnr, el socii Uoi.ixtsjy.i^r.f, xj:! $yywv 2oXo;((i)v rou oarava roOi; Xdyoui;,

Sirleio Solochanus Pamphamer et "ArpWToc fiy.n TTpoc Tov Gi|-t(jTov Aoyov.


na(i(fa).tJv , , ,

Pamphalus. Memoraiilur ad dieni vi Januarii in MS. Fugiens Solochon verba salanica, ad Dei
Florario el apud Greveiium in Auclario Usuardi, SS. Verbum supremum vuluerum iraraunis venit.

Sulcanus et socii Martyres, el apud Maurolycum et

DE SS. MARTYRIBLS ALEXANDRINIS

ADRIONE, VICTORE, BASILLA, SILVANO,


In Marl) pologio Iliei-onyniiano memoratis.

ntiffnissimnm Martyvologii Hieronymiam apo- mini, Carmelitanum Colonix adservatum, Atrebatense,


graphum, quo ab iiiilio operis usi f^iimns, Tornnccnse, Lxtiense, cutn yjdone MS. monasterii
a; —_ quodque a nobis
L jL^reddilum est, hunc diem ita auspicatur xvi
Kalendas Junii. In Alexandria, Adrionis, Victoris
Epternacensi monasterio S. Laurentii apud Leodienses, Greveno,
tradunt : In Alexandria Victoris et Basilii.
rio, ista

Victor denique cum martyrii pal^tstra mejnoralur in


MS. Flora-

et Basillog. Qnoe eadem el sola habet Rnbanus, descri- MS. Leodiensi S. Lamberti, et omisso loco in MSS.
psitque auctor Marlyroiogiisnb uomine Bedae suppositi: Augustano S. Udalrici ct Parisiensi a Labbaco 7iobis

quo citato et ahis MSS. eadem in hudierno Martyro- submisso: nti et Victor cum Basilio in MS. Pragensi.
logio Romano et apud Galesinium lcgnntur : eudem At mcmoria integra omnium triuni Adrionis, Victoris
eliam omnia rcferuntuv in MS. Aquisgranensi Ec- et BasiIIae('«s(;ri7;(a est MS- Tamiactensi in Hibernia:
clesix primnrix. Adrione omisso in MSS. Richeno- adeo ut de his salis constare videaiur, non a>que de
viensi el Rhinoviensi ista habentur : In Alexandria Silvano, quem tamen propter nntiquitalem codicis unde
Victoris, Basilae. Loco Basils scribitiir Basilias in Apo- acceptus est retinendum tanlisper judicamus donec
graphis Lucensi, Biumiano, aliquo Reginse Succix, aliunde certior lux affulgeat. Alexandriae licet varix
et Corbeiensi nondum vulgato. In alio Corbeieusi Pari-' fucrinl, in ^gyptiam tamen propendet conjectura,
siis excuso eliamomittitur Adnon, et addilur Silvanus: propterea quod in ea multus Martyrum sanguis fusus
cujus apud alios nulla fu mentio. Nolkcrus et MSS. variis persecuttonibus sit.
Romanum Cardinalis Barberinif Trevirense S. Maxi-

DE SANCTIS MARTYRIBUS ROM.VNIS

PARTHENO SEU PARTHINIO, GALLICORO SEUCALLOCE-


RO,EPONOi\0,PRIMO, LIBO SEULIBERO EPISCOPO,
In Marlyrologio Hieronymiano nominatis.

Itera hxc est turma aliquol Martyrum cum MSS. Atrebalense et Tornacense : Rom^ S. Paterni
magna varietate in antiquis MSS. relata. Ac et Liberii Episcopi. MS. Reginj; Suecia: abHolstenio

A"
Roma
priino
; in MS.
.Ilieronijmi Parisiis excuso
Corbeiemi

Parthini, Gallicari, Eponi, Liberti Ej^iscopi.


ista
Martijivlogia S.
Iraduiitur. In
laudutim : Roma) via Salutaria veteri natalis SS.
Partheni, Gallse, Chori, Primi. Verum hiec in MS.
Laitiensi videnlnr melius exprimi. Romae via Salaria
In Luceiisi codice loco Parlhiniii esl Pathvni, ct in veteri Sancti Paterni ac Primi et Liberii Epi-
MS. Blimiano Parthini, ut in utroque Galiigori, qui scopi. In MS. Parisiensi Labbxi absqiie palxslra
supra Gallicori scribitiir. In MSS. Treiireiisi S. indicanturnomina Primi, Pliberi, Partini, Gallicori,
Maximini, el Coloiiieim S. Mariai ad Gradus ista qux in MS. Augustaiio S. Udulrici ila scribuntur,
habentur : RomaB Partimi, Liberti Episcopi, Galli- Primi, Liberi, Quartini, Galliaci. InMS. Aquisgra-
ceri, Epononii. In MS. Pingeiisi Partini scribilur, et nensi fit mentio Primi, et Pliberi. In MS. Leodiensi
Gallicerus Episcopus etiam slatuilur, uti et in MS. etiani Liberi. At deiwsitio S. Liberi Episcopi dicitur
Barberiniano, sed Gallicorus appellatur. Ferum hoc in MS. Vaticano S. Petri, Ccismensi, Allempsiano el
omissoin MS. Adone Leodieiisi S. Laureaid et in MS. Reginx Suecix. Denique
alio in MS. Tamlaclensi
Florario ista legunlur : Romai Partini, Liberi Epi-
Calloceri, Gallicorii, Liberii, Priini, Eponi.
scopi et Epinoni. Grerenus in /luctario Vsuardi ista
3 Sunt ergo Partenus seu Parthinus, Parthinius,
tradit : Romae natalis Partini, Galliceriet Eponorai,
et liuera Irunspimla, Paternus : lum Gallicorus,
et aliis interpositis iterum habel : Romaj Liberii Epi- Gallicorius, Gallicerus, Galligorus et Callocerus :
scopi et Confessoris. Noikerus: Roraae B. Parthenii. deinde, qui iit alius eliam
Epononus, Epo- refertur,
2 In antiquissimo Epternacensi Marlgrologii Iliero- noraus. Eponus ac Primus. Deuique Libus, Liber
nymiani apographo lirc leges. Roma, Paterni et seu Liberius Episcopus, aliunde Romam adductus,
Coloceri, Primi, depositio Libi Episcopi. MS. Ri-
Liberio Poiitifiee Romano, qui in iisdem
atqiie alius a
chenovimse et Rliinoviense Rom,-e Parteni, Caloceri : antiquis MSS. rcfi.rlur ad dicm xxin Seplembris.
addil Richenoviense, et depositio Liberi Episcopi.
DE
; '

DECIMA SEPTIMA MAJI. 27

DE SS. HERACLIO, PAULO, MINEREO, AQUILINO,


VICTORE, ARTEMIO, CALCORO,
MARTYRiBUS iNIVEDUNI,
Ex Martyrologio Hieronymiano notis.
\rrlia rst haec tnrma Martyrum, in arUiquis in nnllo MS. Heradiiira legimus : placuit tamen Ba-
Martijrologii /Jic.rmiyminin apograpliis indi- ronio, ct ila inscripsit liodiemo Martyrologio Romano,
catn, i't in vetuatismmo Epteniacen&i his vcr- citatqne in Nolis Bedam, Usuardum et Graecos in
JL ^
bis Inveduno, Eracli, Pauli, Mineri, Aqui-
: Menologio. Ferum Grxci de aliis Martynbus agunt,
lini, VicLoris. Et alibi Artemi, Galiori. Verum in inter quos fuii fi/i(/;ns Heraclius, non Heradius nti su,-
aliis tribns ejusdem Marlyrologii apographvi omJies ei- pra ostensum esl xv Maji. Usuardtis eliam HeracUum
Martyres 1
in antiquis dem loco altribnunlur : et loctis qv.i supra liitera prima appeilat. Prorsus autem siletur de his Marlyribus in
Fastls, transposita ln\'u\\inum scribitur, aliis est Nivedunum» Martyvologio sub nomine Bedse excuso, nednm in hujus
Nevedunum et Nimvidunum : dem loco Eracli, aliis gcnuino opere.
est Heracli et Heraclii ; pro Mineri, Aquilini et Ar- 3 PaLrslramarlyriiKwodunum, es( Noviodunum
temi, in Corbeiensiest, Minerii, Augustinici Arthemii. Baronio : quem sequitnr Saussayus in Supplemento
Deuique pro Galcori in MSS. Luccnsi Blumiono-
et Marlyrologii Galltcani, ubt omnes Martyres a Galesi-
est Calori, in Corbeiensi Cii\covi. Quinque priores Ni- c/Heraclium reponit,sed ordinem Patxstra
nio indicatos adfert,
marlifrii
viduno adscriptisunt MS. Regix, Suecise pe.r Holste-
in immutat : nec duhito quin hic accipiat Noviodunura, iibi sita.
B nium Inndato, qnibus in MS. Trevirensi S. Maximini quod posterioribus^^oyiomum dictum est, urbs Episco- E
additur Temius, loco Arteinii. In MS. Tamlaclensi palis sub Archiepiscopo Remensi, haud procut ab Au-
sunt noinina Heracli, Panli, Minerii, Aquilini, Vi- gusta Suesswnum :
'^ieu. certe lingua Cellica et adhuc

ctoris, Arthemi, Calori. U.suanins isfa tradit ; Civi- Belgica noslra idem est qnod novura Latinis. Noster
tate Niveduno Eraclii, Pauli, Aquilini cura aliis Philippus Labbe in Martyrnlogio RomanoGallice trans-
duobus. Hiduo supra .••unt Minerius et Victor. In lato, Ni\edunum, vulgo Niou, ad lacum Genevcnsem
MS. Barberiano et Florario, Minerius, Aquilinus et collocat. Philippus Ferrurins in Topoyrophia ad Mar~
Arthemius. Notkerus ista habet : Leviduno, Heraclii, tyrologium Ro?nanum quserit ipsum in Mysia inferiore
Pauli et aliorum. W. 3 Geographiz cap.
ad Dnnubinm, ubi Plolcjuaeus
2 Gaiesinius multa immiscet his verbis : Niveduni 10 habet Nuiodunum, Grsece Nouiooouyov, aliis etiam
beatorum Martyrum Herndii, Pauli, Aquilini, Victo- Novidunum dictum. Qnx lectoriproponimus, cum ex
ris, Primi, Liberii et Peregrini. De Primo et Liberio nudis nominibusnon possimus uni potius quamaUeriloco
egimus in pnpcedenli classe Mnrlyrum Romanorum, atlribucre qnemquam.
iisperperam 4 Makinus Bononia perlustrata
ad quns spectant, etforte cnm Peregrino loco Parthinii. in asserit, S. Aqui-
atH adjuncti.
Peregrinus etiarn est cum Martino, loco Menerii, in lini Martjris rtsscrrflri reliquias Bononix : et in eccle-

Anctario Grevcni ad Usuordnm : esteliam Peregrlnus sia S. Blasii in plalea S. Stephani esse in veneratione

in MS. Lncensium Caiwnicorum cum Marciano et dno ejus ossa cum costa alias quoque ejusdem Reli- Beliquix
:

S. .iquilinl
Nicandio sed duo lii remillendi ad diem xvn Junii
: quias ctdtui exponi in ecdesia S. Franctsci : quas om-
Bononix.
videntnr, f^t certe Pere^rlmis est Martyr Anconae jam nes potius existimomus esse alicujus Roma recenliusal-
XVI Moji relatus. Idem Golesiuius corrigit Heradium lati. ]n Mariyrohgio Cosinensi litieris Longobardicis
loco Heraclii ; secutus, ut in Nolationibus a.sserit, scri- exaralo ad diem sequeutcm xvin Maji nferuntur san-
ptionera antiquorura exemplariura . in qiubus corru- cti Martjres Eraclius, Paulus, Aquilinus cura alils

pteiam ingestatn suspicaiur Fhrentinius. Nos porro duobus.

AFC

DE S. POSSTDIO SEU POSSIDONIO -


>IAJI

CALAM/E IN NUMIDIA EPISCOPO.


COMMENTARIUS PR.EVIUS.

Viia rcceiilioi'. ()orj)us cl ciilius iu agr•0 Mii-antlulano, liujiis an alicrius si(?

iessa, anliquum Canonicorum Regularium 2) locuir xLviiobtinuit,ubi Possidiusfuitducdecimus.


POST AN.
CCCCXXX. ic(enobium in supnriori Bavarta, etiamnum CoUocabantur enim juxta numerum annorum Epi-
)//oi-i'(, nb anno Mcxxxii, 9110 illud funitalum scopatus sive Ordineni proraotionis, ut videreest in
Acta tii Bava l
serihit /nijutfiiis Hundius tomo 2 Metropotis cpistola 217 ejusdem S. .-Vugustini. Adderem ego, di-
conf\isum
ria ccllecta. versum Episcopalum verosimililer exprimi in
Salisburgensis, ejusque Prirposilos recenset usque ad utriu.»iue pjjj)'^"™,!

anuo mdcxi Conciliorum : nam Possidius qmdem post Ca-


Simonem Wertinum Lnnspergensem , corpore possiilonii

noiies Ecclesix African,v subsaiptus invenitur seitus


nomen:
IV Tdus Martii creatum. .^b bocPrieposilo,jiim sene.,ul
in tiltrris ad uos datis anno mdcxl indicat, accepimus
proximus S. .Jugustino, ut Episcopus Ca-
in ordine et

Vitarn S, Alypii diindam XV Juijusti, et S. Possidii, lamensis. Legatus Provinciaj NumidiEe, in qua ipsa

quam liic damus : ulramque aulem coltectam indicat a est Calama, inler Hippoiiem Regium ac Cirtum, Hip-

suo DecanoP. Jnnocentio Kefcrloliero. Adduntur non- poni propior. Possidouius vero in Coltatione Carlha-
nullx Aunotutiimes : e quibus prima et praripua esl, ginensi cap. (^7 octacus sentenliam dicens, nolotnr
quod Possiiiius non apto vocetur Possidonius, qui Episcopus loci superioris. Sedcum indictaColtaticne

constanter a S. Augustino appellatur Possidius, a plures Episcopisic idenltdem voccnlur, imo in lioc ipso
quo diversus est Possidonius, qui in Concilio Milevi- cap. 127 dccinius octt,vus Vitalis ct vigesimus secundus
Donatus, qui poslea intilulalur Episcopus civitalis
tano (cujus est epistola 99 apud S. Augustinum tomo
superioris
28 DE S. POSSIDIO EPISCOPO.
. superioris; litjttet itoii esse illtul proprium Episcopittus pittat qitod S. Possidonii corpus probabili conjectura
AUCrOBB D- P nomen. Dicrrem ergo refiTri iid ipsitm, aiilfn iii Cotlti- existim.nri possit illud esse, quod ex.'\puliajpartibue
tione eadem expressum, si tiiitea Possitlonittm citin maitis a Luilovico Imperatore Rhegium-Lepidi fuit addu-
proprio titnlo notatitm invenissem. Ut nt est, eonfuile- ctum, atque Azoni tunc ibidom Itpi.scopo donatum :

ruitt in eadem jiersona utruinqiie noiiien ,


qiti Seriptorum quod ab eodera Azone venerabilis Bertha, tunc Mi-
ecclesiastieorum edidere Catahqitm : nain hic de quo rauduke Comitissa, deinde impetravit, et in ecclesia
agimus, Possidtus appeflatitr ab hidoro ffispatensi S. Georgii (quas postea S. Possidonii dicta est) in
cap. 8, Possidonius vero ab Honorio tilietlo 3 eap. suo territorio devote recondidit. et praidiis et pro-
8, ubi ejus scripta nttmerantw, in nta titcntenter ex • ventibus dotavit anno Domini dcccxiv, et xxvii
plicata. Martii. Hiec Ghiniiis. In cilalis supra Leclioitibus cx
2 Alteritm Keferlolieri annotatum est de Canonicis Proprio Cititonicoruin Regutariitin Congrcgalionis La-
i'h/'h5 aputl
Regularibusy quod ilti sint aiitiquis Clerici dicti. Neqite leranensis, quod habetur, Circiter annura salutisoctin-
(anonico^ ft
Eremitas S. vaeat iiiodo nobis, ncque liibet iii Itanc disptitationem gentesimum decimum, ejus Reliquia; Mirandulam in
Augiulini. ingredi : mullo ininusin atleram, qua di.fputtititr, Cte- j^milia delatse, et in ecclesia S. Georgii, qu;i3 nunc
et eccIcMa
ricine illi seu Canonici, an vero Eremittr, S. Augusti- S. Possidonii dicitur, condita?, Iiabentur in venera-
nitnc a se
niim ejusque soeios ntqtte disciputos potiori jiirt: vendicent tione. Sed Ereinitx S. Augustini nuncupataf
in Lectionibus, qitas
Ortlint quique suo. ht pnrscntiarum sufjicit indicasse, recitant, disliiiclius quoud nolam temporis teyititr, quod
Ititne, de quo agiiniis, xvii Maji sitb rile iluptici coli oj- Ejuscorpus Ludovico Pio Imperatore in Germaniara
ficio Ecctesiastico a Canoiiicis Reijitlaribus Laterancit- primo, deinde Rliegium- Lepidi delatum, postremo
sis Cniigregationii ; postqitain hujiis Officta propria, qitx inagroMirauduIano collocatum est, anno post Chri-
anno MDCxril ciiin Jpprobatione sacrx Congregatianis 'stum natura octingentesiiuo decimo sexto. Est autem
Riluufi solnin viginti nitmerabanlur, atiis sedcciin aiicla Mirandula urbs Longobardise, sitb proprio diu Principe
sitnt an. mdcxxxv4(u(/io Galiriclis Pennolli, id ex Paiili ex genle Pica, sila inler diliones MitiUuanam versits
V Drcreto cili'a iilteriorein sacrte Congregalionis assen- Septeniliioneni et Mittinensein iii Justiuin, et liabet
sum licere inlerpretuli; exeiiiptum secutis inox aliis Ca- silJt regiuneulain subjeclam : uiitertioab iirbe miltiario
nonicorum Regulariiim Congreyationibus nonnullis, est ecclesia S. Possidonio dicata, et ab co appeltata :
qttiiritin Officia piopria siniitite.r liabemtts aiicta, pitla ex qua ut atiquid scientix ccrlioris habercmus, dcitit
fVitidesemensis in Belijio el Saiictx Crucis in Lnsita- operam R. P. Barlliotomxns Teriseiiglniis, lioc supe-
nia : qux omnia prxferiiiH in tHuto Specialem Pii riori anno Cottegii noslri Rrgiensis Reclor sedfrustra: :

Pa])s V coiicessionem; uliel novissime tlerum Latera- nutla enim ibi reperta scriptura esl.
nensis per Ilatiam, in edittone Mediotanensi anni 4 Ferrariiis in Calalogo Sanclorum Ilalix ad diem
MDCLXvi, in qua ad iiumerv.m Sancloruin sedccim in XVI Maji cetebral S. Possidoniuin, S. Auguslini dis-
Bulta Pii expres-iorum, :tl de iis lamqiuim propriis cipulum, Episcopum Calameusein : quera, inquil,
ipsius Congrcgalionis Palroms aitt Sancltsfacere liceal, ferunt non inulto post S. P. .^ugustini excessum
lanttt faela arcessio esl auclore D. Abbale Pkittppo Pic- migrasse a seculo. Corpus apud Miraiululam oppi-
cinelti, ut ab Ilalts ullra octoginla Sancli nitnc sic co- dura, cujus Patronus prjecipuus est, religiose asser-
lantitr. Simili nwtto Palres Eremitx Proprium suum Tatur. Annolatdein, quando et quomodo corpus hu-
anni mdcxli in dttptitm augentes anno mdclxxi, confe- jus Sancti Episcopi Mirandubm delatuin sit, sic
cerunt sibi viter alta Officia iiova eliam Lecliones ile haud accepisse. Idem Ferrarius in Catatogo generali
S. Possidio(sicc)iimTOcari; mu/uiiljimniPossidonium) celcbrat S. Possidoniura Episcopum ac Patronum
cohmlque eiim sub ritu Duplici ex Indntlo Clemen- apud Mirandulam, idque ex Tabulis Ecclesis Miran-
tis X. dulensis et Rhegiensis addilque, putari
S»- Augustini
;

3 Quo loco el genrre mortis obieril liic SaiicUis. non discipulum et Episcopura Calamensem. cujus corpus
An Sanctus i

dicuul antiqni, et citm hisie ipse Vilx Colleclor


Apulia exul tacet. Mirandulam delatum sit. Sed nihil certi haberi.
obieritf Lecliones a Canoaicis Regutaribus Lateranensibus reci-
Quod autem diffieultatem Chronicon
auget, esse
tari sotttie. circu ftnem stc habcnt : Tandem
in perse- quoddara MS. Ecclesia; S. Petri Rhegii
in quo le- :

culione Wandalica sub Genserico cum ceteris , gitur, Azonera xxiii Episcopum Rhegiensera corpus
Episcopis et Clericis Afriianis, navigio sine velis
et S. Possidonii Presbyteri, quod ex Apulia asporta- F
remigiis ad manifestura nanfragium imijositus, et
tum, a Ludovico Imperatore Bertae Coraitissae dona- ttn rero td
cum illis ad oras regni Neapulitani delatus, ibidem tum fuerat, aJ preces ejusdcm Coroitiss:o, dum a sit alterlus
sancto fine quievit. Ha-ctbi. S. Possidonit
Verumde iltis Episcopis Concilio Aquileiensi ad pnipriam Ecclesiam rediret, Presb.
eijimus XI Febntaritad VilomS. Castrcnsis, el itcruin in ecclesia S. Georgii (qua; nuDc Plebs S. Possidonii
-s.siMiijiad VilamSS. Rosiiet Rossii, iiomina aulem dicitur) inLatianacu!'te condidisse; factamque com-
omntum recensentur ud Katendas Septembiis in Mar- mutationem (sic Imporatore jubente) inter Episco-
tgrologio Roinano, quo die cotitur S. Priscus uiius ex pumetComitissamdepraediisetdecimisaunoDcccxvi,
tluotlenaiio iiuinero; sed absque menlione S. Possidii ubi testium et notarii nomina sunt expressa. Quod
vel Possiilonii. Hinc eliam in Leclionibus,
pio Orditie si Presbyter fuit, quomodo appellifur Episcupus in
Ereinitarum S. Augnslini apprabatis, ista
solum rect- Tabulis Ecclesiae Rhegiensis? //a!C Fcrrarius : ex
tanlur Demum Wandalis Africam devastantibus,
:

Hipponem ad Augustinum confiigit, atque morienti


quibus tiltie snbnascitntur difficnllalcs. Nam neque
Litdovicus Pius Imperator, anno isiic scripto coronittus
adfuit.... Ilippono cum
Dei .servis fuga dila-.-iliis
Mctis, uiiquam in Ilatia fuit posl obituin patris Caroti
psus, navigio in Apuliain venit ubi pie sancteque :
Magin; neque post concitiabutum aniii dcxcviii utlitm
extremum diem clausit. Tltomas de fferrera in Al- Jquileia: scilur CoiicHium esse celebialum, per se-
pltabeto Augustiniano par. 2 pag. 228. Post Augu- citta quiiiqite sequentia, usqite ad annuni MCi.xxxiV;
stini obituni, iiiquit,anno ccccxxx, quantum super- neque Regicnsis Episcopits itltus invenitur apud Ugltel-
vixerit. ubi et quando, omnino ignotum. Aliud cerle litm, qui tali annosederit,noinincAzo ; sed ad annum
nultuin esse videtur arijumeiitum quo
cwperit dici no- Dcccxc dicilur crealus xxiv Azzius, a
,
el barbaris oc-
slritm de qiio aijimus sanctum
in Apulia obiisse, quam cisus an. dcccxcviii. Fatetur Ugltctlus, Regio de-
et corpus tjus quad credalur idem esse cum eo qiiem
sub iiomine S. fuisse historicum, qui vetustae
t\t (n agro Mi-
civitatis eventus
Possidonii coti xvi Maji, tamquam Ducatus Miran-
randutano. opesque jacerct in commentarios, seque ex quoilam Itic veiii nuin
dute Patronum, iino et per totam Rhogienseni dioi- FutviiAiuilinicoitipendiosatisjejuno, quod habemus im- an. 810
ceMm s.ub ri(u duplici, testatur Constantinus
Ghintus pressuman. 1C23, aliisqite moiiumentis contexuisse se-
Smermt in Nalalibus Sanctorum Canonicorum. Imo
riem Regiensium Eptscoporiim, in quaprimum consliluit

S. Prothasium
.

DECIMA SEPTIMA MAJI 29


A S. Prothasium S. Baruabx. AposloH discipulum. Qito quantoque cum Dei honore fecissent? Quod deeornm
seposilo, el initium sumendo a Cromatio gui Constan- ViU Sanctorum maxime intelligendum est, qui de A. KBFCR-
tini magni wlate sedere coeperil, jnancret Irigesimus ter- Ecclesia Catholica antiquitus tam praclare meriti LOHERO.
(m Azziiis, in ClironicoappeUalus Azo. hnncanlem tiili- sunt, Sanctorum Alypii, inquam et Possidii, quorum
ceret in vivis relinere ullraannuni jam dictum.unacnm ille Tagastas, hic Calamre, uterque in Africa Epi-
successoreFrcdulphoocciso abiisdem Barbaris,eode}nque scopus, et discipulus sancti Patris no.stn Augustini
qm Atiius anno {nam Petri, Episcopi secundum nos fuit. Ceterum id per tot annnrum centurias. a tot
XXXV, ante annum DCCCCivnnHa invenilur memoria) so- prsestantibus Instoriographi.s pra;termissum fuisse,
lum mutandns essel annus dcccxvi in annum dcccci, rera altius consideranti, rectissime iii unum abys-
et haberet'ir annus primus Imperatoris Ludovici, non sale Dei judicium referendum mihi videtur. Neque
Pii, sed filii Bozonis quemadmodum kujus annos
: enim crediderim tot eximiis scriptoribus ad id vel
nnmeraudos intendimus comproban in parliculariexer- ingenium, vel eruditionem, vel aliarequisitadefuisse
citationc de succcssione et Chronologia et Tmpe- Regum subsidia, quae unus S. Augnstinus ubertim suppe-
an potlus
901 sW raturum halicorum, post mortcm Caroli Crar,si sc.culo ditasset. Certe ego ex hujus sancti Doctoris operi-
translattu? IX et X in jam pridem parolo et nunc tamen dando tra- bus, et privato erga utrumque Sanctum studio, et
ctatu de chronologia Ponti(icum Romanorkm. Certe fraterna hortinte carit;ite, et sanct» nutu obedien-
nilnl frequentius faclum videmus a chronicor^im compi- tiae,Vitam utriusque Sancti conatui^ sum compilare,
latorihus, quam quod in describendis velernm diplomatum bona spe conatum hunc meum
fretus, fore. ut per
inslrnmenlisannosChrislivel adjecerintde suo,velexsuo aliquorum peritiorum calamum excitem studiumque
sensu immularint. Si ergo dixerimm anno i Ludovici rudia mea expoliendi, quod meis precibus non desi-
Imperaforis signatum diploma islud Regiense fu-sse, nara ab Omnipotente Deo impetrare.
pronum fuit ab homine nesrienle quem potius eligeret,
eligi hujus nominis primum Caroli filium, pi'o filio Bo- CAPUT I.

T3 zonis,lanto potius.sixque notus fuisset, hucreferendo, S. Possidii ordinatio, et patientia a Gentilibus


qnanlo ccrlius est cum in islis partibus alque imprimis
tentata.
yeronx Imperii sedcm oblinuisse. Nequc vero difficile
eril tredere, quod lali anno, vidclicet dcccci, Synodus Oanctus Possidius Afer, S. Augustini in monaste-
aliqua Episcoporum, prxserlim Lombardicorum Jqni- , rio discipulus, et per annos fero quadraginta Augustini
farai-
leix convcnerit ad consnlendum firmilnti novi Im.-
: sive per 40 annoi
liaris(siiut in fine libri de vitasancti Doctoris a se familiaris
periiconlra exnuclorntum Bcrengavinm; sivead conser- scripti testatur) non tantum sacras ab eo litleras
vandnm Ilaliam nbincursinnc barbarorum, quos e Panno- didicit, sed morura quoque sanctimoniamitafeliciter
niaper Forum-Jnliilransitummolicntesrepulcraiquidem assecutus est, ut tanti ra.'igistri et in Christo paren-
insiyni vitloria Fridericus AquHeiensis Patriarcha circa tisiraaginem proxirae referret, ut ipsemot aliquando
finem sccnU ix, 7wn ita tamen qui essent quotannis teslatus est S. Augustinus. Scribensenimad certum
metuendi, uli patet vel ex ipsius Azonis seu A:.iii et Episcopum; Nimis autera ingratum, inquit, ac fer-
successoris Fredulphi csede a bnrbnris iisdcjn patrala, reum fuit, ut tequi nos sic amas, Licsanctusfrateret
anno ut vult UgheUns Dcccxcviir; ut nos conjeclamv.s colleganoster Pussidius, inquo nostram non parvam
Dccccii, vcl m. Cclerum expccto ut obtineam Regio in- pra;sentiam reperies, vel non disceret, vel sine nostris
tegri diphmalis irgraphwn, huic conjccturai plura for- litteris discerel. Est enim per nostrum ministerium
san subsidia allatnrum, si vcrum ; sin autem falsum at, non litteris illis, quas variarum servi libidinum li-
plura sua: (irtionis indicia. Inlerim dico Possidonios lierales vocant, sed dominico pane nutritus, quantus
plures esse potuisse, nec sine fundamentoid omne tenen- ei potuit per nostras angustias dispensari. Hujus
dum in confnso, quod simpUcitas majorum nescivit dis- intuitu sanctilatis pariter et ductriuce, defuncto Me-
fdCtiisCalamse
tinguere praptcr li:monymiam; quodqueeadem exmore, galio Cularaensi Episcopo, in Pastorali munere suf- Episcopus
pessimo quidem,sed usitatissimo, adaliquemsui nominis licitup Possidius. Qui laclus Episcopas, nihil anti-
celebuorem rccnrrens, in nnum conlulil, non obstante quius liabuit, quam ut ad formam sancti Magistri
diversilatc dierum, qnibus Calnmcnsis Episcopus, et Pa- sui Augustini collegium institueret Religiosorum,
tronus Mirnndulanns colunlur, hicwi Maji, ut diximus ; quos sui similes. id est, sanctos efficere verbo et
C iste XVII. Quia hnnen Cnno^iici Regulares et Eremitie exemplo sludiosissiine sategit; ut haberet, qui Pa-
S. Augustini cmndcm putant, noluimns eorum senten- trisuo spiritus essent solatium, et fidelibus rectissi-
/ior, licet pnrum nobis prohatx. prsejitdicore separatim morum raorum speculum. Sed difficilliraa Possidio
agcndo de utroque vclul certo diversis : cum. pr^lerjam erat ea Episcopalis officii provincia, ob multa peri-
dicta nihil aliud singulare ocnirrat drca ejus quiPre- cula,cum a Paganis. tum a Donatistis hajreticis :

sbyter solum fuissct, vitam, miracula , veneralionem quorum utrique cum in illa civitate numero vale-
rent, in Christianos Catholicos raagno aliquoties

MTA furore debacchati sunt.


3 Edictis niiperrime tam Paganos quam Maui-
non obstanti-
c; Vila ct Operiljus S. Augastini collecta. ch^os cohibuerat ImperalorHonorius illos, utido- :
tius edictis
lis nullum porro honorera deferrent, festa profana contra hxre-
Auclore Innocentio Can. Reg.
Keferlohero prajlerniittereiit hos (quibus postea comprehendit
;
ticos.

Diesscnsis in Bavaria Abbatix Decano. et Donalistas) ut sectam suain suaeque exercitium


sect.T penitus missa facerent et quidem utrosque
:

PR^FATIO. sub gr.avi poena. His tanien non obstantibus, agitant


paulo post Pagani in opprobriura promulgatarura
IJn occjisionerasapienti, inquitSapiens, et addetur legum, necsinelucuIeiitaChristianajreligionis coutu-
ei .saplentia. Curn igitiir e.\ levi scepe occasione, sa- melia.sacrilegamsuamsolennitatem. OpponitsePas-
piens nia(ei'iam sumat altioris sapientife, qui etiam torali zelo verbisque gravissimis Possidius : sed im-
pleninniuo per alterius slultitiam fit eruditior; pra:- pii nec oratlone ejus comnioti, nec grandine moi
senteni Vitam colligere ausus fui. Atque utinani eo- divinitus imraissa perterriti, ecclesiam semel. iterum,
runi saltein unus, qui in aliis, forsanminus utilibus ac tertio lapidibus impetunt. subjectis facibus in-
Ctmm utiliter miiiusve necessariis, desudarunt, in quoruradara cendunt,'Clericum unum, ceteris fugadilapsis, occi-
knAcds
Sanctoruni conscrtbendis gestis laborem irapendis- dunt sanctus Episcopus, quera praecipue ad necem
:

Sanctorum
taboretur. sent suum, quauta cum Hdelium aBdificatione id, petebant, vix atque tegre evasit. Quse omnia S. Au-
gustinus
: :

30 VITA S. POSSIDII EP. CALAMENSIS.


. gustinus, re postea coram inspecta, per epistolam Diam impetraret. Atque hos gravissimae injurias sunt,
A. KEFRR- 202est testatus. Coiitra recentissimas. inquit, leges quas a Gentilibus Possidius noster toleravit, haa
I.OHRBO.
Kalend. Juniis, festo Paganorura, sacrilega solenni- Possidii vindicise, quibus eas sancteultus es(, nimi-
tas agitata est, neniine proliibente ; tara insolenti rum vincendo in bonomalum, et maleficia beneficiis
ausu, ut quod nec .Tuliani temporiljus factum est, compensando.
petulentissiina turba saltantium in eodem prorsus
vico ante fores transiret ecclesise. Quam rem illici- CAPUT II.
yi-avem ab
tissiraam indignissimam Clericis prciliibere
atque
his vexotio-
nfm palitur tenfantibus, ecclesia lapidata est. Deinde post dies Vicloria de Donatistis disputando relala.
ferme octo, cum leges notissimas Episcopus Ordini
replicasset, et dumea, qua^jussasunt, velut implere Yeerum his haud haud paullo minora passus ab
Concepix
disponunt; iterum ecclesia lapidata cst. Postridie haereticisDonatistisfuitPossidius ;adquieenarranda inter Catho-
nostris, ad imponendum perditismetum, quod vide- antequam descendara, veniam dabis, benevole lector, licos cl Pona-
baturapud Acta dicere volentibus, publicajura ne- si rem paullulum altius repetam, nil tamen abinsti- tistas coTiven-
lionis forma,
gata sunt eodemque ipso die, ut vel divinitus ter-
: tuto meo recedens. Anno quadringentesimo tertio
rerenlur, grando lapidationibus reddita est. Qua in Concilio Africano decretura erat, pro concilianda
transacta. continuotertiam lapidationem,etpostremo concordia Catholicos inter et Donatistos bsereticos,
igneni ecclcsiasticis tectis atque horainibus intule- ut cujusque civitatis Episcopus suura antagonistam
runt : unum scrvorum Dei, qui oberrans occurrere conveniret Donatistara Episcopum, quo cum decon-
potuit, occidenint; ceteris.
partim ubi potuerunt troversiis fidei ageret, etparsvicta victrici cederet..
latitautibus, partim quo poterant fugientibns cum : Et ut omnia succederent ordinatius. conveniendi
interea contrusus atque coarctatus quodam loco se certa praescripta forma fuerat, quara Catholici obser-
occultaret Episcopns, ubi se ad mortera quserentium vareut. dum
Donatistas convenirent, quce erat hu-
voces audiebat, sibiqueincrepantium, quod eo non jusraodi. Conveninius vos ex concilii nostri Ca- iwst edltam
gun-silusgue Formam.
invento gralis tantum perpetrasseut scelus. Gesta tholica auctoritate missi, de vestra correctiore gau-
ad mortem. conventtonis,
sunt htec ab hora ferme deciraa usque ad noctis par- dere cupientes considerantes Domini caritatem ; Mallh. 5, 9
,

tem non minimani. rsenio compescere, nemo subve- qui dixit : Beati pacifici, quoniam
filii Dei vocabun- E
nire tentavit illcrum, quorum esse gravis posset tur ;admonuit per Proplietam etiam, his, qui di-
et
auctoritas, proeter unum Peregrinum, per quem et cunt se fratres nostros non e,'se, dicere nos debere,
plurirai servi Deide manibus interficere conantium Fratres nostri estis. Hanc ergo pacificam ex caritate
liberati sunt;et multa e.\torta prjedantibus. Per venientem conventionem nostram contemnere non
quaj claruui factum est, quam facile illa vel oranino debetis. ut si quid veritatis habere vos arbitramini,
non fierent, vel coepla desisterent, si cives raaxirae- non dubitetis asserere : id est, ut congregato vestro
que Priraates ea fieri perfecique vetuissent. Hsec concilio, deligatis ex vobis, quibus causam assertio-
Auguslinus.^de his, quaj dicbus Calamae facta istis nis vestrjB comraittatis; ut nos possimus liocfacere,
sunt, cujus Ecclesia sub dicecesi Hippouensi consti- ut etiam de nostro concilio deligantur, qui cum eis.
tuta erat, adeo ut ejusvisitatio ipsi incumberet Au- quod delegeritis, constiluto loco et (empore, quid-
gustijio, ut ipsemet Possidius noster, ejusdem Ec- quid quiestionis est, quod vestram a nobis separat
clesiae Episcopus, cap. 12 docet qui accepta clade,: communionera, cumpace discutiant ut tandemali- :

ad Magistrum suura coufugerat queraadmodum : qnando, adjuvante Deo nostro, flnera veternosus er-
liquet exS. Augustini epistola23i. ror accipiat : nepropler aniraositatera hominum in-
4 Qua>nara autem ista fuerint consecuta non in- firrai nostri et ignari populi sacrilega dissensione
Jmperotorem
venimus; nisi quodPossidius, expostulaturusadver- ditpereant; si enim hoc fralerneacceperitis, veritas
adil. sus Gentiles incendiarioset homicidas illos, naviga- facile innctescet. flactenus forma, quam dicebant
vit od Honorium Imperatorem cujus : cum severum conventionis.
ad Proconsulem rescriptum timeretur elicitum; Ne- 6 Ceteriin) timebant Catholici Episcopi, ne, (quod
ctarius, Calamensium facile Princeps, homo Geuti- post etiam accidii) Donatista?, qui publicis Actis ad
lis, adAugustinum pro salul;eciviura suorumlitteras ineundam pacem atque concordiam per Catholicos
dedit. Cui rescribens Ep. 254 idem Augustinus, de Eiiistopos vocarentur, non tantum non consentirent;
Possidin, apud Imperatorem causara prosequente, sed necad disputationem cum iisdem descenderent,
meminit. Ibi enim Habes, inquit, expositas in hac
: tara causffl diffisi suae quam doctrinae. Ergo eorum
causa cogitationes etvota pectoris mei. Quid autera salutis studiosi iidem Catholici Episcopi, petiverunt
lateat in consilio Dei, fateor, homo sum, nescio quid-
: ab Imperatore, ut ad mutuara collationem legibus
quid :Ilud est, id estjustius atque sapientius, et compellerenlur, quod et impetrarunt. Jam quid hac
firraissime stabilitum incomparabili excellentia prae prudenter adhibita cautela acciderit Possidio,juxta
omnibus mentibnshominum. Verumest quippe, quod provocat Cris-
prffiscriptam formam convenienti Cri.<.pinum, ejus- piniim Pseu-
legitur in Iibris nostris, Multae cogitationes sunt dem civitatis cujus
in ipse erat, partis tamen Dona- tto-EpisC'
corde autem Domini manet in aiter-
viri, consiliimi tistarum Episcopum, nerco meliusretulerit ipsoAu- Catanut:
num. Proinde quidtempus afferat, quid nobisfacul- gustino. Ait igitur scribens ad Cresconium Grara-
tatis, aut difficultatis oriatur; quid postremo volun- roaticum Donatistain lib. 3 c. 4G :Interea Crispinus
Payanis
ex hinc meri. tatis, ex rerum praesentium vel correctione vel spe, Calamensis vcsler Episcopus, a Possidio collega
to slbi limen- subito possit existere ; utrum Deus sic indignetur meo in eadem civitate apud Actaconventus, ad con-
libus.
hisfactis, ut ea quara petuntimpunitate, raagis seve- cilium vestrum primodistuleraf, pollicens cum col-
riusque puniat an modo,
quo magis placet,
illo
; legis suis ibi visurum, quid respondere deberet.
coercendos misericorditer judicet;an ahquaduriore, Deinde post non parvum temjius, repetita conven-
sed salubriore eorum priecedente correctione, nec tione,rursum apud Acta rcspcndit, isla scilicet
ad bominum sed ad suam misencordiam veraci con- Verba viri |eccaloris ne timueritis. Et iterum In :

versione, quidquid terroris prspparabatur, avertat aures imprudentis cave nequidquamdixeris; necum
et convertat in gaudium jam novit ipse, nos autem
; audierit, irrideat-sensalos sermones tuos. Posfremo
idola confrin- ignoramus. Ceterum Possidius, ab Iraperatore re- hanc responsionem meam Patriarchali sermone de-
yersus, sedata tempestale, ita scelus vindicavit,
ut finitoReredant a me
: impii vias eorum nossenolo.
;

idola destruxisse contentus, reis, gravem


ejusdem Hactenus recitata ab Augustino verbaCrispini, apud
Imperatoris iram raerito verentibus, pcenam mitissi-
ActaConsulariascripta : quani veroturgida, et quam
inflato
;

DECIMA SEPTIMA MAJI. iH


inflato corrte, aniraoque tumenti prolata ! Unde idera maluit, ut ipse ait, parcere. Quam pulchre dixit,
sanctus Augiistinus : Hanc (inquil) ejus responsio- inquitEpist. 87!>Bernardiis, Parco? Non parcit sibi A KBPBRLO'
nem cum docti indoctique riderent, quippe hooiinis arrng.ans, non parcitsuperbus, non cupidus va-
sibi
flP.RO.

dicentis, verba viri peccatoris se non timere, cui naa gloriaeetjactator actuura suorum, qui velsibiar-
eimque supcr- respondere minirae auderet, etc. expendit ejus res- rogat, quod est; vel mentitur, quod non est. Solus
bf acfatue
ponsionis sententiassingulas, quas in oranibusosten- qui vere hurailis est, parcit animae su» : qui ne pu-
diu lertjiversa-
tum dit prorsus fatiio esse hoinine dignas. Cum ergo ista tetur, quod non est, semper, quantum in seest, vult
responsio a muUis intelligeretur. multis efiam de- nesciri, quoJ est quod ipsissimum a S. Possidio
;

monstraretur quantum inanis esset, quantum attine- nostro l.iudabiliter factitatum miraraur, atque uti-
bat ad causara quam vero amara et maledioa, quod
: nam et imitemur I

nonpertinebatad causam; atqiie itaejus, sicutapud 9 Ergo curaverbiscausara evincerediffideretCri-


noshabetur, doctissima annositas, hesterno contra spinus Donatista. armis eam obtmere satius judica-
stante tirone nihil adversum veritatem posse vide- vit. Id quonam modo per alios perfeoerit. describit

retur; Crispinus tara suo suorumquepudore, quam lib. 3 contra Crescon. cap. 46, S. Augustinus. Su-
legum necessitate compulsus, mbdo jactare coepit, bito post paucos dies iter agenti Possidio, aliusCri-
se velle de sumraa qu^estionis cura ipso Auguslino pinus ejus Presbyter, et{ut perhibetur) propinquus,
dlsserere. At idera Sanctus, satius fore ratus, si dis- tetenJit insiJias armatorum : in quos pene jara nos-
putandi hic munus in suum discipulum declinaret ter inciderat, nisi eis prospectis atque nuntiatis, ad
ipsi Possidio suo detiilit, irao ursit ut acceptaret : quemda.-n fundum fugiens divertisset, ubi ille nihil
qui obsecutus est fellciter, prout ipse his ipsis ver- auderet, vel non prffivaleret; vel si quidetiara fecis-
bis eleganler recenset in vita Magistri sui cap. 12. set, negare nonposset. Quo comperto, continuo con-
7 Meraorabili Augustino Antistite omiiimodisin- secutus est tanta ca^cus insania, ut jam latere tnr-
stante, ad controversiamarabo ipsi Calaraenses Epi- pe arbitraretur. Tunc Jomura, in qua cum suis se E
B scopi venerunt, et communicne
de ipsa diversa Possidius incluserat, sepire armatis, lapijibus cir-
Graves a
tandeinque ab Crispini see-

Augusttno tertio conflictu secum egerunt, magna populorum cumtundere, ambire fiammis,aditum e.x omni parte tatoribus in-

coactum con- Christianorum multitudine causae exitum apud Car- moliri. Quae vero aJerat incolentium multituJo, me- jurias passus.
vtnclt dtspu- mor
thagiuem etper totam Africam expectante. Atque ille periculi sui, si in eo loco aggressum tantum fa-
tando.
Crispinus Proconsulari et libellari sententia est pro- cinus impleretur; partira illura Jeprecabatur ut par-
nuntiatus haereticus ;
proque illo apud Cognitorem ceret,quemresistendo non audebat offendere par- ;

Catholicus Episcopus intercessit, ne auraria mulcta tim vero ignes suppositos extinguebat. Cum ille
exigeretur : et est beneficium impetratuin. Unde nihilo segnius cceptis fervidus atque inexoratus in-
cum ingratus ad piissimura Principem provocasset; staret : cessit aliquando ictibus janua. ingressi sunt:
ab Imperatore relationi debitum est responsum so- sauciatisque ca Je jumentis, quae in inferiore domus
lutum, et consecutum pi';eceptura, nuUo prorsus loco parte compererant, de superioribus Episcopum de-
Donatistas haereticos esse debere,et eos adjurale- posuerunt, afficientes plagis et contumeliis. Ubi ne
gumomniura contra haereticos latirura ubique teneri gravius sffivirent, intercessit ipse Crispinus, velut
debere. Ex quo Judex propterofEciura, et idem Cri- aliis rogantibus fiexus, quorum non tam viJebatur
spinus, quod minime fuerat exictus, prsecepti sunt in ira sua curai-e deprecationem, quam in facino-

denas auri iibras Fisci juribus inferre. Sed protinus re tostiraonium formidare.
opera data est per Catholicos Episcopos, pri-ecipue 10 In pcenam tam atrocis injuriae, jusso Crispino
per sanctas meraoriae Augustinum, ut illa omniura ex lege decem auri libras pendere, raemor Christia-
conderanatio Principis dimitteretur indulgentia : et naemansuetudinis Possidius,impunitatera ei primura
Domino adjuvante, perfectum est. Qua diligentia a Proconsule, deinde ab Imperatore Honorio, qui
et sancto studio multum crevit sancta Ecclesia. Hu- raulctam aJhuc ratam volebat, obtinuit. Sedjuverit
cusque Possidius. Augustinum ipsuin auJire, rem exactius enarraa-
8 In qiiibus quiJera enarramlis, summE animi tem. Ha:e postquam nota facta sunt in oppido Cala-
sicut ipse de
moilerationis et religiosae modesti;especiraen edidit, raensi. expectabatur Crispinus Episcopus vester,
Augustino
magniflce tura quidera prirao cum de molitionibus Donatista- quemadmodum suura Presb^-terura vindicaret. Ac-
rura in Augustinuin, deque ipso Crispino Calamensi cessit etiam protestatiomunicipahbus Gestisexpres-
Episcopo sermonera texens, de his qu£e ipse ab eo sa, cujus vel timore vel pudore cogeretur exercere

passus sit, cum rem gestam recenseat, nomen tamen ecclesiasticam vindictam. QuoJ cura oranino con-

suura silentio penitus (ne sua facta praidicare vide- temneret, tantusque fieret vestrorum turaultus ut ,

retur) obvolutuin reliquit tura etiam quod ageus:


quia veritati pr;edicand;e respondere uon poterant, intercedU ne
ut Itxretictu
de publica disputatioae triduana, qua Crispinus est itinera clausiu-i putarentur, imo vero etiam cerne-
juxta legem
convictus h;ereticus, uomen suum pariter prorsus rentur;leges (qmenon deerant, sed,quasi dee.ssent, muletetur
reticet; adeo quod, S. Augustinus suis scri-
nisi innostrismanibus quiesceb.nnt) adversus Crispinum
ptis aperuisset, iJ pra;stitura a Possidio penitus re- Episcopum vestrura commofwsunt, magis ut nostra

mansisset obscurum. Altum scilicet sibi impresserat raansuetuJo Jemonstraretur, quam ut illorum pu-
silentiura vir sanctus, qiiodsancti Patres tuin ante niretur audacia. Nequeenimaliterinnolesceret.quid
tum post ipsum comrauniter docuerunt, ut in prolo- adjutorio Christi Ecclesia in suos iuimicos posset,

quendis, quas in laudem noslr;im quoqiio raodo re- etnollet; non secunjum hsreticam pr;Bsumptionem

dundare queaut, quara cautissimi simus. Hine sibi privato favore Circumcellionibus sKvientibus, sed
Tob 14
4,
absTobiaseniore dictoputabat;Superbiam nuraquam secunjum Propheticara verit.atem jugo Domini Dei
in tuo sensu, aut in tuo verbo dominari permittas ;
subditis legibus. Exbibitus igitur Crispinus, et quod
de se mode-
institutus etiam S. Pauli exeraplo, euradeinque do- se esse Proconsuli quajrenti negaverat, facillime
sHssime nar-
lat. cilis discipulus secutus m.igistrum, qui cum magna convictus h;Ereticus. decem tamen libr.is auri (quam
quaedam atque honorifica ne se (quod ita fidelium mulctamin omnes h»reticos Iraperator MajorTheo-
2 Cor. IJ, 2
Deique gloriaa amplificandae congruere
ffidificationi Jpsius constituerat) intercedente Possidio, non est
sciebatjscribereconstituisset, fecit id obscure acve- compulsus exolvere. Qua mitissima sententia non
contentus, nesoio quo consilio, quod displicuisse
recunJe; Scio, iuquit, hominera. in corpore an ex-
tra corpus, nescio : qui tamen ipse cum m.ajora ad- vestrisomnibusdicebatur, aJejusJeraTheodosii filios

potuisset, ut qui.raptus usque ad tertium provocandum putavit. Acceptatum est. Rescriptum


huc dicere
coelum, viderat qutfi uon licet horaini loqui; Verum est. Quid aliud'? nisi quod pars Donati jam sciret,
se
;

33 VITA S. POSSIDII EP. CALAMENSIS.

SB ad illani poenam aurariam cura ceteris haereticis unus ex septem delectis disputatorlbus erat,qui cum D
A. EEFBRI.O- portinere; cum quibus propter commmiionem talis Donatistls de re, cujus causa convenerant, ageret.
BF.RO.
per.<ccutionis aut communem se deputet habere ju- Quid vero slngulis trium dlerum illorum, quibus
stitiam; autsinon deputut.non seideo jactetjustam, disputatum est, gestum sit quibusque fntilibus sub- ;

quE e.i pcEna coercetur, qua coerceri et eas hajreses terfugiis Donatista? usi fuerlnt, ne ad disceptandum
videt, qu.TS concedit injustas. Haec Auguslinus. de causa veniretur ; sed et quantis probris ac con-
tumeliis Catholicos alfecerint, cum contra Catholici

CAPUT III. omnibus eos modis demuicero stndentes, eosdem ut


fratres amplecterentur : quomodo denique de causa
Legatio ad Honorium Imp. AclaincoUatione loqui tandem a Marcelllno coacli, raanifestissirais
Cartliaginensi. fteliquix S. Stephani accepias. probationibusdeschismateet haeresiconviclifuerint,
ac tandem Marcellini sententia damnati, Actlsque
I s porro vir erat Possidius qui etiam gravlssimae subscrlbere compulsi Iia^c omnla fuse tum sanctus
;

legafionis aptus dignusqne judicaretnr, ut adlmpe- Augustlnus (qui et ipse unuscum sancto Possidio ex
Peilinalul
Legatus ad ratorem mitleretur. Occasio legationis hjec erat. septem dlsputatorlbus delectls erat) commemorat
Honorium Quo anno Inmultibus Itaha fiiit agitata, AfT'icana tum in epistola habentur Sjnndall concilii Clrtensis,
fmperaf.
vero Ecclesiapace frueretur, congregalum est Car- anno sequentl a Cathollcis in Numidia celebrati, ut
thagine concilium, ex quo decreta est legatio Epi- occurreretur calumnlis Donatlslarum, qnlbus cona-
scoporum ad Hnnorium Imperatorem. Quid autem, bantur irrilam reddere pra>dlctam CoIIationem ;

et qui cum eo acluri (orent, ejusdem Synodi praefatio dura inter alia raentiebantur, Marcellinum prarmiis
declarat. Neinpe eosdem Legatos missos esse contra fuisse corruptum a CathoIIcis, nullamque ejus sen-
Donatistas : hxc eiiim liabet : In hoc concilio lega- tentlam esse dicendam, quam Ipse noctu pronuntias-
tionem susceperunt cnntra Donatistas, Florentius, set consumpserant enim varlls terglversationibus
:

Possidins, Pra^sidius, et Benenatus Episcopi, eo dlein ultlmum, adeo ut Mancllliiiis In eos noctu j,
tempore. qno lex data est, ut hbera voluntate quis pronuntiaiecoactus esset. In quos sanclus Augiisti-
cultuni Christianitatisacciperet. Ergounusde legatis nus plura et inter alla de more Judicum, ut ad
:

Episcopis noster Possidins erat; qni cura cohegis noclem judlcium sa?pe protraherent. Idem Sanctus,
suis legationem feliciter obiit. Cum enim Attalus Milevltano quoque concllio pnesens, egregiam ope-
t.vrannus Romanum invasisset imperium, et jam ram prEestitit.
Africam esset tentaturus; nimirum Heracliani in 1 4 In illa CoUatlone quantum raomenti Possidius
et PetiUanutn
Africa Comitis, vel Macrobii inea Proconsulisconsi- uoster attulerit,discas llcettura ex subsecutofructu, Donatiitavi
lio.Imperatoria) legesadversusDonatistas silnerunt; qul amplisslmus extillt, quem legas apud S. Augusti- confundu
quod in discriraine posita viderelur universa Afri- iium : tum ex iis, quae Possidius illic generose pro-
cana provincia, si tot legibus exagitati et exasperati locutus est, coUigas. In specimen sint, qux> pauca
Donalistae pro partibus Attali dimicarent. Quam- subjungo, ut vel ex ungue,quod aiunt, leonem agno-
obrem impetratnm fuit ab Honorio Imperatore re- scas simul, et S. Possidii In Collatione illa famosa
quo iidem sinerentur eain, quam vellent,
scriptura, Apostollcura zelum, et prffistilam pcrvldeas operam.
reiigionem amplecti ; sicque transacta res est. Cum Cum haereticus Episcopus Petilianus glorlabundus
autem periculumillud cessa.sset, Attalo exauctorato ; dixisset; Episcopos nos meritisChristi Domini nostri
Africani Episcopi, quod viderent Honorii rescriptum et dlcimus, et srepe actis publicis dictnin est etc.
in magnumCliristianae religionisdispendium vertere, subdit noster Possldius : Episcnpos meritls probare
collectoCarthagineEpiscciporumconYentu,unamora- opus est, non jactare. Cum idem Petillanus mulfa
niura sententia decrevere, mittendam esse ad Im- ad rem nnn speclantia immodcsle pffutlisset in Ca-
peratorem Honorium legationen;, qnam ornarent tholicos Possidiiis Episcopus Ecclesiae Catholicffi
;

ut privilesiuvi quatuor illi Episcnpi, ad hoc raiinus electi, qiii ro- dlxit : Qua irapatlonlia et tumiiltu agant. sit tes-
datum Dona- garent Imperatorem, ut pro Donatistis datum revo- tatura hls gestis, interlocutione Nubilitatls tuse (o
tiitis revoce-
caret privilegium. Et hoc est, qnod in hujus Sjnodi Marcelline) causara euim satis liment, ad cujus me-
tur.
praefatione illam sic habetur Lex data est, ut
:
ritum omnino descendere nnlunt. Non sint vacua
libero cultu quis Cliristianitatem acciperet Id quod omnia, quae a partibus nostris in prosecutionibus
ex certa deducimus
testificatione videhcet ex .
taiita dlcta sunt, de Ecclesia^ Dei prnmissionibuset
rescripto Honorii Imperatoris, quo ipse .innuisse exhlbltionibus. Quidlergiversantur? quid nescioquae
coraperitur pelitioni eorunidem legatorum Episcnpo- forensia rimanlur? Jam dignetur Nobilltas tua pro-
rura. Nam isrescriptum hoc anno dedit ad Heraclia- nuntlare faciem defeiislnnls eorum. Rursusque Peti-
num in Africa Comitem; quod sic habet Oraculo : lianus cum ad protraclionem causac dlxlsset Non :

penitus remoto, quo ad ritus suos haereticae super- est equidem pars CatboIIca, nisi quw hiijus confllc-
stitiones obrepserant, sciant omnes sanctae legis tatlouls sumpserlt palmam : igitur cupimus recltari,
inimici, pleclendos se poena et proscriplionis et san- quae In judiclo Proconsulari et Vicariae praiiecturae
guinis, si ultra convenire perpublicum execranda ab sunt antelongius promptaalque
Ipsls (Catholicisj
sceletis sui temeritate tentaverint. Qui ipsissimus petita Episcopus Ecclesia? Catholicae
Possidlus
;

legationis intentus finis optatissimusque successus dixit, eum irridens: Si de causa prajsumeres ad ,

fuerat. causae meritum venires. Et qiiaB alla plura dixit


12 Anno insequente celebre illud cnnvocatum est ChristianiE liberlatis etPastoralls zcli plona.
Anno Ul concilium Carthagine, ubi ex parte Catholicorum 14 Subinde dignata est dlvlna bonitas, devotara
tnterest cot- donatur
totius AfricK convenerunt cci.xxxvi cum ferme ; fidelis servi sui Possidii mentem Rc-llquiis sacrls re-
tationi Car- llellpMs S
tftaglnenti.
cxx in suisEcclesiis,
seneetute et morbis pra-pediti, creare. Orosius Preshjter, Hispanus genere, inissus stephanl,
remansissent, essentque eo tempore lx sedes Epi- ab Augustino Eplscopo Hlpponensi pro discenda
scoporum pastoribus orbata;. Prajfuit Collationi (sic aniniffi ad S. Hieronjmum, Rellquias B.
ratione
enim vocari placuit etiam tunc, potius quam Conci- '
Stephani nuper inventas, rediens, primus intullt
lium) Marcelhnus Comes Tribunus et Notarius, ut Occldenti. ,\cceperunt ex iisdem reliquiis partera ab
Cognitor tantum, non ut Judex. Sumina rei erat in Orosin inter alios S. Possidius nosler, Aiigustinus
eo ut schismaDonatistarum tolleretur, Atque inhac Hipponensis Episcopus, et Evodlus Episcopus Uza-
Collatione noster sanctus Possidius , habita con- lensis : a quibus in Proto niartyris memoriam
sideratione sanctitatis et eruditionis in eo eximiffi. erectffl fuerunt ecclesia;, in iisdemque eaedem sacraa
Reliquisa
DECIMA SEPTIMA MAJI.
Reliqnhe collocafae ; ab Evodio prinium, inde a Justus es Domine, et rectum judicium tuum. Pari- D
Possitlio, ac posfea ub AuRustino, ut ip.se lib. 2 de terque dolentes, gemenles et flentes orabamus mi- * K^rai
'°"'""'
civitate Dei c. 8 testatur liis verljis Nondum est ; sei-ationum Patrem ct Deura omnis consolationis, ut
autem bienuium, ex quo apud Hipponemregium de eadem nos tribulatione sublevare dignaretur.
ccepit esse ista Memoria Stepliani Pnito-marlyris ; Ubi cum S. Augustinus tertio obsidionis mense de-
scilicet : et multis (quod nobis certissimum est) non cubuisset lecto, febribus fatigatus cst; membris
dalis libellis de ii.5 quK mirabiliter facti sunt, iUi omnibus sui corporis incr.Iumis, integro aspectu
qui dati .^unt, ad adcst morien-
ipsi septuaginta ferme nunierum atque auditu, adslante inter alios Religiosos Fratres
ti Augustino ;
pervenerunt, quando ista rouscripsi. Erant libelli S. Possidio, obdormivit in pace cum Patribus suis,
ipsa facti miraculi certa scriptismandata tostiflcatio. in bona senectute. Pro cujiis commendanda aniraa
Subdit autem : Calamae vero, ubi et ipsa Menioria in corporis rlepositione, Sacrificium Deo obtulit idem
prius esse ccepit. et crebrius dantur, et iucredibili S. Possidius, Patri suo usque ad extreraa insep.ira-
multiludine superant. Uzali etiam, qua! Colonia Uti- biliter adhEerens, atrjue postrema iit decuit caritatis
caa vicina est, multa prajclara per eunidem Marty- ofRcia exhibens.
rcm fi'-ta cognovimus; cujus ibi Memoria, longe 17 Postremo inter singularia Dei raunera, seu
prius, -iuam apud nos, ab Epi.scopo Evodio constitu- Possidio seu per Possidiura nubis concessa. sane
ta est. inter laurles Pos^idii non postreinas, duo quae super-
sunt numeranda censeo. Unura, quod libros sancti
''/"""im
CAPUT IV. Doctoris Augustini (tintum EcclesiEe thesaurura)
tanta diligentia custodivit, ut eo frui. post tut an- culumtexit
fncursio Wandalica, Possidii scripta et obitus. norum centurias, etiam nos modo posseraus. Tanta
autem, inquit idem Possidius. ab eodem dictata et
j\ ne hajc (luidem diu stetit laetitia. Nam tot Gen-
t
edita sunt, tantaque in Ecclesia disputata, excepta, g
tilium furores, tot ha^reticorum insectationes, bar- alqiie emendata, vel adversus diversos hjereticos
!iarorum exccpit immanis irruptio et grassalio, couscripta, vel ex Canonicis libris exposita, ad aedi-
Pitsl vosla-
tam a Wan- [iriora longe superans Nam exinde vir Dei Possi- ticationem sanctorum Ecclesia; filioruni, ut ea omnia
ilalis Cala- ilius coartus fuit, pnst tot hominum csedes, tot ec- vix quisquam studiosorum nosse et perlegere suffi-
iiiam,
(lesiarum ruinas, etiam suarum ovium iuteritum, ciat. Verumtaraen ne veritatis avidissimos in aliquo
propri.Tquc civitilis videre excidium. Hoc ipsemet fraudare videaraur, statui Deo prsestante in hujus
in Vita S. Augustini cap. 28 indjcans; Verum brevi opusculi fine, etiam enruradem librorum, tracta-
consequenti tempore, inquit, divina voluntate et tuum, et epistolarum Indiculura adjuDgere quo ;

liotestate provenit, ut maniis ingens. diversis telis lecto, qui magis Dei veritatem, quam temporales
armata et bellis exercitata, immanium hostiuin araant divitias, sibi quisque quod voluerit ad legen-
Wandalorum Alanoium, Cdmmixtam secum ha-
et dum et cognoscendum eligat, et id ad scribendum
bentes Gotliorum geiitem, aliarumque tiiversarum vel de bibliiitheca Hipponensis Ecclesiae petat, ubi
gentium persnnas, ex Hispania partibus transmari- emend.atiora exemplaria forte pctuerit invenire vel ;

nis,navibus Africie influxissetet irruisset univer- : unde valuerit in-iuirat, et iuventa describat et ha-
saque por loca, Mau.-itaniarum etiam, ad alias no- beat, et pelenti ad scribendum sine iuvidia etiam
stras transieus provincias ct regiones, oiniii saevieiis ipse tribuat. Ante proximum vero diem infirmitatis
ci'ii(lcli(ate et atrocitate, ciincta quie potuit expo- obitus sui a se dictatos et editos recensuit libros,
liatione, caedibus diversisqiie tormentis, incendiis sive eos quos primo tenipore cunversionis suie adhuc
aliisque innumeraliilibus et Infandis malis depopu- laicus, sive quos Presbjter. sive quos Episcopus
lata est ; nuUi sexiii, nulli parcens Ktati, nec ipsis dictaverat : et quaecumque in his recognovit aliter,
Dei Sacerdutibus vel ministris. nec ipsis ecclesia- qu;im scse haberct Kcclesiaslica regula, a se fuise
runi ornamentis seu instrumentis vel sedificiis. Et dictata et scripta, cum adhuc Ecclesiasticum usuia
po.:t de S. .\ugustino loquens, siibdit Vix tres su- ; minus sciret, minusque intelligeret, a semetipso et
perstites videbat ex innumerabilibus ecclesiis, hoc reprehensa et correcta sunt. Unde etiam lUio con-
est, Carthaginensem, Hipponentem, et Cirtensem, scripsit volumina, quorum est titulus. De recensione
qua; Dei beneficio excisse non sunt, et earum per- librorura. Pra-rcptos etiam sibi quosdam libros ante
) manent civitates, et divino et humano fulta; pra;si- diligentioreni emendatinnem a nonniillis Frairibus F
dio; licet post ejus obitum urbs Hipponensis iucolis conquerebatiir, licet eos postraodum emeudasset.
destituta, ab hostibus fiierit conci'emata. Imperfecta etiam queedam librorum suorura, prs-
10 Calama vastata, Possidius ad suum Patrem ventus morte, dereliquit. Quique prodesse omnibus
profugit S. Augustinuin, Hipponem-i-egiuin, tutiim volens. et volentibus multa libiorum legere et noa

ad S. Auijn- ratus futurum asjlum sed fruslra. Licetenim urbs


: valeutibus, ex utroque divino Testamento veteri et
stinum fu- illa egregie raunita contr.i vim etiam magnam ho- nuvo, pr.-emissa pr.-ef.itinne. pra?cepta divina seu
vetita ad vitre regiilam perlincntia excerpsit. atqae
ijlt:
stium esset; tamen appariiit, non esse (cnsilium
conti-a Doininum, et nihil esse in.accessum ir;o di- ex his unum codicem fecit; ut qui vellet legaret,
i'mv. nn
atque in eo vel quam obediens Deo inobediensqne
1,
vinffi; quae profecto invaluit etiam contra Hipponem.
Accrevitque, iuquit Possidiiis, miErnribus et lamen- esset agnosceret ; et hoc opus voluit speculum appel-
tationibus ejus, ut etiam adhuc in suo statu consi- lare. Fecit autein, IiHliculo superius proraisso com-
stenteni, ad earadem Hipponensiiim regionum civi- positoque Possidius, ut sciremus posteri. qui libri

tateni ab iisdem hostibus veniretur cbsidendam : sancti Doctoris legitimi forent, quinam spurii, t,anto
quoniam in ejus tunc defensione fuerat constitutus Catholicorum bono, qiianto da-nno Ha?reticorum.
Comes qiiidam Bonifacius, cum Gothorum quondam Providebat nempe vir prudens, succedentibus tem-
foederatus exercitu. Quam urbcm, ferme quatuorde- poribus non defors, qui pro suis vulgandis stabilicn-
cim mensibus conclusam, obsederunt : nain et Iittus disque erroribus, adjudicaturi cper.i sancto Doctori
illi marinum interclusione abstulerunt. Quo etiam essent, quse levera ejus sunt ct ailjudic.ituri, qu;e
;

nos Ipsi de vicino cum aliis nostris Coepiscopis non sunt, pro sui libidine cerebri; tantum iit recsns
obsltletur in confugeramus, in eademque omni obsidionis tem- excngitala; sua; P.itrnnuin falsitatis S. -\nguslinu:n,
urlie Ulppo- pore fiiimus. Ubi nobiscum super his infortuniis per suimnum nelas, seu adducerent seu traducerent.
Non minus igitur accurate, quaui pie utilitcrque,
saspissime colloquebamur, et Dei tremenda judicia
obsecutus mandato sui sancti Patris est Possidius
pra; oculis nostris posita considerabamus, dicentes
:
;

IV S ijui
Maji T.
34 VITA S. POSSIDII EP. CALAMENSIS.
floreret, celebri illa Crispini confutatione sed ite-
A qui eodem teste, Ecclesia; BiWiotliecam et oranes :

ruin successit turbulentissimn WandalicEe vasta


diligenter posteris custodiendos semper ju-
A. KEFBR- illa
coiiices
LOIlEftO.
beliat. tionis lempestas. qine tum Africam afflixit omnem,
18 Alteriim divina; benevoleniiffi argumentura tuni Possidii civitalem, universamque extinxit. Mi-
dixerim, sive in Pnssidium, (juod :ui fideliiim a'difi- tigavit calaraitatem, quod hac occasione frui dntum
vitam
esset »t pra?sentia et exempln sancti Patris et Ma-
et
cationem meruit Vitam lanli viri, (|uanlum .-\ugu-
scribtl

stinum su.-^picimus, st.vlo non minus veraci, quam ad queni profugerat


gistri sui Augustini, : sed is

pio {riavique conscribere; sive in Augiistinum ipsuin, mox Possidii nculis subdnctus, est et in ccelum su-

quod encoraiasten adeptus est S. Possidium no- blatus. Temperavit privalionis dolorem, qiiod Piitris

strum, imo suum ; qui id siine iustar beneficii ba- virtules peitraclare et pmsclara facinora couscrihere proprio Vitm

buit nniximi. Hinc enim est, (|uoil in tine bistoria; sibi uni obtigissct, qui id et pro notitia tot anno- sciip/ore ad
rum, quilius eo familiarissiine usus fuisset, ninnium eitrnnm
sua?; Peto auteni, inquit, impi?ndio vestrani carita-
pro lene;'o in euin affectu, quo
""" '

tem, qui ba>c scripla luecum omnipotenti legitis, ut oplime posset; el

Dominuinque benedicatis, qui sanctum Patrem sanclus filins deperierat, ijmnium


Deo gratias agalis,
Irilmit intellectum, ut ha;c in uotiliam et ])ra3^en- fidelissime pr.xstare vellet : boc ipso facto plane dig-
tiiiin p| absentiura pra?senlis tempf.ris et fuluri lio- nissimii^, ut ejusquoque Vitam describeret aliquis,
minnm et vellem deferre et vabiissem. Nw id ille ex illo sanclorum Episcnporum nuiuero, qiii duce ac
qiiiilcm felicissime praeslitit ! adjutiis iienipe ab eo, magislro Aiigiistinu, socio autem Possidio in omni-
queiii scriptor religiosissimus auxiliatorem initio bus usi, testes certissimi esse imtuerant invicta^ pa-
devocaveral: stimniam eiiim, inquit, qUEeso Majesta- tieutise et virtutuin Pontificalinra, qnibus ille iuter

leni. quo iiiunus bujusmoili a rae acceptum ita ge- publicas calamitafes splendidiiis eluxit. Sed quod
ram et peragam, ut nec Patris liirainiim offendam linc vel nemo fecerit vel si fecit aliquis frustra fece-

veritatem; nec bonorum EcclesiE filiornm ulla ex rit, deperditis scriptionis istiusmodi raonumentis,

parle fraudare videir caritatem. Ita pie Sanctus op- posset cumulura ceterarum ejus calamitatum
ad g
B
tavit. et datus est illi sensus; inv.icavit, et venit in adjuugi divin» cognitionis liber, in quo miuu
; nisi

ipsiim spiritus s:ipientij£ : quem fideles lectores clare tim descripta singula ubtinent memoriain senipiter-
cum fructu sentiunt. nam, humanis qualibuscuraque encoiniis infinito

19 Atque sic, ut bactenus vidimus, placuit divinae pra>relleret. Nostram ergo, non illins, in lioc defe-

providentiK in magno ainico suo Possidio facere, ctii infelicitatem agiiuscimus : quia ignorantes quo ^j, ordinc
jiosl rttagnam
rerutn vicissi- quod fere solel in Sanctis omnibus, iis pra-cipiie, niiido ac loco, anno ac die liinc emigiaverit saiicta lameii ni
tudtnem illaanima,certitudinembeatitatis coelestis, abeadem ^ajictus co-
; quos in bac vita ad ampliorera gratia\ et in altera
Itlur.
ad snblimiorera gloria; gradum destinavit; ut neiiue post luortem obtentce, deberaus petere a constanti
tribulationes, neque jucunditates sinat babere con- uostri Ordinis traditione, eum inter Sanctos suos
tinuas : sed tum de adversis, tum ex prosperis ju- Patrunos soliti iiumerare : cui denique
publicum
storura vit.im quasi admirabili varietate contexit. ei-clesiastici Officii Missaeque honorem impendere
Quod eum hic quoque, si alias unquam, fecisse con- ctepit, hoc primura seculo, electo ad id die xvii
sidera. Vixdum enim factus Possidius Episcopus Maji : eo quod praicedens dies, quo in Regien-i ac
fuerat. cum Ecclesiae suae Calamensis videns incre- Mirandulana ecclesia colitur S. Possidouius, idem
menta, incredibiliter laitatiis est hurtabaturque ; cum nostro hoc S. Possidio creditus, impediatur
Calamenses, ut numero ac virtute ideiitidein cresce- festiva coramemoratione S. Ubaldi, in Apostolico
rent. Mjx hujus extrema gaudii luctus occupavit, Pii Papa.' V indulto nominatim expressi, adeoque
Gentiliuiu illo furore siiccessiim .turbante. Pijssidii ajiud nos ab iraraeraorabili tenipore sic culti, et in
deinde industria et Iraperatoris favore Gentiles cora- diei istius possessione prioris.
pressi, Ecclesia restituta est in statum. ita ut magis

DE S. COELESTINO MARTYRE,
ASSERYATO ROTNACl IN FLANDRIA.
IIISTOHICA SYLLOGE
Romanvim Pontificatum imperite afBctum refutans.

Rotnacum sive Rolornacum, incolis Ronse, pers) esse translatum per Abbatem Einhamensera,
Gnllis Renessa, opjiiilum Flanilrix, tluobns eideraque Abbati tunc datiira fuisse Caput. De iiovo
estcor/)ii.s
iib Jlilenarda, quuliwv a Ccranli-monlio silum inileiii isto fcrelro ngit Haijssiiis in Hierotjaioplnjlacio s. Calcslin,
leucis, Bulilnco Itb. l Clirouici Cameiaceusis Bcltjico pog.428, ubi ait, qitod qtias Rotnaci deposuit clevatum
cop. 7b dicnur Rutnasce villa Brabautensis, sdlkel Liidovicus Imperator Reliqiiias sancloruin Marty- an. Ilf.7.
Botnac in-
ter alias
iu auliijuo ullra Scaldtm Rracbanto. Est ibidem Eccle- rnni Cornelii Papa;, Cypriani Carlbaginensis Epi-
ReltquiQs sia collrijiala, S. Ilcrmcti iloi lijri sacro, ciijus ilndem scupi. et S. CiKlestini, in feretro ciipreo pie et ho-
esse corjiu-1, hida Irauslatumpcr Ludovicnm II Impc- norifice conservabnnlur, Joannis Haii Tlieologi et
ralotcm, Lotliarii Imperaloris filium, Iradit Mirxiis in Canonici Tornacensis teraporibus quod quidein fe- :

Fastis lielijicis, ud diem xxvlll Aiujttsli S. Hermeli relruin .\postnIurum imagiuibus er;U inter.stinctum,
sarrnm : ubi aililil, ab eodcm Ludovico Reliqiiias SS. ciijus lungitudo quinque {ave pedes seqiiabat, et in
Conielii Papa.', Cjpriani Episcopi Carthaginensis, ejus margine tales versus inscripti visebantur :

et S. Cceleslini apud Rntnacenses cum ampla dule Duplex vita teiiet ccelos, hic ossatenentur :

depcsitas fuisse. Addit Mirirus, se ex Arcbivis Eccle- Ossa sigilliivit hicoperosa inanus.
(iit Rnlitaecusis accepisse, corpus S. Coelestin: xvi Sufficit ad titulum CiBlestinum capit aula.
:

Kalendas Junii anni mci.xvii, ex veleri feretro in Gaudent in ca^lis Cornelitis et Cyprianus.
liovuni, perniissu Episcopi Cameraceusis (eral is Pe- Vita Ccelestini gladio fuerat data fini :

trus JUalius, Tlieodaiici flamlriie Comitis /iliiis, Epi- Cornelius gladii suscepit acumine funus.
icopu soh tiiulo lenus, uliiote sacrorum Ordinum ex- Cum quo bis deni gladio ca;duntur et unus.
Carnificisque
; ::

DECIMA SEPTIMA MAJI, 3S


Carnificisque manu
passus erat Cyprianus.
sic Martyrem appellans.
tamquam
Hic Coeleslinum Sanctos locat et Cjprianum
F.l hunc sententiam amptexi D
sunl Sarlholom.rus
Martyrts Prtrus Linlrensis n Georgius icctobb d p.
Hkc brevis arca Patres conjungit Apnslolicos Colvenerius Doctores Theoloqi Duacenses, qui Jnannis
[tres. Molnni Nalales Brlgicos, in quibus dicebalitr Cffile-
2 Porro, siculi Apostolici iwmen, quatavis ctitim stinus Papa, citmNoUs annn \inCKVi recuilendoscura-
S. Cypriano Iriliuilur, non potesl accipi in sua illa
rtinl.
slrictiori significalione, qim Ponfifex Romanus dititnr 3 Ad
Caput quoi allinet separatum a corpore;
Apostolicus -.-sic iiequc neccise e.st, ipmin ita sic tribit- Lucas Arlierms In-r.o x Spicilegii script. vet. CapuiAifU-
eilidit
tum intelligeie Ccelestino ; maxime ciim gladio f«ii» Historiam coenobii Allligemieiisis, prope Alostum siti, »*'""•
ditalnr is, aijiis Rolnaciliabentiir Reliquiie. Estqitidem non ilapridemconlinuatain expropriis monumentis
noH ut Papx loci
vernm, quod neque S. Cornelius eiedalur a nobis
Romani .
ulii dtcilur pag. 614 Arnulfus Ahbas, ex monacho et
marlyrio cruento finivisse Fitam, et Wln Piissionis ejus Pricire affligpmiensi, ah Einamensibus in Ahhatem
liisloiia rejiiienda rrfutandaque sil in Traclatu quem ele. (us, cum tliu ciim lauile rexisset, abdicante se
pridem paratvm liabemus de Chronologia Ponlificum Godscalco ab Affligemiensihus in Ahhatem repeti-
Romanoriini. Fateuduin esttamen hisloriam islam, seu Uis ; 6\^ ndilitur
ac dein piig.
Ipse autem caput :

malis vocare fabulam, iintiquissimam esse:quainproiiide S. fcelestini Papa Eynamo, vel iit Eynamenses
nemim tunc sv.spectam sequi poluerint delmeriulque volunt, Rotnaco Affligemiura attulit... obiit plenus
Rolnacenses, m condeiidu epiijraplie ista : cur autem meritis et diebus circa annum mclxviii. f/xc ibi.
errassent in Ccelestino, qiiem constabal in pace rexiise Supra indicalus Rayssius pag. 3 et i refert Reliquias
ecclesiam el aliisse aivio Cliristi ccccxxxri, Pontificatiis Affligemiiassrrmtas. absquc ullaS. Ccelesunimenlione.
sui IX. wdia ralionahilis causa fingi potest. Quid^ Alius ab islo S. C(x;lestino Martyre videtiir ciiam e-ise aIius ratati-
quod qui SS. Cornelium et Cyprianum cum reliqua Coelestiniis Abbas Blandiniensis, nusAb.
patria Scotus :

Ecclesia xvi Seplembris colenilos assumpseranl, nec quem Carolo Marlelln in exilium trusura, propte-
a Blandiniensts.

ignorabant S. Coelestino Papa; prirao a vetenbus rea qund Ra^enfredi diceretur esse partium, obiisse
E
Martijrologiis assignan vii diem Ajiriiis, ab Anaslasio aimo LccLXv in rannasterio Rotnrnacensi tradit
dinn VI, quando et nos de eo egimus, dimi.sso Aprili Meyerus in Annalibus Flantlriir. Si tamen ab obltu
miiluervit suum S. Coelestinum cclere xvii Maji, suo miraculis eum claruis.se, nlqurpro Martyre habiliim,
quando facta est translalio licet a pnvdicla. Qiiare posset osiendi; vix ilubitarrm quiu majorum nostrnrum
posleris, nullum S. Coelestinum Martyrem invenien- vellts simplicitas, propter homonymiam personas tempo-
tibus m Marlyrologio Usuardi, qno Belrjic.r ccclesix raque confuntlens , una cum lelebribus Sanciorum
ferme suut n-ise u.^que ad uovissimnm recoqnitiouem Cornelii Cypriani Reliqmis, etiam allaiiim a Lndo-
et
Romani, aliquando sil cretiitum Rotnaci hab-ri corpus vico Imperatore eredideril, hujus S. Ccelestint corpus,
S. Ccelestini Paps primi ; majcr tnmen habenda est lumquam alicujus qni pro Chnsliann fide sub Inipera-
fides anliquiorilnts Epigraphes prsediclx auctoribus, loribus ctlinicis martyrii agonnn glaiio consummarit
gladio caesum Palronnm suum asserenlibus : sicut eis licet revera iion mortmts, sed vivus isluc oltm adve-
eliam habuit Saussaijus in Martyrologio Gnllicano, nerit.

NOT. 7-" APP.

DE SANCTO MONTANO TOM- V.l M.ui

MONACHO RECLUSO IN GALLIA.


Nolitia es Hincmaro. Cultus in agro Luxemburaensi.

~>dnltum sacrum S. Montanus hoc die nactus eit, et noraine, Montanus monachus. in rerlusione soli-
revetatione ai-

c
quo ejus corpus translatum : cujus ita meminit tariam vit^im ducens, jejuniis, vigiliis atque oratio-
bi facta de
<in Usunrdi Aitclario Motanu.t : Lauduno Cla- nibuscnntinue vacans, nec non ceterarmii virliitiim ,S". ttemigio
valo translatiocorporis S. Montani monarhi. insignibus adeo Divinifati se commendahilem red- noscituro

Quir inde transcripta legitnlur apiid Cauisium et dens, ut Angelicis sa^pe frueretur alloquiis , et
Antean. UJ Ferranum : iiem quia monaclius dicitiir, apud ff'io- frequenter coelestibus visionibus ac revelationibus
nem, Dnrqanium. Bucelinuni; a quibits citatur Hinc- interesset. Is ergo cum pervigil in oratioiie prn pate
marus in initjo ViliB S. Ren)igii, cujus ortnni niatri sanclie Ecclesis, qua; multis ac diversis .•ifflictioni-
diu aiite przdtxit. Natiim cssc S. Rnniginm nnno bus apud Gilliaruin et Relgicarum provincias vnxa-
CCCCWW oitendlinus ftd /'ilani S. Vedaslisi Februarii bafur Deum omnipoteniem in(]e!e»is nrecibus
,

niim. VII, ergo annis XLV anteqitam S. Benedictus exorarel: nocte quadain plus solito oratiniiem pro-
nasceretur , ut prudeuter eiim fmiserit Meiiardus, telans, usque lucis crepusculuni in confemplatione

Saussayus in Miirlyrolmjio Gallicano, elogio ex Fita perniansif. Qui cum lassifudine ac rragilii.ife carnis

S. Reniiijii desumpto, euin sic exornut ad lainc xvii paululum merabra sopori dedisset
corapi!llente,

Maji. Apud Liigdunum-Clavatura translatio corporis subito per divinara gratiam Angelnrurn choris et

S. Moiitani Keclusi, pioplietiaj spiritu etconversa- animarura rcetibus heatissimorum hominum jam
tionis sanctissiniiE gratia prsetlari : qui S. Ciliniie, cum Deo regnantium, et iminorfalilatem adhuc
matri S. Remigii Apostoli Francorum, ejusJem corporum expectanfium spiritibus inlerfnit, et fami-
nativilatem piwdixit. Cumque essetca'Ous, vaticiuii liarissimum coepil audire cnlloquium, Inter celera

ut Iructum peiviperel, pnst sacra! prolis ortum, igitur. quas in conventu illo ccelico audivif, etiaia
nialei'no lacte ociilos liinens suos, visum recepit illi sancfi spiritus, human:e salufis avidi. queritari

postqiie teinporalis luminis fruitionem, addita nie- cceperunt de Gallicana> dijectione Ecclesia; et ;

ritis curonide, ad sempilerniB lucis gaudia ovans quidfactn ad talia opusessel, crebro ver.sare ser-
profectus est. IitteUigeiidus proinde est Montanus, rfc mone dicentes quia terapiis esset miserendi ejus
;
:

quo Hivcmarns istu scribit. duplicia eniin receperat pro omnibus peccalis
suis
2 Erat i|uidam venerabilis ac dignus professione quainquam Ixx ejus non sit exinanita. His ita
inter
sa
:

36 DE S. MONTANO RECLUSO.
se confereiitibus, subito vox adfiiit, a siiporroribus dictus a Montano, cultus a vicinis ob miracula
S.
AICTOBE D. F, .
atque secretinribus ft(l)-tis, saluberrime afque siia- ibi edi solita.Addunt et Reliquias qunsdam esse in
vissime intonnns; qwTC et pra^sentiuni solaretur monasterio Virginum Juveniaci. Nota sunt dictn op-
spirituuni incestiti;iin. et qu.ui fnturum erat gratu- pi('a tn Ducntu Lu^iemburnensi, Mons-Medius vuigo

labunda promulgaret sentehtia, ita dicendo Domi- : Monraedy ad Curum /luviiim, a Frnncis anno hdclvii

nus prospexit de excdso sancto suo, Doininns tle post hnijnm obfndionem interceptum. At Martis-villa
copIo in terram a^pexit, ut andiret gemitiis compedi- vul(io Marville, magis vicina est Dampvillerio. Intcr

torum, ut solveret filios interemptorum ut annun- : Montem-medium vero et MarvHlam super Caruni /?t(-

tietur nomen ejns in gentilms, in ct.nvenicndo vinm situm est Juviniacum, nobilissima Benedictini
populos in unum et Reges ut serviant ei. Cilinia in Ordinis et sanitimonialihus frequenlissima Ablmtia,

utero concipiens, filinm pariet nomine Remigium, cujus JnV.stita Domina est loci, qni olim S. Montani

cni a me salvandus populus committetur. Beata cella, vunc sncellum est; obtineturque ex ilUus permis-
siquidem Cilinia, intenta piis operibus, licet cor- sione ab Eremitis duobus, quemadmoilum dtdici e.v Ut-

pore lenerefur in mundo, mente conversabatur in leris P. Jacobi Pirenne, et parva dmntaxnl leucn distat
coelo ... a Parthenunc cum pnvdio eodem spectante. Illuc autem
3 Vir autem ille venerabilis inter illius temporis dicuntnr institni peregrinationes frcqnentes ad depel-

innumera pericula, tanta consoUitione accepta, Cili- lcndos pecorum morbos^ qua; eliam circum sncellum rtli-

nia; divinuin oraculum. gratia Dei perceptum. inno- gibse ducuutur. Sed nulln ibi adest Sancti Reliquia :

(uit. At ad Montanum
illa Quomodo fieri
dixit : fnissc tainen aliquando crcdidcrini, et hanc ipsam ma-
indicat Cill- potestut anus lactem filium?cum milii a temporibus joris rfvercntia' causa translatam essead monastcrimn ;

niae matri autem, quantum mcminit ipsins Juveniacensis Pas~


multis exactis muiiebria defecerint, ac vir ineus esf

^miliiis vetulus sit, ac in sevoso ejus corpore frigi- toris nepos, a prsenominato P. Jacobo iuterrogatus, Os
dus extet circum pnccordia sanguis. et voluptatis maxillare. Mecb!ini?e. in ccclcsia Societatis Jesu ali-
opera in eo penitus emarcuerint.... CuiB. Montanus qua particula Reliqmarum tradilur esse S. Montani,
respondit : Scias "^uia cum ablactaveris puerum sed an hujus, quis dicet?
Remigium. de perunges oculos raeos, et
lacte tuo 5 Alius S- Montanus Martyr Slrraii In Pannonia
H 11 Maji.
reripiam lumen. Nam ut merita illi accrescerent, relatusa nobis est ex antiquis Martyrtilogiis die wMoji,
sicut etS. Tobiaejnxtadivinum sermonem, utjustus quo itidem S. Montanus monachus rcferlur in MS.
et visum
justificeti'r adluic, idem B. Montanus lumen corpo- Florario, qui prius ca^cus per lac matris S. Kenigni
reciipcial
hujus tacte. ralium oculorum amlserat Cnncipitui' ergo futu- {imo Reraigii) restitutus dicitnr in MS. Usuardo in
rns Chri>ti Pontifpx, et Cbristi adminiculante mise- Jhatia aucto : qux de hoc Sancto sunt intelligenda :

ricorJia, raater beatissiraa feliciter filium genuit, ut etinm dun: S. Montanus Confessor memoratur in
cui Remigii secunilum Doraini dictum in baptismate MS. Martijrologio Ordinis Cormelitani, item alioCo-
iioroen imponifecit. Et ablactatus, sicut suus pra^- lonix Luheae anno mccccxc excuso, et iu Auctnrio
et

nuntiator prajdixerat, lacte matris onulos sui vatis Greveni. f/abemns autem Missnle Ecclesiir Laudu-
matre obstetricante jierungens, luraeu illi gratia nensis, anno mdvi excnsum, in quo ad xvii Maji prae-
divina restituit... Ortus est autem in pago Laudensi scribilur Missa de S. Montano, cum hac orntione :
alto parentum sanguine. l/xc Hincmarus in dicln S. Propitiare quaisuraus, Domine, nobis famulis, tuis offtcium
proprium
Remigii f^ila : qmm Fortunalo irihiit Floihardus, per S. Montani Confessoris tui, eujus Rellquia3 in
1 7 Moji.
qui eadem lih. 1 Hiatorix Remensis cap. 10 varrat; prassentirequiescunt ecclesia, merita gloriosa, ut
addens, Mont^inuni tertio fuisse admonitinne pulsa- ejus pia intercessione ab omnibus serapcr protega-
tuni, ut matri suec benedictie Ciliniaa veridica rela- mur adversis. Per Dominum etc. ei in Knlendnrio
tione prsediceret. indiciitur legenda- Lectio ejus.quam non
terlia de Vila
4 Alexander WiVhemius, vir nntiquas historix peri- existimat aliquando propriam extitisse, seil ex Hinc-
Cullus PJUS tissimus, e colleijio Svcietatis noslrx Lnxemburgensi^ vtaro ncceptam relationem jam supra datam. De ipso
i» agro Lu-
quod Reetor ctiajn fjnhn navit, aliquando ad nos ista per- porro corpore, ejusqus prxsenti cullu, et veteribus re-
Xf^itibitrf/ensi
scripsit: Intellexi in Aurea-valle traditioneraesse, S. ccntwribusque miraculis si quid nos docuerint Laudu-
Montanum, qui D. Remigii sanctitatis vates raatri nenses, libenter veferemns vel ad /Ippendiccm, vel in
ejus fuit, celiam babuisse inter Martis-villara et Supplemenlo operis per poderos nostros faciendo.
KOX. 8* AIP. ,
Montem-mediuni. in loco qui hodieque ibi extat,
TOM vn itUJi

DE SANCTO STEPHANO
PATRIARCHA CONSTANIINOPOUTANO.
Cullus ex Synaxariis Res gestae ex Leone Grammatico.

ASSO telebrant Grs^ci S. Stephanuin Patnarchatn Constantinopolitanus. Collocatus autem in magno


Dcccxcm

Eucomluni
ex Menologio
ilasifU lnipe-
c
cjuralo, hoc
Cnnstanlinf.pnlitanum hoc xvii Muji, acprimo
.in Menoloijw Basilii I'miilnjrijijenili Impera-

tiuris,

ile
non nini posl

eo e.rial elcoium
Maji, memoria Stephani Patriarclia; Constantinopo-
unum aliejtis

: Eadem
morle secnlum
die, xvii
et sacro throno, et
felix

irnpendit :

emicuit, suas oves


cura magni gregis suscepta, ad
E.'clesiarum Dei regimen omnes cogitationes
Custosquevigilantissimus et verus Pastor
dirigens
religionis leges, misericordia pauperes prosequens,
secundum orthodoxae

rat. litani. Hic quidem natus est tiiius illustris Basilii viduas et orphanos defendens, aliosqne injuriis op-
Romanoruni Imperatoris, ob ipsius autera ingenuos pressos ab iniquorum manibus eruens, ac Deo in
mores, ac reliquam prudentiam, animique quietem, omnibus serviens. Quare um ita se gereret, car-
etvirlutis subliniitatem, cum adhuc juvenis foret, nemque continentia castigaret, in ipso aitatis flore
Imperatoris et sacra) Sjnodi Clerique totius ac po- ad Christum migravit. f/xc in diclo Basilii Impera-
puli suffragio, et quod potius dicendum est Dei be- toris Menoloijio : quse eaitem inde, sed ad xviit Maji,
neplacito atque judicio, ordinatus fuit Patriarcha Irnnslata videnlur (uisse in pervetustum MS. Sijna.ra-
rium
:

DECIMA SEPTIMA MAJI. 37


rhm Frclesix Comtantinopnlilajige, qnod Pariaiis in decessoris sanctitas sic pra'dicatur. Uajc ge.»ta S. An-
Collegio CltiromoiUauo Sociclatis Jcsu asserviUur, itld tonii mnvebant amorem I?ccle-ii<t: Christi Sponsae, *l CTOHE O. 11.

sult inilium induatnr eum fuisse fratrtrtn Itiijieratoiis aniebatque sitifiiseum quem diligebat, et quajrebat
MS.Synaxario Leonis sapientis, &iva Lennis Philosophi. Tcrlio tempus conjrjiictrunis et pra;videns tompus despon-
:

Cardinalis Baronius ud annum 888 num. 9, eadem sionis, spe dulci jucun^e ducebatur. Sciebat enim
retnlit ex qnodnm GiM.'Coruin MeiiolDgio, asderena fore, ut prrecedentis spoiisi dignitate miiiime vidua-
relatum inter Sancto^, ejusque anniversariann cliein retur, sed cuni transmiserit sacro.«aiictura virum,
et allis MSS. natalem agi xvii Maji quo etiam dic sucra cjns vic-
: qui ab infantia ad Deum vocabatur. eum, inquam,
Meneeis.
mcria cclcbratnr in MSS. GnFcis Menxis Mcdiola- qui ex Corona nominatus fuit, Slephanus, et qui ex
nensihus bibliutliecw Ambrosianx, et dnpUcibus Tauri- faseiis est sacrosanctus, .sacrosancto conjungatur
rtensibna Ducis Sabaiidix, nec non !,ed ad xviii in Di~ qui ex illius privatione ab ea accfptum inaTorem
vionvnsibus Socieiatis Jesu, et in his dicituv ixvY,^r> rou solvet. Prteter hnnc pnedvti Antonii VHnm, hahcmm
ev scyio-.c, rififTpi; Yy.w : et qnia ot£'^«vo^ Gratce coro- nuuc etinm aliam ab alio JSicephoro, Grcgora sciiicet,
nam sifjnificat, in adjunclo disliclio dicitnr Stephanus concinnatam, lotis quidem quotuor secnlin p»s( primam,
ex peritura vila abiisse, et accepisse corunam non peri- talcm tamen qnx hnic magnnm liiccm alUUura qiutndo-
turam : quod ita Gr.vce exprimitur : quc sit, nonnulia etiam snpplelura qnae a Nirephoro
'£/. ToO (5t7.ppEovTQ5 k\i?tr, ^(ryj Philosopho omi.mi f,unt. In hnc autem posteriori Anto-
Xtscfayo!:, o-j orlifavo^ ou OiixoiUi. vii viln sic legitur : Cnm autem Stephano illius tem-
Iter\inix\\ii Majicelcbralurvi cilalo MS. Syuaa^ario, poris Patriarcha defuncto. qui TliPini Patriarchalis
el alio Ma:arinico. solitudiiiem non ferebant,.Cathei!ra dignum qud-ri-
2 Hactcnus dc ejus cnltuin fastls MSS. Graxorum, tarent, omninm liiiguis prtcdicabatur Anionius.
latius deducta, quodlndla ejits mentio fiat in Grxcorum 4 Ilis ita dednciia, restnnt pnuca de lempore Sedis
Mena-is excusis aut Menolorjio Sirlcti. Cetcrum ex S. Slephani breviler indicanda. A Leone PhJl sopho rem^-iM tedu.
Historicis Grxcis, qui hxc tcmpora attigerunt, plane fratre S. Stepiianum in Patriarchium indnotum, et -,
Sijnchronu^i ei fuil Lco Grammaticus : qni ciim rebus in Patriarcham iraminentibus Christi Natalitiis con-
geslis Lconis Philosophi et Conslantini Imperutorum, secratum testalur Lco Grammaticus : factum vero id
ac S Sfcphani fratrum, suam historiam finit, e.ccusam esl anno Impcrii Leonis primo, Chrisli dccclsxxvi,
typiii cum Itisloria Theophanis : et pag. 470
Lnpara:is et forte circa xviii Decembris. AdditLeo Grammaticus
dfscribit^cta BasHii Macedonis Imperatoris, el hxc vixisse in Patriarchatu annos ^ex etraensysquinque
Solenni
pompa
mox inter.^icrU: Porro Imperator, Natalitiorum Chri- ac proinde decessisse xvii Moji nnno dcccxciii : ad
tapti-
zatur: sli clie, celebri processus apparatu, ad magnam Ec- quem annnm initium S. Antonii successons reinlit
clesiani prufectus, Steph.inum filium bapliZti.vi(, et Marquardus Freherns, in Chronologin pi-ieposita lomis
equis cantlidis currum junctis cum Aui^usta in
arl duobus Jnris Gnxco-Romani, Francofurtianno mdxxvi
80 sedit. Baanes autem Priepositus una cum eis ad excusis. Scd pcrperam
initium Stephnni opposuit anno
palatiura usque puerum gerebat, Imperatore per DCCCLXxv, qnando scilicet adhnc imperalnt Basilius,

viam numraorum munus spargente. Mortuus est cni sequcnti dumtaxal nnno vita fiinrfo snece^sit filius
Basilius Macedo Impcrator Kalendis Martii anno Leo Philosophus, ,<ub qno initiatnm esse Patriarcham
DCccLXXXvi, eique succcssit Leo Philosophus filius. omnrs admittunt, etiam Cedreniis ct Sciiilzn; Itccl per
Stephauus autem, inquil Leo Gramma!icus pag. 471), pcram anno sequenti Itic, ille tertio anno e vita cleces-

ejus frater, Syncellus erat cum Photio Patriarcha, sisse asserant. Atque ita tribns eum annis pra^fuhse
consecraiiir
Patriarcha ab hoc educatus et eruJitus... At Piiotio se throno etiani scribitnr sub fint-m libri Gixco-Ro- 4 dicti Jttris

a Theopha- ahdicare coacto, et in Armenianorum monat-teriura mani, et noscum Baronio ad yitam S. Antonii Cau-
Burdi dictum detruso, Imperator fratrem suum Ste- lex, ubi mortem S. Slephani, ct successio7iem S. An-

phanum in Patriarehiura induxit: qui imminentibus tonii relnhmus ud annum i>cccLXXxviii quod proinde :

Christi Natalitiis Patriarcha consecratur a Theo- hic cupcremus emcndatum.


phane, prinuu pust Patriarclmin Sedis Episcupo. et 3 Porro prxdicto S. Antonio sitccessU in fine secuU
a reliquis PriEsuUbus. Vixitqiie in Patriarchatu an- IX Nicolaus Mysticus et huic xv Mnji Indiclione iii,
;

Tius sex et raenses qninque et vita functus, in Si- : id csl DiTCC Christi anno vita functo successor crea-

celiorum monasterio sepelitur. Ifxc Leo Grammaii- tur Stephanus, Araaseie Metropulita, uti scribit Ce-
CUS. ^lt Georgius Ccdrenwi in Historiamm compendio; drenus : qui deinde, ut idem ait die raensis Julii tt,

Basilius, iuqnit, Imperator Stephanura filium, reli- id est XV, non xxv. indictione sext.i, adeoque anno r
quis nutu minorem, Ecclesiasticorum coUegio ad- Dccccm mortuus est cum ei : rauneri prafuisset Succcsso-
rirnt unus
scribit. Tum Leo Pliilosophus, Photio in nionaste- biennium et menses undecim. flic est ergo cnjus
Sfephinus
rium amandato, e vestigin inejuslocura fratremsuum memoria, cmn fpithelo distinrtivo rov it 'Afxz-zitx^i 1 colitur.

Stephanuin Syncellum ingerit: queni quia tum (xiT^xzSivroz, ex Amasea translatl, ad xviii Julii in-

Episcopus Heraclece in vivis non erat, Theophanes scrihitur Syna.variis quibuMlani MSS. Mediolani,
Praeses designuvit. Tauriui et Pari.fiis, nec iion omnium pmclarissimo
3 Rcferuntur hzc ad annum primtun Imperii Leo- Claromontano supra laudato : ttnde dubium nascitur

nis, cujus anno lertio diciinr Stephanus, Imperatoris utrum pro apud Cedrenum non debent legi et scribi
it

locum Patriar-
frater, e vita decessisse, et in ejus tr/ sed facile solvitur, cu7n Cedrenus ipsum dietn
:

cha creatus .\ntonius, cngnouiento Cauleas. Eadem mortis, Synaxariu depositionis diem notasse potuerint.

fere ex Cedreno descripsit Joannes Curopalatcs Scilit- Qux omnia hitc referre voluvnus, tum ne unus cum
e.jnaa piie- allcro confundeyetur tttm ne de eo, si forte aliud nihil
za. f^itam S. Anlonii Caulex, u Nicephoro Philosopho ;
10 sanctUas.
auctore coa:vo scriptam, illustravitnus ad dieni xii I^c- singularc inveniatnr, tterum nobi.f sit tsto mense agen-
bruarii, in quam cum hujus succcssione S. Stephani dum.

DE
:

38 ACTA SaNCTORUM.

NOT 9
•*
DE SANCTO BRUNONE
APP. TOU.
VII IIAJI
EPISCOPO HEUBIPOLENSI IN GERMANIA-
COMMEMARIUS IIISTORICUS

Nalales ejus, rescripta Ponlincum, eiogia vitae, et testimonia miraculorum exponens.

miiccimo
ANNO MXLV. FloriiU
Ncrtiipotciisis
seciilo

iii
Cliiisti

Francottm Gcniiaiiiic proiiii-


sfitictissinnts Ordinis Herliipulensis dioacesis et
Prwdicatorum Herbipolensium.
.. Priori Fratrum

ciit Episcopits Unino, vitn litic mortali fiuictus 4 Mirabilis Deus in Sanctis ..^uis, ut su» virtutis
anno mxlv, Ftnt is cL illii^tri f/ciicns prosopia poleiUiani niirabiliter iiianifestet, et salutis nostrae ite quitms
iiattis, ct ciitnia tloctriiia vitttqnc sonctitatc clnriis. Pa- causam miseiicorditcr oneretur; fideles siios quos monitus
Gregorius 9
tvem ei Conradmn II Ducem CarintliicC, anno Mxxxix semper coronat in coelo, in mundo eliam fiequenter
Plobilii pro-
sapia pafer-
vita fnnctum, assignat H icronijinns Mct/iscvns in y/n- lionoraf, ad eorum memorias signa faciens et pro-
nalibtts Caniitltix et in Tabnla Gcnealogica ad
iiiscvla digia, per qua; pravitas confundatiir hseretica et fi-

paginani 772. Eitlent illn-.tve fuit gcniis matcrnum, des Catliolica ciinfirmetur, Nos ergo quantas possu-
nato niatre Mechtilde, ftlia Gebliartli Dgmisia- Qitern' mus, etsi non quantas debemus, omnipotenti Deo
,
fortensis et Sopliitc Cvtnitissx Mansfcldcnsis : ctti Geb- gratiarum referinuis actloues. quod in diebus no-
hariio fraicr fnit S. Bruno, Episcopns et Apostolus stris, ad conflrmationeni Catliolicje fidei et confu- ;j
Prui^site, cnm octodccim sociis mavtijrio coronotus anno sioneni ha;retic;e pravit.ilis, evidenter innovat signa,
Mviii, Mv Fcbrnorii, ad qucm tlicm .'lcta ejits edidiinns, etmirabilia portentaiinintitat, faciens illoscoruscare
diximiisqnc videvi ab Itoc S. Bvuiionc Mavtgre Ittiic miraculis, qui fidem Catholicnm tam corde nuam
ejiis ncpoli itoinen Brunonis inditum tuisse. liuiic pro- ore nec non et opere teiiuerunt. Sicut enini Vener,
sapiatn c:ridicat EHns Rcnsneius in .luctario operis Fr. N. Episcopus et dilectiis Filius
Decanus et Ca-
genealogid BaffiJ.i/.o.'.' pagiua 45. E.\l itntem dictttm pilulum ac Populus Herbipolensis nobis per nuntios
Qiiernfurtum intcv Salnm. Unstvulum et Ravam nm- suos et litteras intimarunt, Hominus tantam piaj
nes sila dttio, quie peculiaves olim Comilcs liabuit, nuiic memorise Briinoni Epij-copo Herbipolensi contulif mror-
Jnliel
Mansfeldis coiijuiicta est. glori.ara, quod sepulcrum ejus tol et tantis dat co- nialionesde
f o iis sttmi
2 Edimia ejus doctrina, etiamnum in pvetioso tlte- riiscare iniraculis,
1 . 1-
ut iiiter alios Sanctos ejus non
.

sauvo postevitati velicta clucet ob vavia cjus Ctmimeuta- invocari snffragia sit indignum. Quare nobis humi-
via: qnovnm nliqun situl in iittegvum Davidis Psalte- liter supplicatur, ut super miraculis, quas per eiim
iw variox
rium, et in Cnnlica lam autiqni qnnm novi Tcstamenti, Dominus operalur, teslimonia recipi faceremus Ve-
Scripturx li-
bros Com- qute citm ipsis Pstilinis in Ofjicio Ecclesiasfico vecitan- rum quia in tam .sancto negotio non e.«t nisi maturi-
mentaria. tuv item in Oratioucm Doiitiumim, in Sgintudum fate et gravitate pr;evia procedeiidum, de
:
circum-
Apostolovum ct S. Albauasii: qux pvimo edila suitt fpeclione veslra plenam in Domino fiduciam obti-
anuo wccccxciv, dein e Joannis Cocliltri vecognitione nentes mandamus, qualenus. adscitis vobis viris
recusa anno mdxxxui, huiic vcvo leguiHnv tomo xi Bi- religiosis et Dominum tiinentibus, de virtufe
niorum
hliothecx Patvum editionis Coloniensis: sed Joannes et veritate signorum. operibus videlicet et miracu-
Eisengrein in Cnlalmjo tcstium Calholirx verilalis folio lis, diligentissime inquirentes, deposiliones tesfiimi
81 cliam lucubrationes in Epistoias S. Pauli et
citat
receptorum sub sigillis vestris inclusas usque ad
Proverbiri, de quilms alibi itiliil lcgimus. nostriim beneplacitum conservelis. Quod si non
'i Demum coUiqitnr cx miva-
vitce sanctitns oplinie omnes etc. Datum Lateran. Kalend. Maji anno xii.
ad intercessionem S. Hruiionis palratts:
cnlis, dicinitiis
Executus esse quod sibi mandatum fuernt Conimissarios
Miracula ex qmbus habenms quadraginla el nmplius intra xiv Ajiostoliros, Vtquet cx Innocentii IV, pnsi breveni Cce-
liic dauda meit.e^ anni mccii et sequrntis nolaln : sic ut in iis le- lcstini IV dieriim oclodecim Pontiftcntum succedentis,
gaiitur qttinque ctrci illttminnti, surdi et muli .laiiali
p
Epistcla 3G4, nd eosdem Abbites et Priorem dala anua
Ires; claudi, puralglici el conlracti vigitili, submersi MCCXLVl, ltvJn\ecntodi teuoris.
dtto resn^cilali, ttditlem suspensi scrvoli, ac tres vincli 5 Diidum Vener. Fratri N, Episropo et dilerlis
ratrnisque ligati in liberlutem rcstituli, cnfrgumeni Filiis Capiliilo Ilerbipolensi intiinantibusfel, record.
etiam diabolo putso lilt rati, calculosi, gibbosi, slrumosi, Gregorio PP. prasd. nostro, quod sanctie memnria;
cl vcnciio infecli patvociiiium ejusdem expcrti. fiteviint Bruno Herbipnlensis Episcopus, qui olim degens iii '"_',|""°'' '

htec mivacula Ileibipr.li anuo mdcxvi ex uetevi codice mundo magnis p' llehat rrerilis, nunr vivens in ccclo maitdat
exiiisa,qaxnos bic damiis: ncc dubilamus, quin se- tot coruscat miiaculis, ut ejiis sanrtiias apertis indi-
qucntibus annis fueviiil pluva hujusmodi palrala, quo-
ciiscomprnbetur, et ejus interalios Sanctos non in-
vtim meminevunl Pontifices Romani Gregnrius IX, qui vocMri siiffragia est indigniiin; ac per hoc suppli-
praftiitEcclesix a die xxi Martii anni mccxxvii nsque cantibus ut eum Sanctorum adscriberet Catalogo
ad unnttm mccxu. ,( Iitnocciilius IV, qvi St-dil n die
venerandum : idem Pnedecessor vobis dedit suis
XXIV Juuii MccxLiu usque nil aunnm mccmv. Horum
litteris in niandalis, ut adscitis vobis viris religiosis
lilteras ex Rcqistvis Romanis habuit Caviliiialis Bovo-
et Deiim timenlibus, de virtiite raorum et veritate
nius, et aliqua fvagmcnta cx iis Jecerpla edidil in suis
signorum, operibus videlicet et mirarulis, diligentis-
Notationibus ad htinc xvii Maji. Nos easdcm ab ejus
sime inquirentes, depositiones testiiim receptorum
atquc Odcrici Rnynnldi iu couscribemlis Ecclesinslicis
sub sigillis^eslris inclusasad Sedem Apostolicam fi
Amtnlibvs digui.^simo succosore Leandro Coloveilo ex
deliter milleretis, Licet igitiir, per iiiquisitioncm fa-
Rcgislio Archivii f^aticani transcvi)dn.s, integvas acce-
ctam super iis per vos, qiiam de mandato noslro ad
pinius alque hic damits. Gregorii IX Epist. S6 ilata
Sedemlransmisistiseamdeni, deipsiiisSancti iniracu-
anno Christi mccxxxmi hujusmodi cst. inscripta Abba-
lisplane constet, per qua; Sanctusquis videturhaberi
tibus...de Brannebach ot... Scovetal Cisterciensis posse apud homines in Ecclesia niilitante; quia ta-
men
DECIMA SEFTIMA MAJI. 39
raen ad hoc, ut ii> Ecclesia triumphante Sanctiissit Patronus habelur. comportavit ex antiquorura Pa- D
ingtitri in
aliquis apnd Deuni, iier-severantia sola suiTicit, juxta pulchram expositioneiu iii toturn Psal- AU(.TCIBB G
truiii scrijitis II.
vitam,
illud. Esto fidelis u.sqiic rid mortern, et daljo tibi co- teriiim. Si aliud scripserit, nescio. Moritur sub
lonam vila;(qirod evidenler illaJoseph talai'is tunica Honrico Imperatore secundo, anno Doraini mxlv,
ligurabat) ut meritaet iniraciiia sibi invicem testen- Indictioiie xm, vi Kalendas Junii. Slmtlin Itabet
ur, cuni necmeritasiiie niiraculis, necmiracula .sine ident Triibetnitts tn Cataiogo virorum illustrium
incrilis [ilene biifficiaiit ad perliibendum imer lioini- Gertnnnlx, ubi dtcilur seculariura litter.iruin non
iiestestimonium saiiciitali: et propter diulurnita- ignarus, iiigenio prjestan-^^eloquiodulciset ornatus,
temtenipoiis nuii possit in Teutonia reperiri aliquis etqui raultis ct vivus et.nortuus rairaculis corusca-
ut asseritur, aui superii-^de visii i|ueat te-limoniiiin vit. Prodiit tgpls iltctum Psatterlum anno .Mccccxcviji,
periiibere ; tam sancto et
Nos atlendentes, quod in ad qiiod aliqul.i Hcrbipulen^is
ista prj-fatur Heatus Prxfatioue :

pio nejiolid est cuiii gravilate ac matnntate pluriiiia Putfr Bruuif, secundum seculi digiiitateiri Cunradi ad eju-%
procedendum, mandamus,quod nonsoluni per test-^s, II Imperatoris patruelis, secunduin Dei vero cle- rsalterium,
sattevi ex fa- sed faiuaiii etiani et audituin ac scripturas autlien- ctionera Herbipolensisolirapraicl.irus Epiicopus, re-
ma et xcriptis.
ticas,de vita et conversatione ac meritis ejus, per ligioiie et vita sanctus; post mortem ipsam tempora-
vos vel alios fide dignos sulicite inqiiirentes, qiiae lein (quam subiit aiino Cliristi millGsimo quadra-
inveneritis nf-bi-, siib si'^illis veslris fideliter traiis- ge.siino (|uinto,sexto Kaleiidas Junii) etiainmiraculi.s

mittatis. Quod nou oinnes etc. Datum Lugduni


si clarus; pr.eter raajorum virtutum opcra, quibus in
Noiiis Novetnbr. anno v Efiuiilein nutliis dubltu qiiin Dominico ovili Pastor boniiselTuIsit, qu'biisqu.'coni-
hoc qaoqitf'. mnudalnm simiti accuiatione c.rpleverint missiim siiii a Doinino gregein et opcre et exemplo
Cotnmissurii, sccutaqnc stt ilcsiderala Cnnotiizalio : tte- semjierpavit; thesaurizansiiihilorainus posteris filiis

qne euiin adeo cnnrlnnler nt nnuc, in ttiijttsmoili uegolti.t suis meiiiorabilein et sanctuin Psalniurum libruin,
pfoceileliatur ':
scd tloieo quod Decrctum supereu re eJi~ ex quo isteimpressus est. sumptuose scriptum, quasi
tuin ntisquatn invcnialiLV, mttttoquetnatjis, quod necdnm haereditatis spiritiialis noii miniraain pnrtionem reli-
usptuin se iifodiderit cremplum prxdieiorum Proees- quit ; qiioij et Apnstolu nostro beatissim^quecivita-
suutn, e.c qiiibits littjus Snnclt ijloriu tnirtfice potttisset tis Herbipolensis priinoEpiscopo S. Kiliano offisreus,
per nos iiiustruri, protttjam sxpe probnvimtis in nliis. his eiiraJem sanctiim Patroniira noslrum versiculis
6 Ittlertm quod Itornin dcfe-
gaudendum merito e^t, exorat ;

ctus non retardiiverit Cardinalcm Bnroniiim, quo miniis Sit collega luae sortis, Pater o Kiliane,
JVooif» in inscriberel nomcn ejus novi^siinis liomani Martijrotoijii Antts'es, dono qui te veneratur in isto.
itartijrologio
talnths ase rccoguitis el multipltciter aiictis. Idein nntc 8 Addimus ioco longlorts Vitx epitomen a Ga&pare
Jtom. et Briiscfiio,
a Gatcsittio ctim Hluatri Her-iioc elogto fiiclum eral : Bruschioedltaman. mdxlix iu Episcopis HerbipolenH-
)uxta quem
bipoli S. Hrunonis Episcopi et Coiifessoris. Hic in btis hls xix S. Bruno, Conradi Carinthice
verbis .-

familia clarissimanatus, divinis excultus muneribus, Ducis matre Baronissa a Querfurdt uatus,
filius,

illius civitatis Episcnpus factus, .mine patrimonium Imperatoris Conradi secundi patruelis, aut (iit ali-
in Ecclesiarum usuin ati|ue ornatum contulit. S. qui volunt) e sorore nepus, eligitur in Episcopum
Cliiliani ecclesiam raa^niBcentissima ffidiiicatione Herliipolensem ab un.iniraiter consentiente Clero,

construxit atque illustravit, et ainplo iteiu prasdio auno Domiui mxxxiii. Prafuit .-umma cuin laude
Episcoptts
auxit. In omni denique genere virtutis vigilans, vi- aniiis unrlecira uno mense diebus quatuorde-
, ,
crealiis an.

taque ac moi'ibus cum Christi disciplina congruens, cira. Construxit et illustr.Tvit magnificentissimis 1033,

tuin sludio tuin exemplo Herbipolensium civiuin aerlificiis Cathedralem S. Chiliani Ei-clesiarn : alia

nienles ad liaereditatem patrise ccelestis accendit. etiam totius Episcopatus templa pulchre refieiens
Hxc ilii, qtiae inde in terliam edilionem Marttjroloijii ac exornans, in quae omne patrimonium suuru con-
Cunisio capti Iranslata sunt, sed tulit. Fuit Episcopus exiraie doctus scripsit Com-
Germanici, a Petro :

plurimiim contracla. Juctorem Galesinius allegat in mentariuiii in Psalterium Davidicum qui extat. Se-

.Innotationtbus Dcmocliarem ; et errantem secuto cutus est aiino Domini mxxxiv Conr.idum Imperato-
Siiis

Baronio, nl Baronittm sccuto Canisto, orcasionem dedit rem in ad eam debellandim ac suse
Italiam,
potestati subjicieudam profectum. Obsidentsvero et
errttudi; dtimpio xxvii Maji, quetn tn Bruscltio tnox
citundo legeral S. Bruuoni mortunlcm fuisse, truuscri- graviter aliquotics oppugnante Imperatore Mediola-

psit -xvii. Dubilarimtis erijo esselnc aU dictnm diem no- niim, accidit in ipso saiicta; Peutecostes festo, ut
obsidionem
htc Saiirtus : ntm tniruculorum liic Episropo Brunone in castris Imperatoris Sacra fi- Slediotaiien-
bts dilfcreiidtis

tittilus est : Ittiracula S. Brunonis Episcupi xx Herbi- ciente, tanta «eH tempestas oriretur, ut omnes sem
xxvu mensis Maji anno mxlv; cl homines diem extreini judicii adesse arbitrarentur :
polensis, qui obiit
Epilttphiiim, Kaleiidaruin multi enim milites de coelo fulinine tacti perierunt,
liuic numero consoitat vi

Junii signans. Sed cum Eccleitu Herbipoknsis, pro multis etiara tantietempestatis liorrore ad insan'am
Romani Marttjiologii retvrentiu, caperit eum culere hoc red.ictis. Episcopus Bruno ad .»ll,ire strius. nihilo-

XVII Mitji, uos quoque cum^lem diem reiinctnuit ; ilouec luiniis Sacruin siium absolvit. Quo peracto Inipera-

Mnrtytologii ejusdem rccognilionem tiirera accedeus, dixit in ipsoSacro apparuisse sibi


error per tiovam
corriffatitr.
S. Anibrosiuin, Mediolanensium olim Episcopum :

qui, nisi Imperator statiin nbsidioneuriiera solvoret,


7 Acta ejus et prxclurn fncinoru, qux facilc potiie-
Btogia ex runt sidletn ec Proces.tilnts colligi, miramur olim non
gravia ipsius viUe ac valetudiui niiuitaretiir. Hoc suadet sot-
Trithcmio,
fuisse uccnrate conscriuta. Si aulr.m fuetint exaratn,
sive priidigio sive coiiimento luiper it.u' motus, ac eendum.

dolemtts uutjam pridem e.icidisse, atil nlicubi adltuc in ab Episoopo lirunone persuasus, facta prius pace
scriniis latcrc. Eorutn loco cuiu civibus, urbein obsidione solvil, raptis tanien
abscondilis bihltoihecurum
datnus nliorum lie eo elogiu. Primttm sit Jounnis ad supplicium praecipuis aliquot civibus, tilis re-
i-attca

Triihcmtt, Ahlialis Spanltemensis, tlein S. Jacobi in bellionis et contuiuaoire auctoribus. Bruno ex


suburbnno llerliipoiett,n : qut in libro de Scriptoribus hac expeditione Herbipoliin reversus. dono dedit
Eccle..Hiasticis, annoMCCccxni ub>oluto, ista Itabet : Hruiio Ecclesire Herbipolensi nobile prreiliuin quoldam

EpiscopusHorbipolensis,CoiiradiIinperatoi'issecundi Westpludire, lingua Saxonica Sunnenreich cogno-

patruelis, uatiuue Theutonicus, vir iii divinis Scri-


miuatuin, quod inortu luatre ad ipsum erat devo-i

lutuin ex quo pra;dio singulis annis habebat quin-


pturis studiosus, vita et conversationesancti.^-simus,
:

suoruin excellentiam catalogo quaginta uiarcas argenti puri, et alia quajdara


qui ob nieritoruiii
inscriptiis, Francias Orientalis singularis apophoreta.
Sanctorum
9
40 DE S. BRUNONE EP. HERBIPOLENSI.

9 Anno Doraini mxlv proficiscitur, cura Impera-


tore Henviro Nigro ac multis aliis Germania;
Prin-
Auctons G. 11.
MIRACULA
cipibus, in Paunonias. Cum autem in
superioris

Pannoniit; eastrj quoiiam Rosenburgo, e regione Anno MC-:;il et MCClll palrala e.K MS.
Ipsensis oppidi ail lluniibium sita, pernoctaret Im-
perator cuni omnibus Prineipibus; ipsa Maji vice- XVnno IncarnationisDomini millesiraoducentesimo
simadieconcidit cjusdem arcis sublime ac riiinosiim secundo. sexto decimo Kalendas Julii, luna vicesiina
ccDnaculiim seu solarinm, in quodjam cocnandicausa secundii, visa sunt miracula in crypta Sanctorum

tota Crcsaris aula convenerat. Imperator, ruente Martjruin Kiliani et Sociorum ejus, et Beati Proto-
ccenaculo. approbensa feiiestra, singulari Dei prole- luartyris Stephani.
ctioiie incoliimis mansit, Reliqua tota multitiidn, 1 1'riraum est quod cum quaidam raulior pauper-
Principes, Episc.opi, Nnbiles ac Milites, summi et cula; nomiiie Gepa contracta esset octo annis et
corrueruntiinterquosmulti statime.\pirariint,
infiini amplius. in die Ilurainica raane, cuin Missa celebra-
etan. 10'i9
multi graviter la;si ot miitilati sunt. Ibi Episcopus retur, eadein nuilier casu Missie interfuit juxta
rulna cana-
cull IXSUSp Bruno tam misere etiam et inclementer a fortuna, tunibam S. Bruuonis Wirzeburgeusis E|iiscopi : quie
rerum human.irum moderatrice, exoeptus est, nt multis videutibus gressuin recepit. Eadem die cui-
septimo die pnst Imnc casuin in eadera arcce naturs dam raulieri, noiuine Adelheidi, strum,'B raagnse

debitiim ab-olveret, vigcsimo septimo videlicet die circa coUura ad nihilum redacta;, non amplius ap-
Ma)i anni mxlv. Revectus est ciiin summo omnium paruerunt.
obU 21 Maji, suorum Inclu Herbipolim, ubi in saminae basiliciB 2 Quarta feria ejusdein hebdumada', eudem evo-
crypta sepiiltus ac terr;e pareuti redditus est cum inuit veneuura in magiia quantitate. et ad pleiium
tali epitaphio : curata est. In illa nocte panllo ante crepusculum,
Auuo mxlv, sexta Kalendanim Junii,
Dijmiui quiedam virgo de civitiite Wirtzburg Recheiderin,
obiit Beatus Bruno Episcopiis, liindatoi' hujiis Ec- recepit gressum, testimonio luultoruiu.
E
clesiffi. 3 Quiuta feria ejusdem hebdoinadai, mulier qu<e-
10 Hxc Brunchhia : qni qiuc iiari\it de obsidioiie dara deElthniaii, media die, Sacerdote suo sibi testi-
Mediolanriixi, et&uborta lewpestole, uercjiiase iiotidt ex moiiium perhibente, visum recepit. Circa noctein '

SigeWrli Cliroiiico ail aiiiinm Mxxxix, quamio dies qusedain virgo nomine Bertlia de Wirtzburg, ab in-
Penlecostes cadebat iii iii Jnnii : iitii roiiseaiienler addi- fantia contracla, recepit gressum.
tur, guod : Brimo Episcopus, qui Missara canebat, 4 InvigiliaS. Joanni» Baptist.e, mulier qua'dain
etSecretariiis Imperatoriscum aliistribus, dixeruut, de Linibach, noinine Demut, in tantum cuntracta,
se inter Missaruin solennia vidisse S. Ambrosium, quod in terra serpebat, liberum recepit gressum.
Imperatori indignando minitanfem. /feriiifititius 5 Sequenti die, quajdam de Leinnach, quai iu
Coittriictns, Courndus yjbbas Urspergcnsis et alii, refc- carruca veiierat, gressuin recepit. Quid.,in puer de
rwit lianr eijicditioncni od nnunm Mxxxvii, qiinndo Buttelbrunn, noinine Heinricus, in maiiu et uno
fesluin Pentccostfilc, occiipabut diem xxix Maj-, ab^qiie crure contractus, est curatus. Quaidam puella de
ulla Itiijits tentfiestatis et ojipnrentis S. yjmbrosii men- Bleichfeldt, Irmengart contr.acta, erecla est. Sub
i» itinere tione. Idciii llerinaniins Contractiis Henrici Nitfri tcr- testiniouio multoruin coniigeriint ista.
versus
nas expcditiones in Pnnnoniam describit, iu [avorem G In festo S. Joannis ot Pauli, noinine Adelheit,
Huiigariam
Regis Pctri conira rebctlescjussnbdilos, susccptas aiino quifuitsurda et muta etctintracta, curata est.Eodem
MXLii, III, IV aniio deinde sequenti iiarrat, quomodo
; die quajdaiu de Alliusen, a gibbo maximu, omnibus
Petrus Rex Henricum Regem in festivitate Peiite- videntibus, curata est.
costes, id esl xxv Maji, ad se invitatum magno appa- 7 Sequcnti die feria v, Henricus de Lougingcn,
ratu suscepit, et maxiinis muneribus donavit, eique qui siitficiens testimoniura non habebat, juravit quod
rognum Pannoniaruin, Principibus Hungaroruin fide- uno crure longo temporc Cfaitraotus fuerit, et cura-
lilatem ei et successoribns ejus juramento firraauti- tus est.
bus, reddidit : quod tamenab eo ipso, dum viveret, 8 Feria sexta puer quidam, longo terapore con-
possidendum recepit. lu qiio. inqnit, ilinere Rex tractus et infirmus, cur.atus est. Eodem die virgo
quoddam vetussolariuin ascendens, cum multisaliis qutedam de GorlioIsdorfF, Militis filia, cura deberet
' ffidificio cadente corruit ipsoque, Deo prntegente, : discere Psalterium, a djEinonio saepius vexiila, per-
illffiso, Bruno Wirciburgensis Episcopus, lelaliter didit loquelam septein diebus ; et convenicndo ad
cum aliis collan>us, post unam hebdomadam, id est nostrain civitatem, in itincre rccepit loquelam, mul-
VII lialendas Junias, pbiit et adSedem siiara repor- ; torum testimonio.
tatus ibique sepuUus, Adalberonera successorein su- 9 In Vigilia S. Kiliani, post Matutinas, quasdam
in Ausltia scepit. Porro Ipsense oppidura, vulgo Ips, e regione de Windsheim, Wendelmut, raanu contracta, cii-
superiore. ciijus rtiina prtememornta occidit, nomen liabet a fluvio rata est.
intcr Lintzium ct Vienuam, pari fere ntriniquc \2Ger- 10 In die sancto B, Sociorum ejus,
Kiliani et
nionicoritm mitltarium iutcrvallo, Duuubium suheitnte, vir quidam do Himinelstat, tempore ca.'cus,
loiigo
sitnm in monle; cui ex adiersa ripa olijaccus cnsfruni, visuni recepit. Meilia die puer quidam de nostra cl-
in tubnlis Gcograpliicis varic cxprimitur, Porsenperg, vitate, in ra.inu coiitractus, est curatus.
fl lieseiiburg, inlro terminos Austria- Siiperioris, quam 11 In divisione Apostolorura, qua^dam, noraine
sane apparct kaud recte cum Pannonia Superiori con- Bertha de Ochsenfui-t, contracta, est erecta. Eodera
fundi a Briiscliio cui tamen ipsum Epilaphium Brn-
: die, de Wertheira et Geilenhausen, duoa puella*,
niinis transcribenli potins crcdiderim qnam Ilermonno bono testiraonio, sunt erecla;.
quonit ilicm obilns, retinendo vi Kalendas Juiiias, (iiiic 12 Sequenti die qua;dara, Mechilt nomine, quin-
Feriam ii Pentecostes : quod et Trithemius lecil el que annis contracta est erecta. Quidam servulus
,

Alibas Urspergensis. Posleriores scriptorcs siiu ex Bru- C.anonici nostrajEciIesiae, quiab infantiafuit contra-
scliio contraxerunt ; ut siint Antouius Moiichiacenus ctus, noraine Reinhardus esterectus.
Demochares dc Missx sacrificio in Herbipolensibus 13 Virgoqua?dam de Bainbergensi civitate, juxta
Episcopis, Pctrns Cratcpolins de Sanctii Germanix, tumbara S. Kuniguudis duobus annis morata fuit :
.s>/i/em6.
Joanms Gualterm in Chrauico Chionicorum in Ca- quae in nocle Regiua; Virginis, raeJia nocte curata
lalago Episcoporum Herbipolcnsium . Sixlus, Seiiensis, est.etquinque annos ita contractafiiit. quod in terra
Conrudtts Gcsnerus, /Inloniiis Possevinus, Biice- manibus ambabus et pedibus serpebat, cui nomen
Ums, et alii. est
, ,:

DECIMA SEPTIMA MAJI 41


est Agnes. Qusedam de Iphonen, Kunigundis no- fuit absoluta. Qufedam arreptitia, quae fuit mater D
mine.per annumet dimiJiiinicontracta in unocrure, nndecira puerorum , et in quolibet enrum partu a dse- ^i ms.
dum juxta tumbam S. Kunigundis Bambergoe fuit, monio vexata, ad uitimum per septem d'e3 plene
in somnis vidit qualiter S. iJruno oam curare dehe- obsessaest, ita quod insanivit et ad turabara S. ;

ret ; quie cum esset in itinere, et navigio ad civitntem Brunonis liberata fuit. Quidam contractus de ista
,

vellet vcnire, recepit. Quidam puer


libere gressum ci^itate, muitnrum lesfimonio, ad fuinbam S. Bru-
qui sex annorum
de Ense, appreliensus est a
fiiit, nonis fuit erectus. Quidam Eberh raercator de isfa ,

lupo hora vespertina, et ad silvam delatus ab eo, et civifate, in compedibus ligatus, per S. Briinonem
undecim vulneribus infectus. Cujus mater, dispersis fiiit lilieratus et evasit. Quidam puer de Schmalkal-

c.um magnn clamore


crinibus et vestibus la^-eralis, den citra sex annos semper serpebat in terra qui :

invocandoS. Brunonem sequebatur, etpuerum apuil infra Passionem Domini recepit gressum. Quidara
lupum semivivum invenif. Quee ut S. Brunonem puer de Tubera qui snbmersus fuit in puteo a
, ,

ter invocavit, lupus a pucro recessit, et sic per S. priraa usqiie ad raeridiera mortuus circa vesperas ,

Brunouem evasit. Quiedara de Worniatia, ab infantia vivus evasit.


siirda et muta, testirnonio multorum honestorum 15 Quaedam Virgo caeca, in Vigilia Ascensionis
°^
viroruu), qui tunc ailerant, qui etiarn pnstea vene- Domini ad tiirabara S. Briinonis, iliurainata est.
,
*

runt, auditum rerepitet loquelara. Qufedam de no- Puer Uldarici de Ehrenbrehtcshovpn nobilis viri
.

str.i civitate, Giselanoraine, ada:monio liberatafuit. in calculo laborans,ad turabara S. Brunonis nbl;ifus,
Alia de nnsfra civitate, Irmengart nomine, visum multoruni testirannio liberatus est. Quidam paraly-
recepit. Sequenti die nlia qua;dara, Jutta nomine, ticus sex annis etaraplius, qui raulfos liahuit cogna-
illurainata fuit. fos inxivifate, curafus est Quidam de Fulda inno-
14 In Pnrasceve quidam piier trium annorura cen'er siispensus, auxilio S. Briinonis evasit.
usque ail raediam diem in aqiia subraersus fiiit et , 16 Qusedam Erdlindis Eleeraosynaria Domini L.
Anno 1103
i Aprtlis inventus est n^ortuus ; cujus piter et m;iterdum in- de Sphippe tribus catenis ligafa fuit
,
quarum una ,

! vocarent S. Krunonem , et per invocationem multo- jiixta timibara S. Chiliani altera in Mer;ietheim , ,

rum , resuscitafns est. Qua?dam puella deRelzstadt, tertia in VigiliaS. Kihani ad tumbara S. Brunonis E
i;ualuor annis a dajraonio vexata , liberala fuit. decidit, et sic solutaef curata evasit. Quidam puer 7 Jiilu,

Quidam puer a furibus cnplns fuit, et in corapedi- de Heydingsvelt, in genibusab infantia tantum de-
bus positus : qui cura solus esset, invocavit S. Bru- bilitatus, ifaquod ire nonposset, a parentibus siiis
nonem , et teligit compedes, et solulus est. Quidara ad fumbam S. Brunonis oblatus, iliidera gressum
captus erat qui innocens fuit : et dum suspcndere- recepit. Alter puer de Karleburg lujus sinistra ma-
tur, invocavitS. Brunonem, et suspensus penendit nus contracta fuit , in pra;sentia raultoriira curatus
tletertia usque ad vesperas, nu"d non poterat raori. cst. Uxor Sculteti de Pissingenclauda, et in uno ,

Duraque suspendentes traberent cum per pedes ut ,


rriire cnntracta, delataestad fumbam S. Brunonis:

eo citius moreretur; non profuit jed postea a : cujus invocans gratiam subito crure erecto gres- ,

quodani transeunte solutusfuit. et sic evnsit. Qnx- sum recepit et puer ejusdem
, calculosus a calculo

dam juxta tumbam S. Brononis quse fuit obsessa ;


liberatus fuit.

DE B. THETHMARO PRESBYTERO
PROFESSO REGULAM S. AUGUSTLM,

IN HOLSATIA ET WAGRIA.
Vita Collecta ex Chronico Slavorum Ilelmoidi cosevi.

'Utcr virvs Jpostolkos, qni Holsatinm^ Wngrinm, erectnm : quo monastcrio everso B. Folkerus Martyr
ANNO SICLll, ac vidnas iUtiones itoctrina ct sanctitate vitce illns- occubtiit, iid cujvs Natalem vii Mariii late de hac re-

Tempus oli-
l tnirnnt sfculo Cliristi duouecinio.
_nus,
Sedes auno MCLXiii Lubecam
Aldenburgensiy ibidcm Episcopus {cujus
est iranslata)
fnerunt Vioeli-

ejusgue dis-
gione
reperict.
et fide inlroducta egimns
Dein aliud monasterium
dexternm ripam Tranr flavii m
: qux omnia leclor ibidem
cvn.^ttructnm est
oppido Slavice Ciiza-
ad

tus
apulus Thethniarus. Illins dies natalis est xii Decem- lin.T, Teutonice oltm Hagerestorp, nunc Hagelsdorf,
bris, hnjiis xvii Maji, quo oliit in Vigilia Pentecos- in Prfefeclura Wagrix Sitjehergcnsi ad conftnia ^tor-

tes, non post annum mclx quo evm floraisse scribtt


,
7narta\ His prselibaiis acctpe<}ti^' 'e Thethmaro habet
Bucelimts; sed anno iACi.n, quando ctjclo Lunx xui ,
Ilelmofuus, lib. 1 7Zaliislk ita sertbens :
cap.
Solis etiam xiii Jitleris DominicalihHS FE^ Paschn cele- 2 Ut de vita Thethmari quiddam tireviter sum-
Edacttus
brntum fuit XXX Martii, et Pcnlecostes xviii Maji. matimque perstringam,antec(>ncepluni matri sanct?e
,««/» B. Vice-
Florebaleodem secnlo \\\in Wngria dicfi ficelini dis- mancipatus est altaris
revehitu*;, ab ipsis cunabiilis liuo.

VUa ab tlcl-
cipulus Helmoldus, Presbyter Bosoviensis f/n/f/ Plo- ministerio; commendatui^que bono Magistro [Vioe-
moldo xcil- nen.'^cm ibidem lucum, mortuns anno ac.LW : cajiui ca- lino] discipulus optimus, perseveravit in disciplina
pta. lanw habemns exaratinn Chronicon Slavorum : ex qno usque ad viriles annos. Distipulus in Brema, socius
res prxclarc ge&tas a Tliethmaro decerpimus, et hic in Francia. sustinuit jugum Ma^istri cum patientia,
damus. Inter monasleria ibidcvi a Vicelino erecta fuit . juxtaillud Jeremire : Bonum est viro cum portave-
Falstera, in atjro Hohatico /?o.s/6'r/ft-Neomonasterium ritjugumal) adulescentia sua. Post redituma Fran-
et incolis vicinisque Newmiister dictam, iufer oppida cia, abeunte Domino Vicehno ui Slaviam, veluti
Plonam et Ilsehonm situm ad anaem Schwalam , aliis sublato pa-dagog". reiictus est sibimet. Quaiis ergo
Monasteria Schalam, qtii non procul inde in Slorom deflait, ae pos' apud Bremani in ivgendis schohs, et qualis in Deca-
f/uibus
niafuerit, dixeriiit Bremenses. Hoc dixisse sat est
tfi
tea, haud procul infra Glucsladium tn Albtm delabituv. Hitmx De~
vlxit.
Aliud monasWritim constrtictum fui4 prope arcem Sige- quinpost digressum ejus, tumen Ecdesiae illius su- canus.
berg, audore eodem Vicelino a Loihario Imperalotv blatum , Brema clamabat.
Maji T.IV 6 3
: , ; ; ;

42 DE B. THETMARO PRESBYTERO.
3 Hic liceat interponere qux idem Helmoldus cap. ,
perventiune, qni brevissimi laboris compendio opud
AtCTORB G. H S8 ejusdem libn primi scriitserut Iii diebus, itiqtiil , , Deum gloriam ineruit seuipiternam, ainid homines
illis nobilissimus vir Tiietliniarus, Doniini Vicelini sancla? recordationis aflectum.
quondam apud Franciam so-
discipulus, et in studio 5 Hirc ibi Hehiioldus , a qiio iiidicala Marcipolis
cius, reiicta Prsebenda et Decania Bremensi devo- , est Merseburgum, urbs Episeopalis Misiiia', quo ad
vit se Faldereusi collegio; vir eontemptor hujus se- qusedaiii Coiiiilni evoeatus [iicrat Vicelinus Episcopus ;

culi, sectator voluntnria; paupertatis, et in spirituali qui, iiiqiiU Helmolilus siib inilimn dieti eapitis 73, re-
tugetur a
in conversa- conversatione surania; perfeciionis. Cujus peroninia versus in parncliiam suam, invenit sanctissimiim vi- B. Vicelino
tlone Atigefus Tlieihmarum
extolienda sanctitas tanto huniilitatis culmine et runi pra^seiiti vita3 subtracfuiii ; qiiod
habitua
beniguitatis vigore subnixa erat, ut videres inter nimiruni Episcopo maximam intulit miKstitiam. Ille
Jiomines Angelum , scientem coni])ati infirmitalibus enim dulcissimus vir, omnium seiiiper dovotione
singuloruni, tentatum autem per orania. Destinatus complectendus neminem suo tempore
, visiis est Iia-
postha^c Hagerestorph, quiE et Cuzelina, c^m aliis buisse coniparein. Ejnsdein lnudes et seputturain pro-
Fratribus, homini')us novce transmigraiionis raagno sequitnr eapile sequenli//etnioldus tiis verbis : Cujtis obltus ejus
soiatio fuit. Hii-c ibi Hetmoldiis, qux in eitulo capile veuerabilis Sacerdotis transitiim longe ante prsedi- aile prxvi-
73 idem sic exponit Translatus ei"go Falderam, cere solebat Luthbertus Frater sus
: iii
, qui niililiam hujus
desiderio melioris vitae , magnum gaudium attulit seculi servitute Dei commutans, cum famiilo Dei
degit Fal-
sua prffisentia Domino Vicelino sed et omnibus, ; Tlietjiraaro pauperum qni eraiit in hospilali curam
sterx quos angulusille horroris et vastaisolitudinis conti- gessit. Hic tenipore quodam vi.sitans Falderam, vul-
nebat, iiova qua^dam fucies orta est de adventu tum prietendit plus solito subtristein atque lacry- ,

tanti bospitis. Post aliquot aunos ditatante Deo , mis suflustim. liiterrogatus causas mcestitiai, res-
fines EccJesiae, missus est Cuzelinam, qua3 et Hage- pondit merito se tristari qui patris amantissinii ,

restorph , et incolis novaa habitalionis solatio fuit. priesentia destiluendus esset iii brevi. Faletur niliil-
p Captivis enim et despoliatis tanta pietate concurre- orainus de his non somniaiitem , sed vigibuitem, di-
dein Hage- bat, ut flandi raagnitudo vires domus illius adhuc vinitus seinstructum. Nec loiige post propbetantis
restorphi. tenerje excedere videretur. Inter orandum sive le- verbum velox Sacerdolis obitus subsecuttis est.
gendum aures ejus semper vigilabant ad ostium Fratres quoque, quos intimus viri afl!ectus flere coe -

suspensie quando venit egenus pulsans et petens. git, revertentes ad cor, hauserunt speni et re-ump-
Revorebatur eum Comes Adolfus eo quod redar- , serunt spiritura cunsolationis meraores oraculi.
,

gueretculpas ejus, nec parceret dehnquenti. Duritiam 6 llbi ergo in Faldera nuntiatuin est de obitu
enim cordis ipsius, quam exhibuit Episcopo vene- , ejus, statim niiserunt nuntios ad transferendum cor-
cettatur de
rabjlis iile Sacerdos adhibitis emplastris emollire pus, eo quod ipsediscedens boc inteutius ora.isset. corpore a
sategit sed omne raedicamentum altior morbus
,
Quod tanien venerabilibus fratribus Theodorico , Fatderensi ,

Audito tamen eo multa faciebat, sciens eum


evicit. Ludolfo, Luilhberto et ceteris qui
bus:
,
illic degebant,
virum justum et sanctum. Expletis ergo annis de- nuUatenus persuaderi
potuit dicentes omiies se :

cem, infirmitate correptus est, absente Episcopo et malle mori, quam


tanto pignore privari, quod Wa-
apud Marcipolim posito. girensi Ecclesia; nuviter cu-ptffi futuruin esset et ho-
4 Cum ergo Fratres, lecto iegrotantis appliciti, nori et solatio. Confluentibus ergo de Sigeberge et
spem recuperandEe salutis instaurarent ille cum , de vicinis oppidis fidelium pupiilis, corpus sanctum
magna recusatione aiebat Nolite, Fratres dilecti,
;
terrae commendatura est, cura multa panperum honorifice
jEger anhe- la-
prajsentis vitae dilationem mihi repromittere nolite sepelitur
lat ad catvm ; mentatione, de sua destilutione
conquerentiura.
spiritum meum
de peregrinationis fastigio ad pa-
,
Magnificetur ergo in Sanclis suis, qui virtim hunc
triam tendentem hujuscemodi verbis affligere.
,
perfecit sibi dignum Sacerdutem, consummatum vo-
Ecce decem anni sunt, ex quo vitam meam sub pro- catione Vobis quoque
felici. o Patres Lubicanse
,

fessionis bujus titulo protrabi rogavi et exauditus


;
reipublica;, salus abundantior erit a Domino, si vi-
sum. Nunc tandein laborum requies oranda est ; rum talem digiie excnlueritis , statuentes eum in
et confido de solita pietate Deiquia nec Iiac peti , fronte eorum qui
diruta Ecclesiae nostris in nova
,

tionefrustrabor. Augebanturergotorsiones vitalium,


culmina surgere fecerunt.
nec tamen in defectu corporis vigor interioris ho-
7 Hucleims HelmoUiis , auelor ul di.ei coxvus ; ex
minis eniarcuit. Completura est iii eo illud Salorao- cujiis verbii elegans etogium de vita el Tiadmari
obilu
nis : Fortis est ut inors dilectio, flumiua et venti
Canl. 8. 7. (lla eiliin appellal) conlexnit Altierlus Krunu.ius lib. 4
non potueruntextinguere eam. In moriente vivebat
fVandalix cop. )6, et sub fuiem tsta tiubet Ha;c ad :

caritas, quas in exhausto corpore integrabat affec-


verbom de eo viro uostri sunt Helmoldi testimonia laudatttr a
tum, jiraibeiitem Fratribus solatium de nia;rore, ,

consolatur qu;e eo posui consilio, ut videat posteritas, quibus Kranlzlo.


Sociot : consilium in rebus ambiguis, niorum aedificationem,
tum viris lerra fluruerit. Iierurn Krantzius , tib. 6
iinpriiiieiitem cordibus amicorum novissima quajdam Melropoiis eap.u de Vicelino agens.Posted., iiiqiiit,
yaledictiouis vestigia, uumquam abolenda. Sed nec cura quodaiujuveneThietmaroperrexit in Franciam,
iiiimeinor dilectissimi Patris sui Vicelini, orabat studuitque sub Magistris Rudolpho et Anselino.
periiitiine vias ejus a Deo dirigi, per hunc sibi viam Tribus igitur aunis in sludio transactis, reversi sunt.
salutis et spem regni patelactam niultoties cungra- Thietmarus Brema; fit Canoiiicus: Vicelinus M.igde-
tulans. Veuerunt ergo ad aigrotum fraterna solici- , burg ad Norbertum veniens Archiepiscoj.um fit ,

Bxtremts tudine, Prior Faidorensis Ecclesiai Eppo et Bruno


Saterdos. Hic est S. Norbertus, Fundulor Ordinis
Sacramc'1- Sacerdos, et post visitalionem exbibuerunt ei sacra;
Prxmonstralensis , crealtts Arehiepiscopus aniio jicx.-
tis munitus
Unctionis oHicium. Quo venerabiliter suscepto,
pie moritur: par- XVII, quo Heiiricus Bangerlus in Nolis ad //etmoldiim
ticipatione nihilominus vivifici Corporis
Doniini iniliuin Fiitderensis moniislerii coUocal. Idem ICruntuus
conimunitus, perseverabat in gratiarum M^tione. eap. 18 ejnsdem Itbri G isla tiubel Eo tempore Thiet- ;

Nocte vcro qua Vigilia Peiitecostos obvenerat, hoc


marus, Vicelini quondam discipulus, relicto Deca-
est, xvj Kalendas Juiiii, pervigil in
oratione pre- , natu Bremeiisi devovit se F.ilderensi collegio qui
,
:
cibus invitavit Angebrs suffragia Sanclorum
inter-
,
destinatus Hagerstorpe, transmigrationinovaj raagno
pellavitoiiinium jainque recedenle aiiiraa, move-
;
fuitsolatio. Vif utique in spirituali conversatione
batur adhuc liiigua in oratione et confessione
laudis. magna; fuit peifectionis.
Odigiiissimum Sacerdotem! o gratissimam
Deo ani- 8 //ubemusiodicem MS. a Continualore Helmoliicon-
iriain Felicem dixerira in cursu , sed feliciorera
!
in fectum seculo decimo qiiinto, in quo isla legunlur tCircti
idem
DECIMA SEPTIMA MAJI. 43
idem fempus S. Viceliiius fuit in Erclotja Bremensi Qnihus omnibus Processus metricus de
suhjurifjitur D
Scholastious et in Theologia disertus, qui multas B. Vicelino : in quo laudatur hujus confrater unus ^i-^ctorbg.

habuit divinas revelatinnes temporejuvenlutis sua-. Thetmarus, anle Bremensis CantorCanonicus. //a-
Hic semper a^stiiahat barbaris Slavis, prnpe Holsa- bemus deniqiie ulinm Vitnm B. Vicelini, e.r MS. Dar
riani rlt^morantibus , fideiu Cliristi praedicare. Nam vico Latine translafam, in qua ista leguntur : S. Vi- Suppettex
ejas altala
illis diebusin tota terra Wagriorum. . fides Christi celinus ad anem Sigeherg extruxit monasterium ad
Sigebergam.
nullihi hal)ebafur; et si aliquando hahita fuerat, ta- pedem montis, inducfis po Fratribus ex Nenmona-
men quasi per octnginta annns omnes a fide Christi sterio : inter hns erat Thethmarus Bremensis qui ,

declinarant. Hic Sanctus Vicelinus vestem religio- eo advexit supellectilem et omnem corameatum et
sam. <'!uam Canonici Bremenses cum Regula S. Au- annonam in talibus initiis necessariam Lotharius
Regula S.
:

Attgustini gnstini abjecerant. derelinquere nnlens, cum S<.ncto autera variis agris et privilegiis monasterium dita-
obstrvata a Viro Thetmnro, Cantore Bremensis Knclesin?, par- vit.
Thetmaro.
tes Holsatije adiit, et mandato Reveren-
dejussu et 10 Et harc pr^rcipua sunt, quxde Thethmaro repe-
dissimi viri Domini Adalbemnis Archiepiscopi Bre- rimus, quem non auderemus surripere Regulx. S. Au-
mensis et Hambnrgeiisis villam 'Wippendorp alias gustini, ef adscrihere samtissimo Ordini S. Benedicti,
Faldere, in qua capella lignea constructa fuit et per cujus in hacfenus retatis auctoribus non irperimus vesti-
longa tempnra deserta, in possessionem recepit, ac gium, tiret id posteriores Martyrologi Benedicttni {ece~
ibidem monasteriura coristrui fecit a quo Niemun- : rint. Pr^tvit Arnoldns Wion ad Ininc xvii Maji hts
sfer per amplius vncitatum fuit. Ista capeila qua«i verhis : Magnnpoli In monasterin Falderae Sancti

prima fuit in tota H"lsatia :et ihidem quamvis Thetmari. discipuli S. Vicelini Episcopi hic Deca- :

Christiani esse dicebantur, tamen lucorum et fon- natu Bremensi relicto raonasterium Faldera^ in- An recte
tiiimerrorac idolulatriamultiplex habebatur et eo :
gresusest, et rairaculis clarus quievit. In Nolis alle- adscriptus
31tirtyrologfis
strictiusS. Vicelinus de die noctuque vigilando, gantur Heimoldus ct KrantUus. At quid velit Magno- Benedictinis
orando et praeditando verbum Dci, serviebat sub polis urbs, non capimus. Cum morereiur Thethmarus,
veste religiosa et regiila sancta.... Multi etiam Te- non Falstri» sed Hagerestorpii aberat Vicelinus ad
,

nerabiles viri Ecclesiastici et Clerici S. Vicelino. in comitta evocntus ; non Magnopolira, {quai aliquibns
ordine, regnla. habitu, et sancfa vita se copulabant. Mechleraburgum dicitur) .«?(/ Marcipolim. quamdi.ri-
Acta sunt hsec circa annum Domini mcxxv, autpau- mus esse Merseburgum, urbem Episcopalem Misnix.
lo serius iit supra (liximus. Nam Ficeiinum a S. Nor- Deinde non tam clarum miraculis, quam' virtutibus ,

berto ortlinnlum Sacfrdofem traiinnt cum Kranltio, quievisse indicant Acta hactenus prolata. Ex Wione
Albertus Sfadensis , et auclor Historix Archiepiscopo- aliqua confracta ediderunf Benediclus Dorganius et

rum Bremensium. Ex lioc porro nonnulla prnferunlur Hugo Mennrdus : plnra ndjnnrif Gahriel Bucelinus ,

in Genrjrapliia' Blnvian^ Germnnia^ in Bolsafin pro- et omnes Sancti Thietmarum honoranf. Secntus
titulo

prie dicfn ac Prxfecturn Borde;ifwlmieuii pag. 168. est in Catnlngo generoli Fermrius his verbis MagDO- :

9 Fuif autem rcenohitnn ex Folstera seu Neo-mona- poli in Germania S. Thietmari mnnachi, ac dein as-
sferio nnnn Mcccxsxil, per Henrieum Swineborch xv serit Falderae apud Magnopolim vitam monasficam

Prspposifum, tranMntnm Bordesholmam ubi Vita S. ;


professum. Similia lidem omnes hiihent nd xii Decem-
as$a an Bor- Vicelini in templo infixa fuit, in tabella versus Sep- bris de B f^icelino, et vii Martiide B. VoU.ero, quos
desholmam temtrionem : in qna dieuntnr, cum mona-
fran.^^lato Ordini Benedictino ndsa-ibunt. At Petrus de IFnge-
translata ?
sterio Vit-elini Keliquiii' pariter transIatiH,ante sum- nare. Ordinis Prxmonstrotensis apud Furnenses in aiit Ordini
mura altare in raedio sanctuarii, cum aliorum duo- Flandria Prior, post editum tractatum de Viiis hujus Prxmon-
steiist ?
rum Servorum Dei ossibus. An unns exhis Deiservis Ordints ant sanctitate aut miraculis illustnbus, postea
censendns Thethmarus, rfc quo agimus, non possumus edldit Auctarium : in qno Ordini suo adscribif B. Fi-
Habemui, etiani ex MS. codice privile-
certo indicare. celinum, ejusque discipulos B. Thedmanim , et nlios.

gia monaslerii Sigenbergensis S. Augustini, inter f^erum nt Canonici Bremenses Regulnm S. Augustini,
quse proferuntur diploma Lofharii Imperatoris dalum una cum Ordine Pnemonstratensi ol/servatam recepe-
anno mcxxxvii, Donatio Adalberonis Archiepiscopi facfa rint diu anfe quam S. Nnrbertus fuerit constifutns Ar-
anno mcxli, Copia nrdindtionis nd iusfitutionent dicti ckiepiscopus, tempora Ordinis anno mcxs instituti non
mouasterii .spectantis signata anno mcl, demnm Pnvtlc- permittnnt.
gium Henrici /'/ Imperatoris concessum anno Mcxcii.

DE B. FRANCISCO DYRRACHINO >OT. lO" APP.


TOM. Ml M.VJl

ORDINIS MINORUM LfRLE L\ SALENTINIS.


CAPUT I.

Auctorum Franciscanorum testimonia. Vitae epitome ex oratione Q. Marii Corradi.

emini me ad xi Aprilis ogentem de S. Barsa- tiavit, circn annum mdlxx de Divi Fraucisci Dyrra-
nuphio Solitnrw prope Gazam tn Pnla:stina ,
chini divinis honorihus. Nunc lis qme S Barsanu- ,

M: ap. 3, qiiod est de duplici sancti ejus corporis


franslnfione. de forfuna urbts Uri?p, olhn in-
ter Brnndusium Turentumque celeberrimif,
proli.iius
Ithium spectantia
gunfur, pnttus
,

quam
faciendi Suppieynenti; de Fraucisco,
ihideni vetuti per trnnsennain aiftn-
pertractanfur, dilnlis in tempus
quem primano
Barsanuphii atque ex proprio instifuto speciat Oratio illa, ea crtyr-
Ex orationc agere; nonnuUa tamen de i>5« (/cf/ia; S.
Corracli tton Reliqmis, usqne eo dissipatis, uf sola ejus nunc manus
po,qux nisi ibi haberentur coiUcta, hactenus Francis-
sotum cogiii-
distinctins cano Ordinisuo nomine tenus sotuin cognosceretur iusi-
Bn
unr- supersit, (iddere potuissem voluissemtfue, si
de S.
tlo <ie
gnis olim Beatm ; adeo pauca jejttnaque sunt verba ^
.s-

saniiphiobal-e. coqniln mihi fnisset Oratio, qnam Q. Marius Corradus


Populum Uritnnnm pronun- quiOns circa eum ttst sunt antiqutores scriptores.
tur, cfntanus ad Ordinem ci
,, ;,

44 DE B. FRANCISCO DYRRACHmO ORD. MINOR.


2 Primus isqiif afitiquissimus Fr Bartholomxns
. de sc oslendat, qitod Fiancisci corpus, non religione aut D
ArCTORE D. P Pisis, anno Mcccxcix, Minictro el Capilnlo Gene.iali aliqiio huniano sensu, sed divino consilio reserva-
approbantilfus, ^cripsit Uhrum Confonnitulum vit.r B. tuin sit, iu spcin rcsuscitand:e aliqitando reipitblicte.
Friincisci ail vilam D. N. Jcsu Clirtsli , ubi fol. 86 , Tum Vitac illitis .synopsim texit, quum pro majori piirte
jnxla cditioncm Bononicnscm auni 1590, liax solum le- transcribil ffaddinghtts in supra cilatis ad toinuin Z
ges : In Provincia Apulia! in Oria jacet Fr. l"ran- Additionibus. Nos ex ipsojonte haurienles aquam; hu-
ted prxciptic
ciscus de Duratio, qui signis inclilus fuit. Pioximus jusmodi verba iitde sttmpta exhibemiis.
de hoc Beato
Barllwlomxo a-tate fuil Marianus Florenlinus, uno 4 Dyrrachii natus, qua; civitas est in Epiro, non ^i""™'*"
suscepit hatli-
circiler seculo, jitnior; qni {uli Lticas Wuildtntjlius iit generis nobilitatera, non ea quje suinma et pneclara
tum.
Addilionibns ail Annaliuni snorum Tomtim 7 ntim. 3 habentur in vita, cogitavit unquam : honores au-
aijaoscit) Philippuni appellavit ; fnrle qtiod lioc ei pri- tem, ambitioncs, et gloriam imperandi aliis sui loci

vium nomen in seciilo fiienl : niim Franciscuin dici in Iiomiiiibus, suinmum sibi esse periculum etsumraum
religione voluL^sc, pro suo erga sunclum Fundatorem iiefas pulabat attingere : sapienliffi vero tantuin co-
affeclu, indicare videttir Marius ct sub lioc: soliim no- luit, quantum humana; et sui ipsius irabecillitati di-

miiie clinm notus fuit Marco Olisipponensi, circa an. vinisqiie beneficiis cognoscendissatis essevideretur.
MDL sccitntliim Clironicoruru putiem scribenli ; cl Fraii- A priina adolescentia in Francisci Assisiatis familia
cisco Goui-agx , tlc Oriijiue Scraplitcx Rcligionis, sub sodalis fuit : quocirca noraen quoqiie sibi imponi
anitiim mdlxxxvii paiie i eniimcranli Sanclos Ordinis voluit, qno ad coeli vias omnes perquirendas duce ute-
Minorum, Dicoruvi Caialogo ads^rijilos, pag. 94. Sed retur. Summum esse iinperiiim putabat , aliis ob-
eadem ulerqiie bievilale ulitnr ; lioc solum addentes ver- tem]ierare ; summam gloriam, omnibus inservire...
bis Pisaui, quod Franciscus septem annis panem non Audierat, id quod erat, Collegii locum extra portam '""'* Irans-

gustavit. Eotlcm fere aniio qtio Gonzaga Romx, suum Bruiidusinara Fraiicisco Assisiati magistro suo a ci- '™™* " "'

Hisloriarum Scrnpliica: Religionis opiis crcttdebat Ve- vitate nostra donatum fuisse, et in eo quosdam Iiu- u
"'
nctiisPclrus Roditlphtts Tossinianus, qtti paulo (im- jus adiniranda pielate homines, victu aspe-
faraili;e

awtoribui pliori elogio fol. 99, C. Franciscus , inqtiil, Dyrra- ram, sed cogitationibus suavem ac coelestem vitam
Ordinis chiiius, laicus, vir suramae sin.plicilatis, qui auuis sgere. Dyrrachio igitur ubi sanctissirae a primis
,

parCE de eo septem panein non comedit, silentii maximus obser- annis vixerat, Uriain \enit; et in Collegio quod non
locutis.
vator, quod legitur de Agathnne Abbate, queni, la- multo ante Franciscus ipse condiderat, aiigenda
pillo assidue ori ejus indito, tacere didicisse ferunt; quolidie religione, laboribns , et reruin cogitalione
idque ab eo aniios tres observatum, ut nec etiara eoelestium, egit quod reliquum erat ajtatis. Exulta-
cuni fari vellet expeditum ei esset. Fuitquoque obe- bat ine hercule vir sanctissiiuus g.iudio, gestiebat
de quo illud insigne nar-
dientiae cultor prajcipuus, Iietitia, cura lustraret oculis doraura, partesque om-
ralur. Cuin enim esset Urise Apulia; coquinarius , nes et angulos |)erquireret. Omnia deosculans , et
ea hora qua elevabatur in ecclesia Corpus Domini labiisterram lambens, Hic, hic , inquit locus e^t :

neque ipse irapeditus interesse potuisset diviiiilus , hoc Magister lueus liraen suis illis pedibus trivit
apertus est paries qua videre potuit. Jacet Uriae mi- hunc fontem bibit hic sa>pius vota fecit
; hanc ;

raculis clarus. Refertur istuil Agathonis exemplum li~ arain frequentavil. Taceo hic verbera, quibus macie
bei 4 ile verbts Patcuin interprete Pelogio cap. 7, qui et inedia confectum illud corpus assiduo cajjebat :

per triennium lapidem in ore mittebat, donec taei- nec sangulnem dico hamatis flagris arefacto jam de
turnitatem disceret : quibtis diiin aliquid amplius ad- corpore exhaustum. Atque ut alia non dicam, prop-
dit Ro>hilphtis dc Francisco, vidcrt polesi yitnm ejus ter contlnentiara victus adiniratinni cunctis morta-
quamdain hubuisse : si autem nttllam habttit , lam ipse libus fuit. Tantis enini laboribiis, quos vel noctu su-
qttain celeri supra nominali a pleniori B. Krancisci scipicbat ad preces atque vota Deo facienda, vel
cognilione tanto fucrunt remcliores quaiilo longius ab interdiii ad cnramodasociis et oflficiaprjestanda, illud
ullitnis Jtalise ftnibus, in qnibus Friincisciis vi.ieiat etiara addidit, ut vilain semper aqua tantum etpaue '^'"''<">"''
""'^ "'^' ''
vivebant scribebontquc. Itaque Corradus prxlaudalus sustentaret. Ad hanc
tenuitatem victus cnra se diu "
vel tn solo sux Orationis argtimcnto fncile omnes snpe- exercuisset, et ope divina res adjuta felicissiine suo-
rtivit, ipsum sic exorsits. cederet; cogilavit etiam, fierine posset ut usu quo-
3 llria civitas est antiquissima in Salentinis. qiiepanis careret- Coepit igiturpedetentim experiri.
llltde resti- Vixithic longo tempore Franciscus Dyrrachinus, in Quod cum vix ferret natura humani corporis, consi-
tuendo ejus sodalitate Francisci Assisiatis ; homo is qui coile- lium tamen susceptuin tenuit et expers rerum om-
;
cuttu solicitut
stem inter horaines vilam egit. Est in Coraraentariis nium. quibus vesci homines coiisuevere; totis sep-
Franclscinoram [hi vero utinam superciseitt simplicate teni aniiis quibus postea vixit, oleribus tantum et
,

primiijenia, ipiit ipsos ridit legitque Afautts) toto sep- aqua durayit....
tciinio Iiunc jiraiter aquam et olus omnein sibi hu- 5 Sed vos scio majora qusedam expectare ut ex-
raanuin vicluin detraxisse. Oslenta divinilus ei vivo poiiam, si qua illi vivu, si qua mortiio divinitiis ac- "''"" "''""'

et mnrtuo quam plnrima accidernnt. Denique "


illius ciderunt.... Memini
sajpius in caritate imbriura, aut clarM
defuiicti corpus'Uriie in templo CoIIegii Francisci- alia raajori vi atque intemperie cuni supplicationi- .

norum honiinum, ubi sanctissirae vixerat, nonnullis bus publicis noctu ad pulvinaria circumferendo
cura divinis honoribus longo terapore servatum est. Francisci Dyrrachini corpore nos injuria cceli in- ,

Postea veru quaui publica et privata furtuna perpe- comraodoque omni esse Qnamobreni, nisi
liberatos.
tuis calamitatibus alflicta esset, aul potius incolum ingrati, nisiimraemores eorum sumus qu£B ab illo
adliuc oraniiim rerum statu religio hominum refri- accepimus, non est quod suspensi et increduli am-
xis.set eo negligentise, ne dicam inipietatis, ventum
;
pUus oslenta reipiirarans. Duo taraen liic referam ,

esl, ut sola de illo divinitatis opinio servotur quam-


; non quia putem huic aliquid ab ostentis posse acce-
obrem tota oratione hoc agilur potissimum Divo , dere sed quia unius adsunt qua^daiu lestimt-nia
:
.

illi honores, per injiiriam alque scelus diu inlerrais- et confessio eurura hoininum qui rem tegere et obs-
sos, restitui oportcre. Hoc aulem sic aqtt ; ul citm curare voluissent; alterura ideo lacere nolui
Vitx synopslm , quia
texitjuxta prtma parle Oraitonis multa ile SS. Biir>.oiiopltrii, inest in eoquod vehementer dnleara et vos raagno-
guam Darii alqite Chnjsanihx Reliquiis Vriam allatis, deque pere accusem. Quodam tempore Uriso in Collegiu ,

amplttuiline veteris stalus propter eartim dissipaiioncm


quod aiilea jam dixi, conventus agebatur hominum
pcne ad niliilum redacla disseruisset ; tandem propius
Franciscinorura, quo, tamquam adcoraitia qiiaidam.
in materiem veniens, parle Oraitonis allera e.nstimare comiaunibus de rebus, divino cultu et novis Recto-
ribus
; , ;.

DECIMA SEPTIMA MAJl. 45


ribus Collegiorum, consulendi causa urriique vene- cogno^ici prorsns non potult; sensus cerle et vita
coptinx mane, curn Onus ICfrTOIlE D. 7,
rant. Die festo solis in templo ejiis Cul- ijull.-x ainpliijs est visa, ciiria esset expo^itum,
inienlus CAri-
sli corpus ite-
legii pro ^urama religione Sacrum ficret, lii.^ Dvrra- etjiimerjlo i-oriuin detrahi deheret, sanilate integra
varlpcr ipsos chinus, ut -si Chrisli ip-sius i-e.s esset , ita officia et subito apparuit. Hospt-s qrri aderat, sibi cunsi-ius pa-
parietes cernU summam domus omnem monstra ha»c divinitus
.sustinebat. Ecce a templo trati sceleris, fieri intell'git.

tintinnabuli signum datur Chri^ti corpus osteridi : Haj)t-i igitrir, nt clani et celerius potuit, mantica,
populo intelligit. Ad id slalim accurrens, dum priE- fuitira se a turba subtr'axit, et jumento aniplius nti
viorte jumenH
punita scitur,.
senti ex mole rerurn plurimariim explicare se non nohiit, et quantum onus fuit i*erum suaruin sibi in
potest, posito genu mentem et oculos intendit, sus- scapulris imposuit : consccleratus posteajiirabat do-
piria et lacj-ymas raovet, dureque pecttis caedit. nec mandibulam ferrct semper toto corpore tre-
nijram illius cerlissimaa fidei et pietatis vim, qua muis.se. Alia non perseiuaf multa hujus generis :
omnluni bominum linguis praedicari ilebeat Aper- ! et hi-ec duo si te.stata velitquisqnam, adest ,'\ngehis,
tis enim sponte nutuque divino tribus rauris, qui quem dixi, Muudina Brundusii, qui vasiim adhuc
inlerjecti erant, nullo apparenle motu, nulloaudito ostendit, et ejus rei ab omnibus tr.iditamper manus
sono, via sanctissimi viri oculis ad aram facta est fidom et religionem testatur ; adest corpus ipsum,
undc Sacrum populo ostendebatur. quud integerrimum ante.i semper, nuiic mandibula,
G Cura rite suoque more supplicavisset, ac Deo ut dixi, mutila*ura inspicere potestis.
gratulabundus tuta domo ciirarct e.i quffi religioso- 8 Waddinfjhus eadftn hx-c siublrartU tionmtUis de- sed eam
pro ctrna restituisse
per {1/iniones rum hominum tantie nirrllrtiidini opus erant; hunc scribens, de fitre mandibiilse prapfalae concluiiit, lamquiim
gratisasserl-
dissipata illi favoi'ejri et monsti'ata divinitus iuria; inviderunt. e.v relationc Corradi, ftj.f verhis : raptamqiie clam

Quamobrem it.i se et doljrem suiim ulciscuntur, ut nianticarn scapulis irnponit : tremuit tiimin et gfi

quae in penu, qu» in cella vinaria, quae in foco e! in muit ipse sub ponlere, dona^ furtum restituit. ^st
popinis erant, ex corrogata undique a bonis viris reslitutionis non meininil Corrntlits : trtl, cum plurihus
stipe, ea diripei-ent ; et qua; ad ejus ipsius diei coe- pro restanrando commiiniendogue adversus ejus'no,ti

nam pai'abantur, ne quid vir sanctissimus ex eu la- ausus seputcro institissct. sic urget propo.^itnm : Qiiid,

bore a Deo vel a suis mereretur, omnia, confi'aclis inqiiit, pori'0 tatn quam de raanibus
necessariuni est,
etiain vasls omnibus, eHundereut. Subitus rerum ac potestale sceleratorum hominum curpus illud
fragor ojnnium tantus fuit, ut sibi motus quidam sacratissia/um liberare? Mandibulam ex eo raptara
terrte in domo fieri videretur. Re cognita, Deo so- ab hospite perditissimo ac teterrimo huinine jaiu
lum gr'atias agit, ab illo consilium expectans quid dixi. An ego mentior? Ipsuni corpus inspicite. An

Non muUo post, cuni adjiuc Sooii


facfo upus esset. semper illud ossum defuif? Hoc ne fieri quidem po-
meliora fer-
cula itivinitits jam dixi, et in curnitiis diem con-
in saci'is quibrrs test et, seu cum dixi et rem ego factam scio, seu
:

accipif, sumerent adest ad januam humana fiicie et vestitu


; alio tempure, necessi est nostra [exigua] diligentia

juvenum luanus, cum vasis, canistris, et regio da- ac religione illam corporis partem amissam esse ;

piuni varii generis apparjitu : qui jussu domini sui, [nam] et ego oliin adolescens. et mecum pluriini

principis cujusdam Urilani vir'i, ea se Francisco corpus iiitegrum omne cognoveruiit. Hujus vero
Dyrrachino et sociis ferre dixerunt. Hairere homo, culpx gravitalein ae dedecnscum oralnrie eiaqqerassel
mirari, ac stupere undc magnificentia tanta mune- Quid, inquit, liospes ille horno, qui sepulcrum vio-
ris et profecto ex juvenuni quoque vultu immor-
: lare, trei-ncndainque illam corporisreligionem impiis
tale nescio quid sibi in animum spirare videbatuj-. manibus attingere ausus, quem iu usum evuls;>m

Illi vcro, Satis, inquiunt, P;iter, haec vestra sunt : reliquo d? corpore mandihuhm cinvcrtit? In eum
his utimini ad vasu recipienda mox redibimus.Hic
; scilicet quem scelerati homines et nefarii solent, ut

dicerc cum studeret aliquid, eosque statim abeiintes raagicis ad artes et nefandissima omiiia rebus ejus-
adjanuam sequeretur, illoruui aspectuin subito ex modi ahutanlur. rem auditu foediun cogitatuque
oculis ;iinisit. Ad coenam vero cum ventum esset, horrcndam bonitatem et natientiain Dei pra;di-
!

tantus fuit odoretsuavitasinusitatarerum omnium, candiim Tene, Francisce Dyrraehine, tuaquemem-


I

ut boni viri et sancti. coslestia sibi a Dvrrachino bra iis in rebus esse versata, quibus fortasse aut
cibarJa illo die apposita esse, cognoscerent. Itaque horaini sensus, aut matr'on:e pudor, aut amicis gra-

res una ex alia cum in tanta horainum frequentia tia. aut sepultis qnies, aut coelo serenitas aufera

rescita esset, qua; diu ab illo celari vix poterat, ad- tur ? Si quid est tale fartura, quod veliemenler
mirabilis vita ejus ac sanctilas ex eo facto esse e.sse factum susiucor, rairura nisi motrrs fuit ingens
ccepit illustrior. Vides quanta uno die sit exper- terr;E. vel nisi de ccelo. ut qiundam in scelera-

tus?... quid putandum ergo reliqua iiivita illi acci- tos, flanimic corruerunt. Bnclenus Coi-radus, indubi-
tanter supiionens, mandihilim prtefalam sic esse abln-
ex quibus disse? Er'go tamen illa pi'.utej'mitto uninia... et ha;c
vas iiniim cssct, nccijnid ead.nn fier.-l innotueril.
eu dicere volui,quod ex illa CLcna ^as quoddam tom, ut neqtic libl
Brnndusii
Brundusii longu intervallo ad Ijone.^lis^ijjium viium quam fncilc erralur, .«i tr/ lanlillum nb antiquis mo-
servatur.
nunientis qux quis seqiienilei sitscepit, dcflectat, dc siio
hujus inemori.t, Arigelum MunJinam, ejus famili;e
sodalem, pervenisse dicitur. Nostri vero homines, vcl detrahens vel addens aliquid.
qui illa a.tate aut non multo post fuerunt, nullam iri 9 Quo certo lempore ohierit Franciscns, non est In ccnventu

his vasis religiuneni debere esse putiiverunt Mi- qui referat, imjiiit /fadJinqhus : scd nec quo saltem Iritano,

scculo ci.rcrit. Ipsc floruisse eiim piilat circn anniim


nora suut omnino qusi sequuntur, sed nostra in iis
est culpa major Mcccv, eoque in Addiliombvs ad Tomum 3 rcfcrt quid-

quid colleqcral ex CorraJo hicvcrovidelur significare,


7 Recens memoria est cum id accijit, quod pos- :

Mandiliulam a
set quisque vestrum rccondari, Duo quidam hospi- viventi etianinitni S. Franciscii Assisiaiifundalumapiul
corpore ftirati
iirevercntia tes hic in Francisci Collegio diu fuere usi liberali- UrilanosCmrentum, ad qiicm sc Dyrrachm, ubi sii-
sceperat hnbitum Franciscaair. contulcrit nosler
tate,quantam facultates loii atque homiuum ferre
potuerunt. Unus ex iis, per dies aliqirot securn Bciitus, fitma scverinris ihidem qiiam m ptiiria sua
disriplina: illccHis. Scd iit primum darcliir, non conli-
male cogitans, altero rirlril suspicante, cl.im de cor'-
niio conscqiiens foret, Fraiicis.iwi
Dyrrachinam fuisse
I)ur'e Friincisci Dyrracliini luandibulam furatus cst.
primi paulo post primos in eodeni Con-
Cum deuique Lupias discedcrent, alijs cum rebus ex lis, qiii vel vel

luultis et vilibus, iii mautic.iin illud ossurn conjecit rentu liabitiir.nt ante aniium Mccxxvi qiiol Assis-ias

iino iicc anle anniim MCCLViii, licel aiile hnnc va-


hanc in jumeutum imponit : id corruit statim ; et, obiil ;

locts cceperinl exislcre, qui rela.rutam mullis


seu vera muis illa fuit, seu morti simile quiddain. riis in
niottis
,

46 DE B. FRANCISCO BYRRACHINO ORD. MINOR.


modis panpertfilem Ordinii non fcreittes, enntdnn trsti^
AUCTOnR D. P B. Joannis
sub an
luere satagetianl ; sieiil apparet ex /^ila CAPUT II.
Parmefists, Ministri Geiieralis vii ad xix Marlii a
I25S necdum
noto, twhis illiutruta : qui Jotiniies eeruni eonutiit reliriucnier Q. .Mai-ii CoiTadi conalus pro reslauranJo
favit eleclus anno mccxlvii. Eteniin suh hoc Gencrali cultu B. Francisci
uecdum vcl Dijrrachii vct Urix canventiitn hahehat
Oido, qucmatlmodutn appurct ex cjits distritiiittnne in \n sua jam laiidata Oralione remedia suggesturusCor-
Provincias, Vicarias at^uc CustoUias, facla suh S. Bo- radus aJversum mala. qiia: Uritanx civitati divinitus

navenlura aiino mcclviii, cI rclata ab Haroido in fiiie imt.-iis.ia graviler conqiicslus erat ; et animos civibiis
std anie
an. \m. Epitomes Aunalium. Idctn Haroldiis atiani sitnilem suis faclurus, ad restatirandum B . Francisci sepulcrtim
dciitde proponit, fiictam antin mcccc pcr BarUtoloinecum et cultunt. qiii toliiis Orationis scopiis est De sacris
;

Pisanum, ubi in Provinciii Dnlmoli:c sub Ciisioihu Rii- ajdibus quinqunginta sunt, itiquii.si numerem eliam Ad rcstawan-
dumseput-
gusina ponitiir secundus Lufiis Duratii, et in Provincia suburbanas, quibus (o facinus dete.standum !) cloa- crum.
^Iptdiiv sub Vustodia Tarcnlina Lucus itcm sccundus carum loco ac sentinarum abuliinur. Illarum resti-
Oreai. Slahat crijo Conventus Uritanus, sccuio xiv ;
tulioni non grave negotiuni est singulis annis de
qtio scculo ad incilietatein pcrducto scissiis quidein est terafiu bis millies sesterlium, puljlica^ salutis causa,
Friniciscanns Ordoin Conrenluales ct Obscrtiantes, non velleesse attribula... restitutio aulem sepulcri sajpe
tiimen vcl ab bis Ohserrantibus Convenlus istc cu-pisse dicti non certo aliquo sumptu terminanda est? Si

eredetid'us est, vel hoinm fnnia nllcctns Dijrrochinns vicies .id reni aut si qiiadragies impendere po.^senuis,

veniisc Uriam : natn in D:stributionc locoriim Rcgii- equidem vix ea summa et sepulcri lionore contentus
laris Observantiee , fucla aniio mdxvi i'i apud prsedictum es.se possem. Sed quando nobis tanta difficultas est

Haroldum repcvieitda, Uriianus conventus non nomi- serarii, ex ipsorum difTicuUate temporum et novis

natiir. quotidie tributis, ut nostros taccani depeculalus ;

40 Ex kis porro conscquUur,quoit Franciscus, cum age, oro vos, id quod minimo sumptu fieii po-
fiat,

ncqueat adscribi Ohservaittibus, Uriif numqiwm rccep- test. Quanla enim res sepulcrum illud vetus munire
in/er Clai citos
tis. anliquioris alictijus rcformationis Fratrcs ibidcm saltem, ne pateat curiosis, ne pateat sacrilegis, ne
vidctur flxissc
Bcatw, invcnerit, vitx religiosioris magistros. Omnibus aiitcm pateat furibiis, ne pateat niagis ac sceleratis bomi-
crpcn.iis non alios liuic loco aptiorcs invenio quatn Cla- nibus ? Nisi liac culpa violati sepulcri et sanctissimi
renos, nomen sorlilos inilio scculi xiii nbainne Clareno, corporis nos omnesexpiandoscs.se crederem ; co
nitcr Asculutn ct Nurcinas alpcs, ud qucm coriim Con- solus. nullaope vestra, quaraquain sic afBicta ^era-
gregatio fitit inslitutn, diictu B. /Jniieli Cingulani, per forluna el eversa, isto qnideiu suraptu vos libe-
Heec enim Congregatio, sub nomine
alias de Clareno. rarem nimc tamen publice et necessario
: illam reli- quod eziguo
Pau|)ei'um EreuiiUruiii Fr. Augeli ile Clareiio giunem sepulcri restilueie nos oportet Utinam siimpta fieri
potcrat.
juxltt Privilegiian Cailestini Paps F.daium Fr. Li- igilur ferret noslrae fortunacivitatis, quanto Saler-
berato Maceratcnsi ejusque sociis, Ereraitis Doniiui nitani Malthffium. vel BononiensesPetronium, tanto
Coelestini dictis {quorum uniis ipse Fr. Angclus fue- nos Fram iscum Dyrrachinum cultu et religione ve-
rat) insignitcr floruit, sub Ordinariorum obedicntia, ct nerari I Sed minime taracn putandum est, sine ma-
vesle a Minorum habitu distincta toto sesqui seculo, gno scelere pra^termitti posse quod facultates
id
donec eos Si.itus Papa IT anno mccccxlii gcneralis nostrse sinunt : et Franciscus ipse, studiis nostris
Mittistri impcrio subjecit; ilu tamen ul unum c Socie- et religione permotus, et urbi nostrEe conriliatus,
tatc sua Clericum cligere posseut, qui sub nomine Vica- efficiet. ut aliquo in tempore plurima sibi rei divinae
rii, a generalis Ministri obedienlia depcndens, cos gu- munera et amplissima reddere possimus.
bernuret. Quamvis enini Clureni in Piceiio pru-cipue MDeiiiqiie ciim
enticliuleret Corradus satisfaciendiim
Umbriaqiie fuerint mullipltcati ; pronum tainen cst cre- esse Deo, gravissime olfenso, tum ex prfesenti ne-
dere, cosdem secunduin mare per Apulium quoqiie glectione rerum divinarum, tum propter impielatera
et
Calabriain ptopagatos, faventibus iis qm Fr. Liberatiim et scelera majnrum Mihi, inquit. videtur, niliil ad
:

cumsuis ibi antea receperant; eosdnnqiie vexatos, et lianc fortunam esse salutarius, quam statu tempore
sub assutnpio in Gullia Spiritualiura nomine certisque sacris de nobis ipsis poenas reposcere, et
extiticlos
circa iinnum mcccxviii, Itaiid immerito dolebunt qua; in hac urbo per octingeutos anmis commissa
;qtiam-
vis ex iis aliqid culpabilcs fuerinl icliismatis, eligetulo sunt omne in posterum lempus lugere. Totain ad
sibi nucloritnlepropria Uinistrum generulem in He- hanc rera summiviri atqiie .sanctissirai. Caroli Bovii,
atiaque reti-
Iruria Sictliaqve. Sive igilur ex Aputia in Salenlinos Puntiflris nostri, consilium et auctoritas interpo- tjiosi citttus
ex dicti Fr. Lihcruti sociis Urix conveii-
tlelati iiliqtd, nenda nnbis piit. Htc
diem festum Fran- arijumenta
fort:sse
tum rTorsisunl,qtd .^se subduxerinl vexalioni ad Cla- cisco Dyrrachini. instiluere pro HJiismodi commissis curanda.
renorum Congregationem nggregad; sive ipsi Clareni satis esse judic:ibil. A'»//!(s rryo certus ealeniis ilies
primi fuerinl in loco islo occupando, qiiem olitn colemlo B. Francisco huic
forte fuerat, cui antea idem Ma-
stib fliictn

m \ii.
prse^etttia siin consecrnverat S.
suo vcrsus Palastinam itiiiere
Franciscus Asdsius in
manct verosimile,
riiis, ctini

in sacris,
de scputcro agerei, nplobnt
peipetuum ignem, et alia si
elijiin menlionera
qua videbun-
; inilia
Cotivenlus Unliini posteriora esse initio seculi tur in.signia .snnctitalis inajora
qualiascilicel rxprcsse
xiv, nec ;

nisi illo vergeiite ori


finem obire in eo poluisse Fratici- Canonizatis a Scde Apostolica Iribuunlur. Interim sola
sctmt nijrruchinwn. Non cst ctiam festi annid consiitutione expcter.da conlentus
ciir ilicamiis eitm- : si
dem Conventum, qid nnna mdxvi noiidum adnuineraba- virum, !«(yni( .«apienlissimurc adducere ad hanc vo-
tur Conventibus Ohservnnlitim. ante luutatem possimus, pulcherrimam huic urbi,
Potilificntum Si.cli debi-
ir aul etiam postea a Clarenorum
arctiori disciplina tam religioni, et nostrie raaxirae iiecessariain sa-
ethnhHu ad Conventnulinm Inxitatc.M defecUse. Illum diera quem
giinm- luti I si videro, certissiraaspe sum
diuqnidem istorum Congregutionomenanliquuni nos omnes esse visuros, novani h:inc urbem nobis
tennit;
licet td pastea faclum esse batul obscure pulabo esse restitutam nec desperabo aliqua sal-
calligatur ex ;

Cnrroito, Fratrum sni temporis exigttum religionem tem in po.steritate, a vicinis uibibus antiqua orna-
notanle. qnemndmodum e.r seqiienti 'Capite upparebn. menta orania invisum iri. Dabit hoc Deus nustraj
religioni, dabit Francisci DjTrachini patrocinio et
gratia; : quem liac tota (u^atione utinam ex parte
aliqua repriesentare potuissem !... Nunc vos ipsi
proponite apiid vestras cogitationes illum quasi no-
biscum
.

DECIMA SEPTIMA MAJl. 47


A biscum Inquatiir, macilpnta facie, contractis oculls, Quintiles : guo eodmi anno mense Orlobri liocium D
UriCanos nudis peclibijs, liorriclo vestitu, jejuniisconsumptum obiisse srribit in Jrchie/jiscojjis Brnnlnsinis Uijhellus Ari;TORK D
fntstra hor-
tatus Cor-
et vijce teuui dicentein : Hauc esse, Uretani, urbem tom. 9 Italiir sacne, ubi referl eidem Urix iti xde Ca
scd Jinoio
tltfancio
radus, vestram. non nobis aut mihi, sed liis collibiis taii- tbedrali sepiilto, jiositum ab Ordine et Populo Urelano
tum, saxis et ruinis possum credere. Ubi enim illa eiiitiipbiitm in tiiio aJ ceteios
; ejiis tilidos addilur Uri-
Uria nunc est, quam ego copiis affluentem, et rebus tana civitas, ex multorum injiiriis in pristinam
florentissimam omnibus reliqui? Aliquid certe a vo- dignitalein Archiepi,~iopaIeni restituta. Tam velox
bis aut majoribus vestris in ea peccatum est, quo ex aulem Borii mors siirciJit rerosinnliler kpes nmnes co-
tanta gloria tantas in sordes atquo oblivionem de- natuscpie Corriidi, pro restaiirando cultu Beati Fran-
Nou teiieo lacrymas
lapsa est. doleo enim : pluri- cisci Dijrracbiiii. Netiiie enim ati.iimus, <iiiod Uoni
mumc5sus urbis, nnde milii grailus in coelum feci : succcssor Beinardinus de Fiijneroa qi.idiitiain ciira
sed moveor magis latente et vetere aliquo sceb-re istiid etjerit, in suo annoriim \iv Ponli/icalu. iHcenim
civitatis. Veramt:inien si a Cliristo venia petatur, dimissis aedibus. qnns, vetustate collapsas aut
bello
ego sLipplex iUum orabo, ut haiic macieni, bai.c uu- dirutas, .suniptu proprio a fundamentis, sibi succes-
ditatem, liauc inediani, et illos multosannos quiljus soribusque >uis, in veteri aroe, antiqnitatis conser-
mihi omnem
detraxi victiim bumiinum, et quidquid vandaj causa, restiiuerat Curo/u.sfsiciK m marmoreo
Christo vixi, vobis oranibus prodesse velit, perinde titulo leijitur apud UijhellKiii) viJelur Brundusii ple-
atqiie si vestris ea in corporibus, ve^tra et urbis ritmque habitasse, ubi sanrtiniotitiilihus Ciipiicinis cu-no-
Veslrie causa perpes.^i esseti^. pias voces ron- biuin simililer n fnnduinentis struebat.
!
Nec eniw alia subnatisque
ditionem sanctissimi hominis pra;clarani I... Audia- caiisa fuisse viilrtnr, VrUanos
cur imsl Berilardiai mortem lotis intf-r
mus oro vos macie et laboribus confectuni, audia- sex antiis Setles utfaque vacarit, quitmeoiitentio Bruti- et Brundusl-
mus nunc de 3i.|o immortalitatis oniatii indutum nos coniro-
: dusinorum Uritanorumi/ue diutiima inter se super versiis,
vultum cogitemus, et videre nobis priesentem
illius
poliorijure. apud
Prxsulem, lilulique Ar-
babeiidi se
g videamur, solis atque siderura aspectu splendentio- chiepiscopalis rentivatis jurgiis, qux jam iiide ab inilio E
rem ipsum denique ad suara opem atqiie auxilium
:
conjuiictarum Sedium, id est abannoiiLXu constateffer-
nos invitantem audiamus illi, gruti animi signifl-
:
bniM,e. qiiando a Goffntlo et Sichelijaita Brundusinis
cationem suo corpjre honorando aliquam, ootenda- Comdtbus tnlerpellattis UrbanusII. Goditio, Urelaniim
mus. tlumiaxat Episcopiim se dicenli, prxcepil, ut, quando
13 PoUiisenimveroad persuasionem oralio! Frvstra virorum veracium asserlione, qui rem diligenter in-
nihilominiis declamnlionem islam suam fiiisse vid-ns vesligarant, comperlum erat, Cathednm, quietunc
recurrit ad
Episcopitm
Mariiis, el cum verboriim soiio etiam memoriam truas- apiid Uritanuiu niuiiii-ipium habebatur, apud Brun-
Bovium ire dtctorum; piiblice ipsam ceiisuil exliilierc leijeinlam,
; dusii civitatem antiqiiitus extitis«e, eadem misnante
prxmitlens ei cpistolam cum eadem oratione a se mis- Dominorestillitii, illuc ipsam referiel. Quod inundntum
sam Illustrissimo et Keverendi^sinio Joanui Carulo iteriinte Paschah II. declaratum esl Bruudusinie Ec-
Bovio, Uritanorum Archiepiscopo et Brundusino- clesiai Uritanam Ecclesiam subjacere. Coiicordix ta-
rum : cjneni e.xhortatus iil Kdes,
Uritana urbe sa-
in nien causa Godini. siiccessor Bafduiints, ifqualiter se
cras, quarum tanta pollutin et quotidiana erut, per- Brundusinae et Uritan:E Ecclesiarum Antisfitem
gat vel tollere omnino, uti coepit; vel castissimum exemplum posteris; vnria iirbis Urita-
scripsit, secutis
iis cultum religionis restituere; eommemlat
eidem nse,qunni septies cxustam tradunt fortuna non obstante,
imprimis Sauctissimiim Djrrachini corpus, illud ho- usque ad Bovii decessorem Franciscum Alexandrum
;
norari pene desitum s:rpius nefando sacrilegio a in cujusde Urilanis quxsti favorem, Paulus III pro-
sceleratis hominibus attrectatum, convulsum, aliqua nuutiavit, Ecclesiam Brundusiniim itaesse Archiepisco-
ex parte imminutum. Tuin, Oro. iiiquit, obsecro, paletn, ut sibi uititie Uritana; ceqiie ac ceteris suffra-
perque ipsius numente obtestor, eatecum recordere ganeis siiis prsepoui in otnnibtts deberet.
quae Uria; in sacrario te rogabam. priiis quaiu a 1S Rrputliilantibus attteni ciim Bernardini prxdicti
nobis Manduriam discederes. Ego quiafflictamsem- motle coutentiontbus istiitsmudi, post sexennii vacatio-
per nostra; civitatis fortunam, tanta ex neglectione ncm diremplus uterque Episcopatiis esi; nihil eidetur
et, Archiepi-
Divorumpracipue natam essescio; raajoresiiostros scopali litulo Brundusinis reliclo, Uritanis proprius
e.tse peraclum,

, soleo accusare vebenienter, nec hominum loco lia- Episcopusubliijit. Horitm in ordine quintiis Ruphael
F
bere, qui prasjudicata hffic scelera nobis reliquenint. Piilma, ex Cimrentunlibus S. Fraacisci assiimptits anno
Fratris vero mei FrancisciCorradisiepe teutavi ope- MDCL, si nihil uovi derrevit obiittuitque nescio quis
, ex
rani, quo ad sepulcrum et corpus illud fieret aliqua quiituor decessoribus ejiis alius pnxsiimi possit hoc fe-

non sine
restilutio religinnis. Verum is, quaniquam teniplo cisie, luaxime post Urbani VIII severissinia dttcreta
et rollegio pra-sit ubi corpus est; collegas tamen anni iidcxxv«; xxxiv. Inio eoriimdem decrelorum res-
querelis de
Uritanoruni suos adducere nondum potuit, qui ad opus illud vel peclu fnctuin crederemus, nt si quid illi reeepissenl noei
duritie. teruncium dari velleut nosti euim genushnmiiium,
: citia Apostidita- Sedi.^ eonsultuin, idtotum abrognretiir,
interquosnon Viilde iiiagua e.t nec pUirimorum de tainqunm Iniigis^iiiiiiiii tenqiiis illitisve iimiiemorabi-
pietate cogitatiu. Colui ex iis multos, rei eliani di- lein cursuiii, id est, ceiitum aunoruni metiiui nonex-
vinai studiosos et niei amantissimos; qui tamen, cedetts. Quare uon mngni faciiuus quodArturusa Mo-
paucis repuguantibus aut certe moraui negotio quo- nasterio, insuo Franciscnuo Martijroloijio, nitUo 'alle -

tidie aliquain iuterpoiientibus, jara desperant tieri gaio attctore, nisi qttorum verba initio descripsimus
posse anipliu,ut qua; voluiit quajque upnrlet con-
, citra utlunl diei desiqnationem ; B. Frnneisro huic ad-
sequantur. Quamolirem ego, qui multos ante aiinos scripserit diein xvii Maji, in utrttque ejusdem Martijro- .^ ^^^ ,-
frustra hiec niecum dolcre suni solitus et couqueri loijii editione annorum mdcxxxv et Lili. Hiinc lamen .Vuji solius
apud onines -:?, iio^.ii c-jj/otxoiiyTx; et religionum ma- dietn ex Bidlanili noslri Jiidieio letineinui; quia, citm -^'turiarlii

gistros ; nunc deiiique... oro te, quantura


de salute de anliquo nd appellatioiiem Beati cultu
et sufliritiiii
"'""""
patria' orareni, ut cujus jam dixi Dyrrachini corpus, cotisiet, ex priemissis de corpore supra terram ad vene
etBarsanupliii de corporequaj supersuntpaucissima, ratiouem aspecttibili, et piveessionatiter pro siccitate
etnonpietatem quidem,sed scientiiim pietatisatque averteuda ciicuinluto {quilnis induliie conjuneta aliquando
memoriam, in civitale nostra putes majore etiam fuerunt auatlteiniita, nd sejnileruni appcnsa, aidentes
cultii ac studio rotinendam. aiite illiul lunipades cereive, aliaqtw sitnilia) credidimus
14 Hacteniis ad Roviiiin Archiepiscopnin Corradus, nos posseexenipliim sequi, privuUequainvis auctorifatis,
proximo anle editionem anno mdlxx, vii Kaleiidas tlotiec aiiiiiide consttiret, debere illi alium magis pro-
priitm
: : :.

48 ACTA SANCTORUM.
A prlum iliem. Ttr hoc mtem iloceri ciipientes, srripsi P. Jacoho Vilerho, a qno iinidiiuid tillra prxdicta ac- D
Colleijii iwstri Tarcntini Uretnms vicinioris Rcclori cepero lihentcr referam in hujm Tomi /idditamentis.

DE S. PASCHALE BAYLON
ORDIiNlS MINORIIM DISCALCEATORUM S. FRANCISCI
VILL/E REGLE L\ REGNO VALENTINO.

a:<no
Qr.rm Panlus Papa V anno mdcwiii Benti dici posse et quomodo vera miracula cognosci de-
UDXCII. 'iiulo ornarir, et OfficioacMissa coti perinisit; beant. iv Utrum possit coli Sanctus .iliquis, ante-
liuc qiio scrihinius anno moclxxix Sanctonim quam sit ab Ecclesia cannnizatus. Qiiihits, ul diclum
Calalogoposscadscrihi, qvandocumqiie S D.N. est prxtermissis, reliqiium omiieni conlexlum Latiniim
Pasctialis, feciinus. Succcdere prim.r rit.r polnisset ReUitio Audi-
ab an.
Jnnoirittio XI visiiin fiierit, Sficra Ritiijim Congrcqa-
lClli torum Rotffi Francisci S.tcrati, Joannis BaptistiB
leali/icati tio, post uccuratiim caiisse totins CTanicn, declaravit
Coccini, et Alphonsi Manzuiedi de Quignoiiez co- omi^sa cllam
ndeo ut spcrondnm sit, pro.rimis hisie onnis et prius
ram Paulo V, quum secnta Bearificario est : sedcerlius J rtutione
qtiam Itiijus tonii e.i'empla Riimani pcrveniant, ipsiini
oimiia et distinclins AA. KDt,T.
nolata repericbanlur vel in ipso
quoquc solennis Canoniuilionis dicm noniinandum a sua
fonte, id est, Vita preedicta qualenus est ex Testiitm
Sanclitnre, et secutnrtim extrenium Actum, qui posteris
jnratorum dictis e.rccpta; vcl ccposter^ori altera,
qiiam
Supplementuin liuic operis fucturis non cxiijunm liatti-
.icripsit Hispaniie priiniim, deinde eiiam curcvit red-
el mox caiioiii rns sil .\cnhcndx Appendicis maierinm. Jntcrim San-
zandt Vltam dendam Italice, et impressam Romx anno hdclxxii
ctum incipimus appellare, juxta comniune proverbium
Cainillo Cardinali de Mn.cimis dicavit P. Fr. Christo-
qiio diciliir;
[iborus d'Arta, od causam Canonizationis agendam
Quod parum distat, niliil dislare Yidetur.
constiturvs Procurator.
2 O^icro/ Pascbalis /3io/Jt' Villamregalem, Vulen-
apud JJispanos leijni prxiwbile oppidum, hoc die in
litii
4 yeinpe er hac in tres lihros divisa primo fecimtts

Domutica 1'cntccoslcs atmo tih\a\, cum FratriJius Mi- Vilx ac virlulum Supplementum, primss Vilee adden-
noribus Disailceutia nd I^roviiiciain S. Joiinnis Bapli- duin, omissis quif anlea fiierunt su/jicienler cxplicatn :

stik- dictamspectanlihus, Custos prteessct P. Fr. Joaniies dcinde tolos fere libros, secutidiim ac lerliitm Lutinos Ef tecentlori
Iluticn datur
Ximeiiez; qui priinus ejus vitnin aiino mdscviii co«- fecimus, siib ««o Gloriae PuslhMin.e (i7u/o : cui adlii-
Sujiiitcmentum
sciipsit Hispnnice, siib Mvlo Chronica;, O Valeu:ix
slnri.v plcnitudineni altud nihilileesl,quam ut lialeamits
et Gloria
anno mdc imprcssam dedicavit Pliilippo JJI Hispania- gesla post Jannariicn anni mdclxxii, iibi Christoplioriis linsiuma ;
rum Motiurcltx, quaniio juni e vivis exccsserat desinit, usque ad hunc pr.vsentcin dieni : quj' ut Rcnta
ejits pa-
ter Philippus IJ, qui /luclori indicaveral, placere sibi impetraremiis qutvrendidiligentia nahls non defuit ; sed
ut ea scrtherettir. Scribo autem, Cap. ei, quein per litterasappellavimus, Canoniiationis Pro-
inqtiit l, ut
fac-iam siitis obedienti» prajcepto mihi injuncto et ctirntori, aliis forle majorthus iinpedilo, primptitiido
obligatiouibus iiuiltis ijropiiis, quibus adsiriiigor; obsequendi : Itic lamen dcfcctvs haud difficitltersuppleri
scribil ejiis
in aliquani compeiisationein laboris, quo me Vir posthac ah alio quovis pOlerit. Ulinum elium invenialur,
alummis
J. .Ximcntz
beatus ad Religionem adduxit, divina quadara reve- qui ex copioissiinis Proccssibvs, quales primuin ad
latioue impulsus, ut puerum aunos qualuordecira Rotum ollali fuerunt anuo mdcxi, Spicttcgium faciat
dunitaxat natum, cx domo paterna pene furtiin ab- miraculnruni , a Christoplioro omissorum, autnobii init-
duceret. unius noctis in eadein liospes, uec auroram lat Rchitionem aliorum in Sardiiiia palralorunt.ei antio

secuturffi diei prsestokuus; meque deduceref per iter MDCLXv dcscriptornm, qiix ah eodem Christophoro,pro-
circiteroctingentarumleucarum, et ad nostrie Dis- lixitalem excitsnnte, indicatur dumtaxat num. 39. Fa-
calceationis asperitatem laboremque assuefaciendo ciliiis patimur Vilam, quam, post
defiiisse nobis eam
solus essetpateret mater et magister a Deo datus, recensitos omncs quide Pascliali ittcumqiie agunl Aii-
toto tempore Novitiatus neque prius ex bac vita
; clores, ultima libri pogina laiidat idem Christnphoriis,
egressus quam me relinqueret, sicut praedixerat, scriptam a P. Fr. Anlonio Panlies, ejwidem cujus fuil F
hujus Provincia! eleclura Custodem. Beattis Provincix filio, Concionotiireet Gmirdiano Con- indicfifur
(iha Vita
3 Scripsil ergo sibicognita, parlimpropria exiterieil- veniiis a Torrente niincnpnti. Quamvis eiiim ea polissi-
Jiisp. pcr
guam Laiiiiam lia scienliaque rfc visu parliin aliorim cadcm sic scien- mum ct usuiit ct adjulum se faleutttr Chrisiophorus; non Ant. Pan/iez
damus, omiS' titim et in Judicio Archicpiscopali rile deimnenllum, est tumeu reanliori nostra uutiqiiior nisi annis paiicis,
stt paucis relulu: ideoque ontnino operae prelium utpole Waddingho aniium hucl scriplores Ordinis
fuit, lolum illud siih
opus Latinum facerc, omissis dumtuxat morahhus qui- sui recenseutiignota. Jdde qtiod Cluislophorus dicat,
husdam diijressionihns aniplificutimiibusque et primis eam jtiic/rm eruditissime conscriptam esse, verum, uti
Capitlblts quatttor, formam Proloqi potius quiim lusto- in Prooeinio fatetnr yJitctor, non adco exactam ad
rix ItabenlibuS, suh liisce tiruli\,Caip. 1 Ob quam cau- magisad ulilil.itemspiritualemle-
historiae leges. sed
sara volueril Cbristus, quatuor sanctosEvangelistas gentiuin : qiia ex causa
lioet multum probata fuerit
habere Clironologos suos et quare auctor hoc ; in Hispania minus apta sit visa ad geniuni It:ilo-
velit
esse sancto Fr. Pascliali. ii Quare voluerit rum, digressionibus qinitumcumque aptis praeferen-
Deus
hoc seculo manifestare trcs suos niagnos fauiulos, tium historias succincta; fluxuin nu.spiam interrup-
Fr. Ludovicum nerlrandum, Fr. Nicolauin tum, qitatem ctiam in hocopere solcmns requirere.
Facto-
rem. et Fr. Pascbalem Ba^ lon. quoriim primus, Or-
b Multo lainen magis optanda foret sectinda collectio
dinis PrxdicalDriim ilccus iusigne, auno
mdclxxi Sitn- mirncutorum aliorum et posteriorum, facicnda ex in-
ctorum Jlho atiscriptits, colitur t\ Jugusti : secuiidtis, upfnturnova
fonnationibus ad secundum Processum mdclxx pnepa-
eumdem postcrlorum
qiiem Pascltiilis Ordinem Fraiici>cuiium, idetn- ratis Valentix, e.c qiiibus solum sex principaliora viiiaculoruni
que Valenlitlum Regnltm exornavit, et ohiit XXIII De- excerpi et Processui inseri voluerunt, qiii (iili itum. iolU-ctio.
cembris, ctijus causam in Sacra Romana Rola expcdi- iZ^ testalur Chrisroplwrus)Sty\i in iioraana Curia
tam Itaberiail Arturtts a Monastcrio. iii Quid
sit mi- usitatipraxim aliquara habentes, plura neccssaria
raculum necquidquid mirabileestetiammiraculum
:
DOn judicarunt. Ftenim asscrit idem Cliristophorus,
, , '

DECIMA SEPTIMA MAJI. 49


.'« haud pnnciora numero qnam qux ad primum enfie, ludisque, tantum iste virtutis et sanctitatis exercitiis D
Prowssum instrneudnm concurrerant. Neqne dubitan- velut ex propensione qnadam naturali : in oranibus " "'s'-
*'"^^"
dtim esty quin antiis his ullimis novem mii/la eliam di- referens raatiiritatem quamdam senilem, imo religio-
vinilus palrala sint,et saltem iii Convcntu Villareyiensi sam disciplinara ; idque solo eum docenle atque
odnotata. digna qux non tradaitlur oblivioni. Alii bre- eriidiente Deo.
vitati slndente.s poluerunt isla non desiderure : nos,qni- 2 Admiratinnem vero raeretur, quod ciim Minori- a puero
bns cnrx est ut nihil in ohlivionem veniat, qnud vel tam discalceatum nuniquam vidisset, a puero faraen di.KaIctatut

Sancti pro Deo, vel pio Sanctis Dens est operatus; discalceatus vivere voluerit, non solura exuendo
rogiimus Provinci.x istiiis Snperiores, ul pro fuluro oranem amorem seciili, in quoconsislitvera rellglo;
operis liujiis Supplemento malnre faciendam curent no- sed eliam niaterlales calceos, sine quibus passim
bisqtie submiltant novam ejtmmodi compilationem ; ad conspiciebatur ambulare, per duraeta atque spineta
normam earnm, quas isto in genere pafectissimas de- sequendo gregem, montesqiie scandere ef per eorum-
(limns II Apriiis, post antiqnam Vilam S. Franeuscide dem pefrosas declivitafes descendere, nulla viarura
Paula; el v Maji, pust docamenta de cultu S. Angeli asperitate terrifus. Quantamcuraqueenim illam am-
JJarnielUx. plexabatur libens pro ejus amore, qui pro salute
humani generis vifam omnem duxif inter cruces
afque labores. fam prompfo animo quin etiara anxie
VITA dsideranti, ut diceret, Baptismu liabeo baptizari, et
Ex Hispanico Fr. Joannis Ximencz. quomodo coarctor dnnec perficiatur, Cum ergo Pa- adoptari se
schalis noster per campos inter pecora pasforis simul o divue
"*"'
CAPUT 1. et p.fiiiifentis monachi, hominis atque .'Vngeli vitam *>"'"''"*
'"'^
.Xalaks Sancti, et vila pastoritia ante ingres- conjungeref, domino cuidam serviens, cui Martino ^
sum in Ordinem. Garziae nomen erat : adeo alte penetravit in ejus
i

amorera, uf Paschalem alloquens; Eia, diceret, di-


SJ rater Pasclialis Baylon, religiosus Ordinis S. P. misso grege in oppidum mesequereafque in domum
.\a(ivUalis N. Francisci, et filiusProvinciffi S. JoannisBaptistae meam, raihi qui liberis careo futurus filius et om-
cjiis !ocus,
Discalceatorum, natus est inoppidoTurris-fonnosee, nium possessionum heres. Nemo non cupide fuisset
tenipiis,
auctores. lu;rtinente aJmonasterium Dominai nostra; Horti amplexus condifionem, qua ofTerebaf alienus amor,
regalis Ordinls Cisterciensis di'tcesis SeguntinEe. quae negaverat sua; nafivitatis sors, divitem patrem,
Quamvis enira ipsum oppidum spectet ad regnura doinuin opulentam, urbanas delicias, copiosara sub-
Aragoniae,,in spirituaiiljus tanien spectat ad Episco- slantiam, tanfi solita aesfiraari a mundo. Sed eum
putum regno Caslellano inliaerentera id scilicet : nerape jam impetraverat a Deo in fillum S. Fran-
agente Domino, utcommune Regniutriusque pignus ciscus, discalceationera nosirara jam tum moliens in
Paschalis esset. Natus est autem anno millesimo Hispania, illumque ad eara peropportunum sibi fore
quingentesimo quadragesimo, Apostnlioara Sedem prcesriens unde ejus animo tam firmiter impresserat
;

obtiiiente Paulu III et Carolo V IniperatnreHispa-


;
sanctae paupertatis amorera, uf non possef ei ulla

niam gubernante. Nalusest ctiara lionestis parenti- ratione is exiini. Ifaque Domino suo sanctus puer
bus dicti oppidi inquilinis, quorum professio erat, rcspondit;seqiiidera multas ei deberegratias propter
agroium cullura pecorun.que i>;.stu vitara lolerare. favorem imraerenfi oblatuin nou tamen eum posse ;

Patri nomen fuii l\Iaiti;to Bayli.n, mater Isaliella admitfere, propterea quod constitntuni haberet ser-
Jubera nuncupaljntur quorum licet minime illus-: vire Deo in pauperfate : tanfumifue abesse ut pos-
tris esset sanguis, illustres tamen coram Deo et sessiones vel divitias appeteret, ut omni eas ua-
Angelis erant anima', propter sinceruni Christiani- quam habendi facultafe privare se ultro vellet

tatis cultum et virtutes tali nomine dignas ; sed et religiosam vitani .•'Us< ipiendo ; atque adeo jam nu-;c
sanguis ipse, tametsi ignobilis, purus erat a sordi- ire se velle, habitumque suscipere.
busJudaica;; vel Mauricie aut ha;retica; propapinis, 4 Porro illius temporis pasfores jurati narrant,
'i">"P»'"f>'
ex parte quidem patris diictus a Martino Baylon et quod ipsis ludendi causa quandoque ccnvenientibus
Lucia Santander ; per matris vero caput avos attin- atqueraschalem secum ut tantisper colluderet invi- y
-. gens Ferdinandum Juberiira et Mariam Xeriz, tantibus, ipse confiuuo se proriplebat cum grege suo,
omiies in dicto oppido Turis-forraos.X' progenitos. nc tantulum quidem teraporis iiiter eos ponere vo-
2 Talibus ergo parentibus avisquc dignum nepu- leiis : quia cum paucorum esset verboruin, cetero-
ten ar filium illa excepit, cui creditur Paschalis ruin garrulifatem gravate ferebat. Audierunt etiam
tur Pa^chalis
dictus? nomon idcirco inditum esse, quod Paschali die in quod aliquando capras custodiens diceret, se velle
lucem venerit. Mox autein in ipsa pueritia futuriB ab eaiuni cura absolvi, quia fruges .illenas depas-
indolis sua; dedit indicia : licet euim a suis pai on- cebantur, eoqueanimse sujecreabant periculum ;tam
libus, velut alter David, fuerit nascendis grejjibus leiieraineijam tum conscientiam sancfus Dei fimor
adhibitus non idoo tamen pra;clusara sibi ad dis-
;
eflbriuaverat.Rem prolecto in ejusmodi a;tafe mi-
cendas litteras viam crediJit. Librum eniin in pera rara dicuiit enim tesfes omnes, qiiod quando ex
:

circumferens, et raodo ab hoc, modo ab illo instrui pafrio oppido venit, non plus septemdecim fuerit
puerltia
inslgnis petens, ac privatim secum in illasolitudinis com- vel octudecim aniiorura. Addit vero eorum unus, no-
moditafe rumlnaus quLe didicerat, partim diligentia mine Joanues a Campis. ex Turre-formosa oriundus:
sua propria, partiin Dei gralia siiigulari adjutus, quod cum ipse ef Pa^chalis .-iiuul degerent in loco
legendi scribeiidiiiue niediocrein acquisivit peritiam; de Monfuenga regni Castelto; unam Ieuc:im distante
quo scilicet solum confendcbat, ut libris sauctis frui a Turreformosa gregem biennio foto custodienfes
notaverit in sancto adolescente inultas virfiites. et
posset, et recitare OfriciHin Beatiu Virginis, cujus
Horas penes se habebat assiduc, sajpissime visus magnam raorum honestatera : qiiodque iiumquam jj„„c,„,,„m

eas pervolvere, eaque de causa ab aliorum consortio eum juraiitein :iudiverit, ut passiiii laciuut pastores cuitur.

pastoriim secedere tam eniiu parum illo delecta-


: alii seJ seinper laudantem Deura ejusque Sancfos,
:

batur, ut plerumque extra commune sepiiueiilum imprimis saiicfissiniani Dei mafrem Mariam. Quod si
reduclus sibi privatini ignera strueret, quo posset pecus aliquod vel infirraari vel mori configerat, di-
sine arbitris Deo sibique vacare. Videbatur auteiu cebat socio, aiixietafein animi pra; se ferenti Tace :

sodalibus suis Angelo similis conversatione et mo- frater, quid enim faciemus Salvct nos Domina !

quaiitum eniui alii aitate ista capiuntur jocis nostra. Cum vero aliquod aliud iufortunium inconi
ribus ;

IV 7 muduiuve
Maji T.
;;

so VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM.


i modumve obveniebat ex iilurirais, ijuibus obnoxia : agnovere Religiosiin ConventuVillse
vidisset et talem

EX HISP- est pastoralis vila;Salvet me Deus, iiiqiiiebat,ec(|ua regalis.cumiUucvenit, veiierabilis senex et antiquis
XIMFllll.
lautlo euin iu oninibus, patribus sirniUimus, ad visitandum sui amici
ha?c est Domiiii iioslri gratia ? illis
Dto u
in
omnitftis et quanlas possum gratias relero. sejiulcrnm.
cotiformat. 5 Ita viveiis seque e.\ei'ceiis, cum videret Pku- 7 In ea ergo quam diximus islate egressus de

fectura pastoruui, sub quo operam elocabat suam, terra et cognatione sua, qua Deus ao S. P. N. oppiftiitn
Motitis-fortis
quotiilianas liabere rixas, nioilo cura dorainis coin- Franciscus iriterna motione ducebant, venit in op-
pelit :

poruin, niodo cniii ipsis pasloribus ; dixit ainico pidum Montis-fortis, in regnoValentino, ubi est unus
cuidam, qui id postea juratus affirraavit ; Malum, ex aiitiqiiioribus liujus Provincia; conventibus a Do-
mi frater, boc offir-ium pastons esse videtur, quia mina nostra Lauretana nuncupatus, valde devotus
quotidianas secum discordias traliit volo igitur re- :
ac solilarius, utpote leuca media semotiis a plebe ;

Opulentinn ligiosus fieri. Cui alter; Si constilutum habes renun- in quo reperit Fratres aliquot magna! perfectionis
monoitcrium quinteaJ Hortum-Domiua; nostraj con- ac veros S. Franrisci imilatores. Invenit etiam ibi-
tiareniuiulo,
ntgai st in-
grtnurum, fers? est enim (qnilentumistud monasterium in palria dem imagiivem Deiparce, luiraculose repertam eoloci;
tua.Sed Pasclialis;Nonplacet, iiKjuit, necgenio meo unde suspicantur aliqui, si ea, qme Pa^cliali siib
videtur congruere nenipe qui divitia-' nullasEvan-
:
habitu inonachali comparuit.Clara non luerit. ipsara
gelicaj paupi rtati pra^poiiebat. Tali ergo occupatus fuisse, quse in suo conventu voluerlt enm suscipere

desiderio, contiiuiis apud ileum precibiis inst;ib;il, ut ad habitura religionis ; sicuti ex alio etiam suo,
mentein su.nn illuminare dignaretur, atque nionstra- Vilte scilicet Regidis, eumdem eduxit ad coronam
re, quo instatii gratiorem ei fainulatiim possetpra;- gloria;. * Non tamen mox ut illuc appulil, haliitum
stare. Itaque proeter Oflicium atque Marianiim peliit oblinuitque : sed agenti interius Spiritui obe-
bonis operibus
Rosarium, cujus sertum silfl coiifecerat exfuniculo, diens, multis diebus oberravit iu lociscircuinpositis, sc parat ad
inductisgianorum loco nodis; prolixas aliasorationes procabundus ambiebat a;des Dilectie suffi,
et veluti religionctn.

operam locans interim pasceudisgregibus p^r omnes


E
ccepit de genilms recitare, coiiversus ad quoddam
eremitorium dictum S. Maria: de la Sierra ; idqiie cainpos Moiilisfortis.Albaiterrffi etOrigiiel», facius
omni mane a se not:iri Prajfecliis pastorum narrare omnibus, quibuscum agebat, speculum virlutis et

solebat. Dura autem tali postulalioni insisteret, in honestatis. Ita testantur quibus cum eo contigit tunc
confirmaiur
desertis illis campis; apparuerunt ei Frater unus et versari; imprirais ipse ejusiii pastoritio opnre ali-
apparitioni'
bus :
uiiaMonacha, eique declararunt quam grata esset qu.ando pra-fectus, dictus Stephanus Lopez; qni vi-
Deo vita; religiosffi professio quemadmodum Pa~ : dens tantain in illo juvene sanjtilatem vitE.tantura
schalis ipse retulit cuidain suo amico, liomini bene studium orationis et continuam ejus occupationera
morato alque sincero, ac propterea specialiter caro. in recitaiido Rosario, libris precnm volvendis, le-
Qui hoc ipsura soleniii jurejurando c«ii6rmans, ad- gendis Sanctorum vitis facTisque, ut etiam noctiura
didit sibi ub eo dictum, quud ei ;ipparuisset etiam partem bonam impeuJeret hujusraodi exercitiis,
alius Frater, eadem incuUaus; Et ideo, inquiebat, liimen ad ea sibi privatim accendens: considerans
nolo possessionem vel pecuniam uUam, sed volo pr^terea quod totara Quadragesimamet pra?scriptos Qiiadragesi'
dimitlere omnia ut Deo serviam in religione. Post toto anno jejunii dies solo pane et aqua transigeret main pant tt
aqtia
dies vero circiterquinJecim revertimus, ait ille, cum verbis autem plenis fervoris atque devotionis omnes
transigit ;
nostris gregibus ad campos, etvidi quod sub bardo- ad Dei amoreiu servitiunique potenter attraheret ;

cucullo pastcritio tunicain essetindutusmonachalem, visus estineo se habere Angelum, divinilus missum
dixique mihi Xsae, frater; vado ego ut serviam
: insolitudinis suze peregrinationisque solatium.
Deo et sic me dimisit.
: 8 Vidi, inquit testis isle, seraper tam corapositura
viodeslia
6 Ne autem de visione (qua ei creduntur per ve- ut nihil unquain in ejus factis dictisve nrjtare potue- ejus i/i verbis
rosimilein corjecturam apparuisse S. Fraiiciscus et riin minus deceus, ne verlium quidem otiosum. ne- suinma :

S. Clara, cura alio quopiain uostra: sacra; Religionis dum mendacium vel juramenturn ; ut suminnm di-
virt/a elicit Sancto) possit dubium raoveri amico isti, tamquam cere solitus In veritate ita,vel; non ita est. Solebat
;

aguam e
terra ;
eain ille comnientus; utque dictis ejus aliis
fuisset autem raihi dicere Ecce. cum dico, In veritate, F
:

omnibus cerlam deinJe fidem haberet voluit Deiis, ; scito quod neque nugor nec inentiar. Monebit etiara
ut coraiii ipso palraret
miraculum siinillimum ei, quo rae ut confiterer peccata m(-'a. dicens, quod conve-
oliraMojses, pastor etiam ipse, sitienti jiopulo aquanl niret me res cum Deo habere compositas ot aniinam
eduxit de petra. Cum enim ei verbis expressis di- pra-paratam in oninem qu^cumque ea foret mortis
xisset ; Qiiu pignoreniecum certas, amice, quod ipso horam. Itaquetanta cuin effl''acia loquentem audiens
quem ostenderis loco, hac mea virgula aquaro eli- de rebus divinis. dicebara intra me.quandoque etiam
ciam? vidit subito, sicut coram oculis
testatus est afflrmabara aliis, Sijuveuis iste fiat aliquando Fra- cas/itnonia
suis aquameriiinpere de sicca liurao lympidissimam, ter, bene posset esse prajdicator. Specialiter autem ititcgerrlma.
ubi nulla unquam visa fuerat. Intcrrogatus autem affirmat, in ista cetate ac primo juventiilis fervore
amicus cur res tain rneraorabiles non revelasset
iste miratura se esse integerrimam ejus castitateni. qua
citius, respoudit, hactenus ausum non esse, quod nec raiuimam quidem alicujiis immiinditiaj mentio-
ignoraret utrum ea revelatio commodo vel incom-
nem coram se fieri p-itiebatur. Idque affirmabat,
modo foret ad causam, donec juramento adstrirtus multa experientia et in vuriis occasionibus a se voluntitriis
est, quaj sciebat eoicere cum autem panis con-
: ista fierent compertum; atque idcirco familiarius aliquando in-
servata.
fuissB Paschalem se|>temdecira anno- vel octoJecim terrogasse, an nullas aliqiiando tentationes carnis
rum aibdescentem, nec deinde eum amplius a se v motusque naturales sentiret; eumque respondisse;
tum. Incompertum porro est, quis ei in deserlis illis Seiitio quidem nonnumquam, sed mox correpto vi-
attulerit habitum Franciscanum unde vehementi :
riJi aliquo ramusculo usque eo carnem raeara caBdo,
pnesumptiuue credilur, hunc eicoelitus datuni esse. donec ex ea natae teiitationes inotionesque, doloris
Prioris autem teslis assertionem confirmavit
ex exccssu vict3e,evanescant. Addiditetiara. quod cum
eodem oppido a;que juratus alius, affirinans quod aliquando ipsum et Pashidem adsuuin ovile invitas-
eliam ipse eum viderit tuiiicella grisea indutuin, set Albaterranus (pjidani, quicsivisselque niim vel-
quali induuntur Franciscaui Fratres. Quamquam
quiJ leiit adduci mulierculam, quicum noctem agcrent
opus est altero teste? curn tanta de prioris veraci-
castissimus jiivenis taraquain gravi plaga percussus
tate opinio sit in oppido suo, ut quidquid dixerit excanduit; et Si feceris, inquit, te ipsainque bipidi-
credatur a:-que certo ac suis ocuUs rem quisque
si
bus hiuc ejiciam : quoties enim vel nomen audiebat
mulieris
DECIMA SEPTIMA MAJI 81
muIiGris ad severitatem componelwt vuKum, eoque susque omnes tam interif.res quam exteriores in fi- D
monsfrabat quam gravis esset omnis sermo de nem a se intentum
silji defixit. non solum discens exer- EX lilSP.
altero sexu. XIMEVII,
citia et c-eremonias Ordinis, sed et deliciosis concu- Afl tttimmam
9 Oberrans ergo, sicuti flixi, per monles conven- amplexibus inhaerens, totum sinum
pitie diu Rrichelis perfectionem
Freqiicntcr tuicircumjectiis.ssrpe ailraovebai gregem ad mace- cordis pandebat Deo ad summae perf«tionis apicem cfintendit.
temptum
riam qua is cingebatur, ut caram sibi eeclesiam visi- vocanti, seque ad tenend.im in proposito perseve-
Fr. Mtno-
rum adU taret, in eaqueobiretConfessionis atqueCommunio- ranliam corroboranti prout reipsa eam tenuit us-:

Sacramenta nis sacramenta, cum devotionis inlernie externis que ad solennem professionem, etabliinc ultrausque
perceplur.us. indiciis laui manilestis, ut sjcios omnesin suiadmi- ad mortem adeo ut qui cum eo familiNrius vixere,
:

rationem ccnverteret. Erat autem tunc ibi Fr. ,Jo- uno ore et communi voce testati sint, perfectiorem in
sephus de Cardenete, vit religiosissimus unusqiie orani virtutum genere Religiosum numquam a se
ex primis Provincia: filiis, qui po.stquam multis visum in Ordine nostro Franciscano. ,^lii amplius
annis in hac observantia qua subditus qua pra,'la- atfirmabant, neque alibi uspiam aut unquara sibi co-
tus vixit. cum laude magn<-e hnmilitatis et
incon in gnitum fuisse Sanctum, ad gradum sanclimoniae
cussffi inter multas magnasque tribulationes patien- sequalis progressiim quippe qui nnn modonumquam:

i _
tise; peregrinationis su» cursum absolvit in Con viderant a Paschalipeccatumaliquod, nondicoroor-
ventu Ayorensi, dum ego i^tic eram, ad magnam tale. sed nec veiiiale committi venim neqiie ver- ;

iedificationem omniura religiosorum. Qiiippe qui bum otiosiim prolnqui, neque in risum effundi nota-
post toleralum patientissirae extremum morbum, verant. Niimquam ille cernebatur ab opere vacuus,
appropinquante festo S. P. N. Francisci consuetis nisiciimoraret de nemineunquam audiebaturmur-
;

Ecclosiffi Sacranientis munitiis, cura moneretur murare, aut queri de quoquam numquara iratus ;

mortem instare, non raodo nihil est coiitristatus turbatusve inveniebatur, vel incompositus aut ad
turbatusve animo, sed oculis vultuque laetitiam in- aliena distractus: sed omnis ejusvita, operaacver-
ternam testantibus ccepit agere gratias Deo. quod ba sanctitatemspirabant : unde communisinter Fra-
ex hoc carcere sese educeret ad regnum cojleste. tresjam tura persuasio invaluerat. fore ut Dominus
Et veluti qui ab exilio ad patriam revocari se au- eo mortuo multa per ipsius intercessionem miracula
diebat, exorsus cantare Psalmum cxxi Lffitatus ;
faceret. Talis de eo opinio inter seculares Fpque ac
sura in qu;e diita suntmihi, in Domum Doraini
liis, Fratres cum teneretur, certo eam ipse e:iperimento
ibimus; rogavit infirmariumutipse alterum versum potui juratus affirmare, sicut et fe( i, hnc cui ipse in-
subjungeret atqiie ita alternatim progressus can-
: terfui casu c rara Coramissariis proposito. .\lmansa-
tando usque ad finem Psalmi pervenit. in qiio Cru- no Conventui serviebat Paschalis in offici'portarii,
cem amplectens expiravit ipso die S. P. Francisci quando 'eo advenerunt mulieres aliqtiot, vnlentes
mane, relicto corpore tara formoso ut oranos mira- Guardiano confiteri. HociUireferenti injunxitGuar- mentiri
rentur. Ilunc ergo Fratrem in isto Conventu tunc dianus, ut negaret se esse domi sed Paschalis, : detrectat.
habitantem misit aliquando Guardianus suus, ut alias solitus obedire ad unguem, Dicam, inquit, Pa-
lactis aliquid peteret a Pascluiliaquocum rever- :
ter orcupalura te esse, neque nunc egredi ad illas
tens mulluni laudaret eximinm ejus caritatem devo- posse. Nequaqiiam replicat tiuardianus, sed dicito,
Extmius tionisque fervorem, re-ponditFr. Antoniiis Segura, me dorai non esse. Paschalis econtra, hiiiuih vultu
caritate, quo Confcssario utebatiir, Scito, inquieiis quod
ille acgravi voce. Ignoscemihi, inquit, Pater, hoc enim
eonfitentinon ausiin injungere poenitentiam uno non dicam mendacium enim id esset atque pecca-
:

Pater et Ave prolixiorem vix enim tantillum re- :


tum veniale atque ita rediit ad portara magna cum
:

citare potest, quin'continuo in extasim rapiatur. tranquillitate.


10 Solebat autem bonus hic pastor, messis tera- 12 Sed nec alio ullo ca=u vel levissimum ejus de-
omni virtutum
pore secumgestarefalcem, quasubindejuvabatmes- lictum vidi, licet in variis roiiventibus cum eo vixe- genere elvcet.
et justUta sores eorum, qui annonara suam colligebant idque ;
rim, sociiisque ejiis fuerim in duobus prolixis itine-
gralis,non tamcn solius caritatisrespectu, sedetiam ribus, quoriira occasione facile contigit ut homo, la-
justitia;, .si forte eoruin sege'i damiiunialiquod grex boris ac tsedii leniendi cau,-a, indulgeat sibi aliquid
5U1IS intulerat : quamvis hoc caveret vigirantissime, quod sit cum culpa nonnuila conjiinctum, Expertus
ideoque nullus unquam de eo queri auditu.s est, sed econtra sum eum tam humilem, obedientera, mor-
polius optabaiit agris suis propinquum degere, ciijus tifloatum. castum, misericordem, solicituiu, devotum,
cognilara habebant sanctitatein Qiiod si forteacci- austeruni, modestum, ac raitein, paupertatis c:irita-
disset aliqnid secus quam volebat, conveniebat ultro tisque studiosum, viva fide plenum, in oratione per-
dominum loci, manifestans damnuin, et pretium de seveiantem, omni denique virtutuni genere sic cu-
suo dimenso stipendiove repia-sentans. Cum ergo '
'
mulatum. ut' disceruere nequeam ~ ecqua in eo niagis
'

alicui hoc inodo se obtiilissel, isque virtutem talem excelluerit. Nuuc enim in ejiis pauperlateconsidero
demirans gratuito condonalura vellet c|uidquid id extremas perfectionis actus : alias coram ociilis men-
erat, quod alius eliamin facto deprehensus voluisset tis raeie oflertur caritas, instar solis refulgens, et

dissiinulare, nedum ultro fateri ; rogavit anxie ac- aliarum virtutiim velut stellarum fulgorem relVin-
ciperet ille quod suum erat : fieri enim non posse, gens. Si me ad ejus liumilitatem converto, ad ejus
habitum fundum
Fr. Laici ut rem alienam retineret ipse, iiui propter Christi qui nusquam est iiec|ueo pertiugere : si poe-
petit et Im- anioreni vellet etiam proprias res omnes abdicatas, nitentiie rigorem considero, eo provectnm iutueor,
petrat.
Tantis denique pr^paratus virtiilibus, crescente in- ut nulla hunianajprudenti.T regula videaiu liinitari,
dies desiderio Crucis atque onininiodie ciim Crucifi- sed oinnem prorsiim modum excedere. adeo utcitius
xo nuditatis, decrevit diniissisgregibusHabitum pe- aliquis culpandum de excessu, qiiam laude dignum
tere, non ut Sacerdos fieret, quamvis et legere et posset censere Cni enim non videbitur nimium, si
scribere nosset, sed ut Frater Laicus, scopa? et pe- unus '"
idemque pane solo et aqua victilet. set.iceo ve-
ripsema domus Dei quod autem petiit fiicile impe-
:
stiatur cilicio, gravi ex ferro catena sujira uudum pr.rsertim
travit. jam notus Fratribus. cingalur, prcc lecto terram aut contabulalionem, pro morti/ica-
ibique non se extendat, tione ivi.
pulvinari truncum habeat ;

CAPUT II. sed vehiti niinis delicaturaid foret, soinnum tantum-


Pascfialis jam Retigiosi, occupationes diur- modo capiat sedens aut conlractus. non sine aliquo
eruciatu, absque alio ceteris in rebus necessariis so-
nas atquc diulurme.
latio ?Quoraodo, per Ueum immortaleiu vivere po-
u
!

oe in statu expeditus seculi curis, animam seu- terat


:

52 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM.


usquead ejusmodiexcessura seve- rum bulbos foliis revulsisvesperi viderat prorsus in- D
terit liomo, in se
una nocie
r.x Hisp. ? Si per diem oculos non claudebat in somnum, frondes, vidit copiosehilariterque frondentes. Quod
ru.s renasclpre-
XIMK?<II.
.sed etiani ajslate i|isa, teteris meridiani somni tan- dum miratur stupor>' suspensus Vidc, inquit S;m- ;
cibus impe-
ctus, videDivinam bonitatem, cui placuit, una hac trat.
tillum captantibus, ipse sub fcrventissimo sole labo-
nocte tiintum dare paucis istis porris incrementum,
rabat in horto, idque nudo capite ; si ncque post
pauperculorum infirmorum opus ha-
mediain nortem doirnieba!, orationi in^istens usque in solatiura iis

mane nequeanle illam sedabat sopori nisi subho-


;
benlium. Atego credo, reposuit syndicus, quod hac

r.im nonam ac dccimam, dcinde primus ad Maluti-


nocte oraveris ut eos tam subito crescere faceret
nas in choro ;
qua deinum ralione fieri potuit, ut Deus.Tacuitad ha;c Sanctus, solumque vultu subri-
corpus ex corne ac sanguine composjtum, sicuti denti annuit syndico : qui rem pro magno rairaculo
meurn, pedibusconsis(eret,duaruradumlaxat trium- habuit, mullisque tum tum secularibus
Fratribus,

ve horarum poenosa requio sustentatum 1 Tuum et narravit, sicut et niihi qui ipsam sub jurainenlo te-

a te acceptum hoc robur erat, Deus, quo supra na- slatus sum. Si nou erat in horto quod petebatur,
turaiordinem instructus, solus ipse, inflrmus acde- non sinebat tameii manibusabirevacuis quemquam,
bilis, ad,;oqueparcc sustentatussubibat onera, quan-
sed-aliud aliquitUn vicem dabat, aut salleni fluridura

ta nec duo.sani valentesque religiosi fuissent ausi aliquem ramusculuin. Aliis solatii alterius egenti-
suscipero idque itaut nihil proplerca du suis exer-
:
bus, in aflSictionequapiara animi velcorporis, quam

citii.s spiritualibus romitteret. polerat promptissinuim hrgiebatur ; aflectiKiue tam


13 IJItimos vita: .Mia; annos ut ]ilurimum quidem tenero, ut ajrumnas alienas tamquam proprias seu-
occupaios habiiit in Janitoris aut Refectoriani ofR- tire videretur ; quo in operecaritalis ciim forteduo-
CiP. II.
cio, in convenlibns Villenic, AlinansiE, Valeiitiai, et bus occurrisset roligiosis, non potuit, quanturavis
\illiur(!gali^ qiiotinscumque tamen offcrebatur oc-
;
humanorum in talibus oculorum fugitans, dissimu-
Janitorem
icdutum casio, etiain horto, infirmariai, hospitdlit.ili et co- lare lacrymis perfusas genas : f|iii eo aiiimadverso
agenf, a/ll<
quina! curaiidai se libentissime impendebat : quod dixerunt iiiler so : Certum est fuisse aliquera, qui
ttitnil ijfff-
ibimagisexercetur laboriosa liumilitas. Singulisau- dolorem suura narrando exposuit Pr, Paschali.
ctis ic IIW-
pcntttl, teni so ajiplicabat tanlacum de vulione et aniini gau- Iblnimicus otii, quod aniinx> pestem esse nove- CAP. XII.

dio, ac si noii hoiuiiiibus ministraret, sed Angelis ;


rat, cum a media nocte usijue mane (nec eniin nisi Qtiibus
diem operl'
resultabatque in vulluin ejus internum cordis ejus rarissime somnum repetebat post Matutinas) persti-
bus peragC'
gaudiuin, ut lii-tuni semperleiiiterqiie subridere (^oe- tisset iii choro or.itioni vacans, priostolabalur auro- re solUus s\t.

litura in morem viderelur ; ot jubilum, quo edere- ram : cujus cum signum campana dedisset a clioro
batur anima por os erumpens, caiitica et psalmos descendebat in ecclesiam, et in.igna cum devotione
facorot resonare, quos voco submissa modulabatur visitabiit altaria pro lucrandis Stationura Indulgen-
et suo qiiosque tono : qiiomodo sa^pe audivi, et vidi tiis, per bullam sanctie Cruciata; oblatis : tum rese-
Alniaiisio in lnprto liiboraiitcin, ct ad ligonis ictus rata ecclesiaexcitab:itPratres, uniusoujusqiieostium
attemperanlem nuidulos, co etiam in opere sub quo ter pulsans et dicens ; Lauiletur dulcissijiium nuinen
valentissinii (iiiiqiie solentingcmiscerefaligati. Qiiod boni ,Iesu ; ,ad Primara, Fratres, ut Deum laudetis
si interim noUo linnilus audiebatur ajanua, iiiox eo et benedictam ejus Matrem. Mox ministrabat primo
aceurrebat ; et quandoqueoccurrentibussibiFratri- Missie sacrificio neque uno contentus ininistrabat
:

bu8 (iiiim pleruiiKiuo tacitus priBteribat obvios, ex- aliis quotquot poterat, auf singulorum partem ali-
hibcnda siiigulis reverentia contenlus) |iium aliquid quam quo vocaius
velut furtim audiebat, a porta
insusurrabat in aures : puta ; Bonuin est quidquid fijrte erat ad ecclesiam recurrens
nuaiquain vero :

pst a D*io ; vcl ilKnl S. Ignatii ; Ainor meus cruci- miiiisterium in hoc suura negabat alicui, quin sal-
(ixus est ; idque cuni ea vocis suavitate, ut cunctis tem in principio ei assisteret, donec revocaretur.
inspiraret teneruni queindam pielatis affectum. ,\A Prieparabat deinde refectorium, et p.anem ponebat F
jamiiim aulem vcniens parviset m:igiiis dabat quid- TrlcUnil
allatillti et
in cophino : hoc autem facto conjiciebatse in genua
inslruendi
lllieialli quid peterent, libcr dis^iino aniiiio vultuque expor- nnte imuginem istic posilam, junctisqiie et elevatis
curam gerit,
orga omnet, recto sonippr, ot inagna euin aflabililale ac comilate, usquo ad faciem manibus, orabat per tempus quo
ita ut ncininpm dimitteret absqiie solatio.: quamvis symbolum Apostolicum bis recilaretur. Tum vero
mulli veniroiil peteiileslaclucas, caiilesveaut herhas assurgenssubmissavoce incipieb;»tcantillare aliquas
ex liorto alias; ncc enim exiiuia ejus eariias poterat strophas in laudera Deipar»; interimque inagna cum
alici.ii quidquam negare, et taiiien non viilebalur alacritale, nectamen absque circumspeclione pari,
Fratribus ulla unquam faola inimiiiutio proventus dividebatpauein per uniuscujusquelocum, secundum
horlensis. l.iborum uniusciijusque mensuram, dignitatem per-
li Conligit aliquaiido, cum Alin:ins!e liortulaiium son.o, aut nccessilatem, melinres iiarles apponens
siiniil et jaiiitorem agerel, sub iioctem advenire Pr.x^latis, pr.-edicatorihus atque infirmis. QuoJam
.svndicum conventus, atque ad ostium invciiire pue- igitur mane occurreiis raihi ad De-profundis in con-
ros aliquot, rogantcs ut sibi pro infirmis, qui muKi ventu Villse-regalis, ubi tunc concionabar perQua-
• llnl. V.
tunc erantin civitiile, darenlur '
porri. Ambigobat dragesimam, manu apprehensura induxitin refecto-
liclic
vcliomenter Sanctus, dubius aii uUi superessent in riuni, dicens Veni huc, plus (juain aliquis ex nobis
;

f orri fotia horlo, quia ad usum a-grotaiilium passiin require- debes Domino voluit enim ut unura solum paneni,
:

leaperl banlur; ivil pnedictum svndicura post sedii-


lainen,
pniijiertiius
comedas tu: et raappulam ratio-
qui (qilimiis hic est
ccns ; qui pra;sens adstitit, dum Paschalis sub qua- ni ineioimpositam sublevans, detexit panem candi-
dala
dam spincasepo, areolasaseinilis dirimente, pauca dissimuni, quein maxirao cuin gustu comedi, aliud
quwdain eaque exiliii f.dia porrorum coUegit, solos
nihil tunc considerans postea vero advertens ani- :

cura suo gerinine bulbos relinquens, folio aulem nec mum undenam haliuisset eum panem, cui
dubilavi
uno rosiduo ; atqiie cum illis ad ostium properans, ista in regionenumquamvidcram eatenusnec postea
diviSil in pueros quidqiiid habuit. Rodiit auleni po- vidi similem doluiipie quod nihil exeo reservassera.
;

stero dio et quidein iirimo mane sviidicus,


carnes 16 Cum
pleuritide correptus in lectum se mori-
obsonatus pro Fralribus, et rursuin ad portam alios qaa de re
turus coraposuit. uti sibi fuerat revelatura, quiesivit
puPTOS repcrit idem postulantes moribuHdus
: qiiibus, tamquam exGuardiano cuinamtradi juberel claves refectorii, insiniit
lestis oculatus dixil, porrorum
esse in horto. niliil aliam
Illo autem nominante quemdara Fr. Antonium
Cum ergo porlam aperuisset Pasehalis, eumdem Al-
us varez Sacerdotem, instruxit eiim accurate, dicens ;

9ue in hortum secutus estsyndicus ; et porros, quo- Ecce Fr. Anloni, hiec est clavis refectorii ; ista ve-
7 :

DECIMA SEPTIMA MAJI. 53


ro, cujusdam arcse in officiaa positse, ubi colloco potuisset, veheraenterquc exultaus quod id iuobser-
panem meliorem pro infirmis aut aliter necessitatera vatuin crwloret. i;\ iiisi'.

habentibus. Quamvis aulem Carit.is vestra inoppi- 19 .Estaii^ temiuro, sicut jam dictiim est, meri-
xi«;-:Mi.

dum abiens alias claves hic i'elinquat, iiun taraen diaiiuin somnum post decantatam Sexlain capienti-
istam : semperenim ibi inveni aliquara provisionem bus Fratribiis, ipse sub ardentis sulis radiis repur-
fi'c<li'ens (M-
delicalioris panis. pro iis qui magis merentur nia- gabal hortuiu, uudo capile. Hora post meridiem ram Venera-
gisque laboi-ant pro quibus eliam semper sepones
:
prima illos excit.ibat ad Nonam, quibus, ac deiiide oral. m
sibi vitiora
vinum optimuni. Quia vero sese ipse reputabat oni- Vesperis el aliis Iloris devotus iiitererat. Tuin in
rcservat. niura iiidignissiinum, sibi etiam servabat panein ma suis occupabatur officiis, quibus, perfuiu-tum in ro-
t.'is nipruni uc durum minutioraque Irusta; siiniliter fectorio aut ad januinn conventus vix alibi invenis-
,

et miiuile magis trituin, calicemqne et cultrum vi- ses quam in clioro aut ecclesia, ubi mancbat a pri-
liorcni ac seiniruptum seligebat sibi, nec non ex ma nocte usque in horam iionara, aliquando eliain
fructibus minus maturos aut seraiputridos. uvarum- diulius : diu ac siepe genulloxus, et bracliiis iu cru-
quc rejectamenta el raplianorum reliquias, pridie in cera extensis orans. Alias (et hoc magis ordiuarium
ossarlum vas conjectas ac sterquilinio destinatas. erat) manus jiinctas circrebat ullra fa.iein, cubitis
Novitios praeterea instruens de moilo paraiuli rele- absque ullo susteutaculo pendeutihus iii aere, ad af-
ctorii. docebatin numero semper aliquodraysterium rtigendum ea ratione c.rpus. Quaiidoqtie prostralus
sibi pra;figere, ut, si prunorum verbi causa modica terram eidem os applicabat, dunec smnpta
in aVe-
quantitas aderat, tria singulisin Imnorem sanctissi- nerabili Eucharistia beuedictione veuiain assurgcndi
PiseTrinitatis ; sin aliquando major, quinque in me- petiisset. Uenique ad suam cellaiii sc lonfercbat,
raoriara quiiique vulneruin Doiniui, aut seplem pro doriniturus p;iucis ad Maliitinas
illis, qua; usqiie
tutidein Spirilussiiucti dunis iinpetrandis appuneret. supererant. lioris; idque colloctis tibiis atque intra
1 Recluserat quodam die se in refectorio Va- vetus stragulum colligatis. reclinis ad angulum pa-
J!
lentiiii convenlus, quando religiosus qiiidara illac rietis ne, si sese extenderet inoumbeus, phuia cor-
;
Coram statiia
rirpi/iis
traiisieiis, vidensque liora indebita a|iertuin posti- pus quiete frueretur.
trtpuitlal. cum quoab oflicina in hortuin itur.per ipsum intra-
vit vi/rsus refectorium; invenitque Paschalem co- CA'1'UT 111.
ram imagine Mariana, supra priiicipalem refectorii
portam collficata, Iripudiautem, et relrorsum an- /tineravirisancti per snaiii Provinciain -.
itcin
trorsum magno cumjubilo salientem qucm nolens : Franciam, Xerez cl ViUam-rctjalein,
interpellare regressus in offirinam est, el posl; rao-
rulam aliquam facto strepitu clara vocodixit; Lau- J^igrediebatur Dei servus magna cum alacritalc ad
detur D.N. JesusChristus; et Paschalirespondente; eleeinosvnam ostiatim emendicandain tanlamque ,
0.t(iallm
Laudetur seinper, ad eum velut tunc priinum ingre- alacritali illi juugeliat dovotiouera, ut ejus sensum stipem (levote
diens, vidit vultum ejus tam inflainmatum, ut ad de- aliqiiem aspiiaretfmnibus eura considerautibus.Ve- liclit.

votionem non exiguam moveri se sentiret. Dixit iiiens aiiteni ad ostiuui aliquud, voce elata ilicclnt :

aulein ei Sauctus : Si quid hinc, tibi opus est, Fra- Pax Domini sit buic liabiticulo. Laudctur D. N.
ter, accipe ut vis.Quin etiain sulebat ad jenlaculum Jesus Christus. Fratribus S. Fraiicisci pru Dei amo-
vel merendain invitare Religiosos.quos eu egere ju- re. Pcrplaleas vero, colligcbat qiiidquid forte repo-
lilCCIftS
dicabat quod si quos vcrecundia teneri observa-
: ricbal linei l.ineive panniculi, aut fili rupti, vel cliar-
cltnrtas vct
bat, relinquebat illis apertam refoctorii of'ficinam,et ta! lacenu. Et htec quideiu ei serviebat ad notandas
liaiiiio^ c pla-
festinanler accurrebat ad portara, velut istic aliquid scriptu senteiitias, qu;e lcgeuti sibi in.Tgis placiie- tcis cotHijit.

negutii liabens; deinde vero ad eamdein claudendam rant; vero resirciehat vestes suas. Rcgressus
istis

revertebatur. cumjam crederet ipsos sua3 necessi- conventum, rectaibat ad GuardiaMum loci
aiilein in

tati fecisse satis : quam enim erga seipsum sevorus, cum mantica sua in humeris; eoque conspocto pro-
tam erga alios oinnes blandiis erat ac raitis. volvebatur in genua, porro adrepens donec ei ina-
18 Tempus quod ei forte supercrat impendebat num esset deoscul.atus. Huic quoqiie bibori addobat
legcndis libris sanctis, aut scribendis senteritiis sua; discretionis virtutera cuin habitaret Juinillai, ubi

Paujicrilnis devolioni aplioribus, quas legeudo nolarat, vel re- couvenlus alto in nionte situs abest integra leuca a
betiiijnc cfbns sarciendis vestibus suis aut voteribus sandaliis Fra- vico. Cousiilerans enim socio suo futurain neeessa-
distribult.
trum, qiiiE reparata ipsis reddebat. Pust prandiura riam quietein, ullro depnnebat manticain ad funtera
statiin recurrebat ad curandain ollain. quain erat in via scatiirieiitem clectumque ex ouinibus candi-
;

pauperibnsdistributurus ad januam : et Iios quidera diorera paiiora oflerebat socio ; ipse (quoJ alias ex-
priraum facicbat genua flectere, consiietasque pnei- tra refecturiura numquain fecisset) friislillanigriura

bat orationes; rursumque absoluto eurum ])randio rodebat. Nun erat suli. '11118 pro jiiniento iielendo,
genuflexus cum iisdem agebat Deo gr.ilias Atquo quoties suu ipse dorso doferre culle.las elcemusyiias
in liOG caritatis opere tam erat absorptus, ut nesci- jioterat, qiianliimvis gravc poiidiis aut via prolixa

ret se ab aliis religiosis observari, quemadmodum foret : pruut observatuin priecipue est Jurailte, Xa-
ego ipse expertus saepius, diu ante oculos ejus ver- tivie, et Luiiti unde aliqiiando egrodiens ad pe-
:

satus, priusqnam eos in me conjiceret. Cum autera tendum uleum, cum plures ejus canlhaios accepis-

Guardianus suus in Villa-regali ei diceret; Cave set, transfusum in sportulas suas bajiilabat humoris

Frater, ne eleeinosynam desquibiisdara pueris, qui per leucain dimidiam ucciirreiitibus au-
pliisqiiain :

flducia ejus a te accipiemlie otiosi vagantur nec vo- tem sibi atque mirantibus cur non uteretur jumento,
lunt laborare; respondit Eleemo.synara, Frater, do :
hurailiter gratioseque respondebat. Et quud jumen-

propter Deum quid scio an is cui negarein non sit


:
tum inajus me?
ipse Cliristus? Quaiitumcumque tameii profusus in Moris autem erat ut etiara ad remotiores a Ob sanelUa-
21
hoc genere, discretus tainen etiam erat, meliora suo vicos progrederentur Fratres, non ad quieren- tein omnil/iis
in orcctt
servans pauperibus studiosis, velut dlgnius occupa- dum triticuiii, seri-;um, miistum, .aliave hiijus gene-

tis, et inSrrais ac senibus tainqnam magis egenti- ris in nostradisc.ili-ealiune prohibita, sed ficus sic-

bus. lu bis aliqiianilo fuit centenarius unus, cui re- cas vel uvas passas in usuin infirmorum, vel lanam
servans appo.silainsibi in refecti.rio portionem car- in vestimeutum. Inter illus vsro sic ihat Fr. Pas-
chalis, ut omnium se adverteret oculos affectum-
nis,clam sepositam ad hoc,aluiteura quamdiu vixit; .ad

tanta cum reverentia eidem ministrans, quanta patri que; et neiuo iiostrum eo veniret ex simili causa.
quem
84 VITA S. PASCHALIS BAYLOX ORD. MINORUM.
p^ssim non inlerrogarent incola;, qui se lia-
qttciii tim in partibus quae necessario erant transeundse,
ex iit!)P. beret sanclus iste Fr.iter. Nec mirura videbant : Fralribus esse infe.-tissimi.s, pluresqiie eorum per
XIMKMt. exquisita tormenta necavisse)ocnlos conjecit in Pa-
enim cum , quasi semper ipsasque per noctcs, in
lirispitiii ve) campti oraiioni intentum, nec nisi ile schakm : qui niliil cxcusans, sed ad omnia mandata
Deo nc rcliu» divinis liiqiientem auilieliant ; vide- iinplendaalacer.statiin sese in viani dedit, plane

bant quod omiii feria sexta et aliis per annum esu- disc.ilceatus. ac ne sandalia quidcm recipicns. aut
rialibtts diebus, quantumcumquo aut iler longuin tiinicellam infra habilussui simplicissimi ruptos ac

fccisset aut sub p"nilere ciilb-ctarum eleiMnnsynarura detritos pannt.s. Sic ingressus in Fraiicinni appulit
falisceret, nihil dejejunii rigore remitteret. inodico in queindara Ordinis nostri conventum, R;ligiosis
pane raseiique ad i,ieriiliein siiinpto cuntentus ; vi- eruditis abundantem : inter quos considerato obe-
dili itit quod solis forventissiini radios ntido semper dienlia; Paschali impositae prfficepto, disputatum est
excipeiet capite cttm singulari aiiimi Ia;tilia, viaj acriler, liceretne aliqui raanifeslo mortis periculo
proltxitaiem disiinguens nuucdecuntandis Deosua- se exponere causa obedientia;. Sed oninibus tandem
viterlaiidibus, nunc piis de codom colloquiis, nunc sentcnlia sletit, licilum id esse : atque iia transire
oraiinne ineiitali. eum siverunt,quoiiii:sus erat, cerlus nulluiiiadeun-
iliComitabanturquandoquc eum devoti aliqtii se- da; iiiorlis periculuni declinare, in quod pcr obedien-
I /ro clchin
liiri.. cubire», alqt*) in petendis cleemosynis juvabant ; tiam mitteretur.
honttn unus, diclus Kr. Jai-olius raxariniis tam iii- 25 Ibat ergii in suo illo paupere habitu, diu no-
ubiqup. mate
firinii piiclore erat, ut asthmaticum se credidisset, si ctuque per public;is vias, in conspectu rabidnrum excipttur ab
tussi quo^juf se vex.atuin sensisset, adeo di/TicuIter istoruni luporuni mitissimus agnus, servante ipsura ha^retkis.

trahcbalspiritura; et si acclivit:is aliqua superanda semper Deo, qiiainvis verbo et opore cxciperetur
erat, ilefiriobat aiiltelitit. T;ilem se vidcns rofiavit ubique male; in oppidis autem ac vicis frequentiori-
Saiirlttin, ut Deo contiitend;irct qiio responilen-
^i' ; biis etiain la|inlibus imjieterelur, miigiio cum turaiil
ti',ut fiileiet Dnmino, perquem sanandus erat; con- tu com lanianle pleliccula ; Ad papislam ad pa- E ,

el Mjori tinttii sc sensit tnalo o;nni liberutn, expedituinqtie ad pistam : inter qua> contigit saxum unum t.im certo
r^lfi ladU quosvis miiiiles coUcsve subeuiidos sine inolestia. in eura ictu vibrari, ut euin fere solo straverit, hu-
ccplatii tm-
}trlrat.
ri autetn uxor quoqiie illius esset jiarliceps praiinii, merum autem sinistrura gravissinie afTecerit, re-
qiiiid Kr. J:n:obo re]ii;ttdeli:i(ur pro obsequiis Pasclia- liclo dolore, quera diu postea in Kispania tulit. Ipse
li prcslitis; hujus orationibus flcxus Deus tatitain niliilominus viam tenebnt suam ac ne passum qui-
ei coiiiam ladis conccssil, ut quic suis ipsa infanti- dem siuini gravcin atque modestum accelerabat pro-
btis citra opem nli:iruiii inulieriini niimqunm antea pterea. Alio in loco*cingentes eumdem cieperunt '
Aurclialiis,
sulToccrat, nunc eliain qu.a^rerct alicnos; idque ab interrogare, an crederet in eo, qund Sacerdotes no- uti crcdilur,
cadcm liora. qua niarito fiilem Sanclus dederat, de stri Sacramento conlineri Christum
conflcititit, ex Vita :
altera.

eo quo egebiit diviiiiliis obtincnilo. quibus gencrose respondit, omnino id se credere.


23 Qiia aiitcin ralioin' eleetnosynas istas coniiui- Contra vero argueiites, existimanlesque quod eum
(J:l,T tllfrr impctitus
rcrel, intelligi polerit ex di'|iositioiie cujusdam socii facile possent sopliismalibus suis irretire, tain soli-
iiiriifllriimlinu lapidtbas
otisrrrurrt. ejus, per s;iiictam obcdienliam et sub puiiia excom. dis ncrvosisque responsis pcr infusam sibi rerum uoii tancjttur;
niunicationis niiijoris latic sententia; adjurati. Cuiit, Tlieologicariim scienliara ci.nfiidit, ut denique, non
essem in Conventu Fr. Onulrii .\ativ», sub
iiiquit. ferentes se convinci, silices sustulerint, lapidaluri
Fr. Luilovico de Ai'acil Guardiano, ibiilcm cleemo- ail niorlem, nisi Deo placuisset in~missa undique
synarii simulet ostiarii niuitpre funfrebalur Pasi-lia- saxa deflectere, sic ut iis circura supraque volanti-
lia. Cum
ergo aliquando essemus egressi simul ad bus a nullo eorum t:uigeretur.
currogandas uvas p;issas.per islas Mauricoritni val- 20 Post hiBc suuro iter prosequens, fameque tan-
periculum
les; dixit niihi : Est quod la;teris, Fratcr, qiiiapro- tum non enectus, aciessit ad ostiiim cujii.Mlam ex inortis adit
fessionem laici emisisli, qualis ego scmpcr lui (prius opulentioribus rcgionis istius Proceribus, sed hoslis rvaditque.
enim liabitiim sutnpserani ut futurus Cliorisla) tuin Calliolicorum infensi.ssinii ; qui jussum ,ail se men-
varia adilidit, ex quibus proplieli;e spiritum ei co- sa; acciimbentem induci.habitumque et vultiira ejus
inesse. Totu autcm ilinore ambulantes loque-
giiiivi
coniemplalus, juravit Hi.panum exploratorem esse,
bamurilo Deo, aut recilabamus Officium Doiiiin;e cui proeleemosyna, mox atque piniiidium alisolveret,
nostra', cui mtiltura aHicicbatur quoties vero ad
:
diiturus erat nieritam mortem. Nihil ad hicc motus
nliquatn c.uisideb.atnus unibfatn, recilabanius Sta- Saiictus perslilit in vestigio, donec loci Domiiia mi-
tioncmsanctissiini S;icramciiti. Appulsi in oppidum sert;i, eiim jussit abripi e coiispeclu marlli ac doino
anle oiiinia adibaiiius ccclcsiani, pi'litiiri beiiedictio-
ejici imprantum, ut erat. Sed quod apud divites
ncni Curaluriini aut Viiariorum, quos pio alloquio
frustra qua;sierat solatiiim, invenit ad ostium pau-
rccrcabat. Fiuito deiiide qua'stu egressi de loco,
si perciila; Calholica;, gratias agens Deo protectori ac
quoil rrusluin |iaiiis aiceperaniu.s, comedebainus
in provisori suo. Alibi, persequente eumiiijuriosa ple-
via neqtic cnim unquani se exorari sinebat ab in-
:
becula, interveiiiens quidain eum arripuit , diceiis,
vilaiitilms, ut apud eos libuin suraeret.
quod eruere eura vellet a furore populari. Induxit
Ckt. XIV.
il Iiiter itinera quic lecit, nieniorabilis fuit ejus ergo etiiii in porcoiuni baram , ibique sublata clave
protcolio in liarx inctudi'
l"r;inci:iiii, do qua tcsteni liabco Fr. reclusit usque in crastiniim, absque ulla refectione;
ff.r ohrcitfit' Joantteni de M,._va, Dcliiiitorcm Provincia;, qui va-
tto iiicliitim
quaproptcr niliil mitius expectabat quam mortem,
riis viiibus Sitpcrior Paschalis fuit,
tttr Vartttos
eralque Guar- ad quani se istic Sed rursus
inclusuin Ecstimab.at.
diamis .\lmans,i> anno iuhlxx, quando
Ingresttis cgrcssus inde duabus pcst solis orluni lioris ideni lionio adfuit, et
esl illc circa lineni Seplenibris. Ilic jur:itus depo- eleemosvnadata dimisit. Narravit insuper niilii San-
suit, quod inler milleiias virtules Sancti ei':»t ejus ctus, aliquando obviasse sibi equitcm laiicea instru-
singularis,prompta, et alacris obedientia, quantum- ctum, qui nulla salulatione prseraissa, dixit ; Frater,
cumque res diflicilis aut etiam cuni morlis
periculo Detts estiie in ciplo? Ipso auteni respondente, quod
juncla Ciim enim Generalis diclus a Capile-
forct.
vere ibi esset, rediisse hominem uiide venerat ; cre-
fonlium, natione Francus, Parisiis agerct
et Pro- ; dere vero se, quod
respondisset in coelo pariter
si
vinci»;Cust..sniagni cujusdain momenti
litteras ad et in Eucharislia esse, intendebat eum lancea con-
eura mittendas liaberct deliberans
cui ex oranibus
;
figere : sed inartjrio se fuisseindignum. Fuit eliam
subdilis suis perfcrendas eas
traderet (sciebat enira cum vultu anueno et hilari excipiens euni matrona,
hsBreticos, quorum tunc plena
erat Gallia, iis pra;ser- qua;dani interrogavit ; an venisset ad suara, id est

hsereticam,
; : . :

DECIMA SEPTIMA MAJI. SS


lifereticam.tr.insiluriis religionem : quo respnnilente assumpsit eain Sanctus, et adhuc aliquot diebus ser-
eum solita silii constantia, quod esset religionis S. vatam ccmedit, nanseaute me propler ejus firtorein, p,\ lllSf.
in provin- Francisci. coiifusa mulier relro abiif. Deniqne per ncc niinus dolcnte quod adco fced.am rcin niandiica- XIMKMI.
ciam smm niille pericula.irijurias atque incommoda, demanda- ret, ut mirer niillaui ei
4i^'jrct<tm
exinde contractam infir- iii slrrqitili-
redlt
tura sild iter emensus remensusque, in lianc Provin- mitatem. Doriuicbanius ahquando in areis tritura- illiim cnr-

ciain rediit, tam cumiilatus meritis, quam attenua- nrm man-


riis, erat enim tcnipus tritur»; ubi postquam ipse
ititcat :
tus lahorilius. nie, veliil mater, oomposuisset cuhitiim et
solicita
27 Ultiiiius liujus jara dicta> Provinciae Custos suooperuisset pallio; dimitlens me, abibat in aliam
ar. IV.
fuit Fr. Fraiicisi-us Xinisnez, qui iii oppidum Xeroz partein arciv; cunique me sopituni credebat , ipse se
UerPa- de Frontcra, patriam scilicet suam prcfeclusad
la pou,>bat in genua jiinctis ante faciein manibus, aut
schahs in inatrem consanguineosque visendos, vice sua Com- in cruceiu expansis : atquo liscc oninis ejus quies
urbem Xe- mi.ssarium reliquorat. Hinc verosimilite." necessitas erat
rez
quwilara se obtiilit, Custi.dem ipsum coiisul<?ndi pcr 30 Pcr diem ut phirimum sejiinctiis a nie anilm-
interiiuntium, ad qiiod promptuni similittr Pasidia- lubat solus , nec diHicile ost divinare quid agcret;
lera liabuit : qui totum ilhid plus quain centuin leu- cum vero scjungebat niilii. dc rcbus cu;li'stibus lo-
carniii iter, ab usque Valentia in Xerez, conffcit qiicbalur taiito cuiu spiiitus fcrvore, ut cnnidcm
anno mdlxxv, non alio quam cum quo Franciam oninibns se audienlibus coniiniuiicaiTt. Rectirdor
adierat apparatu. Hic dnm esset, non sine prandi autfim spccialiter, qnod iioctiiiin una socinni itinerls
Custiidis ac Fratruni ibideni existentiuni snlatio et habcntibusnobis Equitem qiietiidaiii, seriiio fiicrit de
qu\d ibidem
aclum.
commodo; existens ego aliqnando iii choro ad devotioiie erga saiicti<;sinium.Rusariniu. Et secularis
Tertiam, qiue Missa; inajori [ii\Tiiiitli(nr, vidi eiim quidem iste narravit, qu.unodo aliquando fiierit a
intrantem .'disquc pallio, indutum tnnica tam vili, noclurnis grassatoribus lilieraliis benoficio bcatissi-
panno^a atquo stricta, ut 5<acco inclusus videretur. mas Virginis.Cuin eniin luultas ei plagas cnltris gla
Ingressusautera cumaquambenedictam suinpsisset, diisque inflixissenl, et pro niortuo dev.dvissent ex
juxtaque pulpil.uin se diniisisset in genua, terram colliculo qnodam ; accurrcrunt ad niuhim, bulgiun
exo^ciilaiis, junctis et elatis snpra vulluni nianiliiis, selku adiicxam ablatnri in privdani. Sed illa, inqiiio-

taradin perseveravit in eo sitn, absque ullo corporis bat. saltibus calcibn^que ferociens, iinlla raliiuie

aut vuilns inotu, ut (egoqii iinvis piier, et pariiin ad cohiberi p"tuit, quin ab eoruin manibns expedita
ejusraodi res isstimandas f ictu^) nnn p:)tuerini eo proseqneretur iter, privgredieiis et intnctani secum
visu satiari, sed in eodain oculos defixos tenueiim, bulgani auferens: ego vero absquo ullo vulnere ,aut

usque dum adveniens Religiosus nliquis eum de laisione saniiin nie rcperi, iiiiia beatisslma: Virgiiii
terra sustulit, atque ad altioiuni sedilium unura nie comniendaverain. Tuiu Sanctus lali tamquc ve-
inrlitte ser-
transire fecit; ubituto Officii tenipore mansit, tauta hementi spiritn scrmoneni excepit, ul, quaiituiuvls monis
sui
cum devotione ac revercnlia. utsatiseain nequieriin puer, tdtus manserim conversus ad Deum, adeoque altuin co/i-
demirari. sancto ejns timore perculsiis, ut niirarer fulmen vcrlit.
28 Postmodum convenlu egressus visitare ca'pit nulhim ciElitus diinitti inpoMiain ingratitiidiiiN iiieie

doraos consanguineorura Custodis, ubiqiie ea conii- <ac negligentia; cirra ejus cultum ; conceperiinque
tatus modestia, lamque piis ad salutem cujusque proposiluin firmuin, aliain oninino vitain exordieiidi,
promovendam verbisutens, utiiigentem sure sancti- post generalcm peccatorum omniuin Confessiniicni,

tatis opiuionera apud omnes sibi acqiiireret: quio statira ac venissem Valentiani. Ad complemenliim
quidem opinio mihi iinpriniis profuit. Cuni enim porro felicitatis meae, intulit et de oralione menlali,
pater meus abesset in Pernvia, ac proiiide sola liic eatenus iiiilii igiiota, sermoneni ;
persiiasitquc ut

mater mea, qui frntrum raajor natu eram, pnesentia Cirauata; emereui liliriim aliqucni spiritnalcin, pnmt
mea indigeret ad domus atque snl>stanli;r doiuestic<T3 feci, ex ejus consilio eligcns opns <aliquod Mag. Fr. Mri Ora-
Ludovici flranatensis: tantuin aniina inea niilrnsis
regimen, adco efficacibus verbis apud eain cstusus, iiiide

ut in^ciis consangiiiiieis, qiii dis.-essntn iiieuin erant fructura h:iusit, quantum alii plurimi ante me. Idco- commen-
daittur.
certo certius irapedituri, permiserit me noctu egredi que oninibus spirilualiter instrui a nie voleulibus V
ac proficisci Valenti.im studiorum causn. ad aniniie commendo aliquem auctoris istius trai'latiiin, eiiin
'

meae bonum a-ternum cujus auctorem ])Ost Ueum


;
pra:serliin, qui Dux peccalorum inscribilnr, rogans

agnosco l'aschaleiu, quo comite, iion ininus quam ut vel duodenas saltera lineas ex eo qiiulidie velint
Riiphaele Tobias seoiirus, qualera eum erga me sim attente legero: certussum eniin, quod qui sciinel id
expcrtus dicere non possim, tum quia raeam ea res facere non erit illa duodeii.i coutenlus.
cu'perit,

per-onain spectat, tum quia ejusmodi bcneflcia non Ego ex quo iUum habui, non potui satiari
cerle,

verbis sedoperibus pensandasunt. Unura dicoquam lcgendo diu noctuque, quiii etlain pcr vi:im tcrerem
matri pollicitus fuit de me curam, hanc usque ad inanibus.
ultinuim spirltum lciiuissc, quando nmriens dixit 31 De Granateusi .nuvciilii egredientcni ad pro
Pasc/tatls
Fratribus circa lccluin sfantibiis: Moncte Fr, Jo;iii- seqnenduin iler, apparitor qiiidain in cqno .iggressns
tncrrpilus
iii quiulam urbis islins plateacurasuo safellitio, com-
nem Ximenez. ut recordetur quod euin de [lalria sua tacet

ednxerira. prehendere iltum viduit, tamquam vagabundum,


29 Numquam per viara voluit equoiiti, qu.intuiu- duris eum vcrbis iiicrepans, et obedienlia; cliirogra-
Bmptis clbis cumque precibus importunis urgercm et deprecarer pliuin exhiberi sibi ferociler niaudans : quo viso
abslinens
eum, utsalteni iid spaiium temiiorls exignimi mulio ipsum quiilem libcre dimisit progrcili rae vero in- ;

nieic inslderet. donec aliquantulum respiraret a fa- gen^ adiniratiocoepit incomparabllis Istius mansue
tigatione, (luara causabat ilineruni diurnoruin pro- tndinls, quam tenult nec verbum pro sedlcens. Ma-
gnain quoi|iie palientiain variis didoriHiis
lixitas et incilatus mula; gressus. Imprimis vero ad- ejiis iii

mirabar rigorein paupertatls, qnem leiiens conslan- casibus vidi, prassertlm in exitu ab oppldn Hnescar,
sed ubi cruciidiilis vomitiis ei siipervenit. Quiscumqiie
ter nolehat in diversoriis uli emptls a ine cibis ;

alios osHa- nullani sibi indulgens requiem, egrediebatur ad pa- in eum per viain incidebat, aniinahatur sermi.nibus
lim petil
pelendum pro Dei amore: iie-
nis quidpiara ostiatim ejusad scrvicndum Deo, et pro ejus .-imore toleran-
inopem so-
que aliud comedebal, Habeliam autein coctara car- dum aliquid qiieiuadmoduin espertus est Eques,
:
tatur.
nem in pera quam cum solus lotam absumerc non
:
quidam pedester ingreiliens. adeoqiie p;mper ut a
possein,quIn priuspropter iestivos calores corrumpi nobis peteret eleemosynam. In hunc pastores qni-
inciperet, abjeci eam in sterquilinium. Tum vero dam, facinore prorsus inhumano ac barbaro, canes
: ;

86 VITA S. PASCHALIS BAYLON OHD. MINORUM.


eratquc miserabile visu quc/modo, luctaiiteGuardiano, quod rogaverara. Ibamusergo,
A »uos lax:iver.int,
EJt IIIRP. qui.lem(Uii)que ejii.i vestiluin ferocia istia aniinalia sed pedites anibo, qiiiaoblatum equum (permittente
llliefn.
lacerassent. Venicbat lC'jues iniserandus, totus per- id ejusmodi debilibus Regula) noluit ullatenus ac-

lusus jacrjmis. UDam manicarum ab humero ab- ceptare. Postquam autem coepimus ascendere mon- J^q^r in vla
alferius
Btraclarum maiiu feren..i. eaque pro siiilario utens : tem. qui est trans flumem Xativa^, antequam ad sarcinam
i-ed i.ijiimuni in sancto v:ro consolaloreni repent, Enouasveniremus, vidimus Fratrem (luemdam alte- portat.
qiii expan.^-is caritalis visceribus eum excipiens, rius ordinis expectanlem cum gravi pera quara :

conlinuo Sanctus portandara sibi dcpoposcit, et suis


nobiscum voluit comedere. Siipervenit inter ha;c
Fratcr quidam ex Socielate Jesu perquam discrelus, debilibus huraeris iinposuit. Ego vero exoneravi
qiii et ipse eamdem viam pedester lenebiit nptimo eum, ipsa in dorsum suscepta: sed ille mox a dicto
cum exemplo inijdestiie. Ainbo itaque .-alutanbiis Keligioso petiit palliuni nihilolevius: atqueita totum

moiiilis in.struxcrunt ad'.lcscentem, suadentes ut in illud iter peivgimus. In hoc porro exeuntcs Alzira
doiiiiini Kiiam reverteietur, patri obediret, confite- via perquam lutosa. vidimus in salebris collapsum

rci.ur (lp peccalis et .serviret iJeo, sic oninia ei ces- jumontuin. ac pbiranlem juxta agasoiiem: quem ille
tiiira f.-bciter; prout reipsa accidit. Occurri enim blande consolatus. licet advesperasceret allumque
postea eidem Keligioso Valenti;c, mihique isdixit, lulum csset, ad jumeiilum accessit, ipsunique exo-
quod pauper iste jiivenis venerit ad sc visilaiidum iteiatum de salebra sustulit, eductumque riirsus

alio [irorsus iii stalu. ciim duobus faniulis, splendi- oneravit singulari cum alacritate.

dissimcquo vcslilus, utpole ex laiiiilia plane exiniia


natus. C.\PUT IV.
32 Sed neque cx mea parle, utpote pueri ct l:i-
Patitntlx
boribiis in.assueli, defuit viro snncto palienlise exer- Zclus animariim. Avcana coriscientiarum in-
exercendx
maferk.i cenda! in boc iliiiei o matcria. Accidit ut sub ardeiiti Sjiecla. Iteveluliones ulix.
prirhclitr vebeineiis occiipa-
sole C;iiavaca egressiim ine sitis
tjtAl a vlx i^iitgubtri vir sanctus dona*us videbatur gratia
ret: quia ergo toto illo quatuor Ipucaruin spatio CAP. xvii.
comUe
verboruiii, ad conversinnein aiiimoriim quantumvis K
li quod Caravacam inler et Calasparr.ain interjacet,
iieqiie diversorium nequo fons ullus occurrit, tor- obduratorum. Cum ergn in oppido Juraillaj in regno luimutat
ol^stinafos
quebantur viscera carilatis, non me cum ilicerem, MurciiE Gu:trdianus loci concionatorem sutiin mi-
ad vindi-
posse ainplius sitim ferro, etsub alicujus pinus um- sisset ad civem quemdsm, gravi injuria .ib altero catidttm
lira velle subsistere. .'Vitiinabal ille me spemque in- tosuin , adililo socio Paschale; oflcnsusque iion animoSf

gerebat invenieiide alictibi aqiite : praecurrebat iitodo non cederet horfaineitlis ejus, sed in ipsiiin
etinm, discurrebalqitc h.ic illac, si fnrte eamreperi- medicum suum versa rabie, manus i|uoque eidem
rot. Tandoiiique iii puteo (piodaiii jiincos pro aijua iiijicere pararet; transiitilliicvirdevotus ex Confra-
vidit collegilque, ut enrnm suclu laiitisper sitira fal- ttibus Ordinis, rogavitquein domum suara declina-
lcrem. doiiecvenirenius ad caiialem ojtpido vicinum; ret in reditu ad conventiiin, IIIo autem paucis re-
ubisiinipta panisliuiTellaiirimuntlicuil silim explere. spondentese facturiimejus desiderio satis, tantillum

Poslcro die Itono manc ibamiis Juntillam : iinaque .i tcmporis nactus Paschalis; Eia, inquit, fr.ttor. con-
In a'iuain
Calaspnrra leuca exerrantes a via, incidiiiius in doiia iiijuriam propter Deum. Nec
opus iiluribus
inctdeni rl-

drtur : camdem adeo largum ot profundum ut sallu nequi- fuit: Converlebat saad horainem adhuc induratum,
ret siiperari; solutit aderat. qiiod poitliculi viciMn ut credebat, Concionator ei quando prodesse non
;

piwsttirel, lignum lorluni ati|Ue gibbosum por quod :


pi'ssct, valedicturus in terapus aptius : ct praster
vir sanctus transire voleiis in aquam decidit una opinionein conversum, audivit Fr. Paschali
totttra

cum i]iso ligno, unde totus madefactus meque in respondentem Pater, condono ei propler Dei amo-
;

allera ripa cfluse ridetiteni inluens, palientiffi sua3 rem: flant oinnia ut voluerilis. Quieres t.ira inspe-
rnburel (onsttinlijiiii prolmvit. Ileniqite cum dimissa ra(a Concionatori isti reduxit in ntemoriam. iil quod
j:im it.ula pcdes cuiii contilarer ad conventum S, alias de spcio suo narrari audivorat: scilicet quod
Annaiin ntoiito Juntilla; (olusqtie fatigalus negarem, adolescentem, in quo ad mortis paleriia; condona-
iiie possc vel ptissum procedcre ; ille ollerebat se tionem movendo frustra laboraverant multa; graves
mihi bajiilum ; idqite recusanti saltem extorsit bul- ac lilteralffi personse, obviam sibi facttim, paucis hu-
C gam meain milibusque verbis induxerit. ut niliil opponens di-
portandam; qua siia caritato animos
niihi lantos addidit, ul qiioil restab,at, itineris iuodi- ceret, se paratum publico eliaiii inslrumeulo condo-
cuin cum eo donec ipsius conventusin
cnnficerent, nationem teslari Similiter ctvis quidam Villai re-
allo positi recrearcmur aspeclu. Tum vero redditis galis, qui nullis induci ratioitibits potuerat, ut asua
Deo graliis, nionstravit mihi emiiius Kratrem in privlensione aliqua desisteret; mox ut missum ad se
liorto fodienlem et dixit; Scito Religiositm isluin cx parte Guardiani Piiscbalera audivit, professus est
esse Guardianum luci et concionatorim talis enim : cum jurainenlo, visum sibi esse quodnon posset non
hicmos oblinet, ut eliam tales et liortum curentet obedire voci ejus.
coquinam quod verum esse reipsa eomjieri, vidique
: 3S Pari eflicaciaValentise peocatoriad numquam
ef pcccatoris
a\i eoruni allerutro transountes ad pulpitum devote confitendiim obstinato. et confessic^nem petsuasit et coiifiiiiioitem
atque liumilitcr. inlcgiani lolius vttge mulationem, solito postea dice- a risaiitis.

33 P(>st mullos deiiidc aiiitos, cum ego jam su- re, Religiosus iste non esthomo, sed Angelus. Quid-
scepto habitu et sacerdolio ..\rtiuui et Theologia) quid porro aliud intendebat eadem flexiinimi comi-
lecliiram exidevissem, dicturus per (Ju.ulragesimani tate eloquenliaque oblinebat. Fuit cum ad visitan -

in Villa-regali. transivi Xativa, ubi tunc morabatur damquamdam infirinaiii missus, qirje, medicisdesua
Sanctus: ab eoque niagna cuni benevoleiiliaexce- salutedesperantibus. nimis raulieljriter suuradolebat
ptu», rog;ivi Ministrum Pro\iiicialem (er;it is lum iufortunium eidem tanto cum spirltu verlia feci*, ut
:

Fr. Antonius .\lverusl ut ipsuni nieeuni remitteret in omiiem Dei volunlalem prompta facile ostenderet,
Vilbim-regalem. ICt quia sciebam ipsi non convenire non bumana;, sed divina; suadete niulali.inem tan-
ejus bci cadum, qiuirtnias etiain febres palieiili tiim esse.Quin et aliorum culpas, etiamSuperiorum,
isloautem delectari, quia convenlus ille iiomen a blandissimo quodam bumillimoque modo sic nota-
Deipara babet; forte etiam quia divina revelatione bat, ut non modo nou indignaretur quispiara, sed
didicerat, ibi se iib-ulveiiduin a carcere hujus mor- delictum agnosceret repreheusus, gratias agens de
talis corporis; ubtinui tandein, nequidtiuam re- admonitione tanta» caritatis plena. Quod si videbat
aliquos
;

DECIMA SEPTIMA. MAJI. l>7

aliqiios levi de causa absentes aclioroant oratione, minimoque cum labore, suas illas cunciones absol- D
subridens ipse dii'eliut iii traii.^ilu: Quid isti hic verit. Ad hoc vero osfendebat necessariam esse ora- EX ItlSI*.

.\IUR.SII.
apei.t? Cur non eunt in iliorum? et mox taceliat. tioneiii mullaiu,* qiia friutus inter auditores facien-
Illi vero iiiliil cunctantes, placidai ejus suggestioni dus peferetur instanter. Itaque dio quadam ingre-
obtemperabant. diens in ceUam Prajdicatoris, ejusdemque Giiardiani
3G Est in montibus Loritano conventui vicinis stii in Viila-regali, et eum perqnam solicituin in
speliinca, ad quaiii per helid-.madain unam se con- pervulvendis libris reperiens, dixit : Non omnia re-
ferelwnt Religiosi singuli, ereraiticie vita: delicias posit;i esse iu libris, sed ad iuedil;itionem so con-
ibidem studiosius experturi ; nihil autem eo iufere- ferret, bonos serinones in ea t"oruiafurus. C"nside-
Teiitalionem baut prajter pauxillum bitcocti cucurbitam aqua'. et rans deiU'iiie qiiam efru-ax ;id corrcctioneiu vitiorum
a Sovitio Et illi (luide.iu venieb;int inde auditum Missam, sed aniinaruinque saluteui esset divini Verbi pra>dicatio,
pHllt.
eaabsoluta revertebantur, nemini loquenles nec pe- etlerebatur gaudio ad signum campauoe eo vocantis,
dem iiiferentes conventiii, iiisi fiiiila liebdomade, et orab;it ferventer, taiu pro Praxlicatore catlie-
quando rediliant fLisce ligtiorum oiiusti. Hoc e.\em- drain ascensuro, qu.Tra pro populu audiluro.
plo motus quidam novitius, non soluin siniile quid 38 Subinde autcm diguatus est ostendero Deus,
ambielMt, sed etiam tentabaiur, ut dimisso Ordine quani gratiis essetsihi isfe salvandarum aniniarum

c'csertura aliquod peteret, vitam ibi siditarirtmperpe- zelus, rovelaiido eidem secreta quoruindam Iiomi-
tuo acturus : prius tainen de hoc suo consilio voluit nuin peccala, quo magis illo lu-cendendiir, agiiita
conforreciim Sancto, tiiiicValentiivexistenti. Agno- proximi necessitate. Ifa cum aliquando coniifaretur
occidfum
vit niox l'aschalis diabolicani eam esse supgestio- sui coiiventus Priodicatorcm Fr. liarlliolomieiim
peccatum
neni : eiqiie ostensurus, non esse uniusciijusqiie P.istorem, hospitio exccptiis a devoto qiioiiam Or- eofjiioscit.

solitudiiiem tenere; Cum cgo, inquit, habitarem in dinis b'ratre et ad mensam perhuinaniter adbibitus,
coiiventu Dorainaj noslrffl de Lorito, coiitigit Tra;- cognovit ejus aniiuam a daimono captivam teneri
dicatorem {qui i.>-tic solebat per aliqunt liebdomades atque vocead tesfandum mi.-erationisafrectuin com-
in spolunca, quffi ibi est, se recoUigere) nocte qui- posila dixit Frater, confitero nunc, lam coiniuo-
:

dainsic tei'i'eriada;raonibus, visis inlugurium ignein dara in socio meo occasionem habens. Respundit
jaculari, ut rel:ctis, quos istuc intulerut, libris qui- liospes Domiuica die id se facfuriim cjiuinndiiis in
:

busdam fugerit ad conventuni. Tunc missus a Guar- conventu. T;icuit tunc quidem Sanctus, sed iiiterio.
diano sum, relaturus priedictos libri'S, voluique ea ris aniiiii sfimulos, qiiibiis eum pungebat ainor istius

nocte experiri quid esset vila solitaria atquo sub : anima; letaliter sauci;!.' dissiiiuilare nnn valens, in
initium noctis oravi aliquantulum, deinde ad soin- euindem rursus sermonera post inodicum est re-
num me comprsui ; media rursum nocte ad repo- lapsus, suadeiis et iiistans ut illico confiteretur;
tendam oralioneni siirreclurus, eanuleinque coiiti- excusanfe se niliilominus hospito, ipsoque sncio
nuuturus u.sque mane, pra^missa prius acri corporis importunit.atem isfain moloste ferente, et niiiiia.n
flagellalione. Verum longe diversum accidit in , Paschalis siin|ilicitafem intra lo redargueule, quod
somnum enini tam profLiiidum iiuidi, ut non prius liominera imparatum nullui|iie exauiiiie pra-misso
,

expergiscerer, quam pcr os spelunca; ingressi solis dispnsitiini sic iirgeret. Taiidom tertio e imdem can-
radii diem tain esse sigiiific:iient : alqiia ita in- tilenain cuin ittraret, noqiiivit pungenti intus con-
sigiiiter ludificatum me videns, redii ad CMUventum scientia) diufius resistere hospes, et ultro ccepit

pleiiu.^ coufusit..ne. Valtiit poiroexempliiiu. a propria restitaiiti Cunfessario supplic;u'0, ut se confiteri vo-
ejus persona sumptum : et novitius nihil ni suu dein- lentein confHstim audiret : diiiiissusque in genua;
ceps vucatione titubans, propositum tciiuit usque ad Credo, inqiiit, Pater, qund Deus Kr. Puschali reve-
'
solenuem Proiessionem. I iverit peccatuin i|Ui>ddain uiortale Iiisce diebns a
37 Insigni autem erga salutem [irofectumque ani- ine [latratuni, ueque eiiiin e.>t aliud qiiod consci--ii-
CAP. XMII.
mariim ferebaturzelo, in Minnera lucri spii'itu;:lis oc- liam gravet. Quo audito dixit intra so confess.nrius ;

casioiiem instarseduli mercatnrisiutentiis. Hinccum Vere Deus benedicfo isti hujiis Fratris conscientiam

Vuriis inodis Franciquidam per qMamrudes in efli-diend;! cistcnia retexit, simul ct hujus erga ros curitatem et illius

saluiem apud conventum ^illae-regalis laborarent, ccepit eis pro animabus zelum remiineiaie volens.
aniiiinnim 3!) Magis etiam nofabilis casus acciilit ,in loco
doctriiiam Christianam exiilicare, assiduilate et pa-
promovet,
;
maxima, articulos fidei et pr.Teceploriim de-
ticiitia cujiisdam coiiventus, ubi ostiarium agobat Sanctiis.
calogum ignaris praiiens et lectiouem eis su:iin re- Hoiiio il)i erat Frutiibus ipsiquo Puscliali pio addi-
^iiemdam ab
pctens. Didicerjt etii.m facere ci rdulas, ad usum ctus, iiuem furnicalionis spirilus eo aildu.xerat, ut atliilterio

Confratrum, quibus ut se quani plurimi jungerent alieiiaiu uxorem iniluctam haberet ad crinien adul- il morte,
revoeat :
satagebat, explicando raiiltitudincin graiiariini et terii certa hor'a ac luco comiuilteiiduui, cura niaxi-
iuilulgentiarum ab Apostolica Sede Confrateniitati mo utrimque periculo vitae quia rein suboderatus :

concessarura. Suadebat frequentem Coii-


priEtei •a mar'ilus cuni siiis consanguineis operiebatur occa-

fessionis et Conirauiiic>i:is usura, et nequa occasio siouom iitriusque i-itra periculum suuin occidendi.
diniiilerelur Jubilaeura aliquod priraeieiidi vel In- Ibat illo nihiluminus in posit:is sibi iiisidias. scd
dulgeutias granis lenedictis attributas : quorum audicbat a tergo campanulam sonanlera ad quam :

grande sertura circumferebat ipsHniet, ad siiigula r'espicicns, nux eiiiin per luu;o claritati in subluslris

qu(didie stalas preces decurrens. Ex eodem aniraas erat, riihil cinase vidil, neque tunc, neque secunda
juvandi desiderio procedebat fervor, tum per sei- ac tertia vico, quibus, ipso iter suuiu inteiilionem-
psum pra-dicaiidi quibus vis egeutibus. ex iiuilus que pro.sequente, suuin quoque soiium dare perse-
fuerunt in Villa regiili muliercula) aliquot prosti- verahat campana vicinior seraper, landemque pro-
tulic pudiciliae; liim per Prajdicatures sui Ordinis, pinqua adeo, ut calceo videretur esse affixa. Ad
hunc tertiiiin sonitura ;iui'es obsfinati cordis aperuit
qiios ferventissiiiiis verbiset rationibuseflficacissimis
divina iiitus rnovenle gralia et; Quid si,
hortabatur ad suuin munus fructuose peragendura ; horao, :

cujus rei crebram ipsemet experientiam habui. Scio inquit, co.^feslis bwc adraonitio sit, pono ire pro-

autem quod alteri eliam, ViUenae per Quadragesi- hibeutis Dei. Ilaque convei'so cum mente grcssu,
mam concionafuro, datus socius, qucm sciebat mi- capit Ldvffi Virgiiiis liusarium devotius recilare ac

nus facile, rainusque libenter id oflicii fucere, quia demurn i'elro ire : pruxinia veru die cura ohvlm sibi

sui ipsius praidicator magis quam Christi erat; ab- rniilieri miiltis se velletexcusatuin, quod non adfuis-

duxerit eum ab errore, sic ut maximo cum fructu, set loco et liora statutis ; Ne in hoc labores, inquit

MojtT. IV S ista.
:

»8 VITA S. PASCHALIS BAVLON ORD. MINORUM.


me git eliam ut in itinere constitu(us olniaret Fratribus
D
A ista, .sed l)m potiu» ace gratia», qu<.(l te atque
alios non
KX lllSf. eii|iuerit iijoiti. iiobis in con^tituto loco prajjiarata; aliquihus, propter viaB laborem jejuiiium non obser
jfjunarf.
iiyBnil.
ab qui m.s ibi expectuliaiit. ac deinile nuj-
iiiiiiiiiis.
vaiitil.us ; de qiio eosdem reprehendit, certos uou
luni (loiiius aiigiilnin (liini^erunt queni non sint per- nisi levelante Ueo boc ipsuni scire potuisse.

scriitali. 01i>liJi"iit aij h.TC ille, et ad conventuin se


42 Pro certo habetur, niulla quoque alia divinitus
revclata fuisse qua: pru sua burailitate neque el multa
coiilulil, iibi niox l-V. Pa^chalis ei obvians secreto ei :

ocnilfa.
dixit : Fiviler. duduni est quod teexp^clabam, actu- ipsemet aliis ctiam Superioribus declaravit; neque
rus do nC(.otiii moiuenti maxiiiii, et reprcheiisurus ut declaiarctbi viduerunt eum compellere. Patuit

sis in per.scqucnili^ appelitibus id quando ad scribendain \'itam .^ancti Fratris Ni-


(juod lam dissolutus
laiitopere te dilij;o, tua causa duxi colai Fartoris, iiiquisitio fiebat in ejiis virtutes et
tuis ; quia < liiiii

pcjoreiii, quaui ali.is uiiqu:ini in vila nica, nnclem. mMuoria digiias artiones, imposito cunctis praicepto

Iiiteriogaiili vero, Quaniobrein. Dum .-alago, inqiiit, obedieiitiic quidquid iinvcraiit eiiunliaiidi. IIoc prae-

ne vitaiii liiiiul el auiinaiii perdcres. Cuiiiijue eliam cepto in arctum coactus Sanctus, primuin quidem
tunc oslciidcret fli.cci in istud pcndere; Recordare, cuiictabatiir, eo quod in iis qua; noverat ipse non-
inquit Saiiclus. i|Uoiiiodo pati-r tuus, quia le geiiuit, nullam parlem hidieret; ac deiiique id soluin et pr:e-
ba:c et ilhi sil pi.asus ; eiiunicraiis singuhi quic lilii cisc inanifcstavit, quod ad g|.'riara Sancti facere

caus:i ipsi ;iccideraiit. eliinii sccretissiiiia quaduin, videbatur, celera .^ileuti.i iiivolvit. Deposuit ilaque
et huii.aiia i:iti..iic iicuti.;uaiii rescila. Pradixit juralus qiiod l'r Nicolaii nocte quadain obtigerit di-

etiani eidcni pluiima evenlura qua; ad htteram com- vina revelatio per stellam inirabiliter luiuiiiosam ;

pieiitur qiiiAidie, cuiu magna udiiiiralione ipsius siinulque didicit etiara sibi Pascliali similem obti-
testis, et ouinia oi divinitus revelaia fuisse aguo- gisse favorem seque id ex eo cognovisse, quod 00-
:

scentis : qui rursuni, cum ei hoc capiiuluin pra.le- currentem se tenero coinplexus affectu quasi in ,

gereiii, asi-eruit ciiiii lacr}iiiis, sic accidisse, iieclia- aenigniate dixerit Tenesne inenioria, Frater, no-
;

bcro so quiid deniptmii vel :iililitura vtlit. ctcmstellai? iniiltos ma^nosque favores tuncaDo-
4(1 Duui i.stiariuiii .Minaiizie agcret, Matrona niiiio recepisti. Se.I qiiinam hi favores fuerint, lacuit
qiiicdain. \alile addiita Ordiiii ipsir|uc IJcato, cura- Pasclialis : nequeulliusunquaiu importunitatepo,«tea
verut certuni iiuiiicruin Missaruni dicenduni. qiiia induci |iotuil, ul eos revehiret. 'Verosiinile est igi-
Kx rPvilnlift
P:isclialis ci rcvi hncral riiiiinaiii fralris cjus purga- tur eamdem silentii legem ipsum temiis^e circa alia,
ne rogiioKCif
torio dcleiitani eo siibsidiu egeie; |ii.sl.ea vero cii- propriain dunitaxat perfectiouem indicantia, et dona
daiii siuc iii.].li raniiliarius dilccta: dixit ; Magiius silii gratis data.
Dci .serviis cst Vr. Pasclialis, ncque pr,uter nie alius
Ahiiaiiza: iiuvit a.l quuiituiii gradiiiii saiictitati> per- CAPCT V.
tigerit : ex iis auteni.qua) de ipso novi, certissinium
lialieo (atque lioc iiiciioriic iiian.la, carissinia, u.-que SpiritU prophetix et SCientiX infusx Claret
ud iiieiim morteiii, si lorte piior te de vita tollar) Paschalis.
sanctoeum inoriturum, ct iii hora sui cxitusmultis
niiruculis hoiioraiiduni a Deo. His mota ncptis, et 1 lec occulta pra;seiitia sohiin, sed etiain futura
oiilnio»!
ci.B(irni;ita in ea quani do Pascbali pridein hahuerat cognovisse Sanctum multispatuit exemplis, quorum
purgaliirto
opinione, dcsidcravit per caindcin amitani suam ex aliqua proferam. In his priniuin locum meretur, Pradicil fti
dftinnrlf
quiid niaxime publicuin est ct a pluribus Te.^tibus liinivt Pio-
ipao disccre, aii aiiinia p;itris vel matris suje esset
tinctalcm,
iu purgaloiio, ct egcrel allijiio ad ogrcdiendum inde confirraatuni ; quod scilicet mi.rtem suam saniisprse-
sutisidio. Fecit quoil crat rogala Matrona, el post 'li>^''. ^t infirmus dieni qua inoreretur, qiiin etiam
aliquiit dies respi.nsum a viro Dei acceptiim retulit liorani puncturaque teniporis , prout iulra fusius
nepti, iilleriim (juiilcm ei.iuiii non cgerc suni'agiis, explicabitur. Sccundum
quod aniio mdxci inense sit

pro alleni vcro vcllc Deuiii, ul Missa- triginla tuti- Octobris. oniiies Capitulares conveneramus Valen-
dem coulinuis diebus dicerentiir, assignando pecu- tiani in couvenlum S Jnannis Baptist.T; ubi ad me

liureni, qiio.' sub ipsis dicemla essel, Collectaiii, Quo veniens in cellam Fr. Didacus Caslello Guardianus
fncto iteruin requisivit niulicr Sanctiim, peream- Villa rcgalensis, sub quo vivebat Sanctus, inter pri-
dcni uniitiim suain, iiumquid uhra opus foret ma sahitalionisverbagratulatus est iiiilii Provincia-
respondilijue Ucalus, sufticcre adliibitani ino.lo dili- latum, tridu.) vel qiiatridiin antequani eligerer. Ego
geniiaiu, quuj et Deo ac<.eptissima fuerit, ideoipie vero cum scircni rae esse oranium eligibiliuin maxi-
spcciuliler ub co remuiieraiida cssct. ine juvcnem (necdum enim tiigcsiiiium secundum
41 Ideiu ostiarii ollicium excrccbal Valentise, ajlalis iiniium conipleveram) Mitte, inquaiu, Frater,
quando ibi vivebat Rcligbisus qiiidam, solilus qiiavis ejusmodi iiug.^s. .\sl ille vultu ac verbisserlis; Vere, tl Dr/ti,
Fratrcm a dx noclucorpus suuiii taiu scvere fl.igcllare, ut ecclesia ait, si Fr. Paschalis proplieta est, lu Provincialis, to'eiii,
moilr itlutli,
tota concuti viderelur. Orabat tuiu aliquaiuio iii ea ego Delinilor ero. Quaisivi ergo quoinodo et qua oc-
Sauctus, ciini ci revelavit lieiis II..gcllatioiiciii liu- casione hoc ei Sanctus revelarlt. In digressii, rcpo-
jiisnioili di,ib..li.-a> tcnlatii.nisellcctuni esse. biqueos suil ille, cetcris Fratribiis aiqiie eliam ipsi valedi-
suos sub boiii specie occuUantis. Surrcxit igitur ivit- cens, rogavi ut "ine commcndarct Deo; Faciain iu-
quc ad cuni ; i|uanlo aulciu ei u|ipropini|u,ibat magis, anibula felicilcr, futuius Dcfiiiilor et Magister
qiiil,

tunlo lugiebiit b.iigius da.innn : cujus rei indicium Noviiiorum. et Fr. Joaniies Ximeiiez Kel Provin-
mamtcsium dabat reliclu post se siilpbuero oilore cialis. Ft dictus quidem Fr. Didacus de magisterio
tani tclro, ut siii ile uiliil liuic odori percipi posse vi- No^itioriiin nihil inilii tmic dixit. tuni qiiia al.horre-
deretur : siniiil el Frairi illi arrccti suut pili capitis bat ab oflicio isto, tum quia res crat futura absque
pra; horrure. Dixituutuin ci Sauctns ; Non itadein- exeniplo iii ordine, cui eatenus nuniquum acciderat
ccps. non ila, Fralcr ; ecce eniiii duni unum alte- ntrumque inunus in eanidcm personam confcrri.
rumve voheincutidiein ictum aliqui corporis parti Miro tamen Uefinitorii consensu factuni id cst, et
iuHixisti, ni..rtificala caro rclii|U..s iiun sensit : lii ipse utrumqiie adinisit. tuiii quia ccgebat obedien-
proiiide iid aliud uon scrviuni. quaiii ut ccrpori in- tia. tuin quia ex praxlictis noverat eani esse Dei
liriuiiatcra inducant, ra..lest;aui creciit coiuiuuiiiiali,
vohiulatein.
ipsuin religiosuiu ad l.ixiiates pcrdiicinl, diiiu
pi;c- 44 In prieilicto Villa regiensi convcntu iiifirma-
textu iicce.ssitalis quiedaui sibi imlulget. quorum iliiii .rijro-
batur ejus pradicator Fr. Petius Cabrellas, vou.itus
taiilis fralrii
liostuioduni usus in consuctudiiiem tr.inseat.
Coiiii- crebros paliens, non tamen adeo vehementes, ut morltrit

lccto
:

DECIMA SEPTIMA MAJI


89
lecfo cogerefur decnmbere. Desiderabat liic scire lierjam sana, alia rurfum vico est experta certitu- D
quid <le ^aUite sua sciret Fr. Paschalis qiiia ro"-a- ; dinem prophetici istius spiritus. Cum euim itcnini bx msn
tus ut 1 ro ea orarel, responderal ; Faciam eqiiidcra ip.sani XIMKMl.
visit,ir.'t Pa-chalis, ejusque fr.ater
ex .lolore
\-eriim quid proderit? Ex..ravit ergo Giiardianum, i(/l et fratreih
laleris tain niale baberet, ut inerito crederetur
nio- ejus tttflem
ut quis morbi fiitiirus esset exitus, edicere eum
co- riturus, dixilei Sanctus Ne sis M.Iicitus, Frater, .. grum,
;
geret obedientia; pracepto. Cui ille coulraniti
non sed crede qnod cito s:inandus sis biijusniodi iiifir- :

valens. inflanim.ito muinihil vultu. ut commolum


ap- mitates immittit Deus, ut recordeinur sui sed :
pareret. dixit infirmo, Frater Pra>dicator, vultDeus
ipse sinet te eibicare liberos luos. Egredieiiti autem
ut moriaris, neque amplius pra-dices verbo sed
ope- e domo dixit Catbarina ; Ora Deuin, Pater
pr.> sa-
re, vlves enim ailhuc mcnses aliquot igitur te ciun- :
nitale fratris mei, vi.Ies eniin quam danin..sa mihi
menda Dco et habe patientiam. Qu.-e verba tono tam morsejus foret : cui ille ; C.nfl.le, Soror, n.n mo-
gravi acserio disit, ut nemo de seruturi exilus
rietur; ita tibi promitto. Perstitit ipsa nihilomiuu»
rerita e dubitarct vixit autem adhuc quatiior men-
:
eliam lerli:i vice eanidemsuam inculcare petitiouem
sesreligiosusisteetrerventissimuspra.dicator:sed et ille. Quando cko promitt,., inquit, bene potes
ex ea hora pulpitum nuniquam ascendit, morluus credere. Q»:v vcrba (anlie asseveratiouis plena,
mterbrachia mea anno .Mnxci. Simih modo cum in prorsus quidem aliena ab ejus Immili c.iU.Mietiidine
Villa regidi ssepius visitaret An.Iream Venlrel infir- luerunt et conlraria ei stiidio, qu.i .olliita silii cco-
raam Dominii-a quadam die, qua eihoc obsequiura litus dona nilebatur operire
;
: permiticbat
ultimo prajstitil, petiit illa ut sanitatem sibi a Do- Deus. eadein innolescere voleiis, iit aliquando sio
min.i posceret. Cui Paschalis .=ornr, non est bona quasi obliviscerctur sui propositi.
;
(J.miplela siint
ista?c tua pelilio; potiusdicito, Domino Deus, tuaa autem pra-cise oiunia
si : sequenti enim ilie a'ger con-
Majeslati pbiceat me tollere .le hac vita, fiat volun- valuit.
tas tua. Cum vero illa iterura replicaret et sanitf tein 47 Tertia quoque vice voluit Dominus in eadem
reposcerct, Spiritu sancto inflammatus Sanctiis; mnliere coiifirmare experienliiiin pricdicti spiritus K :

Soror, inquit, prajpara te, aml)o enim cito inibimus quindecim enim diebiis antciiuani iii ullimam su:im itimrum Uem
iter grande. Itaque accidit : obiit enim illa proximo infirmitatem iiicideret ipse Sanctu ibviam ei facta, "''"""^ '«"
... 1 j> . Jittiutam,
die Lunae, et ipseDominicasubscqiienli ; cuin magna inlerrogavit utrum visit:isset luiiriuas
I

diuis,
,

sibi
omnium admiratione, ad litteram cuncta impleta notas et a^qualiter [lericlil.intes de vila. Ilbi aiilera
cerr.enlium, atque imprimis .loannis Yb:ignez, prie- affirmante, quaasivit quid de ipsis ei videretnr; An- „
' ' . .
'
alteram
dictje mulieris mariti. qui prajsens adfuit et jura- na, inqu.f, Doimnica vivet, et uxor J.annes Ybag- moritmam.
mentneadem est testatiis. iiez certo morietur quod intra pau.ais dies vere
:

45 Quan.lo in eodem Villae regalis conventu de- dictum fuisse apparuil. Seil et ipsamet r.ithiiriua,
creverant cisfernam fabricandam locare, quae loco grandi qu.idiini aniini mosrore aftlicta, eo.l.'ni ili^isi-
istiiniprimis necessaria erat ad vitam ibi ducen- raulato, accessit ad nstium conventus, ''onfessarium
Pr^dicU,
malerium dam parata quidem erat maleria aliqua, sed con-
; petens sicut ab osliariis conventuum peti solet. Cui
sufftcere siderata facien.li operis ampliludine et profunditate, Sanctiis Veheraenter, inquit, cruciat te. .Soror, ista
;

striicturx,
tam Guardiano quam fabricas magistro videba-
ipsi a.gritudo. Negavit inulier se quidquaiii dolere : re-
tur neuti.]iiam sufiecliira qua de re valde anxtab;i-: plicavit ille niliilominus, bniio iit esset iiiiimo, et

tur Guardianus; quia in ejus operc, qiiod velut patienfer ferret afllictioncni .'iiiim, Iiac enim viara
fusile esse debet, si de.^it aliqnid nialeria? uecessa- sibi niuuiret ad caduni. Videns ergo se latere, nnn
ria;, periculum cst totius per.lendi. Hoc videns posse, suumque secretura eidem patere, raultum
Sanctus, nionuit ne metuerent dare iiiitium operi : consolationis cepit ex verbis ejus : nmniunqnc pia3-

nibil eniin eis defuturum, sed potius superfuturum sagiens, cito eura inter Sanctos recipiendiim ciiin
ali'|uid. Quod licet contra opinioneni omnium esset. magna gloria, petiit promitti sibi ab eo, quoil, si

creditum tamen fuit, quia dicfum a Paschale : et prii.r vocaretur a Deo, pro ipsa apiid illuiu inter-
dicti veritatem rei exitus comprobavit. Eo'Iem in cederet orandn. Respondit nutein Sanctus, Si hano
oppido, cum eleerao.synas pefenda. c;iusa plateas mihi gratiam fererit Dominus, prasto eroad omiies
obiret, ad ostium cujusdam Clerici, Vercegal dicti pelitiones tuas exaudiendas. Et proniissi ccrtitudi-
aiiilivit cum incidisse in raorbum, dixilque; Dentiir neni sensibilifer experta est iniilier, qiintii.s aiixi-
p
ei qiiani primnrn Sacraraenta, quia iisdem inagno- liuin Pascbalis posf mortem cju.': iuvocavit, qiiod

pere indiget. Quod infelligentcs domestici, pro ea, etiam confirrasbifur mira.ulis, ad preces liiijus ipsi

quam de sancfifate viri habebanf, opinione, cnnfe- devoUx mulieris factis et infra referendis.
stiraexecutioni mandarunt et a^ger susceptis Sa- : 48 Spiritui prophetiae jnnxit in en Deus scientira

cramenlis sitie mnra expiravil. doniim. utique infiisa., quippe qiii litteras niillas
^^^ ^^^^
4'» Meiise Ma:tio anni mdxci Catharina Torre, didiceiat. Ipse cgo dc me dicrcpovsuin qiind expe-

Vill;c regalis incola, ppi'icido-sa laboravit infirmilale, riri i.l iiliqii..ties,


v.'luerini ne.' uni|uam frustra. scieniiu in-
scgram va- ?imH-
sanguine in vulfuin asreiiileiile, eunique in nnnliim Quamvis nmi iiteretur fi'rminis sclinlaslicis
cnini /«.>«
letudinem '"•' i"''"'««;
reccpluium. nioiislr..siim iiiflanfe, Manc cuin visilaret Sanclns, Theolognriim, siniplici tamen illo suo vulgarique
rogarelque quomodn valeret ; Tiim grave inquif, idiomate respondebat mihi eadem ipsa, qiia' nos non
malura sentio, Pater, ut nihil dubitem, qiiin mf.ri- sine labore per mulfas ac inefaphvsicas ratiocinaiio-
tura sim ecce enim sepfcm diebus nocfibusque
: nes ad conclusinnem deducimiis; idqiie cum lanta
continuis nihil dormio, prnpler cruciatus magnilu- facilitale el clarif;ite, ut appareret, qua-stioneni uni-

dinem ardorem. Ille vero respondif Cnii-


et febris :
versani fuiulitus ei perspicuam esse. Cnnfileor aiitem
qund prnl.andi et iirguendi causa scniel ausus fue-
fide in Deo, Soror, et ego promitto tibi qu.id ex liac
rim rationes aliquot scliolaslicas ei ol.ji.ere sed
infirmilate non morieris verumfamen rogo ut :
:

confilearis de peccatis, feque pares velufi morifii- ipse adeo me carctavit, ut me in qiiiinidam prnpo-

ram quia hac praeparatione movebifur Deus ad s;i


:
sifinnem deduxerif, qiiam evi.lenter .lenionstiabat
nitalem accelerandam. Fecit mulier quodjussa eraf. esse falsam. Ir.qiie licct Philosnphiam ac Tlieidn-
g-am pra'legissem aliis, niansi tamen ex nna quidein
et e,adem nocte sanam se mirata esf, ut verificare-
tur qiiod Sanefus di>:erat ; et ipsa festificarefur parte confusus, ex aliera vern salubriter instrucfus,
quod bic scriberem, ail enrum in-fructionem, qui ut infelligerem. i|Uoil licet respectu discipiili.rum
meorum magisfer dicerer, ipsius lamen poluissem
se putant certo morituros mnx alque receplis Sacra-
mu- esse discipulus. I.lem experinienfum sumpsit Fr.
menfis testamenlum condiderint. Dicta aufeiu
Emanuel
.

60 VITA S PASCH.^LIS ORD. MINORUM.


distinguit in eadem continua line.i paragraphos,
Emaniipl Rotlrigiiez, libris edilis clarus, cujii» pri-
usque ad finem char(a> 'absque ullis marginibus :

tx iiiiir. mum (lisoipuliis. dciiide et socius in catheiira fui :

xiiami. dicere, quod Frater i>te, si Sacerdos ipsa vert charla, in qiia scritiebat, pleruinque erat
ideoque soleliat,

studio posset fleri PrKdicator, conglutinata ex fragmentis hinc inde per solum in-
foret, absquc alio
ventis et C"llerlis. Sunt in libris exercitia quas-
quia per viam aliquando argiimentatus oum ipso
iis

Incarnationis dam .'piritualia, quorum infra specimen d&bimus :

erat de allissimis mysteriis Trinilali»,


quodque ad omnia coinmodis- operiuntur autetii paiinorum rudium frustulis ope-
aliisqun similibus;
crebris rose consarlis, ne scilicet dilectse pauperlatis insi-
simo respondenlem magis exercere volens,
ursent argumentis qua; giie aforis dee.sset.
eum in eodem ilinern ,

b1 quod eorumdem librorum unum ali- gmrvm unm


Dicitur
cuncla ea facilitale dissolvit, ut, quin «i ipsi coelitus

nequaquim posset diiljitare. quando viderit Illuslris.-!. D. Joannes de Ribera, Ar- taudatitr ab
inrusa essot scienti;i,
cbippi^cnpus Valenlinuset Patri.nrcha Anliochenus; Arcfiicpiscopo:
Simililer de divinis atlributis ad intra et ad
extra

perfectum Thcologum raliocinantem audivisse soloque exterioris spcciei visu motus voluerit cum
lut
eorum auctore versari familiarius, singulari dein
testatur Fr. Joannes de Moya, Provincia' hiijus
ceps aflectu illura romplcxus. Quem quidem affe-
Dcfinitor et cum dictis congruunt testifirationes
:

Adam, magistri inoi, aliorumquc Tbeolo- ctum etiam mortuo servans. petiitex ejus vestibiis
Fr. Petri
proposuerunl difTiciliora aliquid sibi dari veiierationis ergo quod acceptum
gorum, qui sicpe sa-pius
;
ei

pins ille ac prudens Pnelalus. prajinisso osculo iin-


Scripliirarum loca explicanda, ipso ad singiilaclare
denionstranlc, cjus se discipulum esse, qui neque
posuit capiti coram me, magnoquecum animi sensu
tem|)ore nequo libris indiget. (lixit Pater Provincialis, quid .igimus? Simjlices
:

Piilcrat etiam qiioscuraque Tlieologicoslibros isti nobis extorqiient ccolum de manibus. Creraemus
4!)

legcre alquc intelligere, quoties id periniltebant oc-


Culpam hi non habent,
libros nostrns. Cui respondi,

cupationcs snio ; atquo cx sic lectis collegit libros sed sitperbia hanc creraerans. Cumque ei
nostra :

tMtrm ilmi narrarera mifacula quaidam per invocationeni iiostri


duos puiiclorum singubiriuni ad spirituale solatium
dp rehis
excerptorum, in quibus de Sancti facla, dixit perquam affectuose Dominatio
Tlietilofjich suiiiii, mcmiiriamquc

tttbtittter Vcrbi sumnia ciim clarilale ac sua lUustrissima, quod optaret mortuuin fuisse in
unione li.vposlal'c:i
tcrUiU,
brcvilale dictur.i rcperitur quidquid a consummato
suo Arcliiepiscopatu, ut posset debita ciira diligen-
Tbeolnno pos.set exiicctari similitcret de Angelis :
tia informationcs curare, ad promovendam ejiis ve-

aliis m:iteriis Theologicis. Hos autem liliros, nerationeni publioam iiecessarias.


el dc
cuin esset qiiadani vico infirinus, obnixe rogavit B2 Porro ad pra'dictoruni omniiim confirmalio-
quxdam iude
(iuardianuui, ul po^t mortem suam jiiberet roinburi : nein jdacet hic altexere clausulas aliquas, de libro
profertintur
vciiisoiiiui liumilis nnlebat in mundo vcstigium aut excerjitas in ha?c verba. Deus est spirilus purissimus

indicium aliquod superesse unde hnnoris autgloriae et subtilissimus ; niateriaj omnis at corporis expers.

aliquid ad sc provcniret. Postquara tamen conva- Deus est perfeclissimum eiis, in quo pcrfecliones
luit nuva qua'daiii inincla in iis adnotire perrexit, omnes accnmulantur, potestas, auctoritas, n:ajestas,
ox iis (.ux' recenter vcl legcrat vel rucr.il mcilitaliis. sapienlia, pulcliritndo, liberalilas, misericordia, pie-

Diccl Iiic aliqiiis ; Si eos tain scrio latcre volcbal. ut tas, gratia. InDeo non pntest invcniri dislinctio
corabiiri pelci'et ciir ipsemet boc non fccit de .suae
; parlium diversarum, propter ejns summam sinipli-
inortis dic admonitus a Dco? Ita cgo aliquaiido ipse citatem : ita ut ipsius esse sit ejusessentia, essen-
mihi : sed iuspiravit milii Deus ut iiispicerem libro- tia sit pnsse; posse sit velle, velle sit voluntas,
ruin isloruiii priuias pagiuas; atque in iis scrupiili vohintas sit intellcctus, intclleetus sit intellectio,
luei soliilioucra rcperi, scriptani cbaractcre prorsus inlellectio sit esse, esse sit sapienlia, sapientia sit

rocoiiti in pagiiia nova, ceteris expresse superadjun- honilas, bonilas sit justitia, justitia sit inisericordia:
cta ; quod ficile apparehat, facta cum ccteris colla- qus licethabeat contrarios effectus cffectibus justi-
tione, iu quibus scripturavaldedeformis inultumque ti.i:. ut sunt ignoscere et punire, una sunt res, quia
obscurata spcctabalui Vcrba-autem quasibiscripsit,
. eadem est ejus justitia quse misericordia, et eadem

ail morlein se jiarans, hujusraodi siint. misericnrdia quaa justilia ejus. Tribus autera modis
80 In noniine sanctissima! Triuitatis, Patris, debemus Dei meminisse, scilicet cognnscendo ejns
Filii, et Spirilus sancti, trium Persnuarum el unius pntentiam per opera creationis, sapientianiperopera
vcri Dci. crcatoris nmniuin visibilium alque invisi- redemplionis. bonilalem per opera glorifiiationis et
biliuiii, cui sit gkiria ot iraperium pcr oninia sccula rcmuner.ationis. Prior mbnioria debetur Patri, se-
scculoriiin. Anicn. \ Ego Fr. Paschalis Ga_vlon, cunda Kilio. teriia Spirilui sancto. Atque Iia!c sunt

liatiiscx oppido Tiirris forinnsai S. Maria; de Ilorta, ejus formalia verba, quae deinceps prosequitur, ad
scriisi haiic farragiiicin pro nica spiriluali recrea- comproliandam unil.ateni divinae Essentiae et plura-
tione, ex multis sauctis libris fideliler collcclam. litatem Persoiiarum, tanta cum subtilitate et ele-
Qiii litulus, duo ine docuit
dictis libris praifixos, : gantia, ut quanfunicumque caicus, videre quis possit,
piimuiu quod abdicaverit a se omneni vanain glo- ad eu scribenda, nedum ad inteUigenda, opus fuisse
riaiii, ncgaiido sua esse qua; scripserat deinde quod : coelesti dono et gratia speciali.
lli charlls
coiigtutitHiiis cum iraniediate eum scripserit ante raortcm siiam
amore /laii*
perlati$,
sibi diviiiitus revelatam, divinitiis quoqiie prohibitus CAPUT VI,
fnerit id. qund adeo catholicuin et prcliosuui erat,
ibire rtainiiiis. sicut facienduin prnposiieral. Pnrro Miracula quxdam in vita S. Pasclialis pa-
Ibrorum istoruni unus datus fuit Fr. Joanni de kn- trata-
gelis Cuuimissiirin qui lunc Provinciara visitab;it ;

aller pciics nic rcniausit, qiii cuin pro uiiigno the- Ou


/uamvis Dei servus singulari studioconaretur
sauro servo, et pro solatio sane singulari, dum auto- donatas sibi divinitus grali:is hominibus occultare,
CAP. x.>:iii
graphum viri tam sancti video, et singula tam certa; et exemplis magis prodesse quam miracnlis : ohe-
veritatis cnusidero essc, ut ncc littera quidein abesse dientiietamen et caritatis respectus pellebant eum Critcis signo
vomitum
vel nddi debeat; scd scriptura ejusmodi est, ut ip- aliquando extraeos quos sibi humilitas fixerat ter- saujuinis
Ne quid enim cliarta;
sissiinani referat paupertateni. minos, qiiemadmndum in sequentibus curationibus, .<i.i'«.
perderelur, tam sunt densie Iinea> ut se contingere solo signn Crucis patratis, apparebit. Cuin nocte
videantur; ot qutinivis puncto uno fiiiito, incboetur quadani Fr. Petrus Cabrellas, in conventu Vallis-
aliud, iion tamen et linea : sed iiiterposila crux regalis praidicator, continuo sanguinis voraitu ex-
hauriretur,
;: .

1)&:tma skptima maji. Cl


A hauriretur, ut mors certa ei adesse viderotur : con- 36 Eodem in loco puella quajdam Paula Linnzola II
ficlens tamen qnoil virtus Pjtschalis sanifateni sibi nnn.-upala dnas cnlln slrum.as ferebat, nlleram ovo K\ risr,
posset recuperare ; rogavit Onarilianum. ei ut nnn- pirein, alternn ii!ii]uanlo miroreni, ;innis.)am qua- xi\n:\ii
cvr. XXIV
suum Crucis
daret {rnttur sij^uo notare. Qnod ro- tuor : et e.nruin qiiide:n unani, ut cnrarct, aperuo-
gando primnm cum ali ejus hnmilitate non impelra- rnt chirurgus; sed nec ipse nec alius. qui postea eoilem sljno
ret Snperior, veniendum ad ohedientiffi pr.-uceptum nianum admovit. quidquam nicdela\ ndferre v:iluit, jmrttom
fuit quo impleto, cessavit ipso raouiento ille snn-
:
sed iii pejns vergebnt qiintidie mnluni, Accidil ergo diialiiis strii'
mis lilieral.
ita nt qnamdiu deinreps vixit (vixit au-
guis fluere; utillac transiens Pa«c!inlis malrcm filiamquo amaro
tem ut supra diximus quatuor adhuc mensibus) si- Imnc qnidein qnin inrnribile vide-
flenles repercrit,
mile ni!nl p.assus sit. baturinnlnm, islam vero quia eodcin prnliibeliatur
54 Iii eodem cnnventu erat alius Sa^erdos Fr. filia sibi ;itquc marito. visu privalis. miuislrare.
Joainies Lopez, dentium dolnre graviter cruciatns, Siniin ponro iulorliinium prolixe et dnlenter cxpli-
denttum
doloribns qui cum noctes aliquot cgisset ea cansa absque cnnli vetnhi!, dixit Fr. Pn^chalis Cnnsolare, sornr, :

medetw, somnn, neqne ad Malutinas, aliasque orationes cum filin enim sanabiinr. Kediit autem expresse die
liia

ceteris po?set assistere, in festo .\ssumptionis prop- postero Snnctus ad ejus dimuui , qniu dicebatur
ter ejns solonnitatem, cmiatus vincere qiiam tidera- Joanna Vidal, nxnr Joaiinis Lianzola; qiUTsivilqne
bat mole.stiam, ut melius potuit ad Matutinas ve- an domi esset filia sua. Qiia rcspnndentc, lionii e^se;
nit ipsisque nec non menlali oratione finitis, cete-
; arcersiri jussil, alque nmnes pannos applirntiqne
risque ad suas se cellas recipientibns, solns ille cura plag.n; empliislKa deponi deindo signum Cni:'is
;

Fr. Pascbale mansit in clioro; eumque jam solnm, fecit, dicens ; Gralia Patris et I"ilii et S|iiritiis
aifecluose rogavit, ut apnd Doniinnm nostram de- sancti lecum. Ainen. Tert'oqiie repolens s.icra
sit

pivcarclur pro se, ut festnm ciim Fratribus agendo Jesu ac Maria; nomina, mandavil puellai, ntcnnlilo
parlicepsfleretcommnnis solalii. Cui respondil Pas- retur, mnx sana futura; et vetuit ne quiJ aniplius
B chalis Vade, hodie tibi non dolebunt dentes. Neo
: plagso impnnerct, vcl alteri tnmori proxime ape-
sane duluenint die ista sed nncte sequeuti, velut : riendn. Mirum dictii I Velnti si r.ulicilns exempta
finilis indnciij, idem dolor, raulto quam un-
rediit fuisset slrumarum ima, ipso illo in.^lanli evniuiit;
qnain antea vohemeiitior. Ergo exsna se prnripiens altera, iiitra quartiun quintnmve diem .^analn siini-
cella, coepit per dormiiorium veluti sui inipos dis- literesl, eodem qno Snnrtiis cam tangobat momento
currere et quiritariaccnrentibus vero nonnnllis ad
: rupta, Poslea piicllnin ninnuit, nt riHlditis Den ^ra-
roces ejus clamosas, cum ii^.qiie Fr. Paschale, nec tiis silenlio prenierct modiini cnralioiiis surc : qiiod
invenientibus quod ei solalium facerent, supervenit illa fideliter tenuit, ne conlristaret enm a quo ali.ns
Fr. Joannes Olacte, atqne dixil; Frnter Joannes, dolenlibus ocnlis snis siinili ratiniie cnratam se lue-
dicito Fr. P.Tschali. ut Crucis .stgnum snper te tor'- minernt Ad raajorem aulem tostific:inda; post
niet : quia cum Valentia; essem gr.iviqiie angina Sancti ranrtem veritatis fid^in, remansit in collo
torquerer, ut eodem me signavit, statira convalui. puellne cicatricnla, quamhodioque ostcnt.nt.
Ad h«c verba reconlatus iiifirmus ejus quod sibi 57 B;illhiisar Kuliert, civis Villa-ivgiensis , de 1'lriiii a
ipsi recenter acciderat rogavil eum ut ipse sign.i- filio siin Joseplio deposuil, ipiod fcbrilnis addticlus irtero flepetlit.
rct. Sed Paschalis , Angelico qnodam inodo subri- fuerit iu niorfis jam jam immiiientis discrinien : sed
dens, bis se excu-^avil, amanler dicons : Tace, im- cum Snncto euni coiiiineiid;is et, ipsi et iixori i[isius
probe, nec ista rlicas. Veriiin dolorc incrementum promisit non mnriturum : ct prnmissn lidem focit
per singula raomenta sninentp. in genu.i se conjecit secula brevi snnil.as. Ysabella T'aIIare<, uxme Petri
infirnius , raagno cum affectu dicens ; Frater, per Ceralla, civisVilli regnlensis, negligentius liliiiin

Dei viscera raiserere niei, quia ecce morior : fac ob- infanlom custodiente, per sivilas usqnc iii sihini liic

socro Crucis signnm. Tum S:inctus tantillum cun- cecidit, tain gravifer irapingens iit mnrlab,' vnlnus
ctatns.incensonibentique vulluseconverlit etdixit in fronte appnrueril : nam ultra quod grnduum sep-
Confide, et Crucissigniira ipse facito atque ita ces- : temdecim impogerat capiit incolnm-
scala; essent,
savit omnis dolor, cura pr;esenliuni iidmirationo nam sive postein doinus. Cnngregati ad ciiram clii-
inaxima, qni Deuni in Sancto suo l.'judantes cubitum rurgi dccreveranl lerebranduni cranium ; et piicr
recesseruiit. oculis claitsis spein vila; nullaiu facieb;il, matre plu-
Atteiiel
ilem tumori 85 Fr. Josephus Hidalgo in sua depositione afiir- rimum anxia, tiim iiropria! orbitatis sensii lum mctu .icittii lapao
colli oleo mat, quod, cum in Conventn VilUe regalis raorire- mariti', innx ac domiim rediisset rem intellerturi. v-tam ad
lampadts, aiiiiitm pro-
tur cuin Sancto, collnm sibi cnm dolure grandi in- Inlerim opporlune eodem accessit Sanctiis, eam cnn-
riiijitt
tnmuerit quodani aiitem die, qii.Treiis ex eo Fr.
; sntans ; qine mngnn ciiin insfnutia ac fide ci dixit :

Pascbalis, quo in statu esset maluni ojus, jussit nt Ora pro piiori saliitc, Paler, aut snlleni ut nno
se inungeret oleo lanijiadis anle imagiinMn S. Fraii- adhiic nnnn vivaf, ilaqiie m iritns meus ncsciat mea
cisci ardentis : quo prnxima nnclc farfo m;ine so , culp:i mnrtuuin esse. (.^ni S inctiis ;
Qiioniaiu, in luit,
persanatum laetatus est. Jacobus Ma^qiiefa merca- Soror, non peiis iit absnlute vivat filiiis, sed soliim
tor et civis Villa-regalensi.s, cin'am Commissariis ut libereris a mnlosfia, quam tiraes a marito, confids
et choliesc Episcopi Tortonensis juravit, qund extremis colicJB in Deiiin : credo euim ce:'tn quod tejuvabit, et ego
sifjito criicis
doloribus aliquando gravalus, cum audisset Sanctum ex mea parfejuv.iljo intentionem tuara. Dies nonus
per plaleam petere eleemosynam, invilari eum ad Aprilis erat ciim hajc agerentur, et piier jam [leiie
se jussit, rogavilque nt ventri suo signnni Crucis mortuus aperuit oculos, alacerquo expe- et vcgetus
imprinieret, nihil diibius quin hoc *.atis fuluriim divit se ab ulnis maternis pivimentoja- : et pila in
esset ad optatain sanitatem recipiendani. Excusabat cente ludere incipiens. ostendit facto, quod verbis
Sanctus peccatorem se esse, a quo talia peti non necdiim diccre jioterat, se e.^Jse sanatum. Samis
deberent sed ciim persisteret supplirando infir-
: autcm pcrseveravit loto quo Sanclus promisit tem-
nius, et appareret cruciatus eum pati gravissimos pore; anno deinde vertente, ipso nnno die Aprilis,
caritate motus , ut alias obedientia, signain Crucis obiit ex alin infirmifnte, tam levi u' qui aderant ,

formavit ei : et qnasi ipso facto discinderetur funis dicerent, videri puerum velut joro.mori. Scd nniter
aliquis iuleslina conslringens, subito liberum se recordata qiiod ipso hoc die lerminnrelur annus gra-
sensit; miraculo lanto celebrinri ,
quod malum pri- ti:e a Hento [iminissae, idque [lublice enunlinns, ad-

dem f;imiliare ac frequens infirmo penitus cessave- mirationeoi cunctis duplicnvit, iniprimis marito suo,
rit, neqne ex ea hora ultra eum afflixerit. modicam uxoris suai fidem rednrguenti. Quia si vi-
tam
,

62 VITA S. PASCHAI.IS ORD. MIN0RI3M.


tam, inr|ijicba(, alisf.Iiite petiisse.», etiam lianc impe- confidere jussus est futurum enim ut recta per do-
:

nisT.
r.x

X1MF.M1I.
trasset Saiicln.*; per aiinos plijres, mum ambularet uxor. non expresso tamen quo id
CAP XXV.
B8 Anf;i'lic 0"m!ian , uxori Micliaelis Morena, fieret tempore alqiie hoc idem simili ii.odo repete-

civis Villa rcgalen-.ii , toto jim mense l,ic defeccrat bat, qiioties vir,accedeba( ad Sanc(um. Interim cura-
MUtlKTi lUC (jiio filiiini aleivl, iiragna ciiin ejiis im lestia : iitpote balurmulier a chirurgis in oppido de Burriol, unde
impelraf.
qua; paiipercula erat, noc facile invenird, qua- l:ic- revertit paiipcrcula, non tanlum non s.ina, sed adeo
laiiilo iiifiiiili gratis prabereiit uliera. Iii liac afflic- male habita, ut iion nisi post bimestre potuerit de
tione po.sita traiiseunlein forte Pasclwlein rogavit lectn surgere, ac deinde a'gerriine promovere gres-
cum lacryniis, u( se romnieiidaret S. Francisco : cui suin, subaxillaribus nixa per menses a'i(|uot, absi|ue
S:inclus solita conii(:i(e respomlit; resunerel ani- spe hiimanilus convalescendi, etiam ex judicio chi -

mum, mox enim laite abiindaturarn. sicut revera rurgi qui curam suscepera(. Postmodum contigit
accidltPcctiiri enim mensein inlegrum arido, .'id-
, inori Sanclura, laii(.iqiie operari miracula quan(a
modis infans jam desuetus eidein admovere labra, infra videbimus ; quibus audids ipsa, memor pro-
cupidis^ime se immersit; el copiosura lac tralieiis, missi mari(o suo facti, voluit ,ad corpus venerabile
formosiis pingiiisqiie ci(o apparuK, doneo ablaclare- honoranduin accedere. Pervenit ergo ad s:icruia
tur (cinporc congriio, cum ni.igna admiradone vici- ferctrum, hinc quidcm fiircill.-e, inde alleri peisonae
niiiiim, qiiie iioveran( qu:iniiliu lac Angebe defiiis-
iiHerlux liic- innitens, et qualcmcumque gressiim difficillime mo-
tfiTins dijforn se(. Ysalwlla Amcilli, uxor Francisci Fernnndez
prfflt.
liens. Mox autem ac manura exosculata est, seiisit
eivis Villa-regalensis, juivila sicu( et ceteri testes, veluti secreiam virtutem. exinde transfusara in cor-
asseruil, quinqiiefilios se liabuisse, quo.somnes intra pus suiim, (o(ura percuriere et solidari ossa sic ut :

quartum quindiinve menseni amiserit, t:in(o cuin potiierit sine furcilh atque per se sola dnmuin re-
eos lactaret ulieriiin dolore excruciata, u( uKra con- greili, mirantibus omnibus et laudantibus Sanctura
cipcro furmidarci. Post niortem autcin qiiinti lilii in promissis, etiarn post raortem pra;st:indis.
pauperculiiin (iueindiim suscepit cx devotione lactan- Gl Alia mulier in Villa
reg:ili. nomiiic Catharina
duiii sed ab lioc qiioque ad pectus sumpto eosdcm
:
Lenzola, tertium quarluravediem laboiakt in iiar(u
patiens dolnrcs, desperavit ipsum a se feliciter edu- in utero Iransversim posita;
filiae, neque de cjus :

cari posse. Sub liicc Joanp:i' Trullench amica; su!B


mor(e dubitabaiur, proptcr sanguinis, quem emitte- atia fils in
colloqiicns, inlellcxit ipsani quoque eadem passnm, bat, copiarn. Sed cuiii filiiira qnemibim suiiin misis- partu levatur;
.scd a Fr. Pascliali, cui devota erat, curatam psse; set ad conventura ad orationes Sancti petendas, ipso
neque dubitare eam. quin si ad eum simililer recur- quo inter se locuti siint piiiicto puer et Sanctus, pe-
reret saliitem esset conseculura. Credidit miilier
.
pcrit mulicr, cum suo partu s:ina ac salva. Eadem
verbis amicaj c:ipla(aque occasione praesentis ad
,
ali.-is paridira filium , et memor beneficiorum in se
ostiuin suum Fratris cloemo.syna; caus.T, rogavit eum collalorum a S:incto, misit similiter, qu,x> peterent
u( sibi a Doo inipetraret gratiam hujus pueri edii- oradones : et prius quam internuntia; reverterentur,
candi : pro qua ille se oradiruin libeiis proinisi(, et expeililH fuit a laln.ribiis partus
quod tainen plene :

pos( pauculos dies revertens Ccnlide, inqiiit, Do-


;
non fuit. Exulcerata einmgrandibus plagis
felicitalis
mina, quia oraliones mcas tibi non deeruiit, et linc palebant ubera qiiare rogavit Saiictum, ut sanita-
:

vice sana infantem isdim ediicabis. Sicut et fecit tem sibi a S. Agalh:i Vii-gine et Marlyre peteret.
magno cum solatio suo.
Quod cum ille hbenter se ficturum respondisset,
59 Post Ysabellam eliam .loanna Tnillench mox melius babere se mulier sensit terlio autem die nec :

dicta coniparuit, dcposuilquo sub fide jurisjurandi, vestigiuin quidem plag:irurn superfuit miraiulo ,

quod staliin a pucr|ierio prohibila fueril partum tanto cei'tiori, quod in decem suis iiuerperiis idem
suiim laclaro, papillis flssis et uberilius dnlentilius. semper sic passa sit, ut quatuor aut sex mcnsibus
Cun.que ei ha>c infirmitas qualuor circifer raenses
ad curationem exigeret, e( ad la.tandam prolem
diirnsset, mirs(a illa Sanctn, cleemo^yna! causa ad aliieno opus liabere( auxilio, quo, in praisen(iarum
ostiiim domus su.-c venienti , infelicem suain condi- nullalenus eguil.
tionciu UKinifesiavit, qua cogebiitur alieno
lactealeie iji Puella qua-dara, Frani'isca Monserrada no-
prolem. Ille aulem pro ea ciinfid,M'e jussa oraturum mine, ex abundanda sanguinis in capu( subeunds
so recepit, ipsoque (cmporis pnncto
Itij.^uria stuiif sana perfectis- oculorum infirmilalem incurrerat t:im gravem ut F ,

fur. siinc fui(. Francisca Monlanhez, uxor


Fiaucisci Pi- pos( decein dies unius visum pn.rsus amiserif, l',rcs' ttis
ociili
C tarch Notarii, civis Villa-regalensis, filiam se
babere per nebulam pupilhe superinduclam. .\perla ei sa;-
cisum reddtt.
dixil, noniine Piaronillam, aniioruni
quahior. qiuo pius eraf vena, selacea eliam corda pcr ci.Ilum (la-
paulo anle moreretur Sanctus
qu:,in difTicilera , je. (anonuiu j:im mcnseai ges(abadir, absqueconva-
urina) snpprpssionem patiibatiir.
Curaque pn.avun- lescendi renicdio. Ea propler niocsfa pHellac mater,
culiis pucll.ie recurrisset ad convenlum,
quasdam in curn cuidain ejusdem oppidi iiiquilin.c inulieri occu -
medelnm herbas peliturus; et narrasset Saiicto
rens causam ei sui doloris narrasset; Qiiin tu, in-
periciilum dilectissimie sibi proneptis, solaliiim
ac- quit illa, ad S. Fr. Paschalein adducis liliaiu, cerlo
cepil.ex eo aiidiensab ista infirinidile non luorilu-
certius curandam? Paruit altera, accedensque ad
nim. F( vero mox ac dcinccps liberc urinam
reddi- oslmin c.iivenfus dixit Sancto : Jani nosd Pater,,
dit, iutercessione, sicut familia
omnis credidit, Fr. infiriiiititem filia'.iinea?,
credo pro cerfo qiiod vesd-a
Paschalis.
Revei-enfia niilii eam possit cum Dei auxilio curare ;
Tiedium lei-tori parerem si vellem referre
(>((
CAP. XXVI.
,
supplico igitur, perdalam tibi divinitus gratiam, ut
omncs quas mulieribus sibi devotis Sanctus
obtinuit mei rae voti cora|.oteni facias. Cui Sanctus Ne (alia, ;
gnidas non (amen possum quin narrein
.l/»liril :
miracubim, inquK, niihi dixeris, Soi'or e( condnuo puellam :

iffsiifrutum cunctis Villa regalcnsibus civibus no(um,


pa(ra(um advocans, dixit Veiii huc, et supra oculos (uos ter-
firfssu m reS' in |icrsona llieronym» Verguesa, uxoris Guillermi
;

tlfuil ; tio pronunda hac verba ; Per sigiiura sauc(ie Cru-


Moii(:inhez. Ceciderat h.a-c e dnmus su.x- solario, ca- cis, Jesus,Sanc(a Maria. Hoc lac(o sanari puella
densiiuo os coxondicis ruperat socundiim
longitudi- ca'pi(, doncc iu(egram oculoruni .ariein i-ecuperavit.
nem : quod genus fractunv, (ali pra'ser(im iii
p.irte, Veruin non fuit hipc eis diutiirna hcliiia; ciim cnira
difliiilliraum curalu esse dicebant
pci-iti; neque cre- post paucos exinde dies nimio aliquo labore corpo-
debaiit rudirum, alisque subaxillaribus fulcris
iit
un- rali excifus sanguis denuo ad oculos ascendisset,
qnam gradi posset. Recurrit ad commune
ma-ren- rursum aperienda puelte vena, rursura sefaceus
tium sohtium marilus, casu uxoris
afflic(
:(us ; a quo funis per colluin trajiciendus judiciilia(ur. In hoc
rerura
DECIMA SEPTIMA MAJI. 63
reruin stntu rediit ail ostium Sanctus et quomodo cere virtutein. Ipse vero
,
finita reprchonsione sur-
cuni filia ageretur iiilerriiiians maliem, eadein i|iiffi rexit, et Guardiani signiim Bx iiisr.
pedi<>, nli mori.-. est, in
jirius audivii. Ilaqiie iierura eara solatus ac bono gratitudinis osciilatus, accurrit ad ostiuni conventiis XIMRVil,
auimo e»se iiibens, piiellam siiie la;>ione sanaiidaiu aperiendiiin, quia eo vocatus per nolam erat. Ibi
;iroinisit : atque il.i fac tum est ut pro minuendo san- cuin aliqtiamdiu mor.iretur. Fr. Joannes Insulanus,
iCnine adveiiiens die sequenli cbiruigns, adinirabun arbitratus euin .-Indio cunctari pruptcr sensuin re-
dus dixerit, niliil eu opus e.-se, quia ex integro saua preliensionis accepla', seorsiin abdui to dixit : Frater
puelia erat. Pasclialis, patieiitiam habe. Cui Saiictus; Ecqua
C3 Alleri mulieri, cui nomen FrancisciE Marco, vero in re'! In illa, inqtiit alier, repr lieiisiiuie lain
filia fuit Ysabella Pasquala, i|Uam curavit sanctus a aspera. Tutic magtia cum ef cnri-e-
Ttibera ca-
ille liitiniltlale dixil, Fra-
cliones uli a
pitis aufert.
tuberibus peslilentibus, quoruiu unus clauso pugno ter, scito iptoil por os !iostri ('ittardiaiii locutus est .S/iirl/ii .s.
aqualis erat, minnres alii, quibus colluin usque ad Spiritus sanctus. occi;iir
caput annis u.ultis obsitnin fuerat. Nuii audebat eis 05 lilcm respondit alleri Fratri tpsum sol.iri vo-
nianns apponere medicus, sed sperare f.'ciebat ma- leitti, quod fracto (ilivarucj vasculo ejusdeni frusta ,

trom,quod ;ctate raatnriori evanescereiitaccrementa collo alligata circumfcrentem aggressns pari ferocia
importuna per inen>triias purgationes. Veriim cuui Guardiaiius, ut negligiuilein incuriosiimqiie notasset.
ad ostiuin forte adesset Sanctus, ubi onlinarie aiidie- Dicenti eiiiin videri qitod nciditin excessissct Siipe-
balur parvnla, plorans jiropler dolores colli, quiere- rior, pro re tantilla locutus taiu .aspere ; Tace, in-
relquo de ejiis valetudinc ; solo raanuiim suarum ta- quit Sanctiis, quia vere cjus vetba ut a Spirilu san-
ctu eani sanavit, absque alia ulla niedicina. Ne auteiu cto prolala accepi. Idein similiter Villentc contigit.
mulieres dumtaxat videantiir beiieiicia Sancli esse Fuil eliain ctim elceiniisynarius conventus giaviter
experla?, coiicluilam liuc ca|iut ^ralia una, obtenta euin rcdarguit, qtia-i cleemosynas, tanto a se labore
per devotionein viri cujnsdara eju-dein oppidi VilUe- conquisilas, niinia libeialitate prodigeret cui nec ;

regalis, dicii BarthnIonia;us Moliiier. Filius liuic unuin quideni vcrbuni in sui excusationem re^pon-
Calcufum
eral triinulus, suppressioni urinai obnoxius. Qiiadain dit. Neque verii ciiiqiiara unqtiam se reprebendenti
abigU taclo
coipore. aiite.ii vice ciini ultra biduuin Iioc inalo laboras^et gravius aliquid repusuit, qiiain ipiod secularibus qui-
puer, nec ulla ei meiliciiia prodesset (iiara inter are- busdain ejus admonitioncm ju^lani non ferenlibits,
nas, quibus gravabatur calciilus erat nurleo pini, euinque per coiivitiiira appeilanlibus caprariuin atque
ajqualis, uti postea cognitum esl) cruciatuuin suo- opilionem, hilari vultii dixit : Ne lurbcmini, Fralres,
ruin veheinentiam demonstrabat parvulus, quibus quia de oinni verbo otioso ralionem Den dabit homo.
poterat plancliiius toraionibu-que nienibrorum; non Inter alios porro huinili.itionis voluntariii' acius, fre
sine ingenti patrisoinniumque rircumstantiuni seiisu quens ei fiiit et per oiniieni vitaiti observatum, quod,
pueruin corain oculis suis niori videntium. Ha'c dura cuin juvenes Fratres de manu Magistri sui benedi-
fierent, traiisibat eadeni forte platea Sanctus; et do-_ ctionom acciperent, ipse cum iisdein se nudaiis di-
muiii istani veniens, ubi filii patrisque dolores vidit, sciplinam faceret. Hitmiliora officia doiuus prora- Vhlijuc ftu

uiide cun. aliquando vitlUatcni


manum affecto corpori modeste admovit. Et ecce, pliori exequcbatiir affo 'tu :

exercet.
velut atlactuin sacrum non ferens maliiin, reser.ilis nomen suum iit tabul.i, ulii illa dislribuuiilur |ira;-

subito cataractis simul erupit petra, urina, arena ferniissum videret, ad ejus curalorein accurrit, ro-
multa; pueruinque eXi»neratiiiii ac saniiin diinisit, gans iie eo raorito privatum se vellet : it.ique et in

nunc perseverat, iiullum ab iiide in-


qualis etiara latrinis purgandis et iu eluendis iinmuiiditiis sedulo

comraoJura passus, absque aliquo vestigio reliquo versabatur.


prioris sjinptomatis. 06 Eadein virtus adeo solicilum eum reddebat,
ut qua; sibi hoiiori posseiit verti oiiinia occultaret.

CAPUTVll. EaJeni faciebat ut vilissiina qiiaique sibi in liabitu

victuque collecta sepoiieret. Eadem cogebat qnam-


De humiUlale, paui>ertule el poeiiHetilia Pas- cuiiique spccicm prailationis dedinare. Quod si ali-
chalis. quando Pra;siJentis coiiventtialis niunus obedientia
imponebat, iiulebat apparere exteriiis ar ne bone-
id

J idimns et mirati sumus in Sancto nostro gratias dictionein quideni a se peti et qiiia hoc elliigere :

CAP XXVIl
gratis datas. quse cum ipsa hominis sanctitate con- oninino nun poterat, qiiando siiiiul |iort,irii cxeivens
Publlce re- nexionein necessariam iioti habent; ad eas nunc officiuin cgrcssuris debcbat aperire osliuni
,
lioc ;

prikensits tran eanuis, quoe reipsa saiictuiii ac Deo gratura aperto se recipiebat pust jaauara, iie se hoiiorari
gfiudef,
cniislituunt. Inter has prima et celeraruin fiinda- couspiceret. Eadeiii oplabilem ci sitavemque redde-
mentuni humilitas est, qu:e ita excelluit in Paschali, bat queincumi|ue in opcreaut verbo despectiim, quod
ul quicuraqiie de endein sibi iioto testiinonium jurati vel ex ipsii ejus incessu oculoruniquo dejectu iiiilare
dixernnt, virura buiiiilliniura iino omiies ore appel- piiterant ii (|ui ali.is iiuniquani iKuninem viderant.
larint ; quam ex vern, .-ejiientes casiis nitnnulli do- Eadi-m impediebat iie se ullo citju>quara dicto fa-
cebunt. Cum esset portaiius in convenlu S. Joannis ctove hcdi putaret quare ncc iratuin eiiin qtiisi|uara
:

Baptista; Valenlite, Guardianus loci, austerus et se- vldit, nec muniiurantein audivil. Quod si iiiurmu-
iiex , corain tota coinnuuiitate eum in refectorio raiitcni ipse audiebat aliqiiein, cavcbal ne apiij se
acerrime repreliendit, qiKcdain verba pr.-fereiis. (pia; damnaret, sed coiitiiniii sibi objicieb.il aliqiiaiii illius
morosje isti aelati piitiiis qii.im veril.ili congruebant, laudem, quo Celaretur vitium alienuin salicm iii ocu-
et alteri cxculere palienli.ui; potuissent"; dicensque lis suis ; solimique .sciebat proprias licet levissiinas

inter alia : Pleniis coiifidentia es, qiiia put.is the- culpas aggravari! et manifestare ,
ciedens se omiii
saurum te liatiere iii niaiiibiis : profecto nisi caveris bono inilignuin, dignuin malo ; iieque aliquid sibi
tibi, tliesaurus istft in a's vel argillam con\ert(diir. pra;ler a'quiim sed omnes Dci crcaturas, per
fieri,

Slabat ad ha."c oinnia geniiflexus Sauclus, defixis in quas patielialur quidpiain considcrahat ut vindices ,

terram oculis et capite inclinato, sed intcrnum gau- exigua; virtiitis et gratitiidinis sua;.
dium ijiso vtillu pra.derens, veluti si suas laiides au- 67 l'roximum humilitati taiii profiinda; erat ab-
CAP. XX» III
divisset; Ciiiidiilentibus inleriin ei Fralribus, qiiod snlutissimic studium paupertatis, ad quod corapro-
Paupertas
ita publice traciaretur aden sanctus Frater, vel quia bandiim sufiicit videre vesles ipsius tritas, viles, ex ejus tn re-

tunicaiii reliquerat in clatistr-j ad siileiu expositain, panniculis (onsutas, eo ut iinpossibile essct


u.^^que bux OJntltlms

vel quia siiperiiiri placebat ea ratione ipsius cxer- invenire raendicum qui eas haberet ex t(t frustillis.
duoruin
64 VITA S. PASCHALIS BAY LON OllU. MINORUM.
duorum digitonim latitudiiieiu raro excedeiitibus, tuin, ei erat loco tela; Hollandicai vestisque Pascha-
EX IIIST- coiisarcinat.is. QuiB quideiu frustilla panniculorum lis, adstrictum rudi catena, cujus aliqui aunuli
XIME.Ml
onmis ficncris requirebat in sterquiliniis, lotai|ue detritls grossioris lini segmeiilis obvoluli eraiit, ne
seiinnebat ad u-sus suos ; nec noii Hlaineiitorura mutuo constrictu inter ambuhnduiu laboranduiuve
fragmina et aciciiias cui^ijiiie orb:is. quibiis a se col- soniimedereut, siu-eque pcKnitenliae asperitatem cu-
lectis iiiducebat ipse cuspides ad cotem ad hoc cum- riosis proderent.

parataiii. Saiulalia etiam vetera prorsusque deirita 70 Sed forle quod vestitui deernt, supplebat co-
Jejunando,
consuebat .sibi ut meiiu.s poterat. Lampades cum pia alimeuti'? Miiiime vero : neque eniiu comnuine
assula piiiea accendebat , ut cer:e parceret cumque :
illud quod indulgetur in religione, menibris jejunio
vidissetaliqu:ind(i olei quidqiMin effundere Fratreni, niaceralis, aJiiiiltebat ipse
alii carnes ; sed cum
rnajiiio cuin /elo velut reprelieinleiulo di.^cit ; Iste est edebant, stlo ipse pane vescebatur qu;im sjepissime.
pauper? Dici iion potest, quu spirilu Kralres exlior- Alias soluiu jusciilu:ii a[iponebat sibi illiidque ad ,

taretur, ut vere pauperes esse iiiterentur, et re.<artis mortificandum gustuin jam frigidum quia carues ;

lunici^ palliisqiie non ininus gauderent, quain ele- non suiiiebat uisi rarissiuie, et quasi nuntquam cce-
paiUii.sseculares.Verbaautem sua confirraabat exem- nabat. Jejunabat ordinarie oiuni feria sexta niiiltis-

mnjrime i)i
piis, quorum aliqua de exce.ssu fursaii culparit quis- que per annura diebus in pane et aqua imo totis ;

vesltlti, piani. T;de fiiit, quod cum iiiteriores riuosdam paii- decein priinis aniiis observavit ejusmodi jejunium
niculos annos decem aut octo gesfasset, eos deiiique ter quavis hebdomade. Numquain extra coramunem
haberet tam densis lanei liiieive paiiin segnientis refectionem sumebat quidpiam ne quidem baccam ,

opertos, ut quai esset eorura materies prajcipua di- vel uvam unum. In festis. autejn Nativitatis et Ke-
sceini nequiret, et veluti in clypetirum duritiein sti- surreclionis aliis([ue siinilibus quando fideles solent
pati viderentur. Itaque et ego et quotquol euin no- esse in eleeniosjnis largiores, ut Religiosis laurius
viiuus, audenius diceie, quod licet inultos religiosos aliquid abunJaiiliusque praibcatur, ipse magis stu-
videriiii ainatorcs pnupcrtatis, neminem tainen liuic deliat leinpei'anli:i'; iiec volebat ut sibi diversis in
similem in victii vesliluque. patinis apponereutur eJulia, sed simu! omnia in
08 Vestes iiovas num(|uam adiuisit : sed ab aliis uiianiconfundeb.d scutellam. Non deerant inlerira
detritas vilioresquevoleliat. Cuin auleni novam ei qui subinje explorarenf, utriim apposilairi sibi car-
tunicam fecissent ,Iuiiiilla3, alterique tunicae iiite- nem comederet; notarunlque, quod nnigna cum cau-
granda; deessent segmenta ea, quibus ad latera iin- fela.suam dissimukms abstinentiam solas herbulas,
niissis in oibem pars inferiiu- laxatiir, detracta tu- quibus erat incocta gustaret; ipsam vero vix
,

niciu sibi dake reddidit, dicens sibi suificere parles unquam comedebat ; sed veluti si comederet, ex-
reliquas, qui macilento erat corpore. Ipsa igitur con- tractis paulatis ossibus dissecabat in frustula, quae
sueiis adeo arcte stringebatur ad pede.--, ut gressura denique successive reponebat in scutellam paupe-
dilficulter IVirniaret ad ambula-iJura. II;ic de causa rum.
cnui aliquuiido iii civitate iUurcia3 a quibusdam Ec- 71 Quaiido in prsedicfcirum solennitatum vigiliis
cle.siasticis expluderetiir; non solura niliil questus post cirnam conveniebant Religiosi ad recreatiuncu-
est, sed in se potius ciilpam coiilulil iiiale forioati lain aliquam, ut raoris tuiic est suineiidani, alii|uid
incessus. Si pedera alteriitrum oflendens htsisset, scilicet pass:trum aut ficuuin frucluumve pro tem-
liuic saiulidiuin resartum :ipt;ibat, :iItei'o [lede nudus pore-parabiliuin; ipse pro suo Refectoriani raunere
perniaiims ;causaiuque quaM'entibus respondebat, ea inferebat, tuiii ad oralioiiem se rccifiiebat in clio-
niiiiiine aiquuui viJeri ut sanus iisJem queis iufir- , ruin; qu:a nequidem exigiium istuJ sulatium lasso
inus neliciis frueretur. Par erat ejus in victu pau- corpori suo voluisset indulgere, quod Cliristo cun-
pertas, vix aliud comedentis quani micas frustillaque fixerat in cruce , neutiijuam vol ad inuraentum
panis in caiiistris collecta obsonium autein, quod
; dimittenda, qiiamvis singularitatis nota ei proptcrea
JumilUc adJebat, erant reliqui», ex priJiana paupe- inipouereliir ab aliquibus. propter maiida- Quod si

rum uUa corrasa;, aut raphanorum lactucarumve m- tum Superioris nequiret subterfugere, corpore qui-
ter ossa abjeclarum residua In cella ejus niliil dem intererat collatioui, aninio veroexpatiabatur ad
viJisses prx'ter stragulum vetus ac ruptuni, Crucom considerandadivina illa mysteria, qua; talibus diebus
ligneuni et iJeiparoe Virginis imaginem cliartaceam: Ecclesia celebrat. la hujusmodi consideratione ra-
3 atranientariuin insuper arundincum ad conseriben- ptus aliquando exlra se, duiu consideret in scamno
dos libros suos, cuin ea quain supra diximus parci- saxeo una cura ceteris, tunc in culinii. eo quod frigus
nionia charta^ conip:igiiialos. Atque h;ec oninis ejus esset, aJ collalionein coiigressis; ante tenipus sur-
supellex luit; quain lium:iiiis despicabilis oculis tam rexit, inagiio cura iinpetu elaniitans atque vociferans,
grata divinis, quod ct miracula piobavcrunt, ad re- ita ut a Iribus qualuorvo Fratribus, qui ei roanus in-
cularum taiii viliuin coiilactum patrata. jecerant, lugre pusset summa vi coiitineri. ViJens
Paupertatem cousequitur poeuitentia; rigor
61) : ergoSuperioreorum bracliia in conatu deficere, voce
paupertas enim exercctur in paupere et parco cibo elala dixit : Fr. Paschalis, per sanclam obedieutiam
atque vestitii, et hoc est pceniienti:i et ha'C iii S.iii- ; iinpero ut quiescas. IUe auteni quievit slatim, a sen-
Patlentimn cto nostro tam fuit singularis, ut quaiitumcunique sibus tamen lam alienus et lain debilis remausit, ut
fxelcet to- de ea dixero, parumlainen Jixisse videljor. SiquiJem cadens in terram fuerit pro niortuo cfferendus inter
terando ordiiiarius ejus vestitus uiiica scnper tunica fuit, brachia, JeferenJiisque in cellani Similis ci.sus ei-
frlgus,
quainvis multos annos babitavcrit iu conventibus ac dem aliquando Dominara nostram de
acciJit ad
regionibus fritiidis ut sunt Jumilhe et Alinanzai
, Lorito. ubi cuin jejimasset Quudragesiinam Aposto-
monlana; ubi etiuin religiosissinii quique, licet duas loruin, seque ad Pentecosten celebrandam appara-
tunicas palliunique induli, nccesse habeut sajpe ud ret, ipso die et hora tertia quaSpiritus sanctus adve-
communem focum recurrere, etiain sic K'gre liieinem nieiis sua homiiiibus elargitus est dona, Religiosis in
omnia gclantem tolerautes ; iiam inler glaciales cru- oratione coiijunctis, non potuit se cuntinere Saiictus,
btas et ni\iura algores discalceatus seuiper arabula- quin cuin stupore omnium alle exclamaret.
gutando bat. Quem autem caloreiu aJdere potuisset ciliciuin
ctllcia.
72 Flagellabat se ipse ferrae quotijie, pra-cipue
ex spiuis carduorum contextum, quo aliquando in- quando Olticium erat de Marlyre, tura ut fjitgcllando
vel sic
duebatur, aut rastellura ex lamella feri stanno ob- i experiretur dolores inartyrii in ipsius Sancti qui
ducti niinulinique pertusil Nullum profecto ; ac ne colebatur societate, tuui ut poenam illj.m vice mar-
illud quideiu cilicium, quod ex setis equinis coute.v- tyrii offerret Ueo, testareturque quara pro eo optaret
lotum
;

DECIMA SEPTIMA MAJI es


totum sanguiiiem fundere. Observatus est autem in ubi prolixiiis oraverat, nec attenderet ubi figeret D
festis S. Micliaelis vel Angejorum diutius se flagel- gressum; de sublimiori gradu ad inium scalarum ei msp.
lare, quia islis diebus boc faciebat novies recilando pedem corruit tanto cum impetu, nt ego, qui tnnc ^""'"'- """
Psalmum, Miserere, in boiiorem novein chororum forte vacabam studiis, audito lapsu voluerim
cgredi
Angelicorum. Iiilirmus nuUnm solatii adinitlebat ge- cella.Sed suliito oninia quieta aiidiens, paulo post
nus ex iis quae abis prajberi solent, non culcitrain, ipsum babui ad cellse mea: ostiuin, pnlsantem ino-
non lodices; ne.iiue prius se dabat curandum Me- deste ac luraen petentein : iu quem intuens, vidi
dico, quam compelleretur expresso Superioris man- vultiira ejus grandi tubere turgidum indeque
; inlel-
dato. Toto autem infinnitatis tempore quanturacum- lexi ipsura fuisse qui ceciderat : nam ex ore ipsius
quegraves essenf fortassecruciatus, numquam queri, Cum aiitein nullura vellet malo
a;gre id potiii elicere.
numquam audiebatur velgeraitum dare. Mox vero istiremedium, noluit ut ego id quKsilnm egrederet
ut eiiin diiniserat febris, surgebat e strato, seque ad cella sed ipse ad Miam se raagna cura paticntia si-
:

choruni vel infirniariie ipsius sacelUim nratiiriis cim- lenter conlulit : quauivis tain gravis lapsus fuerit,
ferebat, qua quidera actione aliquando inventus
iii ut ejus quod tunc passus est iiicummodi reliquias
esl tain iinbecillis, ut non posset ascendere scalas tulerit per omnera deinde vilam.
nisi d(.rso ad parietem connixus. Aliquando quarta- 75 Nibil aggrediebatur unquam, de quo non ex- auie quam-
nam ['atiens, cuni ei ciiram adbiliere noUet, idque quisivisset Dei per oiationem consulti voluntatem, liM adio-
ei scrupulo duccrem, reapondit : Scias, Frater, quia quod sequenti casu declarabitur. Expediebat velie- "'''"•
'qiiartanam non patior ex aliqua naturali causa, sed menter Couventui, ut cuidain ejus necessitati con-
per Dei specialem voluntatem. Fuit cum alias quar- suleretur: etqiiia scieliatGuardianus, quod Sanctus,
tana laborflitem expresso mandato compulit Guar- si scriberet Provinciali, promptum ab eo remediura

dianus comedere carnes sed bas iUe tunc quidem


: obtineret rogavit iit faceret et rem indicaret. Epi-
;

obedienter manducavit, sub noctem autem sumpta stolam ergo scripturus abiit in cellam cum chartffi
acri disciplitia compensabat corpnri quod fuerat ejus scheda, quam eura iu finem dederat Giiardianus : E
mortifiiationi ipsa die detrKctura, quamvis ea dies qui aliquaiito pust tempore scire voleiis aii absul-
( sset febrilis recursus. visset, ex iniproviso cellara aperuit, invenitiiue San-

dor-
73 Lectus ejus A!manz?e storea erat juncea, et cluiii genibiis in oratione defixis junctisque manibus
(hiritcr
miendo. lignum pro cervicali, vileque stragulum quo se ope- inler quas chartain tenebat, rogans Domintim ut
riebat. Fuit aulem ibi mnlto tempore sub campana, pennam regeret, et quae scribi vellet ipse intus di-
in cella tam panpere, ut neque porltiin haleret, ne- ctaret. Neque tantum id faciebat in majoris momenti
nue ex tolo esset cooperla. Alias in i^tale provectiori negutiis, sed etiam ad minimas actiones. Alias, cum
(iormiebat siipra tabulas pellicnla instratas. Veriim dorraientibus aliis, Religiosi qiiidam transirent ejus
ut neque durmieiis a se cruciando cessaret, aut per- cellam, audiverunt ipsura iiitus suspirantem atque

fectam qiiietem curpus caperet, colligebat sese ve- geraentem quo ne sajpe deprehenderetur fi.rmi-
: in

luti in globum, ore genua contingens et rorpus ; dans, haud raro sese conferebat ad hortum, ubi ob-
str-igulo implicans sic alligabat, ut non posset om- servatus a neraine dul. ia cura suo Jesu misceret
nino sese exlendere. Cum in oppidiiin egredienti collnqnia. Siispicabatur hnc quidam Fraler Jiimillie :

conlingebat sociuin aliqiia in domo cousidere : ipse ergii speculaturus quid agcrct, ibidem se latenter
sedilia fujiiens circunispiciHbat sibi suppedaneuin abscundit, vidilque se peiietranfem inter condensas
aliquod humileve scabellum ; adhuo ct in h(jf. ipso quasdam arbores, cum crebro braidiiorum iq,otu ve-
notabaturex uno soliim latere considere solitus, ex lut aliquid sidicile querentem, et blanda vocejacu-
alio velut suspensus se cruciare. Hortabatur vero latorias emittentem pias ac fervidas, quaruiu nie-

etiain alios Fratres, pr»serlim juniores, ut duriter nioriam parlicularem retinuisse se negavit Keligiosus'
tractando suum corpus, Sicpeque in pane et aqua je- iste ego vero eas manu ipsius propria sic rej.''i'i
:

junum servando, ipsum possent spiritui subjicere. descriptas.

Cum autem dio quadam vidisset Religiosnm, in sua 70 Doce ine, Abyssus profundissima, creatrix Ejmdem
cella habentem poma; quassivit ex eo Sanctus, cur reium omnium Sapientia, quaj in divina tu;i lance jamiaionx
ibi aliquid edulii Ipso vero respondente,
haberet. appendisti magniludinem moiitium colliumque, et 'Zllll^'"'
quod non hal.eret ea esus causa, sed solum ut visu pondus terra; tribus digitis suspendisti. Suspeiide, p

obf.ictuque delectatus benediceret Domino, aubjun- Ilomiiie, poinlus corporeae gravitatis liujus, quod cir-

cumfero, tribus tuis invisibilibus digitis, videat


xit Sanctus, Scias, Frater, quod qui libenter habet
iil

in sua cella esculenti quidpiam, numquain ubtentu- et cottnoscat quam admirabilis sis in omni creatura.
rus est spiritum perfectionis quam vocem andivi et
: Tu es luxsuprema, iiua; fulgebas aiite aliaiii umuera
diiigenter notavi. lucem in montibus sanctis tu£e antiquissiime a-ter-
nitatis cui umnia manifesta et conspicna fuerunt
:

priusquain fierent. lux, ab omni m icula abhur-


CAPUT VI!!.
reus, qtia"iiain deliciai suut tuae Majestatis cura ho-
Fr. uiine'i Unde pnnparasti in me ihronum Regia tua
De oralione ac meditaUtmibus S. I'as-
chalis. excellenlia diguura, in quem intrans deliciareret

Unde habet Iioiiio nt fiat templuin puritatis tuae,

X^ostqnam a seculo, ubi quam amans fuerit pre- teque intra se recipiat? In hunc modum nulla trans-
candi diximus, ad statura religiosum transierat ibat ei lior.i diei, quain ejusmodi oratiunum varie-

tanto inter tirandiini gaiidiu spiritus perfundebatur tate non distingueret, totus inlra se ccllectus, ad
'ittidlum fruenduin eo qiiera intra animam suam portabat
Paschalis, ut cum potentias omnes haberet occupa-
^jus oraiidi.
sesentem seniiier Deuin ante oculus iiien- paradiso boc eiiim ex Evangelica doctriiia eum
;
tissiinas, pi
hausisse apparet ex verbis, in libro ejus scriptis,
tis suse cernens, id ipsum exterius appareret. Nam
hnjuscemodi.
et cum esset inter medias secularium turbas, semper
77 Regnum Dei intra vos est, inquit Salvator.
inveniebatur tam alacri, sercno, et placido vultii, ut
Quale est aulem istud regnum? Id neiupe de quo
quisquis eum consideraret, in facie, oculis, labiis-
Aposlolus ad Romanos viii, Justilia, pax, gaudium
que perpetuum qu?nida:r. veluti risum notaret. Et
in Spiritu sanctu. Ubi jiistitia ponitur tamquam ora-
oculos ille quidem ac faciem Sffipe sic elatos in coj-
nis hujus boni radix, pax
vero et gaudium uti fru-
lum ferebat, ut qua pedes ireiit quandoque non
radicis, in quibus consistit nostra quies
videret. Itacum noclequadamegredereturdechoro, ctus bujus
9 atqua
Maji T. ly
66 JVITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM
A atque felicilas. Atque hoc significant nobis dno no- dncens quomudo oratio sit pi-incipium et causa gran- D
ex nisp. mina Melcliispdeibi, qiii appellaljatur Rex ju.stitias, dinm bonorura, sic loquitur : Ecqna res esse potest
XIHBMII.
Rex p:icis. IIa;c cniin duo sej^e invicem coinitanlur ; aut.justior, aiit piilchrior, aut sanctior, aiit plenior
noc enim unquam pax sine justitia, iiul justitiii sine sapieiitia, qiiam conversari et loqui cuin Deo? Si
pace invenitnr. In vaniim ij;itur laliorat quisquis enim ii, qui agunt cum sapicntibus, cito efliciuntur
pacem quii-ril et veruni giiudium citra justitiam et sapientes; quid dicenius de iis, qui semper cum Deo
bonain ciin.-iientiain. Haclenus ijle : alibi vero sic luquiintur, deque suis rebus omnibus cum eo cun-
srribil : Ameni te, Doniine, furtiludo niea, rerugium sullnnt? Oqiiantaestsapientia,quaiita virlus,(|uanta
mcum, liberatnr rneus in laboribus alque periculis. prudentia et bonitas, et teraperantia, et ieqiialilas
Quid inilii Deus, et extra te quid volui
esl in ccelo, nioium, quam secura traliit studium oratioiiis Non I

suuni terrani? Dcticit anima nieaet caro meain de- erriibit igitur qui dixerit, quod oralio sit caiisa om-
siderio tuie Majeslatis qnia tu es Deus coi-dis mei,
: nis virtutis et justilia;; et qiiod nihil eorura quse
tu pars mea et heredilas mea in a-ternum. Has si- sunt animar necessaria ad eaiii inlrare possit si desit
milesqne voces pronunti;ibat Sanctus int.er illas ar- oratio : quin potius, quemadnioduin civilas cirens
bores S. Annae de monte. Et quamvis is, qui ex- rauris etprupugnaculis facilem hosti pra-bet ingres-
phirabat ibi actiones ejiis, ci)n:ibatur l.itere ei cum ; suin ; sic aniina, qua- non est oratione niunita, facile
p:itipiitia et consuela sibi leiiitate sensum aliiiuem vincitur a dicmone et vitiis impletiir. Niliilo longius
suum declaravit dicens, Cur me persequeris? a veritate recedet qui snstinuerit, oratiunem esse
78 Solebat orare cuni tanla atteiitii)ne et vehe- ta'iiquara nervos spirituales animie sicut enim cor- ;

- ,, .
me;ilia spirilus, ut absquesensu externarum rerum pus per nervos, qiiilnis conlexitur, in omnem sese
Oranttt st- . •
r, i- , - ,

tus, nipius,
aplus in Ueum, aliqiiando eliam con.spiceretur ad partein raovet : et sicut ipsi tam necessarii sunt
ci liilaris cubitiim uuum elevatusa terra. Ita Jiiinila,' iii ehoro curpoii ad vitain, ut iis sublatis dissipanda conlinuo
euni a se visuin, cuir illuc furte esset iugressus, de- harinunia et consunantia; ila aniniae
sit oniiiis ejus
13 p
posuit Fr. Andreas Rodriguez, seque eu viso vehe- per nervos orationiini manpiit firm;e, idune.T;qne ad
meiiter pavefactuni. Nolavit etiain inulicr qu:cdam vitam spiritimlem exercitatiouemque_ perfectam in
Villa-regalensis, Francina Sebastiana, quod die Jo curriculo virtutis.
vis saucto euin viderit oraiitein ouram Sanctissiruo, 80 Ratio propter quani Deus iios creavit, adeo
toloqiip corpore prorsus immobilem acsi clavis fixus pauperes et virlulibus destilutos, fuit, ut iios exer-
solo fiiissot, pcr horas oinnino quinque continuas. ceremur in oralione, eaque mediante pertingeremus
Sacriticio Mi--~ic tam devotus inlererat, ut siinilem ad ipsiim et virlutes ab eo pelereiuus. Tani neces-
afiectnm aspiraret omnibns intuenlibus. Saipius quo- saria nobis oratio est, ut sine illa secundum Deura
que observatuin 1'iiit. quod cidem sacriticio mini- vivere nequeainus : estque ha;c virtus veluti pigiius
.straiis, flexis genibus et manibus ante facieni junctis
qiiod Deus a nobis exigit, ut nos coiijunctos sibi
(i|ui er.it ordiiiaiiiis oraiitis situs) difflueret lacrymis teneat ; sciebat eniin quam utilis nobis foret prae-
copiosissiinis. Eiidi™ Francina utpole particuluriter sentia sua et cunservatio, quanique periculosum no-
Siinclo devota, duobus vel trilius diebus antequara bis foret vel tantillum ab eo separari. Quandoquidem
iufiniiiiretur, nolavit
quod tempore totius Missa) cui Deus niaxime cupiat favores suos nobis dare in ;

servicbat, subridere sibi perpetuo sit visus pleno : ouini quam peles re, confide firniiter daturum Deura
autem risu exhilarari eum vidit, cum librum ab Kpi- quod petieris. Nihil petas nisi ad lioc prins a divina
stolae cornu ad alterum, quoJ Evangehi dicilur,
voluntate prseinoveatis, qui maxiine cupit dare et
translerret. Cumque post dies ab in ie circiter decem annuere petitioni tuie, quam voles petere et expe- ,-

audiret eum obiisse, identidem cogitationi suggere- ctat donec aliqiiid pelere iiicipiamus : itaqne ad pe-
latur, quod risus iste fuerit indicium alicujus noti- teudum moveri magis debes propensione quam ad
tia,de glorio-so suo fine accpjita;. Et huic testimonio largiendum habet Deus, quain necessitate propria
consoiiantpliirium Fratrum dicla, assereulium qiiod ejus rei quic petitur. Exerce animara tuain per actus
per dies extraordinariiim quamdam in eo
eo--.deni
vehementes ati|ue potentes ad volenduiu quidquid
lii-titiamnolarint; qiia fiebat ut inter arabiilaudum vult Deus, removens a tua voluntate oinne bonum
rideret Ciintillaretque, velut lajtissimo iiliquo nuntio
et comraodum quod ex tali voluntate cunspqui pote- F
C recreatus. Devotissiiaus erat etiain ReginiB coslo-
ris.eo soluin excepto quod voluntas Dei mereatur
rum et
Hnsarii ejus, quod partiin ex ejus scriptis supra omne concupiscibile appeli, eoque qiiod sua
intelligitur, partira videtur colligi ex ea assidiiitate
divina Majestas velit nos indipisci quod cupimus;
qua ipsura seinper manibns traciabat quibus si ; ut eo obtento fiamus majores servi Dei, euraque
ad aliquod ministerium peragendum h.iboliat opus,
ainemus jierfecUus. Petitiones et oratioues tua; om-
expediebat cas iujccto iii colluin Virgineo serto,
nes semper tali intentione signentur et quando pe- :

quod a se uon prius quam spirituin ipsum suuni di- tes pete cum
aniore et per amorem, cum inslantia
inisit.
et importunitate. Abstrahe animum a rebus hiijus
cip ixxi
^y ^°"'° "' "* salisfaciam, qui cum desiderio mundi, et cogita in eo nihil esse pra;ter Deuin et
imitaiiili cupuiit videre specimen pioruin exercitio-
animam tuam neque cor tuum iisdem distrahi vel
:

scripta rjm
^'™ '''"'' •
":"' cnham hic quiudani ex ejus libello,
ad modicum patere. Judiciuin caicum, simplex et
oroiioiic circa oratioiiiMii nieditalioiiemque
i(t notata. Meditatio, huuiile, meiiioria supi-a seipsam experiecta,
inqiiit, est studiosa operatio amor
iiitellectus , occultifi divinus omnia nostra sicut oleum condiat.
veritatis notitiani invesligantis. Oratio est devota 81 Quatuor sunt gradus perfectionis , scilicet;
atteiilaqiie suspensio mentis in
Deum, ad aveilenda Aniraa omnibus rebus creatis spoliata, imo et a suo
mala et bona concupita obtineuda. Contemplatio
est corpore abstracta aniina unita Deo per spiritum
;

sus|ien,va elevatio aniuia; in Deum,


qua; jam inun- et vulunlalem aninia farniliaris DiviuEe Miijeslati
:
daiiis rebus mortiia, degustat ;

giiudia pacis et dulce- anima qua; recipit quidquid impusilum fuerit, tain-
dinis interna-. Olium et quies sancta, sunt cfrectus
qiiam de manu
Dei, ubique gratias agens. Duplex
coiiteniphtionis, (|Uos patissinium vita
couteiniilativa est iiiodus
contemplationis, alter per rreaturas in
intendit. Lectin cst dibgens
consideralio Scriptura- intellectu, atque hic modus est valde
ruin cuin atleuiioueinlellectus. diflicilis et
Dico, inqiiit S Bo laborrosus, quia exercetur piy potentias
iiaveiitura, quod iiostra lucutio et iiostiaoraliosunt et in-
tellectum cuni sjiatio temiioris cujus licet niulta
desidenura aliciijus rei. aut pelitio conforrais desi
;

(!eno uostro. utilitatissit.nuraquamtameuasseqiieturpcrfectionpiu


Gloriosus autem S.
Chrysostoinus qui in hoc loco sistit, ueque pure et
absolute est
liomo
DECIMA SEPTIMA M AJI.
67
A homo spiritualis. Alter modiis, u(i fere e?t sine h- et tlecoram conformalione m corporis, in donis
gra- D
bore, sic Terme sine temporisimpemlio ctimmaxi mo ti:e pure credero et ardenter
imitari etc. ex nisp.
merito tendit atl perfectiunem ; sed modus liic abs- Sabbato •'""=•"'"
beiieficiiini gulieriiatinnis, dicens; Gra-
conditus est et pauci eum inveniunt : appellatur tias tibi ago, Domine mi ao Deus supreme, quod
autem nomiuibus variis, nunc qiiidem Scientia in hoc esse moconservaveris. daudoniihi increinen-
infusa, alias Sapientia abscondita, ali.is Thenlo^ia tum quotidianuiii, valetudinem bonani, lugenium
roystica vel Exeicitium aspiralionis. Invenitiir hilare, cum ex nie ipso niltil sim.
Tero per viam aspirationis, tjuffi est ignis incensus, Dominica beneficiura glorificationis, dicendo :
ardens in corde, allus ferventibus vivisque deside- Gratias agn,
libi siipreme
Deus, quod mihi con-
riisamoris, qui niitril et sustentat animamdevotam cesseris gaudia paradisi, dando mihi supra iiaturje
eum voliinlatis affectibus crjntinuo novis. Hunc meas exigentiam fruifinnem Divinilalis, visinnem
ignem divini amoris accendit divina bonitas per mei Redeinptnris, et glorinsie Matris ejus. Do-
suam infinitain clementiam intra visceia amantis mine, quanla mihi laelitia erit videre Regetn coelo-
anima;, et ipse per quietam pei-feclamque contein- rum suo decore, et dominam tneara virginem
in
platinnem continuatur, in qua et nnn siue ea potest Mariam, Intam deificatam et glorificatam.
servari incendium istius ainoHferiO flanimiE; qus 83 Simili modo utendum est piinctis aliquot ele-
animam assimilat camino, per quem ipsa se suble- vativis, ad affecluni in singulis dictnrnm liencficio-
vat, iinmersura se centro illi sempiterno, unde rum innovandum elevaniumqiieaiiimum, diiendo :

divini amoris disciplina processit et ignis hujus suprema bonilas o allissiina ielernitas!
I o in-
prunae candentes. Quiela cnntemplalio et finis in comprelietisiliilis majestas! o amalor ardentissime I

quem terminatur hic amor, est amor sempiternus, hnspes su.ivissime ! o sapor saiictissinie I o Rex
qui in liac vila cceptus incendi, numqiiam exiingui- proeclarissijne ! o Magisler prudentissimel o Re-
tur neqiie ardere desinit, donec ad vilam aelernam creator suf^icienfissime, o Redemptor largissime E
R !

pertingal. Contemplari, secundum prfficisam voiis Custos diligeiilissltne ! Qunmodo, Domine, diguas
nolionem, est animam sese attollere in Dei amo- tibi gratias relerre potero pro taiitis benpficiis,
reni piire et alisolute, non invrilvendo se nubibiis tantis donis, tantis misericordiis? Neqiie solum in
aut obscuritatii'US notitiae rerum creatarum, earum his vitae illuiiiinalivje exerciliis hujiisnindi punctis
prjesertim qu* infra animam rationalom sunt. .\t- uli debes; sed etiam
in exercitiis aliis. Debps etiara
qiie hactenus sunt ipsa Sancti verba, quibus etiam in recognilione istorum beueficinrura runiinare au-
exercitia seqiientia expressa inveniuntiir. ctoritatps aliquas scriplura-, elevando aniraain tuam
82 Cum tranMeris viam purgativ.im et aliquanto atque dicendo Rcnediclio, sapientia, clarilas. gra-
:

tenipore in ea constiteris, id est in notilia tuae tiarum aclio. hnnor, virtus ef fnrtitiidn Deo nostro,
exiguitatis, miseriae et vilitatis : cumque nonnullos per omnia secula seculnrum. .\raen. Quia vero oratio
annos insumpseris meditandne Passioni D. N. Josu ut sit perfectatribiispartibns cnnstare debet, scilicet
Clirisli ejusquesancfissiraae vitie; cumdenique Deum agnitione culparum, imploratione misericordiie, et
in suis creatiiris cognnveris, teque in virtulibus actione gratiarunt, ideo sciendum est, qiiod gratias
exerciieris cum ninlta tui notilia; incipe magnaciim Den agere nun sit aliud quam elicere actum interio-
humilitate te dare et occupare in via quam vocant rem animae. qiio agnosciraus Deum pro Dnmino
iUumiiialivam, et in et qiiam appellant unilivair, itifinito et universali, a qun dimanaf omiie bonum ;

quie consislit in :igiiiti"ne beiieficioruni divinorum qun etiam is, qiii bonum aliquot cadesle recepit,
cum graliarum actione, atque in su.avi exercitalione deleclatur, considerando per ejusmodi benefactum
amoris et caritatis Dei. Sumina porro exercitiorum tnagis habiletii factunt se esse ad servienditm datnri
vit:e illutninalivie liaec sit. oinnis mali; et delectalnr videndo se aptuin esse ad
multa cnra diligentia debes conside-
Die Liin:e magis amanJura meliiisqueserviendum datori ontnis
rare beneficium creationis. dicendo Gratias tibi : boni.
ifateria
sinQulls ftebdO' ago. Deus meus et Rex supremus, qund ab aeterno 84 Denique sub tilulo exercitiorura Vit;c unitivaj (jmmodo in
mada! dietius me prajdestinaveris et in perpetua caritate ama- ha^c descripla reperio. Veiiiens ergo, Fr;iter, ad i'"( mitioa
meditanda. "™"<''"".
veris. ardeiitissime amalor mi, pater mi, gloria locuni oralinnis, teqiie muiiienssignosancta! Crucis,
C quandn fideli amore fe diligam ?
m<'a, spes mea, ac spirifum intus recolligens, assiime persoiiatn et
quandn te inlimis visceribiis complectar! affectum filii et sponsas cutu aftectu antoris : informa
Die Martis, beneficiiim gralificalioms, dicendn : raeditatioitpra de laudibus pcrfecfiouibusqiie divi-
(iratias tibi ago, Dnmine tni supreme, ciii coinpla- nis acdisce in iis gustare quamdulcis sit Dominus
:

ciiit mo tibi graliticari in tuo dilectissiino Filio, in hunc utodum.


eidem tiMn parceiis. Grati:is tilii agn, Domine, qnia Die Liinie primo debes :imantpr cnnsiderare, quo-
siniiiilisdielms.
dedisti niilii Spiritum saiictum in sigiiuni adojjtio- modo Deus est coiiditor oniiiis esse, id est priuci
nis, in privilegium amoris, in anniilum desponsa- pium et fiiiis ciiiiclaruin rpritin a ciijus arbitrio :

tiotiis, parlii'ipando pjus dona, fruclus et sanclas peiident omnia.


inspiraliones. Alque liic ages gratias pro nmnibus Martis cogita, quomodo iste luus ililectus sit de-
Sacramenlis. cor uuiversi, omnesque creaturas fecit formosas :

Die Mercurii considera beneficium vocationis, ipse est cujus pulchritudinem sol et Uitia miranlur,
dicens : Gratias tibi ago, Domine mi et Deus sii- in quem desiderant Aiigeli prospicere.
prenie, qiiod tolies exerrantem revocasti et resli- Merciirii quninodo is quem amando
perpeinle,

tuisti, modo per inspirationes internas, mod» per requiris mundi. qiiem adoranf Angeli,
est gloria

externas admonitinnes. laudanl Anhangeli, tremunt Potestates,cui denique


Die Jovis beneflcium jiisfificationis dicens Gra- ; omnes serviiiiit.

tias tibi ago. Domine mi et Deus supreme, quod Jnvis cognnsce, quomodo is quem amas tofus est

dignatits sis meam


cnmmiilare, ut
voliintalem sic caritas : et qiiod is qiii iiianet in C", manpat in

quaecumque ad pc«nilen!iam spectant et antea mibi caritate et Deus in eo. Itein qiind siciit nafura ignis
est ardere, incendere ef calpfacere ; ila proprietas
erant amara, dulce nunc sapiant.
Dia Veneris beneficium dntationis, diceiis Gra- : carifatis divhiie sit creare, grati.as suas larg ssinie

tias tibi ago,Domine mi ac Deus supreme, qiiod effundere, inflammare ainorem, incendere, salvare,
mihi dederis in dunis naturalibus intellectum capa- reilimere, cuslodire, libeiarp, et illuniinare.

cem et tenacem niemoriam, in donis fortunae robur Veneris considera, quotnodo is, quera mulfum
ainara
68 VITA S PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM
A amare desideras, sit regula et exem|ilar omnium pos pastor, eorum unus fuisset, quilms Angelus
BX IIISP. rerum. gaudium istud magniim evangelizavit. cum iisque
IIMENII- praesepiolum vidisset, et infunteni iu eo positum
Sabbato expende, qiirmodo is. quein amas est
quielissiiiius, el absque ull.i siii mulatioiie inundum adorasset addebat quomodo ploraiitem panniculis
:

perpetua ratione gubern.Tt. salor ca'li terrieque. involvebat mater. et sua ei ubera praebeb;it; jubi-
Doniinica aRnosce, quomodo is. quem diligendo iantibus inlerim 1'estiveque modulantibus ccelestium
conrupiscis, sit sufficientissimiis : et c|ui illum pos- spii-ituum exercitibus : inter quae quoties pronun-
sidet, po.ssideat quidquid sibi opus est. tiabat sacra Jesu ac Mabi.e nomina, ea id faciebat
83 Singulis porpo exerciliis istis sevire possunt teneriludine ac reverentia. ut satis appareret ipsi
Actus virlu elevaliva liipc puncta ; Domine, tu ainor meus es, intus in cordo esse descripta. De lempore porro et
fiim varii.
mens honor, mea spes, meum refugium, raea vita, loco quo natus est Christus. hsec ejus maiiuscripta

niea gloria, nieus f5nis. amor meus o beatitudo I invenio.


mea! o servalor mi ! o gaudium meum o director I 87 Cum gloriosa Virgo Maria tam pretiosum
mi magistcr mi
! I Non qua?ro, Duraine, nec volo filium de Spiritu sancto concepisset, die xxvDecem-
iit milii propirnatur aut dicatiir alia res nisi tu, Do- bris, nocte silenti et quieta. peperit unigenitum
mine Deus meus : quia tu mihi sufficieutissinius es, suum in pauperculo tugiirio. Natus est ergo ex

pafer meus, fratres niei, nutritius meus, rector purissimo ventre sacratissima; Virginis Maria'. quse de eadem
scritfU.
meus, custos meus, totus desiderabilis. totus ama- fuerat filia saiicti viri Joachira et legitimifi uxoris
bilis, t"tiis fidelis. .»\dorationis quoqiie actus hac ejus Anuie quse ipsum peperit juxta coniputum
:

forma exerceri debet menle mngis quam voce :


scriptorura anno ab orbe creato v oo cxcix, ab Urbe
excelsissiine Domine, aniraa niea adorat te super condita Dcci.ii, anno Iraperii Octaviani Caesaris Au-
judiciis jiistitiie tiue, pro nostra redemjitione exer- gusti XLii. Cum autein gloriosa coelorura Regina
citis ii! dilectissimo filio tuo. Gratiarum actionem esset in loco tam desolato, circumdata fuit sjden-

p sic coiicipies. supreme omuium Domine, anima didissima luce. Tum


hora sacratissiiui parfusadfuit
mea libi offi^rt gratias et laudes pro ardentissimo in media nocte Dominica die natusque est D. N. :

amore quo dilexisti me ante ordiuationem mundi : Jesus Cliristus sub rupe quadam, quie erat juxfa
virtute ciijiis me priedestinasti et ine fecisti Chri- diversorium. Natus est, iuquam, nosque illurainavit
stianum, meque Et
convertisti el eruisti a seculo. sol justitiie Jesus Christus Deiis noster, et nos de

hoc iuodo possumus dicta verba appiicare ad agen- excelsis visitavit. Atque infra. Secundum nativitatem
das gratias pro quocumque beneficio. Appelkinda diviiiam habet Christus patrein sine inatre; secun-
etiaui oranli sunt merita mysleriorum vilfe D. N. diim liumanam m:itrem sine patre. Iii hunc modiiin
Jesu Cliristi, dicendn : Doinine, per vestram san- pergit ille explicare raagnalia vitae et mortis Christi,
ctam Incarnationem miserere mei peccatoris. Ad confirm:indo niysteriu fidei nostrai etarliculns liiima-

prosequendam vero hujus exercitii viam, existimo uitalis Chrisii. auctoritatibusProphetarum, quibus
aptissimas esse nocturnas vigilias, privando corpus nos Tlieologi solemus uti contra Judaios. Contra
omnibus superfluis, nec praster priEcisam necessita- hicreticns vero grande nobis argumentum datur ex
tem ei qiiidquam indulgendo in victu aut soinno, ea confidentia, qua in itinere Francico usum dixi-
ut te possit per iter amoris porlare : quia aniina mus mori paratuiii, coutra quos etiam sic scripsisse
contemplativa non ciirat corpus, nisi qu.ateuus obli- legitur.
gatur; idqiie r.oluiii proDeiamore, cui cupit [ilacere, 88Hiere!icos S^Tipturasacrainsensatos appellaf; Scripla ejus
Maje^tas id jubet. Aniiiia ju^ta. quie
et qiiia diviiia contra quns, inquit Salomon Sapientiaj v, accqiiet contra Hxre-
trausiit perviam purgativam et illuiuinativaiii, et armaturam zelus Dei, et nrmabit creaturam ad ticos.
"viriliter invigilat custodieiidaj quieti interiori, ;ic- ultionem iniinicorum induet pro thorace justitiam,
:

quirel absconditam sapientiani, et gustabit dulcedi- et accipiet pro galea judicium certura, sumet scutum
nem qiKiin largitiir Deus diligeiilibus se. Aufer ate inexpugnabile aequitatem acuet duramiram in lan- :

oinnem aniorein proprium, et tui ipsius horrorem ceaiii, et puguabit cum illo orbis terrarura contra

perfeclum concipe cupias vere et ex auimo con-


: insensatos: qua; proprie estappellalio hiereiicorum:
temni.affligi, deprimi oboinnibus, etprovili haberi. quia non solum liabent obscuratum intellectum, sed
C Neque tamen mapuuin quid esse putes. si ipsis m- etiara torpent seusii ad qualecumque bouum opiis;
juriis la-teiiset oblecferis enim quia eas juste ; scis unde consequitiir. ut verissimum sit, quod de iis
mereris, piopter mulla lua graviaque peccata. At- affirmat fides. Praiterea Deus fst auctor naturiE quie
que ha>c omnia ex diversis quidem locis, ex uno secunduin S. Chrysostomura sit quaedam serreta Dei
taraen ipsius libro collecta siifficient. ad explican- manus cura ergo Deus ipse sit aiictor natiiralis ra-
:

dum or;itionis et contemplatioiiis practiciT; spiritum, tionis, iilemque eliam auctor fidei, fleri non potuit
quo dirigente talia sapereet scribere potuit. ut faceret fidem contrariam naturffi, aut veritatera
fiilei contrariain veritati natura; : ex quo sequitur

CAPUT IX.
primo, qiiod peccatuni infldelitatis et hajresos sit
peccatuni stultorum, et cavilhitorum ignorantissi-
2 rctr. 3
Excellmlia fidei, devntio enja EuchwriUiam nioruin ideoque appellantur a S. Petro indocti, in-
; Epli. 4, 18.

atqueDeiparam. slabiles, insipieiites : et S. Paulus de iis dicit, quod


tenebris obscuratum habeant iiitellectura, alienati a
iiJlagnara esse fidem suam, vivam, solidaro, et via Dei per iguorantiam, quie est in illis propter
CAP XXXIII. fcrveutcm demonstrabat Sanctus, loquendo de ca^citatem cordis ipsorum. It.a Sanctus. Nuno vero
nijsteriis ejus cuui tanta certiludine et efficacia. ut addere vellem quaj de arliculis Divinitatem spectan-
Dc Cliiisli
nalivitate oiunibiis miiMciilo cs^et, adderetque animos ad am- tibus mauu sua nobis reliquit descripta, sed manus
verba facil plecteiula fugieuilaque ea. qu;e nobis ut talia fides mihi constringit proposita brevitas specimen ac- :

aii fi-alres ;
proponit. Notabile imprimis erat quanta delectMione cipe iu verbis sequentibus.
et voluptiile narraret vit;iui et iniracula, passionem 89 In iUa iete.-nitate et duratione infinita absque
Scripta de
et inortem D. N. Jesu Christi, idque tani asseveran- priucipio atque mutatione, prius quam aliquid visi- ntijsterio SS.
ter et diluoidc, quasi siii^ulis mysteriis prsesens creaturaruin appareret, erat Ueus unus
bilium in Trlnitatis
adfuissel. Fuit cum ei per obedientiam injunctum personis, Pater Filius et
essentia et trinus in et
fuit Jumillic de Chrisli nativitate ad
Fratres verba Spiritus sanctus, singulis habentibus inter se per-
facere :
quod ilafecitacsi ipse, dum erat per caiu- fectissimam beatitudinem, gaudium et coramunica-
tionem
:

DECIMA SEPTIMA MA.II. 69


A tionem inefraWIem ; eum Verbum, id est, aeternus. ficentia tam eximia : quod cum is sis, qui es, Peus I)
unicus, et unij^enitus tilius Dei, semper procefiat ab infinitus, creator. et redeinptor, meo te includas KX IilSP.

seterno Hatre siio, per spiritiialein XIMHMl.


et. intelle.-lualein ppcfori ? rni bone Jesul salus mea I offer^o tibi
€l orattones
generationem : sirniiliiue pniceiUt Spiritus saiictus paupei-era anirnam inearn et cor languidiim. Multo- /»-arni<r
per aincirosam processionem et spirationein Patris tiesdivinam tuam Majestateiu offendi, et lamquam
ac Filii. Habent aiitein oinnes tres Personae unam pri^diforAbsalon de regno cordis mei te expnli.
eaindemque siibstantiam, 'inainvis sint tres verie ac Purga. rne, fons aqrrarum viventiuin. Sana me,
reales Personae sine principio et sine fine : et oinnes medice saliitaris iniiite me fide et spe lirina. nieqiie
:

tres inlcr secfignoscunt, fommiinicant. ainant, gau- dignum te teinpliim effice. Forinidab.it niagiia rnm
deiit inlinito ciim quod majus esse non po-
gaudio ; fide Centurio, quia accedebas ad domum illius :

test iific crescere, quamvisomnipntentissiina Maje- Baptista. pritis sanctificalus qnam natus, baptizare
stiis illa millenos miindos cre.aret, qui in eum ainan- te metuebat : et ego peccator non rnetuam te susoi-
do seiiiper occuparentnr.
Pater aeternusabalia nulla pere. creatorem ac dorniniim Angeloruin? Pator
Persoiia procedit Filius procedit ex solo Patre
: : cu;Iestis. da milii vires et robiir ad opus tam gr'ande.
Spiriliis sanctus ex Patre et Filio. Noii est major Fili. Patris sapientia, sapientiain et prudeiitiam
nec |irior iina persona qiiam alia : sed omnes tres mihi laraire. Spiritus sancle, ainor Patris atque
a;teriiai sunt aiternitate eadem. omnes tres perfe- Filii. inflamma cnr raeiim et piirifica animam tua;
ctione sunt ajquales : eadem omnibus sapientia, bo- caritatis igiie, utviva cuin fide recipiain hnc S'.iiu'tis-

nitas. pofestas, dominiurn el. iinperium. Hiec ergo sinnim S;icraiiienftim.


fidei nostrEe, qiiam profiteraiir, confessio est. Uims 92 Alias oratiiines sic desiriiifas liabebat : Rex
Deus iii Trinitafe et unitas iu Trinitale. Progredi- ccelorum. Doniine rni Jesu Clrriste, ogo peccator
tur deinde Sanctns p tri passu altissirna quaeque de indignus accedo ad sanctum altare tuuin, invitatus
inscrutabili mysterio dicere, quse absque ullius fil- voce tua divina. et fretus clementia. Tu nie vocas
sitatis fermento proferri ab hominelitterarum rudi, ad rrieiisam tuaiUjteipsuin mihi in cibum offerens :

quis est qui non obstupescat '. ergo, licet parvulus, audebo tamqiiam altcr Denja-
*J0 Fratres onines multique seculares signanter min veuire ad convivium, qtiod meus nnjor natu
Creber esl iti sunt notatain a se fuisse in Sancto prasci-
testificafi Joseph germauis suis prseparavit. Snp|iIiro Maje-
satiitartdo eos fructus quos tarn sublirae
puain quaindam devotionem erga sanctissimuin Eii- statitu;e,referam iiide
Venerabiti ;
cliaristiai Sacramentum : adt-o enim iinbuta erat Sacrainentuin in tuis amicisoperatiir. Infirmnssum,
anima ejus isto dilecti sui pretiosissimo pignore, ut tu medicus inea! salutis. Pecrator stini, tu es qui
quoties vel tantillum otii a coiisuetis olTiciis snppe- justificas inipins. Pauper suiii, tn iiifiniiis divitiis

tebat, quadam veluti violentia traheretur in eccle- locuples. Da mihi augmentum fid'ei increinentum
siam ; niille vicibuseo recurrens, sicut iiiille vicibiis caritatis. coiiiplrmentuin virfutum omnitini, cura
iiide avocabatur ab obediontia per nolulam adoslitim qiiibus tibi serviara. te nmni vita mea laudem, te

sonantem. Contiiigebat raro, ut ali- taicen haud denique friiar in ccelo per gloriam. Araen. Douiine
quantula patientia opus baberent pulsautes, doueo Deus mi, Jesu Christe, Fiii Dei vivi ;
qui iu die

se expedivisset ab illo dulci amoris carcei'e cura : sanctti: cainai tuas, per inliiiilara qua nos seniper
aufem eis salisfecistet, rur'siis inveniebatur aut ainasti caritatera, instituisti et ordinasti saci'amen-
Missas audien.s, autgenibus flexis versirs sacr-arium. tum pretiosi Cor'poi'is et purissirni Sanguinis tur in

protonsis illuc mariibus, et ea corpoiis positura ut meraor'i.ara tua; doloroste passionis, |dedisliqiie san-

viderelur Sagittas amorosi afiectus vibrare in istum ctis Apostolis liiis coinetlendam cariiern tuarn sacra-
arnatorein borninum, sub accideutibus pmis laten- tissiraam et bibcnduin pretinsissimum sariguinern,
tem. Ex eodem fonte pr-ofluebat insignis i-everentia supplico tibi. Doriiiiie, et huuiilifer peto, tit eiiiollias

er'ga Sacerdotes, quos ad ostium venientes qua ra- durifiein cordis iiiei. des milii iacrvmas coinpiinctio-

tione e-«iperet pitim ei-at vel iutueri, Positis enirn nis, qiiibus oinnes peccatricrs animaa luea; sor'des

hurni genibus Sacerdotis de.\teram ambabus appre- abluantur. Multum eniin et diver.simode iisquehodie

bendebat rnariibus. osculabatur amanler, faciei, peccavi, cogitatioiie, verbo, visii et opere. Mea est

oculis, ori adrnovebat : idque faciebat Sacerdotibus iia^cculpa. Doinine ; inea inaxima ciilpa. Niliilomi-

sine discriinine omiiibus, religiosis et secularibus, niis vere cnnfiteor et firiniter credo. quod tu, Do-
atque eornm benedictionem petebat. inine, potes corrdnnare oinnia peerata inea, per infi-
nilara bonitatein et misericordiain tuam. Ergo, rai
91 Coramuuicabat devotissime, non vultura con-
Doiiiine. igiiosce mihi omiria qrria de orani-
torquims aut vehementia emittens suspiria, quein- duliis ;

Prs^aratto musto bus et singulis doleo, firrniterque pr'opouo solicitius


ailinoduin novi quiilaiu spii-ituales, ferventes,
att dlud
imperfecl.ionis suffi : sed vultu alacri, quieto, mo- irnposterum omnem noxam cavere. mi piissirne
susciineiiduii
desto, in internam Isetitiam aniraae talis
quo l.;geres Dnmiiie, da inihi servo luo tarrtam ac talern devn-
hospitis prajsentia dignatae ad cujus etiara recep- : tionem, qu:i hoilie te recipiaru in statu grati;ii sicut
tionem pr'iEparabat se per confessionem peccatorura, convenit. Tu, Diunine, ore fuo sancto dixisli. Ego
suin paiiis viviis. qui de ccelo descendi si quis rnan-
multo cr-ebrius faciendam quarn communicaret
:
:

ducaverit ex hoc pane, vivet in a!ternura, panis


neque enim hoc faciebat quotidie. Quo autem id
faciebat, niajorem recollectionis atque silentii
die diilcissime. saiia palatura cordis inei, iil sentiat ef-
fectum amoris tui s;tna illud ab oinni infirmilate,
curam rnnnstr'abat utebatur etiam quibusilam de-• :

ne qua alia dulcedo praiter te ei sapiat. panis


votissirais precatiunculis. quarura boo specirnen
accipe Dornine, Deus meiis, creator cujli et ter-
:
sancfissiine, qiii confines didecfamenlum omne et
ornnem saporem qui seinper nos relicis. et nura-
ra?, liex poteiis. qui inanti illa tua robusta me ad
:

tuara imaginem et siinilitudinem creavisti quis : quam deficis cnmedat te or meum tuaqiie dulce-
:

viscer'»
sura ego ut memor i-is rnei '? aut quis esl homo, Pa- dine delectabili ac sapido gustu r'e|ileanfnr
anirnai mea<. panis sacer, p;tnis vitic, p.inis pu-
ter pientissime, quod sic magnificas euin 1 tuoque
rissime, qui de coelo deseendens vifiim mundo de-
cordi atque amori tam prope junpis ? St.itim ac
Veni, Doniine, vcni iii cor meiiiu : sentiat
creasti eum, fecisti durainum, dando ei copiosissi- disti.

mam inensarn in paradiso voluptatis : sed post re- anima dulcedineui beaiissim.->j prsseiitias tuie. Pelle
alterius lo.ige generis men- a ininiicos oinnes, qui raibi incessanler insidian-
me
den.ptionem parasti ei
Fugiant, Doiniiie, fugiant a facie infiuitae po-
sam, teque ei in fer-cnlurn apposuisti manducan- tnr.
tenfiae tua? ut a te, Domine. intus ac foris custo-
dura. Domine, quae tanta liher-alitas, quae magni- :

ditus.
70 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD MINORUM.
A ditus, rwta via tenilam ad regniim coplorum, in quo rem rerum omnlum. cujus vpnernliilissimiim eorpus
BJ. IHSP.
f;tciead faciem semppr corifemplahor tuarn infini- recepihodie; dignare, Domina, infercedere pro me
XIUBMI- ;

tam essentiam, teque in :pternirm cont-^nlus vivam. ut quidquid contra Imc Sacramenliim percavi per
Anierr. ignoraniiam, npgligenliam aut malitiam, propter
9:1 Oralionum qrroqiie posf Coiiirnrininnem reci- tuam dpprecalinnem milii condnnet Jesus Christus
tanilaiMim liujrrsmnili fnrmulas sihi ile.scripserat. filiiis tuns, qui cum Patre et Spiritu sanrto vivit et
Gratias tibi ago, P.iter jeterne, qui rne Heilisti Filio regnat in secula seculorum, Amen. Jesus. Ad eam-
Orationes yanctosque
post Com- tuo, non solrim lilieranilnnr a sathanicri tyi'anirrile, dem pnrro Dominam et Sancfos oinnes sic loijueha- OWIHM.
munlonein seil etiarn ail me snlandum faciemln se cihnm in hac tur. O excellentissima et nohilissima mater hei ac
ad Dtiim sancta Hnstia. Gratias
:
tihi reililo iufiiritas, Redem- Dnmini nostri Jesn Chrisfi, s:icratissima viriio Ma-
ptoriui, quort tanta cnm lilipr.ilit.ite Hitaveris ani- ria : qiiae eumdum Dnminum et i"reatorem univer-
main meam ipso vestro corpore et sanguine sacro- snrum meruisti concipere in tun purissimo et sacra-
Gratias tihi riico, Spiritus sancfe, caritas perfecta, tissimo ulero, cujus pretinsissimura corpus pr»-
quia visitasti, cor merrm et in eit tuiim sanctura surapsi hodie indigniis su.scipere vos aulem sancti
;

arnnrem ampliHcasti. Omnes Angeli laudent, etom- Angeli, Sanctiqiie oranes et Sanclae Dei, qiii conti-
nes crcatjiraB glorificent te, Deus meus, une ac tri- nue cnntemplaraini eumdera asterniiin Deum per
ne, Pater, Fili, ac Spiritus sancte. Domine, uti- claram visionem, quern ego peccalnr non formidavi
natn per hnc Sacramentum rn:>ne:it anima rnea per recipere ; vos e:^o orn ohtestorqrre humillime, ut me
amnrem iinita tecurn Rngo Maje^-tatem tuara iit ! juvetis in referenila nmino Dpo noslrn gi-atia pro
1

posthac nuinquam oflendam le. Fastidio mihi sit tain grandi beneficio, quia ego minime sufficiens
mundiis et ejus pnmpie omnes toto spiritu t.tio do- : ad hoc sum et roaate euni ut mihi condonet, quod
;

minare dehili caimi mea?, ut te favente pprfoctura cum exigua prKparafione me cnntiili ad recipien-
referarn Iriumplirrm de diahnhi. rroscat iu lue s.incta dirm hoc sanctirm Sacraraenfiim utqrre mihi ilet
B ;

dilectio tiia, perficiantur in summo grailu fides et gratiaih »t ab hinc me pripparem ciim majnri
spesmea, ut prnfieiat anima mea de virtute in vir- multo dovotione ac reverentia, qrialis tam subiimi
tutem, ilonec videaf et per claram visinnera fruatur Sacraraenlo convenit; atque ifa denique per suam
60 quod hic adnrat fideliter, possideafqiie cum la>ti- infinitam misericordiam. me vobiscum cnilocet in
tia pprfpctiE gloriiE eum ipsum, quem incliisiim et perpetuam gloriara paradisi ; in qua ipse semper
opertum suscepi in liac sancla Hoslia. vivit et reguat sine fine. Amen. Jesus.
94 Laudes et gratias tihi reddo, piissime ac heni- 96 Nullis verhis explicari potesf, quantam devo- ivr xx-^ciY.
gnissimeDnmine Deiis, creator meirs ac i'er'um om- fionem et araorem haheret erga Deiparani A'irgi-
nium tihi, qui lue peccatnrem indignum, non pro-
:
nem, ciijus nnmen numqiram audiebat appellari, Cidfits erffa

pter merita mea, sed per gratiam trram, dignatuses H. V&i/inem


qrriu religiose caput inclinans alios ad sui imitafio-
fjuique imu-
satiare pretinso cnrpore irnigeniti filii tui Jpsir Cliri- nem tralipret. Quandocumqne aulem transihat lo- rflnex.
sti, Dei ac Doiniui uostri. Snpplico liumillime tuffi cum, in quo erat aliqua im;igo ejns, valde nolahi-
sacratissimffiMaiestali, ut haec sanclissima conimn- liter profiindeque toto capite afque etiam corpore
nio et receptio glorinsi Filii tui non sit .ad poenam et incliii:ib;ifur pr:i?serlimqiiando traii^ibat eam,
; qiire
condemnationem aniiniB meae sedjnvet ad inve- : est in loco dicfo De profundis, in Villa-regali, 'cui
niendam vitam, et ohlinendam indulgentiara pecca- non snlum caput inclinahat, sed qiiofies snlus erat
tornm. Sit ea mihi ver:o armatura. conflrmatio fidei etiam Hectebat genua : uti e.x ipsa culina sa>pe no-
spei, et sciitnm hoiKB voUintatis Sit emundatio vi-
tavit cnqiius, licet ipse nesciret se observari a quo-
tiorum auferat et remuveat a me omnem carnalem
:
quam Ego qnoque eum sa-pius geniiflexura vidi anfe
concupiscentiam foras ejiciat omnem vanitatem
; imaginem Concpptionis, quffi cst in ecclesia
;
: ciijus
sit freniim lingiia; meae et virtuosa refnrinatio
ani- purifatem non solrira dpfendebat. vocandn Immacu-
mae. Sitaiigmentum ardentissima; caritatis, profun- latam : sed etiain in chartis snis descripsit OfR:ium,
dissiiiUD hiimilitatis, liouest:rtis, pacis, ac reveren- qriod in pjirs festo recilamus.
IIoc autem dre et in
tiip, pcrspverantiiiquein omni hono, in nnini virtrrte dignum erat visu speefaciilum, quo-
die Nativiiafis
et sauctitale. Sit liitela certa cnutra insidias inimi-
modo particulari quadam et excessiva devofione
cnrum menrum, visihiliiim et invisihiliiim
sit per- •
tnto vultrr irrflamnurtirs et qrrasi extra se r.iptus ap
fecta mortificatio omniummeanim
mofinnnin carna- pareret. Qund si tunc novifiuin aliquem aut ex ju-
lium, ef spirifiialium ac deniquesit nndus insepara- niorihus unum habebat ohvium Veiii hue, inqiiie-
;

bilis conjunrtionis inter me 1 1 te, Domine ,I»su bat, Fraler, et genua flecfp. Nrrmquid credis in
thriste. Rogote, Dmnine, ut placeat tibi rae mise-
Deiim, dic ergo ut ego, Beuedicfa, laudala, glori-
rum peccatoremque ad convivium gloriai cidestis ficata et exaltata sit imraarulata Conceptio, vel
voi-are in Domine, bencdiclis Sanctis
qiia tu eris,
:
(fi is dies erat) N:itivitas parviiUe. Majori eliam
tuis veriim lumen, perfecfa et consrrmmata lajfitia,
cum luhenfia anirai in iis habifabat conventibus
plena beatitudo, et g.-iudium iuferminabile.
Amen. qui tituluni Dominae nostraj ferejiant ; et sic ei divi-
Oratias lihi reddo, Rpx mpus, spps et gloria
mea nilus daluin videtur, ul in eo qui dicitur Doniinro
Jesu Cbriste. cre ifor et rpdpmptnr mi, pio
ineflabili nnslrie de Loritohabiium Rpligmnis assumeret et ;
hoc favore, queni recepit aninia nipa, facta cuhile
hunc ciim melinri hiihitu Beati cnmmutaret in Vil-
tua; divina; Majestatis. Dic, o Doniine liberalissime,
la-regalensi Domina; nostrffi de Rosario.
quod dixisti in dnmo Zachau, quando paupprouluni 97 Vnliipe ei erat loqiri de Rosarii devofione,
ejrrs comacuhmi es ingressus ; Ilodie domui huic deque gratiis et indulgentiis per ejns usum otti- AniioCata
saUis tacta est, quia hic est cjus dc S.
filiirs Ahrahai. Rex nendis, quarum longirm oal.-ilogum sihi descrtpse- Hoiario.
sana aninram meani, corroliora illam in tri-
glorise,
raf, et quomodo quovis die Mercurii possit eo reci-
bulalinnibus, et da
ei gratiam, o fons nmnis gratifB,
tato liber'aii anima ex purgatorio, ultra plenariam
ut sempcr te amet, tibi serviat, te laudet
iii hac Indulgenfiam qnarn sihi ipsis lucranfur Confratres,
vita et in altera te fruatnr per gloriam.
;
Amen. juxla Bullas P.auli III et Pii V. Quid vero rei sit
Jesus.
Rosarinm his verbis notavit : Dicitur Rosarium,
98 Ad neiparam quoque se converfens. dicehat quia Ave-Maria,
: famqiiam rnsae alhie, sunt appli-
sancta Maria, dipnissima niafer D.
N. Jesu Cliri- catas et addicfae piiritati mundissirace
Ait Virglnem stf,
Domin* nos-
Maiiam,
Rpginacaditerrsqrie serpiiissima, quai meruisti
Ira; Paternoster vero. famquam rosa) colorat»,
tuo m veiitre sacratissimo
;

eumdem gestare Creato- s.acratissimis plagis supremi nostrl et dulcissimi


Domini
DECIMA SEPTIMA MAJI. 71
Domini Jesu Cliristi. Nominatur Psallcrium. quia macbinis diu varieque velitatus, tamdemque plena D
tot continet Ave Maria, quot surit P.^alnii Daviili». conllictui iis acie, tair. acribus atimulis exngitavit ei "isi"
'""''•^"
Vooatur Cornna, propter circuluni inysteriorurn quee qnadam die a^stiva Paschal^^in a-que ac mulierem ;

considerantla proponit. Sed et Rosarium Doiiiini utPaschali quidein, duiu Religiosialii postsumptuin
nostri flebet Cliristianu- recitare et ciinleniplari : cu- prandinm requiei-cerent, necesse fuerit recuri'ere ad
jus forma cuidain Dei servu luit in hunc modum ecclesiain et misericordiam a Dco postulare : sed
i'evelata. Cum Religioi-us aliquis |contem[)lari-tur niulier iinbecillior, 0111111 piidore ac tiinure abjecto,
inysteria Regina» .^ngeloruin, Malris ac Doiniiiie recla venil ad Convenliim (eratis is S. Joannis de
nostrse ; viilebatur ei qiiod nostra dulcis inediatrix la Ribera Valeiitla') et niagno iiiipe:u c:inipaiiiilam
recitanti P.sailerinin suuin siiecialein yratiam pete- pulsans excivit, pro ufTicii r.ilione, Pa>cli:il.-iii. Ilic
bat a filio . cui liic cuni ineff:ibili suavitate respon- ciim niore suo illuc veniens dixisset; Laudelur D.
dil, ut etiam suuiu ille recitaret Rosarium, pro N. Je.viis Cliristus, aiieriiit ostiiim, tutiistpie contie- ct siqm-at,

Ave-Maria dicendo, Ave benignissime Jesu el pro ; muit, coram se videns eam cujus causa sic teiilaba-
Paler-noster, Salutatiunem Angelicam. tur. Ipsa auteni, Iioriu opportniiitate et loci solitudi-
98 Alque Iia;c oinnia suiit verba i|)sius Sancti, ne audacior, niliil verlia luorans, ut nimium lenla,
deinde se extendeiUis adexplicanda mysteria praj- expansis in eum bracliiis involabat aniplexura, iiisi ;

diclai Coi-uiia;, muUnsque ejus Indalgenlias, expli- resdiisset veloctssime Sanctus; confusieqne ac di-
Oratio ad cando, quid sit Indiilgentia plenaria, quid Indul- centi, Quid fugis?an existimas quod to veliin am-
Mariam pro gtntiatotvel tot aniioi uiii vel quarentenarum de plecii ? iiihil respondens occlusisset raptiin fores,
felici morle-
nnpi.sitis poeiiiteiitiis; ail describentla etiaiii varia atquead suum se recepisset azyliim, victoria relata
grana per sumnios Pontifices benedicta qmeomnia : de hoste visibili a'que ac invisibili. i.\P. XXX\I
ab eo scribi videtur Deus vo!iii-se ad confiisionein 100 Passioneseiiain reliquas aninii nihilo iiiinus E
,
liaireticoruin liujus temporis. Denique banc oratio- mortificatas habebat l^aschalis, priesertim qua; ad
nein pro arliculo mwrtis cliartceconsignavit. san- irascibilem et concupiscibilem facullatem pertinent.
ctissima Maler initericordia; Virgo graiidis, Virgo : Erat ille quidem juxta depositionemMedici Villa-re-

magnifica, Virgi) snprema Mater Dei, Regina terr^u ;


galeiisis Joaunis Francisci Beneit, qni admodum
atque coeiorum, excel:-a Imperatrix Angelorum et familiariter vivente usus luerat, naturali comple
kominum, siiigulari.5 Advocata peccatorum, alque xioiie cbolericus ; nunniaam tamen in suo ostiarii

post Deum refugiuin certuin, remedium alque auxi- officio, aut alia quavis occasinno.notatus est p.itien-

lium afflictoruin. Maria, dulce noinen, noinen tiavicta aut inlracta iratusturbalusve ; ulsuinmum,
amcenuni, iioinen suave et vires coiiferens; Filia si quid sihi dicebatur :iptiirn provocare indignatio-
Patris, Mater
Sponsa Spiritus sancti.
Filii^, Mater nein, aut sese niudesto qiiieteque excu.sabat, aut

Dei. Princeps gentium, respice hunc pauperem pec- silebat oinuino, vullu seniper eodem, seinper sere-
calorem. Ati te clarao Veni, dulcis Doinina, suc-
:
no adeo ut sua illa
:
temperies ad boc tantum ei
curre in hac bora tantae necessitatis. Haec est hora servire videretur, ne, quod cholericis conlrarii nie-
propter quam semper te invocavi ne me deseras :
lancholici solent, esset in operihns suis reniissus.

in lioc articulo, o dulcis Adjutrix, qui tibi ine ex Quare iieque necesse er.it stiniiose observare huras

toto corde commendo adjuva me, per


: D. N. J. C. ac tenipora, quibus cuin eo agendum esset, ut ali-
etc. quid iinpetiaretur. Aniorem cons.uiguineoruin et Pulilice se

patria; usoue eo repressit.utlianc reviserenumquam


ariUi)it pm
* ^ ' , . .,,. phivia
nlMolfl ohti-
,,

CAi'UT X. petierit, numqnam voluerit, illis vero nuUiim usten- nencta-


derit aliquando aliectuin aliuin, quain spiritualein

Castitas, morti/icatio, silentium, caritas, oh- per orationes ex de.siderio cunctus in coelo couspi-
servaiitia Paschalis. ciendi. Hunorein onineiii muiidaiium contcmnens in
refectoi io corani Fr:itrihus et in populo corain secu

Oii
\Jni tantus, fuit aniator Virginis, baud dubium laribuslibcnlcr scse huiniliabat. Ergu anno Muxcvi
quin et fuerit virginitatis, et banc illibatain con- cum pro aqua frugibns impetranda insiitiieretnr Al-
servarit nsque ad fiiiein vita;. Huc certe speetabat inanza; goneralis processio ad ledein Doiniiiaj nostrae „
rara ejiis abstinentia, qua non solum a carne et deBetbleem, se-qiii leuca distanlem aboppido, ct>r:im
viiio tot anni.- abstinuit, ad etiain cum propter innumerabili hoiniuum oinnis conditiunis sexusque
infirmitales suas jus-us esset inodii'o vino uti , et a?latis miiltiliidine, vidiinus eum venire di.scalcea-

selegit seniper vilinres et acidas magis vi


sibi tum, cum gravi cruce in manu et spinea corona in
ni reliquias; et lias ipsas adbibebat lam parce, ut capiie, ruiliqueadcullum fuue ; quasi .solnm se reuni
potius videretur sibi auferre grntum et naturalem ncgata; de cujlo pluviie cuiictis vellet indicaluiii.
gustum aqua;, quam viniutilitaleni spectare. Eodein 101 Murtifiiatiiinein porru sensuum, quam sibi
*'°"'°''°.
referebantur lain frei|Uenles et tani prolixa; disci- sumpserat observandam. nescio an coinmodius ex-
pliniE, totettam variie liispblitatis cilicia, calena- plicare pussini, quani Ils qua' de ea reili|Uit verljis. 5(.|„|a,

que Inmlins debilitalos slringens.NulIalamen virtus Debes habere priucipia duo. Primum
in aniino infixa

circa piignam piObatur quare nec huic sanclo viro


: ut de te senlias quod sentires de corpore mortuo
defui.-se tentatiiinescastiiaii coiitrarias verosimiliter fu-tidoque et verinibiis scatcnle, ad cujus prbcsentiani
Gtavem credi posset, etsi non iiisi incerta aliqnaeariim imli- horrescunt vivi, caput avertunl, obturant nares.
teittatiotiem
cia Iiaberenius. Ad certiorein tamenscientiam ineain Alteruiu, quod siteciini ex nierito vellet agere ali-
Patlltir,
vuluit Deus, ut quasi ublitus pnipusitaj sibi circa ta- quis, deberet tibi eruere oculos, truncire nares, au

(qnia nec miniinara quidem niRn- res, labia, et omiiia tui corporis meinbra defurraare
lia taciturnitatis

tionem de ejusinodi rebus aut ipse faciebat unquain, ac sensus torquere, quia cum iis ufl'endi.sti Deuni :

aut ab aliis coram se fieri patiebatur) indicaret ini- atque iii hoc ita deberes het.iri, ut iiiliil optabihus
nmnesautem diflainationes, calumnias,
hi, quisnam gravissimusassultns fiierit, quem lioc existimares;
in genere unquam passus est. Tempore quodam exprobationes qiiainvis graves atque accrbas, com-
priesiimpsit daiiuon infernali suo flatu reaccendere biberes velul liqnurem deleclabileni, recipiens eas

jain pene extinctus in eo concupiscentise carnalis cum gandio et curdis (ripudio. Opus esl
singulari
etiain, ut te couvertas atque recliiies inter
bracbia
stiinulos, et muheris cujusdam speciem iniaginationi
iiumilis, contempti, niorlui. diflii-
ejusimportunissiiiieingerere; quamsiniiliter inipsius Christi pauperis,

Sancti viri desiderium accendebat. Ita dispositis uiati pro tua reparatione, usque dum etiani ipse iii

omnibus
72 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MLNORUM.
omriilius sensibii.s lul.< mortuus sis, solusque Cruci- pus visum silii esse plus quam boram. Singulis au-
EX lllsf.
fixiis vivat in corde tuo. tem dicebat a;tati aut conditioni cujusqiie congrua ;
XIKB.MI.
102 legcm lianc sibi fixerat, ut ile suis
Silentii alealoribiis, ut .^e abducerenf ab eo vitio, iiuo simul
ips» rebu» numqiiam, de aliis non nisi parce loque- et anima et facultates exponuntur perirulo juveni-
CAP. XXXVII ;

Quantus retur, quantum nocessitas postiilabat. Hinc fit ut bus, ut se cominendarent Deo, castitatein colerent,
futrU itltn-
tam pauca sint qiia- sciunfur de infrinsecis ejus vir- prava cnnsortia declinarcut Senibus, ut patipiiles;
ttt amalor-
tulibns, deqae revclationibuiac favoribus cu-litus ei essent et exemplo bono celeris novitiis, ut muitas ;

faclis : qiios alioqiii iniillos fiiisse, prajsumere f.tcit poenitentias facerent, jejunarent multum, cnmede-
vilsc ejus .«anctissimffi raiio. Eo in itinerequodXa- rent parum; omnibus, ut regulas ct leges sui sta-
tiva Valentiam simiil fecimns, interaliosde virtii- tus servarent. Denique serino ejus universus aliud
tibiis sermoiies, valde laudabat silentium et rccolle non crai, quam eflficax ad virtutem inductio.
ctionom, iiiqua ab exteriurilius vacaiis C\P. X.WIX.
anijiia, tota 105 Quod attinet ad carilatem erga Deum et
occupatur viilendis audiendisqiie iis, qua; Deiis in- proxinuini, in qua perfectio virtuti^ coiisistit, has
Cnittas er-
tcriusa;,'ensobjicitmenti. Ipse voro niajori diei partc ipse legcs pr.-ccripter.it sibi in libellu Ad vitam ga
:
pioxi-
sojunctiis ame anibul.ibat tacens meditansque divi- «fernani consequendam tria dcbent homines scire mum:
na : aileo ut iiecesse niihi esset iteratis fere interro- ac facere erga Deum habere cor filii, erga proxi-
;

gationibus et quasi forcipibus exlrabeie ab ore ejus mum cor niatris, crgaseipsum judicis. Itaque opti-
verba. Dicebat railii aliipiando, Crede, Frater, quod me nnverat paiipertafi et p::rcimcniai circa seipsum
tolum bonum Rcligiosi consislat in oratione ; oralio jungere Iiheralititem erga proximum. Accidit ali-
autem nientalis tt quieta baberi iicquit ubi est effu- quando in Villa-regali ut post solis occasum ad
sio sensuum ct miilla lo(|uadlas. Ceilimi est, quod ecclesiara nostrara veniret mulier afflictissima, dicta
qni os siium non claiidil, similis est vasi liquorilms Magdalen.iRupert, reinediumangustiis suis petilura
odorileris pleno, aut fnrnaci calefactse, a quibus a Deo; cuin enim haberct domi tres filios infirnios,
aperlis vis oninis odoris calorisque exlialat.
Curare non solnni ceter;i npportun:i eo in casu snlatia de-
debemus thesaurum no.strum absciind.anius a la-
iit eraiit; sed propter summain egestatem, etiani panis,
tronibus, qui enim eum portat discoopertuni per quem iis frangcret. Oranti supervenit Pascbalis,
viani aileo plenani grassatoribus, videtur eos invita- claiisuriis ecclnsiam, qusesivitqne, tam sero eo loii
re ad pra^dara. cur esset. Paler, iuquit il!a, afflictionem quamdam
103 Nequesoliim servandum silenlium in lingua, patior, iii qua rogn ut ine comraendes Deo. Faciam,
sed et in gestu vultuque qui:i fieri potest, ut cor
;
reponit Pascbalis, et lempliiin ea egressa clausit.
Lavflfx de
qi^iilem cobibeat lingiiam, perocnlos lamen, frontem. Ipsa vero perriinas intrnspiciens, vidit Sanctuni in
eodrm con'
et colorcm prodat secret,unigaudii. doloris, vel indi- Hlutlrrl vi-
ncriptx. media ecclesia mox geiiuflexuni promissa coraplere :
Ctllili ciplitus
gnationis latentis. Veruni de his ipsumraet IJealum cumspe
et niagiia inipHtrandi auxilii domum regres- iiiipelrat ora-
audianius iii libro suo sic scribenteni. Dicebat S. sa, accessit adarmariuni ubi frustillum panis diini- timie suapro
Grcgorius Nazianzeiiiis, rationem reddens cur suo serat, quod dividere volebat
tlllis,
in filios ,
pntius ut
se Episcopatu abdicaret; Recordabar quietis rae:B benedictura quid, qu;un ut cibum et ecce duos iiite-
:

et silentii nieque ab eo arceri videns, qiiod ab ini-


:
gros panes in endem reperit, quos cum ipsa nec
lio vitie amaveraiii atqne in niagnis pcriculis
,
quiiqnam domesticorum ibi po»uerif, oportet ab
constitufus proniiserain Deo oinnia dimisi, et re- ; Angelis fuisse allatos ad preces servi Dei Paschalis.
cessi. Quod autein lioc cjiis silentium et qniesfuerit Quia aulem non solo pane egebat raulier, movit
recollertin de qua .agimus, osteiulit iacm Sanctus Deus persnnasdevotas duas, quibus numquam illa
Doctor cum ait ; In verilate nihil niibi vidotnr suam necessitalem indicayerat ut subministra-
,

prajstantius et conducibilius boraini ad vitam a;ter- rent ei oniiiia, quanidiu filii ajgrotabant.
nam, quani clausis sensibusexterioribus, extramun- 100 Quiii etiain post niortcm perrexit Sanctns guoruin unius
dnm et carneni posituni convorti ad semetipsum, eidem mulieri opitulari, Cum enim lilium suum qua- luxatam ma-
aliena'uniet alienum a curis luiraanis; solique Deo driinuin aliquando de n:im.
solo atfolleret irafa, magno
italoqui, ut rebus oiniiibus visibilibus superior, ani-
cura impetu, mauum tenellain .i compage sua raovit.
mamque divinis nflloctibus plenam h:ibens et rerum Ex hincpiieruluspropter veliementiam doloris plo-
cu!lestiuni ideis alisqiie mixtura corporearura, effi- rare et ejulare uiconsolabiliter : ergo quarto die
cialur bonin verum speculum divinai iniaginis, nia- chirurgum vocans mater, jussa est ab eo iii diem
cnla carentis afque adliiic in terra positum
; fieri quo- sequenfem atque horam cerfani, p:-aeparare aquam
daniinodo socinin AngcK.rum el coiitenipla
; :;c calidam et alia qusedam ipsa interim adecclesiam
:

dimissa fragilitate bumana, adsuperliuioaii.is Irans- nostram accurrit, ut Sancto jain mortuo fllii sanita-
ferri superveniente Spiriiu sancto, (iuod si aliquis tem comraendaret. Hinc iiiagna cum fiducia exaudi-
veslrum ejusmodi ardorem aliquandosensit, intelli- t;e orationis sua: domum regressaa, et ut jussa erat
git qiiid dicam.
facienti, supervenit chiriirgus; manuraque pueri cu-
104 Non irapediebat tanien iste, de qua locuti
rare volens, reperit jnnctura; suae restitutam quam :

sumus, silentii aninr, qiio minus suis locis terapori-


CAP. XXXVIll etiam ille, qui desierat flere, movebat in parlem
biisque loqueretur de Deo rebusque
divinis, nullo quamcumqne jussisses. Kgo
ab alio valentinri me-
Cottoquta humano limore vfel rcspectii ab bac sancta siia con-
dico prsevcntum se videns cbirurgiis, doino excessit
tjus sptri- suetudiiie ulislnbendus. Faciebat boc altcnus tu-
tualia semper, et admirabnndus. Duobus postea mensibus, m.ajorem lociis corpus
quideni cumfruclu singulari, quoties visitabat
infir- ejusdeni mulieris filinin Jacobum contingit a pectore seinat-
mos ant snlabatiir ircBstos; et elucebat tunc
exipso deorsum usque ad pedes sic inflari, ut con.sultus
loquentis vultu iugens fervor cordis, de dileclo
suo medicus judicaret inorose curandum, prajbitis potio-
sapidissime apnd alins riitiocinantis adeo ut fffidio ;
nibus purgativis. Ergo cum
su!e sibi conscia pau-
nemini essct colloquinm t.ile quamvis prolixnm.
Sic perlalis necessarins ad sumptus fieri a se non
id
cumaliquando in oppido Elcbe decumberet
wgrotus, posse intelligeret, recurritad sepulcrum PascIiKlis.
ad eumque visitandum quidani Conventus amicus
rogans a Deo impetraret purgationera, quain einere
venissot statim pnst meridieiii ; alleviando
spiritui ipsa filio uequiret. Reni rairam Ipso die
moesto indulgens S.inctus, institulam cu.'pit ado- !

de Deo oratio- lesceuti laxari alvus, ciim ultroneo


per triduum
nem sine faligalione protraxit usque in iioctem,
Cum- fluxu, cujus beneficio evacuatis humoribus tumor
.^inr tgriin que secularem iUum moneretGuardianusjam
diu ouditii. iioctera omnis subsedit, qiii nou nisi leufissirae curandus
lugruere; excusavit se ille, negans
tolura istud tem putabatur. Hoc autein miraculum cum aliquando
Fr.
: : , ;

DECIMA SEPTIMA MAJI 73


Fr. Hieronymus Planes Definitor cuidam Sorori, observantia, quam videbat in nostra discalceatione D
de S;ix diclffl, iiarrasset,
necesse habe- quK et ips.i vigere. Itaque licet videret multos ex sancto quo- «x iiisf.
bat purgari, se quoque pari fide conin;endavit San- dain zelo Iransiread Capuciiios, qui Barcinome et ''"'""•
cto, et absque potione experta e.~t salutarem suaj alibi in Catalonia raaximi vulgo fiebant, eo quod
orationis effectum. apud ipsos crederetur perfectius Regula observari
107 Erat mandatorum et regularum observan- ipse lamen qiiietus sempcr mansit in piovincia, ad
CAP. XL
tissimus Sancfus, neutiquam tamen scrupulosus : quam euin Deus vocaverat, numquam aut opei-e aut
quare cum aliquando in choro ad.^taret proximus la- verbo oslendens ullura desiderium Capucinorum.
quettir scru' factaque inclinatione ad recitandum Pater-
teri nieo; Certum tamen est ipsum adeo fiiisse perfectionis
jjulis noster, animadverteret me eo absoluto iterum illud araanlem, ut si credidisset ibi coiijmodius eam se
repetcre ex quodam scrupulo, severe nionuit, ne id assecuturum, mediuin ejusraodi continuo fuisset am-
alias facerem Deum enim
offendi, et da=moni occa-
:
plexus. Veruin probeintelligebal, quoil eadem utro-
sionem dari ad anima.ii
inquietandam iraporlunis bique res esset ( sicut eliam experti suiit varii, qui
scrupnlis, qui sunt tauiquam pulices conscientiie, ab illis i-eversi iii 1'rovinciam, in se comperisse af-

eamque fatigant et conturbant, ac perdere faciunt firmabant) ideoque nolebat hanc dimittere neque ,

conver>:itionem cuni Deo et tranquillilalera contem- pro extruendo altai'i uno destruere aliud. Et vero
plafionis, refrigerando flammnra amoris divini, at- eadein apud nos et illos vivendi est ratio, neque in
que adoo aperiendo port;im cuivis spirituali damno. ullopimito subslantiali diversa; etsi forte differen-
Mitleie aliqiiando voliiit Guardianus eleemosynarum tia sit aliqua in forina exferiori, et
ordinalionibus
collectorein, ut cereos aliquos peteret pru ornatu quibusdaiu Iwc aiit illic luagis vel miniis rigidis ;
Sepulcri in liebdomade sancta, ut moris est quia : adeo ut qui apud nos non erit perfectus filius S. Fran-
:\utem devota; personae, a quibus petemli erant. de- cisci, nec erit in alia parfe Franciscanae Religionis:
beb.iut eos comparare pecunia a cerario, scrupiilo- quod vicissim de Patruni Capucinorura congrega- ^
sior ille excusabat sese, eo quod petitioni Iiuic in- tioue dictuni velira, propter exacfara, quae inter oos
tirvenire debebat pecunia. Aderatlum forteGuar- viget Regula; nostrse Evangelica; observantiain ut :

iliano Sanctus, et petiit ut ha;c eleemosyna sibi utrinique Religiosi quieti vivainus et gratias aga-
c.tramittereliir petenda, coinmissam aiitem sibi rem mus Domiiio, qui pro sua bonifale infinila nos vo-
iiiagna cnra alacritate suscepitet absque ullius scru- cavit, ut sine «raulatiunibus et contenlionibus ser-
puli indicio. Primo eniin conlrahebat debituin apud viarnus ipsl, tamquarn fratres et filii ejusdera san-
cerariiim, candelas credito accipiens. deinde. quos ctissimi patris et perfccfissiraaj raatris.
sperabat libenter prefiuni soluturos adiens, dicebat;
Domine, tali viro debenturtot cerei, fac nobis cari- CAPUT XI.
fatem. prefium, fuerunt enim pro .sanctis-
et solve
simo SaciMuiento. Beliqua Fr. Paschalis vitaetfdix obitus.
108 Monebat omnes ut Dei mandata servaient,
Commet tlut
paupfrtittint,
diceiis, ut si velleirt solatiiini a Iieo et fivorem ejus Jj iei'i nequit ut aliquis sit verus Dei servus, (luiu ,

<•
CAP.511.
in suis laboribus promereri, sajpius confiterentiir et dajmoiiern pafratur rnimicum, 4tanfoque Cferociorem
;
1 .

emcndarent vitani; com|)erfurusqutf experientia et ini|K'rluiuiin magis, quanto ferventius stu.lioque


quid ea ratione supra se ac familiam suam accipe- majori inciimbit in ejiis gloriam promovendam in ycxalur a
fl rcgula- rent benedictioiiem divinani. Quando auiem inslrue- seipso et aliis. Ergo iieque die neque nocto cessa- dxiuonUnu,
taruin oli bit Frafres, primum quod eis inculcabat, erat ob- bant nelarii Paschalem oppugnar^e: iiocte tainen
srrraritiam
servatio Regulae. specialiter circa piincluiii pauper- durior pleniinque erat coiiflicfus. Ordinarie eriim
t.atis, cum limitationibus Nicolai III et Clemenlis V; func aiidiebant Religiosi, celhc ejiis vicini, mapnos
circa quod punctum multum etiam lauiUibat exposi- in ea fcig^u^es ac sfrepitus, et quandoiiiie tantus, iit
tionem Patris Faiii. Dicehal, Fratri Franciscano universa subverti videretur. Audiebatur non raio
fugiendam esse pecuniam, sicut pestera, uti ei vere etiain ipse, grande.ii edere claraorem ad quem ac- :

est: nec eam esse atlingendam iiisi siib raodis cau currenfilnis Fratribus, et. quid ci accidisset, requi-
telisque per Regulam et Pontifices Romanos jam rentibus, excusabat niolestiam aliquam velsoinnium
dictos piaescripfis. Cum forte illum Religiosus qui- esse, ipsisque agebat gratias pio benevolosuccursu. ,,

dara adeo sancte vivere observasset, accessit ad eura Fratres nihilominus Iiaud duljitabaiit, quiii liicfas

inlerrug.ins; Fr:iler, quid .ngam, iit salver? Cuiille istae esseiit cum dy^iiionibiis : Iiariim eniin indicia
respondit : Non aliiid, Frater, quam serva Regu- in ipsius corpore dabant mane livores et cicatrices
lam, idque ad litteram ; ilaque vive securus de ccbIo a plagis relicfse. Accidit aliquando Valenlifce, utad
obfinendi». Alius Religiosus S3!pe rogabat Pascha- eurn sic rioctii exdaiiiantem accurrenti Fr. Joscjdio
lem, ut ipsum Deo comniendaret; ille vero jiosilis de Cardenete, et interroganti, quid rei esset, respou-
continuo humi genibus, dicebat, Doinine, dagra- defit ; Fruler, si videres equitatuin diseurrentem
tiara Fr. Petro (sic euim vocabatur) ut servet Re- per claustnim, obstupesceres profecfo. Aliiis quo-
gulara ; nec unquam mutavit hanc plirasim, quoties- que idem ei respoiidit : et reipsa (luotquot hac de
cumque ab Iicc inferpellabatiir. re testanfur Religiosi, asserunt, taiitura subinde in
100 Non solum autem habebat semper penes se cella ejus solitum audiri tunirliuin, ac si inlegraj
guod ijise
solicile prx- Regulam in libello descriptam, cum omnibus inler- legiones equitum per ipsam discurrcrent.
»at. pretationibus, expositionibus , et modificationibus 111 Quales tamen ea; pngiia; fiieriiit nuini|uam
snmmorum Poiitificuni atiitie Doctomm ; tam accu- ex ore ejus scirl potuit solum aliquando dixit Fr. ,„; rfj^ma
;

rato studio eain perlegens atque considerans, utpr» Jacobo Morales, amico et Conressario ^uo. confli- ronnaappa-
'''"'•
rauliis litteratis eara calleret et intelligeret : sed ctus graudiores esse cum meditabatur aliquid do
etiam redigebat in prvaxim, tara quoad praecepfa quam passione Christi, cujus Cruce mediante semper vi-
quoad consilia mire(|ue gaudebat, si videret Fra-
;
ctor rcmanebat. Fr. Petro de Ar^arrda simihter fas-
tres circa Regulam solicitos, et quasstionem super bus qiiadam vice est , quod aliquando Valentije

ea moventes rae quoque induxit, ut eara tr:uiscri-


: Eegro, apparuei'it dseuiou in forina Cbristi Crucifixi,
berem cuni exposifionibus, quas liabebat in suo li- multo sanguine perfusi sed agnituin a se, illustrante
:

bro. Irnprirais autem optabat eam cusfodiri quoad intus Deo, fuissehipum sub ovina pelle, et qua me-
paupertatem, tam dileclam Christo. et a S. Frau- rebatur ratioue exceptum. Alias cuin Fr. Christo-
cisco tam commendafani multumque delectabatur ; phoro Claver visitans viduam Almericam, cum co-
Maji T. IV 10 i'am
74 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM.,
i ram ea sermo incidisset de soiiiniis, terriculamentis lari risu capiti ac fronti ejus manum imponens ; D
EI UISP.
et visionibus diabulicis ; dixit, niliil istorum esse Vade, inquif, cito Dominussanam tefaciet.Dictum,
XIHBNU.
nietueiiilujn ; .se quidem timere nihil , quamvis in factum. Expedivit se illa a servo Dei : et ectjlesiam bn itberat
Loriten^i cnnventu multo cum stn-pitu sape conati intrans, cujus ostium proxiraum erat ostio conven-
siiil da-iiioiies euiii terrere ; specialiter quaiulo sub tus, omni inalo iiberam sese sensit, et sanitatem
forina Crucifixi jier cellaj feneslram iiigiessus sa- tactui illius sanctse manum
acceptam retulit.
thana^i, egressus est per portani, idem se vidisse 114 Ultimus quemincoluit conventus, Villarega- Silm viUx-
Tegalis.
etiam fai.-us est, cuin quodani die iiiter Fratres Va- lensis fiiit, quo eum altera eaque postremavice ad-
lentiai de isto arguinento serino agilaretur. Dicebat dusi Xaliva, ubi Jegrotantem inveniebam, illic di-
etiain se eiiiiideni vidisse aliqiiandu cum taeda ac-' cturus per Quadragesimam , unde etiam post ali-
censa in omnia incen-
uiiinibusdiscurreiitem, veluti quot annos in cujlum transiit. Sita est Villa-regalis
suruiii : iioii tameu se ausum
claiiiare, ne fuisse in feilili planitie BurriaiiEe , octo leucis Valentia
Fratres lior.i tain inleinpestivaexcitaret. Qua; om- distans liarcinonein euntibus: cujus forma ac situs
nia non lam admirabaniurab eo visa, quani pr»ter spectabilis est, eo quod structa in quadrum, longi-
consueludinem ejus n.anifestata, volente id scilioet tudine majore quain latitudine, in medio platea di-
Deo ai! Irtstructioiiem nostram. vidatur, ducta a porta in portam, quain alia rursus
CAP. XLII. IIS Tiilibus autein pugnis atque victorii', nec in niedio transveisiin scindens, sic crucera consti-
Quos iii/iabUa- noii illusli-ibus suaruin virliilum e.'ieinpli.^ decoravit tuit, ut ex ejus piimto niedio in quatuor oppidi por-
vertr Conveii-
Saiictiis oiniies, iii quiljus alitjiiaiido ho-pes egit, tas prospecfus pateat. Minores autem hinc inde pla-
tvs.
Conventus; plerosque hujus Proviiiuiae: fe-
id est, tea? duie. totidem minoribus plateis utrimque trans-
liciores tameii fuerunt illi, qui inquiliiiuin liabue- versim ductis quadrifariam secta; efiiciunf, ut una
runt. Iinpriniis Coiiventus S. Joaunis Baptislae Va- cum inajoribus plateis concurrentes faciant cruces
leutiu). ulii aniiis multis portariuin ct refHCtoriauum novem muros : autera ornant justae altitudinis tur-
j
egit : iiti et iii Conveniibus S. Ouiiphrii de Xativa, res quatuorque ad angulos propugnacula excur-
,

et S. Ji'sephi de Elrhe. Plurimum antem temporis renfia ad portarum custodiam. Hanc loco forniam
vixit Sancliis in Conventu LHiiteiisi, ubi et habitum dedit conditor suus itiviclissiraus Rex Jacobus pri-
sunqisit, et per solennem Professioiiem Ordini est mus subacfa Valentia , et condito palatio ornavit
insepaiMliililKr adjunctus. Ilinc ille excurrebat ad filius ejus Petrus, quem
natum crodunt multi, hio
vic.na oppida Aspes, Agnstes. Elda3, Niiveldae, imo eoque trahuut hoitum extra urbis muros dictum
et Alicaiiies, ad eleemosyiiain de more petendain ; Infantium. Alferum ejus latus cingit mare, alterum
et suo proxiinos iedidcabat exemplo. Jumillae etiam e pnipinquo cingit Millas fluvius
qua auteni parte :

coinmuratus est Sanctus in illo solitario conveutu Valeiitian. respiiit, in suburbio


Conventus Carmeli-
S, Anna; de Monte. Alraansa; ad septem annos ha- farura spectafur ex altera Barcelonam versus ,
:

bitavit, ubi ego euin multis diebus magistrum ha- conventus noster S. Marise a Rosario dict.-e, ubi
bui ibi vidi ejus inortitiiationes, abstinentias, di- morantur Franciscani Discalceati
;
Provincise S. ,

sciplinas, jejunia, atque alia opera ciim maguo Spi- Joaniiis BaptistEe.
ritus fervore facta, duin essethortulanus, coquus, 115 In hoc convenlu babitanti Paschali non so- c
refectorianus, etportarius; .solebatque dicere, tam liim felix sua mors obtigit, sed etiain divinitus cre-
diu ibi se hajsisse, ut juste exp^lli jam posset. difur revelafa. Uf enira taceain extraordinariam il- Obilits sui
Ayorae quoque, ubi hiec nunc siu-ibo, in conventu lam vultus hilaritatem tempus
sub Wissa risum fere con
et
prxscil;
S. _Antonii Patavini aliquoties fuit sed dumtaxat tinuura ante mortera,
;
de quo supra
deposuit Fr. ;

hiispos. Ast VilleniB in conventu S. AnuaB fixa et Alplionsus Cauiacho, quod Sanctus paucis prius-
diuturiiior ei commoratio fuit ; cum egregiis duo- quam iufirmaretur diebus eum rogarit sibi ut pe-
bus ac veris S. Fiaucisci flliis Fr. Alfonso Rodri- des aqua calida lavaret. Miratus ille petitionem tam
guez Guardiano et Fr. Fraiicisco de Bayona. insolitae rei, nam nec ab ifinere rediens permitte-
M3 liiter spirituales personas civitatis istius, bat, nt quisquam sibi pedes lavaret; prompte pa-
A tancla erat inuber conjugio alligata, quain viri Religiosi ruit. Lavanti aufem Sanctus dixit Fieri pofest ut
feminajudica- :

tvr Sanctus. ac Pi-ineipes multi faciebant magni, propter liumili- asgrotem, niihique Oleura sacrum sit rainistrandum,
tatem simplicitatemque ejus ei frequeiitissimas ec- quo casu expedit pedes habere muiidos. Proximo
stases, HieroiivraaLopez appeilata. Ha3c viro gravi vei'0 Dominico diedecubuit aeger etpostea extrema ;

ac religioso hujus Proviiiciaj retiilit, quod, ex quo Unctio ministrata ei est.Ipso quoque Dorainico ,
Fr. Paschalem nosse cuipit, pro singulari Dei servo
paucis antequam decumberet horis egressus ad ,
eum habiiit, propter multa et evideiuia indicia san- eleemosynam corrogandam accessit ad singulas ,
ctitatis qnoruin specialiler uiium erat, quod eum suorum devotoruin ;edes
:
omnes visitans magna ,

etiain oininiis videns, sentiebat continuo in


corde cum cariiate tantum in una earum cuidam infirmae
:

suo ino'iiiii siugiilarem spiritualis lajUtiaj eo quod dixit, ut praepararet se quia


;
ambo ingressuri eraut
sibi viderolur conspii-ere aniiuam inundaui, specio- magnum iter :
et ambo eadem hebdomade obierunt.
sam, at.quu amicam Dei. Quoties auteai eura iutue.
Deiiiqiie,
uf, in processu bistoria; videbitur,
dieni et
batur (ut lere solebat) ciiin atteutioiie animi ma-
horam exitus sui distincte prajdixit.
jori, qiiam passim objecta intueri solemus
toties ; 116 Sanus fuerat toto Dominico illo die sub :

oflijrebatur ei iutra alque exlra ipsuin lux XTjrotat.


qiiaidam noctem vero sensit calentein febriin cum laferis
jucunda ei cousolaliva, qua totus circumfluus ac cir- dolore quera tamen dissiinulavit, usque dum proxi-
:

cuinsplondens intus etiain


, illumiiiatiis videbatur. mo Luna; die illuscente, Religiosus quidam, videns
Eidein mulieri coutigit aliqiiando, ut gravi
lebre cunctari Sanctiim, nec aperiri ecclesiam, venit ad
cuiu intenso capitis dulore lorqiieretur; quo
tanien cellam ejus et dixit Veni, Frater, ecclesiam aperi,
:

non obslanto vim sibi intulit, atque a domo sua


ad quia jam fempus Cui ille Has, inquit claves
esf. ;
S. Annie ecclesiam venit coram sanctissimo Sa-
,
accipe Frater
, et ecclesiam aperi
, non possum :
cranieuto se comuiandatiira Deo. Venienti autem ad ipse, quia iufirmus sura. Accurrit
porlam ad Guardianum
et campaiiiilam pulsanti occurreus
Paschalis Frater, eique rem indicat. Guardianus
tunc portarius, prior dixit medicum ac-
Qaomodo huc venis, :
cersiri jubet, qui
curalionem a sanguinis missione
Soror, vultum adeo inllainuialum
habens 7 videris exorsus, mandavit culcitramaegro et lodices
nnliinon bene valere. Cui illa cum se sterni:
dixisset venire quod licet recusaret Paschalis, permittere
febncitantem et caput dolentem ipse tamen
soluto et hi- ;
propter obedientiam debuit
, quin et indusium li-

neum
DECIMA SEPTIMA MAJI, 78
neum induere; ita tamen iit dilectus sibi habitus, Indulgentias, volo eas manifestarc Caritati tuae. D
ab oculis ejus non auferretur. Crescehat inierim Qiiibus sigillatim explicatis, eliara tr;iddiilit ei pre- E\ nisp.
violentia mali, cujus tamen indiciuni nullum dabant XlUBNli.
catnria ,^ua serta Rnsar-injiincta dicens Hoc Trini- :

geraitus, querela;, suspiria, ac ne motus quidem ex


tatis est, istud Adriaui, aliud vero C.eueralis etc.
una in alterara partem quaravis angustias tantas ; Eodera (empore veniebant ad euin plurimi ex urbe
paleretur, ut nnn solura mx, sed etiam respiratio primai-ii, qui valedicentes, benedici sibi
ab eo pete-
quandoque interclusa videretur. Nuraquam iile so- bant quod ci(i-a excusationera devote birgiterque
:

latium aliquod, sicut ipgri pas.sim. nuraquam cibum


faciebat commendando euixe eis servitiuin Dei et
,

aut potum petiit, pra;terquam postrema nocte, ut


curam pauperum. Optabat tamen esse snlus. et lioc
in ognniam rolmstior descenderet. Solum ergo defi- ipsura siepe inciilcavei-at saiius scd non pntuit ita ;

cere Sanctum notabiliter ex pulsu arteria; et ipsius


oinnibus se excusare, pra'sertim Fralribus exlre-
corporis debilitate, medico siipra modum admirante, muin videre et allnqiii tani dilectum Fratrein cupien-
quod cruciabiles istas lateiis alfecti puiicturas non tibus : qui licet segre vocem formar-el, dicebat ta-
saltem inotu eorporis proderet. Tauluraque aberat men singulis aliquidquodaisraagisnecessariiira er-at.
a quajrendo solatia, ut aqnam subinde ad refrige- Cuidam er'go euixius postiilanli consiliuin aliquod ad
rium ofTerentibus dioeret, necessariam haud esse. salulem obtmendam : Vellem, inquit, Frater, pro-
117 Aderat eo loci Dcfinitnr Provincia; Fr. Di- lixius tibi Inqur possem in surama dico; Cave ar- :

dacus Castellon, qui et amicus Sancti familiaris et rtiores cirin raulieribus amicitias jungere , et serva
Prttdicit Gu.^rdianusaliquando fuerat. Hicdiscessurus Valen- ad lilteram S. P. Fr':iticisci Regulam : lioc faciens
dietn mortis,
tiam, ubi morabatur, cupiebat primura certificari sine dubin salvaberis.
utrum ex ea infirmitate moriturus esset Sanclus ; 1 It) Tandem Dominica Pentecostes illuxit cum ,

tali casu raansurus ad mortem et sepulturam


ibi , habitum peliit sumpsitque ut dictura est in lectum :

ejus spectandam. Id ipsum ergo sine ambagibus ex autem reclinatus quaesivit identidera a quodarn Re-
B illo quassivit et Sanctus cnnsiieta sibi simplicitate
: ligioso, niim dariim esset signum campana; ,nd Mis-
respondit, quod non ante Sabbatura : idque ipsum sam majorem quo denique r'espondent,e datum esse,
:

pot.tea pluries re.spondit. diera taraen et lioram dis- inagna ciim l^titia videbatur eam vocem excipere,
crete reticens. Sed et in hoc ut sui oblivisceretur tamquam certuin Iransitus sui felicis iudiciiim : to-'
aliquando, voluit Deus : cum enira Fr. Alfonsus Ca- tusque in Crueiflxi cujusdara ira.igine defixus, in-
macbo, infirmarii tunc munere fungeus, dixisset ;
stanter petiit, ut se liumi sternerent, ciipiens scili-
Admone me, Frater, qua hora moriturus es, ut ha- cet eodem, quoS. Franciscus, mndD expirare sed :

bitum tibi tuum reddarn in quo expires Sani-lus ; hoc ei conce.ssum nnn est. Tenens ergo Rosarium
cum id se facturura promisisset, quaravis et Veneris manibus innexum, subito coepit alta voce clam.ire ;
et Sabbati diesjam (ransiissent. habitum tamen non Jesus, Jesus, seque signare, et adslantem Religio-
petebat : illucescente autera Dominico quo obiit , sum rogare, ut beiiedicta aqiia ronspargeret tiim ip-
magna cum instantia eura petiit ab iis qui aderant sum, tum cellam universam ; eo ipso satis indicans,
Religiosis. His verosese subilucentibus, ne eo motu aliqnid terrifirum et maligniira suis ooulis objici.
mortem ei accelerarent inter manus suas ; ipse una Denique intra decimam et undecirnam horam, eodera
gvnm obit
ante illam hora siirrexit de strato, solusque se ve- niouieiito qiio sanctissimrrm Sairanreirturn elevaba- 17 Majt 159J.
stire ca-pit. Superveniens autem infirmarius juvit tur a Sacer'dnle snlennem Missam celebr'ante ; rnaxi-
eum, et intellexit lianc esse lioram. quarn eo .Mgno ma cuni quicte ac renidenti vultu, airimum suo red-
indicandani promiserat. Nutabile porro est, quod didit Creatnri, die decitna septima mensis Maji, anno
cura die quadam indicasset medicus, morbum esse Christi millpsirao quingentesimo noiiagesirao secundo
letalem et videri ultimura foreipseque respor.deret, ; ciiin aiinis a;latis suae quinquagesinio secundo, cura
nullum tetiusposse accidere nuutium, qui mul-
sibi aunis viginti octo in Religione vixisset. Ilefiincti glo-
tis annis eura concupiscenter optaret Sed de die, ; ria niox revelalaest duabushiijus provincise et regni
inquit, mnrtis quid videturl quando is erit ? Res- per'snnis, perquam celetiribus npinione sanctitatis :

pondit medicus ; verosimile sibi ex raorbi processu quibiis in diversa loca distractis monslravit Domi-
videri,quod die Veneris cui Sanctus; Non, inquit, : inis animara Paschalis , instar Eliae , curru igneo p
ante Sabbatura aut ultra, quando Deus voluerat. subvect:ira. Uria earuin (cujus, utpote vivenlis, reti- Anima vlde-
et impedicn- Ha;c tam prridens et civcunisperta responsio Defi- cctur iiomeu) Didaco Castellion in confessione *'"'' rarru
Fr.
Igiico iit a£tum
dum abitum nitori, qui valdepremebatur persuasit fleri posse dixit, qirod haric revelatinnem habiierit iri campo
, :
mhl.
Deflnitoris.
ut longiori adhuc tempore vita Sancto pcotr'ahere- interrog:ita aiitem, corporiiliterne ari spiriliialiter id

tur, ipsequeinterim sua Valcntiffi negolia expediis- vidisset ; respondit ; se quidera eam vidisse corpora-
set ; ifaque abituriinr se dixit. Qno iutellecto ; Ne libus oculis, cnm auteiii lios clausisset ex[>ei'iiiienti
eas, inquit Paschalis nec enini poteris. Mancbat
; causa, s])iritiialiter tamen e:iuidem visiouern perse-
tamen ille conslans in propositn discedendi, et ibat; verasse. Alierius testimonium eo cr'edibilius e^adit,
cum tanta ei tibiae unius contractio omniumi|ue qund cnm anlea nurnqu£in Sauctum viderit , ninuia
membi'orum convulsio advcnit, ut in prnxima cella tarneii vultus in ea visinne a se conspecti corporis-
decnrabere coactus sit, jam se mori ivitus unde in-
; que lineamenta perfectissime descripserit neque ;

ter manus Religiosorum revectus ad cellam pro- admiralione caret, qiiod utraque ad eumdern Confes-
priam, tota ea nocle stupefactis seusibus quasi le- sarium ex diversis locis advenerit, earadeni visio-
targicus mansit, sicut ternpnre catarrhi generalis : nera revelatura.
mane autem alleviatus , intellexit Dei vnluntatem
esse ut maneret, sanctique viri exitura felicem pi'aB- CAPUT XII.
sens videret.
118 Crescebant dolores et decrescebant vires Miracula Iriduo PenlecosUUi ad sancli corpu-
Sancto ergo extrema sibi dari Sacramenta petiit
:
,
ris prxsentiam facta.

Disponit se
et singulari cum devotione suscepit. Tum sepultu-
ad morlem, ram cor-pori suo petiit, et accersito Guardiano Ira- JtVemansit corpus Saiicti cura dolore et vultu tam ^j, j,,y
didit ei diversarura Indiilgentiarum grana benedicta, vivrdn ac forrnoso, ut dor-mientis potius quam vita
quie habebat veteri involuta panniculo ,
petentibus fiincti vider-etur : ut autern is, in quo vixerat et Concmms ad
obierat habitus prn Reliquris servari aliamei cailaver et
distribuenda, et dixit : Quia brevi non erit terapus, po.sset.
^"'""^ '
Frater, quo declarare tibi possiin horum granorum vestera induxere Fratres : quorum unus considerans '"

cadaver
,,

76 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM.


non esse fojilum aut rigiclum, ut pas- 123 Ursiila Mascarell tibias et coxendices habe- D
cadaver illud
t,\P. XLV
sim alia, te(\ carne tcta muiKlurn, molle. tractaljile, bat foede exulceratas. ncqueprai dolore poterat vel
XlHBMl.
et per omnes articulos flexile cimtinere se non po- ,
ambulara, vel operis quidpiam domi facere. Huic
tibix exulce-
tuit, quin manum ejus (lenscabTis, se
projii-eret in cum Domina sua Catharina Cerralta persuasisset, ut ceratx ;

genua, amanter exclainans Nihil niinus quam : , cum fide ad sacrum corpus iret, manantei|ue inde
nunc video, de te mihi promiltebant , o Sancte :
humore plagas suas perungeret; pariiit puella, et
licet a'gerrime, executa
datum sibi consiliuni, ut
nunc pro me Deum ora. Audita deinde in populo
exhibuit
mors uiiiver.^os excivit, quorum pauperem ejus
alii doniuin rediit, sanain sese ex toto mirata
chartaceam unam imaginem levissimo tam lioriibilium plaga-
cellam,in qua, pr;uter Domina;, uullovel
detritosque panniculos et quasdara resartas soleas, ruin vestigio apparente. Ejusdem domus pater-fami-
inveleratus

nihil crat, diripere; alii fasciolas obligat:epost


san- lias Arcis Lanzida dictus, inveteratum ab annis vi- tuntor in cot-
eidem applicuit ma-
in collo ferens,
lo.
guinis minulioneni vcnse, emplaslraque et similes ginti tumorem
vilissimas reculas int^r se partiri alii satagebant ; nura Sancti : et detumescere paulatim cullum sensit,
ipsura sanctum corpusvidere, adrairari veuerari , ;
donec totus tumor evanuit. Caeeilia; Miro, post varia
quibus iit lieri pcset satis, tolo Pentecostali triduo .accidentia, tumida remanserat
maauum una quam :

ipsnm in ecclesia est, atque ultinia denium cum aperuisset chirurgus rursusque cluusisset; cce-
relirtura
inutili intolerabiles sentire cru- et in rmxnu
vospera sepultnm interim haud pauca contigerunt,
; pit iu illa ad omnia ;

ciatus. Hisaiitein diu toleratis, cum obii.se Sanctum


ad posteritatis meinoriam omnino transmittenda.
121 Priniura, qiiud lura inodo remansit corpus, aiidisset, secuta est ceteros : manusque deosculata,
Ejul qualila
tet.
quale snpra dixi viviiium et flexile sed etiam ca-
, : suam ipsa laisara perunxit sudore ex vuliu manante;
pite, collo, fronte sudorem mitlebat instar vivenlis :
atque ex eo tempore raelius liabere incipiens, paula-
qui sudor, licetadmotis linleis identiJem absterge- tiin plenara assecuta est samtatem.

retur, raanare tamen non cessabat. Oculi quoque \-U Ursula Viceiite, annorum octodecim puella , E
palpebr.is attoUebat aliquis, Mathiai Virente, civis Castellioui dela Plana, CVP. XLVi:
B intcgri, recti ac vivi, si filia
Eteniin brachiis
fixe videbantur intueri. Hii- fiebat, ut eo spectaculo periculosa delinebatur infirraitate.

satiari neuliqiiam populus posset quidam etiam ; ac tibiis debili iutumuerat unum genu instar medio-
l''Z^,t'^,'Z'.
riisnialisbien-
saepius ad id ipsuin reverterentur, quasi prius cris olla;, sic ut chirurgi judicarent duabus vel tri- nio alfecla.

quam domum attingerent suam retracti occulto , bus partibus aperiendura sed et tibi.im istam Iiabe- :

impulsu ad ecclesiain : quidam etiam continuo bat altera His omnibus malis pejus
breviorera.

ibat redibatque, velut avelli inde nequiret : om- aliud accedebat, quod in ore sub finem palati apertum
nes deniqiie ant raanus osculari aut rosariis at- , transitum dabat ossiculis narium ea via sese ejicien-
tingere, autaliquid cx liabilu decerpere conabantur. tibus, magno cuiu misera; puellje incommodo : nisi

Sed et forus rem f.ima vulgante, idem ardor animo- enira illud gosslpio obturaretur ,
uon poterat quid-
rura commuiiieatus, multos ex vicinis oppidis villis- quam manducare aut bibere qiiod non per nares
que attraxit eratqiie prorsus volupe iutueri turbas
: egrederelur. Denique gulam con^tringens tumor
inst.ir niilitarinm logionum inlra cinaque coiiven- quidam arctabat adeo, ut loqui volentcra ajgre intel-
tum disposilas, per campum arboribus coiisitum, ut ligerent, qui proxime adstabant. Hoc in statu fuit
per vices invicem ordinale auccedere, atqne ad
sibi biennio iutegro, nullum tot malis reinedium inve-
sacri corporis aspectum possent pervenire. Neque nientibus chirurgis raedicisque, donec ad aures ejus
defuit p:itrandis rairaculis Deus, ad ejusmodi fervo- allata;sunt voces claudi, factum in se miraculum
rem magis magisque accendendum. nec volentis nec valentis tacere. Tunc ipsa ad con-
122 Principium illis datuin in extero quodam venlus Villa-regalensis ecclesiam deferri se petiit, et
Satiantw
Castellionensi , Baptista Cebollin, qui ecclesiam iii- sndore manante ab ejus facie inungens suam, mul-
claudnas ad gressus claudicans ac furcilla nixus, post manus tum sese ad sanitatera proficere sensit eamque ut :

oscnlnm sanctse osculura, rectus egressus est. Considerabant integrara daret Sanctus orans, ficta est voli eoin-
vianus.
euin praiseiites omnes dum ibat ad feretrura, iinpri- pos : et quse biennio integro fuerat raonstro similior
mis mulier quiedam, Aymerica noinine, Fratrum qnam mulieri, prius quain de ecclesia egrederetur
soror aiqiip devot.i ; atque, ut ipsa post retulit, di- tota apparuit alia, ac domum rediit ante nootem
ccbat inlra se : Si Deus in lioc hoiiiine dign;iretur perfecte loquens, et clausara palati rupturam osten-
miraculnm operari, propter inerita scrvi sui, grande tans. Jacobus Masquesa Villa-regalensis liabebat inlcstina
id omnibiis foret solutiiim. Sub liaec peiietravit se domi cognominem sibi filiiim qninquennem, cui jam critmpcntia ;

claudus usque ad rorpus ; sed qniu debilitatus erat ab anno per umbilicum prodibant intestina, quibus
noa nisi ciim difUcultate atque paulatim inclinare continendis opus erat emplastro picato ad ventrem
se potuit ad niamim nsculandara. Hoc auiem facto applicito : cujus tanta vis fuit, ut iuflararaalus um-
videriint onines sine dilficultate erigentem se : qui bilicus abscessum fecerit, erurapeute per pl.igam
pras magnitudine gaudii, oblitus baculi, cuepit qiia- pure tam copioso, ut illius procidentia nndestius
quaversum discurrere instar caprea;, clai'is vocibus raulto hoc accidens esset. Intelligensergo pueri nu-
factum in se miraculuni publicans simul et Paschalis trix Hieronyma Jorda, quam parabilis in conventu
sanctilatem. Deinde egressus ab ecclesia et qiia- , Discalceatoriira S. Francisci medicina inveniretur,
quaversum procurrens, viilgabat eadeui per oppida illuc detulit parvulura ; et praidicto liquori suam ip-
Alma/.ota; et Castellionis eaqne tam certa relatione ; sa tingens maniim, membra pueri male afi'i;cta atti-
plurimis causa fuithuc veniendi. In liis Villa-rega- git qui non quidera in vestigio sanatus fnit, sed
:

leniis mulier, Isaliella Cano. Huic cadenti hnmerus intra paucos abinde dies, uulla alia ineilicina adhi-
pngnusque itadislocatieraiitasesquianno, utbrachio bita.
dlstortus
humfnts ad illo nec uti possqt, iiec ipsum sublevare, nisi alterius 125 Balthasari Rubert quovis vere tam copiosus
tttctum fc- brachiiauxilio: quareetiam nonpoteratipsasuasper ad oculos subibat sanguis, ut pluribus deinde inensi-
rettl:
se vestes, indiiere. sed ab aliis mulieribus adjuvanda bus maneret brevi ac debili visu, inagna ciira mole- defectus
tactiim etiaiiiearuiureformidabat.Frustraeamcura- ocitlortiin ;
stia sua : cui finein invenit, raox atque defuucti
re tenlaverant niedici atque chirnrgi : sed remedium raaiiuin oculis suis iinposuit, nihiltale deinceps pas-
nunc divinum audiens, pronipte accurrit
oflerri
;
sus. Eodem tcmpore illuc attulit Daiciana .Anno
prompliiisque aJ ferelri coiiiactum sanata, seipsam Josepham Ferrandiz biraulam, filiolam Petri Fer-
omnesque adstantes gaudio et admiratione comple- randiz et Ursulse Aguilar : anno tam
cui toto iino
vit. male affectus fuerat oculorum unus, ut clausum
eum
; ; ;

DECIMA SEPTIMA MAJI. 77


eum perpetuo teneret, seniper plorans neque lumi- nero nec aliudquidquam possct facere, quin ipsi in-
nis quidquum lerens, quod non apposita maiiu co- flarelur maiius cuai dol.u-e diu etiain pust perseve-
naretur exidudere. setaceum ei
Adhibiti clururgi rantp. adeo iit npus esset etiam dorinitura:,
tempi.re
funem percollum nialumque non leva-
trojeceraiit, quantumvis frigido brachium ipsum exallei-o liabere
rant sed auxerant. Feliciorom ergo aliura niedicum pendulum, ne quid eo conlingeret. Sed Villam rega-
ei qua:rens Dainiana, parvuIiE niiserta, fecit ut ma- lem pervonicns, coram sancto corpore plcuam siibito
nus Sancli oscularetur, tidepropria supplensidcujiis sanitatem recepit.
illa nnn erat per a-tatem capax et parvula mox \iS Alinanzora;eral Catharina Sala, uxor Joan-
fadum :

apostema ;
oculiiiij prorsus sanura aperuit. Gratias Moreno, nis Vellvivre agricolas,qua3 .-uite quatuoraiitquiiKiue
uxori
""
Telri Costa Villa reg.ilensis, suboculosini

inenscs perinaceriain
siiina doril e
'
' ' ' quamdam, viginti circiler pal liipsu fracta
stro apostema natum erat instar ovi coluinbini, in- iMosaltam, retrorsiim lapsa supra truiicas arbores,
trorsuin radices jaciens, aforis autem fceduin in nio- spinain dorsicirca ossacruin fregerat, eo cruciabilius
duni patens, tanto cumcruciatu, ut dictum ooulum quoil utriu^qiie ruplura; partes in iv.odum crucis
de-
crepaturum vel e capite prorupturum credere', ad cussatfe sic erant, utextrorsuraprominentes corpus
omne interim opus inutilis per annos quinque, et miseric mulieris iu globumc.onvolvi facerent, el ipsa
grandes sippe ejulatus emittens. Hic oblatara sibi in nequo per se de terra assurgere, neque ab aliis su-
raorte Sancii occasionem minime negligend amra- blata po.<set quoquain proceilero, ni>i admodum lente
tus, post osculum manui iixum, ejus tlexibilitatem duabus subnixa fulcris ; et tutic etiam hurai cadebat.
demiratus, super vultuin suuin duxit, eoque atlactu si vel miniMuim lapilli alicujiis oflfendiculiim occur-
omiie maluin detersit, sola cicalrice relicU inagni- reret, rursiim alieiias mauiis e.vpectatura per qiias
tudine ineilii Regalis. Venit eliain a Caslellione sublevaretur. Hoc instatu inutilis ad oninia niansit
liteiima
moicstum puella, Speranlia Vaciana, filia Petri Vaciaiii, cui quoad obiitSanctus, ciijus ut cocperunt audiri mira-
rheuma tain copiosum distillare Cfpperat per unum cula, statim eo se portari voluit, corlo confulens in
ocubu-um, ut iion modo molestiain magnam aiiiino, ejus raeritis. DifficJIe eratejiismndi corpiis illuc per-
sed et vultui fojditatem faceret quaj coram sancto ; ducere ergo iiiventii Iiajc ralio est, ul e iuo clilel-
:

corpore divinum implorans auxiliuin, mox sana lario adducto etutrimque supra clitellas sarinenlitiis
fuit suppresso rheuinate, et plena gaudio doinum fascibus inslrato; eam mortuum truncum im-
velut
rediit. ponerent sui : atqueita magna cum caulelaeaindem
126 Cliristopliorus Lobet, civis Valentinus, ab observantessustentantesqtie, «gretandein adportam
annis trigiuta laborans incurabili heriiia, statim ut Conventiis Villa-regalensis perveneruut ubi ex :

beniia diu- accessit ad osculandas Sancti manu*i, in atftcta equo deposita, suisque furcillis iiixa, adjutaque ab
tiirna parte corporispungentem quemdaiii dolnrenisen>isse
:
aliis. intr.avit in ecclesiam ultima die Pentecostalis
se ait, acsi ab aliquo ad curationem contreclaretiir, tridiii. Intenti in eam er.int oniuium oculi, cupidi
perfecte autem sanatum fuisse testatse suutpersoiiie tam grande videre inir.aculura,
illa aiitein Sancti

flde dignie coinplures. Villa-regalensis qiiidam, di- manus milliesniillicsquedeosculaus, granili interius
ctus Joannes quod sibi anuum
Simon Montero dixit, gaudio se perfundi. et nescio quid eliaiii sublcvatio-
agenti culcem impin-
cetatis circiter duodcclniuni. nis in corpore sentire teslabatur. Sed indicMiitibus
itcm alla geiis in ventrem bestia, inguen dexterum t:im gra- Fratrihus, quod vclleut quietis aliquid capere; sa-
40 annorum
viter ruperit, ut per annos quadraginta qiiibus sic tellitium, quotl comjtescendo populo advocalum erat,
Ifiesus fitit. nihil lacere corporalis hiboris jiotuerit, coegit omnes exire de ecclesia ctiam Cathariiiam
quin ad duorum pugnorum crassitiem erumperent prEBilictam, IVustra id raullis deprecari eonatam ;

intestina, cum cruciatu tanto, ut sublnde inorti se exivit tamen inulto expeditiorquamveuerat, furcilla
proximum crederet. Mortuo autem Sancto cuto aute unice sustHiitata gr.adiens. Pi.st duas deinde hnras
ejus corpus orans perseveraret, secunda Penteco- ajierti ecclesia, snuin illa ahicritor requi.Mvit ra'tdi-
stalis festivitatis nocle omnino sanuin se esse repe- cum ; sed noninvenit ; corpus enim raptini sepullum
rit ; ideoque sub quartam matutinam gaudio plenus fuerat sub concavilate cujusdam altaris. Nihilo ta-

ad conventuin venit acturusgratias, et favoremsibi luen minus ante ipsum sepulcruin se coiijecit in ge-
factum cunctis enuntiaturus. Exiude autem adhuc nua, totaqiie h"r:i sic perstitit orans. Tum vero
sanus vivit. et atl quemcumque laborem valens nec ;
facta est manus Domini super cain, contraclaqiie
satis mirari jiotest quod post herniam aniiis quadra- ossa in suuin se reduxerunt statum et in niomeiito
ginta toleratam, ea nuuc faci;it senex, qua; meminit coiisidid;ita sunt; ot iji^a ereclo assistens corjiore,
juveuem non potuisse. adstanlibus omnibiis suoque in primis marito admi-
127 Maximamaiitein mihi aliisque admirationem rationi niaxiin.'e fuit et qu.e infpr fa^ces sarmen-
:

attuIitMaria Claveria qulnquagenarla, uxor Hiero- torum media, velut unus eoruin advecta fuerat;
debilUas nyini Nicto, fota coiisumpta, emaciata ac debilis, ita super equuin suura coinmode vecta, excivit omnem
gravis et as-
ut nec ad viginti passus procedere domi suaj posset oppidi sui jiopulitm, qiii mane louge aliter egredien-
tltma :
absque defatigatione raaxiraa. Morabatur illa Uor- temviderant, solebanlqiie incurvam per oppidum
rianse, unde qui:i non tara prompte quara optabat videre.
CAP. LI
apparabatur vehiculum, ijno huc adduceretur. Ccepit 129 Krat in Villa-rcgali puella, filia Michaelis
dtijitus ftssus
ipsa pedes iiiire viam, non jam humerls brachiisve Gilabert, Ilelena noniine, annos nata vigiiili duos. el fcbris,

nixa alieuis, sed octennidumtaxat puerulo comitata. Huic a sexennio vel decennio intuinescens digitus
Totumauteiniterabsqueullafatigationeabsolvit. qiie- per plures fissuras tam gravera emittebat purulen-
madnioduin jiosteainedico narravit; et pedes Sancti tiam, iit nec ijisamet infirina fuetorein jiosset tolera-

deosculans, mirabilem intra se revolutionem sensit, re quare frtistiMesse videns remediaoinni;i, optabat
:

cuni qua ab asthmatc aliisque accidentibtis curata ut sibidigitus, tanttefons inoIe^ti;o, prajsciiideretur.
toti vicinia;' et plehi illi pro miraculo fuit, itno ipsi luterim miracula Saiicti audivit; etquia vi febriura
etiain, curandam susceperat. Docturi medico
qui aflixa lecto progredi non potnit ad ecclesiam, ab
Collado, qiii ipsura ut tale. sulobat referre tanto ma- ipso strato suo invocavit Paschalera, ex habitu ejus
jori fide dignus, quanluin naturalium effectuuin a decerptam particulam digito infirinO superponens.
"ITeet II. supernalibus secernendorum experientior. Alia iiiu- Nec pluribus opus fuit diinisit eara febris, fissurse
:

tfracliii
lier CatharinaCastelleiiaiiididem venireproperabat, digiti coaluerunt, et intra paucos dies plena ei con-

ut prius quam sepeliretursanctumcorpus, admovere stitit valeludo. Similiter in lecto suo sanitatem iis-

eidem posset brachium tum male aflectum, ut uec dem diebus recepit Castellione Bernardus Bartol
quadragenarius
; ; ;

78 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM.


qiiaclragfin.nriiis, cr.nt^nuafebiilet.Trgoque laborans: dicamentis percuratam credebat : sed rursus ei ma-
EX IIISP.
huic jam ileposito a niedici.s et loqiiendi facultate luiu rediit niulto quain ante veheinenlius, candorein 0-1/5 male
XIMEMI-
ttem fthria privato, pia quaeJam mulier llntedlum altulit, quo carnis iii convertens tanto cum dnlnre, ut curatum.
livorein
et Utarijm; manantem niiraculose .-uiloreni a vultu inorlui ab- pcdibnsnequiretullra consistere.Hsec ubisemaxima
ster.serat : et mox alque eo caput decumbentis atti cum coram sancfo corpnre in genu;i ])o-
diffi'Ultate
git, febri pulsa, rediitaigroloqiielacl sanitas. Joanna suit salutera compotem brevi
posfuhitura, voti se
Domingo, iixorl^ilveslri Segarra Castellioiiensis. se- sensit. et reraisso tumore omni livoreque sublafo,
xagenaria, fuerat quinquennio impedita sinistro sa:iadomum rediit, iiieaderaque valetudine Iiactenus
crure, eo quod os sacruin cui ulriinque coiniiiittiin- ])erseverat. Joanna Taudos, uxor .\ndreio Gomez
tur ossa coxeiidicuin (Ponleni ideo vulgus appellat) Villa resalensis eodem teinpore liberata fuit ab
,

crus cUnidtim, rupluin ei eral, et os ipsius co\endicis sinistrae loco exundantia sanguinis in c:iput etcollum. undeeidera
tt os sacnim motum. Ilaque ni>n nisi super fiircillas diias iiioliri inagni excreverant fninnres non siue febrihus ; quas
ritptum ;
gressiini poler.it, crus debile iii aeio subl.itum por- incofnnioda oninia cessavertint, cuin bis terve ma-
tans ;
qiiamvis autcm nulli diligentiio parceret pro nus Saiicti fuisset o^culata. Joanna Pitarque, uxor
recuperanda salule, frustra tamen ea oinnis fuit. Joannis Batlie Villa regaleusip, incurabili nariuin
Taiideni animos addenle famamiraculuruin, jumeiito infirniit:ite quinque annis laboraverat ; qua similiter Alix
infirmt-
imponiatque a lilio \illa regalem duci voIiiiI;ubi absuhita fuit, post manuspedcsque S^iicti pio osciilo tatessananlur
proider confertiu iniilliludinis piessuram a.>gre ad- deveneriitas. Siraililer et Aiigela Bona, uxor Salva-
ductaad feretruin, post datum nianui osculuiu, iii toris Sida Villa-regaleiisis, eanidera infirmitatcm plus
genua se dimittere lentavit, id quod totis quinque quain ab anno patiens, naribus suis applicuit digi-
annis facere nequiverat fum peifectani sauitatem
: Inin unum Sancti, et mane altero experrecta, sanam
cum lacrymis postulans, ^randeni in aflecta parte se surgere mirata est.
doloiem sciisit ; ipsunique os dislocatiim non sine
fragore in suam so juncturam recepit, et qiiod fra-
CAPUTXIU.
ctuin erat consolidatum est. Prius ergo quain ab ec-
clesia eLiredfreliir, utniinque gcnu comniodc flcxit Miracuhi post nepuUuratn in yilla-regali
ad agendas gralias : iter deinde ingressa ad retli- palrala.
tuni, de via visitavit quamdam siiam vineain, totam
eampcdibus obiens;ef doniumveiiiens marilum vici- Vjrescebat iii Iioras multitudo populi, ad veneran-
nianique (jniuein admirationecoinplevit. duin sacrum cor]ms, et referenda sanitatura reine-

c^P,
i;iO Inter plnrimos, qui linteola sua tingebant dia concurrentis; et jam triduumerat, quod eorum
Lll Corpusseput'
sudore a sancto corpore dimanante, fuit Isabella inconditas voces tnmulfuiuque imporfunum sustine- ttira: manda-
dolor pecloris. Joanna Gnrrea, vidua Francisci Miravet, agricote bautFratres; quando denique visum est neces-
eis Itir

Villa-regalensis ; qua; a triennio gravi pectoris do- sariuin, illud sapelire sub concavo altaris cnll.atera-
lore 0|'pressa, et ad onme opus inulilis, ac neque lis, quod Conceptse Virgini sacrum, praicipua in
dormire nec comedcrc aut bibere libere valcns pro- venenilii-ne Sancto seinjier fiierat, ibidein solito
pter cruciafusacerbitalem, quandoqueetiam sublatis flexis geiiibus orare. Ut autem id facere ])osseiit,
ciamoribus conturbabat vicinos, rectirrente ad ter- auxilio brachii secularis adhiliito, sub pr:efexlu
tium aul i|Uarluin qucnique dicm malo, aliquando quietis capiendse, scculares omnes, licet Kgre, di-
etiam quctidiaiio ; iieque remediuiniilluin excogifare moverunt ab ecclesia in qiia jacebat sacruin istud
:

ei potcraiit mcdici, crebra sanguinis minutione et pigniis jam poene nudum, divulso in particuias lia-
alvi purgaticne Mox :iutera atque
nibil proficientes. bitu, quatenus eo brachia alque criir:i tegebantur.
post osculuni sancta; manui datum, linteolum quod Ipsum ergo sicut erat imposuerunt capsse, cique su-
calce sanda-
dixi admovit suo pectori, alleviatam se sentiens, perinjeceriint vivae calcis cougruaui quantitatem, ut pilx injecta:
rt capUls publicavit iniraculuin in se factiim. E.idem alln in;it, consumptis cito carnibus haberi possent ossa munda
quod Se]»teinbri sequenti acuto su]ira moduin capi- et candida ntque sanctitatis opinioni apud rude vul-
;

tis dolore ci uciata cst, qui nullum rcquiei spatium gus iiihil defraheret c:idaverilius omiiibiis natiirali,s
relin.]ufrbat; cpgebafque ad ejusmodi demonslratio- corrujitio, et qui curruptionem consequitur foefor
nes doloris sumiiii, ut niedici ex iis aliisque acci- pufridus. Quofacto, clausoque firmiter altari, denuo
deutibiis judicarent iiericuluin esse e])ilepsiie. Recor- aperiierunt Fratres ecclesiam : in qu:ira plcbs iutro-
datu igitur quani pronqiluin alias experta esset re- raissa, siiblatum ex uciilis corpiis t:ini a-gre tulit,
medium, i],sunique liniuoluni ])cnes se esse, ipsum ut vim adhibituri fueriiit, coiirracturiqiiealtare ])rai-
ut olini pecturi, ila iiunc ciqiiti aiiplicuif; ipsuque dictuin, nisi safellitii prajsenfis mctiis eos compe-
tenip^ris jiuncto libcrata, nibil tale hactenus passa scuissel. Modestius deiiique fcrre ccepit po]iulus
/etiris diionm
pueroiwii ;
est, Eodeni tempore, ad corpus expositum sta-
iiuo quud factuin erat, ubi app:iruil siibducto ab oculis
bat, iilios suos arabos, quos doini babebat febribus sanclo corpore non ccssare miracula, sed ex i]iso se
prosfratos, filium scilicctsepteiinemPetruni etfiliam pulcro virtutesprucedere. Atqucutinain, prius quam
deceiinein Franciscam, eiilem sisti fecit Joannes ista fierer.t, accersitus alicunde fiiisset pictor peri-
Yvanlicz \illa-regaleiisis qui corporis conl:ictu, :
tus, ad excipiemla saiicti vultus lineaaienta I Nunc,
neo mm
liquore iiide mananle, inox anibo convaluc- quia aliud noii licet, sujiplebo verbis, quod vivis co-
runt, sic ut quos iiiter brachia addiixerat inflr- luribus meliiisfactum fuisset.
mos, sanos et iiedibus suis ambulantes doniuni re- 133 Fuit Fr. Paschalis statura mediocri, optime
duxerit. Foitnx ejtts
conformato corpore, vultu non formoso quidera, sed dclineatlo.
131 Vincentia 1'eriz uxor Joannis Carceler, ,
delectabili et amoeno, rotunda fronte et
gr;itioso,
tibiarum
vulnus tibiarum unani balebat plaga tam grandi pafentera utrimque versus tempora elevata, ciim duabus aut
ul iiianii expansa oblegi plaga a'gre tota posset.
tribiis rugis nonnullaqiie calvitie. Oculi caerulei,
H:cc fam jiarabilcm a])ud Sancfiim prasrtari medi- parvi. profundi, alacritatera vivacitateraque sic prae-
cinani videns. ejus manu ipsam ]ilagani curavit fan- ferebant. ut modestia: honestatique congriijE dece-
gendam adhibituque deinde frustillo habitus ejus,
:
deret nihil. Palpebr;p, rugosa; et iiigris praicinctae
intra jiaucos dies consolidatam eani vidit, cui duo- oculorum exilitatem obscuro
ciliis, illo suo colore
rum amiorum curafioaute id frustra adhibita fuerat. supplebaiit. Supercilia arcuata et minime subfilia;
Filia BcrnarJi Oliver Villa-regalensis, noiniiie nasus altus, modicus, beneque formatus; os medio-
Magdalena, crurum unius inflatiouem adhibitis me- cre erat sub hoc infraque sinistrum labium appa-
:

rebat
;; ; ; , ;

DECIMA SEPTIMA MAJI. 79


A rebat cicatrix, quie ipsuni uliquanluium contraliens cura molestia fere continua; seque jam morti vici- n .
niill:im adilebat viiltui cleformit.itera. ssd efficioliat, nnin crederet, in eaque expectatione ipsi advigila- VS HISP.
ut semper videretur siibridere. Meilio.ritatem nou rent mater. uxor, fiUique; recordatus pelliculiE su- XIMRMI
astfima gra-
excedebant anres gonas honestus rul)or, vultiim
; pradictie adferri e;im sibi fecit, allataraque imposuit
vissimum;
reliqunm color quidem, sud lamen penjnam
fusciis brachiali reclinatorio selte, cui iiisidebat (nec enim
vivus tingebat. ColUim grande um alterave riigi aliter esse poterat) eideinqne pectus suum applicuit
conlrahebat biiba non admodum dens:i canitiei
:
iuclinatus, aliqnod extrenKu illi angustitc solatium
aliqiiid habebat mixtum. Jlanus et pedes perqiiam qumrens. Nec frustra ipso euim momento sensit:

bene proportionati callos graiides induerant hi, ; magnani totius corporis alterationem, quEe in extre-"
quia iis semper nudis aiiibiilabat, ist;e ex multiplicis mis podum digitis cocpta usque ad suramura capitis
operis gravi assidiioque laliore. Caro ei plena, sed verticem suliivit ipse autem raox sanus atque ala-
:

exsiicca; vires firmai et sanitas integra, usque ad cer de sella exiUvit, obambulansque per cubiculura
quinquenniura vel sexenniurn vita; ullinium. Quibus ciepit oxclamare et dicere Jesii bone, quid hoc estl :

sic nolatis fieri posse confldo, ut ad primara occa- sanete Frater Paschalis I ecce jam sanus sum.
sioneni pictoris periti faci:imns imaginem proxirae Paulo post cubare in lecto volens, filiarum unam
ad veruin accedentem, coucurrente instructinne accersivit, ut sibi calceos detralieret : quod quia
pliiriuin, qui hominem novimus, ejusqne imaginem antoa non fuisset ausns per;nittere, etiam luno ve-
vivam nobis habemus impressain nec non ipsius, ; reri coepit, nehocmotu renovaretur sibi dolor suus.
quamvis exucci, vultns ifrKsentia plicuit enim : Displicnit Deo tain pusilla lides. Rediit ergo idera
Deo ipsum in carne servare toto hoc biennio, non dolor, licet mitior : cujus causam agnoscens et cul-
obstante viv,c calcis infusione. pam fassus, denuo pellicute pnedictai incubuit; et
134 Aderat sepulturoe Fr. Jacobus Morales, Con- statim indormiscens, post qu.atuor deinum horas
fess;irius ipsius Sancti : qui considerans qnam libe- evigilavit absque uUo morbi prioris vestigio. F.adem
r:dis inconcedenda petenti cuivis sanitate e.sset pellicula contra infirraitates suas usi quam plurimi,
Curarttw Pas(di;ilis, cum sextuin jam mensein liaberet guttur cum eam redderent. etiam dicebant, speratum se ab
gullur oppl-
pectusqiie sic oppil:>tum gravi rheumate, ut ;rgre ea consecutos efTectum.
tatum
posset respirare a^rcessit ad corpus, et rescissam
; 13C Jacobus Avinniente Villa-regalensis juratus
qiiod ab aniio mbi.xxxv colicos dolores ilotor coli-
ex fune quo cingebatur particulam suspendit de affirmavit,
ciis, et cat-
coUo, rogatis Dnniinum s;initatein per intercessio- pati gravissimos Cffipit ex snppressione urinoe, quam
cutus
nem servi sui, eamqne mox obtinuit. Qu;e autem identidem ei pariebat glareosie nialeriai calculorura-
sepultnrara secnta sniit mir;icnla sigillatim referre que abiindantia, subinde egeri solita, et aliqnando
omnia, lalioris res plena ta^diiqne foret. Itaqiie ex etiam instrumentis ferreis elicita for.is. Custodiebat
numero propemoduin infinito soligara exempla pau- ille solicite sese, omnibus raedicoruin priescriptis
cnla. Paucis post corporis depositionem diebus, Spe- consiliisque obedientissimus; sed nullo effectu. Ergo
pteuiHis
rantiam Adelantado, uxorem Bartholomsei Mouliner fretus miraculis, que a Sancto in vivis agente pa-
Villaregalensis, tam gravis occupavit pleuritis, ut trata sciebat, et plura post mortera jara patraban-
veluti jam jara mfritnra valedixerit marito, incon- tur. rogavit Religiosorum aliquem, ut de rebus beati
solabiter mo?renti, eique liberos suos comniendarit. Fratris quidpiam sibi concederel obtinuitque par ;

Tuin allatus ei pulvillus est, super quem caput San- sandaliorum in qnibus praesentissimam se inedici-
:

tus reclinarat qui applicilus lateri, unde praici-


: nain habere non ex vano arbitratus, a mense Majo
puus existebat dolor, euradein repressit abogitque ;
anni .mdxcii usque ad proxirauin Septerabrein ea
ipsa Sperantia magnis vocibus clamante; Sancte mi servavit. in extrerax scilicet necessitatis articuluin;
Fr. Pa-clialis, ailjuva me. Sed amoto raox pulviUo quamvis interea octono fere die quovis recurreret ei
rediit dolor, donec ipsum resumens infirma, arctius consuetum jam malum. Ipsn vero Septeinbri meiise,
febris
qiiain ante applicnit lateri neqne prius dimisit,
; cura jam non ainplius tolorabilis dolor videretur,
qnam aliquot horarum experientia sibi certa vide- sandalia pra;dict;i parti affectae applicuit, Sanctum
retur liliertas sua. Mulieris quoque ejusilem maritus, invocans; et siibito tam plene exauditum se rairatus
febribus continuis vehementer labor;ins, octavum est, ut. cura antea non s deret se dolor nisi paulalira

post diem praidicti pulvilU recordatns, ipsum appli- remittere ventremque turaenteni et storaachum
,

cuit capiti suo. statimqne leviiis li;ibuit, atqiio iiitra subversnm rolinquere, tunc omnis in momeiito tem-
titjsuria
paucus dies convaluit usque in praesens. Idera alia poris abscesserit, nuUo sui vestigio relicto. Admira-
plura testatus est sibi coUata beneficia esse, quoruni tionem auxif, quod eodem inslanti ejecorit calcu-
uiuim fuit, quod cura calculo et suppressione urin;e lum, cum tanta copia aren;iruni majornin alque
criiciabiliter laboraret.atque insiiper gravi Iiernia, minorum, ut si egress:im simul urinam ab iis sepa-
quibus raalis ad varias doraus su:e necessitates cu- rares, unius ovi testain vix mediam imjderes. Pau-
hernia ;
randas reildeb;>tur inutilis, ad S.inctum se verlit, cis exindo diebus iteruin colicos dolores sensit,

pleiiam'|Ue sanitateni poliit, qnam et "btinuit. itenimqiie eodeni reraedio utens, et iiitegram tan-

133 in ipso conventu Villa-regalensi gravibus dein a S;iiicto sanitatem postulans, ab ea hora usque
dolor capi-
lis; febribiis etdnlore capitis infinnabatur Religiosorum hodie nuUum deinceps inconiraodnm passus, confidit
quidam Fr. Joannes Sanchez do Arguelles quem ; porro tale quidpiam se nuraquam passurum.
visitans medicus atlenteque cousiderans, dixit Guar- 137 Jacobo Saliera, incote loci Usseras dicti
c,\p. IV.
diano : Hic Frater admodum periculose a;grotat; pleuritide laboranti, soror sua Ursuhi, qus in Villa- pleurtlts ;

quod si mortalis ei non sit, perquam diuturna erit regali marito juncta vivebat, particulam ex habitu

infirmitas. Quo audito magna cum fiducia Frater Sancli misit : sequenti autem die is qiii ante peri-

ille se commendans Sancto, petiit aliquid reliquia- clitabatur de vita, febri et dolore libeiatum se sensit

rum ejus ad se ferri, et allatus est ei pileolus ipsius; alteroque post die surrexit de lecto bene validus.
quem capiti imp.iinens, in horas, ut sibi videbatur, Eadera mnlier deposuit, quod quinqne aut quatuor
disrumpendo, siib inediam noctem liberum se repe- annis integris hajraorrhoiduni niolestias graves

rit. Salvatori Sola Villa-regalensi obtigerat de spo- passa, subito ut se Sancto coromendavit, sanitatera
liis viri sancti pellioula. qua uti solitus erat ad pe- sit consecuta, et eamdem usque hodie servat. Euge-
Cum ej-go decirao nia Nicol:», filia Salv.atoris Sola Villa-regalensis,
dem lecti tempore infirmitatis.
post mortem ejusdera die se opprimi doleret gravi anniim ac diraidiiim nata, post sextum a sua nati-
asthraate, cui toto sexennio obnoxius manserat. vitate mensem rupta erat ex una parte, intestinis ad
quantitatem
; , ;; ;

80 VITA S. PASCIIALIS RAYLON. ORD. MINORUM.


qn.inlitatem ovi g/dliiiacei protiiberantibu.«. Pro hu- . incisione negabat curari posse medicus, eo quod
FA II1-P.
jus curutione consultus n patre chiriirgus. in islius- videretur grandior calculus transversim liajrens ob-
XtMKVIl.
felfrts fatalis
niodi inalis multuni versatiis, quia t.im gc.indis et struxisse nieatu.n naturalem. Maler efficacem San-
diflicilis iiernia erat, mercetlein suani a?s(imavit du- cti interce.-sionem jam experta, ad sepulcrum ejus
calis viginti. Nimium hoc pretiuni esse curationis accurrit, etgenibus flexis postulavit filio sanitatem :

tam incertiu visum est patri ; maluilque eam petere quem deinde regressa munuit, ut etiam ipse sancto
et sperare a Sancto : spes anlem miainic vana fuit, Fratri Paschali se commendaret, et frustillum ejus
quia seqiienti die sanatam parvnlam mater invenit. liabituspnero iniponens, e.xpecfabat quoraodo no-
Cum vero post paucos dies camdein puoliam febris ctem eam ageret. Egit aulem quietissime dormiens,
invasisset, tani valida ut de viti ejus aclura omnes et mane experrectus nullo gemitu vel lamento te-
judicarent; accurrit ad sepulcrum Pasclialis pater : status doliirem, matrem observantem movit, ut lec-
neque diu ibi genuflexns nravit, quiii stimulante tulura ejus inspiceret; invenitque citr.i ullius urinse
interiiis cura cilo surgeret domumque rediret : ubi indicium jacentem sub puero calculum. piso gran-
fere ex toto sanum reperit quarn animani agore diori aiqualem.Hunc qui vidernnt similia expertij
pauloaiiie videral : etsecuta cst brevi integerrima atque ego iinprimis, qui tunc in Villa-regali aderara,
sanitas. Monserrada; .Vnnon, uxori Jacobi Pa^qual non potui duhiture, quln supra quadrimi pueri vires
Vilia-rf-galensis, moIestis;>nna per annos mullos n.itnivdes esset tunt;u qnantifatis calculum ejicere :

mnislrua erat purgatio menstrna; neque profuerant remedia et interroganti mihi, quis cum sanavisset incun- ;

purgatlo. ad curaliunem aclhibita geminuni ergo novemdium ctanter respondit; S. Fr. Pascli:dis. Quae autetn
:
Qllntus fiti-

vovit ad Sancti sepulcrum, debitasque purgutiones haec omnia tesliflcata est raulier de se ipsa dicit, ntcrus

deinceps iibsque incommodis islis accidentibus ha- quod aliquandf» graviter hutnero dolens, ita ut mo-
buit. tum brnchii impeditum haberet, raaiium ejus magna
138 Cum octo annorum essct Claudia, filia Petri cum huinero, dicens. Benedicte Fr.
fide impo:?uit
Serraltai Villa-regalensis, et variolis simul ac pustu- P;tschalis, sana me et sanata fiiit ex ea Iiora.
:

Varlolx ct lis pcstilentilius luboruret, fuit deposita a lucdieo, 140 Prius autetn qnam ad alia transeo, lubet
pttstulta; pe-
sltlenlcs,
assorenle, eam ipso vel postert» die un.ritnr.iin : nam explic;ire, quid mihi acciderit hanc Idsforiam scri-
et oculos maluni clau-^os tenebat jam dies qninde benti. Cutn enim in hoc nimia contentione Incum- hfiiitcranii
dolor
cim, imo viJendi quoque abstulenxtfacultalem, prout berem, studio absolvendi cito operis heralcranii ,

app.urebut, quando pupillis j;iin fiaclis adniovebatur dolorem incurri, eumque tantum, ut remediu ;iliqua
lumen, alitujue sumebanlur experimenta. Iiifcfim frustru expertus iiullura quiefls partem cupere, aut
puellu instanter pefebut adlerri .'^ibi pileolum Suncti. in cella possera remanere, propter acerbi.s pungeii-
asserens mox et visuram et convaliturain se. Quod testjue cruciatus; sed media nocte liac illuc discur-
algue iiide
orla cxcltas cum fuctum esset, et dii-tis fidem res ipsa fecisset; rcbara uunc nunc ambulans, aut eflam
sedens,
curantur. Nuraquld uiebam, inquit, recuperamlum mihi visuni jacens, nusquani tamen solatiuin inveniens. Cuin
et sanitatem, mox afque allalus miliiqne adraotus ergo cajpissein considerare, quod hujus mtili causa
esset i)ileolus iste'? Ecce, video candelam accensam alia esse non posset, quam exce^sus labiris in ob-
applicatamque ad ostium porlfe. Rediit iioiTo ex suo sequio pio snscepti accepl partem habitus quain
;

qu"d;im pnedio pater, et filiam jam clare omnia vi- servabam, ct parti dolenti apposui dlcens; Ut cog-
denlem intnltus, spem reliquiie convalescentlaj in noscas, o Sancte, quod propter huhc cruclatuin ces-
Sancto piiMiit, qui eum inti-ti dles allquot paulatim sare nolira a prosecutione historiu^ tua^, ctiain nunc
dor.avif. Addit I.sabella Palladerns, mater puellffi, volo ei intendere : atque Iioc dicto arripni lilirum,
niiraculo jaiu dicto ailjunctuin fnisse beneficium et legere cocpi. Nec mora, eodem puncto temporis
hliic inimica grandius, quo curafa et liberata cst anima ejus ab me corripult somntis, cujus antea iicc spes quidem
Pahltiiis rt- odio (juo Fr;incisciinos Fratres proseqiiebatur, iKm niliiima vldelialur : dornilvique librum m;inibus te-
coiicllialitr
alia ex causa quam qnod eleeniosynis ostiutim peti- neiis, sedeiisque in sella ad candelam unlentem.
tis viventes, neque post crebrain acerbainque repnl- Medlain , ut inlhi horain dormiveram
videtur,
sara ad suas ;edes accedere deslsfenles, ipsum im- quando expergcf.ictus sensi mc liberum prieter ,

priinls Fr. Paschalem ferre mm magls, quaiu Turcas istius inorbi morera, nnllo doloris vesliglo rema-
posset: uunc vero sic ils afficitur, ut priorem de- nente. Sed ct Fr. Franoiscum de Torres, quo ama-
testans duritiain, benignissime eos exclpiat, nihil nueiisi utor, secnndo poslquatn liuiic libriim scri. grttcis fc-

illis umiuam nepatura; imo etiara, si necessariis bere coeperat dle febris gravis corripult: accpptum brls.

heredibus ipsam carere conting;it, majnrem substan- autem plleolum Sancti


F
capitl sno iniposult, et ves-
ti;e su;e partem legafura Fratribus; sicuti maximo pere quodam subifo sanus fuit, cum nostra et medici
cum affectu et verbis exquisitis deposuit. adniIr;itione maxima.
I3y Franci.sca Monfaiihez, uxor Francisci Pitarcli 141 uxor Gusparis Miro agri-
Joaniia Costado,
Saltttlur iii- Villa regalensis, deposuit quod gutfur sibi adeo in- anuos nata viginti, dixit, quod
cola) Villa regalensis,
Hatum gutlttr ; tumuerit inlerius, ut doglutire oranino nlhil prajter ab annis duobus collapsa ex maceria dnmus sii£e Fiacli litm-
modicum bi;
ciilidoe sorbitiunculse possei, idque diffi- lunibos fregerlt, eoque fuerit impedit;i aliquld soliti
culter, quoniodo et de peccatis conlessa est. Decimo operis facere, acccdentibus prtesertlm cruciatibus
aulera quiuto infirmitatis die recordata Suncli, pi- diu noctuque n.m se letnltlentibus. Considenins au-
leolum ejus sibi adferri petiit, allatumque imponens tem qtianta per Paschalem oiicraretur Deus, par-
S.
capiti, statim sopita est. Ipsa autein nocte crepuit ticulara habltus aliquam petiit a religiosorura quo-
apostemu, inirabilem copiam pnrulenti humorls ejl- piain , acceplamque applicult parti offensffi et ;

ciens; et paulatim convalescens, tertio vel qnarto eodem instanti tam libera fuit omiii dolore, atque

ttumor ex
post die lectum dlmisit bene sana. Pauli B;itle ViUa- expedtla ad opus quodlibet, ut casum Iffislonemque hrrnta puerl
attritm rog;>lensis filiolu» quadrlmns,
Anfonius Joanues, uon iiicurrisse, sed somnlasse sibi vlderetur. Slmi-
vtanana; dolebal .auribus copiose humore manantibns, unde leni particulain cum filio suo nunc biraulo Jacobo,
existentem crucKituin continuus pueri ejulatus indi- paucis post nativltafem diebus rupto, applicuisset
cabat. Cui compatiens inater sua, paucnlu ex habitu Hieronynia Gurrea, uxor Jacobi Perez Ailla-rega-
Sancti lilamenta iinposuit legris auribus, eodeinrjue Ieusls,'sanum euni habult absque alia medlclna vel (tbsccssus tn-

puncto tcmporis stetit huinor, et desiit dolere puer. tia ttbcra


curatione. Dixit etiam eadem, quod post istius pueri
nitttis.
Cura autoiu post -paucos ab inde dies eidem piiero partuin, abscessum sibi Inter ubera
- . - - snbnatum lun-
vehemens urinai suppressio obvenisset, quuni absque ceola aperuit chirurgus : cum autem supra vulnus
posltum
;; ; ; ,, ,,

DECIMA SEPTIMA MAJI 81


positum esset ceroma, quod fuerat lateri Sancti ap- pore passus est revoliitionem ;qua paulatim cessan- D
plicitum quando obiit; confidenti qntnl, qui filio in- te ,cessabat pari passu febris sic ut sequenti die E.\ HISP.
,

tttmor secre- vocatus succurrerat, etiam sibi adessct, consolidata plane sauus extiterit. Duininicus Sales Villa-regalen- XIMKrdi."
tus, PediCUti
fuit intra dnos aut tres dies plaga, quasi uuniquam sis, annos natus octoginta, gravcm annos quindecim abiguntur,
doluisset.Antonius Caloeler, a molesto aJ partes et araplius patiebaturmolestiam a pediculis, ex cor-
secretas tuiuore liberari cupiens,novemdium ad se- pore ejus tam copiose scaturientibus, ut sibi dome-
pulturam faciendum suscepit; et nono die ail finem sticisque suis ouinibus fastidio esset, quia nihil pro-
vergeute, subito se sanatum est protestatus, nullam derat indusia iJentidem renovare. Quodam autem
aliani niedicinam experiendo. die prorsus libei^ura se inveniens a molestissiiuis in-
Ii2 Isabella Pallares Villa-regalensis, hemicranii sectis illis, quaesivit admirabundus ex nuru sua Spe-
hemicrariii doloribiis ultra quatuor annos cruciata tam vehe- rantia Torner, ecqua novitatis hujuscausa esse pos-
(tolor
menter, ut quoties hoc ei malum recurrebat (recur- set? Tum illa ingenue fassa est, quod per(;esa la-
rebataulem frequcntissime) non posset vel unicam boris tantojam tempore frustra positi iu emundandis
buccellam trajicere nactaque pelliculam qua usus
; ,
ejus vestibus, precata slt S. Fr. Paschalem, ut sibi
fuerat Sanctus, et de qua supra etiam quo^dam mira- in Iiac necessitate succurreret
a quo se nunc exau- .

cula narravimus, ip-^am capiti dolenti applicuit, intra ditam videbat. Ursula Mugnoz Vilbi-regalensis, vi-
et itotor cru-
mediaui horam liberata fuit, ot libera usque hodie dua Petri Perez.criirum unoimpedila fuit cum con- ris.

perseverat, Ilieronyma, filiajoaunis TruUench Vil- tin:io cruciatu ,


qui neque somnum neque quietera
apostema
la-regalensis, annoruni duodecjra, passa fuerat ante eidem indulgebat. Veuit ergo ad sepuleriim Sancti
visii iirivaiis
sesquiannum aposteraa sub oculo.undecoutinue ma- solamen pnstulans sentiensque alleviari malura
:
,

uabat huiror; et subeunle ad oculum eumdem san- profecit paulatim non miuus in fiducia quam sanita-
guine, reraansit ex eodem nubecula suprapupillam, te, sic ut intra paucos dies crus flectere potuerit et

qua: omnem istius oculi usuni sustulit. Mox autem sine impedimento ambulare, siout etiam potest hac-
atque ejus aflflicta mater Isabella Ametla nomine, tenus. E
defuncto pie commendavit filiara, sletit humor et di- 145 Catharina Torrella Villa-regalensis, vidua CAP. LVU.
sparuit nubecula; nullo adhibitn remedio, prseter- Joannis Z;ifont, superius memorata, cui mintme du-
c|uam oleo lampidis ante sepulcrum ardentis , quo eximia sibique Cninperta Paschalis Duo periculo-
bitanti, quin pro
aliquando se uugebat puella. Jacobus Ripolles, habi- aliquando collocaiidus esset in numero sa febri Ube-
sanctitate
rantur.
tans in loco Cabanes dicto, prae nimio in campis la- Sanctorum promiserat quod ei esset opitulaturus
,

rvptura in
bore ruptus est in inguine uno : annum
post sesqui quoties ab ea rogaretur; deposuit jiirata. quod pro-
inguine;
vero in ViUam-regalem venienti, suumqueincommo- missionem veracissimam multis ac variis casibus sit
dum narranti dixit amila quaedum ipsiuarComraen- experta. Ac nominatiin, quod cum mariti quondara
da te, fili, per novem dies S. Fr. Paschali, et divi- sui frater Joannes febri continua laboraret ad mor-

nuni auxilium per ejus intercessionem obtinebis. tem, ipsa illius record;it;i, ad fidclitatem ejus explo-
Dictum factum , comitante quanidoque ipsa eum randam iUum adhuc
accesserit, precando ut a'grum

amita et novenidio fiuito redintegratum


; se sensit, servaret in vivis : octogesimum
qui licet tunc ageret

qui ruptus fuerat. a-tatls annum. tamen convaluit sexto morbi tam pe-

143 Petrus Pasqual, filius Francisci, annos octo- ricuhjsi die. Item quod anno MDXCII frater suus
tumor cru- Joannes Torrella mense Jiilio, simili correptiis mor-
rum
deciin natus, plus quam annis qu.ituor doluit cruri-
bus, raaxirae circa juiiciuras ; eaque habebat tam in- bo, p"st quiiidecim dies convalescero quidem visus

flata ac tumida, ut ad laborem cinnem inidoneus es- sit, sed paucos post dies recidivam gravius qiiam
set. Hoo videns raaterejus Fraiicisca Marco, recor- ante patiens extreinis fuerit Sacramentis munitus.
,

dataque beneficii quod a viveute adhuc Sancto


.
Hoc compatiens ei Catliariiia promissum
in periculo

acceperat in persona filia;, ab incurabili colli capi- sibi auxiliuni petiittam efficaciter, ut iUe die posle- Pes aniputan-
tisque inrirmitate solo tactu liberat», persuasit filio ro saiius assurrexerit. Deinde cum eidem fr;i*ri pes dus curattir.
ut nuveradium ad sepulcriim su^ciperet peragendum ; esset contortus, et hunc omniuo loco suo motum di-
quod ut fecit, die ultimo apparuerunt crura ah omni ceret postridie ad surame dolentem advocatus chi-
febris conti- turaore libera, et sic inanseruiit usque raodo. Testi- rurgus, ac lenientia quaidam eidem superimponi
nua;
ficalur autem eadem mulier de seipsa quod post ,
mandavit, quo minori cum dolore patientis posset
puerperium laborans continua febri, ad mortis arti- die postero operain dare reslitiienjio in sedem suara

culuni adducta fuerit intra paucos dies quod videns ;


pedi amoto. Hasc duin tiunt, hinc chirurgi mauum
consaiiguinea ejus Aynierica tulit ei pulvilluni, qiio metuens infirmus, inde dolores asgre perfeivns, una
usus fuerat iufirmuj Sanctus eoque et fide in illum ;
cura uxore et praidicta sua sorore Catharina, San-
coucepta mediantibus periculo pne.^^enti exerapta
,
ctum invocavit, communique omniuin trium voto
convaluit. Michael etiara Vicenle Villa-regalensis promisit novenam anle ejus sepuhriim conlinuan-
fcbris item
annorum quadraginta duorum,tom acutam patieba- dam, rogans etliceret ne postero die esset opus clii-
letalis
batur febrim ut de vita sua actum crederet. Ergo
,
rurgo. Mox auleiii dorniire ctepit : et inaiie facto

receptis Sacranjentis et testamento coudito, mortem expergiscens. peilemqiiecoiisiderans, invenit a San-


cto perfecte curatum itaque vestes suas alacriter
operiebatur in hoia. Sed S. Fr. Paschalis recor-
:

sumpsit, atque ad ipsius Chiriirgi domum ambala-


datus, pileolum ejus sibi petiit exhiberi : quo iacto
tam copiosa mox salus adfuit, ut prius quam digre- vit. Qjii ut eum vidit , et suis oculis iegre credens

nudatura tibiali pedem inspexit, minirae diibitavit


derentur Keligiosi, qui pileolum dictuin attulerant,
quis ei ciirationem adliibuisset.
superveniens medicus et arteriae pulsum explorans,
Alius melior medicus hic ma- 14(i Neque solis hominum iiecessit:itibus atque
dixerit mirabundus :

nura apposuit jam enim sanus est


:
sicut revera :
infirmitalibus curandis Sancti intercessio valnit, va-

fuit et fuisse probavit, sequenti die de lecto surgens.


luiteliam aniraalibus rationis expertibus, quod du-
probatum est. Francisca Dlasco uxor
144 Petrusde laTorreVillaregalensis, auuurum plici facto ,

alia item nono :uit de- Pauli liepolles agricolaj Vilbi-regalensis, equum Equi duo
viginti sex, continua correptus febri ,

continun sa- ut suuin. in quo omne familiae aleiida; subsidium habe- subito aanati
eimo infirniitatis die tantopere premi se sensit ,
natur. sic gravari videns, ut
mortem formidans petierit sibi adferri pelliculam bat, subito quodam accidente

Sancti. quain (sicuti dicturo) Villa-regalensis quidam prostratus in terram. pedes jani veluti moriturus e\-
supplicavit Fr. Paschali sibi ut in hoc
civis Salvator Sola reverenter servabat. Hac autem tenderet , ,

casu adesset precibusque absolutis surrexit


supra infirmi caput posita, mirabilem niox toto cor-
:
tristi
11 equus.
Maji T. IV
,, , ;

8i VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM.


equus, sanus atque alacer. Ainpliusdixit Hierouyma aniio MDxcii in Albacere duplici tertiana periculose D
Ek IIISC Esleve, uxor Jdaunis Aygua agiicola: Villa-regaleu- laboraiis, die quodain in ipsu febrilis frigoris acces- duplex ter-
XlMEMl. tiana
sis; iioite enim qiiadain suloexten^uiu a se rejiertum su recordata Paschalis, quein viventem noverat
fui^se equum suum, et qiiantum scire poterat mor- familiarius et pm Sancto coluerat, ab eodem cum la-
tuum, Qiia jaclura cum intiiiie comniota illa preces crjmis postulavif, ut ue se inori extra jiatriam per-
ad Fr. I'a^clialem direxisset, assurrexil mox equus, mitferet eoque ijiso articulo sensit febriin luulto le-
:

ut ail illa. et tamquam sanus coipit comedere. vioreia solito esse nec deinceps amplius eaiu est
:

passa .\ddit prieterea quod ex suppresso sibi per


meiises quatuur muliebri fluxu, varia incominnd;i ei
CAPUT XIV. menses mu-
subnata siiit, atijue inter alia etiani febris contiiiua.
tlerls repressii
Miracula invocato Pascliali variis locisfacta. Cuiu liac ingredions aliquando in oubiculura inatris,
sub ejus cervioali reperit particulara ex habitu San-
Sj r. Micliael Julian. Iiabitans Jumilla; in conventu cti, quaiu pluries exosculaiis opemque postulansim-
S.Annie de moute, per obedientiam ailjuraius dixit, posuit pectori seque inox exauditam experta est
:

quod .lute noveiii aut deceiu annospassus sit dulorem fluxu tam cnpioso , quam erat ei ad perfectam saiii-

Curantur stiiniat liiadeo gravein, ut siiigidii liebdoinadis seinel nitatem nccossarius. Ejusdenique luater, vidna Ga-
stomuchi
iteruiiiqiif uilligi eo solitus , aliquaudo etiam ad ex- brielis Gninez, nejiolem quemdara suuni Bernardiira
doloi et i
treina adduci viileretur : quure ad coiuuiunein vitae noinine, filiura Michaeiis Lnpez, ad conventum ad-
nostra; ratinnem iiiejitus , neque iliscalceatus ince duxit, cui exlapsu colluin confortum fecerat aposte-
dere, necaquam bibere poferat : quod 51 alterutrura raa tain maiura, ut ei aperieiido iiovaculain necessa-
subinde f.icerc ('onabatur, coiitiniio ajiprclieiidebat riain esse judicaret chirurgus. Sed collum pueri veste
eum maluin solito acriusvelieiiientiusqiie : iifrumque sanotacniitactum, pristiuamrectitudinem flexibilita-
aiitem .sine incommodo ei licuif, mox atqiie intenes- temquo recepit ; apostema quoqiie ultro resoUitum
cioiieiii li. 1'avclialis devotus iiivocnvit. Juinellensis detuiiiuit, et miraiitibus omuibus iutegras;initas cito
civis Ufiiedictus Ximenez, taiita oppressus febri, ut rediit.
ttirlt ;
ni'C conlitcri qiiidein libere po^set ; nocte qiiadain in- 150 Augiistinus Moreno filius ^gidii civis Al- ,
vulnus capi-
telligens morteni Pasclialis eainque secuta miracula, maiizani ex juinento lapsus in cajiut, periculosum
, tis;

eidein se coiiimendavit ; et subitus corpore siidor ei vulnus accepit ad quod cum tumor enormis et fe-
;

pronipit, ac secum foras febrim exjiulit. Kodeiu in bris continua acoessissent, necesse fuit craniura per
loco Catlianua Herrera, heruiosa, cura devote rece- crticem aperire, sit ut cerebruni conspicerotur. In
ex reculis Sancti eara
pisset particiilain aliquaiu , hoc discriiuine positum, in quo os ooUumque jilile-

superpnsuit loco rupturie statimqne fuisse conso- , gin.? copinsura olisederat, et guttur flaiiinieus ardor
lidatam juravit. Petrus Gasque ibidem inquilinus , occliiserat , ne quid aiimenti trajicere posset a ;

quinliiin soxtiimve anniiin faiitos iu pei'tore dolores niedicis desporafum ac fore jam morluum miseiata
peclorls cm-
clatus i
susliiiiierat, ut aiiibiilare piidibus non jiosset , et niater Petronilla "^'vanliez , ad S. Fr. Paschfilein se
sa^Jie vix respirare; qund etiam ei contiugebat cum convertit, et filii collo ajiposuit frustuliim ex habitu
loqui vellet : inflatus prieterea velieinenter, erat ad ejus : quo faoto ci:ejiit puer spom aliiiuaiii vita; f.ice-
oninein corporalem laborcm ineptus. Hic audila S. re, ac deinde ad sauitafcm proficere sumjito cibo
Fr. Pasclialisfaina, decrevitseViliam-regalem trans- sio ut iiifra dies p.iucos cum suinma medici atque
ferre ubi nnvemdiali devotione poracta ad sepul-
:
cliirurgi admiratione perfecte saiius fuerit. D. Isa-
crum, tani sanuiii robustuinqiie se reperit, ul qiian- bella; Gouzalvez, annos nat;e septem filiie Joannis ,

tocumque labori par, partom iiiajorein via; Jumillara Rectoris Abnaiizani, supra oculum dextrum iKituin
reduceiitis , qiiai plu.s quam trigiuta loiicarum cst est * tuber, quod crescens tofum vultiim cnllumque iiisii. -Sastra

podes i'onrccei'it. Ibidem in conveiitu isto roligiosiis et pectus sic inflavit, ut ad xxiii Juiiii mdxciu certo
jiedvs debllfs
' erat, Fr. Anilreas Vela nuncuiiatus . pedibiis tam inoritura crederefur a raedicis. Huic cum Religiosi
impoditis , ut a;gre a conventu ad ojipidum posset nostri habitum Sancti superposuissent, post unius
ire. liuic iucidit fiducia, quod si S. Fr. Pasclialis eo quod jaui nox dimidia erat redi-
liorse spatiiiin, ,

sepulcriiin vi~itaret, sanitafein coiisequeretur. Petiit veruiit ad conventum. Ceterum tain ijuieta maiisit
^
ergo licentiam a (iuardiano seque iu viam dedit puella, ut adinirabiindus pater quod nuljum ejiis
^ taiitnpere ninx relevatiis, ut citra diHicultatem ain- motuin audiret ueduin querelara uti sulebat, ad
, ,

bul.iverit podibus Villaiu-rogalom usque. lectuliira acoesserit attentius eain consideraturus :

148 Ani.a Hernanilez uxor Joannis Terrega ci- , inveiiit aiitoin placidissime doriiiieiitera. Pnstridie
alr.r bilii
vis Alnianzani, iiigra bile gravata tam dire fuil ut vero experrecfaparvula, resolutojam ferme turaure,
abuiiduiilln ;
,

cor ojus Ireqiieiitissirae occupaiis, diii noctuque in- alacrior unuin oculoruin suis ipsa digitis reclusit, di-
numcris fore vicibus eam prosiernorot sensuiiin jue xitque se adstantos omnes clare iiitueri : et deiude
usii oniiii privaret, tofo corpore trenientera et os profecit ejus convalescentia usque ad ideuam sani-
torqiieiifeivi ac si rabida foi'et. Cuiu ergo anno tatem.
ninxcii siniili modo tnrquoretur, ij)s:i parentosi|ue sui 151 xxviii Januarii mdxciii Joaiiiiis Vicente, Re-
cnsii jipne
uiisoruiit ail cnnventum S. Jacol.i, qiii est Alinanza', ctiiris etiam Almanzani, filius Josopli, mane sumjitis moiluus.
qua'sifiim servatirn ibidem ijisiiis Sainii vostom : vesiibiisdelertosiirgons, ijiso iii vestigio corruit, ita-
quamaduobus Religiosis allatam ut ex. ejiit .-uprase que jacuit tota die usque ad tertiam iiostmeridianam
infirma, sensit per oiiiuia corporis siii uiembra, a per lioras circitor novem, geliJus, rigidus, lividus,
eapite iid pedes, anlorem insfar tlamnuB discurren- adeojiie similis inortuo, ut falem revera esse jiidi-
lem simulqiie relevatura cor suuin atque omni
:
caverint accorsiti medicus atque chirurgus , Afllicti
malo liboniin. Mansit aiilem ifa sana diebiis niultis, tain pra;matura flliimorte parenfes, sumpta iu S.
donec gravi qiiadam mnleslia sujiervenienle motus Fr. Paschalom fiducia, petierunt ex Cunventu ad
raelancliobciisliumnridoiii malum rediixif noi,teuiia : se ferri babitum ejus. Quein cum Religiosi duo im-
quo taiiiuu nmx liberaf:i fuit atque maiie se Doato posuissentjacenti.et post mediain horain rursus eum
couiiuoiidaus. iteruin petiit vestom pnodicfam :et
u; auferront, despeiantes de vita ejus atque redire fe-
esset [in. accopta miraculoe sanifate grata
. tliecam stinaiites, in se reversus prffidictiis Joseph, AIi ! in-
e\ serico faciendain ouravit cui sacravestis Impoue-
quit, Mater Dei! et inox tain inlegros sensus sanita-
retur.
temque recepit, ut die proximo fuerit de lecto surre-
14!» Isabella Goinez Tertiaria, civis Almanzaua, cturus, nisi volentem parentes sul cnhibuisseut. Af-

firmabat
; ; : ; ; ;

DECIMA SEPTIMA MAJI.

firmabat autera ille, annorum tunc octo puer, eo quo quam viginti, ut plagis atqnerimis caro scissahiaret, D
mortuus j.-icere videbatui' tempore, conspexisse se cum ea causa a variis cibis malo istis contrarii ab- '^ '""
Religiosuraaliqueni ex Discalceatis S. Francisci, lia- stinere cogeretur, '";,"'^"-
sa-pe etiam operis iiilnl lacere „
bitu simiUiinum nobis, eaque nris lincamenta liabeu- posset. coininendavit se S. Fr. Pascliali, et sic iifle- axtltai-am;
tem, quibus apparebat ipsura Fr. Paschalem descri- ctisaxillis adinovit tertio rosariuui, qiiod ipsemet
bi ;conspexisse autem qund ante leetura genutiexus faciei illius imposuerat, quando exposiium iu templo
versnsaliquam imaginem Virgiuis Deiparie ad lectu- corjius prostabat : moxque sanatus fuit, sicut est
li caput fixam, junctisque ante vultum manibus (quje bodie, niliil inter cilios disceruens. Puer, p.-.tri suo
ipsa erat orantis.dum viveret, compositio crdinaria) civi Villa-regalensi Gabrieli a H. Clemeute cogno-
et oculis in dictara iraaginem fixis , spatio temporis niiiiis, teitio post suain nativitatera niense,
Miptus Afrnta jro.
notaliili orar(?t ; eodera vero arliculo quo exclama- erat ;
crescens usqiie ad annum a!tatis quintum i'ls
et

vit : Ali ! Mater Dei ! obtinuisse Sauctura ab ea sibi bernia, piigiii j.ira icqualat maguitudin<Mn; qiiando
vitam et sanitatem. mater miserla filii, pro eo ad sepiilcruiii Sancti
152 Catliarina Ramirez et de Rosque, Villare- novenam vovit, et prius quam totiun explevisset
galensis, xxix Maji jidxcv deposuit et dixit, quod saniiin babuit. Simili novenidiali devotioiie liberari
pra-teritis dinbus una maniillarum ejus imraodice in- promeruil Pedrus Llop, civis Villa-regaleusis, ab in- lnpamma-
7tiamtUa
tumescens tantura ei crucialum attulit, ul totam tlatione cruris a coxeudice ad pecieiu pertingente, '«'/'""""•
immodice
lumens ; sese interius putrefactara existiraans, neque didoris cuiu magno crnciatu totius hruninis et irapedimenlo
acerbitatem, cui leniendo nulla proficieliant luedi- gradiendi nou minori. Octennis puer Josepli Girona,
camin.n, ferre ultra valens ; ipsaraet tamquam rabida Joannis Villa-regalensis civis filius, aniiis alir|uot
forfices sumpserit,earumque cuspides alte infixerit habuerat dislocaturabrachium quod male curalnm, :

uberi dolenti, ex quo mox per utramque ph gara pu- nrm solura ad (iiniiem motura erat inutile, sed tan-
ris copia maxima prosilivit. Tiraebant qui ipsam ii tos insuper causab.at dolores, ut eos clamando eju

curabant, ne gangrfenara crescens ardor gigneret landoque prodere cog^relur quiii etiain lividum l''
i;
hracfitum
post quorum curationem, qua plagis impositi peiii- toluin erat atque inflatiira. Hujus niater, penes
nialf cura-
culi ex liiio vulnerarii emplastro superiniposito fir- se haliens unam ex cliordulis a Paschale formatis, tmii;
mati erant, nocte quadain videns ranlier nullam sibi illam tam raale affectrr filii brachio devote iinposuit,
quietis .aut somiii partem inter tantos cruciatus spe- et continuo psrfectissimse redditum sanilati mirafa
randam, afferri sihi fecit pileolum S. Fr. Pascbalis; est. \'aluit auxilii lam praesentis experiraentum, ut,

eoque snper vulneratani niauiillam posito ipsum coe quoniani idem filius suus etiani ruptus erat ab in-
pitdevote invocare. Ipsa autem nocte lapsa iii som- eunnlem Sanctiim hac quoque parte
fantia sua, per
,,j.^„,„

num non nisi sequenti mane evigilavit, seque omni- curandiim conHderet. Eign uovenain ad sepiilcrum
no sanam reperit, tam iutegre consolidalisplagis,ut vovit, et biduo vel triduo prius quam absolveret,

prjBter exiguam utrobique cicatricein nulliira earum petiti' gratiai eirmpos fuit.

superesset vesligium :quid autem factuni sitpeuicu- 155 Joannes Torres, ex Castellion de la Plana,
lis vulnerariis. quos dixi pridie vesperi impositos 'riginta qumque
annos tnginta nalus, visum ao
quiiique naius, ab aiino qiiasi ^,

fuisse plagis instar clavorum, humquam poluitdivi- tntum araiserat, eoijue iuepliis erat r-nufiruenrlis eK
nare : nec enim toto lecto quaesitos Qiligentissime caiiiiabe calr^eis. quoojiificin se debebat siistentare.

unquam valuit reperiie. Intelligens autem iii Villa-regali ad sepiilcrum S.

Ib3 Isabella Gomez Villa-regalensis, vidua Lu- Pasclialis fieri niiracula, illucse coutulit, viie ducem
dolores den-
dovici Sess.'.' dixit. quod jam ab annis viginti solita atque cnmitera babens uxorein suam. Qui uc vruie-
tium ditt-
fuerit singulis fere octonis diebus gr.avissimos pati runt paiilo ullr;i sacelluin S. Rarbara*. videre Joan-
turnt
dolores dentium quibus cum aliquando vexaretur,
:
nes ccepit arhores quasdam siliquariim; (luanloque

de iisque quereretur, petiit a persona quadam cbor-


lomnus progrerliehatur, tanto perlectius iiilueb.itur
dulam.quara eidederatSanclus suaraanuconfectam; omnia; adeo ut veniensad ereimloriuin S. liuileriEe,
quam ubi applicuil dolenti raaxilla>, evanuit subito quod est juxla pontem instratum fluvio ViUa-rega-
priqie (^oiivenlu'!', peisnnam quaiiirlam iude
scabies capi- linloromnis et usqiie hodie uumqiiain rediit. Drrmi- le:.si

veniHUlcui cognoverit nuilierem esse. Venit ergo I


tis;
cella Ursula, filia Monsorrati Aunon ViUa-regalen-
sepulcrum Sancli, et corani Deo prostralus in ge-
sis. habebat abannisocto totuincaput usque
arl Iron- arl

intia quod teinpus varia a nua, corpiis quidera ipsuin intus positum uer'rlum
tem opertuni scabie,
remedia effectu disiinctissime videre pntuit, sed niox ut egressiis
variis ei exhibita adhibitaque fuere
nullo. Hoc videns raotaque horrora
piiella; mater. ab ecclesia est, itacl.ire discernebal omnia, ut ob-
farailiam a filiai cbse- vium sibi e cruiventu Heligiosura noniine appellarit
ipsius mali, frrtore suo totara
coin- srio atque ila proficiente virlendi facullale, inlra
qiiiis absterrentis, suasit iit se S. Fr. Poschali ;

simulque voverunt, sepulcrura ejus nudis tres quatuorve dies perlectissimam eani haliiiit.
mendaret,
er exerceiido suo (qiifii in snincieiitissiiii;ini. Isa-
quo facto sanata est srabies. tot.rque
pediiius adire :

reversa est quin et calvities hella Lennart. uxor Marci de Las oppidum pnedi-
munda doinum suain :

capitis intra paur'os dies operta ctiim iiicolentis, filiara lactahat noruine Speran-
depilis oinnino .pnsmus
numquain tali malo labo- tiaro, ciii velieniens spasmus superveuit, qun tntum
fuit crine, tam denso ac si

uxor Bernarrli Amoros treinefiebat corpus, dislorquebatur os. etoculi con-


rasset. Isabella Zafunt,
qund vertehaiitur. Certara ergo inerliciiiain. sihi cnmmeu-
Villa-resalensis, periclilabatur in partu. eo
ob- datam.filiajapplicaro volens, monita fuit ne faceret;
transversiis foetus extenderat brachium, iieque
serl poliiis ad S. Fr. P;ischalem, mulla
partarieiis miraciila in
ventrem parturientis rerlu-
pei icHtans stetrix ilUid posset intra
Villa-rcgali patrantein. recurreret. Haruit cousiho.
aut foetuin subrigere. Cum ergo ad
raortem
cere
cnnfessione vovilquevisitare sepulcriim, et ad illud Missam di-
Christiaiie obeundam facta peccatorum
Sanctorum Re- cendam ciirare. Nec ninra, conquievii parvula, tre-
se apparasset, et adbibit» qua>dam ns nculique,
ut sibialferrelur mor c.essavit. redieruiit ad statuui suiiiii
liquiajnihil opiscontulissent ; petiit,

Paschalis quo mox atque oinnihus qui aderant taro suhitain curalioiiem mi-
funis cinctorius S. Fr. ;

sicut raiiiibus.
cincta fuit, periculo libera, foetum enixa est,
15(i Plus quam annum et diraidium ruptus
in
magnaprffi-entium omiiiura
erat. transversum, cura
inguine sinisirn erat puer triennis Viucentius, Hlius
adrairatione. Escuder
inflam- Joanuis Alviola Noiarii et Magdalenie :
ru/itura in-
154 Jacobus Amposta Villa-regalensis,
plus quibus cum inultuin dolnrein crearet ea iiifirinitas. guitiis
talem patiens ab annis
raationem sub axillis
audientes
; ; :

VITA S. PASCHALIS BAYLOK. ORD. MINORUM.


, aiidientes tle niiraciilis S. Fr. Pasclialis, ad ejus schalem se convertit, eique votum aliquod fecit
EX IIISP. corpus visitandum venerunt in Villam-rpg.ilem ; eo- mane autem sequenti doraestioos omnes distincte co-
XIUEMI eademque videndi potestate perseverat, li-
que contacfo, mapna curn fiducia revertebantnr ad gnovit. in
propria. Ibat puer clamans av. dicens omnibus, in- cet non ;icutissima, quia non omnibus expedit visu,
duerent sese liabitu S. Paschalis, qui eum rurarat, ulfra idquod necessai-ium esf, valente frui.
apparensque jnsserat ut itn (ieret. Inspexerunt ergo 159 Petrus Joannes Monton, Mascarellensis op infirmitas
eum prnpins ji.irentes, itaque sanum intfcgriimque pidi civis, gravi quadara et incurabili infirmitate ttmorvm

viderurit ac si numqiiara Uususfuisset puer : ipse vero septem annis continuis laboraverat, quorum tres ul-
mira cum gratia, innocentia et hilaritate omnibus timos in lecfo transegeraf, qui licet meris floribus
3pectare volentibus se nudabat, eosquo ad Deum in fartus fuisset, non potuisset non essa molestus. Ue-
Sancto sno laudandum invitabat. Sperantia Guerola, crevit igitur lecto egre^ii, et gressum qualem-
de
pracfpx e uxor Vincentii Montaladre, per scalani qu^Uuorde- cumque moliri fulcris subaxdlaribus, quod et fecit
scalls lapsa,
cim aiit quindecim graduuin descendens, deferebat, difficillime, lioet non nisi corpore universo curvato.
lervatur il-
Ima inter hradiia hnstilia assatoria sex vel octo et alia Interim de miraculis servi Dei inaudiit, sepulcrum
qux'dam culinaria instrumciila. Haec. fallente in se- ejus visKare disposuit, ipso instanti levius multo ha-
cund() graduum siipremorum vestipio, i"ecta cecidit buit, ivit ut potuit, quantoque magis ad Villam-rega-

in tcrram, nusqiiam impiiigens aut hierens, quia lem nppropinquavit, fanto facilius ambulare se sen-
mobilis scala, et non sat firiniter applicata, ad ejus sit. Secundo denique diequo visitavit sepulcrum tam

tasuin se cnnverterat. Cadens autem nihij eorum, robustus fdit, uf relictis ibidem fulcris. idem, quod
|ua; portahat dimisit, sed ipso in aere invocavit laboriose fecerat, iter remensus sit agilis expeditus-
Paschalem quo propitio, quamvis in caput cecide-
: que. Ejiisdem nepos Gregorius Monton, Mnrellee ha-
rit, nullam tamon hosinnein tulit, sed ahicris surre- bitans, eadem quapatruus, famacxcitatus, eodem ire
xit. nihil') plus sontiens, qiiam ^i non cecidisset. proposuit, nec dissimili quo patruus suus successu E
lapsu ex
157 Joannes, Doniinici Navarro filuis, ex oppido ivit redivitque ipso, quo ecclesiam ingre.-^sus orare
;

eguo Iwsus Nulles, annos natus vigiiiti, ex equo lapsus ooxen- cdpit, momento perfecfesanatus ab inveferata tibia-
aanafur. dicum unam aliquantulum afllixit quod cum per : rum debilitate.
duos menses nrgloctim tulisset, ita intterim crevit ICO Luena; habitabant quos nunc memorabo
dolor, ut donique difficilem ei gressum faceret, co- Joannes tilius Joannis Guitnot Perayle et UrsuIiE rano Sene
/lcta impe-
geretquo ut plurimuni in leclo residere, eo qiiod ad- Obiart berniam pugno parem p.itienfi infegri-
: cui
tranfur.
ninduin claudicaret. Cogitans ergo de reinediis raalo ta'em debitam parentes sui obtinuerunt, S. Fr. Pa-
ap|dicandis. recordatus e.^^t S. Vr. Paschalis, devote- schalem invocando Jacobus Alfaxnn etUrsula Bo-
;

queprojio.vuiljioscere reliquias habitusejus : eodem- neta; qui bimulum fllium suum Christophorum,
que lempori matri ejus Missara majorem audienti continua lobri laetaliter aegrum, jam pro morfuoha-
ferat oniin iestivus dies) siinilis obveuit cogitatio. bebant SchoListica Gonzalea, vidua Gasparis Cer-
:

Quam ciini ambo intcr se collatam a Deo esse credi- vello, quae paulo amplius quam anno uno aposte-
dis.ient, fr'ustillura aliquod afHictie parti ipsavespera inata in gutture tumenfi patiens, quae ipsa scrofulas
npplicarunt; et Joannes mane facto expergiscens, essecredebat,posf medicorumartesfrustraexplicatas
cnini doloreet ciaudicatione liberura sese essesen- adeam curiindam,promisitvisitareSancfisepukTura,
sit, et niox reipsa nninstravit. Maria Gauz, uxor atque ita plenissime curata est ; denique BeafrixDo-
Ludovici Serra oppido j:im dicto. oculis infirraata
in rothea, puella duodennis, filia Mag. Joannis Marti-
per dies (luindoniin, etiam por domum suain ne- nez et Ursula; Andres. qua; cum plnribus diebus
quibai sine dnco aiiibulaiv, inio nec a lecto (|uidera oculo dextro multum
pateretur. nihil autemvideret,
suo ad proximam culinam : defiuebat autera ex iis- venit ad srepe dictum sepulcrum, et prius quam pe-
dem oculisguttaliin sanguis tara copinsiis, ut nocte dem templo efferret, perfecte curata integro usa est
yisiis eieptus una lodices duas bumectaret. Ut vero se com- visu.
restituUur.
raoudavit S. Fr. Paschali, stetit sanguis, et ipsa 161 In oppido, de las Useras dicto, Pefrus Font-
tantuin vidore ca'pit, ut cominode jam posset in Cantero et Joanna Pastora bimulum suum fliium
quantumque vellet doraus partera procedere sola, Petrum dolebant ab ipsa pene nativitate heruiosum
raagna cum la^titia vicinis omnibus manifestaus fa- esse, ita ut humanum pugnum ruptura excederet :

ctam sibi gratiam : et intra piuicos dies pleni.ssime sedhuuca domum suam retulere sanatum.
sepulcro
c^juvaluit. Montserrada Bertrana, uxor Joannis Percz, annos
158 Kjusdem nppidi Nulles inquilini, etiam tres nnta viginti sex, videbatur scrofulis tumenti in collo
Curanlur
soqueutes fuerunt. l'riinUN piier septennis, filius laborare qua; similiter sana redivit a sepulcro pie
cwcilas ex :

dolore ca- Monserrati Gabahla et Joannai Buxa, diebus qua- visitato.Joannes Torrella Benibarlensis. annorum
piUs i draginta sic doluerat capite, ut visu deniqne priva- quadraginfa duorum, tam foede ruptus erat. utulfra
retur queni recuperavit cnin sanitate, mox atque
: p.ilmi uniuslongitudinem prosilientia foras intestina
mater, aliis mediis frustra tentatis, S. Fr. Pascha- dependerent, nec laborare vel ambulare posset. Hic
leiuvucavitin vota. Alter Michael Felix tam infeli- miraculorum ad invocationeui S. Fr. Paschalis pa-
ciler crura liuserat, ut nisi ab aliis juvaretur nec in tratorum audita frequeutia, Villam-regalem venit,
lecto quidem movere se posset donec post geini- ; petiitque pileolum illius sibi deo.sculandum prffiberi:
nuin lain gravis infirniitatis annum, ad Saucti se- eteodeni momento quo genua flexit ante sepulcrum,
pulcrum portari so fecit. ubi continun gradiendi sensit subduci rursum intestina, suisque restitui
facultatem recopit. Tertia donique fuit Fi-ancisca sedibus, non sine aliquando cruciatu : cuni quo re-
Sanchiz. uxor Michaelis Simon Notarii. cui in ocu- cedens, manumque parfi affecta; applicans. redin-
oculi malr Iiis Hssurgeussaiiguis, non ^olum ci-uciatum tegratum se miratus est, et cum gaudio Fratribus
et animi
atfect i
raagnam dejectionem afferebat, sed etiara catara- nunti,avit. Exinde plures anni quam quinque fluxe-
ctas quasdam crearat. per quas aegre posset videre runt, quod ad quEevis exercitia corporis ac labores
honiines. qui .«ihi niinistrabant, tamiiuam arbores quantoscumque idoneus, nuUum prseteriti mali indi-
amhulantes. Adierat illa quidein Valentiam, ut apud cium sensit.
muUos, qui ibi habentur, Doctores medicos
levaraon
aliquod inveniret sed frustra id fuerat. Itaque et
:

infirmitate sua et grandis pocuniae expensa


inutili
supra modum afliicta, nocte quadam ad S. Fr. Pa-

CAPUT
; :

DECIMA SEPTIMA MAJI. 8S


164 Eodem anno, XXII Augusti, Michael.Umella, D
CAPUT XV. filius Petri, adhiic qiiinquennis, in Villaregali ce- i': lu".

cidit in iii.njorem ojipidi ipsius


'""'"'
canalem, tunc admo-
Reliqum curationes mirnciilusiB ope S. I'as- uiu lurgulum; el versus rotam mola;, sub ea ver- r.ita molx
cltalis iinpetralte. tenteni, ferebatur aquariiin violentia. Quod videns moriieripiiur.
mater, eumquc jam siib aquis mersuin juvare non
X uer quidam. Petri Ripolles et Isabell.Te Amlrez valens. iirimum quidem li. l'aschaleni invocavit.
in oppirlo C:ilianes Imbitantiura filius, patri cogno- deinde abiit accersere marilum, ut filium extrahe-
CAP LXl.
Horrore per- minis, ileposuit et dixit, quod ab anniscirciter duo- ret. Dormiebat tuiic ille sed uxoris clamoribus :

citus tran- bussibicum jugo boumin c.inipo existentiacciderit, excilatus accurrit, aniino plane constcrnato. Cumque
quiUitali
ut prope transiret serpens perquam deforrnis, cujus frustra aliquanidiu corpus requisivisset in canali,
redditur ;
aspectu fuerit usqueadeo perterritiis, ut niimquam .
intellexit ab uxore qualiter torrens aqiia per cana-
e-iinde auderet esse solus, t.intaqiie animo insederit lem iiiob>ndini abslulerit parvulum. Ergo objecto
ut Sffipe diu multumque lacrvmarelurnulla
tristitia, tabulato aquam slitit infra ninlendinum, ibique cum
apparente excausa non sine parentum formidine,
: inagna admiratioiie sua omniumque adstautium re-
ne quid gravius ipsi contingeret. Itaque cnm id sibi perit filium transversim jacentem, sauiiin acsalvum
uno anno dnrasset, adductum ab eis se ait ad sepul- sine ulliiis laesinnis Anua Mavala, Borrioli
vestigio.
crum S. Fr. Pascbalis, ibique mox redditum pristi- nata, dixit, quod sua octennis ansin.a tamgravi
filia
noe mentis tranquillitati. Die xxiv Augusti anno laboravit aliquando, uta^gre trajicereaquain,cibum
videiidi facul
tas rcsti' MDXcv Pelrus Fuster, civis Lucenensis testafus est, auteni per biduiim capere oninino niilliim possnt :

stKitur ; quod etiani ipse annos circiter duos tam curto ute- quam ubiS. Fr. Paschali oblulit, moxsaiiamhaliuit.
batur visu, ut transiens per campura tritico consi- Joannes Vincenlius, filius Ludovici Orti et Hiero- '"'""' ""'''''

-^ . .
^, ,,. infinititatc
tum nequiret distinguere, consitusne esset an non, iiym«i
.

Pastora, civiuin
Castellionensium, menses hbiratur.
.

' nisi ipsas sjHcas contingeret mauibus ; anni autem non plures quain duns natus, cirpit infirinilate, quae 1'^
erant sex ex quo ei ca-perat oculorum acies sic he- viilgo consternatio dicitur, sic labcu'are, ut qiioties
betari. Cum vero Villam-regalem venisset, audivis- vel plorare incipcret vel aliquid incnniinndi pati,
setque .a muU.is prcedicari gratias quas interventu maneret sensu motuqiie privatus, quaiuloqiie cliani
Paschalisimpetrarant, decrevit etiam so conferread respiratione sensibili, ut minimura ad horas sex;
ecclesiam, in qua jacet .sepuUiis, ibique a Deo per semel etiam tola una nocte, adeo ut jam moituus
ejus meritapristinam videndi facultatem reposcere : crederelur. Insuper in ingiiine sinistro sic crepuit,
quam ipso instanti recuperare cirpit, sic ut prius ut ovi magnitudinem hernia gravis ajquaret. Taliter
quam ali ecclesia egreiieretur res unas ab aliis visu aiino infegro patientem proinisit pater portare ad
distingueret; et Lucinam regrediens, quanto proce- sepulcrum Sancti, adliibens interim medicinas varias
debat longius tanto intueretur clarius; donec ite- sed aiite curatus non est puer, quam votura siiura
rum domuitr suam attigit. ubi perfeclissimo visu compleret pater, et filiura ex aniiuo coinmoiidaret :

fruens admirationi omuibus se cognoscentibus fuit. exinde enim omnino sanus fiiit
163 Isabella Alvera, Valentina, annos nata vi- 1 05 Soror Villanov a, S, Clara: monaclia in oppido
tormiim niveisi morbi
ginti quinque, dixit, quod a puerperio fuerit pertres Castellioueiisi, vrlicmcnter doIcl);it cajiile. projiter
leniuitCitr. cltrantttr;
menses infii'nia, et continuis \entris lumborumque tumorein qiiem qui tamcn simul cum
in eo fereb:it :

tormenlis cruciata : quibus accesserat febris conti- dolnre evaiuiit, moxatquese Sancto commeiidavit.
nua. Contra qua? mala tam me-Jicorum quam obste- Alia in eodein conventu, Soror Gratia dicta, rao-
tricum ronsiliis frustra usa, cum mossta admodum lestum in ore carnis accrementum patiebatur, quod
lecto decumberet, visitavit eam quidam Religiosus sa^pius maiui cbirurgi recisum siiccrescere denuo
discalceatus c onsobrinus suus, Fr. Petrus Morales iion cessaliat : sed et hoc sublatum ex foto est post
nuncupatus; monuitque ut pie invocato bei.edicto preces adS. Fr. Paschalem fusas. Catbarina Conilla,
Fr. Pascbali, magna cum fiducia imponeret piirticu- vidua Joannis Lorenzo Borrinlensis, morbo quodam
lam ex liabitu, quam ei porrigebat. Paruit illa sa- mulieribus satis familiari tenebatur, quo sanguis
luliriter consulenti, et statim quidem aliquid solatii sursuin aftr;ictiis iu collo ct capite tuinnres creat :

sensit, deinde ipsa noctedoloribus caruit inaneau- : qui omni h"!)domade semel quan'lo(|Ue efiam bis re-
tem facto plane relevatam se sentiens, vidit quod currens, duobus (iit fere solet) diebus ei duraliat, F
cuni uriiia egessisset multum humoris sjiissi instar cum febri aliisqueordinariis aci identibus : sulilatus

puris et perqiiam nigri ; exiiideque cognovit, quain autem totus est, poslquam sepiilcrum sappedictum
gravis suainfirmitas fuerit. Quin et febris etreliqua visitavit. Mariana Vequez, uxor Jacobi Castellani,

accidentia prorsus cessaveruiit intra duos vel tres etiam Borriolensis, eadem infirmitafe pluriinum fa-
dies, post qiios plane sana venit actura gratias ad ligata, per meiises quinque quot hebdomadis le-
sepulcrum. Anno jain Muxcv inense Janua;'io.
diolo currente, idein quod Catharina fecit et eodein suc-
cura \'alentia3 esset Sperantia RapiiaeletdeRoviro, cessu.
muliervidua, et magno lateris dolore ac febribus 1 66 Arcisa Escudera, uxor Franoisci
Andres ex
laboraret; post ultima Sacraraenta percepta, ccepe- Almanzora, apoplexise obnoxia, sic ut quofies ea j,,„„„,„^
ratetiam destitui et loquela et seusu. Sic jacenti attingebalur toto uno lateremaneret paralylica, liaud ^a,.„,y,(, .

atque a medicis deposita;, allatus est habitus S.Fr. exiguotemporis spatio nullain in co vitam senliens;
Ad extremu
redactul Paschalis, qui est in conventu S. Joannis de la Ri- idem etiam paliebatur cura equo veheretur, ac norai-
recreatur. bera. Mox autematqiie supra se explicatus,
is fuit nati.T. cum veniref anno Miixriv ad visitanduni cor-

rediit in se.oculos aperire ac loqui inupiens ;deinde pus S. Paschalis. quod tunc populo monstrabatur.
sub certi nuncupatione voti commend,avitseSanctor Ceterum quia in ipso itinere illiuspatrociniosecom-
qui e.idem ipsa noctead suilectuli pedes genuHexus, miserat; abeodemreligiose inspecforediens, domum
in situ orantis apparens. et ni imaginem queradam suam venit ab omni malo et tunc et deinccps libera.
Deiparie in ipso conclaviexistentembis dicens; Eia, Aloysia fiuardiola, Joannis Navarri mercatoris AI- ^^^^^^^ ^^^^
manzorani uxor, genibus tam inale aflecta erat, ut airecia
Domina, nunc serio; disparuit. Quamvis autem in-
firina nuinquara vidisset viventem, iis tamen indiciis ea in ecclesia flectere nulla posset ex causa, sed ne-

ipsuin a se visuin declaravit, ut verara ejus figiiram que ad buini sedendum ea complicare. Ergo necesse
animo inhssisse nemo dubitaret brevique consecuta ;
erathumili seraper sedili uti, ex quo ipso non pote-
ratse, nisi difflculteret viribusalienis nixa, erigere.
sanitatem integram, ad visitandiim sui benefactoris
Audiens
sepulcrum Villam-regalem venit.
; ;

86 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUU.


Audiens haec miracula Sancti, roburai) eopetiit tan- mulier divinum in sua illa extrenia necessil.ale favo-
EX IIISP. luin saltem.quopossetadsjcrosanctuni Ebcliaristiie reni : et ; Erravi. inquit, exislimans le fiiisse. Sed
XIUEMl finenihcpulcrum usque in haiic hor,im rescire non potuit njulu;>tri-
Sacr.inieiituin accedere. i-uniqiie iii

sa;pedicluin visilavit. Quo f;iclo majjna cuni facili- cera ; ideoque ab oiiere ejus restiluendi se credidit
tale llectere iie in genua et per seipsain erigere po- absolutani, Fr. Paschalis beneficio. Ludovici Pons
tuit : quud idciitidem aninii causa fecit sed quia : Almanzorani filiiisquidam, scitiir ejusdein interven-

vel nimi.< restricta petilio ejus fuit, vel itasalutiejus tu ab hernia esse ciiratus, sicut et alii |ilui-imi.

conveuiebat, rediil poslea pars doloris, ita tameii ut IC9 Ca'cilia Zorbina, uxor Josephi .^yberirh civis
genua flectcre sequeerigere sine auxilio cujuMiuum Penicarlensis. paralysi correpla anno MDxcivmeiise
seniper po.sset. Mojo, inedia sui corporis parte a capite ad pedem M iserabititer
aijra et depo-
107 Petri Adell.Mnianznrani lilius.Iacobusurin£3 pra;cliisa reinanserat, oinni usu brachii crurisque
sitasanatur.
t/rin.r puxui fluxuni patiibatur, magna cum molestia ac vere- impedito; quaruin partiuin caro adeo erat eniorlua,
nlmiuJ ;
cuiidia Mia, quod iii a-tale annorum octodecim non ut forficibus incisa ncc sensum ullum nec luimorem
posset i|)sain continere micle, ac leituni iiuolidie daret, ac ne caro quiden: ibi jani siiperesse, sedsola
bunieclaret ; sed visilato saiicto corpore deinceps pellis ossibus obducta videretur. Hinc evenil, iit

niolestia illa passionecaruit. Ibideni Aliuanzora;Ga- cubanie cuin ipsaquadam puella scabiosa, pars qiii-
InfesHDa
briel Clara ut Beatrix Daroza habebant filioluni dtiii saiia ardore tain viciiio conlacia intiimuerit,
erumpcittla
trieniiem, dextera iii parle lui.sDr.ibiliter herniosum altera vero iiihil iuali attiaxcrit. Manus etiam con-
Petrum noniiiie, ita ut adovi siniiliiudinemintestina tracta iu pugnum, digiliriue tara arcte sibi juncti

erumperenl quem corara corpore Sancti- exliilii-


:
erant alque iii inodura aquilinarum iingularum cur-
tum, invenerunt ad ejus contactiim fuisse rodinte- vati, ut nulla vidirinii aut extendi valerent; collap-

gratuin siquidem doinum relato lintea dementibiis


; suni vero brachiuni non nisi ab altero sano attolli,

nulluin prioiis luali ^ii^nuui appariiit. Cum Gre|j;o- ipsaqu» nec induere sibi neque exuere vestes posset,
rius Siiniicr, tcxtor Morcllcusi.s, gradiendi privatiis vel uuam aciculani figere. Siinili iiiodo attracta re-

facultalo, ideni scpulcrum visitare proposuit; ipso triirsum tibia difficillimum ei faciebat incessum : ad
ijradinequnns;
instanti midius se liabere seiisil, alque ut inelius liDec auteiii oniiii:iaicessit oppilatioventiis, frequen-
valuitcaqiil inire viain ; in qua quautuni ipse pro- tes ac graves dcdores pariens. In tali statu existen-

movebat sc, ad saiiitatein,donec


tantiini proficiebat lis ;iures pulsavit fania miraculorum, qu« in Villa-

perveiiit ad ecclesiam, ubi cum oravi.-set expcdito regali patrabantur, pluresque ibi curati suadebant,
{iressu diiniiiin suam revertit. Uieronynia Jordana iit se quoque S. Fr. Paschali con,mend:iret.
ipsa
Villa-rcgalen.-.is narrat miraculuni, qiiod sibiinvita mota devoliuneni erga euin concepit tantam,
IJuilius

ipsius Sancti alque ilcruni post ejus niortem conti- ut duobus mensibus prius quam sanaretur, identi-
git ; vidclicet, quod cum aliquando dnlor denliiira dein .•^oinni.iret se ab eo curari. Qiiod cum illa refer-

plane inlnlcrabili.s sibi ad diesquindecini duravisset, ret aliis, explicabat forniam vultus ac statura" habi-
utque ad su:e doiuns osliuin die quadani venisset tusque et geslus, a .'e per soporem viSam tani per-
Sanctus; ipsa ingredi jussuin logavitpio Deiami.re, fecte, quasi i-umeadiuniullun.quefiiissetconversata.

ut gonis suis signuiu Crucis imprimeret. Quod eo Nocte porrn illa, quaj reddilam sanitatem octiduo
pro sua huinililate recusante, ipsa manuni arripuit, pra^cessit, dorniieiili Fr. Pasclialis apparuit, ex-
et qua uiaxinie ilulor urgebat applicuit, eoque facto jiresse ni;iiidaiis, ut ^'illam-regalem se ((•nferret.ibi
lotiiui fug:ivil ctiiim pro tempore post recurrenti. sananda. Hinc tanta ei fiducia succrevit, utpluribus
Cuin vero eodcni niortuo rursus ab eodem impeli se Beiiicarli morantibus asseveran t, sanandam se si
seiitiret, recurdata Ilosarii quod corpori Sar.cto in Villani-regaleinirel. Erant nibiloininus multi,qui
admoverat, eodcni inaxillis adnioto cruciatum oni- dicenles incniabileni cjus morbuni esse; eaniqueob-
nein abogit, usquo in pricsens euin noii amplius jurgabat etiain frater suus, quasi eo itiiiere nibil
passa 1'acturani pra^ter dainnosas ipsi ejusque marito ex-
1fi8 Moleslis bicmorrhoidibus laborabat Ursula pensas : nam si salv:im illam Saiictusvellet. id eeque
S;iliciM -Miiianzorana, a quibus sanataest moxatque Kenicarli alque iii Villa regali posse eff'ecltim dare.
S. l'r. Pasclialis preciburj se conmiciidavit. Barllio- \'eriim lualiiit illa sibimei dormienli, quaiii ipsisvi-
lonneum, sex liebdonuidum iiifaiilom, parentes sui gilantibus credere.
hernia fjravis Franciscus Masut ct Fraiicisca Fabregaila Manco- 170 Ergo Beuicarlo discedens die Liiiiie xvi
fani cives, invenerunt, crevilque
ulriinqiie ru[iluni Oclobiis MDXcv, iii Villam-regalein die Martis sub
liernia progrcssu teniporis prodigiosuin in inoiliim. nieridiem appulit, bibore iicii levi per iler leucarun:
Hunc diK'S et incdium annus a'tatis habentein iidem deceni. Suiiipluiu autem apud Hieronyimim Jor-
parenles coniineiidaverunt Sanclo, et inlra paucos daii Notariuni iiospitio, [iriiis quam aliquid sumei»et
die> convalui.-se inirali suiit eo magis, quogiaviura qiiietis aul cibi potusve, una ciim Is.abella de Sorianu et
accidentia coniit;ibantur lierniani, quibiis aliquando de Asnar perrexit ad ciinventum, vocatumqiie in
flebat ut .ad horas viginli quatuor mortuo siiuilisja- ecclesiani Fr. Jacobum Morales, eiim qiieiii Sancti
ccret : quorum deinciqis niliil sustinuit. HelenaMi- Cunfessariiini fuisse dixiiiius, rogavit suppliiiter, ut
pecitttia rijenti
raveta, uxor Jacobi PaUiu lieuicarlensis, test;iUir, aliquid Keliquiaruui ejus sibi adforret. quo bra-
inirac(Wo.\c quod iii ilie Epipli;mi;c anni Muxcv niarituni ei li- cliium tain luale affectum contiugeret. Paruit ille,
(lalur.
berorum aliquot lulirmos babuerit; euque die niliil catenamque et pileoliim atque cbordam Sancti attu-
maxima fuerit necessi-
penes se pecunia." reperieiis, lit : cunique cateiiain maniii imposuisset, visum est
tale pressa. Tunc ei in mentem venit, ut S. Fr. infirrase, ipsain exlerius aciculi.s punctira terebrari,
Paschalis inerita imploi aret qiiod dum facit, acce- : intus vero igne ardcntissinio adiiii: eodemque ino-
dens ad eain quicdam sua viiiiia, nuinine Navipla inenlo ipsara aperiiit. Tum ad ciibitura translafa
manuni extendens, dixit .\ccipe, Doniina, nunimos : cateiia est, eisdemqiie signis pc-egressis sanalum
hosce, niihi cuin polueris restituendos; dabat aulem siistulit mtilier seque ipsani signavit. niagna voce
01 to vel iioveni Kegales. Accepit gratanter oblalum exclaiuans. jam sanam se esse sed cuin ambulare :

niuluuiu nnilier afflicta, et post paucos dies pra;di- vellet comperit necdum sibi crus esse curatum. Re-
clani siuini vicinani alloqiicns ; Ignosce, iiiquit, Do- diit igitur ad oratiouem cutn lacryniis, et mox ens-
mina necdum eiiini restiliiiTe possuin, quos niilii dem dolores, quus dixi, per totum latus usque ad
conimodasti nummi s. Ecquos, reponit illa, nunmios extrenios peduin digitos sensit descendere, atque ita
tu dicis? nihilego tibi dedissemescio. Agnovitraox iutegram habuit sauitatem : et stupentibus oninibus,
manibus
DECIMA SEPTIMA MAJI. 87

manibus ac pedibus utrisque fcqualiter exijeilitis ris,manu Gasp.iris Mascaros Clerici scriptis, fi-

utens, sine baculo alacris et erecta discurrere per demque totius rei facientilius. -Mia liujusmodi plii- R\ IIISP
.MMIiMI.
ecclesiam, vesperi vestes sibi deuiere, mane induere, rima reforro possem, nisi logcutiura caverom fasti-
atque oinuia facere potiiit, qu» robustissima setatis (lio ; suut eniiu infiiiit.i. quiB non solum in Villa-
atque conditionis suae.Qiiin et caro infirmi latcris, reg-ili,sedin:iliis passimoppidis fiiint, iis priesertira,
paul" anle nulla, suliito tim plcna appuruit, ut in in quibus jiroviiicia iio^tra Conventum hahet. siu-
nullo dilTerret a carne .-iltenus latcris, nisi c;indore guUis ali'iua fere reliquiaruu; ejus parfe iustriictas,
atque mollitie, iitpote tota nnva ac recons. Scd et ut sunt habitus, tunicella, pilcoliis, chorda, minores
op[iilafiu vcntris di>soluta est, neque deinde rediit paiiiii, iiuo ludices ac straguia. iiu:e sano iiifiniiove
unquam. Porru adeo siibitu curatain se videiis bona in u^-ni fuerunt, iiiia^que ad infiunuis dolutii pliirinias
mulier, nuluit in Villa-regali subsistere, sed incre- operantur cur.itiones. Ilaliic .\joriC auto diios tresve
dibili plena gaudio, sequenti m;ine die Mercurii dies didici, quod Dimiana Porez, uxor Polri Perez
xvm Octubris disressit, ac Jovis xix die mensis, Bayle, colicalaborans infiriiiitate. quasingulis quin
Beniiarluni advenit; iiicolis oniiiibus et ad eain ex- deiiis iiuo et octonis diebus corripiebatur, ciim sibi
cipiendain vi>endanique occurrentibus et accuiren- doinesticisque admudnin inolcsta esset (quocumque
tiljus,nec sine lacrjiiiis Dco gratias apeiitibiis ubi : enim vel niiniino irio niotu t;im atrociter afficiehatur,
usque hodie san.i perseverat. integnis leucas peilibus ut videretur jauijaiu inoritu:'a) dcvote petiit pileo-
cuiii onere anibiilan^. liniim batuens, agriim sarculo lum .Sancti, ad ejusque conlactum plenissimam rf-
repiiigans, aliaqiie laburiosaopera rusticaiia obiens: cepit sanitatem, quaa ei etiam niinc post pliires
quemadmodum ego ipse vidi boc anuo mdg Henicario menses durat.
transiens, toluinque casum ex ea sigillatim audire
volens. CM'UT XVI.
171 Hieronyma Pastora, uxor Ludovici Ortiz
Caslelliunensis, magno cum labore et cruciatu enixa Pwnwvelur nitlllS. Cnrpnris inlerjrilds. Vi-
fuerat f'1'tum, ut videbatur raortuum, utpote cui Im compendiuin
MoTtum nulla obstetricis diligcutia in calefaciendis pannis
partus ani- lineis, foveiidoque et caiefaciendo corpori diu mul- ITIultiludine miraculorum, quie ad Snncti invoca-
tum'iueapplicaudis, quaprupter denique
proficiel):it :
tlunein quotidie palrahantiir, excitati Pr.-ctor et Ju-

domo abiit tenipus operamqii'' noleiis ullra perdere rati oppidi Vilhe-regalis. aiino Mnxfit mense No-
Iiiformatio
in eo, quem omiiis -sensus raotusque expertiim et vemhri, iiiiseriiiit ad siium Episcojiiim Dnrtusanum
Jiintlica de
geliduin relinquebat. Iiiter liiec mifista piierpera, Procuraturem etSyndtcum. dictiiin Joaiinciu Jordaii, vita Pa-
meinui' alterius filii sibi a S. Fr. Pascluili curati, cum iinu ex Jiiratis, nomino totius populi siipplica- schatls.

uti supra est relatum *, converlit se ad eumdem, turum, ut Dominatio sua jiiheret inforinationem ju-
pietate materna proinittens, qiiod ante^piam S. Bar- ridicam suini de vita, mnrte. virtulihtis et miraciilis
rffi festum transisset, ipsa ad bepiilcruni ejus in S. Fr. Paschalis quod ille ferit hoc tenore. Nos
;

Villam regalem iret, si huic mortuo partui saltem Gaspar Puntes, Dei et Apostolica>Spdis gralia Kpi-
scopus Dertiisensis dilcctis nobis in Christo, Epistola
tixntillum vita; daret, ut posset baptizari. Neque etc.
Episcopl.
mora ; apcruit oculos qui mortuus fuerat, et b:ipti- Hieronymo Gasco, Preshylero, Vicario perretuo
Pro viorlua parochialis oppidi de Villa-real,
reticta revl-
z;itus integris qiiinque dielius vixit, in.agno cum ecclesi.-e Offlciali

viscit. hono suo. Vincentia


solatio matris majorique Ma- foraneo vilUe et slationis Almanzone et Priori rao ;

xiana, ses menses nata, Almanzorie ad inortem nasterii S. Thoma; Ordinis Pricdicatorum S. Do-
trahebatur a gravissima febri, cum aliis accidenti- rainici, viUae Ca-tellionis-planiriei, nostra; nertir-

bus leiiferi- jiimta jamque tres circiter horas ja-


: sensis ^ioecesis, saliitem in Domiiio, et iii commissis
cueiat inotus et aiihelitus expers, imo certu mor- dehitam .ulhibere diligontiani. Noveritis, qiiod co-
tua, quantum diligentiie adiiibit* a circiimstaiitibus, r:im nobis hodierno die comparuit Maguificus Joan-
* vicinus dictie Villa; Villae-
cereum accensuin ori admoveiitibus digitusque tor- nos Jorda Notarius,
quentibus, poterant comprobare. Ergo sepulcrali regalis nostrae dioecesis Dertuseiisis, et alter ex
linteo iuvolvendam judicanlibus omnibiis, mater Juratis dictie villa; aiiuo pra>scnti ; et nobis dicto

velut illod quiesitura, recepit se iu hortum ubi a ;


nomine Jiirati obtulit et prie-eutivit quamdani scri-

iieinine audieiidam se credeiis, cum ejulatu ac ge plain papyri siipplicationem. schedulam sive scri-
milu prostrata in terram. ca;pit aiixilium S. Fr. pturam, in et super qua qiiidem scriptura informa-
Paschalis magiio clamore iiivocare. Deinde sine tionein recipi .supplicavit. Nos vero, volentes in et

liiiteo ad conclave reversa, eo qiiod confideret fore, siiper pnrdictis rite et lcgitimo procedere. prout
ut vivain filiam inveniret, nequaqiiam se doluit ex- tenemur, quiarerum probatiu dejure est dilfeivnda:
pectiitione prostratani sed sanani valintemque
, ideo, dicto Jorda instante ot requireiite. tonore

etiaui hodie possidet. priesentiura vobis dicimiis, committimiis, ot manda-


oiipidu Useras octodecim annorum ado
17^ In nius; quatimus, nostra ex parteetpro nohis, omiies
lescens Jiicohus Vives, filius Juaiinis Vives de la et quoscumque testes, quos pars diclorura Juri>to-
Escaletta, mente captus ac rabidus, ita ut cateuis rum de Villa-real dare et pruducere voluerit, in et
esset constringendus, nnigno doiiiesticis oranihus siiper prohandis contentis in dicta papyri scliedula,

Merite captm dolori, sed imprirais ciiidam matertera; siiie fiiit. quam vobis ad p;irtoin claus;;m et siiiillatam mitti-
ctrabidus sa- Sperantiio Mascaros nuiiciipala;, qua; eiim tenerri- mus, ac do vita et inoribiis dicti Fr. Paschalis H,'iy-
nus flt- arahu simul et dili-
me semper dilexerat. Supplicavit ergo B. Fr. Piis- lon, et de per euin gestis, illos

chali, ut nopotem suum sano judicio redderet : et genter recipiatis et examiuelis, mediu juramonto, et
quudsiippliciler petiit, coiitinuo iiiipetravit. Eodein Notario publico et idniieo vobis bone viso interve-
Spina (lorsl
niente, interroganilo eosdom testi^s siip';r prjedictis,
rupta et
iu oppido fllius Jacobii Ruvii adliuc liictens, per
papilta spinaiu dorsi ruptus, pne dulore aliisque accideiiti- ac de scientia et causis scicntiiE, et aliis circiim-
nioritinis
bu.snrimillarum mateniarumalteri papillam corro- stantiis in sirailibus intcrrog;iri solitis. Quorum
ablata rcsti-
serat per circuitum, alteri eamdein prursus abstu- quidem testiura dicta et depositiones, scnptu tradi-
tuuntur.
nemini ostensas, nobis per fidum latorem
lerat. Qua iii necessitate cura Sanctum iuvocasset tas et
mater, et ipsa et filius suus ab omiii inoommodo confestim mittere procurelis: significantes nobis,

liberati sunt : queraadmodum testatus est paier, vestris cum litteris responsivis, qu*, qualis, et

quanta per nos tcstibus fldes sit adhibonda.


gratitudinis ergo id sepulcrum veniens, cum Iilte- ipsis
Testes
88 VITA S. PASCHALIS BAYLON ORD. MINORUM.
Testes vero, qui voliis noniin.iti fuerint, si se gra- vendai veneralioni ejus, cujus pileolum et catenam
EX IIISP. tia, oilio, amore, vel limore, vel favore subtraxe- voluit custodiri, donec ex manJato suo a me pete-
IIUB.MI
rint, cogafis per censuram ecclesiasticam veritati rentur. Instructor etiam Principis nostriDon Gar-
tcstiinoniiiin perjiiljere : quuniam nos vobis, In et cias de Loyasa, Archiepiscopus Tuletanus, quem
super pricmissis, plenario committimus vices no- Deus habeat in coelo, et Excellentissimus Marchio
stras. Datum Der(us:e die iirimfi nieiisis Decembris, Deniae, qui me lunc in conspeclum suae Majestatis
Domini millesimo quingeiitesimo
aniio a nativilale adiluxit. et in conclavibus suis hospitari voluit, sin-
nonagcsimo secumio. gulari cum devotione a me petierunt Reliquias ex
Episcopls Dkbtise.vsis, Scriba Marti Not. habitu, qiias dedi et ipsis et aliis quibusdam Ma-
174 prcescriptum erat, curatis, Com-
Ilis, ita ut gnalibus istius aulae, qui tunc aderant in insigni
mis.«arii sic responileninl. Illustriss. ad Reveren- conventu S. Laureiilii del Escurial qui easdem cum :

(li.ss. D. D. N. Gasp.iri Puiiter, Dei et Apostolicse maxima e\ceperunt reverentia, videntes qiianti sua
ad eaviilem.
Scilis grntia lipiscopo Dertonensi, Hieronvmus Majeslas noslruin Saiictum faceret.
G.isco, Presli^ler, Vicarius pcrpeluus ecclesia; pa- 17G Cuin bic moricbatur, obibam egojuxta olTicii
riicliialis vilbc ile Villa-real, et OfDcialis foraiieus mei obligationern, tamquam Provincialis, conventus
villai ct ftatiunis Almanzorae; et Fr. Hartholoma?us mihi subditos, eramque in extreino totius provinciae ProvUiciaUs
Coiiies Monachus, Prior monastcrii seu coiiver.lua Jumellensi coenobio. Ibi quain triste acciderit mihi ad tiiortaum
fcstinans in
S Tlioma!, in viHa (.'aslelioiiis planitiei Borrianae nuntium istud, novit Deus et oculi mei. Festinavi tnorbum tn-
constructi, cuiii honore et reverentia, ut ile-
ilcliito autem continuo proficisci in Villam-regalem, itine- cntit.
cet, saliileui ct honorem. Iiiseqiienies, compleiitcs, ribiis quum vires mea^ patiebantur majoribus: unde
etac in effeclum ileilucenlHs contenla in qiiibusilain et propter tempestatis istius calores, et quia sic
ilo lesliiiui roceplii)no lilteris, per mdgnificum et Deo placitiiin fuit, VilleniE in morbum
adeo iiicidi
[liscrctum Joaniiem Jorila Nnfcuium, nomiue in gravem, ut de vita niea desperarent inedici; sed
eisilein litleris impelratis, sigilloque cu- allato ad ine haliitu Sancti, qui .Mmanzaj servaba-
ciiiiteiito,
E
ria; vcstra;Duminationis in earuin ilorso ceia ru- tur, niiraculose convalui non tainen ita cito viain
:
ati coqiie sa-
bea impresso sigillatis, nubi.^ique per jam dictum natnr.
emctiri potui, tain inorbo quam aliis occupationibus
Joaiinem Jiiida Notarium, d. villae ^'illai-repalis pracpeditus, quin oc.to omnino nienses post sancti
cinuin, die xiv mcnsis Januai-ii Mnxciii pra.'sentalis, viri obitum effluxerint, priusquam Villam regalem
et per nos cum eis. qiiibus par est, buniili [obseqiiioj appellerem. Ibi iiiulti me pnestolabantur, ut aperi-
et subjecta rcverentia receplis, qiiaa data; fuerunt rein sepulcrum et capsam, quibus contincbatur viri
Dertusa) die i anno a Nalivilate
meiisis Dccembris, sancti corpus, ut ipsuni videreiit ; alii in circumje-
Doniini mdxcii, mediante Joanno Hieronymo Jorda ctis oppidis positi pactique cum Villa regalensibus
Not. pi-Kd. vilhu vicinn, per nos ad priedictam amicis, ut se tempori luonereut, omnem adventus
testiuin exceplioiiem specialitcr assumpto, omnes et niei faitiani auribus arreclis captabant. Ego vcro con-
quoslibct testcs, qiios d. Joaiines Jorila diclo noinine siderans inininie expedire tunc inspectioiiein publi-
dare et producere voluit, diligcnterrceepimus; eos- cani, ciiravivuluanduni seruionein priusquam eo
qu8 do scienlia, et c:iusis scienliiB, et aliis circuu)- veiiireni, quod niillo raodo aperienda erat capsa, iiec
stantiis in similibus interrogari solitis interrogavi- ego eam inspecturus.
nius. Quorum quidein testium depositiunes, in 177 Ilis ita provisis, nocte quadam appuli ad Iilein aperlo
scriplis redactas neminique ostensas, clausas, et conventum Villa-regalensem: cuinque uni Religio- loculu corpus
sigilli) nieo d. Ilieroiiymi G.isco in cera rubea in soriini sub obedientia mandassera, ut quam secre- iiiteijrum de-
earum dorso inipresso sigillalas, per praesentium tissime perfringerec parietem, quo claudebatur cun-
prcliendit.

Intorem mitlimus: significantes vestrae Domina- cavitas altaris, et sarcophagum sine strepitu rese-
tioni, quiid ipsi testes sunt vita-, fama;, et coii- raret; praitextu capiendai quietis milii a via fesso
versationis cplini:i; ct honestae, et tales, ut pro- necessariiE, jussi ut Religiosi omnes, quos sermo-
cul duliio eoruni dictis ot depusitionibus plena, uli cinando delinueram in cella niea doiiec confectam
pie iicire atque inlelligero possumus, adhiberi valeat rem scirem, in suas se cellas singuli recipereut.
fides. )-t cxinde, tamquam obedicnliai filii, nos Assumpto deinde Guardiano ct socio nieo aliisque
niandata vestrai Doniinalionis insequi et coraplere duobus Religiosis, postquam alios omnes indormi
quani libeiitissime parati etc. Datuni in d. villa visse cognovi, ad inspiciendum sepulcrum accessi,
Villffi-rcgalis, die oclavo meiisis Augusti,
anno,et et corpus tutum viva calce coopertuni reperi. Hanc
Nativilate Doniiiii mdxciv. ego cuui propriis manibus dimovissem, discooperui
vultiim Saiicti, divinitus integrum in carne sua, et
Fr. nartlioloinaius Comes Prior, totiim reliquum corpus integruin, ut ne quidem ex-
Hicronymus Gasco Presbyter. treniitas nariuiii, qua; priina defluere mortuis solet,
in eo desideraretur. Vidi integros oculos, barbain,
De mandato prajdictorum
magnificorum Com- labia, colluni, pectus, ventrem, manus, carne ubi-
missariorum, Joannes Ilieronymus Jorda Not. et que integra: et dexterani inanu mea elevans, oscu-
Scriba. luiii eidem fixi, iiotavit|ue niollein eam esse atque
175 Ego quoque niissus fui, ut de re tota rela- tractabilem, et crystuliino quodam huniore stillare.
tioiicni facerem Majeslali Philippi secundi, cujus Inspexinius tibias, cruraque tam plena, ut nec pilus
siiigularem erga Deiini Sanctosque religionem ex- quidem decidisse notaretur. Nihil auteni fostori
PhUipinis 1
pertus ctiain suni. Nani cum negavisset audientiaiu naribus, nihil visui horroris offerebat sed eliciebat
Rrz msp. ;

favtt cullni tractaro volentibus gravia regnorura suoriim nego- oninibus devotissiraas lacryraas positum curain ocu-
promovendo. tia, propler infirniitatem qua tenebatur ; mihi eain
lis nostris tara insigiie miraculum.
concessit in Vigilia S. Joannis Baplistiu anno 178 Post haec mandavi, ut clauderetur capsa et
Mnxciii, ut eorani se et carissimis liberis suis, Poit t}iennium
Phi- paries apertus reflceretur calcem vero nolui anio-
;
adltuc Incor-
lippuui lcrtium Doniinum nostrum et Iiifuntem Do- veri, diceiis Qui in liac calce tot mensibus le con-
; rujitum repe-
niinain Isabellam, rercrrem dc vita et iniraculis S. riUir,
servavit, poterit sic coiiservare annis aliquot, ut
Kr. Paschalis; quemadmodura feci, ipsis cum maxi- testatius ftat celebriusque niiraculum, quando trans-
mo sileniio, attcnlione et alacritate audieutibus. ferendus es in locura honoratiorein. Veiiit deiiide
Mandavit autera inilii, ut Infornialionem de eisdem Commissarius, qui visitabat Provinciam; quando Re-
coiificorein, Regium lavorera suum addiceus promo ligiosi Villa-regalenses, cupieutes corpus sanctum vi-

dere,
DECIMA SEPTIMA MAJI. 89
dere, ipsumaperuenintcumeJHslicentiaannoMDXciY sts agente Fr. Alfonso de Lerena. Anno deinde se- D
die xxn Julii, (luobus et amplius annis poslquam quenti ejus Professionera exoepit Fr. Joaunes de E.\ IIISP.
in vivacalce sepultum fuerat
invenenintaulein ip- : "
Cijrdovilla. istius Conventus Guardianus. Obiit an- xniEMt.
sum constitutum. Vestis tota pannique minoros
sic MDXcii, a t.itis 50.1; i.ii, regnante in Hiiipauiis
in cinerem abierant, unico excepto pannicul", qui Pliilippo II, Sodem Ap.islolicam obtinenle Clemente
supra verenda corporis restabat integer, prffihe- VIII, Gener.ile Ordinis Franciscani Ministerium
batque testimoniuin virginalis illius pudicitise, qua sustinente Fr. I'r:incisi.o de Tolnsa Episcopo Tu-
nec inortuus quidem voliiit hac parte nudus conspi- densi ;
Custodiain veroliiijusprovinciffi administran-
ci. Intesrum quoque suis oninibus inembris specta- te eo qui prie ceteris erat indignissiiuus.
Sepultnsi
batur corpus, rarnibus tamen et nervis exsuccis est denique in conventu Villie-regalis, octo "leucis
siiie ulla coiTiiplione, quod erectum in pedes per se ab urbe Valentia, in regia via qu;c Barcinonem du-
consistit. Verum tamen est quod de.^it ei acuinen cit. Alque bic finis esto pra;sentis
Cbronicae, quinn
nariuin, et nonnullis in locis extrema cutis deest ; conclusi in couventu S. Anfonii de .\j-ora, oppido
etiain sinistra auris et digitus unus, quos revulsos Illustriss. Ducis del Infantado. aniio iiiox.i;viii mense
fuisse apparet : quod si in pedibus rautilum est ali- Decerabri, ipso die quo Ecclesia id Malutinis Lau-
qnid, iil etiam factum fuerit indiscreta devoliuno dibus adBenedictuspriEscribit cautandam Antipho-
aliqui rum, liberosuo arbitrioalmtidiviuitusperinis- nam : Ecce conipleta quam et egii ad Dei gloriam
;

soruni, ut sffipe alias, etiam in rebus, quibiis na-


iis liuic meo operi possem subscribere.
tura prffiter inorem parcere fuerrit jussa a suo Con-
ditore.
179 Manet porro nunc corpus istud venerabile SUPPLEMENTUM
intra cap.sam, tripliciseraolausain,ad cautelam ma-
Capsx fri- Vitae, virtutum cl: niiniculorum.
plici seia jorem : claviura autem unam habet Civitas, honoris
muilitiV in- ergo sibi concreditama Religione, sub
ct s:curilatis
cUtdilur.
actu aulhentico, qiuid per hoc non pra-tendat jus
Ex Itatico /'. Fr. ChrintophoridWrta.

idiquod in tam pretiosasrelii|iuas,quasagnoscit esse


ju'opriuni ipsius Franciscanas Religionis
CAPUT 1.
thesaurum.
Eadem Civitas, ad ipium honorificentius collncan- De vila Paschalis ante susceptum Retiijionis
ilum, fabrioari jussit capellam pro novo sepulcro,
corisilium.
quod illustrissimus Dominuset siiigularis nosler Pa-
Diix Gandix
volo Saiicro Ironus Don Candus de Borja, Dux Gandias. promi- j\ nno MDxr., prirao Pentecostalis Paschatis die L. 1. c. I.
,
facto prolem serat se cuiifecturum ex niarmoreGeniieiisi, si filiiim xvii mensisMaji. iu luco Turris forraosa dicto, natus
impclrat.
sibi d:,ret: dederat autem Sauctus, ut postul.itus agricolis, sed honestis piisque parentibiisPaschalis, Piierllia

eraf, Marcliiouem de Loralaya, formosissimum in- Pa^chalis.


futurai sanctitatis ab ipsis iucunabulis dare ctepit
fantulura, cui paler suusin baptismovoluitdari no- indicia primo raliocinii huniani initio doctrinte
;

men Francisci Diilaci Paschalis, quo donura esse il- Chrisliame elementa laljiisadhiic balbuticntibuspro-
liusagnoscerit. Ut auterallluslrissimaDucissa etiam nuntiare tam libenter assuescens, et signiim Crucis
se obligatam specialiler agnosceret, et Marchionem digilis tem-llis forinare, ut earesdelecLitioni magnaa
ex se natum orationum alque votoriim ;
filium esse parentibus esset. Cuiii aulem etiam die quadam ad
placuit Deo, ut ipsuni non iuius ederet in lucera, divina Officia eum super brachia uortasstt mater
quam renovata es53t incmoria S. Fr. Paschalis, in- sua iu ccclesiain, notatus cst tain qiiieto ure, oculis-
vocando eum in ipsopericulosinris articiili discrimi- que in mjstcria s.irra tani iiilcntis ha"sisse, ac si
ne, quando secundum attesiationem obstetricis, con- euruiii iligiiitateui plcno peicepissel inlellertii. Kxin-
versus in utero foetus brachiuin prietendeiis, signi- de sic ille alfici erga ecclesiam cuqjit, ut si vel taii-

ficavit, quam prfflsenti ipseacmater su:i egerent au- tillo tenipore eadein mater illuni reliuqueret .solum,
xilio. Non est hoc quidem indicatuin Ducissa;, ne quo pedibus rectis nonduni per letatem accedere po-
animus ei ad laborein rainuerelur : ipsatainen sen- terat, etiam manibus adreperet, non sine iiiagnapa-
tiens diflerripartum sequo plurinium fatigari, verso rentum solicitudine, qui euintuturequircntcs oppido,
ad Ducem adstantemvullu ait Domiue, si placeret ; non nisi in ecclesia repcriebant. Quod cum siepius
Deo iii hac liorame liberare, numquid iremus vi»i- accideret, et justus aliciijus iiifurtuiiii a p;iivuln in-
tatum corpus S. Fr. Pasclialis ? Respondit Dux, id currendi metus suliesset, coiiati quidem illisunt ob-
se factiiruinlibeiilissime. Tunc illasublatis in eoclum jiirgationibus uiiiiisqiieabsterrere ab ejiisiiiodi ausu,
oculis cu'pit instanter auxiliuni Sancli e.xpo^cere ; viiicerel;imeniion potueruntpropeiisioneni, non tam
cumqne veiitri ejus inipositie essent Iveliqui;o ejus, nalura;, qiiam gratia; illuc allicientis.
qua; in Gandiensi conventu .sei-vantiir prodiit in ; 2 Procedente aitale prucedebat etiam pietatis af-
liicem sanus iiifans, qiujsi eaten.;s maudatum Saiicti fectu.s ; nec aliii (en> pucro ludicra eiMutquam Ro-
prai^ttdatus ; parentesqiie suos et famiiiaiu iiniver- sarium et Sanctoruin imagiiies : fpio multuin coiife-
sani cumplevit laetitia. rebat inateruaiustitutio. variis exercitatiunculis piis
180 Est crgo nunc corpus S. Fr. P;vsch;tlis inter euin iiifornians : patris ;;utem revereniissimus sem^
altaria Conceptionis et Ro.--arii : qui locus et capella per, nuinquain visus est in aliquu ejns inandatum
undique convestitur iinaginibus cereis, labellis vo tr.iii>gredi. Quiu etiam fratribiis suis qiuitiior, ex
tivis, linteis mortuariis, aliisqiie insignibus miracu- quibus nonnulli eraut ;clale majores. tali erat exom-
lorum, per Saucti istiiis invocationein patratoriim ; [ilu, ut eopra^sente nihilindeconim facereaiiderent,
quorum pra:cipua longo urdiiie dediuius in hac hi- i Ique cum necdum ageretanniiiii aitatis septimum.
sturia,pruut ea simul cum uotitia vita; atque virtu- *
Qiiem iibi attigit, pascendogregi poliusquamagri-
tum excerpsiinus ex Informationilius seu prucessi- cul!ura:applicandumceiisuitp;iter, eu qiiod is minus Creiji pitsceit'
Compeiidiiim tlo pra llcitur-
bus, Ejiiscopali (ut supra vidimus) auctoritate for- pollere viribus videretiir. IIoc agens, singulariter
raatis.Qua; omnia, ut chronologico concludanlur afliciebalur cuidam ereiuituriu, ciii a saiictissiina
compendio, dicu, quod natus est S. Fr. Pasclialis in Virgine dclla Serra iiuinen erat, etejusdem imagiui.
oppido Turris- forinosce anno mijxl. Siiscepit Iiabi- In hnjus auiliitu fivquens P;ischalis, vullu,m illuc
tum apiid Doniinam uoslr.ira Lauretauam de Monte- convertebat idenfidHni, sa-pe etiam eo versus flecte-
forti in regiio Valentino, die Purificatioiiis virginea; bat geiiua. et qu;isniernoria tenebat recitabat preca
anno mhlxiv, Custudem Provincia; S. Joannis Bapti- tiunculas : quod si abducere longius gregem ei opus
Jl/u;i T. IV 1 i erat,
90 SUPPLEMENTUM AD VlTAM S. PASCHALIS BAYLON.
erat, prrESpniiiiin dilecta^ siln' (fdicuije .«upplebat tando; Tantam scilicet tenellae menti mali bonique D
IX ITAL. icunctda mafris supra chartam duriorem ex-
L)«i, discrptionem jam tum infuderat Deus. Oiii autem fu-
&'AIITA.i
pressa; eamdemque pedo sno pastoraliinsculpserat. gientissimus situul et propagandi culliis Mariani
una cuiii Ciuois furnia ijisum s<»l'j dclijiens. in-
; H zelHn(issiinus,si quid vacui Inibebat temporis liben-

tenilcbat suaviltu.s cuni Domina .sna Patronaque col- ter impendebattexjendisexjuncoistiusmodi rosariis,'

loquiis, et cuidam ejus OlTiciolo peirurrendo, quie inter p.istores distribuebat, usum simul et do-

3 Cum se>ie inter sodaies occasjo dabat loquendi cens et suadens.


de Deo, de virtutis excellentia, de peccati gravitate,
tantum ad-rat verbis ejns jam pranduscnli pondiis, GAPUT II.
Soeli ipio
prcesente a ut cx iisdeni ejus sodalibus aliqui in suisdejiositio-
perUulo luti nibus diCant. sa.-pius visos esse h»'iiiines griinchi^vr.s Vocaiio Paschalis ad HcMtjionetn ejusque
iunt .
luoryniantps, atlpnteque eKci|)ie!ites monita ejus de acla ante infjfessutn.
observanLia mandatorum Dci. Hinc fiebat ut vicinias

tutius pashtres, niagni ac parvi, cum de eo forte lo- Jr amiliaritas ei contracta erat cum quodara Joanne
queUintur, appidlarent Heatuni fipsa testium verba Apparitio, quem sibi unanimom fidelemque per tres
suiit^ el pro tidi haberent ejns'|ue ambireiit sucie- ;
annos ejciiHitus, suUim fere habebat socium : hiiic
Socio uni
tateni, persua^i quod eo pra;s(mie nihil ^ibi posset suuni ille vitae religiusae iueundce consilium indica-
menfem de
evoiiire uiali : ad luemoriain
quod .Hane notabili vit, iiuic post quirideuiin dies dixif, quid sibijuxta rviigione (n-

evpiirn jialiiit aliquando. Pascebat cum uno ex illis ereinitoriura Ali:oncheIeuse pa^centi fuerit a Fratre du^i^f

grc^^em in terntnrio AIcQnchelensi, et inter duas ct Moniali sibi apparentibus circa id revelatum :

grandes quercus anibo cnnsederant ; cum subitus huic etiam paucis post diebus se obtulit cum habitu
turbo utramque radicitus e terra eitulit prustravit- et pallio cinerei coloris, quali utuntur Religiosi
que, sic tanicn ut uiiu illariim in uniim, altera in eosdem appaniisse,
Fruiiciscani, dicens, iterum sibi

alterum latus caderet, illaisis qui incdii eraut ado- quodque ad eorum mandutum implendum vellet ex E
lesceiitibus, Deoque gralias reieientibus qiia; res :
ea regione discedere {sirut reipsafecit, transferens
deiiide ab aliis cognila, nmUuin eos in concepta de spse in bicum dictum Penlias de S. Pedro in reguo

Paschali opiaiiune confirmavit. Quud si adver^i inci- lyiurcjie, ubi sorore:n habebal) huic denique rever-
debat, aliqiiid, prorumpentes forto ad juramenta aut tens post annum occurrit, propallio iudutuspalliolo

bla^pbfniias . ocios coinpiebat niodeste, dicebutque, religioso ct pileolocinei'eo. Id autem Lestauti Appa-
sicnteonim (juidain depusuit; Tace, frater, quidfu- ritio attestautes plures alii expresse notant, pallio-

ciemus V Adjuvet nos Virgo ; Domina nostra opitu- Uun breve fuisse.et funem quo ciiigebatur crassum,
letur iiobis. eique, quo Discalceati nostri utuntur, simillimum.
4 In autem pastorali npere miruin quantura
illo 7 Cum eodem Apparitio pascebat aliquando gre-
esset solicitus, jie cui damno caii.^rtin darel. Ergo gem Puschalis inviu qmeCaprLe-fontem ducit, circa
cum aliqnando instaret inaler, ut cujusdaia amitje Idcum Covatilla dictum. ubi funs erat unde solebant -sfifn^t&us
Cural nc cui uquam sup-
suai puuculas capras pasceret ille magno cum ani- bibere, sed adeo turbidani tunc habebat aquain, ut pedtfal,
grex suus
; ubi
damnum rff/ uiicunduie ; Parce, iiiquit, malcr, ncqiie hoc niihi vel aspectu suo nauscam crearet. Cum ergo alibi nuUa erat.
iuipera ; quia sunt taiii petulc^, ut quanlacumque eam quajrere veliet Apparitius Non discedamus ;

adhiijitu diligentiagrande tamen damnuni ul>iquefa- hinc. inquit Sanctus, quia ego aquam hic tibi pra^-
ciant egu nolo habere occasiouem cuiquara fa-
; el bebu atque a via regia uonnihil deflectens, depo-
:

ciendi malc. Ejus auteiu eo in geuere vij^iUutiain sitis in terra pedo ac pera, fossam parvulam inani-

l^oc declarat, quod atramentariolo penuaque insU'u- biis suis cxcavavit, qua) mox repleta luit aqua cla-

ctus seuiper, in ctdlectis euin ad rem sludiose cbar- rissiraa, ad eainque sedentes amboeductum e sitar-

taruin particulis, notabut locuui et dominiim loci, ciis paneui raauducarunt. Admiranti autera Appari-

cui forte damiiuni aliquod grox suus attulcrat : et, tio dixit Pascbalis Araice, quando sitiens non ha-
;

si i?rat pretio aistimabile. contiiino id indicabat I«- bueris aquam, terram percute scipione, etinvenies.
sis, corumque arbitrio compensubal. neque patieba- Dixit autem Apparitius priedictus, quod paulo post
tur a conductoribus suis nuidquam es,igi aut solvi, nuuampliusaquum istam repererit:
eodeui rever.^us,
quia totum suiB imputans neglifjentiaj a se suivi
id Crucem posuerit,
sed ad servandara loci roeraoriaiu,
debere aiebat quodsi illi causagrygis sibi comaiissi
: qua-adhucsupererat, quando ille prima vice inViUa-
aliquando mulclabantur. id ante uniaia detractura regali his de rebus testimonium dixJt.
volcbat. debitu sibi .stipeiulio. 8 Ceterum non tunc priraum cura prsedicto Appa-
*^^^-^"'
ti Idcin aiinoium necdum qualuordecim, ju.ssus ritio communicavit suuin de vita religiosa consi-
KenuU aufvi- aliqiiandoamagislropastorum inijredi vineam quam- Iium,autcogit.are idccepit; sed diu antea huiusmodi ^ ,
re, ef olittttui
comfdnttivus
dam ad uvas carpendas, cumque id racHrerecusaiis, vilujalnjuando lenendic prtesagia dederat. Habebat pnsayia fiuu-
minis eliuin adigerelur, constantcr respondit ; ^'ec septeunis parem sibi aetate cognatura Franciscum rx viix dat.
si memliratim me discerpere valueris, moreminhoc Delgado, quem parentes sui ex devotione induerant
ti'oi geram. Tuiic ille muhum indignans eodem in- Iiabitu Fruiiciscano : qua- res eum tara gratiosura
gressus UV113 attulit, et, ut uianducaret secun», Pa- faciebat videri Puschali, ut ab ejus consortio avelli
scbalem invitavit atque hoc eliam recusuntem nou
: vix p"sset. Cum ergo infirmura Franciscum ali-
ferens, aserepulit. Sed pennansit iii proposilo san- quando viiitaret, invenit ejus vesiein in soarano ex-
ctus pu(;r, magistroque inudcste .significavjt, furto positara ; quam sibi induens. seque in ea gaudenter
ablala nuniquam e>se Midlo etiam juuior utilia. demirans, induci non potuit, ut in digressu eam de-
er.it. neque adhuc deciuumi
annuin coinple- a^latis poneiet; cum lacrymis se^e opponenseis, qui ipsam
veral, quamlo paslorculus quidam, videns eum in abstrahere sili veUent, nequemiuiscedens. Quoviso
manibus habere funiculos qiiosdam e juucis marinis avunculus pueri matrem accersiri jussit ad cujus :

contexios et niLiUis iiudis insterstinctos, quiesivit raandatuni ille quidem paruit, sed perrexit inconso-
ex eo qupin usum liabereut. Cui Pasciialis Hiqui- : labiiiler plangere. Postquam autemaetate jam gran-
dem. iiiquit, Corunuj recitanda; serviunt. isti vero diori recusasset sibicum filia oblatam a Martino
ad peccati'rum me-ruin meinuriauiretineiidaiu.Tum Garcia hereditatem;is, quianteasapefuerat paterna
socius ; Ecqua, infert, in re tu potes peccare i Pa- in domo de temporali re aliqua coUoquentibus ger-
schalis autein muguo cuni fervore ; Ecqua in re manis dicere solitus Egu nihil volo, nihil volo.
;

^Uicris? Couculcando haiic terram, videndo, cogi- quia debeo esseFrater; eumdein infinera patrimonii
se
IiECIMA SEPTIMA M\JI.
91
se contingentis part«ni fiMtri suo Jonnni Bavlon. se hnbere. I.ihenter tamen videbat ipsos manducan- D
atque soruribus duabus concessit. Matrina autera tes ac hibeules vtisra viuura. licot Rx
ab e.i ipse cun- ITjil.
ejus, quLL' eum sumnie (liligebiit, totiesque auflitum tantor absliuerot : ac
domihns quidern ne in
D'a1vTA .

dicere quod deberet fieri Rsligicsus, appellare s"le- pnfronoruui siiorura. quarulo illuc pi-o pre;;is sui
bat Fraterculnmsuum postquara intellexit revepa necessitatibus adibat
;
oblalum instaiiter volcbat
,

habitu sancto indiitura ; Gaudeo, iuquiebat, quod suscjpere. Di.s'.ulceatus sempercin^ebatnr crnssn ex
PaschaUs meus verbi sui fiJem impleverit. juncis mni^inis rune sibi iiutem ea do causa rnn.na-
;

9 Annum agebat quando h-\c


aitatis vigesiraum tiontibrrs rcspnndeb.it, Hiiuc in moilrim fit ,\liqirid
de causa in Valentinqm regnum se contulit quo in ; ad obtiiiendnm peccati.rum reuii.ssi.n™, et ciBlum
Sorori
itinere transire voluit per Rupes S. Petri dictas. ubi si possibile est oonsequeirdirm. • Ut nrrlem
vatedicll. arcurwto
sororem hahebat, ut supradictum, nomine Joannam servai-et proQScriptam sibi distribulionem tempnris.
Baylon, ut ei valediceret. Excepit eiim cura gaudio Bolar'e horologlulurn penes se ferebat. Justitiai vero
soror, cceuanique par-avit ; sed indru^ere: niilla ra- eratobservatiirtam rigiilus, ut vel intr.aro in vineam
tione eum potuit, nt aliud qriam panem et aquara alicujus ad car|iendum uvarum reccmum grande
gustaret. Quod quainvis ei displicoret, existiinans quid creder-et, qundque nemiui liciluru e.sset, nisi
tamen id ab en fieri, quialassus a via egebat requie, extrema siti aut farne rrr-geule. Quod cum rrirnis
mandavit sodali suas JoannseGar-cife, rrt fralri lectum scrupulose abeo sumi dicerent alii,- nibilo ipse ini-
sterneret. Refei't nuteur ha}c in suo examiue, noris a?,«timavit quanrvrs parvulas recubis iir illa
quod cum amb.ne eum in cubiculum dediixissent, materia ; adeo
prex snus vel qiintiiur obnlo- amantlssimut
ut, si
jussa! recfldere, et luiniuis extinguendi cur'am sibi rnm damiiiim farerel alicui, coulinuo id curaretcom- justltix.
relinquere, paulo post redierint ad nstium, crri ille peus.are. Dicenlibus autem sibi, qu"d ita volens
interius pessulum obduxerat; notantesque lirmen agere, tandenr plussolveretquamesset piegistotius
adliuc ardere introspexerint per rimas, viderintque pretium, respondebat MuUa parva Imrainem ad in- :

eum nudare se, suinptisque funiculis t.into cum ri- feros trahunl, et ego nolo tanlo gravari pondere,
gore flagcllare, ut coactse fuerint inde abire, non 12 Contigit ei'go. ut sirre ipsius culpa nlii|uando
valentes planctum dissamulare. Postera die jentacur pecns in s.ita qu;edam ingressum, haud leve ut ip^i
lum eidem prjepararatsoror ; sed ille iteruni prseter videbatur damnuiu faceret, quod euni vehemeutcr
panem et aquuin gustare nihil voluit, ac ne in pera conturbabat, quia nomen domini, cui satisfacere
quidem accipere quidpiam edendura in via;so|iira oporteret, ignoi.ahat. IIwc in miestitia defixo occur-
petiit, ut cricurbitula r|uam ferebat impleretur aqua nt per' viam homo, qnem hiluriter iiiteiTogaus,
dicens, quod si fanies urgeret, friistum panis esset nuini|uid sciret quis agri illiiis forot doiiiinns, rum
mediraturus ; atque ita discessit. Ilhe vero ingressae noiiion andivisset, audilurni|UO inorv mio vellut scri-
cubiculum. invenerunt leitnm, uti eiim hesterno pto maiidare, non reperit utramentariolutn suum;
'

vespere coraposuerant ; indeque intellexerunt, qiiod hoininiquo, turbationis qiiam prn;sefercbat causam
noctem humicubans egisset. requirenti, respoudit Quia excidit mihi atramen-
:

10 Postquam eo quo iter intenderat appulit, do- tariiim. neque possum.scriberenoinen ejus, cui grex
minumque invenitcujus gregem pasceret; cum ob- nieii>< daniniim dedit, timeo aiitein ne ipsum nionio-
sanguine
Servatus esset identiilem id facerecirca couventiim ri.i raea exciil.it. Nimia viiieb.itnr Gaspari Guerr*
aijni scribit,
Virginis Lauretani-e, idque renuntiatum dominoejus (id ei honiini uomen sed res- atramentario
erat). ista .solicitiido :

essetr metueuti ne giex suus sterili in solo et tam pondit P.aschdis; Praestat, amice, hie quain in in- perdito.
frequenti accessu depasto luinus coinraode haheret, ferno solvere. Ut ergo siia;facerotconsiientia;satis,
Virgini Marix
gregein
qusesivitex eocur non adalia pasciia la^tinra trans- coram eodein G ispare, apni uniiis anriculara iiisoi-

iret. Cui Paschalis; Ego et grex meus nusquam dit, acceptanrque fe^^fucam intiiigeiis saiiguini. ut

bene sumus nisi in conspectu Virginis, «ijus pro- ineliiis pntuit, iioinen seripsil ; qiiod idein deiiide vir
tectio euin valde impinguabit.Hoc audito, fidemejus admirabundus publicavit. Similifer quia verebutiir,
et devotionem admiratusille, dictorumqueveritatem ut quantacrrnrque adhibita diligentia ad plenurn sa-
experientia CDniperiens, agere eum deinceps pro tis feeisset iis juxta qriorura agrds sidehat pascere,
libitu sivit. Dicunt autem pa*^tores, inter quos qua- fodientibus aut inefeiitibus eoruiiidom faniulis ali-
driennio toto versatus est, quod cum ipsi luporum quaudo se jungehat; et lioc faciens eliaiu integro
eamdemque metu vigilarent, Pasch.ilis gregem suum noctu pler die, nolebat vel pnnis buccellam aut aqiue haustuin
pie colit.
accipere, sed de proprio vescebatur.
rumque dimitteret in campo, seseque ad ostium ab iis

conventus transferret orationis ergo. seculus pro- 13 Hinc fiebaf, uf in en trihiinali, qiiod constitu- fi"jr,s depasta,
teclione Dei,para^, Dici autem vix pnsse aieliant, tiim i^ti^ locis habetur adcpslifnanda diinna ali aiii- l.rtior
invenittir.
quantuni eaui veneraretur, flectendo geniia cuiiven- inalibns faeta, taiita. habcretur fides P.ischalieliain
tum versiis cum;sigiiiim dabatiiriid Ave Mario, Ho- injnr;ito, uf simplici ejii^depositioni fides haberetur
sariiim ejus atfentissime reeifando, quod semjier in absqiie inforniatiorie ulteriori : qiio etiam juvit hic
inanu aiit ex collo pnrlabat. alio-que ut iileiii face qui seqiiitiir casus. Incurrerat noctequadam grex
rent inducendo cuin auteradoriniebat siiuiii illum
; suiis in seineniem vicinam, ct dainuiim notabile ei
scipionem, in qno Deiparso iconem aculpserat strinr intiilerat; quod statim ac mane vidit Paschalis, ad

gebat amplexu, et vigilans cavebat ne eum vel in judices retulit. rogavitque venirent a'Sliraaturi no-
pecudes jaceret. vel aliqua leviori actinne inliono- xani. Venerunt illi, et corain domino judicirent ab-
raret. Sed et snavissime de ea loqnebalur. uibilfre- suiiiptura esse grani tantuin, qnantum mensiira
quentius in ore habens. qnam, Salvet me Doi iiiafer, impleret, qu» in regno Valeiifino barchiglla iiuiicii-

Virgo me sospitet. Siniiliter etS, Josepho afficieba- pafur ; veriiratainen suspendeiidain definiiionera ul-

tur tenerriine. ideoque lilienfer adibat colliculura timara, donec seinentis, qu.a? adliiic in herlia eraf,
quemdara. medium inter oppida Elches et Montis- ad fnigem niatiiritatemqne perveiiissef. Reversi ergo
foptis, qiiod ex eo Coiiventiis aiiibo. quos solos Va- me.ssis tempore irstimatores nusqiiain Irnges la'tio-

lentino in regno tuiic habehat provincia nostra, eini- res copiosioresque repererunf quam eo loco, qiiem a

nus conspiceret; siium scilicet Virginia 'LaUretan®; grege suo depastuinfateliafur P:iscliali«; etDeiimin
et alierum Sponso virgineo sacrum. servo suo minbilem collandarunt. Nolarunt alii,
11 Si quaiido rogabatur a sociis pastoribus, ut quod in hac parte tam snlicitus, numquain tamen pe-
Magnam cum iis manducaret ; accipiebat pauxiUum panis, cora siiajacfis pedn lapidibiis arceret abagrisalienis
mittimorum
cuTom idque aqu» intiugens surgebaf, dicebatque ita levius aut in viam reduceret, sed ut suniinuin coniininari
ttabet.
solitus.
;

9a SUPPLEMENTUM AD VITAM S. PASCHALIS BAYLON.


A solitus, niaxim.i cum moderatione modestiaque id aperte. Displicuit ea libertas circumstantibus, mi- D
KI IT\I. faceref, illis velut liominihuj' parcens. .\Iii observa- nime existimantihus adeo vicinum esse discrimen;
D'ARTA
runt, quod licet plenus misericordia erga pauperes qtiare eum cceperunt injuriosius objurgare.dicentes,
nemini stipem petenti negaret, non t;iinen cum eis idiotam esse et indiscretum, quod roi medicpe 'mpe-

dividebflt panem, sibi ;id sui sustentationem clatum ritus priesumeret eegrum conturbarenuntio tam im-
a patronis sed potius denarinrum aliquid, e salario
; porluno; aliaque addentes convitia domo illum ex-
re.servatum, curab.it penes sehabere, ad eorum ne- pellebant, imprimis uxor decumbentis. Ad hanc
cessitatem sublevandam. ergo sereno vultu sese converlens Ignosce raihi, :

14 Qui (am solicilus erat, nequid alienijurisfrau- Soror, ignosce, inquit non eniradixi, ut te conlur- :

cKP.x\._ daret, facile intelligitur qu.tm exactiis fuerit in eo- barem. sed ut iiifirnium prsppararem ad mortem
Quomodo rum mandatorum oliservatione, i\nx divinurn con- Chrisliane obeiindara numquid autem etiam tibi :

colatfeUa: ccrnunt cultum. Ergo ne memoria' defectu alicui videtiir, prlus saluti aninne provideiiduui esse quara
Vipili^e cum jejunio observandpe deesset, curabat corporis, Laudetur D.N. Jesus Christus manecum :

habere Kalondarii exeniplar, ex eoque etiam indi- Deo.Et h;ec dicens abiit adeo hxtus, acsi inagnobono
cabat sociis, rpne festa es.sent de priccepto colenda. ibi donatus luisset. Vix autp.m egressus erat dorao,

Curaliat etiam pridie eorum sic disponere domi ora- quando Damianus in seconversus, et nota; sibi san-
i)ia, ut nec ligna qiiidem comportandahaberet, qua- ctitatis virum minime vana inonuisse persuasus,
tenus diem totum impendere sacris exercitiisposset. curavit rebus siiis prospicere et extreraa suscipere
Quod attendentes pastnruinmngistri, preescindebant Sacramenta : brevique post obiit, tam
improviso
etiam ipsi nccasiones, per quas potuisset impediri successu cives omnesimplens admiratione non vul-
quin et diebus feriatis non raro facultatem praebe- gari. Aliascum congruum judicasset secularesquos-
bant audiendaj Missa>. Oratanter id sane accipiebat dam mouere, et lii injnriam sibi
de aliquo excessu
Pasclialis, sfd graviter fercbat, quod, ne deesset fieri rati convitia reponerent. dicenies; verum esse „
jj
otfioio suo, adeo celeritcr deberet revcrti. Quando hypocritam, qtiem satis appareret inler capras edu-
autem iiec illiid licebat et erat in loco vicino con- catum non potuit animo cnntinere gaudium, ne
:

ventui, observabat sediilo pulsuin campana?, ut quo foras eruinperet in vultum ; et genua fletens atque
Hoiliam
iion poterat.,corpore. acrederet alfectu. Et gratiii- culpara deprecans, inipudentiam illorum sua illa
s.
speclimdam cari illi volens pientissimus Dominus, cujus delicise mansueludine vebementer confudit.
eUxMbcnl
''"''''•
sunt csse cum filiis hoininum, sfepe ei inter nubes M Par erat in illn obedienti.-E yirlus, cujus hoc
spectabile exbibebat sacrosancta3 Eucharistias my- specimen sit. Cum in Valentino conveiitu morabatur, *'*f- ^^^-

sterium, Angelicis manibus in hierothuca sustenta- simul Dispensatoris et Ostiarii fungebatur munere,
tum. Unde gaudio immensn perfusus continere
ille utroque propter incolarum ranltitudineni perquara
se non poteral, quin advocaret soeios, ut fierent laborioso. Hoc intelligens, qui tunc er.at Provinfia-
^^l^,^'.'
egusdeiu parliripes spectaculi : qui licet intendendo lis Fr. Petrus de Sena, pro'eo quo ipsura diligehat
oculos, quo ille digitum, nihil viderent ; non dubila- amore, aliquantlo eidixit; Vitleturmilii, Fr. Pascha-
bant tamen, quin vera diceret. idque pliires postea lis, quod hic niraium fatigeris visne ad aliura con- :

testati sunt. ventum transferam? liespondit autem ille Quod


te :

ad mutationes attinet, non convenitut meum exqui-


CAPUT III. ratur judiciura, quia ego metotum posui inter ma-
nus obedientiae : faciat Caritas vestra qund volet :

Insignes Paschalis Jam religiosi virtutes. rautelvel relinquat : quantumcumque eniin occupa-
tio sit inulta, et inquietudinis plena Ostiarii cura,
1
Jntoritn contem])labatur virtutes et vitie asperita-
dum ego per obedientiara haborabo, juvabit me Deus.
CAr. \M.
(g,„ j„ jj(^ Virgiiiis LauretaiiiB conventu fiorentem, Alias sciens Provincialis, quoii Guardianus couven-
"'''"" "''^''"=' P*"' ^''"culum religinnis cupiens uniri
ImjmltUir tus, quem Pasclialis incolebat, valde parura esset
ReHgiontm,
^'"'•' oompos factus est aiiiio mdlxiv a Custode Pro- factus mores etingenium viri Dei, dixit ei
ail Fr. :
vinciiu Fr. Alfonsode Lierena. Guardianum con-
Pdschalis, numquid expediret missionemab hoccon-
ventus agente Fr. Joaniie de Cordoniglia exacto- :
ventu pelere, qtiando in eo
bene iion est? Intel-
tibi
fiue novitiatus aiino religiosa vota professus est in
lexit facile Sanctus, quo vcrgeret lalis intprrogatio;
w Mu
f'*'*''.'''''"'''''^'""-"

habitavit conveiitus, atque


VirginisiiFebruarii'Exindevarios
iii loco Montagnana;. Ibi
atque respondil : Non, Frater numquam eiiim p :

ejusmodi ]>etilioiiem probavi; econlra .semper exper-


cum esset, exibat
frequenter lignatum, et fasce
tus sum, quando nos committimus .Superioribus no-
''""*'"'* ''<"'''"'' lionium
quoties autem cum socio
HamUuall! :
stris.post Guardiannin unura non adeo coraioodura
- eleeniosyna} causa abibat Ituigius, cedebat
iu via li- sequi alium aptiorem ; quod nnn conlingit, quando
gnorum fiiscem, et hunc veluti hospilii mercedem nostro arbitrio eligimus aliquid, quiatunc a maload
ferebat in domiim ejus Fralris apud quem
cvf. Mv. erat noc- pejorem devenilur,
tem actiirus, vel eunidem relinqiieb.it
eleemo.syna; 18 Quanii porro faceret obedientiain, etiara post
nomine apud aliquem pauporem. • Eodem
humilita- mortera voliiit signiflcitum, idnue eeinina vice ex- '"""' P""
tis spintu conabalur occulere virtutes suas, , ^ ;. T^ mortem.
et favo- ,
pertus , , .

est Liuardianus quidain. Prima, quando in


res sibi factos divinitus. Accidittamen
aliquando. ut conventu VilUi-rBgalensi die ipsius Sancti festo ad
raperetur in ccstasim quodain in loco,
ubi videri a
concionem dicenle D^ Frederico VilLarasa Canonico
Fratri.m uno poterat : de quo
vehementer postea Metropolitana; Valentina', atque ad eum locura, ubi
crubesceus, Frntrem illiim adiit, monuitque ne ma- facienda erat meiitio earum percussionum, quas
gnopere ajstimaret quod viderat : egisse enim secum
intra capsam miracalose audiri explicabimus infra,
Deuin quoil swpe indulgeiis paler e:-ga immorigerum sic dicente, Qiiod licet multi asserant, inibi
dubiuin
hhum. blaiidius eum tractans ut pauhitim a vitio est Fr. Michael de Villa-rasa ipsius Canonici ne-
ad virlulem traducat. :

pos et Guardianas, dixit intra se; Beate.Pascha-


c«p. XY. "J Il""iihlalem ejus cunilabatur
insignis pa- quamvis ego
.

tienlia, quie iiiillo casu


lis, nihil audeam tibi iraperare, tamen,
videbatur po.sse commoveri
« l'anc,m.r \ 'S'tabal ahquando in Villa-regali
ut hiijus loci Superior declaro tibi votum meum esse,
quemdam inflr- ut dubium istud concionanti auferas. Ecce autem
si«dio»,s muui, nomiiie Damianuu,
.
Porquet, gravius quam
sciebat periclitantem
ipsn illo momento tam valido ictu iiisonuit capsa,
: quod intelligeiis Paschalis ut quotquot in ecclesia aderaut ipsum audiverint;
C(Epit eum, utcito mmiturum,
monere suaviter sed populoque mirante, errorem suuni agnoverit orator.
nec
,

DECIMA SEPTIMA MAJI. dB


A nec sine lacrymis sermonem finierit. Alias. cura comniendabant. Hoc se expertuni juratus dcposuit H
idem Guardianus ad ipslus B. Pasclialis altare Mis- Didacus Araziel civis Mohfurlen^is, filsus d( hX ITAI..

\\<i\
sam diceret, ingressus est ecclesiaiu Dux de Alcaia. qiiod per deceni aniios gruvissime impiignatus
it"

tauto cum comitatustrepiluque.ut iiupossiliile Giiar- niunqiiuin frustru invocavorit ejus auxilium, de
(liano videretur cueptu mysteria ])rosequi. iiecor- cujus iusigni castitate grandeni cunceper.it opinio-
datus ergo prodij;iosae, quam nuper fuerat exjiertus, nem ex eo tenipore, quo cum viVfiito coiperat vei*-
obedientiae, per niodum imperantis rogivit San- sari (amiliari:cr. '
Intcrim profundissinui ejus hu-
ctum. ut tumullum compesceret confestimque au- : miiitas, ingeniosum eum faciebat ad invenieudos
ditus e capsa pulsus omnes attonuit atque siiere preetextus, quibus virtutes suas occuleret. Hinc
fecit; ituque sacridcans quiete ac devote Sacrum cuni aliquando Fratrum aliquis euin interrogaret,
perfecit. qua ratione posset dormire non extendens corpus,
-19 De amore paupertatis. quo enituit Sanclus^ nec unquum ccssans ei aliquid niolestiic irrogare:
quod creverit cuin eo in ventre matris
dici polest, Nescin' inquit suliridens Pasolialis , opilionem me
sua; ex quo enim ha;c illum cuncepit, ade» erga
: consuetum dormire duritcr, nullum
fuis>e, ideiique
Paupertmlis
amor. pauperes ccepit affici, eisque tuiu profu^e largiri inde pati incommudunr?
quidquid poterat, ut ad prodigalitatem res teudere 21 Qiiam uutem.erga se rigidus tam erut biuii- HcnUjniiQs
in altos,
passim diceretur in populo; umle etiam aliqui ipsam gnus ergu alius Pascbalis quin etiam liberalis :
i:\P XMV
accusaruntapudmaritum.quasiei Iiberisque injuriam prie^ertim erga pauperes. *
Cum ergo aliipiando
facientem. Sed respondit vir bunus Id qui)d uxur : fuissetannus solito sterilior, disit ei Frater elee-
mea largitur pauperibus, nec milii nec Iibens dece- mosynarius; Obseero Kr. Paschulis, muderatior
,

dere potest. Kx lioc amore fiebat, ut vestis nov^e esto in largiendo pane, quia a;gre nunc obtinetur.
nihil "admitteret nisi Eegerrime : quare cum ali- Uesponditille Fidamus Deo, credamusque
; nobis
quando Guardianus Villa-regalensis, indecorum ju- panem non defuturum [iro quovis enim : frusto
dicuns eum indui usque adeo atlrita resartaque tu- panis quud dabimus. aperiemus pm-tas duas per
\i
nica, uovam suinere eum jussisset; tanto suflu-sus quas ad nus eleemusyim intraliit.* Simili nccasione
ruljore iuat per monasterium, ut eidem remedium Guardianus ViUa-regalensis. metuens ne cives.qui
quajsierit, a parle anterioriassuendo qua;dam frusla suis ipsi dentibus subtr;ihel)ant undesiistetilarcntur
attriti panni, utsuos ipse oculos falleret Sed deinde religiosi, nimia Osliarii sui liberalitate in duiidis
cum aliquis Fratrum qua;reretur aliquid punni lanei el.eemosynis otfenderentur, veluit, ne ciii pauperi
sibi deesse, lateralia segmenta tunicee suae rescidit, panem daret extra cun.suetam horara di^trihuendaB
tradiditque egenti, ipse eadem tam arcta iduirco inter egenos ollae. Obedivit initio Sanctus, sed ciim
vtax\me \n
utens ut succum indutus videretur. Alias palliolum curdis ejus teneritudo pati non diu posset, cos iqui pauperes.
decentius minusqne informe impunere eidem volens aliis horis veniebant discedere sine solatio, Guar-
Guardianus, coacius est abstinere cicpto, propter dianum accessit ; fuitque tam efficax ejusoratio, ut
submissionem animi, quo deprecabatur, ne suo illo ille convictus rationibus, quas supgcrebat inilam-
paupei'rinio liabitu privaretur. Subligaculum autem raata ejus caritas, di'jeret : V;ide Frater, et quid-
lineum, quod minorem pannum appellamus, habens quid ilumi est elurgire qiiacumque placui^rit hora.
pree frequenti sartura instar ligni duratum, quoties 22 Accidit aliquandu, cuin |)ortarii siinul et re-
laverat, madidiim iit erat resumebat potiiis, (lUam fectoriani olticio Sanctus fungerelur Valentia" , ut
ut siccandum soli exponeret, et sic forte ab aliquo vesperi tantura panis quaestuarii ferrent, quantum
con^^piceretur. Videns aliquando religiosum quem- communitati videbatur posse biduo integro
ti'ti

piam, cui Juanni Valera no.nen erat, resarcire ejus- Nihilominns sequenti die monuit (^lee-
surtiL-ere.

raodi panniculum particula lanea Isetitia plenus ; mosynarium Paschalis, ut de pane in prandium ac-
exclamavit, quod eura pro vero tilio S. Frauf-i.sci quirendo cogitaret. Hic turbatus anium, {um quaj-
raiin mul-
nosset. Si quid contra dilectani sibi paupertatem jam nunc posset panis defecisse
sisset, qiioinodo ;
/ij)Hca»(ur.
committi putabat, nionebat libere itaque cum ali- ; ad refectorium properat, et omnes ejus aniiulos
quando data esset Provinciali pallaex serico. isque scrututus frustra. ad osliariam cellam abit, ibique
eam destinasset"faciend(^ attaris pallio, parteraque canistrum reperit cuin pauculis panibus : qiios se-

deesse intellexisset. synuicoque mandasset, ut con- cum ferens in canistru, et sequi ostiarium jubens,

gruum quaireret supplemeniura ; respondit Pascha- ab Ouardianum detulit, dixilquo indignabundus :

lis ; videret ;
quoinodo id cum puupertate cousi- Quoraodo tandem poterit salvari Paschalis, si lalia
steret : monitumque gratum habuit, ProviuL-ialis facit prictextu caritatis? Erat Gnardiamis Fr. An-
et ciEpto abstinuit. '
Quodam in conventu cellula dreas a S. Antunio, vir prudens et sanctus qui :

erat sub cainpunili adeo arcta, atqiie insuper ostio commotum plus a;qiio Fratreraplacare vulens; Qiiid
et fenestra acpeno etiam tecto carens, ut nemo in faciam, inquit, si Fr. Pasclialis Sanctus est? Pu-
ea posset habitare ipse vero non destitit eam
: pugit sua la;is, quamvis alio fine tonuqiie ac
!i;ec

postulare a Guardiano, donec pro magno suo sola- veliiti per ironiam prolata. fugientissimum glori»

tio obtinuit. humanai Paschalem itaque nihil raoratus, cani-


:

20 Jam de puL-nitentiarum ejus rigore quid di- slrum secum .>ilenter abstulit rubore suffusus atque
cam ? Ciliciorum quibus utebatur molIisMmum ,
discessit. Placuit autem Deo, cujus causa dispen-
Amte/itas
ejtts in se. contextum erat ex setis , huic vero ad humerura dium istud ubvenerat. panem istum raodicum. quem

pectusque applicuverat ferream equi solearo. Hoc pauperibus suis Paschalis servaverat. midliplicari,
quod .sic ut inde fueriiit atiatim satiati lleligi"si quadra-
autem cum de imposito ligno, ei pro cervi-
cali erat, subduxisset Fr. Petnis Herrera, sibique ginta, et nihilominus superesset ad usum paupe-
experiundi causa induisset, nec brevi quidem spa- rum, ouin admiratiune cunctorum.
tio teiiiporis tolerare valuit : et tauien ipsesic aut 23 In paranda pauperum portione diligentissi- CiOos pau-
multo asperius indutus, et triplici etiam catenie mus erat simul et uitidus, dicens, non esse illis p'rum sapi'
dissimos /«
ferrete gyro cinctus, opera quamtumvis laboriosa danda ea quai alias foras deberent abjici, maxime
Austeritas porro tanta cum ideliam eurum sanitati posset nffii-ere quod :

exequtb:itur hilariter. *

mensarum reliqui^e nimis pauca; videbanlur. ad-


servabat eo florem virginitatis illibatiim,eadem
in si

debat aquam et oleiim cum aliquantnlu pane.omnia


que merebatur ipsi victoriam contra tentationes
sic apparans. ut pauperibus abunde fieret satis.
Angehc^ isti virtuti adversas neque ipsi tantura.
Angel: :

sed etiam aliis, quii tali ex cuusa ejus precibus se Ob.servaverat eum aliquando non nemo itacondien-
tem
;

91 SUPPLEMENTUM AD VITAM S.' PASCHALIS BAYLON.


A tem cibos istos, dicebatque; Quem saporem poterit Mulier quncd-im Isabella deExea diclii, exqiia- D
tiiit.

EX ITAI..
jus istiul habere, ex hiijusmoHi iugmdientihus pa- dnm propoSnerat animo nullam amplias "«""o nova.
di'--plicentia
D" AnT*.
ratiiin? Ciii Paschalis ; Optimum, inr|uit. per Dei eleemo^.ynam coiivpntui facere in enque sihi vide- ;

graiiam. Ille ergo, cum iioiiniliil scce^sit San''fus, batur fam niimquam semn-cndam crederet,
fixa, ut

guslare voluit : guslalunique condimentum sic pro- quamvis tofusmundus liocei inandaref.Cum autem
bavit, ut tota vita sua niliil sapiilius giistasse jura- primuin ei iocntus estSanclus,audivi1 ab eo; Soror,
ril. Mem alias accidit. cum jiivare eum jussus Fr. promittas mihi, qnod caritatem hactenus nobis fa-
Joannes Ri«lriguez dixit Quid faciemiis? nihil ;
ctam non sispx ullacausa intermissura : unde infel-

enim in refectorio relictum est pro paiiperibus. Cui lexit ca, cor suum ei divinitus patef;ictnm, salubri-
Paschalis; Ne ca te cura tangat, ir.quit, implcto terque confusa proposilum mutavit. Fr. Pefrus
nqiia cacabuin et igni admoveto. Patuit Jonnnes, Pastor redidat aparentibussiiis, post fractnta quse-
inteiini ilum Pa.-chalis paucula panis frusla cum dam negotia sibi molesfa atque ^^illena fransiens, :

sale quHTit : quibiis aqua- injectis Quid inquit


; , ubi tunc Paschalis morabafur, cum eoqrie agens, ex
tantitluni prodcrit in tain copiosa aqiia? -^t Pasclia- ordine refprenfem quid tractasset, acsi priesens ad-
lisspirilu fdvens; reciinus. re.spondet, quod po- fuisset, iriiratus est, consiliitque ab eo accpptis re-
tuiinus; nunc rcliquiini est, utqiii-d potest ex parfe creatus adjutusqne. Fr. Joannes Olarte, magiiain
sua agaf Dciis. Resmiral Gustalam deinde offam spiritiis obscurifafem patieiis. quam npque Novitio-

sic landavit Frafer jira-iioniinafiis. ut dixerit, nie- rum M."gisler Fr. Em:inupl Rodriguez potuerat
lius conditam numquam se comedisse. tollere cum B. Paschnli dixisset se quiidam spiri-
;

tiinli afllicfione premi, non .nddita causa, totam hanc

CAI'UT IV. ei explicnit S:inctus, et conscientiam ejus serena-


vit.
Pridlenli.r, fcienli.v el propltelix dona Pa- 27 F.rnt in \'illa regali juvenis Saiicto carus, sed C\P. XXXII!

schali concessa. Insui perdite addicfus : quem runi frustra sa>pe mo- Erentura
nuisset Pasrhalis Lude. inquit, lude num- /"•*rfici(.

H |is omnilius
singularis. propter qiirim
virtutibiis conjuncta erat prudentia
nnn raro configitin iis ubi
quam vinces
fide amici verbis habita a
:
:

qiiod cuin is ileinceps csspt expertus,


: sed
E
hisii abstinuif. Agathas
hfibilaliat convcntibus, Pncsidentem eiim constifni Borrel niaritns jacpbat depiKsitus a medicis qnanl :
Prttdcntia
PaicfialU
pro ^uardiano absenfe, licet non dpcssent Heligiasi ideo aillictnm consohins Sanctus ; ('ursum snum,
Sai-crdufes ad lioc muniis idonei. Similiter cum inquit liabebit infirmitas; sed iiuamvis loiiga, inor-
aliqii.-indo dcesset Magister Novitiorum (quod offi- talis uon erit. Simili occasione id ipsuin dixit Bar-
ciuni magnam discretionem requirif) pragpsse iis tholomxo Sarf, pharmacopoeo Villa-reg:ilensi, qt
jussus est Paschalis. uti tesfalus est, qui sub ipso dicti verifatem facfi probavit evenlus. Antonius de
Novitius .\lmanza; fuit anno mdi.xxvi, meminitque Fuentes in suo exnmine refert quod qiiidam vici- ;

phiriiiin iililiiiin munitorum ab eo func acceplorum. nus suus ita esset a Fr;itribus alienus. ut oinnem
In convenln efiam Juinillensi concordi votoscribens occasionem fugeret agendi cum eis qnodqueidnar- :

ad Minislniin Provincialem coinmiinitas fola, Su- raiiti sibi Paschalis dixerit Veniet tempns, quo :

perioiTin peliit Paschalem, et per menses ahqnam isteraagna devotione mofus, curret post Fratres :

mnlfos habiiif, cum nvigno omnioin solafio et satis- ifnque successisseait, ut vix mnjoreni illo benefa-
factiiine. Noverat eniin niirabilem in modum ser- clorem Ordo habuerit in oppidoElche, ubi res coiitigit
vare lcnitatem erga alios communisque vitas ratio- Villena' pharmncopreus erat, qui grntls subminis-
neni cum omnibns, etsi erga se proprie tam esset trabaf Convenfui omnia. qiiibus opus pr;it ex ..-ua
durus ausferusque. Itaque cnm aliquando infelle- offirina ciijus caritatera aIi.|u;indo
: pxpendens Pas-
xisset Mngistrnm Novifiorum in conventu S. Annae Rependef, inquit,
chalis ; homini isfi mercedem
indiscreto quodani zelo abripi, et graviiis solifo onus Deus dnndo ei filiuin, qui fiet Fr.nfer Disciilceatus :

tam in pa-nilenfls qunm in orafiunibus aliisque et hic fuit Fr.Gaspar A'alera, Sacerdos probus et
exerciliis iniponere snbjectis^ secreto puni advoca- cum magna virtutis famn mr.rtuus. Villce regalen.si
vif, inslriixitqne de moderatione teupnda tam felici- oppidolis gravis erateum civitate Talentina coram
ter. ut Mngisfer ille mngna cum grafitudine palam Seiiatu Arragonise pro qiia tractanda missus Don
:

professus s,iqie sit, quantnm ex ea instructione pro- Joannes Jorda Presbjter, ire noluit nisi Pnschnli
fecerit.
valedixisspt. Cum ergo eidem conimendas.set nego-
25 Cnm habitaret in cnnventii Villa rpgalensi, tiiiin et itineris sui succe^sum Vade, Frater, inquit :

egressus .•diqiiando ad uiendicandum panem, vpiiis- vade. qnia helior alque robustior reverteris
ille,
:

selqiie ad nstium ciijnsdam sui devoli, Joannis Fer-


quod silii arl verlium accidisse lestatus deinde est.
Faiiiitim naudcz ipsemet p.aterfnniili:is occurrif, duos panes
;
28 Dp scienfin P;ischali divinitus infusa testatur
tirnfiticlloiie manii piwfcrens. Qiiod .idmiratus Paschalis; Quo- Fr. Pefrus Herrera, quod V.nlentia; h;iliit;inti sibi
Quget.
modo, inqnit, nunc du^is pnnes accipio ? Dicam, re- prcpr.siierit s;epo qiiipdam puncta pripdicanila: quse Scientia l«-
ponit Joanncs. quia minus frumenti video me ha- prxditus
ille gralanler excipiens. popnloque exponens ma- fiisa
here, nccsalis pecnniie. nt iiucd milii meisquo ne-
gnum suisque auditoribus fructiim tiilerit. Ciim-
sibi
cessarium eril emam, ideo eleeinosynam diiplicare que aliquando prffiscribenti ea sibi Piischali iliceret
stafui, ut modicam, qua; supcrest, farinam inulti- Libenter pgo ista accipio, sed opus est, ut de fer-
plic.ire digupfur Deus. Ilac pjus fide delectafus Pas- vore tuo impprfiaris mihi ad eadem utiliter prtedi-
chalis qnicsivit. ubi eain haberet condilam. Veni, canda humiliter respondebat vir sanctus Crede
; :

iii(|uit ille, el vide. Ivit Paschalis, suamque bene- Frnter, quod spirifum et fervorem communicabit
diclionem impertitus; Ne verearis, inquit, dcfutu- Dominus, et ita semper experiebntur, nihil dubitans,
rain tibi fiirinam hoc dicto abiif. Testimonium
et
:
quin tam alta tamque solida ei diviiiilus suggere-
aufem de his posteaferens Joannes, aflirmavit, quod rentur. • Oionibiis aulem quihuscum ngebat utilis et
licel farina illa non esset sufficiens pro
media lem- jucunda erat ejus conversatio: cujiis rei testem im-
poris quod restabat pnrte, duraverit famen
usque "primis notabilem habemus Marchinnem de Navar
ad messem, ullra qunm solebat cum sua :
. ma res. CoraitemdeAlmenara, V.-dentiaecommorantem,
justaqiie admiratione.
tunccum ibi ostiarius erat Paschahs: qui adeo se
26 Inter hiee etiam prophetia> spiritu pollere captum ejus alhiquio fatebatur, ut hoc Irui omni
Sanctum, tum aliis, tura sequentibus casibus
pa- fere vespera satageret, quia exinde referebat. ina-
gnam
DFXIMA SEPTIMA MAJI. 95
gnam de peccatis suis coniritionem et mnUtionem stantibus cum Missa
esset inchoata, pater quidem
moriim not;ibilem, novis quotidie propositis desulo- genibusflexis fundebat orationem. nnterverodiseo- EX lUI,.
riisqufl Deo serviendi continniitiis: addebatque, ejus- operiens phigas filiic reverenter a vultu et collo d'auta.
Saiiclas post
nio<li fragranliam splemWemque soiitum absisfere Sancti tergebat suduivin miraculo^^um, qun digitis
viortcm oculos
acnipnre Pasch;ilis,ut quamvis in obscuraad ostium coilecto tumores singnlos inungpbat. Statim autem pandif;
cella sine luniine e>set, facile (anien eum videret; atque elevari ccepit sacra Ilnstia, siibsilitMis poter
nflque ab eo digrederetur, ni^i cum majori ejus quain exclaniaiv c(ppit liono animo, boiio.animo simua.
;

prinium revisendi de^iderio. Miraciiluml miraculum! Fr. PaschaliNocuIosapenl:.


20 Martinus Crespo, civi Montis-fnrtis, propter Ad huuc claniorem continuo versus c:idavfr onines
occisuin prodiJnrie a siiis adversariis patrein, impla- se converterunt: inagis autein admiratio crevit,
Vlndictse
cupidum re-
cMliiii a-stuabat ruiiiditate vindictav cunKine Ufmo quuido ad elevatinnem Calicis, itorum aperti sunt
coiicdtal ignoraret. quaiiti ad ijiiictcm publicam bonunujue oculi. fliniiter in altaro detixi. donec ille snper cop-
hoxti. coinmune referrel ignein islum rdstiugui; mnlti viri porale repositus esset ; eoilemque instanti cu-
religiosi ac nobiles interposueruiit auctoritatem rataest puella, nullo vel initiimo signo in ea rema-
suain : sed frustra semper, quamvis et mater et fia- nente.
ter prinif genitus Martini in pacem consensissent. a Octavo post mortem Paschalls mense Villani-
CIVP. V|.
Eryi) plficuit, ut die Veneris sanctu, quando exlii- regalem advenit Fr. Joannes Ximenez Provincialis
benda eraiit Passionis Christi mysteria, adduceretur et quo in statu sucrum corpus reserato sepuhro in- sepiiltus di •

in ecclesiam, ubi cum Clerus scL-uIaris ac religiosiis venerit, ipse doscripsit. Biennio post idem fecit Fr. vcrso tcm/iO'

per Jesu Christi sanguinein ubiestaretur, ut inimicis re implc-tw,


Didacus Castellione Provinci.dis , reperitqiie, ut
condonaret. Sed et boc frustra fuit. Tunc Pa.-cbalis idomXimeneznarr.it, consumptis jam oalce vestibus
hominein m:(nu ajipreheiisumseiluxit aturba, suain- nonniilla etiam ex parte violatnni. Itaque man^if.
que ad euin exhortationerahis verbis conrlusit; Fra- sacor hic thesaurus, usque dum alia vice npertus
ter, condoua pni Dei aninre, (iu;in<loi|uide!n videris, est, inveutiimque, decsse pedes ambos, siM-ra r.d

qualia hic sint repripsentati de mysteriis Passionis eorura oavillas resecto>:.Cuin |ue diibitaret nemo,
Ciiristi. Et hatc saxeiim antea ppctiis ita einollive- quin audaci et indiscreta domesticoi um aliqiiorum
runt. ut sa-pius deinde cum jurameuto aJiirinarit, pietas idfocisset; placiiit perexpressum obedientiie
non habuisse se quod ei responderet, ideoque dixis- mandatumsubpcenisexcommunicatinfiisgravissimaa
se; Per me Hcet. Frater, srribatur reconciliationis imperarc restitutinneni furti, qua impetrata, oollatos
instrumenlum omnesiiue invoterati odii radicos ita
; ad locum seotionis pedes eosdera osse. qni corpori
ex oorde suo revulsas luisse, iit oblala siupius occa- deerant, nguitiim est. Videlur autoin singulari ma-
sione commoda sumendie vindictse, etsiinjuriae pa- jestatis divinaj providentia id permissum fuisse. ut
tri fjicta^ recordaretiir, ultionis tamen de.^iderium divisoe perconventus Reliquiai essent infinitornm
numqur.m senserit reviviscere. miraculorum instrumenta; satisfieretquo virorura
30 E.vtremo in niorbo detumbentem Sanctum Principum tam ecclesiasticoruin quam seculariuni
curabat medicus, qui filiolum suum ad ipsum addii- instanlissimis desideriis, qiiibus pro maxiina felici-
cens rogavit, ut ei precaretur bene: quod ille, pro tate fiiit particulam vel minimam impetrasse. Qnia
insigni sua carilale negare non valens, capiti pueri autein inspectionesomnes pricdiota», in quibus sein-
sigmim Crncis impressit, dixitque: Pater, Filius et per suavis odor ab incorrupto corpore emanavit,
Spiritus sanctus bcnedicat tibi, creatura Dei, teque privato arbitrio et curiositate propri;i movente, sunt
faciat amicum pauperum. Neque diu postea vixit factfc; placet hic ad longum oxtendere actum visi-

Patchalis, sed anno mdxch, prima Pentecostes die, tatinnis, Apost<dica auctoritate pcr;ictaB aiino post
cum sacrosancta Hostia elevaretur sub Missa, spi- Sancti mortom nnno.
ritum ffcjlicem Deo tradidit. 3 In Uei Amon. Anno a n;itivi(ate Do- mminatim
noinine.
mini mocxi mensis Juhi, do inane. pidsata an. liill
\xiii
Iiora VI, adm. Illustris et Rev. Domi'ius D. Gene 1?, JulU

POSTUMA GLORIA sius Casanova, Dei ut Apostolioaj Sedis gratia Se-


Episcopus
exUljrow el iii Chrisloplmricl/Arta. gobrioonhis Episoopu<, Judex liemissorialis et Com-
SegoOricen .
mi^^arius .'^postolicus subdolegalus, ine infrascripto

CASUT I.
Joanne Augustino Casanova Notario depnfato et
jurato pra;sente, conslitutus personaliter in ecclesia
Incorrupli corporis qualerna inspectio intra Conventus et monasterio Virginis de Rosario Fra-
novein unitm. trum Minorum Ordinis S. Francisci Di.soalceatorum
Provinciie S. Joannis B iptista:, extra et prnpH moe-
Mn or^ui corpus oum esset in pcclesia expositum nia oppidi Villaj-regulis ; et clausis januis diota,' ec-
seiuiido die PentocQ^les; atqtm ad sepulturam, quce clesiic evitandum conoursuni, ontinnandu
ad et

endem die facienda credobalur, infinita vis pnpuU prospquendo supr.adictam visifationem sepulcri, ubi

Misere affecta conHii\is>et, et grandia quaid;im ossont faota mira- asscrvari dicitur cnrpus d. Servi Dei B. i'ascbalis
sanatur cula; placuit Fratribus hora ooiupetenti cantare Baylon, corain Josepho Mascarell Bajulo, Joanne
Missam. Sub hac Joannes Siinone et Maria Siinona Hieronymo Bennet Justitiu, Marco Antonio Gil,
Ferrer, in C.istellione planiiiei commorantes, moti Jacobo Pitarc, Potro Mata. etJaooho Gil Juratis,
miraculo, quod in eroctione oivis sui Baptistre Ci- et Josepho Renau Syndieo prcedicti oppidi Villn}-
loUim factum endem matuiino tempnre nnverant, rogalis, ct aliisperson-s peritis, nominatis pcrpraed.
sese per.etraverunt ad feretrum, adducentesfiiiolam D. Jiidicem fiernissorialera et assisteiitera in prie-
suain Catbarinam, quai ab annis iniiUis tumores senti visitatione. et convocatis per Petrum Fortu-
grandes ovorum inytar in fVonte, bracliio ac pede num, ex nuntiis deputaiis et juratis in pra-senti
ferebat. Horum aliquos ciiin aperuissent chirurgi causa, de provisioned. D. Judicis Reinissnrialis; et
deprehenderunt malum pmfundius intra, quam su- etiain prajsente rejierto Petro Joanne Pellicer. Do-
pra carnem altius pertingere; cumque jam omnes ctore Medicincfi oppidi lienicarlon dioicesis Dertu-
iividum coutraxissent oolorem, malum esse imme- sensis, qui citatus de provisione praMl. D. Judicis,
dicabile visum cunctis est; grandes interira crucia- ad testificandiim in pra;senfi processu et causa in

tus patieii.te puella, cui jam sa^pius magna carnis tei fuit infrascriptis : Barthnlomad
et in prse^^entia

frusta fueranl exsecta. IUis ergo tribusad feretrura Giner, Presbyteri Theologi Rectoris ecclesioj Pa-
rochialis
06 GLORIA POSrrMA S. PASCHALIS liAYLON.
rochialis de Carcavento dioBcesis Valentia:, et D. suprad. P. Procurator: et slmiliter deficiebant duo D
EX ITAL. Juannis Jordan Prpsbvteri beneSciati in farocliiali pedes, qui quidein fuerunt ablati inanu. ut videre
d'aiit.*.
ecdesia pra'(l. opjjnli \^ilia^-r'eg;ilis, testiurn ad in- erat; ei in residuo d. r.orpus erat integrum, iit
deposUam 1/j
allari arcam
fi-as('i'i|ita vocatoruni ; et in jiraiseiitia aliquorum constabitexrelationedesuper facieiida. per supradd.
itpcr/wvs aliorum, tam ecclesiasticorrim qiiinn secrrlarium, medicos et cbirirrgos. peritos, vocatos, etad praed.
instanleet supilicaiite P. l*"r. Joaiinr? Ximenez Pro- eiiectum convocatos. Et illicn aperla sri|ii'ad. ar'ca
curatcrc in pncser.ti causa; U. Judex mandavii in- exiit ex ea et ex d. corpnre fragranlia qusedam
ferius deferri suprasc. arcam , existentein super extraor'dinarii odoris; et videbatur non psse florura
duabus Irabibiis ligneis, parieti capelhc majoris ec- odor neqrre alia naturalia: quem odorein olfeceru.it
cli^sia d. Convcnliis affini, in pmte Evangelii et ; et se olfacere asseruerunt, tam prffid. D. Judex
illani mandavit apponi superaltari collaterali puns- quam alii circumstanles. Et ego pried. Notarius et
siniaiConceptionis 13. Maria', sitoiiilus cratein sive Scriba qunque olfeci.
cai.celluniprad.capella; in pirrteEvangelii. Et|irxd. S Et statim postea. viso et recognito d. cnrpore,
1). Judcx accepit rinain de tr'ibus clavibus, cuni qua suprad. D. Judex Reniissorialis niandavit claudi
clausa crat iirarl. arca, qrraiii liabebat prajd. P. Er. pra'd. arcara", eo modo quo antequam aperirelur giia iterum
ctatisa
JuanNcs Xiincijez, i|niim ad d. efrectum di.xit sibi existebat. Et accepit d. davim, illamque dedit et
fuis^e datara a P. Pnivinciali prced. Piovinci» S. restitiiit P. Fr. Joiinni Xiinenez Procuralori ; et su-
Joannis liaplistae; ptaliirin posuit in serain meilio prad. Marcus Antonius GilJuratus, et P. Fr. Juan-
praid. arcie. Et suprad. Marcus Antcnius Cil Jura- nes Saiichez Guiirdianus, acceperunt unusquisque
tus mnjor, liabens allerani clavein, apposuit illam suam clavera: etpraed. D. Judcx mandavit restitui
inlu» seram: et P. Fr. JoannosSancbez Guardianus praid. arcam proprio loco, ubi existere snlebat : et
suprad. Convcntus, quihabebat alieram [iradd. cla- iissigriavit prajd. die pra;seriti hodierno ab octava
vium, ill.ini appnsuit iii sua sera. ad iionain Iioras ante meridieni, ut siipradd. medici
4 Efpriusquam apcrirct pra'd. arc^rrn, pra'd. D. et cbirurgi faciant relatiunen; dn-ia; et pra'sentis vi- E
dcnuntlat Judex, iii praisentia oniniuiii pra/dictorum et niei Medici et
sura; d. corporis coram sua Doininatione Reveren-
atil) rxconimii- Chinirgi
pra^d. Notarii ct pradd. testium, publicavit ceiisu- dissima, in ecclesia Parochiali S. Jaco"bi d. oppidi
Tilcatltirtr regiiistli.
ram colitentain in reniissorialibus liileris in clausula Vilte-regalis, qua; est lucus assignalus pra.sentis
scqiienti. Scpulcruni anlem iii quo corpus pranl. b. remissoriie: mandando pra;dd. uiedicis et chirurgis
m. !•'. Paschali.- Daylonicionditiiinasservaridicitiir, pra;seiitibiis, qnatcnus siib poina excommiiiiicalionis
visitelur et aperialur: atque illud luin omnibus et et sub pcenis et ceiisuris contentis in litleris reiuis
singirlis circuinstanliis describalur, describiqueliat: sorialibus, assistant iu loco et hora assignatis, |iro
testium porro nullus vel olius quispiam aliqiiid ex facienda suprad. relatione, interponeudo in omnibus
pra;d. sepulCro abHraliere, auferre, suriipere aut supradictis suam auctoritalem pariter et decretiim
amovere valeat, sub poeua excommunicationis lataj judiciale oiiini ineliori modo. De et snpra quibus
seutenliie co ipso incurrendoe, a qua nisi a Romano umiiibus et singiilis pracraissis d. P. Fr. Joaniies
lir ilitis iiiitc
PonliHce absolvi pcssit. Nec mmus abstrahi. aufor- Xiniencz per nie d. Joannem .-Vu-
pet'it et requisivit
atlguld lotlal,
ri, vcl amovcri quidquam sub devuUonis vel quuvis
gustinum Casanova, Notarium deputatuin et jura-
alio pra'textu perniitlalur, nec,vesles aut cs-a de- tuni publicum, sibi recipi et cunfici instrumen-
posili velqiiid miiiinium ex
sepulcro amoveatur d. :
tuin, quod per me d. Notarium fiiit receptuin, loco,
sed oninia prout fueriiit iuveiila reliiiquaritur, et iii
die, hnra, mense, et auno supradictls, pricsenti-
eodeni slatu, iiiodo, et locn in quocor|iiis nunc est
bus ibidem pra-dil. Baitliolonia;ii Giner Presbytero
restituantur et reponantur, ac restilui et reponi cu-
S. Theologiie Duclore Rectore Parochialis cccle-
rentur. Conveiiit aulem dx'larari lingua C.istellana siae Carcavenle Valentin:B dioecesis, et
vill.e de
priodictain censurara, ut ab cranibus secularibus
Joanne Jurdan Presbytero iu ecclesia paroi hiali
circumstantibiis. linguuni Latiiiam noii intelligeiiti- praid. oppidi VillEe-regalis Beneficiato, testibus ad
bus, audialur. Et declarata et cxplicata pra-d. cen-
pra'missa vocatis, rogatis, specialiterque assiiniptis.
sura, pi'a;d. D. Episccpusaperuit cum unaex pr;edd.
G Et pro executinne praid. provisionis supradd.
clavibus uuam seram pried. arca;: et maudavitprai- inedici et chirurgi focerunt relalionera tenoris se-
diclis Marco Antmiio Gil Jurato et Fr. Joanni San- quentis. In noiniue Domini. Ainen. Noverint uni-
fcriint
!
llim ayciim chez Guardiano, ut cum aliis clavibus uimsquis(|U6 quod anno a nalivitate Doinini mdcxi die vero
ver.-i,
apcrit, suam aperiret ser,im: et sic aperuerunt, et fuit inlitulato xxiii mensis Julii, Iiidictione et Ponlifi-
aperta pruid, arca in prieseiitia praad. D. Judicis ct calu qrribus supra, cnram Illustriss. et Reverendiss.
oranium prxdictorura et niei pnud. Noiarii et lo-
Doniino D. PetroGenesio Casanova, Dei et Aposto-
stium. Et iulus prasd. arcam fuit repertum
corpus licm Sedisgr.itia Segnbriceiisi Episcopo, de Consilio
pra;d. Servi Dei Fr. Pasclialis B;ijlon, iiidulum
jia- siiiu Majestatis. et Judice Remissoriali Aposlulico,
bitu et capucio fasetani coloris cinericii,
cum suo specialiter electo et nominato ab Illustriss. ac Re-
funiciilo sive cordoneaccinctum. Et pra;il. D. Epi- verendiss. Domiiiis Cardinalibus Ritus Canonizalio-
scopusetJudex Kemissorialis, inpi'a;sentia omiiiuni nis Sauctoruin. litleris Apostnlicis reinissnrialibus
pricdictorum et mei pned. Notarii et testium, cum desuper expeditis et continiiatis in processu in causa
foiflcibus apeniit d. liabitum, plus quam apertus praed. canonizatinnis servi Dei F. Paschalis Baylun,
erat, a peclore usqiie ad cingulum ; et d. corpus fuit Fralris professi laici Ordinis et Religioiiis Fratrum
sub liujusinnili foruia reperuiin. Caput sine capillis Discalcealorum S. Francisci, per.sonaliter cunstituti
et cute capilis, barba et colluni intcgra; oculi iiilro Jonnnes Fr.inciscus Benet niedicina; Doctor, babi-
clausi, nasus,
quo deficiebat lcneriiudo, cetera
in
tatur Villffi-regalis, ictalis Lvi annoruin paru.ii plus
cum suacute; os cum suis dentibiis, prajter duos
vel miiius; Joacliimus .\guillar, etiam medicinffi
qui (ieliciebanl, sed remanentos sunt valde
firini: Doctor, oppidi de Castellinii dela Plana, ajtatis xli
barba integra, licet sine pilis manus dextera
Cr- :
aniiuruni paruin plus vel niiiius Didacus de la liuena;

railerfixaetintegra, scd defuit sinistra, (|uaj (jiiomotio jitssi


vide- L aiinoriiin chirurgus, et Gaspar Salas chirurgus d. titrpiis sanc-
lur fuisse manu ablata: et eliam deficiebat digitus oppidi Villai-regalis, experti, noininali persuam Do- tiiin inspicere
liiraque pollox manus
corpus intr-
dcxtera;, abl.itus cum violenlia ; et ininationem reverendiisimam, pro faciendo visuram
fjrvm inrrnit fuitablatusaDD.OucibusGandia.., quando venerunt corpuris servi Dei Fr. Pascbalis Bajlon, et citati et
ad visilandum d. corpus: et illud
habent domi sua; vocati ad hunc eflectuin per Peirum Fortunum, nun-
pro Rehquia m magna veneratioiie, proul retulit tium juralum ista causa,
iii in ecclesia paruchiali
prtesentis
DECIMA SEPTIMA MAJI. 97
prasentis oppidi Villffi-regalispra promotione liujus oori'umpendumseconservaruiit;etsic prasumendura h
causEe, inter octavam et nonam lioras aiite meri- est, quud lioc quud niagis dilficile est, conservatura BX ITAL.

diem, virtute jurameiili ali eis pr.estiti iit maiiiljiis D" ABTA.
fuisset, nisi nianu fuctum foret.
et posse su.y Dominationis reverendissimai ad Deum 8 Quaj omuia unaniiues et conforines resolvunt,
utujudlant
Dominuin nostrum ot saiicta quatuor Evaiigelia, de secunJura eorum peritiam et raliones naturales esse mi-
Lonani, fidelera et veridicam reiationeni fuciendo, esse miruculosum et supernaturale. Quod probutur :
rfiatlosum,
iu pisesoiitia infrasoripturum .loseplii Marcarell Ba- quiacum tot p:u'tes adsint iiitus cavitates naturales
juli, .Joannis Hieionymi Veiiiiet Justiliie. M.irci An- et vitules, apta; et faciles pro corruptione, quia illifi

tonii Gii Jurali inajuris, Jacobi Pitrarc, 1'etri Mata sunt humidissima; ; neqiie siint corrupta), iieque
et Jacobi Gd, Juratorum in lioc prieseiiti aiino Mocxi, damnificata;, nei|ue corrupta) in aliquo partes iilis
Jnseplii Renau Syndici, Anlonii Damian Vellot No- contiguse et proxima;. Neque hoc tribuendum est
tarii et Scriliaj Sula; et pr;odd. Juratoruin, D. Mi- quod causa applicutio facta corpori prurd.
id fuerit iii

chaelis Sart Vicarii perpetiii pried. parochialis defuncti culcis viva; iii niagna quuntitute, slutim ut
ecclesia; Vjllaj-regalis, et D. Francisci Jcseph Mas- is obiit, quie ex sui naturu facuUulem Inibet absu-
carell Presbyteri V. I. D. et Beiieflciati in pra^d. mendi Iiumiditates, etabsumptis illis ubsumere par-
ecclesiu; iaterrogati a sua Dominatione Ileverendis- tera carnosam et ; sic deflciente Iiuraiditate esset
siina, qiiod postquam cognoverant et inspexerant causa qiiod conservaretur cutis iiitegra. .'^d quod
corpus servi Dei Fr. Pasclialis Uaylon, depositali respuiidetur, verum esse, calcem vivam Iiabere fa-
in arca qua3 cuin tiibiis clavibus luerat aperta in cultateiii cunstinieiidi parles luimidas et carnosas,
praisentia suie Dominationis Keverendissimx et om- quia de sua natiira est caiislica et comliurit, nedum
iiium praidictoruni in prusd. cuiiveiilu et Nolarii partes liiiinidus curnosas et cuteni, verum eriain so-
illins oiipiili; fei.erunt relationem veraiii eorum qu;« Iid;is, ut siiiit ossa et liguinenta, quu; siiiit partes
ois videbantur, super integritate et incorruptione nervosiE ; si culx est in magna quantitute. Etliac ra-
prajdicti corporis prsed. servi Dei Fr. Pasclialis tioiie cura cutis hodierno die remuneat integra, et
iiaylon, et de aliis requisitis quffi in eo erant. partes musculosae abdoniinis et pars nuturalis, cre-
7 Et siipradd. relatores, virtule pr;ed. juramenti deiidum est quod calx, qui^e posita fuit, d. corpori
ipsum i)u'c-
jieruiit sic
fxerunt suain relationem seqiieiiti finna, et dixe- defuncto non fecerit operationem nec opus aliquod
inteijruw, runt et fecerunt relatiouem ipsi pned. relatores, iii pried. curpure quia si id fecisset, priiis reman-
:

qualiter in praisentia et assistentia suprad. reveren- sisset conibusta et C"nsuni|ila culis et caro, tani-
(liss. D. Judicis remissiorialis Apostolici et aliorum quam res magisproxiraaexistens etadlia;rens calci,
(estium specialiter citatorum et \'ocat'>rura pro fa- quam partes quu; niagis intus cutem existebant :

cienda^isura quam lecerunt de corp.iie praeil. .servi quia oiune agens iiiagis operatur in sibi proxinium

Uei D. Pasclialis B.ajlon; et viderunt et recognovo- qiiaiii In sibi distans. Qu.ipropter dd. relutores (licnnt
rnnt cum magna attentione et punctualitate corpus et lesolvunt, .secundum Deuin et suas conscientias,
servi Dei Fr. Paschalis Baylon, a capile usque ad virtule juramenti per eos pra-stiti, eis videre dictum
pedes. Et sic dixeriint et dicunt, quod corpus corpus servi Dei Fr. Paschalis esse incorruptuni, el
illius in genere integritatis est integrum et conti- eo modo quo supra dixerunt et retulenint et, cum ;

nuura, habens continuas cavitates viddicet anima- : coiiservetur niodo quo conscrvatur, esso opus super-
lein, qiia; est caput contiiiuatuni per (-011010. ai; vi- iiatunile et miraculosum : et sio illud dixerunt vir-

talem qUtC est ad pectus, et isli coiiiiaturalein quuj tiite jurumeiiti. Et cuiii interfiiisset. ut dictiim esl,
est venter, qute coutinuata perseverat et duiat usque Petrus Joannes Pellicer, insdicina; Doctor oppidi do
ad femora, geiiua, ali;isque inferiores corpureas par- Benicarlun, 'lui venerat ad testificanduni in ista
tes : et brachia similiter continua, cum suis articu- cansa de ordine su:e ominatioiiis, cogiiovit cnrpus
l

lationibus, et manus quoque coiitiniias, et omiiia prud. Servi I)ei, virtute juramenti, et facit eaiudiiu
integra aileoque coinpacta fex quo existit cutis ccn- relationem de verbo ud verbiim, siciiti supra conli-
tinua et integra) eo modo quu habeiit huiniiies viveii- nu;ita existit. Et quia sic est veruin, se suis pro-

tes. Et tractando particulariter de singiilaribus priis muiiibus subscripserunt.

partibus corporis, dicunt reperisse capud pr.i-']. scirvi 20 Ita retuli ego Joannes Franciscus Benet Mc-
neque in barba; sed dicime Doctor. et ideo me subscribo. Ego
Ita est
Dei integrum' sine capillis, :

medicinEe Doctor eadem virtuto


F
cutis capitis, barbaa, et colli omnia integra cuin Joucliiinus Aguillar
guod rile
cute : oeuli assumpti : nasus in quo deficit apex te- jiirainenti aflirmo. Ego Petrus Pellicerius niedicinac sutisignantes

ner, ceterum integer tum sini cute : os cum suis Doctor, ita est. Ego Diducns de Cabrera chirurgus,
conflrmant.

itaest. Egot;asparS:ileschirurgus. Quilms oinnibus


dentibus, exceptis duobus qui ei deficiunt, sed iUi
et piibliiali(mi isiiiis relulionis interfueruiit prae-
remaiient valde fixi, et firiiii : b;irba, qua; dicitur
dicti Joseplius Mascurellus Bajuliis hujus oppidi
mentum, integra ; auris dextera fixa et firuiu : si-

nistra ei deficit. et videtiir esse opus nianu factum. Vilhi-iegalis, llier(iii);nus A'eiinet Jiistitia, Marcns

Quod vero ad cavitates vitales et natiirales : exisliiiit Antonius Gil JuraUis major, Jacobus Pitarch, Pe-
etabdomen conca- trus Matu Jacobns Gil Jiirati in isto anuo prad.
et
integra? cum oiiinibus suiscostis;
naturalis, quod est venter, sirailiter inte- oppidi. Josephus Renan Syndicus praed. oppidi, Da-
vitatis
raiaiius licllot Scriba Juruturum, D. Michael Hie-
grum, incorru|itum. nil ineodeflciente, etsinesigno
quod in eo adfnerit corniptio, neque signuni illius, runjiuus Surt Prcsbyter Vicarius perpetuus Pnro-
chiulis Vilbc-regalis, et D. Josephus Mascarell Pres-
neque signum etlooura, per quem putuerint extralii
intestina, qua; sunt causa! ordinari;e corruptiouis.
bjterV. I. D. qui similiter viderunt supradictaesse
Crura continua et ge-
compacta corpori, feiiioribus, vera, suis inaniliUS et nomiiiibns subscripserunt etc.

nibus et cruribus, et cura illarum eute et feinorum De quibus uuiiiibus Di.ininatio sua Reverendissiraa
mundavit milii Nutano Scriba; infr.iscripto, et Fr.
intepra, cuni carne satis inolli et tractabili. Defi-
Joannis
ciunt pedes. Brachiu compacta cuutinua corpuri, Joaniies Xiiiienez ,S>ndicus Provincia; S.
Baptista; Valenticc, Ordinis et Religionis Discalcea-
cum duabus manibus, ceterseque ali.-e arliculatiunes actum
torum S. Fraiicisci petiit et re'|uisivit ei re'ipi
naturales cnm cute et in brachiu dextero caromol-
:

publiiuiii qiiod per me pruid. Notarium et Scnbam


tractabilis; et boc deficit in brachio sinistro.
:

lis et
fuit receptuin in praid. ecclesiapar.jcbialioppidi Vil-
Et ei deficit digitiis poUex manus (lexlene et est :

Iffi-regalis, die et hora


suprascriptis, pra;sentibus pro
evidens coiijectura, quod fuerit opus inaiiu faGtum.
lestibus B,irllioioiu:eo Giiier, Presbytero
Dcctore in
Et rulio est, quia partes qua; erant faciliores ad
1 3 sacra
Ma}i T. ly
3

98 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.


A s:icra Tlieologia, Reclore Parocliialis ecclesiae de solum iteratis siepiiis adAposlolicam Sedem litteris,
EX ITAL Cartavente Valentina; dicocesis, reperto iu Villa- sed etiain ad ipsius Ordinis Superiores, ut appareat
D'arTA.
regali; et Joaniie Jnnlan Presliytero, olim Notario, iion per ineram ceremoniam sive ad gratiam partis
Beneficiato in praid. ecclesia Villai-regalis, ad liunc ea fieri, sed ex purii proprioque sludio rei conficien-
efrectiiin vocafis. dai. Nec rainora sunt ofBcia quae filius ejus Pliilip-
pus IV ad eumdem finem interposuit aut signa de- ;

CAI>UT II.
votionis,quam monslravit, quando cum Serenissimo
Principe Balth;is;ire Carulo et numeroso Procerura
Priiicijiiiiu piijmktruin(iuc enjii sepulcrum el comitatu etiam ipse A'iliam-regalem venit jieregri-
Iteliijiiiiis l'ascliiilis ilevolio. nabuudus. Nullus etiain Vice-Regum Valentinorura

TM mla et tam evidentia fiierunt miracula. quae


fuit,qui iion ex siinili causa adiveril B. Paschalis
sepulcrum. Idem fecerunt Archiepiscopi el alii Ma-
liiviiia majestas di{.'nata est opcrari ad interces.-io- plurimi cx Arragonia atque Castella, in qui-
gii;ile5
Concunitur
ad tmteran-
iieni servi sui Hasclialis; et lionor qui mortuo rod- bus fuerunt Duces Mediniecadi de las Torres, de ,

dum corpm debatiir tain clare aiririiiabat viventis sanclimoniam, Alcala, ile .'ircos, de Moutalto, Comes Oropesa;, et
Satlcti. ut eju> fama se conlinuo dispcrserit iii varias inundi alii quoruin nou extal peculiaris memoria. Pri^te-
plagas, et venoraliimemque promo-
simiil cultiim reiindi autem hic minime sunt Eminentissirai Do-
verit. Celebris quo'|ue factus est Conventus Rosarii mini Cardiuales, Fredericus Burromaius et Camil-
in Villa-rcgali, per frequentiam un.lique accurren- lus de Maximis, ad Legationem Hispauic;im veiiien-
tium ad visilandum sepulcrum beati vir : tanta tes : qui in ipso Villa-regalensi conventu voluerunt
eniin oa aliquando fuit, ut plenis omnibus oppidi hospilari, cum eorum alteruin voluerit Deus bujus
totiiis diversoriiscdgprentiirsajpecives ad id doraos causai iuitiatorein esse, alteri servarit honorem
suas ex caritatc cominudare, linspiiesque recipere ne illus lermiuaudae.
E
sub tllo rcliiiqiiererilur. Conventus ipsius quies
Sed et 1 Excellentissima familia de Cordona nou
turbaliatiir quotidie, nec requies dabatur Relif^iosis niniam in bisce olliciis partem habuit. Cuin enim
ab iiifieiili numero seculariuin, apiid eos liospilari Ducissa illius nominis multuiu in partu peiiclihtre-
cupienliiiin. Totius ergo Proviiiciai decreto slaluluin tur , invocato sa^pius Beato , votoque facto quod si
e.st, ut l-ibricaretur domus. ecclesije contigua e re- masculum pareret posilura ei esset nomen Pascha-
gioiiB iii quo jacet
sacelli, Sanclus, adeo ut totum lis.feliciter enixa est familia; illiusspleudidissiniuni
possitpcr ferreas crates in^pici, el sepulcrum veue- lunien, sciiicet Eminentiss. Cardiualem Dun Pas-
ranili coinmoditatem praebere orantibus, absque eo chalem de Arragona : neque solura implevit quod
quod necesse sit eoruin causa lolies uperire eccle- voverat , sed etiam ad sepulcrum veniens oblulit
siam. Qua>. donius licct in justam extendatur ampli- conopceum niaximi pretii. Aliis quoque occasionibus
tudiiiem, non tanien sulTicit ei)ruin numero, ([ui vo- suam decla:'avit gratitudinem eodem rediens cum
toruin suoruni reddcndnrum causa, propler recepla suis filiis, magnoque afieclu coniplectens Fr. Dida-
benefii'ia, quolidie accedunt cum sua fainilia; nibil cum Babjbn ipsius Sancti nepotem. Heredilariint
,

per lot annos ininiiiiuto concursu, sed incremeutum eamdera devotiouem Excellentissimi ejusfilii Ludo-
seniper capienle; ita ut impossibile sit rationem vicus Petrus , atque Vincentius
, variis vicibus ,

inirediversarum iiationum eo advenientium, viro- idem sepulcrura venerati raagnique conati studiis ,

ruiuque in ordine utroiiue Priiicipum, qui liuc pe- obtinere Jus-patronatus in ejus capellara ; quod ta-
regriuabundi accediint. Lubet tameii, quia id extra men non potuerunt, opponente se ipsius oppidiCom-
propositai nobis historia; scopum iion est, prajcipuos munitate ac Magistratu quanturacumque in eorum ,

aliqiios iiuminatiin recensere , ad Dei gloriam et favorem uiterelur Provincia nostra. Simililer Ex-
fidelis sui servi Paschalis. Domus Gandia; jara inde a inorte B.
celleiitissima
Priuiusquicirca articulum hunc testimouium
11 Paschalis eidem devotissima exlitit. Excellentissi-
Teslimotita dc dixit, sitnobis lUuslris Doniinus Don Sancius
Ruyz mus etiam D. Didacus Gomez de Sando^al LenuBe ,
Saitctttalf
de Liori, liorgia et Cardona, Marcliio Guadaleslai, Dux, maxiino in pretio habens quidquid quninodo-
Pascfialis.
in InforuiatiouibusValenlia' acceplis ab illustrissimo cumque ad Sanctum pertinuerat, imaginem ejus F
et venerabili Dei .servo, Don Jdaniie J^ibera, Pa- domi liabebat, anle eam quutidie solirtis orare prius
triarchaet Archiepiscopo, et ab Episcopo Urgellensi quam iiide egrederelur, et gr.mdibus eleemosynis
anno mdcx, dicens esse fainam publicam tam in
: Madrito submissis sublevare Conventus Villa-reg.-i-
civilale Valentina iiuaiii in toto regno, lensis |)aupertaleiii,
iiiio etiain Denique Excellentissimi Comi-
exira in Statibus l-^laiidriu!, ubi pricdictus testis Re- tes de Paredes, Regno huic cuin tiUilo Vico-regum
gia Legalione funclus est. quod Doiiiinus Deus iioster nunc pRcfecti, varia occasione protectionem Sancti
per !'>. Pasrhalem Baylon operalus sit el opereliir experientes, non cessant ejus magnalia prsedicare.
multa niiracula. l';t scit, qiiia prajsens adfuit, quod 14 Non solum per universam Hispaniam diffudit "' ""
Majestas Catholica Pbilippi Regis III, cum Regina sehiijiis Sancli fania, sed etiam in Ilaliain Flan- ,

uxore sua ct Sercnissirais .\rchiducibus Alberto et driam, Gerraaniam, ipsasque Indias peuetravit. Ita
^"""arif"'
Isabelbi et ijraiidi Maguatuiii luiuiero, proci'sserit testati suiit viri gr;ivissirai ex oinnibus istis legioni regnls, ctiam
ad couventum Villa rcgalensem, cuui raaxiuio dcvo- busad OrdinisGenerale Capituluin Toleli celebran Indiis.
tionis aflectu hiiiu pru Sancto venerans. duin anno mdcxlv congregati :ifSrinantes vix esse
Siiuiliter ,

novit, ideiu aliquando fecisse Ducein de Leriiia,


cuiii in piovinciis suis ecclesiani Ordinis , iibi iioii sit al-
Proceribus plus quaiii Irigiula el nuigno nobilium tare ei dedicatuuH extenlque signa gratiarura ad
comitatu qui omnes pnst visitatiim scimlcrum sup
:
ejusclem invocatiunem obtentarum in quibus spe- :

plicarunt Kratribus, ulparticul.im aliquam ex habitu


comraemorandus est favor, quem Serenissi-
cialiter
Bancti largirentur. Kt quod in Flandria Serenissimi mus Archidux Leopoldus retulit in libris Secrela- ,

Arcliiduces pra>dicti vivaiu ejiisdem servi Dei


nie- rii ejus his verbis notatus. Gravibus et nialignis
moriauiconservabant, acsaipius cumipso tesle loqui febribus lestuabat Serenissiinus Arcbidux Auslriaj
solebaut de virlulibus et sanctitate illius.
Leopoldus, cum tolius Oeuipontanae civitatis ma?- Archtduj:
12 saue
m.Hguus dcvotiiuiis aflijctus, qiiem
l-'uii
Mullot^m cr- rore ,
eorumque , qiii suaiu Celsitudinem coinita Lfopoldus
cumdcm erga B. Pabchalem habebat Pliilippus III, Sanrtitm
ga quem- bantur , ac nominatira P. Fr. Heiirici Gerfrer Mi
dcvotto. adiiiodum satis cognoscitur es instanlia nrocani,
qua solici- nistri Proviucialis Ordinis S. Francisci qui apud subuosanalur :
tavil Beatificationem el Canonizationem illius, non Archiducem mentiouem intulit B. Paschalis , simul-
que
. ,, ,

DECIMA SEPTIMA MAJI. gg


que obtulit particulam cnpucii apud se servati. Ve- agit de rebus Servi Dei
, , vohemenler in<:titit ut
rum ilie. sive quia morbo pia>gravabatur sive quia , sibi vel daret, vel e \'alentino r,H.no peten.iun. RX ITAL.
pro-
Beatiipsiu^iexiguamadhuchabebatnotili^im.nonma- mitterel aliqnid lieliquiarum ojus. Ille ver.. n,)lens
gm facere ejusmodi suggestionem videl.atur. Tenuit deesse tam pio aiTe.tui particulani quamdam dedit .

erg.ipnedict. iiifirmilas,niliilpr,.ficipnlibuscontra devoti^sime eam .ac-eplanti. Sunt et alii IVincipes


eam medicinis usqiie ,id festum Corp.iris Cliristi
,
viri multi ejusmodi quidpiam postularunt
, iiui ; pro
anni .mdcxxiii; quando .-^rchidux novuni raorbi pa- magno munere accipientes etiani niinimiini filiiin ex
roxismum sentiens, nomen B. Paschalis, qiiod iis paniiis, qui sanctum corpiis atliaeniiit. Notiu
antea nesciverat nominare, occasioiie piiella! ciijus- sunt iminibus illustros d..tes qiiibus oriiabal.ir per- .

dani a letifero morlioper ejus interventnm curata;, sona Ulustri.ssimi ac Heverendissiini Valentini Archie-
memoriae su£e tenacissime Ciim ergo jnssus infixit. piscopi et Patriarcli» Uibera. Hic vir taiitus acoep-
esset advocari di.'tus Provincialis et ,','lebrata Mis- , tam a morte familiaris sibi Sanoti Reliquiam, et
sa, quain Celsitudo sua devotisssime au.livir, ilerum capiti venerabundus imposuit, et in ntore liabuit
coram ipso ejiisque Confessario et Ni.bilibus miiltis in Offioin canonico quoti.lie faoere Cummomo-
ei.l.Mii
inductus sermo de vita et mira.ulis B. Pa«chalis : rationem de Conf.'ss.ire n.m Pontifice.
cujus allatas sibi Rcliqiiias cupi.lissiine aocipicns IG Prolixior sim si eos omnes nomiiuire velini
.llmltUer
Archidux, poslquam lioric rircitcr dimidia; spatio qui magna veneratione liabent quantumonnique per convenlus
in
tenuit in manu veneraliundus,rogavit Provincialom, exiloni Ileliqiiiaruiii ejusmo.ii particulam vel in dislrtbuuntnr. .

ut se jnvaret
ad eas collo alligandas quo facto : charla expressam imaginem quales variis in locis ,

furrexit de lecto sanus atque alacr, et eodem ilie et formis .liversis reporiiiiitur iinpressa; et per to-
ingressus ecclesiam Vesperis secundis interfuit. Deo tiiin orbem disper.sa;, aii,ubi autein niimer.. laiito ,

Beatoque P,aschali nieritas refereiis gratiarura ac- ut integris in oppi.Iis vix inveniatnr iiuispiain . qui
tionos. Perscriptum cnntimio ad Anlam Hispaiiicam nnn unain habeat pones se. cum experienlia gran- E
jj
miraculum est, cujus cum etiam ad nostroe P. diura prodigiorum earum usnin veneratinnem,pi,' se-
vinci» Patres notitia pervenisset, miserunt Arohi- quentium. Relif|uia? pediini , ut siipra ilictum est
duci Sereni.ssirao Processum de Vita et miraculis B. rescforum, inter oonvontus Provincia' nostra' siint
Paschalis, cum aliqua ejusReliquia ciii is continuo : divisa) ; ubi autem haberi o» non potuerunt, ibi ex
vovit altare, in suo .\roliiducali templo fabrican- rebus . illius iisusaoratis, doposituin est aliqiiid ; ut
dum; mand.avitf|ue rei totius memoriam Aiitbentice putaCrux, quain circiimferebat ; annuli qui.lam ex
consignari in snis libris, suo cliirograplio et sigillo ejus catcna , paitosvo liabitiis aut oapuoii. Cura
eam rrnfirmans. Post casum autem tain mirabilem in- autera tanta esset in.iuies, quam a.lferebant Cnnventi-
geiili incrementn aucta est veneratio Heati , in om- bus iisdem plurinii seculares ipsas ad se mitti pos- ,

et hxredem nium oivinm Oenipontanorum animis, eorumque tuhintes in solatium et remo.lium suaruin neccssi-
qui ,

tmpelrat.
prsesentes iidfuerant nobilium : sed impriinis .\rchi- t;ifura : Discretorii senfentia in pleiio Capilulo ,lefi-
ducisip«ius, intercessionis dictae ofl!ic;iciam pluri- nitum fuit,et subobedientiaiprosc.epto vetituniGuar-
biis deinde occasionibus experti ; priTjcipue vero ad dianis, ne subditls sibi Roligiosis eas comiiiitterent
obtinendum, quo carebat, hereilem, natum sibi deferendas extra conventus , nisi gravibus ac raris
post preces pro eo factas, in ipso B. Pasohalis anni- casibiis. Sod '|uia difficile est poiiere limitas oaritati,
versario festo. a iniseris implorata' , necesse fuit tolerare istud
15 Non multura ten poris post niortem Beati quanfuinoiiinque incoinmo.luni , ne deessemus com-
transactum erat, quandoejus Provinciali Fr. Joanni muni plurium et quoti.liano volo.
Reliqulx a Ximenez mandavit Rex Philippus II ut catena ,
,
qiia; por Reliquias sorvi Itetiquix (et-
17 .\d cetora inirabilia,
Regibus pe- qiiam Dei servus circumdatam oorpori gostare sole- suavissimi o.Inris fragran- to Hnncti
su! operatur Deus. acoedil
tuntur, et oduiim
obtinentur.
bat, et capuoiura , in quo mortuus erat, servarentur tia masima . ipia; ;,b eisiloin sose ,liffiin,ii1 in die
spar'junt.
diligenter us.iue dum ea roquireret, collocaturus festo B. Paschalisatque per totam Octavaiu; quem-
(ut eadem in Escuriali quo varias
pra^siimeb^itur) , admodum tesfantur varii viri religiosi ac graves,
insignes Reliquias jam transtuleral. Verum Provin- quispeoiali diligontia adhibita, curaverunt faeti ve-
cia , qua; dolenter ferebat tali thesauro se privari rifiitem iiidagare. Sed nuUum hujus gratia; clarius
non val.le prompta fuit ad eura mitlendura. Trans- potest haberi testimonium, qiiain quotl Diices Gan-
actis aiitera aliquot aniiis Majestas sua, ejus qiioil dia; enrumque domostici id experiri .se dicuut in uno
pridem mandarat recordata, satis habuit digitum digitorum, quem a niultisannis religiose conservant
uiiiim accipere, qiii ei fuit olilatus Provinoiai iio- in suo Reliquiarum conrlavi inclusum oryst:illino ,

mine per Reverendiss. P. Fr. Joannem Merinernm, vasculo. Specialiler aiitem Excellentissima Dninina
dignis.simum Seraphici Ordinis nostri Genoralem. .\nna Pniice de Leon bodioihiin vivens. e|usque ,

Christianissinia etiara Regiiia Francia', hodie rog- primogenifus attesfantur, qiiod lioot plurinium San-
nans , devotissimam ^e erga nostrura Sancfuin os- clorum Roliquias ibi lialieant , ejiismiidi tamen oilo-

tenilit ;et quia valde siiigiilarem gratiam divinitus .


solnmmodo percipiatiir in Fesfo et per
ris ex,'essus

obtontam, ejus interoe^sioni aoceptam refert, potiit Octavam H. Pasch.alis. Nec miiius admiral.iles sunt
'
per Fr. Antonium delCastillo, Cnmmissarium Ge- radii lucis , a similibus Rehquiis absistenles ; ,|nos

neralem HierosoIj"mitanum Madriti et filium Pro- prae aliis experta est 1). Anna Vicente, ex nppido
vincije nostrae. aliquam ejus Relif|iiiam, qiiam mi- Yeihw in rogno Murciensi. Ilasc gravi gaiigrena
sit Provinoia per suos vocem babituros in Capitiilo corrodi pocfus dolens absqiie iilla spe recuperandie
generali quod anno mhclviii celebrandiim erat sanitatis, media licet nocte acoersiri Religiosos nos-
,

cum adhuc Regina esset in Aranguez, ubi eam in tros cum Roliquiis jussit affirm.ivitque qiio.l prius
:

regias ipsiiis manus tradiderunt : quEe vicissim , ad quain illi domum suain .attingoront, oorum a.lvon-

proraovendiim caiionizalionis negotium , remisit iii- tuin clare oognoverit; qundqiie prius quam in cubi-

signem eleemosynam per raanus pr^edicti Coramis culum ipsas inferrent, viderit sensibilera quamilam
sarii. Universim autera magna est in familia Aus- lucem ipso sole clariorera ea magnitudine ac for- ,

triaca devotio erga B. Paschalem cujus etiani Re- ; ma, qua ilh-fi erant. Tali .autem visione cnfirraata
Monarcha Carolus per .ad fiduciam expectavit
chirurgos, postero inane fer-
liquiam inclytus noster II

Excellenfiss. D. Marehionissara de los Veles , nu- riim i-andens .admoturos pectori oum magna anirai
tricemsuam. Excellentissiinus quoque Dux .MbiB, serenitate; ipsi vero ciiin pecfus nudassent , iiota-
,

loquens cum P. Procuratore, qui causam Roinai biliter inelius habere cognoverunt, ju.Iioaverunlque
noa
,:

100 GLORIA POSTUMA 8. PASCHALIS BAYLON.


non esse opus tam aspero remedio. Nec vero erat tanto numero visuntur ut non sit facile rationem D,

BX ITAL. quia biduopost inventa est omnino sana matrona inire singiilnriim, nedum eoriim qiise vel tempus con- Anathemata
D' ABTV- appetisa.
ista. sumiisit, vel non suiit a Provincia acceptata prop-
, ,

18 Simile quid accidisse sibi confessus est, per terea quod argentea essent aut alia pretii grandioris.
obedientiam adjuratus, Fr. Aliilinnsus de Pinba, Ibidem appensa est bimpas argentea, majnris solito
compertK virtutis Religiosus , afflrmans quod ad ,
Eestimata, in agnitionem miraculi, qund S. Paschalis
sepulcrura lieiiti nrans vesppre r|uodain , ante se vi- operatus est erga D. Martinum Caroliim de Mencos
derit claritatem, solari ai-qualem, tres palmos lon- Gcneralem galearum regiarum. Aliam cum oleo ad
gam instar radii; rujiis excessivum splendorem non uniim annum arsuro ibidem nbtulit Cyprianus Gon-
valensoculis irretnrtis aspicere, iii latiis dcxterum z;ilez civis A^alentinus, gratus pro salute miraculo _:

converterit fariem ; sed codem serutam etiam lncem accepla, pnst grave vulnus capitis, tuncfactum. cum
istam, etcnnstitissediutius, quaui per unum Credo, ali eqiio delapsus raptaretur quod medici quidem :

seraper in ipsum vers;im cum magno spiritus sui ju- judicarant incurabile ; intra duasautem lioras coa-
bilo. Tdeni piinclum magis etiam cnnfirmavit id, luit cum stupnre chirurgcrum ,
potentiorem istic

qund in artic-uln mortis Cnuressario suo revelavit P. operam, quani sua sit, agnoscentiiim. Simililer aliae

Fr. Diilacus dc Agnon, G. Pascliali perquam carus: viginti tres ibidem pendent, quarura stcpe aliquoe ,

scilicet ab Iioc sirpius sibl appnrente in forma scin- festivis diebiis omnes ardent, eorum impendio stis-

visilatum fuisse se, atque ulfimaquidem vice,


tillic tentanda;, qiii se curatos grati agnoscuut.
cuni aciepturus Viatii-um sacriim biduo vel triduo , 21 Sepulcrum alabastrinum pretinsissimura Ex- .^epulcrum
antequam mortuusest, ad illud se per Confessionein cellentiss. Dominus Dux Gandios Carolus Borgia ex atabaslro

Sacramentalnm Dimique ad conflrman-


ilispnneret. obtulerat, trium in domo sua patratoriira miraculo- struiiw.

damopinionem de Pasclialis sanctitate vulgalam ,


rum debitor. Horura primuni fuit foecunditas con-
facit aibnr limanum aoriiim, ab ipso Beato plantata cessa uxori suie D. ArtemisiDe Doria : secundum
in Cniiventu Villa-regalensi : ciijus copiosi pra'ter ejusd m partus miraculose expeditus ab ultimo suo
Sanctltatem
solilum fructus, undiquc expetuntur ad morbos pel- matrisque discrimine : tertium quod cum eodem
fjus arlior
demonslral. lcndos aliasque nccessitales, iinn soliim ab ipsius fllio animi causa ingressus in cymba fluvium S.
oppidi civibus sed eliafti a vii-inis : unde in con- Nicolai, qui planiticm Gandienseni irrigat, eumdem
sueludinem transiit Guardianis, quovis anno jumen- ab aquis receperit vivum, qui observante nemine
luni iis onustuiii destinare Valenliam, inter amicos prono capite in eas Inpsus, a p.nulo pnst respectan-
distribuendis. Nec reticcndum
est quod patriaipsius tilms visus est solis pedum summitatibus super
Beali velit oinni anno ad se venire ex Conventu aquas erainere : eductus antem inile retulit, salva-
Villa-regaleiisi Fratres, ut lanam colligant pro ves- tum se esse per quemdam Fratrem Discalceatura Arca argeri'
tiario sin autem propter loci distantiam nequeant
: S. Francisci ; nec fuit cur dubitaretur, quin is tea donatur.
abquando iUiic usque procurrere, ipsimet indigenae esset S. Fr. Paschalis, ciijus precibiis piier fuerat
eamdem ostiatim rnlligunt, ultroquo mitlunt in me- impetratus. Arcam vero ;irgenteam faciendam eura-
morlam et venerationem sui S. Pascbalis. vitDon Ferdinandus Ferrer Eqiies Valentinus, pro
quo ad extrema deducto famula quisdam sua ad
Paschalem recurrens petiit, ut vel cura jactura
CAPUT 111.
doraesticnrura omnium patrono suo vita servaretur.
Sacella plurima S. Paschali' erecla, fesla ap- Mirum dielu ; non reroansit in domo ejus anima
parulissiiKe cclebruta. vivens, a rhed;iriis eqnis, qui erant in stabuln,
usque ad pecora, quae eiant in campo, c.ines, feles,
CAP. X.
Transtatio
X ostquam annis aliquot mansit corpusB. Pascha- gnllinas, columbas .qunriim omnium jactura nihil
:

lis in suo prinm loculo sub imagine Conceptinnis motus Eques, votura famulie adiniplevit etiam ;
corporis.
imniaculatic, translatum iiiit ad locuin altari raajori palliura altoris aliaque ecclesia} instrumenta facturus
conti;;uum quamvis varii
ex bilere Evangelii : et exargento si id paupertas nostra tnlerare voluisset,
Procores , pra:sertim exDucura Cardonie funiliis 22 Considerari et, ad testandum populnrum CAP.
,
XI.
el Gandiie, nec non Episcopus quidam Cajetanus erga B. Paschalem afTectum, expendi mcretur F
ex votoad sepulcrum visitanduin buc appiilsus, vo- multitudnsiicellnrumeierectorum, in liacpriEsertim
luerint ei fahricare sumpluosuiu sacellum, num- Provincia, et nunc et prius quam divisa a Prnvin-
quamtamcn iil voliiit Pruvincia pati. nisi esset suiE cia S. Petri de Alcantara adliuc complectebatur
paiiperliiti cnnseiitatieuin. Ilaqiie Villai-regalis regna Valentia;, MurciiB :itque Granalic, partemque
Coniiiuinitas exdevotione erga ^uum nunc Sanctum, Manria; et Montana Segurie. Suntaufcmea Sacella
capell.im faciendam curavit , ecclesiai proportiona- omnia, iEque ac Villa-renalense, convestita labellis Granaten.
tam, quamvis non adeo sputiosam quam requireret votivis et anathematis pretiosis, occasione mira- slum stiidia
numcriis eorum qui Siinctuarium lioc frequentant. culorum ubique .id illitis invocationem patratnrum. in sancttm.
llic Incata ad parietein cernitur elegans tabula, Vix inita erat Conventus Granalensi possessio, qui
Sancli eftlgiem relerens , quaj demissa vel sublata unus fuit ex postremis hurum regionum, cum ibi
obtogit vel retegit c:ip;icein loculum cujus conca- , celebr.iri coepit B. P.aschalis patrocinittm. Sed cum
vitati oppanditur una alterave inagui pretii cortina, ea civitas perquam prqmlosa sit, haiid parum soli-
et post lianc cernitur iiigens capsa, instar duplicis citudinis Superioribusattulit numerus ingenseorum
urnic prnportionalilnr decrescentis, ct laniinis ar- qui petebant vel aliquid de reliquiis sibi dari, vel
gentcis magno artiHcin claboratis couvestita, intra facultatem concedi ornanili suo suraptu sacelli, aut
quam sacrum cailaver recoiiditur. Atque ita ad pri- festum celebrandi, vel alio signo aliquo graliludi-
mum iiigressum neque arca iieque Inculus concavus nem demonstrandi pltires enim eranf, ii;ter quos
:

cornitiir, sed solum altare cum sno sacrario, supra delectum facere absqu; ofli^nsa aliorum videbatur
quod appensa tabula non reducitur nisi cum singu- impossibile. Denique decretum est sapieiiterque
laris iilicjijus di'VOtionis occasio lioc requirit. provisutn, ut festi ordinandi cura alicui civinm pr;e
20 Utrumque dicta) capelte latus
opcriunt tabu- ceteris idoneo ;estimatoque demandaretur, qui eam
lic votiv;i' majoies atquo minores. item anathemata posset ad congruam snleunitatem reducere. Sed et
prope infinita lintcnruni mortualium, furcularum huic valde labor;>ndum fuit, eo quod multi volebant
axillariuin, cipporum, c:itenarum, ac figurarum ce- ostemlcre aflcctum excessivae magnifi.-entia\ appa-
rearuin, qu») iiitra ipsum ecclosia' corpus producta ratu sumptuosiore et operiosnre, qiiain quieli reli-

giosnrum
DECIMA SEPTIMA MA.II 101
A giosnru^ conveniebat, nedum paupertati. Verum ciirat Illustris Dominus Don Francisciis Escoria,
non coarctan potnernnt, quin stnixerint ignos
ita Eques Militi.x Montesanro, siiai M.ijestatis Consi- y\ iTvi.,

vespertinos, rnusicam exquisitissimam, exiniium in- li.irius et Aiiilitor Uegiie Auilientin! eodein ordina-
Il".VIVl V.
;

- ter omnes concionatorem. niinierosani si iinqu-im rie concurrentibus Vice-Uegibus, Titiilaribus, Eqiii-
processionem curarint. tibus, Auditoriliiis, cuin pi.piilo innumerabili, ibique
23 Eorum vero, qui eodem anno, Hiebiis aliis Poenitentin' ef Ciinimunionis Sacramenta sii-cipicn-
Festa a prl particularibiis voleljant
festnm aliquoil curari pro tibus, quainvis aden procul di^sitns a civilale sit
vatts acta suo privatiin obligato aflectu, unus fuit Petrus tlel locus et nniii tempestas perqnam calida. Peranniiin
pro acceptis
Rey perqiiam dives aCTi.-ola. Huic, lUim quadam quoquu p"culiarin non rato fesla ciiranliir a devntis.
benc/ictts.
vice prnno pectore incnmberot scamno cujusrtam ipsius Sancti ; et sic annn supcriori «inci.NX siimptuo-
minus cogilanii .supepvenit inimiciis,
otlicinip, niliil sissimum unum fieri cur.ivit Excellenliss. Domina
et pngionem stringens, qiianta potuit, vi (nec enim Ducissa d'Avero. ex votn niiiiciipatn emn in linein,
ignorabat periculum sibi imminere prffisens vitao ut suuin partura facilit;iret Sanctus. Cuin autera
.Ml)i

amittend». si Petrns eam nnn pcrderet) infixit sic ipsa ei interes<e ptrson.aliter nequiret , Doininis
inclinati cervici, ut ille per os egrediens lioininem Vice-regibns scripsii, ut prieientiam prn sepiwstare
ipsi scamnoaffixerit. Tamgravifer percussus Peli-ns, di.^nareiilur; sicuti et lactum, dicente tnnc ad popu-
suam in dnmum, qua) eraf in Campo trinmpbali, lum Doctore Ballester, Archidiac.mn Molvedricnsi,
ductns est : advocati medici atque chirurgi, qui qui est ex primnriis Metropolitanaa dignilatibus
omnes eiim .idhuc vivere mirafi, niillam salutis spem titulus unus. et assistenfe tota nohililat.T civitalis.
snperessp dixerunt. Ltsus nihilnminns instanter 2(! Romai hahet idem Sanctiis iiisigiiem cnpcllara
petiit aflerri sibi S. Pascbalis Reliquiam : ciijus in ecclesia S. Mariaj dc Ar:\-ca!li, in qua fcslum
attactu cito et plene san.atus. vovit quovis anno ip.>iusagi cicpfum, prius quain Re;\tus ess,^t decla-
pj festum ejas celebrandum curare et jReligiosis prae- i-alii- pcr .\postolicim Seilcin, et usqun in hodier-
bere prandiiim. Prima autem qua id factum vice et num diem ibidem recnlitur annis singulis, licet
cui pra^sens ip.se adfui, dicturo ad populum Fr. niagna cnm moderatinne propter congrini'; rati^ncs.
Joanni Ferrer, tunc Guardiano, lacnltateni deilit Iiiter devntos :intera, qnos in alraa civitale iMlniit
non solum ejus, qund nperatus
publicaiidi miraculi Paschalis, nunierandiis est [frie aliis Pius Papa V
erat Sanctus in sanando suo corpore sed etiam ; sancfjeac glorioSEC memorirp. quicumdem Beaforum elifim a Pto
quoil modo operabatur in animo, auferens ab eo catalogo adscripsit. servans in cuhiculn sui lahiilam r delalm.
nmnem vindictie de percussore sumendse cupidita- seu laminain a^neam cum illiiis effigle ; su:im antem
tem, cui se totam injnriam condonare professus erga euradera devotioneni singularem demnnsfr;ivit
est, ipso in loco reconciliationis instrnmeutiim sub- tum aliis occasinnibusplurihu-i, tum maximeqiiando
signans. decrevit, ut snspenso tantisper cursu aliariim cano-
24 Quod autem de Granatensi civitate diximus, nizationum <ic beatificatiiMinin, una ti;i:c urgeretur.
etiam in aliis ejusdem regni Incis cimtigif. ubi Prn- PrpDtpreaconcessit, utOfFiciuiu cum Missacei-tntam
vincia nnslra Cniivenlum babet ; par enim ubique nostram Rcligionera extenderetiir. i|ii:ilcnus festuin
celebrandi ardor elucet, nec dissimiles gratia-
fcsti celelirari posset incnnvenlu S. Francisi-i dc Ripa.
rum fruotns accedunt. In clvlt:ite Osi ana, in nppldis qui ad nnstraiii quoque reformationcm porfinet. Et
Yestpe, Puehl;e, Ajnrre, Almansa?, locis pecore prima vice qua illiid ibi actum est, Capellam istic
abundantihus, propriiim hoc sibi vindicant pastores, sibi voluit ordinari Pnntifex : qua corcmonia abso-
Pudori ho qiiod In Confraternltatesadunati, quotannis Pascha- luta, cum interventu inultoruin Cardinalium, San-
spHis ob de- lis sui fe.stum .splendidissime agant, militariterque ctitas sua eodem vespere ecclesiam revisens, libcn-
fectum ci-
tissimeaudivitPrncuriitoreni caus,T doea loqueutem.
ordinati assistant processionihus , insiimentes in
borum con-
eam rem pulveris nitrati vim magnam, quiquo sub Emin.-^nfi.ssimus Cardinalis ;ih Arragoni:i, qiin tem-
sulitur.
ductu Capitanenrura siiorum(quos extrahunc actiim pore RomiB fuit. celebrare soleb;it H. Paschalis
appellant Domus-inagistro», concorditer electo') a fpstum in convpufu alio nostr;© Reformationi.s, qui
qiiibus eliam tridtio toto magnifice tractanfur. S. Petri Monforii dicitiir et quia ihi nnn est pro-
:

Contigit ergo anno iido.xlix. ut .\Imanza) sic elecius prie ipsi dicatum saccUuin, ingcnfi in tabula pingi
vir teiiui satis forluna, exhaustum se invcniret, jussit pjus pffigiem. ipsannpio ail nnain pilariim
maximepro die tertio. copia panis ac vini. Uecur- ecclesiam susfinentium appendi. Fxccllentissimi
ritad B. Paschalis auxilium Anna Clemens, futu- deniqne Dux et Duci,ssa Matih.ad. ejiisdcm interces-

ram mariti confusinnem formidans, eique exposuit sioni acceplum referentes fructiim benpdictionis,
pra^sentem necessitatem. Fecit autein Sanclus (]und natum, inquani, si.ae f:imili;c heredom. gratitudinis
rngahatur, tam abundanfer viiium et i>anem ovaqiie ergo, inter alia eliam Paschalis nnmen inipnni

multiplicans, ut post quadr.iginfa sex personas voluerunt. sacelliim cjns dcvote venpnli.
copiose saturatas adhuc superfiierit. Vulg:itus autcm 27 Valentia! in Hispania prKcipna rpligiiine co-
Ar/c et 50-
rei rumnr per urhem excivit plurirans ad Capitanei Iltiir imiigo miripiilosa suh tlfiiln Domin.T desiilatn- rrlla ipxi
dedlcata-
domum, rngantes, ut vel panis fnisfum vel vini rum : liuic ciira in Inco nrbis frc(|ucntaiissimo

paiixillum accipere mererenfur, iu proprias neces- c:ipnllamerexissentcives, in enquepneterprimariara


sifates reservandum. Eodem facit, nec minori favori Deipara; aram duo alia alfaria extnienda, peculi.ari
"B. Paschalis tribuitur, quodiid resfum cnncurrentes qnodam aflectu stimulante; corum altcruni volue-

dirnlttant ppcudes incustodltas in agris, nec tamnn runl li. Pascliali dpilicari. E iilcm in urbe, in ecclesia

ullura hacfenus incommodnm vel damnum exlnde Oratorii S. Philippi Nerii, erecta etiam ijisi capclla

referant. speclali cultuacstudloornatur; nofatuinqucamultis


23 Aliis in Incis, tam Hispanlai qiiam Itall.-e ,
est, quod ex eo tempnre ihidem insigniter creverit
1)onp-a/rr- dcvotas Sancto cnnfraternltates erexprunt
eidem conciirsus Sacramciita frequentanfliiiu, ef dnvotio-
nttafes in sutures, ac iiominafim In Calafajudensi civitate ; nem erga Sanctisslmara Eucharisfiam piMtiteiiliura,
Saricti fto-
Venetiis quoque ejusraodi una est, plus quara cen- ciim magiia Dei noslri et R. Pasi.|mlis gloria,
norein insti-
tum capitibus consfaiis et life otnnes anniim fpstum ciijiis eti:iin fpsfuin ibidcm frcqiiciiti In ccetii ccle-
tuunliir. :

soleniiitpr agnnt. Imprimis autem commcmorandus bratur. In Vbensi cjusdein Kegni Valentiui nppido,
spdecim leucis ab urhc (ubi per intprcpssionein
est nosfpr conventiis S. Joannis della Rlbcra in
territorio Valcnfino, iibi magno ciiin iinpcndio suo R. Paschalis dovofus qiildara agrlcola fnntem fndit.
idque multis ahhinc annls idera festum celchrari (Iiifra pluribus des ribenduin) pii cives capellara ie-
dificarunt
n

102 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.


A di 1
1
' ^ : clesia parochiali, tam spendiilam acPefrum Marlinez de Salva-leone niincupafum, jusse- D
devotam, ut dici possit montium isforum iniracu- ruiit aiino mdct.i, ut alia in Sardinia visitaret ordi- Qttomodo
in Sardinia
n' ABTA.
lum : et ibi fo.-.tum Saucti agitur, veliiti unum ex naretque. Huic inandslo Eques ille oliediens cum coll captia
prscipuis loci, maximo rum jubiloet animorum ala- :ippulibset Calarim, insula; totius metrnpolira, gravi sit,

critate. In oppido Turris formosa', ipsiiis patria, fa- correptus infirinilate ad extremuni discrimen addu-
bricata est ecclesiaeremitica, in eaqiie picla effigies ctus fuit. Quod intelligens ex medicorura judicio,

nohili in tabula ei-ecta oernitur : ibi cum magno ac- seque in exlera regione procul a suorum conspectu
colarum conoursii tantoiiunc celebrius festum Sancti mori dolens, quandojam htimtinum deficiebat, divi-
est. qiiaiito roajori inveneratioue habetiirejus Reli- num caqiit invocare auxiliuin per B. Paschalis me-
quia, inulta prece petit.'i a M.'igistratu loci, eique a ritii, cui erat adilictissinuis ; vijviti|iie si cuuvalesce-
Provincia nostra concessa. ret, erigendun. ea in urbeilliussacellumapud nostros
2S I"incmCapiti huicfaciant duo dies festivi, quos ad S. Maui Discalceatos. Nec mora tam notabi-
i :

Cultus un- huic sun spei-iali PatrunoVilla regalis instituit. To- liter ccepit habere melius, et intra tam breve tempus
nuus Vilta- integram eam plane miracu-
to co qui pra-ccdit mense in circumsitis «ppidis, ut obtiriuit s.iiiitalem, ut
reoatl quatis.
Miiit Plana et Molvicdro singiilari
Caslellion della , losam esse judicarint niedici; et tam ipsi quam alii
oniiiia implentur abicrilate, propter appropinquan- praesentes, ut talem, tota urbe vulgarint. Ille vcro

teni solcnnitatem et omne istud tempus impHnilitur


i
de lectii .«urgens, nihil priiis egit qiiam tractare cura
pra-p.irandis boreis luilis ignibus
i pro cujusqao , , ,
Guardinno loci de coinplendo voto, copraendaqne

facultate. prout ego ipe aliquan-


Primo aulem die, materia operi necessaria quo perfecto collocavit in
:

do vidi. quem civitas ipsa festum agit.a primis Vei- eo tabulam grande:n inauratam ciim efRgie Beati,
peris inciioatur Musica cuin choreis, ad quas tunc sub e:ique in excav.ito ad id loculo marmoreara sta-
concurrercnt cenfum duodccim viri, iii sppteni t'ir- Uiain ,
qiialuor vel quinque palmus allam, gratias
mas dislributi. Ulesl Pra.lorcuiii .lurati» curumquo a^ens pro recuperata sanitate.
insignibns : sed propterconferti pupuli multitndiiiera 30 Hujus tam rairaculi quani novi .'acelli fama
aigre exaudiri polest exquisitissiim conccntus har- per civitatem vulgataccepit istic etiam nntiim facere, et aiictus
per tabellas
monia. His finitis acceiidnntur ignes, et iinctem il- jam nolissimum, Paschalcm nostrura; ejusque
alibi
picCas.
lam in iliem vertunt. Priino manc tub.a; ac tjmpana devotionem alte infixit civium aniinis, qiii ad prora-
sonantante Juratos alinsque Ministrospublicos. ver- ptum cunctis alllictis palrocinium recurrentes, sa-
sus conveiitura nostruin proccdentes et ofifereiites cellum illud ornaveriiitt tabellis gralias relatas te-
Guardiano panem, vinum, vitulinam aliaque etlu- , stantibus. Et qiiia lieligiosi istic non Iiabent aliam
lia ad illus diei augendam hilarilatem. Ttim resu- Reliqiiiam, quani ad regros .^anosve in suis necessi-
munttir choi'ea} , tanta duratione continuatai ut vix tatibus <>pem postulantes deferaiit ; cceperuiit ex eis-
inuuiento cessantibus qui eas componuiit, supra iia- dein tabellis sumere aliquas intento flni aptiores,
turam videatur quod tam laborioso diutur- ,
quaruin raultas dicunt se non recipere, volentibiis
noque exercitio vires usqiie iii ves^icram sufficiant. eas illis, quorura solatio allatrc fuerant, retiiiere domi
Missasolennis iii Capilla ipsius Sancti cautatur , et suiE nec (ainen eo minorest niimerus, quibus dicti
:

ad diceiidum invilatur celebrior aliquis concionator. sacelli parietes vestiuiitur. Plurima auteni suiit et
Post ve^^perascomaMliain suam exhibent Mnlveilrien- insignia miracula, qu03 in honorem servi sui dignata
ses accoliB : qua finita multis cum facibus et nu- est divina bonifas ea in iirbe operari.
merosa cbi)roa. nptiiuo ordine progrediuntur a civi- 31 Anno MDCLiv Don Carolo Felici Manca et de Curatur tibia
tato ad ecclesiam, iion sine gr.ito iiistrumentorum Guiso, Marchioni de Alviz, Baroni de Urase et de rescindenda i
miisicorum concentii : et per unam ecclcsia; nostrtB Usena, iiiense Julio obvenitvulnus supra anteriorem
portain ingressi, egrediuntur per :ilteram. Postero tibiai partem, quud negiectum gangr.xnam concepit.

die suburbii atqne pomoeiii incote idemfaciunt, et Itaque Calariin deferri se fecit, ubi ad consiiltardiira
insuper oquestres ad bravium cursus instituunt; collecti medici atque chirurgi concorditer judicarunt,
vespcri nuf em aliam cunKcdiam exhiljent, continuan- tibiam rcsciiideiidara esse, si vitara salvam vellet»
tqtie uocturnos ignes , et taurilia tertio die insti- seil ille pr;emoi'i se inalle dixit, quam ejusniodi cu-
T tuunt. Quamvis aiitein festuni ipsiiin biduo dicutur rationein adinittere. Tum aniraatiis fama iniraruk)-
circumscribi, revera tamen durat octiduum et am- ruin B. Pasclialis, suanique in illiini fiduciain collo-
plius concursus eorum , qui cum fnmilia sua istic cans, opem ejiis Invocavit, vovitqne si vitam cura
reinaneiit , seu votis suis fartiiri salis , seu gratias tibia retineret, tabulam cum argentea tibia in sa-
de.-idcrat:is po.slulaturi. Notatum est eti.im anno is- cello illius olferendara ; et dimissis ceteris unum so-
to, quo ibi fui.quiid in nostro cnnventu perbiduuin lum inedicum unumque chirurgura apud se raanere
istic raanducaverint persnna; plures quaiu octingen- viduit. Hi curationem aggressi, brevi tempore vide-
tsB quodque non snlum noster Villa-regalensis con-
: ruiit tibiam sanain aique integraui, Marchione iii-
veiitus inagis quam ;ilias func ubundet necessariis , terini animuin adverfente ad duo perquam mirabilia,
sed ,;tiaiu Carmelitarum Discalccatorum eonveiitus qua; tarn veloci curationi conjunctafueriint, ipseque
in eadem civitafc, uosteri|Ue S. Friincisci in Honda in sua attestatione juratus affirinavif. Priinuin, quod
et Ca-ifcllione piu- idem tonipus laufius habeanfur, licet plaga;adeu pcriculosae secundum artis pricce-
propler eleeniusjnartim aflluentiam. mainrem qii.iin pta curanda; applicata fiierint cauteria pliira, piil-
iusfitutuui nostrum nos pafilur in eo cnnventu ad- veresque corro^ivi, et remedia alia mordacia atqiie
inittcrc, cujus intiiifu ilhu donantur. pungentia nullum tainen unqtiam expertus sit do-
;

lurera. ac ne iinaginatione qtiidem apprebenderit.


CAIUT IV. Alterum, quod ciirationi tam difficili nullum aliud
symptomaadvenerit, neque postea memorativum su-
Devntin crga 11. Paschnlem in Sardiniam perfueritvestigium. Quareut primum pedibus ingredi
imiDtdla. potuit, ad capellam B. Paschalis venit, et qua; vo-
verat gratus obtulit.
Ijxcellentissiraa de Bexar et Doraus Ducura 32 Donna Maria de Doni et Natter, uxor Don
Maiidas possidet loca aliqua in montanis regni Va- Balthasaris de Doni, civis Calaritani, occasione cu- •
Ital. So-
lentini, et alios plures utilioresque fundos iii in- jusdara * aborsus desperata a uiedicis, magna cum prnpurto,
sula Sardinia;. Cum ergo priorum lucorum procu- fide B Paschalem invocavit, vovens si a taiito peri- an Siiper-
ratorera sibi delcgissent Equitem quemdam, Don foetiitio?
ciilo liberaretur, tabulam in ejus sacello ofiferen-
dam.
: !

DECIMA SEPTIMA MAJI. 103


A (lam. Mox auteni eam deivliquit fel^ris, et pau!;itim nocte, qiia crcdcbatnr moritura, subito coepit lia-
recuperavit integram siinitatem : atqne ut tani evi- bere nielins. ac deinde e lecto sana snrrexil, ciiin KX HAL,
D ,\urA
flente benpti<'io gt-atam se prsestaret. non solum ta- stupore incredibili medicorum qui miraculiim ap- :

)'ulani obtulit quam voverat. seii etiam marito suo probantes, remanserunt ipsi Sancto multuni de-
mutler a
I
ersuasit, utsculptani Sancti effigitMn Valentia affe- vofi.
medtcis dc-
posita lendam curaret, ipsamqne et alia allaris instrumenta 35 Ipsa imprimis D. Vincentia Torella exinde CAP Xiv.
•'.onavit quanta cum pompa potest, curat ejus
; et aliud sibi refugium non qufcsivit, iii qu ilicumque
ieslum quotannis in praedicfo S. Mauri conventu Ejit^dem
necessitate, exlra patrociiiiuin B. Piiscbalis, praj-
maritiis st-
celebrari. scns illud scmper experl.i. It.iqne proxime scqiienti mtliter
item atia 33 Ca>us perquam prodigiosus est. quem jurata aiino ,Mi>rt.iu mense.IiiIio, cuiii maritus ejus graviler tpoer.

affirmat Donna Vincenfia Machin et Torrella, uxor infirraus extremis esset niunitus Sacramentis, ipsa
Don .^mbrosii Machin, civis item Calaritani, scilicet octavum tuno mensem gravida tantuni aninio dolo-
quod uno post puerperium mense, notabili in re rein concepir, nt post largain sangiiinis elTusionem
oiiensa sit; e.vindcque tani gravem incurrerit mor- coacta fiierit le^cto decumbere. Veriiin, inqiiit illa,
bum, ut ad primum
assultnm de vita ejn.s
febris raariti saliiteui tanti faciens, iit obliviscercr ine»,
medici desperarint. Nibiloniinus illam curare ag- ad ejus ministeriura surrexi de lecto dieqne se- :

gressi, aperienda^ venjc advocarunt chirnrguin fa- qiienti, propter ingens discrimen, in quo oiim re-
m"sum Georgium Saoiii, paulo ante Valentia adve- periebam, depositis calceis caligisqiie, nulla bahita
ctura : qui sanguine educto, inflrmw periculum graiide ratione proprii periruli ant dccoris, :ibii disralceata
cognosoens, dixit : Qiiiil Domina Vin-
niihi dabis, ad conventum S. Mauri, longe remotiiin a doino
centia, si ego tibi applicavero remedium per ciuod mea asperamqiie illani viam magno ciim fervore
:

siibito sana fias? Cui illa ; Num Deus tu, qni talia einensa. in capella Sancti me prostravi, petiiqne ab
prcimittis! Non siim, inquit, Deus sed li.abHo fidn-
; aliqno religiosorum illic invento, ut Sidve rcgina
B ciam in quodain Sancto, qiii in filio meo gruide mi- cum oratione B. Paschalis recitaret, rursunique si-
raculum est operatus. Faciat Doniinatio Tna, repo- militer discalceata doinuui redii. Hic me reqnisitam
nit legra, quod voluerit et ipse domum suani abiens : et in eo statu revertentem videns mater, acriler
attulit efTigiein Sancti, charlae inipressam coraplica- ca'pit olijiirgare dicens ; judiriuin grave cor.nn Deo
tamque. Hanc recipiens infirma, magna cum ilevo- snbituram nie, pro exposita salute tani corporis mei
tione dixit Sancte nii, ego te non novi (ipsa illius
: temporaii. quam a^terna fo^tus jam forsan occisi.
verba transcribo) nec scio qualis Sanctus sis tainen ; Cui m:igna cum fide respondi Neqiic ; inar'itus raeus,

qualiscumque es, invoco te ex toto cordo et ero tibi neque ego, neque fa^tus perirlitabimiir, maler, iiiter-
devota quare si expedit ad Dei gloriam et aninise
; venienlibus raeritis B. Pasclialis. Ipso autem endem
mea3 salutem, oro ut pro mea sanitate digneris in- die raaritum meuin feliris dimisit, citoquo convahtit;
tercedere et h:ic prece finit:i piilvinari suo imaginem
: et ego per actum tain indisrretum haud passa dain
supposuit. Ecce autem ea. cui ad cetera incoinmoda num, justo terapore enixa sum filium. queiii volui
ab ipso Pa
scKale visi- acciderat etiam somni privatio, allissime soporata, Paschalera nominari ; atque cuin tota farailia ad gra-
lata. vidit Religiosnm in habitu S. Fr.ancisci audivitque ti:is Sancto reddeiidas fesliiiavi.

dicentem Ne dubites, filia, confide Deipar,T3 Virgini


: 3G Donna Paula Montanachn Silvia et Castelvi
et milii, quod ex hac infirraitate non raorieris, quam- Calaritana, jurata deposuit, qund filius suus Jose-
vis ad extremum vil^ articulum sis adJucenda. Post phus usque hodievivens, sua: familiie primngenitus,
hsec ilisparuit visio, et experrecta infirma fortiter cum solum tres menses uatus essct. anno nncLV,
exclamavit. Accurrerunt ad eam vocem mater ac dum f,asciis involveretur lam velierapiiti fiierit ,

domestici ceteri, quibus illa qiiajrumque acciderant pressus symptoniate, ut toto corpusculn tcrribililer
narrans, replicabat identidem ingemiscens; Et ego contorto velut mortuus jaciierit. Mem ei per ali'|Uot
Pufr pro
Fratiem istum non novi dies circa vigesiraam q'uarlam Iioram accidil, seiiiel
mortuo sepe-
34 Pl.ingere ad h:cc mater, credei:^ quod vehe- etiam ad viginti septem Iioras nulliim vilai signum
liendus,
meiitia febris delirare filiam faceret : ba;c econtra dedit,jamque de eosepeliendo cogitibatur. Accnrrit
vera esse quie dixera* oinnia et clni-tam
affiriii:ire, ; mox civitas universa ad consolandain malrem e no-
sub corvicali educens atque explicans, in eaqne re- bilioribus nrbis itialrntiis nnara, vidpnlesque eara
periens B. Paschalis iinaginem; Sancte mi, iiiquit, aequn ao nutricem raiserabiliter laraentantem in con-
tu es qui mihi appariiisti, optiine te cognosco ex spectu c:idaveris. utraraque tantisper seduxerunt in
vultu et compositione manuiim. Sed qiianto magis aliud condave, ut parviilus involvi linteis et cnpsulse
juhilabatfilia, tantucontentiusplangebatmater, aliud jam piiEparatie posset impnni reraaiisilque ciim ,

longe quam omni-


qiiod erat persiiasa. Interim illa cnrpusculo pallsE obvolulo seninr Marcliiniiissa
suffi

bus se visentibus narrabat casiim, nnignaque cum de Alviz. Interim snpervpiiit Quirrcnsis Marrliio-
certitudine asseverahat se non moritnrain scd me- : nissa, Paiilanique coiisnlans; Vis, iii<|uil. filia, ut
dici, qui enm curahant, parnni fidei habobant ejiis adferalnr lilii, qiiam babco, taliella R. Paschalis
dictis, propterea qiiod viderent indies aggravari Bavlon tam clari miraculis, ut ei ftliolum tuura

mnhiin, cum evidentihus morlis iiropinquiB indiciis. conmiendes? Et illa respoinlit id sibi fore grafissi-

mum. allatamque «ibi illuc dcfcrens ulii Mai-cliionissa


Errio suum ei denuntiabant discriinen, monebantque,
ftlii caput se ad facto a nia-,
ut se ail niortein pararet ; quanto autem illi magis de Alviz mnrtuum in sinu tcnchat, tre voto S.
exaggerabant periciilum, tanto ipsa constantius se prostravil in genua, et dixit Sancte mi Pasohalis, :
Paschali,
si vilam impetres filio nieo, vnven quod
moritiiram negahaf; ne tameii pertiiiacire argiiere- per octi-

tur, condidit testanientum et extrema suscepit Sa- duum induain cum tu:e Religinnis veste ,
danda
cramenta. Post lia'C extremis angusfiis pressam vi- dcinde aliciii pauperciilD : quodqiie ad usum ca-

dens mater, et quia affirmabant inedici non victuram pelhe tua- ea fieri Patres nocessaria
ciirabn, qiiie

juilicabunt et ip-a, die vestro festo coiifessa aa sa-


in crastinum, lirot jam sero esset, jussit vocari Con- :

cra Cnnimunioiie refecta, pauperihu^ duoderim pran-


fessarium, qui moribuiiibc adesset noete ilki. Venit
hic ; seil ut eum tali Iiora vidit infirma ; Ilei niihil diiiiii (labo.
37 His inagno cum fervm-e sic dictis oculos
dixit, o Pater, cur Iioc Iibi inconimodiim sumis? Non ,

flexit ad fllinlum. jam ad sppulturam involutura


:

erat sane necessarium. Quaiitumciimqne eniin ilii

existiment mihi esse male, non tamen hinc moriar; vis.aque in eo percipere aliqiiem laliiorum motum.
ccepit confidenter dicere DoraiiiEe mese, videte. vi-
quia hoc mihi dixit S. Paschalis. Et vero ea ipsa
:

vit
:

104 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON


A vit filius meus, queni volunt esse mortuum. .\d nera, corara qua die quodain, cum se gravius urgeri D
ItX 1TAL quod aliio ac norainatim Donna Antcnia CoiTa, co sentiret, prostrata dixit, Sancte nii, nisi ipsemet do-
'
D'AnTA.
gnata ejus germana, di.-cit mulierem fatuam : I mum meain venias, et partes chirurgi agas. mibique
foras ('am cxiiellite, no prorsus sana mente excidat. sanitatem irapetres, certo moriar liuc enim levius ;

Tanlo jam tempore njorluus est infuns et illi in ; puto quam chirurgorum nianus ad curatiunem sub-
cerebrum venit qui.d os aperiat. Alia; aiebant qnod ire. Siibito auleni orationis su,e ellectuin vidit .salu-
desiderii veliemr;ntia faciebat, id, quod non erat, tarera,agnoscens se multum relevatam ac brevi ;

videri; et omnes agebant, ut suis suasionibus


id tempore ex integro sana retinuit vitain, quam in per-
hanc ci imaginationeni eximerent. Denique Marcliio- ditis iiumerabat, quia tam periculosum malum non
panniculum accepit, ut
nis>a de Alviz i-ubri serici maiiifestaverat a principio.
sub mento revinctuni ad caput (ijuod nnicum in hoc 39 Joaiines Beriiarda, Calarifanaetiam ipsa, post Ouxnam
ofHcio reslabat facieiidum) os firmiter clauderet, defunctnm in Coiiveiitu S. Mauri coguatum suum
'i",everenT
atque ita eum capsute su;o imponeret. Ad hunc germaiium, ibidemreligiosumteiierrinieque dilectum morSocor-
aetumiiernm iuterr;im pruslratamater, votum .'uum sibi,noluerat illuc pedein inferre, ne raoeror suus "P^''"'!
replicavit, e"deini|ue iiisfanli omneS eumdem oris renovarelur; doiiec vespere quodam, amicse unius
motuni viderunt; scii prce oiniiibus Paula attenti^- impurtunitale victa, illuo ire ciinsensit. Frequen-
siina ad siiignla, Vidi*te, inquiebat. R. Paschalem tom autera popiilum
inveiiiens per viam, inter-
miraiiuia operanfem ; ecce enim fiiius meus vivit : rogavi,', quuil lestum tanlani ilhic turbara
eo die
.'.iniiilijm! apprnpians, quantiimvis obsisterent alia;, attraliebat intelligens vero agi festum B. Pascha-
:

digit'isque ori ejus inserens etiam litiguam moveri lis, animo conturbato dixit, eo se venturam non
, , ,.
doprehendit. Tunc eniiiivero fiilentius quam unquam fuissesi hoc scivissef. Vix verba finierat, cum toto
exclaniavit : Omnino vivus est filius meus ; aulerfe corp'U-e aggravata doloribus, toacfaest rotro pedem
panniciiluiii istuiii, et veniat nutrix atque ubera referre doniiim ad mortem usque iiifirniata,,et
ubi
:
E
t, pra'l)e;t(. I'>aiit nihiloininus inter adsfantes aliqua3, comlifu tesfaiiieiilo extremis munita siicramentis,
qua) ridebant liosce motus, vebementiqiie plijnfa- recugitareapud aniraum cu;pit, forlassis eam esse
siai inatris imputubant. Sed hajc nihil eas inorata, poeiiam verborum ista occasiune a se dicforuin :

pannicnlum a raento abstulif, insfabafqiie ut nutrix quare ad B. Paschalem conversa, jam .serio pceni-
accerheretiir. Ast htcc \nvb doloris inipafientia to- tens, sanitafem petiit, et prece finita illico impetra-
p„„Uemque
tuni jam sibi vultum laniarat uiiguibiis, quaro cuin vit, dcpulsis doloribus et conjuncta iis lebri. Sur- lilieratur.
eaiii sic prudire iion esset conveiiiens, advocafa est gens autcm sana ad c.ipellam Beati,
ivit et suo
alia, qu;c ciio adfuit, mamillamquc admovit cri liberaturi devota ac grata cereum ibi magniim oblu-
inlaiitis. Miruin autein cumtis siiecfac-ulum is prae- lit. Sunt plurima ibidem Calari pafrata mi-
et alia
buit ,
papilbim apprehendens avideque sugens racula, descripfa iii Inforniatione quam ad meam
quippo qua) istud permi.soiant tleri pofius ut ob>e- instantiam li. P. Fr. Josephus Casula, Provincialis
querenfur lugenfi lUdtri, qMain quod illum vere ObservantiEe faciendam curavit anno
Francisi'an;ii>,
vivere crederent. Ex eo porro tenipure perrexit MDCLxv. Ciim eniin lunc
essein Procurator lioiiia;
sugere, e£ adolevit usque ad annum ffifafis doci- in causa, sicutet iiuncsum, expediendajque essent
niuni, Christi ancLxy, quando pra;dicfa oninia affir- nova; litlerffi liemissoriales pro exhibitione miraou-
miivit ejus mater, addens toto decennio isto nihil lorum: sciens quanta apud Sardos fioreret devotio
niali piissum fuisse votuni autem suiiin liberalifer
;
erga B. Paschalem, miseram illuc socium lueiim
implevit, pauperibus non solum duodecini, sed Fr. Didacum Asceiitium, ad certiorem notitiam ob-
quotqiiof eo die ad suas ajdes veuiebant, epulura tinendam. Conditus ergo est informalivus processus,
prrebens. quo liomam allato, quidam in ejusmodi negotiis
38 Maria Azori, iiidem Calaritana, deposuit, va- versati judicarunt convenire, ut eliani pro illis ad
ftcdii oino-
''"'S acceptas refePre meriti» H. Pascha-
'•" gi'a'1'is
D. Archiepisiopum C;ilarit-<nuin et duas .ilijis per-
nliiu imli- lis, pula ]irolem qu;i carebut et sanitatem ainil;e
, ;
soiuis in dignitate coiistitutas expedirentur liemis-
tmllbera- cuidam sua;, jam ad niortem Chrisfiane obeundam soriales sed liaruin exocutiu suspensa fuit, eoquod
:

inuncta; pra" ceferis lamen hanc laiidavit, quod


:
tam copiosus evasisset Processus circa hoc argu- F
,T cum suus inaritus concubir.a) cujusdani amoribus raentum formatus Valentiae, ut diligentia Calari
teneretur implicitus, nec .>b lis se siiierct ulla ad- ullerius facienda jiidicaretur superfiua mihi autem :

monifione divelli; die quodam curn ipsa Maria ledi- niiniine visumest istorumaccessiuneaugendum esse
ret a visifatioue cujiisdam Mariana; imaginis, qua;
hoc volunien.
sub tiliilo Honiveiifi honorafur, occurrit impia) suse
rivali, oanique verbis aniicis benevolisiiue munere
C.APUT V.
CQ;pit, ut ab isla fieditiile ;id nirliorcm se sfatum
conyerteret. Veruin adeo paruin ista potuerunt ;ipud De pulslbus in arca S. Paschalis aucliri so-
induratum scelerala; illius aninium, uf posf verba ad indicandum (jrande bonum aut
litis,
mulla obsccena atque ncfaiida concUiserit dicens;
maluin, vd incredulus convincendiim.
frustra eam esse, si amori siio aliquod impedimen-
tuui unquam se posituram speiarct. Pupiigit ea per- JT idem apud liominespraBserlim indoctos superare
'^'''''
vicacia tautupere Mariain, ut m.llo publioa;, in qua videnturprodigiosa;illa; percussiunes,de quibus ag-
erat, platea; respectu, palam iii geiiua se projiciens grediiuur scribere, loties iterata; et tain certa cre-
exclaniarif, Sancfe ini Pascbalis, per Dei aiiiorera braque experientiacognita;, tam in Valentino regno,
obsecro te ut huic mea; necessitati succurras voveo quain in aliis Hispani.-e
;
partibus, eo
qiiod etiara ad
ego novenam in tua capella laciendam. Quud aufem impressas imagines minimasque reliquias Sancti
dixit, lioc et fecit : adeoque imraufatus posf nuve- sese e.Uenderiiif Quanto enim crebriores notioresque
.

nam absulutam est aninius viii, ut ainore iii horro- suul, lanlo niagis obnoxi;e videntur esse obloquiis
rem converso maledictam illam nec semel alloqui earum verifatein calnmniantiuni afqiie dicentium,
postea voluerit, quascunique illa technas excogita- quod Deus citra necessitatem non operetur miracula
ret. ut rursus euin illaqiiearet. prout ipsemet uxori Ab his ego libenter qu.i'raiii. (pnc nocessilas sif, ut
suse teslis iiccedens jur;uii. E;idem mulier pericu-
Salerni ex corpore S. ex
Mafhffii Apostuli, Barii
'"^"'" f*'''^"'* '" ^erendis morbuin, curavif, ut ali- ossibus S. Nicolai Episcopi faciat scaturire manna!:
mli'r'"w°™-"'
™"
ralur!
" '=""''"* liaberet charfaceam ipsius Pasclialis imagi- ut S. Januarii saaguinem Neapoli ad conspectum ca;-

pitis
:

DECIMA SEPTIMA MAJI. ,0g


pitisjuteatliquefieri; quodidem etiam ibi dicitur Provinciam sint preces multe, numquam tamen D
in sanguine S. Joannis Baptist» fieri quotannis exo^^ari se sivit majeslas Divina, ut secn
jretum istud E.v riAU - -

feslo decollalionis, et quoties ad ejus allare Missa revelar-et. Snlum Religiosus quidarii, ex D" ,UTA,
oliedieulia
Perpcluorum de festo isto recitatur? ut paucuhe €ur piilsut
iljje sanguinis adjuratus. casum sequeutem exposuit.
mlracnlor~tim Scilicet quod tstt Hant,
fntctits.
indurati gutta? qure Rom<e servantur invasecrystal- cum iii Coirvenlu \'ill.i-r'egalensi h.abilaret, post
lino, et ex stigmatibus S. Francisci fluxisse credun- prandium ad capellanr accedens, quasdam pr-opter
tur, in festo impressionis eo\'um evadant fluidaj? de- necessitates iirfirmar'ia>, qira; fuerat ipsi commissa,
nique, ut alia taceam hujus geueris infinila, quid et in transitu arite venerabile Sacramentum
leviter
opus est Uomae item, in Conventu Carmelitarum fiectens, motus sit interiori quodam rmpulsu,
ut a
Di^calceatarum della Soala, ex pede sanct;e Matris B. Pa^chale peteret, quid myster-ii srrbesset iis,
Teresi.T; liquorem stillare odorilerum, sicut et alibi quas d;ire audiebatur per-cussionibus. Et conlinuo
ex piiisdorn Reliquiis? sensit in animasuaextraordiriariuralumen qunddam,
41 Nuinquiil ista
.'alis nos ronvincunt, t.ilia saspe qno ei vivaciter reprajseutabanlur isla Prophet»
operari Deuni, non ad solam aliquam appareiilem Hiercraia; verba Capite prirao; l^riid tu vides,
Hie-
noce.ssilatem, sed ad Jndfeorum hffireticorumque aut remia? Statimque in inentem ejus venit subsequens
alias inipiorum confusionem. solaliura fidelium, de- responsum; Vir-gam vigilaiitem ego video; et con-
vntiouisaugraenlum, peccatoruni conversionem, et sequeuter h»c
etiairi ; Beire tu vides, quia egu vigi-
plurimns alio'* salulares effectus, irreverentiam om- super Israel.
I;ibo II;cc autem iirterna cnlloquia,
nem exi liidentes, quos
videmus et audimus proce- boni istius Religiosi rnenti instantanee impressa,
dcre in animis eorum, qui perpetuorum isliusmodi indicrbili cum cliritale einstenderunt, Virgarn istam
Pttlstis atfli- prodigiorum experimentum capiunt oculis vel auri- vigilantem esse B. Pasrhalem, quern Deusconstitue-
utitur in bns acripiunt fidem ; sicuti hoc ipso anno muclxxi rit cu.slodem et vigilem, nuruquam dor'iriitantera,
imaginc S.
fartum videmus in brachio S. Nicolai Tolentinalis, super popiilosuo, omuibus scilicet fidelibus, et su-
Pascbalis.
nunc, ut alias sa?pe, sanguinem copiosum .slillantis. pra Provinciam S. Jnaunis Baplista;, ac singulos
Fortassis autem ad lalium iiicrediilorum convictio- ejussubditns. Qua; iutelligerrtia, maguaicousolalioui
iiem, anno Mocr.xix illo ipso tempore, qiio de rnira- cnnjuncla, copiosissinr.is ex oculis jam dicti Religio-
culis informatio fiebat Valeutia'. cor-am Prorcge et si lacrymas elipuit, fpcitque, iit interiorem animi
Judiribus Apostolicis, tertio audiia; suut plus quani ,'i'stirui reprimere ncquiens. exclamar-et
vigihms : I

quindecim percussiones in imaguncula clrartacea, OvigilanslO vigilaiis. Sicut aiitein aflnriiiat ipse,
quara simul cnm particula ossis sacri manii tenebat non haliebat tunc temporis ullarn sacr;e Scriptur-SB
servulus Secretar-ii Viceregii ; mox ut puer, sedecira noliliam, sed paiixilhrm dumtaxat ex Gramraaticis
solum annos natirs, dixit; Laudetur sanctJssimum pr,a;cpptionibiis hatiserat.
Sacranienlum altar'iset purissima fonceptio Dominffl 44 Verilatemrevelalionis istius, .aut quocumque
nostras, sine macula peccali originalis conceptaj. e;im iiomine appellare vidueris, cnmprobarunt suo-
Obstupescer-e ea res fecit tres Pr,-elatns adstautes : cessus efieclusque mirabiles, nolati ab illis qui
et D. Arrhiepiscopus, oculos laciyrais suffusus pi'ae deinceps, pra;sertiin hisce temporilms, irr experien-
tener-itudine devotionis, iuclinavitcaput, raptamque tiara venerunt mirabiliiim istoruin pulsuum, qui di-
de manibus pueri Reliqiiiam adoi-avit dicens : Mira- vinitus cr'edunlur deslinari, lainqiiauipriesagia rnali Vurie ait-
bilis est Deus iu Sanctis suis ideinque Epivcopi diciitium
:
alicujus vel boni obveiituri curii Imc diflerentia,
;

aiiimos af-
Segobiensis et Maroneeirsis fecerunt omnesque i|nnil ridpin puNus alias major-ps, miiiores
:
alias ftctunt
simul .atte.stanturfacto, insuis ad Puutificern ^aiiMin- sirrt; aliquando iiraiseutrbiis iriiiltis exaudiuntur a
quoRituumCongregatiouem responsoriis, reddentes paucis, otlris liarinoniamqrramdamsuavem pfRi-iunt.
raiinirernProccssns a se facti. Subindefelices, infellces subindc eveirtus srrccedrrnt.
42 Cosperunt dicli pulsus auiliri ex capsa, cui Kst cum audieulein iuterius recr-eant; pst curri einu
inclusurn erat corpus B. Paschalis anno mdcix, quo videntur repreliendere, raoventque ad devcitionciu
IllitiUlll
datnm fuitiuitium tr-actandse causie iu Curia Ro- .ac poeriitenliam. Denique eftectus istorum pulsuura
horum pul- mana; vehementique admiratione aftecerunt priiuos tara varii suiit, quain iiiscrutabiles : universinr ta-
situm qitando suns anditores. Quod ubi ad uotiliain Superi^rurn men observaluru jam est, grandiores icliis li'agico-
(t unde
factum.
pervenit, pi'iusquam ]iublicar'elur' prodigiurn tam rurn successuura essejiler-umque indicia, modpiatin-
insnlitum parcitum F
c nirlli fuit induslriffi, ut calisa et res vero contrarior-uni iisdem. Sic diebus iis, quibrrs
Ornviores
veritas facti depreheirderetnr. Et de veritate qriidem Funtarabiam obsidcbant I-^ranci, freqiieiites seil sua- ;ft Matis,
cito patuit eanr e.^sse extra omnem falsi suspicioncra, vissiiiii pulsus aiidifi sunt inlra cajisam B. P;iscli;t- leviores Ix-

quam t.r omen esse


ner|iie :iliter divinitus fieri ut ex ca-
potiii.'.se, lis, potissiiuum die vii Septemlu'is iii Vigilia N;itivi-
r.otantur.
psa eo modo ut erat collocata, et tantaundique cir- tatis Mariaua; : qui ciim popuhiin velieinenli expe-
cumsppclione adhibita, sonus iste Slatim pi-odiret. ctalioiie alfonuisspul, duravit adiiiiratio hujusmudi,
enim ac neposejus, Dei servris, Fr. Did;icus Bajlnn, usque duin advenit nuntius magme illius iii.sjieratie-
sinceritatis ac pnrilatis rara; adolescens, haiiitum que viclorla;, qrurm eodie r-elrileruiil arma Calholici
sumpsit, consueludinem sibi surrpserat, ut, qiu.ties Regis. E converso cum eoderu anno ridem Franci
aforis ad conventnm redibat, postbenedictionerasu- Dertusam obsederant, pra;cederrti nocle numerati
perioris acceptam, eamdem a caro patruo suo peti- sirnt jirrlsus cerrfum et vigintt s"x magni; qui tro-
turusintraret ecclesiam, et antecapsam prostr^atus, menti pojiulo Religiosisque id significarent qirod re-
eidem, tamquain sivivus firisset, nmneiu i'ei a se vera accidit. Maxiine coriferrili fiierrrnt Religiosi
gestae successurb prospernm atque adversum errar- Vrlla-r'egalensis Conventus niense Octobri anni
i^aret, recenseretque amicos, qui sibi fecerant cari- MDCXL, frequentibus gr'andibusque jiulsibus per dies
tatcm atque alia plnra, qU3e de eo narrantur in
; qualunrdeciiii cnritiniiatis, et pntissimum in festo
Chronicis Provincia?. Relatione aulein finita nunc S. Andrese .^posfnli inlensis singuli enim lantum :

quideur audiebatur in capsa gr*avis srrepifus, qu;isi tunc excitaruut fragnrom quasi boiubarda cxplode-
convolventrs sese;alias suavis ilumtaxat piilsus , retur. Jarnque ile r-e. tota cerliiu'erri feceraiit Proviir-
Frater vero Didacus, et alii qiii ex abscondito eum cialern, funesti quidpiam expectanles, cuin nurilia-
observaverant, consolatione interna pleni remane- tum est Ipso .velieineiitissiiiioruiii pulsuum die Lusi-
bant. laniam totani rebellasse.
43 Restabat, ut intelligeretur, quem in finem 45 Cum ejusdera Conventus Guardianus P. Fr.
islud fier'et quamvis autem propterea indictcB per
: Franciscjs Kmper, is qiri postea Provincialis fuit.
Maji r. IV 14 exerntilari^
; ;

106 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.


A exemplaris vitse Religiosus, notavisset cerae plus 48 Ceterum, propter qualitateni et frequentiam D
EX ITAL. consumi, quam praecise necessarium videbatur ad raro alias auditi miraculi, non defuerunt qui dubi- CAP XVlil
d'ahta.
celebrationem Miss.irum suspicareturque nonnul-
; tarenl de ejus veritate, maxime sub initio, idque
Hei verifas
los es^e, qui eani ad suos usus privatos derivarciit; Deo disponente ad clariorem certificalionem rei incrcdulis
sic

stib gravi obedientia; pr»cepto vetuit, ne quidejus- tain prodigios:c, muUipIici experienlia etprobatione mamfesta-

modi auderel quispiam, secunctis necessaria pro- eorum, in quibus dubitantis aiiimi haesitalio cum tvr gruvl
pitlsu
visurum. Uuus nibilominus, cui data candela con- affectu piai credulitatis certabat. In his fueruntSo-
sumpta erat. id parvi faciensinlravit ecclesiara sed : cietatis Jesu Religiosi duo, qui cum sacrum corpus
cuni jam in eo estet, ut apprehensum cereuin de visitatum ivissent et in ipsa capella circa argumen-
candclabro tolleret, lain graviter capsam suain tum praenolatum discurrerent, coeperunt, ut erant
percussit Reatus, ut ille cimterritus coeplo abstile- eruditi valde.difficullates uiultas magno nisu objice-
rit :veniensque in refectoriuin, ul)icongregata Com re. Aderat eo Inci devota mulier Josepha Mas, civi-
munitas erat, clara voce confessiis est culpamsuam, tatis istius incola cui cum vehementer displiceret
:

postulalaque venia enarravit casum qui sibi acciile- istiusmoili sermo tantaque incredulitas, dixit eonfi-
ral, sicuti pr.-pdictus Pater retulit. Idem etiain affir- denter Nunc lempus est, Sancte mi, ut grandem
:

mavit, quod noctu hora intempestiva existens ali- pulsuin edas, ut Patres isti redeant de veritate hac
quaniio in cboro, t:im velieuienles perciissiones in instructi quod si feceris, promilto quod ipsis cau-
:

capsa audierit, nt ibibitaret utruin ab ea procede- sam dicam, quo magis conviiicaiitur. Necdum verba
i'ent ideoque a Religioso quodam,
;
ibidem tunc finierat, qunndo audita est tam gravis percussio, ut
di>ci]j|inani faciente, quffisivit, quis iste fiagoresset. tota resouarit ecciesia. non sinereverenti confiisione
Qui niliil cunctatus respoiidit, esse B. Pascbalem, dictoruin Patriim, maxime cum ejus causam a mu-
qui capsam feriat, ipsumque luagna appreheusione liere audiverunt quare cum devotis lacrymis pro-
;

iniplevil ; [iroximo aulein die Conveiiluin intravit stati in terram, egerunt Sancto gratias, quod se
Visilator Provinciai, grandiuin scandalorum atque quoque t:im grandis miraculi participes testesque
B turbaruin aiictiu' in eadem futurus. habere voluerit.
40 In ejusdem Saiicti capella cum vice quadam 49 Mulluni erga B. Paschalera afficiebalur Fr. item alteri
nomiue Joaniies Pueyo, ternis pulsi-
esset S:icerdos religiosus, Didacus Candel t'armelita Discalceatiis, sed difficul-
bus fertio
tam. validuin aiidivit pulsum, ul crederel cxtra eccle- tatem haud parvain ei dab:it hoc punctum cum de ,
repetitis
siain percipi potuisso; et paulo pust audivit boinbar- eo fiirte deberet ad concionem loqui. Ingressus ergo
diun expbidi ; ex utroque autem sono pra"sagiens capellam preces supplicationesque iteravit, et exau-
aliqiiod infortunium, intellexit eadem explosione diens eum B. Paschalis tres ictus dedit neque his ;

niiiliereiii quaiiidam fuisse occisam. Alio teinpore. satis habenti , sed preces novas addenti , dedit ite-
quo res in Calalonia turbida^ multa cuni sanguiuis rum tres alios, ac rursum tertia vice; donec de rei
eflusione procedebant, auditi fuerunt iutra capsam veritate plane certura .se esse devota cura gratitu-
Beati plus iiuani ceiilum pulsus lenes atque suaves. dinefateretur. Eamdem satisfactinnem alteri cuidam
cum inulta consolatiuue adstantium ; de quo cum dedit, ex Carcagente venienti in aliorum plurium
Guardianus reiiuntiasset P. Fr. Ludovico de Bena- comitatu : cum eniin viae sociis prodigium istud
veiile, qui Valentiffi aderat ; hic vero laeti aliquid narrasset, et capsam discooperiri fecisset, eique
inde eodem post breve tempus appulso
speraret, raanum imposuisset; audierunt oranes eam ter pul-
Reverend. P. Fr .loanue de Neapoli, qui postea sari cum non parvo suae devotionis iucremento.
,

Ordiuis Generalis fuit. c-isum narravit : vicissimque Cuni iu \'illa regalensi conventu Guardianuin age-
aiidivit, eodem qiio pulsus auditus erat die, solvisse ret P. Fr. Franciscus Emper, hospitio escepit et aliis plu-
ribus-
Neapoli aliqua multas naves, omnis generis muni- quemdam Observantiae nostraj Religiosum : qui ibi
tione ac provisione instnictas cura quatuor niillibus diebus aliquot inansit, dicens eo fine se venisse. ut
armalorum, cum quibus etiam ipse Reverendissimus pulsari capsam ipse audiens de f.icti mirandi veri-
feliciter venerat in Cataloniam, cujus tota salus ab tate condi faceret publicum instrumentum, idque ad
illo succursu pendebat, uti post patuit. pium finein.Quamvis autera eodem tempore aliquo-
47 Albertiis Perez, Presbyter etcivis Villa-rega- ties pulsata fuerit, quia tamen id numquam fiebat
iii siiadeiiositioiie atfirmat, ciimad instaiitiain haud mediocriter anxiabatur. Itaque
Q leiisis, praeseute se ,

Philippi IV et de mandato Archiepiscopi Valentini mceroris causaui Guardiano indic;ivit a qiio dedu-
:

insliliieretur processio generalis pro pace inter Hi-- ctus ad capellain , oralione facla qnasi valedioere
spaiiiam et AnRliam, processione ecclesiain ingre- voluit, inanumque superposuit arca; : quam adeo
diente etlifcc verba canlante; Ut Regibus et Priii- veheinenter pulsari sensit, ut attonitus totus nec
cipibus Christianis pacem et veram concnrdiam verbum quidein proferre potuerit, sed oculis in
donare digneris; auditum esse ex oapsa B. Pascha- coelum sublatis discesserit. Causara veio silentii ro-
lis quemomuis muliitiido distiucte percepe-
pulsiim, gatus, respondit, stuporera illura suum ex eo pro-
ril. magno cum sidatio et successus oplimi fide in- cessisse, quod non solum manum suam exterius pul-
dubitala. Idem argumentum cumulat testiraouio sari senserit, sed etiam multoque
magis interius
suo Jacobus Blau, civis et ipse Villa-regalensis ; auimain, eamque violenter rapi illuc, ubi opus erat,
dicitque, quod die quodam vicinus capsa^ sacri cor- ad mullarura leucarum distantiam. Qua de re cum
poris in ea strepitum audierit, quasi ipsum se con- instrumentum scrihi jussisset, abiit, Deum San-
vertisset; aitque adstantibus Slemus attenti, San- : ctumque cjllaudans.
ctusenimvideturvellepulsare. Omiiibusergo attente 50 Coucionaloris munere in eodem Conventu
expectanlibus quid fieret, octies pulsus iteratus est, fungehatur F. Micliael Villara Sa, cujus supra me-
repleiis oinnesgaudioet devotione quidiem notan- : minimus ageutes de obedientia Sancti qui cum in ;

tes po.stea coguoverunt ipsum fuisse, quo Franci ipso fcjus festo, quod in Pentecosten tunc cadebat,
solverunt lam longam qinim lastidiosam Tarraco- ciiporet ejusniodi p^ircussionem audire desiderium
;

nensis civitatis obsidionera. Idem accidit qu^ndo istud suum indicavit nepoti ipsius Sancti
Fr. Di-
solverunt obsidionem Ilerdensem ; et affirraaut plu- daco ; respondens; Crede mihi, inquit non
qui ei ,

riini ac nominalim Mag. Fr. Josephus Casa-nova, solet patruus meus diebus hisce tribus ar.cam suam
ictus tuisse plures quam octoginta quaravis enim : percutere, quia nou vult populum inquietare. Fini-
ipse soluin audisset sex, id' lameu se intellexisse ab tis ergo festis concursuque cessante, cum Fr. Mi-
jllis, quibus uumerum iueuntibusipsepostremus su chael esset iu sua cella, longius distante ab ecclesia,
perranit.
'vehemeutein
,

DECIMA SEPTIMA MAJI. *07


vehementem ictum unum audivit. tam clare ac si in
ipsa celhi fieret; et continuo adfuit F. Didacus, di-
EX ITAL.
cens, quod patruus suus sic pulsasset; ex quo co-
CAPUT VI.
0'ARTA,
gnovit Concionator, ab illo quoque istuui pnlsuui DesitniUlius putsiOus. ad snlatium (kvotorum
auditura esse. Una post liora idem factuni est. tan- aut salubrem comimnitionein, sxpius factis.
tumque turbatus est Michael, ut ab eo quod cceperat
cogerelur desistere : redeunti autem Fr. Didaco, et \_ium Provinciam regeret P. Fr. de Beneveuto
idem quod supra asserenti. ille uiliilominus dubitans visitans eara veuit in
Vdhim-regalem cuiii desiderio
propter magnam distantiam, dixit; Aadi, Fra-
loci impetranda) ciijusdam gratiie, quam cxisiiinabat
ego retractem quie de hisce pul-
ter, nisi velis, ut , necessariam esse aniniie suiB profectul, et olPicii im- Pelentes
qnidpiatn,
sibus ad populura dixi, impetra a patruo tuo, ut ta- positi administratiom felici. Prosfratus ergo in ora-
audito putstt,
lem edat de qun nequeam dubitare. Ergo eodem die, tione anle sepulcrum B. Pasclialis. eadem finila scc url svnt
cum ad ipsius Heati altare sacritiiaret, rainistrante audivit pulsuin intra arcara sacri rorporis datiim , dc success».

sibi Fr. Didaco, ad secundiiin Memento audivitpul- qui cor suum peiielrans implevit illud ingenti fidu-
sum ab arca procedentem qui quidem timorem ei ; cia impleti voti, claraque uotitia
mediorura ad in-
primura iucussit, sed buic mox fecit succedere gau- tentum adhibendorum. Inde ad Missam in
finein
dium singulare, et certam rei totius fldem; quam eodem altari celcbrandam se conliilit, atque auxi-
cunmlavit Fr. Didacus finita Mis>a ei dicens, Niinc ita accidit
lium S. Joannis BaptistiE ad euindem finem iinplo-
pctcnti grtt'
salfem extra dubium eris. qnaiiduqnidein p;itruiis rans, cum iii Secreta,'Suscipe saucfa Trinitas, per- tiarn regendl.
meiis voluutati tU3E tam copiose fecerit satis. venisset ad nomen glnriosi Priecursnris , alterum
51 Cum P. Fr. Hieroiiymus Phiiies gubernaret pulsura audivit quo pleiie confirmafus consolatus-
;

nostram hanc Provinciam, mandavit. ut iioctu diii- que reinansit, nec miiius euiu ipsiira promissi sibi E
que intra capellain assisterent semper Religiosi duo, auxilii postea sensit elTectum. Moerore raagno affi-
donec tam rairabilis res certo explorata haberetur. ciebatur P. Fr. Franciscus Emper, eo qiiod viilgafa
Quadam ergo nocte cum Fr. Alfonso de Pinha vigi- eraf fama creandum esse Provincialem. Kecurrit
,

landi obtigissent vices , contigit ejus sociiim ipso ergo ad intercessionem B. Pasclialis, rogavifque ut
nihil sentiente foras egredi et interea pulsum in isfiusraodi electinnera irapediret. Dnin auteiii anfe dcprccanti
arca tertio dari ; quod cnm ad Communitatera re- altare ejus cor siiiira eff'underof, audivif arcara per- Provincia-
'"'"'".'
tulisset, exigua fides ei habita, utpote qui conteste cuti, seque interius securum reddi de exaudifione
careret. Postero igitur die simul cum aliis in ora- suae orationis ; quod niinime vanum fuisse apparuit,
tione assistens, dixit intra se ; Sancte mi. si aude- quando gravJbiis de causis est judicatum ex[tedire,
rem imperaretibi persanctam obedientiam, ut nunc ut alius ab eo eligeretur.
pulsares, faceres utiqiie ; sed ego existentem in S;i- Si In eodem convenlu raorabatur Fr. Christo-
ro^anti ad-
cramento Christum oro, ut ipse lilii id imperet, ad phorus Garzia, ut habitum petoret qui ne sibi ;

vOssioncni
omnibus his faciendam fidem depositionis raese. Et negaretur formidans contulit se ad sepulcrura ,
in lictiijioncm;

continuo ter pulsata arca. circumstantes omnes con- Beati, instanterque rogavit, suum ut desideriuin

firmavit. devotaque consolatione implevit. implotuni vellet ; qui suaviter pulsans eum est con-

B2 Fiiieiii Capiluloliuie faciat Sacerdos, non so- solatus, tiinc qiiidem spe hona ,
paulo aiifein post

Saccrdotis lum incredulns sed etiam arrugans atque irreve-


,
etiam ipsins adimpletioiie vofi. Ideni eodera in loco
impii ad rens ; qui cum quibusdiim banditis, quos sectaba- successit Fr. Francisco Martiuez. occasione alterius successutfl
aram b". Pas-
cujusdam petitionis, cui B. Paschalis bis arcara pul- negotii;
tur, die aliquo Missas fiiiitas venit,
festo post "

chalis convev-
dixitque, se velle sacrificaro et absque alia praj- savit in signura exauditionis. Item Josepha Mas
sio mira. ;

paratione .depositis solum quibus erat accinctus Villa regulensis, servum Dei rogans, ut in signum
,

sclopis, progressus ad altare S. Pasehalis. exorsus successuri bene negntii, quod ipsi comincndab.at,
Missam sed hac usque ad consecrationem per- dignaretur ictum unum dare quod illico factiim est. :
est ;

Admodum dcsolata erat Magdalena Jorda itein sanitalem


ducta, ita conturbatus est, ut neque pronnnfiare
putrii
Villa regaleusis propter gravilatem raali quod
verba neque progredi ultra posset. Hinc graviter ,
.
1'-

confusus, experiensque quanto magis conaretur, maximas angustias adduxerat patrera suum Cos-
in

. tanto se proficere minus cor suum sublevavit ad ;


mum. Cuinque iiudis pedibus veniens novenam fecis-
Deum. et B. Paschalem oravit, ut sibi a divina sua set B. Paschidi pro patris valetudine recupeianda,

Majesfate irapetraret gratiam finiendi sacrificinm, eiiindem :id majus suum solatium n.gavit, semel sal-
dimissurum consuetudinem omnein tem pulsaret arcam subitoque exaudita ;
dnmum
promittens se Deneftcium
et patrem suura invenit pristinaj sanitati
eum perditis illis , seriamqiie de peccatis acfurum rediit, trcfesiasUcum
momenlo redditum. Ecclesiasticum aliqiind Bencfl- flUo;
pcenitentiani. Exaudita fuit hoec ejns oratio. idqiie

significavit |iulsiis in arca, qiii ffireum cor illud lique- cium suo iira!tendeb:it Doctor inedicus, Ludovi-
fllio
Piifronos,
fecit inlacrymas. Siib ipsa vero sacrie Hosti;e ele- cus Pieilra-bertrando sed prius quain ;

jus deiioiiiinalionis habentes conveniref, favorem


vatione iterum pulsatum est, iterumque sub eleva-
,

B. Pasclialis requirendum sibi censuit quod dum


autem
tione Calicis. Feicta Missa S;icerdos iste vale- ;

ante arcain devotus facit, suavitcr eam


percuti au-
dixit comitibus, quibuscum venerat, ejusraodi mu-
divit, dixitque Jam habeo filiuui, desiderati Bene-
tationem demirantibus et ingressus Conventum ;
;

interrogavit, an ibi esset aliquis Religiosus doctus, rtcii compotem et reipsa habuit. ;

sexennio
quiciim posset maximi momenti negotiiim comiiiuni- 35 Francisca Cabrera Villa-regalensis, jirolem poiC
eoque valde tris- sexennii
care et dictum est ei, adesse Reverondiss. P. Fr. nupfa, nullos suscipiebaf liberos ,

; .ifcniilatem
ad viri Dei sepul-
Joannem Muniesa, Commissarium geueralem Ordi- tabatur. Die ergo quodain accessit
expediret saluti su», prolem a
nis, hnc advectum causa facienda; Novenai ad cor- crum, orans ut, si
mereretiir ef raox |iulsari audions ar-
pus B. Pasclialis cui accersito tofuiu animie suae Deo impetrare ;

An inquit, ideo hic pulsus datur, ut exauditam


;

statum aperuit, et facta generali peccatoriim Cou- cim •

audivit ac dixit
.M-iam? Rursusque pulsari
;

fessione discessit. vitam deinceps pffinitentem actu-


me esse
vere sigiuhcaut me
Sincte ini si perciissionos islas
rus sicut promiserat. Retulit .autem quidquid audie- tertiam addas
concepturam :ic pariti.ram, etiam
rat Coraraissarius sed ex scrupiilo quodara, non
cum iinpelrassot, plene secura rediit,
;

rogo. Quod
safis fund:,to, noluit Romaj in Generali Capifulo quiE, quia in
conceptamque ex voto flliam peperit ;

eamdem declarare, quanfumcumque instanfer roga- ccepit Filia


pueritia raultara de se spem faciebat,
tus a rae ; qiii tamen non dubitavi eara hic inserere,
Sancti
utpote in partibus istis notissimam.
108 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.
A. Sancti vocari. Craviter etiam affligebatur animus grandem pulsum in capsa, et Josepha aniraum quie- D
Ex nsi. Thomae Agnone Villa-regalensis quia exliaustura
d'arta.
. tuin inde retulit. Juvenis quidam dissolutse vitfe Ro- SimHi pulsu
frumenfum facultatem familix' alendie abstulerat mara proflciscen.*. hosniliuin '"'";"" "''
frumenlum cepit in iiostro Villa-
, .
j ,. coiifesslonem
/amlUmtux. ct in tribus,qnos liabebat, filiis terna B. Pasch&lis .
regalensi convenlu, unde discessurus voluit bene- impeliuur
. .

eKperlus niiracula, nihil habuit promptius quam ad dictlonem Sanctl petere : ad quara dum genua flectit
eumilem recurrere pro remeilio. Ergo ad Capellam in ejus capella, licet inale dispositus, fortem audivlt
accedif, orationem funilit, arcam pulsari audit, sen- pulsum quo cor animuraque penetrante, recurrit
:

tit animum egressusqne de ecclesia occur-


sereriari ; in raonasterlum alta voce Confessionem inclaraans;
rit tritici eidem obtulit, quan-
homini, qui tantiim et accurrentibus ad clamorem religiosis, putantibus-
tum ad proximam messcm satis futurum eriit. que infortunlum allquod ei supervenisse, faclum
rit> Or.iudis di-fei-tus e>t, pra-serlim in locis exi- exponit, puractaqiie generall Confessione iter suum
'",('
S"'^' s' media nocte non detur signura caiiipaua) ad liElusprosequi coiplt. I'rffisidebat eidem conventui
f"
tdmiur. Matutinas : isque ut caveatur magna cura invigilant P. Fr. Mlchael a S. Jusepho, is qui postea Defini-
Ouardiani. Cum ergo hebdomadarius pro ofiicio isto tor fnit, sed propter continuam secularlum praesen-
quadam nocte esset in ecclesla, expectaturus sonum tlain SEgre sustinebat officium, optabatque ad alium
hurologii, in snmnum decidit, neqiie horologii pul- conventum transferri, ubl ab oninistrepllu remotior
suin audivit. Experreclus vero et Rellgiosos aliquot viveret, et parum aberat quln ab obedientla sibi id
jam chorum ingressos videns ,
qua;sivit an duode- injungl poslularel. Verumaflfectus ergaB. Pascha-
cima illis autem se nescire respondenti-
soniiisset ; lem obstabat. Inler ha;c, post sacrlflcium Missse
bus ad crates se applicult; et genuflexus cum
, peractum, intraus In ecclesiam fortiter pulsari au-
anjilctate dixit Sancte mi, quomodo sclam utrura
: divit; simulqne Interira reprehendi aversam suam
sonuerit duodeclma, ne In ctilpam Incidam si forte ab eo, quod Superior statuerat, voluntatem, quam
nondura ea sonuerlt? Et mox audita est capsa duo- contlnuo etiara deposuit. p.
decies, sed lente pulsarl, Ita ut iiiire nnmerum tara S9 Murmuratorlos sermones In ipsa Beatl Capella
" ipse quain oeteri C"inmode posscnt quare pulsata : raiscebant duo quidara , justaraque adversus eos in- iiemjiames
illlco campana, signura surgendi dedit Coramuni- dignationera, uno ac deliide altero pulsu monstrabat, '" ""'P'"
tatl. Sunt et alil multi Heligiosl, qui in Illo convenlu nec illi lamen vel secundo moniti, desislebant cce- f"'"''""''^-
aliqiiand'1 liabitnrnnt ; lestanturque idem sibi acci- ptis.Tertlo ergo ileralum pulsuin audiverunt, siraul-
disse in variis occasinnibus, qiiibus ad B. Pascha- que niotum sacri corporis, quasi sese inqulete ver-
lem recuiTentes, soliita slbi habuerunt dubia quibus santis, eo continuatum tempo.-e, quo Symbolum
anxiabantur, per ejiismodi piilsus. ApostuIIcum unde perculsi justo
bis posset recitari :

^^ Franclscas Ybanhez Villa-regalensi nata erat horrore, culpamque agnoscentes suam, ejus veniam
Slmililer
secnri ihini fili'iscrofulis tumidum collum In lucem efiijrens,
. petierunt prostrali In terrain, niin slne allorum qui
posiuinniet quibus notabiliter deformabatiir. AITligebat raatrem aderant demiralloiie. Ihidem duabus vicibus contigit,
,ipprol,an-
^*"""^ """'''' ''""'' '" I'''"'''' *""" ''»'i'^''>'''' et a>(ate ut P. Fr. Josepho Ferrer, qui post fuit Vicarius
"aUel"'" •
lur dicia
lantllhi videbatur incurabile : sed cum ingressls do- Provincialls, ad concionem dicente, priraum qui- '""eionatoris.
miini suani religiosis duobus crisum narrasset, dixlt dem de extrema B. Paschalis paupertale; deinde de
unns eoruni Ne afflig,-)rls, Doraina, sed cras mane
;
mlraculla ejns stupendls, vlsus slt Sanctus geminalis
venladcapellamB. Paschalis, postuhturaremedlum, pulslbus "approbare dlcta : nec potuit cceptum ser-
et ego tibi Missam dicam. atque ita te exaudlendam monein prosequi orator sacer, donec mnrmnr populi '
'

confide. Venit rauller, etMIssam, ut promlserat, conquievlsset; oranes eniin reni audlerant. Fr. Di- -OtrfoMitir
cceplt Sacordos : quain ubi usque ad primum Me- daco Fernandez, ibideraChoristaj, in more eratDivffi
mento perduxit, aiidlit Illa piil.sarl capsam, concep- n'msuum.°
Virglnis Coronam recilare cum OflScio ejus mlnore;
t-iqiie liiliicla domnin redilt, seque revera
exandilam eoque saflsfacere se credebat constitutioni, ut pro
^''1"'''''' ^'^' ''efo>''iii illo tumore paulatim
subsldente. quocuinque Religioso intra Provinciam raoriente,
Irarfjl"""'"
In eiiilein"ppidojuvenlsiinidampericulo;.eliesuserat Sacerdotes quidem oclies Missam Choristaj octles ,

in bracbio qui, contempto quod obvenire poterat


;
Oflicluradefnnctorum, Laici vero Fratres octinn-en-
damno, domo sua egressus ad capellara accessit, et ties Pater-noster legant. Tandem tamen subeunte

C sanitaleni a B. Paschale postulavlt oransque quam :
scrupulo, an ita faceret satis obligationl sua: erga
potultattentissirae, iotum unum aiidivit, et circum- defuncb.s, eum ut slbi dissolveret nocte quadara ,

stantibus dixlt Domlni mei, ecce saniini me


;
; et B.Paschalem rog:ivit; hlc vero arcam vehementius
simul a bracbio fascl.is abstulli,
seque verura dlxisse pulsans sic eum c.uiterrult, ut intellexerlt Deo gra-
reipsa coniprobavlt.
Religiosns quidam Carmellta tara non essehujnsmodl arbitrli proprii disposltlonem,
in eadein urlie, Fr. fiaspar Gali nuncupatiis,
B. Pa- in puncto per obedientlain contitnto.
niirrniimnn scliali jierquara devotus, declarat, quod aliquando
00 Affirmant siraililer Religlosi pliires experien-
^'^^'- ''""""""1"'^ tentitione luilsaliis suam in eo tla accurala compertuin sibi esse '^'"'"tur defec-
'LhZe'""
" """'
quoties deficit ,
fiduclani locaverit. Dnm aulem vlce quadam orationi oleum inlampadibus ante corpus sacruiii ardenllbus, '"' '"'"''"^'^-
instaret, remedlura In capella Sancti
postnl.ins, tres aut eaj ex iilio quovls casu restingunntur , defectus
ictns distlncte dal.is andivit et gaudio
interiorl ple- ;
illius signum dari aS. Paschale, ad cujus pulsum
nus hbernm sese ab ista raolestia sensil, eatenus territi concurrentesque ad scpulcrura, quare id acci-
salteni, numquam succubuerll, et
ut ei deinceps disslt cognoveruiit. ' Priedictus Chorista expoliverat
reiinsrentem obse,Tmn
negnlio semper repulerit. Idein
f.-iclli
aliquando noveradecim ejusraodi larapades, qulbus pmgantis
adjungit, quod cum in allarl Beati sacrlflcaret,
ro suo loco repositis, prius quam disccderet a capella '"'"/""'«'•
gans, ut se bonum Saccrdotem faceret Deus;
inter in oratlone se prostravlt; hauo autem dum protrahit
pronuntiandam con.secratlonis forraulam aliiim
in ultra duas horas. coepil suaves plane pulsus andlre,
cipsa pulsum aiidiverit, fueritque iii nnlma
vehe- et tot pra!clse nuraerans quot fuerant lampades
raenter con.^olatus. a
se repurgatae suuraque officium Beato acceptum
,

^^ •'"S''I'1"> ie Mas, jara supra nomln.ata, serael esse tali signo cognoscens, mirablliter se consolatum
-n», /,„•,,„. .

• 'terumque gravi oliam Ipsa lenlalione


conlra fldem sensit. Ibidem vlvebat Chorlsta alius, dictus Fr.
pnlsabiilur de qua ex mandato sui Confessarii
:
Joannes Augustiniis, et consuetudinera sibi fecerat,
agens cura Matre Helena Terliaria,
spiritus illurai- orani vespere integrum liosarium recitare in capella
iiati niati-ona, in ipsa ',','™/'i"'"'
B. Paschalis capella; dura Beati quod cum aliquando faceret pletate coiisueta, msarll.
:

eam ut pro se dcprecetur orat, audivit


utraque et singulas decades suo quamque ni^slerio
applica-
ret.
DECIMA SEPTIMA MAJI. 400
ret, in ipso applicationis actii. unaquaqiie vire iml- rum Don Ludovii-i Crespi Episcopi Placentini et
sum audivit ; donec rajsteriis decursis
qiiiiideciin Legati ad liouianuni Pontificein ordinarii, at-
oliin
Rosarium alisolvit cum inagna siia consolalione. que Don Cbrystophaii Crespi Vice-cancellarii Ara-
Sujipletuv Idem postea 1'actus Sacerdos cura in altari Beati , goniiB, veheinenti siippressione urinie laboraret,
defeclus
Missam dicens venisset ad iirimum Meiiieuto, re-
, ipsuni solatii cansa ad se venire rogarit qiii ejus
pitlsiiiitia j
;

nolnm sub cessit alio qui rair.istrabat Clericus, neqiie ad tenipus angustias videiis dix.irit, Domine Jnannes, novit
Consecra- consecationis rediit , pulsaturus campanulain. Hoc Dominntio tua quam rairaculosus noslnr Beatus sit
tionem defectu agnito Dijsurla voto
pius SacerJos an.tius, cccpta tamen Paschalis Baylon; vnveus aliquain
ei te comiueiidii,
Pttscfiali facto
mysteria prosecutus est sed derertum supplevit : te eleemcsj-nara |iro juvanda Canonizatione ojus da- sitnattir.
ipse Bea(us, sub eievationis actu tam fortiter pul- turuin, visurumque sepulcrum. Fnciam libeuter re-
sans intra capsam ut nemo adesset, qiii non cre-
, sponditille, si proiniseris, te comitaturiiin, Prorait-
deret satis monitura se de Sacramento adorando. lente aiitem Doctore, solutum est urina> irapedi-
01 Eodem venerat Joannes Gras ex oppido Va- nientiini ; et siibito liber a periculo Joaunes cum
Plurium lentini regniCuf.ca, etin capellaoi-ans simiil piilsura Sarrio discessit versus Villam-regalem voti implendi
gralltudo
ex ca|)sa, simul in aiiimo novain devotioiiis dulce- gratia.
probutur.
dinem sensit : cui gralus esse volens, prorai.-.it nota- 64 Refnrf autem idem Doctor quod cum in iti- ,

bilem eleemosynam promovendo sacello Sancti, quod nere atqiie illo trirliio quo in Cniiveiitu uiaiiserunt
in conventu patris suk ffidificabatur qiiod iterum : sajpiiis sibi veniret in mentem cogitatio de pulsibiis
ei coiupGi.satura est aliqiinties iterato p'iNu. Ibidera solilis a Sanoto dari, interiiis dixerit; Dniuine Deiis,
pi"o curato sibi per iniraculura carcinoinate gratos si tibi iii lioc nonilispliceo, iioli permitlere utSaiictiis
agebat Jacobus Blau Villa re,L;a!en^is , et siiiiiliter vel seinel pulset; et lino ilerabat
cmbrn, nfsi ne<ciret
Iiulsum uuum aiuliens, fatebatur auctum in se af- in quem hoc peteret. Ipsn crgo qun redeun-
flnein
fectum fiducim, in tain benevola prntectione locan- duni inde erat die, suinpto mature cibo ad quielem
dw. Ad preces supplii-alionesque Joannis .\rgramon Joannes se receperat; Sarrius vero, interiin dum Re-
in oppidoCervcra filinluin ejus resuscitarat Sancttis, liginsi prandiura sumebant ad ecclesiam se cnntulit,
submersum iii qnodam aqii.i} receptaculo : pro quo ibique prostratus ante sepulcruai in nratione ali-
beneficio ad capellam ejus sicut promiserat puerum quauidiu perseveravit, non sine formidine interiori
adducens meruit de miraculi veritate, Sancloqiie
, pulsuum a Beato faciendnrura et videns adesse
:

erga se suoque affectu certificari tribus pulsibus suc- horam discessus sibi ab Eqiiite pi:efixain, gratias
cessive auditis; priino ciira ecclesiam ingrederentur agens intra se dixit Exaudit.i est oratin mea. Ve-
:

aiiibo, deiiide coram Sanctissimo genu flectentes, ac ruin enim vero vix hsec cngitaveraf, quin ferreretur
deniquc intrantes in capellam, cum sua omniuinque strepitu sacri corporis intra cipsain audifo , qiiasi
eos comitantium lastitia magna. Alius Eques ex op- illud ab unn in latus aliud verteretur : et paiilo post
pido Yente, quod plus quaui sexaginta leucis distat pulsura unum audivit, qui etiam mentis illius nctilos
a Villa-regali, pro resnscitata sibi filiola votura com- aperuit, Ip>e tamen admirans, et capsam undiqiie ac
plens, in ipso occlesia3 ingressupercepitarcaui pul- curiose considcrans, siispiv-ausqiie oam esse aliquam
sari septies, et consolatus recessit. imaginationis illusionem, liberatiis a sua diibilatione
62 P. Oeorgius Regal duos meraorabiles casus fuit per alios duos pulsiis, notato eliara accurate loco
Peccatuui
tit coitfesstonc
quod duni suiis quidam poenitens
refert. Priiiius fuit, capsa; undo illi prucedebant. Attonifus eo successu
tcgens jiulstt inter cnnfllendum conturbatus reprimeret vocera. Doctor arquamdiu sic
stetit venienti dcinde ut se
:

corrijiitur: eumqiic ille ad porro sua peccata explicaiida siiinu- vociret Equitis famulo dixit, ut ipse pofius
illius

laret; illo pergere volente datus sit pulsus, ad quem .eniret in C.apellain. Qiio vnnienti uua cuin qiiibus-
araare plangens alter; Hei mihi, inquit, o Pater, dam Religiosis narravit quid actiiui esscl, et luanii

pulsus liic ideo datus est, quia decreveram, omisso accipiens furcillaiu e dextera Joannis, lociiin capsao
iieccato qiindam pudendo , aliorum confessionem signavit, eura ipsum ad quem jacere caput Saiicti F
prosequi, Deinde in eadera auditus est novus pulsus, affirmaverunt Religinsi pr;esenles,Qiins ea res elle- 'festet celebres
deiiulsuum
qui pcenitenti excussit oranem verecundiain, ita ut, ctus in animo audientis habiierit noluit unqiiain uia-
vetitate.
sublato quod dienion poaebat impediinentn, pofuerit nifestare, quin etiara ad heec, qiias dixiiuii.« cnnfi-
F
I
integre coiifiteri, ciira magno suo, nec minori Con- teiida Ecclesiasticis censuriscogendus fuit. Intcrim
fessarii gaudio. A.lius ca<us fuit, cuin conventus ad veritatem dictoruni pulsiiuin comprobandain suf-
nostri Cnnfessarius induxit juveuem querndara ipsius ficit personio istiiismndi qu diias; iiti efiaiu lestirao-

urbis, ad inutationein vitae perquain dissnlufae et ge- nia Excellentiss. D. Don Petri-.\ntonii de Arragouia,
neralera peccatorum Cnnfessionera faciendam, Ve- Ducis Scgovise atque Cardnna) , et Excellentiss. D.

neratis, iit promise."at, et vocari Conf.'Ssariura jus- Don Petri M;irtinez Rubio Archiej.iscopi Pannrmi-
seraf; dura auteiii se de genibiis sublevat, et pi"cter tani ac Vice-Regis Siciliie ; queinadino.luiM probare
arcam sacri corporis custodein transeiindo se incli- possuin quailara rclatione, circa Iiaiic ii.ateri.iin jussu
AUiis ttd
sincere con- nal, e sud.ariolo ejus decidit epivtoliiiin , et simul Excelleiitiai suio script.i, et inaiiu signato, solitnque
lUendum Beaf us grandem pulsum edidit. Ad quse perturbaf uni ejus sigillo munita, quain penes nr.e servo.
adducitur.
juvenern videns Coufessarius; Quid hocest? inquit.
Ah Pater! respondit alter, epistola est quani nuper- CAPUT VII.
rime accepi, a tali, quam norainabat, muliere; et li-
cet venirem ad confiteiidum, revera non eram bene De crebm leUatissimoqM pHlsiit,ex Miiiuiis et

dispositus. imaginibus Beati audito-


03 Concludat hoc arguraentura depositio Doctoris
qui tain ab ^^^ j^,
Dorainici Sarrii, Prcsbyferi litteris ot virtule claris- i lihiln minus adinirabilcs sunt pulsus,
sirai, cui lantum fuit animorum, ut, quaravis a for- imaginibus impressis S. Pascbalis quam a Rcliquiis
ejus proccsi-^se cnmprobantur tot experiinenfis,
tuna ei provisum plus quara scutis diicentis
non sit ,

aliquos Muiier ob fn-


redilus annui, Segnvieiisem tamen et Origuelen«era ut cau<a vitanda: prnlixitatis snliim libeat
aptos propoMtn meo. 1) ran- ""» '" «'«™
mithras, sibi a sua M.ajestate in lueritorum maxi-
i
casiis referre, niagis

morum compensationem oblatas,


Hic iu Processu Valentino anni .«dci.xix affirraavit,
potuerit refutaro. cisca de Orlega, iixor D. Maltba.i de Villa-marin,
>\udiloris Granatensis ct Regii postea super ludias
^X
quod cuin D. Jnannes Crespi de Baldaura, notissimus Coiisiliarii, geinino rairaculo corapertain sibi Pascha-

Eques, utpote Frater Excellentissiinorum Domino- lis sanctitatem testatur. Primum sic se habuit. Ja-
cebat.
110 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.
A cebal, Granalae (lcpOKita a nieilicis ipsri, loquelaeque !acrj'inis copiosissimis difHuens tres plenimque ho- D
EX ITAI..
ac molus et omnis fere .•ensiis expwr.s, propter fiiio- ras divinie isti actioni impendere cogebatur) idque
D 'aIIT*.
lam in utcro niortiiam : quai in tantnm addiiila ili in alt^iri cui iraininebat iinago Pasclialis; finitis

scriraen, qui-aii poliiit varios Sanctos invocavit. nec verliis consecrationis audirc coeperit pulsus iu tabula,
ullura a (luoquam soiamen accejiil. Iiiti-*rim domestici et alios iis reciproce respondcntes in sacra quam
ejus B. Pasclialis reconlati , ail Guariliiinum Con- manibns teiiebat Hostia, uude animus suus incredi-
ventus S. Anlonii niiserunt rogatum, ut infirraam bili jubiio eticrebatur : quod tain prolixi teinporis
vellct comniendare Dco , et Reliquiam Saiicli ad spatium tenuit. ut oninino forniidaret, ne nnn sine
ipsain mitleie. Fecit Guardi;iiiiis ipiod rogabatur, gravi aliquo denioustratione exlraordinarii affectus
niissis cum Ueliquia duobus Heliyio^is : qiii iiijiressi sacrificium posset absolvere. Qiii casus vehementer
in ciiliiculum iiijirma', pra-cipuas civitatis Matronas confirinat id quod inulti sajjie se expertos asserue-
ibideni iiivciicriinl; (|uariiiii nna ipsain Ilidi(]uiara runt, eodem videlicet puncto temporis
quo ab iiitus
miinutcncnsinclinalMquead lecli caput. djxil : Fili.i, pulsabatur ab intus pulsari siepe sa-
arc.i, similiter

eccura Rcli(|ui;im B. Pasclialis, commenda te illi ex cruin Dominico C<irpori asservando tabernaculum,
toto ((irde. Id a sc intelleclum, cum verbis non pos- cum rcciproca hinc inde non parvse morul.e conso-
set, signis oslendit : et circumstantes nmnes ad con- nantia.
spectnm sacra: Rcliquia' caqierunt pro iMfiriiia de- 08 Liccnliatus Don JoannesHerrera rercza,Ad-
precari. et no\eiias aliai, aliaj alia vola o/fcrre. vocalus(';iiiccllariae Regiic Grauatensis, rog;itus ab

Denique cum ipsnm super ventrem periclilantis eo qui festiim B. Pasclialis iustruendum susceperat,
Quaidani 'nosuisscl. ilbi.iiua} miiltishoris absqiicmotu
^ eidcm iiitcifuit aliquando, et post prandium in Con-
altiielu rell- ? ... '
, , , ,

jacuerat, moveri aiiqujinliilum


,

^uiarum parliis dolores sen- , venlu sumptuin, sesc coiitulerat ad quielein, rejio-
Ittcrulur. tiro, edcre niortuam iiifaiitulam, cibum posecro, ac sita siiper scripluriain mensulani imagine chartacea
brcvi tota convalcsccre, cuin adinirulionc oiiiniu:n, Beati. qua fuerat donalus eo die. Sed leeto incuin- p
H pnesertira uniiis ox medicis : qui sciuenli die occur- bens nullum aliquanidiu soninum capcre potuit, aii-
gx pulsu
rens cuidam llominai istius famiilo, (|ua liora obiis- divilqucpulsnra, quem cognovit effcctu secuTo, liaud aljrctuser-
set requisivit ; casumiiue inaiidiens, obstiipuit ad dubie processisse a prajdicta imagiiie unde incre- J"' *""«""« :

evidcntiimi iniraculi tanti, "„'"'"'' '"


dibili exullans gaudio exivit de celUi, qua;sitoque P. ^
00 Kxinde lam devola erga B. Paschalem fuit Fr. Didaco Dannon, raagni spiritus viro et \'. Pa-
Domina ista, ut adCuriara Madritensem tr;insgressa, schali devotissimo, de quo multa legi possunt in
ordinarie Missam audiret in Regali conventu S. Chronicis nostris, exposuit casuin uiiiversum. Fuit
.(l''gi(lii, quo inajori ciira (ttio visitare jiosset illius ibi is exinde servo Dei tam propense atfectus, ut loco
s.'icc!luiii, ct quanliim poferat tcmjioris expendere pauperis cujiisdam sed honesta; tabellie, quam im-
Eadrvi in C('mmeiid;iiulo se suo beiicfacltiri. Qundam crgo ina- jiortiinis precibus jiiaque violentia impelrarat, po-
imojlne .5(in- tutiiio lcinporc inlcnta j;im diclo excicilio, strepilum suerit aliam, duobus aut quatuor inillibiis sciitorum
cil ficia jml-
nudivit; atque in un;iin et alterara pai'tem se lonver- eam in rem exjiensis, eo quod loculum illins ailor-
tons, judicavit pulsiis notalos noii aliiiiKlc ]ii'oceilere naverit nianu Alfousi Cano Portionarii, celeberri-
quani cx iinapine ipsiusSancti super tabu-
potiiisse, mique tota Hisi ania pictoris ; reliquo vitae su»
lam dcpicta, quai exjiosila staliat in altari; endemque lcinjiore eidein Bcalo addictissimus, uniceque in id
momcntii giavis ei supervenit mccstitia, cogilanti ne intenlus, ut ipsius Conventui faceret bene.
forte filioliis. quciii babcbiit iiovcm aut octo aniios 09 Pra-dictus autem Didacus Dannon in reliquia-
natura, periditarelur iii aliquo; et ut eiim sibi cnsto. riohabebatossiculiexcorporeSanctoaccepti partera, '>'c'"/«'.i;

dirct. rogavit Sanctum. Quamvis aiitera ex tunc mi- ad jieclus lipjiensain qua; pulsabiitur continue et
;
'''"""""'«<•
tior aliquiinlo, liiiila laiiien anxielas eain tencbat, ut eadcm ferc ratione, qua rotatilis horologii libella "'sMul^ptl-
continuo revcrti doniuni sit coacla : ubi fainulos fa- (exjiertiis loquor) iieque
poteiat Dei servus hoc ce- saiit,
mul.isque subtristes inveniens , et siiiistri aliquid larc, qiiantumvis strepitum cieret Rosario, quod ad
suspicata, anle omnia quajsivit, ubi filius suus esset. eum finem manu volvebat assidue, sedfacile audie-
Tum vero intcllexit quenidain suum fratrem, lali balur a cunctisciini eo agentibus.' ef praesertira pec-
phrcnesi laborantem ut aliud fere inlenderet nihil
, cata sua confitenfibus sed imprimis illo horse
:

C qiiara ut sorori et omiiibus ad eam attiiientibus iio- quadrante, quod post Matutiniim oflicium orafioni
F
cerot; cuin forte a puerl, in iiula quadam studentis, impenditur. Circa quam rera mullis Iiic me possera
lalere iiliquantulum sccessisset magisler ejus Sacer- dilalare, quia sexennium iutegrum cum eo habitavi
dos; arrepto ex coquina cultro grandi, aggressnm eo GranatiB, nec ullns Frafruin erat in conventu illo
percuterc nc laiiiare filiuni, taiita rabie swviisse, ut cui idnon e;set compertissimum. Unuin addam, quod
ex ejus maiiibiis i.gre illnin abstraliere poluerint jiauloante suiim cx hac vifatrunsitum, qui ei Defini-
S"'^''''''"* "^ laniuli sujiervenienles ut : qui euradcm toris inunorc fungenti contigit inco.ivenfu S. Jo.an-
PHtlclUantu ,

Ml Imncliim. piitabant, toto cor|iore concisum, atleuliiis inspi- nis dclla Ribera di Valenza, dixit Confcssario suo,
,
cientcs . nulluni in cjus membris iiut capite vuliius qiiod B. Paschalis varios magnosque fiivores sajpe laii fercniis
rcpcrcrnnt, sed solas stricturas a cultro factas citra ijisi fccerit; et quod fructus cx illis pulsibus in /'•«<;'«•
ullani lasioncni, miraculo non caruissejudicabant.
anima sua priducti solum in die ju.Iicii essent niani-
Ipsa vero cuni adniiratione audicns singula, et ac- festandi.
rurale confcrensnionicnta lcnijioris et rernm domi 70 Doctor Ludovicus Bertrandus Piedra, medi-
sua; ct iii ecclcsia acl;iruni, penes se conclu^iteadem ciis Villa-regalensis, anno mdcxux regredicns Va-
oninino, qua pulsari arcam ;iudiei:,<t. horie parte ca- lentia, jiost dalum ibi tcslimonium in Processu de
sum illura accidisse ; quod ejus
colcndo B. Pa- in iniraculis Paschalis post cjus bealificalionem for-
schale fcrvorcm vehenientius accendit ad const;in- malo, ex maligno tubere, quod inanui ejus increve-
tiani. ral, tani grandem pati coepit dolorem, ut
ultra
07 Nolabile etiani fuit, quod sfejiius retulit P. oppidum Almcnarie, tribus solum leucis distans a
c. xvn. Fr. Ludovicus de Bencvciito, videlicet, quod cum Villa-rcgali, progredi neqiiaqiiam jioluerit. Hoc
Piovincialis esscl, lcqiicrelur(|ue ciim I'. Fr. Didaco nniitio in donium cjus delato, lestinaveruiit occur-
Tabe^la Mazon, linjus Provincia; filio, ile mirabilibus B. rere ei uxor ac filii Mque ipsum Guardian,. sigiiifl- ^.
et prodigiosis istis „„rf,,„
s°"hoi'((i i». pulsibns; is narr.iverit carunt qui siiciis quam bene
^''f'^'''»''^ :
atfectus erga Beatum 'imisu reli-
ciimcospul- »">'. "iuod die quodanj Missam faciens privatim et quani beneficus Conventui suo Doctnr ille esset J"'""""
•11. cduni. ((juod ei permittcbatur, quia iuter sacra mysteria in illud forsan discrimen adductus occasione obse- '""'•""'

quii
:

DECIMA SEPTIMA MAJI. 111


quii uiriqne tiinc pra^stiti, misit cum iis ad infirmi primura aperire marito cogitationem hanc suam,
solatium Religiosum exsuis, siniulque nouniliil Re- tandera euin videns magis magisque inquiet:iri :
e:c hai.
liqniarum Beati. Venerunt ei'go omnes ad locum, Credo, inqiiit, Iiiiiic fragorem non D"AHTA.
aliiiiide processisse
ubijacebat ille animo viribnsque defectus : cui cum quain ab impressa B. Pascjlialis imagine, quam beri
.idinovissent jam dictrtm R^liquiam et devote con- vespori ad me tulit Religiosus aliquis ex Conventu
trectandam ol)tulissent. in meusula eamdem depo- S. Joaunis de la Ribera. Et ubi, repoiiit Comes,
suerunt ubi post modicum temporis intervallum
: eam posuisti ? Cui illa: Ecce in hoc linteolo appen-
cffipit illa pulsus quosdam iterare, qui ab nmnibus sam. Consideravit illam Vice Rex attentius, et in-
exauditi et praiserlim ab infirmo, illos quidem spi- crescentesolicitudine rcquiemdeinde nulhim ca-pit
rituabter exliilararunt, liunc vern sic alTe^^erunt, ut mane autem f.acto venil ad eum totius, iiuam dixi,
continuoliberuui se amalo crediderit, ac bene sanu.s rei iiuntius; el coutiuuo f.issus estVice-Ri:x, verura
brevi clonium redierit, ubique casum illum ut mira- esse, qujd iixor sua dixer:it; eoque certius id credi
culosum publicans. posse, quod LJeatus fuerit semper devotissimuserga
71 P. Fr. Mirhael Yranzo, Provincialatum ge- sanctissirauin Eucb^iristine Sacramentum, et actio
rens, decumbebat infirmus. Ad hunc consolandum illa tam contraria debita: eidem reverentia), ut
cum veuisset decessor suus, Pater de Benevento, proiiide prognosticon fuerit lanti scaiubili lantus
AHer €x ea- dixit ille : scio Frater, et certo scio me moriturum. tamque formidolosus fragor.
riim pulsu
Ad hffic idera Pater, cui viri illiusnota erat circum- 74 lidem Doiuini Vice-Reges referiint. quod aiino
Tnartem Iniago ptil-
prxnosclt specta omnibus prudentia, mirari alque urg re,
in MDCLXvi die III Aprilis, cuui ipse jam
se composuisset sare notata
ut ediceret causara, quie eum f.iciebat id tam certo in lectuin et illa sese exueret, tiliarum siiaruin una a ma'tis
afttrmare. Tunc Paler Yranzo pro intima cura illo in vicino conclavi dormituradixerit; Quis hic liabet
necessitudinedeclaravit, quod diclurus anle p:\ucos Reliquiara B. Pascbalis? nam ego pulsus ejusaudio.
dies Missam, mandaritut supra altare expouerefur Respondit autem anrillarum una Domina non est ;

Reliquia illa, qua^ soletad infirmos deferri «t quod : Reliquia, sed impressa imago. quam bibeoadpe-
illa sacrificii tempore pulsum sensibilem dederit, in ctus.Cui altera; Ergo eliam tu persu:idere nobis
corde autem certam pr;enotionera cito secutura; mor- quod Sanctus te tangat? Etiam, inquit ancilla
vis, ;

tis, qua^ vigesimura post diem illi obtigit. verum enim id est,et appropiansDominge suis.ipsos
72 Cum esset anno mdclxix nov;i Commissio ex- ictus pilpandos ei pr.ebuit : qiuc continiio oxcla-
pedlta pro secundo Processudemiraculis f ibricando, mavit: Pater, mater, B, Paschalis pulsat imaginein
primo loco testimonium dixerunt Ex'-elleutissimi unius ex ancillis. Ha: ergo ad Vice-Regfs intrare
Domini DciU Vespasianus Gonzaga et Donna Maria jussa. coram pr;cdicta filia aliisqiie siinul iiigressis

Agnes Manriquo de Lara, Comites de Paredes et ancillis, distincte auditi pulsus ipsi sunt, prnceden-
Vice-Reges Valentini, ex qnibus Dominus Vespa- tes ab iraagine quam inter thoracem et pectus an-
sianus de hoc argumento sic locutus est Existirao : adeo ut ex ipsius Vice Regis aliarum-
cilla gestab:it,

certos etindubitabilesesse miraculosos illos pulsus, que praisentium testimonio numerati siiit irtus ad
qni ex Reliquiis imaginibusque lieati audiuntur viginti quinqueveluti digitorum fnrtiter impactorum
procedere; opinionemque vorosimiliorem esse, quod in chartam, quod ob icuncube exilitatem mirabilius
arijenlo in-
vehenientiores ictus pra;veni:mt adversos casus, etiam visum est. Diiravilque miraculuin usquo dum ctitditiir

suaves autem indicentgaudium atque solatium. Id- Vice-Regina, imraissa in faraulae sinum manu, inde
que tuni in seipso expertum se dicit, tum sequentibus abstulit iraagiuem quara explicatam cuni omnes
;

quos narravit c:isibus. Anno proxime pr.vterito devote essent venerati, argenteaj capsul* includi
Graves MDCLXViii graves in illa civitate ac reguo tumultuo- fecit, itaque ei ancillae reddidit, cui favnrem istum
tiirbx et ir-
sa;que liles exort.e sunt, quia Religinsus quidam ex S:Anclus fecerat, scrupulo sibi ducens eaindem pri-
reverentia
mandato supremi Consilii Arragoni» iverat visita- vare tam caro pignore.
turus quemdara Conventum ; cujus inquiliui cuin 75 Dicuiit insuper iidem Vice-Reges, quod ix

sese ei teinere opposuissent, et fuluris incommodi: Augusti anno eodem.maxirao sublevationis periculo
majoribus remediuin qu;ereretar ; decretum est ut expositum fuerit Regniiin istud qnia cuin Diix de :

ex rebellibus accerserenUir aliqui, iuter()ue eos Avero vellet inire possessionem Ducatus I^Ichensis,
Conlessarius monacha-
quaruradam htijus civititis et Excelleutia sua per quemdain R"giK .\iidientiae

ruin. Hnnc infiiiera cum mandatum Vice-Rex acce- Judicem mandasset Mareliioni deCasta, rruberiiatori
pisset, ethicjudici cuidam Andienti» Regiae execu- Alicaiites, u( ipsi Judici cum sufficieuti p'>diliiin at-

tioneni cominisisset. ituin cum satellitio est ipso die que equiluiu nuinero assisteret; ad illuin finemin
Putsu ima-
festo Ascensionis x Maji, ,ad pra<diclarum Religiosa- armis jam erant plus qnara duo milli horainum et
ffinis turbx
i ;

rura munaslerium ; ubi illi inveiiientes quein requi- nihiloininus Valentina civitas, arraafa etiam ipsa, compositx
rebant Presbjterum. qui niliil talesuspicanssacram contumaciter eis seoppositura videlialur, iindegra- indicantur ;
Cominunionemdistribuebat; eideminauusinjeceruiit, vissiini damna gravioresque sequebe extitur.o fime'

nnn ininus lemere quam arroganter eaque oc- ;


bantiir. Dum igitiir siiper hujusmodi periculo et

casione commissse sunt irreverentiae scaiid;ilosae, timore inter se Vice-Rex ejusque uxor in lecto con-
quae civitati ac regno toti vehementer displicue- ferrent, aiidierunt suaves quosdim pulsus proceden-

runt. tes ab imagine impressa, quam Vice Regina argento


73 Eodem die, duabus ante solis ortum horis. inclusam solebat penes se h ibere seraper, et vestes
gravissimo Excellentia sua doriniebat in lecto cum uxore, et exuens sub cervic.ili deponere tautumque solatii :

pulsu signi-
simul ambo excitati sunt ad fragoreiu in palatio tam exinde arabo perceperunt, ut dicere.it; Bonura lia
ficantur.
torraenturabellicurafuisset explosum; bemus successum securique indormiscerent. Pro-
grandem ac si ;

unde conceptus pavor gravior etiam fuit, quia ictus xirau autem mane, priusquam surgerent, venit eis

ille processisse videbatur ex ipso in quo jacebant nuntius significans, possessionemqiiieleiiiitam esse,
leoto. Claraarunt igitur, et accurrentes famubis in- positis armis qu» cives pararant. Quare Domini illi

terrogaverunt, nuraquid et ipsaj audivissent frago- nihil dubitaverunt, qiiin suecessus iste ;idscribendus

rem grandis ictus.IUis autem se audivisse affirman- esset ejiis meritis, qui euin tam certis indicaverat
signis. lisdem aliquando vesperi inter se colloquen-
tibus, et ut jussai erant per totum palatium frustra
procedere po- aJ quoddam arguraentura rai-
tibus, et dilabentibus
requirentibus causam, inde is fr.igor

tuerit; occurrit Vice-reginffi cogitare, eura a B. Pa- nus Beato gratum, seusit Vice-Regina ossiculum
schale esse ; sed quia tam terribHis erat, non ausa ejus, quod auro inclusum gestabat ad pectus,
pulsum
ns GLtjRIA rOSTlIMA S. PASCHALIS BAYLON.
A pulsurn dare : et cxplorata certius veritaip, in- Paschali commendavit, sane efficaciter, Post quin-
stitutiim sermonem adriiirabundi abrnpcrunt, se- que enira raenses baptismum peliit puer tantaque .

D' AttT*.
quo cubitum C'»ntulenint. Affirmant autein quod cuni celeritate doctrinara Christianam et qiiaecum-
ex 00 teinjiore, qiio in sua fainilia cirperunt que docebatur frdei nostr;o mysteria comjirehendit,
ejusmodipulsus aiidiri, vehemcntor in eadem inva- utcunctis esset stupori. Deniqiie in S. Stephani pa-
luerit frequentalio Sacrameutorum et singularis de- rochiali civitatis istius ecclesia baptizatum, patro-
votio erga venerabilem Euiharistiain. Vice-Regina nus siiiis ad coiiventum nosfrum capellainque Beati Piiero appen-

denirjuedese adjungit, quod.cunulie quadara episto- adduxit : et raagna cum devotione genibus flexus, s.T ijilago
ct jiarficitla
lain scriberot ad D. Joannam Kranciscain de Cor- euradera quoijue submisbuni in geiiua olitulit Sancto
Rcliquiantm,
duba, Ooniilissam deChinchon, ut ei suadeiet devo- hahendum ut proprium, rogans, ut suam ei profectio-
tioneni eiga li. Paschalem ,'
raitten.s ei aliquot nem continuaref. Quia aiitera pcrsiiasus erat, ejus
imagines impressas ; illa quam ad pectus tenebat. unius commendatione Christianuni esse factum, An-
heliquia, ipso quo de inateria illa scribere ccepit, tonium Paschalem voluerat apjiellari; capsulam
niomenlo, cijcperit etiarn iiulsiis dare : quod sibi ipsf quoqne argenteam ejiis collo apiipiidei-at,qua Sancfi
pra; adiiiiratione vix credens, ancillam vocatani in- imago ossisque jiarticiila continebantiir. Duobus post
tcrrojjavit; nuinqiiid aiidiret. Qua iiffirmante qiiod baptisraum mensibus otepprunt ab iisdeni imagine
audiiet, et ad dundocim ictus numoranto, pro- et parlicul;i tam fre luentes sentiri pulsus, ut ludi-
secuta est Vice Ke^fina scriptionem et Reliqiiia crum quid esse videretur; eo enim doventum est, ut
motum siium, usque duin ad finem perducta epistola ad eos obtinendos soliim opus esset ex puero qute-
fuit. rere an tangeret eum Sanctus. Si annuebat, Elia er-
70 I)..)oannaOi'ti/.uxorD, Alfon^ideSaavcdraSe- go, inquifibant alii, proine reliquiariuin tuum , ei;

cretarii Doniinoriini Vice Reguin, retulit aliquando ipse stalim id faciehat, dioebatquo ; L.iudetiir san-
n quomodo occasione conjiiratioinscujusdani et suble- ctissiinum Sacraraentuin; iiicipiohaiifq'ie audiri piil-
valioni.s, qviiun factiosi quidani Valentini ineditaban- sus : ot ipse puor, velii.i absnrpfus devotione, in-
tur, quifijue cnientos oinnino rueral li;ii»itura exitus, llainm.-iliatur totus, nec proloqui verhum poterat.
nisi prudcnti Vicc-Rogisconsilio factionis capitafuis- 79 Afque in priiicipio qiiidem cautela adbibeba-
sent carceri maiicipata, ip.sa nocto qu;i erat e.\ecutioni tur inaxim-i, proptor materiaa gravitatem , tara a
gmlie/! volunt
mniulinda: retiilit, inquain, quoiuodo ciim eadcra Patronis pueri, quam a Vice-Rpgibiis, in quorum pittsum dant.
nocto inaritus suus, occupatu-; circa demandatam Palatio res liehat; donec post iterafas saepius expe-
sibi tunc curain. ainbularet per civitatem, et neque rientias exploratamque pueri integrifafem afqiie vir-
lertia post niediain iioctem liora rediret domuin tiitem, c;isus tam prodigiosi nofiti:r communicata
adbuc incoinatus; ipsa veheraenter fuerit aniino an- fuitpubliois, doctis, piisque personis, ac deniqiie in
xiata, scien» qnanti periculi res ageretur. Sic igitur vulgus emaiiavit. adeo iit nuUa alicujus dignitatis
afflict;i et per omncs domus suas .ingulos inquieta persoiia ad visitaiidum Proregera veniret, quae noa
discurrens, siupeqiie iii conclave rcdiens, ubi dor- etiam curaret pulsantem in imagine sua Sanclum
mitura erat et servabatur inipressa B. Paschalis audire ; tantode veritato ficti coriiores, quanto ab
iniago ; taindem ante eam se jirostravit in geniia, omni frauilis suspiciono longius abor.it pueri inno-
sucr.essiim negotio felicem o|)fans, et pro viii sui cenli.ssiini lotas quire nullo cuin scrupulc advoca-
:

salute deprocans. Viilens autem qiiod illiiscescret, et bant euin Kxcellentiae sux coram quibusvis id pos-
iniri/l cit-
jtiuliim fC'
nequolunc vir suu< rediret, rediit a;l imiginera, tulantibus, jubebant suum proferre Reliquiarium
flitus- ac inajori rursum affectu orare cocpit. Hanc ergo solituinijiie Sanctissimi elogium recitare, et conti-
solari volens Heatus, pulsavit imiiginem, ila ut ipsa nuo tielrit cupientium desiderio satis. Accidit ergo
dubitare non pos.set, eo qiiod serenatam sibi coiiti- quodam vespere. interim dum formabatiir Proces-
nuo mentcm senserit; etsubito inlravit maritus an- sus, ut Ulustriss. D. Don Ludovicus Alfonsus de
imntians, Vice-Rogem suse voluntalis propositura Cameros Archiepiscopus Valeutinus, cum duohus
asspcutuui esse. Cumque ea qua) sibi acciderant, Judicibus Remissorialibus, ad jKilaliuin se conferret,
ipsa inarilo narrassel, e:idenique ad iiotitiam Vice- Proregis visitandi gratia; ubi, illato de jani dictis
Rcgiiui ai^ faniiliie oorum pervenissent; dubit.atum sermoiie, cuni Iiajsitantom Archiepiscopum vidisset
f^ non fuit, i|uiii otiam hic successus meritis Beati es- Prorex: Dubitatne, inquit, lUustrissima Dominatio'(
set adscriliendus. Etjussit advocari pueruin, cum eo successu quera in
77 Idcin D. .\ntoninus Saavedra de se ipso te- hujus argumenti initio exposuimus.
Cupltttis
slatus.qiiod propler priedictos et aliossimiles casus 80 Scivit eam rem causaj Procurator ex ore Ar-
putsutn au-
flti-c autlU. valdcciipiensobtinerealiquamipsiusBeatiReliiiui.im; cliiepiscopi et quod hic, non jani utjudex, sed ut
;

denique jicr exiiniio auctoritatis personam iiniielra- testis, vellet tam raro prodigio fldem addere .actis- ;

rit parlionlam ossis, quantum e.st caput majiiris aci- que eidein gratiis Vice-Regera adivit, improbavit-
ciiliu. Quain cliartula; involutam dum explicat, prius que quoil ejusraodi experientiam tentare coram Ju-
qu.iin ip.sain videret, dixit : NuUa equidem ciiriosi- dice pra;suinpsisset. Sed responsum ost cum aliqua
tato iiiotiis neqiio de pulsuura veritatedubiusgralura indignatione, Fisralem potius Sancti quam Procu-
tamon babercin si eos mibi qiioqiie nunc exjieriri li- ratorem videri eo scilicetjanr processerat in Pro-
:

cerel. Et hoc dicens, diiobus digilis, poUice scilicet regeaflectus dovotionis orga Beatuui, ut vel rainima
atque iiidice, particulam apprehendit, ot quod opta- dubitationis unibra in boc genere ei di.-pliceret. De Hcni faciiint
bat sensit, simulque totum illiid latus ab huinero ad puero autem illo .adhuc notatu dignuin est, quod non tj.t.vcis Sanctt
iinagmes
plantam jiedis torpescere cnqiit cuni autera non : solum ejus jam dicta imago et Reliquia, sed alia;, ati eodcni
minus adiniraiis quam lormidans eanideni deposuis- ejusdem Heati imagines qiiascumque inanibus capie- pticro tactw.
set, ad pristinum statum latus sopituin rediit. Sed bat, eumdera baliebant etreotura. Adeoque divulgata
admirationnem omneni superat quod dicturus nunc res est, ut tam Piociiraior causoe quara Fratres ce-
suin, quodquo nisi taiu publiciim fuisset totique Va- teri, in conventu S. Joannisdella Ribei'a morantes,
lentinaM-ivitati coinpertissimum, Vice-Regibus prfe- haiid paruin foriniilarent, ne
frequentia ipsa mira-
scrtim. Aroliiepiscopis, Episcopis, alquo Maguati- culum incontemptura adduceret, conterajitus incon-
bus, fabulaci-edi potuisset. Idin praiiiominati D. Anto- tradictionem. Sedvoluit hanc perraittere Deus, ut
niifamilia conligil. veritas per eam, velut aurum per ignem, proba-
78 Emerat is mancipiuni Mauricum sex vel sep- retur.
teui aiinoruin, quod statim ac possidei-e ca>pit, B. 81 Jiivat concluder'e hoc argumenfum per ea quae
deposuit
DECIMA SEPTIMA MAJI. 113
Jeposuit Adm. R. P. Fr. Alfonsus a S. Thoma, ediderat.vehemenferque dolebat,tumquod haptismo
Theologus Concionator in conventu Trinitanorura
et caruisset, tum eti.nra quod abfuerat maritus.
qui EX IT.tL.
Discalceatorum urliis ValentiniH. Hic cuni s;fpe di- forsitan culpam esset iinputaturus uxori. Vitam D*ARTA.
ctos pulsus audivisset ex variis Reliquiis imagini- igitur lilite petiit a B. Paschali, et ad
quinque se-
busque magno cum anirai sui solatio, diligenter ptiraanas obtinuit, adeo ut maritus domum redux
qusesivit ejusraodi unam, obtentamque pectori ad- eadem fruitus sit dielius aliquol.
movit suo, numquam eam .i se deponens, frequen- 83 Beatrix Aunafiuardiola de la Caslellone-pla-
Alia imatfo
tesque a Beato favores accipiens. Semel aulera con- nitiei testatur,quod a?grotante liliola sua, nimio'ex-
90 jiuhus tigit, quod cum reliqua communitate sua intondens hausta labore, dum ea adhuc spiraret secesserit in
uno quadraii- orationi mentali per hora5 quadranlem faoienda;, conclave vicinum, ibique oppido lassa dormierit ad
fe (lat.
plus uuam sexaginta ictus numeraverit, tanto cum quinque vel sex horas cura autera experrecta re :

jubilo interiori, ut t"(a sibi ecclesia non larga diret, a


.satis raatre sua intellexit, ipso quo discesserat
videretur, nec verbis exprimere posset fervorem, momento piiellara expirasse, adeoque jara posse sin-
sectandsque perfectionis niajoris cupidinem, quibus donesepulcrali involvi.Hoc nuntio consternata abiit
velut in exstasim rapiebatur. Dixit insuporquod eo- in hortum, ibique se prosternens dixit Benedicte :

deni die, quo citatus est ad testimonium dicendun Fr. Paschalis non movebo me
: liiiic donec mihi fl-
ad ch'Tura prandium contulerit oraturus
se post liam siiscitaveris : et lioc diceutem : uti et puellus,
Deum, ut sibi in judicio lumen infunderet, quo pr:o- gaudio plen;i dixit : Voni, quia filia tua vivit et plo- 5 horas mor-
lucenle idonee responderet; finita autem prece sen- (UJ;
rat.Postquam aiitem adolevit puella.iterum ad raor-
.erit a Reliquia sua solitos pulsus, quibus certior tein inflrmafa fuit, sed raaternis ad Beatuni precibus
est redditus, placere Deo actura, cui se praparabat. servata in vivis. Joanna Colon Valentina, tilio suo
1'enique narrat, quod cuidam conventus sui bene- anniculo accidisse :ifRrinavit, ut cuin quinqiie horis
f ictori moribundo assistens, p'ist exbibitam petenti niortuus jacuisset opertus panno, ipsa Dei servum
Keliquiara, rogatus ab eo fuerit, ut si isto die mori invocante et tanien mortuuin in ordiiio ad sepultu-
contingeret (de quo vix difbitabat) Deo se comnien- ram discoopcriente, inventus sit ociilis apertis Iiila-
il.iret in Missa. Et ille quidem mortuus est sed Sa- et uberibus adraotus, qua; per dies aliquot
: ris ; non
crdos prnmissi sui oblitus, sequentis diei sacrifi- attigerat, ea valenter suxerit, sanusque permanse-
ciuin jara perdiixerat usque ad Memenlo mortuorum; rit: postmoilum a matre, juxta votiiin pro eo fa-
cura seiitiens pulsari quam 'collo gestabat Reli- ctiim, ad B. Paschalis septdcruiii ductus.
quiam.hcesit, veritus nequid contra ritus a se esset 8i Angcla Vives, iixnr Josephi Mclgar Valentini
i;iter niysteria peccatuin. Exarainavit ergo obiter deposiiit, quod cura maritus suus in festo S. Mat-
conscientijim, nullumque in ea reatum-inveiilens. thEei adfuisset concioni, Iiahita^ iii conventu S. Joan-
absolvit Mis.sam : sed eadem finita raox recoi'datus nis dell.i fiibera, inultasque laudes et miracula qu3B-
defunctl.pro ipso De profundis recitavit; eoqiie fliii- dara B. Paschalis audivissot, domuin rediit media
to pulsum unum audieus, cogiiovit obsequiura Deo die, et domesticos omnes ad eum devote colendum Siihito nior-
gratum fuisse. est adhortiitus. Ipsa autem nocte oppressiis gravi tuiis suscita •

tur.
symptomate, raortuus brevi spiatio est, totoque cor-
LlB. III.
pore et vullu lividus iniinsit unde cliirur^i niedici-
c\p. 1.
CAPUTVIII. :

que agnoverunt, et viciiiice toti imlicaverunt, siio in

Mortui suscilali ad invocationem B. Puschalis. sangiiiiic siiRbcatum G.'-se Tunc niulicr, eoriim re-
corduta, qiue viriira pridie narrantera- aiidierat,
Morhii ad
vi/atn revocan-
t rasoipuum meum in hoe opere propositum fuit, quodque tunc forraabatu:- Procpssus in ordinc ad
lur, ita ip.-ura restringcre, ut necessarife substanti» Beatificationem servi Dei Pascliaiis, geniia llcxit et
omitlerefurniliil : sed ad niiracula venieiiti ni:ijori dixit : Sancte nii, voveo iturara me ad sepulcni-i
ctiara licentia opuserit, sic ut notabiliora diimlaxat tuum, marito meo vel tantilluni vitaj impertiari.-.,
si

referam, ceteris qu:ii inflnita foreiit omissis. Initium quod suscipiendis Sacramentis et inorti Christianse
faciat Petriis Gil, Borrioli una leuca ab oppido Vil- oheundiB sit salis. Considera, o Saiicte, quod jam
Iseregidis h;diitans : quem ex gravi inflrmilate mor- formefur Processus si ergo vis canoniziiri, omnino :

tuum cum involverint linteo sepulcnili, uxor ejus, facere debes lioc miraculum. Vix pa dixerat, cum ei
jam tunc su£e futurse viduitalis incommoda praesa- in nienlem veuit, quod haberet in capsa quadam
f;ieiis, magnocum altectu ftexitgenuti, dixitque : particulam lana; ex habitu Beafi suraptie : eaiiique

Vir linico B. Paschalis, si marito meo vitam a Deo impetra- inter liiifeainina plurinia qii.Tesifura, aperuit capsam,
sepulerali veris, promitto nie visitaturam sacelluin veslrum, atque p;i]pando reperit suprerao jacere loco, quam-
involvendus. ibi hoc linfeuin appensiiram, et quidqiiid cera? im- spem miijo-
vis lumiiie destifula. lloc succe.ssu in
penderetur in funus oblaturam. Eodemque instanti rem erecfa, dictam pirliculara imposuit vultui mari- ut ej-lremis
redivivus hoino bis iioraen Jesu inclamavit, atrjiie ad ti, oninium jiidicio morlui; qui statiin in scse re- Sacromentis
majorem miraculi evideiitiam perfecte sanus conti- versus aperuit ociilos, et cum omnium sfupore di- munirctur.
nuo surrexit. Eodera in loco Antonius Gregorius, xit; Jcsu I
mortuus eram? et
Jesu 1 Numquiil
In/ans iclu
manu baciilum tenens jurgari, cum sua sorore coe- quomodo nunc vivo? Videns autem tantam in con-
baculi occisus,
pit : iraque excandescente non considerans quid illa claviturbam, quantam iiovitas miraculi attraxerat;
haberef in ulnis, baculum in eam tani ferociter in- narravit, quomodo totus hic casus sihi fuerat ob
torsit, ut infantulara quam tenobat eo ictu occiderit. oculos positus hcstcrno vespere, quaudo de geiiibus
Re vulgata, compreliensus est a miiiistris jiistiti:e : recitaverat omnessuas devotiones, positisque vesti-

quod videns uxor ejus Isabella Ferrol, et conside- bus se cubituiii cornpoiiebat. Quamvis autein oninino
rans daiiina inde obventura familiiE; ab ipsa hora, liberum se es>e sentirct,et miniculosc sanatura esse
qua casus tristis accidit, usque in mediain noctem medici declar;irent,pefiit lamen sibi dariSac^ramen-
jacuit prosfrata in terram, nigabatque B. Pasclia- ta, et, quai dicuntur PaMiifenfiiE atque Eucharisfiae,
lera, ut se consolaretur, mortuara infanfem resusci- obtinuit; neque voluit de lecto surgere, efsi ad hoc
tando. Erant aliqui tiinc forte cum ea, videruntque viriura satis haberet. Ergo ad raiijorem cautelam
puellam apprire ooulos, atque altis vocibus e.xcla- judicariintmedici venara ei sec»ndam esse quod :

Fcetus ntor- niarecoeperunf; Miraculum, Miraculiiinl vivif par- cum bis lactum fuisset, sequenti iiocte iterum inva-
luiis editus. vula. Vivebat enini, et multis posfea aiiiiis vixi^ ditur eodem niido. et extreina Unclione siiscepta
Catliariiiri Zuccarella de Beiiigaiii raortuum fu^tura moritur; inn sine magna atBictione uxoris, sibi
MajiT. IV 15 persuadenfis
; : ;

lU GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.


A per.^uadentis, qiioil si viro peliisset ab.solute vitara. merso, sic ut ipsos pedes transcenrleret aqua plus D
BX JTAI,. hanc ei a I). Pascliale impetnsspt. quam duos palmos. Eam ergo extrabens in plateam
0'AnTA.
85 Aucustinaa Jesu, lertli OnlinisS. Francisei, processit ejtilans. suhmersatiique lacrymahiliter
„ ,

llc, Murci» nula, domo sua inane epre^sa die J^ascnte cunctis ostentans. Adfuit inter plurimos qui accur-
ad visilaniias seplem ecclesias, cum venisset ad Do- rerunt mediciisunus, el arteriam tenlans ntillumque
min.im ni.slrarn a S. Didaco cofinoininatam, ancilla iiiea puNiim (lepiehendens. proniitiliavit mortuam qnarum hxc
j|iid/(>i casu quiB ipsMni coinil;il«>liir, verlifjine capilis cnrrepla esse pMclI.iin, Tuni vero atilicta Serapbina ooepit 9''" rigida
Imfacia In eecidit in anpulum alicujus Iripidis, sic ut riiplo cra- invocare B. Pascbalem, rogans, ut duarum vilas "iilYndu'^'
nio Iirevi expiraril. I''ama laiiiRiilaliilis cusus mox servaret enim filirtm suscitaref, fore
in iina; uisi rticrai

pervasit civitalem, accurrenlesque cliirurgi coepe- ut nialrem quoqiie redux maritus occideret. Sugge-
runt jiixla artis suaj repulas experiri, num adhuc rebant alii, ut eliam alios Sanctos iiivocaret : sed
aliqua vita superesset : niillo aiilein ejus iiidicio re- negavit illa aliis invocatts sibi opus esse : Si eniin,

perlo post tres Iioras, judioarunt posse scpeliri. Au- inrjuiehat. mihi non suscitet filiam eum pro Sancto
dieliat liiec omnia Augustina. nnn t.imen ditfidebat noii babebo, Erat tunc frigidissima Iiienis, ideoque
vivere posse eain, qiiam H. Pascliali cominendarat, in durrtietn martnons congelatum essecadavervide-
jussitque Reliquiam ejus allerri. Ad Iijec cliirurgo- balur : judicalum est igitur experiendum quidpiam,
rum iinus. ta'(lio'supervacaiiea>. ut i[)si videhatur, si forte accenso luculento igne saltem iraclahilia
pietalis correplus, disit; hnc aiiiid nihil fore quara fierent n.eiiihra, Serl frustra omnia : quin etiam
Deiim quando nulliim apparebat sperandae
teiitaro, brachiiparte adusta in eodem statu cadnver pertuati-
vila) fiind.imentum. Sed qiiantiim ille m.-ipis accu- sit. Perseverahat nihilominus mater B Paschalem
miibibat rationes suas. tanto instantius Augustina invocans, neque surduni reperit : restituta enim in
poscehat adferri Reliqiiias Reati confidens quod ; vitam puella est, sed ab igne et frigore tam ni.ile

prius qiiara illa' referrentur doraum, ancilla sua vi- habita, ut brachio qiiidem esset tistulata. ceteris

jj tam reciperet, Risum quiilera importunitas ista mo- autem partibus conlracta et visu orba. Ego ad jam K
vebat circumslantibus, tandera lamen vinci se passi expertuni pricsidium recurrens raater, ileruni in-
attulerunt Keliqiiiam :qua;cura esset capiti appli- vocavit H. Paschalera ; et filiam subito vidit unde-
cata, oculos aperuit mulier, et loijiii ccepit, Domi- quaqiie sanam atque integram : viderunt eamdem
nam suam roqiiirens. Cumque in pedes erexisset etiamceteri, et prodigii magnitudine attoniti Deo et
seso. inspcclo diiif^enlius capite inventiis est san- Sancto ejus egernnt gratias.
guis, qui copiose elHiixerat. intra capillr^s concretus 88 In loco Nules dicto, qui lettcis quattior distat cap lii.

et his rescissis domutn secula est Domiiiam, sicuti a Villa-re.gali, Francisca Coflent, annos nata duo-
venerat : et publicatus uhiqiie casus Beati gloriara decim, aqiiatu hauriebatex puteo, iiieumque decidit: ^^'" '^*^'"

valde auxit. quod qui viderunt ejus parentibus nuntiarunt. Hi " "!,
'^l^^

(jjp „ 86 Rediens domura suam .Toannes Fernandez Vil- multa cum turba accesserunt ad locum, sed nerao mersa;
1'ucrmatTis la-rcg.ilcnsis, invenit inter uxoris bracliia mortuura arlerat, qui in puteum tam profundum vellet de-
bracMis Im- himulum; Paschalis auxilium re-
fjllinn et ad B, scendero, inaxime quiri id jam frustra fnturum
currens, statini eurn sic recepit, ut pnerqiiasi nihil credehatiir, suffocata pridem puella. IJnus nihilo-
mali passus, ad plateam accurrerit, lusurus cum rainus, Joannes Aras, compassione motus, dimisit
coiEtaneis. Petrusquoque Blascus, trium aut qiia- sese, et usqtieadaquifcsuperficiem venienseam accu-
tuor annorum puerubis, patri suo coguominis, in rate considei'avit, serlnihil extare vidit. Quia autera
vas plenum inusto incidit. 'Viderat euni pater suus eo usque jam pervenerat, etiain in aquara sese
circum vas ludentem. et aliqnauto post iion vidit dimisit : et in demersie corpus impingens, atque
amplitis, Ergo tneluens id qiiod erat, puerum qu:csi- illud qua potuit parte apprehensum versus putei
vit, nec reperit : in plateam cticiirrit, nec ibi inve- latera attrahens, mortuam esse puellam coguovit
nit ; iinde claraare iiicnppit, et ad clamorein accur- idque respondit desuper requirentihus. Hinc patrem
AUcrlnvase rerunt sed non qui renuirehatiir puer; audi-
niulti, et circumstantes omnes grandis moeror corripuit,
toqiie palre neino diibilabat, qiiin in istiid vas musto dimissisiiue adfundum putei funibus rogarunt homi-
plenuiii lapsus, plane suffocatus esset vel sola musti nem, ut eis cadaver illigaret qui dum id faoit, f :

„ violentia, Tiim quaesitis allatisque sculis in vas illud animo in Deum sublatn; Nunc, inquit, tempiis est,
desceiidit quidam, Hj.acinthus Baset nuncupatus, Sancte Paschalis, ut praisenti necessitati succur-
pueruni qua.'siturus sed vapore musteo pene extra:
rens, huic puella;, ad solatium parenlum suorum,
se raiitiis. statiin egressiis est. Deiiiqiie allatus est vitara restiluas. Tanta cum fide ha;c ille dixit, ut
coiitus unco 1'erreo prteinunitus, qiio per fuiidura va- mortua ileralis suspiriis teslata sit se revivisrere,
siscircumducto extractutn est pueri Milbicati cada- eaque foras educla, dixerit homo ille Ecce vivam :

ver.Non potest exprimi verbis ejulatiis, quem po- filiam vestram agnoscite graliam vobis factatn a
:

pulus universus qiii accurrerat suslulit ad conspe- B. Paschale, et visitate ejus sepitlcrum ; efenim
ctum corpusculi islius, atque imprimis parentes mortuam eara vidi. Tum quidquid acciderat admi-
orbi, qui idiquamdiu velut att.-niti adstilerunt, Sed rantibus relulil, et creditiini miraculura ab omnihus
pater taiideiii utcumque sibi redililus, arcepto inter plausuni tulit, videntibus puellam, ex tani profundo
brachia flliolo, in plateam cucurrit prostratusque
: puteo siue ulla laisione eductara.
in terram el vultu cotiversus ad conventuni dixit , 89 Narr.ivit Doctor medicus Melcbior rle Oloina,
ejulaiis Pater Paschalis.nunc tempus est quo mihi " P""' ""'
:
quod vidisset in oppido regni Miirciensis dicto
favere dehes, Uedde mihi viventem filium, et efo Totana, ubi Prnvincia nostra Conventum habet,
promitto qnod ejus pondus compensahirus sim triti- loci illius inquilinum qui suum
: qiiinque vel sex
co, eumque tuffi Religionis Imbilu ad unirn annum annofutu puerura, incerlum qua ex causa, suspen-
vestiturus. Eodem autem teniporis articulo ccepit sura inveniens, inter brachia prehendit : et comi-
puer signa vit»! <lare; et inlra duas lioras, coram tante matre magno cura ejulatu ad Conventura
tanta populi multitudine, tam sanus adstitit atque ubi ei vitam a B,
detiilit, Paschali lacrvmiihundi
antea fuerat. petierunt, Dicit auiem
examine orationem
in suo
87 Endera in loco Serapbina Garriz. doino sua fuisse auditam, etpuerura cura magna oninium atque
"grediens, in ea reliquit tiliolara, mediiim supra
otMsuirt- irapriniissua admiratione revixisse, Alio infelicicasu
mH, duos annos natam quando autetn rediit, in magna
:
mortuus erat semestris filiolus Jnannis Rochela,
cODcha aquae suirocatam reperit, capite deorsura civis Origuelensis convocatisque ad matris lamenta
;

vicinis
BECIMA SEPTIMA MAJI. IIS
vicinis, eorum unus Joannes Satona, divino stimu- 11 recens mortuo se comraendasset, in ipso agone D
Alius ad sc-
latus impulsu, dixit Si sanctiis iste, qui est in con-
:
obdormierit, et visa sit sibi ad .lurem audire Jam RX ITAL.
pettendum ;

composilus venlu S. Gregcrii l^ratrum DiscalceatoriimS. Fran- sana es; atqiie surgens oniiiino sana verum esse o'aht\.
ila
/n agone,
puer, cisci, cujus nomen ignoro, qiiera dieurit facore tam cognoverit, qiind se soumiasse putabat. Addit quod cnnsfituta
multa niiracula, hunc infantein resuscitaret, num- cum fllia sua Ilelena Palau, graviter lapsa, copio- rcdit ad se.
quid grande id ioret ? Audiens htfc afflicta mater, siim per os nares(|ue sanguinem emitleret, neque
magna cum fide exclamavit Sancte, qui ad S. : jam alvum ac ceteros excrementorum raeatus con-
Gregorium coleris, suscita mihi istum pueruni tineret; visitans earn inedicus dixerit incurabileesse
niinc, aiias autera eura accipiat Deus, non autem malura, eo ciuod tota crepuisset. Qiiod audiens illa
niodo, quando pater ejus abest. Interim sepnlcnrii B. Paschalem voravitin auxilium. etoodein instanti ci/ius /tUa
linteo invfilverunt iiifantem, et iii conclavi quodain Itcrato sa-
dixit infinna : Bene milii est, mater rtaque erat. natur.
pnsuerunf. Mater aiitem, post lioras plusquam sex nullo humano remcdio adbibito. Eadem sex mensi-
illiic ingrediens, vivum reperit, et accedens ma- bus post ex graiidi pavor'e paralysrin contraxerat,
millara eidem piaebuit, ac |dena jubilo publicare cui curambe luilla reiiirtlia proderant; cumque ilerara
miraciilum cui-pit. Accurrerunt id damorem vrcini, ad servi Dei favorem recur-risset mater, prorsus
et explrcantes ex mortuali puerum linleo, vehemen- libera fuit a dicta infirrait:ite.
menses CAP. V Vix diios
ter obstupuerunt, videnles lanei panni particularn natns eral quando utr-o- Duorum
filius Frarrcisca; Fabr'eg:ula,
ad palmi magnitudinem inde prncidere, nequescien- qiie in inguine cr-epuit ruptui-aj autem duo tiimo- hernta c«-
:

tes quis eam aut qiiomodo illiic attulisset ratur.


unde : res accesserunt per quaiu periculosi qir:emalacum ;

omnino jiidicaverunt miraciilum illud adscribendum biennio toto non solum non curala medicinis, sed
esse B. Paschali, et panniculura iUura pro Reliquia etiam .aucta essent, alHicla mater puer-um glorioso
servaverunt, deferendum ad inlirmosqui eurapostu- Paschali coinmendavit, et evanescenlibus' subito
larent. tumoribus cur-ata est hernia; et pluribus quibus iste
90 D. Catharina de Ledesroa, civis Oscana in vixit annis sirnile nihil passus est. Jacobo Vives an-
regno Granatensi, deponit, quod in annis puella- nosplur-es quam sexagintanato, cici Villa-regalcnsi,
uti el puella, ribus constiluta puslularum pestilenlium moi-bo duiri qu.adanr occasione violentius agit, inle^tina sic
vitx restituuii-
fuerit ad extremum vitas discrimen adducta, seu proruperunt, ul malo crrr'ariili) nihil per bienniirm
tur.
potius ex suis parentibus audivit) mortua, ex-
(iit medici chirurgique profecerint, nec aliud quiverint
positaque supra sandapilara, involutaque ut talis. ei suadere quam robustuni vinculurn. Ilaque videns
Quod videns pater srius, qui eara tenere diligebat, ille nullam qunad viveret spein saiiilalis sibiesse,ad
convertit sese ad tabellam H. Paschalis, in aula illa capellam Sancti se contulit : indeque rediens et vin-
existentem, cui devotissimus erat, et cui pendente culuin solvens, sanuin sese invenit, ea parte dum
morbo viginti quinqiie libras cerae voverat, si puel- vixil luillam expertus debiiit;itera.

la servaretur in vivis ; dixitque : Magna et niulta, !)3 Jacobus Fr'anc ex Villa-r'egali deponit, quod Tres calculo
oportet , ut fuerint peccata mea. Sancte mi, quw sibi annum agenti dec.iraum quarturn ajt.itis incre- titierantur.

impediverunt, quo minus filife huic me£e sanitatem vit calculiis, uriir:e mealum prorsus obslrueiis. qui
impetrares a Deo. Vix ea verba finierat p.ater, cura eum aIiqu;indo in praesens inorlis discriineaadduxit,
illa, quam deplnrabat mortiiam, prnfuiidum suspi- nihil einittere valeiitem per dies qualiior el ilirissi-
rans; Siiiite, inquil. videara Sanctum meum, cum nios inde cruciatus tolerantein. Aperieiidara ferro
quo nunc fui. Ex eo autein temporesanilati reddila, viam raedici cum cliirurgis judicarunt; sed parentes
multisque interrngata, parentes suoscertosreddidit, ejus, aboniinati curationem tam periculosam ac
\erara eam apparitionera fuisse ; votumque cora- gravem, illis diraissis comraiserunt filiura B. Pa-
plentes filiam habitu Ordinis induerunt, quae deia- scali, ipsaque nocte sanatunr inverierunt postero
ceps ipsi Sancto devotissima vixit. m:ine reverlentes. Eugenius Alfonsus Valeirtinus,
terribili quadam infinnitale gnivatus, etiain ccepit
CAPUT iX. l;iborare calculo, qui intra meatum ipsuin tribus
horis haesit. Cuin aulein B. Paschali se coinmen-
Inprmitatesvarise invocato /?. Paschali mira- dasset, euindera ejecit, sed ita gramlem. ut natura-

culose curatx. liler id fieri nequivisse sit judicatuin. Alteri Villa-


regalensi pnerulo intra vesicam petra tain grandis
Vjivis quidam Valentinus, cujus filio sanitatera creverat, ul citra seclionem liberari iron posset.
miracnlose Paschalis dederaf, infirmus ad mortem, HiEC dtrrn fit, illa rnverrla est sic disposila, ut vita
J)lversx irt-

firmitates
cognato suo Villa regalensi civi , quicum magni pueri salva extrahi non posset. Consfernali tam im-
subito tol- momenti rationes cninpnnendas haliebat, periciiliiin proviso accidente mediciel clrir'urgi. atqire iirrpr'irais
ttintur.
suum significavit. Hic statim ad Sancli capellam p:ir'entes, ad B. Pasch;tlein in tanto di>criinine re-
se eontiilit. casiilam Sacerdotalem ibiilem obhitu- Qursuin habueriinl ; et niox petra illa, quai sursum
rum se vovens, si vir iste sairitatera i'eruper'ar'et : siibduxerat sese, ieni motu sic descendit, iit eximi
deinde Valentiam abiil, et infirmo, quem valde facile potuerit, exeraptaque puerum sanum reli-

aggravatura reperit, votura pro eo factura declara- querit.


vit quod cum hic ratuin habiiisset et B. Pasch;ilera
: 94 Fr. Francisius Mai'tine2, hujus nostrie Pro- Alius item
invocasset, intra triduura sanus fuit. Michael de vinciw fllirrs, qui obiit airno jidclxx, deposuit, quod ad sectlonem
Espelia tertianis laborans, et niillum iis remedium sibijam Sacerdoli nata sit petra adeo grandis, ut damnatus,,
iiiveniens totis octo niensibiis, Bealo se commeiida- pariter utruiiique meatnm pra-cluderet, lanto cum
vit, et subito convaluit. Idem oxperta est Cbiterea dolore, ut ad extrema deduci videretur. Tenere ei
Sandiex Jumellensis, in longa gravique iiifirmitate. compatiebatnr Fr. Micliael a S. Josepho Guardianus
Simililer, invocalovesperi Sanclo, sanum seseraane in conventu Doniina) noslr» della Xara, soliciteque
reperit a gravi raorbo Petrus Montes, ih loco Nules satagebat, ut aliquod ei remediura inveniret. Intelli-

nuncupato habilans : quera cuin mediciis mortuum gens ergo quod in exercitu Itegis Catolici, conlra
se i'eper'turum crederet et sanirm viderel; Grande, Cataloniam misso et illis in partibus tunr existente,
inquit, miraculum operatus est servus Dei Pascha invenirenfiir periti clrirur'gi, alque iniprirais Reli-
lis, et ul lale publicavit. giosus ex Ordine S. Joannis de Deo; dedit operam
92 Helena Miravet Villa-regalensis deposuit, ut eosfaceret veniread subsidium miserisui Fratris.
quod, cum graviter et ad mortem infirmaB. Pascha- Venerunt autem cura Religioso isto omnino sex alii,

qui
m GLORIA POSTUMA S. PASCHAUS BAYLON.
tam duram
judicanmt opus esse sectione pro- copiosus fluxisset clausis cito plagis
qui re explorata ;

BX ITAI..
pter ma;;nitiJ(linem petrse illius. Serl Guardianus, invenit. ut ausus eam uitra tangere. In-
non fuerit
d'arta. crevitad hrec matridoloracrior, patientique parvulo
sciens quam exhaustae e.ssent Francisco vires, et
quam imbe<-iUis ad ejusmotli curationem sustinen- multum cumpalisns. B. Paschali in auxilium vocato
dam animus ; respondit. quod mallet eum mortnura promisit, quod illi. sicuraretur, factura esset habitura

videre, quam periculo tam evidenti expositum, chi- Ordinis uno anno gestandum. Interira appropians subito mu-
rurgosque dimisit. Post aliquot exinde dies contigit cunis, et infantem expergefaciens, manum capiti tatur.

transire illac Heligiosum ex nostris Iiospitem, qui ejus applicuit,visumque est ei quod totus ille turaor
infirmo compatiens ei dixit ; Kr. Francisce, com- evanuisset. Itaque maritum inolamat, dicens filiuni
menda te ex animo B. Pascliali; et accepta Iiac a B. Paschale esse curatum iile lumen accendit, :

assula, qu£C est de capsa continente sanctum eorpus caput inspicit, et pra^ter cicatricem plagarura a chi-
ejus, aflectris |)art^s continge cum fiducia, ego in- rurgo factarumnihi! invenit, sano per omnia iufan-
pr^rtjratidem
mirahilUer
terim ad ipsius ahare Missam diclurus abeo. Dum tulo quae res admirationi maxima; vulgo fuit.
:

ejicU. abit ille, datam sibi ligni particulam infirmusadmo- 97 Thomae UrgilesMonfortensi raaiignusadcollura Oko sacro

vens corpori, ot inler utrutnque meatum eadem se carbunculus venit, qui caput pectusque sic inflavlt, jam munieii'
dus,
signans, sensit petram veluti cumminui, seque ad ut raortis articulum aigre spirantem adduxerit :

secessum provocari statimque, sine admixtiune


:
quare exfrema Unctione rauniri eum chirurgus vo-
ulliusexcrementi aKeriusve materia;, ejecit lantam luit. Aderat loci Parochus, qui dum egreditur .sa-

copiam arenarum calculorumquc. quantam capere cruin Oleura quEesiturus, egreditur etiam ab infirmi
possent dua3 manus junct». Affirmant auiem homi- cubiculo lacryinabunda uxor, totoque peclore anhe-
nes fide dignissimi, qui adfuerunt, petram cum lans dixit ; Sancte Paschaiis, quandoquidem datum
integra fuit ad duoium aureorum pomoriim vel tibi est tot rairacula facere, esto etiam intercessor
majoris cotlonei magnitudinem perveui>se, j^articu- a|)ud Deum ])ro mariti mei vita. Plura non potuit
las auiem aliquas adeu induruis^-e, ut malleis con- dicere, quia clamosa voce ab illo se vocari audivit,
fringi diiriculler po.vsent. Chitnr^i ))orro et alii artis quem jegre spirantem pauloante dimiserat. Ilievero

periti judirant, in hoc casu non unicum dumlaxat erectus in cubitum : Non vides, inquit, quomodohunc
sed complura miracula concurrisse. Primura quod oculum (et dextrum monstrabat digito coraraode )

ultro ru]ita pelra sit; deinde quod per secessum aperiam? Agnovit mox inulier eum esse suae pre-
egrcdiens iieque fistuiaui neque aliud signura reli- catiouis effeclum. Ipso igitur successu aniniusior ;

querit aperturiu ejus perquam e vesica, ubi formata Eia, inquit, Thoma. commenda te servo Dei Pas-
Hlco convales-
fuerat,adrectum intestinum perquodegressa transi- chali, eumque Patronura habe: quod ego jam feci.
cU.
tum habuit; ac denique quod tam dira ac raira Curaque id se facturum vir reciperet, statira tanto
passus, illico sanus adstiterit neque per annos :
melius Iiabere co?pit, ut procurrens in pluteam mu-
viginti et amplius quibus deinde vixit, accidenti lier jusseritParocho nuntiari ne veniret. Accurrit
istiusinodi uuquaui subjacuit. nihilouiinus iile cum nonnullis uliis, nuntium sic
95 In regno Miirziaj oppidrque Totan;c habitabat interpretatis. quasi mortuus esset Thomas:eoque
Petrns Hamirez de Areliauo, Conmjendam istam viso obstujiueruntad mutationemtam suliitam; major
CAP. VI
/n fbvmm locatam habens; in cujusajdibus cum fieret puteus, autem admiratio fuit quando intra triduiim sanafum
altissimam esse cognovenint. Pari in periculo judicabatur esse
necinvcnta esset aqua, licetterram ad pahuos octo-
lapsus nou
Lrditur.
gintrt cava^sent, itaque dimissus esset; filiolus ejus Antonius de Burgos, Suecee liabitans : qui angina
anuorum duorum raale custoditus in cum decidit, tam gravi, ut ne aquEo quidem guttam trajici pate-

nec dubitari pnsse videbatur, quin totus confVactus retui-, correplus; ubi B. Paschalis opem iinpiora-
esset.Verimi pater, slaiim ut rera intellexit, con- verat, rupto apostemate, liber ac sanus fuit. Similiter
vertitse ad B. Paschalem ; eique filiuiu suunicom- etiara Pr. Josephus Pons, Gandise in conventu
mendans, descendere (eeit qui extraherent illum. S. Rocrhi peste contactus et febri laborans B .

Cum autem eum attulissent sursum, nulla t(tto cor- Paschalem invocavit, et consolidatis repenle plagis
pore apparuit ia^sio quare (am evidentis miraL-uIi sanns exti^tit.
^ :
F
memoriam gratuspater pinpi in tuliella fecit, appen- 98 Dou Joannes Munhoz della Matta, Thesaura- CAP. vn.
diquejnssit in sacclIo,qu(»d ibidem nosterconventus rius Calhedralis PIacentina;,.ex Hispania in Italiam
habet illi dicalum. .lacobus Blau Villa-regaleusis navigabat, quando gravis tempestas suborfa navira Navigantes
Craviter
saucius scr- tam graviter ex equo collapsus est, ut suflocandus Barljariam versus egit. Quo cognito et quod inde impetrato
vento
ratur. vidoretur, sanguine per nares et os erumpente, nul- sequebatur pericuio, nautse quacumque industria
luiuquo ei sistendo medium reperienlibus medicis, poterant recedere festinabant, laborabantque jam
IIujus uxor proximam suam viduitalem fnrinidans, eiiim remisso vento malacia successerat nihiio mi-
adiit Capellam Sancli ct ])ro niarito oravit : qui nus formidanda, et conspiciebantur eminusbarbari,
stalim et intcgre saiiafus fuit. IsabellaMatta, Juniil- ad coliigendam pra?dara expedieutes navigia sua.
\tv hibitaus, filium pepcritaltero pede oarere visum.- Ergo DonJoannes, servitutem a^que ac ceteri metuens,
sed cousidorantcs cuni attentius, iiiveuerunt eum Qiiando, inquit, amici et socii, media nos hnmana
Pei tibix esse implicitum pulpif libiaii. Triste erat mulieri, destiluunt, coufngiamus ad divina, et B. Paschalis
implicltvs fascias quotidie rcligunti,videre infantem quare : interces^ionem postulemus, qui apud Hispanos infi-
ejiptictfur.
eum qnadam B. Paschali commendavit, et
nocte nita miracula operatur, ut jam pene amissam li- scrvUuti
postero mane invenit pedeui sic expliratum, ut a-ta tam imminen-
bertatein nobisconservet;scioenimnos exaudiendos.
ti erlpiunlur.
tem pres^ibus formandis a[)tara nactus ille, nullura Paruerunt omnes saiutaria suadenti : qui post bre-
debilitatis alicujus prjvgressai indicium j^r^etulerit. vem orationem, coepit magna cum fidenautis dicere:
Similem ferme priori casuin depnsuit Monser-
9t> Eia, fiiii, vela pandite. Nec mora expiicata raox
:

Monstrosuni
rada Calvet ex Alraazora, scilicet quoii filium eiiixa veia iraplevit ventus, et prospero cursu navim egit
pueri caput
sit ruJMs cai^iti grande tuber adnatum erat pomo usqiie ad Itaii» Iittora:quod pro niiraculo acceptum
auroo Lcquule, sed ita ut biduum in jjapem ipsi capiti estab omnibus, agnoscentibus quod B. Paschali suam
magnitudiuem excreverit. Doienter videbat fiiium debereut libertatem.
eo in statu mater, dnioremque augebat vicinia. deri- 99 Hitspitabafur in Villa-regalensi conventunepos
Duo pedicu-
diculo assereus raonstruniabeaeditum fuisse. Ergo Fr. Francisci Siiesa, ejus qui causam Romie curabat morbo
lurt
chirurgo cmnmisii infantem qui poslquam carne» :
Procurator, et pedicuiari morbo veheraeuter exer- eximuntur
illi nioU bis immersisset ianceolam, indeque sangui cebatur. Itaque ad capellam Beati se coutulit, et a
tam
; ;

DhXlMA SEPTIMA MAJI ii7


tam inolesto raalo Fuit nutem exau
jietiit liberari. ligens ad eam acces.^it, exhibuitqueparticulamligni
ditio tara certa, nt juvenis inde digrediens et vestes ex feretro, cni corpus Pasrlialis fuerat inipositum, IX IT\L.
excutiens suas, oninia ista tam infesta animalcula, quando sopeiiendnm erat. Ilanc er^^o snscipiens illa D' MITa.
mortua viderit sibi cadere ante pedes, et instar quam potuit reverentissime, parti dolenti apposuit;
furfuris sicca neque ejiismotli immunditiam passus
: et exinde nonnihil sul)levata, dnrmire etiam ccepit.
est amplins, quamvis aliquando opus ei fuerit iter Experretrta au'em a!»sque i:;Hammatione se reperit,
triremi faccre, idqne per quinquagiiita et amplius imo absque signo illius ullo, nisi quod indusiimi
dies absque ulla curamoditatemulandi indusium. A madidum Imheret huniore quo'lam flavo, qui ab illa
simili plaga,annos quindecim tolerata, simili modo duritie coprosus proruperat, relinquens ipsam bene
liberatum sequoqueprofessus est Dorainicus Sales, sanam, et in carne ejusdem colorem naturalem.
civis Villa-regalensis. Quo lam insperato successu Urta mulier, exclamavit
prje gaudio : et accurreiis viciuia tam grande mi-
CAPUT X. r:\culum proseiula est debita cuin ndiuiratioue et
actione gratiarura. Isabella Ceva. babitans in loco
Miracula per reliquias B. Paschalis facta qui nuucupalur Agoste, simililcir laburabat carhuu-
culo supra pectiis eiiato, tain pestilenti et taiu pro-
CAP. IX. V4um parvula arlhiic esset D. Damiana Sarez, Xali- digiosam intlammationcm parturienti , ut morbi
vensis ortu, contractislateris unius nervis. remansit
nialignilateiu uulla mediciiiae vis ptis<et temperare.
Per rehqiiias crure unu attr.icto manca : quare afflicti parentes
S. Paschalis Htec receptis S:icramenlis, suhito sensuum usu pri-
viancK
dxise
curatameam oplal):int,sed mediorum necessariorum vata est, jaciiitciue ul inortua iiocle lota, apposito
integrum nihil applii'are andebat medicus, propter teneram supra cervical Crucifixo. Sequenti mane snlicitus
gresmm ohti- puellai iet:itera. Illi erj^o scientes quod in domo Ja- alia Uem
Parochus requivisit aii mortua esset, et audiens
nent; vixit]\s ptrxcu
cobi de Valentia servaretur scipio, quo uli soleb.at adluic vivere ipsam accossit ; eoderaque in statu in
Pasclialis iter faciens habeb;ttur lu vene-
. etmagna quo dimisorat ipsa:n reperiens, geininam II. Pas-
W
ratione. propter miracula quajdam per eum facta; clialis Relic|uiara, ex habilu unam, alterara ex nii-
euradem commodato acceperunt, et post signatum noribus paniiis supra inflatum a^gra^ iicctus locavit.
.sfepius crus attractum huic ipsum alligarunt, suc- Tuin vero apertis subito plagis septem, puris et
cessu tam bono, ut intra paucos dies laxatis nervis .sanguinis copia magna proi'upit; et inflrma oculos
Idem accidit
pristin^e sanitati re.^tituta puella fuerit. aperiens, seque raultolevius Iiaberesentieiis, ahsciue
Viucentise Arcis, filias Sperantiae Eallester Almazo- aho ullo remedio, iisdera plagis iiitra paucos dies
ranae cui sedecim tantum menses nata; cum ex
:
rursum clausis, tota convaluit tantamcpie .idraira- :

dislocalione coxendiciset costularumduarum attracti tionera sui excitavit in populo, nt ad eaiu videndain
essent nsrvi, nihilque prodessent reniedia per annos certatim conciirreretur.velut ad inulierera a mortuis
quatuor applicita; mater ejus filiam obtulit S:incto, suscilafcim.
promittens sepulcrum ejus se visitaturam ibique nu- 103 Viiicenlius Pla Valeiitiniis pluriinum patie- Viirii voriis

dis pedibus novemdiale facturam. Facinus aiitem batura qiiibusdam tuinoribiis. (]uietiaii. fehrein mali- imitis tibcrin-

quod promiseral, ut filia^ sua? applicai-etur catena gnara causarant; qiiibus cuin adiiiovissct Rcdiqiiiam
atque capucium Paschalis, domumque cum fide in- IJeati Reiigicisusc]iii(lainex iioslro convciitii S. Jciaii-
genti reversa, fllia in lecliim composiiil, exivitque nis dela Uibera, derepente sanum se n.iratns est, ct
domo noiiniliil panis eidem quaesitjra : cumque hoc Villaiii-reg.-ilem ad sepulcrum visitandum. Si-
veiiit

revertens, filiam in pedes ereclain reperit, quod milis Reliquia cum essct adinuta cuidam AyoraniE
numquam ei contigerat quoad vixit, et omni deinceps mulieri. gruviter infirmje propter fa?tuin iu utero
malo liberam. extinctuici ; statim ea peperit putrefiictum jim ca-
101 In oppido Elchensi, Joanni de la Fuente, an- daver, et cum adrairatione totius oppidi sana esse
norum octovel novem puero, contigit, ut olivascolli- perseveravit. * Tunica veru B. Paschali-i, qiiai Vil-
gens insummitate arboris, rupto ejus ramo caderet lenai in uostro conventu servatur, ejusdera loci
peiicuhse non tam graviter ipso lapsu offeusus,
in terrara ; imiuilina; Isabellae Ponte anginam dissolvit, quae
vulncratus
quam acula ligni assula, quae ei inter utrumque eam non pafiebatur vel unicain aquac gnttam traji-
meatura naturalem intravit tam pnifiinde, ut uri- cere. Siraili nialo, sed adhuc mA^K desperatci, pre-
nain reddere nisi cum maximo dolnre non posset. mebatur Yeclai Pelriis Ximeuez, inflaloque jain
Nulli suniptui pepercere parentes acccrsendis unde- jiectore nioriturum eailem nocte prcmuntiarant me-
quaquechirurgis, seJ profeclu nullo; imo exlraspera dici quod ejus fraler quidara viJens et B Pascbalis
:

oninera inaliim esse credebatur. Sub iiicc in domu.Ti recordatus, qua:sivit ab infirmo an aiiquam ejus
illam intravit quidara Religiosus ejus Convontus, Reliqiiiara sibi vellet adferri. Hnc cum se purcupere

quem liabemus injam nominato oppido : inlellecto- sigiiis quibus pcitcr.at denionstrasset, itum
est ad

que casu Reliquiam aliquam B. Paschalis,


exbibiiil Couventuni, allatai|ue reliipiia est pectorique irapo-
laesse parti applicandam. Obedivit mater, sed ueqiie sita alque apristemate rupto niulta sanies per os
;

sic melius h:ibuit filiiis quin potius aden auctura est


; efllusit; hreviquo in lec:t.c) c.onsedit v.didus ac cibum
malura, ut clauso jam meatu urinario triduum to- petiit, sanura se esse affirraans, sicuti revera erat,
tura puer manserit cxonerandae vesicaj facultate iiber a febri et intra paucos dies.ibomniinfirmitate.
inlegre cu ra- privatus. Tunc altlictus p:iter suggerit filio, ut cx In Nuleshabitabat Franciscus de Mora, qinindo euiu
tur
toto corde invocet B. Pascbalem : quo facto mox pleiiritis ail portas mortis adduxit, oinni sensu jam

sopitus est puer, deinde experrectus clainavit sa- destitutum; repentc aiitein convalescciis, diira-mi-

num se esse verumqiie dixisse probavit plaga per-


: raturunde sibi earautatio advenisset ex uxoresuaet
fecte consolidata, et urina per viam ordiuariam citra filia intellexit. quodattactu R(!li'|ui;B,ex Villaregali

ullius doioris sensuni profluens. petit;e, pectori'iueadmotic, et supracervic.al positae,


102 In oppido Yecla habitanti Catliarinaj Her- sanatus esset. Uxor veroejus jain dicla. latere uno
nandez inflamraatione grandi intumuit caro ab hurae- propler paralysim iniitilis et gravi prjEterea febri

ro ad pectus, qiiae pestilenti livore tincla tantos ei aliisque mortalibus accidentibus pressa, postsimi-
iitflammatlo lera coutactura subito valuit,
pariebat dolore^, tantumque ex medici judicio peri-
deiumescU
culum, ut letalo omnino malum id esse crederetur. 104 Syiidicus nosfri Villaregaleiisis conventus,
Inops consilii inter h.-ec mulier solatium accepit a ideraque pr.-ecipuus ejus benefactor, Joannes Jorda
qui rera intol- filiam habuit parvulani. Isabellara nomine, cui luali-
quodara nostri conventus Religioso :

gnao
H8 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.
gnae quaedam pustiila? sic oculos obsidebant , ut. vice, cum tam violentus eura dolor teneret, ut quasi
E\ 1TAF..
nullii meilicnrum arte quid(|uani pinficiente, visii phreneticus per doraum obambulans, Confessionem,
I) AIITA. uxor ejiis .Ttfiictissiraa
pcrquatn ubcuro uteretur : cui malo eti;im acnesse- Confessionei.i iiiclamaret;
fUfUa j'Ui .

rant .crofula; .id ci.llum incuraljiles. Hinc nioestus qu.^Ksivit particulain , ex habitu Beati pridem a se
(uhs rt scrti-

fulix tihsciia pater decreverat filiain Cbristianissiino Regi langen- servatam ; monuitque maritum, ut ejus se interces-
flt lana. sermoci- sioni <:oniraendans, ipsum istic poneret, ubi praeci-
dain adducere ; sed de sua illa aflliclione

nantem reprehcndit e nostris Religiosisaliquis, quod puum senliebat criiciatum. Hoc aiitein cum feclsset,
prso (iculis liabens lantain B. Pasclialis promptitu momento temporis liberatum se ac pristino robori
diiiem :id iiiiracul' sas curationes concedend;is pe- restitutum est gratulatus. Refert quoque supradi-
tenlibus, (ain adhucinodicefideie.Nset, iit ad auxiliuni ctus inediciis, qiiod cuiii curaret seplennein puellam,
ejus recurrere qu.isi conleiiineret, iicet tain obstri- quibusdam pustu-
filiam Anlonii Matthiei, inalignis
ctumsibiilliiin habcret. Accessit hisetiam Guardiani lis ad extrenuim adductam, quam vita: discriirien

aiDinrtatiii, suas suuruinque Ueligiusiiruiii preces ad ipse non credebat posse supervivere eadem sani- ;

eumdeni cllectuin addicentis. 'I'uin ille coiicepta fi- (atem recuperavit ,


pusita supra caput Reliquia
ducia eanidemque coininunicans cum uXfre, cuspit quadam B. Pasidialis. In Inco quodani, Chitiches
pariler cum ea Novenain in Capeila Be.ili, quotidio (licto, violenta febri pressus Petrus Catala, etiara
tt iilter kn
.Sacrum sub lali intentione dicendum illic ciirans, iiicidit in lettirgum. jamque de vita ejus meilicus de-
lctargum
filianique tactu Reliqiiiurimi sigiiandam : quibiis id sperabat ; ciiiii illac iioster qitidatn Religiosns transi-
Incidenles
c/fcctum, ut puella, ab anno quinto vel sexto a;tatis it, habeii^ penes se pileolum lineum. quo extremo ambo cu-
patiens tain periculosa mala, fuerit ab utroque li- in inorbo usus fuerat Sanctus. Is intellecto viri is- rantur.
berata ulfiino novenidialis devotionis die, velut si tius devoti periculo ad eum venit et pileolum , :

neutrum eiaccidisset. praedictum imponens capiti, sitnul etletargum excus-


10!) rrancus quidani, dictus Joannes Bordeus, in sit et febriin tli>pulit qiiare de lecto saiius assu :

I!
CasteIIiiiiie]ihiii]tie rum familiaresidens, atte.statur, gens a'ger paucos pnst dies venit grati.as acturus ,

TrUnts ocuH
qiiod ciim lilius siius gtiaiiicllas colligeret, una ea- seqiie spoiite nblig;ivit, ad iioslrae discalceationis
nms rcltdtfitr.
riiiii piinctiin iii ociilu^ii lapsa sic euin ruperit, nt Religiosns omnes, qiii per Chinches transirent, ho-
solajain iilbiigo rcslaret, cuiii inaximo per longuin spitio excipiendi>s.
teiiipus dulnre. IIuiic sic irremediabiliter afll'ctiini 108 Erat chirurgus Valentiae Salvator de Mata, Quidam tri-
ipse et uxorsuaaIiqii;indo ad S. Rasclialein duxerunt B. Paschali per qitain devotiis, nnstrorunique Re- plici in
filiis cura-
captata occasione, qiia erat ejus arca aperienda. ligiosoruin (am amatis, ut qnacumque hora voca- tione
beatnr.
Cuiiique pia niulier obtinuisset ut rosarium suum retur, gratis aceurreret ad nostrura S. Joannis con-
sanclo ciirpori adnioveretur, ijisum deinde applicuit ventiim : ciijus caritalem multipliciter munerari
extiiicto dulenliqiie oculo filii : qui continuo sensit voUiit Deus mediantibus Beati istius Reliquiis, qiiod
levaiiiiiiis aliquid, et (lomiiiu reversus intra biduuin ille triplici casu est expertus. Nam cum filio ejus
ex integro restitutatn. Alman-
liabuit puplll.iin sibi Ludovico qiiinquenni , tenerrime dilecto, letalis fe-
zora' piirro Francisca Navarroutriusque oculi visuni bris extremum vita; attulisset discrimen, nihilque
ainiserat;qua; seseadcapell;iin Ueali adduci faciens, cibi quamvis contusi admitteret puer ;
graviter affli-

iuultis ruin laer^niis magnaque cuni fidutia petiit ctus paler, solatii causa ad nustruin venit conven-
unius saltem sibi usuni restitui, quo posset familiaj tum : et P. Fr. Antonio Sobrino mceroris sui causam
sum subvenire ; qund tacta Beati catena inox obti- exponens, monitis ab eo .salutaribusest conflrmatus,
nuit; sicutetaltera Krancisca, cogiioniento Montaii- utscilicet divinae filium voluntati committens, etiam
hes, ciijus alibi facia pleiiior meiilio, qu.f etiam ipsa B. Paschalis interventui commendaret; interim eum-
uiiuiu dumtaxat uculuin restitui sibi poposcerat, et dem in fiiieiu suas qnoqiie preces juncturos Reli-
unuin snlum attactu Rehquia; alicujus receperat. giosos. Cumque hascdiceret. misit ad Novitins man-
lOG Doctnr Henet, Villa-regalensis nieilicus, qui datum, ut singuli Salve Regina recitarent; et desti-
curatiniii Micliaelis Viceiite a nialigna febri per con- navit ad illius duniuni duus e suis cum ipsius Beati
Diiorutn tactnin capucii distinctius enarratae fuerat
, alibi habitu. Rediit cuni his jam Iieliur pater, et puero
fetirls ctriifl- attestatus; dc seipso afliimavit, qund giavi (liutiir- dixil . Ecce fili, Patres hi ferunt ad tevestera cujus-
Ittur.
naqiie febri eo adductiis, ut iiullam
somni aut quie- ab euqne po-
daiu sancti Fratris, coromenda (e ei ,

tis parteni capere posset


seque juxta arlis suas re-
;
stula sanitatem. Ad baec erexit se supra lectum
gulas et propter syniptomata qua-dam alia omnino puer, quantumvis debilis; plenusque aflectu ultra
putaret vivere iion pcsse inagiia cuui fidticia petiit
;
quam talis ;ctas ferebat, teneiis cuiu lacrjmis oscu-
B. Paschalis Reliquias adferri sibi, et ad haruiu latus est oblatum sibi habitum, et plus quam hora
contactnin subito convaluit; agnoscens qtiidein su- una velut in extasim rapttis sedit; (ionec avtis suus
pra naturani esse curationem siiain, sed non multum eum inierrogaiis ,
qnaisivit quid ageret. Cui ille,
adinirans, propter crebram ejiisraodi gratiarum ab Quid agerem ? quaniio jam sanus sum B. Paschalis
aliis obtenlariini ex|)erieiitiaiu. Doclor siiniliter nie- beneflciii, Tum rogavit. ut permitteretiir descendere
dicus fiiil Micliael Saiicho Juinilla; residens, qui perniissus autein levavit sese, anibulavit
, de lecto ;

testatur flliain suani Iriuiulam, iioinine Claraui. ter-


per cubiculiim, cibum petiit, et cito totus validus
tiaiiis febribus eo es^e adductaiii. ut oninino
moritu- fuit. Post ineiises deinde aliquot euradem puerura
rain putarot, cum opportuna remcdia ntill:i possent Yelieinens scabies occupavit (iiiain cuiaturu^ pater, :

alati (am tenor» appliiari. Sed Reliquia, quai ibi-


disponere eum voluit purganti aliqua medicina: sed
dein iii iiostru conventu lionoratur, salulem puellai
hiijus tanta vis fuit, utvires tenellas excedens, rur-
attulit; idque tam velociter, ut pustridie iii plateam sura in vita; periculum addtixerit iiifirmura ; hac
excurrerit lusura cum coielaneis, ad majorem mi- quuque vice sibi restituendum tactu Roliquia? nostri
culi ovidenliam.
Beati. Denique cum alium fllium simili ex casu jam
107 Idcm medicus asseverat, quod quidara cbi-
mortuum crederet idetii S;ilvator , siinili Reliquiae
rurgus. Petrus Perez dictus, melancholico prajgra-
H febri lii ejusdem applicatione vivum servavit.
vatus huniure, iii vehemenlem incidit febrim,
yhrenestn cui 109 D. Rartholoinieo Giner, oppidi Carcagente
continuus stoniachi dnlor acce>sit, cuin frequenti Ptbricitantes
Reciori, [irnpter periculosam ac nialignani febrim
syncupe et liajc ei infinnitas septein aniiis
:
dtio levantur.
duravit. praibituin \'iaticum erat et Oleiim sacruni pra?para-
Varia remedia ci dictus medicus applicarat,
sed nec batur ; cuin ei allatuin est linteum, in quo mortuus
hiluin -iroficere unqtiain potuerat.
Quadam ergo Beatus erat. Hoc ille brachiis arcte stringens , ita
ad
,

DECIMA SEPTIMA. MAJI. 419


ad horae qiiadrantem permansit xiiide nec profuisse venit mnliertbus dualms. Catiiarin.T Valente et Qui-
:
D
ei saorum i.vtum contactum circumstantes judica- teri;r Sanchez quie applicata sibi assula ex hgno
: ''} '"f*^

runt, ac plaugere cupperunt. Quos ut vidit lacry- a diversis qnas patiebantnr, infirmitatibus
feretri. "' *"*
mantes; Nolile, inquit, luilite plorare : nec enim ex momento convaluerunt.
hac infirniitate moriar cui H. Pasoh;ili'i gratiam 112 AnnaOrqiiiza, ex Elche orinnda
.
cum an- c\?.x\\ ,

sanitatisobtinuit : sicuti mo\ ip^a verilas conipro- num diiodecimum attifiissct, acutissimnm
nptatis
bavit. Siniili feliri continuaque phrene^i hibnrabat capitis dolorem pati coepit. qui eani alios duodecim f>olov capi
Cosmus Damiatni<, cui cum uxor
Vali^ntinus civis ; annos exercuit. rhenma tain m:\lignnm procreans, ns (tuode-
vim anno-
s«a unum ex sandaliis Beati supra caput pnsuisset, ut cniTuptis gingivis inutiles nir.nino lientes impedi- ruia leva-
stafim in se rediit, conjugemque inluitus Quid mi- ; mento tantum essent manducar^ voleiiti, ideoque
raris?mquit an ex altco mundoadesse me credis?
: non iiisi cibos liquidos maceratosque suscipere va-
Tum illa ; Quid ni admirer grande inirarulum, quod lenti. Ibat illa quolidie
ad Missam in nostro Con-
in tuuni f,ivorem B- Paschalis operatur ? Commenda ventu audinndam. qnam cum ahquando dixisset P.
te illi, quia sanaberis. Hoc vero
vovit uno facions, Fr. Didacus A.bin. ipsiusque manum oscularetur
anno gestjire habitum Franciscanum
sepulcrum et Anna(qua' estceremouia tnto regno Valentino usi-
visere, atque ita convaUiit intra breve tempns. tassima) interrogavit bonns iste Heligiosus.qunmo-
110 Ad vila^ terminum uitimum venerat Fran- do valeret. autem respnndenti, quod pejus indies
lili

Fluxus san- ciscus Pisa, iial)itans in loco qui Orao i!e Valenlia snasit Pater. ut se commendaret Fr. Pascl|ali, ante
guinis per sangninisfiuxum exoreet
dicitur, propter febres et non multnm feiuporis ad vKam mfliorem fransgres-
nares sisti-
naribus : quod videntes domestici ejus ad noslrura so etmiraculis i-.lire^eenti; nihilque duhitaret, quin,
tur.
S. Joannis cnnventum ai-currerunt, cniumendafuri qui domi ejus tanfam fuerat c;iritatem expprtus ad-
eum precibus P. Fr.Petri Lobo nominatissimae reli- huc mortalis. jam iminortnlis ei facturus esset pr^-
gionis viro.Hic compatiens infirmo accepit liabi- , tiam sanitatis se quoque eodem vespere allHturuin
:

tum, eumque infirmo exhibens suasit, ut cum viva ei aliquam ipsius Heliquiam, optafa* salutis instru-
E
fide commendaret se B. Paschali. Mox autem atqiie mentum fnturam. Gratissimum infirma) ejusque
eumdem instravit ipsius corpori, stetit sanguis, et patri, qui B. Paschalem maximi semppr fHrerant
ipsejam valentior cibum petiit, intraque paucus dies is niintins fuif : quare cum expectantibus allatum
liber ab omni molestia de lecto surrexit. Ciim vero esset linteum in quo obiit, sublatis emplastris, quie
etiam eodem lempore filius ipslus qnidam tertiana capifi applicato habebat piiella , ipsum ei imposue-
laboraref, luiic quoque sanitatem attulit explicata runt : et slatim levius hahere se sensit, sed brevi
desuper sacra vestis. Alius etiam rusticus in loco faiitum tempt.re quod eam vehementer afilixit.
:

Torrentis dicto, ubi efiam noster Ordo conventum Animahant eam nihilominus ad fidiiciam in B. Pas- ft dentes
"'^'
habet, Antunius Catala nunciipatus. ad mortem ten- chale firmandam pater suus et domestici ceteri ne- "" ""
:

debat; quando domestici ejus nostrorum aliquem que frustra : nam prse iloloris vehementia, positis
petierunt, qui animara agenti npem ferret. Ivit eo vestibus decumbore coacta, moxqiie crnriatuum
Animam Guardiantis ipse P. Fr. Joannes Baptista Duranus ,
obhta, dnrmivit usqne mane, et snnasurgens dentes
agens morti
eo quod notus secum Reli-
sibi esset infirmus, et sibi solidatos invenit
vicinae eri -

pitur f
quiam tiilit B. Paschalis. Quamvis autem videret as- 113 Isahellae Avero aborsum passa^ in iirbe Va- Post abortum
sistentes Sacerdoles alios, quijam recitabant Com- lentina, acerbi qiiidam dniores relicti erant in ven- ^^^Prvxa,

mendationes animie supor eum ad leotum tamen ; tre et coxis, quibus accedens ardentior fcbiMs valde
confidenter accessit, et mnribundo Heliquiam istam ipsam affligebat nihil proficientihus adversus ha;c
,

admovit qui mox in se reversus qusesivit ecqua


: , raala quse adhibebantur medicinis sed slatim atque :

res se contigisset. Respondentem deinde Guardia- applicita ei est particula ex habitu R Paschalis, pro
num, quod esset Reliquia B. Paschalis, rogavit ut urina magnam nigri cujusdam humoris copiam eges-
eam capiti suo imponeret; ubi eam aliquantulo sit, et simul febres doloresque cessarunt. Quod cum
tempore retinens, sopifus est : et post unius horse relatum fuisset medico , qui mulierem derelit^uerat
quietem experrectiis, cibum petiit, comeditqne at- : ut incnrahilem, venit ulfro ad videndnm eam, et at-
que intra tres horas omni mortis periculo absolutus testatus miraculo est. Sanctimonialis qna-dam in
subito pprlecte sanum se agnovit, inagiia cum popuU Conventu Sancfissima' Trinitatis Alman^a», Sornr j,'

totius gratulalinne. Anna Besaurri dicta, continua febri emiciafa p;itie- rt febii ema-
''""
IH Jo;innes de Tezeda, Chirurgus Aspensis, fi- batur vomitus tam molestos. ut nihil cibi pnssct re- r'"'«

liam graviter infirmam ad nostrum Laurelanai Vir-


1

tinere, atieoqne estra


i. V spem „posita
I
humani remetlii
»« (ntintur sifti.

idem puella: conimendans B. Pavchafi, et vestem


gini.s cnnventum adduxit, Nuvena» facienda' gralia. erat. Htec se
accidii.
Verum sextum dien adeo aggravatum ei malum
pn.Nt ejiis, qnae ibi hniiorifice asservatur, pn^tulans sibi

est, ut afffictus pafer non jam de remedio, sed de adferri, eam instravit lecto suo, deimle cibum petiit.

sepultura, in ipso coiiventu fiiitfi danda, consiliura Sentiens autem .^fomachum post bucce!las paucas
caperet. Tunc quidam Religiosorum ei dixit Do- : raoveri ad vnmifum. manicam ejusdem vestis collo
mine, confide in B. Pas-^hali, et ejus Reliquiam ap- suo circumposnif, stomachoque quiescente pL-rrexit
plicabimus infirmaj. Dictum, factum. Ad Reliquiae comedere perquara sapide et evanOit febris qua te ;

contactum imminuta est febris, arteria ordinafius nebatur.


pulsari coepit, atque a morte ad vitam puella rediit: 114 In Villaregali periculosus sanguinis fliixus
FluJCus san-
patre affirmante, tanquam artis experto, miryculo- per nares accidit filit>li) Ludovici Bonai, qui ultra yuinis
sam omnino sanitatem bidunm
fuisse, cum qua post Iioras triginta durans niilla pnteral arte resfringi :

rediit domum suam. Fr. Anlonius Ferrer quondam donec puer postulavit, ut villus lana' decerpfaj ex

Provincialis servaverat sibi bacillum quo utebatur habifu B. Paschalis, quam maftrr sua servahaf, na-
,

insereretnr. Hoc cum factnm esset, re-


Beatus, Religiosos ad Primam excifans et cellarum ribiis suis

Febres cu- ostia pulsans. Hunc ergo, cum forte diuturna ter- pressus est sanguis et modicusille, tjui remanserat
.

indicio credi
rantur.
tiana afHigeretur, manu apprehendit, simul et sani- in corpore, ita enm vegetavit, ut nulln

tatem. Simili febre correpta Anna Xaques in nppido potuisset tantam ejus copiam amissam fuisse. Gravi et dolor ta-

Yecla, subito liherata est, ut oblatam sibi a Religio- laterisdolnre opprimebatur Dnctor Marlinus Pastn- teris desl'

so quodara Beati Reliquiam attigit . et tertio haec re, medicus Elchensis usque eo invaluit, ut nunt : qm .

verba pronuntiavit Sancte mi, quandoquidem tot


;
necessarium sibi putarit ex Convenfu nosfro Reli-
miracula facias, etiarn me sana. Idem Jumillie usu- giosum aliquem accersere cansa faciendap Confessio-
:

m GLOUIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.


A nis. Venit i.,-, siKique
- ^ officio functiis rogavit, utruin
- nervi, ipsa?que pariter domnm suara remearint 1«-
ES ITU.. adferri sibi ruperet B. Paschalis Reliquiam. Hoc Anni pr.st haec septem abierunt, quibus vo-
tantes.
autem cum factum esset, segroto id prvi magiia gra- tum suum non implevit mater. ejus oblita, cum in
tia habente, vix lateri affecto applicita ea est, rjuin primara contractionem recidit tilia : quamessene-
statim evanuerit dolor omnis, numquam postea vi- gligenliae sua^ poenam intelligens, obligationi suse

sus redivisse. Abeodem rnalo simili ReliquiEc appli- fecit satis, eodeinque reduxit iiliam ; ubi rursum sic

catione sanala Jumilla^ est Agatha Hucllau, post- est curata, ut inciperet in ipsa capella tripudiare.
quam plusquam decem continuis toleras-
illud aniiis Er-go gratam se vulens exliibere, mandavit aiicillee,

set. Ibidem testamento Sacramenta jam


coridito qua3 fuerat comltata, ut domum recurrens, adfer-
receperat Joannes de Palentia Nntarius publicus ret quoddam pocuUim argenteum, Liberatori suo
pn^pter urinie suppressionem quje ei statim soluta : offerendum.
est alque Reliquiam Peati contigit. 118 P. Fr. Franciscus de Soto, concionator in-
ClfuidiiS
quod cum esset Villa-regalensis
signis, affirmavit.
gressum
CAPUT XI. Guardianus. mane quodam viderit infrare in eccie- recuperat.
siam hoininem in Puzzolo (qui lociis Valentia leucis
Sanitalcs oblentaevoio visitandi sejmlcri faclo.
tribus distat) habitanlem, adeo debilem, ut praeter
furcill.is quibus fulciobatnr, etiam viris diiobus ha-
CAI'. XV. Joaiines Monton, rusticus iii Nules, septimum an-
\'t$ltamlo
tam immobilis ut allenis beret opus ad ambulandum. Hic cum aliud nihil
nutn adKiis Iccto, in eofjue
sepulrnm quam Confessionem peteret, audivit eum Gunrdia-
Sancll ^ut- manibus esset pascendus, tandem aliquantulum su-
nus rogantique ut pro se npud B. Piischalem inter-
dum seplen- blevatus sic esl. ut dujibus furcillis subnixus erige- :

nk malo /!•
ret sese atque ad sedeni usque protr.ihei-et, ubi toiDS cederet, quando sibi nihil possident: necesse erat
beralur. sndore propriovictum lucrari, racturum sepromisit;
dciiide seilebat dles. Intorim mutta de iniraculis B.
Puschalis iiiaudiit, erectusquc iii spein salutis obti- et vesperi ad proce^sionem CbordulEe egrediens,

neiida!, si ejus sepulcrum vij-itaret, iter istud cura


pauperem snum, qui prius se movere non potuerat,
snis furcillis ingredi decrevit licet hoc iinpossibile ;
obvium habiiit, tencntem suas in maiiibus fMrcillas,
videreturac plane temerarimn, cum integi'isduabus clamantemque, P. Guardiane, S. Paschalis sanum
leucis absit locus a Villa-regali. In viaui lamen ple- me fecit accipe ergo bas furcillas (nec enim aliud
:

nus lide se dedit et paulatiin vires


: eundo acquirens habeo otferendum) easrjue ad sepulornm appende.
Dunrum
totam confei-it intra horas triginta, cuin nunnullo In ipsa quoque Villa-regali, cum filio Catharir.Ee
a/fecin tibia,
sanitatis. ut judicabat, principio atque ad capellam :
Serin sic intlata esset tibia, 'ut movore eam non
et scpulcruiu corporis sacri accedens, post fusas posset, Novemiliale Beato fecit : et tei'tio ejus die

cum laciTniis preces, subito convaluit adeo ut le- ;


obtinuit divina virtnte, id quod per annos duos non
lictis ibideiii furcillis, luvoin apprehendens caiinam potnerat cura mediconim. Sperantia Alis ex Cnstil-
fiomuiii siiain rediro cteperit. Sed pra^gressa eum lione-planitiei, in duobiis filiis suis Theophilo ac

erat miraciili fama, qua; tilium excivlt, ut patri cum Lndovico geminum accepit beneficium. Theophilo
equo obviam irot a quo medio in itliiere repertus
;
inflammata mnligno ardore tibia, malnm nsque ad
oblalum eqiiuin ascendcre noluit. diceiis peditem se cuxam protrudehat quod cum usqne ad ventrem
:

ingredi debere, utde niiraculo evidentius constaret, pervenisset, moriturum dicebat medicus. Statim au-
et altcrlus
et Olmis magis giorificaretur quod et factuni est , ;
tera ac vovit mator tihiam ceream, in capella Beati
guftiir
maxiiiie ciiin euin. qui nec pedem promovere per se ofFerendam, residere incipiens ardor iste, cito sa curuntur.
potneral, cuirereet saltare viderunt. num reliquit. Ludovicus, angina strangulandus,
1 10 Sp«M'anlia Lurga AImazoren>is, ex inoro desperantibns cnram ejus medicis, ideoque a matre
Variis mem-
quadam ceciderat tain infelicitcr, ut tribus aut qua- ad B. Paschalis tumuium adductus, eodem instanti
bris luxala
ittlegrUa- tuor partibus dislocala ossa curanda suscipere nul- loqui coepit dicens; Ego, raater, jam sanus sum. Et
tem rcclpit
Hinc aculissimoscru-
lus priesiiineiet cliirurgnruiii. levera erat.
ciatus paticns, allcriusque consilii expers. commisit 119 Tumorem. ovo similem, nullique medelse
CAP. XVI.
se manibus MauricM cujusdam mulieris. in Bonol cedentem, gestabat adcollumfilia Magdalena* Jorda: P
habitans cum fama felicis ad nuMlendi artem expe- quam mater ad capellam Sancti adducens, oleoque Variee cura-
riontiai. Sed et ha;c ad hujusmodi curationes non lampadum illicardentium ungens.disparente fumore lioncs punt.

ausa se idoneain prnfiteri. iniseram qualein reperit sanam reduxit. Tertium ivtatis aniium agebat Ga-
dimisit. Krgo humanis destiluta auxiliis, magna briela Clara Almazorensis, quando in uno inguinum
cum lido peliitad B. Pascbalis corpusadduci. eoque crepnit. Ciii aliud remediuiu iion invenientes sui
facto saniiatem in momento recepit; atque in do- genitores, quo corpus erat ostendendum die,
eo
mum suam reversa, cunrtis stuporoin attulit. Idem ipsam ad capellain conduxerunt ubi ad Beati con- :

accidit Aiigebi3 Rives ex Castellone-planitiei, qme tactum subiit) soliilata est ruptura, ips.ique confir-
ab infirniilate qnadam ademptam si!.i videns gra- mata plenam babuit sanitatem. Idem malum ab an-
diendi facultatein, seque dainnatam ad lectntn per nis qiiinque paticns Joanna Ortiz, similiter liberata
omneui vitam teneudani, facto voto visitandi sepul- est per Novenam, a raatre ad ssepe dictum sepul-
cruui ibique Missam procurandi, mahtum rugavit ut crum factani, prius quam ha-c tcta absolveretur.
illuc se pcrduceret : et suh ipso. quod fieri petierat, Pra.-fer istud inromnudum, aliud perlerrefactus in-
Sacrificio pedibus suis insistere coopit, cum multa currerat Vincentius Ortiz, Castelliune-plHnitiei ha-
gratiarum actione. bitans, quo et respiratio et alii actus naturales
Contractio 117 Alia ejusdem oppidi mulier. Vincentia Mo- mullum ei impediebantur. Hunc maler sua Hiero-
ttervorum
liner nuncupata, niajus eliam ex morbo iucommo- nyina Pastoi-a vix ante sepulcrum Sanrti constituit,
laxalur.
dum reservans cum acerliis cruciatibus (nec enim quin puer ab omni n olestia liber extitit. Eidem rau-
poterat corpus erigere) ad idern sepulcrum adduci lieri filium, quein pepererat mortuum, suscitaverat
se fecit comitante raatre. Qu;e inox ut Heati capel- Sanctus cumque ip^-a, ex moro lapsa, gradiendi
:

lum iiitravit, vovit quod, si filia sua salutem ohti- amisisset facultatem, non sine magnaplebis commi-
neret, reditura ad visitanduin eum esset vice altera seratione, scientis quantum ea res familia: ipsius
pcdibus nudis. Oblatione finita. inHrma3 admota incommodaret; ad ejusdem Beati sepulcrum portari
fuit Reliquia : et illa, (luamvis hiberno gehi rige- iG fecit, et subito recepit suse confidenfiae efiectum,
rent omnia. ctjbpit feudare tam copiose, ut expulsis cum eorumstupore, qui eam tamdiu impeditarafuisse
huraoribiis istis leiitis in suura statum redierint sciebant.
120
DECIMA SEPTIMA MAJI. I2I
120 Antonin Alfari, oppidi Cabaues cliirurgo, 6- potest ut puero alterum oculum exsuccum ha-
isti, D
lia nata erat, utrinique sic rupla, ut .ninisais sua benti, ex ulrcque taraen procuriant lacryma>? Tum ^^ '"'•
nihil prodesse posset. Qui ad sepulcruni lieati
\^a^ti appor
\nt^r.,-^ ™.,( —
f,. .-:
mater fasciara _ c ,,
auferens, invenit eumdeni otulum "
n'ARTA . . .

tatam t-ura uu.xisset oleo, sumptu ex ianipaile ante non modo clarum, sed etiura palpebra prideiu a chi-
ipsum ardeiite, ac (ionium rediisset; inlegrani repe- rurgo rescissa tectura.
rit, liabuitque ab ejusmodi incomraodo semper libe- 123 Martha A/nar, etiara Villa regalensis, adeo
rara. Joauni Feniandez in lucem
riuotiue Baptistae surtla erat, ut nullam capere vocem posset, quan-
venitlilius, commiserationedignissimus; excrescens
J™ tZfpimt.
tumcumque ejus auribus os adnioveretur : qut,d eam
enim circa inguina caro usque ad genu peudebat, veheraenter afflipebat, quia neque conciones audire
nec remedlum quis poterat excogitare. Sed genitores nec confiteri eouirat.de poteral. Et illa quidein pro
ejus, ex voto sepulorum adeuntes et Missaa Sacrifi- recuperando auditu non omisit Noveradiale facere
cium ibidem ciirantes, perfettam puero sanitatem B. Paschali, sed nihilo niinus surda mausit. Non
obtmuerunt. Hujusniodi aliie affectiones plurim» tamen ideo spem depusuit, sed infuso in aures oleo
curata! luerunt, non solum visitato Beati sepulcro, lampadum in capella ardcntium, cuni id tertio aut
sed ad primam emissionem voti de etj adeundo qum ; quarto tlie continuaret, perfectius quam antea un-
in Prucessibus deductae leguntur, sed vitanda: pro- quam audire coepit. Siiuili inconimodo annis multis
lixitalis causa omittunlur a nobis ; seqiientes tamen, laborarat Augustinianus qiiidara l^eligiosus, Fr.
qiiod raultum admirabilitatts prodigiosic contineant, Mitbael Martiiiez dittus, habilans iii Conventu Do-
silentio praderirinon debent. niiiia; nostr;c a Virlutibus nunoupaliu, niedia leuca

MonserradoGav;ilda et Joanni Vax, in Nules


l;;!! ab (ippitloVillena. Ilic diequo.^laiu particulam fili, ex
liabilantibiis, tilius erat Micbael cui sex tantum : habitu B. Pa.-^chalis, revulsi. inseruit auribus, et
Caciia el inenses nato, siibiens in caput sanguis, auditii euni niagna cuni fiducia dixit, S. Paschalls. redde raihi
surdiis sen-
visuque privarat; sic ut extinctis pupillis sola ocu- audilum eodemque instanti torrupti humoris nia-
:

smvi illorum
flt polens. luruni albiigo appareret ; tanto inajori cuiu dolore gnara quantitatem ex auribus emisit, ac plene sanus g
B parentum, quaiito lougius a spe curationis aberal curatcrl suo devolissimus mansit.
iiialuin, per aiiuiisseiitemtuleratura. Interim transi- 124 Duii Michael Fenollet, Tup:irc]ia in Ginoves cap. xviu.
luin illacbabebant Excellenlij^simi Duces Gandia;, et Feiudlet, Xatibie habilans, infirmum hahebat
IX quorum comitatu unus aliquis, a puari avunculo quadrimum filium, tul spem vilii' nnllam reliqiiam Puer ad exlre-
/ . . ] ! ,
, , , 1 1 j- 1 , mum redactus
inteiTOgalus quoiter es.^et, Vilbim-rfgalem res),on- faciebant medici, imo dicebant ad primura lcliris
,„1^10 cmica-
ilit, ad B. Pascbalis sepulcrum ex voto visilandum. jiaroxysnium omnino eiira inurilurum ; quod credi- lesctt.

Vix ea audierat, cum ad soroiis suuu doinum accur- tum fiiil, statiiu ut increscenle febre in somnum
rens, eamque in lecto jacentein iitveiiiens, anianler augurabantur. Ilunc
cecidit, queni tiiniies ultinium ei
tioiiqueientlo sic allatus est : Fierine polest, soror, atleo dcjectura dcbilemque videns civium unus, qui
ut cum persoiiai tam conspicuie ex parliiius laiii lon- vlsilare ciim venerat, parentibus dixit, ut si salvum

ginquis veniant, vel gratias aciura; vel favores pe- vellent filiuin B. Pascliali commendarent. Parue-
tituree, sciiimusque rairai-ula qiiolidie palrari per B. runt seque benefitio qucd petebant obtento, se-
illi,

Paschalem; adeo negligens fueris ut eura babens pulcriira illius visilaturos spoponderunl. Sed lan-
tain vicinum, ei non corameiiiles filium snrduin et guide niniis id faclumjudicans civis ille Nnn ha>c, :

caecuin? Ad ba'C in genua super lectiini suuni assur- inqiiit, per iiuibim cereraoniaiu fieri debcnt aut cum
geiis iiiulier ; Beiiedicle, inquit, Fr. P.ischiilis, si inlentione vuti tommutaudi, sed ex aiiinio. Tum
tilio meo sen.^^us amissos redtlideris, voveo me itu- aialergenua flectens, renovavit votura : et dum co-

ram atl tuum sepulcrum. pluraque deinceps obsequia gitat, quid ptitlsslinum oblatura sit, experrcctus a

facturaiii. Dixerat : etstatim piier qui in angulo cu- letargo puer resedit in leclo, vocoque elala ttrtio

linai sedebiit, matris ingressus cubiculura, nKigna dixil ; S.iiius suiii, Ii.lerrugatus a parentibus q::ij

jam se et videre et iiudire. eura sanasset, Sanctus aliiiuis, respondit, Obstupue-


cum alarritate dixit,

Cuni autem ticuli, quoium sula albugo antea vide- runt adba;t adstaulcs omnes, veiuti si mnrtuum lo-

clarissimi ac nitidissimi conspicerentur, dici quenleni andivissent; tiitaque iirhe diflamata res
batur,
non potest quantum iiiiraculuin islud, per oiavulgi cunclos admiraticueni rapuit, quando puerum
in sui

celebratum, atlmirationem cunctis movei-it. videruiit unmi ex parte s.anura, Duralque ctiarantim
1'i'i Anni uiiius ac tlimidii filioluin habebat Fran- facti memoria apud posteros Equilis isllus. adeo ut p'
Oculi vifa
cisca Miralet Villa-regalensis, qui capite deorsuin faniilia; caput unus ex prajcipuis benefattoribus sit,
calce cxesi
rcdduiUtir. lapsus iu sportam vivic calcis, diuque requisitus a quos nosler in ea urbe conventus habel.
malre, inveiilus est oculos plane exesos babere. Ad 125 /Eque letali febre ad exlreniura agoiicm de- .similiter

iioc spectaculum alllicla niiiler ejiilare et plaiigeie : ductus erat Vinceiitlus Aralpuet, fillus Sperantia! uiiiis.

sed avia pueri Unicuni nobis, iqquit, remedium


;
Avinent, dccennls. Cuui jam inudveiido biiic para-
superest, ut ad beneiiictum Fr. Paschalein leciirra- tum essel funestum liiilcum, convcrsa ad quarodam
mus, sequenti ergo die piinm mane ad portam con- B. Paschalis latelliini maler, dixit Sancte Pastha- :

lis, confido iiu"dmeuro Hllum


scrvaturus sis quod :

ventus atJest muliei' cuiii filio, ingressaque lapellara,


omnis feceris, pi omitto boc Ipsum linteum in tuacapella
Pater et Ave recilavit : quo faclo oculos, sl

appendere, et Missam ibi dlcfiidani curare. Nox


la.'siunis expertes, puer aperuit. Majoris aliquanto
Isabella: Nt.sca, eial, quando illa sic orabat ; mane autem aperire
Abscissa pal- setatis eadein in urbe erat filius

pebra lym quando unius oculi palpebras iutrevif pustula tara oculos et coii.edere puer ca-pil, at sanus esse. Su-
Isabella Joan-
visit rccttjje-
maligna, ut ea visa chirurgus judicaret actum de bito etlam liberam ac sanam se senbll
raCur.
na, Valeiitiua clvis. ubi vovit scpultrum B. Pa-
oculutoto esse : ccepit nilliliuninus eum curare, ipsa
patieliatur et
palpebra peuitus resecta; sed nec hocproluit, pene- schidis vlsiliire, propter febrts quas
singulos, ultimos sibi
trans enim inipsum otulum liunior noxius euuulem dellquia, quorum actes.-us
Jacobus Kenau Xativeiisis, vota ejns-
exsiccavit. Tuiic mater Noveiiam incboavit. proini- esse trcdebat. rii- qitidam
p.ecesque multiplitan?, ad- j.io mortuo
sitque argenteuni oculuni in Beati rapella olieren- dem sepultrl visilaiidi
toiiveuturo uuius Mbiius sulillo
duni, si perditum puer recuperaret. Dum auleui sic densuue se appropinquando ad
viam nudis pedibus coiifeclurum et Missas f'>.i».lescU.
orat, avicula de inanibu.t fugit pueri, qui jacturam leutie
ilata elee-
iacrymis lestati coepit in quera conveitens oculos
.' eenlum turaturum, Keligio-osque ibitlem
paruxysiiio taro gravi (actus
mulier alia, ac videns per genam utriinque fluere musjna atljutiiru^n,
mortuus trcderetur. iiiscessit
ut ab umiiibus
hicrjmas, dixit matri Et quomodo, Domina, fieri ;
fuit,
ergo
10
Maji T. IV
.

122 GLORIA POSTLMA S. PASCHALIS BAYLON.


ergo inedicus. et lintpo sepulciali cooperientes vul- qui alterum Cervera accerseret. Interira tam ipsa
BX ITAL. tum corpnri ejus imposuerunt crticifixum, quiaeprum quam vir laesus non cessabant invocare B. Pascha-
D' ARTA
curavt-rant. Sed paulo post in se rever^us medicum lem sed neque chirurgus ipse reverti identidem ad
:

quanivis vice existimans (luod reper-


revocavit fjui arleria; pulsum explorans» liDminem
:
Michiielem,
ac IecIo vultu inl eutn dixit Do- turus esset morluum. Veiiit denique expectatus
sine feljri r(»perit, :

mine, recte vales. Cui ille Uectissime, Fueram


;
Cervera Jacobus Belet, et simul cum altero ad infir-
quidem jam nunc nifrtuns : .scd IJ. Paschnlis me nium se contulit quera invenientes in lecto seden-
:

prodiKiose servavit. Similis casus Alcudia; obvene- tera volebant discooperire plagam
: cui prior, post :

rat Franciscju Garzia, ut pius quam quitique lioris sanguinem ^espere pra^cedenti ablulam vino, pan- ah aparente
haberetur pro mcirtiia, et pro tali eam planxerat niculos aliquos el fascias apposuerat. Sed dixit eis Paschatt
sil't

citratut
mantus suus aed ad U. Paschalis opetn pro uxore
:
Michael : lloraini, ad me curandum nimis sero ve-
tiivocandam conver^us, etni>so voto adeundi sepul- nistis ; apparuit enini rnilii B. Pasclialis, meque
cri, pxauditus in momento (emporis est. sanavit. Riseruntad hsec chirurgi, arbilratidelirure
1:20 (',iirlh;if;inensis quidain Eques Uon Antonius honiineni, qui loco tam vicino ad cerebrum per-

de Montova alllij:ebalur aninio, quod, cum mullos cu.-^sus fuerat.Sed ligamina dissolventes, non aliud
sibi Iieus liberos largiretur, omnes tiimen intra se- vulneris intiicti repererunt indicium, quara lanceola
cundum a nativilate monsem mureienlur. Promisit ad sanguinis raiiinlionera immissa faceref unde at- :

erfio, q'i(i(i .^i lutsutn sibinasceretur alius, Pasrhalis tonili aique coiifusi, rairaculuni toto oppido praedi-

ei noinen imponeret. Ua factum est, superavitque carunt.


terminuni puer infra quem alii niortui fuerant sed ; 128 Niliilo minus prodigiosum fuit quod Doctor tdcni apparent

tamen dierutn una ex subito quodain sytnptomate Ludovicu.^ Piedra, Medicus ^'iila regalensis, testa- piiellx a me-
d'ds deposltx
habitus est pro niortuo. Verum fide fervens mater, tus est de Claudia Sovias, annorum quindecira aut
portalili sedi se cum filio iniponi fecit : apjiulsaqua sedecim puella. Huic stupor quidam totum unum
ad illius civitatis convent^jm, supra Ueato
altare corporis latus reddiderat inutile liiiguamque retra-
ct-nsecratum, deposuit filiuni in ejus capella ora- : xerat et ad extrema pro[ierantera visens praedictus
;

vitque cum lacryniis, ut ille eum silii vel resuscitare medicus die quodam circa liorara nnnam sic dimi- ;

vel servare vellet. Exauditai aulem preces siint. et sit, ut crederet usque ad meridiem non victuram.

in momettto puer convaluit. Neqiie solum salutaris Sub lia^c iiifirraa' mafer Magdalena Grafulla, ex cu-
infirmis, sed dannonibus etiam lerribilis ingressus biculo ubi jaiebat ad curtile domus, ibidem reperit
in Ciipelliim ad .si-pulrrum viri Dei est, prout variis Susannam Marli : el interroganti quomodo se habe-
claruit experimentis, sed iniprimis sequenti. Erat ret filia respondit verbis medici, non nisi ad paucas
in Vdla-regali iimlier procul dubio eiiergumena. horas victuram. Uum sic inter se loquuntur illse,

llunc consuelis Ecclesiae exorcismis curaturus Mag. audita est vox puella; clamantis ; Mater, Mater ;

Damon ah Guardiola, Presli) ler beneticiatus ejusdem civitatis, adesdum cito. Obsliipefacta: mulieres (quia non po-
tneTijumemi
voluit secuin ferre catenam Be;;ti, quaiu et oblinuit. tiierat a tribus hebdomadis vocem segrafor."iiare pro-
ejicUur.
Prius ergo quam ad patientem intraret, advenire pter linguae relractionem) simulque ingressa^ cubi-
eum sciens da^mon, apparalunique ejusmodi ridens, culuni, viderunt magnum splemlorem, licet clausae
Mox, inquil, aderit Pasqualettus. Quamvis autem essent fenestrai, et insolitum perceperunt odorem,
ad lieliquias jam dicta.' contactiim, mirabililer se puellamque supra lectum viderunt genibus flexam :

tor(|uei'et, egrndi tamen recusavit ; usque diim in quae in dexteram oculis conversa dixit Veni, mater, ;

ipsam servi Dei capellam esse pertraliendam patien- et osculare vestem B. Pasclialis, ista in sella se-
tem suain Presbyter judicavit ubi cum exorcisnios ; dentis et manu facem tenentis. Kespondit mater ni-
renovasset, molimine non inagno oxpulsus daemou, hil tale se videre, sed odorem velut cerae percipere.
nnilierein dimi>it li.jeratam. Dubilabant HUtem an non plirenesi ageretur puella,
usqne dum ha^c Jam abiit, inquit, date mihi ve-
;

GAPUTXn. stes, quia saiia sum Interrogata qua ratione porro, inlc(/ram
snnitatem
fuisset sanafa ; respondit, quod post egressum ine- imperttt
Appnrilioiies U. Paschatis iiiflrmis aliisque dui comineiidai'itse B. Paschali, qui statim sibi ap- F
euiii invucanlibus fuctx. paruit manu facem teiiens se vero mirantera eo :

loci Religiosum uiuim solum, manu signum dedisse


CAP. xii;. V4U111 Kegis Catliolici copiic stareiit in procinctu ut abscederet. Qui sibi dixerit, ne tiineret, veiiisse
ad iiigrcdieiiJain Cataloniani aniio mdcxlv, eteanim enira ad ipsam saiiandam ; tiim piilvinar manu te-
Quidam aliqua; lio>iiilarentur in loco dela Xiiiia dicto in diffi-
sccundiim
tigerit, et ipsa saiiata luerit : quodque cuin intrarent
cesi Dcrtoiiensi, Micbael I»elegri a(;rii'ola, iiostro-
ourrr» Ira- illa; adliiic sedebat B. Pas -Iialis in sella, sed mox
runi Religiosoruni devotissinius, quodain ve^pere
jtctus disparuit. Casus tani niirabilis raox publtcatiis om-
descendens a coiiventu qnem ibi habenius, vidit nii- iies cives, sed iinprimis inedicum. attraxit ad spe-
liles quosdani cum suo liospite liligantes iiuii>us :
ctaculum qui visa ea qnam ante duas lioras pro
:

pacis lausa se interponens, piigioiie perciissus fuit mortua dimiserat. exclaniavit Jesu Jesu quod mira- I !

ad unam aurium, sicut perallerum fere tempus fer- culum conspicio? Nemo certe de eo potuit dubitare,
rum tian^iret. Contiiiuo occisuiii ali iis fuisse Mi- maxiino cum visa est vestibus suis induta ainbulare
cliaelein fama vulgavit: ipse vero delatus in domum per domuni, ac si numqiiam infirraa fuisset. Ad
Hjaointlii lielaguer, atque in curli posilus supra iiiajorem autera certiliidinein contigit, annis post
stoream (iiec eniin plus coniniodi ei dare audebant,
rem gestam triginta, ut propter sequivocationem
qui expiraturum citissime credebant) Confessioneni
aliqnam. ab impiudenti Notario iiisertam relationi,
fecit, ut poluit. Adfuit mox Tbonias Ferrer, loci iterum res fuerit examinanda anno mdci.xix quan-
cliirurgus videiisque niortalem esse plagam, palani
:
do adhuc in vivis erant Claudia Sovias et Susanna
denuntiavit, quod eam curandam non susciperet, Marti.
ni.M adesset cbirurgus alius, una abiiide
leuca ex 12'J Iion Michael de Beivis, Toparcha Benizuelae,
oppido Cervera accerseiidus, iiuia formidaliat
ne in oppido Benigani jacebat depositus a tribus medi-
morerelur iiiter suas maiius. Innotuit mox
ctiam cis. Sed cura ei impositum esset stragulura, quo
Saura ejus uxori infelix casus qua; invo-
Isabella;
usus fuerat servus Dei Paschalis, cum ibidem in
;

cans opem li. Pasclialis. ad domum ubi


maritus ja- nostro S. Antonii conventu morabatur; et pater
cebat se contulitj et audito chirurgo stalim
misit ejus carissimum sibi filium ejusdera protectioni

commendasset
;

DECIMA SEPTIMA MAJI. 123


A commendasset, promiflens tabellam argenteam de- et interrogavit eum filiiis; quinara Fratres mndo 1>
ferendara ad sepulcrura appnruit infirnio ipse ; apud se fiiissent. Es capitis imbecillitaleea dici exl- "*"•
''f
Beatus, suo indufus habitu cum aspersorio; et aqua stimans pafer, suasit ut conaretiir dormire, nemi-
"'"'^
benedicta ei data disparuit. Adhac fortiter excla- nem enim cubiruliim istud fuisse ingressiim. Rrgo
mavit infirmus ; accurrit pater, mirantiir domestici videns Frahciscus serio loqui pafreni. enarravit
illi
ille quid viderit narrat, et melius se lialiere senlif, priedicla oninia qui videns filium
:
movere br.ichia
afque infra triduum citra alferius ullius medicinae et corpusantea irapeditum, fidem dedit miraculosiB
usum convaluit. '.'erum cuni aiife inipletionem voti, apparitioni maxime quando is etiam comedere
,

haiid diu pnst miraculum faclum, obiisset pater; Cffpit. Deinde mane facfo venit medirus,
visurus
novis iteriim infirmitatibus piilsatus est Michael, an jam obiissef inflrmus et inveniens eum dimissa :

quae sexennio toto ;egrotum habiieruiit, usque dum febriextra periculum esse, testis miraciilo
tam evi-
Helena de Belvis, amita ejus, animadvertit causam denti accessit.
redeunfium morborum non aliam esse, qiiam quod 132 Cafharina; Sperantijp Benignnensi. maligna
impletum non esset paternum volum pro filio sanan - infiatio adveniens. salutem humaiiitus desperatam >''"<'" ""<«
do, quando B. Paschalisei per miraciiluin succurrit. fecerat. Sed tactii Reliquia; in conventu iiostro lu dux sanaii'
Be-
tur.
Quare Eques iste cnntinuo ad sepulcrum ejus visi- nigaiii servatae consignata, habuit B. Paschalem
sibi
tandum se conlulif, et sigillum argeuteum eo dela- in somnis conspicuum, qui fumorem inanu sua
teti-
tum in capella posuit, ac sanus rediit. git; facfus aiitera sic ille crepuit:et evigihins inflr-
130 In Valentino conventu nostro Fr. Joanni ma, magnam efiauxisse sangiiinis ac puris copiam
Cirugeda, graviter infirmo, appariiit etiam B. Pa- invenit, seque ita sanatam, ut ne quidera senfiret
Slmili frppa
schalis, cui is se ex ammo commendaverat. postu- plagani, unde perquam copiosus humorexierat. Ergo
ritlone qiti- lata Heliquia ejus, dicens animos caperet, quia
: vocafa; ad se mafri narravit oninla,
cum eaque gra-
davi ceitits intra octo dies, qiii Nativitatem Deiparce prEecede- agere curatori suo. Alia mulier Valentina
tias ccepit
flt de sanilalc j «*
Missnm; et^
, .
i-
.

"^n^ ^^^^ egressurus ad andiendam



i
cubitum sana rnncesseraf, nnctu autera subitam
recviieranda
]; dafa benedictione recessif ab oculis decumbentis, sanguinis agitationem passa, mane reperit corpus
cui plane acciilit ut sibi dictum aiebat. Sperantia ac vultum tumoribus obsilum, quoruin unus sub
Raphael hahifans in Grao-Valentiae gr?vi quodara bracliio magnitudinem babebat. Ad-
niali cottonei

morbo ad ultimum vitfe discrimen addncta, invO' vocafus inox medicus nuliiim anfe vesperam reme-
cato B. Paschale ejus Reliquiam sibi posfulavit ad- dium ei applicanilum censuit : .sed raulier devofa
ferri. Venerunt ergo ex conventu S. Joannis de la differrennhut medicinam animae faciendam per
Ribera Religiosi duo. illius vestera ferentes; quara Confessinnem. Beatiim qunque Pasclialem oravit,
cum supra infirm<e lectum expandi.-^sent. dixit illa, ut se salvam vellef. qua; ei viventi tofies eleemo-
si vel filum unicum istius habitus possem glutiendo synam feceraf. Eodem tempore lapsa in somnum,
trajiccre, credo me sanandam. Dederiint illi. deglu- ipsum Dei famuliim vidit, qiii tuinoribus illis ma-
gravUer
iitfirmata tiit ipsa, et habereraelius ccepit, noctu autem, cum num iiupnnens, omnes evanescere Tunc ex-
fecit.

relevatur: ei advigilarent duse sororcs su:e. vidit Religiosum perrecla legra, valde liela, ab nepte quadam sua
genibusflexiim atqiie loquentem. Tiira a-gra ad so- istic praesente pnposcit speculiini : quod priusquam
rores; Qnid loquitur Frafer iste. Diciint illse Quis ;
piiella Iradidit; Domiiia, inquif, ainita, iiallos ani-

FraterJNemu hic adnst. Tum Speraiilia omninoeis pliiis habe^ iii viilfu tuinores. Qund illa verum esse

affirmavif, esse ibi Fratrem discalceatuin junctis videns, neqiie in fofo corpore allerius uUius super-
inanibus, insertoqiie inter digitos qund recitahat esse vesfigiura, praeterquam sub brachio ; credidit
Rosario, orantem versus imr.ginem Deiparoe lacfan- hunc sibi Deo volente servatura, ut ad sepiilcrum

tis, quae ibi repra^senfabatur intabula; dicebat au-


Beati adiens ibi ab eo liheraretur, quemadinodum
tem, se numquara Fratreraistum vidisse. Cuinrsum etiam factum e.<t.

Sorores Non quidem Frafrem istum non videmus,


:
1 33 Jain moribunda et sensus expers Sperantia
'""''' ""'''"""
non dubitamus tamen quin B. Paschalis sit, qui Domingo Mascaregliensis, depnrtata est in Nules
nuiiierala
venit tibi salutera redditurus. Et vero infra dies ad medicum qui respnndit seruin id nunc esse,
,
lepente sana
paucos sanafuif, qu» ab ipso illo moraenfo coeperat quando jam mortua dici poferat Spprantia. Cum r-i

relevari. autem non ita pridem obiisset Pa^chali^*, qui ipsam '''

C 131 Vehemenfibus febrihiis aliisque accidenti- inflrmam sjepius visitaverat doiiii su-c duin viveret,
febii ad eique auxiliura suum promiserat; ipse ei appariiit
extrema re-
bus exliaustus Valenfiaj Francisciis Foiif, adeo de-
bilis erat, ut suis ipse manibus capere cihum mm
in illoextremoarticulo. Quera agnoscensSperanfia;
dacltis snnita-
Qiiid hoc rei est, inquif, P. Paschalis, quorando non
li pristitite posset, alienis autem ingestiim stomaclius nnn re-
restitmtur.
ciiieret. Huic extrema Uncfmne munito mirabola-
recordaris mei, ut ine Deo cnraniendes sii-ut toties

prnniisisii? .Ast ille solum capite annuit, et dispa-


nus aliqiiot (decretorium ad vifam aut niortem re-
mediumidari niedicus jussit. Tunc FYanci^ciis petiit ruit. Sub ha'C in.se reversa mulier mirita est qimd
dari alhilaque aiidiret horolngii piiNum, qualo in Inco habitatio-
aliquam B. Paschalis Keliquiara sibi :

nedum in domo sua niilhim erat. Cliiniavit ergo,


est veslis, et super inflrmi lectum noctu relicfa.
nis.
arcurrerunt qui eam intermorfuns jam
Qui licet multis ex causis an'eadormire non potuis- et ntfniiifi ii,

et iu somnisvi- numerahaiit. Interroganti aiitom ubi lncnrum es-


set. horis circiter tribus dormivit :

dif Religiosos duos, quorum unus. qui laicus erat, set, cum id quod crat respondis-ent. et ciir eain

lecto j.icentis appropinqniins interrognvif


quid ,
morbi huc defuli^.senf, narrnvit illa qiiidquiil accideraf :

haberet andifo vero mali gepere, placide ei dixit,


;
etabsque alia medicina doraum suam rediit integre
sana.
bonum haberet aniinum, valituriim bene, tanfiim
rriicis signo se ipse signaret in nomiiie Patris
et 134 Eodem in Inco Nules Vincentia Monlenn ad
accedebat deposifa a modici.s, quamlo ""^^ °'"„
SpiritusSancti. Quamvis autem bracbiis im- finein vii<6
Filii et „
voluit sibi adferri plii.ilam aquae. acceptiB ex pufeo
peditus esset aeger et debilis, ufi dicfum cst, pntuit
siiitcio iradito
est in Villa-regalen«i conveiitu .sed allataiu junitadra
tamen tunc signaresese; evigiUns rum admira et qui :

in gra- non sunt ausi domestici hibendam ei dare, ne mor- '"""'


tione, ac Religiosos duos apud se reperiens,
ejus. tem accelerarent. C"mmeiid,avit ergo se maxiina
tifudinis signiim exfendens brachium. vnluit
sed ipsi cum devofione l'eato, vovitqiie quod ejiis sepiil-
qui sibisolamen fulerat, vestem deosrulari :

criim pedibus nudis visitatura essef, et linteum fu-


disparuerunt. En ipso raomenfo ingressus cuhiculum
strepitum : nebre appensura, si vivcret. Media autem nocte
est infirmi paler, qui audiebat aliqiiem
ipse
:

m GLORIA POSTrMA S PASCHALIS BAYLON.


ipse flam \isit, oiim eaquo Incutus, pliialam porre- tharina Ardid Suecana deposuit, quod cum niulier D
perdUx vUx
KX ITAL unde illa Ijibit fpir.ntDm potuit, et insigni pum qua'dam vitani scandalosam duceret, ipsa corara B.
xit : feminam ad
D'AnTA Ejusdem mulioris maritus Paschalis iniagine qiiadam prostrata oraverit pro frugem redire.
solatio siio san:i fiiil.

Francisrii» Canalila, litigii alifiuirl liabebat eum Ja- ejus conversione. Ex eadem auteni tabula audivit

cobo Mora : rjui eilucto cultro, magna cura violen- vocem hujusmodi prodeuntem Dic raulieri isti ut ;

tia pliigas aliquot chirurgorum


Francisco inflixit, vitam miifet, alioquin gravem ei a Deo pcenam im-
judicio valde altas. Agatha Stella,Casum ut scivit minere. Calharina nihil dubitans, quin ea vox Beati
uxor agpressnri», et pcriculum cnnsidcrans quod essel, proxirao maiie accessit eam quam spectabat

marito suo ex ea actiimc imminfbat, si li^sus more- monitiim fuitque id eidem tain utile, ut deinceps
:

retiir; vovit disc.-ilceata scpuliTum adir^, enque fa- optima; a;diflcationi fuerit populo universo.
cto vilani vnlneratoobtinuit a B. Paschiile. Intelli- 137 Aiinn MDCLV, Almansfe xviii Januarii, una
gens autem Francisciis qua ratione salvatus esset, in domo simul a-grotabant conjuges duo, sed gra-
yEgro sibi
condonavit irrogatam sibi injnriam, amicus .-idversa- vius mulier, ex atiorsu cum ac marito
Guiomara Joannis dicta,

rii cffectus. lelalibus symptomutis cnnjuncto. Huic ad Christia- vitamimpe-

135 In Nules eliam habilans .loannes de Men- ne moriendum assistebat Fraler nosler Josephus trat a Sancto
sibiapparente.
Conjuffes
doza, nb gravein morbum desperalns a medicis B. Domenec, qiii lestatur, quod infirma horreiidiiin in
irgroli iluo
commendavit, petiilque e convenlu Re-
Pa.-.chali se raodum oculos aperiebat identidem et sanura sen-
viHtnlur a
Sancto liginsum, qui sibi assisleret. Venit P. Fr. Ludovicus suro videbafur amisisse, seri repente sic incepit allo-
Morono, et eadem nncte posfquam ceteri cubiliira qui circiimst:intes Fratres, magnam fidem habea-
;

concessissent, ciepit inlirmus fortilerexclainare; in- mus in S. Pascliale, et nos ei commendemus quia :

gressoque ad clamnrem Rcligiosn pr.edicto, dixit jam nunc mihi adstitit, et mihi salulem roddens,
Non vides, Palcr, B. Paschalem, qui ad me visi etiam marito meo impetravit. Mirabantur prasen-
tJindum vcnif.'Cumautemi-^re-^pnnderet se neminem tes mutationem tam subitam et lalia ejus verba :

videro uarravit ei Joannes ipsuni a se visum, seque


; interrogavit ergo eam pra;dictus Religiosus, quid-
«b eo pristime reddilum sanitati quod veruin e.sse : nani ipsi acciderit. Respondit infirma, quod cum
apparebat, et proximo mane cnnfirmavit medicus, ei fldei professionem inculc;\bant, apparuerint sibi
declaransmiracnlosameam curationem fuisse. Uxor tres d*raones, monentes ne ejusmodi fallaciis et
porro cjii.sdem honiinis, dicta Vinceniia Bnrraz, rai- ineptiis crederet; jain enim animam ejus perditam
rabiliori eliani modn cxperta est B. Paschalis adju- esse : ipsa vero invocabat B. P.ischahira, cui mul-
torium. Nalus ei erat sub hrnchin tumor malignus, tum devota erat ; hic vero in habitu religioso, sed
quem ferro apcriri nec probabant medicus chirur- splendidissimo apparuit. una cum beatissima Vir-
giisque, licet maxime cuperent, propter nimiam gine. .alque dixit ; Ne timeas, filia. Inimid autem,

ejus diiritiem neque si probassent illi, permisisset


: reLinore ipsain volenles, respiciente in eos Beato,
ipsii, lidiiciamnninem hahens in Bealo collocalam, evanueriint. Et dixit a;gra, plena soliitio ac vigore
a qui» suaviori via sc curandam sperabat. Vovit ergo animi, S.inilalem nnbis impetra, si mihi ac meo ma-
sepiilcrum ejus niidis pedibus visitare, ibique bra- rito expediat. Et Dei inater ad Pas.;h;ileni sese in-
chiiimex ccra offerre : el eodem die in domiim ip- clinans, dixit : Jam ipsa tibi conccssa est : et dis-
siusvenire visusest Villa regalensis Prffidicator, Fr. paruit visio. Ambo ergo sauati exhibuerunt sese
G:ispar Rnnien, secum fercns servi Dei cafenam.Qui revisenti inedico : qui testatus est tara subitam o«-
eaindem infii-ma) npplicans dixil ; Cnnfide,soror, in rationem naturse vires procul dubio e.xcedere.
Fr. Pascliale, quod tibi reddct sauitatein etenim :

hora iindecima nocturna aperietur lumor iste. eum- CAPUT Xlll.


iuf> allrrlus
que in flnem hanc Reliquiam tibi fero, postea redi-
Hrh'jnist .v/ir- tiirns iit ipsam recipiiim. Hcdiil autcm pnst horas Aliorum miracutorum copia; duo ex secun-
cJff raifnam tres, el sccum anferen.-catenam abiil. Ipsa verohora do Processudecerpta.
suam ferrnle.
undcciiiia pra>cise crepuit niaturum apostema, et
])ost iiiagnam purulenti humnris copiam eniissam 1 ara copiosus est numerus miraculorura. per B.
cciisanle febribene viihiit miilier, et sic valere jii- Paschalem ejusque invocationem palratorum ut ,

dicarunt medicus alqiie chirurgus raane proximo nequeant omnia referri, nequejusta libra ponderari
Anathemata
regressi. Oclavo post die venit ad eamdem domum secundum suas omnes circurastantias itaqne de Sancto oblttta. ;

Fr. Gaspar Romeu ; cui ciim gralias ageret Vincen- plerisque solum facla est siraplex raeraoria, aliis

tia de acceplo bcncficio, eique narraret, quomodo qiia;ex Prncessibus consiant pra3termissis ultra ;

ipsa qua prtedixerat liora crepuerit aposteina; sfu- inflnitam illain multitudinem, qiiam manifestant
pore ipsiim haud mediocri implevit, iilpole qui se votivse tabelhe circura ejus capellam appensie, qua-
diceret neqiie de ejus infirinilalescivisse qiiidpiam, rura .si vel solas epigraphas annotare quis vellet,
neque ejtis curanda; causa veiiisse. niulto minus at- mulla charta opus foret. ('onjeclurara vel ex hoc
tiilissfi cateiiain, qiiam snb obedientia^ pra?cepto faciaslicet, qiiod f^pr^eter viginti larapailes, quarura
vetuerat Provineialis effcrri e conventn. Vicissiin aliqiiai pretiosissiraa* sunt) in eademcapella cernan-
obslupuit nuilier ist:i audiens, et obslnpiieriiiit do- tiir affixa argentea anatheraata mille, maniis, ti-
racstici omnes. qui cum omni certitudine afiirma- hias, capita. pedes. aut alias Iiiimani corpnris par-
haiit se ibi jam dictum Rcligiosum
Denique vidisse. tes referentia, licet pars eorum inagna consuinpta
auditis utrinique oinuihus, creditum ipsummet est aut distracta fuerit nara ; ^
qund necessariuin sit
Paschalem, suinpl.i ejiis persona, etiam post mor- capellani semper Imbere apertara, invent^ sunt ali-
tein snam voluisse dissiniulare gloriam tam insignis quando unica vice deesse argenti sic formafi librae
miracnli. quinque vel sex, nuuierum talium anathematum
i;)() D. Jodnna Garzia Carfagenensis, fllium, a liaud dubie maxiinuin coiifectur:e. Adde istis sepul-
medicis depositum. B. Paschali cnmraendaverat. ( ralia linlea, subaxillaria fulcra, cippos, catenas,
Apparens
Sonctusjulfet
Hic ciim nocfe qiia<l;im iiiagn;i voce cl;ira:ire ca^pis- sclopos, cerea sigilla, pictas in tabella votiva ima-
iegrum e IrC' set, accurrit ipsa cum niarito Cypriano Machi:ivel- gines, nullo iiumero coraprehendendas, quamvis
to surgere. Dixit auteiii eis filius, quod
In. (liuMiiiens videritRe- harain quoque pars magna perierit, dum capella
ligiosuni ex convemi S. Didaci. qui imperaverat ei, struebatur. Si solum ad prsecipiia miraciila notanda
ul siirgcrcl, qnia jaiu sanus erat quod tam promp- : fuisset adhibita diligentia mediocris. dubium nullura
tum benelicium gratantes rairati parentes sunt. Ca- esl, quin niulta bene spissa volumina implenda fue-
rint ;
DEOIMA SEPTIMA MA.Tl 19B
riTit : sed negligenti.im maxiniam hic coramissam Pascbfllis. Qnilm* dictis venit ftd sonnm, adhuc
fnissedebemusfateri. tremens et sanciiinem ore emittens. In hunc ergo IV iT\r.
139 Cum iirimum proposiia ha^c causa fnit anno cum rnrsus inspiceret Joseplius. flixit ei Victnria- n'.\iiTA-
Miraculnniin unopostioortem B. Paschalis, centum septuaginta nus; Nihil hnc est. amice. quia liheravit me S.
freqiienfia,
quinquenota^prinoipalioris miracula fuernnt adno- Paschalis. Post h«c, cnllectis quns .iecerpserat
t^ita terrainata vnro ipsa cnnsa est, oblento Boati-
:
fructibus. ambo conscendenint equos, redieruntque
fioationis decretn, auno Mncxvni. lie toto autpm in civitatem.
illo vifrinti quinriue ahnorum intervnllo nullam lia- 141 Jamquead domum Virtoriani venerant. ciim
bemus litteris con;-ignatani raemoriam, licet mira- hic desceudere ex erjuo volens, oinnibns membris
i/bl firavltu

oula etiam tunc plurima contigisse testenter innu- i/uam anle


impeditum sese coniperit, rursiiinqiie sangiiiaem jurlctilans,
mcra istius temporis vota quibus cogimurcredere,
:
ccepit ore fundere. Exceptum ergo br.achiis dome-
non solum ex ipsa civitate Vill;e-regalis vicinis(]ue stici suidelulerunt iu lectuiu, vocaveruutqiie medi-
ei oppidis, sed etiam ex longinquis regionibus adve- cos :vero toiuni crepuisse dicentes, vix ullam
hi
scripforum nisse qnam plurimos, ad grati.is vel reddendas B. spem vitiB reliquam faciebnnt, tam ipsi quamiixori,
negieclu
Paschali vel ab eo postulandas. Adde tiuod, cum in S. Pasohalem continuo invocantibus. Tum nperta
ignola
utroque Provincia nostra, et in aliis nostrao Hefor- ei vena fuit tentatumque an posset ov,i diio sop-
;

mationis provinciis, nec non in variis totius Ordinis bilia sumere in coenam sed fnistra enque in stafu : ;

Franciscani, aut oranes aut plures eccle?iK capel- biduum mansit. nec movere qtiidera se valens in
lam, altare, vel iniaffinem B. Paschalis babeant, Ier'to. Koc ille videns, fainilia?qtie siia caiisa affli-
uliique appensw videanlur similiuin beneficiorum ctffi compatiens ; Sancte. inqiiit, Pasi'h;ilis, quando-
memorice quaruni taraennuspiam inveniatiir scrip-
:
quidem servasti me, ne ipso in Inpsii totus confrin-
tis signata notitia. nisi forte in una alterave Pro- gerer serva nunc etiam mihi vitain, et redde sani-
;

vincia. Sed hunc defertum supplevit abiinde Sanctus tal.em. Sic precatus ilormivit usqiie maue, quando
sua conlinuando prodigia. Quare ne hact^nus a nie ingredienti ad se iixnri, ct, qni valeret, iulerrr^gaiiti,
-^ ex processibus antiquionhus rairacuh possint
.'•elata re^pnndit : Biuie :
sanalui
quia II. Paschnlis me sanavit. sultlto

IKc s- Pascha-
cuiiiuam esse suspecta, tamquam minus certo co- Da mihi vestes vnlo enim snrgere, et iu ejus ca- Irm-
:

gnita aut indulgentius examiiiata ; lubet eliam seli- pella Missam audire. Nec potuit prohibere uxor, bis E
gere nonnulla, farta abanno mdci.xv, quando expe- terve dehortata, ne faceret. Egressiis autem domo
ditiE sunt litterae Remissoriales pro secundo Pro- suaest ipso eo tempore, qno conveniebit .Magistra-
cessu, usqiie .ad annum mdclxx, quaudo Processus tus loci ad subrogandum pro co Capitaneiim, qui
hic fuil conclusiis. Equidem teslari possum, tam- militum cohortem duceret versus Dertusam a Fran-
quam illius causae Procurator, quod si adnotanda cis nbsessam. Stantes ergo Doniini isti in podio pa-
fuissent miraciila omnia, quse delata suiit ab eo tem- latii piiblici, iiirleriueprospicieutes Victnriaiiuin pro-
pore, quo per ^'aleutinurn Reguum publicatum fuit gredi Conventum versus, eum ad se vor'averiint. et
novum de Processum formari in onliiie ail Ca-
illis cur coiivenissent iudicaverunt qiii respoiirlit Cum : ;

nouizttiouem, magiscopiosum liiinc futurilm fuisse, bona vestra veiii:i, Domini, miiniis mibl commisvum
quam fueiMt is qui ad Be.Ttifioationem potendam exequar : sicut et fecit pnst bidiiuin stiipentiliiis
coiifectus erat. Sed ab intelligentibus stylum, in omnibus ; ipse vevn ad agendas siio Ijiberaloii gra-
Rom:ina Curia lioc tempore in hujusmodi argumento ti.is so contulit. .\rldit porro, quod ciiin soi:ii5 ali-
usitalum, et consideraiitibus causain totam esse qiint ex curinsit:ite abierit ad locuin ubi ceciderat,
terminatara per Decretum anni mdcxxu; sed dura- repererintque terrara, in quam capite prnno lapsus
taxat rlelecta fuerunt, ut ceteris certiora evirlentio- erat, pro ejus mensnra cavam ;
pinum autem qiia-
raque, quibus huc relatis argumentum conrludam. draginta sex pedes Valenlinns. qni pires Roraanis
140 Primo locD approbatum verlfii-atumque do- siint, esse altam : qiiod etiam duo ejus socli bndie
CAP. XXI- nuo est rairaculum, in persruia Claudiae Sovias pa- superstites cnntestautur.
tratum, quod supra nuin. 128 retulimus. Seciindo 142 Cum Perrus Ollvet et Catharina Alt.abella,
1'iier preclbui
E summa loco exceptum est aliiirl, quod contigit spei'taiiilihus habitantes in Quartegli vallis Sego inter Valen- n Sanclo Impc
pinu iC pcdes
alta lapsits
duobus in Villa-reg:ili viris, Josepbo Reiiau et Vi- tiim et Villam re^':dem, conductnuique h.abereut traltis,
!'
capite proniis ctorlano Escabez. Convenerat his vesp<^re qundam, niolendinum qii 'd Fimtis dicitur, a dicto Qiiartegli
in terrain, ut simul in pomoerium pmgreredeutur ad lociira Calhar'na
: loco niedij leucu distans ; ivlt :id visitan-
c autera pinis multis consituni ciim venisseut, lubiilo duni sepiilrrum B. Pasrdialls; et quia ilo miraciilis
fuit Victoriano, ut in earum unain. quie sui cujus- ejus niulta Inaiidierat, dum audienda; Missaiintendlt
dain avunculi erat. cnnscenderet,
nuces pineas lo- ciim eo devote colloquens sir.: effata est : Benerlicta
eturus, dissiiarle.itemultumsocio, raultumque tiraen- sit maler, talem fllium pcperit
qiire si ego etiara :

te infortunium aliquod a tanta corpjris obesitate, impr.egnarer et filium parerein, Paschalern nnml-
quanta gravabatur Victorianus Sed hic monitore narem. Jam prldem illa sterilem experta se erat, et
contempto, signo Crtlcis se muniit, Beatoiiue Pas- prolem pnrro conclpiendam desperare faciebat oetas
cliali coramenrlavit, pineas aliquantas coUegit, et quinqu:igeuari;e proxiina : nihilominus iutra decera
descendit. Nimiura paucas illas esse deinde aiens, raenses filiuin peperit, appellatura jue ex voto Pa-
ascendit alteram, simili signo invocationeque pr.e- schalein, inox atqiie gradi coiplt, h ihltu induit
missis ; ad cujus cacumen cura pervenisset, ad et Franrdscano : quem ipsi reliqult usqiie in annum
carpendum £i'uctum ultra qiiara vires ferebant pe- sextum ietatis, etexuitqiiodam sabbatoanni mdclxi.
dibus connitens, fracto sub se rarao cadeiis, in Tunc accidit, ut Illa sedente et nescio quid npjris
alium siccuin ramum capite impegit, amissoque hic faciente, ciri.-a portulam unde erat despectus In ca-

sensu in terrain corruit, pronoetiara capite. Accur- nales, per qiios aqua ad potaio forlur, assirleret

ritad lapsum socius, et pro raortuo liabuit, vlrlens super fimbrlas ejiis piier Paschalintis vidltque inter
pro mortni)
imxque effluereperoculos, aures at'iue os sanguinera. Ciim-
iitcct,
duos canales, ab ea parte qtia ;>qii infunditur, ve- i

surgens da- que post horara ac diraidiam nec minimura quidem nire annorum clrclter tredecliu pupruin, nrmine
vium sc coii-
vitse signum diret lapsus, d»erevitin urbem regrerli Mattliiam Gulraet, holros allqu<'t uvarura ferentera,
fat;
Josephus, casumque annuntiare. quamvls non sine peliitqiie ut slhi unuin rlaret. Aunuit illo. et sur-

forraidine pro se ipso aliqiia. Jainque asr-endebat in rexit a sinii matris parvulus, seque supra labrum
equum. quando vidit surgere Vi.:torianura, et cunalis inclinans, m:inunique ail Matthiatn, qui bo
iteratis vocibus clamantem audivit Vivat gloriosus ; trum alteri labro assistcns porigebat, extend?ns, ab
eodenique
:

120 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON


A eodemqiie m.innm jonulariter retr.ihente deceptiis. quiB viderant attestati sunt ; nec non ipse puer, qui D
Bx iT*i.. fallpnte inter conatum ripprehendendi vestipio, de- lapsui raiisam doderat, post annos octo ileponens
D ART\. j.jj|j^ pronus eiimile:n canalein, et ver^us rotara qiia; scicbat.
in

nolendinvm aquu; (leciicTi^nds nnpHdi volveliitur Mux M.ittlnas 144 In oppido Yli dicto vivit agricola, per quara
rapiiis :ul exchimans
rn.'itrem ; Dotnina, inquit, Paschali- honeslus ac prnbus, sedecim leucis ab urbe Valen-
nus subter rolam fcrtiir. Quilius anditis ilbi, tunc tina, dictiis Doiiiinicus Perez : qiii gravissimo sto-
fnrfe viiltum liabens conversum ad eos qui fru;^es inachi dolnre l.abnrans, eo diu toler.nto, conimendavit
suas immittebant rnoIie,surrcxit, .ic vcrsus ranalern se H. Paschali. venitad visitandurn sepulcrum, sa-
r-ucurrrt, idenlidefi» ingeminan<, S. Pascliiilis, iiunc nus domurn rediit, Sanctoque deitrceps tam devotus
ul me jijves tempus po>cit. Stabant ad molam tunc extilit, ut ad ejus imagineni dorai suse magna in ta-
for-le iigricolaj duo, iisqiie cnrnrnoliio eoi'uiri tritico biila piclam, foveret lampadem continue ardcnfem,
siiccevsurus Haplista Kerrcr, oppidi .Mmaneiensis aliaque pliira gr'ati afTcclus signa exhiheret. Hic
iWrtm i-jci-
organi-ta; niiorum uniis, nomlne Miidiael Misarrn, cainpum possidet Iribus ab oppidn suo leucis inler
maniiiii iininisit iii ai|ii;im cannlis, iliixilqiie vcrsus proxima montana versus meridiem, iii qiiibns mnn-
orificiiiin ejus. si iorte inter anguslias suffocatiis tanis per sp;itium sex leucarum in longitudine, nulla
pucr adliiic haireret : sed co non invento, regressiis unqiiam visa est aqua currere. extra illam qiia? cer-
in iloninm cst. Interim ahus.
Michael Guallart tisin puteis ex pluvia colligitur, nd pedem montium
nunrupatus, egres!.us per allerurn ostiiini luerat, per disiaiiliam milliaris unius effossis iii riipe : quos
versus eani part(>m qua rota circumvnlula aqunm si contingeret exiccari. necesse erat aqiiam ilhic
ejicit, comminulum saltem corpiisculum excipe-
ut jumentornm ex oppido siibvehere. Talis cum
tergis
ret : quem qni dorni rcmariseiMnt videniiit redeuii- loci iialiira sit, accidit ut anno mdclxi, qiii aquariim /„ aridis
tem ciirn puero, qiinm m.inu ducebat, nil hesionis egentissimus fnit, supra hominum seculi hujiis to- viontanis
p.-is^o. Occurrcni nialer excejiit cuiii ulnis. et dixit : tius memnriani. in regno quidem Valentino nniver- ^^

H Fili, quomnilo taniuin ovasisti peiiculum ? P^c.^-pon- sn, sed maxime in inont.tnis istis, ubi triennio toto
dit pucr; Nuinqiiid iniii ibi ad.-labat quid.iiii Fr.ilcr? non plueral ; accidit, inqiiam. non soliini isti putei
iit

Iilcmqiic lespiiiiderat intnrroganli Micliapli r,iiallart, prorsus ;ir'iili essent, sed etiam umbrosse circa pe-
qui cxiens ut eum requirerel, invenit eum ad hibrum dein valles, iii qiiibus lacilius aqiia servafur. Interim
nec aliud .scivit addcre, qiiain Rcli-
ip.sius aqiia;; in fiuxu erat ineiisis Aiigusfiis, et fruges suas. qiiam-
giosum ii-lum similem fuisse Frairibus, qui ex Villa- vis raras ac paucas colligebat liominicus, imiltum
regali solcbant doiniiin siiam venire. solicitus, lam pro hominibiis quam jumentis, quo-
I4ii Minus fortasseeum feriet hic oasus, qiii non rnm npera ntebiitiir, magnasitipressis. Ergosninpto
viderit istiusmodi inolarum Ilispanicarain fnrmani, , in luimeros ligone abiit aquam quKsiturus iii iio-
cujus pri.pterea dehneatin expressa lernitiir iri pro- mine B. Pascliatis, quem meminerat, dum adhuc
cessu, sed noii est aique lacile ipsum etiam hicexlii- pastor esset, elicuisse fontera aquae.
liore : itaqiic hnc solum addain, qiiod cornni Domi- 14!) Vidit Iioc ejusdem pagi rusticus Thnmas
nis Kpisciipis,.Iudicilius reinissorialibus, Siippromn- Gnillen, qui juvabat illum, et flagello granura excu-
,
toretidei, Notai'io, Appaiitnribus, aliis(|ue, dixerunt ticliat in area; noniinicumque sic euntem inlerro-
viri tres, di»putali ad locum raolanique inspiciendam, gavit, qiin iret. Rpspnndil Dominicus ; PaterPtischa-
et ex cjusniodi ocnlari nolilia p.-onunlinndiim, quid lis nobis ile .iqiia prospiciat. Cui Thomas arridens :

sibi viileatur de ciisu isto. Hi ergo post pricstitum De aqua? nulla abliiiic usqiie ad nifire invenitur.
In jiro iri,,irx jiirainciilum et alia in similibus consueta. asserue- Qu:e insania! Dominicus nihilominus; H,abete, in-
7ir'Z'ndZr.°'
'""' lil^rationem isfius pueri triplcx miraculum quit, Hiluciarn in B. Pascliale, qiiod nnbis et nnsfris
romprehendere. Priinuin, i\mA non sit suffocatus jnmentis aqu,am sit daturus. Et liwc dicens ad inon-
inter angustins canalis, per qiias aqiia versus rotam tis siiperiora conscendit atque iutra se ait : Pater
desccndit spatio palmorum undecim ; sic ut ille su- Pasch ilis, respice prKsentera necessitatem : tu nobis fi,„scnimmi
pernc quidein nnn pliis quain duos et ineiliiim pal- suciirrere debes. Cumque processisset ad p;issus cir-
mos palimt, infcrnc vero vix quatuor digilos, ut citer quingentos a tugurio, ad seiiientem faciendara
tanto ra:ijoi-em impeluin cadens imprimat rola:. Al- erecto; siibstitit in loco eadem cura fiducia : ocu-
leruni, qiiod aqure •'nrsitan tantus impetiis fuent,
si lisque inoinncm parfem circumaclis, et cuncta teque
p
utpucrura ultra istasaiigustias extra canalem effu- sicca inveriiens, neque discernens in quam partein
deril (quod ipsuiii"tanien iinpossibile est, imp,=dieii- pofiiis ligonem imraitteret; eiimdeni sustulit, dicens,
tibus id iransversis lignis, qua; cratis instar a lal.ro In nomine Dei et Patris Paschalis, perniisilque ca-
ad hibruin diiclic lalera conlinent iie divclhintur) dere ut fors lulit : atque eodem instanti adraira-
tunc niliilnrainiis cndcre supra rotam debuissot ille, bundus vidit scalurire aqiiain, cui excipieiida^ fos-
penitusque confriiigi. Tertiuin, quod iii subins cur- sam fecit, plenus jubilo ad raapale reditiirus. Non
rentcin fossam, quaa utniinimuni habet aqnain poterat gaudium simulare viiltus qiiare sic laelum
p<il- :

mos i|u:ituor et mediurn pr-nfiindam, a rola de- videiis Tliomas; Qiiid boni, inquit, refers PatroneV
voluliis pncr ( si .lcvnlutus' eo u.sque esl) Aniiuntio, repi.nit Dnminicus, gaiidi.im
non modo m:ignum ,

non fucril suflbratus, sed nequc gutt:.m deplulierit. qnia jim nobis aquam H. Pasclialis. Nugaa,
de.lit
ncque cnnterr-itus sit. Atque in huiic iiii.duni .Iiidi- in']iiit:iltpr. Inimo ipsa veritas, ait Dominicus. Tunc
cibus probata cstveritas iniraciiliniaxirnedurn puer ; siniiilsubeuntcs ad lociim. iiivencruiit fossam aqua
ipic, jiim quatuordecirnanni.s natus, et
interrogatus plen:im, et iillra lahrura exnndantes latices ad infe-
qniii fecerit Frater, qui apud ipsum
erat, et quorao- riora defluere. Mansit ad h:cc atlnnitus Thorans,
do vpsiitus luerit, respoiiderel, quod ccperit ipsum nec minus adiniratione repleti sunt cuiicti acfolte ;

per manura, .subdnxcril periculn, ad illiia fos.-.x- quorura beneficio fons


la- ille iisqiie liodie fluit, devofio-
briim deposuei-it. lihi eum invenit Miihael neraque erga Sanctum auget, iisque eo ut
Giiallart ibi nunc
piwfatns. ibique henedictioneinei dederit, :;c disces- a-dificala sit sumpliinsa Ciipella.
serit in habitu Fratrura S. Francisci. Accedit
(luoil 140 Miraculum hoc m,agis conspicnura reddunt
teslos isti rintcnt, icni faciam in inslanli
cuiii pucr ; circiiinslantiie pliires, quales aliquas hic n..landas
egrcssus sit plus quam ad qu,adr;>ginta quatnor
pal- censen. .'\nni plusquam octo priEterierant, quod
mos longitudiiiis de sub domo, ad locuni iilii rcper- isiiid Domiiiico Percs accidif, quando dcveiiiendnm
tus est qnodnue sex persoiia;, quje tunc in
; ill.i>
mo- ad probatioiiPin f.jit. Postquam igitur lllustrissirai
lendinn crant, omnes adhuc fueriiit
in vivis, et iis Jiidices Apnslolici examinassent ex fide digniorihus
istius
. :

DEJIMA SEPTIMA MAJI. 127


A istius loci testes sex (quomodo etiaiii pntuissent sin- menses fnistra insumptos dimisit qualem invenerat,
silustocta
gulos illius et circumiectorum locorum incolas exa- alque parentibus dixit, per niiraciilum posse E\ n M..
noii nisi
Malhemafi-
Cl5 examinart
inin.ire) coii^tituerunt ut totuni sua; Andientiae (ni- curari. Nihilominus ne quid M-a ex parte inlen W \nTv
illi,

jubetur .* listerium ad fonteni miraculnsum acccederet, ad tatum dimitlerent, adhibueriint alium niedicuin,
(ijus situm gualifateni'|iie delineaudam, electis ad Doctorem Josephum Yhanhez, qiii eliam ip^e labo-
lioc perilis mutliemalicii dunbus, quorum unus fuit ravit in vanum anno uno ac mensibus noveni. Af-
P. Joseiihus Zaragoza Societatis Je^u. quem niui ve- flicti tam infelici suicessu parentes, post aniiuin plns

relior primis Hispuii.-e nostra- ingeniis adnumerare; iiu.im diiiiidinm ifruin cogilaverunl de remedio. sed
alter Uoclor Ludovious Cambres, Magister cerenio- quod esset humaiio potentius ; et lilium inilioMaji
niarum in ecclesia Metrupolitana Valentina, puljli- a;ini Moci.xix co;nmendaveruiit
Paschali, cui pro- I).

cusin eauniversitateMathematicarumdisciplinarum miseruiit ipsum hahilii sui Ordinis inrtuere et Nove-


Lector. Hi ergo una cum Subpmmotoie, Notario, naiii ei lacere in capelhi, intra ecclesiam Oratorii
et Apparitoribus, meciiiu utcaus;e Procuratorealiis- S. Pliilippi Nerii erecta. Hoc cum fecisseiit,rursum
quR nonnLillis, disce^scrunt
Valentia octo diebus XVII Maji; die festo ipsius Heati , in eadcm capella
ante Natalem Domini, nnn sine magiia sua admira- comiiiiinicarunt acceptaqiie imagine iinpressii, qua-
:

tioTie, quia calur erat qualis mense Augusto et ni- :


les devntus Sacerdos ibidem distrihiiehat, doraum
hilominus quando Valentiam ledire ccepimus, in redierunt. Ubi invento Dionysio suo (id scilicet no-
vigilia ejusdem Dominici Natalis, invenimus per rainis puero eratj corpiis per aulam Irahente, pater,
montana nivem duos palmos altam. Quod sane
ista imaginein ei porrigeiis, dixit : Dionysi, iste est S.
animadver^ione dignum nobis est visiiin si enim :
Paschalis, ora eum ut det tibi tibia-. Qiii mox bal-
suOito gressum
prius ihi niiixisset aut pluisset, impossibile fuisset buliente lingua, idiomate Valenlino dixit, Saii do niotiuntur.
formare quod optabatur
judiciiiin naume cainer. Ohstupuit pater ad has fllii voces,
147 Cum autem ad oppidum Ybiense appuliinus dixitque intra se; henedicte Paschalis! Quid si
primum, eram ego solieitus admodum ubinam de- per tuara intercessionsm sanetur hic puer? Ipium-
center facerem hospitari tot ineffi Coinmissionis so- que inaiiuelevaiis etpedibusinsistere vidcns (id quod
cios : sed laborandiim nequaquam fuit. Tanta enim triennio toto nequiverat) dimisit euin Ircmeiitem, et
fuit omiiium in nostro adventu lietitia, ut ini-ol.iriim dixit Eia, flli ini Dionjsi, amhula et veni ad me.
:

priEcipui qiiiqiie certarent, quis potissimum aliquos Qiii e"dem moineiito arabulire ccepit, et praigre-
ad domum suam deduceret. Proxima autem die di- dientem patrein seqni brevi autem saiiatus est in-
:

gredientes ad fontem videndiiiii, multiludo pliirima tegre. succrescente ad tibias carne. ciim singulari
sit comitata. Ibi condita sunt mstrumenta ad judi- omniiim etiara raedicorura qui ipsum curaverant ad-
cium neces.saria, ibi suas Matheniatici dimensiones rairafione, iiti ex eoruin depositionibiis constat
delineationesque feceriint. Ad certiorem autem rai- qiiareetiam videre puerum Judices voluerunt, vide-
fontis aqua
Mc crescit r;iculicognitionem maiidatum est, ut quatuor in par- ruiitque habitu Franciscano veslitiim.
nec decrescit tibus, iiifra supraque fontera prajdictum etexutro- '149.Nibilo minori miraculo serv:itus est ibidem Equi catcibus
Valeiiti;e triennis filioliis Julii Capuz sculptoris, eo- ct rota obtri-
que eflossa huinus exploraretur. an scaturigines ihi
tns puer ac
aliqua,- essent. Acces.-it testimonium m:ixime seiium dem ipsii aiino ineiise .-\prili. I^rat hic in ptatea,
pro morluo
etexpertorum, sancte affirmanlium, quod neque ibi qu:i' T;irazena!is dicifur, ad ingressiira areai ante habltiis

neque in toto isto colle vidissent, non dico scaturien- conventum Pra'dicatorutn,iiiiondo iilac transiit rar
tem aquain, sed nec vestigium quidem alicujus qui rus rotarum quatuor; niulisqiie reculcitrantibus,sub
istic aliquando fluxerit torrentis
fontem veroilliim :
eorum pedibus prostratus est; inultis quideni prae-
a suo principio neque auctiim aliquando neque mi- sentihus et acciirrentibus (er;it eniin hora pnst me-
nutum fuis.se, qiiantaciunque esset pluviarum copia ridiein quinta; neinine tamen impedire valente, quo

raritasve. contra quam in puteis solet accidere. Ail- minus obtritura calcibus corpus eliam rotarum una
debant, in ea aqua neque herb.nm nec animal ullum translret medium : unde de ejus morte duhitabat
fontibiis iamiliare crescere : appareb;irque tellus sicca nerao. Ha:c videns, qui etiam prasens aderat, Joan-
miniraei|ue argillosa, qua; a superficie u.sque ad nesquidam Ramirez, sunipfum iiiter brachiapiierum
fuiidum, ad liuinani corporisstaturam excavata, pr;c- delulit ;id matrern; interim duiii pator, qui in con-

stantem continehat aqiii.ni, li. Pasrhalis ntiiicupa- clavi ad plateam operis aliquid de.Mgnabat, aiidifo

tam quam quia miraciilos.im esse cominunis erat


:
vulgi slrepitu atque ciaraore dicenlium, qiiod filius

fania, devotioiie niaxima undique petebant infirmi. J;ilii Capiiz a carro esset oppressus, nihilque aliud
iiiile coiijicieiis, quain quod plano confractus esset,
Addo ego, quod diini miraciili niagiiiiudinem expen-
dereiit aliipji . dixerit Thonias i.luilleii : Domiiii, oculosinstulitad impre.ssain B. P;isrbalis imaginera,
nolite iiiirari : quia Dominicus Perez tant;i cuin fidu- cui specialiter devotus erat, etdixit; Sancle mi,

cia discpssit e mapall, lapidem quemvis per-


iit si
iiiiserere mei et fllii mei. Eodemi|ue iiislanti aiidivit
pulsiim ununi ex pr<-edicta imagine; unde pecfori
cussisset, elicilurus fuerit aqiiain. Qiia.' verba, cx
suo t:iiita,' confldenriie iiicrcvit affeclus, ui niliil so- moji sine lit-
oro rustici profecta, haud piirvam ;uliniratiiuiera stor.e tusum
licitus descenderit in atrium, ubi uxor sua coram
merentur. repttit.
populo multo puerum tenebat brachiis. Attenteque
iiispiciens eum. iiiiem credebant niortuum, nsfendit
CAPUT XIV.
vivere, ef quidi-m nulla parte hesiini; licef c lavorum

Alia qualor miracula, ex secundo processu rotffi inflxurum vesligia adhuc iii c,;irne teiiella cer-
nerentiir. Denique stupentilius oiiinibiis explicuit
desuin/ita-
sese de manibus inspicientiuui piier, rursumque in

Tibnr para-
V alenti* in dorao Josephi Marti, ex priedicto plafenui ad lusum se coutulit.
Liicn-
Ybiensi oppido, erat nobilis quidara Cortes 150 Die XIII Noveinbris anni .«ncixviii.
ttjticx, plus
tiato Francisco de Vargas, Parocho loci Cor-ralrubiu
tjiennio fru- diclus, maritus Isabell*. Horuin lilius sesr|uiannum
stra curalx. duodecim palmorum, a terrilorio civilatis Chinchillu! in regno
natus, lapsus ab altitudiiie dicti, in

genibus ad talos peduiii paralyticus niaiisit, tibiis Murcia), accidit, ut hora post ineridieni prima secu-
penitus arefactis, ut quibus prieter pellem et ossa riculam accipiens, ad ferranidam clavam juncis

nihil esset, et solis utens m.iiiibus, miserura corpus inarinis molliendis serviturani, tertio ictu sic feriret

trahebat per terram. Susceperat eum quidem curan miinum suani sinislram, ut graiidem sihi plagum in
dum' medi"Jus'"Univer^tetL7 sed post quiadecira fligeret; qua; ajUDCturamedii digiti usque pollicem
ducta
138 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS B.\YLON.
(lucla indicem fere totum pra-ciderat, ex pellicula scliali exemplo suo perannos multos
devotus, et ei D
EX ITAr,. teoni utcumqiii* pendenleiu, quia usque ad palmam usitato quotidie recit.aret quinies Pater et Ave, at- 'J«'« Jiwsi

DnjHitK ftre
peuetraverat ferrum. Ad exclauiaiitis Parochi vocem queimagiuemcuraretsecum sempergestare. Deinde "J^'/,j'°*'°'
amputului accurnt agrici.la, Martinus Siu.arro dictus vidit- : regressus in civilatem alteii fratri, similiter Sacer-
que (juoil uiia manu alteram lc£^ant tenens diceret: doti, casum totum narravit et die postero ad no-
;

Adjuva me, Sancte Pasclialis, qui pauper Pre.^byler slrum conventum venieus, post siicrum iu capella
sum, et sl dii;ili.s caruero vivere non pntero. Ad B. Puscbalis celebratiim. omnla accurate exposuit
agrlcolam vej-o c.inversu.s aiebat; iJiunine Marliiie, Vicario Foraneo Doctori Hieronymo Vives aliisque
cgo mcip.^um niutilavi. Militaverat Martlniis in Du- aniiois. ostendens eis plunibeas glandes, easque pro
calu Mediiilancnsi alque in Belglo per aunos dunde- reliqulis apud se semper habens in bursula us-
tamen quod onini vita sua noii vide-
ciin, .•ifTIriuavit quc ad mortein, quam etiam hodie simili cum reve-
ritplapam, ex qua sangMis tam copiosus piofluerct, rentia gestat ejus frater. Propositum miraculum hoc
adcu ut prae liori-ore tam cruenti spectaculi pene etiam fult Jndlcibus Apostidicis, sed prupter absen-
ipscinet exanimaretur. llunc ergolam consternatum tiam Josejihl Botin, qui tamquam testis de visu ex-
vldens Paroclius; Animum, inqult, resume, Mar- pectandus putabatur, non statim insertus Processui,
tiiie quamvl.s enim inciderim milii di(jilos, taiiien
: quo, prius quain iste reverteretur, excepta suut ta-
in Ueo et B. Pa.-clnile conlido. quod nullam iiide meii Irinm testiura tide dignissimorum dlcta.
noxam letincbo ; dum eiiim Sanctuin iuvocavi, et 153 Finein narrandis mlraculis injpuiiens, unum
sepiilcrum ejiis vovi adire pedes, eleemosjnas in addo, quod inense Martio anni mdclxv contigit apud paralijtica
pauperes dlstrlbuendas mendiciins, ccssavit niihi Castelllonem planltiei, in lilia Leoiiardi Robira et saimtur.
(lolr.r oinnis. T.tnta Paroclil confideiitia auinios re- Mirie Poades , latere sinistro paraljtica , sic ut
vo.avlt agricolic : i|ui niliil invonicns qiio sangulnem trunoi Iustar jaceret In lecto, nihll proficieutibus
si^cret, conliivlt pistillo larboiiis allquid, et cum inediciiiis. Huic Dou Petrus Ascentlus, Vicarius
p:innlculis qulbusdam appllciilt plagiu. Quainvis au- locl qnl Codns dicitur, suasit ut cum suis parenti-
tem.niliil doleret Isesus, jussit lumen exutuni vesll- bus ad aiixilium B. P.ischalis recurreret, cum voto E
bus in Ipclum poni ; atque ex ('liliicliilla acccrsiri visiiandi sepulcri. Factuin id erat feria quinta die
chiriiriium, llcet ipse lattuni Id mdlot. 'ln Martii et seqiieuti die experrecta puella integre
;

151 Adveiilt cliirurgus, Joseplius Picnzo niiilcu- saiia, inagiio cniu gaudio desilivitde lecto, ca'pit-
p.itiis, sub inediam noctein, cum jam dornilret Pa- que pertot;ini domum discurrere, quiu totis (juatuor
riichii.-;, (am bone cnjnatus eo vespere ac si iiihil meiisibns per se inoveri iion potuerat. Slaliin vero
mali pas.ius es>et; el cnnim ip^o Murtino dlscoope- votuiiilacium Irapleverunt parentes, Villam-rega-
ruitplagam, inuUuin adniiiaiis, quod cuin ea lum lem vonwntes per occaslonem, i|Uod P. Fr. Anto-
griindis es>et et in parte tain pcrlculosa , ubi ne- nius PaiK^s concioiiator eodein ibat ad eumdeni ii-
ce.sc eriitiiicisos fuitse ncrvos, arterias, venas at- nem .'qui refert. quod Ipsis sacrura dlxerit, etpnel-
qurt tendiiues ; nnn lainen ub ou prtdlucret gulta laiii oculls suis vlderit.
sanguinis quainvls non nisi violenler abstialii pu-
;

tuerint fasciir, concreto sanguine quasi agglutinjia;


maiiui ipsi. Jussit deinde ut moveret digilos: qiiod
GAPUT XV.
cum facercl, iion satis seipsum capiebal chirurgus, De /leatipcat/one Paschalis ct aclis in causa
certi cognosi-oiis qiiod plagn us.iiie ail palniam pe-
Canonizatiunls usquead an. '1G72.
netrarit; dixitquo: Dnmine Paroche, iiihil boc erit.
Tum illo cum ferveiiti (.xclamalioue respondit; Eigo 1(1 extollendas B. Pasihalis prarogativas liaud t . .\,\u.

digitos. qiios Sliirfitiin


ipse inilii inclsos vidi, sanavlt S. Pa- jiaruni faiii, ijuoU causa Beatific.itiouis a!que Ca-
vniHorum
schalis. Hcncdictussit Deiis. Idcm dixit eliaraMar- nonizalionis ejus processerit tani celeriter. ul intra iii piomovendo

nvlla ciira- tiiius; (hiruigus aulem priiiiain curatiouem \ulneri annos tredeciui conclu.^a t-il.; bou( ri Pasclialis mi- i'itichalis ko-
tionv adhibiiit ipsu vorc-
oitlii- in loco, jnssitquc, ut quoniam nullo ruui iii njodum f;iveule Paulo Papa V cuin nmltis
liUn cnafj-
alio syin]itom:ito pr.diibcbatur Parocluis la.sus Eniinentissimis Cardinal-bus., et Rege Catholico
mciitatur ,

manlis. Chiiichilliim sc tiaiisfprret, iiieliori cuni commodi- Philippo III iuslaiite, cum primu Minislro suu Duce
tate eurundum. Paruit Parochus ; sed deiiije con- de Lerma, aliisque Praelatis atque Capitulis vario- V
; siderans solidala esse ossn, et iilhil mole.stlaj se runi Regnorumet Civitatum, sua^Sanctitati ad enra-
patia vuliicre, quantiimvis ipsum videbalur grande; dem eHectuni su])|ilicari[iljuji. Qu'am auteni serio id
decrovit, omissa ulleriori curallone, ei Ipsam eoin- egerint omnes, ne singulis referendis proiis.ior eva-
mittoie qui (o.perat. Neque spes sua eumdem fe- dam, vel solius Kegis epistolie ad Pontiticem satis
fcllit qiiia t(.rtIo iiidc die potuit Missam celebrare,
:
Liurentium expedita, die
dei-Iarabunt. Prinia ad S.
et iiitia quindciiam pbuie sanatus fuit, absque eo 1 r;sovembris MDcvin liunc co.itinebat sensuni.
San-
quod vuliius inlereii tcmporis aiit puiis aliquid for- ciissime Pater. Scribo Marclioni de Avtona, Le-
maril, aut medicamento ullo clausura fuerit. Ad galo mco, ut meo nomine tupplicet Sanctitati ve-
qu«e omnia. pra;ter chirurguni, quatuor testes
alii Hea- tMlcne Phl-
stra;, in euni qiiein ip>e explicaliit fineni, ciri-a
jurati accesserunt. tificationem Canonizationem Fr. Paschalis Bay- li/i/nteitn de
et
452 Ar.no miiclxiv cum ab itlnere quodam do- lon DiscaU;eati ex Ordiiie S. Francisci. motus mi-
""'''"' '"'^

uiiix aa
mniii reverteretur Uou Joaiiues Trenion Presbjler,
racuhs.quai Deus quotidie operatur per ejuh merita. roiUi/icem.
Denionsis civitatis inquilinus, uiia cum suo sororio Rogn Sanctitatem luam, ut placeat eum audire» ei-
gtnndttms e
sclopo ictus Josepho Hotin. exilit e dnmetis quidam, et ab in- que fideni dare, condescendatque petitioni tam justae,
iion taiiitiir. lervnUo exigno sclopum explosit in D. Joaniiem quai magiaun Dei obsequium cuntinet
; ob quam :

qui invocato li. P;isrh;\le in auxiliura de equo cor- etiam causani, et quia ipse .^^inguiari devotlone me
rnit, quluque glandibus percussis in pectore , et ferri profiteor erga istum Dei servum, accipiara
mortuus ex judiclo sui sororii. Hic vero cuni ele- istud pro singulanssirna gratia et beneficio Sancti-
vans, vcstesqucdissolvens, nullum in corpore vulnus tatis vestraj; cujus personana Dorainus noster con-
reperit; thoracem vero inspicieus exciitlensque seivet, ad felix et prosperura
, regimeu universalis
juxta imaginem B. Paschalis ei adsulam, invenit
Kcclesia:.
glandes quas dixi quinque contus;is planasque,
ve- li)5 Altera hujusmodi fuit, indidera data vJunii
luti si mallels subiuta; fi.rent.
Admlralus successuui anno mccxui. Sanctissune Pater. Quamvis ahas scri-
etiain ipso Joaiuns, sororio suo suasit ut
essel Pa- pserim Sauctitati vestri© iu ordine ad Beatificatio-
nem
; ;,

DECIMA SEPTIMA MAJI. 139


A nem CanouiEationem sancti Fratris Paschalis,
et diss. Paternilafi scribere epislolam quam vicleKs D
ProvinciiE S. Joannis Baptistie in regno Valentiae ; his adjunctam; Et quia mandavit, ut ego etiara idem Ey, ITAL.
adeo tamen desidero digno honore aflect.i»] videre faciam, et propicr multas caiisas, quae obligant ad D'ABT.t.
vitam ejus exeniplarem, tot niiraculis ornataiu, quae desiderandam rem. taiitopere coiKliicturam ad Dei
Dominus noster operatus est ad ejus intercessionem obsequiura atque solatium omnium supplico Re- ;

jam raortui, unde indies crescit devotio, (luse in his verendiss. vestrie Paternitati, ut safagat eflicere id
regnis erga ipsum habetur ; ut voluerim i\e novo quod sua Majestas tanfa ciim eflicacia iujiingit, per
Sanclilati vestrae pro eadem causa supplicare. affir- media quaevis maxime conducibilia ad finem interi-
mando quod recepturus sira singularissimum favo- tum ut denique ad Canoiiizationem deveniatur.
,

rem etgratiam quemadmodum prolixius testabitur


:
Deus conservet Reverend. vestram Palernitatem
,

Sanctitati vestra; Comes de Castro, .ad quem me re- queinadraodumdesidero. Madritiv Decembris nncxiv.
fero. Doniinu-i noster c.nservet Sanclitatem ve- Dux et Marchio Deniie. Tani polenti cordataque
stram; ad bonum et prosperum regimen suie iini- soliciludine primo causa progressa est quemadmo-
versalis Ecclesiae. Anno rursum .sequenti Mucxiv, dum diximus. Cum enim proposit;i esset principio
xxiE Maji ex Aranguez scribens, ita loquitur Rex. Januarii anni mdcix , subsequentis Junii die xxii
Sanctissiroe Pater. Scribo Comiti de Castro, Ora- expeditae sunt Remissoriales ad formandos Proces-
tori meo, ut nomine meo supplicet Sanctilati vestrae sus in genere. et ad formandos alios in specie aliae
pro acceleranda expeditione causie l3eatificationis die XXVI Februarii anni mdcxi. Quibus fonnatis,
et Canonizationis Fr. Paschalis Baylon, laici Discal- transmissis, examinatis, et discussis a sacra Con-
ceali Proviniiif Valentin;p, qua; ab annis aliquot gregatione Ritiiuni, f;icfa insuper Relatione coram
tractatur in Aula ista, propter multas et justissimas Sanctitate sua, placuit liuicseqiiens hreve expedire.
rationesad hoc concurrenles, etpolissimum propter
grande obsequiuin quod fiet Deo qnemadmodum
13 minutiusexplicabitLegatus mius Rogo Sanctit.-item
,

PAULUS PAPA QUINTUS


vestram humiliter, ut pUiceat eum audire, eique fi- Ad perpetuam rei memoriam-
fJem dare et condescenderesupplicationimeae : quod
jiropter pr;esignatos respectus suscipiam pro favore Xn Sede Priiicipis Aposfolornm , nullis licet no-
et gratia singulari vestrir Sanctitiitis, cujus sanctani stris sufl!r;igaiifibus meritis, a Domino constituti
jiersonara Dominus noster conservef, ad prosperum piis fldeliura vofis, quibiis fideliuin in Ser- Dominiis
ot felix regimen suae universalis Ecdesise. vis suis honorificatur, libenter .innuiinus,eoque fa- BuUa PauU
ItiG Neque his contcnta Majestas siia, curabat voribiis prosequinuir 0|qiortnnis. Sane pro parte di- V Pontincis
etiain instabatqu'^ media, ad finem i-^tiim cilo con- de Jicalifl-
iit lectoruin filioruni Ministri Geiier.nli3, et aliorum cuttone et
sequendum nei'essaria, maxinieqiie proporlionata et Superiorum , nec non Fnilrum Orrtinis M:norum culfu Pas-
efficacia expedirentur : queniadmodum iiifelligi po- S. Francisci de Observantia Discalceatorum nuiicu- CfiUtlS.

teritex epistola, q.uam eadeni M;ijestas dignata est patorura ; nobis nuper exposifum fuit , quod bon.
scribere Kevcrendissimo Patri Gener.ali, q»i tunc mem. Pasclnilis Bayloii, ejusdera Ordiiiis dum vixit
Qiiarta: cjiis
toti Ordini pritsidel);it, his verbis. Ricx. Reverende profpssor, multis et eximiis virtutuni , giatiaruin,
dem ad /'
Cenerakm. et devote Pater Generalis Ordinis S. Francisci. In- ac niiriculorum dnnis a Di.inino illiislralus fuit
tellcii in quam boiio statu inveniatur Beatificatio quapropter non soluni universus Ordo priBdictus,
Sancii I-'rafris Pas.halis, amoremque ef benevolen. scd c.tiam carissimus in Chrislo filius noster Phi-
tiani quibus S;inct.itas sua amplexiitur hoc negotium. lippus Ili.spaniarum Rex Catliolicus, ac dilecti filii

Scio equidem ir.ultiplices causas ac rationcs quio ,


nostri Francisi'us S. R. E. Cardinalis Lcriuie nun-
eodem coiicurrunt, quodque non soluin opus piissi- rupatus, nec iion Regni Valenliic Proceres,
totiiis

mum sit, sed veslra etiain niaxime referat : tamen Nobis bumiliter .supplicari fecerunt, ut,
donec (' i-
propter particuhireni devotiouem .qiiam profiteor nonizationis honorem, quem dicto Paschali Bajdon
erga isfum servum Doinini nostri, et jtropter ma- ob ejus pxcellentia iiierita, aliquando divina adspi-
gnam consolationeni qiia; ex Canonizatione tali pro- rante gratia, h.ibitum iri sperant ab .\postolica ,

venict omnibus, volui etficaciter tibi iniungrre. quod Sede inipefrent idcin Paschalis Bayloii Beatus vo-
;

et facio, ut ex vestra parle studeas negotiiim sic cari, ac de eodeiii Officiiim et Missa, ut infra, reci-
C dirigerc, suggerendo ipsum meo nomine Sanctifati tari possit. -Quare nos. rc prius per Veiienihiles
suae, quando judicaveris exjtedire, utcausailla con- l''ratiesNostros S. R. E. Cardinales Sariis Ritihus
tiiiuo suum cursum habeat, et ex omiii parle psr Prjeposifos. quibuseam examin-indiira mandavimus,
ficiatur qiiod concupisco ; et rcpr£eseiitaiido siiigu- inaturo discussu ; deeoruiiideni Cardinaliiini coiisilio
larem grati.'ira qnani eo facto recepfuriis siim
, hujusmodi supplicafionibiis incliiiati; ut ipse, bon.
Comilide Casfro Oratori meo. CardiualibusBorghe- nicm. Paschais Baylon in posterum Beatus nuncu-
sio, Zapata ac Borgia jam ante ciipsi, hoc eis par- ; pari, alqiie de eo singulis aniiis die xvii M;iji, quo
ticulariter commendando ex qiiibus cognoscere : obdorinivit in Doinino,'a Frutribiis ejusdem Ordinis
poteris qiio loco ros sit^ eoruinque auxilio uti
quia iiircgiio V;ilentia: commdraiiiibus, lainquara de
in hoc magnum recipiam ohsequium. Ex Pr.ado ,
Confessore non Pontifice, jiixta Ruhric;\s lireviarii
die XXIX Novembris mdcxiv. ef Missalis Romani, Officium Missace-
:Ycilari, et

Ego Rex. Antonius de Horostigui. lebrari, nec non in Ecdesia Or-


Fr;ifruni ej'usdem

157 Tam solicitae Regis circa hoc negotium vo- dinis oppiili Vill;c-Reg;ilis, iii eodem Regno Valcn-
lunlati , teslimonium grande accedit ab epistola tiie existentis, uhi ejus corpus reqtiiescere asseritur,
I,itter.v Ditcis
Excellentiss. D. Ducis de Lerma ad eumdein Reve- ab oinuibus Presbyteris. fam seciil.iribus qiiam re-
de Lenna a<l
reiidissiraum Patrem his verbis. Ex rARTK Regis. gularibus Missa ut siipra, similiter celchraii li-
, ,

Reverendo et devoto Patri Generali Ordinis S. Fran- bere, et licite po.s.«it et valeat, Apostolira aiictori-
tafe teuoru priBsenfium coiicediiiius et indulgemiis.
cisci.Sua Maji-stas tantopere desiderat fcrininatain
videre Beatiflcationem sancti Fratris Paschalis Non obslantilius etc. Datiini Ronia' apud S. Ma-
quod licet bene sciat iu' quani bono statu res sit, et riain Maj...rerasub anuubi Piscatoris, die xxix Octo-
quam benevola se erga ipsam ostendat Sanctitas bris MDCxviii. Ponlific.itus nnstri anni xiv.

sua quodque. qui;i.talis est opera, ipsam sic tra- )5'J His iii Hispaniam alque in alias provincias
;

ctabit Revereiidissima vesfra Paternitas, sieut ejus perlatis. festii.ii B Pascliiilis celebrari crepit ubique ,

qualitas exigit : nihilominus voluit vestrie Reveren- maximo cuin plausu et apparatu, ni;ixiine iu regiio
17 Valenliiio
Muji T. If
;

130 GLORIA POSTUMA S. PASCHALIS BAYLON.


. Valentino, qnem si quis describere vellet, integrura de ipso. tamquam de Confessore non Ponfifice, Ofl5-
EX ITAL. volumen facile impleret. Non potuit tameu vel ita ciura Fratribus ejusdem Ordinis iu regno tantum
d'arta.
satiari ardens desiderium eorura. qui B. Pasohali Valentia; commorantibus concedere. Cuinquepostea

se profitehantur obligutos, quin suas apud faventera hanc recitandi Officii cnncessionem Sanctiss. Domi-
Pontificera proveherent preces, ad magis latiusque nus noster Gregorius XV ad universum prsefatum
exlendendum cullum Beati quibus oblentum est : Ordinera exteudisset, atque ad supplices ejusdem
sequens Breve, expcditum die x Februarii mdcxx, Ordinis iustanlias iternm huie sacra? Congregationi
Pontificatus xv, quod incipit Alias pro parte di- :
Causain dicti Beati ad efiectura pariterCanoiiizatio-

lectorum et continuatur ii>dem quibus ^upra ver-


:
nis demandasset; eadem Congregatio, referente II-
bis (qucjrum nihilomiiius tenor, prajter contrario- lustriss. Cardinali Boncomjiagno, omnibus iis, quae

rum derogalionem liic omis>am. jubetur iii pr^'sen- aiile Beatificationem ipsius ex.uninata futrant, ite-
tibus pro expressis haberi ) deinde se([uitur. Cum rum ac <liligenter discussis censuit, po^se Sanctiss.
autem, sicut dictus Philippus Hex, ac dilecti filii Dominuin uustrum euindem Beatum, quem Philippi
Atla ejusdem Minister Oeneralis, nec in-n alii Superiores ot Fra- ni Catliolii-i Hi^)aniarum Regis, et omnium fere
Bulla (le am-
tres ejusdem O^dinis S. Francisci de Ob&ervantia. Hispaniaj Proceium atque Autistitum preces San-
pliflcatione
Nobis niiper exponi lecerunt, ipsi pro eo, quera erga ctuin atque in cuelis regnantem declarari poslula-
cuUus.
ipsuin Ijeatum Paschalem gernnt, devotionis af- runt, solemni Ciuonizatione qiiandocumque volue-

feclu, plurimum cupiant, concessionera et imlultum, rit universa; Catholicie Eccle^iaj proponere vene-

ac desuper coiifectas lilteras hujusniodi ad univer- randum.


8um Ordinem Fratruin Minonim S. Francisci de Frauciscus Maria Cardinalis a Monte.
Observautia hujusmodi ac etiam ad pr;-edictum
,
Joannes 1'. Rinuccinus Secretarius.
Villae-Upgalis , ubi ejusmodi U. Pascbalis corpus IGl Ad huiic usque gradum perducta erat causa,

reqiiiesrere, nec non Turris Formosas SegoiiUnse quando eam veliiti in securo positani videtur ipse
E
diopcesis, unde idem li. Paschalis oriundus esse as- Sanctus, pro sua etlara in cuelis humilitate, siispeu- Causa dila-
seritur, respectivo oppido, j)or Nos, ut infra, ex- saiu voluisse, et prserogativam cedere S. Petro de aonis ejut-

tendi ; Nobis idcirco bumililer siipplicari feceruut, Alcantara, quem nosti\e Pruviiiciae magistrum ac rfe'«

ut eoruin votis in pra^missis annuere de beniguitate fundatorera venerabatur. Cum enim die xviii Apri-
Apostoiica dignareniur. Nos igilur de eorumdein lisejusdem auni, emanasset Breve Beatificationis
Cardinaliura consilio posterioribus hujusmodi sup- H. Petri, suspensa est causa B. Pasehalis plus-
plicalionibus inclinati : Concessum et indullum. ac quam ad viginti annos [quamvis ad luijus Canoniza-
desuper confoctas litteras hujusmodi , ad omnes tionem UrbauusVIII decrevisset procedere) rejectis
utriusqiie sexus Rellgiosos dicti Ordinis Minorum siipplicationibus eum infiuemporrectis annoMucxxiv
Regularisobservanti», in Keguis Castellje et Arra- et XXVI. Tandem anno mdcxlv misit Provincia Pro-
goniiu commorantes, auctorilate Aposfolica tenore curatores suos ad prosecuMonem causje ;
qui licet

priBsentium extendimus et ampliamus. Nec uou ut ea jam es.set Jefiuitive comlusa, et etiara aDecretis
in Villiu-Regalis, ubi ejusdem 13. Pasclialis corpus Urbani Vlllexempta, petierunt litteras .\postolicas
requiescero, ac Tnrris l''orinosae, ubi idem Beatus Reraissoriales ad probandura ea, quaa po.st Beatitica-
Pascbalis, ut piwfertur, natus et educatus esse as- tionem successerunt, directas ad Archiepiscopuin
seritur, Oppidis pnedictis ab omnibus utriusque
, Valentinura et Episcopos duos. Formatus ergo se-
sexus Regularibus, ac etiam Presb^^teris et Clericis cundus Processus est ab Illustrissimis Dominis Di-
secularilms, de eodiMU Beato Paschale, juxta Rubri- daco Serrano Episeopo Segobiensi, et Hyacintho
cas IJrcviarii et Missalis Romani liujusmodi de , Miiiuarte Episropo Manorcensi qui licet raaxime
:

coramuni Confessoris non Pontitiris Officiam reci- desiderarint quam optirae demaiidatura sibi negotium
tari et Missa celebrari respective valcat, auck)ritate dirigere, et Notarius causie V'mentius Ayerveesset
concedimus pariter et indul-
et tenore pra^dictis addictus Beuto et in suo oflficio valde expertus;
gemus. permisit tamen Deus iutervenire errorem, bumano
160 Obiit porro sanctaj m^moriM Paulus Papa judicio vix possibilem : prout constat ex Decreto
Vauuo wncxxi die xxviii Januarii, etsuccessit ei sacra3 Congregationis Rituura anni mdclviii.
Gregorius Papa XV die ix Februarii qui sufficienti : 162 Deni:^uecuin egn esseni in hac Roinana Cu- ^
notitia pr;orogativarum bujus c.msie iustructus ,
ria propter alia Provincia? meae negotia, et jam jam
post Otficii rccitandi privilegiunuiniversaliteradto- regressurus in Hispaniam, absque eo quod totis
Ordinem extensum, progressns ineaest; visis-
tuiii quinque annis operain abquam ista in reposuissera ;

que secuiida ac tertia vice in sacra Rituum Congre- anno mdclw qu^cdam circa earadem iniens,
consilia
gatione atque per tres congressus approbatis mira- inter alia accepi, ut curarem expediri novas Remis-
culis quatuoidecim, tanlo cum suocestu, ut unus soriales ad nova iniracula probamla et antiqua con-
pry:cipunrum Cardinalium esciamans dixerit; A se- firmauda. Etobtentum quidein decretura est statim,
cnlo mn est audilum tale; expeditum est denique sed litterje non prius expedit» quam ego jam in
etiam huc decretuin die v Martii .yucxxii. Cum sa- Hispauiam revertissem. Diii porro non potest quot
cra Rituum Congregatio causam Canonizationis B. scse objecerint difficultatesacceleraudte executioui
Paschalis Baylon, OrdinisMinorum Regularis Ob- donec tandem absoluta fuit S. Petri pr^dicti Cano-
Decrelum
servantiaj Discalceatorumprovinciai S. Joannis Bap- nizatio, ejusque festivitas terininata Valentiae dieix
S. Corxg.
RUuum pro Ilispaniarum regnis, a felic. record. Paulo
tistre iu Octobris anni mdclxix. Mox enira Uemissorialesillae
Canoniza- Papa V tribus Rota' Auditoribus commissam, et ab litterae pra^sentatse sunt, processumque est tara fe-
Hone l*ai'
eisdein mature discussam ad effectum ejusdem Ca-
chalis:
scrupulo dici possit, multa supra na-
liciter. ut sine
nonizationis, referente Illustriss. Cardiiiali Bellar- turEeordinem intervenisse, secundura judicium ex-
mino, approbasset; ac de Processu tam remissoria- pertorum. Finitus deniqueprocessus est, Romamque
lium ct compulsorialium actorum, quam testium allatus, et sacrae Rituum Congregationi oblatus, ac
examinalorum validitate, deque ipsius Beati virtuti- brevi quinque Decveta expedita. Horura ultiniumfuit
bus, sanctitatis fama, Reliquiaruin ac sepidcri ve- signatum ii Januarii auno mdclxxii, indicans, quod
neratiune. nmltis denique ac prajclaris pnst ipsius Sanctissimus Dominus noster Clemens Papu Deci-
obitum miraculis sullicientissime coiistare prouuii- mus, ad preces P. Fr. Christophori de Arta, Procu-
tiasset; placuit eidem summo l^outifici, siraul cum ratoris specialis in causa Canonizationis B. Pascha-
Bealificationis indulto, facultatein quoque recitaudi lis Baylon, benigne annuit atque mandavit, ut in

secunda
;

DECIMA SEPTJMA MAJI. 131


secunda Congregatione sacrorum Rifuum. habenda
sentenlia et Emlnontissimorum Domiuorum Cardi- D
coram Sanctitate sua pro causa Beatificalionis et nalium sacris iisdera Ritibus Prffipositorum
sufVra- ES ITAL.
Canonizationis. omnino proponatur duljiuin snper gio, iiti omnibus probationis D'ABTA.
calculis absoluta, com-
miraculis de his, quae superveneruntpost illiusBea-
probalafiieruni.Priuiuniuempe Francisci de Bargas,
tificationem.
cui indcx sinistrie inaiius seciiris ictii
sibi pra<cisus',
16.3 Haclnnis Stimssil Chrisloplmro in ejus-
ille.
iit vix culis particulje colmreret, statini
d/m cousolida-
ncgotii jnocuraliane />. Hieromjmus Taus.
Hic tis ossibus. et nervis, et cute. omnino validus
resti-
rognlus eorum qux consequciiler acla enint histnriea,n
tutus est. Et quartumlJomiuici Perez
Agricola», qui
tcxere nnrralioncm. nihilullrn promotum esse respondit, ope Beati implorala ad primum ligonis iitum,'
nisi quod impetratum ex
sil fnwle pro Ctinonivationc (a- aridiori et prorsus iiifccciindo terra! situ, perennis
cienda decretum liujusmodi Constitiito in Congrega-
:
et nuinquara vel excrescentis vel delicienlis aquffl
tione sacrorum Rituum ile rultu Beato Pascliali fonteiii exilire obtinuil, quo publica loci et ar-
Baylon, Ordini.s Minorum Regnlaris Observantias mentorum calamitas fuit rcparala. Quare peractis
Discalceatorum Sancti Francisci, auctoritate Apo-
omuibus, qua> novissiina fel. rec. Urliani VUI de-
stolica exliibito ex Indulto fel. recor. Paiili V, deque
creta cxigunt, Sanctitas Sua, accilis iterum Consul-
validitate Processuiim, super iis (|U!e post indultam
toribus, eorum unanimein sententiain nec non
Car-
Beatiticatinnein supervenerunt rite confectorum ; nec
dinaliumsufrragia probavit, tuto posse quandocura-
non de ejusdein Heati lainas sanctitatis et venera- que deveniri ad solemnem Beati Paschalis Canoni-
tionis percrebrescentia; taiidem in Congregatinne z.itionem, jiixt;i riluni Saiicta' RomaniE Ecolesia; et
habita corain Sanctissimo Doraino Nostro Clemente sacrorum Canonum dispositionein euinquecuniDeo ;

Divina providenlia Papa X, discusvis plerisque rai- regnanlemin gloria Sanctorum, eorumrleni Catalogo
raculis, qu;c Deus (qiii ficit mirabilia magna solus)
adjungere universali cultu colendura. Die xxv Sep-
intercessioneServi sui dignatusest operari, quaedam teinbris Moci.xxiv.
ac sane celebriora, ad relationem Eminentissimi D. F. M. Episc. Portuen. Card. Brancatius.
Cardinalis de Maximis, ex unanimi Consultorum Bernnrdinus Casnlius Sacr. Ril. Conijr. Secr.

S. FABICS MARTYR,
AN ALIQUIS F^SllLIS IN ETIlUIilA.
celebris qnondam Ktrurix urbs, tilu- Ferrarii assertionem firmandam. Imo Abbatia
ffujus reli- F-Tesulee, S.
guias Fssu- lum etiamnitm Episcopalvs rctinet, H pristinse Martini.in fofaFa'suIanadia:!cesinulIaest. Nostra S.
Hs esse et fortnna' vcsiigia, amano in colle templa ac coe- Martmi Parochia niiUam ejusmodi Keliquiam liabet;
coli alt Fer-
nobia, villiisqne non ignobilca Fhienlinornm, et alia S. Mirtini iu Mensola, iu qua colunltir xxii
rarlus,
giiornm ei vicinilns cxiliniis
fiiit. Ilic \x\ abbatia S. Au^^isfi HpJi-iuia' S. Andrea? Scofi, est alteriusEpi-
Martini colitur xvii Mnji, S. Fabliis M;irtyr, cujus scojtatus. Vcreor ergo no Ferrarius, in nomine fal-
isthic corpus asservitLir, uliauclnrest PbilippusFcr- sus sit, vnlueritque significare Abbatiara S. Uartho-
rarius in Calalogo SS. Ilulia:, o//pf/'(/(Nillius Abbati<e lomrei Canonicorum Lateranensium, in qua sunt
tabulis : sed quo tempnre, inquit, sub quibus, quove plura Sanctofuin corpora; ac singulariter qiiinque,
in loco martyrium inierit, ignoratur. Acta etenim quornm (^icuti ex Abbafe intellexi) ignorantur no-
ejus desiderantur. Subdit dcinde, cum Fspsulis se, niina : sed nee liorum quisfjuam colitur xvii M;iji.
esset, liujussancti Martyris monumenta, si qujeade- 3 Talia, vl acccpcinl, ad Bolhudum mitlcrc mox
rant, pervestigasse, sed nihil prjeferea reperire po- curavit Legatus,
aifdita epistola hac : Coininiinico

tuisse. Ejus meminit idcm Ferrarius e.v Calahgo nuncea, a Patre OrdinisServorum Flurentia?,
qiiae

! Sanitorum qui in Romano Martyrohriw desideiautur, antiquitatis sfudinso, ad me Mis.sa sunt de S. Fahio
annis diiodccim post priorcm Calalogum edito. Ex ta Martyre rujus Reliquiasdum qua^ro Fjusulis, nus-
:

bulis Ecclesia) Faesulanse; quasi jnm prorsus oblitus qiiam esse indnlui. Utatnr his Paternitas, Vestra, si
Alibatise Marlmianfe asserens quod de eo in libro
: ad rem suani facere videantiir el quandn scripto- :

Sanclorum Ecclesix F.v.^tuianx, auctore Francisco ribus fidere neqnaqnam ^^t ubiiiue possumus, videat
Cattnneo Episcopo Fa?sulano, (it mcnfio. Eum nos au sirailia non pr.ostet diligentius investigare, et
librnm nou vidimus. Snspiromur aulem, linuc cumdem niea utatnr (-pcra, qualt»in uflero qiiaciirn(|ite in re
fortassis S. Fabium essc, qui runi S. Autbimo Prcsbij- addictissiniam. Vaioat cum plcnifudine Sanctorum,
tero, aut posl cum pauh, in Sabinis circa Forum-no- ac Nestorei fruafur vita, onine.s ad pioruin vene-
iit

vuvi marlyrio cst coronatus, dc quo xi Maji egimus. rationem atque erudimentum in lucem proterat. Da-
Sed nullum suppetit, quo conjecturam isiam firmemus, tum Monasferii Wcstplialoruin. die xix Januarii,
argumentum. MncxLix. X)o/cH/('r.sYi«f fcrimus, quod de religiosi.ssimo dr illn fatnrn
fldrni fuce-
2 //*c olim scripserat Bolhndus nosier, ijratificalu- Scrifitorc Fisyrariu, optima {iit omnino crcdimus) fidc rt( ulleyatus
rus Illustrissimo Fabio Cbisio, IScnlonensi Episcopo et circa Sanctosvcrsalo, queri tolies liabeamus, in multis Friiiicisms
y4postolicx Sedis ad conventum Monasteriensem pro male informatum, aut conjecfura non satis fnndata Cotanei
univcr.fuli Eumpx pacc Legalo Pleniiiolentinrio,postca usum, ahcrravissc a vero; coqui' nos cotji ut ad ejus as-
sed eum ibi Alc.randro VII Pontifici Ma.iimo : qni vicissim operam serta singnla hifsitettius, donec inveniatur ccrliorauclor
esse notum suani B-iUnndo volcns repcndcrc, noluni sibi Fhrentia' qiii tlla ronfirtnet. Non tamcn propter pnrdictum res-
negant Flo-
quemdam c.v ordinc Scrvorum Rrligiosum rogavil, ut pon.ium Scrvitx istiiis Florentini prwtereunilnm S. Fa-
rentiui ef
FcCsulaut, quam diligeniissime in pra'dicta inquireret. Paruitli'C, hiwin jwiica.ssemus : majoris enim apud nos ponderis
et in hxc verba Iialice re.spondit Quantumadcorpus : fuisset auctoritas Francisn Catanci Diatelii, a Ferra-
laboramus in apquivnco. Egi
S. Fabii attinet, certo rio (ut di.rimus) allegnli. si revera constitisset nobis,

hac de re cum omnibus fere urbis Fiorenti£e anfi- qund lale quid ab eo sit scriptnm pa- : quippe qui, post

quariis et cum Cancellario Episcopatus Faasulani triiumsuum Angclum, Fxsulanam Caihedram Episco-
neque eorum aliquis invenit responsum idoneum ad pus obtinuit ab anno unLXX usque ad mdxcv; ndcaque
annis
.

m DE S. FABIO MARTYRE.
A annvt lotit xxx priui obiil quam Ferrariut secundum quomodo verum difficile ; invenimvs enim D
sit est captu
Catalogum cderet : infra qnod tempus muUa circa sedes inter colieclanea Vitam S. Andrea^ Scoti, Qnj^iUim in
nostra ad
el m sacias mutari polucrunt. pro xxii Augusli, exeutplnr epislolx, aniio MDCXLVi die
sitKm monas-
naslerll S.
4 Cur ergo nuo loco non posuimus Fabium ? Cansam VI Sovembris od prxlaudatnm Fuhium Chisiumf for- Marlini.

li vere it dicam. /iijit dc EpiKVupo isto ejusque gestis satis pro~ tnssis ab eodem Florentinn Servita seripta', iii qna dici-
FabH me- lixe U/jhefluii, materuim ope.ris sui roUigere e.rorsus tur, quod ad pedes coUium Faesulanorum decurrit
miniiiel.
Flotentup, ubi ttatus diu vixit, etpraecipun ejus circum- fluvius Mensula dictus, supra quod est ecclesta sub
jectnrumque. urhium monumetituaccuratjssima diltgentia titulo S. Martini, qu;e e^^t Prioratus monachorura
est perscrulatus; isto autem loco, id est tomo 3 Italia: Casinensium. olim autera fuit Monacharum. Eadem
sacrxcol. ^ii, de .scnptix Frandsci sic lantum habet, quoad silum hahel Frnnciscus Dincetius in VitaS. Do-
sfiripsit fle Aiigii>tis8imo sanctie EiicharistiaD sa- nati, cujus /Indreas iste discipnliis fuit, etin ea exper-
cramento homilins undecim, Ilexameroii Ubrossex ; velusfo codice cjusdem monasterii a Constanfino Cnje-
Hetrusce et eleganter erlidit nonnuilas suorum prae- tano transcripta, clare dicifur : Erat prope eamdem
decessnrum Vitas, insuper de auctoritate Papje et Fapstdanam civitatem.juxtafluvium Mensulam, qute-
Concilii, de superstitione artis magie» aUquot S. : dam honorem S. Martini fiierat con-
ecclesia, qu^e in
Ambrosii Rpisoopi opus-cula vertit. Ex quihus verbis structa, paganis conibusta ; et in alia, per
et a
atiud non posnumns intelligere, quam inter cetera ejus Philippum f^^iUanum Hetrusco sermone antiqno descri-
opera editutn amio Mi)Lxx\ni /ihellum lialicum, sub pta, atque a D. Placidn Puccinelli, scripiis librisqiie
Komuli, primi
fwc titulo. Vita glnriosi Martyris S. editis claro, nobis Latine reddita : Erat ad radices
Episcopi Faesulani, et aliorum pluriiim sanctorum collis ubi F.^sula3 vetustissimae sitas erant, juxta
Kpiscoporum successorum e}\is,scilicetS. Alexandri, torrentem Mensulse, basilica quEedametc. Addequod
dequo agemus vi Junii; S. Donati ex Scotia, /)ro xxil Abbatije Fsesulan^ {qu:e circa medium .seculi xv siih E
Oclobris; cl tunc>>olnm Beati, ^iunc etiam Sancti .\n- S. Antonitio Arcliiepisinpo Florentino translatn est ad
jj dreai Corsini. cujus Acla illustraiitnus xxx Jatiuarii. Canonicos Regnlnres, qmvqne tempore riUaiiicirca an-
Atqui ncque ni jam dicli.i Vifis, neque iii Dediculoria tinm Mcccix adhuc erut nigroruin Monachoritm) suh-
prxvia ad Franeiscum de Mcdicis Mfignum Ducem jiciehatur iste Prioratus S. Martini. Monachis ergo
signatu ix Maji, iieqite in snbjuncta exhorialione ipso itlis jam fere extinclis, qui super eranl, credi possunt,
ediiionia aniio xiv ejusdem Muji, facla ad Clerum in auctoritate ejusdem iaiictiArchiepi.scopi, ad Florentinam
Synodo Diacesaua congregalum, uspium me.ntw fxt sui Ordinis Ahhalinm transtati, cum celeris snis pos-
alicujm S. Fabii. sessionibus atque adeo cum jnmdieto Priornlu: qiiipro-
B lieittat igitur ut judicemus, Ferrarium, el in alle- plerea niinc censealur esse dicecesis Florentinse, aut re-
gando Frfincisci libro (]e Sanctis» illius Ecclesire, et vera etiam sit per lcgitimain conventioiicm inler Epi-
in nominaiido addiem S. FabiO Martyre, erra-
liunc scopum et Archiepiscopum
vissCt vero scd miro modo, etique viirabiliori quod tie.c 7 Non esset igitur Iiic muttnm cittpandus Ferrarlns,
occa&io qnide.m cxerrandi ulta sc proilat, ansain forsitan qui prius scripsit apud Fsesulas in Abbatia S. Mar- Quomodo id
mtnc sit diaec.
nobis privbitiira ad occultatn nliquam circn jam dicta tini ;
poslea autem dixit Fassulis in Hetruria S. Fa- Ftorentinx.
verilatcm eritendnm etenebris. Interun visim est operx bium coli: si indirln oii^n j-Jhhalia,nunc Pnoraln, falis
prelinm hoc nnlfem loco cxhihcrelectori specimcn nostrx Martyris aliqua invenirctur notitia ; pro qua deiiuo re-
circa res etiam tniuimas ac duhios diligentix, sane per- qvirenda adivimus per litleras ad paratissimum nobis
quam lahorioSiV; ut tntvlligat, classetn illatn PraHcr- in ejusmodi casihus auxilium Itluslrissimi eruditissimi-
missornm, singulorutn dierntn Actis pncfixam post cer' que viri D. Antonii Magliahechii; qiixrentes insuper de
tos cujusque diei Sanrtos^ etsi paiicmmis sxpc ver- loco et situ itlius Priorotus. Licet enim Fuesulje ipsa^
bis prxtermi&sionem excuset, majori plerumque opera ad Boream sinl respectu Florentix, diozcesis tatnen eis
confici , quam integros quandoque de certo aliqito subjacens uilra Jmutn atque Florentiam versus Me-
Sanclo commentarios; pervolutundis scilicel auctorihus, ridiem protenditur, sicuti apparet ex dictis i Maji ad
tum altegutis qunm nmt allfgalis; sed qui videhnntnr memoiiam S. Euphrosgni in IncnFlo- Panzani : inler
eodem fvrsitan ahquul cnllafuri; cl scrihendis ullro ci- rentiam Senas diversa prorsus positura sito, ad Pesa.'
et

troque lHteris, cnm fantidio ntrimque minime levi, dum flmninis ripam dexlram. De alio S. Fabio Martyre,
SHO effeclu sfudiutnconatusqiic frustrnnfur,ct hoc solum cujus corpusallalumRomie, Viennnni .4ustriiv, agemus
postomnia scitnr, sciri de re tota nihil. xxi Maji; simulqiie de aliissimiliter iiluc allatis vario-
Ecclesia S. Martini de Mensoia, etsi alterius rutn Sancturum Reltquiis.
quam Fssulana- dioicesis nunc esse dicotur, id tamen

DECIMA
,

DIES DECIMA OCTAVA iMAJI.


SANCTI QUI XV KALENDAS .lllMl COLUNTUR.

SANCTUS VenaNTIUS Martyr Camerini in S. Luccgia Virgo.


Italia. S. Euplirasia Mart. Nica^-e in Didivnia.
S. 1'atannon Presb. S. Juliana Marlyr.
S. Hortasius Prcsl). S. Tlicoilorus i;pisc., Marlyr Itomai
nassus.
S. Scrapion Presb. S. Potamion Episcopusin .-Egypto Martyr.
S. Pantheras, S. Fclix Episcopus.MartyrSpcllatcnsis.
S. Dioscorus, S. Tlicoilorus, Marlyr .\ncyiu\
S. Prinius,
S. Tccusa,
S Pclecondus Diac. Martyrcs Aic.xan- S. Alo.\andra,
j
S. Ccnroiius, dria;. S. Claudia, Ivirgincs Maityres
S. Dativus,
S. Pliaina, \ jbidcni in (iala-
S. Lucius,
S. Eufilirasia, |i;i
[
S. Ma.xinia.
S. Ma(ron;i, l
S. Hernion Lect. S. Julitla, 1

Et IV alii, S. Sosandcr, Martyr Ancyra;. "


S. Euelius sive EITuchus, S. Urbanus, .Constantinnpoli-
S. Dioscoiiis Lcctor, Mart. in ^gypto S. Tlicodorus, tani Prcsbvtcri, (
S. Bustasius Presbyler, S. Mcncdcmus, Clcrici, Laici,
S. Palamon. ,
Sancli i.x.Kvii, ] Martyrcs.
S. Pantlicrus, S. Sira,
J Virgo ct Marlyr iii Pcrsidc.
S. Pclcgionus, S. Convallus Arcliidiaconiis Glascuensis in
.MartyresByzantii,
S. Dierantus Lector Scotia.
S. Dativus,
nunc Constan-
S. Anastaso Lcucadiie in mari lonio.
tinopoli.
S. Harcianus, S. (Juinibcrlus Salcscii in Il.uinonia.
S. Luciosus, S. Morolilanus Martyr Hcmis in Gallia.
S. Luciana, S. Algisa sivc Elgiva Rcgina Angliir.
S. .€gina, S. Ericiis, I!c.\ Siiccia;.
S. Cassius, B. Cuiiicliiius lU' Tolosa.
Ordinis Ercmilarani
S. Victor, JMartyres. Auguslini, Tolosa' in .\i|iiilaiiia.
S.
S. Julianus, n. Fcli.x a Cantalicio, Capuccinus KnmiE.

PR^TERMISSI ET IN ALIOS DIES REJECTI.

Ebertramiis, Abbas S. Quintini, 7e- Maidducus Pedli-duin in Ossoria. in Caleudnrio


Saiictus ilo

ferlur in MS. Kalendurio Bencdklino. Acta CasseUensi et alHs : Momoetlocus in Tamhictensi :

fjus dedimns xxiv Januarii. a nonnullis diciiur Episcopus, sed verius est Abbas;
SS. Giordiis et Peregrinus. in civitate Pla- de quo aijit Colganus, et nos cum illo, sed inter Pne-
centia, indicatur in scriptts additioniOus Carthusix termissos, addirm xxni Martii.
Bru.rellensis ad Grevenum. Acta S. Peregrini de- Agapius jMarlyres relati a Galesinio, ef quidem
dimvs _
X Februarii. Tiraulaus J ut ait in Notis, e tabulis Gr^ci.s ;

At qm sit Giordus non liquet ; forte est Gelasius, cu- Romiiius f in Itis autem non lioc die, sed xv Mar-
jus corpua uiia ctmcorporeS. Peregrini fuit recon- Ploesius ( tii referuntur : et loco Plaosii, est
difuni: et de eo egimus iv Februarii. Alexandri 2 j
Vuhluis. De lis cum irliquis Lntinis
Mo-Dumnocus de Fiprad-Fathna indicatur m MS. Dionysii ^ egimus I xxiv Martii.
Hibernico Tamlactensi. Colgnnus ait hunc eumdem Hugn, monachus Walcellensis OnlinisCisferciensis,
esse S. Modomnocuni seu Dominicum Osoriura, cum titulo Venerabilis indicatur in Martijrologio
quem et nos retulimus xui Februarii. Menardi. De eo eijimus inter Pnefermissos die xxix
SS. Montanus, Lucius et Flavianus, et alii quinque Mart.
Martjres, proponuntnr in MS. Florario. Sunt Amphianuset ^desius fratres etMartyres, refnun-
Martyres Afri anobis relati xxiv Februarii. tur in Grxcorum Menaiis excusis. Sunt Iti passi,
SS. Kineburgaet Kineswitha, Virgines et Sorores, non sub Murciano /mperante (uti ibidem legitur) sed

indicantur in adjunctis a Cnrthusia Bruxellensi ad suh Maximino: et Amphianus, polim Apphianus,


Grevenum. Acta illarum dedimus vi Martii. colitur n Aprilis.
Epapiiroditus, ex Septuaginta Cliristi discipulis, re- JE.i\es'ms ejus fraler vui Aprilis.
fertur in MS. Synaxario et atiis MSS. Menxis, in S. Tetncus, Ep. Autlssiodorensis, m(?mon//ur a/^Vr-
aliguibus dicprxcedenti, ubi divimus nos de eo egisse rarto. Acta ejiis dedimns xii Aprilis.

ad Jcta S. Epaphroditi, Episcopi Tarraconcnsis Fastredus, primusAbbas Camberoiiensis, dein Cla-


die XXII Martii. ravallensis
. :

m PR^TERMISSI.
rnvallonsis, Hf* po-^tea Cisfercifinsis, rum cncumii^ S. Branus seu Pranius, filius Dijrelli, es Cumenia
late refntur a Bncelim.arBeatiiAnppellatur, atqne srTore S. C"Iumbie Abbatis Hiensis, colitur in
rliam memovalnr scguenti die; de cvjns cultii tiihil Ecclesia de CIe( nanadh in Hi foelain regione Lr\-
intrl/ejimux, ac proinde remitlimux ad diem, qno in- geniiu die xviii Maji, juxta S. Engnssium et alia

ter Prxtermisaos de eo e/jimus xxi Aprilis. Marlyndogia. Ita Cvlganus in Ap-


scepius citata

S. Marcu**, Kfiiscopns el M-irtvr, refrrli.r in Aucfa- pendice 4 ad Vilam iUcti S. Columba' cap. "i niim.

rio Greirni, al Papa dirilur apnd linbnnvm rtaucto- 12. In MS. Tamlaciensi diciiur Branus Beg, seu

rem Bcd.r sujqmititii, ilem inMSS. A<inis(jiQnensi P.irvus, de Claonadh.


rt Coloniensi S. Mar:ir ad Grudus. KvvitiKclista Ferdarljricus. filius Siibnei, tilii Ronani, Abba'; Ard-
diri'ur in MSS. /higustono ct LaHnr/nio et Tam- m.ichanus, mortiius anno dcclxxi. cum tituhSan-
Incleuai. el Itujus omnino pecnlians ali<jiiis cnltus vi- Cti indicalnr in 7 Jppendice ad Acla S. Patricii

detur lioc die fiiissc in /hujlin : nam Kalemiarium par. 3, el dicitur coli hoc xviii el xxxi Mnjt. Ulro-
Mctrieum lomo 10 Spicileijii Arheriani, qu^tuor que die rcferlur in MS. Tamlncteusi.
Aoinm fi'sla in Mnjo nolans, sic fiuit mensem : Saran, Confessor in Hibernia, referlur a Greveno,
Tcr fjuinis Marrus mcniit puls^ire KilcntHs. Canisio, Fiti. Simone, Ferrario : ct nudum nomen
Consnle quir infra indicnntur in CommenVirio de Sarai in MS. Florario. Colganus xvii Februarii
Martijrihm Ale.randrinis. I)e S. Marco Evangeli- agcns df Sauciis yllhrumve qitiescentibus, numerat
&{&rgimus xxv Aprilis. Saranos Sanclos varios, cl eos undecim dirersis die-

SS. Maxlrnus, Antonius et Hermes, in Luracivita- biis osserit coU, nnlla hiijns diei facta mentioue,
le, indicanliir in ad.scriptis ad Grevc num inCartlinsia Midgas-^ius, filius Rrci de Rill-tailten.
/iiu.rellrnsi. Colilnr Lucx S. Maximus, et hnbntnr Bressalius do Durthacli. j
i»rf"H«/Hr m dirto MS.
j-ocius SS. Valcriani et TiliurLii, uti diclum xiv Colmanus Epii^copus, ( Tamlactensi: de qnibus
Apr. At S. Antoniu« Ereniita xxvii Aprilis. alibi uiliil lcgimus, et Colmani plurimisnnt.

Verum quis HermGs ? forsan is qui e(dilur xxvin Maria, Tlrbana, Zefanus et Michael, inier alios Mar-
Aug. tgirs 7nixli rcperiuntur in MS. Tanilacteusi.

Tato, Tpiscopus Ratisponff', intlicniur ui nlvjuo MS. Eugenia Virgo. memoratnr in Marlgrologio Bruxel-
Calevdario Ordiuis Bencdiclini. De eo intcr Pne- lensi S. Gudils', ncque ex niido nominc cognoscitur
tcrniissos eginius xiv Maji. cnm plures hiijus nomiuis reperiantur.
S. Petrus, Marlyres, relatiin Mena'is Grs-- Reniigiu^, Episcopus Argcntoratensrs. primo loco

S. Dionysius. I cis ct Novo /Inthohgio. Sunt referlur a Bucelino in .Menologio Bcnedictinn, et di-

S, Chrisfina \'irgo, I /(/ in duns turmns dividendi: cilur decessisse anno dccciii, ob egregiam sancti-
'
S. Andrcas, etloco jlionysii pt Ciirislinsp, talem inter Divos Ar_i,'entinEe tntelarcs cooptafus.
S. Paiilus, / legcndum Dionysiae Virginis Agit de Remigio Jacobus Wgmphelingns in Cata-
S. Hcnedimus. \ vnMe Christianse. At secun- Ingo Episcoporum aiino mdviii cxcuso. Frnnciscus
S. PiUiIinns, 1 dnm Innnani .^pcclant tres ul- Guillimannns in suo Catahgo, quem nnno vii Itujus
S. HfM-aclius, tiini, Athenis passi. Aiii vero seculi edidit vocat Remediiira :item Chudius Ro-
sunt Lampsaci coronati, iiti diximus xv Maji. bertus et Sammarthnni in Gallia Christiana : et

S. Euplirasius, Episropus et MartyrGienffi in Hispa- omnes scribunt xiu Kalendas Aprilis, sivc xx Mar-
nia Pafronus, rcfcrtur in Ferrurti Calahgo. Ve- iii, obiis.te : iieque ulluin indtcium nlictijus veneratio-
rum in Ordine rcciinndi divinum Ofjicium, Madriti nis tradunt, uti neqiie Bruschius in dictx Ecclesix
nuno 1G4G vxcuso, colitur cum ulns lipiuupis, a Epi.scovis, negue antiqun Breviaria ejusdem EcclesiSR
SS. Petro el Pnulo niissis in Ili-^^pauiom, xv M;iji. qua' hnbcmus, neqne iu uHis Faslis uut Martgrohgiis
S. Kupufi.i. \'irf;o rt Martyr Cajeta.-, indicnlur a cjus nicmoria celebratur. Qiiarc de ilHns palrocinio,
Fcrrario tn Catalngo Sanctornm Italise, qui decn Inm andnrler a.Kserto, optaremus melius inslrui.
in Calalogo gcnerali rcfert eam xvi Maji. Salvius. monachus Casinensis. ab obitu miraculis
SS. Kraclins, Paulus, Ai|ui!iuus, et alii duo M:irly- clarus, nt Saiutus refertnr a ffione et Mennrdo in
res indirnutur iu MS. Casincnsi, in oliis omnibus Appendicc, qnod dies notnlis esset ignolns. Eunide.m
xvii Maji. huic dici adscripsit, sed proprio suo motu, Bucelinus:
S. Steplianus, Patriarcha Constanlinf^x-litahus, re- ejus menlio fil lib. i Chronici^Cnsincnsis cnpilc aliis
lehrulur in MS. Sgna.Tario. et in Meuieis MSS. 47, aliis 45. ubi nihil annnintur de ejus veneralione
Divioiiensibus, nli di.Timus ad ejus /icta xvii Maji. ab Angelo de Nuce, qui fuil bis Abbas CnsinensiSf
S. Andronious, cx i.xx Dii^cipulis, refertur a Galcsi- dein Archiepiscopus Rimaurnsis ia Calabria.
tiio, C'iuisio, Fcrrnrio. De co rgimus xvii Maji. Sewalhis, Arcliiepisropus Eborarensis, anno mcclviii
Aphrodini {foisitnn Aplin.disii) Discijmli nieniuria mortuus, ut Sanctus in.^iciiplns cst Martgrologio
nolnlur in MS. Maitgrologio Arabo^iggpih, quod Avglicano WHsoni, ejnsque excmplo in Catnhgo
in Maronitico Collcgio Boma- liabelur, Latinumque Ferrarii, scil adjicienli^. pntius iiiter Boatos quara
uobis fceit Gratia Snnonius Maroniia, nunc .Ircliie- intcr Sauctos reponendum esse. Neulrum facit
ptncopus Tripolilanus in Sijria. Discipulotum lxx Thomns Stubbeus Dominicanus in Actibus Pontifi-
Cbri.-iti Catalogum varii te.runl : quiautem i/,s Aphro- cum Eborncen.wim, qui scribil vi Idus Miiji obiisse,
disinni iuserucrit, huctemis auolis invcnius tion est. et omitlit i'jus controversiam cunt Snmmo Pontifice,
S. Orpstes, Episcopus Hierosolyinilanus, Mariijr a quo sentenlia e.xcommuuicationis irretitnm scribit
hoc die nccubuisse scribitur a Tbeodorico Pauli Malthxus Parisiensis. Ideo forsan Godwinus, liomo
fol.
i8. Omnia
de co jatu dicta sunf in trnctatu pra-li hetecodoxns, inter Divos numeratum censuit : is
minari ante tnmum tcrltum Maji in Catalogo cuim auctor solus ad margincm mariyrologii nnno-
Pa-
trian liaruni Dierosclymiianornm fatnr.
B. AnaMasius, Treviris Episcopus et Confessor, in Christianus Palriarclia Antiochenus, Ordinis Prae-
Cainerio. indicatur in Aotis nd Grevenum, adscri- dicatorum, post captam a Soldano urhem, ad
ptis in Carthusia Bnt.reltensi. Ilobetur xi Fpisco- aram, indutus sacris vestibus, a barbaris truci-
pus. et dicilur sedisse abanuo^i^O usqueadan. 227. datuscum quatuor fratribus, refertur a Leandro
Browerus lib. 3 .-Innal. Tret'irensium, nb<iqne
Ita
Albcrto lib. 2 de vitis illustiibus Ordmis Prmiica-
mentione aticujus cultus.
torxim foi. 18 iuler Bentos Marlgres posl Martyro^
Eulogius Abbas. absque uiteriori verbo tndicatur
m logium Dnminicanum ; ab Odoricn Rmjnaldo in An-
Auctario Oreveni ad Usuardum. nalibus ad annum 1228; (•( aliis. Aliqua ejns memo-
lia
DECIMA OCTAVA MAJI
13S
ria celebratur hoc xvni Moji in Aiino Snnrio Ordiuis S. Mildreda; Virginis corpiis anno 1030 hoc die
Prxdicatoriim . Sed capla Anlwchia 29 Mnji a Sa- traiislatum esse .wibit /Fillelmus Tliorn, ejitsque
nuto ilicilur. A Jl-.ocio wl iliclum imniim Bealus Traii^lationis .loleunitns indcatur in antiquo M.^.
appellalar : itt iluliUari poisil, iilne hic ciijus inemo- Martyrolmjio uo.^tro seculi .\i. Nalalis est xiii Julii.
ria suhnoininc Chrisinplinri hahciur in Maitijrologio S. Leonis et ali.rnra in Montem-Feltrii translalio,
Araho jEijypllo nd 22 Maji, si vero.umilc csscl tam ho: die facta indieatnr in illiits Fila i .\ugusti.
recenlcs eidem inscriplos csse. In Mcnolcijio f^irgi- S. Arsacii corpus, huc die anno «ccxlvi, illaium in
num Lahcrii leferuntur |]|ures Virgines Ordinis raonastcrium Ilminense in Huvaria, legiiur in
S. DoNiinici niarlyrio coronatiC ct aliqua Maria : Fraginenlo de htijiis mona.\lerii coHslriiclioue ajiud
An(iof!ii;e adscrihitiir. Henricttm Canisium iomn 4 nnfiquarum Leciianuin,
B. Philippus de Aqueriis, Ordinis Miaornm, ohiit el e,x eo in .lciis Sanctoruin Ordinis S. Ber.edicti
Neiipoli onno I3C9 Die Veneris ila Tossinianus seculi 3 pny.
: jiarte i 063 Ejusdem Arsacii mriifio
in Uistoria Serapliica, nolans diem nwrlis 18 Maji, fit posleu pag. OOS iii Poematc Metclli, el in hnc
qui leicra islo anno fuil dirs Vcneris : deindc (nescio Curpus Ri)nia Iranslatiim, ast in diclo Frag-
dtcititr
quo errore) scribit 18 Jiiuii. Hunc errorem seculus menio, Mediolano advectum. Quia vero Ilininease
est ia Neapoli sacra Cxsar Engenii Caraccioli. Mulia moHiisterium ciiersum esl ab Ilitnnis, deiu rei,iiluiuin
de ejus sanctihile nnrruntnr; scd cultus ejiis pidilicus, ccait Ciinouicis, illoriimquc cullcgiuin iinna lucrccxciv
liocvel alio die, nullus priibatur. Cirsar sepullum ail Monachiiim in xtlcm Deijiar.e Virginis iian,<ktum
apud monachas S. Clarse, in earum aenicierio, ue- csi; qtttd tie dictu sacro corpore facluin sit non jirodi-
sciri tamen quo loco. Reslfit ut ccrtius proletur tur. Allo silentio nomen ejus premitur a Ratieru in
ejus cultns. Bavaria sancia. Forte dies ejits natalis ex Fastis
Sorores Claris.ve, j
Ptoiemaide a Sara- \ Ordinis eruetiir uliquundo. Inlccim nuto aliqucin hujits no-
Fratres Minores, j cenis occisi, j Mino- miiiisConfessorem sub Liciuio celebrari apud Soio-
Joannes a Barfordio in Dacia, \rnni ac menutn, de eoque agmdum a nobis xvi Augusli.
Nicolaus Dionysins Rothomagi an. 1S09 ( l!eati/c- Ascelina Virgo in fiallia, S. P. Bornardi .seounduin
Dorainicus Gaiillartus Valentiae an. 1595 \(erhiitur sanguinem neptis, secuiidum spiritum discipula,
Violenta a Corduha MurciiB an. 1576 in Mar- ctim tilulo Beata) nieinnrtttitr ah tleuriquet in Ap-
tyrulofjio Franciscano Arturi, U Violenta etiain in pendicc Mcnologii Cislerciensis. Dtcitur Vila a
ejus Gynccseo. Gosvino strijda : .^ed neijite I/cnriquci, ncqne Mail-
Hippoljla et Maria Virgines beatre ejusdem Ordinis rique jwtucruul cain hnhcre. (^ompcndiitm tllitd quod
indicautur in Mennloijio Laherii. edtdit Ilenrique:, nugis oonspersnm es.ie sciibil
S. Anoliiius Cominenfariensis seii Carcerarius, a S. cttm Cumttsuio Manrique ad au. 1 195 cap. 3 ubi et
Urljano in carcere haptizatus et Clirismate con- plura ab Ilenriquei ex levi notitia tradila a.\serit,

signatus, XV Kilendas Junii ob fidem decollatus cuiiique persiringit. Cltalemotus Asrelinam umitiit,
traditur in Actis S. Urbani, nutn. S et 6, nns cuin Si qiiid cerii de ejus vtt2 et venerulione suhmittatur,
eodem tiUisquc Martyribus eunidem veneramur .\xv poteriintis ctiin Saus.Hiiyo, qtiifilulo Sunclx houoiat,
Maji. de illa ugere xxii Aug.
S. Luclanus Diaconus, socius S. Urbani PapiE et S. .\ntoniiii Martyris translatio corporis Paleiitiuj
Maityris qui cuni hoc captus, dum fustibus diu-
: cclcbratur riiu duplici, et refertur a Tamutjo Saluiar
tissime cicderetiir, erectis ad coelum uculis emisit in Martyriilogio Ilispaiiico, et Ferrario. Dtes ejus
spiritum ; dein in crypta in coeraeterio Praetex- natulis ei.t II Seplembris.
tati sepultus, traditur in aliijuibus Aclis S. Vrhuiii Teclie Virginis et Martyris et discipula; S. Paiili
hoc XV Kalendas Junii, sed jioslca cuni reltqnis fuit translatio bracliii, celebratur in ci-clesia Metro-
rccundilu-i; ideoque simul cum S. Urhitno ct aliis so- polilana Taraconensi, opud Dnmcncccum tn Ilisto-

ciis de ipsu agimus ixv Maji. lia tle Sumtis CtUulonix. Dies natalis est xxiil Sep
S. Joannes, Papa Martyr, memorutnr in MS. Ftora- tembris.
rario, ct Martyrologio Colonix el Litbcc<e unuo I i90 S. Mominolinus. Episcopns Novioinensis et Turna-
e.vciiso, Auclario Greveni ct aliis. De eo agimits in- censis, jiruponitur in Kalertdaiio Benediciino : ttb

(ra xxvii Maji. aliis XVI Octobris.


S. Theodosius, Episcopus Syracnsanus, ab Octuvio S. FIcu'eiitini Confessoris Translalio, Dnnesii ia Tul-
Cajetano dicttur hoilic Syracitsis culi, nullam ejits lensi diteeesi, in cjusdem dio;cesis Brcviurio anniiam
notitinm hubcntibii.i, nisi qnadum panegyrtca de cj: linc die Comincniorniionem hahet, fcstum vero pra-ci-
S. Marciano Oralione; cujits Orationis cum nubis liutim agittir xjriv Octubris.

necdiim salis ccrto crjjlorala sit fidcs, vereumurque Pelrus Moiiorulus Abbas Claroevallis ciim litnlo Beati
ne pratter euin, qtti annu 678, suh Agalltune Pupa, memovatur ab f/eniiqtiez rt Ducelino. Verum Man-
suhscrip^il Actioni 4 Sijnodi CP. nttllits revera (ue- riqttei ad an. 1186 cap. 6 ntim. 10 el Sainmurlltani

rit Sijracttsis Episcopus islius nontinis; et cttin de trndunt ohiis^e die XXIX Ocl"bris.
hitjus sanctitatc nil cuitstel; matumus ijisum et similes S. Malacliia: ti-anshitio ad Avinionera inscripta est
atios, non nisi e.c Aclis sitspectis /tuios, dcinceps prx- Kalcndario Cisteiciensi Divione cxcuso. Natalis est

teriniitere iu Itoc opere, citra jinejudiciitm tainen; III Nov.


ideoque lectorem tlijjeremus pro isto S. Theodosio Soplioiiias Propheta mcmoraliir a Grevenu in Auctarto

ad XIV Junii. Usuardi, Mnurulycu, ffitfordn, Feltcio, Canisio,

S. Agrippinas, Virginis et Martyris Romanae, trans- cuiil Pclro de Nntalilius lib. 5 Cataloyi cap. 10. At
memoratur a Cajetano, ejusqite Grxci citin Martyrologio Romaito iii Decembris.
latio in Siciliam,
Translnlionis historia, sed in piitribus susjiccla, ah Kargareta puella xi annorum, in monaslerio Kameia
eodeni dattir tumo tle f^ttts Sanctorum Siculoium; Ordinis Cisterciensis pie mortua, riim tititlo Beata)
l

qux erunt accuratius discutienda ad ejtis diein nata- memoratttr tth I/enriquez, Chalemiito, Bucelino et

tem, eliam Martyrutogio Ruinano inscrtplitm, xxiii Arturo. idijite oh revclatinnem B. Idx de Nivella
Junii. faclam, ud ciijus Vilam puleril de ea aiji xi Decemb.
S. Careiilius. lilpiscopus et Confessor,
memoratus in
SS. Naboris et Felicis Martyrum translatin, aniio
cccx facta, festo duplici majore solita celebrari MS. pergamcno Usuaidi ex Jlsntia arcejita. Quis
indicatur in Fila S. Savinx viduse .\xx Janttarii hic Episcopus sit, nos luirt. Est S. Corentinus Epi-
scopiis Corisopitcmis in Britannia Aimorica, a niul-
num. 9 de iila ad eorum Acta agendum xii Julii.
tis
; ,

186 PR/ETERMISSI.
tis 7-datui ad Kttteiulas Maji, titi ihidem twiavimtu, SS. Silvinus. Papulus, Hilarius, Hoaoratus, Epi-
cujui tialulii etit X[i Decenibris. 5Copiapu(iTolosam,i«fcruii/»r in twiatwiiibiis Car-

. Agnelli translatio in civitat« Lucijia inoferiuf in tliusix Jirtuelleiisis ad Grevenuni. Ex liis coluntur

scTiptlt, aJdilwniliUi CaHliusix Briiicllcvsis ud Orc- S Silvinus xvn Februarii.


utUt S. Hilarius Junii.
venum. Eii liic Agnellu.- Abbab. ctitn o/i». i

Ncapolitanje protector, cujun cotjms eimleiunuil Ln- S. Papulus III Noverabris.


ceusen se linliere. At Neapolitani sibi arrogaiit. De S. Honoratus xxii Decembris.

qiia conltoversia agetidum erit ad i^jus yttam xiv


IJccembris.

TOM. VII M*il


DE S. YENANTIO MARTYRE
CAMERINI IN ITALIA.
COMMImNTARIUS ph.evius.

(.'ulais Saiicli iiiitiqiius. Translatio cl relalio Corporis. Acla apoerypha.

amcriniim, anliquissima civitan iulcr Umhrix anteEcelesiaS. JoannisinMarcantelIa;inUrbevetana


Piceniqne confiuin, iii vwiilis Apeuniiii juijis (litione, castellum cl Ecclesia S. Venantii, ubi fcstum
KfVfl, comiifn el iii)meu'uurtii credilur ub inUi- ejiis cum foro celebrniur xvin Maji, Ra^^usa) Wwm est
vj: ifuiK ('amerliljus, d\m lii cx htrurin, ^ibi ad Ecclesia coUcgiata, cl dicitur templuin S. Venaiitii et
CAunem (liivinm el Climum vrbcm habilaraiU, u Pe~ pncis. In Apulia , septcm a Sulmone milliaribus , est
Cnniriiiii
urhv aiillf/iiii
puhi haa
iiisijis f,eilcs elctiissrnt. Qnuuln ea olnn furrit Oratorium SS. Venantii et Porphyrii nbi cst allare et
J'alroJiiis S. iuilc collit/i potrsl, i{uod Ireceutis auie Christum iiatiim vestigiiim peduvi in pctra, cl colilur S. f-^cnanlius xvni
Xciiaiititi.i
nniiis sub Cousulutn Q. Fabii Maximi ac M . RulHii, Maji. Florcntiai in Ecclcsia S, Marci rst capella, cum
/iuinutiis (nnc ifuum mu.iime (hmiiibus, tanfo in prctio opere musivo, satis antiqua , in honorom S. Venantii.
fuil, ui Camerfinorum fccdus jirmioris au.rilii ijraliu Luca; esl etiam cjus rapclla, in Foresla uti loqnunlur ^

ambiliose propcinoihim c.Tpclierinl ,


quod summu dciii ubi cum miilin devniione coHlur. liononiiB csl eidem a
relitjinne colnerunl, clium cum Imperatorcs po\lea rcij- Gozadino Cardinaie erecla cnpella et illatn nliqua ejus
nare-nt : imopnsieri tnm se f.u!> propriiji licijdnis vixissc Reliquia. In Monte S. Martini diacesis Eirmanx est
glorinti sunt, uti iufra vidcbimus. De hurum anliqnitate allare sub invocatione S. Venantii Martyris Indi-
legi postmnl Clnverivs lib. 2 Ilalia'. nnliqiur rnp. 3 ct cnntur pnrteren castella S. Venantii/H confiniisBono-
C, et Ugiirllus lomo i Ita/ia: sacrse in lipiscopis Came- niSB ct Fenartx , in Cnmacliensi dia:ccsi , in Diicalu
Tincustbus : ubi in Pncftil/onc adfert imcriptionem, Ti- Sornno et in dimcesi eiiam Firmana in f^alle Morana
burlino lapidi incisntn, ctinmuum ibidem crlantem, in Mnrcx Anconitanse, imo et in Camenno ciijus castelli
VllflDi ilii qua (um ].. Sepiimiu Sev(iri>. qui ab annv riAXXXiii Kector liiit eum pi.testale seculari ipsum S, Venan-
forpux. usquc cc\i
a-1 inipmivit, iu Ecternam sccunlatt^m tii Gapitiilum , donec ea poteslos ablalu al. Ex voto
atquo glorinm jurQ ierpio foBilus coiilirmarunt Ca- ctiam populi ejus cultus ronslilulu.^y luit in Munte Fere-
mertiis. JIujus urbis Divus tulclaris cst S. Venaiitius trano Diinilus Urbinatis, ct apud Rcr.inctenses. Memo-
Martyr, et m Kcclesia Collcfjiala suburhua, suo iio- riu cjusdem solennis rceolilur in Ecclesia Calhcdiali
mini dicuta, sunima cum venerulionc colitur hoc wni Avenana uln rliam Legenda rjus hubetur. Demum ex
Moji. Si quidem corpus cjus nniio mcciaix eo reUitiim, sacris ejus Reliquiis asscrvatur Cop.ia, in EcclesiaCol-
unde dccimo nnno aulc ablatum fiicrnt, sicul vifrn dicc- legii Asculani Societatis Jesu ; dc qua ngcns Jaroljil-
tur; itepof.itum tbi fmt in arculn anjeutea, tribus .•injil- lus m nddcndis ad hunc diem, vidctur dicere, ipsam cs-
C lis obfirmaia : et sic denuo inventum illud die xxiii sc 5. renantio dvdicatam. Alin costa Roma; in Eccle-
Murtu anno MDhviii, miriftcc e.Tontavil Mnrianus Per- sia Valicana S. Fetvi ,
quam te^npore Gregoni XIII F
benedictus Canlinulis, corpore cim ampulla .'iauguinis illuc dclatnm scribit JacohiUns : et ideo festum .sub ritu lltliquix
in viausolco vinrmorco deposito. Morluus csl nulcm htc Ascnli et
stmplici ibidrm celebrnndum pno^cribUur ; cjusque me~ Romx.
Cardinatis nnno WDrxi. Mngis dcindc illius Saniti cul- minil Paiicirnlius in Thcsaaro Urbis rcg. 7 eccl. 17 et
tum cxtnlit /Emilius AHcrins, qui anuo mpci.xx ex in Indice Rcliquiarum. Roma' cliain cx simili causa
Camerincnsi Episcopo, posl Scdis m
isftus nnnos xui, fa- coH dicitur S. Venantius ecclesiis SS Eustachii,
clus Pomnnus Pontife.v Clemens X, jn:>silcum per to- Cieciliip atqiie Marci et in hac quidem capelhi est, .sn//
\

tam Ecclesium coU sub ritu Semiduplicis. ejus nominc a D. Barnnba Benigni fundata cum In- ,

t I-Jst porro Cameriiio nnbis .submissu cfiarla vaiia- dulgcntin quolannis plenaria. In Barrieusi aiitem ler-
rnm Ecctcsianm, orntonum , et uliorum S. Venantio ritorio, S. Salvatoris castrllim, in quo octcnnio totore-
diialoium Incorum, lu quibus aul altqua- ejus Rehquix quicvit sanctum corpus. ndhuc servat tuniulum ejus ho~
ndsrrvanlur, aul indicia cultus cjus profcn.ntur.
Prima nori extructim.
u/i/il atitfm nomiuainr Kcclesia S. Venantii npud I^abriannm
vail.v Kecle- , 3 El hxc quidem antiqui cultiis monumrnla, indubi-
cui, teste Uijticllo, Oniilflmns Kpiscopns Cainerinen- Dilata tantls-
3i» tala ac cerla sunt omnia : ulinnn: ivqne certa foret Pas-
sis an. mcclvh
imiulsit, utb:iplismalis fons, qui ex-
jiertegenda
sionis hislorin. Cum rnim e.t en\ tnmquam ex fonle, (ipoinjpha
tra septa occlesijv erat, ad niajorem divini iiihus
de- unice profliurril quiiiquid de hor Sanclo Mnrtxjre pro-
centiam,intraipsiiinEcclesiampossettransrcrri.5?m/ sn vel njthmn, Laiinevel Italice, vetustiori vel recentiori
|jr.W«'iraEcclesia)S. Venantiiin McIetifaoppido.vHrtf/ a'vo , .tcriptum unquam fuU; aul in Eccle.-iia primum
ayroCamerinensindSeptcmtrioncmodjacet; inagroCin- qiiidem Camerinn
nuuc eliam universali rrcitabatur
,

gulaiio, ibidem in Piceuo ; m


Spoletana liia^cesi. caslil- olim vel reciluiur hodiedum inter divina
, Officia
Inmdictum Eclesia parochialis S. Venaniii in lei^
; optnndvm quam jna.rime est ut ea fueril qunyn gravts- ,

ritorioSpmmsi Irihisnb urbemintarihus, Eccle^ia Col-


sime Scd quam fruslra id op-
fidelis.-iimeque conscripta.
legiutaS. Vonanln". ubi m;ignacum (levotione
colitur tamus, tnm pnrum fidei possimus tribuerc quUmscumque
Koma;, Ecclesia novapro iiationeCamerineiisi
, ubi compcndiis inde acceptis. Qiiarc Passione Ula lanlisper
omissa
: : ,

DECIMA OCTAVA MAJI.


137
A omiisa el ad /inem rejecta , abducti relaliqiie corporis Luinina virtutum, quibus omni in gento "
prxmitHtw liisloriain a co.evo Poeta vmiljus ilescripiam, exliibe-
coluntur. D
historta ab-
,
Hoc corpus niausit Apuloruin /'iu partibus. annis '
nmiiKSgente,
mus, qiialiter eain iiobis o/lcrl Vgliclliis, tom. 1 [talia:
tati retallque Octo perfectis. Post h;ec Deus ipse beniguus rel gciiles.
corporiSi sacrx col. 001 a Caimllo Lillo nobili Camerliiio coin- Genti trist;inti lateralem ferre paravit (
miinicatam : petita lamen priiisacceptaqiie licenliacon- • liHraU
Auxiliator openi, quam louge callidus liustis "
ruraio
(ere.ndi alitionem Uglielli ciim originiili non giiidem Vexaral •
; iiiiniuiu furioso pondere, paucis.
imtograplio ipsius Poelx, sed apogiaplio Cainilli, idque
Pontificis Siimrai h Coiniluui quoque velle suorum
exfide R. P. Ferrantis Ferreceioli Comertis c Comjix- Hoc fuit, ut paucis obstareut hostibus illis,
gatione S. Caroli, comiminicalo nobis pcr
R. P. Nico- Perderequi proprio vellent dejure fideles.
laum BaitoliniPrcibijlcnm Congregationis Matris Dei.
iTuncfiJei quidam verai surrexit;imator
Velim eiiani milii ilari licenliam laciinas qiiasdam sup- Carolus illuslris, probus, et discretus in ;irrais,
pleiuUper loiijecuiram pauca perperam Irans-
, et ulia Regni Rex Siculi. pugil optiinus, et leo foi'tis,
scripla ad comnwdlim aliquemsensiim atldiicendi, qiiod
a Alter i Holandus in viribus et probilate,
'
nobis factnm indicabit signuin In sensu Salomon, D.avid iu tutamiue juris.
Francus gente fuit, et Francus corde potenti
Qui virtute Dei fortes deterruit hostes.
HISTORIA Hunc, etFraucorura Regem. genuere parentea
lidem, niagnific;e laudis virtute vigentes.
ABLATI I:T REI.ATI CORPOiilS
Ad Lalii partes, magno fulcimiiie fultus
• Francorum-
tix edilione Ferdinandi Ut)helli collala cum Magnificffi gentis. '
Fi'ancoruin fiillus ct armis. <Hic
apographo CamilU Lilii. Ad respoiis:mdum Manfredo Jeiii[|ue venit : vtcfls per
In BeneventanoAquera sti'avit deuii|ue campo, Carolum fl.
Ge :entibus ut pateat, Venanti Sancte, futuris, Vicit, '
destruxit, et cunctns perdidit bosles.
Maufiedo
k
QuanJo tuuui curpus manus ab!.tulit Imstica teraplo Hic postquam lautos h«buit sub pace triuinphos,
E
De proprio patriaiiue simul
quando reductum ; vel Et fuit in Siculo Rex felix .agmiiie inagno,
*
• Uiiit et
Extitit ad patriam, succincto cariiune pandam. Quod Domini Papa: regnum sub velle regebat ; ml Dissit
Quod Christe pater, digneris rite referre,
milii, Hunc contra quidam veiiit contrarius hostis, • titiilo

Os puerile facis qui sapiusesse disertum. Nomine Corraclus, Corradi nomine Regis
/
/

Aiifio 1?59
et Vovradlno
sitl} Annis completis Domini jam raille ducentis Filius, ex uiagni regali stirpe creati
Mcxaitdro \
Et sexagenis rainus uno, passa ruinam Jam Frederici magno sub nomine, regnum
Exitit liaic patria, Papae sub tempore Qiiarti Imperii gentis Roniauae forte regentis ;

Grandis Alexandri : sub cujus tempore quidam Cujus fautores, structis • aciebus ad arma,
Nomiue Manfredus, a Siculus Re.K ati|ue tyi'anmis ,
Iii in Palentino, quo figi jussor;it arvo

Obstabat Latio, belli discrimine niagno. Ca:^tra, per ignota loca sunt discriniiue fusi.
Agmina qui vario quondam '
rigentia cultu Ipseiuet iu pugna cecidit sub sorte sinistra;
Improbus ad proprias Cameriui lran:-tulit oras, Cui fuit abbitum capiit exuiidanlis n aimwio
Dux equilum ciijus, vir quidara nomine dictus Littore Neap(d:s, veliit omnibus cxtat apertum.
Percivallus b erat, Januensis conipatriota : 5 Sedatis igitur populanlibus undique puguis,
1'ercivatliis Doria quem genuit, qiiem fecit prospera raagnum Et domino Rege [placida] sub pace nioraiite,
pro R. Man-
fiedo Cameri-
Sors iu conspectu Regis, si Re\ habeatur. Scriptor Apustolica', Corradus noiniiie, Sedis,
iiiim occiipans, Hic equitum veniens fultus tutissinus ala, Vir quidam priidens et tenipli Martyris almi
lutravit patriain Camerini, quum retinebaut Qui prior astabat, vohiit prifitendere gressus
' vario' Tunc honiines *
varii, Domini sub velle, potentes. '
Ad Uouiinum Papam/) Cleuieiileni ciii prece blanda ; t>
* potcntis jiissii C(e-
2Teiupore sub tali iuit unus pryditor acer, Flex;i cervice laci'yinas fumlebat ainaras :

IIICIlll.'. ^
Nomine Raynerius Ugolini qui C:imerini : Ante pedes cujus pra;fattis s;epiu3 ibat :
reddituin,
Pessimus existens tuuc temporis ipse Polestas, Non piger, imo velox timidus non, sed bene tutus
;
* siilicilus

Proditione sua curavit pellere cives Solicita semper Papain cura voce rogabat, •ut

marraorc
Et patriam vastare simul : qui clade coacti Qualiter '
id corpus faceret sibi deni(|ue reddi.

Inviti patriam liquerunt csorte timoris. Qui Suiuinus Praisul precibiis siib,' murmure fiexus,
Tunc Percivallus ex arca '
protulit illud Mandavit Rex pra-fato, corpus ademptum
Egiegiiim corpus, jani clarum Martyris almi
"
; Redderet ut dicto Corrado, mulla ferenti
corpiis Sanc-
(i aiifert,
Quod tulit ad Siculos magno super d harmate partes. Corpore lormenla per gressus sa;pe vi:irum.
' clnm Lucida capsa fuit argenlea fact;i sub ipso Qui licet in priraisobstaretredderecurpus ;

d Tempore, quo m;insit corpus venorabile sartura. *


Attainen iii fine [illud| reddidit, Ordine coraptum
' suncliim
Lumina magna satis. fulgentia nocte dieque. Hoc fuit ail patriam Canierini quippe reduotum
Coram pr;edicto conslabaiit corpore sancto. Marlyris eximii corpus, sub leuipore q messis
cnmptum
Eximiis, altis, et magnoraunere comptis '
Attulit hoc hostis Manfredo jam raeraorato, stio J/i templo
primo
.
Munere ' pro magno, quod fecit degique castro Capsis argenti concliisum rite duabus. miraciills cla-
qnod ilte
easletlo S. In quodam, Ponto fumato nempe, recludi, Laudibus eximiis ad templura ducitur iUud,
Satvaloris Ornatum pariter magnis ornafibus . atque Ejus quod fuerat in quo Deus ipse patenter
;

donat
' illtiSOIliS
Cantibus '
altisonoe prajstantibusundique laudis. Maxiraa dat semper miracula Conditor orbis ;

Nomen castelli Sanctus Salvator habelur, pie Venanti, populum dufendere cura.
Tu propria; patria; cui sis tu lucida ' cera
Undique quod Pontus circumdat rupibus altis. ; ;

3 veneranda Dei pielas et maxima virlus : Et mibi tu parce, vitiura tu pectorisarce :

Quse peccalores effraenes corrigis, ipsi " Ut raea lajtari valeat inens, atque locari
Ut convertantur ad te, sed non raoriantur; In sumrais cceUs, regnas quibus ipse fidelis.
Sa^pius et paleris Sanctorum corpora tolli,
Hostibus infidis primo raodo criraine ca;co, ANNOTATA.
Atque peregrina terra persaepe inorari :

Ut noscant homines misceri e cuncta potenter, a Manfredus, Frederici II Imperatoris filius tiotus,
Et nihil absque tuo fieri raoderamine posse. patrcm suffocasse creditus, Conrudi fratris nomineSici-
Et quaraquam patiare tuos, Sanctissime, Sanctos lix administrat.onem suscepit an. I2S1 ; vanisque suc-
cessibus confirmata puuiatim lyrannide tandem an.
Taliter aulerri : non vis tanieu ipse perire ,

18 tiSS
Maji T.IV
! ,,, ;

m KELATIO CORPORIS S. VENANTII MART.


mandatiim demortui D
A 12S8 a Siculit Ufgem saluiari se lecii ,
Sancmorutn successor est) ciim facile esset,

nixw mlisiilio ; I'riiilllia nfestin 'pium i/ui maxme et frustrare elfectu.


yjlque ha-c cerlior omnis noiitia esl, quam dare
Poiilificiis ditioiiibus.
possitmus,decultu corpore S Veiiantii cnjus qiiia nec
Percivallum qnoque appelliil 6'rcfO'iu» Diacoiius et ;
1)

nomen antiquos Martyrologos,


Bajiimiuiiiiiii in l'Ha UilianilV, nurians quomodo is invenitur apiid ullos

datur Acta priniis orto vel decem


miiijno rirrcilu vilidelium ri Afrira venirns ad ,
intelligi, nulln ejiis
ciini
seculis noia fuisse Italis, apiid qiios satis diligentcr
oiiprimnidimi Ponlifircm anno Ii04 ; in eiiiilix cujus-
dam aqii.r liaiisilu suhidrns runi cqiio vidrri deiiit ,
colligebanlur PoS!,iunes Martijrum ae Fltx Sunclorum.
po:nasiiicni suariim blahplirmiarum cnnlniDrum; quid- Qiiolm uuleni postea sint composita et cujiis fiilei, ut

Idem appellalur Prliici- pcr te possts xslimare; ipsa ticet altoqui lioc opere
ni el vwlnli corpoiis saiicti >.

ya.\\es,inqiiailiim Camerinensi insrriptioiie apiiil Uijliel- indigna. hic tota dabimus ; hoc insuper observaiues, ul

lum, qiiam vtl hinr coijnoscas recenlwris faliricse esse. qiix iiide transltita siint in Ollicinm ttc Missam pro-
c liudem inscripiio, uli erravil Piincivallein facien- priam, ad concinnandas Aniiphonas, Responsoria, et

do DucpHi cxercitus Krederici II, anle lol annos exlin- ViT.^.iculus, divcrso a ceteris cliaiaclere imprimantur

cti: tla lidem noii merrbalur prse mUio I'oela,assrrens iiaqiie uppurcal nec antiquius Actis Officiumiltudesse,

qmid chiiles illa aceidrrii kal. Augusli iin. Mccxvm : nec fidei niajoris.

miruinqiie esl qiiiid Uqlielhis, malueril ipsam .vqui. in

desiijnando eveii^x urlns anno. Est aulein inscriplio ilia


insenlpla marmori, muroiiue ccclrsix Catliedralisaffixa,
ACTA APOCRYPHA
in memoriiim Gentilis Foriani : qui patria sua pulsus Ex vcleri MS. Abbatiae S. Eulicii Nurcicnsis.
a civilms,
persiis. in
lios deinile bonis omiiilms exuios, vagos nc dis-
Appeniiini juijis colleqit,rcdueti.-que eirilalem
TJ. emporibus Aiitiochi Regis magni, emt vir in civitate Fidci causa

et Ciillirdraleni ipsam reslauravil , 1'trcivnllo


expiilsu ;
Cameriva iwmine Veiiantins, timens Dominum. Hic accuinlus
opud An-
eoqiie lienelicia meruil, ul primuin perpclliiis Putesias, omnia sua reliquit parendljus, sed tameii aiiriim el ar-
j, twc/iium
(jenttm et vestef. iledit panpenbus. In jejuniis ora-
deiiiile eliuin !'rinrcpsacclainiiretur,conliiiiiaiHetilulum ef,
E
/^imiiii» I'imtilicr. qiii in ejvs posteris usque ad Pau- tionibus die ac nocte serviebat Domino Miiltas vir-
*
Imn 111 pruriujiitus fuil, Irsle Uqlullo. tutes in ea civitate ostendit per illuni Dominus.
d "Afpa C.;r«is Currum *!i/i»7i™(, itaque correxi Nuntialum fuit liegi Antioclw, qui regnabat in illis

qiiod utrobique absque sensu sic legcbalur. temporibus, ab accufiutoribus dicentibns : E^t puer iinus

lil. lulit iid Siculus magno aromale parce in civiiate Camerina, nomine Venantius, timcns Cliri-
oulem nomine liie venil loliim eliam Nenpolila-
Sicilia- stuni, et Domiinm Jovem blasphemans, * ^-J udiens au-

num Retjnum. e f^ersum liunc sic corrcxi. ciini ciset; tem Rex Antiochus iralus eat nimis: ct cum furore

Ut non autlionores misere cuncta polestate. magno veniens in civitatem praicepil militibus, ut citius

In apoqraplio autem onqinali sic inquirerent f^enanliiim. * Erat autem unn cavernicula
Ut noscant liomines niiscere cuncla p.iteiitem ,
juxta porlum civilalis, qux est conlra Orientem, sub

f Ulrobique, apud hos. moi'abutur ipse indutus cilicio, noctcque acdie serviebat

g Kululii prinia lilleru V, vacuiim spaliiim Ughellus Domino jejuniis el orationibus. * Cumque audivisset

reliquil : uiiutjruplnim oriijinale habet, vexerat. quod Rege, ventebat ad portam et


inquit,itus fuisset a

Ii Urbaniis !/', aniio i^iH sulfeclus Alexandrolf^, prauiicabat verbum Cliristi. * Confortabat servum Cliri' Venantius,
egregie pra:-
Maufreduin Ecclesia' liostem Friineorum auxiliis fran- sti Porphgrius, dicens, Ne timeus a fucie Imperatoris,
munilus.
gere n(;i;rr.(«ii.« i'»(uli. 12()4, iiii'i((i;o iii ipetn Regni Si- Dominus enim dixit : Cum veneritis ante Reges et
aili Caro'o Comite Andegavensi S. Luduvici Regis Praesides. nolite cogitare quomodo aut quiJ loqua-
in-ancix fratre; qiiod deinde negolium Urbaiio mortuo raini dabo enim vobis os et sapientiam, cui non
:

exciinens Cleniens IT, euindem cnm vxore Regem un- poterunt rebistere omnes adversarii vestri post la- :

xit aniw 1^260. borem et certamen mercedem recipiemus, ita utille


i Rolandus, iii !ri(r;)iKifl»iis de Carolo Mugno fahu- dixit, Venite ad nie omnes qui laboratis et onerati
tis noniinulissimus Dux. estis. et ego reficiara vos.

k Pradmin htir, qiio ipse Maufrediis occubuit et 2 Ista talia dicens venit ante faciem Imperatoris.
-, ciiptuin Benrveutuin est, racliini ruit, inquit Bernar- Dixit B. Venantius: Rex pagane, qiiidquEeris disci- ipsam corani
co t/enerose
diis Giiido, IV kal. Martii leria vi, in cainpo ante pulos Christi? Iratus nimis Rex, dixit: Unde estu?
confttetur,
Beneventaiiam civilatem anno Doinini.... mcclxvi. Kespondit Venantius : In hac civitate natus
fui, nu- F
Pluia vide apiid Odoriciim Haiiialtlum in Aiinultbiis. trilus in monasterio. Rex
Quis est pater luas'? dixit ;

1 Yulgaliori dimiuiitivte lornin' nuniine Corradinus, Venantius respondit: Puter mens Suprinus Christia-
ctli regnuin Jiire siiccessiouis nlioqui debebalur. nus» de genere nubili natus, dedJt me in monaste-
\\\ Palena, oppidiim ctterioris Apriitii ad Aventuium riuni, etibi nutritus in iide Cbristi sum. Rex dixit:
ftiiviiini {liue vsque eiiim occuputa Roina viclor pene- Venanti, video (lorentem juventutem tuam ct decorum
traveral Coiriidinus) pitgnain pincerna '
speclavit, in qiia ftisus abpectum, volo ut sis in palatio ineo : armil-
fngalusquc priimi inipeiu Carolus, victor evasit, rever- lam e.t annuhm et purpureum vestimentum do tiOi.
sus in lionlem spoliis legendis uecnpntuin, rt infelicein Venantius respondit: Aunim et argentum, quod
juvenem vivum ca'pit : qiiem deiuile Neopoli ptiblice promittis da pauperibus quia Mcut aqua extinguit
:

fecit decapitari, cum nou exigua noniinis sui labe. ignem, sic eleemosyna extinguit peccatum. Rex
Kxtant autem de victoria ipsa lilterx Curoli ad Pon- dixit Video te puenim; et luutn meriturn nescio: Ib,
:

tificein ex agro Palentiiio, ipsa pugn.v die, id est 43 Venanti me audire oportet: accede ergo, et sacrifica
Augiisti dalse. Deo Jovi invictissimo. Do tibi potestatem allitiandi et
/(11 (iinf passim Priores Colkgialarum diceban- solvendi, et delnmentum Christianorum fnciendi: et si
tur, qui uiinc fere Decani. nolueris, diversis poenis faciara te interire. Respon-
p OWil Cleinens hoeeodem an. I2G8, 29 Novem- dit Venantius, Argentum tiium et raetalluraet plura-
liris. bum non adoro; et ideo torraenta tua non tiraeo.
q hrgo non anno seqnenli 1^09 reveclum est
nisi Rex dixit: Sacrifica Diis. ne incidas in poenas; et ut
sflrrtir» corpus Cameniiuin : quod si iion futt redditam nullus dicat quod insnnia tuu deducat te ad mortera,
vivente adhiic Clemente. siiigulari Deifavori adscriben- et illudam generi tuo. Venantius respondit: Etsi me
dum fueiit, inipetrari illiid potuisse a Carolo vacanle interfkis turpisstma moYte, Judex meus et Dominus
Sede (iiec eiiim ante Septembrem anni 1271 eleetus meus in ca;lis est, quem expectamus ad judicandum se-
cultm
: :

DECIMA OCTAVA MAJI.


139
culum, * giianfto diclunis erit:
Venile henedieli Palris est anle omne prineipium, qui regnas cum Patre
nunisque niei, percipile regnum, quod vobis par:iturn est ab et D
contemptis. Spiriui sancto in secula seculorum. Amen. Anasla-
origine mundi; et quia ille novit corda hominum. sim ml B.
di.rit Veiiantimn lliimo Dei dciiioiislra CAUBH.
Tu, qui in seeulo isto habitas, videiis esse filius miliilumen vilx leteinx. ut possim videre lumen
diaboli, ideo per maliti.im tuam in multis argumen-
verum. Venantius disit; Vade iu partem civitatis,
tis Christo Deo meo me facis esse solicitum. Rex et baptiiatus
inqnire hominem Dei Porphyrium, et baplizabit te
dixit: Voln ut dicas mihi, unde tibi japientia isla
domum tuam in fide l.hristi. Niiutiatum est
et totaui

:^"l.!:'r^''"!.;!!'!'""'V.^
-•"!_»-"- ^«.100^0 .mper:i,ori,q„od Anas.asius crederet ia
meus raecum est: et tudicis, Uude tibi istasapientia Christuiu; etiralus nimis fecit euin veniread se, et
advenit? dixit; Anastasi, tu credis in Deum LCIiristianoriim]'!
3 Tunc jussit eum Rex fortiter caedi. Venantius Anaslasiiisdixit; Ego credo et tota doraus mea.Rox
dixit; Non dolnrem sed refrigerium mihi f:u'is. ut audivit, pra;cepit Prajsidi, ut duceret euin
extra
Tunc Rex tradidit eum ministris et Prffisidi. dicens, porlam civit,atis, et decollaret eum ct totam doraum ciim famitia
Nisi Venantius saerificaverit, diversis poenis inter- suam. Et ita fecerunt, et deduxeriml euiu ad Viam- sua rfccoi-
latur.
Prmldi ficite eum. Tunc Prarses ir.itus dixit mililibus suis, latara, qua; ducit ad civilatem coiitra Orientem, et
tradilus. Jupiter! o Mercuril ut quid Venantius quindecim decollali sunt. Nocte venerunt viri Christiani et se-
annorum dixit? Non sentio quod milites tui rae cru- pelierunt corpora eorum.
ciant. Et iratus nimis, dixit: Tollite eum, et ligate 6 Rex autem jussit Venantium venire ad se, et
illi manusetpedes, ac projicile in carcerem, et nul- dixit ei Venauti, cur subvertis civitalem? Venan-
;
ttursum varie
lus adeum accedat: etper quatuor dies non aquain, tlus dixil Non subverto, sed conlirmo. Tunc iralus
; tortiis
non panem, ve! aliquid sibi datis quod manducari Rex pnecepit ut tonderent comara capitis siii, et Veiiaiitius.

possit, usque dum defici.it. Tunc B. Venanliusja- aspergerent prunas; et ila feceruut. Deinde pra'ce-
cebat in carcere ligaiis manibus et peddius, et or.v pit ministris ut macerarent dorsum ejus, et reclu-
batdicens; Dominc Jesu Cliriste, Pastor bone derent eum in carcere: et ita fecerunt. Attalus
li
me deveiinquas, fiiiia te, palrem liabeo in calis: tu andi autem Praeconarius dixit adPra^sidem: Qiiid tibi
etah Angelfi
exaudi me, sana mea * glorifico le, laiido
conforlatus
et viiliiera : solicitudinis est? Ego vadam et faciam euni sacrili-
in carccre. te, et benedicote, neprojicias mea facie Ino, quia puer care. Tunc Pripses
Per virtutera magnam
dixit:
sum ego ; nescio recte Inqui, sedda spiritum loquen- Jovis, et Dominorura nostrorum in-
per virtutem
di, tacendi, et respondendi ; ut ego os aperiam, et victissimorum Principum quia si suaseris, faciain ;

tu adimpleas; et si dolor raeus estmihi, nnn ira^ca- te quod ego sum. Atlalus autem ibat ad cai-oerem,

ris, sed conforta me Rex Sanctorum. Oraiione fncia ubi erat Venantius: etdixitei: Crede, Venaiiti, et
et abAttalo
soporatus est somno: et ecce Anijelus Doniini dissotvit recede a stullilia tua, et sacriflca diis : ut quid in
apostata
eiim, et caro ejits restilutn est, sicut prius fnerat. '
Tiim tormentis moreris, et perdis florein juventutis tua)? fnistra
curcerarius ihat ad carcerem, ut videret si jam esset Ego autem sicut tu Christianus fui, et luodn sum sottcttatM

mortiius, et invenit eum oraulem. MiraOus est, et minister [Jovis]. Crede et sacrifica diis. Veuantius
renuntiavit Pra-fectn, dicens: Vidi niirabilia nia- dixit ; Vides me pueruin. iiifra ajlalein suni, non
gna de Venantio : psallehat et orabat Deo suo, solu- sicut tu insauus et fiiius di;ib(ili: qui dicis, .'Vdora

tis manibus et pedibus, et caro ejus reslitiita est. idola surda et niuU, quaj sunt ah hnminiliiis fabri-
4 Tunc jussit eum ni prirsentia sua Priefectiis diici cata ; quiDominura nescis, qui natus csl de..yirgiue.
dixitque ei: Venaiiti, sacrifica diis. ne diversas pceiias Magis pater tuus diabolus est, et voluntatein ejus
tampadlfius Pominum Jovera, cujuses [rainister].
patiaris. * Respoudit f^enaulins; Nec deos tiios adoro, facis, qui dicis
aduritur.
nec Imperalorem tuum timeo, nec libi servio. Iratus Attalus dixit; Venanti, sacrifica diis: licet mihi
Prseses dixit; Despoliate eum, ei in aerem siispeudite oraiiia dicere, quia teneo te. Et duin hiec diceret,

cum lampadibus ardenlibus. et comburite corpus tene^ misit Pra;ses, et jussit Venantiuin ile carcere exhi-

rum. Ita fecerunt, ipse autem orabat dinens ; Ure, heri ; et dura adduceretur, missa est vox Praftoris

Domine, renes meos et cnr meum; transivi per Venantius Deos blasphemans neqiiissimis torraentis
ignem, deduc me in refrigerium sempiternum. Ces- crucietur.

savertint carnifices cnmburere eum. Dixit Prjeses, Venit itaque Venantius antePraesidem, et dixit
7
coutusij Prm'
Assenfi mihi, et sacrifica diis. Venantius respondit; ad euni; Noli tentare Christuin Doininum meum, slftls maxittls

Non consenlio, nec adom deos surdos et mutos. ne duin visleiilare tenteris apatretuo iliabolo. Prae- F
et in caput
Tiine impiissimus Pra-ses ait ministrU: Tollite eiim, et ses dixit; Contundile d-iutes et maxillas ejus. Ita
suspeiisus
in equuleo suspendite. et fiimum averrimuin sub capite
factum fuil et projecerunt euni in platcam civilatis,
;

fumo supposi
to torquetur. ejus poinle. et dicile, Iste est blaspheinator deorUra. et collocaverunt in sterqiiilinio. Ipse vero orans

Fererunt minislri sicut prxcepil Prxses, et sempercx- dixit: Respire in me et miserere mei, quia unicus

servus tuus suin exaudi precem meain, r.e derelin-


qvatitor qualermoiies. Tiinr Praises jussit,
:

debant eum
quas me. Omues putaverunt eiiin esse inorluum:
ut nullus.ideum accederet, donec deficeret. Anasla-
ille vero orahat, et Angelus
confnrtabateum dicens:
sius autem Cornicularius, post quatunrdies ibat ubi
adhuc viveret: et invenit Ne tiraeas a facie enrum, quia ego lccum sura, et
pendebat, ut videret si
candida oflern orationem tuam, et custos tuus
sum ego sem-
eum super furaum deamlralantem, in veste mnstur divi-

psallentem Non moriar sedvivam


;
et narrabo opera per. Venantius dixit: Domine pater, quia in plaga ititits. et Prig-
ingeraisco, ne irascaris mihi; scis
quiaaniniam ses moritur.
Domini. mea
di- rceara ne sensus meus commisceatur
tradidi,
B Nuntiavit AnastasiusCnrnicularius Prajsidi
tibi

Tunc Prae.ses dixit, cum ipsis. HiEC dicens sanus [;ictus est, et cuspit
cens: Magnum miraculum vidi.
prsdicarenomenDominietbapti/are.Audiensaulem
Quid facieraus de eo'! Anastasius Cnrnicularius di-
unde sallmm
Pr»ses miralus est nirais, et fecit eum venireaiite
videns Anaita- xit Ego credo, quia
; magnus est Deus Chrisli:iuorum,
virtute haic lacis? Veiiantiris
sius scriba non est alius practer illum. Pm-ses iluit ad illum: se, et dixit: In cujus
et
coavertitur, dixit Qui me sanavit a meo langunre, in ipsius po-
Et tu, ut video, seductus es.
'
Tunc Auastasius di:cil

facio, et qui potesl siihverlere tnliunal


samtum atque testate ha;c
Libentissime volo suhire sententiam, ne Dei, cecidit
Audiens ha;c Venantius, quod tuum Et cum ha?c dixisset famulus
juslum videam cruciari.
Pr:esesde tribunali siio. Tunc cnllegeruut eum mi-
sic locutus esset Anastasius, manus suas expandit
nistri sui, et in lecto
posuerunt euni et dixit mdw
et oculos levavit ad coelum, et oravil Dominum :

subvenite mihi: nihil enim


tibus: Currite, adeo;
dicens Gratias tibi ago. Domiiie Salvator nnigenite,
:
causa cnluimus sed Deus
sunt dii no.stri, quos sine ;

Detis de Deo, lux veru de lumine vero; Verbum qiiod Venantii


:
, :

liO ACTA APOCRYPHA S. VENANTII.


locam daranatorum. geniia fixit in terra, et orabat
Venantii magnus est et a^ternu», qai fecit mirabilia
U Hft. inpuerum suum Venantium: ethjec prier-ipioutdeo dicens : Dnmine Deu>, quia non est similis tui in capite plecti
jubet.
CAMER.'
et Dfium Venantii adoretis: et diis. et non est secundum openttna : t.u enim fecisti
nostrns destrnatis,
coelum et terram et quidquid coeli ambitu continetur.
cum hoc dixisset. expir.ivit.

8 VidenteH autem hoc minisfri ejus qund factum Universorum Dominus, cui Angeli et Arclian-
tu es

nuntiaverunt Imperatori. Tunc jussitlmperator geli serviunt, et non cessant clamare dicentes, San-
est,
Venantium leonibus objici. Kt .statim ministri ctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus Sabaoth,
S.
Idem leonilmt pleni sunt creli et terra gloria tua. Tihi commendo
fruitra
ejus duxerunt eum nd locum ubi erant ieoncs quin-
objeclus que, etinlrnmiserunt eum, et f;l;msiis est locus, ut animam, ut non tradas eam in manus impiorura
ibi a lonnibiKs interficon?tur. Quem cum itigressus spiriluum quaerentium eam. Auditeitaque viri et rau-
fuunrt Aonrfus et ]\ii^ius, surijnites leoncA cnm omni lieres, poniteChristnm ante oculos vestros, et ado-
manstietiirline slraverunt se mi pedea ejus. Videntes rate eum qui fecit coelum et tcrrara : quii ipsius est

aulom popiili admirati siint dicentes, Vere non est pntestas mortificandi et vivificandi, ducendi ad infe-
;iii»fl I)eu>, nisi quem Venantius servus Dei confite- ros et reducendi ; ipsius est potestas tremenda. ipse

populo fldrm tur. Kt rum haM: pnpuli dixissent, dixit eis B. Ve- est Dominus in seculaseculorum. Amen. Vi B. Por-
ChriiiH luailrf nanfius: Audite. pnpuli, creditein Patrem et Filium phyrius complevit orationem. spiculatores ampitlaveriint
et Spiritum .sanctum, feminfeconjugatae et puellee et Cfipul ejiiXy i't prnjecerunt ante portam civilatia: [et ve-

omnes h.ibifaiites in clvitate, ut salventur animae nientes Christiani tulerunt corpus ejus] et sepelie-
vfifitra?: quia ha*c omnlafransitoria sunt de mundo: runt eum lionorifice.

beati erilis, si credideritis. Cum autem audisset Rex 12 B. Venantius eratinclusus in carcere, et ve-
quod popiilus laudassel Dmnn Christianorum. praj- nieb.int ad eum infirmi, caici. claudi, paralyfici,
Venanlius
cepit VeDantiiim miitere in carcerem. Ibi orabat: surdi, muti; et deprecabantur eum ut baptizareteos
iterum soli-
Domine. nc derelinquas me. ne despicias me, quo- etsanarentur. quod et fecit. Cum autem nuntintum cltatus.
niain sorvus tuus siim ego. Multtplicati sunt inimici iuisset in prsesentia Imppratoris de miraculi.s B.

mei, (|ui cirmmdant me sed fu, Domine, susceptnr


:
Venantii, tristis nimis factus est; et jussit eura ve-
meus, exaltims caput ineum exaudi me de nmnte ; nire ad se. Cum ergo venissetin praesentlara Irape-
sancto luo, non tinu-bo millia populi. ratoris, dixit ad eum : Audi me, Venanti, sacrifica
9 Tunc Hex Antiocbiis, florons in mafjnitudine diis nostris, et vives : dotibi cornnam de auro vel

virtutis su.T, requiesf-en^ in palatio in slr.itu suo, vi- gemmis, et habebis pacem mecum, quia metuo te
Aiitiorfius dit pra^cnnes per somnium per civitatem currentes et propterea qund nobili genere es nrlus. Respundit ciim. ipsimet
tomlilu pdem
dicen(es:Mun(ifite, mundatepl,i(pascivi(atis,ptmiiros ei B. Venantius et dixit: Audi Rex, diverte a me Antiocho
tnrttus, suaderet,
dealbate. P^stli;rc aspexit in cfrlum, et vidit Venan- raalo et fac bonum, inquire pacera et sequere eam,
tinm in aerom volantom in veste ;ilba, et cura illo et fac pacem cum Christo ; et si servieris ei

duos honos, nspergentes aquas, et rivulos facientes erit tibi exultatio et corona sempilerna. Nam post-
et dividentes per totam civitatem. Deinde venieltant quam exierint anim;«vestr.nede corporibus, pecunia?
viri et nuilieres, etlavabant capita sua, et corpora relinqiiitis in hoc seculo, et rapiunt eas extranei et
dealbahautnr. Deinde ruentes qiiatuor venti ex qua- devastant eas : vos autera ituri cstis in tormentura
tuor partibus nnintli super palatium suum, destrue- ajternum, ubi numquam erit refrigerium, sed luctus

Irnnt illud. Vidit quoque.siiper se nubem obscuram etclamor, et non est qui audiat. Si vultis recipere
venientem, et nulluni sidera lumen dabant. sed ex coronara. date omnia pauperibus, orphanis, viduis,
tota parte lei.ebrosaerant. Evigilavit Rcx a sorano, esurientibus, nudifatem patientibus, vel qnamcura-
et cogitare cirpit et cngnnvit quod m,ilum esset apud que necessitatem sustinentibus et uudain baptis- :

eum. Civ\)\i Uex flere et direre: Deus meus, Jo- mafis sacri fontis percipite, credentes in Deum. qui
vis invicti>-sime, nniis puer to snperavit, et potestas centuplum reddet vobis in vitam ajternara, ubi
tua ad nihiluin devenit. Mane autem fuc(o omne;? ad nullus riuis erlt, sed perpetua semper felicitate gau-
paiatium venerunt: Hex ut vidit populum, somnium debitis.
narrare co^pit. 13 Ut audivltRexprEecepit ministrisut mitterent
diie raptatur:
\{) Krat ibi homo Cliristianus Porpliyrius. qui funes in pedes ejns, et in erulen suspenderent, inde
ail : Olinperator, qiiam laudabile estsorauium quod peragrestia loca tra!ierent. Vespere autein jamfacfo
r.i phpuiitrm vidisti! Pra'cones per civitatem currentes, et cia- cuepit B. Venantius dicere, Domine, suscipe sjiiri- F
illud mantes, ot dicentes, Mundafe plafeas civhatis, et tum meum, et ne penlas rae. Ministri diraiserunt
PorpliijiUnn
muros doalbate, sancia pra-dicatio B. Venandi est. illum quasi mortuum. Venit quaidain mulier vidua
Miindafi'. Mumlate, diio Tes(ameii(a significat, no- et tuiit euin occulte in domus suam. Mane autera
vum et vetus: siib dunbus Testamentis legem Iiabe- facto venit ad civitatem praedicans verbum Dei. Po-
miis, utnullus idola colat neque adoret. Mundate, piilus aulem ut viilil B. Venantium prxdicanlem, od-
id es(, Projicite Iteuin Jovem Regem
et Muros viiraus dixit : Quia magnus est Deus Christiannrum,
doalbatc. et confraclus erit Jupiter et Rex ejectus, qui fncit miraliilia el signa magnn. in seyvo stio Venantio
et omues credentChrislum. Quutuor venti ex qua-
in el percutiebant peciora sun, ei converlehantur, el biipti-
luor parlibus mundi, quatuor Evaugolinrum testa- zabonturin fide Christi. Vidensautem Rex Antioidms (leinde ex
menta sunt. Destruebant dtmium tuam, id est, quod quod suiierare eum non jiosset, infra se cogitare miiro urbis
cuncta idida manufacfa et cuncia opera tua et re- coepit, etvocare eumhor.orifirein palaf io, et pnvcepit prxcipitatur
gnum tuum nou crit amplius sed regnum Christia- ; niinistris utligarentei mauus et pedes, et extra
norum. qui sorviunt Den fructum bonuin.
et faciunt inuruui urbis pr<ecipitem darent. Tunc fecerunt
Aqua, quam Veiiantius aere spargeb:it, et rivos
in ministri sicut pr.-eceperat eisRex : putabant autem
faciebat. et per totam civitatem currebat. est sancta qiiod mortnus esset. Ac Rex, ut tra-
praecep:t suis
praidicatio et sanctum bapfi^ma. Et <iu.>d caplta et herent eum in conv.illibus, utcomederent eum aves
corpi>ra lavaliunt et dealbabant, iil est qiioil mimda- ctEli et bestire terriB. Ciimque isseiit ministri, ut fa-
tur populus ab iilolis et ab omnibus iniiuiuamentis cerent quod Rox prasceperat, inveneruut eum tlis-
peraquambaptismntis. solutis mauibiis et pedibiis, orantem et dicentem :

II Ucx ut auiiivit, iratus cst nimis, et pr.-eoepit Custodi me, Doraine, ut pupillamoeuli, siib urabra
mini^tris, ut Porplivrium ducerent ad locum damna- alarum tiiaruin protege a Jacie irapiurum qui
ine,
torum, i|ui cst ad porlam civitatis, et amputarent me afflixerunt : tu autem, Domine. susceptor meus
c:iput ejus. Cum autem \enis.set B. Porpbjrius ad es, gloria mea et exaltans caput meum ne derelin- :

quas
:

DECIMA OCTAVA MAJI.


Ml
A qnas me, Domine Deus salutis raeae eripe me de ;
xit, In sudore vultus fiii vesceris pane tun, pro eo
pro moTtuo l)
inimicismeis Deus meus, ct ab iiisnrgentibiis in me qiiod obedisti
dereiictuif voci uxoris tiin' phisqiiaiu mea>. Et ''^ "' ""^»
libera me. Viilentes aulem niinislri quod niliil pro-
clausiis est V\arudisus, et ;posuit DeusCberuhiin et
ficereiit, coeperunt tamdiu eum c;6ilere, quamdiu Harameum gladium atque versatilera ad custodien-
putarent eumrcortuum esse. Sed cnni viderunteum dam viam ligni vilic. Ex hoc accepit diaholus prin-
vivum, raisso (une in collo, in pedilius suis traxe- cipalnm in homiiic«, et dediixit in inlc'ri'iiin pf in
runteura propemilliario uno, relinquenteseumquasi errorem, usque duni misit Deus Verbum siium in
mortuum, dicentes unusquisqueadproximum suum, tcrris, natum de Virgiue, factum sub I.ege, iit eos
Sit.im patior.
qui sub lege erant redimeret ad temphiiu olTertus ;

14 Audienshaicli. Venantius, laniuenssurrexit, fnit, et circumcisus fuit a Joannobapliz;itus in Jor- :


sitientibua et geniia in lerra fixit, et ooulos ad cielnm levavit,
d;ine duodecimdiscipulos bahuit: unnsex his periit,
tortoritnis
et oravit dicens Domine Deiis omnipolens, ijiii ie pe-
suis nguam ;
accepit peciiniam, et tradidit Dominura et raagi.s-
miractilo tra atiiiam Uoijsi famuh iiia de.lisli corani filiis Israel, trum. Crucifixiis fnit, lanceatus sanguis et aqiia :

impetiat, et mtixterla
propter duritiam cordis eoruin qui erant rebelles et inde nianavit spiritum emisit, in sepulcro jaciiit, chrlstiana
:

increduli tu ostende signa et fac mirabillaTut vide;int


;
infernuin oxpoliavit et omnia vasa ejus confregit espticante. :

tyranniisli, et educ de petra ista aquam, ut videant tertia die Mirrexil, et mauuum et lateris vulnera di-
tyranni isti ; el ednc depetra isla aqnam, ut salienlur scipulis snis ostendit:et dcdit poteslatem disci-
et sentiant, cngnoscaut quia lu es Deiis solus lauda-
et piilis snis dicens, Ite in onincin terram et prie-
bilis et gloriosus in secula serulorura, Amen. Et dicale dicontes, Qui crediderit et baptizalus fue-
fecil sgnum Crucisinpetra, et divisil in utraqu'!p;u'te, rit, salvus erit; qui vere non c;rcdidflrit, coii-
et manavil aqna clarissima. Videnles aulem Minislri
demnabitur : signa eos qui iii nie credunt haso
Regis oktipuerunt cl mittenles se ai pedes D. Ve-
:
seqnentur, in nomine meo dannouia ejicient, super
nantii ei di.reriinl Snnctifica nos Pater ora pro nohis
: : segrijs manus impoiient et hene haliehunt. Post
uepereamiis, miserlus nostri. Nos vidimus ct sciraus, lueo dedit eis polestatera ligandi
jj et solvendi in
gito convcrsi quia non est alius Deus nisi quera tu aflfirmas. Pa- ccelo et in terra : ileinde ascendit in ccfiUim, et se-
illl, ter sancte. ostende nobis Dorainum viveutem in se- det a dexteiis Dei. Peractis a sua in cieIos, ascen-
cula, iit laudenius nomen ip^ius et glorilicemiis, et sionedecemdiebus, venit ad discipulos suos ut daret
serviamus illi soli, qui est benedictas. Sicut hi, eis gratiam Spiritus sancti etinvenit eos congrega- :

Palersancle,vohimuspro nomine ejiis subiresenlenliam, tos in unum, etfactus est repente dc ccelo sonns tain-
et non timeliimu^a facie Imperuloris. Prsedica et os qu.ira advenienlis spiritus vehementis, el ivplovit
tende nobis Chri.stum, cujus filius est. Ut audivit H. totain doinuin ubi eraut sedcntes, et apparueriint
Venanlius clara voce dixit Gloria in excelsis Deo ;
illis dispertitKliiigua^tainquani ignis, sedilque stiper
et in terra pax hominibus bons vnluutatis : ipse singiilos eorum Spiritus ^anctus et erant ibi :

dedisti eis s.ipientiam et scientiam qui de Christo Judaei viri religiosi ex omni natione qua; sub cibIo
interrogare incipiunt. Et narr;\vit eis de nalivitate est. Spiritus sanctus illo die . videlicet Pente-
vei de passione,de resurreutione et ascensiono ejus, costes, super Apostolos descendens.deditillisomnia
de infiammatione Spiritus sancti et de divisione lin- genera linguarum, et divi^it eos in nmnem fer-
guarum, et aliquid de gestis Apostolorum vel M:u'- ram, ut pra'ilicarent p( bapliz;irciit iii fide sanctae
tyrum. Triiiil;ilis. Illiaulein profecti prffidicaverunt iibique,
15 Unus ex liis, quando recepit verbiim Chrisli, Domiiio cooperaiiteet scrmoiiemconfirnaantesequen-
fidtmquc rennntiiivit Imperatori dicens Nos autem, qui renati suraus ex aqua
Rex. triginta et : tibus signis.
coiifessi.
duos viros Romanos transmisisti ad Venantiurn, ut et Spiritu sancto, priodicamus et testiuniir, quia
m,irt_yrium ei f:\cerent ipsi vero conversi sunt ad
: ipse est Judex viroruin et mortuorum.
tidem Christi. Rex ut audivit de Romaiiis, inaxiine 17 Rexaulera ut .audivit, iratus est nimis, etdi-
viiicti mittun
omnes qui coram stahant, pro eo
iratus fievit ipse et xit : Venanti, cur perpelrasti lalia in me? qui re-
-

tur /{omuiu
quod erant illustres Romani ex genere Regali. et gnum raeum ahstulisti a me. Quare nobiliores ot ad suns.
potestatem Rom» tenebant, et erudiii in omni arte potentiores et pugnatores abslulisti a me? H;ec
litterarum. Rex fecit eos venire ad se, et dixit eis ideo diceb.it Rex, qiiia non erat ausus eos inferfi-
filii mei, dercliquislispatres et raatres etp:irentos cere : sed pnecppit, alfprri collares aiireos ot c;i(enu-
vestros divites et nobiliores, etvultiscredere uni in- las argeiiteas, et .Tiisit iii colli eoruin, remisitqiie
sano edorare Christum quem Judrei criici-
capiti, et eos Romam ubi erant parenlcs eoruin. Parentes
iixerunt et illuserunt. Recediie ab insania ista, et aiitera ipsnruin viilentes eos cum collaribus et cate-
colite Dominum immortaleni Jovem, etdabo vobis nuiis, irali valde dixerunt : Perliciamus fiidus inler
aurura et argentura ac veslem rairabilera, ut sitis nos, ut Kex Antiochus amplius noii imperet Rc.mas.
primi in regno meo. Audientes dicta Rejis, respon- EtejeceruntomnesPrimatesi;egis,et',)ua;stionarios,
derunt et dixerunt Nos credimus in Chrisiiim cru-
; et Judices, etOplimales omnes fciras ini.-ieriint. Tunc
Vcnaufio
cifixum, quia ipse est salvator, faciens signa et mi- praecepit militibusut decollarent eum, et decera vi-
cilpileptejo
rabilia in ccelo et in terra, qiise fiicit quotidie in ros Roinanos cuin ipso. Cuin ita educti essent, et
servura suum Venanlium. Rex cur non erubescis B, Venautius ad lociiin damnatoriini perven-sset,
in Deo tuo? nihil eniin sunt dii tui, quos colis. oravit et dixit : Doraino Jesu Clirisle, Paier bone,
Rex dixit, Unde vos aulem dixerunt
scitis? Illi : Miseipe spirituin meuin ne nos permilta-i perire,
:

Nos se.mper vidimus Doininum Denm tuum, tamen qiiia tua; creatura! sumus : eriie nos de mauii draco-
nec signa nec mirabilia cngnovimiis de illo. sed nis qui nospersequitur sed leode tribu Juda, raJix ;

est tribiilatio et detrimentum animarum hominiim. David, qni comeris bella, suscipe spiritiim noslrum.
16 Rex dixit, Vos qui talia dicilis, [unrle scitis] Et hEecdicensconsignavit se : et alli dcem, qui cum
Leonrlo pro
quis est Deiis Cliristianoriim? Leontius dixit Nos : illo decolfuidi erant, consignaverunt se; et dne-
omniinis
scimus quodDeuscocIi fecit ccelumet terram, et ciin- runt, siiscipo, Deus, spiritum nostrum. Et statim
loguenfe,
cta animantiaquai sub coelo siint fecitliominem ad ;
decollali sunt.
imaginem et simililiidinein suam, formavit eum de IH In ipsa hora tanta fuerunt tonitrua et corusca- ^,, ,,.^,,,„^^

terr;i, et deditei Evam similem adjutorium


sibi in . tiones in civilaie, ul oraues put;irent se esse raor-
Deinde venit diaboliis, et suasit eis interdictum tiios : ct cUmaijant cura tremore, Adjuva nos. Beate

frnctum comedere. Poht hiijiis traiigre-^sioiiein Deus Veiianli. Rex vero, ut t;ilia vidlt, in fugam versus
ejecit eos de Paradisi gloria, maledixitque eos et di- est nocte illa contra partein Romie. Venerunt au-
tem
,

142 ACTA APOCRYPHA S. VENANTII.


tem Chrisliani et collegerunt corpora Sunctorum, et et Tlieopisla uxor sua. et quatuor filii et duae fillae,
El U!l CAUEn. sepelierunt extra civitalem prope milliariuin iinum htec suiit numinaeorum : Ebodis, Aradius.C.-ilistus, Martj/res
sarcophago noc(e xv Kal. honorantur.
in Jiinii : *iuo ibi<iom de Fclix; filiariim, Euphamia, Primitiva. Socius autera
regione Pjiganoriim U't\(lem hapFizati siint iii fide fuit D. Venantii Porphjriu.^ .Sacerdos, sed antea vi-
Anttochiis
venillmperatori expartibiis Rom.e,
Cliristi. Nuritius tam finivit diebus qiiindecim. Ni.mina aulein e"rum,
maU perit.
quoJ Optimates et Judices et Pra;conesexpiilsi es- qui cum It. Venantio vitam praesontem amiserunt,
sent lioinse : perrexit in Albana, et ibi moratiis est ha>c sunt : Aramerauna, Euphus, Julianus el Mariiis,
per ali.|Uot die.s. Audierunt anlem viri Romaiii. et Silanus et Orion, Dioscorus, Vientius, et Julianus,
ejecerunt eum : et dum ejpctus esset, perrexit in Triplii>n. et alii quorura nesciraus noraina, inille
«ilvis, ibiqueab ajstu et fame mortuus est Antiuchus qiiiiigenti viginli
quinque, quos infra civitalera Ca-
Uex. raerinam [Antiochus occidi fecit. Nam] quia ipsa
19 Cum audissent Leontius et Euprepius cura civilasCanierinaCamera Regis erat, et Rex ibi mo-
socii.ssuis de Rcge qiiodfactum fuit, magis credide- rab:itur, propterea plures Sancli ibi pru nnmine
Ceonlitim rt
runt: scd cugitaverunt, de li. Venanliu quid essent
mcli Came- l.hristi interfecli fueriint. Perintorcessionem eurum
rlnum mit- facturi. Tunc mi-erunt exqiiisilores ut inquirerent, et cuncl.uruin Sancturum perducat nos D. N. Jesus
tunt ejrpto- quiil deco velde.sociisejusageront. Tunc veneruntin Ciristiis ad regna coeloriim qui cuin Palre et Spi- :

ratores kuos ;
parleni Caineriria) urbis, ot audicnles signaetmirabi ritu sanctu vivit et regnat Deus per imniortalia se-
liagavisisunt, etvenerunt.adlumulosbeatorum San- cula sccul'iriim. .\men.
ctorum, .icdepn^catisunt eos et ibideni erant plus :

quam milloaninuo hominum. Tiinc viderunt e^s viri ANNOTATIO CRITICA.


civitatis et interrogaverunt ens et dixerunt, Unde
vos estis > Kxcpjisitores dixerunt Ex partibus Ro- , H.xc Acta, sundenle Hetirico LitKlnm , Societalis
Cives dixorunl, Et quid quairilis ? Illi autera
raa.', niistrx Siicpfilote alqtie iti Litnretnnn ntle Pcetiitenlia- Ah hls Actit,

dixerunt, Venantiuni. Tunc viri livilalis iiarraverunt ex veteri MS.


ria, anno MncxLix, cj- veteri meiiibraitco codice .-IHialix
acceptiSt
oraniaqua: de his gestafuerani intorn.gaverunt S. Eiiiitii, Cnmerino liishintis xx ;;. m. Niircia vi,
: et E
eosdeAntiochoqnid esset factuiu. Romani dixerunt, ilescribi nobU publica ac notariali ftile jv.ssil Perillns-
Turpis.sima morle extinctus est. Viri civitatis dixe- tris el Revcrendiss. D. Jncobiis Ciescentiiis. Nobilis
runl, Cujus oxquisitores vos estis? Qiii dixerunt Romamis et iiriediclsc Abbalix Commendalarius perpe-
Leonlii et sociorum suorum. Dixeruiit
Eiipropii ot tniis. Ipsc Coilex, vel Cumerino allattis, vel ex Came-
populi, Forsitan ipsorum quibus Rox posuit colla-
,
rinensi alia antiijniori descriplns, contiiiel origiiiariam
res aureoset caloniilas argenle.is? Respondernnl, Ip- omnem nolilinm, qnx de Snnclo Veiinntio Camerini
qttitim fisa
sonini mmlii nos suimis, Cives dixerunt Reniin- : linliebiilnr,luiic cum oidinala (iierunl Missa ct Ofjkitim
et aurllta
liamte referen-
tiiite Doniinis vesliis ut accipiaiit Ponlificatuni ox bujiis Saucti; qiix liabemus ex Mis.sali nc Breviario
tilim, virlulibns R-.manis. et veniant iii hanc civitalom, et veluslo Exle.\ix S. Venanlii Camerinensis, lamqiiam
tollant auriiin et argenluni:ic vestcs niirabilos et in ea ab anliqiio usuri/nla, douec sacra Rituiim Con-
gemmas pretiosas,etjudicent quid faciouhim sit de gregatio inlerce^sil, jiissilqne otnnia fieri de comnuni.
Deo Jove nos autera tiraeraus infiingere ipsius fa-
: Congregutionem movil liaiul dtibio evidens fabtilosllas
ciem Iniperatoris causa. Audientes hajc Romani, quam coiiltnebat cbimcriciim jilnne. commentllin de An-
gavisi sunt valdo et viri clvitntis dederunt eis pe- Rege
: liaclio et Impernlore, Romano quiilem, sed pala-
cuni-im, el rcmissorunt eos Roma.Ti. Tuno nuntiuve- lium Canierini linbente ; deque nes io eiijus Beati et inter rfi-

runl Dominis suis signa ot mirabilia, qinc Doniinus Jonnnis Papx Ponli/icalu,cum eo nmnme anle secu- liiia let/i
solitis.
deilitper servum suiim Vcnantium anlem au- : illi lum VI nii;/iis Erclesix Romana; preeftierit. Non ade-
diontcs de signisgavisi sunt. laudavernnt Doniinum ratit qiiidem iu pricdieto Breviario, seu poliiis Antiitlio-
et benedixorunt. nario, ciim rantu nuiisqtie descripto, Lectiones ipsx,
ao Eadom hora perrexorunt ad Beatum Joannera utiiolc quas moris eral c.c Passionali seu Legeniario,
Jonnnrs Pnpa\
Piipiim, et n:irraverun; omnia quai a S mctis gesta adlioc siiecialtter iibsqne eanlu el notis
Cameiini dacripto, reci-
Hpiscopnm fuerant. Ule autem, ut audivit, genua fixit in ten-a, sed pro Leclionibus
lari : ftiisse ea qiise jam dedimus
cl Ctcnnn or- et oculus ad casUiin levavit, gratias agons Deo,
qiiod Acla, certum ficiunl Autiillionee, Fersiculiet Respoti-
llinat.
tani inagnaaudivitde servis suis. Tunc Reatus Pa- soria, 0'niiiu et siuijula e.r tisdem verboleiius excepla,
pa Joannes consecravit Leontium Archiepiscopum, proiit ea speciali cliaraclere imprimi fecimui.
et Arcliidiaionuni Euprepiura, et oinnes alios Ad F
in or- 2 liiijus piirro asserti conjiruwtiooein alleriore.n
dinein Clericorura ot accepta benediclione n^versi AicK Auliphun;i acceptx reti-
:
ad Bonediclus; eodem prorsiis qiio
sunt gaiidonlos in doinuni suam. Et tulorunt micte Acla e.ibilient oriline, complecleiis tormenta Saiicto ttb '("/ilai^prZ
aurumet arf;ontuni, ot voiieruntin civitaloin rameri- illis adscripla, siib liujusmodi sgnopsi .'Ligatus et mis- /""
na; urbis. Tuno populi susceperunl eos
lionorifice, sns in circerem, dispoliatus et suspensiis in aerem,
et veueriint ail tuniulos .Sanctorum ubi aduslus lampadibus, positus in equuleo supra fu-
videiites si- :

gna et mirabilia, qua> oslendil Dcusper servos suos, muin, mactatiis dorso, ciesus virgis, tonsus coraa,
gaudontes et lajlautes benedicebant Doininiim. Pos- fustigalus, prunis aspersiis fuit MarlyrChristi,
ntiilicatur con-
tea venerunl ad domuin Juvis atqne confregcrunt , lusis niaxillis et dontibus, loonibus daliis,
ccctcsin, in ster-
illuin etcundidevuut altaro in lion(-ro boata! Virgi-
:
quihnio jaclatus, praxipitatus exfra murum,
raptus
nis Mariffi ex auro et argeiito et gemrais per convalles et agrestia luca, demum decullatus
pretiosis :
ab
sed supra corpora bealorura Sanctoruin Antiocliu B. Venanlins. Alleluia. E.r iisdem
duoJecini Actis
allaria condiderunl, ot doranin a;dificavorunt aiu- destiuipia elinm fuit materia qualuor
Hgmiioriim ad
plioromot mirabiliorom. Soil ox Ihosanris Antioolii utrasque resperas, Uatutiiiumet Lniules; et alioriim,
Iniferatoris, dc auro ct ar-ento et gemmis
pretio- forsan pro Octava composiiorum, siinililer quatiior,
non
sis, deornavcrunt tumnlos Siincturum invenusli pro eo seculo, quos tainen quia
niliil novi
21 Leonlius, Euprcpius, Antliinius et Sixtus, Pa. docere iios possiinl pra-teimitlo. Prxtennitterc
tamen
teruianiis, Paslor, C.omiiiianus Leo, Constantinus neqtieo istud
,
principium Sequcnlix (ut vocaiit) aiile
nepos Constantini,. Hieronvnius, Encs.seus, Evangeliutn caiitandx
Mini:»- ;
tus, Clarius. Elearanus, Ossi, Mero,
Tiberius. Do- ^'enantius egregia est geiiitus prosapia,
nalillus, Agarius, Metropon,
inslitutiClerici fuerunt, In civitate regia, olim dicla Valeria,
et vitiim Saiictoruin duxoriint. Por illos oslendit Nunc Caniorinum appellatur,
Doniiims signa in vita ipsurum. Sed
el illi qui ab Regisque Camera vocatur.
Autiochointerfecti fuerunt, Auastasiuscorniculariua
Viden'
; ; ,

DECIMA OCTAVA MAJI


Tii/«r eliam ullimam
U8
Aclorum claiisiilam, iii lnijiis sf mauis typis. voliimiiieexiguoin
guenlia: pnncipw expmsam? Mi/iil cnjo
12, {iili nohis scribii D
duliiia qiiiii Mcolaiis Btirloliiii cx Congrcg

orem \\vso-
ub ovc, meilio dlimtnxnl corporc struxerat fidem egregie navala; a s<-
laiiam lialienle oi^er.-e iuconqui-
pi isiic nalo Ai-ianuin, relui ab Ara-
;
rendis s.icriPiigilis ni.tiiiis.per loca saqiius
Jani refossa. aiiaquc. similia. a barba-
ris popuIa'a et inccnsa. oujus prin.ipium
3 Cimliiialis Baronius hacs,ynopsi
Ea , in suis snpcr Roinanum slringilur.
iion sua S. Venautius patria Camers, I'kbiano
Marlijiolinjmin AnnaUiiionibus xviii Muji,
antiiuitate ad nonien Pap.i, Maximino Imperatore auno ccxxxviii proge-
mendosa, S. Veiiaiuii, sic scribil : Vidimus taliulas
Ecdesia) nitus. Soprino .aclienedicla parenlibu.s.
a
Purphyrio
Camerinensis (/ra(a Missam alqne Olfieium prnpriuni)
Presbytero baptizatus piei|ue eniitriius a teneris
nec iion ejus Acta et Socicrura Marti-ruin, ,

qua; annis antra inci.Iuit eof,ue duce sub Decio ad


tamen ob nimiara leinporis vetuslatein superinducta Ami-
:

terni vallem in Siininilihus secedens. non procul


mendis. censura egent et casHgatione non modica. ab
oppido cui nonien \ulgo Kaiano, claruit fanr; sancti
Sole,tsane anliquitr.s magiia leinpoiis, duin alia ex aliis
talis vel in imrviil.i adiilla', ac pmdigio luarm.iris
identidem trunscribuntur exeinpla, pcr maniis vel
impc- ipsius vestigia plusqiiam cerea facililale inrliienlis.
ritas vel incuriosas Uhrariorim, etinm optimis quilms- Evocalus Corfluiuin, urbein iiunc excisam, pacivit
qiw monuinentis ohscuriialem qiiamdam inducere,
Irim- seditiouem civilem. Reversiis ad Porpliyrium. ut
camlo relulleiando voces aliquas, cl numiniini
proprio- ambo .ad confitenduin Chri..ti nomen in aperlum
^
riim vel numeraUum notarum (ormas , sic nt non nisi prosilirent, preeibus evicit ; unde postea apud An-
faslidioso labore pluriumque inler se MSS. collalione tiochuni Pr.xfectuni dcdaliis. llaclcuus iu epislola ad E
valeimt plene cxjiurgnri sed his amolis, quanto nnti -
:
tws anno IS75 Nicolaiis Durlolinus, animndver-
datii
quiora sunt Acta Sanctorun, lanlo fere suut cre.Jcndn
sed novitate lerejubcns. ni!:il eorum qii.v liic tam asseveranler di-
siiiceru muijis ac
fide digniora Qiiod nnlem qua-dam
dici poisuiit .
cunliir, sic dici vi Legenda originaria : qiucque ideo
falmtosa. lolo fere cont.xtu appareani fuhulosu, id plerumque non solum udducere volui, ulappurcat qua rationc amplifi-
facit exccsyiis, sed dcfcctiis congrux vetuslatis. Qiud
ccntur fuhiila:; dum in silentio aniiquiarum aliquis prir-
enim de rchus anliquissimis polesl cerlo credi, si non ab sumil, licitum imo cxpediens cssc, ut rudis indigeslnqiic
antiquissiiins amlorihus fiwrit scriplo mamlaluml Cum trudilio vestiutur omnibus
circuin.stantiis, ad plcnam
vcro post plurium sccnloriim decur.mm, a-late meiiia ac
liistoriam requisilis, quamvis eas oporteat comminisci.
planc barhara, prxsmnpserunt aliqui defectum vel jac- G Munel inlerim vcruni quod tli.ri, piimum csse
tttram monumenlorum antiquorum supplere r.urralioin- Pclrum de Nalalibus, qui Docium in hisloriam addu-
btis, poeticc polius quiim rlietoriec ailornalis, ptr liomi- xil neque aliunde quidquam huberi, quo prohetur vcl
;
nesin id unum intentos, ul admiratwuem cicrcnt legcn- siib eo passiis essc f^enantius, vel Camerinivixis.ic An-
lium iqualis omnino is fuissc vidctur, qiU VeMaiUii tiochus aliquis. /fuuc vcro apparct non posse, ex su-
Passioncm consarcinavit) quid nisi insulsas el toli anli- premx potestalis Regix culminc, ad uuius urbis Prx- "°" '"'' "^
quilati conlrarius durent, parliin cx inile digeslis vulgi conjcctura
fectitram detrudi, nisi snbversis funditus .lclis iis, ex Inccrta.
partim ex adiuvcntiouihus propriis, dnm
traililionilius,
quihus lamen .solis innoluit; siciu ex solis
iis inuotne-
notiliam veri velnullam vel exiguam nilunturmamplam
runt tormcntorum S. Venaulio infliclorum gciicra
Legendam exleiidere ? ipsitisqne pusilla .xlas quindecim dumluxal unnis dcfi
4 Pctrus de Nalnlihiis Episcopus Eiiuilinus. in suo nita; et gcnnna Marlijrum Caiiierinensium ttirma,
Vecii nomen Sanctorum Calalogo lih. 5. scriplo suh ann mcccclxxxu, . altera cum AnusUisio Cornicniario ad dicm XI Maji,
pro AiiHq-
hreve ex Aclis compendium tcxluil; et Antif^clio Rege
cho suppo- ollcra cum inleijro civitm millenario ad xxix inscriptn
et Imjieralore prorsus cipiiucto, stc cxordiri maluit
suit Equili- : Itodierno Roniano Martijroliigio. Primam ad dictum
nus. Venantiiim Martyr in civilati- Camoi-ina passus est. .Soctl MarCy-
dicm dedimus. non s/ne servpulo ; sccundam tliire non I cj aijue .

tempore Decii Cajsaris qui a Pra>sicle tentus, cuin


:
puiamns neccs.iarium. Quia lamen duhilari vix potest, tncertt siint,
Chnsluni Dominum coufiteretur, primum quiilem qiiiu persccutionum tcmpiire Cumcrinum, aiqne uc ce-
fustibus ca^sus deinde in caivere missus,
sedab An- tcra* civitules Ilalicx. multos Marhjres cwlo transmi-
gelo confortatus est. Iloe licel alio uiillo anliqno au- serit; et quorumdum nominii conserrusie polait n.emoria
clorc nixus Eqmlinus fecerii, neque Dccianx persecu- poslcrorum. confusa licet atqiie obscitra ; pittamits cliom
lionis vestigium pncferanl Camerinensium monumenla scriptor y/rtorum S. Venuntii,
fieri potuissc, iit veros
placuit tamen drsari Biironio, tamquain unicc expc- utiqiios et vcris nominibns nolos Murlijrcs Cameriuen-
ad lediicendum in ordinem Antiocliuiu. ablegan-
dic.ns ses, in suom Itistoriuni traxcril ; ticct farsitnn diu anlea
dumqiie ad classem Pripstdnm urbanorum. Secuti sunt aiit posica passos : cam
siciit in traxit S. Porphyrium
piissim scriplores ccleri, videlicel Aiiclor Italicue Vitm, Presbyterum ,
quevt miuime confictuni esse prohal

cui Prxsi-
ad instantiam Perbenedicti Murini anno jiiic.xi impressx adliiic superstes corpus in aiitiqiti.^sima murnioreu arca.
dem Antio- Camerini, in qua Antiochus appellutur Camerinae 7 Hoc sunc mtido illuc allractus fuit Leonliiis, si
cliiim alii
utl et UonlU
urbis sub Decio Priefectus ; Andreas Perhenrdiclus lulis aliqiiis rcvcra fuil a Joiinne quodam Pujia Cumc- /iplscopi .rtas.
junxeruut
Camers, Episcopus Venusinus, in Repra-scntatione sa- riuensis Episcopus ordinutus : scd is ncquuquam fuerit
cra Vit.v ct Murlijrii S. Venuniii.jitsto lihroin sccnam primiis : siquidem anno ccccLxv rreroiiliiis raineii-
Itaiicc deducla, Senatuiijiie et Popnlo Camerinensi nus inter xlviii Episcopos nominatur, qui Romana in
dicula alque imprcssa anno mdcxvii; Joannes Andreas Sijnodo convcneruni suh Hilaro Papn. Oeroulio potuit
Giiius in suis Jnnalihus, vnlgari etiam lingua editis successisse Bonifacius Camerinensis, in Sijuodo Ro-
lih. 2 aijens de Pcrsecntionibiis Ecclesia-, breviqne epi- mana lll sub Sijmmacho noininatiis anno l>l. Ilinc us-
torne totam Martyrii Venanliimi seriem complexus que ad Projectura. qui intcjro scsqui scciilo post fto-
;
Auctor denique iiovarum sub yEnnlio Allerio Episcopo riiit, nnltius E/iiscopi Camcrineiisis iwmen innotuit :

Lectiontim. quas Roma recepimus anno mdcxl, et niinc et rursus usque ad S. Ansovinum, anno ucccxxii {uti

ab anno mijclxx Roinano Breviarioadcoinmnnem toiius ad Vitam ejus dociiimiis), ordinatum, duo solum iiomi-
Cieri usum inserlas recitamus. nanlur Episcopi : unde ajiparcl,ittius urbismonumenta
5 Denique, antc hos circiter sex vel oclo annos, Ro- omnia tteperdita fuisse, curn iisque etiam vcrum tcmpus
prsdicti
144 DE S. VENANTIO MARTYRE.
l priEdicli Lenntii. SnifUoc, adwi vel vm seculum for- in Hagiologio Lmitano hoc D
8 Georgius Cardosus,
BX UR. san refervudo. poluit repertnm esse S. Venanlii corpus, Venantii Martyris, ex cceme- Alius O-
die, meniinil allerius S.
uantius .tf.
CAMU». terio PriycilLe Roma Oli&iponem allali ad coaventum Homanus
eafenus upud Camerinemes i<jnoti, suh indiiio appouti
in Latercido nominis : «juem puerum quxndecennfm Patrum Theatinorum, a Divina providcnlia cognomi- Otisiponx,
credi fecerit i-xilitfts umnm, Mnrlijrem Vrro di^hectnm nalorum ; cum hnc uvllientica. Nos Antnnius Barbe-
vel divmm crnnium : ciipts pars siiperiur a naribus rinus, Episcupus Tusculaous, Cardinalis Antonius
usqne ad verticein, lurmam scutellje referens, tcsle nuncupatus, S. R. E. Cardinalis et magnus Regni
tt trmpu» majorem
Joatirie Andrea Gi/io, ciim aliis pliiribus Reliquiis Fraiiciai Eleemosynarius , introscriptam
ac fjrnia
mortis s. invcnla ftiit anno MnLViii die xxii Martii. Ex qiio partera reliquiarura Corporis S. Venantii Martyris,
VenanHo uovum niredil (irtjumenlttm ronirn fidem ./ctorum, qnx nobis dunatam, cum iisdem facultatibus donamus
illala:
decdlalum iuisse Sanctum asserunl. Idem Giilius et concediinus Illustriss. et Excellentiss. Domino
aii : Cauieriiios S. Venanfio, de murissu.^e civit;itis Equiti, D. Francisco de Sousa et Coutinlio, Regis
dejecto. acceptum relerre : quod lict»t non rarocon- Liisitaniae Oratori,adeo ut de iliisseu parte illarum
tinpat aliquus ex iisiiem (leci<Jere, slne nuxa tamen vigore dictarura facullatum, dispouere pussit omni
pravioii sit casu'^. Qmd autcm ai suspicari velit guin- meliori modo etc. Datum in Palatio nostrse solitse
piam, Suncdim juveiiem in aliqua, non Uim peri^ecu- x Januarii mdclix. Adsunl in eademcapsa
residentiae,

ttone, quam qvdnsiitwne barbnrica , suh Longobardis cannx dux S. Hyacinthi Mart. etS. Vincenlri Mart.
aliisve tjcntilihiis, dejcctum e murts, dissipaloque per Qux omnia tit Hcile ad publicam vcnerationem exponi
lapsnm cranio Maritjrem obiisse, extra omnem judicii possiut, rile recognila fuerunt ab Episcopo Targensi,
forinam, ciijus deinde pnssionem fobnlalor aliqnis, sic D. Francisco ile Sotomajor, tamquam Provisore Capt-
vidiiniiR, adornaril? NoUm etjo id affinnare. Pioponere tuh Sede vacante, xiv Junii mdclx. Rcete aulem ani-
tanien leclori votvi, ut secityn ipse stnluul, qiiid el qua~ madvcrtit Cardosiis, hunc diem ejus cultui esse eie-

lenus credere Avtis velit cnmpcndiisqve inde .^umfitis. clum ; non quia nunc pnssus credutur [Nalalif> cnim
yosprimum in lioc die locum S. Venaiilio dainus : istius ct omniiim similiiim iijnoratur) sed quin ntinc R
quta yiliic ci non cvnvcnil, tiimqitam uule alios passo oltquis eju.s nomiiiis iu Roniano Martyrologio occurvat. M)r. CLT
;

Quod cur miniis probcmus, jnm sirpe di.cimus. 10>T IsilliRM


convenil sallcm.ul colcndo prK aliis ex Apostoltcx Sedis
!i:nilALEM
manilnlo.

DE SANCTIS MARTYRIBUS ALEXiViNDRINIS

PATAMONE, IIOUTASIO, SERAPIONE PRESBYTERIS, PAN-


THERO, DIOSCORO, PALMO, PETECONDO DIAC. CEN-
RONO, DATIVO, LUCIO, MAXIMA, HERMONE LECTORE,
ET ALIIS QUATUOR
Ex Marl} rologio S. Ilieronymi.

ntiqua Mtirhjrohqii llicronymiani apographa byteri, et Marci Papae, et Potamionis. Quse plane
.1/1 yfareus
ah liis aanclis Mnrlyrihus auspicantur dietn, el eadem translnta suut in Mnrlyrulogium sub uotnine
jutigcndus ?

A^
byteri,
•rtustissimum
.Kalendas
Ortasi ,
.lunii
quulem Epternacense
AlexandriaPataraonis Pres-
Serapiouis Presbyteri, Pantheri,
sic : xv Bedae vulgutum : quo cttato agitur in hodierno Martg-
rologio Romauo de Putamione Episcopo Heracleae in
^gypto, sub Constnnlio marlijrii palmam adcpto de :

Dioscori, Palnii, Pelegondi Diaconi, Cenroni. Da- quo et nos infrn ngemus. Al quis iste Marcus Papa?

tivi, Luci et Maxiniaa, Hennonis Lectoris, et alio- Num Romauns, qui vn Octobris colitur, an vero, qui in
rum IV lu ntimcro Marlyrum conscnliunt alia ejusdem Auctario Greveni ad Usuardum Episcopus et Martyr
Marlyrtdogii apiujrapha , cum uliqua Ifivicn dilferentin : coguominiitur, el Evangelistaf» MSS. Angu^tnno Lnb-
nam Patainon, Jicitur Luccusi Pantamon, et loco Or- * bseano, ct Tamlachtensi dicitur? Si Ua : intelligendus
tasi in altis r.s/ Ilurtasii (7 tlortasi, idque Presbyteri csi S. Marcus Evangelihta. Episcopus Alexandrinus
in Lucicnsi ct Blumiano ; ct loco 'PetegvmW scribilur et Mart^r, n quoalii fuerint ad fidemconversi. De Itoc
Petecon ct Pentecon : ef pro Cenroni ctiam Cerron cgimus x\\ Aprilis. Memineriint eorumdem Marlyrum
in diclis dtiobus habelur. Pnvclorum MS. Rctjin^ Suc- Alexaudrinorum, saltem variornm MSS. Aquisgra-
cix, ab Ilolstenio xstimcUum, cumdem numerum, sed nense, Riclteuoviense, Rhinovieuse, Barbcrinianum,
paucis nominatis, indtcut Itis verbis : In Alexandria Vaticauum S. Pctri, Alrebatenf.c, Turnacense, Trevi-
natalisSS. Panlamion. Ostasii etSerapionis Presby- rcnse S. Maximini, Augustanum et Labbj^anum, Tam~
teroruni cum ;iliis tredocira. Eadem siue illisli^etleam Itichlense cum Auclnrio Greveni atl Usuardnm, et in
habel Nolkerus. At Rahanus, intcrposito Marco Papa, nonnullis noniinatur Maximns, quisupra fsfMaxima :

isla scribit. xv Kalendas Hortasii et Sercipionis Pres- cl Hortasius eliam Presbyter in variis dicitur.

DE
IIECIMA OCTAVA MAJI. i4S

DE S. DIOSCORO 1,ECT0RE
MARTYRE IN ^GYPTO-
EX M.\RTYROLOGIO S. HIERONYMI.
etundo loco iiulicalur liic Marlijr anliqvis m mulla addil de laminit ardentilus, pro iictamejUo aa-- a
Marlijroloijii II ie.roiiijiiiiiini apiigniplii.i, et in plicari soUtis, qaa- ibi videri possunl,
ietvsli.ssiiiio
et passintiii 5.
O: ' .'Ej^ypto

ijraplii.uddilm-; qui
Ejtleriiaceiisi
Dioscori Lectoris.
nmUa
isiii lialieiilin'

In, aliis triliiis


:

apo-
\i\ lisMorlijrum occumtnt. fFandelbertus Iwc
exornat.
i:wi
^ ve^,,,,
'ii

passiisest. Pelrus <le Na- Quintain cum decima Martyr


Dioscorus iraplet.
Inlibiis lib. 5 Calaloiji cap. 11, cilaio Hieroiiijmo in Saussmjusin Marlijrologio Galliamo ista scribit
Leo- -.

Martijrologio siro, isi.i liabel : Div,scorus Lector et dii commcmoratio natalis S Dioscori Lecloris, liodie
Martyr .ipiul ^gyptum passus est in queni deten- ; marlj riolaureati in .Egvpto, ex antiquii observatione,
tum Pracses multa et varia tormeuta exercuit. itaut ob pignora cjus pridem recepla. Mirum uiiile
lioc
unguibusc:inie"i ejus effoJeret, etluinpadiljus fjusla- SausMijiis iiccepcril : niim m aiiliqiiis el recentioribus
terainflaniuiaret..SeJo<Blestislumini5 fiilgorepgrter- Brcviiiriis Ecclrsiir ,Li;odieims, i^ix vana liabemus,
riti cecideruiit ministri. Kovissiine laminis ardenti- iiiilla liiijiis sinicti tit meiitio : seincfuc iipud Leodiensi
bus adustus, inartjrium consumniavit xv Kaleudas reruin scriptoiem. Si .sallcm ecclesiain nominasset Saus-
Junii. Hicc Pctriis de Xutalilius, qiix eadem Irguniiir ad quam dclal.e
.layiis, Reliqiiia' sinl ; liccret accuratius
apud Usiiarilinn, Adonem,Nolkerum, etiecenliorescum quxtere in verilalem : id cum non fecerit, restat iil
fiodierno Marlyiologio Homaiio, utvidealur iiliiiuismullo Leodieiisium aliquis ultro nobU suijgerat, niimquid
'iiitiguior liilia oliin scripsisi.e, siue is S. Hieyonijimis forte in ea urbe repertatiir, qiio possi! Saussaiji asscrtum
{iit pulavit Petriis) sive aliiis fuerit. Bnronius in Nolis confirmari.

DE SAiVCTIS MARTYRIDUS

EUCHO, SIVE EFFUHO, SERAPIONE, BUSTASIO PRESB,


PATAMONE, PAATHERO, PETEGLONO, DIERANTO LEC.
DATIVO, MARCIAINO, LUCIOSO, LUCIANA, yEGIIVA,
DYZAiYril, NUNC CONSTAiYmOPOLI.
EX MARTYROLOGIO S. HIERONYMI.

.ro<jyndirnur cum apotjraphis Marlyrologn Ilic- Auynstano S. Udairici fu ^ncntioVaim, Ortasii, Lu-

Pn frumjmiani,
ceiisi
;: isla
el m
leqimus
liornm unlitjuissiwo
: Constantinopoli Euchi.
EpUrna- ciosi ; Sfd in MS.
vus, Hortasiiis, Luciosa. In
Parisicnsi Labbaii sciibuntur Dali-
MS. liibcrnico Tam-
s
Serapionis, Bustasi. Preshyteri, ratamonis, lachlcnsi indicaniur nomina Bostasli, Potamonis,
Pantheri, Pefegkmi, Dieranti Lectoris, D:itivi, Mar- Pontini. Pedechuii, Dativi, Marciani, Luciosi, Lu-
ciani, Luciosuj, Locani, Egense. lidcm omncs habentur cianse, et Agniepro M^msi. De quamplunmis Mar-
in aliis ejusdem Marlijrolo>iii cvdiciOus ; .sed loco Euchi, (yribns Byznntd coronalis, et dein communi phrasi
Ifijitnr Efluchi, Effucif/ Eseichi : uU{Ui' /jcyPetegluni, Conslanttnopoli udscnptis, actum est die viii hujus rnen-
csi Peteclandi ct Petedondi; uti&t iJrw.Dieranti, /m- sis Majt- Nollicrus. ista habet. Caiistaiitinopoli Flesi-
betur Eran et yErani. Eodem niodo loco Luctosie ci, Ltliii et Eu8lachii., Videnliir pdsjti loro Euchi nve
Locani in altis iribus cst Luciosi et Lucianu;. Denium Effiichi et Uustasii : ct quidcm (si solum ratioucm
Egena scrihituc Egina et jEgina. ^'.r Itis aliqtii in spcctc.s) malto rcclitis; curn nomina ista vcre Gra:ca
ulus Mariijrolotjiis rcpcriuntny. In MS. RomunoCar- sint, exprcssa autem in Murtyroloyiis pleraque cor-
dinulis Binbenui, Trevircnsi S. Ma.cimini, ct Lco- rapta vUlcantur ; non tanicii lu nominibu.s pj-opriis re-

diensiS. Lumbcrli ista lcyiiiitur: In Constantinopoli, fercndis libeuter dmedimus a consensu vetustiorum
Dativi, Luciosi, Miirciani. Iidcm, non indicata patx- MSS.
slra, mevtora)ilnr in MS. Pragensi. Ita etiam in MS.

Man T. IV 19 DE
:

146 ACTA SANCTORUM.

DK SANCTiS MARTYRIBUS

Nor-
AI'F.
l.V
TOM.Vil
CASSIO, VICTORE, JLLI ANO, ET LICEGIA VIRGINE.
VAJl
O.H.
EX JIARTYUOLOGIIS MSS.

1 priores Martijreti reffmnlur in npnijrupUis MS. Adone Leodiensi monasterii S. Lnurentii, post
XVIII MAJ

D MSS.
1
Et
1

IMarlijroinfjii Hirroiiyniiani, ilcm in relufos CoHstantinojwlitanos, legitur : alibi Cassii

liurbniniuiio. Prngni.si Aufiuslano S. Udal- et Victoris, item LucegiiE Virginis. Qtisi sic quoque
nci, Trcvirensi S. Ma.rimnii, Leodieim S. scribitntur iu MS. Item SS.Cassiiet Vi-
Flnrario :

Lainiiiilii, Paristensi Lat/Oan, el Tiimtiicrcnsi. Prior ctoris,SanctajquoqueLucegia;Virginis. An hwcetiani


CassiuM, enam Cassiis et Casius Mribilur ; in MS. Martyr et cim atiis pas!>a sic, non liquet.

autem Corbeiensi PaTisiis excvso additur Juliamis. In

DE SANCTA EUPHRASIA
MARTYUE MCJEM IN BITHYNIA.

EX GR^CORUM SYNAXARIIS MSS.

11 illiinlri codir(i.MS. Graeco Mediolanensi biblio- ungulis dilaceratur : tum supra focum ad prunas
l/ifCtX /J7nbn},sianw ^&iijnatn liltera T et num. 364, redactuiu exlens;i, siibulis candentibus latera digi-
clogiim ad xviii Maji extat. k\r:Y, ix tto- tosque configitur, unde suavis odor quasi suffitus
1 fioc i.v

)i£W;^txat'ac t«; xarst BiO^jviav, y.axd roli^ jjfioviu^ exibat. Simihter etiara talos confixa ignitis acubus,
AtoxJ.yjiwvoiixat .Mot^tpiavoC /«( U^miD.iztvoxj "A^yov- reductaque in carcerem, toto ibi biennio macerata
InMS. r.ohc,'iv dyOii^Jcif^iiTr.v li^ XptirovTTt^CTiy, TiiTtTerat pluriiiias eerumnas suslinuit; donec rursus edu-
To;,
Synaxario,
uzOTi^tv y.aTot twv f/aiTOtv. X5(t Tote pkv TiOtzxi iv ctii et in mare projecta, martyrii coronam pro-
or/0\iod. AiOt; $t ay^tlfSOL «pTctTKi tw £OX'i), xat Ta; meruit. In MS. MenseLf, qua; Divione in colleyio So-
ir).EWp«; Y.vnxUtTVi, xat ert TTVp dv.-oiOs.iTf.i: icyx^ac zi- cielatis adservantiir, ceicbralur eliam lioc xviii Maji,
Oetod, K3ti SuAyvvtxcxi coxioXai^ 7:£7rupoj(j'.:'fat? Ta^ nXtv- memoria sauctae Martyris Euphrasise, quae in pro-
bd^ K7.'t xdc /erpa;, il wv eiJw^ia woTCcp e/. orOpaxoi; dva- fundo maris sabmersa, vitara finivit. Addiiur disli-
TiifiTitxcn. Aiey.aOeioa ok ofioiw^ y.xi xryjc, doTpceyaXoyc clion ciim alliisione ad nomenfja^oaaioti;, quod honestum
o6e^i'i5y.ot; e/.xa-jOeioiv , a7rr,yfJr, tixIiv iv xf, cfpo-jpa. gaudium signt/icat, cujus cx purte corrosi sensus fuit,
hctt iv ovoi ypovotc ev avxn Ta?.«ii:opei'v aiO/aaoa, avOi; quod sponsain t.uum c.iliilarasse dicebalur Salvator, e
e^a'yeT«t, /.at ev Oa).a'aox put^Eioa xov dix tou p.y^xMUo^ protnndo niai is eam ad thronum suutn deducens. Quin
xti|jt('i;etai aric^avfjv. Qua; sic Laltne rcddcs : Haic ex eiiam liexainctron, in Epliemeride metnca desideralum,
urbe Nicaia proviucise Bitli}nia) fuit, temponbus liic nolabalur, tamquam cujus lioc die fucrit prxcipuus
guo espHcan- Diocletiiiui et Maximiaui ot Pri>rilliaiii Pra^sidis ; in Eiclesia cultus; estgue hujusmodi
tur lormenta ad queni adducla propter fidem in Chrislum, in ina- 'Oy.3ozTxi ^tAdxr. ^xXov Evcfpao('ay ivi Tro>TW.
ejua iKiria,
inillis lUiyeildtur, ac dein sub custodia culiocatur. Euphrasiam octavadecimaque ingurgitemergunt.
Kurbus veroadducta.i n lignum iittollitur, etcostas
F

DE S. JULIANO MARTYRE.
EX GR^CORUM SYNAXARIIS MSS.

am cHatimi MS. Dh'ioiieuse rliani celrbral himc Incorporati qui typusVerbi fuit.
'nnnim Maytijvcm dic xvni Mnji; liis paiicii, Eiimdem Julianum Martjrem, sed absque elogio,
S.

J rrliis

lo'-).t3rvi;
:

aOXov
S. Juliumis, in spinis
niartjTio vitnm finivit,
eOfie
el adUitiir

rrv fiatov,
rubi raptatus,
hoc disHclioii.
memoraiit lioc xviii Meiixa Taiirinensia Diicis Slabau-
dix cum Sijiiaxario MS. Grxco. Mediolaiieiisia simi-
liter Ambrosiaiix BibHothecx eiimdem twminanl, sed
'WfjiW (-1)600 flapxwotv, 0^0 r. rtiiro; f3xToc. die priecedeiiti.
Julianus pramiuni ex rubo tulit.

DE
DECIMA OCTAVA MAJI. U7

DE S. THEODORO EPISCOPO
MARTYUE, UOM PASSO.
Ex Synaxariis Graecorum MSS.

\
ardinalis Baronms, in .Innolationibiis ad diem scopos variaritm Ecctesiarnin Romir niarlijriocMvnalos, Thfodorm

G
s.
Mariijiotogii Ronioni lillera C, occasione S. sxpe in lioc opere ostendimns : latesgur inense Apnli """ «/'''«'-

lAgallionis Papse, otserval, citalo Walfrido itfitinius SS. Victorem, Qiiiriniim, Eleutberium, et
'","'Js°""'
iSlrabone de Rrbiis Ecctesiiisticis cap. 7, no- Itniic ijtiidrm Ecanw scii Troiae Episcopum. Sijnnxa-
Nomen Pa- men Papa;, id est Patris, tr.insiisse in dignifatis rinm MS. 71101/ Dtvione reperisse nos diximm, sic de
px Epi^cnpis noraen, ut Clerici venerandi eodem nomine appelia- eo habet: 'O a-/w; Qtottupoc rianac P'uiir.;, liiuimc,
olim tribu-
rentur: po&tea lamen illud nomen rnppisse esse pe- zO.uvjzxt. S Theodorus, Papas Roni.t, imgulis lania-
tum.
culiareEpiscopunim, ut iidem Papa» dicerentur. tus vitam finit. Et lii additntur versus.
Esse de iiis innumera e.xempla apud ryprianum, .Vy^^.WTr^JTp^Ji/.tai, or.ptoiii iiytjt Aiixou;,

Hieronymum, Aupnstinnm, Rufiniim, Prudenliuin,


Sulpitium Severum, Sidonium Apollinarem, Venan- Membra Tlieodori tiirba carnificuin rodit,
tium Fortunatum, et novissime apud S. Eiilogium Hominum voraces, jure quos dicam, Inpos.
Cordubensem, qui tloruit anno dcccl. Usqiie eniin Ejusdem S. Theodori Pap» Romaj certanien refer-
ad illud tempus id nomen commune fuit omnilius lur lioc die in duplicibtis Menxis Tatirinensilnts Ducls
Episcopis. licet frequentius ac peculiarius tribui Sabandia;, ct die xvii Maji in vetuslis MSS. Meiixii ^
consuevisset Romanis Pontiticibus. //a;c Baroniits ; Medioliinensitnts tnbtioilircx Anitirostanai. At tjuo toco
qnibiis positis progredimnr ad cnttitin S. Tbeodori, liic Sanctits fuerit Episcopus, nos tatet. Si ttttqttod ab
Romje passi, et Papje appettati. Fnisse plurimos Epi- aliis tuinen aitferatitr, qratanter excipiemus.

DE SANCTIS M.VIITYRIBUSANCYR.VNIS

THEODOTO, TECUSA, ALEXANDRA, CLAUDIA, PHAINA,


EUPHRASL\, MATRONA, JULITTA, ITE.VI SOSANDRO.

COMME.NTARIUS PR/EVIUS.

"
Acla Graecc a Nilo lesie oculato scripla, Eiogia ex Synaxariis, tcmpus Passionis. v'^

Chio instita oriunilus, ac Rom.v, 2 Allattits, priiliet hxc ylcta Nilo, in martyrio

h
eo Altalius, e itt ,1
"^^l^J""
cuni nos ibidem essemus, ob sinqittarcm itoclri- comite, exarata vere csse, tria attegat toca. In primo st^ripta.

,vuin, in tocum Lucx f/otstenii anno mdci.xi sub inititm isht teguntur : Nos ea dicamus, qiieB, ab
\rila ftincti, Citslos priinarius Bibliotltecie Va- initio uiia cum Martyre versantes, ipsi cognovimus
Acta Grxca ticamr con.\titutits, iiiter atias prxclaras lucitltrationes et oculis nostris vidiinus, quantam fortitiidineni ac
«X Cod. Vattc.
edidit Diatriliam ite Siineoniim scriptis, in eaque Vilas tolerantiain servaverit : quippe qui cum prajsentes
C distriliuil trifariam. ita ut essemiis, digni liabi:i sumus, admonilionis no- qiii
Sanctorum Grxce scriptas p
stra; causa ejus .sermones ainiircinus. Drin iium. 16
prima contineat itlas, qux a certis auctaribus anti<iuis

sunt compasitx; secuiula, aiias quoruin atictores iijito- ista profcrt: Tunc cognovimus Polychronium fuisse

rantiir ; tertia, quas arbitmtiir a Simeime Metapbraste


pt-oditorem. Sed claris.ii.me s^tli finein isla indleat his

vulqatas. In prima auteni ctusse pnijina 86 collocatur rerbis : H;ec oninia ego Niliis huinilis el alijectus

lionio diligenter exposui, qiii et in carcore una cura


Martyrium S. Tlieodnti Ancyrani, scriptiim a Nilo
allegalis primis Aclorttm ivrlns, illo versatus, singula h:ec cognovi, et in lomraen-
in martyrio coinite,
reperimus Bibtto- tarium retLili. ubique veritatem secutus, ut et vos
quatia eodem Leone nitjuiwnte, tn

raticanx coilice Cb5 Itic, uti atia deiticeps suis ha;c audientps, sine aliqua dubilatione, certaet vera
thecx
cidice esse cognosceretis. Id ijisuin quiiqiie conftrmat stijtits,
locis, Grxco-latina diimus Ibidein repcrimus in
litculenttis quidem, .yed gravis, nihilqite liatiens de ti-
6188 Acta Laliite translnla a Gititielmo Sirteto
cailein
centia, adntirationi magis qiiam fitlei concitiandiP ido-
Carilinali Uibliotltecano, jam pridcm sciticet asstieto
nca, tjux iii variis Martijrum Passionibus notatur,
ejitsmodi tucubralionibtts, quando sotttm Protonotarius
ex Codicibtis scriptis diu post rem gesttnn,sxpe ctim exiqua, non so-
Apostoliciis comptures Sanctorum Fitas
rogante Jtoijsio titm veritotis, scd etiam verosimiliiudinis eura.
MSS. Cryptx-ferratx Lattnas fecit,
Novam niltil- 3 la Tgpico Ecctesiastici Ordtnis, in Laiira S- .vcmorla
Lipomano. ut appnret tom. 7 piirte 'i.

quia,ut atias sicpe, Sabx pi-o/ie Hiernsotginnm obserimti, celetiralur ad tn Typico


ominus uerstonem aitomavimus ipsi;
'""''*>
virttm, alias erudilttm, xviii Maji memoria Sancti Martyris Theodoti .\ncy- '•
sic etiam hie deprcliendtmus,
lamen manu iitterpretatum esse niutta, nec rani et sanctarum septem Virgiiiuin. Qu.v eadem m
levtori
llorotogio Gr.-ecorum leguntur, et Laline Irailsluta
oinnino ad mentem auctoris Gneci: qux saiie meretttr
iipitd Genebranilum in Kalendirio Gnecorum, et apud
penttus accuraleque cognosci. cttm vi.c atiud parts attcto-
Marttjrttm Motanum in Aitcturio Usuardi. Laudalus supra Sirle-
ritatis monumenttim crtct iiiter Passiones

persecutionis iiltimse, ad quain hos spectare mox itice- tits m suo Menoiotjio tvngumex Actis formavil elogium,
ied
»1115.
::.
:

m DE S. THKODOTO ET Vll VIKGG. MM.


perperam
nomen Tlieodori in Menxis excusts, ubi Tlieotecnus Prseses
.
ned huic incuria amaniieusium irrejmt
AUCTOAK G. II
Hoc Menoloffio cilalo Baronius, in MartyTolvgio Ro- Theodotus nuncupatur: sed nequc Martijr ipse recte
Bfartyr. Hom S exilltipne ^fali fuisse ,.< oim Acfa eum facianl
mano /iic *cri^*('; Ap<i}'fa,' in Gafa(Ta -Tliei.ifoti (tlcititr

Martyris/'et SanAaruiii*^Tecu8nL' ^jws arnitie, 'Ale- ^vh>i Jnnjfanuin. '^ui veiii'ad illant dilionem mortui
xandra?, Claudia/, Faiute, Kuijlirasi.-E. Matronae et corpus devexit Fronto Prcs'>yter, iti f/ymiio S. Jose-

.Julitt-x' Virginum, qute a Pnt^sid© |jrimum iJrowlitu- phi appettatur Phorton Ode vii, ubi hacc stropha re-
ta;, sed Dei virtute servatae, lapiditms ad colla liga- Cildtur: ^JVTrprrra; cov? tov^ Xoyoui:, tj.O|Cr')f; iytoi; -w

tis in paludem meriia; sunt quaruni Reliquias


:
9er<0'Vv'j) 'PoiTOJvi «Tio^/oo^Tat, Et; vxoD ocAytiifjiv G£7TToO.

collecta.scum Theodotus honoriHce sepelisset, com- Ira]ilen8 v(-rbum tnum, Theoplioro Phortoni onus
preliensus a Pra:^side, s;tvissime dihniatus est ; ac Tcre sanctum traderis, ad Eedificationem venerabilis
demum ense percus.^us, raarlyiii coronam accepit. templi, quod oportet haud din posl ejus mortem, tt an-
Mtnoloiflo In Menologio hasihi Imperatoris lioc ehgium (tatur tequam Acla conscriherenlur, extmctum fuisse, utique
BaiiUt Imp. persccudone jam cessante.
Thoodotus Christi Martyr cum octo sanctis Virgini-
bus, Tei:u>a, Alexandra, CI;iudia, Phaina, Euphra- 5 Scd qux haec persecutio? Im^erAtores plttralifer

idenlidem senbunlvr in Actis, sed nulli nominantiir passm sub


sia, Mati-ona, Juiia et Theodote, fuit cx urbe (iala- :
Diocl- et
tiao Ancyra. .Jubente autem Praeslde ex iis quae quantnm tamen colUgcre c.t eis licet, Diocletianns et ilaximiano.
idolis immolabantur, paratos pro Ciiristianis cibos Maximianus inti-lHgciidi nobis sunt. MeminennH enim
insperpi, ut ila inquinarentur qui eos dogustassent; Aeta ecclesinrum, ut tunc sads frequen.ti}tm et publica-

ipse Tiieodotus negotiatiouis spccie triticum emens, rum, qitodoptime convenit rum Hlonim edicfis, subverli
acpanes efficiens, eos captivis Christianis distribue- omnes jvbentilms nieminerunt etiam fngatornm undi-
:

bat : ipi-osque carceres ingrediens, fideles in Christi que Sacerdotum, hi enim prscripue pclijnhebnntur ; et
religionc obfirmabat: inter quos erautetiam sanctae omnvio SiFvissimam pcrsecuiioncm describunt, qvalem
octo Virgiiies, quarum
Tecusa nomine, erat
aliqua, apwl Eusebium legere est fuissc hanc nltimam, prseser-
ipsius Tiicodoti ainita. Hae autem onines magnis ttm aniio ccciil et iv, quando hjranni sperarerunt stir-
lapidilius alligata;, in proximum urbi stagnum de- pitus eradicondam memoriam nominis Chrisfiani, ne-
niersaj fuerunt, ac cuni Theodotus eorum coi'pora dum rcligionem. Verum adeo parum eis successit
as.sumpsisset; ea sepeliit. Deteciusproindetamquam exfrcmus istc furor, nt ipsi econlra voluntario se abdi-
Christianns, comprehens.is est ; ac crudeliler pri- CQVcrint anno cccv Kalendis Maji. Temporis isfius

muni demuin capite truncaUis fuit. II.vc


excriiciatur, Chronohgtam nuper plurimum illu.^travif Sfcphanus
alHsque- ibi post primum tommn Mnji Grxce legcnda: qnibus Balnzius lib. 2 Misccllancorum, edito, qui lafuerat
similia hnhcntur in MS. Syuaxorio Cloromontano kacienus, Lictantii libro ad Donatura Confessorem
st'U scpfem Virgiues, cum interim
meliiis dicunlur de inortibus Persecutorum. Pcrtingif hisloria hsec
octava (innumerelur Theodote: quod etiam in Mensis usquc ad annum cccxiii, quo pax Eccksix dafa, victo
Jit, sed omisso S. Tlieodoto; eujiis nomen perperam fiigntoquc per Licinium Mnximino. Omnia enim se-
verli in Theudoten dubilaii non sinunt Acla, ciim (jiii- cundum fidem scientiura lociilum se professus Lacfan-
biu fOnrordat Synaiarium Divionense : in quo tumen, liiis, ita ut gesta sunt,inqiiil, mandanda litteris
uti et alihi ferc, Julia scrihitiir, (juif in Aclis esl Julita. credidi ; ne aut memoria rerum tantarum interiret,
Martyroloqinm Arabo-yEgyplium, cujus in Collegio aut si quis historiam scribere voliiisset corrumperet
Maroniiicu Ronnv senuti .s^rpc fiosihac faciemtis men- veritatem, vel eorum peccata adversus Deum, vel
tiouem. Ccrtamcn habrl sanctarum Martyrum The- judicium Dei adversus iilos reiicendo. Hinc porro

cusiu et Socianuu alque Theoduli: qiiod ex aliquo didicimus, e.vtremum i^tmn lurbincm movcri coipisse a.d
per.^ecutlone
Gneco libro sic ucceptum crcdo. vii Kaleudas Martias, agentibus Consulatum seni- ultima, cas-
4 yiddimus pnvdicli.s omnibns Martyribus Sosan- bnsambobus octavum et septimum, id est anno Chri- pta 22 Feb.
druin, insignem {ul elvim ex AcUr apparel) an. 303,
liis et no- sti ccciii, quando Nicoincdix subversa est ecclesia Cliri-

tiim .Innjruniti Martyrem, forliis.sis diu antea passum, stiaiiorum, qufe iu alto constituta ex Palatio videba-
sed depe.yditiii in pnraeculiuuc novissima Acds propriis, tur postridie vero proposilum esse edictum quo
:

siqua scripla fuerunl, haclenus ignorQtum. Septem cavebatur ut Religionis illius homines carerent omni
porro Virgines ;jfls«H.t credimus hac dic xvni Muji hr-nnre ad dignitate, tormentis snbjet-ti essent ex
XXI capium et questioni primx subjectuni Tiieodotum, quocuraqua ordine ac gradu venirent, adversus eos
/io,sf die, id cst xxvii Maji, capite yniuutum.
se.riofiue omnis actio caleret, ipsi non de injnria non de adul-
S. Tfieoelotus Niii mulimusoinnan, scdicim omnino dics inteircssisse terio, non de rebus ablatis ngere po^sent; liber-
seoriim colt-
inler vtiamque qua-slioncm ; alqiie adco decollatum tatein denique ac vocem non haberent. Qiiod edi-
tvr 7 JunH
fut.ssp Sanclum div vir Junii, quo Gnvci solcnni totius ctnin qiiidam. etsi non recte. magno tamen animo
dici Offjcio etOdis n S. Joscpho II ymnogrnpho com- diripuit et conscidit statimque productus, non
positis eum colunt : qiii eliam dies in Menologio Basilii miHlo extortns, sed etiam coctus, cura admirabili
vppellatur Certamen et receptio Heliquiariim S. patientia postremo exustus est.
Theodoti : et hoc additur ehgiuni : Theodotus Chri^ti G Legnntur ha:c cup. 13 libri pra:dicli, ad que.m in
Martyr eriit ex provincia Galatiai ct ditione Mali. suis enidiiis.^iimis ylnnotatis Baluxius, primum qiidcm Juxta la-
Qiiod aut-^in sepeliret sam-torum Mai-tyrum Heli- vobiscum sentit, islum cdictorum (aceraiorem perperam clantii li'
quias, delatus est Pncsidi Ancyra), et comprehensus referri in Marfyrologiis ad diein vii SeiUembris, sub brum a Ba-
luzio eru-
et ciirceri iuclusns. Dein in quiv^tionem diictu-j, nominc Joannis : dcimle nou prohal, quod eum honorem tum.
geueroso respondil Pra^sidi. tientilium tleos irrisit, rfprfrnmjis S. Georgio, ^ia xxiii /ipnlis colitur. Putat
eorumque cultores, ainentcs et miseros appellavit. enim cx silcutio Laclantii, Inm Nicomedix erat,
fjul
Tunc crudfliter ca^sus. in ligiio est suspensiis, et satis colligi, ignotuiii hominem et de iJJeiie fuisse ;

lutera lauiprulibus combusta, el caro exusta. Postea iion vero sublimem aliquem etsecularium honorum
accepta gladii sententia, preces fudit. et sic oapite pr^rogativa illustrem, qnalem Eusebius descnbit.
plexusfuit. Presbylervftroaliquis. Phronto nomine, Eqiiidem agnosco cum Balu:io, Acla S. Gcorgii qua-
'eum vidisset corpus ejus a militibus custodiri, ac- liacnmque fabulam poliiis qunm lustoriam videri ; tnU-
cessit ad illos. et benevole oblato vinn excepit.
Qui- ium tamcn cfjicax argumentitm video, quo subvertatur
bus soimio oppressis, Rcliiiuias acceptas asino suo verosimililudo, Sfcundiivi quam processimus ; hanc pe-
imposuii.. et abiens sepelivit in ditione sua, ubi tentes, non cx Acfis \llis, sed ex ontiquissimo et cele-
usque iuhodiemum diem sanitatts conferuntur. Hmc bcrrimo culfu illius, tamqu.am Mariyruni Coryp/txi.
»*i. et aUbietiam contractius, nec sine miudis, ma.iime Demus enim meniiiam de primo illo Mariyre famam,
quas
, ; ,

DECIMA OCTAVA MAJI.


H9
A qux Emehio in Pal^stinatlegenli per&uasil^rirnm no do, qiii addiintur iiortyrii socii .rque
gal sua el inccrli nohis fiunt,
j,-^^,„ ^^ hoimalum
onoralum fuisi-e
fuisse eiir mn rx tpsn iijnotnlilal,
:
ac lormeiilonim serirs et diiiturnilas lemporis
«trca 5. Geor- lis im- AIXTOHE D.
gtum mutare et rusticano etiam genere poluii f.i.e fuclnm Geor^ii pcn.ia. Ailile ijiioi e.r eodem Lacliiulii libro cliam con-
atlqua. nomen ab m, i/ui pro/irium ignorantcs, rorpiis in Pa- stet, Diocletiano. ciim isla aijcicnlur, Priscam foiyii.
la.-stinam ilemmint?
Ita certe ailhiic manercl, quoil a
Oem filiamqne Valciiam fimse, iitrnmqne vixisse
el
nobis prjccipnc asserebatur. Acc niaijim
ex parle
difficnltns csl nsqiic ad nnniini m\m. Quid cnjo Alexandra!, in
diei, qiio lacerata eilictn sunt. Si enim non Passione S. Georiiii? quid Serena:, m Artis S. Su-
vidctiircongrue ad verosiniilitndincm dici posse, qnod
sannx nominnlis Diocletioni uxorihus fiel? An dicemus
exeiinle Februario coinprchensiis, protraxerit
Unrtij- conciihinas ejus fuisse? an omnino con/ictas Iniehimur,
rtiim nsqiiend xxin Aprihs; poterit
ilici ipsum non eo cde.oque eliininnndas ex Simctoriim
faslis? L-hit ma-
dw quo perfectum cst cammemoran; sed qiio deilicaia jor, cum otio ul exammnre ad x, Aiiqusli,
interim pla-
otm Jirclesm. et lionurificentiiis eonditx Rclii,ui.v, ut aiit lisec indicire, iit appareat «os
non ita mordicus
sa-pe alias, marime ciim proprius Marlijrii dics non ttdhxrerc seinel constilutis, qiiin iioiia aliiiiule ohliita
erat memorix comir.entlaliis, ct Acla diu posl scrihe- luce parali simus illa relractare.
hantiir, uli scripta sur.t Acta S. Georgii. Sed hoc mo-

MAPTTPION
TOT AriOT 0EOAOTOT AFKTPAi:
KAl TfllN ITN Ann. EHTA nAP0ENS2IN.

Ex Bibliolhecx Valicanm Codice 655.

MARTYRIUM

S. THEODOTIAIVCYRAM ET SEPTEMCUM EO VmCIIVUM.


Auclore Nilo leslo ociilalo, liilerprole D. P.

PR^FATIO.
De causa scriptionis et prima Vita Sancti.

Jjji^st [xvj r.u.v.c„ Tou; Tiil^av ttoaXwv eOepye-jfliv ziXr,- Mu ulLara erga me sancti Martjns Tbeodoti exper-
aoTac ny.aat roO oLyioj MapTupo^ ©eiootou, ^y, p,o- tus i^enelicuiitiamnmi soluni VHrbJs cerfainpn ejus
,

Aiidvr siir
vvj Aoyoi; eTiatyerv r>:y toutou a9).r,cti/, «).).a zxi epyoi; lamlan; dfben, sed etlain 0|nM'ibus compensare cari-
ieniiiCalis
oi^sioea^af e7rei5« ^t Qvy ixzvot ia^kv ioyoii Tiij.?,a3n tateni : quuravis iieque opcribus possini satis hono- sif/i coiisciiis

Tov MapTUptx, o'jT£ Xoyot; enCfdvat xaOciv (Sel TpoTiov, rare Martyrem, neque verbis qiiibus par esset elo-
o^w; y.«9o ^-jvatTov y.7.i )ta6w^ £umpoO|y:ey, Ta; exet'vO'j qui.Prout tamen possum ac valeu factas mihi ab ,

ei; yp-ai; yevopteva; ^a'ptTa;, oia zo icjUl Y.fjidc [bpaoeu ipsogratias secinnhim tfiinem captum meum
,

n^joc, -Y,v vor.rsiv, zr.v yr,07.v Etxet'vy,v p(tjUouj7.evo[, zx c/uo exponere me convenit. rainula duo cum Kvangeiica
XeTTTa xaTaoa/J.Ojj^ev. \yjoi.-/y.ouov ujv yvw- vidua in medium proferendo. Oinninoenim neces.sa-
C /'yoi>jjie9a et;

ffiv acyayivj toIc 9eocfii?.e<7t zov j3i'ov itat zr.v ciTAr.aiv riuni esse SHntio, ad piorum cognitionem deducere I'

ToO a'yiou ManTuooc 0£o5'JTou, xai ttw; e/. veapa; r.M- ejiis vitam atque certamen,
et quomodo a prima
)tt'a; Kzi' Ttvi TpojTOJ t6 tw; tiXTrf.Xixc, pi£ry'p;/eTO nQdy- juventutecaupon;iriamaggressus. indeadmartyrium
(i:t, xat wc £» fSpe^oui; o j3to; /^£'/,pt tou jiAapTup['ou usqiie pervenit. Futeor tamen Ibrniidare iiio, ne
yeyevY.Tat. A-c^otVajtzev 5b zr,v iyyti^r.mv , ^r, ttw; r, sermone incuUus, scientia tenuis, enidilioiio exi-
pp5:i5uTy,c Tou ?.ciyou , zai ro vo9pov zf,c, -^jVAf^ttHi:, guus, Murtyri.s agones atquc in .-igoniiius consfan-
jtat To T>7c TiatiJeiac apta^Ss;, \jo^(niivj tou; ixywjy.% xat tiain liudam, argtinieiituin stiscipicns vlribus majus.
Tac vjozi^^tK^ ToO Maprupo;- iir, rt ur.w Trap' o a-t", ro Kes enim exinii;e a pusillo ingenio magnurn patien-
/xeyeOo; ta; um^e^ceo); TiapaoAai^/co, zw jSpayet^ t«; ijia- tur detrimentum , si tales quis eas existimaverit,
voia; yptcijv eTrt/_ei&ouvTt, Totr; ^iiOiiiv UTroOece-jt. Meya- Quales orutio mea poterit demonstrare. Ad iiajcobii-
... . ,. , ' , vlsa lamrn
Xa; yap eto^Oev ^0?; TTpxyp^act ra; |3/aoa; Trpo-^rpt^otcOat ctent aliqui, coniniuneni vivcndi mndum ainplexum „otayuescii'
6 vou; /'pi'Jtv arovo; \>r.x^/jit>v, et roiaura vofj;t'50tev ot esse Martyrem , nec ab usu voluptatum remotum ;
bcre propunU
«xouovTe; aura yeyovevat, oia 'i Aoyo; rptwv oei^ceiEv. qiii et mulieri lej^itimis niiptiis t-ibi juncta? convixit
TtvEc /J.£y Tov MapTUpa C{i?:ctv w; TTpoTSpov tov y.oivov KV.i et caiiponai'iani exercuit quaj^tus grali.-i. Sed extre-
ao[a'cfopov eTrav>5p?.T0 piov, vtat tkv ajroXauotv rwv /oo- inurn certamen marlyrii j)rinrem qtioqiie vitain fecJt
vwv p;£re'5t'w/.:v, jtat ort yuvatx.i cuveoiou, yapiou Cuy- insignem, prima novissimis ornans. Dicat i^'itiir
Qei; vOjUt'^aou, y.ai rn; xa7ry,?.£['a; Js tj^v u.iOo^ov ivmo- quod volet qnisque ego qul Martyii ali initin cnn-
:

peuero, (ju?,).oyw; eveXiV ;^pr,ptaTwv a?.A* 6 ttXeuraro; vixi, dicam qux- novi et oculis ipsis usurjjavi con- ;

ayojv Tou piaprupiou , itat tov e^/TrpocOev j5('ov ejrt^cirpiov stantiam spilic<?t ejus, cujus consortio et coiloquio
Trapecy.juacev yevid^at, y.ocfArca; to?; re/eura^i; ra dignatu-s fni aJ propri.un in.slniclionem.
Tr&cTjra. Ae-^erw ouv rt; OTrip jSou/erxt, v'//£r; ^i Xsywpiev 2 Piius auteiu quam ad postfTraum martyrli ago
(i; i^ ofpX^C cuvovTJ; zo) Mi.pTupt, arrsp y.yi v/vo>[j.tv xvi, nem descenderet, variis multisque occaHionibu.s vir-
oij/£5tv aurarc Qe^csr^e^a, riiv y.:r.pzioiy.v tou av^ps;, c'); tuteiij pinbavit suam, sicut atbiela conira adversa-
i'iuni
m PASSIO S. THEODOTI MART. ANCVRANI.
TTap 3tvT0"j aytwv
adversus Tu^T^^Vt-JZtC. aVTW. X5(( aEi'i)9ivjzic
riiim (llmioaturus; et prinmra ^ibi bellurn
(
•f.%1. ;

A. NILO connupi-^centias gerpndum esse statiiit; tantumque Xoywv vov^ifsiy.i /.^pt^.

&X MS. r.H'


ad virtiitcrn profcit. ut omiiiuin potiiorit esvp ma- 2 'A/.Aa; y.yl T:oh d^ tov dywx tov -Ui\i'.xTo> To-j
prafatiu onx zoX-
ar.tzr.v /.xi
••Miin se vciuplatis mancipavit aut ;(li<-ui fxzotjoio-j /.7.^myv.i, i:'iX/.7yjr,v -^r.v
quam hnnet' gister. Nnn
tam egerit sed a pnma juventute exercitatio- /.';):; e5£t'x-/iyT0, wcTTEp d^Xr.Tr.i Tipo; azvtT:7.hjv, %a\ Trpo?
impuro affecttii :

Juvenfutcm protulit, qnntj ct pos- Totc ipro/.t/.sfc £7ri9u^t'trc mXe^oi' ttowtov ci.vi0.cr-ro. Kat
nis piihHira^ fructus illiistr-es
Sancfut,
probavit. Imprimis vero temperan- or, £['; ai/^/.civ t>55 ci^tzfic, kcazov ave^EtV-vuev TravTWv Oi-
trema ejiis vita
omnium hononim initium oxny.yJ.fiv, y.xi ov te ziJoystr; i$o'jlw7VJ 'itjzvj r, eTepw
tiam.taraqurim alioriim
pugnanrlum arcepit, afflictioncm 'i.<t-j\n^Ui pV7T5:pW, ^^-^^ /itUTTpoi oi Z^pTTOt
sibi pro scuto arl ]jr>
V^''-"'''^'^>

corporii»d^Hcias esse homini Cliristiano congruas T)i<; oio/.y.ffew; e/. Trpwr/,^ yXix.tV? £i?et'/9r,iav Aaf^tTrovTec,

ratus, cujus opes et gioria sint generose tolerare w; 6 TeAeuT3:('o? avToO |3t'o5 e^rJ.wjev, w; xat twv a/?.wy
inopiarn. Equidem sa^pe magnanimtim vidi a cupi- /.«TopOoij^zTWv aTTZVTWv 7rpt/>Tr,v apj^nv txv ey/.patTetav

(lilate, non divitiaruin diimtaxat. sed etiam gloriae inoi-f.fjixTo, T.xvzxyou Tipo; tovc aywvsrc a'jTr,v TrpoSa?.Xo-
qui domUat
huhens pas- superuri , a formidine vinci sapientiam, et inansue- [j.evoc, dvti 9up£oii, xat Tpu(f>^v }xkv vopi['oac XpiOTtsrvoi^
sloncs, tuni ac plucidum deliciis enervari : soli autem justo, efvat TTpoTry.ou^Jstv zr,v OiY,vi/.ri xou cw^izaTOQ Kxwjyixv,
tamfjuara dnmino, cunctae serviunt passiones. Ergo ti?.oCtov 3s. y.xi fJo^av to avi5pi'wc ey/stpTepErv rf, Titvix.

adversus voluptates. faraulanfem sibi habuit jpjuiiii no/.).a'/.t; eroov toi' ^kv dvo^iiov o\ty uTia yi^r.\i.i.-.Kiij ^Cvov

consuctudiiiem, teinperantiam. adversus coinmodi- /.7X 0'j:r.; >'TTO(:Aeyov, zat tov cac^pova vto ^tOdv.c y.pac-

tates corporis; contra divitianim ahundantiam,


et Toupteyov, ^xi tov -/'cu/tov /.xl Trpaov urri er/.o)..7my.c, ^'[ecji-

usum sua distribuendi paupcribus. IIa?c vero omnia 9aioy-ivov iiov'^ ok tm 3iy.7.{oi Ttxvxa oeoou^WTat wcirep

sigillatira deinceps demoiistrabimus,'palamque facie- JecTroTv; Ta 7Ta9/,. Kat yap TTpo: rovf^r.v vr.ortiav iXyz

mus, qiiod gloriani obtinuerit ignominia, opulentiam OepaTiaiva, y.at Tipoc tvttiav cwiiaTix>^v rr.v iyY.oxrti.av,

et aflluenliani paiiperlate eximia, perque tentationes y.7A TTpoc £f/7ropi'av y^rij.7.rtj>v rh y.7.i rx ov^a tou ^eo-
et i)Ia{,'as cujhira sihi i"omparaverit. p,e>oi!; r^^uiyuv. 'A5.).a tcjUTWv p.ev £/.«ctov \j.tra. atxpi-

muUlsr/uc S Mullos ille abduxita pravitate, eos veluli a pes- oet'ac ev torc e^irporjSev 5r,Xo'jcwfA£v 5dHav yap rr.v to-
ad virliiWm tifero inorbu cuians instructione opportuna mul- : 'jot.vrr.v aC aTtfiiac ExT^^.cavo, ttJ.oOtov §£ y.7:i m^iovaiav
dtu factus,
videbanlur sani. animo autem tur- 5C {iTrepoaXXoucr.^ nvAotc,, x«t 5ia fiXOTiywv /.xi TTetpao-
tos, qui corpore
pibus cogitationibus prcsso laborabant, oratione piwv Tov ovpavov avTr,?«X«|KTO'

sanavit : quin etiam doctrina et exhortatione adrai- 3 rioXXo'!; yoiJv aVo xa/.ia^ aTT/XXaiTev, w; aTTO
rabili , Paganorum atque Juda^orum numerum ma- ?.otpiw5ou; voooj T^ vou9ecta toutouc TTpavvoJV t:o//Aou(;

gnum adduxit ad Kfclesiam. Eteniin rauponaria, 0£, uyia('vetv ooxouvTa; cWjUaTs:, utto Xoyicptwv ^£
pra.'ter raorem , erat ei in vili habitu pro miinere o/?.oufX£voUi; purrapwv , t« 7i'-*ooeuy_>5 i^CiaJ.iileTO. Tot-
Episcopali; oum injuriam passis pro virili succurre- yapouv U7T0 Tr,^ OtJayyji; auTou, xai ^cxvyaarric, TTspai-
ret , iiilirmis collaliorarel , afliictis compiteretur, v£'ceoJc 7To).'j 7t).):9o(; 'E),).v'vo)v re xat touQa('wv t/; '|!x/).i^-

passionum alicnarum et caritate ple-


particejis ipse oiarpocr.yayev Yyx^v.7m.lti7.,rr,v^i%§oviv7l).xl7.aa,
nu«. Ouod autem impriniis aiiiuireris, etiam maiius e7rtcxo7mc epyo:/ eTiXrpou ev e',)Te).£[ TTCo^^/rptari. Kat yap
imponen.^j quantumcumque incunibili infirmitate a^Jtxoupe^votc etc $vv7[j.tv avvi^xyti, y.ai tzoOevouot avvi-
dotcntis, libcrabat morbo, suas eis preces pro medi- xaptve, xzt 9).t?opLe>otc cuveOXiSeTO, xai to^? Tra'o/ouoi cu-
rina adhibeiis. Libidiiiosis qiioqiie hominibus siiade- vep.iotlliTO Ta za9y:, Travu uTrap/wv c&[).av9pwTioc' y.ai to §r;
bal conlinenliam. et nimio vino deditos ab ebrietate 7TavTWv 9aupia'ciov, ctppwoTouoi Tro^.Xofc xai JuctaTOt;

deuifiui- pcr-
j'('du('('bat : quo.^^dam autem qui morho a\aritiai 7TepiTrecovci vocrptact Ta; /.ef^pf?-; E7TiTt9E(;, TOUTOut, T(>iv

venit ud irrcmcdiabiliter videbantur teneri , commonendo voar.fixroiv o.T.r.)Xxrrt, ^ta nooavryf.c. auTO-ji; iwp-evo^*
palmam adducebat. nt paupertatem crederent appetendam et 7ro).XQ-ji; 01 axoXacTOu^ E^retce oo)cj»povEtv, x&i aXkou^^i
marfi/rii.
sua pauperibus erogarent. Tali vero ex discipHna oivw 7To).),w 7rpoce'/ovTa; aireoTpet^e t>;.: |U£9rc, Tivac Je
non pauci numcrantur, qui pro Christo haud solurn y.7.i ouoaTTOOTTaoTW; eyovTac Trpoc to tj^c c^tAapyupfac vti-

spreverunt flagra. sed etiam mortem qualemcura- or.f/a, eTroty.cev vou9eTwv tzxTrpocuvrv 7ro9>:c«t, y.aX arteo

que. Ab bujusmodi certaminibus egregius hic pieta- v.yov TaiJTa iTTW/or; pLeTa^iJoactv. 'Ex ^i t«^ exii'vou
tis pugil ad omnium siipremum certamen compa- ^t^acx «).('« c nu/. oXiyoi «jiEypa^iliavTO, ^ia tov Kuptov
ratus multa atqiie admiranda mibi narranda sug- 'IrcoOv AptoTov oO/t f^aaTi'ywv pitivov, aX),a xai Trav-
'
gerit, quro sigillatim prosequi cupio. ipso suis rae Tofwv xaTatj-povroavTec 9ava'TWv. Ata TotouTWv TOt'vuv
precibus adjiivaiite cl rerum ordiiiem Hemonslrante. a9),wv xa).),('vixo; rfii eOci^eta^ aywvtcr^ /,a).wc jravj
Nunc ergn initium suscepti argumenti faciamus. Tx;v eHtv yuptvaoapL-voc, £TTt -ov aywva tov T.x)x^ayov
7rapeyev£T0, 7ToA),a e/o)v rx
tywj Ta 7T--'p«0o>ay.at
7T--^p7/)o^! '^auyacTa 7Tp6; di^Y.yr.itv, wv xaTa f/£'po; ^te^eX^erv 7rpo9upir'cofi«t, -«t;
Trpooeuj^aic cyvavTt).5'pioavo(jie'vou pt^ Ma'pTUpoc, xai twv T:payfia'Twv U7ro')etxv'JvToc rr.v evpeciv vuv ouv eTri tj^v

ap/_>5v ?X9w T«c {iiro9coew;,

CAPUT I.

Perseculif) (jravis svb Theolecno PnFsiile qvnm vinig in ea Theodnlus aliisjuvandis


:
et ani-
mandis : qiiid de se prxdixeril Fronloni Presbylero.

0.,
:uidam, Theolecnus nominc, pntria? nostrm re- reoTexvo; ti; ouTOJzaAouiJievoc rr.v a^yr.v fntroxrr rf.c
ginienconsecutus est homo incompositus. tur- ;
r'iitrio7c 7raTpt'^oc, dr^tlyrc wv y.ai ra^xyhOr.c, y.ai
bidus, violentus, ad sa;vitiara proclivis. malignus ^t'«toc, xai eTOt^ixo; TTpo; WfxoTr.Ta, Trovr.po^ Travu, y_ai'pwv
omnino , cpedo ac sanguine gaudens deser- ,
re oovotc x«i atfxactv, ajTO0Ta'Trc Ti^c eCceSei'»;, Trapi-
tor pietatis, omnimodis execrabilis ; et cujus ne- fiiacoc TW Tponw, ou^ofxtlc ^uvajjevo; Ta xaT* aiTov
quitiam nullis verbis possim explicare,
raelius eHr,yr,oac9a[ aEi'w;, 7T)>>:y oti t>5c 7Tovr,p('a; tot; Tp67TQ'j
quam liicendn .
qund ejus solius merito tam ma- a7rr,veyxaT0 fxtc9ov ttoXjw; «p/ai ToiauTr.c. BactXer yap
gua> civitatis administrationeni ac('e])erit. Etenira 7ro),ep[ovvTi t>;v 'EKx).r,oi'av, oTiiaytro tovc evTau9a Xpt-
Imperatori, adversus Fcclesiam belligeranti, pro- GTiavQi^ evToc o).t'you /ptivou pieTayaye?v Trpo^ aceSeiav,
miserat, quod si bujus regionis gubernatio sibi fr/tro a^ytiv fiovov E7riTpaT:e''er; rfjc^ /wpa^. Outoc
crederetur, omnes quotquot hic sunt Ohristianos, ©eoTExvo^ Ttpiv >tai tov opov iBQacet tw^ TTaTptSoc, outw;
raic,
DECIMA OCTAVA MAJI. iUI
brevi terapore traduceret ad impietatem. Hic ergo D
jiev aTrav T)7; 'ExxXro/ct; xo i:'Ari%<;, Tfhv ok QEyyovTUV prius quam Hnes nostros ingrederetur, sola sui ad- * ^"o
Ta^ kor.y.ioic avaTr?.y,po)Onva-t xai t^ oor, TorJoOro; Js ventus (ama pios omnes sic exterrnit, nt desolata
Tovi; euoeoeii;
^chr^siiamx
xaTeixe (foonc itat exrrXT.ii^, wrjTrep 0|>y);? fuerit plenitudo Ecclesire, et fiigitivis impletao soli-
icnct prxvia
u.eX).nu>3y,c e^ oupavwv KaTarjiE^ce-jOat. n6oeceiieut^£ yap tudines montlumqiie cacumina tantusiine omnes "'»/'ama; :

a/Xou; eir' aXXotc ayyeXovc 'i.ave^^oj; afoovTa; scItoij t*5c terror ac


iiiva.^it. si demissa colitiis piai;a inipen-
-ovKpi^a; Ta ayp.oo/a- xat rljv tcowtwv p.« oe tiw ajrort- deret capiribns univer^orum. Prji^mittebat enirn
va^a^vTwv r« xjviv, a/.Xot toutwv OTrtoSev T:e'..£ytvov-o, nuntios unos post aiios, palam declarantes animi
ansryyeX/ovT&c /.71 ^{iTot to avrpepov t«; to-^tq-j w^oTr,- cousilia pe-j.ima. Vix
.sui autem prioresexciisserant
To; xat «TravQpwTTtai;- eTepot dtar x'/y.ctTci exouii^ov, lie- e pedibuspiilverem. quin novi supervenirent cruiie-
pieyovT-/ ri^c ecojota^ to jjt£ye9o;- x£x£'>.euOTO oe i:?vTa-
atqueinhumanitatis ejus iuiplacabileni decla-
lit:itis

Xou Ta^ exxXxiiai; gvv tok 9uatyf3Ty.pt'oi; et; 'iost^nz ranle.s rigorem. Rur,^umque tt^rtii ad(iMvban( etlicta,
xy-y.'jfii.in'iai' to-I^ iepeai; ^s irpoiayeo^at xoii^ ^0^1101^, potestatis commissie araplitudiuem testantia, quibua
xat avayxzTeoOai ^Letv xat aiveiigOat T>,v eCoeceiav Toic prabcipiebatur ut nmnes ubiquo eci'Iesi;B oum suis
oe avTiAeyovTa; roti; Trpo^iTayfiariJt, toi/twv ta.; ouoia; aitarihus sequarentur so!o, Sacerdotes traherentur
av«/5'fj.02'v£(v et^ Tov 07,^x0 rjifjv, avTOu^ oe xat TOV5 uai- ad aras idolorura. et sacrificare compulsi cngerentur
Oa; TouTwv '5eop.WTy,pi'oi(; evaTTOTt'9eoOat irpo; T[(j,wpi'«y ejurare pietatem, omnium autem eorum qui praj-
(fu/aTTO|Ue'voj(; exet'va). wc «v TTpoTepov ^eafjLoi; aypi'oi£ ceptis contradicereiit facultates addicorentur fisco,
xat ixdfjzLct imiOiv^iz yauvoTepot ye^vwvTat tov Xoyio- ipsique ac liberi eorum incluilerentur circeribus,
jiAov TTpOf; T>;v evoTaoiv. Pr^sidi ad supplicium reservandi, quatenns vincuiis
prius et verht-ribus domiti, aninios ad futuram quai-
siionem einoilitHs adlVrrent.
5 Ai'5papLe Sk V, (^r.^r, TTpo; aTravTai; TrepiayyeAouaa 5 Hujusmudi fania cum spargeretur, ubique ca-
, T>iv xaxi'av. Kiti Ta f/ev t:^; 'KxxXyiita; ^i; ev laXoj lamitatera immineutflm denuntians. erat Kcclesia
xat xXuooJvt '/ii^cttoij.vjfiu tO.oiou, 'idi.(;a.v Tc:<vTa CTpe^d- instar navis turbinibus proceiUstiue agitat;u, in qua E
peva, opoOjrep nciar.ii ex^eyopevr^ woTrep AUfixTa tw videres sus deque ferri oronia. dura tofca ipsa tam- f' PagaM»
quain fluclilms persecntinne metuit ahsorberi. ""'"""/"'k'!'
Otwyu'iJ xaAuc^0r,aea9ai* t6 Oe aaeoji'»; aTraiv auve^ijptov, !-ic

7:apotvt'at5 y.ai xoipot;, UT:epvy,j(o-


r.
Concumm
! .
autem malignantmm,
! L- 1- . . ad eos vexan-
ev euoyt'aiq Te y,v y.i>^i ipsi sua; perditionis ,/0,

fxeyov auTou tt^i; aTTWAei'»? 7f7j fiaOet, t^e^petv 'Je ti^; eu'iy:- barathro innalans, versahatur in comessationibus
pieptai; auTWv to pte^yeOo; ou duvzptevoi* •x.cti zr; unepoo}.)^ et compotitionibus : et snie prnsperilatis p.xce.ssura

fze^uovTec wrjTrep axpaTw T>; y.azix, jrx'vTa zat eiraa/ov portare non valentes i:npii, ac nimia malitia velut
xai ETTpaTTov, 07:0^2 Tro[-:rv eiw^vj tov; paivO|U£'vo'f; xat niero ehrii, omnia qmie insaiii rnreiitesqtie .solent
TTao/ovTot;. JiTret cepyopEvot yap ei; Ta; o£zi'ac, yjpTra- agebant et paliehantur. Etenim irrumpentes in
^ov Ta euptoxopieva iJ.r,Oi^ia:. ouar,; Trpo^^stoetij;- ovoefi; dorans uulla appareiite ex causa, obvia qmeque
^e Ttiv a5[y,oup.e'vo>v i^iJCvaTO avTttTiErv ei oe ti; eToXpta diripiebaut, nequeinjuriaraferentiumaliquuaudehat
xav pte/pt Aoyou avreiTrerv Tt;-d; ^iya auTwv rt, aT«^('a; ipsis se opponere nam : si vel verbo obicqneretur
rv v.%1 arxatoic, xaTy,yopi'a. 'Hvtxa oe ta aoec)7 Trt^oeTi- quispiam, reus agebatur in.solentia? ar seililionis.
BgaoLV (?tai5ayptaTa, xat TOJv a^e/cpwv [TTpoJrotJ tw iJ^o- Cum ergo sic proposita essent impia ediita, et
pwTrpt'^ TT&o; Trapa'.pu/axrv aTreteO/oav 7repixXr,(Se'yTe; primi quique ex, Fratribus ad custodiam ferro vincti
ot^rpw, o['x£Tt Tt; TOiv euceSwv £^xi'v£ro ^rpooia' d yap tenerentur incarcere, Christianorum nemo appare-
d^9etc, £u9E'tij; ey('veTO twv ctaeowv Oy.papa- o?xoi te et? bat in publico, palam autera expilabantur eorum
To a-avEpov i5ty,pTraE^ovTO, xai TTspeOioovto ^tXoi, xai eou- a-des, prodebantur amici. calumniam paliebatur
xoci-avTerTo y, lioiouxj xai yjV7.i/.ic, euyeviOe; o-v Trap- religio, mu'ieres ingenu» virginrsque a lascivis
OevoiQ uTro axoJ.aoTwv aae'p.vW(; eoupovTO* et Oe ti; tojv homiuibus invfrecnude raptaltantur : ner nuinino
TOTt Ta jrepi xr.v 'KxzV,at'av 'i^e ytvdpteva, otx av euTro- poterat qui vidi-set narrare quoiuodo tunc cum
py^aetev £cy,y>;aaaOa( Ta TrpaTTdpevo. Tot"; yap (ijjeuyouat Ecclosia ageretur. Deerat enim fugitivis salutis

TOTTo; oux r.v et; to ow^eoOat , twv Te 9uataaTrpt'uv 01 locus, et ab aris rece.sserant Sacerdotes, dereliu-

teper; ave/wpyaav, xaTaX-:tTrdvTe; t«; exxXraor; Ta 7r.-d- quentes vestibula ecclesiarura :dumqiieeorum (a- jnts^-cro
9up«, xat ai ujrzp^et; auTwv Trpoc xoTryyyv Tot"; avdpoi; cultates impiis essent expositie ad rapinara. omni ffyn dt.<ipersis
«ravior digres^is instahat fames. Per «"' iutfnttbu.t
'
i^exeivTO, xat'Tof; (peuyouffiv eddxit nxor^c, xo?,a'aew; suDpIicio
[^apuzi^ja thctt r, ciairtcf TiotvzvyjjGi yap ti^; epTpt('a; totam quippe vagante.- sohtudinem, et in spelajis j,-

TuXavfjJptevot, ev te Gf:ipa-/it zxi OTry;Xai'ot;, xri dTTou Tt; atque cavernis ut quisque latebram invenerat se
,

£upe xaTaiJjotv, ou,x et^epov t:^; dnniac, TJ fSapo;. xai continentes, non ftoterant diu tolerare esunem,
TroXXot vopit'aavT£c £?.£'o; zxiyzly auveJ.rtf^S/.aav rv p.ev ouv quin mulli se cuuipivhendendos prteherenl. miseri-
TTaot Trtxpov t»:; tfuyi^; tot"; <^euyoua( to Tra^o;, xai ^a'- cordiam se consecuturos rati. Grave ev^^o /ugilivis
?.loTa TOt; n.euOepoi^, y.y.i h kXzivji doyj^^o^tx Tpatjfer- ipsms fugM malum ingenuis pr.Tsertim atque
.

atv, ot TTOTe ev avexTdTy,Tt ovrec, p('wa; to9iov y.xl Jjo- in multa rcruni alfluiMHia eniitritis , qui olim

Tava;. nullius indigi, nunc radicibus vescebantur et her-

bis.

6 Mdvo; Sk xaXXtvtxo; p.a'p:u; Oed^oTo; iiixyr.nazo 6 Solus interim Thendotus, Martyr glorinsus,
pvasldlo erat
uTrep Twv 9e('o)v vop.i'pt'jJv, ttoAXov; xtvtJuvou; Trepaoa;* dficerlabat pro divinis insfitutis, mulfa per'cula
T/ieodotui,
ouTE yao rr,v y.xnxlixv, '•); Tive; ec^aoav, xe'pi5ou; evexa adiens uon enim eauponariam, ut quidam aiunt,
:

|aeTv'p/eTo r, ou/XoyJ5; /pypta^Twv aXXa Te'yy>7 y^r,ax- lucri causa exercebat ad congregandas pecunias;

woTe Jtwxopivwv to xaTrcXerov sed mdustria utens cogitahat quomodo caupona sua
uevo;, eTTcvdy.OEv T'iv
fieret portus salutis persecutionem patienlibus,
Xtptyv owTy,p['ai; yeveo^at, TTpo; xotvrv travTtiJv aatj-a/etav
TiUTperctoptevo;- IloXuv pte'vTot aytwva xai xaptaTov eaxe communi omnium securitati praeparatus. Ingens
Trepi Ttiv ev toF? i?ea|:At«)Tr,p('o(; racfaAtoptevcov Tf*)v eu"- vero labor ei erat cum piis cui detinebantur in cu-
oouvTOJV, xai Tov; ev rfl Tr/siywjiXJvou; dieowLev, stodia, dum post fugara oberrantes salvare, et inter-
(fuy>?

zai Tou? pteoTeXXev.


uTfo T'^)v avdpt(*)v evepyou^e^vou; jrepti
Oi fecfos ab impiis conabatur contegere. Eorum enim
rou^tov Ta aw- corpora, variis tormeutis fuerant necata, proji-
qiii
yap TeXetouuevoi $id ^roixiXojv xo?.x'aet.)v,
ciehantur canibus in escam et si quls inveniehatur ;

uata yfjQtv eppi^rrreTo TTpo; aya'Xoiotv y.at &i Trote ti; eu-

eorum curare sepulturam idera sustinehat suppli-


pioxeTo TOUTou; 9a'TrTWv, T»iv tar.v toutoi; eTr«a/_ev y.oKx-

oiv 9avaTo; yap wptoTo xaTa twv 9aKTdvTwy «vtou; cium quia mors acerbissiraa constituta erat sepe-
:

lientibus
,

m PASSIO S. THEODOTI MART. ANCYRANI.


. lientibus illa. Quis autem cogitaret in caupona TTt/.poTaTo;. Ti's yap «V xai Jircivoy.oeitv ev vtJtTrri^ti)

A. MLO tantam occultari pietatem? Erat ergo domusJiisti tota-jcr.y xpurreoOjd Oei-jeceiotv; 'Hv oijv ci gtieo? toO Oi-
Ex «8. cn. xanr/.sroy te /-at ivciz£.t7q liy.r.v a/et'jU.aff-
caupona simul et portus trynqiiiilus religi^nis illuc )i«i'f)u oijlou,
lalens sub
proffiiione confugienlibu:*, ibidemqueabiiitis: a'loralionem U>cu3 To; Toc? y.!X-x^tvyt)uai'j, ev/,ry,piov riyjjyjiy.ix vj>v -/pLiTr-

cauponis, munitus, Assumpto enim cauponarii qu.-estus pr:E- -n^vjm-j. TauTr; xf,c xstmS.eiai t>;v Troo-^f^aoiv e^^eufiafAevo^,

textu in occa.^ionem exerceiidae pielatis, aliqiiamdiu aivLiTr&TrroTOi; t£'w; Oiijj.ivf y.:r.i x,aT« tzv tov /jLa/.aptou
mansit inobsepvatus : et ju.Ktu monitura R. Pauii II:uXou nxoaiyfiiv, TOt^ "jtto toO O^iojy^oij oyAoufXc^voi?

persocutionem palientibus omnihu.s soliis ipse Hci^at f/ovoc Ta TT^^vra: iyivtzfj, (aTpo; fi£v Tot; taTpeta; O"eofie-

omriia, medicus egenlibus, olisonattu- corpore infir- voic, o^l-o^Toio; 05 Tou appojCToiioi tk lojp-aTa, oiTOTToto;
mis, victus penuria laijorantibus pistor ac pincerna, 01 •/.v.i oivoy/jrii; Tof? uti' £y^et'a; y.y.y.'iy_o'j(j.ivoiCf Si^x^^y.x-

magislerhonestam vitam pietalis studio exornauti- Xo4 dk TTpo; d^zTTiv toi; 7ro?.iTei'jtv oejUyfiT/iToc fxET* £.uoe-

bus, Ad torit:enla pTferenda aniiuabat eos qui citac, y.rj-An-j^vjriit. \\v\ tovc ^ev vj toj OeofxojryipifO

ducebantur captivi atque ante :iras constitutus


, ayeo^at /xeA/ovtaCi xai e^Tt Ta; [^KOJti/oui; Tiape9appuve,
hortabatur pro Cliristo suscipere mortem, sic ut Tovc ^k im ToC ^Y,fj.azoq eOTOJTa; vou9eTWv eTiet^ev uTiep
merito eum quis dixerit pnuceptorem fuis.se om- XptOToiJ amzijj.vto^jxi^ xai Tra; ti; euXoyo); eiTTOt twv
nium, qui lompMro isto martyrio consummabantur. TOTC lUapTypy.oavTOW tov 5i'xatr)y et^vat ^cJaoxa?ov. "OTToy
Necdum lamen in nolitiam adduxi projcipinjm quod- Oe To ^au^uaoTov toO uapTuoo? £tc yvwotv tirjdyofxzv,

dam Martyris farinns, oblivione ierme pr;etGriiuin, uTTo Tnc, X/iOy,; |j.ixpoy ^^e^v y'TTy;9e'vTee, aiX 6/jiti); ov)c

quod tamen omnino effugere scribentem non pote- £?.a9ev.


rat.
7 Jusserat miriister diaboli Theotecnus (uuncm 7 '£xe').£UOe TOTt o uTroupyi; tou ^taSoXou ©eoT^zvo^ ,

ei ad sacri- humani victus speciem idolothylis inquinari, panera tx^zw


etowXoOuTOi; jjLtat'veo9at zx zf,c (3ta)Ttxw; Ko)f,c eidr,
flcia vinum cl
panem purum scilicet a(; vinum ut nec Deo quidein omninin
,
6r.iJ.i y.<xi olvov, onw; fjiy.TS y. avutfooa xf^j Travrojv ^sotcot)!
ab Uhlothjlia Domino posset oblatio munda exliiberi et puhiici- : tJeo) xa9«pa Tipoot^eivOtTO' y.a.zio~r.ct oe xai . 5y,fAoi;t'a>5
prabens. luscoubtituerat Sacerdotes erroris. qui idcurarent: iepe'a; t/j; irXavy,;, o?rti>; toCto entTeXeooJOtv e/p)7V 5k,
li
oportebnt autem, ut noruut onines, oITerre Deo im- u; TTctotv eyyuoTai, TCpoctficpety tw fc)£w zx ^oipa «fio-
maculata inunera. Molestissimo huic coramento, XuvTa. Ouor,; ouv ^^aXeTroiTaT/,; t^; eTrotvt'ac, o fxapTuc
celeriter remedium adinvpntt Martyr. vehemenfer T3tyerav eupe T>iv Ot'ip9a)oiv, o Ta fxeyaJ.tz Tipo; u^tzr.v
industrius in cultu virtutis : quidquid cnim prius eTriTy;^euwv Guvwvoufxivo; yap irapa tojv Xp(0Ttavc7)y,
emcrat a Christianis, lisdeui revendebat ad necessi- OTro-ja xai ouvwyy^caro, Tauta et; ts zr.v TrpooxofJtiJj^v
tafeiu faiiendas oblationis. Fuit ergo ciinpona ejus xat -otc ^eopie'vot; Trap&r/t- y.7.1 r.v "6 xxTry.Xetov auTou,
tidelibus, quod olim arca Noe erat salvatis per eam oTrep ETTt Tou xaTax)eiofAou y xtouTOf; rswe, zmc, ev auT>j
tempore diluvii. Nam sicut tuiic cuni per universuin 5tacw9erotv eysveTo. "Utt^p y«p TOTe xa9' olr.c, zf.t, -/f.^

orbiMn gnissaretur exferminium, nullus erat modus Tou fzsaviofioii ijie/5ovTo;, o-,'x yv pieOo^o; ooj9)?vifi Ttva
invenisMula; iahitis siquis \el tantillum recederetab oXtyov Ti TiapsA^ovTs: tj5;- xt^wTov, Oia to ^inv.v o,'j.ou

arcft, eo quod oninis lerra esset inundata sic in ;


ZY.v tr.otxv SxXazzinfjOxi- tov a-.TOv Tpoirov ev z^ Yiitzl^a.
nostra civiiate nulliis poterat salvari Cliristianus TToXei oux y.v Ttva TTeptoo^^^i^vat XptoTtavov exTo; tou b
extra domiL-ilinm Martyris. Conversa ergo erat ^fi)ptaTi'ou ToO Ma'pTupo.;- yv yap TravTOt; xa7Ty,Aeroy y.xi

taberna iu ledem oralionis, in hospitium peregrino- 0^x0; euxTT^ptoc, xat Tor; ^eVot; y.v xaTaywyiov, xat 5u-
rum, in allare Sucerdotiim ad oirerenda sacra dona, oi«oT/'ptov Tot; iepeuotv tic to Trpooc^Epety za Oiipa- outw
cuni illuc coufugeieut sicut uaiifragium pa-
onint^^s
yap zavre; exer xaTio-euyov, w; vauTtxot a/.y.'i(t.v y.v.zi-
tientes ad scapham. lia-c erant Justo cauponariBe yoiev yeipiaElofjLevxv. TauTa zf.c, y.f.r.rXtiyc, tou Otxat'ou
profes!>ioqis lucra, hi negotiulionis sua; proveutus Ta xEpciy,, TaOta Ta TrXeovexTyfxaTa t>:; efj;7rop['a; toO
MK!-fyri, uotumque iiabebant pietatis cultores Ma&Tupo;, xai to ^auptaoToy zfi% euoeSita; xaTreXerov
cauponam istam esse peri(dit;uUibus portum com- e-.opf;.oTaTO(; twv vauayouvTO)y Xtptv^v eyyo)pi'i^eTo. 'AX/.a
niodi^simum. Alque de liis iiuiic satis, ut alia etiara Treoi Ltev TOUT0>y aoxe^oetev, ottw; xat Itt' aXXwv za).c»)v

facinora ejusin sermouera adducaui. Trpayf^:aTUV TOU MapTupo; 1 ' Vj-yov piereTeyxw/./.ev.
8 In diebus illis contigit Victorem quemdam,
auiicum Martyris. raptum ab impiis compreheiidi 8 'Ev rar; rptE'pai; ev.et^vai; ouve'oy; BiV.Topa' Ttva,
ex hujusmodi causa. Noiinulli ex Sacerdotibus DiauEe Oii^ov ToO MapTupot;, utto tc7)v aiyScwv apTrayevra /.are-
Hlc Victorem
capliimm ani- accusantes dixerunt, dixisse eura ; quoa Apollo /EoOaf y,v O^e auTy; rwv eyxXr,f;.aTwy r, Tipocfaoi;. Ttve^
mttl ad cons' sororeiu suum Dianaui ante urain iu Delo viohiverit, Twv iepewv rn; 'AprefitrJo; xaTy,yopouy avroO, ci); oTt ^(fy;oe
UmHam, quddque Gra.'Cos puderc deberet bujusmodi Jasciviie. Bi'xTO)p, OTiTiep '.VTi(JX)wy T>:y tot'ay a^eAcf^iv ''ApTcjjtiy ev
talem habentes Deum, qui fecit scelus quod neo AyXw Tvapa tw pwptw EoiaoaTOj xat ort 'iicpetXov oi eX-
horaines iiuidem auderent cominittere. De his cuin Xy,ye; ato/uvecOat eni TauTy; t>7 aceXyei'a, rcZiy 9eojv auTW
accusaretur ad eum Pagani,
Victor. accedebant oEfiyuvf^ftevof oOx e/p^v oe raOra oO ^s avOpwjtov Trpxr-
blandient.es alque dicentes
Obedias Praesidi, et
:
retv, EyxXy,fxa oy ro TotoOrov ToXf/.y,pia. TaOra piv ouv
multolionorealticieris, erisquearaicuslmperatoruui, roO Bt'xTOpo; xair.yopouv, Trpoo^.p/ovTo oe auTc^j TiAeroTOt
ab eisque divitias obtinebis, et in eorum palatio xoXaxeuovTEc xai
Tcltv £).Xy,vWv ?.E'yoyT£; , nEi'o9y,Tt TW
versaberis. Si vern non parueris Pra?sidi, scito y.7X e^ei; Tif)-a<, TioXXac, xai r^t'Xoc Eor, rwv Ba-
y,yEfj.oyi,
quod acerba lormenta te inaneaut, et toti familiaj Ot?.eo)y, xai yaf.^rf.zy. irap fjzuiv /.yltj/r, xai ev rai; au-
tuaa immineat exterminium faoultates ^iite addi- ^e ^f,
:
X«i^; a-JTciv otaTrpeifet;- ei TreiaCij; to vlyefjtoyt,
centur fisco, genusque tuuin uuiversum deleliitur : yvwoy; ort ntxpat xoJiaoei^ \i.ivo\ir,i oqi, y.ai «(taytTuo^
et corpus tuuni post cruciamenta canibus devoran-
ToO otxou oou eorat, xai ra y^f.\i.%zx oou rw raLLiei'w
dum objicietur. Haec et alia jdura Victori dicebant Trpoaxupo)Oy,cETat, xai ro yevo; oou aTiav «'iiavtoOyjCErat,
impii pietatis vero confessor Theodotus noctu
; , xat f/ETa 10 xoXaoOnvat' oe, to ocltpta oou xuoi ptcsKcjerai
c:\rcerem ingressus, confortabat eura dicens, Nihil TTOo; ayaXwTiy. TaOra y.at zan ToiaOra TioXXa oi aaEoei^
curaredebent Christiani quampuritatera vitBe,
alitid
rcS B('xTopt iJteXeyoyTQ- h §k ij.x^z-jc, zf.c euGeSei'^; 0£o-
conversationem rectam, etmentem in vera religione ^tto; etoeAQwv vu-ato; ri ^eoptwTnp
et; XetCLiev auTov
Hrmam. quarura pnssessio rara et paratu ditficilis toI; Aoyotc toO QeoO yupivaCw! ecfaoxev ouv Ot Xpt-
ad paucos pervenit. OTiavou ov/, ctX/.wv Ttvtity oc^et^Xouatv ayTeveoGat, r, fetou
9 Iterum vero ad ipsum dioebat Beatus Ne qu;e- ; oeptvoTrro;, xai mhztiaa 6pBfii, y,ai.yvifjLy.? «ptETa^erou
so audiasnoxi68 illos profanosque serraones, quibus
nepi T>iv ovrw;, eOoEoetav r! yd^ rotourwy xrjiot; oTia-
Vto;
DECIMA OCTAVA MAJI. 1»3
impuri iUi aggrodiuntur te; neque omnino suscipias D
snasiones eorum, ut nos deserens eos sequaris, con- A. >iLO
9 "E/.eye ^s TraXiv irpo^ auTCiv 6 o-^ioc, ''ii Bixtwd, tinentisB lasciviam prajferens, injnstitiara justitire, E\ M8. GR.
el eontra
/jiii o' o/.w; axouGy.t twv aTraTx/.wy y.ai (iic/'Xwv hiywv, pietati impieljitem. Npquaquain, Viotor, neqiiaquam :
bfattdUias
5' o?.o); dvd^jyr, rr,^
6iv ot (Jtapoi £?.£yov oot, fi« vouOe- quanlum enim blandiinitur promi^sa impiorum, tam mttnH:
<7['«c aiJTWy, /x>i ^e iyzaTaXeiTTWv tx r.fj.i-ip^^ axoXouOr.- certam inducnnt perniciein. Niiniquid non hiijasmo-
ar,? exetvotii, x«i avTi autp&o-swv;; «xoXaoi'«v e).ouevo;, di promissis .ludaM deceperunt proditorein Judara?
/.at avTt ^ixatoouvr.c «^'ixt-zv, mrl Si svoeosia; rt? Ttpi; Non illi quidquam profuit triginta argenteos acce-
To 9erov, ac£oei5(v te xat CSptv pY.^sttiwc,, DtXTOp,
Bt'i pisse ; lioruni enim pretium in sepulturam cessit
jxy,os'(j.(>>t* oAX
aAA oaov doxouaiv,
(5oxoiJatv, ai Trapa toiv Ttnvr.c^»v peregrinorura, ipse vero suspensus crepuit, iiihil
UTZocyiin^f tocoOtov et; jSoQpov xaTayouaiv tovc Trei^- praiter laqueura pecuniis suis lucratus. Noli aliquid
pievou? a*i,Tor?. ^Ap' o'j O^oxei loi ort xai 'louoarot Totau- boni sperare a malis proraissa cnim non nisi ad
;

T«ii TCOGyEiseniv 'loii^av tov 7rpo^oT/,v i^TiaTyriav ; ou perpetuara inortem ducunt. Ilis atque liuiusmodi
toioOtov odfiloc, r. Tt»>v TptazovTK apyupt'wy 5oon; eyeveTo, verliis c.ura Victnrem confirinasset .lustus, mr\iisit
w»;Te r/.s('vo)v ;:xev r. /py.^ti; etc Tacj*ylv Totc cevotc eye'v£TO, ille quidem constans et principia tnrmentorum ge-
'Iou5a ts^iaaaTceVTOc xai oyxo^e'vToc, ov^^ev tovtov o)(D£- nerose pertulit, eoqiie nomine laudabalur a specta-
X/fje -a ypr.pi«Ta, « tov oi' ayy/ivyc ^tcOov £/.o|h('<j3:to, toribus, quamdiumemoria tenuit exhortationes ma-
Mj: ouv TTs^pa Trovr.p&jv Xpy.aTov ti e^.TTtiTe' ai yap -rwv gistri ; sedcum jam pene ad terminum sui stadii
TQiouTWv uTTOG^Efjet? TTpic aiwvtov oSr.yyjrsL GavaTov. pervenisset, cornnam victoria recepturus a Salva-
ToOtoh; Torc /oyot? o oixaioc OTioOTyipt^iro» TOi/ BiV-TOoa, tore; petiit ad tyrauno breves ad deliberandum in- qui tamen in
fliie deflcit.
TEO>$ Ep-Evev diJ.f.xhixoc, o^EV T^ ptEv TTpoTEpa yEvvat'o); ducias. Quo audito lictnres statim desierunt eura
svey-apTEpTice Ta?; paoavotc, xat Trpo; 9eaTac toooOtov verberare, arbitr.iti ipsum defcci.sse afide:ipseve
ciraf.e'^^, ooov twv ijmt^uivratoiv toO 5t5aoxa?-o-j ot:oj- ro ex plagis mortuus est in carcere, dubium relin-
|. oaiwc epiEpivy.TO' w^ ^e /;pL£^),ov Trpic Tot; T£?-eJTai'otc quens confessionis suse exitum. unde usque in ho-
'..9a'vetv ToO Spopiou, ote xai tov aTEtpavov /aptirpiv Trapa diernum diem memoria ejus in ambit;uo mnnet.
Tou (^ojTypoc eTTt
~f,
vr/.r, xof;.i'i^eo9at, «T^oe xatpov |3pay'j 10 Nunc vero aliud Martyris certaroen describa-
Idem sublatis
T.xpoc Tou tupavvoy 3o9jivai auTW irpo: £7Ti'ov.ei{*tv xai pte- mus. Vicus est distans ad quadrafresimum circiter ex puvio
TaueJ.OV. 'ElTTOVTO^ 5k ToiJTO TOU BtXTOCOC, V.hifjiZ
;--9£'wc 01 ab ucbe lapideni, Malus noinine. Huc, riisponente reHqttiis

paoavii^ovTec aurov tou TraoTi'!retv ETraucavTO, vopit^ovTe^ sic Deo, venit persecntionis tempnre martyr Theo- yalentls M.

«UTOV )i8y, apvy.oapLEvoy tkv EUCEcefv. '0 uev ouv BixTMp dotus, cum sancti et^Iorinsi Marfyris Valentis reli-
Ev Tw §eapLa)TT,pt'o) aTre9ay£ Tat^ ptaaTtctv, ffpta,i'€o?.ov x«- quiae (ejusiiempe qui apud Medicones primura per
TaoT7'oac Tou piapTuptou Tyv excaotv, i/)iv -Axi r« t^^ niulras plai;a.s ac dt^nique per igiiein transierat) con-
l^.VY.^rc, a-wTOu a|[/.'i.i'co?.a p^e/pi Svjpn yiyivr.Tai. jectie e^sent in vortico.sas aquas fliiminis Halyos,
10 Kai cTEpov os Tou MapTupo^ uptiv or/iuvicu.y. oir,- quas ille sustuljt r venerat autem non in ipsum vi-
.ctiuyi. Ma/oc eonv /wpiov.
•/r,co(i 'o?.ew5 aTTWXtTpLSVOV cum; sed alir[uanto inferius ad speluncam qnamdara
oxpLEtwv p.ixpou TTpo;. TiOoapaxovTa* ei^ touto to ywtnov versus Ohentem prospicienteni, unde fluentura Ha-
TrapeyevETO o ptapTuc xaTa a\/yv.Wjtoi.v Ttva xxt^ tov xai- Ijos erunipit, cujus loci a vico di^tanti;i duorum cir-
pov TQU Outiyfj.oit, 0T£ ToiJ ayi'ou yt.txi evoo^ou MipTupo? citer sladiorum est. Istic autpni divina quadam or- fuyitivos ali-
Oua/evToc, Toii ev 5I-/,5txwof/ o^ta Tro?./wy e^.Uovtoc uao- dinatione accidit. utfratrihus (|uibusd:iui occurreret, quoiexcipit.

ztyiiiv, xai ro TeJ.euTarov ^ta Tnjpoc, ei^ ouoTpot&^i; u^"»- qui salutalo ei multas accumulabant actionos gratia-
fUv "AXuoc xaTaoXyOi^vat ra /Et'J/ava, xat rauTa avy- rum. taii;quam communi omnium atllictorum bene-
AaTo ToiJ XptOTou fz.«pTuc OeoiJoToc. napeyEvero ouv facturi; etsigillatim raeminorant suaeerga eum ubli-
0'Jx etc aCxQ t6 y wptov, acW oliyov Tt xaTWT£pt»J eTTioxoTTtav gationis, qund cum non ita pridem essent a propriis
Tiva TTpoc To avaroAtxov p.e'poc aTroSAejrwv, ao' ou to suis c()ii->;inyuineis deteiiti, qui eos fcstinabant trn-
oeCpLa Tou "A?.uoc xaTaTTTueTat" to Sk piETa^j JiaoTyua dere PrEefectis quia Dianae aram subverterunt, ecs,
Toi^'E yo)pt'ou xal toO tottou, toox: etot 5uo ttou OTa^ioi. Sanctus, magno molimino nec exiguo sumptu usus,
KaTa 0£ 9et'av Trpovoiav ouvscy; aOEJt^ov; auTo9i Tiva.; segre demum ex.einerat vinculis. Horum ergo occur-
auTW TTepiTuy/.zvovTac, aioTracaoO^t v.ai TToXXar? avTov su(U lucrum insigne ratus, rogavit ut Sfcum cibum
EuyapiOTEi^aic rpte('€ovTo, woa* te xoivov auTov EVEpye^Trv sumerent, atqueita suiim prospquereiitur iter.
Q uirap;,ovTa twv 5?.toopt£'vwv, vTZi^C^vY.cy.ov te «Ctov t>;c II Illi.s autem super herba recuinbfintibus (erat
E
Eic auTouc EVTroitac' y.oav yap ou Trpo ttoa/ou ^povoj eniin multuin ibi gramen et arbores circumstantes
UTTO ouyyevwv tOi'wv xzTEve^^^ivTe? £v xfi roXet, xai xa- tam fructiferae quain silvestres, cum oranigena flo-
TecTToucJa^ovTo TTpo; Ttp.wpt'av TrapaiJoCj^vat toii; apyou- rum suaveolentia , et cicadjiruin atque lusciniarum
acceisitoqae
Ctv, ^ix To KaTaoTpE't|/at |3wptov T)75 'ApTe'pit(Jo;, toOtou; dulci sub auroram concentu, variarumque avium rao- vULv Pres-
5^t'xato; T:£piiJpOjU.ar,; TravTO('at^ nai /py,pia'TO)v O^ooeot dulaiioiio, et ea denique oninia quibus natura potest bijtcro.

fxoXic, iv ex Toiv Oeof/wv pvoapLEvoc, oiv or, xai tcJte zr,v solitarium aliqueni locum orn;ire) illis, inquam su-
ouvTuytav ttoJ.v xepooc vopit^oac, rXtox) cuv t
i\>oyr, per herba recumfieniilius, quosdain e snciis Sanctus
^E^VTac, ouTO)c tytiOxiTr,^ Trop£t'a;. misit ad vicuin, qui sibi advocarent Presbyterum,
II KaTaxXiOevTWv ^k auTciv eTii -r.v yXhiiV vv yap qui simul prauderet et profecturos consuetis ad iter
TTspt Tov TOTTOv /opTOi; roA'c, xai 5ev(Jpa EOTo"jTa apxsu- muniret precationibus nec eniin cibuni sumere
;

9tva ^ r.%\. ^or^dTivy, ir/i, Sk xai Travrotav eCwJtav aTTO consueverat Sancfus nisi benediceute Presbytero.
TWV dv^itjiv TOTTOc, T£TTi'yo)v zi xat aV.iJovwv aOjuaTZ Cum ergo in vicum venissent qui missi erant,
TTEpt rov opypov
op9pov eyivovTO auptcjoiva, xat TravTwv opvi
opvewv occurrerunt Presbytero egredienti ab ecclesia post
Ci^ai, i(.y.i aizXo. T,dv~uiv yy Tt?.y'pyc to opo; ot'^^ y ouoi^ horam orationis >extam qui videens eos in- :

TepTTvori; Tyv ''=.pY y.{ot.v sxoop'-v;oev. '£vTauOa ^r, xaraxXt- festari a canibus , continuo accurrit; et canes,,
0e'vT£? eTri xC) y/opw, ETTEpnj^ev etc ti^v v.(ii^r,v twv eTa('pwv submovens , salutavit rogavitque , ut sitjiiidem
Ttvac 6 MapTuc, eTTt tw rJisoouTepov auTW xa),£'oat, o; essent Cliristiani, ingrederentur ad se, quo rautua
Trapayevopievoc pteTaJ.aooi dyx auTw, xa.i airiouoai; eu- in Christo caritate perfrui jtossent. Cui illi, Chri-
ycdc TOUTOuc TTpoTie^ij/of ou ysfo iJ.e.-:iXx[j.zxviv 6 ooto; stiani sumus et Ciiris[ian«rum gaudemuscongressu.
Tpoc^^i, et poi y.uAoytt HpeoouTEpo;. 'E?>0'Jvte; ouv oi Tunc subridens Pre^byter intra se ait, Fronto
TTEptf^^E^vTe^ Et; zoyuioiov. Tiet-tTuy^avouat TW ripeoovTe^pw (hoc enim ei nmnen erat) quam manifest>*^ tibi sein-
T)5e £xxXy;o('ac E^epyopte^vw pi£Ta Tviv nunaiuyr.v t»:; £XTr; per per somnum otleruntur visionesl quod autem
SiCtXc, oc auTotc UTTO y.u^o^jv 6y?vOJpL-'youc ETriOpapiwv, xat h:ic nocte vidi stupendum plane fuit. Vidi enira vi-

Maji T. IF ^O ros
154 PASSIO S. THEODOTI MART. ANCYRANI.
Tov? y.xtvac, «rofJQor.Gocc., yatpetv TrpoiErire.xat ei Xptarto:
rosduos, vobis similes, dicentes mihi quod thesau-
voi eoTe' ^r,aiv, eX^ere -pot ^e, iva -r,c ev XptOT'J dyxm.^
A . NILO rum hiiic regioni adferrent. Cum igitur vos intueor
ex M8- cn. fjitzx^'>>jx£v a}Jy'?.ot;. Ot Sk e77rov, Xpinrtavot £<j(xky y.7.i
eos ipsos qiios vidi per somnium, agite thesaurura ,

gul dr. eo trot ro'JToti; o FIps-


Xct^-tavwv EjjiTiooEuo^eOa a-JVTuy/atc- eTTt
per tomn\um istuni rnihi tradite.
eauT&v e^r,- ^Q. (l>povTO)v, touto
12 liesponderunt viri, Vere liabemus nohiscum aoiirepoc ptetStxnai;.
pr*rmonilus. Tipc-;

yap tw Uofiou-iofii to ovofjta, ttojc a£t ^avepw^ ^ai-


thesauro qnovis pi)tiorem Mar'yrem Tlieodotum, y.v

twv 6ye('po)v OTrtarjiat; xo os '^avev


quem, sivoiueris, videre potens, hominem religione vovrai' fjLOi' •^r.niv ai

T« vuxTt TauT« evvTTTtnv ex7rXy,TT£i eVijpo-jv yap


prajstantom sed vici hujus Preshyterum nobis
:
jjiot
f/.£*

poMl elbum
ostcjnde Paler. Qiii ait Euge, ipse ego suin qnem
:
oi>o avo^va; Oiiitz^j uf/ac, XeyovTa'; ^ot, Oriaupov, zv 7:a-
in hfrha av(5pa;
Mumptum, requiritis : sed priestat ut illum iiuc dumum induca- Tpt'ot ivr,voyvj7.L. 'KTrei o-jv rov; o^^^Evra; ftoi

raus, nec enim convenit ubi Cliristiani sunt quem- xaT' civap upt«; aurou; ziHa^xi, 'j^i^i Xotrrov y.xi rov

quam in silva manere. Accedeiis igitur et Sanctum 9r,oaup6v ptot a7r6ooT£.

cum Fratribus osculatns, rogavit ut simui omnes 12 Ot §k avJpi; 2oy;aav, alr.Oot^ Tip.i'iT£po'> ^y.aaupou

Vfriireiu in domum suain. Ille vero excusabat se, eo TravT'Jc e/eiy pe^' eaurovc tov ptaprupa ©eo^orov, 6v d
quod festinaret ad metropoiim regredi : Magnum ^o\tlr.%ir.<i OtxG«a'iy.i aiv^^a. ev evnsfiei^a {jzyxlr,- a?.?.a

enim ibi, inquit, stadium ad salutem Christianis ^e^Hov /piiv jraTEp TvV zric, y.'jifj.r,<; npeaourepov. Kai o

aperitur; oportet autem Fratrilms in necessitate ripeaovrepos e<fX* "Aywpiev eyw yap eijL/t, ov ^rrerTE-

constitutis opilutari. Postquam ergo cibum sump- alli (3e).Ttov avrov oina^^e d cxuXat, aTrp£::£c ya'p lany
slsseut. Atlileta Christi ad Presbylerum suhridens, o'vTo)v evrauOa X&KTTtavwv ev vaTrati; au5.t'Ceo9ai. Ily.pa-

Quam aptum, inquil, video locum ad sacwriim lieli- yevouevoi; dk, y.y.i xhv xyifiv ovv roFc dSzX^s^mc dir^xadi-

quiaruni iusceptiouem? quid cunctaris'? Re^pondit uevoc, eti; rov orjtov TTapex.zXet apta rwv ouvovtojv doiX-
jubel locnm 7:apayEV£o5at «Cr-Jv. 'O oe oux 7jV£O)^eT0 ^ta xo oTreu-
Presbyter Tu satage ut linbeam in quibus labo-
:
(sr,")v

aptari couden-
rem, et lunc me argue tarditatis, de sanct:irum Ke- 0£ty :;:Ctciv zara/acitv tj^v jjLriTpoTroXtv Xiyoifj- Nuv
dil Beliquiis.
,

B liquiaruin allalione loquens : Oportet eiiim, inquit XptOTiavor^ pieyac r.nloixcii ao)Trpt'a; 5p6p.0i:, alV wore
obtinere ilias, ac tum de inchuando cogitare.
aedificio ok y.cti roi; a^eJ.^^ofi; ev rart; avayxSt; 5eov eTTixoupery.

Tnnc Marlyr : Nostrum, inquit est solicilius agere; Mera ^t zo f-teTaXacetv auroui; t^; rpocf^;, 6 a9)a.xr,i

seu potius bei. Reiiquias tibi subministrare, tuum rou XotCTou Tifjo; rov TTpeoourepov ptetOtaoa; liyir 'OTtorov
riv t6t:ov ejitrr.^eiov Trpoc ^jnoSrr/r,]/ ayioiv ^.enj^avwv
vero prajparare diligenter a^dem sacram quapro- :
optl) ;

pteroi).secro. Pater, ne cunctHris in opere, sed cura xai iva ri pa9uptet c ; Kat 6 npeoourepo; erTie- —u xa'pLe

ptoi ev xai t6t£ pa9ujji'a ptou,


ut quam primum iilud perducas ad finem, cito enim 0^«: ETTt^eojjLat, jjLEf;.rfou xfi

advenient Reliquia;. Atque ha^c dicens detraxit di- 'iXiye. §i Trepi /.optr'ceo)(; ayi'o)v ?.Ef|aywv /p>7 yzp njr.ai
eas ie mism-
rum pollicens. gito anniihim deditque Presbytero, etait Dominus :
TTpiiroy eurpiTT^oat ra J.eitj-ava, xat rore r'ju xTi'o|t/aTo;

testis sit inler me et te, quia lirevi tibi providebitur (zp^£oOai. Kat 6 Mapru; £'t:£v, 'Hpterepoy ouv eort otiou-

de Reliquiis; indicans scilicet vel aliuin se rai-ssu- Jaoat, pta/Xov ok rou 0eou n7-^c/.nyv.v ooi ra \ui^7.v<y.,

rum. ipsummet vcnturum lestiiiabat euini cer-


vel :
oov ^k O7:ou(5aoat tov orxov otxo^op.i7oaf a?vAa Trapaxs-

taminis sui cursum absolvere. Talia autem cura x?,r,oo riaTroc, pt>^ a/jL:?.r,a«(; rou 'epycu, ocAX' oov; SCvx^it;

commendasset decessit ex partibus illis. venitque oot eort, OTTOu^aoov ro epyov re^efioat, xiytwj yap
in urbem, ubi reperit velut a terrjemotu eversa £?.£uaETa( ra ?.£t'i|/aya. EiTrovTOc 0£ aurou rauTa, Ti£pt£i'-

omnia. Xaro Toy tJaxruAtoy aurou, xat xGi ITpeoSuTEpw £Tr£'^0)xev

ANNOTATA. etTT'i)y 6 Kuptoc £orat ava piEoov u^wy ptapru;, ori sv

Ta'yei auroc i^oovTraEt 'ra ?.et'ij/ava, ).£'ya)y « aXAov TTEpt-


a MS. Sia^i^oeiOai.
7:£ty, r, auroy EpyEoOat- EaT^EUi^E yap xi-yyiv xov Opoptov
b Itlem 5y.|j:3tn'ov.
T!^; aO/roeto; TE/.eoat. Taura ouv9£p.£vo;, ex rj^i; MaXou
c *ApKeii9tvcK; ab aoy.iC%i junipero, cedro. fSooativoi;
av£;/wproe, xat y.arE/aSe rr.v Ti6Xtv, wc utto OEto^ou ZiL
nuitquam alibi tcgUiir ijuoil sciam, videtur tamen deri-
Tcayra ouarpECfopieva.
vari posse a jSopa edulium, pabulum, unde et popaXw
edo, vescor, ideoqxie verli arbores silvestres et fructi-
feras.
d ix'j?,at hospitari,rc/gi(iV sitnile , GaWarum idio-

tismo dici vidctur.

CAPUT II.

Marlyrium seplem yinjinum : Theodoti pro vivis ac mortuis solicitado : sepullura curata.

Septem T irgines septem erant, a prima setate exercitatae H, rtvEi; 7rap9e'vot rov aptOjUov ETtra ex veaoac
granditvx ad virtutem. doct.K;que prae cuuctis aestiraare conti- r'Atx['a; aaxoufxevai, at Ttvei; zr,v a(j)cp,ooouvr,v Tipo TTa'yro)y
Virgines
neutiam, et Dei tiuiorem ante oculo^ liabere Has xi[j.i,'jaf.'^ai, xai riv i^oSov rou 0£ou 7:po o^^^aXpfJjv evou-
cum tjrannus comprehendisset, mullisque illatis oat. Aurai ffuyEXKCfOroay utio roO aaeSearaTou ruoavyou,
turmontis non potuisset ad impietatem tradiicere ; 6; TtoXXa; ^7.axvrivc, aurar; eireveyxwv, v.Tii ^r. 7rei'oa;

lascivis adolescentibus denique tradi violandas jus- aura; aoeoT^aai, re?.o; UTT^pi^eoac rw Oup.w, £xe?,euaev
sit, ira exsstuans et religioni iacere injuriam vo- izxoJ.aorot; veotc 7rapa5o9)^vai rauTa; et; <f9opay, uSpt-
lens. Curo ergo missae essentad juvenes quosdam , twj 6 aoeSy;; Tr,v EuoeSeiav. napeTr£'pic[tr,aay oiiv vcot; t«
turpeminjiiriam ut dicebatur passurie ingemiscen- ; aao)ri'a Trpi; uoptv '1); et^r.v areyalaaat ^e Tctxpw;, xai
ad sfupram manusque cuin oculis tollentes in coe-
tes profunde, pera ^axpuwv ra; /erpac eic rov oupavov exT£i'vaoa(
Iraditx,
lum, Domine, inquiebant, Jesu Chri^jte, quamdiu in erTTov, AsoTrora Kiipte Tr^oou Xpiore, £0>; y.kj r.iJ.izionv
nostra fiiit potestate custodire virginitatem illilja- rv cpuXarretv r>iy 7rap9evt'av r'pt'7»v aa7ri?.ov, oroa; Aso-
tam, nosti quani dihgenter id fecerimus. usque in TTora Tol); fiira Traor;; ottou^x;; y.7.i Trpo9v|;xia; rauTrv
diein hodiernuiu nunc vero impudici adolescentes
: {^-y^i rn; oxpiEpov ea-u^a^^apLev axarayvcicirtu;' v\jvi Se
potestatem iu corpora nostra acceperunt. Ha;c et his ax6?.aaT0t ra acoptara rptfZiv eXaoov Tipo; Ecouoi'ay. Kai
siuiilia cura supplicantes dicerent et lacryniarentur. £r£p7. 5k 7rX£t'ova piera oaxpuwv aurfJjy 7:poaeu^apt£vo)y,
: :

DECIMA OCTAVA MAJI 155


A xYtV TipeoSuTEpay oCtwv, 'Nxouuav t6 ovofix xaXoufA£vy,v, seniorem ipsarum, Tecusam noraine, in partem tra- D
TrapcXaSev 6^^ twv vewTepwv xaT* i'Jt'av, o Joxwv axo- xit eorum uniis. qui ceteris videbantur impudentior. A NILO
XaoTOTaTo^ aOTwv. 'H 5k Aaco^evr, tojv tto^wv aiTou, Ipsa vero flens et pedes ejus lenens, Qunflnam. in- EX US- Gfl.

Xeyet aiiTw fxt~oL ^"azpuwv ^Q teV.vov, TTofov i/u.\v e^ quit, tili.ex ine tibi lucruni. aut qiiEe voluptas esse
r'j[jLWv EOTat to ocfeXoi, r, ttoiV^ Te'p^{.et«)5 « Y.^avr.t^ tjJc e^ poteritoommiscericorporibus, st^nin. jejuriio, morbo
y^oiy, e( a'iiy.vai mjyyivY.a^e, ctjro 7-a/.oy/i'a;, xai y>^- cruciatuque. ut vides consumptis? jam enim sepLua-
poui; xai w;aT£i'a(;, xai vonou, xai paaavwv, w; opaTe, gesimum supcrgrediebatur annum, et reliqiiae haiid
TToXXwv ^e'}a7ravr,p.£'vot(;" 7r?.et'a) ycfp twv eo5o|:zy'xovTa minoris ferme cet;itis omnino vobis
erant. Indecens
eToiv ir.t 'C^i /povo? 7r7p£'5pa;iA£, xai ki Xotirai 5k est araare carnera. ut sic dixerim. mortuam. quam
TWv auTwv U7:7'pxouat /povwv aTEpTre'; ouv upttv scTtv mox videbilis a feris avibusque discerpi jam enim :

epa^G^iv^t TWf/aTWv (hq gii^iiv vExpwv , a fj,eTa (Xi- Pr^ses statuit, nec .sepulcro quidem nos dignari.
xpov o^j^scSe 117:0 xuvwv xai 6pve'o)v Qva/.ti/.ofiEva- ToiJro Quin potius accipite pro nobis Dominum Jesum Chri-
yap /yef/wv ^Yat, Sk |jteTa 9avaTov a^tw- nec tamen
iJ.r, xacjf-^q stuin, magnas vobis gratias redditurum? Sic illa
violatx.
Qi^vai y^dc,, '^/Z'1 ouv tov Kuptov Vuwv Mraouv Xoi- cum lacrymis affata juvenem, et vehim rjptim dis-
orov, ;^a'piTa; aTTo^toouvTa uptrv pteyaXa; urrsp yumv. cerpen.-*, ostentabat ei capitis suis cani»iem : et Has,
Ta-JTa r, TTpeoouTepa fjiGey^aptevry Trpoc tov ve'ov ueTa inquit, reverere, fili, na^n et tu for^itan raatrem jara
Jaxpuwv, v.7'1 t6 Fipldr.fj.y. ^^xyy dvctcjoaacc, xxc, tto- canara habes : ea pro nobis deprecatrix veniat, sive
Ata; T)^(; xerpaX)^^ e5ei'xvue Xe'youa« auTw' texvov, adhuc superest
''li
sive jam obiit : et nobis qnidem mi-
aiiJea^r.Tt TauTa, tao); xai ou TroAtav ^y-i^y. 'iyuc,, «vTrep seris relinrjue lacrvmas, tibi vero spem habe retri-
avTt v'ptwv etc ^uawTTxatv aywpLev, irTE 7r£pt'eQTtv, etTe buendte a Siilvatc-re nostro .Tesu Cliristo gratiie; nec
xat Te^^vrxev y'fi.'j'iv TfZiv aOX('o)v voptiaov eTvat Ta ^d- enim vana estspes in ipso cullocata. Talia cum di-
xpua, Trv ^£ apiotSrv -.f,c /:?pttoc O.TriiTe aTToXy^srv Tiapa ceret Tecusa statim adnlescentes, posito libidinis
,

Tou owT);poc rptwv 'Ir.rrou XpiiTou, ou ya'p eoTiv ruXv


B aestu, soluti etiam ipsi in lacrymas , virginibusque
^tK/evo; r. ei? auTov eXTrt'^. TauTa t)7C ay('5f; Texouor,; compatientes, abierunt.
eiTTOuorc, euOewc oi veavi'cxoi t:^; epuTtx)?? aTreoTr,-
|:/iy
14 Audiens autem Theotecnus quod constupratae
oav {/.7.viy.c,- 7r?-ei"oTa Je oaxpuoavTei; CTri T)? twv Tvap- non essent, noluit amplius inhonestre voluptatis
^evwv cvjj.Tia^iiix, ave/^wpouv. causa eis e.sse molestus; sed jussit eas fieri DianjE
idotti
14 Taura axouos-c ©eoTexvoc, y.y.i yyou; ori oCx atque Minerva; sacerdotes , ut quotannis juxta rao- ctjfii

solenniter
ecfQapYioay at TiapOevot, evo/?.r,0«>at ptev auTa; atovpa; rem lavarent earum simularra in vicino lacu : re- lavandis
evexev r^ov«c ovx eTreTpetl^ev* exe^Jeuoe dk auTa; zf,^ Ap- currebat vero lunc ipsa iavandoruni idnlorum anni-
Te'pit'Joc xai T)7i; 'A9r'va5 iepet'a; yeve'o9at, ouor? ^'i auvr,- versaria dies. Cum ergo oporteret eorum singula
0ei'a; auToI; ev T>i 7rXr,ai'oy X('fjLvr, xaTx £-0$ Xoueiv Ta vehiculis imponi, jussit etiam ip.sas ad paludeni duci
^oxva' r.v iJe xaT* auTr,v Trv rptepav «{Tof^ Ti5<; «Tto- eodem quo idola modo lavandas. Vebebant ergo il-

Xouoewc xatpo; xai to")v etfi^wXwv 'E/pwv ouv exaoTov corporibus rectas stantes in cnrribus, ad
las; nudatis
auTwv utt' oyr.^cf.TO'. tmztOifjQcff ezeXeuoe youv y.xi rz^ verecundiam irrisionenique post ipsas vero vebe- :

')lvnui
7tap'ievnuc try
£7it Tv:y
£7i( U^vr.v
}{fj.yr,v aVaveo^at. omil
a7rayeo9at, o-i^ei/ouGa; xat au- banturet idola : simul etiam egrediebatur multitudo
nudx edit-
Tai;-Xouoao9at f/.£Ta twv ^oavwv xaTaio Taoy oyri^y.. universai civitatis , ad spectacuhim fiitiirum. Inter aiiittir ad
'Hyoy ouv aOra; ^ii fxeaou tj^c TroXeo)c yeyujxvojfj^eva? h£EC audire erat et videre tibiarum ac cymbalorum laciim

Toli; o^iijJ.yfjiv , 6p9a; eotwoai; ETTt Torc 6/r'ptxai Trpo; sonum, choreasqiie mulierum solutis crinibus moe-
ao/rfioouyr,v x«(' y)dury f.ya-^xa Sk Y.cti xi Hoava otti- nadum instarbacchantium. Multus autem excitaba-
a9ev oXi^yov twv 7rap9e'vwy 7rpor,youfjt£'vwv ouve^^/Oe ^^e tur strepitus peduin terrain plaudentium. et musi-
xat To 7r?,:^9oc xfq TToAewi; Ttaori; £Tri tj^ 9£wp['a tv;; yevo- corum instrumentum concrepatio itaque veheban- ,

LtEvWv Au?/7jy yap x.ocl xuf;.oaXwv r/oc e9iwperT0, v.y.i y\i- tur simulacra. Et propterea quidem magna populi
vatxwv 6p/iOfxol ?.£Xufjie'vwv e);oua'i)v tou.; 7:?.oxa'p(oui; l.urba concurrebat, major tamen propter Virginum
(J)Ot:e? Meva^Ec, xai xtutto; atio t'I)v 7:o5'I)v £y('y£TO 7ro?.vi; passionem. quarum alii senium miserabantur, qui-
xaTC/.pouovTWv TO 'i^ari^nc,, xat' 7:oX?.a ^e ptouotxa
f/£9'
dam admirabantur constantiam. nonnulli laudabant
eauTwv er/ov, xxi outo)C «Treryov Ta Hoaya. Kat ^ta modestiam omnes vero conspiciendo illas confe-
;

TauTX piv 7:oXu ttXi^Co; t:^; 7r6?.ew; ouve'opaf/£, tto??>'7( c?£ ctas plagis lacrymabantur. Egressus etiam cum ilHs

7r?.£ov ^i^ ro TTa9oi; Tr7)v 7:7p9£'vwv, xf.c, ptev otXTetpovTWv ibat viperinum tiermens Prseses Theotecnus.
auTwv TO /i^pa^, Ttvc7jv 5HK7r?.r,TTo/jLe'vwy t):v xapTeci('av, 15 Interim Dei Martyr Theodfitus in magna ver-
ot Jg KV£U(fpr'piouv To xoopitov, x«i a7r?.f7j(; TravTe; ot 9eo)- sabatur .-ohcitudine pro unaquaque sanctariim Vir-
pouvTe; auTa; utto Tf7)v piaaTt'-/wv xaTaTreTrovrpte^vcc e^a'- ginum, nietuens nequa earum. sicut de feminis for-
xpuov. luveHi^?9£ (Je toutoi; xai to yvrrr.uy. tou ^paxov- raid;)ri poterat. deficeret in certaniine. Multisigitur
T05 ©eoTexvo; 6 ryepifjjv. precibus exorubat Deum, ut illas in agone jtivaret
pro soti-
ad hoc vero i-e concluserat in parva domuncula
ei.s
15 'O iJe Tt'f/.to; MapTU? tou 0eou 0e65oTo; ev tto?.- citiis Ihca-
r,y uOuixiXf iJe^tfi); uTrep e/a^OTr; TtSv Trap^evwv, prope confessionem a Patriarcharnm qua* p:iupe- ,
doliis ornt,
\fi fi>;
cujusd;im erat Theocharidis nomine; una cum
ozeo a7ro yuv^txoi; rv uTroTTTeuoat, uTrooupef tic auTtZiy ris ,

Trpoi; To'^ xtvSuvou; 6/.?aoaaa. no?.?.a^ ouv o^ev^oeii; uTrip


Polychronio, qui erat neiios Tecusa? Martyris et ;

fltuTWv Trpo; tov 0civ ave^TrEj;*^'^, ouvepyrjaat auT^r; Trpcn; Theodoto juniore, ex ipsius cognata progenito. aliis-
xr.v a9?.r,otv tou xaAou. 'Hv 5e eaurov ev 0(»)fxaT('')j xa- que nonnnllis Christianis. inlra eamdem cellulam
Taxpu\|/a; f/txpw 7T?.r,at'ov Tou fy.3(pTupi'ou Tf7)v Wxxoicirjyrliv, congregatis. Ja<'uerant autem simul omnes iu ora-
Trevt/pou Tivo; ©eo/xpi^iJout; xaXoupt-vou, ouvovto; aurfl» tione a primo mane usque ad lioram sextain, quando

•n.<x.i rio^iU/poyt^ou aveij^tou Texouor; vf,q MapTupo^ '^yyx- Theocharidis uxor nuntiavit virginum c<.rpora in
vovTo?, xai a/?.ou 0eo'J6tou fzt/.pou ayetj^ia^ tou fllap- lacu submersa esse. Ad hanc denuiitiatiunem non- sicl>mnsas<iu€

TUpoc utou, ouvi^oav 5t xvxrl) xai aA?,ot XptOTtavoi ev t(7) mhil a pavimento se attollens justiis, et adhuc geni- iiileHigtns

n£a(i)v ouv Trpoaeu;<)^v eTri rrpoawTrov bus flexus, in ctelum manus extendit. et copioso la- rjratias agtt.
xeX?.t''iJ. et'^ avv to^^
cuvouatv auT'<), Trpfiit ew; 'ipa; exTr;, 5^f'£xapTe'pet ev x-n crymarum perfu^us imbre. Gratias, inquit, tibi ago
5er.azr Trepi 5k wpav exTrv e('a£?.9wv to yuvatov tou 0eo- Domine. qiiod fletuin meura hunc n-duerisesse inu-
tilem. Tum qu;e>.ivit ex muliere qiiomodo in
profun-
yypi^o\ic, aTreyyetXe Tfl»v Trap9e'vfj)v ey t'7j [3u9tt) xaTaTre-
TToyT'7jo9ai ts! owfjiaTa. T^Te iJ>7 ouv 6 5s'/.a(oi; a/.ouaa?, duni acta; Virgines es.sent et qua parte laci in :

eauTOV 6Xi'yov STrapa? (ztto tou e^aaoui; o); vv ETrt TfTjv medione an juxta crepidinera. Illa vero qme siraul ,

yova'TO)v, £15 Tov oupavov xiq yiicac^ avETeive, x«( t)? cum aiiis mulieribus egressa pnesens in loco fuerat,
pUOet TWV ^7XpUWV TTpO0e'/fx)y £('7r:V Eu/apiOTtT» oot. sic ait Multa suadens, raulta etiara promittens
:

Theotecnus
.

156 PASSIO S. THEODOTI MART, A3SCYRAN1.


i Theotecniis frustra fuit , Tecusa ipsum injuriosis
A. NILO SacerHotes qunque Dianae et Mi- t/.yjniv. T^uTa £tT:wv E7rjv9ayzTE Trapa zr.c, •/uvzf/i-, mj;
verbis repellente :

KX M9. Gll.
nervse, cnronam wsfeimiue albam illis offerentes, XZ['TtV«T607T0VT'wV Jr7-pOeVWV Y.XZO^.OlCvSin^Xl ZX fjdi^CCTa,
Tvsepa zo zf.yfiz,
ut quae se:uim (laemoiiibus minislrare deberent re- , /.7.1 £V T.fiiui TOTTW 'r,c, \iiivr.c,, ri dc, «iJto

jectae similiter cnm improperiis sunt. Jussit ergo To uiaw r. 5k t^^^r.tjs. tov tottov iv yap y.%1 avzr, a^x
Prases lapides earum illigari cnllis, navigioque ixi'jOiv ywctiY.w <j>ve^£)- 90003! km vh A('//v/,v tXsyev

parvo impositas eu (Jevehi, ubi profundi'>r lacus erat o-jy 0); 0£OT£/.voi; TTo/?.^ n?;p3tX5(5.£aa; 5C ex'JTo{j, jtai

itaque injectas in aquas sunt ad spatium duorum ju- UTrtG/voiijjievo^ 7roX).:i aTZti^j^'. ev ociizC), r' ctyiy. TiY.wnx
gerum a ripa. uoctfjrfjx a-jTov amTte/zij/ev ac Sk teperKt zr,^ 'A%vixc, Y.y.1

IG His auditis ibidem usque ad vesperam secon- zri<i 'Ap^-ef/iJo; ffTiCpayoy; Trpo-je-ifepov x-jzxic, itxt Xeu-
MlUtari
custodla aji- tinuit Martyr, una cum Pol}xbronio atqne Theocba- Y.Y.v xh%zoc 6(^et).our7ct; xat a-JTa; t£paTei;ffai Tor? $v.i'
posHa lerri- nde, consullans qua ratione possent corpora educi e (jiorjt, y.at Ta-JTai; 5b -jopt^fja-jat xuiTZiiJ.^^xv. Tote exsXeu-
tus consultantibus Tot; Tpa//'Xo[4
lacu. Sub occasuin vero solis adfuit oev y.yiix'j>v Xi'9o'j; Y.oifj.ocj^rivxi ev

adolescens ut siguificaret, quod Theotecnus jusserit avTWv, x7-i Tr),otap(''u pii/.pw £;jtoy^oi7a;vT£;, evEoaXov £te

ad lacum permanere milites, custodes corporum fu- To T/;? \(\j.vr.c [SaOo; w; otrto ouo TrXi^pwv et^iayovrc; ev-
turos. Tum vero magnu muerore correptus fuitSan- ooreVjw.

ctns, apparebatcnim perquam difficulter recipienJa 16 IxJz-x 0Ly.'i\i'jy.c, o MapTu;. £|U.£iv£ \J.ix^i-^ iinirjy.^

esse sacra corpora, tuni propter custodientes ea mi- «•JT'j9t, OX£7Tj|UL£V0; si\lX T';) IToXu/pOVi'''*) y.J!t TW QlT/X'
Jite.s, tum propter lapidum gravitatem qiiorum sin- (jiiSi, ei (5uvr,9£'EV «Tro tit,; 'kt\j.vr,c dvxY.-i\i('7(xizx a'ji[j.xTa.

gulos (Bgre piauslrum movisset.Vespereporrofacto 2z£7rro^e'ywv ^e aurwy, Ttspt iJuo^a; j-?.t'ou v-xvt'jx.6ti rt;

qui cum Thcodoto erant ibi manserunt, ipse vero ' "
JlEvsi -
auTori;,
• ori (jTpaTiwTa;

6' " '

OeoTexvo; ex£?.iua£ Traoa-


progrcssus ad Pafriarrliarum confessionem, cum ob- uevstv T>? ).t'jjivK ffluXzTTovTa; Ta i^ityixvx. Taura ai^ou-

structam iilam ab impiis roperisset ne quis Chris- , ox; MapTu;, £i; ci%\iixv y.xzr,vf/%- ou yap i^jyz^ii

tianorum illuc posset ingredi foris juxta concham , y.v Tou av?;xofjitoai Ta (jMfj.a-a, 5ta rou; zri h'iJ.jY. tzx-

se projecit in orationem aliquandiu sic perseverans : papiEvovTa; fjpxzi'iizxc, y.xi $ix to tou; At'9Qu; zivxi (5a-

indevero progressns abiitad L-oiifessionem b Patrum per;, wv E/.x-jTov auTwv ou/. av xtvri^jetev xfj.x^y., 'ErJTiE-

a S. Tcctisa el haiic quoque obstructam inveniens, ibidem iu ora- pai; §t xaTaXaoouoy;?, ot piEv ouvtvte; rw oiOj^ e|Uevoy
ad corpora tione procubuit dHinqne magnuni post se strepitum
: evJov, auTo; 5i Tipo5),9wv ep/erai eii; zo z'ov Trarptap/oJv
extrahenda
audiens et credens iiliquos sibi iinminere divertit (jLXOTUpiov, OTiip oi aiiiotic aye-^ppaiav, OTtw; ^ijtr^et; Toiv
animalur: ,

ad Thcocharidis h.ibitacuium. Ibi cum aliqnantulum XotOTiavwv £J5c),9yi, e^w^sv o^jv Tixpa t*:v yJjyfrv t;£1ojv
obdormisset, appamit ei B. Tecusa dicens
Dormis, , eTTt TToX-j T>; TTvooeu/yi TTOOfjiitapTsptf (xvzorac Si \y.v.%v,

fili Theodote,et, nulla te nostri cura tangit? neque aaytzxf. ei; to tojv Tixrcpojv p,7:pruptov, oTrep xzt auToi ot

nieministi adhortaliunum, quibus te juniorera in- dfjitdi dvidiox^xv, o^i'(i); Sk Y.scy,u Tnowv Trpo-Jr.u^aro*

struxi, ac praiter opinionem parentum ad virtutem e-j^d/ztvo; Js 7ro).^ou 9opuoou, it,xi vo^t'oa; eTtTpe^/Eiv ri-
manuduxi? ISt tu quidem vivenlem numquam ne- va; x\>z'ji, ava/wpr.fTa; U7:£'<7-pE':fe:' et; ro tou 0Eo/apt'-

gligebas, sed colebas utmatrem nuno vero post- :


, ^oui; Y.xzxyiiyiov. 'TTTvwostvTo; dk auTou o).t'yov, 'Bat've-

quam obii, oblitus esquodusque iu finem mihi mi- -ai auTW Y. ayi'a T£/.ou7a y.a9' urrvov ),-youoa* jKot/jia*
nislrare debebas. Ne obsecro sinas no^tra curpura axi TeV.vov Oeio^oTe, y.x't Trept rp«)v ou(5£t'; oot ).oyo; ye-
sub aquis !aci fleri escam piscium : ijam et post duos ye'vy;Tat; xat oure twv jrapatvE^oewv [j.i\j.vY,ixi , wvTTsp
dies magniim te expectat cerlamen. Surgens igitur vi'0 ovTi Trapr^ve-ja, v.xi Trzpa yvwp/iv tov yjviuiv Tipo?
accede ad paludem verum cave tibi a proditore.
: aixr.otv E/etpayiyri-ja ije; Kat sW-jy^; fj.£v jzou oux >;pt£-

Atqne hiuc dicons recessit. ).it;, ddX w; /JiriTepa eOepaTueue;. vuvt 5e Te).eiw96t'<jyii;

ad quod al- 17 Tunc exurgens a somno, oblatam, sibi visio- kTiilx%-J, ore £/p«v reX^.tw; OepaTreiJ^Tat' pte ; M>i ouv Tre-

teram no- nem exposuit Frairibus qui omnes ei compatiebau-


: ptovj/y; Ta owfJLara y'|j.wv ev tw uJxTt [5oppav i/9uwv ye-
ctem prmsto- tur, et cum lacrymis orabant Deum, ut ipsi vel- vei^at, -/at' oe 5e aurov |:<i£Ta 5uo r.[t.ipxc, pteya; dyrjiv
latus,
let ad invenipuda eorpora esse afjjutor. Cuinque aTTExoe/eTaf «vaora; ouv etiI tv;v Xijj.vf,v D<.%, cjJuAa^ov

illuxisset juvenera illum qui primo annuntiaverat, 3k aexuriv tzTTO rou Trio^JoTOU- v.x'i zx'jzx eiTtouoa, ave-
milites paludi appositos rnanere ad custodiamcurpo- /(jopricev

rum (ciMt eniiu CJiristianus et ipse) eumdem cum 17 '.\vxct ouv KTro Tou urrvou, dir.yr.^jxzo Tot"; aiJe).

Theocliaridc misernntacciiratiusexploraturum, quid 10?; Tv:v '^^«yeroxv auT(7) otlzx^jIxj- Tr,tvr£; $k TJyfKx)r.-
esset de militibus, recessisse iilos suspicati propter oxv, Y.xi [Jtzx oa>touwv Trori-jr.u^avTO aiTOUuivot tov 0e/ov
festivitatem Diana^. quam eo die celebrabant impii. TJi; Twv cW|7.aT0>y aveupe^jew; f3oyi9'jv. 'Hfjspa; ouv yevo-
Euuies ergo Theocharides et Glycerius (hoc enim pi£'vy:c, Tov vzxvtxv zov dvxyyt'.\xjzx auTO^^ OTt CTpa-
juveni nomeu crat) renuiitiaverunt adhuc eos per- :iwTat TrapaptE^vouit zn XifAvy; oiuXa-j-jovTE; Ta ofiitxxzx
stare in custodia. Continuerunt ergo sese eiiara die Twv ayt'wv, r,v yap vtai zuto; XptOTtavo;, ouv tw 0£o/a-
ista : vesj)ere antem facto egressi sunt versus j^alu- ptiSi xm-jTillw^jtv kizl zh iJ.xBiiv ntoi tojv ffTpaTtwTwv
demjejuni, acutas secum falces defereutes, cum a/piSE^Teoov, uTK^aptoayov yap aurou; avay.E/wprv.Evat
quibnsingressi iu aquam pr.escinderent funes, de- 5ix \r,v eooti^v JivTrsp ETreTeXow ol x^jtzuc, zri 'ApWptJi.
mersarum collo iunexos. Tenebras autem profundse 'EX9ovTei; Jje oi Trept tov Oeo/apt^axai rXuxEptov, touto
orant. eo quod neque luna neque stellte conspiceren- yap rv tou veavtWu to ovofza, dnr.yyulxv Trs^papiEveiv
tur. €um vero perveiiissent ad locum in quo solent auTou;. 'EiTTspa; 51 jtaTaXaoourTr,;, e^wpuriiav £T:t Tr,v

el eifresstis per
rei cruoiari. locum horribilem et quem nemo post a-jtTol- ^JpeTrava; §k p.£9' eouTwv eXaoov «y.ovy;-
>i'fjtvy;v

densan tene- solis occasum audebat intrare (quia i?tic prsecisa o::w;tou; a/oi'vou; «tto twv Tpa/r,),wv «TroTEptwat
fie'vac,
bras ac capita ant conlis infixa stabanl, aut dispersa jace-
-
tw '-f^u9w
-

pluvtas.
Twv irapOevwv -
ev x,aTaoavT£;. Mr/ -e 5k rjiXy.vr.c,,

bant igne combusta) horrore non moilico correpti fj.r,zt dnziouiv ejriifaivovTwv, ouvEor; (3)toTi'av ou T>iv tu-
etiam ipsi sunt : sed vocem audiverunt
dicentem : yriXtixv y£V£o9at. r^voptE^vwv 5k xxizGiV ev tw ToTrw, £v9x
Fidenter accede, Tlit^odote. Uursum ergo perterre- oi /.XY.rivoyit £/.oXz!JovTo, ev w ou^ei; EToXax uizx 5'Jaiv
Crucis signum iua^ quistiue impressit fronti
facti.
; ').iou apayev
Trapayeve^o^at Ota to ^oceoov itvxi auriiy ty.ti yap
et mox apparuit eis Crux illustris, quaj videbatup aireTefjtvovro Tat x,£<fa/a;, /.at aveoxo/oTTiLOVTO, y.xi Trui
ex parte Orientali radium ignitnra emittere ad : e>tai'oyTO. Ttvontvo i ouv evTau'
09a '^'')0io ouo/e^e^vTii:,
quam apparitionem mixtus gaudio timor fuit, et ^tjivr.v yfxouoay Xe^youaav, Gappwv e).9£ 0e'i(5oTe. 'Epfoo-
genibus flexis adoraverunt versus locum unde Crux cwv 5k yeyo/xevwy «utw wv, xai Tou ctaupou tou XptoToO
ajjparebat To or.fietoy exaOTOu xara toii fjtsrtriTrou /apaHayro;, erre-
oxvr,
DECIMA OCTAVA MAJl. Ib7
18 Completa oMtione surgentfts denuo ingressi
ToO ay3tTO?.txoO f^spoui; 7T'jpo; aoTpamv £V£/_^r;yat. 'iiy.- sunt viam. sei! pruptcringentein iioctis cbscuritatem • ,MI,0.
ny.ayivzzc, ^k xatt Trspt/apErf; yevopievot Toii craupoy alter alterum non videbant F.X MS, liR.
T/i : huic autem incomuiodo III Mimiiia
£7rt(^av£('3!, e/./tvav ydvu auToSi TrpQueu^ao^ai xara tou accedebat vehemens imber, unde multum ubique
TOTTou, £y9a OTaufo; «UTor^ STrec&avr. existebat lutum, riuod lubricos eis gressus faciebut
18 'AvaoT^vTe; ouy «7:0 zr,c Trpo^u/v;;, TraAiy em zr,v a^greijue sinebat proferre vesligium ad viam prose
oiJiy wpptr.oav dta 5e to T:oX).>iv yeve^iGat axoTiav oixe'Tt quendam adeo ut in(er tenebras haud minor labor
:

dlXO.oxjc. ecXeTTov uetou Je STiiyEvofjtEyou u.eyt'<5Tou, ou- essetquamtimor.Substiterunt igiturrursus ad orau-


vecYi y.atmAov -/;V£'G9at ttoXuv, o<; Tt; o?.ta9ov Traper/ev dum, auxilium iu bac necessitatepostulantes a Deo:
«uTorc, ojoTe ^oXt^ TovTToiS^a eperoat ttoo^ tkv Tr&'iow 710- subilo autem apparuit eis iguita lampas viam pr*-
petav, TToAuv ^^s aiTori; za'p,aToy x.at ooSov TiapErye t6 monstrans, apparuerunt etiam viri duo splendulas
eTrtyevo|:ievoy oxoto;. '"Eorr.oav Sk TraXtv E15 T^ooavjyY.v, induti vesles, capillo acbarba cani, atque dicentes.
Toy fc)e6v £i; |5or,9eiav aiToOvTei; ti^c avxy-Kr.c,- eH.ai^c^yr,; Contide, Theodote, Uomiuus euim JesusChrisiusno- confortatur
Oe e^avv; auTorc ^apLTra; Trupoc Sety.yuouoa xr.v 65ov men tuum inter Mariyres descripsit, audiens oratio- afiparifione 1
e(fa'yy;aav ^e auTori; zv.i Satictorum
^uo av^pe? ).a^Trc>a(; «ucfieafxEvoi nem tuam, quam effudisti cum lacr} miu pro inven- :

OToXac, TroXiot tj^v v.ecpa?.>iy Kat tov TTfiywva, J.eyoyTEi;, tione sanctorum corporuin. Missi autom sumus ab
0a'poet QcoJore, 6 yap Kupio? 'Inaou^ eyoail/e to ovopLa illo.ut suscipiamus te et sunius ii qui dicuntur
:

oou ^tra TfZty MapTupwv r,itouO£ yap T/i? ev 3'a/.puai Trpoo- Patres. Veniens porro ad paludeni videbis S. Sosan
evyfic Tou o)v £?£'/£ac £V£xa t>:; twv ooj^uarwv ayEuoE- druni arm.ilum, i|iii custndibus formidiNem incutit :

Oifi);' aTr£OTa'/;7.e9a ^e irapa tou ^'EaTr-JTo-j XotiTou auyav- ssd non debehas tecnm addurere prudildrem.
TiXaSe^o^at aot- hfxh Sk r^tiz oi XeyjptEvot n?T;'sec. 19 Seqututcs ergo lumen quud apparebat sibi,
revo(:zevoi: ^e eTTt r>:c tov aytoy 2!'<)07.v5poy venerunt ad paludem, eoque u.si sunt usque
}.{y.-jr,i; 9ea'oet dum
EVoirXoy, mlr.v "iix^iyovzx c^<fiSoy toi; cfuXaaoouotv oux sacra lipsana ab^tulcrunt, quodhoomodn peractum. ft cuxtodibus
ojpetXic 5e jjLeTa oou aTTxyea9ai tov 7rpo(J'JTr,v. Facta sunt fulmina multu, tonitrua etimbres, venlus
a sosandro M
'ipiiarent«
19 Ay,o/ou9ouvT£; ouv to) GavevTi auTo'; awzi, ttz- autem tam vehemens ii-ruit ut corporuui cu^todes tiissipatis,
pEysvovTO iy T>5 ?vt'|U,vr,- Trapef^etve iJe auToT; t6 (^'jj; fxe^/^pt fugam elegerint fugerunt auteni non solum propter
:
]:

Qu a:jir.h^iriy.v zot dyioi ?.£t'i|ava. 'AoTpaTTOJv 5e eTriyeyo- tempestatem, sed etiara propter visionem qua terre-
^£'va)y Tro)./,&)y, xai ppovTwv, xat ueTwy, xzt civifj.(j>v xa- bantur, cernentes virum procerum armatumque
T^ppayevTWv ocjo^-vfjjv xat TrpoOTreaovT(»)y, f!baTeTouc OTpa- clypeo, thcrace, galea et hasta, ex quibus undique
TtfriT»; (fuyy? y^r,iocoOy.L tou; cj-uXaooovva; Ta owftaTa* absistebat ignis. Hic vero eratsanctus et gloriosus
ou yap fj.wou Otx t6v yu^Givv. toO uetou xai T)^; ya\x(,%c^ Martyr Sosander. cujus aspeotu couterriti ad vicina
ecj)uyoy, {/llx v.y.i fiTrraai'av errJov, avJpa uTTsp {j.iyi%i confugerunt tugurinla. Aqua vero, veritorum impelu
07iXtafAe'vov, e/ovTa aoTrt^^^axai Ofipaxaxat Tr£ptxefpa).£'av in alterum pmpulsa liltus. usque eo recesserat, ut rapta ab
v.cf.1 tfopu, a Ttva eXaptTTOv woTrep TTUp- outo; 5k rv ayto^ fundusappareret siccus, et Vir^inum cnrpora con- fiijws corpora
sepetit.
Y.y.i Trave^viJo^o^ fxapTu; Scioav^^poc. Toutov rJovTe; ot t&u- spicerentur quibus innexos funes prfeciderunt fal-
:

Xa*ooovT£c, tffiuyov lic, t»; eyyu; xaXuoac- t6 Sk uoojo cibus, efferentesque iraposueruut jumenlis, atque
ut:o tou o^oJpoTaTou dvi^w ecfuyev et; t6v aiytaXov T6y veieruntad ledein Patriarcharum, sepeliente.-f ea in
dvTimpoi, wOTe t6 £<Ja^oc ti:; ^i^uvy^; ^rpov ffavj^vat, xat vicinomonumento. Virginum aiitem nnmina ha;c
Ta Twv Ttap^Evwy X£i'i{>aya 5ef,r)pr,9>7vat. 'ATr£'xo(|;ay iJe aT sunt Tecu^a, Alexandra Phaiue (et has tres c Apo-
:

ayiiVLX -aii ^^gr.y.vocic, y.xi outwc aviXwpLiyet Ta ?,£['i]>aya, dicunt esse suas, sicuti revera.-^unt) Claudia,
tactitne
e7revr,xav uTro!Cuyt'otc. Ko^i'aavTe; ouv aura, eOaiay ev Euphrasia, Matruna, et Julitta.
^vr.^zir^ 7r?.r,ot'ov to)v naTpiapy/dv Ta ^s ovoptaTa TrJJv

Trap^evojy eoTi Te/.ouaa, '\X£^avi5p;i'a,


ANNOTATA.
TstJTa, 'Pa£ty>i

(TauTo,; oi 'jVTTOTaicTiiTat Xiyouotv L^ixc uv7.i' xaTa ai.r.- a Ua liic ct alibi in 'jfiiitivo 0£o/api'oou; ,
qnasi sit

6etay ^e ziol) KXau^t^a, Euc^paota, M^^TOf/^ya y.xi 'lou- nominaUvus 0£oy_ap('ar,; : infra vero in dntivo cn.m to>
Xi^TTa. 0£o/apt'i'}t, 7U(isi 0£O/apt't; nom'nativiis foret ; sedde-
nique etzM 0eo/apt5t, et T6v0eo/apt'}>: scrihilar, sicrinc esact noininadvns 6 0eo/api;, Ifcminie (juam viro aptius
nomen.
b Patre^ hi infra dicuntur bini appfivuiase , cano capillo et barbu, in vesle splenduln aru nlba : eslijne vc-

ro&imilc Martiires in Gnlatia, et forte Ancijrx celebres fuisse.


c Jam th.timns f^irgines passas videri iS Maji unde reliqua Chronolotjia ordinanda crit nsque ad 27
^

Mnji Vfl 7 Jiivii : Patriarchas aufe.tn, quorum snpra nominntnr orutonum, crediderun fuisse SS, Abraham ,

Isaac et Jacob, qni sub una festivitale coluntur apud Grxcos 13 Deccmbrif.
d Doleiuhnn qnod Iiujus S SDsandri Miriijri.-i, nulla alibi extet notilia.
e Apotactitit', td cst Kenuntiantes, vidcnlur eo lempore dicti, qni ju.rtu Evangelinm pos.sa^sionibux suis
renuntiantes, Apostolicam profttebantur pauperlateyn : qui tlenique, .sicul et Encratitte, id e.^^t Absliuentes,
dcfjenerurnnt in /neresim , id quod consilH eriU volenfes e.c prxcepto servari , et alia quxdam ncatholica adjicien-
les : itaque lUrique coercentnr Tlteodosii Magni leije 6 tit? Hivreticts, cum Eniwmiuni^, Ariani^i, etc. inohiben-

turquesua kabere convenlicula.

CAPUT III.

Theodotus ultro se sistil Prsesidi, ftdcin jiropteluv, prima tormenta generose Inlerat.

H,a I u.i^.^!Xi Se yeyopiEvr/;, Tcaoa r. ttoXi; e'^Xe'yeTo sirt tw L acta die civitas universa aestuare coepit, prnpter
p,.j.si(iia
xXo7r>7 TfTiv aWjUa'T&)v, outo) yao r, <icf.\i.Y, zcf.yitac, Traaiv raptum sacrorura corporum cunctis enim eum su- sodo proium
;

«Trv^yyeiXev euOiw; ouv EtTrou £'iat'yiTo XptOTtav6;, auvrp- bito manifestavit fama; itaque mox ac Christianus ^''"cfns,
ira'ir£To. nXetovwy ^k ouXXr.^f^evTWv, xat wi: uir6 9rp('wy aliquis conspiciebatur, trahebatur in qujestionem.
ayp('f»)v avaXtoxo^evwv, ccTrr.'/yi}.).s.i Tfji 6ot'fj) t6 T:^7.y\J.y.' Multis autem sic coniprehensis. et tamquam per fe-

6 iji (SouXof/eyo; eauTov Trapa^ouvaf, exoj^uOr, utto twv rarum agrestium dentes discerpendis, res innntuit
d^iK'ijfhv. iJe IloXu/poyioc aX?.a^a; t6 oyriiix, y.cci £('; Sancto, qui seipsum tradere volens, probibitus est a
Fratribus.
!

1S8 PASSIO S. THEODOTI MART. ANCYRANI.


Fratribus. Polychronius autem, mntato habitu se ay&ofxov louTov 7:o(r,aac, ccm)3EV et^ zy,v ayopav (ig D
A. NII.0
tran^formans in rusticum. in forumabiitadveritalem ocj^et^wv Tidrsav fji%OiLv zr.v dXr.Btimv. 'Ar.O^vzo^ Sh x\j-
BX Hti. (•n.
otw "ApyQvrt*
totain cfTtius exiilorandam ; sed mox coujprelien.sus Tov, o\>v0.r.(^% VTTO Tivwv, ii«( Tipo-jr^^Qri

ab ali(iuiltus,aildiictusf|u<* ad Pnesidem. Qui cum W5 3i tTiYiVcyy.sfy 9.izui nlr.y<x<; y.oti Vhitxv stOTW to iia^ot;

-A/fivbVf xT^iO.oZvrzi; rov OavaTOv, cfocy,9er^ ui[J.o).6yY,ai ra


plagis mulitatomurtem insuper min:tretur, strictum
Xtif^T^vx z(hv iiy.fj)ivxiiv , jt«i xhv ex T)7? avv.y.Qfn-
intentandotiiadium, terrori cessit, fassus de rcliquiis 'ixfxvr.c.

quodqueeasde lacu tulisset Theodotus, rjavzst %\j~x 0eo5oroy, y,-x[ tov tottov 5e •/.o.zztj.ivj':iV ay-
Virginuin,
etlocum ubi eas abdiderat indicavit. Accipientes -ou, vj w £/,p'ji{;2y a-izx. AatSvyTe; oui* iv. twv Or,xwy xot

ergo sancta corpora ex sepulcris combusserunt illa. xyiy. ^.d^yvv, zaTExaucay aCrz. Tore tyvwy.ev tov Trpo-
Tunc cognovimus proditorem esse Pulychronium : ^OT/.v dvy.i ~'vj flo^-u/poviov, Trept ov e'7rov oi '^7-vivzi^

doquc eo locutos qui apparuerant, cum dicerent. Tw xyiw, <l>uAao(Tou tov ;rf,oJ'jT/,v. 'Amyyet^.av 5i Ttve?
Cave prodilorem. tw iMat/Tupi Tar xara tov IloXu/poviov, xat OTt Ta }.et'(j;«va

i\ Tunc ^'loriosus Christi Martyr Theodotus TOJV i:y.p^ivb>v iy.y.r,a%v.


poit fuaas nd
valodircns Kratril^us, jubensque ne aboralione ces- 21 'O oe yal/.vjiy.o^i tou JpioTou M:<pTu; ©eoJotoi;
Deum preccs,
snrent, spd Dcum
orarent ut corona ipsi obtirige- TOt^ dSilrjfOii auvzxcx^evoc, vjziiXaf/.vjoc (xr, d^O^uv tou
ret, pr;cparavit se ad verbera sustinenda. Simul iyi- TzaoiyytoOc i, d}.lx rov Qtbv 7htXc^(/i UTrep x-.tou tu-

tur perstiterunt In oratiune cum Martyre, qui pro- /£:> X.TiV TOU i;T£'.^a'vOU, y.'A eyUTOV STOI^OV £:T0i'£1 TTjiO^

lixe precatus tandem ait: DomineJesuChriste, spes Tx; ^.xcziy7.z. "EoT/.cixv ouv et? 7:poi3eu//.v aiJ.oc tw p«p-
desperatorum, da mihi certaminis cursum perfice- Tupt- £Trt TTOAu 0£ vl-/o[j.vJoz f/.iyz, Kupte 'lr.<ioiJ XptrJte

re, et s.-mguinis efTusionem pro sacrificioetlibatione y'


eXtti; twv o:T:£?.TrtCjL/.£vwy, ^oc ptot Te?et'wc zovTni a9X«-
ofierre omnium eorum causa qui prupter te aflli- GEwc 5rj(x^aXv rjoop.ov, y.yt zr.v zov M^y.zoc, v/.yyciv dvzt
guntur : aljeva onus eorum, et compesce tempesla- GZ.vj^r.' y-A ^Vtiy.:, Trpo^^E^acOat, uiiep Travrwv twv ^ii.

(eiii. ut requie et. profunda tranquijlitate potiantur ci 'SXiooj^Jvwv To [3xpo; aizoic, imvLoC^Hno-; a.vi novcov
oinnes qui in te credunt. Ila^c illo cum lacryrais zhv yu\i.')iV7. TOUTOjy, otto); avecew; tu/^Wj!, /.«i y?:?.rvy;;

percrante, e\orlus est plaiictus magnus inter Fra- (ia^^El^Kt TZZVZi^ Oi CiTl COl 7T£noi9oTE£. TsiUTX jxizx 5a-
tres, amplecteutcs eum atque dicentes, Vale o sua- xpuwv TTpo^jeulajjivou rou M.zpTupo;, z6)v d50.>^orj ttoX-;

vissimum lumen EccIesi^Theodote. Te quidem post- eyeveTo ^arrjoz, fA£T3t ^azpuwv acTTz^Ofifi-OJV aurov y.at

quam ab his a^ruinuis emigraveriscffilestia excipient "X-yovztaVf — ti)Cou o y).uy.-'c zyic 'EA-/.'/.r,civ.<i '^foczr,^ ©eo-
lumiuariu, Angelnrumque et Archangelorum gloria JoTE. 'A?.Xo: CE iJ.kv jjieTa zyjv rwv evTeu9sv /y/.wv dncx).-

diversimoda, et Spirjtus sancti iiiconimutabilis cla- Itxyr.Vf o\pavtO( cfWJTnpi^ £*i5£'^oyTat, 'AyyeXwv re xal

rifas, ac Dominus noster Jesus Christus residens 'Acy_ayye'Xwv Solat ota^cjiopot, y.al TTvEvptaTo: ayt'ou 5o?a

ad Patris sui dexteram : horum enim bonorum cau- d^vOr.zot, AXt Kupio; r ptwv Tv^coiJ; XptOTo^ i/. ^^e^iwv

sa (ibi erit gba-iosuin ac magnum quod instat cer- Tou riaTpo; Toutwv y«p ooi twv a'ya9wv o
xaOr,f;.£vo;' _

'
tameii nubis vero iu ambigiio remanenlibus tuus
;
Ka?.X('vixo; xat /^eya; tou ^aprupiou TTpoHsvo; EfTTai

ex vita disceNSUSMliiid non paritquam luctum, plan- aywv. 'Hpirv dk TOt; ev zrj TrXa'vy; ov^^ev eoTat STepov w

ctum, gemitumquc. Sic lamentantibus illis, singulos Op^voc y,(Z( /XauOi/oi, y.y.t o^JupjLfo; r. c'j ky. zov (3['ou p.eTa-

amplexus est Sanctiis, monuitque ut quando veni- Geoi;. TotauTX twv a^eXcj-wv o'Jupop.£vwv, o o-Jto; ly.cf.czov

rot Papa B. Fronto, ex Malo ierens secum annu- v.izoiv dcr.!xc^.[j.ivoc, exEXiuoev ETrl [j.vr,fj.r.c E/etv eiTrep

Itiui, darent ei reliqiiias suas, siquidem eas potuerint TrapayEvr.Tat riaTTac ^povTOiv, ajri MaXou £::f/.o|;;t!;o-

suffurnri. Atque ha;c dicer.s| totumque corpus suum (XVJO^ lJ.i9' lauTOu Tov Sv.y.ruliov , Ejteivw iJo9:^vat ra ).£t'-

signo Crucis muniens, in stadium procesait animo (j-ava EtTTEp ^uvriOerev auTa vmy.li^^vt. TauTa eittwv, aoli

iniperteirilo. zo cri[J.uov Tou OTKupou TTOiroa; y.aOoAou zov owptaTo;,

22 Eunti autem illi occurrerunt duo ex civibus, wpp.r.G£v ap.ETaoTpiTTTi ETri Tov Jpopiov.

jubentes quantocius retro ahire et dicentes. Salva 22 '.\7TtovTi 51 aCrw 5uo Ttvsc cuvavTt'cavTE; twv tto-
fuguvi ttffrC'
tenietipsuin eraut enini noti et amici Marlyris,
: XiTwv, ExeXeuov uTTooTpecjietv ouvropjj;, Ta/uov, Xeyovre;,
Ctat
pulub;iutque gratiam ei pru;stare : Quia, inquieb;mt, cCiCOv oeauTov rcov ^k outoe tw [j.y.c,zupi yvtupiptot vtxl
Siuenlotes Minerva^ et Diaiiae cum turba populari (jfD.oi Travu, vopLt'i;ovTE; -aiTw /.a'p[v 7iixUyc.iv Ot Te yap
- acrusant te apud Preesidem, quod omnibus Chri.stia- teper; C].r,ot t«c 'AQrva; zai tj:; 'ApTcf/tJo; auv toF; p
nisdissu.ideas ne saxa inanimaadorent etalia mrilta ; o/Xoi; KaTr.yopoOot' cou im tou ap/ovTo;, ori iravra;
adver.siira to loquuntur. et Polychronius reuni te;tgit XptcTiavoui; ava:r£i'9£t; Xt'9ot; «'ij/Uy^ot; pt>; itpOfjiyj.iv, jcai

subductoiura furtim corporum. adhuc Dum igitur a?.)a oe 7io).?.a x.sTa' oou /E'youai, xat t^^c x?.07n5c §k
tempus est, Salva teipsum Theodote, stuUilia enim zoiv owptaTOJv ce atTiov ghtxi 6 rioXuyoovio; XeyEt- w; ouv
fnret ultra te tradere ad tormenta. Quibus Martyr, £0T[ /.«ipoc, c'j;i;e OiauTciv 0) Oeo^^oTe* avaioOr,ot'»; ya'p
Si putatis vos amicos raeos esse et gratiam vultis eOTtv epyovTo ecurov TrapaJovvat nptoipi^ai;. Kai o Map-
uUroquc sc
ad tribttnal fafore, nolite inihi niolostiam facessere et studium Tu; ecfr" Et Oo/.£t'T£ tj/Aoi ervat, y.ai epioi /aptv Trape-
sistit. meum accu^aro, sed potins ite ad Magistratus et /eFv, acfETE [/.r, am-/.v[jLUv xai xarr.yooyicai tou tto^ou,

dicite : Theodotus, queni Sacerdotes cura tota civi- aXXa piaXXov etC£X9(JVT£; £rT:aT£ Tofc apyouot, ©eo^otov,
tate accusaut, ante fores adstat. Ft hsec dicens, an- ov -/aTryopoiJctv ot Uper; /.ai Traca r, n>j).tc, 7rp6 twv 9u-
tecessit, eos, seque accusatoribus suls stitit. Ingres- pwv'T'iij Trpa4Topt'ou eVrxe. Kat t^ut:^ etTTfvv, ejjLjrpoo^ev

sus vero ad tribunal slabat intrepidus, vultuque a-jTiiv ETropeveTo* zat |U£?.?.ovtwv ofizdv /.<xzr,yot.iiv, na-
subridentipra^parata intuebaturtormeuta, eratenim pEOTr,* E-A£?.Euoav $e oi c5tp/ovT£c 7Taoacr:^vat auTov. Et-
ibi accepsus focus, et lebetes ferveutes, rotjeque et ceX^ovto; 5k auTou etti tou prptaToc, 7Tape'cTr, TE^appr.Kw^,
alia pluracruciatuum instrumenta exposita ad quo- : v.xt jjiet^iwv Tt Tw TTpoocuTTw, [j.r.5vjl Twv /.o?.aoT>;pt'wv

runi omnium conspectuni adeo nihil exhorrescebat y.azaTzlaytic' Iv /ap x,at TTup ava7TTo;/eyov, zat ?,e'6«-
Marlyr. ul animi constantiam etiam vultus hilaritas -e; u7ro/.ai'>p£vot, xai 'po/oi, jtat' srepa et^v; xoXaaTrpt'wv
demonsfraret. TToX/a r.UTpe^rtcp-Eva. TaCra etdwv o Mapru; i[j.ii$(aavj,

23 Sic adstantem conspiciens Theotecnus, Nihil d/.axd.nXr./.xov 'iym zhv Xoytcptov.


propnsitoruni supplicioruni, inquit. experieris, si 23 0£acapevo; ouv o 0£ot£-/.vo; ro 7:apacTr,pia tou
persuaderi tibi sinas ut sapere velis atque sacritices, Ma'pTupo;, AiyEf OCo^evo; rwv TrpoxEtptEvwv -(toXaoTrpt^wv
Pnrsitti im erisque liberab (imnibus crimiiiibiis qu;e civiUiS uni- Tretpa9£t'cr, eiirep Treto^ei; eOyvjuf/wv oavet; yai %m\c„
punitatetH versa et sacerdot.es de te nobis annunliarunt quin
: IX:u9epoc T£ ECr; TravTwv zfjiv e/>'.X/.pt,aTwv, Uiv i TTtiXt; ts
etiani nostra prae aliis frueris amicitia, et victorio- oXr, nai 0{ iepet; ETrt rptwv xara aou EriTOV, xal tj?; rpte-
sissimis Imperatoribus carus evades, dignusque ha- r£pa(; oe 7rp6 TTavrwv (ZTToXauoci; iptXt'ac, y%i twv xaXXt-
Vt/MV
DECIMA OCT AVA MAJI. 159
beberis qiiem et suis ipsi dignentur litteris, quiqne ^
ipsiscumresita tuleritscribns tantiim ejura Jesum, :
" ^"'^

>t3ti yoa^ei; aO-ior^ ore yutloL v.cilifjeit er/e 'Ircoyy ap- quem qni ante nns fnit Pilatus, in Judaea crucifixit. " "^ ^^'

vr,(7r, ov ETTt Ti^c 'lo-j^ai'»: o ttoo rp,f7)v £^r«uf.wc£ IliJ.a- Ergo statuc apud te sapienter agere, videris enim
To;. Sw^r^ovyjiai o-jv ')£),r.';oy w 0£'jJoTe a;:o TiafTr,; jyia- prajferre spec iem liominis experti : sapieiitis autem
-'t'«;- eotx»; yaf, dvOf/i Traaav eyvwxoTi ay.oAov^i/av tVJoy est omnia agerecnnsiiienite ^c proviJe. ReoeiJe igi-
yap av^jjoc (fpov('p,vj to sxa^Ta ^cTa axpiSet'zi xai tur Theoilnte ab omni .«tultitia, ct alios Christianos
i/.E-j/iWi; mterv. *Aj:J!?.Xzy/,9i o-jv ti) ©ioJo-^e n^nr,z o?.'ja- abdur a dpmentia sna ita faciens toti urbi domina-
;

pi'ac, xat To- ; a'X/.o'j£ f;.a).Jov Xpfj-tavovc rj^c aO:):; beris facfus Sicerdos Apollinis "miiium deorum
^t Apomni$
dT::D.}.v-hov ^5yi3';- aptetc tf; tv;; Tr6).£'j)c, Ky-xn:x<i do- maximi, propter mngna qua- conf.-it in homines saccdodum
/_tepev^ toO vVjro?.Xwvo(:, Tfu ^iytfjzr.v eyovTO^ ev Tor? beneficia, praedicendo fntnra suis oraculis, et m^di- o/ferenti
9eo'.c Ecouot^av, xai ta; ^eyaXa^ Tiap' «vToii eiepyei'^^ cinre arte curando niorborum infirmilates per te :

Yfjj.y ETTt^etxyyi-TOc, et^ Te lo TtpoXeyeiv Six ^ocv-zuoti^ za enimordlnabunlnr sacerdoti^s, pfrte fipiit promotio-
[j-iXlvjza, y.ctl twv yoay.pt^TWv ta iraOrj oia T7;c latTptia; nes dignitatum, per le supplicabitur magistraribus
tai^orf (Jta lou piev tepewv ecovrat yiipoTOvt^ai,
Y.oti iJta pro p;itria, et legationes pro communibus causis ad
ou 5e cii,m^7.-wj Ota aou oe Tipo^Taitai; Imperatores defereutur; aflluentque
T:^fiy.yti)yctif
tihi cum virtute
TTpcpc Tov; "ApyovTac iJTr^p Tri; T:aTpt'5o:, xat TT&e-ifer clientelae generis et
divitioe, honores magni, cum
TTpo; Br-iiXex; iJ7r£p twv oXwv Trpaypta^TWv, xai pieT, glorias claritate : qund si possessione>. cupias tibique
apeT;^; 7r).o'JTOc, xai TTpoiTaai^at rou yevoi/;, xai fj;eya)at
gratuni sit mead eas tra-
eas hatiere, ecce paratum
Ttfxat, xai ^oHr; ).af/7:p6Tr;- ei i5e xai /pr/^izTwv :rapa'j- dendas. Hac
dicente Pra;side gratulationes niuhie
Tiza /pri^itc, xai '50i (^ihyj '
^e: a/auoavetv arfOo' audiebantur a vulgo, beatificante Theodutuin, sua-
vo)c, eTO(//oc rptoiv r /eip Tipoc pteTy/Jo-Jtv. T^Oro ),e'yov dente ut oblata munera acceptaret.
Toc Tou QeoTe^xvou, £::atvoi piupi'oi Tiapa rou jrXr^ou; 24 Interim Theotecno Martyr hunc in modura re-
eyivovro, xat tov 0e65otov epiaxa'pttov, Traprvouv re spondit Primuni hanc gratiam peto a Domino meo
:

auTW Tac $i$oj:;.eva; ^opeac Je^e-J^at. Jesu Cbristo, quem inodo contemptim anpellasti ut \^
» I . « Drorum ,
24 Ae/^evtwv ^e TouTO», 6 Mx'j-jc, iiTf I]po)Ty;v Iiominem vulgarem, ut errorera circa deos confutare .suorum tur-
Taurr.v atTw /aptv Tiapa tou ^e^TTOTOu p.ou lv;aou Xpi- possim, et Doraini mei Jesu Christi niiracula incar- ptt^dine.m
ffToO, bv apTt'w; o)c «VOpwTrov et^Trai; ijjiXoy, ottw; xai tck nationisque mysteria pancis coiiiplecfi. Necpt^se est ^'^P''"^''"*

T)7^ TrXa'vrc twv 9ewv ote),ey?,w, kca ra irepi twv ^auuxTWv ergo, Theotocne, ut meara in ipsum fidem opere et
Tou Kupiou p«.o-J 'Ivi-Jou XpiOTOU, xai t:^; avroO evavOpo)- verbo comprobem per multns testes nam qund ad :

TTy^-jEO);, (3pa/_e'x rtva JteX^wpLev. 'Avayxafov ouv e^^tiv, deorum ttiorum faota aitinet, tiirpe est eloqui, dicam
w 0e6-exv£, y.y.i epyw xat Xoyo) tv^v et; a-jTiv jrXrpwaat taraen ad vestram confusioncra. Is quera Juvem ap-
6pLo).oyt'av ei:'' 7to/?.wv pt«p-uiO)v Ta //ei/ yxp utto to^v pellatis ef Deoruin nraiiinni maxiranm oreditis esse,
9ewv (70U 7rpa/9£VTa, xa:i ),E'ye(V ainywj uTTxoy^ti, oao)^ in mulierera pnerorumque contumeliani eo piocessit
Trpcn; of.iayyvYiV uptwv -i^jTW. "Ov Xeyere At'a jTa'vTO)v twv ut malornm omnium ipse principium et finis sit. Or-
9e'i)v uptwv ervat {j.zito'jv., ei'; ts uoi/ei'ac xai jTat^Joiit^o- pheusenim Poeta vester ait, quod Jnpiter Salurnum
ptac r.ucptTai, xai Sti exervo; ci^y/. TTa'yTWV to")v xaxwv proprium suum patrem occidit. uxnremqne habuit
xai TTepac e-JTi^v. '(^ptj-e" c yap 6 upte^repo; TTotr.T/c ),e'ye(, on propriam raatrem Rheam, unde genita e.-^t Purse-
Zeuc tov Kpovov Tov t5"tov jrzTepa eijiove-jae, xat e-j/e r);v phone, quara etiam adamavit; habuit deinde etiam
i5i'av p.y.TE'pa r^v Piav, xai ec aurwv yevvaTat y Ilpe^je- sororem suam Junonem; sicuti et Apnjlo, qui soro-
tfovyi, rv xai auTVJ epit^avev ET/e ^s xai Ty;y i^t'ay ct^eX- rem suam Diannm constupravit in Delo ante aram :

Cf);v 'Mpav /•JuxLy.(x. Kai 'AttJXXojv ^e T);v i(5('av a^eXoviv Mars insanivit in Venerem Vulcanus in
sirailitcr
eo/ev "ApTepiiv, y,v %of-i iij.{xvvj ev Ar),w T:xf^y. t'4 fiwpLW. Minervam, germani utique in germanas. Viden' Pro-
K5!t 6 -'Apr; ^e -jtv 'A-ijtooSt^Tr.y. Kai 6 "Hc^afSTo; t)'^ consul, qiianla sit in diis vestris tiirpituih»? nnmt^uid
'A9y;vav ot ai^eXcjoi rac '«^eXcjiac. BXE^Treic, 'TjTaTtxe, non ieges pnmrent eum qui talia putrasseff Iiitfnm
Jtoooc jraoa "^orc Oeot? upL'IJv p.taaa6c; ou/i etTt; tzy- vos in hujusmodi vestrurum Deorura lascivia gloria-
QpfJJTTWv ra E/.e['vwv TTOir.oetev epya, toutqv ot vopiot xo- mini, nequeerubescitisadorando puerorura corrupto-
Xa'Elojatv; Ei dl upterc tTri Totaurr acwTt^a TfJjv Biwj uufTjv res, adulteros, veneficos : Iia^c eniin Puetae dixerunt
(^ xau/a-T^E, xai ovx atjerc^e jTat-Jopiaver; xai ptoi/ouc xai vehit jactabundi.
cpapp.a'xouQ TTpooxuvouvTe;' Taura yap w; xau/6pt:vo( ot ^5 Econlra de virtute Domini nostri Jcsn Cliristi 1'

jrotrrai eiprxa^Jt. ejiisque niiraculis, dequemysterio incarnationisejus.


25 riEpi (Ji T)i; Tou Kvp('ou rptwv 'I/,gou Xptorou ^u- niuita quidem tam Prophetii.' quain viri spirituales
va*piew;, xai twv 9ajptaTWv aurou, xai r»;; otxovOjU. t'ac, pra^dixerunt sed qu» palam fateri nfino orubesrat,
; econtra
'^^'"'''* '""
casta omnia testificantos quoraodo novissimis fem •
xai
Y,y.fji
T!^; ivav^pwjrrioew;,

y.y.i T:ve'jp.aTO'j6,ot
jtoXXa piev
avijpe;,
oi

aavsrv';);
TTpo<f);va( Ttpoetpr-

xai zaOaiw;
.,,,.. ;
7
Iionbus (Ip coelis inlor hon ines np[)'iriiit, onm adrai-
^ ,
.. ,
. rniitntem

7:poxar>;yy£tXav, ptapTupouvte^ (ic twv /p6-ejt' ea/a^tu:/ randis prodigiis et miraculis ineffabihbus, infirman-
vwv ei; av^pwTT^ju; e^ ovpavwv jTapaytvopfivou, 9aupta:o-,p. tium sanans mnrbos. et Immines regno coslorura
yt'a(; jrapaO'j^oic y.xi ajTOpprroi; iJuva^p.e^Jt, ^£',aTreuoyTo^ dignos eflficiens. De iiicarnatione veroipsiusaccurat*'

Twv appwOTOUVTW:' Tai; vooouc, xai '.nX;, av9p'i>T:ot; xr,(; scrijjserunt Prophefie,dequemorteet passioneipsins
ToJv oipavwv actouvToc [3aoiXet'a^- xai axotSw; oi T:po- ac resurrectione a mortuis quorum testes Chaldaei :

^)7Tat Eypai{/'zv 7:epi ryj^ evavGpojTtroew; auroO, y.xi rou ac Magi Persarumque sapientissimi, asfrorum motu
9ava'T0ii, x2t Tou j:a9ou^ autou, xat ry;; £x vexpwv avao- ducti, et tempus nalivitatis ejus seeundum carnoni

Tao€'i);, xai toutwv py£pTupE; /aXJarot x^i piayot, xat agnoverunt, et primi agnito a se Deo ut Deo munora
''''"'''"<'"''
ot llEpo'j)v Xoyt'i)TaTO'., ex T);; xtvroef/j; twv (zoTpojv oJr,- obtulerunt. Multa autem atque stupenda miracula
y/,9£'uT£;, xai Tov /povov rJii; x^ara (ja'pKa yevy):ae'*)c aurou fecit. Primum enim aquam cnmmutavit in vmum,

eyvwoav, xai jrpwTot Oeov auTov eTTtyvJ^ve;, w; P)e';) et quinque panihus ac dnobus piscibus (juinque
J'ipa T7po5r,tj.£poy. Ilo^Xa 'Je xzi TTapa^Jo^a eTTot^r^re ^xv- miliia hominum satiavit in de.-^erto, et infirmos ver-
^0L~x- TfpwTov pt£y yap u^Jwp et; ofvov |Ui£T£'oaXe, v.xi ex bo sanavit, et supra mare velut -super aridiun am-
TT^vTe oipTfjiv xat 5uo i/9uo)v TrevtaxiT/tXt^ouc cjt' eprptt'»; bulavit. Ejus quoque dominatuin agnovit natura
exopioe, xai Xoyw tovc app'/ioou; (aoaro, xai ti^v Oxlxn- ignis, et mandato ejus resuscitati sunt raortui, et
oav ^e o); ^rpav eTTe'^£uae* rourou T);y 5eoTT0T£i'av xat (Pu- a nativitate ccecis lumen solo verbo aff^ulsit claudos :

ot; eTTEyvw TTupoc, xai xeXsuo/iaTi autou J aVo^ave^vTe; celerrime fecit ambulare, et a diebus quatuor tumn-
):yet'povTO" TU!f)oU y«p ex yeyyr,:-^? TrapeoveXoyw to tftT);, latos revocavit ad vitam. Quis autem possit esequi
verbis
i6U PASSIO S. THEODOTI MART. ANCTi^RANI.
/.wXov; Ta/uraToy; aneipvairEro, vMxt Eteprj? oe te-
verbis omnia qua- fecit signa et prodipia, qiiibusque /.ai

MLO, Deus esse, nnn aurem aliquis hoino ^y.u.fj.iyo'jc «710 TS-JMpwv ypiEpwv «yEOTTiTe Aoyw* x.a( Tt^
A. probatiis est
Bx ws. r.n. ouvviceTai ilMmh 'ti^ Trs^pxoo^a ETrofV.ce ar.fxdv., a. Tiva
vulgaris?
20 Talia cum diceret Martyr, cnmm..ta est uni- 0£&v y.at ov i{/t?.ov avOpwmv a-.TOv EirtoEty.vyoyctv;
Tumultuante
luTTovToc ^i za.iza. toO MzpT-jpoc, x-Kav zo 7zkr,%Q
ad lufc }iujiu- versa multitudo idololatrarum. instnr niaris a vento 2fi
lo. ZWJ £tOti)A*}|J.«VWV E/Up.*'t'v£T'>, UifJT.l'^ ^lD.XCacf. V7tO G(fO-
vehementi concussi; Sacerdotibus ve.^^tcs iaceranti-
^poTaToy avEpioy z xoctcaQ^ivr.' tojv T£ ieptojv oizppyy-
biis, comas sparcGnlibus, coronas disct-rpentibus ;
za Ta; xoptac SiaaTrapaciovTwv, y.sti
popuio arifcm vocilerante, ipsumque Proconsulem viivTWv t'/AxTt«, -/.3fi

TOV av^iOOWVTQ?
Thet lecnum accusante, quorl non .-igeret ex jure cum CTEtpaVQ-J^ 5ta<IuOVTO>V,
TO' ^ TIAy'.%'jC,

ufivaAa, xai tov ^ytjixova ©eoTexvov (ZiVou|:ievou, w; ou


homiue. verl)erum et inortis reo, clementiam Deo-
ovAv.ioii TreTioir.xoTa av9pfjit7rw vTroy.et^uevw y.xcziyac Y.at
rum palam blasphemante, et rbeloricam artemadeo
SavaTOv, xaT* Twv Qewv E-J^eveiVt zocavzx pXaccj-r,-
in pudenlcr ostenlante. fineni oportebat statim in
zr,c.

ux-javTt. xat £7:('oEi:r.' neTiotrxoTi pv.Topi/.yic (/.eza. to-jku-


eculeiim tolli et diis drbftas poenas dare. llinc er^^o
svsprii^us in
exacerliatus Theotecnus iraquu exaestuans. Tr^ fflJei^ac, o> e/piiv h. TipwTr,; iw ^j/.'<) Y.pz(j.ixa%jzx
eculto. m;igis
ZQic Geor^ ouzov ^fJovKt Oi'xr,v. T.Tt o'Jv «lai ^dXi.vJ itx-
maiidavit satelliJibus, utstatim Sanctum atiollerent
oo^uv9ei'c 0eoTE/-voc, v^rspCe^jyc T'f) %ij'o, exeJ.Ev-je tov*;
iii lignum imo i)).semet desilivit ex tlirono pr;e fu-
:

vtdenspersemolipsum torqiiere Saiictum- Cum- oosui-fipov^ uiTa CTTovo^c Tov ociov TW cv?.'j) jTpoaaya-
rore,
tumultuaretur, et carnifices yery. Juveye^-iTEoov ovv o Oi''iZiy,voc, o:tto tkc ^yvla.^ «ve-
que muititudo populi
7:y;^a tov 0p'^vov. povXofjievoi; oi' eavToO toIvtov xoXa^etv
ungnlas expedirent, vociferantibu.>-que prff-ronibus
©opvoovpe^v^u ^k Y.71 Tov 7rAr,9ov<:, y.at twv Q'/)mv izrnficc-
confusa exisleret vociferatio, solus Athlela adsiabat
tranquilta mtmte, quasi non contra ipsum, sed ^WTWV Tov^ ovuvai;, xai zw xrpv/.wv ettiSoovtwv, xat

ronlra alium qnemvis, ejusmodi a'slus commotus fiidc ex TtavTWv yevopevr,.; «TMyyun^-jic,- o ^evvaFo^ S'>:f--r.c,
pLWo; r,v r,oti}.9.[y. zrt yv/jp-r;» f")a:rep e7r' «AAov Ttva xai
f'>ret.
ri
Kxinde niillum fcralium instiumpiitorum ge-
"11 ov/. £7:' avTov, zaxwv ToaavTr; Y.iY.\.vr,^ivTc 7iXr,f/fivpac.

nus permit-sum e;t otiosum, non igni:^ non ferrum,' ^7 OCo"£v ovv T'I)v Tipiwpy.Ttxwv opyavwv Xoittov rau-
mgulis lu'
non unf;ula; sed alii aliunde iiruentes, vestimenta- yaCev, ov rriio, ov fji^^riooc, ovx ovv/-:^* aW.a a}.?.o^ a/-
niatuT ;
:

que detrahenles, in ei|unli,*um levaverunt liominem ;


'K7.yf/kv TreoiaTavTec. xai Ti^v kc%zx 7rEpip>'HavT£c, tw
divisiijue in partes lutera ejus la.-erabnnt ungulis, 5v'Ao) oc-A^x-r.cxv, v.y.i aTtootaaTavTs^ zxc TtXeupa^ avToO

quantimi unnsquisque valelmt lahori non, parcens, Toic ovvciv JiEaTTapaTTOv, ExaiToc oGov zlyi Jvva^ew;
'0 ^t ptapTv;
Marijr veru hi'to ;ic subridenti vullu intuebatnr ovjt EveyxovTEC tov xa^ptaTov. TTpo^jefAet^t'^

percuiientes, et sine conturbatione ull.i su.scipiebat Tovc TVTtTOVTac TepTTopievoc, xai ^lyv. Oopvcov Tiiv Tiii-

sensura tormeiitorum, neque vultum contorqnens, pav ExaaTov zhiv xoXarJTripiwv £'J£/,6to, p,Te ziv ^op-
neqiie sarviliam lyranni declinans babebat enim : W.V ZnXi TTpOOWTIVJ ^iaOTpEtfWV f/r'Te VTroaTi^.AofJLEVo;

adjnvantem .>;e Dominiim nostrunl Jesnm Cbristum, Tyjy ZOV TUpSeVVOU WpiOTTiTCf tlyB yap Tov Kvptov yp.wv
usque ilum verberantes lassarentur. Et his quidcin hiWJv XptOTov ^orSiiiv, £w? ov e7r£X7p.ov ot TV7:ToyT£c.

deficienlibiis succedebant alii pugil autein invictus ;


'ATovr.cavTOiv ouv exet'vo)y, ETepot TtpoaeXOriyTEc dietfsyovTO
corpus suuni, tamquam alienum tradiderat carnifici- To"^ TTpoTfpovi;* 02 X5!A).i'yixoi: ctyojytOTrc tou u.'ev 5r>~

bus. raentem Iiabens fixam in dniniiium universorum. pLi'oi; waTTEO a}.7oTp[oy to cwpta 7rpo a a^r^ipaypiov 7ra-
ct accto
Tunc jussit Tiieolecnns forlissimiim acetuin infundi pe^itJov, x.yi tov Xoytay.ov aTpETCTov ilyt ttooi; tov ^sTrav-
jicrfusiis
tampadlbus lateribus ejus, ct lampuiles (laminautes adnioveri : TWV dicr.rjir.v. 'Ry.D.tjOc. 5k Geotexvo; o^ovc JpiptvTaTov
brac 7r).evpac aviou, xai Xap.Tiai^a^ TTvpoc av-fJ>
tistnlalur, cumqne acelo cumpunctus Sanctus atque ab adiistis OEvsaOai
laterum carnibus nidorem sentiens. nonniliil aver- T:c,'i'j'J.oi';^af C 5pijJ.v-/_9:i; $k o oitoc aiTio tou ocouc, ajj-X

tisset nares, de throno confestim suo desiliens Theo- o: y.xi z'>)v r).£upfi)v a-^iou xatopievwv, xvi^aa Tt; eyeveTO'

ternus Ubi nuiic, inquit, Theodote, vcrbornm tuo


: o^^ev aioyopi-:v'»(; zr,c xv['ar,^ Tf7)V lap/.fljv avTou OTiTOfie'-

rum generositas video enim tantum non victum te


:
yfjjy, 5vG/Eoavac 0"i£'aTp£'^£ Tovi; pivxTi^pac avTou, ^ldwv

tormrntis cedere ]irt)fecto si deos non blasphemas-


: ok 0e'JTexvoc, xai piEia C7tou5v7i; ava^ir.J/ca; tov 9po-

ses, et potestatis coruin robur adorares, non conti- you ErTTe* riou to Tfjiv Xoywv fjov yEvvatov tji ©eo^ote ;

gissent te tornipnta isla. Suaserim ego tibi, ut, caupo opf7) yap 0£ Ttpo? Tai; (Sacavov^ cvvT'jp(.o); y'TTo^e'>ov et

cum sis et ejusmodi ampUus non


ccnditione vilis. [j.r, yap tou^ Oeo" c eoXac^i^fJircac, aW.a TtpoaExvvr.cai;
p
hiquaris contra Imperatores, quibus jus in sangui- zr.c Sicmzzixc, xvzrjiv to {Seoaioy, ovx av T;tj.avTo cou vi

nem tuum est. Cui Martyr : Nihil te comraoveat, jSaoavof 7t;t'ow 5e' oe, o(vo7t'J5^r,v ovTa xat O!v9pw7ioy £u-
Proconsul, quod videri.-; me senliendo nidorem late- Tc).vi, ToiauTa xaTa «p/oy.wv pt^ ?.£yEtv, E//lyTWv eEou-

rum meorum tontor.sisse nares : sed jube potius ut oi'av ToO ar^uaTcSc oou. 'O Sk Ma'pru; erTTe- Mr, 9aup.aor;<;

exequantur mandata, conspicio enim


satellites tui UTtaTixE, 0T( a[o9o|j.tvoc Tn? xy('cr;i; zthv lO^zvothv ptov

remissius eos agere tn vero tonnenta exeogita et


: ^iECTcetj^a Ta; p['yac ptov ETii^Taooe ^i pt«/}.ov Tot; 'Jopu-
novarum adinventiones machinarum, ut fortitudinem c&'jpot5 7taoyi TioooTaHet cov xa^vTtovpyery, atoOavoftat

meam experiaris quin potius agnosce Dominum : yap aTOvr.cavTac avTov;* ov §k e7rtyo:( xo^.ao^^r.pia, xat
Jesum adjuvuutem me, per quem te velut manripium 7iaor,^ Hr,yxvf.c, eleupeciy, oirw? f^aOr.c xapTEpi'av ciV.r,-
(lcniqiiC cJTCtis
conlemno, et iinpios luos Imperatores despicio tan- : Tov' yjfiinr, ovv tov Kuoiov ptou TrcoiJv [ioy,9oOvTa piot,
sJs dcntibus
tos aniuuis dat mihi Cbrislus Dorainus. Quod si ri^ev (I>; av5pa7T'JO'jj oot 5tyXiy'>ij.xi, y.y.l z'hv BaotAewv
nocentom me comprehendisses, halieret in me locum cou acecouvTWv xaTa^i-pov'^)* TooavT/.v f/oi 0(''Jwotv o

tiraor nunc vero non formido minas


: tuas. pro Chri- oeoTfiTr; Xptcto; zr.v cfpovTt'^a. E( fxev ctoeSovvTa f;.e

stifidequidlibet pati paratus.Ka^c lo(|uentis maxillas ).acfi)y sx-iXai^ec. E?/ev av oou y.ai Ttappr^^x^av 6 «^rjooi;*

jussit Theotecnus saxis pulsari et dentes excuii :


^jvi $k ou ^eooixa oou Tac a7tet}.ac, UTrep t«c gic, Xp(CT'JV

econtra vero Martjr, Etiamsi linguam mihi excide- uqv Tn^c-it); ::'.':'. '> : wv. TaOTx etTtoyioc tou iMapTu-
ris, Theotecne, et orania voL-is organa, Deus tamHii po;, WefJTexyoc exeJ.euoe tok ^opuifripott; ?.t'9ot; auTou
etiani tacenles Chrislianos exaudit. Tac otayovac TU7iTEtv, xai touq ooovrac exc&epeiv. '0 ^s
28 Tandem fessis laniando corpus bctoribus man- T('pLio; MapTv; EfTiEy, Et xat xr.v y?.f»)ccay £xxoi|/eia'c ptov
tlrposHus TtavTW opyava, xai
davit Prirses, ex ligno depositum claudi carcere, in 0eoTtxv£, y.xX zol tv;? t<^fii'jf\c, a'^£'?.otc
ttfqut in
carcrrem aliftm quicslionem reservatum. Tpse vero cum per OlW7TOVTWy aXOU£(.
^uctus , medium ducerelur forura, toto concisus corpore ipsis- 28 'A7roxaptoyTf>)y oe twv or,jjit'wv rpoc to ^tac7tav xat
que vulneribus victoriam ostentans, concurrentes 07ra&a'TTeiv to o'7jpia, ExeJ.EUCiv avToy xaTEve/^ivTa aTio
undique ad spectaculuin cives invitabat, ad cogno- TOV ^V/OV, Eti; TO OEOptWTrOtftV «TTOTE^livat, f^v?,a/9r,co-

fievoy
; :

DECIMA OCTAVA MAJI. 161


ixvjoy £('; erepav statt7.aiv 'Qc 3h y,-/ov aCiiv Sioc airrf.c, scendam ex iis quse pnssus erat riiristi potentiam
rd^ ayopaq, cy-/xe)to^f/.£voy to ar'>)y.7 y.at e/, twv -pay-
,
Vi'lete, inqiiiens, universi quam admirabilis Christi
fiarwv aO-rojv tv:v vU^v e7rt5£f/.vi;civTa, ttX/^^Ioc ^e hoJ.itwv E\ MS GR.
sit virtus; et quomodo iis qui eju^ causa se tonnen-
zep t ai>:oy TtiA-j w; sm 9/av (TJvOeiJpaar.xoTo^v/ Traaiv aC- tis exponunt largiatur impus^ihilitatem, atque cor-
Tor^j^ETa Trappy.cta^Tv-v ^Ovatjuiiv Toii .\pi-5Toii ETre^eiVv-ev
poreara infirmitatem efficit igne valenticirem, facit-
sx Twv t5('wy jraOyi^aTwv J.e-^wv* 'OctiTj Tra^vTe^ t«? 5i>va'-
que generis infimi homines nunas Principura flocci
/j.£WQ TOi) Xpt^Toy uoy ro irapa^oEov, ottwc toi; C/tristi po-
uTrep pendere, et edicta Iinperatornm contra pietatem tennam
oCtou )taTa5eEa^ivO(; nxfiynv zr.v d7:dOs.ixv aCToi; Tra- lata. Kt quidem citra personarum exceptionem
pauT^V.a y_^^itixyx, xai tkv toO cifxaTo^ «aQeyetav £i;-
Do- prxdieai.
minus universorum universis praestat ejusniudi gra-
TovoTEpav TTjpo; aTTepyal^eTat, xat Trapa^jxeual^et To'4 eu-
tiam, ignobilihiis, servis. liheris, harharis. Sic per-
Te/.i'.? xaTacfpoveiy apyovTtxwv ccT:ei?>wv, xai (S(ZOtXiy.wv
orans et inflictarum sihi plagarum ostentans vesti-
TrpTJTayjxaTWy vo;jto9eTouvT'«iv aaeoEiav xai aTrXw^ Tcactv
gia; Convenit, inquit crpilentibns in Chri^tiim
T'Jjy oXwv ^inrMr.t:, %iq^ touto Tr^pe/et, ^j';-/sv£'at,
hujnsmodi sacrificia ei cfferre, qualia ego obtuli,
cJo'jXo[c, e/eu^epotc, jSapS:«'poi;. To(7ut3: ouv Tiapa^vwv
quandoquidem prior ipse pro unoquoqne nostrum sic
xal To'-5 TUTiou^ eTKcJ^Etxvvc auTor^ TtJy TpauuaTwv, e/eye*
passus sit.
Xpn TOtC ei^ TOV KuptOV TjiAWV lr,TOUV XplGTOV TieTTfJTeU-
y.oci ToiauTac Tvpoc-j-e^petv Guc['ac, oi'a; xai rjyLef; Trpoaoe'- ANiNOTATA.
po)pi£y TTpwto? yap auTo; UTTSp exaoTou }'|jLrLv Toiauta a Ecgraphum nostrum, Trpo e/Ar^fJpioy xat ffTrapay-
piov, uhi tiescio quA' atia loj- suhstitiii debeat loco, i/.lr.-

ytap-o"), niliil Inc signi/icnule.


h c Negue Vixji, perfundo, ncque (5ptjj:u'7';rjj acrifer
pungo, Iwctenus reperi idibi dicta.

CAIUT IV.

S.ThevOulus pust ilmilam qusslivnem cupile plexus: corpusa Fronlone Pfesbylero twnulalui/i.

U.f
IfiepoivoE a rJ-jTt oitVjnvc6j'j, exAeuaev ©eoTexvo; Exixinde transiejunt dies quinque, qnando Theo-
ava aecov'T«c T:!jlto)^ axpoTrptov yevec^at iv ejTiar'p"jJ teenus urbe mediu et spet;tahili h>co jussit audito- Pr.Tses ilerum

ayetv Te TrooceTc^e tov Maprup»', rium ad defcctionem


T>Ti'ij, to^i; (Jopu(fopo(c sibi extrui, et sateliibus mandavit eo adducere
snlicttatum
xai ptiTa CT:n\.59,cr,y9ri. 'E/.9dvTWi; Sk a-jTou, 0£'JTex- Marfyreni, qui.d mox faetum est quam diligentissi-
fr mlra.
voc E^j-yi* nXr.Gt^ov vuCfV e/Ce 0£<jJo-£* pLay9a'vw yap me ud veiiienlem aulein sic est afTatus
: ; Aci ede
|;eATt'ova ci yevEcOat coxitpovtoCevTa Torc Trt<'jJTOLC, xxt ad nos prnpms, Theodoie intelligo enim : te, erudi-
"115 iTpoTEpa^ xeyoJoiia; ireTrauoOac «Xoyw; yap eiXxu- tum iis quoe ante facta sunt, meiiorem nuric esse,
ca; xaTa cauTOu TooauTai; paaavou;, xatTrep yptwO piy;w et prit)rem superbiam dirnisisse. Profecto contr-a ra-
|Sou?.o(je'ywy. 'A?,?.a vuv a&E^ aou Ti wuov xai 'itA'iveix''jy, tionemomnem tanlos in te criiciutusattraxisli. etiam
xai iT:('/Vw9i tzv o£CTOTet'ay twv TravTOOuvapoiv yey , invitis nohis. Nunc ergo, Hhjecta feriliite et pervi-
'jTto-? zai "f.wy /f;.£Te'po)y otiioewv «"TroJ^auorc a; Trpwr.v cacia, agnosce dominatura omnipotentium deorum,
ptiv uirec/o^r.v, vOy $h £TO[*pt.o); 'iyoi Tcvoaayzh./ 9*joavT[' ut nostris perfiuaris niuneriijus, qua; an'ehac pro-
aoi Tori; Oeorc* — xeij^ov ouv Ti cupLCfipQy aoi, y.xI ysfp misi tibi, et eiiam nunc paratus sum exliibere tacri-
xia TTUp xeuTpeirtcpteyoy w? 'Jpac , v.3:l ci^/.fjoc r,xo- ficunu diis. Dispice quid expedial tibi : alias enim
vtcpLevo;, xat 6/]piwy CT<'fJLa*.a ;rpic CTryc9:yy.c.v kvso)- vides puralum iguem, cxucutum ferrum, feii..-
libi

yfA£'va, wcTe ce toutwv Trerpav XaSovTa , ra TrpwTa rum rictus ad lanienam iilantf^s; (luaa si volufiis
cxta c&avr'c£T«i. TauTa «xouaa; 6 toO Xoiotou ptac- experiri, priora toriuenta umbrae ad ha;c non nisi
Tu; 0£j5oto(;, ptr.Sev O£t).tao!r; erTiE- Kai Tt', w 0-'J- posteriora videbuntiir. Ad
Martyr nihil forini- quie
T£x>£, £TTivo-/.cei^ xstO' /p.oJy ^ilQrjv, or.ta Svv/.czixi xa- dans, Ecquid, inquit, o Theoleciie, adeo grande
Taywy('caa9«i Trv tou K' pi'ou y^ou Tr.cou XotOTOu auva- contra me excogitabis. quod possit resistcre pofestali
IXiV ; ID-rv optoi? d xai to awpta ptou d?.ov Ota^.e/urat Domini mei Jesu Ciirisli? Qiiamvis autein corpus
aVro TK4 Trpo')TO)v ptacTr^wv oi^ opi;, TraAtv },a'pt?av£ nl- nieum totum sit priorihus plagis dissolutura, ut vi-
pc.v rr.z i^r^c xaoOepi'?;; y.o:i Trpda-i^pe Trj) CjjpiaTt' ptou des; novam tamen rohoris raei experientiam .sume,
'J^ta^^opo-c ^xcxvoiii:, Iva tCrc 0Trdc7,v iyii Trpo- uiropto- diver-saque tormenta memhris meis admove; ut vi-
yx^y £i,TOvt'ay roCrd piou to cwpta, oTrep opTi'w; vvoa'y(c5at. dcas quam valida sint ad tolerantiam, quee raodo
30 laCTa eiTTovTo; tou af-^t^ou, EX£?.£ucev 0edT£xyo; dissipata viduhantiir.
T'7) tQ'i- TTa/iy avTCiv Trpocayetv oi oi drpttot (anr.ic, 9r,- 30 Tiinc itcrum Jussjt Theotecnu< Sanctum ap-
pe^ TrEptOTa'vTu rati; TrXeupat; «uToi) ec exaTeoou ue'oouc, plicariad lignum et utrimque adstantes lictores,
:
Ucrumque
e^eov ETrt Ta^ 7rpf»)Ta; TrAr.ya; twv rpaufjiaTwv ei; |Ba9o; tamqimru fci-a.', ctfiperunt piorum vulnenira ioca »11 vqiiuteo
pLEta Tci» dvu;^o)v evpa^acovTe^, xat £T£ ^idHfiv ij.£.yix)^r, scrutari, et ungulas quam profundissime lalerihus liiinatum.
TW (^ojv^ d xo:?,?.('vtxQ; ftJapTu; wpLo?.dyei Tru euce'c£tay. infigere, iiilerim durn glorio^us Mariyr, voce ma-
'ilq 5k eToev d ©edTexvo; eauTov piaTaioTioyoCvTa, xat gna fidein coufiteliatnr. Videns ergo Prieses se fru-
Tovi; paoayt^irovTcc 5ta?.e?.up(e'vou; tt^ xapiaTw, exe'?,£-jcev stra laborare, et fatigatos tortores deficere, depoi^i-
«iro Tou ^u?.ou x«T£ye/9e'yTa aCt&y eTrtreGi^vat TreTr"jpo)pL£'- tum de lignu jussit supra ignitas testiilas colIocai'i
yot? dcTpaxoic, arep fAiypt Tciiv £yx?TWy auTOU dt^'/,%y. qnihus et.iam interiora corporis penetr-antibus, gra-
AiaO' if/.£vo^ oe OttyoTaTou tto^ou, 7rpocru)r;e:o Mytiiv Ki; vissimumdoldrom fenliensTheodotus. oravit dicens:
pte Tr.oou Xoti: T>;; aTT£A7r[opttvo)y e?.Tr(;, r T'7)y Domine Jesu Christe, spcs desperaturum exaudi
abW,9r,Twy fior.Oeta, rd ttoj; twv ev cxd-s(, r (ZvacTact; or-atLonem meum, et cruciattira hunc miliga; quia
Twv TEvavaropLe^i-wy, e(aa'xoucov r>;; TrpoaeuvK; llou, xac propter nomen sanctum tuum ista palior. Sensit
xoutftaoy tov Trdvov Tourov, otb o^ta to ovopta cou to ergo Theotecnus etiam testularum experinientum
ayiov TauTa 7rac/w. 'Qc, 5k doiv ©eoTexvo^ xai rrv ad suam voluntatem nihil jirude-sse rur.-iunique :

Toiv doTpaxwv aTrpaxTov oucav nu^<xv Trpo; t?:v eaui^ou mandavit in equuleo appcndi sublatura ac denuo
pou^iiv, ex£?.eucey auTov 7ra'?.(v tw lClr.) nfjoaxyiaOoti, priores phigas sulcari. Sed nulium corporis sui sen-
x« Toi? ovuctv ava^eetv Ta Tpauf/.aTa. Otio;pt('ay cs at- sum ostendebat Martyr, videbanturque licturis el

MuJiT. IV 21 juoo
-

m PASSIO S. THEODOTI MART. ANCYRANI.


joco potius quam serio agere : sola autera lin^a
Deum, quam ei ttiv ff.uTOv; iJdWov etTrep r^TZouS^zttrJ eooKEi- fzovr, $k
illBesa, glorificans
'

a' nilo ejus permanehat


Ex M9. cn
negandum volebant impii, nescientes y}.wc5a aurou i.v uyir?, v^yovnx tov Kupi
piov,«y7rep TO'
servare afl

conKriiiaudam veritatem dctottc, ooiay irpoi; aovr.iiv ecfuJ.srHav, eXaOov ok aCTou^


quod hanc ei polius ad o(

ori TTpo; |3£03£t'oj(j(v fj.a.X'lw op.o).oyi'ai T^(t~y.v ctuiaT-


relinquerent.
^
31 Tandem cernens Theotecnus, neque jutficere
To-jaiv.

31 'Q; ^£ 0iOT;XVO; «TTopoiivTa eXUTOV Ttpo?


ad novos crucialus excogitandos, neque tortores
rj
i.l§ii,
dtnique cnpt-
te plectijubet jam prorsus exhaustos quidquam amplius posse; zxc, TO>v ^y.rixvoiv STitvot^ar;, xat to'j^ -/.oX^tCovra; dr.^tvji;

Martyrem vero in proj)Osito tirniinrem, tulit in aTOvr^cavTx; ro xaOo^ou, y.v.i ptr/Jev ^-jvo-pte^vo^j;, tov dk

eum sententiam dicens : Theodotum proteoto- fjLapTupa T/5 Tt^o^iGii fir/.^atoTspov uTrap/ovra, e^wx; xr,v

hostera, iiivictcrum iiTiW- 0£'j(JoTov rov TipocTzrr.v t'm TaXr.-


rem GalilLEorum. deorum vero ajro':f7.ntv

Iniperatf.rum mand;itis non parentem. nieque etiara lnttitv Tit>v Sk Oviiv iy%ov, avTtTrt^TTTOVTiZ Toic, irpooTay-
fxaoi TO)v 3;r,rTv'T0)vBaat).e'o>v, •iazat^oovr.axvzoc dk xapioO,
coiitemnentem, potestas nnstra jubet gladii suhire
poenam. et decoU.iti corpus igne comhiiri, ne illud y.O.tCs.1 r. z^Y, ilovaia Tr,v $td rou |t'tjiou5 uTTo^^r^vat T(-

nacti Christi.tni sepeliant. Laia sententia exiit cum


pi(i)pi'av, xat fiera ro «7roTfzr,^«va: to aopia avrou TTupt
y.au9y;vai, ottw; jUX ot Xpt^JTtavot ^.aSovTei;
Martjre multitudo universa virorum atque mulie auTo ^a^j-wfft.

rum, (jnem videre cupiens cumque ad locum per- :


Aao.jvro; 5k aurou T>iv «Tro-ifactv, Trdrja r, TioXt; dvBooiv

venisspiit, orare ccepit Martyr in li!*;c verba Do- ;


T£ xat yuvaf/.wv ffuve^j^X^ov aurw iSitv ro reJ.o^. revopte'-

miiie Jesu Chri>te, cceli terrieque conditor. qni non vo)v ok auTOJv ev tw tottw, TT^-oor.u^xro 6 uzpru^ J.iyw
quo facto. Kupte Xptore,
dorelinquis sperantes in te. gratias tihi ago ,
qiiia 'Ir,f3o0 o Tro:r,r«? oupavou y.ai yr,i;, 6 fxr,

fecisti me dignum coelestis tuEe urliis civem tuique ey)tara?.t|U7Ta'vwv rov; im oot TTETrotG^iTa;. euyapioTw aot
gratias ngo quia donasli mihi OTt iwnr.rjxz a^tov 7toAi'rr,v zr,c STioupaviou aou 7ro?.ew;,
regni consortem : tihi fj.i

draconem vincere et caput ejus conter^re. Da re- y.y.1 OJi^ixhoyov z?,c, o^; ^iirsiliia^- eOyaptoro) ooi OTt

quiem servis tuis atque in me siste violeiitiam ini- j^ct'waa; p.6 vtz)7aai tov ^paxovra, itat auvTp('ij^at auToD
micorum; da EcclesiaB tuiH pacem eruens eam a ,
zr,v y.eifxlr.v' 5o; aveotv roic^ 5ouXot; oou, pte'/pt; ew.ou 1

tyrannide diaholi. Cumque orationem finiens adjun- aT/,oa; twv iy^^oiv zr,v iT:y.vdoTa.aw' ^o; u'jr,vfutiv Tr,v

xisset, Amen, conversus vidit Fratres flentes, et 'Exy./r,oi'av aou, puoaptevo; auT>;v en T)?; tou ^taSoXou

diKit Nolite lugere, Fratres. sed glonficate Domi-


:
Tupavvf'i5oc. Kat Te?.e'aavTo; auroO t6 'ApD^v, arpaa,et';

num nostrum Jesum Christum qui lecit ut perfi- .


xat i^wv Tou; aJiXi^po-!,; )tXai'ovTO;, erTrev auToF;- M>i
cerem cursuin meinn et inimii-ura superarem deln- ; v.ly.iizi a'5eX^ot, dlly. Jo^aaare rov Kuptov r^jLOJv 'Ir,

ceps eiiim in coelis cum fiJucia pro vobis Deum oouv XpiOTov, Tov TTOt/oavra itXiitiic xov ooouov Spyu.uv,
dejirecahor. Et hoc dicto gaudens excepit gladium. yyi viY.r^rjyi tov e/_9p'Jv eaoptttt yap gv Tzy-oor.nia kv zoic,

32 Tum vero pyra ingenti constructa, cadaver oupavof; "jTTep rptwv a^ia^e?.7TTw; evruya'vwv rw 0ew.
sancti Martyris in ipsara conjecere lictores, mul- Taura §k aurou eiTTovTo;, e^^e^^aro ro Itn^o:^ yaipoiv.
tam materiara circum ponentes : sed quadam Dei 31 "Atl-^vTic ouv TTupav p.eyt'a9r.v oi ^r.piiot, eoaJ^ov To

corpus ab
hominibus consulentis providentia subito apparuit ?.£i''|avov roO a'/i'ou Maprupo;, TrepiSevre; lCla Kolld.
tgne inta- supra pyram lumen circumquaque refulgens, ita ut Kar' otxovopii'av ^'e zr,c rou 0eou tfi?.av9pW7T('a; atcovtiJtov
ttum iicmo eoruin qui ignem succensuri erant accedere cpaiveTai auTor; uirep zr.v TTupav c^w; xuzAw^ev Tieptao-
auderet ; sacrum corpus intra pyram illse-
atque ita Tpa'TTTWv, wcre fir, foXptav rou; u7:oitat'ovTa; 7Tpoaeyyt'-
sura mansit. Nuntiaiitibus id Theotecno famulis suis, aot* eiw^ev ouv eiixetve to Tifiiov roO Maprupo; X=t'i|*avov
jussit eos isti'-' manere in loco ubi positum erat ca- aS?.aSe';. 'ATTr.yyeiXav 5e zd yivdpteva oi uTrrpizai tw
put, et cadaver custodire. Manserunt igitur ibi mi- 0£orc'x.vw- §E i/.i euoe Ttypa^je^veiv aurov; y.at (&u?,aaoe(v

lites, sicuti sibi inandatum fuerat, ad custodiam : t6 ).ei'ij/avov, rw tottw evOa ri^v xe^faXyiv aTieGcTO.
e7r(

advenit autem eodem, juxta condictum ex vico Malo Ilape^jjtvov ouv xara t6 xeXeuo^Jev auroF^ oi crpartwrat,

jervantes Presbyter Froiito, ferens annulum sancti Martyris, C6u).aoaovTe; t6 3>£('ij'avov rou dytow Trapeyevero ^k y.y.zd
tnUUfs. iiivc-
quein dederat ei Rrliquiarum causa habens etiara . ra; ouvO/x.a; 6 npeocurepo; <l>povrwv «7r6 toO xrrptaTo?
nlt Fronto ;
secum jumentum vino veteri onustum agriculturara : MaXoO, e7rf/.of>.('^wv t6v (5a>;Tu?.tov roO ayt'ou Ma'pTupo;,
enini exercet egregius iste vir. Accedens ergo ad auTW ^e^wjte rwv
dvirep J.Etij/aywv e've/.a, eywv |yie9' eau-
urbem i'irca ve?.perain. ex Dei providentis voluntate, Tou x.at UTTO^uytov, oTrep ot^oy e-^^^p^^w^^ TTa?.aioO, yewpyet
procubuit asina supra locum ubi jacebat corpussan- yap 6 t6 TravuiJdvttpio; li. ^'^daac ouv t/iv nd?,tv di|/''a5 ou-

^ cti Martyris quod videnles custodes accurrerunt


; . ar.c, Y,azd ^oQ.r.avj rwi; roO 0eoO 7:povot'a;, r, 6'yo; £7T(
^ dixeruiiique Preabytei'o Quo pergis, hospes, pro-
: t6v to^tov e^e>t?.tvev, ev9a e>ti(ro t6 ?.ei'ij>avov toO ayi'ou
funda jam vespera"? quin lu potiuh venis 'efmanes flla^orupo;* o); ouv eroov ot rrpouvTE; ti.v 6'voVj ini^py-
iiobiscuin, ubi asina tua large p;isciitur ; eoce euim ptov, Y.y.t 7rp6; zi-j npeoourepnv uwiV IloO TTopeur; Isve,
copio-sum adest gramen, et si in sata eam velis im- oi|/t'a; ouov;; ^a^^st'^; ; e?.9£ pta?,?.ov, fiiivov pte9' yptwv,
mittere nomo est qui prohibeat : tibi vero tolerabilius xat r, 6'v05 cou oaiJ/t?.wc Tpatfroerac y.y.\ ydo v.at yoozoc,
est nobiscum inunere, quam cauponaria inurhanitate 7ro?.'c w; dpac, si ok Y.y.i ct^ ra; a7Top{'|U:ou; /wpa; |3ou?.k-
vexari. Qii;, ou^et'; eOTtv 6 )to)?.uoo)v xat ou yap auTW avexrd-
33 Frgo asinara a via defiectens Presbyter in repov earat t6 pie^' rpiwv ptefva^, r, dioy\r,%vsn Trav^o-
etvinum tugurium ingressus est, quod illi pro se struxerant yiy.^ ayvwptoouvr].
quod 1(1 ur- pr^ecedenti, erectos salicum ramos exlrorsum
dti! 33 Kat npEaourepQ; aTrox?.('v«; zr.c, oBou zrv 6'vov
bcm fcrvbat
vincientes contortis calamis : jacebat autem juxta «(^uw;, eTT[ T>iv xaXuc/iV wp^raev, r,v raav auro( Si eau-
propinans,
tugurium cadaver Martyris. ramis superinjectis foe- Twv eTTOtr.oavTi; sv Trj 7Tp6 raurr,; ypte^pa, x?.f»Jva; eyet'-
noque opertum erat autem etiam ignis prope ac-
; povre; i(.y.i iztoiv TTfptorraavre;, xat ^eopta; e^wQgvTrept-
census et ca:na parata. Tura eorum primi. reversi a auvOivre; xa?.a'piwv jrXrrOiov ok ri^; xaXuoK; exetro t6
lavacro ad tugurium cceperunt bibere incumhenles
, Xef^ij/avov ToO Ma'pTupo;, xAa^wv eTrixet^jieywv xat /dprou*
tapeiiis super humum fojnumque ex.plicatis invita- ; r,v oe r.ai 7rup avaTrrdptevoy TrXrotov zr,c, xaAuSr,; , xat
bant autem eliani Presbyterum ad hibendum secum. oii-Kvov r,uTp£TTtapte'vov xat oi Tipwrot aurwv oetto Xou^poO
Ille vero postulans poculura exoneravit asinara ; EXOdvTEi Trp6; Tr,v xa?>UDr,v, eTTtvov avaTTcadvre; et; ro
illudqne proprio suo vino implens. inquit : Gustate e^atfo^, TajT('TWv auroT; y'TT?.upi£vwv xat ;(dpTou- w; ouv
et experimini quale hoc vinura sit.fortassisenim non EKEtVOt TOV TTpeaoUTEpOV TTlEtV OUV aUToT; TTOOETpeTTOVTO,
maluin vobis vidrihitur. Ita locutus modesteque sub- atriiiaa; oxeuo? exeFvo;, t>;v iiyov xat toO
erTecfdprwae,
ridens, plenum viiio poculura eis tradidit : cujus oivou 7rXr,aa; roO (0('ou, £r7r£* yeuoaa^e y-fxi ud^izi ri^;

TOO
: ; :

DECIMA OCTAVA MAJI 163


ToO otvou TovTou 7:i'JTr,To^- tcd)? yap oi' cj.wiJXo; ujjirv ©«- odorein saporemque admirati, inteprogant
illi
senera 1)
iT,o£rai. Twvra etTrwv 6 TTfieiSuTepoc, y.a( rciixtx too? quot annorura sit. Asserente autem Presbytero, an-
EauTov |jLe(0(;in"c, //eiSTOv auTor^ to CY,tvo!^ toO oivoj eTre- norum esse qnin.jnp. Sine, inquiunt, Iiibamus cito,\
^['iJov o£ dh Oyju.xax' ,
TT,v TE eCwJiav, /-3ti Txv yevTiv niMgua enim siti laboramus. Pre.sbyter aiitem ait
ETTUV^aVOVTO TTOCWV iv tlvj ETWV 6 ofvo^* 6 ^E 7re'vT£ ElTtLV quantum biber*? poteslis. Cui ado-
Hilariter sumite,
UTrapxetv eTWV «Ctov nai <^Y,aiy, 2uvT'JjLi->; «c^ei; TT('o^ev, lescentium unus noraine Metrodorus, arridens re-
,

Ttavu yap aTTo toD xafiaTOU KctTcfntmvriJ.t^ia vm xr,c, spondit. Numquam polero in omni vita mea obli-
^i^.c,. EiTTOVTO^ Je Tou Trpeci€uT£pov, XapiEVTflti; aTioXaO- visri. neqiiidem si pntum illum sumpsero quera
oaTE ocov oi/vaoQe TToterv, aTTO/.pi^vETa^ My,Tpooc«>poc tic Lelhes dicunt quia Chrisliani simul oranes non
:

Toiw veav['cxajv e(c ye^aoa;, av ^a^erv 5uva;:z7t ev


o-.V. tales plagns acceperunt. qiiales ego nuper gustavi
o)o> TO) xpovw, oii^Vv 7r('o) ezervo to Trofia, OTrep /eyouoiv pnipter mulieres ex palude subductas nunc autem :

dvixi lYiC, XiBr^' fiv ^t yap Tr:tVTei; optoiJ 0( XpiOTiavoi largiter pra-be, hospes. ex mero illo Maronio
fun-
E/aDov TotavTa; TrAr.ya;, oi'a^ eyw tt&wv xaTeiriov ^(a dens. ut dolorum istorum bibam oblivionera. Tum
inteUigit de-
Tci^ yuvarxa; r^; en rVii; X('ptvr; x?.a7re['aai;, a?,).a vuv Fronto. Nescio quas mulieres dicas, adolescens. Ma- VirginlfMts
Jaij-^^ii; Ttapaoye:, w Heve, Y.%x%'/iy-% h. tou jjL5^pa)v('oj ronis auleni fonlem prope esse scio. Tu vero Metro- f-t Theodoto
«xpaTOu, OTTti); iLfoi ?.y'9-/,v t^jv a?.yy,5ovoov exervajv Tropt'- dore. inquit alius cui noraen Apollonius, vide ne
cwj:;,at. Kat o 4>p'jvTWv, czyvow yap acTiip ).£'y£[? yuvar- istud Maronis, qnud ais, pocuhini, raa^qium tibi ma-
xac, v£avf'GX:, tou iJe Ma'pwv05 )? jtpy'vy, atjTr; U7ra'p/£t lum pariat, jusso custodire cereum illum hominem,
iO-r,ai'w UTToAacwv Oe tov ve«ii('i!Jxov .t[C STEpo^ ovouaTi qui mudo raemoratas a te mtilieres ex palude furatus
'AttoXXoiv^oc, TTpo; Tov My;rpo(Jo)pov Jiyet- "Opa ptr, oot est.
Tou Mapwvoc J.eyett; Tropta ovai avETriTriJetov e^Tat, Trpo; 34 Adh^ec Presbyter, Peccavi sane quod inter-
a(J(f2?.e(*y tov ya?.xouv toOto (fuAa-jcovTc, tov it«t Ta^ pretem non adduxerira, qui mihi Nermonem vestrum
yuvarxa^, ai; /£y£(?, «Tro T»jc Xi^ptvr;; x?.e'ij/avT«. explicet; nihil enim eorura h:ictenus quas dioitis in-
34 Kat npE-jSuTepo^ £?jrEV '^jjLapTOv w? eoixe pi« telligo. QuEPnara mulieres illai furlo subducte ex

xat epfir.ve'» rii^^e jt^eT eyuTou xofit-iafjtevo?, *oc twv u©' lacu, aut quis isle ajreus quora vos dicitis custodire ?
E
uptwv ?.eyo|jLe'vwv eppr.vEuce y.nL a7r?vra- ouO"£y yap apT['ojQ an forte statuara usque adductam servatis? vel qnem ilti
hiic
ttneum Ao*
Twv vcp ufj.o)v ?,s;?.oufAevt«)v £7r('oTapia(. '['['vec uev ai yuvat- aenigmata loquimini, ut rusticitatera meam habeatis minem ap-
xec, ac aTro T)^c ?.<'/J.vy;(; ex/eij/av, t('(; ^e 6 ya?,xov^ ujuitv ludibrio? Videb it respondere Metrodorus. sed prae- peltantes
ov liyizt cjiu?.a(7ce[v ; a Ta/_a av^ptav-a '.luXzTTETe TroOev vertit eura alius Glaucentius apppllatus, atque ait
apT('oji; xopt(o9evTa, ri ovTti); TrapaSo?.»^ cf^eyyec^e xa- hospes, Nihil eorum qnse dicuntur a sociis meis
Tayi?,0)VT£c Ti^c aypotx('a^ ptou ; Me'?.?.ovTo; ^e tou Mr,- tilii mirum vtdeatur; virum enira iereum nominantes,
Tpootipou <{i9£'y^ao9a(, 7rpo?iact«jy a).Xo; t'ov veo)Te'co)v, 5; nihil a vero alienum dicunt : sive enira »reum sive
£xa?.ErTo r^auxe^vTioc, £[*7:ev ^O He'v£, ^y.Jev jrapa tojv ferreum dixerint. seimus eitm et asre et ferro et alia
£Ta('pa)v ptou axoua)v 7rapa5o|ov vyou- y_a?xouv y»p ovo- quavis natura raeliorera ac firmiorem fuisse. Siqui-
^d^ovTec ctv^pa, ou^ev ^evov aiTOu ?.eyovo(V, k av 7rep( dem £es et ferriim cjedit igni et arte laboratur; ipse
TE j^a?iXouv auTov xa?.ouot, xav te ot^roouv, xa( yap xa( etiam. quem vocant adamanlem, industriaet ingenio
ya^.y.vj if.oti aiOroov y.!Xi. T.y.ar.q ci-uoeo); oliJapev /uerc siiperatiir; illi admotus ignis, ferruraque et
autein
xpei'TTOva xz( cTeppoTEpov toutov /_a?.x6(; yap xai 0('Jy;- ungiiht nihd proft^ceriint.Necdum, inquit Preshy-
poc 7rupi ticc xa[ tiyyr, v.aztwivr,%, y.cei auTov ov ?.eyou- ter, clare assequor quid velis. ulrum scilicet de lio-
C(v a^%^^vTcf. y.ai ziyyr, y.xi ir.rjotxii^ izTy.%- tovtoj 5e mine Inqiiamini, an de re alia quapiam. Ciii Glau-
Acti TTVp xai C('5rp05 xai e?.xucptO( TLpocay9e'vTec, TravTa centius, .^gre, inquit, hospes. n.aturam ejus tibi
^f/,etvav dpya" xat o ripecSuTEpo; erTrev «?,r.9w; Treot dv- explicavero :enim honiinera appelhivero, nnllus
si

QptoTTOu ?.e'yeTe; r, Trepl «?.?,ou Ttvoi;; ou ydp ptavOdvou unquam homo ita certavit. Sclunt quidem cmnes
(Tati-w?. Ka( r?,avxe'vTtoc erTrev ATropt») o) |e've Ty;v -
quod civis noster sit, cujus hic et doinus. et genus,
lxet'vou tj.uc(V E^y.yv^oaoOaf ea'v te ydp dv9pa)7:ov «utov et possessiiines sunt ([und autem hiimanara non ha-
:

dvofJLaca), oxx d'v9pa)7ro; TotauTa r,'/a)vt'oaTo TroTe* ot( buerit naturara, ipsis operibiis raanifeste raunstravit.
(xev ydp yv Tro?.('Tr? rf/eTeoo;, xat £ct(v aiTov, o 0^x0; Efeuim verberatus, et sectus, atque per oinnia raera-
evTau^A, xai ye'>o; xaJ xTrptaTa, touto 7ra'vT£; E7r('oT3;vTat. bra ustulatus igne, nuUum se alHgentibits verbum
ort Je dvOpo')7rou (^vc[v oux er/ev, touto tpavepti; ^td twv reponebat, sed firmus in sententia persistebat in ,

epyojy d7r£'i?£tfe- xat ydp ptacTti^of^tevoc xat Teptvopievo;, xat priori prnpisito, sicut rupes a Huctibus concussa
Ta ae'Xy, 7rzvTa v7ro Ttvpo; xaTaTrrti^ptevoc, vtt' ouoevoc rrjjv manet iindequaque imraobilis.
eyo/_?.ouvTa)v tov Xoytcptov {j.tzf:iOr, aW epte^vev urri zrjq 35 Nomen viro Thejdntus erat , qui religione
TrptiJTrc xpt'cea); y;c(fa?,(Cp'.e'vo; rrlv yvcip^r.v, (1)5 nizoa utto Christianus a propositi senlentia nullo potuit luoli- ^^'admi
v.^jiidixwj oy).ovjj.ivr, y.7.1 7ravTe?.(t)c pteve^ dT['vaxTo^. mine diraoveri. Virgines septein, in hac palude suf- rabundt
focatas juss.^Asque sub aciuis permanei'e, clam sustulit "'^rrant,
35 ©Eo^oTo; fiev t6 ovopia auTou r.y, XptCTtyvi? oe
Ty;y 9py,cx£['3rv, tou ?.oytc^ou 5k zr.v y.^lnvj utto TravTo; ac sepuitiirie tradidit. Postij-jnm aufera didicit ideo

Trpdypia-^o; dpie).d9eTo;, ^rap^evouc iJe ev tj? 7rAy,a('oy ?.f'pt-


Christianns miilfos esse correptos et Magisfratibus ,

vy; xaTaSu9to9£['cac Ttvdc ETrTd rov dpt^ptov, xat x£?.£U- ad snppliciitm tr.aditns; veritus ne suam religionem
u^aTt, ?.d9pa auTO^ dveXopievo;, abnegarent, ultro se Magistratibus manirpstavit,
o9£['c5(^ eva7rof;.e'v£tv Ttit

7rape5a)X£ Tact«' xat iixti^r, TrzXtv 7ro?.?ov? XptcTtavov; suumqiie opus fassus est, ne pro eo alii torquerentur.

(juvapTrac^EVTa; epta^e, xat toFc dpyouct Trpo; Ti^wc/to-v Quamvis autem Pr?eses ei polliceretur infinitas npes

5o5evTac, ctocy;9e(; /jk tj^v eauTCtiv 6py,GX£('ay dpvr'oa)vTa[ dignitatesque et honi>res, adeo iit etiam summura
eauTov Tot5 d'p/_ouc[ xaTsptxvuce, xat t6 eauTou epyov Puntificatum eideferret.sidiissacrificansChristiano-
(i>pio?.fJyr':ey, ojoie pt« d/Aouc dvr' e/£('you xo^d^ecOat. rum fidera ejuraret;ille tamen Macistratus irridens,
Tou ^e "Ap^ovTo; UTrtcyvouptEvou auTti ptup('a /py;ptdTa>y deosque afficiens contumeli:i, et Imperatorum leges
•nlr,%, Y.v.i d^((i')p.ara xat T(ptd; xat tv?? 9e(iv dp/_[£p£a, contemnens, nec responso qutdera dignabatur Prte-
et auToF; Guctdca; T(ttv Xp[CT(ayojy dpvr^coiTo Trv 9py;- sidem. Postquam autem verberatus fuit. et omnis
axEt'av auT6c 51 J[a/?.Eudca; tov^ dp/ovracxat axfj}^a:, generistormenlasustinuit.nihil ex plagi. pati vide- missam cu-
bafiir; sicut et ipse nobis verbis atfirinabat illudebat stodinm
xa( Toi.'? Qzovc, ?,0(5opr,cac, xa( T'J)y vopca)v T(Ztv B«C(?.E'a)v :

corporls:
xaTaTra('^a;, ou 5e r^iuiat xm "Ap/ovT^ ^^ouva^ «Troxp^- enim percutientibus cum risu, velnt inertia di-^solu-
cj(v. 'ETTK^y; ouv piaoTt/_9e('c, xai TravTO('a(; eyxarp-eprca; lis; Praesidemque iit vile raancipium alloquebatur :

nxcyttv toiou- cumque lassarentur qui eura crucijbant, ipse velut


xoAdoectv, ou^ey ex ruiv jtAxoTiyoJv iSoy.ti

Tov, OTroia rptd; 0(e9«xe 5ia zw htyiav listi ydp iA<xi plagis factus robustiorcanebat hyniuos; donec deni-
qu«
,

164 PASSIO S. THEODOTI MART. A^XYRANI.


Tor^ tv7r:ov5(v auTov eT/.oJTrrE fitTx y^.MTo?, w^ D
que capite minutus, jussus est igne comburi. Nos ^tt^ «to-
NILO
IxAu^evTa;, tw "ApyovTt Oe wi;
vero infelices iterura fcjus causa cniciari inetuimus dv§p(x~
: vi!X(u y.v.I cxzifj/ji
EX U5. GR-
TWV
etenim pyra incensa, circuni igriem facta sunt mira- TTOOO) yte).£y£TO , V.xi TUTTTOI/TWV Cii7rO*-t5t^.vdy7-(oy^

cula nullis vei-bis expHcand.i. viilimusf|UO lumen in auT&i; Vfxvoti; €fJ.z).<ii$ti , w; iiTTO twv ^T.o-i-fUiv (j.dXlriv

circuitu inaijnnrn, npque flarama Theodotum


atttgit. pwwj^uevo;- TO T£).euTarov dnwEoy.lii^giz , kr.tkiva^n

Jussi eri^o suraus custodire eum propter Christianos: Y.azy.y.ixivccL Trupt'. 'ilfxzii; alv vjpi9r.jj.ty oi Tptca^Xiot,

et h*c dicens adolescens; moirstrabat Presbytero y.at oi Tiept toutou Tac TiijLWpt'ac Tzxliy dyaov//,u.i]/r}i^ t>5;

locum in quo jacebat cadaver. /io TTupa; dvxr^^tiTrz, xpeiTTov« 16yn'j ^yvij.y.zoc mpi
36InteIIigensergoKrontoipsumesseS.Theodotura T«; fs,Xv/x eye'veTo* t^o^uev >t'j/.).ti) VT:if/[jiyi% aroz, zat

Inebriath, gratias agebat Deo, ipsiusque bonitatem sibi adesse ou/ i^tj^^^TO To TTup Toii ©eoJoTOU" kKgXgv-j^Y^y.iv ouv Ty;-

petebat ad tollcndum corpus. Gaudens autera , am- aziv a-JTiv JtxTo-j^ XpcoTtavov^, y.xi r^et^E tw npe-^ou-
plius et amplius eis offerebat de vino, atque ad li- rep'i) Tov TOTTOv OTCOU exeiTo to ?.ei't['avov.

beralius suniendum invitahat ; usqiie dnni illi in- 36 Pvov; Quv 6 ripe^ourepoi; «utov erva tov dyiov
ebriatietsomnr^gravicon-eptisunt. Tum consurgens 0£oooTOv, eu/apt'nry,0£ tw ©eri), xat t>j «utou dyxOozYiZi
Presbyler et venerandum corpus tollens impo- . Trype/.a),£i auvepyi^nat auTw zrjc, twv ^.ei^^^s^vwv stvxipi-

suit asinae sua3. et dixit : Euge, Martyr .


adimple cew;;. XapEti; ouv 6 TlpEcouTepoi;, eti p.aXAov y.y.i txdl-

quas mihi fecisti promissiones ; simulque annulum Xov ToO otvou iJ.-.TiSi5w «uTot"; o^at^tXe^ctepov etj.'D')nr,9n-

inseruiL ipsius digito. Deinde ramos fcenumqiie , uti V7.\.' TTIOVTWV 0'JV KUTWV ETTl TToXu, Xai Et; ^iSr.V TUV-Tliv -
Dlam lubla-
jacueraut supr.i Sanctuin sic ilerum composuit Ttov , uTTvw /5aper y.XTi6yi%a<xv. ^Avyjtdc, ouv 6
tum Impo- ,

nlt a$inw ut custodes nun suspicarentur aliquid e^se aMatum. npecSuTepf^c, xat apaf^svo; to Tt'j:xtov ),£i't|i«vov , eniOr.y.i

Illuce.scente autem diesurgens Presbyter quaerebat T« oviii, eiTTwv 'YTtaye w (ixaxap, 7i)>y'p(i)aovra; cuv^rxa;,
asinam velut amissarn muUumque excitabut strepi-
, dc cuveOou f/ot, Tiooc^ei; y.xi tov oaxTuXtov tou MiOTU-

tum complodens manus. ploransque et dicens, Amisi po; rot; ),en|;zvot;' touc xXwva; $e y.ai tov yopTov tov

asinam meam. Serio ergo credebant eum loqui cu- e7riy.ei'/^€vov tw )>et']>avw, cuve^Kxe xa9a wcTe f^>J
quiaputabant E
stodes, nescientes quod actum erat ; UTrovoyjcai tov; ffu^.xccovTa; OTt «ttwXecx; yxvov.
sub ftjeno jacere adliuc corpus sauctum. Asina au- OwToc ^E eTTtyevopiEvoui: , xat tv); Y.^.iaxc Jtauy«c9£['cy;c,

tem deducta ab Angelo. perdevia loca abiitin Ma- dvocu-dc, 6 ripEcouTepoc, eily'Tet tkv ovov w; YiSy^ a7to).w-

lum et cum suo onere procubuit eo loco, ubi nunc


:
^.ui^av, xai ttoAvv e7rot'£i OopuSov Ta; yerpac cuyx&ouwv,
et gloriosi Martyris Theodoti.
est confessio .sancti yXxiwv y.xi liyjiv, ArroXeca tvj ovov piou- 'Evoutcav
Advenientes autem quidara ex vico nuntiaverunt ouv Qt c[iu).aCcovTe; actpaXwc ^.eyeiv auTOv, jxr. eyvwxoTEi;
Presbvtero, quod asina sola per se attulerit sacra Ta yeyovoTa- evopitcav yap utto tov //ipTOv xerc^at xai Ta

Mafum veclu-
lipsana, mancatque in loco. Malum ergo reversus Iti^xvx. 'H 5k ovo; 6§r.'/r,9tlax utto ay('ou 'Ayyi)ou iJt'

est Presbyter, qui asinarn amis-<am querebatur : avuTTOTTTWv TOTTtov, a7:>5)9ev £("; TY,v Ma).w, y.xi exotpty,9y;

custodes autem permanserunt in loco arbitrati cor- ev Tw TOTTfrt pETa ToO fifopTou auT>5;, Ev9a o;p:t'w? ecTt to
pus adhiic esse sub fu;no. Alque in bunc modum piap^rupiov Tou ayrou xai eviJo^ou MapTUoo; 0eo5oTou.
gioriusi MartyrisKeliqui;c translatae fueruntMalum, riapayevopiEvot cJe^Ttve; t«; xw//r,?, dm:/ytCi.y.v tw Opec-
Deo adinirabiliter id procurante, et agonera Marty- ^uTepw 6t( y'
ovo; ptivv; xa9' ixvzr.v aTTEXjpiice Ta ayta
.ris glorifiGante. Xei'j;ava, y.xi [j.ivti ak tv tw tottw. '0 ptev ouv ITpec^u-
Epihgus ocu 37 Ha'c ornnia ego humilis Nilus magna cum Tepo; ouTw; ETTt tv> MaXov «'ve/wpricev, vopttcSet; ajro-
lafi testts. diligentia vobis, dilectis Deo Fratribus tradidi , : ).w)e'vai rrrj ovov* o! Je cj-uXaccovTe; to cwf/a tou Ma'p-

qui et in custodia cuni illo fui . et singula novi quae TUpO;, ETl TW TOTTW T.X^i\J.ZVr,-J , U7ro).apiOavOVTiC UTTCi TOV
in notitiain vestram adduxi , ubique studens verita- /opTov_xeic6ai to «yiov Toutov tov TOOTrov lo
^.ei^tiavov.

ti; utet vos ea audienles cum omui fide et certitu- \ti<i/xvnv Tou ev^o^ou MapTupoc ©eo^otou ETrt t/v MaXov
dine . pHrlern habeatis curn sancto et glnrioso Mar- pLeTSTe'9ri, 9aU|U.aCTv:v otxovQtJLiav TToivicavTo; tou dyx.-
tyre Theodoto , oranibusque Sanctis, qui pro pietate 9ou 0EOU, xat Tov aywva TeTiptr.x.oTa tou iMzpTupoc.
decertaverunt in JesuChristo Domino nostro, cui est 37 TauTa 7ra'yTa eyw NeD.o; Tairetvo; Ece^^^wxa uufv
gloria et potestas, siinul cum Patre et Spiritu sancto pieTa Tiacrc axptSet'9;; tou 9eoi:ft).e'civ aJe).cpor$- o; xat
in secula Ainen. ev zr, t^uXaxii cuvwv «utw, xat exaCTa yvooc a et; yvwctv
^yayvj, Kxvxxynv xrtc, txi-rBuac (^^iivxtaaq, 6t:o); y.xi
ANNOTATA
upteF; piETa Tiao;; ^ri^CTewc, xai 7T),v;pO'.pop('a; axouovTe;,
^ a Nimis atifiusttim est tempus dierum qninque , oymr.xt p.epo; pteTa' tou 'Ayt'ou y.xl ev^o^ou Ma'pTupoc
quiire exi&timo ni minimum legendnm TrevTEJiatiJtxa quin- 0eo56Tou, y-at TtavTUv tojv 'Ayt'wv twv UTrep euoeoEi^a;
decim. ayo)vioa/j.£vwv, XptCTW Troou rw Kupt't«) r^jLWv, w
ev r,

h MS. (i'iKi[j.r»/, ideo Sirletus vertit, vinum enira dolx xai To xpa'To; afjia tw IlaTpi, y.xi tw 'Ayt'ou Ilveu-
valde generosuin locus ille profert, quasi pio, o lo ptaTt et; tou; atwva;, A«
I
iJoxtpto;, leijeretur, TOTTo; Travu ^oxip^o; sed i/isnm verbum yewpyer, agrum colit, explicationem ejusmodi
71011 admittit.

DE
1

DECIMA OCTAVA MAJI. tC5

DE S. POTAMONE MART.
EPISCOPO HEIUCLE^ IN /EGYPTO.
GOMMENTARIUS IIISTORICUS.

Vita? el Marlyrii Acia ex SS. Epiphanio el Athanasio : eiilius recens.

CIBCV .\S.
CCCXLI.
Siipenorem yEgijpliim, Thebaide tvansila, fh',r- punctns, hocmodo:Et vociti snnt Episcopi y^gypti..
puens Nilnx ,
jiriusqwim ari Inferiorem deacen- Inter quos er;it H. Potamon. magnus ille Heraclea;
Inl , scptem osliis evolvcitdun in mare , (implam Episcopuset Confessor, sed et ex Meletianoruinpar-
'liviso ntumque smu compleclitnr insulam, qnx tihus. hi'|iii Athanasiumaccnsahant. f^erum sub
me-
per se Nomum Heracleoten voiistitnit. sic npj.eilalum liori intrrpunctione scnsnm clarnm eliam Comarii
ab Heraclea, nobili ad Nihim civitah'. fluic E/ii.^co- verba liabehunt . si sic legantar. Et vocfili sunt Epi-
JntfirfUiC
Concilio
pns prafuil S. Polamon anno cccxxv, quaiido Nicxx scopi ^i^ypti... (interquos erat B. Potamon....Ji?ed
iVfv'<mo ut in Bilhijiiia habiln est prima Syiiodns fieneraHs , cccx- et ex Melelianorum pirtibns-. hi qui .Vthanasinra
confessor, vni Hpiscnpnriim , undiqve cr tido Romnnn Tmperio accusabaut. scilicel, vooiii su<t. Certe \i-k-ni Conci-

convocaiorum ; ip-^-e vero inter ceteros egregi.v Confes- liitempnre n.-q-iaqunm intercos niimerabatur Potaraon,
sionis insignibus eminiiit , unus e.r iis. qnos. ut lib 1 qui Metetio ndha^rebant. Imo Meleiius ihidem ea con-
cap. 4 nii Riifinns, dextris pculis efFossis et sinis- dilione receplus cuni snis ad Calholicitm commnnionem,
B tropnplite succisso per metalla damnaverit Maxi- ne qnos nmpHus Episcopo-i ordinaret ; eonim autem no-
minus. minn traderel , qiios stbi hahebat adli:rrentes \ sic in- E
2 Tilem deiude flHiJocccxxxv, cum aliis qnadroqinla qunm receptus Meletius
non modo partiariis suis non ,

octo Epiacopis ex ^gyplo spciitus est S. Allianasinm ,


annnmeravil Sanctura Potaraoneni. sed c.rpre.-tse posuit
Tyri de objecli.i criminibus judicundnm : prout cum Petrura -9,^ 'U^.x/Jovq. il est Heracle;e seu Hera ,

summa ipsius laude narral Epiplianius hxresi 68. Epi- cleopoleos, utiqne ihi contrn Potamonem pro sna fn-
phanii verba, e.v meliori Petavii noslri versione , hivc ctione ordinatnm , sicuti alihi alios pro eadem fnctione
deinde Ty- sunt. Tyri in Phoenice convocari Synodinn , Impe.ra- ordinarat, conlia Epismpos Catholiex pnrlis; idque
rio an. 335 tor Conslnnlmns ,]\x\)eii e\(\\\e judicio prieesse cuin dncet Breviariufu
ipsiim MMletii Papie datnra ,

aliis nonnuliis Ciesareensem Eusehiuni ,


qni omnes Alexiindro Episcopo. quod exhihet inSijiln.jo Atliana-
in Arianorum in;inis?imum do^^ma propensiores sins, sive ut rum vnlgn loqwir, in secnnda Jpolnqia.
,

erant. Ciim his e Cathniica .^gypti Kcclesia et Atha- 5 Idem Alhanasius, in Epistola ad Solitarws i>r:e-
ao* Arlanis
, . , , ,

1 1-, .
^ -
clarum Potamonis finem, et pnmx Confessioni nc reli-
/..
' ct
nasio subjecta Episcopi quidam advooati sunt ,
pri- ci'itusus
marii omnino ac prsestantes vlri , atque egregia ritae qui.-e vitx consenli.ncum sic nnrrat
Serapamrnoiiem : coluphis

sanctitate et religione prcediti; inter quos felicis Episcopum et Confessorem oxilium egerunt iPhi-
in

memoritemagnus ille Potamon fuit, Heraclene Epi- lagrins Pnefeciuft ct (Treyorins Psendo epi.seopiis) Po-

vhi Euse- scopus et Confessor. Aderant et Meletiani , prae- tammoiiera vero , qui Confessor etiiira ip>e ofulum
bium Cacsa- sertim acccusatores Athanasii. At B. Potamon ve- in persccutioiie penlid(M'at, cnn.-identes plagis cer-
reensem. non prius quipveriint quam mortnura
rltatis ac rectee fidei ardore aestuans, vlr sunima lo vlci irnp:ictis , itorfyr obit,

quendi libertate qui nullius uiiquam personae ,


In.miiieiii esse crederent. Tunc nempe ahj-xtus ab
rationem habuerat, et pro veritatis cnnfessione al- eis, post horas aliquot cunitus refocillo-
et segre
terum in persecutione ocnlum ainiserat Eusebium ;
tiisque, rpsumpsit spiritum D<'o ilji vit;iin conce- ;

sedentem et judicantem stantem vero Athanasiura , dente, sed adraodiini hrevem. Po^t raodicura eniin
conspicatus, dolore confectns et illacjjmans, prout tempus ex verhernm dolore, mortuus est, habens
,

P sinceris mentihus evenire solet , magna voce adver- in Christogloriani secundi raarfyrii. p
sus Eusebium invectus est : G Ha^c ita narranlur in hac epislola ab Athunasio,
pott Pascha
3 Et, Tene, inriuit, Eusebi, sedere et innocent-^m qiiasi anno cccxvLl, slalim ab adventu Pliilagrii flGre- annl
341,
Athanasium .". te judicari? Quis ista sustinere pos- gorii in y^gypfum gesta. Sed inferponi .<ialtein dehet lota
egregla II-

bettale co- sit ? Uic , sodes, nonne mecum persecutionis tem- illa invasx ecciesife tragcedia , unde ipsum Athanasiurn
arguit pro pore in custodia fuisti? Atqiie ego quidem oculum !r<jre fnqa subtrnxit , qiiam in Commentario de ejus
S. Athana- pro veritute perdidi : tu nulla corporis i»arfe mulila- Fita exhibnimns cipife l^ ex ejiis epistola od Onho-
tus es neque marlyrium subiisti sed vivus iute-
, ,
do.rns. Acia an/em est illa tempnre Pnsrhx quod in ,
,

gerque consistis. Quanam ratione e cnstodia evo- diem ix Aprilts cndebat : neque lun<' .Ilexnndrix Epi-
lasti nisi quod persecutoribus
,
nostris nefarium scopi aderant, in sua quique dimcesi piopter festitm oc-

facinus admissurum te promi^isti vel etiam admi- ,


ciipntissimi. Sed nec AtexandriiP rem gestam esse con-
Incerlo men-
sisti? Haec Eusebins audiens, magnopere doluit ; et slat, eoque evocaios Episcopos : potnit enim circumferri
repente consurgens, Concilium dimisit itaque locu- , persecutio pcr .Mgijplim, otieunle eam Philaqrio Prx^
tus est Si huc accedentes tantopere nobis contra.-
: fecto et Bnlacio Dnce ad ecclesiaf Arianis tradendiis :

dicere aud.etis , verum est profecto quod vestri potuil el snbseqnenli anno res esse gesta, ideoque duo-
accusafores ohjiciunt: namcum hoc in loco tyranni- rnm lam illustrium Confessomm ve.ratio pra-termissa
dem quamdara exerceatis , multo id magis in patria fimse , in ea qnnm dixi ad Orthodnxns epistola.

vestra facifis. 7 Multo minns possumus cerii aliquid definire de die


Male voca- 4 Hii'C Epiplinnius : quem si Grxce loquentem in- qno o'-iit S. Potamon In hodienio quidem Romano d'c ignoto.
tur ii) com-
telligere pofuissel Bnronius, non wrip.sis.tet in si.iis nd Rn- Mnrlyrologio nd hnnc xviii Maji. sir legitur : In
inunioHem
schismutis mannm Martijrolngium notis, quod liic S. Potamon aii- .^gypto S. primo sub
Porarnionis Episcopi, qui
Meletiani, quando Meletio in schisniate adhaeserit, unde tandera Maximino Confessnr, deinde suh Constantio Impera-
pedem referens pro Calholica fideadversus Ari.inos tore et Philagrio Prteside Anano, martyrio corona-
egregie decertarit. Videtnr Bnronium dcrepisse Basi- tns est : sed nultius vetnstioris Martyrologli exempto

leensis antiqux versionis auctorCornarius, obscure inter- ita tegere docemur. Citatur in nolis Beda , suppositiiius

sdlicet
,

166 ACTA SANOTORUM.


A icUket : hic autenit utsnpra vidimus, aliiid non hubel Afhnuasiitm et Epiphuuium hic tioster , Episcopus et D
^omfn in guam ex velusliorum Martyrum /Jlexaudriuurum ciosse Murtijr, nnlla l/tmpn verosimililudlne prxstimelur ,

hodiernoRo-
temerc acrcvtum I'otaniioiiem, past duus socios indi- /iuiicfsie. dequoagunt vetu-stix.^ima llieronymiani Mar-
mano : $ed ^ i # o o
,

"^^* sumptos qui hcet plurium ju^.^. cousemu me-


, ,
tyrolotjii e.irmpltiria ;
quibus qui inseruntur Murlyres,
unrf»? ,

lius voceiur PotJtinoti, ct au etium uhique vocelur apud credi possunt omnes i>uO elhnicis Imperaioribus passi.

DE SANCTO FELICE
EPiSCOPO SPELLATENSI MARTYRE.
COMMEiMARlUS PR/EVIUS.

Controversia de loco Sedis ct Martyrii discussa, cultus expiicalus, refutati Hispani,

SaTifti, (juijm! Itairc mi^e'-(im antiquitatis, praesertira Amphitheatri, vestigia ma-


(ll'D

MUNO.
UAXI-
Ffflices jilinie suut nent
tiiter jiwrtiilfs peractam viliim, xtdruain a.s.M'- : Episcopatus Episc.patum Spoletinum
illius in

qtiaiitur iii iw.lih fcliritalem : inij iim (.bltiunda transiit. xviii Maji, Felix Kpiscopus Hispellensis,
jjltiritni pyo CtiriUo saiiijiiiitcm vt vitaiii prufu- non Spolelinus, qui terapore Marcellini Papa; et
Jrrtiut. Ilurum rarii fliam propriasuo nomiuc Ki^lices Concilio Sinuessano inlerfuit. E.st in eo nomcu Feli-

ftirrtiul apptUnti, el a iiobis liiscf qtiitiiiuc priotilms cis, sed nvn addila ScJe Episcopali. Ipsum Concitium,
Varli Sancti
qtiate liaieiur, mcrtim qutdcin ac pulum fiijtneutum cst,
E
appeliali vwnsibtis fcrtiie cetitttm prolati. altqui Vrci>btjteri, varii in etogio
Felices. Eptsropt, iic Ircs Sttmmi Pontificcs : nrc tuiruniltim fo- ut in Cliioiwtojia Rcmattoruin Poniificum docctur an- Ferrarii.
;

rel, si qux tttii sv.nt yjcta proprta, variis accoinmotlcii- tiquum tamcn, qiiod salis liuic toco cst. Iilem Ferra-
tiir. Occurrit ad liunc xviu Maji S. Felix Episcoims ritts in Cutalogo Sanctorum Iiatix 1613 cdito,
aniio

Mart.vr, de ctijus Scilc Episcopali ac loco marlijrii, nan Itocde eo ro/idiiauK c/njiiim ; Felix Episcopus His-
est idcm omnitim heimts. Antiqitissima cjas tncmorta, pelli, Diocletiano et Maximiano Impcratoribus, dum
quanlutn scimtis, cctcbralur in Marltjroloijia Usuardi munus Episcopale in ea civitate exequeretnr, mul-

tiis vcrbts : I]).so die, xv Kaleiidus Juiiii, SancLi Fe- tosque pradicatione ad Cbrislum perduceret ;jussu
licis Episcopi, qiii apud Spellatcnseni urbefli sub Pra;fecli comprebensus, ut Christo reiiuntiarot
Spellatetisls
M.ixiiniano Iniperatore palmam martyrii adeptus inultis cruciatibusalficilur : quos ouines cura adrai-
SpUc, Mart.
est. Jiu tiaticiit Usuatdi c.rcmptoria manuscriplu qtta- rabili toleranlia superasset. nec Cbristum prajdicare
apud Viuar-
dum. tuordccim pctics ntjs existcntia, pra-cipua qua> pulatnus desisteret; doinuin cervicibus fortiier datis corona-
invcniri possc. Stint enim in iis titio Parisits in inouu- tusest,.. Bein m
jlniiwa/i<,ne. Hispelli, ail, in eccle-

sterio S. Gcnnanidc Pralis, ubi scripsit vixitquc Usuur- sia inajo e, sub illius imagine in pariele depicta.
dtis, dcscripta, ct a Jacobo Sinnondo cum origiiiatibus subscriptio sicliabel. S. Feux EpislopisHisi-ellas.
meiiibrauis cvttatu : iitia liubcmtis fcre in pcryumcno Spoletii quoque, in Ecclesia Catbedrali, antiqua il-

dcscripUi in Gutlia, ylntjlia, Bctqio, Itatiti, td de Con- lius iniaeo cura hujuscemodi inscriptione, S. Felix
slauti lccliouc ilubilari tton possit : qtiatn confirmaut Episcupvs ueHispello, visitur.
Miirttjrolotjiu Usuardi cxcusa Coloui.x ct Lubcctr anuo 3 Tbiidxus Douuvlu dc hpctto I. F. D. cl ia Ro-
fpse Fetix
1.490. itiin u Grcvcito ciitn Aucturio Cotouiif aniio manii Curia pro reis sanclx luquisitiouis Olficii cau-
IblS ('/ 1321 imlca Parisiis 1S36, ac de-
impretisa et sarttm Patrouus, cdidit Venetiis uniiv i(J20 tiaclatuin.
niquc tcrtio a Mvlatto recusa. Consentit pratcrca MS. De loco martyrii S. Felicis Episcopi Spellalensis. ac
Marttjroloijiiim yldunis, Lcoitii in monaslerto S. Lau- pag. 23 cl scqucnlibus tcctivnem Marhjrol.vgii Usuurdi
rentiiudscrvalum : qiutli Aitonis Martijrohgio altcgulo, prvbat, ex aliis manu exaiatts et prirlo cus:s, scilicct,
Pctrusde Nululibtis tib. 5 Catalviji cap. \Z ista scribtt: apud Spellatensein urbem passum : pro quilius addit,
Feli.K Episccpus apud Spaletensem ui'bem sub Ma- tn antiquis MSS. Missulitms et J ittipltonariis fccle-
Petrum ile
xiiniaiio Iniperatore pas.-us est : qui cuiii Clirislum siai II ispellcnsis baberi xv Kalendas Ju- F
ista vcrba,
Natalibut.
Duininuni praedicaret, a Judice coinpreliensus, post nii, S. Felicis, Hispelli Episcopi et Martyris.
Dein nispetti ut
phiriniii supplicia yladio cjedente marlyiii paliuam itltid baud exigui ponderis
esse addil : quod ipsi con- PaTouus
adfptiis est Kalendas Junii. ILvc ibi Pctrus Cat,i- civesSjiellatenses eunidem pra;clarissimura Martj- colilur :

sitis in Marltjrotvgto Gcrmanico auuo 1573 excuso rem, utpropnum Episcopmnac Proteclorem et apud
SiiUiu clogtum cx Pclro de Natatilnis efjinmavit, ac pas- Deuiu inlercessorem oplimura, ipso die xviii Maji
sim scriHt in urbe Spellata : ipwd ctiam moilo arbi- magna seraper laetissima celebrilate coluere. Eura-
Iriimur apud Petrum dc Nataltbus legcndtim, errvre deinque diem festuip S. Felicis, ejusque Kcclesiam
Atnanueusiiiin itui Itjpotltctarutn facili, duabus primis vetustissimara, prope el extra Hispelli racenia, ubi
vocattbtis triins]milis. sacruin ejus corpus coruscans miiaculis diu jacuit,
tst ea urbs 2 rrriim qtiia Spellata urbs iioii sniis nota fuil, olim magnificenliuscoiislructam, utvestigia nndique
non Spotetum,
tvco ijtis Spulctuin, urbs Uinbrix nvtissitna. as.mmpta demonstrant; dein furentium militura incursionibus
c\t iii licltiui Mattgrologio oiino 1498 Vcneliis, et eversam,moxbreviusangU5tiusquerestitutara,etiam
antto 1521 Parisiis cxcuso. Sccuti Miiurottjctts, Fcti- exantiquo patriie instilulo ac civitatis prajscripto,
ciiis, Gatcsiuius, qui taincn tu Avialtunibtts isia udvcr. smgulari populi fiequentia quotannis niaxime vene-
lit : Spoleti, alias in urbe Spellatensi c]ux urbs rantur. Eoqiie die nuUatenus jus reddi
;
licere cau-
non lonj:e abest a Spolefo. Eodcm mado in Marlijro- tura est prisco Hispelli slatutoruin codice, anno
logio Romano dicilur Spoleti passus : ubi Baronius pro Domini Mccc restitulo, lib. i riibrica 43.
Dcin pag.
3«d Bispetlum
Spoletino, Spalatensem arbtlrattir diccndutu. Pltuip- 27, iiucloriiitteLnurcniii Castritcii Episcopi Spolelini, Societalis
pus Ferrarius in Nova Topoijrapltia Marlyrolvgii Ko- ptobal, Hispelli in Collegiala S. Laurentii ecclesia doctrin.v
mani, anno 1C09 crfUM Fenetiis, fiA. (52, Hispelluin, erectam fuisse Societatem Cfiristlan.T.
doctrin.-e Christiana;, sub
inqiiit, Spello, civilas Umbriie antiqua,oliin Episco- invoeatione et tilulo S. Felicis Episcopi Hispella-
palis, Fulginio ad ii m. passuiim proxima, euntibus tensis et Martyris.
Assisium occurrens, incolle coustructa, ubialiiiuot
.

DECIMA OCTAVA MAJI. 167


4 Poftfea pag. 32 nit Oh frpquente?: direptinne?!,
: scopnm Acritr>num animam in cruciatibns Christo n
ad castium corpus S. Felicisad castrum Janl, iiaud longe aSjio- viriliter obtulisse, probaf ex Luilprandi Advcrsariis, ADCTOnB G H.
Jani corpus. vequr Acci
leto dissifum, deUtum prope llluii primo parvum
; nuprr .•trilicet rxcogitnfis. Pnefnit Coucilio Eltberitano tanui iu
sncelliim (leindeei templuni superaMlifieaturn fuit. in Mv:\ Hisprtnica rcci.xii, hpud Garziam Loaisam, sed llhpunifi
monasterium. quo adhuc quiescit unde S. Fclix Jani dictns est.
: coirigendnm MvdL. cccxui sivc anno Chrisli crciv. lip.xcnpus
Spati occisu*
Adjacent vero eidem templu S. Felicis conslruct* Felix Episcopiis Accitauus, alias m«;«(/ Loaisa, An-
aedes. quac a S. Felice nonien nrcepere : nljm Orili- xitanus vel A'iuitanus, sed legendum Accitanns.
nis S. Reuedicli mnnasterium, in Coinmendam a Vrrum qnod isie nccubuerit Martyr, idque lior xvni
Sede Apostolica traditiim, ntque in libris CameraR, Maji ; quodqne idem sif, quem Vsnardus aliique Mar-
utvidi, taxattim. Nmic quidem .'lUcfuni atque orna- lijrnhgii pyoferunt, unn esl safis hnhcri cx Adv,'rsarii&
tum a RR. Fratribus Auguslinianis ex NicolaiPapa^ isli.i, upiid viros crudilos {assim rcprohaiis : nrqne ap-
V decreto et concessione colitur, ut in Apostolicis pnret uHa verosimiUs occnsio mnilijrii, lali tempore in
litteris anno Incarnationis
Fabriani Dominicaa IIi>pania tolerati. Edidimus ad diem ii Mnji S. Feli-
MccccL. IV Kalendas Septembris, Pontificatus ejus cem Diaconum.Martyrem HispaliinHispania. Quidni
Jatn Augu-
$tin\annmi
anno quarto daiis per nu;is Berardus Episcopus
; et latcant rju.tdcm nominis ulii plurcs Episcopi et Mar-

Spoletinus.amotoabeju^deni monasterii administra- lyres, tum in Ifispunia qua)n /n Dalmatia'^. Nou con-
tione Luc;i de liallionilius tunc Commendalario, tiuuo tamen ile.bcnt ii, qiinrmn veneratio nltcri loco
iliud un.i cum templodictis Fratribns Auirustinianis magis ccrto esi a^ljudicata, in Ifispaniam Dalmntiamve
adscripsit et adjudicavit. Qute litterEe Apostolicfe, tmnsferri. fJrc oynuia forsan rlarius elncidantur in
simul cum litteris Berardi Episcr.pl, in coenobin S. Jpologia mrmorali Dimnnl.r, quum non vidimits, licet

Nicolai ejusdem Onlinis FuIginii;issorvantur. Mrnii- feralur Julgiuii aunu 1G43 vulgata.
nit liujus fundatioiiis Tlionina dc Ilerrera par. \ Al- 8 Jarul-ns Gualla in Suuctnario Pnpiensi auno 1587
Alitu S. FtlU
phabcfi Auijustimntu paij. 263. cxntsolib. 5 rap. 11, OttoTeutonicus, inqnit, Impera- colitur Paptx,
b Ceterum, inquii i)onHo/w,primum S. Felicis se- tor secuudus, Salvatori nostrn perpuU-rum rondidit
'

puicrum, sub altari ejus ecclesice extra Hi?pelli mcn- oraforium, hac nostra tempestate Sanctum Felicem
invocadir ir
morbis in- nia exi:>tens, etsi sacro corpore expers, Dei tamen vocatiim. Quani quidein a^deni sanctlssimae Virgi-
fantium. gratia virtute supereffluens, per hiec qunque tem- nes Divi Benedicti Ordinis mira religione colunt, ab
pora ab omnibus circum vicinis urbium oppidorum- Imperatore ipso multis aliis privili-^iis amplissimis
que incolis. in infantiuni prjesertim apgrotationibus, dotafae. In eaautenihaT veneranda Sancloriim cor-
indies visitur, haud impari miraculorumglori;i, qui- pora decumhunt e quibits prtmus nominatur Felix.
;

bus ejusdem S-Felicisprope Janum tuniulus, sacrum Ciijusaliqua fitn prnfrrlur cap. 14, in qiiu dicilur ejus
corpus coritegens, efEulgeat. H^c ihi, Liidnvicri Ja- sanctissimiim cnrpus inarca medi:tconfessionis tem-
cobillus in Catulogo Rcliqniarum Umbrix pag. 48 as- pli, ipsius unmine vocali, in pnvsentia jacere. Cila-
seril, Hispelli in ecclesia S. L^urentii, adser^^^iri os fur fli>yf??io///;jfl^.4tJcndexlegendarum nnnnuUorura
aliquod S. Felicis, Kpiscopi et Protectoris Hispel- Sanctorum Papiie anno 1523 typis Hernardini de
lensiscujuscorpusrequiescit in suomonasterioprope Garaldis editus : ciijus finis his verbis terminatur.

Janum. Et cie eo agii Jacoblllus nd dinn xxx Octobris, Explicit Compendium seu Legendarium Sanclorura cl Acla mdm
an eiiam ejcusa vidcn-
Martanie arbitralvs ehindem et Morlnme in ngro Tn lertuiu et diversoriim, pra^cipue iilorum, quorum corpora in titr esse de

Episcopus? Hispelli Episcopum fuisse At Fcrrarius alium ab lioc ecclesiamonasterii S. Felicisrequiescunt.... et adest S. Felice
Hlspellenti
Felice dlinn stiitiiil iii Caialugo Snncforum Iialur, et Legenda S. Felicis/"w/. 37 ac sequcnti in Lectionn di-
alio generali Sanctonnn qui non sunt in Maitymhgio slributa : quam de S. Felice Sp.dliitensi sive Ilispel-
Romuno. Verum Donnolu opponK, Martanam civita- lensl sumendajn cs^e duirt Donnola. cvjns rliam rom-
tem imaginariani potius quam veram deprehendi, penditim apud pra-futam GiinHam hnbrtnr. Eadrm Vita
omnibus anliquis scriptoribus incognitam qund po- ; ct latiiis dcducla scor.Hm aiiuo 1G03 cirusu cst Perii-

teril ad dictum xxx Octobris accuratius ''.xnminari, sia-, et Italice a Jouiine Buplista Possevinn in libro de
Non fuit 6 ,'/t pro hoc Felice prxtcrea certant alii : ac primo Sunctis Tudcrlinis tbidcjn rililo anno 1S97, relata ad
salt^m Sj)a- Joannes Tomous Mnrnavitius, eum vindicul Spnlatensi XXX Octobris, quo colitur S. Felix Martanus; et in
latensis fn
Dulnialise niclropoli, lihcllo Romiv aniin ICi3 (/) ^lipo- hisceMarlixnd.lfgilnr. ubi in Pupicnsi civitas Spiil-
Datmatta
\
grapliia Hevcrenda: Camerx .Ipostuliciv acuso. Vcrum late habelur. Haec subjungimus ut in re dubia lector

anno MDCLM invilati ad Pulatium de Prnpaganda Fidc, dijudiret, quid sit scntlcnditm. yHlocutiones Angelicx
a Revcrendissmo Secretario dictiv Congregationis nto- in carcerr el rantus m mortc, adeo freqi.cntcs in scquio-
niti fuimus, ut fidcin iion adhiberemus diclo Maninvi- ris notii- nntrtijriis, ex traditionc magis quam certa scien-

lio, uh illo Romnnos dcceptos, permisissc edi lihros ejiis tia scriptis, hic non desunt ; quod ipsiim ostcndit admo-

in dicta lijpographin. Nos dc Sanclis Mnrtgribus Dul- dum seroromposita lixc Acla esse, adimitatiouem aliorum
malis, Domiiio Episropo et Sociis egimus xi Aprilis, simtliitm.
xihi diritur in Vita aniiqua, ijuod urbc Sulona a Gothis
evcrsa corpns S. Domnii fueril Spalnlum translaluiii,

de cujus ecclcsia ac vurio cultu plurima sut fuse eginius


ACTA MARTYRII
ex libris sex Jounnis Lucii dc regno Dalmatix el Croa- Juxla, MS- Papiense excusa anno md.kxih.
tix Amsfelodami aniw \^^%imprcssis, ahsque ulla Ini-
jusS. F ehch Episcopi Spalatensis mentioae. Asscrit l emporibusDiocletianiptMaximifinilmperatorum,
autem Lucins lih. 1 cap. 9 Spalatum, non civitatem, ilum (lura perserutionisiraantiquiliostis in.^itigatione
sed palatium quondam Diocletiani fuisse el lih. 2 ; exorta est oontra Chrisliano», it.i ut, iiljicumque
cap. 14, post Salonam a Slavis destructam, civibus inventi essent sanctae religionis cultores, divorsis

se Spalatuin reilucentibus Joannem Hjvennatem prrnis. et cruciatihus punirentur : Hireclus est ita-

primum Archiepiscopiim datum, plurimts srtliret post que iuipiissimus et omni fHrocitate imraanior. Tar-
Diocleiiani tempora rlupsis scculis, rnm Laurentius quinius nomine, a Maxiroiano Iniperatore qui om-
Archicpiscopus jloriterit anno -Mlxxvi, qui i,ecundus nes Cliristianos ad sacrificanrlum compelleret :

conteninenles autem jiissionis suae pienalibus affe-


censetur, etsi forsan aliquot interpvsilorum nomina non
reperiantur. ctos injuriis sauciaret. Qua promulgationesuscepta,
7 Alter qni litem Iltspellensibus infert, cst Jounnes T.irquiiiius venit in civitatem quT nuncupatiir Spel-
Tamaijus Salazur in Murtijrologio Hispanico, ad hunc lale : ubi erat pruilentissiraus ei eloquentissimus.
sanctitate conspicuus Felix Episcopus. iliebus. ac
xviii Junii, qui Spali in Vasconibus S. Felicem Epi-
noclibua
, ;

168 DI-: S. FELICE EPISC. M. SPF.LL.\TENSI.


A noctibus Christo Doitiino serviens. Cujiis .*iancti(a(is filium ejus pro redemptione hominum suscepisse D
ixMs. famam andieiis Tarquiruns. inquisivit ab liabitatfri- carnom ex Virgine; quam pro peccalis noslris morti
Hpttcopvt , , . .,,. .
^ , . .' . , .

Speltaie, '"'s l"<'i illius, quispssftt liic vir. t-iijns taiita; lionita- Iradidit, ut oiiine seculiim vivificaret Deus, impas-
tis riiinnr iiprciirrif, :int ciijus cssei fortuna?, vcl sibilis nianens ef iininort:ilis : ip-^iim adoro, ipsuin
con.--;iii{;uinitiitis. Cui rospondentes. di.\erunt : Iste credo,ct cunfiteri desidero, utpost isfani vitamEeter-
homo incunctanler servus est Cliristi, cujns lingiia nai vitffl glcriarn valeam adipisci.
diebus ac noctibns iinn ccssat laiidare Dcnm, ct uni- Tarquinius vero Jia?c audions coiivocat omnes
.5

comprehrnsuf, tatcin Trinilatis suavicloquio pojjnlu prajdicare. Hoc Majores civitatis Spellato, dixitque ad eos Qiiid :

audit" Tarquinins, nimio furore reidetns, siiis con- Viibis videliir de homine
sermonibns suis isto, qiii
spectibus aptari jussit. Quo acccrsitu interropans destruere vult virtutom deorum nostrorumnili au-
ait : Dicmihi, Fdix, qui> tibi liancpotestateradedit, tcm pariter respondentes, dixerunt Dignus est h- ;
carcere
ut publiceseducaspopultim a deoruin no.^troniin cul- gari et mori, qiiia magus cst. Melius est autein, ut
tura, ut in pravarecidantservitute, et colant Deum, iste solus raoriattir ; qiiain peieiint dii dominorum
qneni nec Senaiiis constiuiit iiec liiijiHntiores ado- no.^troriim. Tiinc jii^^it eum Tarquiiiius itoruin rer-
rant? S. Felix respondit : M:rjor Iinpcr.-itor non est, ro vinctuin in carcerem recliidi, usque duin cogila-
qnain ille qui fecit C(i*luiii et tcrrain ef oinneni aiii- t.irot qualiter eum tormeiitis affligeret. Audientes
mam vivenieni : cni .•erviunt .ingeli, et oiciies cto- voro (hri.>-tiani. qiiod sancfum virum Tarqiiiaius in-
loruin PoJestates. terficore vellet ; cucurrerunt adcarcorem, et lacry-
2 Tarquinins tlixit ; Et tn qiialem Deiiiii adoras ? mabililer clamabanl, dicenles; Patersancte, oranius
Sancuis Felix respondit ; Ef;o et labiis et cnrde te, ut deprecotis Dominum nostrum , ne separeris

/irfnii r//7u(l
Chrislum, adoro, Filinm Dei vivi, de Maria Vir- a nobis: quoiriamimpiissimns Tar.]uinius interficere
profitrtiir, giiio [)er Spirituin sanctum n:itiim ; qui ut nos ab to festinat. Eadem hora Anselus Domirii in "'/"1"'°
astilit ei
, .. , i. .. ,. „ roboralur - .

idctloruin cnltiiris eriperot, cariiom noslro! niortali- vcsle spler.dida. confortans eum, et dixit Felix, ;

,
talis est tlipiialus accipore. Tarqiiiiiius tlixit : Qnam noli tiniere.priKparata tibi toniienta prMpler nomen
vaiiani suporstitiouem tlixisti i Iloniinem, quom di- Chrisli, iiuia ego missiis siim, ut ab omuibus tead- j,-

cis Deiim, .ludiei illuiii criititixernnt : t-t (ina ratioiie ver.-.is tustodi:iirr. Tunc S. Felix t-ocidit in terram,
euin iuler Doos adniiinerus. igntiraimis. Sed vciii, el (lixit : Gratiijs tibi ago, Diiniiiie Jesu Christe
et andi consiliiim mHum : Sacrificia diis inagiiis, qiiia dignatiis es conforuire n;e peccatorein servum
quibus Iinporalores cervicem suaiii fleclnnt, et eris tuuin per Aiigelum tuiim. Ego confiteor tihi in toto
magnus, et poleiis in liac civitale. S. l-'e!ix respon- corde iiieo, qiiia tii es Dous rorlissimus Proleclor
dil ; Displicet consiliiim luiini oniiii hahenli .-cien- ci-odentiuiii in to.
tiani Dei non enim jiistum est, ut dcrolinquam
: G Eadeiii die jussit Tarqninlus praiparari cralicu-
Deiiiii sectilorinn omniiim ccndiltirem. et sacriliceni lam ferre.am, et ignom siibtus poni. ibiciue S. Feli-
idolis surdis, circis, el miitis, ex ligiiis, et lapidibiis, CHin Episcopum a niilitihus extendi .jussit, et assari. '" "'"''cnla
'"*"
ot singulis nicliillis conslructis : .sorviis enini Chri- Quein ciim povuissent niinistri, S, Folix exclamavit ""'"'"
sti suin : omnia »iipplicia.tua in virlnte ejus, ut voce magna, et dixit Miserere mihi, Domii.e, sicut
;

quisquilias doinus, dcspicio. miserlus es servis tuis in caiuino ignis ardeiitis.


3
Tunc iralus Tarqiiiiiiiis. jiisNiteum niagnisferri Et continuo coruscalio magna facta est, ita ut mulli
in cnrcrre
pojideribns onoratuin carceris vinculis m.incipari. Paganuruiri percnssi fuliniiie miJiereiilur ; utextin-
Eadem voio hora vox cx-liUis eiuissa ost, S. Felici cta cralicula, vir Doinini Felix Episcupus ab Angelo
Kpisctipo dic«ns lorti aniuio eslo, Alhleta, naiii
: Dei incolumisestliheratus. Quod videns Tanpiinius,
tccumsum ego netimeas si pcrseveraveris usquo: ; tiiiiore coiicussus, dixit ministris siiis, Modo certe
calUmcon- '" ""cm, dnbo tibi coronam imnitirlalitatis, et gio- cognovi hoc, iit locuti estis, quia inagus est : per
rortatur. riam Sanclos nicos. Sanclus vern Felix Epi-
iiiter viriulem dcorum meorum capitalcm ei sententiam
st:opu^ cum lacryniis clamavit ad Doiuinum diceus; hoilie dabo. Tunc congregatus est oiiinis po|.ulus in
GiMlia- tihi agii, Doinine Jesu Chrislc, liex regum foro civilatis. et coram omnibiis impiissimns Tar-
et Dnminus dominanlium, qui ades digne crodenti- quiiiiiis sanctum viriiin dHcollari pnccHpit.
hus in le, ct ii.ilii pcccatori in sancta tua cunfessio- 7 Duni vero duceretur bealissimus Felix ad pal-
t; iie. Tilii iiota snnt omiiiii, qui cdrdinm es scrut:itor niaiii, iiiiillitudo Christianorum flons seqiiehatur
et renum, qnoni:im lotis visceribus le diligo ; et oiiiii. Ille aulem exhorfabaliir eos Iilandis exhorta-
propler nomen sanctiim tiiuni terrihile niori desi- lionibus, et alloquebatur de via dicens : Non
dero. Esto adjulor raens ne fragilitali.s limorte ; vus, oarissimi fllii, hiijus lahilis vila; perturbetad-
confiteiitis mentein concutiat, qui de .idvorsitatilius versilas, ut discedalis a fide Dumini nostri Jesu
sidus es Iriuniphalor et reclor. Christi, qiiam meis exhorfatiouibus creditis sed ;

4 Alteradiejiissil Tarquinins S. Folicein Episco- state viriliter et confortamini. ut ad illam gloriam,

trrUet Dcos, '""" «^^liil"--", te honum ot pru-


cui et dixit : Video ad quam egoonini alacritate festino, pervenire pos-
denleic, nolo ut interficiaris. Veni, et adora deos sitis. Ha:c audientes venerunt ad loium, ubi decol-
magiios, Appollinom et Herculein et eris summus latus est healissinius Felix a spiculatore,
:
noinine
Puiilifcx oinnium dcoruiu nosln.rum. S Felix re- Sevibo, medioforo. UbiduoclioriAngelorura (luasi
iii

spfudit : yiiam niiseri sunt dii tni, ot miserrimi uiii, ore psallebanl, dicentes Veni fili dihclissime, :
dicollulur.
oiniies qui eorum cullores sunt. Insensale et impie, dispensalor boiie, accipe coronam, quain proniisit
aspice Deos, qiios colis : qiiia oculos haheiit et non tibi Dominus noster Jesus Cliristus, quia recta facta
vident, .•iuroshahentotnonaudiunt,m.inushahentet via tua, et pr;eparata est habitatio sedis tua). Quo
non palpant. pedeshabent et ni.nambulant: manibus audito Pagaiii expavescenles fugerunt Christiani ;

sunt et arto singulorum constructi, qtii slat, slat vero occulte. cuin magnis laudibus et inenarrabili
semper : qui sedet, numqiiam ail surgendum habet gaudio, abslulerunt corpus sanctum, et sepelierunt
virtutem ; quomodo eos Doos noniinas, qui sibiinet cum lionore maxirao, ad laudem Domini nostri Jesu
ipsis nulluiu pra;here possunt nuxilium 1 Tu ergo Christi, qui vivit et regnat in secula seculorum,
magis convertere, et crede omnipolentemDeum esse Ameii.
omnium creaturarum factorem, et Jesuiii Clirisluni

Dii
:

DEGIMA OCTAVA MAJI. 169

.
DE SAiNCTlS MABTYlilBlIS C01VSTA.M1.\0P0LITA.MS

URBANO, THEODORO, MENEDEMO,


ET LXXVII PRESBYTERIS, CLERICIS, LAICIS.
COMMENTARIUS IIISTORICUS.

Cultus apud Grsecos, Acla ex Socrate, tcm()u.s maiijrii.

ervetiisiiim MS. Sijnajarium Ecclesix Con- faciunt : ipsitiuesuccenso navigio, scapham quse
AN.VO CCCLX.\.
tandnoiivUlause, (jiwd spectiH ad Colleginm sequebatur conscendentes revertuntur. Forte for-

CiiUus sacet:
P; Cliiromontiiiium Societatis
noOis sanctos Marlyresaitwm Mnji
/e.sit Parisiis, hos
sic piofert:
tuna ventus sub.solauiis graviter spirat, navigium-
que jam succensum tam vehemenler pellit. ut ce-
lerrimo cursu per niare prolaberetur. et usque eo
duraret, quoad in navale, quod Dacidizes vocatur»
/.«voe TrAyiOtVjy Et certanien sanctorum
Aay.uoi^i^r.i;. appejlcret: ubi, pariter cum ipsis piis viris, tandem detaii prope
Martyruni, Clericoruin quos Valens
et laicoriini, penitus abi^uniptiim est. Crebro senuone apud mul- Dncihtieti,
impius nfivi impusitos, igne combussit, prope Dacy- tos usurpatur, hot- crudele et impium facinus mini- submerguntur.
bizen. rae inultum fuisse. Nam stalim po^t fanies acerbis-
E
n
2 Rem iiesfam Inte descrHnt Socrates lib. 4- Ilistorix sima per universam Plirygiam pervasit, ita ut com-
Ecclesiaslica^ cop. 13 his verbis .- Iinperator Valens, plures incolai istius regionis.exiguo temporisspatio
Aiuiochiara ire maturans, Constantinopoli decedit necessitate adacti, tam Coustantinopolim, qiiam ad
cum venisset Nicomediam Bitliyniie, ibi ad tem-
tiui alias provinciat! confugerent.
pus commoralur.... Tunc Constantinopoli Ariani 3 //nc Socrati-s, qiix contractius descripsUNicepho-
Ob Ariationim
inajores spiritussumere.et eos qui deEcclesia crant riis Itb. n cap. )6. Eadem ctiatn rcfert Sozomemis iib. 6
sa:rUiam;
verberando, contumeliisufficieniio, in careerem con II istorin' Erclcsiaslicx cap. 14, iibi simHiter octoginta
liciendo, pecunia multando, omnia deuique infom -
viri Ecclesiastici dicitntur niissi, qiii libellum, in quo
inodorum genera, qua; erant planeiiitolerabilia. illis sua scripserant poslulata, Valenfi Imperatori tra-
imponendo, gravivsime divexare cce[ieriint. Illi cum diderunt. Dein inquit, navis secundo veiito acta ad
Utec ferre non possent. Imperatnrem deprocaturi 1'acibizen, qiii est locus partis iltius Bithyni» quae
adeunt, ut si non omnino, aliqua tameu ex parte mari adjaoet, ad portura apjiellittir ; qnae slmtil ut
Arianoruni violentia liberarentur. Verum illud ani- ten-am attifjit, una cum ipsis viris flammis absum- a Theodoreto
mo agilanles, Iouj>e opinioue aberrarunt; prjeiJertim pta periit. Theodorctus eamdem historium uou satisdi- rrosbjteri ct

oum ab eo jus suum obtinere sperarent, qui iyjuria- stincte narrat Ub. 4 cup. 21, dum iia s^ribil : Cnn- Mai-tjTes
fiabUi,
rum iilis allatarum auctor fuisset. Nam cum viri stantinopoli, Ariaui, navem
Prpsbyleris refer-
piis
ordinis Ecclesiastici, octoginta numero, ad eam rem tam, sine saburra in altuni impulere tum ex suis :

delecti {inter qiios priucipem Iticum obtinebant Ur- aliquot alteri navigio imposius jiis^ere, ut Presby-
banu^, Tiieodorus, et Meuedemus) Nicometbam ad- teroriiin navpm incenderent. Quo farto cum Ipne
taudali a S.
»ii55t Nicomc- Iinperaturem supplices orarent, vim sibi
veiitareiit, mariqi:ecoi:flictuntes,tandeniin profundumdeniMsi, Greijur .\a-
diam ad illatam docerenl, et iticominoda quee ab Arianis ac- marfyriicoronam adfptisunt. /idhos Muilyres ztani.
aliu-

fmpcratorem. C^pissent ei
proponereiit ille, quamquam iracun- ; dit S. Greijoriits Nuzianzenus in Oratione ad Arianos,
dia erat supra modum in ens inflammatus, eatenus dum eos aUoquens inler aUa sic perorat ; Quo^nam
tamen eam occultavit, quoad ModestoPrjefecto clain Presbyteros ignis et aqua, elementa inter secontra-
Q dedisset mandatum, ut illos comprehHusns morte ria, diviserunt, novo et inaudito more navigantibus
multaret. Mortis genus. quoniam novumet peregri- pra^lucentes, simulque cum ea navi inqua soJverant
num operffi pretinm arbitror litteris ad poste-
fuit, conri.igrantes *?

roruni memnriain commendare. Prcefectusadmodum 4 Contigil prafatmn iler Vuleutis Imperutoris anno
extimescens, ne si illos pabim et in oculis omntum CCCLXX, VaU-nliniano el Valenic iii ^iuijustis Consu-
trucidaret, multiludo impetu temerario incitata, ip- Ubus, el nieiise Mojn fuisse il/um Niconiediie co/Ugimus, Coronati i

sum seditiose adoriretur, simulat se in exilium illos quod ex hac nrbe prnfectus Ctjticum, ibidem legem xvk, ri\.

missurum. Illi rem excelso et crecto animo ferunt. Quorum appellationes, ad supra memoratnm Mode-
navi imposU,
(lein ucccnsc
Preefectus itaque jubet eos in navigium impoiii, pe- stum, tunc fuctum Prnefecium Pr^torii, dedcril iv Idus
rinde ac si in exilium recta abducerentur : nautis Junii. Fuerunt erijo ex jam relatts Martijrihus alii
tamen in manJatis dat, ut cum ad medium pelagus Presbyteri, uti eos appellanl Naiianzenus et Theodo-
perventum foret, naviginm succendereiit, ut hoc reliis, (i'i(CIerioi, sirnEcclesia^tici, el ?Jo«H'(//(Laici,

modo e vita migrantes, non haberent qui eos sepul- uti additur in MS. Sijnaxario, et si forsan aliorum lio-

turae mandarent. Sic igitur factum i)st. Nani nauta nestiovum famuli : suhmersi autem prope Dacibizen,
ad medium pelagus Astacenura pervecti, iraperata Socrati Dacidizen portum Bithynix.

Maji T. IV i^ DE
170 ACTA SANCTORUM.

DE SANCTA SIRA VIRGINE,


MARTYRE IN PERSIDE.
COMMENTARIUS PRiEVIUS.
Acla ab auctore coaevo Grsece scripla. Dies cl annus Passionis quKsilus.

ANNO iiti-illie.^auros Sacroi,quos descrihendis Sanclorum quam et nos diem servamus. Infra in Aclis martyrii
DLVIIl Jclis in Ilalia collegimui,, primo hco ccnsemus dicitur pa^sa die viycsima ocluva p.r>viji Utfitrioo qui

I
Acia Crteaali jif,^,^\ caiticitius
cos,

'tein
quos in urbe liomiina
quos Ftorentiir nolis
HMioihica Mcilicxa
jAiiiiiniis tihluniiinns,

su)'}ieililiivit iliui^tris in

: in qiiu ciim be-


ac corrcsponilet itostro
nostro
loco
Majo :
menst
et in fine dicitttr

Betliarmats dtclo strangulala;, a


Februario, ut

fijeli
'koxtp.it}toc,

quoi eidem Siimlx, in dmersus a


quodam Bealo,
''"""'""•
die

auclorccetvii,
^^^^,^1^ Mogni Diicis a/JiJrobatione lics fcres menscs con- ex Lasumis Begarmxorum vico, ctii suas Rcliquios vi-
sumimmus, atijue inter a/ios rcprrimus codicem Plu- vens Iradi jiisseral, extructum sit oratorium : qiio con-

tei numero XIV signalum. In liiijiis lolio primo con-


IX venicnles undiqiie fideles, attnuam ejtts metnotiam tn-
Unrbaiiliir Actn Murtgrii S. Sirie Viryinis in Perside stuttranl, ipso quo passa est die.
pusxx, liacieims inedita cuni lioc titulo : "A0/.r,5ii, t«5 5 Passa est aulem S. Sira, ut initio dicilur, anno
ayi'(z; MdpTupo; li^fiti, iJ-ix^-o^^ijoiar.i h lU^ciOi, cuy- xxviii Chosro» Senioris : nin annus dctnde niim 26 '"*"«'''"
„ an.558
^ yevi'5o; Tuy/^avou-jr,^ T/j; itaiy.:, ToIivoq^jX, nat aijTyi; componttur cum aiino Uriecorum DCCCLXx. Illa autcm p;
vocalSlram p-if-vf.cxcr.i, cr.i Mimtm XuifinJ tou vuv (ij^aiAeuov- Gfivcoi um ^ro,qua cliom libri Macbabtvorttm ntuntur,
to; 1Ieooi'oo;. Certamen sanctai Martyris Sirae. Mar- et ciijiis toto Itnpnio Persico apud Syro Macedones
tvrium passa; in Perside, cognatse .S. Oolinduclias Msus erat tn contraclibus firiitandis, unde etiam y^ra
(qua; etipsa martyriocoronata luit) sub Chosroeavo Contractuttm dtcitur, Jirx vulgarts intlium pra-cedit
Cbosroe.s, qui lioc teinpore regnat in Perside. anitis cccxii ; epocliam suant hobens, non tn morle Ale-
12 i'H titulus, ex quo sciinus aiiclorem Vita: fuisse xandri, quantvis ablioc nomen ferat; sed in aiino post
S. Sirxcoxvum, iitpole qni sub Clwsroe Jiiniore scrip- eam mortem duodecimo. quando Seleuciis, untts ex Du-
scnt, snb ctijus avo seniore Cliosroe pasna est ipsa cibits Jlexandri, victo Anttgono, Babyloncm, Mediam,
S. Sira. Interim num. 18 Acta ad longum conscripta Susianam, altasque Proviiicias Oiienlis in siiam redi-
aHcgaiitiir, qiix utinam aliijuaniio invcniantur el num. .'
gens potestalem, fiindavtl Iinperium Syro-Macedonum,
16 tacctyjuctor, per qnos et qiiomodo baptizata fiierit, ut Cltrottograplit notant, et cx iis Labbxtis Inlroduct.
propfer praesentera reruni statum; inilicans etiam Cltronolog. partc 2 cap. 43. Hos porro cccxii anrtos si
eofnotam S. tunc Clirtstianos haiiil sntis libere egissr, fortussis post detrahas ex numero aitiiorum DCCCLXX. manebit anntis
" ** vtclorias Persarum conlra Christiunos,qailiiis an. dcxiv, DLviii, compoitemlus cum anno xxviii Cltosrox,
soltem "nno Clios-
capta IJ icrosolyma el sancta Crucc abducta in Pcrsi- tnchonto : conseqtielurque, regnare lntitc cwpisse anle "''" '*
dcm, imolcscebant nimiiim barbari. Ex tioc titiilo prx- Februariiim (nam in Febriiario mottua S. Sira est)
terea atidisctmus S. Siram fiiisse cognaltim S. Golin- Dxxxi, ^tii-m ejus primiim aiinum etiam Calvi-
aitiii

duchse tthisiris matronx, qtia: alias Maria dicta coha- siusnumtrat. Iniertm Tlteophanes toto qutquennio citius
litavit Arcltimago, at CKlcsti viso ad Chrisiiim converso, exordium ejus tiotat, sub antiuin Aleicandrinie jErx
sub eoilcin seniore Chosroc, tempore Mauntit Inipera- Dxviii, qiii est nostree vulgaris /Erx aniius dxxvi.
toris dira pnssa, ac tanilein llberala, ciim muita miillts Qiiod prtma frontc f.a se mtlii objecit, acsi, quemad-
bencficia pra-stitissct, ad Cbnstum miyiavii. Ciii S. niodiim verum Clirisli natalem oitnis quinqiie ci-
Golindiirb»' celcbicin constitutum fuis.ie culliim Con- liits slaluendtim 11 enschenius daeuit, sic ettatn
Epocha
S. Tryplionts Mailyris, scimiis
stanttnijpolt in ccclesia aniiorum Syro-Macedontcoriim promoveri ad anitos
Q ex Mentvis Grxcis Basilii Imjicratorts, ct pricclartssi- totidem possei ac deberet : nec errorem cognovi
, ntsi K
tno MS. Sijna.rario Grirco Ij^cclcsiue Constanlinopoli- post diem Itiinc xnn jam totitin cccusum. liecudenda
^
tanx, qiicd liabiiimus nobts conce.^sum a nostris Purin- ergo ha'c pagina ftiit , ne error perennarel, et
rece-
nis collcyii Liiiinviciani, in quo ud dtem Xli Julti lonyis- dendiim a Thcopltane ; eo forsilan liipso quod
alicubi
simtim ejiis encomtum profcriur. lcgcrtt Chosrax a Cabade patre suo Iteredcm
et succes-
3 j-Icta bsec Grxca Latinitale donavit iiosler Con- sorem designotum fuisse aitiio tslo dxxvi, et
credideiit
radiis Jonningiis, qtti in aitxtlium tantisper concci.ms anttos ej„silem Chosrois XLViii ab islo
principto rtume-
Ba ooititjus
*'""' /'''"" '^'cf tomi Maji alisolvcrcntur o pr,tlo, iiiter- randos; foiiassis nec scivertt Ca'jadem piislea
adltuc
Liitiiie rupto Itilcrarun, bamanioriitn doceiidarum ciirriculo, vixisse aiinis qiiiiiqtie, itec nisi lits exaclis
vitcutim morte
rtdiUio? in bac S. Sira ca:pit felicilcr siylum exerccre. Eadem siia Tltroiiuin reltquisse filio. Labbxus et alii qiiidam
anlea tnterprelalus [ueral, in longiorem spem nobis ad- inilutm Cliosrois ad anttitm Dxxxii differunl, allcgato
ditiis socitis, P. Daitiel Cardontis pise memorix : sed Procopio : sed rem tlle narrare conlcnliis, nultos
expti-
quia tilulo carebal, eo morluo intcr atias cliartas inobser- mn tempotis qtio acta sit Cltaructeies, quare liuic tam
vatits latuil ejiis labor, niiiic primiim ctim lixc prielo antiqux V:tx duclo inde calculo securius slubiliir.
et
danda sunt iit coiispcctum oculosqae detluctits; qtiod hic C Tlieopltuitem porro sic ut supra dictitm errantem
tanien indicandiitn putavitntis ad niemoriam dtligentis- secittus ego,circa
lotam Regiuvt ejiis tempoiis cltrotto-
simi viri. logtam,in/liinot.aadproximumcap. 1 {ne paginam \7^
4 Referimus autem ipsam Sanctam ad diem hunc stmiliter debeam recudeiidam
tradere) necesse habeo Tlieophanet
jMiiur «iti XVIII Maji quia hic preepoiiebatur in MS. codice Grxco, camilem pnmam Aiinotationem in
hunc modiim refor- correctus.
18 ilajt, in qno scquelianlur otia pluro yjcta^ ad sequcntes dies mandum untccedentcr prxscribere :

Maji etucidanda. Pultnnus enim qitod hicdiessic ttole- a Regiiare Cliosroes Scntor anno apud Syro-
cajiit
liir, quia ejus vencratioiii Ecclcsiaiitiae sitassignottts ob Maccdoiias 531, inchoato a kalendis
Octobris Janua-
aliquam corporis trai,slationem, uut Ecclesise illi con- num nostriim pnegressi, ante aititi prxdicti Februa
StfUCtir dedicationem,aut aliam nobis incognilam causam. num et regnans annis 48 pervenit usque ad
:
579,
DECIMA OCTAVA MAJI. 171
A quamlo succasil ei filius Hormisdas; alqiie hiiic, jinst Chosroe 1 amiserat, Hormisdae decennio annos loti-
10 annos regni per sciUtiortem ituciim exauctorato, dcm aditidit; rcquare eum facieus annis 15 el sic ad
substitutus est /Uiiis Chosrnes II aniio 590. siibloins e lcijilimum ChnsrdPs II initnim ferc pervenil. Quid a«-
vivis anno reijni sui 39, Christi fiiS seciiniliim nos, tem circa ipsiini anniim, qno victus cst ab Hcraclio II
secundiim ^leiandrinos vero 620 ."
quem tcrminum, hic Vlmroes et a filio Siroe necatus, iilem Theophanes
jam nimis manilesle notum prsevertere non audens pcccet, et cuT annos 627 et fi28 m unum conflaverit,
Theophanes, ad supplendum quinqiiennium quod in diximus in Exegesi prxhm. i ad'i tom. Martii.

A0\H5:ii: THL Ar. mapt. siphi:


Ex MS- Bibliothecx S. Laurentii Florentix Pluleo ix Cod. xiv.

PASSIO S. MART. SIR/E.

Auclore coaevo, Inlerprete Conrado Janningo. S. J.

CAPUT I.

Ortus Sanctm et educatio : visiones varias.

ITlulta salutis nionumenta, humano generi propo-


sita, divinisque historiis ad instrurtionem nostrara
n
7TpoKaTe6X/9r,(;av, v.ixt TaFi; Oet^ati; ouyypo-cpati;, 7:00^ x-nv
utilitep relicta sunt : nam partini verbis. qucP in illis ypere'pa:' Tra[5'7ywy!'av, X^r,f:{^(uc, hcxmTiOr.ay.v y.ai Sii
divina quadam virtute loqni videntur, docennirvir- Aoywv yxp twv Ouwdhx;, ujr' «Otwv Kr.puizouivttiv rr.v
tutem , partim facfis, quEe ibidem perspicue exhi- d^jtrrv 5i5occy.'i^i0xt xai Si' epywy -nxXiv twv ijU^iarvwt
bentur, ad honestatem dirigiraiir. S^d, qui ad exi- eyxet/1/e'vwy auTar?, TTpoc t6 y.vXov oiJr.you^eV. 'kHd
miam beneficentiam nos incitare humaniter ac variis TTp&i; TiX-ioiv Ivtpyi^jixv ttt?.av9pu)7TOi); nai 7ro?.UTpOTrW5

Recentl adhuc
modis nititur Deus, optime nobis consuluit ex prsB- y^di^ Q Bgoc TTpoTpejT^JfAevoi;, eiJoxrcev ev tw TrapovTi
mevuiria sentia, cuni non modo scripta historia, verum ipsa y.atpo), jxr, |jlovov e/. rr.c, tojv yeyp«f;ijji£vwv taTop['«;, aXXoc
quoque exemplorum inspectione oculari nostrara y.y.1 i^ avTi^i; t(Lv 7:cTTpayfxe'ywv aCTqj|/t'7? t>;v y^g-ioav
excitavit alacrifatem : sic ut prisca monumenla con- nrjo%[j.iy.v avaxa^.erjai^at, i'va rx [xkv auycdx Six Ttov
firmaverit recpntioribiis, recentiora vero antiquis ve'oJv TTtaT^jJCY.Tat /.sf^opOf^jjuaTy, zai Ta ve^a Six -wv Tra-
exornaverit. Quippe qnae olim a majoribus nostris ?,aiwv y.onixr'jr,xo'i jT?.EOve/.Ty'ijaTa. Kat yap xat Ta TTpo-
ostensa sunt, sfabiliuntur nperibus ; et qujc ntincad TEpov jSeoaiouvTat ^tx zw epywv v7To5iixviJji,eva, xai t«
imitationem illorum Gunt, illorum qnoque exemplis TtapovTa xoapiouvTat zoic, ^..o-i^nic. «'.jiofjiotoup.eva. "^OOev

ornantur. Hinc quidam, qui studiose vitam suam 07Touoarot' Ttve?, zrj fj-uvtytT fjie).e'rr) Twv y.xXw tov eau-
assidua virtutum consideratione dirigunt, et ho- Tov pi'ov t^^vvovTe;, v.at 7Tpo; tutto^ «et xr,~ ci^izr,c, diio-

utilifer scribe-
nestatis numquam non intuentur exemplar, deside- cXfTTovte;, eTtoOrcav eyypac^xivat Ta ovtw; ett' oijieiiv

tur S. Sirx rarunt litteris qu* tam forliter corara


raandari illa, yuo)v iJta^J^y.^evra, v.xt xotvwi; TTpo; 6^e'?.£[av toF; Traii
martyrium. ociilis nostris gesta, quaeque ad communem utilita- 1\j'jLZz)'.wvxx, 7TCi6;Te Txv (^i^avuTTouvy.ctv x«i -^r.vzw et;

teni omnibus profutura sunt tum ad pmpriam , 'j-TTepov ei^riiv. OO ^s yap avJpo; ayo)vi'TfjtaTa TtpoTtOe-

cognitionem, tum ad memoriam posteritatis. Neque p.£9a, r, Ttvo; tw svTpa^j-evTOJv Torc 9et'o(i; iJt^a^yptantv api- F
veroviroriimcerfarainaproponimus.oorumvequiate- aT£'jp.aTa- a?.).a yuvaixet^ai; ^jiijaewi; •/.x%(jO'tiiicttct, xai

neris divini verbi esca enutriti snnt prceclare gesta : Ex vixc y'Xtxt'a; 'E?.5.r,vix)o Ox/CJtottx auvTparyet^ir; av-

proponiraus antera, quam recte muliebris naturae 5oayix9r{jy.zx, fjLr, ^k fzia; twv TrporrSaXovrwv dOlr.atti}^

sesus vifum ordinaverit, qiiamqne viriiiter tenerae eJ.aTTOuueva' xa! outs eifj^eveta cfuoewi; zauzr.v ece^uaev,

setatis virgo, quae impietatera Gentilium una cum oiJte veoTr; Tr,v Sixvoiav a\/rric aveppt^irioev Te xai uttc-

lacte hauserat, dimicaverit. ne nno quidem pr?elio ^auvo)oev.

ab irruentibus adversariis superata imo n^que in- :

firmitas naturEe ipsam debihtare. neque ardor juve-


nilis raentem ejus infiammare et succendere potue-
runt. 2 T''-> yao eixoaTO) /.at oyfjow iTei Xoapoou tou Iljp-

2 Anno quippe vigesirao octavo Regis Persarum cojv Baitieoic, xvE-i^ivr, v.aOc!ii:t'j Ttcxa9apo; fzapyapt^Tr^

a Chosroae apparuit, veluti purissima qu?edam mar- r. fxaxap['a ^tpy]. ex pieiou tdh.c, xufia:o)v tw xaXXet tr,c,

Nata hfec
garita ex mediis maris fluctibus, B. Sira, pulchri- etc XoiiTOv 7T('oT£ti); 5taXa'fX7Touaa, xai Tti» fi£ye'9et T195
patre GentiU uTTepE/ouaa. 'Rx 7T0>'-W(; yap
tudine fidei Christianae resplendens, et magnitiidine Ji' auTOV a^XyicEW; fXEV
et mago.
wpptaTo \ip/a5e?euxou J.eyoufyevriC, ex pt'!:rc Se y.ctt yevou^
certaminis, quod Christi causa suscepit, excellens.
Oriunda erat civitafe, quse b hirchaseleucus dici- ( xar/iyETo lou xapTTo- ; asi tw Oiaco>.w TTaf-e/WTo;. Ux-
ETTi'arptov, xai ti:v
tur; gfnere et stirpe, qnre uberes perpetuo frucfus tioa Uyiv tri ^(Ja/.i^ tVj; ix7.yixc,

diabolo proferebat. Pafrem habuit scientia raagica ett' avTofc 3txavtx);v ap/rv txavov ^tavuaavTa /povov,
insignem; qui multo terapore imperium exercuit nal zr, piaywv >'ye//ove('a t»? ltyojj.ivr, MauirTTou9:i
Twv
r)i^aaxaXi'av evTe?.w«
judiciale, Magorum supremo Magistratui, quem TtXrat^aavTa, w; tou ZtopoacTpou
twv Xpi5T(avo")y epuaaT-
Mauiptam ipsi appellant proximus, utpote qui doctri- axptgwaavra. ToooOtov Qs t6
T£To a-iyf/a, yai iBiav ^uya-epa Tr; Trpo; avTOv; ofzt-
nam Zoroastris accurate didicerat. Hic dngmata
c
rr.v

prohibetur eTi£f^e?.raaTo, w; fi)i Je Ttapa to")V xra


Christianorura tanto prosequebatur odio, filiamque Itac, Jtaxo))-u£(y
Christlanorum yuvatxwv ouy/wpetv auTr.v avaoTp^-
propriam ab eornm congressu arcere tanto studio yhpai iX^rvt^O^wv
_congrfissu
Sia To TToXXaxt; auta^ Xp(OTtav(x>',v «xT«o0a(
:

satag^bat, ut neque cum Gentilibus istius regionis ffieo9a(,


TuvT^^eiav
, :

172 MARTYRIUM S. SIK.^ IN PERSIDE.

. ffuvr,5eiay a).>a 'frjrnr.% tiva /xETe-JTetO.aTO sx T«i Ilap?, mulieribus ipsam versari pateretur, propterea quod
oCTWt; ).iyniJ.('jr,^ /"'>&«?, ««^' ^^i' Tttz^a t>?^ (iy.ytc/.c vj(' illje cum Christianis s^pe agerent familiariter ve- :

$p'jTa.i -n/.iyru Ttto TavTrt; (jvj oiiv tt;; yvyxixo; rum mulierem qnamdam tran.^^misit ex d Pars, ita
oivaTpE^eTai, xxi TOtyyr*; 5ixyt>y/f, 'jiive')i';£Tat. MtTa rcgio appellalur, in quaerrores m.igiae oranes repe-
Je Txy TOiwyrr,!' avaT^>o'irv Tratpa/pi^p-a Tra).cy xe 7t«i- lire licet. Ab hac igitur muliere educatur, ejusque

(Jo; TOi; Mayon; 7rap7;5i'^oTa(, y.at T>;y (i^e/upWTaTKv assuesrit conversationi :sic autera educata, etiam-
«OTwv h.e.MOta:v TratoeojTat, w; y.at zr,v ixvavY.ytr.v ?.a- num puella, mox coramittitur Magis, eorumque
Tpe/av ey.re?i7at Tr.i^ '\xi^ ltyofJ.vjY.y, xaO' iiv w; erfi execrandis deliriis imbuitur, ut arcana quoqne deo-
oeuvor; y,aOop9f*>i5a';tv vj^c^vvwzxi. TaGta ^'e Trept au- rum saccificia, lasth dicta, quibus illi non aliter,
TK? Siilr,)S'ijj.VJ, oi> Trv Hrrff.tjiv fxr.wvxi iTro^jJaTovTe;, quam caslis quibusdam ritibus gloriantur, faceret.
«?.?.« TT^patvi^-jai fiou/'Jp.evoi, roi''») 'jyiTw y.«t TpOTiw H^xaufem de ipsa retulimus, non amplificandae rei
(iuv£i'/y;TTT'j Tey.xi-ctfvMOiTi^j, xat tt^o; z'a (uOirt t/;; a)-t- studio, sed de.siderio docendi, quibws tenebris invo-
&et'a? auOsffBI^TO); TZ^^onr.yyr.aEV, y.vi rag 'o'j Otabo.•la^ liz- quibus moribus assueta fuerit; et quomodo ad
iiita,

9o^£['a; eEecj-uyev. lucem veritatis accesserit sponte sua, insidiasque


diaboli effugerit.

3 T;).& (0)0:11« yaj» x$r. roh Tr,z //ayt'»? (:;a9r;/«Tt, y.ai 3 Jaraqueperfertnm magicaeartis nefandorumque
Te^.ei&jOcria 10^1: Tflto"/,; j3^e?.uy//ai3i, yeyovev ev ay^aw t»:; sacrorum cognitionem nacta, in flore versabatur
vedTKTo;* oxTojy.aiJe^xatov cto; txv rXiyAXv «youia juventEe, deciraum agens et octavum annum, qua
K«9' jiv AotTriv ro a.yv.%v Y.xi 7rov/;pov iJiaKp('veiy Tre^^u- serate ita natura comparati sumus, ut quid cequum,
xecfivj. 'AX?.' ovy. jj^e^Triev Trv v/. tov o^^iJiioupyou sp-jat- quid iniquumsit.popsimusdiscernere. Hancipsainsi-
xo); Tof; flfv9p'i)7roi; i':nx^f/.(vr.v JtaxpfiO, ov ^s Taf; tam bominibus ab artifice natura discretionem non
Tpv^tar; ey«'3yo).ouju.E'y« 'tou awptaTo; Yifj.y-i/oiiimv ti^v t^5 eKpulit, nerjue deliciis corporis cognitionem veri-
a/.y,Oe('«; eiii^yvwjtv a?.?.a, x.y.Ta t/> tou 'yXTroiTo^.ou Tra- tatis extinxit : sed secundum tradilion-^-m Apostoli,

B oa^ooiv, TTayTa iJoxipiai^iiv rat to ^ta?.oy xsTej^eiv §i9.yo- qua jubet omnia probarj et quod biinum est teneri,
^jvjriyiixv, -ny^iSvj piEv v'j%c rr.v T'7iv ep-i^avjjy yuvatxf^-/ continuo illustrium ferainarura des|)Pxit ccetum,
ovyouai'«v, a7re'?.(Tie ok xai t>:v TTpo: v£o-j; xai Tr^.ovToxo- jVvennmque Eetate licet oplbusque florentium con-
ptoJVTa; of/t),t'ay Tviv 5e Trpo; Ta; evTe?.er; (lev to) ^('w, gfessione abstinuit : in earum vero mulierum, quae
xs-jfj^i^ou; ^e to^; Tpoirot; Tr/xnr.ovj 'ivrcxltv, y,at Guvr'9£t; vulgares genere sed vitre integritate conspicuse
y,«( c(/('Xa; ^/etv eTTrourJai^ev. 'A^?.a eTrei dr. TauTa; ru&ta- erant, consuetudinem seinsiniiare desiderabat, etut
xev T)?; e(; XpiOTov Trt'nTeoj; avT£/_o^jL£'va;, Trpo; exe('va; tales familiares sibi atque amicas redderet dabat
^ev (pt^oTT^Jvt»); eTTOiitTo T>;v Trept rou ^oypiaTOc Cr'Tr,atv, operam. Sed ul)i comperit, hasraulieres fidei adhae-
xa9eKVT)5v ci'; cp(?a?.y'Oo); ETreoyJTiii t>:v zwj XpcjT^aviv rere apud illas de dogmatibus
Christi, diligenter
TTpo; ra TtTjv E/?.y'vo)y T;apa'9etJiy, w; xat iJia Touro tto?.- ejus in-juisivit; autem ipsa cognoscendae
apud .se

?.ax!; et; ExxXr,ot'ay d'^y.vo)c e^aiouiav rwv Qei'o)v ypacitwv veritatis studio in«tituebat comparationem Christia-
«xpoa-jaTGai, xai ra £•/ aurat; Te?.ou/x£va Tr^^Xty TTEptep- norum inter etGentiiium ritus:itaut eadem quoque inqtdrit in
ya^jaoOat. 'Opwna 5e tov XpniTtavtrjpioy xarx ttoXu de causa ecclesiam stepe clani ingressa sacras Scri- riiiis Chri-
stianorum.
oia(fe'povTa t>7 re to)v ^oy^arojy oo^orr.Ti, xai t>; tou pturas audiret, ct quae in iis perfectiora erant exe-
pi'ou xa9ap(Jrr,T(, e^tptyev touto ptft?).ov 7rpoi('9£59«t, v.xi queretur Meute vero perpendi^ns professioneraChri-
Tn; 'm?.r,v[Xii; T£paToXoy('a; a(f('oT«a9a(, x«t XotTrov stianam admodumdiflerre, etdogmatum reclitudine,
eTrpay(j.aTeuero y-r. v/.$n^r.vo:i avjpt, zat raF; (Siortxar; et in^pgritate vitae a sua judicavit illara
: potius
ex TouTou TrEptoTiJoOyivat f/.eotf/vat;. 'li; eyTeuOev anteponendam esse, et a portentosa Gentilium
ey.x?.i'- nu-
vetv f/ev i:r,v t^I^v av^poiTrwv Oe'av, aficvpojoai ^e xai gacitate abeundum
t):v ac deinceps in dlud unura
:

Tou of«)|:xaTo; tipaioTr,Ta, vxarii^at; kxvxr.v xai eTepai; incubuit, ut ne cui traderetur viro, neve curis ad
xaxoira9et'at; exTrxouoa, xai x'ivtv hO' o-g Tau otj-eotv seculum .spectantibus di.straheretur. Utque imposte incdia sc
eTrtoa^Aouoa, a?.).a ev toutoi; /povd ^^taTpi^oovja, riim
TroX^.i-jj oculis Iiorainura se subduceret, et corporis viacerat.
xai eavTr.v o(j)(fpoyco; ^tac&u/.aTTOuoa. venustatem depravaret inedia, aliisriue asperitatibus
;

se confecit, quandoque et capuf pulvei^e aspersit,


imo vero in hisce rebus longo tempore se exercuit,
et summa cum prudentia conservavit.
4 "O^w; 5ta cpooov Twv .Ma'ywv ei:x'.payt!:e[v kxvir.v 4 Nihilnminus Magoriim metu reformidabat se
UTreors?.?.eTO, (zpxeFv vojjLi^JIovoa Trpo; euoeSetav eppw/iievrv ipsara manirpstare, rata sufficere, si quis addictura
eye^y 5ia'yo(ay, xav pir' ti; 7rappr;otanr,Tai rr.v xXr.Ouav oonstanter pietati animum gerat, tametsi fidenter et
ovTTW yap r/ivwTzey avayxaTov £^^«1 Trpo; cWT/^pt^av i^y libere veritatera proloqui non audeat: nondum enim Rom. 10, 10.

ei; 0eov cognoverat, necessarium esse ad salutem, intrepide Matth 10, 33.
fzera Trappr,G('«; ofio>o-/t'ay. Kap'ji'a yao orotv
r' ypacfyi, 7T(oreveT«t ei; S^Lxaioouvrv, or&f^iaTi ^s 'i/7.o?.o- ac palam profiteri Deura. Corde enim. aitScriptura,
ysrrat ei; GO)Trp('av. Aia T'jvro iJe xai K'-pio; eXeyev creditur ad justitiani, ore autem fit confessio ad Morbo cor-
"OcTrep crpvr.G^^ra^' ik. e^uTrpooOev rtJjv ay9p'jjirwv, salutera. Propterea Dominus quoque repta
apvy'GO- Qui ne- dixit,
pa( «UTov xo!7w ^fJTrpoo^^ev rou narpo: fxou, tov ev ov- gaverit me coram horainibus, negnbo et ego ipsura
pavot;. "KyOevya^.tTTyi cvveyerat yico), Ji' y; t)^,v eavry;; coram Patre meo. qui in caMis est. Hinc giMvi
ctfavepwoev 7Tt'GTiy. KaraSaXouoa yap tov fiy.oaptw; av- corripitur nmrbo, quo fidein snam palam facere
T>iv wjrujtv iaaao9ai fty.re ro Trilp, ptr.re ro u^wp, r. rti coacta est. Pra^sumens enira nullara sibi medelam
aXKx xwj Rlaywv oegacptaTa, TTpo; 0£ov tj^v eauT>:; xap- aquam aut alios Magorura
adferre, aut ignera, aut
oi'«v eEe'T£ivev, xai zf.z, ^rpoGeXOouar.; TrJ) Xptcro') \y.v(x- ritus posse,cordesead Deum cnnvert.it, 'mulierisque
vata; VvaSeyeTat yvoyrv. Y.oii 5i' wj exe('yr.v Chananae^B ad Christum accedentis animum sumit
9avfjia?o- :

pcv aiTroaoav xai ra tov; xvva; ex rwy ix^rtTrroyrwv quam miramur


si pelentera ut vel cum canibus nu
ijxXt^o^v Tr:; Tp«Tre'!:/.c twv xuptwy aurwv
rpecfeo^at, pt-t- triri possit micis, decidentibii.s ex mensadominorum
Covojc «Oticv e-/xwpitiCeo9ai ^('xaiov, o); ^i'
aurtiv twv suorura majorihus encoraiis ipsam celobrari par est
;

!pywv trv Tot^UTrv vn^5i{ly.nxv mcxiv. ACtov yap


VTrep propterea quod ejusmodi fidem superare se operibus
rov youv t«; e/xXr.oi^a; ty.avovervai 9;
demonstravit. Nara templi pulvorera ad recuperan-
pulvcrem
ex toutou xa9aTr£p Tt T^riv etpypievwv tf-i/twv Trape/eiv dam sauitatem sufficere confidens, flliquid ex illo, teivpltpio
auTn Tov; 'lepeu ttJ; exx?.ro('a; efrTy)aey. ''A)>); ei; iiiedicina
twv veluti ex dictis micis, sibi utpraiberetur ab ecclesia;
iTpeG6uT£'f.wy, 'iojavvr,; Xeyoptevo;, petit
xa^ajrep Xptori; t>:v Sacerddtibus petiit. Unus autem Presbvterorum,
Xavavat'«y, ourw y.^i zr.v ravrr;; a(TrGty t^TrwcaTo, fi>i Joannes nomine, quemadmodum Christus Chana-
nseam
: .

DECIMA OCTAVA MAJI. 178


naeara, itahanc quoque petentem repuHt; fieri non 5.

posse inquiens, ut coramunio sitniensio Christi cum TpaiTelCy.; ^xiy.ww ivA ^z ol WovGiy "'EXXrvEq, oai|jLo- ,

mensa daemoniorum : quoniam qufe siicrificant vi'ot? OOoj-if./, oO 0e'»).


Gentiles, dccmoniis sacrificnnt, non Deo.
5 Quiil i^itur ai! haec B. Sir;i? Numqiiid in contii- 5 Ti' oiv i ffOfnvfAct.

et repulsam meliam sui accipit hunc ccntempliim ? numquiil rrv E^oybevwTtv; r, kooc ff/yrv $iix ZYv ziixd^r.y fltiro-
patienter ejusmodi aversione irritata exardescit ira. splendo- azati^^Y.-j eL,E'3t'CeTai Myii:Oy.vjY, trv ro'j yevovi Trept^ac-
ferens
rem generis sui cjnsiderans? Minime hujusmodi : vtiav y.u.'oc. EvT£/.£tay y^^p» ^'-'Jt i,iY.i'7fxtcf.v., ryv.Tfi
onim nobilitatem, non ornatum sibi, sed vilitatem zr.v TOi^-JTr.v tvyhv.%v "OOev Jic tili 7t; iz-r^Y.ij.zlr.fxivr,

adlerre exislimabat. Hinc, uti neglecta


nuUiusque y.y.i ctTT.pLOic, ouTO); ov ^jtjyt^txiv&t xr.y ut:* i/.it'vou yevo-
numeri increpationem ejns non modo non
ancilia, fjiivY.v imnh.ltv ex/.f.a y.xi irpo; ijii^j.rTiy t>;; «iuoopoou-
moleste fert; verum etiara ad imitationem istius arc, kY.iivY.c aOayeTai, ^dllov S's xstt nutovcc rixCTr.i;
Hsemorrhoissaj recedit, excellentiori etiam quam illa a-no-JOr.y avy.^v/tToct. 'Ex-i'vy; fj.£v yap Tfooc Ae^JTTOTXv x«-
studin : quippe illa ad Dominura confugit, quem Te't{iii7ev, Y.xi Kf.'/r.v aif^ovw; ixijxzx I^Xul^ouiav eSXeirev
tacto SaceV' videratesse fontein raedicabilibus aquis largitersca- Sk 5oii).w
a\/-rr, npoceiJparfAey, xav ei iJ.YMy nxo «iJToiJ
dolis amiclti
sanatuv.
turientera; ista vero ad serviim accessit, cum nihil TotouT-ov yevo|:;.£vov tr^ev, Wir.v, •/.«'SaTreo to) xpaora^oi
ejusmodi ab ipso factura sciret. Verumt,:imen uti Xpt-JTO-j Y.t/.^vij.iy(iii x^licrfxivr, zviz izcew; eTuyev. outo);
fimbriam illa vestimenti, quo Cliristus indutus erat, k{<t« to)v exeivoij jreptoXr/iaTwv )^7r:tyjue'voj: y.oLoofj.iyr. zfiC

clam tangendo sanitatem consecuta est : ita hsec ^zfjv.Tzv.yc, c.TtiKxjczv. TotoOrov e| <x^/r.c kv p.urn -y,c
amictum ejus cum festinatione capiendo, jvaletudi- mGXVjic aviB}.dc7r.f:ty av%c, xai rf.i; zoixCzr.c tic o-Owj);
nera recuperavit. Talis in'tio flos fidei in ipsa pul- TTpoi^popov rf.c \jyti7c r/.oixifjxx'» Xapiv. 'A/Aa Y.vi toOto
lulavit; tale sanitatis beneficium congruenter na- TTpo; oQY.yCoLV ctCzfi 701; xp£['TTo>o; yiverorc ^ia yio xf.v

turae sua? accepit. Sed hoc quoque ut ad virtutem ToG QtzijjjLaTo^ exirJiVciv -no^^iX -f.y Trpoc tov XotiTov Te-
deduceretur, accidit: nam rairaculo illo attonita ni- Xetav oyv'(t)(siy. V.i y«p utto to)v aCrou $ou).o)v, 0^,11,

hil antiquius habuit, quam ut ad perfectam Christi Totauryi owTrpt'» TrpOGepyetai, 7T0i'a tic to) AeirroTr, [^on-

farailiaritatera sese applicaret : Si enira lalissanatio 9et'ac ta/vc evaTroy.eiTat ; Aoy('?eTai ouv ).otTroy 5ta to'J

a servis ejiis profi<'iscitur,inquit : quanta auxiliandi seyt'o'j (3aTrTtr;|j.3:Toc jrpoi; a-JTov a^twO/ivat cjvaiTTea^at,
pntentia in ipso Domino insituecesse est? Cogitabat xai ^r.y.ir\. fx-jaxY.oiuiv 5ti'i7Taa9at.

igitur qui modo per sanctum baptisma digna fieret,


qu£e ipsi adlicereret post hac, nec a raysleriis fidei
araplius abstraheretur.
U Verum enim vero diabolus, qui jam inde a 6 \\)X ei ap/w? avOpwTToxTOvo; 5ia'Soio;, xai rw

raundi exonlin homicida fuit, huraanoqiie generi Twv crv9po')Tro)v oia(:ji9ovou/jievoc yevet, ovijc vGv d-KfU/vr,-
invidentissimus neque jam cessavit domestiitis il-
; rjvj Treipaciat za-j-Y.v zxXc oi/.tdxi:, pte9o5et'at; xat «TroTrXa-

lara insidiis aggredi, ac dcipere, et a cognitione, yffjxi, y.xi rf,c Trpo; 0eov eTTtyvtJTewc oi-no^zxfiixi. Nuxto;
quam de Deo hauserat, abducere. Nocte enim ipsi yx^ xvif, 'Yave'^ £-e'Tr).yrrTev, 6*); xlrpiEvr rwv i|ULaTt'o)v

apparens iucrepabat, qaod vestiraenta Presbyteri Tou npsTSuTepoj, xai TraTpwav UTrept^ou^a T^xoxoociy
A diabolo
Denm nip.n- contigisset. patriamque conterapsisset traditionem. 'H ok ij.xy.x^a'x ^tpr errtyvouaa 'Jt?:coXi/.<:v euepyeiyy
iiente illusam Beata vero Sira, ubi cognovit. diaSuIic;im illam in- eivxi, zoXc Oiioic £auT>;v Xoyioic ui/yrMfjtv . 'A'vHypte'yr,;
se dofens. '0
crepationem es-^e, divinissese nracnlis miinivit. Dum 5h Xiyttv Tov EvevrxoaToy i|>aXf;.ov, vi^yToi/.rTjv ev |3oy;-

ergo inciperet recitare Psalmura nomgesimura ; Oiix Tou uij^t^oTou, ev fjyAKfi Tou 0eou tou oupavou «uXtT-
Qui haltitatin adjutorio Altissimi, iu protiictione Br.fjtzxi. Txohc T^rOJkf.y zo).fj.Y.oiy.y i/ityjYifJvj JtxSoXo;,
Dei C(jeli commorabiiur audas facinu^ aggressus
; eauTov ?«eywv e?vai Tjv utf^tTTov, ouTivo; ev T>j T/.iTrr, nxv-
est diabolus, assevnrandn, se illum ipsum esse Al- Te; au).i'!IovTa[, x.at ov aiT>; Tr:e).[v eirexaXi-jaTo. 'II Jr

tissiraum, in cujus protectione commoraiitur omne^, lj.xy.xoix y.i[jf. TCitTov yovxrinxax TivpsxxXet tov Kucjiov,
quemque ipsa iterato invocaverat. Verura beata yvwitv a?,y,9y,vxy «utw 5wpy,9«y3ft xat Tra-^av t>;v ivavTi^av

Virgo tertium genibus positis rogavit Dorainum, ut Tr).ayy,y exToETTET^ai. 'O §h 5taco).o; 7ra).tv avatowc evfj-

veram sibi cognitionem largirl, oranemque contra- TxpLevo; £5:T:EX'vt'vaT0, tov; *U',£t;, Xeywv, zf.v xCvf.c xi/-
rium errorera avertere dignaretur. Rnrsuin aulera u.xXoTi'Czi.v ^iavotay, 70^; TreiparJiior; xx^zrv TrcOtoAy.^S^vai

diabolus impndenter instans respondif, Sacerdotes KXOtfr/.vJxCoy-yc. TauTa Ss ytvii^xi f-^so; auve/wpjTry,
raentera ipsius suis fascinis irretitam tenere. utque rfv -/.x^j^ixy xxjzfic 'Jox.ipta-jai |3')uX'j|U,eyo;, y.xi -.f,v VAti-

tentatinnibiissuis ipsaracirciimveniantintentos esse. vou KovY.oixy T-: y.ri r.xvovfjyixv xC-.f iroeoaiTfixi, y.xi

Hsee vero perraisit Deu'^, ita fieri, ut exploraret cor dif^xltfjzi^xv xC-f.v TTpo; Ta; aurou (j.i%Stixi epyaffaff-

ejus,et malitiara (V.uuleinque diaboli ob oculos ipsi Oxi, tiic uy,x£Ti Tji^ airaTy,).or; «utou ).oyot? UTrayeoOai.

poneret, tutioremque ab insidiis ejus redderet ne:

post hac fallacibusejusdera serraonibus in errorem


adducer-^tur.
7 Ktenim ejtis animatalibus diaboli dictis delusa 7 Kzl yxo Ir. twv o-jto); utio roC o^taSoXou li/^ivTorj
inveterem qnidem raorbum recidit; sed uti errorem TJJV tpU//V ^eAexi^ETXl, Y.xi Zf, X-JTfj TTzXiy fJ-jX).7.lJ.OXVtT0f.(.

suum cognovit, converlens se ad Deum. propriam vo-jw- aXXa To TrX/if^ifjteX:-; auT^; eTrtyvouna, xai jrpo;
infirmitatemconfessaest, veni:im^iie «xpetiit. Mise- 0£ov eTr(0Tp£'i]>ai3a, T>iy oiy.-.ixv xi^iviixv ro^oXoyr.iev, xxi
ricors vero, et amafor horainum Deus pcenicentiam duyywpri-stv f.iYiitv. '0 -Js otvtTi*jpifjjy 0£o; y.xi rfiXa^y-

illius rcspexit pr<Bviderat quippe et gravissimam


: Gpwjro; Tfiv //ETa'yotav auT:^; jTJO-J-roecKTo- Trpor'j;i yap
diaboli fraudcm, et secuturam indi^ omnimodam an- xat Tv^v ToiJ ^taSriXou /xKtnf.v ^o^UoTf.TX, r.ai zf,v tj?;

Sfartyrlo se cillai suie utilitatem. Namque uno d;e ab hac dia- auTOU ^o-jkYiC, TeX:f'av eTTtry/^EtoTy/Ta. Kat y«p /xera ^u,['av

exatlandam per soinnium, perfectam fuioxv Tou avTxv tou ^iaoiXou axXvj%vxi, ^Htxii
boli tfutationeplapso, videt utto
alia visione
Inteltigit. sibi cura Deo fiirailiaritatem ohtigisse : seque dehinc Y.XT ovXa TT.v ytvo\i.ivY.y auTw irpi; 0:ov TeXei'av otxetw-
per gratiara ejus inter Clinsliaiios excellere. Con- atv, v.xi Tyjv eyteuOgy xijTfi irapa Xpt^riayor; im/oor,~
spexit quippe seipsam calicem f(jederis tenentem. yojixivriv uiri Tvi; /xoito^ {it|j'i)7ty. ^F.tzxirro yap £'u-

et priidientern turbis stantemqiie in altissimo gradu


; Tv:y TTOTKptov oirovJii? y.xTe/owjxv /.xi tou oyXot; Trape-

super ipsos Sacerdotes eminere, praelerea conspexit /ovfjxv, iiTX^xivY.v ini Tivo; injrtoXou ^xOixou y.xi avvav
Diaconos duos, qui honoris causa teiiebant funalia. Twv 'l£0;'wv itTHoi/vJixv, Y.xi 5vo Atazv/ou; ttoo; rtarv

Calix quippe fo^deris, quem tenebat ipsa, san- ixjzf.i )x(x::jidyc Axri/ovTX;' r> ptev y«p xare/etv au-
174 MARTYRIUM S. SIR^ IN PERSIDE.
guinem ejus designabat, qui pro Christo offere-

af^a, /.ai ioutw tw at/xaTt t»;<; a:9?.r'rj£(i)5 batiir; et populus festinans accurrebat, ut ejusdera
UTTiiJtix-^ev
xaTr.TrEtyovTa* ot' rlv {ii|ourai, sangiiinis generoso certaniine prnfusi virtute bene-
«vrri; tO>v/r,%yxi. Ixoi
avecei t/.v dici mererentur propterea scilicet extollebatur
xai «uTwv Twv 'lepEwv z.oTijUaTat tojv ev : ,

w; eauTwv ota Totsrvm; ipsisque Sacerdotibus in quiete vitam agentibus


oixetav Co)>;v Jfe/.TeJ.cjavrwv. zric,

aOXr^-re'»); Ouiicry zrit &z'i) Trpo^ayov-sa, /.?:( ^ta toOto y.:ii anteponitur : quia per ejusmodi certamen seipsam
Sid To')v J.eiTo-Joywv ToiJ AeiTi-iToy aJT):; fze-a Xa/iArr/.pwv sacriBciura Deo offerebat ac propterea saeris
;

JopuioperTai, w: uirep "«v iJtVv Coir]v auTov dyaTvf.- quoque Domini sui ministris funalia manu tenen-
tibus stipabatur, quae plus quani vitam suam ipsum
amabat.
8 TouTo 5e To evum^iov roXJ.rv auT>5 7r?.rpo'iopt'ay 8 Noctiirna haec visio tantam ei certitudinem at-
eTToaoev, /.ai eviay^ov o?.'i/.Xrpov efzeivev epprj)p,£'vr,v e/oj- tulit, ut porstltt^rit annum inlegrum stabilis in fide.
Sovercx
tja m^OTiv. 'A?.A« eyvtrixoTei: oi avyyevet; auT>i; t>:v fAev Verum ubi propinqui intellexerunt , illam et a pa- suasionibus
TTyTpiTii^v arro^STpe-ifop.e^vr.y B^Y.fS-n.tixv, zr,v 5k XpiiTtavt- tna superstitione Christianam religio-
defecisse. et fei-me vUta
x^v x';n7X,onj.ivr.v XaTpitav, 7r«p)^voL/y auT)? p.yyeueLV, /.?:t nem amplexam esse; auctores fuere, ut mfignrum
ouTO)^ T)i; Tpufs^; f/.eTaXafiSavetv Trpoc/.a^.ouvTai oe itai se redderet religioni, ac voluptatibus frueretur. Ac-
TY.v f/.y,Tputay auTn;, w^ tzMov avzr.v Tret^Oetv iisyuouaav. cersunt quoque novercam ipsius upole ad persua- .

''HTt; euTrpoiSfiTrw; o^n^itv avzf, ouvecou^.euey, rov? fjtev (5i'ou; dendum potentiorem. Haec hiiari vultu, quasi optime
diiXi^ove, QepaTrtueiv , )tai z'h 0ew xpuTrrw; XaTpeuety, consnlens, suadebat, ut fratribus suis obsecunda-
TOtauTr,; efvat yvijpir,; /.at ezut>;v UTro^fafvourja, }tat ret; et Deo suo clara ancillaretur, in eadem seipsam
auTK yap TtoXAoxt; rTraTaTO, cdi-iiOxi, xav fx)^, T)^y Trap- quoque senlentia esse simulans; multum decepta
DY,aiav T«5 Trt'oTEo)5 eTri5£i'Jr,Tai. Toutoi; Ss ^oti Tof? quod existimaret salutera se posse conseqni, quam-
oitoi^ot^ Aoyoi^ eTri ttoS.Xx; vyirjxz aijT>;v Je^.ea^i^ouoa, xat vis loquendi liberlate fidem non proderet. His, simi-
rj Ta; 5iTayOr,iOfj£va:, aCT>7 (^aaa^vou; /.ai 9?,('^ei; uriOii/.- libusqne sermonibus per multos dies virgineni deci-
vuouoa, T>iv auT/,; Trpo9ufjii'av eoyauvti)Tev, /.aTa To tw piens; et pcenas crucintusque. qucs Eegre latura
ATroOTo?,fj) pr,9ev, "^Oei^pou^tv >39r, ypr.OTa ofii?.t'ai r.ay.ai. esset, objiciens, promptitudinem ejus alacritatem-
! Cor. 15, 33.
que retnrdavit juxta Apostoli effatum, Corrumpunt
;

mores b(^no<; coUoqnia mala.


9 'A?.X' Du 5e ouTO)5 Traper^^ev auTirv 0eo;, e| ao9c- 9 Sed ner]ue sic despexit illara Deus. quia ejus-
vEia; Xoyiof/ojv to^; TotouTOi; f3up.TrepttfEpof/i'vr,v prfAaoiv, modi verbis ob infirmitatem intellectns ciroumncta
xai Jia TOUTO ^taoo^ots «ut>;v a(ro/-a?.u'|e5tv avioohtv- erat; qnin potins ipsam novis revelattonibus multi- coi-roboratur
yuev /povou yap f/.eTa rauTa Teooapwv uy.vmv ^ieAQov- fariam corroboravit. Nam quatuor mensium spatio novis visionl'
To; y.at fLte).?.ouoy;; T):; fjtiyaXr; vr,OTEt'a; Trpooeyyt^Ety, ab inde elapso, magni quod adventabat jejnnii tem- bus.

j3nu).EuofAevr, /.pu^Ya TauTr.v JiE/.TE^.ecri, OEWper xaT' ovao pus clam agere constituerat cnm ecce per quietera :

Tou; f/Ev ffuT^c aSe^iifov; ev /.OT:pt'a |3£o?.T;fi£'you;, tov 5e inluetur fratres suos in slerquiliniura projectns; pa-
TraTcpa TtaXtv eTTt /.Xt'vr; otV.T&ai xaTa/.£ip.ivov, xai Irem vero in miserando lecto ex adverso decumben-
x).('vy;v eTEpav fjieyaArv ).af/iTpwi: 7.iY.o'j\i.ivr.v, xai ),aov tfeni alterum qiioqne lertum intuetnr permagnum,
;

TTpOTperrof/r^ov auTi^y eTri t)?; ti^Y,iJ.ivr.i (xve).9erv x).t'yr,;. splendide ornatum, ptipuliimqne ipsam. ut eum oon-
npwia; t)e jHETa OTrouJ);^ £yep9eroa, Trapayi'v£Tat ei^ T)iv scenderet, invitantem. Mane vero alacriter excitata
eKx).rai'av Ttpo; 'io)a'yvrv, ^ov r^; Tro).ew: 'K.Tr('oxoTrov, in ecclesiam se confert ad urbis e Episcopum Joan-
xai xaTa fiepo; ote^rX^ev Trv te rup.caoav «Ct); vogov, nem, narravitque per partes, qunmodo pt morbo
xai T>5v 5(»)pr9eroav auT>i 5ia moTEO); taotv, «'ifryetTo 5= correpta, et virtnte fidei eodem levata fuerat : expo-
Tnv 5i' evuTrvi'wv yevof/Evrv Trpo; auT)^,v airoxa^.utj/iv, xat sita deinde. quas facta erat per quietem apparitione,
Tr?pExa).ei tou «'yi^ou «^tw^^^yai |3aTrTt'opiaTo;. TauTa 5k rogaliat ut sese sacro bnptismate dignaretur. Epi-
Bapti^mum
fia9o)v, 6 'ETTt'oxo7ro;, kvI rravTa XeTTTopecw; xaTeHaiTx- scnpus vero, hisce perceptis, nmnlbu.-^que sigillatim petens differ-
(31/c, xat TTJy auT:n; te xai rou yevQu; oxorrr.oa; ActTdl- recognitis, tnm statu et ipsius et familite expenso, tur (tonec
OTaotv, aTT-xptvaTo, >Eyo>y se ip sa proba-
f;.r, JuvaoOat touto TToacat, respondlt: Fas sibi non esse, id facere, ne fortetum rit.
p.Ttt»); ^ia t6 tou ye'you; ertorf/ov xat to Tr"; f/a-^ei'»; propter eximium generis splendorein , tum prupter F
1 eTrixpaTE^, ta).r,v /aia XptoTtavwv oi»yei'pat xai ^opu- sunimnm Magorum potentiam, tnrl)as et tpmpe^ta-
Sov efTa 5e fir^TE 9aoperv Trpo Tr; Joxtf/aoi'a; t)eyev, ei tem concilaret in Christianos. Sed neqne id audere
T«; ex Tou 7To).Xazi5 eTrttfEpO|U£'ya; auT>5 9),('i|<£i; u7rof;.£r- se aiebat, priusquam experlniento prubasset, utrum
vat, y.at nYi diex -^oSov Trv otx£('ay T:poJo)oei 7r('oTtv
yw- afflifliones crebro inferendas posset sufferre , et
pou(7a Trpo; «pvr.oiv. "O^ev 5txhyOtic avrfmoi -r,<; tlc, propter nietum non proderet fidem suam. ad abne-
XpiOTov 7it'oT£w;. Ta eixoTa 7rapj^veo£v, fJETa 7rapproi'«; gationem procedens. Hinc cnm illa de fide Cliri-
«urrv eiri to')v i5('wv Q\,yyivu,v 6fxoXoy>;oai riv to)v Xpi- stiana disserens, ut ronveniebat, suasit, ut coram
OTiav'.)y TTpOTepov TTi'oTiy, xai outw; xiv £y.tiv(av avxiaxa- propinquis sms libere proiiteretur prius Christia-
otv ^XiTTouoav y.7.i ixvxr.v Joxi^uaJ^ouoav, ao(jia?,w; ToTe
nam se esse curaque et illorura oppositionem et
:

TTpocepxeoOat tw «y('w |3a7TTi'afiaTt. Toutw; qutw; Trapa seipsam esset experta, tum deraura ad baptisnium
ToO 'E^rtoxoTiou XtyUvxwj «yE/wr-roev. secure accederet : qnibus in hunc raodum ab Epi-
scopo prolatis, recessit.

ANNOTATA.
a Chosroes aecundnm Tfirophannn imperare ccepit
anno 526 proindc rcgni annns 28 convenit in annum .

Christi HS3 eique an. 57i tnortuo svccemt /formi.sdas


fidtts : afque huir an. S88 per srditionem exauctorato
:

Chosroes junior: qui imfue c^so paire invisus Persis,


confugif ad Maurifium Imperalorem : per quem sequenti
moxannobSQ, vicfo rebcUium Duce Buram, rcstilutu.^ in rcgmim, ipsum onnis 39 tenuit; donec justo Dei judicio
eftam tpse parricidali scelere filti sui Slroes occubuit, ab Hcraclio Imperatore viclus.
b H^c est Seleucia.
Mcsopotamm ad Tygrim Puviiim, ttocissima antiquis civifas, Cliirca-Seleucirs, uf ab aliis cjusdcm iiominis
tirhs

tirbibus dmfmguafur, hic appellata


itinere wiius dUi ab rtdtm antiqtiai B-ibijlonix.
,
c Petnis Bisarrus
Ub. U
Ihstnri.r rerum Pcsicarum asserit.
Persas usos legibus desumptis ex Zoroastri Orismasdei disci-
"^^^nis tanime Jusfiniani Iinpei-atoris.
Ipse nutem Zoroaster, antiqttus vatde, hasce Magicas disciplutas tradidit
Persts. Mauiptas vero in Passione
S. Phcrbufx 22 Apr. tium. 2, dicitur, qui antea tbidem appcllabatur Regius
vates
DECIMA OCTAVA MAJI. 178
A vates et Magoruin Hontifex. d Pars, aliis Fars a:it Farsi, pnma )ygio Persidis ab aliquibus censetur, h
ab aliis sccunda post Hyrack, m qiia Snaliaii metiopolis cl urlis regia. Est aultm Far.si in medw regno, aliqiwt ' ™«'»
dierum itinere a Seleucia. e Fueiat Mcsopotamia provincia Chnsiianorum sub Anlwcheno P.atriarclia,
•ed eoriim civitates. iit bxc Seleucia a Persis capla, liabebant adhiic slios Episiopos.

CAPUT II.

Christianam se professa Sira varie torquetur.

Canllgata
E.ixpensis igittir prudenti ratiocinalione, hinc vo- Xl.va?>oyioa(iev« ou> zr.v aveatv vLai xy,v xtuoiv ey r,

luptatiljus et Jeliciiy, quibus innutrita fuerat inde ; 7ro).yTeX'ij; aveTpacpy;, xai tov? v.mv^ivq-jc icat ra^ Ttuw-
ab Angeto
vero perioulis suppliciisque. quse capiti suo inimine- f*i'ot;, at; {LiWu Tif^imou^j cpave^^flii; e|apvQUjj,£yv; t)7v
bant, si publice niagiam repudiaret, et Christianara fj.jLyzioiv, y.71 TzioTii xojv X-^ifjx lavrlfj TT&oceoyouEvy;*
-^f,

aniplecteretur fidem; terrore correpla conspexit per y.xi efX(yoooi; yvjQfxi-jY,, tiSvj za?' ovap "Ayye}.ov toC ©soiJ
visionera Angelum Dei , virga ferre;i se percutien- fjiSr.cd 7.'j^r,v -nlilxv-z paSo^-ij xai JiyjVTa- noij e-jTiv >:

tem, dicentenique .-
Ubi ilia tua, quam nuper fecisti, Tzx^x co-j yvjr>ijivr, j:p'jl>y,v C^r^c/e-rt?; o.vxozy,')i xs-t ?.a'-

promissio? resistefortiter, et Deo .servi. Ef, hoc ipso Tpe'jnov T';> 05';)- Kai xaT* oiixY.v xrv ojpav iys^^vrnx^
tempore excitata, precationes suas offerebat Deo, ^£y'cei; t';) 0ew rpoae^t^epev, txeXeiouaa (xr.Si^isiv xvzy,¥
supplicans, ne quid unquam contrarium fijei inva- 'i/tiv iv xri 7r('aTet oty/lvotav.
dere mentem suam pateretur.
mane accersita est a noverca, solito
11 Hinc bene 1 1 ''0%^ zYtc, p,r,Tpuiac y.vxY,v ewOev (zeTaaTEt^ajXfvy,? t,^

palam se
ut more exerceret magiam adhortante. Tum vero ct-ijxr.v, xat TTiotpeTtoOari; (xayeiietv xaTa auvrOetav, roTe
ChrlsHanam
profltetur. fideiD suam profilendi cupida, acceplislignis, quibus t/^v iy.-jXY,^ tjavepwaxt anouJaaouaa 7ri'aTtv, XaSoiJaa Ta
juxta diabolic;tm Zoroastrls traditionem ad magiaa ^u?.a, SC wv Ifixyvjiv xara zrv tou Zwpozarpou Jai^jto-
utebatur, f^plendidu se circumdatam lumino con- vviiSr, Trapa^JoTtv, r^dc, TreptXa^irov autiiv e^ezaaTo, xat
spexit; confirmataque. confregit ligna, sacrificJum pw^Oeraa tjJ cQ.x ouve^O^aaiV, xxt t/Jv Bjctctv eaxi^aaev,
disturbavit, igneni cunspuit et extinxit, tandemque xai T'|» 7n>p(' eTiET:T'jae'v re y.xi eafeoev, y.xl «veary; ?.e'you-
surrexit dicens Ego ad ecclesiam Cbristianorura
: ffa- 'Eyw et; r«v £/,xXyiatav raiv XpiartxvJjv aTrep/o/i^i,
me confero, nec quidquam prohibet qno rainus ,
Xat f^XVl^rJjc^ 6fJ.oXr)ytlV TOV XjliaT^avtafAOV 0'J xw).uo^«[.
Christianismum profitear. His intellectis, fratres et Taura Oe fixBovTc;, oi &j£?.©ot xat ot a?.).o( xvty,c auyye-
alii propinqui tenuerunt ips;im ne egrederfttur, et vs';, y.y.xifj-/jiv a.\Jir.v k^zX^Eiv uoii otxou, xat ra; OCoix^
obfirraarunt ostia. IUa vero sic quo luejussit advo- «acjia).t'aavT0. Aut); Sk xa( ourw? aTJTorc eTreT('9eTo tov
cari patrem, volens corara ipso palani explicare (:x£ro!i5Tit'?.aa9at i:aziciy., (SoyXo^ixev/; ^aveowc eTrt auroii

mentem suam , licet eara ad judices adducfurus :


ZYV iOixv KycjaiXY,'jy.t yvw^rv, y, TTpoc TO''c iJtxzara^
afiirraabat enim, se non arapliu.s latebras petiturara; y.vzY,v anxyxyor iJteoeoxtwaaro yxa [xrinlxi ixjxrv eirt-

et pcenam, si qua' prupterea sibi immineret, furtiter /puTtretv, y.xl xy.v evTEuOev Zr.fiixv 'jT:o(jLe'veiy. T'I)v Sz auy-
sprelis suo}-uni subituratn. luterua propinquorura yevwv ot ^ev ex5.atov, oi Sk o^JveSou^.euov, Ttore ptev a-Trei-
alii lacryrais in-
suasionlbus
dulgebant; suadebant, nunc minis, num- blan-
alii /.o\/vxii, r.Qxk $e xoXaxiuovre;, jj-y, eTrtfteiyat tw rotouro)
et mmis ;
ditiis interpusitis ne in ista sententia persisteret,
,
cjipovy'|jiar[, xai Ttoiyiaat ro ye'voi; auTf7)v eTtovei^^^tcTov, pi»:

genusque suum dedecore ufficeret; ne quid hujus- §k ij.y.^Eiv XI TotoijTov X'jv eaurric Ttstrepa, xai Ttpo? opy>:v

cemodi intelligens pater, iracundia commotus, pa- ex Tourou yAvr,%vy.i, xat rviv 7rarptx>iv aitopp''ij;at arop-

ternumex animo expelleret aflectura, ipsamque quifi- yv^v, y.y.i ^aaavot^ aurr,v tt -paSoiivai" Autk je ror^ exsi'-

stioni vero eorum sermonibus non


trader-^t. Illa vwv prfjtaaiv ou Tr'..oaeay£y, a).\z xai ryiv ouv avTou
praibuit aures, quin etiam conversationem sustine- avaaTpo'.^rv e^^uayet^patviv.x?:! wi; [3).a6eoav ctTreartje^seTo,

bat Eegerriine. et taraquam perniciosam aversabatur, xy.ra ro axr^rhc, stpr^ptsvov, o fli::TOfjLevo^ 7t('aar? pto)*jv9>^-

secundum evidens pronnntiatura, Qui tetigerit


iliud aerat, xat 'j xo(vwv'7)v aviij.'i) ev^uerat ra; oao"'; auroi). \'

picem, inquinabitur et qui communicavent iniquo, :


'K).Owv ^e Ttar^p xvxr,^, y.xi pta0'7iv ra Ttap^aur^c xxra
ingredielur vias pjus. Cum autem venit paler, in- To-j TTJOoc xat' Twv ^uXwv jTJi fxayziy.c yvjrjfj.vja, jtoJ.Aa;

tellexitque quae contra ignera et ligna magica a a-.T^ y.yi ^etva; z^Om^jVj ansild;, ilmZwj aixiv r^nSrj-
super veniens
pater varie filia patrata essent ; raultas, gravesque minas pro- aai y.xi xY.c, rotaurrc TrpoOiaEWi; a'T:o5T«aat. \.ixY; Sk twv
eam affltgit. posuit spe incutienJi tiraorem, earaque a t-ali propo- olItw 7:ap' aurou )£/9e'vTWy K^odi^orivrcvj, xai rov? au-

sito absternendi. Ipsa autem patris sui serniones ToO Xoyou; 5t£Tta(H£v, Mr vopn^-jr;, ?.e/o'jaa, rof; rotourot?

aspernata, ila retorsit : Nuli putare, inquiens, tali- p/p.aa£v i/Tto/ au vouaOat' ^e y.yi xwj XpiartavfT.v ijo^y;^
xy,c

bus aniraum raeum verbis eraulliri, aut a sententia (Zcfi'aTaa9a[. Kai xe^euaa; avrrv £ve/9«vat, xa( Ttaaav
Cbristianorum absterreri. Jussit igitur illam vin- lxr,yavY,v xvxys irpoaayayfiv xat [j.r- ntiaac,, xuxi $-f,GXi

ciri cumque oranibus machinis admotis, nibil quid-


:
a\jxr,v, eTti Tto).),a(: r(jLepa? Tttxpw^ e6aaa'viTev , xori Ma-
quara proticeret; vinctara per dios raultos et qu£e- yoic aurrv auvaTt-/'.?,ei';ev, pir'T£ rpo^i^^ auyywprTtv a\iTn

stionibus et cruciatibus exercuit acerbe , eodemque IMXx).aBiiv iJ.Y,xi Ttfjptaro;.

cura Magis conclusara loco, nec cibi nec potionis


quidquani accipere passus est.

12 Verum ubi videbat illara, ut coiperat. perse- 12 BJ.ETtfjJv 5e ToF? aOrot'; aurrv eTti(:xe'vouaav, r}vay-

atquo adducta
verare : coactus fuit certiorera reddere Magorum y.xoOr, ^t^a^at Tt;pi xixr,^ xi^v "Ap/ovra r'iy lAxydiv xr,>

ad Mauiptam principem, qui Mauiptarum dux erat. Iste congrega- MauiTtrwv pieTep//jpt£voy iyifj.nvzixv "Oort^ (yuva9po('-
tis provinciie tofius Magis oranibus, in aidera lynis axc, 7ta'vra; rou; ^.zyou; xr.c, zny^ytxc, zv rw riupeifw

accersivit S. Siram, diligenterque qucesivit, cur a piereaTe('Xaro xy,v dyixv .Stprv, xat Ttiptetpyaaero T>iv at-

majorum traditione descivisset. Ipsa vero respon- Tt'av, 3^1*


y-v xYtC, fxyxpUY.i; aTtiary; Ttapa^oaefj);. AuTxj iSk

dens, dixit : Unusquisque intelligentiam nartus est^ o:Ttexp('vaTo liyoiiaa- "fc^xaaro e(5r,aiv lyzi ^taxprvai ro

ut quid expediat possit discernere ; neque, uti ani- ouufflipoy y.xi oO, xaOaTtep xx a?.oya Tor; yoveuotv dve^e-

malia, quae ratione destituta parentum suoruni ve- Ta'arw5 axo^.ouOei, ouTWi dvxyy:(, Toi^^ avOpwnou; irap^-

gtigiis inconsiderate iuhtereut, ita ipse necessitate txza^ai, K^yw ouy Sxptya rr.v rwv XptotiaKwv Jo^av wcpe-

XlflQV
176 MARTYRIUM S. SIR.-E IN PEHSIDK.
i. >.i^ov etyat, y.at oJ/' /,v ot -/ovEr^ /xou xarexoi^otv. '0 quadam adigitur alios homines sequendi. Igitur et
0« .M3t!>iTiT«^ ayxya/.T/!flac utivj 3'.vt)7' IToAXat C6 ^daa- ego siaiui, Christianoruin sententiam commodiorera rnflonem
refiriit mutata
esse illa, quam parentes mei tenent. A<l ha;c Mauip-
rehgionis;
yyj/w zr.v ix-j-Ai iiiiOuG^. yy.^ix, f^-tt^ Ti&ppy^ctVs ccT.t- tas jndignatus dixit MuUi cruciattis, nisi assentiaris
;

Kciva-rj' ToCto> iio^ifjiocv iyttc anijziy.uv i'Jov cti tcivtov mihi, te nianent. Ipsa vero, manu suo collo impo-
ExdE'cfb}y.x. Kai /.otTroy ETrepwrwTo; a^r« toO MautTrra ra sita, summa cuni libertate respondit Hoc abscin- :

no^Xaf (j>aXfiov5 tXeyEi/. 'Axoiica? ^e ^paXAoucr.i; avTii;, dendi racultatera habes ecce hoc tibi jam addixi. :

ETtepwTa' Tt' ecTty o /e'yet. Kat £tz'<vT(«JV Ttvwv, Xpi- Deinde cum rouita interrogaref Mauiptas. ipsa reci-
oriavt//,v ETvai otciao/-a).t'ay Ta /eyojj^evot Tiap' aiJTws, tabat Psalmos. Cumque eam audiret canentem, ro-
coram eo
^ETecT&i'?.KTO T3V 'Kjrt'c/.07:ov, /5oL/Xo/jievo; /jLaOerv jrap' gavit; Quid Imc est. qnod dicit? Asserentibus vero
fldenter
aCtov zaT' «AyiOetav, £t XpicTtavwv etctTauraTa ory.a- nonnuUis, doclrinam iiscontineri Chrislianara ; ad- jjsaltit.

"ZV.. W707.'flV''j\lfJ'i!;, <jk 'EmC/.OTTOI, U7:eCTe'5.?.iTO tov? vocavit Episcopum , cupidtis ab ip^o dor-eri, utrum
^'X-juijc- ^ifxoy.^ivr, Z'z aCTov r. ik'^i7. Xiovi 5et).t'a zoaroi- revera illa \erlja Chri.-^tianorum essent. Et hic qui-
pttvov, ixTx;r Mr, qioor.Gj;; w fia^Tep, aXXa ^vr,y.wi.vt xric, dem adveniens metuebat Magos ; sed nietu percul-
yta(^:^; /eyoiicx^' Kat e).a/o'jv ev to('; ^ji7pT'jpt'ot; ooi» sum intuita S. Sira, dixit Noli : timere, mi Pater,
Psal. 118. 4(j.
cvavT''ov Baot/eoJv, y.7t ov/. r.fjyyv^jfiiv. Ivai Tra^.iv Al); sed memor esto Scripiuroj dicentis Loquebar de :
Matth. 10,28.
aooyiTrjTe aTTo TWv a'jro«Teiv'jvTO)y to owpia, Tr,v ^e^frt^- testimoniis tuis in conspectu Regum, et non confun-
yr.v fiY, 0-jvafj.ivcjiv arTTOXTErvat. Tote 0'.>v 6 'Emoxono;, dcbar. Atque iterum : Nolite timere eos qui occidunt
KaT' a/7'^Eiav XptOTtavojv ervat Ta Trap' etC-zr,^ ?.e/_9e'vTa, corpus , animam vero non possunt occidere. Tunc
Oteoe^atoioaTO. igitur Episcopus asseveravit , vere Christianorum
es^e quati ilia dicebantur.
13 Kat /otTTov i/. TouTou 0'jp.wOei^ o MautTTTac. e/,£- 13 Proptei-ea iratus Mauip(as,jussit os illiiis con-
l'i domum
/eucev '/.aTa toO CTo;jLaTOc avTy,v TUTirjOr/vat. UoHy.c, 5's
tundi : lilanditias vero [-lunmas nec non rainas ad- patris remlssa
B xoAa/.et'?? xai «Tiei).a? avTfi Tioocayayojv o HlautTTTa;, mov(-'ns, cum a sententia dimovere ipsam ne'iuiret,
xat |j./, duVY.^JEt; avT«v jueTaTieroat, E/.e').iJoev airriv (&ii- jussit tatitisper in domoiiaterna cusfdiri vere- :

Xay%vctt xiuK ev toj yovi/.oj «iT>:; Of/.fi>" ctwooefTo yap, batur enim, quam illius causa :confluxisse videbat,
t6 cuvyOpoioOev oi* auTrv ttXtiOo; XptOTiavwv 'Jty.oxrxt- Christianorum muUitudinem. Ula auLeni liilariter,
vo;. AvTvi ^2 ptCT* EucfpocOvy,; et; tov yjvtxov «Ct^c 0^- reversae>t in domum paternam, laudatura Ueum,
x'jy jTre'oT£\|/ev, o'j2aooyoa tov fc)eov e<|.' 01'; rXi'ii% UTrep quod digna fuisset hahiia. quse in consptnitu Prin-
ToO ovofiaTo; toii XptcToO eTTt t'7jv 'Apy/ivTWv a7ro).oy/i- cipum pro nnniine Cliristi causam diceret. Tum
oac^Jat, T'JT£ 3y, xai KOpio; aiJT/iv dt* aTT0/-a).ui|/£OJV (juoque Dominus revehititmibns suis ipsam corro-
avepp'>)vvuev Kai ya^ 7ro?,).axi; y,xi $1' 'Ayy£').wv iSidxa- borabat. Elenim .'^jepe insfruehatur ab Angelis, quo-
xcTO, nfJj^ dct TTpo; rr.v xaTaoraotv tj;; ajr).oT7,Toc auT-^i; mudo ad defensionpm innncentice iuoi responden-
;r vls revela-
a7:poxpi'v»oOat. 'E'.favy.07v Oe dtctfjpoj; 7.-jrr, Mwcv;; xai dum esset. Apparuertjntquoque miiltifariam et M^y- (•or.i')iis ro-
*H).i'a;, xzi lle^Tpo; 'Attocto/oc,/,^! ETipot twv 'Ay['wv, ses, et Elias, et Petrus Apostolup. et aliiSancto- toralur.
KaO«'TTep TOt'c xzTa TT/aToc Trepi auT»?-, yeypajyLp.evot; rum, siciit in iis qua> ;iii hintjum de illa sunt cou-
SficjiE^perat. 'l» de MautTTTa;, {jir, pf3*j).0|USvo; to yevo; a-j- scripta continetur. Maiiiptasautem nolenti familiam
zr,c, eTTi Tou Baot).£'w; uopt'reo9a(, J7roTi'9eTat tw TraTOi illius coram Hege afficere conturaelias suasit patri,
«UTio; xo/axe['ai; xai vou^jeoi^at; auT^iv rpoTpE'7rec9ai ut ip.se blanditiis potius monitisque, quam minis et
ptaXXov EtTTep aTTei).at; xat ^opeaiv. '£).9wv de Trpo; aii- contumeliis natara aggredi;Uur. Pater ergo ipsam
Tr,v 6 TTaTiip auTiic, mxl ttoa).» T:apaxa).e';a; v-ixrv, xat convenitfns, fum muUis hoi-tatus niliil persuaderet,
|a>7 Tierca;, av/yyetXsv ct^v auT^^c evOTs-ctv tw MautTiTa. reituntiavit Mauiptae pertinaciam i'lius. Cumque
KaiETtji 5r, 6 Aap ^ovopta Oi touto f^E'/3:?.r.; apyj^; Trapa tunc forte Dar (( (quod nomen magnce dignitatis est
Ile^pc-^t;) EupeOy; dt7Tpi'cwv ev txei'voi; -0^; f^epeotv, etTiev apud Pers;i!>) commoraretur in partibus iilis, di\it
auTo> -^ x«TaT)|V ayt'av ItpT^v, /caTaoof-Jv apia 7<.ai tcTjv illi, qu2e gesta erant cum Sira : simul etiam vocife-
XpiCT:7vwv, tiJ; ouvaOpotoOevTOiv -/.7.1:' auTOU itai |voj?,o- rabaturcontra Christianos. quod in perniciem ipsius
(jLEVWV a-.Tov Ai^Jacat. '0 de Aap ToTJvavTt'ov epieuJiaTo convenissent, ipsumque lapi Jihus v^IK-^ut obruere.
fxsv Tov MautTTTav, wc ixY; dtdaHavTa TrpoTepov auTov, xai Contra vero e.^ipostulavit Dar cum Mauipta, quod
ouTw; Tt ToiouTOv TToterv e7rty_Eipr'oayTa. "KTTtuiLev de non prius signiticasset sibi. quam (ale quid facere J}e ea moni-
C Tipoc auTrlv Ttva; TtSv ettiok/iwv e^repwTav xirr.v, dtaTt' aggressus fuisset. Misit vero ad ipsam nimnullos e tns a Mauipta
ptev TT.v //ay£t'av xaT£'?.tnj-£v, twv X&tOTiavoiv Jiur
ti^v di Tit'- nohilium nuraero interrogatnros; Cur nam deseruis-
CTiv r,yaTTY,OEV eiTrerv de' 7Ta'^tv cc^zri, Et piev t)5; TotauT^; setmagiam; fidem vero Christianam amplexa esset?
Oo^y,; avTey^sTai, TaF; E0j^a'T3(i; UTT^joa^/ETat ac denuo dicturos
Tip.o)p('ai;* illi. Si quidem in sententia sua
ei de Tr,v TTpOT^pav aCTwv Maywv 9pr,oxi^ay ac7ra^eTai, persistat, ultinio subjiciendara supplicio; si vero ad
fSaotXixar; xooptETTai 'ii).';TifJn'at;. prisliiiiim Magorum religionein revertatur, regali
afflciendam muuificientia.
14 Ilapayevof/evwv de Kpo; aCr^iv T'iv TauTa xaTa 14 Ubi vero accesserunt ad eara, qui htec sitigil-
(AEpoc a7r7yye).?.ovTwv, erTiev a-.Totc y. ayi*a iiipr,- 'Kyfj iatim annuntiahant, dixit illis S. Sira : Ego quidem
(xev tneOufAfjuv ctti auTou Tfiu Aap iV^iiv, nai TTcpi T>i; cupiebam venire ad ipsum Dar. etpro veritate Chri-
aXr,OY,v)i; twv XptOTiav^jv doPy.c aTro?.oy>;oao9at, TT/r,v stiana causam dicere verumtamen aio, qund et mUtit ffustra
:

xat OUTW; ?.£'yw. Ta dt' Ypiwv auTW yvwo^vai TTCpi Tr^v cognoscere debuit ex iis, qui nos apud ipsum raa- qiii suadent
rcdirc ad
U7r' auTou dr^wOevTWv ofi-ei')ovTa' 'i\y.i r. xf,c dt»vor'ac nift^starunt ; Vis discernendi nienti me£R indita fecit jiafrios ridis.
dtaxptoi; 7:pooTe9)iyat Tof; .XptoTiavoi; TTspeo/.euaoev ut Christianis adjungerer : quippehorum opinionem
T»iv yap TouTWv do^;v ip9«v elvat xaTeXaSov, t6 TipEO- rectam esse deprehendi, qua constituunt unum
6eu£tv Eva fc)eov T'riy TravTWv drfxtoupyov to/upov, auev- Deum, artificem omnium, potentem, nuilius indi-
oif, xat a>ayaTov t^v de fjLa-^£t'av aTTooTpe^aof/at, w; gum, et inimorlalem Magiam vero exosasum, quod :

TtoX?.ov; 0£ov; TTapetoayouoav aduvaTOuc %al ivotiic, r.ai raultorura deorum auctor est, qui et imbecilles, et
(fQapTou;* xai dta tou Ta; ETTif^epofLiEvx; u^ri oou Ttpw- omniura egeni. et corruptibiles sunt : atque ideo,
pt'a; xaTadej^Ofiai, t'va di' auT'^v twv atwvi'wv aya9'ov qua3 railii supplicia ingeris, iib^nter sustineo, utper
eTTiTuxw- A).).a w; diaXoywv
fji)7 aTTaTY'or,; oa*jTov, r, illa boncrum compos Eeternorum fiam. Sed vide sis,
pe ti^; Totaurr:; Tri'oTew; a7T0CTr>at. Ma-
f.pyo)v 7TC('0e(c
ne te ipse fallas, cura verbis aut operibus persua-
?wv de TaiiTa Tiapa T'iv OTeXXovTWv Aap,
9ufjLw9£(; £/£- dere conaris, huic ut nuntium remittam fidei. Ubi
Xeuoev auTr;v ev deofAWTr,pi''j, xai
SXY,G)^vat, •/t'^i'«^ >^a' haec percepit Dar ex, certis huminibus, ira ex.can-
descens
.

BECIMA OCTAVA MAJI


iTf
A ips*m CTstodiae mancipari, manibus
(lesccns jiissit
TYiduano
pedibusqne vinctam, nbi iiec luminis nsura frui. nec
carcere mace-
Tota dbum, potumve giistare liceret. Tribus ifritur diebns
totidemque iiociibus iu ]iprniansit, iiequiens tum
m ^fiEivtv oCrftic, fir $t,yy.^ivY,

Oia rrv ;^r£yoTT,ta to^


-nxvTtUc, «eptctpEc^c^ai
romv xjtt ^v cjtAy.poTrTa tw
propter angustiaro, tuio propter catcnariim du-
loci
diCji€.v. \\?.Xa oi$k oCrw^ K dyia It^r. i,rt£X«uvotiTo.
ritiem qtioqiiam sese vertere. Verum neqiie sic
fran- xai'TK r*:i'v«y _^voct€e/at TuvxaTETi^^ETo- oVv xai
ttooc-
gcbatur sanctn virgo, nec impiis illorum dogmatibus
rr; TTfoXagou-jyc rwv rhfxixw ETrtranew?
5>:Kr,v
acquiescebat. Hinc illi quoque veliementius quam im^fJav.
Aa'xKov yap ev t« yfi x«ropCS«v-ec, rai
:rp6^ tov; tto-
a»to intenderunt vincula puteo quippeegesta terra
:
0»? rov tp^^yrAov ii^ixxfj^a-jTu. (Srfpo; «Orw f^iir.
eflofso, colloque virginis ad pedes usqiie incurvato,
et in fovcavi iri^aiv hi^itiuxv, Y.cti ra ^Enpra jtwihf^^tyla^v
complngenda aliud ferri pondus ipsi imposuerunt, arctius vincula cr^-rv Tw liy.-K>o
£veoa:Xov. "Ivx Ss o.Bei; jrapaary^cr pii7
ipsa sibi vin- comstrinxerunt, vinctamqiie immisenint in puteuni. ^t aaOiviiV.v CA^yywpft,!, rv.<;
cula miraculo (foooujuEvoy^ avTov netpac-
Ut vei'0 monstr,^ret Deus, se non ex viriiim defectn Or,vcii^ alH
aplat. rr.v Trpi; aOrow ayxtn.v "SO.wv dv^AyiacHv<y.i,
permiilere ut se timentes tentatii.nibus pnlsentiir, Tov? r;)ouc, Si wv r<x diTfj.i Trepic^^/yeiv mttoiJJs^ov, oO
sed desiderio explorandi qnrinto se amore piwe- xDr>.X(.'c e^or?erv c^uvy,Ov,a«v, xa('rot rroXXa fxoy^i^ay-
quautur; neqTjiverunt clavos, quibus constringere ret, xfti Tr>w9o; Teyvirwv rTuvaOpoirjavte? ,
«xpt; iv i^
vincula conabantur, apte inserere, quamvis multuta xy{a. li^r, ro> riijtru toC OTxupou rovi: aurov<; ^Xou?
iaborarent, et fabroriira roultitudineni convocarent; ECri^pKyioev, y.ai ovtmc raii; orrat? evrppto-jQyiiav,
donec S. Sira clavos ipsos, signo Gracis sigoatos,
foraminibus coaptavit.
Ib Sed neque sic veritatis hostes, spectata amte 15 'AiX' vj$t ovro)? oi ex^pot Tii; alr.Hdxc, ^jvec-
Ibidem dUl- 0'ulosCrucis virlute, coerciti fiierunt. Verum aliam TJtXQy.-jav rrv tou caupou oKla xat
5uvaj:/.tv SeaTapievot,
nifiis mrea- quoque foveam moliti sunt. non modo angu^tiorem ertpov Xaxxov ifj.ryavifiav^t, ou fj,ovov tou Trporou
(o. ore-
nviore, sod etiam mullo humore natantem, et va-
;
vorepov, dWi
y.a\ tco).X« vevoti(3|jL£vov uypor/,T(, y«t nri-
pores vitiatos exhahmtem. Immissa vero in lacum nz^vjw^tic, arp.fi\c, dva-nifimvry. 'E[j.Bh.')ti'ja 51 xfh
linnc, cum
putaretur ejectisiiide vaporibusextincta, rotouTw Xaxxw, vopiioOercx rorc ovaiJiJofJie^voic exerOev
7.7-i

(iivinam visitatiinem nacta est. non absimilein illi, arfAorc JiKCj/Gei^p-cQct, Oiiac epicxe^lew: e:u/tv, xara
T>iv
qaa f ueri Babylonii in cainino igiiis recreati sunt. ev y.yp.('vo) Twv BirSu?o)vi'o)y T:y-i'$ttiv 6p,ot'o)axv. Uxlo.-
Continuo enim calor, qiii ibidein erat, rofrigeratione /p)7uaya-pr' ev a'-TW 9epfiact'a jrpi? y.^ra^vtiv ixf.tclY,-
mutatus est, lumen cteleste uuiversam foveam il- Or.; y.ai o?.ov Tov Xa*itxov '^oi; ovpaviov 7reptO,ap[<i£v, itai
lustpavit, vincula de maiiibns et pedibiis spoiile sua oi otcy.oi tojv ye(po')v anjzr.c, y.xi -w 7:o3wv autopa'TOi)?
delapsa sunt. Etenim penculum, quod in eo lacu diKT.t<iav. \\ai y*p ro^rouro; rv rou Xa')tXou yaXeTTwra-
.subibat, taiiUim fuit. ut Chrisliaiii eo intellecto. ve- To; /.('v^uvo;, ort xai Xptattavoi r>iv rotauryv dviY/.rv
hementer pavefacti sint, non exi^timantes incolu- axouc«KTe4, evayoJvtot yeyov«Ttv, ij.r. vopt['.5tovr£; exeitJev
nrem inde emersurarn. Qiiamobrem Episropus civi- aur/,v jrepicwl^eiCat, "O^ev 6 rnc noXeo); 'ETTt^-jitoTP/t, pier*
tatis, cum Clericis oraniqiie populo, tota iiocte pre- TO)v 6(VT0U xXypixo)V xai Travtoc rou Xaou ^ia Tracr^ trs
prster spem ces et supplicationes obtulerunt Deo, utopesuaipsi VUXT04 jrpoTeu/s; ro"» ^vh -Aai Qzitzic, Jrpoc£'(^£oev, oufi-
incohimis
adesset, ferretque suppeli.is, qiiibus adjuta certa- jT^-peiva^ r^-JouXy aurou xat cuveTTicyueiv ojc
jioslridie re- cfxefX7rro)i;
perUur, men inculpate consuiiimnret. Diluculo aiitem qui-^ ^'tsxTe/ecyi xiv aO}.Y.mv 'Koi^ev H nve; twv ajro zr.t;

dam eoclesiastiooruiii iibi ad lacuin pcrveiieriint, iK-Alr.ciac ini tov J.axy.oy jrapa^evofievoi, [evpov],.. avti
pro pestilenti h:\litu iierfusam suavi rore aurara XoijjtwJou; ar/.-'jv, Ctpoctpoutrav oupav iy.v.^v «va^t^oue-
inde erumpentem invenerunt, ipsara vero omni- vy,2/, TTzAtu Je xat T7;v ro*v StfjfiMy reXetav dnallayr.v
bus omiiino vinculis liberain. Tnnc sublala priori Tore r^ k^A-f.kirAa avri trc Trporjfci; ddryfivCaz vj%jxtav
anxietate plenam animi tr.inquillitatem nuntio suo aviy-^tihav, xa! «-Tt Xuiry,; ^at^pory.ro; rovi; jr^tvta; /:•!

attulerunl Ecclesi» e.t ddore absterso liilaritate et


; //zpac iveTrXyoav.
gaudio replerunt universtis.
IG Posteaquam vern S. Sira extiferat dies quin- i6 'llpEpa; Je JexaVwts jrotV.aaptEur,; r)5; ctyta^
decim in lacu, agnoscentes Geiitiles nihil suis se 2fp«; ev 701 Xa/.xot, eyvwxote; ot eXXrv!;, yr^iv tojv £»3-

Uide post 15 conatibus posse proflcere, pra-terca murniuraliones TrovOafjptEvojy avCrjat ?uvaf/,eyoi, dX^i. y.at yoyytcptov urro-
diei educta qnoque popiili sustinere, idque niaxime ]>ropter sic- ji/evovre;, xai /i/aXtrjra oid ziv nvixcdf^av doooyjav jtar'
phiviam
cit.item , qu3e per id tempiis f;icta erat; eduxe- cznwoy ^evecVt rov /povov, avryaynv oc-j'.r.v i/. tou Xj;x-
terrx reddit,
ruiit ilhiin e tiivea ; admirantes quidem fole- xou, r>-v fj:£v avTY.c, y.v^zt^iav OTJfxdZovtu, xr,v 5i rou
rantiam Virginis, virlutem vero Iiei ivon aguos- 0eou rKvy/j-iy eTri^erv oix fjyuovTE;. Kai yap dvivv/%1'
centes. Etenim eodem ipso die, quo e foveo edu- arc l^ exttvou tou Xaxxou, zat' aury.v r(:v 'rixipav (5pov^
cta est, ingens pluvia decidif, terriimque silibiiu- jToXX)? y.yzr.viyOr, Aai rr.v yhv $i^)^'nQyv iy/icxactv jtai
dam saturavit; et omnes,
secunduni spiritum qiii jrovre; ot tjt '|i/)? pr, TU'jX'irrovTe; ejtEyvwjav, ttotov l
non csecutiebant, satclare cognoverunt, qnantopere 0eo; Tv:v aCrou o^ouXry i~i'fxY.ctv. HoXXa Si /ai STepa t^,

Deiis honorasset famnlam siiam.MiiIta qiioqiie ulia fxticf. aiTof; e7:£r£7et 0£o;, ^0^«; jrpi; aur^iv eo/opievotc,
el mtracutis
slgna exhibuit Deus illis, qiii ad ipsam 'accedebant, •/.ai tof; aixf.c, ifiv.rioic, pteta jrt'ot:0)<; Trpoceyyi^tJovTtv,
ctanscit.
vestimeiitisque ejns ciim fide appropinqUiibant, sic d>; xai JafjjLova; oia rwv a{t:^c jrporeu/fjjv «TreXauveo^at.
utetiam diemones ejusdem orationibus abigerentnr. Ka! jrpo; rr.v tdiy £ipypi£v(.)v (SeSai^wctv, ev et; frapa^eiy-
Utque illa, quai dicta sunt,stiibiliantur ;uiium Inullis fjx xtOrfxt TO, jroXXot'; yivWrjxfipiEyoy f.di Ttapa rwv irt-

notiini, et tidelium testiinonio probatum, exeiiipli GTfiw ptaprupoupievov. (tutt») yap «Ctjtc iv ro") StciiwTr;-
causa propono. Cum ita custodiretiir in carcere. ad- piit) a^vlvtzfifiivr.c, 'if^Oactv r.fxi^c, y.xT t.v xrtat tou
venit dies, qiia seinel in anno agebalur festuni Mar- erouc EmreXerrai cuva^i; Maprjpo)y, tv Ttyt t(uv cvxrr-
tyrum in quodam oratorio extra urbein desidera- : p('o)y *)tx(»)V ic'a%v T)^; TroXeo);" 'Ejre^uptet oi r. ityi'a 2(0)!

batque S. Sira noctu egredi, speclatura clanculum vuxro; iit/Mlv, xai df^xvrhc xiv T:auvvy{$a ^zaTacOaf
sacra pervigijin quidam aiitem fideliiiro, pecunia
; x^i* Tive; twv jttCTtiv Sticty tof; -^j.uXarrouc-tv auTTiv jrapa-

custodibiis oblala, facultalcm ipsi e caicere egre- ijyofj-tvoi, rf.c cfuXft/):; aCxrv e^EX^e^v jrape^xeuacav, xat
diendi oblinuerunt. Igitur mutalo hahilu ut in To cyf.fxx h^jzf.c ctXXafaca, xxi xaiaXaoouca tov euxti^-
eiitsqtit sm- oratoriiim devenit, constitit occulte in loco qiio- ptov oiVoy, Eotri vexpuptpcevo); ev roipo riyt tiii; Qtlxc i|aX-
clilas a d.rtJio-
dam divinas psalmodias audifura : verum raulier uoJOi'ac ^xtoaoa-jOat- Kai yuvr, Ttcurro 5at'p(oyo; evepyou-
niaca matiife-
statur. quasdarn ;idtcmone insessa coepitclamare, praedicare pteyy, f.bioizfi xpa^etv, xsi rf.v dyixv It^r.v ^r.fxoGnxitiv,

Maji T. IV n xa£
178 MARTYRIUM S. SIR^ IN PERSIDE
palam sanctitatera Sirae. divinam in illa invocare D
CMi)^ iv Tw ).aw 7:epi avT«5 yeyo//eVr.5 t«5 ^apTupo;, virtutem : cumque inter populum qugcreretur, illico

eij9e'/)c ToO e''xTr(pt'ou ele^.^ov-saxaTeJ.a^Ey to to Je-j/z&^rr/- relicfo nratorio repetiit caroerem. Hoc igitur modo
r^tov. ToiJt'') ovv tw t6o:t'<) Try^jtv £'^?:v;p'<)9r, r ofi^pr.Ozr^ra pal:im factum pstoiiinilius, iiuMita a Den gralia pr£e-
aCr^ TTsrpa 0io'i /srpt^. Ilt*''^ oe eo77lTt'oOr,, xat 5ta Ttvfi)y Quomoiio autem, et quibus lioc tnyste-
vetita esset.
£7t' avTjj To Trnvjzw t»)/.ovop.r'0); ^.v^Trpiov, yttr.otfiM^ jra- rium administraiitilius, baptizata sit, expedit ob
fiiciyniJ.7.1 ^tx *rrj evefjtwTav y.aTaOTaTiv tovto 5e piovov prasentem rerura statum silentio pra;t'crire ij so- :

evrotiiOa trf.filtoijfjtat rot^ tvzvfyctvovitVt ort 'xaTa T^^v Toii Iiim niinc postulantibus sigiiifico, quod secundara
'flTlOKiiTTOw •/e*/paf/,f/!'vrv EiTa'/'/e).t'av , ev to) xatirj) tuv supra-^criptam Fpiscopi promissii.nem sacruin bap-
Stlfjiw xCzKi a^ioOrat Tou a'/i'oy f3aTTTt'^ptaTo^, ev T^ tisma consecuta sit, ipso vinculorura suoruni teni-
ar/ttii^d^r, v/.y.Xr.ntx zf.c. tto^e'')?. pore, in sanctissima urbis eci-Ievia.
17 'A).?.' e7ravE')9wpLEv jtcoc rrv 7rpov.ei^.£''yrv ?tr''/Y.aiv. 17 Sed ad proposit.nm narrationem.
rerle:iinus
Xpovov ov)t iiXtytv ev Tfi) otcixriHY.^ttjj t«; xytxii. licif,i Cum nonexiguum tpmporis spatium S. Sira trans-
^iaTpfj/a-jr^, xat //e^^.^ovToc tou IIpe^jSvTE^po-j TfJ)v Pt»)- egisset in carcere, et Lfgatus R'iniancriim redi-
i<
b
fj.vioyj ini ty.v i^ts.v ir.y.v«}.\.o!Xi /fipav (JejEtrire; ot tum in suara pararet regioneni , timentes Magi, ne Mngt mniuen-
pta''/')i pLrTTfi); pafli^f/j-v <c.viitrr. •/.D.e-jijtv dT.u/-j'ja.t av- forte regittm referret raaudatiiiii, qu.i vinrulis .•-olve- '''* '"^ moin
Trv, Eoou^evoavTo TTe^ptijfat a'JT):v Tipo; rov BaiiXe'a '"!"'''"''•
jrpo retur ; consiliuin inierunt miltendi ipsam ad Regera
XTie, Tou IJpea?uTE'pou T^apo^^iiyq, y.xt fjuvaOpofi^e^vre; aDtequam eo Leg;itusaccederet : coactiqiie in uiium
TTar.rvouv airrv T)r; Tt^taijTrc '/vjifjrc d-R^tnxf.vat, tvy. fif. adhortab.-intiir ipsara, sententia; sua; ut renuiiti;iret,
I^ijji^iiiotv a^.rrv Trpo; to-.c e:oulia!^ovra; o'.) |V.t)vov f3a- utiie mitlKretiir ad illos, quilius pntestas est non
G7.jtr,at ot/?.a jtoi Oavarojoat a-Jrr^v. 'H (5e a'/t'a 2ip)i raodo torquendi. verum etiam perimendi. AtS. Sira
xai Ta5 aur'>)V •/.tiXy.Y.ztx^ iJiE^TTrufjEv xai rac «TTEiXa; at^ eorum et exeerata est adulationes, et minitationes
Tf7)V 7T-:pte:^p')vr,»3£v' tov -/ap uTTep XpiaroO 9a'varov tto- conteii.psit : inorte;n quippe. cujus tnetu terre/acere
Tr,Tov 2Xe'/ev ervat» Jt' &v auT)iv yi).7Tf!Iov eKtpooerv 5ta ipsara sperabant, pro Christo
If subeundain. dixit ^^
yap rf)'j 9avaT0'j toutou rr; at'o)vi'ou £o))?; a7T')).a'veiv perbrevem esse; illaqne vilee aeternaE' oblineri frui- "''9'™"'
natitijTr.ctv . B).e7T0VTec Ht rr.v a\ixf,i; Ttouir.tjtav ot Ma'-/ot,
tionem docuit. Magi autem, consrecta verborura oil"guai!tm':
)t7i Trv i-i:tfj.vjov xi/zf.c y.yt tzy.aTa7T/r-/.rov evTraaiv, ejus Iiberiate, perseveranleqiie et imperturbata con-
8iTEpuj)av -urrv TTpo; tov BarjiXEa' fj(}pa-/roavr£; tov rpa- stantia miserunt ipsam ad Kegem eollo juxta re- :

yrXvj atjxf.c v.xzi rf.v jrap' a^jTou v.parou^jav -juvr^Eiav,


ceplam illis consuetudinera signato, ut neque aliam
f'va ftrirE ixD.r.v av^' tx/.Xr^ oi 7Tapa/aptca'vovT£; a-jrrv pro alia illi, quoruni cura; tradita erat, abdiicerent ^.
«TTaya''/(i)'3tv, pLrre a7ro9averv ai->;v TTpO!i,aoi'cwvTai' y.xi
neque pra-texere possent ipsamobiisse nei|ucenim :

yif rf.v Toiaurrv f3cfpa-/i'iia x«pi'« rou Tptr.Snvai rrv at- possuut hujiis modi sigiUa auferre nisi capite ampu-
(^xXf.v i^tvf/Y.tlv nvY. io/uouaiv,
tato.
18 'E)9i)vT(«)v 5i f/.E))')vTwv a'jT):v TtacialaSiiv xxi 18 Venientes porro, qiii eam accepturi erant, .,,
jE5ei')ro)v, fii; TIVE4 rriv TTiartuv y'xf.v xy.rx xf.v iSiiV dm- timentesque ntqui fidelium in via sibi illam extor-
\em'tre°pro'
OTTalfrifJtv, r.ai y.iv^tivf») ^t' a'jrrv TT-piTTE-jwjiv, jr-^OExx'- querent, ip^sique periculum incurrerent adlnTtata Itieiur, ;

)Et aCror; f ayix Itfif. jjr.S ptt'av t/ttv zotxuzr.v Siyi- est S, Sira, ne quan' diffidentiam babei^ent Nenue :

voiav OiiJe -/ap a6ou).rrM;, ifrfji, Ta loiailTa Jeojta enira iiivita, inquit. hisce viuculis circumdata
sura,
7TeptS:6)r(iat, a).)a (iEr'£ucj)poouvr? aUTa)taTai}e'jEi-/pt7i,
sed liltro hilari animo sum amplexata, insolitffi vo-
Jia rrv ir. toutwv £(/01 7Tpo-/ivopt£'vrv dmjlxjutv alli luptatis causa inde proventura; : quin imosiqui co-
xxi £1 TivEc (/£ jTap' upriv a^pjTafEiv E^Ti/eiprfjwaiv,
Evti narentur inanibus meveslris eripere, ipsaillosfuge-
Tourouc ijeijyw xai Tipo: vj/ac jT.tpayfvoftai, ivaptij
o-e- rem.ad vosque accederem, utnefuturisillisprivarer
pr,9ri TfT)v fie/).ovTr;)v dyx%v St' tiiv roaavrrv pte'ypi roij bonis, qunrum raiisa usque in prffi^-ens tenipus
jrapovTo; VTrefieiva 9/i'ij/iv. Aia Tfuv ouv y.ai rf7)v toio'j- tanlassustinui affliclinnes. Hisce igitur, similibus-
Twv prfiaTti)v ejTEifjEv jTapaXagErv a'Jrrv acyiSwc ro'; que veibis persuasit militibus, ut posito metu se
OTparifurac y.ai d-nxyxytiv jTpic rov liaoi/Ea. "Ofe arreptam abdiirerent ad Rpgera. Cumqiie fideliura
Ttvac Tflv JTtfjTfiv (iou)o(/£'vovc Jta xpr.ttarwv aixf.v
ifj.- nonnulli irapedireppcunia vellent, ne ad Kegera mit-
mSiaat Tlpoi; Bafjt^Ea 7TE,ti^j9>ivai, mllvi xxxUfitvtv teretur, gravibus illns verbis oblestata esl, ne
opitoic, 3iayw)uEiv
im-
fjf, «vrrv 7Tpo9up;ou(/£vrv 'iTlJp tij; pediraento sibi forent, unice expetenti pro Chi-istiana
C Ti'i>v XpirjTiavfiv a.ymtaauOxt TTtore'));.
Nv^trit Si
iStxc,
xfr. decertare. Noete vero, ne qii^ lurba^ coniita-
firte ^
7Tfi)ew; eC-')9ouoa, fva pt); OfJovSo; yivr.-.xt, v.xV rentur, egressa urbe sua, per sinpula loca obvios
EttaoTov oc roTTov vjto riiv miniv tTiuxro, xara jiaJo-
habuit fideles, a quibus vicissim aflSciebatur
hono-
Xa; C7To3exo(/evwv aCrrv y.ai jrpoTTrplTTrJvrwv, a>p,; ou re. deduccbaturque donec perveniret in Aluacam i;
li 'A)ovaxfiv y.ar£')ao£v' evra i Bxr,tU'c
r')rE Jt£'rf.,SEV
urbem. ubi Rex tum tempoiis .ngobat. Qiii vero de-
oi Si dKxyayiivzic aOrrv TTapEjw/.ev
rw Aap, £x£,'./r.;
Mmcam
rij- duxeranl, tiadideiunt ill.im Dar; qui ditionis istius i>e,ilucia
e7Tapxi'ac "ApxovTt' Si )iai Jt' eavrou' /ai d\a T.55 Princeps est, is autem lum per se, tum per uxorera f""''""''"
e«rou /^vatv.ji ini ,to))a; yari J,a,fioouc
,yef,a; ^^teo- suainidqueper raultosdiesdiversis modis aggressus """'"'"^
/eiproe rpoTTOu;, £)7Ti?wv ,T£i'9£tv
avTTiv Ttpo;' zf.v rtiv ipsam est, speran-; se persuasurum, ut ad magnrum
(/a',o)v_9uot'av £TTave)9£t-v, «ai
Jia rourov S.ilxv jTapa -fi
sacrificia reverterelur, ideoqiie in honore apud Re-
Baoi).£i xai toi; .Vpyovoi '
)trroao9ai ')); )taTOp9woa;
gera et Principes futurura, quia ipsam reduxisset
Siil^v, aFep oi i«))oi TTavreXi;); avoveiIV OVK toxuoai.
in
viara, quod alii nmnino facere nequiverant.
19 Evpwv Si To?; au-or; STipiEvouoav,
; Cr.TE )io).a. 19 Coraperto autem iisdem illam principiis iii-
KE,'ai; aOrrv jE/Ea?£orai. fxf.Tt ,x£v i,Te.)arc 'y.arauXr:: sistere, ut ne.^ue
blaudimentis inescari, nec terri-
reoJai, aUx /.xt rat; riJ^v ,/aywv TrapaJriosoiv <ivr,J.£'. culameutispercelli posset, verumetiam oblnqueretur
yovoav, xe/evet jTp.irov piev riiv ^,"f,^J^,2"«
oro/rv aur^-v a-7io5';£o9ai Magorum traditionibus ; primo quidem exui Zianda.
jussit
itat erepav puTTapav xai evte)»
.foprat'av ivKoao9ai y..'
matronalem
OUTW; habituiii, ejusque loco aliud squalidum
ei;
JTapa<|,v)a).rv rot"; 'lovtfai-ot;
i/.3«oo9ai. Oi et vile in.lui veslimenlura, sicque Juda;is
«TTav/pwTToi 'louJafot, r^v a-yi'av custodien-
Ito/.v TTapaXaSovr,£;, dam
xai
committi. Inhumani isti S. Siram poteslatis
£i; evoorepov ory.ov ei'oa-/ayovr£;,
ra; 9upa; aLta xai suffi factam raoxiijpenetrale domiis adduxerunt,
Ta4 9vpioa; a,T£'cfpafav, ti;
os-
ptr}ep.i'av ev «'^tw tytiv
e",... tiis siraul fenestrisqiie obslructis, ut
«vyr.v ^WT-.; r. a,'po; Jiauvotav nullura inibi
Vf/ov
,Tape'oy.ovTe; aiTf, Li- aut luminis splendnrem aut aeris perflatum senti-
apTov, roooiiTov zf,, ovf,p,£rp,'a;' iJarTova; iioov rel pra;bebaturque liordeaceus panis, tanto minor
«vrrv fz, )i,.w Jia.p9Ei'pEa9ai.
:

Ppi; rovroi; Si xai Jie- conveiiienli mensura, ul esurie soluin non confice-
; ;

DECIMA OCTAVA MAJI


179
A retur. Ad Jiaec illudebant etiam dicentes Ubinam
:
/}.itjxKm (fa(!x.o»r£4, noi; iaztv
isti, qui falso divuli,'ant. manibns tuis vineula
ol ri 5£,pi t™ ytt(,i;,;, u
exci- mj i^tjSiot; iy.T!t7tr,mivat
di.isp, quique niultos fallaclis suis induxerunt 5(;cofr.f„to.,TE?, xai mUo';? ol,
»•
ut aoficnofv ciKa-J.„!t.,-ti. "Ole-> ,' v,,,: .^
^-'--'>?H.ncS.Sira ^uod.m die, ejus,nodi'ex- i-^,', ^.^ ^^,^
ZI::T
ejus oincula
probrationibus ladignata, nculos m coeluin >>.£f';y, Kfiii-.m Titoirm xi-w mttotr.fim $-joytfa(-
miruculose suslulit vouoa, ro';; ocfOyXfioi' ; ei'; tov ovpaviv x-ji-tttit:- y.ii '

solvuntur. et continuo eodein quo ante moilo


delap-a manibus
vinrula sunt, ad stuporem oranium qui
7t«f a;p,!f«a -i Sici^i. wj yttpm uizr.i x»te£f, to jtoov
intuebantur. to-j ctTTintiJofj, iit, 7iavT=r; ro' 5 Otd^Odui-jiuc
20 Sicigilur illaundecim dierura spatio ,.izrj xsTtr-
relicla, Tr?.>TTe'59at.
Die ad
V2 animadverlens Dar, niliil
quidi|uain nioliiiones suas
Archimagum 20 OCtoic nl-j Aip £,1; eVJ-x» rf,ep:r; iiaxc aizrv,
prodesse; cerliurem reddidit Arcbimagum.
ducta corame- ita, ^r.Jiv T(5v liirouJac.uEMv ivJw?. iS{5„h-j
moiatis et loco, et genere, unde oriuiid.i rap; ,i-
es.set, et Tr;4 Tov Kf-/t^.,.-jvj, <i!fr,yr,oa>£vo? «Cr-i
in fenientia it!.i Tr.v x-V^tv
qiiam immutabilis perstaret. His
intel- «•jr)is, y.,X t6 v£'vo5 to m9ev v.«T3i-/eTa.i'
leclis, jussam adduci ad se prolixa ,.jtj 7ro<'av »ue-
salis oralione Ta9eT0V xizTr.Toi. -/vwfir.v. TotiiTx Je f(a9uv
allocutusestArchimagiis Qiiidcaiisa! est, in(|iiiens, •Apy.'ft»-
:
-/0; xjti •^teJ.eM.xc t^irriv ivty^ruoLt, r.olhivz jrpoc kr.r.v
cur pojtliabita no.stra religione. quie et Hegibus X0-/0U; •^aT£'T£iv£v A.aT.',
et Trv .p.£-;p./v 'if.r^ntlcfj.
?.e'-,'(^v,
Principibus in lionore pretioqueest. qua; late
omnia TKv v-na Bacmlim^ r.ii 'Ap/ovTtjv T.p.t,ip('£'vr;v x5.T2l£.'-
gubernat. qufe sectatores suos divitiis
eiim lapien-
cumulat;ab- (|/3toa, TW TTJVTo. J.o.xoiitjav xcti To-!; ttCTi-v
iyymfjzcci
jectis probrosisque Christianis te adjiinxisti?
ter refutat- Ipsa T^litxjzltmna-j ZKc liztUilt xsu' iifvSfitlzmi; Xo.OT.avo^
autem promptissiine respondit, inquiens Ubi nunc miatyyr.uci
:
; A-^zr, ii Ttpo; nz.v £:o,'f.o,; ar£xp,'vaTo,
Regiim, qiii pra'ces«erunt, corona;? ubi Prinoipum rio^j,^ liymrjix. rtiv TTporipojv BaciAe^ojv i oziifaaac, xai
gloria? Ecce ista omnia cumpossessoribus suis
eva-
nuerunt; ipsique instar foeni. raodico florentestem-
r'iv'Apx-ivToiv r o^cV; Wj
^i.jzc railTa o-vv aOror?
Totc xtxzriii-jotc iriSii}%acfj, ityi ti;
y.iproc Trpo; oX.'-/ov
pore, cito exaruerunt, ac morti improvisa; «•J%r,xjzti
traditi IJ-tz-i jj.ty.f,i-j iir.ftivlr.cct, xai ci-jtlmnzi,, 9ot-
j; sunt, qnoniara veruin universi opificem non co^no- vaTi.) 7rapeJo5r,(jav, (i; rov
a},r,9.vov 5rp..oup-/ov «-}vor,-
verunt, et vita; mortisque Doniinura non
adorave- oavTE;, xai rov zrjc larii xai Oavaro^j Stimzr.-j fii, jtpoc-
runt; sed creaturas venerati sunt. ignemque, X'jvr,oa'/T£;, iXli
et xT.'(jf.ara (l£Sao9EvT£:, xai jriip, xai
aquain, et solein, et lunain rum astris rsliquis uJtup, xai 0£>,rvrv, xai iiX.ov, p.=ra
co- rtiv Xo.jttiv aorptau
luerunt. Christiani vero pro ajrumnis, quibus r.fircavTE?. Oi Si Xp.oriavni, dv9' dv
in £v rw lioLfiivzi
pra-senii sa;cuIo aiTIigentur, in fuliiro emolunieiitum xoof.',) TaXa.jrojproo^JO.v rr;; jxt'/,lmm; a.wv.'ou l,,mi
vila; f.iciunt aiternffi: et
pro lerrena gloriaqua ipsos amlmount.j- y.ci iv9' ,m zf.c, ejt.-/£.'oj oiTcr.c, aCroO,
privatis, coileslem consequuntur vitam. ajroorepErrE. ti-v oupav.ov aOror; tutr.y
7!f.alfjttZ7t.
21 Archimagusautem audilo sermone ejus,quam- 21 Axovoac di zi7,.j ^rfiizwj atizf.i; 6 'Ap/.'fiayo5,
que libere liefensii.nem, pro Magis ab ipso suscep- jrojc ifiy xai T<;v ujrEp zwj fiiym yEvopiivrv ijt' aOroO
tam, refutasset et instifutara conlra Chrislianos 0'jvr,-/'j)ptav avu7roOT()Ao); ajr£ox£ua'oaTo, xr.
;
r^v xarc!
accusationera sulvisset modeste; vehementi ira Xp.or.aviv jrpooEVEy^Efoav
suc- xaTr-/vipi'av tiz iy.zutc im-
cetisus est. nequiensdictis ejus quidquamopponeie. Xiioaro, mWf.c if,yf,i i.jtnlf.aOr., rof; liyoti ctiizfi a.M-
Existimansautem torinentorum ine.xperlem t:ini li- r£.iT!.v
f<-^ avjif}.vjiii- xai j.ifkilw cnizf.y cic inEipov W-
Itentm aptid bere loqui, inlerrogavit; Ubinain inid u.-qiie •irtKc, mzu, jrappro.aoao^ai,
terapus £jt£p(irr,0£v jroi) fjE/o. roil
Jtidxoa per
egissel. Ubi vero audiit vinculorum crucialum,
tridttum et
Trap()VTo; Stfyvj- xa. p.ir9o"iv rriv a.-jiyj.r,-j zm Sttfim,
locorum qiiibiis iiiclusa xai
aflllclala. fuerat angustias, Jiidaeorum rriv oT£'v',)o.v r<iv Ttitrojv ev o.\ £o),r9r„ xai rnv zm
quoque quorum fuerat curae tradita inhumanitatera 'UvSytoi: o;7rav9po)jri'av 01'; jrap£5'j9r, £x£).ai)OEv
;
jrpi; rou?
ad Judajos denuo auferii ipsara jussit, ut ab omni 'Ioj3ai'o-j; dnvjtylf-jcct. (ic
fir,Stfj.tTV of);.?..'av jtpo; Xpt-
cum Christiaiiis conversalione prohibereiur.
Pers;B or.a.joi/; lytfj. rufivioavTE; iJe £.'cjo; £jri avrii;, o")p.ooav
vero gladiiim super i-aput ejus stringentes jurarunt, 01 auToi) T"/v
V 'i^\iyr,.j a:-.f:;a'^atp£9)jvai, pcr jtet9of):£vT;Tor;
vita;n ipsi eodem adimendani, utpote
qiia; dictis Ar- Jtapa TOi/ 'Af,ytfj.iyov Ityofji-joic,- rp£f; ouv lta).tv rpcEpa;
chimagi nollet ohteraperare. Igitur tres iterura dies Jtpo; ro-jj aCro-J; 'IouJai'ot);EV
zfi jt,.OT£'pa 91c'i|)£c J.Erp.tj/ev
eosdem apiid Judajos, eisdem quibus aiite molestiis Me').)ovto; Si zoj Baoc>.£'o); ecvayMpErv £x zo\i 'AXouaxiJv,
afflictala. tr.insegil. Cum autem
Rexpararet abitum jtapEXaoEv aurrv (2aoi),cxij; rc; OEOf^LOcfsila?, zai jtoXXrv
ex urbe Aluaoa, accepit illaiuexregioruin carceruin xaxojocv i'jtSttlxzo, ou 9prox;c'a; loyoj jtocoupcEvo;,
ct-jT-r!
deinde inrlu-
dituT carceri pra;fectis quidam. raullasque ei exliibuit asrumnas, a/?.a xEpoo; uTto t(7)v \f,tfjzt7jwj ex ro'jrou jrpa-/pcaT£UO-
non quideni Religionis cau.^a, sed lucriim inde ca- p.£voc. "EtjEcfEV Si yai zizi i Qeoc ei; avrrv r.tfiv.oy Jto-
ptans a Chrislianis. Oslenditaulem eodeni terapore paOoHov. Tcje; yi^ zwj Xpcor.avtiiv //ipav euptJvTE; ujtf
Deiis in ip.sa niiraculum inusitalura. oaXev aizf, azf.{hfi.ct pccxpov, cl); /r;; fjttzx
Chriatianorum ejtc Str.fioty
noiinulli occasionem nacti sulijecerant voaovzov xyzay.itfj.ivr,' y.ai rouro yvot'; ^£Ooo'iu).af,
exiguum
ei
tt vincula str.igiilum cura laiitis vinculis in nuda huino decum- pc^TTTEi a'jzf.v alfiiMii ex roi; orpoifiaro;, .tai fjL.yilr.v

rtirsttm sjion benti quo rognito, custos carceris rejiente ejecit


:
iSwjr.v a'lzrj zo /3apo; zov aiSffjoj zwj Stafjwj rjtnotr.atv
le excidmtt.
illam destragulo, vehementiquedolore ipsam nlf.'j r.ctf,ayf,f,fj.a ^i Stzfji roJv fieXciv a^Jrijc auropcxTO);
aflecit
ferreorum vinculorum pondus. Ha;c autera continuo e/u9roav, xac JtoXXtZiv touto 9auf)caoa'vT())V, r.ve; rtiv £y-
sponle sua soluta sunt : raultisque admirantibus, Sfiv rjjc iXr.ltia.;, yor.ztixc £p-/ov £Xe-/ov Efva. To ourta;
dixerunt quidam veritatis inimici. rem tam inopioa- Jtapa3o|ov -/EvoftEvoy.

tam incantationis esse opus.

ANNOTATA.
a Dar, utmtm. i8 el ^Sindiralur, ei'al ltitiu.i alicujus Provincia- Pra-fectussupremus : quiil aiitrm .m-unditm
etymoltigiiim sisnifiret, Persicx liugiix perili docehu.nl. Illitstre aliqinil vore ea nolari siiailet Darii noinea. plu-
ribtis olim Reijibasproprium. b lln verto. licrt Gnrce sclibalur ripEoSuTEpo; Jioil IIpeooE':); £.<'/ np£oS£'Jt,;;
omumo enim Legalum fiiisse Jitstiniani Imp. milii persuadeo : et Perstcorum Legaloritm vicissim Conslnnliiw-
pohm missorum linbfmas indicium apiiil Theoplianeman. 336. c Crxce-Kyoti oj z', '.H(.uax'iv xaraaSei,.
Est apitd Piolemxum lib. G Geograpliiai cap. 2 urbs Medix 'AXouaxa Aluaca, et sic
scribenditm vitietur, att
qitam ex iirbe Seleucia iter fitit per /Issijriam. qitam plenam fuUie Cliristianis, seil tuin
etiam a Persis otcupa-
tam, clarc patel ex martyrio S. Anastasii Perste, a iiobis tllitstialo ilie i2 Januarii,
CAPur
tao MARTYRIUM S. SIR^ IN PERSIDE.

CAPUTIII.

Alii crucialus. Mors. Cullus.

. . . .

I^ MTorro abeiiritem Ahiaca Regeni in locum ap|)ella- negi.i iler

TOTTw isyfjfJivov Piovyy.outd^wj, T.v.oAoi^ti v.%'i auT>: 5e- tum Rhesanrusadon, secuta est ip.^sa quoque ligata, comitala iii

vinailis
3eiJ.ivYr rh^ac 7mijfj.9.Tiy.a: Y.y.'t Ev/a; tw (^eo) x79' oXy.v cantus spirituales et orationes Deo per totam viara
niv ooov pcT* EOyorptOTt':?^ 7Tfo*7y'yo!;^a. Ot ?£ Cj-O.ay.E^ cura grati.irum actione offerens. Custodes autem
170?-).y!xt; ETKTTAr^jry «Ott^ 010)TT7V, Xaf OVK J^VEI^eTO* increpabant ipsam sajpius, nec ideo destitit ab insti-
o9ev y.lfi 5ta 7cf.VTY.v Tr,v 7r&o^«a:v ror^ ^60^0^; eTre^z- tuto quare hanc etiam ob c.iusam vinculis gravata
:

pr,09,v* fjt6Ta<3T«'vTO; 5e xaxer^ev toO Baai?.e'o); etc t6 est. IndeqiioqueserecipienteRegcin magnuraKarsa,


KapOT» To f/eyo', //«Owv 6 'Apj^i^^ayo; Ty-v ayiav 2ip>;v ubi auiliit Archimagus S. Siramadventasse, injiriori
TWpyyeve^-jOat , xai xr.v Tt^oze^xv yv')ifj.Y.v dfxeT«9eTov sententia obstinate perstantem; jussit illara adferri
exe'?.ev06v aiiry.v eve/_9wv2t, x«i }.eyet avT)?' 'Ix«vov dixitque : Longumsatis addeliberandum te.-npustibi
oof ypovoi/ iTpo4 ^tx-jxet^tv ivot$'j)y.xjjiv eiTri ^^firv, Tt' concessimus; dic nobis, Quid iltorum, quae tibipro- cantandit
irX^ov jrepi Twv pr.5elTo)v cot rao' r [j'7jy ioov^.fjctji ; 'Att;- posuimus, anteferendura statuisti? Respondit S. Si- Psalmis se
solaltir.
Kpt'9rj avT';» r, scytot 2ior' Ti' 7r?.e'ov er^^oy ^ovlevfjcfj^xt ra Quid ampliusstaluendum babeo de iis, qua^jam
:

TTept Tfiv r.^r x«?.t)); ^ot oeJoHoj[/e'vo)v ; '0 Je Xeyet aijTi^' bene mihi probata fuerunt? Qui dicit iili Magiam, :

'AnooT^^toov Trv fxayt'av, Yiv TrptiTepov Cf).a9Es. 'H 'Je (^o)V)5 quam primiim dldicisti, ex pectore deprome. Ipsa
IJf/x/.r, tjJxXi/oj; Tov AaSt^ xat ETepa^ pv^/tjEt; ypafftxa; vei'o clara voce deprompsit Psalmos Davidis, alias-
B aneaTr,9t?E. que orationes Biblicas.
23 'G oe 'Ap/t'(/.ayo; lipyfj^ei;, exO.e^j-iev a'JTr,v «tto- 23 .^rchimagus autem iratnsjussif vestibus illam Coram Archi-
fu9/lvai, xat T>iv y.l'!j%Xr,v au'«; tJiT0xa).u(ji9yj-/af xai exui, etcaputnudum exhiberi. dixitque ; Nondum mtigo resli-
avT^, OvJe v^v ai-^xijvK: Aeyet auTw etiam pudore suffundens? Ait bus uudalur,
e'TTEv )^ ayt'a ^tpr- illi S. Sira Cur au- ;

AiaTt' e/w ato/uvO/jvat, ouTE exXE'|a. o-jte eTropveu-ja, tera suffunderer?Neque furata, ncc fornicata sum,
ouTC Ti zaxiv cTepov CTTpala. Kjtv yap uf,icr; m; aooovei; nec quidqu.im aRud patravi sceleris. Quamvis enim
e|eJi)ffaT* pte Ta e;o)9ev 7TeptS?.r'/A7Ta, a7.1' ouv
e/w Trapa vos, furiosorum me vestimentis, ea
instnr, exuatis
Tou eptou d-tjTTOTOu xpetTTOva ToUTwv evJuaaTa- §t' au- quae extra sunt tegentihiis habeocerte a Domino
: .at

Tov yap xai exJEJuptai xat TryppOTiaiJoftai' a'-To; yap meo vestimenta nisce multo meliora : ipsius enim
erTiEv, Mx (^oDEro9e arro toiv ajroxTEivovTwv To aojtxa, Trv Ss causa et nudata sum, et libere loquor. Nam ipse
tj;u/r,v| p, 3uva//-'vo)v alTOxTErvat. To^JTWv jTap' mTx; >.6^ dixit Nolite timere eos, qui occidiint corpns. ani-
:

yo(i£vwv, fiev 'Ap/i'(;.a'/o; Tof; prptroiv auTii; ezjis- mam autem non possunt occidere. Illius h«ec dicen-
jr?.i y(/E'vo; r,oiy«<!a- 6 Je Aap, "Ap/wv r^; Toov Xou- sermone percuisus Arctiimagus,
trs quievit. Porro
?atVwv ETTapxi'a; xa^rpievo; erjie» atlTV Aaij/oviov e/et;. Dar, Prineops Provinci.-e Chuzainorum, illi assidens,
A£'yci avTw r ayi'a lipr> 'Kyw Jatftovtov oux eyw, D«monium d.Tmoitiaca
a'?./a dixit ei ; habes. Ait ipsi S. Sira : Ego
xaT« a).r,9eta'v coi axo?.ou9er )atpi')Vtov, y.ai ei (5oi>?ci, da?monium non habeo sed verissime te insequitur
dicttur,
:

jTotw TujTov Tou cTaupo'J cv TO) pieTWTTw oou, y.xi


iiip/czxi daemonium et. si vis, signo frontem tuam signo
:

tim uou, xai


9tiav. Itai
tzvoi'yovTai oi
TauTa axouuavTC;, jTapa/p)ipia
o'f9a).(jiot' rjou cije'vai m xlr,- Crucis, etegredietur ex te, et aperientur oculi tui,
jravTe; eSor- utagnoscas veritalem. Quibusauditis, continuo cla-
mv, 'TTroJtxd; eOTt TO) 9ava'T'))' To-j; -^av ©eo-j;
(S^.ao- marunt omnes Rea est mortis: nam et Deos blas-
;

JYiJtt, xai T)rv BaotJei^av jreptifpover, xai tou; "ApyovTa; phemat, et reguum contemptui habet, et Principibus
uepi'!rei. Kai xaTa fiepo; iza/jTou mv pia'-/wv eijrivTo;
insultat. Tum viritim unoquoque magorum, ut ibi
Tiiv oix£i'av yvwp.v, xar^; ti-v aCTWv avvr.^tnv iJ,r,C|,ov inorti ad-
usus obtinuit. proferente sententi:ira suam, mortis
Gava'Tou xar" aunic e?c'|'ivr,oav, xai tov judtcatur.
rpdyrXov auT^; sententia contra ipsam pronuntiata est collumque :

jrditv eoifpdyioav, prm,); tivc; cTcpa/ avr'


aCTr:? Oro- iterum signarunt, ne qui aliam forte pro ipsa sub-
6d/woiv. KeX-uodvTWv ^c xaT* i\iitvr,v zn r^i.ioav auTviv stituerent. Cumque juberent illa die interfici ; qui-
<j.0V6u9rvat. ztv^sti Twv eOpE9e'vTWV ci; ctc()OV xaiiou to^^to dam prEPsentiuin auctures fuere, ut res in aliud fem-
Taf).ieuoao9ai ouveSouJ.euirav, JeJctoTe;
Trv uiri Tiiv Xpt- pos differretur, verili seditionem Christianorura,
OTiavo>v ^jravdoTaoiv, irotfjojv
y£vof)e'vwv cauToi; rxJoi}-
paratorum se ipsos morti potius opponere, quam il-
vai ei; GdvaTO», r, tov cxet'vr,; ij ovov
QcdoaoSat. . lius cffidem intueii.
24 Aii ToiiTo o'3v dpxijTcrw Tivi jrapaMoTat, 'juJdT- 24 Tradlta est ergo cuidam peditiim Prsefecto,
TovTi xai XptoTiavo'; eTc'po'j; cx (Siaifopwv E,rap/i';,v i,d Sed tantiS'
alios etiam Christianos ex diversis provinciis pro-
To ovofia pvr dilata
TO'; XptoTou Ssiojjivovii. 'Ji?9oOoa l's npo; pter Christi nomen captos asservanti : ad quos in-
auTOv; i, iyta. Itp., mllr.v aizoXc, Jtapai|n;/>;v c-j£jtoi'ri- gressaS. Sira n)ultam attulit cnnsolarionein viden-
oev, 9Eaoafi£vot; to tx;
i^yfc, am,; ixaTdTArXTov, ii-i tibus tranquillitatem aniuite ipsius, et quanta cum
fter' eOijpooOvr; Tiv OiTep XpioToO xaTcJefaTo Oxvxrov bilaritate senlentiam mnrtis pro Christo subeunda;
TlfjooeyyioavTo; Ss
JToJct; Toi;
m xaipoii xa9' 'ov i Baothii et'; Td; quo Rex in civi-
recepisset. In.>tante vei'o tempore,
Br,9ap,jayi; jrapaxeifxdCet xard ouuvri^ctav- tatibus Bethermaes pro more hibernaturus erat, ab-
aiTr,v£/9r. ovv a).),ot; iSeopti'ot; moihoque
xai a-izr. r, dyt'a 2io>: ct'; ducfaestcum aliis captivis etiam S. Sira, adillarum correjila.
TO JcOfxWTrpiov TOUTWV To-)v jriXrwv. Kai oupiSdor;; aOTS civitatura carceres. Curaquegravis aegritudo ipsam
/aXejTii; appwoTi'a(,
e5uO(,,';fe, pirijrw; o\d t« viioou to'v incesseret, moestissimo fuit animo, metuens, no
ptov e,T£tEX9», xai Toi; ,.apT'upi'ou
avd^to; ye'-jrTai' xai forfe morbo extincta, raartyrii palraa privarefur
*ia ttoaXo)v xai ouveywvfcxpuwv ;
eJecTo <»uXay9r-vai -,iv uberibusque et assiduis cura lacryinis precabatur,
fu/.xv aCTjj;, rva J,' atptaTO; ixTeXeo^r TrJ a'9Xroi'v uf conservataaliquanfulum vita, fuso sanguinecon-
di r,» Tdi,rooauTa; (3aijdvou; um'f,£tvev.' Kai ,;'xo'uacv 6 summaret certamen, cujus causatot quajsiinnescru- sanilatem
Weo? T)j; ixca; aOTr;, xai TcXci-av aC,f, rr,v vytlav ciatu.«que subierat. Deus quoque supplic.-intem au- tmpetrat
av6/apt„a,o- x„i ,jcTd Tyjv Oyeiav
XotjTov auT^v ajTox-ervat,
,Mi 'iSov).sv,!,vro divit, et perfecta iterura douavit sauifate quaresfi- :

xai jrXr.yat-; Jtaifopot; to o.iu.a


«"•"« n<".Xaxt; r.xioavTo. tuta,delil)eratumdecaideipsius,mulfisquevulneribus
in corpus saevifum est.
25 'Kvi Si ,wv ifuXaTTovTwv
aOt,iv OjteSaXei i Sti- 25 Suggessit autem diabolus uni custodum, ut
cum
; „

DECIMA OCTAVA M\n. ISI


cum ea concDinberet, corruraperetque. Rogavit igi- ciXi; cnjvx7-9e-vJ^oai itat Jiaf^Oe~pai rxuzry. Kat Tcape-
7cac,e- ]>
constuprare tur Pr;«fectum peditum, sibi ut liceret rem istara /.aJ.eoev Tov 'A&/_('t:iCov eTrtTpsTreiv aCToi toOto irpa^ai- * ^0*^0*
eaat valens
miles
opere complere acceptaque facaltate, accessit ad
; x«t ?.aoojv Ti^v TotauTy.? eTtcpoTa.v, ejr^X^^ev xizr,, xr.v

ipsam. nientem suam expleturus. Verum qui ancil- iJt'av exTE/.e^-sat yv(ii^r,v (SouAofxevo^. 'A).X' o Beo^, o zfi^
Ise suce cautum voluit Deus. percussit illtim in ocu- Oou/rs avT»;; Trf.ovooufievo;, e7t).y,civ a-jTov y.aTa Twy oQ-
lis, auribus, et lingua, ut caicus, surdus, et mulus 9aAijfi»v, xat To»v ojtwv, y.at t)1c yhiiaor.i: , w^ TuoXiv
esset; cadensqiie pronus in faciem ipnntum emisit eTvat zai v-w^iv /at a}.a).ov* itat irecwv eTTi TTOocoJTrov,
clamorem. Praefectus autem pru eo quod debuisset xpauya; aov-fiou^ aTre^ucev, '0 Se ^Af./tVei^o^ ovO' ww
admirari divinam potentiam, et deflere audacem r/_piiv trv Tou 0eou ouvafttv Gaufxaiai, xai TaAavi*oai,
illum qui Sponsie Cbrrsti inferre vim tentave- Tov To).p'r;avTa trv TWfOevov tou XptoTou ^tacf^eipat,
rat e diverso per seipsum rem tam diubolicara ex-
: §C eauTOu tO'jvavTt'ov eoTtou^agev rr.v TOiauTrv 5ta6oXi-
sequi conatus fuit. Sed anciUa Christi liberrirae r.r.'j TTpa^iv £f>ya5aG0ai. 11 Sk ^ouAy; tou Xoiotou aera
dixit Praefecto Ego ciplorum Regi desponsatasura,
; T:appy.at'a; TTpo; cov 'Apyt^Tierov erTTiv 'Eyw tw Baai).et
et non permittet virginitatera meam a toviolari. At Tfi)v ovpavoiv epivy.CTe:Cf)r.v, KTt ou ouyy wpei trv tfjr.v itaj»-
et Prs-fe- Pntjfectus hisce dictis non acquiescens, aggressus Otviatv iir.o oou iJiaoOapyivat. M>^
iviy; Tteinvet; ok TOt; utt au-
TteiiOet; oe ' ' '

ctus percu-
tiuntar a
ipsam est, ut quod mente destinaverat con^eque- 7r.c "ktyfjiiijiv 6 'Apy/iTei^o;, eTD^A^ev auT>i, t^v toO
Deo. retur. Sed Angelus Dei percutiens ipsum, ante TrpoXaoovTo; yvwjiiy.v avaoe^scfjte>o^. A).X'o "Ayys^.o? roO
famulam Dei prostravit; ac tuni demuni trahentes IRJequ TrXy.ca; auTov, e(jLTrpoo9ev zr.c tou Oeou ^ou^r,^ xa-
ipsum qui aderant pueri. aegre illum erexerunt. Ttca).ev, y.xi TOTe ^.oiTiov oupavTE; aCTOv oi rr.v auToi
26 Cum ergo nequivisset, quod tam turpiter iu- TT^tii^e; jUOAt; uve^aTy^rjay.

stituerat, perficere festinavit eam, pruut impera-


;
2(> Mk Suvr.Oet'^ 5k T)iv Totaurrv atoTTov niTsXloai
Ejus juasu tum erut, e medio toUere. ConstituiL autem eam 7:poa('ioeatv, eairouJaaev auT>;v xaTa "o 7moTrETTyo.evo5
slrangvlan non gludio dirainuere, sed reste suffoGare; et jussit OavaTwrrat. Kat ecoj).eu(7JiTo pii: 5ta ^'qoUi; outitv «tto-
da, viHcula
excutit.
accer^iri fabrura, qui raanuura pedumque vincula TefjLeiv, exXXa o.y_otvt''.) auTKV aitOTtvt^at. Kai ejtEXeyrev
I
solveret. Ipsa vero, volens palam facere, nuUius se eXOetv yxlttiix^ •/.i Xuaat tov? deojiou; t«v /etpwv
potestate, sed detentam esse
iibera voluntate sua y,at ToJv Tto^OJv 3tuT>5;. Kal [3ou).ofxevy; auTr, itaiiao-
dicit Prsfeclo Nihil opus :est fubro. Et hoc dicto, TJ^oai fir T>^ ^uva^fjL"! Ttvo; auTyiv r.e/.paTi^o^at, a).X' exou-
e raanibus pedibusque vincula prnjecit, omnibus qui atx yvwfi/;, Trpo; tov 'Ap/iTTel^oy Xe'yef Ou yotixv e/optev
intuebantur obstuipesceDtibras. Voluit. aotem denuo .yjxlxOoc- Kat towto aTtouaa, rovc ^eTfxo'"'; ex tojv yti-
constringere munus, ne 'resisteret strangulantihus pwv 7.ai twvttoow auTr; dTzhoi^v.
J/cv. w; TTavTa; to' ; 9ea-

se. Et dicit ad eum Parce vanis consihis tuis;


: oa|Li£vou; exTrXy^TTeo^at. 'MOeXraev ^^e ttzJiv ouvj^^oai Tac

tanta enim spunte raea raeipsara neci sic ofFero, ut xefca^ «utw;, eva p; oraoiaflii Trpoi roi; TTviyovTa; au-
arciacogue
jam laqueo nec manus quidem n.otura sim. [njectoque porrn in rrv. Kat Xeyet Trpo; auTov riaOoat twv ^yz-xOav oou
bis soUcUa' collum ipsius laqueo, constr'icioque usque eoutpro- |3ou),eufjLaTf»)v' TooouTOV yap [3ou^7ioet tw 9a:yaT'iJ e^uau-
ta frustra
pe abesset a morte. ac denique relaxato, dicunt, trv TrapaiJi^o^oiut, oti ou^^e rd; yyoxi fAou xivi^oat kviy^-

quod si velit Christianam fidemahnegare, parcerent fj.ac y.ai (5o;).f>^Te; TO o/otviov et; rov -pay/.^ov oCt^;,
ei. Sancta autcm Sira dixit Perficite, quod impe- : v.y.\ T:ep(OCf(i'y?avTec \xiyi^i~ av aSjzr.v toj 9ava'Tfi) Tr).r,ati-

ratum vobis est, ne leges vestras irritas faciaiis. riy.it va-inov yauvfiiT^vTe;, ).E'youoiv ai.T>i, et {5ou).=.Tat t^
Secundo itaque laqueum, coUo circumdalum con- X&tOTiavfjjU-ov «pvr.odfoOai ouy/wpouatv aC-rn. 'H ^
strictumque uti aute, remiserunt. ac eodera modo a'yt'a .^tpy; etTTiv aL.To?c' To evT*Ta).f/.eyov ufjirv teXiyi-
iflterrogarunt : illa vero eamdem, quam aiite, res- oaTe,iva fjL>i tgu^ v'if/.ou; ufAfJjva^^eTr^ay.Te. 'Ez^eUTepou Sk
ponsionem dedit. Tura demura constan.ter strangu- To 0/oivt'ov TTipt Tov auTv;; Tpa'/r,).ov Tt£pti!J!yi'y4»vTec,

larunt, donec plane expirasset itaque eertamen, : Tra).tv evcJefJwjf.av xat fioauTfjj; ETTep'/)Tr,oaw' r $s ttxAiv
eogue deni- uti in votis habuerat, gloriose confecit, duode- T>;v aCT>;y an J/.ptotv Je'^ti)xEv. Kat Tfl^-e XotTioy eTrffxeivav
gue aditricto
trigesiraa die raensisPeritii, secundumOraecosanno at^ty^avTec» a/pt; ou Te).ei'uc averrvsuoev. Kai outo); t>i«
morUur.
octingentesimo septuagesimo post Alexandrum Ma- /jLBTa Soir.c, afil-f.niv, w; EJio^Jr.oev, eTe).et'o)oev fxr.vo; Ile-

cedonum Regera. ptTi'ou etxaSi oy^or,, xa9' eX^rva^ tou ovtraxootooTou xat

27 Rursum verodiaboli ministri aliud molicntes, eSoofit/.oOToij aTT-J 'A).e^v(Jpou tou Max£i5'Jvo)v Baai-
'
noluerunt conridere corpus Martyris. sed a canibus )ioj;.
Corpus ca- addnxeruntque reliquias domura, etcanes tepyx
devoran : 27 na).tv fj£ zat f.*£Ta tov OovaTov auT:^;
Tiibus ohje-
multns cum lisdem incluserunt qui, ut ab ipsis :

ctum »0(1
violatur ; quoque hrutis cniidemnarentur, ibidem intpgrum T/:; MapTupoc, a))' uTroxuvwv^aTravr^J^vat^etsyyayovei^
plane diem, ne tactoqiiidcm corpore, permanserunt. orxov TO Xet'ij;avov aJT/ic, T:oX).o-<i;xuva; ouvaTi^^xXetaavTe^*

Tandem conati .-^untsncra lip.^^ana, noctu exportata, xai,, Xva. xatUTio TWva).oyf/)y xaTaxptOoJOtv, tixitvxv Ka/jxv

clam in obscurura projicere locura ; sed cousilia eo- ziv rpi£'c-av TravT£)/r;^ Toij af/^fAaTO^ auTJ75 \*-'^- a^^tfpievot..

rum non latuerunt Bdeles sedebant quippe et ob-


: Kat XotTTov eoTtoufJaoav vuwto; e^ayayeiv tq Xei^tl-avov

servabant, ubi corpus Martyris projicerent. Cumque xatouTfj; evacfiaver tott*) fii'\{jz( outo xexpujifzevfj;.'AXX'
prnjecissent et ahquantura spatii recessisbont, fideles oux eXa^Jov tou; irtOT-J; ra Toiai^Ta (jouX£joafj,£.vof exa-
quidara Betharraait;e cumhonoresubiatum in quera- 9eZovto yap xat J{£T>^pouy «uto-j;, tcou to nw\ijx. tjii

dam locum abdiderunt, ne regionis istius incolae MapTupo; pi'iTTf.uoiv Kai ot' av Eppf|ay auTJ t.ryX f/i-

tantuin thesaurum auferrent. At Sancta Sira adhuc xpov uTrave/f^oraav, Ttvs^TttOToi Toij Uy;9apfi«t; XaoovTes
superte^, ac praescia contentionis de corpore suo auTO aiTa Tt(jL>^; evTivi TJTtfj) xaTexpu<}av,rva p.y. Ttve; inc.
inter fidelesuriturae, jurejurando illos, qui forte /fijfiac auT^; To TotouTovxsiuir.Xtov «TiooTTaaojatv. AXX r

apud se erant, obstrinxerat, uttraderentur Reliquiae a'yt'a ^iur,, eTt Tteotouaa xat Ttpo/voiJaa t>:v Ttipt tou aw-
yeve'o9at
su£E amatoriCliristi Buteo, ex Lasurais Betharraa;o- auT«; f;i:'XXouaav f/eTa^u Tfrtv 7rtaTf7jv
f;;aTo<;

rura vico. Unde Fideles Betharmait.a3, re intellecta, (piXave(xt'av, pie')' opzfJv tou; eupe9e'vTa; xaTexptvJV, ex^o-
quod- BaTsoi. toj ex
viro priedicto corpus Martyris tradiderunt, ne Q^vat To Xef^ij-avov auT>7c Tfj) (fiAo/ptOTff»

Tou A-^aouptfijv xTrptaTo; tou By.yapfj-Cfriv. "O^iv oi tti-


ipsa constiluerat cunvellprent.
28 Is autera sacris lip.sanis cum gaudio acceptis, otoi ToiJ Br.Oapptai;, uare'>ov touto ^.%%vxz^, TtapeJfixav
MapTupo;, i"va zr}v
oratoriura suis sumptibus extruxit : et licet propter Tf.) tv^r.^vm dvd^i ro oo)pta tjt; fx>7

earaultos incursus Magorura sustinuerit cupientiuin f3ou).>:v auTic; aOsTrowotv.

talepropositurairapedire.nihilorainusideraoratorium 28 '0 Si f/eT* eO^poouvrc t6 ayiov aur/:; o^^afii


lu^%vw, euxTylpiov ex i^iwj exi-toev ofxo: /.ixi TtoX-
perfecit, debitoque cum honore reliquiarum S.Sirae
Xais
,

m MARTYRIUM S. SIR^ IN PERSIUE.


dppnsitioncin in illo celebravit quo etiam confliien- D
:

- rpoOE^ew:, ou.w? avroi T5 tes undique fiiieles in memoria-n ipsius festum pu-
blicum institucrunt, ip^^o quo passa est die, ad glo- pliirium imc
C:6 Euy.TXf.iov feTe^.E-wcev, /.5:1 /^er^ :«? TT^ieraurrr:; ti-
sanctas Ecclesitc ipsius. """
T^? ayfa? Si&i^c y.:?Ta- ri:im Dni et exultati..nera
r? tv «Ctw t/v «vtov J.ett|<KV'>u J";™™"
'"'""'
eopTJ^v oi m-JToi Dealiis porro nlliletis, qui cura S. Sira vincli fue- l^J'
Se-^iv ETTitycst-o- Ev'53: zki iriviJr/Jiov

T:o?.?.a/o'3EvTjva')f,o(!^';/>;cvoi, TZvjjivetVv eTriTEAov-Jiv,


xara runt, cura eadcm^iue supremum ineuntes certamen
^Eoii variis tnrnientis ad finem perducli sunt, superfluum
Trv yfjUerj Tr.c TO'.«yTy,: a9>rcE(i);i 7r|'-o? ^'j^yv y-sci

}tyv'/r.p.a T«; afytoraTr; jzCtou ey.y.Xy.';i'«?. riepi oe Tfuv existimamus scribere quod prteceilens certamen
imitati sint deinde etiam, quos ab initio labores
(j^.P.wv «9?.r,r&iv, ovv Tii ayi'!r 2(0« ^EOej/evwv, x5:( f/£T' :

OtM%j- lolerarint, ignoramus quippe e diversis iisque longe


o-vTKv or-/t.)vt(73'p.eywv, y.vl ^v.cxyoiz 5(3f^'ipo:c ;

7rEp(<3CoO -/pa''.^Eivv'-/oufxe97, ot( rrv Trpo/inooij-jay dissitis provinciis adducli, in Clirislo Jesu Uomino
TO), ey.

«OXY.otv e^(//y'iavTO" ETreiTjr y.5'i a7voouf/.ev to: i ttovou; nostro, cui et I^atriet sancto Spiritui gloria, virtus,
«vTW, oO; E^ ^(ETeXeoav ex o^ttz^^^ipwv -/^p lionor, nuuc et seniper et in secula seculorum.
^Y/^'^
Jt»x!i/j.£'vojv y.3'Ty''/ovTo, ev Xpto Amen.
tm IlaTpi Tfi a-,i'oj nvEiJp«Ti,"_ Sutx, vtpaToc, vi'J xai asi it«i £1= Tou;
'Ir,coii Toi zvp/w rfiwj, //e9' o5 v.ai Tifi»;,

aiwjttt, T'iv aiiiiviiiv . 'A/iy'i'.

ANNOTATA.

a Karsa, forsan lillcris Iransposilis Kazrum, iirlis provmcix Pars seit Farsi : sed qiiidni mvlla nomina mii-
Uila iiunc sint, ul sa>iiius otiscivarimus? unde neque Rhesancusadon
prxmeinoraliim, neque mox nommandas

Provinciam Chiizainorum, et Itatharmais iiiiMc reperimiis. b Peritius Lalinorum Februario respondet

Macidones, liic aiiclor sequihir iidemque siiiis menses fi.ros (quibiis fere itolis usi Chruliani) a K
ainid isyro- iiiiiis :

Jlilianormn Kalendi.-. ordieljanliir. c Jnm dixi a Seleiici ricloria, non a morle Aleraadri, lianc Sijro- Mace-
donum xram, in Perside nolam, esse numerandam.

DE SANCTO CONVALLO
ARCHIDIACONO GLASCUENSI IN SCOTIA.
CuUus cl memoria ex variis collecla.

lasnovinm, Scotiip tr.vrifHounfis seu Cistaaii^ lebritate colebatur. Hector Boelbins lib. 9 Historix
JieUguix in
i}i Glotinuo proviticiu urbsest AychiepiscopaHs, Scotorum, de rultu ejus isln ndilit : Convalli, Divi veneratlone.
-(itl Clodau Puvhim, imoft euiyorium liujus re- Kentigerni discipuli, Reliquise celebri raonumento
CuUvs in
Breviario
(jr: gioiiis cclcbcirimum : cujus iigi-r, propler om- inJuciieninem, haud procul a Glascuensi civitale,
uin frucluum gcueraaljosque avi(ni'lales,Scol-iy Ptira- a Chrisliano populo hactenus in magiia habentur
Abcrdonensi.
(tisus hnbetur. Dnm fides Chrisli orlliodoxa ibidem veueratione. Dempstcrvs in Meuologio Scotico, ad
poreret, iutcr Saiictos tvlelures suos venerubantur Iwc liunc a.vin Maji, isln iradit : Evunii in Lorna Con-
xviii Maji,S. Convallum, prinium Archifliaconum valli Ahbatis. Archidiaconi, S. Kentigerni discipuli.
Glascuensem, S. Kenligerni discipuluni, quem sub Qua: endem c.v Dempsteri Scbedis edidit Ecrrnriits : et

Rpge Euppnlo anno ncvi {Itiruisse, leslnlur Bret^inrium nnnotal, Kvonium oppidum esse in ora Lornse sive
nnliqinim Scoliciim Ecclesix Cathedralis AI>eidouensis Lnquabriit? Occidentali, contra Mulam insiilain, a
Ejxis memiuit Jonnncs Lesla-us librn 4 dc liebus gestis Dumldano url)e supra friginta milliaria. Camerarius
Scolorum, Aidnnn Rege et dicti Eugenii patre ; ubi
1« pridie eum celebrnt. addito clogio, ex Lcslxo et Boetliio.

ilnsrribil. Drosfanus, .\idani Regis avunculus, re- Dempsterus lib. 3 Hislorix Ecclesiasticse gcnlis Sco-
bu^lMijnsninudifluxisnuniiiim reniitfens. monasterii toriim pag. 157 asserit, .scW/7.siAseKentigerni Magistri
se (erniinis inoiusit, imiltosquesua! sanctilatisexem- VitaiTi, librum unum contra ritus Ethnicoriim, et
plo ad boiiam frugem traduxit. Eanidem vitse ratin- allerum ad ("lerum Scoticum super EcdesiEe statu-
nem. eodem cnm frurtu ef sanctitatis laude, perse- tis. Vimm fidemopud viroseruditos reperiet Dempste-

cnfus estConvallus, Divi Kentigrrni discipulus. Qui rus, diim slmilium moniinientonim, guse singulis a se

cuni funeri Aidaiii Regis, dum in insulam Jonam commemoralis Sonctis ptura adscrilnt, vclunum saltcm
efferretur; etCnmitiisin Angadia, quibusKennethus aliqnis in liicem protulerit. Filnm S. Kentigerni,
Fida Christl Keit veteri pro more Rex est salutalu^, interfuerif; Episcopi Glnscuensis ediJimns oti xiii diem Januarn,
promola Christi religionem et inorum piobitatem omuium ex Copgrnvio (lesumptam,sed a posleris e vultji trndi-

auribus et animis sedulo irculcare numquam inter- tiouc tam stolide concinnatnm, ut cam ab opere nostro
misit. .. Erant illis riiebus iu Scotia tres, doctrina et vellemus abesse, aut SdUem graviori censura casiigatam
pietale praestanfes viri, natione etiam Scoti. Hebre- (uisse. Verum dauda lntc cst omuibus magnarum rerum
dus scilicet, Dunstanus, quorum me- et Convallus : initiis venta, nt operosiora licel, imperfecti<)ra tamen

moria eliam hoc nostroaevo apud Scotos magna ce- sint.


DECIMA OCTAVA MAJl. 188

DE SANCTA ANASTASONE
LEUCADLE IN MARI lOiNIO.

CiiUus ex Synaxario Grjeco MS.

Ieucas Leucadia, insuiu iuaris Iimii prope


si'u tradit Sijnoxorium MS. quod Ora'ce Divione in colle-
E})irum, ricaruanix tam proje adjacet, ul ei- giu Soriflalis Jesuud.sfrvulur : el hi addunttir versus.
.devi ponie jnvgalur : in qnaest ejundem nomi- "Ayao-acw Ci}, 7l/rv /Jtvet xoivw t£).= [,
^nis iirbn.a Alahomele secundo Vetietis erepta. '\'jy.c-xfjvj ^vjwjX Y.oivr.v Toii -/evou^.

]u hac iusulu vixt6se Saiictam Anaslasoiieni, ibique \'ixit AiKist*iso, et. moile f.ummimi abditur,
apud Leucadios in pace Saiiclam Yit;im finivi^be, Cummuuem (iperieusad resurgenduni diem.

DE SANCTO OITNIBERTO
B
SALLESCII m HANNONIA.
NOT. U*"APP
TOM. VU U\JI COMMENTARIUS IIISTORICUS.

Nolilia ex Molaiio: Pi-ioratus Quercelaiiiis sub Abbale Maricoleiisi.

-oantwii Molainis in inis ad Usuarihm Adilitioni- Murtijrolagio Germanica, Wian, Darganius, Menar- et ab atiti
bus, auno mdlxviii pjciisis, isla scribit ad hunc das, Buretinus in Murlijrotoijiin Benediettnis, Dauro- tramcripta.
XVIII Maji Juxtti inona>lerium, quod Mari- tiu^ in Kittendurio, Ferrnrius in Cutaloijo ijencruii. At
J= colus dicitur,
:

S.
innumeris miraculis diebus nostris claruit. Idrm
Quinberti Ciuifessoris, qui Mirxiis iu Fastis Belijicis

tus Confcssor tolitur a Benedictiuis


ista scribit : S. Quiniber-
in Hannonia
Motanus, in fisdi-in Addiiionibns bis recusis, ista sotiuii nioiiacliis L;i'tiensibus, et quiescit iii vic.Serlesches,
Notitin a habtl : Apud Qi.erietura S. Quiniberti Confessoris, crebris saiiitatum miraiuUs olim clarus. Hxc ibi.
Molano
vulgata :
dc qiio m JnJicuto Sancloruni Bcliiii eudcm aliqiianto Sed suspicor pio Lietiensibiis moii.icliis, quide eo iii-

latiiis deducit : S. Quinibertus Cnnfosor, Prior luit bttsciuitt, ex aliqtto tnemorix lafisu intrtisis, Marico-
in Salesiojuxta Quercetum, in Prioratu Maricoleii- lenses rcponcndos essc. ilic taincn Snussaijtts, nitllo

sium ; ubi perinullis {-iaruit miraculis. Festuin ejus ullenoii c.iaiKinc ailbtbitii; pio eu tevttute qtta Martt/'

recolitur ibi et Maricolis die xviii Maji. Loca sunt roltifjiutn Gtilttcunnm juvcnis consurctnavit, ausus est

dicEcesis Cauieraieiisis in Il.uinonia. Dcniijnc in Na~ scrilicrc, deposiiioiinm S. Quiniberti monachi aunua
taiibus Sanctoinm Belijii, ex rcscrijjto Doinini Jacobi veneratione coli Maric.'Iis, Querceti et Laitiis : qui

dc Baihiijmont Bcnedictini Maricolensts, Ittec refert : Salesii quondain asceterioli moderator, inagna ibi-

ApudQuercetum S.Quiniberti Coniessoris, qiii est deni edidit sanctie coiiversatiouis monuinenta; ac
S.inctus Maricolensis : locus eniin (|uietis fuit Prio- p.islquam abiitad gloriain, in Serleschensi vico tu-
ratus Maricolensium : in quo etiam Iiabitasse puta mulatus, crebra sanitatum suis suppMcibus praestitit
tur. De eo scriptura accepi ey. Mariculis ; De 13. dudiim, pretiosasiia apud Deiiui interces.sione, be-
Quinibertoomnianobis incerta sunt, praiter nudum neficio. H,-cc ille. Est atttcm Maricolense monttsterium
iioiiien, nostris iiisertuni Kaleiidariis sub solei.nitale fttniliitum a S. Humherlo, circa annuin ocLxxx vita
festi medii. Capsula lignea, qua ossa ejus ac reli- XXV Murtii : ad q.tcin dicin cjtts Acta tletliinus.
(uttclo

quias contineri credunt indigenae, apud vicum quem Al quamdiu poslea erecttis fuerit Prioralusjuxta Qtier-
vulgo dicimus Serlesclies, nosiro etiain seculo cre- cetuin, et qiio tempore tbtdcm vuerit S. Quiuibertus,

bris rairaculis sanitatuni retuls,t,ut nonnulli etiain- non liquet.


num Sed lulcra, susleiila
siiperslites auclores sunt. 3 Molanum apparet Salesiiim pro Sallescio usur-
Indiculo Sunctortim Bettjii, hinc dno loca
cula et vehicula sanatorum, quae ad memoriam be- passe in et

nefl.ioruni obtentorum relicta erant cum ipso ,


Suu.^.sutjofucla e.sse,Sctlesinm iii.inasterioluin el Ser-

templo, Francorum scelere, fo^do incendio peiie- leschensem vi.-uin : niliil uutem certuin manere, prx-

runt. tcr ctiltum Reliquiortim et sanclitittis memonam ;


qtii-

2 Hactenus Moianus, quem sequuntur Cantsitis m btts titulis locum ei in lioc opcre tlamus.

DE
IM ACTA SANCTORRUM.

DE S. MEROLILANO PRESBYTERO,
MARTYRE SCOTO, REMIS IN GALLIA.
COiMMEMARIUS IIISTORICLS.

CiiUus. Acla ex Klodoardo. Translalio.

itlilur Itoi: diit iii vihi' et diQ^trni Reniensi, sult sub pra^misso Sacerdote servieiiti.apparens
ccclesia
(-^ ^ ritu stiitplict sfu triiitn Lectiortuni, S. Meroiila- quailam Doniinica nocle, adnionuit eum,
in visione
liius M;ir(yi'. lieineTiM vuli/o S. Millourirain ut Episcopo indicaret, quatenus corpus ipsius in
^Jk'itrlus et Letlto lerlia rerilalitr de ejus ttiar- pra;dictani ecclesiara transferret locum quot)ue,
:

lijrio : reliqua siitiiiiiitur tle itiio Marlijre iiou Poiiliiice: ubi poneiidum foret, osleiidere non omisit, inlimans
qtto etiam die memoliu ejus esl itiscripla Mallijrulntjio ei obiluni et causam obitus vel adveiitussui : signi-
Galticuno Saussayi^ Sevtico CeincTaTii, et Calaioga ficans se Scotigenam fnisse, Roraa,nique orationis
generali Fen-arii„ aUis^ue, Flotlmnlixs IH>. i IJistorix gratia ciim sixiis pe«en<?i itinereoociliiatum, a lalro-
Bcclcsiiv Retnensis cnp. '|8. oijii de duabus ecclpsiis nibus super Axonam iluvium fuisse pereinptura,
S. Ililarii Remis, quarutn aiitiquiorem aute portain indeqiie corpus suuin a sociis buc delatum ibii|ue
Martis sitam. S. Uigobertus Cleriris ail sejuiliuram s«paltum :propalanseiiam nomen siiuni, quoil voca- B
eorum dedit ; uc postea dc S. .Merolinano ista Iradii : i-etur Merolilanns jubens ut id nomen, ne forte ^"""Veet
:

2 In liiijiis erclesiaj roenieterio quiiiain Srotige- raeiiioriarieJaberetiir, adscribere curaret inclinans-


Sejiula-o, :
mitrtyritm
qttad trtlci na, Dei serviis, olim sepultiis est. Sed cum jain a que se, partomque cretae, qu,e fortuitu jacebat, ap- indicat.
ni^guireratit nostri?iet noinen «t meiuoria ipsius sepultura; vidfr- pr^ebeudeiis dedit ei, prfecipieiis ut illud coiilinuo
apcrlre.
retur abolita. apertissese ciepit nianifestare visibus. aJnotaret in arca. t]u;e lecto ipsius adhaTebat.
Naru dnm quidam civium nun de iiiferiuribus, sed Quam ille cretam visus e,st at:cepisse nouieuajie
panper rebus, olim nostris diebns obiisset; aiuici descripsisse, quo duin pro L littera, R scribcret,
in
ejus, ad Hildepariiira liujus Ecclesia: Presbyterum corrigere hoc eura monuit et ita in crasiinum luio :

a^-cedenlGP, pettint ab et<, ut locum sibi sepullura^ nomen adsiriplum inventuni est : ut testareft*»»
imperliret, ubi sarcnphtigum reperirent in quo idem Presbyler quod vigilando per diem tam bene
;

coi'pus ip>ius reciiiiilere posseiit. quia tle rebus ipsius fcribere nequivi.s.set. Qtiibus revebiiionibus mnnilus
undc cnierent nt ii Iiaberent. Qui ilum eis petita Episcopus, ecclesiam quiilein restaurari fecit, sed
conressisset. sepuUuram servi Uei aperueruut ; sed oorjius saiictura non traiistulit. Nec diu postea sicei
qitoiique ipsuin ejus sarfiipliagiim ap^rire iiequivertinl. Quo conligit, «I in eadein ecclesia coram Hugone Prin-
Pfcsltitero
autiito >'resbyler ;icoeji;it, et coopertorium sarco- cipe se abdioaret Episaipii dignitale. Fluvius
reseraltle Axo-
fr oijriiral pliagi le\are letitans alitpiantulum aperuit sejiul -
na, supe.r quem occisus iiirrat Saticliis, ortluc in ciinfi~
suittuler. crum ; de quo mox fragr;intia taiitae suavitatisenia- nio Dticnliis Binrensis, alluilque itrtes S. Meticliildim,
navit, ut numquara .-.e delectiibiliorcm testalus sit Iteleliuin el Suessiones, supraque Compeudiuin se in
liausisse odorem. Intrt>spiciensque videt corpus /Ciiam e.vtiiierat. Ipsa qunquc S. Ililarii ecclesia
intfcrum, Sacerdotalibus infulis redimitum, recum- eltamnitm Rcmis viiiiitr aiite portam Mariis.
poneiKque se])ulcri pallam, uon ausus est banc 4 Fuit autem corpus S. Meiolilani e. diclo cceihelc-
superposilttm ampluis violare sepulturam : pormisit t;imen, «t rin traiislaltiin in ecclesiam sanctorum Apostultirunr^y"' '™"s-
eatliieer al ud,
aiiferri iuhet
idera ttirpus, depositis quibusdam snperponereiur et S. Symphoriani Marlyris. sicque condigno cultu, '""" '" '"'"'
ijtse apparens. tabulis. Ipsa nocte visus est ei a/unculus suus Pre- quo eum diviiia Majestas vi.Iuit decoraie, honora- ^;,„,i„„i
sbvler in soninis, qui jam tludum disce>seriit, ass-e- lum, ubi et bodie Natalis ejiis celebritas agilur : F
rens quod valde ollendis.set Deum prieteiiia die, iili in Bteviniio Remensi et Miirlijrolngio Sait.^saijl
maxime si se|iulcrum Sancli viobire priesiimpsi.-set. leciiiur. De Aitittdo Jrctiiepiscopo, cui demandala
Idem quoque beatus vir cuidam sub ipsis diebus Trnnslalio fuernt, pluiilus cqecat Flodoardtis ipso
apparuil, et,'quia valde gravaretur prse pontlere et ullimosiix ttisiorix librn, iiiide superiora arccpimus;
indigiiitate siiperjetli sibi cadaveris, intiraavit; et prxmiscralque cnp. 35 Epislolum cjus, proli.ram ad
ut iiidicaret Pre.-liytero jussit, quia nisi rito corpus Siinadum Episcoporum iu Enijulenlteim congregalam,
id foeliduni asepultiira sua repelleret, divina quan- qua tiarrat qiiomodo creatus stt et con.iccralvs £piscopus
tecius ullione plet tendus esset. His Preslijter ad- an. Dccccxxxi; sed urbe occupata ab Herilierlo yero-
mtinilionibus pavefactiis, cadaver, quod sepultura^ maiiihtonim Comile coaclits abdicare aniio dccccxl,
Saucli superpositum fuerat, ejici fecit cum festina- ordiiialitiqitc pro eo sit ejusdcm Comilis filius Hiigo,
tioiie, et aperta alibi sepiiltura recondidit.
qutjnm inde nb atmo Dcoccxxv Elfcit tituhim gerere cai-
3 Visus est idem Saiictus Dnniini postea ciiidiim perai adliuc quinquciiiiis. Rursum.vcro aiino occccXLvu
ruslico, praecipieiis ei, ul iret ad Episcopum Arlol-
scnleiilia Stjnndali irrilnm fticlain ordinationem Ilitgo-
iuumqua dum, et indicaretei e.Kverbis ejus, ut corpus ipsiiis, nis, seque rcslitulum in Sfdeni Rfnieiisem docel. Alque.
incorruplum quod exlra jacebat, intra eoclesiarn transferret. hic hisloriain
corpus ferri fn
sisiii Flodiiardus, finicns cum liaplimo
Quod idcm rusticus intimare limens, neglexit man- Ludovici V pcr Arlaldtim
ecclesiam ;
cclcbrulo : qui cum iisqtie all
dalum. Nec longe post iteruin apparens evigilanti, aiinum dcccclxi supeivi.reril, et Flodoardi Coniinutilor
duriter increp.avit illum, quare pra^ceptum neglexit.
iltcat eum iu mulla quidem ndversiiale per Iriginia
et corripiens, alapa ejus percussit raaxillam.
Qui anitos sic prj-/ausr, iil (nmeii aliqtiando in Iranquillilale
mox auditura amisit ipsius auris, in qua percussus diiccesim suam gubernarit, pula e.ilreinis vilx annis;
est parte, capilisque doloreper dimidium fere
vexa- crcdibile est, quod vel ipse vei ejus successor Odatricus
tus estannuin. Deinde cuidara Presbytero, in
eadem curaveril deiuaiidalam a Snnclo Translaltonetn.

DE
,

BECIMA. OCTAVA MAJI. m

DE S. .ELGYFA, SIYE ELGIYA


REGINA ANGLI^.
COMMENTARIUS HISTGRICUS.
CulMis ex Faslis : m«rilus Edmtind«s, filii Edwius el Edgarus Rcgcs. Scpullura.

CIRCA pevffiuKlo {'(etuibifi Gemnifticntsi ,


qtiimpte lcuns 3 W«
ibi Miilmesbiiriensis; a quo memornlus
Ed-
Rolomngo fliKlnnlc, e.vlat vrtustum Missnle cir- muntlus, S. ^lgyfe maritus, frolri suo /Ethelslano x<1pta Ed-
('7 aunum millesiminu e.vaiatnm, el dono Ro- xxvii Oitnhris imni dccccxi,, moriuo suceessil : ipsique
do Re^i,
I?? i>VTli Canhmiicusis cirra annvm
Avchiei-iscopi S. JHfiufo peferit duos filios poste/i lieges, Eilwium
pepfnt 2
fitios hegea ;
miHesiminn quinqunge^iinum acvcplum : cx qno ipsi et Eilgnriim : ile rujns jioslremi unlivilnie ad nnnum
Hfidem anno mdclxii cixcerpcntes votitiam nliquot Mcccxi.iii isln scribn Florenlius /1'igorniensis: Magni-
SanclOTUJn, ad Iiuuc xviii Mnji Teperhnus cclebrari fico Rpgi E irimundo cum sua Rcgina Alfgiva filiiim
fnium .,-Klgyfe Regina*. Qtto etiam dre in.scripla est .suum pepprisset Eadgarum. sanctus Abljas Uunsta-
Translatio Elpiv.i? Reginae MS. Martyrolnfiio Ultrfi- nns audivit quasi in sublimi voces psallentium
jpctino Ecclebia^ coHeijtatx S. Muri;i\ quod coniirtct atque dicentiiim, P.ix Anglorum Ei-clesiie, exorti
phnimos reqni //nqlicani Sanctos, pcraTntum pro dicla nunc pueri nostrique Dunslani tempore. Qiijp eo.dem
ecclesia anno mcxxxviii. Tcrlio oljservavimus nomcn lialienl Dunelmi^nsis, Weslmonasleriensis, Mulmesbu-
E
ejnsdfm S. Elfjiva; Rpginae od hnnc xvin Mnji inscn- rievsis, et nlii iwsleriores, el cimfirmantur uli Osberno
ptitm aliciii MS. M inttjrohf}io Clnisiiniv Reqinx in Vila S. Dnuslani danda xix Maji, cnpiie iv At
Suecia: : el vel idco ud huttc diem enm tnaliiinitis pro- moriuo diria Reiie Edmundoxwi Muji oiinnDccccxLvi,
feYre, maxime qvod in dicto \.'S. Ullrujrciino hiisqunm perninnsil vidua S. yElgyfa sub ElredoRcge Edmuudi
efus Natniis rrferalur, nt forsan hoc eodem die ccUbre- fralrr : quo anno Dccccr.v eiln fuucio, Clito Eadwiiis,
tnr ejits depasilioet corporis lrau.slatio. Jn Mat tyvohnjio imiuit Wigorniensis, Regis scil'cet Eadmundi et
Anghcanu, sub antium viii hujiis seculi edito ct stib an- Sancla; Alfgiv.ip Regina; filius, mnnarchiam impeTii
apud rocoifio-
num XI, rectiso, rcfnttir od diem v Mnji qvod suscepit, et endcm anno
: .siciiti in KiMgcstune .ib Odone
res 5 Maji,
yj/fnrdus in Annnfibiis Ecclesix Anghcana; et Indice Dorohcrnensi Archiepiscopo Rex est consecratus.
Suncturum Augli.r Feirarius in Calalogo r/cnerali, ct Eadem habent Dunelmensi^ Weslnionusle,rien.Hs .

^/tttivus de Moiislicr in Gijneaco sncro. /Js( Edovardiis Hovedenus el Reginam Alf(;ivam eodem modo San-
:

Maihew in 7'rophiris Ang/ican!stintwKaC\ii\ impicws- cttm fomfielldnl. renm liunr filinm ejus Edwium, i:lntim, a
einn cciehuil ad diem xxx Jtnit, ejusffte cttemph ife- saihimiiinni el obsowms vaiuiiiolilms dedilnm ac mnlri f/'io multa
rumiiietus Arluvus apudquon nnlin ilatnr ralio, quavc rrbellem faisse. scribit Osbcrlus in l'tla t"i>sa eit i
: S. Duuslani
ad istos dies viaiticrinl ipsum profcrre. apnd Surium xix Mnji rnp. 20. Rdwinus, ivgnit,
'i Locus .vepuituvs' S. .^ljijfu', siie Kl^jivje. fidl matcein, Kitiiis regni .\iiglici auctricem et nibililatri-
Septonia vulqo Siiasteburjfi iii Cimiilatu Durcestria', cein, ISiclesiarum coiisolatricein, et su>tent:ifrl(:em
de qnn /nilicimus Mniniesburiensis hb. ^ de Gfstis opressoriim et inopuin; Edgivam dico Reginnm, in
Ponlificum /Jngiovnm § de Monnsteriis diccce&is Shiv- inimcnsuin afllixit. Inio paulo autc eamdem o iinis
htivneims etc. ista scvif>ii : &c**T^ihloriin est vicus (TOcio, (mnibitis titulo insignem appellavrrat. Veriim u lus
SepuUa
Scephlonix
oliiu m-h», locus in praerupto imintiiim siius. A^etu- Rex Edtvins sive Edwtnns nou diu snperfuit, anno
statis iiidiciumdat Japi.s iii CapiHilo sanctimonialium nccccLix e vita abrejitns, de gno 'J^arnnins nd dirtttm
insoulpiut:, et a vetustissimi niuri ruinis iiluc Irans- ovuujr. num. 1 istn scribit : Miser Edvinus, mA^is
latUS, ANNO DOMINir.EINrAKNATlOMS nCCCLXXX Al PRR- procacis meretricis impulsu, qiiam sna voluntale
Dt:S REX FKCIT HANC liRUEM, llEGNl SUI VIII. Ibl Klgjfa peccaverat, li.iud omnino maliis, naliis ex Rnpina p
uxor qui fiiit pronepos
Edniuctii, iinjus Allrptli, sanctri : cnjus precibiis factum, ut et suoruni scele-
monasterium sanctimoiiialinm fecit, ibirlemr]ue car- rum posnitens ex hac vita discesserit.
nisexuvias post f.itum ilepnsnit. mulier bonis cperi- 4 Eiiwio snccessit Edgnrus froter, pra-clarissimus
bussetiiperintenta, pietate et dulcetline pi-fcdila. ut Rcx,annos tuvi nntus sedectm : cnignod posien divinitus ^i Edgarum
otiam reos, quos tristis spntentia Judicuni palam os'ensi!in, fMstylo aimmeni\ui Malniesburiensis hb.^i piissimnm,
damnavtTiit, ipsa occiilfe redimeret. Pretiosus ami- de Gestis Reffum Anghrum rap. 8. Veneral iii saltnm
clara vir-
clus. qui mulieribus nonnullis est leno solvendi venationis reracein, utqiie fit plerumqiie, .'iociis ad
tiUibus
pudoris. illi ernt supellex munificenfiic, nt qn:ini- inseqiieiidas feras di-^persis per devia, sohis reman-

libet oaram
vestem ccnspecto statini larfiiretur serat. Itaque continuatmne cursusad cgre.ssum ne-
pnnperi. Speciem corporis et artifi;;ium tnanuum moris jierveniens, c<in>titit sodalesnperiens. Xec iiio-
in ea livor quoque commendaret, cum nihi! ?epre- ra, gravaiite iiutantia lumina somno, pedes efllciliir,

hendpre poyset... Et vivens quidem virtutnm lecit ut iransacii laboreni diei teinperaret rnodica) quietis
opera, sed post nmrtom micuerunt miracula, sicut voliiplas. Jaceb.itergosub inalo silvatica ^trauis, ubi
rhytlimice qmuidam cei-ini. penduli per circiiitiiin rami filialam elfecerant ca- ,„, „ij/„,„„
Nani ncinnnilis pasi-a nnnis morborum mole- ineram. Lassitudine ntique suadente, rivus snbter dr puiuro pmt
[stiam, scatehris lonuacibus fluens soporem invitabat; tiim •""i «jni
. „ . .
, , • .^ sliiln rnioneiit
Defaecatam et excocfam Deodedil: animani, canis feinina.cui cura fer.-irum vesligia luseqiii.pr.^e-
Funclas ergo vitae fato, beatas exuvias gnans et jiixla pedes accubans, dorinieiitem extcr-
Innnitis clemens signis illnsfrabat Deitas, ruit. Nanique matre lacenle, catiili alvo inclusi,

Inops visus et auditus, si adorant tumiiliim, latratiis mullifornies et sonoros reddidere. quodam
Sanitati resliluti probant Sanct.e meritum. niniiiuin siii earceris gaudio incilati. Hoc ninnstro
Rectum gressum referLdomum. qui accessit Inri- altoniuis. ilum ad cacumen arboris oculos iiitendit,
[pes; vidit ponia, iiniini et alterum delapsa in lluvium ;

Mente captus redit sanus, boni sensus locuples. quorum eollisione bullisaquatilibusinter se crispan-

Maji T. ir 24 tibus.
186 DE S. ^LGYFA REGINA ANGLLE.
A tibus, vox articulata insonuit Wel is thee. id est, : crebro compatriotarum adventu ruinas suas im- D
AiicTonB G- 11.
ijg„y e^t tibi. Nec multo post undarura volumini- ple;int; nunniuara hunc angulum mundi poterunt
bus {if,'Piitibiis, urcenlus super aquam apparuit. et implere. quin p<.tius Angli nostri, cum inaxirae victi
posturcedlurri urceiis exunil.uis aqu;i : iiam aller va- videbuntur. eas expellHnt, eritque sub suo et Dei
cuus erat. Et quamvis cmbro {^ur^Mtis impuUu ma- arbitrio usque ad pra:fiiiitura tempus a Christo.
joremmiuor iirtieret, ut scilici-t aquassuas in illum Amen.
infumlerel; numquam tamen obiinere potuit. qitin 5 Hujus vaticinii veritatem lectio poslerior pa- ab ejimta
urceolus vacuus rei-eiieret, itcrumque quasi su- ti'fa'iet. Consi(lerai"i ergo debet parentis et prolis iancii/aie
PsoJ. 7ti, 7 perbo geslu victnr urcfuin imijuiei-ei. Domum ita- induliitata simctilas, quod ;ilter viderit Beiiigraa vi- '"'"'"'o
'|ue re^M-ossus, ut dicit IValniista, a'stu exercitalia- gilans sine obslaculo, et altera solverit problema de
tur, tjtscopebat spiritum suurii. Sed conveiiil eum longe porrecto proplietia; oraculo, sauctiiatique
malHr, nt sorenarHt tVuntem et aiiimum, sibi sfudio moriiin comiiiuiiicabat severitaiis animositas. ut
fulnrum ut appellaret Deum, qui posset ajnif^mata nulluin cujuscmnque dignilatis hominem leges elu-
iu>pii'ati->ne suu patefaoere. Quo adinonitu ivtudit dere iinpunepermiiteret. //a?t' Mnlmfsbuncnsis^. Sac-
ille mce^titium, et solvitin otia cura.s. consciii-s raa- cfssit Eilqaro liiuji S. EdiiQn!iis filins, pev primnm
teruaj sanctilalis, cui soleret Deu-s inidta revelure. pomiun desifjnulus: quo, inslii/aiite iwvcica, occiso, uli
Erat illa vocabuln Elfgifa, bonis "peribusintenta wni Mai tii ail ejnnAr.la diximub, .succeasil Etliflredus,

ipsaexponir Hecc if^itur iiitimis medullis valiciiiiiim combibens, ejus fraler cl alter Edgnri filius per po'/inm snundum
postero m;>ne filio dixit; Liifrarus ratiiloruiu, qiiem nulivatus: quo udhuc icyiunite, ylinjita suh Danis ge-
malre quiescente dedere. signiticat quod post tuuni mnit : cl in locum Edmundi filit, ijui dioiso rcquo vix
obituin, i|iiiescenribus illis, qui m(,do vivuiit i4 va- anno impcraril, succoiscruni Rcijcs Dani, Canniua
lent, nonduiii uati nebulones coiitra Dci latr.djunt cjiisquc (ilius Hiirdccaniitus. el post lios S. Eduardus n
j, Hcclesiam. Sano quod unum pomuui secutuin est Conlcssor, cr antiqKis yjuijlis progciitus. Quai omnia
alterum, ita ut ex collisione secuiidi in prius vide- a S. Elgifu rcleruntur prndictn.
retur vox sonuisse, Wel Istiiee, iniiuit.
quod ex te, C In yJnnulibus Ulastonicnsibus cxtal cliarta Edgari
qui modo arbor es totam mumbrans Ani:Iiam. duo Rcgi.^, cditu ab ilcurico Spehiuno inter Concilia An-
procedentfilii fautores secundi extinfjuent primum.
: glicuna pag. 485, datn anuo dcccclxxi, Indiclione
'"«''««
Tunc diversje partis incentorts diceiit pueris utris xiv, et primo loco subscribit Edgar Rex, tum Elt^iva ^^"V'"^
que, Wel isquud raorluus regnabit in cuelo,
ihee, ejusdein Kegis inater cum gaudio conseutit. Ncc diu anno <J73.
vivus in scculo. Jam vern
(|Uod urceus major minu- supcifuit hxc Suiuia Rcgina,eodem loric ant sequcnli
i;eni implere non pnterat, Iii'c designat, quud gentes anno vitu fuuctu. Cujiis corptis, lcsle /festmonaste-
Aquiloii;ii'es, qua.* numerosiores suiit quam Angli, ricnsi, anno uccccLxxiii gculitus reveUitum est in
Angliam post raortem tuam impeteut: et quauivis ioco, qui Septonut nuncupalur.

DE SANCTO ERICO
REGE SUECl/E, MARTYRE.
COMMENTAUIUS HISTORICUS.
De Aclis ab Israele Canonieo Upsaleiisi scri|)lis, et niulliplici cultu.

n tribus Ardois rcgnis, qmesubuno noinine Scun- lilidi Alitid


. yux coiiipenilium,in Ires Lectiones ati Ma-
di,% seu Scaiidiuuvia' tmixima ex parte iunotue- tultilumrecit'iuilnsdii}isum,coiilineiurmO[ficiisPropriis
ruut autiqvis, {loruerviit trcs Reges, pictule et sun- sanclorum Patronocum reijni Snecix, aucloriltile Apo-
C -M
_ll_ft(V/i/('
.c illuslns, iidcmquc sutiyuine tffuso pnrpu- slodca ajiproljalis. Hic eliam prsescribnnlur tn:i dymni y
Arta s: Erici rati, ideoqv.e apud postrvos veluti Marlyrcs siimma in pioprii, ad f^esperus, Matulinum et Laitdes recttundi, oiHeiis pru-
rx
tfflHfH/
tieneratione Itobifi. Ex lus Dnnorum Rex fuil S. Caiiu- cum itonnutlis Aiitiplionis ct Resimosorils, quorum ina -
'""''
tus, Norurgiirum S. Olavus. <?f Suecorum, dc quo hic leria ex ipsis Aclis dcsumpta est, in iisqw pttssim up-
agnnus, S. Ericus. Qux primo de lioc Suiuio couscri- pelloitir S. Ericus, Rex et Patroniis Siieciae, et Mar-
ptu juH Itisliirtu vitx el nci is, iiansluiionis et miiiuu- tyi- Clinsli pi'etiosus; uli passim oinnes, qui morle
lorum, infia num. (i tndtcata, huctenus tatct. Pio cu viulenta rl sanquine c/fuso nd xrernnm qloriam Irunsie-
dantur /Jcta ab Israele, viro iliuslri et collega Capi- rtml, iil Mailijres niore Ecclesiuslico rcputiinlur. Ha-
tuli EcclesiiT Catiiedralis ljps;ilensis, mugno ciim beinus etinin antiquiim Missale retjnoriim Scptemirio-
jiidicio et sinccritate conscripta: ubi primo ex allegata iialium, a dticenlis prope anuis cxcusuoi, in quo festitm
historiu proponil y/uclor succincto scrmone vitnm el fe- S. Ei-ici 6y/ciiw( cuUu cetelirulur. Introilits est. Gau- et aittiquo
liccm consummatwnem S. Erici. dctu describil 7nna deaiiibs oranes iii Iiomino. Episiola. lieatus vir, qui '"'"<'''.

cula, quA' aut ipse vidit, aut abaliis, quibus ea liierant iiiveiitus est sine niacula, Etiangelium, Si quis vult
VI bencftiium collula, rcfcrentibvs audivil ; ttem ea qme veiiiie post iiie, abiieget semetipsum. ^nle.
Itoc leqi-
lueruiit ab Episcopo, Capilulo, et tpso ^criptore lcgitime liir lottija Scquettiia, cuin confirinilionererumgestarum
t.rnmtnuta. Actn hujusmodi reperimus in prjnclaro co- ejus et miraciihriim.In cadeni Missa elium sunl Ires
dice MS. Clnisitunit liegiux Suectx tn folio, ei Lu- Oraiianesptaprix, qtuirtim prima-est liujusmoUi : Deiis,
ttiio .•^cnnone, et vulgari Suetorum idiomute cxaruta, (iui beato Eriro Rejii et Martyri victoriie palrnain, eumuiutwtie
eaqut hir damus more iiostro disttnctu et illustrula. vitmiiue coronani, et ca'le^tis regiii gli.riara contu- '''''''"''''•
2 Joannes Vaslovius in Vita Aquihnia, scu f^ilis listi fac nos quiL.snmus ejiis meritis et intercessione
:

Sanctorum qui Scandinnviam niugnam lebiis gestis cuncta noliisadvors.inlia vincere, et coronam gloriffl
Actorum lUiistrurnnt, edidil aliqunm S. Erici Vitam, a se ex in cielis leliciler obtiiiere. Et lixc omnia referuntur
conipetidi:i
txBrrviarm iSrmnno Ui>saleim (lisumpCam : ul/i eliam iiiunma ad ejiis nutalcin, linnc xviii Huji, quo dteelium nolatnr
VjKalcnsl, niiracula, qux per eum Deus aocralits est, tunl sulije- mcinoria S. Erici Kegis SuecraetMarlyris iii Mur-
cm : jux pusseiit eormii, cyuii- infra proferimlur, aiiseri lijrologto ttodieruo Romaiiu, et alto Lubecx et Coltmix
.

DECIMA OCTAVA MAJI


187
aiino U90 iinn apnd Grevfimm, Afnlnniim.
e.rctiso,
ctiamnum ab Upsaliensibus
Translafto
Canisium, Geleniiim, el Gnlcsininm, qni gr.itie Regis recnrda- D
2 4 Jatiuar. Heiiricuni (loni datur.E(enimrec(e factoruin decusapud piam ACCTORB G. H,
appellat. Al festiim Translationis celebrtilnr
*»// rtln posteritatem non senescit, nec cum auctore
XXIV Jnnunrit, et memointvr n iliclts
tittpliri ilie inter-
Gie- moriiur. Hxc Loccentus. At
veno Camsto. nec non m .US. l-lorario Sancloritm.
et
ile Truitslalioiie mfra sub
fitiem y/ppeiHltcis ad Mtrncula istn sic Itatid
PtKterea jirirsrribHiir lis Missa pro sl.ilu aluer re-
regni. ttllera Anno irillesimo diicentesimo septuagesimo
feriiniiir:
XXI Jimit tle Saiiclissima Trmilate, altera
vi JaniMrii terdo (ranslatus est B. Ericiis de andqiia
tle S. Erifo. Upsalia
ad novam Eci-lesiam inetropolitanam.
prajsentibus
3 De ctitlem pltiritms afiil Jonnnes Mrtfinus lib 19
Dominis Waldeiiiaro Rpge et Fuhone Archiepisco
Hislorix Gotltoiitm Sueoniimque cnp.
1 et quinqiie se- po. Carolus a Mnndersrlieil. Socirtntts Jesu
Snrerilos,
quentilitts, Mtcltnel ff^e.riouiits m Epilome descri. fnit in Stlecia cnm Domino Antanio Ptmnilel Regis
aha vrnrratio plionis Siiecix et Gotliiie, excitsa Abtke nnno mdcl, in Catlioliti apnil
nis signii ex pnef.ilnm Reqinnm Leqolo.el iiide ad
qun iib. 1 cap. 4 iitter foitles cetehriores
M'Chn<de censeliir f,)ns nos scripsitanno mdcmii, in Ecclesia Upsalensi
S. Erici UpsaliiB, eliam-
Wexlonio el lib. 3 cnp. 4 Baciilo liiiniro,
,le
num .idservari sacrura corpus S. Erii-i Regis, seque ytramtniun
dicuntur tres Spica; indicare festurn S.
Erici He"is sacriim ejus capii( et alia ossa pie veneratum •'"' '''"' ""'
xviM Maji, et lib. 5 cap. 9 iiidtcattir in et
memoriam osculatum """'
esse ; et hunc sanclum Regem. ante in-
Repis S. Erici postriclfefesti.scilicct xix Maji, cele-
trodiictam hapresim, semper aSuecis magno in ho-
brari judicium. Iirm Itb. 7 cap. 1 iratliiur
Holmise nure fuis.se liabitum.Argumento id esse, quod Re-
insigne esse caput S. Erici, pretiosissinia
corniia ges coronandi, cum jiirampnium solenne |ira'Siarent
aurea insignitiim, et cap. 2 Upsaliie insipne
sacel- statibus, in ha>c verba jiirare consueverint. Deus
lura S. Erici. In templo tabula altaris
artifitiosissi- propitius mibi sit in corpore et aniina. ac Virgo
nie ileaurata S. EnCi liistoriani repra-sentat,
riijus Mana et S. Ericus. omnesque Sancli et Reliqiiiae
corpushic quiescit. Denium lib. 9 cnp. 10 Itocehqium
Sanctorum. qnas manibus tnngo. Solebant etiam
profeit : Ericus cognomento Sanctus, noii Rece
3 tus. n.i- subditi vicissiin Regi novo juramentum praestare
seil ob virtutem Kegiis nuptiis
Christiana; liigo- invocatis S. Maria et S. Erico. Licebat denique Re ct subsldia
nisJunioris filiae et diademaleonuiliis, m"x Fennis fifti soUta.
gibus nescio qua> extr.aordinaria a subdilis siibsidia
purcens, Cliristi nomen per S. Henricura
(levictis E
petere. qiioties ad S. Erici corpns venerandum pro-
pradicari fecit: deinpatriamlegibusornal, exactio-
ficiscebantur. Utinam Sanctus ille de cuelo interce-
num parcissimiis, viiaque innocentissinuis, a Ma bat pro subilitis, qiii iina cum avi(a rehgione hiijus
gno Slratego, Henrici Rcgis Dania' filio. clam ciiiii (an;i Sancti culdiin rejecerunt.
exeroitu Upsaliani subreptante. trucidalur: sed
po-
puluscnfestim vindicat, Danique non procul Upsa-
lia csduntur: hinc nomen teniplo et ecclesia>
Dan- ACTA
marck. f/trc ibi, quir cattem inile tn Geoijrnpltia Suerix
A(icloi-c Iscaelc Canonico Upsalcnsi.
Jaannis Blaew pag. 58 iegunlur. et infra in
Actts
e.iplicnn:nr.
Ex MS. pervetusto Ccdice Reginsi.
4 Beinitm Joannes Locceniiis in Historin reriim
Siierinritni, Clristinx Regina- dtroln. el llidmiir
L't Joaiuie aimd CAPUT I.
Locccnio. Regiiim Ittpograplnim anno .MliCLlii e.icn.tn.si,b initiiim
Itb. 21 Kes S. Enei in rtla geslas, ejtisqiie uecem
S Erici reagcsde in vita, et miraculain ipsa
ilesertbtl qiix omnia mfra satis fuerit tnde ttuc trntlu-
:
cruenta nece.
cere, uti postea ad ejns llonorem fucla sic
tlescrilitintitr
Cum faclionis Priiicipes diriperent opes Erici, et VJlloriosis Mnrfvris Chiisfi ac illusttissimi qiion-
jam aflectarent viam ad solium regium.justa ultio dain Regis Sw^nriim lieati Erici ortum, vit;ini. et
excitavit Hulsingos et reliquos Hdos cives
ad arma felicem consummationera prie^entibus succinclus
contra regicidas. Primo congressu Scateleriis
et sermo perourrat extiiit enim tam regali prosapia,
:

ejus filius in isto colle, ubi nunc Danmarcha;


lem- quam nobilium Swecja?
a Pr<>cerum oriumlus. Hic
plum, Upsalia- vicinum, siliim est. ca;si trucidantur, regno vacaiite, propter innaiam sibi clementiam et
et nieritas regii sanguinis effusi pa-nas
luunt. Ex vilae bonitatem cnnspiciiam dilectus, u Principibu^ [rt Heym
Danorum spoliis dictura
temidum extructuiii credi- teno' ot cnini pnpulo in Hegem h unanimiter elijii- SurCt<f
tur, et quiilem auctore Norhindurum Duce. itfiltmatus,
cui no- tur. ac in regni sulio apud Upsaliani lionoiifice su-
Hjiis mcclhim. men Fale Bure fuit. Rex Ericus primum n.ictus est b
blimatur. Iii Regali igitur f.istigiocnnsritulus, cullor
(uraulum in sacello
de nomiiie ejus niincupato, quod omne tempus tam nnn
Trinit;ili.'i, collaia; potestatis,
hortis regiis imminebat,
illiusqiie rndera qua^d.im qiiam assumpiae snli.-ifudinis Iribus distinxif icdi-
adhuc supersiint. Postniodo o~sa ejus hinc in aMlem nibus, ninans et implens dies suos usqiie ad con-
Trnnslatio du- veteris Upsalise. uhi tunc Archiepiscopi sedes
erat, summaiionem vilit per illustre marf\T'um.ImitaIus
translata sunt. Scd posKpiam Prwsulis Sedes huc naniqueSanctcrum vctcris lestameini Regumexem-
remigrarat, post annos fere centnm. in priesens pla, priino ad sedificatinnem ecclesiarnra, et divini
Upsalia> templum solenni pompa per Nicolaum culius reparationem ac ampliatinneni, deinde ad cuihed'/alem
Upsali» Prsisulem traducebantur. Isthic in argen- populi reginieii et legum justiiia^ promulg;itinnem, VpsalU- per-
(eo lociilo, marraoreo cippo rcrreis clathris septo, ncit:
poslremo ad hostium fidei et regni expugnatiouem
ad sumraum aliare, oppensis ingenti corona tabiila- se tntum coiiverten^. manum misit ad ioriia. Nam
que afl^abre sculpta pictaque, cum rerum ab Eiico I'psalem eoclesiam ab antiqiiis Regibus, suis scilicet
gestanim adumbratione condebaniur. MemoriiE
, progenitnribus, fund;ilam, et aliquantulum wdifica-
exiniii Regis etiam hic lionor a posteris babitus lam, priinoetpr;p ceferis aggrediens. ac ministros
est,
ut in Sanctorum ordinem referretur ut ejus imagine : divini cultiis inilii ponens c npere praegrandi et la-
;

(res prajferente coronas, vetere regni Siieiici insi- l)ori(tsosolicitestuduit consumftiare: deiiide regnum
gni, irionetara publicam et Sigillum regiiim
exprimi circuiens ac popalum visitans univer.-iim, via Regia
diu in visii essft. ut iosigne civitalis Hnlmia» Er ci incedens; nec ad ad dexter.ini declinans favore vel /iis tmim tini-
facies ciesarie veniista esset. Sed et aiiniversarias pretio, nec sinistram deflectens timore vel odio; cuiqxp tfitntit

nundinas, et ferias Ericianas ah illo nunciipatas, tramite recto. ijui ducit ad patri;im, inflexibiliter
mense Majo, cum honorifica vita; illiiis in Ecclesia gradiebatur. Sicque p;icem inter discnrdes tacien.s
commemorationft, celebrari mos obiinuit. Quod oppressos a poteiilioribus hberans, recteambiilantes
in
,

)g9 ACTA S. ERICI StECT,*: REGIS MART.

impios de tepra exterminans. sptrarunt) ac cna(hinato chra exerdtB, ip*«m Re-


in via Dpi (liri^ens,
A.ISMBL reqna lanoe ""libra m
justiti» nnicuiniie jua suuia gem, ipnonntem et nihiJ adversi siispicantem. apiKl
KX Ml
divi^it. Ciim vero ab omni pi.pulo suo
Orientalem g Arosi.im raaau valida airgrediuntur.
rliitribuita'-
ppopter hac et bis sjmilia gratiosus iiabei-etup. ac
Insfabat die illo festwm Ascensionis DamtnicfP, m
iiBanimiter Hi»iv«p.vi (ertiam partem sa4istactionis
quo idera post Dominum per palraam mart>'Pii erat
-loliMrinentiqm, f]ua; juxta moi-^m terreB ad Fiscum
feiiciter aseensurus. Cnmque illa die in ecelesia

lieipublic^- legajiter peptinet. eitlem vellent


tribue- saiictie Trinitatis monte, qui dicitur Domini,
// in k

(errur riedi-^se responsuni Milii uhi nnnc Metropolitana fnndata est ecclesia, Missa post Missajn,
r«. tale offerPijfibus :

measufliciajit; vol)is vftstra .-^int salva: quui forsitan riun solenniis interesset a quodam suorum sibi .

Iiis pnsteri v«stri futuri^ tem>i»onbus indigebunt. nuntiatup, hostps prope civitatem adesse, et consul-

Prim-ipemiustum, et in subliimtate raro inventum, tum fope eisdera armata manu prutious occiiprepe :
cui fertur talitep respondisse Sinite me, inquit, tn
propriis conteiitus, iiiferioruin lacultates cupide
:
'jui

nonainbivit? pace ad perfectiim tanfae solennitatis audire rayste-


2 Venim qiiia ju^tum est, ut qiii alios ex officio ria : spero enim in Domino, quod hoc quod de ser-
addiclus carnem vitio suo res^at, alibi soleuniter aiidiemus. Et liis
regit et judu-at, seipsum priiis dijudicet.
mortiflca-
iioni et spiritui subjicieodo, ac spiritura ad Domintira diri- dictis Dco se comnaendans, et impresso sibi ppius
oratloni.
i,'pndo, juxtd ilJud, Castiijro corpiis nieum. et in ser- signo Crucis ab ecclesia exiens, arraavit se et suo-^ ;

1 Cor. !!, 2T
vituiem redigo; iileo sanctus Hc-x iioster assiduus cum eisdera, licet paucis, viriliter obvians inimicis.
ijKOrationibiis, creber in vigiliis. freqiiens in jeju- Qiios excipiunt, et contra lie^-em ipsura
iili bello ..,,

niJs, in alilictopura calamitate compaliens, in elee- pp.e celeris aciem dipigentes, (^hrislo Domini solo-
mosyms panperiim largiis, carnem suamjugi attrivit tenns prostrato vulnera vulnerihus ingerainant ac :

ciUcio» quo etiam tamquara lorica jnstiliiB tempore in ipsuin jara seininecem amplius s;evientes, et lu-

paesionis sna^ indiitus erat quod et usque hodie :


dibria es,ercentes, reverendum caput ejus irreve-
ppe*ioso ejus inlinctum sanguine in Upsalensi reser- renter absciderunt. Sicque ille de beJlo ad pacem „
vatur ecclesia. Qualiter vero ad familiarem hostem, victop transiens, pegnum terrenura in coeleste felici-

ct-ad eam dormit m sinu bominis, se ges.serit,


qiiai ter coniniutavit.

PX eo liquido patet quod ciirn pnipter jejuniorum


;
4 Hoc aiitem ibidem initium signornm faetura
-^ '<"'*
et alia sacra terapora a thoro liegina; sjepius absti est, quod in loco ubi sanguis ejus primum efFusus
nuisset: ipse ut in se incentiva carnis pullulantia est, fons scaturiens erupit, qui nsque liodie in tes-

reprimerel,, fre(|uenter acetiara hiemali tempore in tiraonium inartyrii ejus raanet. Recedeiitibus igitup
dolio aqua; frigida? clam balneans, calida frigidis hostibus, et sancto coppope in iouo interfectionia
curans, animnles ejns motus ipse animo fortiop re- derelicto : pauci de regalibus ministrls qui reraan-
primebat. PostPemo vero, ut supra diximus, a?difi- serant, ipsnra in domum quamdara proximam pau- et ci£ca vi-
cata eccletia, ordinato pegno, ad inimicos fidei et percula; vidua? depoptaverunt. Eratibidera habilans suui reclfiU.

liosles pnpuli sui manum converlens, coadunato mulier paupercula. c^ca a multo tempore quje :

exercitu et asfumpto secum ex eccl?sia Upsalensi d cum corpus Martyris letigisset, et digitos saueto
Fitilan/toi B. Henrico Episcopo, versus Finiones expeditionein intinctos sanguine ad oculos reduxis.--et ; .statira

arnAx nib- dirigit, ipsosque (ide (^hribti prius oblata ac pace detersa caJigine pristinurn luinen recepit, landans
jicitns
exhibita, renitentes et relielles, in ultionem san- Deum in Sancto suo. Reliqua vitae ejus, ettranslatio

guinis Chpistiani, mann valida-aggpedittir, ac bello sancti corporis, ac miracnla quae Dorainus operatus
devictos victor prostravit. Cumque tanta poriins est per Sanctuni suum, et usque in ppEesens non
victoria in oraliout^m se jn-ostrasset, atque cum la- desinit inisericopditer operari, qua; hic omissa sunt
crymis, ut semper piissimi cordis erat, orapet ad brevilatis lausa, alibi scripta siint. Passus est au-
Dominum ; in(errogatns a quodam suorum familia- tem B. Ericus anno Incarnationis Doniinicae k mil-
riuni cur fleret, cum de victoria hostinra Christi lesimo centesirao sexagesirno, decirao qninto Ka-
dolet miiUos
polius osset i^audendum, sic dicitur respondisse : iendas Junii, Alexandro Papa tertio RomanKi eccle-
absque bap-
tismo pt'
(jaudeo qmdem et Dominum glorificopro iiubis data sia^pra^sidente, regnaiite Domino iiostro Jesu Christo,
riisse. victnria vehementer dolen. quod tot eorum
: sed cui est omnis honor et gioria in secula seculorum.
aninue hndie perierunt, qui si Sarramenta fidei re- Amen.
cepissent, ad saiutem luissent perpetnani reservati,
Imitiitus in Iioc amicum Dei et viporum mansnetis- ANNOTATA.
simura Moysem, qui zelo accensus. piustratisidolo-
latris Doniini vindicavit injurias ; et compassione 3' Vastotjius cx Breviauo U/isalertsi. Jaduardi no-
aff(3c(ns , pro peccato ejusdein populi Dominnm bilissirai parentis filius, ab inennte a*tate in timore
deppecabatur. Convocato igitur qni reraansit populo Domini educatus, Chnstina deimle I.igonis Regia
terra-, pace data, pritdicata Christi fide, bapiizatis filia, uxorem accepta, facMis est
Philippi nepte, in
plurlmis. fundatis ecclcsiis, postloque ibiilem, quem cura ea omnibus pra?claium vitre exemplar. Eadem,
suprn dixiinus, D. Henrico Episcopo (qui postmo- sed alin phra>ii, ieguntur apud .Jonnnnn Mntjnnm lib.
dum illic marlyrio coronatus est) institutisqne ibi 19 [iis.toriie Gothorum Sweonumqne cap. 1. At Mi-
Sacerdotibiis, ac ceteris qnai ad religioneni Chris- chai'1 de Rt^tjihwi Siieo-Gnthicis urhitrtitur, hiinc
tiani cultus pertinent ordinatis, ad SNveciam cum hiijnnem jiofius Phiiippi fralrem fiiisse, cim illo ab
i.'Iopiosa victnria remeavit. Haliitnuo Rege prognalum. Philippo vero regnum aus-
3 Currenle iiritupnnno decimo regni illustris Re- picafiir Muguiis ab n mio circiier \0S0.
Ab hostibus
circumicntus, gis nostn, ut virum justuin ppubaret tribulatio, et b Unanimiter electus viiietur n popnlo Suecico', et
gpanum oppressura fruciiHcaret uberius; anliiiuus marme ni Locceniiis aibiiraiur ab Uplandis, etsi-
hoslis qneindam, e Magnum nomine, Danorura Re- nequidquam obnitebantur Gothi, in Carolum Smer-
gis filiura. eidiMU adversariiiin ex siiscitavit : (|iii cheri Danoriim aflfinitate
decpssoris filium, regia
Iieredilaie /^ niaterna jus regnandi contra consuetu- annexum, prnniores. Admotus regno Ericus tnrba-
dinem terra>, qu* alienigena» ivgnare prohibet, tum reipiiblicaB statum composuit animos discordia :

sibiperperam vendicabat. Unde et qiiemdara Prin- aiienos, padice raala extirpala, in gratiain et con-
cipeni re^ni, alioque niiquitilis salellites sibi asso- cordiain peposuit. Meminit Coroli a
et dicti Gothis
cians ((|ui muneribus corrupti, et proraissinnibns nssumpti Mnijnux. Hic postea S. Erico successit, el
illecti in necein Regis illus!ris>imi unanimiter con- illi Canutus S. Erici filiHs.

C
DECIMA OCTAA'A MAJI. 189
c opere maftiilico ac plane regin con-
Vastotivis, Laiirentii in stationesolenni, coram scriiiioB. Erici,
summavit. retiim iimi iihi anno i i4i p!rne absolii- est pulilice protestatus.
tiim ex monitmeiitis Ecdesix tvafJil Loctenins Frater
() quiilum Ordinis Fratrum Minorum
A S. Henrici Episcopi Upsalensis fiiam itliistravi- Rodgerus uo-i-ine, b Guttensis natioue, .Saccrdos h
miis nil tliem 19 Januarii, ordine. gravissimain iiiciJit infirniitatein, ita ut de- Miitrirtta
e Disseriint tmctores, Qui liic Magniis dicitiir, alt bili'atis omninoac peilibus pene contractus,
tibiis
contraclua.
aliis appcllaliir Henricus Scatelerus, Sueonis Danici se de lecto in ([uo jacebat nullalenus movere valens,
filius : ac proinde Sueonis, Esttiritii Daiiiic ct Augliai a Frati-ibus intus 8t extra in grabato portabatur.
Regis nepos. /Jiijiis Scateleri fitius aliiiim fiiit Ma- Cunique non solum de infirniitalis suas molestia
[jnus, proinde pronepos Esthritii. Fidetiir ab Itoc Ma- gravaretiir, veruinetiam ta;dio et ouen Fratribus
gno sub piitris Scateieri imperio exercitna in Suecinm suis compatiendo se esse aistimabat, pro spe inco-
iidductiis, et ila Miicit.o trilniitur aedes a Joaniie Ma- lumitatis siue crebias ad Dominum et ad Sanctos
ijtio 0, dicitiir Ericus a Magno Slta-
ast a Micliacli: ejus preces fundebat. Accidit autem iu diebus Roga-
leler,Henrici Regis Uani:e fliio, clam cura exercitu tionuiii, ut corpus 15. Erici, sicut inoris est, ab ec-
Up.saliam subreptnnte, trucidatiis. Non lainen ille clesiii li|)salensi ad .\riisiam cuin processione pu-
Wennm-i Dania. Rt:c fail, sed forsan nliciijus rfKioms blica solenuiter deportaretur. Audiensautein dictus
ibidem Reijttlns, unde illis cognomen Sk.iieler adliir.^it. Frater iuHrinus voces psallentium Clei-icirum, in-
Utrique, Henrico et Mngno, cvdes iinpntatur u Locce- terrogavit a Fratribus quid lioc esset et iiitellecto :

io.
11
quod .<criniiiin li. Erici per duiiium Fratrum transi- duiit lianctui
{ Henricus RncinakU Repis coijnomento Knnpholfdc, ret. tota ineniis devotione ad Mart}-ris gloriosi in Prticejisto-
ab Qstroijolhis in Retjem assumpti, sed n /feslroijothis patrociniuni se coiiverlii, supplicans pro incolumi- ne deferliir.

octnst, e.c sorort: nepos Iraiiitui tate sua et voium sibi laciens, ut si ipsum Dominus
g Arusia urlis Episcopalis, Suecix in provincia per merita S;incti sui liber.iret ab infirmitate, in
/Fe.\lmanntn , 30 milhbits pnssiiiim distal Upsaiia, speciali devotione haberet Martyrem suum. Et
iiuse opiid Ve.ilovium Itico Aiosix exprimiliir. ecce subifo manus divinse mi^erlcordi e super eum :

h Upsalia iit prxmplo colle sita est. et sentiens se a dolore alleviatum, arrepto baculo
i Eumdem fonlein adhuc ihnlem csse iti aiiqua ses- soius de lecto surgere conatur. tamquam adbuc
timatioiie scripsit inde nobis Caroliis a Mander.-icheil, diffidens >ibi : sed cognoscens se omnino liljeratum,
et addiC Loccenius hujus funlis venas per urbera rejecto peniius baculo erectus et sanus stetit, et votum faciens
Tianare, et fonti erigitur
publico nomen ab Erico datuin, anibulavit, ingrediens et egrediens cuin Fratribus
euinque divina vi morbis rurandis prsditum fuisse. suis, magnificans ac iaudans Deum, et pr.itias agens
k Is annus passim abaliis exprimititr.sed in O/ficiis glorioso Regi et Martyri.
Hoc miraculum diligenter
propriis letjitiir nnnus 1151, 7110 revera Ascensio CJiristi examinatumet prubatuin est, pra;>eiitibus Fr. Ni-
occurrehal in 17 Muji, quanilo Mtssam aiidivisset, colao, Mini^tro Fratrum Minorum c Dacia- Fr. ;

milites colletiiiset, sequenli die in piujna occubnisset, Thoma, Custode Fratrum Minorum Sweciie et Gar-
Annstasio IF Ponlifice Rotna.no. di.iuo donius Aru>ia;, et aliis qnainplnribus. Sappe-
dictus etiam Frater apud Arusiam iu sfatione so-
CAPUT !!. lenni, in Nafivitate beatae Vii'ginis, iioc idfii: mira-
culinn divulgavit.
JHvslria Miranila pnlrala. Octn nul mnrlui 7 Sacerdos quidani Vii-ariiis Domini Raguwasti
avt pro inorlais liabili, rcsuscilali. Afljuli de Nerthatunuin, d Nigiraundus nomine , in die
muli, cseci, puerpera;, el ulii xijri. sancto Pascha^ vocis usum aniittens, elinguis factus Sacerdos
multis.
est : cumquB sic aliquo tempore perseveraret, time-
Ru Lusticus quid.im in a Attunflaiand, Oluvus nomi- bat veheiiK-nter, quud omnino perpetuo niuius He-
Puriosus ii"?, in paruchia Husaby. in villa qusedicilur Maby, ret. Et ecce instabat dles natalis solfniiis B. Erici.
qul se inse vir per omnia boni festinionii et conversatiouis !ij- Dictus vero Riiguwastus Sacerdos, audita iterum
ad 7i)oiiem
la.sei'a'.,
nost^i, occulto Deijudicioin tantam nientis aliena- ex nov" fama miraculariiui ejus, devote et constan-
tionem incidit, qiiod, ne sibi vtd aliis nui-eret. dili- ter sLiadebat Vicario sun, ut inisericurdiam Doniini
; uenter a suis custoiliebatur. Qui quad.ini die a ma- per nierita B. Erlci invocaret ; addens ut, quia F
nibus custodientiuro incaute elansus, dum ad silvam loqMrlafn
natalis erat Martyris, Missam, si saliem legere
lecpl voti-
sulus fugeret, et a suis itisequeretur, niniio fur-jris possit, ad honorem ipsius celebruiet. Cuinqiie boc vam dfta-
iustinctu se proprio cultello appetijt, et circavitalia illeseperficere diffideret, utpote cujus neque vox nis.
unrfique se quinque vulnenbus letalibus crudelissi- neque loquela aiidiebafur, conHdens tamen in ope
me filius suus cnm
vulneravit. Superveniens autem Martyris, ad instantiam Domini sui vestibus sacris
aliis, etvidens bochorrendumetmiserabile in patrc se induit : et duin ante altaro, ut inoris est. con-
.'-pectaculnm, quid faceret requi:sivit ab aniici!>. fessi>ineni diceret, tiibilo redilita o.-t ei vox, ut a
votum fa-
cietife (Hio, Cunique in consilio recepisset, vutum pro patre circumstantibns audiri posset. Cuinque ille illain
fecit et B. Erici suffr.igia siippliciter imploravit. gi",tiam a Dumiito sibi factam senliret, qui prius
Nec mora, Domini su-
et ecce oculus niisericordi^ nec Missara legere nec loqui poterat. in laudem Dei
per miserum : nam
exanimi et quasi mortuo illi proriiiDpens. Missam clu-a voi'e ingloriain Martyris
jacenti, vir quidam reverendus apparuit regalibus decantavit. Sic Dous, qui semier est mirabilis in

vestibus indutus, coronam habens in capite et , Sanctis suis et gloriosus, antiquu signainnovat, qui
sceptrum in manngerens; qni vulr.erum suorum oliinaperuit os Zachariai Propheta^ Douiini. Uusti-
Ltberatur d.r-
et Hancto plagas pollice dexfriE manus tangen-t. Crucis im- cus i|uid.im, Andr-as noinine, de parocliia Waxal, inomacus
appatenti presso signaculo consignavit, et dixit : Fili, confide de villa Arisioni, dura pluribus pra^sentibus lapides
sanatur.
in Domino. et memur sis voti quud pra^sentes pro colligerent pro necessitate fundieccle^iasiici, occiiito
te emittunt : et cum sanus fvictus fu^^ris, me visi- Dei judiciu snbito in furiam vertitur, «'t hirribiles
ta!)is. Ad baec verba saucius ille et desperatus sen- claniores emittens a •uis capifur, et sicut darnoiiia-
sum perditum mox recepit. Advocato pi-oprio Sacer- cus ligatur et facto pro eo vofo ad B. Ericuin de-
:

dote sacramentum Confrissionis peiiit et accepit, ac portatur ad ecclesiam ; et statim a d;emonio libera-
in omnibus curatus vulneribus ntriusque
brevi ab tus ineritis gliiriosi Martyris, iu*istina) inrolumitati
Iiominis perfectam et integram adeptus est sanita- restilutus est. Hoc ipse miraculnm, in die B. Erici.

tem. Hoc idem rairaoulum dictus Olavus in festo H. omnibus qui aderanl, et virtutem nuraculi viderant,
id
190 ACTA S. ERICI SCECI-E UEGIS MART.
ifl ipMim attej-tanlibus publice protestatiis est. posset,obmerita B. Erici ac vota astantium, Domi- D
A Arulreas nomine, de fa- nus a prccdicfa passione misericordiler liberavit
• rl anhmersus.
1->IIALI.
8 Aflolfiiceiis fjiiiilam,
EX \tti
qui Iiuic mirar.ulo ai^tiiei-unf, corani
milia Domini Inpewaidi de S"laiKl. divino judicio sicut ipse, et Iii,
allwfve ex
pvfeo leml' in laiitam mentis alienariunem inciilit, ut cum ad nobis firmiter sunt lestati. Qiiemdam eii:im submer-
viviu er coquinam aqtiam Jjaurrrc deberet, ^pmetii^um in sum niiviter, et in domuni cnjusdam mortuum de-
tractus.
pra;ci[iiliiim putei iliindu instinctu diabolico nisus latum. per inerita Mar-tyris gloriosi \ita* pristina-

cM mirabiiiler iira.-focare. Aci-urrentes aiitem famuli reddidit clementia Cumlitpris.


illum cxanimem exirahenlos, in domum depfirta- 1 1 Villas etiam ef flomos a gravibus incendiorum
baiit ({ui duorum dici^um et uniu.« iiuctis ^palio.
: periculis, sicut po.-sessoies earum nobis sunt atte- Svdaulur
sine (iinni malu et ^cnsu. qtiasi inortuus sic jacebat. slati, Dfiminus Iibera\itper nierila Sancti sui. Ut Dicendiutn,
Acfedcns autem ad eutii supradictiis Dominus suus, de villa Ekaby evidenter apparet. Anno Domini mil-
et videiis boc in juvi-rie niiserabilespeclacuium ; vo- lesimo tricentesimo lerlio, curn FraterPctrus Ordi-
tum pro eo ad li. Eiltum faciens, divinam mi^eri- nis Pr-*ilicatorum Prior provinciEB Daciai, siciit ipse
Doniino tuo cordiam et ylori<)>J Martvris opem pro misero misc- pluribus Fratribiis retnlit, de Skeninge celebrato
volum fa-
rirurditer irnploravit. I't ecce subito iile motum et ibi iVovinciiili Capitulo, infenrlentes stagnuin c Wa-
Ctrnle pra
sensuiii recejiit, et revlxit : oculos aperuit, Sacra- riter transire, et Skarir prnficisci, ciim esset apud /

mentiiin Confessionis petiit et accepil ; a da;inonio Alvaslj um monasterium Ordinis Cislerciensium,


siinul et ifigritudine perfecte continiio liberalus. propc ri])am dicti stagni jirifnimia lempestate prae-
Cumque a nobis, ijui Iioc iniraculum, prout potui- dictus ibi morain faceie cogebatur. Invocato autem
mus, (lili^enlius examinavimus. interrugaretur , palrocinio B. Erici, ccntra spem omnium subito
quiii in illu i)iduo, qii" (]uasi mortuiis jarebat, age- ces^avit lemjiestMs suffragio B. Erici, illius virtute
relur tirca ip^uin; dixit, se circumlattim multitu- qui imperat ventis et mari : et mox cum maxima
dint' ni{;i'aruiii aviiiin, qii;n (|uasi in specic cnrvurum tranquillilale transivit aquam illam. quod jam lunc
nilebaiitiir enmdcui liorribilitersurtofure. lloc inira- nionacliis et ceter-is aliis imjiossibile videbalur.
culuni ^Bepediclii.s adulescens, ciimliis qui prae^eiites l!^ Anno Domini nii.Ilesimo treceulesimn qninto,

aderant, et quod factum est viderant, pripsente mul- domina Ragaborgli, uxor Domini Fulkonis in Fano-
titudine Clericorum, religiosorum. ac laicorum pu- rio, g in partu de vila periclifans, vovit qiiod de g
blice prfiteslatus est. Floritabundb iret pedester Ppsaliam et in honorem puerpeiis ;

y Puer quidam seplennis, Laurentius noniine, de S. Erici talentum cent' of!eii-et, si a partus periculo duabiis vita
servafur,
Logor, durn in caijj]io luderel curn aliis puei is, mi et di-crimine mortis liberai-etnr. QuEe mox prolem
rvslituinifitr
bita infirmilate correptus, exanimis in domurn patns genuit. Sed proles morfua videbaUii' a pr.nescntibus,
Kiblputr
triduo Kta- dcjjortatnr : nbi pcr triduum sine motu et scnsu ja- nec aliquod signum in corpusoulo edito lioiis
vita^
nUnis, cens, flebile nialri el suis .-peelaculunt ingerebat- pluribus nppar'cbat. De quo nialer vehementer do-
Pater veio fijiisdem (ijui causa negnlioi-um tunc non lens, ex etope Martvris, quam in se senserat,
vir-tute
adcrat, dtnnum r-edionsj naturali piclale rnotus ^uper pro foetu exanimi B. Ericl auxilium suppliciler invo-
filio, ad i-ratres Minnres Sloknolmensiuni recurrit, cavit, ut abortivo ejus inter\'entu vitalem Deus in-
et ab eis recppit in consilio, ut se tota devulione ad funderetspiritum. qiiatenus baptismi saltem gr.itiam
merita et suifragia B. Erici converteret, quod et consequeretur. votum speciale faeiens pro hiijus
fecit. Et ecre subito voto ernisso tilius pra^sentilius grafia impetranda. Et ecce siibito in corpusculo,
sanus et incolumis redditus est, gloriosi Mart;yTis qiiod videbatur exanioie, c<ppit vitalis spiritus apj)a-
meritis et ejiis potenlia, qui filiurn unirum reddidit rere : et proles baplisniuni obtiouit, et Birgitta vo-
inatri suk. Puella quudam de Ilelsingonia, quae -^a- cafa pluribus annis incolumis vixit : et inater pro se
lis cnor-milcr conlraila, non ainbulare, sed serpere et prule vota facta complevit. Ha c niiluFralri Isiaeli
vix potiiil iniserabililer, f)b de\otionem parenlum et retulit doinina Kagaln.rli pr.cdicfa.
merita U. Erici, ererta e.>-t et sanala quam oninis :
13 Matrona qiia:'dam. dum in partu periclitare- tademqut
mullitudo sanam el incolumein in festo B. Laureutii tur, et de vita des|ieraretur ejusdem matronae assi- mortuis fcc-
;

vidit procedcntem. Puelbe, quam matcr mortuara stenles eidem, votnm feceruntS. Erico, ul Domintis 'ibas irddl-

vitam reddidit tur,


])eperit. : et matrem simnl a morlis jier ejus inerita morieiiti conservaret vitam, et labn-
pcriculo libcravil quam puellam
F
; multi posloa vidi- rantcm liberaret a partu. Quo fuclo mulier j.eperit
futUS Jtlit sanam ct incclumein. Frater (jiiidain de Ordine
imi.s
filiani mortuam quse eum pev quatuor horas di(
: i
mniluiin. Mim.rum. Cusltis in Swocia, vir probatic religionis omriino rnortua sic jaceret, videntes quse aderant
et notus jiluribiis, oninium inembrorum lanfain in- niulieres matrem reviviscere.ex virtutemiraculi ma-
giavUer
.rgiotans,
currit a-gritudinem et t:im gravem, ut se dc lecto, jurem in Doniino liduciam assumentes, pietatis affe-
iii (|U0 jacebat. nullalenns moverepofuit : ad invoca- ctu commolce, iterato vetum vt.verunt Domino, iit
lioiiem S. Frici.gloriosi Mart;iris ab gravissima
illa qui matrem a niortis iiericulo Iiberavif, filia' ad tan-
passione libeialus est subitn, ^icut ip.se corani om- lum vitani dar-ef. nt baplismi gratiain consequerelur.
nibus in die K. Enci, dnm pr«dicaret, publice pro- Quo facto continuo adest virtns Doinini : et qui in
teslatus est. facie Protojjlasli jnspiravit (0^5 ud
spiraculum vilae cor ;

10 Puclhv cuidani !ulnlcsrcn(u!a\ qua- quas-i jam Sniictum


pusculo |iuellai moituo et recenler nato spiritum vi- /aclts firo
UK.rtua ad involvcridum more fidi-lium deposiiafue- \iticantem mitericoiditcr inspiravit \'idenles autein corutn bap'
ral iu paviniculum, ad iiivocationcm parcutuin TJ. jam dictaj mationa; quaj aderant, spiritum vitalem /isnio.
Kricuin acilanmutium. vitnm pri^tinam reildidit cle-
jjaulatim per iiiembi-a puellai succrescere, ac ipsani
mentia Salvaioris. Et luic miia< ulum a pai-enlibus qure veraciler mortua erat vei'aciter jam Yiventein ;

ipsius est publice divulgatum. Mafronam quamdain


jiericuluin moilis limentes, juxta formam Ecclesia;
probata? vita,', pro ciijus anima juxla morem Eccle- baptizaverunt eamdeni, nomen HelenEe imponentcs
sia', campana' i^ulsata- (uer.int, el Sacerdos parochia- eidein qiiam post Ires nienses sanain et incolumem
;

lis ad benedircnduin fuiius accersjtus fuerat (sicut vidiniusomnes. qui fuimus testes miracuH. Hoc au-
ip>e et qui pra-senies luerant, nobis retulerunt)
alii,
tem miraculum probatum et examinatiim est apud
vitie ]iri>iina^ reddidit Jesus Cliristus,
per merita .'\rusiam, in ecclesia Fi'atrum Minorum.prjesentibus
{•ninli/linil.
U. Erici Ucgis ac Martyris gloriosi. Virum quem-
Minislro etCustodeet Abbatissa de Scbogh. Archi-
dam graviier a da-monibus vexatum, et iu omni
diacono et Pra*posi(o, et Domino Jacobo, et aliis
raedietate sui corporis tam gravi paralysi adeo
per- quam pluriinis Clericis et laicis alteslantihus. H&c
i^ussum, utnullis raembrorum officiis in
ea parle uti laccepi a] duabus matronio fide dignis et honestis,

qui
. :

DECIMA OCTAVA MAJI. 191

^
qui hoc miraculum viderunt, et huic per (.muia 15 Puer quidam parvulus, Si?uattus nomine, in
affuerunt. parorhia AVillaberghimi, de villa Gryilaby, infirma- A L'!!-. VKI.

14 Mulier quo&Ham in paroctiiu Hikastiim, fandcm EX M3


in tiis, atl extrema deductu*
Tcsu\dtan-
est. Cumque a co-
Entrgume- 'iila qiia? ilicitur Helgister, ofeiilto Oei juflicio iu gnato suo Sacor.lote dictu; paroclii.i et a suis inter liir morliu
jta sibi lln- Mntam mcntis incitlit alienatinnem, ut etiani lin- manuslevaretnr; ei uihilin en vitalis caloris, motus,
guam }.rw-
.uain suacn prnpfiis dentilnis m('rden(io discerppret, aut seu-sus signuin penitus remaneret; facto pro eo
mordens,
i seipsaui propriis nianiluis iuipeleiido s^epins vellet votu, meritis H. Krit-i revixit spiritus UIius. et pri-
occidere. Qiiam sni lij^nntf^s in:inilins et pedibus. Vir quidam in Aru-ia,
stiu:u redditus est sanita'i.
etiam ori siio. ne sibi vel :iliis noceret, interjettum in d.imo Dnmini Windichini Mercatoris, gravi infir-
fancibns lignum imposuerunt, ne (tit dictiim est) mirate correptus. ad mmtem tisque adeo pprdnctus
sibi vel aliis noceret, ac lingunm liorribili inorsu est, utjam elinguis fictu-^, clansis oculis sine sensu
pr^pfideret. Aocersllo igitur ex devotinne Saeerdote et motu iier diem jaceret exauimis. Cumque a cir-
Parochiali, consiUum super liac calamijate humili- cumstantibiis mortuus pntarptur, et mi>sum esset
ter expetuut et reqiiiriint. Ille vero, sicut vir dis- pro ha-redibus, ut ipsius de funere exequiis pjus ac
cretus, ad inemoriam redticens. qnnd glnriosus ille hieredilate ordinaretur: bo^pes supra.<ictus votum
Mar.tyr Dninini snper hac passiiuie curaiida siiecia- pro eoemisitad Mariyrem gloriosum. Ciiniquemane
leni a I>omiiio graliain obtineat, sicut nitil(tu'um rla;- jam facto ingrederentur ad ipsnm. vident viventem,
voto facto moniacofum sanitiones cbiri':saltestantur, B. Erici qiiem quasi mortutim reliqueruiit. erectum in Ipcto
oMormit,
speiiaiiler iii his ilixlt auxilium requu-eniliim. Nec S''d('nt'-m, et allo iucntem ens, ct gratias aijentem
raora tnvficatnr .SauiMiis, fiiint ilh vi.ti : et suliit) Deo liui pum d(-' mortis jaiiiiis cleineiiler eripiiit per
manus misericordiio Domini super illam. Nam mu- merita Martyri.s gloriosi. Hoc miraculum dictns
lier qu;e prae doloris veheinentia et imraundi spiritus mercator, etqiii aderaut. inUpsalensi ecclesia coram
vexatiune prius somuum capere mui poterat, ad Clero et popiilo publice pi'o(estati sunt. Virquidam curuatur mu-
tiis el nmens.
modicum clausis palpebris obdormivit atque ite- : h:;bitans in parochia Waxabl, simul mutus
et subilo
I
rum apertis oculis circumstaiites quodam leviori etamens eHectus, adeo ut pra; furia propriam uxo-
intuitu aspt^xit, ita qund perpendi posset ex eo ipsam rem gravifer viilnerando vellet occidere; a yuis ca-
subitti a d;emonio liberatam : nam aJvenientes prius pitur et hgatur, et sic ad eccle>iam Martyris depor-
tam horribili perterrehat intuitn, qnod haud dubium tatur : et cum ibi aliquamdiu jacuisset. meritis
e^set da;moniuin habifare in illa. Veriim circum- Saucti sen^um inlegrnm reiepit; sed remansit mu-
astaiites, attonili prnpter t.im subitam miraculi no- tns.Cuinqne [lerseverarft nrans, ef gpmifus et voces
vitatjm. nec tamen ausi suut solvere manus pjus, confusas crehroemittefel tandem in iiocte P. Jom-
;

quus prius dum patiebatur vix oclo homiiies poterant nis Daptistae, dum Te Dftum iii matutiiio cantaretur
continere : sed accedens ad eam snpradictus Sacer- oflfiiio. nobis astanlibus et audieutibus. precibus
dos. ait illi ; Filia. siliberataes ab infirmitate fua, Mart>ris reddito sibi lingua^ officin, loiiuebaturex-

liberatnm
gratias age Deo altissimo, qui te per luerita B. Knci pedile et recte. Hoc miraculum in sftquenti die su-

se probat. liberavit; et Iiocliberatinnis tuae uubis erit signum, pradictus vir in stalione publica provulgavit : et hu-
si modu oculos ad coelos levaliis ; nondura eiiiin au- jus omnis qux aderat, tcstis est ecclcsia.
debant solvere manus ejus neque pedes. neque li- 16 Mulier quicdam in Dalurn nala, Liva nomiiie,
cxca ad 20
gnnm interjectum inier fauces ejus exlrahere, ne dum servihs operis [aliquid] in die Dorainica, con- iisquc annum
sibi vel aliis crudeliler iioceiet. Prntitius illa ad tenipta soleunitaie, su pius ageret; iu pitnampec-
jussura Sacerdotis oculos in cifilum dirigit, liberatlo- cati subito lumen oculorum amisit. Quas cum phira
nis suae signum indiciis quibus pnterat licryma- Sanctorum hwa pt-regrinando visita^set ut visum
biiiter manifesiabat. S"lveruut vero sui manus ejus. reciperet; auditis B. Erici miraculis, devenit (an-
Sacerdos ille deiiuo. ut evidentius experiretur certi- diun ;iil ecclHsiMin Upsalensem ; et ibi uliquamdiu
tudinem miraculi, iterum dixit illi Conjunctasma- . manens et nihil pn ficiens, cum recessisset, admo •

nus cum orulis ad ccelos atttdle, denuo gralias nita in pomnis iterum rediit. Instabat tunc festum
agens quam et illa subito jussionem explevit, et
: B. Laurenlii. qni snpradictai patronus est ecclesi;e.
per feuestram domus aspiciens. ad Liberatnrem annii-que orbitatis paupercidie illius vicesimus vol-
suum oculos suns dirigebat. Tertio vero solventes vebatur. Ciimi|iie inter sacras vigiliasanle sanctura
pedes ejus,. lignum de fauciluis ejns extraxerunt. cnr[)us atWicta plurimum lacrymando in oratione
Miia re.«, stupenda, iligiia miraculn, et poi-terorum pernnctriret, ac die sequenti duin in soleniii proces-
memoria; commendanda! Nain inspicientes iu os sinne, ut moris est, capsa Mariyris circa ecclesiam
hnijuam sa-
quam prius mor>iliU'^ dentiiim reverentnr deporiareiur; valvas ecclestae ante
ejiis, linguam iilius. ail
nam exhibet,
dilaniatam et consumptam ac saiiguine dpflueutem ipsum scrinium flebilibus vooibus Dei misericordiain
et Martyris adjutorium prostrata fl.igifahat. Etec^e
in depoitit-
viderant, extralieutes; ita sanam et iiicolumem ac
tione capsx
niiindam reperiunt, ut nec cujusquam vulnerls vel subito aperli sunt oculi ejus, eriimpente ex eisdeni illuminatur
vestii.'iiim penitus remane-
l^sionis in ea signuin vel prius modico s;inguine et acclamabat sc omnia clare
.

rct. Sicqiie mulier illa, usu rationis plene recepto, videre in circuitu. et prinio ac pracipiie ferelrum
prittime reddita est per omnia sanitati, nisi quod Sancti. Hinc omnis multifudo, qu8P tunc aderat, et
muta permansit per dimidium fere annum ne&cimus ; cft'cam prins viderat, et nunc illuminatam, super

quo occulto Dei judicio, nisi quod in ea amplius vo- tanto et tam palam factn miraculn gb.rificabant Do-
luerit Dominus gUirificare Sanctum suum. Nam minum et Mariyrem ejus Nos veru nna cum Capi-
instante et ilhicenLe die passi.mis Martyris glnriosi, tnlo nostro. et aliis viris religiosiset Cleris discre-

mulier illa cum omni fLtmilia sua ad Deuin et San- tis, omiii qua potuimtis disoretioiie et sidiciludin»;
clum stium ex corde conversa, fl.i^itabat, ut
tolo pra'via diligentep eNaminavimus hnc miraculum, et
sicut usum ratiouis et linguam illi ^anatam pnesti- rei {^estaj veritatis testinionfum perhiliemus.

terat, etiam fucultatem loquendi misericnrdiler red- 17 Annn Domini niillesimo ducenlesinio septua-
gesimo se[itimo, hoc miraculum egit divina Oinni- snnantur,
ac denique dere dignaretur. Et ecce suliilo, sohito vinculti lin- inciirubiti-
loquetam gu?e ejus. loquebalur recte, benetticeus Deuiu, potentia meritis B. Erici et Martyris sui ad suam te>- luiijuen^f.
rcdpit.
gratias agens ei, qui eam a tot et tantis dolnribus gloriam, hocanno in diePaschic hora quasi priina in
libHi-avit, per meriia et invocationem Martjrisglo- ecclesia Upsalensi, scihcet qitod quemdam de Hei-

riosi. Istud miracuium publice provulgatum est in singia schnlurem, qui a festo B. Maitini usque ad

Sj^nodo Upsalensis ecdesia.'. Pascha quasi incurabilis I;iuguerat cum Jam diclus :

infirmus
192 AC7A S. ERICI SUECI/E REGIS MART.
Dominus Haqui- D
frater Israel filiussororis ejus. et
infirmus, dc consilio doraestici sui. infra ostium ec-
A. ISnAEL clesiae Upsalensis fiiisset delatus, pri^tin;e restitiiit nusSacerdosejusdem, etKanutus cubicularius suus, f^ voio do-
""""
meslicorum
sanit.ifi. Mulieri cuidam rie parochia Giristom, quae voverunt, quod Upsaliam-<1<; Fiortasundh irent nu-
mi.(a fu(*iat per biiMiiiiiun, per mcrita Myrtvri^-^ siii dis pedibus, si Dominus infirmo (de cujus vitu des-

InqiK^Iam leddit gratia SalviUoris. Henriiiigus de perabatur) sanitatem conferre dignaretur, ut aliqua
Ekliy qiiinque diebus dc vita. sine vei biL. et ioqueia, verba loqui posset, et ordinare pro salute animas
ja(iiit det-peratus vidit in visione B. Laurentium
;
suae quaj sibi jdaceret. Post modicum infirmus ali-

indiitum h tMbardo grisei coloris, venientera ad se, quantulura dormilavit; et citius eviyilans sextadie
h
Htm lni'o- et direnfem : Sanaberiu. Et statim iiifiniius audien- segriiudiiiis tantae, circa borain ves»pei lin.ini modi-
cato K. /xiu- tibus omnibus prorupit in verba, etposlea iii brevi cuni quid liquoris infusum ori deglutivit, et loque-
rentio morf- quod abasiantibus
convaliiit. ct pro recuperata salute oblulit u;ium bim staliin sic reciiperavit, intel-
Lundui,
equum. Callirtrlnade parochialrislum Iiabmt pedem ligi potuit, In crastino autem, hoc est in diesabbati,
convalesclt,
el parleni tibia; manidam, ita quod sida cutis sme
/ ad Missain de beata Virgine in CiipMllain suam duci
cariiibus tibia; inerat ; et bac mole.-tia trienuio la- se fecit et tnnc magis verba prolerre potuit; sed
:

c( tibia rff-
borans. impotens fuit ad labOramluni quie pro sa-
: quae volebat dicere , totaliter eNpriinere nequivit.
bUis
nitato recuperanda votum ad li. Laurentium fL-cit; Sequenti vero die Dominlco trnnsivit usque Ullutu-
et .*>anitalem reiuperavit. Et pedem cum tibia de nir : et inde in die Iijnse in exaltatione videlicet
cera facta in festo II. Laurentii per.*-onaliter obtulit. sanctai ("ruris Upsaliam peregre profectus est ; su-
pradictis fratre Israele, Doniino Haquino, et Kanuto
c' iiudipes
ANNOTATA. implentibns votum qnod fecerant Ipse aiitem Domi- nd
S. Eri'
nus Magnu;'» jnxla domum iatericiam Fratrum cum ncce-
,

a Altundalard sire Atiunidiia. inia ex tiibus Folk- Minornm de navi discet^sit, ad magnuin spatiuin ab <'^f-
''^

Innilii^.m (piasdtiiiriljniliir U}>fandin. Ibi cm Husre!)y ecclesia Cathedrali distante et qui vix ad modicum :

verauf. Oricnicm rcsjnrtu UidaUx, a qm dislnl 140 m. spalinm alienis pnsse duci manibus pulabatur, per
1'. Sc.il onuHimus ainijula luia el sjfiie viciiia indiairc, se nudis p^^dibus, comitatus viginii famulis et am-
cum in Majipis GcoQrnphicis snlis anunlentiir. plius, simditer incedentilius, ad reliquias B. Erici
b Gutlensis, iive ex Gothia virina oriundus. accessit : et illic plenius usuni loquendi reciiperavit,

c Dat-ia tsiis temporibiis pro Dania fmvicbctur. et pretiosum abtulitabaldikiuum Marlyri glorioso. a
d Ast Inyiniundus in mnnjinc locntur. Prajdicturn iniraculum anno Domini millesimo du-
e Wiiriler, pio quo murfjiui adscripinm Water centesiino nonagpsiino tertio cuntigit. -

«///« Watter el Vellier, Inms dirimcns Ostrogothiam 10 Don.inus Martinus, Presbyter ecclesia? Loris-
ab ]Vesiri)(joilnn. tum, narravit, quod quidam parocliianus.<-uus, Ola-
f Alvastruni in Oslrugolhinm Irndifur annn 1143 vus nomine, gravissinniin a feslo PasL-hae usqne ad
constructmn, beneficio Snercheri Rei/is deceiSorLs S. festum /' B. Olavi patiens dolorem rapitis, vuvit se i

Erici, ubi et is et varii Riijcs fuerunl scjiulti. limina bpatorum Olavi et Krici visitatnrum, -'i per i rcsbytcr

g liiscc duobus pncrpe.ris fcilin addttur upiid /^us- illorum interventuniDoniinns illidesideratara tribue- sanntur do-
tovinm, ubi isla legxintur : Fostni abortivo vifa, ina- ret saiiitatem. In no;'te ijiitiir cum paulii-
B. Olavi.
triqiie periclifanti saius redditd, voti beneticio ad lum dormitaret, apparuit ei veneranda qu^damper-
eumdeni Sanctiim emissi. Alleri matrona; in simili sona, dicens ei ; Kcce sanus factus es, iduo ad S.
periculo Gonstifutie visus adesse, puerperas qiiidem Erituro venire. et unumsolidum albas inonetae quem
ipsi sospitatem, partui vero abs^iue ullo sensu edito habes, offerre debes Evigilatiscuratum ille, liene
vitam iinpertiil. Ideni proivus('jus.deiii Sancti bene- se statim sensit, et votuni suum anno Domini millu-
firiuni alia piierpera de vita pericHtans, cura inco- simo ducentesiino nonagesinio qnarto in festo B.
'V"'?"e 6»*
luini l'ijL'tu voti rea experfaest. Hxc ibi. Laurentii devolus iinplevit. Praidicti etiam Domiui
'
innnounnus
b Concilinnt Bitdcnse nn. 1279, apud Cangium m Martini bos cadens in terram, subito moriuusputa- scrvatur:
Glos^iiirio, permittit Praslatis quod possint liabere batur, etnulliim in illo dpparuit vilse sigmim, nisi
mantellos rotundos, sive tabarda lonyitudinis nio- quod alter ocubirnm illius modicum palpilabat. Cura
deratfB. f^ox antc.ni nbique notissima est, et nitnc fere. autem famuli cum cultelHs pedes jaceiifis arripe- [.'

j
pro toga fnfari nccipifur, cujus vcl privntim domi vel rent, qua^i corpus exanime excuriaturi, ut usibus
puhlicc in curin e.t sofennibuH fitnctiouibus nsus sit. hoininum magis quasi occisum, et non qnasi per se
i IIoc miraciilum vidclur apud yastoviitm S. Erico mortuum habereturaptum possessor eum B. Erico, ;

tribui, ufii loco tibiai marcidifi legiUtr crus intermor- si inortem evaderet, promisit. Ce;sant paululura
tuum. famuli ab excoriatione, et bos movere se forfiler
ccspit, et post modiciun plene conv;ilescens B. Erico
CAPLT III. in festo B. Laurentii oblatus fuit.

20 Vir qiiidam in parochia Walom in tantam


'cm gufture
Plurimi irgvi ariiei)(/a, febri, (hiloriOiis capi- nientis alienationem infidit, ut manu propria guftur mori-
tum.ocnldruin.ct alioruin nicmbroruin ti- sibi horribiliter transversum. Vicini
incideret jier i.undas,

berali, cliain liex contabescens. Item in- antem et cognati, de casu tam mirabili et misera-
cemlia submota. bili stupefacti, Venerabilis memoriEc Duniinuni c

FulkonemUpsalensem Archiepiscopnin.qui in vicino


llubilis vir Dominus Magnus Jounnis Angeli , erat, adierunl, consulentes et inqiiirent.es quid de
Vir primx filius, cum Upsaliam in festo Nativitatis S. Mariae corpore niiseri facere deberent, quein jam mortuura
nota venire disponerel de Stncbain profectus, niraia , reputabant. At ille, qui pii seniper curdis erat, et
corporis infirmitafe subito correptus, in curia sua super afflictos pia gestans viscera, quirsivit si iii

Nelloco pro.sternitur. Tribus autein diebus aliena- eo adhuc vitahs spiritus remaneret. Quibus respon-
tionem nientis passus, Inqui iion poterat quod vole- dentibus qimd sic. licetexiliter, ut puta qui spirabat
bat : Iribus vero aUisdiebusimme^liate seqiientibus, per locum vulneris monuit eos, ut votum pro eo
;

post amfn-
usum ralionis jdena; liabuit, sed »liquid penitus lo- facerent ad B. Ericum, quatenus ejus meritis ei,
tiam muttu Archiepi-
ttcibum qui nequivit : foto vero pra;dictorum sex dierum qui in ultimo erat spiritn constitutus,divina misera- •lOpO vo-
renuens tempore, nulluin oninino cibum vel potnin snmpsit. lionis abundanti.i subveniret. Ipse 'etiam oratorium rcnte Mis-
Cumque quasi milbH spes evasionis ipsius videretur, suura inox ingiTssus, pro misero hnmiliter preces s.nn de S.

et de necessariis pro funere et exequiis tractaretur, fundebat ad Deum, votumvoveus, quudsipraedictus


vir
;,

DECIMA OCTAVA MAJI 193


vir periculum perditionis evaileret, ipse ad honorera spein cito plenara obtinuit sanilatem. Praedictus D
Dei et dicti Martyris Missani solenniter decantaret. Dominus Carolus, et duo Mililes alii, factum
igitiir A. ISRAEL
Quo facto vir dictus sensus recuperavit iiite^-rita- pro Domino Rege vutuin coinplentes. anno Domini P.X MS.
licut et ilte
tom, et perfectam sui corporis sanitateni adeptus iii inillesiino duceiitesim" nonagesimo secundo in festo a dolore ocu-
brevi, in sequenti festo B. Erici sanus coraparuit cum
B. Erici, solenni oblatione Uomini Regis. de lorum :

signum miraculi evidentis in se prieferens, cuni ejus Stokholin iverunt pedestresUpsaliam.et instatione
in guttiire cicatrix moilira
appareat ad moduni fili publica super pricdicto gloriosi Martyris Christi
cnccinei, adlaudem et gluriam Domini nostri, beneficio perhibuerunt testimoniuin veritati. Saepe-
eitollendum prsconium Martjris gloriosi. dictus ergo Dominus Carolus a gravi ipgritudine, et
21 Eodem anno In Jurimtalandia puer quidam longo dolore oculorum, qui ci pene oranino caecita-
sanantur
csiilcefalio quatuor vel quinque circiter annorum. dum nudus teni induxerant, per B. Ericum curatus est, et libe-
mix. pedil)us .X'stivu tenipore iiicederet, spina quaedam ratus plenarie: sicut ipsein prifidicta statione coram
tibiam ejus circa cavill.impedis subintravit. Cumque omnibusest testatus.
ex lioc ttbia miserabiliter intumescerel,et miseralii- 23 Nobilis quiedam, et devota Doraina Helgha,
tantum ut carne dei idente nervi sneairrilur
lius putrefieret. in uxor Doraiiii Roririci Birgirasa, cum bis. sicut cui-
aborlum ti-
et fere nuda ossa renianerent, pueroque jain niortis dain religioso retulit, conceptuin fa"tiiin abortisset. menti.
immineret dispendium. nec niedicina) .<;ibi remedia et gravida itorum tertio simile evenlurura sibi ni-
subvenirent; matre ejus eniittente votuni ut iimina mium forinidaret; B. Ericuni pr;ecoidi:ililer invoca-
B. Erici in Upsalia visitaret, puer apericulo mortis vit, proniittens quod si per ipsius merita Dominus
liberatus est, et restitiilus inte^errimaj sanitati : concepluni suum viviiin nasci coiicederet. ipsa B.
qu* votum complens, Upsaliam venit in sequenti Erico unum aureum offiarret. Teinpore igituroppor-
CoenaDomini, deferens seciini unam tibiam argen- tuno puellara vivaiu peperit unda Deo et B. Erico
;

r,eam, adperpetuain niemoriain miraculi perpetrati. gratias agens, votum suura gaudenter implevit. Cum
Hsec fiuo miracnla puidica faerunt in iesto ejusdem ingentis incendii vorax flainiua silvam juxta ecele-
Martyris gldriosi B. Erici iii ecclesia Upsalensi, siain Gutturorum. anno Doinini iiiillesinio ducente-
iirajsente illustri Rege Swevorum d Mngno, et do- sirao nonagesimo quarfo circa Pentecosten vasta-
incendium
niiua Regina uxore, et magna noliilium et populi ret ; et veiitus validus ignem domilnis Sacerdotls, restinijuitur.
inultitudine sexus utriusqiie, anno Lloniininiillcsimo vix ad jactum lapidis a silva dicta distabant,
qtiie

ducentesimo septuagesimo septimo. Eodeni etiain die appropinquare faceret; Domitius Nicolaus, qui tunc
titmor pedum, venit vir quidam fide dignus. Upsaliam deferens illius ecclesi,^ Rector er;\t, invocavit auxilium B.
secum duo signa pedum ile cera facia. qui se a tu- Erici, ut doinos ecclesias ab ignispericuloliberaret.
more pediim miserabili, ad invocalionHiii B. Erici, Et ecce mox cuntrurius ventus veiiit. et Hamraas a
asseruitliberatum. Israel tilius Erlendi,dum scholas doraibus Sacerdotis repulit; et ciiria. sicut praedictus
Lincopire frequeniaret ,
quartaiiie febribiis aiiiiis Dominiis Nicolaus Upsaliie in Synodo narravit. ab
quartana tribus etdiniidio bibor.ibat. Cum aiitem gratia visi - illo inceiidio illaisa perniatisit. Ciiin etiain maxima
fctirts. tandi parentes de Ostgotia redisset in Sweciara pars curi» Doinini Lidhiiinardi Nuroby prope Upsa-
Fulco avuncnlus suus bona^ raemoriie, tiinc Archi- liain combusta e.^-^et. iiivocato B. Erico pars inagna

diaconus, et postinodum Archiepiscopo Upsalensis, dictie luriir. siciit refert doniina Margareta uxor
veneralioniset lionoris B. Erici :?elatur praxipuus, Douiini Lidhinnardi, niiraculose fuit ab incendii pe-
mandavitei, qiiod pro salute lecuperanda corpus B. riculo liberata.
Erici, quod tunc in antiqua reqiiiescebat Upsalia, 24 Anno Domini luillesimo ducentesimo nona-
Curnntnr
visitaret, et ibidem in honorem sancti Martyris nono. Andreas de Sel duodecim septiinanis
gesiiiro
lantjuores
unam candelam offerret. Tradidit eliani oi Aiiti- deciimbendo laiigiierat : qui facto voto B. Erico, graics.
phonam cum Versiculo et Colli-cta, qua: de glnrioso staumcura convaluit, ad liinina beati Martyris C'.:;u

Martyre frequenter lecitaredeberet. Ille igitur, qiii oblatioiie indilate venit. Eodein anno Saxo Castell.<-
loiiga et gravi segritiidiiie fere defecerat, jussa coin- iius StukholmiiP, vuvit catidelam de talenfo cerae, et dolor ocu-
torum,
plevit, et plenaiu paucis postmodum evolutis diebus a gr;ivi iiifirmifate liberatus, votum complevit. Eo-
Sederius, de paruchia Vaxal. a gravi
F
obtinnit sanilatein. dein aiiiio
•ii Glnriosissimi Swevorum Gothorumque Regis oculoruin dolore assernit se beiiti Marfyris uierius
M;jgni tilius e Bergeriis, Rex illiistris. gravi etdiu- lilieratum. Olavus de parorhia Iliigddungi de seipso
Ber/jerus
tino laiigiiore defecerat in tantuni, ut consumpta refert assertive, qiiod cuni esset piier septennis,
Rex pucr
in perictito carne cutis ejus aiesceret, et meuibra lenella vix anno et diraidio alienationora menfis passus est.
Vit,T,
sibi iuvicem cohiererent pariter, et nullus in eo Cunique pafer et propimiui inde plurimum grava-
e amentla 13
vigor virium remaneret. Ciimque sic per annum rontur et dolerent ;
pater pro infirino filio B. Erici
vtnniitm,
momentis pene singitlis iid occasum tendere videre- auxilium atlentius iniploravit, proinitlens , quod
tur, accidit ut ipsuni iiocte quai'ani subito gravis- pricdictus Olavus filius suus, si a tain nii.«erabili

sima gutta vehementer iuvaderet. et in taiitura ve- passione liberaietur , singulis aniiis oflerret B.
xaret, qiiod cu^todessui, lie vita ipsius pciiitus des- Erico tcmpore vitse suai uniim solidum. Qui raox
perati. piitarent euni demio nioriuuin. Pajdagogiis sanitatem plenariam assecutus osf, etsingiiiis annis
ejc pndagogi autein ejus Dorainus Carolus Thidhische, tunc pri- singulos solidus reponens , donec pretium unius
voto conra-
mus inter custodes Regii corporis, reraedia huraana vaccje collegerat; emptam inde postmoduin vac-
lescit.
tanto periciilo subvenire posse iliffidens, ad diviniira cam, anno Domini millesiino trecentesimo in festo

B. Laiirenfii B. Erico obtulit, et similifer se fa-


se convertit auxilium et instanter invocans SS.
;

Olavi et Eriri Regiim et Martyruin et B. Nicolai cfuruin reliquo tempore vitie suiu imposterura affir-

Conlessoris pro liberatione et salute


patrocinio, niavit.

Regis votura vovit peregrinationem et oblationeni. 25 Cuin faraes valida annis pluribus Sweciam
Mittens autem fortes, an voti oblatio S. Olavo, vel devastas.^ct. rustici parochias Barling. Spiccaby, et
Akirby inhabitaiites. in Itoc unaniiniter opiiroe con- fa«ies plw
S. Erico, vel B. Nicolao redderetur, statiin surs B. rtiiin anno^
Erici tribus vicibus evenit. Ipsius ergo adjutorium venerunt quod pro icmperie aeris a Domiiio impe-
;

ccepit specialiter instantius invoc.ire et ecce con- :


tranda tribus sextis leriis ad suas singuli ecclesias
tinuo f.icfa est nianus Doiniiii super iiififrauiii, et devoie cunvenirent. et quod B. Erico oflerrent unam
mox sensibiliter cessavit guttie moleslia. et in brevi aristam argenfeam deauratam, si perejus interveu-
totus laniiuor a regio recessit corporo, et ipsesupra tum Dominus, secundum agroruin exigeniiam, sere-
25 nitateiii
Maji T. If"
, :

194 ACTA S. ERICI REGIS SUECliE MART.

nitatem et pluviam tribueret opportunam. Optafum Modo sub absentia tua snpervenit mihi dulcis sopor,
vir quidam in albis mihi apparuit, et me
A. tSRAEL effcctum mox cnsecnti siint voti sui et quod pro- : et in illo
EX MS palpavil; et slalim cum tumore dolor me reliquit.
miser.int. ala<rifer rc(l(ii'l.-runt. Retulit Di.minus
autempuer, puta sexennis, de viro sibi
Ragualdiis Puke. quod cum uxor sua Domina Ca- Licet ut

tlieriua. duorlecim septimanis praviter lanpuisset,


in albis apparente plnra referre nesciebat, tamen
pieci-editur fuisse B. Ericus. qui sub momento con- appaiente
e( tam lonpo lanpunre sicad extrema deducta fnis-

ut ei jam pullices ligareutur. et nulla videretur valescentiai parvuli a matre fuerat invocatus «levo ipsi ptr soHl • •

.set, nim Sancto


tins,ut filio suo fieret in salutem. Mater vero
spes evasionis ipsius, ipse pro vit» et salut«^ illius
iiTsestimabili 'metuens infirmo de
repleta gaudio
B. Erico vovit p'?regrinatioMeKi, et uiuiin balt?dki- .

num. Mox illa in-iperate ctnv.diiit plone : et ipse recidivo. paucis eum diebus servavit, cutisque con-
proiiiivsum b:d.lekinum. Sacerdos tracta et nigra. infra tridnum absque cujuslibet
B. Erico ol)tulit ,

qiiiilam nomineMartinii-^. Orninpus natione. Rcctor medicamenti et unguenti adhibitiime in naturalem ,

ecfdfisicc I5;^ljoharad(!deSyiiudo Up?a!eiisi, anno Do- colorem et planiciem supra .'^peni est reversa. In
miiii niillesimo ducentesimo nonagesimo tertio ad fesfoigiturB Laurentii tnncpnjximo, raulier nudis
ecclesiam siwm redire volens, dum iier ageret, pedibus cum filio incohimi venit ad sepulcrnm B.
Missam pro reddita solenni-
eqno cadcnfi» corruit; et tam graviter caput sunm salute
Erici. et filii sibi
vulnus cap\-
ad radicem ciijusdam arboris illisit, quod pileus, ter dici Priemissa omnia praidicta. Ingeger-
fecit.

quem liabebat in capile,riiptiis fuit : tandemd« lerra dis nobis, /"Nicolao Archie|)iscopo Upsalensi muitis-

surrexit. et apud qneindam S^icerdutem ho-^pitio que pr^sentibus, fideliter exposuit anno Domini
niillesimo trerentesimo decimo in die Cousecratio-
.suscGptus est. ubi ex prjecedente casu sensnm ppr- .

mente aliiMiatns jacens p(^r oeto die-;, nul


didit; et nis eorlesiae Vendil in cujus ecclesiae parochia hoc
,

et amentia lum omnino cibum sumpsii. Hus,ies aulem e|us, miraculum estpatratum.
inde conctra- doloro^o ipsius casui valdecondnlens et compatiens, 27 Refnrt DominusJoannes Presltyter de antiqua
cta,
E
et de morle timeus, votuin fecit pro en, qunil si per Upsalia. uxnrem cujusdam molendinarii in parochia tjravis lan-

B. Ericum eum Dominus misericorditer sanaret, sua a gravi langnore per invocationem B. Erici cu- guor,

ille, qni tani graviler paliebatur.de uuo talentocerEe ratam, circa annnm Domini millesimum tricentesi-
siniilitudim^m sui c ipitis fieri faceret; et de luco, nium sexlum vel septimum. Cum Torstanus faber
ubi tunc jacebat, Upsaliam ppdes vadeus, oblatio- in Farrynjior plaustrum oneratnm f(Bno de prato

nem suam personaliter prtesentaret. Hoc facto pro- in propria vellet deduc-^re ; tilius suus pueruUis, ut-
tinus patiens sanus surrexit, et cum suo ho-ipite eo- pole terlium agens aetatis aniium , in occursum pa- piier a curru

dein sero ad co^nmunem mensam cnmedit.et votum tris cursitans. incaute prolapsus est juxta currum. oltlrilus.

pro se factnin libenter coniplevit. Ipse et bospes Cum pater currum depelleret, penitns ignorans de
ejus. quipro eo votum fecerat, pariterhoc miracu- puero, audivit unicum ejulatum pueri, super queni
lum divulgaverunt, et cum juramento rei gestse te- duEe rotje currus transierunt , et cutu miserabiliter

stimonium reddiderunt. coutriverunt. Pater ad unicnni sonum parvuli, dura

26 Anno Domini millesimo tricentesimo sex*o ,


prima rota super eum transivit, obstupuit et quid- :

tunuir jmti- ciica festum B. Olavi , Benedictu.s , sex anunrnm nam esset qund audierat ignorans subito equos
,
,

lens i parvulus, filius Olavi Dansca et Ingegerdis , in pa- trahentes currum subsistere fecit. Respiciens, retro
rocbia WendiKvilla Ekeby, postniultas aegritudines piaustrum fceni , Gontritura corpusculum vidit, in

et convalescenlias diver>as , subito circa genitalia quo nullum signum gremium suura
vitEe apparuit, in

et usque ad umbelicum inflatus est, et cutis inflata posuit. et in domum suam propriam proximam de-
denigrata est instar carbonis : niliilque infirmo su- portavit. bone Jesu I quale tunc poterat es-^e cor
peresse, nisi jam spiritns exbalatio , videbatur Sub pateriHira in casu niiserabili filioli sic extincti? Su-
hac caianiitale pernixit mater ad ecclesiara die Do- bit interea animo ejus , et inler has angnstias cijepit

niinico quo prcfestum B, Olivi erat, non valens


.
invucare B. Erici Regis et Martyris auxilium, quem
domi pr» doloris vehem^ntia consistere, nec filium audierat in subveuiendo miseris promptura pariter
tunc unicum vnlens cernere morientem qnem de ;
etparatum. Cumque contra spem votum fecisset
dorao recedens, numquam vivum pufabat se amplius pro jiuero sancto Martyri qui extinctus videbatur ,

revisurain. Hanc in erclesia Dominus Joannes Pres- et contritusmembris, ecee subito revixit, et incolu-
bytpr de antiqua Upsalia adveniens. lugubrem et mis toto corpore postmodum tempore multo vixit.
liicryniis iiifusam et incultam vestibus adverlftns ,
Factum est autem hoc miraculum anno Domini
tunta? miustilia,' causam qna.^sivit, etdidicil ab eadem: millcsimo tricentesimo octavo. Hoc niihi Fralri Is-
cujus mnlieris mi-^eriam cumulabat, qnod sub iinins raeli ef pliiribus fide dignis aliis pater piieri fideliter
iutegri anni revolutione antea quainor filios et duas enarravit.
fllias amiserat. Consolans ergo fientem feniinam 28 AnnoDouiini raillesimo trieentesimo decimo,
priedictus Presbyter. consnluit , quod in B. Erico in profesto B. Erici , cum Dominns /"Nicolans Ar-
puer moribur,-
dui ad votinit
fiduciam poneret, et ipsum pro salute filii invocaret, ehiepiscopus post Completorium de ecclesia redisset Aicf/icpisco-
tnatn$ el ad euin votum faceret pro salule do vita penilus in cameram suam , subito febre corripitur , lecfo jius fcbri pres-
sns semel
desperati. Illa itaque serundum Presbyteri consdium prosternitur, tota nocte vi febrium vehementis-
illa

vovit pro filio quo limma li. Krici


,
ubi sepulcrum , sime vexafur usque prope solisorfum, et cogitabat
est Martyris apud antiquam Upsaliam annissingu- , se numquam de Upsalia recessurum. Cum autem dif-
lis visitaret, et ilici faceret unam Missam in hono- fideret se die B. Erici de lecto surgere posse
remipsius, atqne peraudito officio ad propria est invoc^avit auxilium B. Erici, vovens, quod si meri-
reversa. Cui parvulus, quem ipsa quasi morientem tis ejus relevaretnr tantum quod posset illodieMis-
reliquerat foris occurrit in curia. At illa de subita
, sarum solennia agere. de cetero Mai'tyris memoriam
mutatione inspiratBB .similis vehementer obstupuit, in hl ilutinis semper haberet.
et Vespertinis horis
et ipsuni sensu allenatum putavit in hospitium re- ; Efecce mox sopore correptus, sudare multum coepit,
duxit et lam subita! convalescenliie modum dili-
, et infra horam tertiam sic sanitatem et vires supra
pentius inquisivit. Levans autem familiariter ve- spem protinus recnperavit, quod ea die Missam so-
stimenta infinni. et loca prius tuinida jam absque lenniter celcbravit, et alia quae suum
officium exe-
tumorc conspexit ac cutem contractam et rugosara
, git potuit exequi conipetenter pro illo fempore
: et
superjaccnteni locis Ia'sis. Cunniue diceret mater omnino reliquiteum febris. Hoc ipsemct coram mul-
liIio,Quid tecum actum est fili? respondit ille : tis perbonaliter die B. Erici in sfafione soienni. ad
Dei
:

DECIMA OCTAVA MAJI. m


Dei et Maptyris gloriam, enarravit. Cum etiam Aderat aliquis, qui suggerebat Fiat votum pro ea D :

anno Domini millesimo tricentesimo undecimo con- ad B. Ericum qnod si melius habuerit, ipsa pedi- \.
,
ISIIABL

stitutus apud nianeiiiim suum Akir, ab Upsalia in tando ppregriiiaretur ad limina Sancti et offerat KX ,
U5.
ex suontm
festo dicli Mu-tyris pc absentare disponeret, velie- baldekinuni. Consentiunt Doniina Kaguildis et Fra- volo,
menti infirmltatt? subito correptus, cum omni celeri- ter Israel : et cum vellet ire ad celebr;induiii Mis-
tate ad dictum festum properavit, et mox infirinita- sam, venit festinus famulus vocans sa-ppdictnm Fra-
tem evasit. Refert Dominus Jnannes Presbyter de treni ad de.sperati-ra de vita prius. Ac tum ille stu-
antiqua Upsalia, quenidam de Pliilin transeuntem pens de insperato beneficio, cum gaudio acies.-<it ad
ad Upsallam subito intumuisse nimium , et j,'ulta eam. Ait ilU clar.i voce Jara melius habeo, et ci-
:

podagra cu- graviter vexatum, tantum quod de vita ejus despe- bum appeto, et spero in brevi plenarie convalere.
ratOf rabatur Sed delatus ad Olavum in Fulredbum ,
At ille dixil: Prius Contessionem facite, et Domi-
siibito con*
factd pro eo ad B. Ericum voto , mox convaluit. nicum ('orpus suscipite, et sic sumite cibum. Metue- valeicU
29 Cum ignis maguus granarium, quod erat do- bat enim dicLus Frater, ne siibitu invalescens ilerum
mus grandis aliis vlclnum bospitiis.in curia [)ninin<e morbus illam extingueret; qnia nounumquam solent
Margaretae in Wixstadum relictcie Domini Horidb, , escas peiere vel sii.scipere protinus morientes. Dixit
iiicendia re-
conflagraret fiamma diffiiuderetur vehementer
, et ; quoque ille Nnnc Missam de S. Erico celebrabo,
;

picssa.
Domiua Margareta metuens qnod tola euria vasfa- , et sic Confessionem vestram aiidiam et alia, quaa ,

retur incendio , invocavit patrocinium B. Erici , vo- ad salutem animas vestras pertinent, f.iciemus. Ce-
vens se Martyri uuam marchara puri [auri] oblatu- lebrata igitiir Missa, et andita ejus Confessiune, et
ram, si raeritis ejus Domiiius tanto periculo reme- ministrata ei sacra Communione. et condito te.sta-

diura appunere dignaretur. Et mox flainma, quasi menlo, illa suscepit cibum, et sub mirabili celeri- olitn etiam
viquadam occulta, in partem alteram deflexa est tate plene cunvaluit et perfecte. Ipse etiam dicebat qunrtana
nec domos contiguas besit iu aliquo incendium nec , se voto ad B. Ericiira facto a quartana , qua anno et liberata.
vastavit. Contigit hoc Sancti beneficium ann<i Do- diraidio laboraverat, gloriosi Martyris patrocinio
E
mlui miilesimo tricentesimo deL-imo feria qumta . antea liberatara.
ante festum B. Erici quod dicta Doniino Marga- ,

reta ad Dei et Martyris gloriam in festo B. Erici ANNOTATA.


coram pluribus fide dignis fideliterenarravit.Eodem
aniio in nocte B. Erici curiam Oridgeri in viila a Baldakinum sck Baldeklnum, panmis Bahylonius
Ladhum . de parochia Knyftta, quaj sita erat in auro iulexliis , diclus a Bubijlono , hodif Baldach, ap-

medio villEe. cura curiae aliorum ex utraque parte pellala : undeetiam umbellx (iiiadrala.', tam pottatiles

comburerentur, ad invocatiouera Martyris ignis quam pensiea, nomen /labfnt. Vide Glossanum Can-
omnino non tetigit nec in aliquo laesit. Hoc coram
, gianiun.
Domino Archippiscopo et pluribiis nobis retulit Do- b S. Olavus Rex Norweijix et Mattijr colttur 29
minus Edmnndus, Rector Ecclesiaj Odimsbargbae. Julii. De Itor ut djlectn suo, et S. Erico ut amico suo

30 Eodem anno feria quinta proxima ant»^ festum coronaiulo U^qutlur ^ 'Miis ad S. Brigitlam cap. 27
B. Eriti miiiilis qu.tdam puella nomine Christiua,
,
in Revehitiombns Ex>..itV(i(jnntibus.

filia Domini Haraldi Arilgh, gravl infinnitafe in c .-Jpud Joannem Mo{i'iiim iib. 3 de Vitis Pontifi'

Halkqui laboravit, ila qiiod per decem dies nullutn ann Upsiilenainm dicitiir Foico uoniis Archiepisoopus,
penitus sumpserat cibum. Cuui igitnr mortis discri- a Gregorio Papa decirao cousecrationem et pallium
men *-alde metueret, fecitad se vocari Fr. Israelem assecutus. Sedit Gre(jorius a Kdlendxs Septeinbris

Priorem Sigtunia; con.sobrinum suum, qui tunc cum anui H7i ustjue ad diem. \0 Jnnuarn anni 1^76..
Domino NicolaoArchiepiscopo in Fundhboharruldbe d Hicest Masnus cognomentu Ladiilans id est ,

Mitlkr XQta
erat quem ad se venientera rogavit qnod in cra-
: hurrei sera quud tam rigide justitiam servarit
,
ut ,
,

stiiio rediret , et ejus Confessionem audiret , et sibi absque sera et claustro horrea tuta esseiil. Ifa Mi-
Sacraraenta ecclesiastica ministruret, et suum con- cliael. Ejiis vero uxor fuit Hcdwigis, filia Gerardi

ficeret tPStamentum.Qui rediens add^cumbeiitem in Diicis Holsatio'. lla Maijnus Itb. 20 tap. 1 (/«o el se-

crastino maue , cum ad eani vellet accedere : ecce quentibiis de Mugno Rege ngit, sed tempits regni et con-

vidit pedis-sequas ministras puelhe gementes, et jugii seritts nntnt, qunm nolandum fuisse liinc disrimu.f.

flentes, et dicentes ; Postquam ab ea reeessislis e Bergerus jninorennis, a Maijno patre moribundo


beri hora nona, ipsa nihil locuta est nisi pauca onno \±SOconstilutus heres regni. sub tiitore Turgillo.
verba quasi extra sensiim in nocte. Acce.^sit igitur Ita idem Mafjntis lib. 20 cnp. 9.
ille adlnrum, explorans si aliqua verba proferre
Nicolaus Catilli qni Nicolao Jlonio 4
f IIic est ,

posset. Accesserunt etiam famulse, tangentes et Febriiaiii anno 1305 defnncto successit et vuit usque ,

ad 30 diem Mnji anni 1314. ]ta hh 4 dictits Joannes


moventes eam , et requirentes si aliqiiid loqui vale-

ret, saltem nllum verbum. At illa forfiter mota, Magnnsde tempore Sedis.
nec occulos aperuit, nec verbum ulhim proluHt.
Omnes ergo qui aderant non solum de vlta iuHr- ,
APPENDIX
mantis desperabant sed etiam qund nec Sacra- ;

meuta pereipere nec posset condere testamentum.


, Mir acula dmpostmwlum patrala et recentio-

vehemeu- ri iitanu adscripta.


absqm Sacta- Recedens igttur in curiain Frater Israel ,

mentts morl ter dolens quod illa sine Sacramentis et testumento


tura _/\nno Doniini rnillesimo qu:iiJringentesimo tei-tio,
videretur migratura decorpore; alfligeb itur aniuio,
in traiislutione S. Erici, quiilam Kowan An.irissem
quod eara non coufessasset, et quod ei Sacramenta
Barkasartir co-
non ministrasset, et testamentum condidisset die de parocliia Wiliiins,'aker, de villa ,

Canonicis Upsili* fl-


priEcedente. Voluit igitur mox dicta de heata Vir- ram Decano et quibasdam ,
Mufis trgtteta

decem annorum priesenl.ivit; qiiem filiuin data.


gine Missa recedere et convocans ad se Dorainara lium siniin
sextum annum
,

dixit 1'uisse oranino inutiim


usque ail
Ragulldim uxoreni Domini Benedicti Boson ma-
, ,
lecit S. Erico qiiod
ailatis SU.U pro quo votura ,
terteram infirma* etDominum Styrgerum parochia- ;

Ericum mi.xque
ciim tilioetoblatioiievisitaret S.
:

lem ibi Prr-sbyterum et Dominum Jacobum Sacer- ,


et piier infra
dotem informavit eos qualiter funus involveretur.
,
ruptum est vinculum longi silentii ,

loquendi juxta suie


et quurnodo et ubi tumularetur , et qualiter funera- iiuartale auni peifeclum usum
aitatis possibililateiu recepit.
Anno Domini mille-
\\i\ fierent, et cetera hiyusraodi negotio opportuna.
simo
:

196 ACTA S. ERICl REGIS SUECL/E MART.

A simo (iusdringentesimo undecirao , in Proresto S. etauditum recuperavit in prato Moraaring pere- , D


A. isuBL quidam HanesWaltorssem
Erici, 'lUIUam
E,riCI, deparochiaFasta,
nailCS VYaiHJi-s^rJii uc (jaiuuma i asi,a, iiiauuL/ ad
grinando
jt;i limina ^.
«.j nii..tii. B. »-....,
Er'
briri 61 erai''lUDC SepLlDQa
:
'

Bius. votum peregrinaticnis eraissum.


qoi per anniim cum dimidio loquelam et auditum dies post
post gravissimam infirraitatem amiserat , loquelam

SEQUENTIA
Ex pervetusto Missali.
Gratulemur dulci prosa, Felii cujus gratia
Laiis Erici gloriosa Fugantur daBraonia,
Prodpat in medium. Vident excaecati,
Ex radice generosa Contracta erigitur.
Transplantatur vernans rosa Et submersus redditur
Ad reg.ile solium. Plenae sanitati.
Regni rebus ordinatis, Spnnsione facta vo(i
Sanctus adit cuni armatis Vocem reddit Saeerdoti,
Terras infidelium. Et infanti tibiam :

Derunctnrtjm in peccatis Statim inter Fratrum raanus


Miro motu pietatis Fratcr Minor surgit sanus,
Deflet slnges hostium. Post longam miseriam.
Juslns in judicio, Sensum reddit raulieri,
Frequens in jejunio, QuKR vix capi vel teneri
Artus atterebat Puterat pra' furia.
Aspero cilicio quam probant Sanctum Dei,
Fervida devotio Et conGrmant fidera rei
Mentem incendebat. Tanta mirabilia!
Viri pravi con?pirantes, Ergo Regi mirifico
Et in necem raachinantes Laus lEetabundo cantico
Regis unanimiter, Freqiientetur ;

Belium movent improvisum : Cujus fruens Upsalia


Rex occi-«us Paradisum Salutari pr.Esentia
Introit feliciter. Jucundetiir.
A defunctis revocatam Tu Sueorum Rex, Erice,
Matri vivam reddit natam, Magne Martyr et amice
Et sanat puerpcram : Dei, prefe sedula
Quinque pl;igis vulnerato, Veuerantes nos emenda,
Jara de vita desperato. Et nos illi recommenda,
Dat salutem prosperam. Qui regnat in secula.

DE B. GUILLELMO TOLOSANO,
NOT. 15"*
APr.TOM. VII
ORDINIS EREMITARUM S. AUGUSTINl,
!). p.
TOLOSiEmAQUlTAMA.
COMMENTARIUS PRyEVIUS.
De Vita in Geslis Tolosaaorum a Nlcoiao Bcrlrandi clescripla , el Elevalione corporis.

esta Tolosanorum ab urbe condita, exeunte S. Snltn-nttium Evnngelii majonnn confinxit simpHci-
A\. UCCC
LXVIlll.
siruh XV .\nipsii Nicolaus Bertrandi, utrius- tas el per vulgi ora transmistl ad posteros : cetera quss

A'l«)Iai(5
Gi
quornm
qne
.losai

fioc
Juris Professor Parlamentarisque
Advocatus,
tfmpore
imprt-ssa deindr aniio
dt(j\ctliinn tnveitln Ueniderali-^isimum
To-
mdxv,
cerliorihns
iflnli ejiis
dociimenlis ab
pro.iiiiiis

diligentiam. im/irimis qux


eo
nctn, satts probant
sciri potnei'unt,

de tdiimis octo Episcopis


curiosam
sectilis

viri
et
Bertrandi cxemytar tandcm aarfjimus, adm. R. P. Ja-
l'ene(icio quatiiordecim primis posl cos Arcliieptscopis, deqae viris
in GnHs
«mt, Priorifi Ercmiiorum S. /ingw^iini Tolosm eonnn- intennt doctrina ar sanciitnie prieslantioribtiSy narrat
Totosanorum,
demqtie per Aquiinniaitt Provincialts. Celeberrimum ac ab anito mcc.
prasdilissimum opus appellaty c/ui Dnprintciidnm cura- 2 Ilic erqo auctor fol. 50, esorsus tractatura de
Vilam t
vit Magisler Joannea Mnijiius' Joinines, Auctotetttifue, Doctonim Tholosauorum gestis, post Juris nlriusque
scribit;
tum adfiuc viventetn, tilulin Professoris priestantis- Professores celebnorcs, Dnclores qnoque in Tlieotogia
simi Advocatique eloquentissimi omat. Guilielmus commemorat variornm Ordinnm, videlicet S. Dominici,
de Cotel, qtii ipsum r.trmplar nuhc no^tnim aliqttitndo S. Francisci, S. Morixde monte Cinnwlo; agens
postsedit lib. 3 IlisUinx Lan(iiiedocix paij Sli). laiidat deniqiie de Fratrihus Ereinitnrum Ordinis S. Au<;u-
eumiiem, ut houiiiifm diligentem et curiosum, nisi stini, qui in Tholosa originem duxerunt, et scientia
plusculum iidei adhiluiisset fabuiis; m scilicet qttas atque vita; sauctitale coruscarunt. decimo qnarlo eo-
de oriijine uiinn Romonir nntiquioris, Imperaloribiis, demque ttllimo Ifco suhjtnigit historiam recolendse
JiegibuSy usqne ad lewpus pnedicnti apud Tolosates per memona; Fr. Oiiillermi de Natholosa, ex auditu et
fideli
DECIMA OCTAVA MAJI.
multnrum... qui cum ipso conver-
fideli lestinionio perdnxit vitu', qmim etinm e\ fama puhlicaot com- D
satifuerunt viginli annis et ultra... et ipsMm f:e- minii fotins patri:i; comprdhabo verurn etiam ex :
A. NICOI-
IIKhT
quenter de Confes.=ione audiverunt. \Ui in Prohijo auditu et fideli te-timonio multorum laudabilium
ex relattt loquitiir. Snb hnc (leindc tilnla Nisloritim promisnam viroruin a*que dGVf-torum ac reliyiosnrum, qui non
familiarium :
exoraitur : De Guillerrao de Natholosa, snmto uti- .'^olum ipsum Fr. Guillepmum vivum et mortuum
que viro, super ejus laud.ibili ac austera vita. com- videnint, quiuimo cum ipso conversali fuenint vi-
pendiosa recoUectio. E.t tmc conslQl. »nno xtatis \ik pinti annis et ulir.i. ac cum eo comedenint et hihe-
inqressum in Ordinem, in eodem viiam protraj:isse runt, qui de ipsius .^anctitatis norma exemplura san-
usnue ad lxxii nnnum, obiisse vcro xviii IHnji die ctitatis receperunt, et sibi in Missis et in cella ser-
Vfneris ante Pentecnsltn anni MCCCLXvnii, ntque adeo vierunt; et insuper ipsnruin aliqiii Ordinis Fratres
vatum anno mcclxxxxvh, habitum nssumpsisse anno ipsiim frequenter de Confessione audiverunt.
Mcccxvi, proinde multo jnniorem essf- Veuerabili Mag.

(i. de Tolosa, qnem Ilerrera inveni/ anno Mtjccxviu CAPUT I.


in Cnpiiuh Generali Arimt>}ensi designatum, jiro nnno
abinde tertio, Examinatorem studentium in aliquo
Migmx vHx iniiia et virlntes eTimix.
Studio de Italia.

guam
3 Vitam pnfdictam e.vornavit, et in
converfit Fr. iSimplicinmis a S. Martino.
Gallicam lin-
Ere-
H ic i-ecordationis et niemoriffi sancte Fi-aler

liTiMUS de n Natholosa, Ordinis Fralruni Eieinita-


Guil-

mita Anitn.-<tinianus, intcr Fitas Sanclorim ac Beato- ruin S. Augiistini, ex nobilibus parentibus et de
rum sui Ordinis, post Vilum S. Augnstini col/eclis icgitimo raatrinionio procrealus extitit. Hic Fr. Attno 31.
iestaturque
edilisqne nnno mdcxi.i To/osrc : sed nilnl novx lucis Giiillernius, in vita sua
de elevatione Saiict:i.s leput.itus, post
Corporis s/tnfani^l.
addidit vrtcri Latino contextui, quem liic ftdelUer tran- bapiiiinum legitimus et fldelis Christianus iiiter fi-
scrtpfnm dnmus. Nicolans Bertrandi modo Beatum, deles Catholicos conversatus et pro tali baliilus, a
viodo Sanctum nh&nlnie appMnt; et explicata corporis, pueritia doctus priinas litteras instriictusque in
post diem quinqungesimnm adhvc integii, refossione ele- Grammaticalibiis, Frater Eremila effici decrevit :

valioneqnc in marmorcam tumbnnf; quantis ibi, inquit, quod postmoiluin devotus adiniplevit. N:iin in juve-
miraculis coruscet, quantaque beneficia sanitatura nili a^tate, circa uonum et decimum aniium, ingres-
etmiracults preestentur. recolere vix sufFicerera deinde qualis
: susest prapdictum ordinem S. Auguslini; el repente
olim frequeu-
fuerit ejus vita in terris, dignosci dicit in prodigiis gratia dextera; Excelsi mir'ifice lotus in virurn alte-
tibus.
et miraculis. qiiee nunc opei-utur Deus ipsius sancti rum romrautatus, ccepit juvenis bim.T indolis iigere,
Patris meritis ; utiquc per spaiiuni centum viginti prcpter quod beue sibi fuit. Nainque illo terapore
annornm et nmplius, quvt n Snncfi morte ad Nicolai [eral] conver.satione liumilis et benignus, obediens
: quonim causa pfurima nd si-pnl-
scrrptionem fluxernnt Pr-iori et Fratribus in licitis et honestis, et non
crum appensa anathemota nliqnundu fuisse, nHiil est soluni illis diebus, verum eliani quamdiu vixit in
dubitnndum. Snus.-iaijus in Supplemenlo Mnrtgrobgii humanis. Iiicepiteliam tiinc stnderelibris, noii sohira
Gnllicnni, absque scrnpitlo Sunctum nppclhnis, sic scri- in hu'naiiitatis libris, aiit lngicalibus et naturalibus,
f/ deind:
bit nd hniic diem : Tolnvaj depnsitio S. Gnilielmi de verum etiarn iii divinis. Profectusque ;;d .•ctatein letlnr Tfteo-
Natholosa Confessoris, Ordinis Eremitanim S. Au- deliilani, ordinaliis presbjtentur, tt inissus per lU'J-X.

gustini, pietale, liumilitate, et zelo Dei clari, qui in ordinem Parisius .'tudii caiisa, ibi lain in scieiitia
laudem Clirij^ti, siciit optaverat deticiens, in amnris qnam in mnribus profecit. Hincque faclus et pr.iba-
jubilo expiravit. Omitto lecensere srriptores Ordinis, tus sufiiciens Lector in Theologia, repatri:ivit et :

Beafus ac qui eum Beatis adscripserunt, Alfonsum de Orosco, ex tunc tantum profi-rit in divina doctrina, ut suflB
Sanctus pas-
Josephum Pamphitum, Tfiomavt de Ilerrera, Alorj- ciens dignilali Magisterii decerneretur. Sed ijise
sim diciUtv.
sium Torellum, quorum unus olterinn successive dc- dignilites et linnores mundimos tamqifam venenura
scritientes, nlter alten nitiit novx lucis nurlonlnii^qne i'efugiebat : sicque mundum re^puens, ....olum de-
addunt. Solus Simplicinnus, Totosx. vivens el Get<la lectabatiir in mcditationibus et eloquiis divinis, Vi-
Totosanorum Berlrnndi prx ocutis habens, ac S. Giiil- tasque Sanfloi'urn legebat, et modurn vivendi ipsos
lelmiini absntule nppeflans, etiam ipse (idem facit, enm- runi altius relincba; ; et qui.d pcrfectionis in eis
dem appctlntionem vcnerationemque tioc quoqne seculo invenieiiat, in quautum polerat. iiiiitari salagebat.
apud Totosates vigere : pra^taudntiis auteni Prior Jani- 2 Hunc uiiiver.^i ut Patrem veuerabanlur : er'at
nns de rotis pubticc nnncupatis nd ejus memoriam jidem eniin {iit de qiiodam dicitur) veriis cullor : ex[iedie- /)t inlus tn
renlatione
facit, nihil expticans in particuluri emum qme requi- bat namque, ut is, qiiem Deiis laula perfuderal gr-a- Jlorurum,
tia,ab ouinibus amaretur. Is autem dovote Missara
celebrabat, et Officium divinum sciiiper persolvebat.
Qui ut attentius devotioni cnntemplationique deditus
VITA in alt;iri existeret; jainiam capellaj clausain esse
Auctore Nicolao Bertrandi J. C. volebal; solusquo ciim ser'vilor'e, tumidlurn populi
fiigiens propter consolationom spiritualern, quando-
In Cestis Tolosanorum edilis anno 45] 5. qne et sa^pe in psalniodiis et horls Caiionicis decan-
tandis, pormaneliat. Fuit nimiriira solicitus : nam
PROLOGIJS. attente et devote ac distincte supra moduin, quasi
Deo prajsente, ipsas Hnras Deo semper junctis ma-
1 1 unc superest gesta atque historiam recolendae uilius persolvebat : Dco specialiter* sibi
et lioc fuit a

memoriae Fratris Guillenni de Nathnlosa, Ordinis datuni, ut attenle, inlelligibiliter, e/ distiiictc, siue
Fratrum Eremitarum Divi Aurelii Augnstini, cnn- vagatione cogitatiorium ilebiium psalmodi e Deo
,

Omnia a ccr-
t3s ftdel au- scribere in quo Onlirie is iliutius Tolo«se lauilabi-
:
redderet; et, iit a quodarn suo soci.i didici, ciim
fl.iitn jter iler.
ctoiitms ac- liter cnnver.5atus, magnis ac variis, tani ante quam irent de Apiiniiis voi'sus Tnlosarh, in via qir:irido in
cepta protc-
post illius obitum, ejiis sanctitatis vifa claruit mir.i- stabat bora Pi'iina!. figebat gressus; et iniinobiliter
statur.
cuiis. Ciijus qiiiilem vita' et sanctilatis ordineni pro- stans cun, socio, Dei» officiuin Priiiia? devotissime
sequi deliberaus, paucis qiiidem verbis ilpprornere persidvebat, ipso ab nna part.e et socio ab alia exi-
curabo : atque ejiis gesta describens, non tam ex slente, ac si essent in erclesiri : et sic usque ad ho-
narratione pojiuli civitatis Toloste, ubi vitani siiam rain Terlianiin dicebant Officium, non anibulando,
longis temporibus laudabiliter ad suaj usque finwn sed quiescendo, unus starido et alter sedendo, ut in
choro
:

198 VITA B. GUILLELMI EREM. AUGUSTIN.


clioro fit ; sicque facieVant ud"onines alias IIoims non laudabat sumptuosa, imo Fratribus iediflcare
A VICOL canonicas. aliquod sumntuosum opus volentibus dicebat. hoc
HKBT.
3 Kervens ilaque ainnre liivino, eontemnens esse vauum, et inutile, qiiia locn cnmpetente et con-
onmiacernens vanitati gro, inquit, pro Dei servitio Fratres paupertatis
mundura, et in ipso conlciita
esse sulijecta, niiiil habere desiderabat; sed niili- professores contentari debeiit.
omuia lain.|uani cadu.vi tnerito 5 Castilatis munditiam semper qui et macerando dilexit, iino
tarc Christo cupiens.
euin longa!vis teinporibus noverunt, seraper in virgi- corpoH
ropueljal, et tantiim viclu parci.ssinio alque vestitu
pauperriino conlentus eral. Uiide bella ii.agna con- nitate permansisse asseruerunt. Uiide propler amo-
tra maliRnum assumens spirilum, septem aniiis con- rein castitatis, concupiscentias carnis refrajnaru ac
ffjunlo cledh tiiiuis in pane et aqiia jejuiiabat, proponeiis quam- domare volens. casligabat c^rpus suuin jejuniis, vi-

diii in humanis vixisset id ellieere. Sed proliibitus giliis. oratiouibus, et castigationihus duris. Disci-

per Gener.ilem Ordinis. ex obedieiilia a.nplexatus plinabat eniin se catenis tribus electri </ vel de « la

est viinm coinmunem refectnrii, una iii die dunila- tone, quas :ipud se habc'bat,el verberabat se multura
xat refectione contentus. Qiiem equidem vivendi acriler, carnem macerando quater in die, primo pro
niodum usque ad exituin suum is peiduxit, num- se, secutido pro suis c;iris et ainicis. terlio pro om-
quam jejunia Ecclesi^e et Ordinis pra;termit(ens : nibus qui erant in inundo quarto pro iis qui erant
.

jejunabatquo frcqiienter tribns diebus iu liebdo- in purgat.rio. altendens verbum Prophet.t' dicentis, rsal. *;, \1.

maile, scilicet Mercurii Veneris et Sabbalbi sed : -^ttendite disciplinam, ne quaiido irascatur l")ominus
coutinue die Veneris ct Sabbathi, iu quibus spn- etc. attendens etiam exeinplum B. Dominici
;
le- :

iliter laraentaliat, et planijebat peccata sua et gitur enim ile Beato Dominicoin Vita/^sua, quod tres f

popiili. quas bmentaliones resonantia vocis


Ititer singulis noctibus recipiebat manu sua propria qua-
veitifu ttu- audiebatiir Maria, qu.imdiu in h.ac niuiidi mise-
:
dam catena ferrea disciplinas, videlicet pro se
mllis,
ria periiiaiiebul quiil hic amplius inulilis facioV cn- unara , pro peccatoribus qui versaiitur inmundo
pio dissolvi et tecum esse volo. Sed qitalem habilum aliam, tertiam vero pro aninuibus qu» cruciantur in
ipse paupertalis amalor gerebit? C.ippara niniirum purgatorio. Ipse autein Pater piie memoriffi, cum
et alia indiimenla, ad usutn siii corpnris. fracta et audivit isla legi, mfiltum g.audium habuit, el ad pro-
repeliala portabat ; nuiiiquam uova recipere volens, vocandum socium suum, qiii hoc legebat, dixit :^t
qiiamdiii illa servire v:ilebant. Vigiuti enini aunis ego sine offensa aliquam adderera qiiartam disci
continuis una cappa iisiis est : qiiam ranlare uole- plin.im viilelicet uuam pro me, alteram pio pecca-
;

bal, licet pr.-esentarentur ali» capp:u nova;. Et cuin toribus i|ui in mundo \ersiintur, lertiain pro iis qui
parentes et fideles portahant sibi nnara cappaiu no- in pnrgatorio cruciantur, quartam pro caris amicis
vara iucamera sua, ipse cum magna tristilia res- meis pro quibus specialiter teneor sicque probus :

puehat eam. Sed ipsi hoc videntes. clam et cum ille Guillermus, siiam arctam , tnundam, castaraque
m;igna caulela immiserunt eam in sua cellula, et produxit vitam.
postea ipse dedit cappain antiqnam servitori suo. C In orationibus prattereaerat nuillum assidniis ac freqtieittl :

Rau;^am b autem portebat libetiler nitidam, h.ineste nain iion solum Horas canonicas (quas niultum at- ottertt.rgtte
oratiorti dedi-
lavatim : vestes preliosas sibi oblatas rcspuebat, tente corde puro et niuiicla menle, sine cogitatio-
,
tus
grossas aliqitaudo necessilate conipulsus recipiebat. num vagatione. atque junclis manibus semper per-
Le tnin humilem tenebat, et sic noltilcs vesles fu- .solvehat) sed etiam alias speciales orationes ad
giebat sicque niollem lectum respuebat. Nam pro Deutu et prcecipue ad ejiis Genitricem B. Mariam
culcitra alraatracMm c diirum habebat, et pro lin- valde devote genibus flexis cura m:igna continua- ,

teaininibus lo:lices grossas : et sic in tali stratu, et tione iis transiniltebal usque adeo ut aliquando
;

sanus et iiifirmus artus la^sos reficiebat. oratioui et conlemplalioni dcditus, sui oblitus et to-
4 Pecnnias niimquam aut raro recipiebat, nisi ad taliler supra humanuin muiidum in Deum raptus,
usuiu olci pro lamp.itle ,
quam ^emper nocte et die non capiendo cibuni nec potura, inlegram diem cum
paitpcrtalli
accen^am iit cella sua lenebat, ad huiiorem B. Ma- nocto prajcedente ducebat insomnem et hoc fuit :

ttutttostts.
riic de Podio ; cujus luraen nocte quadam tut-ba du3- visuin persociuui ^uiim quadara vice, qui vidit qnod
monuni, in figiira corvorum circ;i eam volanlium et ilia die et sequenti non manducavit neqiie iiibit,
, (ut ipse s.aitctat inemnriai Guillerniu.^ sncio Angusli- iiec audivit eum loquentem, sed solum Horas cano-

no dixil) extinguei'e volebant : sed Domina nostra nicas dicenlem. Is quoque anle oralionera suam, F
proliibnit. Super tabiihiin quoqiie quinqiie palino- seraper Deo de singulis bcneficiis quae sibi contule- da'»iOHC fni-
stra tentan-
rum cum dimidio solus cum socio stio cnnimuniter rat gratiarum acliones agebat, sicque orationem
tecam diitra-
cuni magno silettliocoraedebat, iiisi quandoque scr- suani incipiebat. In principio devotionis snie, quando here
mo de Deo vel de Sanctis occurreret, Tain in sellis de nncte volebat dorinire, audiebat quandoque toni-
quam in rebusinobilibiis seiuper stiperfluitatem evi- truum tn;ignuin iu cellula siia quod non sinebateura
tabal; uitde iteque etiam ad indigenti:im necessaria quiescere. Dutn aulein die qiiailam orationi siiae et
habere, sed magis indigere volebat. Qiiiit si aliquid devolinni atleutissime iusisteret, diabolus invidens.
inio sa>pe pro sui corpnris susteutaraento fuisset sibi perdura verba et apparitiones terribiles ipsum nio

traitsmissum, de crastino tion cogilans, illud non Icstabat, in aere etiam magnum lonilruum faciendo;
comeclehat, sed aliis pauperibus, pra^cipue inlirmis, aliqiiando vero caniando ad modum muheris juven-
tam Frati'ibus quani exlraneis porrigebat. Nain ipse cute juxla leclnm suum, et per diilcia verba ipsum
jiaupertalis amator iiiinium pauperes diligebal, et ad peccalum allicere conabatur et hoc ipseniet :

ciira ipsis couversabatnr, et in legc Domini medita- riarravit aliquibus personis seciilaribus et eliam ,

batur volunlariam iu cnrde et corpore paupertatein


; socio suo hoc dixit, propter consiliuin quod secula-
porlabat. ipsamque pr.edicabat, et divitias contem- res petebant ab eo. Sed vir sanctiis ,
intrepidus et
nebatr Quosciimque ad ipsum venieutes utriusque constans talia deliranienla tamquara niliihim sper-
sexits iii apparaln siiperfino :icriter repreliendebat, nebat. .'Mia insuper nocte apparuit sibi in specie
ot ipsos ad amnrent et pietatein panperum itiducribat Beatai Virginis, filium suntn in uliiis b.ajulantis, in-
ac aniiuabat. El non soluin in cella sua et indumen nnencio iit tamqoam matrein Domini do')eret
ipsuin
tis corporis pauperlatent ohservari voluit, verum adnrare. Sed prudens homo asliitias fallaces ini-
,

etiam in capolla et altari ; nani parameiita altaris inici intelligeus , cum signaculo Crucis inlrepidus
nnn nimiuni pretiosa esse volebat. sed
et indiimeiita stetit : et diaboliis evanuit.
solum honesta et nilida esse cupiebat atdificiaque ; 7 Qiiid plura't Vitae ejiis sanctitatem et contempla-
tionis
DECIMA OCTAVA MAJI. I99
A tionis assiduitatem ferre non valens liiimani generis venire et visitare ip?am nbsessam ex obedientia et :

el m-iltas idco
'nimious, lanipadecn, quam seinper in cella tenebat de licentia Prioris venit ad ecclesiain B. Antonii, *. vn.oL
motestias
inferente
accensam fregit. et lioc ip^emet sncio snn dixit.
, et in ilincre invenit ranltos de Online suo quibus Df.llTB. :

Sod cuui nec nb id Sanctus de loco oralionis ilis'e- Eiertjumenam


(lixit, Qiio itis v.is? Kt ipsi timucrunt eum. Et dixit
hljcrat.
leret omittens malignus spiritus verb:i diira aut
, eis, vel eatis vns, vel ego vad.im. Et ipsi finxeriint
dulcia nt soleliat, accedit ad verbera; irruensque in SR redire, et ivornnl per alian: viam volcbat enim :

eum vehemenier, ipsum taliter vulneravit ac verbe- vir is se ab buinanis laudibus :ibstinere et van.im
ravit, quod vesti;;ia aut signa sem| er remanserunt gloriam vitare. Iiivenit anlem ibi Intuin Stndiiim vel
u«qiie ad dieni niortis suse. Accidit quoque, ut fer- magnam partein et priino interrogavit ips<-.m d;c-
:

tur, tempore qno fuit Priur in Apamiis, factns per mon"acam. de quo feslo ego facio Imdie? Et res-
Ordinem, quod uiia nocle, pulsato primo sigiio pro ponilil, De tali festo.
aliiis honorabilior toliusEt
Matuiini-', de cella siia exieiis perrexit ad ecclesiam : Tolosu;, inlerrrngavit de qiin faciebat ipse?
Stiidii
sed intrans cborum, illusicne inaligni spiritus, visum Et respondit daemon ; Tu dixisti ineas Matutiniis,
sibi fuit oinnia sedilia plena esse Fratribus, et col-
qnia tn iii nocte triinsacta jaouisti cum unu mcre-
laudans Deura ad l.cuin suum; et diito Pater
ivit trice. Et ex tunc dc ceteio nullns fuit qni enin in
nnster, factnque signo, ut Hebdoniadaiius incepit. terrngaret. Sed tuiic Patcr pi;e recordationis dixit :

Tuncqne ipsi da;mones, in effigie Fratrum irruentes Exeatis oinnes de eicle.^ia : et remiinsil solus ciira
in eum ,
acriter ipsum verberarnnt, et eo semivivo obsessa ; et oratione facta, daemon de corpore dictJB
relicto aiifngeruiU. Alin qiindamdieeadpm hnraalte -^ '' '"
obsessffi, dimittens '- -
ip^ain qu.isi inortiiam , exivil - '

quas palien- super nnam Irabera ecclesiu: 'psum verberatuin po- dictnsqne P.itcr. vocalis parentibus ct ainicis, dixit
ter tolerabat. suerunl, el ipsiim Fratres linra Matutinaii invene- eis ul baberent curain de ip^^a, qnaj a diemone per
runt, et inde eum deposuerunt. Alia vice lanter- gratiam Dei er.it liberata, nec deinceps ipsa olisessa
nam, g quam bori Matutiuali accensmn portabat, daiinone fuit vexata.
super caput suuin fregernnt. Sed qu.mtam pat.ien 9 Contigit qunqne cum ex pr:icepto D. Vicarii
tiam in bis oinnibus habebat, vix exnrimi pnsset : Tholosani videlicet D. Guillermi Bragose
, b qui .

numquam enini coiiquerebatiir. sed potius congau- postmodum fiiit 'ardinalis. iret eqiies apud villiil.ra
I

debat et lajtabatur, ac patieiiter oninia tnlerabat, diclam Villaries ibi eranl dua- fili» virgines, earuin
:
localirs art
coinpescendam
atque illasecreta quantuin poterat tenebat ac occul- patre jani defuncto, qu:e haliebant qumnilara visio
illusionem
tabat, nulli ea profHrens, exceptis paucis secretariis nem ex illusione spiritus nialigni. .'Vpp:irebat siqui- dijboticam,
et ainicis suis, quibus aliqua et pauca revelabat : et dein eis quod videbant ]):itrein suiim ac si viveret,
quiinto a da^mone verberibus et insnltationibus agi- raodo in caniera, inndo in liorto : de ciijus vivinue
magis sigiiis
tab.itur, tanto et prodigiis orationibus- eraut, nec iiuineritn, in maximo terrore ac mullura
que Christum invocabat desolalie. Ei ad petitionem parentum et a:nicorura
affluentibiis multis viris religiosis, ut scilicet expe-
ANNOTATA. riri possenl quidnam hoc esset, et nihil tamen pro-
ficientibus; auditaqne fama hiijn; ainici Dei. cnjus I

a Cum alii simpliciter de Tholosa scr-ibnnt, npcrae sanctitas jain pene pertntam difiiindebatur pufri.iiu ;

prctinm diixi investirjare , utriiin particrda Na, iii ivt- ii miserunt legatosqui access-^unt ad ipsuni ro-
:

giia Occitana tiaiicret signi(icalionein aligiiam , pirvae, gandn et supplicando ut venire dignaretur, quoniam
veteris, atit similis rcstrictionu, (iita Vir-i sancti vatria forte Deus exaudiret eum. et ilUisio prjedicta abiret,
distintjui posset ab nrbe ipsa : sed tnm pr?ilandatus cnjus terror non tantum illas duas filias, imo tolaru
Prior Janinus, quain noster P. Pe.trus Possinus cen- illam patria'^1 invadebat. Responditi|ue vir Dei hu-
snerunt, niliil in ca sgllaba nottonis pccidiaris inesse : militer Non sum ego Sanctus ut Iioc facere pos-
; ,

wio su^picavi sc siijnificarunt, Guilielmum N. de Tho- sim , nec me mea non


ire oportet : qnia pra^sentia
losa scriptum priniitus fuisse , caitsa iinlicindi noinen pos-^et in hoc facto prodesse quidquam. Sicque de
fantUix, (luo Sancliis Rcligionis cansa abslinuciit ; at- seipso aliqniil nnn pr.rsumehat. sed ex prajcepto
gite hinc occasioncin criaiidi facltim Itbrariis, ut imprinii Domini Vicarii acce ler? parabat comitantibusque :

, faccrent de Natholosa. £110 pntius crcderem isttitt N. cspcum D. Guillermo Sabateni et Fr. Joanne Gili-
patrongii.icum esse cx usu isiin.^ scculi. Ut ul r.st. siciil berti.Cumque fliiinen vucatiini d Herciu.s. in quo K
nomcn rcpcri, sic in contcxtu religiti, in titulo comtnn- non erai pons, muUiim excrevisset, D, GuillHrnius (/

nem nunc usnm scculus sum. Sabatenus pr^edictus cum oqiio introivit vadum comift siibmer-
:
Qfiirlo succur-
b Raiipa, vtilgo Rnblje, tuaica. qui statini impetu fluminis rapttis, obliquo trainite
rit.
c Almatracuui, vnlgo Matela'; ant Maleras, snccus snbmergentUis ibat; usque qiio pricdiftus
priei-eps
stramine fartus, scu tttorea vet m:itt:i e.r jnncis tccta, a Fr. Guillermus pia- memoriaj secutus euindem re- ,

qua postrcma voce, barbaram istarn tterivatarn di.ierirn; duxit ad r^?ctum tramitem. Quod miraculum sarpe
qnoinodo atUcm ei prxflgntuv articutits Arabictis Al dictns D. Guillermus Den et B. Marice et pr.edicto
alii dcfiniant. Fratri imputavir, et srppins muUi^ pnblicavlt.

d Electrura, mi.ttnra qv.xditin tvris et stunni, nomen 10 Nun niirum lu-ieterea si viriori fluxibilium
a cotoris curn ctcctro simditndine sumens. delieiarum per aqnas designataruin, D^uiiinus super
e Lat(^ne, a's Pavun,, oricliokum, vulgo Laitnn. aquas polestateni tribnerit. Quippe ciim alia vice
f Vitle Vitarn S. Dnminici scviiilam pev Apoidium, flumen Garumna^^extra ripas ita intmda-iset, ut ii
apnd Snviuin i Angnsti lib. I cap. ^ sitb fincrrt. de Tliuuino c nlhil aliud spoctarent nisi miserri- ,

g Lanterna, /r-o Laterua, passim usitatissima, vut- mam de pinpinquo suhniersionem; ab iisdem piie
ETitndantem
gavtbtts etiain ttngtns. meinoriai pnt-fato Gnillermn. ad quem magnam ha
Gannnnam
bebant devotinnem, mi?-sunj est, ut personaliterctjni comjescit.

CAPUT H. aliis Fratribus veniret. Et immediate post ejus ad-

ventum facta oratione, incepit Garumna decrescere ;

S- Oufllelmi viventis miracula. quod meritis ejns proculdubio omnes attesfahantur


essefacfum. Itaqiie etiam super d:tmitne.s dedit ei
\jum quodara tempore Tolosse in ecclesia B. An- potestatem. Cum enim infestalin diemonuin durasset
tohii a Vienneiisis diabolus quamdam juvericulam quindecim diebus continuis, in qiiadarn domo carre-
tenebat obsessam; tandem hic Patei' pi^ recordatio- riae,f de Dadieros. sic dicta quia g datii in ea fie-
nis rogatusper araicos illius obses^^ae, ut dignaretur bant; ita qnod nudiebantur projicere de nocte et de
de
, : :

200 VITA a. GUTLLELMl EREM. AUGUSTIN.


A die caligas, .cotulares , disocs, paropsides, et alia 14 Prasdicabat ergo tunc verbum Dei, et non sine
A. Mfor.. iiten:^ilia d"nius; noc vidfbantiir ilii per qnos tales fructu. Nam peecatores ad ejus prsedicationem con-
BEnTR.
jaciiis fierent; nuIltimtjMc rcmciiium liahidtorc*; do- verteb.tntnr. ei boni in melius confortdiantur. Et
lemures pellU,
inu'^ poterant inveniie, afjenle jiislo lorfe Dei ji:dl- praecipue munduin conlenmeie et ad viam perfe-
cio : iiieruerant nerape ludificari, qiiod datios facie- ctionis aspirare edocebat, ut pliires lam exemplo
bant, quibiis cxerrentur turpe« et niali ludi. Tandem quam verbo ad perfectionem attralieret. Nam homi-
pradictus Patcr. ro^-atus ut ill-un infe^tantiam dia- nes meliores fecit sua sancfa conversatione et in-
btdicani ah illa doino per sunra prEcsc-ntiam propul- .flammata pra-diratione ad viam perfectionis venire,
saret, accessit devote, humiliter ac lieniijne, cum qui dimiscrunt mnndum recipiendc babitum sanotse
ip.vius aqud; benedicta; a>persionc, quod ctiam alii religionis et panpertr.tis exemplo ipsius. Nam tota
ante enm fecerant; ipse .solns a Deo nieruit exau- patria, et specialiter civitas exemplo san-
Tolo^ae,
diri, itaqiiod cx tunc interdixit ei.s potestatera in illa ctitatis ejns et in melin'; reformata, et immutata
d"nio ludificandi, et pricdictas ludificationes exer- quoad vitse perfectionem fuit. et fania publica hoc
cendi. nisi denuo eis a Deo (oncedercliir. Kaindem attostatur. S''d nequo minus si iii, quos Spirltus
'mrrmhiim maxime
quoqu^ potestalern acceplt suj er elenienta, divinus ad pra^dicationeiu et exemplum tanti viri
rntinijulf
super ij;nem, qui proprias concupi^fentias estinxe- inflammabat, sibi in refurmatione vit,;e obtempera- lotrduti cnni
si/eiifium
rat. Narraiit itaque illi qu: virierunt, quod semel rent, cum qnoque irrationabilia ei obe-
et animalia
imlicit,
prope foiiveiituni fuit lanluin i^nis, (juod flammfe dirent. Nam die quadam, dumvir^nt frequenfer
Fratrum qui
scintiilanics intrabant jain eccle.siimt ;
solebat) popiilo pra*di<-arel adfLiit quidam impor- ;

non habentcs aliud rpinedium, tirnentes de incendio tunus cauieulus, qui tam praadicantem qnam popu-
omnium imminenti, cucurrerunt ad ceilam pra.'dicti Inm audjpntem discurrendo et litrando perturbabat,
eum deprecanles et rore ora-
patrls pro n^fuyio, : At ipse conversus ad canem. ait Hestiola, quiesce, :

lionis eju.sdein Palris .subitn igni.< ex.tinetiis fuit. ne turbes nec inquietes nos. Tnncqne, omnibns qni
M Cuin autem , ut iusiitutum repetam, vir is aderant videntibns et stnpentibus, statim caniculus
taiictui, videlioet Guillermus de NalhuK.sa, ad lo- donec totuin
tacuit, nec de ioco ubi crat se movit,
irnnliclom
cuni ubi pi;e('.it;e cnmt virjiines pervenij^Kct, er.s in serinonem vir sanctus complevit. Fnit eiiam velut
iUuitonfm piihficn vitia
compescit. secreto audivit : dcinde facta oratiune dedit els i^e- alier Joannes Haptista reprehensor criminum ar- ,
corrigit.
curitatein, direndn ne aiiiplins linierent. Et una no- guendo tam publice qnam privale. tam magnos quara
cte stelit in loio ui"i vi^io videb:itur : el die sRquenti parvos, tam Militps qnam Barone-^ et alios Magna-
idera Pater pi* rPCiTdalionis fecit celebran^ Mis- tes, ponipas et vanitates mundi seclantes; innlie-

sani socio ^uo, et ipse pra-dicavit, et ordinavit quod rnm insuper ornamenta et pelluim varietates in
faceret aliqna, causa devotionis, in erclesia. Et ex campis deferentium ad cujns cxhor(;ationem et prre-
;

tunc illusii) disparuit. iiec ulterius ilbim visionem dicationem multi vjri et mnlieres. dimi^sis orna-
babueruut etsic quod prius pcrcuticbat nnnc per-
: nientis superbiie et vanitatis,habitum humilem et
cutitur. quod prins safayebat vincerc nunc vincitur. sanctic pauportatis assumpserunt.
Nam ille anliquus hostis sua calliditate multis ar- 15 Tribnlationis qnoqne ac mo:;roris prcccipuus
fiuniei.tis t*-n'abat iiomineni Deidecipere: nunc vero fuit coiisolator : nam seniel venit ad enm ijuidam ypfcfra pa-
tirulibus
nealios lentando dccipiat, per virum sanctum deji- mercatnr ThnU-sanus. qui cx quibnsdam visionibus iuccurriC.
citur. et illusionibus eratnuiltnm tristis etdesolatus: nam
12 F'iit insuper patiens in adversis, caritatem inortua ejus uxor apparuit sibi ornata qnadam no-
patirns in
scrvar.s in prnximis; patienter enini tolorabnt qua:'- cte, v.t sibi apparebat, acsi viveret : qua- etiam sta-
nioibis.
cuinqiie adversa. Nam iiifirmi'atem niminm atnicti bat prope eiim gcnibus fiexis: quam visionem mnltis
vam habuit toto ferme vitae .^uai tenipore num- : ncctibus habuit de illa, et viri sancti prjesidio libe-
quam lainen vel raro conquerel-atiir, sed patienter ratus ac sanns effectns extitit. Quadam etiam nncte
ferebat. stiens quod per inuitas tribulatioiies i-por- quidam Arnaldus. ut apparebatsibi, sentJebat prope
let nos intrarc in re^num Dei. Ilalmitergo carita- seinlectn aliquam personam : quara cnm manu teti-
tem eiga pruximos inaxime infirmos Seniel enim
et gisspf, videbatur silii pprsona humana nuda. Scieus
contipt qiiod visitavit socium suuin infirmuin, qui nullam aliam personam esse in toto hospitlo, per-
ila illa infirmitate {;ravaba1ur iu pntaret se proxi- territus valde, die sequenti venit ad sanctum homi-
muni morti. Quem allabiliter ita is alldqnitur Quid : neni. Cumque narra?set sibi causam sua; trislitite,
sanot infir-
facis? Quo re^pondente. Nescio dixit, Quid hnbes in ait sitii sanctus homo ; Arnalde, ne tiineas : Dumi-
mum soelum
vitro vel in vase ?enimjuxta lectiim scilicet
erat nus enini adjuvabit tibi, flectas genua, et dicas Con-
vitrnm vel unus scvplius. in quo erat vinum sive li- fileor. Qtiod cum fecisset humiliter sibi obediendo,
quor. Et tnne Tater supradictus accepto vitro vel imposuit maniim super ipsius caput, et dixit ali-
vase, et facto Crucis signo, dixit sooio sun infirmo, quam orationpm, ipsumque bensdixit faciendo si-
Tcne et bibe. Et ille bibit, et statim venit patlenti gniim Crucis et dixit, Vade secure. Et abiit laetus,
tantus sudor in toto corpore, qnod duravit per me- ex tuncque illam visionem non hubuit.
dium dieiii. Et Iran.-acto sndore, visum sibi fuit to-
tam illam infirmitatem evanui.^se. acsi ex illa infir- ANNOTATA.
niitalc uou fuis^et invasus.

1.3 Tempore quo extra sequebatnr prydicationes, .


a Dtciivr S. Antonios Viennensis q^iia famo.<um :

silienti /<in-
fuil semel cum quodani pnero Fratre Ordinis sui sui 1'iiiiiiiiifi monasterinm, uhi caput servatur, est prope
tem eHcit:
hi cnm essent in via, puer conqnestus fuit (juod pa- yienuam Gallix nrbem : eaijue uppeiinlio etiam trans
tiebatur sitim. Cni vir sanclus ait, Snstiue modi- Alpcs valuit, nt alibi memiui me oliservasse.

cum quia, cito Deo propitio erimus in loco ad quem b Guillelmus Bragose, qui prius in Studio Tolo-
tendinins. et bibes. Post autem pansam ]nier adhnc sano Doctor sulenuis Decretorum exlstens, annis
niagi>: conquerebatnr, qu<'d s(ilicet siti periclita- plnribus Cathedram Doctoralem, ad perntilem in-
retur, nec pusset dintius sustinere. Tiinc Pater mi- structiiineni et informationem plurimorum, rexerat
sertctTdia inotus dixitpuero, Vade illuc parLimper, {ut dicilur in Fiia Innoccnlii VI) e.v Episcopo Ua-
et posuit SH in oratione. tjuo surgente et vocato Mvn.st factus Diac. Card. lU. S. Georgii ad Veluin
puero'. elevavit unuin lapidem qui erat in via : et aureum an, 1353, mox Ptesl). Card. S. Laureutii m
statiin coppit inde scalunre fous aqujc vivfe. Et puer Lncina obiii anno 1347.
bibit ([uantum vuluit, et ita curatus fuit. c Impres&um Conniventibusque.
d
:

DECIMA OCTAVA MAJI. 301


d Herious vulgo TErs, Lauyigiojuiiclns infra Cnl~ sua indicabant, ror suum eratfixum in Domino D ;

vummuulcm, ameridie in Boream fliiif. cl s.imul ambo sicque, illis verbis inducel)at ceteros ad cuntem- A. r*ICOL.
Garumnam immeigunt, inlcr MuriUum To- BBnm.
in se et planda C(ele>tia, unde pju^; exemplo magnificse san-
losam. ctitati--, quEe manifestis judlciis apparebat, multi
e Toniens, ad dexleram Garumnx ripam, in Agen- homines utriusque sexus vitam mundanam diniit-
nensi diuicesi, Burdegala^.quam Tohsx vicinius ; idque tentes. contempbitivam vitam amplexati siint.
hic videri possei dici Thuninum ; nisi nomcn obscurius 18 Unde etiam in vita sua Idc B. Guillerraus, ab
essel impressum, quasi Thunitium lcgi deberet: quisi illis qui ipsum noverant Sancfus rpputabafur, et jftro

viciis est tirbis Tolosame, longecommodior erit sensits. tali habebatur nara sic saneto viro multi seipsos
;

f Sic 'jfjiid bunc auclorem , ubi agit de incendio recommendabant, mixime si se gravatos aliquo cri-
auiii 1463, Hommafdr Carreria de Sesquieras. Est mine seu peccato vel lentatione sentiebant, et ad
igiiiir Carreria, quod Lalinius Platea ; vulgo Car- ipsura venientes rpfrigerium iuveniebaut. Unde se-
riere cliam dicln, quod c-dvrh duccndis palcat. mel contigitquod quidara homo Tolosaa, bonre vitae, carnii stimu-
Hispanis los aufert.
g Datii viilgo Dez, id est Aleae , Ilatis et castus et pudicus, iiimium tentatus de quadam ju-
Dadi, Dados. vencul;!, ncsriens quid fjicere deberet, venit ad istum
sanctum Patrem, et indicavit sibi causara suaj tri-
CAPUTlIi. stitiae. Tiinc hic pnsuit manum siiper ejus caput di-
cendo aliquas orationes. Et ilixit sibi Vade secure. :

Aliw virliUcs Ci(/lliclmi,pins obiius eximque ne timeas. Et ex func seiisit se ita liberatuin a dicta
seciita miracuta. tenfalione, ac si nnmquam cogitasset de ipsa juven-
cula. Et per merita et orationes, tam
UiiinilUalc
cjcccUens,
F uit e(I;im vir iste valde humilis
iiuiiiilitertunversnns, hiiniilitatemqiiegestu verhiset
etbenignus; et
ita niulfi,
ab infirmitatibus
su.i

corpnralibus
juvabantur. Iluic sancto viro mulla secreta coBle-
quam spiritualibus

r.ictis ostendobat, et honores mimdanos fugiebat, et sti.i reveiata hierunt multasiiue visiones de pra;te-

hiuUum sibi di^plicebat si aliquando aliquis ipsura ritis et fiituris habuit. Nam peccata aiiquorum, quse
commendabnt. Et licet honnres mundanos ipse re- hiimanitus totalitcr fuerant abscondita, ad eoruin pt'ura rX'
jpiieret,omnes tamen tam Fralres quam sei-ulares correctionem ipse detegebat. Hic de cam[io in Mira- dicif,
pidem a^surgebant, et ut Patrem ipsum revereban- mont'' a celebrato, quis lucrari aut perdere deberet
tur, et cummuniter ac publice Sanctus vocabatur, Innge ante pra-scivit. Et denique n.ulta alia sibi di-
et propter magnani gratiam vix pnterant honiines vini^lus fuerunt reveiata : sed huniiiitati.s causa, ne
rib eo separari. Inccdebat etiam humiliter capite in- favor humanus ipsnm extolleret, ea abscondita esse
(hnato et oculis ad terram demiyb.i?, ct .'-ic qnos- volebat. Tauien familiares per verba saepe aliquid
cumque ad eum venientes r.d humilitatis meritum sibi revelalum agiinscebant.
provocabat. Et non solum humilitaie fiiit praeclarus, 19 Cognovit etiam et prsedixit tempus mortis
eliam tempus
cavet ne vernm ctiam luit pudiius, castus, modestus, la;tus, suEe. Nam cum faniiliares .sui qinererent ab eo, niQitis sux.
cuiquam s
fugiens invidiam, repdlens scan-
iuciindtis, largus adhuc ipso in incolumitafe vit;e perseverante, nuni
mnlestiis.
dala, cupiditatevacnus. moribus ornatui^.justus, sa- |ira'parareiit sibi hnrtuluio, qiiera ipsc prnpe cellam
piens, prudens. discretns et avaritiju inimicus, ne- habclj;tt ; resp<mdit vir De\, Spirilu sancto plenus
giigentiae contrarius, verccundus et quietus. Et ut Non (iportet ,
quia prope qiiatuor dies sum ab hoc
ipse erat totusquietus, quandoque etiam indigens seculo recessurus. Illudque mente fixa ac voce qne-
Brevi;irio sui socii, dicebat ei ; HaliLMis vos Brevia- rula pcroptabat: nam cum Paubi jugit(^r illud corde
rium? Et rcspondebat. Pater,^sic. Ubi habetis eum? ot ore^revolvebat. Cujiio dissolvi et e^se cumChri-
Qui; Piiter, in ceUa', sed distat nimium. Cui ille;: Sto. Quod postmodum accuUt : nani jiost quatuor
Non multum' esset Vobis grave ire? Cui, Pater', dies, dle Venerisanle fe--tum Penlecostes, ejus g'o
non. Ergo vadalis sine gravamine. Et sic nuilum rio.sa aniraa mi^ravit a corpore : et 1.--^^^ sempcr
etiam de uiinimo voleliat gravare seu inquietare. petebat a Chri.sfo ^uo piissiniu Redfiuptore, ut die
17 Erat insuper ipse sic quietus , quod ferme tali, seilicet Veneris, in quo ipse Christus pro liu-

seniper erat iii cella clausus, uratiuni insistens, nisi mano gi-nere mnri dignatus est, et ipso devutusani-
dum iretad ecclesiam vel quanduque modicum per mam suain stioUedemptori redderef, Uiide in die s^i-

clai>striim.Nuniquam tamen vacans vel desidiosus licet Veneris raori sccure justus exauditur
isto :

Scnno ejus reperiebatur nam ad ipsum venientes ut plurimum


: venerat eiiim hic dies. in quo valferet raett-re, et In
q-iom pieoliit
modcs/us. ipsum invcniebant oranfem vel contemplantem aut quo deberet remunerari, quia ^atis laboraverat. (lie Vrneris
loquentcm de Deo. Erat et ipse in luquendo sapien- Nam die jam dicta \'enens mane incipit caro decli- aiite Pente-
tissimiis nam numquam aliquis audivit ab ore ejus
: nare, vexatnr doloribus ; pricterea patienter roga- costen.

lubricum verbum, aiit maledicum seu injurio.>um, bat Dtuin, postulat a socio pugillarein, et prjFcepit
otiosum vel in honestHm prnsiPisse. Nec unquam ut haiic scriberet ocationein ; Mi.soricordia, pietas.

jurabat : sed cum voleb^t aliquidaffirmare, dicebat: sanclitas, caritas, securitas infinila, .olerna, im-li-
Secure, s: bene dico, vel si bene intellign. ila est. net tofam palri;im dundenam, et duodenam quadri-
Etqiiandoque dicebat. Siilva levereutia, vel, In ve- partitam , et tripartitam a^iernara infinile, et infi-

ritate ila est. Parum loquebatiir nisi de Deo : verba nite virene quincupartite , et quincupartite duo-
quoque salufis ad profectum et exemplum pmximi dene, et duodene continuo, trifide perenniter, cdB-
sui semper colluquebatur, nec irascebalur in lo- tinue trifoi-miter in *terniim. Qu;e (piidem oratio
qnendo sed qua; loquebatur benigne et pationter
:
miro modu cnnfert, et miram sentenliain b continet.
ct iidlflca-
tlvxis. ac la?re dicebat Omnes ad ipsum causa visendi ve- Tunc scripta pcr socium oratione, et sjupius ex pne-

nientes, ad meditiitionem et contemplationem bivi- cepto ipsuis repetita, nianifostat Fratribus dissolu-
norum provocabat. In aniore siipernaturali fixu-'', tioncm sui corporis iraminere. Et doli.ribns ere-
de corporalibus et mundanis non placebat ei Inqui : scenlibus clamat ad Deiim, Iias pcenas p'-ccato suo
meruisse. Gaudet Sanctiis et bi talur, quia videt et
et tota mente cirlestibus communitus, sibi loquen-
cognoscit se iu brevi inoriturum. Inlerrogatur a
Quid fariunt modo superius in Para-
tibu.^ aiob:it:
qnomodo seRespondet Saiictus
paiitur.
diso? Stant quomudo Angeli? vel i|Uoiiiurlo Deum Eratriluis

laudant i Qme hora est modu in Paradiso superius.^ Pater ; Nani consuetuilo huniana; natur» est in
Quid faciunt Sancti ? et alia insuper iii supernuriim -curporis dis.sidutioiie aliiiualiter pati. Jubetquoque

amore radicatus persolvebat verba : et, sicut ve:-ba Horas ipso audionte a duobus Fratribus dioi quia ;

lij ipse,
MiijiT. IV
:

202 VITA B. GUILLELMI EREM. AUGUSTIN.


altum de-
cretum est ergo, corpus Sancti Patris
in
ipse, utpnle proximu.s morti, Et sicut non poferat.
Cumque terram fo-
a.sceiidebat, sic se signo Crucis mu- bere transferri et translatari.
mors paulatira jam quinquaginta tri-
eadera dienles, se crederent corpus,
BERTR.
niebat; et sii: decimo octavo mensis Maji, c
dimissum, ex
ante bus difluis a;-talis temporc snb terra
die scilicet Veneris, hora post Compleloriui»,
18 Mttll 1360.
die aniei|iiam roigras- humanaj uaturas coiiditione [inventuros] esse cor-
festum Pentecosles, lota illa

cum Fratribus, njiro raoJo feliciier ruptum, ferunt herlias aromaticas et odoraraenta
set colloqnens
miro modo redolentia. Prosecuti vero fodientes
etdulciter, neniine ex circumslanlibiis perpcndenle inve--
perveiierunt ad capsam, quain aperientes
seu cognoscente, anno Domini niilles'.mo trecente-
nerunt sanctum Patrem, quasi ipsa hora
inibi
simo se.xagesimo nono, migravit ad Dominum.
positum, miro odore fragrantem, in nuUa sui oor-
20 Tunc iiutem accednnt Fratres, non credunt
poris p:irte corruptuin, fractum, aut iminutatum :
illum morluuin. Nam ccdor rubicundus ejnsque fa-
concurtus cujus fragrantiiB odor omnia alia odorameiita ibi
ciei caro relulgens erat ac si dormiret. Vadit rumor
flt
ad exeqatas ;
populares, seminabalur per tivita- asportata mirabiliter excedebat- Tandem in sepul-
cum dolore iiiter

quod niortuus est Sanctns nam sic in vita vo- cro lapideo, artifii-iose constructo, \enerabiliter et
teni i

in laudein Dei omiiipolentis cura gratiarum actione.


cabaiur. Fluunt undiquegeiilesntriusquesexus lam in lumba
pariter et iiidocti. ac reponitur, iliique qiiantis rair.iculis coruscet, quan- mnrnnirea
Clerici quam hiici, docti alii

quaiiipliires Keligiosi, et speciatim sui devoti, qui taque beneficia .sanitatum prEestentur, rccolere vix elcvatur.

siiffii-erem. In miraculis quoque et prodigiis e quae


erant LOinplures in civitate, art graudo spectaculum
nunc operatur Deiis ipsius sancti Patris meritis,
tanli Palris. Sicque cum magna reverentia et ho-
in terris dignoscitur, qualis fuerit ejus vita, cum
nore ad ecclesiam transfertur, ibique in capella B.
viveret in liuinanis.
Maria; Magdalense, ubi corarauniier celebrabat Mis-
sas suas, sepelicndus porlatur: Htque ibidera clamor
populi et concursus adrairabilis circa feretrum de ANNOTATA.
reliquiis saltem cappae, cum qua sepeliri debeat,
cupienles ex devotione ad propria 'ransportiire et :
a Miraumont Agennenm ilicecesis vicus, 7 circiter
knris ab ivbt' vcrsm Orieniem, alins Mireraont; quod-
sic capp.T hiiic inde dilaceralur. Probibent Fralres,

sed prievalent illi gaudere. In capsa reponitur, nom nittein pTucbnm ct qnnnilo ibi commissum sil, li-
sicque cura iiyumis et hiudibns terrse conditus est benter cliscum cx rernm Aijuilanicarnin perilis.

totus, quia vitoe ejus decursus anni septuaginta b Mira sane sententia, cnjns interprelcm necdnm
duo. puto invenlum.
2t Quid piiira? Ejus fama per totara terram di- c Anno 1369, Cyclo solis 6, lunx 2, littera Domi-
vul^iatur, cl:iret iniraculis, iiunt vota, et merilis nicali G, celebratum csi. Pascha i AjirHis, aique adeo

viri sancti exaudiunlur a Deo : congreganturque Pcnlecostc 20 Miiji, et 18 dics Vencris fuil.

devoti, carissiini saiicli Patris in Christo Jesu, post d Quinqnniiesimns dies posl 18 Maji fuit 8 Julii,

quinquagiiita tl dies circa ejus tiimuluin, dicentes inieiiqite Dfiminicus, qnare credibile est refossione.m fa-
ll
tatitum Patrem talemque Sanctura, ciijus signa ctam ilie postero, id est J-eria 2.
corpui posl .M
dies rpfossum
tantie sanctitatis in proiligiis et rairaculis iltvulga- e Dolendum, qitod ea nemo enravcrit ad memoriam
Integrvm, bantur et ostenirebantur, non debere sub humo, nec poslerorum describcre.
sine sepuicro decenti jam amplius derelinqui. De-

DE B. FELICE DE CANTALICIO
ORDINIS IMINOUUM S. FRANCISCI CAPUCINORUM
t\\)T. IC"'
APP- lOM, Ml ROM^ IN EORUMDEM ECCLESIA.
M/IJI

COMMEiNTARIUS PRyEVlLS.

De ojus Bcaiiliejilionc, Tiansialioiic, Vila a Fr. Sanete striclini, dilTuse a Fr. MaHliia
cotevis scripla ; liiijusqtio supplemcnto geniino, et duplici niiraculorum collectione
cuni .Vppenilieo de origiiie Captieiiioruni auelore Joanne de Terranova, et Carinine
Meleliioris de .Souza coa;vi.

nler Jnimnrs df Teyranova, anno MDXxXd ad pistra>io, al.orumque simUium. Scd ut Ins inter prima

F
ANNO non essc in
UULWIVI 'iiovelltim priinoriim Putriim Cappncinorum susc refiirmationis initia eadem impingiab
poluissel nola ea Sauclos,
(irrgvm prius nllvctuit, qnam certom ndlmc for- ailversariis, rccfeque e.ipungi dicendo, vitx lam austcrx
Quod ftorrc mnm stnhilifatntiqur hiiberct ; iii brevi narra- atque ad Regnlam cxacte disciplinam mnximnm pcr se
Coppuciitoi Itlll
twiH\ qnom nurin molxxi llnlicc scripsit, dc orujittc et csse jniraculnm, qucmadmodum de Joanne Baptista
Cotigiei/ationi
an. till oli- principiis Cougrcgnfiouis snR\ e.rfionens reftUanaquc olim senserunl Juduii, qui tamen signum fecit nullura;
Jielebatur. r«f(o«'".«, '/"fls cidem inseciando contemneudoque pra^le- ita et Cappucini pro se poterant respondere, quod et
xebunt xmnli invidique, unnm earnm fnisse ait, quod rcspondet Fr. Joannes prxnominatus, ex niajoribus
milliis Cappucinus fuitSanctus, nec ftjcit miraoula, qute Christus fecit miraculis hoc fuisse, qnod tam
EJcut illi qin lie Familia fuernnt; infclligendo Fami- calaraitosis et hoereseon ac pravarum opinionum
Ham Oljservantium. quos vulyo a Zoccolis, id est li- plenis teraporibus, fecit nasci hanc Congregationem,
gneis subtalnribus , Zoccolaiite^ appcllant, snb anniim pauperem et austeram.
MccrLu a qu('dam Fr. Paulucin Fuhjinale e.rortos, et 2 Sed neqne passus est Deus cito refulavit
ntSnnctornm Tliau-
seculo sequenti cehemenicr Ulnstratos sanctimonia ac Felix. an.
malurgorum defectus diu posset novx (amilix objici 1 J43 eam
miracults SS. Bernardini Senensis, et Jounnis de Ca- nam anno mdxliii fecit ad eam venire Fr. Felicem de ingrcisus.

Cantalicio ;
: ,

DECIMA OCTAVA MAJI.


303
Cantalicio ; 17111 non in aUqna remotiori aut obacura tionis celebritas aota est
orbis porle, sed m canspeciu urliis Rnmx,
quo die in suprartieta eo- D
lantii sancli- ciesia, inter Missarum
monia fiilsit virus, tam mullis mirocnlis
solennia Reverentliss. P. adctors d.
claruit miir- Fr. Nicolaiis Rodiilpluis, sacri Palatii Magister,
et anno 100 luns, ul anno mdi.xxxvii i/isf Romnnns Ponlijex Si.c-
Ordtnis ini-
cornm septBmdeciinlllustrissimis Cardiiialibus
flft aliis-
tus V, anlea Felix nuncupnins cliam i/w, e.l Onlinem
tio mortutis. lue Magnatibus et maxiraa reliqui popnli raullitu-
Minorum Coiiventuiiliim piiifei.sus, da oclnileciin se diiiecelebrem de eo sermnnein habiiit. uti dncet
testnlurum Fr.
sil pollicilus; iueritque eumcanoniiatus, si- Joannes Bnptista Osliensis, in Viln juxin
autlieiiiicos
eut anno nnLxxxviii canoiiiiuverat S. Diilacum ex Or-
proces.ius sumniatim conscripta, eodemqne anno
dine Obscnmniium in Hispania,
Homx
si vila lomjior obliijis- impressa, alijue oliliila Illiislriss. nc RrverendKs. D.
set. Eo mortuo lentius proce.mt nerioliiim. itn tamen ut /Intonio Barherino. S. R B. Rreslnjlero Cardinali,
anle quadrajesinium nb obilu annuni Apnslolicx Sedis ac S. D. Uibani VIII gernmno (rntri. ex ipso Cap-
emanaril indulium. quo Beatiis nunoupari, et Ofticium piicinornm Ordine ante anniim assumplo:
.lic ut eotlcm
etMissa de eo recitari possit. Ip.^um Breveex Clie- plaiie lempore sancta jmiperrimi
instiluti Immilitas du-
rubini BiiUario accipe, quod tale est ptici Iwiiore fucrit r.rnltnla.

5 Primam Roma: Sedem Cappucini acceperant, fa-


URBANUS PAPA VIII. venle Itlustri.is. D. Columnn Pi.vaiiensi Mar- a Cappucinis
Vicioria
chioiiissa, onno mdxxix. prope Portnm Flamtniam, ab xde S. Jf.
3 In speculo militantis Ecclesi» et Apostolicae fliranitorum
qux nunc Populi nimcupatiir, non longe a Tiberi, cum art S.Bu-
potestatis plenitudine, nullis licet nostris suffragan- aidicula S. Marij- mirnculorim iiuncnpata. Sed phemiam.
tibus meritis divinaprovidentia constituti. piis fide- dans. anno sequenli flnviiis eam compnlit commutare
liura votis, quibus virtutum Dominus in servis ho- cum altera S. Eupliemir. ad radices coUis EiiuiUni,
a
norificatur, libenter annuimus, eaque favoribus Ciirdinali de Vulle Ordinis Proleclnre acceplam.
Hic
prosequimur opportunis. Sane pro parte dilectorura secundiim Geiiernle Capitulum cclebralum est: hic B.
filiorum nobiliuin virorum Maximiliani Ravari* S. Felix plerosque vitx relirtiosii; annos traiiseqit. donee a
R. I. Principis Electoris, ac Caroli Lotharingiae Palribus inde mitjralum ad Forum, Suarium antiquis
Ducum respective, nec noii Francisci a Lotharinaia dictam, adpedem moatis Quirinnlis, vbi aimo MnLXXv,
Coinitis Vaudemontii.dilectarumque inChristo filia- pro veleri qiiie islic stnbnl S. Nicolai .edicula, aliam in et an. \Wlti
ruro nobilis mulieris Eli^abelhip Bavarite Duciss», honorem S. Bonaventurie, cum mona^tcrio ad usum ad s. Bona-
venCurrim
et Catharinffi etiam a Lotbarinjjia monasterii Sedi Palrum Ca/ipucinorum sdificalam scribil Paiicirolins;
traauctls,
Aposlolica? immediate siibjecti S. Petri de Romari- ideu fortii^sis, quia meditabnntur Rnmani, ab ecclesia
Ab Vrbano 8 comonte Ordinis S. Benedicti, nulliiis seii Tullensis S. Marix majoris, ad alleram Laurelanx Virijtnis
beatiftcalus
non etiam Ministri Gene-
dicecesis Abbatissae; nec dictam, plnleam diicere; enmque in finem tum alia
ralis Fratrum Ordinis Minoruni S. Francisci Cap- qu3.dam a-di/iria, lum ipsa cliam S. En/ihemix ecclesia
pucinoriim nuncnpatoruni. Nobis nuper esposilum solo xqwinda erat; i/uod sab Sixlo F /•eracliim est. vi-
fuit, quod bonae memoriLc Felix de Cantalicio, vente forsitan adhuc B- Felice, sed ad S. Bouaventurx
ejnsden, Ordinis dum vixit Professor. inultis etexi- xdem traducio. Verum iieque hirc mnnsio .itnbilis Cap-
miis virtutum, gratiarum, et miraculorum donis a pucinis ct mortuo jam Felici nam
fuil: prteiliclus Jn-
Domino illustratus fuit. Quapropter Maximilianus lonius Cardinalis Barberinus, novum a fundamentis
et Caroliis Duces, ac Franciscus Coines, nec non coiivcnlum ecclesiamque iis extrvere volens, jussit ut
Elisabelha Ducissa et Catharina Abbatissa, ac Mi- lUmisso luco illo (qui iiunc a Palribus Conqregationis
nister et Fratres praedicti, Nobis huinililer suppli- Lucensis oblinelur. sub titulo saiictai Cructs Luceii-
cari fecerunt, ut, donec Canonizatioiiis bonor dicto sium) transiretur in nlium, Arese et Palaiio Barban-
Felici de Cantalicio, ob ejus eximiam caritatem et iioritm viciniorem et CoUeijio Minorum Ilibernicorum
excellentia merita, divina aspirante gratia. ab Apo- propiiiqiium, vcrsas exlimnm Urbis /inrleni, nbl anno
siolicaSede decernatur, idein Felix de Cantalicio MDCXxvi die xiii primum in fundamenla nori monaste-
Beatus nunciipari, alque OfFicium et Missa de eo, ut rii la/iidem jccerat ; mox tem/ilam adjecit, Virginis

infra, recitari et celebrari possit. immnculate conce/ilx honiiri dicntum, Religiosi in Dei-

4 Quare Nos. re priiis per venerabiles Fratres param obsequii. benefica! in suum Ordinem caritatis
nostros S. R. E. Cardinales sacris Ritibus praeposi- raonumentum. uli legiiur in operis anno mdcxxxiv
eum of/lcio tos, quibus eam examinandam demandaviraus. ma- perfecti litulo, a Fratri'ius posilo.
et Missa tnre discussa de eorumdem Cardinalium ci^msilio,
; 6 Cacerat ipse lestnmentariis tnbuUs, ut suum ca-
trlbus locis. daver simplici ac privato funere, sine pompa huc
hujusmodi supplicaticmibus inclinali, ut ipse bonae tii rjuorttm

memoriai Felix de Cantalicio Beatus niincupari. illatum, (MTt/Jci-innonumentura sine iilln ornaniento, arira Iiiimac.
Concept.
Officiumqup Mi^sa de eo. lamquam de Coniiniini
et la/ns elauderet sie in.-.criptus, nic j.\ci-:t pvlvis. i;i.\is
eccttsitt liunc
Confessoris non Pontiticis, hoc anno, videlicet post ET NiniL, qiiod faetum anno mdclxvi. Sed provitlernt cor/iiis

pra-dictas litteras emanatas, ab omnibus dicti Or- B. Felicis lamulo, qui prius iu Cruciflxi ad S. Bona- colitlir.

dinis Fratribiis ubique existentibus hic autem Ro- ;


venlurnm sacello fueral, ut inde translatus in iiovam

miB eliam a confluentibus ad ecclesias eorumdem ecclesiam honorilicenlius collocaretur. Cittn eiiim ita

in po- conslraita esset more Ramanis iisitato ecclesia, ut prie-


Fratruin, die eorura Superioribus benevisa ;

principem arain, /lortx obversam, lalerales alx


sterum vero die dumtaxat sui obitus, in ecclesiis ter
ulriumque numerent altaria sive snceUa quiiiqne : id
Fratrum praedictorum, videlicet in Nancey pra;dicto
qiiod ingrcdieniibus secundum ad sinistram est, niti-
Romarico raontis, nec non Cantalicii oppidis ab
eisdem l"ratribus tantum; Roma3 vero, ubi corpus
dum magis qitam /iretiosum, totiim votivis tabellis con-
ara aatem habet corpus B. l'>licis, in ea-
ejusdem requiescit, etiam ad ecclesiam dictorum
veslilur, suli

recitari et celehrari respe- dem in qan olim, ob ipsomet vivcnle eomparata, tle/iosi-
Fratrum confluentibus.
valeat, Aucti'ritate tum fuitmnrmorea aica. Hxc mole vasla, opere aniiqua,
ctive, libere et licite possit et
longiludine par atlari, tolo eo qiind couspectui /latet
Apostolica tenore prasentiiim, licentiam et faciilta-
quibusdam a snmmo ad imum leniter citr-
tem concedimus et impartimur.... Datiira Rom»
lalere stnis

Piscatoris, vatis exluhei nits, receiitiori tn medio disco sculptiira


apud S. Mariam majorem sub annulo
anno m. Jesii nomen im/ircssitm geril, opeiculo in conum assiir-
die i Octobris mdcxxv, Pontificatus noslri
genle coiilecla. Super aram vero ex/irimitur t/ise B.
Ergo die ix Novembris ejusdem anni Romie in ec-
aicutRomai
facium 9 Felix, puerulnm Jesiim n Beatissima Virgtne, ibidem
clesia S. Bonaventurae Fratrum
Cappucinorum
Sovtmbris
primum de eo Beatifica- paviter expressa, acceptuin bruchiis fovcns, cum hoc
summa totius Urbis la;titia
lemiiiute :
, ,

20i DE B. FELICE CAPPUCINO.


au- vero ex Annalibus Cappucinorum
Zacharisi Boverii D
A lemmale : Saiicfus corpore et spiritu. Noiabile est
et gemlna
editis Lugduni aimoMDCxxxix : ex quo etwm, Proces-
AUCTORB D. P. tem, qnia iiifra sa^piuf! commemoranJum, (oramen, sijtloge mlro"
coriiu sus omnes ditigeniiiis scriitato damus SijHogen mira- ciilorum,
.

quod ad iufimum arcT pr.Tdictxanfjutum, ubiesl


ciilorum in vila atque post morlem qux Ft Joannes
pianim qunrumdam mulie- , .

Evamjeln, terebello cavavit


Bnplista vix aliamque deinde
atligit ; ex posterioris
ijucm a corpore cma-
,

rum solicitudo, ad excipiendum,


quod foratnen tni- xtatis monumentis collectam : et utramque sigillatim in
nare sriebatit. Uqnorem saliitiferutn :

Caiiita .fe.r partimur.


tio diijilum auricularem capit.
Urtmmis Papa, qui fcsti celebrandi 10 Deniqite attento, quod Reverendis Palrihus Lncj-
7 Idem porro
/Faddingo Aunalium universi Ordinis couditori, ejusque
fociiltatem jn imiitn reslrinxerat ad qualuor ecclesins,
in
Extensio 'offi-
cll tmpetratur nuno MDcxxvi. die ix /fpritis, Pro- successori parum
placeat ejusdetn cum Appendi'
Fraticisco flaroUto,
Brevi tiutninaitts ;

an. \mG Zacharix Boveni pnncipio Con- ce Joannis de


relatio de Origine et
curaLoris Generalis rlicti Onlinis ac Mmislri Gene-
et 1G28.
gfegaliouisCappucinorum,sumptnpolissimiimexiisqnse Tfiranova, de
ralis et Fi-atrum nomine porreclis «^upplicationibus Orifflne Cap-

inclinatus, de enrumdem Cardinalium consilio, coti-


leguntur in editione Venela Chronicarum Mnrci Uli- puciuorutn,
sipponeusis anni m\cv\ii (qnippe qun' supposititia esse
cessit, Fratriims ejnsdem Onliriis univer.sis et
ut a
singulis, uhique existentibus, Offi>*ium ac Missa in
arguuniur, nec inveniri in edilione originaii Lusitanica

die obdormitionis ipsius Reati Felieis recitari et ce


anni mdlxi , Cnstellana anni Lxx, et Itntica anni
Lxxxxij congruum dnxi initio nommati Joannis de
lebrari posset. Qnin aiitem facultatem, e^lernis con-
,

cessam, ad solamurl>em Romanam restrinxerat ; iterum


Terra-nova brevem, sinceram atquemodestatn, et neutri
Qniio m)C\\\iii appeltaliis, eamdetn exlendit eoncessil- partinm fortassis adhuc visam, utpote in Cnlabria scri-

qiie quibmvis Sacerdotibus, ad ecclesias Cappucino- ptam, in Sieitia excusatn, Lutine reddere, et pro Ap-
conrtuentibus in die festi pendice adjungere, ex Mc^isanensi edilione Siluestri
rum, ubicnmque posilas,

Beali Kelicis, id e$l die xvin Moji. Maurohjci , in mari Oceano omniinn Rehijionum antii

8 Informatio
Pri-tia de vita morte et miraculis MPCXiii ; ut nppareal, neque aposlnsiie accusnri potuis.se,

Fr. Felicis, siimpta est a Rev. P. F. Santi, Guar- priinos reformationis novx auctores, ntpole ad eam non
Dalur Itifor-
diano moUHSterii Cappuoincirum Roraie ex Fratnbus sine Ctementis FII tiinc Romani Pontificis Uciitia
matio stadm
itprnm fuerunt ad examen revocati; progressos; neqne iiijnstitiae argni Observanlium Mini-
a morle scrip- suis. qui postea
sub hoc liluto redacla iu Summarium. paucis stro},, qui se inilio isti acerritne opposuctunt , mnniti
et illa

posi obitiim Beiiti dicbns, obfatn Papw e.st o Fr. An- Decreto Leonis X, recentissitne per ip.tumtnet Clemen-
sefmo de Monopoli, tunc fursitnu Procuratore Generali; tem ni innovato et confirtnato, quo suh gravibus pceuis
quam ex origituili Italico micti La'in'Jm fecimus. For- inlnbcbat, uterqne Pontifex locorum Ordinariis aliis-

mati deinde Processus sntU, qui diim examinaniur, von que, ne Ordinis Prselatos. quo minus Fratres dicti
et Vl/a a illa quideni Qua uunc agitur lentitudine sed mnjori , Ordinis , sub indultorijm, exemplionum ,
gratiarum
Fr Mallhia ad finetn adducta cst ac litterarum Apostolicarum specie extra domos et
Saloit cdvipo-
quam seculis superioribus, prius

ailn, utraquc caiisa, Canonitiitionis S. Didnci, plitsqnnm centnm vi- obedieiitiam ipsorum vagantes, capere et apprehen-
fj' ItiiUca ginli nnnis ante 1'elicem morlui ,
qna celehrnlQ an. dere etiam violenter, illosque ad domus et loca unde
Mni.xxxvm , in pioximam spem conficiendi mox iwjolii recesserant reducere, et carceribus mancipare vale-
adducti Patres Cappucini vel obtinendx saltem Bcaii- rent, nullo modo per se vel per alium, directe vel

ficationis a Sixlo, ad id mniime propenso; scribendx. indirecte, impedire praesumerent.

iHiusvifiv ex Piocessibns enlenus faclis admoverunt fr. 11 Dectarat etiam nlerqne Pontifex, tstiusmodi in- ad hoititn

qui qualis fucrit inteltigi po- dulta, etiamsi bene recteque impetrata fuissent, in cTque ac Ob-
Mailliiam Solodien&em
scronntUe
terit ex ejus Vila, a Zadiaria Boverio in Anualibus foro oonscientife dumtaxat, non in foro cuntentioso,
jushficatiO'
•Cappucinorum ad atiuum 1611 fnse descripla, non sine nec contra Religionis jura, consuetudinem aut vo- nem. ,

miracuds in vita aiqne pnsl morlem, quorum causa pne- luntatem valere. Tnle if/i/jc ilumla.tnt fuil, quo ^ev
ter eousuelndinem Oriiinis ,
pnsiium e-dem e.tt Epitn- litieras Laurentii Puccii, Episfopi Prenestini, tura

phiumin xde Cappncinorum Brixia- ubi sepufus quiescif siimmi Poenitentiarii, speci;ili Puntificis jussu ilatas
etiiim a Wnddimjho in opere de Scriploribus Frnnciscn- RoniKe XV. Kal. Junii anni mdxxvi (uliscribif in Epi-
tus relatum in biPC verba : Admndum Reverendo tome fiuroldus) concessum fuit Ludoviro et Rafdiaeli
Patri , Matlhia! Belinlano , a Sulodio Capjiucino, de Foro-Seiiiprouii ac Matlhaeo de Bassio de Monte-
Theologo et Concionntori exiinio, summas in
qui fellrio, Ordinis Fratrum Minorum de Observantia

Religione adminislrationes assecutus, cum illustrio- professoribus , ut Superioriim suorum licentia. per
Pibus Europie civitatibus ,
qiiinquaginta annorum ipsos aut alios ipsornm nomine petita, licet non ob-
spatio , maximo cum aniraarum lucro verbum Dei tenta, extra domos etloca regularia dictiOrdinis, in
disseminasset, confectus senio et plenus virlutilms, aliquo eremitorio loco a co?.tu homiuum remoto per-
obiit die xii Julii, anno mdcxi , setniis vero lxmi, Ro- manendo, habitu suo semper retenfo et Reguia, in
ligionis Lvm. Operaejns, lam ipso vivente qunm tnor- quantum humana patitur fragilitas, servata [hnc sd-
tuo edita , enumeral ex Boverio idem f^Fniidinghus , et licet nd littenr rigorem mteUecta , isto ad primitivam
addit, Aliadicuntnr adhuc snperesse aliquando lu- normam formnij) sub obedientia et correctione Ordi-
cem a^pectnra qiue ut nou >.ii manis prmiictio, lucem
: narii, in cujiis dioecesi eos re.sidere contigerit vi-.
per nos aspiciei viin tlta, Lutine reddita : atii cetera vendo, vitam cremiticam qnoad viverent ducere,
curare polerunt. eleemosynas a fiilelibus elargiendas rticipere, illas-
9 Post viliim proxime locandn forfassisesset,si liabe- que in suos licilos et honeslos usus convertere, et
ac duptex retur Fita altera, qunm composuil sub annutn wDcxxn interim omnibus ac singuHs privilegiis et indultis
siipplemenluin Convenlus S. Bomtveutura: Guardinuus Fr. Dionysius Ordinis uti et gaudere licite et Iibere possent. Quod
fx Peruslno de Mvnte-FalcQuis miracuh, in ultima lalium colle
, si hoc indulto non ohstaute potuerunt Observaiites pro-
Jtoverlo,
ctione ad nnm. 7 referendo, servaius iu vivis donec co)' cedere contra pmdictos in foro externo, mullo maqis id
ptam absolveret : sed ea ignorala fFoddiuqo Dioni}sii , facere polucrunt contra Fr. Mntthxum. solo vtvftvocis
meuiifnem inter Sciiplores Fraiicisrnno!! fucienti vi- , oraculo ejusmodi ticentinm eatenus hahentem; prius au-
detur ideo fuisse supprc.ssa, quod non mnlio post secuta tetn ne hanc quidem, sed interna tlumtoxut suggcstione
Beiitificntio occnsionem dederit Fr.Jonutii Bnptistx Pe- uctiitn,ul vommuniter recepti hubitits fortnam mutaret
rusiuv , eamdem retognoscendi, suuque nrlnirio innovn- deque nwniisterio se per noctitrnam fugatn subduceret.
tam refiirmuttimque proprio uomine (vulgundi , sicut Licet enim hanc miggcstiimctn non a maia
,
sed bono
, ,

jecit Itnltca eiiaw lingua. Ex bacautein dutnus pnmum spiritu fuisse postea nppnruerit cx suceessu; non lamen
ViUe a Fr. Matihia scriptn- supptementum ; secundnm id iibsqne extcrna magis expressaque divims voluntntis

significatione
DECIMA OCTAVA MAJt
203,
signipcalmie tenebantitr credere Observaniiiim Siijie- exerciiit afrrioultiirara, serviens C|uiliu«dain
homini- D
riores, prtrridentes specwso Regnhe al litleram
siib
, bus Civitatis-Ducalis . et Fr. linllinus, ex eadem ci-
servaiulx iirir.leitn srhi.imti indtirendim in Ordinnn, vitate natus
,
, audivit patrem suum dicenteni, qnod r-^ "s.
H( prxieriti! temporibiis sirpiiis fiictum fiieral.
cognoverit Fr. Felicein , cum adhuc erat secularis, ""-'™
12 Vlriqne ergo mnneant sibi iiwicem exnsnli, et tamqunm homineni hons vilai, solitudinisque et re-
cumgrann salisintelliganlnr primi Cappucini.dnm novi collectioiiis anianlem.
et itlrontm- spirilm ninsto (erventes. viilentiir Obsenantes argiiisse
2 Fr. Angelus do Aprutio et Fr. Parificus de
gue Acta Itertl- inobsertinntix siliiqne conscientiai duxisse inter
, illos Podio Catino Laici dicunt, quod Fr. Felix facfus
gnius aeci/jieit- sit
manere, qvi atiqunm in Regitln mitiqntionem (licilam Religiosus,
da, andiverat legi Vita» Sanctr.ium
qiiia
illam quidam el ab Ecclnin prohittitm, sed tamrn mi- Patrum, qui in eremo coinedebant qiatiior aiit quin-
tigationem) rrcepernnl. Nec enim credendi sunt ita er- que alius ficus, alius daelvlos, alius radices heHia-
ra.w, ut ptilnverinl czlra snlutis viam fui.ise alios, licet
„„,„ ..„,,
rum quudque venerit eo animo (sicnt ex ipsornet HnrH,,
;

ipsi ad slricliorem nliservanliam itn veliemenle.r impelU audivorunt) ut nuniquam haheret aut panem ad
vi-
se crederenl, ul snlva consdenlia non possent non pa- ctum, aut vinum ad potum, std soluni vesceretur
rere rocanti nd sublimius proposilnm Deo. Ecanira vrro sicuti vesci solebant sancti illi Palres : unde postea
Obsenianles, in eo quoil iiirius iniiio Cappncinos tra- mnveb.itur ad dicendum : Videte qiiid fecerit raa-
ctarunt, dicantnr jiire suousi. Jnnec de mente Ponlificis gnus Deus : nnmquam raanduorera
putabair! Ibre ut
divinaqiie vnluntate sihi constnret : qua agnita Cappn- p.inem aiit vinum h.berem et ecce fecit mo d"mi- :

cinos nmplexi ut Fratres, suas sibi res lialere siverunl; num omnis viiii ac panis qiii Roma? est, fariens me
maxime postqnam crebrte et indiscretx uirimqiie trans- nlroqiie oniisluni iiicedeiv. Fr. aufeiii RufHnuse
gressioni regressionique et nascenlibu.i exinile srandalis Civitate-Ducali dixil aiidivi so so Fr. iciu.dM
Felicem (n
di-
alque incommodis per Poniificia decreta proiii.\um [iiit, , ,
,

centein, quuJ elenerat fien Religiosus ad serviendum


„».... .

tirjressus itt

nrdtnem.
de quibns utiorumqur /Innales videri pa.<.iunl. Ut autem Deo prncul ab nmni nccasione percandi. Cumque linc
in laiidibus B. Felicis coiicludatur Itie Dies , addam anirai) aliquando ivisset ad Kicum FF. Cappucinorum
Melchioris Lopez de Souza Lusitani, Pre-byteri Al- in Civitare-Diicali. die quadam Guardianus monstra-
gariiiensis, Poema de Vita B. Felicis Ca|ji)uciiii; in vit Crucitixum. qui prostabat in ecclesia cruentiis
Poema Met- eodem in quo prior riia Coiiice descriplum, podemque .
totus. dicens; Eccum, adolescens, q.-iantnm. fecerit
ckioris Ltisita- tempore eoinpasilum, el Sixto quondtim Feliei dicatlim ,
Christus pm nobis; ille nutem ctHpit etfuse planpere.
ni de Bealo.
in qnod atictor eleqanliani cont,ilit tevo suo non coniem- Tum Guardianus diraisit eum iii fccl^^sia, et p^.ste:'.
nendiim, seil fidem ut in meinoria receiiti majoyem; di- vocavitincoitventiim, dataqne episrola misit nd Pro-
gnus proinile qui in Bililiotlma Hispanicn Niatlai An- vincialem. ('irca tempus vero, (esfatiir Fr. Ponifa-
tonii, Regiorum negotiorum in Ciirin Rinnana Procura- cius de Anticniis Laicus. quml Fr Feli.\ facttis sit
toris geaeralis, siib aiiniim 1672 Roime vulgnta, lociim Religinsus tempore quo Fr. Bernardiiius Astensis
.

minime obscnrnni babiiisset iiiter sux geiitis scriptores, Guardianus erat conventus Rnmani, anno mox se-
post anniim m notos, nisi operis nusqunm alibi reperti quenti factus Generalis iinde huc usque subdncti :

exeinplar uiiicum , Arcliivii tenebrx cnndituin linbitis- anni numerantur circiter qiiadrafjintadun ipse vpro :

sent : ex quibus meretur landem emergere , non sohtin liabebat fftatem annorum circitfr triginta.
ad liujus deinio agimus Bcati , sed etiam ad Lusitnme 3 Fr. Bonifacius rleAnticoIisdixit, qimd Fr. Felix
gentis laudein, qme inliin Poetim tali teinpore protulit. fuit Novitiiis suiis Anticoli : et quod in aiino novi-
Multos aliim qui de B. Felice scripsernnl eniimerat in tiatns sui in^-iderit in febrim, quia Fratres euni vole
Mnitijrologio Fraueiscauo ^Jrturus n Monasterio : addi bant dimittere : qundque ex ea Imra mnre^! pjus et
autein polest D. Bernnrtlinus Vecchi,propter elegantem cnnversatin tales fuerint, ut non viderptiir posse iu
epitoinen Jinlice
conscriplam et sitb auspiciis Antonii aiiquo reprehendi. Ostendeb.at euim spmperso valde
CardinalisBnrberiniiinpressnmBelluniannoiAtiCWWi, ferventem ad exercitia spiritualia, imn et cnrpnralia:
quia lixc penes nos est. Hic autem impriinis nominan- pauln autem post suam professinnem adscpiptii.s fuit nfficUtm et
conversaUo
dtts venil ainicus meus singulnris, P. FmneiscHs Mar- Conventui Romano , ubi seiryper exercuit officium
Uumn;
chesius, Congregationis Ornlorii Presbtjler Romx; qui quierentis panem et Mareusvinum. Hoc in locu Fr.

de eotlein argumento jitstum librtim Jtalice scripsit e.ili-


de Castelio laicus fatetur, eura se nnvisse in omni
ditque nnno mdci.xxi. eam qux iiiter B. Felicem San- moilo rigendi lnquendique modestnm et exemplarem,
cttiraqiie Philippiim Neriuin ftinitiaritalein intercessit sed rustica quadam simplicitafe ab-qtie ceremoniis
niagis testiitam omnlbus cupiens. et prx oinnibus Cle- uteulem. Conversationeui vern ip>iiis frii^j^je dii!cem,
vienli Papie X cni inscnpsit opus. dignum quidem qnod afliibilpm et pacificara, qua; ipsum reddei)at nmnibus,
etiam lingua Intina leqatur . sed oinittendum nobis, quia amabjiem. tam Fratribus qiiam secularJbus. Fr. Au-
in sitlisianiia nilill conlinet quod e.t jam dictis et Itic
gustinus Bergomas laicus, dicit, tnto qiio cum ipso
,

exhibilis non ptene hnbentttr. versatus est tempnre (anni autem sunt octodecim
fere) novisse euin in conversatinne valde affabilem
omnibus et exemplarem , tantaque vitEe sanctilate
INFORMATIO prii'ilitum. suo judicio nihil pnsset in eo re-
qiMid
prehensione dignum notari. Fr. Joannes de Paliano
Ue vi(a, iniiflc, ol niiraeiilis pci- U. V Laicus, dixit, conversaiioiiein ejus fiiisse exempla-
Saiicii, Giianlianum ojns rissimani, quodquc nerainera audiverit iinqiiam male
de eo loqiientem. Fr. (Memeus a Marca Sacordos
Ex MS. Italico cjmdem Convenlm Romani. dicit, qiind niiniquain viderit teiupus pcrdere.
4 Fr. Joannes Bergoraas Laicus dixit, quod Fr.
CAPUT I.
Felix in Religione perquam perfecte observabat Re-
gulam S. i-'rancisci. quantum de eo nognoscore po-
Ingressiis tn Religioneni et quxdam prsecipux tuit : exercebat auteui qiuesMirip ofticium, sio ut
virtutes. enibuisset in civitatera prodire absque mantica. Fr.

Alexius de Sezza Laicus, dixit, quod F. Felix fuerit

Patriu et J rater Marcus de Castello et Fr. Pacificus de seraper exempliiris, habeiis in orc verba sincta, nuil- Ilojuf 1

vita in scculo. Podio-Catino. Lnici Cappucini, et riiin ipsis piiblica ta^qiie a-dihVationis. Fr. Franciscus Libr.irius, dicit

fama, testantur, qiind Fr. Felix oriuiidus erut C;in- quod Fr. Fclix conversabatur cuin optimo exemplo,
talicio, castello Civitatis-Ducalis : quddque in seculo nec unquam eum audivit loqiientem nisi de rebus
bonis :
:

206 INFORMATIO DE B. FELICE CAPPUCINO.


bonis : ex.])ortalialurfHie alios Fratres. quos simul usus suos. In pastn vero numqnam andivit que-
BX US- reiieriebat, ut de reiius uttlibus loquereiitur. Fr. rentem de re ulla, sed quiete sumebat qund sibi af-
ITALICO.
Dominicus <Ie Carhoniano, quod quando adliuc erat lerebatur, sin aulem ei dabatur nihil, expectabat pa-

seculiiris valde devolus fuerit Fr. Felici, et oscula- tienter. Manducans vero colligebat fragmina a Fra-

b.-itur liabitum ejus ex devotione, qunndo autem in tribus relicta. Fr. Joannes de Paliano laicus, cum
RelitMone factus est ei socins (quod fult anno uno esset in conventu Romano vestiarius, semper nota-
cum dimidio circiler) t<emper enm agnoverlt obser- vit,quud Fr. Felix desiderabat habitum omniura
vantissimum UegulBC ac zelosum pro ea, cupientem- viliorem miigisque trituin resartumque, et niultum
que nniiies Fr^^Ires videre sanctos. Fugiebat convcr- ei displicebant vesles curiose apfatse corpori. Fr.
castigolus Marta
^utiiiiH-m el familinritatem eliam Frati um ideoque Cleinens a dicit, in vestitu austerissinuira
etuliUssermo.
nnllo iiiliir.ius utebatur cum ^eculariims vero pauca
: fuisse.nec recordafur vidisse unquam nova veste
ei verb;t orant, sed bona. Fr. Uuffinii.s de {'ivilate- indufum. Idem dii-it Fr. Franciscus Librarius alii-
Ducali insnper addit, quod nurnquam ex ore ejus qne. Fr. Baptista Romanus dicit, quod Fr. Felix
audierit verbum otiosnm, sed semper monita salu- iuit zelantissimus pauperlatis, adeo ut studeret ei-
taria et quando agebaf cnm secularilius, conver-
:
dem in rejqualibet servanda: : quare plurimum s(di-
satio cjus Angelica potius erat quam humana; quia citus erat de mantilibus qiiam niinime pnterat inqui-

de ore ejus nullum egrediebatur verbum nisi coiisi- nundis : dicens quod quando muitum inquinantur,
deralum.Fr. Petrus tiergomas Sacerdos, dixit, quod multnnj aqua;, teniporis et laboris impendi debeat
toto tempore quo eum novit, cngnoverit bunEe vitre iis Iflvandis. Castitatis servantissimum fuisse oranes
et conversationis laudabilis imprimis aulem mira-
: testantur.
batur, qnud numquam vel iratum videret, vel audi- 7 Dc patientia testatur Fr. Angustinus Bergomas
ret loquentein ntinsum qnld. Fr. Felicem ejus cum aliquid patlentia,
amantem fuisse, et

b Quantum ad cjus virttites ac nnminatim humi- tolerandnin «fierebalur dicere solifum. Omnia hific E
Iit;tlein, Fr. Alexius de Sezza audivit ex Presbyte- rosae et fl"res sunt. Corpus quoque sunm nomina-

BumUllas ris illis qui habitant ad S. Hieronymum de Puteo- bat Somarellum, id est Clitellarioluni *:
et Fr. Seba-
publlce albo. quod cum iiliquando Fr. Felix Iransiret per stianus de Corneto Sacerdos asserit. quod cum eum
plateam quaedicitur Peregrini, panem et vinuin qux- velletP. Generahs aliqiiando liberare a labore qnse-
rens, unus eorum, ad experimentum humilitatis et stura;. propter giandem ejus aetatem ; respondit,
raortifiialionis in.pitsuit capiti ejns galerum quo : Quanidlu tamdiu necesse habct gestare
vivil asinus,

non ubstantepei^cveravitin suaqniestura Fr. Felix, clitella'-. Fr. Dominicn^ de Carboni;ino dicil, quod
donec idem Pre.-hyter galernm toHeret. Alia vice, euin comitatus ad quaisturam bis, vidit Di>miuum de
cum ip-se Fr. Aloxius et Fr. Fehx egressi essent Por- Rusticis acriter invehi in eum appellando hypocri-
tam Piam ad carpendas ro^as, in regiessn per pla- tam, eique improperando quod furabatur per urbem :

te;im ipse Alexius, fasciculum ros:irum ferens quem ipse vero nihil respondebat. Similiter quando alii
collegerat pro Sacristuno, dixit Fr, Felici, Pone plures injuriosis eum verbis lacessebant, nibili ea
hascerosas in auribus tuis; nullo aulein espectato faciens tenebat silentium.
responso ipsas auribus ejus insernit qui eas sic re- : 8 De puenitentiarum ejus ausferitate, praeter ea
linquens pergebat via sua, licef mulli eis obviam qua3 relata sunt ad paupertatem, dicit Fr. Angelas pamitentix
rlgor,
fieren', usque dum Fr. Alexius ullro eas abstulit. Aprutitin.-;, quod valde severus erat in corpiis suum.
Fr. Pacificus de Podio-Catino Laicus dicit, quod Omni nocte faciebat disciplinam, et quolii^et anno
Fr. Ftlix ex luimilitate non ^olebat dicere, se esse semel (velut passura acceleran^) servabat inediam
et prit^atim
exercUa
Fralrem, sed habilare cum Fratribus. Fr. Raptista a die Jovis sancto usqne ad Dumlnicam Pasrhatis,
Romrinus La cus dicit, quod Fr. l"elix, quando in quKsturaiii nihiln minus obiens et alia solita exer-
aestate procedebat nudipes, dicere sulebat se ita fa- citia. Idem dlcit Fr. Joannes Bergomas Laicns. Fr.
cere ex sensualitate. qiiia si desiderasset aliquid Bnnifa(.'ius de Antlcolis dicit, ([uod Fr. Felix saepe,
pati sumpsisset soleas. Llem
Josepbus de dicit Fr. ut carnem raortificaret, nudnm se sternebat in pavi-
Altino. Fr. Joseph de Marciunesls dicit, quod quan- mento; ibique manebat in frigore, qnandoque ad
do Fr. Felix ibat in ecclesiara ad orandum noctu, unara vei duas circiter horas. Joannes Baptisfa Ro-
priinnm aptabat lampadeni ut cnpiose luceret. deinde manus Laicus dicit, quod oinni nocte faciebat disci-
circuibat per ecclesiam, qucerens an nulli in ea es- plinain, et srepius ob eam causam ad ctemeterinra
sent Fratres ; idque ne vlderetur ab eis in suis qiii- raortuorum se confereljat quod est sub choro. Et
busdam exorciliis spiritualibus : dicebat autein qnod Fr. Anselmus Dnria Cleritus, cum eum aliqnando
tantum luininis excitubat, quia saepius habuerat observaret, ut viderct quid faceret; invenit eum
raagnos ci mflictiis cuui daemonibus qui ei lampadera subinde duabus, subinde tribus horis aut etiam qua-
extinguebarft. Isti vero burailifati jungebat ubedien- tuor ibi manere, prout ipsum Fr. Anselmuin cuntiu-
tiam promptam. sicnt omnes testantur, numquara gebat expergisci : semel etiam vidit quod Fratnbus
Superiori resistens in re ulia. inchoantibus Matutinuin ipse sub Chornm se con- laboris assi-
G Quoad pauperfatera dicit Fr. M.ircus de Cas- tulit, fecifque disciplinnin, Miserere pronuntians; et duitas.
tello, quod Fr. Felix vestiebatur Atrebatio panno, ad singulos quidem Psalmi versus intermittebat vo-
asperitas undique rappetiato, nudis fere semper pedibus in- cein, non tanen verbera. ferventerad ccelum suspi-
vestilus et eedf iis, nisi quod aliquibus ab hiiic annis, propter rando; finito autein Miserere non potuit euin dlu-
lecti.
dolores colicos quos hibeino tenip&re putiebatur. tius observare, quia inde exivit. Fr. Jo.sephus de
gestabat s! Dormiebat autem seniper snper
leas. ta- Marcianesis saepe notavit ipsum ad quaesturam egres-
bulas : ac primura quidem pro cervicaii solebat uti sum sine inantello, regredi totum madentera a
trunca ligneo, postea vero adhibuit fascein sarinen- pluvia, et tamen venire hora stata ad ecclesiara :

torum aut aridi fa>nicnli. Quoad refectionera cor- quia vero propter lassitudinem corpus spiritui re-
poris. quando junior erat observare consueverat Ires pugnabaf, ambulabat ipse per ecclesiam, corpori
Qiiadragesiinas S. Francisco usitatas, semper tamen suo improperia dicens : Vah cadaver fcctidum : ad
erat admtKlum sobrius, solebatque dicere, quod sem- raacellum, frafer Asine : itaqne carneni suara exci-
per famelicus surgebat a mensa Fr. Augnstiaus tans, ordiebatur consueta exercitia.
vicltu ac Bergoraas quod Fr. Kelix vestitu asperrimo
dicit, 9 Erat valde caritativus et deditus operibus mi-
somni cnrUas erga
utebatur, nec unquam sudariis inlegris. sed qua^ re- sericordiie : quia, sicut testificatur Fr. Marcus a
pauperes et
periebat l)ene lacera dimissaque ab aliis vertebat in Castello Laicus, succurrebat multis pauperibus fa- xgros
luiliis
;

DECIMA OCTAVA MAJI. 907

A dando eis panera ac vinum, quan- lix valde assidiius fiiit in oratione pr.Tsertim raen- rt
miliis pudibundis,
"'•
doque et oleum. Llem dirit Fr. Pacificus de Pndio- tali :audivitenim dicentem,quod numqiiam poterat f^
Catino, addens quod nuiltum dclectab^lur visitando Coronara absolvere : et saepius reprehendit ipsiim p„ianiis

infirmos. et nunc unum nunc alteram cun^olando. Fr. Angelum, quia miiltos lii^li Beli dicebat, id est aiiiniio ti

Fr. Augelus de Aprutio Laicus ilicit, quod noc-tu Pater noster et Avo-Maria, sine attnntione et de- ""W'"''".
hora consueta surgens, primum adibat aegros, si votione, Vidit etiain qviod qiiando ipsi molestus erat

qui erant in conventu, inde se transferelrat ad ec- somnus, Irahebat sibi barbam ad expe'g'scendum.
siciit dicit, quod
clesiam !>. Josepb rle Man ianesis dicit, quodosten-
.
Fr. 15>(fiifacius de Anticolis Magi^ter

debat lietam faciem, semper in ore liahens. Deo ab ipso sui novitiatus initio ejusmodi assiduit:item

gratias : idemque affirmat Fr. Sebastianus de Cor- orandi tenuerat, et circa hoc eo tempore t.ini snli-

neto. citus erat, ut uiimquam diceiidura ei esset ut ad


orationem se conferret : itaqiie nffixus ei exerci,lio

GAPUT II.
interius, ut videretur sibi euin semper videre actua-
liter orantein. Fr. Joannes Bergdmas, idem quod
Oralio D. Felicis el miracuta in vita pnlrata. supra de orandi assiiluitate testatus, addiilit. quod
aliquandnaudiverit noctu c:inentem Dei laudes, sed
, Vuirca usum sanctissim<irum Sacrameutorum dicit intelliginon poterit qiiid rautaret deiiide suliinde :

' Fr. .Marcus Castello, quod ordinario bis in hebdo- plangebat. Qiind autem ad modura oraiidi attinet,
madi^ confilebatur, quantum scire potuit; commu- sumnbat, iuquit verhuin unuiu de Scriptiira, exein-
nicabatautem lerme quotidie, maxiine ab liincqiiin- pli causa Verhiim caro f icium ct, ct iii c.o e.xerce-

decira annis; idijue ipsuiii alii omues testaiilur. batur. ,\liquanilo dicehaf. Ec,-e ascendimiis Iliero-
Insuper Fr. Joannes de Paliano as.serit, quod vide- solymam, et tilius horainis tra.letur, deimle incipie-
rit eum certis solennioribiis festis sic abundare la- bat plangere.
crymis, ut a^gre posset respondere ad Missam. Fr. 13 Fr. Alexius de Sezza, quod in oratione ali-
B Oleraens a Marca Sacerdos ait, quod Fr. Clemens qu.mdo audivit eum plaiigere, ac deinde ridere et E :

nrijummta
commiiuicabal frequenter, et pleruroque quotidie, prout ferebaiit tempora serihocinahatur de solenni- wedilatio-
multa cura devotioiie : quantum autem ex ejus ver- quod apparehat quod in num,
tatibus, occiirrentibus, per
bis potuit intelligere. taiita ejus quandoque erat oratioiie exorcebatur circa mysteria solenmtatiim
nter communicandura interior consolatio, ut non ipsarum eumilemque
: in fiiiem inemoriter didicerat
osset ore proferre Confiteor, vel, Doraine non sura certas Antiphonas, dictis solennitatihus usurpari so-
dignus. Et Fr. Joannes Bergomas dixit, qund semel litas, easque meilitahatur. Fr. Francisciis Librariiis

cum esset in dorao D. Francisc; Contugii RomDe, in dicit, qiiod audivit eum nootu in e';clesia cantare

qua pariter aderat P. Marcellinus Minorita. iiiter- laudes Dninini, et aliqu;indo plaiigore. Fr. Domi-
rogavit P. Marcellinum coram ipso teste, ulrura nicus de Carboniano dicif, qiiod erat in oratione as-
necessarium esset ad Commuuionem dicere, Do- siduus, et cum secularibus sermocinans dicehat.
mine non siim dignus. Respondit autein P. Mar- Deus aliud a nohis non petil quam aclus amnris et
cellinus, qund non : atque hiuc inlell''Xit Fr. Joan- gratiludinis. Fr. Fianciscus Pistoriensisdlxit. quod
nes, quod Fr. Feli.K ipsum nequibat dicere et hoc : qiiatervel quinies otfemlerit euui in ecclesia fortitcr
etiam vice alia ex proprio ipsius ore audivit. Fr. clamantem, Misericordia, Misericordia; comraendo
Franciscus Librarius asserit, quod sub Communlone tibi hos populos, hos btnefactores et haec dicebat ;

viderit ipsura effuse plorantem : et Fr. Augustinus raulto cum planctu, iterura iteruraque easdem voces
Panormitanus Sacerdos, qui SEopius ei Coniiniiiiio- repptens, et silentio facto subsistens, ac deniqiie sic
nein miiii^tr:ivit, aldit'|Uod inanus raiuistrantis liu- nianebat ereitus in pedes ad tres h'iras absque uMi)
mectab.it lacryrais. Deuiquo Fr. Joseph de Marcia- sermoiie : quare ail ipsum accedens impulit nihil
nesis dicit, quoda Matutino se praiparabat ad sacr:im sentientem, idque sKpius observarit.
raeusara. conspexilque eum s;cpius plaugero magno Fr. Jos'-ph de
|.i M
.rcianesis disit, quodquanlum

strepitu inotuque corporis, adeo ut anima potuit Fr. Felix exercebatur in .\utiphonis offi-
cum ei scire Antipfionx

videretur de corpore egredi. cii die isto currentis : stupenduin aulem oinuino iieicmpor
''/'"'»•
II Fr. Marcus de Castello quod in oratio-
dicit, fuisse, erat iiliota ac simplex, et ordinarie
quod qiii
f.
neerat perquam assiduns ac specialiter
; quod solitus a Vesperisabirat, qusrendo pane occup.itus, uove-
fuerit uoolu circa secundam vel tertiam horain sur- rat omnes Aiitiphonas, etiani scabrosas illas per A'I-
quando autera incipiebat illas recitarcpro-
gere, atque ad ecclesiam ire, ubi inauebat in oratio- ventuiu :

nocfrirna
latis diiobus vel trihus verhis suhsislohat. et
ad breve
oratio : ne u-que dum daretur priraum signum ad raatuti-
iias. Tuin eiiim rediliat ad cell im, iii ea permaiieus spatiura teinporis elevatus spiritu raanehat mortuo
douec dicenduni essnt officium postqiiod redibat in
: similis postea redihat a'l se et prospqueliatiir cie-
:

ecclesiam, perseverans ibi donec ministrasset primie pta.Quaudoqiie etiaiu dicebat. Desiderin desideravi
Missse, sub qua ordinarie communicabat: quod idem hoc pascha nianikcare vobiscura, vocemque preme-
omnes Fratres Conventus Romani.
testari possunt baf deinde TOce aliquantum ainariori iusonab.at.
;

Quod autem ad modum oraudi attinet, ait Fr. Mar- Quemcuraqiie osculatus fuero, ipse est tenete eum
cusaudivissesedicentem, quod a principio Adveutus ostendens signa doloris, propter eos qui Chrisfum
Subimle elevahatur iu qiiaindam mentis
solumcontemplahatur mfantem in Bethleera; reliquo tradehaiit.

autem terapore (quantiim potuit ex verbis ejuscol- ehrietatein. tara pleuus interius divini igiiis, ut coii-
orautein tiiiere se non posset, quiu foras erurapere
eum p:ite-
ligere) occup.ibatur in Passione Doraini :

vero sa>pe aiidivit plaiigere. Fr. Pacificus de Podio. retur per signa. Suhinde scihellura qiiod'lun as.-en- ,j.„,„^
quasi
Catino, audiviteurad'^m proprio ore diceiitera ; Ego deiis, manihus pedihusque ciebat strepitum,
cyrahalura pulsans, et suhlili voco .\ngelicum aliquid
studeo sex litteris, quinque rubris et uui alb.T; ; id-

que declarando addeliat. Quinque rubrs sunt quin- decantahat. Subinde voce eontenta clamahat, sic ut
capilli mihi erigereutur praj hoi-rore,
Va: vse! vffi!
que vulnera Doiuini nostri alha vero est Deipara.
!
;

Doraine, Domine quapmpter conterritus accurre-


Deinde quando Fr. Pacidcus erat in ecclesia, audie- ;

qiiid accidisset; et paulo pnst conver-


bat ipsum quando^ue dicentem, Laudelur Deus; et bain visurus
magnain tetifiam, ita ut jubilando can-
rursus post nonnullum silentiura, eadem verha re- tebatur in
taret divinas laudes : eratque hoc ei veluti quo-
peleutera.
tidianum. Quandoque etiain audivi loquentem cum
12 Fr. Angelus de Aprutio dixit, quod Fr. Fe-
:,;

208 INFORMATIO DE B. FELICE CAPPUChNO.


.\ S. P.N. Francisco, dicentemque; Franoisce, Fran- tisdolore paticnte, viroqiie suo multum proea soli-
cisce, liabe tibi comn-.endiitura, miselluni Fe. Fe- cito, ingressns in dutnuni Fr. Felix et pro infirma

liceni. orare rogatus, manum iuiposiiit fronti ejus, et reoi-

15 Ofliciuin divinum, scilicet orationes Domini- tavit Paternoster cum Ave-Mtiria. deiride addidit

recitatio cas Pater-noster sibi ex Rcgula pra'sci"i[)tas, dice- Habeto fidem. quia secundum hanc faciot tibi Deus:
of/icn,
Ijj^j j.,,,j| ijiaxiuiadevotione, incipiens, Doniine labia moxque sauata est, cessante febre et oapiiis dolore.
inea aperies : postea vero dicebat ipsa Pater-noster A simiii dolore capitis saiiavit etiam L>. Lucretiara

per quam lente. interruptiin et devote, ita nt vide- Cap'zuccam. Fr. Patritius do Mediolano Laicus di-
retur verba siiigida meditando expendere. Curaque cit, quod cuni adbuc seculuris niiiiistraret in liospi-

Fr. Josepli cum ipso aliqnaiido de illis loqueretur, tnli incurabilium Romae, dici audiverit, quod Fr.

quadani vice dixit, Fr. Josepli. Doiniiius Deus pa- Felix aliqunt abinde annis san.iverit infirnii cujus-
rum cnrat nostra Pater-iioster. Iiiemque Fr. Josepli dam mancani tibiam, f-spresso supra eam Crucis si-
non vidit, qnoil cura oraret Fr. Felix noctu, Cciro- gno. Fr. FiMuciscus de Pistcriu dicit, prajsentem
iiam teneret tuauibus,nisi tuuc soluni cuni recitiibat se luisse, qiiandn Fr. Fclix. sanavit D. Bernaidum
Crttcis signo
OffiiiuiM. Olgiati, cui iipostenia in collo erupt^rat, facto simili- satiufi oaril:
1 Marcus de Castello audivit a D. Constan-
G Fr. ter Ciucis signo. Fr. Joseph de Marciauese dicit,
a-jri cumii, tia, uxoro B. Beruiirdini Cotti, quod cum illa ali- quiid audiverit ex D. Iloratio de Tolfa. nepnfe U-
quando asgrotaret ad inoilera, liberala fueril ora- lustrissiniie D. Marcbinniss;e ile Valie, pr.esentem
tionilius Fi'. Felicis; dicit etiam ex ipsomot Fr. Fe- ip^nm aliiiuando fiiis>e, ciiiu prajdicta Dumina pmp-
iice intellexisse, qnod panem quterens per urbam ter puncturam quanid;im esset in pcriculo mortis
vocatus fuerit in donuim cuju.-.diiin mulieris, pa- constituta; ipsaqne ni^quiens vcice e.vprimerenoccs-
rere non valentis : qure suliito fuerit siibleviit:i, ao sitatem suam , ^iiiuis et gestibus nigabfit Fr. Feli-
n gatus signum Crucis super eam expressit,
ipse cein . ut snpra se etfuniiaret Crucem : illo autera
., Fr. Augustinus Bergomas narrat, qiiod ciim Fr. primn id facere recusante, ac denjque obsequeiite,
Felice ingressussit die quiidam mercatnris unius statim sunalam fuVse iufirtnam.

stei-m prolci
«louiuui, prope Curtiiii-Sabelhm et mercatoris il- : 19 D. Curtius Franchi . Canonicus S. Petri re-
impeiraia, lius uxor illis obvians obtiilit ei libeios suos dicens, tulit, D. Atrilium de Veletris sibi dixi^se, qiiod
""'"'" ^ '^"^"'^
Fr. Felix, rc,:uin liberos tiios. Ipsis auteni digressis penu dolons sic ut ambid.tre non posset, rogavit Fr.
volens Fr. Felix docere socium, qiiid iis verbis uiu- Felicem ut Cruce illud signare vellet. eoque facto promptunt,
lier signilicatuin volueril, dixit : iVlulior ha!c sic lo- convaluit. Fr. Alexnis de Sozza dixit D. Laviniam,
cutaest, quia ruiu sterilis esset, rogavit me iit ora- quai liabitat vicina Curti-SabeII;e, sijji di\is?e, quod

rera pro se; et ego respondi ei, Libenter, quia intra hoc ipso anno cum egrcssus Fr. Felix ad quiecen-
breve lempiis hnbebis infantuluni : sicut habuit, et duni vinum ad se quuqiie venisset, ei responderit
alius plures dieiide peporit. Fr. Joaunes de P.iliauo nulluni in vase sibi vinuin esse. Illo autem asserente
dixil, i|iiud hic in conventu nirrari audivit, Fr. Fe- quod e^set. ipsaque iii nei^ando jierseverante,tnndein
licem in ipso couvonlu iianasse a febri aurigain Fr. Felix a*nt'pboru>n suiim porrexii fainula-dicens,
Ciirdinalis Coriiari defuncti, qui caiinas arlferebat, Maria, vjide et vinnm bauri. Ivit iilu. et ;diqiiani(Iiu
dando ei bibendura modicura aqua; supra quam niorata reverfit. diccns, Vinnm iiones.se. Tumc Fe-
fecerat signiiiu Crucis. Fr. Angelus de Aprutio lix, Nescis, inquit, ipsnm promere; eamus pariter
dixit, se, quoties
dolores aliquos patiebatur, con- ien.sqiie petiit Sibi daii epistomium cannuhe, qino
fingeudo ipsum Fr. Felicem, semper ab iis suble- erat aperta. Ipsuraqne iinmittens rurstimiiue edu-
vatum fuisse. cens, simul eduxit vinuin, quod taniquam ex pleno
17 Fr, ClemeiisaMarcaSacerdos, raultisabhinc vaseIluxif, neque stetit prius quam ille utjnophorum
adjutus Fra- anuis in seipso ex|iertus est, quod molestara ac diu-
fer infinnui.
suum imple>.>^et. Fr. Josepli Bergomas, rt^lert de D.
turnam-iiiKrmitatem tuta iina hierae p.issus adve- , Raimundn Mazzoleni item Bergomale, merciario in
uieute Quadragf,.siiua Resurrectioiiem prajcedente Turri Sang^jinea ad insigne Angeli quod Liborans
, ,

rogavit Fr. Felicem, orarel pro se, quatenus obser- qiiartana febri. Fr. Felicem, visiiationis causa acce-
vare posset Qiiadragesiinam istain uec friistra je- ; : dentem. dimii-ent cxcusando accessuin febris, S(dit;e
junavit enira totam per gratiam Christi et Fr. Feli- ad duoilerim duraie. R-^spunilit autem Fr.
Iior;is j-
cis Ofiitiones. Siiniliter prsecedeuti unuo. cum
idem Felix. Nolo discedere, donec transierit. Illo autem (.hris curata,
Pater gravissiraos toto corpore paterelur cruciatus, replicante, nimis longum id fore : Volo. inquit , ut
ita ut diu noctuque vociferaretur, et Fr. Felix
ad di:^cedat iofiM unani abhinc horam : et tamdiu cir-
eum visitandum venisset
rogavit ipsuni ut supra
; citerapud eum niansit : prius autem quam discede-
locura, unde cruciatus procedeliant, signum nec anipliu» tain vehemens re-
Crucis ret, cessavit febiis
fiirmaret. Hoc iiulem ter f:icto cosperunt dolores
isti dijf, sed solum bi--; ad breve tempus , ac deinde
niinui, et deinceps eos usque iii prsesens
non sensit penituscessavit. Idem Raimnndu^ eiilem dixit, quod
Franciscus Librarius dicentem audivit
aitiplius. Fr.
in domo Hersilia; de Montibus ^anaverit famulara
D. Julium Galanti, quod cum pes equi cujusdain
ab unius lateris aposternale, facien lo snpra eam si-
eqitus pert- cr:ili lerrea; implicitus lia.'reret iiec extrahi
clitans,
posset et gnum Crucis ; et D. Ulysses Gallus pnblice profile-
niultum strepitum faceret; superveniens
Fr. Felix tur, quud podagr;i liiborans. snjo lactu Fr. Peliris
eqiii collo
iiijecii paUiolum suum,
stetitque equus liberatus sit [if s^ea vero audiluin e.'-t. quod D. Cle-
:

donec pes e ferro solutus esset absque motu


ullo. liam fEesarini, sanaverit ab infirmitate, quam habe-
Insiiper audivit narrari a D. Ulysse Gallo, quod bat in gutture.
Fr. F.lix (luoddam Nosocoraium ingressus,
invenit 2 Fr. Patricius de Mediohino L;iicus, dicit qnnd
iiifirmum inoribuudiira cui modicum vini
porrexit,
:
ad Convenlum Romaniini veniens inanifesfavit Fr. /"/»™
et subito raelius habere iiilirmus
co-pit. Fr. Domi- Felici, quod videbat Fraler fieri resp'ondisse auteni i"-^^^^^^°'
:

nicus de Carboiiiaiio addidit, quod idem


ex mulieri- Fr. Felicem, id quidem futurum, sed quando proxi-
bus quibusdam iiitellexerit, (quas quidem nuiic
no- mus foret Professioni nuncupandie deliberaturos
minare nequit, sperat tamen se eas reperturura)
et Fratros de eo dimittendo; tandem t;imen et multo
quod cum illiid audiret, alia mulior
dixerit , Etiain cum iabore ad eam recipiendum; ipsa vero f;icta
nie sanavit raodico vino.
multas tribulationes ei superventuras, qna.s sigilhi-
levaiui tlolor ** ^''-
'
Rudiiius de Civitate-Ducali intellexit
ex tim enuntiabat omnesqiie ex ordine, sicut ille prce-
;
cap.iis, D. Clelia de Vulle, quod ipsa
febrim cuin gravi capi'- dixerat, sibi advenisse, usque in pra.*tentem liuram.

Pricterea
,, ,, ,

DECIMA OCTAVA MAJI


209
Praterea videtur suib infirmitatis ac seeiiturae mnr-
coronassuaseidemadmovere; et heatum sereputa- D
tis tempus proplietasse, quarido hoc ultiino vitac
posset obti- " »».
bat, quisquis vel modicam particulara
aiino siepe est auditiis dicei-e, Cer-idit asinus
quod nere ex bahilu adeo ut nece.ise fuerit
verbum antea numquam usurpare consueverat.
,
;
rccipere il- '""•»
lud intra tancellos altari majoris ubi cum esset :

nec desineret coufluere po|,ulus, veiiit tandem


etiani
CAPUT 111. fll.a D. Bernardi Cotli, pridem energuraena,
tacto-
que corpoie liberala est. Sequenti die
cura iterura
UUima B. Felicis infirmitas el miracula ipso in ecclesiam delatum esset
corpus, ad s.ilisfacien- '''""''<" <^
morlis anno fucla. dum devolioni prassentiiiro. qiiotquot aderant
ener- Z^rta""'
gumeni horrendos oranino clamores et stridores
de-
A"''™"'".s 'ebri fuit Fr. Felix nltimo die Aprilis derunt. Postea D. Jo.inna, qua habitat
Exttmtmt ,
in Taberais-
.Tjer,
et.cu'rotavitusque ad deciinam oclavam Maji. diera obscuris, dixit Fr. Alexio de Sezza,
quod annis
seounilum Peiitecosles. anno mdlxxxvii, quando duodetim po-sessa a dajraone, audiu morle
Fr.
tr.msivit ab liac vita circa horam vigesimam
ter- Felicis cui devote afficiebatiir, saipius venerit
ad lo-
tiani. Fr. Anjjelus do Aprulio dixil, quod in princi- cum nostrum, ut aliquid de ejus habitu impetraret.
pio i-liiis sua; ultimae infirmitatis, postquam
biiluo Cuinque ibi nihil irapetrare potuisset, duos Fratres
mansiaset ajyer in cella suii, aliiit ad iiinnnariam po-tea domum suam
; transeuntes tale quid petenti
transiensque per ccllnm ipsius Fr. Angeli dicentis dedisse, quod illa sibi imposuit. Nec inora cceperuot
Sursum corda, Fr. Felix respondeiit ridendo, Jam : dffimones tumultuari, vociferantes, Hi flocci, hi Fra-
iniu> per viani. Visilanti autem se Fr. Alexio, tres, non pellent nos. Qiiod cum tota die
qua;- nocteque
icntatur a leiitique qualiter se haberet, respondit, Quomodo identidem inclamassent. postridie tamen alieviatara
(tiXinottp,
vis ul nie hube.im ? videor mihi
j,icere in roi;o, nec se sensit mulier, et credit liberatam.
jHissum quiebcere : subjunxitque Quadani vice per- 24 Fr. Petrus a S. Archangelo retuht, D. Fran-
ona uiia religiosa iiifirma colloiavit se
,a„„M„
supra culci- ciscum Cnntngium sibi dixisse. qu..d in monasterio iti/irmi latuu
B irani; et mox ui luit collocata. adveniens daiiiion, b. AmlTosii prope roruiii Judaioiuin, monacha sehtjaiarttm
ilixit, Oh I vere cecidisti. Ille auteni hoc audiio su- quifdam octo raensibns infirma, ita ut nec movere ^
:.ito surrexic, seque provolvit in terram
seii super- ; se posset, inox ut
coronam corpori Fr. Felicis admo-
veniens infirmarius jussit eum reverti ad ciilcilr.im. tam accepit a Sororibus, suggerenlibus ut eam sibi
Denuo auteni revertens diemon idem dixit, et ipse imjjoneret, Deumque permerita Fr. Felicis pro .-a-
iterum hurni se stravit, rursumquesublevatus ab in- nil.ite iinpetranda i.riret ; sana ac salva surrexit
iirniario est. Denique cum terliuin rediens damion, de lecto, Alexiusde Sezza naravit, qupd D. Lu-
Fi'.
ideiii inculcaret, reprelieiidens eum inflrmus dixit cretia Galanti, h,,bitaiis prope Maforium, sibi dixe-
.Nunc crepa : vo!o hic nianere. rit, obiioxiara se fiiisse frequenti capitis stomacbique
ttdctit mle- '^'^ Franci.icus Librarius et Fr. Franciscus
^''- dolori : sed acceptam particubim habitns Fr. Feli-
si.im atlit, de ristorio dixerunt, quod in bac ultim.i ejus infir- cis, primuin capiti, luin stomaclio .ipplicuisse. atque
milate, qiiain medici letalem esse pronuntiaverant, utroque malo mnx cum autein pos-
esse liberatam :

vespere quodain sub bor.ira terliam uoclis invene- tea filiasua etiam infirinala es»et, lianc quuque sa-
riui Fr. Felicem aiubulantem per convenlnm, eum- nalam illico esse, et dictam particulam, a raatre
que interrogarint unde veniret Ille vero re.spondit : petitam acreptiimque, sibi applicuit.
se redire ab ecclesi;i, ubi horani unam orationis fe- i5 Fr. Fianciscus de Correggio Laicus dicit, quod
cisset. Mandarunt ergo ut rediret ad cellara, ubi infra Octavam sanctissiini Sacramentr, ennti ad
pr.rtertim ex
posilus supra lectuni d:xit; Fratres dicuut mihi,Isti Processioneni, in S. Joannis Laler-inensis indictam,
veste stimpla-
Maue in cella, niane in cella, ego autem hic infir- quidam cbartopola h.ibitaus in Parione, dixerit
, rtiiit :

itenim rincit mor. Deinde extendens sese ait, Fccum beue com- quod hiulier quiedain infirina etdesperala a medi-is
fUmonem, po.-.iluinPapaiu. asinus non potest ainplius, ideo petierit aiiquid de habitu Fr. Fclicis : quod cumilli
cecidit. Fr. Cleniens a Marca Sacerdos dixit qund detulisset ipMus cliartcpolae frater, ipsa illud devote
,

ultinio et ppmilliiiio niorbi die veuienti .ad se visi- recipiens mandavit liberis suis ut gcnua flecterent
tanduni dixerit : Dienion voluit me tentare. sed re- dlscerplainque minutim particulani imnii^it scypho
spondi ei diccns ; Tu non
meus Judex Christus es ,
vini aut aqua; (nec enim recordatur utrum fuerit)

C Jesus est Judex nieus vero es damnatus. Credo


: tu eoque epoto sanata est.
sanctam Ecclejiam Catholicam et Apostolicara. Et !^ l"r. Santes de Colle-veteri Saterdos dixit, D.
Fr. Cleniens subjunxit. Ila age Fr. Felix tena :
Flamiiiuim Passarum, qui habitat prope Mimetani-
hoc firmiter, et niliil raetue. Fr. Urbanus de Prato veterein, sibi asseruisse, quod uxor .siia solita in
j.iratar dif/lci-
Laicus dixit. quod ipso obitus sui die raane sub ho- partu gravissinie bidunm vel triduum cum vitas pe- t.s pticrfiera.

rara icfeclionis ivit in cellani Fr. Felieis , invenit- riculo laborare, mortuo nuper Fr. Felice parlurire

rtsiiatm a 1"'' nianducanlein. Cunique ibi maneret ipse Fr. cceperit qiiare slatim acciirrerii ipse ad Confessa-
:

lieipara Felix, sustulit in coelum bracbia, eaqiie expandens riura Cappucinariini, videlicet Fr. Franciscum Ber-
cxpirat : dixitO: o! o! sletitque lioc modo ad tiia vel qiia- gomatera fonsaugiiiiieuin suurn, ibidem niorantem ;

tuor Miserere. Roganti aulein quid esset, le-pondit, rogavitque eum. ut sibi per gratiam donaret ali-
adesse Dominam uostrara cum omnibus Angelis, iin- quid de rebus Fratris nuper mnrtui, eo quod uxor
peravitque ut clanderet portam cellffi. Paulo autem sua ipsi esset valde devota. Hic vero respnndit aliud
post idein cuepit 1'acere altollens bracbia , dixitque non habere quam sudarioluni et funiculuin, qui cor.
Fr. Urbaiio ut abiret qui abiit et postea sub ves-
: : pus Fr. Felieis tetigerant quibus acceptis accessit
:

peram, hora vigesima tertia ipsius diei, transiit ab ad Conveiitum, inventumque ibi Fr. Humileui Ro-
hac vita, letatis sua; anno circiter septuagesirao se- manum nravit, ut eli.im de habitu daref pariiculaiu:
ciiniio. cum qiiibus omnibus doiiiura rediens. sudariolum
ttortuicaro -•* Mortui Fr. Felicis earo, mox tota mollis et capili parturieiitis iiiiposuit, luniculo corpus ejus
moiicscti, traetabiiis apparuit velut infantis, et nianuum arti- cinxit, etparticulam habilus filo inductam suspendit
culi brachiaque ductilia plane acsi vivus fuisset. de collo : niulier autem inlra unum Miserere, prae-
Sequenti aiilem die post Vespeias porlatum est .id terquam solebal, foetuni facileui enixaest.
ccclesiam corpus. ubi tantus luit virorum ac mulie-
ruin concursus, ut mira visu oiiinino res esset. Sta-
tim autem alque in conspectu fuit, cueperunt omnes
Mitji T. IV 27 \1T.I
; ;

210 VITA B. FELICIS CAPPUCINI.


forina modoque vivendi, et iiiterior virtus soli nota
sit Deo; ita ut quoruin, primum singularis videbatur
VITA perfectio eorum stramineus dcraum fuisse
ignis
intcllig:itur; alii veru vita,^ ut credehanlur cumrau-
Auctore Fr. MaUlna Salodiensi coajvo.
nis, in prngressu apparuerint singul:ires. Et boni
quidem Fralres panlafim cognoscuutur ab omnibus,
Ex Processihns ante mntum 1590 llaUce col-
roram
et habeiilur pro talibus : sed (]iiaiita eornni sit
lecUi. in V.odice MS. ('onveiitus liomani.
Deo perfectio a ncmine, donec indicare id
scitur
p]a:eat sua^ divina; Majestati. Uiius eorum Fr. Fe-
PKOLOGUS.
lix de Cantalicio e.xtitit quia sua in vita sie se
:
patcscit in

bonuni oinne et ges.-sit. ut cum Lonus esset et gratissimus Deo , a fr. Fclice
^_f innipotens Deus, a quo procedit
semperCappucinoruin Cdri- communi tamen norma non tantum recessent, ut
RrUgfone
onme clonum perfectuin,
ntt
suam eidem propierca ab aliis a'stimatus sit plus quam bomis
mo rafiorem
rf*
greg:itinnein fovit, et gralia singulari
exliibuit. Qiiapr..pler Fraler et probus Religiosus, qnales ceteri jiassim
vUo' forminn prxseiitiam protectionemque ,

creJuntur et Bestimantur sed finis illustris decla-


li.et aliquantiiin reniisso ac inoderato iUo lervure,
reducta. :

ravit, quanlum a principio placuerinl Deo niores


quo priini iliius fundatorps ardebant, ipsa se redu-
ipsius et vita sancta, cui fiiiem imposuit in festis
xerit ad qu.iradam discretiorem rormani reiigiu^e vIt
vendi, quse possit ab omiiibus commuiiiter observa-
sancli^sima; Peiitecustes, cum Roir.a,' celebraretur

ri; non tamen divina providentia subtraxit eidem geuerale Capitulum, concurrentibiis tot sanctitatis

spiritum perfectionis, aut integritatem observantiae ejus indicii^, ut coinra<ita fuerit Urbs universa,
Regui:iris,a PatriarchaFrancisCdpraj^criptteiquem- atqiie per totain Chrislianitalem in mnmento sparsa
admodum denionstravit iis niudis, qui maxinie ccn- clarissima illius fama.
venieluint isti suo progressui et liuiciira^senLi statui. 4 Eadem auteni sanctitas non deslnit indies pa- E
In principio siquidem, quando erant pauci, piuilsu- tere manifestius per miracula, qua; Deus interve- nnyncull^
iiiennbus ejus meritis continuo operatur neque clnracere
pra Fratruin Communitatein alj alto viitutein vita; :

incipiente,
nova claritas Didaci, recons a S. D. N. Sixto
tam austera? et exemplaris coram mundo, ut is uon S.

solum a bingulis et communiter bunum acciperet Papa V canonizati, off^uscat splendorem Fr. Felicis :

exemplum sed etiam horrore quodara sacro perler-


;
sed .-perare jubet, quod etiain ipse eodem ab Eccle-
rilus. etficaciter moveretur ad pu^nitentiain. Sed sia lionore sit glorificandu^ in terris ; cumprubatque,
ut dnralilis
wet cum proi;rediente tempnre neqiiiret Con^rcgi<tio iii Religione Franciscana numquam defeci^se aut

pcrseverare in rigore asperilalis tanta; ("pus enim observanliara Regukc aut sanctitatem. in illa enim
erat ad pcrpeluandum insttutura fabricare Loca, cuput atijue priiicipiura fuit, tamquain duodecira
recipere Fratres, suscipere mi)dum vivenui regula- slellis coronatum atque iliustratum primis illis ac

tum, sifut omnes sancla; Religioues fecerunt) ejus- fere innuinerabilibus suis Sanctis : quos intersplen-
modi lorniam sumpsii, qunp conjuncta cum vera et dent seiitem Martyres , ipseque S. Franciscus Pa-
pura observaiitia Regul^, possit servire Deo, u;difi- triarcha, et S. Antunius Patavinus. Aureo isti capiti ct couti-
sr- jiiinntp
care proximum, locum dare umni V(denti in e;i fa- conjunctum fuit ppctut^ ai-genteurn per S. Bonaven-
riein San-
cere pcemtentiam atque m bene cceptis perseveiare. turam, qui suis splendoribus religionem illustrans, cforuin in
2 ISunc ergo quaquaversum difiusa Congregatio, canonizitionem suam differri vnluit, dunec urlrr.tur Ordme
et guod olim
tnajori ctwi per o.nnes provincias spargit cummunicatiunem S. Bernardinus, tutque alii p''ifectissiini Reh'^iosi,
tnolii per earum gratiarum quas divinitus accepit et quod
,
: quot protulit Reformatio Observantium, vulf^o Zoc-
paucos.
principio tiperabatur per paucos iguitus carbuiies, colantiura dlcta lllotamen t^imporis intervallo quod
nunc moderaliori calurc et iuce accumniuduta nitir- mier tnnsiium S Biiuaveniuru: ejusque Canoniza-
mis pauperum Christianorum ocuiis, omni in loco tionem iluxit, non caruis^^e Religioiiem sj)Iendoribus
efficit per multitudinem Fratrum dum iis Servator ; Sanctorum probat S Lndovicus cum tot aliis san-
,

woster utitur veluli cuelestis medicus, et quulitati cii< Religinsis qui fluruerunt in Ordine.
salutaris pharmaci aptat illius quaiiiitaLem, ut .^utfi- 5 Porro S. Didacus qui circa tempora S Bernar-
ciat praistandai sanitati ;
perfectionem illam qux- dtnl ciaruit, primam Cnngi'egaiionem Patruiii Con- successive
tunc in paucis plerumque extriusecus apparebat, ventualium conjunxit cum tertia C;ippucinorum, ciiionizato-

divideudo in plures, qui interiiiri afiectu ill.tm exer- mediam indndens serundam Patrum Zoccolantiura,
cenles, priores illus vel a^quaat vel etiuin supfrant. differeado Canonizationem suam \m\ue ud hiec tem-
ISeque enim quia vas non usteiniil se bulliie iiiquie- pora, quibus principiuni habuit h.ot; uliima reforma-
tis el reciprucis saltibus, minus prupterea fervel iu tio, Cappiicinorum dicta, splendidi-^sima hominibus
tivnc qiiic- progressu : sed quia mcliisus liqii.ir tutus a;qhaliter sauctis, aj denique illustrata per B. Felicem qui ;

tlus /actentc
calefactus jam eflecum suum
est, quiete ajstuat. et factus gloriusus iii cadis. priu'- quain S. Didacns
psr muUos
quo secretius eo poleiitius operatur. Sed ueqLie Sanctorum Albo adscriberetur in lerris, conjiingit
pra^termittit Deus declaraie rnundo inlernum istum totam serieni Sanctorura temporis pra?cedentis cura
calorem per lucis splendidye clarilalem, qiuu est teinpore secuturo; ea fere ratinne, ut Sancti hi,
ipsius ardoris exlerior species enim illustrat
: j;im tamquam sacrffi tabula? una super aliam posita;,
corpus hujus Cungregationis mamfesta quorumdam dum non deslnit prius r]uafii seqn;itursecund;t,
priuia
Frulrum sanctitate, qui alioqui in victu communi conficiant Deo sacrum hoc Fraiici-cana; Religiouis
perparum difierre videbantur u ceteris; ut hisce tabHrnaculum, ubi suam ille maiiife>lat prieseniiam.
veluti majusculis litteri^ ornatura complenjentumque Quod quidem tabernaciilum siciiti sub pedibus ha- ,
ac veluti
addens scriptur^, tompositte ex ordinaria obser- bet pusitam lunara instabilis mundi; sic a Deo col- ttibei tutcu-
vantia aliorum Fratrum, duceat mundum salulis latura est intra snlein splendidaj sanctitatis, quo (uin Deo
facienllum :
scientiam , et Evangelica: viriutis alque Apostoiica; tutum umicitur. Unde omnia cade.stia lumina quaj ,

perfectionis forraam declaret. sanct;un Ecclesiam claram faciunt et s]dendentem,


3 Tales. cx qun Congregai io et Uefoimatio nnstra ipsum velut purvam sed honoratam partem illius
etiam iii suuiiihahuit prmcipium, fiierunl iii ea semper sunt- magni corporis, singulariter iilustrant, in capite, et
eommuni que etiam nunc, qui laiuen nnn facile dignufcuntur pedilius, totnque mediu; agnoscitnrque ab omnibus,
itla rila
ab ipsismet l''ratribus, mulio mimis a seculanbus. quod cunctai ex.ellentia^ spirituales, quibus ornatur
Sancfoi ha-
beri. Cum enim eommunis observantiu Cappurma non Ecclesia sancia, ilh sint communicuta; ;
quaudo
patiatur inter e.s magnum difierenliam in exteriori videiil ei nec stellas, nec lunam, nec solem deesse,
vel
. '

DECIMA OCTAVA MAJI. 9il


A vel in Pralatis t!im summis quam mediis , vel in ad illorum exemplum. Eum autera in flnem, inspi- D
Sanctis Martyfiljus , Confessorilius atqiie Virgini- rante Deo, decrevit fieri Cappucinus; credens quod • "athia
bus, v«l'iii Doctoribus aut Pradicatoribus , vpI in sub islo hibilii i-jusmodi abstinenliani et vil» aus- '""'"'*'
ullo denique hominum illustrium genere, qui possunt ritatem tenere posset.
per celestia luininaria ijenotari. 8 Hnc desirlerium sicut conversionis principium
qMOi tXCi- 6 Ceterum divijiK providpnti;p relinquenles, quid ei fuif, itasua nmni conversafione adhaesif, fai-iens q„iu Cap-
pitns Felix de F. Kelice velit in.posterum faccre siimamus ; illiim ducere tam asperam vilam quam suus habitus ittenmt ^a-
maxtme
prodcsf.
quod nobis in prffisentiaruin donavit. videlicet san- et religin ferre poterat et saepe jucunde admirando ""':
'""'"'*
ctam vitam et liujiis gloriosum finem, quae indicant intra se divinani providentiam quas cuin tali cngi- '
° '

ejus gloriam iii cceln, no.-qiie provocant ad gratias tatione et spe ad Cappucinns eum adduxerat, sole-
Dc" agcndas, et vitam iMiin virtute duiendam, quam bat dicere Fratribus Videte quid fecerit magnus :

liiiic viiiemns diviiia' Majestati tam arceplam esse. Deus, voleham ego numquam panem edere aut
Mnvent quidem ad huc cxempla Sanctorum omnium, bibpre vinum et fecit me dominum omnis panis ac
,

quiaadistiim finem inter homines fiipriint ci-llocati vini Rnraani, meqiie po ninistum semper jubet ince-
a Deo, et sfiipendis operibus comprobati : seil huic dere. Cuin ergn prnpnsitum haberet, ausieritatem
nostro seculo aptissimus stimulus e^t vita sancta tantam , ad exemplum istorum sanctorurn Patrum,
Fr. Felicis, quia a tot hominibiis fuit cognitus et iu Dei servitio observare, idenqiie fieri Cappiicinus
tractatus familiariter, occasione quod exercuit otficii vellet ; consilii causa aiidiit quemdam suiim germa- ^""* "'^
panem per Urbem quEerens, ut dicere possimus num consobrinum qui ab eo proposito abducere :
,,uj el^je-
quia Vrbi
omnes ciim eo ronversatos esse. Quotqiiot enim eum eum volens,.suggerebat aiios religiosos Orilines ma- rat.
notissimus
ttvHa per tot annos Romas, quffi veluti miindus ipsius gis coramodos, qiios ingredi posset, si)uidem om-
commious mundi est, de visii aut colloquio cognnverunt, tam nino decrevisset fieri Religiosus. Sed ipse amore
certam fidem et testimonium tam clarum dant de asperilatura accensus, nec alitim prae oculis vitae
^'
eo, ut dici possint omnes sibi ipsis esse nculati fes- scnpum hahens, consanguineo suo respondit : Volo E
tes quod singiilariter valet ad liomines in bnnum
.
isfuii serio agere, aut manum a ccepto abstinere. Ifa
movendos. Prteterea communis quam duxit vita, anim:itus discessit domo, sanctum suuin proposi-
quanrqiie haud improportionate ili>tinxit ab aliis, tum exequi desiderans. Qiio cognito consangiiinei
eodcm pntest conducere plurinium. Quamvis enim secuti eum sunt, et quocumque potueriint modo
Sancli illi, quorura excedenfia in vifje bumana; reducere ad se lentarunt : sed fnistra : quia Deus,
cursu opera efferuntur, in n^bis excitent virtutis qui ejiis ad
pectori insidebat, dedit lunien et vires
desidericm; abslerrent tamen potius quam alliciimt agnoscendam mundi fallaciam, et omne obslaculum
nostram fragilitafem dura ea desperat se imitatu-
, removendum.
ram. Sed ea sanctitas, quae exferius liabet conve- i) Erat ipse func annnrum circiter triirinfa
1 -
sole- _
Ftre frice-
: . ,

nientiam aliquam cum nostra paupertate, magnelis bat enim ipse dicere, quod in expiUitione IJrbis Ro- narim ad-
instar, qui solum ex propinquo trahit, ninvet magis. nianoe erat annorum duode'-im, anno autem mille- miiii pe-
''
Talis est aufcm vita Fr. Felicis, quam propterea simo 'jiiingentesimo quadragesimn terlio ad Religio-
describendam aggreiiiraur, ad Dei honorem et ipsius nem venit Prlmiim vero ivit ad Lncum Frrtrum
Beatigioriam. Cappucinorum livitalis-Ducalis, inventoque Guar-
diaiin simpliciler declaravit desiderium suum, hurai-

CAPUT I. literque ab eo petiit in Rellgionem admitti. Volebat


Guardianus ut bene comprehenderet viiain Cappu-
Felicis oriqo. irifjressiis in Ordiiiem, quiestn- cinorum rigidain et durain sed hoc ipsum magis :

risiiffirium et cvnvevsatio exemplaris in eo acccendebat animum novi militis Jesu Christi et ge-
ciim secitlaribus. nemsi sequacis S. Francisci. Ergo indiixit eura in

ecclesiam Guardianus, elque raonstravit Cruciflxum


Ex fancio \_jredi vix pofest, absqiie singulari providentia fa- prorsus cruentatum ac lividum, dicens; Ecce adide-
et Sancta ctum es.-e, ut sanclns liic vir nascerelur ex patre, scens quantum pro nobis passus sit Christus. Ad
,

naltis Fellx,
cui nnmen Sancfus deCaratlo; et matre, quie simi- hunc piiim aspeclum vivamque loquentis vocem,
litervorabalur Sancla; qoasi ex duobiis Sanctis . tam vehementer inlerius percussus fuit devntus Fe- F
UipfC/U
nomine. gigni deberet unus, reipsa Sanctus. Erant lix ut inox se plenum senserit aniorosa compun-
, ructfixi
autem Sanclus et Sancta. parenles Fr. Felicis, ex ctione, cujus indiclum manifestum dabant prorum- ino-ocfifm
ad lacni-
Canfalicio, Castello civitatis Diicalis, diojcesis ejus- pentes ubertim lacryma?, et effusus in quem erupit
'""'
dera civilatis; homines riislicani, conditionis hiimi- planctus. Idque aigunientura fuit .sancta- illius dis-

lis, sed tiinentes Deum, quales subinde inveniuntur positinnis, qu.-e erat in illius raundn cnrde puroque
in istn hiiniinura genere; viventes ut buni Christiani a peci-atis et mundanis arteetionibus; pneliidium
debent. cum ru.-tica simpliciiafe, in morem antiquo- autem futura' sanctitatis. ac noralnatim illius teneri-
rum sanctorumque P:ifri.irchariira. t^iiatiior illis tudinis. qiia deince|is plaiixit Domini nostri Passio-
rt riifliie filii fuere , terlio Feliris nomen iii baplismo obti^it, nem quod ei exercitlum postea familiarissimum
,

sed innocen- spatio orans in


qiioil ab eo semper rptenfum oraeii habet illius vita;, fuit. Porro cum sic bono temporis
ter educa/iis,
qua; finaliter eura in ccelo vere ac plene felii-em red- ecclesia mansisset, in domuin reduxit Guanlianus
didit. Hic secundum suorum natalium conditionem, adolescpntem; eumque Religioni idoneum judicans,

segregatus qiian- cuni epistola misit ad Provincialem Roraanae Pro-


ut rusticus. etiam Christiane vixit ;

tum poterat a conversatione communi et periculis vincia; : et cum liac ipse Romam venit, ubi tiinc

peccandi; fii'miler aufem creditur sanota? virgiiiita- Guardianiis eratFr. Bernardiuus .\steusis. Hic obla- Anticotim
qiieraadmodum ab tis Provlnciali litteris
declarafnqiie auimn suo el aiiiiioci-
tis florcm inviolatuin servasse
.
,

ablega-
aliis universiui peccatis per Dei gratiara alieiius petitione exposita, recepfiis ad Ordiiiem est. ^_^_
Caii.pania,
mansit. Prninde mirum non est, quod in anima fara tusque ad Novitlaliim Anticnlensera in
suh cura Fr. Bonif:ic;i de Anticolis etiam nunc
bene ilisposifa, accensura fuerit ilesidprium perfe- .

deceritit tirocinium aclurus. Ne aufera auiilteretur


ctionis CliristiauEe, quando die qiiadam legi audivit viveiitis,
txempln ss.
Patium. ^'itas saiictorum Patriiiii ; et quoil asperaiii eoriiin felixaugurlum sutc felicitatis es Dei voluntafe, ,

vi-
prater cnnsuefum mndum relictum ei fuit iiomen
vere : ptEiiilenliam .
qiii ])aui'is fructihus leguininibusque ,

suslentabant vitam, aquara solam bibentes, resolve- Felicis : itaque diclusest seuiper Fr. Felix: qui po-
rit etiam ipse sequi, atque a pane et viuo alistiuere sito tura bene lu seculari vita fundamento futurae
felicifafis
1 ; :

212 VITA B. FELICIS CAPPUCINI.

felicitatis, studuit ei ina;dificare altius altiusque, per nimiam familiaritatem se daret in prsedara secu-
larihiis, vel diminueret religiositateni raorum
suo-
A. H4THI\ donec ad culmen felicilatis ipsius pervenit.
SiLODlEN. rum, autteniporis aliquid inutiliter consuraerel, vel
in ipsa
10 Bononovitioatque tironi Jesu Cliri^ti
Ex m, ir-
quidpiam omitteret pertinens ad quicsturaj ofticium,
prob.itioue gravis accidit tentatio. quac periclitari
quo minus dehitn lempore cuin ordinaria provisione
Moji obstanlc eura fecit ne possit in suscopto certauiine perseve-
ad conventum reverteretur. Amhulat corpore per
qiia labora- rare; febris videlicet permolesta, quaj eo Ulum ad-
plateas, et spiritu reductus uianebat iu solitudine
duxit, nl Fratres dubitarent, an eum non
vtt febre, deberent ;

a se diniittere, veliili vihe ipst.rum cnnmumi inep- intrahat donius oraniura, et numquam egrediebatur
de cordis sui secreto loquebatur cum cunctis, et
luni. Sed robur spiritus infirmitati corporali pneva- :

luit. Cum enim sanus perquam huuiilem, devotum,


attentissimus erat ad interna cuin Deo colloquia nemini tngra- :

oljedientem, ferventem ac laboriosum. perfectumque oinnihus eral, et seipsum perfectissirae possidebat; taiit tpstmet
uttlt.
obstrvatorem omnium sibi injuncorum se exhibuis- omnibus araabilis. complacens universis.cura singu-
sct: in ipsa quoqiie infirmilale sic Fratribus faciebat lis tamen reservatus adeoque bene componebat
:

satis, ut numquain decretum furmare potuerint pri-


asperitatcm cum dtdcedine inoruin, ut uhique diffun-

vandi vel seipsos t.im bono novitio. vel ipsum eo deret clirum spleiiilorera Chrisliiinaj simplicitiitis :

relicioso .statu, quo se reddebat dignissimum sua eodemque moito cnnversans colloquensqiie cura ma-
sancta conversatione ac vita. Suo ergo terapore ad gnis ac parvis, cum Ciirdinalibus ac paiiperihus inu-

Professionem receptus est quodque irapedimento ei :


lierculis, satisfaciehat singnlis, et o:nnesaiditiealns

fuisae videbatiir, profuit aJ pr.ihationem cum eum :


alque consolatos relinquebat. Ergo, quod vere adrai-
Fratres utrimque experti e.-sent, sanuin et infir- rationo est dignum, collegit et portavit pretiosum
muin: itaque conslaret, qualiter utroque in statu thesaurnm in vase fictili, sicut loquilur Paulus, id
portaturus foret Reli^ionis jugum. Robur corporis, e.st terreno corpore, tali ratione, ut neque splcndo-
ad piofessio-
lalioribuj innutriti; devotio spiritus. in qiia hrevi rera viriutis obfuscaritapparentiEe exterioris vilitas, K
npffl recijiititr

tempore multura profecerat; irreprehcnsibilis exem- nec huic iste officeret essetqiie in orulis Dei ma-
: occaltans
sanctttatcm,
plaritas morum, juncta cuin ejus antiqua et rusti- gnus Sanctus, et in conspectu hominura communis
cana simplicitate; occasionem dederunt Superiori- Religiosus atque onlinarius Frater, cum tanta vir-
Romam bus eum niodicn post emissaraPrufessionem teinpore tus absconderetur sub cortice tnoruin impolitoruin.
mirtitiir ait
traducendi Roinain. ubi officio fungeretur quKStur» Pnteslque dubitari. utriim iltffi -ile magis fuerit in
guxstvram.
panis ac vini. Ac primum quidera datiis est socius tam humili vulgarique exteriusvivendi modo perse-
qna"Stnri Fr. An^elo de Colle discipuli, vitie sanctae verare. qiiam acquirere tafii nohilem tamqiie insi-
viro. Eoqtie mortuo ipsi successit; per annos qna- gnem excellentiam Angelica^ perfectionis ; f iris ap-
quoii munus
totis 40 annis. draginta , id est usi|ue ad ranrfem per.-everans in parere simplicem, et intus esse sanctutn ; perfectum
'

ibi exerctill. miinere isto ; iiltimis scilicet vil:e annis, qnantum interius evadere, et Ibris non videri.
poter:it facere. faciens. Iiodie Roma, gaudetque conver-
13 Obstupescit
satam secum homine tam sancto dolens qnod non (jax eo morluo
1 Rara profecto et insolita res, quod tam diu- ;

per mtracula
tiirno tempore ita recte cnm Fratribus et seiiulari- cognnverit esse tam sanctum, quemadmodum nunc
tnnolutt
bus se gesserit, ut Superiore- niillam unquam ha- eum Deus operibus miraculosis declarat et modo :

huerint occasionera euni inde dimittendi : quia intelligens eum ttinc revera sanctum fuisse, eviden-
sanclitatitam dextereprudentiam junxerat. utneque ti ratiocinio concludit, tanto raajorera fuisse sancti-
propter defectuiii .-piritus, neque pro|)ter indiscre- tatem illius, qiianto videhatur rainus: summus enim
tam iiut repreliensibilem conversationem iinquara pprfectionis gradus est perreciionem abscondere ;

meruerittali otficio privari: qiioil aFraIrib'is magni gloriosum esse. et vilera se ostendere et ideo Ju- :

judicii mMgnieqiie in Religione experientiffi censetur dseis de Ghristo dixit Jnannes, Medius vestrum stetit
admirabile, majorisque raomenti quain possit festi- quem vos nescitis ; et post ejiis mortem confessus
mare, is, quinesoitquara sit difiicilecoiiversari cura e.-tCenturin, Vere filius Dei erat homn i-te. Tali-
omnibus et conservare seipsum. Magnura eniravero ter conversando exercuit caritativum istud officium
est medio in raundo vitam soliiariam diicere; et pro- quierendi p:vnem Fratrihus, iit prodesset dupliciter
miscue tractanlem ciim omnibus spirituni recolle- Fratribus quidem, humiliter et aflecluose ipsis pro-
clum, in nullo distractuin, sed Dtn semperjunctura spiciens, sibique in heneficium reputans qund iis
^ retinere id est mel sugere, iion exflin'ibus, sed ex
; posset servire ; secularibus vero perexcmplum vir-
f rteiiiibus ohjectis, qiiotidie per Roinanara urbem sancta mor.ita et fervenles preces. pnrrigendo
tutis,
absqiic ullo
aiii sjuritus
se ofiereiitibus sancto viro. Ex bis eniin nmnibus panem vitfe et escam animahtis enrum: utroqiie au- ct llbentissime
laborem titttin
iletrimcuto. sumeb.it occa-innem actuum virtuosortira, puta cog- tera caritatis actu lucrahatur sibi ip-i regnum Dei,
suslinel.
noscendi periciila secularis vitje niiseriasque huma- et panem qui inanducatur in coelo unde lantiis ex- :

nas, hctandi quod ah iis esset perDei raisericordiam titit animarum fructiis ab eo relatus, ut multns ma-
liberalus, gratias eidem agendi pro tali insecollato gnosque praedicatores hoc su|ieraverit. Cogebat
iu
heneficio, compatiendi iniseris peccat^rihus hnmini. euin niultitudo Fratruin omni de egredi cnnventu,
busqiieafliictis,orandipro lantoimpensiiis quanto iis praeterquara festis dlebus, imo iit plur-imum bis de
eorum necessitates crgnosceliat distinctius, cum ca- die ad istum lahorem procedebat tain lihenter ta- :

ritate adinonendi quos vi.lebat ad prava opera forri, mcn id faciebat, ut dicere soleret. Ego non siim
cnnsiilHndi horlanilique;id beneagnndum qunsegere Frater, sed maneo apiid Fr.ilres, et suni juraentum
stimnlo deprehendehat, consohindi afllietos, ot qui- Fralrum lantumque exuitabiit hiimili isto opere,
:

busque innpiara patieiitihus qua melius poterat ra- ut si aliquandoex alia causadebebat ire per Urlem,
tione succurreiiili adeo ut munus qiiod aliis adduoit
: noilet procedereabsque manticain iiuineris; credens
periculum relaxiindi spiritus, ipsi esset incitaraen- neutiquara se decere ut veniret in conspectum ho-
luin f,-rvoris, fecerilqiie Deo ex vili m.iteria pretin- minum absqiie sigiio ahjecli sui ministerii.
sum tahernacuhim, et ex colcribus alias fuidis spe- 14 Numqiiam de nimietate i:iboris ipierebatur.
ciosain picturam. nec uiiquara videbalur fatigatus serviemlo et labo-
12 Tanta autem sanclitas non faciebat ut asperi- rando ad commodiim alienum uullain sensus cu- :
ej sota carl-
Svb ertrrna tate morum qiiemqnam oflenderet; quamvis natura jusquain voiuptatem, uti fieri solet, caiitabat egre- tale ;

rusllcttutts
sua. ipsaqiie humilitate nalaiium et vite in seculo diendn fnras : sed mera caritas sanclaque obedlcn.
opiiarcnlia.
aclae, niliil haheret curiahlalis aut politioris appa- tia eum iliucagebant: eti.leo in tam periculnsoolficio
rentis. Neque zeUis juvandiproximos impellebeU ut servavit eura Deu-^ ah ornni discrimine et liberavita
nialo
. :

DFXIMA OCTAVA MAJI. 21.3

malo. Non circuibat ciiriosius per plateas, ciim nul- liaud facileooncessisseut,iit daret eleemos^mas qiiasi n
lo amicitiam faniiliaritatemque neclebat, quo sen^iu.s ordinarias : fantani in eo contidentiam habebant A. U.TitU.
S LUDt£S.
oblect.iretur : sed quof|uo versiim iret, cuicuinfjue Pra?lati, et t.tlis erat volunt.ts Dei, ipsi» inspirantis
t\ iis. ir.

suam e.^thiberet praisenliam, sola ail iil .stiuiulabatur iit hanc ei quod deinde etiam srd non nisi
licentiam darent : id

dileclione Cltrisliiina qua coniplectebatur omnes, ut cnnfirraatum fuit miraculis quibusdam. in simili ca- cum licentia
Supfrioium
ex omniI)us eliceret fructum salutis, et beneHciiiin ritatis actu ]iatratis. Hoc autem est clarum fesfiino-

tamipsis quain Fratribiis. Ibi frequdntior erat, iinde nium qiiod nulln inordinato afie.-tu aut propri» vo-
irajnrem i-e fructum relaturiim sperabat ibi copio- : luntatis motu eo inducebatur, sed expiiradilectionis
siussparfjebat semen suorum sanctorumraoiiitorum, ver* compassione. quie fuit ejiis siiigiilaris virtus,
ulii liiiinum magis dispositain reperiebat; non tamen quie tara acceptum Deo et bominibus fecit. Neque
piii monUa
adhlbire oniitfel>at quiii ubique jaceret. Devotio, qua ijisi af- hic sistebat ejus caritas, quia etiara personis diviti-
sotilus. ficiciiantur niult,;i' principales matronEe, dah;it ei op- bus qiiando'|iie jianera offerebat, dicens, Visne pa-
portuiiitatem tai-iendi ipsis quandoque reli^MOsamet nem unuin?et illai ex devotione recipiebant;quidam
humilem nxhortatinnem, illa-que .'tiinulaiidi magis vero qui ex respectu hiimano recusaverat, quando
ad virlutem. .Aliquando l.iudab;it unini illarum, di- postea revelata fuit sanctitas caritativi Fratris, ue-
cebaique aliis quod nondum Deo corsiium tr,ididis- hementer doluit.

sent sicut illa : cumque ejiis verlia procederent de


forn;ice pectoris nocfiirna oralione acren.-i, calefa- C\PUT II.

ciebant audientes; et rudis eaproferendi modus pro


condimentoiifdem erat, utmeliiis saperent persua- De conversaliove cuin Fralvibus, exemplari
derenfque ^e vere ex Deo procedere. vila, et unimi imritale.
15 Argumento sint, '|iiaidixit in studio ciijusdam
Advocati, et biblioihecaD. Andreffi Martini neo|.hy- \ ir Dei, abeodera Deo inomnisuaactione directus,
E
ti, qiii pr<edicabat Judsis. Cum eniiu per illius ca- quanieratjubentenecessitateetcaritatelargusincon-
Ciim Fratri-
merain circuiret, in qua erat m.igna copia librorum ver.-atione cura seciilaribus, t.im erat perreligiosara li'is discrete

et simul iinago Crucifixi, dixit Doctori, Vules? Do- cautelam parcus iu conversatione cuin Fratrihus; quia rants.

mine D'ictor, oinnes isti libri sunt facti ad hunc in- sinullacausaurgenspremebat,manebat quampluri-
telligendum, Crnciflxum demonstrans. Alteri vero mumpoterat ab iissequesfratus, nequeunquaiu cum
similiter Cruciti!i.um osteiiden<, inquif : Ista estvere ipsislongamiscebatcollnquia. Atquein hocitaconjun-

lex Dei abbreviata. Tales autcm sententiote. quas gebat siniplicitati priidentiam, ut neque iuoccasioni-
et devofas apte miscebat cum res ferret, signum erant; interio- bus mon-traret se Fratres declinare, neqiie pereo-
canliitliculas,
ris luiiiiiiis et flimniie in ejus corde ardentis ; quo'1 rum coiiversatijnem sineretsihi subripi terapus. aut
etiim demonstrabant cantiuncului iUae simpli(;es, in se ad inutilem serraonem pertrahi. Dicebat seroper

oratione coinpositae et a Spiritu sancto ipsi dietatae, quoties occiirrebat eis, Deo gratias. Siinferr.)gaba- nOH nisi utilla

qiias cuivis se ri^quicenti re.:'i(abitcaut;ibatve, qnem- tur, consuefasibi simpliritate respondebat, slatini- toquitur

aduioiliim ferit usqiie ad flnem vit.Te ; secutusin hoc que ad sua se recipiebat. Si causa eratut subsisteret
spirifum S. Francisci, qui et ipse cuineju-modi can - aliquaiitiim,non nisi a.dificaliva verba proferebat:
tionilius multa insignia opera et fructiiin rair.ibilem eiatque tam circumspectus in oinnibus, ut neino iii-
fecit. Erant cantiuiiculae i-t;e breve.* qiiidem, sed veniaturqui meininerit ab eo unqinm verbura otio-
plenuBspiritii, quemadmoduai hyec; Jesu, Jesu, Je-u, suin audivisse.Numipiamdifebataliqui.l in propriam

accipe cor meiiin nec milii reidas ampiius. In nati- laudem, sed scutper se hurailiabat contemuebatque.
vitate Dorainse nostrie dicebat Hodie in hac terra : Si ab aliquo pr.Tedicat.)re ant viro docto invitabatur
nata est uua rosul.i, Maria virguncula, niater Dei. ad coUoqiiium, proponebat eiqii.estiones utilesatque
In Nalivitate Domiiii caneliat, Hodie natiis est ma- devotioni su;b subservientes, prcesertim circa Hvm-
gnus illeDi'niina'or,magp.usImper;Uor,Jesus nnster nos, Antiphonas et Versiculns diviiii Officii, qitibus
Infaus hidie deinde juvabatur in siiis oratinnibus et meditalioni-
Doniinator factus nunc est parvulus :

est natiim Verbuni isiud increatuni, videj;iret fceno bus. Vicissira exliort;ibi\tur eos ut pr.vdicarent cura
aut Aiitii'lio-
fervore, redarguehatque si curiosa sectibanfur: ro
nas tr OfPcin straium, dulcis jam infantulus. Recitaliat etiain
C quasdam gabat etiam aliquando ut prsdicarent, pnesertim
.\ntiplioiKis aut versiculosexdiviu') Officio
hanc Salvatorem seculorum, ipsum quando oontiiigebaf aliquem ex iiinjoribus Romam
et singulariter ;

venire per dei.-ursum anni. Apparebafque seinper in


Regem Angelorum, sola Virgo
lactabat ubere de
coelo pleno : et ejusmcjdi devotiones docebat alios, eo vivuin et acfu.aledesideriuin salutis alieniE. unde
fiehat ut sermonisejus omnis fani niaieria
quammo-
itaque prudentor laiidabat Deum, aidificahat pni.xi-

mum, seipsunJiiimiliabat, factus velut siraplex pue- dus iitilis plurirauin esset.
Quisquis enim dixisset, 18 Nou taniense ingerebat in alicuiuscoll.iquium,
rulus etiain in senectute.
solitarius. sed absque ct intfr eos
Eia, Fr. Felix. cantionem unain ; ipse cuin piierili et quantuni poterat raaneh;it
cominunts
singularifafe efiani iu hoc ipso solitudinis studio ;

simplicitate statim aliiiu im canebat, ac siepissime nitcri stuiet ;

ita iitiUiidqiiiilem neniini grave aut


damni.sum es-
illara sibi familiarissimiio, Jesu, Jesu, Jesu, aciipe
sicuti illiiis quo-
set, ipsi vero privatim pr"ficuum :

cor meiim nec mihi reddasamplius; taniquam verba,


qiie cura ip.sis convers.itio erat cita proprium ejus
quae procedcbant de cord.^, iutenus assidue iu Chri-
damnum. qui contra nialignuiu arraatus sempererat
sfum intento.uuiceqiiecupienle setotuin illi .ac plene
et a
pecu-
sinistris. .^.tqne liaic fuit illius
tradere ;Christus ipsiim semper liabeiet pe-
ita ut
a dexferis
excellentia. quod duceret vitam vere sanctam
perpetuam etardeutissimiim li.iris
nesse, pera'teiitioiiem
Fratrura et secula-iura qu idque e;iia ap-
in incdio ;
amorem
parentia vulgari ef oommuni lam dextereohlegeret,
16 Inveniens aliqu indo personas aut fimiliis tri-
ut licet haberent erga illuin oronem devotinueiii pos-
Egeiitibiis
bulatas, eas siugiilariter visitabat. ei.-.que ulira con-
muttis succin-
itoriaverha pre,.e.sque porrigebatauxiliuin, quale sibilem, a.stimantes eum bonuraesseR.'ligio-um:ne-
rll,
sol
subliiuita-
suus stafus permittebat: quod si incideret iu viduani rao tamen siispicabalur iii en fanlamvitie
et nunc con-
gravatam liberis et indigentem, teni, quaniam postea animadvertenint,
aliquam p;iiiperein,
oranes seagnoscere. Modus ejusageiidi tam
fitentur
vel siiniles persoiias caltinitosas, portabateisaliquid
numquam visus sit irasci, quaravis
provisiuii(.'ul.e, qua susteiitareutur, ciiiit sancta fa-
eral placidus, ut
ei non defuerint occasiones ;
quippe cui agendum
men ohedientia, quie ouiuia ejus opera condiebat.
honiinum genere, ef qui suhinde
Concedebatur autein ei a Superioribus, qiind alteri esset cun, quolihet
verbis
214 VITA B. FELICIS CAPPUCINI.
verbis asppris modisque injiiriosis provocabalur ad batur devotis personls, ut passionis DominlcEe recor- D
A. MVTIin iram. Inio s-i erat (iTensiis ab aliquo, Imic se blaii- darentur quod non parum profuit multis animahus,
:

lUorein mon-^trabat, .<ompor intentiis exercemliE in quje etiam nuuc crucnlas i^tas vnlde carus habent.
EX IIS. IT.
omni occasione virtuti, et tanien occultand.x. Atque hinc appnret, omne propositnm et exercitium
19 Porr-i sicutriim .••anrta et ingeniosa simplici- hujus sancti Rcligiosi eo tetendisse ut prodesset
tate corrigebat seculares, ita etiam a Fntiibus im- aliis, intelligens ad hoc se vocatum in statura reli-
vtda modfste
reprchendif: pendebat fralernam corroptionem, quanib) i-pus erat, giosum ut :^crviret Fratribus et secularesKdifi<-aret.
niaxime in iis \ux salutem communem ctnfeine- Quemadmodum autem natnra iis partibus aut spe-
bant. Itaque cura discreto zelo per>Iringebat prnedi- ciebus niajorem pra^bet vigorem, qu;i; destinantur
cat"res curiosos et vano!;, nec poler.it tolerare Fra- operibus ii.boris valorisque majoris. sic etiam natu-
tres, in quorum vestitu inces^uque ciinositas aut ra? auctor Deus et gratiurum laigitor. majorem vir-
vanit.-is elucebat, pptissimum si talfs essent, qiii tutem iis qui nobilinribus actibus a sua providontia
qufinim vir-
aliis debebant servire pro nnrma et exeinplo. Quare depiitantur ; et qiiules eos vnlt esse in operandn, lus cliam
si aliqiiis prEedicatorum ci cstendebatur morum mi- taies facit divinitus adjuvando et nntecedenter dis- iniraculis
pr<>f>atur.
Hus exemplarium, ufebatur illo dicto Fr. ./Egidii, ponendo, dans eis graiium operibus faciendis pro-
Bo, bo, bo : assai dico, e poco fo, id est, satis dleo portionatara. Cum ergo Majfstas diviiia elegisset
et pa''um facio. Tamen ut erat erga omnes humilis, destinassetque Fr. Felicem ad opera fralerna? cari-
ita Siiperiores tractabat cum omni reverentia, .>^ed tatis, dedit ei etiain et gratiosum instin-
^pintum
admiscebat innatam suam beneque reguluf am rustici- ctura ut ea excellenter exeqneretur cui obspquens : *

tafera. Araabatobedieniiam, quemadini.diim sub loco et obedtens, gloriose adimplevit divinain volunta-

dicetur tantumque eam zehibatur, ut satis h.ibens


;
tem, juvandos proximos et sibi ipsi arquirendo
vel solam intentionem Pra-Iuti nosse, eamconliimn, ina^stim.-ibilesctTeli thesanros, etiam per illas actio-

quam nptime poterat, eKequeretur Itaque per illam n( s, qua' minutulas videbautur inomentique exigui,
H rogulabat totam vitam .'•uam, ut per ejusdeni obser- qualis eratfabricutio dictarum crncularum, quas p;
obedienHx vaiiliam exactam sati-^faieret omnibus, se vero Deus non paucis miraculisposlea dignatus est appro-
studef.
egregie exerceretin virtntibusaliisuniversis. Qnam- bare. Uude pofsemus ctdligere quam accepta ipsi
vis aiitem obedientia ipsiuh non proticiscebatur ex fuerint labnriusa opera sui caritativi officii, a^e-
respectibns quibnsdam bumanis, ad benevolentiara ctusque amoris, qiiibus studebat mundo et mlseris

Praelatorum cnptnndain aut ilesteriiatis laudem in secularibus ferreremedia et beneficia salufariaipso-


exequendis m:indatis, sed espuro zelo sati^facieiidi, rum aiilinabns.
r*eo et Regulce quemadmodum soleniii voto in sua 22 Noluit porro Dens, auctor et fautor Refor-
Professinne pollicitus fiierat ; niliilominn^^. rem di- matiuuis Cappucin;e, ut qui nostris hisce tempnri-
^.fiJ^fJl^fgcl^
rigente Deo. carus Pradutis erat et subditi-^.omnes- bus ex seculo ad Iianc Religi^nem transirent,
que actiones illius optimu ordiue ac mensura proce- legentes audiente>que austerilalem vitEeet perfectura
debant ; ac tota vita compositaerat cum qiiiete, cum obsHrvantiain primorum istorumPatrnm,quibususus
pace, cura sanctitate, et cum clarisslmo rebgiosi esttamquam petris tundameiiialibus hiijus divini

exempli splendore. a?dificii, dolere possent, quod modo non videanttan-

20 Non est autera mirum si actiones. quae tunc tum rigorera providitenim eis horaines sanctos et
:

vidpbantur communes, nunc declarentur a Deo et perfectos Regula; observutores.quos possent, si vel-

hiwnlitatcm cognoscantur a mundo fuisse singubires, et in sum- ad perfeclionem contendere, sancte imi'ari. Et
leiit
tt
exerctt. mo perfertionis gradu illustres quippe ex virtute : ad coraraodiorem aedificationem novorum istoruin
factre, a vera et magna prudenlia comraensurata, servorum suorum.proponiteisexempla virorumtalis
et prnfectx ex radice cordis pleni ardeuti caritate. perfectionis, quam po^sent asseqni imitaiido ; ^imul
Ideoque non tollens. sed nutriens asperuin ac ru- et demonstrtit, vitara Chrislianain, cuni inferno af-
dem corticem ru^ticance conversationis suae, seque fectu conjunctara, sufficere acquirendafi perfectioni.
ac varietatem odoratorura flurnm. frondium amix- Patuit lioc evidenterin felici homlne isto F. Felice F :

naruui et suavium fructuum; ornabat vitam suara quem utsciretiirDeus pusuissevelut lucernam super simul et
expmplis, verbis, alque actionibns plane sanctis. candelabrum.videndamabomnibiis;posuitrumRomae c"""'""*»
'""'
C Hnmilitas tanipu ipsius et reverentiaerga Superio- in officio qua storis ubi si quisquam alins, videri et
: "
'
*

res non er.U impedimento, quo minus, quando sic cognosci debuit prae aliis omnibus ipse. Quia neque
judicabat expedire, eo^deni submisse pariteratque Generale:', nequeProvincIalPS. neque Guardiani, ne-
zelose corriperet qnia in eo tam bene componeban-
: quePrredicatores aut Lecti.res. mulfoque niinus alii
tur virtutes omnes, nt una alieri non obessel; sed Fratres, tam universim debebant e,-se spectaculuin
muluo sese adjuvantes, invicem sibi fulcimento es- religioni et mundo, qnam fuit simplex iste Frater-
sent et ornampnto ; suavifei-que et hirmonico con- culus tjuia illorum officium non permittebat, vel ut
:

pr.ictpue in cordes, resonabantca?lestecanticumIaudisethonoris tara diu manerent iino in loco, vel ut tan-
mnnendis Su- divini. Huniilis ergo cnra esset, operaretunjue hu- tum conversarentur cum omni genere horainum,
perioribtis.
militer, assnrgebat ad aclum generosie carit:itis, in sicut ipse debuit de jure facere. et reipsa fecit. Quod
corripiendisetiam Superioribus : sed hoc faclurus, autem eum doderit Deus pro norma perreita-obser-
secrelo accedebat illos. dicebatque subridens Volo ; vantiiE. de*-larat modus quo ille Regulara perfecte
tibi correptionem unamfacere. Hoc autem sicut ab tenuit qui cura esset conformis S. Francisco, non
:

eo fiebat simpiiciter, ita simpliciter excipiebatur, tameii diffnrmis erut ab iis Frafribus quibuscum
tamquam a vera carilate profectnm. quEe numqunm viveb it factusque Rcgula; custos exactus. in com-
:

otiosa est ; fructificabatque in audienlibiis, et erant muui nou recedebat ali aliis. Siquidem iisus non est
tamquum folia co-Iestis arboris ad sanita-
verba ejus a.-periLatibus primorura Patrum, non minns tamen
tem pentium. quam ipsi, auL melius qnam ipsi, Regulam obser-
yi Quod sibi a quaesturee laboribus supererat vavit.
temporis expendebat ulilissime, et ut plurimum oc- 23 Requirit ba^c (sicut in«a habetur expressum)
ni/iil sihi ipsi
Vacuo tempore cupabat orationibus ac contemplationibus sanctis : ut siiper omnia atlendaturad spirilum orationis, et
Cruculos indulget.
raomenta autem hnrarum minus aptarnm exercitiis desiderent Fratres habere spirituin Domini et suam
ligneat facit :
mentalibiis in ecclesia obeundis, solicile colligens; sanctam operalionein. Hoc ut faceret Kr. Felix non
cum aliud non liabebat quod ageret, impendebat requisivit loca solitaria, non obttitit ullatenus obe-
Cruculis ex simplici ligno rabricandis, quas elargie- dientiae jubenti raanere Romse in officio tam actuo-
so ;
:

DEOIMA OCTAVA MAJl. 315


A so noverat se conversauflo cumhominibusjungere
;
dura sed quasitracti a coramuni ordine Religionia,
:
b
Deo. Desideravit spirituni Domini et saiictam pjus et a raMdtistricto vlvendiintra terrainos reguiarium A MtTillV
cperationem, orando somper puro corde. Spiritus pra.*reptorum, inconsiderale auferuntur cum exiguo S\U>D1K"I.

Domiiii operatioiie sim optime repur^avit aiiirnura E\ 11« IT.


desiderio per['.ctionis. n.odicaqueal;(-ntione ut omni
ipsius ab omni inordinalo affectu, uti t-^statur ex- liora evadaiit acceptiores Deo unde fit ut eorum •

lernaejus vila. Eteniiii si aliquem sui ipsiits arao- animus scraper nianeat obnoxius passionibiis impu-
!'em velalterius rei niiindanie h.-ibuisset., non potuis- ris, et mille inoi-dinatisa/reclibus inquinentur. Haec
inter medias :.et manens inraedio niundo eiilem nonadlia!re.scere. autera res duo raala secum portat, unum quod etiam
relaxationls Si sibi cumplacmsvet in ;imicitiis, favoribus. fami- exferius sintimperfecli, quia non potest contduii-
occoiloncs, liaritatibu> aut lionoribiis, dedisset in tamfreqiienti nata radix non germinare vitiosos inquinatosque ef-
oci-asione pabulum aliquud desideriis inordmatis, fectUb: et moilicum illud boni quod faeiunt. quia
qua! nutrita ad men^am tam opiparam quam est li- prociMlitex corde immundoel fiigiJo. nonestmagui
bertis eumli per totam urbem Homanam, veliemen valoris apud Deuiii. Eienira peccata venialia i-etar-
tei- crevi^sent; crescentia autem produxissent suos dant gratiam, et mat,'no ei sunt impedimonio ne
consuetos trff(!ctu>, qui necessario agniti fuissent a crescat : atqiie ita rora ineat istiusm.^di qui ^unt, in
mundo aReligione; agniti vero fecissent ipsum
et certa quadam profuiiditate exigni spiritus ; neque
inde amoveri. Aurum qnod minnitur in igne, nec- unquaintara intraquara extra perveiiiunt ad plenuni
dum plene pargatura esi,. sed adliuc aliqitid raixtura; candorein sanctitatis sed eadendo in culpas venia-
:

continet; cum non rainuitur amplius, tunc


i^utera les, ea^que confitendn, ac riirsus semper in ip>as
puriim perfeclunique ccnsetiir. Quandoquidein ergo recidendo, pra^ter quas in.pnrus eorum oculus
aVr.iA
bonus hic religinsus iii igne conversationis niundana; noncognoscitnecconfitelur, con.sumunlvitain suam,
nullftin fei-it jacturam, constat quia perfectus erat, purgationem sui reservantes expiatnrio igni, quos
pl.meque depui'a[us, atque a spiritu Domini per ejus
E
flamma sancta ardentis spiritus non repurgavit in
operationem sanctificatus interius- hac vita.
24 Grande non est collectura in cella vivere 2G Verura Fr. Felix, qui jam inde a principio cum stmplla
compDsite, neque prorumpere in actus niuresque adhucraanens in seculo habuit animi puritatem, me- rustuaie,
iiiordinatus ; i|uia interni afTectus. quantumvis dii- diante sua rui-ali simplicitate etfuga diligenti occa-
soluti, deficiente oi*casione se foris non produnt :
sionum ; receptus ad Religioiiem, attendit ^emper
sed vivere cura Jobo inter medios peccatores, cum sibi, auxitque puiitatera illam, et candidiorem etife-
Ezeciiiele in medin scorpionum, cuin Jeremia intra cit. Sancta autem rusticitas. quam seniper conser-
Jeriisalem Deo rebellem, eoruraque fa^cc non inqui- vavjt, duo cominoda ei attuiit, videlicet, facultatem
nari, nec mfarinari poUenla, hominis vere saucti fugiendi poricula oi-casionesque relaxationis, etabs-
est. Vas quod simulcum aqua niunda in fundo habet conJendi intrase verum spiritum perfectionis. Qiiia
guod mngnam immuiidilia^ et si-rdes, si non ninvcatur, solum li- communiter cri'debatur vita illa abstracta, non mi-
cordis pnrita- quorem limpidum superne videmium pra;bel, subtus nus ab agrcsti ingenio, quani a sanclitate procedere
tem Intticat,
absconditiim tenensquod impurum est sed concus- :
et qiiod in alio iestimatuin fuisselmagn;e virtulis si-
sura, turbatur totum. Verura quandn nulla fiex sub- gniim, in eo vix amplius apparebat quam natui'ale.
est, seJ sohm aquapuraac claracontinetur in vase Ast Deiis tandem, assumeretur in esem-
ut a nobis
quanlumruraque concu^.seris, nil turbiduin appare- plum^ miraculis deinonslravil, quod ha>c ejus vitae
bit, sed claru ac lirapida maiiebunt orania. Hocergo ratio, non a natura, sed a gratia esset quod etiam :

"'"
iuJicium est, quod qui> totiis purus sit habeatque absque miracuhs intellieere posset is, qui omnes vi- ^* 7»'°
\
^ ' . . mia nus San- .

animuin iiilus purgatuni fuiiduraque intimum sancti- ,

tie ab eo ductiepartesinter secumponeret. Inveniens p^,^„j laiuit.


ficatum Ideraque argumentura est nobis de vera enim illum in orani actione sua seraper et absque
sanctitate [•'. l-elicisperfectaipieoh^ervantiaR^^gnla?, defectu. sicut itneatusfuit necessariuconrludet,non
;

quod in ra.ixiina concu>sione, qu;e pobset alicui Ro- naturara, sed grattain ducem ei fuisse. Sane si non
ligioso ratinne officii obvenire, coiitinuaque commo- habuisset Felixspiritura Dumini, etaniuium seinper
tione, seniper et ubique prifi se tuleril eumdem can- in eodem ^um puritate curuis adoranJo occupatum ;

durem.religiositateinactionum, puiititera verl'orum nuii potuisset inomni casu, tatn pra^sens sibisemper ,.
exeniplaritatcm conversationis. ardorem caritatis, exlitisse, tain re^ervatus, tam iinmaculalus: nulla
decorem '.'astitatis, studiura tdjedienti.e, pauperta- enim occasio unquaraeuin protraxit, sive ad verba
tera ahis^iraam, prudentissimam cantelara. Sancta otiosa, sivead signum aliquod indignationisgestura-
operalio Spiritus Domiiii qui euin purgavcrat inte- que indeceiiteni, sive ad evagationem oculorum,
rius, oxterius quoquf monstraba'. iinmaculatum. et sivo ad raotum vohintatis propriLe. sivead jacturara
omni ex parte su,e pr*>fessionis ub>ervai.lem. Quod temporis. sive ad ubsequiuin sensuum, seu denique
si vel ininimura adhiesissel ulli rei creata-, noii pu- ad ullumactnm repi-ebensibilem. Sunctus i-ilurfuit
tuisset lioc latere uculns Fratruni, qui solent ad perfectusque observator Reguhe. et dignus quem
ejusniudi na-vos iiilueiidus aperti esse et per.-^pi- imitetur qui^quis illum obsr-rvare des'derat, quera-
caces. Non enini sicut seculares, qui non habentes que Christiaiii ooines sequi [ii'0 raodulo suo co-
a observatorem, imperlectum suura exl-
tergo nentur.
guo qunlibet bonitatis velamine possunt operire;
sic etiara ip>e potuis-et celare passiones suas; pr.e- CAPLTIII.
terquara quod hje, sicut dixi, nulrit;e necf's.--ario

crescei^e paiilatim debent, seijue videiidas pi"*bere. De oralioneli. Felicis.


25 Erat igitur Felix, in eo quod ad substantiara
pertinet. et pluri^ rofert quamaliiid qiiidvis, perfe- Ou
ijuds de operiliiis ejiis «xtcrioribus succincte dicta
^^^^ ^^^^_
ctu'- observalur Seraphlca- ReguLc : et Ii'c solum suiit. taraquam i-ertis iiidiciis s.inct:e inierius cli>j)0 ;„,„ „0,^,
per/ectitmquf
deberent hoc loco dlffuse explicari sed ilriiitus
observaturem sutfbere potei'at ad eum Sanclum declarandura. sitionis, ;

"aMm
Ob>ervare enim perfecte tam ^anciam Hegulain, parum admodiimdicipotest, quiasuam ip.e virtutem

aliud non est quam vere Sanctum esse. Ideo autera caute occultabat, cimp"riendo eara, sicut pr»raisi-
tam niulti Fratres, qui viviint in communi obsei' nius. rusticitalis specii quadam. Verum tamen ex
vantia non sunt Sancti, quia exierior illa obser- paucis illis, (pue voleiite Deo in alieuam veneruut
vantia non prucedit a corde perpurgatn, neqje ea notiliam, de eo quod secrelum remausit Heri aliqu,-»
uti norunt tamquam iustrumento ad illiid purifican- conjectura potest. Incipio autem ab oraliunc, ui
operatione
210 VITA B. FELICIS CAPPUCINI.

\ operatioiie maxime internaot maxmie propna spi- minus, alilque Sancti ac potissimum S. Franciscns;
A. UATmi Regnh sic dieeiite, Ante ille ipsam tutara sulide dicabat oratioai.
Etenim
rilus Domini, ex]>reiisa a
S\U0D1EN.
omnia debeiit de&iiierare ut habeant spiritiim Donii- cnni accepisset a Deo gratiam necessitati corporis
EX MS. IT.
SHnctaui ejus in ^e operationeni seinper petere satiofai-iendi brevissimo somno, vespen ad Ave- quam lolam
ni, et

in corde puro. PU-cest virlus quam Sancti, omnis Maria inveniebatur in cella sua clioro proxima ubi [|;|' °^°"°"' :

'

conditionis etstatu.-, plurimnmexorruerunt ; etcuin dormiens illud modicum qiioil natura extremum
in aliis virtutibusludrint saiis differentes. uno
banc, rcquirebat, interim dum erant aliqui Fratres in
tunc sunt ordinarie; ipsi^ snb horam
isto alteram aflectuosius aniplectente; in oralione ecclesia, uli

lamen omnes fiierunt siniiles, habentes eam sibi fa- noctis secundam surgeliat. quando jam Fralres oin-
miliarem, et freqnentis>ime se in ea exercenles, ve- nes recesserant, et niaximam mnndi frequeiitiani in
luti in qua posueriut umne snum siiHlitim. lu hoc ereuuim a niundo remotissiraain coramutans relaxa-
tameu sancio Ueligiuso singnhiris luit h£ec virtus, bat in Deuni suum illud cor ardeus, solulum oinni
qnia ab inilio c^ui in Religionem ingressus bubuit teireiinvinculo. Solebat vero ante omnia faceredisci-
testaturque Frater, ejus in Novi- plinam, sive in cella, sive in eccle^ia, sive etiaiu in
pratiam orandi :

Jaitl i/jrff a
tiatu Magisler, etiamnnm snperstes, qnod circaora- ccenieterio siibtus eliorum; excitans hoc modo cor-

tionem lam solicitus erat, ut numqnam illam qua- puset spiritiim,et provocans divinam misericordiam
eumque ex causa, diini'tere voluisselsi potuisset ; in ad nmjorein gratiara oraudi prffistandam purgans- ;

eaquepprseverandoetpr.ifitiendoad illumpervenerat que eo raodo carnem ac deinde animain, ut nibil


gradum, ut idemMagister prutite.itur, qucd ex quo impcdiret quo miniis coram oculis Dei se pr.Bbentare
eum co^novit, tanlunifuerit orando occupatns, qnod posset.
videreiur semperesse in actuaii oraliune, 30 Ut autem ad nostram sedificationemsoiremus, cjorsus ab
28 Neqne otcupationes-officii non per- sui, iiuai quera modura tenpret in facieuda discipliiii, et quan- ucii flagel-
lulione.
miltebanl ul praisens ^emper interesset duabns huris to cumspirilu idageret; observatus u qnodani Fra-
mentalis oialinnis. qiia.s ;ilii lM'atres i|itotidie ex- tre et ab eo distincte auditus cum ad cffinieteriura
F.
^ plenl, ah iilamentem ejus sicdislraxerunt, ptquando descendisset; prorupit in magniim cUimorem snspi-

facienda erat, haberet eor dlvi^um, vel a speciebus rans, el plangere vebementer cffipit: deindealiquun-
reruui per diem tra<:tatarum obumbratum: sed lam- tulum raoratus. loqui cum dcfunctis in hxc verba
quam mercator prudens, qui ex omiii casu novit coepit, Fratres mei, partem vestiam vos egi-tis, inea
captare luL-rum. eliam e.\ ijisa conversatione nmn- nunc mihi ageuda est. Sub ha c incipions Miserere,
dana snmebat occasiunem materiamque urandi. fortiter se disciplinabat finitoque versu ces^abjt
:

j^rumnae et necessitatesmiseri niundi, quas 0';ulis quidera a verbis lingua, sed non fliigellum a verbe-
incila>}>enta apertis intuebatnr, implebant illum compassinne; ribus, qiiie pe''sei|ueba(iir peiciiiieiis et suspirans.
ad Hlam. ut post moilicnin illu 1 subsidium (quud ferre poterat Deiude re-umens Psalmura, pronunt'abat versuin
ex vlsisper
afrticlis, eos consohuido, indncendoque alios ad .'di- allernm; rursuinque interrumpcns verl.a, non flagra
<licm sumlt,
quid cdeemosyna largienduiii, cum ahter eosjuvare nec suspiiia, peiflciebat disciplinam, vooali simul et
uon posset)uiisericordi2e divina; cum instantissiniis menlali oratioue ; nubisque moustrabat, quod lam
precibu>etcopio^issimisI.tcrvmis ilh-s commeudaret, ordiiiaria lleligionis exercitia qnara propria sua ac
i-upplicando promiserispeccntoribns, tribulatisetne- voluntaria tanto aniroabat spiritu, ut opera quas
ccssilateni patieutibus : quodque aMus faceret ad ex- aliis sunt ferreavel a;nea, ipsi esfent raere argenlea
cilandum nflecluni suuni, hoc ipse faciebat externo aureaque. Proinde rairari nemo debet, cum dici-

oculo circumeundo per Urbem. Quia animo purificato nius, quod iu siia commuui vita fiierit singularissi-
cunversans inter proxinium, qnidquid videbat vel mus; et cum lisdem qua; alii faciuiit operibus, ipse

audiebat cum aflectu caritalis recipiebat. rcconde- efleierit quod non faciuut alii, uttaiitus Dei amicus
batque iu suo pectore ; eoque utebatur veluti ligno, evaderet.
ad accendeuduin in se vtvuni calenlemriue ignem 31 Excilatus, purgatus, inflammatus, et prxpa-
divini amoris, fraternio dilectionls, et fervidie ora- ratus per disciplinam acciiigebalur ad divinum Teinpore
,

tionis. Oculos aulem sempea hybens ad divina aper- oratiunis exeiiiiium, Qu<e\ena unde effoditfuit
"''i',"'^'
tos, sentiebat eoriimdem reciprocum respcctum ita ; the-aurum sua; excellentissaiictit.itis; in eaque per- rionail,
ut qnidquid conspiciebat foris. traneret ipsum ad severabat manens in ecclesia usque ad horam F
,

Deura.Ex omnibus vero simul formabai perpetnam Matutini ad quod dans ipse signum levabat eo
:

us.wfscit a quamdam orationem, sublevalus iu Deum a rebus labore Sacrislanuni, curaque atiendendi ad horam;
creaturis horam
ii
externis, et ab his ad compassionem niotus, et ad quia ip-einfallibiliter pulsabat, et prEecise ad
Deum as-
siirriere,
sancte eas respiciendum in Deo; rursunique ab eis- quintam. Hoc facto redibat ad cellain siiara, et ile-
deni reinissns ad Deum orandum, contemplandum- rum corpori suo brevein somnuiu indulgebat, quasi
que, ac gralias ipsi agendum. Huc autem faciebat licere sibi exisliinans taiilillo tempore recedere a
in ipso discursu et exercitio qua:;stiirce, refrigerans Doinino suo adorando, quem tot Fratribus associa-
in Deo accensnm desiJerium suum, quo tenebatur tum relinquebat, cuni eo intendpret ut solum nura-
ut mentem in ipsum libere elevaret, absque remora quam relinqueret. Finito Matulino ilerum ejus se
vel interruptione externurum objeclorum. Cui suo sistebat priesentiiein eoclesia, oratioiiem protraheus
ferventi desideriu ulcumque faciebat satis, donium usque ad auroraiu, ad quam ipse sitniliter sigiiiira
_regressus, intrando in ecclesiam sive cellam : ubi campana dahat, absque cura tjacrisliE hoc insuper ;

Idem desideriuni. adjutuma solitudine. sanclis cogi- obsequii conventui exhibens, ut fuiigerelur vice
editfjue ad
tatiornbusnutritun),erumpebat in claramac lucidam nocturni ^Eclitui, in pulsando ad Oihcium et mane
(

flammain coram Dumino. ad Ave Maria. Tunc ininistrabat primffi quie ad iniam au-
29 Atque bsc erat r;ttio ob qnam tam diligenter, auroram seniper dicitur Missse, ccunmiinicabalque ilumlam
Secundura sapientis monitum, observaret tenipue, sub ea cuni magna devotione et lacrymis. In hoc
prarsertlm declinans a malo et omni defectu boni ut vere id, ; occupabatur usque dum adesset hora cgrechendi ad
nocte,
quod Sdlvator ait, semperetsine inlermissione fa- quiesturam, ad quam ferebalur a sancto qiiein noctu
ciendum, ob^ervaret ipse; semper orando ad Deum conceperat fervure, per plateas atque per domos
cum corde puro. Quia autem nox, propter obscuri- evibraus scintillas istius beati ignis, qui suo ardebat
tatem et t^olitudinein, tempus est aplum orationi; ad in pectore, verbis sanctis actionibusque e tali flara-
earoqne invilat devutos, tollendo impedimenta ex- ma procedentibus.
terna, quemadmodum suo exemplo coraprobavit Do- 32 Certum est quod multo magis vacabat menlali
quaui
DECIMA OCTAVA MAJI. 217
qiiam vocali orationi, et ideo orans raro liabebat
unum sacellorum se abuidit, tam caute, ut quamvis
oratmni corollam precatoriam pra; maniljus qiiidam vero
vwnluli
:
cum candela per ecclesiam, et nuniquis
ille circciiret
A. 1IATIII\
i'jua sficiiis (licenlem audivit quod
viajh qmm nuiriquam fere adessetinterroparet, invenire tamen eum non possetj 8AL,0Dll!:i.
vocali ad- Coronain Deipara; possot absulvere iilipie quia : disponente Deo, ex iis. iT.
it.i ul aliquatenus iji lucem veni- clam
(Iklus, igniarium ejus eral lani bonum, ut ad paucos talis tavitVi
rent quie ipse in teiiebris faciebat. ConNtiluit se ol/mrvatur
orationis ictus accenderetur in eo ignis internus, et
ergo Fr. Fclix in media eccle.-ia e.xpansis l,riicbii« ejut modus
cum viva flamina ascenderet ad Deura spiritu et et alta voce coaoit dicere oraiuli,
D(;mine, connnendo tibi
Kieiite adorjiidum. Ideo |ue pi-iedictum
socium ali- hunc populum, commendt, tibi hos benefactores.
(liiaiido reprehpiulit de tatito iiumero vocaliuin Misfiricordia. Quibus dictis prorupit in amarura
oratinnum. Tii dicis, inquiens,
multa I3eli. beli quia : planctum pcr horie quadrantem circirer deinde :

muluisset illum videre magls addictum orationi conquievit stetitque erectus in pedesad duas tresve
intMitali. Dicebat quidem orutionuni Dominicarum
huras, alis(|ue ullo prorsus raotu. Hin'.- aliquateous
iiunierum, quem pro Oilicio ecclesiastico Clerids coynoi-ci potest. quam .suavem hamioniaru ad aures
Manc fameii pry.'scnpto, Laicis iraponit Kegula. quia prieceptura divinas dirigeret, in tant.i varietate a'lionum, de
pteiitlssimc etat :
sed diceliat tanta cum attentiune et devo- die circumiens et quasi perlu^trans mundi necessi-
jieragit.
uont!. ut appareret etiam in mentem magis
liis oc- tafes, riuas noctu Deo repr£esent;.nsrmiseri'r.rdiam cum Dto
cupari (piam lin^^dam. Dicturus autcm Matutinum pohtiilabat pro peccatoribus et tribulatis. commertda-
Neque so ret
]iic:pi(;bat ablllis versibus. benefa-
aquibus Officium suura miituo inipediehant noclurnaj diuniiL-que operatio- ctores.
Clerici ordiuntur, Domine labia mea aperies, etc. nes, licet adeo difierentes; sed potius juvabant in-
Deinde subjungebat sua Pater-noster, tam lente vicem exciiabantque, Oratio faciebat ut circumiens
tainque afT^^ctuose, ut singulas voces videretur me- non inquinaretur a mundo; circuitio patiebat in eo
ditari. Fundabat etiam sa?pe mentalem suam ora- aflectus compassionis,
quibus impulsus recurreret
li'jnem in allqua vocali, incipien^ a qiiadum Anli- ad Deum, misericordiam ptistulaturus.
: phoiia seu Evangelico piv tempure currcnle, et aliis 33 Alia similiter vice observatus fuit, quod pro-
spiritiis suggerebat
E
l'i-out : 'iileuque inemnriter iiunliatis tribusquatuorveverbisalicujus Antiphouie Latinos ex
d dicerat Antiphonas et quamvis simplex atque
: aut Verf^iculi ex Otficio, conticescebatremanebatque Evanj^tio
Aiifipfionas nec posset dorai inleresse Ve>peris propter
iiliota, texft/spro-
velul mortuus, raptus in spintu : po^tea in se re-
(ofiits anni nuntiaret.
occupationes qua-sturje nihilomlnus sciebat fere
; versus prosequebatur per ^imilia intervalla. Pro-
e loctus.
onines Antiphonas currcntes, eUam difficiliores per nuntiabal autera verba ista cum miiJtoitffefiu, quaip-
Advenlura et alia anni t(^mpnra. Ex his capiebat vis ea valde rnditerexprimeret, quandoque exparte
n.irabilera fructum, habens eas pro fundamento et Lafine et ex parte vulgariter, v. g. Desiderio desi-
fntite sua.' benedictiB orationis gustabat enim eas, : deravi Piischa mangiare vobiscum : post qua; verba
r.-gustubatque. Unde quadara vice cutn ab uno ex consuetam sibi pausaiu interpunens, cura voce ad-
qux dicitur in festo
Iratribus doceri pctiisset eara miratiouis plena subjungeb;^, Quemcumque oscuia-
Sanctorum oranium, Vidi turbam maguam etc. cum tus fuero ips.uni tenele. oslen.lens
dolons si^na
I-Vater veni^sct ad ha;c verha, Et otimes Angeli contru eos qui IiMdtderant Chnstum. Quia autem
s:abantin circuitu throni ; bonus Fr. Feiix grande Spiritus sanctus varie operatur,in oratii^iiibus San-
niisit suspiriura. et faciem versus cushim att-.llens cturuni, dand.* eis modo unam gratiam, modo alie-
brachiaque extcndcns, prorupit in vocem stuporis ram; aliquando implebat suum hunc servum tali
dicens, 0, o, o. ebrictate divini amoris.ut eum capere et continere
33 Sed qualis fuerit ejusmentalis oratio sciri ne- nnn valeret.. qiiin foras peraliiiua ^igna erumperet.
ft citnffftt
Oiiiiurus quit. Cum enim Sancti eam soleant habere quam Uii-^e supru scabellum in ecclesii genutiexus
spiritit jii-
ciinil so/us
secretissimam ; ipse eliam curabat studitise ut iu ea bus pedibusque laciebat strepitum, quasi lyrubalura bitaret-
essc,
lateret. Keliquum solum e^t n(.'bis, ut ex
igltur pulsans ; et d'dicata voce instar Angeli can:ai,.-.
illis paucis rebus, qua3 Frairum uliqui^in ipso nota- alta voce, U, u, u.ODominel o Domine Deiuue !

ruiu. facianius cotijectuiam dum frat


de \\>, quie plangehat effuse; ac paulo post ingrediebatur in
soliiarius, cura Deo Angelisque agebat. Magna magnam la^titiaiii et juliilum inentis, iiicipicns Doi
certo diligentia qua utebatur ut inter orandum a ne- laudes canlare atque hoc fcre iiuutidieeieveniebat.
:

inine conspiceirtur, argumentuesl qiioii ejus oratio Audituse.st etiara aliquando alIoqui:janctum Patrein
minline commuuis fiierit. sed modo perquam eximio Franciscuin ; et brachiis apertis velut pra;si^ntem
trausigeretur. cujus conscium vulebat habere nenii- amplexans dicere : Fraiicisce. Francisce, habeio
nem. Primnm tamen quod faciebat ecclesiam ingre- commeiidatum tihi pauperciilum Fr. Felit.em.
dieut;, erat aptare lampadem, ut plus solito luminis 36 In ejus contemplHlione ha^c erant pr«cipua
daret. Deinde accenso funalicereolo scrnturi circura cjns et raaxime fainiliaria exercitia duo. Pa.ssio
ecclesiam, num quisquam Frutruin ibi esspt. Tum Christi Deata Virge; solebalque dlcere Ego Pi-TCipue
et :

vero in inedia ecclesia consi^tens ordiebatur a reci - studeo sex litteris. quin jue rubris. et uni albai se- a(licifur :

tatione cujusdam Lcctionis, Antiphonae, aut rci que explicans addebat Quinqut* ru! ne sunt plagie mcditandx
:

piiwwni
altenus ex Olficio ecclesiasticu. Iia die quadam, D. N. Jesu Chrlsti. Deipara est liUera alba. Si au-
Chnsti.
cum in ecclesia essct FratdM" ab eo non observatus, tem aliquaiido interrogaretur an legere nosset, re-
priinum cecinit totuni Evangehum deDiva, Loquen- spondebat. Ego non novi uisi quinque rubras hlteras
te Jesu ad turbas, incipieudo, Sequentia sancti et.unam alUim. Porro quam facile ipsi fuerit im-
Evangelii secutuluin Lucatn. Deinde moram faciens primere sibi heutain memoriam sacratissimie Pas-
ad conteniplandum, iuterntplu.s fuit ah illo Fratre, sionis Jesu Christi. de(^Iaratum fuit jam inde ^b
qui curpus nunnihll commovens audiri t-e lecerat, initio ccnversionis, quando ostenso sibi per Guai*-

unde dixit. Quls adest? Cuin autcm uihil responde- dianuin Crucifixo, totus rebolutus est iii Iaorvma.s

ret Ftalcr, ipse forsitan se deceptum existimans, quod pariter indicium fuit, quomcdo in tali medi-
coepit caiilaie aliud Kvangelium. Ecce asiendimus tati"no ^e^o exercitaiurns esset. quantuniquo in ea
Hierosoljinam, usque ad tincm seil eo inchoato, : jirolecturus. Ut autem per signa geslusque extcrio-
ut auiei strepitum focit Frater, et ille iuterrogavit res juvaretur ad raagis vivam apprehensionem Cru-
iteruui, Ecquis adest? Tuin videus Fmter i|uud cis fonuandam, Sifpe ad iniitaiionem sancti Pa-
ipstim impediebat, res|)undit. Ego suni, et abiit. tris Franci.sci orabat extensrs in crucem brachiis,

34 Alius quidain Frater siiniliter cupidus scien- smuilque per exiguura ibtura laborem participabat
di quid Fr. Felix inter orandi^i^^^ ,ageret n.jctu, in pas&ioni crucis.
Maji T. If 28 37
, ,

213 VITA B. FELICIS CAPPUCINI.


37 Circ.1 mysteria beata-' Virginis multiim assi- verba ore proferre. Qiii cum respondisset, Sacerdoti D
!tr.r
A. MATnU (luus depreliPnsus est, valileque eis alTeclus.In Ad- qiiidcm celebranti ea verba esse pronuntianda, non afflucn-
lia devntiottis
SALMDIEN.
ventu auteni poli^simuni occupab,itur circa Nativila- item comnuinicatnro confortatus eo consilio nnn ; .
iiiternie.
BX US. IT.
ttparlui tem Doniini nosti'i , queni niagn:i cum tcniTituiline amplius scrnpuln sibi dncebat ea omittere quando ,

S. \tr(iinii nominabat Inlaiitulum Eetlecmilicum. Qiiamlo ou- interiussic occupabaturot premebatur. Cnmque iii-
tem, pr.Tserlim diebus istis, viileliat aliiiuam nuilie- teriores istos impulsus non posset semper nccultare,

rem gravidam, ipse purgatissimo illo anin o suo et visus aliquando est a Fratribus, ipsura observanti-
pleiio teueri erga \'irgiiiem amoris sibi reiUicebat , bus, motu et strepitu eos exterins imlicare. Judica-
in memoriam tempus. (luo filium Dei iu utero illa bat quoil Fratres. qui;i sunt a miindn separati, ile-

tulit ; ab exlerno illo sigiioassurgens :id iuternam berent ad sacrain Cominuninnein accedere qtiam fre-
recordiitionein ,
piiram omiiino ac sanctam. Solebat qiicntissime dicens, pudcnilum e^se Fratri, si non
:

etiam blaiidiri infantulis, iisque videmlis multum omni niuue paratns esset ad communicaudnm. Hic
delectabatur, quia in illis lonteinplabalur suiini in- cibus virnin istiini sanctum nutriebat, atquo ad nra-
fantuliim Betlilcemilicum : et ideo pueri libenter nes labores faciebat tam alacrem liis arinis tam :

euni sequebantur.Quia autem exabundantia cordis bene muniebatur, nt ambiilans per mediain umbram
os biquitur, siv-pe aiidilus fuit in ecclesia canens, mortis in hoc (enebrnso mundo non timeret mala ,
,
de quo etiam
motiens loqui- Verbiim caro faclum est, et alia siniilia verb:i ; item- sed oranibus resisteret, inio ex eis bona eliceret. Iia-
que dicere, Laudetur Deui. Pruximiis aufeni nioi-li bers secura oniiie bonum.quo etiain maluraconver-
unaante ipsam liora, quibusdam Fratribns circum- titur in bniuini,
stantibns recitabat nij-sterinm N.^itivitatis Domiiii 40 R:idii, qiios vibrabat extrorsiim , demnnstra-
nostri, narrans quid tuuc fecerit beata Virgo : et runt. qiiantuni esset interniira luiiicn. qno illnmina-
postcii coipit recitireEvangelium, Missus est Ange- batuia Deo , inter divina illa orationis et cominu-
lus Gabriel, iuter iKccdicenda tain abstractns, ut vix 'niouis cxcrcitia : eteniin es effectibus innntnit, pro- E
attenderet ad 1'ratres praeseiites et verbaeorura de phelico spiritu douatuin Felicein fuisse. Hiibuit ille Prnpfttllco
;
spinln rfoHO-
eoenimqiio plenus erat loquebatur, tractabat, et co- quidein ejnsraodi dona penes se quara poluit occul- /IIS.

git.abat. Ostenditigilurseiu oratione esse perfectum tissima : sed incidentes occasiones faciebant quan-
observatorem Regulte cujus scopus est mentem
, doque, uteanil minus cogitans manifestaret. Loque-
nostram cum Deo conjunctam servare per istud san- batur aliquando cum eo Mag. Raiinundns Bergnraas
ctum exercitiura, cum pnritate animi et amoroso in conveiitu de exercitu Christiauo contra Turcas
gustu devotionis. Per hanc autein virtiitem produxit raisso, dicebatqiie, Ulinani bonum aliquod luintium
in se alias , eisque vitaui et perfectionem contulit, deexercitu andiremus Etsubito respundit Fr. Fe- I
Christiano-
perquam se Deo acreptissimum fecit sibique ma- , lix, Ne dubitcs, habemus bona nuntia, bona iiuntia, ritin viclo-

gnum acquisivit perfectionis tliesaurum. iino oplima. Seqiiente autem norte advenit nuntium ri.im itbsens
enuntiat,
de victoria, qmile Dei servus prius in oratione acce-
CAPur IV. perat; veluti qui in hac sancta coramuniqiie totius
Christianifatis expeditione suara liabebat partem ,
De frequenti usu Sucramentorum , spiritu irapensis in eam ferventibus orationibus, sub quibus
Prophetix et carilale B. Felicis ecga pruxi- eujii voluit consobiri Deus manirestaiido felicem suc-
nmin. cessum. Et simili modo ob alias causas appellans
Deum. docebatur de eo quod crat fufurum.
Oancta ha!c et aifectusa unio, qua per orationem
Fere quotidie 41 Ciim ageretiir de faciendo raonasterio niona-
conjnugebatur Felix Domiuo suo , faeiebat ut per /undalionetit
eommuMicoHj, cbarnra Cappucinarura mulf;eque et insuperabiles,
, Cupiicinarutn
sanctissiina Sacramenta eidem se conjungeret ar-
ut viilebatur, obiicereutnr didrciilfates; D Vaterius successtirant,
ctius : unde accensuin in oo de>;deriuni fuit, quam a Valle , tunc Giiarilianus Socielatis Criicifixi, qui
sajpissime poteiat
comiuunirandi. Non tenentur
rera perageudam susceperat, multutn affiictabatur ;
quidcui Fratres ad hoc ex priccepto Keligionis nisi
itaqueatfiictus cbviara factus est Fr. Felici ad S.
semel unariuaiiue hebjoinade ipse tamen priniis
Marcum. Quo
:

viso vir sanctus ei dixit ; Multum af-


anms consueverat ter aut quater omni septimana
fligeris, Valeri : verumfainen proseqnere quod in-
commuuicare et quindecim aniiis aiite suam bene-
;
,

cepistiopus bonuin est, et Deo placifum, ideoque ad


dictam mortein. oumi nuine sumpsit sacrani
Eucha effectum dcducetnr. Reipsa autem patuit verliorum
nstiani sub prinia Missa, cui serviebat cum
multa veritiis et intra paucos dies, subinotis ditficultati-
:

devolione ac lacrymis, Et ip.se quidem has occultare


bus omnibus, datuin e-t initium fabrii-a;, qua; deinde
conabatur, ut uon notarentiira Fratribus pra-senli-
perfecta fuit. ,'EgriitaI)at b. Jnaunes Georgius Cie-
bus, sed non poterat seiuper. Qiinndoqiie
aiidiens sarinus, ennique visitatura iverit Fr. Felix qui in- :

dulcissima Cliristi verba in Evangelio, tauta


com- veniens D. Helenam ejus iivorcm prii; fimnre ad-
puuctione eonfigebatur, ut iionpo.-set absqueplanctu ,

negvit verba
venturio viro mortis vahle afllictam. dixit: Domina,
respondere, Laus tibi Christe. quamvis id
sotitapro-
conaretur oportet ut aniniam tuain componas ad pacem , quia
simulata lussi celare. Nec miruiii quiHl
nuntlare, qui luta no- D. Joannes Genrgius ab hocinorbo iion convalescet.
cte fuerat locutus cum Deo audiens ipsum clare ,
Itaqiie accidit et intra paucos ilies infirraus obiit.
,
loquentempostea in Evaiigi.Ii„et sacru Mis,ai
mvste- Circuineunticausa quaerendi panis, mulierquiedam,
no, totis commoveretur visceribus ;et qiiod
nurtur- interius aftlictissima, eleemosynaiu dedit nec ver-
no isto e.wrcitio purgatns, illuminalus, , Ititernam
atque emnl- bum addidit. Ipse vero jftlictioneni ejiis in spiritu afjliclianeni
htus.post tam perfectam dispositionem,
recipiebat cognoscens, dixit, Quonu.do habes? Ait illa, Afflicta livaiutiitn.
in aniina sua fnrmam taui copiosa gi-atia;.
sum valde. Val.Ie inquit Felix, ne dubita, sed Do-
39 Cum tali pra-para(ione, qu:u conjectura
,

attingi minae nostra; Corouaiii uuain recita teque senties


fauhus potest quam iutellectu ,

comprehendi, in illa relevatam et ita contigit. Fr. Patricius Mediola-


:
prima Missa recipiebat saeratissimum
Cor|ius Jesu nensis Cappuciiius, cum adhuc secularisesset, vellet-
Christi :
idquetam devote tautaque cum animi tene-
que fieri Cappucinus, venit Romain ad Conventura,
ritudiue, ut erumpentibus foras lacrymis, etinterio-
et Fr. Felici mauilestavit desiderium suura. Dixit
risensu in corde a;stuante, evcniura cul-
i,r.T;peiIiius occupatione
divmiore, quandoque ne.iuiret
autem ei Fr. Felix, Cappucinum futurum, sed Fra- datn Sovitlo,
recitare Confiteor ao
nequidem verbotenus pronuiitiare
tres,quando esset proxiinus facienda; Professioni
Domine non sum deliberaturos de eo diraittemlo
dignus. Itaque faraosum futurum ta.nen ut :

quemdam pra;dicatorem cum magnalicet difficultate,


cousihicausa interrogavit, essetne Professionem faceret,
uecessarium ista deinde multas tribulationes pateretur; quas ei sigil-
latim
, ,

DECIMA OCTAVA MAJI. 319


omnes eidem advenerunt.
latim enuntiabat, etquae tra seipsura raptus manebat. Quemadmodum aulem D
42 Provincialis Romanae Provinci^, Fr. Sanctus erat mediator inter munfiiim et Religionem, isti re- * m*thu
Romanus, aninimlvertpns (inod Fr. Fflix ipsiim fu- ferpndonecessitateshujus.et huicilliuseleemosyiias; **^'*'^"'
arcauam so-
gieb:it, admirabatur metnebatqno ne lioc esset prop- ita niediator erat inter Deura et homines, honim ne-
Ucitudinc7n,
ter aliqiiod siium peccatum. Ergo cum vpspere quo- cessitates illi offerendo, et ab eo gratiam tpsis refe-
dam exisferet in cella, magnoque angeretur de^ide- rendn: atquehasduas meditationes conjungens, cogi-
riusciendi id qiiod erat ; ecce tibi Fr. Felicem, divi- tabat eleemosynas Fralnbiis datas, datas esse Deo :

nitusedoctum id quod niilliis Iinnio dixisse potuerat. ideoque Deum orans obtmebat ab eo benefactoribus
Veniens autem iu cellam Provincialis atque subri- mercedera accipiensqueaDen eleemosyiiarum mer-
:

dens, obtulit ei mu^taciolos panes liuos sibi donatos. cedem, quae factie ipsi erant pro Fiambus, eampor-
Qii^u cuin essftt res prorsusinsueta.perconjpcturam, rigebat mundonomine eorumdem Fratrum. Utautem
occulte scripta internum spiritus magisterium didicit Provin-
inio operi hmc suum adderet cnmpIementMm, non snlum
dese,
cialis, Fr. Felit-ern iden Uoc feci>se, ut ejusmofli co- ipse orabat pro bpnefactoribus , sed etiam commen •

gitalionem ex animn quidam illiiis auferret. Frater dabateos Fratribus : nequesolum referensGuardiano
Sacerdos volebat Neapolimmittere cruculas quasdam quid a quo accepisset uli qnestoribus mos est , in
,

aFr. Felice confectas: et et cui ipsas missurus erat illius humeros transferebat manticam Cdmmendatio-
personse In epistnla scripserat, factas esse manu cu- num et necessitatem alienarum ; sed afFectu carita-
jusdam sancti viri ex Ordine Cappucinorum . ac tis sincere laborabat, ut etiam Fratres orarent Deum
proinde eas in veneratione haberet. Scripta aiitem pro persQuis commendatis et necessitatom patienti-
epistola atquesijxnata, accessit Fr. Feliceinut ipsas bus. Uubitari porrominime potest, quin Felix pluri- non stne fru-
cruculas ab eo acciperet Ille vero, vultu subirato raas gratias obtinuerit Romanaa civitati.per eanique ciu,
€t post dixit, Non te pudet, Sacerdos cum sis mendacia sparserit cum lacryrais et exhortationibus suis co-
,
morfem Suam
scribere ? quid scnpsisii? Nemini munstraverat epi- piosEe refiTmatinnis semina; atque ita in eo imple-
tventura-
l stoIamFrater, nec deea locutus cuiqiiamfuerat co- : tum fuerit dictura sancti Patris Francisci ; quod E
gnovit ev^o admirabundus per revelationem inno- muUaiconversionPS, qua^, videntur factae a prsedica-
tuisse Felici quidqiiid scripserat. Prsevidit etiam toribus, a Deo ccmces-^ae fuerint simpIicibusFrater-

mortem suara, et frequentem post eam concursum culis . ([Ui a sua divina Majestate eas humilibus
ad corpus futurum ;
quantaque in devotione liahenda precibus impetiarunt.
esset vestis sua ,
quemadmodum in loco dicetur. 43 Quautum autem homines per eleemosynam cor
Atque ex his apparet claritas internorum radiorum, suum aperiebant divinae gratire {hlc enim proprius et commodo

qui hujus Sancti spiritum divinitus collustrabant, eIeemoM'nie effectus est quia misericordes raiseri- tnagnoVrbls
,

*""°'^^'
quamvis eos ipse cunaretur occultare. cordiam consequuntur) tantum iile orando iraplebat
4-3 Plenus autem Deo et gralia ejus , mirum non eadem gratia corda jam aperta et prasparata. quae
Caritate erga
erat, si ardebat fraterna caritate erga pros,imos, eo- novis nutrita eleemosvnis, et continuis precibus ir-
proTimum
fei vens, ruin bonuin desiderando et procurando quantiira po- rigata, germinabantinfruclusmirabilium effectuum :
terat. Qua enim mensura inceudebatur in eo Dei qui ex unis in alios transeuntes , largara viara ape-

anior per nocturiia exercitia matiitinaraque forainu- ruerunt reformando huic mundi Romanae ia- capiti,

nionem, eadem erga Fratres inflaniraahiitur pura et quam unde in cetera merabra descendens
civilati ;

Christiana caritas. Eademqne dilectio qua fereba- ,


parvus liic rivulus totum corpus beiieficiis divinis re-
tur in Deura et transfonnab;ilur per amnrosam ac pleret, ctjelestique favore cresceret in fluvium maxi-
nobilem unionem , ipsum ferebat in proximum ut ,
mura ad irrigandara universam terr^ faciem. Ita
omnes haberet pro fratribus eosque amaret sicut se- parvaet deformis radix unius Fraferculi, humo coo-
ipsum, non solum lingua etverbo. sed opere et veri- perta, vigorem porrigit amplissimae illi arbori, quae
tate.Atque haec est virtus (\\i?e citra dubium sancti- est Ecclesia; et suavibus divinae gratise fructibus

tatem ejus ad culmen perfectionis evexit quK si : totum mundum omnibus. Hsec
pascit, et prodest

erat fructuscoutemplationis,senien nihilorainuserat enim siue dubio ratio est, propter quara eum omni-
ejusdeui , Deo sic disponente res hnjus raundi , ut bus manifestura facit Deus ;ut sicut omnes beneficia

fructus contineant seraen plantarum novarum ad per eum


acceperunt, sic et accepisse se intelligant
perpetuandam speciem. Oraiis acceiuiebatur caritate Deuraquein eo benedicant atqne bonorent, Neque ad ^^
mundnra dumtasat parveniebant fructus orationum gwnis.
^^^^ ^
ergahomines et hos amando excitabat in se fiam-
,

mas ardenlium orationum ad Oeum proeorum salu- ejus sed etiam eorunMlem particeps erat Religio
, ;

te. Neque .sola oratione, ^ed aliis etiam dunbus mo- non enim omittebat quin faceret id quod faciunt bo-
dis ipsos juvabat, exemplo scilicetet obsequio; adeo ni Religiosi et facere debent omnes, pro ea instan-

ut orando, operando, et serviendo totus impendere- terorandoipsaraqueas^idue comraendandoMajestati


tur beneficio proximi. Sicut euim sanclus Pater Franciscus seraper
diviiiie.

44 Orando , sicut diximus , juvabat eum : cum •orabat prn Ordine quamdiu erat in vita , et raille
,

enira vidissetper totum diera tantas ejus quoad cor- favores ei obtinuit ita fecerunt nranes ipsius Ordinis
;

pus et animam necessitates. tot pericula tot labo- ,


Sancti et oninesbiuii Fr.itres. Precabatur etiam Fr,

€0$ juval res, quos omnes iiluminato mentis ooulo per noctis Felix pro omnibus qui se ejus orationibus comraeu-
orando. uon tantum secularibus, sedetiam Fratri-
tenebras circumspiciebat offerebat eos Deo, plenus ; daverant,
bus precabatur autem specialiler pm privdiGitori-
conipassione, et poscebatab eo misericordiam. Elee- :

raosynaj et commendationes , magna cum fide et bus, multum solicitus pro fructu animarura. Deni-
caritate factee a benefactoribus, constringebant eum que virtutem caritatis erga proximum orando exer-
ut pro ipsis oraret : itaque hinc motus compassione, cuit nobilissirao in gradu.
P'odfst
ui erat mi.^ericors ; inde obligatione stimulatus, ut 4G Ouomodo autem earadem virtutera exercuerit et'am eJ-
erat .'^olicitus quanicumque obligationem implendi exempln, oinnibus patuit qtiia tales conversationis ;
eiiiplo ram
ferventissimo cum afrectu commendabat eos iliviuje siiie radios pei' Irljem
sparsit, nt neniiiii fiierit dif- dj
pietati ; unde etiam, uti dictum est, aliquahdo inci- ticiie creditu vere Sauctum
eum fuisse ideoiiue :

pnesertlm universa Roinaad euiii post niortein videndiimcon-


piebat oratiunem ab liis verbis, Domine. coraniendo
pro benefa-
tibi huiic populum , commendo tibi istos benefacto- currit quantum aulein fructum lereril illa sua be-
:

ctoriijvs.
res ; misericordia orationem : et lacrymis rigans ,
nedicta et exemplarissima conversatione,novitsolus
crescere eain faciebat, tantumque asceiidere. donec Deus. Verura si sanctiis Paler Kraiiciscus solum
una vice euudo per civitateia credidit se praedicasse,
pertiugeret usque ad Deum, ubi totus immersus ex-
id^us
320 VITA B. FELICIS CAPPUCLM.

idque quani fructuosuni fuerit Deus per aliquorum tur, ipsi proliibitum iiuiiiqu;im iuerit, .'^ed potius con-
A. M\TIIU cessum perniissurciine tantuniriiie ei conlidebant
conversionera ostendit; profecto Fr. Felicis praadi- :

catio, continuata tot annis, cum sanctitate, cum Prslati, ul circaeaqiia! facicbat ipse, nullo unquam
BX MS.' IT.
spiritu, cum desiderio juvandl quamplurimns, non scrupuio \e\ nmli .<uspicir.ne tangerentur. Quando
potult non esse ulilissima niundn. Nec ininuseadera autem, prnpter grande seninni, non ninplins portare
prufiiit Rcligionl Fratres enim. qui ut pliirimuni poterat inanlicas panuni, aut sia.ilia onera graviora
guam Beli' :

erant bonse voluntatis et tacile ad benefarienJnra subire ; abstinehat illis qnidem , sed ne otiosus va-
movebantur, vidcntes irrep.'ehensibilem ejus vilam. caret ab opere, conquirebat res alias minoris ponde-

adiniitandum accendehantiir, ma.\inieqnia non facie- ris; siniul tamen iie dimitteret opera caritatis, quaa

bat res, ab ipsorum ordinariovivendi niodo remotas; pauperibus impendere sulebat, ex licentia accipiebat
sed perfecte faciendo id quod alii solum faciebant de conventu decein autdnodecini panes |.ariter cuni
raediocriter, omnes facile tralieb;it ad eunisanctita- domo egrediebafur , eosque portabat ubi opus esse
iiifirinos
tis gradum,cuisG credebant esse vicinos. Ita plane, sciebat.
C(iiiiotaii.%,

sicutqui iter faciens propinquns incedit antecedeiiti, 48 jMultum autem compatiebatur infirmistam se-

facilc inilucitur ad grcssum accelerandum, quia vi- cularibus quam Fratribus, visit.Tns, consolans , ser-
det qu )il niodico labore eiim asse.iui possit ; si aii- viens et adjuvane «piantnm poterat , panperculi.s 11-

tem longius antegressuni sci;it, desperans ad iilura bentius quam ditioribus , ex pur;i caritate et Ciiri-
pertingere, non solum nihil ad gressus coleritateui stiana niiserioordia , non autera ex aliquo bumano
dum vlrtus
rjus ttidetiir addit sed etiam in eunido languescit. Summani in respectu. Frativs visitabat siBpe dicens eis aliquid ,

imUabilis. quo communem exterioris vitui normain excedebat, de Dco, et e.xhortans ad patientiam, non solum per
erant longa^ ejiis in tiratione vigiliai qua* tamen ;
diem. sed eliaui vesperi qiiod si qiiid gravius infir-
;

animos addebant Fratrihus ad euin iraitandum, qua- raaretur, adibat eiiin eliam noctu , cum surrexisset
lenus .Vagililjis eorura ferebat. Victus, vestitus, iturus ad ecclesiani. Extra domum ib.it ;ul hospita-
conversatio, aliteque actiones ejus citra singularita- lia, ubi sciebat paiiperes infirmos esse
eosque ad ;

tem erant omnes ; erat autera exactus observafor patientiam rohorans exhovtabatiir ad Confessionem
Reguloe, constitulionura et consuetudinum, sic nt etCoiiimunionem; si auteinnecessitaten patiebantur,
facile ad ejus exem|)lumaptarese alii possent. Unde quibuscumque poterat modis )iiv;iliat eos, et com-
causa fuit magni spiritualis prufectiis in conveiitu mendabat orationibus Fratrum et instar solis non :

Romano, pr;esertini in Fratrihus Laicis. quoad dico terrestris, sed cuelestis, quaquaversum sparge-
frequenlationem Sacrameulorum et solicitudineni bat lucidossplendoresluminos,-e caritatis suffi, caque
oirca orationein atqne niinisterium Missarum : qiio utebatur ubicumque ferebat occasio.
,etianimultum contulit bonus quidani senex, dictus 49 Nec prffiterinittebat fraternam correctionem ,

(tehnquentes
Antnnius de Neapoli, qui apluribus annis islic man- sicubi eain crederet profuturam ; sed sicut se.'ulari-
corripUns.
serat, Mississerviens cum magnodesiderio etdevo- bus dabat salutaiia raonita; sic etiam Fratrilius
tione. qnibusrumque solita sua simplicilate impendebat
47 Officiuni pnrro Fr. Felicis ipsissiraura carita- verba consilii et correptionis. Pr.-Ediiatures aiitem
tis ufficiuin erat,uts;inctus liicvir tain virtute qiiam iniprimis mnneb.nt, ut prasdicarent cuni 1'ervoro id ,

ProdeU de-
ex nfficio inipleretnr proximi dilectione. Omni vita est cum spiritii, etdiniissiscuriositatibiis soli inten-
niqtte officlo
gesto k1 sua, quam in Religione duxit, in corporalibus ejus derent uiilitati auimarum. Eamdem caritatem etiam
annis,
ob^equii.- inippiidit. Cum enim es~et Fmler Laicus, impendebat Siiperioribus suis, sicnt dictuni est et :

et Sanctus Pater Franciscus in Regula pra;cipiat, quia verba ejus ex spiritn procedebant, excipieban-
nt Laici serviantaliis; ipse tamqu;ini perfectiis illius tur seniper iii bonam partem, nec erat qui coraino-
observator, et intenlioni Sancti se per omnia adap- veri se vel indignari ostenderet ,
qiiia <'aritas quje
tans, servitmagna cum diligentia, huniilitate. fide- nialum non cogitat, etiain non Hacc est virtus, facit.
litate, devotione. Ah ipso iuitio ad qua;sturam quie siinul cuin virtnteorationis Sancluin liuncillus-
oheucdam constitutus est Romae, et in eo munere travit ; al« gemiiiEe, qua; volalu celeri lere-
ha; sunt
perseveravit «nuis qnadraginta diiohus, sicut ipse- bant ipsiim proximns. Deo oralio pro-
in Deiiin et ,

met cuidam Fratrl dixit, ipso quo obiit die hoc :


ximo caritas impendebatur seque mutuo juvantes, ;

;
auteui niini.-teriuin cum tanta oiunium sati.-factione caritas dabat nrationi vilamacspiritum, oratiocarl-
serrirns im|devil, ul niliila quoquam fiierit in eo requisitura. taii ignem et flammam : et sicuti oraiis exhibebat
Fratrilnis,
Caritatem sic atteinpeiavit panperlati; ut unins cau- caritatein pruxinio. precando pro illo ; ,sio iiiter mi-
sa iion laederet alteram , providens cura caritate nisteria carilati.^seuiper habeliat .spirituin elevatum
raultanecessitatibiis Fratrum. nec tamen asuperflua ad Deum, orando um puro corde.
cura aut providentia aiiferri se sinens ut vel mini-
raiiinquid faceret contra paupertalera proniiss.im. CAPUT V.
Totuin fere diem impendehat liuic exercitio, progre-
ilieii- foras bis de dic, serael niane et semel ipso die, De obnllenlia et humililiile B. Felicis.
et onustus .semper pane aut vino revertens.
47 Dumum auteni reversus non dabLit quietem , \_jnm luiberet Dei servus et perfectus Regulae ob-
corpori ; sed in orando occupahatur aliisi|ue utilibus servalor anib.is qiias dixi virtutes, orationis et cari-
exerciliis , vel si aliud agendum nibil erat , ne vel iii lam sublimi gradu, per easque Deo ac pro-
latis, Aliis qiioqitf
minimamp.arliculam temporis sineret otiose effluere, ximo jun|:erelur; non deerant ipsi aliai virtutes rittutilius
,
excclletis.
foniiabatcruculasfoi'i.-di-tribuendas,adimitationem qu:e sibi ipsi bonuin faciebaut. Prajterqiiam enini
S. Pauli Apostoli, qui factus Doctor gentium quod duse hominem
opera- ista; facianl sanctiim Deoque ac-
b.atur manibus suis. Volens aulem hounrare mini- ceptissiniuni, pr.nlucuiU etiam celeras sine quibiis
steriuiu siiuni, cuin esset constitutus quaistor
jiauperibm Fra- ipsEE perfectae non forent. Erat igitur ornatus virtu-
iiiccurretit. ,
trum, etiaramultis pauperciilisprospiciebat. Qu;indo tibus oinnibus, nec miuus corpus qnam anima coru-
enim inveiieral familias aliquas calaniitosas. oum
porta- scabat radiis perfectiouis, sese quam diligentis-
bat eis paneni, vinuin oleuni aliaqiie similia; effi-
, , sime exereeret iniis qme v.ilent ,id expurgandam
clebatque ut persona' divites subministrarent
ipsis animam et mnrfiticandam c iruem, ut ila ex utrnque
vestes, lodices. indusia, aliasque
necessari;is pruvi- faceret Deo .-acritioiuin nunieris omnibus consumnia-
siones: hoc autem f;.cieb;it tanla
cum discretione, tiim. Obedienlia sancla, plene ip-i doiniuans, piiris-
utquod aliiscommuniterinReligione non
perraitti- simo auro obdiixit henedictam arcani incorruptibilis
su£e
; , : ,

^ suse et irreprehensibilis vitae :


DECIMA OCTAVA
quidquidenim ageret
MAJI.
Nei|ue solum prompfus ac
m
5.3 facilis erat
omnia cx ad olie-
ex obedientia agebat; nec unquam aususfuisset rem diendum, sed
obedienlla etiara ad huniilirmdum se omnibus ao V ^r.iTllil
vel minimam apgredi quam pofuisset cogitare dis- des|iiciendum SlLOIllV.:*.
aoif, ,
; sicut euim inlro in nnimo erat
co-
plicituram Superiori, Utautem tribulaeactinnum ejus, ram oculis suis vilissiraus et alijectissimus,
r.x us. iT.
iia de- /*(.* niiimi
qua; componebant arcam virluoj^ae sueg vitEe, in qua siderab.-it foris liab.>ri ab aliis, luterrmin siquidera "™/'"'«'«
Altissimus Iiabifabat, piirissimre obedientiae laminis luraeu virtutis, qiHid aniinam cognoscero ''"""'''""•
facit fun-
operirentur; subditum se in omni re ferebat nt , dura sux' miserie suumi|ue nili liim. taliter iuterii
'lora
nuUa in eo reprelienderetur quam non vej>tiret obe- ejusomnia coll islr.-iverat, ut se crederet ejse pau- ,

dlontia ; quaj tantoeratin ipsnillustiioi-, quautoplns perrimum atfjue iniserrimum, ac pror.>.us iudign
gnura
libertatis indulgereei videb;itur otficium puum cum qui lieligiosus, censeretur.
;
Quare licet e«.set san.ctus
nequeat Frater, qui totis dinbus foris est, esse coii- perfectusque R.digiosiis, non lamen se
vebiraplicera
sub oculis Superioris, neque hic valeat minu-
tiniio Fratrem cs«e existiinabat.sed famulum
seujumeutum
tini regulare actioiies ejus ; sed oporteat ut fnras Fiatnim, dicereque solelmt Non sum Fr.iter,
sed ha- :

eat 'lujfstur, quando


quo judicat expcdire. Quare
et liitocum Fratrihus, et suin eorum asiniis
licet ut plu alqiie in :

ni^i valde circumspectus sit, facile laxabit talis frie- hac c.gilatione sese firniaveral, qiiod inslar
ritnum ft>- hurdo-
ri.» (legerel num licentiii' voUmfali ferendnin
; sHi|ne proprite iiisportiihiit
Fratrihusprovisionem eisa Doomissara,
jtradens, sublrahet dominioobedienliaj actiones suas. talemque -e in orani occasione g.irehal Qiiaudo
per A'imm .

Tum vero indumitu.s equus vuluntatis proprlas, pau- Urhem incedeb.it oniislus, necperlransire condens.i- ic appellal
latirn vires acpiirens et assue*cens seipsam regere, tarn turi,.im populi pos«et '. jLTtimat.
, s-dehat dicere . Siuile
dediscit flecti ad voluntateni alienam : et sicuii cou- transiro hunc asiniim. Quam aiitem vic» sic
onustus
vei'sans ciiin >ecularibus, oinnibus monita cnnsiiia- curn niaurica liipsus in terram est adeo
incomraode,
que impertitnr; ita iiecdomi novit subjici disciplir.a;, ut per se ipse assurgere nequiret qiiare oonversus :

seqiie ad .ilienuin arbilrium ducendurfi vertendumque ad socium ciim lisu dixit, Quid agis? an huic
asino
], in omnem partem priebere. non incutis plagas aliquot ut .tssurgat? Numquam
51 Vertim Fr. Felix , tot annis quiesturis officio ille quidiun pi-ofe,-ehal verba otiosa vel jncosa.
quia
propria po-
funrtns, iiumrpiani permisit in se vivere isfam pro- lingu.i qua; diu nocluqiiccum Deo vel de Deo
luntate loque-
prorsus sub- priam voluiilatem, inimicam obedientiai, sed taliter batur, nonpotuissetjocosullos formare; sed asinum
acta. eain mortificavit subjugavitque , ut in campo tara se appellans. a;stimabatasinum ;et talem secredens,
amplo totquesuiemancipandi occasionibus. s-ub frte- non piiterat suam ullain laiidem a quoqiiam tolerare.
no senippr eam h;ibuerit. Quiil aufem fraenum dico 31 Ei3oiitra delpctabatiir repr-ehensionihus ac
vel camum ,
quibus equi indomiti coercentur ? Non mortificationibus, multumque iis gaiidens .ic se Iiu- ViVpendi
solum haben.ir motus levis, sed vel nufus unicus ^a- milians, se peccatorem, se ad omnia inuiilem .ippel- "Pf"""-
tis eraf, ut fareretquidquid collibitum Siiperiori es- labat ejusmodi verba profcrehat ex animo. qui-
: et
set. Numquam verbum ullum obedienti» opposuit bus se ut melius poterat depriinebat. Qiiia autera non
replicando; sed promptissimus ad cam semper, ex- simulate neque in speciem tantura(ut fleri solet) lo-
cipiebat simpliciter mandata Prail.itorum , velut a quebaturde seipso, iiiulto Iilipnliiis vituperari se vi-
Den profecta. Nihil etiain faciebat clam : sed quid- lipendique audiehaf. .4tque hujus rei conjoctura
quidagebatforis, nptiibat dominotiim esseSupenori formari potcst ex reculis quihusdara, prirao qui-
in nmiii eiiim re quLerens beneplacituindivinum, non dem intuitu ridiculis. sed quae atteiitius cnnsidera-
vero seipsum , nihil amabut inagis quam cjiis bene- tiEraagnam ejus mortificationem aliquando indi-
placito conrnrmai"i , cui .>e Dei loco regendum oora- carunt. Invenit eum qiiadam vice in platea R.
et inc/inata miserat. Hanc sui humileui subjectionem exorsus est D. Bonsignorius Cacciagiierra. ufqueexperimentum
ad nu'um, mature, et ipsa qua habitum suscepithora semper- ; ejus caperet mandavit famulo ut galei-um suura
.

non soluni
que servavit cum eadem demissioneac proniptitudi- ejus capili iniponeret ipse vero. quasi hoc sihi con- :
Supcrioruni,
ne animi. tauto magis interius sese constringens in- venisset caput movit, nec verbr.m dixit sed
. Tiec .

tra [ei-rainos obedientiiP, quanfo exterius minus re- viam prosecutus est suam ut opifices ex officinis ,

ligabatur; quiaSpiritus Dominispiritum ipsius per- prospectanles dicerent Eccum Fr. Feliceni qui :
,
imblice portat
vadens, lig.iliat eum arcteque retinifbatconstricfum ; galerum portat : iiequeenm a capite siistulit. iisque ^atcitim, sihi

^ et sublafo oiniii proprio sentire ac velle, ali^que ulla dum iden. qiii imposiierat efiam auferret. Idem ei
impositiiilt,
resistentia fledebaf ad jndiciuin voluntatemqiie alie- factum est ah uno ex Patribus Oratorii. filii-^ et se-
nam expurgaioqueomni innrdinatu afleclu,
; niagna qu;icibus praidicti Citcciaguerra', qiii franseunti per
cum faciiitiite eum uinvebat qiiacumqne alius voluis- frequentissimam Urhis phiteam. Peregriiii dicfam .

set . aut ubi scire puj^set Dei vnlunfatem se factu- siinilifer suuin ei galerum irnposuit, dicens Eia ,

rum : qu£E cum nusquam clariu;' pateat quam in vo- iiunc panem qu:ere; et ipse silenrer cipptara qu:e-
luntate pr^ceptisqiie Superioris , ideo h.ix libt^ntls- sturam prosecutus esf, donec galerum suuin alius
sime sequebatur. recepit. Alia vice qiiidaiD ejus socius inortificare
52 Ab ista nbodientia; prnmptitndine procedebat ipsum priesumpsif. Iveraflt simul ad vineani jiixfa
sed etiam inclinatioqucedam aniini ad alterius cujuscuinque Porlam Piam collectum ros;is pro infirmaria : es
altonim
quoium-
I voluntatem implendam, ut promple obediret univer- quihus cum socius fasciculum fecisset iinponendum '' r^sciuttim
'"*"'''"" '"
cunique- sis Respondebat interrog.itus, ibat vncatus. nulli
: altari. videus inultiiiii pnpuluiu veiiire in occursura.
aiuiliiii.
t T-i • r. 1 I

difficilem morosumque se pra-bebat. sed facillimum et disit Fr, Felici, Perraitte ut hns rosas tibi ponam
obsequentissimuin monstrabaterga nmnes. Quod uti super aureni, simiilque posuit; iiihil aliud opponente
na^^cebatur ex perlecta abnegatione ^ui ipsius , ita Felice, quain, Diinifre ine. afqae ifa pafienter fi-
opcriebat ejus perfectionem, faciens eum videri ho- ctum socii ferente. Cura aufem ohviaiifi turbie :tp-
niineni commiinem iii uulloque a ceteris difiVrentem. prnpiuqiiareiit. dixit ;dter. Fr. Felix, visne ergo
Et quemadinodiim folia. exeadera radice pro-
plarie portare isturu fasciculum rosarum supra aures, sic
redentia unde et fructua, hos obiuibuut. (djuubendo ut homineste videant? cui Felix Quid ad nie? Su- ,

autem decni-era et gratiam conciliaut arbori ita fa- ; stulitergo rosas socius, hetie a sncio .-edificatus,
cilitas hujus boni ac sancti Religlosi quae procedat ,
35 Suiit qui existiineiit sihique persuadeant fore
Ift ftarvis
ex puris-^imo ejus animn et gratia pr;edominante ut si haberent occasiones aliquid patiendipro Chri-
o^ttitdil quid
hinc quidem nccultabal ejus perfectionem, aiiferens sto, constareut sibi sed in qimtidie occurr'entibus
:
fl ttiitijnis

exferuamquamdam speciem sanclitatis, qu;e aliis fe- minutiis riesriuntse .apt ireaclibus lluriiilitafis ef p.a- iioiiet pati ;

fi^set venerabilinrem ; uiidevere reddebat cum ama- fientia; : animuiu non advertentes ad id quod ait

bilem; complaceutera etgratum omnibus. Christus


;

222 VITA B. FELIC IS CAPPUCINI.


Chrislus in Evanpelio, qui in minimo fidelis est difficulter inveniretur modica, quse satis illi erat,
A. MATIIIA
etiam in majori fidplis erit. et (juod in majori ini- quantitas. GPstabat autem ejnsmodi babitum. sicut
EALODIEN-
qnus psse so]pt, f\u'i (alis est in minimo. QualJs fu- Regula dicit, intns ac foris resarfum et qnando re- ;

turus fuissel h'r. Folix in rebus magni momenti, si sarciendus erat dissuebat pannos magis detritos,
occasio sir lulissel, monslravit in parvis
islis idem ; qiiibus alii nnleh;iiit u(i amplins, quia didicerat se
enim liumor qni nutrit (run<'um arboris, etiam ali- omnibus in rebus humiliare et viiipendere.
mentum pr.cliet minimis foliculis eadcmque tigura :

splia-rica videtur Jn parvulo globo. quae in niagnis


CAPUT VI.
ra^lorum orbibus. Ita vera virtus occa^^ionem
iilis
Maceratio corporis,ahstincrttia, coslilas excel-
nullam perdit. sed ubique se exerit; atqueinnmni (ens Felicis.
materia. seu vilisilla .seu pretiosa sit, exercet ope
rationes .<uas : neque enim solum artifex excellens Beene disciplinatus aninius, non permittebat cor-
censetur. qui tanlnm in niatHria j)retiosa bpupque pon licenfius agere, sed illud rastigans atque in Corporl re-
fjiitcm iiiUlam
dispo^iti artis suep opu^ facere n^vit. Multo' similes servituteni reJigens, taliter |iurificaliat et sanctifi-
iiidttlget.

occii^iones obl;il<c fuerunt Fr. Felici, in quilius ani- cabat, nt concors spiritui, siinul facerent sanctae
mi sui liumilis declaravit pra-seutiam : neijue, vitas melodiam, qna Deus et Angeli olilectaljantur.

propter levitatem ''.ncti aut casu improvisi subitatio- Siciitaufein asinum dicebat cnrpus, sic asininoinnre

nem. pra?termisit attenle opportuiie oper.iri. ipsum tractabat, mnlhim laboris verbcruniqiie. pa-
50 Ib.it aliquando ad domum cujusdam Prcelati rum esciK eidem siifficiens. Mirum sanc erat quod
contumelias ecclesia^tici eleemosvnae causa;cuni liic experiri qui die toto ambulaver;it onustus per tJrbem, do-
tokrat. Felicem volens, eoepit socio ejus dicere, Fr. Folix mum reversiis, ut plurimum reperiretiir in ecclesia

hvpocrita est, circumiens per plateas furando pa- oraiis, quod liaiid est. Exigua nocfis
minnrislaboris
nem urbis Rom;c. Ad qu;e ille nuUnrn n^spdnsum partc dormiobat, rcliquam similitcr transigebat in-
dedit, ac neminitnnm c|uidpm ^ignum turbationis traecclesiain.sanclispricilins CMntcinplationibnsqiie
alicujus sed monstrabat lietitiam eo dic!o sibi nlla-
;
intentus. Post nncturnas affiictiones, mane st.atim

tam. Cum aliquandu nobilps quidem heiie noti, ipsi se translerebat ad labores diurnos, perseverans in
obvi*im facti, perjncum dixissent, quod Papa illum illa continua maceratione absque intervallo ullo
volebat lacere Cardinalem; celare nequlens
ipse, prajferquam Doininicis fesfisque diebus quibus :

internum affectum, et foris exhibens quoplpuus erat, ipsis cuinnon deberet procedere onnsfiisper plateas,

seposito jnco in hfec verba prorupit, Mallera ut Papa ut plurimum orsndo labor.ibat in ecclesia aut in
nie faceret fustigari per viam campsoriam, Bancos cella,nullam corpori quietera indiilgens qiiod au- :

vocant, qua? to(ius Urbis honoratissinia est unde :


tem ei dabat ex lege iiatur.T, taliter ai impendebat,
majores apparetquodpfpuli rrequpntia, et promiscnacnmplu- ut appareret ipsum se pro asiim, iino pro inimico
desiderans. riniis conversatio atque'alloquinm liominum quorum- lialiere.

cnnique nullatenus imniinnebant internam ejus atten- S9 Vestis ejus prseterquam quod csset e\ grosso
vnica tiinlccl-
tionem ad rcs divinas omniaque converlebat in ma-
;
et vilipanno ac riidi facta. etiam fuit levissima, la coiitenttis.

terien' cogitationem sanctarum. quce ut in eo erant quia inodico contenlus erat quod si propter sudo-
:

vividse, sic oblata occasione statim erumpebant in rem tempore a-stivo aliquid esset apponendum dor-
signa exteriora, monstrantia quod per plateas ince- so, locn panni linei utebatur frusto ejusdem grossi
dens cum mantica, offerebat se Deo ad sic ambulan- panni .^trebntensis, ciijuserat et vestis, quod deinde
dum inter qucevis opprobria suppliciaque. Alioqui siccabat ad solem. Utilur Religio exemplo Aposto
non processissent ex ore ejus tum prompte verba loruni Sanctique Francisci et Sociorum ejus soleis
ista^c, sensus et judicii plena (quippe qui nihil dice- illis,qu:e in Evangelico appellantur sandalia : sed
ba(, nisi oum maturitate ac veracitate el plane ex Felix velut corpoii infensiis hcstis, etiam lioc mo-
animi sui sensu) neqne viva et ardens oratio, quara dicum coinmodum ei concedere recusabat. Perseve-
noclu fecerat, pern.isisset. ut per diem aliter ageret ravit ergo tam hyeme quam ajstate absqiie illis pla-
loquereturve ; neque alia vivendi ratiti interhomines ne nudipes incedere, usque dum octo annis ante obi-
jc fere nudi-
concordasset cum illis divinis exercitiis, quibus in tum. tam propter seiiecfnlem quam propfer dolores jiesabsgue
sua solitudine coUectus uccupabatur. colicns, fuit extrema necessitate coactus illa per sandalii& :
57 Itnque in omni actione se humillime gerebat. hiemem gestare : a'state aiitem ea etiam tunc depo- F
Loquebatur submisse, reverebatur unumquemque, neliat, dicens se id facere causa comrnoditatis, quia

seniper
neminem cunteninebat et quando comes ibat Praj- : sic melius anibiilare imo volare videbatur, proinde
loco ccdlt dicatoribus aut Sacerdotibus (non atfendens ipse non mortificationi sed sensualitati iinpulandum qnod
quod senex esset, fungebaturque officio quaestoris, nudipes iret. Calcanei pnrroejus magnas rimas age-
quem sui socii cnjuscumque sint statns, quando ad bant, quae subinde mittebant sanguinem : nec aliud /liantis cal-
caneos ftlo
eleemo.«ynam rogandam proceditur, venerari solent) eis facieliat remediuin, quam quod crepantis cutis consait,
sipsrsonse qua? ipsum noverant, alloquendo eum ad labra coiisueret filo ad novam carnis niale curatse
ipsum se converterent; ipse locnra cedebat sociis, affliclionem : quia dum sic fossi sunt calces sentitur
volebalque ut loqiierentur. Qnod quidem quam est dolor infer ainbulaiidura, maxime ab eo qui onus-
consentaneum rationi, tam est factu diffi( ile, nisi tus ac nudipes graditur: malum vero augetur, si
animus bumilis t-emper vigilet, habeatque intentum pedes seroper babeantur expositi frigido aeri, sicut
oculnm, ut e\ omnibus et ubique lucrum capiat, ille habebat nocfu in ccclesia. Remedio fuisset cu-

queniadmodnm huniillimus hic Fr. Felix. Quia rata pedum munditia, sed ipse ens lavabat niimquam,
autem Serapliica et Evangelica paupertas bonum ne tantuluni solafium carni daret, et ut tanto magis
valde nipdium est ad liumilitatem. illam vel boc no- se despicabilera redderet, ad quod unice attendebat.,
nt'f ttblui cos
mine colebat studiosins. Itaque vestiebatur semper Ergo cum quatuor juvenes Frafres studentes coiive- jiatitar.
pauperrime, nec voluit unquam nisi babitum ex nissentde pedibus ipsi lavandis, etiam mvito; arre-
Airebatensi grossiori panno confectum; m cujus usu pfumque et eo ductum ubi Fratribus peregre adve-
jiritr.avi i»
lic''t non potuerit perseverare Religio, quia non in- nientibus pedes lavantur, tenuissent duo, inferim
vcs'i/u
gro sittem
vpuitbatur sufficiens, sicut in prinripio, cum paucin- dum duo pedesabluerent ;ipse completo obsequio,
alii

xenat. ra c.ipita numerabantur, et majori pretio comparan- mox iisdem pneseufibuscoeno se inquinavit, osten-
dus er.iL quam alii panni ; ipse nihilominus optavit dens quam esset alienus^ab omni corainodo solatio-
in eo prrnianere, idque facile impetravit, cumliaud que corpori exhibendo.
60
DECIMA OCTAVA MAJI.
333
60 Formacuban,litahsFelicierat,qualem nescio tuluractimqiie sentiebat,
somiium iii surgebat et ad eccIeM-im 1)
an ullus a.it.rjuorum Patruin unquam usurpavmt.
duro slralii adrepebal, nimium enim dolebat quod ire non.po.set • :i .Tiiiv
Pnmo emm ahud n.hil substornebat sibi quam nu- ..alutatum de mnre Dominnm suum. Po.trema^au- S'L-.fH>C.
das tabulas; solum sub.nde, velut d.diratus. in>(er- K.X MS. IT.
tem vi.. redu.iu. ; Fnitribw. eM ml cellam infir-
utlreint^ue a<t
nebatdhs veterem .tuream. Cprvical lignum erat maria.. di.ens, quod requie.cere non po.setmanens eultitam.
cum rasce sarmentorum aut si mollius quandoque
;
extra ecclesiam

'

: multuinque disphcere sibi mons-


cubare vellet, cx fceniculi calamis. Ibi sub vesper
triibaf, qu.-d inde egredi compelleretur.
requieturus a laboribus quaestura;, virps'|ue sumptu-
genuftcxus
G3 Quamvis aulem multi raagnique essent labo- f'''''"'"""?
rus ad uoctu suryendum causa orationis, non exlen
captt. res, quos imponebat asmo suo, non ideo
par crat aiiaaddit,
debat sese siipra .•-uum i;.tum adeo durum lectum : mensura pabuli s»;d novum ei onus addebat jpju-
:

sed poneljut se iii genua, et caput manu :sustinons,


niorum etabstinentiarum, tjintumque aberat ab illo
permittebat quasi furtim a n.itura tolli taulillura
su.stentiiiido, ut deliilitaret magis. Vesperiordiuarie
somni; veluti qui hoc ei daret merecoactus. atque non C(£nabat,]quo piv.mptius recipere ad cellam se
timeret, ne si magis commode dormiret, .sent>uahtas
posset et noclu surgere. Pra-ltr Quadnigesimas
vires exinde Caperet, tardiorque foret ad noctu in duas, ad ((uas omiies Fratres teneritur ex Regula,
oratione vigilnndum. Adeo ut si eum non dejicit;bat videlicet majorera Christiaiiis
omnibus cornmunera,
somnus, nequidem frueretur coinmoditate iatius sui et alterara lungiorem. quaj a fe^iiviiate Sanct..rura
duri cervifalis, caputei accliuando corpusque e.\teii- omniiim usque ad Natalera Domiui protendiiur;
dendo supra tani asperus plumas. Stratrj levalus itenique tertiam Benedictorum, quaB licct obli^atJc-
primam corpori ^alut.-ttioneui ferebat cum rudi tla- nis non >it, ordinarie lainen st-rvalur a Fratribus
;
gellatione, velut pretium e\if;ens tam bi-evis et in- solebat facere ip;e omnes Quadrngesimas, quas sibi
commodi somni quem ei concesserat. Nec ultimis in usum adduxerat videlicet unam Spirltus sancti
:

Gaudct se duobus vitiu annis comuiodius dormire eura ^ivit ab octava Pasclia; usque ad Pentecosten aUeram ;
colkis dolori-
Deus, iminitens ei dulores colico^, quasi ad cora- Api'Stolorum a Peutecoste usque ad S. Petri, ter-
bus torgueri.
plementum mortificationum prajteritaruin et sievitite tiaui Domina; iiostra; a festo S. Petri usque ad As-
in corpussuum exercitai. In tali autem infirinitate suraptiouein, quartam S. Michaelisab As^umptione ct in heldo-
nia^a sancta
oslendebat quam cupidus essnt patiendi ; mirabili usque ad fe>tum illiiis. Tam longa autem ac fere Iriduum
con-
enira cuin patientia dolores su^lineus, nou erat fas- continuata jejunia produxit usque ad extremam se- tinuum.
tidiosus in sui curatione, nec difficilis aut molestus nectutem, exceptis septem aut octo ultimis annis
cuiquam sed quasi vidisset de suo crudeli qunpiam
; ante mortf m, quibus tamen semper ob;^crvabat tres
inimico viudictam sumi, ita gaudebat cruciari suam Quadragesimas omnibus coinmunes. Snlebat etiaia
cainem, quamvis tam fideliter famulalaui sibi, in reverentiam Passionis D. N. .Ie.su Cliristi facere
01 Intensura i.^^tud paii''iiili de^iiieriuin quibus- saitum, id est non coinedere tribus Hebdomad»
dam etiam occasionibus luanife.^tavit ut fnerunt se- sanctce, Jovis, Veneris ac Sabbati, irapastus manens
Fustigari ma'
qucntes. Transeuntemaliqiiando periucum ubiepiilie a die Mcrcurii usque ad prandium diei Paschalis
vuU qttam
ejjutaii. fetliva' appiirabnntur, interrog:ins socius. Dic mihi, absquj omni cibo : nec tamen dimittebat quotidia-
iiiquit, Fr. Feli.x qiiid m;igis optares, aocumbere nos quaerendi pauis lab.-ires : s^^d potius duplicabat,
huic epulo, an fustigari per omnia subsellia? Ipse ut providereL Fratribus in trcs festivos dies ventu-
autera prorapte re^pondit, Mallem per omnia subsel- ros.quandouon eratad eleemosynara progressurus.
lia fusti^-ari.altumquG ingemuit. Alias cum bauditus C4 Excogitaverathic vir sanctus pulcrum absti-
quidam per multa tormenta esset excarnificandus nentiae niodum, qu£E si bene considerelur, nihilo
a lictoribus. stiinulatus ipse desiderio grandi pa- minor, quiu putius raajor judicabitur quam absti-
tiendi moriendi^iue pro Christo, non potuit se con- nent'aeorura, qui reducti in solitudiuem solTs fru-
nem pran'
tiiiere quin diceret : Nollem equidem scelus fecisse. ctibus leguminibusi|ue aut aliis rebus simihbus vic- dere solitus,
vellein tamen ista tormeiifa sustinere. Visilans titabaiU. Cum enim ratione offieii sui rarissriue ad
Optat tormcn-
ta rtorum tt aliquando rarJinalem gr.ivissime podagra rrucia- inensam comnpineni aliis pusset accun bere et iti ;

scgioriitii i'i .vc tum, ipse, tamquam lianc illi infirmiiatem invidens, Convsntu Romano, propter multitiidinem Fratrum
transferri.
niaguo cum spiritu dixit Beatum te, DomiuH mi
: 1 et varietatera negoti-jrum multis ab ordinaria honx
c
utiiKim commutationem tecum facere possem Hajc ! excusatis, inensa^ instrmta* maneant inajori parte
et similia verba, in talibus occasionibus prolata, diei, scilicet mantili et pan^i subtus posito : veniebat
non dicebantur afTectate, sicutdicuutur
ab illis qui Fr. Felix, nulloque adventus sui indicio dato Offi-
dediviuis rebiis meditate et ex professo loquuntur ; cialibus, assidebat mensx, accipiens panera quera contentus
sed procedebnntex vividoquodam iustinctu interins reperiebat: et siquidem canistrum inveniebat expo est eo quod
ipsum impellente, et ex vero ardentiqiie de^^iderio, A*''f 'nee-
sitnni fru^ta colligebat manducabatque, pnesente
quo vere ferebatur ad niulta toleraiida pro Christi nemine vel advertente: itaque prandium solo pane
amore. absolvens. ad cisternam abibat potum hiusturus.
(12 CiHu crgo ei advenlNseut (Ndoivs coHlM, quos Si vinum reperiebat in mensa, aut sic prandenti afie-
jEger paucas OL-to anins postreniis lulit usqiie ad finem vitje, rebatur, bil)eliat. eoque coulentus erat si coquus :

piileas inittiis
ipso facto adliibuit eara constantiam quain verbis ordinariam Fratruni portionem ei ministrabat, hanc
admitttt,
antea pra^ se tulerat et semper quoties aliquid
: quoi|ue sumebat. salvistamen Quadragesimis suis.
occurrebat tolerandum, dicere solebat H» sunt : DHiiiqiie nihil pefebat unquam : sed Dei manibus se
rosie, hi flores. hoc morbo, ab obe-
Coactus fuit in committens, sumebat quod ultro sibi dabatur ita- ;

dientia et necessitate, sacculum admltlere palea que fugiebat inanem gloriam et sensum mortificabat,
sartum sedquia luecerat mera violeiitia, ut quaiii
: faciens eum pali quando uoluisset, et vuluutati
minimum solatii corpus inde perciperet, nonni^i propriiE, quod amplius e>t, robur omne subnervans.
paucissimas paleas imponi voluit. «juas omne^ uno 63 Eienim voluntas propria, quando aliter ne-
ferebrachio strinxisset aliquis nec enmcommulari : quit, etiam abslinenlia nutritur. et iion edeudo pas- nihil ttnquam
Pfff»^'
sib; unquam passus est, ita 111 tan.lem plane com- citiir atque impiuguatur. m<«vendo Religiosura minus
minuta fuerit itaque perseveravit usque a.l fidem
; caiitum minusque mortificatum ad jejunia singula-
dierum .suorum. Tempore vero postrema^ suajinfir- laria. (iu:e hab.^nt aliquid glorios» apparenlia; sed

mitatis, quoe ipsuni a laboribus hujus seculi ad C(K- dum ab aliis aliquid tolerandum occurrit, indigna-
lestera niercedem gloriose transinisit, non poterat tur. neqiie novit j>alientiae frucfura oblatum colH-

Contineri in cella sedniox ac sublevatum sequan-


;
gere. Unde intelligitur, quod ad ipsa illajejunia sua,
ahaque
;

m VITA B. FELICIS CAPPUOINI.


A alnque incommoda volanJarie suscepta, uon feratur obiisse. Ethujus rei liaud leve profecto argumen-
vero ac puro desiderio i'fi(i'*nili, sed ab arbilHo tum dedit corpons jani inortui mollities, et sacer
SAL:OlEV.
Ex ais- IT.
propria^ volunlatls, qiia^ inq-iinnt onin'a, nof]ti(' per- illc liqimr qni eliam hiinc per rairaculura scatiirit
niiftit iit abslinentia vel Deograta sit vel ulilis Iio- ox niembris. Cum enim imle a spculari statu in vita
mini. Sed Vv. Felix, ut erat prudeiis, vereqtie et rusticana fuerit bonus Cliristianus, adeuqne cupidus
(/Tcacitera Dei spiritu iinpellebatur ad paticndum, bcne f.iciendi; admodiim probabile est. quod num-
iicc ob ul- c". m magna hctitia interiori faclebat absiiiienliam, quain offVnderit Deum transgrediendo priGceptum
lum de, e- «i.imdo propter abseutiani vel inadvertentiain mi- Cliristiana) castitatis : et quia numquam uxorera
ctum que-
! strorurn id ei divinitus concedebatur : uec nmr- liybuit, virgo permanserit : quain virtutein deinde
ntlus
nurabat (ie ii^, velut parv.im sui rationem babenti- vitsc rel'giosaD sauctitasnon solum custodiverit, sed
':ls; sed cigitabat ila disposuisse l>eum propter iIlustr;ivorit ornaveritque quod cuin alio testiraonio:

demerita sua, quod dignus uon erat p!us obtinere.


et probari non potest, miraoulis islis Deus voluerit ve-
Ilaque simul etauimuni doinabat et corpus, I)eo|ue rosiinile reddere.
faniul.-diatur per puram ct securara abstinontiam.
(iC) Ma^uum autfm, quod nuinquam visus sit
est CAPLT VII.
e\ infego comedcre: sed colligebat fragmeuta
pjiiie
sed rUiora
silti oji'ans,
relicla i-b ;diis non con^iderans quud ipse portas-
;
De concordia virtalfim li. Fclicis ct perscvc-
set domum pauem bonnm, sed reputans se esse con- randa.
veiitus maiicipium. ad-oque indignum qui simili ac
celeri pane vesceretiir. Qu.mdoque ex zelo p:iuper- l.J^uadraginta
»ua( qulnque circiter aunis perseveravit
tatis querebatur (b; Gnardiauo, quod obsonia iiimis sanctus hic Heligiosus in tali observantia professio- Vcrfnius
bona et delic.ita tieri paliebatur et ipse, pro sua : nis suiB et Seraphicse Reguhe qua iii re duplici :
ScjiiIj ab-
sen\t(or
parte hullum inde aut saporvm aut sensualem ^a laude dignus app:iret. Primo quia ipsa (djservantia
E
ti'f iflionoin lecipere vnlens, vel aquain admiscebat, Regnlse pcr se horainem sanctuni. Cnm enim
fncit
P>
vel tani calontia mandncabat, ut crnciatui sibi po- ab borainibus sanctis per Dei spiritum facl;e siut
tius e-sseut qnam delei^tatioui : i(a ut natiirali ue- Regula} atque imprirais Franclscana verbotenus ab
cessitate coactus manducare, potiu? animuin past-e- ipsomet Christo dictala dirigunt hominein ad per- ;

ret quam corpns. Afferebat nonnuuiqiiam d"mum fectionem, adquam proinde illas se^ineiido sine du-
aliquid adeo exigiium, ut uni dumtaxat vel alteri bio perveuiunt. Et quia Regula Fratrura Minorum
Fralri po.sset sufficere; ipse tameu nibil^ uiiquam iuteralias est perfectissiina. qui illain perfpcle ob-
^umpsisset, scieus distincta esse offcia isliec, et servat veram perfeclionem perfecte coiisequitur :

sui qnideiu nnineris esse adferre oblata, alio- et numquam asublimi statu illo di.->Ct;ditur, nisi de-
rum vero ea di.vtribuere. Itaqiie tu:n ne alieu" fectu observantia; regularis. Fraler auiein Felix iu perfpcfus
cx evndit in
cf nihil niinisterin se iug<'reret, tum ut lieo se melius resi- niiUo deftcit quod proraiserat aptavit sose
: ei enini
\

am omtii lirlu-
arhlfra-
gnaret ob^ervaretqnc pra-ceptuni diceiilis, Ctme- perquam exceileuter, nou uiinus inleriu.i quain exte- le,
tii sumphs.
dile quie apponunlur vtdjis, numquam ex se aliquid rius, siiritum Jeque ac cnrpus purificans. Porro
accipere pra?sumebat : sed allata ab iis, quos h-c sicut virtutes, iit siut perf'nH;r. si.iail jungantur
specrabat, nianducabat tamquam sibi missa a Deo. n^cesse e-t, nec una separatur :ib aliis; ita ipse
67 Expiuplo sit, quod cum aliquanilo modirum in omnibiis qua; sfatuit suo congruebant fuit per-
cocli piscis attuli-^set, quantum uni porlioni vix suf- fectus.
ficiebat, et Fratruraquidamphiriinum iustiiisset ut 70 Quidam sniit iii oiulemplntione illinninatis-
comederel; ipse assuelus obedire cunctis nemini et multum dediti sed ad corporalia exercitia
simi eique ;

contradicere, sivit sibi persuaderi utejus ahquid ori parum hicfi aptique, secedere am\ut, ut lotos Deo
iuferret sed agre ipsum admoverat deutibus, quiu
: dare se pnssint, exferioribus occupationibus nus-
alio inleriori priecepto seutiret sibi remurdpri cons- quam distracfi. Alii in operibus car;tati,s exfernis-
Chriitum Cinilcmpla-
cieutiam, ex eo (juod a se nou autem ob officiaH ac- que ministeriis fideliter virtuoseque o ciipautur
felle pota-
:
iioiicm jun-
cepisset, ideoque ipsum mox foras expuit. Sane sed meusfoiMS profracta nou valet mullum asccn- gif actioni,
tum imila-
fur. apparet in isti-* miijimis qnam accuratus fuerit in dere ad recpienda cuntemplationis lumina. Fr. Fe- F
C servandis ordinationibus reiigiosis, seipsum morti- lix nd miraculum fuit in utroque perfectus, nec in
ficando, obudieiido homiuibus et Deo. luiitabatur eo unum impediebat allerum : sed cum concordia
autem Salvaiorem nosirum, qui licet ex se noluerit vere stupenda duaa illai partes, quui niutuo sibi con-
bibere vinum felle niixtum, tum ne inorlem sibi ac- frarijB videbantur, architcctnra plena speclabili
celeraret, uim ob alias sanclas rationes; non tamen componebant in Dei domo arcum, cujus duo cornua
reslitit o/rerentibus, sed gustavit quantum cogebat invicein obnitendo, invicem se susten-aiit, quaiito-
violentia et prreceptum crudeliuin ininistrorum : que forlius sese premunt, tanto .'ecurius consistunt
eoautem cessante, nli(idivit pr?pcepto iuteriori Pa- utrimque. Habebat partita diei noctisque tenipora;
tris coeleslis. Et Saucti. qui omni in restudent con- noetem Deo, diem proximis dab;it, et in utraque
formare vitam su;iin vita; Cbristi, sicut aliiid nilul sanclificabat seipsum, aninnm in tenebris,corpus
unquam cogitaut, sic omnibus iu occasionibus, ad folum ; ita ut dicere pos^et; Nigcr sum, sed
qnamvis exignis, faciunt opera perfeda et isti forino^us. Niger quia decolorjvit me sol inter la-
exemplari divino congrua. De quanlilate porro cibi :
bores diurnosformosus, propter divina lumina
:

quem Fr. Felix sumebat, aliaratioreddi non potest, qu;e per nocturuam obscuritatem illustrant et con-
quam quod ssepius a mensa recedebat famelicus : decorant inliina animie me.e quod si foris sum si- :

eiqiie displicebat videre Fratrera nimis diu corae- cut t-ibernacula Cedar, hispidus ac deforints ; intus
dentem. sum sicut jielles Saloinonis, omni regio splendore
08 Sic mortificata caro et depurata, non poterat nisi atque ornalu instructa?.
castissiraaesse; cum ipsegJoriosutn islum canduivm 71 Similiter jejunia et vigiiise Kelicis, noniin- jejiiiiiii ct
Virginita- quam maxiine arnaret. Sic iiaque coercitos habebat pediebantcontinuosDeumorandi etpanem quajrendi VKjiliis fabo-
tem credi-
oculos, ut nuinquarafeminam in laciem aspexerit : labores, et hi qu;intnmque .*upra nioiium graves ui- niu cvnfi-
tur ilUba'
tam ser- conversatio autem ejus tam honftsta erat, ut licet liil detrahebant istorum excellentiae, sed utriraque
vasse. quotidie ageret cuni viris nemo summo
et mulieriljus, ta- videbantur omnia in pro- gradu. Magnum
men unquaui niah quidpiam de ej potuerit suspi- annos perseverare potuerit inter
fecto est qiiod tot
cai'i : quin imo communis opinio fuit, virginein tantos labores; diuroos quidera, semper incedendo
sub
;

DECIMA OCTAVA MA.II. 225


sub onore conquisitarum eleemosynarum noctur- ; istam naturam, sua illam gratia exornans faciebat I)
nos vero. fatigaudo se In oratioiie tam tlifficlli qui : adeo gratiosam. iit tam longo quo Rom;e vixit an- *. MAriUA,
sic orandi iabor p:r;ivior ^iiio tlubio fnit qnann pa- norum spalio nemini vencrit in fHstidium, sed gra- S^tODIE-».
KX HS 1T.
nem portandi. llinc David qui nmltum in bollis tior cuuctis semper ac gratior ev..serit. Talis autera
pneliando alilsque e\ternis excercitii;- las^atiiserat, ruditas uti non offendebat homines, .•ic non minue-
nec non etiam orando non multum primos labores
; bat Dei honorem ; sed illiistrabataugeb^tque. etfa-
«stimans, ?ecundorum diimtaxat meminit, ciim ait, ciebat ut cum vencrarentiir, ipsiqne obedireiit pec-
U!=que ad noctem incTepuerunt me reups mei id : catores et peccatrices. Erat robusto corpore, quod
est.doUierunt. tamquam querenles de me, quod ni- multum ipsi ad oppra virtulis prcruit, qnia nervus
mio labore eos lassaifm, dum persisto benedicens acprincipium sanctitatis ejusoratio fuitnoctu facta,
atque or.ms Deum. Duplex tamen iste labor, tam ad quam lirmacorporis habitudoplurimum coutiilit;
guivis tamque diutunius imo perprttiius, nilnl immi- nisi euim tanlum habuisset vigorcm, uou potuisset
nuit austerttatem victus cnbitusque, dum exiguo pro^equi tale instiliitum, quemadraodum in raultis el vlres
corporU SU4'
somnn ciboque utltur, et utrumque ciim austeritate Frati ibus experientia dociiit, qui vim sibi facienles
Irntante.
sumit ; cibos quidem delicatos fugieus, somnum vero ad bon.iin noctis parlem in ecclesia orando trausi-
capiciis niodo tam incomrnodo, nec permittens gendam. ita debilitati siint, ut postea neque multum
menibris fatij.'atis uL saltem extenderentur supra ncque parum orarp potuerint .Sed cnm Felice pro-
duras tabulas. vei capiti ut se ad lignum coramode cul dubio singulariter concurrit divina gratia : vi-
accliuaret. Tauta aiitem asj)eritas ab^tinentiarum detur enim impossibiie. quod cum tantis lal.oribus
ac vigiliarum, minus diligentem solicitumque
niliilo tam parcu>. Et
et jejiiniis Ci-nsistere pos.set somiuis
redilebant ad laliores sed qitasi brevis somnus et
; sicut raorum rudifas eum retraxit a niura familia-
victus parcus vires ei ad laborandum suffecis-^ent, ritate tam secularium qucm etiara Fratrum, relin-
labor itutem expeditiorem redilidisset ad corpiis je- quendo id solnm quod in eo posuerat gratia sic :

juniis vi;;ili;sqiie maceramlum utrnbique mirabiliter membrorum vigor excitavit. ut Dei causa et cura
excellebat; sirut cum duo JEijualia pondera bilan- Deo se faligaret, retinendo modicum illud quod e\-
cem in icquilibrio tenent, quorum si alterum levjus trema nalurse necessitas exigebat.
esset. alterum deorsum ferretur; nunc autemutrum- 74 Optime etiam justaque cum inen>ura seipsum
que sna pargravitas sustinet. partiebatur Fratribus ef spcularib';s, ef utrisque fa- Fralribus
et seculari-
72 Eodem modo colloquia ejus cum Deo et cum cieb.it satis. Servivit Fratribus, ;edificavit secula- bus recte se

proximo tam bene eraiit coutemperata, iit lia:-!' per- res; communis omnibiis, retractus ab omnibus ; partUur,
ad colloquia fectio prorsus rara et plena admirabilitatis in co omniiim lactus, sui tamen ip.sius semper Dorainus :

cum Dto
ef proxitno
fuerit. Loqiiebatur cum Deo fere semper ; nec so- unde contentos relmqiieljat omnes, et ex omnibus
eeqttc cxpe- lum quando te ei strictius per orationem uniebat, aliquid utilitatis prosua ipsiussalutereferebat. ?Con
diftis.
sed etiam circun.iens Iiabebat mentem in eo defi- pei mittebat se occupari a secularibus, in quo solent

xam. Nec tamnn propterea tonebat asperum ingra- periclitariqua^stores; nec tamen silvester eis erat,
tumqne homiuibns siientium.. nec alloquentibus in- sic ut non acqniescerent ei sed tara or linafe da-
:

terropantibusque difllcilis conversationem suam bat negabafquc e;s seipsum, ut cum eos semper re-
ta'diosam reddcbat; sed potius cunctis affabiiis erat, ligiosa sna conversatione ciiiaret, numqnani civaret
et cuin simplici, cauta lamen fainiliaritate, cxbi- fastidium siii, sed p'juus majori ejus desiderio quo-
bebat ^c hominem conmiunem atque, aliis similem. lidii^ ;ictenderentur. Idem f.iciebatcum Fra'ribus.
Interim hifC ejus promiscua coiiversatin nihil impe- Non declinabat eos tamquam vir magnie sanctitatis,

dieb.itintcrioranegotiatractandacum Dco uterque : ([uinomni occasione dajaat se iUis velut nnum eo-
enim nperaiidi modus ex eadem radice virtutis pro- rum ac famuhmi omnium s^^d ila iit cum eis num-
:

cedeliat. quie humoris coelestis plena, poierat simul quam lempus perderet, nec diu apud ipsos manei-- :

rosam spinamque producere, virorem luliorum et itaque eis se tradens, et pisdem se subtrahens, tVr-
ruborem candorem ftorum, mollitiemfructuset du- culum instruebat, quo etipsos pascebat et seipsum.
ritiem ossis poterat. inquam conservare inedullam
: 7o Officium quEestoris et commoratio Romana,
excercitiorum internorum. ei corticem exteriortim; sicut ex una parte magnam raisero Religioso rela- qn.TStoris offi-
ctum, cadem
efficereque ut utrimque se juvareiit, concurrerentqiie xationis pra^bent occasionem, raaximelaiu diuturno {nco lam diu
'
adcoiistituendamarborem unamsinrifualem, grafara tempore. quia convenit Fratribus ess" rucollectos, cnnltnttatum,
corarn Deo et omni populo. et niagis in solitudine qiiam raultitudine versari F
73 Ne-qiie solum viriutitm quautimicumque inter ex altera tameu pnrtefuit medinm, Feliriordiuatum
ru*Hc(irutm se diversarum actiis, sed etiara natura et gratia, a Deo, ad Sanctum eum efficieudiim. Necessitatem
snnithcifa- vidut unguenta duo ab uno eodemque auctore com- enim hoc munusei imposuit conversaudi exemplari-
tein supplcn- posita, in hoc consummatissimo viro perquam bene ter. loqiiendi cum secularibus de Deo, orandi pro
/c gratia.
conrordarunt ad euin facienduiu oiuni ex parte mi- iiuorum videbat nece-ssitates
illis compatiendi tot :

rabilem. Non habebat ille vel morum elegantiam calamilatibus quotidie jn suos oculos incurrentibus ;

vel speciem insignemcorporis velcultum verborum Imuiiliandise, proptervilitatemmiuisterii ; exercendi


caritatem, quse est radix, iilmen, ac vita virtutum
sed primiu ac naturalis suaj quam rure attulerat
simplicifatis retinentissimus, eani niliil alteraverat oiuniuin; non conversandi assidue cum Fratribus,
commorationetam diurna in urbe iiomaua; non iiieo qu'id solet inagnum spiritui adferre impedinipntum;

tamen minus gratus erat omni liominum conditioui ii"^eudi deiiique vitam unius semper furnuu. Elenira
ri',v et ejerci-
ac geueri, parvis, magnis, mediucribus : qiiia ubi in eodera seinper manens officio, polnit pra^figere
(arum unifor-

deficirbat natuia supplebat gratia. qu.u sic condie- sibi quemdam ordinem invariabilem. firmura mitatem
vita; es

bat naturam isfam simplii em, ut veluti rusticauum atque perpetuuin qu» res ad viiam spiritualera lulfrrt.
:

cibum, nullo artlficio pra?paralum, eosolo quod ua- raaximi est raomcnti. Natura naraque facile qua-rit
tura cotitulerat, redileret eam sapidam et appetibi- seipsam, neque stalim deteguutur j^riini illiiis mo-
lem universis. Libenter audiebantDo- eum luagui fus; uudecum quis tfcmel formam abqiiam vi\endi

mini Dumina?que, Pradati et Cardinales, quando ceperit, transittempusaliquod priusq.iam agnoscan-


absque ceremonia eis loqueus nou dicebat pluraliter tur reccssus. iuquibus ipsase abdit. iit extrahi iude
Facife, aut Dicile: sed, Domine fac, vel, dic. aut et re-nilari possit aut saltein temp..ris multum re-
;

quiritur. ut experieudu coguoscat hoino quantum et


similia verba quibus non addebat, Vus, sed, Tu
: :

sibi cauveuientem ac pruportionaiam


quia Deus qui dederat illi et conservabat rudem quid valeat, et
29 legeiu
Maji T. IV
VITA S. FELICIS CAPPUCINI.
A legeraprae?cribere; praeterquaniquod exercitia saepe tum cum enira eleemosynae
indiciispatuitraanifestis;
Alexandri Olgiali accessisset. 3}oiiem
A. M*THU mutata evudantdcbiliafructtmiqueexiguumpariunt. causa ad a;des D.
siiam varHs
SALODIRV.
negoliiim spiritimle in eo situm est, ut digressu Joanni illius procuratori dixit; Ego elee-
EI US. IT.
Totum ergo pr^cHcit :
quisque liabeal exercitia ordinata. in lisque jjorse- mosyna; causa huc non veniain amplius, commendo
veret crescunt eiiim, et imperfeitiones qu;f identi-
:
tibiFratres meus. M
nuoniodo inlellexerit ipse et a
dem in iis deteguntur, etiam tolluntur. Ilanc purro uobis intelligi debeat palani demonslravit iu jedibus
gratiam a Deo accepit Fr. Felix per constantem suiO D. Juliaj, uxoris D. Francisci Ca3sar!ni, ubi, cura
vitffi uinforroitatem. procedeniem ex eu quod idem esset Feria sexla pra^cedenli ejus murbura ad quie-
semper officium, idque eodem in loco gesserit. sturani egressus, postquam cuni Donnna pra.'dicta

7G Ergo priina res, quEe sanctuni hunc iiominem ejusque sorni'ibus fuse disseruisset de rebusspiritua-
magnificavit. fuit perfecta olservalio Kej;ulifi, quie libus, discedere volens dixit eis, Relinquo vo.-; Deo,

virtules oinnes complectilur ; altera, perseverantia et henedictionera iliis impertiit. Hinc moIa3 istce de-
unrfe nata cucurreruntad manus eideusculandas
in eadem quamdiu in bac mortali vita mansit. Hajc vota; mulieres
peneverantia
res est quceperfectionem virtutibus ejus addidit, et et habitum ipse vero post aliquam resistentiam,
:

negoliuni acquirendus sanclitatis absclvit. Ab ipso ut erat tiuraillinius, victus tamen a spiritu interius
seculo bdiius Hssecoeperat; adniissus adRidigiunem, agtnte et teneritudine erga ipsas, clare dixit Eia, :

quando adliuc durabant primi isti fervores, et su- eia, sumite et osculamini quantum vultis quiacito, :

pererant fundatures pleni acdore et zelo, sust-epit cito, habitus hic noster valde pretiosus erit, et qui-

forniam bonilatis, quara vidit in ipsis; et in eadera libet desiderabit inde habere pauxillum et magna :

semelsuscepta cuni summasimplicilateet sinceritate niultitudopopuli concurretad me spectandura. Alia


perseveravit semper, absque interruptidne prinii deinde plura in euindem .vensum addidit, nuraquara
istius caloris. Nec ideo quiaincrementuin Religionis ex eo audita verba umle repletse adniiralione buuae
:

ipsarareduxit ad modura vivendiraagis moderatum, ist:e mulieres, devotioue simul atque frislitia
et

magisque communem atque omnium qualitalibus raotie, in planctum suluta; sunt. Secutus deinde ad
B accommodatura, quidquara remisit de ea austeritate, morLuum concursus, et aviditasoraniuin participandi

iu qua ipsr.m reperit;quin potius auxit earadem.et de ejus habitu, demonstrarunt. non Immana; volun-
perfecit abundanlia gratiaruui, in quibus etiamma- tatis raotu, sed Spiritus sancti iiistinctu locutura

gis seraper profecit. esse viruni Dei. Unde


non potest, quin ea- dubitari

77 Sunt in Religione et in Ecclesia sancta satis dera versaret raente, qnandodiebus islisinterrogatus
multae devotas personas, qux soli virtuti student :
a Guardiano per dormitorium ubviaule, quid face-
sed saepe vel negligentia irapeditie, vel tentationibus ret respondit; Quaero mortem
; item quando lapsus :

deject*, velexternis occupalionibas interceptie in- in niurbum dicebat Fratribus, Cecidit asinus, nec
cujus defectu
sape aln j>a- tervalla qua^dam faciunt in vita spirituali, similes resurget amplius.
rum aut mhil
viutoribus lassis et identidem quieteni per iter ca- 79
lucidit aulein infebiimdie ultima Aprilis et :

proftclwit \

ptanlibus quando post quietera redurdiuntur


: qui in hac sua ultima infirmJtate. nuniquara auditus est inflrmatus
iter, senliuntse mayis lassus quain antea, et usque queri imo quasi ad se id non pertinuisset, nihil commoda om-
;

nia fugit ;
duni iteium incalescant gradiuntur mcesti,
atque petebat aut ulla in re molestus erat officiulibus aut
ita multum temporis perdunt, auiittuntque vigorem. aliis Fratrihus ; sed oportebat obedientiie v» ipsum
Hocautem multo magis evenit in via virtutis. luter- cogere ail sumenda coraraoda necessaria, et susci-
valla ista et ista; morae, undecuraque natas, retar- pienda obsequia «gris irapendi solita. Primum vero
daut vehementer spiritum ;et Ucet aliquis nuniquam non poterat quasi durareextraecclesiam; moxenim
digrediatur a via recta, non tameii unquam pertin- ac se taiitilium alleviatura sentiebat, conferebat se
git ad perfectara sanctilalera, sed necesse habet ilhic ad orationem, postea necesse 1'uit expresso
semper abigere muscasinordinatorura motuum im- pra?cepto obedientiae constringere illura supra culci-
niortiiicatai natuiae. Veruni qui nuuuiuara velocem train laneam, tantura iile as--uevei'at male habere
cursum a principio cceptura sistentes, proceduiit in corpus, velut a.-inum vilem, cui delicias fieri non
lioc perfeclionis itinere, lianc habent prierogativam, poterat ferre. Quierenlibus ergo, quomodo se liabe-
quud semper evadant magis alacres. In huc enim ret, re^piindebat, Quomodo vullis ut nie habeam ?

splritui.le iler diflert a corporali qnod iu illu multa


;
po&uerunt me
hanc culcitrani ipso lono osteii-
^uj.ra ;
cidcitram
prugressio plus virium vigorisque addat unde quo- ;
dens huc sibi disjdiceie addebatque Cuin inve- : : juisus
tid/nittere,
tidie fortiores Tiatores spirituales, velocius eliam nis^et diabolus quemdam Dei servura supra culci-
trani posiiura, dixit, Etiamtucei-idisii? servusautem
F .

et velocius currant, itaque expedilius intrant in Ise-


tos atque felices campos perfectaj sanctitalis, ubi Dei surrexit de lecto. Tum superveniens infirmarius
plene purgati et transiormati in Ijeum, accumulant redire ad culcitrain incumbere dicens
jussit, sibi
thesauros intinitorum njeritorum pro se alii.sque, et illius regimen. Regressus diabolus dixit Et quidem :

a Deo recipiunt favores amicis suis cnngruo^. Nemo bis ? Ergo denuo surrexit Dei servus de lecto. et de-

nunc qui Fr. Felicis progressum cognovit, dubitare nuo reversus infiiinarius, reilire iteruin ad culcitram
polest, quin ipse fuerit unus ex istis mores enim:
mandavit. Tertiuin denique diabolus rediens, Etiara,
et gturFeUcem gj^j^ ^eniuer fueruiit ^ancti. exercitia perfeLta, tenop inquit, ter?Sed servus Dei respondit, Eia, nunc
fecH Sanclum
vita,' unitormis: unde mirum non estquud adtautam crepa volo hic manere ex obedientia.
:

evaserit sanctilatera. Longtim quo vixit tempus 80 Hunc casum nariavit ipsemet, ciim ostenderet in ea diabo-

commoditatera ei praebuit longius iter eraetiendi, quaminvitussupraculcitramcubaret,etquods()laobe- '«'« vincit,

prufundiusque intrandiinvenas ccelestium virtutum :


dientia eum islic retineiet. Quamvis autera eum nar-
atque ita Deus illura suis illustravit favoribus ; et cui raverit velut alteri factum, certotamencredituripsi-
virtutes deflerat, dedit etiara virtutura signa, tam- met eveni^se:quiainfirmariur>pervirtutemobedientiee
quam iiures certaque testimonia pretiosissiraorum eum manere compulerat supracuicitram, cum vellet
fructuum, quibus euin in cceio satiat. supra paleam cubure et binis vitibus eum invenerat
;

levatum de lecto, atque in parvula sede positum, et


CAPUT VIH. perobedientiamjusseratad pauperemillam culcitrara
reverti. Nou dubitabat autem Frater iste eum de se
Ve fortunato B. Feltcts iransUu ct sepuUura. locutum fuisse, quamvis seipsura noluerit indicare ;

quia honorificum putabat, quod diabolus tentaret


JVppropinquantem vit£e fiuem fuisse Fr. Felici uo- aliquem. Cumque ipse antea eura visitasset iuteiro-
gassetque,
;

BECIMA OCTAVA MAJI


A 227
gassetque, num diabolus ei molestlam facesseret cum maximadevotione
guod tamen et externis etiam signis
Apage, responrlerat indignabiindus, d!mi(te me gu- D
dissiji^ulalum : stus ac consolationisspiritiialis,
ibunt ut aliqiiem viruni saiictiim tentent
(iiaboli Sacramentis Eccle- A MATIIU
volutl. : sia; munitns fuit;approxim.inte beatS hora sui feli- S\U)DieM
ego vero mnx ero c.uliiver piitriJiim. Krat E\ 113. IT.
Feliris cis tran.sitiis, paulatim rlaiisit nculos, veli.ti dormi-
animus remoti.ssimus ab omni creatura sciens
: ifu- turus, etquietissimeex.spiravitbeatarasuamanimara,
que diabolus fru.stra .se fore, si alicujus rei terrenie volantem ad suum Creatorem, cui
occasione tenlare illum aggredereliir, tot annis fidelis-
experiri voluit, sirae serviverat, anno Domini
nura indncendo eum, in hac ultima vit<-c mdi.xxxvii die xviii
raeta, ad Maji circa xxi
actura iiliqnem nimi. austeritalis, efficeVe
suumarl.itriumsequeretur.Sed Deus
pos^^t
tentationera
^^i >^~sr dura
generale Reii.ionis
R^^f cSIr^u^^cIoZ;™
^
Cappucinon™
e, ronverli m bonura, uti amicis suis facere
solet, 84 Voliiit autem DeL manifestare
edncen» inde meritnm obedientiie sanctie, gloriara, qua (tfcimo die
nobisque suns hicservus incielo fruitur.
decl.irans quam esset inimicus suocnrpnri,
perbonnmquemdam pott boma
quamque Christianum Mundaviensem ex statu qitUtam
ex vero Asinum app«IIaret idenque ad Urbinate no-
vtnitor.
sdilicatio-:
mine Thomam. Hic erat vinitor Mag. Petri
nem nnstram lioc eum fecit dicere. Valen-
tinijnxtaS. Pantileunem, qui eura valde
diligebat,
81 Simili mndo dixit alteri Fratri, Tentare me ulpnte hominem honestum, devotum
aei:retontm Sanctis.^et ti-
volebatdipraon.sedrespondi illi; Tu non esjudex raoratum. Incidit autem
tatium occut- in febrim bonus Thomas
raeus, Christus Jesus judex meus
tator est. Tu esdamna- una circiter hebdomade post mnrtem Fr. Felicis
studioius :
tus, etego credo sanclam Ecclesiain Calhnlicam. jussitque Dominiis
;

vinew eum deferri in dnmum


Hocetiam vnlnit Deus ut inadverlenler narraret
. .£,.,...
si enim Sanctus aliqiiis crcumspectus
--
fuit ne secreta
: '*"">'"• "''^'"liiis

te, recepil in Vigilia


cur.irefur;maloautem ingravescen-
Corporis Domini samtissimiim
sua cuiquara narraret, rircumspectissimus fiiit Fr. Sacramentum cura extrcraa Unctione, prajparans se jiim Jam
Felix, et ideo omnino pauca ex iis sciuntur ; ex ad morlem. Cum
vero advenisset vitie terrainus,
monturus.
paucis antem istis conjectura fieri debet eorum qu» araissa loquela circa horam vigesimam diei.
mjnsit
abdita remanserunt. Certe quando tam expers sen.suum usque ad secundam vel tertiara
diu noctu no-
manebatorans in ecclesia, nonest credibile non esse ctis; expectantibus porro omnibns
ut extreraum
passum graves dsemonum insulfus et quod in suis : spiritum redderet, aperuit oculos,etresidensin lecto
orafionibus reperiebatiir immobilis atque insensibi- clamare crepit Victoria vicloria.
, Vivat Cbri- ,

lis, indicium fuit extaseon ejus ac visionum


sicut : stus, vivat Christus aliaque similin. Interrr.gan-
etiara quod raortem suam et alia qua;d,im, uti dictum tibus qui adslabant circiter decera personis, tam
pra;nunliaiit miracula quoqiie in vitaatqiie post virisquam feminis. quid
:

non re-
id esset, aliud
obitum idem manifesteconfirmant. spondebat quam Victoria, victoria. Advncaverunt
82«Fecit etiam Deus ut de consolationibns ejus ergo Mag Petrum, qui paulo ante ad cojnam su.
mortem'
sul>
sciretur aliqnid. Erat ipse Deipara; devotissimus, et meiidam recesserat; cui
tamen Deipa- similiter interrocanti auid
ram sitii ades- ha!c fuit littera alba qiiain noverat legebafque. Ilieo verbis illis significatum vellet, respondit : Retuli videt eitm
se fatetitr, ergn in ultimo
puucto Jquod et alias fecisse cre-
illo ititer Sanclos
victoriam de diabnlo conductus fui ad infernura,
:

jiro se astre
dibile esti ad eura onsnlandum venit. Eodera enim vidi res magn.as cngnovi
, aliquos ac sigillatira
quo ex hacvita disce.ssit die cuin coraedis^et, coram eos qui ad Pnrtam-Latinam fuerunt per justi-
eo qui sibi ininistraverat Fratre aliqu:intuluin quie- tiam plexi. Daimon accusabat me de multis pecca-
scens. ex improviso sustulitbraehia in CKlura, iisque tis sed app:iruerunt mihi
: S. Petrus, S. P.iulus,
expansis dixit ! o ! ol atque ita mansit ad tria vel S. Augustinus, S. Franciscus et Fr. Felix, qui
quatuor Miserere. Interroganti vero Fratri quid vi- responderuntetpugnaverunt pro me :per Dei ini-
et
disset, respondit se videre Dominara nostram cum sericordiam consecufn; sum vicforiam, quiaappa-
mulfitudine Angelorum;mandavitqneutcellam. quse rentihus Doraino Jesu Christo cura sua snnctissima
erat aperfa, clauderet. Id cum fecisset Frater paulo matre fugerunt dasmones, et jam haud parvo spatio
post rediit. invenitqueeademfacientem, Sed volens discesserunt.
ipse libere frui beata visitatinne cadorum Reginie, 85 Interroganti D. Pefro utnim novisset Fr.
qua servura sunm dignabatiir consolari, rngavit Felicem, quo b.ibitu utebatur. et qiiid ei dixerif,
Fratrem ut exiret de cella prout alter stafim fecit,
: respondit Cognovi eum optime, eratque vestitus
: In hatiitu
nolens impedimento esse tantie illius consolationi. indiisio albo pulcherrimo et splendenti, sptendido,
ex se.-ico
partui
cujtts
devotlssimus Unde rairiim ncn est quod die prajcedenti fiierit re- habebiitque collare ejusdem coloris, sed pukhrius F
fuerat. perfus ab idio Fratre, occupalus sermnne faciendo et splcndidius ipsa veste ; dicebatqiie quando me ac-
de Nativifate Domini, explicans quid beatissiraa cusabant dasmones Sta fortiter. nec dubites, crede
;

Virgo tunc fecerit, et viilgari suo sermoni interpo- in Jesum Christum et sanctara Ecclesiam Catholi-
nens Evaiigelium Missus eSt; utpofe qui interius cam, et obtiiiebis victoriam : alqiie liis verbis valde
totus vacabat cogilationibus de sanctissima Virgine, me confortabat. Prasdixit etiam prasnominatus Tho-'
specialisua devota et protectrice. raas. quod intra breve tempus esset moriturus, itu-
83 Denique productus ad ulfiraam illara horara, rusque ad percipienda bnna teterna, et exhnrfabatur
Viatlco pie qua divina misericordia fidelissirai servi sui labores omnes ad bene vivcndum, credendumqiie Doraino
sumpto. volebat remunerari, instrui euni voluit consueta Jesu Cliristii. Snbjunxit Mag. Petrus Eia Thoma, :

Ecclesia; provisione.Ergo ipse instantis sibi mortis quandoquidem jam securus es de lua sabite, num-
praesriiis, Sacramenta pefiit quibus allalis, cura ; quid polliceris milii. qiiod in Paradiso constitiitus
sanctissimum Corpus Jcsu Christi per modum Via- Deumproraedeprecaberis? Respondit Tbora.is, Pre-
fici ulfimo dandiim exhiberet ei Sacerdos ac diceret; cabor pro iis omnibus qui credunt in Jesii Christo,
ac dcinde
Fr. Felix, ecce Dominum tuum, qui venit te visit-i- et firmi atque consfantes in fide perseverant : num- placidissimt
tum; ipse manus elevans recitavit Antiphonam, qnam autem voliiit promiftere quod esset pro eo marilur.
sacrum convivium, in quo Christus sumitur qu;B : oraturus in parliculari ; sed dicebat semper, Orabo
quia sic finitur. Et futurai gloris nobis pignus da- Deum pro omuibns. Peliit deinde potiim, et ul sibi
tur, demonstravit quomodo sim|ilicitas ejiis, sera- mutaretur indusiiim, quod ex lucta ciiin tlaimonibus
expirot 18 per a Spiritu sancto regebatur quandoquidem acce- ;
totum erat sudnre madidura. Eo mutato aliquantu-
lloji. pturo sanctissimum Sacramentum per modum Vi;i- lura se refecit. seqiie aptavit in iecto per seipsura,
tici, suggesserit ut cogitaret pignus gloriie sibi dari. et fixis in ctelum oculis nemini quidqiiam dicebat,
adquara magnis jjussibusproperabat. Postquani ergo nemini aninnim advertebat, nequidera uxori liberis-
: ; :

228 VITA B. FELICIS CAPPUCINI.

que, licet multum solieitaretur. Cumque persona rior, plata^eque et totus circumcirca conventus.nec D
A. UiTllU quaedam spiiitualisque aderaf, eumque devotis ser- poteiiit aliquis egredi vel ingredi; sed Fratres

monibus coiifortabat, interrogai^set, quiil videret quidara foras egressi, necesse habnerunt, admotis
EX MS. IT-
'luod vos videre potestis. Atque ita per muruin horti scalis, regressuin sibi parare : ve-
Video, inquit,
manens per spalium unius ac dimidias vel duarum rificafa in hunc modum mirabiliter viri sancti pro-

horarum, suaviter abiit ad suum Creatorem, nullo phetia.

facto motu ac si dormlvisset. in Iioc ipso demon- 88 Accrevit devotio popnli per id quod accidit
strans qiiod pervenis^et ad Paradisuin. Hic ergo dum corpus in ecclesia prostaret- In^essa a d;emone
etiani apparet gloria illius !tiagni quam
>ervi Dei. erat filia cujusdam nobilis, quain Fr. Felix, quia'erat dicmoma- t-i

divina Majeslas iua voluit manifestare mundo per domui suaj ac Religioni devota, aliquando visitabat. caUberatur:
alterum suuni ^ervum. Octo autem diebus antequam raoreretur, fecerat
8(5 Quod famulo suo pra^monstravent Deus, eo malignus spirilus grandera tumultura, dicens. mori
mortuo futurum magnum concursum pupuli, habi- debere Disacciuin istud. istura Frataceionem; neqiie
tunique suum expelendum a multis, simul cuni si- eniin pne ralne p.iterat enm noiiiinare. Cuin vero

Agebafur gnis miraculosis quie divina Majestas per sua nierita corpus in ecclesia staret, adducta illuc fuit misella.
tunc Itomx operab;itur, demonslruvit minime casu factum e?se, magiia cum violentia mox vero atque corpus atti-
:

generale Ca-
ui tali fe.sto et temporc Capituli generalis ab liac git, cecidit interram velut raorlua; talisque niansit
pUulum,
aiortali vita ad cadesteni transirit sed qnod divlna : aii(juamdiu, interim dura Sacerdos exorcizabat eam,
provideiitia eum reservavit opportunitati illi. qna recitabatque Evangelium, In principio erat Verbum.
ipsum ;id commune bonum mundo celebreni redderet Cum autem ad ha-c ventum essei, Fiiit humo missus
et Rejigioui : atqne ut gloriosus iste transitus esset a Deo cui nomen erat Joannes, idque s^vpius repe-
pro pra^dii-ationibus, quje solent in Capitolis gene- teretur, ccepit illa respirare, aperire paulatiin ocu-
ralibus multae lunc auteni fere null^ habifse
fieri, los, manus conjungere taraquam oratura, atque nc-
sunt, volente Deo ut :>ancta mors unius pauperis cedens ad feretrum amplexa densculafaque est corpus
Laici plus valeret, sermones pru:^diea-
quam docti Fr. FeUcis rum maxima devotione et paulo post :
^
in qua mors
torum; ipsaque, ut testimonium sanctje ejus vita*, abiitad majus altare, egitque Deo gratias pro acce-
Feticis pro
concioiiibus efficacius concionaretur ,
quam facere potuisscMit pto benefi:io, nec amplius aiiquid raali sensit. Aliis
ipsum in
fuit illorum veiba. Etenim mox atque expiravit clepre- qunfjue personis eodora adduclis inclusi spiritus
cnpella Cru-
hens.i eat caro ejiis faota moUis ac tenera veliit in- m:ignos edebant clamores stivpitusqne ciebant
,
deponi-
cifiji
guia cadaver qua|u'opter et prnpter inirabilem ac frequentissimum
fantis. ductu, plicatu, motuque facilis, magis (luara
candidum
viva fuerat : ita ut cum es^et extrahenda vestis ad populi conciirsura. introtractnm est corpu^, iit vi-
corpus lavandura, reponendaque, et rursura mutanda deri njn posset amphus, dunee sepeliretur capsai
die Meicurii sequenti, eo quod prior fere esspt fius- pIumbeiE impisitum. Ifa raansit donec ab Ijluslris-
tatim a populo devoio distracta; tam facile id fa- simo Cardinali Protectore curatum fuit honorabile
ctum sit ac si vivus fuisset, imo longe melius, adeo dppositiim, in capella Crucifixi, quod erat ipsum
flexibilia erant ac tractabiliu membra omnia. Ani- mysteriura cujns fuerat devotissimu.s Fr. Felix :

madveisus est etiam insolitus candor in ejus carne, quasi declarante Deo. quod fecerit eum participem
et flexile
erat.
quai dum viveret subnigra apparebat et liispida; consolationura Filii sui Jesu Christi in coelis. quia
adeo ut fuscus color in album mutatus ei fuerit, fuerat socius passionum, sicut loqnitur Apostolus
sicut asperilas cultis in moUitiera. Pedes qui viventi Paulus; et quia simul passus est, simul et regnat.
fuerant duri ut lignum, palpabiles erant calcmei
:

vero, grandibus antea rimis hiantes et quasi vulne-


CAPUT IX.
rali, absque ullius lcesionis vestigio videbantur in-
tegri qnge orania medicus Fratrimi vebementer
:
Miracnla a Fr. Felice duin viveret patrata. .

adrairatus est. Quod etiam accpplum tuit in sii;num


taiii puritatis iii qu:i corpus illud servatum fueraf, Vfccasione praedicti miraculi aUorumque, coeperunt
quani beatitudinis quafruebalur felix aiiiraa. manifestari etiani iUa qua; vivens patraverat. et de i*rocessu
formaCo »m-
al Quia autem Fr. Felix tota Homana urbe raa- quibus autea nuUus sermo erat. lusuper Sixtus Papa,
venitur quod
gnie fueral uuctiyit^tis. excitala est in cordibus motus insigni saintitate vita; ejus, pro majori parte vivens samtve-
populi raagna devotio versus hunc beatum Frater- magnis ac parvis nota, mandavit ut de vita atque rtf,

A(l illutl iti


culum : ita ui onine.', veluti irapulsi a Spintu san- miraculi« Processus forraaretur: et exhoc desninpta
ecclesia cx-
posltum. ctn, qui est .•^piritus unionis etcnncordijf, concurre- sunt infrascripia velut authentica, omissis altis plu-
rint ad ecclesiaiu Fratriim, ubi po^ituserat ad solitas riniis qua; sciuntur, quia necdura snnt inserta pro-
exequia> celebrandas: tantaque erat multitudo viro- cessui. Primuin aulem hit: ponentur pauca illa quae
rum ac muHerum, ut facile intelligeretur idera illud revelata sunt facta in ejiis vita : postea vero qure se
luuien, quod futuri concursus pra;sciura fecerat san- cuta sunt p st mortem : oinissis etiam iis in quibus
ducere et docere devotuin istnm po-
ciuni virura, monstr;ivit se spiritu prophetico dnnatum fuisse, aha
pulum. Circumdabatur undique sacrum corpus, et hic recensebiraus dumtaxat.
ceriatim adniovebantur ei coroiiie precatoripe, fru- I. Fr. MattliJBus dalla Posta Cappucinus, habens
stula etiam deceri-cbantur ex habitu; brevjque na- oculum sanguiiie (ilenum ac tumidum, et raagnum ocuhimhtr-
datus usque ad genua. bracbiis etiam lotis nudus in eo dolorem patiens, ideoque neqiiiens aiit M;itu- ?''''"".
remansit : resecti quo^iue ex barb:i pili capillique tino as>istere aut ad quEesturam egredi ut solebat,
ex. cum
capite sunt, quia pro oranes eum haberent iraposuit ei infirraarins ex priescripto medici aibu-
Sancto. quidqutd ejus nanci-sci poteraut Reliquiarum raen ovi : curaqne in collara ivisset, ivit Fr. Felix ad
loco ipsis erat. Unde coacii fuerunt Fratres recipere eum visitandiim, atriue ut oculuin inspiceret albu-
fif ingnis rogatus aulera a Fr. Matlhreo utdicto
corpus intra cancellos, ut videri quidem, sed tangi mensustnlit :

tOhCUrytlS
JIU,)Ull, non posset ;implius. Ob eamdem causam perniissus Pater et. Ave oculnin Cnice signaret, postquam id
uiiU fuit sepeliri usque ad vigesimara priraam Iioram aliquamdiu recusasset. paruit tandem et subito dolor
diei Jovis et interim dura supra terram stetit, ac-
: omnis abscessit, seiuenti autera die neque sanguis
currit non sohim jilebs infinita. !>ed etiain Kuinano- neque turanr apparuit.
rnm Doraiunrum ac Dorainarum mullitudo oninis ;
II. Idem Fr. Mattha^us, febri infinnatus cum do-

ita ut non soluni plena e:^set ecclesia. sed etiam lore capitis.rogavit Fr. Felicem qni similiter ve- (toiorcm cap
conventus, quinirao (rcs profecto miralj area exte- nerat eum' Tisilatum, ut capiti suo signum Crucis tts,

iraprimeret,
: . :

DECIMA OCTAVA MAJI. 229


imprimeret, eoque facto et dicto qiiinque Pater et X. Mag. Attiliiis de Velitris, mense Septembri
Ave, statim evanuit dolor capitis. Sed Fi-. Felix anni mdi.xxxiv. decumhebat cuin magno dulure in A M.TIIIA.
S.VL;>|)IE>.
enixe dppr-ecatu.s est ne de lioc cuiquam ioqueretur tibia dextra, ita ut iiec lodicem quidem supra eam
EX Ms. :t.
III. Cum aniio mdlxxxvi ]-*. Fr. Clemens dfdl.i toleraretaiit aliud qiiiilpiani uperimenti. \'ini in elee- eurattt ttbia
Marca Cappiicinus, vir valde senex doloribus colicis mosynam petendi causa acccssit eodem Fr. Felix et mite ulfecta,
dire premeretur, .«ic ut nec die neqiie noctu dorniire visitavil infiriniini, sed volenli eiim tangere incla-
eiim sinerent; vonit ad visitandum eum Fr. Felix, m.avit infirinus, (^ave, ne tetigeris, mali aliquid inde
et ipse Iiunc rogavit ut siipra dolorislocum signum mctuens. Vst Fr. Felix, Niliil tiineas, inquit, et ad-
Crucis quo terlium f: icto, intra breve
formaret : vocatos oinnes de doiuo jiibet hic gennaflectere, ai-
tempus sensit relevatum malum, transiitque dolor, que recitare Pater et Ave. Hoc dicto et omnibus
nec amplius rediit. iterum in pedes assurgentibus, dixlt Fr, Felix M.ag,
IV. i'um uxnr Mag. Bernardini Cotti raortali gra- Attilio, Noli metuere, el tibiam ejus Teiigit Seqiienti

moribundam
v;it etiir inorlK), et postero die expiratura crederetur, niox nncte curatuin se esse aeger sensit ; mane jue

unam. visiliita a Fr. Felice ejus urati')iiibus se commenda- siira'exit dicens, Vitli niiraciduin Fr. Felicis et venit
vil. Noctu deinde experrocta intra seipram dixit ad e.'clesiam Fratrum Cappucinoram, ad gratias ei

.lain Fr. Felix in ecclesia est, oraUjiie pro me Deiiin. agendas pro recepto beneficiu
Atque in liac tide et devotiono sanata, omniljus ])0- XI. Marchionissam della Valle pleuritis invaserat
pleurUii,
stea libere dicebat. quod per merita et orationes ea ad suas :eiles eleemosyn,o causa accedenti Fr.
Fr. Felicis sanitatem recuperavit Felici conimendavit se, rogans ut sigiium Criicis

V. D. Be:'iiai'(Iinus Olgiafi, abscessum in humero supra se faceret : quod cuni coactiis fecisset siia Co-
grav° apos- ferens, tantum eximle sentiebat dolorein, ut iisque rona, subilo dulor uinni.i recessit.
iema, ad cor perlingere viiieretur : visitalus ergo a Fr. Fe- XII. Cum febri laboraret D. Valerius della Valle,
fefiris.
lice, ropavit eum iit desiiper signum Crucis 1'orma- ivit ad eiiin Fr. Felix pro eleerausyna, rogatusque
ret : qiii pnst aliquam resistentiam acressii, signa- super eiini efioruKiie Crucem, effiu-mavit, ipsaque
vitque abscessum, et sanatus esl infirmiis. nocte Medicus, qui eratMag. Hqipo-
recessit febris.
VI. Augina; morbuin in gutture patiebatur D. lytuh de Castellu, luane eum absque febriinveniens,
Clelia Caj.sarini, ut sffipe solebat h:EC vlsentem se : obstupuit; iiiterro(:atiisque a D. Valerio, ane;il'ebris
et angina7ii; Fr. Feliceni oravit. ut supra gultur Crucein effinge- naturaliter sic potuerit abiisse, responditnonpotuis-
ret llle post aliqiiam excus.itionem tandem ejiis se, sed quod debuerdt una alteravevice utminimum
gulain tetigit, et subito levari dolnr Cicpit : rnane redire : unde is agnovit benefifiumorationibus Fr.
autem seqiienti, rupto per se aposteniale, perfecte Felicis impetratum.

sana Domiiia illa fuit. XIII. D. Clelia della Valle infirraabatur febri, cui

va. D. Lavinia Carpi testificatur, quod cum Fr. conjunctus erat magnus dolor capitis, adeo ut vitte
cep/tatalgia.
ab eodem Felix accessisset ad suas sedes more snlito vini elee- sua! metueret. .^d eam cum ivisset Fr. Felix, ab
vinuin in
mosynam ai-ceptnrus, respondit illa in consueto eadenique rogatus manum rrontie;usappIicuisset di-
vase aticlum,
vase, qiiod stabat in atrio doinus, paruni adinudiim cens Pater et Ave. addidil; U.ibeto fidem, quia
siiperes^e. 'Videns autern Fr. Felix dum ancilla pro- Dcus secundun: fidein tuiin faciet subitoque sanata :

meiet vinuin qund reliqiium erat, istud solum filatim est abeuiite febi^e, et capitis dolore recedente.

profluore, ipsemet accessit ad vas, jussoqjie sibi dari XIV. Mag. Rainiundus Mazznleni Bergomas quar-
dulciciilo sfu spiria. et (Bnopliorum in manns ca- tana febri infirmabatnr accedenti autem ad seFr.
:

piens. flexithumigenua, ohturatiimque vas aliqnan- Felici dixit, utabiret, quia ipsahoraventura eierat
tulum reliqiiit. Cum vero iteriim retraxisset spinam, febris, huris circiter duodedm duraresolita. Atego,

tantaciim vehementiaeffiuxitviiuim acsi va> plenum respondit Felix, non recedam priusqiiam desierit.
fiiisset, haustumqiie postea exinde est tam ad dome- Kimium, irqiiit infirmus, Iioc l'nr-et. Egu vero, repo-
nit Felix, volo ut intra horam recedat cuinque ibi
slieos usus, quam ad largienilum aliis et hoc accidit
:
;

paulo antequam mor'eretur. una cirxiterhura ruansisset,.ibiit, nequefabrisdeinde


viii. Eadem in dorno. cum anno mdlxxxvi tempore un-iuam tam violenta rediit, atque post duos acces-
corniptcc messis in atrio positi essent nianipuli, conlinentes sus uiuiiiiio cessavit.
fruijes reitan-
made- XV. D. Muliiis M:inh:Bi, rneuse Feliruar-io anni
in spica tria circiier friimenii quartalia, qui tit:!tn mor-
ratiE,
facti cojperant corrumpi non aniinadvertentibus id MDLXxxvi, gravissimo morbo et continua atque ma- Ittis,
c
domesticis, venit Fr. Felix ad pelendam eleemosy- ligna fehri correptus est qua; tautum illum attere-
;

accirixit se bat, ut de vita ejui furraidar-ent uiedici ideoque :


narn : et videns truges illas corrurapi,
cuni sociii ad revolvendos explicandosque nianipulos, suscepto Viatico teslamenluin cundidit. Diim aulem
sic gravaretur venit adiedes illius F. Felix
prnelee-
diceiis Benedictris Deus, laudetiir Deus. Cuinqiie
:

niosyna. Rogatilsergn nt a-gruin tariger-e vellet. te-


excussiim postea granuni esset. inventrim est bjuum
siatimqiie ^aiiatus est ;rger licet inedici ju-
perl'ecturaque, et panis ex eo pluries coctus est, ,ad tigit" :

familia' et aliorum autem iiiii-aculum evi- dil-assenl, infir-mitatem ejus ut minimum for-e lun-
usum : ut

dentius redderet Deus, cum ex eudern gr-ano crustu- gain


dulciarire coiifectic essent datoque «gris, varias XVI. Paulo pnst D. Mariiis, filius pr:edi.-ti D.Mu-
Ise Sravts ea-
infirraitatespatientibus,convaluerurit; uti testantur tii. annorum quatuordecimadolesconsgravicatarrho tarrltus :

cum oppressus fuit; ita ut salvari euin posse


febri
D. Lavinia et Soror Felix Fortiaria.
causa
IX. Lelio Cicate Roinano ceciderat equiis, pede
meilici desperareut. Interimadest eleemosyna;
circumiens Fr. Felix, qiiein iidem qui miraculiimin
intra cratern ferream irnmisso, sic ut absque gr:ivi
fa.trrm videraril, rogavemnt nt etiaui
tange-
pes eqm periculo liesionis educi nequiret et quia calribus :
pati-e
liic melius liabeie c<b-
servatur ;
ferociebat, nemo aiidehat ad eum accedere. Siiper- ret filiiim. Qiio lactn, etiam
pit et convaluit, adeo iit oinnes id agnnveriiit esse
veiiit turbie circumcirca tiinultuanti Fr. Felix, et
meritis Fr. Feli-
equo apprnpians, pallium suuin capili ejus injerit gratiam specialem, impetratam
dioens. Huc est palliuin S. Francisci : et suliito cis. ,

D. Laurentia Uiiraiite Romana


XVII.
hdem facit,
qiiievit equiis. donec accedens faber, nonnibil ellre- muttipticn-
abhinc annis Fr. Felixveuit .ad do-
gil inurum, et cratis spaiium amplius fecit, alque
quud quindecim tur oleum.

ita citr'a laesionem eductus iiide pes equi fuit


qund :
nnim ipsius pr-ooleo .ad fovendam lampadem.Sciens
nobilis ille pro miraculo niagiio habuit nari'avit-
autem inaterD. Laui^eniia; nulluiu doniioleum esse.
mittere ut emeret. Sed noluit ire Fr.
que.
voluit eum
Felix
230 ViTA B. FELICIS CAPPUCINI,
A Felix dicens, Vide ; est enira quod sufficiat. Ipsa et sanafus piier co?pit clamare sai-pius, Miraculum. D
A »nTni\ jfgg miraculum.
ve,.i,js pj|,5 niota ivit ad oiram, tantnraque re-
8A|,0DIE>. .. .
"^
, „ - , 1 ,

Bx sis. iT.
perit, quantiim non solum suincoret implendo li'cy- VI. D. Victoria Aquilina ex<]uadam gufturis in-
tho, ?ed etiain doinestii-is usiliusplusinlet;roniense : firmifafe nec manducare poterat. nec gliitire quid- angina^

quod factum agmnerunt.


meriti.» Fr. Felicis piam mullis autem remediis ailhibitis oonvertit se
;

xviii. Fulvius nepos Mag, Horatii Fusci Romani denique ad auxilium divinuin iinplorandiim per me-
lllimmaiur utriusque oculi visum alianno amiserat, multis fru- rita Fr. Felicis. Tangens dein sibi gulani cura fru-
stra adliiliitis remediis. Cum orgo quadam vice per stulo de habifu Fr. Felicis, subitn sanata esf crapit-
illoruni donium Fr. Felix transiret. rogaruut ilUim que manducarc. Paucis diebus anfea enafura ei in .«(nwio,

iit ^ignuiii Crucis supra infirmura faceret. Quiiius facie fuerat durum quid instar ciceris, quod cum in-
ille niagna tum liumilitate parens dicebat, Sanabi- dies cresceret, metuebat ne grandem aliqiiaradefor-
tur, Sanabitur. Rogantibus autem iUis ut vicibus mitatem adferret vultui itaque etiain ipsi dictam
:

adliue aliquot redire vellet ad eunidem signandum : particulam admovit, qiiod et evanuit iinllo vestigio
Nihil opus est, inquit, ut huc redeam sanabilur : reraaneiite.
enim : et parvo abindetenipore puerutriusqueoculi VII. D. Sexfilia de Ibardis pestilenti febre cum ci pesiilent

visum recepit, et vidit optime. peficciis laborabat, et dicebant medici, quod huiiia ^''""'

Scror Felix Tertiaria in latere patiebatur


XIX. nitus evadere uiortera non posset. Verum jam jam
abscessum valde gr.indem, et perquam molestiini. moritnr:e iinpn^itum est aliquid ex ssepe dicto ha-
Accedens vero ad ejusdomuniFr. Felix, rogatusque bitu Fr. Felicis, etmiraculose convaluit.
super eam formare signura Crunis, respondit Ego : VIII. Angina laborabat Dominaqufedam Zagaroli,
sum Fr. Felix, Bo, bo : assai dico, e poco fo. Im- et peiiclifabatur de vita : applicifum gutturi ejus
portunitati nibiloniinns deprecanlium cedeiis signa- devofe fiiit fruslillum ex habitu, et sanafaest.
vit eam, eique dixit, Fide in Deo, quia nihil erit. IX. Uxor Mag. Flamiuii Bassari, solifa erat in E
o Mox autem ccepit habere melitis, sanataque fuit suis puerpcriis imm.^inifer cruciari [ler dur»s tresve /-'''Pratur

^"'^ "
absque uUo alio remedio. dies; iisdem vern dobiribiis ei recurrentibus post '

mortem Fr. Felicls, maritus ejus. qiii habebat su-


CAVUT X. darium nnuin Fr. Felicis cum parte cordie ejus et
frustillum exhabitu. cum sudarium impnsuisset ca-
Miracula post mortem B. Felicis Romxfacta- pifi, i'ordam corpori circumduxisfet, habitum ap-

pendisset collo.partur entis, intra spatium quo bis


xVfque hsec cognita sunt de iis, qua) in vita Feli- Miserere recitarefur. praHer morem expediteef feli- •

cis,per ejus merita operafusest Deus : post mortem cifer pe|)erit.


sequentia conli^erunt. Maria. nutrix D. Viclori» de Maximis, cum
X.
Annis duodecim a maligno spirifu insessa fue-
I. gra\ifer iiifiriiiaretiir passa esf insiqier saiiguinis ctiratur

rat D. Joanna, qua^ ad Tabernas obscuras habilat : fluxum ropio.nim denaribus quemcum sistcremul- :
''"'^" '.""'

uberatvr ciri cum aliquid de habifn Fr. Felicis dafum esset, tis reu^eilii^ aiiliihitis nequirent medici, jusseriintei riliiis,
itmomaca- jupra se liabuit. Spiritus autem immundi cib-
ii|„(i obtin-ari nares. Sed hac prasclusa via, per inferiores
perunt magnum sfrepitum facere dicentes, Flocci partes corporis tanta copia idem sanguis manare
isti, et Fratres isti nonexpellentra» : idqueperdiem coapit, utde ejns vita despe.-aretur, jamqiie jaceret
et noctem iterarunt sa>pius; et ipsa fantura allevia- cum candela in manu. Comiiassione ergo motaipsius
tam se sensit, ut sibi videreturesse libera ; quiacum patrcna D. Victoria. misiteidera filamenta tria ex
anfea nec bibere nrc comedere posset, quin statim habitu Fr. Felicis decerpta qua-cum in potu sum- :

post vomitarel; nocle autem media mulfum clama- psisset ajgra, stelit sanguis, et ipsa subitoconsanata
ret et parura dormiret; nihil tale passaestamplius, numqiiara am|dius male babuit.
et mansit quieta. XI. Dominiciis Coderoni, filius D. Hieronymae
Octaviim jam mensera quartanam patiebafur "'
II. Pignafelli Romanae.annnrum sedecim. herniam pa- ' ""
Sanattir, fiha D. Lucretiff- Longae, babilantis in platea Pere- tiebaturgrandem, quKei inslar globi venfosi prnci-
qKartana, grini sed cum ei impositum esset iihquid de ba-
:
debat idqiie jam mulfis annis magna cura mole- „
;

^ bitu Fr. Felicis, sanataest. Rt quidam ejusvicinus, stia duraveiat. Hinc niultum afflictus, audita fama
qui habebat parficulam ejusdem habitus, rogatos a miiaculorum l"r. Felicis, co;pit una noctiura magna
quodam febrienfe donare illam noluit, sed comrao- cum devotione ipsum rogiire ut sibi sanitafem im-
dare dumfaxat. Commodalum autem suprase habens petraret a Domino, voto addilo de visilando fertio
aeger, cito a febri liberatiis fuit. ejus corpore in sua ecclesia nudis pedibus quod :

D. Liicretia Galante, dolore capitis et sto-


III. votura cum adimplere ccepisset, secunda quailliicse
doicrcapiih maclii aflecta, ab uno et alfero malo liberata fuit,
oiiiac
contulit vice sanatum se sensit, et herniaevinculum
f > , inipnneudo sibi particulam ex habitu Fr. Felicis;et in ecclesia dimisit,
ejusdem usu sanata est filia similiter a?gra viso ef- XII. Puer quidam ab annis sedecim mutus natus,
fectu qiiem babuerat in mafre, eademque particula nomine Franciscus Roma? ante ecclesiam Pacis '""''' "'"^
,

devote pnsfulafa. communifer sfab.it, elcemosjnam postulans in illo *'""'''


:

Mulier quaedam admedicorum desperationem


IV. aulem concursu populiquiad deniortui corpus viden-
>"fl™a (sicut retulit librarius habitans e regione dum atfluxit, vetula quaedam Senensis nomine Por-
'nrmuas'
domus Minianelloruml cura devotione petiit aliquid cia, curam pueri ex caritate gerens, quie mnrabatur
ex dicto habitu Fr.Felicis quodcum a quodamsuo :
in sdibus D. Alphonsi Davila, cum accepis.-set ali-
fratre accepisset. ct fllios suos orare fecisset, parli- quid ex habitu Fr. Felicis, magna curafide puerios
culam minutira conscidit. vinoque modiro infusam tacicraque illo perfricuit; qui coipit, eadem hora per
exhausit atque convaluit. raerita Fr. Felicis clarissime loqui.
V. D. Jnannes Baptista, fihus D, Mutii Matfhaji, xin. D. Julia Renaldi, uxor Mag. Joannis Bap-
aposlema in , .
, .

„„„_ annnrum septem. pafiebafur in aure, qme multum tistaisarforis, ad Rotundamhahitantis, valdeafflicta
foetentis puris mittebat for.is, sic nt ei vix qiiisqnam a m cum nocte quadamplus solito jmaiur m-
dignis spiritibus,
posset apprnpinquare. Adhibita erant remedia mul- vexaretursomniavit se videre mulierem nentera in- '""'^"^
ta, sed nibilprofuerant. Ergo avia ejiis D. Lucretia, '"""''
terroganteraque qua de causa tantopere aftligeretur ;

pauxillum de habitu Fr. Felici< mngna cum devo- et illa respondit quod in latere sinistro abscessiim
tione auri infirraae applicuit desiitque pus fluere. :
patiebatur et niagnum dolorem in genu, idenque nec
quiescere
DECIiMA OCTAVA MAJI. 231
quiescere po5sot necdormire- Alia autem visa estei I. In civitate Neapolitana D. Franciscus Janga,
dixisse, quod maleHciiim es^et, et addere Tu qui- : medicin* Doctor, filiuin Iiabebat Antuniiim cirriter A. «VTllK
dem tesanatam credis, sed non est ita. Verum vade scptcnnfm, maligna et continua febre correptum, SVIXJDIBH
EX MS, IT.
ad Fp, i'elicem, et sanaberis. Cum autem interro- qua* ei c;iusabat liiigiia; si-abritiem, respirandique SanantUT
yareteam energumena, utrum ijisaesset lutrix; e?se difficultatern; et nullum somnum eidem i;idulgens, Iftales va-

^e respondit atque sultjiinxit, Vade, vade, quia sana- Tiotx,


iiabebaf. valde inquieturn ; nec omiserat pafer, omni
lieris.Maiiy luctu retulit visa marilo suo, qui ad qua poterat suu; arlis industria, inederi filio. Sed
Cappucinos abiit. petiitque particuliim ex haliilurr. friistra se esse videns, nec ullam reliquam ^alutis
Felicis, eaqne obtenla iluniiim regresvus, invenit spem. cuin esset supra inodura afilictus, a Fr. Gre-
et a dxmoiic
Uberatur, uxurem recitando Olficio occupatam : ct subito cce- gorio a NeapoUCappucino ad domurn suam veniente
perunt spiritus cuntra ingred;entem clamare. Quid accepit Hliquid de habitii Fr. Feli.is : qund post re-
portas? quid porta::? veslem istius traditoris Fr. citatiim Pater et Ave posuit super iiifirmura, et su-
Felicis?Cumque muller Officii librurn projecisJiet in bito dimisit eum febris. cessaruntque variol.equibus
terram, accedens maritu.s, particulam istam sinui laborabat.
eju.s immisitad pectus : statimque cecidit v^lul. nior- II. Idern D. Franciscus habebat filiam bimul.im
con'inua
tua, coepitqueperos ejicerequatuifr aut qiiinqueglo- nomine Jo:innam, tempure eodern infirmam,excon- rheumata,
bulos et alia veneficia Accersitusestergo Fr.
ni^ulta. tinuis defluxif^nibus, ut fere mortua crederetur,
Mattliajus aTrinitate Kxurci^ta qui cum inlerad- : distortojam ore niliil sumere valeiis. Mater autem
juraliones saipe adbiberet bas voces, Egredimmi ad ejus, Pruilentia dicta, viso quod in filio contigerat
gloriani Fr. Felicis, njicieb.it energumena variam inirai.ulo, fiduciam snmpsit ^imilem gr.itiam impe-
e.\ ore matcriam, etintlatum est ei vehenientergut- trandi filiie : itaque rogavitFr. Gregorium ut eum-
tur : et ex ea hcra bene illi fuit, omuibus diabolicae demhabitum etiamin.poueret infirmie puell* : quod
possessionis signis cessantibus. Exorci^ta vero tes- cuni facturn esset, pr«misso ut ante Pater et Ave,
tatur. quod cum adjurationes pronuntiaret, et ha- defluxiones cessarunt et perfecte liberata infantula
bitum Fr. Felicis energumena; admoveret, dKmones fuit.

mauifestum siguum discessus sui dederint. iii. Non multo post eadem D. Prudentia, gravi epilcpsia.
XIV. Cum in rheda per urbem veheretur D. Cle- epilepsiacorrepta quod eiraalurn farailiare erat,
fuit,
sanatur la- lia della Valle. eversa est rheda, et mulier quasdam correptaraque solebat tribus aut quatuor horis ha-
sus eculus.
pariler vehentium pra;manura extendens,
tiinore bere velnt raortuam denuo ergo sic patientera vi-
:

digifLim infeliciter impegit inoculum cujus^dam do- dens conjux suus, eamdem habitus praedicti parti-
mes-ticu^ famulae noniiue Antoniuae, unde multisdie- culain siimpsii, quje jain duobus suis liberis salutem
bus graviter duluit, limuilque oculum ipsum arai- attulerat: dict' que pater et Ave ipsam ei super im-
sisse. famlem recordata miraculorura. quae Deus posuit, et subito perlecteque sanam Iiabuit.

operabatur per habilum Fr. Felicis, parum ex eo IV. In monasterio S. Ligorii Conversa erat, dicta
convulsiones
nacta admovit oculo suo, quinies Pater et Ave re- Soror Petronilla, per duos vel tres anuos gravem in- ietates.
citans : et cessavit dolor, ipsaque convaluit. firmitatem passa, qu?e sibi incipiebat cuni copiosis-

XV. DieMercurii, immediate secuto mortem Fr. simo fluxu sanguinis per nares sic ut pene suffuca-
trochlea Felicis, cum fratres duodomestici ivissentut aquam retur, proinde de vila sua actum esse credebat.
ftacta re-
haurirent ad pannos lavandos, inveneriint corrup- Eadein infirmitas rediit ipsi mense Julio, circa
paratur :

tam troclileam, ita ut non facile reparabilis esset. festura S. Annje, tam violente, utloquelam auferens
Horum unus Fr. Urbauub a Prato, is qui prssens mutam tenuerit per qiiadraginta octo horas. nihil
aderat quando Fr. Felix Deip;irain conspesit, con- interira cibi capientera : quin et os ejus torquebat.
versus ad Douiinum, dixit. Dumine, obsecroper me- sic ut continuo motu, qui clare cerni poterat, sur-
rita Fr. Felicis, 1'ac mihi gratiam utpos>ira adusus suni versus aurem tialieretur. Cura ergo extra hu-
Fratruin aquam haurire. Et hac oratione facta redi- mani reraedii spera sic morientem cernerent M"na-
vit ad puteura, cum eodemque instrumento, sic ut cbae, raagna cum fide acceperunt particulam habitus
erat currupto, et tunc etaliquamdiu pnstea aquam Fr. Felicis, uictoque Pater et Ave tftigerunt ufrim-
hausit. que os infirma): et subito atque adeo rairaculose

XVI. Fr. Constantiuus .\nglus, Sarerdos Cappu- cessavit mi-tus iste: osque disiortum ante.i, in
sanatur fe- locura suurn rediit; ipsa vero ad se reversa loqui
cinus, undecim mensibus febri detentus, qua} prirao
Wis.
iu tertianam, deimie in (juartanam, deniqnein quo- ctBpit; et qu:t aliis vicibus in se regrediens vix po-

tidianani transierat; uude debilitatus pluriinum fa- terat colati aliquidsumere, tuncmanducavit utsana,
tigatus'iut', cuin mulla audiret de niirabilibus ope- qu;dis re\era erat.

nbusFr. Felicis. ad ejussepultiirara at-cessit, quani- V. Pefrus Paulus, filius Mag. Bernanli de IJellis,

vis prai niniia dibilitate a-gre posset descendere per qiiindecim men^ium infans laborabat variolis, tanta '.'uriolx peri-
copia erumpentibus maxiine circa oculos, ut per tri- :ulosx visul.
scalas, quibus ilur ad ccemeterium Frairuni. Ibiijue
quam longus erat instratus sepuk-ro, prono iu terram duum nequiverint rtperiri itaque inflati esseiit, ut
;

vultu, raagnaque cuui devotiune commendavit se licet convalesteret certo tamen crederetur remansu-
ibi sic ad duo circiter Miserere rus ca?cus, quaravis ipsa spes vita; exigua admodura
Fr. Felici. Cuinque
eiMt, vel niilla. Tali in statu eura esset, D. Julia
mansisset, alleviatura se sentiens surrexit, et re-
quam Prisci avia ejus, sclens .-e liabere aliiiuid de habitu
grediens tam sine molestia ascendit sealas, si

sanus seinper fuisset, nec deinde febri laboravit. Fr. Felicis atque de corrigiasolearum ejus, ter Pa-
ter et Ave pronuntiavit. magnaque cuin fide tetigit
oculus infirini qui subito aperti sunt. et ipse caput
CAPUT X!.
;

de lecto sustulit, quod propter gravitatem raorbi


Miraciila fitcla JSeapoli, Proceru, et alibi. aliqiiaradiu fai-ere non potuerat. Qiiainvis autem et
mater et nutrix et aliie person.e oircumstarent,

Neleque Roraa^tautum miracula fecit Deus pernie- manu tamen innuebat, quasi acceptam ipsi
soli aviaj

rita liujus servi sui, sed etiam furis, in multis civi- referens sanitatera. Apertis oculis proruperunt va-
tatibus oppidisque Italiie. quo faraa sanctitatis ejus rioIa>, tantumque increverunt ut tumefactis genibus

cuin particula habilus, vel aliquarerum ejus per- contraherentur crura, nec extendi possent. unde
venit. Hurum nonnulla. legitime esaminala et tide tota nocte sequenti planxii araare. Mane facto ea-

dignis testimoniis cumprobata, hic adnumerabiraus. dera d, Julia, speraus etiam genuuui curationem,
sicut
:

iZi VITA B. FELICIS CAPPUCINI.


sicut oculor um se obtenturam ; aadem corrigia erupturisniox variolisopplendus: sed matersimilem D
A.MAIltlA ter Pater atitiie Ave proniiiitiavit nim
tetigit, et : p:irliculam oculis atque ori filii appliciiit, deiiide ei
SALOUEN.
j;uhiioap!anrtuces>aviti 11^111 s doloresquecessarunt, ex collo suspendit: paulo anteiii pu.>-t taiita iii copia
EX »S. IT.
et i;a in soninmn lapsiis abinlirniitatotanigravi con- variola^ eruperunt, inlirmum pro impossi-
iit salvari
valuil. bili haberet mediciis: sed cum ;id os oculosque qua
XI. Adrianclla filia D. Marchionis Castclli novi, contactus sacro habitu fuerat nulbe emergerent,
tlebihlfis s/o-
*»oc/ii infan- propter gravi^simain idtirniitatein cum stomachi rar.-e eti.am ad collum, facile denique ah infirmitale
lilU, debilitate conjunctam, lac niilliim poter.at retinere; isla evasit incolumis.
qiiaiilum aiitein sugerct, tantum niox rcjiciebat iii- xiv. D. Corneli»Pign.ateIla?, Duci.ssajS. Agatlife,
Jticatur
feriie atqiie superne. Habebat illa inversos jani ocu- inter doloresparlus supervenit defluxiocuin treiiiore parluriens,
los, viilebaturqiie iii Imras expiratura. iiec spes ulla brachii et cruris dexleri adeo vehcmenti, ut obsle-
vitaj siipererat ; proiinli* niagnus erat in domo iiiclus, trices non posseiit cam sic lcnere qiii conculerelur:
qiiia f'miies pro nu-rtiia eam habebaiit : sed niox et qipa iiiterrupUis sentiebatiir pulsus: de vita eani
alque applicit:i ei parlicula ex liabiLu I'"r. I'"elicis, periclitare ilicebaiit inedicis. Conversa tainen ad
co.'pit liabere iiielius et lac retinere, itaque conva- diviniira auxilium imploraiidum, fecit sibi a D. Du-
luit. cissa Turris-niajoris adferri cordain Fr. Felicis,
VII. D. Julius Pignatelli, inciisium oclo infantu- qiMin dicla Doniina ab ipso habuerat cum Romje
rariolr.
his, filiii.s D. Marcliioiiis della t'uclii:ira, variolis degerct, ciimque e:im hracliio trementi alligasset,
laborabat qiiai niaxiino in numero
sibi eruperant, cessa\itejus tremor, siinililer et cruris. Nocle au-
adeoqne babebat m;ile, iit de vita ejiis puta-
actiiin tem sequenti idem Iremoralleriim crus inv;isit, ea-
retur. ,\dmotuin ei aliquidcxliabitu Fr. Felicis est, demqiie cord:i siiper ipsum posita simililer conquie-
cesRaiitihusi]iie vm iolis porrecle convaluit. vit, ac paulo posl citi'a doloreni pcperit, adco ut
VIII. FranciscuM dEspiicere anno .Min.xxxvii
D. diceret quod vix animadverterit se parere. cum alias
mense Octobris gravissinis capitis doliirecorreptus, solita fuerit tanlos sentire dolores ut nioriiura vide- E
fhtor capitis. sic ut ipsuin tenereerectum noii posset, niagna cum retur.
fideet devotione particulam dicti babitus ligavit XV. .Mag. Joiinnes Antonius, Mag. Judicis de
ad occiput ubi dirissime torqiieh:itur, recitans ciiin Ni'apoIi, duobus continuis annis passiis fiierat ma-
omnibus qui pra-senles aderant Pater et Ave, luin in giitture quod ipsum qiiodanimodo utrimque
Subilo nutein dissipatus dob.r videhalur paulaiim ad cl.iuser.at cuin periculo suffoc;iti"nis. quavis hcra ex ciralur on~
froiitcin proccdcre, indeque egressus omnino ces- niedicrn.^i jiidicio imniinentis: neque per multa (jina,

sarc. Snd ciiin ci aliqiiid remissiori.s doloris in al- quaj adhibuerat reinedia .ah isla infirinitatc liherari
tera parteremansisset, endem Reliquiam pr.Tdictam pol'iPrat. Cuniaiiteni inlellexi-set niir.acula Fr. Fe-
attraxit: elsiihito inde quoque recepit se dolor ver- viva fide excilalus accepit unaiu ex illis cru-
licis,
.«us fronlem, sicut prior, ac prorsus liberura ipse se culis,quales Dei servus conficeie soleha', atque ex
sensit. una p:irte gutturis posuit qiia; siibilo melius ha-
:

IX. Victoria filia Liictelia^ .^durnia^. Iriuin cici- here iiiei]iiens, sanala est: posuit deimle adalleram
fctiiis Ittatis
ler annoriini, tani gravi correptii fuit febri, ut de vita partem, eodem ciim
iini. successii, atque ila plenam a
ejus plurimiim dubilarent medici, credebanlque va- diiiturno nialo obliniiit liherlatem.
riolas ipsi erupluras: scd cuin imposita ei esset y:2 Istajc iniracul.i Neapoli ficla, exaininnta ibi-
particula hahilus, atque per lotum c.irpiis ducta, dem, et autheiiiice fiieruntapprohalaaRevereniliss. -

paulo post requievit infirma; veruin ita refrixit ut Vicariu Generali Illustriss. .•Vrcliiepiscopi civitatis
mortuam esse
oinues dicerent, et j:im per fainiliam islius, sicuti
ap]iaret ex Processu, unile etiani ha-
lameiila increscerent. Sed reveisus iucdicus sauam bentur sequenlia facta Proceni, oppido D. Pauli
re]'erit, jussitque do lecto tolli, ct exinde tam valens Sforzai.
app.iruit acsi numquam infirma fuisset, I. Anibrosius, filius D. Julia;, annorum circiter
X. Margarila, D. Isshellse Ricciie, graviter
filia cpilc;isia.
triuni, epileptico niorbo dejici coeperat a meusihus
attcriqiie,
infirmahatur ]iestilenti febre. qua; caput oiiu]iaiis oclo, cadehatque magnacum conslernalioiie suorura
exlra usum sensuiiin eani
pusuerat, neque poterat die ac noctu. Ncsciens auteni maler quid consilii ca-
levare caput aut roandiicare vel bibere, qiiapropter pere, cousangiiinei quiddare, ]iariteronines conversi
niediciis de vita desperabat. Cuni posilo super eam sunt ad implorandum auxiliiim divinum: et inlelli-
pauxillo de habitu Fr. Fclicis, coi;pil aliquanto le- gentes quanta niiracula Rom;e palrarenlur ]ier ine-
vius habere ex capite atqiie a fehri mane autem rila Fr. Felicis, scientes<]ue
:
Mag. Silvestrum Bran-
sequenti, cum magna vis sanguinis ei fluxisset per codiumPlebanum Procenenensem hahereparticulam
nares, inventa est omnino lihera a febri et dolore ejiis piinni, quem Fr. Felix teiiebat aflixum portS
capitis, exindeqne convaluit absqiie alio remedio sua> celte ex eaque cingulum fccerat. ipsum ab eo
ullo.
petieruiit iin]ietraruntque: et mater ilicto qiiinies
XI. D. Isahella habebat et flliam alte-
Pi-ffidicta
Paler et Ave supcr nudam infirmi carncm m.agna
rani. iiomine Aiitoniam, cui cuni postca
dolor capltis.
advcnisset cura fiile ipsum adstrinxit. subiloque
cessavit ma-
dolor ca]iitis tam veheuicns ut lamaret et ejularet i
luin, adeo ut per quinque continuos
dies et noctes
veheineuter; ipsa qua: jain miraculum in altera fi-
tres iiun.quain ceeiderit pucr.
Cumque dictus Pleba-
liarura experta luerat, eanidem particulain dicta; nus sa-^iius repetituni
cinguluin tandein recepisset;
vestis sumpsit. atque cuin iide et devotione
hiiic coepit iterumpuer cadeie, licetnoii tam sa-pe:
quare
quoque infirma; fiU.-c aiq.licuit, contracto prius ca- iterum illud niater sibi coneedi ad modicum teiiipus
pilc ejus, iinde inox omnis dolor recessit. petiit et irapetravit, rursumque filio suo circumde-
xii. Catharinella, Hlia Mag-Anlonii Ciofi^i, (am
dit, uti prius, nialiinique cessavit.
ilerum vatio- niale habita avariolis, ut lotisundecim diehus
Ix.
bahe- II. Lactanlius, filius D. Proserpin:e Paizzi, trien-
ret cbiusos oculos, dicto malo giaves, exlra
spem nis puer, Septenihri inense graviter ajgrotavit ex
vita' posiia erat, quaiido acceptamdevote iiarticulam variolis, quaetolum ejiis corpiisoperuerant, prieser-
habilus Fr. Felicis oculis ejus admoverunt sui: quo
tiin oculos, sic ut niliil videret, itaqiic mansit diebus
facto, statim aperire oculos et melius habere
coejiit, decein; insu]ier vero alia qiuadam infirmitate carioit.
inlegreque convaluit. cru-
ciahatur, quam Fantillas nominant. unde de ejus
xiii. Don Petrus de Sovera, filius D. Victorias vita valde duhitahatur. Accersitus ergo est pramo-
Adornia;, cum gravi febre Mstuaret, credehatur minatus Plebanus ut Evangeliuin super recitaret
qui
DECIMA OCTAVA MAJI. 233
qui suasit inatri ut filiura Fr. relici commenflaret, nerunt Fr. Tbomas et Fr. Pacificus Cappucini, ma- D
cum voto argentei capilis Uoriiam ad ejus sepulcrum tremque solati dixerunt, ut confideret filiam suam A. MUIllt
8AI,0DIEN.
mitteiidi: quo f;icto puer aperiiit oculos, ce.-^sarunt esse sanaiKlini meritis F\\ Felicis, dederuntque EX US. IT-
fantilitc, et vnriola; sanaiaB sunt. nonnibil ex veste ejus collo infirm.e rippendendum.
III. Ilaud niuUo post ipsa D. Proserpina nepliri- Quo faclo, post dictum quinies Paler et Ave, subito
mphHtls, ticis eruciari doloribus; cumqiie nec sedere neque puella ad se rediit, conver.saquead matrem dixit;
jacere, nequo rcquiesi-erepossetdiu noctuqiie; visi- Mater mea non ampliusaegroto, da raibi ve.^-fes meas,
tans eani idem Pl(4»atiu^, cingulum suiim attulit ex qnia .sanata sura. Vestitaque cibum petiit et quain- ;

paiino Fr. Felicis factura, eoque ipsam cinxit, et vis haberet speciem semimortuae, propter raagnitu-
sanavit a doloribiis is(is. dinem inorbi. coepit tamenambulare et mau&it per-
IV. Lucjis filius CajciliEe Je Stipe, annoruin quin- fecte sana.

dtilor stoinn
quc, niaximn turquehatur dolore stoiiiaclii, ejula-

cfii. batqu»' die et nocte numquam quiehcens; sed imp"-


sila ei est Corona precaturia, cui granum uiiura ex
SUI»PLI'MEMUM
Coroiia Fr. Felicis insertuui erat; dictoque Pater et Fa lialico Fr,"Jo. BaptisUe Pcrusini Cap-
Avfc convaluit infirmus, nec ampiius istum dolorera pucini.
sensit.
V. D. Lavinia, uxor Richardi, mense Januario CAPLT I.

tiliiis infiUS :.nni MUi.xxxvii lorreplus fuit per lotura corpus do-
Vila Felicis inseculo, ingressus in HeUtjione.
iorporis, Ifiribusquibusdam tam veliementlbus, ut nulla ra-
lione ipsa se juvare pos>et. Multa ei niedicus ajrpli-
i\d radices Apennini, in confiniis Sabinee et Um- CantaUeii
cavit reniedia, et fecit etiara iraxima cum cautela brise, ad capnt parvie vallis ad Caropum Heatinum notus an.
libere aquam ligni sed absque fructu. Krgo spectantis, supra amoenum atque Irugilerum collem, 1515.
iriense Autiustoejusdem anni cum \alde gravaretur, patriaB.Fe- E
'

.situm pst Cantalicium caslelluni, felix


i.ec uliam quietom eaperet diu Uiictuve. inagna cum anno mdxv nati. Parentibus Uheri quinque fue-
licis,
l-de inisil quiesiliiin prjediclum cingulum seque ad ;
runt, quos inter B. Felix tertio loco natus. Primo-
iiudam carnein eo cingi fecit, et subilo cessaverunt penitus nomine BIa>Jus filiilam genuit, ex aviae
ilolores: quare in teslimonium gratitudinis fieri cu- nomine dictam eliam Samtam* ciiju.>- adliuc infantts
i'avit imafiinein argenteam, et Roniam mislt ad se- inorti pra^sens avus S;inrtus dixit: Morlua es, San-
pulcrum Fr. Felicis. ctulamea"! vadecuni Dei benedictiono ac mea, raeque
VI. Codra, filia Josepln' Geccrretri, mense Au- expecta: sabbato veniam et revisam te. Integra ez pnlre
|,usto anni mdlxxxvh pe&tilennlius pustuUs aggra- Snncfo saacte
eliamnum sunitate fruehatur ruin ea dicebat bonus
mortuo :

pcitilcnlfs ^atajacebat, desperante de vita illius medico, irleo seuex, nihilnminus pauhi post febri correptus, ipso
pitst ul **, ctiam magis quia ad febrein ardentem fantillie ac- piiccise sabbato vitam fiiiivit. Est eiiam notatu di-
cesserunt ioquelamque sustulerant. Hoc in articulo gniira, quud inter coiitiiiuas rixas alque dissensio-
D. raus.tiua ejus raater ad divjnum au.\ilium impio- nes , quibus Cantalicien^is ))iebs jactata seniper
j-andum se convcrtit, niisilqne pf^titum idem cingu- fuit, nunquara ex ea familia qiiispiam, cui Por-
. Uim a l'Iebaiio: quo c-iiin nudaiii iiifirnuu cariK^m r<trum cngnomen erat. act^usaius aiit lile appetitus
cinxisset. cestarunt fanlilUe, lebns et pustulii-, bre- fuit.
vique spatio redl;t perfo.la valeludo. 2 Ab istis tara piis ac devotis pareniibus in Dei
ilolor raiinn VII. Cassandra Zuccone, predicta; Codra? mater- timore et Christiana pietate educatus Felix, a Patre
tt capilis, eodera quo sua neptis sauataest tempore, cor- sancfc iirfo-
tera, luminuni tanla rerum spiritualiiim cognitnmeauctus tesciit
repta fult gravis^imis cajiiti^ ac reituni doloribus, est. ut aniore virtutis morum(|ue inodesti;i admira-
quibus quies omnis diu nocUique auferebalur.
ei bilem cunctis faceret expectationera sui, dicere s -
Viiso aulem miraculo quod iu sua neple patralum liti.s, Pater Sanctez, mater Sancta dicitur, et lnc
fuerat, confidere faq)ii, posse etiam se consequi sa- etiam Sanctus erit. Quiaautem instar atterius Ber-
nitatcm ])or merila hr. Felicis. Accipieus ergo prte- Dardini omuem turjiituilinem detestabatur qiiam qui
dit,-tum cingnluni, post
recilalum qninies Pater et maxime, venienteni coiispicanies pueri alii diccbaut
'
Avc, ipsum primu circumdeJit capiti, deinde reni- ad invicem ; ecce Felicem. ecce Sanclum. Addicfus
bus, stalimque et eodem teinpore ub utroque malo a pareiitibus gregum armentorum<|iie custodiie, unn Iii pft\torali
Ilberalam se sensit. habebat ille quidem tempus Irequentandi ecclesias, Ofcie orationi
93 Gallicanura dicecesis Palestrinensi;- castelium aut domi residendi vivam lamen tidem etdevntum
:
stuiiet.

L?st, ibi D. Portia indidem oriunda valde laborabat aflectum in pectnrecircumrerens. reducebaise ideu-
aiigina guttur praccludenle, sic ut nec (oqui posset, tidem intra fosj^am vel caveruam aliquam ibique :

nec fere respir.ire, unde prassens mortis periculum in gennaflexus. junclis ante pectus maiiibus, et ocu-
adcsse ei videbatur. Quod videns D. Salvaggia Sor- lis in co.Iuni sublatis. ardeuti cura devotione Ora-
di, scquc sciens Iiabere pauxillum e\ habilu Fr. Fe- tioncm Doniinicain ac salutationem Angelicam re-
licis, ipsuni aicepit nionstiavit(|ue iiifiriiue, dlcens; citabat Noctu vero iiicanipis, ad boum <-usforii;i'n
D. Ptirlia, osculare hunc habitum, qui est Fr. Feli- agens cuni pastorculis aliis. expectjdatdoiicciiidor-
cis Cappucini, teque ei cominenda
quod faciens illa ; misseiit; *'t tunc (juiete consurf»ens, procul ab iis
subito loqui coepit, quasi nulluni incuniniodum pa- recedeliat ad radiceiii fujusdamqHerous, cui Crurem
teretur, nec multo post surrexit sana ac Iibera a insculpserat : ibique perfusus lacrymis meditabatiir
nialo, cum grando_ slupore et admiratione oinuium et lanicntabatur amarain passiouem diledi Doniini
pra^sentium. sui. Nec his conlentus.etiam maiuiiu implicabat fla-
94 Mutiiiic in Lombardia, amio miu.xxwii mense gello,ex funiiuiis ad id pr*paraIo nudumque cin- ;

Junio, ad mortein ex gra\i-sim;i iebri tendeb;-t gulo tenus corpusculum verbeiabil, Curona pieca-
monbuuda Barbura, quadrima puella, tilia D. Nicolai Sudeuli toria inlerim coHo injecta, iu meiiu>riam funiiim ac
pnrlla.
quintum jam diem, et ubimotriduo sic invaluerat spine<e cfU*oiia;, quibus dulcissimum Chris-ti caput
maluin ul inboras expiralura crederetur: quia tolu vincturn fuit.

nocte et bona diei parte absqiie loquela manserat et 3 Neijue dimittens p;iti'iam, dimisit pia ista-c ex-
nihil valebat iiilrosuniere: ideoque dolentes jiater ercilia : dimisit autem eam ieiatis suie anno duode-
ac mater, quibus uuigenita erat, aniniai fxiium cimo, niisMis a patre in Civitaiera Diicalem , ubi
prEestuIab.intur. Interiin ad visilaiidam inliriuam ve- Marcu Tullio Pichi vel Picharelli, nobili et iiono-

Maji T. 1 V 30 rato
,

m SUPPLEMENTUM AD VITAM B. FELICIS CAP.

rato civi, fidelem constantemque servitutem servivit, liarem sibi fecit usum orandi, ut actualiter 'd sem-
EX 1T J. B. qtiamJiu tieincpps in seculo \ixit ; primuni iu opere per agere magi^lro suo viderelur. Non sufficiebant
PEB118 ei consueta Religionis exercitia, jejuniaqne et poe-
pastorilio, deiiide in colendis agris, hostis omnis
Agrii colmdis
parcusver- nit.cnfiaialia: sedacccnsus plura facif ndi et patiendi
applicQtus, otiosilatis, niendacii. ac niurniunitionis; :

borum. nec nisiderebus nece>sariis loqneris; niitis desiderio, sa?pe rogabatprostratus in terram nt alias

et placidusergaomnes.etiam qui^ibi molebti essent» aliasque superaddere slneretur, factus brevi ceteris
nec quidquam asperius nnquani reppondere auditus, omnibus exemplum.
sed.(um Miavi risu dicere, Vade, ita Sanctus evadas. Roinam deinde a Superiuribus Ordinis missus qnxsturam
sanctt rivit. In \ictu si^brius scduliisque ob^ervulurfuit e*.xlebia- est, ii;s-u>que vacare laborloso n<>n minns qimm liu- extrcet.

sticoiuni jejuriLnuii, et:aui iiiter maximos laliores ;


mili oflicio quairendi ostiatiin panis ac vini. Tain

necante vesperam sumebat cibum, pra^missasemper autera libenter purtavit islud uaritaiis juguin. utcum
oratione de genibus. Erga sanclit-simum Sacramen- aliquaiidn esset apnd IlUistri^siinum Cardinalem S.
tum el memoriamPussiunisin Mis?a repra;sentatam, Severinie, Ordiuis Protectorem et s'jcius ejus fra- ;

dignus ['uit habilns pro quo, dum ille suae satisfacie- terna caritate motns suggereret, rogandos e.-se Su-
bat devotioni in ecclesia, videreturin campis
sa^-pe periores ut dignarenlur Felicem. annis gravem et
alius boves observare, i^tic locorum ipnotus. quem- orationis contemplalionis^que dono prajditnni; cura
que bunum aliqucm Angelum esse*plurium opinio illa idque Cardinatis vehementer proba-
exouerare,
erat. ret, et conversus ad Fr. Felicem quaereret quidipsi volens ab e

4 Inter reliquas Felicis virtutes bonasque incli viJeretur: Miles, inquit, snb armi:? mori, et asinus vet smex
liberari.
nationes unaerat, qua ferebalur ad auJiendas pio- debet sub clitellis expirare. Nulo ut Illustri.ssima
Inp-fssvm ad
Cappucmos rum librorum lectiones, pra'sprlim diebus ub opere Doniinalio Tua in hoc mihi faveat, ne propter favores
dt/tfteiis, feriatis : cuniquein Vilas Pa'rum incidisset, eofpit terrenos amiltam cielestes. Potro circumeundo ad

de eoruni institnto sequendo cogitare, atque ad ere- qua?sturain, Coronam precatoriam semper Iiabet)at
niiticam solitudinem respicere; sedpericulosum esse prie manibus, re«oIIectus in Deuni cum maximo si-
id vil^ genus considerans et illusiunibus diabolicis lentio, ut vel sotus ejus aspectus devulionem cieret
obnuxium, animum vertit ad Ueligionem Cuppuci- intuentibus ;etnihilominusgratusomuibus acceptus-
nuruiii, in qiiasub obedieiitia' jugo vivei-e pos^et, in que esset.
majuri au^terilate, recollectione, et contemplatione
quanialibi. Differebat nihilominus, ex causis (ut ipsi CAPUT IL -

videbaturl juslis, negotium oidiri; cum die quodam,


sub ferocinn- rogatus a socio domare par juvencorum, aratro eos Caritas et zelus, convevmtio utitis, alixque
tiOus bol/us junxit; eodpinque tempore tupervenit Dominus ejus virtutcs externx.
incvrrit
Marcus TuUius. Ad hujus aspectura animalia, co-
grave perl-
cutum vitx :
lore fur^itan nigra; veslis consternata, usque adeo En
jpga omnes, sed intirmos pfjesertim, eminebat
inhorruerunt, ut liabenls sua iinplicuerint cornua : Felicis caritas; hos doaii, quoniam per diem non
a quibus ut sese expedirent calriiruiites etferocien- poterat conquirendis eleemosynis occupatus, visita-
tes.iotumquejugum conturbantcs, miserum Fel.cera bat noctu congrua unicuique solatia ac
sigillatim,
Infirmts ma-
in teriani snpinum slraverunt, dum refrjenare eos iiiini--teria exlub>;iis; vacua Doininicatum gnu ciir'tate
foris ver<.t
nititur vitniereuique trans niediuni corpus ejus tra-
; et festoruin teinpora impeudebat secularibus, per i>iccuirit ;

xerunt per veiilrem, pectus. ac faciem. Nun lamen doinos privatas et hospilalia di^-persls, tanio liben-
quidquani eum la.tit, quem fosj-urus totum videba- tius (luanto paup-rior ac miserabilior erat qui visi-
tur, vomer; solas caligas tliorai-emque. et indusium tabatur. Numquam ad eos accedebat absque munu-
laniavit. Tum vero in pedes ereclu^ Felix. sp>'ctan- scnlo, hui:i niellilum, alleri zaccaratum quidferens,
teel stupenteMiirco Tullio. t-lamare tu^pit, Miseri- autpfimuin, autaliud pro raiione temporis : qnod si
a qwj viiracv- cordiii, miseric<'rdia ; deiiide in gt;nua provolutus, aestusfervebat, refiigeriiiin faciebat, citriis, limouiis,
iose liberatus.
actis Deo de vita sibi servata graliis, volum fecit malogranatis exhibendis, ora rigando, vento flabel-
moram omnem abruitpeiidi et sequendi vocutionem lis ciendo; inlerim vero suggerebat monita eujus-

sibiinspiratam ac niox famulatui suo renuntians,


; qne statui congru:i. defacieiidaCunfessione, Viati'.:o
Duuiino totique fumilijeob ejus discessum mcerenli petendo, condi-iiandis injurlis. firmando "ilffimelio-
valedixit. ris propusito, Neque hiscniitentus requirebat eliam
5 Tunc ad Conventum Cappucinorum accedens, personas et famdlas pauperes ac veremndas, qmbus
ita quidem Cuardiano locutus c^l, ul is facile agno- cnm suorum Snperioruin licenlia pros[)icieb:it, ma-
admitti petif
sceiet diviniius inspintum ades.se; probare tamen gna cum sulicitudine ambiens Pr.elatos, Eijuites,
eum exuiorevnlen^, confemptimrejecit, verbisa^pe- Notiites, Mercalores. aut etiamopifii-es opuleiniores,
rionbus exprobrans, quod tiefectu panis in seculo matrunasque et pauperum prucuratorem agens
necessarii ludiHcare tentabat Deum, non irride-
qiii qnandoqueetiam ad panem Conveiilusdistribueudum
tur; et forte sperabat sic Fratrilms imperare ut bo- se verlens, cura aliud medium p:iuperibus succu-
bus itaque snas cogitaliones alio veiteret. Ad qua3
:
reudi non inveniret : qua sedulitate familias multas
Felix illacrymans, Testis niihi, inquit. est Dens, in a peccatis praeservavit, in quee alioqui eas priecipi-
cujub tuinspecfu slamus, Pater, eo taiitum veuisse tassel verecu-idia.
mb Deo melius serviam.cuime tolum consecravi.
ut 8 Nec minor zelus ei quam caritas inerat ad Dei
Quibus verbis aniniique conslantia mullum sdifica- offensas atqiie animarum damna sisteuda prfever- i'i/ta libert
tus Guardiauus, Felitem cum Iitteris ad Provincia- tenduque, magnis a)qne ac p^iivis dnm iret per pla- et effivaciter
cornpU :
tt impelTut lem direxit : hic vero recopit eum ad humilem et teas domosque Homanas ingerens opportunam cor-
an 1513. caritytivum ordinem Laicorum, annoMnxLiii, a^latis rectionem. Occurrens autem quandoque dissolutis
sua; xxvi.i et Anliculim iid tirocinium raisit, locura
: adolescentulis et salutissuai prorsnsincuriis, .'^olebat
montosum et silvestrem, atque ejuMnodi exercita- iis dulciier sed fnrtitersusurrare in aurem, Omiser!
tiori vaUiti idoneum. Ibi sacriim Scraphici Patris quo vadis? nescin quoil ad iiifernum? nescin te mo-
habiium magna cum devotione bUscepit Felix et : riturum? Idernque faciebat omnibus notis suis, qui-
taiito fervure co'pit intendere carni 6uaj domandse et bus forle occurrebat via suspecta gradientibus. Ma-
appetitni ^ensibustpie mortificaudis. (juos in ipso tronas nobites aut beuefaclrices offendens, amori
seculo haud parumcasligatos habuerat, ut brevi in- . liberorum aut secularibus vanitatlbus plnsculnni af-
tegram de iis victoriam reportaverit tamque fauii- : fixus, Stultulas nominabat, quie pro terr^e vilitiite

perdebant
DECIMA OCTAVA MAJI. 235
perdeb^nt thcsauros coelesti^s. Erat autem flfficania H Sirpe quando invicem occurrebant sibi. pari D
ei magna in lioc genere umle cnm aliqiianHo infi-
: ambo amore Eesfuanles gravissima qiiaeqiie patiendi b« "tal.
disset in aiilicos qunsiiam Dominica'-F(licis Ursini- pro Christo, saiutationis loco dicpbat unus, Vidcam ', ^
^"^**'

Columnnp, quonnti confentio a verbisad minas ver>a tecombuslum et rer*pondebat aller, Videam te se- muUa
;

manus jam inspruerat gladiis ; eminus irj ir.tuilus ctum in parfesquatnor unns, Amputenturfibi ma- paiiendi,
:

Felix clamarecoepit, Den grntias, fratrps, Deo gra- nus;alter, Rescindatur tibi caput; unus, Rapferis
tias, (licite omnes Den grafias ; quod illi audientes, frustatim per fntam urbem, alier, Alligata ,'id col-
jirEfc summa qna ipsiiin prosequebanlur rcverentia lum marhina jacferis inTiherim. Vade, inquiehat
dixerunt pariter, Den gr;itias. j-eiisfirnnlqne serena- Philipiuis, ut lapideris; Vade reponebat Felix, ut
to.s niox aiiimo? : ipse vern eus reprehensos non fnrcipibus lanieris. Quadnm porro vice cum insimul
piiiis a se dimisit, quam mutuoinvicemessent cum- loquerenfnr in vico trapezitarum (Hancos appellant)
pl^xi. et S. Philippus expuisset, qu^Bsivit e\ eo Feiix: an
Nnverat efiam admonittones eondire festivis sitlrpt : et illo affirmante, lagenam de manfica tra-
paroemiis dictisr|ue amojnis. Sic aliquando volens xit, Philippofpje obtuHt niliil cunclatuseamori
: qui
/exttvis sub-
Cardinalem Protectorem de re aliqua commonefa- admovit et coepit bibere. Ad hoc spectaculnm com-
inde dictts
ad idutens. cere, detulit ad eum cpistoiam sibi sub operciilo motus popnlns clamareccepit, Sancfus.sancfopotura
spqne mor-
Ouardi.ini directam ingressusqu*^ in palatiiim et
: prrebet nih^I tamen eo motus Phiilppus, hibit qnan-
: tiflcandi.
admissus ad allnqiiium; Pater, inqnit fnec enlm alio tnm opus fnit; eoiue facto dixit Feiici Vnlo et ego ;

tittilo uti solebat) bindeturJesus Christns, videqnan- experiri, Frafer, quam sis mortificatns; defractura-
tuni h^^iiKirpr a Fratrlf»us : unam epistolam tolis an- que sibi g.deriim ejus capifi imposuit, sicque abire
nis triginta accepi atque ecce nunc alteram, qnam
: jiissit. Tiim Felix, I,ibenler, inquir, sed si aldatus
tibi fero. Tum considere jus>-us, qiiidquid in aniino mihi tnunidamnum esto :c(epitqiieambulare,
fuerit,
habebat explicuit. .\lias dum apnd D. Hernardinum climanfibus post eum pueris, Fr, Felix galerura
Biscia, hoininem devotum,
advnralum insignem pt gestat. Cumqne ab cffieina monetaria qute istic est,

de rebus divin^s loquebntur; ingressus quirlam ex per plafeam Peregrinisicprocessisset. galerum suura
parle cerforum Religiosnrum, muneri offerens vitu- recepit Philippus in foro ad S. Laurentii in Da-
limi saginafum, Doctnre episfolam legente immngiit niaso.
vifuUis; ef Felix conversus ad hominem, Nosti, in- 12 Haec eorum mutua caritas sicuti se monsfra- Cum eju.%-
qnit,Rernardine, qnid vitulus dicat? Ont ut velis in bat f >ris. sic etiam apparuit ardens domi infer utrius- dem iociis
bacch malia
favorem donanfi? ferre senientiam. Verum vide quid que Fratres. Uude cum altquando in Feria qninta
turbuturus,
agas. ne in hora judicii ejusmodi donaiiones rece- ulflma ante Carnisprivium, totus mcestus in cella
pis^e damnationi libi sit. Quo ille audlto a--surrexit, spderet Felix. propter ea qu;E diebus istis contra
stricfeqiie tomplexus Felirem. gratias pro monifo Deum commift.?bautur peccata; accessif ad eum Fr.
saluf;iri egit. Eadem prudenfiT coiidlebat re^ponsa Lupus Cappucinu';. ardentissimi spiritus conciona-

sua. Cum ergo Dnmina Kelix Columna. maxima be- tor, dixiique, Ah ! Fr. Felix. qiiin et nns bonum
nefntrix Religionis Ipsiqne devoia, ah eo petiisset Carnispriviuin agimus propter amorem Jesu Christi?
decailem cruciilarum ejus: isqne illas adferens obviis Ecquid autein ficiemus? obsecro. rep"suit Felix.
easdem petenfibus etvacuusad Domi-
distribnisser, Vellem, inqult Pafer, taii ratione prcederemus
nam piaedictam veniret; illa excusatinnem nou re- anibo per pl.ateam Cursus, ut Deo favente dis-^ipare-
cipiens, Eellum. inqnit, promittere et non pnestare: mus diabolicas istas turmas, quarum occasione tot
cui Kelix, Asf, Domina, quantanos promittimus eo t viri feminipque Deiim offendunt retnlifque conce- :

et non pra^stamus? ptam animo inventinnem divinam. Sed placuit nihil


10 Opinio sanctitatis quam opera Felicis inse- facere absque consiilo Patrum Oratorii, qnorum
verant cordibus populorum, non solum diffundeba- tuncRectorerat S. Phiiippus illi a..tpm non solum :

S. Philippo
tur secunda hominum iama, sed velut in speculo re- laudavpiunt consilium, sed et ipsi comitari vtdue-
Aerio fami-
tiaris. lucebat in aliis ejns tempons Sanctis : quos inter runt. Ergo post longam orationem, ipsa hora qua piam insti-
fuerunt beatus Pater Philippus Nerius. hac nostra densissinius popnlo Cnrsus esf, ad spectacnla bac- tuif proces-
^'""^"^
ajfate canonizatus. f^. dcciaguerra, Persianus Rosa chantiura collectu*, ingressi in sfadiura railites Chri-
Conressarins S. Philippi, Franciscus M.irsupiui, sti snnt. hoc apparatu et ordine. Pr^tcedebat uniis

Franciscu^, Hlspanus, Petrus Spadarius. etP. Mar- ex Or;itorio Pafer. vexilium Cruris alte sublatum
cellinus cfleherrimus ex Ordine Observantium ec- efferens, stipantibtis pjus latera duohus al:is ejus-
clesiastes, qui cum fama s'inctita(is fransiit ab hoc dem Congregationis Presbyteris, a^que ac primus
mundoex conventu .Aroe celi. perpeluus prxdicator vestifis saccnfacemqne manu pra?ferenfibu?. Post
Felicis. Ubicnmque se invicem reperiebant S. Plii- hos veniebat Fr. Felix. adstricium fune P. Lupiim
lippus et B. Felix aniplexalpaiitur se mitfun, velut trahens processionpm vero tremendam claudebant
:

peregre venientes. F\.it cuin vpnientem Philippum Fr. Marcus de C:isteIIo et Fr. Dionysius Francus,
per plafeam Montis Qiilrinalis iu comitatu quorum- cura calvaris et ossibus mortuorum. Hoc ordine per
dam discipulonim suorum, conspicatus Felix, oc- conferfam multitudinem transeun*es. nunc ma-sfum
certot ciim eo nunc propheticas exclamationes
ciirrere ei cum fesfinatinne cixpit, ad eumque perve- tenebaiit sileniium,
mufuis humi-
htaiis offlciis, niens et prnvolutus ad pedes, manum ei deosculatus insonabanl aurlhus. subsistebantque opportunis lo-
est : Philippus vero coniplexu arcto eum sfriuxit : cis, et P. Lupus suinpt;i concionandi occasione in-

atqiie in hunc raodum aIiq'ianfo spatioiniranralisuut vehebatur crapnlam. lasciviam, et dissolntionera


in

complexuimutuo;deinde alio nullo verbo separati ab ejus temporis. Hoc autem spectacuium. viva Crnci-
invicein sunt ex quo utrimque intellectum est,
: fixi repra^seufatione animatum, et opinione .saiu-ti-
conla Sanclorum etiain absque veriiis sibi invlcem vulgo de Fr. Felice ei P. Lupo habpbatnr,
talis (lu^e

loqui. sicut olim inter S. Ludovicum Regem et B. sic comraovit et exferruit populum, ut digredipus
^gidiiim accidit. Alias H. Felix ad S. Pliillppuiu ex Cursu raultifndo, arenam vacuain rehquprit vi-
viaitandum accessit, atque ad pedes ei strafus bene- ctoribns nostris. per quos ibi Christus de mundo et
dictionem expefilt: econtra Sanctusprostratusetiam diemone triumphavit.
ipse ingenna benedici sibi ab allero petiit. Cumque 13 Obedientia Felicis prompfis^ima simul et ab-
Superiorum nutus sic obser- Otiedientiam
neuter cederet, invicein scamanter complexi sui"- solutissiina erat. quia
tenet
rexerunt, et silenter recesserunt ab invicem, atto- vabat, nt cavendum eis essei, ue vel joco aliquid
nitis ad talem aspectura circurnstantibus. imperarent, quod nollent statim videre executioni
maudatum
:

SUPPLKMENTUM AD VITAM U. FELICIS CAP.

. mandatuni; cnm ille ner modiini imperantis nec in- Bonelli) interrogans quid pra^paraverant magnsG illi
BX ITAL.
tentimiem discerneret, se*! nnice satageret obedire. Domin<e quse paritura erat ; verbisqiie amoreni et
] B. PkR.
Nihil aufem niagnac aut parvae roi absqne Superin- jiibilum menlistfistantibns liortabatur ad singularera
rnm facieb.it arbitrio. Hinc grandia illa qu» dixi aliquem apparaUim Reginu) cceli raciendum atque :

cnritalis opera, no;i nisi consentientiluis illis fiebant, ad excitandam devotionem componebat ipse in choro
uti nec exercitia pcenitentiie; cuni extra communem simplex sed devotiim prfesepium cnm Infante, \'ir-

usuni. nec seniel qnideni jejnn.isset. orasset aiit dis- gine et Josephn, ciim bove et asino, cum (\ngelis

ciplinani fecisset, nisi prarhnbita licentia speciali. et p;istoi"ibiis ac gregibus eoruni ; ante quod pro-
iR maceran-
corjiore Sufxessn lanien teniporis, cum satis in virtute soli- stratiis tii gcnna orabat tanto cum fervore, ut totus
(to

datum crederent Superiores, generalem ei potesta- in larrymas solvereiur.


tem fecprunt pro sua discretinne tractandi corpus, 16 Altera Felicis devotio ardeutissiina erat erga
sicut ei Dominus inspiraret. Sed etiam tunc para- iufantem Jesnm, ciijus dulcissinium nomen sicut
tissimus erat dimittere quidqiiid illi inhibebant. inscriptuin habebat cordi, sic indesinenter volvebat
Unde cum esset assuetiis tribus ppr hebdomadem ore, nec eo pronnntiando qnacumqiie occasione vi-
diebus in pane et aqua jpjunare, idqne aliquamlo debatur posse sati^iri qnare per plateas Romanas
experiendi ejns causa Guardiaiius vetuisset, vi^us domosve traiisiens, qiiotqnol invenicbiit pnerns puel-
est (liebus ilhs fam hilariter sumere qua; appo- sibi lasve ipsura jubebat repelere, Dicite inqn'ebat, di-
sita erant, ac si solitiim jejuninm tenuisset quo : cite. Jesu. Jcsu; dicite omnes, Jesu. Eosdem etiam
animadverso suae consuetudini redilitus fuit. jubeliat iterare ideiitideni Deo gratias, qnasi non
14 Paupertatis aniator sub habitu numquam vo- solus ipse sufficieiis iis agemlis, pro tot quot acce-
horref gnas-
liiit tunicella uti quanfumcumque frigus erset. Cum perat a diiin;i benignitate inuneribus, juvari in hoc
ctnnque rfc-
autem ex quadam urgentissima causa semel esset cupertt ab integris puerornm lurmis quos ad id
Cantalicium patriam suam missus, quo alias num- invilabat, prajsertim exlremis vita; siiiE anuis. Ergo
quam ire voluerat, curam superfluam de consangui- cum jatn scirent quam gratara ei rem face-
piieri

neis juvandis, apnslasije crimpu in Heligiosis ;ippel- rent, statim atque enm vel etninns consi>icieb:int,
lare solitus; noluit ipsum castelluin ingreiii hospitii incipiebant cl;im;ire, Deo gratias, !>. Felix, Deo el verbum
causa. ^eil ad qunddam suncuin tiii;;iiriiim foris di- gratias. Et ipse alacri vultu, sed ocnlis lacrvma- Deo gratiai.

vertit. Ubi cuni aniniadverli.^^et a fratria sibi para- bundis |iiw dulcedine interna, respnndebat Deogra-
tum saccum novnni cum bona stragula; etiam inde tias, filioli mei, Deo gratias : estote benedicti, Deo
,
exivit, noctemqne illam e^iit snb arbore. Cura autem gratias. Ideni fjciebat cuin occnrrebat juvenibus
'
jan; seni recentioris panis quidpiam ex caritate pro- Seniinarii Romani; qnapropter etiam iUi, quando
ponebant ministri, nuluit unquam admittere ullam ipsuin videbant, cum suis ductoribus Palribus Jesui-
rtfc cupit a in hoc genere specialera gratiam. Tanto patiendi lis subsislebant, et demonstrabant quain devote
colicis <lo-
desiderio tenebatnr, ut cum postremis vitae aiinis erga Dei servnin alficereutur. Eo aiitem processerat
hrtbiis lit>c-

rori. dulores coUcos fr-;qucnter pateretur, nulla sibi per- teneritiido animi ejus liac in parte, ut Missa: ser-
mitteret applicari remedia nisi obedientia ad id co- viens, atqiie ad ista verba perveniens, pronnntiare
gente. Cuin ergo pnelictus medicus Gagliarilelli ilhi pne copiti lacrymarum.
ainplius tion p"sset
eum in his pn^itum .iliquindo interrogassel, Quid Porro inente erat fere sernper cogitabnnda et .)feii/e fere
17
habes. Kr. Felix? quid halies? Subridens ait, Cor- elevata in Deum, lantumqne sippe abstracta a sensi- semper a
lerrenii ab-
pus lioc vellet esse absque crncialu, ^eque d"|on bus, ut iiec videret nec cognosceret personas eorum
\tractus.
subducere; sed velit nolit necesse est ut patiatur. quibuscum versabatur. tinde cogebatur aliquando
Replicante autem mediro et qua;rente, cur non in- interrogare quinam essent. Cumqne illi reponereiit,
vocaret nnmen Domini Jesu pro consequenda sani- Non cognoscis ine. Fr. Felix? Sum talis aut talis;
tate; Quid .ais, inquit, Domine medioe? Egon, dicam aiebat ille, Ab I novi, novi. Neque cuin externis et
Jesu ut me qnnd et>i hoc faciendo
saneL? Diro tibi, s»cul:iribns tantnin \9 ei accidebat, sed ciiin ipsis
sanandum me scirem, nuinquam facereni. Si Deus eti ni sui Conventus Fr;ilribus, adeo ut S.acerdotum
hns didores niilii iminittit, quarp uon vis nt eos pro- aliquem vel Missa» celebraiidie causa, vel aliud ob
pter ip-;ius amoreni hbpus sustineam? Tum ccepit negotiiim for.is comitatus ex obedientia. doinutn re-
'
Deo pralia.s agere tam ulTccluose, ut medicnm om- versiis pierumque nescieb;it, quicutn ivisset. Quod
nesqiie circumstanles iii stupnrem addnceret. Quin tanto ei-at mirabilins, quanto frequentior ei ratione
eliam optaliat semper jilura pati. Hinc cura incidis- officii conversitio erat ciim liominibiis miiudaiiis.
set aliquundo in eneryumenum, cui sacri exorcisrai Sed secretnm islud uni sociorum aliqn:indo aperuit;
adhibebantur, dixit diemoni, relimiueret hominem cum iiiferrogatus, qiiomodo posset in tauta varie-
istuni liberum, et sui potius corporis posse^sionem tate inciirrentiuin et occurrentium objectorum men-
iniens illud quuntum et quomodo vjlebat lurqueiet. tetn sic fixam tetiere iii I'eo; respondit omnes crea-
turas esse media nobis ad illum sublevandis, si ipsas
CAriT 111. boiio oculo sciremus aspicere.
18 Cnrabp.t ut noctu esset in ecclesia soliis. Sane
Devotio Felicis animiqae demissiO- Obitas non priusquam c;itnpuin liberum baliere se erederet iioctu ocri^
prxilictus. incipiebat exercitia siia, pra^inissa pleruraqiie aspera ter se lla-

Tenerrime
Tl eneiTimo ilevotionis affectu ferebatiir erga Dei-
sui corporis fl.igellatione. Cui
esset Fr. Lupus, clatn eo in ecclesia delitescens, et
cum aliquando inter- 'jeltat :

piirain Vii-ginem ejus Ro^ariura sive Coronara rc-


officilur er-
;
ille nullum videretur finem sni diverberandi factu-
(jn Vtrginis citabat qniitidic : ejus festa inipensissimocelebrabat: riis non potuit alter se continere quin exclainaret,
:

paitum, ejiis laud.'s conipnsitis a se c;inliiinculis brevilius Suflicit, sufficit, suffijit, Fr. Felix, noli ainplius.
conciiiebat. Setl felicissimum ejus partum lionorare Tuin Felix, Quis es tu? Sum, inquit, alter Fr. Lu-
volens, incredibile dictii est quanta cuin praepara- pns. Deiis vero, respondit Felix, ignoscat libi vade :

tione illum exspec(aret. Non enim contentus toto dorraitnm, vade. Moiluin qucm in istis orationibus
Adventiis tempore liabere niyslerium istud ante ocu- nocturnis tenebaf^ subinde etia.in observarunt ex in-
los menlis, ita salagebat, ac si tunc dnbuisset vi-
sidiis alii, ac nominatitn Fr. Franciscus Pistorien-
dere Komie parlurientem Virginem. Ibat niodo ad sis, etiamuuin vivens, annorum oclo et septuaginta
lianc, modo ad illain matronam Roman.im (((uemad-
senex: Sed singulare est quod vidit et narravit prae-
moJuni etiam nunr recordatiir D. I.ivia Capranica dtctus Fr. Lupns. Nocte quadam ibidem positus in
contemplatione
; ; . ,

DECIMA OCTAVA MAJI. 237


contemplalioiie ilivinie Incarnaiioiiis, tanto amnris Poggio, cum ei domi su;e repert tlixit, Volo a te D i

a Delpiira :pstn nbreptus fuit. ut priECep." cucurrerit ad majus Alexander obsfqiiium, quod tibi grave erit teque yx IT. j B.
flliuw am- l'::in:-.
altare, ibique coeperit ardonlissiniis prcciljus siip- percellef. lllo nitiiltuninns omira pollicente, s8e|iiiis
pfeclcuiliint Mhtijite ir

impelrul plicare Dci matri. ut sibi a'l minliciim tempus com- iferavit Felix, fore iit pijeniteret promisisse; et tan- rtfi litpi-

Volo u"am ex ileam


motiaret tlalcis^imuni filium suiim cui ill.i inorem ; ilem dixit. tribiis, quas hic liabes, j.rtit

el iinpc-
gereiis mox appariiit. interque ejus brachia infantii- marmorei-s pilis. IKic audito, qni e:is certum ait
tiat.
liim posuit. Ipse vero suinina iiim reveieiitia eum finein sibi comjiaraverat. restilit aliqnantum- pcr-
accipiens pectoriiiuc adstrinj^e.is, non cesJiabat dul- misit tarncn iit aulerret quaiu vellet. Tiim Felix :

cibus osciilis explere amorem, totiis intcrim resnlii- Niimiinid bene dixi, qii('d le puiuiterell \>rumta-
tus in bicryinas ; tandemque btimillima cum gratia- men patientiam Iiabeto, quia e;im pt-o me vo|o pro :

rum actione ipsuin rostituit beiiigni>sima^ diviuorum me eam volo. lutelligis? Faciens aiifeni ipsam.abs-
iniiiieriim dispensatrici. qiie ulteriori verbo porfari ad conventum , Fratres
19 Porro opinio, de sanctilato Kelicis vulgo con omnes admiratione coinplevit, necdtim intelligentes
ab amnibm
passim lia- cepta dum atlluic viveret, veiieraliilein eiim rediie- qiieiii in liiiem ad'Iuferetiir petr;', cujus nectliim ibi
bilns San- b.it, non soliim pletieis bominibus. setl etiam noliili- ulla apparidmt futura utihfas. Serl quando post mor-
ctus,
biis ac titiilatis, Sacerdotibns et Religiosis, I*t;ela- tein in ea deiude fiiit Febcis cnrpus collocatum, ap-
tis, Episcnpis, Cartlin;.li!iiis. ipsisque Pontificibus paruit revelalam ipsi tuisse gloriain honestioris in
maximis. Res erat incredibilis ainlitii, visu sliipeiuia, ea petra sepuUura;.
quomotlo per Ronianas platea? procedentem obvii
Principes nutiato capite saliitarent, inclinarent sese CAI UT IV.
eidem Pnelati, atl intiniiiiin osciila nccurrei-ent Pres-
byteri. rhedas sisterent Cardinales, salutem reildc. Crinciirsus ad sepiilliiniiit, hcatijkuUn. mira-
rent ei Pontifices. Clamorein extnllebant piieri, atl cuUi
portas accurrebant puellge, per fenestras despicie-
bant matrnme, ex suis olficinis progretliebantur opi- jjispersa per urbem raortis fama, commoti subito ['iipleta titr-

fices, beatum se repiitabat quisi|uis eum alloqui vel turba tam celeriter accurrit, ut ecdesia fum
prqiiili !,n ecclrsii et

cuntingere vel ab eo videri vide- claustro, iiitra monienfum temporis replofa fuerit. coimeutu
stilutare. qiiist]uis
reque etiin inerebatiir. Qiiis anfem explicare po^^sit Quo viso ciiin alinm arcendie multifudinis modum
quomodo non baberent Fratres, clausa ecclesia, portam etiara
qiianta cuin la-titia excipiobatur in doiuus?
satageret familia t<ita, quis prior ofcurreret. qiiis conventiis claiis.Tin firmissime teiiere rlecreverunt,

exciperet, qiiis habituiD oscnlaretnr aut manum, sublato fune quo trahebatiir campana. Sed turb;e,
ipso impedimentosibi ficto ferncinres redditae, qii;e-
quis eleemosyiiam copiosiorein gratinremque porri-
geret'!quanta deniipie cum attenlione devotioneque sitismox scalis ex omni parte transcentierunr mu-
omnes liiquenti auscullarent, et verba audita infi- IMS, scque pereos dimittenfes hortnm et chorum et
dnrmitoritim icciiparunt. Magis aiifera imrevit tu-
gerent meinnriic?
muUus, qtiando piilsanti ad "stiiini Cardinalium uni,
20 Ipse vero, ut erat huinilliinus, ntni patiebatur
ipsiim aperieniliim ftiit tunc eiiim per eatiideui por-
ut quis sibi maniim oscularetur, reni'eus iit poterat
;

Sacenhtitm tain tiuta inuiittavit multitudo. ut niillibi cuiqiiam


eamquo tibsconilens quod si contingebat eiim ire
:

obvtnrttm An^usfa erat, ubi debincfus jaca-


ctimilem alifui Sacerdoti, accurrentes ad se ariian- pateret traiisiiiis.
maitus osct-
bat cella; nec in eam admitti cuncli poterant, nec
latui; dabat ad illuin, dicens : Hiiic Patri socio meo ma-
niiiii o^ctibiinini, quia Sacerdos est. Presbyterorum ex ea efferri sacruin ctidaver pi-opter c.nfertam
autein sibi occnrrentium mt-inus couteudebat cnm turbam itaqnc impossibile fuisset viain facere, nisi
:

promissum plebi esset, omniiim visibus seqiienti


oiiitii deinissiiine et devotioue animi oscubiri. Unde
die exponenrlnm qufd cupieliant. H;ic rtitione cuin
cum aliquantlo duobus Patribus Jesuitis ad genua
accidisset, illique pro sua cnnsueta bumilitate nol-
persuasnm plerisqiie fuisset ut convenluexcetlerent,
Heu eorura tainen pUirimi tofa nocte persislerunt in area
leut manum osculandara prwbere ; ine! inquit,
Patres, cur recursatis, cuin sitis S;icertIotes Domini ante ecflesiain, cuiiienfes priiui adniitti ad desirle-
Laicus? ratum spfctaculiiin. Primo ergo raaue diei tertiiE
mei, et ego solum pauper Si qu's forte
Pentecosfes fanlus tactus est atl conventiini accur-
oratioiiibus ejus acceptam referens sanitatem aut
quodvis beneficium, gratias ei vellet .agere sus innumerabilis pnpiili. ut cretlituni fuerit nnni- .igrr etaltim
taudem aliutl
et
qiiam m.njorem piajteriiis seculis exfitisse, quem uil tepiiltu-
ruill. abrumpet^at sermonem, aut tlicebat, stultiim esse raiit corpus.
proin.le fas esset divinioris ciijusdam impulsus effe-
credendo quotl peccator inlaniissimus ipsuin Iibera-
ctiiin existimare. Sub ejusdem iliei vesperam. cum
rit. Si euin lautlabat in faciem aliquis, quasi injuria
iliscedebal dicens, FiEniculum econtra inferendura in ecclesiara esset corpus ad sepulturam
aftectus :
v,:lentiliii3 secun-
Iiilaris, aiiscultaliat-
in fcemeterio cominiini p;iratam,
contumeliis afiectiis adstabat
diira consuetudinein egredi per poriara monasterii
qne sereno viiltu.
Fratribiiset circuire aream, lanfa se opposuit raul-
21 Sic demissus in seipso, eoque propinqiiior
titu.Io ut fransitiis vix ullus daretur,
mullumque
Deo, finom laborios.-E peregrinatinuis iraniinere sibi
timeretur ue itnportiinitas langere ac vitlere cu-
suam prx- diviuiius ilidicit, ojus-ine priuuotionis sigua non
dictt. pientiura de leretro, quamvis cir-
ftiuiis iletralieret
pauca iletlit familiariuribus quiliusJam amicis. In
cumcircapprGuardiauiprovidentiam benecustodito.
liis fuit Joaunes Petrns Mangile, babitans in offi-
23 Tamlera tamen, licet asgre, perventura iu ec-
cina Mauri ad TuiTim-saugiiineam cui violenta ,

clesi;im, ef in ea collo atuin


ad qtiod est corpus ; alt qiioil
febri laboranti et a tneilicis ileposito maiiiiin appre-
compressio, ut excessus rnmpreisio
Macte animis, Joannes- fanta mox nntliqiie facta
hentlens, bilari vultu dixit :
iifieits /it.

ego ante le moriar qiiod devotionis in irreverentiam traiisisse viilereiur, dura


Petre, sauaberis enim, et :

co-
Ci-escentiie gra- manibns,forficibus-ciiUellis rapere sibi qiii.lpiam
et contigit. Siiniliter U. Lucretiffi tleluncto
ftierit
ora mintur siuuuli et mutaniliis lertio
viter jegrie dicentique, .^ctnin est, Fr. Felix,
no plaiw niulus jppareret. Nec
pro me; Non, inqmt ille. Non ita. Convale.sces tu corpori liabitiis,

tleerantqiii pilos rvipitis ac barbie


vellefeiit, unguium
et aliqiiamdtu adliuc vives; ego vero volo ex liac
tlelibarent;
parailisum abiro. Et pi'orsus sic accidit segmenta carperent, ipsam efiam cutera
vita ati :

diiiu enira convalescebat adliuc D. Liicretia, Fr. inrerim dum ecclesia persoiiabat clamoribus ener-
gunieuorum aut inHrmorum, sanari ant liberari pe-
Felix obiit. Magis mirabilis proplietia ejusde:n obi-
n..n eoruin qui sptitium sibi fieri pele-
D. ..Meiaudro leiitium, i«'L^
tus facta ab eo est amicissiino siio
bant
:

938 SUPPLEMENTUM ADVITAM B. FELICIS CAP.


bant, aut pr<rfucari sea compriment ilui^ qiieiebanfur. Porro P;ipa Sixtus, quem dixi Quintus, qui D
2t>
rx vs. j B.
Sane Guardianus raaiuiassct eorpus intra can-
nisi li. Feliois habebat particutarem nnfitiam, secundo Slrfo Vju-
PERt S. bente fmina-
cellos chon transferri, haud ricile fiiis^et consiil- post morfera illius die mandavitP. Gunrdiano (^on (uv Procttsm:
tum vitK inibeciliiorum, turhte obluctari non vnlen- ventus Romani (erat is P. Fr. Sanctes Romanns) ut
tinm nec vi^urn cst miraculo carere. quod neque
:
de vita et miraculis R. Felicis accuratam scriberet
Ixsus tamfn
iiulltis. sutfftcati neque corpus in illa trans-
essent aliiiui, relationem, proiit fecit adjutus a P. Fr. Anseimo de
latiune violatum. Mansit ibi illud usque ad primam Monopoli, qui posfea fuit pra^dicalor fel. Record.
horam nnctis, ncr lamcn reredebiit pnpuliis, quare Clementis Papa^ VIII, ac deinde ab eodem ad Car-
portatum ipsum cst ad sa«dluni quodilam interius dinalatiim provectu.';.Ab Ins infra paucos dies abso-
juxta chdrum. Cum autem etiani sic pcrstarent, lutam Retationem trausmisit Poniifex I)omino
,

qui crant in efclesia, ac si loco fixi essent; roga- \"icesgerenti. mandnvitque f-rraari Processuin au-
bant Fratres, mamlabant viri nobiles. quidain etiam fhenticum, inquirendo ex officio: addens, seipsum
vim aliquam adhlbebant, ut facercnt recedere tur- habere oclodecim miracula, de quibus erat paratus
liain scd adeo nihil proficiebant, ul
; illa novisiden- testari. Processu f trmato, videbaturail Canonizatio-
tidem a^-cedentibu^ aucta sit magis. nem processurus bonus P< ntifex. certoque crfditur
2-i Sub quarlam quintamve horam noctis, niisit _
eam ptiracturus fuisse, si Deus vitara eoncessisset.
tnandonle
Card Pio- Cardiualis Protcctor. n-andans GeniTali ne faceret i^st annos d^inde arqtiammultoscum sacra Rituura
fectore corpus sepeliri, prius qiiam siue Sanctiiati fuisset de Congregatio declara-set in eo statu esse fausain, ut
60 lociitusquod satis molestum ei accidit, decreve-
: tribus Ri'ta; Aiidlloribus commilti possct exaniinan-
rat enim ipsum inhumare ante diem, ne cadeni qiiaj da ; Paiilus Papa V pcr rescriptum speciale causam
biduo prajcedenti .sustinGrel. Obedienduni tamen commisitD. CardinaliSacrato, RoIaeLncum-fenenti,
fuit, sed posito in locum secretum cnrpore. spargi D. Coccino Decano, et D. Manzanedo.
in populum mane sepultum esse. Verum non
lecit, 27 Po^lreUii duo postea, cum Doniinn Cavalierio
E
fuit magis magisqne
aiibibifa tidcs diceulibus, sed Auditore in locuin Cardinalis Sacrati subrogato, el relationc
augchutur advenientium undique multitudn, ac si Relafionem fecerunt coram Urbano VIII de sancti- fac/a Vrbano
Urbs tota in montem Quirinalem migrare vellet tate vit^e B. Felicis et miracnlis, quorum numerus vni
plenaqueerantomnissexusetconditionis bomimbus, ad centum ocloginta pervenerat, pra.'ter tot alia non
non solum ecclesia cl inonaslerium, sed etiam arca relata in proce.ssibus, et qiiffi dein lo seciita suntplu-
platca>que in magna distanlia ct uaquc ad aream ; rima, sicut testantur anathemata tam picta quam
Sanctorum Ap-tstoloruni constipabatur lurba, per- ficta omnis generis ex arp:entn et cera. nec non ftir-
mixta c-rribus, rhedis, eqnisq^ie. Deniqtie Guber- cilliie alares vestesque funebres, et siinilia de morte
differtur in
nortem sepul natorUrbis.pra^venturus damna.expopuli indiscreta spolia, appensa ad sepiilrruni plura qnam mille. De-
ttira :
confusioce timenda, Satellitii Prafeclum cum suis nique ad Principium Bavarorum ac Lolharingorum
omnllius ministris illuc direxit. Volebat Cardinalis novam insfantiam, per D. Octavium Picum Procu-
Protector ut corpus deponeretur in eccdosia, intra raforem Serenissim^ Priucipis Calharinae Abba-
suum S. Bonaventurae sacellum : Guiirdifinus econ- tissie Montis Romarici, et D. Nicolaum Carra:;um drcfaratur
tra,tenax propositi et anliquam simplicitatem ser- Aj^entem ejusdem ])rin''ip;dein, ab Apostnlica Sede ^''«''«-

vatam volens, evicit ut in commuiii Fratrum coeme- remissa Relatioeslad DD. Carilinales Congregationi
terio sepelirctur, inter vigesimam primam et secun- Hifutim Prsfectos. Cumque de Processuum validi-
dam horam. tafe ad eumdem Pontificein retuhsset Illustriss. D.
23 Quemadmodum autem ex fonte Paradisi fa- Cardinalis Leui; concessit ipse Christi Vicarius fa-
unde extra' mosissima quatuor fliimina. ita ex corpore H. Felicis cultalera celebrandi festi in nostris ecclesiis cum
cl\m cnllo- totidem prndigia emanarunt. Priinum quoJ ipsum Missa et Officio. Ex supranotatis autem Processibus
caftir tn f.ila
mannoTea
m viia fallosum, asperumque et fuscum. post mor- el Relationibus ctdlegi hanc Vitam, de raandato
corpus. tem factum sit molle, teneruin atque albuin velut adm. R. P. Fr. Joannis Mariai Netini Generalis
infanti<;a(que per mnes articulos mobile. Alterum
( noslri cui lubet iinum alterumve miraculum pro
:

quod IllustrissimusProlectur inspiratus fuerit. utde coronide atlexere.


communis sepulturae loco extractum collf cari jubere 28 Clarix Ouariiieri Romana, malignis qnibus- ^
intra marnioreain piljni, quam sibl ab Alexandro dara humoribus pedes cuni d"Inre instantibus sic Qteo lampadis
Poggio dari vi^eus petierat. Terfium quod liquor impeditn, ut nullatenus plantissuis posset insistere, curitlur tnu-

ex bcato corpore scaturiens mirabilia multa opera- sed biennio foto decumberet lecto ita exlenuata, ut ticr tvto coT'
pore inllata.
balur. Quartum quod cosdem efferlus habebat !e"m nec in hoc moveri nisi una cum lodice posset ; de-
lampadis ardenlis anle sepulcrum. Et ob lias raUj- ferri se fccit ad corpus B. Felicis : utd cum nosfro-
iies adoratum fuit, non solum a populis eis et trans- rum atiquis Crucis signum super ipsam formnsset,
raonlanis, virisque Principibus, sed eliam asummis subitoet perfecte convnluit, nullo pristinas inflatio-

ufii /lomitilur
Pontificibus. Ac priinum quidem Sixtus V, die nis indicio remanente.atqua itadomum suam incom-
a tnOtis Poii- quodam ex nion*c Quirinali descendens, cum duo- modo omni expedita reverfit. Fr. Panlus Tibur-
tiftclhus. decira Cr.rdinalibus et magno Pra^lalorum ac Proce- tinus, arthritide sic impeditus, ut nec manus ori
rum item delattis
c.oniitalu, veiiitad ecclesiam nosir.uri, salutato- adniovere, nec pedibiispassum unuin formareposset;
ad fepvlcrum
que VGuerabili Sacramento, ivit ad sacellum Cruci- cum dotoribus per ([uadraginta dies fnleratis impar, aithrtticns.
fixi, ubi sepuUus est Deatus et ingressus illuc, ; B. Felicem invocassef, audire sibi est visus Vocera
genua flexit ante sepukrum, ver.soque ad illiid vuttu dicentis Vade ad sepulcruin meum. Cuinque elevare
oravit per tria vel qaatucr Miserere. Gregorius XV, sc conaretur nec pnsset, dolorum autein vehementia
post Missai sacrificium in nostra ecelesia celebratum, cresceret denuo ard^-ntius invocavit eumdem ; qui
ad idem sacellum perrexit, ibique ad uiagnum Mise- maxima in claritate apparens, totumque cuhiculum
rere oravit ante pntdictum sepulcrum postea in ; ejus illuminans, dixit, ^''acito inungi te olen larapa-
digressu dixit P. Fr. Iliei ou} iiioCastelfei reti. nostro dis ad se))ulcrum meum ardentis : quo facto atisces-
Procuratori Gcnerali, Multuni nbligamur B. Felici sit dolor omnis, ipseque deinceps maii.sit ab infirrai-
prnpter specialem graliam per eum obtentam ob :
tate ista solutus.
quam etiani appendi ad .sepulerum jussit argenteum
pulcherrimum anatheraa, Denique Urbaruis VIII,
cum et ipse ad nosirara ecclesiam sacrificalurus ve-
nisset, posilis humi genibus Dei servum in suo cor-
pore 6st veneratus. SUPPLEMENTUM
DRCIMA OCTAVA MAJI. 239
abstineret(qui cum melior esset, pluresannosquam D
rudior ille ^(ivrQ poterai) sapicntissime respondit.... EI AXXAL
su KMENTIJM II
Si leviden.siis ac vilis pannus facile a me ab>que BOVEIII-
/lalnlu utUur
E\ Ami;;ii!)ws KF. (>aji[)iiciii()r!ii:] /ariii::'!i(i pretiu(Superi(HP priHSHrlim ariiiuei.te)haberi potest, cetrrtsrufi-ori.
cur meliorem sub specioso diuturnitatis titulo mihi
iiONCfii.
quiiTendnni pe suadem ?. . . Stipem ali.iuandu de
mure mendicab it, cum adolesientum, qui Roniano
CAPLT 1.
in Collegio aluntur, turbae ex in^peralo occjrrens,
Vtrtutcs Felicis in seculoct !lelifj/one. Caritas eos de ag^^ndas solitas
Deo gratias provucat quan- :

enja setjroSy miraculis illuslrala. do ex his quidam. Marinus nomine. clain a tergo
accedens, argenteum nuinmum, quem Jiirum nun-
Adhuc
ris
secvla-
peccalores
redarguU
T
operam
0(0 eo temporis spatio quo Felix Marco Tullio
ileiiit, taiitum in omiii virtulum geiiere
c!]p:iiit,

reb:it,
in pju« m:intic:im,
tam occulte immiti', ut neoue
qnam pine ref-rtam ge-
accfi;',eutem
*
^ , . p cuntam
profetit (quud ex ipsius vita! Prjce^su constat) ut animadvertere, neqiie numnii sonum pppcipere po- hoiret
cunctis liumilitalis, patientiaj, niodesti^, inurtifira- tuerit. At vix argentus iI!o in manti.am decidit. cura
tiouis, lione^tatis, pielatis exenipla praeberet Si Felix statim exolainat. Jesus! Je-us I Jesus! Colu-
forle quempiam aut fam.e tlHtralieuteiu aut
aliena- ber proculdubio in mantica est : proh I qu-de pon-
divinum Numeu juraulem seu blasphemantein au- dus ! Cumque; in S. Eustachii 9C<desiam. cui pro-
diret, mo.\ dure illum iucrepans his verbis ad pumi- ximus erat, af^tutum sp contuli.-^^et, mantica pane
tentiuiii pro\ocab;'t Quid a^'is. paupercule? velux
: exlMiis^ta, aigentoum Julium inde excutit atque in-
ad Confe^siuneni festina, Deumque prerare, utgra- ter publioK via; quis-iuiiias pnjicit

offendeiiiifnts
veni lianc tibi nnxam diniittat. His cum scepe etiara 4 Joannes Baptista de Sanctis integerrimae vit^E r/„M/«.*
tgnoictt- douiesticos increpationihus exciperet, haud tamen Saceidus qui Re.ito ndliuc secularcm vitam ageuti virgmeus.
,

l propter
' viri simplit-itatem et innocentiam uUi gra- familiari^simns fuit . utpote a pueritic sociu^:, virgi- E
vis videbatur. At si quando ille quidpiam ab alio nem illum ahsqiie dubit.ilione asserebat ; atque ita
molestum audiret. tam sibi imperabat, nt non turba- omnis iiiipudiciti«> ho-tem... ut si quod minus lio-

tus aut ira percitus excaudesceret, seil subridens nestura verbum ab alio prulatum audiret mox eru-
hoc infestantem responso excipere soleret Jum te :
besceret , ;!criterque in illum verbis inveheretur

ma;^is, amice diligam, Deus te sauctum effiLiat Cceli volucres Itaud incongrue apud nos puritatis ac
Interim a Deo ad Cappucinorum institutum voca- virginei candoris typum vendicani, quaprop-
prsplerltii tus. dum ubeiiire differt, corripitur a Dumino eo ter cum avicula? quK' hominum quunimcumque
,

fratrtbus iua diMrimlne quod sub aratrl vo.mere tulit quo


vitEe :
conspectum effugere solput , divina virtute adei. fa- avilntx utitur
in paii/jercs
motu?-, cunctatioue omni abject-i domum redit, cuai ntili;ires ei essent, ut freqnenter in hNrto sedenti cir- familiariler.
erogat :

hero Tullio de pacta merceiie rationes coufert :


cumvol.mles, alix capiti, alias liunieris. alise brachiis,

cumqiie id quod de mercedis pretiu supererat ege- aliie tandem ffremin insiderent et cum ipsu cnUude-
nis disperliendum dispusuisset ; percunclantibus do- rent, certi^simum anirai puri argumentum prsebe-
niesticis, cur nun gerni.inis fratribus pulius itres Cum aliquando vir Dei ad Mari;e Tidellinje
b:int.

etsejuniorem Petru:a-
liabebat, Blasiuui, Carolum, domum a-^-cedens. quo tempore familia in interiori
Mariam, sororemi|ue Potentiau)) quam pauperibus area co*na accumbebat, impensius rogarelur ut non
celoris sua dispartienda reliquisset; resp 'udit, quia nihil cibi cum ea sumeret vixispnnis frustulura ;

consilium Domini e>t, cui mihi omnino acquie^cea- manibus sumit, ntque in micas comminult, cura ad
dum eum protinus undique advolant aviculae. et ex ipslus
2 Annus salutis tunc millesimus snpra quingen- digitis panis niicas rstelln pFrstringunt

quadrugeiiniiim tertium agebatnr, in qiio


tesiiiiuni 5 Haiid parvi sanctus, hic vir quantulamciimiue
sensui nihit
ttecei>tiis in cum Bernardiuus riumanum adhuc con
Asteiisis sensus vduptaieni, qiia' in edendo prxter abslinen- iuduUjrns,
Ordincm ,

veiitum muderaretur, primum Feliceui, verlu^ sim- tiEe leges immiscere se solet, ivsliiuandam sentiebat:
plicibus quidem .'cd D^-i Spiritum redulcntibus ani- quod t-uo aliqiiando exempln cumpi-cibavit. Semel
nii sui ^en^us expiicaulem audit. niux hununem enini cum ex urbis mendicatione anfe prandii horam V
Evaugelii.iim et Apostolicum agnoscit; eximium(|ue cum socio domum redii.--set : impensins ab eo rogari
Dei servum futurum pra-sentieiis, duriuiibiis verbis ccppif, ut exppta-^onequem coctnm ddulerant, simul
ipsius constantiam experiri corpit. Verum cum iJhim nonnihil degu^taret. U-^cusab it F^Iix : .'^ocius vero
postacriorL-m repulsam. ^aepius iteratam, solidiurem praiidii Inirutn h:iud longe abesse affirmans, quae
semper experiretur; benigne auiplexatum Kaidiaeli tantillam pernoe comestionem ad se velut prmdii pijagit ob
Volaterrauo, qui eo tenipore Ii,um;i.iue Provinciee initium attraheret. Felicem ad eam ardeutius provo '*'^'''"' culpam.

pr;eerat, reripieiidiim uffert... liapliael Anticolim, cat. Annuit lamdem vir D''i, socio mag's qiiam vo-
ubi tuuc Religionis tirones probationis anuum age- luptati iiidulgeiis ; buccellaru ex pet;isotie comcdit :

baiil, destinut... Ilic cum probatinnis anuuin ab- mox tantus .-limulus ;ininium ad
punglt, ut illieo

sohissel, Tetrici tandem (qui vulgo Muns S. Joan- soctum conversus, Heu ! Mitthaie, inquil, quidegi-
nis nuncupatur) in lieligiuuis gi-emio cuufirmatur, mus ? Cumque Matth;i'us ficti excu-ationem verbis

atque inde Tiburiin sub Michaelis Segusiani disci- per.vequi vellet, ipse celenus in celbim cuncedens.tot

plina destiiiatur ibi poenitenti;c lacrymis prosecutus est eam seusus


3 Quatuor pust Heligionis ingressum annis, eum voluptatem , acsi giave scelns perpelrasset Cum
jam iliustriuris illius vitie exempla Fratribiis inno- igitur ab his inasime abhorreret, quajaut ventripa-
flt eleeniosijna-
rum quxstor. tescerent, Ilomam evocalur, ut qnotidianai stipis trociiKintur, aut abstinentiie leges in discrimen ad-
mendicanda; munus exerceat. Hujusmodi otficio ducunt; a Superiore missus semel ut itobilis cujus- angitur ad
tunc fungebatur Fr. Augelus a Colle discipuli, vir dam Romani civis cunviva esset cum plura in- mensaia tnu- ,

plane Angelicua cui cum Felix socius adjuuclus


: metisa gukeincitamenta animadvertil, qna?advoIup- fius paratam
esset, eu nou multo pust niorte sublatu, ipse in ilhus tatem rnagisquam vita; necessitatein^pectarent; mox
locum sutficitur. atque integrum niunus oheundum animoaugi. cancellure nianus, lumiiia atloilere, ac
suscipit —
Ilabitus illi ex levidenso ac rudi panno. veluti .spinas volutatur modo in
qui inter hanc
partem se vertere. ac secum frequen-
quo triremium captivi indui solent, fere perpetuus modo in illam

fuit. . cumque aliquando ab eo percunctutum


. . ter excl.imire. botie Deus o beale Puter Fran- !

fuisset, qua ratiune a commuui Fratrum pauno cisce ubi conscieniia? ubi virtus? Quibus dum
I
.

240 SUPPLEMENTrM AD VITAM S. FELICIS CAP.


animuin magi> qiiam curpvis ediiliij pasceret , illa stomachum confirmandura rubenli aliquando vino
convivii liora niille dicriim spatio loiijiiiir ci visa iiidigei'ct. Lgemilara a viiii apotliecario posliilans.
e&t : post fjuaiii ilnmiini rcdieii."^ afliniiabal, modica duriiis :ib eo verbis reiiclliliir. A qiio cuin vir Dei
illa panis frusta. quibus iii Kratrum racnsa vesce- discessuiii |i:irat, en sjilendidus quidam juvcnis, Iia- Jirfiuin ah
balur, omiiibiis convivioruni deliciis sibi snpidiora ctenus on.nibiis ignotus, i-eiiente app;iiet; aureum- Aiigclo sol-
vitur
e.-iso que nummum proferens apolltecario ait, En prelium
;

C Singtilare patienliai cxcinpluiii dodit . ciim jicr mercalor, viiii quaiiluinliliet , Iiuic viro eroga :

A prfllrrgrc-
ttitiitt tquite
qiieMidam Homaiia; urbis vicuni , qui Vallis dicitur, atque lia.'C cnm dixissct, protiniis ex oculis cvanuit.
eversits el lagcnis oiiiistus incedcret: iii Irabes enim qiiasdaiii Hoc porru diviiuc alterum
libcralitatis testiraonlum
hsitf,
e.^ obliquo viaiii occiipantes fnrte im-idit : quas dum deinile subseciitum ex quo facile perspicuum
fiiit ,

gravi illo jioiidere pressus supergredi nitilur , eo fuit, quali Dcus cgcnorum Patcr avariliam, pr.aiser-
ipso teiujioi"e vii' qiiidam iK>biIis equo insidons, fc- tim in paiiperes , odio proscqiiebatur. Kleiiim cum
rocientem ila coliibcre nonpoiiiit, quin ferraia pe- Julius Fulcliiis civis Uoin;iiius frc(|ueiitiiis viiii piir-
dis uiigula Folicispcdem imn,:iiiiter iuocukans, eum purei lagenulas Felici elargii'i soleret, vir Dei semel
ad casuiu impulerit. lagenaque casu eo perfi'acta .ideuin acccdens, ubi majores viui allii kigenaselee-
vinum etluderct IInc cx vulnere, cuin sanguine mosjna consneta ab uxore plenas acccpit , segro-
undiijuc pi-ofliiente liumi prolapsus jaceret, non toruin lagenulani rubeiili vino implendain profert.
mndo nullam in animo perturbationem sensit, sed Al mulier, quiindoquidem id sibi vini, qiio sola ufe-
oculosad cqiiileraiolb>us, quod viam illi iinprudens balur, i'eposueiat, illius avara, gravi excitato cla-
impedieril supplex veniaiii postulavil nobilis vero : more querimnnias ciet, et virum Dei qUMsi niinis
ille su[jerborisu dicla excipicus, Piiuuiu calcaribiis, assiduuiii ac molcstnra postulaturera sngilkit , ac
concilavit, bmgiusquc aliscessit. Post Iia'c \\v Dei , talldciii rpp.>llil, Qiiod ubi Jiilio coiijugi iniioliiii, iie

socii alioiumque opeexurgens. duin vi:iin ad Cou- uxorcm cuiitrislaret, clam lagenukim dc Fclicis ma- «"iller,
itjnosci irM veiituui capil, ita secum Inquebatur Perge , ;isiiie : nu acceptam vino rubenle implct, ct viro Dei iEgro- E
tKlil, mi , quid claudicas"? cur pemi.^'I quandoiiuidem tam lis dispeitiendam Iradil. At Iiberassimus Deiis, cui

pigcr acdcsidiosus e>, id profeclo plagie libi debc- mulieris avai'itia. iu a;grolos pr.-eseitiui. magnopore
batur. Siimma, libi, Deus meus, gialias, agn, qiiod displicuerat, a>qua in muliei'cm pa'na aiiimadvertit,
mc pigrum ac igiiavum aiiimal his a te veiberibus ut in ea posteris exempla cdcret. Nam post haic
conipellis. At vero non siuealiorum fruclu ha^c servi cuin meiisse sccumbens miilier riibens vinuin sibi eotlrni ipsa

Dei paiieiitia fuit : nobilis eiiira ille, cuin adeo illu- hauriri jjssisset , doliiim divina virtule exhaustum, inna/ur,
slrcni paticiitiaiu apud se iiliiuv pcrpendissct. tain viniiin licinccps mulieri eflui.dere reiusat: qua,» aiiiin

iU-l ciiliijv aculo conscieiiiiic stimulo crgeri caqiit, iit postiidie erga paiipercs a^giotus pictate arida luerat, ac scr-
fiutlim impu- ad Fcliccm accesscrit ; iibi cum primum ejiis \)rsi- dida; avaritiaD vilio viuum paiipori ilencgiiverat,
/llTlt.
seiitia potitus fuit, solutum e liimliis ciiigiilum culio a^quum sanefiiitul divina; Iibcralilatisariditalem ex-
obvolvcns. facli ab co veniam genuflcxus petiit perirelur, arentoiue dolio ab eo vinum efliigoret.
meliorera vilse friigem polliceiis. .U vir Dei. qui boo 9 Veriim quod anno inillesinio qiiiiigeiitcsinio su-
solum supcrbus erat quod nerainem 52 Iiumiliorem pra ocloge-iinum cuitigit, haud silcntio prater- 11 f adti^

esse conicnderet, iiobilem cxca.sans se solura accu- suatirraf,


euiiilum. Tam gravis lioc aiino morboruin copia in
sabat. PoiTO inter has pceuilentise et liumilitatis urbe grassiita est, ut xenodocliia el urbis doniiis , et
conleiitioiics eam Felix pa!m.iu! tulit, qiiod in re- Fratruin coiiventns, icgrotis un-
cuiii liis Rniiianiis
cens coiitr;icta: aniicitia' siguiim Iiomiiicm eo mane diquc scalcrent. Quain ob i'em vii'>i Dei, pricsertim
scdini pranderc cocgerit jani seneclute pr.cgravato, liaud sane parvus labor
7 C:iritatis ojicra quae pauperibus .Tgrolanlibus imminebat, quo iiece^saria tuiu domcstlcis tum pau-
Iiifnvioi t'i- Dei ^ervus exhitiere solebat ,
qiuim lieo grata et peiculis uibis paiiperibns pro'.ideret, At caritate
sfiis in aeiio-
accepia essent miraculis declaratum fuit. Cunsue- rnbur ac vires subrainisti^ante, duiii buc atque
ilpchit).
illuc
verat Felix Laterancnsis liasilicai frequenlius xe- snllicite per donios ciirsit'ins omni stiidio i-es infir-
nodochium adire iii quo dum singnlos iiiflrmonim
:
raoruin curat, ac sua illis ofRcia persolvit, inler
lectos de more aliquando percurril ad a>grotiim , aliiisRnmana; urbis mati'onas aliqiiando A'iigini;im
quemdam gr.aviter kiiiguentcni divertcns, miiii^tros Sabellain, seminam geiiere illustrem et pietale illu-
intcrrogat, num vinum illi adpotum propinetur. Cui striorcm, adit ; a qu 1 cum pler.ique ad a;grotoruai
cum amcdicniiilcrdiitura respoiidcrent. niox is
illi
subsidium silii administrari posccret, illa, Utique,
vini paululumsibi iu cyallio aflerri jiibct, illudque iiiquit, nii Felix. oiniiia lib'.'nlis^imc tribuam : Sed
scgro propinat : qui cum vinun. gustasscl, pioliiius ciiiii universi pcne doinus famuli apud rae a'grotent,
praeter oiiiiiem spem rnnvalescere cojpit, bi'evique chii'ographiiin raca manu conscripiuin accipe, ct ad
incolumitiitcm ndipiscitur. Uur.-us duiu saiicti Spi- pharniacopolani defer. a quo qua; tibi necessaria
ritus xenodochiiim perlustrat, a?grotum iid mortein sunt accipies. Cui Felix, Qiiid, ait, chirogi-aplium
kingucntemanimadvertit; ciijns ciiui a niedico salus comnieinor.as nnn mihi cliirograplio, scd Nannio
'!

desper.ata esset ei jam a ministris fuuei'a par.iban- aiiniin (xco-


, tuo ficcunomo. qui inihi quic nccessarla suiit
doiiiiis
}li>muin
tur ; adqiins vir
Quid sgitis? inquit, iium vi-
lici :
tuo nomiiie ministrct, plane opiis est. At Virginia, siirijtrc jus-
iluos ex iis vuni hominem Iiumi rondere vultis? Non morietur Equidein, Nannius
iu>iuit, ip«c, quem tii postulas ,
sanal: ffigrotus, sedvivetsuperstes, Riilcl.aul uiiiiistri, viri graviiis ccleris feliricitaiis, 111 lecto deciiinbit. Hic
simplicitalem excusanles. Atis ubi exaltari vitream vir Dei, Kc niole-te fcras, inquit, Vii'ginia, ad
airipuUam cum viiio accepit, vini uonuiliil in mori- Nannium peigaraus. Curaqii» siniHl ad Nannium
bundi os lum minislris Hiijus, ait cu-
distillat :
pervenissent, Quid
:
, liic jaces , Nanni '!
ait Fclix :

ram quaudoquidcm cito coiivalescct atque


aglte , : surge celcrius, opera enim tuu indigeo. Cui Nannius,
inde protinus abscedil; Vix pedem Felix e xcnodo- mene per jocum irrides, Felix? An non ita feliri
chioexlulerat, cum a-grotus ad sensns rediens, tam aestuantem cernis, ut vix in lecto qiiietis locum re-
velociter a iuorbo convaleScit ut perfectaj
, incolu- periam? At Felix Pusilko fidei, quid dubitas? J;im
:

mitati reddiius, posli-idie e xenodocbio evolavei'il. surge, simulque ad pielatis opus p>;rgamus. Mox
8 Atncque minori admiratione dignum fuit divi- siirgit febricilaus, ut viri I)ci vcrbo p.ireat ac fe- ;

nnum jiio eis n.T pi'nvideiitia' tcsliinoniuni. quo pcr Angeli iiiiiii- bris (Bstu majnri piel ardure comprcsso, vix iter
itis
jietenti Deus haiic
steriiim sei-vi siii in icgrotos ciirilatem cum eo pcr urbem aggreditur, cum lebris ojierosai
comprobare voluil. Cum ciiim ad ciijusd:im agroti carilati locum cedit; ac Deo imperaute abscedeus,
homiiiem
; ; ,

DECIMA OCTAVA MAJI, ^l


liominem ad pietatis officia deinceps ardeutius anhe- apud quam plurimos faraa laborabat. frustra ssepiu» D
lantem, liberura reliquit. iiicrepas.set; illa aliqiiando dome.stico ad Felioera b" Aiioi..

misso, abeo hnrti ai-eturium postulat. Cui vir Dei, '"'""'


CAI*UTII. Absit, inqiiit, ut ei aretarium impertiam, quse nec
Deura timet, nec hominum scandalum veretur; nun-
Vitia redarguentis dexter itaset effimcia. Tiumque absque acetario dimisit. Tanta enim animi
fortitudine praeditus erat
ut cum de divini nominis ,

]'itia incre- j\ t (iDandoquidera ea est verae ac perfectae carita- honore aut animarum periculo ageretur, niillius
JIIIIIX iiort of- tis luitura, ut non sida rorporis comraoda benigne omnino vultum cxtimesceret quod sequenti exera- ;

fcnilif curel. verum ail potiora (]Uoque animi bona, qnibus plo adliuc luculentius erit.
meliores cffiLiuntur bomines, uberius se iliffundat ; 12 Julius Antonius Sanctorius S. R. E. Cardina-
Vir Saiictus Card. Prole-
.«i quos per urbem iiu-edens aut Dei no- lis.S. Severinie nuncupatiis, h;ic tempestate Capu-
cton indtcat,
raen lilaspbem.mtes, aut olisccena verba proferentes, cinorum Ordini .^ua protectione praesidebat qui ;

vel aliud improbum agenies conspexi.^-set, dure illos tamesti eruditione, prudentia, innocentia , ac reli-
increi.i.nsa scelere deterrebat. VerumUimen in hoc gionis/elo praestaret; pleraque tamen in Ordine ip-
" ~. ...-- - digna
sancto viro res maxiraa adiniratione '
I

erat, quod .
^-yg aiictoritate fiebant, quie liljeram Ordinis Supe-
cum Uberis increpationibus , rndi iilo ac siraplici riorum adrainistrationera pessumdarent , ex quo
verborum nemo
st^-loconflatis, peccantes ar^'ueret ; gnivis in Ordine perturbatio exoriebatur regula-
,

tampii unf|iiam ah eo animo exulceratus absce?sit risque observantia haud leviter periclitabatur. Id
Jiut increpationem graviter accepit quod nonnullis : cum viri Dei animum gruvi dolore afficeret, tempo-
( xempiis confirmare liijet. Qnotidianam slipem de- ris opportunitarem expectabat, quo Ordinis pericu-
Sicmulicrnn „
pntore nu- ]'r*-caturus alicju.indo ad nubilis cujnsdaai raulieris lum Protectcri aperiret. Quani tandem aliquando
ilomum se contulit, qua; cum io Cappucinos singulari nactus, ad eum intrepidus accedit atque ubi debi- :

.inimi inclinatione propenderet, virum Dei ad ^piri- tum prms illi honoreni ar. reverpntiam impendit, his
itiale colloquium provocat. Ha;c cura ex tempestatis eum lilierrinie dictus aggreditur. Cardinalis ampUs-
illius corruptela nudatum et espapillatum peclus sirae, hanc tuseprotectioni ac p:vtrociuio Religionera
servns graviter fereus, femina? plu-
Le^^taret, id Uei '"
a Deu cninraendntam fuisse nemo ignnrat.
^ Vei-um-
*"*''!*' '^*

... confra Or-


ribus interroganti nihil omnino respondet, sed tan- t^nien cura ut divm* mentis
consilium impleas, dinem pec-
liim defixo in terram vultu lacryraa:^ fundit, Id mu- eanique tuopriesidio foveas, nnn impprio obnias: ne «*»'•»
ferens
iier fff;re his eura verbis compellat
, Quid : Deus hujus Reii^ionis auctor, severiorem ahquando
tst,mi Felix, quod verba non promis, u^que me al- illius a te rationem exigat.
Ijqnentem responso dignara exi.stinia^? Num tibi a 13 Cui ('.ardinalis Piotector, Quorsura hcec? Fe-
/i'imum siteii- iie ulla illatainjuria fuit, quam dissimularf neqTiea-N? lix. Mox Vir Dei. H.-ec idcirco moneo, inquit, ut di-
tlo lum verbis Cui vir Dei, Dicam, inijuit, sori.r, qu^ ligenter c.iveas. ne dum Religionem
raei silentii te recte admi-
rvitarguU
cau.-a sit, nt?que enira conceptum animu dolnrera nistrare putas. ei(iera tua auctoritate noceas. Da
continere quHti; (|u;e.S(' iie rae loquentem moleste fe- veniam, lUustri.-^sime nequeenimReligionisdamna,
:

ras. Tuain profecto graviler exi^timationem l*dis, qu;e te aucture, licei iiinorante, patn.ntiir reticere
o Scror, ciim id agis quod nec deceat. neque tibi ho- queo. Num rectum apud te esse sentis, quod gra-
nestum est. An non
publicum expapil-
te pudet id vissimi Ordinis Patres. vera tibi de Religionis re-
^,,,^ f,„j.
latam prodireV Merx qua; inapertura cxeritur, ve- bus iiarraturi. cura diu multumqiie Ini cubiculi re<j',mini se

nalis est : depra;dari desiderat, qui tliesaurum pu- hmina observaverint. tandem omnis ad te aditus "'""'*
iis '"^"

"^^" '
hlice portat. (^ur pectiis denudas, nisi ut ceteris pra*cludatur; cum alii plerique. quibus nullum est
placeas? At quod piacet , facile aniraura ad sui desi- in Religione n^^men aut ineritum, omnia sibi pafe-
deriuin allicit. Quid hic dissimulatione opus esl? Pu- facla nstia inveniant, facillimeque falsa pro ve:- -•

sillis scandalura excitas, plerosque ad mhonestos tibi persuadennt? Rectunine esse existimas. quod
carnis appe'_itus trahis, infirmorum conscientiam cum majoribus curis implicitus plerasque Reiigionis
vuinenis. Jum quanu» in penculo verseris teoum res luinns perspectas habeas, eorum tamen quae
perpende : haic enira tibi apud Deum judi^em nnxa ignoras inconsuho tibi administrationem assumis,
procuIdul)io imputabitur. Quali vero castigatione Superiorumque, ad quos Ordinis gubernatio spectat, ^
digna sis, noverit his, qui in Evangelio ait; Qui ultro tani facile jura [lessumdes ? Reclura ne esse
autem Scandalizaverit ununi ex isti:^ ,
qui in me judicas, quo.I quie a Patribus firma lege sancita ac
credunt, expeiUt ei ut suspendalur mola asinaria in semel rocte judicata sunt, tua auctnritate convellas;
coUo ejus, et demerg-itur in profiindum maris. Haeo nihilque a recto alienum putes, alios quidem seve-

gnibus mala
ille tam ardenti caritatis inipuisu verba protulit, ut rius ad legum cusfodiam perstringere, ens vero
illa cnicnda- nobilis ill:i, tametsi libera; verilatis aculeis lanci- quos plus cEKpio diiectos babes a legura ac Superio-
lur, nata, correptinnem tamen a-qiio animo tulerit, ut ruin pofestale eximere? .Equunme. quod cum sin-
mox zonaria castula nudum pectus opericns, non gularium f-r;itrum condirio tuani nofitiam elf-igi.it,
sine hicr^niis viro Dei responderit , Henedicfa sit taraen illos absque Patrum Consilio ad varia mo-
tua, o Felix, lingua. ex qua haec mihi vitae verba nasteria de-^iines, a quibus interdum scandala
prodiere . jam nerao deinceps aperto me peclore in- oriuntur? Num denique tibi rectum videtur, Provin-
cedentera conspiciet. Inviolatunique ndjusraodi ciaruin ita ad te administrationein attrahere, ut
menti:> propositura usque ad. vitie occa!.iim servrtns, uullo cum GeneraU Miuistro coinmunicato consilio
quam admiraldlis ad commovendos animos et ad Cominissarios instituas, comitia suspendas, electio-
virtulem alliciendus illius increpationibus vis iiies- nes irrites, et quie £d rectam Provinciarum aflmi-
.vet. siio exf-iiiplu declaravit. nistrationem cnnslitutasunt lua auctoritaie everta<;,
11 Hnc p;ict(> plera.siiuo etiam illustres feininas ,
ita ut nnde Religioni tranqui.Mifas enasci debet,
(ilium ohstl-
de aliis (juibuscumque defeclibus inci'ej)ans , id fere gravis perturliatio oriatur?
iiatam itiirii semper asseijiiebatur , ut eas ad virtiitum sfudium 14 Hiec tu quidcm meiite haud iniqua agis : at utqueco
trnclat. propelleret. At veru si quas munis sune honestati quam Religioni funesta sint, necduni apnd te per- driucvps ab-
*'"""'* "'""
cunsulentes. aut labe aliqua respei^sas intclligeret spectum habes. Quam ineum tibi consi-
ob reni, si

duris illas taradiu increpationibus exagitabat, donec lium arridet, Illustrissime. ne te Superiorum admi-
ad pristinam vitsi dignilatera redireut. Quapropter nistrationi immisceas. Superiuribus Ordinis admi-
cam illustrem quaindamUrbis raulierem, qu* gravi nistratio comraissa est, libi prutectio. Illis datum

Maji T. m 31 est
242 SUPPLEMENTUM AD VITAM B. FELICIS CAP.
est iitproprium gregem cureiit. tibi ut rectam illo- bitu aut cultiore vestilu oblectari cerneret modeste
EX ANNAL rum administrationem maximum
foveas atque uuctoritate pro- carpens, Miimris Fratris ornamentum
BOVBnll.
tegas. li pro grege sibi credito Deo rationem sunt vestium pauperfHtem ac sui ipsiuscontemptum esse;
reddituri.tusisapis, agregisatlminislratioueabsline, et quo incultlor ac despeclior habitus esset, eo
ut te in illam diem purum serves. H;ec et pleraque glorio^iorem Minorem Fratreni app irere. atrirma-
alia ad hanc rem spectantia oboriis lacrymis taiila bat.
spiritiisvehementia. Vir Dei pro^eculus est, ut so- Quamquam vero Felix ab eorum conversa-
17
cius libero illo sermone perierrefuctus, Caidinalem tione minime abhorreret, quibus vel suo vit* exem- Can!aUcium
dictaacerbius laturuni esse pertimesceret. Al coutra plo prodesse, vel quorum consuetudine is juvari pacis causa
accidit. Cardinalis iiamque, liheriorein Iianc sancti posset; apropinquorum tamen et consanguineoi'um profeclits,
viri intTepatiunem a;quo aniino accipiens, cousilio conversatione ac faiiiiliaritate ita abstinuit, ut cum
acquiescit, animumque a creptis revocat: tantam- priinam seculo ac propinquis Vale dixit, omnera
que ex eo tempore erga homiiiem Dei animo venera- prorsus ab animo palriie et propiuquorum amorem
tionem concepit, ut saepissime deinceps lUius apud excusserit. Quara ob rem quasi, inter hnmines
Deum sibi suflragia exoraret. Ea siquidem ingenuis exul, sine patria et cuiisanguineis viveret, cou-
iiatura indita est, ut eos a quibus t.e juste corripi sanguineos veliit alienos rontuens, uuiversos ve-
sentiunt majori post correptionem ainore prose- lut consanguineos ifa ex carilale sibi dihgendos
quanlur, lla Btwerius: scdmajori prufeclo eloqueiuix praestituit, ut ab omiiium ca- sibi conver.satiune
apparatu, quam ruslicx simplicitali Fciicis conveiiiut, veret; semel Caiitalicium graviori im-
ita ut vix
et supra vcri simililudmcm exaggerans omnia quasi pulsus causa concesserit. Hasc porro causa fuit.
su'i Igranmdem gcssisset Cardi-
specie proleclionis pciie Cum inter Cautalicii oj)pidanos odia" ac dissidia ple-
nalis, amanlissimus novi Ordinis. Unde antem ista iic raque grassarentur, vir Dei Pontificiam Indulgen-
habcre is poluit, nisi ex ingcnio proprio cl ahquo forsan tiam a Gregorio XIII oppido impetraverat. qua
siti temj.oris nbusu 1 Qnerelas a FeHce delalns ad Car- exorta dissidia dirimeret, pacemque inter eos con-
diualcm videtiir insinuare Joannes Bapl. Perusinus ciliaret. Hac de causa cum is se Cantalicium contu-
sed quales ex fnerit, non indicat : el licet ^o ipso salis lisset, haud tamen, ut prupinqiiorura et aliorum
E
fabas ante
innuut coutra CariUnalem fuisse ; non cst credihilc ex- visitationes fugeret, nppidum ingredi voluit; sed ad tempits in-
prcssas fuis.\e in Proccs.siOns, per ipsiusmct manus ocu- quasdum rustici prcedii sedes, Calcanalium dictas, vcniri facit
losque itnris. Inlerijn vehementior aueloris istius spiri- antiquara fratrum pussessionem, divertens, ibi a
tus Itic oijnoscitur, quod monituvi lcclorcm convenit, ut germ.mo fratre natu majore dimiu excipitur. Cum-
ad substanliam polittsrei. quam e.ipressionem verburum que a fratria illi coeiia pararetur, Felix ad illam,
attendat, cum m similes altquus illius inveciivas, prit' Quid, inquit. tantum in coenaparanda libi solicitu-
sertim contra Observanlcs, iuciderit. Nunc proyredia- assumis? Deus nobis cibos ministrabit: tan-
dinis
mur. tummodo ad hortum pergens recentes inde nobis
IS Bernardinus Biscia h;ic tempest.ate intei-cele- fabas ex scapis collige. Vix tuiic fabaruni culini
Jurisperitum
briures Jurisperitos liabebatur quem cura vir Dei
doeet l^ntci- ;
flurere coeperant quaro ad Felicem fratria. \'ab
:
I

ftxo pottus aliiiuanilo in suo Musasu; unilique libris sMpato, quid ais, Felix, necdura faoarum tempus maturum
giiam t't/ris
stuiiiis incumbentem ofleni]i.->>et; Vali I iuquit, Ber- est, ut iis vesci possis: quid quod fabarum stipulae
tnlendere.
nardine, quot bic libros congestos liabes? Quorsuin vix integros adbuc flores protulere? Cui vir Dei,
Iii ? Cui Bernarilinus, Ignoras, mi Felix. quod ex Falleris. ait : si ad fabariuin perreseri.s fabas inve-
his Juris prudentia addiscatur, dirimantur lites, et uies, quas colligas. Kursus fratria : Ne frustra, in-
jus suum uuicuique tribuatur? At Felix, Utmam, quit, ad provoces: neqne enim ad vigesi-
fabariiira
inquit sub librorum tegumento sieiie avariiiee vi- mum ac trigesimum usque dieni labales thjrsi fabas
tiura non lalerct! quo niinus juri, magis pnvata; esui aptas parturient. At Felix; Festina, inquit, ne
utilitaliconsuleretur, nec lites ac jurgia iiiter lio- contendas: Deiis enim potens est nobis fabas ad
mines alerentur, nec tandeni bene a prisnis consti- esum ministrare. Obseqiiitur fratria viri Dei irape-
tuta niale a plerisque pessuiiidarentur. Verura mihi
rio, ipsius observantia potius quam spe fabarum
crede, lieruaidine. parum tibi lia:c libroruin cupia ducta. Quid plura? tot plenas faharum tbecas Deo
proderit, nisi Cbristum vitx' librum prius bene di-
ministrante in culniis oHemiit. ut ex his plenara
diceris,atque ex eo horum intelligentiaiu Iiauseris mappulam ad viium
: Dei. divmum miraculum adrai-
is namque
solus est, qui verani Juris prudentiam rans, attulerit. Purro, ne quis fabas hiijiisinodi
a
docet, obscuros sensus aperit, iuiplexas quoistiones
fabarum caiilibus, potius qiiain e caelu datas dubi-
solvit.
taret; posth*c ne una quideni fabaria tbeca, do-
lli Hoc eodem libera; caritati^ spiritn, .vi qnos iu nec ad laliaruui tenipus deveutum est, in fabario
monasterio Fratres aut nioiibiis incuinpositos, aut
Fratres de invenla luit.
linquentes cachinnis dedito..^, ant demum in spiritualis vila3 18 Illos Ordinis Fratres putissimum verbis in-
profeclu frigidiures ac pigros oflenderet, libere in- Allrctuin
sectabatur, qui molliu^ quain religioso viro par est ciga con-
crepitos, bi'evi quideni. sed niulto sale asper^o
ser- erga parentes ac propinquos aflecti essent, vel eo- saiiijuincos
mone ad virtulum studia provocabat. Cu:uque acer- rum SKpe visendoruin cupiditate tenereiitur. Quam casltgal.
rimus pauperlaiis propugnalor esset, Sup-riores
ob rein cura juveiiis quidarn ex no.^tris S.icerdos ab
ipsos, si quando in aidificaiidis domibus
excederent. eo Cruces aliqiias parvulas, quas is devotiunis causa,
observata humilitalis et modestiai lege, admoueie
et ad Doniinica; Passionis memoriam in secularium
solitus erat. Atque eo factum est. ut
quamquam aniinis alendam, niaiiu sua compingere ac distri-
prioribus liisce Religionis temporibus
Superiores in buere solebat. aliquando postulasset protinus ab eo ;
donium adificalione seu instauratiune, ob temeran-
iino tt Sw- percunctatur, quorsuni cruces illas petat. Cui Sa-
periorti coi- die paupertalis periculum, rigidiores essent (quo
cerdos; Ut eas, ait. in patriam brevi profecturus
riplt. fiebal nt qua.dibet miiroruni cunstructio, quifc
ad parentibus ac propinquis meis dispertiar. At Felix.
niajus dumtaxat comniodum declinaret, super-
iis Quorsum, inqiiil, in patriam lendis ! Subdit ille,
flua ac plane paupertati ininiica videretur) Felicis Ui meos Cui Vir Dei, Ecquinam sunt tui?
iiivisain.
tanien prajlerea clamoribns peiterriti, quein
Dei Cuinque illep.irentes ac propinquos suamqiie pro-
.«piritu donalum non igiiorabant,
vix ruinosa instau geniein explicasset; mox sanctus vir; Heu, mise-
rare audobaiit ne in paupeitatis excessum
impinge- rande Sacerdus I hosne tuos esse comiiiemoras.
renl. Junioies vero Fratres, quos
aut meliore ha- qiios jaui dudum cum seculo reliquisti ? Tui sane
aliquando
!

DECIMA OCTAVA MAJI.


243
aliquando fupre : at cum primum iis cum seculo re- altare pervenisset, en dulcera
Jesum. luce undique D
nuntiasti, falleris, non tui. sed alieni sunt. Qua- perfusum, ac puerilem formam et aspecfum
prie se t' •i"i«i.-
propter ne tuos, ex quo iisdcm morluus ea, ullo ferentera, in ipso altaris siippedaneo
stantem intue- b»*™'-
modo esse dixeris verura melius tibi consule, ac,
:
tnr. Quera ubi hunii tolo corpore
proslratus sumraa
si sapis, ne te a convpntii egredientem parenles vi-
animi hiimilitate adoravit. mox in ipsius amplexus
deant; sed tecum lial)it,ans pro iis Denm rnga ita ruens,
:
tot illuin coepit amoris nedum corporis bra-
enim magis tibi ac parentibus prodesse poteris. chiis perstringere, tot osculis excipere,
tot lacrjraa-
rum undis ex intirao carit.atis fonte haustis asper-
CAPUT 111. gere, ut in hoc coelestis voluptatis torrente pene
demersns, nullam sibi prasterquam in sui
Felicis carilas erga Deum, dulcis
a-.slimatio apud JcMi arnpiexu vitara reliquam esse
putaret. Diu cum
omvea, bealus obilus. divina hac Jesu pueruli visione potitus
fuisset, puer
tandcm divinam siiam illi pra;sentiam subtrahens,
Viianl'' <n Deum caritate fcstuaret non obscure in- hominem Dei ccelestibus plane deliciis ebrium
jlmore Jestt notuit: tanta enim in nominis Jesu prolatione vo- reli'-

atiluam, qiiit.
luptate afficieliatur, ut illud absiiue lacrymis effari
22 Porro miracnlorum splendore et virtutum
non posset. Nomen istud super omnia amabat, ac passlm Me-
luceex hoc viro in oranium ociilis coruscante.
tamsuaviter pronuritiare snlebat. perinde ac si mel tam lur Sanclut,
pnblica coramunisiiue in Romana Urbe de
in ore haberet. Qiiapn.pter quo.^dam sibi rythmos, ipsius
sanctitate oginio percrebuerat, ut a cunctis
rudi metro, non nunieris perfectos aut artificinse adhuo
vivens Sanctus ac Beatus prsdicaretur. Hunc
elaboratos, sed .«piritu plenos, illu-
composuerat; quos stres viri, hunc religiosi hoinines,
hunc Prfelati. Epi-
vel soliis decantare, vel interdum, cum in nobilium
scnpi, S. R. E. Cardinales. ac Surami ipsi Ponlifices
domibus puellas arcarium (irganiim fidiculare pul-
venerahantur; ita ut fiequens roiispectus, qui sa^pe
U santes oflenderet, iis rantandos ofTerreconsueverat; contemptiim animis geuerare solet, conceptam om-
quibuscum una ipse, Dei spirilus ebrius; concine-
et
nium in eum devotionem non minueret, sed potius
bat. HorumnonnullosLatinilatedonatos, nihiltamen p
aiigeret. Ea quippe est verre virtutis vis, ut ad se
ab enrum metro immiitatos ne prorsus intereant,
nuirtalium animos alliciat ac f^ui magis semper
huc referendos duxi. cu-
pidos reddat. Neque enim vera virtus censenda
est.
pios de eo 20 Jesu dulcis sponsus meus,
nisi eos quQS ea ornatos couspiciraus honore
fiymnos pan- et amore
divini fons an,oris,
dignos arhifremur. Julins Aotonius Sanctorius,
5«,
Ut te :tmem, et ardoris S.
R. E. Canlinalis S. Severina; nuncupatus, cujus
Flanima aocensus postte cun'am, 'J,'°MbZ
prudenlia et auctorit;is maximis in rebus Urbi
Milii in anirao scripsisti.
per-
specta fuit, beatum virum tanta veneratione prose-
Jesu ad hoc tu me finxisti,
quebatur, ut illius verba, lametsi simplioia, perinde
Ut te araem; Deus meus.
ac sl ex Dei ore proflciscerentur, exciperet. Felix
Jesu dulcis sponsiis meus,
Perettus. quamdiu Cardinalitia in dignitate versa-
Vera bonilas araoris,
hatur, tam mire erga beatum virum affofus erat,
Iii membranis cordi:; mei
ut cura illum pane onustum in via obviam h.aberet,
Scrilie tu inlus et foris,
panera ab eo peteret, quo solo in mensa vescebatur.
Quam ine amasti, et causa mei Cura vero ad summum Pontificatus apicem eve-
Quanla in carne mea fecisli, ctus, siib Sixti V appellatione, Romanara cathedram
Ut te ainarem l)eu« meus. teniiit tot illi venerationis signa exhibuit, quod
;
nisi
Ad te clamo velieraenler. morte pr;evenfus ante confectiim de illius vita Pro-
Teque sitio tam ardenter, cessum diem suum ohiisset, proculdnbio in Sancto-
Ut prie amore tui langueam. rum iUiira Album retulisset. At quod magis hujus
Jesu audiclamaiitem,
ini,
rei fidem auget. clarissimum extat S. Philippi Nerii
Audi flentem et aniantem, de beato viro testimonium : qui eum inter majores
Amoris repulsara noii sentiam. et illustriores Dei servos, qui ea tempeslafe vigerent,
Jesu mi, raeiis dulcis amor,
passim collocabat. .\t neque rainorera is apud nostros p
Jam cor meuin ad le evolavit,
sanctiraonia; sibi famam comparaverut. Cum enim et Coppuanli.
Tuoque in sinu sibi stravit in eo fanta vitai integritas, tanta regularis obser-
Sui araoris lectuluni.
vantia di.sciplina», tantus virtutum splendor, tamque
Tecuin ergo seniper cubet,
co?Iestis conversatio conspiceretur, ut universos ad
Caritas et amor secuin recubet, sui adrairatiiuiem ac imilationem raperet ; liaud aliiim
Ornent meiitis hortnlum.
de illoFratres opinionem aniiuo conceperant, quam
Jesu, dulcis Maria- filius,
qiitB de perfecto et ccelesti viro ab omnibus cnncipi
Animarum te qua?rentium solet.
Amor. spes et desiderinin,
23 Jam Felix annorum numero gravis, septuage- „. •

Quantum bonum possideret, siniura quartum annum agebat, ex quilius qiuadTa^ mortissui;
Qui te soluin corde haberett ginfa in quotidiano stipis exigendc-p munere ac labore
Jesu gaudium Angelnriira, consumpserat. Porro diufurn.Te inedi;e, vigiliu>, car-
Quera qui gustat, aliorum nis raaceratif nes, quotidiani labores, plerosque illi
Esurire jam ncn valet morbos pepererant quibus assidiie alHietaliatur.
,

Bonorum delici;is:
Quapropter cum Deus et niorbis tinera. et tot anno-
In iiamque solo habet,
te
runi laboribus fesso requiem coelestenique niercedem
Quas mens capere non valet, conferre decrevisset quo luculentius oranis ipsius
;

CiBle>tes divitias.
apud Deum sanctifas per.spicua fleret, m.ijonbus
21 Cura nocte quadara |ter sesqui horain in ex- eum
ejtisqne flilectionis signis, qiiae amicis dunitaxat a Deo
aspectu re- tremo ecclesias angulo orasset; raox inde velocius exliiberi solent, longeanteobitum colionestarivoluit.
crealnr. assurgens, velut qui ca^lesti qiiadam amoris fiamnia
Eteniin illi et futurum vita; occasum, et qua; illum
ardet, viam ad sacruin Kucliaristia) altare carpit,
vel [ir;ccessura vel siibse; utura eiant, taui ad araus-
hsec lanluin ore verba sajpius repetens ; O Jesu mi sim inter orandum aperuit, ut niliil eorura qiiaa
dulcis amor meus ! Hoc e;iritatis arilore cum ad eventura erant eura prorsus lateret.
: . ;

M SUPPLEMENTUM AD VITAM DE
brevi, honeste
b. FELICIS CAP.
tamen corpulentus, ac firmisviribns. D
A 24 Gcnmlisjara Capituli fempus prope adven-
r.x »!»N«i. tabat, Fratribus de futuris electorum vniis col-
cum Frons illi ampla erat ac rugis sulcata nares paten- Forma
:
corpo

loquentihus, ae inter se diversa sentientibus. ait, tes, capnt grandiiisculum.os virileet grnvitatein prse
dZr"mm in
vocem hoc Generali Capitulo latiirus se ferens ocnli acres, ad nigredinem declinantes
;
CapUuio m- Ego, Ki-atres, in
mm (0/0 Vrbe Idem fere et Fratri cui- facieshilaris,et rugosa; barbadensior, non proraissa,
g„„^ ^„,5 |,l)ique auilietur.
audiendam nuncnp.itoruni familia, sed intnilta; vox grata ac resonans sermo denique
dam Marco, ex Obsei-vantium ;

stipis exactori, respondit, qni cum (serione, an joco ejusmodi, qui tametsi rustirus esset, eum tamen ita
virum Dei affatus esset Felix, simplicitate ac humilifate temperaverat, ut rusticitas
haud inqniro) ita ;

jam Capucinis solea; deponendae crunt, quandoqui- illi venustatera adferret.

dem Pontilicis decreto cunctis B. Francisci Ordini-


bus calepodioruni usus brevi pra^scribendus est; CA1'UT IV.
eideni protinus Felix. Cerle, inqnit, P^pa omniura
Dominus est : at etro brevi tam ingentera cl.imcrem Sepultura^ miraculajiqaor salutaris excor-
eadem, ut eo Romana urlis tota commovenda sit. pore emanans.
oliitu, qui paulo post dum Generale
Id porro in ejus
Capitulum celebraretur contigit, accidisse certura T ix aiitem felix illn Felicis anima. corporis sar- MoTtui reli-

cina deposita, in cceliim coricesserat; cum illius obi- qmx certa-


est.
tlm rapiuntnr
25 Mira fuit hujus beati viri. tura in aliarum, tus fama per urbeni (iisseminata, mox illustrinres
tum iii suprema! a?pi'i(udinis doioribns ac raolestiis Romanae urbis viri, inter quos Mogister Equitura
ferendis, pntientia. Nequeenira ob vultiis atque ani- Colurnnaenumeritur, ad C;tppiU'inos citnfluuut. cel-
rai hilaritatem, quam in his pra-ferebat , ceteris lam lieati viri diripiuut. lacerani hitlic-ein, sfrnmina,
morle ap-
froiiinguanie apgrotare videliatur, liiterdum nam(|Ue mnrbnm quasi lectum, mensulam, mantiras, sandalia, demum quae-
litatur, fraterculum salutans, rum eo amice colloquebatur. cumque inea offendurit, ob plurimarn sanctifatis
^ Dialogos alias cum proprio cor-pore, quod Asellum opinionem qnam de bealo viro concepprant, domurn
consueto ei nomine appellabat, componens, eidem asportant; tantaqu*Mn eum devotione efPervent, ut
segnitiem exprobabat. Frequentius tamen suas can cella ipsa scopis mundata, secum pulveres ac quis-

tiunculas decantans, totum se in Dei laudes effun- quilias efferrent. Hispaniarum Regis Orator habi-
dere videiiatur. Hoc porro tempore, quod sibi usque tum, in quo heatus vir di^ra extreraum ohierat, Car-
ad vitfe ocnasurn breve fulururn non ign.irabat, tam dinalis S. Severina» Ordinis Protectoris precihus
studiose animum (uti videbatur') cum Deo cnnjiin- impetratum, tulit Deniqne nemo auri cupidus effos-

ctum gessit, ut iliius semper conspecfu froi, et cum sum thesaurum tam avide unquam depr^datus est,
eo colloqui virieretur : totque interea ex irao pectore quam ha?c beati viri scrnta ac peripsemata ab his
gemitusac>uspiriaduxit, ut nihiljam ipsius spiritus direpta fuere- Postera die tota urbs commota ad
priPterciuam e coipoi-e emertiere atqiie in Dei sinura mon;isteriura coniluxlt cnmque beafi viri corpus
:

evolare cnperet. Quamobrem cum a Dominico Gal- iu ecclesia de more collocatum fiiisset. tanta fuit tur-
liardello medico, a quo in hnc ;rgr-itudine curaba- barum in illud irruentium religio; ut bis gemini
tur, didicissel brevi ilJi ex liac vita raignindum; Fratres, quos Guardianus ad id custodiendum desti-
tanta -voluplate perfundi ca?pit, ut quam altius po- naverat, eas cohibere minirne potuerint, quin habi-
Ad corpus
terat vocem eOerens, Deo gratias, Dei) gratias excla- tum mutatum pra?scinderent. Circa vigesimara mnfroms
sjepe
ranret; ac deinceps larh animo in Deum absor-ptus diei horam eodem Cardinalis Protector accessit, cum- prj-cipuis
videretur, utcum interhcec hoiiorarius Hispaniarura que ad se Guardianum accorsisset, eidem maudat. usifatum,
Regis Oratoi*is pner. qni ipsius nomine virum Dei ut Camilhe Perettfe, S. P. N. Pap» Sorori, Felici
inviseraT, ab eo qua?reret. quid ad ipsum nuntii Columnae Hispaniarum Regis Or.itrici, Jonnnae fiae-
perferendnm jnberei ; aliud plane non responderit, tanai, aliisque nonnullis iUusfrissimis feminis sacri
quam qnod cnjusdam suec cantiuncuhe versus coepit corporis copi.im faclat. Quamohrem illud j;un a con-
occinere, his ver-liis cojiceplos ; spr'ctu populi ablatum, iterura iii sacello Ccnceptio-
Jesu, Jicsu; amor meus, nis publice exponere cngitur. Vix autern fereti'um,
[
Quid nioraris? cor meum tolle. in viri corpus jacebat, a turlVis conspectum
quo beati
Idqne nunc aut in fletfrnum, fuit; cuni ri^pente unaomnium hfliiise vox in codum
Numquam mihi reslilue. erumpit, gloriam et benedictionem heato viro accla-
26 Jam vero heati viri iine approplnquante, cum mantium lan qno ingenft mox innovata est populi
e( animam is devotissima ac lacrymis plena peccatorum suorum frequentia ad f-^retrum confiuentis, ut vix iliud a
ianclc reddit
Confesiiione .iniinurn expiasset, bacro Jesu Cliristi Fratribus in sacellura ferri in eoqne repnni potuerit.
Cnrpnrc, lamquam cffilesti quodani viatico, quo ad Ihi illustrissimse illre innlieres, qnibns: olim cum
Deum pergei-et, refici postnlaf. Quo allato, ubi. post sancto Viro familiaritas fuerat, corpus summa ve-
Sacerdotis absolutioucm, s.icra illa Ecclesia verba, neratlone exripientcs, carnis imprimis candorem ac
*> sacruni con\iviniu, ad fiiiem usque singulari pie- mollitiem niiraljantur. Tum flexibiles ac tractablles
tatis sensu protulit, summaque humilitafe a Fratri- artus. qui viventis esse videhantur, stnpebant. At
bus (uti antiquus apud nos mos est) si quempiam cum pedes, quos olim rimosos, asperns ac luto e(

forte pi*avis vit* exempli^ laesisset, veniam petiit, frigore constrlctos tam saepe conspexerarit, tunc
seDomino sacramentahter commiseet, brevi ah eo- sanos, delicalos, nuUisque prorsus rimis apertos
dem in beatifica illa sui frnitinne fellcius absorben- intuerentur; vix prx rei slupdre oculis credebnnt,
dus; post cireumfnsos FnUres rogat, ut secum Doo Hinc tot illos osculis petere cceperunt ut cum his ;

gratias personent. Quibns Deo gratias conclamanti- earum necdnm pietas expleri posset. effusis lacrymis
bus, is fusius Deo, ob collata sibi potissimura reli- rigarent.
giosa.'vocationisac perseverantiasdona, gratiasagit. 29 Post hrec dum Fratres defnncto corpori justa adducta encr-
um vero ai'dentius in Deum ferri, et quasi civle- funebria reddui.t, Dens servi sui glorlam nounullis gitmena
stem gloriam oculis contemplaretur, rerum omuium miraculis illustrare voluit. Lucretia enin. quaedam,
oblitus, suas cantiunculas mutire coepit ita ut de : Bernardini Cotta' S. D. N. Papie Vicarii-judicis filia,
eo illud mihi nsserere liceat, quod de S. Malachia raale a diimone vexabatur. quam bealus vir .'•jvpe
oiim liernardns scripsit, video lioininf^m securum in viveus verbis consolari con-^ueverat. Hnic d»rnon,
nione, et neciluni mortuura securum de vita. octavo antequam illee vivis excederet die, futuram
i7 Fuit beatus hic vir corporis quidera statura beati vii-i mortem aperiens. ait; Cito hinc nnhis ab-
eundum :
: :

DECIMA OCTAVA MA.II. 24»


A eundiim tiam tnus ille leucophaDatus (hoc nomine
: sepulturae traflerctur. Veruni tnntisper expectandum n
Dei virum appellabat) brevi e medio tolletur. Audito fuit,donec plumbeus .sarrophagus, quo CHrdiualis '' «"«vil
itaque sancti viri nhitu, I.urrefiam parenles ad Gap- """""'^
Prntector cirpns inrludi decreverat, ejusdem sura-
pucinos perducendam curant. Daimou vero, cnm ptibus absolvereiur. T>'rtia efllaxa jain, quarta sn-
extremura sibi exiturn imminere iutellifieret, tot pervenerat dies, ex quo sanclus vir coelo spiritum
obsessam niinis, terroribus. furiis exagitat, ut rtd rediliderrit ; ciim illiiis corpus, quod eatenus nullo
tertium usque dieni eo illi aditura intercluserit. Ilao (sicut ali.i deruiiclorum corpoin) piam odore rifficie-
vero Mercurii die, dum be.iti viri corpori jusla in batur, plumbeo loculo oci-ullum liim in lifrneo .sarco-
chnro persrilvuntur, obsessa m ecclesiam perducla, phaso repositura, in communi Fratriim roemetprio.
intra presbyterii cancellos recipitur : ubi eam tam conditur. Ibi dum jacet, et Fr. Urbanus a Prato eo
dire tartareiis illespiritustorquerecccpit, uteahiimi saene oratunis accederet, attentius r.liquando sarco-
collisa spiritumpene agerevideretur. Hoc ipso tem- phaguin conleraplrrtus, ex eo quasd.im ar|U!e guttas
pnris momenlo Hispaniaruni Regis Orator eo adven- defluentes auimadvertit, qiias illo adrairatus propius
tans, a Guariliano impetrut, ut beati viri corpus ad accedit, rein diligeiitius inspecturus. Cumque illas /lumor salu-
nbsflssrim miilierem ileferatur. Vix autem fereirum humoris giillas ex clavo (iiiodam, qiii ai! cof[ius us- ^"rts sttttare

oum cnrpore in presbyterio corain obse.ssa apparet, """^^' *"'


que penetrnverat, sratere comperissei patera sup- ;

cum humani ille generis liostis extremas in roulie- posita effluentem liquorem colligil. Hunc cum Vir-
rem furias despunians, tot tantisque illain cruciali- gini ciiidam. qiire Felix .\fricatia appellabutur, lertii
hiis invadit, ul iiberespietatis accoinpassionis lacry- Ordinis S. P. N. Kraiicisci Sorori ac beati viri oliin
mas ex omniiim inliientinm oculis elir-eret. Alque eo discipulae, dono dedisset; eo illa plerosque «grolos.
factuin est,ut Sacerdos qiiiilam Stnlani indiien ae pra^sertim strumis iaburantes inungeiis, ila inco-
cacoda-mo.iem invocato H. Felicis iwmine ad exitum luinit^alein reilrlidit.
compelleret; ac defuncti corporis nianus obsessje 33 Inlerea Beali Viri corpore raarmorea capsa in- ^
capitiimponens, beati tiam ex
viri merita ad mnlieris libe- cluso,:itqueinCruciflxisar-elIocnIIocato,Felix.\frica-
,. . .,,. ,. . liimulo
rationem deprecaretur. Illa vero paulo post a daeino qure livin im illiiis Iiquoris virtutem experta v,armorett
nis iniperio lihera exurgens, ubi Deuin ante altare fuerat, opp-rlunum fempus expectnt, quo prnpius t-iuinptt.

genullexa laudibiis prosecuta est, tum super beati adbeativiri tamiilum accedere valeat. niira aliqua
viricfTpus prorumbens, lot taraqne teneras «uoli- arte aut ratione liquorem attingere qiieat explora-
beralori gratias agere cQ^pit, utuniversos a*i beati tura.Sudabir sjepe marmoreus tnmiilu?, sacro illo
extolleuOam excitaverit. Fjatres vero,
viri tiloriam hquore miulidus quem sacrista, rei penitus igna-
:

nbpesss liberadone certo comperta, ne divinEe ma- Quod cum dcMde-


rus. linteo quf'tidie excergebat.
jestatis glori^ sua lande deessent, intermisso De- rium Vir^'ini augeret, rem tandem experiri sibi in
functorum Officio, Hymnum Te Deiim laudamus una animo sfatuit; Septimiamque. Maffaei S. R. E. Car-
omnes deonntant, Deiqne in servo suo virtiitem ac dinalis Sororem. sibi comitera .idjungens, suk
majrnificentiam commendant. mentis ei consilinm aperit. et a .saerista saceHum
30 Porro hoc filire lil<prafinne permota Constan- Cructfixi ingredi et ad heati viri tumuluin nrare fa-
componuntttr
tia Luoretis mater, ciijn Achille genero ar iilins cile imp!?trat. Terebellum illa quo tumulum per-
odia.
parentibns, quo_^ summo ante odio prosecuta fuerat, foraret. desiderio magis quarn prudentia dui-ta. eo
pacem conciliat, et sancli viri vuliciuiiim implet arcedens sibi par..vcrat. At cum eo marmoreara
qili cum adiiuc super>tes e:im ad odiii ac simultates capsani, omni qiia noti^rat vi. frustra terebrare ten-
deponendas Irustra siepe hortatus fulssef. illairi tan- tasset: ad Septimiani cunversa, Res, ait, Septi-
dem hi$ verbis affafus fuerat : Coustautia, nunc te mia, ut vidpo non liamana, sed divina tant-im ope
cacodaemon his ndii« ailigatam detinyt ; at dies pro- peragendn est. Quapropter, si placet, Doi ac beati
fec.to veniet, cum is tibi ei odii deponendi et pacis viri auxiltum imploraute-;, quinquiesorationem Do-
ineundif causa erit : quod llli in cocodiemonls eje- minicam cum satotafione Angelica. omni qua fieri e' stiidiose
exceptus mul-
ctione ac filife liheratlone p"laue accidit. Hac ipsa die potest devotione, persolvamus. Id cum utraoue
loi sanat.
cum Lucretia? M;itlh;ei, qua; viro Dei olim familiaris idem iterum tereliellu opus tentantes, F
pr.estitis-^et,
surdo audttus
erat. filius surdns es>et, ea ad beati viri corpus cum luannoreum ac plumbeum sarcophagnm,
tarn facile
daluT,
filio accedens, jireiil iis ad oum pro filii curaiione perinde ac si lignei aut cerei esseut. usque ad cnr-
C
eflusis, natiim provocat, nl heati viri di;jitum siias jms terebrant. Veruni ctim inde nullus effluer**t li-
in anres inmiittat. Id cum put-r pr;Kstitisset, mox quor, spongiolnm ierrci fili capiti aliigantes, profnn-
b^ati viri merilo surditate efiugata, is ad matrera (iius in foramen iinmitcunt qu:im cum eo liquore :

exclamat, En aiidio, mater, tuaniqne etaliurum vo- perfusam lulissent, id l»ta; toties repetunt. quod
cem percipio. Qii^-e res populum commovit, ut Dci plenam ex eo ampullam sibi vindicarent. Tum fo-
simul ac beati viri pnbiice laudes celebraret. raminis ore diligentissime obturato illo tot «gro- ,

31 Vernm illiid pra? eeteris admirahile


muiier : tis salutem conferunt, ut ipsius faina ubique per
mtUo loqucla,
enim qutedam Senensis. quo tenipoiv beali vin c^r- Urbem diff^usa. Iiaud incertus ruuior ad Ptiutifiix^m
pus primum in ecclesia expositum fuit. cum hahitus pertingeret. Qui Rasticucmm Vicarium et S. Sev'
sihiparticulam pra^cidisset. hac ad(descens quidam rinse Cardiimlem Ordiuis Protectorum S. R. E. *

mutus ex matris ulero natus fue-


Neapiditaniis. qui Caniinales ad se accilos interrogat, quismim novns
linguam contingens, raox ai) omni lingure
rat, sibi iste Dei Servi liqtior sii, dn qun omnium sermone
hxmorrhiFn
curatw. impedimento solutus. loquelam consequitur cujus : tam mira ad eum perferuntiir. Cui Cardmales cuin
veritas ex processu npparet. His Diana Astobassa se rei penitus ignaros esse responderent. iisd'>::i ut
accedat. quie cnm, ob prolis aborsnm, maximo san- diligentias rera inquirmt ac renunnent. oppido
guinis fluxu periculose laboraret; audito horum rai- mandat.
raculorum fama, qiiae de beato viro pervulgabantur, 3i Cardinules igitiir, Pontlficis jussa e^pleiites,
quaudoqiiidem pra'sens corpus venerari iion polerat. Romani conventus Gunrdianum ad se vocatum de /;(,,„ .„j,./
iliius morita invodans, a sanguinis ftuxu statim lihe- liquore interrogaut. Qtii cum rt^m prorsus se igno- rxpiorari
rata. btevi incoiuiuis redditur. omnino iii CMUvenrti de hujusmodi
rare, uull.imque I^onlifex

32 Hac micaculoriim fama cnm universa pene liquorf mpntinnem ficri, afiirmaref ( res etenim
Excorpnrc
ad casmelc- civiUis commota ad moiuisterium confliieret ; com- Fr:itribus eatenus ignota erat) e.>que se maxiuie
rium dclalo muni tum Kratrum tum Oardinalis Protectnris cou- admirari diceret. q-iodipiam plurimi ad conventum
silio stabiiitum fuit, ut beati viri corpus omnino accedente; hujusmodi •ihi liqiiorem p)Stuhrent: id
Cardinales
:

24G MIRACULA B. FELICIS CAPPUCINI.


Cardinnle<i ninximam in ne
suspit-ionrni ndduxit, utramque Cnrdinnlls manum apprehendens, inquit,
luimani aliquiil suh eo liquore luteret. Quapropter Clania, lUusfrissime, cbima qiiantum potes, Deo
novKiui,
reni (liligentius indagantf^s. cum illiiis primam tan- cratias. Deo gratias. Cunctis vero Deo gratias con-
dem originem percepi?senf, Sanctissimo renuntiant cl.imaniibus, Cardinalis (am animo commoveri cre-
Hic statim tumuhim. in quo beati viri corpus jace- pit. ut se e morbo convaluisse existimans, ita cir-
bat. aperiri: et celebrioribus medicis adh:bitis, quid cumstantcs alloqueretur En hominem Dei spiritu
:

de Inijusmodi liquore sentiendum sit, accuratissime plcnum : certe Deogratiasagere debemus, vix enim
examinari impercit. Accepto Iioc Ponlificis nianda- huc is ad nos accessit. cum jam mihi incolumis esse
io, Cardinales mcdicum Pataviniim Coidellam, et videor. Hfec lieto animo Cardinalis Deum benedi-
alios quosdam qu! in Urbe celebriores erant, secum cerisaiebat; cum ad euin Felix, Falleris, inquit,
ducentes. suli vesperuni ad Cappucinos se confe- lilustrissime, falleris : non hrec te jffititi» causa
runt; clausisque ecclesia; foribus, bcati viri sarco- excipiat. altera et melior tibi lictandi causa subcst
phaguni, in inedium delatiim. aperiri jubent. Mar- coelum suspice, exulfa, ac Deo gratias persona,
mnrea ilaque priuiuin capsa patefart.i, cum plum- quoniam te is regna vocat. Neque
jam ad coaleslia

bea aperta esset; in ea magna clari ac odnriferi alium res exitum sortita parva enim temporis :

tt pvo-tcr cujusdiim liquoris copia conspicilur : de quo medici mora interjecta, Cardinalis extremo cum mortis
mtttrum esse disserentes, pleraquo in eo qnie naturalem ordinem agone colluctare ccepit qno tempore, donec snpre-
:

judlcanf
medicl.
excederentuno conscnsu dHprebemlunt. Quare Car- mum is halitum duxit, semper Deo gratias inter
dinales, cum majorem illius liquoris sibi partem denles mussare audiebatur.
liausissent, Guanliano prapceplocavent, neileinceps, 3 Tanta in Iii'C viro erat Oivini spiritus ad res it.rum panen-
nisi facultale ab ipsis olitenia, liquorem Iiiijiisuindi futuras priecognoscendas uberta-^, ut plerumque da- proUs
E
Iniuriri permittat quod dunrum vel triiim aunorum
: uno tempnris niomento muila atque inter se disjiin-
spatio, quo liquor e\ beati viri corpora enianavit, cta pra^nuntiarel. Angclus Pctronius Pntricius Ro-
ad amussim a Romani conventus Superioribus ob- manus graviter aliquando a-grotabat : quem ubi
servatum fuit. vir Dei verbis coslestibns consolatus fuit, inde abs-
cedens, Hortensiam ejus filiam,qnse nuper Tinia-
nensium Comiti nnpserat. obviam habet. Qu;b cum
MIRACULA illum pro patris incnlumitate oum lacrymis depreca-
E\ profcssilms I\iSS. s('lrcl;i ;t Zacli;iri;i IJii- relur, Felix ipsius vpstis oram apprehendens. Hoc
tibi sidatio sit filia. inquit, qund angelulnm in utero
\<M'i()in Aiiiinl. C:i{}jiit(*iiii)riiin.
gpstas:masculuniparies,quemtamen patertuusmorte
sublalus nnn cnnspiciet. Pr*gnans tunceratmulier,
CAPliT I.
magisque de patris incolumitate quam de parlu so-
Prophetici in Felice spiritus exempta. licita cui Felix futurum utriusqiie illi exitum prse-
:

nunliat, rebus uti praidixeratsuccedentibusdivinitus


JXoriim qujfi felicissimus hic Dei amicus prophe- ciiifirmatiim. Post hasc Lavinia Cardusia pra;gnans
PiAdlcit Sulo tico spiritu pra?dixit, nonnulla quu? graviora visa partus dnlnribus crnciabatur. cnm viri Dei stirpera
V Pontifi. sunt, enarrare libet, ceteris vel silentio prteteritis flagitantis vox a marito percipitur : qui confestim
caium
vel obiter indicatis. Felix Pereltus, S. R. K. Car- ad domus fores advolans, conjugera pirturientem
diualis de Monle-alto nuucupatus, ijui deinde sum- ipsius obnixe precibus commendat. Cui Felix, Ne,
et citam ejus
mus Pnntiiex fuil Sixtus appellatus, ut rem a gra- inqiiit. metuas, Francisculum mox habebimus. Kasc
moTtem.
vissiiuo viro aggrediar, bealo buic viro familiarissi- cnm dixissel, praegnans masculum peperit : cum-
mus erat : a quo cum Is aliqnnndo per jocum per- que tn.ta dnnius familia ob inasculi parturn Istitia
cunctatus fuisset his verbis. Amabo, Felix, quid perfunderetur. vir Dei dnums gradus cum niarito
tibi de Cardinali a Mont-allo videtur. num Petri conscendens ad puerperam accpdjl; moxque in in-
unquam Cathedram conscendet? Cui vir Dei, Joco- fantem oculos conjiciens, ubi illum inter ulnas ac-
sG quidem, ait, tu id quffiris, at res profecto ita cepit. totus animo exultans, hacc verba laeta voce
erit : Petri Cathedram tenebis : venim cura utbene personare coepit quara pulcher! o quara formo-
:

Ecclesi« prifsis. Huic Cardinali unica et carissima sus estpuer! atque hsec dicens, puerper;e cubicu-
soror erat, Camilla nomine, cui Felix futurum fra- lum, velut spiritu ebrius. eadem semper verba re-
tris Ponlificatnm pra-.^-igiiificans aliquando dixit : petens, circiiraibat.Tandem piiernm raalri reddens,
Camilla, bono aninioesto; brevi Romana urbs tlbi ait. quani specir.suml o quam venustum nobis
pareliil. Cum igitnr vh Cregorii XIII obitiim Ro- puei-ura dedisti! At cave ne ei animum apponas.
manaScde vacnnleCardinales ad''onclave commen- Heec sanctus vir, ne inatris g.iudia cum luctu mis-
rent, accidit utidem Cardinalis Perettus. dum ad ceret obsciire insiuuiit. Cum enim infantem breve
Conclave in quadriga vehitur, Felicem in via obvium iterconfecturum divino spiritu agnosceret, ac pr^e-
haberet. Qui cum data salute illius se obnixe preci- terea inter beatorum gaudia collocandum cerneret,
bus comniendasset: illi protinus Felix. Pcrge, in- id sub obscuris potius verbis indicare, qr.am apertls
quit, tibi enim ba;c solennitas pavatur. Quod plane explicare voluit. Puer vero sacra unda expiatus,
quemadmodum ab eo praedictum fuerat ita accidit : fiim Francisci nomen accepisset, octavo die inter
Cardinalibus namque inter se de Pnntificis electioiie Innoceules superos cadestem sedem sortitus est.
discrepantibus. dua- I;.ndem Cardinalium partes si- 4 Dpiaiiirie vero Boccabellse, qux iie qiiidem fce- SVcscientl indi'
mul cnjunctsein hujus Cardinalis electionem con- tum se in utero geiere suspical atur, non raodo fe- cat gravidam
sensere qui Poutifex conclamatus Sixti V nomen
: raineam prolem ex ea procreandam pra?nuntiat, e\&e puellam,
qua.- monai/ia
est sorlitus. verum et Deo consecrandani affirmat. Illa vero cum
fittura sit.
2 Alteri quoqiie S. R. K. Cardinali Pisano nun- exacto nnvera mensiura tempore pufdlam genuisset,
cupatoa-groianti. non Pontificalum. sed Pontificatu cui Antoniaj nomen baptismo impositura fuit. eo
pntiorem relicitatem. ipsain niniirum ccelestem bea- fiebat ut quoties Heatus vir hujus mulieris dnmura
tiiudinem divinitus prjennntiavil. Is namque cum repeteret, puellae his verbis blandiretur; quam
Card. Pisano
gravimorbo laborans, virum Dei Felicem ad se ac- forinosa est monacha meal haec Cbristi spnnsula
morlem cersendum rurasset vix ille Cardinalis cubiculum
; erit. Neque id fr'.istra : vix eniin ad duodevigesi-
beatam, ingressu-i, mux insolita vocis ac spiritus mum annum cnm secuio cum suis con-
betitia ex- perveiiit.
clamare coepit, Deo gratias, Deo gratias. Tum cupiscentiis devicto, ad Domiiii connubia in mo-
nasterio
DKCIMA OCTAVA MAJI. 247
n.isterio S. Annse se contulit, Mariae-Felicis eam ad meliorem vitie statum v-cat. Quod ciim illa D
ob prHiclarum BHatl vlri vaticiiiiiim siiji nnineri audisset. eonuntio fere exanimata, jam flctus et ex \hsxl.
elegit. Hoc moil'plen.^qiifi inulinribn.s, qiuc ncclum clamores parabaf cum ad eam Felix Sile, filia, "'*'"^'*"-
: ;

se fujtuni concepi^be noverant. futurani prolem an- vocemcompiime : enim Dei voluntas fert, quse
ita

uuntiat ; iiiter qu;is Fl.iNii:iiji Cec'iina et Cl.nix liunc illius vitJB terminum pr-i-suripsit. Prima tan-
Aragonia adnunierantur, quibus niascuia; SNbolis tum nia cegriindmis dies erat, qnae uequidem gra-
procreationom prajclixil. Flamnia; veru Buusiae vioris morbi suspicionem adferret ;quo fiebat ut
nnicns tantum trium annornm fiiius erat, quje cum adolescentiila impensius a D^-i viro posceret, ut pro
a viro Dei aliquandi^ ut niaiius ipsius capiti impo- matris sospilate Dnminnm n^garet. At ille, Krustra
neret ptijioscJKSct, annult ille. Vixautem in piierum rogas, fiiia, ila enim Dci consiliostalutum verum- :

oculos injicit, cum vocem altius efferens ait, In tamen quod in me est eam mea orationum ope ad
Paradinum, fili, mi, in Paradisnm eundum. Hanc extremum usque spirilum me prus-^cuturum scias.
cum mater vocem moleste ferret, Esto, inquit, in ./Egrotans itaque, cum aegritudine indies ingraves-
Paradisum eat, sed cum senex fuerit. Cui Felix, cente ad tertiam usquo diem pervenisset, quo tera-
Sine. sine, ut in cd-luni abeat Angelus enim est. : pore eam quotidie vir Dei invisebat, et ad divinam et fehcUtr
Post liiEc vix unius men.sis spatium elapsinn fuit, m'sericordiam promerendam hortabatnr; quarta "'''«««?-
""'^'^'
et citamduo- cuni piier ad Ccelites migravit. Iluic non absimile tandem illuxit dies, cum invalescente omni ex parte
rurti pueroTum
fuit, quoil Jiilio Joanrii.s Carsi tilio septem anno- , morbo. sanctus vir niulieris finem divlnitns prae-
morCem.
rum puero, divino aliqnando spirilu praidixit. Hic sentiens, uhi eam socii ciira^ cummendavit, in por-
enim cuui inlittcrario ludo cum reteris condiscipulis ticiim seceden.s, nudis genibns humi defisis et i-ap-
Grammatic;e studiis incumberet contigit ut vir ; pucio ante oculos demisso, Dominum pro muliere
Dei iudum mgressus, dnm pneros setlentes circum- rogat. Quatuorque liorarum spatiis orando insum-
spectat, in Jiiliiim lumina intenderet. Quem simul ptis,quo tempore cegrotans cum morte colluctaba-
atque attentius conspexit, te, inquit, te^que qua- tur quarta tandera noctis hora elapsa, cum eam
;
E
terque beatum Utinam puer, quod tibi brevi fu-
!
, Deo Spiritum reddiiHsse divinitus agnosceret, ab
turum est, mihi jam seni contingeret. Tum ad se orati(me surgens. festivus ad defuncta; lectum se
accersitum aniplesans, Iiis verbi.s allnquitur : Eia, conlulit; ac Itetus pro ieterna ^alute, quam divina
Juli, Deo graUas uge. ac laetitia perfundere : nara revelalione eidein collatam acceperat, Deo gratias
post triduura te Angeli excipient, atijue in ccelnm agere ca'pit. Tum ad Hieronymara. quas in fletus
deferent, ubi semplternis deliciis frueris. Puer vero erumpebat, convorsus. Ne tleveris, Hieronjma, in-
his auditis cu.n domum
manus deo- rediisset, p.itris qiiit lacrymas absterge
: non est mortua mafer, :

feculans ait; Pater mi


, tertia abhinc die me Xn- , sed vivit, Deo in a;ternum victura.
geli in paradisum deducent. Cumque id ipsum niatri C At vero ne Beatum virum mortis tantum, non
retulisset, illa durius filium increpans, quasi qui vitiu prEenuntium describere videar. nonnulla quo-
AnQoiex'
sibi ipsi mortem optaret, insuper et colaphura illi que exempla his subnectere libet, quibus plerisque j,ra(i labo-
impogit. Cui puer, nec minimum animo turbatus, ad mortem aegrotantibus futuram incolumitatein rantem,
ait, Nec propterea meain in paradisnm profeftio- divinitus aperuit. In his primus est Prosper Fran-
nem impedies. Po.stndie e schola domuin reversus, ciscus, qui cum triuin fere annurum spatiu apople-
febri laborare coepit : qu» tandem eo usque crevit, xia laborasset, Dei servo de illins salute percun-
ut tertia dies liuraanis ereptum ad Siiperos transtu- ctanti, Lucretia u.xor, Male, inquit, Proj:per se ha-
lerit : qiiod iile verbis ge.>ti>que, qiiibus Angelos se bet, suo namque morbo gravius indies nfflictatur.
videre annuebat, non obscure declaravlt. Hujiis Cui ille, Lucretia, inqnit. Deo confide : brevc tem-
pueri ludi-raagister Sacerdos quldain erat, Mauri- pus tilabetur, cum is a morbo liberabitur. Curaque
tiiis nominfi ; qiii cum Julium pra.'ter morem a luilo domus gradtis simul cum ea conscendisset, ad Pro-
abesse aniraadverteret. causain exploratnrus, ad sperura accedens, Dimiinus ait teruinsit. o Pmsper,

Joannis domura aA-edit; Juliiimque e vivis exces- qui vales? Male. inquit enim hostis hic
ille, nullas
sisse audiens, beali tunc Viri verba, quibus puerura meus raorbus inecum inducias vult pacisci. At Felix, ^antindum
in schola afiatus luerat, parentibus etiamnum igno- Macte animo esto, Pr^sper, prospere tecum agetur: dfoqiK post
"'"''furum
rantibus aperuit. morbum enim, tibi inducias negantem, L'eiis sua
'"
5 Uic viru Dei mos erat, ut cum divino spiritu virtute conteret: liber ac sospes eris. Cumque illius ^r"^"""

infirmi alicnjus interituin pnccognosceret, enra ver- humerum mann quasi in araicitia; signum continge-
Quibus au!cih bi> et exhortaiionibii.s ad Doniiiii adventtim para- ret, sa^pe eadem verba rejietebat ; quibus Eegroti
morlem ret. Hoc parto Georgiuin Cie^arinum, graviter animus tantopeiv recreatus fuil, ut illi ab oculis
prxdicU,
a-grolantem, cum pluribus verbis ad ptenitentiam hicrymae profluer.Mit. At vir Dei ab eo discedens ,

atijue a;ternae vitie pivfmia capessendu ctdiortalus Lucretiam ad nurem adraonet, viro incolumitatem
fuisset; CleriioFarnesia; uxori, jiro qua; viri incolu- ad breve lempus dari, qinv. maturius morte interci-
mitate ipsius apud Deuni preces efflagitabat, pffspi- pienda sit. Utrumque vero illi ad nmussim contigif.-
cue dixit; Quid prolemporali a^grotantis vita rogas? Taiita enini ex illo viri Dei contactu vis in a?gro-
Deum potius pro a?terna ora. aniinuinqne cum Dei tum profecta est, ut brevi temporis spatio ini-ulumis
Yoltmtate compone, qiuo virum ad hujiis vita.' occa- evaserit. Uxor vero, cum virum incolumem sua in
suin vocat. Sicubi veru (Bgrotantem majoribus sut- Urbe negotia gerwiteiu conspicer<'t, Dei servi ver-
fragiis iiuligere cognosceivt, illius plerumque sibi borum haud immemor, sibi mortuum hominem am-
cuiam assnmeiis, ainplioribus illum precuin auxiliis bulantein intueri videbatur qua proj)ter rei magno :

prosequebatur utisequenli exeniplu manifestum


: cum timore exitum exspectans, cura Prosper j)ost
fuit. Ciim enim Alexandri Poggii uxor in morbura h;ec mensem necdum integrum incolumis explesset,
incidissel, prima ipsiiis agriludinis die ad eam ac- aliomorbo correptus, juxta viri Dei verbum, rebiis
cedens, ubi tantis]»er cum ea de divinls rebus collo- humanis valedixit. Haud absimile fuit qnod 1'Iaini-
cutusest, Hieronymam ipsiusfiliani, sexdecim cir- nia? Gabriella' a-grotanti, Dei sjiiritu fretus. ali-
affeiitmque
ci(eranni)ruioadolescentulam, jienrsiimappellans ita f|uaiido pra'dixit : quse cuin vehenienliori inortis viclui-.im
ii ut ad iUam
serectepareiu. alloquitur : Hieronyma, si m;itreni tuain, ut debes, metu nngeretur, ad eam Felix accedens, Flaminia, quooil libe-
ros lonjiiyia
pio amoru compleeleris,
omni studio cura ut ea inquit. quid te mortis formido oxngital? Ne timeas,
juitxenl.
mentem Ptenitenti;e sacramento exj)iet. maturius- ex hac a;gr:tudine convalesces, atque eo usque in-
pus se ad hujus vitie occusum disponat Deusenim ; coluinis vives,quoad Antonio nato uxorem, Lncre-
tifeque
, ; :

348 iMIRACULA B. FELICIS CAPPUCINi.


tijeque filife virum (.npulavei-js. Res porrn eiim , in Urbe Propheta a Deo excitatus videretur; in liis
|uem is pr?edixer!tt finem j^ortita esi
, utroqiie .-
tamen nihil leve aut otiosura appareret, sed cuncta
BovF.nii.
enim in malrim^^niuni cnllocato, vix parva interces- tantum r.d ampliorem I'ei gloriam vol animarum
siT nion», cum \\h\ mortnH vitie finem iniponit. uiilitatera spectarent: qn: cum verorum miraculo-
7 Hoo ipso propliplia) spintu Ciimilla' Zt^phyrfe, rum tinis sit, eo perspicuum sane fit. ea m-n nsi
quae gravissimtt mnrho laliorabaf, luturam prEefer divinitus profecta fuisse. Id cura hacteiins plerisque
omnium spem incoiumitatem praenuntiat. Afi Inijus rerum exempiis perspectum fuerit, his pluraadhuc,
etenim jegrirudinis curarionera cnm nniversi ceie- ad certiorem hujns rei fidem adneclenda erunt. ;
lliiram Laur
item a plu-
briores Urbis medici omnia medica» artis remedia Constantia Crescentia, iilustris fcraina, cum ad sa- rcfitm colico
mrdi-
ribtis
cis (Irposi- contiilissent, comtnuni t.indem consDio in id conspi- cras redes Lauretanas religionJs causa proHcisci co- do/ore Jion
tam matrem. uiipendien-
rnnt, nullo eam remedio po^^se levari aut convalo- gitaret, aninio ha^sitabat, num Mariain Paganellam
dam promit-
scere. Ad eam ciim vir sanctus vibitationis causa cnbicuUiriara pedissequam ,
quEe eo'usque per se- til.

Rcce«si^set.physieornm con^ilio pereepto, risit: at- mestre colico dolore graviter atfecta fuerat, secum
que ad aigroianiem conversus, ,Kquo, ait, animo duceret. Inter has mentis dubitationes dum versa-
esto, Camilla, vol minc semel falsum physici con- tur, id ttndcm secum anirao statuit. rem viri Dei,
jectiinint: meliom ad te nnntia fero, certo ac cito quo fainiliariti-M' utebatur, consilm ac deliberationi
convale.«ces. Neque id incnssum a viro Dei proia- ciunmittere, atq'ie ab ilhus sententia omiiiuo pen-
tum esiguo enim teinporis spatio elapso. muiier ex
: dere. Quapropter accitum ila allnqnitur; Mihi in
apritudine incidumis evasit. Hiijus Camillie tilius auimo est, rai Felix, sacrani Lanretanam Virginis
ndhiic puer. Silvius nnmine, ciim lapsu quodain sibi Doinuni venerationis cautaadire; ac inente haereo,
pedeni f.T!iviter offendisset, et dinturna chirurgo- ntim Mariam cubiculariam, qiia^ tam sa^pe colico do-
ae fiUum ruin curatione consumptus, nliisque dein superve- haheredebeam
lore atlhctatur, raecuui in coinitatu
hrctlcum ;
nitfutihus morhis depn.>tus, tam essuccus ac macie lii quod sentias; ut aperias, rogo. Pr.T'Sens erat
courectus evasisset. ut vix pelle ossibus luerente Maria cum vir Dei eain fixis oculis attentius in-
;

eum rnedici in uUimain hectica; febris speciem in- tuifus, respondit Non te morbi periculuin moveat,
:

cidisse. at- proinde nulla illi phy^^icEe faoultatis me- tecura eat Maria Dominus enira secum erit. Gon-
:

dicauifnta jirnfiitura jtniicarent ; illo tnmpore vir silio acquiescit Conslaulia. Mariam ducit quai ne- :

snuctuseuin invi-^ens, Ncipiaquam, inquir, morietur dum eo iu itiuere, sed nec unquam deinceps ctdici
puer, sed incohimis vivet neque enira niedici Dei
: doloris molestias tulit. Erat vir Dei Agalhae Ta-
consiiium agnoscunt. Vix iile dixerat, cum statira ninse, ob singiilarem mnlieris pietalem, f.tiniliaris :
Cnnjugi
puer melius se hahere i7>imirtentem
ca»pit, ac brevi terapore in- cui post spiritualium rerum colluquia ahquando
c,i rirl cup-
onsecutus est.
tegrani corpoiis inroIiimitatPiu dixit Agatha. animani tuani ad tenlationem para*
;
tiiilate tri-
8 Marius. e.\ illustri Mattha^orum familia, quin- brevi enim tibi Iribulatio excitanda est, que te ad buliitionem
decim annorum atli-lescens. ad eam medicorum de- virfutis pntius exercitationem, qua^nad ruinam pro- j.r.rdtcit

sperationem asgrotabai, ut jain Oleu SMiicto iniincio, Vdcet. Res haud morara passa, Nam vix paucis inde
ac Deo ejus anima ecclesiastico ritu comniendata , (iiebus elapsis, cum AL'aibfe conjux culapho publi-
ilem duos qua; ail fnnus necessaria erant pararentur : quo tera- cum tahpliiuncm petiisset, is slaiim in vim-ula de-
desperote
pore vir s;inctus ad eum accedens, cum inanu caput trusus magiio in discrimine versabaiur, ne ad tri-
.xffros.
nioribundi conlreclas.set. inde silentio ahscedeus remes daninaretur. Quo tempore Agalh:i. misso ad
socium in ilinere his verhis aflatur Quid, Frater, : Felicem nnntio. viri periculura exponit eumque ,

de Mario a^grolante tt-cum jiidicasJTui sncins, Quid ipsius precibus commendaf. At illain vir Dei ajquo
de mortiio intorrogas, an vivat ? certe is propius a animo esse jubet, felicioremque illi rei exitum praj-
morte quam a vita abesf. At Felix, Linguam rom- nuntiat quem non multo pnst tempore soriita est,
:

prinie: vivet adolescens, et convale>cet : at cave ne rebus a viro cura tabellione compositi.'^.
idcuiquam niauifestura facias. Mirubile dictu ! Ado- iO Ptist haic curn de Livia Fiamberta, Comiti
ifrm non
lescens, qui jain ad morti.s fauces pervenerat. jiost Gambarse nuptui tradenda :igere'tur, novai iiuotidie iiuccssuras
sancti viri discessum. niox oscitare cuepit ; ac lam qucestinnes oriebantur, qu;t; negotiuin in dies diffi- dnlinatas
celeriter viribus convalescere visns est, ut brevi cilius redderent. Quee res cuin Liviae parenles male 11'fptius,

temporis intervallo perfectfe incnlumitali redditus liaV.eret. bi animi sui niulesfias aliquando ciim viro V
fiierit ex quo id facile cuique exploratum esse po-
:
Dei communicaruut. Qtiibusille: Quid, iuqiiit, de
test, in liac adolcscentis curatione non solum heati Livia nnptui tradenda cogitalis ? Melius { mihi cre-
viri vaiiciniuro, sed prioris illius cnntaclus virtutem dite) Livia sibi cnnsuleret, si inte^-sacras Virgines
praeterea attendendam esse. ex qua in adolescentem sibisedem eligeret quocumque enim ad conuubia:

sospitas profecta fuit. Virginiam ilidera Sabelliam, contrahenda severtat, undique illi gravps aerumnie
quse tam graviter a-grolabat, ut. cum illius Eegri- ac molestia? consurgent. Quod vero ad Comitera
tudo prorsus iucurabiiis haberetur, nulla illi am- Garabarce attinet ; brevi, quid de eo sperandura sit.
plius ad curatit-nem remedia adliiberentur ; cum accipietis. Nihil prorsus frustra ab eo dictum. Et-
priinum vir Dei in lecto jacentera invisit, totara illi enira Ccmes paulo pnst in Latio iuterfectus omnein
morbi seriem ac symptomata, quibus eo usque af- cnnnubii ir.iclatiunera praicidtt Liviaque cura post :

fliclata fuerat, aperuit; tum ipsius animum in me- ha?c Francisco de Marchis nupsisset, qimt mala at-
horem spem erigensait: Virginia, ne remedia con- que aniini angustias pet-tulerit. s;epe jpsa. beati
temnas non est insanabilis morbus
: convalesces, ; viri valicinium referens, teslalafuit. His ilhid me-
tametsi haud pprfecte id enim ad potiorem animie
:
morabile accedat qund Veronicae cujusdara filio,
,

tuai salutem ita diviuo consilio fieri expedit. Paruit quinque annorura puero. contigit qui cum e fe- :

illa: imperfectaque, uti a viro Dei prEedictmn fuerat, ncstra delapsus caput pavimento cnllisisset, dum in
incolamilate ad mortera usque potita est. euni chirurgi operam suam conferunt, en vir Dei
vt puerum
Dnmus fures pulsat, Veronii^amque alloqui postulat.
V frnrstra in
CAPUT IT. Cui Veronicce mater, Frustra, ail, Veronicara quse- v.'init (apsum
ris, qua^ ob filii casnm ita exaniinis est, ut aliud }ion moritu-
AUx jjrophclisi €t cordium secreta cognita. jam in mente quam le alloquendi negntium verset.
At Felix, Ignoras, inquit, qur)d huc pr<q)terea ac-
I llud vero in beati hujus viri vaticiniis maxiine per- cesseriin. Inler hasc Veronica. cum Felicis vocem
peudendum est, quod cura iis ita afflueret, ut novus percepisset, ad fores cucurrit ;
puerique illi casuin
narrans,
DECIMA OCTAVA MAJI. ^49
narrans, Deus, opportune compHlit,
inqnit. huc te sterio praetermisso, huc te consolaturus aocessi. D
ini Felix, ut incestae alicjuod solatium feras. Cur vir Atque his diclis cum muiieris animom recreaswt. ^^ *»•<*>"
Dei Ne de puero diiliites, ait, Angelorum siquidem
; ipsead sacnim Altaris ministerium rodiit. bovehu.

curae cnmmissus fuit ne interiret. Interea veru dum 13 At neque rainori admiratione dignum firit,
chirurgi suas in paero artes experiuntur, isseorsim qnod de Dionysio Meliorato Biturgiensi nostra ma-
secedens. pnsitis genibus veheinentius Deurn pro nuscriiJta tradunt qui t-um grave aliquod negotium
:

puero rogare ccepit. Tum ex oralione surgens, ait cum beato viroeummonicalurus seniel ad conven-
Veronicce Nuflus te pro [luero metus sollicitet;
; turo conce.^sisset, antequam ulla de re pn.posita
puer cunvalescet neque iij tanfum, verum et buo : cum eo verba fuceret, vtr Sanctus, perinde ac si
tempore in Cappucinorum numero conscriletur. universa qua; in ipsius animo versaltantur veluf, in
Pono utrmnquein puero vatictnium expletum : nam codice legiyset, totam illi negotii telara expticat,
val'4udini ad juventutis annos per-
retlditus, cnm opportnnaque ad illud ^erendum consilia admini-
venisset. Cappucinorum religioni adjunctu?, in ea strat. Qiia ex re tam obstupuit Diony?ius, ut nullo
Clementis nomen est sortitus. prorsus cum eo sermone habito, Dei mkjestatem
II Sed ne nosfros prjeterire videar, quibus bea- in tam prEecIaro viro laudans, abscesserit. Admira- Cun impuro
amoie luclan-
tiis hi« Dei scrvus aliquandn eventura i^rsedixit tionem porro anget quod Marii»o Otti, nobiit Vero- tem 4n ammo.
Procuralu- unura exemplum referre sufficiaf. Erat Fr. Bona- nensi {iiuemadraodura ex processu cert-ifide consfat)
ram gener.
vcntura a Monteregali SicuHis. UomanEe Provincia^ aliqnaiido configit. Hic per duodeviginti annorum
Oidoiis CHi-
(laiii prasa- Mirii.>(er qnem cum vir Dei ;il*quando in roiiventu
: spatiura inbonesto cujusdara mulieris amore rap-
git. obvlnra hubuisset, nuilo verbdruni ciTuitu u>us. his fus, diaboli laqueis irretitus tenebatur
cura obla- ;

VPi bis affatur Pater mi, si quidpiam in le Religio


:
trante conscientia, Deo^ue iHum ad meliora provo-
niuiteris cnntfilerit, cave ne illud recu^es. His ver- cante, ex his tandem liber evadere cupiebat at :

bis Ministri animns variis cogitationibuo exagitari miser instar non vult, peccati ju-
lugri, qni vult et
g
' ccppit. Cum animo ac
eu:Mi Felicem nihil sibi grave gum excutere voluisset, nec tamen volebat. Hac
verbis praj se ferentem non ignoraret, hand frustra animi procella jactatus, cura seipsura e naufragio
hff?c ab eo dicla esse non dubitabat. At brevi hac eripere non valeret, suppetias sibi undique e\ pio-
molestia librr fuit : nani Ordinis Procnrator crea- rum hominum ac religiosorum precibus quserebat.
tus, quid illa \Tri Dei admonifio prae se ferret, per- Vcrum cum ueque his diabulicam tentationern vin- . .
. ,. , . , . aijnoscU et
speclum habuit. Phira hic hiijus generis exempla ceret, aiequadam, spe orani abjecta, sulus ac tristis
I ,

tictoriam
recensenda esseiit, quee ex beati viri vitfE processu pcr S. Marci viam incedebat. Cum subiatis ocuUs poiticftur.
liquidt) constant quie (amon pofius silentio prfe-
: beatura virum sibi ex adverso occurrentem, atque
terire. qiiam Ugentium aninios eortim multitudine ad se festinantera ^pectat : qui cum propius ad eum
obrupre vului. Sed quoniam Deatus hic Dci serviis accessis.«ef,manibus apprehensiim, fortius illiim.
Dei Spiritnm. non mo lo ad futura prgesigniticanda, perinde ac si a somno ex.citare vetlet, coepit concu-
verum ad intinias quasque animi cogltationes oc-
et tere, ter his verbisexdamans, Da gloriara Deo, Da
cultissiniaque rimandn, a Deo copiosissimum acce- gloriam Deo, Da gloriam Deo. Marinus vero, cum
peral ex his nonnulh attragere, et Dei gloria ac
; Felicera non agnosceret, verburumque illius vim
Beato Iiuic viro honos debitus compellunt. ac mvsferiuni eatenus ignoraret, facto confusus
12 Dux quidam pedidim a Caiitalicio, Angelus erubescebat. At vir Dei post hajc abscedens, Vade,
Amicum de Becc^tnniis noiMine, qui viro Dei tjmiliaris erat, ad inquil, et bomlnus (ecum sit. Vix autem ab eo Fe-
occul'0 (tdio
(Ivponciido
eum aliquamlo visiLationis causa accessit : qupm lix digressus fueraf, cura divinam prutinus Marinus
monel siniul alque Felix nttentiiis conspexit. his illum in seijisu virtutera sensi' ab eo namque tempore :

verbis affatur: Angele. cur a satana te tentari ner- priores illEe cordis angustrre ita dilatari, furpis smo-
mittis? et.quod pejus e^t, eidem Incum priebes ? ris vincula dissolvi. mulier ex animo excidere, ac
odiura qnod in mente gcris abjice. ac pravam animi mentis cogitaliones in meliores mulari ca?perunt,
voluntatem in meliorem commuta. si oppurlunam ut nullis deinceps aut muUeris blanditiis nut minis
Dei opem tibi parare optas. Erniinit Angdus, cura adduci potuerit ut ad commune iterum teclura redi-
ea sibi a viro Dei patefieri audit, quas cccultif^simo ret. Sed illa penitus rejecta, honestioris vitaj genws
;
c<'rdis sinu secreta gestaiiat :namque tenipore
eo instituit : ac tune primum, quid illa viri Dei verba E
quo modo acceptam a quodam viro, quocum occul- pree se ferrent, qnibusea quce in intimo illiuscurdis
tam simultatem gerebat, injuriam ulcisreretur, se- sinu agebantur iiidicabat ; qu>intapque virtutis fue-
cura animo versabat. IIoc pacto cum occuitas illi rint precos, quibusdivinam ilii opem ac misericor-
raentis cogitatioues aperuisset, haud snne levis viro diam exoraverat, non obscure agnovit.
stimulus fuit, ut conceptum (idium deponeiet, pa- 14 Occultum quoque anirai sensuin, quera Gas- Cerlum ne-
cemqne cura adversario iniret. His acredat Paul^ par quyi.im Garsonius mente gereiiat, neqne ulli gare, id quod
/lelilurum ere-
cnjusdam Mediolanensis pia; ninlieris lactnui quie : coniinuiiicaverat, beatus hic c^elesti iumine
iiiiqu.ira
dctmt Felicem,
/HisiX miiiistt
cura, ob viri cujusdHm nobilis adventum qui ab ea pr.i.ditus huc modo aperuit. Arsilia de Fabiis, hujus
rio dimhso,]
mensa excipiendus erat, Martlia? ministerio occu -
Gasparis propinqua, cumrerura qu» vltsenecessaria
pata, praedicationi interesse iion posset, nimio do- sunt egestate laboraret . Felicein adit, ipsiusque
lore angebatur : atque hanc sermonis jactnram iii- apud Gasparem ufficia reqnirit, qno sua ab inopia
rais gravitcr ferens, in laciynias erumpebat, cum id sublevetur. Accedif vir Dei ad Gaspnris domuni,
^iro Dei, ad Missani rainistranti. diviuilus revela- snara mulieri operam pr;Estituriis at iilum absen- ;

tum fuit. Quo altero ad ministerium accito, ad


Pau- tem auiiiens, uxuri tempus indicat. quo Gaspare ad
la? domura, non lunge a Cappucinorum conventu conventum accedente is ejus eoliorjuio friii possit.
distantem festinat earaque lacrvnianfem otren-
. ; Diira (Jaspai i uxor qu:e a Felice acceperat renun-
dens, Quid, inqnit, o paupercuta, te tnntnpere cru- tiat, iile niox rei cansam. ad quam enm vir Dei
ciat, atque ad lacrymas coinpellit? slulto plane do- accerseret, animo versans; nuUamque aliam fore
lore consuraeris : nam sacris concionibus interesse, arbitralus, quam quod is suam pro Arsilia operara

cum per uiiura hcct, pia prufecto res est : at neces- interponere vellet, vir Dei interpellationi ditlicilera
domus recelata
sariis ministeriis patienter incunibere, ctim se pra-bere cogitat. Hac anirai cogitatione cum ad ejiis

co^itatione
ud sriipuhiin res ita pustulat, Deo magis grafum. Ego quidem virura Dei stato tempure accessis:-et, tib eo ciijus inducit qxio
(olleudiiiH
Sjcerdoli Saeia facienfi ministrabam : sed cum te rei causa ipsuni accerseret, quidve ab ipso optaret, volebal.
odiotat.
plus «quo dulore aflectum viderein, Alfaris inini- percuiictatur. Cui Feiix Cogilaveram quidem, ait,
:

MaJiT. IV 32 abs
2bO MIRACULA B. FELICIS CAPPUCINI.

abs tequidpiam,quodtibi aliisque profutururaesset, cum simul cum eo febrira expuisset, postridie inco-
EX ANNAt. eftiagitare : at quandoquidem id tam tibi molestum lunus e lecto surrexit.
BOTEBII.
est, ut plane meis interpeliationilius
difliciieni te 17 Post iia-c Ariani Marcbionissa, cum gravis-

reddere ci-gitaveris, ab eo jara aninuim avor.andum, sime colicis doloribus cruciaretur. Feiicera accersit,
nec quidquam abs te railii postulandum censeo. At a quu Crucis signo obsignari po^lulat. Cui ille,
Gaspar, Ediss^ere, nequeinquit, quid postules : Quid, inquit, a rae Crucis signura petis, perinde ac
enim, tametsi iilud milii apud me nioiestum sit, si virlus aiiqua in me flueret, quse tibi mederi
vacua postulatio tua erit. Cui rursum Felix Quid : queat? Erras profecto : nulia euim, neque minima
postulalionem mea:n quEeris? Ignoras quod hcBC in rae fulget sanctitatis scintilla : homo peccator
recte posluiantibus iex sancila sit, ut quae raolesta sura , divinis Verunitamen si
judiciis obstriclus.

sunt numquam ab amicis petant? Qui enim invitus tuam in sacrosanctum Crucis signum spem ac fidera
adbeneticium traliitur, non beneficium prsestat aut contuleris, illud tibi ad saiutem proderit. Cumque
amicitiani tovet, sed pntius amicum perditetami- his eara verbis ad Crucis venerationein excitasset,
citiam jugulat : neque reputat Deus qu;e invito ,
signum Crucis adbibuit statinique eam a cruciatu :

sed qua; ullro lilenlique animo geruntur. Ne igitur iiberavit. Hoc eodem doiore cura Fr. Clemens Pi-

a me quid poslulera qua^ras, cum nou nisi invitus cenus, ex nostris Sacerdos, tam atrociter tQj'quere-
postulatis acquiescere debeas. Hic cuni Gaspar ani- tur, ut velut iusanus sese per lectum volutaret ter ;

mi sui cogitationem virum Dei non latuisse cogno- ab eo signo Crucis consignatus. pristiuiE valetudini
sceret, re comniotus, atque anirao mutatus, do- redditus fuit.

mum Arsiliamque, a qua ^ancfi viri postu-


rediit ;
18 At raeraorabilis cujuAdara Martii Severoli cu- htalem
lationem didicit, prudens jara ac voiens suis opibus ratio fuit, a beato viro divina virtute peracta iiic niorl/um. :

juvit. enira letali raorbo oppressus, cura physicurum ju-


dicio vix tertiara horara vita comite C'ms)ieclurus
esset, illum tota donuis familiavelut mortuum luge-
; CAPUT 111. bat : quo tempore vir Dei, non ab^que divinse
raentis consdio, ante Martii iloraus fores apparet.

Miracula in curandis morbisaFcUce patrata. Quem simnl atque Justinianiis, Martii raoribuudi
germanus frater, conspexit, prutinus ad eum ; Heu !

/\.t quandoquidem raihi de beati viri miraculis Feiix, iuquit, Martius nos cum iuce deserit :jam
Signo Crvcis imposterum agendum est, liic necessario pra^mo- animara agit. Cui vir Dei festivus Quid de Martio ;

saniil,
nendura duxi, me non omnia quaj vel ex ipsius comminisceris? falleris. Martins bene valet. Hsec
Deatificationis Prccessu. vei ex autiienticis raanu- cum dixisset. conscensis gradibus ad Martium rao-
scriptis constant, enarranda suscipere. Cura enim ribundum accedit, eoiue Crucis signacuio ubsignato gradlendi im-
ea tara mullasint, ut integrum voiumen soia confi- protinus abscessit. Vix autera inde digressus fuerat, jiutentlam.
cere vaiei'ent ;
quamplurimii consulto prajtermii-sis, cum Martiu^i, velut e sorano evigilans in lucera,
graviora tantum prosequi opportunum censui : exor- respirat, atque, a morbo liber Iidc ipsn tempore
diendura autem ab iis qu33 sacrosancto Crucis signo incolumitatem assequitur. Huic et aliud accedat.
mediante patravit. Anna Borrom^a, qua3 magni Portia Puiicella coxeudicis nicrlto tamdiu ac dire
aolorem ca- Magisiri equitum Columnensis quondam mater fuit, ut veiut impotens in iecto jaceret,
aflilictata fuerat,
jiitis.
tam acerbo capitis dolore aliquando cruciabatur, ut neque nisi aiicujus ope e lecto dimoveri posset.
cum jani nuilo roedicorum rcmedio ievari posset, Univeisa in eam physici raedicinre artis medica-
vinim Dei, cujus sanctitatera venerabatur, ad se ac- nienta experti fuerant : quse cura nihil aegne pro-
cersitura rogaverit, ut frontem sibi Crucih Mgnaculo fuissent. morbum in-^analjilem judicaverant. Haec
muniret. Signum Felix adliibuit quo ab ea mox
; beati hujus viri aiiquando pra^sentiam nacta, suas
omnis capUis dolor aufugit. Hoc quoque modo iiii corpurls afliictiones ac duiores aperit. Cui ille,

febrlm, Octavia Paravicina, quo) Cardinalis oliui Paravicini Cur animo concidis ? inquit Dei tautum clemealiara :

soror fuit, tilium, Marcum-Antouium noraine,gravi ac Deipar^ Virginis tibi patrocinium precibus im-
febre aegrotantem lugebat; cum eo aliqnando Felix piora, qiKirum upe ab his curari potes. ^gra vero,
Z advenlans, sumrais ipsius precibus cedere cogitur, cum ab eo Crucis sigho rauniri imppiisius flagilaret,
quibus febricitantem tilium Crucis ab eo signu si- annuit ille : eaiuque Crucis signo confortatam, post
gnari postuiat. Felix igitur cum positis genibus ali- spirituale colioquiura relinquit. Post beati viri di-
quamdiu orassel, dein surgens, Nihil, inquit, me- scessum, cum aegra omni se dolore levatara cerne-
tuas, Octavia : cito Marcus-Antonius convalescet; ret. num a morbo libera esset periculum factura, e
aegratantemque signo Cnicis petens, febiis iliico strato surgens, pedes in terrara diraittit : moxque
ardorem compescit, ac brevi temporis spatio penitus tam valido gressu, qua; prlus impotens erat, ca-pit
fugat. incedere. qua*i eo uurnquam morbo laborasset.
IC Hoc ipso Crucis signo.tametsi praeter morem Quod cura divina virtuti , quae per Crucis signuin
apposito, cnjusdam CieciliEe Saula; matrem, gravi illi impensum operata fuerat, raerito
a Dei servo
jtteiirilim,
morbo laborantem, in pvistinam sanitatem adduxit. adscripsi«set Deo cum iacrymis gratias agens, to-
;

Hu;c etenim cum pleuritide aflecta magno iu vitae tam dunius fainiliara ad laudaudum Deum suo exem-
discrimine versaretur, forle accidit ut eo vir Dei plo provocat.
accederet : qui Cieciliara, ob carae parentis pericu- iy Neque absimile fuit Claudii Bertrandi exem-
lum ingemiscentem. totaraque domus familiam tri- pium qui cum septem annorum puer esset. utrius-
:

ttbinrui»
stem circunispectans, cunctorum misertus; Cacilia, que tibiEe dolore tam acerbo torquebatur. ut dies
cruciatus,
inquit, ne tieveris simul ad niatrem tuam perga- : noctesque iuter ejulatus transigeret. Jam semestre
mus. Quo curo pervenisset, verbis iilam juciindis interhos tiliiarum dolores puer con^umpserat, neque
saiutans. aitQuid tibi est. o Sanctula? Curliraes?
; ulia medicoruin pliarmaca ei quidquara prodesse
Num Crucis vis signacuio comrauniri? Cui a-gro- poterant quaraobrera pia niater. spern omnem sa-
;

tams ; Id a te, inqiiit, suramis votis elHagito. Atille: fiiii sibi ei'eptam cernens,
iutis carissimi ad virurn
Jam ergo in Doniino cunfide. Curaque caput ver^us Dei cunrugit quem opporlune domum vocatum
;

ipgram incliuasset. in ipsius fronte Crucis signum multis cum lacr^mis orat, ut ianguenti nato a Deo
lingua eflurmat moxque parva interjecta temporis
: salutera exoret. Hic flebat pia parens, iilic puer do-

niora, agrota copiosum ex ore sanguinem expuens. iore cunfectus gemitus edebat : istorum vir Dei
commiseratione
:

DECIMA OCTAVA MAJI. S51


commiseratione motus, ubi utriimque verbis est cem, cujus jara virtutemexperta fuerat.sibi in opera D
consolafus, puori tibias nuflari jnbet : tum sacro ailvnrat. A qno cum ab eo morbn curari postularet, ^* *"'<*«•
Crucis sipnn improRso, mirabile dictu confe-
^*'"'-
illis ! reluctahatiir vir Dei, hac se virtute destitutum prae-
stim mitescit(lolor, ac post breve temporis inter- dicans. magis autem eam ut ad Dei opem confuge-
vallum perfecta puer tibiarum incolumitate frui- ret verbis hortabatur. At cum ea preces ac lacry-
tur. mas multiplicaret, his tandem cedens vir Dei. ge-
20 At vero quod Fluvio Fusno accidit admira- mino tantum digito collo ipsius apprehenso, Deus,
tione plane dignum est. Hic totidem annorum puer, inquit, te sua virtute incolumem reddat. Vix haec
ceecUatfm
unius ptteri, ob copiosnm pituitFC oursum, et nervorum opMco- ille protulprat, cum iatens in gutture abscessus re-
rum laesionem eo deveneraf, ut uttiusque oculi lu- pente aperiri ac suppurare coepit. ex quo brevi
mine careref. Omnia ad pueri curatiunem frustra morbus abscessit. Post ha;c Julius Jacomellus. cum
tentata remedia jam is integrum annum hac in
: malign» febris ardore, tura laferum dulore. qui
CBEcitate transegerat, neque ulla illi, quod pejus totam cordis regiunera occupabat, in id vit?e discri-
erat, recuperandm lucis spes omnino efTulgere vide- men inciderat, ut ipsius salufis prorsus medici
batnr quo tempore puer iteratis vocibus exclamare
: spem abjecissent. Hunc cum
hoc tempore vir Dei
coppit, Fr. Felix Cappucinus me curaturus est, ipse inviseret, ab eoque suse segritudinis causam percun-
mihi lucera restituet. Ciimque in Iias s^epe vocife- ctaretur; latus is illi l;F-vum ostendens, inde a^gri-
rando voces erumperet; mirabafur pater, qui, liret tudinem suam cum vir Dei
proficisci affirmat. Qiiud
Felicem fama in Urbe nofum agnoscerer, faniilia- manu contigissef, pn.Iinus aeger tn suavem quem-
rem tamen non habeb.it. Attamen freqiienti illa filii dam soporem resolvitur, ox quo paulo posttempore
voce permotus Matttia^um Lnpostensera Felic's
, evigilans, ac febri ac laferis dolore liber, Deo et
socium. ut Felicem semel ad puerum ducit, obnixe suo liberatori grates agit.
ropat. Matthaeus vero, cum Felicis animum, ab ul- 21 At aflmirabili plane modo Petrum Stratali- E
dolorem
tronea infirmorum curatione penitus alienum, intel- num, eresipelatis morbo in tibiis laborantem, curat crurunt,
ligeret ; pueri quidera caecitatem subticens. ipsius Is namque cum crurum ardore, cui turaor accesse-
dumtaxat pr<esentiam ab honesto viro desiderari rat, ita exagilaretur. ut illum fere ad mentis insa-
renuntiat. Temporis itaque vir Dei opportunitatem niam adigeret; ad mulierculara confugit. Quae cum
nactus, ad pueri domum se confert. Fiilvii autera super>titi<)sa qua*dam ac venetica tibiis remediaadhi-
pater, cum -primum viri Dei adventuni persensit, bulsset, tantus iili percrebuit dolor, ut velut amens
illi cum puero, quera manu ducebaf, ad doraus fores clamores in c^lura efferret ,
quo tempore vir Dei
accurrit atqiie ubi primum ei saiufem irapertitus
: Felix eo appiilit. Qui cum ad Eegrotum accessisset,
est, puernm his verbis comppllat. En, Fulvi, Feli- saiutationis ac consolafionis loco utramque illius
cem. quem fantopere expetis, j:im adest quidnam ab ; tibiam manu apprehendens, eas invicem concutere
60 pnstulas? Puer autem plurimumobillius pr^esen- et maximo cegri dolore cospit cnllidere. Interea segro
tiara gavisus, Felix, inquit, tu raeo malo mederi prse dolore exclamante, et ipse claraare cocpit, o

debes, id enim facile potes. Obstupuit hac rei no- Sancte Francisce! Sancte Franciscel .\b hac porro
vitate vir sanctus quare ad puernm conversus,
: crurum collisione cum post breve tempori'.: spatiura
Quid tibi male fili cui ego mederi
est, inquit. , vir sancfus tandem cessassef, Petrus simul ad omni
queam? Cui puer, csecus siim, ait, luce careo tu : cruruni dolore et eresipelatis morlo liber fuit ea :

oculcrum raihi lumen restitue. tu \Uum redde. ver'0 libiarum collisio baud sane absque Dei consi-

Substitit in seipso paulisper Felix. puerumita con- lio, beafo vero divinitus significato, a-gro inusta fuit.

stanter haec dicta ])roferentem audiens tum ad : Cum enim antea ad daeraonis remedia confugisset,
eum. Nescis. fili, quod ego peccator sum atque , Equum sane eraf ut scelus prius ea poena e.xpiaret,
omnium fiagitiosissimus? quornodoego teaeajcitate qua Dei misericordiani promereretur.
curare valeo. At quo magis vir Dei ab ipsiuscura- 2:2 Ad hsec cum Vii-ginia Viperesia, quis multis

tione refugere videbatur, eo altius puer vocera at- nosfros benefactis prosequebatur, ti'istior aliquando ,„„„„«
tollens exclamabat Felix, ut mihi signo Crucis
, teneri filii sui infinnitatem lugeret; Viro Dei, ab ea copKli.
ociilns obsigna \\t videam. Admirabatur vir Dei moestitiae causara sciscitanti , respondit ; Octavius F
pueri in curatione postulanda constantiam quare : meus (hic parvulus illius filius eraf) in crrlura mi-
slgno Crucis
tollit. ad eiira rursiis. Credis, fili, qund sacrosanctum grare parat : tam enirn periculoso capilis morbo la-
Crucis signum te a c?ecitate lilierare queaf ? Cui borat. ut facie et foto capife in fumorem converso,
puer, Credo. Pater cnmque STpius id eonstan-
: non puer sed monstnim esse videatur : et qnod pe -

tissime repeteret ; vir Dei, ubi omnes jussit genu riculum auget, os ita eo morho illi occlusuni fuit, ut
orationem Dominicim cum Angelica
fleclere. ac ter jam diem ahsque cibo pr>-eterierit, quo fit ut de ipsius

salufatione Deo pro pueri snlnte nflerTe manu ; vila medici prorsus desperaverint. Cui beatus vlr :
pueri oculns contingit, et signo Crucis consignat, At medici garriunf, inquit haud ifa erit. Ufinara .

haud esset, ait Virginia, neque nato qui mihi


dicens; Fili, ne dubifes, juxta fidem tuara conva- ita ,

lesces. Vix signum Crucis Felix absolverat. cura unicus est, tam cito orbarer Quid plura? inquit I

puer exclaraarecoepit Miracnlura, Pater, en video, ; ille ad pueruni pergaraus. Vix autem is puerum
:

en clare omnia cefno. In cujus rei testimoniura, conspicit eum ad Virginiam Nequaquara, inquit,
. ,

mox absque ductore domus gradus conscendit. morietur puer : quin etiam cito convalescet. Curaque
manus suas aqua lustrali intinxisset, vix iis pueri
Porro donius familia, rairaculo obstupeficta illud ,

feciera. os, caputque contrectat, cura eoJera


temporis
per vicum disserainare parabat; cura vir Dei eam
raoraento, mirum dictu! abscedit tumor, os panditur,
acriter olijurgans, sfatim domus fores egressus, eas
exterius pessulo claudit. ne faclura in vulgus pro- puerque cibum postulans pristina; mox sanitati ro-

mulgaretur, ex quo sanctimouise existimationem, a stituitur.


23 Joannes Antonius Capisuccus, S. K. E. Car-
Oraiionc
qua plurimum abhorrebat. sibi apud homines con- cvrfif fe-
dinalis, per quadraginta Jierura
tempus numquam
ciliaret.
intermitfente febri laborans, .ad vitiB occasum pro-
20 Neque pauciora snlo maniium conlactu, nullo
Crucis signo adhibito Divina virtufe praestitit. perabat : illi Felix sua oratione vitam incolumita-
CotUactu ,

manuum temque restituit. In ciijus rei tesfimonium Cardina-


Clelia Farnesia. quse viro Dei devotissinia erat.gnt-
sanat absces- gravius uHquando vexata, cuni niedi- lis ip>e nocfe quadara, e
morbo, quasi e gravi somno
turis raorbo
ittm in gut-
corura reinediis deterius in dies se haberet, Feli- evigilans, cuui sibi viia Dei oralioue salutem reddi-
tttre
tiUU
: :

29S MiRACULA- B. FELICIS CAPPUCINI.

X tain fuisse cognosceref; ^tatitn Felicetn ad se vocari raenda. Malura vix ille naribus admovit, cum re-
EX AnNAL, jubet : quem tot ara|Jexibus ac gratissimis verbis pente febris, qua eatenus afflicfatus fiierat, evaue-
BOVEnil. ac brevi tempore instauratis viribus, perfecte
pr«sentem exd|Ht, ut ab eo saluteni iiiuin consecu- scit :

tHin fiiisse facile cnncti intelligerent. Nec niinorem convalescit. Porro redeuutes medici, cura aegrura

Beati bujus miraculis fidem couciliatConstantia


viri vel cnm morte colluctantem , vel jam vita cessisee

Cotta : quse cum oli iusuperabilem morbi vim certura credereut; a febri atque ab omni vitffi periculo libe-

bre-»a sibivit* occasum ex.spectaret, Felicem, quem rum spectantes, prasstigias s-ibi cernere videbantur,
desperatis morbis meileri non ignorabat, adsui pr«- donec beati viri facto percepto divinse virtutis opus
sidinm vocat; beatique viri preces , velut auxiliares suspexere.
copias quibus aJver.su.^ raortem diraicaret, sibi exo- 25 Paubis -/Emilius Zephirus, jam meilioorum nliiim appcn-
rat. Funtlit ille no(;tu pro segra suos atl Deum roga- o[>e destitutus, animam agebai; cum Hortensia uxor so ad collum
Iftalem tus ; quo tempore vis ita morbi defervet , ut cum beatum virum advocat. Advolat ille , aegroque con- JesH nomine
morbum. jam speclo, quid times, Hortensia eeger facile inco-
mane illucescente ad eam vir l)ei rediisset, ? ait,

aggra orane mortis perirulum evasisset ; ac tam lumitalem assoquetur. Cui il!a : Si raorluo, inquit,

brevi temporis spatio perfecte convaUierit, ut divinaa ulla convalescendi spes est, hfec sane PauI.>-/EralIio
in ea virtutis operationem universi suspicerent. Huic reliqna esse potest. At Felix, Id oculis conspicies,

Septimia, ex Bentornatorum familia. accedat : cuius inquit. Cumque oinnibus qui aderant genuflexis
cum ita desperuta sabis esset, ut Jain fere extrenio quinquies orntionem Dominicam totidemque saluta-
cum morte przelio conflictaretur; Felicis, quem An- tiones Angelicas Deo persolveiidas pro|)Osuisset ; is

gela Antidei ejiis propinqua eo perduxerat, impen- sacrosanclum J°su nomen in chart.ula impressura
sius se orationibus commendat. Eam vir Dei cum Begri cnllo appendit : tuin coUyram ex inantica j^ro-
attentius conteraplatus fuisset; Septiraia. inquit. in ferens, eaa^grum vescijubet. Qui illius dicto obe-
Domino confide, nec te morbi vis dejiciat : jam pro diens, cuin avidam cnllyram, ut melius poterut,
Q te Dominum oraturus abeo : hisque dirtis abscessit. dentibus rodere ccepisset ; natur<e virilms paulatim
Nocte vero, beato viro pro eegra Dominum orante, accedentibus, morbus abscessit; ita iit medici paulo
tunc primum mamresta illa convalescentiie signa post redfuntes, cum longe iliversura in a-gro corpo-
edit; adeoque mitesrit morbus, ut cum postridie ad risstatum deprehendissent, tam instantaneara rau-
eam vir Dei acceden s, ab ea qucmodo se babere tationem, non a natura, sed a natur;e auctore pro-
sciscitatus' esset Melius, inqiiit, mi Felix, mebus
; fectam es.se testarentur. Eodera modo _et D. Ger-
profecto hac etenira nocte, oris vomitu cessante,
:^ manicura Carthusianuni, febri et angina graviter
mibi in vifam respirasse videor. Cui Felix:. Septimia. laborantera, quinquies cum socio oratioue Dorainica
inquit, aequo animo esto. cJto perfecte convalesces. et salutatifine Angelica recitatis, ejusque gutture
Tura, ubi genu fiexo paulisper oravit parvulam ,
Crucis signo consignato, incnlumitati restituit. An-
Crucem. quara ip^e sua nianu compegerat, collo ejus dreas itidera de Grandis, S. D. N. Papre utriusque
appendit. Qua, perinde ac si extremam coepto oper signatura; Heferend.irio, qui nb acutissimura capitis sanal dohrem
manum imposuisset, tam celeriter perfectam iegrie dolorem in lecto jacebat, cum manura capiti impo- capitis etc.

sanit.item contuiit, ut morbo numquam affeutam suisset; evangeUcis illis verbis prolatis. Super a-gros
fuisse crederetur. manus impnnent et bene habebnnt;
illico dnlorem

24 Hoc f»^re uiodo Claricem Aragoniam praagnan- quo nec amplius diinceps laboravit. Ermi-
ab.stulit,

puxum tera graveque ob sanguinis fluxum abortus ac


,
niam a Purta graviter Eegrotantein cum beatus vir
sanguinis mortis periculum subeuntem, oratione ac chicoreae ad spiritualem quamdain cantiunculam, quam ad Dei
mauipulo quo vesceretur ad eam misso, a sanguinis laudein composuerat, secum decantandam coinpulis-
profluvio liberat, foetumque iuculuraein servat. Ab set; eodem temporis momento a morbo liberat. Con-
hoc ipso sanguinis fluxu Olvmpiam Ursinam prse- stantiae quoque Crescentiae, feminae gravissima ,

gnantcm, maximaque ciborum iiiappi^tentiaexteuua- tfcgritudine affectfp, cuin vini paululum ex lagena
tam, divina virlute curat, dum illi sua raanu suillara propinasset. mox incolumitatera reddidit.
carnem edendam prajbet. Ea nauique vlx gustata 2G Divinis :egr''tornm curalionibus, quge a
iiisce
Infanfem
cessat sanguinis fluxus. ac tanta segriB fimes exo- beato viro patrabautur raortui cujusdam pueri ex- ab tncniita
.

C riiur, ut eam abslinentia cohibere oporleret, atque suscitatioiiein, inultis et clarissiinis argumentis pro- mulre op-
pressun^,
eodem terapore incolumitati restituitur. Verum sa- batara. libet adjungere : de qua ita in Proce.ssu ha-
F
lus. SantesioMarnzzino calzolario a bealo viro red- betiir. Ibat .aliqnando virDei cura Matthaeo Lapo-
dita, non solum doinesticis, sed etiam physii^is suin- slensi Socio, quotidianain stipem per Urbem quari-
ma admiratiune digna vlsa fuit. Hic eniin cum diu tans. Cumque ad viam qnrc Serra-Capitis nuncupatur
qua die SS. Abundii et
febri coiitiiuia laburas.^et, pervenissent, inde de ranre alter ab altero digressus.
Abundantii Reliquia;. ex ecclesiaSS. Cosmaj et Da- quisque viam .suam ad mendicandum captat. Porro
miani in femplum Jesii nomini dicatum translatse Kelici accidit, ut per viam pergens, ingeiites e domo
fuerunt, ut soleniie iliius-translationis spectacuUim quadain clainores ac pluralus erlitns perciperet :

intueretur ecubili surgens, ad fenestrara se contu- quapropter eo acoedens, quid infaustum il)i acciderit
viali cydonii
olfactu mnri-
lit. Quam ob rem febri ingrave^cente, in illud vitEB percnnctatur. Cni niulier d<ilnre absorpta; Hei inihi!
discriraen incidit, ut de prorsus actum esse me-
hitiftinn : illo omuium mulierum in-
Felix, inquit. v^e inisertK ac
dici judicarent. Interea beatus hic vir, Santesii pa- felicissiraae : enim iufantulus meus, incaute
periit
trem in via sibi obvium habens , de Santesio qui liac nocte a me in lecto oppressns; et. qund dolorem
,

se habeat, inquirit. Cui iUe Ita male, mi FeJix, auget, certain mibi a viro necem exspecto
;
qui cum :

ut omnis nobis de ipsius salute spes sublata sit. id alias quoque me^e imprudentiae culpa accidisse
Hocciue? ait Felix, jara mihi eum videre liceat. noverit, haiid semel mihi interitum rainatus est, si
Cumqueunacum patre ad a^grotum se contuHsset, in id nindo forle crimen impingerem, Quid plura?
festiva illuio salutatione compellaus, ait. Santesi, jam nuUa railii a criideli viro viiee spps exspectanda
quomodo te babes? Cui aeger, Rene, inqiiit, quia ex est.His mulieris afflictissimx verbis ac lanryrais
hujus vitae aeruranis emergere festino. At vir Dei : permotus be;itiis vir; Ubinain. inqiiit, est pueruKis?
Tua te, ait, sententia fallit : in his naraque tibi Quem cum super raensa jacentem atque exanguem
adhuvr diuiius versandum. Maloque Cydonio, quem raater ostenderet, Non est, inquit mortnus pneru- .

manticadepromit, oblato; Accipe, inquit. Cydonium, lus, seddormit infantisque utraque manu nppre-
:

atque illius te odore recrea. divinEeque pietati cora- hensa. perinde ac si vivus esset, ei abblandiri coepit.
Cui
:;

DECIMA OCTAVA MAJI. 253


Cui eum levem tandem colaphum inoussisset, infans vinamin viri Dei facto virtutom simul cum conjuge D
qui niortuus eratprotinus oculos aperuit, ac velutl venerata es^^et, exeo
nimlam liumange iiidu-
(iidiL-it
^'^''

beato viro colludens fesfivus ridere coepit. Ts vero eo stri» solieitudinem a Deo sEP]»e deludi, iit majorem
mox matri reddito actutum aufugit, ac ne miraculum in Dei ope ac providentia quisque spem sibi cunfe-
apud alios pervulgaretur domus foresocchis^it. Id la- rendam .sciat,
men cum mulier quJimpIiirimis retiilisspt, inde in 28 In Ftomano conventu ad hanc usque diem
Urbe fama ubiquo dis&emina'a fuit cui et
iliiiis : servatum fuit, ut cucurbitfe pro lagenis in>erviant.
ciicurbitam
ipsemet Felix testimunium tulit, qui iilud aliquando Accidit autem aliquando, ut dum vir Dei cucurhi- (ta<:ta »71
Matthao Socio. sul) secreti sigillo ac divini Judicii tam vino plenam ex humero depunit, ea iu solum redinftjrne
obtestatione, aperuit. delapsa, duas in parles divisa .ic perfracta fuerit ex :

qua cum vinura undique elHueret. is statim arabas


CAPUT IV. cucurbitae partes ulraque iuanu comprimens, perin-
de acsi eas copulare vellet. ita integram cucurhitam
Miracula aWs in rebus a Felice facfa : pa- prsstitit. ut ne ullnm quidem confraclionts signum
nes, vinum, oleum mulliplicata, in ea Ceterum quara ;ipud Deura
relirtum fuerit. aijua qua pe
pretiosa ac qu p apud iiomines
honorjhilia sint .
dti. Frairum
Bomhijccs, i^\\^QT&%i clenique nt alia quiedam miracula historia ignobilia videntur, haud aspernando vir Dei signo '"'* «''""'•

de/eclu sic- complectar, quae is ad multorum dumtaxat solatium declarare voluit. Octavio namqne Uoucioni qui
carum fYon' ,

ac divin^ Majestatis gluriam declariiudam, v.3riis copiosuni pecus alebat, cum sexcenta; circiter oves
dlum mori •
turos, exigentibus ciiusis, praiter naturae ordinem pra^sti- hrevi teraporis spatio raorljo interiissent ; Dornihea
tit. Inter ha,*c imprimis memorabile illud de bomby- uxor, qu.u idpropterea graviiis ferebat, quod totum
cibus legitiir, qui a Magdalenu quadam Famicia ad gregein eodem morbo perimendiira extimesreret,
sericnm conficiendiim alebantur. Haec cum crebris mosstitiam allquando viiltuprae se fereijat.Quam vlr
irabnhus eccelo cadentibusbombycum suorum necem Dei tristf^m cnnspiciens, causam percunctatur. Qua I'-
maxime quod percepta, Quid. inquit, de divimu mentis consilio ^"Vismortatt-
1
exlimescere*', ob id
fromies parare non posset, moesta aliqiiando prae
iis
albae mori siccas
L- ^
trustra tristaris
1
?
rv
Dominus
• 1 1-^ r,
dedit, Dominu:; abstulit;
, .. '"'em sixfit

doraus sua; furibus sedebat. Quara cum vir Dei sti- sicut Domiuo placuitita factura esl. Veriim, si^eli-
pem eraendicans tristem cerneret, ab ea moestitiBe quum gregera a morbo liberura optas,
ad Cappuci-
causam sciscitatur. Qua audita, Quid, inquit, de nos mitte, ut aquam qua nostrorum advenarum pe-
borabycibus solicita es? timorem abjice. Tum ab des loti fuere ad te perferant, eaque totnin gregera
ea confestim discedens, paulo post albie raori fronde asperge inde enira fiet ut aspersum peciis eum
:

ontistus revertitur nullaque interJHcta mora, ad


:
deinceps morbura non contrahaf, et quud mnrbosum
bombycum qui etiainniim humi reptabant locura as- esta raorbo curetur. Res haud surda; dicta confe- :

cendens , universa illa albse rr.ori folia, (jua' imbre stim namqne mulier aquam a Fralribus impetrat,
prorsus madida erant, siiper eos effundens, B. P. N. grex aspergitur. ac juxta sancti viri dictura incolu-
Francisci interea iiomen invocat. Id vero duiu Mag- mis servatur.
daletia fouspicit , altius exclamat
Quid agis? o , 29 QTo tempnre magna frugmn inopia Trbem Famistempo-
Felix, (juid agjs? bombyces
Etenim cura
" arcam
iiiteriinis. inva.s^rut, Felix ad mulieris cujujdain pauperculie
iiicuam fa-
niadidui IIIk frondes bumbycum alv»;inn disiumpant domum accedens. ab ea farinae paululura deposcit. 'inn rrplcl
eosque periraant, c-ertuin illa bomhycimi hujusmodi QuEesubridens Farinara arae petis, o Felix, cui
ait,
madenttbus frondium conspersioue interitum exspectaliat. At vir jara diu etfarina etpanis in arca d.ufecerunt? At vir
inspargens
Dei, iiihili mulieris clamores faciens, ubi universas Dei, Ilaud ita. inquit. sed quKre in arca, et furinara
FeHx,
super saglnarius linmbyces frondes sparsit, inde proculdubio inventes. Cui rursum mulier Ne nr- :

ocyus abscessit. Rem Magdalena ita gr.iviter luht, geas, arauearum eniin telas, non farinam in
quxso :

ut cura marito domura revertenti Folicis factum re- arca reperiam. At ille Milii saltein in huc morem :

nuntiasset, is quo bomhyces j;iceb;uit,


cubiculi, in gere. Pergit raulier cumque ad arcara farinariam
:

ea nocte fores occludi juberet; ne eorum. quod mor- pervenisset, eara farin:ira ad suramumusque tara re-
tuos sibi persuaserat,fcetor per lotam doraiim se dif- fertam conspicit, ut operculiim respueret. Ex hac
funderot. At res longe divprsum, quam sibi uterque porro farina cuni rauMer illa collyras conficeret. eas
persuaserat. exitum sortitaest. Illucesceute namque plerisqiie aegroiantibus ad in:oIunii(atem profuisse
die, cum Magdalena e leoto siirgens pedes crepidis multis deinde exemplis prnbatum fuit. Atque hoc
inferre vellet,eas borabyciis cocconilms undique con- ipso tempore alteri paupercubK panem iu domo divi-
vestitas cernens. undeuam processissent miraba- ii na virtute multiplicasse, illius viiae processus asse-
non solum Cum
tur. quam plurimos hujusmodi
aperta fenestra, verat. PaulaPosterla, feminacrgaviriim Dei dev"tis-
salvos prx-
cubiculi parietibu^ adjacentes videt. Quam ob rem tJins inaHC
stai. sima, viro Dei viuum pnscentesratim lagenara impieri
dolium lino :
ad bombycum cubiculiim advolaus, rem oinnibus se- jubet. Ignorabat illa dolium unde viaura haurieba-
culis admirandam intuetur. Burahyces enim, qui tur penilns exinanitum esse. id enim tantura ancil-
necdum edere desierant, nec ramulos roiiscouderant, ],« noverant. qu;t totum viuum dolio altius erecto
neque raultorum dierura spatio ad raembranacens bauserant. Quare. cura lentius ilhead jnssa f;icienda
illiis suos folliculos eftiugendos , e quihiis serirum progredercntur, gravinri imperio eas ad vinura hau-
evolvitiir, suapte natura idonei erant; quique ob liu- riendura compellit. Perguut illie, non ut vinura hau-
mentes frondes quadara naturae necessitate .ad inte- riant, sed ut jussis obteraperent : doliumque explo-
sed una no-
ctcad seri- ritum rapiebantur, qui deinum raortui et fcetentes rantes, ita viuo prieter spem plenuni otiendunt. ut
cum (cjeen- credebantur, unius tantuin noctis spatio ita pra^ter idlonge ab epi.stomioviimm eftunderet.Sfupent illa',
dum perdu- uaturam adolevisse conspicit, ut bombycii facti jara sileut, lageuara i;nplent, ac heato viro reddunt :

cit.
bombycea staniina orsi esseut. folliculos nonstruxis- qui cum inde abscessisset. rem protinus pr;e admi-
sent; fet cum ad bombycinuin opus texendum ramos ratione exclamantes hera; aperiunt. Qns miracuio idijne facit ad
btrnnluni
sibi ininistratosnon haherent, pai-ietes. abacum, obstupefacta cum liis in cellam vinariara dpscendit,
sufticere
scriuia, tabulalumque couscendissent: omne-^que ii- dolium ex[>Iorat ac miraculi certior fact;i diviuara
:

lius ajdicuUe tum tum superiores partes


inferlores oranos majeslatemsu^piciunt, et laudibusprosequun-
suis folliculis opplessent. Hnjus in rei spectaculo tiir, ac Beati viri sanctitatera commendaut. Et ne-

taiitus eam invasit stupor gandio permixius, ut vix que hic hujus niiraculi finis :nam quod illud rairura
oculis suis crederet. At sibi taudem reddita, cum di- iii raodura auget, doIivMU, quod numeros;e triginta
septera
254 MIRACULA B. FELICIS CAPPUCLNI.
septem person.inim familia; vix per mensem viniim xit, qnos indicare potiiisquam rem fusius explicare I)
EX ANVVL. minislrasset, lifiinio merum eflfudit; quofi plerisque libet. In his sunt, Marcus Antonius rolenius, Ca- d phtrtn,
BOVEnn.
a?grofis abpque pretio propinaturn ad inroluinitalem milla nuidotta, Mulius Coccinus, et alter A'ipere-
contulit. scus, qiii haud semel hanc in viro Dei virtutem ex-
iteni aliwl,
30 Versabatur tunc in Urbe EartholciuiKus qui- perti, id cerla tide in Processu deposueriint. His
itnde haitilum dam, adeo in Cappacinos benevcilus, nt quoties ad qiioque Vincentius Capoccius adjuiigitur : cui cum
ipsl futrat. eum Fclix accederet, copiosain inde eleemosynam vini dolinm in vappam degenerasset, optinnim beati
referret. Hic cum rubentis vini d<ilium beato viro ^iri oratione recepit.
pie reposuissel, jam lolis ex eo lagcnas Iiauserat, ut 32 Al vero non panis et vini taiilummodo, scd et simiiuer in
doliimi proviuo fiecem redderet : qiiare sublatoepi- olei muMplxatio a beato viro ssepe diviiia virlute "r "is unrais,
stomio, Bartbi loma^us doliuin inler vacua collicat. palrala celebralur. PostuIaveratFelix oleumavidua
Blennio pnst lisec elapso, cum doliura vino implcu- quadam Lavinianomine respondit illa. se olearium :

dum esset, is bajiilis in cellam vinariam missi.s qui vas siiperiori die exbaustum reliquisse, vernmtaraen
dolium imle exporlaient, ab iis audit, tantum adhue si vel in eo taulillum reliquum fuerit, eidein totum
vini in doliosnperesse utillud inde dimoveri non pos- orogaturam. Ilis diclis fes.tinatad vas qnod cuni ad :

-sel. Quibus ille, Quid vinura commcmoralis ? inqiiit, os usqne plenum conspiceret, prae slupore exclamat,
jam a bicnnio didiuin viiio exhaustum est : etenim Miraculum ! ciii miiaculum!
vir Dei occurrens,
ex quoillud Felicis exinanitum fuit,nibiliii eo dein- Quid. Miraculuoi, gairula, exclamas? Lin-
inqiiit,
ceps vini inrusuin. At iis constanti'r afli:mianlibus, gnam compesce tuaidcarilas aDeoobtinuit Deo : :

Bartholoma'us rcra cerlius exploraturus, eo .^e con- dunilaxat gratias age, a quo Iiffic tibi benediclio ob-
fert : doliuin jierluslrat, agnoscit, concutit, ac vini venit, ncque in plura le verlia effundas. Huic alte-
copiatam grave ofTendit, utplerisque simul adniten- rnm Horiensiai Manciiiire exem| luni haud absimile
post duos on- tibiis moveri non possct. Quid plura'! stupet, vinum accedit, quio ciim viro Dei olcuin petenli iiibil pror-
nos qutffits
haurit, mira conspicil, qua; sola Dei virtiite patrari sus in vase oleario
inane sleterot, reliquum esse diceret, ad eam
H possint. Quapriipter viri Dei merita, quibus baud vir Dei, Vade, inquit, quia oleum in vase reperies.
sine id patralum fuisset. non obscure agiioscit at- : Cui illa, Nuper, ait, cum vasdiligenter explorassem,
que ut illustrius miraculum esset, tam nobile ac ge- oleum bisfacU
ne gullamquidem in eoolei rcperi. Verumtan en cuni
invenlri.
nerosum (ulpoteecadodatum) adolio vinumelfundi- rursus ille mulierem aJ vas coinpellerel, ea, ut ho-
tiir, utplerisque S. K. E. Cardinalibus, ac pneserlim mini ranrem gerat, ad vas porgit. Quid pliira? semi-
1 loreiitino, Monle alto, ac S. Severina-, aliisque Ro- plenum ceruens, mir.acnlo slupet; festinaque ad vi-
mana! Urbis Principibus ac Pra>lat's Barlbolomsus rum Dei properans, factum narrat. Cui Felix, An non
plenas ex eo lagenas obtulerit. Ila nempe clemen- ut diligenlius vas perlnstrares monueram? kt illa,
tissimus Deus viri in Ordinem nmnificenliain remu- Diligentissime, inquit, vas exploraveram, nec me
nerare, acservi sui nierila ac sanctilatem commen- sensns aut judicium felellit, cum ne gultam in eo
dare voluit. Cum Silvia Scarsia de more cucui bitara superfuisse affirmavi : at lioc Dei plane miraculum
vinoplenam Felici largiri consuevisset; acceditcum est. Felix vero, rei illi silentio indicto, abiit.
cucurbita aliquandn Felix. Cui ancilla, Huc hodie,
33 Virginia \'iperesca, cum, universo oleo quod
Felix, ait, inauspicato advenisli guttatim eiiim vi- :
ad doinesticum usum paraverat consurapto, universa
alla jam mira ex epistomio stillat ; quare satius erit ut elee-
de/lctehtia
vasa olearia expurgari jussisset, ut in his aliud in-
abundare
mosynam in quartain vel qiiintain proxiinam diera funderefur; accidit ut hoc ipso intermedio lempore
facitsemel rejicias, cura alterum vini doliara perfnrandum erit. Felix pro olei eleemosyna eamdem adiret. Cui illa,
At vir Dei, Quiil tara diu, iiiquit, expectare opus Niliil prorsus olci, Felix. quod tibi erogetur, nuno
est? r.unc vinum eroga ueque enim totum cucur-
:
domi superest sed tibi tanti^per expeclandum est,
:

bita, quod indolioest, vinum ebibet quod si mavis, : douecaliud, quod priino quoqueteinpore dcfereiidum ttrtloqitc.
dolium una perlustremus. Cumque simul tum an- est, huc appulerit. At vir Dei, Quid, inqiiil, exspe-
cilla in cellam vinariam descendisset, dolio Crucis ctare juval? quod in vase est, eroga. Tunc Virginia,
signo cucurbilam subjicit quam cum vino
petito : Si qiiod in vnse est, mi Felix, crogarem, nihil equi-
plenam recepissel, inde abscessit. Ab eo porro tem- dein emgarem verum ut quod hisce oculis conspe-
:

pore, vinum, quod vix ad secundum vel tertium us-


xi, tibi etiam perspectum sit, tu ipse vasa oninia
que diem pervenire (loterat, adeo in dolio excrevit. p
ole.iria explora .•
indenamquefiet, ut si oculis meis
ut toti m qua duodecira nuinero persop^
lamilia!,
non credis, tuis credas. Cuinque unam ex pedisse
numerabantiir, perbimestre abundepotura ministra
quis eidem via- lUicem cnnstituisset, duin simul ad
vcrit.
vasa pergunt illa ita ad virum Dei Quid frustra
, :

iftrttnn/tie
Idem proisus et Helense Vachiae contiglt, qu»
31 ad vasa procedimus, Felix? Iiisce ego manibus vasa
cum vinum Felici ob id iiofissimum denegaret, quod orania ila permundavi, ut ne faeiein quidem in iis
yix e dolio efiineret; illud vir Dei divina virtute
ita reliquerim. Quid tum?inquit ille, ad uinas, perga-
in dolio multipli, at, ut non modo cucurbitam imple- mus. Denique ubi ad urnas olearias deventum, vir
verit. sed et integri mensis spatiotoli familia; satis Dei ad earum alteram accedens, nperculum amovet;
hicrit. Neqre :ibsimile CyntbiaJacnbatia
hoc tem- tcrque signo Crucis urna; ori impresso, mox oleum
pore sibi accidisse demirala esl. Bealo namque
viro in urna divina virtule creatur ex quo cum is lage- ;
ab ea vinum p..>.slulaiite, jubetilla cucurbitas impje-
nara implevisset relinqiiens, inde vas semiplenum
ri lui famula, Doliura, inquit, lara
:
cxhaustum est protinusabscessil. Pedissequa vero cum praeter cx-
ut viuum non effundat. At num alia
dolia non siint pectationein oleuin in urna apparuisse conspiceret,
vino plena ? ait Cynfbia festiiia, aliud perfora. Pro-
:
prffi admirationeexclamans, rniraculuin berai Virgi-
cedit ancilla hera;jussa factura, et cumea
pergitvir iiiae reniintiat quoeoleum ecculo datuin oculis spe-
:

sanctus. Qui ubi in «•^llamvinariara


>' cellara
'

"^
perven.t, ait ctans, divinara virtutem quaj in viro Dei sole clarius
an dte, Ne
•incilla. i^ aliui dolium ,«rfores hoc enira
(exbau- emicabat, haud satis verbis commendare poterat.
stui^ ind.gitans) milii sufficiet. Cumqiie ambas
cu- His quoque qnarlum accedat, quod Laurente Du-
curbi as suiiima cum ancdte admiratione et qunrto.
inde imple- rantis, ciii idcontigit, testimoiiiocomprobalum fuit.
Msset, quod .ua.vmie admirationera auxit,
exbaustura Cum enim ex frequenti olei baustu urna olearia jam
dolii sancti viri nierito, >
vinum toli familia!
per '
tandein •
aruisset, bealo viro oleum petenti pia illiu
' .
. .
.

sesquimcnsem reddidit. His et alii complures addi parens, oleo quidem respondit, at vacuum vas esse
possent, quibus beati viri oi'alio viiium
iii doliis au- e vestigio illud pretio erapturam esse pollicetur, ne

ab
.

DECIMA OCTAVA MAJI. 355


ab ea immunis recedat. Cui Felix, Oleum, inquit, fonuiJes: exli.ic enimapgntudincconval(?sces.Quare I)
non pretium quiicro : verumtameti si dilig*^ntius vas e.xpergefactus, cum et morbi veliementiam magna ex f'^ a-^sal
oleariuni perlustraveris, oleuni quod mihi sat sit in parto mitigatam, fchrimque ad occiisnm deciinantem
no adesse reperies. Sciebat illa cerdsi^iine niliil in sen?isset, integram landpni pi-ccter niedicoruin spera
urna oleiVeliquum esse verum no beati viri vorba
: postaliquot dies incoiumitatem consecutus, libera-
oontemnere vidcretnr, ad vas iter capit tantinmiue : tori suo grattas reddidit.
lii eo ulei divinitus imraissum adesse cernit, ut non 3G Antonio Roncallo accidit, qul
Ni.-qiie absiniile

modo viriDei, sed et totifamiliEeuniusmensis spatio cum Ob*o sancto inunctus ad tilnmani vil£e lineain
lelalis mor
Oui,
satis fuerit. pervenisset, j.unque rumor de illiijs raorte pervul-
34 Pustremuni deiiique, ut cetera taceam quae ta- gatus esset, quidem Cappucinus, Augustinus Ber-
ac quinto,
cilo nomine in Processu referuntur, illustre fuit gomas noniine, qui Antonio consohrinus erat,
quod de Claudia, Andrfcae Fanestris mcdici uxore, hujiis liquori-s non nihil Eugeniai uxori tradit quje :

enarratur. Haic cum erga Cappucinos pi;i adra dura simul atque eo tegroti caput oblinivit, inorbus ita
esset, copJGsam olei portjonem viru Dei elirgiri con- retrocedere visus, ut qui postridie Eugeniara ob viri
dijsfnteria
sueverat. Accidit vero ut ab eaaliquando Felixoleum mortem consolaturi ailvenerat, de recuperata vale-
posceret, cum oleario vaso exhaii»to nihil pra^tcr tudine eidem congratularentur. Paulus Alvarus ex
ftecc^s in eo reliquuraerat; quam oh rcin mulier, olei febri continua, dysenteria, nariura profluvio, ac
defectum viru Dei aperiens, in lertiuni usrjue diem ciborura inappef.entiaeurn corpoi'isstatnm contraxe-
illidumtaxat expectandum monet, quo oleum pro rat. ut pallidas mortis simularrnm potius quam vi-
familia; usu comparaiidum erit. At vir Dei, Mihi, in- speciem praj se ferret. Hunc cum
venti.s hnmiriis

quit, nunc oleo opus est, cur exspectunduin jubes? Stephanus Cechinus, Sacerdus Cappiifinus, qui ad
En lagonam mitte, qui in eam oleum, quod in vase
:
eum vi.-itationis gratia accesserat, prajmissis ad
est, infundat. Mulier, ut viro Dei niurem gerat, an- Deum precibus hoc ipso beati viri liquureperunxis-
cum lagena ad urnam oleariam destinat. Quae
cillam set, vitie simul et incolumitati restituit : protinus E
cum eam oleo vacuam iion ignoruret, statim atque enira cibos gustare quo pedetentira febris,
coepit :

ad eani pervenit. oleo ita plenam offendens ut ad dysenteria, ac sanguinis fluxus evanuere, ad pristi-
supremura uvnm labium pei"tingeret, tanto mentis nam eo valetudinem redeunte.
stupore perculsa fuit, ut protinus vocem attoUens 37 Victoria Foccheta fam gravi storaachi languo-
exclamaret, Veni, hera, veni, ac miraculum cerne. re atque anhelitus diflBcuItate tenebatur, ut impro- languor
visam cordis pr^efucationem "<™°<^^''
Cumque eo Claudia advolastet, urnam oleo plenam sibi brevi superven-
conspiciens, quain certi^sime vacuara sciebut, nihil tiiram pertiinesceref. Cumqiie^nulla inedicorum illi

pr£e adniiralione effari poierat. At vir Dei, .sua olei pharmacaprodessent, voto ad beatura virum einisso.
seguente duo-
rum juoenutn portiune in lagena accepta, ubiit, Claudium adrao- quo se argenteum pectris illius sppuhhro appen-
conversione. nens ne rem in vulgus disseniinaret, sed Diviuara suram pollicetur ; a Constantia sorore pectus sibi

potius liberalitatem laudibus efferret. Nec frustra


hoc liquore ungi postulat. Unctionem mox integra
ac sine Dei consilio a beato viro id tunc rairaculi pa- morborum curatio secuta, qua; ccelesti signo contir-

tratura fuiL : quidaiu nanniue Andrea; medici disoi- mata fuit : nara unctionis locus dein multo post
puli, qui miraculo praesentes aderant. eo con:^pecto, terapore suavissimum odorem efH.ivit. At cura ilia,

tam animo coramoti fuere, ut raedicie artis studiis codestis gratiae. qnam Dco S mcti servi sui suf-
a

ac mundanis rebus \aledicentes, Keligiunis Cappu- fragin tulerat, imraemor, vutum exnlvere ncglexis-
cinnrura inbtilutuni paulo post complexi fuerint :
set; iisdem morbis corripitur : qnihus vexata, cum
quorum cura alter Rutini Senensis, alter Gabnelis delictura exanimo deplorans, votum celerius reddi-
Tliolosatis nonieu sortitus disset, pristinam mox a Deo incnlumitatem a-ise-
esset, uterque raagna desperatus
cum virtutura laude dieui suuni ia Religione ubiit. quitur quam Michaeli Angelo filio, qui post hiec
: morbus,
ad raedicorum desperationema^grotavit, eodembeati
viri liquoreinuncto impetrat; ut inde homiues,
C.\PUT V. Deum ad olementiam qiium ad supplicia proniorem
esse, addiscerent; plusque iis acceptl heneficii gra-
SanlUUes per liqiiorem cx Defuncti corpore titUiline. quam quod vitio ablulum
ingratitudinis
siillanlem obtentx. fiierat, conferri non ignorarent. His arcedat Catba- F
i\ rina Localella, qnam cum febris continua, sanguinis liUJi

y^\\am\\& liaud facile sit enarrare, quot miracula a profluvium ac dieiunm cachexia ad eura corporis !/«*'"*•

Sanalur Deo patrata fiierint, pra-claro !i'|unre, e corpore de- stalura perduxissent, ut illud remedia omnia tam-
/ehris cum functi stillante, nonnulla tamen hic recensebimus. quain iiiutilia respueret, ac prupterea desperata jain
p/irenesi,
Fredericus Cjesius, gravi febre phreneticus, ad vilae a medicis valeiudine ad interitum raperetur; Feii-
periciilura ipgrotabat ; cura in vehementiori ipso citas mater, qu;w iiiiicain filiam diligebat, ubi eara
febris-accessuac delirio, a Pulclieria uxore.valulirero B. Felici voto obtultt, suo itieliiju^irc perfuilit, mira
hocliquore.tjuein aCardinali S. Severina- acceperat, profecto res! eodeni temp<tris momeiifo cessat febris,
inuuctus, sana-- mentis redditur. ac paulo post pulsa aiescit sanguinis jirofiuNiura, malusque ille corporis
febri integra» incolumitati restituitur. Quam cuni is habitusetcachexia tam repente in meliorein commu-
beati hujus viri suffragio raerito acceptam ferret, tatur, ut tertio post die, qua; prius ad mortera
tam faniiliire deinceps hoc illius fainilia; alexiphar- legrolaverat, incolumis e leoto surrcxerit. Qua;
macumfuit, utquotquot ex ea farailiapost luec iegro- tanto beneficio grata, nuiudo cum ^uis deliciis spre-
tarent, aqueo hoc liquore peruncti cunvalescerent. to. in raonasterio S. Bernardini munialibusadjuncta,
Idem Fredericus anno Muxci cum tain pestilenti fe- reliquura vitai (empiis non sine virtutum laude con-
iteiumgue /e bre laboraret ut post omniu remedia tentata nulla fecit.
brispcsdlais. medicis de illius .-^ahite spes relieta es.set, ad fumi- 38 Demophonii ilidem Calendius. rpj^entino mor-
liarepharmacum confugit : ac beati viri apud Deura ho cuirepius, cui nulla medicoruiu remedia opitu-
subitnsacprx-
ope implorata, hujus liquoris pauhilum sibi in vitreo lari puteiMiit, eu tam graviter tonjiiehatur, ut brevi morhus,
cejis
poculo propinari postulat. Quo vix hausto, levi sta- animam exhalaturus credcretur qua prupter : inedici
tiin somno corripitur : in quo ad saneti viri se-
sibi consiliu, Sacerdos qui illius Coufessioiieinexciperet,
pulcrum sture, eumdemque superilhid cernere vi- accersitur. Sed cum murbi vis ilii exteuiplo loquen-
debatur, qui his oum verbi.s compeliat : FUi, ne di facultatera abstulisset, miser in utroque et corpo-
ris
m MIRACULA n, FHLICIS CAPPUCLNL
A ris et pericnlo versabatur. Quo tempore
aiiimEB lare capent. Puella vero cum primum adolevit, ac- D
Felici VbertBP. Demophoonfis nepti, in inentem redit, suam in S
cepti beneficii liaud ohlita, virglnitatem
BOVEIill-"
nonnilii! B. l-"etici.s liquoiis npml se servari quera ; Liiciee monaslcrio, sub Archangela:! nomine, Deo
festinanter rissumens, ae^To hunriendum propiuat. snlenni volu conseci'at. Illnd qnoqne memorabile de
Vix aeger li(juorera hau^-erat, cuni protinu^ c morbo Lucretia Mariana in processu legitur, qna^ cum eam
re^pirans, ita nepleni nnhlur Qnidnrtm mihi, o
: femorum ac tibiarum aridifafem immoderantia qua-
uepti>, Iniurienduni ol>tuIisti, quod omnem repentea dam contraxisset. iit seipsam ahsque aliorum ope
me morbum jibstulit? Cui cuin illa U. Felicis liquo- loeo movere nullo modo posset; cuncta raedici
rem fuisse significaret. supplices ad coehim pahnas ad illius curationem jam reinedia experfi fiieraiit.
tendens. Ueo ac 3. Feiici de collata incolumitate CumNicolaus, Lncretiaj conjux. mirarulorum fama
gratias reddit; quam itA perfectara ac integniin beati fiercrebrescente qure de hujus liquoris virtute perfe-
yIH merito consecutus est, ut postridie e strato ad rebatur, ejusdem liquori.s ampnllam a nobili qna-
sua nt-gotia gerenda in Urliein prodiret. Ad hatc dam iMuhere mntno accepit qno ciim regraa uxoris
:

ftliiii c(fU- Arteuiisi.i C)lurana Ciesi.i, S. Angeli Principissa, femora ac tibias perlinisset, ea nervis protinus con-
iouia. quinque vel sex mensium spatio febri continua la- primum tibias? movet, dein parvo elap^o
solidatis
borans, insuper tam graviter a pitnita; copta in tnmpore inlegrse valetndini restituitur. Neque id
pectiis deflneute afliciobatnr, ut medicorum jndicio satis nam post h;:ec eaileni molestissima qiiadam
: ciiinigra,

ea jn hecticam febriin et mapasmum. qui ultiina chiragra laborans, cuni penna qua prius peruncta
illius spscie-; e-;t, incidisset. Quamobrein dnm eara fuerat, invocata B. Felicis ope manuin nffectam
Palestrin:» Principissa mater velut mortuamlugeret, attigisset, tam perfeete a chiragra curata fuit, ut
ex nostris' qnidaui panlnluin Uujus liqucris. qui ex ea deinceps numqnam molestafa fuerit. Tertio deni-
beali viri corpore eftlnsprat eidem offerens, eo
, que, cnm Nicolans vir usqu-jadeo ad mortem xgro-
(pgram tiliam periingendain su.idet. Untritur jegra : tai*e(, ut medicnrum ope destitutus, doperdiiis sen- E
nall.\que teinporis ni'n'a interjpcta, aresclt pituita^ sibus extremum tantuin vita^ rinem exspectaret;
fluxus. qno gravius utflictabatur; pectus instaura Lucretia uxor, mutuuni virn officium reddilura, iibi

l\ir, ac febri pedetentim recedente, brevi temiiore illum 13. Felicis patrocinio comiijendavit ; eadem
integra incolimiitate fruitnr. qua manum a chiragra liberaverat penna ipsius /rfnlis mor-
3y Kodem modo et Ol^mpia Marina, febri et fr(tntem attingens, ab interitu vendicat. Vix enim biis 1

acei-bissimis stomaclii Joluribus diu afflictara, in Crucis signum penna in ipsins fronte expivsserat:,
ilohy $/vma
c/ii.
t-erlo vita discrimine versabalur : cnm fdlafn a cura tani copiosus illi e capite repcnte sndor erum-
nostris heati viri liqtinre, simul atque eo i!li in D. pit, ut aquam undique effundere videretur. Mo.k
FelicisHomine stomrtchns ac rempora delinita, febris sen.sibns restitutis, in eum beafi viri merito salutis
abscedit. cessat stomachi ihdor; iegraqne pristin^ siatun3 omergit, quo a vitaa periculo liber paulatira
incoluniilati retblita, ecreum stnmaclium in adepta) ad pristin.im incnlumitatem rediret.
valetudinis tcstimoniuni beali viri sejmlcliro ap|ien- 41 Baptistffi cnidain, Taasaris ephippiarii nxnri, cnrnosifas
dit. Neqiie his dis^imilis fuit Cleriai Mant'sia? ex pituitEe fluxu caruncnla in ocnloorta fnerat. qu:e ocitlo

curatio, qua^ cum ardentissima febri ad cerium vitje. cnm glandis inslar t(i(uia ocuium tegeret, ei
non
]ieritulam labt raret. hoc ipso sepiiKune liquore modolucem.verumetomnemocidi formameripuerat.
simul lum
jure hauslo. ac B. Felicis sihi in subsi- Hac luce orbata dom omnem sibi methcorura ope
diom ope invocata, statim a lebre conval.iit, medico ram inutilem animadverl.it, ad sacri liujus liquoris
ipso stupente, atque iil non nisi a divina Yirtute Yirtutem confugit : quo vix a Margarifa Petrasancta
profectum aflirmanle. Eadem post triennium gravis- perungitiir, cum carunctila illa eo ipso teraporis mo
sime aigrotans, eodem iterum remedio usa, idem meuto evauescente, tam perfccte oculo lumen resti- }inrd'Usque
quoque inGdliiniitatis beneficinm refert. At miran- tnitur, ut eo cl.irius quain altero cuncta intueretur. iniialu,

dnm plane quod de Joanne Baplista Cleinentino in Orinthia Vilalesclia cum octo et novem annorura
Proct^ssu narratur : qiii cum ex matris utero aridum spatio tuberculum vel cariio.vitatem quaindam, qnie
bracbium tulisset, cui nec sensus. nec motus, aut illi intra nares orta fueraf, inaxima mnlestia ac do-
(ii iiUlas vigor ullus inerant; quam plurima in eum piiysici lorepertuli^set, physicis raorbum illum incurabilem
(racliU,
,
remedia conferunt. Qu-je fura eo pertingere non judicantihus, spem omnem curaticmis abjecnrat; quo
valMrent,ut mortuo membro vitam inipertirent, tenipore Dominicus Viterbiensis Cappucinus Orin-
frustra omnia tentantur; donec ad coeleste reme- tliiam hortatur, ut ad B. Felicis pie liquorem con-
dium ventum est. Pust hrec enim duo Cappucini eo fugiat. Cni illa prompte annnens, beati viri patro-
afiventantes, cum po?t orationein, quam cenuflexi ciniii implorato, nares iiquore perungit : optataque
Deo ac B. Felici ubt^ulerant, aridum pneri brachium post sccundam vel tertiam unctionem incolumitate
liquore perunxissent; inox adfuit divina virtu.s,qu£e perfrnitur. At Joanni Baptisffe Ceciiino, qni eodem
naturam vegetans, staiim motum ac vigorem bra- narium morb'» diu lahoraverat, divlna hujus liquo-
chio contulif; ac beafi viri mertto, paulatim inte- ris virtus celerius adfuit : nam siinul at^iue eo nares
gram mortuo membi-OYitam restiluit; ita ut si nun inunct<e fuere, tumor abscessit, Antonia Monteflora
.slritni^ ct
penitus defunctum, exaniuie j-altera illius membrura strumas diu passi fuerat, quibus et oculornm tumor /innov ocu-
ad vit:im revocatuin fuerit. acctdebat quo fere ad ca^citatf m reducta, ocnlorum
:

liarnlijxls. 40 Nec mincri adiniratione dignurn divinum fuit luce miniis fruebatur. Nullum utrique morbo reme-
in Ca^cilia Zua he.ui hnjiis viri liijuare
opus pafra- diura pruderat. cum Felicis Africanai sermone ad
tum ea nainque post duosa nativitate menses, cnin
:
heati viri liquorem provocalnr: quo cum »gra sub
ob nervorum resolutionem tam impotens evasisset, vesperum innncta fuissef, integrain mane utriusque
ut ad seciinduni usqueanniiin omni membrorum usu niorbi curalionpm assequitur. Verum eodem stru-
careret; hnc (empore Faustina mater, B. Felicis marum mnrbu aflecti Marcellus Sachettus, et qui-
miraculnruni fama permnta, eum ad fiiiae -salulem dam Pauli Falconarii velociorem curationem
filiuj^,
invocat, puellamque ad illius septilcliruin delatam divina virtute .sortiuntur. Vix enira ante B. Felicis
sacro illius sepultune liqnore a Fratrihus deliniri sepulchrura a Cappiicinis hoc ipso Uquore perungun-
poshilat. Qui cum puelhe corpus pernnxissent;
tur, cum nnila mora interposita tam perfecte a
Deus qui in servis .^nis glnriosus vult videri, divina strumis curantur, ut nec ulla earum signa in cute
ita virtut* iUius nervos contirmat, nt vix domum renianserinf.
perUta, et membra movere ambu-
et sulidis vestlgis 42 At gemina qusedara matris ac fiUi incolumi-
tas
DECIMA OCTAVA MAJI. 2S7
tas, iis beati viri merito comparata, haud silentio globaverat, ut in his jam computruisse videretor
D
prastereunda est. Primum Isabella Priorala, nobilis /Estu.-ibat infelix, utraque et corporis
et anima ex a.^.vai,.
mulier, ob venae pectoralis perruptionem t.im copio- iegritudine oppressus cumque plurima ad
corporis
:
°™"-
sum ex ore sanguinem evomeljat, ut cum ea nullo saluteni remedia qusreret, de poliori anirn* inco-
medicorum remedio instaurari posset, vitam cum lumitate necdum miser cogitahat. Cura pia quffidam
vomtfus c.k.„„
sanguine fusura crederetur. Quo tempore Sabina jg^jii Ordinis B. P. N. Francisci Soror, Lucia
sanguiniSf filia, quatnordecim annorum adolescentula, qua; nomine, curara suscipiens, his
illius eum aliquando
lecto incumbens futurum matris occasum multis la- verbis affatur Tlioma, cum nos humana medicffi
:
X",?"„°'"„?„',;
dlu tnexpiatif
crymis prosequebatur, repente ab invisibili manu artis praesidia deserunt, tunc nobis ad divina con-
sibi humerum conciiti. (aliaque ad eara verba pro- fugiendum, quibus raagis juvari valeraus ; lleusque
ferri percipit Sabina, matrem admone, ut liquorem
: nostris et alir.rum precibus fatiganrlus. Quare' si
meum sibi ad unctioiiem adhibeat, si incolumis esse placet. mihi animus
est Cappucinos adire, et ut
pro
optat Actutum adnlescentula ad niatrem advolat, tead Deum
suasorationesfuiidaul impensius rogare.
factunique ac vocem auditam significat. Cujus cum Annuit asger, atque id prietereaadjicit, 111 compri- i

illa iiiDX sensum percepisset (etenim non multos mis curandum, ut nonniliil illius aquti liquoris,
qui
ante dies beati viri liquoris ampullam dorio ab affini ex B. Felicis sepulchro (iuit, ad se perferat. Pergit
quadam muliere acceperat) nihil cunctata, ampullam mulier, hquoremque a Guardiano postulans, ab
eo
ad se afferrijubet; ac B. Felicis merita sibi ad gerainos Fratres impelrat qui cum liquore ad :

salutem im|ilorans, coelesti liquore sibi pectus per- a-grura venientes. ubi illum verbis su.ivibus tantis-
linit.Quid plura ? Si.stit sanguis, instauratur vena, per ad divinie clemenliffi spem ac B. Felicis merita
et qii:u ad occasum properabat converso vestigio invocandu alexere, illius frontera. guttur, ac pectus
longioris vit£e usura fruitur. Hac illa divinitus in- liquore deliniunt. Porro Deus clementissimus,
qui
columitate potita, cum majorem erga virum Dei utraraque viro salutem conferre decreverat,
post
speiii ac fiduciam aiiiino conceptam aleret, ejusdem unctionem, suavem quemdam agro soporem immili-
liqiioris virtulem, etiam in filio qui ulcere pessimo tit in quo protinus humani generis hostis, eo
j}esslvitim
nianu laborabat, experiri
:

E
in sibi in auinium inducit, plane modo ac figura qua a pictoribus effingi solet,
utctis,
Quamobrem cum post orationem, Dco ac B. Felici ater, niidiis, caudatus, cornutus, se illi conspicien-
impensius pro filii iiicolumitate oblatam, ulcerosam dum prajbet :
qui cura euro, ob qu.nm plurima sce-
ipsius manum liquore perunxissel; eodem tempore lera, su» pote.stati tradilura assereret, ipsius ani-
optata illi saliis redditur, ulcusque divina virtute mara vi e corpure avellere conabalur At Angelo
sanatum, matris linguam ad Dei ac beati viri laudes illius Custode ad lectuli pedes statim allius in aere fn/frcfrffnclT
celebrandas solvit. apparente ac reluctante, inter eos controversia pf'"'9"> apttd
43 Post bajc i\!atlha>i Rusticucii celebris in iir- oritur. Custos enim Angelus a;gnim, Jesu Christi
hemictattta, f'!'"'""^
""'
be curatio. fuit hoc beati viri liquore patrala. Hic sangiiine redemptiim, Chrisliana fide pr.tditum,
'

enim cum hemicrania tam acerbe cruciaretur, ut sacro Baptismate ablutum, adillius prjesidium aSe-
fere ad mentis insaniam redaclus leonis instar rugi- rehat. Ad h^cparvi faciensdiabolus, librum expli-
tus ederet. neque ullis undique conquisitis remediis cat. inquouniversailliuscrimina contineban[nr:qu;e
capilis doior illi leniri posset; Rusticucius fraler, dum legerel, seger rerum verilatecon\ictus. iisdem
liquoreexbe;iliviri sepulturah;iusto, agrumfralrem, assentiri videbatur. Quo tempore B. Felix in aere
ut B. Felicis 0|:em siti in s;dutera deposcat inipeii- conspiiitur, qui da;inoni gravilercomminatus, Quid,
sius bortatur. Id ille cum om ni pietale prKstilisset, sctleste, ait. hujiis tibi liominis potestatem proro-
vix eo hquore omnis ab
ungitur, cum simul gas, cum Deipar» Virginis ego illi priesidium exo-
patabjsts, hemicraniw dolor abscedit, et inooluniis efficitur. Cumqup brachium e.\tulisset, tegro sa-
raveriiii ?
Aliam quoque paraljtici imoluniitalem, ejusdem cram Deiparam, quas in sinu Deum filiura gest;d.;it,
liquoris virtute donatam, libet anneclere. Hie sarci- protinus ostendil. Isvero hoc ipso tenipore e sopore
nator in Urbe erat, Vincentius nomine, qui cum evigilans,cum dasmonem gemino saliu sese e fe-
tam gravi paralysi afficeretur, ut iieque seipsum nestra pr^ripienfem, ac Beatam Virginem una cum
movere, neque ab aliis absque maximo sui ipsius B. Felice in ctelum ascendenles conspexisset. altius
dolore in lecto diraoveri possel; hoc liquore perun- exclam.are ccepit, B. Felix! B. Felix Atque !

clus, liberum statim corporis molum divina virtute eodeni tcrapoiis niomenio ab omni corporis dolore p
a^se(|uilur, ,ac paulo post iutegra incolumilate poti- liber, S. Marlini Parochum
ad se accersendum itibtto cti-
tur, Laiirentius .adolescens quidam adeosurdus erat, curat. Cui cuin inlegre culpas suas coufessus fuis- ">"""
ut onini penitiis auditus sensu careret, ita ut per set, a febri prorsus dimittitur, ac postridie e lecfo
nutus tanlum quas agenda indicebantur intelli-
iUi surgit. Instabal secunda die Bealaj Virginis Nati-
geret. Huic ubi CaH-ilia Sarcha sacri liquoris paulu- vitas : in qua cum is sacro Doroini corpi.re refectus
lum in utramque aurem infudit, mirabile diolu vix I esset, alte:'a ad B. Felicis tumulum gralias pro
aures liquorem suscipiunt, cura siinul et vocem duplici beueficio accepto redditurus accessit : cui
loqiienlis percipiunt : ila ul qiii nulluiii prius in orbe etiam ad perpetuam rei memoriam tabellam his
sonura exiitere, sed omnia alto silentio quiescere verbis inscriptam appendit; Ob salutem animae et
existiniabat ; jam et liominura voces, et avium can- corporis, mirabiliter inconlinenli restitutam, die viu
tus, et fori strepitus, demum quiecumque eti,ara Sepiembrif. mdxci, Thomas Minerbettus.
tenui susurro dieebantur, audiret. 4S Plurima miracula, qua; liquoris hiijus
alia
f,^,», nqaore
44 Postremo admirabllis qu;edam ac duplex cor- unctionem Deus variis languentibus exhibuit, bre- samintur ata
p'iirimtJtom.rj
poris et animai salus mihi hic subjicienda est, sacra viter indicare visum est. In Romana provincia He-
ptures irt urto liacunctione viro cuidam condonata. Thomas Mi- lena Vachia, a gravissimo faucium morbo Olyinpia ; •
morbi.
nerbettus, Generalis Patriinonii Apostolici Curator, Bruna, a partus doloribus Fauslina Caloria et Ai- ;
tam corporls,
Viterbio Roraam proficiscens, in febrini incidit; qua brica aueilla, a capitis vertigine Ascanius a Bufalo, ;

ingravescenle vix Roraam appulit, cura aliis succe- Nobilis Romanus, a fenioris dolore Josephus :

dentibus morbis, angina scilicet, cordis palpitalione, Ghislerius puer, ab cculi csecit.ite : Saiicla a S. Se-

pectoris aiigustia ac frequentiori syntexi, moximo in verino, a bracliii aiidilale: HieiOiiynia Caulia, ab
vilffi discriiiiine versabatur : .at quod magis deploran- uberum doli.re Oclavus \'altrolus puer, ab hernia
; ;

dum erat.totgravissimorum criminumcumuloi,quos Laura Cosla, ab oris ac uarium morbo ClaraSpa- ;

multis annis inexpiatos in animo gerebut, sibi con* ada, abincurabili lepta;ScipiocalceoIai'iiis,a poda-
Majt T. IV 33 grae
;;;; ;;

2S8 MIRACULA B. FELICIS CAPPUCINI.


gr.T dolorilius Augustinus, Romuli cujusdam fi-
;
fuisset, protinus perruplo apostemate a morte libe- D
EX ASNAL. liiis, ab oouloruni ca?cita(e Blasius a Fronle, ab ; ratur. Ha;c ipsa formicario morbo laborans, ejusdera
BOTEBn. dolore habitus contactu in salutem vendioatur. Barbara pleuritis.
adiistione ; Leonora Aviia, a gravi Ciipitis ;

Maiius,Dru>ilIje Matlha-i filius, a desperataaegritu- Patavina, pleuritide correpta, animam agebat


dine ; vir incerti iioniiois, a pleuritide; Joannes cum nonnullis ejusdem habitus filis, cnra jure
Bnptista Victoria; fiHus, a genje putiefadione carnium haustis, mox pleuritls pus evomit, atque
Felis Fanelln, ab Iiyp'ichondri:tca nielancliolia ad vitam revocatur. Camilla Thesaura, cum ob
Lucretla Ferrera, ab apt-steniate quo manus illi exuberans gutturis tuber houiinum conspectum
coniputruerat Antonina Lanl?s, Cardinalis soror,
; efriigeret, hujus habitus particulara sub ve^perum

ab Iiemicrania et a pirtus dulore; Caxilia Urslna, sibi collo alligans, raane tubcr aruibse comperit.
a gravissimo stomarhi lanj;uore Liicas Antonins : Eodem raudo paulo i»ost Ersilia puella et Iloratius
de I"'abiis. ab ischiadico niorbo : Plautilla, Ponipeii Butins, faucium aposteuiate lahorantes, a morbo apostema.
Salensis uxor, a strnmis : Laura Splntila, ab ozi\;na curantur. Anlnuius, Marchionis Theoduli filius, iu
Vincentius Cannatus, a latenun doldre Sebastiana ; hecticani Medicorum judicio inciderat, quo tempore
hectfca,
Comelta, a letati a?griludine Pauhis. Stratonic:B ; Franciscus Casalensis ex nostris Sacerdos cuin So-
MalthEci filius, a sanguinis voniitu: Honnrata Fon- cio ad eum accedens, uonnulla praifati habitus fila
tana, a diuturno capitis dolore ;
Fabius a Pace, a illi cum aqua propinat : qulbus ita convalescit, ut
febri conlinua; Joannes Bibienns. a membrorum sorano recuperato brevi a fehre liber eva^erit. Atque
attractione: Cifcilia Sacca, a dentium dolor ;
Pam hoc ipso teinpore Catharlna, Anlonii soror, eodeni
philius de Magi^tris. ab acutafebri Franrhini : Julii plane remedio a diuturna et mole^ta tussi liberatur.
filius, a caicitate oculorum Sebastianus de Vecchis, ; Victoriae Aquihna! ater ac f estdens in nai'ilius car-
menicus, a fi^tula et ipsius Filia, a strumis Silvius
; ; bunculus ortus fuerat qui cum sumniura illi dolo-
:

polypus,
Baratlus et Lucte Peregrini filiiis, ab acuta febri rem adferret, vitai quoque periculum eidem commi-
Catharina et Alexandri cuju>dam alutarii neptis nabatur. Moxilla ad sacri hujushabitus particulam,
moribundee, a mortis fancibus ab iisdem et Pompeii quam apud se retinebat, confugiens; cum ea ia
;
E
uxor et neptis ; Tarquinii Mai^i tilius, a dysenleria vespere sibi nares coUigasset, mane carbunculum,
Cynthia Romana, a laterum ac tibiaj dolore ; Felis, rubro dumtaxat signo in miraculi testimouium re-
Capreola, a f^ravi capitis dolore ; Severini Mascar- penitus evasisse comperit eadcm quoque hac
liclo, :

di filius, a sanguinis flnxu : Sebastianiis de Riibeis habitus particula gutturi alligata, a gutturis morbo
et Stepbani csmenlarii filius, a strnmis; Christo- convalescit.
phorus Talliacarne et Maria Narniensis, a poplitum 48 Lucretla Galantia, gravissirao capitis ac sto-
capitiset sto-
dolore, hujus llquoris virtute liberantur. machi dolore correpla, nullum sibi ex medicorum machi dolor.
46 Ex MedioIacensiProvincia, Veronica Beolea, ope levamen experta fuerat cum B. Felice sibi ad ;

item in Pro- a diulurna ciborura inappelentia pner altero oculo : praisidiura Invocato, habitus illius segraen collu ap-
vincia Mtdio- CEecus, etmater arthrltica laborans, ille a c^cilate, pendit : quo statim ab utroque langiiore incolumis ftbris pesti-
lanemi, haec ab arthritica aller quoque puer ac miilier ab efiicitur. Id cum ejus tilia febricitans conspexisset, lens.
;

odontalgia, eodem modo cuiantur. Ex Bononlensi eodem remedio usa, incolumitatem asse-
et ipsa pie
Provincia, Fabricii Luccetelli filius ac filia, a pe- quitur. Sestiliam Nardam pestilens quaedam febris
stilenti ab ophlhalmia seu oculoruni
febri ; alter invaserat, qua^ atris maculis totum ipsius corpus
morbo; tertia mulier in extreniis laborans, hoc H- conspergens, certum illivita} occasura medicorura

quore peruncti, ad incolumitatem revocantur. Ex senlentia ominabatur. Quapropter liumaua ope de-
PanormitaTia.
Panormilana Provincia, tandem, Castri-Veterani stitula, ad beati viri auxilium advolat, atqueipsius
;

Principis filius, a porrigine


Calaber ; et Pacificus babitus segmentum adhibens, divina virtute sa-
sibi

Cappucinus, a crurum tuniore, liquoris hujus un- natur. Joannes Anlonius Roncallus, quatuor anno-
ctione sanantur. Ceterum quo in honore pretiosus rum puer, ex pituitffi fluxu gravera oculorum caici-
Lic beali viri liquor apud homines babeudus esset, tatera contraxerat: quoscum illius mater meraorari
pra^claro exemplo divinitus hoc tempore declaratum habituspree segmine, B.Felice invocato, contlgisset,
Jdem trrcne-
rcnler ttabitus fuit. Mulier enim quiedam, Nuntia nomlne, cum puer lucem brevi tempore consequitur. Joannes
exartsctt. hujus liquoris ampullum, undequaiue cera ac mem- Andreas a Fontanili. pestilenti iebre spe omni sa-
C brana obstructam, in scrinio deposulsset, in quo lutis destitutus, aegrotabat cura Fr. Anfonius Cap-
;

nlterius generis aquas, qu^s ad vuUum infucandum pucinus, aegri germanus, post preces Deo oblatas,
paraverat. cum ea collocayerat, cum primum ad pauca habitus beati viri tiliaeidem cum aqua prnpi-
liquorumampullara confugere voluit. liquorem om- nans, brevisbimo tempore in salutem vendicat.
Dino in ea, tam etsi utprius occlusa, aruisse cnm- Felix de Uberiis mulier, colico dolore cruciata, cum
perit. Quo facto non ob.^jcure didicit. eamdem sedera nullo medicorum remedio levari pobset, contactu
simul Deum et Dagon capere non posse. resque sacri hujus habitusac strophioli, in quo beati viri
sacras non cum profanis miscendas, sed sacre per- cerebrum repositum fuerat, quo tempore is exente-
tractandas, et summo honore ac religioae prose- ratus fuit, a dolore confestim liberalur.
quendas esse. 49 Ambrosius, Juliae cujusdam Procenatis filius, epilepsia.
triura annorum puer, epilepsia tam graviter afficie-
GAPUT YI. batur, ut octo mensium spatioquotidie in eam dila-
beretur. Verum memorati habitus segraento illius
Benepcia vnriarnm cnrationum, per varias collo appenso, tam peifecte curatur, ut nuniquam
B. Felicis lieliquias impelrata. deinceps eo morbo alflictatus fuerit. Quamplurima
aha hnjusmodi miracula, quse in Romana provincia
J&m vero ad alia miracula, variis hujus beati accidisse probatura est, compendio potius quam M-
Per habtfus viri Reliquiis divina virtute patrata, progrediendum
ICISsi pnrlicu-
storica narratione prosequi libet. Primum igitur
est : atque imprirais de iis ugendu.n, quae ex prseci- Persiaqusedam, Victoriae ViteleschEe obstetrix, ab
las .sunatuT,
il alii morfti
svppuralio sis ipsius habitus particulis effluxere. Primum igi- arthritica Laura Petronia, a cephalea Octavia plnnmi,
; ;

venenosa, tur in Romana provincia, Magdalena Grimalda, Reuhia, ab uberura dolore Lucretia, Franciscie tam Rotnx.
;

qufe ob venenosam suppurationeai, quse illi fauces ValtriiiJtipedissequa. a gravissimo stomachi lan-
inva?erat, in certo vitae periculo versahatur; cum
guore Joannes Baptista Matthaei, ab aurium aegri-
;

Beati viri habitus particula illi guttur obsignatum tudine; Joannaqutedamarreptitia. a malignispiritus
obsessioDd
;;;; ;

DECIMA OCTAVA MAJI. 259


obsessione ab eadem itidem, Julia qusedam Rinaldi tulisset; panni aliquando, qui ex Beati Felicis ha-
:
D
uxor muIierqurcdamZagarolensis, abangiiia: Fran-
; bitu praictsus fuerat, segraento sibi adhibito. ranx EX AnffAl..
ciseus Espucius, bis ab .tcerbo capitis dulnre Marga- eriimpit nucleus, atque BOTEBIl,
;
is diuturno auris dolore
rita Dreia, a postilenti febre, ex qua moritura vre- hberatur.
debatiir; Antonia ejusdem filia, a cephalaigia 52 Vir quidara ab Alchamo Sicillae oppido, cura
Cathnrina Cioffa, a rubentibus papulis ab iisdera : graves cumnonnnllis inimicitias gereret, habifus et aUbi in
et Pelrus, victnrise AdornEe filius; Lavinia, Re- B. Felicis particulam a nosfris inipetrat, qua se Stcilia
chardi Procenatis uxnr, a cachexia Proserpina hostium insidiis tutum fore
,
confidit. Nec sua ilium
Pacea, a Iuniba^'ine Portiaa Gallicano. ab angina; fides fefellit nam
;
: e Cappucinorum conventu Alcha-
Claudina Guazzettii, ab acuta febri; Cassandra Za- mura rediens, cura in hostes incidisset, qui multis
chnnia, a cephalea et lumbngine: Christophori Da- illum vulneribusconfodientes se mortuum reliquisse
nielis filius. a letali regritudine, sacri hujus habitus existiraarunt ; is domum reversus, cura vestes vul-
contactu, ad incoliiraitalem revocantur. neribus undique discissas consplcit, beati viri hujus
guamNeapoli, 50 In Neapolitana provincia ejusdera habitus ope se penitus absque vulnere illa^sum intuetur. His
particu!» Justinam Grimaldam a diuturna febri prajterea ex ea-Iem provincia accedaiit Legisperitus
Nobilem, cnjusdnm Capu:incO fiiium, ab orub-rum quidam Drepanensis, qui a gravi febre ; aller ejus-
CEecitate; Joannom, Leonnrdi Mntronis filium, a dem urbis, a diabolico fasrino; rauiier arrepfifia,
a
diuturnBe a?giiludine, ob quam curvus incedebat daemonis imperio; Vincentius a Termis Himeris,
Juvenculam, Aloysi.-e Cossse pedissequam, a maligni atque alfera ejusdem urhis muliep, ab ocub.rura
spiritus obsessione : Joannam Reverteriara, ab ele- raorboi;Textoris cujusdara uxor, jara raedicorum
phantiasi; Fr. Ruffinura
Cappuciiium laicura, ab ope destituta, a leti faucibus Bibonensis qnidam,
;

hernia; Frafrera quemdam ordinis Praedicatorum, in Ordinem benevolus, a gravi laterum dolore
abhydropisi, divina virtute curarunt. In Bononiensi ejusdem oppidi mulier, a diuturuo stomachi lan-
provincia, Lucia Lisania, graviter febricitans; Hie- guore; quamphirirai denique febricitantes , aquEe
ronymus, pleuritide ad raortem laborans: moribun- potu in quam immissa fue-
sacri habitus particula
da mulier, a certo raortis periculo puella a dae- ; rat, sananlur ita ut in UrbonEe conventu a Cappu-
;

moneobsessa; raulier, cancro exesa altera, lura- ; cinis aquara mane amplo in vase parari opus esset,
bagine afiecta quidam a narium profluvio Marinus
; ; quae hujus panni contactu consecrata eam a Deo B,
agricola, abartuuratremore ;alteratibiarumdolore; Felicis merito sibi virtutem comparabat, ut ab uni-
Balthasarquidam, membris captus geminae itidera ; versis tum febricitantibus, tum alterius generis
mulieres, ab uberum turaore: ac cervicis doiore, aegrotis languores depelleret.
sacri hujus panni virtute liberantur. Tn Hydruntina 53 Ex Pedemonfana provincia, Magdalena quae- ac Pe.de-
provincia. SanctoriusTaurus Hj-druntinus, ab acuta dain Bergalla, in Cehse oppido gravisslma febre op- montio:
Bgdmntl, Orphei Trepucii uxor, ad medicorura despe-
febri ; pressa, ad necem festlnubat quo tempore illius con-
:

rationera a'grotans
Maragei uxor, a ; Octavii jux ad conventum accedens, cum Eucharistiie Sa-
febri gravissima tres mulieres a lateritia, ad
; cramentum a Superinre publice in altari exponi
mortem usque aegrotantes Maria Astona a Melpi- : impelrasset, a quodam pra^terea Cappucino Sacerdote
niano, et allera a Mai-ciano. a partus cruciatu: Ste- B. Felicis habitus prcesegraen accipit. Quod cum
phanus Caramu^cia, a papuljs pene obca^catus aegrotantis uxoris colio, post orationem Dominicam
Castrinianensis, a inatrlcali dolore; altera, ab ube- ac salutationem Angelicarn pie quinquies recitatara,
rum putredine; Cassandra, Archiepiscopi Bariensis appendisset; ea paulo post in soporem dilapsa, B.
soror, ab oculorum dolore Fr. Senardus a Sohto ; Felicemjuxta lectum sedentem intuetur cujus as- :

Cappucinus, ab anginae morbo; Angehis Vecchius, peetu adeo corroborata fuit, ut e somno experrecta,
utriusque Dculi luceorbatus; Antonia Leonarda, a se a febri liberam senserit. Quare post haec, cura de
diabolico maleficio
; Francisci TabeUionis uxor, a B. Felicis effigie interrogaretur, tara graphice ve-
gravi poplitum dolore; pluriin^p quoquefebricautes, ram ipsius formam verbis delineavit, ut otnnem ab
beati viri habitus particulam pie sibi adhibentes, anirao dubilationera susfulerit, qum is B. Felix fue-
sananfur. rit, idem incolumitatis beneficiura praestiterit.
qui
51 In Panormitana efiam proviucia quamplurimi Lucretia, Joannis Pefri Provanas uxor. hoc tempore

Panormi,
eodem modo a variis languoribus curantur inter : in Carignani oppido tam graviter aegrotabat, ut rae-
quos Lucianus Rubeus, Episcopus Mesarensis, duo- dici de ipsius salute desperantes, vix in crastinam
decim annorum spatio in humero gravi apostemate diem vitee illi tempus prorogarent. Erat Lucretiaac
laboraverat quod cum nulla arte aut reniedio ad
; tofa ha-c Provanae familia erga Cappucinos bene-
maturitatemprovocari posset. mediciferrohumeruin vola quapropter conventus Superior ad eam Au-
:

aperiendum censent. At sacri hujus habitus parti- gustinum Derfonensem Concinnaforera destinat :

cula a quodam Sacerdote Cappucino nudo illi hu- qui ubi illius ad B. Felicis merita iroploranda ani-
mero apposita, confestini absque ferro ex ulcere mum accendit, unum aut alterum ipsius habitus pi-
tabes erumpit. Ludovico Naxino filiuserat. Francis- lum iili cura aqna propinat; atque illius frontera U-
cus nomine cui e\tremo cum morte agone confli-
: quore. qui ex beati viri corpore fluxerat. inungit.
ctanti, cum hoc ipso remedio subventumesset. sta- Factum raox incolumitas sequitur, quauniversi tum
tim moribundus in meliorem salutis statum vendi- medici tum qui lecto circumslabant obstupuere, ac
catur, ac tandem perfecte convalescit. Fr. Mariani Deum in sancto viro glorificavere.
a Politio, Cappucini Sacerdotis soror, a multis 54 In urbe Montis regalis. Joannes Franciscus
in Monte'
annis gibba, tam curva incedebat, ut vix ccelum Beltrufus, adhuc puer, molesta quadani agritudine
regali :
intueri posset; cum beati viri raerita iinplorans, ac delinebatur; cui Isabella raater, Cappucinorum Or-
ex ipsius sibi habitus segmen humeris appendens, dini cum prirais devota, nonnullos sacri habitus pi-
summa omnium admiratione erigitur, ac recta dein- los cum aqua mixtos hauriendos propinat. Quibus
ceps protenditur. Bartholo puero, cum a coUuden- haustis, dum puer occlusis foribus solus in lecto de-
tibiis siliquie nucleus in aurem imraissus fuisset, cumbit, gemini Cappucini Fratres, ex quibus alter
tam profunde in earum mealum diiapsus fuit. ut B. Felix erat. cubirulum ingressi prope lectum assi-
nulla ratione aut chirurgorum arte inde avelli po- dent. Quos dnm pupr laefus infuetiir. paulatira somno
tuerit. Quamobrem cum duodeviginti annorum spa- corripitur. Interea mater qua^ domo excesserat, ad
tio is iUum, haud absque ingenti dolore, in aure filiura reversa, cum eum ab iegritudine liberura ac
incolumem
;

260 MIRACULA B. FELICIS CAPPUCINI.


incolumem reperisset rem admirata, unde id illi
, Ludovici de Benedictis filius, ab hernia; Victoria D
BX ANNAL. acciderit ab eo percunctatur. Qui B. Felicis illi ap- de Puciis, in monasteno S. Catharinae Senensis
BOTBBII. urbis Ferrariensis monialis, ab acerbo ac diuturno
paritionem referens, matrem ac ceteros domesticos
ad gratias glorioso Dei servo agendas provocat. Sa- stomachi languore ; Venia Trota, a colico dolore ;

lutiis quoque Catliarina a Turre, nobilis femina, Aspramon Mergerius Coraelensis a diulurno cru- ,

phrenetica febri laborans, cum paucos ejusdeni ha- rum cruciatu ^neas Bottonus, Bernardini a Cara-
;

bitus pilos, eidem a qnodam Cappucino Sacerdote pis filius; Violans Antonii Zenonis nata, Hippolytus
cum aqua propinalos, hausisset; paulo post a phre- Patavius, Livia Bevilaqua, Junipeia Bernilia. Aloy-
nesi atque a febri dimissa, ad pristinam incohimitu- sius Poquintesti filius Cntharma Bovena, Isabella
,

tem redit. Hoc modo Clara, Lucretise Purpuratse Fnrlana Eleonora et Claudia Squartrona sorores
,
,

pedissequa. letaliter aegrotans Lucretia quoque ; Joannes Baptista Palraerius, Violans Bagarotta,
ipsa, diutino partus dolore oppressa; Novariensis Franciscus Tabarellus, Hippolytus Obicius et Coeci-
quidam , a dEemone vexatus ; puer, boEe morbo lia uxor, Lucretia Tallia. Diana Martia, omnes gravi

periculose laborans. mulier Casalensis, a tertiana febre laborantes; Julia Aguilla, a tonsillis; Jacobi
febri graviter afflicta; nobilis quidam de Torres Dainerii uxor, ab oculorum dolore; Sigismundus
famiha. una cum uxore ac filiis febricitans in sa- ; Comus MohtiscucuH cum filio, a veheraenti aegritu-
lutem vendicantur. dine; Ugutius Comes Bevilaqua, Thomaj Clarelli
b5 Ex Helvetia provincia , Mulier, oculorum filius, Herculis Piscaretti filia, Junipera Casella,
aigritudine penittis obcascata; altera, gravissimo ca- BonaCuIIegiiOi'phannrumurbis Ferrariensispuella,
pitis languore correpta, quo fere ad insaniam com- Violans Galeatii Curli tilia Franciscus Donzellus ,
,

pellebalur, adolescens a tibiarum ac pedum tumore, Alphonsns Magdalenae Busentina? filins, Magdalena
sacri habitus segmentum contingentes. persanantur. Thoraasia, Alexandri Balbi filia, omnes ad medico-
Dominio Es Veneta provincia, Nobilis Bergomas a tertiana rum desperationeni a^grotantes; Jacobi Dainesii
VenetOp feltri raulier quoque Veronensis
; partus dolore , uxor, ab oculorura lippitudine: Franciscus Stabili-
vexata, hoc ipso remedio freti, sanitaie perfruuntur. nus fabricator, gravifer ob lapsum sauciatus; Al- E
Ex Umbria, puella qnjedam Fulginiensis. letali febre phonsus Molza, a storaachi dolore; Dominica Alber-
Vmbria,
ad vitEe occasum festinans; vir quoque, periculose teria, ab oculorum delacrymatione; Violans LoIIia,
ola morbi
segrotans; geminae itidem mulieres, odontalgia gra- a frontis tubere Constantia Lamberta, ab oculo-
;
specie €x-
viter afflictatae, hac in beatum virum religione, a rum Eegritudine , qua pene cffica evaserat; Diana "prtsia
morbis curantur. Ex Aprutiensi provincia Julia a , Mora, a gravi cephalalgia; Blanca monialis. a lienis
Aprutio.
Collepetri, et Pax, Joannis Bernardini uxor, a ter- morbo; altera monialis Adeodata nomine, propemo-
tiana febri, qua diu laboraverant Alphonsina a ; dum luceorbata; Jacobus Antonius, Maria et Ca-
Scandriiia, a comitiali morbo; Magdalense Ursinse milla Laurae Anguissolw filiae. a gravi aegritndine ;

filiusmedicorum sententia morti adjudicafus; Do-


, IsabeHa de Montibus, a tibiarum d'.Iore et Joannes ;

minicus a Cruce. Ambrosius Olympiae Pallincensis Baptista Frater, a femori'* cruciatu ; Jacobus Bon-
filius, Cry.-tallina Cianchitta, et adolescens quidam, signorus a diutina cephalea; Laura Carella, a pi-
,

a daeraone vexati Laurentius aVilla, a diuturna


; tuitaefluxu; etCatharina Soror, a matricali dolore;
SEgritudine; et Antonius Forsytus, ab melanchoHca Albertus Petracius Dux Peditum, a bonibardaj vul-
passione, qua ad insaniara redigebatur, sacri habi- nere; Lucia Gambara, a gravi stomachi passione ;

tus tum potu tum contactu, ad incolumitatera perve- Ludovici Maroni uxor, a gravi casu Magdalena ;

huntur. Luciira, epileptica ; Rudolphi Peolentis filius , qui


Alibl plu- bG Reliqua miracula ,
qus per Christianum or- ex nimio fletu straboevaserat; Franriscus Aloysius
res, variis bem sacro Iiabitu patrata sunt, graviori ac certa fide Thomatis, ab oculorum ca?citate; Lucia quaedam. ab
locts sanad,
probata, brevi conipendio indistincta regionum t^erie alvi cruciatu Seraphina muHer, ab ulcere; puer,
;

perstringimus. Antonius Mogaverus, a febri et san- ab hectica febh; Vespa<iani SlortiEe filius Hierony-
guinis fluxu ; Silvia; BentivoHie filius, ex alto delap- mus nomine, ab acuta febri Marchionissae Montis- ;

sus, a capitis illi^ione; Joannis Baptistas FreguUii facionis fiHus, a letaH niorbo; geminae mulieres, a
filia, a strumis; Margarita, Augus^tini Manfredi partus dolore; Agatlia Brucalca, a pestilenti febre;
uxor, a diuturno corporis languore; Pauli Virchii Caecilia Dicia. a ralcuH morbo et a parlus dolore;
p
Brixiani filiue, ab incurabili femoris morbo; Ca- F.iuslina Muncina . a gravi cephalalgia qua diu
tharina Carpensis, a gravi tibiarum ulcere; Livia, aflliictata erat; Franciscus Lucreti« Colellae filius, a
Chnstophori ab uberun] dolore, Por-
Vitellie uxor, papulis; Fr. Silvester Burgien.sis Cappucinus, Cas-
tia a Civitale-Ducali, a vehementi febre, Imperia, tri novi Guardianus. a letiH aegntudine; Joannes
Antonii Perotti uxor, a partus dolore; C;ecilia, Antonms Magister, urbis Neapolitanae Judex, a fau-
Ciementis mediciuxor. a morbo; JoannisBap-
letali cium raorbo; Franciscus CapeUus Neapolitanus, ad
tislee Sinii filius, a mortis agone; Laura Sapalca, a mortem ff!grotans; Hieronyma Pogia, et Laura Pe-
febri continua Franciscus Laurentinus, a febri ac
; tronia, et aliae permultae a parlus dolore Dorothea ;

laterum dolore Franciscus septem annorum puer,


; Crescentia, a genarum contractione Lucas, Mvax- ;

ab hydropisi; Antnnia, Juannis l^asaiae filia, a ca- Wdd de stirpe natus, a gravi stomachi dolore Apol- ;

chexia; Aloysius Panizza, a qiiartana febri, qua dm lonia Valentia, a contirma febri.
laboraverat; Hippolyti Boschi niedici fiHa, a febri 57 Cruxexigua, a beato viro compacla, corolls!
continua; Elisabelh, Andrea^ Montanari uxor; al- cujusdam Fabii a Pace aliigata cum ante rhedam Mira gu^- ,

tera Francisci Farolfi uxor, Guabenga Moltia, Her- casu excidisset, muli rhedam trahentes ante illara ^"'" '" ^''"'

culis Cocapani fiHus, ac ejusdem famula Catha- consistunt, neque ulHs rhedarii verberibus ad iter
turmatim pittts eju;
rina Ferra, Leunora MussareUa, Thomas Belli- compelli valent, donec Crux cura corolla inde aufer- %Lta
enumcranlur,
nus, a gravissimis febribus Antonins Estensis a ; , retur. Postremo, ut his finem imponam , nonnulli
capitis vertigine; Alphonsus Giliolus, a crurum hujus Beati viri capilli, papyro occlusi, cum a Ca-
claudicatione; Lucia. Hippolytie Estensis pedisse- raillaPeretta imprudenter in ignem projecti fuissent,
qua, acalculi niorbo Galeatii Reminaldi uxor, An-
; in eo incombusti permanent, atqueaflamma illaesi
gela ipsius pedissequa, Catharina Bartholomaei Ca- inde eruuntur.
ceHi uxor. Lucretia Barlholomaei filia, et Lavinia
Cocapani, a conlinua febri, vomitu, et pleuritide
;

Lucretia BarthoHna, a gravi oculorum cruciatu


CAPUT
,

DECIMA OCTAVA MAJl. 361


furias acta domesticos unguibus ac ilentibus aggre-

CAPUT VII. fleretiir, cuncfaque suis clamoribus coinpleret. Nul-


BnVFnii.
lum pbysici furenti anieutiH? remedium opj.ortunum
liaOida muller
Ad SOlam Beati FeliciS invOCationem adjati ducebant quapropter Marganta filia. unacum do- ad filix preces

Pmatrem
:

quamplurimi, vel Oleo lampadis ad sepul- mesticis B. Felicis pra-sidium ad matria salutem sanx menti
reddi'7ir.
chrUfyi ardentis. implorans, eidem se voto adstringit, si incolumera
accipiat, integro se bimestri nudis pedibus
orrointereaquaeadsolam nominis invocationem, quotidie ips;ius sepulchrum veneraturam, tabellam-
Sanalur ex
pe^tilenti aut votum ad eum emissum spectant; memorabile que ilH in bcneficii memoriam appensuram. Vix iila
febre depo- iUud, quoJ de Antonio, Mari» Camillae Tensije cum votum emiserat, cura ApoUonia ita
lota familia
ailus voto
filio, certa fide probatum in Processu habetur qui : sanae menti reildita fuit, perinde ac si numquara
matris,
cum pestilenti febre. ac prteterea boa ita ad mortem nientis a^gritudine laborasset filiaque, bb collatum :

aegrotaret, ut de ipsiiis salute physici prorsus des- matri beneficium, votum solvit. Sequenti vero anno octidaana
ischuria labo-
perarent; mater ad filii salutem beati viri merita mdcxxiv Franciscus Ca,'siusab Antredeco, obstructse
raiisjuvatur.
impliirans, eidem argenteam imaginem votn spondet, vebicEe meatu tam graviter ischuria ac lotii reten-
si salvum ilium recipiat. Votum mox filii incolu- tione laborabat, ut octo dierum spatio nihil prorsus
mitas sequitur : quae benpfitii memor, filium jam in- urina3 efTunderet. Quam ob rem cum ingenti dolore
columem, cum argentea imagine, ad illius sepul- cruciaretur, ad beati viri opem confugiens, t-i ab ea
chrum destinat. At illud plane rairabile, quod anno apgritudine iiber evadat , se ipsius sepulchrura pie
MDCxxi Slephano Biscio, Perusina; ecclesia^ orga- quam primum visitaturum pollicetur. Re'igionis
nisttB aecidit
, qui od extremam vita,' metara letali
: mox sanitas sulisecufa eodem nam-
prorais^ionem :

aegritudine perductus, cum triduum absque cibo et que temporis momenlo, vesicee ore patefacto, copio-
potu velut moribundus transegisset, Hortensia uxor, sum lotium effiuif, fugaturdnlor, isque primo quoque
B plena in Deura fide, viro B. Felicis patrocinium in tempore votum redditurus Romara iter capit.
vxoris voto eo vitie discriinine multis lacrymis deprecatur. Mi- (31 Pleraque alia breviter indicare sufficiat. Hie-
virtriduum
rabile dictu I Vix ea preces absolverat, cum is qui ronyraus, Polydori Palermi filius, pedibus irapo-
pene exani- plures alii
mis. sensibus oninibus atque ipsa oris respiratione de- tens. ad beati viri sepulchrura delatus.pedum statira
gregalim
perditis mortuus putabatur. repente oculos aperit; ustim recipit; atque ejusdera filia a dieraone libera- recensiti,

Hortensiamque uxorem vocans, Adfer, inquit, con- tur. Dotalicis Viterbiensis filia, pedum usus caren'!,
feslim ad me calidum jusculum. quod in chrytrapulo voto ad Beatum virura pro illa emisso, eo perfecte
projie ignera fervet. Advolat iila. tactum ac verba prititur. Beatrix Melcia, eodera modo ab utriusque
adrairans : ac dum jusculum viro prnpinat, Unde auris surditate curatur. Lucia a S. Paulo, a gravi
nosti, ait. jusculum apud ignem j^crvan? Cui Ste- cephalea; Horatius Carpenia, a vehementi Eegritu-
phanus, Nuper, inquit, B. Felix Cappucinus adsti- dine, Flaminiae Cajsiae filius, boa periculose labo-
tit, his me verbis compellans; Stephane, si salutem rans ; Mariana Senen.^^is, a tibiarum dolore ; Flami-
optas, jusculum quod tibi prope ignem asservatur, nius Nigrisellius, febricitans; Constantinus Pmcel-
absorbe. Quare hausto jusculo tara repente a niorbo lius, a gravi guftiiris raorbo ; Lucretia Ferreria, a
coepit convalescere, ut postridie e strato surgens, manus apc^temale Laura Bertia Papiensis. ab ube-
;

universos qui eura pridie cum morle colluctantem rismorbo StephanusdeThomatis, a pestiienti fehre;
;

viderant, summo stupnre afleceril. Tertia po^thax Laurse Rnndonince filius, a febri ac fluenti pituita ;

die nudis pedibus Beat:t! Virginis .i-Eiieni, de Monti- Joannes Germaims, a bracbii ulcere Franciscus ;

bus nuncupatam, tum B. Felicis sepulchrum adiens, Alexius, a tormentario pulvere in faciera emisso;
ob acceptiE inoolumitatis gratiam veneratur. At Maria quaedam, a raorbo universali et hemicrania;
Marcus Autonius de Pratis, a febri plirenetiea, Fr. indicato a quo
quandoquidem ex prseterita aegritudine qu^dam illi
quhqite suna-
capitis gravedo relieta fuerat, cum ille beati viri Dionysius a Montefalco, Cappucinus coneionator,
tus sit morbo.
tumulum capite contigisset, ab ea quoque protinus jam moribundus; JustinaMutia, ah oculonim ^Bgri-
liberatur. tudine et stomachi languore; Lucia Senensis. a
59 Dominicus, Bernardin» Romanje fillus, nec- pestilenti felire et phrenesi Antonius de Benedictis
;

p dum annorum duorum puer, dura in Komanai Urbis a Cantalice, lebri ac gravissirao femorum dolore la-
puer coram viculo, qui Muratarum nnncupafnr, cum ahis cullu- borans; Jnannes Baptista Gasanova, Fr. Coiij^tan-
malie sub dit; repentino quadrig;e transitu prceoccupatus tinus Angelus Cappucinus, Arsiiia Alvara, Alexan-
r/teda con -

antequam lude eripi valeret, a rotis intercepitur. der Alberlinus, Anna Thomasia, Justina nubUis
terendus
ieivatur. Quo tenipore Bernardina raater, quaj pnesens ade- juvencula, a diuturnis ac periculosis febribus; Do-
rat, exclamans, B. Felicem ad Hlii saVitera invocat. minicus Coderonis, ab hernia; Scipio Sigillinus, a
Pergunt concitae rotae, pueruli os corpusculumque bracliii confractione Fr. Josephus a Lanciano Cap-
;

supergredientes; at dum eo pondere oppressum ac pucinusCIericus.il tonsillis.sanantur. Antonius Spa-


peno obtritum existimatur. mox advolans anxia ma- nia, pluriinisab hostibus vulnenbus ad mortem con-
ier, infantem, ore excepto, quod gruvius saucium fossus, beatura viruni invocans . absque vulnere
offendit,incolumem conspicit atiiue ut iuculentius : conspicitur. Fr. Joannes Setianus, ex nostris Lai-
eum divina virtute servatum fuisse eluceret, coral- cus, septenuio ajgmtans ; Virgilius puer, e sublimi
liorum arrailla, quam is circa brachium gestabat, loco delapsus mulier qua^dam Martba nomine, sto-
;

rotarum ccnculcatione brachio prnrsus ilheso con- raacho ac respirandi difficultate laborans Caecilia ;

tritafuit. At neque oris vulnus diu integrum persti- de Nannis, totius corporis impotens: Silvia de \n~
tit: pia namque mafer, cum puerum nulla interpo- toninis diuturna nephritide atflictata; Lucretia
,

sita tempnris mora ad beati viri sepulchrum, gratias Crescentia, calculi morbo oppressa : Adrianus de
actura, tuiisset; oleu, quod anle sepulchrum in lara- Luciis et Anna Maria Cupaya. uteniue ob acutam
pade ardet, os iUi a Fratribus inungendum curat : feln-im spe saiutis destitutus; Antonius Mataramus,
quod cum prius vulnere tumidum esset, protinus de- puer anniculus, a faucium pra^-
letaliter legrotans,
tumescit vixque doraum reversus, ad pristinam
:
fucatione Angela Marciana, a pituif* fluxu ac sto-
;

incoluinilatem redit. maclii dolore; Amlreas Scatecinus a pleuritide; ,

Diamas qua;dam,a femorura ac tibiarum contractio-


60 Anno praeterea mdgxxiii Apollonia qua?dam
de Lineis, repentino cerehri niorbo intercepta, in ne;PaulaCornpesia, carcincmatetabefacta; Barbaros
eam aliquando mentis insaniam iuciderat, ut in Calliarise filius, a cachexia et infirmo totius corporis
statu;
, :

363 MIRACULA B. FELICIS CAPPUCINI.


statii Julius Beanconius, letali vulnere sauoius; ju-
; pueri incolumitas non longe secuta est, qui accutis- D
EX ANNAL. vencula in oppidi Roveri, lue affeeta; Alexander sima febre laborans, ex qua t.nnta nervoriim contra- Qtitisqut
BOVBRII.
Cerasa, gravi mnrbo oppres.sus Nicolaus Berracio- ; ctio ilii exorta fuerat, ut in lecto plano immobilis cortlractw:
lus, a tibiEe ulcere; Jfsephus Ricardollus, adiutur- jaceret, ad suprennim tandem languoris statuni per-
na febre Magdalenje C.ipaciae filia, ad medicoruin
: venerat, pr»ter celerem viT;e occasum ab eo
iii qiio
desperationem aegrotans; Tridentina civita.s, a peste nihil exspectandum foret. Mater vero, qua3 omnia ad
grassante. fllii salutem remedia experta fuerat, cum vana om-

()i Dari.im Ciocherarn, cum priniis erga Cappu- niaesse conspiceret, extremura tentat; ac moribun-
cinos benevolam, libet adnectere : qua> cum ea cor- diim, in B. Felicis sinum sunima fide projectum ac
Bx his ttna poris debilitate, affecta esset. iit alisque fiilcris in- pra?sidio cou,mendatiim, lainpadis ante illiiis sepul-
afttatum
tniracalo
cedereneqiiaquam posset, B. Felicis apud Deum me- crnm pendentis oleo iniingit. Quid plura? Quantura
dcbiUtatcm, ritasibi adsnIutemaccersens,salufemillicoiinpetrat. unctio, tali fide perarta, filio opitiilala fuerit, velox
rtptttt !t Verum dubitatione illi in aninio exorla. num prior illius inonlumilas declaravit. Nam sub vesperum
impetrat.
infirmitas magis illi ad anim^e incolumitatem qiiain moridundus perunctus, mane a nervorum contractio-
accepta valeludo profutura esset hac ileriim condi- ; ne, a febri, ac tandein a mortis faucibiis liber et in-
tioneorationem repetit, ut si ad aniinne salulein prior columis e strato eraergit. His et alia Dominici Flo- ifem
apo-
illi aegritudo sitpotior, rede.it illa ; sin secus, vale- rinicuratio haud absiinilis accedat, qui cum ad ptecttcus
tudo stet. Res profecto mira Mox enim redit infir- ! sexttim nsqiie n.ensem febri et apoplexia in lecto
mitas et quae laeta, fiilcra dimiserat; tetior, eadera
: oppressus jacuisset, post hajc cancro circa dexterum
repetit; divino hoc argumento edocta, utiliorem latus afl^ectns, extremum cnra morte conflicfabat.
nonnunquam esse corporis regritudiiiem, qua corpus Quo tempore quinto nbsque ullo linguai usu die
is

langunre ad salutera frangitur, ne anima incolumis transacto, velnt inoribundus extremK Unctinnis sa-
ad damnationem mane.Tt. cramento peruugitur, Deoque illiiis anima comraen-
63 Sed et ipsiim lampadis, ante sepiilchrum col- datur. Interea uxor, qnas Brigiita appellabatnr,
Olco Inmpa- lucentis, oleum Deus optimiis maxinius miraculo- a>grura conji.gem, ut ad B. Felicis opem confiigiat,
dis iUumina- rum ferax praestitit. In his illiid imprimis memoria impensins Imrtatur. Cni cum is annnisset, protinus
tur cxcus.
dignum ,
quod de Gabriele Laurcntii Bolegnoli illa viri fronfem ac latus carcinomate tahefactum
Roraaui civis filio certa medicorum flde probatum beati viri lanipadis olen inungit : tanfnnique ex ea
est : qui cum anno mdcxxiv boffi raorbo ita obcse- unctione divinae in eum virtutis emanat, ut febris,
catus esset, ut dilatafaoculorum pupilla, medicorum apoplexia, caiicer, protinus abscedeiites, inorti jara
judicio in eura caecitafis staturo incidisset. qui natn- proximum incoluraem reliquerint.
raliter visiis capax esse non posset; Laiirentiuspater 65 At hactenus enarratas. sin minus virtute, sal- resitscitatur
ad B. Felicis opem confngiendum sjbi statuit. Qua- fpm dignitate superat incolumitas, seu potius vita, morttta.

propter nna cum uxore pnerum, qiii qiiarfura an- postmortem cuidam puelhe, Gaspnris Bellinlaui fi-
num attingebaf, beafi viri patrocinincnminendarunt; lioe, reddita, ac sejUem testiuin juramento firinata.

et usque ad duodecimum aetatis annuni, si oculorum HiEC tres annos nnta, cum febri continuaac dvsen-
lunien recipiat, Cappucinorum habifu induendum teriagravissirae affecfa esset, nulhi medicnrum opera
spopondere : puerumque ad B. Felicis sepulchrum juvari potuit, quin in supreraum tandem vitas occa-
perducentes, lampadis oleo ibi ab ecclesiie sacrista sum deveniret. Repentino namqne naturae deliquio
inungendum curant. Inuncfnm cura domum redu- intercepta, dum inter pafrismanusgestatur, inipsius
xi.ssent, vix domus is limen attingit, cum .se fores, siuu animam fundit. Nulla tunc non remedia tentata,
scamna, sellas, ac majnrem dnmus supellectilem quibus puella ad : at cum post
sensus revncaretur
conspicere exclaraat. Secundo vero ac tertio ad se- tertiam et qnartam linram, frigescenfe ac obrige-
pulchrnm reducfus ac perunctus, integrum tandera scente jain corpore. niilla in ea vifa; signa conspi-
oculorura lumen assequifnr ex quo fantus medico- ; cerentur, vestibus spoliata, in lecto tauiquam e.ta-
rum animos stupor iuvasit, ut ii publica tabellinnis niniis collocatnr. Quo fempore dum pater ac dnnie-
fide divina id tantum virtute patratum testati fue- stici eara velut raorfuam lugent; ex voto liis alter,
rint. Alterum quoque hand rainori admirafione di- ad B. Felicemnuncnpato, puellarasuaelampadis oleo
gnum , de Hieronymo Minerae Marcatinoe filio tanfa animi in eum fiducia eoncepta perungit. ut
tedem stt-
adhuc puero, apud Romana manuscripfa legitnr : puelia mox reviviscens, imo ex pectnre suspirio
natur putr
a fettrt pe-
qui a maligna ac pestilenti febre correptus cum , ducto, oculos ad patrem deflexerit. Quem plorantem
Ititenti, medicorum jam ope et opera desfitulus prope ani- ceruens, ait, Cnr, pater. gemis? lacrymas terge : non
mam ageret, a mafre B. Felicis patrncinio commen- ego morfua sum, sed B. Felicis gratia vivo is mihi :

datus, ac voto de illo cineriiia veste induendo ac nunc vilam ac salnfem reddidit. Cumque hoc ipso
cerea imagine .sepiilchro appendenda concepto, hoc tempore vesfespostnlasset, afebre.dysenteria.atqne
ab ea lampadis oleo inungitur. Quo tempore mori- ab omni inorbo penilus sospes, domuin ac viciiiiam
bundopueroB. Felix persplendidns apparet, Iiiseum circumiens hisce verbis complet viri, Deo ao :

verbis excitans Hiernnyme, Crucis te signo obfir-


: B. Felici gratias agiie, qui rae salvam et incolumem
ma, ac Dominicam orationem recita si id egeris, ; prsestitit.
ncquaquam morieris. Puer itaque beato viro oblem- 66 Eorura porro qui ex certo mortis articulo
perans, ubi se Crucis
signo communiit, orationem hujus olei unctinne liberati fuere, qnamvis certus
Dominicam exorsus, ita melius se habere ccepit, ut numerus praescribi nequeat, non nuUos tamen indi- Plitres alti
postridie e lecto incoluniis surrexerit. Matri vero cabimus inter quos sunl, Franciscus Pnsqualetfus.
: iHonbutldi
cum puerum post unctionem labia raoventem ani- LucretiaTermuIina, Vicloria Crescenfia, Bernardi- eottem oleo
madvertisset, ab eo deinde quid tunc mussitaret servuti in
nus Massa, Felix Reucellius, Vincentius Gallus,
vtvts,
percuncfanti, is B. Felicis visum, et qua3 ab eo illi Cleraentia; Romanre filius. Lucretia Angeli Cechalii
imperata fuerant, enarrat. Quod vero rem niagis uxor, Joannes Baptista Jacobius, Jacobus Barto-
confirmat, post haec puer ad B. Felicis sepiilcrum a rellus, Antonius Bacenellus, sex Francisci Mendoz-
raatre perductus, simul atque illius efligiem in zas ad mortem sgrotantes, Joannes Anfonius
filii

icone depicfam conspexit, eumdem agnoscens proti- Costa, Petrus Cecius, Franciscus Cerrius, Carolus
nus exclamat : Hic ille est mater, qui pridie mihi in Caputiis, Philippa Manena, Angelus a Sepino, Ma-
lecto apparuit, ct sanitatera contulit. gdalena Ursina Jacoba Masohetolia
, Dominicus ,

64 Hanc alia plane admirabilis Petri a Nicola Marcordus, Franciscus Bragalius, Carolus Lauretus,
Franciscua
;

DECIMA OCTAVA MAJI. 263


i FranciscusSpanuSjFranciscusLuxoriusi.Hieronynia lore; Georgius Pissamanus, altero brachio captus; D
Citiiq. Simon Ciibrega Jacobae Modariinie nepos, Philippus Vulacrarcus medicus diu f;iscino oppres- kxanv^l.
Fr. IVIarcus Mautiiaiius Ciippucinu.s laicus, Jai-obus sus; Laura BraLra, rebricifans; Guilielmi Pislo- "'^*''""-
Luciaiius, Hieronymus AlcysiiQuarenf^i iiIius,An(u- ris filia, in lumorein coiiversa;'Franciscus Capo-
nia Dominitu Luciani fili i, quio triduo vita (uti nius, ab ischuria Antonii Oliveti Calceolarii uxor,
;

credilLir)derunctaa(lvitani revocatur. Juanuis Sartai a pectoris passione; Augu>tinus Cavalotus. ab ani-


filia, Franciscus Sabba, Fraiici^cus Spana, Uierony- mi defectu Clara Consolata, a pituita in storaachum
;

mus Carta, Sinjun Ca!>ifz,i S;u_'erdos, qui pretiosa defluente; liartholomaeus de Anibrosiis, a narium
hac olei um.-tione ub iiiteritu vindicantur. profluvio; Domiuica Marsacra, a diuturna febri;
07 Alioruin vuro qui variis ianyuoribus oppres^i Ludovica Sartoria. ab uberiim dolore; Angela de
divinani liai: uuctiune curationem acceperuut, bre- Sarlnriis, ab alterius oculi ciecitate; Jacobi Du-
alU a variis
morbis sunat. vein quoque iibet indiccm texfre in his sunt, Ni- : randi filia, a fistula; Dominicus Rossinus, pictor
colaus Joannis a S. Nicolao filius, nSrvoruni cou- monhuudus Franciscus Leardiuus, a nervorura
;

tractione langueus; Ur^ula Pocavena, strumis laijo- ci>ntractione; Susanna monialis in monasterio S.
rans; Prudeutia Urbinas, alt.ero bracbio mauca; An Dominici Urbis Veronensis, a repentina ccecitate;
gel.i Ricarda, atotius corporis tremureAugustinus ; Thadica iu eodera raona^terio monialis, diutino lan-
Sperantia*, a colico dolore; Augustina Nave, a ce- guore cuiva; Marius Moraiidus, a gravi gegritu-
pbalal{^ia et iterum a colicis doloribus; Eupbrasia dine, atque ejus filia a mortis articulo ; Margarita
Joannis Baptista- Senensis u.xor, ab universaii uiur- Orlandia, a febri et tonsillis; Pefri Lancini merca-
bo et ab icteritia; Vitalis Fracassa, argeinate incu- toris uxor, ab acuta febri Fraui-isca Borna, sacro
;

rabili; Horatius Ursiuiis, ab arthriiica; Caecilia Oleo iuuncta ac moribunda; Petri Stellie uxor, ab
Riccia, a nephritide. ^^toniachi et lateruiu dolore; universali totius corporis niorbo ; Frariciscus Sinus,
Yictoria Cantuccia, ab oculorum caecitate; Franciscus a podagra; Jacobus Vivaldus, ab humero-
febri et
'
Vendetius Anticolensis, ab ulcere; Octavius, Ale- rura dolore;
Floriua Parmensis, a tibite ulcere; ^
xandri Matavutii filius, a tonsilHs; Margarita Un- Marci Antonii Falbeni fiUus, a letuli morbo Joan- ;

gara, a gravi iap^u; Mariie Prudentia; Palermai nes Baptista Joannellus. a gravi pituitce fluxu; Ste-
filia, a ventriculi dolore Fraucisca, Andre» Sa-
; phanus Filletus et Gulliermini Garnerii filiusSavil-
grestani filia, a gravissimo stomachi languore Mar- ; lianensis, a raraicis raorbo;Joannes Belga, a dela-
garila Pelegrina Romana, a cepbalea; Laurentii cryniatione ; filia, ab argemate
Antonii Mantua.' Lu- ;

Anellii filius, a febri et astbmate; Dionysia /Esina, a cia Pauli Furlani uxor, a coKco dolore et ainentia;
nepbritide Eli^abetb Cicania, ab universali morbo;
; Carolus Mala^piua Marchio, a gravi tegritudme, at-
Asranius Roscus. afebri continiia; Joannes Baptista qiie ipsius mater a cephalea Juannes Baptista Pig- ;

Ursolina) Casenatis filius, a letali a;'gritudine; Fe- nola, mortifere asgrolans; Dominicus Beccanus, a
lix Reucillia, a pestilenti febre et lieuteria; Joaunes certo mortis articulo Alexander CastoUanus. pictor
;

Baptista Barberius, scepe a calculi niorbo Victoria ; agonizans; Jacobus Mosellus, a laterum dolore Jo- ;

de Sanctis, a porrigiue; Stephanus Anselmus, a sephus Marascaldus ob letale bomharda; vuluus


siriasi; tibiai turaore; Lu-
Franciscus Grifl^onius, a morti a physicis adjudicatus; Fr. Furtunatus Clo-
cina, Bartholoraiei deHubeis uxor, a diarrhcea; diensis Cappucinus Laicus, a pestilenti febre; Cano-
Rinaldus Alfjhuusus Neapolitanus, a serpenti morbo; nicus Negauus Veronensis ecclesiae, post eitremae
Frauciscus Mariae Amadei filius, a Loa pestifera Unctionis Sacrainentum et auimds commendationem,
Elisabetha, Simunis Riccii uxor, a corporis tuniore hoc oleo inunctus, incolumitati redditur. Plerosque
et colicis doloribus Angela Chravenna, a nephrltide
; alios hoc modo divina virtute curatos, de quibus
et stomachi languore Gentilis, Francisci Cassiani
; apud nos nulla memoria extat, ub Fratrum praiser-
filia, a febri et sanguinis vomitu Purtia, Sacardini ; tira humilitatem et simplicitatera, qua minus haec

filia, ab acuta febri; Cauiilla Micarella, ab alterius servi Dei miracula, olira potissimum, in actorum co-
auris surditate, et iterum ab oculorum inflamraa- dicera referre curaruut, extincta. At qui Sanctorum
tione; Matthia, Fraucisci Tanii uxor, ab acuta febri; suorum gloriam curat Deus, tot quotidie novis mi-
Fraucisca Pina, ab alterius femoris dolore ; Virginia raculis servum suura illustrat, ut priorum jacturam
Thumasina, ab uberum utcere Bona Ravenuas, ; posteriorum copia atque excellentia compenset. p
a levi pedis tumore; Julia Mavota, a multiplici lan- 68 Atque hiuc divinorum operum magnitudo
guore; Victoria Graraula, a nephritide; Bartholo- plane admiranda nobis aisurgit nam quo studiosius ;
crebreseunt

tt turmattvi
mjeus Mutius et Catbarina Morella, a tibiarum ul- Fratres populi frequentiam, tum ab illius sepulchro, ubtque lerra-
nominati. ceribus; Paulus Thoiuassinus, ob lapsum quemdara tum a tabularura appensione, tum a votorum obli- ''«"* "''''ocw/a
... -,,. . , * Fetias.
languens; Marlna Angelina, carcinomate aflfecta ; gatione. afque a publica ilhus veneratione, ne quid
Magdalena Jullana, a piluitie fluxu Franriscus Hal- ; adversus ecclesiasticas leges nimis fieret. averlere
ducius, a gravi apusteniate Hippolyta Nursiua. ab
; conabantur; eo magis ipsius iu Urbe cultus auge-
argemate ; ApolIoniaRubea, MariaMonialium S.Lu- batur. ac nomen apud omnes d.flundebatur. Votivse
ciie^ Silice procuratrix. atqueejusdem Mariijenepos, tabula^, aerete, argenteie, aureEe, Hgneai indies per-
a catarrhi fluxu; JacobEe a furno filia, a coxendice; crebrescebant : novaquodidie minicula, reluctanti-
Perna Rinaldia a pleuritide ; Vincentius Sgallia et bus licet Fratribus, magis divulgabantur : populo-
Joannes Haptista, Venturaea S Marino filius, aphre- rum erga beatura virum religio, defluentibus annorum
netica febri Pompilius Abbatius, a Iffivi oculi cascl-
; lustris, uon defluebat ; sed usque adeo per Christia-
tate; Horatius Ricus, pedibus mancus; Franciscus nura orbem dilatabatur, utRomane Urbis termmis
Sanitas abaposteinate, Carolus, Romaniui a Riisci- haud eontenta. per Umbriam.Piceuura, Hetruriam,
none filius, a porrigine; Victoria Lavagua, a gravi .fEmiliam, Calabriam. Siciliam atque omnis Italicse
femoris ulcere; Petrus Paulus Bojus, a poplitum regionis plagas, sese extenderet; neque Italiam
dolore; Martinus E.squirius, a podagrie cruciatu ; tantummodo, sedet Helvetiie. Galliae, Lotharingiae,
Helena Corta, a pedum ulcere Joannis Morosae fi- ; Flaniriae, Hispani» oras penetravit in quibus :

lius, a raultiplici ulcero; Francisca Jacobi Scalarii quam pluriraa, ad beati hujus viri iuvocationem, si-
uxor, ab odontalgia Maria Jatobi Dragoniie et Do-
;
gua et miracula coruscare visa fueruut.
minica Petrorech, a partus dolore; /Egidius Justi-
nianus Augustinianus et Victoria Lavagna, a gravi
crurum ulcere Martinus Esquirrus, a podagrse do-
;

ALIA
,

264 MIRACULA S. FELICIS CAPPUCINI.


sit ad sepulcrum B. Felicis, et iniingi petiit liquore
ab inde scaturienle quo facto, statim coepit recu-
ALIA MIRACULA
:

perare valetndinem, et intra brevissimum tempus in-


ex MS. Colloclione Fr. Jo. Bapiisia? de Col- tegerrime persanata sic fuit, acsi nihil perpessa
esset, prout deinde examinata deposuit.
le-vclcn cl aliis MSS. Convenliis Roniani.
4 Camilla, uxor D. Francisci Renzii, qui Paulo
PapiE V felicis meraoria; Credentarius fuerat, anno An. 16U
CAiXT 1.
Mucxiv Iiabebat filiolum, noiuine Antonium Mariiira, puer servatur
morlbundus
variolis pelecciisque hiborantem, et a medicis depo-
Miraculaqu^dam anle Dealificationeinabaliis
situm. Pro hoc ergo supplex facta B. Felici, novit
prielerita.
puerum ejus sepulcro sistendum
cura analhemate
argenteo si sanaretur
autem compos eff^ecta,
: voti
Jr ost mortem B. Felicis plures ejiis capilii, velut ipsum mox curavii exolveie. Eadem bis aborsum
CnpiUi B.
ReliqiiiiB convi.luti in cliarla datisunt Kxi-ellentis- et nborsus
Fellvis passa, cum tertio similfi inconiraodum metueret, impeditur
ab tgne e/fe- simK U. Felici Columrirt; qiias eos nliquanidiu su-
:
:

eadem fide .iniraata rursuin sese voto obstrinxit,


runtur. pra mensulam seu armnrioliim quoddiim repositos
quod si mascuhim p.irerel, Fclicis ei nomen impc.ne-
Iiabuit; deinde vero, cum sibi in mnnus rediissent,
ret : qiiod, secnto ut optaverat bencHcio, complevit;
et ccgitasset ficri posse, ut iidem neglectim babiti nihil dubitaus, quin filium istuin nucritis B. Felicis
aliqiiando conculcarentur; nescio quo majcuis reve-
obtinuerit, sicut affirmavit nomen suum subscribens. ir.iy servatur
rentiaj zelo stiinulata, qnandoquidera putabat utiles
Anno MDCxix Agallia Brucali, prolem masculam eni- liiierpera anl-
non posse ad instniendum Reliquiariiim,
sibi esse
xa, lebri lara maligna correpla fuit, nt intra deci- uiiimagens.
quiaFr. Felix non erat beatific.atus, censuit eos esse
mum tertium raorbi diein esset Viatico munienda,
ccmibiirenilus. Itaque accedens ad fucum aidentem,
et extra spem omnem huinani auxilii deponeretiir a
ipsamet eos in igiiem conjecit cum cbaita, et abiit medicis. Jamque extreraum spiritum duceus non
prorsiis id.ai ad alia agenda, ne tantillum quidem ibi raoratadura sentiebat rauscas per os apertura intrantes, ingre-
consumi ipsos vidisset. Res miral Fliimma; illa?,
dientesque aut insidentes oculis quando corapater
quaj tara chartam quam c.npiUos ea contentos, pro- ;

quidani suus impnsuit ei partem cilicii. qiio fuerat


pfer teniiilatera ac levitatem eoruni, statim consu-
uscs U. Felix, vovens quod ipsam, si sanaretur, ad
mere debuissent; eosdem velut ludibuudse lollebant
ejus sepulcruin dediiceret : prout etiam tecit, voti
in altum, longiu.^ique ab ardore removebant. Id mi-
cito reus factus
rata ancillarum bonorariarum una quie aderat,
b Stephaniis Bisci Perusinus organista. et D.
cliarlam ad se rapuil; eamque inspiciens, inscri- lG2t resusci-
Hortensia ejus uxor, habilantes in monte Cilorio,
pliim legit, Capilli Fr. Felicis tatur mortuui.
illi de Cantalioio C-ip- anno mdcxxi deposuerunt, quod cum prajdictus Ste-
piicini.Nihil illa tunc cuiqiiam dixit, sed velut
phanns aDgrotaret ad mortem, eo devenit ut nihil
thesiiurum pretiosariim Reliquiarnin asservavit
:
omnino cihi capere pesset amplius, a l-eria iv usque
progressu autem temporis ecsdem capillns nacla
ad VI, quiB erat dies iv Junii
quinimo sub sexlam :

filia pra>diclae domicc-Ila;, tradidit D. C;ecilife Ric- vespertiiiara frigiilus ac


non modo p:illidus tolus,
ci8D et hfec variis dispertiens, mihi quoque
:
Kr. nil seutire, sed nec respirare videbatur;
Joanni Bapt. de Colle-veteri ex illis dedit, factum cum neque
per nares trahenlibus eum domesticis, nec aquicm
(uti prior ipsa acceperat) uarrans; et
chartam, ni- vultui aspergentibus ullum .signum redderet. Quare
hil quidem ab igne Ia;sam. fumo
tamen aftlalam, adveniens Parochus cum Oleo sancto, ilaque sine
osteiidit.
sensu extensum reperiens mortuiim judicavit, nec
2 Hoc tesnmoninm, ila posilum m medio conte.vlu
RtUqua rff- voluit ei extreraam Unctionem impendere. Tunc
incps ordine plurium miraculorum, eaclem (ut unmrelml) miiiin
nno Hortensia, qute virum jani ut defunctum lugebat,
temiioris rvfe- in coilice descriiilunim, pliicuil liic primo loco poncre, ante iraagineni Deiparae posita, corainendavit ipsum
rei}da umlc licel uulliusnnni nola inscnftum; quia nomen ejliiliet
accepta sint? S. Felici, rogans ut marito vitam a Deo impetraret.
Collectoris, ordinem lemporum plerumque
servuntis: Cura ecce ab eo appellari se audil jubente ut prae-
ex quo cum nppiireat.pleraque post Beulilicaliouem ,

esse beret sibi offara illara quiv in scuteila stabat ad fo-


gesln, uhraquam non videntnr se extendisse ilocunienta
cum quia Paler isle, quera Deus ad se miserat,
:
quibns usus Boverius esl, codem tempore sua imptimens
diserat eo surapio convaliluruni subilo, sin
Lugduni qiio Joannes Biiptista sua minus
colliijebat Romx,
illico murituriim : et illa sumpla mandavit ut alte-
in anno mdcxxxvii finiens, diijna milii Colleclio
ejns ram sibi pararet, qua mox sanandus esset. Ignora-
visa f,(( quinn Latine redderem, servalo,
el ulii ilepcieliat
bat aulem anlea infirmus, ut deposuit,
ofl^am ad fo-
resliluto ordine lemporis. Cum iiulem Conradus Junnin- cuni fuisse positam
gus nnster, ah eodem qui celera subministraverat quem cum uxor sua interro-
:

R. P. garet, quis Pater talia inandasset; res]condit


ille
Fr. Cijrillo Bcrgomcnsi, accipiens nlia plura
mirccula ea mandasse Felicem. Tola vero nocte
usque ad annam xliv, priecipua qusedam e.v sensibililer
illis sele-
proficiens, sequenti die egressus est de lecto
geril describique curnril: et die
congruum diai prioribus illa :

Luna; discalcealus visitavit Dc.minam nostram in


permiscere, pro ratione annorum quibiis
facta scribun- Montibus, ac deinde adiit sepulturara B. Felicis,
lur; ex Italico Lutimi jaciendo omnia,
paucis exceplis
qux fucrunt nb initio descripla Laliiie. Incipio
integra postmodum sanitate fruitus.
nutem 6 D. Doralice Viterbiensis, habens filiam, utro-
a nonnulis ante Beiiiificalionem gestis, nec sanatur
tamen alibi quecruresic impeditam, ut arabulare non posset
ir.il
{qnod recordei) metroratis. eriirttnts
absque raaxirao labore et cruciatu, ac ne pedibus dehitis.
An. 1&89 3 Anno mdlxxxix Aurelise Perazzise sic erat
quidem recta iusislere; cura aliud malo remedium
restauratur exesum palatum, ut cibus ei per nares
rediret: haud inveniret, devovit eam B. Felici, duo
pa laluni cum enim cuidam ejus infirmitati, quam grancettas cerea
exetitm, cruia ad sepulcrnm ipsius ferenda promittens.
infistulatas vulgo appellant. remedium Vix
facere me- autera emiserat votura cum sanitatem puella
dicus voluisset, ori ejus infundeudo obti-
vitriulura, ut iiuit eaque res contigit anno inncxxii mense Mar-
:
vocant, subliraatura; palati os totum velut
adustura tio. Mense vero Junio ejusdem anni D. Francisca,
perpartes excidit, dentesque luxati facti
sunt nigri uxor Clauclii pasticciaiii Roraani, habitans juxta
instar carbi.nura, et guttur tilieratur mu-
exulceratura nihil pote-
Deiparara Constantinopolitanara, supra modum per- tier a terrift-
rat deglulire, sed infundibilo
opus erat iiisuper et : cis spectris.
terrefacta, quia quinque integrorura mensiura spa-
loquelam amiserat infelix. Huc ergo
reducta acces- tio nihil videbat nisi funera oculis suis observantia,
die
:

DECIMA OCTAVA MAJI. 265


ilie ac noctu tremebat, et extennata consumehatur D
absque ullo excogilabili remetlio; donec oleo B. Fe- CAPUT F.X HSS. \TM.
11
iicis se inunxit. pollicens tabulam vutivam in testi-

raonlura beneficii si sanitatem consequeretur ab eo Mia ante beatipcalionem miracukl a Septem-


morbo, qui noii solum ip^i causahat perpetuam cor briannl 1622.
dis succussionem; sed etiam faciebat ut prout qnem-
que videhat ambulantem, modo hunc modo illiim, 1 rimuh puella Calharina, filia Mag. Gasparis An 1622
mortuos sibi videretur intueri : volo autem facto, Bellintani Mutinensis, habitantis ad porfam Septi- putlla 4 ho-
stalim liberata est die vn mensis praedicti. mianam, ibque artem quam vocant alham exercen- rU mortuap
7 Eodem anno et mense P. Fr. Dionysius de tis, decimum diem febri continua laboraverat quia
scrlbens Vi/nm :

Beati. Monte-Falconis Cnppucinus, Guardianus conventus autem et dysenteriam patiehatur. dederunt ei ma-
S. BonaventurLO Rnni^, maligna correptus febri cherones grossos, cum vaccino caseo et vino rubro
tendebat ad mortcm, niliil proficientibus pharmacis compositos, ad constringendam alvum sed ea paulo :

et medicis de vita ejus desperantibus. Cum ergo quo- pnst infer patris brachia expiravit. Dubitantibus au-
tidie animam videretur aj,'ere, a die undecimo mor- tem domesticls an .«^yncope ea solum esset defectio-
bi ad decimum qnartum interdin
super ac noctu que accidentalis spirituura, causala a vermibus, ace-
ipsum identidem rccitataesuntCommendationes ani- tum teraperautes alllo et foliis persicorum, ungebant
niae, dicente ir.edico, grande miraculum fure si sa- ei tempora, nare.s frontem. Ast frusfra omnia :

naretur. Interim Paires aliqui contulerunt se ad quidquid enim agerent, nec minimum quidem vita-
eccles-iam, oratum an(e sepulc;'nm B. Felicis, ut lem motum pulsus vel anhelitus notare pulerant sed ;

a-gro inipetraret vilani. lamiliu saltemprodncendam; remanebat tofo corpore frigidaocuii^que ohscuratis :

(lunec ah>olveret quem cceperat et mnltum promo- ideoqiie nudata vestibus, extensa, supra lectum est,
verat lihrum de vita ipsius, orationibus vota adilen- velut defuncta, et ut talis a parenlibus deplorata, slc
U'S. Eodem tempore ncbilis Uomina Ca-cilia Ricci. jacuit totis qualuor horis. laterim parenteset vicini
E
R:*ligioni et B. Felici dictoque inlirmo devotissima, spem conceperunt, quodB. Felici comraendata revi- per oleum
iiifirma licet etiam ipsa, cum in horas singulas ex- viscere posset. Ergo vitam ei si conducihilis esset Beati revi-
viscit.
nunlium de illius mcrte. surrexit de lecto;
pi'.'taret petentes. oleo lampadis ante sepulcrura Beati arden-
jprcstrataque ante imaginem B. Felicis, qualem Fr. tibus ipsam ungere c(£perunt; quo statim atque
Dionysius in lucem erai^^erat cinctam miraculis, cniitracta frons est, suspiravit, et paulo post caput
alUs pro eo commendavit, ea condi-
:i.,'rotum illius intercessioni erijens ac videns plnrantem patrem : Pater, inquit,
orantilnis. quia uleum B.
tione, ut si exaudiretur, viginti quinque scuta ira- nuji plangere, Felicis rae sanavit.
Iicnderetadcomponendumejns lip^^anis reliquiarium. Mox vestiri petiit, vettitaque descendit
de lecto, et
Qiiiaautem inter orandum oiijiciebaturei in imagine absque absque dysenteria. tota valens, et ro-
febri.

liraedicta miruculum, quod fecit Beatus in Hospitall b^sta, dorai et foris clamare CfSptt.^Oleom B. Feli-
S. Joannis Lateranensis mediantu vino.sicutihi ex- cis Cappucini me sanavit. Nullum autem vel anteiT
pressum erat; in liaec verba prunipit Bpale Fe- ; vel pnstea reraedlum sumpsit et nunc etiam sana
:

Iix, quare non reddis sanitatem inisello Guardiano atque hilaris vivit : attestati vero miraculo siint,
sub
tuurtira Cappncinornm. qni agomzat, sicut reddi- pafrem pr^nominafum
sui jurisjurandi fide. pri^tsr

listi jacentibus in Hospilaii S. Joannis, mandans ut et malrera Annam, Joanna, Diana, Smeralda, prte-
a
servfiCtir j^unierent hauslum vini? Mirum dictu ! Ipso nv-meu- sentes, cum Sn.eraMiE marito Marco Antunio Calza.
moile donec quo talia domisuse dicebat illa, et Fratres depre- Habeo Lntiurd('sniii(am hujjis miracuUepilomen, qua-
to
at>iolvatt
cabanlur in tcmplo; intiriaus, qui jamjam expira- Ih proposila fnit ad examen medicornm dnonuu^
miracuto a
turus credebalur, caput elevans, dixit Deus! : .-iflfxii de j-Iliwiif: et Aurelii Marocchi. uhi dicitur res nicdic^s ap-

quare non datis mihi aluiuid potns? quia raoHorsiti. acridisse mense Septembri, i'l addiiur, quod voca'u pi obuto

Dederunt ergo quanlum voluit cum mndica otfa ;


barbitonsore, utcandenti ferro cauterium excitarc'.
tantiimque virium mox recuperavit, ut nemo dubi- in oceipite, noluit inurere. quia manifestura erat

taret quin miraculo ea res esset adscriljenda; ma- non amplius animam iu ipsa esse. Proposiia autem
xime cum toto sequenti triduo nihil uisi offulam pos- qtiirstione, utrum ipsa ad redivivam lucem per hoc

set recipere ad victum ; adeo ut appareret vinum oleum animata fuif, an vero potlus ab aiiqua exo-
prjbltum Post dies lutione ant animi deliquio liberata; iidfm medici
illud, quasi a Sancto el fui.^se.

autem quatuur aut quinque cessavit fehris et dein- :


lontjo (qiiem hic appouere nihil aOinel} discurau demon-

ceps perfecte sanatus perrexit componere Vitam strarunl, fieri rion poluisxe, altentis setalis, sc.ius, mor(/i

qua ah6oluta,diim Urbe-veteri concionaretur, QC stimptomatunt. omnium conditionibus, qiiiu vere mor-
Beali ;

tua pitella fuerit, ntqt.e ndeo vero mimailo irstiscitata.


ideuriti correptus suhito obiit.
8 SilvesterSilvestriSciarra, Romanus, hahifans 10 Prima liorainica ejusdein Septembris, Vitalis

elcuralnr in areula aiite Poutem Sixti, videiiafur sihi aduri Fracassa Assisipnsis, habitans in angulo compiti illuminalur
ardens ftihris.
febri, <'ui nullam slbi requiera permittenti cum non Strat^-nova), visum nnius oculi miraculoserecepit. oailus ob-

inveniretremedium deniqneah B. Felicis opem in- Advenerat eipraecedenti Juliu iuflammatio tam ve- CJCOtUS.
hemens in oculo, ut talempanum ei obduxerit, qua-
plorandam accurrit, quanta poterat devotione ipsi
lemnaturalilerdissiparinonpossevelauferri.commu-
se commendans. Secula orationem tanta est couso-
lationis internas suavitas, nt praj teneritudine ani- niter creditur. Certe miilta ille remedia tentarat,

mi solveretur in lacrymas ; et effectu ejus in corpus sed incassum nmnia u^^quedum venit ad corpus B.
:

Felicis. uhi o!eo lampadis se inunxit, et dissipato


redundante, sen^itsubito dispelli febrim. HaeautHm
licet Uberatus esset, volult laraen die pnstero oteo statim pano lucem Iiausit oculus; initio quidem ad
ipsius inungi, simulque renovari augeriqne intrase ejus allapsum prie tencriludine dolens, suaviter
sensit gustum iiiternae istius dulcedinis, quam initio deinde eam ferens, absqne aiio reme-lio : qui etiam
expertus erat : idque coutigit xxiv Augusti auni expriorl oflensioue mirabililer cuntractus,
ocnlu.^,

prafati. multoque minor altero, ad statu.u rediit naturalem.


1 1 Vulo-ft dicitur a medicis, Nullum malum veni-
Mattliia'. uxori D.
re soliim^^Ita plane evenit D.
Francisci Tani, qna; tertium mpnsein pnugnans, in-
fuit acuta febri, cum cruciatu
tutius corpnris
vasa
tam graudi, ut nullius vel levem tactuin posset sus-
34 tiiiere.
Maji T. If^
*G6 MIRACUL^ B. FELICIS CAPPUCINI.

tinore, iieqne per dies omnino quindeeim requiem victurnm speraret adeo pracraature editum. Itaque
E\ WSS. ullani caprret ;
periculvmi aiitem aliortiendi rcddide- ad invocandum deiiuo B. Felicem conversa maler;
IT*L.
rat eam huinani nmnis remedii incapacem ilaiiue : eamdem cilicii piiriiciilam rollo ejus appendit qui :

Sanatur
pragnnns jam adveiierat Paroclius, exiremam ei Unt-tionem m"X papillam ori admotamsugore coepit, ac ti anni-
ab ncuta ministraturus. Interim maritus, non minus amans culus fuisset ; et intra tres menses ita crevit, ut octo
febri, appa- menses natus Eadem
D. C;ccilia, ca- eidem oleo
quum auialus, qui juxla pra^cepfum Spiritus sancti ajstiniaretur.
rente stbi
Proverbiorum v, deledabalur in amore ejus jugi- tarrbo gravi in fames defluente gravata. non nisi inunrtx dis-
sonclo. sipntur ca-
ter, sive (ut alii lcgunt) in dilectione conjugis per- cura difticultate respirarepoterat; quando, aniequara
larrhus.
petuo eraf implieitus. ft-cit illam oleo B. Felicis alia ullaremedia admitteret, a filia Justina ungi sibi
inungi et hic ab ip.<a quoque invocatus eidem ap-
:
guttur oleo B. Felicis voluit: et super capiit. niide
paruit, tauto in splendore. ut quasi extra se rapta defluentem sentiebat catarrhum ligari ejusdem .

inclamare domesticos coeperit. ut accnrrerent, B. icuuculam unam. Moxautem distillatio iUa alio fle-
Felicem Cappucinum vi^uri. Sed disparuit ille, et xit cur.vum atque per oculos duobus dielnis jugiter
;

sinml evanuit infiruiitas omnis, seque sanam Mat- eiuanans, liberam deindo ac sauam rcliquit. Eadeni
thia testata est. D. Csecilia vice quadamtam magnis laterum. renuin
12 Quartum annum agebat Hieronymus,
cetatis ac stomathi cruciatibus occupata ut a;gre respira-
vti etiam
filiu^ D. Meuciaj Marcatlna?. haliitantis ad Arcum ret, seqiie tntD corpore seiitiens fngescere; oum
guadrimtis ef gravls
puer. Portugalleusem. quando correptus maligna febri domestici vellent focum ei calefacisndie admovere,
dotor •
et iutra decinium octavum mali diem ail ultiinum ipsa, polentem B. Feliois inten essionem saepiusjam
vita; articuluni deduclus est. Sed dessperanfibus me- experta. auferri focum jussit; Beatoque se com-
dicis, spera nou deponensmater. filium inunxit oleo mendans oleo Iamp:idis ungi se fecit quod ei cessit :

lampadis ante sepulcrum ardeiitis, voveus quod optime quocumqne enim pertingebat unctio, iude
:

grisei coloris habitn eum indueret si convalesceret, abibat dolur; finiiaque unctioue tota convaluit : hoc
atque ad sepulcrum ferret oblationemcoream pro eo. autem bis ei accidit.

Facto voto, eadem vespera qua credebatiir expira- 14 Multa sunt alia quse tum in se, tum in aliis
filia vero ejus-
turus, vidit B. Feliceni puer dicentem sibi : Hiero- suis amicis aut domesticis retulisse se meminit be- dtmauxtUum
uynie, fac signum Crucis, et dic Pater-noster. non neficia, idque temiioribus variis : quae iuter etiara Btatt tcr
experitur
itisininrernnm.Etst.atim puer ccepit simul ethabere hoc narratiir, quod D. Justince Muiii, ejus filia; ali- :

melius et pra:'scriptam sibi orationem 1 ominicam, qiiando sic doluit oculus dexter triduo integro, ut
rfeitans
preces sifii ut melius poterat. balbutiendopronuntiare ; adeo ut exilire de capite videretur, nullani miser^' rcquiera
ab €0 in vi- die sequenti liber a febri de lecto surrexerit, nihil permittens. Huic remedium nullum cura inveniret
su pr.Tscrlp- aliquam es morbo retiuens
pra'ter dehilitatem : et infirma, magna cuni fideapplicnit tegro oculu ima-
ta*.
rediens medicns, atque per domura ludibundum in- ginem Beali, ejus intercessioni se devote commen-
veniens, quem mortuum putabat, obstnpuerit, nec dans et mox ces.santedoloredorraire coepit, exper-
:

dubitaverit pronuiitiare, evidens ac niagnum id mi- recta autem si liberam sensit. Eadem alias inagno
raculumesse.Quia verovespericum Pater-nosterre- per totum corpus, sed maxlme circa stomaclinm af-
citabat puer.non satisbeneeiim potnerat mater sua fecta crucialu. cum difficultate re^piranili et molesto
intelligere; quaesvit ex eo postero mane, quidnam membrorum omnium per intervalla tremore; quia
vesperi praecedenti dixisset ; et IUe respondit, sentiebat malum augeri, media nocte fecit accersiri
dixisse se Paler-Noster et Ave Maiia, sicut B. pharmacopceum qui cum aliqua ei remedia appli-
:

Felix sibi mandaverat. Quodautemmirabilius etiam cuisset, quod etiain mane sequenti fecit Doctor me-
est, is qui numquam Beati iraa^inem viderat, nec dicus, nec qiiidquam solatii ea tulissent; recurrit
qualis ea es^et ullo ramstrante vel referente didice- aegra ad sibi familiare refugium B. Felicis, atque
rat. mox atque intravit templum, ad visitalionem se- in os sumpsit aliquid de intestinis ejus, a quodara
pnl.-ri deductus, ipsara ibi pictain agnovit esse B. Patre Cappinino acceptum addidit votum materde :

Felicis. tabella ad sepulcrura portanda, si convalesceret


13 PrEememorata D. CiKcilia Ricci, septimum infirma stalimqne et dolor et tremor cessarunt.
:

menseni gravida, atrocissimis calculi duloribus cru- 13 Soror Philippa Manerii. Mouacha Ordinis S. F
ciari ccepit, eo molestius, quo minns liceliat ullum Clara^; ccepitin mainilla sinistra sic pati, ut dolor
71 fi el mo-
Parte cilicll
ninlis ex
admota sot- ei ex consuetis remedium fficere. Cum ergo a quo- ad humeiurn usque pertingi^ret, tam aute quam re- febri deU-
Vutitur pTA'-
gnantt mu-
dam Patre Cappucino accepisset particulara cilicii, tro ; cui cum febriset delirium accederent letalem rans.
lieri calculi, quo B. Kelix ad carnem usus erat; hanc applicuit esse infirmitalem judicarent medici. In tali ergo pe-
lateri qua dolur gravius urgebat. ipsius interces- riculo constitutam se videns, B. Felicem invocavit :

sioni se devote commendans et : iiitra tres dies no- et post preces aliquasabadstantibusconceptas, oleo
vem excrevit lapillos, omnes ad ciceris unius qiian lampadis ejus inuncta, scnsit simul cura procedente
titatem, hispidos ac solidosinstar inarmoris. Nihilo unctione abstergi dolorem, ac tandem ea perfecta
interim levior fiebat dolor : jamqne viginti quatuor evanescere. Cumautempergeretdelirare, etiara fron-
horis integris desierat in utero ^entiri fcetus, adeo tera unxerunt:etcuntiuuorediitei sanitas mentis, et
ut omnino mortuura crederet, maxime cum aliis cessavit febris, sicut deposuei*unt juratae Scrores
etiam indiciis opinio ista confirmaretur. Curaque anno mdcxxiii, xxv Januarii.
adveniente media nocte requicm nulla caperet. de 16 Anno Mucxxiv contigit D. Franciscum Cesium An 1G24
quidem levari se feeit sed nec unum quidera
lecto : ocfo continuis diebus ac noctibus, urincc reddeudEe sananlur
passum formare v.dens et foitui meluens, coacla est facullate impeditum, cruciatus maxiinus tolerare, disuria.

eodem reverii ubi peue exanimis et voce destituta,


: non sine frequenti convulsione nec quidquam pro- :

inlerius B. Felicem oravit. ut largiretur fuelui suo derant medicinae. Tunc corara imagine B. Felicis
ct fa-tux im- baplisnii gratiura.Puslera die in ejussacelloadeum- pro.stratus, peliit ab illo supplicio liberari. vovitque
ntatunis con-
dem finem curavit dicendam
Missam. sub eaque visitare ipsius sepulcruin ipso autera instanti uri-
valeicit :
;

felicissime peperit tilium inasculum. ac mox» diios nam reddidit. acdeinceps immiinis a cruciatu fnit.
alios prioribus similes lapillos emisit, omni dein- Eodera anno Jacoba dal Forno filiam habebat e _ ischias,

ceps dolurelibera. Baptizatus porro infanscum nul- chiade contractam, quaj transactis in ea infinnitate
lum lac posset toto Iriduo eapere, et ex quibusdam hebdomadis quinque, cum sese unxisset oleo B. Fe-
accidentibus totusIividusa]ipareret, modicamdum- licis,seque ejus patrocinio coramendasset oculis ;

taxat respirationem servans^ nemo erat qui super- connivens non tamen dormiens, ingredi vidit ad se
Dominam
:

DECIMA OCTAVA MAJI. 267


Dominam quamdamjiabitu coloris ccelestis indutam, lam, ut eidem se commendaret; sicut fecit, orans ut D
cum FralreCnppucino, quem llla credidit B. Feli- sibi a Deo impetraret sanitatem. Eo factn, nocte EX MS9.
ITAL.
cem fuisse, alteramvero Uei Matrem. Dicebat autem eum de statu mentis
seqiienti sic invaluit febris, ut
Regina ooeli;Ne timeas, filia. quia ab hac infirmi- moverit; inter deliria autem apparuit ei senex in
tate sanaberis. Vidit ct audivit eadem.vigilans ma- habitu Fratns Cappucini, dixitque Surge. adole- ;

apparente
ter : sensitque verum esje iliiid Eccleslastici xiv. scens, vestes accipe. et abi, quia sanatus es. St itiin-
Bealo aana-
Dilectio Dei honorabilis sapientia : sive (uli aptius que sui compf>s fratri circuinstantibusque narravit tur
habet textusGr£ecus)Amor Dei praeclara est sitpien- omnia: et mcdicus pra^iiominatus, qui eumdera se-
tia, cujusqui viderit speciem eamdem perspectam ex cundum naturse cursum invenire delmisset p^-jus
miraculis ipsius agnitam diligunt etenim ;id visibi- ; habentem quam dimiserat. reperit mane sequenti
lem illara visitationem corapleta visibiliter et pro- fere sine febri : quae deinde eum vespori plane di-
missio fiiit. misit sub horam vigesiraam sectindam. Faito autera
jebris letalis,
Eodem anno mdcxxiv Ventune de S. Marino
17 deinde voto, de veste grisea per iniegrum annum
filiusquadrimus, Joannes Baptista febri coireplus, gestanda, ac postea appendenda ad sepulcrum B.
tribus in ea hebdomadis mansit sed tertia hebdo- : Felicis; anno decurso ipsam per se attulit, tradi-
made eadem sic invaluit, ut de vita actum omnes ditque Sacristano Cappuciriorum Romae, oum su-
judicarent : siquidem tremebat totus, et variolis in- pradicta testificatione propriie manus, consueti sigilli
super corrcpius incipiebatoculosdistorqupre. Plan- applicatione munita.
gebat ergo ut rai-rtuura inater sua niliilnrninus eura : 20 Infrascriptus facio amplam et indubitatam fi-
item genu
B. Felici dev(tvit. sub obligntiuneofferendi tubellam deni, qualiter anno mdcxxvji fiierim in ulterogenu sclopo UeiUVl
ad sepuicriim. ipsunique nudispedibusadeundi. Dein- lcesus ictu srlopi cum pnriculo vitiE: cumque atl me Paptx.
de cum devotiune ac fide oleo lampadis unxerunt in- venissent Patres duo rappucini hujus monasterii
firmum ; quera ipsa mox hora febris dimisit, man- Papiensis. railiique attulissent pauxillum ex oleo B.
sitque tam robustus, ut sui aspectu
.'^equenti die Felicis Ordinis sui, hortati sunt ut eum invoca'-em,
omnes in admirationem pertraxerit. Domina etiam confidens quod mihi sanitatem inpetraturus esset
eHsXpelas,
Calliarina della Porta, una cum atroci febri sensit adivina raajestate. Id vero cumfecissera plene con-
taliter inflammari sibi caput, eo vehementer tume- valui: etin memoriara recepti beneficii curavi pingi
scente, ut notabiliter deforrais appareret Erisipela- in diiahus tabulis ejus etfi;^'iem quarum tabularum
;

tem esse jtidicabant doraestici, quo stepe antea fue- alferampenes mej^ervo in proprio cubiculo, alterara

rat cruciata, licet numquam alias dolor tara inten- misi atj Conventum quem habent Patres Cappucini
sus fui^set. Quadam etgo noctedum conatur aliquam Sestri in pUria mea, ut ibidem in ecclesia colloca-

quietera capere, sibiqiie nonnihilsoninnlenta videre- retur, quemadmodum et roilocata est, ciim magna
tur, appariiit ipsi B. Felix cum nonnullis Cappuci- incolarum devotione ad eamdsra in suis necessitati-
nis ;
qui eamjussit bono animo esse, utpole cito sa- bus recurrentium. In cujus rei fidem coram Notario
nandara : forraataque super eam Cruce abiit atque infrascripto raanu propria hasie signavi. Datum

disparuit; et statim habere melius ccepitinfirma, et PapisD xv Octobris mdcxliv. E^'0 Joannes Lucas
iutra dies paucos sanam viderunt omnes. cum admi- Scabiosus: cni altestaiur Joannes Dominicus Scevola
Notarius Papiensis fidem pro eo facienlibun Consu- Dum
fpstum
rafione tam sua quara aliorum, qui antea tam male ;

cetebrafur '

habentem viderant. libus et Cancellario Col.egii Notariornm Pupieiisiiim.


PanoroU
18 Angelus del Bocchio a Silice, post roalignje Eudem anno qiio res ista Popix contirjit in Insubria,
febris paroxysmos aliquot, sic dok-re ccepit ex capite, in Suitia locis variis fuit pro prima viee celebralum
^olor capitis.
ut ad extremum vitoe discrimen adducto extremam (e&lum Felicis cx vi decreti quo unno pra^cedfnli Urba-
Unctionein conferendara censuerit Parochus. Jam- mis Papa facultalcm ejns ubique agendi extenderat pro
que ei funebres panni parabantur.quando petiil oleo omntbus Ordinis Coppucinorum locis : eoritm autem qux
salutifero inungi, et cessante febrestatira convaluit. tunc conligtriuit mirobilium aliqna perscripsif Romam
Trium dumtuxat annorum ac dimidii erat Gabriel, Fr. Bentanlinus deNaro, tunc Panormi commorans in

filius Dominici Bolignoli Bononiensis, quando letali offxiio Onnerarii.


febre correpfus, supervenienlibus raorbillis, ccepit 21 tamquam miraculum ma.dmiim ipso
Referi hic
die patratum, qnod cum ad festum
celebrandum in F
desperari a medico. Tandeni post multa ei applicita niagnx mul-
amplissimum publicorum spectaculorura locum con-
raedicamina,mortem quidem evasit, sed ceecus per- tUuduu mi-
venissent plus quam tria millia homiiiura, qui oranes, iior an -
mausit ambobus otulis. Cui ma!o nullura superesse
devotionis et hilaritatis ergo in convenfu ad refe- nona sufftcit
remedium videns pater, duxit fihum ad sepulcrum
et ca:citas cliimem suraendam manserunt vescentibusseorsim
B. Felicis, ibiqne liniri oleo fecit, inunctumque cce-
;

ex
Fratribus pluribus quara centum trigmta; cumque
variolis-
pitdomumdeducere : quam ubi attigit videre puer
coepit. Eodi^mque reuiictus ahquotiej^, unctione vero omnibus promiscue ministrarelur ex caritaie, panis,
vinum, caro, pulraentum eadera non solum
pro isto
iterata, sanus denique totus apparuit etiam ex ;

illa qua; contulerant


oculis. die sufTecerint omnibiis (licot
submiserant, na-
quajstores et devoti quidara ultro
CAPU Tlll. neqiiirent) sed etiam
turaliter sufficere tam multis
per totum triduum subsequens,
quo continuatum
Miracula qusedam post Bealilicationem Feli-
ocoasione Quadraginta-horarum, qua-
cis ad invncalionein illiiis facta, usque ad fuit festum ;

nostro obvenerant; cibum


annum 1634. rum vices tunc conventui
quidem tot mil-
poturaque apud nos suraentibus, non
quutidie aut etiam pluribus, ex
ipso Fr. Petrus Franciscus hbus sed ducentis
J. estificatur de se
devotorura vel
nobis
An. mi Castelli,Comes Milacensis et Eques Melitensis, tuiba musicorum aut alias
iilla nova provi-
xgtr ad ex-
quod mense Martio anno mdcxxyii RomEe aeger, ve- etiam Fratrum advenarura, absque
trema de- superfuer;.nt reliquiis.
ductus hementia morbi ad extrema deductus est, adeo ut sione ex iis solura qure festo
dislr.buebatur,
vesiealoria applicanda decernerent raedici, post
ei Quantum autera plus panis vinique
Idera contigit eadem occa-
alia remedia omnia frustra adliibita a variis, ac tanto magis c.-escebat.
len.pore in loco nostro Castel v,- item Casttl-
nominatira a D. Thadieo Collicola medico Eminen- sione, et eodem vitraiii:
seculares Presbyten et Do-
tiss. D. Card. Barberini. Hoc in stafu quiJam ejus trani ubi siraililer raulti
sunt; et annona natu-
frater devovit illum li. Felici nostro, eunique fecit
mini devoii apud nos refecti
insufficiens, licet copiosa,
plunbus postea
ungi oleo lampadis, atque attulit ei ipsius icuucu- raliter
dtebus
,

268 MIRACULA B. FELICIS CAPPUCINL

dielius ad Fratrum refectiorem suffecit. In loco posse alicunde comparari, propter universalem tunc
KX MSS. autem Montis contigil. ut sub tempus concionis in annonse caritatem concepit fidem in nieritis B. Fe-
;

ITAL.
laudibus B. Felicis dicebatur, rupto fune ex licis Cappucini, ct penesse inveniens aliquid de oleo
qua de
alibisub
ramusum ex iere muUipluM candela- ipsius, ipsum aspersit farinre quaeeratin apotheca
ruina nul- quo pendebat
Iw Ixditur. brum, quod subtussedentium feminarum multis de- penuaria. Ha'c autem farina excrevit et abundavit
capita, brachia, crura coniminuere; noxara talera in raodum, ut sutfecerit monasterio usque ad
buisset
iiemini intulerit casus tam fomiidabilis. iiovara messem : quemadmodum pro certo aflfirma- oleo Beati

22 Nhc ut vicinia temporis, sic etiam simUiliidinc runt Sor. Fina Verdiarci de Colic et Sor. Maria conspersa
augetur.
mnterix jungi merentnr quaedam publicis duobus instru- Carbonelli de Lucardo, ambiE tunc panariae mona-
Buc refer- mentis posttnodum excepta, in ctvitate Colli^ et oppido sterii. E^idem omnia sic se habere aifirmans ipsa
tur anno Sor.Finaaddidit.quod eotempore farinara subigens,
S. Gemininni, utroqiie sub Dominio Florentino. Primi
1630 Col-
lustrumenti te.nor hic cst. In Dei nomine. Amen. et rainus aquas quara exigeret ipsius farinae quanti-
tensi vidux
Prjesenti publico Instrumento cunctis pateat evi- tas ei adraiscens, crescere tamen massam inlerma-
denter et sit notum, quod anno ab Incarnatione nus experta sit, toties quolies ad opus veniebat;
Domini mdcxliv.... constituta coram me Notario atque ita farina. quce vix uno mense potuis<*et .*;ufB-
publico et testibus infrascriptis D. Catharina P. cere, ad duos menses abundavit. Similiter et Sor.

Picchinetti vidua clvis Collensis, examinanda ad Maria Corbinelli deposuit.


perpetuam rei memoriam, utjeternum agnoscantur 24 Porro ad supradictura eftectum ante crates non sine
atiis mira-
gratise receptie per B. Kehcem Ordinis Cappucino- coraparens Sor. Lucretia Piacaccio de S. Geminia-
culis.
rum : quje medio suo juramento exposuit et dixit, se no, postquam eadem confirmasset, subjunxil, quod

semperfuisse Beato isti devotissimara ; et quod anno cura de pane supradicto offam coqueret quibusdara
^ ^«^i...^*
MDCxxx, mortuo genero suo .Angelo Tedescho, ne- Sororibus
"^ 'infirmis; segmenta'" duo crescebant acsi
''

cessehabensdomum recipere fiham suamAntoniam, tertio major quantitas panis immissa fuisset; tanto-
vinum intil-
que meliiis sibi sapiebat panis. quanlum crescebat
incomitatu plurium matronarum raiserit famulam ;
tiphcalum,
suam Luciam in apothecam vinariam, ut potum om- fides in Beatuni; iraocura aliquando illius fru>tulura
B
nibus quEe adveneraut promeret. Illa autem rever- cuidara raulieri rusticoe dedi.-^set ad crates monaste-

tens, asseruit, viuum nuUum nisi yuttalim stillare, rii, eodera sumpto mox convahiit infirmus puer.

quo a'gre implere potuerit diraidium quera raonstra- Similiter accersita Sor. Maria Elisabetha Apollonii

batcyathura: addens vacuam esse amphoram. Tum de S. Geminiano deposiiit. quod rairaL'ulo farinae in
circa panis
ipsa deponens, raagna in B. Felicem utens fiducia panes multiplicatai incredula, cumesset tunc incom-
inde factl
confeslim accesserit ad araphoram ut ei guttulam rauni infirmaria a?gra, etex prEedicto pane gustaret, usum.
de oleo Fehcis infunderet sed cum nequiret iilam
:
amarum illum senserlt tuto cu&uas tempore. Qnod
recludere ad oleura infundendum, suraptam ejus sibi propter incredulitatis culpam accidisse conside-
guttulam per raodum Crucis super amphoram duxit, rans, melius rem totuncuravitex Sororibiis discere;

reductaqne spinulaeffluxit largus oplimi viniradius: incipiensque adhibere eis fidera, ciim de reliquiis
quod integro poslea mense ad usus farailis perrexit ejusdera panis, quera vesperi araarura senserat,
oc rursum manare. Eadem postea testata est idem sibi conti- regustaret raane , iiivenit euni exlraordinaria
an. mu gisse anno .mdcxli, cura famulam aliara suara Ho- prorsus suavitate conditum. Propter quee et alia
recsiara Goretti pro vino misisset quando reipsa : beneficia recepta dixerunt dictae Matres, processio-
infudit oleura vasi quod vacuura renuntiabatur. in- nem abnmnibus comrauniter institutam in monasterio
deque eflluxit vinura tam copiosum, ut filius Leonar- fuisse ingratiarum txctionem. Subscripserunt singulx,
dus crederet ad amphoras irapiemlas a matre pariitn propna purtini aliena miinu,ex quibu>iSor Fina
Jlndem cu-
eraptura luisse. Similiterdeposuit etaflirmavit, quod deposttioni sux lioc etiam addidit, qnod eodem anno ratur puer
cum timc infirma esset, velletque nihilominus pro circa festtira B. Felicis. cuni infirmaretur Carolus, iiifirmus.
ad guam accepto beneficio gratias referre Beato, ut melius D. Lelii Vannelli de S. Geminiano, venerit ad
filius
etiam Bea-
tus oculos
potuit accessit ad ecclesiam Cappucinorum, in qua raonasterium adm. Rev. D. Antonius Vannelli pa-
viivs in pro^tabat imago illius depicta in tabula. Cuinque truus infirmi, rogatum Matres ut pro nepote suo
imagine ibi genuflexa maneret. notavit Beatum, ac si
diu Caroloorarent. Ipsa vero considerans quomodocon-
verta-e.
Q viveret, oculos ad ipsara vertere, idque toties quo- venifntius pro illo oraret, optimum factu censuit
ties ipsi Et haec omnia deposuit,
flectebat genua. votiim pro eo facere, quod curatura esset ipso festo
praesentibus Paganuccio Fabritii Torrari et joanne Sacrum pro ilio dicendum, vigiliam autem ageret in
Francisto Antonii Corbon de Colle, Testibus. Et pane et aqua: quod cum exei-utioni mandaret, ipsa
quia de praedictis rogatus fui, ego Christophorus hora qua dicebatur Missa, vebementissirae restau-
Galsanettus, civis CoIIensis et Notarius publicus rari puer ccepit. et brevi convaluit, sicut ipsi retulit
Flurentinus, ideo me subscripsi, signavi, et pubh- idem D. Antoniiis.
cavi. 25 Anno uncxxxi Matthaeus Pisagana civis Dre-
23 lu Dei nomine Araen. Die xx Ocfobris anni panensis, iniproviso quodam casu per noctem con-
MDCXLtv. Fidera facio ego Eugenius Marci de Bruno sternatus, de statu mentis usqueaiieo excesserat, ut
An. Iii31
de Geminiano Notarius publicus Florentinus,
S. velletseipsum interficere et sufibcare propriis mani- Drcpani
Comraissarius inhacparte adm. Illustriss. ac Reve- bus, unde uxor acfilii necesse luibuerunt omnetelum mutier pro
In oppido S. rendiss. D. Nicolaus Lamagni PrEepositi insignis submovere. et amentem jugiter custodire. Ipse vero furioso vlro
nocfu egres-
continuo clamabat: Date aquam: quia aduror. Cum sa ad medt-
Cemlniani, Collegiataj Sangeminianensis et Illustriss. ac Reve-
rendiss. D. Volaterrani tamquam Vicarii Florentini que invenisset aquam odoratam, ex floribus auran-
in loco prKdicto, de mandato eorumdem. contuU ciorum vel gelsoininorura expressam (Nansiam
me ad venerabile monasterium Reverendarura Ma- vulgus appellant) in amphora quinrjue circiterquar-
trum S. Calharinai hujus loci v-jcavique ad crates
: talium, naturalem ratus. totainebibit. Hoc viso nxor
Rev. Matrera Sor. Mariara Am-illara Concerui de eura B. Felici commendavit, cui erat devotissima
an. ir.no CoIIe: qua3 a me interrogata circa rairaculum. quod et audiens cainpans: urbanajpulsun., quem credebat
deficiens fa-
apud ipsasdicebatur interventu B. Felicisobtigisse, dari ad Pater-noster, dimissaHliis cura marili ad
rlna in mo-
nasterio S. '. tactis sacrosanctis Evangeliis respondit, quod anno medicum abiit. nomineNicoIaumRoccaforte. Parum
Catharins Mftcxxx circa mensem Majum, cum ipsa esset Ca- autem viae processerat, cum in duos Patres Cappu- ab occurren-
meraria mona.sterii, et ad necessariura monasterii cinos incurrit, aspectu raultura venerabiles : quibus te sib\ Oeato
deducttur.
victum duo modii fruraenti deficerent.nec viderentur causam viai interrogantibus cum narrasaet casura,
existimans
.

DECIMA OCTAVA MAJI. 569


existimansFratresesseqiii ipsam noscerent, uterat
Religioni pie affecta secuti ilii eaindeni sunt, dicen-
;
CAPur IV. EX M«S.
tes. quod una cum ipsa volebant ad medicum ire. :TAt

Cum auJem co pervenirent, porta prius quaui pulsa- Gratim impetratx ope S. Felicis ab anm \ 633
retur patuit: et inj,n'pssa in atrium Vineeniia (hoc ad IG/iO.
erat mulieri nomen) rcb^pexit ut videret, an secnra
pariter ingressi essent Fratres : sed oculis in omnem V4um anno mdcxxxiv Drepani ad raortem infirraa-
partem versis, neminem vidit; egressa foras, etiam retur D. Bibiana Grimaldi. virgo islius civitatis,
Aii. \cu
Dre- siinntnr
nemincm. Ergo in se rever.sa, cognovit eos qui jamque extremum spiritum duceret, appiruit ei sub
jiuella
ipsam iliuc usque oomitati erant tali hora, non fuisse aurorara \i. Felix; earaque suo nomine appellans monhunda
alios qiiam B. Felicem, cui sese ex animo commen- mandavit. ut curaret suum altare a matre quinies
daverat, cum alio quodam ejusdem Ordinis Sancto: visitari in ecclesia Patrum Cappucinorum sic enim ;

siquidem soiebat non posse, ut tali hora. qua


fieri restiluendain sauitati : et hoc rlicto di>paruit. Puella,
port^e civitatis clausse erant, ambularent perplateas quae loquela) facultatera araiserat, matrem advoca-
Cappucini, quorum loca foris ot procul >ila erant. vit, eique ex ordine retulit clicta sibi a B. Felice.
Volens vero alloqui medicum, vidit intcriores portas Ut ergo dies illuxit, properavit mater ad altare jara
et trifyus et fene.stras omnes etiam clausas
esse, atque uni- d:ctum, ibique filiam cum luultis lacrymis commen-
horis knler
versos adhuc dormire cognoscens, mansit in atrio davit Beato : afqiie afcipiens de oleo lampadis et
jireces exa-
dls. prEedicio donec illucesceret. Post tres autem huras domura rediens, ipso tiliam unxit qu:c mox extra :

auiiivii piilsari ad Pater-noster, intellexitque priraum periculum atque intra biduum surgens de lecto,
fuit.

quem ante audierat pulsum, fuis^e signum ad Ma- secula est matreni ad reliquas votivas visitaliones
tutinas, media nocte dari solitura Quod ergo super- altaris praedicti, gratias reddens suo liberatori.
erat temporis in oratione exegit, marilum B. Felici 28 Anno mdcxxxv ipso festo Ascensionis D. N.
An 1635
commendans, a cujus intercessione salutem illius Jesu Christi. quai fuit xvii Maji, Germanicas natio- Pincentice
In
tanloja.n sperabat certius, quantoevidentius illius nis Capitaneus Joannes Moraltho, hic Platentia; rae VlllCtltl
erga >e cognoscebat favorem. Porro ut illuxit. rem Joiinnem Christophorura de Hove. Slirum Graecen- fo";cc/«s
'"''"*'"""
oranem exposuit Medico quaj acciderat. Ille vero sem, pro tempure Cancellariura suura. sine legitiraa
rnane salu- eam es<e sub protectione B. Felicis, rae-
intelliLiens causa, pedibus ac nianibus ferreis catenis in pane
tfim aoro dicinam primo obviam dedit, nun' velut efiScacera ad et aqua mandavir mcarcerari et omnibns railitibus :

refcrt. curandum maUim, sed tamjuam satisfacturus infir- sub gravissirna posna pi*ohibuit, ne aliquis me acce-
mo: qui tamen, ipsa sibi per uxorem fiducialiter dat vel mihi ioquatur. Dec:raa nona hujus dicti men-
applicata, salutein subito estconsecutus, agnovitque sis vovi et invocavi sanctum Patrera illum, qui
virlutem Dei in tali raedicina operantem per merita apud Reverendos Dominos Patres Cappucinos in
B. Felicis, Mulier vero, nequaquara ingrata pro be- ecclesia depii tus est. et niulieri filiura suura defun-
neficio, tobaliam ad Beati altare attulit. ctum ad vitam revocavit; ut ipse Sanctus pro me
;2ti Ego Joannes Baptista de Petris de Vallerano, ad B. V. Mariam Lauretanam siiis meritis et preci-
An. mi dia)cesis Civitatis Ca--tellanae. attestnr, quod cum bus intercedat, ut ab istis ferreis catenis et carce-
fiUits Fisca-
anno mdcxxxii habiiarem Viterbii in officiu Fiscalis ribus lilierari quod in honora oranium
possira : et
Us Vilcrtfien-
5ls iiiori-
generalis i ivitatis istins et piovincia.' Patrimonii, Patronnruiu meoruin audire [Missamj velim, et pro-
bundtis. habebam filium unicum annorum ciixiter qniuque, xima data occasione ad Doraura sanctam Laureta- ab ihdnn
nomine Carolum Antonium, multisdiebns infirinuin, nam ire, ibique confiteri et comraunicare vellera, solvHur,

ac denique eo adductum ut jara aliud niliil cogilare- unaraque tabiilam de manu mea pictam B. V. Marije
tur,quam de funere ejus cnrando et sepultura die Lauretanse offi^rre. Emisso vnto inadvertenter e ma-
sequenti facienda. Verum ip^^a vespera D. Laura nibus decidit ille clavus intrusus, statimque solutus
Menechini de Marazzonis Viterbiensis, apud quam fui ; post aliquantulum ccepi manu movere ferrura
hospitabar , misit uxorl mere D. Flori-spiuai Fra- in pede, et etiara facili raodo illud solvi. Facto hoc
tricelli, pbialam olei B. Felicis Cappucini, quam timens ne mihi pejus aliquid cnntingi^ret, applicavi
aiebat se accepisse a suo filio Cappucino. Qno oleo rursus illud ferrum ad forainen. sed niillo mi>do [•'

cum pueriim mater sua magna cum fide unxis.^et per amplius impnnere potui. Invocavi semper sanctura
utictns oleo omne corpus, quievit ea nocte, et raane tain sauus Patrorn et B. V. Mariam Laiireranam. ne Profost ' •.'neposiius
'^"'*^"'''s
Bcad con- surrexit at-sinon a'grotasset: cide ut neijueabstinen- rae hac nocte visitaret quia eram peniru.s liber. :

vaiescit
tiaalii]ua, neque dia^taei necessaria fuerit :sed am- Orando obdor-raivi; sumino inane e.xpergefactus sum,
bulabat per doinura etomuia faciebat pro sanissimo, et iterum invncavi sanctiiin Patreru ut pro me in-
neque potest ea rcs rainusquam miraculo attribui: tercederet : et subito surrexi, oraviqiie in honorem
e! ohsrrrj-
iri
vixit enim usqiiead annura ;elatisdecinuimquar(um, ejus et B. V. Marije Lauretanae Salve-regina, ut fiis evadit
mortuusque est Castri dum islic Judicaiura^ ofiSoio omnia hene succedant. Bona fiducia et spe accessi
fungerer; mortuus est autera sancte, sicut testantur feneslrani illam ferreara : sed prima vice ascendere
duo conlessarii, qui alternis diebus Confessionem non potui. Accepi osserein ex lectu et muro appo-
ejus excipiebant. Altestor insuper, quod po.st inun- sui. asceudeudo nullo fere labure. Ferro illo. quod
ctum puerura, phiala iila, qua? vitrea erat, fuerit fuerat in pnde. extraxi clavura illura qui tenebat fe-
posita supra carainum ipsius aula^. et mane inventa nestram ferream : et sio salvui et incolumis evasi,

plena usque ad collum. sicut fueratprius; itaque per interce-^sionera Patns et B. V.liujns sancti

restituta est priedicta? D. Laurae. Iii quorura fidein Mariic Lauretanaa statiraque templum ac nionaste
;

ha^c scripsi et subscripsi propria manu: etiam sub rium RK. PP. Cappucinorum adivi, ibique votum
fide juramenti, quandocumque opus fuerit, idein dicto Sancto persolvi. Mirum est etiam quod Pro-

paratiis dpponere, et sigillo meo omnia consi- fost. qui uua cura uxore i-ecte super illam feiiesrram
gnavi, ad laudem Dei et gloriam ipsius Beati, qui dormivit, me illani (ene^tram ferream non aiidiverit
sit semper Protectorraeus, sicut fuit fiUi Advocatus. aperire et rursus claudere. Hadeniis tlU' manii pro-
prxterqnam alii, Laline, utpole Gcr-
Amen. ^ pria et qiiidem,
maniis : idcoque ipaa cjus verba hic liabes. rum aliorum
verba oportneril ex Italtco Latina facne, Sfciit an.
aryamenli similitudhiem Ii;'2 vinctus
:29 Nitc referre, propter
pro deliilo.
velim quod anm mdcxxii gestum in suis MSS. sii

habet
; . ; . :

270 MIHACILA B. FEUCIS CAPPUCINL


hnhel Joanncs Bnptista dc Colfc-iwteri Grandissummse, 32 DnminicusThoma^ Calderlni ichtyopola, quam- D
EX MSS. HAL- iiosrio cui, debitor emt Lilins de Bracciano : quem vis in gravi ac maligna febri medicos ac medicinas Sanatur.
maHgnafebrti
credifor suu«, nullas ultra inducias roncedens, ur- corporales adhibiiit, spiritualibus tamen magis fi-
gebat ad solutioneni, et teufins suffocabat eum dl- dens. es toto corde comniendavit se Deo per niprita
cens, Reddo quod debes. Cui infellx debitor proci- B. FLdicis, multum ipsi ipsiusqne Reiijjioni devotus.
dens rng;ibat eum dicens, Patientiarn halie in nie et Cumque se f^cisset inungi oleo lampaiUs pjus, appa-
omnia reddam tibi : sed ille nohilt, et abiit ad judi- ruit iili B. Felix, in ea ipsa effigie qua dppictus
cem, impetravitque mandatum, vi ctijus roii^it eum inveuitur in tabula sepultura3 sure : qni in mnmento
in carcerem donec redderet debitiim. Inter hnec mi- totam ivgritudinem sustidit fuitque tam evidens
:

ser etomni humann desiKutus snlatio, oum nullus miraculum, ut ipse qui eum curabat meiiicus tesfa-
consanguineorum aut affinium saltem fide-jubere tn< sit. opus divina.' id fuisse potentite. Lriudonia ilfiiminatur
ca:ca,
pro eo vellet, vigesimura secundum diera vinctus de Matrice, Romie ha!)itans, et ocnlo uuo caecata,
invoaifo Heato agebat seque cum fiile convertens ad auxillum B.

anno mdcxxxvi mense Mirtio etiam privata fuit al-
fldejiisso' em Feiicis implorandum, vovit, quod liberatus a car- tero oculo, pneter privafionem visus in eodem
et
knsperatum
cere Romam iret ad sepulcrum ejus visendum. Cum oculopatiebatur intensissimosdnlores.aquibusnulla
accejHt
ecce ad carcerem venit quidam ejus affinis, nequa- sibi requies erat. Cum autemapplicita remedia nihil

quara solitus cuiquam absque fcenore pra^stare nuid- prodessent.deniqup aduobus puerisdeduci sefecit ad
piani; spoponditque pro eo et eduxit captivum. sepulcrum B. Felicis. Eu vero adveniens cum audis-
Qnod omnes qui genium hominis nnverant, pro set initium Missaj dari, se prostravit in genua, coe-
maguo habuerunt miraculo ipj-e vero Liiius quod : pitque ex animo se commeudare Beato, ac deprecari
prnmisernt exacle implevit, ostenditque verum esse ut misereretnr tantie su^e calaraitatis. In hac autem
illud quod diiitur, Cor hominis in manu Creatoris, oratione perseverans donec etiam altera Missa ab-
quocumque vnluerit flectet illud. solveretur,cum coepisset levamen doloris in eo qui
30 Anno mdcxxxvi, in civitate Agrigentina, ute- ultimum defecerat oculo sentire, finita Missa arabo-
rum ferebat septimo jam mense Hieronyma, uxor bus oeulis illuminntam se gavisa est; et perfecte
An ir.3C
Mag. Petri Vergnnis. Ha-c die quoilam adivit eccle- sanata absque ullius ductu domura hilaris rediit :
Agiigenti,
casu filta: siam Cathcdralem, ubi expositum tunc prostabat deindevero, quidquid sibi acciderat jurata deposuit,
eonsternofa sanctissimum Sacramentum, ut ibi oraret. Dum au- coram P. Joanne Maria Bergomate, func nostrEe
prj^anans
tem sic abest a domo, iu puteum doraesticum cecidit ecclesiae Sacristano, die xvni M^ji mocxxvii,
Anna filia ejus, circiler bimula : quae. commota ad 33 D, Ambrosius Panlinus narrat tres gratias
casum vicinia universa, extracta inde est illa-sa famili:esu:e collatas a Beato, primam in sua curafus her-
prorsiis. Interim redit Hieronyma : ciii ad nuntium secnndara in filii, tertiara 'u persnna nppntis. De nlosus.

casus tam funesti consternata;, commoto sanguine seip^^o testatur, quod adhuc juvenculns pessime
totius corporis. subito sic inturauit venter, ut extin- ruptus fuerit in inguine dextro; et quia circulum
ctum in utpro foetum esse non dubitaret misella, eo- sustinere non poterat, coactus est totis quatuor an-
que vehementer affligeretur. Cum vero die xvin nis lectum tenere, aliis nullis remediis profii-ienti-
Maji domi su« neret. dixit ei quadani sua vicina. bus. Verum cum ab unn ex Patribus nostris esset
Num bodie laboras? Et qua*, inquit illa. dies est oleo Beati signatus, quod scaturit de corpore, subito
hodie? Dies. repnnit vicina, B. Felicis. Hoc audito ruptura coaluit, et tale nihil in eo apparuit amplius.
absohita a fu*^um de manu abjecit Hieronyma, positisipie humi De suo Hyacintho deposuit, qiiod febri raaligna
filio

morbn mole- genlbus dixit clara voce *.


Beate Felix, ego te San- laborans depositusque a medicis. fuerit inunctus ejusi/ue fllius
stoquc '^entns
ctura non confitebor. nisi hunc tumorem ventris olen lampadis pnstquam se et ipsum commendasset ac nepos a
tumore
mibi abstulrris, et fcetura edere in Iniera feceris. Beato. Qui cum sub xxir horara noctis invenfus febri

Hmuc gratiara si impetravero, promitto tibi quod esset fere liber a febri, sequenti raane non sine stu-
prolera qualiscumque fuerit, masculus aut femina, pore medicorum apparuit ea omnino solutu.?, afque
Felicis nomine appellari faciam. Mox vero de terra post biduum surgens de lecto, gratias Deo et Beato
surrexit remisso ventre, et actis in nostra ecclesia retulit. Denique dixit quod nepos suus Desiderius,
post visum
sspe Bi-atum, gratiis, domum hilaris rediit. Interim quoad usque prEpfati Hyacintbi filius, acutissima febri simili
feUcitcr parit Hieronyma peperit, quadraginta continuis noctibus modo gravatus, toto quatriduo jacuit absque omni
c apparuit B. Fel"x, in eadem effigie in qua ipsura cibo unde cum
ei : afflicta familia universa ad inter-
pictura quam viderat reprjesentat ; et ipsa coram ces^ionem B. Felicis recurrisset, et ipse aviis Am-
eo flectebat genua : sed post quam illa fojtnm eilidit, brosius oleo larapadis infirmum unxisset, statim
cessavit visio. Res autem eo mirabilior fuit, quod diminui febris coepit. cibum sumpsit, et secundo
cum femina illanf n esset consueta uisi post secun- post die sanus surrexit , prout ha?c omnia manu
dum aut tertiura difficillirai puerperli diera eniti, ea propria subscribendo signavit et asseruit ipse D.
vice absque dolore et cura lara cito pepererit. ut Ambrosius die iii Novembris mdcsxxvh.
nec prsestolari quidem obstetricem potuerit peperit : 34 Anna Maria, fiiia D. Autoniie Mavelli, habi-
autera masculura, et in baptismo Felicera jussit tantis in platea Vaccina, a variolis utriusque oculi
nuncupari. visu privala, ex eadem causa etiam geiiua retinue-
ifem puella
31 Ego D. Polyxena de Firstimberg, Princeps rat tremula cura maximo cruciatu, propter quem diu oculiscxca
Princeps Ca- Caserfie, testor quod anno prseterito gravi triura noctuqne ejulabat. Cuiuque omnes quotqitof eara oc ^enibus
sertee a dtffici- mensium infirmitate pressa cum febri continua, sic viderant judicarent raaiicara semppr futuram, neque tremula.
ti morbo
uthumani auxilii spes nulla in medicis superesset, visum unquam recuperaturam ejus afllicta niater ;
tanatur.
commendHvi me B. Felici, speciali Patrono meo ad B. Felicis opem implorandam se vertit, et cura
et agnosco quod per ipsura obtinuerim misericor- eadem qua ipsam iraploraverat fide inunxit filiae
diara a D. N. Jesu Christo. Proraisi ergo, quod ad oculos ac genua oleo lampadis; et illa subito resti-
Dei gloriam ipsiusque beati Roraam mitterem (quem- tuta est pristinse gradiendi atque videndi faciiltati.
admodum etiam raisi) Capellanum meum, D. Mar- Eadem puella aliquotannis post tam infeliciter fuit eamd^mque
postiu ab equo
cum Antonium Mutionera, cum tabella argentea. et percussa ab equo, ut ei fracta tibiarum altera, caput
peicussa.
ea quantitate olei. quae ad integrum annum lampadi contusum, totumque corpus male qnassatnm fuerit;
ejus sufficeret.Atque hoc R. P. Guardiano Conven- unde extremis ecclesiae Sacramentis propere munita,
tus Romani manu propria totum scripsi et sigilln loquela jam amissa et spe omni a medicjs abjecta,
firroavi, Neapoli xj Julii anno mdcxxxvii. jamjam credebatur expiratura, cum ad cetera sym-
ptomata
DECIMA OCTAVA MAJI. 271
ptoraata etiara convulsiones crebrae accessissent. 37 In oppido Castelli-novi de Scrinia Dioecesis D
Nihilnminus recordata raator aliarum gratiarura a Dertonensis, habilat Guilielnius de Brigniano, qui r.\ MSH. iTAL.
An. |(i38
Beato recpptarum, oleum lainpndis pjus pro extremo se inveniebat anno uucxxxviii iitroque genu sic. con-
utro//ue genu
renipdio arripuit, eoriue os filiae cunsignavit : cui tractum ut omnino ambulare non posset, Huc ei contractui.
mox rum spiritu loquela rediit, ot brevissirao post malum a decem annis advenerat, quorura priores
id tempore integra sanitas. Alque hxc, licvl mdli duos immobilis in lecto egerat quod si cuju^Iibet :

certo aiino adscriptu, rcUdimin^ omnia ud cian qui ul- corpnrea; neressita.is causa moveri aliquo deberet,
iimo invi-riiiiir signatus; i't qiio e.iisiirno Colli-ctioncm juvaudus erat a quadain sua sori^re, quai iiifaiitis in-
Fr. Joannis Daplihliv de Collc veleri {inilam fuisse. star inter biacbia ipsum excipiebat'. Postea duoljus
Qnse nequiintur sunt eic aliis diversis nwnumenfis unde aliisannis fuit gemiiiis usus furcillis subaxillaribus
jam dedimus gralias sen mi'acula relata a num. !20 ud ad necessariuui motum; deinde allero biennio sella,
23 inctuaivc, ac rursum num. 27 attiue 30. iu qua continuo residens secum ipsam movebat: de-
35 AnnoMUCXXXvn Fr. Carolus de AK-amo. Lai- niqne aunis quatuor. geniculorum ligneorum tt dua-
An. 1637
cus Cappncinus gravissimos patiebatur cruciatus ex rura furcillaruni ^ubsidio, gressum qiialemcumque
sanatur
crw perlcu- crure, quod sibl v,^heaienter intumuerat : cumque formab.it. luterea lemporis usus est mullis quie va-
lose tumms. nihil prnficerent plura qnai applicuerat remedia, riichirnrgi suggerebantrcmedi's; sed iis nihil ip>um
con.>ulMit mcilicos; qui re^pondciunt, niorbum esse juvautibus, intra se ait : Quaudu-iuidem nihil istaec
qij^^m appellaut forinicam, proinde curarel sibt qunrn remedia prosunt, volo a solo Deo sperare curatio-
invocato B.
primo equum et Panorrauin tenderet. ni vellet gra- ncm. qui potest me saiiare si voluerit; -sin autem, Felice inpedet
viter periclitari de vita. Gravo id auditu ftiit Fr. sitsemper benedictus. Sub ha;c ca*pit in Ca>teIIu- erifjilur.

Carolo, qui tunc in nostro loco MouLis-Regalis ha- novo comraendari valde devotio ei'ga B. Felicem
bitans, non cogitabat de ejusmodi mutatione. BiJuo Cappncinuci, et vulgo ferebatur multos perejus in-
post adfuit festum B. Felicis, qiiaiido pnfidu-tus tercessionem juvari. Ergo ipsum quoiiue devotio
Frater concepta io illum fiducia ad ecclesiara se ilii se coramendaret
tetigit ut et quodam mane ad :

coutulit; ubi cum se.se ex animo comra^^ndasset, istum tinem communicavit. demde ad ecclesiam Cap-
pauniculum lineura sumpsit, oleoque lampadis ipsius pucinorura se coutulit, nihil dubitaus quin eudem
intinctum cruri suo iipplicuit. et cessantibus mox mane obtineret concupitam et speratam gratiam.
doloribus libere ambulare potuit; plagye vero, quae Erat autem tara certa ea fiducia, ut firmiter pr^po-
magis magisque serpebant quotidie, brevi coalue- suerit inde non assurgere, quin es^et factus desiderii
runt. Ex boc autem miraculo consecutum e^t aliud. cunipns. Duin ilidem Misba; dicehantur commenda-
Cum enim decimo po!>t die crus etiam alterura ei- bat se Beato. Vix auteni duas Mis^as sic audiverat,
dem Fr. Carolo iutumuisset, maximos ei doiores cum sibi sensit genuum nervos mollescere, vlsusque
parlens; ipseque forinidaret, ne hoc quoque raalum est sibi eos posse extendere quare accessit ad por-
:

formicje esset ; panniculum eumdem Imeum, quem tam Conventus, eamque sibi ad nola; sonum ape-
reverentiie causa servabat in quodam foramiue, ile- rieuti Fr. Andreae de Sarzano tunc portario dixit, ut
re!icti.t in
rum intinxit lampadi, et cruri paiiejiti alHgavit; nec sibi dignaretur bacillum commodctre, quia volebat
ecclefia ge-
mora ulla fuit quin crus detumesceret dolurque ces- geniculariasua ligneaappenderead rastellos capdlie ntcults sais

saret. B. Felicis, ubi alia quoque anathemataappenduntur. liyneis.

et Roboretl 36 In Christi nomine, anno post nativitatem D. Respondit Frater, rediret in ecclesiaui, ibique per-
servata per
N. J. C. MDcxLi Indictinne ix, die Mercurii xvi Ju- geret invocare Beatuni; finitis autem orationibus,
votum ob-
stetricis
lii, in civitate Robureti, prcpe portam venerabilis diiturum se quem petierat bacillum. Regressus igi-
jmerpera Conventus adm. RR. PP. Cuppucinorum Vallis-La- tur iu ecclesiam, dura se commendat B. Felicis
gari dioecesis Tridentinae, coram Illustri D. Caesare raeritis, inspirari sibi sensit ut in pedes assurgens
Setta et D. Antonio Benvenuti habitantibus Robo- genicularia deponeret, ibique appenderet, sicut et
r£ti, testibus notis atque rogalis. constituti. D. fecit, subito assurgens. Deiude domum rediit, ba-
Margarita Fedrigella obstetrix Roboreti et D. An- cillo sulo instructus ; idque in speciem raagis quam
tonius Miolar, atque uxor ejus D. Catharina ibidem ad usum quare ipsum quoque post biduura dimisit.
:

cominorantes in eodem loco, coram testibus et me Aique exinde sanus lobustusqne, et gralias Beato
Notario suprascriptis ad dicendara veritatem, ain- referens. miraculuin istud ut verissimum confiriua-
piam et indubital;im fidera fecerunt, te:>tinioniura- vit. praestitujuramentoin manibus P. Fr. Boiiaven-
que praestito sigillalim in mnnus meas jurameuto tura! de Quarniento, Guardiaiio et Praedicatori in
dederunt qiiod cum ab annis circiter qnaluor prie-
; Castello novo qui idem aliaque plurajuratus etiam
;

dicta D. Oathariua, usor Antonii Miolar hortulani scripsit.


Roboretensis, apprupinquaret partui. nec fcetum 38 Anno mdcxxxix Bartholomjeus Catalanus, filius
A7I. 1639
eniti posset lougu tempore, adeo ut doloribus tantis Francisci Catalaiii et Vinreutiai. eflectus lunaticus, atrotur lunu'
imparjarajam moritura videretur; ohstetrix piie- a parentibus, tara fLedum malum aversantihus, com- ticus,
dicta, divinitus inspiiata, de conseusu utriusque mendalus, fuit B. Felici, sub vuto quod ab eo lihe-
conjugis votum nuncupavit B. Felici, ut si es^el ex ratuni vestirent habitu Cappuciuo. Vix autein votuui
salute ipsius daret fcetui gratiam prodeundi in lu- emiseraiit, cuin apparuit a sua infirmitate diniisi>us :
cera Mox autem prodiit infans masculus, cui posi- et votuin cum gratiarum actione impletura est. Eo-
redlt in vitam tura noraen Autouii-Felicis : qui slatim a Baptisiuo dem autein anno eudemqne in oppido (cujus tunwn
fiBlm mor-
suscepto expiravit, et mortuus mansit multis Iioris. nunifn supcrnis erpressum non c.-<t} herniam patiebatur
ttm.
Tunc iteruin eadein obstetrix pro illo vutum fecit : Frauciscus, filius Vincentii Ristivi et Elisabethaj.
et revixit infans, sicut hodiedum sanus vivit. nec qui inutiiia oinnia luedicamenla experti, cura fide puer hemto-
dubitatur quin ejusmodi resuscitatio sit miraculosa. eum voverunt B. Felici. Facto autein voto, ruptum
In quorum fidem ego Antouius, filius (ju. D. Buii.e- puero confestim est brai-hariolum quod illi casu :

fidei Malinverni,
Nutarius pnblicus Roboretensis, rati evenisse, alterum bracariulum. nuvum atque
pniesens et rogatus hoc feci et publieavi. Pro quo robustius priore. ei applicueruut, ijuod uihilumiuub
deinde fxdem faciunt Joannes Antouius Odescalcus J. etiam est disruptum. ;eqiie ac tertium. Conveneruut
V. D. in Collegio Cumanopro invictiss. et Sereuiss. igitur ambo ut tila curpus simul explorarent; inle-
domo Austriaca Prajtor et Joannes Passarinus No- greque consolidatum reperientes, muUis cum lacry-
tarius Castrique-Roberti Cancellarius manu pro- mis gratias egeruut. Deiiique alibijam nominatus
pria. f Fr. Beruardutus de Naro, ipso auno mdcxxxix, tan-
to
;

^li MIRACULA B. FELICIS CAPPUCINI


to pressus fuit cordis no renuni dolore, ut se pri- me positi dixernnt Surgede lecto, etexperire quia
:

IX MSS. IT\L. vandum crederet respirandi facultate, et videretur ambulabis. i\ Surrextine? bJ. Non, Pater; timebam
et Ftater
cardiaciis.
iiifixnm renibus pugionem sentire. Cum autem de- enim ne esset tonlatio aut phantasnia diaboliciiin ;

signatus esset socius Patri per Pantellatiam praedi- sed nec quidem quando fui experrectus.
surrcxi
caturo, commendans se H. Felici, ad ejus altare Mare aulein facto, memuria somnii quod habueram
ul Mieljns potnit set:e contiilit. iblque se unxit nieo stimulatus, festinavi vestes induere, volens probare
lampadis : ct ipso instanli cessans dolur expeditum num p<issem arabulare; et libere arabulavi prorsura
reliquit ad complendam sibi injunclam obedienliani. ac retrofsum, unde et gratias ago Deo ac B. Felicl.
Quandonara habuisti somnium et morbuni ? b).
t!'.

CAPUT V. Sex menses sunt quod fui liberatus mense Octobri


anni mdcxlii, in oppldo Legino diut^cesis Savonensis.
Grati^. singuhire^ anno 1641 et triOus seqven- f . Quinam tibi visi sunt esse duo apparentes tibi

tiOus nolalx. Fratres ? Yy Unus S. P. Franciscus, et alius B. Felix


C:ippuclnus. His Un dicds resjinnshqne siih.scnpscriint,
An. IC4I x\.nno MDCXLi in civitate Drepanensi collapsa est eum
po^t qtii cxamiuavil, Fr. Cnlumbanus GenLiensis,
jwft coUapsv
ecclesia Patnim Oratorii. S. Joanni dicata fuerunt- :
Fr. Jacubus de Sav(.na Vicarius, et Josepli de Ar-
ecctes ia: i-
nis, que sub luinis mortui qua viri qu:i fcminae ad qna- bisola Sacerdotps Cappucini, ac dcniqm : Ego Joan-
tercentum circiter. Inter oppressos ibidem fuit mu- nes B.iptista Strixiola confiteor quantuin supra, et
lier, Jacoba Lupuccio nomine, siipra quam cadens me recepisse gratiam juro, atque subscribo manu
murus conterere eam omnino debuisset, una cura propria.
infante novem meiises n.ito quem Itradiiis teneliat 41 Qnod scqiiitur eodcm vidctur facliim tiuno mdc.xliv, An HM
iiisi ip>a viilens murum labi et nullum esse eflTuiiii quo fnit cotiteslatiim corom /'. Pr. Gabriele ./mjplo Gcniieiisis
lofum, Felicem invocans devote dixisset. B. Felix malroua ciira-
C'ipi>ncino; uti ipsum iulcr alia miiltn scvipait P. Au-
tiir ab cnsi-
adjuva nie qnod etiam non cessavit sub accuoiula-
:
gnsfinns Geiinensis, Provincix siix Genucnsis Chroiio- pelafe lefati.
tis supra se ruderibus Sentieus autein se in
f.icere. graphis, svh lioc tetiore : Ego Martia Spinola-Doria, E
nullo la;sam esse sub tanta mole. ccepit clamando ad Dei gloriam et B. Felicis Cappucini attestor, sub
auxilium pcsct^re : ef quamvis id noii ita propere meo sponte prrcstitu juramenio, veruin esse, quod
snlvafvr
tnaler ciim ferri poluerit quin lnir.-e quatuor prius decuirerent, om-
anno... gravi erisipelate in crure laboravi, qui
fltioto. quani ipsa inde exlralieretur; qiiotquot aderaiit et nem medicoruin arlem eliidens ad suniraum vit*
sattem ossibus tclis infrartam reperiendam crede- disrrimen me adduxerat. Tali autem in arliculo
bant, adeoque mox expiraturam, mirati sunt sanam constitulam nie cou.-^iderans, et longioris si Deo pla-
illffisamque videre, nisi quod vultum ejus nonnihil ceiet vitje cupida, couverti nie ad intercessiuuem
rasissent aspef<e petr;e. Auxit admirationem, quoJ B. Felicis Cappucini. cujus mirabiles eifectus mihi
infans tautiilus niliil liMberet Ijesionis in toto cor- fuerant propitsiti a P. Gabriele Angelo. cum ex de-
pore. Domum crgo rebita dum sese a consfernatione votione erga ipsiim Beatura nie horlaretur, ut jube-
C(»Iligit. apparuit ei B. Felix ; seque juxta lectiim remmihi inungiurlerias temporuniiiianuuraque. Vovi
jacentis s-^ssmn recipiens, dixit : Persevera, Jacoba, etiam quod ^i ineoptalEesospituliscoinpotein faceiet,
sicut cfppisti Patcr-not.ter mihi recitare, et oinnera appenderem iinagini ejus argeuteum cruris simula-
quam volueiis g.ratinm a me referes : atque hnc crum, et festura eju^ celebrarem recipiendo s^mctis-
dicto disparuit. Rctert autem ipsa. qund t:ili vi- simara Communionem, Placuit autem Deo Beatum
sione et promissinne oranino recreatatn se senserit, suiini exaudire : vix eniin nunciipaverani votura,
nec cesbat debitas gratiarum actiones Pafrono suo ([uin concupitara gratiam ubtinuerim : et juxla obli-
referre. gatiouem ineain prnraissa impleo, ad laudein giatiam
40 Jesus, Maria, Francisfus. mdcxi.ii die xx De- facientis Dei et ipsius qut illara impetravit Beati.
cembris, in nostro conventu Savunensi S. Josephi'.; B^c tlta. Reslaut ex suliinissis a Jnniugo nostro Mi-
An mi Ego Fr.Jacobus de Savuna. Prjedicator Cappucinus' racula, qiiae cum oleo B. Felicis Cantalicen^is Cap-
Savour mira-
culo citratiis
et Vicarius nostri loci Savonensis, fonfiteor. quod pucini Luici coiitiyisse, ProtocuUuin universale Pro-
adotesctns, intellexeriin. ut rem noliibilem, ius:giu?m graliam vincise Tiroleusis refert ab anno Partus virginei
c quam recepit per intertessionem B. Felicis Joannes MDCxr.i usque ad mdcxi.iv : qiix ul Laline originnliter
Baptista Strixiula, filiiis Raimundi Stnxiolce Savo- scripla stint Itic refcruulur.
nensis, qui coram Patriltus subscribendis examina- 4-2 Aniio MDCXLi cuJMsdara civis et mercatoris
tus et adjuratus respondit P. Frnncisco Marije de Salisburgensis uxor Maria Heuzogia, pnrtui vicina,
Salisbiinji
Ala^sio Sarerdoti Cappucinn. ipsum de meo Vicani integro tritiuo fcetum eniti non polerat Tribus vero an. Hi4l :

raandiilo interroganti, ut sequitur: ^. Dic mihi Joan- guttis de B. Felicis oleo devote susceptis, confestim
nes B;ipii.>,ta, qiiotannos habes? r;. Circiter sedecira. feliciler parit.Anno mdcxlii Perillustris Baronis de
accw-atcque i'. Fuisti infirmus? it; Ita, Pater, mensibus circiter Fromberg Joannis Georgii conjux Juanna Jacoba^a, e' U'>-'i-i,
cjutiiiiioius, sex. incurabili morbo, secumium judieium raedico- in parluritionis actu pro morlua habita, post dua- juvantur
rum. sic ut ambulare non possem neque muUum piirrpfiW (iitce.
rura triumve giittularum de B. Felicis oleo receptio-
neque parura : sed inanebara in lecto. iJ. Qtiis te nem, raox et prolein niascul.nn
et a mortali parit,
sanavit? Py Agnosco quod hauc iniraculosain gra- periculo libera Eodera anno
redditur Sall>burgi.
tiam accepevira a li. Felice Cappiicino, quia tibias admodura Reveren. D. Joannes Geurgius Renner,
meas unxi oleo, allato inihi per Fr. Joannem de Ca- Decanus in Lautfen, oppido paucis milliaribus Ger-
sorrio, qua-storem Cappucinum. Quare rae haec>^'.
maiiicisSalisburgo disjacente, chiragra Salisburgi
facis stTibeve? n,'. Pater, ex devutione, et ut sim gra- detentus, graviter vexabalur unctus vero hnc san-
:

tus Bealo, nc laiidem Deum in Sanctis suis propler cto oleo repente sanatur. tumor disparet. et cura eo
gratiam acceptam. ;;. Susoepistin' aliquem Ordinem omnis dolor fugit. Hoc similiter anno Christophorus
sacriim? r. Accepi primam Tunsurani, rainistro iu Maria, pharmocopola aulicus Salisburgi, febri ma- et Pecanus
Catliedruli S.ivoiiensi. et liabilo in Senjinario. ligna tam periculose infirmatur. ut oinncs quotquot t.unlfci\sls
teslatur i^.
saiiafur a
quod gradifn- Quara devolionera habes erga li. Felicein? p;. Quo- ibierant raedici de ejus vitse salute desperarent; im- fltiraQra,
di facultatem tidie reiito quinquies Paler et Ave.
^. Visne adhuc possibilem asserentes hominis ctmvalescenliara. Ubi
aeceperit riio
aliiiuid dicere? r. Dicenduin mihi restat. quod cura vero hoc P. Fr. Mattliajo de Villa Sacerdoli Cappu-
in *ovinis
Bealo. me oleo B. Felicis unxis.sein, visus mihi sum nocte cino (qui etiam superioribus adfuit, et infirmatis
sequenti videre duos FratresCappucinos, qui corara Sancti oleum rainistravit) per famam innotuit, Chri
stophorani
; :

DEOIMA OCTAVA MAJl 273


stopliorum ut bonum nostrum amicum accedit, eique lestare cessarunt. Quod ipsa Confessario suo Patri
et phamaco- duas guttuias de B. Felicis Oleo sumendas propinat Theodorico Neccars, Ulmen.si Concionatori, extra EX MSS,
pola a fchri.
quibus intromissis nocte se'|uente melioratur. Postera Pcenitentiai Tribunal non semel aperuit. qui etiam ITAL.

die reversus idem Pater infirmum quietiorem offen- id propria roanu, desuper requisitus, in rei raajorem
dit. Addito insuper et porrecto ei pulvere de ligno fidem attesfatus est.
S. Francisci, brevi terapore Christophorus ita reva- iC> Eodem anno D. Georgius Fronira. Episcopi
luit, ut ad hunc usque diem semper sospes et sanus Herbipolensis Joannis Philippi Schenpora aulicus
Herbipoli
sanitnlur
perstiterit. archiinagirus, syngrapha sua contestalur, Margai pupitla! in-
'i3 item anno mdcxlii Wasserburgi in Bava-
IIoi:
tam coiijugem suam cura gravi quadara inflrraitate curabuner
Itm ^Vassir-
ria, profesto Epiphania), Pistoris cujusdam uxor, ""''
burgipattu-
corriperetur, eaque in dies non in raelius sed pejus
riens
utrum partus an mortis doloribus inagis afllictaretur, tantum proficeret, et ntramqiie
demura papillam sic
moribltrula. fijetus jam duabus hnris mortuus dubium
ipsis viginti afficeret, utundique profundis foratibus viginti et
jure faciebat certe subnigricante jam facie haud
: aliquot cingerentur post trium insignium chirur-
;

procul a morte abesse judicasses. Ad hanc F. Cos- gorura consilia in vanura coacta, quae ipsam incura-
raas Concionator noster e monasterio invisendam bileni concluterant, secuta consilium P. Fr. Lau-
vocatur ; qui Confessione periclitantis excepta, brevi rentii Augustani, Herbipoli tunc Concionatoris, eam
ipsam sermone adliortans, bonam et securam post ad B. Felicis devotionem, suique e lampade olei
Deum spem in B. Felicis suffragiis ac patrocinio adhibitionem serio hortantis, nbi partes affectie ac
collocare jubet, ac simul pauculas de oleo ex ejus- morbosfe dicto sacro oleo, addita in ejus prjesidium
dem hinipade liausto guttulas, tum bibendas, tum ferventi cornmendafione, devote perunctse fuerunt,
circa unibelicum ungendas, obstetrici suffi porrigit: confestim eomoraentoet singulis post liac meliorari
insuper, cum
mulierem medicaminejuvare mi-
alio coEpit, doiiec integram tandera valetudinem Dei et
iiime posse aflirmaret, id unum adhuc in pra;senti, Be;iti Felicis ope recuperarit. p
rogare conlendit, ut singuli oratione Dominica et 47 IIoc ipso quoque anno ibidem Herbipoli in et juvatur
.-ilutatione Angelica quinquies recitata, salutem Franconia, cujusdara locum tenentis de Lamhoico moriuo fvtu
a'grae a clementissimo Deo exorent. Vix hsec ab Pertclttans
exercitu, Andiea; Millari, uxor Ursula, non procul
omnibus persoluta erant, cum parturiens oleo B. a noslro Cnnventu uljihospitabantur, cum vixaedera
Felicis uncta, mortuura fo^tum cum snmma omiiium incoluissent, paulo post a partus doloribus arripitur.
adiniratione incolumis effundit. Id quod dictus P. Cura vero ejus fcetiis transversum et vita; omnis ex-
Cosmas, a Proviuciali desuper examinatus, iion tam pertem se ad uteri fores prrtberet, ipsa quoque raa-
verbo firmavit, quam testatuin scripto post se nobis ter cum morte luctari videbatur. His in angustiiset
reliquit. extrerais doloribus uiiius diei et noctis intervallo
44 Denique hoc eodem anno nobilis vir, Joannes versata, cum nullum alibi nialo remedium supgeri
Caspartis de Stresburg et Frelnveld, gravi infirmi- posset, ab omriibus pro (Iesi>erata et brevi ex hac
et Toparcha tate corripitiir ; eadein vero semper tantum in pejus luce migratura vulgabatur. Interea ne anima ejus
Slresbvrsciisis, proficienle, .sacro Ecclesiai Oleo inunctus quod mo- simut cura corpore periclitarefur, ad Conventus
ribnndis confeni solet, de vita jam penitus despe- nostri Concioiiatorera ordinarium, qui minister a
rare c;;epit : rationis tamen
usque nullo usuiii eo Confessionibus sit, mittitur (erat autem praed;ctus
teiiiporis niomento perdidit. Hoc in dubio valde re- Pater Laurentius) qui veniens, Patre Victorino
runi discriniine, cum ille auxius inter speni, et Landishut.iuo socium juncto, cuin teminae
sibi in
metum flucluaret uxor fandem ad oleum B. Felicis
; confessioneni e.xcepisset, de exiiuia olei B. Felicis
in extremis Cappuciiii, quod de ejus sepulchro sibi comparatum virtute narrat, et t.indem ejusdem usum illi persua-
constltutus. asservaverat. velut ad ulrimum mali remedium, fide det idqiie nou incassum. \'ix enim illa duas tresve
;

plena confugiens, unam vel alteram guttam viri guttulas vino mixtas cochleari iinpcsitas sorbuit ;

labiis et ori iustillal. Nec frustra ; vix euiin accepit, en diraidia circiter h<;ra labente, cum omnium proj-
simulque una cum sumptione, diem B. Felicis, quo sentium stupore, et mortuum foetum absque dolore
ad Superos evolavit, una cum domo ac doraesticis enititur, et ipsa mortis manifestum periculum eva-
Iierpetuis feriis consecrare, atque in capella Stres- dit.
burgeiisi novum altare erigere, Deo promisit; cum 48 Anno mucxliv Pater Guardianus Evstettensis F
IC 1 Eyrtodii 1

eccB tibi ille quaraprimura ab a^gritudine sua morti- nomine Pater Ignatius Dunsilorlfensis Concionator, duo aijn
lera convalescit, et quasi semimortuus, B. Felicis test.itur Clericum suum Fr. Antoniuni Pludenti- curatttur.

inteiressione et priesidio, ad vitani iiuvus homo num, oleo B. Felicis adhibito a doloiibus colicis
reducitur. Adest illius Testimoniuin Germanico idio- liberatum es.-e. Similiter aliura queind;im puerum
inate, scriptum, et proprio sigillo, et noraine robo- ejusdem urbisincol.im, quem seafiicie qiiidem nosse
ratum. sibiobvium, noinen vero ejus ignorare alfirmat,
45 Aimo MDCXLin Consulis cujusdam defuucti uxor cum eodem sacro oleo sanitatero recuperasse, Prse-
An. Mia .Anna Philmarin, cum Banuverdie, sex niilliaribus terea anno,
lioc Straubingre in Bavaria inferiore
Dtintcurdensis
nostris procul ab Augusta Vindelicia, pluribus annis (ut Pater Fr. Jeremias Vueilsaumensis ibidera
podaijrica.
articulari aiit verius podagrico niorbo laborasset, et Guardianus, testimonio sub x Decembris aJ Pro-
in hodiernura usque diem, toto quasi anuo, paucis vincialem R. P. Angelum Frisingensem in scriptis
interjectis liebdomadibus exceptis, quibiis ei paulu- dato, retulit) mulier qua;dam, Lerclienfeldina natu,
ium respirare licet, eodem tara graviter ac moleste Amsbeismensis Praitoris uxor, sub ipsum parturi-
et Straubingx
teueatur, ut sa'piiis iiulla se corpuris parte uspiara tionis euixum, in supi-emo vitaj periculo et occasu in d'lTtciti

movere possit, nec ab ;iliis ob dolorura vehementiam versabatur una cuiu foetu, quem prieter usitatum p„riu peri-

(maxime iii morbi exordio) se movere patiatur aiino ; natura; ordinem, prius dorso. tum nianu, deinde ctttans.

demum Iioc supra nominato, plurima a Fratribus se peJibus prominentem obstetrici exhibebat. Quo in
testatur sibi
inviseiitibus de B. Felicis oleo percipiens, cum illud, discrimine spem ae fiduciara suam oranera in B.
dolores le-
vari ijuoties magna iii Sanctuiu fide, saipius, niaxime in princi- Felicem ponens, ejusque patrociniuin apud Deura
pro se et foetu devote implorans, simul atque
oteo tttititr. dicti
pio grassantis mali, adhiberet; eamque corporis
B. Felicis oleo, quod Pater Jeremias ei submini-
partem ubi dolores aculissimi residebant, qui illam
straverat. ipsa cum f*tu peruncta fuisset
Mis-
ad clamores per totam vieiuiara resonantes impelle- ;

rent, una vel ;iltera guttula dicti sacri olei liniret sainque votivam, in all.iri ejusdem Laudishuti apud
subito toties quoties adhibuit raitigati, afHiclam mo- nos in ecclesia erecto diceudara, una cum cerea
35 imagine
Maji T. IV
;

274 MIRACULA S. FELICIS CAPPUCINI.


A imagine quae infantis pondus coquaref, Deo compro- juncturarum atque nervorum genubus cruribus- in

Kx yss. iTAL. misisset; mox prolem (qute quadrante circitei* horai •qiie, et quod maiura
privatione sensus atque niotus :

capite ad uterum hseserat) absque gravi dolore et non solura una ex parte sed utrimque eam sic ,

labore faciliter feliciterqne enititur; simulque ciim ronsLrinxerat, ut calcanei exlra naturalera sltum
illa in liodiernum usque diem rectissime valet, vita reflexi ac retroacti curvaienfur, genua vero tara

viribusque superstes. fortiter tenerentur complicata. ut extendere teutan-


tes totum post se corpus traherent ; in ipsis autem
CAPUT VI. proficerent nihil, licet viribus alioqui pollereut,
adeo veheraens erat nervorum coiitraclio. In illis
Reccnlissimas memorlx curalio in puellapa- auteni Yiac frigiis nec calorein sentn^bat infirma, nec
et incitrabllii
rahjlica facta Romas anno 168"2. quidquid carneni ei vellicahant assistentes, cuin indicatur :

esset iis in partibus sensu oinni ac motu desti-


j; ama is/jt de multis, ubiqiie loconm putralis, se- tuta. Erat ergo nialuin curationis dijficiiis, aut
Itomx anno
lecta sufficinnl^ ad pir.sHadeniliim lectori, graliam mira- potius (si dicere liceat) impossibilis : offensce enim
1682 Geltrw
da puelta cuhruin, B. Felici mortuo concessam, novis twvisquc erunt pr.-Hcipuce onines facnltates, animalis, vitalis
argiimeniis fuissc quolaiinis confirmatam. Quoniam au- et naturalis animalis quidem, non soluin per
:

tem txdiosum foret sic porro pergere, specimen cetero- delirium, sed etiam per attractionera nervorura,
rum, quit' ud ftunc iisque anuum variis locis cfarue' cum afTectione soporosa et soraniculosa; vitalis,
runl, prxbeat vera et lidelis reiatio unius miraculi, cruciatu lancinante atque excellente circa cor, cui
a B. Felice Cappucino facti in persona D. Geltrudae, cardialgia) sympalhetice respondebat dolor in orifi-
fili» qu. Horatii Giassoiii Viterbienhis, annorura cio stomachi; naturalis denique dolorihus colicis et
XXIV puellEe, quEe modo Iiic Roma3 moratur apud cardiacis, quos dixi, ipsam opprimentibus. Denique
amitara suara D. Aloysiara Giassoni. in palatio Ex,- apparebat in asgra universalis quaidam revolutio et
D. Ducis Buuelli, xxu die praesentis
cellentissirai coinmotio totius corporis, partiumiiue tara instru-
mensis Januarii anui wdclxxxii, liora xvm, coram menlaliuin quam subservientium. Malum quod non
testibus infrascriptis. lla tUulus inslrumenti publici, solum propter pyrtiuin invasarum nubilitatem sed ;

quo fi/lefiler ex Itulica lingua Latine redido placet im- etiam propter earunidem nervositatem ac musculo-
ponere finem fiuic alteri miraculorum Colleclioni, quo~ sitatem dilficillinie curatur: ita ut judicio meo nulla
niam recenlissimu ejus ndhuc memoria eU. nisi in divino auxilio spes esset reliqua.
50 Nocte qu:e praecedJt diem xx Januaril anno 52 Die Mercurii in eodem statu perseveravit in- adhibitis
noctu ante MDCLxxxii sub horam quintam, cubitum se contulit f^riisfra isto
firma, cum iisdemque symptomatis, spasrais atque
20 Januar.
D. Geltruda Giassoni, anuos xxiv nata puella, sana deliriis, et cum aflectione cummatosa ac somnulenta,
et n die
remediis,
corpore et mente, et absque ullo ulla in parte raalo. ita ut oculos nuinquam aperiret.Fuerunt autem
Hora autem octava ejusdera noctis expergefacta, eidem ordinala^ pillulai quaedam, quas evacuatio
inveuta est eorpore toto gelida vehementer obri- perqiiam modica secuta est: adiiibilEe etiara unctio-
guisse: qiiapropter deorevit de lecto surgere, atque nescerlae in cervice, ulii inveniebantur raulta: glan-
ad focum causa se calefaciendi acceaere. Descendeiis dulae et con^^eries crassorum humorura, cum retro-
vero de lecto corruit, nescit quo symptomate cor- tractione tendunum colli, quae non permittebat ut
facla para -

repta, ueque raerainit quamdiu jacuerit, aut quo- raiseJa caput a dextera in sinistram partera posset
lytica el
contracta raodo postea ad lectum redierit, sive a somno soluta inflectere. Decretum etiamfuit nervos genuumtibia-
seu potius ab accidenti illo dimissa. Mane ipsius diei ruuique inungere sed id impossibile omnino fuit,
:

XXII, ad horam xiv, D. Franciscus Battelli, medi- adeo raembra illa constricta inter se vinciebantur.
ciuae professor et raaritus pr«dictJ3 D. Aloysi^e, XXII Jannarii die Jovis mane, sub horam xv, revi-
propter aliqua ne^otia sua necesse habens ingredi die 11 apparet
sens eain medicus nihilo melius habentem invenit.
ei B. Felix.
cubiculura dict:e suie neptis, cura eim proater mo- Mandavit igitur e venis sedalibus sanguinem elici
rem vidisset niidura surrexisse, quesivit es. ea num sub horam xviii quai dum expectatur et soluin au-
:

raale haberet. Kespondit illa, dolere sibi etcaput et dita esset hora xvi; infirmae experrecta; aperta fe-
storaacliura et corpus totum. Tuno melicus puUura nestia visus est in carmeram ingredi venerandus
explorans, deprehenJit cardiucum esse, id est par- quidam ac senex Pater in iiabitu Cappucino, in co-
vum, obscurura, subtilera et sulfocatura; urinam raitatu D. Aloysiie amitae sua?, cui ad lectum acce-
vero considerans, invenit crassara et agreste:u denti interrogantique, Geltruda, quid facis? res-
mandavit igitur ei prieberi jnsculum, aqua theriaca pondit, Deusl quam iiabeo male I Ipse vero
temperatum sed puella, non aaimadvertens genua
: reposuit, Oportet, tilia, ut patientiam habeas, quia
ac tibias coutractas sibi esse, soluraque meraor fri- sic vult Deus ac sa?pius eam ad patientiara liorta-
:

goris quod patiebatur, tota (ut dixi) rigeus, focum tus, addensque ne raetueret, quia erant qui pro ipsa
petiit, qui ei allatus est. Deum orabant; et quod post breve terapus rever-
manepost luterim crescebant dolores cura frequenti
^* surus esset, ipsamque liberaturus ac soluturus,
vomitum syncope, ex lancinauti atque excellenti cruciatu disparuit ab ea.
circa regionem cordis et stomachi cni succurrere 53 Dormiebat in eodem cura
:
inflrraa lecto puella
volens araita, theriacam nepti suse praibuit h^ec : duodennis, Mariuccia filia qu. Alexandri
noinine sicut itla mox
vero vomituravehemenlissimumpruvocavitmateriae, Paesi, satis ingeniosa et discreta, ad quam se ver- socix puettx
quantitate ac qualilate raultura rebellis; irapleta tens illa dixit, Etiamnum in lecto es, Mariuccia ?
enira fuit sc

You might also like