You are on page 1of 664

— :

A/- ^f-;\

.
1
- ~-^'

-- " 'y .

-
.- "

>

l'»^— -r

a i^ "^m j

H^^m^HM
..- lllllHII 11
Digitized by the Internet Archive
in 2011 with funding from
Lyrasis IVIembers and Sloan Foundation

http://www.archive.org/details/actasanctorum23unse
ACTA

SANCTORUM
1'AHISIIS. — K\ rilMS \, (10UI'V, HA (lAll \NCIKI1K, 5
PaRISIIS & ROM^.APVD VlCTOREM PALME. M.DCCC.LXVJI
ACTA
SANCTORUM
quotquot toto orbe coluutur. vel a catholicis scriptoribus celebrantur

EX LATINIS ET OK/ECIS, ALIARUMQUE GENTIU.M ANTIQUIS .\ll) N U.MENT IS

r.OI.LECTA, DIGE.STA, 1LLUS,TRATA A

GoDEFRiDo HENSCHENIO ix DvNiEL. PA.PEBI\OCHIO


Francisco BAERTIO et Conrado IANNINGO
E SOCIETATE lESU, PRESBYTBRI3 THE0L00I3

EDITIO NOVISSIMA. CURANTE JOANNE CARNANUET

.TUNII TOMUS TERTIUS


QUO DIES XII, XIII, XIV, XV CONTINENTUR

,^ «^'^'^2^

PARISIIS ET ROM/E
APUD VICTOREM PALME, bibliopolam

186'
INDEX

SANCTORUM
Quonim Tomo tcrtio Junii Acta vel Memorice annuai iltustrantur.

5 Varia post mortem miracula locis variise


221. Cap. G, vEterna salus desperalis aut de-
x\.braham , Ab. Claremonte in Gallia, ex SS. speraliMndis curata, SS. Antonio et Francisco
Grcgorio Turoii. et Sidonio ApoUinari 534 apparentibus. 227. Cap. 7. Miracula corara
13 Acliaicus M. ex Syiiax. Gr. 528 Episcopo Paduano confirmata. 229. Appenuix
13 Adelinus. discip. S. Landeliiii Ali. 538 § 1, de translationibus cnrporis et Arcae ao ;

13 Jitherius. Ep. Viennen. in Gallia, ex Adone et Lingua incorrupta. 232 § 2, Ue Mandibula et


Mrll. 438 aliis extra arcam Reliquiis, ac posterioribus
14 ^therius episcopus Viennensis in Gallia, Eie- translationibus. 23i. § 3, De Reliquiis quas
vatio corporum aliquotepiscoporura Viennen- Reges et Principes Padua impetrarunt. 235.
sium 10* § 4. De sacri Brachii particula, Reip. Venetae
14 AfraM. Specix, ex Miil. 288 an. 1032 donata. 237. Analecta, ex variis,
13 Agricius Ep. Senon. in Gallia, ex Epi.itolis S. tnm imprcssis qiinm MSS. § 1, de ecclesia
Sidonii et aliis 180 Patavii Minoribus condita. 239. § 2, Sacelli
15 Albricus seu Aklricus, Ep. Augustodun. apuil Antnuiani forma et ornatus, ceteraque Pata-
Monteni Brusonis, ex Scliedis Petri Frniic. vinffi pietatis erga Sanclum monumenta. 240,
Chillhtii S. J. 345 § 3. Rprum amissaruiu recuperatio Sancto
14 Anastasius Presb. Felix Mon. DignaVirgo WM. utiliter commendata. 242. § 4. Alia vario in
Corilubse in Hisp. ex S. Eulogio 452 genere miracula. 2'i4. § 5, Beneficia a sanrto
15 Angeliis Clarenus, Onl. Min. Prffifectus Clare- obtenta, per P. Bern. Colnagiini S. .J. 246,
norum Cumm. Hist. § 1, Mlracula,
in Italia. § 6, .Mia ex iraprcssis Italicis Bernardini Ge-
scripta paulo post mortem hujus dies, annus,
: novesii ct Tlionia; Vandini. 248. § 7, Reccil-
locus ; veneratio corporis 506 § 2, Ri-fnrma- tinraab annolCGGex Italicoimp. 230§8,Alia
tionis a pauperlatis zelatoribus tentataj pri- aban. 1680 253. § 9. Gratiae Venetiiset
etc.
monlia. B. Angeli actis intexta SC8. § 3, In- alibi ab an. Ui83 notatx' 255. § 10, Aliaj ab
ter tur-bas, pro reformatione per Tusciam et an. 1G83 et deinceps. 257. § 11, Collectio
Galliam motas, Papali judicio absolutus Ange- Belgica Jo. vander Bnrcht, unde dantur mi-
lus. enm pace dimittitur. 370. § 4Clarnnorum r.aciila, et fructus ex nsii Novena? Antonianae.
Societas, per annos 155 divisa ab Ordine, 239. § 12, Utilitas Responsorii Antoniani,
tandem redunitursub Sixto IV, et a Julio II, ex diiobus libellis Flandriuis 202. § 13. No-
eidem subjicitur 372. Miracul.\, Auct. Fr. vissiuue Gratiaj ex MSS. Italicis. 204. § 14,

Philippo, B. Angeli familiari. Ex MS. Caroli Miracula ex Ilispanico Dominici Cornegii ;

Slroiin Sennl. Florent. 574 Lutherani unius niira conversio. 207


13 Anna Vidua, apud Grjecos, ex Mcnxis 180 13 An Messanam appulerit , ibique habitavcrit,

13 Anteon, M. in Lucania, ej; A/iV/. 523 (|iianilo primum in Siciliam appulit. It;m an
14 Anteon, M. Laodiceas in Phrygia, ex Marlijro- conventum illic liabuerint Miiiorit;e anno
logiis 287 Mccxx. Miracula quaedam 7* f
13 Antipater, Ep. Bostren. in Aralia, ex Sijiiaxn- 13 Anub. Bissoius, M. in ^Egypto, ex Ilabess. Ila-

riis 179 ijiolofjio 173


14 Antonius et Socii MM. Speciae, ex MartijroloijUs 13 Argenis, M. in iligypto, ex Ilabess. Ilaijwlogio
288 MS. 173
. 13 Antonius, 0. Francisc. Patavii. Comm. pr. De 13 Arnobius, M. in ^gypto, ex eod. 173
cultu, Vita?que et Miraculorum script.oribus. 13 Aquilina, V. M. Hybli in Phoenicia, Comm. pr.
196, Vita auct. Anonymo, valde antiquo, ex De ejus Actis, prsecipuo cultu CP. et notitia
MSS. Cnp. 1, Studia apud Canonicos Regu- apuilLatinos. Ai;ta Grxcolnl. Auct. anliquiori
lares, transitns ad Minores, vita eremitica in quam Metaphrastes. ci; MS. Vatic. interpr.

Romandiola. 198. Cap. 2, Ordinatio, etfervens Sirleto. 105


ac fructuosa praedicatio. 200. Emkolismus, 13 Ascliirion, M. jEgypto, cr //oifss.
in 173
('X Surio et Annalihns Wiuldimji. 201. Cap. 3, 12 Aurelius, M. Rom. soc. Basilidis, ex Martijro-
Adventus Palavium, morbus, cbitus, 204. logiis. 5
Cap. 4, Pro corpore in civitateni allato Cijn- B
tentio, ejusque solennis sopultura apud Fra-
tres. 207. Cnp.^, CanonizatioetMiraculorum
Synopsis. 208. Coroll.\r. de Bullis Canoni-
K lasilidos M. Rom. cum 6
De hnrum noininibus ex
sociis.
Ilieron.
Comm.
Actisque
cril.

zatiunis 21 5. LiiiEK Min.vcfLORUM ex MS. veteri. alicujus Basilidis, priraum solius, deinde ve-

Cap. 1 Miraculis confusi et conversi hceretici. hit X et XII Junii, ciim aliis atquo aliis sociis
passi 5. Acta ex Mombritio 6 alii socii 7
210. Cap. 2 Facta cum esset Custos Lemo- :

censis. 217. Cap. 3, Alia in Italia et Ciallia, 12 Basilides alius. cum Cyrino. Nabore, Nazario
Mortui suscitati pueri necdum nati marty- M. Roraie. Comm. Ilmt. Eorum memoria in
;

Missalibus, Martyrologiis, Breviariis. Acta


rium, pra^.dictum. 219. Cap. 4- .-Vcta post re-
ditum ex Gallia, usque ad obitum'. 222. Cap. qualia >. 8. Acta ex MS. Treviren. 9
I 13
Jiiiiii T. III
INDEX SANCTORUM
13 Basilla, cum marito Georgio, M. in yEgypto ex rum ad eumdem accessio. 302. Cap. 30, Oc-
Hagiotogio Habess. 173 cidentalium in causa Meletii dissensio a Basi-
Cappadocia lio, Eustathii Seb.asteni defectio, Ecclesiarum
14 Basilius M.ignus. Ep. Cajsaroae in

Comm. jir. Aiiclore franc. Jiarrlio %. 1 De (lu- ab Arianis vexalio 395. Cap. 31, Euphronlo
plici feslo apud Latinos obitus,
ordinationis, ;
Colonieusi ad metropoIimNicopolitanamtrans-
;

lato, Religioni consulitur, probante Basilio


apud Grajcos 2!t3. § 2. Auctores coajvi alii-
Cu;i. 32, Monachos ab Arianis vexatos
que, ex f|uil)usipsiusque Basilii operibus Acta 300.
coljecta 2!t". §. 3, De anno nativitatis 298. solatur Sanctus, Eustathii Sebast. calumnias

De anno mortis 300, § 3 Quaedam de refutat. 398. Cii;i. 33, Apologiam pro fide sua
§. 4,
Nazianzeni, patris et scribit 400. Cap. 34, Episcopis Ponti com-
ajtate S. Gregorii filii,

consectanea 301. ViTAMiyuios Ba.svVii, ii/m«- muniter, et nonnullis privatira satisfactio data.
Apollinarii hffiresis. Epistola ad Episcopos
que Gregorii, et alioriim openbus coUecla sludio
Fruncitri Haerlii. Prologus, encomium Sancti exules 403. Cap. 35, Nova in Occidentem
complexus, cx Amptiitochio 302. Co;i. 1, S. legalio, contra varias haereses, successu nullo,

Basilii patria, parentes, consanguinei, nativi- jiropter aniraos llomse praeoccupatos. Concilia-

bnptismus 302. Caji. 2, studia tur S. Ambrosius : Sozopolitani instruuntur


tas, educatio,
Caisarea; et Cunstantinopoli 30G.Ca;i.3,Athe- 400. Cnp. 36, ExtremaS. Basilii Acta: mors,
nis contracta cura Gr,jg. Naziaiizeno araicitia, sepultura 408. Ca;i. 37, De Reliquiis ejus
309. Cop. 4, utriusque inde discessus : Ba- Brugas Flamlrorum delatis, et usqiie hodie
silii per S^riara et yEgjqitum peregrinatio ibi servatis 410. Cap. 38, de recentiori tri-

312. Ca/i. 5, Solitaria vitain Ponto cuin Gre- busque Doctoribus, BasiIio,Nazianzeno, Chry-
gorio 315. 6'ii;i. 6, Basilius Prcsbyter ordi- sostomo communi festo, per Joannem Euchai-
natus fiigit in Puntuin ob siinultates cum ;
torum Ep. instituto 413. llujus occasione ex-
Eusebio Episcopo suo 310 Cap. 7. His duran- panililiir iii trachilu Prietiininari lola Acoluthia
tibus occupationes utriusque 322. Cii;i. 8, Offi:ii solennioris apud Graecos Aiicl. Nicolao

Reconciliatis Eusebio et li.isilio, hic fortiter Itagxo S. J. Historiainstitutionis, ex Menxis


Liturgiam scribit
resistit Arianis et Prififecto 414. Eorumdein Icones, in Jiinoiatis 416.
32S. Cii;i. 0, pauperibus subvenit tempore ArPENCix F. B. De Vita apocrypha, edita
famis 320. C'ii;i. 10, Episcopus cligitur et sub noraine S. Amphilochii niin Nolis et cen-
consccratur 331. Cri;i. 11, Suffraganeos ct suris. Prologus 418. Cap. 1, Adolesceutia

avunculura Gregoriuin sibi nititur reconciliare Basilii et studia Athenis, Eubuli Philosophi
33S. Ca;i. 12, pro extirpatione .Arianismi et conversio 419. Cap. 2, Susceptus baptismus,
Eoclesiarura pace, apud SS. Athanasium et Diaconatus, Episcopatus Juliani mors Li- : :

Damasura, satagit per litteras 338. Cap. 13, b,anii conversio 422. Cap. 3, Decretum exilii
llajrcsis Macedoniana} suspiciunem incurrit : sub Valente impedituin, mors filii ejus chi- :

defonditiir ab Athanasio et Nazianzcno 342. rographum pcrditi amatoris dtemoni ereptum,


Cii;i. 14, Virtutcs et gesta, ad Episcopatum Presbyteri cum uxore virginitatem servantis
et reliquara vitiun spectantia S^,'). Cap. V.>, sanctitas cogiiita , agnitus S. Ephrem , et
Gesta (iiucdain, ad Ecclesiarum utilitatcin, et Griecae lingua; scientia donatus 428. Ciip. 4
dclinquentiuin correclionera Ca- 3'i.^ Cii;'. 10, Restituta orthoduxis Nicaenis Eeclesia : cas-

ritas erga Ileligiosos Xenndochium ercctum : titas Petri Sebasteni probata. Peccatricis et
382 Cap. 17, Evippii Arianorumquo Episco- Judaii conversio. Mors. 432
poruin contra SancUim moliinina 353. Cap. 14 Basilius Magnus Cajsareae in Cappadocia episco-
18, llojus conlra Valentem ejusque Prasfectos pus. Reliquia; Roma;. Item Gonstantinopoll
certainen 350. Cii;i. 10, Occidtfiitalium .auxi- ad Pontificem Romanum missae, a Cardicali
liiiiu rursus imploratuiii : consoliitiu iinpensa Baronio donatae Oratorio suorum Neapolitano
S. Melotio et Antiochenis 303. Cii;j. 20, Item anno wnc 10'
Calcidensibus et Beroeensibus vexatis, alque 13 Belfijus, M. in jEgjpto, ex eodem Haijiologio
Barso Edisseiio et Pctro .Mcxandrinaexulibus 173
30G. Cii;i. 21 , Cappadocia in duas Pruvincias 15 Benildis, M. Cordubaj in Hispania, ex Memoriati
divisa, conlentio cum Anthimo Ep. Tliyanen. S. Eutogii S46
Nyssa) ordinatus Ep. Gregorius et Theologus 15 Bernardus Menthouien. seu Montis-Jovis, Ar-
Sasiinoruin 369. Ca;). 22, Basilius, Eustatliii chidiac. Augustaj Prajtoriae in Pedcmontio.
Sebast. hypocrisi deceplus, siiiiultate Theo- Comm. pr. de Vitaj scriptorlbus , corporis
doti Nicopol. allligitur. Ecclesias .Armenije translationibus, Reliquiarum cultu 547. Vit.4
curat 373. Cap. 23, Faustus ordinatur ab Auct. Richardo successore, ex MS. Mourian.
Authiiuo coiitra Canoncs Atarbius falso ac- :
Cap. 1, Natales nobiles, adolesceiitia sancta,
cusatur dc hajresi Eustalhius veraj fidei
; sponsa diraissa. Ordines suscepti 550. Cap.
professioni subscribit 377. Cii;i. 24, Eusta- 2, Pulsis dajmonibus erecta Xenodochia et
thius Basilium excoiumunicat. hic quoquc ejus Monasteria vita reliqua, obitus, sepultura.
:

coiumunionironuntiat, eivisitatur a S.Ephrem 853. Sequentia, ex MSS. 537. Alia Vit.i,


379. Cii;i. 25, Basilii asgritudo, mors Einme- ex MSS. Prologus Cap. 1, S. Bernardi vir-
liaj matris, itcm Athanasii Ancyrani et Mu- lules i( miriicuta, Ib. Cap. 2, Mors sepullura,
sonii Ncocffisareen. Epp. 382, Cap. 26, Gre- el ulrumiine serula miraciila 559. ArPENDix,
gorii Nysseni exilium. Reluiuia; S. Sabae ex Galtico Rolandi Vioti 560
Mart. in Capp.adociain allatse ad liasilium 14 Bertholus Ord. Servor. B. V. in civ. S. An-
385. 27, Consultationes nova; de mit-
Cii;i.
geli in Vado. Comm. de Vita et cultu, ex An-
tenda iterum iii Occidentcm legatione 387. niilihus Giiinii. 485
Cii;i. 28, Aiuphilochio electo Iconieusi gratu-
latur, Eusebium Samosat. exulem soLatur,
ejus cives reducit ad coucordiaiu. Ponti Epi-
scopis reconciliatur. 389 Cii;i. 29 NeocKsa- ^andidus, M. in Lucania, ex Mrll. 525
reensium alieaatio et secessio a Basilio, alio- Cantiana M. Aquilei», exMS. Hieron. 520
IS
AD III TOMUM JUNII.
IS Cantianilla M. in Luoania, ex Mrll. S25 13 Felix, M. in Africa, ex Bieron. 172
14 Cantionella, M. Speciae, ex Mrll. 288 15 Felicula, V. M. Roniae Comm. Hist. De Actis
15 Cantianus, cum sooio M. Aquileise, «.i Hieron. ex passione S. Domitillaa, antiquo cultu, plu-
526 ribus plurium corporibus sub ejusdem nomi-
15 Cantianus, M. in Lucania, ex Mrll. 525 nis veneratione 160
14 Castora, Vidua Eugub. 3 Ord. S. Franc. in 14 Felix M. Mon. Corduba!, ex S. Eulogio 432
Umbria. Ex Jacobillo. Sanctitas, familia, cul- 14 Festina, M. in Africa, ex Mrll. 288
tus 485 13 Fortunal.us, socius S. Luciani M. iu Afrioa, ex
12 Celsus, M. Bononiae, ex Masinto 14 Hieron. \ 72
15 Cerdo, Ep. Alexandr. in ..Egypto, ex Hagiologio 13 Fortunatus. Ep. Nenpolit. Sglloge. De ejus
Habess. 491 ajtate, cultu, corpore s«pe translato 529
13 Cetheus Ep. Araitern. M. Comm. pr. de loco 13 Fortunatus, M. ex Sgnax. Gr. MS. 528
ejus Episcopatus et mortis itera prirase ac ;

secunda; sepuIturK, atque de cultu 181. Acta G


ex 2 MSS. Cap. 1, Fuga sancti ad Grego-
rium Papam, et beneficia ad Sedem suam re- Ijrajanus, M. in civ. Barbaria, ex Mrll. 525
ductio 183. Cap. 2, De prodend» urbis con- 14 Gallianus, M. Ephesi, ex Mrll. 288
scientia falso insimulatus Episcopus, morti 13 Georgius, cura uxore Basilla MM. in yEgypto,
addicitur 184. Cap. 3, Flumini immersus cum ex Hagiologio Abess. 173
saxoSanctus Aternum defertur; ibique sepul- 13 Gerardus, Mon. 0. C. fr.iter S. Bernardi Comm.
tus ut peregrinus, illuminato cseco transfer- pr. De
cultu, vita et sepultura ejus 192 Vita
tur Atriam 183 Conrado Ab. Eiierbacen.
aucl. 193
15 Clirysogonus, M. in Lucania, ex Mrll. 525 14 Gerasimus, Ord. S. Basilii in Calabria, Ex Ro-
15 Clemens, M. Aquileiae, Hieron. i".t' 526 m.co et Ferrario 433, quaedam de illo obser-
13 Crescentianus, socius S. Luciani M. in Africa, vata 1 1 * d
ex Mrl. Hier. 172 12 Guido, Tertiarius S. Franc. Cortonae in Etru-
12 Cunera, V. M. Rhenis in Belgio 55. Comm. pr. ria, Comm. pr. De cultu et actis 97. Vita
§ 1 De genere et setate Sanctae verosimilior Auct. fere synchrono, «,r MS. Italico 98. Mi-
conjectura quam sit Legendae. quae facit so- racula c.t AfS. 102
ciam S. Ursulie 55. § 2, Legendae Rhenensis
aetas ac fides exigua : gemina Reliquiarum H
inspectio 36. § 3, Cultus reliquiarum per
varia loca, et quasdam ad eas miracula 57. Haartwicus, archiepiscopus Salisburgensis in No-
Sermo in festo, compositus 14 sec. ex MS. rico. CoMM. prsevius § i. Sanctitas probata.
39. Miracula ex MS. Rhenen. % 1, Mortui Vita aquo et quando scripta 11 * § n. Item
suscitati, blasphemi puniti, c^ci illuminati de scriptore Vitae ; de die obitus aliisque
60. § 2, Captivi liberati, morbi varii curati Hartwici gestis 13 *.Vita et miuagula ex
63. Alia mirac. ex Teutonico 16 sec. § 1, diiabus editloHibus Hennci Canisit 14* Appen-
Miraculosae curationes Sanctum inrocantibus dix De corpore S. Martini per S. Hartwicum
factffi 65. § 2 Liberati a periculis mortis 66 Salisburgi invento ac translato 16*. disqui-
12 Cyrinus, M. Rom. cum Basilide 8 sitio in Acta prajmissa de translatione corpo-
ris S. Martini 18 *
D 15 Hesychius, vel Ysicius, Miles M. Dorostori
in Mffisia, ex Actis S. Julit M. 526
D,
Pigna, V. M. Cordubae, ex S. Enlogio 532
15 Hilarianus Presb. M. Ruthenis in Gallia, ex
13 Diodorus, M. Emesse in Phoenicia, ex Sijnax.
traditione oppidi Hispaiiensis 544
MS. 172
12 Dionysius, M. Bononiae, ex Masinio 14
12 Dister M. Romae, ex Mrll. 5
14 Dogmael in Pembrocbiano Valliae Comitatu
,
Wandalia De
Xsfridus, Ep. Raceburg. in Sglloije.
Synopsis Hist. Cultus et fundatio Abbati», 564
ejus miraculis et cultu
in burgo ejus noraen ferente 436
13 Doraitianus, discip. S. Landini Ab. 538
12 Donatella, M. Rom. soc. Basilidis. ex Mrll. 5
13 Dulas, M. in Cilicia v. Tatianus 519 Jacobus Anachoreta et MSS. Sgnax. 179
E 13 Januarius, M. Romae ex Mrl. Hieron. 162
12 Joannes Mi\es, an Ale.Tandria:in yEgyplo 53
Jjdburga. f. Eduardi I Reg. Angliae. Sylloge, de 12 Joannes de S. Facundo, Erem. .\ugust. Sal-
culu, vita, reliquiis 546 manticae in Castella. Comm. pr. §. i, Da
14 Eliseus Proph. Sylloije de duplici die cullus :
Sancti aetate, et Joanne a Sevilia, primaa
Reliquiis Alexandriae, Constantinopoli, Ra- Vitse scriptore 112. §. 2, Qua a;tate Salman-
vennae 273 ticam, ac deinde ad Habitum venerit 112.
12 Eskiilus, Episc. Strengen. M. in Suecia. Comm. §. 3, De cultu paulatim promoto usque ad
pr. de cultu, vita et translationibus 94. Vita Beatificationem, et de Canonizatione 113.
ex MS. Suecico 95 ViTA Auct. Fr. Joanne a Sevilia Hispanice
13 Evidius M. Monasferio Besaluen. in Cata-
in scripta. Prologus De intentione scriptoris :

launia, ex Vinc. Domenecco 173 Cap. I, Prior vita Sancti usque ad Professio-
nem inclusive 113 Ciip. 2, Religiosaj virtu-

tes, et praedicandae veritatis fiducia 118. Cap.


3 Fervor sacrificantis, et quasdam adhuc vi-
'andilas, Presb. Mon. M. Sytl. pr. De cultu et ventis miracula 120. Parergun, de similibus
astate. Acx.i, ex Memoriali Sanctorum S. Eu- favoribus, alteri Dei servo sub Missa exhibi-
logii 191 tis initiohujus 17 seculil21. Cap. 4 S. Joan-
nis
INDEX SANCTORUM
nis viventis mortniqae miraciila 121. Cap. K Leonis erga ecciesias reparandas et ornandae
reliqua pars vefenim miraciilorum 628. /i';"- mngnifica liberalitas, atque obitus 85
%ii,v l^.l AcTA 11, ad prir.ris vitae supplemen- 13 Lucianus rum 8 sociis. M. in Africa, ex Mrl.
tum, n ]inslerioril)iis scriptoriijus collecta. Hier. 172
Cap. I. Prior sancli vita usque art votum 13 Lucianus alter M. in Africa, ex Mrl. Hier.
ineunda; Ileligionis Cap. 2, Vocatio ad
12.'S. 172
Ordinem, in eoque professio olTicia gesla : :

pax civitali curata 128. Cap. 3, Qua;dara M


Joannis divina ad ejus custodiam
virtiites,

provirtentia ipse, et alii per eum, ab aquis


:

scrvati iW
Cap. 4 sancta mors Joannis et se- lu.agdal, seu Magdaletes, ex Mrl. 4
pultura prima secundaque translatio corpo-
:
12 Marcellinus, M. Bononiai, e.r Masinio 14
ris in propriuin sacellum 132. Cap. 5 Varia
14 Marcianus, M. Ep. Syracusas Com;». pr. De
Sancti miracula praisertim in paralyticis et cultu, ffitate Actis apocryphis
Encomiastae,

cla.jdis, cx Antnlinio ISi. Cap. (1 Reliqua 215 AcTA Gr.rcolot. interpr.Jac.SinnomloCap.


ex Antolinio miracula Cap. 7 Miracula 1311. 1, Adventusin Siciliam, comraoratio inantris
Pelopiis; pr^dicatioetmartyrium. 277. Cop.
ex novissimo Vitas scriptore Valaurio 137.
Cap. 8 1'etita inst.anlerCanonizatio, concessa 2, Encomium virtutum, djemonum ex antris

Boatiflcatio oum Indulgcntiis permissum pro :


illis ejectio sub Episcopo Theodosio 280.
12 Junii Ofliciuin cum Missa 139. Cap. 9 Conclusio 283
Salmanticen.sis Universitas. novum festum ;
14 S. Marcus, Ep. Luceriae in Apulia, Bovini Pa-
Civitas, Patroniim solenni votoassumit Joan- tronus. Comm. pr. De cultu et vitae actis 289.

ncm l't2. Cap. lOTranslatiE ad oppidum S. Yn.\n MS. Bonncn. 290. Cap. 1. Ortus,
Kaciindi Reliqiiia-, festum ut Patroni ex voto Presbyteratus, calumnia miraculis depulsa
susccptum \ii. Cap. 11 Nov» supplicationes 290. Cap. 2, Episcopatus, miracula in eo, et
pru Canonizatione, et pro Officio interim ad sanctus obitus 291. Cap. 3, Miracula facta
totum Ordinem regnumque Castelho exten- circatempus Auctoris 292
dcndol4(), Cap. 12 Impetraturdosiderata ex- 12 Mandal, seu Mandales, M. an socius Basilidis?
tensio pro Ordine dumlaxat, et oppidis S. AcTA apocryplm 8
Tacundi ac Ce,-B l-'iy. Cap. 13 Reliquiae trans- 13 Martyrura myrias, seu x raillia, apud Gra;cos
latae in Lusitaniam, niagnifice exceptre et ex Sijnax. 172
miraculis multis clariliratw 151 12 Maxiraus, M. Ep. Ne.ipolit. in Italia. Stjlloije.

13 Joaunes, filiiis S. Annai vidua;, npud Grsecos De ejus cultu, obitu, translatione 14
ex Mcna-is 180 a 15 Megetia, M. Constantinop. ei Hieron. 527
IS Jocundus, M. in Cilicia ex MrU. S23 14 Methodius Conf. Patr. CP. Comm. pr. d« ejiis
18 Joiius Tliaumaturgus, Metroiiolit. Kiovise in cultu apud Grajcos et Latinus 439. Vita
Russia, ex TripUjclw et Sijnaxario Rmwrum Auct. coEevo, interpr. Leone Allafio Cap. 1,
»77 Ortus,studia, monachatus, tormenta tolerata,
15 Jovianus, M. in civ. Uarbaria, ex Mrll. S2S exilium in spelunca 440. Cap. 2 Patriarcha-
14 Jovinus, .<m. Vivinus, M. Epliesi ex Mrll. 288 tus et in eo gesfa, inorbus, obitus 44i. Ana-
13 Jucundus, M. iii .'\frica, ex Mrl. Hieron. 172 LECTA ex variis. Cap. 1 Castimonia ; ajrumnae
12 Juliauus, Ileguinenus Constantinopnli, ex Me- in spelunca ; calumniae depulsae 448. Cap. 2
nseis S4 Cicatrices Patriarchatu servatae, festum
in

18 Julitta, Matroiia apiid Grsecos, ex MS. Sijna.r, Orthodoxiae ordinatum, translata corpora SS.
437 Theodori Stud. Nicephori Patr. Constitutio-
18 Juvanus, M. Aquileia>, ex Ilieron. 826 nes editae, scriptae vitaj Sanctorum et Homi-
lia; 449
14 Miggenes, M. Ephesi cum sociis ex Martyrologiis
288
15 Minginus, M. Constantinop. ex Hier. 527
JLiandclinus, Ab. Crispinii in Hannonia, cum SS. 15 Mora, uxor Timothei M. ex Huijiol. Habess.
Adelino et Doiiiitiano. Comm. pr. de Actis, 527
cultii, Reliquiis, uniusque eorura c.irpore in 15 Mucius, M. Aquileiae, cx Hieron. 326
Westphalia S38. Vita, ex antiqnis MSS. Se- 15 Mueius, M. Constantinopoli cj: Hier. 527
QUiiHTiA, ex MS. Odackerano 540. Alia Vita,
et fortc antiqiiior, ex MS. Uitraject. 543
12 Leo papa III Comm. hist. §. i De cultu ejus,
vita ante Pontificatuni, et priini qiiadriennii
Bctis 09. g.

honorifica
2, oculis
Len,sanaturdivinitus7l.§. 3 Ejus
conjui.itis
apud Paderbornain exceptio per
et lingua priv.atus a
% lazarius, M. Romae, cmn 5iisi7irfe
12 Nazarius M. Rom. ia vico sui nominis apud
8

Carolum M. et qiiiBdam acta in Saxonia 73. Atrebates ca: iV/ci. loci. 13


§. 4 Leonis reditus Roraam, Caroli eodem 15 Ncrses, M. apud Graecos ex Menxis S27
accessiis : hujusqne Imperatoris coronati, et 15 Nivitus, cum aliis 10, M. in Lucania ex Mrll.
illius .acta 73. *i- 5 De triclinio Leoniano B23.
ejusque musivis, et eoruni significatis, 77.
§. 6 An saltem sinistrum enibleraa Imperii
translationem denotet ex mente Leonis, et
quara diverso seusu ipse et Carolus scribantu
D. N. 7'J. §. 7 Reliqua Leonis cum Carolo
acla 81. §.8 Acta Leonis cnm Constantino- dulphus Presb. Ultrajecti. Co.mm. pr. de ejus
politanis, Nicephori Patriarcha; S.vnodica. cultu, Reliquiis, Vita, 87. Vita ex MSS. el
Nova Romanorum conspiratio sopita"84. §. 9 editis. Prologus 89. Cap. 1, Ortus, studia,
sacerdotiuni:
AD TOMUM III JUNII.

sacerdotium : acta Ultrajecti et in Frisia 89. HisTORicus. Sancti gesta pauca; tempus epi-
Cap. 2, Varia spiritu prophetico prffiJicta, copatus; epitaphium 3*
inccndium extinctura : Morbus, obitus, vene- 13 Prodiius, M. .\quileia;, ex Ilieron. 820
ratio 00 15 Protus, M. in Lucauia,'i'x- .Ui7/. 528
12 Olympius et Amphion, inler rra,'termissos re- 13 Psalniodius, Eiein. in Lemovic. Sylloije Deejus
habentaliqua corrigenda
lati, 1* cultu et vita; elogiis 197
12 Onuphrius Anachur. in ^•Eaypto. Coum. pr. §.
1 de cultu, reliquiis, vitis 11). §. 2 De Onu- Q
phrii Paphnutiique gestis ac peisonis qualis :

fides liabenda Actis illius 18. §. 3 Peregri- Ou


""
'uintianus cum sociis , MM. iu Africa ex Mitl.
nationis Paphnutiana;, apudSuriuin et Anu- ; 2S8
nymi, ex Vitis-Patrum 1 Pars 19. §. 4 .Vno- 14 Quintianus, Presb. Cunf. ex Vsnardo 439
nyniiperegrinatioejusiiuedeAnonyinonarratio 15 Quintianus, M. in Lucauia, ex Mrull. 523
ulterior, similis Paphnutiana! 2 Pars 21. Pars
3, ex Suno 23. Vir.v. Ex MS. Daear. Grx- R
colaline Cup. 1 Iter Papbnutii, uti et Onupbrii
ineremo. Ejuscausa, dux, terminus, 24. Ciip. JtVagnubertus, M. in Brescia Comm. pr. Dc ejus
2 Onu[dirii in erenio labores, solalia, hahita- cultu ac lucis ipsi sacris, Ahbatia , et Actis.
tio, victus, obitus, sepultura. .\n Timotheus, 187 Acta Martyrii, r.r MSS. 188
Joannes, Andreas, Tbaditus, Pliili]ipus, ana- 14 Ricbardus, Ord. S. Bened. Ad. Virdnni in
choretae, qui in gestis S. Onuphrii leguntur, Lutharingia Comm. pr. Uo Vita ab Iliigone
sancti sint 34 de Onupbrio Bellufur-
*. Itern Ab. Flaviniac. ejus discipulo scripta , et in-
tensi, raonacbo Ordinis S. IJa^ilii 27. choato ejus allquo, ut Heati, cultu. 453. Vita
18 Orsisius Ab. sucoessor S. Pachomii in Thebaide e.T Cliroii. Vird. Auet. Ilinjone Ab. Prulugiis.
ex Jclis SS. Padwmii el Tlieodmi 531 453. Cap. 1 Educatio , Arcliidiaconatus Re-
men. et ingrcssus in raoiiasterium S. Vitoni,
cum Fredericu Coniite. 45G. Csp.i Abbas
ordinatus innotescit S. Heiirioo Iiiip. novain
ecclesiam struit, juvaiite Friderico, et multa
P eregrinus, Ep. Amiternen.
12 Petrus Anachoreta in monte Atho. Comm. tr'
o. Cctheus 181 humilitatis c.xempla dante susccpta plura
.

moiiasteria. 459. Cap. 3 Nova; cccIesiiB orna-


§. 1, Cultus sacer, paU^estra mons Athns, meiita curata, funJi ejus intuitu nucti 460.
tempus in eoactum, iter Romanura 32. §. Cap. 4 Insignes Abbalis virtutes. 404. Cap.
2, Vitae auctor et inventor; nova versia no- 5 Acta cura Pontiflcibus, Imporatorihus, Epi-
stra Epistola Combefisii 34. E.\co.mii;m Giai- sco[iis aban. 1011 ad 1027 4GG. Cap. 6 Iter.
lolal. auct. Greg. Palama, Archiep. Tbessa- Ilierosolymitanum. 468. Cap. 7 Regressus
lon. ex MS. Canl. Maiarini. Prulogus 35. Virdunuin. Stephaui Ab. Lobien. corara eo
Cap. I, Petri patria, militia, captivitas, vo- devota huroiliatio, S. Simeonis acta Roto-
tum, liberatio 3(i. Cap. 2 Iter Rnnianura, magi. 471. Cap. 8 Roinedium f.imi et pesii
inde iu Graeciam : miracula ihi [latrata 38. allatura, quinquenn.ilis anacboresis pax piw- ;

Cap. 3, Iter in raontera Atbo, et vita illic dure dicata, non sino prodigiis. 474. Cup. 9 Murs
sancteque acta 41. Cap. 4. DepoaiLuin Plioto- [iricscila et pie obita, fuiius curatuni, hunos
come sacrum corpus, dsemoniacam sanat, ac iinpensus sepulcro. 477. EriTOMi! Vita; alte-
templo festoque honoratur 43. Cap. 5, Ter- Ex Menardo el /fa.^sebnnjio
rius, 480
tium iinpugnatur a da^mone, famulum ejus 14 Rufinus et Valerius MM. in agro .Sucssionensi.
simulante, ac reditum inpatriara suadente 44. Ciiinin, pr. de cultu et actis. 284 Auta ex
Co/i.G, Quartam tentationeui da;moiiis, ange- MSS. ct Mombritio. 283 Historia Transla-
luraraentiti, vincit humilitate ; ae donis coe- tionis et Miraouloruui, ex Flodoimto 280
lestibus cumulatur 46. Cap. 7, a Ven'»tore
iuventus, ei ser'em vitie sua; exponit et cu- ;

pientem illic manere, domum remittit 48.


Cap. 8, Mortui cadaver da)monem expellit ac l^ecunda, M. Rom. soc. Basilidis ex Marlijmhjin 5
navi impositnm aufertur 50. Cap. 9, Deposi- 13 Sectindus, M. in Africa ex Maiiyroloijio Hieron.
turasacrura corpus dajraoniacos sanat ac tera- ITi
plo iestoque hunoratur 51 15 Sicus, seu Titus Conf. ex Usuardo 439
13 Petrus M. in yEgypto, ex Hagiot. Habess. 173 13 Silvanus, M. R.juia;, exMil. Hieron. 102 a
15 Petrus Compater. Ord. Min. Oveti in Hispania, 15 Silvius, M. in Cicilia, ex Mrtl. 525
Si/llnge, de Vita, translationibus, cultu, et 15 Stephanus Conf. exSynax. Gr. 528
anno mortis 503
15 Philippus, M iu civ. Barbaria rj- .l/r//. 52.5
12 Placidus, Erera. Cisterc. Ocra;,iu Italia Comm.
pr. De loco monasterii, aiino mortis, vitae J. atianus Dulas, M. in Cilicia, Comm. pr. Do ejus
auctore, etcultu Beati 104. Vita Auct. Paulo cultu et sincerissiiiiis Actis 519. Pas.sio, ex
de Celano fainiliari, ex MS. Prol. 105. Cap. MS. Yatic. interp. Ouil. Sirleto 520
1 Pii juvenis ad oranem virtutera profectus : 12 Teruanus , Scotorum in Brilannia Episcopus.
initia vitae solifariae, loco Siepiusrautato 109. Sylluije : Illurum siinul et Scotorum limites ,

Cap. 2 Alia sancti exercitia extructum , apostoli, diooceses 30


monasterium, futurapraedicta, piusobitusl07. 14 Tecla, M. in Africa, ex Mrll. 288
Cap. 3 Miracula post mortem 109. Apit.ndix 13 Thecla, socia S. Luciani, M. in Africa, ex Mrl.
de hodierno, corporis et ecclesiaestatu 1 1 1 Hier. 172
12 Polimacus, M. Rom. socius Basilidis ex Martij- 14 Theodolus, M. in Africa, ex Mrlt. 288
rotoijiis 5 15 Theodolus, M. in Lucania, ex Mrll. 528
13 Priscus episcopus Lugdunensis in Gallia. Co.m.m. 15 Timothous M. ez Uaijiol. Uubess. 527
15
INDEX SANCTORUM.
1S Titus seu SicusConf. ez Utuardo 439 fliclae, obitus, sepultura 502. Disquisitio con-
12Torannanu9, Agathanus.Mocbulleus, Troscanus, jecturaHs. De priraa sepultura S. Viti , et

fratrcs germani. Pluscula de illis explican- praetensa translatione corporis ex Lucania in


tur 7* Siciliam b04. Transl. Roma in Franciam et

14 Triphjllius, Ep. Leuoosiae iu Cypro Comm. da indein Corbeiam Saxonicam.cxAfSS. Prolog.


ejus aetate Episcopatu, cultu. Acta, Ex MS. 507. Cap. 1, Reliquiae translatae inFranciam,
Synax. 174 Saxonia 508. Cap. 2
petitae et impetratffi pro
12 Tripus, seu Tripodes, M. an socius Basilidis. Translatio in Corbeiam, niiracula periterSll.
Acta apocryplM 8 Transl. ex Italia in Boheraiam §. 1. Litteraa
de ea re Irapcriales , et quaestio habita de
corpore quod Senis esse dicebatur, est autera
S. Guidonis alicujus 515. §. 1. de gloria Ec-
Y alerius et Ruffinus MM. in ai/ro Stie.isionensi v. clesiae Sancti Pragae 517
Ruflinus 284 15 Vitus, Appendix i. De patria Viti et Sociorum
15 Vetula M. apud Grsecos, ex ffynax. 827 ejus 20 * Ai'P. II de donatione insulae Ru-
,

13 Victorinus M. lip. Assisii in Umbria IG2 b gi;e in mari Baltico, facta ecclesiae Corbejensi
Comm. prxr. De cultu, Actis, Elevatione 162. ob victoriam, ad invocationera S. Viti repor-
AcTA e.r Mff. 163 talam 22*. miraculum inmonacho Corbciensi,
12 Vimius Erem. Ord. S. Benedicti: in Bavaria 92 infirrao per S. Vitura patrato 24 *
13 Vitus, Moilestus, Crescentia MM. Co.m.m. i'r. 14 Vivinus siDcJovinus M. Ep/iesi ex Mrll. 288
§. 1 Noniina sacris fastis inscripta; Acta »ta- 15 Vouga seu Vius, Ep. in.Armorica, ex Alberto le
tis variae, fldci non nmgnae ; cultus et reliquiae Grand 536
in Sicilia 401. 2, Cultus et reliquiaj in Ita-
!j.

lia. Ilistoria translatorumin Apuliara corpo-


rum 493. §. 3, Rcliquiie ct oultus in Provin-
ciis Transalpinis 496 , Pa.ssio composita se- , sichius, V. Hesychius M. »26
culo 6 vol 7, et inventa 9 sec. Romas, e.r va-
riis MSS. ;\dmonilio prajvia. Pvus I a S.
Vito acta et tolerata in Sicilia, sub patre Hyla,
et Prajsido Valcriano 499. Pars II transitus JlJabinus M. Rom. Soc. Basilidis ex Martyroloijio 5
in Lucaniam, inde Romam. Variae pa-nae in- 12 Zenon apud Graecos : an. Episcojms^ 84

INDEX
INDEX

CHRONOLOGICUS
Rerum prwcipuanm, spectantmm ad eoi prceserlim Sunctos, quarum Tomo lertiu Juiiii Acla
vel Annivcrsaria illustrantur.

Anie 700 floret. S. Petrus Anachoreta in


Ot-c. 15 ante Clu: Eliseus Propheta 273 monte Atho 32 c
Cir. 700 S. Cunera Rlienis strangulatur.
SECULO I ET II 55 a

2 Sec. sub Domitiano S. Felicula M. Romse SECULO VIII


160 b
763 Noapoli transfertur corpus S. Fortunati Epi-
SECULO III scopi 530 a
765 Rdiquiae SS. Naboris et Nazarii translata)

901 Cir. Victorinus Ep. M. Assisii 162 b Mediolano Metas 12 b


S. Marcianus Ep. Syracus. M. 275 b 781 Ravennamallataj Reliquiae S. EliseiProplietffi
293 AquilinaV. M. Bybli 165 274
Post 300 S. Tatianus Dulas, Martyr Zepliyrii 793 Ob. Hadrianus I electus Leo PP. III 09
: f

in Cilicia 519 c 799 23 Imp. coronatur CarolusM. 70 c

8U0 Floret S. Athanasius Ab. in M. Atho 33 e

SECULO IV
SECULO IX
316 Nascitur S. Basilius 300 a, et mox etiam
Gregorius Nazianzenus 301 f 801 Transfertur corpus S. Viti Polymuianum in
328 Ob. Marcus Ep. Lucerin. Patronus Bovini in Calabria 504
Apulia 289 802 Fundatur in Saxonia Corbeia nova 500 e
347 Conciliuni Sardicense, cui S. Spiridion et 813 Carolo M. suocedit filius Lodovicus 509 a
Triphyllius Epp. adfuere 174 f 816 Ob. Leo Papa III, succedit Stephanus IV,
330 Cir. S. Fortunatus Ep. Neapolis in Campania 87 e
529 836 Transfertur Corbeiam novam corpus S. Viti
Ante 360 Maximus Ep. M. Neapoli 14 M. 311 c
362 Obit Diansus Neocsesarecn. Ep. succeditEu- 841 Reliquiffi S. Landelini in Westphaliam trans-
sebius 319 lata; 539 b
368 Nicaea terra;motucorruit sub ruina servatur
:
842 Obit Theophilus Imp. uxor S. Tlieodora Or-
Caesarius Nazianzeni liaud Jiu superstes,
fr. tliodoxiam rcstituit, S. Methodius creatur
uti nec Gorgonia soror 331 a Patriarclia LP. 444 b
370 Ob.Eusebius Cajsareen. succeditBasilius 331 c 847 Ob. S. Metliodius Patr. CP. 439 c
Obit etiam S. Triphyllius, Nicosiae Episco- 853 S. Fanililas M. Cordubffi 191, IbiJera tuiic

pus in Cypor 17S passi Anastasius, Felix, et Digna 452


372 Ob. Gregorius senior Ep. Nazianz, Amphilo- 860 Normanni vastant Crispinium et alia Belgii

chius ordinaturEp. Iconien. 390 a monasteria 538 e


377 Perit Valens Inip. Arianus, succedit Jovinia-
nus, 408 e SECULO X
379 Obit S. Basilius Magnus 301 b
381 Nazianzenusperorat inlaudem S.Basilii 300 b 923 Rodulfus Burgundus coronatur Rex Franci»
contra Carolum Simplicem 319 a
960 S. Edburgaf. Edvardi R. Angl. 540 b
SECULO V
968 Ursus S. R. E. Subdiac. vertit Vitam S. Ba-
silii 417
425 Struitur Ravennae ecclesia S. Stephani Pro- 968 Ecclesia S. Viti Pragffi erecta in Catliedra-
tomartyris 274 f lem detlagrat an. 1042
:
49g a c
431 S. Palladius in Scotiam mittitur 31 b 969 Fundatur monast. S. Laurentii Leodii et 1034
absolvitur 462 d, Idem uti ct alia plura
alibi, committitur Richardo Ab. S. Vitoni
SECULO VI Itnii-
Virdun. seculo ii
971 S. Pantaleonis corpusCP. Coloniam transfert
S. Bruno Ep. 462 f
600 S. Cetheus Ep. Amitern. M.in AprutiolSl c
972 S. Vitoni Virdun. ecclesia traditur Mouachis
SECULO VII 453 f

985 Conditur Monast. S. Ursi, prope Augustam


S. Psalmodius Erem. 190 a Praetoriam ^^^ ^
648 Violatur corpus S. Triphyllii 174 c 990 Hartuicus, ElectusSalisburgensisanSanctus»

675 S. Ragnebertus M. iu Brescia 187 272 a


994
INDEX CHRONOLOGICUS
994 Bovini inventus libellus de Actis et miraculis 1289 Paupertatis Franciscanaa Zelatores secessio-
S. Marci Ep. Lucerin. 289 f nera moliuntur 368 a
1294 Clareni a Minoribus sejuncti probantur a
SECULO XI S. Petro-Coelestino, sub titulo Pauperum
Eremitanim D. Ccelestini 508 a
1004 Fignino Ab. S. Vitoni sufficitur Ven. Richar- 1300 Circ. Obeunt B. Bertholus Servita et B. Ca-
dus iS9 a stora in Umbria 487 d, Theodorus regnat
1008 Ob. Bernardus Menthonen. an.aet. 9o, 1073 in Abassia 1S9 d
a, RestauraturVcda.-stinum monast. Atre-
bati 461 a SECULO XIV.
1013 Dcdicatur Ecclesia Gamberg. 467 a
lOiS Ob. llartwieus Ep. Salisborg. 272 a 1307 Ob. Fr. Liberatus , Pra;fectus Clarenorum
lOi.3 Ob. Benedicto PP. VIII, et succedit Joannes 570 c
ejus nepos, ineptus. 467 f 1310 Transfertur tumulus S. Ant. Patav. 232 f

1023 S. ilartwicus, Arch. Salisburgensisobiit 17* 1337 Neapoli cditur Ordo divini Officii Graeco-la-

1024 Ob. Hciroo Ep. Virdun. succedit Rambertus tinus 331 a


item S. Heinricus Irap. et succedit Conra- 1349 Card. Guido transfert corpus S. Antonii Pa-
dus 4C7 e f tav. 235. Ob. B. Angelus de Cingulo, alias
1030 Dira fames in Gallia 474 b de Cliireno 566 f

1038 Ob. Rambertus Ep. Virdun. succedit Richar- 1355 Brachiuin S. Viti Pragam fertur : doni au-
dus 47» f ctor Carolus IV Irap. coronatur 516 b, et
1041 Publicatur pcr Franciam Trcuga-Dei 476 a intelligitur prope Senas esse corpus S. Gui*
1043 Henricus Iiiip. ducit Agnetem Pictavensem dunis 316
477 c 1362 Elevatur Corpus S. Odulfi Presb. 38 b
1046 Obeunt Richar.Ius Ab. et Richardus Episc. 1391 In Moiiteiu-Jovis adlertur pars Coronaj spi-
Virdunenses 478 b , ordinatur Helinardus neae 504 c
Archiep. Lugilun. ibid.

lOGS Ob. Eduardus R. Angliae 480 f SECULO XV.

SECULO XIL 1433 Et deinceps scribuntur miracula S. Cunerse


V. M. Rhenensis 60 f, 63 a
1103 Transfertur corpus S. Landeliui Abbatis 1437 Eugeiiius IV unit Xenodoxia S. Bernardi in
Crispinieii. b38 e Alpibus 538 b
1138 Ob. B. Gerardiis, fraterS. Cernardi 192 1431 Ti-ansfertur mater S. Antonii Patav. 199 d
1139 Theodnricus Alsatius Com. Flandri» fundat 1463 S. Joiinnes da Saliagiim, accipit h.abitum Au-
ecclesiara S. Basilii ; forte et Reliquias ad- gustinianum 112 f, 117 c 1479 moritur
tert 410 f 122 d, natus anno 1429, 125 f
1130 Restaiiratur Ecclesia Cathedralis Neapolitana 1463 Traiisferiintur Brugis reliquiae S. Basilii 410 f,
330 c 411 e
1180 Syracusis Mcssanam translatum brachium 1473 Clareni Minoribus sese adjungunt 573 b
S. Marciaiii Ep. Svrac. 270 c 1474 Orcades insulae oppignerantur Regi Nnrve-
1187 Phihppus com. Flandrise signat dotationem giie 33 b
Capellauonini S. Basilii 410 c 1473 Clareni uniuntur RecoIIectis 507 d
i 193 Nascitur S. .\ntoiiius Patavinus Ulissipone 1475 CorpusS. AntoniiPatav. ponitursubaltari 233
199 e 1487 Transferfnr corpus B. Petri Compatris Ord.
Min. Oveti 505 f
1402 Granatacaiiitur, eotjue transfertur .\cci Sedes
SECULO XIII.
Episcopalis 117 d

1211 B. Guido Cortonen. accipit habitum Tertiarii


SECULO XVI.
aS. Francisco 97, obit circa 1247 97 e
1216 Ob. Petrus Compater, O.M. fundator Coiiv.
Ovetensis in Hisp. 5G3 c 1511 Juliiis II plures Minorum congregationes, abo-
1226 Ob. Thomas Ab. Vercellen. 221 d lita nominum varietate, Observantibus sub-
1230 Transfertur Assisii corpus S. Francisci 204 a jungit 574 a
1231 Ob. S. Antonius Patav. 203, coopta fabricari 1533 Transfertur corpus S. Joannis a S. Facundo
ecclesia nova Minorum Padua) 240 a 133 c
1232 Canonizatur S. Antonius a Gregorio Papa IX 1332 et 1501 Transfertur corpus S. Bernardi Men-
215 thoniensis 549
1230 Ob. Richardus II Dux Norman. succedit 111 1360 Erigitur capella S. Joan. a S. Facundo 133 f
473 c, 1576 Card. Borronia:us Mediolani transfert Reli-
1238 Transfertur corpus Richardi Ab. Virdun. 406 e quias SS. Naburis, Nazarii, Celsi 13 a
1218 MoriturS. Placidiis Erem. 108 e 1579 Donatur Scbastiano R. Lusit. reliquia S. An-
1239 Capitur et vastatur ab Aretinis Cortona, cnr- tonii Patav. 233 f
pus S. Guidonis aufertur 103 e 1585 Beatiticatur Joannes a S. Facundo 141
1202 Palavium a tyrannide Eccelini liberatum 1387 Absolvitur saccllura marmoreum S. Antonii
-
234 e Pat. 235
420 S. Bnnaventura elevat corpus S. Ant. Patav. 1589 Neapoli elcvantur Fortunatus et Maxiinus
233 f Epp. 530 c, ardente ecclesia servatur se-
12C5 Decernitur S. Antonii festum Patavii cum pulcrum S. Joannis a S. Facnndo 134
Octava 241 1394 Cajetas transferuntur corporaSS. Erasmi Mar-
1286 Moravorum regnum in Bohemicum transit ciani, Innocentii Epp. 276 d, et corpus P.
518 e Petfi Compatris Oveti 360
159G
INDEX CHRONOLOGICUS.
1596 Requiruntur in Westphalia Reliquise S. Lan- 1617 Inspiciuntur Reliquije S. Cuner» 36 d, et
delini 539 c anno 1638 iterum Rhenis .^6e
1619 Profanatur a Calvinistis ecclesia S. Viti Pra-
gae 517 f
SECULO XVIL
1623 Ob. Csesaraugusfae Isabella a S. Dominico
socia S. Teresiae 272 c
1601 Missa et Officiurn B. .Joannis a S. Facundo 1637 Camberi obit Ven. IVIaria Jacominia Ord.
conceduntur 142 d Visit. 272 c
1602 Salmantica Patronum sibi adsciscit d. B. Joan- 1642 S. Victorini Ep. M. corpus elevatur Assisii
nem 143 instatur undique pro Canoniza.
;
163
tione 147 1652 Senatus Venetus petit
; et accipit reliq.S
160S Putatur inventum Salmanticaj corpus B. Joan- Antonii Patav. 237 c
nis de Sevilia Augustin. 112 e. idem an. 1687 Transferuntur Brugis reliquiae S. Basilii
1637 transfertur 1 13 f 412 c
1609 Donatur Margaritaj Austr, R, Hisp. reliquia 1689 In Bavaria elevantur corpora 3 SS. Gristet-
S. Antonii Patav. 236 d tensium 92

Junii T. II It ACTA
TO ^L 7 lUNIi PAG. lAl
ACTA SANCTORUM JUNII
TOMUS III

DIES DUODECIMA JUNII.


SANCTI QUI PRIDIE IDUS JUMI COLUMUR.

ancliis Miigdaletes, Mailyr Tripoli. S. Petrus, Anachoreta in nionte Atho.


I

S. Basilifles, S. Joanncs, Miles ^Bgypto, forsau Alexan-

^
iii

i S. Dislrus, dria;.
^— S. roliiiiacus, S. Zcn», a Giapcis honoratus.

S. Zalnnus, S. Juliaiuis Heguiucuus, Conslaiilinopoli.


Martyres Roaia?.
S. Aurelnis, S. ('.uiiera, Virgo Martyr, Khcnis in dicecesi Ul-
S. Donatella, trajectina
S. Secunda, S. I.eo III, Papa Romanus, iu Basilica Yalicana.
S. Hasilides, S. Odulphus, Presbyter, llltrajecti in Belgio.

S. C.yrinus, S. Jlaiiiuis Presb.


Ordinis S. Benedicti
S. Nabor, Marlyres ibidem. S. Ziuiius Prcsb.
Griestetla; in Bavaria.
S. Nazarius, S. Vimius Laicus.
S. Nazarius alter, Mart. Ronianus aimd Atre- S. Eschillus , Episcopus Strengenensis Mart. in
bates in Belgio. Sudermania Siiecia! proviucia.

S. Dionysius, 1 B. Ouido, Ordinis S. Francisci Terliarius, Cor-


S. Celsus. Martyres, Bononia; depositi. tona^ iii Helruria.
I
'

S. Marccllinus, S. Placidus, Eremita prope Ocram, in Aquilana


S. Maximus, Episcopus Neapolitanus, Marlyr in Aprutii diocccsi.
Ilalia. S. Joaiiiies de S. Facundo, Ord. Ercmitarum
S. Oiiuplirius, Anachoreta in .Egypto. S. Augustini Presbytero, Salamantica' iii Ca-

S. Ternanus, Ep. Pictoruin, in Scotia. stella.

PRyETEUMlSSORUM
VEL IN ALIOS DIES REMISSORUM
Ordo et ratio.

Venerabiiis mcmori.r Magisler nostcr quis unius Sancti pluribus diebus edi uno in opere
Licel Joaniies BoHandui, prmns Itujns rasLr ma- Acta vellet. Seniel igitur illa dedi; quibus vero
rlnnx condilor, in siia ad iiisum rrifationc diebus alibi agitari eorum festivitatem vel recoli in

Gencrali, Capite 2, ']iio Metliodus et Sym- Divinis officiis memoriam competi, indicavi istic,

inetria operis explicalur, proimnens Purugraplw i, ubi Acta eorum queant inveniri idqiie eo consilio, :

ut si quis Patroni fortassis sui, aut ceteroquin quo-


Ordinem ac rationem dicendorum, de islis quiitiue

quia tanirn deficientibiis apud Biblmpo- piam in loco celebris Sancti, Vit.im quserat, ueque
distincte egeril :

primonim mensium exemplanbus,


las fieri possel itt in tainen eo die reperiat, sciat quo sibi sit recnrren-

idurium mauus Inc mensis veniat, qiii illos nec liiibenl, dum. Plernnique vero ad eum diem ciijusque Vitam
iiec liabere poterunt ub iterata et diutms ejpeclunda rejicio. quera luaxime solennem agi existinio in loco

eorumdem editione; placet loco isto transcripto, liaud ubi illius condilum est corpus, aut qui illius ortu

imitiliter implere vacaturam alias parlem. paijimr, patrociniove glorialur.

rum sequenti 2 sic apliiis connectcndx. Ila ille Sunt praeterea recentioribus Martyrologiis aut ,

Itabe.t.
Sanctorum Catalogis multorum inscripta nomina,
,

Seqiiuntur (post nomina Sanctorum cidelicet qito- quibus lamen cojlestes honores non sunt Ecclesiie
i/ue die illuslrnnilonimj Pb^termissi et in .m.ios judici" decreli vel antiqua populoruni piet.Tte pra'-

niES RUJECTI. Siepe nanique Sancti unius phira sunt rogati. Hos ego niilii oinittendos esse merito eiisti-

lesta, in una etiam atque eailem Ecclesia nam : inavi, recentiores praesertiin ; neque cujusquam
(luorumilam obitus sive natalis celebratiir; Tiansla- res ge»tas retuli, qui non ab aliquibus scriptoribus
tio , nec una ; Ordinatio ; miratnlum quodpiani : in Divnrum Albo collocetur. An legitime id factum
esset siepius addubitavi ac tuiic si dedi Vilam,
aliorum a diversis pcpulis diveriO die agitur, etiara , ;

eadem celebritas. Esset vero iUud ridiculum , si (dedi autem paucoruro) oniisi tamen Sancti aut Bcati
Junii T. III 1 titulum:
PR^TERMiSSI
tilulum : plerumque tamen Vitam oraisi, nomen in- nuarii in MartjTologiis Sancti occurrant, quorum
mea conjcctura fefellont me aliqui X Februarii. vi Aprilis, xv Januarii,
viii Ja-
dicavi, ut sicubi ine ,

nuarii culantur, etiam plane Omittendi videantur;


lector eruditus aiimoneat. Ac vero conjeceram
in ulii

classem nonnullos, quurum primum eos reforo qui ad prsecodentes Januarii dios,
hanc Omittendorum
postea et sanctilatem publicis fostis mouunieiitisque tuiu qui ad ipsum duodecimum pcrtineiit, sive qui
sed videntur omittendi
celebralum didici, et res gestas accepi. ^aepimus diei sunt,
adscripti illi es.^e

c( nos cjus posieri muUo plures iitque sermmus pvo dein qui ad dies consequcntes ejusdem mensis ; ac
Siipplfmenlo. denique mensium aliorum, eadein semper serie at-
In hoc quoque Omissorum syllabo ordo est a me que ordine dierum. Secundo cum omnino prieter-
dujilex observatus : nam primos cos, recenseo, qui missi eodein die plures suiit. hos quoque eo ordine

in priorem juxta Kalendarii seriem, rejiciuntur digessi quem eorum pustulare aitas, etsi non semper
.

meusem aut diem exempli gratia, si die xii Ja-


:
accuratissime expensa, videretur.

AD DIEM Xll PR.ETERMISSI VEL ALIO REJECTL


Opcra R. P. Godeffidi Ileiisclienii piae memoritp, nisi litter» ad niarginem positae aliud
indicent.

Antonii Abbatis translatio Oonstantino- Hagiolnijio landavi iv, vel xix Aprilis.
S.nncti De ea ad itlius Justinus, Chariton, et socii, Martyres Romae, ve-
polim, ailferlur a Galesinio.
Vitam egimiis xvii Janiiarii. lati, apnd Lipomanum et Surium ad hiinc xnJunii
S. Blasii, Episcopi et Martyris, Inventio ca- ciim Aclis ex MS. Gracco Cvijplx Fevratx tvaits-

pitis celebratiir (Irbitelli in Hetruria, nli aiite ejus latis. At Lalini colunt ipsos i Junii.
Vitum num. 23 (licitur. Aleydis de Scarembeka, Ordinis Cisterciensis, Ca-
S. CvRisrs M. Roiiianus. Corpns ejus sea ossa prx- merse prope Bruxollas, intlicaluv a Benedicto
ripita, liabeinvs in Sacrario Domus nostr.r Professx Dovganio et Avnoldo Rayssio, iiti diximus ad Vilttm
Antuerpi,r. Erutuni ilhid fnit ex cxmetcrio Callisti ejus xiJunii.
iin. 1606 el P. Jacobo Tirino daliim 1622. Ipse a S. Olyropius I Episcopi, Rnmano Mavtijrologio Gve-
nobis solenni hodie Officio colitur, propier sni nnmi- S. Amphion (
goriiXIII jussurecognito inserunluv;
nis Sunctum, nunc occurrentem. Arbitramitr tamen pvima qntdeni anni 1384, Olympius Athe-
editione
esse diversnm, sicut et eos quornm tunc pariter eruta nis, qui ab Arianis Sede pulsus Confessor occu-
ct ihnata atque Antiierpix sic collocata suitt Cor- buit; et Ampbion in Cilicia, qui tempore Maxi-
pora ,
(Sanctos, inquam, Maximinum, Felicita- mini Confessor fuit egregius. Sed consnltis Atha-
tem, Furtunatum , Innocentiura, Cerealem) di- nasio, Theodoreto, Sn:omeno, ex qiiovitm scriptis
versos ab lis credimns, quoriim diebiis majores nostri utcumque videbantiir innotuisse ; appovuit in pancis
colendos eos censueriint. Interim vide quj- dc omni- verbis pturcs esse errores ; ideoque m editione alteva
HOT. 1
bus communtler dicta sunt , nbi ile S. Fnrtunato anni sequentis sub Siito V, dictus est Olymjiius
senvsim eijimiis, iii Februarii. Episcopus in Thracia, et Ampliion tempore Ga-
S. Cu3raanus de Airdne Coemhain, vir pr:rcipmc lerii Maxiraiani Confessor : in Notis aiilem vuvsum
tunetitatis, laudutur in Fita Tripavtita S. Patrieii, evvalnv, ditm Amphion Cilix coiifunditur cum ul-
et inseribitttr Marlyrologio Tamtactensi lioc die, tevo, qui Nicomedise tn locum Eiisehii ilcpositi sub-
itemqne Martyroloijiis Engussii et Maviani : sed stitutns, cito dejectns ejusdem machinationibus fitit
niliil iis addeve possumus, qiiod non sit dictuni ad dumque de eo ageve dicuntur etiam Grxcifscilicet in
FilamSi. Atractai Sororjs i-jus. ix Februarii. Sirleti Menolotjio) qui nec ibi nec alihi ejus menii-
Stephanus Cardiualis, Episcopus Praenestinus ex neriint , uti nec Olympii, de quo pev nimiam e.vaj-
Ordiiie Cisterciensi, ut Sanctus indicatuv a Ue- gevationem in iisdem Notis dicitur, quod ejus glo-
nnrdo. De eo inter Praeterini^.sos egimus xii Febr. riosum pro fide certamen et graves a;rumnas,
S. Antonina, Martyr Nicse:« in Bitliynia, sub Impe- quas ab .Arianis sustinuit, scribit S. Athanasius :

ratoribus Diocletiano et Maximiano, refertur in qui brevitcv solum meminit, calumniavum et exilii
Menologio Ba.ulii Impevatovis: et in Men:ns eicu- cum Tlicodulo, Trajanopolitano Ejiiscopo, tolevtiti.
sis ac mamiscriptis. Veriim quia ctiam Kalendis Potevutque hic Tlieodulus, qiii etiain interfici ju<sus
Miirtii colitnr S. Antonina, eodem loco et lempove dicitur, sed fnga sevvatiis, eodem jnre el dir inscri-
passa, istic retulimus pr.rcipiia, qu:e lioc die vefe- ptus Marlyrologio fuissc. Nos et Itiinc el illos huc
riintiiv; fovle quod eadem sil : quave remittimus Le- refevimns, quoad alijuiil distimtiiis de covumactis,
ctorem ad diem
Martii. I el antiquius de cultu invenevimiis. Neqiie movent
Sanithus Patriarcha, scilicet Alexandrinus, laiidatur recentinves Hispani Tamayus, Aciinha, Cavdoius,
in Ila.jwlotjio Metvico Pnet.r Habessini,
iit qui mi- qui ejus Acta texunt, ex fide sui Pseuilii-Jiiliani,
nisterium Altaris solicite curans, in
Cojna Do- Toletanum Episcopum fingentis, Olympiiim, pnsl-
nimi arcuit a Coramunione eos, quos tota
no- quam ex Tbracia decessit ; et guidem Hispanum,
cte vino indulsisse noverat. Videlur esse
pvimus atque Olysippono natum ; sttmpta occasione ex libro
hiijus ntmiinis, in Chrnnico Orientali
laudatns, quod Gennadii tle Scrijitoribus ecclesiasticis cap. 43 ubi
aquis dulcibus urbein deductis cistornasimple-
in
dicit, quod Olympius natione Hispanus, Episcopus
vit : num srciintlus de avaritia et simnnia
avguituv. fuit et scripsit librum fidei adversus eos, qui na-
Pviov aiitem dicituv defunctus xxiv Bavmndx dic turam non arbitriuin in culpam vocant os-
et ;
Sabbulhi, liesponilet is xs Mnrtii nostri, qitando tendens non creatione, sed inobedieiitia iiisertum
licebit tn ejus qui civca aiinum iiccclx obiit, ovtho- naturse malum quod argumentum scriptorem sapit
:
doxinm intptivere, aiit pntiiis ad mensem sequenicm, S. Aitgustino :equalcm vcl supparem, noii S. Atha-
quuiido idem w,ie(,,r o vaviis
miraculis in pvxdicto iiasio, atqueadeo secitlo fere uno posterinrcm.
Frater
,

AD DIEM DUODECIMAM JUNII. 3


NOT- 2 Frater JoannesGuarinus, primum Anaclwrela, postea busvis morbis infeotos liheraret. Ita Haroldus
D. P- MiiTJacliiis fnil Moiuls-Serriili, /tjiuit ojiuirs gui de post alios. olisque titulo Beati qucm tamen ei tri-
cfleberrimn ibi tiil Deijiniiim prreijrinatwne scripse^ btinnt Jacolnllns, asvrens mortuum an. 130.3 die
riint, a vitx sancli'atc aute et post lapsum suum 12 Junii ; et nnte eum Artnrns ad 16 Junii. NOT. 4

cujus ihidem in Sucristia D. P.


vominiitissimii.i! ; et assa Joannes Consobrinus, til .\Iartyr inscribitur Ariei
hmorifice servari, scriliit Benedtctus Gonoiius, m bene ordinal.r Snnctnmm oc Bealorum Carmeliti-
Appcndice ad Vitas Patrum Occidentis; Sanctus corum, et in Annotittis MSS. dicitnr Beatns vo-
nominatiir in Frttginentis, scu potius fiijmentis, pro- cari in Lnsitania, itbi ftdei Inqnisitor an. 147.) ab
trusiscirca iniliuin ittijusseculi sitb itomine Luitprandi hxrettcis into.ricatus obierit, ignntus Haijialogio Lu-
Ticinensis, tsli Joaiini coaevi; ct dicitur obiisse anno sitano Cardosi.
Dccccv pridie Idus Junii. IIoc salis Tamaijo fuit, Pelagia Virgo, tertii Ordinis Minimorum, Mijlis m
ut illum ad liunc diem insereret Hispanico Marttj- territorio Sicili.r Messanensi, laudntur ab Attijcltio
roloijio et quia in editione Antuerptensi dicititr eliam ct Lanovio. citatis ab .Arturo in Gijmrceo sacro, qui
Lusit:inus, sequacem Tamatjus Ittibuil Georijium eam tituio Beatoe et ennmio illustrat.
Cardosum in ffaijiotojio Lusitaiio. Optarem ut Joannes Gividrius jOrdinis S. Francisci, anno 1.^60
viri, sane lenerabilis, mcmoriam publico aliquando Joannes a Lusia (ab hajreticis occisi in Gallia,
cuitu diijnetur Ecclesia : ei od quemcumqtte illa beati Martyres Itabentur in Marlijrologio Fraii-
pcrniiseritdiem fnam proprins omnino ignoraturj ciscano Artuli.
ipsius Vilam referemus, de qua interim vettemus Vincentius Martyr, non indicato loco aut tempore,
ymncisci aiitiqtiam narrationem , qualem istic in indicatur ab endcm .irturo : iiem .\nonyma, Virgo
raemlirana , ante trecentos annos perscripta Martyr, oiiho 1365, pro qitibns vide attctores, ab
consignari asserit Petrus a Murca , Purisiensis eo citatos, qni tamen diem nuUuin deftniunt.
Episcoptts num. 7 Dissertationis tle Oriqine et pro- Raphael in Apuliaj an. 1630 j Ordinis Mino-
gressu cnltus, B. Mari,v Virgini in Monte Serrato -\ntonius Mexici ( f
rnm, cum titnlo

e.r/iibtti, edita nuper inter opuscula ejus postuma : Joannes Scotus, Lovanii an. 1372i Beati, similiter
quam interim letje. Joannes Laiciis, apud Peruanos, ' referitntur in
Gilbodus, Episcopus Cabillonensis, iit Sanctus in- pr.rcitato Martijrol, Francisrano Artnri.
dicalur a Ferrario, eumque secttto Saussaijo in Sup- Guilielmus Elphiustonius, Episcopus Aberdonen-
plemenlo. Veriim Cabilone non liaberi ut Sanctum, sis, mortiius anno Beatus ruin tongo
1514, itt

ncque coli, didicimus ex lilteris Claudii Perrcrii : elogio apitd Camerarinm ponitnr in Menologto ScO'
neqtte etutnt ut Sanctus Itabetnr in Historia Eccle- tico. Silet de eo Dempsterus.
siastica Episcoporuni Cabtltonensium, post priedictos Maria a Jesu Cordubae an. 1314 I Virgines Cla-
auctores anno 1662 Galltcc edita. Taccnt etiiim, dc Joannaa 1'aptismo Belvisii an. 1.590| rissie, rum ti-

ejus sanctitate et die obitiis, in Gatlia Cbiistiana tuto Beatre viemorantur ali Arturo in utroqtte

Sumniarlhani, ubi Girboldum scu Gerbaldum ap- libro.

petliinl. Maria a Cruce, in Ordine S. Dominici vixit ,ah anno


Petrus Berlandus, Archiepiscopus Burdegalensis, tetatis XII ad lxxxii, Deiparae Virginis culfui ad-
ciim eloijio refertur a Saussayo ; sed sub titulo piae dicta : cujus iiitercessione Priorissa impetr.ivit,
memoria; tantum. in summa annonae caritate, provisionem necessa-
S. Oswaldus, Episcopus Lindisfarnensis et Abbas riam ultro allatam. lu morte dicitur a Deipara
Mailrosensis, inscriptus est cuidnin MS. Kalen- et S. Joseplio visitata ; referturque in .'/nrto saiicto

dario Ordinis S. Benedicti. ferum nulltis Oswal- Ordinis hoc die, el Acta tatiits describuntur a Joanne
dus. inler Episcopos Lindisfarnenses fuit ; difficile Rechac sen tlc S. Mariu Tom. 2 lib. 2 cap. i.
autem est causant erroris divinnndo detegcre. Fuit Joanne Lopei 4 par. lib. 1 cap. 45, ct in cnpite
ibidem Episcopus S. Cutbbertus, ante Mailrosensis, paginx annotatur mortis annus 1514. Marchesius
de citjus Ac!a 20 Martii snnt dala. in Dinrio Dominicano, novissinie compitato ejiis nec
>oT, 3 Maurus, Abbas S. Victoris Massiliae, ii( Sanctus nteminit quidem, vet hoc vel alio utlodie.
jirofcrtnra Menardo, citato lib. 6 Antonii (fYepeZf S. Trvphehus Episcopus. memoratnr in Menxis c.c-

quod secutus esl Saussaijns. Habemus Officia pro- cusis tt aliis MSS. viitetur Triphillius. Episco-
pria istius ntonasterii, absqnc mentione /iiyii^ Mauri. pus in Cypro, esse, rclatus in Martyrologto Ro-
Snmmarthani etiam accurate enumeraiit Abbates mano sni Juuii.
S. Fictoris ad septuaginta, sed neque utlus in bis S. Daria Martyr, uxor S. Marciani, celebratur Itoc

reperitur Maurus. Est quidem ibi Maurontus, die in Gynieceo .sacro Arturi. Xos cum S. Marciano
Abbas et Episcopus Massiiiensis ; vcrum is di- ipsnm rcferiintis xvii Junii.
citur mortttus xviti Octobris. Sunt et Reliqtti^c S. S. Tlieolphus Episcopus, indicatur inscriptis uddi-
Mauri in infrriorr sen sublerraneo siicello, verum tionibns Curthusi.r Bru.Tellensis ad Grerennm.
e.r videntnr csse S. Mauri, discipuliS. Benedicti. Nobis iqnolis, nisi, .tyllaba suppleta, sit Theodul-
Guido Mouachus in Claravalle, ut Bentus i'iiticntnr plius Episc. Lambiensis , infra referendns ad
ab HenriqueX; Bucelino, et Chalenioto. Inter Pios XXIV Junii.
censetnr a Suu.ssatjo. SS. Nabor et Felix, Martyres Mediolanenses, in-

Opto, Conversus Hemmenrodfnsis in Germania, dicantur hoc die, occasione alterius Naboris Mar-
ab humilitnte et morura integritale, laudulur in tvris Romani, uti infra dicetttr. Istorum antem
Monnmentis cccuobti Hemmcnrodensis, apnd Heti- Acta , secunduin Mnrtyrologinm Rumanuni, danda
riqne-^. et Chntemotnm ; qui tituto Beati euni hono- einnt xu Julii.

rant, ac citant Kalendarinm Sanctorum ac Bento- B. Hrosnata. Canonicus Ordinis Priemonstratensis,


riim Oritinis Cislrrciensis. Verum si iliud intelli- fundator coenobiorum Teplensis et Chotiesso-
gatur, quod habemus Divione an. 1612 i'.TOisiim, viensis, in carcere extiuctus refertur a Juanne ;

error fuerit : nam ipsitm ad hunc xn Junii plane Chrtjsostomo Vander Sterre in Natalibns Sanctorum
vacat. Ordinis Prxmonstruten.uttm, iiiceperainusiine pnrlo
Nicolaus Assisias laicus, et valetudinarii praefectus, parureejus .icla. VVriim Gcorqins Crugerius. sttos
Perusii in conventu Moutis, Ordinis S. Fran- Tomoi dc Sanctis Bohcmix edilos anno 1670 tniscri-

cisci, anno 1413 mortuus, t.inta fuit virtute prse- psit B. Hrosnat£e, et Ruymundo tunc Abbati Te-
ditus, ut prffiter alia miracula solo tactu qui- plensi, tibi clare docet ejus sacram memoriam ce-

lebraii,
:

PR^TERMISSI.
lebrari. XIV Julii. Sin mitms, (quia in Actis S. Liobx cnm qua venil^
memoria habetnr) dicentnr qnircutnqne dici
SS. Nazarius et Cel.sus pueri, Mnrt.vres Mediolaui, ejus

ob corporura inventioneui ct trauslatioiieiu. re- de ea poterunt ud illlns Nalalem xxviii Septembris.


fcrnntur hoc die, ab Vsunrdo, Ailone, Nolkero, et S. Leodegarii Episcopi traiislatio iudicatur in MS.
aliK. Idetn Ado, jiost Gregorium Turon. lili. de Atrebntensi. Dies ejus natalis est ii Octobris.

Gloria Marll. cap. 47, rursus ahbi fjusdem me- S. Pelagias pcenitentis transl;itio, apud Jotrnm mo-
vnnit. n;isterium, refertnr u Saussatjo. Dies itatalis

Nazarii et Celsi, quos duos fuisse apud Ebreduneu- est vm (Jctobris.

sera urbeni antiquitasmeiuorando celebrat. Ntbil Adalbero sire Adalbertus, anle S. lUlalricnm Epi-

de illis Soin.sfli/iis. Creduntiir Relnpii.r oliqti^ Me- sivpns Auquilx rtndelicoriim, Fastis Beiirdictinis

diolatto eo translat:e, de quibns consiile Piiricellnm ndseriplus ab Nuqone Menanlo, et consequenter in-

in Bissertntiiine ya:,ariaiui cap. 49 tiutn. 1. De iis sertiis Menidoijio Buceliui nulliim cnltnni habet nec
agetntts ipaorntn J\'otali xxvjii .lulii. habuisse scitnr in sua Catbedrali eerlesia, vel in

Godefridus, Capellanus in Caniera, a Cantipratano Elwanqensi ciii /Ibbas ptwfuerat tnanasterio : non
lili. 2 cap. 40 lauilatus, a Rntjssio in Anrlario nd itein in S. Udalrici Abbatia, nisi quod tpsttts corptis,

Molitnutn additur /lletjdi de Srarembtl.a : de qua uua nnn cnrporibns M'icterpi, Tassouis et Nidgarii,
supra ei/iinus. Alti ipsuin referunt xxii Aprilis. antta1619, e.t abditn et anijtisto loco, ad Sacrarium
S. Miucellus, Episoiipus Tungrensis, iuiltrotiir in solenni potnpa translatmn , et loco auijnstinri positum
scriptis addttwnibus CarthWiix Brturltensis ad sil : capnt vcro pretiosa uniotubus mtjtra ornatum,
Grevenum. Colittir is iv Septembris. eleqnnti in basi servatnr seorstm, veliili ad ornatum
S. Evurtii Episcopi Aurelianensis trauslatio vidiea- altiiris, nli el capila Wicterpi 0(711« Nidgarii. qiios
(III- in MS. Hotnnno Duris Altempsii, et a Sans- absqiie scrtipnlo omnes appellat Sanctos Bernardus
sayo in Marttjrohijio Gallicano. Ejnsdetn memitte- fferlfeliter, in descriptione Basiliex Udalricianx,
runt Bellinns in (jullia atiitus, et Cattistns. De ea nec sitte fnndamento aliqiio. Quia tamen de die, quo
agendnm ad diem natalem vii Septembris. Adalbero obiit, non salis conslare dicit Bue.elintis,

S. Liui Pontificis Ordinatio indicatur a Felieio. Dtes et Vita quam stib Ermenricii Monac.ho et Odalschalru
natulis est xxiii Septeinbris. Ahbate scriptam allegat, nerdiim itwenta, forlassis

S. Agatlia. inonialis Wiubrunie in Gerniania, et adbtic alicnbi invenietur ; tnalo rein totam intactam

S. Liobpe discipula, sauctEe conversationis, indi- transfcrre in diem Translationis omninm, faetani
calur a Wione tn Appendice, qiiod uatalem iynora- anno 1619 ix Octobris,
ret, idque e.r Vtta S. Liiibx xxviii Septettib. Ex Christianus, Episcopus Clocharensis et frater S.
/fiotie idem liabel Menardus. Al IVilsonus, in Malachise, relatus ex Mariano Gortnano et aliis,

pntna ediliiine Mnrtgroliujii Auiilicani, relultt ad apud Coltjanntn 24 Mafii pag. 742. De co com-
Xli Junii, etimiiue secuti, Fetrariusct Arttirus. Ve- modiits agclur ad Vilatn S. Mulachix m Novem-
rum in seciinda edilione adscribitur diei xxviii Ju- bris.
nii, et hoc seqtiitnr Alfordus. Bucclinus vero, adscri- S. Maruthas, Episcopus in Mesopotamia, indicalur
bil illi riiem xii Deceinbris. Non arbilramtir habe.rc a Molano, in prima edittone additionnm ad Usuar-
culttim Eccksiaslicum ; si td doceamiir, et cerliim dnm. el a Cunisio in Marltjrologio Gertnanico :
venerationis diem, hbenler ipsani tunc collocabitnus. Ki-rum in Marltjrologio Romano ct ahis iv Decemb.

DE SANCTO MAGDALETE
MARTYRE TRIPOLI
Sylloge de loco ac nomine, ex Marlypologio Ilieronymiano.

nrbs hic praepnsita, inter vaiias ejtis Tripoli Magdaletis ac dein suhjtingit septem Marty-
Tfipolis :

inwtiuis urbes dtfficulter potest distingtii. Nam res, Rom.r passos, de qutbus mox agemus. M.S.S. Ri-
inter nntiqiins Episenpales fitit Tripolis in chenoinense in Siieria et Rbinoviense in Ilelvetia, htinc
Plia'uicia priiua, snb Ttjro nielropoh. Fnit et etiam dicm ita ordiiinlur ; In Tripoli Magdaletis. MS.
Tripulis in Lydia, stib Sardiuin metropoli, Epi-
ciijus Aqttisgrttttense : In Triploni natalis S. Magdalicis
Tiipoli in
scopus Agoijius siibscripsit Coiicilio Ntc.rno primo. Est Tripoli. Forsan voluit auctor scribere, In Tripoli seu
/'Atrnlcia
etiam, licel furte tion Episcopalis, Tripolis iirbs Africx Triploni. Fatemur tamcn quiid vox Tripoli ab aUis
littoralit, anliquis nota. Sei dum nulla distitirtio addi- ctiam pro Marlyris nomine sumpta inrettialur . Hiiic
tur in Martyrologiis, prinr omiiium in Pheemcia sila, in apograpbis dicti Martgrologii Hieronymiani, Cor-
ut celeberrima, videltir intelligi posse
: eo magis qitod betensi et Lucensi, inter Martyres Romauos bttjus diei
infra. Annotatioue de SS. Tripode et Mandale
in leguntur tsta verha : Tripoli, Macidaletis. Quse snpra
allis, Tripo
(qui an omninn distingui debeat a Magdalete, de qiio aptius primo loco collocantnr. In duplici Valiciino S. ti\ ponilur
hic, dtibitari tnertto potest) suciatis Basilidi, ntim. Pelri habentur nomina
2 sic dtslincta, Tripolis et Mag- tit iiomen
ac 3 Sanrli ish legntitiir in MS. Atiguslaiio profecli dalis, et in duplici Casinensi, Triponis et Magdali.
ex urbe Orientalium nllra mare, ul parenies snos Imo in aliis inter alios Martyres mtscentur ab invicem
fa-
pasm dlci- ccrent .wcum venire in
sauctam civitatem Hierusalem, separala nomitta Tripoli, aut ejus lorn Crispoli, et
tur Magda (111 Tripolis Sgri.T propinqtiior est. Veiustissimum Magdaletis. Hinr rtiam nomen Magdalenie /brmotBra
Irlts
Matlgrologii Hirronymtani apograpbutu monaslerii rcperimns, iKief Malchi, Daletis, inMSS. Florenti-
Eplernacencis, ab illa urbe ubicumque imita xii nis, qux mox
liutic proferenlur.
diem Junii auspicalur bis verbis : Pridie Idus Junii

DE
;
. :

DIE DUODECIMA JUNII.

DE SANCTIS MAHTYRIBUS ROMANIS.

BASILIDE, DISTRO, POLIMACO, ZABINO,


ALIIELIO, DOAATELLA, SECUADA.
COMMENTARIUS CRITICUS

Dc eoriim noiniiiilpiis, ex llicronyiniunii cl aliis; Aolis(|iie S. Basilidis aliciijiis, primiim


solius, (leincle, vcliil x cl xii .Jiiiiii, ciiiii aliis al(|iic aliis sociis jiassi.

]-~^roijre(limftr citm itpotjrfiplto Martyrohfftii Jlir.' proponil tomo priino folio 8.3 passionem S. Basilidis
tiovum cx Martyris, capite truncati pridie Idus Junias, atisqne
Mrtirtijttiimtt Epterttactit&i, in quo ponl S. Miig-
Eplenia-
daletero, Tripoli passum, i.ita coitliitfiittir : nttn mentione sociorum damits. Alin Acta descripsimtts
grajifio. Rqmw Biisilidis, Distri , Poliraaci, Zibili, ex MS. Codice Trevirensi ntonaslerii S. Maximini,
Auiidi, Dunalell;^, Secundui. Qttx in (tpoijraplto Lit- et habemus in nliqno codice noslio, valde nntiqtto cha-

cetisi iln Itabenlnr : RoiniE Aurnli, Buseledis, Ziihini, ractere descripla, eatlemquc repcriinns eiiam in
codice
Aurili, Donatellai, Secundae. Ofttisimits interposita M.S. Reginx Succix sub nota numeri 482. Htecatucm
""'""
anle Ziibinum nontina Tripoli , Macidaletis, (iiiilins pro nominanl Tri- "'""
sociis vet priin,r vcl seeuniliecla.isis.

podem et Mandalein, dicunlque eos simiit aj litrus R ""


pnrpnnunlnr noniina Cyrini, Naboris
'
el Nazarii in
B npoijruplio Corheiensi ; el liis aii oliam classem Irans- niiiris post prcccs fitsas einisisse Spiritum,
quarto
Ifilfs, 14(11 terjnnlur : Romie natalis Aurili, Liioi, Idiis Junii. Totium Aclnriim Cnntpcndinm edidii
Phi-
militum quinque, Zaljoni, Aurili, Donatellse, Se- lipptis Fercariiis, e.xantiquo MS. S. Mariie majoris.

Cundae. E.t lits in npograplio Bluminno tsln refenintnr. Nos Romr perluslravimus omnia mnnumenta dictx
Roni.e .\utili, inilitum quinque, Baselidis, Zibini, Ecctisiae, sett vcl non ittvcnimtts ibi dicinm f^ilam ;
Donatella\ SecundiE. Qii« in MS. Re^jime Stfeci.T vel, qnia inilum ac ftnis non (liscrepattant ab iis quz
per Holsleniitm vulijato, ila Itabenlur, Roini)^, via jam alittude hnlieluimus, diwribcndam nobis non cen-
Aurelia milliario viii, n.italis S. Basiliilis, Cyriiii, suinius. Dcin Fcrrarius
isla annolat : De illis, plu-
An o/l(lcn(li

iit mihfcs Naboris et Nazarii, tle qttibus seorstm aqentits, dein ribus agunt Petrus in Catalogo, et Mombritius to-
qitin(jue '

Tripoli natalis SS. Zabini, Aureliie, Donatellie, Se mo I. Sed plura in eoruin Vita ab his scripta conti-
cnndse cum aliis quatuor ; ubi Tripolis inlritsa est nentur inverosimilia et fabulosa, ac Martyrologio
palxslra S. Miigdaleti.», de quo supra eqtmus. Al qtii- Roraano adversantia, cura inter cctera illos in pace
tiam dicli qualnur, nisi Basilides, Distrus, Polyma- quievisse narrent. Ast nitttl lale tegitur
apud Mom-
cus ex aiwgrttplio Eplernacensi '.' e.t Lucius sive allcr britittm, qui solius Basilidis Acta narral, ac itc nnitis sed fahulo-
apotjrapbo Corbeiensi ? At pro quitlcm socii meniinit, Petriis autem de "'"''' '"-
Aurilius, tle.ntjnali in NalaWins eo-
Bhtminno relatis, rumdrm Actorntn Epitotncn scribil, iielttt cttm Cvrino, 'l"'""'
militibus quinque in Corbeie.nsi ct

forle leijenilum milliario quinto. Sed qiiidnt SS. Ba- Nabore ac Nazario i-s,«';i( pa.isi. Potet ercjo hic levitas
silides, Cvrinus. Nabor et Niizarius Milites fiiisse Fcrrarii, Mnmbriliitm et Pclrum citantis, acsi pliiribus
tuteHnjitntur, de qiiibus mo.r age.mns. aqerctit de Sannis Basilide, Tripode, Mandilide, et
2 Seijutiniir iifis in lontis perple.rilatibiis nntiqni.^si- aliis IX Martyribus RoiniE, qiiornm apitd utrum^jitc,
vtnnt MS. Epleritaccnsc, ideoque maluimns nomina si Basilidem e.tcipias, mentio itutla : sed benc in Actis
Basilidis et Zabini, loco Basilis et Zabili proponere, quar-cxMS. San-Maximiano pervetttsto, atqitc in no-

an Tiifia-
qtifid in plurintis MSS. ita legaittr Memoria Zabini, stra vatdc ontiqito habemtts, ct tnvcntmus eliam in MS.
(«.<, IHal- Aurelii. Secundae est etiam in MSS. Barberiniano Rcginx Succix sttb ttota numcri 482.
CUitS Cl MS. Leoiliense S. Lourcntii, RoniiB Zabini, Aure- 4 Jam dixi in duobus Marlyrnloqii Hieronymiani
Daletesl
!iie, Secundise. MS. Praqcnse, Zabinii, Aurelii, Se- apoqrapltis , Luceti.^i et Corbe.icitsi , pcrpcram misceri
cundi. MS. Richenovicnse, Aurili, Donatillse, Se- ntnnintbusSanctnrum Basilidis, Distri et sociornm, F
cundie. Aaqusiannm, Gelloneitse, et aliiul S. Gnlti, Roinx passorttm, nominn Tripoli, scu Triplnni, et
Zabini, Aurelli. Donatellie seu Donellie. Parisiense Magdaletis, seu Maudaletis nut Magdiilis. Hiiic ta-
Latibei. Zabuli, Aurelii, Donatillie. Ab islis mire men Notkertts, antc octinqcntos annos, in stto Marly-
jitrtanl MSS. Florenlina Maqni Dttcis et Senatoris rolotjio, II Idus Junii ita scripsit : Rorais via .Aurelia
Stroz-J, ciim edilione anni 1486, Itis vcrbis tisa ; Ipso milliario decimotertio, natalis S. Basilidis Marty-
die via Aurelia milliario viii, inonasterio Nirino, Mandalis, sub .Aureliano Iinperatore,
ris, Tripoilis et

passio Sanctorum Martyrum, Biisilidis. Tribuli, Praeside Platone, et aliorum viginti Mirtyrum.
Miilchi, Daletis ; Cibini, Tropuli, .Aurili, Donatelli Pradcnlcr auicm idctn Nollicrus nddidit, qtiod Pro
et SerundiE. Ubi loro Tribuli, Malchi, Daletis, arbi- Tripodis tamen et Mandiile. in quibiisdam codicibus,
tratnur tcgendum, Tripoli, Magdaletis siuc (nt atiij In Tripoli Msgdaletis. scriplum reperitur. Etsicile ""j|.|°<i'(os

Macidaletis, et ttojncn Tropuli pcrpcram iteraltttn. S. Magdalete, in urbe Tripidi pas.sn, seorsim egimus,
htterim apparet Ituc spcclarc nomina, Cilini {atias Za- uti rtiam Passioiiera S, Basilidis Martyris seorsim
hini) Aurelii, Donatilli, i/iiar rectius lcqnntnr Dona- cx Mombrilio htc ilumtis : Tripus scn Tripo-
iiutimvis
tilla", ('( Secuniiae. des (ii(( Tripolus, et Miindaiis, socii jungantur apttd
3 Tntlium de Via Aurelia e( railliario octavo ;>p(ih5 Usttardtim, Adonem, auclorein Bcdai supposititii ; et

Acta s
spcclare videtur ad classem seqitentem, cujus Antesi- horitm e.remplo, in Marlyrotogio Rnmano : .iatis ettim

Dasifiilis
gnanns xqiie ac hnjus nominatur B. Basilides quo : taboramus iit co, quod uno codemqtte die dtio statuantnr
I

Momhritic nomine citm multi tn Marttjrologits occnrrant variis classes notornm Marttjrnm, qiiarum causa Basilides
anni dtebus, sed attis alqtte aliis soctis juucli, pro ho- dnpticetur ; neqtte putatnus addendum tertitim, propter
rttm dtvcrsitate ipsos quoqur disiingiientlos putamus. duos, quos ttiii Tripolim et Mandalim non satis
lutertm Boninus Mombrtltus, in suo opere de Vttis ccrtos.
Sanclorum, antc ducentos anttos cotlecto, et ttuobus to- 5 Qiti in prxcilatis Martyrotogiis addttntur anonymi
mts vulgato, scrvatis antiquorum scriptorum vcrbii vigiuti, m ituttius Basilidis, quibuscttmque sociisjnncti,
Aciis
6 ACTA S. BASILIDIS MART.

A Actis hrvcuhintur ; sed iidem videntur, ipn die \ refc- Omnipotens aeterne Deiis, qui cuncta creasti, D
Al CTOBE G nuitur in anliqnioribus faslis, passi Hoiiiae via Aurelia, Qui Uiiseros refoves, qni confers digna petenti,
Alft >n
ACfli hiC
rum SS. lifisilide, Atiriso, Rngato, et aliis scx ilnno- Qiii lapsos relevas famulos in morte jacentes,

(iandis dU' miniitix. Imo Plato Pr^ses, m liisce Martijrohyjiis Et cunctis reseras cuelestia regna benignus ;

bin, tTpli-
citnius, srcunilum Actaprsecitafa non fuil in damnatinne Pando milii callem, clemens, qui ducat ad urljeni
cantur.
Mnrtyris vel Miirtyrian jude.r, sed Friefectus militiae Aureliam; caros cernara exinile parentes.
f' fniens
in Oriente : qid, pvopter perarcntionem in Ilnlia yras- Completa autem oratione, properans Aureliam civi- Auitfiam,
santem, countus fuit dtssuadere Biisilidi ne eo rediret. tatem, ingreditur domum suorum. Mnx coiiipertiim
Insuper iju.rri potrst, niim iste Aurflianus, suh quo S. est auriljus crudelissimi lyranni, quod quiilam vir
Basiliiles passim legitur nedi drbeat fuisse Imperator, sanctae religionis civitatem fuisset ingressus : sta-
ut in dictis Martyrohipis habeinr ; an vero lalis aliipiis, timque proecepit militibus, ut Sauctuin per totani
qnnlis sub Triijano Imperatore ex Oriente evocalus Provinciam quwrerent. C^ui cum fuisset inventus
pra^fuit persrcutioni Cliristianonim, m Maji ad Acta in domibus parentum suorum nuntiatum est ty- ;

SS. Alexandri I, Eventi et Tlteodnli. Nam in iiisce ranuo. Tunc minister impiorum jussit sub ingenti
S. IJasilidis Aetis roijnominatur, pi-ovinciae babitator, festinatione sanctum virum'ad se veiiire. Robustis-
tyrannns, mini.-^ter impiorum, judex impietatis, ini- simus atbleta Doniini respondit Jesu Cliristi ser- :

micus verilatis, numqnom vero Kex, Imperator, aut vus sum, et illi soli servio. Tyrannusad hsc ait :

Caesar. Deniiine qux in Acti» Aurelia urbs aui civitas Num audisti, quia muita discipulis ejus fecerim
appellatur, trste Ferrario, fuit, licut his temporibus tormenta! Et Sauctus Audivi, inqiiit, tua tor-
;

non exti't. ex qua via AureJia dicta sit. Pro ea plura menta, sed mini.ne expavi proinde huc veni, ut :

teslinionia e.r Paulo Diacono, Rntilio, el aliis conatnr merear a Domino palmam martyrii accipero.
addveere Ortelius in suo Tliesauro geoijropliico ; sed 3 His auditis Aureliaiius ait. Ergo, ut video, ad '•""''""o ly-
nullum eoriim efficaciter probai, ejus nominis civitatem hoc venisti, ut siinilia patiaris. Respondit B, Basili- ''""'"""''"":
uspiam prnpe Hnmum sive in Tuscia suburbiraria fuisse. des dioens Te et tornienta tua pro niliilo duco quo- ^
;

Natn ifHod ex Itinernrio vominani Forum Anrelia, id niam si mors evenerit tibi , cum patre tuo diabolo
omnino videtur Cluveriofiiisse lomje ullerius versus am- acriora incendia sustinebis, qme tinem non habent,
nem Flvrrm, ubi nuuc Mons altus nominafur in Ca- nec tempus refrigerii prajstant. Tyrannus furore
strensi diicaiu, qui distat ad XL p. m. ab Urbe. His plenus ait Fer iibamina
: denega tediscipu- diis, et
pr,rnotatis repra:sento promissa ex Bonino Momlmtio lum esse illius quod si non feceris
: poenarum ,

solms liasilidis Acta, arbitrio Lectoris relinfiuens, _cruciatibus morieris. Et Sanctus ad h.Tec. Quid va-
utrum ipsa velit credere primi, nn secuudi Basihdis lent poenoe qu.ns promittis quas finem habent et ,

esse, aut saltem alterutrius poslqnam eadem viderit se- diu stare non possunt ? et quid valent sceleratissimi
ifuentt elinm Marlynnn classi applicata. homines, quos tu deos dicis quibus me cogere cre- ,

dis libaniina ferre? Scio enim Jovera germanam


suam in ronjiigio habuisse Junonem
ACTA BASILIDIS , et filiara Sa-

Cpinffl
S. corain quo
turni a virginitate separasse, pro quo inter deos CvniiUuin
Ex Sanctuario Bonini Mombrttii. . .
numerari meruit. Scio Herculem amore Proser- , deos exiilo-
deceptum, ad inferni clauslra descendisse et ,
dciu.
nm Paganorum persecutio famulos D. N. Jesu inde eani ad superiores partes reduxisse. Scio Apol-
Ex oriente
rediir in Cliristi per lolum affligeret orbem, eosque variis linem . juxla Amphrixum fiuvium Admeti Regis ,
putfium jus- tornientis necaret, erat B. Basilides in civitate armenta pavisse et m Cumano antro Sibyllain dia-
,
siis a Chii-
Orienlali, sub Platone Prsefecto, tenens sanctie
sto saut:liis. re- bolico exagitasse fiirore. Scio Melicertara et Lano-
ligionis tiauiilem cui Dominus dixerat ; Non licet
;
theam in mare pra;cipitatas, et inde postmodum
tibi huic domino servire, sed potius
tibi cnnvenit numina maris appellatas fuisse. Scio .Asclepium
jam, pro nomine meo forte inire certamen. Respon-
fulminatum fuisse, nec mercedem operis accepisse.
dit ei B. Basilides Doraine, magister omnium vir-
:
Hi oranes impiissimi homines fuerunt, qui postrao-
tutum, paralus sum pro te tormenlorum
omnium dum a miseris hoiniuibus coli post mortera ccepe-
sumere cruriatus. El Dominus, Beati, inquit,
qui runt. Inde illis instiluta templa, inile simulacra
perseculionem patiunlur propter justitiam quoniam ; expressa ad detinendos vultus defunctnrum, quibus
ipsorum est regnum ca-lorum. Audiens hajc B.
misiionem Ba- iinraolant hostias et dies festos dando honorem ce-
silides, abiil ad priedictura Pra-feclum,
impit rat a referens ei, lebrant, derelinquentes creatorem suum, quem decet
1'r.efecto quod per vigintiquinque annos in sun fuisset p
;
servi- omnes crealuras laudare, et pias illi omni tempore
tio, et jam lempusesset, ul suos
visilaret parentes, persolvere laudes; et quaj faciebant adorabant, ti-
et iitruiii vilalis aura illos foveret, an non. Quem mebant, et venerabantur.
Prajfeclus interrogaiis, ait In qua provincia pa-
;
4 Audiens ha?c Aurelianus Judex irapietalis, jus-
rentes lui degunt. Et Sani lus In Italia, inquit
:
sit eum in carcerem relrudi, et os illius crebris pu-
Prnvincia. [civilate] qu;e appellatiir Aurelia Re- gnis eontundi. Bcalus aulem Basilides precans minas eius
spondit Pia-fectus dicens Audivi ,
contcifinit.
jam a multis de :
Deum, dixit Domiiie Jesu Christe qui
ipsa provincia, Aurelianum,
:
famiilos ,

ejusdem provincias tuos inter torinenla carnificura non deseris, sed po-
habilalorem, plurima tormenla discipiilis
Chrisli in- tius consolaris: jube me exigiiam ovem tuam
gerere
ad
, ,
ideo hoc timendum valde libi
:
esl, ne dum pervenire
le ,nomine poenas raihi illa-
qui pro tuo
praesens ilu fueris, audiat te discipulum
illius et tas tolerare non cesso tu enim dixisti Nolite ti-
:

jubeat le gravioribus affici


tirmentis. Cui Basihdes
,

mere eos qui occiduiit corpus, aniinam aulem non


respondit ;
Nam si digmis fuero beatorum
Martyrum possunt occidere. Hanc autem sccuritatem secutus,
raeritis sociari, pro mei magistri lionore, Domini
Jesu Christi, acriores suslinebo
tradidi corpus meum carnificibus, ut animara meara Pfist triilua'
pcenas quidquid :
a cunctis peccatis exiias, tecuinque vivere facias in iiuni carcc-
enira in hoc seculu patin.ur, nihil
est ad corapara- Kternum, qui es benedictus in secula seciilorura.
lioneni cadeslis remunerationis,
quam Deus dili- His itaque ad Deura precibus fusis coelestibus ar-
gentibus se promisit. ,

rais cocpit se raunire , qualiter pugnam certarainis


2 Pra.fectus [ha>c] audiens Vade,
:
inquit, et suraeret contra iniquura hostera. Post tres autem
pnst imum .irnuiii ad
me revertere. His ille auditis dies crudelis lyrannus prajcepit militom Christi de
caqul gaudens ad patriam
suani properare. Sed inler
carcere exire et suo conspectui priesentari. Ad
euudum sic ad Deum oravit •
,

quem ita, truculento vultu interrogans, ait : Dimi-


sisti
, ,

DIE DUODECIMA JUNII.


sisti errorem, qui tetalia pati permittit? Cui athlela desinunt. Passus est autem bealissimus famulus D
ifrrtim vant- Christi Infelix ;si te cogiiosceres , non dicercs , Dei Basilides pridie Idus Jiinias, ad laudem et glo- t\ MOMBRITIO.
me errorem setl potius te errori subjectura
liabere : riam D. N. Jesu Christi qui cum Patre et Spiritu ,
lutnx defe-
dijudicares. Audi ergo, si vis qualiter tu erras, , sancto vivit et regnat Deus , in secula seculorum.
slans.
qui unum Deum non colis, qui fiuncta creavit ; et Amen.
qui teipsum ad hoc fecit ut illum coleres non ut ; ,

lapides sculptos adorares : ram alli tui similes ANNOTATIO D. P.

Tario errore detenlivolucrem turpemque bovem, ,


De SS. Tripoiie et Mandiili, soeialis B:isilidi.
tortumque draconem adorabant alii semi hominera :

canem ; et alii sensu pra^diti affirmabant solera esse ijalis aypiiret lixc Acta, nec antiqtiissima eise, ndiue
creatorem omnium rerum quia videtur totura lu- , e.r atiliijuisiimis snmpla, absiiue mulla ampliftcationis
Videntur istu
strare polum et clara luraina infundere terris alii
, ; inufiitiimisque rltetorirx lueiilia : quare operx iiretitim accepfa ex
vota ferehant lunae, qu3e crescere et rainui videtur : censeo, ipsum originarittm textum, quem Ferrariiis
atiis anllquio-
ribus,
et alii litabant stellis, quae luce solis illuminantur. pr,T ociilis liabuit.etcensurn sua perstrinitl
, quemquc
Alii colebant laticem , et alii larera : sed jungere Hensclteniiis nosler luce publica indignum juilicavil,
non audebant, quia inimica esse videbautur invicem. hiic atltlttcere : ciim de inlerpolalis pusteriortttn lenipo-
Alii ponebant aras arborum radicibu.1 et institue- , riim scriplis , judicium ferri nitllttm tulo possit, dtim
bant dapes, et flebiles adorabant ranios ut gnber- , prima lalenl, quir plcrumque maitifcstiure.^ ftciliiitissiix
narent suos filios et doraum dilcctaque prtedia.
,
nolas continenl. Miinuscripttis S. Mittimini apiid Tre-
et fldem conjugii , faraulos et cen^um. NonnuUi viros Codex, ctii consenltt ahtts, Xcapoli a P. Bealillo
venerabantur olus ; et permolles hortos et siccas nobis indicalits, el tertius Auijustx ad S. Udalriciim a
herbas rigabant. Satis jara derisi monstra , quae nobis invenlus, ila liabet :

tu et sirailes tui colentes ceciderunt in atrara fo- 2 In civitate Orientalium , cura beatus Basilides
veam ;
quae et tua denieutia nunc colit et rae mi- , esset in officio Platonis Prajfecti , dixit ei Dominus
litem Christi colere compellit. Jesu Christus Ego te volo tollere de oHicio Plato-
B :

5 Audiens h^ec Aurelianus , inimicus veritatis, nis Praefecti, et in meo officio esse. Re«pondit B.
et iyranni inquit : Jara miser conticesce , et noh blasphemare Basilides Domine meus, Jesu Christe vis me la-
: ,

omentlam re-
deos ; quia acerrima tormenta tibi prseparantur. pidibus raori? Cui respomlit Doininus Jesus Chri-
darguen»
B. Basilides ,
galea Christi protectus, ait : Cur te stus : Qui propter me lapidatus fuerit, coronam
tanta dementia tenct? qui relicto Creatore tuo accipiet. Tum B BasiliJes ivit ad Platonem Prae- ubi multa lo-
inutilia raonstra adoras et deos esse norainas ? , fectum , et dixit ei ; Domine ra»us Priefecte, vi- gucits Christus

infelix cura rogas lignum et lapides surdis cla- tnducitur,


! , ginti quinque annis in ofificio tuo fui , et de servitio
maie videris liguura enim hanc coutinet utilitatem,
: tuo nuniquara recessi : dona raihi inducias , ut va-
quod aliquando prjeciditur, et ad continendum do- dam ad parentes meos. Respondit Praefectus et
morum cooperinientura supponitur : alniuando focis dixit ei ; Iii qua Provincia habes pareutes >. Respon-
immittilur, ut hominibus coctos praeparet cibos : dit B. Basilides et dixit ei ; In provincia Italiae, m
siaiiliter et lapides, quos tua vaesania deos nomi- civitate quaj appellatur Aurelia. Respondit Pras-
ptuvibalis c<v-
nare non cessat. Quibus auditis crudelissiraus ty- fectus et dixit , In provincia ipsa audivi a raultis
^itur.
rannus ait Gravioribus tormantis eum aftiijite et
: : dicere, quod Aurelianus raulta scelera operatus sit
tamdiu plurabatis contundite, quamdiu deos bla- in Christianos , sed vide , ne forte te discipuluin
sphemare ce»set, Robustissimus denique railes Chri- dicant esse Cliristi , et faciant te lapidibus perire.
sti, dum talia pateretur, ait : stipula aBterni Respondit B. Basilides, et dixit ei : Ego ad parentes
ignis cunctorunique scelcrum patrator, nie quasi
, meos vado. Et iterura dixit ei Pr^fectus : Quanto
stultum dilanias eo quod deorum tuorura rnonstra
, teinpore moram facturus es? Respondit ei B Basi-
derisi ego enim pro gloria ieterna . qoara Dominus lides, Annum unura. Et iteruin dixit ei Praefectus :

meus Jesus Christus suis promisit fiJelibus, libenter Annum unum petisti, concedo tibi et alium, vade
tolero tua torrnenta : et quanto acrioribus pu^nis cuni gaudio.
afficior, tanto magis coelestibus gaudiis beatum me 3 Et versus est B. Basilides ad Dorainuin Chri-
Tunc ait Arrelianus Nequissime
esse non dubito. : stum , et dixit ei Domine magnas inducias petivi ;

omnium liommum non tua; pertinaciae parcam , : a Praefecto ,


vadam et con-
ut ad pareutes raeos ,

Et sanctus ;Ego veritatem loqui non cessabo, quin cessit mihi duos annos Domine meus Jesu Christe, :

veritati, testissim. Tu quideiu dsmonum servus ex- dona mihi unum de discipulis tuis , ut me deducat F
jubens socios
istis, et Christianorum sacrilegus oppuguator : ego in civitatem .\ureliam , et videara parentes raeos.
adsciicerfi
vero sum miles Christi , et sanctae fidei observator. Respoudit Dorainus et dixit ei : Vade : tolle tibi Tnpodem et
6 His auditis tyrannus, ampliori furore succen- unura de Fratribus tuis , et vide parentes tuos , ut Uandalim
tt fajiilti sus excogitare coepit ,
qualiter eum crudeli raorte et facias illos tecum venire in sanctara civitatem
damiiatus necaret. Videns autem quia niliil proficeret, tandera Hierusalem. Respondens ad eos iteruin Christus
capitaleir. in eum dedit senfentiam. Mox vero spicu- di.\it ; Non quaero a vobis aurura, neque argentum;
lator assumens illuni , duxit foras civltatera Ubi sed reproinitto vobis vitam wternam. Kesponde-
cum ventura fuisset, pius athleta Deum oravit, di- runt ei Man-
sancti Martyres Basilides, Tripodes et
cens : Dextera tua, Doraine, glorificata est in vir- dalis. Amen. Et veiierunt ante Dominuiu et dixe- ,

tute, dextera manus tua coufregit inimicos, destera runt Hoc nobis promittit Doniinus. coronam vitaa
:

virtutis tu!e exaltavit rae. aeternEe. Et dixit Dominus. Ego sum vobis omnia
Suscipe quaeso tui famiili jam, surame Magister, daturus ite cuin gaudio. Ecce ego vobiscum sum,
:
et a^idicatis
clemens animam, cura laude triumphi
Basilidis : usque ad consummationera seculi. Tunc Beatus Ba- omntbiis navi'
Ccetibus angelicis conjungas, factor olympi. silides Dixit De auro et argento nostro quid su-
:
gare tn llO'
luim
His precibus expletis signo Crucis semetipsum , mus Dominus Jesus Chri-
facturi! Et dixit ad eos
decollatiti
1"' Jtiiiti.
muniens, victricem tetendit cervicem statimque , stus : Venditeomnia Et vestra. et datepauperibus.
capite est truncatus , Christicola? igitur , videntes fecerunt sicut praeceperat eis Diminus et vendi- ,

tanti viri constantiani, laudaverunt Deum ,


qui ta- derunt omnia sua. Tunc B. B:isilides dixit Do- :

les obtinet faraulos ; et colligentes sacr.atissimum mine Jesu Christe, omma fecimus. Et dixit ad eos
corpus ejus, posuerunt in congruo loco ubi mira- , Dominus Jesus Christus Ite in Proviiiciam [Italiae :

culorum beneficia digno petentibus exuberare non in civitatera] quai appeilatur Aurelia et omnia ,

quaa
:

ACTA S. BASILIDIS MART.


g
adulteria emendate , et niii gratia-ieperunt Domino Jeau Christo. Et dixit ad
A QUiE dixpro vobis f.icite ;

eos dirait- Dominus Desrendite de navi et pausate et


maluin pro malo redderc voluerint non
e..s : , ;
KX \iOMDRITIO.
sed ut con- fecerunt sicut prfeceperat eis Dominus Jesus Chri-
tite quia efo nolo mortem pec.atoris,
:

stus, ct descenderuiit .le na\i. et ob.lormierunl. Et


vertatur et vivat et orania opera bona fovete
:
et
dixit Dorainus Jesus Christus ad Angelos suos ; Tol-
facite, et eao vobiscuni sum.
dicens. Nescimus lite eos, etponite ad littus maris, niiUiario oct.ivo
4 Tunc B. Basilides ri'spondit :

Doiiiinus Ad mare. Et a civitate [Roina], [ad civilatem] Aureliara Et fe- :

prxbito ad id ubi est [via]. Resp.iudit ,

cerunt sicut pra-ceperat eis Doininus JesusChristus.


tiaviglo ; illiEt quomodo transituri sumus? Et .iixit eis
:
ubi pip rnoi:
Maiie autem facto evigilaverunt, et invenerunt se tui sepulli
Dominus Jesus Chrislus. De.srendite vos ad litlus dicuntur
jacentes ad littus maris. Elevaverunt autem oculos
i

maris, ct ibi rae invenietis : et ego vobis parabo na-

modicam vos in Provinciam ip.^ain suos ad ca;luni, et gratias agentes dixerunt Domi- :

vicul:im , iiu.-e

deduoat; et neque duas tunicas. neque duplex ne Jesu Christe, magister b.ine accipe animas no- ,

stras et eiulem bora eniiserunt spiritum quarto


vestimentum habeatis, neque panera in sarciiiis ;

portetis; ego vobis omnia parabo. Venieiites Idus Junii. Et venientes Presliyteri, et Diaconi et ,
vestris
invenerunt navioulara ubi Clerici, simul etChristiani, collegenint corpora san-
autem ad littus n.aris,
ipse Dominus Jesus Cliristiis gubernator. Et ctorura Basiliilis, Tripodis, et Maiidiilis, et sepelie-
erat
cum invenissent eura, miserunt se a.l pedes ejus et runt in eo.lein loco Et fabricala est sanctilati ipso-
;

euni et ipse p.irrigebat cis manus. rum basilica . ubi florent beneBcia eorum usque in
osculati sunt :

In quam Pro- hodieriiura diem.


Videns autem B. Basilides dixit ei :

Dominus Jesus 6 Jam fitUmiis iv Iiliis Jiinii, jmssiim Rmihr Basi-


vincinm ambiilatis? Respundit ei

Christus , et dixit ei : Nos in urbera Romam , ;n lidem, fiiiH soriis M nominalis,\i:\ Aurelia milbario

octavo. Et XIII, pioqiio niimeyi) '{iitivi facile possit subrfpere viii,


civitatem qiia; dicitur Aurelia nulliario
Jube nos imponi in navi tua, vel Itic in illiim commiilaii, lumo non inlclliijit. Le-
dixitei B. Basilides ;

quia ibiilem feslinanius. Respondit Dominus Jesus gimiis eliam apiid feiiariumiiiiotl SS. Basilidis, Tri-

Cbristus, et dixit illis Ubi vultis ire Auielianus : ,


podis et Mi.ndalis r.orpora, in ecclesia S. Mari.^e in E
sed In spe-
m qiio ipse
in Christianos. Respon- Transpontina asservantur. hleinqite cunfimal Panci-
ibi niulta mala opcratus cst >..(em valde
iub specie BO-
Tripodes Mandalis, roliiis. Qtiiil iijitiir, si reve.ra B:isilides isle i'.r iina
vlciilarii derunt ei Beati Basilides , et ,
fatiulnsis Ac-

Kihil habemus. Respondit eis Dominus


ciim eo iiibiirhicaniirmnccrlesioriim ,atl cium Jmcliam sila, lis, idque
lO/uiili.
Jc;'sus Christus et dixit Date raihi naulura, et se-
, ;
in Urbem illuliissil, iina cum corporilms diioriim alio-

dete in navi mea. Respondit ei B. Basiiides Num- : riim, vere tliclunim, Teipus sive Tripodes. c( Magdali
nios non habenius, unde vobis dare possumus ne- : vel Magdalis ; qnorim cum niillti haberetur notitia,

que nurum, neque argentum, neque peciiniam ne- ,


perjieram crcilili sint simul cum Basilide passi ,
qnia

que panem in sarcina. Quibus respondit Dominus eodem loco inrenli? sic utcunnjve rectificareliir ,
quod
Jesus Christus : Vos servi estis Christi, et discipuli Usuardus et y4tlo, pcst eosque Rumaniim Imliernvm ,

ejusV Respondit B. Basilides, Nos servi sunius, non ipsos Ircs tuli die referanl; refraijatitc licet Uierony-
discipnh. Et dixit eis Doniinus Jesus Christus ; Si miano Maitijrologio tH ipsos iii/i';' .^ocios Basilidis non
,

servi Domini Jesn Chrisli, ascendite in navini.


i^sfis nunieiaiite: qui tamrn potnerint fuisse inler viginti

Et ascenderunt in navim. Et dixit Dominus Jesus Auonijnws. Ttim vcro cur;r fueiit Clericis S. Marise
Christus B. Basilidi Sede juila me; et interrogabo Trunspontiiix Leijentlttm uliquam omniiim triiiin com-
eos de seipso ;

interrogat si servus es Jesii Christi dic nobis qua; opera ope- ; ponere ; et occasione Vise Aureliae, ctimminisci .^ure-
gtfid credant ratus est Christus? Respondit ei B. Basilides; De liam civitatera et Aurelianuni tyrannura. f/xc aulem id guod in
aqua vinum fecit, ceecos illuminavit, leprosos mun- Legenda diesque assiimptus, cum forte altis non prolia Hasitidem for-
tassis quadrat.
davit, ct mortuos suscilavit. Et dixit eis Domiiius retur , eo qttod de martijrio haberet niliil ; el pridie

Jesus ; Judad qiiid dicunt de eo? Et respondit B. Idus Jttnii alius offerretur Basilides , ciim nominibiis
Basilides, Alii dicunt ,
quia Joannes est ; alii di- sociorum tatibiis, qux non multitm abliiderent , a Tri-
cunt, qiiia Propheta cst ; alii dicunt quia Chri- pode et Magdale ; hiinc potius diem passioni coritm
,

stus est. maluerint assitjnare , ct sic confecla sit alia illa pro-
5 Dum vidisset B. Basilides , quia bene et pro- lixior Legenda, qitam dedimus e.x Mombritio ; sed siib

spere navigabaiit, quns Dominus Jesus gubernabat, noniine solius Basilidis , eo qiiod Auctor inteUigeret,
dixit B. Basilides ; Domine Jesu Christe nstende , nulliim satis ceitum fuutiunientum huberi, ad assignan-
at'i>ip Aurelix iiiibi artera gubernatioiiis tiiae : numquam vidi sic dum soeios martyrii eos, qui ciim illo siinul colehantur,
ejpomt, bene et prospere navigare. Dixit Dominus Jesus Fquidem nihil definio, sohim adducocoiijectuiain, eirra
Christus , ad unum de Angelis suis : DesceiidG in mndvm quo manifesla hic confusio induci potuerit ; et

navini, et appono eis panem et aquara, iit man.lu- inducui vuleat ejplieaii.
cent. Et benedixit eis , et manducaveruut , qui et

DE SANCTIS MARTYRIBUS ROMANIS


BASILIDE, CYRIiXO, NABORE, NAZARIO,
COMMENTARIUS HISTORICUS
Eorum memoria in Martyrologiis, Missalibus, Breviariis. Acta qualia '?

ntiquum Mnrtijiologium Reginx SuecixCliri- rini, Coloniense S. Marix ud Gradus, Richenoviense


Cuttus sacer
slinx, (/110 usiis esl Litcas Holslenius in suis prope Conslantiam in Suevia, sic proferunt Roraa; MS'

A"
:
t.z Fttslls
:Animadversis ad Martyrologium Rtmanum, natalisSanctorum Basilidis, Cyrini Naboris, et ,

_«o
1/ auspicatur liunc diem : Pridie Idus Junii. Nazarii Martyrum. Qu.v eadem, palxstra Roma
Romas via Aurelia milliario viii, natalis Sanctorura
omissa, letjuiitur in MSS. Divionensi, Airebatensi,
Basilidis, Cjrim, Naboris, et Nazarii. Eosdem Stin- Tornacensi, Liftiensi, Aquisgranenst, diipliri p^uticano
ctos MSS. aha, Romanum sctlicet Cardinulis Baibe- S. Petri, Castiiensi, Altempsiuno, et Trcvircnsi S.
Maximini,
DIE DUODECIM.V JLJill
Mnxmini. alUsriiir. l/hitiovieiise iii HelvMia, et An- longumda SS. Nazario et Celso i%ium, ista
siibjiin- D
ijiisUuiiiiii 'S. U(i(iliiici, iia liiilieiil : UiimjB BnsiliHig, ijit.Item B. Basilidis, Cyrini., Nalionis. Vcrum,.
Cyi'iiiii Ht N:ilii>iis ; el in Paiisiansi LiMei ailililiir, Usiiardu el Adone auiiqiiior aliqvanlu aiicior
lialittmis.
et N:izarii ;
w/ iim- m dimlnis iillimu mleiiioiielia.liir ilehisce .Varlijiibiis sic scribit : m Mus Junii.
Itoniffl
Triiioli. ii(( sii/Hii momiimiis, qiwil iiomeii iii-bis, iioii via Aurelia, milliiirio v, passio M-irtyrum
Biuiliilis,
Marli/i-is foret, Itiirsus MariijrHiiis Riimanis iii MSS. Cyrini, Nab iris, et Nazarii, etc. Oniitto recciilmres'.
Corlieieiisiinlerpoiiebiinlur mmimi Cyriiii, Naboris, et 4 Acla, S. BasiliJis, qux supra dedimas ex .Miim-
Naziwii.; 11(1 eliiim in MS. Bltimiano, el iiuidem post brUio, in Sanma.cinii.iuiiiio MS.
altoque Tlinriiitjwo, et
Acloruin
iiomen liasiliilis, asl alia, anliqiia lame.ii. rmmu, loco apud Bcljorliiim, invenimns stiih luenkiiLiori ornata, cpitome
Nazarii eral aoiiien Felicis, i;iiorf aliis adilelialur vit amlaquf circumslaiitiis miiinullis, et iriiim ..ociorum
diclis MSS. Auijuhlaiiti e.l Parisiemi. Vemm SS. Fe- nominHjus. Sic atil.em inlerpolatu e.tiam inceiiti
Petrus
lix et Nabor Mediolimiiiassi.suntxn Julii. hi MSS. dii NataUbus^ eoruimiue
Eintomen hiiiic conle.mil, ia-
Hiirentms, Mediciris et SlriK-.ianis, imhcatur natalis sertamlib. T, cap 1U9. Basilides, Cyrinus.
Nabor,
Sanctiiruiii Martjnim basiliilis et Cyrini, et Nazarius, sab persecutione
2' Anliqiiu lireviiiria Itoiminu,
DioiJc-tiani, Roms
ma- 711.« habe.mus et passi sunt. Hi ex Urbe ipsa oriundi, ad civitatem
iiu e.rurul'iel liiins exrusii.anno 147!), UflO. 1322 61 -Weliain deveiiientes, omuia sna panperibus ero-
ex Peiro de
\'.M, ilem Mis.inlia inijiressa aimo 1484 uc deinceps, gantes,Romani nedeuntes, ad Maxiinianura Impe- .yalalibus,
Missihius,
ad huiw XII ./unH referunl Diem natalem SS. B;isi- ratorem .adducti sunt, Qui duni Gliristum eonfiteri
liilis, Cj-rini, Naboris, et Niizarii : et hxc ubique non, timerent, priniu scorpiouibus diiriNsime csesii
prirscribiliir reriluiida Uraliii Sancluruni Martjxum deliinc in carcerem retrusi,
:
et per dies vii ibidem
tuur.im liasilidis, Cyrini, Naboris, atque Nazarii, macera*i, inda educti, jussu cjusdem Imperatoris.
qiiffisunuis Domiiie, natiilitia votiva nobis resplen- capite truncati sunt, et feris ad devorandum expo-
deaut ;
et quod illis contulit eicellentia inentorum, siti sedperDei gratiamcorporaeorum.illffisa
:
custo-
fructilius nostrai Uuic iiniiiai
devotionis accrcscat. dita, aChristianis sepulta sunt inilliario m ab Urbe
Colleclic resimidet Sccrela; Pro Sanctorum tuorum in. loco qui dicitur Catacumba;, pridie Idus Junii!
Basilidis, Cyrini, Naboris, iitque Nazarii sanguine Ilcec ibi, qux in Bre.viario Romuno refonnalo in diias.
venerando, hostias tibi, D.imiue, solennit«r iinmo- parvas Leeliones dilatanlur, cum aiitea tres Lecliones
lanius, tua mirabilia pertractantes, per quem talis recilarenlur, de SS. Nazario et Celso Medwlaneiisi^.
est perfecta- victoria : ct Posl Communio : Seniper, bus. Nov.ii aiiiein Leclionoi i.slx sic proiionuitlitr :
Doniine , Sanctorum M&rtyrum tuorum Basilidis, b Basilides, Cyriniis, Nabor,
el Nazarius, Romani
(yrini, Nabnris. atque Nazarii solennia celebrantes, mihtes, nobiles genereet virtute illustres, Cliristiana
et Brteiario
prsesta (lUiKsumus ut eorum patrociniiv jugiter sen- religione suscepta. cuin Cliristum Dei filium Dio- Itoiiiano
tiamus, Smil aiilem anliqimsimce Qrativnes istai ; tit- cletiano Imperatore pr<ediearent, ab Aiirelio Prie-
pote quiV iion solum reiie.rianlnv, vlx upice mutato, iii- fecto Urbis coinpreheusi, et ut diis.sacra facerent.
libro Sae.ranienlorum' S. Greqorii: scd eliam in, alio adraoniti, ejus jussa conteinnentes, missi suut iai
iiiinis fere ducenlis prius per Gelusiinn Papam compo- carcerenii. Quibus orantibus ouin. siibito clarissima.
siiii, quem im/wr Roiiue iiiipnmenilim etiraviljosepkiis lux, obortai ciuuiium oeulis qui ibidem esscnt,.
Mana Tlioniasiits; iierum /n boc, quod mireris, iibique rem collustrasset ; illo coelesti spleiidore comuiotus:
decst nornen Rasilidis : cum e conlrario soliim tllud' MarcelUis, custodiae prajpositus, inultique alii ,.

ponatuv III Kuteiulurio velusltssimo Romuno , qtiod ChristoDomiuo credideruut, Verum postea e carcersj
Joannrs f-ronlo Porisiis vultjavit, ubi et Evange.liim emissi ab Iraperatoce Maxiraiano; cum^ ejus etiain
pr.vscribilur de Nicodemo, sutrienduni ex Gap. 3 Joaii- neglecto imperio, unuin Christuui Deum et Dorai-
nis;Erat liomo ex Pharissis, usquo ad, sed habeat num in ore ha/bereiit; scorpionibus cru«iati, iterum
vitam teternam. conjiciuntur in vincula; uude septimo die educti, et
3 Priecilalu Romana Bfeviaria unliqtm, pnin^ isti ante pedes Imperatoris constituti, perstiterunt in
Uiiitiirotoyio Orationi
stibjttnijunl Ires Leetiones. de SS. Nazario et irrisione inaniura deorum, Jesuin Christum Deuiii)
Humiii,.
Cdso puero'. inartyrium sub Nerone Imperatore, et constantissime Qiiamobrem diimnati
confitentes,
.Viiolino Praeside passis v IvaleinIas.Xugusti.iyiionim securi feriuntur. Quorum corpura feris objecta, nee
corpora a S. Ambrosin iiiventa et translata esse ab illis tacta, a Christianis houorifice sepulta suiit.
pririle Idus Junii, stih fincmatldtiur. Proqinbiis, iiikil Si anliquittis eadem. iuveniretitur scrtpta, ncminem
iiil hvjiis dict Marlijies siiectunlibus, Breciiiria jiissiii futtiruin creilo, ciii talis narratio foret de lt.clioiie su-
l'ii V edito tnsertiv sunt du» Lectioites. hactenus reci- specla ; sed cwin rx Aclis mojc prodtirentlis appareat' jropununlio'
ii'judicanda.
lari solil.c: secumluin quas in hodiento Marttjrolotito' rttittosum totius narratioHis fuitdarnentuiii esse, noiL
Romirnoista priino loco habetittir : Rouiift via Aurelia potest firmttm ceitseii quod suprrextrurtuin est, qttan-'

niitalis sancloruin Martyium Basilidis, Cyrini, Na- luvis verosimilitiidtntit speetemteat.duinia ro omiitun-
boris, et Nazarii militum ; qui in persecutiono Dio- tur omnta i/iu' offenilerc possint. Natit {ut dixij unius
cletiaiii et Miiximiani, suh' Aurelio Prajfecto, ob aHcttjus S. Basilidis Arta intrrpolanda stbi snmpse^
Cliristiiini nominis confessionem detrusi in carce- rttnl, tam illi qiti teneliaiit corpora SS. Basilidis Tri-
reni. et scorpionibus lacerati, capite Iruncati sunt. podis atque Mandalis ; qiiaiuqtti iiiisiintil kabrbaul. ett

In Nolis atldit Baronius : De liis Beda, Usuardufi, iii Geriiianiam transferenda dedrraitt corpora SS. Ba-
.Ado, ac cetei'i receiUiores. Beita in geiiiihio Marltj- silidis, Cyrini, Naboris, atqneNazarii. Priwii quam
roloqiosoliim ista Itabet : Natale SS, Basilidis, Cyrini, insulse id fecerint, jiim stipru vidiiiitts ; videanius nuno
Naboris, et Nazarii. Iit Epliemeiide Beike Tomo qiiidegerinVposlremi. Dum aittetn hoe aijo liceat mi/ti

primo operum, preeponitur palaislra Roma. Usuarclti) ea omitlere in eonlextu, qtt.r iistlrin prarsus vrrbis jam
vero liunc diem ita anspicultir : MedioVani natalis Bi dttdi Ittqrnda ex Mombniio. Poslett de Iranslalionibiis
N.izarii Martyris ctim longo eloyio. de eo ef Celso aijain, et Henschenii iioslri lueubralionem proseqttar.

puero, el dein addit : Iteni apud prieratam nrbem'


Sanctoruiii Martyrum Basilidis, Cyrini et Naboris.
An erijo Usuardiis hus Medtidani pas.m asseriiy Forte
ACTA
prxinissi fiieranl Martijrri Romani, de quibus jam Ex MS.^fofiasierHS.Maxhniniprope Treviros^
efiitnus. in aliis anliquiorihus MSS. eisqne omis-
sis inadverlenter positum srl, ii|Hid prajfatam urbera. J ;u Cbristi Doinini iiostri iiuxilio pricmuuiti, san-
sctltcet Roiiianain, Tertxus a Bannio cilaltis Ado, post ctorum Martyruin certaiuiua stylo compruhendera
Junii T. lll 2 curemus;
,

10 ACTA SS. BASILIDIS ET SOCC.

curemus ; ut ipsos intercessores habere mereamur, omnium virtutum, parati sumus pro te tormento- D
qiiorum solennia dignis laudibus colebramus. Qua- runi oranium suinere cruciatus. Revertimini, inquit >""l'}itssi dt.
i"tii'us redtre
Aucfor fetitii'
pnipter. fraleriio amore coiiipulsi.li..rura Marlyrum Dominus, ad iiiarc, nulla vobiscura viatica ferentes
tii
tatem suam patriant.
iiealissinioruin, Basilidis, Cvrini, Kabiiris, et Na- ibi modiciiin invenietis, oniiiia vobis necessaria ad-
excuialis.
zarii gloriosam passioiiem scribere conainur; ut ministrans, vehiculum, quo ad desiderata pertin-
eurum salutifora certaminis miracula auilientium getis natalitia ego quoque, pro veslro p.assionis
:

animos ad araorein ccelestis patria! accendant et ; certamine, dalurussum vobis pra;miuin, etcoronam
mori pro Doraino non timeant, qui cuin ipso regnare perpetuani. Ilis in visione itaque auditis, immo ut
iu coelo cupiunt sine fine. Sed hoc fortasse incon- certius dicain ferventes de proniissis Domini, abie-
gruura quibusdam videtur, quod nos ignari sapien- runt ad pr«;ilictura urbis Pra;fectunj, referentes ei,
ti.u arduaiu rem prEesumimus transforniare. Qiiibus quod per quiiique annos jam in suo fuissent servi-

diccndum, quod non audacia fisi ingenii, sed pio tio ; et terapus instaret, ut suos visitarent parentes,

amore ducti, lioc facere tentamus. Sciinus eniin ut scirent si vitalisaura illos foveret an iion. t^uos
genliles Poetas, Regum suorum victiorias variis Pri^fectus interrogans i.it : qua provincia paren-
In
carminibus laudasse ,
pluriraaque mendacia suis tes vcslri degunt ? Cui saiicti Marlyres In Italia; : rr.rfeclo U-
finem scilp- cintiam
tradidijse voluminibus, unde in hoc seculo honorum provincia, quae aiipellatur nomine Aurelia. Respoii- (/nn-
tionts exponlt: It,
gloria sublim.iti divitiisque ditati fuerunt. Et idcirco dens autein Pra;fcctus dixit : Audivi jam a multis
tacere nos non decet Cliristi Marljium certamina. de ipsa provincia talia dicere, quod Maximianus
qui pro nomine ejus sanguinem tuum largefunden- ejusdem Imperator plurima lorinenta
provinciae
tes, cielestia regiKi raeruerunt; ut ipsi pro nobis discipulis Cbristi ingereret et hoc timenduin vobis :

Diiiniuura exorare non ccs.vent, quatenus valeamus est valde, ue dum pra;sentes
ibi fueritis audiat vos

ad eoruin gloriain pervenire sanctissimam. Sedule discipulos illius, et jubeat vosgr.avioribusartici tor-
ad nos imineiisa Dei pietas clamat, aliquando per mentis. Cui sancti Martyres responderunt, dicen-
Aiiostolorum praicepta, aliquando per Martyrum tes ; Si digni fuerimus beatoruin Martyruin con-
exenipla, diceus; Venite ad ine omnes, qui labora- sortio, pro amore nostri niagistri Jesu Christi,
tis et onerati estis, et ego reficiam vos. Sed hsec atrociores sustinebimus pa;nas : quidqiiid enim in E
quaj dixinius, ne in sanctam Dei ecclesiam legentibus lioc seculo patimur nihil est ad comparationein
fa>tidium faciaul, ad pra^claram pra^diclorura Mar- ccele.^-tis remunerationis. Qiubus auditis, Pia;fectus
tjrum passioiiem exponendam, Domino auxiliante, liccntiam contulit eis, ilicens : Ite, et post annum
properenius. ad me revertimini ; et niecum regni mei participes
i Cuiii hujus inundi Principes, ad cruciar.das in palatio manebitis.
Sanctoruin aniiiias, diaboluscommovisset; et ubique 4 Saucti autem Marlyres, accepta licentia, coe-

Maximlano Domini noslri Salvatoris ecclesias, diversis perse- peruut cum gaudio redire ad propria. Igitur aura Atiretiam
fidetes perse- cutionuiu tempestatibus, ventilaret; suscitatisque flante secunda, venientes ad littus iiiaris, inveiie- sc conrcrnnt
guenle Iri Ita- Reguin Dei
ainicis, ainplius inaestuans, adversiis runt naviculani, divino nutu alimentis corporalibus
lia,
populum praelia conimoveret; augebat quolidie in- refeitam, iu qiia suffulti ,\ngelico remigio, ad opta-
crementa sa;vi(ise. Prementibus itaque duriter Ma- tam perveneruiit terrain : et ingredieutes Aureliam
xiiniani Iinperatoris legibus. Christianorum infesta- civitatem, perrexerunt ad doinum parentiim ipso-
batur exercitus ; per Illyricura vero Diocletiani sa- rum. Mox compertum est fama auribus .\urelii,
crilegi praceptum in Christi populum hostiliter illius civitatis crudelissimi tyranni, quod quidam
savieliat, addito tyrannidi sua; iii regno participe viri sancta; religionis civitatem fuissent ingressi :

Maximiano, qui suam rabiem per oinnem Itahae


et etstatim prtecepit militibus, utSanctos per univer-
provinciam osteiideret. Fere tameii omnes provin- sam perquircrent urbem. Quos cum iiiveiiisset, po- ai
delailqiie
ciarum Judices nefandorum Priiicipum sacrilegos pulis divina iii domibiis parentura suormu pr.cdi- Aarettum prx'
apices miltebant, ut in templis dtEmonum inimolare cantes, nunliaverunt tyranno Pra;fecto Aurelio.
fcciuin

cogerent Christianos, Christiclauderentur ecclesicC, Tunc minisier diaboli ju.ssit sub ingenti festinatione
Christi Sacerdotes ct Ministri caperentur ut non sanctos inilites Dumini ad se venire quos ita vultu :

parerent [Dei] legibus, sed conliterentur simulacra minaci alloquitur, dicens Unde nuuc isti seducto-
;

dcos esse; quibus si thura nollent acccndere, sup-


C res veniunt? qui olim ut accepimus, a nostra pra'-
qitatiior SatiC' pliciisdnersis et morlibus subjacerent. Ea igitur sentia, ne diis immortalibus sacrificarent, fugerunt
ti niHitcs Ho' tempestate inter Milites, qui in Christi exercitu Responderunt sancti Martyres: Non sumiis, iit
niatii
tnumphabaiit, fuerunt fortissimi viri Basihdes asseris, Aureli, /llletn fjnirioie
seductores ; sed uniiis veri Dci
Cjrinus, Nabor, atque Nazarius, [qui] Roiiiae praj- con/lteiitttr,
cultores: qui usque nunc, non solum tibi, sed et
clarissimus orti n.atalibus, in civitate Aurelia tene-
da;nionibus fuis, quos deos eise dicis, honorem
bant sancta; religionis tramitem ac solicite, licet ; ofTerre recus.avimus; verum alios, hujusraodi erroro
sub terrenoPrincipe Maxiinianofuissent, servabant,
seductos, ad viam reducimus veritatis.
quffi erant Ca-saris Ca;sari,et qua; Dei erant, Deo
;
3 Cuinque denuo ab ipso interrogareiitur, quare
flilehter
reddenles. Qui audito imminenda; persecu- ac fndit snte
llw","""°
recipitint: fugerant; sancti Martyres dixeruiit; Non fugieba- rciliJita ra'
tionis tempore, omnibus qua; habebant in
usum nius, sed jussa Doiuini faciebamus : scriptum est liiine.
pauperum cuncessis, occulte trans mare in Orien- nobis, Si vos persecuti fuerunt in civitate una, fu-
talein civitatem secesserunt; ibique sub Platone gite in .aliam. Aureliiis di.^it : Quis hoc pra;cepit '?

Pnefecto militantes, ad virtutum raultis exeinplum


Cui sancti Martyres Cliristus, qui verus est Deus.
fuerunt, et eos ad viaiu veritatis reducere
studue- Respondit Aurelius Et nescitis, quia vos ubique:

runt.
Imperatiirum prjecepta poterant invenire? Et hic,
3 Cumque a cruentis faucibus humani generis
quem dicitis Deura verum, dura comprehensi fuls-
iuiraici plurimam partem infidelium eripuissent. et setis,quare vobis subvenire nou potuit? Re>i)On-
interna mentis delectatione .se Dumiiio jugiter
pre- derunt sancti Martyrcs Seinper Dominus noster :

cibus et sanctis operibus consociarent


quadam ; nobiscuin est, et ubi fuerinius cito nobis subveniet.
noctis visione divina; locutioni interesse
meruerunt, Modo autem, dum nos comprehenderent, noljiscuiu
diceuti. Non licet vobis, amici, morlali huic
inci
erat; et liic nobiscum est, confortans nos et ipse :

domino servire ; sed potius hinc jara cimvenit pro


de nostro ore tibi respondet. Pra;fectus dixit :

Dommo meo pati crudelia, et sustinere adversa Mulla loiiuiniini, et loqucmlo maguorum Reguji
Responderunt sancti Martyres Domine, inagister
;
instituta diflertis. Legite igitur divinos apices, et

quod
DIE DUODECIMA JUNII
H
A quod jussum est implefe. Responderunt sancti Mar- ma tormenta vobis jam prseparata sunt. yEtateni D
tyres Nos Imperatorum tuorum jussionem con-
;
vestram tamen dolemus lacerari verberibus,
ideo- ^A MS.
temnimus, quia sacrilega est ct contra Dei priece- que animos vestros cupimus emendare
sermonibus,
pta: non licet servos Christi diis vestrii imrnolare, ut reliquura vita: vestra; tempus,
juxta lcgimi Im-
quibus nos non servimus, quia nihil sunt. Indigna- perialium sanetionem diis servientes,
perfruaniini.
tus autem Aurelius in servos Dei, huju<cemodi Sancti marlyres responderunt Quid de a;tate du- ;

protulit sententiam dicens; Claudantur in carcere, bitas, quos reddere potest omnibus graviora mi-
fides inviolata
et graventur catenis, donec efficiantur sobrii. Re- suppliciis fortiores? Nec tormentis natur:
fr.angitur nostra
sponderunt sancti Marlyres Non expavesoimus :
confessio, nec prajsentis vitae delectationc
seducitur,
- carcerem, credentes Dominum nostrum Jesum Cliri- nec timore mortis quamvis acerba:
carcni adUi nostra constan-
citxtttr:
stu.Ti nobiscum esse in carcere, qui semper est cum tia perturl)atur. infelix cur te tanta fenet de- !

suis cultoribus. Cumque verberibus essent afHicti, nientia? etc. ut xtipra num. 5. Tu quidem
da-monum
ligati retruduntur in carcere. servus existis, et Christianorum sacrilegus oppu-
6 Tunc sancti Martyres prostraverunt se in ter- gnator.
ram, et orantes dii-ebant Gratias agimus tibi, Do- :
9 His auditis, tyrannus, capitalem dedit in eos ac tlemum ca-
tjit<< ciftttiis it- mine, quia propter te illat:e sunt nobis bs contu- sententiam, dicens tortoribi 1'tte ptecli,
Tollite hos Imperia-
tttstralo, meliw : ut qui in hoc carcere fenentur, Iium pra^ceptorum fransgressores; et capitibus
eo
sentiant nos cultores esse veri Dei, et credant qnod ruiii detriincatis, cadavera bestiis et avibus exponite
non sit Deus nisi tu. Cunique dixissent om-
alius con-^uinenda. Mox vero spiculatores, rapienfcs eos,
nes, Amen,
statim splendor de coelo magnus appa- duxerimt firas civitafem. Ubi cura ventum esset,
ruit in carcere. Quem oum vidisset Marcellus,
magnifici alhlefa; Domini psallebanf etc. ii( siipra
custos personarum, aperuit carcerem, et prostravit num. 6, omissis rersibus qiii receiitioris compnsitioiiis
se in terram
ad pedes Sanctorum, dicens eum, sunl hic num.
el 2. Precibusque expletis, signo
[{ lacrymis Orate pro me, Domini niei, quia credo
:
Crucis munientes
et cnrpora fe-
exfenderunt cervi- ris nttiiijui
se, victrices
conrertititr non alium esse Deuni nisi quem vos colitis. Multi ces et sfatiin capitibus, animis tetantibus,
:
trun mandata :
ctiifos Mnrcet- vero qui in carcere fenebanfur, videnfes haec, cre- cafi sunt. Carnifices vero, duro Maximiani sacrilegi E
tiis et captiV'
diderunt in Dominuin, et laudabaut cum lacrymis prfficepto obsequentes, corpora Sanctorum animali-
ptitres:
pr;e gaudio obortis. dicenfes; Benedictus est Domi- bus feris exponenfes, tradiderunt quae Domino :

nus Deus, queni vos colifis, qui tenebras carceris custodienfe intacta perraanserunt. Passi suntaufem
in lucem mutavit, et veritatera errore derelicto gloriosissimi famuli Domini, Dasilides, Cyriiius,
mentibus nostris infudit. Nabor, atque Naziirius, sub Diocletiano ef Maxi-
7 Posttriiluum aufem Aureliuss.anctos Marfvres raiano Imperatoribus, Idus Junii; et coronati sunt
ii

de carcere exire jussit, et vincfos catenis ad Ma- a Doiniiio nostro Jesu Christo, cui est honor et
ximianum Imperatoreui deduxit, ut pro confumacia iinperium in secula seculorum. Araen. Christiani
quam in leges Imperaforum exhibuerant, ulfimam igitur, colligenfes corpora eorum sanctissima, po-
C hristiani ta-
senfentiam susfinerent. Cumque adducti fuissent ad suerunt ea occulte cum magna diligenfia in via meii ea sepe-
eum, dixit Aurelius ; Sacratissirae Iraperafor, ecce Appia, tertio milliario ab urbe, in Basilica Aposto- linnt.
deorura nosfrorum confemptores tuie reprassenfa- lorum ; ubi corpnraeoruindem Principiiin aliqiiando
mus Roiuanum Imperium et jussa Im-
pietati, qui jaciierunt, vidclicet Pefri ef Pauli
; et .siincfus Se-
peraforum evacuare studenf. Tunc Maxiraianus basfianus, Marlyr Christi, requiescit in eudeih loco,
Iraperator, gravi succensus ira, ita alloquitur di- qui dicilur Cafhecumbis; aedificantes sanctitati eo-
Majctmiunits, cens : Cujus discipuli estis. Re.sponderiinf forfissimi rum ecclcsiain, ubi, raeritis eorum sutfraganfibus,
ait sc ititctos
milites Christi constanfer. etdixerunt; Jesu Cbristi praestantur beneticia Domiui,
Snnctos usque in bodiernum
servi sumus, et illi soli servire desideramus. Ad haec dieni.
tyrannus : Non audisfis qiiam plurima, quae disci-
pulis ejus fecerim? Sancti Marfyres dixerunt Au- ANNOTATIO
: D. P.
diviiiiiis quidera tormenfa fua, sed rainime expavimus
ea. Proinde huc Dominus noster nos venire permi- Htictenu.^ .icta, nunc tjuidem in Breriario. salis ad
sit, ut et nos merearaur ab eo paliuam aecipere sjieciem rommode depuraln, ul dixi : sed hiiic ipsi fiilcm
marfyrii. His auditis Imperator dixit Ergo, ut : ininuenlia, t]iiam illud seorsim speclatiim deberet obti-
video, ad hoc vos Doininus vester jussit venire, ut nere; diim c.r .ictis ciim ipso cullatis npparet, qiiod
similia patiamini. Responderunt sancti Marfyres niiii nisi erigux fidei narrationem pr.r nrulis habiierit
dicentes: Te et tormenfa fiia pro nihilo ducimus ;
Pelrns de Natalibiis, scribens Epitomen illnm, unde
quoniara etc. vt stipra ntim. 3 verboteiiiis innlem. postei sumpt,e quas nunc babemus Lectitines, ta-
'iiiod
Audiens hwc Maximianus jussit eos in carcerem men harum Auctores inculpidiiliter latiiit. Poluit (/iii-
retrudi, et carnes eorum acutissiniis scorpionibus dem Petrus omittendo prudenter, iit rebatur, circum-
scorpiotiiluts lacerari. Sancfi vero Marlyres, iiiter ipsa torinenfa stantias et adjuneti prorsus inverosimilia, faccrc tit
tiicertirijitbct.
deprecantes Dominum, diierunt : Domine Jesu cetera apparerent verosimiliora ; sed min potuit sic
Christe, qui famulos tuos infer toriiienlacarnificura ef/icere, ut cs.'ent in seipsis certiora toto, unde liausta
non deseris, sed potius consolaris; jiibe nos exiguas siint, tfxtu: iiisi siipposita, quse gratis supponi non
oves tuas pervenire ad te qiii pro tuo nomine poj- debet, rcvelatione divina, docente verum reriim fjesta-
nas nobis illatas tolerare non refugimus etc. ii( sn- rum sulistantiam discerncre ab interpiilntitmibus fnlsis.
pra nmii. 4, sei} in pliiritli omilia. Votebam crgo, ob proiluctas anle Acta illa lationcs,
8 Igitur sepfem diebus revolutis ; crudelis Maxi- Hbcrtate jam alit[tioties assiimpta, Act.v Apocryph.v
itirttitiqite sibi
inianus prfecepif milites Christi
ile careere prodire, intilidare, iic forte incautas lector, iion visis prtrmissis,
irtesentatis
et suo conspecfui prwsenfari. Quos ita triiculento impiiigeret in titiilum simplicem. Act.v ; et solidam
vultu interrogans, ait : Diniisistis errurein vesfrum, atiiiuam bistoriam inventurum se raliis, postea qucrere-
qiii vos talia pati pormiftit? Cui sancti athletaj Do- titr se titulo meliora promittente delusiim. Scd oppor-
mini subridendo dixerunt Infelix, si te cognosoe- : lune, .^uh ipsum tcmpus imprimendi folti bujus, moneor,
res, niimqiiain diceres iios errare etc. ut snpra. ejusmotii tititlum, ante similia S. Venantii Mart.
Audiens h.-ec Maximianus, verifatis inimicus, dixit: Acta, XVI Maji, non leriler dispticuisse aliquibus; quia
Heu miseri animi vestri compescife insaniam, et
!
indc sumpta: siint Lertioaes dc itlo Sancto. Atldebant
nolite blasphemare deos iuvicfissi}iios, quia acerri- Pnmx dici, licel non vcre, qiiod eaiem S. Venantii
Mart.
.

'12 ACTA SS. RASILIDIS ET SOCC.


sam- Ast tandem.inutu Tiherinfc Sedis aliimni.
A Mart. Acta aprflhrerm F.irn-LO'^,^, Ei'illielo
utus jbi vi tt- Mirifice nostras duxit Chrodegandus ad aades
AucTonr q<io revrra
,,„,„; j,„ul,im tlmim, iiuam
r,. ii

ArocRVPIi.v, et hic omuta- (Jnem Mediomatrica Pasfm-em Ecclesia babebat.


tulo siim. Polim tnmen Ti
mn ilisph- Seclis bis senis septcni siiperaddita bistris.
tur, et nliln drleotur
; ipinm reritas. alias
censuinv, probnnl. v,r, ijravK- Nec non Olympiadi, qiiando peranicena salulis
eilurn {ut scrilmnt. <ju,
sequwrem Tempora signarent nostrap. pergrataqne salutis.
iiatiatur repulsnm. rocis im,us in
smii) cujns co,-poris
S. Gorgoniiis OT/!(Kr ix Septembris. dc
parlem acceptx cmisa.
ad (Soriiense monasterium trnnslnlione, annn nccLSV
quarln Idus Ma,-tii, plurilms egimus xxvii Fehrna-
DE TRANSLATIONE rii. nd Fitam B. .Joannis Gorxicnsis Ahbalis, quat non
isunt hic repetenda.
H Sazarii in Ge.rmaniam: it-
SS. Naboris 3 .hnnnes Pelrus Pnrirellus. in sua IHssertntione
ItrtiqulX ss.
liusiiue el S. Ctjrini ac llasiUdis Mediula- Na-.nriana, Mediohni anno Jinci.vi e.rciisa. cap. 75 /('(vilclij, cy-
num late. agil de Translnlinne horum trium .(noranm corpo- rinitt !\alio-

accurate ris MediolaM,


rum, i'.T i(i'/w Pmna nd priedicta loca : (I//;h«

G. H. Trnwlalio facln creiUliir, diilinguit hns Rimanos Nahorem et Nazarium , a


\ji,l>le.r liorum .\rarliirum
Corporn a
Oermuno Galltcas, allera aii ,o-bem Sanclis nominii Ma,-lij,-ih,is Mediolnni passis,
aliern m iiarles hiipis
l'aulo 1
impttrata,
Papa
Me.diola,ieiise.m. De prtore Piiulus trnrnefridus m ex qu,bits Nahnr cnm Felice cul t,ir xii ./i(/i(, et Na-
Epi^copis MetcnMms ista linliel : Vir egregius et zarins n(»i Celso xxvm .fnlii. Quia rcrn Mediolani,

oiunibus praconiis eflerendu»,


Clirodeg.-ingus Ail- in Ecclesia S. Celsi, reperta; fiierunt Reliqni c SS.

petiit a Paiilo Komano Pontilice tria cor- Basilidis, Cyrini et Naboris. arbilrntur Piiricellns.
.tistes...
H. Gorgonii, ab eodem Paulo Papa
75 iinm, 13, illas
pora Sanctorum Martyrum. id est dicln ciipile

quoil in GorziiE reciuiescit; et H.


Naboris, qnod in primo, per haec tempora don;itas Mediolanensi fnisse
et B. Nazani, Archiepiscopo, qui pro Ecclesiie Rdinanfe libera-
B Hilari.aco monaslerio conditum est, V.

quoil fluvium Rlicnum in monasterio, qnod


ultra tione iion minus, qn;\m Episcopus illc Metensis, la- iii ecclesin

Mar- S. Cetsi,
vocatur Lorisaim, ifdificata in bonorem ipsius borasset. h
B. Laitus, de quo ad diem iv Aprilis
f„il

tyris iniri decoris Basiliea, cor.ocavit. Sitniha in inler Pnetermissiis egimiis; scditgue, non fut ibi per

Clironicis ail annum dcclxiv aut seiiuentcm, habent errorem leiiilur) ab auno 7b5 nd 769, sed ab anno
et alii. Seil ea rcrba de 744 «(/ 759. fiDl Paiili I annus iii. Idcm Puri-
Niiiiunus Scolux, Siijebertiis, 7111

SS. Nal)ore et Nazario, ile (luibus


liic a;/imiis, esse cellus cap. H5 adiiucil leslimoniiim Giialvanei Flam-
optime prnbalur per Marlijroloijium B. mx, qui in Ordi,ie Priedicatorum S. Doniinici reli-
inlelliijemla,

R.ibani. ex Abbale FuUend Anhieimcopi Mmj,inlini, giosam vitam duxit s,ib onnum Mccc ac seiiuentes, et
ciijns hxc Sunt rerba. ii Idus Junii. Roma; via Au- ista scripsit : Pe%Um S:inctoruin Martyrum Basibdis,
relia milliario v. passio Martyrum Basilidis, Cyrini, Cyrini, et Naboris die xii Junii. Jacent ad S. Cel-
Nahoris, et Nazarii, quorura Naborem et Nazarium, sum. ffsc ibi. At Carolus a Basilica Pelri, lib. 6
iin:e„t,r sul>
•Gorgoiiio Gorgone Martyre, transtulit a Roina
cmn Vil:r S. Caroli Borrim.-ri cnp. i, Ge.sln anni mdlxxxi
3j|n|,i ntiari anno

•i;iodtT,-,n,lus in Galliam * Hruucgangus Metensis Episcnpus, per- prosequens. cum .inlenneni sacrarum I{eli:i',iaruin, (jiias 1581.

mittcnte Paulo Papa Romano, anno


D.Mninicai in Stephaniensi Busilica repertx faermil, Translatio-

Inearnationis Da;i.xv etcollocavit dictusEpiscopus


: neni na,;'asset, faclam dic\iv .iprilis, nddit : Atqaa
dicitiir Gorzia Reliquias inovit
iiursoiiium S. •Gorgonem in monasterio, quod ; eodem mense. post dies quinqne,
Sanctum vero Naliorem, in nionasterio alio, quod SS. Cyrini, Naboris, atque B:>silidis, quse in altari

dicilnr Nova-cella; Sanctum quoque Nazariuin, in S. Celsi, in capite sinistrae navis (ut appellant) po-
monasterio. quod dicitur Lauresham nbi signa et : sito, reconditae erant : quod allare, oh miniine con-
eldetata S. iniracula in .^anitate iiifirraorura etdebilium saepius gruiiin loeuni , tollendum erat. Celebritateni pom-
Naznrii Law
fiunt- Hxc Rabaiins, qux phine cailem
leguntur in pamve ejusnullam instituendam censuit, cum paiica
lishamiim.
Murlyrologio nommi Bedx Siippo.-iilo, aliquod nomini- tantum ossaanteconspexisset. Ea privatim reposita
bus perfectius descriptis, proiil in marjine nolavimus. sunt, mox in aptiorem locum referenda.
Colitiir S. Godegrandus sine Cbrodegangus, supra 4 //.tc ille, guar latius eTponnntur a Petro Glus-

eliiim Hiuocgangus, vi ,Wnr!i!, qiio die -ad ejus V'i- siano, lib. 9 ejusdem S. Garnli Vitx cap. 11, (( in
tam § 3 late ileduTimus tran.slalionem hcrum trium codice MS. nionastcrii hitjus S. Cclsi Canonicncim
sacrci iiin corporum ; el potissimum e.t Chronico Lau- Regulnrium S. Sulvaioiis apnd ilictum Puncellum F
rler '.IX (I

r,shi.niensi, ob corpus S. Nazarii eo delatum : ciijus cap. 151 ; er q,t,b,ts constat, dun altaria cr navi dirt,r
^. Carolo
etiam Miracula, actis S. Nazarii pe.rperam admixta Ecciesix, jussu Hicronymi Ragmoni Visilaloris Apo- lorroiuxo
i« Francofiirtemi Legendn,-io, a se reperta scripsit sloiici, tiinc Episcopi.Famaijustani, dein Bergnmensis, j',1 Aiirills

Giimansius nosler, seculo plnsqnam dimidw jam l,ans- fuisse nmovendn : boriun unura, Deiparje VirgJni
aclo, scd mutlla . re,-,im ea ncc sic qiiidem tlii amplius dicatum, e capite dextro dictae navis siiblatnm mox
reperiuntur, solumque oiilandum reslat ut uliunileinle- fuit, scilicet anno mdlxxvi alterum vero, Sanotis :

gra eruantur. Quie nolumus repelere,cnm ibidem legi Martyribiis Basilidi, Cyrmo, et Nabori sacr;itnra,
posf,int. anno mdlxxxi. Cnnique ibidem sepultura Aiphonsi
2 Mona.steriutn Nova cella, etiam Helera el Hila- Guevara, Majoris pro Rege Calbolico apud Medio-
riacum ilictum, nunc oppiduin S. Naboris, apud Lo- lanenses iii Concilio privato, esset construenda ;

thaiingos silum, fiiit S. Fi-idolini studio construchim, detectum ibidera ost vas seu arca marmorea quod ;

.fialioris ttli hujus Vila etiam vi Martii illuslrata rapilc 3


in ubi scivit S. Carolus Borrnmceus, assnmptis secum
7i!t,iptio.
contnietur. Fjus Abbates omnes nd sua usque tempora Episcnpis Novariensi et Bergomensi, aliisque Prae-
dedueit Briischnis, in Monaslerimim Gcrmanix cliro- latis et viris Ecclesiastiois, et magna pnpuli multi
naloijia: nbi ad S. Naboris, a terra elevati. et post tudine. dic xix .Xprilis venit ad S. Celsi ecclesiam
summain aram collocati. tumubim. asseril subsci-i- cuiii sidita cerimonia : et recitatis precibus, primo
ptos liaberi hos vcsicuhs. ad altare inajus, dein ad looum excavatum ; et post
Martvns egregii contentas cerne N:iboris recitatiis litanias, fuit elevatum cnoperciilnm ilicti

Relliquias tumba hac. pnrclaro stemmate nati : vasis sive arca; marmoreie, ct reperta ossa sacra
Quem. qui sacra Jovi nollct defcrrc profano, trium Martyrium B.asilidis, Cirini et Naboris; eaque
Verberibus diris collisum Maximianus, inter cantica et organa, et applansiis .spirituales,
Coelicolis addens testem, necat ense cruento. aliasque demonstrationes et signa devotionis elevata.
:

DIE DUODECIMA JIJNII. 13


atque in sacrarium deportata. ibidpmque sub cla- ex\iviis conditorium fore visa est. Quocirca marmo- D
vibus et sig-illis quatuor asservnta. Scquenti Hie ream quoque tabnlnm, in sinistro pjnsdem rapeMse
«ubmissi fueruut (ino Commissapii, eum suis Offi- laierc, in^^eruerunt parieti, et bis quidem litterarum
cialibus et Notario publico : coram qiiibus fuerunt insculptam monumeiilis,
jnterrogati et examinati, quotquot poterant cnnferre
aliquam infdrmationem, cogni'iouem , aut notiiiam D. 0. M.
de liisc^ Reliquiis, sive per scriptnrain, sive per
traditiouem : et omnia, etiam niinutissima queeque, Nabnr Basilides, Romana» robora pubis,
fnerunt annotnta, coram alujuot Cannnms Re>pita- Ca'de ter in soc-ia. terque Cyrine cadis. cvm hac
iiisciiptiont:.
ritius ibidrm prxsenlibns, quontm nomitm etiam tstic Una tergimini cineres sprv:tniur in urna :

vnleri pnssunl. CEesaris heec pietas, Cassaris illc furnr.


Idnn Puricrlliis cap. 167 Justura profecto. in- Aucto nrnatO(|ne safello, cibariis Sacerdoti decre-
quii. necdiim conveniens jani erat, ut corpora ?S. tis, Csesar Mariiius, Pat. Gen. Corpora trium Mar-
Basilidis, Cyrini, ac Naboris Martyrnin suo e tu- typum, qui sub Maxiiniano Caesire singulari con-
tlan. \Cm
mulo tn EcclesiEe Celsianae sacrarium anno jam st;uitia vitam perfunderunt, hoc in loco servanda

ad capcllnm MDLXxxi privatim translata, ibique clavibus ac si- colfndaque curavit anno Domini mdcviii.
jiropnatn gillis novum illis et ondecens
occlusa, quo ad usque < C Primum vcrbiimt Nemur lcffebatur apnd Puri-
traiiHat.r,
attare alibi apto iu loco intra eamdem Ecolesiam ceUnm; correxi tgn ex conjechira. pcr qnam celera
extrueretur: Justum profecto jam erat. inquam, ut vcrba commodum aeimim nccipunt : ad Corpora qnod
anno tandeni mdcviii tumulniu sortirenttir lionestio- attinet, nonnovnm in liac muteria totnm nominori
e.H

rem, atque in capella. sibimet ipsis prnprie desti- pro purte, jam vidimus pauoa tantum ossa haberi
et

nata, convenienter custodireutur. Prope Marianam fa^ile autfl.in crcdimns S. Cbrodfqnngum, cum Roma

ergo capellain, constructa est altera: eaqne sump- in Lotliariufjinm suam rcdiret, Mediolnni in IranHitu,

tibus Csesaris Manni, Patricii (lenueusis, aucta de fortassis Reliquiis ali'iitihus donatum ; vicissim Hlic

mum et ornata, decorum aptumque illis Martyrum dimisisse pnrteni cjus qucm ferebal tlicsauri.

DE S. NAZARIO MART. ROMANO


IN SUl NOMIINIS VICO APUD ATREBATES
Sylloge (le ejiis ilii cultii et niiraeul is.

v( viriis in Atrebiilibus. AlilaniiDu S. Naz^rii Quia lamen ihidem invcnilur Leijenda


oenialiir niliil.
In Atrfbatfiio
cckbrii cullus
S. Nnznrii

E
nnin
laborantcs
'

dictus,

.:.//, (ib
pauUim

\tms Betliunitt dissitus.

micsw ciipitis
ciirari
infrii sciitiirigincm

urbe. Atrebtitensi duiibus,

Ilii
omnis L^n-
iencis, ei tri-

liaud diu post


dotnribus, pbrenesi, ntque amentia
intclligens, sirpe nobis laudatus lioc
an-
SS. Nazarii et Celsi Mediolnnensium, Mcdwlano al-
laltim vidert.

ipsos
3 Ego vero istiits

quoque Laitriskameuses,
Legendx usu

omniiio acceperunl, videam Nazarios dnos cnnfitndere,


qiti
iion

suas Rcliquins
moveor, cttm
Roma
qiio t/tini
niipT altata
ultirtus
S. t\azirii
in opcre pix Mem. .Joannes Gamansius, Atrcbali cum sic tit ab unn Leiiciidiim, ab altcro dtcm cultus sumant. Oisa.

Hispann militc tiinc stativa liabcns, el pene iniolera- llaque insnper habiln i.itiusinndi usn, Romaui Marty-
bilis licmicranii sustinens cruciatus, eoilcm acccssit ; cl ris credam Rcligniam istam esse, Laurislwmo fortassis
coiitra (lolo- beneficium qvod speraveral amscciitvs, Bollamlo nos:rn, iit.ncitittlins acccplain non Inmen ejttsdem giioque
:

rcf cnpifis rl liawi ita priJem exiirso colliiicrc Actn Sanrlorum, in e.tisttmabo oisa complitra ,
giix illiic annis ahhinc
pfireiitics, Carmelita quidam, snh fide
li^c verba scripsit Ulccniid nosti de S. Nazario, xii
:
quiiiqitaginlu Ronta altttlil

Junii, qiii duabiis liiiic tioris maximo coiicursu pe- et ailesialinne Ale.raadri f^tctricii, Episcopi Alctrmi,

regrinantiura cnlitiir, pro capitis ceu cerebri mor- vice Cardinalis Ginetti ; quin patius coitjectavcrim,

bis curandis? Si halies peculiares et insigiies ejns o.istbus istis, sub coiigruo sanctitatis argumcnto repertis,

ecclesiae consuetudines, ac traditiones pias in illiiis uonien S. Nazarii factum esse (ttt plerttmiiue Romae
Sancti cnltu, scril)endis iis siipersedebo Inter alia ficri consiteril, cuin raro inveniantur addila nomina)
destinahanttir pago 'S. Nazarii qtiare nec soti-
vidi librum, nbi supra ter mille annotati sunt, qui qttia :

liic miraculose sanitatem recuperarunt, et id tantuni citus stm de illis plitra discere.

ab anno mdxo ad hdcxxx. 4 Ad consueUidines loci, el miracula sanitatum ob-


inimiiens, credv ililijjcntissimo alins letilaruin quod atltnet de his ipsitmmet Paslorem,
2 Niliil ultra ; liii, in nulso

viro cvenisse, qnod castra scfiue^itibiis strpe. nt prnis stits verbis hupteniem, andire ptaccl : Adsita sunt cod- dictis Cunit
Cunas Sancti
inilc traduccrctnr 'Ulin ^r.iim rrijiis capiis.Jiuitm Bollundi meterio Jiostro, inqiiil, cubicula quiedam ,

mandatum cirra prirdicta possct mandurc c.reciitiimi. S. Nnzarii vulgus appellat; in quibiis collocati legri
Mei tamen officii esseduxi, non neitliijcre iadiciiim sic niaxima cura habentar a piNepositis, pio i^ti operi,
rcpcrlum : datisque lilteris ad noslri cnlleijii .Atreba- viri a viris, a feniinis femina", diu nocluque assi-
tensis Rccliircm, Nicolniim de In Phincbe, qii.rsiri de stentibus. et necessaria omnia ministrantibus, ip-

pra-dictis,anno mdcxc»i«/?w. Rcspnndit linnwni.^,\me audiendum quolidie deducentibus


S'>sqne ad Sacriiin

ad qii.rsila Paslor loci, D. Franciscus Roburi, dic in ecclosiam, per unum, diio, aut tria novemdia.

xxvii Januarii;-vera es.^e omitia quic prj-fali Gaman- Ita jam nunc ibi duo sunt, aquse motum (ut sic di-
ob icrlicein
sii menwrii continet, lalemquc omninn Itbrum ibi Itu- cain) et gratiam petitam expeclantes : et die ivii

ofint 'crvalittii
: bcri ab atiiiiiot retrn seculis, uln plifs quam scr millia liujiis currentis Janiiarii rusticus quidam. .Audoina-
curaUtrum sint nominatim annotnta, et quotidte augcri riprditanus accola.manibus pedibusque ligatis in
numerum c.r : clecmosiinis aulem illitc collatis liaberi vebiculo huc adriuctus prie nimia qua laborabat
;

magna pnrle cetlificatam crclesinm, instar Calhedralis phrenesi, reversus liinc sanus 6>t, post exactum
speciosnm ct innplam, in eaquc anliquitus ssrvari 'ver- noveindiiini, laiidans ac benedicens Deiim. Possum
ftlaiii lioiie

ticem sancti capilis; qui, iinde, qitando, et qitomodo autem teslari, qiiod a qiiinque ferroe annis, ex quo cotto:ili
illiic pcrveneril, ignoretnr, cum ta dc rc scriplitm in- Parochi;e hiijiis curain >uscepi, viderim palrori plus phieiirlci.
quam
;

14 ACTA SANXTORUM.
quani viginfi evidentissiina miracula. Specialiter molis referentibus. Progrediebnntur nihilominus ad
D
Avcrcinet) iv
autem meinini cujustlam Mnntensis civis : qui cum vota reddenda, sed inter gradiendum subiit mg
venissct fatuus (piam qui ni;ixinie, tenipnre Sacri t:itio,nihil eo .-implius opns esse, neque notnm fa-

quod audiebat, sensit s-ibi quasi velum a capite ab- ciendam araentiatn jam curatam. Hoc inter ipsos
strahi. ut ipse mihi Sacro finito ilixit, sanaeqiie definito, redire coeperunt sed ubi eumdein attige- :

mentis compos donium hinc rediit. Simile qiiid runt terrainuni, in quo discesssrat amentia; iternra
meutis reci- accidit matron^ cuidam, prope Duacnm cornino- lirec rediit. Tuni vero poenituit famulns consilii
piiint mifta- ranti quam sui consanguincd vinctam reclusaniqiie
;
dafi doininumque suum ad nos deduxerunt sed
, :

tcm.
tenuerunt haud parvu tempore votis autem S. : sanurn non receperunt. nisi posttertium noveradinni;
Nazar'i reddifis, sic restiluta sibi est. acsi nuUo eamqne ingratitudinis prioris poanain esse agnove-
unqiiam inroramodo laborasset. Tabelbrius autem runt.
quidaro, siiniliter curatus, cum sibi pudnri duceret 6 Hiictenus hci Piiroc/ius, dc indusfria suiipiimciis

istis in cuiiis Incatum fnisse, in amenlinm recidit curatorum nomitia qnare urgendum iim pntavi ut
: ,

nec ni>i tertio novemdio istic acti», meruit liberari. Hhium prxnotatum transcnbi faccrct ; alhid forlassts
y Finis nullus for"t sinpula si referre conarer, niliil cnntiiienfcm, quam iHa qu.v coijnosrere hihi! re-
pidgi ,,

qua3 ex rcj;istro constat esse propemndum infiiiiia ;


ferat posterilutis. Si fallor, cl selectiora niiracula aii- relatoru
prilientilius
tacere tanien nequeo .successuin miraculi, in viro ijuis iu unnm Iraclatum cuHigat ; non gravahimur ea
'jtn coiiuic-
tudiuein iii quodriin pr;enobiIi patrati. Lapsus erat hic in amen- pnbhcae luci dare, in fii'uro Junii Suppfemento. Inte-
islis decum' tiani talem ut manus pedesqne ligandus esset a
, rim reddenda grado loci To}mrchx Domiuo de Lannoij;
bemti negti-
famulis, eum huc addncturis. Cumque ad nostrie qui, una cnm duobns Presbijtcris ejusdem loct, subscri-
(/unl.
Parocbise fines et rivulum Lensium ventum esset, psit refationi prxdictir, lamquam ccrtus de rei narratx
subito iiiveutus est perfecte sanus et, qua de causa
; veritale.

sic esset ligatus, interrogavit ac didicit, iisdein fa-

DE SS. DIONYSIO, CELSO ET MARCELLINO

MARTVRIBUS BONONI/E DEPOSITIS.


Notitia eorum ex Antonio Pauli Masinii.
os Sanrtos Martijres covjtnigimus, noti quod Marcelliiuis Martyr ; ciyiis intnjra ma.villa, ienrficio
sninil possi corotiam miiriijrii lioc liie obli- Ainbrosii Landucci Srnensis, Episcopi Forpliyrirnsis s. Mortel-
inwriiit, scd qiioil ab Aiilomo Patili Mosiiii, rt Socristx Alrxandni FII Papx , Ronni acceptu, rl
tiniis:

^iii Boiionia pcriiistroto , ad liuiic xn Jitnii sub rogiln Bartltolomri Giiijlielmini Notarii a dicto
refenintiir, qina eoriini Rcliqiii.r ohqnx asscrvonliir Antoiiio Rtdolfi Vieavio Generali Arcliiepiscopali
Biiiionijr , quamvis in diccrsis Ecctcsiis, et divcrsis rrcognita, xill Jumi aiiiw mdglxi. et drposita in Ec-
s Dioiipiu!, temjioribiis siiit eo drlat,T. Ilorum primus esl S. Dio- clesia S. Marix Srrvilarum, in Slratu majori. Suiit
iijsius Martyr, f;(;'//s Reliquiae nisiijnes depusitx suiit varii Martgres Iiisce uominibus appettati, qnorum sacra
\n ecclcsia S. .Joannis in Moi,tr , Ruma accept.e sub memoria in opere iwslro vrlebratur ; sed noliimus quid-
hiuocentio X Poniilice. ilie xjii Moji aniio .mdclii be- qitani dirrre per mrrain ac prorsus graluitam conjectn-
neficio Iloiioroti Monlcralvi. Bimoniriisis, tiinc Abbatis ram ; qnu qui licenlms in simili casu utunlur, solius
Genrralis Canmiicorum Brqulomim Lolrianrnsium, nominis Iitibita rutione, nccessr rst ul Sanrtoroni, quos
inlercessiiiiie Cliristian.v Doijliiisi, Antjehlli Marchio- sic itliislrare intrndunt, cuttuni iiicertnm ac valde per-
nissar, et sub roijitu Julii Cxsaris Cavalla Nolarii plexuni faciant- Celsi pueri. Martyris Medioltinensis,
recognilir a Domino Anionio Ridolli, Vicario Grnerali cum S. Nazario, ob covporum invrntionem et transla-
„ Arcliiepiscopali, die vii Augusti anni jidclii ; iiiiu riin! tiotiem hoc die niemoria cetrbrutnr, idruque forsan ejus
Reliquiis S. Frucluo.si Martijris, rclali die xxii Ja-
F
S Ctlsns, ciilliis Iiic annotaliis fiiit : non quia cvedcbalnr itlius ct S. Crt-
nuarii; ubi ista a dicto Masiiiio accuratius erplicantur. esse pvifdicla Rrliquia faltas enim credo assumenduni Jii* pufr.
Secundiis eU S. Celsus Martyr ; ciyiis niliilomiiius jiotiiis fuisse eorum Nalalrm .xxviii Jiiliij srd ne Celsi
sprctaUles Rcliqtii.T sunl deposil^ tn ecclesia S. Mar- attctijus mrmuria dies isle vacarrt Bunonicnsibiis quod :

tini Majoris, in altari Bovioriim duto. Teilius esl lainen nmi facilr cuiictis probabihtr.

DE S. MAXIMO MARTYItE
EPISCOPO NEAPOLITAPiO IN ITALIA
Sylloge, (le ojus cxilio, obitu, ciillu, ir;iiislati

rrtissimumet antiqnissimum testimonium Mav- Episeopus, fidein vindicans rectam, consortiumque


Ugrii, in irrumnoso e.ritio pro fide aS. Maximo
AMr.VN:CiCLX reprobans hiEreticorura ductus est in exilium. In ,

fn txitiam pro .Ncapolitaiio Episcopn abiti, pnbbent menda- , .


1- . . „ •
suiKtitiiitt"'
loco ejus prffivaricalores orilinant nonniie Zosiinuiii, j,,, ;;„;,m«»i
(iite aclus S. Irissimi, sed coxvi scriptores duo dumqiir
; siio qui et ipse prius qiiidein Catliolica vindicaljat. Res .j^iomnin"!™'
Maxlipus,
schismuli pairocinium quirrunt, pulrocinanliir veritali, '' '"""'"'•
ista in Neapoli civitate Cainpaniae acla est. Cog-
sub ipsius latsitatis velo iwn inlegrr teclx. Fuuslitium et
noscit h"C S. Maximus, et de exilio scribens dat in
MarceUimim Prrstnjtrros dico in suo calunniioso ail- , euin sententiani, non solum Episcopali auctoritate,
versus S. Dainasum libello precum ad Thrndosiuin sed etiam, apiniilatione ac virtuie martyrii fruens
Imferi>'-'rm •• .„
x.erbis, Sanctus vir Maxiinus
.
in gloriam divinam. Sed post aliquot annos B. Lu-
ciler.
;

DIE DUuDEClMA JUNII. IS


cifer, de quarto exilio Rornam pergens, ingressus lendi) calo abenanx, el (oHassis in lulem errorem ab- D
ad quem Zosiiuus venire Maximum AlxroHB D.
rjM smlen est Neapolim Campania; , diietiis , quia Jlartvrem coli S. vidrbat
tiain cou- teutavit sed luinc Luciler
; Coufessor suscipere no- adfinine consc^pieiis es.\e oiiinahatnr, nt sa'tem sub
fiitiiot S. Maxcnlio, tyrunnuriim liome
!
luit , nun ignorans qu£e gesserat ; irao et Siincti rt in Italia sjerientiitm
Liic'l<
Spiritu» fervore , Episcopi et Marlyi'is senteiitiam ulliino, passiis S. Maxiinus fneril , extremi^ Papx
fiirtissime exequitur; dicens, quod Episcopatum Melrltiadis aunis. De illius ergo siiccessore S. Seoero,
ipsum . quem siUi ut adulter vindiral, speciali Dci cai annos \u oltributos inveniebat, ilicil, qnod fuit
judicio non habebit, et sic quoquc senliet pa'nam tenipuribus Silvestri Piipie et Constantini Augusti,
su» iropietatis. et perduravit usqiie ad D.iinasuin Papam, transi-
-2 Sed non })ost niultum tempus itleii) Zo^imus , liens Apostolicos Uos, Marcum, Julium. Libenuin
Ciijin lilc r! hinc npnd
,'ini niiiu- cuui in cijolu jjlebis vult exequi Sacerdutis otficia, et Felicem. Cortse-iiienter Jouiuus iJiaconns scribit
Joun. Diaco-
ciilo cTi>cr- inter ipsa verba Sacerdotalia ejus lingua protendi- succi-ssorem Ursum, post quatuor soluinniodo annos >nim
Episco-
fu^,
tur, nec valet eam revociiru intra oris meatuin, eo Episcnp;itus sui ol)iisse sub Damaso titm Joaimem ;

palit (lcccJit.
quoil contra morem natur^ extra os penderet ut pra^-ruisse, sub Siricio et Anastasio Romanis Ponti-
bovi anhelo. Sed ut vidit se linguse (.'fficmm perdi- licibus et Honorio Imperatore ; Tima>ium, sub Cce-
disse, egrcdilur basilicam : et. res mira 1 furis iterum le^tino et Sixto usque ad S. Leoncm Papani, Va-
in ofticiuin lingua revocata e^t. Et printum quidem lentiniano III et Theodo^io
Minore Arcadii filio
non iMtelligitur, in eum conjpleri sententiam Mar- Imperantibus Nostrianum, fjui sedit annos
: dciiidi'

tyris Muximi et Confessoris Luciferi : sed cum Iiuc xvii et Fehcem,7»i sedtt annos ix. raenses iii, dies
;

ipsum toties iteruui patitur, quoties basdicam


in VI; uc dcni'{ue Soterem, </;/i sedit annis xxi, tempo-
diverj-is diebus intrare lentavit ; ipse postremo re- ribns nempe Hilaiii, Siinphcii, atque Eelicis, Uo-
cognuvit. ob hoc sibi linguara inter Pnnlificii stden- uianorum Houtificum.
nia verba denegari, nt sanctorurn Episcoporura in 5 H.IC uUima, ut ipsissima Joannis Diaconi verba,
60 latam sententiam probaret.Denique cessit Epi>co- sinijulari churactere prcfcrt Uyhellus; celera vero de
E
patu , ut lingua quae cesserat redderetur. Non res Vrso et siiccessoribuSt tpso quidem cilatOt sed absque. er i'. FoT-
antiquas referimus. qua? solent quadam ratione in taii nota ; qttare in postremis illis pedem ftijo, ul pro- tuiiali de-
ce.ssoris CEtate
dubium venire nam et Zosimus hodieiiue in cor-
: bem, tolo coilo aberrasse itium Auctorem Vitx S. Se-
avguitur :

pore est, usum jam linguae non aniittens, poslquam ven, nec diu ante annum cct.Lxvi nrdinahtm fuisse

malum cum sui Episcopatus amissione vivere, do- S. Severum, inter quem et S. Maximum solus Zosi-
lens de suis impietatibus. mus, muie ttb Arnanis intruisus, medtavtt. Eumdem
3 /fac idi perpcram ipsum miraculum torqneules interim crrorcm efficacilcr refuiat ,rtas Calepodii et

Maximus nd sxii schismalis cuiifirmaliouem ; cim pcenam Zosiml Fortuuati, ({uoriim prior anno cccxlvii Sijnodo Sar-
ijiionioda pra^dixent Lucifer, non quia posl lapsuin perscierubat dicrnn interfutt, cuin /Josiu Jpustolicx Sedis Legato;
colnlur ut Episrnpalum tenere sitb tiliilo ptiinitentia', sed quia eum postcrion eodem vel scquenti , anno et dccem annis
,

Miuiyr.
adulter occupabat, viventi' adltvc S. Miiximo ordina- post obiliim S. Silvestri, directa est speudo Sijmnlica

tu.s, sicut Aiij:e-ntius Mediohinenns vivcnle S. Dionij- Arianorum, PhtUppiipoli Sardiccnsis Sijitodi nomen
sio ; unde nec post mortem qnidem SS. Maximi ac prjtexentinm; ulerque autem erat yeapolitanns Epi-
Dionijsii fuerttnt unptam pro lcijitimis agniti, eumque sccpus, hic Latinus ac principalis, iste Gr^ccus et se-

merito abommatus est Lucifer, chjtts sunclitatnn pro - cundarius, ut ostewlemus ad diem istius S. Fortiinati
bavimus die xx Maji, amplo in eum rem scriplo Com- XV Junii. Evtdens lioc argumcntum est contra prxfa-
mcntunOf illis ipsis verbis Iniic usi. Nunc ex iisdem tum catculum qno nUitur {intmissa Ncujjolitanorum
,

eruimus causam et tcmpus acti in exilihvi S. Maximi, Episcopcrum, Scveri, Vrsi et Joannis; utque Roma-
moitemquein eo obilam, ob quam Martyr (//(77»j' coH- noium Pontificum, Silveslri, Damasi ct Slricit com-
turqite; S. Eu.-,ebius VerceUen.-iis, ad jjuyusli
swiiti paratio. Scd er eodem nondum habetur aiiniis, quo
Kalendus commcmorandus. Et vattsa quidem exilit ad- Episcopatu mule uccupalo ccsserit Zosimus : Cessisse

ferlur, quia fidem vindicarit rectnm , consortiunniue autcm v.on poluil, ante annum CCCLXII quamquam S. ;
tt fx anni*,
reprobavit lia^reticorum ; non eorum, quos eliam pust Maxiiui murs pothcrtt, imo debuerit, uliquot annis ci- cifique a
{•ncu/lentiam a communwnc repelli volehant Fausliuus tius accuiisse ; sicut ct ubdicatto Zosimi ahquanlnm Jiannt
•iltnbntis,
et MarccUinus (tales enim priminn coipcrunt jmt Ari- seriiis. lloc poiro, unde initium S. Severi pendct, ut
C F
Teminis tsUii. incnsc ConciUum, anno cccLix ceUinalum nnlari, in- certius tlefiniatur, piaecta Sotcre, pry.ncminaforum ex
iliscrclo quoruntdam zclo, qui denique in scliisma dc- Jounnc Diaccno Episcoporum ultimo, sursum niti pcr
gcncravil) sed qui sub specie pacificandat Ecclesix, in annos unicuique eorum ab eotlein Joannc altrtbutos; ex
Mcdiolunensi Pseudo-synode anni ccclv, aboUlum //o- anttquiun videlicet Catahgo, jam ulim ad Puntificiorum
vtoousion, Sanctmnque Athanasium ilamualum vole- Caialoijorttm SiiniUtudinem scripto ; qunlem etiam pro
bant. Jd ego factum creitiderim {)ost ejectos in exilium Mediolanensi ^
Ecclesia ab olim traditiim reperimus, et

SS. Dtonijstum , Lticifenim alque Eusebium : de his posteris siucessive auctum ante toniiim ultimuni Maji
cnim ctim ogitiir, nulla uspiam mentio fit S. Maximi; lUustravimus.
iino el poat dimissum Episcoponim tonventum, cum is G Dtcit enjo Joannes, quod Soter sedit annis xxi,
fidentius rcprobarct per vim acta. Mox aulem substi- temporibus Hiiarii, Simphcii et Felicis. //uncoiien-

iutiim credo ub lureticis Zosimum , contia quem ex dimus ordinatum, tn Fcbriiario anno CCCCLXXXIII, de-
ipso e.vilii nobis itjnoto loco sententiam conlinuo prolu- functum exeunte Januario anni ccccxcii. //tlurum

Maximus, qttam eo mortuo conlirmavcrit Lucifcr


leiit aut.m ccepisse sub fxncm aitni c ;cclxi, Demus ergo
annu OCCLXII, cum JtiUanus Apustata exiiUbus pro causa Soterem, urdinatum anno n Jlilari, obiisse anno
ftdei JJpiscopis rcdilum ad Ecclesias suas permisisset. cccclxxxiiii, Felicis Papx anno iv ; ct a Sotere sur-
sic corrigitur,
//unc reditum quam multis annis prsecesserit obi- sum asccndarnus , iransiliendu lenijiora Ponttficum iit S. Stverus

tus Maximi, sivc quum diu hic in exiliu vilam proira- sanciorum, Innocentii, Zusimi el Bonifacii (ceu pottus succiserit
ChronolDgia ul/dicanti
xeiit, nun liahco unde lirfmiam : sed nun potiut prares- ad certiorem Pontiftcnm el EpiscDporum comj^ositionem
iiiccc.\.winn Zoiimo 3G6
SLise quam extgit inttium S. Scveri,
tam multis, veatendo per annos, qutbus Jnannes ait .sed'^se Tima-
liot-alit ah
"Ui-tore Vi/r tcmportbus S. SiU<estri pcperam uttribulum a Joanne sium) comperiemus, quod Soteris decessur Felix non
S. Stvcri,
Diacono,cxhihc incipiente cum nominibus Ei>iscuporum pottierit cilius cocpisse quam an. ccclv Nustrianus. ;

Nea{)olilanunim componere numina Rumanorum Ponti- ccgcxli, Timasius saltem circa annum ccccxxix, qni
fteum; ejits furtassis exemploet ductu,qut VilamS. Se- Cadestino Pupx se.itus fuit; sed idem a morte Anat.ta-
verifS.^Sl-jixUDmniminediatcsecuti^scribtre pnrsumpsit sii Papx annus esl xxviii sub cujtts tamen Pontifi-
scculo Yiii, qualein dedi xxx Aprilis, toto fut i!)i os- catUf
IC UE S. MAXIMO EP13C. MAHT.
.V catti, ex jn\i misso Joannis calciilo, oliiisse liibait Ti- tuvil rcijredi, iion semel, sed svpins Urbc pulsas : al- D
avc.or:: u. i-.
^itpsii iteccssoc J(taiuie>. Zinnissa iijinir erroiiea tllu qtte ita sua Auaslasio manct uuctoritas ititeiira, nec
Joaiuiis- cuin Siricio Si.riiiijiie coinjmitionc, eumdeiii taiucn iutfr SS. Maxiniiis et Severuni inlerpoiiiinr
comjionamas cam lcmjiorilnis Zotinit, litniifacit, Ctclc- aliquis reii aomiais Episcopus Ncapolitanus.
sttni-jttc Ponttficam , Qrilittutam</ae dtcamus auno 8 prjluudalus Cliwccarelliis, Acta S. Maxi- s. «oximuj
Z*(i/c(

ccccxvi, sedtsse aitnis xiii atit .\ii ; tnni videljinnis qttod mi teniporis voracilate dcpenlita cum inter prsa- '""'" c'(ni ii ;

jirm'tUntis Ur.-.i anni iv, ct S. Severi. ;,(i(rai ejas cipnos ejns Ecclcsia) Antisliles et Martyres recen-
''""'' """"2
auni XLVi ; Ursura ifuidcm facient ordinatvm circat seatur, ejusqiie festum Ecclesia Neapolitana solenni'
annum ccvt^xii, ati stotiiit Uij/ietla^ : Severiuin autcin ritu celebrare coiisueverit, ut ex ecclesiasticis Olfl-
circu ccc^LXVl. qnanilo Valenliuiano, .laltani Apostat,v ciis, Longebarda littera exaratis, deprelieiidimus ;

successori, liciiit irm Catlioliriim sttMenare in Ilalia ; el, ex quibus, S. Maxiini Neapolitaiii Episcopi die xi
tetUuie sclii&ntatic-o ac siilj intrusn Zosimo, S Seve- Junii festuin coli, perspexiuius. JIoc ul anttquaretur,
ruw) snlistitiiRre iu Catliedruin IScupolitanuin , post et dirs xii Junii ussumerelttr, tesle Cxsnre Ettgenio
S. Maxiinura, iiutc annos \n lel viii dcfiinitum, le- Caracciolo, polior S. Bantabx : conspi-
festiititas fccit
ijitimc canouicetjtte teurnilum. cielialur tauicn, ut ait idem Cbioccnrelltts, vetustie-
7 Barouiiis, aliter iutellrctu MurcrUini atijiie Fau- sinia S. Maxiini cfn,<rie.s, Pontiticiis vestibus atqiia
stiiii rclattoac, Zosima saffccit altcrnm Maxiinuiii, aureola insigniti, Gra-corum more depicta. iu S.
ncc latcr- a-ijue ali Ariauts ordinutum, ciijas cotwrttuioueni atier- Fortnnati ecclesia. Meniiiiit insuper illiiis Episcopi
poitiiiiir
^ttliis s:t Liicifer : et Barouiam sectttus est Uurlliolo- Jonnnes Diaconus Neajiolitanus, qui lloruii siib ftnem coipui larie
alias Ma- ,,, ,, '
. ^ , . -

,iimas
ina'u6 Clitiicciirtdltts, in Catuloqo Auftstitam Ecclesix scculiV, in Episcoporum Chronico hisce verbis tcaiutatutii

Neapolitanx, i/aem anno 1643 vuigarit ; ideoijac ccit- Maximus Ejiiscopus x. ab ineunfe «tate sua slre-
stiit, rcstriuijcudum aanoi am niitnerani, ijiii S. Severi uuuset oiiini modo inodei-at.us, sanctse Ei-clesiae mi-
Kiiiscopatui trthiitur ; .salts ei.se credens, si is sil uu- iitavit et ipse prius in
: ecclesia B. Fortunati,
ntrus annnruin vitx eiits. Maijis ttuteiu idfacit, ut lo- Sacerdotis et Christi Confessoris, est conditus ;

Ij
cam inveniat Ursicino, ijiirm
Itoma pulsum, Juusla- nuno vero in oratorio ecclosise Stephuni», partis E
iiiis in Diimasothcil constitulum Xea|«ili Eiiiscopum, Isevai introeuntibus, sacro altario adeptus cxultat.
anno cccLXVi. Fortite.r ijuidem id neijal Baiouius, eo Operx prrlium fvcerit, qnisquis Ciilaloijum tnm anli-
qiiod. iu dccrelo Iiuptriali anm cccLxxxi lecjatur. Ur- qumt in liicem inlegrum deileril.
sicinuin Gallia, cocrcet.
et cohibet .4ffrip|)iiia 9 B. Forluiiati memoriam faciemus xv /uiii(. Imo
sece^nK^.CIiioccarelliis aatcm subvcretur,ne A^tastasiui, de illtiis Sanctiqnr Maiiini, in ccdesinm
S'. EuplieH
(u/iio Dccci.xxii Neapolim missus ab Hadriano II lec/a- recenti inventione, jam cgitmtt ad diem xxiii Miiji :
'"ic"'""' ""-
tas. cuin scriptiiin reperisset, Ursuni queindam fuisse vbi tlrtiinc pariter invento corpore S. Eiiphebii. Ea
Episcoinim circa eu tcnipora, re indigesta susjncatiis l^EuiZHi"'
cum tribus commuttia sinl, nihil attincl lt:c rcpetere.
sit et 0)iimitus, fuis^e Ursuni illuni
scliismaticiini. Ihi lamen rorriiji vellcmus qua-dam, el stabilirc com-
Eijo vero uiltil cideo, cm nou pnliirrtt ia Srilem, Zo- munem eortimilem requiem in eccksia Slepltania, ab
siuii cessioni: vaciiam, alileijaudu^ Roma Ursicinus de- anuo circitcr ucCLXiii (qiio duos illos istuc iululit Pau-
sed iifc cx- siijuart: quumniodo Syminaclius'or(/i<((i(i(m serum coii- his, ex diiobus. eo nomine, Stcpliano inlermedio, sibi
'''tiltose Laureiituim, discnssaiiue cau.ia exaucloratum,
'dnionZio succcdrntiLms; Primus et Seiiior dictiis) ks/hc ad lic-
coustituit iii Nuceriam civitalem Episcopum,
frsicini iiituitu ijiim Normaunorum tempora : sub quibus ad Euphe-
a^siitaiit, miseric.rdia;, atino ccccxcviii. Iste
lameu iirciniis, biauam ecclesiam liinc rcslauralani, una ciini S. Eit-
"'""""' '''' " I<'-apolttanis, Severuin poslulantibus. recrpliis pbebio translati fuerint. IIxc atilem correclio cotnmo-
non fucril; vel ire Neapalim recusavfrit,
necilam ile- dius explicabitur admemoriam S. Fortunati.
posita spc mnmi Pontificatits, ad quem itlentidcmten-

DE S. OiMJPHRIO ANACHORETA,
iN mxvio.
COMMENTARIUS PR^VIUS HISTORICO-CRITICUS
C. J. § /. De cultu, Miquiis, Vitis.

Furle nuplirii maqniim ac cclcbre


scc. uomen est : ma-
IV vet V. qniim item ac celebre Puplimitii
''"''™ '"'°"'.
,,„„,.„„, ab ,•

p.ov^ Tw «.^('ou •hloniao.Eodem ilie xii' morliium,.


col t„r ,.tir., \^~^ litslortam
"*
quamvts, in
"llero narratnm illusiramus nolal Vtta iiostra Gr.rca,
quam damus. Eoiiem colilur qiam Litinis:
gae n
Jun„ : taiita crlebittatc iio- apiid Baroiiiiim in
mtiium, non Mnnijrologto Romano, apuil Mola-
tarn Grxcts lacile sit ctaram distiuctamquc notitiam nuin elinm aliosquc Latinos.
persoiiarum invenire uti mor
; vtdebtmiis, citm de
Oniiphrii ciiltu ecclcsiasiico,
2 Qiiamobiem audiendi iion suiit Maurolqcus, Ga-
lieltquiis, Vitaquc a va- lesimus, Canisius : qui euimlem qiiem Lipomaiitts autt
rits scripta prsemiseriims noimulla. Apuii
Grccos ce Hosircijdus impresseruiit, tc.rtiim
lel.crri,ne coliiiir tlie xii /„,„,, ,„ ,„„,„ rioiolotim
seciiti, diem XI cul-
tut ejus a.-.signam.
Mcnteis, Mcnologiis. Et Mrmlogia Minus etiam aiidieiidiis, qui in.
quiilem. qni in- Martyrologio suo, ad iisiim
tciprctatus est Sirlctus, eTprcssc Alsati.r scripto siib noiiiiue
addimt, Diem nata-
Usuaidi. Onuphrium ponit,
lem ejus celebrari xii Juiiii, ctim loiigiusculo clogto,
in sanctissimo ipsius
or.itono in monasterio S. 17 /„„„. Pancirolius, iiln de ecclcsia Onuphrii,
S. „rtts
vt^^ltotuit tliversus csse
Aljpii. Qi,i tcTtns Gmce
a
Mmx in Jamculo, frustra rtitilur ulramque priorem
,

„(,„
,

Transta-
clnu.tiila Elogu Onuphnain sentemiam inter
<n Mcnxis, prxterquam quod sese coitctliare ; morU cjus diem .xi,
""«" """ "'''
dies xii tnHio pru-llxiis
traiislationi
litc omittalur. Clausuta autem lixc est
vcro xii tribucns. Nam die xu. ej^presse-
md-xi 'r, ponittir morluiis in
MS. iioslro. Tiim vm,. uttde con-
; ; ;

DIE DUODECIMA JUNII. 17

stat de Translationc /' qnando factaea fuU? et qnem in satus e-at inter homines ;
precibus snis Leucippx anle D
penclratdt per invium aridamque ercmum, •^"'cTivnBC,
locum ? qnis. sterili prolem impelravit Gaiactionem ; qux rt alia

ac invenit spelunmm, .soli Paplinnlio coijnitam. in- plura in Onuphrium, JEijnptinm ac solitarium, mini-
ventaque inde abstiUit lipsnna ? Addit idem Panciro- me cadnnt.
lius, in dicta Onuphrii ecclesia ejns fesliim celebrari 5 Veninnt porro Acta iila S. Onuphrii snh nnmine
etUim P'Omx
x!i Jnniia Monachis, eut pottus Ercmilis, locum illum Paphnutii Abbatis, qui Scriplor aut potius narrator raphnutll pe-
incolcntibus : cnm tnmen Diaria, qiix festa urbis Ro- eorum fuerit. Pro quo nolnri debet, peregrinatum fgrinatlo

msB notant pcr anni cursum, dieni xu e.rpresse si- ivissc Paphnutium in eremum intenorcin ; et qux il-
gneiit. lie Vidcrat audicratque, redurem nnn multo post tem-
3 Fratres quoquc Minores, varUs in locis, Conven- porenarrasse duobus Fralribus in jEgypto, qni illacx
tus stios, sive ob situm in soUtudinc, sive ob commodi- orc ipsixis exceperint ac litlcris mandarint. Potest au-
tntem contemplandi, sive aliam ob causam, S. Onu- tem tota Vla pcreqrinationis historia, nti apud Lipo-
phriuni nuncupnrunl ccnsecraruntque -. quaies sunt in manwn et Surium impres.<ia icjitur, trifariam dividi ctiam Onu'
provinnii S. Anijeli, propc Caleriam, et Hislonii sic ut pnma parscontincat iter Paphnutii nsque ad iu- phrii VUam
in provtncia S. Joaunis BapiisUr, Selahis ; in pro- venlwnem Onuphrii ; terlia, reditum ejus tn ^'Egyp-
vincia S. GabrieHs, prope Snfran ; in provincia lum ; media vcro, duta gestaqueipsius Onuphrii quse ;

Marchi^, Fabriani, ubi Monitden inliabitnnt. Bene- a nonuullis seorsim descripla fneiSuU, omissis prima ac
venlnni jam olim lemphim eidem dedicarunt, ejusque terlia partibus, uti faclnm est m Vitis Palrum Ros-
Reliquias in ecrlesia S. Sopbis'., ut scribunt, conser- weydi, et in MS. nostro Grxco quod liic cdimus,
vanl ; fcstumqne rilu dupUci colunt xil Junii : quo die aliisque. Tota peregrinalionis hisloria e.rtat Grxce in

ct Bcncvcnti
indiciit h.rc omnia D. Marius de Vipera, in Calulojo bddiotheca desarca, Cod. 34 inlcr H istoricos , sub
in ecclcslis Sanctoiuni Erclesix Beneventan<r, citans librum anli- hoc titulo, qui plane coincidit cum Suriano : Binc, nai
pTopriis: qutim ct tabulus, marmoreas, his verbis Onuphrius : 7ioXiTei'a toO ogi'ou xai Oeo^opo-j n«Tpi; y]pMv "Ovou-
Anaclioreta, in vasta .'Egyptieremo; sexaginla an- cjiptoy, Tou 'EpKfii^Tou /.ai cOXwj TraTepwv, <ijv eyw E
nis vitam religiose peregit, et magnis virtutibus ac riaovouTto? dv7-'/<tiQr,XY^^ yvwyai v.vr: 0(V.oyopi('av Beoii tata extat %n
bibtioth. Cx-
merifis clarus migravit in ccelum piidie Idus Junii. a^tw^Efi:, ^tloOeoti; a^r,yr,aapiyiv aJeJ-ij-orc, y.at ioTopEt'v
surea Grxce,
Ejus Pveliquia? in ccclesia S. Sophiai asservantur. In TauTa Vita et conversatio sancti divini(iue
roXfjtw.

cujus Sancti houorem extat templuni, Beneventi Patris uostri Oruphrii Eremit;e, nec non aliorum

iibi cl Iteli*
erectum, pmpe civitatem extra portam Caloris, ubi Patrum, quos ego Paphnutius Anachoreta, Dei pro-
qu.v cjiis di' per dies octu solennes nundinje habentur. Panciro- videntia nosse meritus, religiosis Fratribus notos
lius eliiim,loco supracitato, fatciur quidem, nesciriubi feci, et eoruni g-^sta cummemorarc audeo. Eamdem
ejus sit corpus ; ait lamcn, illic reperiri partcrn bra- Narrationem, alibi invcnlam, indicat AHatius in Dta-
chii et cruris ejus. Ait insuper Paulus Begius, in stia triba de Simeonum scriptis pag. 89. Utrobique idem
ad Sancli hujus Vilam a se Italice fnctam, pr,rfdtione; priucipium cst Narrationis, quod et in MS. nostro.

qnod opera H. P. E . Antonii f^enerucct, apud Ere- 'Ev pii Twv /'f^Epwv etc. Utinam Allatianum excmplutn
mitus S. liieronijmi, CongregaUonis bcali Petri Pi- nacli fuis!,emHS, forta.^ise correctius scriplum, quam
sani Vicarii Gcneralis, Roma Neapolim perlala sit pars Civsarcum aut Bavaricum, a quorum postremo nostrum
Reliqniarum S. Onuphrii, nempe brachii dexleri qu3S : desumptum est I uti enim nolat Lambecius, codicem
recondita fuit in templo S. Mati.v Gruliarum, con- Cxsareum vitiossirae scriptum csse ; ila de Bavarico
cesso Eremilis congreijationis pnrdicta; anno md. In idem queritur is, a quo descriptum inde exemplum ac-
adjuncto quoque ecclesijs claustro, depicta ccrnitur toia cepitnus nos. atque hic edimus, nonnullis, qur proba-
Onuphrii iii/a; uti et in Romatw. II xc pro certis credi bili conjcctura potuimus, correctis, quo minus legentis
flrnuus possent, si de Translutione aut inventwne cor- ocuius retardarctur.
pons aliunde iunolnissct aliquid ; clamantibus Aclis, G Eatndemintegram Narratiotiem latmeedidit Aloy- ct apud SU'
pcrquam diffirulter eam potuisse faclam esse. sius Lipotnannus ex MS. Vencio, et ex il!o deinde rium Latine:

4 Sutcrx quoque, civitate Sicilix, honor Oniiphrio Surius ; cum Petrus de Natatibus utroque prior, cum-
singulans impetiditur, utpote cui cum SS. Pauliiio et pendium ejus impressissct lcbro 5, cap. 100 et duobus
Archiriune patrocinium cinitatis commissum est. Ser- seqnenlihus. Extat eadem non inte.gra, sed qualenus
vaiur ibidem, in ecclesia S Panlini, inclusum arcie de Onuplirio fl^ir, inter vitas Palrum, a Rosiveydono-
C argentea; corpus integrum S. Onuphrii, ex tradi- stro edttas, libro pri^no. De liac operx preiium fucrit
Oifprt verosi'
tinne Regis ^^gypti, cujus festus dies coUtur
filii kicnotasse, vitum illam, antiquis collcctionibus de Vi- Acla Onuphrii
militcr ab fo
cujus Ccritis xu Junii, uti refcrt Rocchus Pirrus in Sicilia Sa- tis Sanctorum Patrum, passim inserlam non fuisse. ;ion ita pri-

Suicrx In Si- cra pag. mihi 9bO. Debcl istic intclligi Onuphrius de Imo diligens invesligatio Rosweydi. Prolejomeno \^ el '^^^'^Jl^j^f^^
22, docet, a primis etiam itnpressis edttionibus eam-
citia
quos nostnodo, ut colligi potcst cx die publica venera- ^^_^^
tionis; tametsi hic dicalur ftiisse filius Regis ^gypti, dcm abfuis^se; nc deinde Norimbergensi editwni or.no
qui iufra fingilur Regis Persarum fihus ; utrobique 1478, cum aliis nliquot vitis, primum fuissi' adjectam.

sine vUo fundamcnlo. Cum vero ipsi Siculi ncsciant, Adco ut tnhil in sc piacuh odmissurus, nihilauctorit<i
qno paeto corpus illud ad se perveneril ; nos autem i«- lis detracturus sit Vitis Sanctorutn Potrtim altis, si

fra concipere vix possmus, qtwmodo et a quo ptimi- qiiis hnic u/ii, tam recenter illis adjunct.r, twn attri-

lus invcntum translatumque sil e svlitudine ; relinqui- buerit pnrem fidctn atqne ipsis.

mus cuilibel scntcntiam Pirri confirtnandam, qui id jam Narrationcs, partim visas
7 Prxter indicatas
possil. Itno sicut ilU, amissis veleribus monumentis. nobis, purtim non visas alias hnbcnius ipsi manuscn-
;

ptas, tum Griecas, ttm Latinus : quarum prxcipua^


et
allucinati siinl in S. Paulinu. imagitiati sibi Nok-
num, de qno xxii Junii Papebrochius ; sw eliam, sola omnium antiquissima cst illa, quam bibliothcca Du- e-

supra diximus qitam-


tii.minis simiUtudine ducti, potncrunt ad hujus diei cis Bavarix Gtwce dc.^icriiitatn ;

Latitinm fecimus ; nt utraqne nfx nostr.v


Anachorctam respexisse : ctim ilie intcrim vel indigena que tpsi yinva ve.r.^^ione
utrobi- ms.mdican-^
fuerit, vet ex Africa aut JEgypto advena, vcroiimilius lingua, alternis columtiis proposito, conformior
aspicintnr, quam exhibuis.sent editioncs Su-
Neqnc faeilius probatu fucrit, illnd corpns
ibi obierit. qtie .setwis ^^^ lit/i.-r/ipca,

c.sse n^^musOnuphrii, de qiw mentio fit apud Surium riatia autRoswcydiana, iwn parum discrepardes, pr.r- Buvarica,
ilcm al) Onw Altera ejusdcm
pfirio Phani- die 5 Novembris, in VHa SS. Gulactioms et Episletncs, sertim ultima, a textu iwstro Grxco.
qni suO Decio pussi leguntur in Minologio. Vita, uti et tertia, piiorem illam,
modo dictatn, pro
Differt
uutem Onuphrius iste a twstro ; loco, conversatione, exemplo habue.runt, cx eaque paraphrastice ainptificatx
gestis. Habilavitqnippeapud Einesam Phicnicix ; ver- sunt ; niltil re ipsa contiiientes, quod in
illalundamen-

Junii T. III 3 ^'^^^


;

iS DK S. ONUPHRIO ANACHORETA.
A lum suum mn habral. Diffrriinl tumeii in hoc, quod parle, lam male consula, dignatus sit Ilalica lingua,
Ar.;TonE c. J. alleru i>iilam Onuplirii vilam complc.itulur, eamque ittustrissimiis atioquin auclnr cl mutturum rcgni Nea-
rhctorirc oriiel, allera vrro conliuect cliom ulquc ornel polilani Sauclorum encointasles.

illa, qur terliam peregrinnliouis partcm


consliluunt

de Puphnutii reditu. II. De OimphvU l'apliniUiiqiie geslis ac


8 Prior descripla fuit Romx, ad e.rcmplirm qiuid persouis; el litle Irtbuenifa actis illius.

bibholliccu Valicuna conservat, Cod. 1190 puj. 606,


siib hiic lilulo ; B['u; zaii T.'>i.i.-i(y. rou o^jiou xki 9£0'.jopo'j E.,igimus mndo dc variis Onuphrii /^ilis, aiirlorem
Crfla et per.
rijirpi; rp''uM 'Ovcjtfpi^ou roC Mr/Aov.Viia et coiiver- Paphnutium prxfcrcnhbns quod nna utnusquc no- ; sona Omiptirii
satiusancti etdeiferi Patrisnostri, Onuiihrii Magni. tnina, quam magna cctcbriaquc sunl, tam non certa aliuiide igito-
ta.
Incipil aulem ipsa, Tot; -m avSfiuy «piotoc; y.oii distinclaque ipsarum prrsonontm et reriim gestarum

cro'jOa['oi; y.-xl ayaOot; 7r£p(' Tt To)v v.yXli-wj wc iy.a- otiiinde hubentiir notiliu. Quo enim Onuphrius itle,
J.iGTz yo£o; eivzi' cfztji. Mixiiiium viris proliis ao aul cui volns.' qiii dc se ipso asserit in Vila num. 3,

A iiftrosiava studiosis virtutis einoluiiieiitum adferre dicilur. quod annos LX in .lotiludine degrns, lioniinem carne
Cr.TCc; Posterior dcsumpla cst Mediolnni cx Ain~ biblotltccu indutum viderit nullum, solo excepto Puphnutio 1
irosiuna ubi cxtat in coihcc pcrvcluslo, qui notatur cm- Ethitic ipsi clinm perexiquum sui videndi spatiim
plus [nisse Cosenli.T in Calabria. et cxposilus nimc est drdit; biduum nempe uliimnm vitx, ipsumqtte non in-
scnnio T lium. 228 in quarto. Tilnlits est, Bi'o; roij tegrum. Qiiis porro illr ipsc Paphnutius? Qiio iteve-

65i'o'j lljTpo; r'(ji()W 'Ovov'.,pio'j Principiimi vcro 'Ap!T>i; nil.' Vhi retiqmim aiatrm exrgil? Quo tcmpore vi-

Sjtatvo; /-ivTpov TOl; (^O.apeToi; £('; ap£Ty'v c^pET^ ^e ^oj- xil.' Rccenscl Maiiyrotojium Romanum Paphnutios iitl ct l'a.
1'limitii jicie-
pov fc)£oiJ Tcj y.z).).i'7Tov, OL y; i/ox/fji^x T£ auT'j) /.ori omnino tres:diios quidrin .Muiigrcs, tcrtium crro Epi-
grinatons.
&oufj;£')». Virtutis huidatio stimulus ad virtutein scopiim Confessorein, nolissimum ittum Paphnutium,
est ejus slndiosis : virtns vero Dei donuin est prffl- siiJ triitcrio Maximiano, cffosso ocutn et poptite exciso

sianiissiinuin, qu;i mediaiite unimur ipsi, et ijua gcuciosuin pugilem; de.inde sub Conslantino Magno
deificaiiiur. adcersus Arianos fidei Calliolica: s(re.nuiim defen-
9 Viias itidem MSS. Lutine habemns duas, olterum sorem.
Palruni Paphnutios ahos,
E
tntinc vrr» ex c S. Jacobi in iiisula Lcodii, nbi cilul rcccnli muiiu 1 1 Reccnsenl ilein Vilce
qui ab aliis
MS, Leotliensi cxurala in charla ; allerain, olim ad P. Bollandum puta noniinatissimum itlum. ultoquiliir Riilliniis.Kna.- rjitsdn»
noinl-
ct Itlauburu-
inissatn o P. Chrislophoro Slcborio, quam el exlare in choretam, liabilatoreni deserti in regioniinis Hera- ^n-t differtr;
MS. BUtuburono imticuvit subiiidc .Jounties Gnmans. cleos, splendiite apud Thebaidam urliis; qni Tliaisim

Prior runlinel, pruier viluin Onuplirii, priorem qiw- mrretrirem converlil ;


qui(,ur precalus Drum ut sibi,

que pcrcqrinulionis purtem tlcficieutc poslcriore de re- cui similis essel sanctilatc vitif revrlure.tiir, ea occa-
ditu Puphnutii in yEqijplum. Incipil : Paphnulius, sione tres viros ad monoslicam perfrrtionem adducit.
humilis scrvus vestrse Sanclitatis, Dei famulis sa- y4llerum liabent Paphniitiiini, clarum Ale.randri.T vi-
lutem Pax vobis et gratia Salvatoris nostri Jesu
: rum, palrrni S. Euphrosgn.r, qiii et ipsr i.n monustcrio
Christi permaiieat. Postcrior Vilu,pra:misso Prohijo, vitam sancte finivit. Tcnium addunt Paphnutinm
tnbus libellis, in Capilida 30 dislimiis, ob.wlvilur. Cephalam, Abbalem, qiiem Palhnlius singnlari Scri-
Proloijus, tam peregrinus, quam longus videri potcsi. pturas inlerprclandi scientia pr.Tdilum fuissc, et annis
Conijerit plura de notione nominis Onuphrii ; diipu- Lxxx, duas simiil tunicus non habnisse, asse.rit. De-
tat, scd purnm feliciter de xtnle ejus ct capillilio pro- nique ponunl Paphnutium, S. Mncarii disciputiim, dc
(juT absomtm li.ro ; de iniagine cjusdem, cvr coronata ct cruce tlu- quo idem Pattndius. Sed nntliim indicium in lioriim
J'i otwjum.
plici insignilu pingutiir ; de I'uptinutio, cur limue.ril omnium Actis invenio, quod vel snspicionem moveat,
conspecto Onuphrio. Vocut ipsum dulcissinium Pa- aliqucincorum fiiisse tllum , de qito hic agiimts,
tronum suura. UoUt etium, quod de ortu gestijque Paphnutium, Vilx Onuphrianx nmlorem. Cerle si
ejus, anle ingressum in eienniin, scire nihil polne- quis itloiitm tam sanctam exprditioaem susrrpisset in
rit : moxqjte gaiidct, viros ecclesiaslicos ac laicos, dcserliim, nc laha vidisset audi.-.setque, qualia nusle.r

eidi'm Sancto devotos, nuper effecisse ut ab ejus vidisse audtssrqitc memoratur : xquiim omnino eral
laiiilabili nionasterio urbis Ron.it, nlii in ejus no- mrnlionein tlliiis atiquam fieri mler atia minoris mo-
niine Apnstolica conseoratione fulget ecclei^ia, ple- menti narraln
n;'m historiarc, ab ejus or(u et deinceps, gratulan- 13 Si igitiir tam ifjnotus alhiude Paphmitius es(, V
ter acccperit descriptam. cujiis solhis mtiralione {(fuam^ ignoli panler Eremitx mide niinor
fidPS scviplti
10 Scil nihil cst cur gaudcnl Auclor novo illo, ut exccperint calmno, ad poslernsrjite transmisevintj inno-
rjus.
ft miitc cnti .
piitoi, Ihcsauro; cum verc tutcum sit opus,audccter in- lescitnt Acta Onuphrii ; nescio qiianta his fides ad/ii-
siitani jiattvt-
scitcquc conficlum, quidqiiid dc ortu et vita, ante in- benda sit : prxscrtim cum m illoriim decursu nonnulla
gressum in cremvvi, bbcllo primo congentur. Cum ibi aiidacins aut iusolenlius dirta scriplaijiie legantur,
Onuphrius fiut (lacenlibus reliqnis, rtipsu reriim tiovi quum deceut Sanclos. Vtcnim de Angelo quolidie pn-
ttitc fidem sibi adimenle) Regis Persarum filius, qui nemaffejcnte iid Onuplirium, aliisque ejiismndi nihil
(mtnliente diaholo Reiji, e servo conccptum esscj rij difam,quia minus insolita sunt; insolitum snne atqne
nalus in igneni conjeclus sil, atque indeillpcsns evaserit inmtditum est, Aiigelorum minislerio sacram Evcha-
dedoccnte vero Regvm crrorem snum, Chri-
Anijcio ristiam quot hcbdomadibns affcrri non tantiim ad Iwmi-
stiano more bupliialii.'i,Onu'^\mu& appelkttus ,et aPatre neni unum, sed ad om'ies, 'jui in eremo illa, .sefjrcgati
Rcf/e in /Eijijptnm dfpcitaius, nulricc cerva per viam ub humano consorho vivcbant . eosdemque pro hbitu
altus sit. Quod cadem cerva, v&que ad ^nonaslerntm quodaminodo sno in coclum menle abripi, et societatc
comilata, jicr Iriennium nbna ei sun prabucril; quod- Sunclorum ibi ijaiidere; uli num. 11 narrdtiir. Quid vutUa etiam,

qnc ipse tiimnis, cerle vix credihilia


scpteuni minur, Moiiailns iit dicam de j^romissja nmn. 12, ac deinceps rehitis? y/n
niiriantdnts,
amortbus fucrit propter udmirubiles virluies, quiljvs justcrum, in seculo adlior vivcnlinm, ea coijitatio, ne
nariutionn.n
adjitiiQtam
jiim tum ehi3'U; qnod denique anno setfHis octavo in dicam sermo sit ; ^i»//;» Onuplirio isUti.^ tribuitur ; ut
hnbel. Ahhiilnn eleetus, providc monasWrium ijubernaveril. se post obitiim pro Sanclo vellc coli insinuet, culto-
Secumhis libclhts tantumdem veritatis habet, oV^ue rihusque suis verta prirmta, soli Peo diribilori subjecta,
Fila a nobis hic edcnda : cum reipsa vix ab illa confidcnter pronuttatf Quid^ quod sibi ipse contradi-
dif-
ferat. Tertius rcdUum Paphnutii ^tjijpium prose- in ciit, ditm num. 3 as.<:pvcranter conlendit, quod annis
quitur, eo fcre niodo qiiocst apud Snrium. Fiiit ctiam, 60 in solitufline moratus. horninem carne indutum
qiml miTiris qm Iwnc ipsum vitnm cnm sua prima Numero
viderit nulUiin, solo Paphnutio excepto.
vero
: . ,

DIE DUOt^ECIMA JUNII. 19


A vero 9 fatelur, quotannis sorael visitatui^ sc fnkse a tiones^ quod per oliinm Juliaiii, anno 303 mortui D
;mo dnctnrc et itislidilore Eremiia, quoad hic obiret, cmiiqerat. aixtore c. /,

14 Quid porro (ic Paphnutio:'' Narrave.ritue tanlum 16 Locus viiletur aliqunnto prnpins indicari qiiani

non aa- siinm ii)si' jwrcijriiiatitniis fnstonam : (iii scripserit teinpus, dicique posset ob vnsiuutem slerililatemque
e(
lis ccrlum eliam^ Ex /listnria cnmtai ; itarruvisse aliis, qiu ipsam siinm esse eremus illa, qnse intcr immerifif.s /Eqijpti "ti fere eliaiii

sut aitclo-
eiceperttnt cimscripRcrxuitiiue qaod ilum """'
ex ore ejus : solitudines ftmosissima, O^sis appellaiur. ab ejnsdem
rtm oidi-
lundOus. ipse Papliniitius jubciiir iuiJicare, argnitnr etiam ipse numinis civitaie. Cujns conieclur,e ituatrx prohahilitas,
/iislurwiii suat/t scripsisse, runtra qiiam supponi viilei iir: sinonet certitudo, e.nutur ex liistoria Paplinutii apud
ulipriidens lector c.r ipsis lnsiori.r verhis pir se poterit Sunnm, dicentis se in interiorem proffctiim tMc soli-
colliqere. Suh jinem sic liahet : Tum auiern venissera tudinem, ubi est genus eorum qui dicuntur Mazici,
in j^igypfuni (hxc narratio Paplinutii censenda eslj MirJci autem sunt circa Oasin ejusque eremum, ut
itinere trinin dieruni, inter ambularidiim. invenii §. IV videbiiur in Nairaiione, e Vtlis Patrum de-
tliics Fratres Deiira timentes. Aputl ipsos autem prompta. Esl porro Oasis duplex, major et minor, iii

quievi ad deceni dies, aminntians eis ilta qiiae vidi, extremis /Ejijpii finibus, teste Pmcopio dc bello Per~
et _ea qua3 mihr acoiderunt. Ip^^i vei-o mihi respon- siro : descrilntnrque a Zoiivio lib.^, Locus insigniter
ilentes, dixerunt cum onini gaudio : Vere, Fraler stenlis, [fnttque reurum exilio suhinde deputatus) e
Paphiiuti, magnam gr-atiam es consecutus, qui di- quo iiemo posset evadere, qui eo deportaretur. Nain gui videtur

gnus es liabitus ut videres magnos et pprfectos Dei quod aliunde huc euntibus interjectum solum oc- Oasis futsse

jervos. Ipsi autem Fratres bpnigni et clementes, cujTit, arenosum, vastum prursus, et inhabitatura,
diligehant lienm ex tota anima. Nominalur autem notitiam pergentiliu.s in Oasini omnem adimit ; tura
locus eorum Scites. Cum vero audissent ea quae ego quodventi vestigiis arenain ingeraut; tum etiara
[lis narravi, ea diligenter conscripserunt, et celeri- quod nec arbor utla, uec domicilium sit, quae indi-
ter cuneutes obieriint totam Scitem fh.rr saltein cium aliqund iter racientibus ad conjecturara relin-
B mm mirrunlis tantum, sed «cii7'fi»((.'i ^f/Vim Paphnutii quei'e possint. Fuerunt iamen et ult.e solUuiUnes ia
censeri dehent : nisi teriii cujusdam inlerpolaturis esse y^gijpto ejusqiie confiniis vastisstmo', ut incertum ma- E
nialis : cui cgo non djfjicnlter lutam hisloiiain tribnero) ncut, quxnam habilutorem Onuphriurn, et pereijrinalo-

ferentes librura quem conscripserunt ex mea nar- rem Paphnutiura naeia potissimum fucrit
ratione. Et postquam ealegissent sanctis Patribus, 17 Alque ila habemus pUraqne kactenu^ incerta; Peregnnalto
''"^^«""'"
acreperunt eum in ecclesiam. Quem quidera iltic re- habemus et nonnulla, nd personam Paphnutii cjusque
llijuerunt, ad lucrum et lx*titiaiu lis qui credunt et Narrationetn spectaiitia, qUrC movcbunt fortassis Lecto-
ea audiunt. Nam qua hoi-a voluerint haec raeditari, rem, ut non itico mandfus pcdibus'{ue, (nt dici soletj

niagis benedicunt Deuin et Sanctos, pleui laetitia et abeundum siOi puiet in scntentiam illorum, quamvis
exultatione : cum lii serniunes sint pleiii contempla- plurimorum, qui Vitain illam sinee.tamine alH ex aliis

tione, qu;im ego mininius servus Papliiiutius, Dei f.crii)Mrunt edidcrunivc, tamquam prubadssiinam at-iue

providentia dignatus suin assequi. Sit autem gratia or.ini exceptiotie majorem. Eodem movere etiam polerit
et pax Doniini nostri Jesu Christi nobisjum, iuter- siispirio nostra (quain tamcn pro suspicione tautnm
'essionibus sancturum Patrum, cui ei placuerunt, hubrri vclimj quod iuta illa Pereqrinationis Paphnu,-
nunc etseroperet in aecula seculoiura. Amen. At- tianue historiaex Vitts Patrum Itinc inde consnrcinata
qitf h.rc prultdu sint, ut Lector judicare dc scripiorc 6it ab otioso quopium, qui aut alienis Aciis e cerebro

Perfqnnatwnis potsit. suo alfiiixerit certa itomina; aut ccrtis Sancioram^


13 Juin vero si de tcmpore, quo vixerint Eremiia ceteritin obscnrorum , nominibtis aliena Acta appUcue-
Tetifii^ ^uo Onuptirius Paplinutiusque tndayes; xqiie hic incerta, n(. Saiic e tribus, quibus Pereqrinationem tolam dixi-
vijcnt conslare partibus,prima iotidem petie verbis leqitar
imo iqiiotn plune sttnt omnia, nullo illud charactcre itius
Onnptirius
inctrttim.
aul indicio uspiain m Aciis prodente. Num quod flo- in fiiis Putrum lib. 6, trihiulurgne anonijmo cuidam
rariitm noslrum Sanctorum MS. nugrasse Unuphrium SolHorio. Altera ibulem leijitur, cuntractior quidcm
asecuto rftffli anno salutis 370; ncicio qttu auciorc qiiam j.piid Pjphnutium, tumen punciis re /orte consarci-
iu prn-cipuis
iiata ex ytlts
vclunde hauserit.Idque ipsum se pariter ncscire, no- ipsa pcr.simiUs : qnamvis inter utramqiie Narralioncm
Palrum.
tavit pridem Rosweijdus ad vitam Onuphrii, Nota- illud interccdat discrtmuiis, quod in f^itis Palrum
I
iioHc 26. Ut mirum sit Lumbecinm iomo 8 Commcnt. uterque, tam is qtunarrut, qnam is de quo nurratur,

hiijns aucloritate pcrperum cilula, annvtn prddiclum anonijmus sit ; et uterque Episcopns [uisse pcrhilieutur.

37U niorli ejiis sine dubiiutiunc adscribcre. Quod -^t In pereijrinaltone uuicm nostra aiter nominaitm Pa-
qtiis tomen admiitni, vLiisse Onuphritim coilcm icm- pluiutius, alter Onuphrius appellctur ; neuler vero

porc quo anonijmns ille Episcupus tn vitts Palrum, cii- Episcopiis fitcrit. Ut vcro ctare cognoscaiur primain
jus ycsUi, pnulo post adduceitda, Onuphrianis pcrsi- percgrinaUonis Paphnutianx partem eaindem ptane
milia videbnntiir, quamquam brrviora sint : uterqtte censeri cum illa anonijmi
posSe Fratris, qux ab omni

(si lamen divcrsi censcndi sunt) vtxissc et obiissc po- mcmoria Vitis Putrum inscrta, in editione Howcydi
test circiter annnm 370 prardictum. Cuin cnim Epi- tegttnr tibro 6. tibcllo 3 num. H, tnierprete Joanne
scopus ille advenienlcm ad se pcrcijrinutorcm iiitcrro- 5. R.Ecclesix Subdiucono, qtii Pro- pututuribidem in

gct, Num adhuc sint pcrsccntioncs ; cummode iiilcllnji legomenis, secntu 6 jloruissf, et Pontifcx Romanx Ec-
poiest inicrrogatio dc pcrsecutioue Juliuni, late pcr clestx prn-fuisse. Ut, inquam, id clare coijnoscatur

Vimistros suos sicvientis in Chrisiiannm iwmcn ; uti sisio htc utramque Narrationem, ulternis cutuTunis

cl responsio intcrrogati , ces&asse omnino persecu- inter se compositam.

§111.

Peregrinationis Paphnutianaa pars prima, Peregrinatio solitarii anonymi, ut est in Vitts

ut est apud Surium 12 Junii. Patrum libro 6, liOeUo 4, num. 11.


Popfinu- Anonymum,
qui erant fruirr trndit
iius leiidit, "J^uodara die stu<hum adhibui, ut in interioreui ve- N:,.irrabat
j_ quidam solitarius Fnitribus,
in piemum nirein soUtudinem, et \iderem an esset ultus alius Kujthum, ubisuntseptuaguitaarborespaliiiarum, .nmmum
111
lualrtdiio,
f( tnventt Frater Monachus, qui interius meo serviret Domi- in lucum, ubi appiicuit Moyses cum pupulo, iiuaudo IHH^tZo^
Cumque surrexissem, egressus est de lerra vEgypti, sic diceus Cogitavi ,„„„, },„„{.
^iorlaitm no. protectus sum iter qua- :

hominem tuor dierum in interiorem solitudiuem, licet nec aliauando, deberc me ingrcdiin interiorem erenium,
vrmmsidun-
in spelunca
^ '•"
si
panem
:: :

20 DE S. ONUPHRIO ANACHORETA.
aquam si forte invenirem aliquem interius me Iiabitanlem
panem interim comedissem, neqne vinura aiit
autem die, cinn pervenissem ad ineremo, etservientein Dorainonostro Jesu Christo.
AT.TOHK C i.
bilnssem. Quarto
niansi hora una pulsans oslium, .\mbulans iiutem qii;jtuor dies ac noctes inveni
antrum venernbile.
more egreileretur nliquis ex spelunoara : et cum appropiiiquassem, respexi intus,
sperans fure, ut pro
Cum vero [.ulsas- et vidi sedentem hominein, et pulsavi secundura con-
Frntribus, et me ipse salutaret.
et in- suetudinem Mon.achorura, ut egredientein salutarem
sem, et nenio respondisset; aperui cstium,
Henedic. Cumque vidissem eum. At ille non niovebatur; requievcrat enini inp.ace.
gressus sum clanians,
Ego autcm nibildubitans introivi etcuin tenuissem
sedentem, teligi ejus liumeiura ; fuitque
:

quemdam
scapulam ipsiiis, cnnfestim dissulutus est, et factus
tamquam lanugo. Cumque reliquum corporis con-
inveni eum jam longo tempore uior- est pulvis. Deinde aspiciens, vnli colobium pendens
trecUissem,
cuni vero et hoc tenuissem, dissolutura est, et in
tuum. Vidi vero pendens quoque colobium. Cumiiue
niliilum redactum est.
ego id tetigissem. evasit non secus .ac pulvis in manu aliam inuenil
mea, adeo ut ego statim me vcste propria exuerim, iy Cuin autemde hoc hKsitarem, egressus sum sjieluncam
si-
inde, et perainbulabani in deserlum in quo rursus ne incota,
proniptoque et alacri animo luopriis manibus ef-
;

fossa lerra arenosa, ejus deposuerira reliquias, cum


aliam reperi speluucaro, et vestigia honiinis ibidem.

precibus et mullis lacrymis. Fiictus sum autein alacrior. Appropinquans auteni


1!) lllinc autera cgressus, profectus sum ad in-
aiiipsam speluncam, ut iterum pnlsavi, et nemo
aliam invc-
terinies parles solitudinis. Invenio autcni in altera mihi obaudivit, ingressus, nullum inveni. Stans au-
nlt spetuncam
spelunca veluti vestigia iiominis. Cumque cogno- tem foras speluncam, dicebam iutra meipsum
sinc incola.
vissem aliquem in ea liabitare, fui jiarum aiiimo Quia hic oportet venire hunc servum Dei, ubicumqiie
commotus. Cum autem pulsassem, et nuUam vocem fuerit. Cum vero jam prdjteri.sset dies, vidi liubalos qittnt vcsperi

audiissem, ingressus sum in eamdem speluncam. venientes, et iUum servum Dei venientera cuni eis videt venien-

Cumquc nullum invenissem, sum egressus, reputans, nudum, de cooperientem quse inhonesta erant tem inler bu-
capilis
bitlos nuium.
servum Uei illic solitum se exercere. Cum autem corporis sui. Qui appropinquans mihi, existiinabat K

iiivenissem propriain ejus cellam, in qua similiter me spiritum esse, et stctit ad orationem. N.ain mul-
erat, perseveravi manere toto die, cupiens tum tentatus fuerat a spiritibus, sicut ipse postea
salutaie hominem, et cilra uUara intermissionem dicebat. Ego autem h:ec intelligens, dicebam ei :

dicens ex Psallerio. Cum iile autem dies finiretur, Serve Dei, ego Iiomo suin, vide vestigia niea et
et

vidi gregem bubalorum venieutem, et Fratrem am- Contrecta me, quia caro et sanguis sum. Cuin vero

bulantem in meJio eorum. Cum vero ii prope me post orationera, dicto Amen, respexisset me et

vcnissent, illum quidem vidi virum ve^tc nudum, consolatus fuisset; introduxit me in speluncain ; et
giicm trxpir^ interrogabat rae, dicens Qtiomodo liuc advenisti ?
videl venieti-
pilis autem teclum curpore. Qui cum pcnenisset in :

eum lucum in quo stabam, et nie putasset esse Cui ego dixi ; Hequircndi gratia servos Dei veni in
lem inter ftw-

Ituhs nttdttm. s|jirituui, mansit oraiis. Multi enim spiritus in iis hanc solitudiuem, et non me fraudavit Deus a dcsi-

locis euin tentarant, quemadinodum ipse posiremo derio meo.


Cur times, serve 2U Ego autcm interrogavi eum rursns, dicens Cum esset
milii iiarravit. Dixi autein ei : :

Monnekus i.:

Jesu Christi Dei iiostri Contemplare et vide gressus


'? Quomodo et tu huc venisti, et quantum lempus in Thebaide,
meos, u( scias, quod suin hurao, sicut tu. Palpa habes, aut quod est aliinentum tuum'? vcl quomcdo,
me. ut videas quod caro et sanguis ego siiin. Ipse cum sis nudus, non indiges vestimento? Qui dixit
autein cuin me etset coiitemplatus, et gratias egisset, mihi Ego in ccenobio eram Thebaidis, et onus
:

dixit, Anieii. Ego vero rogavi eum, et persuasi, mcum erat lini textura subintravit autem in ani-
:

ut ine iu suam speluncam deduceret. Ille autem ex mum meum cogitatus, ut inde exiens singulariter
me quaisivit, (luomodo eo accessissem. Ego vero ei sederem ; et Puteris, inquit, qnietus esse, et .susci-

audacter scnpum ineum et iustitutum exposui : pere peregrinos. et pleiiiorem mcrcedem habere e.x
nempe qiiod, cum vellein cognoscere Chcisti servos, eo, quod acquisieris de opere tno. Ut autem con-

qui sunt in solitudine, illuc accessi, nec Deus eo sensi cogiiationi huic, et opere pcrfeci eam ; exieiis
cellam -^eor-
me fraudavit desiderio. aedificavi mihi monasterium, ibique veniebant, qiii
siirt exlru-

20 Tiiiic ex eo sciscitatus sum, diceiis Quomodo : mibi injungebant opus. Cumque jam raultum essct xerat, spe-
huc venisti, et quanto tempore habitasti in hac quod congreg;iveram, festinabam pauperibus ac ])>- cie majoris
liiifii
snlitudine, et (juamolirem iiudus incedis, nulla re regrinis illud Sed adversarius noster
distribuere.
Cum essFl V
tectus"? Is auteiii ha^c mihi dixit : Ego fui nuper diabolus, invidens mihi, sicut et semper et tunc,
is Muniteltits
in Jhebaidc, Mouachiis, (legens in ccenobio Thebaidis, magno(jue futuram in ine fieri retribulioiiem luacbinabatiir
et fidenti amino operaiis. Statui autem egredi ex auferre, eo quod festinabam labores meos Dco
illo canobio, et stdus quiete habitare in monasterio, offerre. Videns enim uiiain virginem sacrain injun-
studens majorcm invenire mercedem. Hanc cogita- gentem mihi species, et eas ine perficientem atqne
tionem ciim lubenter suscepissera, aedificavi parvam rcddentem iminisit ei ut rursus mihi alias deman-
;

cellulam, et soliis in ea habitavi, artem exercens daret species. At vero ubi jam consuetudo facta
ttbi CIITII
eettam seor- meis maiiibijs : quo factum est, ut multi quoque ad est ac fiducia m.njor. postremo etiam tactus manuum
^liimcha
sim exlnt- me accedereiit, jubentes uiihi opus, quod meis fa- et risus, ac simul convescere, ad ultimuin conce-
iii jjeccatum
xerat spe-
cie majttris
cerem manibus. Netiue vero mihi parvi fructus ex pimus dolorein, et peperimns iiiiquitatem. Cum au- ttijisus,
boni: iis rcdibant, cx (|uibus, pauperibus et egentibus et tem mansissem in eadem ruina scx mensibus, postca
hospitibus suppeditabam. Inimicus autem, qui est cogitavi, dicens Quia aut hodie, aut crastino, aut
:

oninino bonis infestus, illo inihi teinpore invidens, post multos annos morti addictus, aiternura habebo
et mcura erga Deuni vehemeutcm scopum et insti- supplicium. Si enim quis uxorcm hominis violave-
tutura impedire cupiens ; cuin subnsset iiientem rit, pcenis aeternis legitime subjacebit ; quantis tor-
cujusJam Monacbaj, qu;e apud me fuer.at, jiibens mentis dignus est, qui Chrisli stupraverit sponsam?
p.irvum aliquod opus ; effecit, ut ea ad me rediret. Et hanc cremura cucurri, oinnia re-
sic occulte in
utii cuni Quo factum est, ut libere inter iios locuti, simul linquens illi veniensque huc inveni hanc
mulieri ;

itanacha quoqiie habitaveriinus postremo (quod est gra-


; et spcluncam, atque fontem hnnc, et istam palinam,
i» peccatitm fugerat in
vissimuui) iniquitatem pepererimus, et sex menses affcrentem milii botryones duodecim daelyloriim : si^titudineiii
tajista.
in peccato manserimus. Postea autera cum mihi in per singulos meiises affert niihi unum liotryonem, piniitens,

mentem venisset ineai vitae fiiiis, et a-ternura ac qui milii sufficit triginta diebiis, et post hunc ma-
magiium judicium, et tenebrs exteriores, et ignis turatur alter. Post tempus autem multuni creve-
ijui runt
lUE DUODECIMA JUN'II. 21

A q exlingui non potest conflagratio, et vermis qui runt capilli mei, et cum jam disrumpsrentur vesti- D
non potest sopiri corrosio ; (lixi apud me ; Hei niilii, fa mea, de ipsis, quam decet, partcm operui AixTnnF. c. i.

n ariiina, melius est mihi surgere, et aliire in soli- corporis nici.

fugere a peccato. Ri4ictisnue reljiis 21 Duin aiitein rursiim euin iiiterrogarem. si in i^iiueniulta
tudineiu, et
fiiijcrat in
omnibus et illa muliere, veni in haiic solitndinem, Iirimordiis diHiiultatem habuisset iliidoin, ait mihi :
'['^^'^lem^
jiir.illfns.
et inveni 1'ontem, et hanc speluncara, et hanc pal- lu inttiis alilictus sum valde dolore jocoris, ita ut
mam. Ea aulem mihi vicluni suppeditat. Hiec enim huini jacens nnn pnssein sians Psaliiium diccre, sed

palma generat quotannis duodecim spathas. nempe prostratus in lerra, clamaham ad .Mtissimiim. Cum
sinfulis mcnsibus unam una aiiteui spatha sufficit : autem in spelunca essem in dolore valido atque
iiihi triginta dies, et pustea venit alia siiatha. Niliii defectione, ut etiam jam possem vidi
nec egredi ;

auteiu aliud habeo cibi in liac spelunca, noquc alium virum iutrantem, etjuxla stanteiu, ac dicentem
poturn. ijuin etiam vestes meie longo temporis milii Quid palcris'? Ego autein, confortatus ab eo
;

spalio iutorierunt, et capillis capitis inei corpus inodicum, dixi ei Hepar duleo. Qiii dixit mihi
: :

tegitnr cum pudendis. Jain enim tempore triginta Ubi doles? Cura vcro ostendissem ci, digilos manus
divinitJis en
annorum habito in liuc solitudine, nec unquara suaa in directum conjungens, divisit locum illuni
evvlso repO'
ccssavit acr inihi salubrem dare leuiperiem, neque tamquam per gladium; ct avellens jecur, ostendit siloffue cu-

paneui omnino gustavi. mihi viilnera ; maiiu sua, in pannum


ct raso jccore ralur.

21 Postquam ex illo justo h;ec audiissem, eum ipsas scabies misit; atque rursum ip^um jecur im-
interrogavi, dicens ; In principiu quaiido huc ve- puuens maiiibiis suis. iocum ipsum reclusit et ait ;
il>"]uc viulta
pnfiens do- nisti, laborastine valde, an noii? Ipse autein respon- niilii Ecce sanus factus es, servi Doiniim uostr-j
:

hrejrcotts, dens mihi, dixit Priniuin quidem valde laborabara,


; Jesu Christo sicut oportet. Et e.x tunc factus sum
Frater, adcj ut dolore cruciatus, ine iu terram sauus. et sine iabore jam sii.n liic. Ego aulem niiil-
projicerem ; ut qui in ventre maximam sentircm tum illum rogavi, ut maiiereiu in iuteriore ererao.
iiiolestiani, nec possein caput erigere ; ob idque mihi? Nuii potes sufTcrre d.emonuin inipetas.
et ait

cogebar meam synaxim pcragere voliitatus Deum, ; Et ego hoc ipsum considerans, rogabam ut orans
qui in omuibus est misericors, rugaiis, tam propter pro me dimitteret rae. Qui cum orasset, dimisit
eum qui tunc affiigebat dolorem, quam pro
rae nie. Hiec vobis narravi aedificationis gratia.
redemptionc meorum peccatorum. Cum vero multos
labures sustinuissem, quudam die dum sederein, et
gravi dolore ventris vexarer intrinsecus, vidi virum insiguem coraui me staatein, qui me est ailocutus,

eo ivid.w dicens Quid habes, et quidnam tibi dolet? Statim autem, postquam hoc ex eu audiissem, confirmavi
:

reiiositoijiie vires, et ei dixi Domiue, dolelt miliijecur. Is vero dixit Ostende mihi locum, in quo sentis dolorem.
: :

fliriiiitiis
Cum ego autem ei jecur ostendissem, ipse manu extensa, et mihi imposita, et conjunctis digitis, perinde
curatifr :

ac gladio scidit latus et ineum jeciir eduxit, meo maximo cum dolore
; et ostendit inihi plagas, quas in ;

eo habebam, Illud vero maiiu sua erasit, et ei pannum mundura injecit, et jecur meum in locura suum
restituit. Cumque totum corpus meum contrectasset benedictis suis inanibus, lateris mei vulnus coiigiuti-
navit, et dixit Ecce sanus factus es, noli amphus peccare, ne deterius tibi contingat sed servi Domino
: :

nunc, et usque in secula. Ecce autein ;ib ilto die curata suut omiiia mea interiora, cessavitque dolor raei
jecoris. Ex illo ergo tempore maneo sine dolore, Deo benedicens, et ipsum glorificans propter suam iii
me misericurdiam. Mihi autera osteudit vir ille insignis pannum amuini quem meo lateri iraposuit.
Quando vero mihi Paphnutio narravit h;ec omnia, roguvi euin, ut cuin ipso manerein in spelunca. Ipse
autein luihi respondit, dicens Non poteris. Frater mi, ferre insultus il.emonuni. Postua veru rogavi eum.
;

Snineii
ut mihi nomen suum signiflcaret Is vero mihi dixit Numea est mihi Timotlieus. Meinento mei. et roga
el
;

Tiinothcfis.
pro me, Frater dilecte, ut Deus in me perficiat bonum, quo sura diguatus. Egu autem Paphnutius
procidi ad ejus pedes , preces ab eo postulans. Ipse autem respondens mihi, dixit; Domiiius
noster Jesus Christus benedicet te, et defjudet te ab oinni laqueo diaioii, et praebebit tibi vias rectas
ad lioc, ut pergas ad Sanctos ejus in secula. Benedictionem autem ejus consecutus. promptu et
alacri aiiiino cum gaudio sura egressus, Deum laudaus, propter ogregios serinoue.s, quos audivi a sancto
illo Timotheo.

. IV. Anonymi pereyrinalio, ejusque de Uonis iiulicetur idcm : el major sasptcio oriri possit,

Anonijmo narrutio, persimilis Pa/iliitutia- atteriim ex ultera desiimptam es.se. Est autem Nar-
ralio Aiionijmi, uli cvlat in f^itis Patruni, liujusmodi.
nw et pereijrinatiuni et de Omi/i/irio nar-
alius senex
23 Diceb.it rursus qui etiam dignus
rationi; estque harum vctuti /uiidamett- ;

eflectus est Episcopus civilatis O.tyrynehi, a tam-


tum.
riiam ab alio liiec audisset sed ipse erat qui hoc :

feoerat. Visum est, iiiquit, aliquaudu


Alia
P» iiri vunli) i'oinpiirari iiiter si' ;i(i.s\m';i/. f]na'. laco citato milii intrare
j.ere-
sequilur in Vitis Patrum, atterius Anouymi pereijri- in interiorem ereinum, quie est circa Oas;x h, ubi
fjriniitlo
rialio, ejiisf/m: de Aiiomjnw alia narratio; e.t secuuila gciiusest Mazicorum, utvidcreiii, si furte invcnirem
aiionyiiii,

pars prrefjriiiationis Piipliiiutian.c, qutt f^ilatn Onu aliquem Christu servientem. Sumens itaque paucos
plirii ciiiilinct. Vcrum quiu tim fiisius qiiam illa cte- paximates. et quasi dieruiii quatuor aquam in v.ase,
siribitur, et vto.r tota crit proponenda ;
prsttmittimus iter uieuiii faciebam. Transtictis vcro quatuor diebus,

illi tioc panitjrapho prxnolalam Narratioiiem Aitonymi; cun>umptisque cibis, expectabam quid agerem. Et
sulijicientes ilti nonnnlta Annotala ; ct prasnotantes, coufideus dedi nieipsum ad pergcndum. .'\nibulavi

tiitnc Narrationem in Vitis Palriim coniinuo subjuniji, quoque quatuor dies, sine cibo perdurans.
alios
siiiittis J>a-
phntitianji. ut ili.rimiis, alteri, quam iiututem ilcilimus Paiagruplio Cumque et laborcm itiueris ferre non
jejuniuin
superiori ; qucmailmadum sccuiula pars lusloruf Papli- posset corpus meum, in pusillanimitatem veiii, ac
nutianx de Ouupbrio coulinuo sahjuiujitur primx de sic jacebam in terra. Veniens autem ciiiid.am digito gtii /ama
Timotheo apud Surium. Nolamus cliam quod utrohi- suu tetigit labia mea, taicqiiam si medicus dc sputo prtssus,

que, id est in mox jjroferenda i/e Anoiiymo, ct Papli- ocuhiin pcrcurrat : statim vero confortatus siim, confortatur
divtnittts,
niitiana de Onujihrio niirralione, iter /wreijriiiantium ita ut putarein me neque neque faraem
ambulasse,
semel
diritji dicilur in interioreni eremum, ubi genus est pertulisse. Cum ego vidis.sem venientem in me vir-
Mazicorum. Sic ul ulroliiqiie tocus ctiam percijrina- tutem hanc, surgens perambulabam desertum.
Pr.Tteritis
;

22 Dh S. ONIPIIKIO AKArHdklTA.
.
Prateriiis ilaqnealiis quatuor rursum fali- ilielius, consequerer. Hoc autem iter cum ceepissemingredi, D
a: c on- i:
g;itu:s (ii'feci. Cuinque extpndissera m;iniis moas in tuli iiiecum paucos paiies, et aquitt inodicum. Qiiaj Pap/inii/ius
ii'<liie ilH' crcmim pedt
cuiiiini, ecci' v>r ille, qui piiilem mu conf jrt.iverat, quiileii: iiiilii su!lecerunt iisque nd quatiior dies.
riun. interiorem
itcriJin (ligito .•-uo quasi liniens labia luea, coiifur- Ciiin ii autein pricteiiissent, et expletuin csset quoil
favil nie Peracli sunt autcm ilies ileieni et septem; miinducarein . affligel.ar , adductus in magnas de
et |ioslliapc invenio tut^uiiiini, el arborem palnia;, viciii angusiias. Siatim vero sumptis viribus , et
ac t(iiidr'n
invfHif lio- et virum staiitcm, ciijus capilli cupitis er..nt pro in- mortem habens iiute oculos, ea cura diinissa, alios
(liiiiieiilo ipsius ; qui capilli canitie ejus erant can- qiialuor dies et noctes sum profectus, cuiii nec pa-
iix/iicf i lcr-
ribVciu,
diili per lutum. Krat autem et lerril.ilis aspectu c. nem aiit aqiiam gustussem : adoo ut rursus cu.n
de/iciens re-
24 Cumque viilisset me, stelit ad orationem ; et milii deesset cibus, valde laborarem , et ne liuiui
stanrutur
explclii Anicu, cogiiovit mc cssc homincm : teiiens- abjiciens, mortern expectarein. Tunc vidi virum iu- <liviniiiis.

que mihi manuin. iiiterrogabat me, dicens Quo- : sigiiein Vrinieutem, et maiium sHam labris iiieis im-
mo'o huc ailvenisti? et si adhuc coustant oinnia p.jneiitem , non seciis atque medicus scal[)ellum
qiia' siint in iinindo? si adliuc eiiam suiit persecu- o( ulo ; ct protiiius rursus siimpsi vires, adeo ut ns-
tiones? Ego autem dixi ei Vestri gratia, qui in : quc fainein, neque sitiin sentirein. Cuin magnain
verilale Domino .lesu Christo servitis, haiic perain- aulem et terrihileiii vidisseiu visioueiu , surgens
biilo crenuini ;
pcrseculio vero ccs--avit [ler [leUui- rursiis prouiplo et alacri lUiiiiiu, profeclus suin in
qiii atf ^ii-

cri/irfiiiiliim ti.iiii Christi. Edi.-^seie milii niinc, obsccro le, et tu. interioiem solitudiiiem alios quatuor dii^s et iiootes.

^dolis iij<;c',is. qtiomniln hiic advenisli ? At ille cuin laraentaliune Di'fessus veroct extensis in ccehiin manibus, Ueuiii
pliirans, caqjit dicerc mihi. E^fi Episcoiius erain, et oravi. t^umque riirsus viriim illuiu vidissem ad ine
persecutione facta. mullis mihi illatis sii[)plici!;=, cnm venieiitem , accepi ab eo inagiias vires. Guinque
jam non posseui toriiionta, postea sacriticavi
lerre : scptemdecim dierum ituieri fiiiein (ut seiiiel dicain)
nvetiit /iomi-
in mcipsuin auiem deinde revcrsus, agnovi iniqui- imposiiissein , vidi procul viruiii Yeiuenteiu avpectu
"''»1 forma
tateni meam, et dedi meipsuin ad moriendum in adiiiodum terribilem, hirsutuin pihs, eisque tect'iin tcrribilem
haiic ereinuiii ; et suni degens hic annis quadragiuta tuto corpcre, non seciis ac ferain terribilem. Erat K
fliini.t V,) novem in ciinfessione et obsecratione ad Deum, si enim veste nudus, lumbosque cinctos habebat fuliis
jiiriiiliicrtU
foite diniiftatur mihi [jeccalum meuni. Et victum hcrbaruiii. Hactenus liirc Paiiliniiliima luveijrinatio
qiiidcui praestitit iiiilii Dominus ex hac [jalma, con- tietle coiivenit ctim Anonijiiu pr.tmisso coitle.rtn.
sole.iionis vcro inihilgentiam non acceiii, us([uh ad d Hocniimevnrelttla minusctimeniuiit cum Paphim-
quadi-p.ginla octo aimos : in hoc aulein anno con-o- tianis. Pro Actis eiiim iirevihns Einscopi iiltus ano-
lalus suiii (/. nijmi, substiluuiiluv a Paplmutw mira Oiiuphrii dicta
nitirilitr /rjr- 93 Hoc aiitem dicens, re[)eute surrexit ; et cur- tje.^taque ; qiiamjuain intcvvotjatioites ittque Vtispunsio-
sciite htisjiitt*
rens e.Niit foras, ct stctit in oralicne diu. Cum au- ncs, el qnse tle palma navraiUur, non mulluiu discre-
tcin complesset oraiis, veiiit ad nie. Intuens aulein penl.
egii raciem ejus , exlerritus tre|)idavi . factus cnira e Quit luir niimevo narrantur. iterum possunt fiin-
erut ipse laiuquaiii ignis. Dixit ergo mihi : Noli li- damenlum pv.ebuisse Paplinutianx Itistovise , qunteniis
niere; Deus euim te iiiiMt, iit fuiieri tradas corpus ea de morte ac sepultuva Oimplirii atjit liis verbis
ali etitjitt- lii

tliiiiiiliti litiii-
corpus meuiii , atque sepullurae. Dum auteiii cou- Duin aiitem esset mane f ptisiridie adventns Paplmu-
ca se/jclitttr.
suniinnsset ha^c dicens, statim e.xteiidens inanus pe- ttij viJi ipsuiu post matutinas preces iiiutasse la^-iei
desque, fiiiem vita) fecit. Dissuta ergo tunica n.ea, as|Joclum et colorem, et fui conlerritus. Ipse autem
ego liiinidiam niilii teuiii, et diniidia mvolutum san- cum hoc cugnovii-set, ine est allocutus, dicens : No
clum corpusculuui abscondi in terra. Recoudito ergo tinieas, Frater Paphnuti Deus enim, qui est in ;

illo, ronlmuo palma illa aruit, et tugurium illuJ oiniiihus misericors, te ad nie inisit, utcuram gcras
cecidit. Kgo aiiteni multum tievi, obsecrans Deuin, sepulturse mearuni reliquiaruin. Ecce eniiu hodiaruo
(|uora(ido mihi [iriesiaret paluiam illam, ut perse- Pa- Vifienv
si die ineam administratioiiem , et abeo in
perficio
qhmilius
verarem in loco illo residuuni tenipus meum. Ut requiein meam usque in seculiim. Interpositis liic
inonbaiiilum.
aiiteui non
hoc factum, dixi npud me Non est
est : promissis, qux facit Onuphrius salis fidenlcr ciiHori-
vohiut:is Dei. Oians ergo tciidcbaiu ileriim ad se •
liis siiis ; el benedictione. qiinm impcrtit Paphnutio ;

cuiiiiii. Ki Hcce lioiiio, liuivit l.ibia iiiea, venicns Po.-t haic surgens, oravit Deum cuin
arescriilc
([iii seiiintuv puvvo : F
CtllltlliUlo
»|iparuitniilii, alipie couforlavit iiie ; et ita convalui lacrymis et multis geinitibus. Et paulo pust , cuin ct mox mo-
patiita, cl tii- pervcnire a'l Frafres , et narravi eis hac , rogans ea ipsa liora se humi dejecisset , consummatus est li^iitein.
gurio eattciitc.
eos iie desperarent semeiipsos, sed per poenitentiam in Domiiio, in cjus iiianus tradito spiritu cuiii lati-
invenirent Deum e. tia. Htr eantns Anijiliiriiin audiuiituv tn obitu Saucti,

et sulidttuv: Ego autem cuiii mecxuissem co, iiiiod


ANNOTATA C. J. gestabam leljitonario, et ejus transvcrsa solvis^em,
ea in duo divi!,i : et cuiii diinidio quidem ejus cor-
a Civitas ampla valde et populosa Tlieliaidis, iiti pus iiivolvisscm, pro inure justorum ([uaj mortuis
iiuclov fst Htiljitnis iijmd Hoswnjiiiim I'alrum;
iii viti.i autem gestavi dimi-
penigiintur, coutexi. AUeruiii
in qua i;js« lesiatur tanta se religionis (le[)relieii-
,
dium, ne ego manerem iiudiis. Et cum pctiam in-
dsse toua,utea iiemo digne valeat enarrare: com- tamquaiii cisterna corpus sepeUt ciim
venissem coiicavam , iii

perissr eliom tx E)i>.^atim tvci, viginti millia Virgi- in diinidia


ejus illic deposui, iiiultisiiue collectis lapidibus con-
mim et dccem luillia Monachorum inibi haberi : lexi reliquias. Surgens autem, oravi ut illic maiie-
lunii-n sua.

exjiertum aiilem esse IwsfUaliititem incoiarum


jirarsus rem. Statim vero vidi collapsum tugurium; et pal-
admirobilem.
mum, qua iiutriebatur, i[isam ([Uoque cecidisse si-
b EciniiusdeO&s\sut,va%{\. iium. 13: cx «jiuiiis luiliter. Quod cum vidissem tam cilo accidis.-ie, et
ctiam Mazicorum silus colligi jiotest.
ex eo cugiiovissera non esse Dei vuluntatcin, ui in
c Prifdicla sic eiiuntiat
apud Suritim Paiilmntius, cncltntibvs
illo loco habitarem coiiiedi panis id quod sii[ierfuit,
;

ad Oiiuiihiium
transieiis a Timotlieu s'„fm twjuno
llursus prule- :
et aquam bibi similiter. Ilursus autem extensis in fi fialmn,
ctus ^um in interiorem solitudincm in via avia,
ubi ca'los manihus oravi et vidi viriim illuin ail me ,

estgfnus eorum qui dicunlur Mazici. Ouine uieum


veiiientcm eo modo , quo vidi aiiihulans in solitu-
studmni in eu poiiebatiir ut .-cirem aii esset , alius dine ;
qui mihi vues adileus, ambuhihat ante mc.
Anachoreta in interioribus partibus solitudinis
Deo
serviens ut ego quoque dignus habercr
:
qui , Iioc

§.v.
,: ;,

DIE DUODECIMA JUNII. 23


ctus dies Dominlcae. Cum esset autera raane, ro n
S. V. Totia perefirinationis l'apliriuliau^ gavi ipsos, ut inanerem ciim eis in spelunca usque
ad dieui ultimum.Ipsi vero respondentes mihi dixe-
pnrs; ut e-'t apud Suriui/t.
runt Non est vohintas Dei ut tu habites in hac
:
,

c' jicmiiia
\_\i' qiiifi fli'sU Lrctori curioso. et Vitae Oniiitliritiiue srditudine : sed surge, et vade in ^gyptuin , et
inrum frns-
aiimiriifori, cr qno jiossit ticliniii, qiiantiim ei ac loli narra Fratribns Christi aiuanlibus orania quaicum- tra cupit ici-
pcmfirinalioni PaphnutiaiiiE Irittii dclical jiaei ; Wr- que vidisii ad nostri memoriam, et ad hicriim et
,

tiifm liic cjiis partem, nli est apiitl Siiriiim, crtiibemus : utililatem eoriini qui aiidiunt. t.'uni ii ha;c dixissent,
guemattmoflum crliibiiimus ex eoilcm primum pariiijra- eos valde rogavi, iit sua nomiua milii siguificarent.

plto ni ; ct secaiifiiijn ex MS.nostro cxtiil^iluri siunits Ipsi auteni non suiit iiassi hoc milii dicere. Sa}pe
vatito post ; ejiibiiemqiie partein ati^uam seu cnmpcn- ergo boc ab eis veliementcr petii. Cumque vche-
ttiiim ex Snrio (lcfiimus paratir. iv inler Jnnolula ;
mentcr laliorasscm, non pntui hoc eis persuadere
liahicfnr
OnMplirium 1'uplinuliiis sed respomlentes mihi dixerunf Is snit, quiomnium
roslqiiam igilur sepelivernl
pergii narrarc sic : Rursum autein exteii^is in coelos novit nomina. Menienlo autein nostri. Frater, iit

et vidi virum illuni ad digiii siiiiiis, qni nos invicem vidennms in donio Dci,
nianiluis oravi ; iiie venien
(eni eo modo. quo vidi arabulans in solitudine : qui
Stude ergo, dilecte fili , l'iit.'ei-e raundi teniatinnes,

jnilii vires addcns, ambnlabat ante me.


neab quandoquidem miillos sunt hidi-
eis illudaris,
ficatse. Cimi ha>c aulem ex eis audivissein. pnicidi
27 Cum illinc autcm essem egressns, ef affligerer
ad eorum pedcs. Qui cum milii lienedixisscnt ab
spehinciim proptcr healnm patrem Honofrinni, rnrsus animo ,

c-^ortum est guudmni, quoddignns sini lnbitus, qui eis aliii in p;ice Dei
pra-dixerunt auteni mihi qu:e-
;

iJumqne qnatuor
ejus sanclo ore benedicerer. die-
dam alia, qua; inihi acciderunt.

rnm spitio ambulassem, accessi ad qua:ndam ctd-


2S) Ciimauteuiab eis abiissein, aniinilavi uiio die Jiniuii rur-

lam, qu:B in alto fuerat aidificata. Qnam ingressus, per intenorem solitudiucm. Cumque venisseiii ad .«M hrumpcr-

nHmmem inveiii : sedi autem iiarumper cogilans speluncain iontis aquaB, illic sedi, ut paruraper re-
,

apud me Estne ali.iuis habitaus in liac qniescerem a labore Erat aiitcm locus adid
itineris,
et dii-ens ;

quam rae deduxit Deus ? Ha>c ouin apud aptus, ut qui circa ilbini multas haberet fontein
spelunca, in
nie coiiitarem , ingressus est vir sanctus canis arbores , plenas fructibus. Cum vero pirum quie-
,

plenns, spccie adinirandus et decorus cx palnils


vissem, ei surrexissein ; ciivuivi in modio arbo-
,

rura, adinirans ipsorum fructuuin mnltitudinein, et


cntexto iudume.ilu vestitus, et suuin Curjius conte-
gens. Ipse autem cuin nie vidisset, statim cst allo- oogiians apud me, quisnam esset is , qni illo loco

cntns, dicens ; Tu cs Frater P.iplmutius, qui con- plantavera'.' Erat autem fructns illarum arbo-
texisti corpus sancti Onnfrii. Ciiin ergo cognovis rum inulta; palmffi , citri , punica , syrainina
sem, enin in visione dilicisse qnod factnm fnerat, zizipha , et vites; aliae quuque amiena! arbores et

statim ei procidi ad pedes. Ijise vero mo c insulatiis, frugilera;, quaruin gustus est melle dulcior. His
dixit mihi ; .Surge, Frater. Dens te digiuim censnit, accedeliant myrti quoqiie. et aliie varia; arbnres in

ut esses ainicns sanctoruin ejns famnloriim. Jam medio earuin, qiia; illic sit:e erant, suavem oilorem
enmi didici :ib cjns providentia tuiini fntiirnin hodie eiiiittenles ; ille qiioque fons ex se scatens, et omnes

ail me adventiini. Tibi autem aperiain, frater dilecte, illas ;irbores irrigans , adeo ut exisiiirarein eum
quad sexaginta annos habitavi in liac solitudine ;
esse Dei paradisuin. Ciim ergo illnd a imirarer spe-

Non vidi hominem qui ailme venerit nisi eos ctaculnin , vidi qiiatnor adnlescenles, hilares et flrcoros
, , el \

solos Fratres ,
qui hic mecum habitant. Interim valde speciosos, ad ine procul venientes, succinctos jiuiues,

an'eiii duin nos loqueremur, ingressi sunt tres alii, pellibns oviuni. I,)ui cum apiiropinquassent dixeriint;
tamqiiam sancti senes Patres, in illam cellam. Qiii Salve, Frater i^uphnuti. Ego autein protinus liumi

nie alli qiientes, statim dixernni ; Benedic, Frat"r cecidi iii faciem, et eos venciatus sum. Qni cuin
Tu es Frater Paphnutius, noster in Domino coope- me erexissent, mecum sedernnt . et locuti siimus
ralor. Tu es ,
qni texisti corpus sancti Onufrii. inter nos. Erant vero tanta gioria insigiies. iit ego
Gaude, Frater es eniin dignatus magnaiu virtutem
;
cxistiiiiarem eos esse Angelos de . et descendisse

cognoscere. Videns aulein Dominus nobis signifi- ,


cibIo. Mecuin autein niagna sunt affecti laetitia. et
cavit, fore ut hoiie ad «os venias jussitqiie, nt ;
coilectos fructus ex illis arboribus mihi dederunt

esses nobiscnm unum diem. Jam enim sexaginta ad vescendum et lEetatum est cor meuin, eo qnod
;

annos habitamns in hac solitudine, neque vidimus e,L'o ali eis dili^crer. Mansiqiie apud illos septein

li iniinem jjraiter te soium. Cum vero iios colln- dies. vcscens fructibus illaruin arbnriiin.

qiieremur de Paire Onufrio et aliis Sanctis, post 30 Ro^avi autein eos Quomodo huc venistis, ;
Ofyrijchi ft-
duas huras dixerunt iiiihi Snrge, Frater, vescere :
et unde estis? Ipsi vero respondentes mihi dixerunt:
uiodico pane ^ et confirma cor tuum qiiandntiui- .
Frater, qnandoqnidem Deuste inisit ad nos. omnein
dem venisti e loii^inqno , et cnins iiobiscuin col - nostram tibi vitam narrahimus. Nns suraus ex civi-
Uetari. tate qiia; dicitur Oxyrrynchns nostri vero paren- ;

28 Postquain ergo me fecerunt surgere, unani- tes, sunt Senatores illius civitatis. Cmn autem in

nies Deuin prerati sumns; et ecce vidiiuus ante nos illorimi litteris ab cis institueremur, unischnla; tra-

qiiinque panes leves; et admodum pnlchros et deli- diti, litlens quidom pedestres didicimus: ciim vero
v-tnuUioit ]tu-
'"* aiUliis catos, tar.tum niodo coctus. Ipsi quoqiie altulerunt etiain snperioreni iuclioassemus doctrinam, in uiiam
flil^toi. aliqnid aliud esculentum, quod qnidem sumpsimus convenimus sententiam, Deo nobis opcra ferentc ad id
ciini panibus, oiniicsque sedimns et simu! comedi- qnod cst ineliiis et statuimus ejus qnoque discere,

nius. Ipsi nutein rursus mihi diiierunt Ecce ut jam : sapicniiain. Ex iilo ergo teinpore, nos quotidie mu-
tibidiximus antea, cum sexaginta annis habitave- tuo excitantes ad animi alacritatem. et bonuin sco-
rimus in hac solitudine, qnatuor panes Dei jiissn ad pum habentes in nostris cordibns. stndentesqne lo
nos e ccelo quntidie deferuntur niinc antem cnm : ciim iiivenire, ct paucos dies quiescere donec scire
tii iid nos veiieris , ecce panum numerus pro te nius Dci de nobis providentiam acreptis nobiscum ;

qiioiine est ad nos missiis : neqiie scimns nndenam paucis panibus, et modico aqiue. ad nostriim i ibnm gtt- in iirwtim
aRerantur, sed quotidie speliincam ingredientes et potum nsque ad septem dies rece.ssimus. Ciim prvfrcn
,

inveniiniis eos per se paratos. Postquam vero nos vero pervenissemus intra snlitudinem fuinius iii ,

siiiiul gnstavimns, lota illa nocte ferinius orationes, ecstasi et vidimus


; ante nos virum gloria insignem;
et niagnani syuaxiin celebravinius ; erat eniiii san qni nos apprehensos manibus deduxit in hunc lo-
cum
:

24 DE S. ONUPHRIO ANACHORETA.
oum . et nos tradidit viro v.ilde provectie aetatis, natur autem locus eorum Scites. Cum vero audivis' D
Al CTOnK C I. qiii Deo scrviebat. Eccc auteiii hic j.im liabitavi- sent ea, quje ego illis narravi, ea diligenter con- "'si ''' fiwdirn
inus sexannos, man^imus vero cnm eo usque ad scrinseruiit et celeriter currcntes, obierunt totair ™'""*"ii
'
;
ititn
(ttio Miiiti.^i.,
.
Moiutcttt.
unum annura, ab illn docti queniadraodum Dnmino Scitem, fereiites librura ,
quem conscripsenint ex
serviremus. Inipleto autem illo anno consumma- . mea narratione. Et postquam ea legis.^icnt sanctis

tiis est liic Pater, et ex illo tempore liic soli sumus. Patribus, acceperunt eum in ccclesiam, qnem qui-
Ecce autem Frater , dilecte, nos tibi conlitenuir, dem illic reliquerunt, ad lucrum et Iwiitiam iis,

sjiatio sex anmirum, ut diximus in hoc loco de- . qui credunt ct ea auiliunt. Nam. qiia hora volue-
gimus panem non gustavimus
: , nec alium cibum rint haec meditari, inagis benedicunt Deuiii et San-
sumpsimus, nisi solummodo de fructibus harum ar- ctos ejus, pleni laetitia et exultatione ; cuin hi ser-
borum singulis vero hebdomadis semel tantum nos
: inones sint pleni contemplatione, quani ego iiiini.mus
videmus invicem. In hoc enim loco iiivenimur, et servus Paplinutius, Dci providentia dignatus sum
nobis invicem occurriraus sabbato et sancta Domi- assequi. Sit autein gratia et pax Doinini nostri Jesu
nica post hos autem duos dies unusquisque no-
,
Christi nobiscuin, intercessionibus sanctoriim Pa-
stnim venit in locum proprium, et apud se degit. trum, qui ei placuerunt.nunc et seniper et insecula
Ipsi vero rursus fructus attulerunt, et commuiiiter seciiloriim. .^iiien.
ciluim siiinpsiujus. Cunique postea egressi fuisse- 32 Airipi' ntinc Lector fseil illa firie, qua e.z jnw-
mus. siiniil processimus circiter quiiiiiue inilliaria niis\ls et proprio iirinnine ip.^e juilicaveris aceipienildj

per solitudinem. Cum antoni eis vale dicerem, ro- Onii]ihrii Acta, ron.^titnentia lieeunilam peregriiialiiinis
qttol. septlma- gavi eos ut dicerent railii sua noniina. Et primus Pitpltnittiaaa; pnrtern, ex MS. uoslro bibliothecx Boicr,
ni( xemei ron-
quidem dixil, Joannes ; Secundus autein. .\uihvas ;
vinia Lalntitatr a nobis ilounta, tit inajor ctmformitas
vfiilcbatit in-
(erse. Tertius vero, Heiviclambon ;
Quartus, Thenphilus, Litlini te.tttis liabeatur cam Gr.iTO. Accipe Iniuen «n-
pni-cipientes niihi dicere noniina sua Fratribus ad tea, tit niliil i]uid(]'uain pixlenniltaintts, Proloijum in-
sui memoriara. Ego vero eos rogavi, ut raei menii- terprelis nnouitini, qid ejusdem Onuplirii Aetis, pau-
nissent. lum n nitstris ttlscrepaiitibus, pr.rfiijitur npud Roswe.y-
Pttjihttittii, 31 Cuni autem ab eis discessissem, et non vide- dum in Fitis Patritm, nohis autem dee.st, eslque talis
.Egifjttttm I
rcm eos amiilius, ainhulavi tristis, rocordans et ea Beati Onuphrii Vitani, inter GKECorum coramenta
admirans, qiiffi vidi raeis oculis. Rursus vero apnd scriptani nuper reperi, ut quondam a venerabili ac
niemagnara capiebam kctitiam. adniiraus et recor- prudentissimo viro, scilicet Gregorio, ipsius gosta
dans earum, quas consecutus fui benedictionum a , narrante, cognovi. Hanc Paphnutius, vir quoque
sanctis Ereniitis et sancto -"Vnijel i. Cum autcni ve- sanctissimus, Gr.£0o sermone retexit ab cxordio.
nissem in .,Eg3'ptum itinere triuni dierum, inter Qucin ego secutus, e Grffico transtuU in Latinum,
ambulandum inveni duos Fratrcs Deum timentes : largiente Doinino. ut ejus probabilis vita, secundum
apud ipsos auteni quievi ad decem dies, annuntians viresmeasinanifestata,ailiniratioiiem legentibuspra;-
eis illa quae vidi et ea, qua) mihi acciderunt. Ipsi beat et imilatiouein. Non perpendite, qua^so, mei
vcro inihi respundentes, di.\erunt cum omni gaudio : serinonis rusticitatem, scJ tanti laboris animo re-
Vere. Frater Paphuiiti, iiiagiiam gr.itiain es conse- volvite longaniniitatein : quarn vir Deo pleiius pa-
cutus, qui digniis es habitus, ut videres magnos et tientcr sustmuit, dura mundanae vanitatis gloriam
perlectus Dei servos. lp>i autem Fralres, benigni et spievit, et coeleste regnu:a districte vivendo sibimet
clementes, diligebant Deum ex tota anima. Norai- hereditavit.

VITA
Ex MS. Bibliolliecse Due;i!is in Bavaria.

INTERPRETE GOXRADO JANNINGO


CAPUT 1.

iter Paphnuiii, uti et Onuphrii in eremum. Ejus causa, dux, terminus.

liiinimus ego Paplinutius, die quadem. studioso £.


l''lj!}U»l- co^itavi in erenium interiorera contenderc, inspe- c-ovJyiy ixeyxlY.y zT.fiir^nx^ri-j et; xti-j erjWT^pav ep/./JLoy
riu* frndi'.
cturus, numqiiis alius Frater interiori qiiam ego
in nemiim ;

Inco Monaclium ageret, Do.T.ino serviens. Et proti- vj^<j-i'jvj fxo-j b ^'o-jJ.EUwv Tw Hu&t'^* y.at d-jcr.(j-xz, ETie-

et fatiie
niis surgens ad ereinura me contuli. Sub ingressnm p.vjfxy.v naTa XY,'j 'i^Yi^nj. lcf.vxY.c, 5e Tfl<; oooO «Trap-
labarans viio penes me habebam pauculos panes pariter et c,!z^.ivoc„ tlyw (lix' i{j.7.\JTf}\) (jXtyouc a.[jzo\JC, %ai uioJp
aiiuaiii, quie in qnatnor dies sufTecerunt necessita- woauTOjc, aTC£p «XP* Tetjoapojv >ip/.aa«To pioi r.iJ.trMV.
tibusnieis.Illis vero trans.actis, et annonaabsuiiipta. Tourwv ok 5iO,%\jfj(ji-j, xai tou c oaTravr^uaTO^ rr^/ipo)-
a'gro coepi aninio es.-e ob vidus inopiain. Staliiniiue, QewTo^, BXiory 7i£pi XT/i r^otsc^c, d x«( eu^ew?
gratia divina opitulante, viresaccepi; perrexique, Xdc^izt 04OU ^uvapiLiv eXaSov, xat tov 9avaTov piou
liietob oculos inilii versaretiir inurs, alios quatuor evwTKOv aou 0£a(j3£'p.£vo5, £7rop£u9y,v mi allv.c, Tz<jox^ac
dies totidemque iioctes, nec jiane iiec aqua giista- Y,ixi[jac, /.1X1 vuxTa; Tecoapa;, yr, yeu^apevo; «pTou r,

cotiforfafur ti> ndeo ut hiimi procumberem. esurie ac latiga-


; uoaroc, o)iTe i/. ta; doizttc.^ y.ixi tou xfiTiou, j>''^cr.
lOrinUns
tioee quasi ad inortem adiutus. Cnm ecce conspicio Ejj^auTov em t/jv yviv wcei ve/.pov yevopieyov y.y't (5ou,
viruiu. tulgore insignem, albis iiidutura vestibus, «vOpa EvJoEoy, Izw.Wrico-j, s/OovTa, xat Tiiv yj-^^^-
i5'jy
qiii ai\ me propius accedens. suam labiis meis manura «uToO eTiC Tx yiO.Y, fiou OevTse Trapz/p-^fxa eve^uvifxw-
.admovit : statiinque ita corroboratum me sensi, ut Oy.-j, h)nzz [xY.zi TiEiva^ai ^y.zi J^E^v^cat, avaazxvX7- 5s
depulsa fame sitiquc surgcns, ercctus starein. ^ZY,'J t OpOtOV.
f/£


DIE DUOOFXIMA JUNin 25
2 Poste.iquam vidissem visionera illam mngnam D
G."v, zy.y.iv z-i^iCOr.v ^'^'i^y.-izv.oc, iv Trj eaa>Te'f.a denuo processi aniiiiosior in interio- *n'onF-c.
terribilpmqiie, i..

epruru* 5ixa $e ajrXoj^ nwactixivwj y(Li£pwy t>7? remsolituiiinem '';'''"""""-


ettt^; diesqne omnino septemtlecim
; iti-
oiJoiTToptVc, i^ixixij.Y.v Troppw^^ev (^vijpy, et^et <jo?£- neranijo progressus. procul cunspexi virnm ad
t'J)
me bHi forma.
piv, ioyfi^vjvj Tipo; jixe, ^a-Jiov Tar.; 9pi'^iv, y.xi to venientem, specie terribilem, liirsutum capillis. qui-
rouTOu GOJfxa oxeTrofieyov, waet Br.^iw, rv yap tzTri bus totum cnrpus (ei;ebniur, fere atlinstar. Cinge-
xe(i)a.'j}.?-o)y (ioTxV,^ £7ri xr,v or;cj-prv ailfToO TiepicecAr.f/eW. batur enim circMini lumbos herba ceophyilorura e
e
TovTou §k i^Ox^^vTo? -/r.aie^-iTepov f/oi, efji'^0005 yevo- Contendente autom ilio ad rae et pmpiusacceilLMite,
LLevoc, dvriXOov em to TTTepi^yiov roO opouc, ttzvli dtO.itx- timore correptus multuiiique pavidus, ascendi in
aac,, vop.iaa; av9pw7ioxTovov ervai aCTOv. X\jzic, oe montis cacumen. ratus horaieidam esse. Ipse vero
(oOaoai; ujiojtxTW toO 7TTepuyi'ou £jte['vou, eppii|£v ea-j-^ov ad pediMu iisque montis progressus, pmcubuit in
eTTi T>;v G/.ia.v r.v yao y.OTTTopievoc oix toO yr,poi;i;, /.at umbra(erat enim i^enior, aliinenti penuna, aistu. et
TW5 TcosyJQ OTEV'j)aeo)c, */tat tou jcauoovoc, zai Toiv /-ottwv labonbus quos in deserto illo pertulerat. admodura btande eum
triv u:re'fi£yEv sv t>5 £p>^pj> e>te['vr;. 'AyaoX£'tj;7? 5e £7rt to fractus) et in moniem suspiciens meque conspicatus, oi>petlans,
opoc, /.«£ Oea^af/evo^ fxe, ^wvriae^v fxot Xe^yw KaTeXOs exclamavit dicens Descende ad me. vir sanctissi- :

;too5 fZ-S ^vQpWTie acytwTKTc* zayw ay9puzo^ etfJii, op.01- me etiam ego horao sura, paribus, ac fu, miseriis
;

7ra9ei'; aou, |jiE'vwy ev t>5 epv^fxa) xxCzr, dii 0efjy. obnoxius, comraorans in hac soliUidine araore
Dei.
3 5k -aura, 7rpo%/xo; zaTE^Otuv
3 Cum baec ego audissera, protinus ad ipsum Tiomen ac
7'>/&) arf.n-dcac, Trpoi;

auTov, £ppiij>a Sf/yuTov eTTt t>^v y>:v TTpoi; to^ 7roa('v a.y-
descendens, projeci me humi ad pedes ?jus. Ipse au- ^"'" ^""
ToO. '0 ^e e^^^ry fiLof 'AvaGT:^9i,vt£ fjou, xat cj ya& oouXo; tem dixit mihi Surge, fili mi nam et tu servus "^'"^*'''
: ;

£1 ToO ©eoO, ml twv iyiutv riaTpuy. Kat avaara^ Dei et sanctorum Patruin es. Ad haec ego.surgens,
«^['i9r,v /^.Oioj-i £vo)7Ttov «Otou, xat TroXXxV.tc Trapexjt- diguus fui, qui in conspectu ejus considerem et ;

Xsaa auTov waTe etTrery juot t6 ovojj^a auroD, xxi Ta considens saepe rogavi, ut suum mihi a..inen gesta-
^ p
£0791. AuTO^^E aTTOzpi^Ei^erTTEv ^or *0youcfpt05ovop.a fxoi queedissep^ret. Respondens autem di.x.t : Onuphrio
eoTiy >t9ti t'Jou i^rxovTa ETr, e/u ey t>5 epr.ptw TautT)
mihi nomen et ecce, anni sexaginta /" sunt, ex
; t
TrepiTraTwv sv tok ^peatv woTrep 9r,pt'oy, y,ai iv. twv quibus in hacce solitudine degens. erro per montes "'*' '"''"'"'

SoTavwv, xai £» twv xapTrwv r^^; ep>^piou Taurr,!; "


Tpetfo- in modum ferae, herbis fructibu>que eremi victitans ; ^aZlii
uevOb" «v^^pwTTou 5e TTavTEXwi; aapxi yywpii^ofjLeyov ouj^
nec hominem interea, carne indutum, vidi ulluin,
ewpaxwi;, ei \i.ri ae fiovoy. "iizouv yap 7rpa>r,y ev 'Aoay^ te solo excepto. Olini etenira h;ibitabara in Abagey <j
u.ovaoTy^pt'w fieSat^ojy ywpac, e7T[Xeyofjte'yw tou 'Kpy:(jLO-
monasterioprovinciae Thebaidis, quodcognominatur
7ro?.tTou, OTreo 7rXr,&ouTat aTTj apt9(jLwv twv aaej.aiojy
Ereraopolites Ji. incolilurqne a cenfum Fratnbus, k
sitaToy, opLoij-u/OJy z«i optuTTfOTOJy, v.otv-fl xoardtrt iv
qui eju^dem sententiai sunt fideique omnes, cora-
aya'7rr, TravTwv ia9iwvTWv, xai ev TrXv^pei u^r,vri xvxgzu^-
muni mensa in cantate utenles, iu pace perfecta
'ooue'vwv JTwJ^y, xai ev rnMyiy. \!.iyxkrt ao/.ouvTwy, xai
vitam ducentes, exercitia sua in magno .siientio
^o^ai^ovTWv zr.v toO Kupt^oj /'p.wy 'Iroou XpiOTOu aya-
obeuntps, et bonltatem Doraini nostri Jesu Chri^ti
96Tr,T«.
,

laudantes.
4 ''Eti vuv ey /Xtitta 5('aywy p.t>tpa, Trat^euwfxevoi;
4 Dum istic ego loci, in tenera etiam tum aetate qua occasione
vtai T>7V fflt^o9ei'av utto twv ay('wy ITaTpwv, xai rrlv ^»'"'"*
versans, a sanctis Patribus docebar amare Deum,
£i),t/pty>) TTtoTty, itai tov /.ayova Tyj; £/.KXr,a('ac, xai eu-
sinceram tenere fiiieiu, regulam sequi Ecelesiie ac
Aac£['ac ^toaoy-dfXEvo;' Vjxouoa twv ayi'wv yipovTWv, oti
pietatis ; audivi eosdem ettara colloqueutes de mi-
eXeyov Trepi tou QauptaoTou 'HXt'ou, ottw? ujto ©eou
rabili Elia ,
queraadmodum divinitus coufirmatus
eye$uyaptw9r, Jta ztiC, uTTopovi^c, /.ai eyxpaTcta^, rv ev
fuerit, patienter tuieranterque su>tinens aerumnas
Tyj UTr>^y£y/.ev xai 7ra?^at Trept tqu eyiJo^ou Ilpo-
^P^'K'!* Rnrsum deglurioso Praecursore et Baptista
deserti.
Bc,6u.o'ii y.ai BaTTTtOToO 'Iwawou, /.a^w^ ou yiyovvj
Joanne, quemadmo<Jum nullus umquain sit natus
TTWTroTE T[; Twv av9p'i7rwv [perCwv auT'ju] v.xl tiziA wv
interhomines illo m^jor; et quae susliuuerit in ere- eremiticom
UTreaTH ev t:^ epripw, ew; Tri; rp.-pa^ tou (^avepwaQat vitam.
rao usqne adtempus quo raanlfestalus est Uraeli.
«uTOV TW 'Iopa>iX, TauTa ouv xayw axrxow; ETret-
Quibus ego auditis, sciscitatus snin; Numquid igi-
9wp.>iy Trap' auTwv. Tt ouv ew t^ epr,pw ^.zCCuivic,
tur qui eremum incolunt, nobis meliores sunt ? Et
7ij.fjiv U7rap/.ouo[y ; xat Xeyouat'v ptoi oi a/tot yepovTEc, V
aiunt mihi sancti senes illi, esse utique. Nos eniin
'Hpteti; yap aXXv^/Xou; xa9' exaoTnv opwpiev, xai /.oivai
alius alium videmus quotidie; comraunes cojtus
Ta? auvaHet; ^-piv Trotoupe^a ptEr' eO<fpoouvr,5* xai
frequeutamus cum gaudio siquamlo esuriinu?, pa- ;
/v('xa 7Tetvaao>ptEy t>;v Tpoc(t)^y £TO('^>:v eupt'axo|jtey, opto['w;
ratuni invenimus cibum quando sitimus, ad manura ;
£(' y.xi ^t<|r'cwuev, u5wp eyop,ey xai ei oupS>5 Ttva
est aqua si coiitigerit
; iu iufirmitatero incidere
y'p.'Ity ev a6uvaj:jiet'a Xrc^Sv^yat, TTapap.u9ErTai utto twv
quempiara, adsunt qui sulentur socii, ijuia iu com-
eTe'pwv, Jia t6 xotvt^i; 5ta'yetv r^dc,., ti ^e xai f3pwot/jt6y
mune vivimus imo si quid etiaui edulii alius ab
;
Tt ETrtOuptr.owpiev, aX/r.Xou; toOto ^taxovouptev 'Jta T>:v
alio desideravimus, id amore Dei porrigimus.
ayaTrr.v tou 0eou.
5 Oi <}£ OtVioOvTE^ £V Zfl £pV^pl'j>, TOUTWy TTa^VTWy £((Jt6;
5 At vero ererai incolae, hisce omnibus destituti
etoiy Tr69ev ydo a.\Jzoi^ ra TotaOTa; l.i 5s xai Q).i<^i^
sunt unde euim habeant talia ? Quod si snperve-
:

ii:0.% avzoic, TroTe, r: nO.z^xbc ex Tn; tou ayT[X£tp.£'you niat eis etiam affliclio aut bellum, struente laqueum
7rayt'5o^, rrou eupy^owotv avOpW7rov, pteTaSaXfiv tov vouv monasticx
adversario ; ubi, quieso te, homiuem nanciscantur,
jir.vftrendaiii.
auTWv ri 7Tapaj:xuGr,oaa9at Ouvaptivov ; ri zoo'9ric Xet^rou-
qui mentem ip orum serenare et consolari possit ? Si
or.4 auToi? oux euxoXov auTors; eaTiv woaurw; 5k xat
deticit eis cibus, non obtmetur
facile similiter si ;

Si^^tr.c, avzoi^ xaTaXaSouo»;, u^wp oux eoTtv auTori;' totg fauces arescant siti, aqua nuspiam adest. Tum vero
ptaX[OTa TrXeoy /.oTTiwotv a5£X'.^oi TotouTot. OTe T/Jv £pr,(j.oy
niaxime laborant ejusraodi Fratres. cum in ere-
zaTaXaoerv pouXovrat, ©eov iJouXiav
y.xi zr.v Trepi
mum progressi , jugum Domini serio amplectun-
avaaTTailovTat eTfi TrXerov, xat zri drj-Kr.att eauToi'!; Trapa-
tur, exercitiisqne se dant. famera sitimque ala-
O[i56ao[v, Tiiv TE 7rei'vav xai ^^t^ijjav UTrevEyxErv TrpoOuptou-
criter tolerantes; occulta, qure osor virtutis infert,
^evof xai tou? xExpufjpte^voui; to-j^ roO p.toOKaXou TTuptE-
bella vincere contendentes ; et arctam Domini viam
jLiou^ ytxwaat xaTaywytC6fi.eyot, /.cti rtaoav Trv OTev>iv
oranem currentes, neutiquam a furente adversario
ooov £y Kup('w iJtfixovTE^, lic, t6 |Ltr,5apL(*)5 [aveyof/evot]
retardati.
zn ToO evavTiou fjiavt'a.

6 i7roui5>7 yap EOTiy TOt; Ta TotaOTa £TTt9ufxoOatv Tra- 6 Is enim totus iu illo est, ut talia desideranti-

Junii T. III 4 bus


26 VITA S. ONUPHRII ANACHORET^E.
A bus remoram, tentetque a proposito vlr-
injiciat pcp.iro^wv yi'v£rj9at xa! mi^aterj «Crovc, Sttw? tov aya^oD
D
I.VTEHr. C. J tutis scopo curreiites avertere, quo minus in asce- avazoi|j3t[ ax-omu liai fjir, ET:t[xtit/«i aijTou^ t:5 affxv:a£t,

ticis stndiis perseverantes, magnis n Deo propnsitis y.xi T)?c i::<pa Tou 0£oO x^yilv ftEyaXoJoipeac, ot£ £/.

frustrentur pra^miis. quando a corpore excedunt : TOU OOJpiaTO; ECSp/ovTfltf £-£t'K TOu? ETrtptEvoyTa; TauTa,

quaniioquidem constantcs et generose perseveran- xat xapTEpouvTa; cw(^p(i>a>; £v T>j da'/.r,'iti tou tJiyaGou

tes in Ijonis cirptis, consequantur optinii Domini Kupt'ou r'fim» Imou Xptorou v.aTs^XjuSavEt Eu<37i).ay;^vt'st

nostri Jesu Cliri.vti misericordiam, in remuneratio- TTpo; avTa7To5[i)<3ty, wv 5ta 0£oy uTTEpiEtvav 9At'i^£o)v, v.ai

nem tolcrat:.rum ejus causa niiseriarum ; atque a UTTO Twv ayt'ti)y 'Ayy£'?.t«)v, OTiXkri^iyiii'j 7;po; auTou; t):v

oftrarltw sanctis Angelis, ad ipsos missis, cibum et aquara a Tpo:^)iv, '/.xi U0'j)p £)t Tzi-^xz, zoptt^()vTO)v Otay.ovoiivTat
pTxrogativoi ; petrasubministrantibus, nutriantur; quemadiuodum /.a5' tzTTEp 6 Trpo:fr,Tr,5 Hotxiy.c, 5t^a[(3)t£t X£'yo)y, "Oti ot

Proplieta Esaias docens ait, Qui expectant Deum UTtoptEvovTE; 0£ov aA).a'Houoty iayyj, 7TT£poteuouyT£; mc
mutabunt fortitudinem, assumentes pcnnas ut ciiToi, TTEptTTaT^OOUtJtV Xat oi) TrEtVaOOUtJtV, SoyjJOXJ-JTOLl

aquilcB ; ambnlabunt, et non esurient current et y.at ou xo7TatjoutJtv, oTt ei Ott])r'oti)ot, tpEpETat auTotc
;

non fatigabuntur quoniam si sitiverint, adfertur


:
uJt^pix TrsTpj!?, y['voyTa[ yap aurm; t)5c Epr.ftou (Sorayai
eis oqua de petra ; fiunt namque lierbae deserti (?£

ipsis iu ore dulciores mele. Quod si etiam serumna auTot^ TTWov yivioBxi, r, jroXe^nv toO dv
bellunique ab lioste iiicubuerit, surgentes, expansis vxGXxvTi^, tx^ yii^y.^ k?.TtivQVTiz, tw Kuj
manibus Doinino nostro siipplicant, ejusque con- Trpoo£i//_6jjt£vot, iv%<^ r,aOroO aVw9ey aiJTor^ oTiX^Kf

tinuo auxilium submittitur coelitus. Nam illico dis-


|3o7',9cia* GY.ri^u{tovxcii yap K»^vj%c, ot TretpaOjU.oi ny.V'
sipantur tentationes omnes, propterea quod recto re; dn avxfiiv, ^id xrjq Trpoi; xov Kiipiov y,(jG)v 'Ir,oouy

puroque corde qu»rant Doininuni nostrum Jesum XpiOTOi' 6p9>7(; aiJTWV Y.ai Ka9«pa^ /a'ptT0<;. OOit r^Y.wfjXat
aoL, xi/.vw, xoL iv i^ep6p.eva, ott Qei^
Christuin. Nonne inaudisti, fili ,
quid Scriptura xri yp^tcf^ o oilx,

E/.aTeXetVet titw/ov eic aiOyvoi. atVivoc, x i>no{xovr} aCroO


referat Deus non derelinquit pauperem in seculum
;

sfeculi, patientia ejus non peribit in iinem. Atque anoktixai eic TeXo^* Y.ai Tidliv Aiyzr EiaaxouoeTai
B firi

iteruin Ex.iudiet eos Dominus etex aftiictione eo-


:
auToit^ 6 Kupt04, y,xi i/, xrtc, 9/('i[/et«); avxOiv ilgliiTxi
Ps. D, 19 ruiii liberabit eos reddit enim Deus unicuique,
:
auTO-J^- yap Qeoc e/.a'oTw Bi'5(jiaiv xaTX tov xottov, ov

prout sustinuit ejus causa labores. Qu,amobrem bea- {jTii^eivvj ot' aiiTov. MaKapto; ouv eaTtv 6 Troituv ro
tus est, qui perticit voluntatem Dei Wkr.^a TQU 0eou em xr.v yiv ol "AyyeXot iJtaKovoOotv
super terram,
Angeli niinistrant auTt^, Y.oLi TTOtoOatv aya/.Xiaa9at auTOy, v.ai ev^uvauoO-
ei, et exuliatioiie eum replent,
otv auTov e>ta'aTy;c wpa; ev tw owpta-t ovTa.
corroborantque in horas singulas, dum vivit in cor-
pore.
relicto monas- 7 Talia a sanctis Patribus in 7 TauTa iJe {itto xdv iylbyj riaTpwv twv ev rw uova-
monasterio raeo
tfrio eremum edoctus, ego minimus Onuphrius, cor animumque OTKpt^w ^ou Sioay^^ilc, eyw o ilayjaxo^i 'Ovoutf-ptoi,
iU.e-
petierit; XtTOs Tiliov y?.U3cury,Ta XYiv
repleius dulcedine plusquam mellea, tanto recti <injyr,v, xai Tr,v aaadiav nlr,-
pojQetc, fj.iydh]c, f,oB6(j.Y,v ev auTtjJ ^top^tiaetdi;,
amore exarsi, ut alium in munduin mente transla- ooTe ev
aXlrji xivi Y.tJajj.t^ xov liiov y.zxvjvyjif,vai ),oyiauo'v
tus viderer. Et continuo surgens nocte, accepi nat
pauculos panes et frumentum, quod in quatriduum 7rpo9iip.ti)5 avaoTa? ev vunTt, eXaoov t»Xt'youc apTOug, Kat
sufficere posset victui
zoKXOuc fct; Tpotfyiv dy^i r^i^Civ Tecoapt»Jv, xa odr.yo-j-
; Deo secundum pro-
ac duce
videntiam ejus egressus. rogavi, locumut indicaret,
p-ei/oi; U7T0 Tou fc)eoO xaTa Tr,v auTOu otV.ovO|Ut'av ilf,'/Sjov

ubi me OuooJTTtiijv auTov yvoJptaai ptoi, ev9a fSouAerai' ug oiV.ei'v


vellet solitarium agere.
Egressus itaque
fiovayov. 'Ecepyoptevoi; dk ex. toO ptovaaTy;pt'ou xara
monasterio illa nocte, ascendi via montana, per- t>;v
VVY.XU e/.etvy,v, r,A9ov etc Ty,v odov toO opou^;, eioeXGerv ev
recturus illac in eremum cum : ecce lumeiiconKpi-
T^ eprpij fSouXoptevo^' xai opti ivavxiov pou,
cor ante me ; quo terrefactus, volebam redire, et
fjffhc,
ware
/iou>.r,aao9a(' pte uTToarpeifstt, itai tov r JTioy /.aTa/:,;cerv
priorem liabitationis locum repetere atque incolere
denuo. Sed et illud argumento milii fuit, quod ad ev to 7rprir,v eruyyavov, y.al TraAtv xara ro Trp-jj-eoov

meliora secundumprovidentiam divinam proficerem oizerv. AX/a tv]^ Trept xx piet'(^wva ev Kup('td TTpoxomc,
xaraT>;v aurou Trpovoiav, -/.ai rouro re-,<pr,ptov ye^yove uot.
in Doniino. Ecce enim, perterrito mihi
coram adstat
vir quidam '[ooO yap tt.oor,9E'yroc p.ou evoo^o? Tt; ear« epiTrpoaOev
insignis,
propius qui
accedens, et
pou, xai eyyuoa; fiot etfy;- M>7 f^ooilaSai' ^v 'Eyti
Q jubel nie inetum ponere, .licitque Ego suni Aiige- ;
etptt o
"AyyeAoc o au^ TTOpeuopiey 6c oot l/. vea^dc, rXi/.ia<i' yao
et ducem vlx lus, qui a l.itere tuo non recedo, j.im inde ri
a te- oi/.ovo{j.ia auTr,, f,v Yi^idiai oot 6 Ku,
uptoc, TrepiTraT^iaat
nactui Anije- nera a;tate tua. Hajc enim ipsa providentia,
lumf
qua te reXstoOrat oot.
Dominus ad iter instruere dignatus est, ad exitum
coepta pei^ducit.
8 Hhcelocutus, mecum [irocessit,
perreximus-
quc ereraumitinere Lxvn i milliarium cum
iii
8 K^ TxiiTx t.ctl-f.axc, f(ot, mfintdTmn ftei' Ef/oO,
invenerit ve- ;

nerandara conspicatus speluncam, xai );15(jft£v Ev T>! sp^^.f/w d'/fi jjnllw elr./.o'jTcc inTx'
alium eremi- propius accessi
tam exploraturus, num quis in ea homo amlxto'j Si aifj.'jo'j ewpaxw;, yf/oi/o; ixlr.aio-j aiiToii,
coramoraretur'
etactturrens pulsavi ostium, dixique, fjCaxt. iSouXoftEi/o;, ti £/^ei tz'j9fuim'j ij inToi' xai (fW-
uti mos est
0315 Tr,v S-jpav ir.f,o'jaa [xxi ri EuXoyKOav,
Fratriliiis Christum amantibus Benedic. 'i).iyo'j] >cizTci
Et ccce ;

To eOos twv (ftXo/f i'aTCj)v aoeXtfSiv


vidi virum sanctissimum, y.oLi loov d'jOf,x dyitii-
grand^vum, forma de-
T(XTO'j, -/r.fid.xtcj y.ai /.xXo-j to
coruiii. inagna ac divina eioei, ^vliXr.c, ^ify.c,
quadamgloria faciem totam
rcpletuni. Ut vidi autera, ut 0£oD 7itj:Xr,p(i)ftE'vov to Tifioaoim-j o.tiTotj. Qixacifjifjoc Si
humi procumbens pe-
ofjriv, ElTt Tf,'j yf,ti
dibusipsius accidiet adoravi. Kaf,X'/f,fiiJ.oi 'iff,t<^x ifixvTijj tii
a quo anima- Ille vero manu me Toli: mSxi auToD, r.xi
erigens, amplexalus est, dicens irpouezuv/.OEv ci.\)to'J' o Si Trl
tm. Tu-frater :
meus es XSipi E-/E1M; far.xatxTO
et adjutor in Domino Onuphrius fiz f.iytjiti- l'u ei o iSilY'i
ingredere fili
; P"""
Ovou(fpto5, ouvotpytic piou Ev Kupiu- eioeXOe, texvov,
Deusauxiliabitur tibi: et tu constanter bonaperficies
0£O5 aufnxfiitti 001, -r.xi Stcfj.vjctti tx iyx^i
opera, juxta vocationera tuam in itc, 'v/Xr,-
tiiuore ejus. In-
^rc, jtXnptiv auTou Ep-/!it z-XTa TOV (fdSov otuTou. EioEltov
gressus itaque substiti apud ipsum
pauculos dies t)£ ExaOtoiz oi/v scJTtT) o\tyti.c f.fJ.i(ixi,
cupidus discere ab ipso sanctura oottiv Tt' Tiap' auroO
aliquod opus, uti
et fuctum est. Nam docuit
me eremiticum vivendi ^^1"" ^PI""'' °™P '•'^'
TT^VJ. Ta5 -/ap TW EpjpiiTtiv
ad tocum EOtOa^t fte 7to).tTErs(5 auT05,
modum, cognoscens, quod anima mea -/vou; oTi To TTveiJpta ptou
h 'bitationis percuperet 'tkxfjiftv £i; To fiaOerv
addiscere bona opera Domini Tii a-/a9ov Tou Kupi'ou jcpttiv '|y;oou
sux duclus nostri Jesu Christi •

s,l docuit atiiiitmn.i


fincnit etiam modum 1-
ouum re.sistenrti ...
occnltir»!
resistendi occultis
'
f""'' '-^''''''' ""^' ""' ''•t^"''-''!^^'""^
<ivTioT>ivai no;.£.
adversarii uoic
ptot; tou
TOU avTimuEvou v^;
zai ri.
avTlv.EiftEvou, CjJtiSoV i'v„„
TOV »,;S.„ £/,£tV. „„,
A.'.,„ fxoi,
Ae'-/£1

a'va'aTy(Oi,
DIE DUODECIMA JUNII. 27
A mdazrfii, TeVvov, ixTraEM oe £t; eTepov otoachov iv T>i bellis, et conservandi tiraorem Dei. Dixitque mihi ; D
£50T£p« epj^f^w, E'? TO oiv.-nloii rji \J.VJVJ vj auTW v.v.i y.')-
surjje, flli, deducam te in aliam speluncam, interiori i.NTEnp. c. i.

Tiov ujro^eiyarf £711 TOUTO yap ETTe^araAy.e' rje o Qeo; ey Tvi in eremo sitam, ut illic solus liabites et serumnis
otV.ovowia ToiaUTr/, ivx zr,v evcJorspay oizv^^r;; 'i^r,\t.'iv. assuescas ideo enim misit te
: liuc Deus, ut remo-
tiorem inhabites solitudinem.
9 TaiJTa Je' ^ot ouptoouJ.e-joa^evo:, e7rope'j^y;pi£V afia 9 Cum talia mihi suasisset, una concessimus
£; T>iv £yOQT£'pav 'i^r,li.vj, Ejrt r^ipy.^ TEOOapa;, /.at vuy,- introrsum in desertum, quatuor dierum totiJemque
Ta; TEioapa;" xai -i5 TrepTrTr; 'pepa £ireoT/;(/£v xa),iioti noctium itinere ac quinto tandem die devenimus « qmiannls
;

Lity.pw, ou r,v TrXyiat'ov r^orjtt. Kai /.£yEt piot o aytwTaro; ad parvura tugurium, a quo prnpe adstabat pal- """' ''"'"^
i/.eivo; avr,p' Outo; I^jt^iv o TtiTro;, o -/.aT' oi/.ovoptiav 0£oij raa : dixitque mihi vir ille sanctissimus ; Hic locus
Trpo; otnrotv £'jTpE7ri'a9'/i oot "E^txEtvEv Je aiJTo; fj'jv £pLot est quem providentia Dei ail habitandum tibi para-
rptepa; TpiaxovTa, ra xa).a cJ(Oa'o/.wv ^E £pya' -/.ai ptEra vit; et comraoratus est ipse meeum dies triginta,
Ta; Tpta'/.ovTa y'^£'pa; ouvTaca'pt£vd; f/ot [t>:v ^t^ao/.a- prieclaris virtutura exercitiis me erudiens : quibus
?,i'av Tojv Toii 0£oii £vTo?,wv r^uXaTTEtv, dni^jzriz^VJ txn elapsis, prseeepit illibatam ut servarem mandatorum
e^ou]' Kat £^ e'/.et'vo)v a7ra£ /-a9' 'ixxazov EVtauTov itnr,v- divmorum doclrinara et a rae recessit deinceps ; :

ToOfJLEv <x}.Xri}.ovi, £0); t^; vrptepat;, £v -/j ix Tou 1'^^.xxo:, vcro qiiotannissemelinternosconvenimus, in illum
E^:^),9£v' xaTa),aSovTe; ^e [auToiJ ttote] tov tottov, £v oj usque diem, quo anima ejus e corpore migravit.
oyAouv, avETrauoaTo" '/at )taTE9t'^'/;v to X£t't|/avov auTou Prijgressus autem aliquando ad locum, ubi ego ha-
7rXr,ci'ov Tii; ep.y;; '/.aXuS'/;;. bitabain, in domino quievit ; corpusque ejus prope
tugurium meum terra; mandavi m. m

ANNOTATA C. J,

a Monfiiihis inilio leclor, qiiod nntaliir in MS. no- situm est in Thermopoli Thebaeorum, Maxmiis Cij-
stro, codicem BilAiolliecse serenissimi Dixcis Banirix, therorum Episcopus in receniiori sua collcctione dc
unde e.rcmpliim desumptum est, meiulis scatcre Qiwm- . vitis Sanctoriim, ita pontt: E'Jpto/.ofxevo; ei; eva xotvo-
obrem ijux levi immutatione corrigi posse vidclnintitr, cto'j, /.£i',a£vov ei; Tiiv Eprptov yupav zcj &r,ct;rj. Mora-
corrccta hic dabimus ; alia ut snnt incorrecta rcticturi, batur in quodam monasterio, constituto in eremo
judicio cujusqiie lecloris corricjenda. Theb.inorum. Est aulem qu.e hic dcsignari vtdctur
b Video To fiou a plerisque inlellectiim fuisse quasi Hermopolis, nolissima civttas /Egijpti in Thebaide.
ponerctur post K\ifi'j>;atque ideointcrprelatum esse, Do- eaqiie mttjor vocalur ad distinctionem alterius
mino meo. Satius retinendum ego post ivSoztoov puto, Hcrmopolis, similiter
Egypto, qttx in iion ailmo-
iit sit casus nominis comparatiri, ac siqnificel interius diiin longe a Mari metUterraneo recedit, et ininor ple-
ine, seu inleriori loco. quam ego. rumqiie dicitur, Themcpolis aul Eremopolis nusqtiam
c Lcgcbatur ^a7Tavy;aaro; invenilur.
d VtJ.r una hic planc altrita est. Sttrius et Vitx Palrum
i legunl, Sex vel septem
e Gr. KeoxfuXXoiv, quo herbx aliciijus speciein si- milliaria.
gnificari, ex adjunclo po-i.vr, palere polest. Quid si k nt.r Palrum Itic habent Calidomea, currupta
Kifo^jjO.^Xav scribalur, notetiirque licrba, qu.c fuliu cor- absqiie iliibio voce, aut unu e tluabiis confluia. Melius
nu simitia habcat ? tainen legereltir, v.%'huQr, fxi/.pa, uti lieinde etiam oc-
f Vilx saiictoriiin Palrum, et fere solx, legunt se- quamrts
ciirrel : et sustineri tcctio possit, cum ',toXuoo;
ptuaginta Menxis, Menologio Basiiii, Martijrologio
:
etiain inveniatur pro domuncula e ramis arborum
,

Romano, aliisquc, Sexaginta constanter ponenlibus. conlexta.


g Edilio Suriana, qu.v proxime ad lextuin hunc 1 Simile quid hic ileficere, legenli patet idque ex
Grscum accedit, habet, in sancto Monasterio, Unde latinis editionibus siippleo.
suspicari quis posset, in Grxco lectum ab itlo inlerpre- m MS lj€0'ltensc exprimit nomeu ac genus hitjusce
tc fuisse, ayi'u, qiiod minus recte scripseril no:,ter instrtiriorts ac magistri S. Onuphrii ; dicilurque e.s,S(i

\\oxyr. degenere Sincharum, nomine Hermes vocari: illo-


h .Jpud Surium legilur, Eriti Hemepolitani j?iOM(i- rum aulein scripior R'tmaitus. notnen forle siimpsil tt
sterium : in vitis Patriim, Monasterium Hermopolim Cingaris, sic Iialice diclis, hotninibtis
: vagis, jEgijplios
in Menologio Basilii Sd-oioi £v ii.olvoSuji, dtx/.uiiiv'ti iv sesc ilicenlibus.
©EpfiouTroXei Ttiiv 9r,Dojv, Habitavit in C06nobii,i, quod

CAPUT II.

Onup/irii in eremo labores, solatia, Itahilatio, viclus, ofiitas, Sepalliira.

a
eyw
^; ^E Ta'jTa yravTa acfryraaTo ^ot,
6 eXa^^i/iOTo; HacjJvouTto;, liyijiv
rioiiirr^jx

Ha^TEo ayaGe, 7roX-


xxtzov Jrosteaqu;>m isthaec omnia narrasset mihi
tcrro.;avi
in-
ipsum ego minimus Paphnutius, dicens; Laboritnts ittt-
;

Xov '/toTrov unifjLuvxc, to rrpwr.v, r/t'/.a r,\Oz^ £t; Trv eor- Pater optirae, raultumne subiisti laboris cuni pri- "° '"'""'"
Onttphrli
^ov TauTr,v ; Kai Xjyet pot 6 ixx-Axoto^ yepwv nt'aTeu£, dem hanc in solitudinetn venisti Kesponditque '!

a^£?,:f£ aya9£, Totjoiirov 'JTreoTriv xo'7rov, wote a7re'?.;rioa beatus Senex Crede mihi, rai Frater tantum sub-
; ;

EftauTov TToXXaxi; u.iypt 9ava'-ou, t>!; T£ 7r£i'vy;; /.ai 3i't}r/;; ivi, ut s;epe adigerer ad desperandurn de vita, ur-
£Trt>t£tpt£'vr.; fAoi, a^a 5's Y.xi zov Trupo; xat 'Aauodvo; znz gentii>us nie faraeac siti, nec noii ardore atque jestu
iJptEpa;, '/tai Toij '!fV-/,fo\t aEpo; t)?;vmzoi' xai eSacf» ft per dicra, et aere frigido per noctem, madefacto
tjxpl ^ov £ic T>7; Jpdoou Toij oupavou- d di aya9d; Weo;, saipins e rore benignus
coeli corpusculo. Verum
Ei'J'i; TaiJTa UTrEveyzoTa pz, xxi ziv iy&vx T/;; v/;OT£t'a;, Deus, probe gnarus talia ine pati perspectum etiam ;

%xl (i; U^ijixx zr,v •i/'Jyr,v ptou £i; ao/.rotv, iy.i'k!.Mi z& habeus certaraen jejunii mei, et pervidens quomodo
«'/('•1 'Ayy£'X(,) auTou /fE'p£tv yrpd; p.i zr.v xxhficfitvriv auimam meam dederain exercitationibus piis;jussit
Tpocfi^y XXI u^trip £/. ^ETpou' ,5ta Tov azriptyp.ov zoxi ooi)- sanctum Angelum suiim ofl'erre inihi quotidianum
victum
;

28 YITA S. ONUPnRII ANACHORET^.


vlctum, et aqiiam certa mensura. ad sustentandas
I"(TEnP r J-
corp.ris vires et palma proflucit mihi du-idecira
;
ToO £Toj^, 'jj^ tiv7.i y,xxx ^r^jd. {J-iv-v, y.oti txvzx erj^^iWTo^

spaibas a per antium, nempe in singiilos menses ^o\j [lirx Y.ixi Tf»)y ^n-vvw zr^z epi^fjioy, '/ivzTcft fj.oty-y.zx

unam; quas rum in.in lucaijani. adini\(is ereini her- Tr/V Tou 0£OLi oiVovo^fXV yljy.V-X i/.O.iTr)(^ ttXewv yiy^ct-Tf^ cf.i

bis, giislabam ex provida dispusitione Dei dulcedi- yap, ovx GTr' a&TW fiovfo 'Cr.ctzv.i. ay9&wTioc, aXX' ev TravTt

nera omninu melleani. Scnptum est enirii; Non in pr^ati Eit7:opeuO|Ut'vw SiaoTOjUaTo^ fisob. "E^v ouv noiiic,,

pane vivet homo, sed in onini verbo quod pro- oi^eV^e riaifVOUTie, to (>^eXr,^a tou t)eoO rpiiv e^etc tyjv
solo
cedit de ore Dei. Quamobrem si feceris. rai Frater
aij-oii otKovojjii'5:y Xeyet yap ev tw iyuti eiayye?.!'^, M)?

Paphnuti, vuluiitatem Dei no<?(ri, experiens provi- \i.irji^vr,':r.xe zri '^y/r, z( ^x-/r,-:i, « Ti'7rt'r,-e, ^r.^k tw <jw-

deritiani ejus. Dicitenim in sancto Eving-Uio ; Ne p.aTt zi idvirr.fs^iai' 6 yap Kiipio^ y.xi nv-zr.p rpiwv, o Iv

solicitisirisaniraie vestrxquid manducet.is, aut quid T-jr^ o-jpavoic, e^}ev, r,y


xp^''"''' V.^'^^- '^P^
'^^ ^{J-dc, ah-n^

bibatis; neque corpori vestro qiiid induamini: Dnrai- Qy.i «Otov. AtT^aare ojv Trpwrov trv {BstotXei^av aiJTou,

nusenini acpater vester, qui in coelis est, scit prius- y.at zr,y ^tnatoaiivriv auTou, xat zy.\}zx izivTX jToofJTiOi^-

aeTai hyXv.
quain petatis, quo indigetis. Petite ergo primum
regnumejusatquejustitiam.etb^c omniaadjicientur
vobis.

Bremitr Eu- 11 Ilisce e justo viro auditis, admii'abundns 1 { T5:uTa ay.o'jay.c, ny^x toO iJixaiou 'Ovoucpp!'ou

ch'tTi\'iiim ab (Ww : Paler optime uuiiesanriinEnchjiristiam acci- kBavfj.xca, y.xi ilizov autw" ITarep dyx%, Wi^tv /.otvw-
anjtlo ncd- verc ev oacoaTW xvatXY.ri [Xeyet auroc]' "AyyeXoc
pis in Domiuica ? Et ait AugHhis Do-
Sabbato aiit :
r, ;

piuni.
mini bnr.us venit ad me, et imina''ulatam hostiam Kupiou y['veTai ciya%i Trpo; p.e, x,at zr,v aycixvzov y.otvw-

distribuit mihi ; neque mihi snluin, seJ et omnibus


vt'3fv SiyAOvEi juof oux ejUoi ^ovov TauTrv Sixdi^ovi;,

in sohtudine degcntibus araore Dei, hominuiuque aXXa xat Traat Toic ev zri epiipiw otKOuai Jta t)£ov, Tofc

aspectum ocuUs suis negautibus quos lietitia cu- IXY] opwatv av9pw7rov, y.y.i euc^poiuvr,; TrXrpor aTravTa^*
;

ninlat universos. Si cui tatnen eoruin luhido fuerit


'iav oi Tic kl auTWv £7Ti9up.r'ci75 av9po)7r6v i^erv, ava).?pi-
SaveTai auTov 6 «yyeXoc etc tov oupavov tou 9ewf>>7<jai
cuntueri hoininem, deportatur is ab Angelo in cce
Tou^ Aytouc jtai aoTr^fjaaOoit auTov^, zai XauDavet >
lum, ut Sanctos et aspiciat et amplectatur : iinde
et visionibus
aniina ejus evadit lucida, gaudnt in spiritu, adino-
ij^u/_w auTou w; to tfwc, xai yjxi^ii ev tw Tn/eupixTt, y.at
cceleslibus
dum exliilaratur atque exultat, bonis dignata agter-
ocfoc^px eutj)pai'veT«[, /.ai ayaXXtaTat, twv yvtivdm a.yx
(ligiiantur:
9wv a^to-jpevo;, Tfjjv ^y? ?.£i7rouvTojy et; atwva atfJjvo^,
nis, qure seculum seculi sicque
nun deficiunt in :

fj^OTt auTov £Trt?.a9ea9at tou zotcou, qu ev t^ eorufj) U7re -

obhviscitur protinus laborum, quos in eremo toie-


jUEtvev* xat fzeTaatpgcjpOjUevo^ ev Tfj toTrw, pte'vet ev eurooo-
ravit; ac reversus inanet in loco suo in gaudio,
auvr; ETri 7ioX/ouc aoxwv /privou;, Xoyt!Io'jUevoc tic eTepov
exe/citia sua obiens raultos per annos ; existimans
;i£TaXe)u9)ivat xoapLov ri^c f/eya).«c £K£!'vr^ ahra^iX:, ijw-
inalium sese tr.uislatum esse luundum, postquam
peac, y.yX pirOapjj^ x.oapov ei^^vat ptEf.ivr,pLe'voc.
magno isthoc beiie(icioaflectus luit; et oranino non
recordatur amplius inundi hujus /;.
^2 TaiiTa: ayt'j)TaTOu Ila^Tpo; 'Ovouc^prou E?r'
tty,'ft,~
12 Hisce a sanctissiino patre Onuphrio mihi e.x-
aapL^vou fjLou U7ro/.a9w9ev tou TTTeptyi^ou tou opouc, ev9a
sub monlis cacuraine, ubi obviarn factus ei
po^itis,
rTrrvTKasvauTW, xai Trxcr^ 7?-^^^ TrXrpw^ei; 'Ki%v'iXx-
gtiibusanima- fuerain tolus gaudio delibutus obliviuni dedi la-
;

€ov TtZ)v zoTtwv TOJv Gup.c£or//.o'TWv juot, Tropeuop^evw ev


tus Paphmi- bores, quos sustmueram pertransiens montana de-
ttUi, opeat zr,i^ eprpiou, Tr,v Te 7r£t'vstv xai (il^av pLy,^e o?.wc
serti ; famen quuque ac sitim nihil omnino facieiis,
eonlurtabar et sptritu et corpore:
Xoytaafy.evoc, icyyv eXaSov ev rui Trveuf^tatt /.ai tw aw-
exultansque prae
fLiaTt. Kai aya/.Xtaaew; TrXy;pw9£(5, er^rov auTfJr Maxa'-
gaudiodixi Nie ego beatus sum, qui merui et
ipsi :

pifi^ tiixi eyfi), ot^twOeic t^etV oe, ayifjizazt IljtTEp, y.ai


videre te, sanctissirae Pater, et audire praeclaros
dv.ovaxi zGiV y.aXOiV y.ai yXuxrtaTWV aou twv Xoywv, Tfiv
suavissiransque sermones t:ios, qui me oraiiis ge-
6'vTfj)v piot Trpi; iraaav eu£p-/eai'av. Auto^ oe «Troxpt^eic
neris curaulant beneliciis.
Ipse vero resp)ndens;
iXrJ.v fjLoi; 'Ava'cTa apTt, aiJeJ.cfi, aini')StjiiJ.tv zit^ tov t6-
Surge nunc, ait.frater; abeamus in locura habita-
Trov b9a y.xyoi otayw. Ksii eyep9evTe; ;7roieu9r,p£v a^x.
tiouis me;e, Et surgentes abivimus: non cessante
Ou ^te^XeiTTOv cJe ^evii^optivo; yt.xi Gauptai^friv zr,v yxuvj tou
rae interirn stupere
admirari gratiara ipsius. et
6ai'ou Ilatpoc /fjLfJiv 'Ovouctpt'ou e^Ta ^rpoxovl^cevTec ouo r,
ad casrim Cuinque processissemus ad duo triave miliiaria
Onu/ihrii Tpt'a pLtXta, xaTeXaoofjLev /.aXu"
xAv'6r,v aeptvoTatrv, tyouaav
pervemmus ad tugurium maxime venerandum, cui
accedit, Y.xi oiviy.x 7r).riai'ov iattiaav" xat autoi; e^rtOTa; ev ttij
ptOjic adstabat palma ; ubi ipse gradum sistens, me- ToTTfj) r,uHaTo auv /f:xrv. nXrpfjjaa; ok zr.v tvyr,v xai
cuiii oratiunera fudit ; eaque tinita dixit, Amen : '

e?Trov to 'Aiiry r.xi iitza. zo.vza y.x%n%vzi^ fxetvaptev,


tum coD-iidentes, diu iuter nos de rebus piis cuntuli-
ta ayxBx. «AXrXoi; eJryoufjEvot.
mus.
13 Ubi vero occidenfe sole terminaretur dies,
13 T:r,c. Oz Y. fA:pa; TeJ.ou, Ttept ouofjia; r'?.t'o:
conspexiin raedio tugurioli jacere panein et modi-
e'j)paxa ev pieoo) tw xaAu5(w exeivw apTov «ettiivov xat
cum aquaj dixitque milii vir beatus
; Surge. Hli, ;
et vires viodl- u(5wp fJLtxpov. Aeyei i?e' fuoi 6 Maxaptoc exeFvo; avrp'
accipe paulum panis et aqu^, adjacentium
co pane coram 'Evep^i
./s.^')nc, ztY.vov, [j.tzxKxzi o^.iyixi a^zov xat udatoc
reitaurat.
te auimadverto enirn pericuUmi tibi inuuinere ex
:

evwirtov aou 6'vtwv* 6pfJ) yap ae xtv5uv£uovTa ex t»5c Tret'-


farae. siti, atque labnre itineris. Ad que
ego Vi- :
vr^ tou xottou
y.ai oi'\>r,c, Y,ai Tr,c 6oou. 'Eycu dk etTrov
vil Dominus, salvatur meus neque manducaturus I
auTfl)' Z^ trwTrp juou Kuptoc, ou jU*i cczyw, oi^t UX
neque bibiturus sum. nisi sirnul extendamus
manus 7tt'w, ei ii'n yxXioui^tv zac. yixf^ac, -i^wj, y.ai xotvyj
nostras et unanimiter pustemus. Ciijus ^f,
rei causa yv<ii[j.r, y£uof/)f^£9a. Ilo/.),a ouv ei/exev toutou TrapaxaXioac
multis eum hortatus, vix tandem persuasi. ut me- auTov, fjioXti; inyvfix Tretaat ouv efiot TJ-iv yv.px e7rtSa/etv,
cumextemleretmanura, et frangens pnieiu una co- y,x.i xXaoavTa t6v apTOv ouv efijtot y£Uoaa9at. \\.xi xope-
mederet. Cumque ambo satiati essemus superavit
;
o^Evte; afj-tjjotepoi cx tqu apTou r^ivj £7rept'aaeuaEV ef7.et'-
eliamaliquid de pane, apposito : et orantes tradii- vafjiev oe T>7 vuxti exei'vr; Trpooeu^i^optevot.
Tunus noctem illain.

14 Cum postera illuxisset dies, et raatutinas fu-


14 Kai Trpo)??; yevopiE'vr,c, f;.£ta Trv ew9[yrv tvyf,v,
disscmus preces, conspexi faciem ejus.
Potfridtr cer-
foi-ma et iloov auTOv a/Xa^5;vTa trv tou TrpoaoTtou 5eo)pt'av xai
cubire mntatis, velut inortui speciem
nit Oiii/p/irium pi-ieferr-e :
et tr;v ypoav. xai ciioet vexpov yevofzevov, Et^oSrOrv. '() 5e
morluo extimui. Quod ubi ille cognovit; Ne timeas, inquit '/vo'j; [tov cfoSov ptouj a7reKpi'9yi ptoi Xeywv Mr, cj-oor.^eii;.
similem. Frater Papbuu.ti Deus eu;"ira in omnes
;
niisericors, «^eXcfe IlacfyouTte, 6 yap Tre| TTavTWv euaTT/ay/voi;
Geoc
DIE DUODECIMA JUNII. 29

A 0£oe dr.ifjzx>:/.i ffe Trpoi; p.e, tVa (^poynVc t«£ ratfi^?, mi^it te liuc, ut curam corpons mei sepulclirique
y.ai Toy XehJ-^zvou /jioy i5ou yap TYiv aY,fj.g^vj TeXeifl) t«v habpas. Ecce enim hoilie adimpleo divinam circa i^TKnp r.. r.

ToO t-^^eou o(xovo|jLt'Hy, x^i aTrEpyojLi.ai eic T/^y Efiviv ava- me providetitiam, alnturus in requiem meam in
7ri7.ui5iv ew; afwvoc. 1\> oe, a^eX^f j 7:o5.uTro")/-,Te. gxy efe).- ajternum c Tu vern, Frater dfsideratissime, si hinc
Qr.c, ev Ar/u7TT'jj, x>;pu^ov to I/aov ^vti^o-jwov w; Oufzfx- abiveris in v€gyptum. memoriam mei insfar thy-
^«, ev f.xeV») Tw a5e).Qpwv xai TravTo; tqO /ptfjTovo/j^ou miamatis arintintia, in medio Fratrum et universi
Ixov- x«i ixu Tt? TTpo-j^j-opav et; ovo^aa ^.n\) v.%i ^vr.prj- populi Clirisliani. Quod si quis in nomine meo mei-
auvov TTpoiayet Kupiw to) Be'7) •r^.fiiv, ajv^ptOf/oup.evoc qiie memor ohlationem ohtulerit Domino Deo qui prn mij
-7£vr'i5£Tat TnivTWj Tw ccyiitiv, y.v.i ?.UTpoOT«t aTTo Trav- nostro. in numerum Sanctoruin oninium refere- pr imiHii
sibi devotis.
TOi; Tvei&^Tf-toO- o rJu^jWTmi^f auTor "/.ai et n? Tpf'i]>et tur, omnibusque liberabitur tfntationibus. M quod
a^e/OJov, )i TTTO)/:iv ev tw ejJioO ovoptatt^ pivyioOw xayw ego pxnravi Daum '/. Quod si qui^ ctiam cibum
IvwTnoy ToO 0EOU rpiwv, ev t>7 rpepa ti^; )ipi'aew:, X9:( dederit Fratri cuipiam ant mendico in noinine
T>55 aiwviou i^wi^i; x?.y;pQvop,05 yevi^GeTat. meo. ejus et ego meraor ero c.«u-am Dei nostro
in die judicii, et vitae Eeterna» hereditatein adibit
iste.

15 Kayw 5e Trpo; TauTa anExpt^Onv 'Eav ouv T:ivr,c, 15 Ad h;ec ego intuli Si quis igitur panper nihil :

erjTtv Ttc, ^.r, ouvap-evoi; Trpoa/opt^iat ti, ri 9p£'ij>ety tttoj- liabeat qund offerat, aut iinde mendicuiu alat in
yov et; i/vrpto^-juvov aou, ovx. ejrtTeu^eTat z-^c tvliiyicxc; ntiemoriaru tui an benedictionem tuam conseriiturus
;

cou, '0 5e 6^ri /xot, eav ti; %ii.i(X^.'JL ev tw 6vo'ptan' pioi nonsit^ K<^ponit iile : Si quis inceiisum iii numine
tic, oipLi^v euo^iai: tw Kup[''|) 7:poca'y;t, /,ai avTO? T)5s meo obtulerit Domiuo iu odnrem suavitatis, parein
6^.riia(i a^toOrcri /xpsci;. 'Eyw Sk i^xliv roXfA/iaa^, TTpo; is quorjufi inerebitur laetitiara.Et ego rursum au-
auTiv e'7zov riaTtp «'yif>*TaT£, ^^^aaarw TTpo^ pte r' suyjj sus interrognre, dixi : Pater sanHissime c perveniat
T>7; a>5; aya9oTy,To;' oldv. yap «J.rjOw;, oti ezv atTr,oei5 ad me qiinque orario tna ; urobe eniiu novi, quod
I
Toy Wevv, di^oTv.t oot, y.ai oux. OTspccTat to aiTKpta aou siquid Deuia postulaveris, det libi ; nec irrita sit

evwTTtoy Tou eT:oupavt'ou Baat^LEo); , 5lx t>5v ao/.vov apud ciBlesfein Ri^-^em postuiatio tua, propier im-
aou 5ou?.i'av, y,v iv xoic, t\r.Mvzct 'ixcntv ev eor,,uot; pigram servitutem, quam annis lx servivisti inere-
^twye;, tw Kupt'w 7rpoa£u//jf/.evo;. '0 oj -:?7rev 'Ezv ti? mo, pi-eces Deo offereus. Et dixit iile Si quis pau- :

e'iam tiihtl
TT-vr.; eaTiv, « ev ep>^piw ^tayet |jl>7 ^uvxpevo; jrpoacfopav per est aut in eremo deglt. cui nec oblatio nec thy-
offercnlibus;
kvtyy^v.y r, 9ufjLiap.a,avaara(; 6 toioOto;, xat eu/a; Trpoa- miania suppetit; surgat ille etorationem fundiit ad
£veyx£t 0e'i) 7ravT0/.pa'Topt, xat to aytov aupLooXov p.eTa Deum omnipotentem, sanctumque Symbolum cura
moSou xai 7ii'aTeo); Si' epte TTpoaej/opivo;, zayw auTwv tiinore ac fide reeilet propter me ; et efjo illorura

u.vY,<3^Yi6tai/.y.i urrip auToO irpo; Kuptov, zat eu^opiai d2iw- memor apuil Dominum, pro ipso pi-ecabor. ut cum
5>5vai auriy w.£Ta TravTOJv Toiv otx.at'wv y.).r/povopt^aat jiistisomnibus hereditatem accipiat vit;e Eeternae.
tfWv xr,v aci'i>viov. 'Eyw 5k TiaXtv er^rov Ei a^io^ eif/i, Atqueiterum ego Si dignus sum, inquara; cupio ;

aTTOuiJy, ptot' eoTtv ot/,)7aat ev tw toitw toutw, piera t>^v habitare iu loco istopost tuura e corpore excessum.
jubet PaphnU'
ex ToO awuaTo; aou aTTOot^oJ^Jtv. AOto; §k 'ior,' 'iV/vov, Et ille Non venisti huc. fili, Iiabitatum sed quia
: :
livm redtre in
otr. >;).^£; ic, T>iy oi/.ovofjtt^av TauTr,v, ix)X ori ©eo; eTre'- Deusmisitte, ut Sanclos ipsius, ipn iii eremo de-
aTa).-/.e ae iva tovi; 'Ayi^ou; aurou /a^WTtotriaat; toO; ev gunt, exhiiarares eoriimque vivendi modum Fra-
:

TJ7 t.'i',u.'a y.aToiKOuyTa;, /.ai xy,pu^aii; Tr!v «urwv tcoXu- tribus Deum colentibus nn^um lacer-es, ad gloriam

Tt'av iv u=GW Twv Oeoatowv aJeXawv, iic, oo^av [0£oO] Dei atque utilitatem audieutium credentiuunp-ie.
%%i xep5oc TO)v «/.ouovrwy y.xi ^rtarejovTwv 'ATrsX^Se oOv, Vade igitur, fili, in.^^'yptum, ibique persevera ad
TeV/ov, et'; t>:v AtyuTrrov, xai juevc ew; teXo; ev roi? niortem usque in bonis operibus Doraini Jesu Chri-
ay-Oot; e^yoti; toO Kupr'ou r'p.wv 'ir,aou XptaroO, xr;pUT- sti, prasdicans omnibus quse vidisti et audisii.
Twv Traatv w<; eOea-sw xai a lizouaa;.

IG Taura eiTTovTo^ fiot tou rtpnwTEpou 'Ovovfp(''jj, 16 Tiilia cum mihi locutus esset venerabilis Onu-
7rpoa£7T-:aa et^ ro e^ac^o; Trpo; Tot; 7r'^aiy auroO, J.eywv phrius. humi procidi ad pedes ejus et dixi : Benedic
EuXoyr.aov ouv pie, flaTep ayte, ivct. Eupw eXeo^ evwTriov igitur mihi. Pater sancte, ut misericordiam conse-

ToO BeoO,x3(t w; /,^tw9rjV iv rw vOv atwvi Trpoaxuv«aai ae, quar in conspec^tu Dei atque uti in seculopra-seiiti
;

:
v.7.i ev Tbi yiiX^ovzL atwvt aEiwOei'r,pLev. '0 ok Trpo; (j.e dignus tui adorare te, ita in futuro quoiiue dignus
a7TexO('vaTO" 'A^eXae TToOuyoraTe, lla^^yoOrte, 6 Kupto; sim. Rpspondit ille: Desideratissime Frater Paph-
/j-ou pi>i XetTT/iceiae irept t>5; rotaurw; at^>iaew;, ev).oyr,- nuti, Dorainus meus non dei-ehnquet tc propter F
cque mitlla
oe iJe pts xai arr-pu^et ot iv t« auroO dydiir., xai Cfwrr'- istam petitionem tuam : verum benedicot tibi, et
ftusta prx-
aet Tovi; o^9a).pL0u; oou ei; T>iv auroO ayaOoTr.Ta, xai confirmabit te in araore suo; illurainabit oculos tlicens,

).uTpwoy,Tai oe e/. TravTo; TTapaTrroJptaro; xxi rwv |3q)wv tuos, ut videas bonitatem ejus ; eripiet te 6.\ tunni

ToO dvTtR£tfA«vou, xai Te).Etwa£t ev ae ro ^pyov o £7Te/e['- casu felisque diabolr ; et perficiet in te opus quod
py^aa^. Ot "AyyeXot auroO ce ff)te7ra'aouaiv ev ryj <|iOOEpa ca*pisii. Aiigeli ejus protegent te in terribrli Dei
r.uiox Tou 0eoO rixw, ev ri pteU.ei; djro),oyf'av xopii^aaa- nostri die, in quo defensurus es causam tuam. Et
6ai. KateuOu; avaara; yiu^aro jrpi; KOpiovpera iioAhhv continuo surgens oravit Dominum, multis cum la- poiifis humi
-Jaxouojv xai arcyayptwv ).£'ywv outw;- Ki; /ci^pji; oqu, crymis gemitibusqiie, dicens In manus tuas. Deus, : nfiti'tis

meum. Quo dicto, genibusque moritur:


6 ©£>;, tiapaTt^^riptat ro Trveupta' poJ. Kai toutj: etTTWi', commendospiritura
Set"; Ta yovara tTeXetwlfi ev rw Kjpt'j), Tri-pa-Jov; ro humi positis, obdormivit in Dumino, ac tradito Spi-
Trv£0|Ua, ey d^Avri dy£7rauoaT0. ritu in pace tjuievit.

17 ll:(pa/p^fx« ^£ r;'xouoa f^ravr.-j 'Xyyilfii/ uptvouv- 17 Tum ilico audivi vocera Angelorum, laudan-
ct (iudito
Twy Toy 0£yv, (Jia T>^y y.a9apoTy-a t>7; 'lu/)?; a-jToO" tiura Deum, p^opter puritatem anima* sancti viri,
AiKjeluram
xat y,y /apd ptsydXfl rwv 'AyyfXwv £y t>7 wpa ti^; Jrpo; et gaudio repleutium aera, illa ipsa hora qua abiit
caiitit.

0eov auTou dTro^y,pi^ai;. Kayw ^e u7rooy,adf;eyQC to ).£ut- ad Deum anima Ego vero exuens levitoiiariura
ejus.

TOvxpioy ou rv ev^e^ua^uevo;. Xuaa; tx nXiyix ccj- f quo tegebar, per mediumque bifariani illud divi f
rou 6v6%v fiepfaa;, xai ro flptiau fx£v Trepi^eoaXov rw aw- dens, altera quiiiem dimidia parte corpus ipsius
piart auTou, T&o7rw xri^ei'a; oxeTrdaa? aurw, ro §t £-e- circumvolvi funemlem in raodum ; altera vei-o me inrnl-it tu-
pov >;jU.tou efxautov Evouaa;- cupov tJe 7r;Tpav ujToxotXov ipsura contexi Inveni deiude petrara adinstar fo- niia nicjiii
sf/ietifur (I
waei Xdxvcov. 'Iv/.erae o-Jv y.:tTi^m-x ro T''pitoy xai dytoy vea) cincavam, in qua venerabile sancturaque ca-
ftiphiiitio :

auToO X£i'i|avov ays-.OTa; Js rju^dfiy,v iva auToOi r)iafpi£vw. daver deposui, utque ibi manerein surgens oravi;
Kaii^ov, v-ai (^oOto xaXuStovauToO auf;i7ri7T:oxci;, doxu- et respiciens vidi concidisse tugurium ipsius, uti et
palmam.
;

30 VIT.\ S. ONUPHRII AN.VCHORETA


k palraam, quas cibum ei suppeditaTerat. Cumque TO); T/;y (fotviza Ei; y^ t>:v Tpucprv ETTopi^eTo. Vi%l touto
INTEnP •
illa suhito accidisse animadverterem, cognovi nolle 5t« T3t^o; a-jy.ziv ^exfjaf/syoc, e7Te'-/vwy evrevGev ae
Cilt!iiilllias
contntitti
Ueum iUic loci rae commorari j/. Decessit vero san- e'v3t[ HXy.^% Heoy ei; tov tottov exervov etxetoxi' ue.
cjlti tiit/iir ctus Dei servus tiuupiirius die \ii Juuii /i raen^is. KTe).e['ji)9y; oe o "Oijo; z^i 0eo{i oouXo; 'OvoOcfptoc, ev
tt paliii". Deum nostrum decet gloria in necula seculorum. ^evi 'Iouvi'oi; ciwoe/.:rTy;.To) 0£ 0e'o r^wv irpeTret 36?«,
II
Amen. 6(5 Toui a('iva; toiv aiwvwv. 'Afir.v,
h

ANNOTATA C. J.

a Gr. OTti^c. el <jiraO« ilicilur in palma iil uiide fru- miama, sicut tu, degens in solitudine; aut ei ne-
<tus tlependet ; uti eliam ip.tiim iiivoiiicnim [ructus seii quaquam suppetierit ad offerendum nonne ; et hic
pabmilx. Quid ni Inc Spatlia, pro lennite seii ramo particeps esse poterit bonorum preemissorum ?

i:utn fructiltus suis, accipiatur, ut iit meitses sinfjuliis f Aliis lebitnnarium.i'?Hi'/a' scribitur /eoy-oJv^piov,
Mnfjiili termites succesnive mnturescentes prseliuerint estqite ei yafhy ixr>yoiyiix.oc, ez Tpi//-ijv auvTeOeti^-e^vo!; tu-
victum : nnm stngulx pnlmu/x quiil tid sustentationem nica monachalis, e pilis contexta. S. Hteromjmo,
nienslruani.'' Isiiloro, aliisque communiter sonal vestern lineani si-

b Totus Itic parograplius numeri ii deest Surio, uti ne manicis. Qnid si e senlentia Suidx significct ve-
*t Lipoinannu : extat tameii, ijuoil od argiimentum spe- stein ordinariam Monackoriim, qua semper indneban-

<-tat, lu vilis Patrum et MS. Leodiensi. tur, carnem sunm macerubant, et a vnlgo liominum

c Inlerptinit liic editio Lipomiini et Surii : Erat disltnguebantur; et tale liic fnerit lebitonarinm Paph-
auteni dies ; sexfus quidem <lecimns Paven; nonus mitit ? Ex mcntc vero Hierontjmi sigutpcet extraordi-
autem Junii mensis apud Rnmanos : MS. Leodiense nariam, et qna in sacris pr.rcipue uiebantur Maiiachi.
vero, dies sextus deciinusmensis Pin, qui est dies Qualiter in Paralipomenis S. Pachomio
tle die 14
undecimus Junii apiid Ronianos. Ncscw uiule Imusta Mitji pag. 343 /(/(. A. legitur fecisse senex qitidnm ,

sint illa. Cerle textits nostrr Ortrcus, uti el Vilx Pa- Monacbus nomine .Jonas, qui lebitonanum scu lebito-
trum nihil istius memineritnt. Tum vero, quis,ptis uj- nem habuit unicum quo uti solum consueverat ,

seriterit illa, non recte combtnatur dies xvi mensis quaudo divinorum et incorruptibilium Christi iny-
Paijni JEtjyptiorum cnm liie ix aut xi Jttnii nostri : steriorum fiebatparticeps. Vide eliatn diem li citatum
rerte cum x. pag. 302 Aniiot. a. Hoc loco attritum palliura sigiti-
d In vitis Patnim Itoc paulo alttus ,'nempe initio ficari tum sensus ipse requirit, tnm expouunt Meiixa,
privilegii liujus) etexpresstus poiiilur sic : Ha;c est cum pro /eiJiTovipiov reponunt Tpioriviov
;
quod proprie
postulatio mea, quara inipelravi a Domino Deo. detrilam vestem et Cynicorum pallinm innnere, lcsta-
Poslvhitio autem illa, el ipsa pnstulata impelrutaqne tur Suidns.
privilrgia, nescio giiid, altemtm Snncto-
iilt liumililate g Uti iiiitio ritx qmedant adjnuguntur iu editio-
rum tndicanl et liinc fortasse sntius duxertinl Menxa, nibns Lipomani
:
el Surii, qux ad Ontipbrium nihil
illa omnino omilli, et MS. Leodtense. piiucisperstriii- atlinent : ita in eistlem finiqnoque pluscula apponun-
<ji; quod
Florarium Sauctorum simililer MS. Iiis
el titr, alio similiter spectantia. Utraque in textu nostro
verbis fecit
Migravit a seculo anno salutis ccclxx.
: Gr rco et in Vilis Patrum pr.rtermissa.^unt; si ta-
Hic enim petiit et obtinuit a Domino, ut si quis men additamenla illa fueriiit ab auctore primo con-
memoriam ejus fecerit seu oblationes. aut pauperes scripta, et non potius ab otioso quopiain interpolitlore
paverit in nomine ejus, aut memoriffi sus librum excogilnta.
scripserit; diinittaiitur universa peccata
illi : et cum h 7ii Vitis Patrunt obiisse dicilur mense Junio, die
anima exierit de corpnre, erit munda a peccatis XI id est tertio Idus ejusdem mensis. Ediiio Suriana
quasi modo genitus infans. ile tempore mortis nihil amplius meminit,
quam quod
e E.r respansione svbjecta coiijici potest, tlesiderari in medio conlexlu dics nona Juiiii indicetur'; uli supra,
liic aliam ptirtem interrogationts qualts e.rtat optid notavi Annot. c.
;
Surium Itis verOis : Si quis autem non invenerit tlij'-

DE SANCTO TERNANO
PICTORUVI IN BRITANiNlA EPISCOPO
Illorum simul et Scolorum, limites, Aposioli, diieccses.

fS^am meliorem Britannite partem Imperio


stio tem coiitra Romanos, sed fiequentibtts etiam in horiim
ricti. i t cit Romtini suleqissent, etim vero qnnm
snhjugare ditiones irrnptionibns sco-
lliiti-iiis Ho- non potueruni pnmum Adrianns
formidabiles sese faciebant ; nec una cum
IfMHl» iiiac-
Imperutor ilu- minus Atujlo-saxtinibus in locum Romnnorum sitbiu- t>s 'i Hilicr-
cto ad tutelam vallo abjnii.ris.set,
CtSti. hoc non sufft- gressis ftieessivere iiegotti; diversis diu """"""""'
regnis ac regt-
ciente, Severus aliud, minus reniutum
sttuxit, et Iriins htts usi, tlouec Pictis praevaluere Scoti,
et qttiilquid
illtid reliquit eos Britones quos ex re Pictos Liitiiie tians valltim Severi versm Boream
nominatos creilibik est tino complexi
esl, juxta leleris iiomtms Britli regno Scotiam appellan ftcerunt;
significationem, propterea
Pictorum itonttite
qiiod corpora ceruleo colore prorsns abtilito, nist qttod valli pradicti vestigia tidbuc
liugcrenl. Qitod ulira tllos ad Occasum et Boream re- reltqua vulgo the Picts W.il appellentttr ab Anglis.
gionurn erat, teiiebant traiisgressi ex
Jlibernia Scoti
2 Ita sejiinctis illis et ailhuc in yeittilitnte persisten- chrlstiani
horum enim patriam illam fiiisse tlocet Betla; et lit,-
tibtts,quis priinns Christum aniiunttave-rtt tltlfietle ex- racliaS.m-
dterna srptemltionalium sive silvestrium
Scotorum Itn- plicatu esl ; nisi qnod veiterabilis Beda nia Ep. ai "
gua, adltm eadem qust: Hibernica. I. 3 ap. misw sub dit.
idem te^tatur. Hi actttrus ile S. Columbx apostolntu ad proviitcias Picto- 400.
Pictts jttncli iiou sulum communiter tuebantur Itberlti- rum Septemtrionalium, qua; arduis atque liorrenti-

bus
;

DIE DUODECIMA JUNII. 31


busjugis montium ab Australibus eorum sunt re- 5 Poterunt hxc ad vi Julii, quo Palladius colitur, 1
gionibus sequestratse, dicatt qxiod Australes Picti, magis discuti.De Ternano subjtcit Joannea Leslxus. iirfMnE n p
//if- /irr anti-
qui intra eosdem nioiites tiabent ^edps, mullo ante Roffensis in Scotia Episcopits, qund tanto religionis
cipafinnem
tenipore {iit perhibent) reliclo errore i(lololatri;e pietatisquie proierenuEC stuilio ollicii sui partes ex- dicitur Ar-
fidera veritatis acceperant, prasdicante eis verbo plevit, partim hteresim Pehigianam ex animis evel- chlepi\a>pus
Ntnia Kpiscopo, (ulii Niniarem vocani) qui erat Ro- lendu (quasi ea usque ad Ptctos penetravii) partim in and-inis
KalendorHs
m« regulariter fideni et niysteria veritatis edoctus; illorum jam purgatis animis puritatem rehgionis
ei honorem S. Maiiini ecclesiam Candidx Casi£
in instillando, ut merito Pictorum Apostolus postea
Ad e.osdem ple-
niiis tnstruen- cledicavit, hodieWisheni dictam, ad xslunrium Ili- censeretur. Sane a semlo plnsquam uno alterove Sco-
dos missui bernix Anijliaeque ronterminum. Affordus nosler a toruni MartijroloijiisKalenduriiwe adhunc xii Junii
S. Palladius,
Sirictoconsecrattitn putul anno CGCxciv, el ulira annum adscriptum fuisse Ternanum, pcrsuadent Carthusiani
cccGXXX, vixtsse. Per eum ergo, non solian Picti au- Colonienses in suis ad Usuardum additamentis, primo
strales credcbant in Salvatorem, sed etiam conjuncti loco sic scribentes, in Scotia Terraani Archiepiscopi et a De/iipstero
illis uut etiam permixti Scoti ipsorum exemph ; et Cunfessoris : qnad secuti Ferrarius in Calaloijo adscr\b.(ur
qnando S. Coilestinus Papu. anno ccccxxiii creatus l\'n/iar/ii.r.
Generali, et in Martyrologio Germanico Canisius.
esl Poniifex: sic enim idem Beda scribil lib. cap. 13 i SH<r quoque genlts Kulendaria se vidisse lestalur T/io-
Palladius ad Scotos in Christum credentes, a
, tnas Deynstertts in Menologio Srotico, ciim addita lil-
Pimtifire Romanae Ecclesiae Cadestino prinius mit- tera K noiavii; Kinkarnise, Tarnani Scotorum Ar-
titur Episcopus m locum verosinulUer jam mortui chiepiscopi ; majorem meriiurus fidem fnnm alias
Ntniani. exiguam hubel, mulla ingentissux ijratiam comminisci
3 Eadem an(e Bedam scripserat, Cceleslino coxviis convictusj majurem inquam meriturus (idem, et meltus
Prospcr Aquitanus in Chronico : qui etiam in libro de Scolica historia meriiurus, si sitnm toci docuissct
conlra Cullatovem cap. 41 conmiendans Coslestini %e- exteros, el num ibi corpus iiUus requieveril; sicuti de
lum, in Bntannia patria sua ab Pelagtanis errunbus Pulladio docet Hecior, eum Fordujii sepultum, trans-
purganda, ad (andem ejus hoc etiam addtt, quod ordi- laiasque ejus Reliquias ibi fuisse in novam capsatn
nato Scotis Episcopo, dum Romanam insulam studet anno iMCgccxciv.
servare Catholicam, id est eam partem qu.c Romanis G Ad Archiepiscopalem litulum quod otlinet, licet

parcbat, etiam barbaram Christianara


fecit , cam verum foret quod ait Ueclor, nec ubsolule fueril prtmus
scilicel parlem, vi qua tenuis dumtaxat Christi notilia intev Scutos Episcopas Palladius, sed primus omniura
et solo fere nomine teniis habebulur, nullis adhuc ibi qui sacrum inter eos Magistratum egerit a Romano
ordinalis Episcopis, qui Christianismi reltquias fove- Pontilice Episcupus creatus ; cum antea populi suf-
HubuU qii-
rent, aut noveltas plantationes excolerent. Eumdem fragiis ex Monachis et Culdeis Puntifices assume- drm Arihi-
Palludium primario ad se mtssum contendunt lltberni; rentur ; licet, inquam, veriim id foret, non tamen pro- ej-iscopuin
Scolla
sed quia borealem insnlai suse purtem non altigit, pri- barct aliunde ordtnaios alios plures ibi fuisse Episcopns
mufqiie totam eam percurrit convertitque Patrtctus, simul, quortim Primas gesscnt Archicpiscopi litulum,
hunc prx itlo ApostvH sui lituh ornnnt; quin et Pro- prtus quam hic apud Anglo-saxones , sub S. Grejorio
sjieri locum, tamquam de duabus insulis intelliijendum, Papa, ccepisset usurpari. Non tamen dixerim Archi-
totum ail se trahunt : quibus non Inbet conlradicere, episcvpatus Scoticos primum a Stxto IF' institutos anno
modo ipsum salletn faleantur Scoto-Britannis , alque MCULXXi; sed solum, honore Pallii, quod eatenus pe-
ante U
seculufn.
adeo eltain Piclis praedicassc. tere neqiexerant, condecoratos. Pra^sumere ergo Ucebitf

4 Annum missi Irans mare Palladii , Basso et eum tilulum ibi notum fuisse ante pUtra secula ; licet
an, 'iZ\ or-
Antioclio Coss. Hic fuit Christi
Prosper notat. fortassts, ncc ipsi Archiepiscopi, nec snbdiii iis Epi-
dmafus:
ccGCXXXi sed qiii Chronico ipsius jam otim prsesump-
: srupi lenerent easdem qux nunc nominanttir suffragu-
serant annos Imperaturum annotare, duni eum niime- neas Sedes. Qua de re operas prettum fuerit scnbere
rant annum Theodosit Junioris ab obitu Hononi viii, cx professo aUquem, sicuti de Episcnpis Anglix scripsit

qui solum erat ti, vel a Kalendis Maji vii, aberrarc Godivintis, varias sedium translatiunes explicans et

eliam Bedam fecerunt ; Difficihus defmtri potest ,


quo qttique ordtne in ea sederint.
quamdiu in Britannia dum Pontifex erat Coslestinus 7 Dedit Bollandus noster ad diem xiii Januarti
c qux
gimn Htberni Palladtus prxdtcarit. Nam f^ita S. Patricii, a Probo Vitam S. Kentigerni, primi Glascuensis Seilts,

cito mortuuin. Anglo edita seculo ix uut eliam serius, ejusque com- jiiinc Archiepiscapalis est, Antisttlis ordinati seculo vi.

pendinm quod sccundo loco CoUjanus edidtt. persuasus Ibi num. 13 legilur, quod sanctus juvents a maijistro
auctorem fuisi^e aliquem Sancti disfipulum, asserit, suo digressus, in loco noraine Glasgu cum multa sed necditm
itllun secuto
brevissimum Palladii Apostolalum fuisse. Quia enim, abstinentia vixit dunec Rex et Clerus regiouis
;
0,
inqutt homines (Hibernos intet-
tlle, immites et feri Cumbriensis (ea Pictorum sedes fuit, dum res nomen-
Scoii diu apud UyttJ recipere nolebaut doctrinam ejus, neque ipse que eorum mansitj cum cuuctis Christianis, licet
ie pnvdicasse
longum voluit transire tempus iu terra non sua ;
paucis (mallem, non paucis, legerej quam plurimum
scribunt.
sed reverti disposuitad euin qni misit illum. Cum- renitentem, in Pastorem et Episcopum eligerent.

que mare transmeusset, et ad fiiiem Pictorum per- Accito autora de Iliberna uno Episcopo, more Bri-
venisset, ibidem dibcessit; quod ejus socii Romam tunum et Scotorum in Episcopum ipsum consecrari
regredientes, Patricio, per eumdem Cielesltnum etiam fecerunt. Quis aulem mos lUe fuerit sic explicat : Mos
qnnndo ad
misso sed necdum Episcopo, in Ilalia nuntiarint. autem in Britannia inoleverat, in consecratione
,
5 Kendgcr-
Sculi econtrario, (ast, nullus, quod scinm, seciilo supe- Pontificum tantummodo, capita sacri Chrismatis mim veteri

riori antiquiorj dinlissime apud sc dctinent Paltadium; diffusione perungere, cum invucatione sancti Spiri- more ordt'
tus, et benedictione et manus irapositione. Insulani nandum
quando Ilectorem Boetluum sequuntur, asserentem, in
fine lib. 7 Hist. Scolorum, quod ipse non nisi post enim, quasi extra orhem positi, emergentibus Pa-
et tandim pios sudures ac religiosa opera fatis concessit, ganorum infestationibus , Canonum erant igiiari :

Pirtis dvilisst
pnus tamen Ternanum, quem infantem lustrico la- Ecclesiastica ideo censura ipsis condesoendens, ex-
Episcojiwn
verat fonte, PiL-toruin Archiepiscopum constituit. cusationem illorum admittit in hac parte. Ita attctor
Ternanum.
Quo loco vtdetur indtcare, ex Pictts vet Scotis ualum ille iipud Capijravtum, non S. Asaphus Kenfiijerni
Ternanum, interque eus b'ipti:atum siquidem Palla- ; disctpulus, sed mullo posteriur alitis, cttm Pictorum
ditts, ante suam missionem, dumtaxat Diaconus fuit patria (quam tdem Sanclus dicitur ab idololatria et
el ad annos Initginta aut plures debuit in Episcupatu pravitate hEeretica repurgassej vel sultem pars ejus
vixisse, ut qitem in eo susceperat parvulum, ordinaret occidentaliur jam Oahvadia diccrctur, ex veteri Gallo-

adultum. Briiruntium
; ;

3-2 DE S. TERNANO riCTC»RUM Erisc,

Brigaiitium nomine ; rcUquum vero ipsonim reijnum qiiod idem Kentigcrims Albaniam , id esi Scoliam
Ai i.i r.i; D. V apjH-llurcdir Canibria vcl Cuniltrij*, Vnlcntur nutem trans ralhnn Adriani, convcrtit, ecclesias construxit

i.st'i sipere secnhim X, qm provinaa ilia tontlcm An- et monasteria multa fundavit ; mis>is ex discipulis
glo siuonilms cessit, quornm et liuguam aiiliuc teiiet, suisad Orcades, NorvCiiiain et Y^Iaudiara luce fidei
priiisquiim regnoScotorinn Gdpingereutiir, eatenus [riins imbuendas; supponitnr ad illius curam pcrtinuisse re-
miirnm Adruim retrm^orum, uisi qiiateniis eoriim tniilti liqux ad Scptcmlrwnem Brilannia, ip.snsque Orcades, cura vero
Pictis mixti vivehaiil. ad quas tanien S. Sernanum, aitcruin discipulorum ettam Scotos
atque cetei-oi
8 Iluc auimadvertisse opurluit, ne Vitx. illi plits seu socioriun, Episcopum a Pniladio consecratum dicanl
Boreates.
aiictontatis tribiiere vidcnr, qiiam stas siia c.vigtt. lu- Scoti , adcoqiic supponcre ciitnn debcni cnm Scrnano
ternn noto, potuissc quidem Palladiuin, Canoniini ri- emortiium cl snffocatiim quoque esse,qnod ambo tbi an-
ppt^iifliis f.r.
tuumquc Roinanoriim scicnti^sinium, per sc solum tibs- iea sparserant Evangeli: senien.
Ihbermn tfii-
10 An nnlcm proprie picta ScotiaP«/- Veteres
scopi/s ftnt qiie alioriim duonnn as-fistentia coiisccrafse Ternanum, in vcieri ac ibi
di a!ceses.
(xiaeiitc id ueccssilale ct Pontifirc indnlgentc, iqiia de Indius {qui cam sibi ccnsclur rescrva.sse, cinn Cumbriam
re foilns^e doccrent nos illius ad Cwlestinum Papam Ternano, ipse Sernano horcaliora allribuit) an, ni-
Epistolx si cxlarcnlj scd non potidssc eos riliis omiltere quam, Palladius Abernetlii Scdem sibi con.slitncrit
quns Rumaua scrvat Ecclesia ; nisi jiidicaverit prnnos iindeea ad iirbcm S. Andreie^ nunc ctiam Arcliiepi-
Britonnm Jpostolos secnndo, lertiovc seculo, atque ex scopalem, translata seculo ix est a Kennctho Pictorum
eorum institutionc progres.sos Monachos, Scotoriim Al~ domilore ; an vero hni/ius \hQri\onx, qux vetustissima
biensiiim in re sacru magistros, co ritn pridem usoSj etiam Eeclesm estj non divinavcrim : siispicor lamen
non esae ad Canoniim in Nic-vno postca conditorinn qiiod potiiis Aberdoniae ; cuin mortuus sit Palladius
dijiciplinam rcformandos, dum alia in morihus et fide Forduniin Mcrnia, in qna ilia ipsa ciuitas cst.

poiiora rcslahant. Insuper, snppostla f^itx islins veri- 11 Quando Si-rtus IV Archiepiscopalein dignitalcin recrntions bl-
fariam divlsx.
late, conscqiiens vidctur, quod si c.v Ilibernia acccr- in civiintibus S. Andreie ct Glascu<e restllnit , liutc
E
sendus Ep'scopus fuit, qiii Kentigcrnum ordiwirct altiibiUsefucrunt ecclesi^, Candid^e Cas«, Li^morien-
niiilus aints fiicrit inter Piclos Scotosque, qui co tnu- sis et Insularum ad Occidentcm sitarinn : quarumpri-
7s l^rimiis
GlaS' M.i .Se-
ucre fungt po.ssct, mortuo jnm Ternano : cujus Sedes ma antiquior onginem suam refert ad S. Ninianum.
cltm pu&uit. utriim Kinkarnia tlicla fncrit, aliunde qiiam cx Deinp- quem coiit xvi Scplembris ; cujus et corpus possedit
stew vcll^m posse dcfiiiire : lioc dico ,
prnnum dici qiioad per lixresim ticuit; ila ut ca possil prima inicr
Kentigennini 711/ Catheilralem sedem in urbe Gla- Pictos Callieiralis vocari, secunda Giascua ; tertia
scuensi constituit. anlcm Lismona ubi sit nccdurn comperi ; siispicor la-
9 Estendebutur autem dicecpsis sua [adeoque el tnen Fvrdcnse flutncn et icstiianum constitnfam :
iiltra

Piclos sua Ternani dKeccsis) secundum


Cambrensis re- liraites et Arcliidioicesim vcro Glascucnscm secundum Hibcrni-
{iicecFsi com- gni, a muro scilicet illo famoso, ad arcendum Iio- cnni marc in Borcam se extendere, usque ad Episco-
plfJVS,
stes (Pictos et Scoti>.'i) a Britonibus a mari [Hibcr- , pntum Ros.fensrm et Grndinn Lviii, qui Episcopatus ,

nicoj ad mare ((^rnHrt?i/("Hw) |oIim (.onslructo usque una cum reliqno Seplemlrione ct Orientali Scott^ latere
ad tiumen Fordense. et vnllunt Adriani, qnod cral in pertinet ad Audrcapulitanam metropolim : alque ita
istltnw gemini ad Onentem Occidentcmque xstuarii^ intclligefur quomodo ad Glascucnsem sprctent ctiam in~
cl id e>t usque ad niare scoticuni; sed piito lcqendiim. siilx antiquis Ebudae //ic/oj ct occidentaii Scotix laleri
et mare Scoticum, quod scilicet Adriani vaihnn ad objecl^c ; non item Orcside& ultra lotam Scotiain pro- ,

occidentem icrtninat, sicut id adorientem atlingit Fur- currenies in Septeintrionem.


tlix oestuarium. Lum porro cadcm Vita num. 3-i addit.

DE SANCTO PETfiO
AMACHORETA IN MONTE ATIIO.
c _
c COMMENTARIUS PR^VIUS
C. J.

§. /. Cullus sacer. Palxstra, mons Athos. Tempus in eo aclum. Iter Romanum.

Eflimiis hoc i/Ko die xu cle S Onuphrio, qui in eodcmque die el in ituu tubella utrumque propoiiit, fiiju-
qmiluvi xolilHiliiie yHgypli vilam solusiH igno- ratum eodem proisus modo, id est erecle stanles, capii-
S. niniflirw liis omiiibiis iliiitiisime prolraxit paulo unte non udmodum promissis.
, lis barba timpla per pecius de-
coiijuiKjiliir
morlnn a iion nemine clivinilus inventus , et flueuie crurum tenus. circum verendu frondibus cinclos,
niius ,„ i;„iendarlo
liisl moiiem scjiullus, cum luvenloii suo seriem reritm cctencm nudos : uli videre est in Ivaleudario Miiscorum Mcscoram.
a se gesiarum aulea retulisset. Tijpicum S. Sab.e, IV- ante tomum primum Miiji. Adde , templo a fideiibus
netiis anno Miicn imiiressum Onuphrio conjuiigit struclo honoratum, aiimw festo ac populi
, e.o- concursu cele-
dem (rrediderim ob similiiiiclinem anachoreseos) Pe-
ciie
bratum, nec non miracuhs in vila atque post mortcm
trnm, amoiile Atho. iiuem lomjissimo iiuoluit tcmpore, clurnm ^u/sse Petruni, uli constut ex Fila num. 40.
in Typtco et
.•\thiinitain appellatum : conjungit autem utnmque.his 2 Hisee iiermoii, proponimus elnos bocipsodie Pe- irmcet iioi
Horolotjio
Grscoriini, verbis : lii; rii, iS' rov iiaiov IlyTfis rp.i',a 'Omjr^ciiou, trum, el qiiidem Onuplirio (qnumvis illo multo junior ctmjunjimics
x»i ToiJioim flarpo; r.fiw IHrprju tou 'A%'jcrdj. Die esse deliratj proxime conjunrtum : quitidiim nilnl certi ,
"""'"?""
XII Junii. Sancti Patris nnstri Onuphrii; et Sancti de lempoie quo vixerit, nobis conslat; cici polius enm
Patris nostri Petri Athnnitae. Conseusit //urologium cuiijungumus, qnam cui insliluto vil.e perguam simiiis,
Gr.rcum, quod eadem totidem verhis refert .,( Mola- . iic proplerea abs ritualibus
libris canjunclm etinm, ut
nus, unirus quod sciam apud Lutinos Marlgrolugns, vcdimus, fuit Ex
hnc lumen similitudtne vitie et con-
.'

in Aiictnrio
qui e]usmentioncm facit. Cum aulem hic cadem om- junctione Actoriim nemini suspicio debet onri , quiisi
JI'olaiii, nino lutine proferat, quscMenxaet llorologiumGrace, pur etiam fides ulriu.^.que Aclis adhibeuda sil. Nam
ex alterutro illorum sua transtulerit. Martgrologium arijumeuta cur minus omni ex parte nobis probari Acta
ijuoijui; A/osfonim Onuphrii swiu; r! Petri meimnit. Onuphrii diximus pleraquc hic non obtinenl. Nutus
,

cst
.

blE DUODECIMA JUNII. 33

est fiiim aiictor vilx Putri, v:r i-rwiilna alque Arcliie- piluvit erclesias, quasdamcrudeliler etiani interemit; nec V
p,\iferentes piscopus, qui ct aham olim scriptam Vitam lestatur se non suscipiens tum monachos tum montem ipsum sub Ai<:TonEc. j.
,

vidissc i't liabiiisse : notus hcus annchoreseos, mons sna etS. Petri protectwnc.
riix
Atlios ; iii/iil t'^ ^'^i'^^ aulacuis ul insolentibua dictum 5 Aliasnbinde moutis facies exliiit secutis tempori-
scriptumve.: niliil insotitum aul inauditum: nihil ex variis bus, monasteriorum prx.^iertim numero, forle iu .'ichis-

consarcinatum : nifiil altcri contrartum, nini forte in malis poenam , incredibiiiier imminulo. Nam qni
nu}ni'ro per errurem tale quid repcrialur. Convenit, secuto superiori montem perambulavit, accurate Ins-
qiiidem vita lutccuin vila S. Oiiuphrii, de quo modo ; trans omnia pluribusque. describens Petrus Belto- Tridui iunere
tonf)iis, dlmi-
et S. Murije /Egyptiacae, de qua n Aprilis egimus , nius, ait libro , suo 1 cap. 10 . trium dierum
dii laiu.% tst,
quod omnes uitantur uuius diimtaxat fiominis auelori- itinere in tongitudinnn, dimidii vero in lotitudinem
tale ac relatione sed Onuphfiana aliis diiabus fide
: patere : a soUs Caloqeris {snnt ii Monachi ctEiibes apud
hanc Petri, mulluni cedit : qiiod cerliores circumstaulias, cerliores- Griecos) iuhabilari : vujinti tria vel quatuor non ant-
multis de cau-
que. niuiure.s h.r luibeant qunm illu. (juud Maria et plins monastcria , variis locis sita, numerarr. Monaste-
Petrus bis inveuli fuerint diuersis tempordius , semel ria ipsa habere in adjunrtis sibi templis sacras Reliqnias

vivi, ilcrum jnortui, et Petrus quidem jam mortuus a iid eas'ine frequentem fieri conciir.sum. Templa quoqu
a solis Calo-
tes!ibns qnaluor ; non item Onuphrius. Quod illornm ipsa egreijie ornata et extrucla csse , atqne inibi Calo- geris
Retiqnix legunlur antiquitus translatr, ac certis locis geros, singnliif diebus liturgias canere , omnia
lioniirifice recondil.v fuisse : qnod de Onupkrianis minus Grirco sermone proferentes. Sed de Caiogeris
constat. qui illic ad sex mitlia dicuntur degere uti et de
3 CcleOerriinus elotim fnil et niLuc est tnons Kxho^s, aliis huc pertineniibus vtdesis Betlonmm ipsnm: el quse
flfons Alhos
Mn- patxstra viri sancti , in fmibus Maccdonix silus, ubi Joannes Langusad lih. xi Nicephori cap. 37 sic 7iutat:
in flnibus GOOO numero
cedonix nUersinum Strymonicum ad Aquilonem, et Singiticum Hodie Atho monte xxii iusignia sunt inonasteria
in inhabitatus,

ad Meridiem, non prninontorio, ut alii, veriuntotus GrsecoruiD Monachorurn ordinis S. Basihi, qua tri-
extat, totoque lunge dorso procedit in pelagus, uli buti nomine Turcarum tyranno quotanuis ex vine-
Mela loquilur, pancorum stadiorum isilimo conlmenti tis et ulivetis suis pendunt vi millia obolorumturci- E
junctus quo etiam a Xcrxe, bcllum (jr<ccis inferente, coruni, Monsis a Christianis 5ytovopo;,hoc est Mons ^^ Turcis tn-
;

oiim perfosso; Yeli6catus Athos. uii canit Juvenalis , Saru-tus dicitur, a Rutenis Suvata hora.
et jnons ex peninsula, insula lantisper faclus fuit. !)e- 6 Prxdwlum nooien '^Xyw o&o; ah illo virorum
scribilur idem Alhos in Menais die v Juiii, ubt de S. religiosorum rcetu i't sanctis exercitationibus adhafsisse
Vocatur Athos,
peninsulam Alhanasio, "Opoi; vf^Y.T.wTi /.xi knip.r.y.E.i, mi TioXv zr,(; Atiio pulal Bellonins ; cum potins sanclitati Petri ad- Moits sanctus;
efflcit, OyJJ.o^jY.c, dir.-A.o-j, 6iz axjyj.v th; uTroQTevoc. Mons altus scribendtimjab ipsaque Beipara ei indunni sit, ult num.
et prifgrauiJis, longo spatio in mare exporrectus , 11 in Vita legilur. Quando autem sic cmperit, appeitari,

veluti angustura colluin, qna parte scil>cet continenti tnm constare poierit, quando de tempure, tiuo conversus
commiitxliiT est Petrus, constahit. Floruit in eo monte, pn^ter Pe-
4 Deeodem monle retigiosisque ejus incolis miilla trum nostrum, nolus nobis sanctimonia vitrC Athana- aS'. Aihanasio
landabiliter memorat snb initiuyn secnli \m Innocenlius sius qnidam, patria Trapeuintms, Coustanlinopali lit- Trupeznntw
Papa ad S- Athanasii fcujus nominis etiam incul-
III , scrib^ns tens probe erudUus, montis Cyminx in Asia primum,
tus
pr<rcipuiim itUc monasterinm est) ceterosque Abbates deinde Athiin Macedonia .'iacer ascetes : qui m hnjus
ct Monachos Montis-sancti sive Allii, eosque sub bcati interiora ex divina reuelatione tandem secessit , ibidem-
Petri et sua protcctwne suscipiens ar prwilegia confir- que,,rogatus aNiceplioro Phoca, mililite pariter ac
mans. Sic enim ait Epistota 168 libri 16 : Relatione domi in palatio Iraperatoris claro , ipsique Sancto
illustrium et magnorum virorum nostro est Aposto- jam ante familiariter noto et araicitiae vinculo con-
ac monasterio
Uttui declaratuni, quod ille qui est mons domus Do- juncto; Dei Matri magnificum sane teraplum comli el laura vrna-
laudatus nb
Alexanlro iiiini, prseparatus in vertice raontium, ut ad eum dit. celiasque plurinias et masiraas .>d usura ac ha- tus:

Papa 3 confluant oinnes gentes, Sanctus vidchcot Sancto- bitationem Fratrum a fundamentis excitavit et ;

rum, qui Ecclesiae fundamenta iu sanctis raontibus Lauram denique multorum capacera raulitus mi- ,

coUocavit; luontem vestrum, supermare situra , ad gravit ad Dominum, uli Men.ca loquuntur ad diem v
inhabitandura suis fidelibus praeelegit, qui effectura Jutii.
sui nominis et numinis in se habens, licet aridus 7 Conficies porro ex xtate Nicephori prxdicli, anno sub anmtii
^it et asper, et fertilitatis gratia destitutus, est ta- DCCCCLxiu imperium snum orsi , Athaiiasiura istum ^^^>

men inter mundi montes maxima spiritualiura


alir^s snb anaum dccccl lloruisse ia monte Atho; atqne adeo
ubertate mirabiliter fajcundatus, Nura cum trecen- jam aniea ibidem alios vitam dnxisse solitariam , cuni
tis raonasteriis et gloriosa Religiosoruin virurum it ipse legatur in Menneis toco citato, seniori /Jnacho-

raultitudine,arctam et pauperera vitain duceiitiura, rctx iilic se di.^iclpulum tradidisse. Potest tamen ab
decoretur; tanlausque modo refloruit excellentia ho- Athanasii temporibus celebrior factus , et magis fre-
nestatis. tanta religionis eximiae claritale refulsit, ijueutntus ftmse mons iste; tum propter sanctilatem

et privileglis
utde ipso cum Jacnb recte possit quis dicere admi- ipsius Athanasii, tum propter auctorilatem Nicephori,
rando Vere sanctus est iste locus; quia hic est viri opulenti, deinde Imperatoris, inm etiam propter ex qua cete-
(/(foiYi/us a ;

bii^tr fnctus
vdriis, domus Dei, et qua^dam quodammodo porta cceli; ubi monu^terium et lanram utriu.-ique ope construclam.
multitudo cuilestis exercitus , tamquara castrorum Qnam tanram si dixero etiamnnm e.ctare, eamdenique
ncies ordinata et parata suscitare Leviafan, victo- esse qiium Beltonius descnbit, lib. i cap. 37; forlassis
riose pugnat jugiter cum dracone, p»allens Doraino erif, qut cousidernlis Bellonii verbis milii assentiatnr.

sapienter. Propter quod cumjamdudum fama ves- Monasterium, inqmt Agia Laura nuncupatum lUe, ,

tri nominis, qu^ fuerateffusa sicut oieuin circura- mter reliqua totius montis monasleria facile prin-
qiiaque, multos populos ad se traxerit in odorein cipatuin obtinet, atque ad radices celsissiiui jugi
unguentormn vestroruin, ipsos currere faciensa re- (quod verus mons Athos est) situra est , qua parta
motis; Ecclesiarura Prrelati et IinperatoresConstan- Leranou spectat. Gerit enim rnonasterium hoc, solum
liuopolitani phiresque Principes seculares, per pri- inter omnia a Bellonio enumerata, nomen Laura : cui
vilegia suaraulta. oliin tanta^ lihertatis pneeuiinen- additum deinde potest fuisse 'A.yioc seu Sancta, vel a
tia vos dotarunt, ut post Doura, cui volebaiit vns li- fundnioris Athauasii sanclUnte ipsius monasterii, qnod
bere famulari , nulUus unquam essetis jurisdictioni et sitn particulari venerabilius est atiis , et cui alia Ltiura huc
usquc verosi-
subjecti. Ita Pontifex, atia deinde proseqnens de vio- forte omnia onginem .•mam atque adeo etium venera nnliler persc-
lento pnvdoney qui Monacliorum qnietem turbavit, ex- tionein deteant. Est pr.vterea monasteriam hoc , titi graute
Jumi T. Ul 5 illad
; :; ;

34 DE S. PETRO ATHONITA.
A illud Alhanasianum, in montis parte intcriori, et maQis rempta. Dcniqiie ntm. 15, cum navis cursum relicta D
ArtTTonE c. J. alla quam reliqm, fcre in lilloribus siM" aut parum Creta prosequeretur, alque e.t improviso imntohilis oc Athum
cunsisterel, jitbeliir sinistrorsura flecti versus Atliura a sinistra re-
inde remota, uli lestalur Belloiiius.
tinquentis.
8 recleamusadPoU-am. qui omnino prior Atha-
Seil monlem. Est aiitem Alhus Jitmtx in Asiam naviijatiti-
Videtur Petrui naviqantibus Cotistan-
naiio Allium incnluisse debet. Qiio enim paelo per an- bus a parte stnistra, cutn eodetti
AtlianaMo
1I0S fereqmnquoginla, quos illic e.regisi:e dicitur, latere tinopoli necessiirio relinqualur a de.itra.
prior fuUse
In Atho, omnium omnino oeulos potuissel, si ttttn frequens Itabi-
taloribus lum fttisset mons, quam esse jwst Atlianasium § II. Vilif aiictnr, itirctilor, noca vcrsio iiostra,
ca'fiit t Quod etiam sibi vult, quod primus Atlileta ctim Ejiisiola P. Franc. Combc/isii.
illtc deqerit Petrus, m(! Proloqns, et qnod Deipara lo-

cum illum Petro constiluerit, uti sibi elecluvi pro insli-

tutii monaslieo, titi Vila ipxa mtm. 11 narrat .^ Sane Ijjx eo quod Rnmam vetereni profectus sit Petrus,
istlirc aperte docenl, priincm Atlianasio Atbum inco- uti viditnus, ibiqiie habiliim acceperil monaslieuin Hcliimnticun
non nrguit
liiisse Petruin : altiue tilinam teinpus quoque inlerme' omni schismatis suspicione, quam aliquis objicere pos-
Petrutn
ac mamUse diutn dfcerenl! Sed illtid liittc sperandnm iiim est, nul- set, eximitur; tnmelsi scliismaticus nlque hxreticits
annoi 53 luin iniliciiim pnttbenlibits Actis, unde iii notiliamseciili fueril is, qui Vilam qiiam ediinus sua paraplirasi or-
qtto fliiruit Petrus , veniri piissit. Imo nec sciri satis iiavit. Esl autem is, Gregorius Palaraas, Archiepisco-

certo, qiitimdiu in Alho vixerit,ex Aclis potesl, nliler pus Tliessulonirensis, scriplimie sua, qiiam coiitru Be-
Vila a Scftlj.
atque aliter subinde loquentibus. Nam ntttn. 5 assiqnant cuin Patriarcham C. P. Spinliim sancliim a Putre viatico,
anaehoresi ejns in monle annos timpliiis quinquaqtnlo ; atqiie Filiu sitiml procedere, cum Latinis fortiler
qui nutn. 42 exlendiinlur ad iinnos liii .'
alnum, 36, tueiiiem, publicavit, seculo xiv famosus ; ncc twn
annisxwxw dtimtaxtit in eremo transactis, dicitur inven' famosior illa, qua confutalus ipse postea fuit a Cardi-
ttis fiiisse avenatore, viviis; etitnno post uno, mortiius, nali Be.ssitrione, Becci alque Calholicas doclrinse de
sic nl xxxxvii illic tantum expleveril. Ferum ctim duo Spiritus sancli piocessiime eqreijio defensore. Incoiuisse
E
priores numeri non male inler se concordent, cedere illis autem et ipse Palamas monlem Athum, prius-
videliir veroslmtltter
poslcriorem unicitm,par cst: dicique debebil, attl erro- quam Archiepiscopus crearelur; ibique Vilam liaiir In monle Alho
scTipla
rein in numerum irrepsi^se, aut kinijiusquiim anni spa- scripsisse, et pro cnncione ad Monaclios ibidem hubi-
tiiim fquod tamen Acta neijanlj inter abituin venatoris e taiites dixisse. Colligiliir id ex Protoijo, ubi Jthuin,
monle ac redilum efjluxissc. Posset forlassis etinm ^'iH<^co monlem ; et Petrum, nostrettem alque \iti]\"e
sustineri, quod Sanclus auuos x^^JtTivii de'erminate vi- nam appellat. qui hic lerrarum, ncmpe in monle hoc
xeril in monte : sex vero, quisuperadduntiir, intelliijen- Atlio, habilavit atque ibidem primum truph:rum tle
tlos esse, ex inente primi Vilx Scriiitoris, dc annis illit, victo d.rmone crexil. Ut vero magis eximatur suspicioiie
qiiiab initio cimversionis in itu, moia , reditaiiue Ro- Schisinatis Petrus, notandum est, ipsuin Ruma pro-
mano, usqiie ad initium habitalionis montanx, eflluxe- fecliim, in Crela miracula operatum esse nec ciim ullo
rinl ; sic itl totiim melioris vitx spatium anni uii nu- exinde, prieter vcctores, collocutiim fuisse usque ad
meraudi siut. penullimum vilx sux atinuin ; adeoque cum netnine
9 Niliilo cerliora nobis de Petri loco nalali tritdunt egisse, qui eum ad schtsma perlrabcre politerit. Ut
Ptttria ejitt
Arla, iiuiim de seculo quo vi.reril.Num. 6 legiliir ex- ntliil dicam, quod incoLc ejusdem Moiitis Moiiaehi,
ignota. utpote conli'
citatiim in patria ejns belliim fuisse ronlra Arabes; unili fuerint adhiic Romanx Ecclesiae seculo xui ;
ncns mutla
quod inilicio quicUm esse possil, in illorum lonfiniis quando hiimililcr supplicarunl Innocentio Papx III,
Ca'li(iltcis prO'

pria.
natiim aliciibi fuisse Petrum ; sed quibus ? Occidenla- ut Uberlalcssibi siias conftrmorct,
sequesub beati Petri
libusue an Septemtrioiialilius ; an aliis f Est Arabiee ac sua Piipx proleclione suscipere digiiaretiir
ipsiiis

coiUermina Palxslinx ; parle siti eamdem altimjii Sij- uti el faclum est per rescriplum ejasdem Punlificis,
fortc est Pa-
Ixstina aut ria : Arabum incursiones siibinde et Asui minor sensit. Epistolarum ejus libro 16 Epist.l68iiiserliim.Qitud si
Syrla. Siispicemur igilur ex aliqua tstarum reijioiium, ac deinde schismatici facti suiil Monachi illi, ulifuit ipse
prxcipue ex allerutra duarum primarum, oriundum mutla eliam
Palamas -.quid id factal, ul etiam scliisinaticus jmlicetitr
.^chlsmali rt'
fttisse Petrum, donec aliunde cliirior forlasse lux faisse Petrus, tanto
afful- priiis mortuvs; citm nthil omnino pufjiiantia.
geul aliijuando. Excilalo fiit diximus) bello, cam-
in qiiod scliisma sapial in hiijusce Vita reperiatur? iiiio

ttoinam adil
pum cuin iiliis ;)rore5.silPetrus, eupiusque in Arabiam cum reperiaiilur elium quic schismali plaite adverseii-
ailducilur, el carceii mancipalur. Iivle vcro tur, utisunl,
diviiiiius iler rotnunum, reverenlia erga Punlifi-
ereplus, Romam iter tnsliluit; eamque ingressus, a cem summiim alqiie uiiiversalem, liabilus monaslieus ub
Piintifice monaslicum iuduitur habihtm cl docelur iit- eo susceplns, miracula patrida. Ul non dicam, quud
slitutnm. Vliitam hic Aticlor Ponlificis nomen expres- non priinus anctor vilx sit Palamas ; sed pridein a
sissel! Cerltora inde lemporis indicia nacli Cathulico ful pcrsuaderc Acta possinlj paucis scriptx,
non novam fuisscinus
ac cerlius distinxissemus, Rotnamne iiovam, an veterem ornalur alqne amplificator tantum ; uti colUgitur ex
profcclus fueril Petrus. Quanivis sinc illa indicio niim. 4.
au-
sim assercrc, Romam
hic inlelligeiulam esse veterem, 12 Ipsa Vita. qux Grxce extabal in biblialheca
idque ex ipso navigalionis cursu oslendo. Einin. Card. Maiarim, pridem Laluie submissa fuil
10 Nam ubi Roma discessum ineditiilur, inquisitu- ilecessoribits P. Fruncisco Combefisiu, libris
noslris a
Vila tx bilitiO'

th. Card. Ma-


rits liicnm, propiisito sibi
ut patet instilttto oppurlunitm : inciJit edilis nolissimo. Eamdem deiude Grxce poscentibiisno- zarini Grxce
tx latione in nautas, jampriratos discedere e.v
urbe, nec multo bis benigne sitbministravit Combefisii succcssor, P. Ja-
Itinerts
post e jiortu soluturos, atque per Cretam
iu Asiam cobusQiietif: ex qiia iiovant versionem ipsi concinnavi-
vela tacturos, uli HoiroMr num. 10. Ul cminwde mus, eaindem cum tcxlu Grxco mox ediluri, posteaqiiam
isthstc verba intelliganlur, separandus liic esl porius ab htiilum Vilx, et epislolam Combefisn, anno mdclv dio
urbe, ac spatium iiiler litritmque aliqiwd liileijecliim
x Juhi Parisiis datamad PP. Bollandunt atque Ilen-
concipi debel : quod Roinse iiovx seu Conslaniiiwpoli, scheniumpropusuerimus.Tilulus Vttx prxfixushtc esl:
per Crelam nbi porlus pars urbis est, conrenire iion
potesl polest ; ToO £» iyi'oi; riaTfk ipwj Vfrr/uifiaj, 'Ap/^iEircizoTiou cum nostra
iRslituti,
aiiiem Roin.r veteri, cujus
imtus duodceim ferc m. p. 06G(ja).o>ixr,5, Xoyo;, et; Toy GaupacTov v.u\ ((jayyeAoy vctsione tden'
ab itrbe semotus per lUum Ostia tiberina, stve
est, sive da.
t„0 itioj J.i HtoYioou n^T^i; >-^(i. nizptjj', to
PortUS
^
^UiniKtl eliam
orlusAiiijiistt, filin-n, J?/.n.««.... .11.... ... ,,
Romaniis appellalus,inteliiga- ......
Ifilot,

b .iy.w opt,
T(i
^ ..

'k%
^.^. T r_»
T ' _
Saucti
T(i anj.i.navzo:,. Patris
ur.
tttr. Kursum, liiiic solventtbus in Asiam, ,'
tter per nostri Gregorii Archiepiscopi Thessalonicensis,
i^retam imniui recta jiolesl ; non ilem solvenlibits Oratio iu admirabilem et angelicffi parem vitain,
l.otistanttnopoU; ab Asia solo Bosplwro Tlirucico di- saucti ac diviui Patris nostri Petri, (jui in sancto
monte
;

DIE DUODECIMA JUNII, 3S


monte .\tlio anachoretam egit. S<'qaitw Epislola genus, eo sibi noraine Montera addicentis, cui a san- D
AUCTORE C. J. Conihefisii. ctitate celebrem velit appellationem.
13 Aflmodutn Reverendis PP. Joanni Bollando, 15 Ipsa Petri perSanctorum patrocinia liberatio additurque
hixtoria re-
Epistola ac Godefrido Henschenio, Socielatis Jesu, Fr. Fran- e carcere, illi affiiiis, quie magnusipse Apostolorum
cens de mitite
Combflisii ciscus Combefis Ordinis FF. Priedicatoruiii Salu- princeps per Angelum olim libcratus est, mirum hxrettcOf
tem. Institutum veslrum, exornandis ac pmducen- quam merecrearit; dum recens, anni nempe supe-
dis Sanclorum genuinis Actis, quibus illi tum Deiim rioris miraculura, vehit oculis noviim subjicit. Id
demeruerunt, tum Ecclesiam juverunt, atque posto- ita gestum in adolescente Calviniano, gentili meo
ris exemplo prieiverunt, sic probo maxime ac lau- Burdigalensi, Isaac Berigean nomine. Is Novera-
taiidnntisOpm do, ut vel exiguum aliquid in illud cnntulisse, nihil bris, aut Octobris priina Dorainica (nec enim ita
linc de san-
niihi exiguum ipse existimem. Eo itaque studio accurate meraini de minimo hoc rae percontatura)
ctii
animatus dum spissum Eininentis.^iimi Cardinalis Hedini Artesias oppido a duobus annis prsesidiarius
Mazarini codicem homiliarum in totum annum,sub miles invitus, confluentibus ad solennem supplica-
S. Gregorii Thessalonicensisnomine, evolvo, atque tioncra ex instituto saiictissirai Rosarii civibu» ; rem
lcctito, num in eo quidquam occurrat, quod concio- primo irridere cura socio, itidem Calviniano Olo-
natoriie ineae Bibliotheca; ornamento esse possit nensi ad Xantonum fines, Tabo noraine; tum illo
Gregorium Palainain deprehendo, non sanctum.nisi secum cogitante, num vera essent, quae fama vul-
paucorum schismaticorum Constantinopolitanae Se- garentur S Mariae miracula, eainque socio cogita-
dis Antistitum Palamitarum suffragio: sed magis tionera ingerente, ao ad Ecclesiae Catholicaj castra
queni vir doctus ac amicus Leo .Mlatius de.^^cripsit, transitum suadente, dura qui Ope D.
illius ope et praesidio tuti
Virg. liberlatl
de perpefua concordia Gra?c£e ac Latin.Te Ecclesiae; evaderent. ac expetita gauderent liliertate ; confe- reslttuitur,
utexcepto dngmate non sano de Thaborio lumine, stira levi quodain etupore immisso, eoque emergen-
duobus de Transfiguratione illius tractatibus lucu- tes, ac sensibus plene soluti, ad Deiparae votivam
lentcrexpresso, niliil satiselegans cultumque visum aediculam, miraculiscelebrem extra priesidium, se
sit,quod ex eo in immensum illud meura tracta- translatos vident: triplici custodientium railitum,
tuum.ad sacri pulpiti usumcollectorum, opus com- ignota sibi ratione, superato non infrequenti cuneo.
portarem. Gratias liberatrici agunt, enses projiciunt, ne deser-
et aftjmmntii 14 Una arrisitquam maxime Petri AthonitiElau- tae militiffi arcessantur ; per invia dilabuntur, pau-
mittendo li-
datio, inscripta illa quidem eidem Gregorio.TcJ aJroij cos dies poinis victitant...
!am S. Petrl
Atttonitx
at certe ejusmodi, ut reliquos omnes tractatus, eo IG Hinc Burdigalensis meus Bellovacum primo,
atque ai ipso
codice contentos, intinitis partibus superet : ac nisi tuin Parisios profectus, voto satisfacere cupiens, fi- Combefisio
mea me fallit opinio, in ipso vel rudi, quem ago, demque redimere. qui se catholice instituat, animo Cathotice in-
stitutus
agnoscetur Interprete. Conjicerem ego, non tam simplici quaerit. Offertur mihi ; illi erudiendo lu-
Palaniaj lucubrationem esse, quam viri illius Se- bens pono operara ex miraculo ad fidera
; facilera

a Patama
nioris, quem ipse testatur, Petri res gestas antea invenio; pristinum detestatur errorem, exque eo
ornatam. scripto consignasse. Aut certe iUius labore plurimum profectum in Catholicos odium atque Ecclesiae ;

adjutus Palamas, majori ipse diligentia exornare


sit cupide accedit : Apostolica auctoritate pro haeresis
connixus tanti Ascetaruin patroni insignem memo- reatu, anathemate absolvenduro curo, sacro exomo-
riam. Ut ut sit, plana omnia, erudita, sana, pia, logesis ritu peccatadeponentera audio, Eucharistia
et quce. ascesim prsecipue ac solitariae vit;e genus devote cupientem impertio, Aurelianum Episcopali
Cliristi ergo proHtentibus, niagno adjumento sint. confirmandum manuum obumbratione ac unctione
Nusquam pulchrius digesta, qua3 ii desudare con- remitto. Sic nova antiquis, mediique asvi consona Romanx accet-
<in:edam inde
sit Ecclesix.
narranlny sueverunt certamina. Rara in tanto divini favoris miracula. una ubique causa pietatis ac hominum sa-
laudubitia,
meritorumque cumulo, modestia; quo uno maxime lutis a Deo exhibita. Ut vero ad Petrura redeam,
lucis Angelus gaudet iudicio. Probanda in Roma- cum in Menaeis illius nomen haud occurrerit, vel

nam Sedem, illiusque sanctissimum Antistitem Pe- dies quo Grajcis colatur (ut nec sunt in ea relata
tri devotio, inque Monachum Romae.divino oraculo, pliirima .Sanctorum noraina, qui in variis peculiari-

illius inauguratio. Quam utinam sequiores GrEeci bus apnd Graecosipsos Ecclesiis celeberrimi haben-
plerique, ipsique adeo Palamas, suorum decessorum tur) operae pretiura dixi illustre adeo vitse

pietatera sequi maluissent ! non sic variis acti erro- illius monumentum, vestr» fidei credere
ribus, sed iu Patri constantes fide (cui innitatur ne- Valete industriosissiinse Christi apicul», mellaque
cesseest, quidquid usquam Ecclesiastici a^dificii est) ccepta ac cibos, in annos bene longos, ex Sancto-
permansissent. Favor notabilis denique hic est S. rum floribus istis coudite. Parisiis vi Idus Julii

Marise, cum in Petrum, tum inipsum Monachorum annoMDCLv.

ENCOMIUM
Auclore Gregorio Palama, Archiepiscopo Thessalonicensi,

ex MS. Grcvco, qu. Jidii Card. ilazarini, nunc Regio,

INTERPRETE P. CONRADO JANNINGO.

PROLOGUS.

Vf u §t'-Axi6v znrlv, tl>; yt ^ot ^oxef, tou^ [liv aXXa/oi) xlaud equidem, ut mea fert sententia, pap est, pra atienige^

jrr-, £liiv Ti fivr,fi.r,i tiff/xti[iivmi, <pi).oxi'nM5 ii(ifr,fj.d- illos qui alibi terrarum quidpiam memoria di- nts,

cQai Trap' r,[j.fhv, zfjiv ynEp x\iz(iiv axpow^Evwv auy-/'papL- gnura gessere, a nobis magifice laudati, cum eo-
30 DE S. PETRO ATHONITA.
rum audimus scripta, accurate parlter ac elegan- IxxTiiiv TTpo; axpi'€Eiai/ o^u-oii y.y.l v-y.lloc, ihyr.vzynivM,
A- GREG. PA- ter eilita. summumque .->nima; ad araplexandam y.3!( ^iytHTY.v epLTroiovvrwi/ zy; ^'/n '^'xoav.lr^oiv T,poc,
LWA ^i'"'"**™ inperentia ardorem ;
iilud vero, iiuod dpfzftc. dtvyXr^i^tv' o ^e or/.oGEV iyofj.tv Ttapaijetyfia -n^v-
indtgertsp lau-
dandi iunt domi nostrie li.il)emus, oranis lionestalis pjfimplar, To; y.otlov, rhv Uizptfj ^y,).oyfJri (3('ov, Trepi toutov d{j.O.''iK

Kxt TwiJTa ^rjOEVo; d7ro'je'ovTa aytSov twv


Saneti,
vitam videlicet Petri, rerum gestarum liiuiie nulli TTwi 'iyctv,

antiquorum. omnibus retro seculis virtutum f.iraa en ToO iravTo; atoivoc e:r' aoeTio 7Teoi£eooyiy.e'vojv. "I^Te

celfljrium cedentis, negligenter curari. Noslis om- TTavTe; ov /eyw, et fjtri tov Tieo tiiivu^ov
'

"A9m
nes, i|ueui velim ; nisi cuipiam forlassis ignotus sit ayvoei, Kat TOv eTTWvjfjtov «UToiJ fleTpov, TOV •f.fJ.iOXTCOV

liicce clarissimus Alhos, et qni inde cognnmen na- xai avTox^ova %oii TlpoJTaywvtGTKv, Tov EVTay^a yfic,, Toy

ctus est Petrus. Petrus, inquam. ille nostras, indi- TTa^tnii; '^fii^ avTi'7TaXov KaTa7TaXa('i5avTa, y.at rpo^Tatov

gena, primus.itlileta, qui hic terrarum degens. ora- evTau9or Trp(*)Toy 'cfic eitet^vou jca^' riu.u)v OTJ^^avTa fj.7.vtai;,

niiim terrarum adversarium profligavit; ejusque


x«t Tov ToD x.aXoiJ OTrijpov et; jtatpov apa v.aTaoaXoptE-
vov, ETTei xat avEtyu); Te'9pa7TTat y.ai EOffidpy;aev,
uilPeirm, in furore quo in nos bacchahatur frienato. primum y.a:i tj)c

Atho monte vvv ey. TtiJv 6po)p(e'v(,Jv e^EOTi jtavTt cvvopav.


ibidem de illo trophajum erexit, acvirtutum semina
primus Asce-
tempore opportuno terrs mandavit : quandoqui-
ilem ct enala sint, et adoleverint, et uberes pro-
tiilerint fructus ; uti nunc cuivis, ex iis quae oculis
usurpat, manifestum est.
2 Quainobreip consenserint. puto, omnes et 2 'ii; ftev ovv tov TvjXtjtoCTOv dcyayijv, xai rptFv

ipquuin judicarint. ut tantus vir, qui nos ad tam TTpo; Ta T0(aura o^ayov, t)^; e)t rtiv k-nottvoiv ytyvofxivrc
e/ quannis

omnia ejus sublimia ducit. praeinium quod ex laiulatione pro- (Xf/oior;; (Jt'y.at'ov eaT('y e^Trep T(va Tuy/ave(V, 7Ta'vTe; atv
narrari non manat si qui.s alius, conseqiiatur. Ego vero utciincta CiVfj.(f7.tiv ijj.oi ^i TravTa re ihtnitv -ci zov av5p6c, y.a(
posiint ,
quee ipsum ciiminendant, prosequar, eiaque prout Ta 7rp6; ccljav iv.drjzix) toutwv cz7ro5ouvai •/; eyyu; twv
merentur singula proferam, fieri vix aut ne vix 7ravT' aovvaT(j)v. 'Aywv yap d); eotxEv iv.ztvti yiyovt,
P
quidem poterit {N.am contentio ejus illuc, uti par 7Tpoet(3eve-/yeLv xaic 'K[joc 0eoO toi; ^ty.a('ot; ETrayye?.-

est, oninis tendebat, ut antequam proinissum justis fjivxtc, af/o(oar;, oiov Tiva |3('o-j auptpieTpov {(7rep6o?.>;v,

a Deo prajmium consequeretur. quamdain veluti y.pE('TTO) drXaSfi v.y.i Xoyou v.%i (zxooaafjj;. 'AXX' ou Trapa
convenientem vitai prajstantiain, illainque m-ajorem, ToGt (27tO(7TO!Te'ov ttVJti fJ.Ot SoVtt, (JtO)7Tyv E7ri TTaVTOJV
quaiH ut quis elnqui verbis aut pcrciiiere auditu pos- finy.riv.i-t. Kai yap o'J Ss TMv zfji yfii zc ytcci ficlizzrc
iion lamen
sit, eo conferrel) non tamen laudatione
continuo ev ot; TE/e(v te y.at' ^vStZuv 'iyofj.vj, d.^^tisz xfjiHct fJ.ipij)v,
omnino dc iis
mihi abstinondum puto, aut cmnia silentio invul- OTt nAoifJ.Oi TTOpEUatpio; £^0)Te'p0J Stx TTaVTIjJV eaT('v
Mindum, pu- fxfi fl

lai Aucior, vend.i. Etenim noque ea terrarum marisque spatia, ouae T0(; TTEpt auTfJiv iaropr.JtoG^v, 6t( po^ 7ra'yTa St'
iu qiiibus incedimus ac naviganius, non adeunda axptSEt'a; siyov eEetTrerv. airavTa ^raperraf Sttlriynziov
pulamus. propterea quod terra iion ubique per- d£ y.a)t£('vo(; 'eoo^ev eixoTOJ;, oaa te ToyTwv, vy-i io'
meabilis, mare non ubique navig.abile sit neque ii, ;

qui talia describere instituerunt, propterea quod


non omnia accuratissime valcant eilisserere, on.nia
praetermittunt ; sed oper» iiretiiiin ducunt enar-
rare. quantum per vires et ingenium licuerit.
3 Pari raodo hocce raihi nunc aggredieudura est 3 Tov (Tov TO('vuv TpoTTOv xauoi vuv 'tyyttprziov,
opus non auteni omuino negligendum, propterea
; «/). ou 7rapo7rTeov, oTt Ta t>55 u7ro9e'aEoj; {3!Vu7r£'oo?,y,Ta
quod argumenti excellenfia, non modo a me. verum Toj ?.6y(|j- v.xi ou/ OTTOJ; Eptot' ye, ^rpoaeTt ^e xai 7Taatv
^*'^"" » di^ertissimo quovis, explicari oralione oaot; Xoyou p.£TeCTtv outoj yap Eie 7Ta'vTojv yevotT* iv
sed precibus~
midiiormn, ac """ possit : ita enini fortassis (iet, ut ex oinnibus laoj; Epavo;, 7rpoar,y.oJv T';j zfji ijjro^eaeoj; ixf/ihi. licyt
Deiope rre.tus collectio conticiatur, arguraenti conveuiens magni- Tou9' ouTOj; 'iyov, oaot Toij xaTaXoyou tojv eXXoyt^ptoJv E7t(
inchoanditm.
tudini, His itaque sic se habentibus, quotqiiot .«c- vouv pa//6jj£vot, fjuyyvijfjrv vtfj.o\)Vzy.t tvyjo'i)i 'tfxoi'
riem praeclare gestorum ejus in animum revocave- Otfiaovzott yap Taury,;
^j^^^rou v.oti auToi, xoivou tou
rint, facile veiiiam dabunt tenuitati nostrae, qua ypeou; ovTo;, xai xotvjj xa9' cva nivztav d'iloltt'itDfj.ivo)v,
utique et ipsi iiidigereiit ; cuiu lioc commune sit liyoj Oe, oj Searpov iepov, xat rravTo; oijTtvoc ou oijv, v.xi
debitum, et communiter ad unuiii omnes hic defi- T//V il uftojv Jt' euy/iv TeTa'ppy,y.a (5oy,9£iav et yap xai
cianius. Ego vero, o sacri Auditores, rem aggre- Svriyt;jfii 7rpoxe('fjevo; iz-/ojv, dlli zxti u^uriv ijn-eXfi-
dior. tum tum vestra ope acora-
cujusvis allerius, aea(V tXeoJ; •fifj.tv a'vOj9ev oipTtoj; eTroTtTEUaa;, 6 xat Toij
tiomlms fretus. Si enim periculosae rae committo jrpoxEtfisvtij 7rp6; t6v uTtepcpua |ii'ov ouvapafjevo; 0e6;,
palurstraj vestris supplicationibus inntus, jam Trav axtiXov e/.TroJojv xaTaoTiiaat xai
;
nobis avvSixOivzx /oyoj
e cojIo propitius resjiiciens Deus. qui et virum Ttopov ev «Tropot; ot^ou;.
quo
de agimus ad tam sublimem vitaj saiictitatem
per-
duxit, oiniie impedimentum procul amovebit, atque
orationi nostrai viara per invia pandet.

CAPUT 1.

Petri patria, militia, captivitas, votum.


liberatio.

'.'"os P^i^entes, quam patriam infans'


Fiiriar,!ri habuerit, JL ovea; ftev ouv xai Ty.v ex 7tatJ6; 7taTp('Ja TO': pteyd-
.snota niagnus hic et admirabilis Paler, cui
patriam con- /oj TouTou v.xi 9au(jaat'ou HaTpo;, xai
veniebat esse tabernaculum coeleste. alta ou 7tp£'7touaa
oblivionis Tta-Tpl; f. zi'i)V imvpxviuiv amvf,, xaXoS;
abysso terapus non incongriie sepelivit. 7totriv 6 ypovo;
Quaj enira aouaotu Xr,9y,; xa9nx£V d yap
•vivens ille, ut indigna virlutc ETt OOJVTt Tt;) ytvvxio)
sua, despiciebat; 7rap(i7rTai, (i; <zpa zfii of/.iixi dpETn; kvxcta, touto)V
eadeiu neque commemoranda
sibi esse, meritij etxoTOJ;, ou 5e oi zrv iciyfiv zi xar' auTov auyyeypacfo-
existiinarunt ii. qui res ab illo gestas primura lit- Ts; Jerv
wfi^iraxv fitfj.vnaOxt. Et; o Si <ijipu)v ixvzjv,
teris mandaverum. At vero, in quem habitationis fjd/Xov Oe UTro ©.oij ^epOfjEvo; xaTtixiarai, xai ou tou;

6Et'ou;
;;

DIE DUODECIMA JUNII. 37

Oeiou; aBXwc, Y.vuii, v.o.l '60tv dvinrr, ttjick; ovpcvov, tov locuni ip«e transivit, mit pitius divino nut.u trans- D
7rerjtC£iav>5 toutovi ^.£70) y.a/ c£6ar;p.toy yjfi^nv, TYtv twv latus est, ubi certamina sua Deo dipne certavit, ac '

'' L\)l \.

(zpETWv eriTi^av, to y.aXou Travro; ev^taiVryp.?;, tkv twv unde tandem in coelos avolavit ; liunc, inqiiam,
'/ a ceytie-
</

eTroupaviwv dvTiTurov Te /.«£ aj^e[pojTO[V,Tov ov.rvj^v, to celelierrireum venfiraniiumqne Idcura; hunc, virtu- ,., poleU mons
TtavTo; aynui; e>ei5epov xat TravTo; TtaOoy^; ev^iyoOi; dvo)- tum sedem ; hunc, omnis honestalis domicilium ;
,i'/(ot. quem
Tov, t6 tj:; aytwr;iy>r,; tjepwvCuWi; e7Ta)VUfj.oy opo^* toOto hunc, c(jelestium simile, nou inanufuctum tabcrna- '""'"".
erjTtv ev Tr«Tpt'^o; (/.otoa tw 7rpoy.Et^='v'j), v.3'1 touto) rvu?-- cnlum ; liunc, ouinis sceleris purura omni execra-

XaXetTai /.at cuv7/.ou8t«i, y.avTeii^ey oOToceTTiyiywc/.eTKt, bili affcctione anirai superiurem, a sanctitate sua
/at Tviv TTpo; zo-ji ofzwvujioi»; (^e^pet Siotazolr.v 'AQoJvtry;^ congrne cof^noininatum montem ; hunc, in parte
5tz.«t'w!: &)yop.«opE'vo;. patrise Iiabuit vir ille : cujus nulla nientio fit us- in le Athonites
dicttis;
piam nisi et montis fiat ; nulla gesta audiuntur,
nisi et raons intelligatur e\ quo videlicet ipse
;

digno :citur. ab aliisque cjusdem nominis distingui-


tur ; cum Athonifes merito appellatur.
'""'?'"''*
^ETa 5 Si enim Athenis lege receptumfuil, ut advenae
B Ei ycJp £y 'A9r;Vati;, TpieT^ Trpoce^Jpt^av, avTt
post tnennii morara, pro patna siia haberent ur-
7raTp!'i5o; yLr,a9ixi z9j TfUet ro'Jc, TrpoceWTouc, vop.tCof;.e-
bem, in illamque adscripti censerentur; quomodo
vov r,v Tiw; oO ^txaioo; avTtTTOterTat toO opou; 6 "Ayto;,
'^ 7TevTy,x.oyTa Trepio^ou; eTWv evTav9' «yucsr; -/zt
non merito hunc sibi montem viudicet, ut suum,
7r?.e'v ,

vir sanctus, ubi annos amplius qiiiniiuagiiilaexegit,


TauG' oOtw; evayf.)vt'o)?. Ei dk zai TiaTpt; l/.xnTOi y.y.O'
idque in tanta virtulis acquii'enda! contenlione ?
j-v av Ti; eiiTux*' {y-y^^XTit.rj Tt; Twy e^wOey a7recfr,yaT0
Prajterea si illa cuique palria habcnda sit, ubi feli-
Obcpojv) Tt'; av ttou twv ccnxv^rjtv f!jO'iov r, Trp^^itEv, >?

w^e ToiJ avJpo; eiJ/.Xripi^at- ou 0£w ouv- cem quis agit vitim (qneniadmodum genluium qui- .^,i,j„j ^j^^;
u.OJ.zi 7:paH.eiv,TJ^;
9e('a; Sea; eTre^Tuye" (jLd^Xov^e, ["vatTCf Trdv eiTro)
dam Sapiens pronunliavit) qui^, qiucso, uspiam aut mttir.
»5).9£ r.ai
felicius egit aliquando, aut iniposlerum acturus est,
Guve).o>v, ou Tr.v «vQpwTreiav u7iE|javaSa; •^uotv, zat T^iv
B i|iiam hic vir in hocce nionte '? ubi cum Deo fre ii
5et'ay ovtoj; r,X?.oio)p[£vo; «XXoiwctv (ti'; av aTro/pr.ce-ai
queuter conferebat, ac divina visioue diguabatur
Xdyn; Trapcorviciyt to Qaup,a;) Trpo; to tM ''^lta; uTrep-

'A)X iino (ut totumcnmpendiodicam)ubi humanamtrans-


fflue;, T-/1 Tou u|t'oTou S^e^ta peT£ppu9ptr,Tat. Of^o);

avw gressus nalurara, inque vere divinam comrautatus


T^; TTv.Tpt^iJo; p.£y u7T£per^e, rw ^e r^c TrpociVi) Tra-

XKt TOV 7ToXy£T>7


(qua?vero eloqiieutise vis l.intum eloquatur rairacu-
opt L TOUTW Tl^O^jEBpXlXlV, OU 5*:
lum ) excellentiam
I plus qua:n naturalem, .\ltissirai
ptov, xat XY,v aopaTov avy| iwnoii; 5i'atTav yivuce.
cooperante dextera, acquisivit. Spret.t igitur patria
sua, in Iiunc montem, commodum ad cwlcstcin pa-
triara comparandam, conscendit : ibique et multo-
rum ann/irum ietatera duxit, et institutum vivendi,
quod ocuhis buinanos lateret, seculus est.

6 Equidem considerare vos velim incomprehen-


''"
6 Kat axoTTerTe to xr}<i Ouac, oo!pt'aa (k^:'frycr.vnv, y.oX
sibilein sapientia; divinae pra'stantiam, ejusdcm erga /"^,„5""'
xm Tipo; av9pu)7roU(; tou ©eou Kr,5epLovta; uTr£p6o?.r,v, xat
homiues providentia excessum, et salulem eorum
t^v uTiep t6 owE^eiy avuTrepSXr,rov e^eotv. 'Avappt7rt'i;eTat promovenili desiderium insatiabile. Excilatur in
TToXsuo; Ty? rou 9aupi.y.ai'ou toutou Trarpo; 7TaTpt'^t Tipo; patria admiraliilis hujusce Patris, belluui adversus
"AoaGa;- aucTpaTtu-i'/.^; (wi; eoir.ev) oux af/eAc'Tr,-
o 5c,
Arabes. Ipse. Iiellic;c artis, ut yidetur, nonomnino
TO; wv, ouptTroAepter toF; 6(:/ocfu).oi;* utto twv tzXXocfuXwv carapum procedit;
rudis, cum suis gentilibus in ca-
dXtOitei^ai* TToppw vnc, eyey/ouor; y.lyjiilwxo;, aTTotxi^Ce-
pitur ah hostibus ; et procul a p:itria captivus abdu
cnjnttir, et
Tat- Tn; aX?OTp['a; evi?oTc'pw v.xl 7ri?.e//.i'a(; Troctv acou-
citur : alieiTO;, ejusque hoslilis terrse inti'rio:'a rceri man-
Xr.To; TrpoSat'vef cfpouproti; acpu^Toi; /.a9e''pvuTat tw Troyi
coactus adit, arcto carceri mar.cipatur, cippi iieili- cpai
5iOjj.erTat, Tpoty*?; ev^eta TTieCsTai. iroXXa Trzo/et
7ie''J:*t;
bus injiciuntur, ipse cibi iuedia maceratur, iiitole-
Twv e^^^TtoperTat, tj^v otxetav ^w»iy aTriXeye-
a(fopr,TWv, rabiliamulta patitur, despondet animum, vitamde-
0eov x.aTacpeuyei, rouTW povw ^wceiv
Tai, TiXo; eTTt
sperat denique ad Deum confugit. eique soli im-
;

cfw; £X£u9eQ.ov iJot, x«t twv ouve-


eTTayye'?.£Tat, piovov et
posterum se victuruin promittit, si modo liberiorem
;^6v:o)y aTtaXia^r, Jetvwv. Ti' ouv 6 Tay;lc optou /.Ai Trpo-
acra conspicere aliquando, ac raala quibus premi- F
Oeo; 'AvaSzXXeTat rew; -r,v zcf/y^rxs., xxi tw
tur evadere contingat. Quid igitur hic, celer ad votum pro
;
/:ir9);;
..l',\ _^. i^.'...~. i»...— ?.',.r.TO«. rt.i.<.y/.\-.e( . jrOOW/ivOlJ - l'n fate.
exaudiendum, et providus ad consulendum rebiis
/nistra
iy.ery.u aanfX/.iflTZ^o-j ic.uv^
uevo; ^r.nou T.Jv
niiseris Deus'f Moras tantisper nectil, etcunctando auiiUit,
ai/5pomoi pETi Tou TTietovTo; an^AXzyjiv
(fuity.oiv Tiiv
niiserias ejus longiuscule prolendi perrnittit ; idque
Twv aJTo'i auv5r./.ow uirep (fpoveiv ^xSiai, av Tau
Bv fii;
prudenlissime, ut videlicet sic niagis luta furet sup
Ta; axpifioj^ ((i;(upt'awvTai. quandoquidem ila cuni homini-
plicanti libertas :

bus comparatum sit, ut posteaqnam liberati suiit


iis quibus prcBebantur adversis, vota prius f.icta
ea probe confirmaverint.
facile negligant, nisi

7 Ti' To EvTeiJ5ev ; 4i' ove'po)v dvrm ri ti?; imo-j/c- 7 Quid porro? Per quietem promissa ejus rata arguen'e tum

aews Efi7re'5or, xai auTov ovap EiriTtepiiiEi toutw, tov jii habet Deus, ubjecta visione, quas ipsi rcpraesentet
/.«( T:aTp:(rJiv aj-rot; NixoAxov, 'ov /.xt magnum Episcopum Nicohium et P.itrem, S.
y5(v ey lEpap/ai;
o(UTo; enEooiiTO 5e.jf«0Tepov, S Te Ti?5 npo; 0eov oruiou quem etiam ferventer invocabat, utpote ejus apud
1t«ppr,ot'a; 7rETTetpxfjLe'vo;, xzt §ii ^y.d^oLTric, aurov (i'yo)v, Deum intercessionem expertus eumdemque jam :

TToXXor^ ,(«( TTpoTEjOv )iEXpr,fJie'vo; UTreo auTou 9auf(5:a(v. pridera pliira in se mirabilia operatum, miraculi
*0; 5)7 xai (faver; ou/_ iny.1,, x)X ri^r, v.y-l 5(;, noXu xa- loco habebat. Neque vero semel tantum, sed et ite-

Tej(j::'pt:feTo T>5v Tou cxySoo^ o£SouX('av, 7T5fX).z',ct; fxev ^ rum se viro videndum praebuit Sanctus, mulluni

y,3:( TrpoTepov i\ic_afxivTj xr,v ajro tou xo-jtjLou (juyv^v, increpans temeritatem ejus, quodjam pridem siepe quod filiin
o')pp(y;fjte'vou ^e ottoj; ouv Epyw J« eu^)iv aTto'Jouv3((. vovisset fugam a seculo. et nihildum vi.li sui opere enmi^um noa
fj:/,^'

'faurr, T0( 5c/a('o); apT('«; ef^aa^/.ev, ou:' auTo; eiaa/.ouyi ipso complere curasset. Quamobrem, inquiebat, solfstet.

7:pe(3Set'av uTtep Thiv oot merito neque tu nunc exaudiris neque ego, qui ;
•/ayij 7te('5;(v ^-/cito! Suvafj.at,

(luvo('(3etv 7tpo; fc)eov 7to(OUfX£vo;. "AXXx yap, pro rebus tibi profuturis apud Deuni iutercedo, im-
fjeA?.o'vT'j)v

et ptQt 7t-:t'9yi, xat aXXov ^)^ T(va xwj \i.i'ia 7tapa 0e';) petrare queo. Vorumtamen, si me audis, aliiiin

qiioque
38 ACTA S. PETRl ATHONIT.C.
quoque ex eorum numero, <\\\\ multura apud Deum
A finEG. PA- valent, aJjtitorem ac patnuium invoca, ut illo OTTOUO»;:/, OTt 7:).£['5Tr,V l»7T£p ^jW TlOiVJ^ivfii.

operam suam meEe adjungente, amiiliiis tibi profi-


ciam.
8 Opponente autera Petro ; Ecquis, araabo, po- 8 nirpvj Hk dj%ttVJV/Y.VJ'.tii, Kai Ti'? apa ^v.tny V7
et s SJmfo-
nem cliam tentius opitulari quara tu potest? Simeon, aitSan- ffu oiivarai ; ^-j^viijT^c, vvj itnirj- 2u^e'j')vy,^ £/.ervo;, o^
i nrncnre ctus. Videlicct iste Simeon qui seniles admodura
; EU ^a'}.a TTpEODUTtxa; Tra'X«t Tro9' UTTa'v:^y.£ ytipyc, -AXt
jubente :
lacerlos olim aiiquando submisit, iisque dies qua- TeccaoaxovSi^fiepovuTTaveT/E tov ttoo twv av9pr,')7Toiv 0eov.
drapinta natum.eumdera, qui ante conditos homines 'A)X ^fJtrx TJ7V zi^^rr/r.f^vj, xttiwj w/,eTO" rieTpou
fx£v,
extitit, Deum suscepit. Et Nicolaus quidem liisce ^e TTapaura rov uttvov o:7loaeiaapte'vou, jtoXvc e7Tt oTopta
a quo spe dictis recedens evanuit. Petrus vero mox excusso lu^etiJvi^f; riv zat ^owv oux aviiXEV, oivTtSoXwv o'.x eve-
lihertntls re- somno Simeonom freqnens tre versaliat, ac indesi- ^w.vj, ew^ ETretae. Tw yap uaTepat'a 7Ta?.tv etpt'oTarai o
creatur. ncnter inclaraabat, nec instare cessavit, donec quod IVtxo?.aoc, xai tzvarervat Trpo? Zup/.eo'ivr,v £7TtTa'TTet zic,
petebat impetraret. Postera nanique die denuo ei o:|et;. '0 ^e Ta/u; e^Teorpapt^uevo^, e7TtTep7T£; opa 9e'apta-
adslans Nicolaus, intendcre in Simeonem oculos Qi^jvj OTt ptaAtora xai ttoXiov oiv^ax, xara to 7Ta?,atov
jubet. Ipse vero mox eo conversus, jucundumcons- "eOoc apjjtepaTtxoi^ EaTaXpie^vov, /puoou re pac^fij xoopttw;
picatur spectaculum, nempe senem quam maxirae ETTepefJoptevov, Y.oti TTpoc auTov £iTt/a'pt rt KOii TTOoorve^
venerandura et canu ,instar Pontificis more anti- evopfjvra, xat T>;v atyeotv £uayyeXtCof;.evov, etTTep txpa
quorum vcstitum, aureo decenter innitentem baculo, x«i ra; 7Tpoc 0eoy auv9>;xa; ei; ep/ov ayayejv 7Tpo9u-
in ipsumque gratioso ac blando vultu intuentera, peFTai. Toi; 0£ IlETpou auv9£pt-:vou 7Tpo9u^o)c, Exet^vo;
ac nuntianten, fore ut brevi libertatem consequatur, 07Tot OTi (3ou?.otTo f3a5iCety \j^tfiic UTTayopeuet, e^tovra rr;
dummoilo quae Deo vovcrat prompto animo elfecta etpxrn;. Toii 5e rov 7Tepi rouc Tro^ac «u9t; ETTt^Etxvuvro;
daret: et promptissime, se daturuai, annuenti Petro St^jjiij, )(.v.l t6 i-Kirty.yiJ.x tojv a5uva'T0)v efvai ^taretvopte-
suaviter impcrat, quocuraque velit, carcere egressus voij 7TavTa'TTaatv, rcii^y. pi£TEOJpf'aac 6 0eo^o/o;, rj:v xa-
Abeat. Cumque illedenuo, quibus viiictus erat, ca- ?.6y aTTaarpaTTTOuaav exet'vr;v pao^ov, ei'y.pa raurr tj/auet
tenas raonstrans, quod jubelmtur fieri omnino non rt7jv oeaptwv, ^tai /puatij r6v oi^rpo^j i^c c/.uxyyr,c, (5)?
posse, diceret; sanctus. Dei liominis susceptor, Si- tjjaatv) tarov, aTTtJvyiTi 5taTe'ptvef xat 6 Ile'Tpo; eu9uc, ouj(
Et enrcire
emiltitur. raeon, leniter attnllens quem tenebat pulcreradian- oTTO); rwv 7Te^wy £xet'y(ijv, a:?,?.a •j.y.i TTavro; exTo; TTeptret-
tem baculura, extremo ejus
vincula; et contingit /Jafiaro; (w tou Sauptaro; li/.aper /poyou yiverat,
!) ev
auroferrum.queniadiiiodum aranei telam. quoddici x'ai NixoWv jiovoy auf/.7Tapop.apToiivTa oi (5Ae'7T£i, xai
solet, nullo negotio dissecat; et conlinuo Petrus, 7T£t'9ovTa ovap, ciX/' u7Tap
fj:r;x£'r' e'vat riiv Jetiofte^vr.v
non raodo vinculis solutum, sed etiam exfa septa D.vj^lfJscv jTp6; Sk xai TTopov £tfo3t'oJv ujToSetxvuvra,
(o miraciilura I
j
momento temporis plane eductum se x^ttov' cfjj rtva 7To),ueioe'at re^ritira Sevopot;, xai 7ToX).or;
miratur, soluraque Nicolaum sibi comitem
videt T'iv £joj3i'ftojv (3pt'9ouatv. 'Ev rouroic, 6 ptev avldv euXa-
adesse, ac facile persuadentem, non jam per sora- u^evoc, ou5' axpfj) 5axru)t,j, ro roij ?.6/ou, tjiauety TtZjv
nium, sed reipsa concessam esse libertatem. Ad haec xapiTojy exet'voJv )7y£i'/eTo. ]N't/.6)ao; 5e rourov au9tc 9ap-
etiam iter ei ostendit opportunum poraarium sci- piivet, xai oioetic EyxE),£U£rai SpeTTEaOaf
S. ^icolnn
, efr' iltvty/.i>v
licet varii geiieris arboribus, interquc eas multis,
elinm prxenn- £7Tt TJjv tft'?.r.y 65ot7ropt'ay, y.7.1 tojv UTTea^^rjfXEvwv uTTOfivv?-
le. esui humano aptos fructus ferentibus, consitum. aac £X£t'vo)y, ti o-^^aXpttiy yt'veTat Toii av^po;, y.Tii «TTO-
Sed inter h:ec omnia Petrus non mndo decerpere AtTTOjv eoocE ToiJTov, xav tJ:ooa'TOj; aet auvJ7v.
quidpiara illorum verebatur, sed ne extremo quidein,
quod aiunt, digito fructus illos contingere audebat.
Nicolaus vero animos ei denuo addens, posito metu

carperefructusimperat; tum ad desidaratam ipsum


educeiis viam, renovata proniissoruni ractorum me-
moria, oculus ejus se subtraxit; atque sic illum dere-
liquisse visus est, quamvisinvisibiii modoconstanter
adesset eunti.

CAPUT 11.

Her Romam, imle in Crelam. Miracula ibtikm


patrala.

Jam Uber, JZitenim, cum hoe modo Petrus praster expectatio-


Deo seriire xV).'.a yap oixiji (fw; acu9Epov 6 Ile^Tpo; jiapa Jo^av
iieiiiliberum aspexisset coelura continuo
slatuil. oculos in ;
rE9£afie'voc, IlaijXov eu9u; rov pte'yay oj; TTpo; dp/eruTToy
magnum Paulum, tamquani in imaginem, conver- f/AtKdiv, ou3' auT6; eyvo) Trpoaava9eo9at oapxi
tens; neque xai at-
ipse sibi committendum putavit, ut fiotrf eu cic TTOtojv, oXoc yt'ycTat roij 7Tpovot'a
carni et sanguini acquiesceret sed ftet^iCovt tx
meliorasequens, ;
xar' aur.Jv Situxrxoro; 0£ou, xai roi/ 9c<uptaat'oj;
Deo, cujus meliori providentia res su» ita ouroj;
depositai xalE'aavTOc, auv 9auf<aaTJJ 7Tpo9uftia xaroTTiv £7T£rat,
fueraiit, se totum addicit ; ipsumque
a quo tam mira- ftrO£ upooSpa/u Jtaarjjyai, dmoyiaOixi xwv iyydv
fjtr.J'
bili promptitudinc pone scquitur, ne modicum
iiui- iiv£/6(^Eyo;. ei ri; rXiia Ta; oij/et; aTEvti; iTTt-
|Q; -/if,
dem ab ipso separari, aut a vesligiis ejus
declinare SaXrijy, eiT' Evopriyj ror; xarm, TTavra ox6ro; aTexvoi;
rellclls,
omnibus.
sustinens. Quemadmodum enim, si quissolem fixis 6pa- OUTO); exervo;, ro rn; \-j-/;?,; oftpta rov voOy az/'ty£5
intuitus est oculis,
simul atque eos deflexerit ad ei; oupaviv ejpa^oa;, TTavra jTaperSe pa5t'o)c, ot'KOV,
inferiora, omnia obscura ac tenebrosa
conspicit; 7iaTpt'0a, yoye'ac, rou; xa9' affta
7Tpoo'j)X£to)fie'vouc, roi/5
ita iUe, cum anima; oculum,
intellectum inquam,
irretortum intendisset in coelos, noii
xa9' eratpt'av m
rtva oSv xai 7Taat' /_ai'peiv ccpdoa;,
invitus despe- ftiJXov tJ' o-jHi ynipia '.fpaaac, cvi; yi'v£Tai Tr:; xarst
xit cuncta alia, doraum,
patriam, parentes, propin- <Stn jioAtT£t'ac, xai cv jTaorc cto/oXi'a; ujicprepov aurtji
quos ac farailiares quoscumque
ac omnibus vale ;
fic/err,fia, roi/ 9et'ou 9£/r,fiaro; ajrpi^ £X6o9ai, x«i oiiTtj)
:
:

DIE DUODECIMA JUNII. 39


dicto, aut potius ne dicto quidem, in idunumincu-
XptCTCiv, xaTa T>;v OeaTre-JtVv ey.eivoy '|'>i(j")v. buit, ut secundum Deura vitam institueret illam- ;
V. GREG. PA-
que ceteris occupationibud potiorera duceret, qua LAMA
meditctur omnimodaiii diviiiJB voluntati^ eiecutio-
nem, sicque omnia Chnsto fiat, ac pro omnibas
Christum habeut, juxta divinam Apostoli senten-
tiam.

10 OGtw 5e 6e('w ^eMi. T£TpW|:A^vo(;, t^; Trpo; 'Pw- 10 Ita divini amoris sagitta vulneratus Petrus,
fxr/j c^epoiiGy;? n^liazo, ^r.dkv 07rep(3s'|:/evo;* ejter xtlinOrcQ-
continuo Romam versus iter arripit; iilic victurus
(xevo; T£^e(iT£pov, Kai ti v.cczx ^ovayolx; vitara perfectiorera, sub veste monastica, etiani
jtotTrl toO myji' Komam.
pou 7rept9r,co^£vo(;, xat tw eu/>;v
palara ferenda, sicque vota sua soluturus. Interea adiens
a'/r,iJ-x ezTioSoaw.
]N't)t6X3(05 Ot 6 y.iyaq, aij9c; a(ji«vfl); 7rpcii;7r£^7:£' xai or,
magnus Nicolaus. denuo iter ei praeit invisibili mo-
7rpo(f5xaac, xat TrpoeTrtaTxi; x-n TrriXet, vaoui^ auvxMy/jx)/t\.
do; ipsuraque antevertens, prior ad urbeiu accedit.
TOJ HaTTa' xaOi^aTO yap tov ac Dorainum Papam intelligibili alloquitur voce:
eirt uij.y]/oy, oji; eotxs to
Ty;VixaCT3i;, Opovov Exervo; {j^rXoc, x«t -zi naO' ey-UTOv
sedebat enim, ut tuiic temporis moris erat, in sub-
izvrip v.ix.i9iy^.azw ouz «jijioipo;. 2uvi'cT>;at tot-
voepiiv limi throno,et ipse subiiiiiibus vir dutibuseffulgen;-,

yapoOv auTW, v.aci Tpo t)^<; Oea; tov HeTpov, xai ra xaT* ac spiritualiura visiunum non insuetus. Huic itaquc
«Otov oiryyerTai, Y,ai TtpocTaccet Te^eceiv in aOtov am- Petrum, nondum ocuHs abeo usurpatum, cumnien-
y^ivov, ooa tou<; tov atuyov /3toy e},o|Li£'vou; £vave?.£'a5a[
dat Sanctus; serieque rerura ejus enarrata, irnperiit
vofAt^CeTat* arixiici te TrpocQet;, 69ev av ut cum advenerit, ei praistet quidquid borainibus,
£7:tyvoE'K Toy a S. yicolao
etprifxevov, xat Touvojua ETTeiTTwv, '0 pev qui caelibera vitara elegerint, prui&tari eoiisuevit commendatur
t^ auvTuyt'a
oiouifji Tiipa;* rieTpo; ri^r, ty.v 7r6?.tv
et vero signa addit, unde dignoscere queat designa Ponlifici,
5'e etar,et, f/y,0£v
Twv TTapa Tou TTpoaTaTQUVTo; U7Ty;pyf;e'vwv £t>}u)(;, xat
tum virum, ac nomen indicat. Hisce cuUoiiuio dura
fiiiem iniponit rsicolaus; ingressus erat urltera
Pe-
g xri<; fiy,rpoTi6Xew5 euOu xwpetv oocwv, '0 ptb Tar<; tepati;
r,Sn i:^noi^xivi TruXaii;, zaTtt yovu xXiOeti;, Tar^; Bdaic,
trus, nihil quidquara eorum, quce u suncto Patrono ef ab hoc }fo-
nachum fndui-
etxo'ot tJ^v Ttpoaxuvxaiv ^iETeXst '0 Sk acta fuerant. sciens et continuo adeundara sibi tur.
;
vef/uv. Ila^Ttac
euQu; auTov fieTaTrefjLTreTat, xai piuei touto) tj^v uovmri
metropolim putavit. Cumque jara sacris portis ap-

oiaixxy, Y,xi f/eTafxcjtisvvuct


propinquaret, ac positis genibus divinas adoraret
xrrj xys dtaizr, 7rpocy,xoucav
axoUv\«l ci; iy.'7:lxyzk tw yiyi^r^^vjr/^TZfh^ ycfp
""^gines ;
nec opinato accersitur a Papa. monasti odiniram pro'
oi; ;)

j(a'ptv avoJf;oX6yet Wew, y.ixi /£'-pa? «vaa/ojv £uj^apicTK-


cum ducetur institutum, et congruentem imstituto vidrn/iiua di-

pt'ouc exvY.u ffiOJva;. Ou aAXa Aai vestera induitur. Hinc, attonito similis rei novi- vinum.
fjLv^y, X'/} xa?.J7 xaya9:^
i:^o%y.ix T:poce7reTt'9£t, v.vi tiovxi TrveuptaTi To'mv ei^ritet
tate (quid enim potius?) gratias persolvit Deo, ela-
(ioy,GKCOVTa TrpoOeaet. KzTaSai; ouv eirt tov atytaXov,
tisque subiime manibus, voces emittit gratitudinis
xfi
indices. Neque hic finisver m etiam intendit lau-
evTuy/_a'vei Tr^oT:^pct 0£ou oriXxdri Trpovota, zr,q Tro/ewi;
:

dabilem pulcraraque alacritatera suam JVavi lioma


r,or, TrapecxeuacfJLEvot; a7rat'pctv, xat ou 7roXu toij
; et astuante
f^eT' in Asiam sol-
Xtf/evo; ava'yec9at fjeX?,ouat, xai 5ta Ty;; Kp^ry,; 7rpoi;
saiicti Spiritus amore locum inquirit,
flagrans, in vcnti

AciJ^v auoTrXerv sancto propr-sito faventem. Descendens igitur ad lit-


rpy,pi.evot;. TouTot^ Tot'vuy Y.cxi auro?
cuy£7ra('p£[, TOJv xaTa vouv tcaJc E7rtT£uHo'fJLev6(; ttou, ^ta
tus roaris, incidit, Deo videlicet ita pruvide dispo-

Tou piaxpoij ©ew nente; in nautas, jara paratos discedere ex. urbe,
ToufJe TrXou* paXXov ^e xav toutw
TriCTEucac, tc, -ndv ott XuciteXei; av^pojTTOti; avuct ptovoi;,
nec rauUo post e portu soluturos, atque per Cretam
in Asiam vela facturos. Cura hisce igitur et ipse
se coMmiltit:
solvit, visurus, si forte in tam longinqua naviga-
tione occurret allcubi iocus, qui ex animi ejus seu-
tentia foret: magis vero in hoc quoque lidebat
Deo, qui solus, quidquid utiie est hominibus, per-
ticit.

1 1 OiJXhi TO['vuv e)^wv eXTTt^Jo^, ovap 6&a xr;v dnTzy-o^i- 11 Hac spe fretus, spectabilem in somnis habet
tx Deipara
vov pLy,T£pa 0£QU' Tautrj 5e tov eauTou 7rpopiy,0e'a N[x6- Matrem Dei iemper virginem, eique adstantem fa- inteUigit

C Aaov ev oixstou Gyr,^a.zL TrapeaTWTa, xai, Hou xaTaiucei mulantis specie S. Nicolaum, providuni saum cura-
neToo;, ti) c^icTrotva; Trpo^ auf/iv yip£f^ata cj-ojv^ oiOeyy^- torera qui ad Deiparam leni voce; Ubi taudem,
;

ptevov T>:v cJ' uTroAaooucav cfatjpoj^ te ^ai xocfAt^w^ Domina, commurabitur Petrus? Et ipsa, blaude F
a7roxptvapievy,v "Ecrtv opo^ ex" EupwTryji:, xa'^XtCTov ac modeste rcspondens, subjicit E^t in Europa hab\talurv,m
:

ifi alto s(-


Ofioi) xai fi£yicTov, Trpo^ Aiou/^v Tetpafiptevov, eTrt tiqXC pulcherrimus juxta atque summus mons, qui versus
monte.
Te xYic, OaXdixxr,q etoci) Trpoiov touto xyj<; yr,<i dndar.q Libjam longe mure procurrit. Hunc ego e toto
in

«TTO^eEafjievov, to) fjiovaxixw irpeTiov xatayojyioy Trpoa- terrarum orbe eiegi, atque decoram et aptara mo-
x).y;pcLc«( ^teyvojv eywys- Taut" lapa xai t^taiTaTov nastico instituto habitationem fieri decrevi: quin
£v^iatT/,pia tout' acpispcoaa epiauTJ?, xat aytov TouvTeuOev imo ipsum miiii pmpinm consecravi domiciiium,
xa>.r,aeTa[' Y.ai zw in auTouoe tov TTpo; tov xotvov atque impostenim vocabitur Sanctus. Quutquot istic
ad hoc ab ip-
avSpcoiTot; TroJlEpttov £7ravatpofjL£vojv aycova, TrpoTroAeptrao) adversus communein hominum hostera susceperint sa eleclo
^ta |5('ou TravToe, y.xl Travtoj; ecopiat TouTot^ ^^^'/^i certaraen, propugnabo ego quoad vixerint, ac om-
oiJf^f/a;(o;' Tojv 7rpaxT£cov ucfy,yr,T«5, tcov ^ir, Trpa/.TeoJv nino nie illis praistabo invincibilem adjutricem; quid
epfxyiyeuTv;;, xr.oeptojy, ('aTpo^, Tpo^sui;, r,v apa (3ou/£t agendum sit, docebo quid omittendura, exponara
;

Tpocf-r/y Te x«i (aTpei'av, ocy] te TTpoi; cc>)fj:a T£t'v£[, y.a.1 agam eorum curatricem, raedicam, nutriceni pro- ;

TouTo ouy(aTa Te xai Xua^TE^ei, xai oar, xo t:vvj(xx. visura ipsis de quovis cibo ac medicina, sive illaad et privilegiis
oictvtaxd Te 7ia.i ptivvuat, xai {j.r: tou xaXou iJtaTTEOErv corpus attineat ipsumque consolidet corroboretque, donato.

'^yX^^f'^*'' G^OTv^cw ok c?pa xai tw u!'«) xai ©ecjj ptou, sive ilia Spiritum excitet, ac confirmet, impediatque
ot^ av yevotTO y.aX'j)c, xataJ.uaat z^St tov fBtov, Tciov auTor; ne virtute spolietur. Commendabo ilios iiisuper filio

rfxapTr,fj£VWV teXe^^av £^a(Tr,oafxeyyj Tiap' auTOU Trlv ac Deo nieo, r^uibus illic contigerit finein vit<e im-
a^ECty, ponere; ab eoque omnimodam illisexorabo delicto-
ruin suorum remissionem.
015''
12 oTt Tractv ivrj/.tv r.Sovriv 6 X6yo<; e^xoTO);, 12 Oratio isthajc, scio, voluptatem attulit orani-
oTt T>:v 7T£p[CTrou(?acTov r^iv xi xai xoli euapovouatv bus, necimmerito; cuni maximopere expetondara,
aTract xaTa '^iuyr.v cc«)Tr,ptav avafjcciXe^XTO)? eTtayyeXX^- non nobis soiura. sed cunctis recte seutientibus. ani-
ma;
,

40 ACTA S. PliTRI ATilOXlT.E .

mas salutem citra ambiguitatem promittat. Quaudo fxewoi;- oray -/«p i roC Qiuu p,-i-p,

\. (iiiF.i;. i'\ enim Dci Mater. ijuiequod fieri nuri potesL offectura 5ij'J7-x /.a^ECTr./.e^, uTTti/Ver-at ^f}r>%h, xat o"x ivtauOot
l.AMA
dat. suam addicit operun neque iiunc solum et in ;
uoyov, oCJi £7ri ToO TrapCiVTo;, jrp&i; 5e )tJt em toO /ixeA-
Cauilniduin aTraXS^ayv^v
et non tan- X0VT05 cf.ifimc, oC-A ejrt CfjLtx^>orc, ^e
tuli Dfifiat.T prajsenti seculo, sed etiam in futuro ;
7-cf.i

rcbusparvispra^slat, sed arcanis qtioque Tipo^evouia rwv or,pr,T(ov e/.et^vcriv eu^^uvo^v, xat tojv
bcnyj'iit'ite tum in iliis

bonnrum vo- azr.pjKTMv a'ya9'Lv ajroXaurjtv, 01 k ouv UTreposXXiv-


poenis liherat suos, atque aeternorum
T!'i;

nientis compos nou TW5 «iJotTo vouv e/_wv; 'AXX' errt t* eE>7; tTeov tv-uzx
luptate dimat ;
quis, qua^so,
0iOTi/.o'j toO opou^ ot£t?.Eyp.:vr,(;, xxi te^Xo^
acpoifstale. gauileat supra modura ? At vero ad ea iiua; super.sunt :f,i Tre&t

Cuin talia de munte prolocuta enetjTouar,;, w? xai rie^Jpo? r/.er fStwcerai, toO xaTEu^etv
procedendum est.
outo; averrat, xai t:ooc, ivyr,v ;(apt'ei; erTrep Trore oix-
esset Deipara; ac tandem subjunxisset, fore ut et
expergiscit hic e viOTa-ai, xzt T«v eirTJfWf/evo; ota rov
Petrus istic loci vitam ageret :
ij'UX^'''
'^^'^^^P

sonmo; atque adorationem, lajtus si unquam alis, ToiouTtov /Ltev QeafiaTWv, TotouTwv oe axpoaixaTo^v ti^iw-
fX£'vov etxdi;.
lUi gavlsus est se confert, totaqiie anima, (diceres alas ei additas
Petriif;
esse) advolat: quemadmodum par est illum facere,
qui lalia viderespectacu!:i talesque audire serniones
promeruit.
13 Interea navis Crete appropinquabat, atque 13 Mixpiv oaov, xat t>7^ vea»; t>7 Kpr'r>; TcapanJ.eou-

vectores illi, quibus cibo potiiqne opus erat (neque ar;, 0^5 e^et ai^Tcov Te xat Trop-aTwv {oi^k yap iif.ti-vuiy

qili nd Cnl.n enim Petrus, qui statim a principio carnem rjjtioni xr,-j (T<xi^y/.x rrvapy^KV eu9u^ uTToaTio^ov xaT«aT/;aat Trpo-
njpiifstis.
prudeiitrr subjecerat, diesque totos sine cibo tran- voouf;e'vc»), y.cfl ^tr,p;ep£U0VTt ^ev aTTOGiT'y, TTt^vovTt 5k t«;
sigebat, iiiarinara vero eamquo modicam potabat, -J.arrr.i, xat TauTryi; pt£Tpi'jJTaTr,c) 0*1; oOv t^et twv
illis indigfbal) illi. iniiuam, vectores jndicarunt eTiiTr.^e('o)v, ^itv eyvojaav T<f> 'kifj.vji Trpo-ioxerXai* v.ai

portuiii sibi iiitrandum, ac descendentibus in ter- aTTooavTec ; eTr' akf^ixuiv te y.oLi T:oT['ptojv u^arwv xopti^v?

ram viclum atf[ue potabilem aquam studiose Troveia^af xai toi'vuv outw ^o^av t£ •/.ai yeyevr.^evov,

coinparandam esse, Cum ij^itur ita faciendura eTret twv Tt; ey;^(i>pt't«)v eoTaptaJ.tara tw xucepv^iTn tjvvri-

judicassent ac re ipsa fecissent ;


gubeniator Or,i; TV, auTou ttou Tfpi? 'W Xtpie'vi XKt p[« Troppw xaTW-
quoque, qui aliquem istic sibi admodum fami- xtT^evou, w; x''tov aTir.et /,ai auric aTTOoa^- oi; xXtvo-
liarem habelmt, curaque non procul a portu ha- TreTTJ Tov iraX^oy e| aTrpor;5oxr'Tou Te9iapi£vo;, t«v Te
bitantem, ut eumdtMn convenirct, et navi et ipse cutuyov auTU xat to-ji; Tra^iJac, ou 7rapaxa9r.pt£'vou;, xat
descendit. \?.cvq autem inopiiiato couspicatui' ami- p.riy^aKWpt£vou4 T:apa(j>u^_>5v onyi Juva^t;; tw vocoOvti,

cuin suun) e morbo decuinbentem non uxore, non , pia/pa ^e •/.xl «Ctoui; TrpoaTr^xAai^ovrai;, voow, xat
f^ a^f fami- illiis lecto assidentibus, autsuhitium segro pro virili Tw irap«/£ra5at to oeiv&v eTrtTet'vovTai;, tj^v IlETpou
tifimhifl'w<m
sua afffrentibus ; quin |iotius ipsi quoque cuni lunga TTO^.tTeiay eTTt voOv ocvaXacwv (oetvo; yap fv, w; eotxev.
evocalus.
jegritudine luctantes, et prope ab illo dccumbeales i\ oXiyou auftSaXery avJpi; dpeTr.v) Eupr,Tat' //0

dolores ejus augelaiit. l^uuinobrera Petri rationera 7Tavotx('a8 Trie'(^ovT05 ipappiaxoy, w (<^0<t ETatpe, TTpoa-

vivendi animo recolens gutiernator (erat nempe ido- e^iwvrae zw voaouvTt" xat Ti^^otxi':; euGvi; auOui; aTreTtr,-

neus qui ex modica conver.satione virtutcui viri or,c£>. ^H 0£ troJwv zr/vj ei; txv vj.Ov eTTavr,/-o)v,

conjicerct) alluquitur intirmaiu : et, Inveni , inquit, Ejrea^^at ot tov ^ia XotaTiv /.o^zx-niiO/j jraat !le'Tpov

amicoruin dilectis^irae, remediura, quo quod te aiTetQat- xat 0; eu*3i'; uitaxouet, xat tou Oeou ofi ttou

tuosque premit malum dispellam. Moxque domo voEpw; Trypopptr.aavTO^.


piomijfe se-
egressus, quanta poterat celeritate navim repetit
ruifui. ;

ac Petrum, omnibus Christi causa obscquentissi-


mum, se ut sequatur, rogat. Is vero statim obedit,
a Deo interiori motu stiinulatus.
14 Confert se igitur ad doinum illam. incolarum 14 'Ejrt Ti^v" utt' oppwaTi'a5 Totyapouv avxTETptpLpse'-
suorum intirmitate alilictam , canique dicto citius vr.v £xet'vr,v atftxvetTat oix('av, xai 9aTT0V f, ^oyoi; ave-
iofantqvc sola
piaseiilia sua erigit roboratque. Ubi enim pater-faniilias, gravi yet'pet TauTT,v y.ai ETttpoJVvuatv. 'ilc, yap pnivov E15 6eay
illico sauat. morbo deteutus, primum conspexit Tidmirabilem r.XOe Tou 9«uptaa['ou toO 5h jraTpo?, f3ac£('a voaw xare
C huncco Putrcm coiilinuo mitius habuit, ad se re- pawvTe vv. zai
; c/r.fAEvoi:, exeiyo;, ave'c|iEp£, xat avt'aTaTo,
versus est. surrexit, ad pedes mudici sui procidit, xat Tot'!; TToai TrpoaTit^TTTOJy tou TeOepaTteuxoToc, ippojpte'-
ac samis exstitlt: mox imle quam citissime sur- vo; eTuyyavEV dT outw ToLy- c, exer^ev ^tavaaTac, eirt
gens, deduxit Petruai arl iiberos atque uxorem ;
Tou; Kciloxc, Te AXL xf.v rjXiQjya-j dawyu tov IleTpov, xai
quibus omnibiis sanitutem, acsi illam revera raani- Trv uyistav wojrEp avxfiy^r,^a xcflv ytp^iiv tpEpwy, Traai
bus ferret. integerrinie restituit. Illico namque ^v.^Dmc, evijLtev. '£x toO i\)%(ac, yap aTravTei; e^avTet^ tv;;
imicriius, hiu- cunoti inurbo ac doloribus quos patiebantiir libe-
; voaou. xat twv auve/ovTWv Jetvwv xp£['TTOvei; dvriyE''povTo,
ilrm Dco ut
rati.incolumes surrexerunt ; nescii quid facerent, xat ou/ 0, Tt opaaeiav Ei^yov, ou^ 0, ri ?.e^etav llerpw,
den'.
quidvc loquerentur Petro quo tantum suffi- Trpo: To T«; euep;ea('a; aTro/piv pt/yeQoc* oy
. dfi y.cf.i to
cienter compensarent. At ille quain alieni.ssi- ).('av a^iXooo^ov, TTpoi; tj^v eTraycoou
, r.Tretye, Trpoc tov utt'
raus a laude sua, reditum urgebat ; nihilque oinni- £xe('vwy xpo'Toy avem'jTpocfov TTavTaTraatv ovTa, /.at TTpo;
no motus ad eorum plausus. quidquidgestum erat, Oeov avacfepovra T>iv zojv yevopie'vwy aiziav w dw xat
Deo auctori referebat acceptum. Curaiiuo etiam pe- ytjf.lj.%'.^ Tourwy Trpoaev-yxovTWv, ptera t>:v Trpoi; vaOv
cuniam reversojamad navira Sancto aflerrenf.nihil ETravaAuatv, auro; oO TrpoGr/AaTo, M^ ^eiy, auTori; ).£•
ac vilam rec-
tf. im'-i'nant.
quidquam adiiiisit ^ilquum non esse iuquiens, ut
:
, yojy, uiTsp Twv uno^^yeou toutoi; ayaOwv UTrr,pyptevo>v,
pro beneficiis a
homini gratias Deo sibi cidlatis, avOpwTiajTy^v /apty o^oXoyetv, d}X
,
£xe('vw 5ia xaOapoO
agant sed ip>i Deo ca^ta ac temperauti vita proba-
; re pi'oj xai aoxppovo;, xat Tpoiiwy Jrpoaave^yetv eXeuOe-
tistiiiemoribus adbsreant, socundum Deum vitam pt'(»)v, /.T.i xara ©iov
i;>?v, fiAr.oev UTrepopo^jVTai;
to'jv aurou
instituant, nihil eorum quje fieri vult contemnant QeXr^^aTOjy, p.^e twv aTrapeaxovTwv oXw; e/.e['vw ttote
nihil quod uspiam patrent. Ita namque
ei displicet ytvouEvou^- ouTW yap u^Er.;, 'icf.Qiv, oOcJe taTpei'ai;
eti ouv
futuruin e^t, inquit, juvante Deo non amplius ut
,
0ew oEJoaeaOe are zf.v a^-/r,v
,
ptr,5g voaw TTEpiTreadvTE?.
uli paulo ante. medicina indigeatis, imo
nec in mor-
bum denuo incidatis.

CAPLT
,,

DIE DUODECIMA JUNII. U


CAPUT 111.

Iler in montem Athuin, et vita illic dure sancleqwi acla.

'"''" '"'"'''
X^um talibu,s Petrus dictis aniraum quoque homi-
wc, iJ-ij mxh ink^imv hcfjiaxi, zoh oufi-
Biii.aoi,
imui istorum recte comiiosuisset, jussit illos tiomum
einXoisi?. reverti; ipse vero e portu solvlt cuiii reliquis ve-
nXwOoi 0£ xizk OTvaviiyeTo, oi x«i Tii? otftiv
«vopo; /i-ioivTo Tiiv dpiHv, il oupia; xai yap oia ctoribus, f|ui et felicera navigationem suam viri sau-
t"
lifEpa; te nxi vuztos- tov (le/pi touJe tiXoOv cti virtutibus refercbant acceptani, Tnto quippe
Traor.i;

nVuoav, it»i mpi ^»" fiE/i^ivTOi; UTOp/ov eapfouvTEc. eatenus terapore, <iiu noctuque, vento sccundo na-
'A/Xji ysip oStm; iyi-JtWJ xi x«i owvoufiEvMU, ex tou vigaverant ac eumtlera iraposterum quoqiie afflutu-
;

d-itpoooonr.Tou iravTiiT^oiv, et' ovto; tou irvEUfjaTo; etti- rum fidenter sperabant. Veruin taliter iis animatis

oopou, /.11 ?,«p.lTfou xaTa Ttpupivxv 7tfO<iSz),/OVTOC, TOU et cogitantibus, ecce nec opinato plane eventu, se-

TtpOOO) ZpOO=<l'vEIV 7, VaU4 «'^EiTai, X!Z1 K/ivCTO; EflEVE. cundo etiain perseverante vento et veheraenter ia

navTs; 0£ >c«)ov EvtEivwv xivouvTolv, iic v.ai f, Ttapoijiist puppira incuinbente, desiit navigiurn porro jirogredi,

<pr,oi, Tot TJi? av.ivwia;


ou5apio>; eveSiJou. Kai of, t<Lv et iinraobile in loco stctit. Ipsis autem omnem ,

£|r,TtOpHftSV<.lV, Kxi p.l!tpOU T«5 ic;r;; fJET2<7X<>','TWV .juod dicitur, rudeutem nioventibus, nibil fiiiidquam <• t wdKo .tecan-
VOtUT<;W
'''' '"'"•
OTivr.ijias, TOUTO pi.EV uTt" w7t?,r,?eo);, touto 5e /.«! siito profectum cst : naut;e vero mentis ino|)es, pari fere

'exEiv itpoiTreiv. Ourw? ex Tiistou tou nf27fi5t- cura navi iinmobilitate ha;rebant, partiin prse stu-
Tou f/rO£v
9£io; nerpoi; tkc rou/iou -/.iBii^ii i\m%- pore anirai, partim quod nescirent quid consilii ca-
Toe ovroc,
aric, xai llEpcS),£ijjif/EVo^, T<i Tou JisKfxivofiEvou opoa; perent. Cum loco tam malo res esset, diviuus Pe-
-"
Svof).z epolTa- 6
Ji? Tov "\9m m9<)fxevo; eivai, <jav«XE' trus e sede ubi quiescebat surgens, oculosqiie cir-
cumferens, montis qui forte sub aspectum cadebat. ^
scicitatur nomen : quem ubi Athum appellari didi- j",'"°„'™,°^.

cit simul intellexit atque alios docuit causam, cur


;

iWvai Tiiv vauv ey,<e),£U£Tai- xji 05, wi ita moveri nescia consisteret navis. In hocce in-
Ttfo; TO eu<;)VUfjiov ,

oWsv [iMoxi To k£1eu<j9ev -/ivuOEv, )5 vou; T<iv Jeofidiv quit, monte Deo volente reliquum meaj vit:e transi- „jj„ j,,,,^ „„„.
izvEiTai, KccTti To Euziv«Tov euSeu; fi2i),« pETeox/.Ev. gendum mihi est : et clavuin tenenti iiiiperat , ut te sUA habi-
<<""''<'•
sinistrorsum navim ad terram recta dirigat : quod
ubi is, nihil cunctatus, eflectum dedit ; illico navis,
solutis vinculis faciUime utprius raoveri cuepit.

16 EititXrlc; CTti toutoi; irioiv e77ivETai; IC Noiine liinc adiniratio cunetis vectoribus j/jraca« mu-
'Ap' ou-,c

f t)7; Scclimi e-JSiappuTo; iSii- suborta fuent; quo pacto navigabile elementum 9iii/i«(tiex;)cn- ,
IIm; f, 7t),oi,o.o; tfuoi;,
'''""'
t^ fluida raaris proprietas, modo cedat iterque prse-
Tr;;, Ttoi fisv uitoXMpei K«i Ttipo5ov 5i'5o)Oi -)7 vr.i,

moaSalfi T<Sv itveufjOTWV Dstuvof/Evr;' itoi


0' «pv/.ooifiev/l beat navi, iinpetu ventorum impulsaj rao lo natu- ; ,

-<ai xeooou iji- ram quodammodo suain exuta, contrariam assuraat,


TTJv <}uoiv, Tr.v oivTiTUTtiKv f/£T!x)af.iSiv£i,
7txpo!/.«TE/£i Tv;v vciOv n<ip; Ji xai to ac terrffi instar atfixamaavim eodem lofo diHiiieat?
xt;v Eiti yiiooiv ;

TtvEupcaiTo; eutJiaxuTov jv ouorO.XErai, xai fi/i Quo pacto item fluidissim^ naturse ventus parte sui
Tou fjiE'p£i
'' nn''?"'»
ouv3;pit:<:£i T«UT-r,v Tt; TiEpiliavei rri; papir;; ,
fir,0£V!i; contrahatur, ao navim manifesto impetii siio non
£TTlT£I/.i!;0VT0; OtpoJpOT£'pOU Otifi2T0; ; Tl>) yap EUV.IVKTtd abripiat, aullo ipsi vahdiore corpore obnitente ;

Ttijv uoaroiv to TrvEOfxa TtXEovExTEi. Kai toO tfaviiivac rrv ventus enim facilitatemotus aquara antecedit. Ne-

EV ™ TtuOfiEvi ri;; OaXaTTr; liTtEipov rauTr;; 5ia<TTa'o-/,;, que vero minoris miraculi gloriam hibet, quod
fluida niaris superficies firma adinstar continentis
To 6«),xTTr;; puriiv £ii.tfa'v£iav, oTEpif/viov ooa xai fiTia- ,

pov ^EVEoOai, OaupiaTo; ow ilizTa tfEpETat dHxv ou- factasit; quain qiiod divisis aquis, in funilo maris,

/ouv Ttooo9£TEOv TOUTO Toi? itr.).«coi; Saufiaotoi;, y.«c continens apparuerit aliquantlo. Quamobrera hocce

SiYiTrlTeov r.TTov e/.eivMv, xai Ufjvr,Te'ov etti tout<o etiain antiquis annumerandum, nec minus quam
o-^x
To Ttotpajtav d'jf,yjzo-j. illa divulgandum venit miraculura : in eoque Deus,
©iiv, 'i iJ.r,Si'j <Iiv iv (3ou),oiTo,

qui quidiiuid libuerit tam facile perficit, laudari

prajcipue debet. F
ouTW; ri? 17 Itaque qui cum Petro navigabaut vectores , £^^si,„i„
17 'A).),' T<i ni'Tpt.1 <iufc;t),ou; of.<i),o; yfi

aTtcSiSsiCouoiv oux navi terrae admota, ad radicem montis generosum i,ttas Petrus
TTpooiieXaoxvTe;, Ttpo; Tliv uitiipEiav
(zJaxpuTt Tov yevvaJa- 0; xat «'veXaoev r;or/ xara- virum nou sine lacrymis dimiserunt quos ipse : ,

«voia; aurou;, TtpoEiuwv auroi; rov rs prse tristitia, animis concidentes, blande erexit;
TteiTTWXoTa; uir'
Oi prffidicens fore, ut imposterura seeure navigent
Tt).oOv axivjuvov, xy.l TKv TTp<)0£Oiv avJoif/ov £;£iv. flEV

dyaOiibv rtSv S.TtiSMV Si [iix fiev, atque ad terrainum feliciter perveniant. Illi ii^itur
ouv eoteXXovto f).£T'
i)

ETteSaive Je tifco); Tfiv aoarMV, xai avEC/l to tipo;, xai spe bona pleiii, ca>ptum itcr prosuquuumi- ipse vero uk loribus .

dene /ireca/ur,
4'juTa, 0£ti ra x»9' lauTov EitiTpe- iiiagno quidera labore, sed tamen eontendit per ia-
e(o='Ju Ta juivio

tjia;, xai ptovtd jtpoE9upc/i9fl Te xai uitEOTn ^)7oeiv, via locorum, canscendit raontem, inu,accessa pene-
tj)

v.cci ei; T£')o; ayayEiv £OTtou5aoev , ou pcovov x-ko- trat, soli Deo se suaque committens ; cui pariter

o^tE^ov, ooa TtetpuxEV av9p<i)Tto)v o-^v- soli vivere magnopere cupiebat, ac victurum polli-
oiTo; <I)v T<iiv "J^""^'™
e;(etv tfuoiv, -/.ai |3pa;(u ti jt«p' d-fyiXou^ rXaTTfi)pcEvo; citus fuerat. Hoc autcin ipsum studiose ad exitum

Touri TO fiE'po;, a))a xai tj.uy^Ec xai xauotiivc xai jta^e- perduxit, aon raodo abstinens ab oranibas fere cibis,
TOi; xai yctJoi •/.x\ optSpoi;, ^upivo; t£ Y.cti iIit3!i9po;, oi qui humanam sustentare aaturam consueveruat
yap EXEivo;, factus hac parte paulo inferior Angelis verum ;
Tij; xapTEpta; ! raiXaiTttj^poufxEvo;. 'Av):p
roOoe etiam frigus, iestura, glaciem, nives ac inibres, nu-
ecjtep Tt;, vouy '^xoi^i ^^' ouvei; zfv roO Tnivou
x«i aurov |3pi9Ei rov vouv, xai dus, sub dio toleraatiara I) coastanter tiilit, Vir
ou^xpipcaro; tfOoiv, cij; (

TtoXirEupta oupavoi; fiuippe erat, si quis alius, perspicax ; atque intelli-


jtpo; yrv xaTacittiJoa, Tii 'iyitvj i'j

oux Ea, oia TtavTUV* xai r'ijv evovtwv [Soravtiiiv jtavu gebat, quomodo terreme hujus concrctionis natura
LCETfiwv pietaXafjioiivwu, ^eivij); ouvE^rr.HE ro oafxiov xai aniinumaggravet.eumque interrara deprimens.suam ,^^"™3«»'|^
T<j) v<i) Tovov a^ifjXoyov EVEipyaoaro, xai 9eiov aT£;,^v<ii; in ccelo couversationem habere non sinat. H:ec in-
OYrjcta zfv xapoiav, xxi oufavov aXXov, xai roO oupavou quam, probe intelligens, tum aliis modis tum ino- ,

C derato
JumiT. III
42 ACTA S. PETRI ATHONIT^.
A (lcrato arlmodum usu obviarum herb^rum, mirifice ot'/TEOoy vjOi7.(^r,^7- Tw 0£O), x-n xkQ' •i.cvyj.y.-j arv.ptSEr D
A. r.REG. macorabat corpusculum, vigorein animo prxclarum o/oX:^ ovye-JTriffe* toOto oe €iTti/, w? oiiv£?.'Jv7a ^^jiavat,

TALAtlA exuTov
aflorebat, atque cor suum vere divinum vebiculum, ToO eTTtOTpQtfy! itai c^Jveuoti;*
yoii TTpo; f;.«}.?.oy 5e,
spiritualis vi-
Twy yuyxjjiewy ei xal 93!U(j.aaToy
tx inteiligens. et alterum cirlum, imo et carius ca^lo habitaculura r.%QUi'j Tii; <|'"^//^ ,

tir.UM, Trpoc Tov voOv eTrt5Tpor»>i, zai xaT* auTdy t£


Deo, (hligenti tiuietis conservandae studio, efficie- it

vero, ut compendio dicam, consistit in xat 0cov evepyeta.


bat. IIoc
propeiisione animi et conversione ejus in se ipsum.
aiit potius in omnium animai facultatum (etsi dictu

minibile sit) conversioiie in nientem, atque in con-


stanti eoruin, qua^ ratio Deusque dictant, execu-
tione.
Anima vlliis
18 Qua) pijiTO hic ab illo gosta sunt, pro inerito 18 Ta 0£ wtiO^ey TTpoq axptoetav e^etTiuv, aouvaToy.
jmrgata,
suo explicari unmino non possunt. Quando enim oTxv yap voO^ a/iQriToO ttovtoq aTrayacT)^, v.oiX toO y.a-
mens omnibus sub sensum cadentibus superior Ta/.Xu^JuoO ZTiC, irept laOTa Tupor.c ai/a/.'ji|-r,, xai xaTO-
evaserit ac lurbationum, quas talia afferre solent,
: Kzvjm Tov eyToi; av^SpwTTOv, t^wi; f^sv vjiuuyj xh Trpooye-
pelago einerserit atque interiorem hcmiineni probe
; vo^evov ei^e/Oe; ::pocw::ei"oy e/. t«4 /.;(TW Treptjr^.avKoewc,
persjiexerit ; qua inor-
consiilerata prius lurpi larva ioOto ^'la tievSqu; a7:ovi'i|acOat crr£U'}ef xanetiJav irepi-
talium errata ubtegi hanc doloris
consueverunt ; £'?.r, To oucetJe?, toOto /.a).upL^w, roTe 5>i, tots ]j.r, Tiot/.t'-

admimculu tollere festinat posteaquam vero ab- : ?.at.; ayja&ni tkz i|/uy>5i;ay£vvw; ^'taairwjiieVr.^.jioyt.^eipy.vr.v

stulcnt fccduin Iiocce teguinentum; tum plane cum ayei, xat zkc, oviWi; ^^Tu^^iac atmtzai, y.ai [ytvoaxet]
anima variis afiectionibus non amplius indecorum y,a5' Qoov £//^^£1, Tov 0eiy, iJi' ov e<;"iv. "Otc xai Tr,v
Deum cognos- in modum distrahitur, vix tandem cunsequitur pa- t'}t'av urepcaXXet OfCaiv, y.ixi GeouTat xn ^eTOJOt'», ttoo-
cit ac induit,
cem, veramque attmgit quietem; et Deum, propler XOTTTWV eTii TO /.peiTTOV dd, (J.0V0> et CfpaTTOlTO TTKVta-
13
quein exi^tit, qnantum Heri potest cognuscit. Tunc 5^d9ey eutfuwc, y.o:i (jLYiJapLoQev 'iayn Trapoooy, r.vTtvoOy 6 g
etinm supprat naturam propriam, ac participatione TJ;^ -/.%'t.h.c, a.(jyffivj acx/iT^;, 'iya ^.r, 7rap£[aou«, zai ae-
quadam divinam iuduit, semperque ad mehora pro- aapwpijvoy eupwv, pteTa T'i>v oraawv ti7 ^'^y^ TTapa^et^vr;,
greditur; si iiiodo omni ex parte probe munialur, Kxi t:^; oi/--:['a; 7iovr,pa? (faj.ayyo; orpaTyTreJoy, (ueO,

et ex nnlla aditum quemcumque pi'a;beat veteri auT>;v aTTepyacr.Tat, xat yvjrtZai tx lay^azv. I

avOpi

nialorum artifici, qua irrepat; animamque scopis TTOV ExEiVou ^eipoya twv TTpwTWV, /aTa Tr;y tvayyO.iy.riv

mundatam inveniens. ibidem cum asseclis suis ha- e/.£i'vriv c^ojyy.y.

bitet. pessiniEeque suje legioni, beu castra mete- !

tur; atque ita sccundum sententiam iliam evan-


Matl. 12, 44 gelicam, Novissima hominis istius pejora prioribus
fiant.

19 SeJ hoc quidem omnino absit abillo. Quaudo 19 'AAXa pev toOto (j.ev airEi'yyi 7ra'>Tw;* OTay Sk 6
vero mens, uti jam explicare cccpit oratio, omues vouc, Wi; r/Ori cjtOaoxi; eor,Xwoey o Aoyoc, «Tiav evotxov
qiiiete vlvit.
aniintE insidentes affectus elimiiiaverit, in eainque TTaQo; d-nokiacfc, Trrj aTipocTraOetay 7iept7toiy,oyi xfi '^^yrjf
traiuiuillitatem summam non induxerit; jaraque y.ai pi>7 j^tdyov auToi; izoo^ eauTov, dyAa y.cti Ta; aXXa^
solum ipsa se, sed aliasetiam facultates animae ex ~r,i; ^yyn^ ^yvap-cti; oXo/.).y(pW5 eTrtCTpe'i|a^, aTrav £TTi'xTri-
integro in se converterit, et quidquid larvatum est Tov e/. pe'Goii TTOtr.aKTat, t£W? ptev, o, Tt'7roTe toO 7royr,pou
a seamoverit, prius quideinquidquid deleriorisnot® xdptpiaToc, TTpotwy Sk km to TeXiWTepoy, ^dXXov 5e to
est, deiude progrediens adquod perfectius, imo id Tc).ewTaTov, y.at Tct t-^c );_pr,aTOTepa; piept'(Jo^, ovy^ ottw^
quod perfectissimum est, atque ad superiorem ani- Tr,v u)<i/.r,v ^ua^a Otaoac, ^Tpo; dk xai voy,Twy xai twv
veluti ccclestts ma^ partein attinet, non inodo duas materiales oux ccn^xvzxaT^jJV vor.^xztxtv U7Tgpavacac , y.7.i K^i.VTX
evadit,
poteutias transiens, sed etiam ad spiritiiales atque 6eoij?t)w; optoO y.xi cft).o9e'w; aTToOiptEvo;, xwtpd; te xai
illusionis experles intelligentias transcendens, om- aXa?.o;, xaTa to yEypaptpteyov, 7rapacT/j 0£w, Tr.vt-
niaque pie siinul ac religiose in Deum referens, xaOTa ).dyoy u).y,c taxei , xai 7T).aTTeTai T/iv avw
surda et muta, pruut scnptum est, Deo astiterit : TrXaoiv £7T( TTacr,; doi.i'ac, azt piy,Oevi? 9upox07ToOy-
tunc conditionem materis cuercet, expriinitque in To; Twv 7Ta9wv, zri^ exTo; yjx^tzoc, etti to xpetTTOv
se formam coele^tera summa cura tranquillitate, ptcTappu9p[!^ouayi5 oAov 6 ptE^VTOt rouTwy £U(j.o[prloa5
utpote nuUo pulsata pravo affectu, tota vero per yoO;, Y.xi 7Tpo; To ouyy;f/.pL£yoy awp.a 7:o?.),a ^ia^TOp^peuei
infusam gratiam in melius commutata. Talibus igi- ToO 9e['ou xa),),ouc Te/.ptrpia' yx^i-zl T£ Oiix y.xi aapxoi;
tur dotata meus, transmittit eliam ad conjunclum 7Ta/;jTy.T[ p.ectTEuwy, zai oOyapitv twv a5uva'Twy £UTt9e(';,
sibicorpus iudicia pulchritudinis divinse, inter gra-
tiam ejuset carnis raolem interposita, et tribuit ei
facultulein efiieiendi quiu fieri alias non possunt. ^O 'EvTEOGey, r, y.x.z ap£Tr,v OeoeiOv;; y.y.i a7Tapa'p.tX-
20 llmc fit ut quidara divinus et sine repugnan- ^o; Eci;, xai to tt&o? y.xy.ixv b).w; ou /.t'vr.TOv r, ^uaKivrr
tiaoperans virtutis habitus nascatur: ut aniraus in Tov ai' T£ 9aupaT07TO[tav, v.ai zb Jtopav T£ xai TCpoopoty,
Qtque omnis malum aut nuUo prorsus modo, aut nou facile in- xai 7T£p( Twv Tidppw 7I0U cvpioatydvTwy, wq u7t' or^OxX-
generis divinls
clinetur; ut rairacula patrandi virtus acquiratur; (j.q'jc, BixliyzaOxi' xal to 5/j ^.iyiazov, w; oO oe Ti&pt
dotibiis rejile-
ut quis pra!sentia perspiciat, et prospiciat futura; Tau5' 6 twv aXV
tw. c/.OTTo; Tet'vei pi.axapt'wy e/.£('yo>v o)07Tep
atquede rebus, quaj locis procul remotis contingunt, et Tt; dpwr; TTpo; r,}^ic(y.r,v ay.zvjcx, Kxi Twy eya£pt'wy ard-
non aliterquanisi sub oculis fierent, sennocinetur; |/wy ataQaverat- xav y.Y} touto tw 7Tpooopo)v ti cxottoi;'
et, quod pra^cipuum est, in illa aciem suam non iu- ouTw; e/.e['yatc Tari; 9et'a[i; oxrtct xa9apw; dpttAoOaiy,
teudant Beati illi ; sed veluti si quis in solares ra- ai; CfOoe^ TTpdcEOTtv r, TiavTWy a7Toxa).ui|;[;, ovyj twv oy-
dios obtutum converterit, etiara aereos atoraos de- Twv fjdvov /j xal y£y£vy,fAe'ywv, «).Aa xai twv ertEtT' eoo-
tegit, taraetsi id non iutenderit is qui iutuetur; ita piEvojy, d5oO TTapepyov w; a)y,Ow; r, toutwv 7rpooy['v£Tat
illi, qui divinis radiis, natura sua revelantibus ora- yvwa[c. l/.oTio; §k auTorc, yj y.azx povayouc U7T£pTe).U5
nia, clare illustrari
consueverunt, reruni non raodo reXetoTrj;, r, d.}.r,%^ r.avyja, ^.a}Ci,vj oi d zr,c, ffXrJiovc,
qua; nunc sunt quKque fucrunt, sed etiara quce fu- r.aMyJaz^, ov ecfy^ptey,xap7rd;" to ^uoTex/jtapTOv v.a.i^^JCVf.-'
turx sunt, cognitionein pro quisquiliis, uti vere Xxkftzov y.xi 5uce7TtTEuxTov y^pr,p.x y.xv rpta; to zr,(i
Xpy;p,3 ,

sunt, reputent habeant vero pro scopo suo absolu-


;

tam monastici status perfectionem, id cst, veram


ttoOecew;
;;

DIE DUODECIMA JUNII. 43


animi quietem,aut potius ipsum verse quietis.quem D
diximus, fructum rem utique difficilem captu, dif-
;
-^'
*"'""*'"

''*^*^'*
ficilinrem dictu. difficiltimam acquisitu; licet nos
excellentia argumenti excitaverit ad prodendum
nunc paucis, etiam illa quae vires nostras exce-
dunt.

CAPUT IV.

Semel atque iterum tentatus a dxmoneper orationem- Superior evadit.

\_^ ^UEVTOI (J.iyy.lvJOUC, WT(j)^ OUTOfJt T\izc,%, £o'o 7;CiO- Veere igitur magnanimns hiree Petrus, quo voca-
Pffrus perttc-
(;£/,Xr,9yj (juvei;, o?.w, -/«12 zr,v 7rapoi(;.t'ay, TTpOi^e/^jpEt tus es>iet intelligens. manibus peilibusque, ut pro- Uorti sludens
7ro5'r toOto Bk r.v, o^x ^, twv yx^ifjy.dzoiv oyzof;' verbiuni hal)et, eo festinavit. H
vero er.it, non
«jrays* oiJ tJe yap E^e^eaa^/] ttots ).i/_vefa toijtow amplitutlo ilonorum; absit; horuni namque cupidine
6 fj-iya^, e7T£t f/yyiJs Trpoupyou toOt' eryat to^^ uttsX- numqiiam captns fuit raagnus ille vir; qiiDniam
0e(V eyvo^tOTt zrrj r.nuyifiv «ywyj^v, Xoyo; '(-/ti ^Yilfiiiv-c,' taha illis qui solitariam vitain statuerunt aggredi,
dXk' &fJZ£ T>j y^ptrt 5wYi^r,viXi ijouvai yfiipav, einazeux- haud magui facioiida esse, nihil attinet tleclarari
(j(Z( Tov evTOi; a;/9pwjTov, '/.zt Trpi? to jrpo^roTUTrov e-j^ta- oratione nostra : veriim eo festinavitut gratiie pr^e-
Qiivsti 16 arjy_y.ir,v i/.uvi y.ixi ix\i.Y.yy-wj eirav^r/^ja zx^iXoc. beret locum, ut interiorem poliret hotninem, ut
'A?.).' 6 [jiev, ouTO); oVv|jiTjjj.e'vo;, avaSacet^ ev T'/i /.apiJta, juxta prototypon suum rite efformaret antiquum
^teQsto. Ti 5'
xaTX Tov t{<a)>/jtw5ov eiTrery, tou cf^Sovou iUud et vi.K reparabile animi decus. Eiiimvero sic
jraT^p, To ToO JoXou TrXrpwfjLa, /.aXoO TravTo; aijQat'- ille incitatus, ascensiones, secundura Psalmistsedi-
E
rs. 83,
peToc cfuya?, y-ay,ou ttxvto; Ipyar/:^ -^ TrpoTTa^T/!;, /:/.a).- ctum, in cordesuodisponebat. .\tvero quid parens
),0V ^Z TO 'JUVa/JKfOTSpOV 6 TTpWTO? «TTO^TaTrc, 7ai 7'jV invidia3, plenus doli, omnis honi ultroneus desertor,
TipwTOV av9pojTroy aTtorjTv^ o"a<; tou 0eou, T(' 0U5/.£ua'u£[ omnis niali artifex aut patrouus, imo utruaique si-
xai Ttw; eauTW /p?5Tai xaTa ti^5 tou ^ty.a('ou ifuy^c; mul; ilie prirausDei desertor, quiquepi-imohomini,
^^'
vtav-oupywi; (jiv, eTTJSixwi; opo);, «^(w; eauT&u. ut et ipse Di^iim desereret, auctor fuit; quid ille
a dxmone.
'Opwv yap e|w peXwv, i^atji, yeyovoTa tov pieyav, tvt macliinatur? Quomodo se gerit adversusanimara projressum
tqO xofjfJLOU xal Twv -/.«t' auT&y r^£'o>v cfuy>7, 5t' wv e/.sr- justi? Maligne quidem ; sed tamen moderatione se ejus non fe-
vo; (TuXav ei^wOe Ta; ayeveijrloou; i|"^x^^» 'f.ivxiu^vj ou/. digna usus. Conspiciens naraque virum cxtra teli """•
ovap ^ovov 5(a ToO tfavTacrTt/.ou TrvEUfjLaroi;, voepa; jactura, utloqnimur, positum per fugam qua mun-
vyY,\j.'j. '\uyj.z, y, (jitXooo'^^'^ cj-r.nt, Oeiorepwv G£ap.zTwy dum et quai in mundo sunt voluptates, quibus ma-
/(Hiwf-tevov zat TTpo/.ypievov STrl to peXTtov, a),X' y;>}n xa(' hgnus ille degeneres animas,
enervare consuevit
Ty;; c&avTaG('ai; aurj^i; UTrepxutjiavTa, xa( T"^ twv au).wv dereliquerat; atque hinc nou raodo in somnis per
e7raip>5 xa9apw<; TTpoo/^woouvTa, xai Oaufxaorw; cfWT(!^o- iraaginarios spiritus (quos Philosophiaanimje ratio-
fjtevov, ^ryoi Aao(c), «Tro opewv o:to)vt'«v, /.aj tw opet nali= veliiculura vocat) divinis visionibus dignatum,
toutcj) tw; aiy^r; jtieTa5('iJovTa toO cjjwto;, xai ourw iisquead prajclaram virtutem progressum esse : ve-
7ro(oOvTa to axfiTOi; uTr£pop(ov, oTiep r.v avTi/.pu; auro;, rum jam ipsam quoque imaginandi facultatem su-
ou;^ oro; te c^epetv eruy/avey ci>v* twv avu7rot'aTO)v r!you- pergressum, ail claram eoruin, quie materia nulla
p.£vo£, o^ev auTo; aTreppuri /.axooouXt'a, tov Fle^Toov xa'- coustant, intelligentiam pervenis>e; ac mirabiliter
Tw9£v avr,y|jLe'vov, ert xai to toO rjfiifxixToc, ecyoXxiov crra-
a montibus «teruis, quod ait David, iUuminatura, ps. 75^ j
yopievov, toutov /jlev tv5; avw /.ai /.pet^rrovo; ;7r£i)./;ip9at
huic etiam monti splendorem lurainis impertivisse,
piepi'^oc, ex£['vo) ^e, fATi^s youv t?;? xarw Trapa/^wpeiv* depulsis inde, quod prius ipse fuerat, tenebris^hsec,
inqiiara conspicien? maliguus daemon, ferre non
potuit; intolerahile ducens, eo Pelrum, etiaranum
corporis sarcina gravatum, ex imo elevatura esse;
unde ipseconsdii sui malignitate exciderat Petrum p :

superiiam ac meliorem partem adeptum esse, sibi


vero ne infimam quidem perraitti.
22 Oiiiw Jj T-^ ^xma-jtx oi!<T-:9ii;, 5£3i'T7E59;!i t; 22 Taliter ille iiividia aastuans, terrero atque
xai s^w^srv ToOToy Kai )^ Trpwrn
£7:e/£i'pEt Tout^ JTrrtpEi^ai^. loco pellere Sanctum violenter aggreditur. Ac pri-
Tfiiv eTry)p£u7)v, Wt; yiXorov, fxaAAov ^s xarayfXaaToy mus quidem iusultus, quam ridiculus, imo quam
ientatloneni
ITpo? eva yap, y.y.i toOtov oi^ ^^w; OTr)«0)v, a^Xa ^e /-ai ineptus In virura quippe unum, eumque non tantura
!
patitur
Twv avayxai^cov 7r£piicaXu^^a'T0)v £OTEpr,fi£'vov, zai to) ariuis, seil necessariis quoque vestiraentis destitu-

^av.pwTfl? arjiTi'«5 ^taTEipyau^Evov, xai ^sivrvv Tiva cuv- tum, diutinaconfectum inedia, perquc varias aftli-

Tr,^iv Tar? 7toi)tt'Xai5 TaXaiiTuptat; xara ittxv uTO-JTa^vTa ctationes membris omuibus miserabiliter contabes-

fisXo?, TTpo; Eva yujuvov, aoTrXov, ezvEV£upi'7|.i£'/jtov, (7Tpa- centem ; in uniira, inquara, nuihim, inermem, de-
Tr,you ^optpyiv auTo; xat ri-^^% 7rEpiSa).).6^Evo;, zai to- bilem, ipse formam atque habitum indutus,
ducis
^oTwv wa^tEp ETTtcupo^Evo^ TrXyjQo;, 7rapa/.£^EUf,iaat t£ /.zi sagittariorum turmam secum trahere visus, incondi-
... flt>iH^f:7r,i
°"
|5oat'^ /_pw/x£voc, Opatju^ £7r/,Ef xai to aTir,Xatov, o Tr;vt- tisvociferationibus clamoribusque persouans, ferox "„, rf_„|„_
itaiJTa Tov ''Aytov £vtj)Kta(jL£vov erj^Ey, Eiarsi, 7rpo; oupi- impetura facit; inque specum, ubi tunc temporis „„m lacasus,
7rXox)iy £)t)taXoij^jL£vo5* Tct ^g e/.T6; Tra'vTa 7raTayt^ TTEpi- habilabat Sanctus, sese infert, ac ipsum ad conse-
Y^^ouyTEc, xai tou; euf/eye'9£t; TtJiy 7rapaxei|x£'vi«)y Xt'9wv rendas secuiu manus provooat foris aiitem larvata ;

otXXy^Xoi; 7rpooapaoaavTe;, ^evjpwv T£ Ta piEy ctvaOTTWv- sociorum cohors omnia late coinplehaut fragore,
T£;, Ta 5e 5ia/).f7jvTE;, 7Ta'y9' wajrep ETTt t6 aTn^Xaiov ri prajgrandia quae circura jacebaiit -sasa inter se
Tti)y OTraJtLv f/arara E/£t'vyj auv£/,tvei tpaXay^. colliilebaut; arbores qiioque, alias quidein radicitus
evellebaiit, alias vero confringebant; omniadenique
vehiti ailversus speluncam machinahantur.
23 'ii; 5' 6 ^-lya; exEryo; u7rojEiXia'aa;, £)( t|)u/_)7; Ji' 23 Uhi vero magnus ille vir, talibus pavefactus,

eu;^)?; t(7) ©et;) 7rpoa^^pafie, )tat yo£p6y aTEve; dvi'i'/z per oratioiiem se ad Iifum ex animo convertit, men-
tisque
:

44 ACTA S. PETRI ATHONIT.E.


A tisqxje ooulos ad eum fixos intendit; ne moniento Trpi; a-lxov oy.iia' firM TTpo^ /ii«poy intpafiiveiv et' D
A. GRRC quidem amplius persistere illic valens nequam iste, e/_wv o nwY.^hc,, </.^y.'jY,z> t\j%c, EyeyovEi. Mtr' ou TroXy d'
TALAM^.
conlinuo flisii.iruit. Non tamen dia post» in serpentes «'j^t^, e(<; ofpEti; TravarpaTt p.eTaSa?,tby, Jiyerro TtpoepTrwv
guamoratione
dispellit : denuose ipse cum totoexercitu sooconvertit; iisque «Otoi;, oO x:(T5( tou; aXXou; wv ^ (^aivojjievoc , aXX'
ipse, reptanfio pr®c€dens, ducem prrestabat se, neu- U7repi^u«(; to fiiye^o; zat cfooepo; iJerv (^paxovTi yap
iterum ab tiquum similis aliis.autre ip.sa existens, aut appa- ars/vwi; ewy.ei) 0^t3!v('aT«T0 re yri^-.v, v.yX /ji£re'o)poy «u-
€c sub spccle rens, setl magnitudine immensus visuque ferribilis /,e'va ipipwv, «KoiTttv^yiptot^eiv eiJo/.£t tw 6<p9aXjjiw, yy«-
serprntum (referebat euini orani ex parteilraconem) insurgebat Gou; d£ «vTi/.pu^ zai
«ifjawy TnJp eTTvet, '.foviov £/.i'yei
impetttus
de terra; ac sublime erigens coUum, videbatur ex yXwTTav Twv yeve('wy TtoA-j T:po/eof^e'vy,v, z«i ^eGTr,v ou-
oculisscintillas vibrarc; infiatis vero buccis passim ffav Yi oo/.ouGcitv (ou QavaTooopou' ouo^e 5e y.y.TX tou
flauinias spirabat, cruentam raovens lingnam. longe rie^Tpou /wprLv, TToppwQev tl)a7r£p r^ Toij 7ry£up.aToc YtTid-

ultra meutum extensam, prai.-ieutique veneno aut ?.et pu(iyi, rov aTTToyjTov e/.ervov avypTTxaetv re xai Ivrsfj-

scatentem aut scatere visani. Quamlo verocumPe- &eo9«t.

trocongredi parabat, cminus minitabatur, fore, nt


spiritus sui impetu impavidum virum abriperet sibi
in praulam.
24 Interca Petrus ne quidemaspectu dignabatur 24 Tou 5e //y;j£ TTpo; Qiav youv ciXw; eTTSCTpatjJ^at
per orndonem adversai'ium ; mauibusque indefe-sse iu cu;lura ele- aHtouvTo;, eiy.\a(i)c, ok rpo; oupzvov Ta; X&rpa; avate-
superoreva-
yatis, spirituaiem Amelech denuo superavit atque T3tjue'va; e/ovTO;, 6 vo/jTOi; jiaJ.iv 'Af.taAji/, xrT«TO jtai
e.Kpulit, vclocius recedentem f|iiam accesserat. Ca- ouvr,?. auvETO, /-«t ta/ur£po; y,v otTro/wpwv ^ moajiywv
piebat etiam paMiitudo scelestissimum caput, cum t).x{j.BoLvt di apa /.at p.ETa^eXo; riv «Xxtrropa, Touyav-
omnia secus evcnirout, atque ipse raeditalus fuerat. Ttov KTrav y/ ^tevoerro 5(a7rpaTToptevov to yap «et cuy-
Semper cnim pugilis geuerosi acta considerans, voy; Tou ytvv«i'ou, x,«t to tw; £u/^; ffuvtovov re /.«( jixe-

ejusque intcnsum ac sublimem orandi modum laxare Tapoiov yaldtaxi Tistpw^aEvo;, xat Xxberv evreOO^y xvrt-
tentans; aliquali ex virtutibus occasione sumpta, youv ).si;S>iy, «utoi; a/.pL9;to)T£p«y eyE7rot'et toutw r>iy cirou-
^^^^^'^^ potius ejusdem diligeutiam, et invitus pul- Oy,'j., 7.xi 7,a5.?,t'cTou; axwv TTpoOf £'vst touc (jT£3:£'you; .
ipsismartyrl' .

buscomparan- cherrimas pai-abat coronas. Mihi vero, viri con- 'Qq '
ei efioi ye t7v tou «zv^po; evaTa-jiv avaXoyt^opievfp vijy,
dm. stantiam nunc consideranti, persuasuni est, nihilo ou^£ Twv |ix3:pTupr/.ou; a9?,oj; UTr£X9ov-wv aTTO^erv xyef-
minus ipsum pra.'Stitisse, quara qui martjrii certa- o^ai TOUTOv eTKtcrev. Ot ^ev yap, uTrep tou ixyi to Trpoi;
men suiiierunt. Ili uamque, ut ne divino cultui 02oy oiox; ccoptoiacoQsti, TTzyTa e; «'Jxy/.TiC, e^zpov* o ^s,

remitterent uuntium, necessario omnia pcrferebant r>:y xapTcpi^av szt/vwv ou/. e?.«'TTWv outo;, u-ep tou iir, Sk
noster vcro, nihil illis constantia cedens, vim om- Trpo; |5pa/;j tov vouy a7:o3T-i(7at tou 0£ou, Tiaffav £7Ta-
nem alacer la;tusque sustinuit, ut ue vel tautilluro a ywyiiv n^'jOv(j.oi 'j-ni^zcjs^j. 'Etti 5s ^iiornv outo; dooo-
Deo Qui vero propter minores
nienteni separaret. l^aig, tou; pieyaXou? ^srv Eyvwxw; uTrevEy/erv dywxg-
causas crcdebat subeunda sibi esse mngna certa- "(' oiJx. av «'^ptevo; £Tr3t6ev, eiTrep T-uy aeytoTWv TTpoxtvCiu-
mina; quid non lubens pa?sus fuisset, si res majoris yeuetv eyyjv;
monienli in pericuium fuisscnt adductce?

CAPUT Y.

Tertimn mpvgnatwr a dmmone, famulum cjus simulanle, ac rcditwn in patriam suadente.

jfl.tque ita quidem ille asslduitate precandi vis ±\}.V ^gv oiJiw Tj5 Tt7)v Eu/wv TTooae^pet'»:, p.i/.pou
Terltum
aut ne vix quidem cedebat indef-istis iJUs Dci lau- Tor; T.t^\ 0eov a/.ap.aToi? upLvr.Tai? y'|j.t?XaTo, y.y.l eip>i-
impugiialur a
U.xmone dutoribuB. seu quietam aguret vitam, seu tentatio- vr,y aywy Y.y.l T:o'Mfj.ouiJ.ivoc,. '0 5'
a/.z'fj.aTO(; t//^ o;p£T)5;
nibus infejitatam. Infutigabilis vero virtutis impu- cEVTi^TraJ.o;, tw ptev aTroTuy/Kvetv c7rtTi9ep.evo; aytwptevo;,
gnator, quod voto suo excidisset, gravi quidera 6EuT£'poi(; ^k o^jLWi; ^Govou xsvTpot; j5a).^opt£yo; (!Jr,?.oTU-
affK-iebatur dolore ; attamun acrionbus iuvidiie 7i('a y^p oroe (j.d}.}.ov auJavetv aTToTuy/xvouaa) oioiJpo- F
stimuiis agitatus {solet namque a;muiatio, cum voti T£pov auGti; TTpo; ix[j.uvxv rii9.'j(nzyzy.i, zyX% h, tou ^ave-
compos facta non fuerit, magisaugeri) vehementius pou o' OjU.W!: aTro5o/-tpi5:o9£f!; 7Tpooco?.ar;, 7roo; oo?,ou;
denuo ad vindictam insurgit. Verumtamen aperto eyvo) rpaTri^Qat, Iv5:t Oii otavoetTat 0">5<j«t TtT) yevva['w
raarte repulsus, ad dolos sibi putuvit confugieudum : Toy ?.o/oy, oOev QliJe' ttot* /j£t' avOptiTrwy f/iya ^uyriGet;,
planeque coustituitinsidias struere gemjroio pugili, y.y.1 Tw TTpo; xo-jc Trpo7r«'Top«? cjigVxxiop-w, Tcc-fjppti^ov
quibus oHm humano generi novei'at se plurimum SKjrrep «Tray (^£u I) «v«07rxo«; to yevo; /.«t y,«T£yey/.'Ly
nocuisse; illudque, prirais parentibus delusis, radi- 'E7:£( 0£ vuv Eux 7rpO£yTu/erv oux r.y, yuvatJio^ ot|/£i
citus (eheulj quodamraodo tutuni extirpasse xa9a7:a|
ac ob- d-mxyX.^y.^j.ho^j TTpo; ov o TroXe/i-oi;' ouo' «uto^
trivisse. Quoniam vero nuuc primo loco fallere ocfty uTToiJuc TrpocepTret, oai'ywy Te ii«t GfiXywv^ itat outw
Evam uon jioterat, cum
qui impugnabatur, oranis
is Tr^paTE/voy tiiv xa/.tj)? a7To?oupie'vr,v oufxgou?.r,v- «>?.«'
omniuo ft-minae aspectura subterfugeret; neque Tiy« Twy xaTa Toy ot/.£Ttiy UTTO/pi^Jeii; tou ctv^po;,
ipse {Si'oy

indutusserpentemadrepit, mulccndo ac blandiendo '"' ^yy.' '^''"'^ 7rt'ariy to Jpapta, TTpdoetoty «iroXocfupofievo;,
perniciosum coubilium suura siumlans verum yoyea; £('; p.yr'p:r,y aywv /.«( aO£>cfou;, to
; cu* X7.(' jcai XYiZ,

famulum rjm
jusdam e servis, quibus in seculo
usus fuerat Petrus, dy/jaTtiyx, ti&.v «utw o\j'^ZY,[j,y., C[it'?.wv te tou; apt'oTou;,
iimulante perscna assumpta, ut aliquam fidem repenret y.y-i ooot ouv/,0£i5 i/. yuxvjhyj f.ay.-j, ttkvto? stoou;
fa- i/.

bula, accedit Saiictum, lugubri plane forma; r,?W«i; 7r?.£'xwv tov u7T£p «utou
eique G\jrj-/ovz-x Tf.v 7raTpto"«
parentes, fratres ac turbam sanguiue Opyiyov, oto^ £/.£^^0^ apiOTo; aXiTr^pto;, xx TotauT«
junctorum /.xi
omnera, nec non amicorum opfumos quosque, n?,«(iaoO«( c^6^(o)T«Tos.
et
quotquot ex vioinis ei magis familiares fuerant
ei
omni aetate, in memoriam revocans (ut est insioni-
ter scelestus, atque ad talia concinnanda subtiirssi-
mus) fingit patriam omuem ipsius causa etiamnum
lugere ; sic eum appellans :

26
DIE DUODECIMA JUNII. 43
26 'HXtv.iuty,v y.hf Xc-yoiv, o^iXoj' x«t oioi twv i-G Neqne nbliti siint, neque obliviscentur un- D
£^'x)f.OJy, out' e/7.9£4, oiJt£ ?.>ic>9, TTa-TT,? pev eu9yj7.<«5 quara co.-ctnnei tui et majores natu omnes, te, cum ,> "^"e"-
'•''•*"'
«cpop(jtK, x«c ""xaXou Ttaytcn; eixwy 7ipo/E('|j6yo; 6nY,ui/.v. aputl ipsos versatus es, cunctis lietiUae causam
^yi cuyvjcGa rouTOt^, aXy,>irou Sk vuv a9up.['a; uTro^Jeaic, omnisque uonestatis exeraplum fuisse : nunc vero pairiam sua-
5ia TWi; fxay-pa; TauT/,? aTrouci'*^ z,«TacTz;' 7Ta'Ja4 os iisilem, pcr diutinam lianc absentiani tuain, inces- dmlc
^KTtou, TO (^y.^oXo); oETroS.aucai cj-Oaaat tv;: cii; v.x/o/.a- sabilis tristitiie argumentum csse. Juniores autem
lOtac, 0U7- aTtetzoTw; avia ^£tyo)c, /.«! TauO' oTt tou nalu non immcrito .ifTiciuntur summo ilolore, quod
erncT;; apeTv;; aot y.o;jLO)yTa tw piw, p.)i 7,aTz3,£').oi7:9!(; nullatenus sibi liceat frui pricclara virtutum tua-
7ruy9ayo//£you(:. Ti' d' ap«, f^rat, xat 7Tpaypi5?Teuo|ji£vo(;, rum exercitatione: oof|ue m.ijori .-iiriciuntiir, qiiod
aiXt OECTTOTa, fftXepr^o? qutw yeyovac, zat tou; avOpo')- intelligant nciuinem paribus fulfrealein virtutibus sptciotlt
TTOu; aytTrtCTpeTTTt (fuyo)y, t/;v f;.eTa Or.pio^v avOatpjJ post te in vivis superfuturum. Quid porro, oplime "''»""'«""'.

5taTpiS>^i'j >'-o'-t TreptvoCTerf; Ta^ acft'Xou5 ?.o^j/a;, v.srt Here, ntilitalia tibi contulerit fuin ardenter solitu-
uTtepXifl Ta voaoTtota TauTi crJ^cfio., xat yetTviatiJet^ dinem aina.sse? Uoraines, interdicto tibi ad eos re-
yr;paf;.or5, y.ai ouvauXiCyi to^^ toSoXot;; U7:£p tou xata ditu, fugisse? pra-tulisse iis vilaro inter fer.is agen-
0eov «pa cfat'ae (3touv; K«( TtfJ;; 'ASpaapt, (JeotptXw^ dam? saltus inliospitiles oberrassc? specus liasce
yfyuaev £Tc' avQpoJTTWV tov (3t'ov ti ^k y.ot.1 tou^ «'tt' auTou valetudini noxias subiisse?
;
ferarum in- latibula
TE y.at |./.eT* auTov; e( c)e f3ouJ,ei 7,?.c tou^ TTpo «utou» to coluisse et serpentilms cohabita.ssc venenatis? An
xaTa 0£oy 'C^'J tou y.aO' y.^vAv TrpoeXoi^Jte^vou;, r, jLt£T' inquies? Ut secundum Deum religiuse vivam. At
dA
ayjodmwj]']|e?,up,y,vaTo ^i^ixx ; ovyy 7ToX?.>,0-j; quomodo Aliraliam religiose inler liomines vitam non solum
eTi^^pav T^ ^ea TTpo; «'peTi^y, zat fiapTupa; TrapaXzSovTEC Quid porro ejus nepoles ,ac posteri? quid
instituit? e vtteri

Twv y.xXmc, riywJiiixiybyjt a'y,aTayfi>ytaTot otEptetvav xCi etiam, ita vis, ejusdem ra,ijores, qui honestam
si
Tou /prjvou fiy'y.it, tou 7.:<XoO Tractv evtevTe; ttoOov, y.y.i vitam voluptuaria pnehabuerunt nnmquid illos ;

TW 'TTpo; auTou; tri).i^ oi' aicjjvo; vezCovTE;, ctOav aTot; vita inter horaiues acta cor corrupit? Nonne etiam
oaT^fAepat cJtaOoyai;, ayy/po>; y.avTau9a x.yi aOavaToi tunc multos spectaculu sui ad virtuteiii allexerunt?
iJiaplvouat ; 2u o"e, aptapTupov evTauOa xaTaXuaei? tov Nonne corain testibus prieclara facinora operati,
j3i'oy, xat TTpo^ oC^^ev aot 7ra'vu y^r,(jijj.oy at aTTOu^ai nihilominus invicti perstiterunt longissimo leinpore,
T^XeUTv^aouai, (j.r,5vj':)^ «utwv aTiuvapteyou T(<)y vuv, :^ T'^y desiderium honestatis omnium animis imniittentes,
eTTetTa. Jla; yap o 7,«Ta7Tpa;ac tt twv api'aTO)y, v.at fjtv; atque apud ipsos zelo suo per secula vigentes, im-
tout' £(';
cfoj; Eveyx/iv 7.«Ta xr,v 9ea7Ti'^ouaav e7.£i'vyiy
mortali quolidie successione etiamnum, nec senio
cpwvjiv, "Ep.rTpocrOey TOjy av9po')7TO)y up.O)v Xyfji^lja^TOJTo (pojc, nec morte subacti, perennant? Tu vero siiie arbitris
ev taix xat et p.j5 7.3:T£7:pacey, ouoev ovt'vy.oiv ov5* iniyii'- hic vitam finies. exercitationibus tuis niliil prope-
oEi TTpo; t^Xov ouJeva, xat t,Yiixm tou; evreuOev eaopcEvou; modum autem omnino
tibi, nihil aliis, seu nunc
|3eXti'ouc, 7.at Tt'a£i ^v^ttou TTpETTOVTO); TKv 0t'7.y:v eTTt TOU viventibus, seu imposteruiu victuris. comraodi affe-
j!ieXXovto;. rentibus. Quisquis enim prasclare quidpiam opera-
tur, illudque inlucem non profert, juxta dictum
evaugelicum, Luceat lux vestra coram Iiominibus ;
Mallli. S, IC
perinde acsi operatus non fuissct, nihil proticit,
nerainem excitat ad iinitandum; posteros vero ho-
neste victuros dainno afficit, ac propterea debitas
aliquando, ut par est, ptenas persolvet.
27 Ei iJe Seaptorc Joxer^ EiV-Etv xriq v='a; ^^«'ptroc, xat 27 Quod si putes, vivere te coufnrmiterlegi novje
sed etiam
TOUTOi; tao)c oxYiOLCdiv cauTov Tnv eTTavoJov aTTzyopEuet;* gratise;eaque fortasse in proposilo confirmatus,
nora lei}e
eyo) ffoi xat aTT-i toutcov Trapotaoptat Z'j avvoiaov, Y.y.i reditum libi interdicas; ego ex Iiac quoque lege, deproiiiptis ;

^£t';oj t6 XucjitsAe; »iv «pTt'oj; :^xw yvtiifj^riv etay;yyiac)|ievo;, quid expediat tibi in medium proferara , et expo-
«TS fjLJ; TipoacfaTO); eiawittafj^eyo;, aXX' ex TTpoyovojv aot sits modo sentenfiie raonstrabo utilitatera : qiiippe
TeXtijv et; tou; 7TtaT0Tatouc tc7)v ^oQmv, y.ixi zeptxacw; qui noa recenter domura tuam admissiis sim,
iii

7TC»); «V eiTioi; xai t^tXcilJy xat x«^op.£vo;. 0e'pE Tot'yuv sed a teinporibus majorum tuorum inter fidelissi-
«^paaov, b) Sianoxaf Tt'vi ~o>v anavT-coy apEOxsi; evOa^t'; raos tibi fyniulos serviao], ardenterque te amem,
Ttcilj; 5' ovyj T>5; IvxoIyj^ ujiepc^poyet';, "ExaaTo; tco ac reruin tuarum satagam. .-Vge igitur, mi here,
ap£aa'Tci), /eyouoy,; ttw; xat 0£c«J aauTov dic, cuinam tuorum tuu? hic vivcndi modus placet?
7r),y;a('ov ; i5£ Tfj)
p
evrauOa 7Tei'9et; apeaxety, to cjauTou piovov evTau9' £7rt- quomodo non spernere censendus es mandatiim il- [)„[„ 15
l^y.Tcov, pty,5" exiivou ptEptvviucvoc, ci); {xy} x6 eaurou exa- lud, Unusquisque placeat proximo suo? Qiio pacto
aro;, «?.?,a to toO itspou ^y;T£t'TW. Tt'va: oi xat o/_oi'«; etiara persuades tibi, le Deo hic gratum proestare

av aTToXoyt'av, ev ouJevt nOep.Evoc, ou p.6yov t>;v aTto aou obsequiuni, qui quaj tua solius suut hic qua?ris, ira-

Tor; avOpwTtot;, aXXa xat ri^v aTt' aurciity «yaoTpecfoii/E^vyiv memor Nemo quod suuiii, sed quod alterius,
illius,

woTrep ey xuxXoj Trpo; as. oo)T/,pi'ay, x^aTa to yeyjjx^iji~ quserat? Quam vero etiara atferas excusationem 1 Cor. 10,'.; 1
vov* '0 e^a'ywv a|tov s^ ava^('ou, tij; ro OTo^a ^aou quod nihili facias, uon solura quam tu conferre aliis

EOTai. liai, ''0; av ap.apTO)Xov iy. TtXa^yy;; 67ttOTpe'|y], posses, sed etiain, quaj inde ad te veluti per orbem
xaXui^Et TtXyjOo; apiapTtcLv. rediret, salutem, jiixta quod scriptum est Qui :
13
educit pretiosum a vili. quasi os meiim erit. Et, Qui
peccatorera ab errore ronverti fecerit, cooperiet J,ic. 5
multitudinem peccatorum.
28 'AXX' p.ev 7tovyip6; «te xai ypacftov £(^:T£ipo;, 28 Ilactenus quidem malignus ille, quippe etiam
ouTcu ^axprtyopfi')^, xat xuxXo) TteptoaXXoptevo;, tq xaXou Scripturarura mtelligens, fam longa oralione iinde- ai /raudf

re xat 7Toy»:pou J.uXov woT^ep u^Te^Jtt^icvu xat vuv tco yev- quaque se nniniens, eliain nunc moustrare lignum dnrcia fuga-
tiir matigiius ;
vaifiJ, x.at Tou xr,^ Mu/('a? ^tapa^Et^Gou xaxoupyo); eviJ- boni et mali generoso pugili videbatur, ipsuraqua
Setv eaTTsude* tcJj 5e, tov s^ti^ayovTa cfOJ^jaaavTt ^tiXov, e paradiso quietis sua; malitiose tentabat expellere.
xat Tj^; 0K£Ui7; re xai 0Kat(i)pt'«; ou^usyouv oux avevyoii- Pugili veni ipsi, qui sub verbis ejus latentera de-
Tco yeyovclTt, pttxpo; ciniypYi Xoyo;, xai xo xpa'To; preheuderat dolum, cjusque appanitum ac malitiam
«UToOev xaraxpaTo; ayy,py,Tai, TeywvoTipa yccp xaia utique perspeotain habebat, bi^evis sufliciebat ora-
Tou ^oXioj cffjiv>7 ypr;aa;,A£yo;, t>:v atT('av y.uiv xr,^ eitt tio, qun et adversarii vim vi repulit. Nam elata
To xpetTTov e7tzv6<5ou, T>;v ©eoroxov, sTtiQoaTaf xa>ietyoj contra doli arcbitectum usus voca, causaiu nostri
(o; «r^^e ftn Xa-9coy, eaurov acf «v»C6i» xo d^; u7roxp('oew4 «3ta:> ad raaliorem, slatum reditiis, Deiparaiu dico, incla-
mat
46 ACTA S. PETRI ATHONIT^.
. mat : et continuo ille, ut vidlt se agnitiim esse, eva-
\. f.nEC. nescit; exutus lnrvata persona, et coiifusione (ut
rvLVUA cwo«-
par erat) pleniis. Qiiisqnis enim aperto marte con- v.Y.Vy 5o).0) oe ~Y.v viy.r.v "/}.£^{>at -KU^w^vjriz, eira

gredi metuit, ac sihi clam per dolum parare victo- Biiz, ir.v TTfiWTr.y li^ivc, >irTW//£i'o;, Toij i5p3t/:xaTo; 01;;^

riara conatur; ubi deimie deprehensus, primo statim ey.wv il-jai p.£T Oii^jyyvr.c, da^icxiXTXi, zai t>7 ©uy>5, toO
congressu vincitur; invitus cum dedecore ex arena T^nnxio-j xolii avTiTTzXoi^ TTapa/wper, o-jveaEi ix6vr, to
recedif, ac fiiga sua adversariis , sola prudentia xxt" avToO /.paTo; chaSr.ixfj.ivriic, tiyir,b><;.

facilera de ipso victoriara reportantibus, trophieura


erigit.

29 Ita Petrus animi mentisqiie comp'>s, brevi 29 OuTfj); vciO zat tDpevwv ETTIOoJ.Wi^aTOi; ouToat
etticeseeiite tempore nequam adversnrium cnmpiilit cxperientia nETpo:, diTi ^oayif)^ tw 7rovKp'jj Jov^ TTiipa £-/.p,a9erv,
in Sancto discere, non se nescire illius versutias ot unico cer- ; w; oiiic av£7nyvo'j/jLwv twv auToO tyvy<7ixxzw, ot' evo;
Prudenlia,
tamine virtutum omniuni pr<eclarum specimen edi- a9Xou Tix*7r,q «pETii; a7ro5£i'?a? evapyEr!; itr,vcy7.z. Tf7j

dit. Nam quod insidias (iete\crit, ac ma!iti;c deco- {xh yip auvewpaxeVat tov T.oynv, y^xtcTa Si tcJ) Ty;;

ra , ut proponebatur. specie nequaquam delusus zzxoypyiar; EVTrpETT&r Kyoy.cvortvvt, Ji^^o; eoTiy etTrfp rt;
sit; minifeste ostendit, ipsum, si nuis alius, pru- 7-oii f^pnvi^fJEw; ir.i0.r.^iJ.ivoz, 'ETret dk Stx twv TY,St ulIv

dentia prsedilum fuisse. Qiiod vero binc illecpbrce, ri^itjiy wont^ auvEoy.euaorzi ro OE').eap, tt5; £7:' lpr.u.(ac.

viro sancto propositie, ex hujus scculi voluptatibus oixixrc To ozXy;pov uTTOjUaXaTTov, zat Trpo; zyjv h tw
veiuti concrola? essent, Dossentqiiea^^pcrum eremiti- y.6fjlJ.'±> paoTUtvy.v ey-y.aX ou^evov, dk, -zm {J.'tv uTTEpo-
^'
Tcmprranlia, ca? vitae iustitutum lenire et ad felioitatem munda- TTTy;; «npiSj^; scj^avy], rov ETri^Trovov nat nOXi^j.^j.ivov
For/ilUiiine, nara evocare; inde Sanctus iMarum quidem egre- cxv%l6ij.ivnz fiiov, ojxov te au)'5po5uvviv e^et^ev arjy.o")v,

gius contemptnr apparuerit. lalmriosam vero ac y.7-1 'r,v yjy/.'' avijpero; ava7i£Cj,y;v£. Tov ^Evrot i^rjr.pov,

mise''a!!i vitam iis prajtulerit iudicium est, eum ;


novr.ohic, -zy.v aOe-jiUov u7:oTt9ep.Evoy VAityrrj yvwpty:v

simnl et temperaiitia excelluisse, et aninii forritu- «Ttwaa^iiEvoc, 0£W 5e tw Cj.ur;et StOTiozr} y.ai ^if/.to-j&yrT)

dine enituisse. Quod denique nequissimum, impiam TietO/ivtov ve['aa; eauTov, ^r/.aio-juv/;; 0/00 tr' av ou/,

illum nientem suggererc nequiter conautem, repu- a7iit/.'JT0j; ooItj-

lerit ; Deo autem. quem natura tota Douiinum


atque Creatorein clamaf, obsequentem sese prajsti-
terit ; ei laudem justitia; uon immerito tribuit.

CAPUT VI.

Quariam tentalionem dxmonis. Augetum mentiii, vhicit humiiitate; ac donis caiestibus


cumiilatur.

Indujnatvr
lle, I
qni quirlquid honestum est irreconcilialiili iV.).>,i yip oW oiirw;, o Kfo; o, ti tmv v.oclw Smi-
prosequitui' oiiio, neque post ita quidem cessandum
clade saa dx- zii; a.mo-j^ai iy_w, r.-^jyd.^u-j in,% Sdy it xfr., p,o)-
mon sibi putavit. insaniam I quod ne qnidem ut puer, piVjl o; oiJ' w; vkttio;, o ^jtuiv, Eyvw T.7.%yj' ^cLtlvj
sicut aiiint, raalo doctua est ; aut potius, o insolen- i}' 0) tk; a7:ovoc'3i; I oiuTKi -/zp oTav ano Tiiv EzSivroJV
tiam
frustrata
! Hffic enini.
est,
cum
inani
optato reruni suaruin eventu
spe tuinesoens, oliventuram
ili-/-jf_'in,

ovEiponoJ.oO^a;
v.'.-jyl'. D.nlai (fuaarai, m e-sit' er;of/.£'v/,v

vizr.v. 'AXX' oiiy o Toij Qm\i BmxT^urj


sibideinde victoriam vane iraagiimtur. Non sic Dei riETpo; OUTO);, o zxi tkXizoijtmv apETWV TE Z3li TpOJtJl'o)V
famulus Petrus, qui tantarum virtutum ac victo- CTE<}avt'rri; (favEi';- dlX ht 0eov to nstv avj.(ji£'pwv,
riarum coronis
referebat
conspiciius,
et liinc eiiisilem opem
omnia sua in Deum z5!i m i/.ilBfj iiTic-p Tciv f.£AXovtwv fcppouvTo); (3or,9Eio!v

iiipt
; in futuriim flilen- E?EZl).£rTO. Kcl OUTW TSITIEIVoioEl fHEV EpKpEIIf/EVo;, OuJsV
erlgilur San- ter iraplorabat. Atqiie ita factiim est. iit humilitate uirii Tii; Ei; izutov eA^oucij;; vi'zr,; itapaoXajiTETXi tov
tm. quiJem ex rcpurlata vicloria nullum animi
fultus, >.o-/wp.ov klmSi Je xpwpiEvo; azotTxioxuvTW, Tipo; t^v
delrimentura faceret spe vero, qua; non confiindit,
;
£jTiifEpo/ievr,v dmSinxi aTfvj- vjBa toi zzi TauT»;; ez
erectus, ad imminentein porro tentationem accin- 7io?.).oCi Tou -Kifivjn^ my.M/.-jvxoLi zp£i'TTwv, w; o J.oyo;
geretur : eaqiie longissime superior apparaerit, uti yz^e OK^wawv.
sequens oratio palam faciet.
31 Nam nequain ille, multiformior Proteo, ille 31 yap npwTEO); TtoXupiopi^fWTEpo;, Y: 7io).uz£'ff7)o;
multiceps hyilra, ille ad seducendum etiam ea, quse u5piz, zpo; TO 7l0(pa7Eiv o-ptr.yxvw; tupivip^avo;, toiJTO
qiiartum leii"
seduci non possunt, promptus tum quod ceteras
ttttitr,
;
fisv 7tpo; i'>.).o Ttav eMo; im^.dy.r, dr.uarxiii, toijto 3e
omnes nocendi artes desperaret valituras, tuin qiiod zvj TOU avJpo; Jtz TtxTO; tzpETii; a-/w-/r,v, zjti TO t>?;
conspiceret viri sancti coujunctum cum oiiiiii virtu- 7toXtTEt'<j;; r,zptco)p.£vov, z!ii iiaifEpovTo); uiJ/rXov t£ zai
tum geuere institutum, et exquisitam vivendi ra- 7t!<pr,XXo;TTWfi£'vov TE^eaptsvo;, evteD^ev «XTticE ouXmeiv
tionem, nec non dcmissam in sumraa perfectione TOV aiuXoV EZEl'vOU OrOOtUpiv. '0 TO!'vUV ETIOUpCEI ffiWTO;
humilitatem hinc spem concepit auferendi inviola-
;
);XXoTpiO)HE'vo;, zzi Ttpo; ozoto; a9Xt'o); p.ETa65;Xwv,
bilem ejiis iliesaiiniin. Ille igilur, qui ex olim a UTtep Tou Tov iifioiov TW riETpw r.fni^z^l^ynBy.i plftov,
luce d.'pulsus recesserat, et in teneliras niisere com-
'.fO)To; iivxlyiJ.Si.jSi yfifiy, zzi (fwro; xyyO.vj v-Knfm-
rautatiis fuerat, ut Petrum in similem calamilatem Tat, Z!(i 7tpO!7£I-;i T'i 'Kyliji, T'5 Z5;T£;[<£U(jp.£V!;) 7ixp'
pertrahat ; lucis speciem assurait Angelum lucis ,
Ep;uT'p (ji(.)Ti, Trv Eit Toi) aXnOtvou zai Ttpijtou '
Anrjett spe- (fo^To;
simulans sicque Sanctum adif, mendaci suo lumine
;
f^i.li.i'jrrj ojn>i luyjix-j ajtoooETai
cjein induto, 7t£ipo)f/-Evo;. Kc<i Sri
lucernam, ex vecie prira;i;que lucis participatione JtpoUEXOii^v, T>;v fisv j.xxi 7tp!)(7'/)7iov OfttXi'av ijtzyopEuEi,
accensam, extincturus. IIIuc autem accedens, co- Tiiv zpiTtzwTiTrv ezEivriv o!j)iv utfopiifiEvo;- tiT) amXyim
ram in faciem illum alloqui non audet, gravissi-
mum
OE eJwOev £(j,£-;T(i;, iJii T/i; 6upi'}o; W(j!i'X£t t';) na ).i./ioj
ejus vultum veritus : sed specui forinsecus Oappiiv. 'EzerO-v Toivuv TOV "OtJlOV a!7JI5!5x'-
Eujtpol',')»,)
adstans, per ostiolum vocem intra immittit, blando p.£vo;, 'Avjpi^tou zai td/iie jtpo(j£(f'uvr,o£, ne^rpE.
Toii Si,
sermone suo fisus. Inde igitur Sanctum salutans JixcjzEiJ/xfiEvou TE v.yi Epo/jisvou,
; Tt'; iiri, v.xi o9ev o to

7tpo(rpr,fj;a
DIE DUODECIMX JUNII. 47

A TTOoaprua do\>c,; hthoc, tuOu; unoTUX''^'-'* 'ApxcsTpxTy;- Viriliter ago, inriuiebat, et confortare, Petre. IIoc D
*'^^-^'
autein con^iJerance atque adeo interrogante, Quis- '^-

'^*'*'
h toi^ £7rovp5cvt'oi<; T£9r,fj«upi'3fje'w-' ^7:;^ tojy «ypi tji- nam istic esset, ac umle talia loqnens veniret? Sub-
uEpov niTtovr.f/svoiv of^OLSry 5p.« cJe goi v.'A OfJa^oJV, o, junxit, illt: contiiiuo, Princsps miliria^ sum ego
Tt' TTOri :0-^VT£'j5£'v COt TrpC^y.vEOV. Domini gluriie : veniu autem significalurus, quam
incojiistibi pro toieratis liuc usque labonl)usmer-
cedem comiiaruveris et simul docturus quid dein- ;

ceps agendum tibi supersit.

32 Eu toOi TOtyapouv, a<;;ty,C:t ts 7.zt v-xpTEot'^, tov; 32 Scias igitur velim, exercifatione sancta atque laudibus eum
TTpo ooO 7t:«VTa(; iJjT£p=vey/.a)y, v.%\. ^JXiXjfJWJ Trpo^TyiAiyTto; tolcraniia te omniljus qui hactenus fuerunt antecel- A/».r,

TeuHoaevoi; (SpaSitwv. IVr,OTeu£t /;.£v yap lere, atque adeo majora tibi prsemia jiire merito
TErji^ypxV-oytst TToy 'f,\i.iriWJ TTEpi^o^Jov 0'J o' T«v9' EOiJo- nianere. Jejnnat quidem Elias, Fcd quadraginta
U.OV £To; £Az,o)v, «v^JpojTTtV/,!; ayeucTo; JtatsAet^ tpoip/i^. tantum dierum curriculo : tu veroseptimum jam
AarvtviX, Oy,p5£ ouvr.XOs Qaup.a'; ('(/);• aX).' 6).t'yot; 0>; tiii, annum hic agens sine cihis humanae vitae propriis
y.zi ett' 6/t'yov cu i5' eTTt ttoXu ts, xy.i 7roX).o^i:, Et ^s perstas. Daniei cum feris mirabiliter versatusest; Uanieli,

vtat Tou 'iwS Oauaa^ot Tii; t«v v.y^jZi^Axv, o^jX i.v.^^- atlamen cum pancis. et tempore non longo : tuvero
Oto; r.v ejTifopit- gu 5' £/.c1)j Torc ao[';tot; ejrt to-joutov et longo tempnreet cum multis coliabitas. Si toie-

ejTt/_ojpta!Iwv, tto^.ueiJ^oi xal TTOtztXoTepot; 7:;pi7i('7:rwv rantiara quoque Jobi miretur qnispiam ; cogites
TTetpaafAotc, ouit a-Ktl^w.-x^:,. "V^-j Yi^r, nni Xunizxr to'.; eura non sua sponte sustinuisse nialorum incnr- ct Jolo prxft-

avOpojJiot; cuyyevoptevov, ^{kzio-jc aurovi; «TTeoyai^acOat, sum : tu vero inhosp'ta loca tanto tempore volun- '"'^"'^'

itat 7/5; y:^; oiva^rracavTa, twv oupavwv «7Co5e;iat 7ro)>('- tarie incolis, varii generis pluribusque tentationibus

tac, 7rpo; 7Tapa5'£typ.a [iXrVovTa, 7Tzp' ou /.at auTo; exagitatus ; et nonduni anlmum de?pondisti. Unum
«OTiO); Tuyyavo) y-ataTTTafJLeyoi;, XptcTov, 05 ^.STa tkv nunc desideratur, ut homines conversatione tua
£Tr' opou; exej'vy,v evayrivtov ^t«Tpio)iv, iTravr.itojy tm meliores reddas, ensque n rebus terrenis abstractos
7r?.r,9£t Tojy avOpfJTTtjOv ouveyfvETO, v6f;.ou; Go)Tr,pt'ou; e-^Ti- in nuinerum transferas ccelestiura civium a«pieiens E
in exeraplum, quod Christus est a quo et e<ro nunc
'''''''"™ ^^
'

Qet';. Et d' uTroTTTeuet; f/ou t/jv TTapouci'ay, w; a9e£t ;

yeyevrfie^vyy, eyw cot T£v.pf^ptoy evspys; ejTtfJe-^^u tou missus celeri volatu adsum. Hic postjilam in moiite (^^„fg

7r£y.a'9>7>at TToi^ ©eou. Aaot^ piev, twv auTou


yap 6 athieticara moram reversus, homines frequenter

6ciufj;aa('o)v utfy,yr,T):^, Ttpo; tov 0iiy auTov (^riii, 2u convenit, ac ieges eis prsescripsit salutares. Si vero
e^rpava; TTOTauoui; ''HGav, 5r,Xov6Tt tou; aEVvaou;, xat etiam suspiceris, huc me advenisse non ex numine acdictasua
p->7 7rpoc<faTti); /e{p.appoj TpoTrov «va^e-aop.evou;. 'AX)^a- divino ; manifesto tibi comprobalio argumento, a r^ndifio con-

j(ou de' TTou TtJv ^{/aXfjiwy, ''E^eto TT/^ya; uoa'-wv et; e^r;- Dco me miisura esse. David naraqtie, rairabiiium Z^'"'"'"''*-

^ov, xai ^te|65ou; uJaTWV et? Oitl-^av, aTTO y.a/['ac tojv divinorura prx-co, sic Deum ipsum allnquitur : Tu
rs. 73, 15
xaToiy.ouvTWv ev auTor;. Kai oe Tot'vuv, TTapaTO GeotftX^; siccasti fluvios Ethan, illus videlicet fluvios, qui

^r.xeT' ervat 7.azoiY.v.'J EVTau9a, to Trapappeov udiwp, jugiter manarunt, non qui torrentis adinstar receu-
avToiJ ^t' ky.ov xiXEUcavTO?, a7T£'?.t7Te.TouTo O' yv 6 7TeptT- ter pruruperunt. Et alio Psalmorum ioco Posuit :

Ps. lOG, 33
To; ta; rotaura; eTTtvo('a; Trpoaya/atTt^oa;, erepf») tto- fontes dosertum et exitus aquarum in
aquarum in

vyjpcj) 7rveu^.aTi. sitira, a malitia liabitantium in eis. Quapropter in

signum, te quoque non arapiius Deo propitio coin-


morari hic posse, quK prseterfluit aqua, ipso per
me jubente, defecit. Curaverat autera fertilis ilie
taiium commentoruin, per alium nequara spiritura,
aquam iliam prius retro agendam.
33 00 fxr aXX' £(' xai T;^5 ap£T:^; dt/.wv eTT:aiyetT:; 33 Vennn enira vero tametsi malorum artifex,
r,v 6 T)7i; x.ax('a; cot^tOT)^;, /.at ^Tt^avoj; ort ftaXiota vei invitns luerit laudator virtutis, et quam aptis- Frnudem ejus
co(/noscens
Trpojjye tov Aoyov, iv' outw; etTTO), ttoXu t6 pt£ ).l Ttij
siraara ad persuadendum orationeni protulerit, mul- Petrus,
Sr.XyvTyipi^w iTapafiiyvui;, xai cr.pLerov ei; 7Tt'oT(y £TTe(?et/.vu, tum i.iellis, ut ita loquar, vencno miscens insuper ;

T>;v TTOo^ to pL)i 6v ^oxoiJcav ex;((i)p«cat Trriyy.v. 'AXa' et signum ad fidem faciendara addiderit. efficiendo
QOtte T,v, iixtOTa Tov fXEyav EXavQavey ; Ou)touy ou^e ut fons evanuisse sit visus ; an ideo. quis esset,
^(^aXxoi; ypuoo£ttJoO(; TieptTaxivTO^ avGou.;, e^Ta T>j Au^ia magnura virum latuit? Minime vero : nec enini la-
7rpoaay6fj.evo; Xi^oef (laoavoy yap o 9*^0; HETpo; glyyj tere poteritses, circumfuso auri flore illitum, postea-
dxp(S« t6 Tf,c, <\i-jy;n^ OfXfxa, Tv5 Trpii; 0e6v veuoe( xev.a- quam lydio lupidi admotura fuerit : Lydium namque
SapfAevQV. Kat TO('vuy Gwiic t6 ijpa'f/a, pieTptoTriTt tov lapidera pra^stantissunum liabebat diviuus Petrus,
eTtr)ppte'vov exervov Qkttov KaOaiper, xiti fiitxpoi'; piaxpav oculura raentis, recta in Deuin intentione purgatura.
«TTOi^tojTOfxTrer Tov tpevaxa Xoyot;* 'Ava^t6; etptt Xeywv Fabuiam itaque inteliigens, modestia sna superbum
humililate
ayye)vtx/i; Sfa; eywye* 7rw; ou ; i^y^otv, 6; rrapa totjto iilum subito confundit, paucisque verbis irapostorera sua superhum
xai Touc ay9pu)TTou; £tpuy6v t£ xat (peu^op.at oia t£Aouc, procul araand;it; Indignus, inquiens, ego sum an- facile pvlUt.
ava^tov eptauTov yvoui; t«; pi£T auTtJjy OtaTptSi;;, dc, gelica visione (qui enim aliter tieri possit?) ego qui
EUTEXeoTepov yi /aT' aurou; ovta, xai t6 tou npo'.j'7:Tou
etiamhominum conspectum fugi et fugere nura-
^avai, ouit avGpwjTOv. quam desinara cum rae indignum cognoscam :

conversatione ipsorum, utpote viliorem conditione


humana, atque (ut verbis Prophet^ loquar) non Ps. 21,7
hominem.
34 '0 ptev ouv, (cJtat^TaTov Tt xp('pia, xata tov 34 Ille igitur, qui propriissiraum aliquod judi-
AttootoXov, tov tuo-ov ix^i^v, ~r,v evavTtoTaTr,v tou ay{'ou ciura, ut Apostolus ait, superbiam habet ; confra-
fjLeTptoTr.Ta fzy,5afxw; tjepwv, y} Tayou; ei/ev, viXXotouTo riam sibi modestiam viri sancti nuilatenus ferens,
xat aTrE^i^paoxe* ©eo; ^e, 6 tor; TaTretvoi'^ iJt^ou; xaptv, quara cclerrirae potuit, deposifa larva fugani capes- acmuUis ideo
tw IliTpt») Ja^|*t'Xii t)5v sivit. Deus auteni, qui liuraiiibus dat gratiam, ube- domt cumula-
Eirefj^e^Tpet
X^P'^' °^^ ^^ '^'^ f/eX-
XovTt fjovoy auT)iv auTW Taf/t£u6p.£yo;, a').X2 t)7; aTio- rera ejus raensurani eliam Petro contulif, non tan- '"'' " ^"
xEtpLevr,; e/eyyuov wcjrep appacwva xavTau9a TrpoiJetx- tum in fufuro seculo repositam, sed illic repositao
vu;- TouvT£u9ev yap, av£Trr,pe'aoTo; 5t/.a('w; 6 fieya; securitateni. velut arrhabonem ei in hoc seculo prre-
oiETiXet Tov (it'oy avuTtwv. '12; yap ai Ttltv uJ/r.XoraTWV sfans. Ex illo namque fempore contumeliis diabo-
opewv xoputfai Trveufjiaciv y,TTov TreptweovTat, t)7 tou licis liber, juste perfecteque vir magnus vitam
peregit.
.

48 ACTA S. PETRI ATHONIT^.


peregit. Quemndmodum enira sunimorum niontiura
A. cnEG Six twv
cacuniina ventis rainus obnoxia sunt, quod acr illis r, ixiy^i /.Z( e; ctuT?.^ <7\i'j£y(jiy xz9i)tvou|ji£vr,,
I>ALAMA
circumfLisus una cura caiii circuitu raoveatur (cir- ;
T^; xaTW^^iV Twv ave/jLwv opp.^; ts >-«[ yEvscew; ETTtxpa-
cuituni auteni illum, jht cjutinuationem usnue ad Tc^jTepa 5z{-x.y'jrxt' tiv «utov 5ri toutov TpoTTOv, xsit toO
ipsa cacumina pertingentem, validioreni esse, quara rittTjSoy vOy iKt xrrj aoTrrov wa-Ep a/.07:t:!> Ttzoi^; crpeT^;,

impetum venturum infertie ortorum, manircstum ^«XovoTt Tr}'j TzrriiVwmv ava^eopa(J:*/;vioTo:, xat Toii

est) eodem pluno mudo, cum Petrus jam in invisibi- «vwTaTou TTveufjLxro; E,LiTiveoupie'voy te y.ai -eptTTve ^evou
lem onHiium virtutum, ut ita loquar, speciilam, vi- /aptriiv, i5 Ttiv novr.aw ;rveupi3£Tov tpzXay^ xaTOJTTOU
deiicet iiiimilitatem, evasisset, ac ccelestis spiritus TraperTat 7ipoT/;/i6vTCr)c, xctl a7re?.y,XaTcti, tojv Trrepwv
gratia afll itusperflatusqueesset; nequam spirituura aiJTori;, w; T«/.£Tat -Ayipo;, utto tou Ge:'ou ^i^KXuOevTWy

cobors nierito in inferiorem quemdam locura dimissa TTUpoC, WOTTEp cj-xot xai TaF; UCji' /'J.t^OU QeOfXOTEpXt; TTpOi?-

abactaque est, alis eorum dissolutis ab isjne di- SoXat;, T)iv /^eTa tou; ^uOotji; 'Ixzpou {/.r.yjxvrrj

vino, non sccns ac cera liquescit ; et, ut fabulae


referunt, dissoluta* fuerunt Icari pennae ardentiori-
bussolis radiis.
r.t pane ab 3.*» Nempe divini spiritus favos, spiritibus raa- 35 ^Allx yap 17 Tou Qitou nveilptxTOi; STrtVyotx, Ta;
Atigciis aliaio
Atigelis (
i.,riim macliinaturibus repulsis, eorura loco bcne- /axoupyou; aTTwcapLevr] Juvaptci;, xai rou; ayaOoupyou;
iiulrilur.
ncus submisit, ministros ; ac virura, etiam dum in avTeTTKfe^pEi ^^etToupyou;, xai apTW Tpe^tEet, tov em' y}?;
terris versabatur mlnistris coilestibus iiun inferiorem oux ^TTW Twv avw ?.eiToupywv, Ta/.Tat'; J^ptepwv
ixxiT-^i;

certis dJHrum intervallis enufrivit, pane ab Angelo TTipio^ot; 5t"Ayyt->ou xopii^optevw. 'H>t'api£v yap xopa^

delato. Eliui quideni mini&travit curvus, quai volu- Ti pitOOTt/.VOV Ujrr,p£T£rTO ^WOV> aUjU.O0?.6v CpaUl TOU TTpi;

cris pullus suos oiiio pro>equitur, quod symbolum ri opio^uXov aou|j,7raa9ou;. lle^Tpw dk, x/}c, xaT* ayyeXou;
nutasac, aiunt, immisericordem ejus in contribules 7roAtTet'a;, 6 ^t5txD(j.[aT>:; "Ayye}-o; "AyyeXo; oa<fy,(;'o; xai
aniniura: Petro vero, angelitae conversationis viro, To {j.x'j'jx TO) y£vyat'w STrt^et^xvuGtv, auTocpue; OjUoO Te xzt
]3
minister Angelus, et quidem manifeste Angelus, TTO^.uetos; oi|>ov, are Tfi rou piETaXaptSa^i^ovTo; ope^^et, "^«v

adest, qui etiam manna yeuoT>iv Troiorr.Ta aup.pteTaoaA).ouoav azl T:xfAyov.


illi exhibet, sponte uatum "Ei^r;

et varii saporis opsoniiun, utpoteqiiod pro vario '^O''''"'-' ^ y-^yy-<i w; ev 7rapaoei'ow, xai t:^5 7>i; sHy;py,pL£'vu

raanducantis appetitu variam saporis speciem sem j^wptw, pttxpa Tiwa oupiooXa (pepwv Trpo; tx xaTO)
t;^;

per ingerebat. Versabutur itaque magnus Petrus, xai rr;v yv;v xotvwviV;* aoxeuov, aTripipilpifxvov, a^rpa-
Yolut iu paradiso ac (erris altiore loco, tenuia qu£e- 7fxa'TEUT0v, Y,cit To iJ.i'/inT0Vf a^favTXOTOv ayoyj 'Quiiv

dura indicia retinens suie cum rebus iufenoribusac «TrXar; eTrtooXarc tou vou, voepor; 6a«/zeoat 5eaptaotv

terrenis comraunionis; vitani, re familiari, curis, evTpui^wv xat yavvupieyo;.

negotiis, et (quod caput est) turbidis cogitationibus


vacuara agens atque puris animi motibus ac visio-
;

uibus spiritualibus quotidie gaudens, ct deliciis af-


fluens.

CAPUT VII.

A venalore imenlus, ei nericm viU su;e exponit ; et mpientem illic manere, domum remiltit.

Annis 46 \jum lioc modo aniios sex et quadraginta feliciter OX vj TouTot; ouTw; fjO:/.i.^vjtj)c, e^ eTTtotou; etm
in cremo peieyisset, soli Deo vivens, solumque conteiiiplans, TTpo; TOt"; TeooapaxovTa, t)£f7jjU,6vw xal Cwv xri 6pwv,x«t
exacits,
ab eoque solo vicissiin coiiteinplatus et enutritus; utt' auTou v.al TpecjOjLtevo; xat opw^z^jnCj
f;.6vou uoT£poy
taijJein, sub ipsuin quod aiunt, occasum, uni
vitaj, £71* auTa;, 6 cyaai, Ta; tou |B('ou i5uOfzac, evt ptovw Twy
soli liomini, eum videre, supenia providentia eon- av^pwTTWv xpei^TTovt TTpovota SeaTo; eyeyo'vei. KuvriyeTTi;
tigit. Vcnator is erat, qui dum venationi operam ouTo; r.v w 5« 9«pwp.£vw, xai ra; hJyjxoic, mcnvooxowu
daus, per saltum oberrat ; euiiique prajdiE diligen- Y.o.l y.xT aypav axptSe'orEpoy TrEpioxoTrouvTt
a venatore, Tv;y uXy.y,
cervam in- tius indiigandee causa late circuinspectat prodit TTErpav apTTaoat, Trpo vwv 6(p9a?.fiwv Eiamo;
;
u7T£x<5uoa,
sequenle, ante oculus cervn, visu pulchra, atque ejusmodi y^.y; p.£y icJEtv, ^e Ullii xt
ty.cf.vr, y.y.i Trpi; to p.ETa^tw-
tuinmagnitudine tum pinguedine, ut allicere atque xetv e-a'pat Sr.paTOU ^yiv, toOto piey eup.£ye9r,; , tquto
adco traliere ad persequendum se posset cupidiiiem oi /.aTacapxo; oJoa, TotauTy) Tot'yuy ExeTOsv 7r69ev tou
venatoris. Talis igitur illic cerva alicunde e luco a/oou; 7rpoa)./.op,£'yy;, Trporei* y.^.( xaTaopa;/j ).t'ay eTTtTK-
prosiliens progredieLatur, atque adniodum lente, 0£u aet Ota'.j.euyouoa, 7Tpo«y£ tj^v Gy;pav epaaTr'y, piy,T*
veluti de industria, semper iugilans, iirajcurrebat £t'oo)ytyop.syy,yeipwv ^ ^zlwf fAv^T' EXTi^ouTO);, w; ^6^«t
venatori, pricda; inhiantisio ut nec in nianus, neo
; ^r,^r,^y.Gi.ixo:, eivat. Kat ouTwc e7ri7To).u Trj!; -fjiiioy.c, riu.iv
intra jactum veniret; neque vero ita procul se
teli E^euyev, 6 5c e(5t'wxe' pLaXXov ot, ly' et7Toj Ta).r,9e;. «
subduceret, ut capi non posse videretur. Huc inodo pev y.yefTO, o 0* etTreTO* tw yap 'Oai'w cj^e^pwv tov avdoa
iii multam dieni cerva fugiebat, fugabat venator; 7rap£0Ty,aev, 6; dxpaToj; eTrt to 7r(>6aw otteuowv, oppia te
invenilur
aut verius dicam, illa ducebat, iste sequebatur. Illa xai vouy rou 9y,pa^.aTQ; £;y,pT/,pLe'yo;. ErT* £;at''ivy; av-
ac
cantis enim venatorem, ad Sanctum perduxit, iste conci- QpwTTOv eu^aXa TToAtiv lowy, «u;(pLwvTa, puTTWvTa, xaTEo-
nudus; tato cursu antrorsum properans, oculis aniraoqua pLxyojpevov, ^ravT&i; 7Teptxa).uptptaro; 60TEpv;p.£'yoy, Trpo;
e prasdapendebat. Deinde videns repente hominem, cpuyj^v Eu9u; ETpaTTeTQ 7TepicJ£«;;/£yoyo');- a7rpoa^6xy,To;
y«p
perquam canum, squaleiitem, sordenteraque, corru- ejT ep/ip.t'a; 9e'a, xav /jitxp&v ^erpia cj^epy;, ,ouva:at
TraTo-
gatuni, et omni operimento nudum, continuo in ^at ^-jyr.v «vc^pct; xat aou).tioao9at.
fugam repente se conjecit, metu correptus. Inex-
pectata enim visio, tametsi non admodum territica
sit,nataest aaimum viii (ortis in deserto percellera
ac dejicere.
lerritum 37 Cum ergo iUe, timoris stiraulo actus, pedem
37 'li; ouv exervo;, cfioSou yJ.vTpc^i yuyet;, ei'; Touptiwe-
confortat retroferret elata voce exclamans vir Dei ;
;
homo, Atv ejTeaTpo/xp(,£vo; r;'et, .yEyojviv ava6o>^aa; 6 tou Oeou
av9pw7To;
;
: : .

DIE DUODECIMA JUNII. 49


i^ avSpwro;' 'Miiiami Ecfii' zizi avToc, tfr.oiv, i'i/5p>jjte. et ego snm, inquit: condde igitur, et omissa
h(irao D
Qapfiw vj-j, /M T^; (fuyii; daEfiEi/oc, cTiav/.xeiu it^i; fuga, redire ad nos nuUus dubita. Fortassis enira K. CnEG.
Qii; low; oe oe, v'm xai' l'\LAMA
jpa; 7tpo9u(«9r;ri- -/«p d) tf/i te hodie huc misit Dcus, ut rerum a me gestarum
territum
trjitpoa axpoxTjiv E00f<£vov, E7t£fi|E. Ti5; 'fojv>i; ovv auditor sis. Venator, tali voce percepta. primum conforlai
tMwrjinc, Ko9ofiEvo;, /.311 jtjiwrov fiEv si; e^kjtov, ei'T« quidem ad se ipse, deinde ad Sanctum rediit ejus- ;

iM Tov "Ooiov ETtavE/.Ooiv , 1M Ts! 1.7.^' avriv Tipi; que gesta diligenter ac suppliciter exquirens, a
a-.tpi'oEizv nt9' izETEi'» eiETdoa;, x«i oCim; £$ apx>i; capite ad calccm perdidicit omnia ; Qua; causa ad ac vitx iux
TCT aXzUv hi to xpeiirov itriem ei
i'Xp< T£').ou; £/.pi.o)9uv, ^f.c, meliorem vitam institueudam stimulaverit, quis narrat.
ippiiic, «Orii; r^; op(/;^; r/v ExSaoiv, riiv Ejii ri opo; e.xitus secutus sit, qualiter vitam in monle insti-
ayoy/VJ xai avySMiv, r«; £x rou rovr.pou 7iEi'pot;, li tuerit,quomodo ad perfectionem ascenderit, quas
/.«t' airoii rpomia, tmv ev. 0eoD yapio/JaTMV ri 5t?.ii- dafmonis tentationes sustinuerit, quie iUo devicto
60;, itavTMv EXOiiv £i'; anoiiv, £^9' ouroj; o't/.arj' avaXioa;, troplia?a erexerit, quam multis a Deo donis ac gra- Vita a ve-
rou oM-r,pi'o-j ToiJOE /.ai rof; diJ.Xoi; f»E-aoi'oo)oi oir.yr,- tiis cumulatus Haec ille cmnia cum audivis- natore nar-
fuerit.
(laro;- o S-i Tiapa Ttarjpojv uieoiv, wojiEp a-/a9oiJ Tivo; set, ac doraum reversus esset salutaris kujusce rata.
;

iJ.rifiav, jiapaii£fiHofi.E'vou re xai xaTiovro;, r,or, oi nvo; narrationis alios quoque participes facit quas etiam ;

xai avaypajtiov jiocr.oaf/Evou, piE/pi v.kI Tipi; lifia; ti a pareutibus ad filios, tauiquara prfficlara hereditas
vea^ov, y.%i ab alio
TtoLoiJv y;ori cp9avEf rri te ^.rr,y.r, ry;; ovr,oi- tiansmissa descendit; et tandem ab aliquo litteris
icripta.
fv.ou ouyxiMiiii ou;^ ufiE[f.t£'vo); E/wv, jiaoi jTavri; aya9oiJ quoque mamlata, non sine multa utilitate ad nos
Tiapa^EiyfjLa 7lpo/.E['fj;£vov, i.xi [it'ou T07iapa'ji^y ajiXavoiJ; usque perveuit; ac meraoria sui renovata, non pa- ftlc ornatior

apyeTujto; Eixdjv, /.ai Ttaor,; apETii; icJEa, 7ia'or,; /.a/.ta; rura virtutis iiroficuai continens, exemplum omnis proponitur
afiiyr;. boui cunctis pi-oponitur, principalis imago vitae un-
diquaque innocentis, forma omnimcdEe virtutis, om-
nimoilce labis expers.
38 'A?.X' fJ;£V Xoyo; EjTE/yerai Tipi; ri rUo;* iyj) 38 Sed oratio nostra fincm spectat : quamvis
5' aio9avopiai 7Io).Xa ra rwv avay/.a['a)v EtpijG^ai nocpa- existiniem multa, quse dici deberent, pi-cetermlssa E
X1710JV, wv (JX['ya 7ipoa9£i;, y.ai raiJTa raiv fjtera riiv esse; quorum pauca, quse post mirabilis viri ad Venaior vi-
ri sanclita-
jipi; fc)eiv e/or,fu'av u7ir,pyfj;£'v(,Jv Tcjj 9aup[aai'w, Tipoonzov Superos transitum contigerunt, nunc referens, ap-
tem miratus.
7lO[r,G(j) T(j) }.6y(0 -e/.o;. Mczpiv ouv au9[; txva).r,7lT£'ov. tum orationi finem imponara. Quamobrera paulo
Te9£ap.e'vo; yap y.unyim e/.ervo; riv rou QsoO av- altius repetenda luihi oratio est. Postquara venator
n ' • 1' ;lrt.' ." -...-,0'.'.-
. „.'._;!
'pojTiov,
.
xai ei; ).(jypu; E),9cijv, /.ai yuou; «uro tou'J oj; ille famulura Dei viderat, allocutus fuerat, ac vere

ah.liii m-zn. 0eou av9pw7Tov, fj;ai).ov 3" uTiep icfi.a; (fa'- cognovcrat, hominem sanctum esse aut potius ;

va(, zai a.-/''/i\n'j dil/yHK 0EoiJ, /«i ftuorr.v r(j)v avtjj /.ai majorem homiuibus, Angelimi revera Dei. ccjeleslem
GEWpd;- ou oe/ara; oitii ~.iji'j k'ju'ji:i£,'j eO['5ou, /a9a7tep Sacerdutem, ac Deitatis contemplatorem videri
'Aopaafx 7ia>.:(t Ttl) }tU).xiaidU £vrj//>^- ovo d-o Toiv non decimas eorum qua^ possidebat, uti olim Abra-
'
017.01 Ts^riay.uptafisvwy y7ri(j;(,vetT0 y.o^tciiv, r, to w^tfju ham Melchisedeco occurrens, lar^iLus est; iieque
Twv UTTKpyovrwv TiTW^^or; ^['3ovat /.aTa Z'XY.yjyXn-j' a)X thesauros domi recouditos allaturum, autdimidium
o?.ov laurov 0£w, v.y-l tw zxtx ©eov aviJpt :rap£?.£:y bouurum suorum, exemplo Zachan, pauperibus da-
rpetro, tf,\i.h.'j r^youftevo; T/iv ETtavoJov, v.at zr.v «t:' «u- turum se promisit verum sese Deo diviuoque viro
:

Tou ^ixCtvlw oO/. eni vouv tj^wv. 'Evreu.9Ey, zxmv hay- totum addicere statuit, reJitura supplicio sibi diicens,

y£%> aot x«p'^» e^-sys» ^i-i^-^Tr, /xot v.o^-j^r., TrsfpaOE^a- et oraninu cogitans numquam se ab illo divellendum. rogat ut
G^at^fxou Tj^v cuvotxiVv, iv^ UTto aot 5t5aa/.:(?.w TaTT'j^.£- Qua de causa hanc a tegratiam peto, inquiebat, vir cum ipso
habitare si-
voc, To XotTriv v.ixl «uto; aa^fa^.w; y.ara ©sov |3tojaw, sanctissime, ut in societatem tuam me reeipias, quo bi liceat
Owr.Bdc, 0taJp5t'v2'i rati; 7io:xi'Xa; tojv r/}c, Trovi^ptV; tt^^u- te magistro reliquura vit;e me?e. curarura expers,
^xxoiu eve^pa;, /.sii Hpo; «utov f^Oaoat 0eov, t>;v /-oi- Deo impendam ; varlas maliguorum spirituiim insi-
vr,v Twv eu Psoiwaotwv dvxTi-xvlocv o; y.xI Trpo^i^p^^^av diascaveam; atque ad Deum, comraunem omnJum,
auTO) nivra? 5i3t/.£).£UiTat, y.at 7:poc('oyTa; Trpoauts^i '^t- qui beato finevitam clauserunt, requiem perve-
}.oc6povwc, xai rwv piEt!lovcjjy r, xar' £).Tri'5a; ct^ior. revou niam Deum, inquam, quiuranesad se jubet venire,
:

Toivuv /.av Touro) i/.i^r,zr,c, rou ^e^jtto^tou, zat t>;v cy.r,v venientes benigne excipit, ac majoribus quam spe-
fi-/;Ja;jioJ; analiOi^r.z VJ-iXzixv Ou yap h' aviyoi^^^ raverant prEemiis remuneratur. Fac igitur in hoc
oou rJi; Oia; ^TTOc^i^E^Gai, roij 0;ou av^pwTTS" oou -/io £t
quoque Dominuratuum imiteris; atque exiguitatem
JiaoTatViV aSi^tjJTOv ouit «7i:txoro); il-Auau) [3t'oy wC7;£p nieani quaeso, ne repudies nondum enim ab aspe-
:

Et 9r,oaupou ^.zziytiv e£oy, /,ai 0r,£7aupou rnc, yn; iui- ctu tuo, vir Dei, possum aveUi. Quod si avelli rae
(TfiZ, TtptttuTEpou, di auTo; e>ta)y epourov «Tn^^-ayov, aT£- oranino velis, raiserabilem impcsterum, nec injuria,
prjca; r:^; /.a)./;; ^£T0U0t'a;. traclurus sum vitam veluti si thesaurum in po-
:

testate raea baberem, et qnidem omnibus raundi


divitiis praestautiorera, cujus ego possessione me
postea mea sponte exuerem.
39 'kXK, O^y/, cfnatv o xat zi TToppc») TrpooAe^Trojv 39 Non sic, inquit qui futura pra&videbat Petrus,
sed bona
ouTooi nirpo;* fJ.niJ' ourw; oj ouro; aprt'aj; 3iavoou. non sic raodo cogita, bone vir. Sedet naraque tibi opera ezcr-
y.01 ycep Syi Kat oui^uyo; ot/.oi /.a'9r,Ta[, /.ai 7Tpoor,z.ovr£; uxor domi, et prupinqui ture curaj corarais>i sunt citurui.

/.ara yevo; e7riT£Tpa'iaTat, /.at Trpooert TTpdaeOTtv ouot'a accedit quod res familiaris tibi lauta suppetat, quas
TToXXv:, 7roX).wv -vjnrrjiJ e/jt7iX^aat Suvxfxivri yacre^pa;. pluriura egenorum latrantes stomaclios possit se-
''Aye ^r, piot, cfiXov TcVvov, jSor.Oo; eTiayeX^djv /evou xa- dare. Age igitur, dilecte fili, revertere. et inopia
Ta T;^; vj^tiotc, zoli u7ro rauTT;; cirj^tiSG}^ Tiiel^o^ivot;, graviter laborantibus opitulare, nec prius desine
zat pt/i djrcr.!:, £T:ap/.(Iiv aurotc, a^p' ''at caurov ev illis erogare quse habes, quam ad parem iis reda-
toyj )taTacTa'oEt; fxoiux. Tote yap too); eu ttoiojv £7rt rov ctus fueris conditionera. Tunc enini forfasse bene
civyivx Tov XptOToiJ Eluyov oivaOr,ar,' nrw^ot yap, u; faciendo mereberis ut Christi jugo coHum subdas domum rc- :

auTo; eTTrey, euayyeXi^SIovTaf 7rpooe;^ii ci"£ aauTol,/.a( rat; pauperes quippe, ut ipse ait, evangelizantur. At- miiatur.
yr,ivat; 67:00« ^uvafxi; r'Joy«r; te xat fiept^fxvat; aTiora- tende vero tibi ipse; voluptatibus curisque terrenis Matt. U, j
£a'p.£vo;, TTapaf;.£Vov Triperv ev Tij cfj /.ap5t'a T>;y tqu 0:ou nuntium quantum fieri potest reraitte; perpetuara
Ixvr.^TiV, zr,v in ovoptaTt TotJTou fi,;?.e'Ty;y, ror; ev xpuTrrw in animo tuo serva memoriam Dei, ejusque nomen
T>5; i}uj(^/i; -apiEi'ot; ava^ypaiTTOV oJOTrep ev9:'ptevo;' 9£('ot; tsecreto cordis tui meditando veluti inscribons,
re j3i'£Xot; /.at Xoy('oi; evTuyxayr, oaot Y,y.i^xi re vcai sacras paginas atque eloquia singulis dicbus ho-
Jumi T. III 7 risque
SO ACTA S. PETRI ATHONIT^.
A risque singulis studiose lectita. Cumque in his anni w,a«i. Kiv toOtoi; hmtn-xin y^mDv livu/.ii:, f,i/ TTpo;
A. CREG. ai9t; a.my^y.\. Tipo^ufxr.^iic, tXm ri Trepi aau
spatiura exegeris, ad nos reverti aninio collul)i-
si r.jj.ii
PAHMA."
tum sit tuo, quid te fieri velit Deus, manifestius f.atTou Kupiou TpavturepoK.
cognosces.

CAPUT Vlll.

ilortui cadaver dsemonem expellit, ac navi impositum avferlur.

V.^ura haec effatus precatusque esset sermo- , X «uT« ^£'/a; UQr,Y.ttiz te y.at fKtvli^tvi^, Trxuei Te

Pfiit annum uein abrumpit, atque a venatore recessit. Hic o^t?.'iv, Y.xi TOu -/.uv>:yeTou ^ittJTaTst* o; ol;xa^i in%yi\-
cum fmtre vero domum revertitur jamque determinato tem-
:
Oojv, Y,^r, Tou wptTptevou ypovou 7:5!pappufvTor, a-JsXoov
dBrmoniaco fratrem quem liabcbat a ma- £;(wv TTOVKpw
pore praHerlapso , clatf/.ovt'tjj v.a'To;^ov ,
^VJ^tyjnc, Ttat ^uo
eodem redit
lo daemonem insessura cum duobus Monachis
,
TouTov oufiTTjtpaXacwv , ii Ky.aTt'ou a-.D.lt-a.t 7:005
conducens, scaj)ha ad Sanctum proficiscitur et : Tov *'Ociov xai ^r, 7rpoaop/zt'(jai, ou xaT','eu9u :ou 6'iou;
appulsus qua parle se meminerat recto iu mon- evO0T£'po) |Toj •/£vvat'fj) evT£Tu;(i^y.&j; YimOTXTO , tjuvaito-
tem itinere progressum, iiiteriore ejus loco San- Datvit ToFc xejtotvojvy.jcooiv exet^vot^ Tou ttJ.ou' v.ui 5ii zr/!;

ctum reperisse, una cum sociis vectoribus navi u7:ojpEt'ac, TJ^; Ttpo; auTov :^'|aTO Cfepouor;;. -uvTovo)Te'>a

excendit, atque iter quod per moutis latus ad vi- 0£ OUTO; Ttjjv a?.}.o)V 7:o)p£i'a /ptipLevo^ {^•Jyr, yxa ciyxKr,^
'
rum sanctum ducebat iugreditur, citatiore passu xevTpoi; £?,auvopt6yj:, Ta^;' av ouJ' zlnziai cyoir,, xopov

quam alii properans. Anima quippe, quse stimulis <j/,oi'y; Tr;; zpo; Ta 7:at5ixa 7:a/u:r,To;J ouro); ouv extliiaq

impellitur araoris, tamet.si alis iustructa sit, non op^-^ ^touar, Tou; tJuvavitjvTa; 7:o5.u 7:apa^papttjjv, xai

satis cito desideria sua attigerit. Ita ille fervido im- TV 7:a9ou^£voj rtjjy t(J7tojv eTrtora;, o;uT£odv t£ tj:v otitv

petu, secura ascendeiites longc pra3currens, ad lo- e7rtoa'?.}.ojv, tov vexpov (jpa tou ueya').'
ixiycc xo;jft.toj; eu
el Sanclum cum desideratum prinius pertingit; atque oculis U.A).
[1.QC/./.2. xeiptevov, tou 7rv£Uf).aro; a;roO r,[j.r,y.aTOi, Y.oci
obitsse
accuratius pervestigans omnia, conspicit viri sancti. npbi Tov Ttjjv TTveuptarojv £7:t'5£jrpiy:xtjTo; A£t>T:'jr
comperiens,
cadaver, adraodum decenter jacens ,cum spiritus
inde excessisset, atquead spirituum Dominum pi-o-
volasset.
41 Tam acerbo ille spectaculo, veluti sagitta 41 Tj: TTixpa TOtVuv £x£t'vy; Bix, xa0a'7r/p rtvt (Hlti

in luctum quadam confixus, lugubrum edidit clamorem;pe- nXrytii, mx^ocii >j(fi'et (fojva;, ra (jTepva tutttijJv, ox-
sottitur. ctus percussit, lacrymas fudit, ingemuit, ejulavit; xpuojv, oi[j'jtttt)V, oXotfupiptevo;- Tt'; yivoi[j.y.i, }.:yoiv, 6
Quid, inquiens, misero ine Spe excidi, thesau-
fiety TxXo tyji ;
e5.7:i'c ojv et}eucTy;v, Tov 9y,(jaupdv a'j./,p,

rus ablatus est, salute privatus sum, et quas expec- 9r,v, TJ:; coJTT:pt'a; eoTep):5/,v tj;; eptaurou, xat tou xa-
'

tabam animse divitias omnino misere per.lidi. Ita Tatjju/T:v (LAOt T:po55oxt'fxou 7:).ourou Te?.£'oj; a'55.t'(,j; r'ua*p-
inquicbat, noudum e.xperiontia doctus, mortuum T/,xa' [i.iTM nilfix (jtatev, tu; xai' vexpi; h.tiy.oi nxigra
illum non exiguas esse divitias, et esse thesaurum fj.txptj; Tt; 7:?.oi>Toc, ou^e 9/,caupo; pttxpa tou; Euptotpr,-
qui possessores suos non parum juvare possit. xoTa; tjvtvat Ouva'fxevo;. Mixpov dcov, yci §xi[j.ovfjiv
Paulo post etiam daemoniacus ille una cura Mo- huvoc auvavfjy.Bt to?; ptova/oF;* 0; or, y.xi U7:d'vojvo;
Bxmoiiiacus nachis advenit. continuo conclamare, contor-
Is eu9u; y.v, ecTpooourd re, xal to 7:tzy cuv£x).overTo rd cTj-
varie torqne- corpore; manus indecore
queri, ac toto conturbari /la, To'jre ytipt 'T^pouretvev ciy.6a[J.olc, y.xi r(jj Trdoe tov
tur vtso
protendere, ac pedes pari modo movere; horren- oftotov Jtext'vet TpdTtov, ^etvdv t£, xat ou xar' dvOoontouc
cadaveie,
dum et non humano more oculos distorquere, at- T'ii d'Y9a).(x(u 5tECTp£'fE- -/ai Tou; d5'jvTa; otJ.WXot; 7rpo-
que dLMites inter se cullidendo indecorum strepi- capzccojv, ft7rp£ir)7 7rpo£jr£pt7r£ (jjdpov, xai ii.nr,yri Ttva
tura et absurduin sonuin emittere, et niultam de- )7//,v TJi; Je ot EKjrvo);; a9pda; pt/, i5t£Jt7:vero9at juvap.£'-
nique spumam ore protudere, ortam ex eo , quod vrc, cjta Tjiv t'7jv 6'jyxvoiv a:a/,rov a-jyy.vjY.atv , xat rr,
crebro expiraturus expirare non posset, tuin pro- ota Tov ev eyxetj-aXfj) xuxEfjJva cuppdia ytvopi£'yy; Tojv ?.Ey-
f
pter inordinatum organorum motum, tum propter (xzTojv, Toij Evtc/opiEvou cuv,avap.tyvupt/vou 7:veuuaTo;,
phlcgmatum profluvium ex turbatione cerebri
, 7:o/u; 7:pou/etTo rou CTdp:a:o; a'ipd;.
natum tum quod insidens spiritus se quoque ad-
,

misceret.
42 In horaine, ita miserabiliter afl^ecto, inliabi- 42 'A?.X' ouTtjj, (^eu E/eetvdj; e/ovro;, xat
dxmonc ipso
!
Vjyou;
tans spiritus per os ejus stTmonem proraebat, quo erpavou ot
multis cajio- e/.ei'you, to evot/.ov ev iy.uvji mtvu.x, Y.xi
tutante cum ipsum Sancti cadaver, veluti si adhuc beatae animse Tti) Toij dc('ou V£/-p(j) y.a9a'7:£p £7:t awr,[i[xiv'ji ty, [j.xxxaix
l'etro. conjunctum esset, alloquebatur Nondum satietas TouTou
:
ijfu/y;, oie?.£'/£:o- Oux tXiloii 7:0), ).£'yo)v, xdpov
te cepit, inquiens, erectorum in dedecus meum tro- Ttiiv xar' Eptou Tpo7:at'o)y, tzxdpEcrE, Tpet; r^^r, y.xi r.tvTr,-
pha^orum, hoino insatiabilis? Tres et quinquaginla xovTa EviauTou; oux 'otvJoxE; pa').).0Jv, ^tfjjxojv, VKipfioittjiv
anni sunt, ex quo me crudeliter jactare, persequi, oitpeifcj; f,[i.i.c- oii 5e 7:po; Ta; 7:ap' /ptfiv 7:avT0i'a; T(uy
exterminare non desinis. Ad meas vero sagittas, pe),fJjv tztj-lcei;, t'ca xat HETpo; ix5x[i.Xi; (j,epoJvuptoJ;
quas non unius generis in te ego jaculatus sum, tu oit/.tiao, xai ouoeviJvyouy xnoypiliv tivxi oot ^ojf.er, xai
non secus ac adamas pctra, ex nominis tui etymo TaiJT' e; av9pfu7rojy y-yoydri, ei pti: xat Tourovt (jte 7:pooa-
restitisti; et ne nuno quidein postquam c vivis 7:i).a'cet; Toij ii'v9po)7:iou, xa9'
, 6 7:o/).a; p.£v jrpdreooy
excessisti, satis tibi egisse videris, nisi hocce etiam Tefid)v d'jou;, (/.dyt; oe Of/.o); 7:apo5ov eupoy xai eiopuev
homuncione me expuleiis; in quem, posteaquam otxti- xlX ouptevouy ou 7:£t'coptat, oui' efeXEuaopiai, to
multum prius confecis..iem itineris, vix tandem in- jj.dvov eutfuj; eptoi o/_eody xaTaytiyiov oi7:oXt7:o'v.
vento aditu irrepsi ac liabito. Verumtamen non
tibi
parebo, non hinc excedam cum hoc fere solum,
:

genio meo aptum, supersit hospitium.

43
. :

DIE DUODECIMA JUNII. 51

43 'E-ni lovTinc,, fji Toy Gau/jLaTo; ToO /.eifiivou T>;y 43 Ad hsec, omiraculum! quodjacebat cadaver, D
V£7.&0Ttt,C7T>9 T£ '/-xl vnoyov oi'|>v, utt' c j aTro'5e^.e'yo'j Twv emortuaiu pallidamque faciem in adstantes obvertit, A. GRRG.
TrKpeoTf^TWv./aTTiTocfxtiJpoTEpova^EnJ/a/iAeVo-JTyivypTtav, eamque laetifjri colore induit tum ilico recedit ab PALAUA
:

et ex kospUio
ToO [^ai/ixovwvTo; (XTrr.yXxzrtxo rb osti^Avtov , xaTTvcO energumeno dseraon, per os ejus adinstar furai ela- illo auo
${-AY,v dix Tou GTopLaTo; Ez(pepo^evov-] w: etvstt epavat tus; ut modice rautato Davidico illo uti liceat fagitnte.
pit/pov {iTra).X3e^avT« to tou Astoi^ , EucppavOevTo.; Laetante justo quippe indei erat coloris
{lEetitite

ToO ^ixai'ou ('TouTou yap ayyelo; « r^i;


xp^^^^^
°=^'^'°''^- mutatio) defecit sicut fumus inimicus Dei. Quod- Ps. 67, 3

aic) zlili-riv waei x.aTTvc; o tou Qiov E/9po;. Tt' toO- nam hoc facto majus miraculum dici potest, aut
TQU 7:o?.}.'i y.dtvJ Et; 9a'jp.aTo; Xoyov, zw vuv -h TfTiv n-^stra aut raajorura meinoria, contigisse? Nonnulli
TrwTT&Te ; Ne/.pov; ave^TyiTav Y,^r, xGtv TiaJ-atTtve;, 'EXi'a; jam pridera revocarunt mortuos ad vitani, videlicet
exervo;, 'EJ^i^iaaro; ^.eT' ey.ervov, 6 nat ^C iy.iivw t/5; Elias et post hunc Eliseus, qui per illura etiam du-
5i7:).aaf'Dvo; ii.i-zi).r.yt^z ^aptTo;* eauTov 5e oui?e(;, OTt pUcem gratiam arleptus esset : sed nemo unus, si
^r, XptOToc, eTTt To trtV i-r:%vr.yy-'/tv ou on Y.v-i outo; Christum excipias, seipsum vitse rostituit. Ad Chri-
eyyv;, wajrep eTii tV;; «Tra^ou; (Jiayojyi^;, outw /aTtt twv stumautem, gratia ejus adjuvante, Petrus, uti vita
Qauaa^TWv «'ifyOai, i5ta t:^; e/.efvou ya&tTo; yiliOjO/i' ei perturbationibus superiore, ita etiam gloria mira-
tJe /«t Toj; Ev 7;a9ovTa; jfeTai^ot n;, togovtov eujtTato- culorum, propius accedere meruit. Si quis vero
Tepov*avacto')G£OJ;, 5a('piovo; a^raXXayv^vat, ottooov to Oat'- etiam, quinam ejus beneficentiara experti sint, ex-
"
^ovav Tou '
Te9va'vat aTiEux-TatoTepov
atoTepo; efev. quirat; noverit is tauto optabilius esse liherari dse-
monio, quara resuscit.iri a mortuis, quanto morte
ipsa tristius est a daemonio vexari.
44 '0 p.£vTot 9T:paT>;; exervo;, £7:t to yat'pEiv utto tou 44 Venator porro ille, verso in gaudiura luctu, Cndaver
jrev()£tv /.ieTaSa).ojv, apta t' aJeXi^oJ cwt^povouvrt, /.at t>7 una cum fratre sibi jam restituto, binisque Mona- impositum
navi,
ouvejt^r'piw twv p:ova;^ojv ouvo)pi'^(, t>;v oopiv «ve^opievo;, chis viae coraitibus, cadaver tollit, navigio decen-
E
xat Tw 7r?-oi'w /o5jiAt'oj; ivGluevoi;, tov ava7T?.0'JV uta toO ter imponit, ac versus borealera a monte plagam
Trpo; popav TETpap-fxeVou^Toii opou; eTioierTo ptEpou;. Te'aj; renavigat. Et secundo quidem ferebatur vento na-
uev ouv, e^ oip('a; r, vau; ecfe^peTO- ceptvetou oe Ttvo; av- vis, donec e regione cujusdam coenobii provecta,
Ttxpu; yevovuta, piy,GV£Te'pou TTVcUpiaTo; avTt7rve'j'javTo;, nullo alio contrarium flante vento, et secundo
in

urTE Tou Ge'povTo; a7:o?.tTr'jvTo;, a/.A ouo' ucjt£i|:x:vou, illo non poneiite, imo nec imminuto, non aliter quam
qiix medio
Toi; 0)to7Te'?.ot; ETTtVy;; «piETaSaTo; r,v. Oi piev ovv 7:p.3- scopuJus, loco eodera iramota haesit. Vectores igi-
cursu immola
OE7r£Ti'9ouv TJ^v aTi' auTOJv ouvepyetav t^ pt^iu^ri toO ttveu- tur suam cura impellente vento conferebant operara, hxrct
5' eyzerpevo;, oO
pLaTo;, % 5uva'pLeoj; ei^^^ov ep£TT0VT£;' o toto conatu remis incumbentes. Sed raortuus ille

Tou TTveuptaTo; apa ptovov, a).?.ie nKi Ta.v I^wvtwv ex£t'vwv qui jacebat in navi, nou modo ventis, sed ipsis
ex 7roX?.oi) toij TreptovTo; v.p£i'TTt«jy y.v, pta).?.ov ^c, 6 etiam vivis hominibus imraensum viribus prsesta-
jtat ve/poiv xai Cojvtcov Kupioc, Trap' ou 7ra'v9' u7rep<^uw; bat ; aut potius preestabat ille, qui mortuorura geque
eTeieiTO... tou jU.ri"xaTa).i7r£rv touto to Gefov opo;, t>;; ac vivorura Dorainus est, a quo cuncta perficieban-
evaytiJV('ou pioTi^; avr'zoov, ToiJ /.aTa Aavti^X twv eirt^u- tur egregie, ut ne sacer hic mons perderet inaudi-
pit'tjjv av^po;, ToO Se('ou toutou IleTpou ^rX^^^^i. Tou ditara laboriosae vitse memoriara viri, uti Daniel defertur ad
proximum
TTpocoj Tot'yuv )toiv>7 7ra'vTe; aTToyvJvTec, expoucav tot£ ait desiderium, dlvini videlicet Petri nostri. Ulterio-
aencbium.
TTpupivav, v.%i ouTU 7Tet9r.vt'to tw TrXoi^ci) /pr.ca/xevot xa- rera itaque progressum omnes simul desperantes,
Tat'poufftv e7Tt to xaTavTt/pu cepiverov ezetvo, xavTau5a puppira, antrorsum pepulerunt : atque ita obse-
T>;v e7Te'paOTov iy.tivrv dxouct'w; Eva7:oTi'5Evat copov. quens sibi navigiura nacti, appulerunt ad mona-
'AXXa yap twv svTauGa yevojHivtov QauptaTtov xaTa).e'yetv quod e regione positum erat, ibique
steriura illud,
To t:).>;9o;, eTr('ay;; out' euxaipov, ouTe ouvaTov. amatum impense cadaver illubentes deponunt. Mul- ubi mullis
titudinem veromiraculorum, eo in loco patratorura, miracutis
deinceps enumerare, aeque iraportunura ac impos- clarct.

sibile foret.

CAPUT IX.

DeposHum Photocomi sacrum corpus dxmoniacos sanat, ac templo festoque honoratur.

\J-jc, J' dvoJTipw (p9aoa; idrX^azv o Aoyo; (Ju;:xttXou; Illiautem, quos supra indicavit oratio nostra una Coraus trans-
... ^- c _ 1

yeyEv^o^at tw /uvr.yeTr:, ptr//.e'T' dvexTov r.yero^at oiaoT37- cum venatore vectos fuisse. neutiquam ferenilum ^,^,^^ j„
^vj putantes, sese a sacro illo thesauro avelli simu- Tltraciam
vai' T/:; xyiai;, e/etvr;; copou, OKr,|7pi£vot, oe'ovT7t ;

uTToJe^e^X^at' Te /ai ouvTETax^at' ptETa twv «utk; eu//ot- lanter rogant quidem ut recipiantur atque annu-
pr,X'JTWv £xet'voJv, (*); ^ta T£').ou; e/et |3ttjJoovre;* Trpoco),t- mcrentur in illic felicitercommorantium nuraeruiu,
yov Sk Trapaptep-Evr.zoTe;, u-^atpouvTat to QauptaTojrotov vitam et ipsi finituri; post raoram vero non
ibiiiera

e/ervo cajj^ta, xaTri t>5; 0pa'xr,; otaTrovTioi p.eTaSat'vou- diutinam auferentes thaumaturgum iUud corpus, in
otv ou cf/iTTOu y.ai /aTaTt9e'aotv au5t; ou^ e/dvTe; etvai. Thraciam trajiciunt, ibidemque illud denuo depo-
prandii
Meta^u yap 7Topeuo^.£'vojv, 6 toO dpi'oTou xaipo; etfeOTii- nunt inviti. Dum enim iter faciunt, instaute
zei" /3ti 6 TTapax£('pievo; o(pi'ot TrvtxaiiTa totto; outw tempore, locus, qui prope tuuc aberat, ad illud

Tu/_wy, Trpo; aptcTOv aptoTo; ixvyyjxvtv wv -Krr/ri pi£v parandum aptissimus eis fortc visus est. Fons
yap iy.tlQtv dveppr,yvuTo, ^tetij)^; .^ev i-Jerv, r^eia §t quippe inde manabat , aspectu pulcher et gustu
TTierv xuzXw dk 7:epi auTrv pia).azTi ti; eTe9r^).e( TToa, suavis circum autem ipsuni mollis virebat herba,
:

5tat'Tn Ti zai x^iTa^uoei yocc,tiv xat' ttou xat (^uzx xr} gratum pra;bens recubitum ac diversorium; ibi-
5te^d^w ^rapaTrecfu/ei ToO u'}aTo;. demque non deerant arbores, ad aqus decursum
plantatee
46
,

S2 ACTA S. PETRI DE PADUA.


46 Ex altis itaque ramis linteum, quopretiosum 46 'T^j/oO TQiyarfQilv twv 7rTop9t»)y i\ct.^zr,':xyzi^ -r,v D
A. GREG. cadaver, ipsis vivcntibus vigore pra?stantius, invo- vteOr.aaupi-T^evov tiyt, tov xG;v ^wvTwy
PALAMA ev£p7£'5T£poy fEzpov, uTreXGovTe; aCxoi Tiiv ox['av, /.%l
lutum erat, suspeniJunt ejusque umbrara ipsi sub- ; xfi
dxmoniaels
ad eunt, ac assidentes fonti proferunt quos penes se vrrr/o Kcxay.y.v.^ifjTtvrt!;^ TrapecaXov rs twv evovtwv e^w-
ffl?fWj
illud con- habebant cibos, atque manducant. Cum repente ^ifj.oyv, y.y.i aTTTOvTO Tpo-i^v:;* slar^v/;? dz Tzlr,%c, aoiOij.w
turrentibMS,
innuiuerabilis multitudo omnis aetatis concur- , xperTTOv, ex -KXfir,!; v-^cvtra; ffuy)te7.poTy,^evov, iiiyx dva.-

rentes altnmque vociferantes. et manus horcendum xpaXovTei; Trpoav^Xx-jvov, 6pf;:vj te y^fhaivoi, vixt Trepi<Jc-

contorquentps, impetu in ipsos invadunt, snmma vxcet T'ov yuiiCtiv doyrfxovi, Ta (j.iyt,f7TX -i a^tvteroOai

se injiiria alfifi a Petro et male torqueri lamen- ).e'yovTe;, itat xax.oji; UTri tou rieTpou 7raa/_etv ouToi; yap

tantes. Laraentationis autem liaec summa erat Y.v r, Tidax xr,;; xpauy^? uTro^^ect;, eyxaXoupievo; OTt ttoX-

quod a Petro tum aliis pluribus e locis, tum ex hoc Aa^o'9ev Te aXXo9ev, ya/.etOev a7r/,XauvEV kutou;.

ipso expellerentur. 47 Tv5 yccCi irr,yv7 jraproiiei vtWjULVj, 'I*ciiToito)|ULi^ TauTii

47 Prope enim a fonte aberat pagus, Photoco- to eTrcovujLiov 7rX/,oi'ov Toivuy irs-p' auTv5, E/.rraXa

mis noraiue, in ciijus vicinia olim porticus con- aToa rt; rv «yfj>/.o^Of;./,[/.E'vY}. TauT*] oucTKfjLa 5atp.ovc't«)v

structa fuerat» ubi ingens multitudo dajnioniorura Traf^TrXi^Ge; i-nvytji^iatf raura xYiC, xtv IlETpou 7Tapouat'a;

cjr ;)ajo morabatur ;


quae Petrum adesse sentientes, ma- r,n^ny.i'jy., pceveiv eTrc yoipav oux eiJuvaTO* Trw? yap av,
J^hotocomi, nequiverunt. Quo
enim pacto dae- GxoTOi axiyyifiz, ovra, ro cdwto; toO a'vt>)Ta'TW ^ixoyjiv
nere ioco illo
raonia quaj mer£B tenebraj suut , virum coelestis v.olI T)?; r/.et 9ev yi^ixocooyzlvj^ eayEv uTro^ervat Traptov ;
,

luminis indeque promauantis gratiaj plenum, fer- "0.07:10 yap ro t)s; aury;; UTroaTa'5£fi); euuoipy./.o; xoi

rent pntsentem ? Queinadmoduin eniin adorandum £vu7roaTa'TW Adyo) Trpoiy-uyy^Tiv iv.itvo oihy.o:, y.c-i t>5

illud Cliristi corpus, quod earadera cum subsis- Tpirptepw ^talCEu^ei t«; \\>vyf,z, yi/-tara ^ce^aTr xrj^ QeoTr,-

tente Verbo divino personam habebat, etiam tum To;' ouTW zairi twv xyiou IlveupiaTo; ev tw ^v^v xixvyr,-

anima non item y.oxw, tlxot T£9vr,/.oTO)v, to £yw/.capievov ezervo Qerov


cum triduo ab separatura fuit, se-

parab.itur a Deitnte ; ita pariter corpora iliorum, TT^eupta, Twv vsxpwv awpcaTO^v ou/. atyt^TrTaTac. Tout'

qui dum vivebant Spiritum sanctura consecuti fue- aoa y.or/M TrvotauTa 5ta Tvi; £TrtOrp.['a; avTcTrveuaav,

ruut, ne quidem post morfem, ab eoilem inhabi- Ta; xoiv avTt/.£tpi£'va)v TWSUfiaTWv eiwGouv cJtaTaparTEt

tante Spiritu divino deferuntur. Idem sane spiritus <fai.').xyyacc, a't Sr. TravOrvjuet tw tPt»>TO/.o',aet e:a£)t'j)p,aaav,
ac Ubertatem Tixvxac, e>tSa/-/_euaaaai, oyy/-ivouaat r£aav piroev
recuperantibm
qui ctiam illic tunc adei'at, adventu suo obstncula y.ai

difihins, inimicorura spirituura terrefaciebat fuga- TravTw; ez. toutou -/.epcJavat ^uvr^^raac 7rX:'o>v r to (fove-

batque agmiua, qua? universam Photocomin impu- pov xrcj o^^ixioav £/- xr,;, r,xxr.c, y-aTaarraat tfuyrv.

denter inva^erant, ejusciue incolas omnes in furo-


rem egeraiit atque commoverant sed niliil quid- :

quam omnino lucri inde retulerunt, quam ut aperta


fuga sua sc victos testarentur.
48 Naiii turba illa bominura furore percitorum, 48 '0 yap pep.rvo); e/.ervo; to)v avOpo)T:o)v ^v^p.o;,
gui ttiam
sacrum voi ilico sanai menti inodcstiBeque restituta, prius etiam o9av£i p[£TaceoAe/&j; ejit to aw'.fpov T£ /.a< eua;^rp.ov
pus sibi re- quain ad susponsum, quod diximus. beati Patris (/.at TTpty r, (j)9aafai T:poaeyyt'aac xri ;:cTrro)pr/J.:'vyi tou
tinent.
linteura contingerent, incondito.s antea clamores in IlaTpii; copw) /.at Sr, rac aTTpeTret'; cpwva; 7rap7.uTi'/.a

cantica decora commutarunt. Atque hoc pacto sui f/eTaTTotraav £i; euTTpeTrer; 'J)i5a;.0uTW dk p3!')t'o); n/.jtrX'

compotes celeriter redditi, miserara porro se victu- J.aypievoc xr,c (jiavta; acc'wT6v ojovto tov pt'ov, ei" aufx-
ros vitam arbitrabantur, si contingeret, communem €air Tou -/Lovjov toutoc; at»)Trpo; aTroa/EaOat* Trepi ai^i^otv

salutis siia: vindicem a se avelli et sibi ipsis me- : auTorc £t/.o':(i); iJeaiOTe;, f^rTroTe f.xi a/_£T?.t'iJT£pov ti twu
rito timentes, ne illo ablato, mlserabilius aliquid TrpoTE&wv uTToaTarev, ro dXt\(/.v.Y.ov e/.etvo cC)^.7. Trzpaxa-
prioribus miseriis fcrcndum foret ; averruncum il- ri/ovT£;' ^t'a ^kv ouv, 7ret'aavTe; ^' Ofzo); tou; i5ta/.op.t-
lud raalorum corpus sibi retinuerunt non tamen ; ora; £/.£:'vou; pcova/oui:, Tor; jxkv /pr^wara eTre^oojKav,

vi ; sed inductis ad hoc, qui corpus attuleraut, Mo- auTot hk t6 Oeiov iv.v.vo aY.rrjoc, «veJ.opevot, ij^a)>p,or; re
nachis : quibus pecuniara insuper dantes, et sibi /at wo"ar; Trveup.aTt/.at';, TtopiTrr re 5rfj.oai'a xat aX?.w;

divinum illud corpus cum psalmis et canticis spiri- (pt).oTtfJLwraTr yp'j)pt£vot, 7:po£Tr£p.TTov re y.xi oivgxiBtvxo
tuahbus, auierentes, nec non publica ac celeberrima xri xwpir, t.d}Xov
(X7. ot auTw Taurrv avETt^^ouv,

pompa deducentes, in pagum suum transtulerunt,


aut potius pagum eldem dicarunt.
muUa mi' 49 Jam vero quBenam oratio miraculorum ejus 49 'A),).a yxp ri'; evrau^a 5.oyo;, rwv e7ri6arrpi'o)v
racula ope- quJe hic increbuerunt.
multitudinem enumeret ? 0aupta'TO)v xrv 7r).r9uv «TraptOfJit^aat t' av ; 6 piev y«p
rans,
Qui enim prius affectos niale oculos habuerat lince oEuTEpov ).tyy£0); £o).£;rE, TTporejov r/?; o'|£0>; TTovrpoj;
acutius videbat qui heri ac pridem surdus fuerat,
:
tyw 6 51 ra wra i|/of^o)y E'/ev a'vTi).r7tTt/.a, /9e'; -/.oLi

quemlibet auribus sonum percipiebat alius olim : Trpo raurr; £/./.£/.o)t|<rp.£'vo;* yXwrrav erepo; euXaXov
magis fere mutus quam piscis, expedite movebat i/.ivu, ro)v t/9uo)v o/e^ov atfoivoTepo; Tuy/avo)v Ttpwry
linguara alii aliorurn membrorura capti usu, eum~
:
>ta' a)>).o; k).).ou tou irovj^po); e/oji/ rwv pie).0)v, napa/pr-
vtoxque, dera stalim recipiebant corroborati. Erant, qui toto 5'
pa 7ra'vT£; aveppo')>yuvro' 'ioxi. o)v ro aojpa Trav,
templo ex-
corpore ita aflecti esseut, ut gravi malo periclita- ^etv:^; vooou Tra&ava).o)p.a -/.iviJuvEUOV £0£a9ai, TTpo;
tructo
rentur de vita ; sed momento temporis sanitati re- uyei'av ev dy.y.Du jxereTroierTO. Kai Travre^ e/atpov, expo-
gaudentibus omnibus, plaudentibusque
stituti suiit, Touv, £7ratavi!;oy* y.ai twv ouotwv 5's oupc^-epoviE? roav
et pseana canentibus. Insuper bonorum suorum par- E/.aaro; ou fjitjtpav a7ro'p.otpav, cefd^oiodv xi pjpoi;
tem non exiguum quisque conferebant, Consecrabant auro) yyj; t6 /aptiffraTov, /.at vewv veoupyraavrei; avv?-
ei partera agri sui carissimam, atque asdera pulcri- yetpav 7r£pt/.a).).'fl v.ixi TroXuTtptr toF; a.vcf.%\j.oi.ot. v.VAOoy:r,-
et annuo fe~
slo homra- tudine eximium construebunt, eainque pretiosissimis p.£vov, 'ETri/ec o^e auro; oux exervov apa jUovov, aXXi.
ium. donis adoruabant. Obtinet autem vir sanctus non xai rouTovt rov /wpov p.a).taTa, auv ov/. oAi'yto; a/>.oi;,
istam solura aedera, sed ipsam quara maxime regio- etp' ipv a.^tx-xt xt /.at Bxv{ixC,ixcci, xat rot; £Troi'o£;
nsmillam, cum non paucis, ubi laudibus etier-
nliis T£fj.aTai reXerar;- e^ratvoJ yap rov etirtjvra, rou; ayaQou^
tur, miraculis inclarescit, atque annua colitur cele- Ttiv re9vrxoTO)V iirt jraar; yr,i; T;0a'cp9at, toj 5ta Traar;
britate. Placet niinirum mihi qui ait, probos viros, Ta; oipt'atv UTT/',pyfx£va; apcor£c'a; «va/,rpuTTeo9«i.
cum mortui fuerint, ubique terrarura sepulcrura ob-
tinere, quia ubique opera ab iis praeclare gesta^ia
ore omnium versautur. 50
, ,

DIE DUODECIMA. JUNII. 53


30 Alii fiuidem, parum abest quin dicam omnes, D
To aptoTEweiv 5' y'p.6iv psyat; ev ncf-^invj cum morte ces.-^ant laudabiliter operari A. URKG.
OL-yTsOy/.vtE 6 hicce :

IMI.AllA
ouToie ricTpoi;, x.at pera ^y.'jv.zvj oSx-jct.xi:^ eart Ot vero magnus Pater no.^^ter Petras etiam post mor-
,/4fU1 Snnctit
aiwvo; «ptiTe-J;* x.att o Trc^yTwv erjTt fjLiytOTOi', w; ouic tem immortalis mirabilia patrat per secula quod- : pr.rfcrtui

£yTau9or i^xovov Toiirou fieya /Xeo^ eiTrv oO 5' sJii t«5 que omnium caput est, non hic modo ac toto terra- ''c'/"»*,

y/;; aTtaioy;; oar, tw vip*) tj^;


x^P^"^ tGuveTat, Axi toI; rum orbe, qua gratia; dirigi^ur legibus atque evan-
Twv euayycXtxwv Xnyiow eizEt 5Erjp.o'.i;' ctXXx '/.«i y.xz' gelicorum oraculorum obedit scitis, summa Petri
«Ctov tov ovpavov, -/.ai Ta; sTT* aurou Tiept 0eov 5uya- elucet gloria sed ipsum quoque coelum penetrans,
;

''0 yap ^ovy;^


uet;, «i^; xai «uto; ev^iatra vuv. t»;^ angelicis Potestatibus, quibuscum nunc ipse versa-
Qeia^ ov Tuyj^avEc (funeo);, to TrxvT«;^ou •Ky.^jivjy.i, tout' tur, in a?stimat!one cst. Quod enim soli divinae na-
e/-Eryo; /.aia Tiiv u7:o 0eou ^e5op.£'vr,v aur';) ^aptv aTry;- turoe competit, ubique pracsentem adesse id Pe- uhiqne post ;

vij/.yizn, TTapwv fAEv toF; ETTt y--^;. 5t' vj<!^r,i).w y.v-i dvt- triisper culiatam sibi divinitus gratiara consequi mortem
pnesens.
KiXYifjzo-j ^.'jr,ij.r.c„ h '}' oupavfo Tor; aTr' atwvo; ay('ot; meruit utpotc qui in terris cuin hoiiiinibus verse-
:

£vapi9p.toi; oiareXwv, "/.ai ~y,<j ^.iz' ayyO.w/ TTEpi 0£&v tur, per clarara atque indelebilem raemoriara sui :

ouve^e^t'TTWv «Xy;z,Toy yo^ziav. et iti ccelo Sanctis qui a secolo sunt annumeratus,
cum Angelis circura Dei thronum choreas sine in-
tcrmissiune ducit.
Sl OOtw i^wv ^EV TfZVTCc a7rexT)^a«T0, Qzvuv $1 •^xv- 51 Ita, ille, cnm vlvebat, omnia abdicavit; cura
Ta e/.^.rpwaaTo- xai t>5v otvtou(ji£v«v cfuyojy eti TTtpiwv, mortuus fuit, oninia consecutus est cum vita su- :

Tov oupaviv aTToccou; aVT£'?,aS£, pia).^ov Bk ttock; tv5 y^ pererat, mundum fugit ; cum illam morte clausit,
v.a/Ervov Trpoi7£/.T>iaaTo* 7.^1 xr,v TtavTOJv ar-rGr.utv ?.a9tov coelura recepit ; aut potius terrs ccelum adjunxit
y.aTa Tov [3iov, vuv e^ civ9pfiTT0)v yeyovw;, Traaav TTa'v- sibi pos-<idendum. In vita olim sua sensus latebat
Twv our5%ci'j '/.yX -TEpTrei z,ai ovi'vyiat. Kerrat jjl^v yap omnium nunc ; vitafunctus, omaes omnium sensus
oXr/o-j Oer/, eirt Ta; a'Tra'vTWV ouv 9aufjLaTt yViiTTa;, delectat et juvat. Nam linguas properaodum om-
Ta; aTravroJv «zo?;,
E
Gi9avst r^E ptf/,(jou Tr^paTr^Tiii'?!);, STri nium cura adrairatione de ipso loquuntur ; simi- omnium
y.al Oeapta TTpo/.etTat TrooT/tuvyiTov, xai fJt' a5>>;; Xu^tTeXI- literad omnium ferine auditura laudes ejus perve- .sensus (/e-

OTaTov ou p,ovov Oe, aX?.a zai ra; t'^; "j'^?,''? ^*^' '^ niunt; proponitur ipse oculis spectaculum adorabile, lectans.

•/.perTTOV ^£9appio!^£t 5uva'[/e(;, Toi"; -/.ara tov otzitov et contractatione sui perutile. N^que sensus tan-
|Sp('ov \tiztif^t(y\j.y.ni T:x'jzy.<i e/.^tJaa/.w/, ou $v. rauTat;, turamt>do afficit, vcrum etiam aniraa? facuUates ad
xai oTfiJc, 7.0.1 kf^' ofjov ;^pr.OT£ov. Kai outw 7ravT0('ti); virtutcm recte componit ; oranes vitcesua? exeniplis
Tiavra; suTrotwv, y.ai xotvov Troo/.e/f/.EVo? aya9wv a7ra'v- docens. ubi. et et quantum facultalibus
quo raodo.
TWv TTpuTavetov, «per^; Yyt^wj , cfuya^euTJ:; /.ay.i'a;, illis utendnra Atque ita omnimode oranibus bene
sit.

aTtavTUv 7TavToro(;7rpo^uri9euc, 7ropioT>;; sv aTTop/at; £up>;- faciens, factus est bonorum omniura commuuis apo-
yavo;, Jtai, ouveJ.ovTa CEavai, Trpo; Trav otou ti; av tiieca; virtutis magister, expulsor vitiorum, bono- ac animns
5e'oiTO por,9o; eTOt^jLOTaTo;, fxaAXov (?5 Trpo; iraaav ?,oyt- nim oninis generis provisor, facilis in rebus angu- ""-^^^^^^r

X)^v {fuatv, «pptoi^ovTw; eauTov ouv ©ew ^sTaTrotwv, /.ai stis suppedifator ; et, verbo ut dicam, in necessi-
StwviT'/]; ptr/ i5at^6ywu, euepyeTi^; dk av9pwTr«y, 'Tjp.7ro).('- tatibus cunctis a'ljutor paratissimus. Priecipue ta-
Tyii; oe dyyiXorj wv. men erga quanilibet ratione prxditam naturam
corformiter Deo se gerehat, fugatnr da^monura be-
nefactor hominuni, contubernalis Angelorum.
b2 'A?>).' ij.kv ouTw; eauTov 7rpou9r./.ev /f/rv yjjriu.x 52 Ita ille quidem se ipsura nobis priebuit the-
TE jLteya, xai a>a'&/:/,axov Trpo; Trav efjo; 9?paTTet'a; ^tap- saurura magnura ac medicinam, orauisgeneris mor- cunctit ex-

/-£;, UTrooetyua re otXoTOOt^a; aAr,9ou;, Tor; /.aT' i:<.pET):v bos egregie curantera. Pra^buit item se omnibus emplum
egreijium.
j5touv 7TpO£?.o^y.£/ot;, /.zt Totc TT£pi Xoyou; jULsya Juva^aE- sancte vitam instituere volentibus , philusopliiae
vot; uTTo9eaiv apt'aTr,v, y.at y.oap.erv ai^kv r.TTov, k /.oo- Christian^ exemplar; nec non iis qui dicendi fa-
jjtetaOatTTECfuxurav. 'Hpwv ^' ouoei; a:Ta'yro)V, o-jtz [j.Lixr,^ optimumarguraentum, non niinus
cultate cxcellunt,
oao9at TouTov iJta tO^ou;, ouTe irpo; a.cix-j eTcatv£a9at aptum ad commendationem laudati, quam laudantis
^uvatT' av ei 5* OTru; av exaoTo; exot ^uvapt-w^ Jr7;).0('r ipsius. Nostrura vero oraniura nemo unus ipsuuiaut
Te )(.ixi tv<!fY,\j.o{r, , TrpeTTovTO); av Syi ttou iJpf.ljT;' oo^aCwv ijta perfecte iraitari, aut pro raeritis laudare quiverit :

TouTou Tov i'j T&ioiv UTroaTaoeoty Iva xar' o6ai'av, toi; quod si quis taraen facultate iraitandi atque laudandi
eu'.fpoyouaf TrtorEuoptev 0eiv, 6; eOTi 9auf.taOTo; ev Tot"; polleat, praiclare profecto fecerit, glorificans per
Aytoi; auTou, vuv /.al dil, zai £t; tou; ativa; toiv ipsura, quem recte sentientes crediraus triuura in
atwvwv. 'Apty;v. personis, uuura si essentia Deum. qui mirabilis est
ia Sam-tis suis, nunc et semper et iu secila seculo-
rura. Araen.

DE S. JOANNE MILITE
FORSAN ALEXANDRIiE IN .EGYPTO
Ex Fastis Grsecoi-um et Raderi noslri conjectura.

MS. Synaxario Eccle^x Coiistantinopolitaitx illustris et eraeriti Militis. Qnis iile -iil, ex tnmpau
Cutiiia
sacer. In uobis a nostris Pat'i.siensibus concessn, et in
nseis excusis et MSS. Mediolanensibn.-i
Me-
hiblio-
cis verbis,

cile scitu
«oy addito hci ant lemporis
est.Muthxus Raderus nuster, in suis Ob-
inJicio, diffx-

tfiecx Ambrosiana; , uliisqne celebnitur Mvr.fxv; servationibn-i, omnino arbitratur ilhim es.^ie Joannera
ToiJayi'ou ItxJayvou Tou OTpartfjoTou, Memoria S. Joannls inilitera Alexandrinura cujus aliquam f^ilam
, in

Militis, ant fut aliqui volnnt orpaTrAaTou Ducis, aut Prato spirUuali cap. 23 profert Joanncs Moschns liis

verbis:
S4 AOTA SANCTORUM.
irrhiii : Hoc ctiara nobis idem Abbns Palladitts nar~ ipsumque septies per totam
dera resiimebat versuni, D
Xitn Jonn- Miles qnidara diem repetebat, nihil omnino aliud dicens. Hora
ravil, ilircns : Erat in Alesandria
nls Uililis
Atexattdri'
{Gra'ce ri; crps^TiwTr:^ Joannes norainCj hiuic ha- autem nona exuebat cilicium inducbatque mi- ,

nl. Ijens ordinem Diebus singuiis a mane usque


vitffi. litarem habitum, id est, indumenta sua, atque ita
in horam nonam sedebat in monasterio solus.juxla ad propria signa properabat. Cum hoc et ego an-
gradus S. Petri, cilicio indutus, et sportellas texens, nos octo mansi, multumque sediflcatus sura in si-
tacens omnino, et nulli quidquam loquens. Sedebat lentio et instituto suo. flirc ibi. Si ergo hic inlelliga-
autem lab^Tans nianibus sui", atque hoc solum ca- tur, palxstra ejiis fiiit Alexandria jEgijpli, et tempus
nebat dulciter Domine, ab occultis meis munda
: vitx circa annum Sexcenlesimum,ant praxime sequeii-
me, ut non confundap orans. Hunc versum cura tes.

dixisset, una ferme hora tacebat et rursum eum- :

DE SANCTO ZENONE
A CR.^CIS HONORATO
G. H
XII JUMI -T-omen Zenonis celebre pridem fuit abautiguis Ifxc dicta sunto, si fortc S. Zeno, hoc die relatus'

Vurii Zeno-
ncs. Epp.
N
pellaliis.

pum
Pliitositpliis iid

iiircs tran.ilainm.
rcculimus sanctos Marlyrcs,
Dcdinms cliam xi Aprilis illiistrem Episco-
Veronensem, Zenonem dictuni. Est et alius
Romanos Consules
Plurimos vcro
tioc
ct Impcra--
in lioc iipcre

nominc ap-
fiiertt

ijitur

De
:
illornm oliquis.

Tryphelio
Twy orjiwv Zrvwvo^ xat
Natn

seii Trophilio Episcopo in Cypro, cnm

Romunn el Men,ris MSS. agemns se-


.\! nrtijroliigio

qncnli dic. Qtiid si Zenonem urbilrnrcnnir supra rcla-


in Menxis excusis sic le-
Tpo(^r,^t'ou 'EjTcTitoTlwv.

.Nxvi Deccmbris celebrandus, Zeno Episcopus Maju- titm MajUTUce Episcopum, qucm alio die necdum rcpe-
mae in Patestina, ad diclnm diem Marlijrolngw Ro- rimus a Grxcis relulum / Intcrim ail diem prxceden-
mano inscriptus. Tertius est S. Zeno, Episcopus et tcm.y.1 .Iiinii rcfcrnntur SS. Zeno et Triphyllius in
Martyr in Ljdia, ex vaiiis Martijrologus Lalinis rc- Menseis Cliillctiunis, ct solus posterior appellatur Epi-
latiis dic XXVII Aprilis. Alius S. Zeno, Apostolorum scopus : de Zenone aulcm ista leguntnr Iri xvTfi r,[j.eox
discipulus, et Episcopus Diospolitanus in
creditus Zy,i/w
orjto; , ev £iprv« Te),etoiJrr. Eadera die S.
yEgypto : cujus mcmoria celebranda ct examinanda Zeno, in pace vitam finit : ubi hi elium adduiitur
erit die xxvii Scpt. Varii deniijue. Alii ejusdcm no- 'jcrsus.
miiiis Episcopi subscripscrunt Conciliis ; ila Zeno Xptarw awiGzrcj, w^iTep r.Xi^ioi, Zrvwv
Episcopus, Romano anno cccxxiv
mtcrluit Concilio Tb rriz 'i^y.Qri^ yip, K).T:t; ou xara^yuvet,
;

et Zeno Episcopus Tyrius Concilio Niaeno aiino Assistit. ut speravit, jani Christo Zeno
cccxxv; itcrumque Zeno Tyriensis Episcopus Con- Scriptura nainque, Spes non cunfundit, ait.
an hic Epi- cilio Roinano aniio ccci.xix; Consluntinnpalitano, aiiuo Ambo rcfcrunlnr in MS. Sgnaxuno Constantinopoli-
scoptisdu- cccLxxxi; el Zeno Teuchiroruui seu Zeutyrensis timo, el Mcn.ris MS.S. Ambrosianis : scd ub tituluin
titlatur
Episcopus Zeno, Curii. Cypri, aut Cyrenes,
atiinc Episciipalcni non inleqre ibi scriptum dubilamits
;
num
fjni subscripserunt Ephesiiw,
auno ccccxxxi Zeno ; is de ntroque, an ttiitem de ultimo solnm ttccipiendus
denique Rhinocurensis Chalcedonensi anno cccCLi. sit.

DE S. JULIANO
HEGUMENO CONSTANTINOPOLI
Sylloge, de ejus cullu et sepullurae loco.

j
tjnnxarium MS. Ecclesix Conslantinopolilanx Irenes, uxoris /iinlroniei Junioris, Bysanfium depor-

Mtmoria
sacra.
s
Toi:;

r^
^jam supra laudntum,
111:

'A-'7ouTr:.7ii
'I

^oi-jitvj.proqiio
A«;ou)-X.
ou o^jtou 'Iou?.tavou
Menxis
m MSS.
isla de
roij
licc

£ta
Sanclo sugge-
zx Aioy.
exctisis siib finein lcgitur, ev

Raderiis nosler arbilralur,


Chifletiaiiis lialctur, ev

qiicd
ev

Liba
r^
tatum
funeratum
in Libis monasterio, raagnifice ac regia

fuisse.
parclia, lib. 4 Constantinopoiis Christianx cap.
SS, mcminit liujvs S. Juliani, xii Jiinii
bitat
Curolus du Fresnc

relati, et du-
an non legendum AiSo;, cujus appellatione ex-
Cangii
pompa
To-
Gnum.

haud procul aliest a Nitria .Egypti : seJ vocem Da- titit Ecclesia Deiparao dicata: quam sub Lcone Plii-
gati, seu Diigatffl t!ii( Daguel
ujtwlam faletur. Ar-
sibi loscplio Itnpcraturc restauratam fiiisse, leqitur apiid
bitror ego in ipsa Constantinopoli partcm objcclam eumdem Carolum rap. 2 num 26. In Menxis MSS.
Thracise ciim suburbio, Liba dici. Num in Fita S. Cliillftiniiis lii vcrsus addnntur.
lAtia vioiia-
Nicolni Studita', a nobis ad diem iv Februarii
sterium CP. illiistra- 'louXtavo; SaTTTerat, Oarrp pteya?,
la, niim. 13, Huni ad Liba regiones vastarunt, et Tatfou rov o5ov rptepwv TTXr.pr; '^9aa«5
num. 44, vir quidam prelium redemptionis anima; Julianus magnus sepelitur Pater, Titutjs ma-
divitiasegenis large impertiens, in urbe ad partes Plenus dierum ingressus sepulchri viam. '"' ''"'''"•
Liba seraotum locum ac quieti aptumcoemens. pro- Ex liis omnibus cidctur colligi possr, S. Julianum
posito anirai rectissimo, viro sancto ^'icolao otfert, fui.^ise in dicto monasterio magnum Patrem ; sive Ile-
commodara ea largitione amanti quietem prsestans gumenum, ibidemqtie
; sepultum sacram venerationcm
qiiera is locum Dei gratia illustre tandem
monaste- olilinuisse.yoruit dictus Nicolaus Studita seculo
rium, optiiiam ineoa principiobasimfigens,
effecit. Christinono, ^„od videtur ettam dc hoc S. Juliano di-
Cantaciizenus eliam iib. 1 cap. 40, asserit corpus cendum.

DE
; - .

DIE IjUODECIMA JUNII. S5

DE S. CIINERA VIRG. M4RT.


RHENIS APCD BELGAS IN DIOEC. ULTRAJECTINA.
COMMENTARIUS PRvEVIUS
§. 1. De (jenere et sclate Sniicte vero.similior eonjectitro , quam fides sit Legend^, qux socium S. Ursulr facit.

CIBCA AN. DCC. Rhenenoppidum est dilionis Ultrajcctinsein Bcl- poiui, iu iislfitovum exphvatuvus judicia, pvius quam
gio, ad dcxleram nunc Rheni fluminis vipam, ad rei summam veniaiur.Undecumque tumen collectx
Situs locl, olim ud lccvam siliim : et Ideo [orlassis plurali Virgines, et quomoihcnmque Coluninm advcctie, nut
nomine dictum untiquiius, quod esse.t inter quacnmque occastone necaix dicuntur; idque sive Ma-
diios Rlienos ; Novum scilicet, qui hisce in pariibus ximino Imperatore, ai annum ccxxxvi Christianos
Lecka nunc diciiur ;\'t Veterem, cujus xgrc nunc persequi exorso; sive Ma.\irao tyrannn, contra immis-
vestiijia nisi intcrrupta invenius, Infia ipsiini locum sos in Ilunnos atque Cohniam obsidcntes festinunte,
.•^e

sedcl BatavoJiirQm, wykter-DursleJe, supra


vnlijo adannum ccCLXXxv; quidquid,inquam, de ipsis etege-
Vadum nnnc Wagheninghe nuncupntnm : inlra quein ris; noa ajiparct qun ralione possit nd ejusmodi Socie-
traclum ct idtrn Cunera Virgo
reliijiose coUtiir S. tatem S. Cuncra pertinninse.
Martyr. Dc ea hodie in AddUwnitms ud U^uardum 4 Eicnim gens Fvcsunum tnta, usqueadS. /Filli- et Rhenis

itlii corpus Molanus: In oppido Rhenensi elevatio S. Cunera?, brordi advcntum et finem septimi seculi, fut dixi) ijcn- fanntlata
(levafinn a Virginls et Martjris, facta scilicct a S. Willihrordo tilitatis lcncbris iinpliruta tenehatur ; nec ulla ratione
S. }Villibrordo
Trajectcnsi Episcopo, adeoque inlra annvni dcxciv et vevusimileapparet, in Rlienensi lani pvope Uitrajeclum
DCCXLlv : per annos enim omnino quinquaginta, tcste oppido, Chiistiauum, non dicaniRegem, sed Vfl Tupar-
S. Sunifacio Mogunlino Epist. i prcedicans genteui cham fuissr, tnhus vel quntuor seculis citius; qiti Cu-
Frisonum, maxima ex parte convertit ad fidem neram viventem apud se hubuerii, et sepuUuram mor
Christi, fana et delubra destruxit, et ecclcsias coa- tux honoraverit, dnnalo ei puhiio stio. Similis aut
struxit, Sedem Eiiiscip.ilem constituens in loco et etiam ninjur difficuUas invenitur in ipsius S. Cunerae
casteUo quod dicitur Trajectuin; ntpote gcnlis totius pcrsona et geuere, dum ea crcditiir filia Aurelii et

tunc R\'oia. FlorentiEe, in Ortayade minore, apud urbem dictam


2 lioc ([uam certiim est, tam incerta nobis fit popu- Orchadam reijnantium ; quod Cvoinbachius aliique sic
Sijnopsis laris Irudilio, qua nunc passim creditur, venisse Cu- inteUigU, quasi dicatuv Orcadum Regis fuisse fiUa, el
Uoendx male
neram sociam S. cum suo comitatu apud
Ursulai, qnidemex aUevutvo pavcnte ipsiusmet S. Ur-sulfB con-
consWic,
Agrippinenscs c:vsx; qnodque eam Radbodus Rheni sanguinea. Etcnim Orcades iusulce, cxlremo Aquilo-
Rex, c.vdi illi prxsens, sub suo occuUalam pallio, nnam naris Bvitnnnix angulo objectie, hodiedum
ut lingua

e.vomnibus vivam scrvarit, Rheiwsque deductum sUcT fcrc Gothtca, etaPicturtt<n, Scotorum seu Hibernorum item fUisse
commcndaverit uxori. Credilnliora sunt tuli principio linquis diversissima utunlur; sic existimauiur ex Gu- Il-'gis Orca-

subjuncta cetera : vidclicet, quod Rkenensis Domina, thia Daniavc primos habUatuves accepissc, Scotisqueet dum Aurelii
ftlia.
videns Cuneram singulariter amari a marito ; :.pIo Piclis semper fuisse iaimici; ut posito elium quod Bri-
niota, eamdem tn stubulum tractam stranguluverit tanna Ursula fucvitjxgve cvedipossil, matvimoniovum
auxilio pedissequx unitis, atque in stubulo defoderit. communionem uliquain inler gentcs, movibus magis
Additur, qiiod in furorem acta ipsa Domina, seprjxi- quatn sputUs discrctas.intercessnse. Damus lamen hoc,
pilio percmerit ; defunct:c autem sanctitatem mttnifesta- an etiain dabimus Romana namina usilata fuisse in
verint nocturna supra corpus luminaiin, et equi sta- insulis, ad quas nec adspirave qutdem ausi Romani,
ficet iUx
bulum ingredi recusantes quibiis molus Dominiis loci
: rcdacios in Provincinm Bvitones SHjre defensabant a
insuloj
ad ejus honorem suum donavlt et dotuvit PalatiLim. Scolis Pictisque, objecto eis celebn iUo mnvo, qni
Post annos autem plurimos, iUac transiens S. "WiIK- eUumnum dislerminat regna Anijlix ac Seotix nunc no-
brordus, rogatus a civibus fult, quatenus B. Cune- viinibus nota.
ram, Virgineni ac Martyrera, pro qua Deus quotidie 5 Scoli quidemdicunt S. PaUadium, missum sibi a
diversa facere consuevit miracula, transferre di- Ca-lesttno Papa anno ccccxxxi Episeopum, usque ad
gnaretur. Ita sermo sivc lcjcnda pro [eslo, quem Ge- Ovcadei extendisse apostoUcam curum, tUrecto ad ilhs
sotam terttatx
rardus Vossius, in libro de Historicis Liitinis iititio S. Sernuno S. Kcntivernum secuh \i dicantur
Episcopo; ct

secult xvi compositum credit; seculum fortassis xv easdem per discipulos inslruxisse. Sed nequc id satis
scriplurus, si Bclgicajn, ejus vcvsionem vidissei anno ccvtopvobatur, et nihil fncit ad te<npora S. Uvsulx, uno
MccccLXXx curatam bona civitate Trajecti, ut
in snltejn sccuto anterioris. Hodie quidem insuiv iUse An~
terminis Tijpogvaphi utar. Mullo antiqniorcm esse gUci Impevii pars censentiir, qualenus etiam Scolitna
nuUa ratie suadel, Ilunc outem scrmonein sive Lc- curnpleclituv, ct eorum Episcopus dum, ves Catholica
(jcndam secnti Auctor Fiorarii MS. Sanetorum. Mitv- AndrcapoUtano ; anno ta-
stabat, suberat Archicpiscopo
tijrnhgium Cohnioi et Lubccz. excusum an. 1490, mcn MLXxx^' apud Malmcsbnriensem lib, o adhuc no-
Grevenus in ad Usuavdum, Fcrravius
Additiunibiis minatur Paulus, Arcadum Cjraes, heredltario jure
Minrus, Gclenius, lFilsunus,Saussayus, inciinctantev subjectus Re^M Noricorura sive Norwegia;, qui ipsas
Cuneram ipsam luudant,iamquam Ursulanx societatis. Scotid' Regi oppignoravit anno mcccclxxiv. Et Picti
3 Culituv S. Ursula xxi Octubvis. quundo de ea quidcm, Bvilonuin exlremi pcv quos, si amicitta majov
«'jt Cuufia ejasque Sociabus agcndum ex pro[csso eril , interim non fiiisset, fidem Chvistianam furlasse possent credi edoctx
dicltur nna
soctnrum
putiii nie cohibcrc, quin iii Cunatu Chronico-historico Orcades; non ante annum ccccxxx verx fidei himeii
S.
Visula: dc Romanorum Pontificum scrie, Dissevlatione pvoprai suscipcre inceperunt, serius aliquanto Us qui evant in
forle nec
quixverem, an SS. Poiitianum ct Anterum lo-
iiiter HiberniaScolis. Nurvcgi autem, Daniac Gothi, primos atile an.
cus esse possit Cyriuco. qui dimisso Ponlificatu riv- pvaedicatoresEvangelU tantum acccperunt post annum Um fidem
siisceperint
ijinesad martgvium sccutUA duitur, ideoqiie in Catalo- Dccc. Quandonam porro vixerit S. Magnus, Ovcadum
gis Puutificum pvxtermissus. Dcinde in Puralipomcnis Apostolus habitus, {cujus nomen apud Olaiim Wovmium
adeoque sccu- ad cumdem Tructalitm paij. ^8 delibavi tutum illud iii Fastis Danicis inveruu notatum ad xix Auijusti)
lo 3 vel
4 arguincntiim; et dcfinicndo potius quid in Legenda nccdiim compcvi, vix tamen putcm eo pcnctrassc ante
vixtsse,
Ursulana prorsus sit incredibtlc, quam quid crcdibile seculum xi.
censeri dcbeal, pvxtev sanclitatem ct cultum, in contru- G II is ita sc habcnlibus, siquid veri subcst populuri
vcrsiam non vocandum, meas aliquas conjecturas pro- d»
:

86 DE S. CUNERA VIRG. MART.


A (/(• S. Cunera semper subesse talibus solet
tra<litioni {ut jiirii, pro eo quo ista scribcbanlur tempore, in Orcades D
AICTORE n. •*•
aliqnid veritatls) ciedam iUins Ihmivum^ «n»jm intcr concedimiiij lali, viqiiam, priucipio congriiunt celrra ^'''irsm faiu'
Credil/iliui
mnlios fui.^sv cornm Prorcrum, ijuos S. ff'dlibrordxi.s quibus Aiiclor illa in civitale Regem ^°^^>
est, convena ftuijit .\urcliuin,
jam Frisia Chrislia)ws fcrit iti hisce Fri&ix nc Gerjiunilcr confi- qui ducto coiilra barboivs exercitu victus, captus, Solda-
nhcnos uiis. Tii hiijns ministerio cnm
Cunera [cujus
degervl iioqve Bobijlonis traditiis, iih Itujits filia per euin a
adductam
nomen ejn.<idt'm cnm nominibus CunraHus, Cunigun- cultu idolorum abductu fqiiosi cero iSoldani isti fuerint
dis, Cunibectus originis, suadrt illam non valde pere- idulolatrie) ejusque malrimonium pacta liberatus, cum
griuam crcdere) cum ab nnguicnlis Chnstiaiia ; amurem ipsa redieril, e.v. eaqiie Cuneram postquam
tjentierit ;
heri multis sibi modis mcreretur ; ab cjus u.rorc minus Jiidxus astrologus prtedixerat, e.r eo procreandnm mu-
pia per xelotypiam intcrerr.pta sit. Divinis autcm mira- lierculam servain, quie
cosli in secundum cursum
culis sauctam derlarantibus, primo ipsum stabulum in terra floreretvirlutibus, sicutterraflonbuset ccelum
(juo sepnlla jacchat, conver^U7nsit in xdicnlam sacram, .siderilius, |ier quani raulti desolati consolabuntur,
ncc adco prohanlc corpus altarc cnnsecrante S.
ct .'^npra Willi- et infinui sanabuntur : ipsc aulem qitia noluerit
dni pos',
Iirordo, vrl aliijno cjns Trajccti successore cni WillC' uxori islius Jud.ri in adiilterium coiiscntire,
eUvalam nunc cla-
corjms (sse, brordi nomcn apUiverit vaciUans traditio, et nllarc sn- ref gloriosis miraculis ; siciit et uior ejus baptixata,
pra corpns consccrante. Deinde vero crcbresecnlibus quia in timore Christi vitam suani dncere ac inan-
miraculis, et Christiana rehijione apnd Rhcncnbcs ma- datis ejus fervenler intendere studuit, tunc claruit
gis magi.-^ifuc rfflnrcsceufe, cnm Parochtalem ecclcsiam virtutibus ot siguis, et nuuc niiiltis gloriosis mira-
ampliorcm viiln dedicasset idem vel allns Ponfifcv Tra- culis Sic hmc sancta et electa Virgo Cunera a
jccteusis, a civibus rogafus sit sanctiim corpus clcvarc Judceo pro|iliL>(izata est, anteqiiara nata, cujus ms-
quod hoc die vi Jnuii fccerit. ritis gloriemur in secula. Araen.
7 Alia nilulominus Inventio S. Cuneras Virginis 9 Suldanos Babijlanios iiosse primum mundus adlmilaHo-
ca-pit,
nein eartim,
et Martvris notatur in Florario ad dicm \ix Decem- siib eorum prtmo Saladino, qm anno mclxiv y£gijpto qiinS. Elisa-
T^ bris: ncc mirum fncrit si post annornm plurium dicur- polilus, Ivlam Califarum ptdenliam iid se traxit, et l)fl/ite Sc/io-

cvjtis olia
sum, bellornm vel incendiorum casihus eversa ccclesia, Babijione siiv Cagri sibi ac posleris sedem Imperii ele- """' ''''''«'"-

(jiioqiie lii- ct sub rninis scpultnm corpus sacrum fuerit^ iterum- ijit cujiis setas, quanlum distet ab !ttati Rasbotli
'
: Fri- JE
rinlto \'J
que inventum Ixti/icaverit Rhencuscs: ({ui jam, uescio soniim Regis, Willibrordi sub eo pra-dicanlis ;
el S.
Decevib. ct
nndc, pcrsua.-iit ip.sam fuisse e Societate undecim alque, lixc pnrro a tcmpore Ursulani miirtiirii, qiiis iion
Trnnslnlio
VJ Oct. nulliuiu Virginuin. in ipsnrum Octava id est xxviii videt ^ et per coiisequeiis, qiiam male consnta sit tota
mcmoralur. Ocfobris faciendfim IVanslationcm ccnsucrint, prout scqiiens Legenda. Auitor licet pollicealiir de vita et
hsec notatnr in
Marti/rologio qnodam Cohni.r excuso inorte S. Cunerae Virginis et Marlyris, quae de
sub annum Midanus indicat) lo21. Fo tamen dic
[nl ea scripta sunt, recilare scripta lamen vahle antiqua ;

Flurarium notut Passionem qnod licel passim probari :


habuisse pr.v ocults prxsitmi von dcbet ; iitpote compi-
videam, lamquum a S. WiUihrordo inslilulum ; vcreor lata post vulgalam Ursulanx Passionis liisloriam ; tjuam
tamen ut id verum sit, magisque inrhnor ut crcdam ut Cronibuehius contendut ad seciilum vil et S. Ciini-
ignotum, omnino mansisse diem cxdls, clancnh patra- berti atlollcrc, vereor tomeii ne potius dcbetit seculo ix
tx. Ut ut est, oportct salis celcbrem fnisse diei xxviii vel X adsrribi : hxc auteni nullum socinrum nominattm
cultum, ratlone. S. Cunerae, tnnc vel pas.sa.' vel transla- appellutprivieruHicamPinnosam.Anuodeinde':,tCL\'^jini
tx, qaandinjuidcm in Legcndario Ultrajcctino S. Sal- descripta est nova undccim millium Virginuin histo-
valoris, unde Acta dabimus, ip.m invcniatnr tali dic ria, ab Anonijno prxlexente, revelationes B. Elisabe-
locato; et consequenter sub cjusdcm,
tamqnam prima- thx Schonaugiensi fnctas, annis post obilum cjus adeoque secit-
rix, nota, fliam in originaria Xthenensi
membrana, '^'"' '*
xviii. Tali hisloria tolis mox Germaniis sparsa, el ''

unde transcripta iila ase cognovimns cum ipsamnobis primum edita.


proplcr rerum ealenus inaudilarum novitatem magno
viderc licnil. Quod Marlyrologlitm Scoticnm Came-
cum plausu aceepta ,quami"s nitlla ihi apparerel Cuiiera,
rarii S. Cunoram projmat ix Junii ne
flocci quidem nedttm genealogia ejus ; exemplum tamen biijus simili
feccrim, propter manifcstam auctoris in talibus com-
liberlate fingcitd.e datum est ; ut hxc de qua agimiis,
miniscendis lcvUalem, qua cnm Dcmpstero ceriasscvi-
non debetit antiquior censeri secitlo xiii aut xiv.
deinr.
-
10 Genealogiam m prxtlictis membranis seqititur
novtis tilulas, rtibriea
En Lrgenda
descriplus. Hic incipit Passio
pridem \latine
//. Lajmdx nhenensis xlas ac fidcs cxi- ejusdem Sanctas et additur ra,r Tliema, quia e.cor-
: impressa,
Oua. (jeinina Itetiquiarutn insjjcclio. dium sumit ab hac senlentla 1'salmi lxvii, Miraliilis F
H
ae
luclnius icripscram.
linvreiitlissimi Domiiii,
ciim beneficio Illrnstrissimi
Deus in Sanclis suis. Midaiitis, in Natulibus Sancto-
rum Belijii allegnt historiam Latine impressam tomo
Petri Archicjiiscopi Se- secundo Legeudas Luvanii et Colonise in infantia
lastem, et Vicarii per Promicias [atleralas Aposin- typograpliiie. Erat birc Legenda priiiio Cohnia: e.z-
lici,accepi origmoles Rhenensium mcmbraiias. abannis
cusa anno mcccclxxxiii, et biennio post Lovanii recusa.
circilev Irccenlts exaraias, adunm Cliori fiit fnrma et Edidit eamdem nosler Pater Hcrmannus Crombach,
Lfgciida IHS. cbaracter major monstratj setl quod dolemus foliis sex tomo 2 Historice Ursulonx lib. 11 cap. 10, usiis codice
It/teni cum
rerulsis mulilas ijux universim fuei-anl, ii(
1'rotogo ,
minimum MS. Ecclesix Cathetlrults Uttrajeciinx S. Marliiii :
seziceim. Ihirum inilio pointur Pro/ogus,
ad qenium asserilque, aliud ecgraphtim sibi
submissum a Reveren-
seculi XV .MC exordieiis; Cunera, quasi Condens iEra dissimo Archiepiscopo Philippensi, ex originali in arca
quia tliesaui-um liicin ten-a condidit,
quern in ccelo S. Coner^ reperta eo scilicet qiitnl prx mnnibus ha-
;
liunc invenit.
Heinde subte.tilur Genealogia S. beo. Pr.Tterea Joannes Gerhrantlus a Leijda Carmelila,
Cunera;, tuii eiordw : Secundum
I.idorum, in Eu- iii Ciirtniico Episcopoium Ultrojectinorum et Comitum
ropa jacet quajdam terra, qus Orcades sen polius ser-
dicitur.
liabet in se triginta tres insulas, de
quibus tredecim
et Ilollaiidie ctip. i el ttuobus sequenlibiis, eamdem J'i- mo, datur ^
tain et tianslallonem descripsit. Nos ipsam pridcm ha- MS.
ab hominibus Cliristianis possidentur...
quse quon- bebamus ex MSS. iluubiis, allero Monasterii Bodc-
dam steterunt sub iraperio Regis Oi'cadorum.
nunc ceitsis in fFestplialia, altero ecclesix S. Salratoris
autem Regis Anglise, et Tautonice vocantur
Bart- Ullrajecti : qmbus inler se et cuin imprciso atque
neugen in qua terra magna ui-bs regalis
€t f/cnealoqia
;
jacet, qua) membiana Rlienensi collalis, hic eamdem Legeiidam
quondam Orcada vocabatur, nunc autera Jork. Tam exhibendam ccnsuimus, ut siio jiidieio inde exccrpat
mfeliciier posilo priiicipio
fiiuUiim eiiim Jork, prmr Leclur quod prubaverit mugis : damus atitem ipsamsub
Jlboracum in Atigli,, noviiitiu,
nec Amjlls tjuidquam titulo Sermonis, ut magis apto.

U
;

DIE DUODECIMA .lUNII. 57


A H Cum prardictis membranis pfiriter accepimus de- eamdemquftDeo per intercessionem S. Cunerae ac- D
jnslrvmenta sniplin» 1695. 5 Srp'rmh. T. Donckers Proto-
itn. ceptam retulisse. auitobe d. p.

nntarn Apos/<j/;V;Testimoniiim. de Reliquiisac earuni


Stliqiiiarum
visitiitiune et ciistodia, sub nota anni mdc:i.v, w\ ///. CuUus fieliqiiiarum S. Curier.F
an. H"'I5-
S. per
Maji, stjlo vet. tenoris seqiientis. Cum D. Juajiaes varia loca, et quxdam ad eas miracula,
Ludolphi, Vicarius ecclesiae R!ienensi«, in pereeri-
natioue Buscuducensi anno dicto vii Maji obiisset Y^audatus § supniuri Crombachius, lib. 8 texens In- Ea tjux atihi

haclenus, ex permissu Superiorum in custodia dicem omniiim eavum Virijinum, habentur capf-
iiui tfu.r vnriis in locis
ta,
habiierat, propter temporuni iniquitatem. Reliquias ruUie, putaiiturad
Urnvlanurnm Societatem pertiuuisse
s.anctissim8e Virginis et Martyris Cunerie, Patronaj plus quam unam Cuneraro numerat, quod faneminor:
Rhenensiuni ; eo defuncto earumdem Reliquiarum citm neque e.c L 7 cap. 19. neque
tituUs sepulcralibus
visilatiunem et inspectiouem Imbuerunt adni. RR. eumdem Ubrumcoutexto, ex revelationi-
in fiidtce, ponl

et Venerabiles L'oniini, D. Wilyerus a Mierendaei, bus BB. Elimbethx et Hermanno adscriptis, hujusmodi
ecciesice B. Petri Trajectensi^^ Decanus ; R. D. V;- vomen mvenialur. Nam si excusa ri possif lihpnensis
ctorS' horeliuSjpjusdem Ecclesije seniorSacerilos et Cunerie in illis pra^termissio, utpole diu post alias et
Vicaruis ; et M. Jacdbus Boolius, EccIesiLe B. Marise aliln necnt.r ; u.nde fiu.vso sciri potuit, ea Cnpitn quse
Priobi^iiilatus ; repertaque sunt in lignea custodia in ecclesia S. Vincentii Colonta-, et in monnsterio
liaec ^equentia, in quatuor diversis involucris. In Sivivokano Cislerciensium Virijinum
Tvnera- apnd
primo involucro, quod extus est bysso Damascena muudiim hnbenlitr s.ub nomine S. Cunera». Martijrum ex
rubra rectum, et linteo candido velo de incus. hcec ea Societate esae.^ Ntsi dici possit. de vevitate quidem hvjut Cunerse
erant. Duo maxima os.sa, ad longitudinem pal(u?e ipsarum Reliquiarum inde constare, quod sumpliv sint non sunt.
cum dimidia. Tria oss.i. alia, ad longitudinem unius ex cumulo aliarum; nomiiia vero gratis ossumpta,
palmae. Quinque aiia ossa longa, sed aliquantum qurmadmodum quotidie fit circa Reliquias Rmna aUa-
minora. In secuiido involucro, quod extus tegitur tas. Constabit interim, Cunerae Rhenensis neutrum
nigro bysso et tHta, de intus candida tela, haac re Caput esse, quando id, quod tUius esse crcdttur, adbuc
perta sunt Partes capitis tres. ad latitudinem trium
: in capsa ejus tenetur. E
digitonim, et longitudinem paulo amplius digiti; os 14 Ceterum ut ista Capila nihil ud ipaam spectare An fuerU
majus, ut videbatur, exscapulis; duiepartes ossiura existimo, sic neqne ad peculiarem ejtis laudem facere tihniis uius
pcrjiiros pro-
crassiores, et aliqnanto majores ; septein partes nota- puto, qiiod in B. Meiniverci Episcnpi Padetbomensis
bandi ud fjxis
bilcs, adhuc aliai
sed prsecedentibus adhuc minores ;
Vita, V Junii Ulustrata num. 7 leijttur, de hominibus Relifjulas ?

quatuor partes ossium minimae. Tertium est cupsa matris cjus qui dotninj^ suj', filii hietedUatem abalie-
e.\ b3'-so rubra, aureis uris, iu quo erant du« vittae hare conat.v ,gvatificaturi.obtuleruut pro ea jnramenium.
autcapitis ornamenta ex. textdi bysso,. in quoruni super Sanvlorum ReUquiis faciendum, allafis de ec-
altera hasrent insiguia miilta ejus Virginis duplicis clesia viciua Rhene, constructa in honorem S.
L,'eneris, in altero tlosculi aurei sunt intertexti : In Cunerap, iis in quibus jurare consueveraut. Licet
quarto involurro est Mautile strangulatiouis ejus, enim Crornbacbius toto capite 40 libvi 10 fouetur inde
bingum paulo amplitis duabus ulnis, latum trilus probave. quod /"ufu/ antiquissima consuetudo Cliven-
ulnjy quadrantibus, cum dimidia, involutum duohus sium et Geldrensium. prubandi perjuros ad S. Cu-
;iliis mantilibus, candidis floscalis byssinis ruditer ner<e Reliiiuias; uiful tamen adfert, quo vel probet
(lisfinctis : cui pro suprerau involucro udditum vide- Reliquiusy (juas iUi ex S. Cnwvx ecclesia atlideruiit,

tiir antiquura et tritum Corporale. Hsec a nobis in- ipsius fuisse ; neque hoc dato, quod id fuerU hisce Re-
r-pecta et visitata, eidem capsse ad cunservationem Uquiis peculiare, probat eum morem universim circa
])ro suprapusita civilate Rhenensi fuerunt denuo in- quasvis ReUquias fuisse. Ctcumque tamen id se ha-
clusa, anno et die quo supra In cujus rei testimo- ; buerit, nemo contemptim a Meiniverco habttas credat
nium hanc ipso tenipore scriptam testimonii schc- qualesciimque Reliquias, quia eas abjecit, et prolatis
dam subsignavimus. Et stibscripti erant iidem trcs de apothecis suis Reliquiis Apostolnriuii Petri et
tjUi supru. Pauli et S. Blasii, super eas eos jurare fecit sed ;

12 Cromhachius Historix Ursulanx Ub. 10 cap. inteUiijat, meviio suspectas eas Eptscapu sanclo fuisse,
41. vecUat Epislolam Illustviss. PliiUpi>i, Archicpiscopi qnas offevebant ttomines pejerare parati ; idque ut ijp.-

Philippensis, et per Fmdei aloriim Stainum Provincias puniu.^i (acerent, profana forsitan ussa in mediumaddu-
Vicant Apostolici dalas UUrajecti xil MarfU^ anno centes. IiUerim ex eo ipso loco profmtuv ceUbritas San-
Mocxxxviii, I» h<xc verba : De vita, morte, et mira- ct.r, xtate Meinwerci id e-ttxi seculo.
(Milis S. Cunerae, Virginis ac Martyris, veriora ac 15 Ejuf^tiem celebritatis continuationem, nihil per Aomen Utic
snjidiora scribereac referre nonpossum, quam qiise, hsereses pi sdumUianles imminiUain. probat etiamnum ficfiiiens.

luin impressa ante centum et plures annos, inveni freqnens usus, tola circum vegione, Cunerae nomenbap-
inclusa capsae, qu* Caput et majorem partem Cor- tiiandis puelUs adoptandi. Solet autetn passim nnmen

porisejusdem sancts Martyris cuntinebat. isimul lura istud cuntvactun pionunUari Kner^, unde diminuUvum

Kiauutergio seu niappa manuali, qua strangulata Knertje vel Knirntje. Invenio etiain vianu Rasu-eijdi
e:>t et duabus vittis crinalibus seu capiilaribus
; nostri cxavatam svheduUtm in h.vc verba, Petrus

(Huyven Belgice appellamus) quae omiiia in bona Biyenborg S. Theol. Licent. ignotus nobis hacteniis,
qiiando eHam
tnvenlui libtr custodia apud uos conservantur. Quud atliuet ad hanc Collectam ponit xi Junii, die S. Cunerae Vir-^ Vi'ius Cotte-

MS. miracu- Iiistoriam vitte, manuscriptaiu anie ducentos fere ginis. cta,

aiinos adjungn hisce copiam ejus. Quoad mira- ANTirn. Cuuera Virgo nobilis pauperum solamen;
cula... satismagno numero nutantur in dicto libro Ultrajectensispatriossitsedulum juvamen.
.MS. et credo in exemplari impresso, quodColoniam Deus qui pro fidei Christianee constantiu, ad preces

liiissuiu , eadem contineri. De aliis receutioribus gloriosEeVirginiset Martyris tuseCunera;. panes in


vel circa nostra tempora factis nihil certi habeo» Iigna convertisti ; et ipsam pro te strangulatara,

iiisiex relatione qnorumdam seniorum nec licuit ; corona martyrii decorasti ; fac nus, qua-suinus, ejus

pleiiam hactenus iuforraatiuuein sumere.Sciu tamen, precibus a peccatis converti, et a nexibus iinraun-
unuin vel alterum, qui cuin periculosa adraodum doruin spirituum liherari. Anteortnm vevo Calvinismi
obstructione gutturis laborarent,, cum missam sibi sive Geusismi in Belijio, inveniebaitluv Belgici qui-
et p<2(rocinium
a nobis particulam Reliquiarura S. Cunera; devote dam inaillique versus, quof! eadem in seheda Ruswey- praii^rtim ad
gutturi applicarent, sanitatis gratiam recepisse. dus reliquU hoc seiisu : Rhenis, ad pedein sublimis mata gutluris.

Jumi T. III 8 atque


, .

ss DE S. CUNERA VIRG. M.\RT.

A atque magnificse turris, stat orDatissima S. Cunerae 18 Ego ."iatis cerlus, mm cum plerisgue nunc erudi- D
^- ecclesia, ibi ut fertur martyrizatae cujus ibi oor- : tis in re Tesscraria, sive ut vocant Armoriali, gentili- ?((r sigilfa

ab hominibus, nulla insignia in nsu fiiisse .rtalc S. non bene cre-


pus requioscit, et sepulcruni visitatur tia /nilebroi-di,
duntur gen.
eqiiis et bobus, gruvi morbo laborantibus : curautnr nedum S. Z^^rsulx, ac ne quidem diu post; sed seculo 1'litia sanctit

autem ibi pra^cipue faucium dolores. X prijnum ccepisse usnrpari, primum quidem arbitraria insignia esie.

Ossa gusdam 16 At-fue lixc sunl ijux de veleri Cunert^e apud et vaga, deinde fixa ; ipsa, qu.v parenlum Cunera;
tj Betijio in R/iiiwnses cullu^ilfjue fjiis xhidem adliuc servafis Rc~ fuisse imperite pr.ysumnntur, curavi Embriar delinean-
Lusitaniam parhbus sa- cxprimcnda
Uqniis nonunllis collii/ere potui. Quidaliis da atque liic
delatOf
cri corporis factim sit ; liber deinceps enarrare. lm~
primis antem rtrordari le, Lectnr, vclim, quod in

yjppfiidice pro dif 2 Aprilis ad Acta S. Maiae yEgy-


ptiaoTy dedi pul)ticum in\trumentum, pcr qnod constal;
Emmanueli PorUujaUix Rcgi an. mdlxv, a Margariia
Auslnnca, tiinc Belgii Guhenialrice, niiss^s Reliquias
S. Adiiani et qinnquc Belijicnrum Sunctarum tbino-

fl tnde An- Jninalanim, in qudnis S. Cunera : ex quibus singulis


tuirfjiumrcla- separalani parliculam Re.i ille dederit nepti snx Marix
'"• Alexandro Farnesio Principi Parmensi
de.sponsx Nolim equidem e.ristimare, ea istic picta coilocataque
MarijnritiE pr^cdicHe filio ; reliquas majores partes fiiisse, nt pcrsuaderelur posteritati, quod S. Cunera
sibi ac regno suo reservans. IIx vero quomodo inde ad parentum suorum couservand.im me-
ipsis usa sit,
in Galliam ablatx sint, ab Anlonio Notlw. Lusitanici moriam, nsurpandaque Rlienensibus dimiseritflixc cnim
regni tilnlum sihi arroguntes, ab euque sub annum tnrpis impostura foretj sed ad fidcm ipsis vittis, qnibus
MDXCiv donalae Emmanueli, Ordinis Cislerciensis
fiiio intexla- viderent, publice facicndam, quod ilLv una cum
Rcligioso, UJia cum aliis multis pr.rstantissimis Re- sacris ossibus antiquitus servat.r fuerint : et Domini
B liquiis sanctorum xxxiv, et anno mdcxxxiii tnoaa- quidem Rlienensis ipsa esse insignia, quibus ct oppidum
steriu S. Salvatoris Anluerpi,T fnerinl ab eo consi- utitur, tres scilicel fJavas fascias ductas per campum
gnaln', ac denique. anno ejiisdem prxsenlis sccnli lxxi argentcum, cjusdcmque metaili sex cruculis decussatis,
solcnniter clevalx, deductum videri potuerit § 4 Comm. Saltnariis vulgo dictis, inspcrsas, alia Conjngis seu
prsevii. Untim liocdi.rero, quod, Num. wirceenscantur Dominr fuerint, duct<e fortassis ex Rot^^enbcrgica fa-
binte partes ossiuin S. Cunerae, Virginis et Martj-ris milia, cui Ires globi argcntci super nigro fnndo pro
21 Junii, uhi legendum 12. tesseris snnt, uti videre cst in Horto armoriali im-
plnra Embri- ^^ ^^^ longe mnjor sacri corporis portio ad no~ presso Gandavi, snb iiota nli milii jHkma^
anni lbG7,
cam iranstata strum Cullegium Embrieense pervenil, anno mdcii, ria scribit pnxnobilis Dominus Adnanus Weslphalcn,
"^"'' una cum hisce Htteris. In nomine sanctae et indivi- talium rerum diligens scrutator. Ficri etiam potcsl, ut
duK Trinitatis. Amen. Notum sit omnihus, prse- ipsxmet vilt.e, analliema .nnt, Sanclx positum abaliqua
sens instrumentura lecturis aut legi audituris, quod Rhencnsis Domini nxorc, in memoriam curati a gravi
Nobilis DominusTliomas a Buerlo , MDCii, ii Ja- aliquo dolore capilis.
nuarii, attulerit Reliquias S. Cuncrae, Virginis et 19 Porro inier cotnpliires preliosas Rcliquias, qui-
Martyris, qua^* asservantur in Rlienen, quas ipsi bus Metropolilana Ullrajeclina dives eral, etiam insi-
r.r redemptis

donavit venerabilis vir ac Dominus Joannes Ludul- Itfliqiiiis Vl-


gncs aliqu.r censebantur cjusdcm S. Cunerae, nescio trajeclmis.
eum slijillis phi; i Os tibiaa vel brachii ii. Osex collo rotundum quam pridcm illnc allutj'. Has omnes cuin rerura
vilta: crinalis,
cum tribus particulis ; iii, ex ejusdem Virginis et potiti Calvinist?B parvi facerent, inventas ibi civis
Martyiis vitta duo (utputatur) patris
exci^^a et ma- Catholicus. cognomento Botterus, familia Consulan
tris gentilitia insignia acu picta, qua; eadera civitas vir (cujus vidua usque ad hujus seculi niedium su-
Rhenen usurpavit, a sua Patronaaccepta; iv, Fasci- persLes pluninum laudatur invita Venerabilis Juan-
culumtilorumex sacra niappa, quafuit strangulata. nae Randenradia}, apud Ruremondenses cum magnai
Quje omnia diligenter dictus Sacerdos, pr»sente sanctitatis opinioue de(unctaj) Botterus, inquain,
C Domino i^uerlo exemit ex capsa,
qua dictceMai-- in redemit omnes, pretio bis mille tiorenorum. Exactis
tyris Reliquiie nsservabantur, quas per ip-um ciara autem duudecim aniiis induciarum, inter Hispanos
conservata; sunt. In cujus rei fidem subscnpserunt et Hollandos sorvatarum Canonissa qu^edam a ,

et sigillo roburaverunt, xxiv Aprilis anno mdcii,


Rhynfeld cognominata, Domini Botteri neptis, S.
Tliomas a Buerlo, Zutphaniensis, atquc annis aliquot Cunerae Reliquias donavit adm. Re\'. Dom. Joanni
causa rciigionisexul, m Collcgio Embricen.si commora- Moors Bernensis Canonicae Ordinis Praemonstra-
tus : Joannes Hasius S. J. tuncCollegii Rccior, in
cl
tensis Abbati qui eas in Pastorali sua ecclesia do
:

eoque viortxius anno xxiv liujus sccuii : qni pr^dictas Cane-


Berlicem deposuit. Hinc propagata erga Saucfain pars S.

Reliquias inciusit capselU' cuprex inaurnt^-, laniellis- t.T dclata


devotiu, Catholicos undique excivit, eos pr^sertini
in Berlicom,
quc argenteis oritat.r, ac jnorsus smili cum altera
qui circa Rhenen in Velavia ac Betavia cominoran-
ex fantVate capsa, cniinciuserat Reliqnias SS. Eusebii, Martyris
tiu'il\i ApO-
tur. Confluunt autem hi potissimum ad Dominicam
Romani, Patrbni Arnhemiensis, ab eodem Dotnno imraediate prEecedentera festum S. Joannis BaptistK,
slolici,
similirationeacceptas,qnananmcntiofactcndax)i\Au- quando illius ibi festuin celebratur.
gustt:^stmuiautemexponunlur ambx Capsa^ ill.rmajori-
20 Neque post captam a Statibus Silvam ducis
busfeslisinultan, et suo quxquc dientu.s Duplicis ofjicio cessavit confluxus ille publicus, quoad per Monaste-
colunlurauoslns. Ut vcro ist.rc omma aliaqne simiiia et indc in
riensem pacem licuit Foideratis publicum omnem Dedaf,
l^giim essent, Octavius Frangipanius, Episcopus Catholicai Religionis exercitium toto Silva^ducensi
Tricaricensis. Nuntius ad Belgii Principes
Aibertum territorio pruhibere : quo tamen ne penitas cessaret
ct Isabellam Apostolicus, concessit
pra^dictoR. P cultus Sanctie, placuit Bernensi Pr^Iato transferre
Joanni Hasio, Collegii Rectori, plenam p<.testatem.
Reliquias S. Cunera) in pruxiraum Catbolicoque ritui
coligendiex locis haereticis et retinendi sacras relictura agrum in vicura,
; inquara, Bedaf, sub
Rehquias, ea super re confectis et sigillatis litteris,
Dominio Ravesteniensi, ubl magis magisque incla-
ex >eoportu Flandn* anno Moai. Ita testatur,
qui resoit devutio popularis erga S. Cuneram. Ita in
ommum Embncen.sis Coltegii Reliquiarum de.sciiptio-
suis ad me litteris Domnns Lucas Siongliers, diu apud
«^m nobis misit, anno mdclxjx,
Fridericus Eimeren Bedaf commoratiis, et anno mdcxc rem Catholicam in
Bcrlicejn curaiis : et addit : Vidi testis oculatus rail-

lenos
:

DIE DUODECIMA JUNII. »9


lenos homines, pi-Eeciicta Doniinica convenientes cum et quia gloria sequituretiam invifos ; Rex Cuneram D
magna devotione, nec sine fructu et levamine£egro- g cousiderans virtuosis operibus ferventer intendere, EX USS.
rum. raaxime coiitra dolores gutturis. iMovi etiam eara exaltavit, universa; pra-ferens fainiliae, claves- g
h
Graviensis oppidi viduam perquam lionestam quara ;
que regni eidem. Qua pr£erogativa
/; coiiimisit
a zelotijpa
cwr5K Itono- inflauimato immedicabiliter gutture, extra convale- accepta, Cunera in aliquo se non extulit; quin po-
hera
ratur. scendi spera posuerant medici. Scd adfuit invocata tius se in omnibus humilians Regi, Reginae, totique
pie virgo Cunera, et malum dispulit : ipsa vero familiie, commoda fuit in cunctis licitis et honestis :

beneiicii memor, quotannis redit votum soiutnra. et Inc de causa dilecta erat a Itege super oranes
Audivi etiani Teutonici (^rdinis Parochum quemdam, ei servientes. Regina vero, perpeiidens singularem
]iro concione asseverantem, a simili se malo ciira- Regis araorem, quem ad Virginem istaragessit; in-
tum facto voto, et cerea anathemata, centena atque videbat ei supra modum, cupiens noinen ejus prae-
rentena.in Bcdaf appensa,palarafaciunt,quam]nultis clarum quomodolibet denigrare.
ibi auxilio fuerit invocata Cuncra. i)(' Dimino Bottcro 4 (^Juapropter Rege aliquando discumbente, ficta insimulatur
ejusiiue nxorc ptiiribus infrn aijrlur, ubi dr S. malade sancta Virgine narravit, ut euiii ab araore prodigalitatis.
Oilulfl
Jivhqiiiis, prr lionc Collegio no.stro Hallcnni comtnuni- ipsius avelleret. Sed quia vincit opus verbum, indi-
aUis. gnatus Rex Regins non adhibuit, indicens ei
fidera
silentium. quia Cuneram in omnibus fidelem repe-
UiideRegina, grandiore conceptainvidia,
SERMO IN DIE FESTO rit.

mnre pravorum, qui semper in vetitura


solito
nituntur,
Circa seculi .xiv inilium composilus, ex Co- ad confiisionem Cuiiera; quantum potuit per fas et

dicibus anliquilus scriptis el excusis. nefas anhelabat. Post aliquot tempus S. Cunera, std miracuto
panum in as-
dura accejitis in sinura suo panibus ad usus paupe-
Protogus dc suliis ligni

fnt tt ntdUatc iTJ.irabilis Deus in Sanctis suis, qui, inter cetera rum palatium pertransiret; visa est a Regina, quse vir\nrum
hujia Ltgeiid.r sua' potentire miracula, etiain in sexu fragili mira- Regem ita alloquitur Domine mi Rex ecce Cu- : : excusatur:
B bilia operatur, B. Cuneram ad nos extreraos u pene nera, vobis praedilecta, prodigaliter bona spargit, E
mundialis circuli incolas, olim transmittens, fecit sicut oculata fide discere poteritts. Vocatur a Rcge
mirabilia in vita sua, in morte pariter et post mor- Cuncra ; qu;e multuin perterrita, Deura huniiliter
tem ; quam Sanctam, in exemplum virtutura propo- invocavit, quatenus ab instanti confiisione Iiberare-
sitara nobis, honorare et vencrari, sicut decet, me- tur. Ex divina cleraentia panes vertebantur in
rito tenemur ;
pr;esertim qui in circuitu loci passio- hastilia i : qus Rex in sinu ejus videns, Reginam
nis ejus, id est dicecesi Trajectensi h commorantes duris verbis increpavit.
degimus. Honorare, inquam, hauc Sanctam, etalios 5 .\b illa hora Regina, considerans quod non
utriiisque sexus Sanctos, eorum vitam recolendo, posset Cunerain verbis laedere, moliebatur eam oc- ab tndem

nobis prodest ad iiiiitatinnem ; quam dum attente culte perimere; consilium a sua pedissequa requi- dtimtt ctam
strangulatur.
pensamus, torporem mentis excutere, accorura.se- rens, qualiter hoc opportune fieret. Intelligens
qui vestigia, pro nostrarum modulo viriura, incita- pedisscqua Regina^ voluntatem, cum ea in mortem
mur. Insuper ex Sanctoriim digna veneratione fru- innocentis Virginis conspiravit. Rege igitur caiisa
ctus nobis acquiritur, et ex eorum oratione. De venationis ad aeris temperiem equitaiite ; Cunerain
vita igitur et morte sanctae Virginis ac Martyris arripientes prostravcrunt , et quodam singularis
Cuneras, quae de ea scripta sunt, recitemus. operis manutergio, (quod adhuc est in hac /; sacra,
2 Cum enim B. Ursula, divinis parens nutibus, quae Rlienen appellatur, ecclesia) strangulantes,
cuni suis Sodalibus Roraain aggredi, ad visitandura sepclierunt eam in stabulo suffocatara. Postquara
limina beatorum Petri et Pauli Apostolorum alio- autein hoc enorine atque in humanum scelus ali eis
in qua dtcitur
Caiitra S.
ruinque Sanctorum ibidem requiescentium proposuis- perpetratum numquain alicui revelaturas
est, se
in stabulo
tistilam co- set; Cuneram ejus consauguineam, nuntios
ad B. firmiter promiserunt. Rege post pusilluin tnmporis et
defussa
mitala misit in Orcardam c minorem, ad urbem dictam de venatu redeunte, Regina gestu placido alacriler F
C
Orcadam [vilelicet Jorc] rogans ut secum vellet
i/ ipsura jucundo vultu salutavit. Perpeudens Rex
U Cuneram vero
pioticisci. Qua- precibus S. Ursute libenter annuens, Reginara cum faniilia sibi obviantes.
C Cui Regina,
obtenta parentum licentia, ad eara quantocius per- non videns, ubinam esset qua^sivit.

geb.at. Paterautein ejus .-Vurelius ac mater Floren- maleficium suum satagens abscondere, prscogitato
tia e de absentia filiae su:b Cunerte dolebant.Post menil.icio respondit, dicens : In absentia vestra,
haec S. Ur^ula, congregatis Sndalibus suis, peregri- Domine Rex, parentes Cunerae venerunt ad nostram
nationem conceptam perficiens et in reilitu apud ; / mansionem, eara cum festinatione
nimia deducen-
ct .fotiorum Coloniam navigio veniens, Martyrium perpessa est tes.
CTdi a Hhtui quo
cum aliis Virginibus, sicut in Legenda xi mille G Interea equi Regis ad stabulum diicti, in
Jttge subtracta
nequaquam verberibus aiit duplici fiiira-
Virginum plenius continetur. Porro in illo tem- S. Cunera sepulta fuit,
cuto reeetatur
pore quo sancta Virgiuum turba sic martvri- stiniuliscoinpellipoterant, ut intrarent. Quiiraobrem
zata est, adfuit ilIic/"Radbodus, Rex Rheni, videns ductiad aliudstabuliira, faciliter introibunt. Discum-
Virgines atrociter necari. Denique B Cunera na- bente autera Rege, de vespere st.abularius, in illo
vera egrediente, ac pro Christi amore Martyrium locost.abuli in quo S. Cunera tumulata fuit, cande-
pati volente, dictus Rex, ob ejus elegantiain iniseri- las ardentes ad instar Crucis videns, Regi celeriter
ac Rhenas
ducta cordia motus, eam pallio texit : secumque ad oppi- nuntiavit. Quo audito Rex, grandi slupore perple-
dum Rhenen, ubi inorabatur, perduceiis, ab illa xus, jussit veritatcm diligentiusexperiri. Currenles
morte Ueo favente protexit. H;ec sola Virgo Cune- igitur ad staliulum fainuli, candelas ardentes de
ra, de illo felici Virginum Collegio, superstes legi- longe viderunt sedduin aiiprnpiiiquabant ab oculis
:

tiir pprmausisse. eoruin penitus cvanueruut. Cumque ingressi fuissent

3 His ita peractis, B. Cuuera in hospitio Regis stabulum. videiites recentem terrain noviter com-
utii pie ndtti-
existens, Deum seinper pra; oculis habuit; a man- motam, elibderunt eain curpusque B. Cunera;, cum :

ttttjut minl- datis ejus non errans, imo indesinenter orationibus, manulergio quo strangulala fucrat, invenientes, de
fovea lcvaverunt. Videiis autem Rex Cuneram, Htra in amen*
^truns, abstinentiis, ac
vigiliis, aliis bonis operibus sine
fastidio vacans, ibat devirtutein virtutem, oinnem- quaui maxirae dile.Kerat, tam enormiter interfectam, tiam acta
prx-cipitio
que ornatum .seculi cum gloria prorsus coiitempsit. ex verisimilibus conjecturis et ex praesumptione eKtiuguittir:
Pauperibus secundum suampossibilitatem subvemt: violeuta , Reginam coiuperit suae uecis fuisse actri-
cem.
60 DE S. CUiNERA VIRG. MART.
A cem. Accensus. ergo Rex ingenti furore, Reginam vetiisse Sanctam dixisset : ultra Orcades cmm iiihil D
sine misericordia punivit, in tantum, quod ralionis est qitam terrarum ultimaThule, 7(»hc ton Yalnnuia.
cxpers vagabatur per ti)t;tm re^Moneni, insana per Beltjicns vero Meridinnus septem omiiino gradibns
tntjuiim ; crinef.que suos extrahens, ve^tinientaque hutjius a poln distat, tjuatn is cui IiisuLt pvxdictx

sua lanians, effecta estpenitus luriosa. Queraadran- subsnnt.


(lum scriplum est, Malus male perdet; contigit de b Scilicet Trajecti ad Rhenum, sive Ultrajecti,
Regina, l)eo permittente qu^e tandem, post trium : diversi a Trajecto ud Mosam.
dierum insaniam, seipsam de quodam cacumine c Ita metnbranx Rhcncn. alin MSS. Orcaja-
Rexautem, Cunera^ snlatiodestitutus,
pra!cipitavit. dam.
ad huiiorem ejus suum donavit palatium et dotavit d Deesl hoc in alHs, vcrosimililer postca additum .

m. Passa est iijec sancta Virgo Cunera anno Dumi- hic, sed valde ignornnter, xqne ac in marginc pbni-
ni cacxxxix, aUjue liic {nt hnbel novus titulus rubrica tur alia mann Eboracensis ; visi traditio fucrit, sed

scriptus) incipit Translatio Beat* Cuneraj Virginis : fnbiilis obscnrafa, i/nod indidcm oriunda fticril Cuncra.
incipit aulctn hocmodo : e Alia duo ecgrajihn, Florentina.
7 Aiinu Dumini dg et icviii, B. "Wiilebrordus, f Nomen hoc in sola mcvibrana Rbrnensi legitur :

S. Wilfi'>ror-
primus Episcopus Trajectensis, a Sergio Pupa Ar- c?u postca additum cx conjeclura. Ad Rhetium autem
diis, TOQittas cliippiscnpus ihideni missu'^, cura suo Diacnno H. erat Trajrctum, olitn Fri.sonum regia.
corpits elevare
Adalberto et subdiacono B. Wej-enfridi), diim vlsl- g Chnstiaunm enjo cnm sup/mirre videltir.

taresmim Metmpulitanuminttnderet; coutigit eum h Rcciius claves penus dixissct.


oppidum Hhenen transire qui cum ibi moram ali- : i Alias, in hastulas : melius assulas scri/)sisset.

quantuium perageret, venientesad enmsapientiores k MS. Bodrcensr, et Lov. editio, Q<iod adhuc in
oppidi, de gestis eL virtiUihus E. Cnnerse raulta re~ ejusdera Ecclesia est : unde apparet MS. Uitraject.
citaverunt; supplicantes unanimiier et dtvote, qua- ijuo niiniiir, ex Rhenrnsi sumptum esse, verbo nullo
teiius beatam Virgliiem et Martyrera, pro qua
illaiii mntato.
n iieu:s omnipoten> quotidie diversa consuevJt facere 1 Ut hoc mcndacium hnbent speciem oHquatn ve-

miracula, transferre dignaretur. Andiro tide digno- ritalis, oportet conciprre , quod S. Cunera parcntcs E
rum bujus teslimnnio, gavisus e^t PrEesiil sanctus :
suos habuerit liaud procul Rlienis : neqnc mancipio ac-
occupatus erat negotiis, quse
sed qiiia tunc arduis cepla fucrit, scd ad ingennum dnmtaxat famulnlum ibi

femprslafc nioram absque iucommodo non patipbanlur; proini- commorata : alias parrutibns librrum non fuissrt filiam
monefur ne
siteorum piam adimplerc voluntatem. Postquam abduccre, citra veniam Patroni.
rem di//eral.
autem egres.--us .'-ui finem nactus est, navtgio Rlie- m Ita MS. Rhenense, alia sic brevins : oinissi'

num fiuvium de^cendens, [tranquille pervenit juxta anno Passionis, forle Post annos
postrrius adjrclo,
Diuutem Heymonis, ubi] tempestas horrihilis in- plunmos dum A. W. visitare Metnipolltanum in-
surgens, navemque suam fere deglutiens, omnes [in tenderent. Coiuntur autem S. Adaibertus 25 Juiiii.
navi ;) existentet-] submersionem Cijmpiilit formida- S. Werenfridu'^ 14 Anynsii.
re. Invocans ergo divinum auxiliura B, AVilIebior- n liic dcficit MS. Rhcn. foiiift dnobus evnlsis mn
dus, pro niitigatioue tempestatis humiliter oravit. tilatum.
Qua per Dei gialiam placala, recordatus est, oppi- Dcsnnt hxc in Bodecensi el Lovan. fortnssis quia
danis in Rhcnis promisisse se translationem B. Cu- snspeclum vel ignotnm trnnsrribcnti crat nomcn loci :

nerse Virginis, dum rediret. Confessus est igiiur supponiiur autem fnc, vrterem Rlieimm a Rhrnis Tra-
coram quod propter ohlivionem sui promissi,
suis. jecto navignbilcm tunc adhuc fuissc, quod nunc minime
merito fuisset penclitatus. Cura autem essent penes cst : undc et opus fuit ranalcm fodcrc scsqitileucae, qui
oppidum Rheiien, pra-cepit navim littori velociler Trajeclo in novum Rhennm ducat e regione Vianae.
jqijdicare : et factumExiens naveiu B.
est ita. Notantium vero, inter Ullrujectum et Amcrsfordiam
Willibrurdus, nionuit suos ul ad locum B. Cuner<e spatiosum montrm tendi, a mcridic in Sepleminonem,
huniiliter accederent [ et devote. Venerunt itaque qui pene sub ipsis op/ndi Rhenensis ni.mnibus initium
q onines, juxta nionitionem sancti viri, ad locura snmit ; vuhjo Amersfordiensis mons (//dit.'i, porrcctus-
ubi qiiievit S. Cunera; cum eodera hinceris menti- qur srrmnhtm vrterem Hhrunm nsqn.e Amerongam, p
hns aecedenles, seque ipsius adjuvari meritis postu- in colle sitam, qui forsitnn hic (/(c//Hr Heymonismons,
lantes]. sive Aynionis ( itirm enim ulrnm/u>' cst ) et ah
Ejrhlnc San- 8 PosthEec S. Willibrordus, debitas adhibens hoc forsitun tam Amersfordia^ quam Amerongse no~
cta cnlifiir per
solemiitates, curpus beatissimae Virginis ac Marty- meti flnxit.
totam rf/ffce-
sm. risCiinerse transtulit reverenter. Unde factuni est p MS. in raari : quod cuin ineptum transcribrnti-
ut nomen ejus, per diacesim Trajeotensem magni- bus viderrlur, fvcteris eium Rheni ad tnare nunc ob-
ficatum est nimis ; et niiracuia, quse pro ea cleraen- structum ostium, plus quam dnorum dirrum naviya-
ler operari consuevit Dominus. divulgata. Venere- tione distat Trajrcto, putenti antem coili tractu leucis
mur ergo hanc Virginem ac Martyrem gloriosara, S) maluerunt Bodecrnscs et Lovanienses, vel is qnem
pro qua. sicut pra-dictum est, fecit Deus mirabilia isti Iranscripserunt, bicquoque oinitlere verba in-
[ ]
in vita sua, per panum videlicet in alias res muta- lcrcepia.
tiunem et in morle, per candelarum iui ejus tumu-
;
MS. Fecerunt hinc tnrbato sensn, mnlucril
q ; et
lum accensiunem; et post mortem, per miraculo idem librarius rursnm omitterc linras duas, cjusjadido
rum crebram operationem. Ha:c enim Virgo. pro ininiis necessarias. Ast Joannrs a Leydis, veram lectio-
nullo delicto, sed pro virlunsis
ince^santer qnae nem nactus, scripsii, venerunt.
egit openhus, vitam perdidit temporalera ideoque :

largitus est ei vitara cura suis a:ternalera Jesus


Cbri.stus Dominus no^ter, qui cum Deo Patre vivit MIRACULA
et regnat, in unitate Spiritus sancti Deus, perom-
nia secuiaseculorum. Amen. Ex MS. Rlienensi, sed mutilo, coUecta.

$ !. Morlui suscitali, blaspheini puiiiti, caxi


ANiNOTATA D. P.
illuiiiinali.

a Si mundialem circulum
Auctor, jjotius
melius notum hulniiHSCl E»
jadrm fortunn, qux Lnjendx finem a mrmbrattis
ob i-.rtranis ilHns incolis, /innm ad eos Rhenensibns abstulit, revulso folio iv et v, iiividil etiom
nobis
;

DIE DUODECIMA JUNII. 61

jwhis noliliani primonm, miraculonm : el folium vi cata sua confitebatur, promitlens Deo et B. Cune- D
rehfiiiit aim /loc imperfecio sc-nsu in fronte, gratias rie] omnia vuta parentum adiraplere. Fecit quod f^" *'ss.

agentes Deo, et B. Cunerje solvebant vota. Se- vovebat, et sanitatem usque ad mortem obtmuit.
quuntur deinde tria de morlnis suscitalis mirant!/i, lioc 5 Fuit etiam unus alter blas[iiieinator, anno Do-
moflo. raini mccccxix, in Vigilia Translationis B. Cuner» oUuscUata
R.stKCilanlnr 2 In Verlinysen a pner Ghpraerdi, dicti Craiiwel, Virginis, sedens super equum suum. circa portam
J^°''^^"*'
in cacaho pleno b pulenti cecidit et niortuo a matre : civifatis qua; dicitur Porta-montis, dicons : Ecce
pueri extracto, ut sibi videbatur. pmmisit B. Cn- quotfacies g fatufe veniunt ad visitandam unam fa-
q
neras puer revivisceret, sine mora ad eixlesiam
si tuam iaciem. Cujus eiiuu.s imniediate collum fran-
Renensem portaret etcum vino et triticoeumdem
; gens [cecidit mortuusj, et secun^Ia die blasplieraa-
ad honorem ejus ponder.iret. Hevixif. : et votum torexpiravit Nnn miremur quod Sanoti vindicahunt
im|1evit. In Rhenen Jnannes filius Henrici, alias se in suos blaspliematnres. Unde Ipgiraus [in iibrisl
Putinan. in jiiiteo cecidit et, iit videbatur, mor- : Regum, (|Uod Elias dixitad quinqu.igen;trium
Re^is
tuu^ extractus fuit. Parentes ejus B. Cuneram iuvo- Ochozise, veniebatad BeelzebubDeum Acharon
qiii
,

caverunt, ut vitam pristinara veuiret, oblationera


a.l ad reeonciliandum de infirmitate sua, utrura conva-
pro eo voventes. Revixit et vola solvebant. Hic : leret an non ; Elias oocurrens ei in via /i dixit ad
/(
erat civis Rhenensis. eum quinqnaginta suos; Si hoino Dei sura,
et ad
3 Anno Domini Mjcconi in Tr.ijecto juxta poiitem descendat ignis de ccp.ln, et devoret te et, qninqua-
c, Rodenburger briig nomin;itum quidam puer , ginta tuos : qui in niomento devorati sunt. Et si

existens in navi, piscans qua? ex alia navi ceciderant Elias hoc fecit : Sancti Dei utique pot/>sratem
tempore hiem;di qui ex navi cadens, per alifiuod
; habent hocidem facere [iis], qui non credideruntPro-
tempus natans sic super aquam, culius sohimmodo phetam esse in Israel.
de puero videbatur. Qindam veru stantes super 6 In Appeldorn ( Velue, fuit quidara infirmatiis
plateam, ignorantes duhilaverunt quid hoc esset, morbo vesanise. Uxor ejus vovebat B. Cunerai. si
Inmnus repe-
tito ter voto
quod in a.^\ua. nataret et ddigenter inspicientes, : infirmitas in eo cessaret, ipsa cum eo, in. Vigilia sanalui".
co}<noverunt qnod esset puer. Qui cum diligentia Translationis ejus. cum oblationibus eam visitaret. K
eiim ex fussa extraxerunt, et posuerunt eum supra Qui neglexit vutnm, et infirrait^is in eo dnplicaba-
terram, ut aquaex corpore pueri curreret. Quidam tur. Qui secuudo anno votura vnvernnt adimplere
vero adstantes, fiduciam habentes in beata Virgine quod etiam secundo neglexerunt. Tunc tertin anno
ac Martyre Cunera, dixerunt B. Cunera, qnee : illa infirmitas super eum cecidit, quod digitos de

mnlta ^igna et miracula facis suscita puerura , manibus ore corrosit. Tiinc tertio vota voverunt,
istum sulimersum, oraque Deum pro eo ut ad vitam et satisfecerunt, et sanitatem obtinuit. Qii^. sequen-
pristmam veniat. Proniittimus Deo, vobis ipsum tiir ct reliqnam paqmnm implenl, alia, ut di.ri, manu
cum obUtionibus, Rhenem in ecclesiam vestram. adscripta sunl, nec ad qeneralem titulum pertinent, sed
offerre. Deum talia vota promisernnt, oscitavit puer scribiintur sub litnlis novissimo ac minntissimo c/iara-
qnasi de somno evigilasset, et sanatus est. Ipsi au- clere de captivis, de resuscitata mortua in
aOjectis

tera vota pers'dventes, gloriam Deo et B. Cunerse Tjla, mortuusresuscitatus.


dedernnt. Hnclenns foUitm vi ciijns altera fiicies, uti Famulus cujusdam coloni, in parochia Rhe- HbemUir
7 ca-
et prima seqnentis folii vii, pura remansit: ad eum nensi commorans, fuit captivatus a raptoribus. ma- plivus,
credo finem, ut adscribcrentur similia aUa, referenda leficis, vespilionibus k ; et captivus ab eisdera ductus
ad priminn, qtii perierit, titulum (jenerulem de mor- in quamdam silvam. prnpe Waglieninglien sitam,
tnis resuscitatis : wim poKl vaciiiis illas paginas se- vulgariler dictara de Most, catenis ferreis undique
qiiUitr quidam siniiHfer genenUis tilulns. de vindictis, dire legatus, ita modo
ut propria sua virtute nullu
qualiter S. Cunera se vindicaverit de suis blasphe- putaret posse dissolvi. Quar dulure et amaritudine
raatoribus et de vaesanis : etpost tria df kis excmpla, repletus, in animo snam raiseriam deplangens, et
spatinm sesqiii colnmnse, in prima fiicie folii vjii resi- diversis mulestis afflictiunibus fatig;itu?, somnum
duum, impletnr alterius generis miraciilis, manu di- jacens in terraccepit paulatira intentare. suas vires
verm et alrnmento vividiori scnptis ; aversn autem cupiens parumper recreare. Cui dulciter dormienti
factes rnrsus /label qeneralem titnlum riibricatnm de apparuit B. Cunera, dicens: Exurge alacriter. re-
CEfcis, ac rnrsmn folii ix pars nversa fere tota vacat, demptus nain estis a manu depra^dantium inimico-
transilurque folio xi ad titu/im decaptivis. rum tuorum dissoluta sunt vincula, quibus ligatus
:

4 Erat quidara indiscretus homo de Vloeten Tra- estis. Vade, et offer munus tuum. et coram Reli-

jectensis dicecesis, qni anno Domini mccclxxviu rf, quiis meis, qnaj Rhenen requiescunt, pro iioc be-
in die Tfanslatirmis B. Cunera^, in statione prima neficio gratiarum actiones referatis. Surrexit ergo
quEe fit in Elst e, blasphemando B. Cuneram ita captivus, et liberytum sd seiisit, et obtulit munus
raiiem agiriir, dixit B. Cunera videtur esse lenaria, quia leni f
: suum pro beneficio, sibi a B. Cunera pie impenso.
I et lenas, qui invicera cupulari non possunt, veniunt 8 In Tjla / fiiit qnaed.im raairona habens prolera
/
hic ad B. Cuneram ut ibidein fornicari possint. quaradara. qui tribus horis mortuus jacuit, et nul
pner mortuus
Qui iramediatead terrain cecidit, et pestem vesaniaa mater
lus vitalis spiritus apparuit in eo. sicut ipsa \e.iUKitatur
acquisivit, corrodens manus : et universa membra pueri asseruit : tam
qu>e contristata valde de morte
dentibus decerpsisset. si tentus a parentibus non subitaitea sui infantis, fiduciam tamen magnara ha-

<" ad aUorum fuisset. Fratep Nicolaus Ordinis Augustinensium de bens in beata Virgine Cunera, eam suara adjntri-
vo'it si/ii re- D>irdraco, iHo tempore stationem servans, ac ser- cem in mcerure cordis sui ccepitconfidenter invocare;
sliliuiur.
moncm faciens, universos Christi fideles, ibidera in ut puer suus ad pristinam vitam ejus precibus pos-
hoiiore B. Cuner^e congregatos , supphcavit. ut set revenire; faciens votum puerum et seipsam, suae
amore Dei invocarent animam B. Virginis Cunerae, iraagini, in ecclesia Rhenensi, si puer revixerit,
pro illo blasphematore ac miserrirao peccatore, ut praesentare. cum suls m iramolationibus condignis.
sanitafem pristinani reciperet. Parentes auteiu ejus Quo peracto, puer pnemissus pristinje vitre sanus
voverunt Deo et B. Cunene, qnod dura in vita adeptus est florem, in gaudium suae genitricis et de-
es^ei, annuatim limina B. Cunerae visilaret in ca- cus Rogisaltissimi. Hoc miraculura.iramolans mater
misia et braoa, omnibus aliis vestimentis extractis puerum, retulit cura liBtitia magistris fibric* ec-
cura Iibra Post spatium unius liorie. ille
cerne clesiie supradictie. Et ita pluribus viris discretis in
homo ad seipsumveniebat, et lamentabiliter pec- Tyla constat. Anno a nativitate Domini mccccxxx,
v
03 MIRACULA S. CUNER.i; VIRG. MART.
V Mensis Maji, divulgalum n primo extitit in dios- Reliquiffi portabantur, sicut consuetudo est eas
cesi Trajecteiisis Pontificatus. portare dictus Wolterus quod dictus ; et impetravit

9 .^nno Domini mccccxcviii (lUicdam niulier , Wilhelmus, cum patre uuitre et sorore, ad locum
de Montfoerd, in vigilia translationis B. Cune- ubi tunc temporis Reliquiae nudse fuerunt !pnsitae
iltumtnalur
rse Virginis. hora Ves])craruni, in ecclesia super ducebautur. Ipsi autem videntes Reliqui;is, ad ter-
et sanattir
apoplectica veliiculum ferebatur : quajretiilit cunctis in praedi- ram inclinaveruut genuflectendo. Dictus Wilhel-
exca: cta ecclesia existentibus, quod per triennium et mus solus surrexit. et ante mappam B. Cunerse se
ultra poplexia /' fuit percussa, et in eadera hora to- prosternens ad terram, cum magna huniilitate ac
tum visum suum perdidit; in percussione iiec unum devotione, orationem cum raagno fletii faciens. sur-
memlirum obtinuit, quod raovere potuit. dempta rexit. rogavit ut nuda mappa
Postmodum etiam
in ore liiigua. Praedicto anno. ante festum Transla- oculus ejus quod commiserunt cereis
tangeretur,
tionis B. Cunerae Virginis, in soinnis (ut sibi vide- accensit dicto Domino Woltero. Qui cum magna
batur) monita fuit. cpKid se promitteret in pra"di- reverentia ad mappani accedens, in manu sua te-
cto festo visitare lipsana beat» Cuner«e A'iiginis, nens, ,ad uculum (licti Wilhelmi seniel, seoundo ,ac
cura olilatione unius libras cera;, et hoc annuatim tert:o tangebat. Ipse autem, clauso primitus sini-

servare ; promittens li. Cunera quod pro ipsa apud stro oculo, et aperto dextero, sa?pe ac sa?jiius ceci-
Dominum nnstrum .Jesum Christum intercederet, dit ad teiram : et elevans cum devutione oculos
et simitatem recuperaret : quod et factum est. Dum suos ad mappam, dixit, Doinine pater. ac Domina
ferebatur in ecclesia B. Cuiierffi, circa sepulcrum mater, Deo gratias ef B. Virgini Cunerai, ego
ejus, sanata est continuo poplexia, etlumen oculo- nunc lumen meum recepi, et ideo bene video sicut
rumsuorum obtinuit : cunctis mir;in!ilius in ecclesia unquam in vita mea vidi. Ipse autem cuiii patre,
laudem daiitihus Deo
existentibus, et el B. Cunera). matre et sorore oblationem faciens, cura magno
Ipsa autem votum persolvens, Ueo et B. Cunerse gaudio a loco illo recedens, in brevi postea imagi-
gratias agens, sano corpore... rcpatriavit. Eadem nem de argento ad honorem cjus in ecclesia obtu-
hora duo pueri ihidem cernebantur et patres et ; lit.

item ptiprl iiiatres puerurura teslati sunt, qiiod unus cajcus na- 12 Exliiuc reliiiqitfbattir tota ferc jiagiiia vnriia :
E
Plura desi-
cjcci duo; pupillain integram in uculis vido- quam iletnile aliiis alia manit Sic imjilere ca^jiil. Mira-
tus fucrit, licot derantur.
batur liabere ; alteri per poccas q per trieiinium culum de contractis. Qu.edam mulier de Culenberch
oculi extincti fuerunt : qui ambo circa sepulcrum Trajectensisdicecesiscirca annos Domini mccccxvhi,
lumen oculorum suorum acquisierunt.
diclse Virginis in Vigilia ; ceteia liic scribi iira^lerinissa, vitle iiifui ex
Parentes eorum, gratias Deo et B. Cuiieraj agentes, libello Teutonico apitd Crumbacliium : nam, seqnenliu
oblationem facientes, cum magno gaudio repatriave- tluu fulia qux perierunt siib suis quxque tiliilts simililcr
runt. forsilan procedebant, ex parte vacua aut postea suppleta.
10 Circa annura Domini mccclxxx, in die B. Bijo ad foliiim xi transeo.
et tertitts, Cunene Virginis, cum Reliquia; in Elsche portata;
attactumappx
gua stranttu-
fuerunt, ubi prima statio servatur ; pucr quidam ANNOTATA D. P.
lata Sanctu, masculus, xii annorum vel circiter, Ciecus natus,
a patre et matre ante ferctrum B. Cunera; duceba- a Veerhuysen, media infra Rlicnas lcuca ad alte-
tur; qui proprio motu dixeruiit, quod trihusvici- ram ripam.
hus in soranis moniti fuerunt, ut filium in die b Ita MS. forle leijendum pulmeuti, aut sicut ex
Translationis in Elsche ante feretrura B CuneifB Teutonicu verlil Itb. 10 cap. 16 Cnimbacliius, aqua
ferrent, et perniitterent eum cuin nuda inappa, qua bullienti.
strangulata fuit B. Cunera, oculis dicti pueri con- c lclinographica Trajectensis civilatis tabulit, sub
tingere, ut ipse visuiu integriim reciperet. Qiii dum num. 52, nolat niedia fere iirbe pontem Riiinenburg-
hoc Domino Nicolao r Ordinis B. Augustini in brug, qui liic idem csse potest, nomine ieviter mu~
Dordraco, et Magistris fabricte ac Consilio civilatis tato.

Rhencnsis pro tempore ibidem existentibus retulis- d Crombacliius cap. 39 eailem referens, nnlatuunum
sent annuerunt petitioni eoriim. Diira dicta mappa
; 1368, hbrario forsitan menilo.
comrauni populo, ut moris est, uslensa fucrat, sic e Ipstits Rbenensis oppidi vicitm esse censeo ecclesix
nuda ad oculos dicti pueri semel, secundo, ac tertio propinqitiorem. Elst sctibit Crombacliiiis.
ponebatur. Ille, ut parentes dixeriint, qui caecus f Lenus, pro Lenone ; el Lenaria, pro Lenocinio
n.alus fuerat, lumen recepit, et adniirans de piil- necdum ulibi tegi.
chritudine mundi, qune numquiun videbat, de uni- gCriimbacbius, quod fatui etfatuae, acforte melius.
versis interrogavit. Peregrini cuin parentibus ha;c Ibi aulem Iwdiernz tabiilx nullum quidcm Appeldurn
videntes, dederunt laudem Deo et parentes, pro , habenl, sed una a Rhenis teuca Iseldorn infra nomi-
eo oblationem facientes, cuiu niagno gaudio repa- nandiim; unde suspicor vicina fuisse loca, nam sxpe
triaverunt. in tulibus accidit, conimiine duobiis nomen epitlieto
11 Willielmus de Ysendorn, filiusDomini de dislingui.
Ysendorn s Trajectensis dia>cesis, circa aniios Do- h Nvn in via, sed in inonle Carnieli residens Elias,
mini McccLXxxix, in confessione revelavit Doniino qiiinquagenarium, jubenteni ul tlesceiideret, unum alte-
Item Juvenis Woltern Zimdelbier, Vicario in ecclesia Rhenensi rumquc, igne coelitus evocalo consitmpsit, ut refertur 4
cocles. dicta; diwcesis,do amissione visus unius oculi sui, Reg. cap. 1, de mii^sis autem in Accaron paiito anie
scilicet dexteri,
quera per trienniuin perdidit ; alttid iion legilur, quam qiiod increpiios remiserit ad
quam acquisivit de casura (luaui ceilidit de eah;illo Retjein, morlis nitnlios.
suo rogans cum humiliter, si fieri posset, quud
; i Vetavia, viilgo Velue, antiqua Btttuvorum msula,
cum nuda niappa,
qua beata Vii-go strangulata inter Rlienum et Vahalim.
fuerat, tangeretur [quia] tautam Hdem in Dumino
; k Forle tegeiidum vespertilionibus, quod !ix tioclu
et R. Cunera haberet. quod luuienotuli sui recipe- votent, isli nocln ijrassenlur quomoilo lales iii brabau-
;

ret. Ipse autem, propter beneficium (|U(id ipse et sui dicuntur nachtegaele,
tia nomen istud in lingiia
^iiia
feceruut ecclesise B. Cnnerae Virginis, impetravit Teutonica significat Nocticinam avem, quam Luci-
voliintalem suam, Unadieeodem anno ante festum niam Latini dicunt.
Translalionis, casu veniebat cum patre, malre et I Tyla, vulgo Tiel, oppidum Veluvia: ad f^ahalim,
sorore in civitate[ubi] in hospitio suo fuerat
.luando leucts 2 11 Rhenen.
DIE DUODECIM.V JUNII, 63
m Immolare ct Immolatio, hk ct infra ssepi est. parochia morain trahenles, aut suos peregrinos D
Offerre et Oblatio. inimicare aut violare; et pro posse et nosse, ipsos, e.x uss.

n Crumliacliitis ulfm refertcap, 37, et quod sequitur quantum in me est, ab omni periculo liberare. Ipsa
retttttral cnp. 30. vero in craslino" cum familia se praeparavit : et
Montfort, viipidum Ultrajectiux diaicesis, iiiter Rhenen veniens, qu£e gesta fuerant ibidem narra-
hujus metropulim Oudc-watriam ; liinc una, imteduabus vit ; et vota persolvens, in pa-^-e repatriavit.
leucis distans. IS Doihinus Wilhplmus de Ysendornn. ex Ha- tiheratur Item
p Ita vultjariter appellamus, quod intetjre Apo- ghensteyn Trajectcnsis dicecesis, captus, quando ab attus, loto

plexia. Hollandiensibus et Trajeotensibus vastatus et de- P^fK''


q Croyubuchius rup. prxcitato Variolos vertit, vul- structus fuerat, in magno periculo positns erat,
go utimur diminutivo, vocamusque poxkens vrl pocke- quod saepe et s^pius desperabat de vita. Invocavit
len ; snnpUci autem voce Pocke, ad morbiim fa'dior&m B. Virginem ac Martyrem Cuneram, tamquamsuam
signifiramlum. consolatricem, ut dignaretur [apud] D. N. Jesum
r Poterat hic Nicolaus a Dordraco Alphabetum Christuin pro ipsu intercedere, vellet prolongare.
Auijustiiiianum Herrer,r et Encomiasticum Elsii Duplicare proinisit iraaginem argenteam, quamanle
auxisse, si notus iis fui,*!set. in ecclesia Rhenensi obtulit, in pnnderaiione. In
s Ipsum procul dubio, quod supra Iseldoro. hrevi post votum, Dominus d Hollandia; miseri- d
cordia diictus, permisit ipsum se emere, etsum-
g. //. Captivi liberati. morbi varii curati, mam mutavit quam sibi imposuit. Ipse autem pra-
etiam animalium. tias agens, B. Cunerae votum persolvebat. Varai
retiqua pagina ; et amissis fotiis xii ac siii tnchoatur
JJoraicellus AernnlJus ile Hoenpoel, Coloniensis folium XIV, recentiori aliquanlo manu, absque ulin

dia'Ci.'bis, a suis inimicis fuerat captus et incarce- rubric^r vestigio scriptum : litulis dumtaxai ehaiaetere
B p
ratus, ita quod amici desperabant de vita ejus : miuori ct atramentv laiiguidiori tnler paragraplios vet
^oUIis ca-
ptiitis, et quia iniuiici ejus saepe tractabant de morte ejus, marginem scriptis, De Cieco, de contracto, de calcu-
vioiti destlna- etconcor'dabant ac concordati suntdedie necis ejus. losa liberata, de paralytico in Gornicheni annorum
tiis ali
Mater autem ejus lioc percipiens, videlicet Domina Lxxxix, de suscitatione raortui, de bruto animali.
inimici!,
de Hoenpoel, multum tristata et anxiata de nece 10 Anno Doinini a nativilate mcccgxlvi, contigit
sive niorte filii sui, per consilium suorum amico- in .\ernem e, quod quidam puer quinque annorura,
rum, invocavit beatam Virginem ac Martyrem Cu- orb;itus visu inhieme, octo horarum spatio tiebiliter
puer cxcus
neram, pro deliberatione filii sui .^ernoldi, ut cura Parentes ergo super his obstupescentes, B. tUuminatur:
extiiit.
honore de tali periculo ac captura deliberaret pro- ; Cunerain adjutrioera et hujus plaga: patronam ini-
mittens, quod si filius suus evaderet cum honore plorantes, peregrinationem facereproraittentes, cum
periculum istud, in primis quando perscrutaretur oblatione duorum cereorum oculorum, atque denario
veritatem, ac oculis suis ipsum videret, quod tunc /" crucifixo uti muris est, peregrinatione facta lumen
in crastino cum eo se prsepararet visitare beatam visus pristini recepit. Anno Domini Mccccxvi, puer
f
Virginem Cunerani in a forma, Si prEedictus Domi- ij qiiidam in Trajecto, filia oppidani cujusdam, con- ,j

volum pro €0 cellus Aernoldus, propter nietum corporis velanxie- tracfa permissione divina usque ad quinquennium snnaiur
facienle eoniracla,
matie,
tatem, in propria persona praedictam S. Cuneram [fuit].Parentes igitur, videntes quotidianas et as-
visitarenon auderet quod tunc alium peregrinum
; siduas angustiasistius juvenculse, vutum ad S. Cu-
pro eo acciperet ac etiam ipsum cum tritico et
; neram fecerunt. Voto igitur facto, puer convaluit,
vino, auro et argento, ibidem ponderaret vel ipsam et recto tramite Iiodierno die incedit. Anno Dnmini
et calculosa:
proeo;ac etiam cereuin unum de vigintiauttriginta ejusdem ut supra, quaedain mulier passa et vexata
libris cerce immolaret. calculo, adco graviter quod timebatur de morte
14 In crastino, prandio de raeridie facto, dictus ejus votum fecit ad S. Cuueram, suas Reliqui:is
;

Domicellus Aernoldus equitando venit in Vorbeken revercnter, oblaiione praevia, visitandi qua facta :

nocte c,Tdem Coloniensis dioficesis, in duHia b sua, ubi raater sua promis^ione, i'esum|isit sanitatem integram, nullum
decict'im nioram traxerat. Mater autem ejus, maximo re- deinceps sentiens calculi ta^dium.
pr.icedeiile,
pleta gaudio, ipsuin interrogavit. quomodo secum 17 ilniversis utriusque sexus viris discretis et F
staret, quia mirabilia de raorte ejus audisset, quo- honestis personis, peregrinis advenis, Reliquias ">"""'
., 1 . .L j tiberatur,
niam de illa tract.abant inimiei ejus. Ipse autem almae Cunerae devote visitantibus, ac ejusdem op-
respondens ait Hodie complessent voluntatem
; pidi concivibus innotescat quod quaedam puella ;
^^

eorum me, quia secundum propositum eorum


in oriunda de Cranenborg, h obsessa a diabolo et mul-
me hodie decollassent, si D. N. Jesus Cbristus hoc tura suis nequitiis vex,ata, quae ubique ab omnibus
non providisset, cum sua raisericordia. Quia circa peritis raedicis et exorcistis remedium contra istum
mediain noctem quffidam puleberrima Virgo ad me inoi'buiu quaesivit,sed nullum invenit elficax : quai'e
veniebat, duodecim c vel tredeciiu annorum, quae omni humanu subsidio privata, Dei altissimi medi-
(ib apiKivente cipiium fregit, ac me de domo, ultra prim:un ac se- caineu suavissiinuin ccepit impIorai'e. petens ali-
llli Siineta

titicratur.
cundain fossani, ducens in rectani viaiii, mihi cnm quod relevamen per intercessiones sancta; et glo-

instantia dixit, ut votum a matre mea pro me fa- rios» Virginis Cuuer;e Martyris Christi de consi- ;

ctum adiinplerem ipsam perdidi et evanuit ab


; lio ciijusdam viri providi et discreti, huic ancillm
oculis hunc equum inveni super quem
meis, et ; priefataj familiaris, atque ministerio in quo potuit
sedi, per totam noctem et diem ultra equitavi, et perobsequiosi : qui quidem vir condolens gravi in-
vobis primitus apparere volui. Mater ejus, magnas fiiMnitati ejus, de consensu obsessae, Reliquias S.

tl
gratiarum actiones B. Cunerae tribuens, dixit : Cuneraj secum visitare spopondit^ Quo s.alubriter
spnndel niil-
liUheiicnsi un- Beata Cuneia, magna est gratia tua apud Deam. facto, alleviationem Leviatan resumpsit. qui fiigit

luixm noceie ; Dixit autem ad filiura Ecce beata Virgoet Martyr


; a corpore, per invocationem tam accepti nominis
Cunera te liberavit a periculo isto. Parabimus nos Vii-ginis mirificai sanctitatis ; relinquens v,as incor-
in crastino ipsam visitare, sicut vovi pro te. Ipse ruptum quffi a :
et
duro jugo redempta, votum
autem respondebat Mater, hoc facere non audeo,
: oblationes ut promisit persolvit, atque haec in per-
quia inimicus Domini Episcopi Trajectensis sum. petuain memoriam, ad laudem et honorein Cunerae
Promitto Deo et H. Cunera', numquam in vita mea A'irginis acMartyi-is, Magistris fabricffi ac scriptori
ab isto tempore, civitatem Rhenensem, aut in ista recitavit jucunda voce.
18
64 MIHACULA S. CUNER.E VIRG. MART.
A 18 Fuit qiii.lam ile Goniifhem i, qui dixit, quotl super votiim cngitans, quod et B. Cunopfe voverat; D
diutin* mAibo paraljsis vexatiis fuit : qni sil)i in- promisit sibi duplicare votum, ut bene ipsum ven-
tenlum tara cnirleliter advenif, qiind ap2:rotabat deret qui immcdiate ita domatus fuif, quod ultra
:

pnraVjtinis
iisiiue ad mortem ; et ssepe monitus fnit in sonino, valorem ipsum veiidulit et vota persolvebat. .
ciirut ur,
(|un(I semel annuatim voveret H. Cuneram visitare,
t^t sic deberet cnnvalere. Qui ipso exprririscente ANNOTATA l). P.
venire non cur.ivit. Tan'ii'na ipso existente in Bach-
rach k supra Rlienum, post diuturnam vexationem a In iorma id cst. cum omni solennUnli-et ritu con-

aqua mtvsm vovit B. Cuner», qiiod esset semper peregrinus snelo.


rrvivtscii, fjiis :iiuniquam rediit paralysis. Et narraium
et bSi Duflia iion i-sl nomen pr,rdii, stispicor leijen-

est hoc miraculum contigisse anno mccccxxxix. dum in Biiflia &{Vd.ui est in tliorace hubulmi corii, Buf-
I'i0dem anno supradicto quiedam mulier ohlationein fels vtilijo dicto, el tniliiibus usifalissiini.

sunm prcebens dixit, quod vJro existente in navi, c Non ent riociim Sanctos oppavcre forma maijis

fura quibus^dam piscitoribus seu aliis, sicque uno juvenili qnam revera fuevint, ut liabeniiis in appari-
illnrum reraigante navem, cecidit extra navem sic ;
tionil'Us S. Anijeli Carmrlit.e* S. Antonii Palavini, et
quod sui as.sijitenfes consnrtes diutine (jua^sierunt aliorum : qiivd si cvedere volnnms S. Cuneram, in ea

Uem cguus eum, ciim relibus et hastis et ahis iustrumentis ;


ptaiie appavuisse iftate in qua obiit; fieri potuit, nt
morlutfs ;
tandem euin repereruiit. et ips-i invento er.it mor- Jjnmina siiu ipsum odisse acperit, uon veiuti rivutem,
tuus ad teinpus ; sic qtiod mulier ejus vovit su.im sed ut privignam ; snspicatn ea mariti adtilierto natam,
ppregrinatiouem, iuv(^cans Deum et S. Cuneram, qtiam hic ideo te.nerius diliijeret ac soiiiuius co<umen-
cum viro |
raedicto visitare. Voto ergo faclu, vir dfiret, licet diceretur pereijre udductn ant mancipio
inaritus ejus ad seipsum rediens, iinpleveruntpere- empla.
grinatiunem eorum. Contigit eoilein anno quod d Fortassis Franciscus Borsalia? Dominus, Jacn-
equus subito niortuus, facto voto ad B Cunerain, l/a', Cotnilis Uoliandnr et Hannoniif, secundus post
revixit; et sanus a suo patrono, votum qui fecit, Joaiinem Drubimtxse Dncem viaritus, ab anno l^i26 .

etiam coram Reliquiis ejus Virginis praedicta; du- n(/1436;(/»o illa obiit, mutatis identidem maritis
ctus, pro eo proniissuin persolvit. Pust h<rc vacat grares diim vixit turbas passa et nitestina belln, quo-
veliqua dimidia piigina el de.eal foUum xv, adrst au- rum occasione viileri possvnf capiti nobiles pr.fmemo-
tem XVI ; in cujus primae, pnginx dtmidio /loc solum raii.

scribitur; el tn alterius paginx simililrr dimulio po~ e Arnhemium, ad eamdem dexteram Rlieni ripam,
stritna 'hio. snpva Rhenas leucis scx positnm oppidum, et proprix
19 Mulier qua?dain in parochia civilis / ecclesise ditionis caput.
in Tr^jecto, in plaiea vulj::ariter dicta onder die m f Cruiifixus denarius, id est Cruce signatus, qua-
juvnlur }.en- Schuremaker. gravidata, tempnre partus ila infir- les ad vola soUuniia viilgiis fideUum destinare solitiim
culose par/u- mabatur. quod de vita sua desperahafur. Adducto non raro audivi.
et vocato ad eain Confessore sno. videlicet Fr. Ni- g Ouia Teutonicum kind a-que puellam of piferum
colao Ordiuis Augustini de Dordraco, pro con-
S. sigmficat, puer hu- ctiam pro puella dicitur, nt ap-
siHocorporis etanimie intelligens per discretas mu- ; paret.
lieres, quod convalere non posset, intuens in eam h Kranenburgum nppidum CUvias, inquit Crom-
dixit : niea ddecta
corde et aniiuo invoca- filia, bachius cap. 37, nobile Collegio Canonicorum, sex
bis heatain Virgineni ac Martyrero Cuneram, ut te Leucis Rliena distat.
consolari dignelur. et te cum pnde tua custudiat, i Gornichem, hodie Gimcwvw, infra Bommcliumin-
acsanitatem et levamen mittat. Dum iu ecclesia pu- sulam et Vacalis ac Mos,e vonfluentes. Cromlmchius
rificata n fueris, ipsam cum muueribus cum prole ca;'. 31 Gorckeraium in Arkelia : hccc vero in nullis
visilabis. Mulier prsdicta cum humilitate B. Cune- tabulis aut sciiptoribus monslralur, qnare ncc rcddere
ram invocavit, prnmitlens e;iin visitare secundum possum talis epilheti ralioncm.
consihura sui Confessoris. Fr. Nicolaiis ab ea re- k Bacheracuni ad sinistram Rheni ripam, pari fere
cessit antequam domum suam ingressus fue-
: .'^ed a Coiifluentia et Mnguntia intervallo.
rat. nuutius ad eum veniebat, nuntians sihi, quod 1 Vutgn de Buerkeik, iiuasi dicas ecclesia vicino-
filium sanum genuerat, et quod non desperabytur rum; a CathcdruU remoia iuterjeclu dnorum aul tritan
de vita sua. Po^tquam purificatu fuerat, ad B. Cu- vicornm.
neram cum partu masculinu veniebat, et vofa sol- iii /(/ cst sub fahricatore hnrrei.
vebat. n Dc ritu purificationis, servando cum mulieribus,
20 Quidam vir, iu Ghinckcl o Trajecteiisis dioe- a puerperio in eciiesium introducendis^ in GalUa et
Equus cori/os- cesis. equum habuit, qiiem quidam transfixit in Belgio, vide erudue disserenlem Cangium in Glossa-
fus iuratur. meliu ventris, ita quod vir ille desperabit de vita rio. Diciliir autem Latine Purificatio, per aiuiluijinm
ejus.Qupiu vovit ad B. Cuueram, ut intercederetad ad ritus veteris testamenli ; Belgice aulem nominnttir
Oominum pro eo ut sanitatem reciperet. Qui lix Kerk-gank /(/ est Accessus adecclesiam, cum cereo
raagna fiducia, quam ad ipsam gerebat, arhhdit; si et oldutione fieri solitus.
equus praedictus sanitatem recuperaret, ipsum im- Gin(dcel, Rhena Amersfurlium euntibus ud ses-
mediate venderet et qiiidquid de eo veuiret, di-
; quileucam oceurril.
midietatem ipsam in obhitiutie.n rainistraret. Qui
p Vuletuv quidcm&i scvibi, quod stuferos srgnifica-
V [cura essetj sanatus. pradictum pru xxx. ;; Hol- . . rel, pavtcm 20 vnius f]oreni Belgtci : sed adeo ecci-

1 landicis vendidit, et vuta persoivebat q. Iii Schoen- gvum id foret cqui eliti?n pro seculo iS, quo rarjor pe-
indomdus hoyia fuit quidam
equum d(i luulto vir, qui habuit
cicurulur.
cunia et ciiriov erat, pretium, ut magis propendeam ad
valore : invocans Cuueram ut in adjutorium B, legendum fl. florenos.
bene venderctequum suum, oblationem bouam sibi q /Joc miracuium^ cum praecedenti aUisque dnobus
ministraret. Qui votum neglexit : ipse vero ad fo- circa eqnos putralis, relalurus cap. 38 Crornbachius \

rura postaliquot dies cura equo suo veniens. inten- prali.re contendit, piun^ ac niinime superstitiosum, sed
dens illura vendere, dum mercatores praidictum ulile esse, jumenta Sanctis commendare. sicut diii
fit
equum probare veilent, pra?dictus equus retrorsura S. Anlonii, ctadcorpus S. IJubcrU. EstautemScUon-
currens, et per viara rectara se extendere nolens, hovia, muUis locis cojnmune uomcn, Pulchruni-hor-
[^fecit] ita ut ipsura vendere nequivit. Ipse autera tum seu Curiam pulchrara significans ; proximum an-
teni
:

DIE DUODECIMA JUNII. eg


tpjn videtiir oppidum, quinl jacft z teiirts infra .1 Sulet divina bonita» Sanctos, ea prasertim n
Rheiiom. corporis parte gloria decorare, qua pliirimum amnre t ftl''t*na

• Christi pertiilerunt ; iis etiam morbis patronos et fititccs do


lentlum.
tutelares pr*ficere, qiios
MIUACULA AL[A rniit. Ita Sancti Rochus
ipsi, diitn

et
viverent, tolera-
Liidovicus Galliaruai
Rex, pestifero morbo infectis: S. Aurelia, febnen-
Ab Anonymo Rliencnsi ex autlienlicis coi-
tibussuis succurruiit suflragiis; nam borum morbo-
lecla, et ante sesquiseculum Teutonice rum tolerantia Deo iniriftce placuerunt : Sancta
inipressa. vero.'\polloniadeiitiura medeturdoloribiis, et sancta
Martyr Cuiiera iis noscitur faciliusopitiilari, qui an-
ginai molestiis, vel guituris tumoribus cruciantur,
Inlerprele Ikrmanno Crombarh. S. J py.
quia inaiitili prajfocata martyrii laiire;im reportavit.
cjus Uraula, \'iri<licala lib. 10 cap qg g<
Wilsem prupe Harlemium pagns est, liie. dum qui-
seqq-
dam pi.icem avidius quamciiuiius edit, spina guttur
occupat ; qiia; tam arcto claustra oesophagi cunstrin- exlmll spinam
jf\_u<'tor anoiiymus, qui circa annura nuxx S. Cu- xit, ut dies ucto nec i-ibo nec potui ulliis in stoma- fjitiiuri

Cirfti nn. l.^^^fl iiera" miracula Belgice typis vulgavit, uegat cente- lijtrentein.
chuin pateret ad.tus. dam.iata medicorum ope,
Is,
iclccla el .=iinam pr.nligiorum partem conscriptam es^e, quae
jtliirimif,
quornm remedia frustra experlus erat, ad S. Cu-
Deus S. Cunerse nieritis circajumenla liominesque ner;e coiifugit upem ejus se spoudei sacriim
; tym-
(iigjiatus est perpetrare nec tamen Oinnia, qu« :
bum Rbenensi in oppido siippliceni vencrafurum.
tabiilis signata testataque rcperit, sed in^igniura
Quam mox oravit, lam mox imperavit Martjris
taiitiiin selecla esse, ne similitudo prodi^inrum alio-
ecelesteiu mali medicinam nam continuo cum piscis :

riim fastidium legenti pitreret. Itti Criimliatiilita,


spiiia dulures exspuit., laxato tesophagi aditu, est
e.rtir.turiiH pr.!'tUut'iti itbn Cnpiit 40 ; nst Capile 28 via cibo siiinendo reserata.
mltliliirits Latiiie quie Tftttttnice imprrssa invetmnt
4 Siiiiili inalu in Batavia ossiciilura gottur adeo
miracutii, itii prsefatiin erut . Praxipua quaj repe- cuidam clauserat. ut d-glntiret nitiil. Multo jam
rire potui ab anno Mticcxxx circiter ad unxv, aduo- tempure maguis lancinabatur doioribus uiia super- :
nli an. 1330 utexistimera, EleonoriP, de'qua hoc Capite
tatiir '?

nU ;M,i. erat ossiculi depellendi sjies S. Cuner* deprer;itio?


diicturus sum, jus.^u et cnra (cui tunc ut Gelriae cujus fctivitatis pervigiliu Rlienam suinina pietate
Duci parebat Rlipna) tabulis fuis.-.e ad ineiiioriani pos-
adit : et ad aram progressus, in qua sacri Cmeres titleri osmeu-
terornm diligentius consign;ita. Ea traiismisit ad me populo inonstrabaiitur; eos, quibus sacri thesauri titin. admola
nolilis familia de Rliode Ultrajecto, ab auctore ciistodia deinandata erat, adiit; et summis obtinuit tnajipttta.

Anoiiyrao ante centum annos Rlienensi iii oppido precibus, ut mappula, quaj collum Mariyris strin-
tjpts viilgata excerpta vero sunt ex MS. libro op-
:
xerat, app'icaretur guituri. Nec sua illum pietas
pitji, in quem cum fiercnt sumraa lide relata fue- frustrata est ; excussum
terram, cunclis attonitis,
in
rant. Ex iis ad triginta, qu;B Sanct;B hiijiis apud ossiculuin est, applic;ito sacro pignore; rediitque
Deiim meritaniiriflcc teitaiitur. breviter recen^ebo.
statira sperafa sanitas; quare gaudin vix sibi prae-
seas, Deum iii saiicta Martyre dono oblato collau-
§. 1. Miracitlosx curoliimes Sandani, invo- davit.
cantibus faciae. 3 Illud etiam niemorabile, qsiod ii» Zelandia, loco
qui Ziercksee appellatur. Martino Jacobi tilio con-
Jlllustre est, qnod Eleoiiora!, Ediiardi Regis An- tigic. Htinc angiii.i tumeus vexabat pertiuaciter, ot
gliai liliaj, coiitigit. Hanc sibi niatriiiioniali foedere viginti ipsos dies noctesque nec sibi pauxilluia, vel
Hfc. 14 Du- sociariit Rayiialdus II. l.'oroes Geldria;, et exComite liquoris guttulam sorbere valeret. Quain despera-
cissa Gettlrix priinus Ducis titulo decoratus aimo mcccxxxix; ut raiit prideiii niedici sanitatem. eam s.incta Cunera
observat Auberlus Miiieus; in Geldriae Ducibus. precibus invocata reddidit ilico nam ubi se voti ;

Venerat haec Eleonora, fama prodigiorum S. Cnne- religione ubstrinxit, quod molem et graviiatem cor-
raeexcita, sacras eiuvias pie veneratura. Rhenam, poris sui jam desperati, pari tritici viuiqiie pondere,
masno stipataconiittini; et saiiguine saiictam Mar- auru simul et argento redempturus esset ; prajterea
tyrem contingebat, ab Orcaduin Regibus suornm proleni primani femineam, si quam ei Deus largir;
niajorum iniagines repetens. Tanto igituriu-tu feini- dignaretur, Cunera^ noraine ad retricandam bene-
iia, facile, quod unmn desiderabat, siiis expressit ficii memoriaiu nominaturus; cuntinuo gutturis la-
[irecibus, ut stamina qu»dam niappulai sibi dona- xatis angustiis, fcedam pessiniorum huuioruiu con-
renlur, qua sancta M;irCyr fuit iinpiis ancillarum i^eriem egurgitat, ac Martyris boneflcio constahti
nianibiis pra?locata. Jam sacro ditata pignore, Khe- deinde frui cuepit sanitate.

tmpctrctif de
iienses egressa portas, magno cum gaudiu, currti 6 Porro ipso S. Cuneriefesto die, Ultrajecto Khe-
.'tnwc.f. nif/j- vecta revertebatur ; cum illico stant imnioti, in ipso nain p:irens quidam adduxit filuim,qui obtorto natus
'
foltiiin

islortitm.
vestigio, quasi siderati eqtii (curruiu dixisses suf- coUu, tristi spectaculo dorsuin respectaiat ; sed ut
ll.tminatum) totuui etiam, (juasi obh*rens vestigto, primiim li;inc ipsam Deo Virginique Martyri pere-
sistitur agmen comitum. Ibi tuiii in veneratioiie S. grinatiuneiu voverat, rectum hum.ani capilis posi-
Ciiner^ venit admiratio : succurrebat enim iiolle tum et constitutionem impetravit. Colouiam etiara
Divam,mappa! (ilaa reliquis sacris exuviis separari, Agrippin;ira, cuelestis ejus virtus dimanavit. Testis
sl.itititr nd nec Rheneusibus evehi mcenibtis, multis olim pari- illiiis tuculentuscivia anno muii ciijus fili* collura
1'titiiii, itoncc tura corporis sanitatem Eleonora curru Rheuam ita intuinuerat : ut vultus oblique distorqueretur.
ea ictitterit.
repetit, pronis jam ad cursura cquis sacro corpori :
Nulla spes tnali pelleiidi humano remedio supererat
adjungit tila, et niagiiis Divam cunsauguiueam or- quocirca ad divina cunversus, cum uxore sua pa-
nat ilonis, jam coelestem ejusexperta virtutem : inox rens, et filia, vovet ad S. Cuneram profectioiiein.
etiam citatis eqiiis nullo obstacnlu repetit iter, Vix id mente conceperat, cum detninescere colhim,
multo magis Sanctam reventa Martyrem, redditis situra caput nativum recipero, redire tilias sperata
jain stainimbus, quam si eadem ccelo propitio reti- sanitas.Nec |iromptiores fuerunt in vovenda. quam
iiuisset ; et ab hoc tempore saiictai Virgiuis adiiii- explenda peregriuatione, quam insigni nieutis pie-
raiida, qu;e Deus patravit, opera fueruiit aocuratius tate peregerunt.
tabuhs consignata. 7 Majus, anno muccclxxxi, capto Rhenensi op-
Jiimi T. III 9 pida
6G MIRACULA S. CUNERiE VIRG. MART.
A pidn, gutturi Wilhelmi Haac periculum ab hoste lura voveat. Statim ab ipso voto hernia introcedit,
FX cnoj|B\- iniiiiinebat. Nox erat;cuni clamores et ululatiis ci- et solidatur, sospesque S. Cunerae gratulatur. Acu-
CIIIO.
vium, teneri huitium armis Rlien.M!ii, satis indica- tissimis mulier, anno mccccxlvi, calcnli doloribus
Cultfr in Qut-
rcnt ille lecto nudns exiiiens, et solo tectus indu- vexabatur sed sine remedio fuit, cum tantis pun-
: ct dolor cnl-
ture 7ion Liso ;
cnti.
curvatur :
sio, procurrebat ad lempUim velut asyhim. Sed geretur aculeis. ut viribus defecta morti proxima
hostis in via miserum intercipit, affiigit solo ; jam- videretur. Concipit votura sanctge Martyrisreliquias
que jacenlem pede premens, ejus jugulum cultro adeundi. Reraisit quident, non sublatus oranino
feriebat. Ille S. Cuneram ingeminare nec incassura : dolorest; donec prsesentera se Divae sisteret; tunc
missie preces. Mirares! culter cerse instar molliter enim omni soluta molestia, malura prorsus depul-
lentescens reflectitur. qnasi impactus siliti ; et tri- sum sensit. Iisdem aculeis aliamulier lancinabatur,

plici feinuatus circulo. ferienfis dexteram circumscri- etipsavotivam spopnnderat peregrinationem. Jam
bit. salvo et incolumi Willielmo. Cujus in oblenti Rhenam venerat, cum solito veiiementior segram
beneficii monimeutum. cuiter ipse ad sanctse Mar- incessit dolor, ut aniinam jain aotura videretur.

tyris lipsanotliecam diu Rhenae suspensus nlim. Iterum S. Cuneram invocai, et munus appromittit.
adhuc Lredilur superesse. Nec tacendus Ultrajecti- Ecce tibi mane calculus pone in lecto, columbini
iius civis, qui manuariosibi opere victum cumpara- ovi magnitudine, reperitur. salva femina.

bat. Ejus linguam pravus humor insederat, et 11 His tot prodigiis factum est, ut S. Cunera?
UngutT impe- nomen, non in Batavia, Geldria, totoque Belgio
elinyuem diniidiato jam anno reddiderat. Ut hoc Lusitana puel-
dkmerUum sol-
vUur :
incummodo mi^er levaretur, adoniat Rhenam ver- tantura fuerit magua apud summos infimosque in la oculam
sus peregrinationera. Jamque ad pagum Dorn per- gloria, sed etiam veneratione; vulgoque raortales clolens

venerat. cum disertus ct eloquens fiuem reperit ejus fidem et patrociniura, jara inde reiro a milie
nulluni depr«dicandi S. Cuneree raerita, tam Rhense annis implorarint. Neque vero GermanliE finibus se
ad sacras exuvias, qnam redux in patria. Anno mdui S. Cuner^ virtus tenuit transgressa GalHam per- ;

puerum alebat Ultrjjectina femina, sei jara hebdo- vadit in Lusitaniam : nara deSicilia, sequenti dicam

c.xais illumi- madas ita captum oculis, ut nihil eorum, qua? pro- capite. Au. mccccxxxv Virgo qua^dam Portugalla E
jiatur. xime luraia e.<sent, discerneret. Mater, tot prodi- erat, quam papilla ingenti cruciatu afHigebat. Cum snnotur H
lihenam vcnit.
giurum lama perniota, votivam spondet Rhenara summo levando dolori uullum chirurgi medicique
versus peregrinationem et puer. excussa protinus
;
spunderent auxilmm, postquam Divos Divasque
caligine, recepit lumen oculorum. varias cassis invocasset precibus, nocte concubia

8 Puella quinquennis, quatuor ipsos annos clau- per quietem adstare sibi puellara videt, quae his

da, sine usu pedum etmauuum, resulutionequadara Eegram compellat dictis Quin tu Virgini etMartyri
:

puella 1 an- nervorura cruciabatur, lecto continuo afiixa. S*pe Cunerse votivam spnndes peregrmationem, Rhenam
nos affixa
peregrinationem voverat, efiectu lamen nullo. Nox versus? medicinam enim preesentem experieris. Pa-
leclo,
erat, et dum mater natam tantis videt affligi dolo- ret rite raonenti aegra ; voto concepto statim absce-
ribus, in singultus imo ululatus erumpit, quasi men- dit dolor. sanara et vegetam papillam cernit : grata
tis et sui impotens. Fdiola, velut matrem cunsola- etiam germanum vise adsciscitcomitem, etper tanta
tura, exclamat; mater, Cunera. Vox illa, quasi locorum intervalla, longo etdifficili itinere, Rhenara
ccelo missa. raatrem redditsibi, et ad spem recupe- tandem non sine molestia reperit; ibique vulgato
randae valetudinis S. Cunerae precibus erigit, cujus prodigio, et munere Divse suie appenso, reraeavit
tunc adrairabiliura operum fainam recordabatur. sotpes in patriam.
Ergo oculos manusque in coelum tendens, pari pie-
tate et liducia, contra Cuneram im-
vim morbi S. PARS SECUNDA
orante pro ea plorat, ne ininus infiliamsuam benignaesset, quam Liberalio ex variis vitas periculis.
viatre:
fuerat in alios; spondet cum incolurai prole pere-
grinationem. Nec vana spes aut imploratio fuit. Jlit quia tanto locurum divortio Portupalliara aJ.-
Rhenni.ii^
Precationem excepit sanitas : cubitu se allevat viraus; Siculum, si eadem prupi-
lubet, mare, diice
nau/a cirrn
filia; surgit incolumis, et anno Mcccxvni. in pervi- tia, invisamus. In lioc arbitror squore Henricus SiClliani pas-

Cunerai, cum matre sacrum Mom, civis Rhenensis, cumsocio Uumeler, adversis su.i imufra-
gilio S. invisens tumu-
II 'um.
lum , gratulatur suppliciter Oeo. et sancta? Mar- ventis vitae discrimen adiit. Erat Henricus non ita
tyris merita pradicat, pr£eseniibus stupore attoni- raaris sirtiumque, ut forte Rlierii, peritus. Naviiii
tis. in altum provectara, atrox terapestalis vis adorla,
y Lindie in Batavia, provectre setatis vir, com- in ultimum adduxit discrimen imo procelia s;e- :

cnptivut, ni- pedibus ferreis vinctus, detinebaturtetro incarcere. viente, oranemqoe artem vincente, vi in scopults
ptis viiicuUs,
yEger auimi moerebat senecio : nec enim succurre- impacta ejecit vasa omnia, et vectorestrigintaduos,
bai modus, quo vinculis eximeretur. Una restabat qui fluctiljus hausti perieruut. Henricus, trepida,
salulis ancliora, S. CunerEe fidura in a^rumnis tnvo- imo desperata in re impavidus, quod unum reslabat
catie solatium et auxdium. In genua provolvitur, salutis reraedium, clavum arcte coniplectitur atque ;

et Divam illam precatur, miserum ut carcere libe- quo securior esset, eidera se vinculis alligat, ne
ret spondet votivam non sine munere peregrina-
: fluctuum violentia avulsus sorbeatur. Inleriin ja-
tionein. liatum id tixuraque Superi habuere. Audit ctatur procellis, nunc in altum nuljibus imrainens,
miserjucundu strepitu ferrea retinacula crepitare; mos. in abyssura reciprocis fiuctibus devolvitur :

mox numellas, quibus adstricta cervix. decidere nec taraen ita mentem tempestas emoveral, quin
videt, in frusta mmutissima dissipatas; idem videt Deiparje et Divse tutelaris iiatriai suas S. Cunerae
in compedibus : et jam vinciilis oinnibusliber, Diva merainisset. Supplex igitur, quibus potest precibus,
Hhenam per- eadem protegente, Rhf^uain perducitur; S. Cunerae certe calentibus, qua3 priesens imago raortisexpres- ,diinndavo
diiciuir:
praeco, cunctis narrare coepit, quae vix ipse nisisibi serat, coeleslera lianc sibi naufrago, et fluctuanti navis ^"'T I"'
duum jadii-
credidisset. deposcit anchorani ; ne cura corpore, quod formida
tus.
10 Est in Velavia ducatusGeldrice locus, Putten bat, etiain animas salus in discriraen adducerfitur.
sunn/ar gra-
incolifi vocant. Hic quinquagenario major herniosus Nec tamen faciles habuit Divos; triduum jactatus
t's hernia,
utrimque erat, ita quideni, ut nec mutare locum undis oravit, nec fractus proccllis, nec desperavit
posset, neque tamen violenlia morbi pateretur uno Ccelitum auxilium, licet in arcto res esset. Fuit ea
in locii consistere. Cui a coelo et bono genio venit ea dilatio major, ut salus momento reddita gratior ac-
cogiiatio, ut S. Cunerse Rhenensi corde et ore vo- cideret.
12
DIE DUODECIMA JUNII. 67

K 12 Tertiiis jam illuxerat dies, cura S. Ciinera, S. Cunera eductam hic deposuit. Viden', miPater? D
S, Ctinera ap- specie duodennis aut tredecennis puellEe, raortali Ecce ipsam S. Cunerara, illac Rhenam versus EX CROURA-
CIIIO.
parenle ani- augustior, inter undas maris supra clavum emicat abeuntem. unde cibos raihi plurimos attulit. Petiit
malur
navi reliquum usquam appa-
(nihil enira prseterea e etiam, ut nomine suo rogarem te, ut me cras Rhe-
rebatJ claruinque lumen superfulsit, quod tenebras nam deducfam, pro more vino triticoque redimas;
dispulit. Ac primo quidem formidine quadam cor- quod ni feceris. gravius damnum spretae monitionis
reptus est, sed ea mox suavi Martyris alloquio imminere dixit. Hnc inopinato eventu, tantisque
discussa penitus fuit : jubet enim metum ponere, Ctelitum favoribus exuUantes parentes, piis filiolae

Cuneram se esse, cujus triduo, opem


et trinnctio parent cnnsillis; Deoque et S. Cunerse grati, po-
implorasset; Rhena se venisse, ut fluctibus et vitre stridie filia Rhenam deducta, lubenti prolixoque
periculo ex.empto, prassens solatium et auxilium animovinum triticumquosanctaeVirgini obtulerunt,
adferret. Subjecit Volo autem, ut Deo miliique
: a qua biduo fuerat ccelestibus epuHs recreata.
voveas. non ante te RheuEe in meo oppido quidquam 14 Et quia de mersis sermo incidit, age plura
gustaturum aut bibiturum, quam cum uxore tua et hujus generis beneficia unum in fasciculum colliga- Pesuicil atur

ea loca, quihns annua puer submer-


quinque filiabijs obieris reli- raus. Joannes .^gidius, .'Vmmerongam et Wickim
sux unm.
gione meae Reliquiae deportantur. Tu, cum uxore inter, prope aggerem qui arcendis aquarum inun-
et salevs Ca- et liberis, pariter nudipedes, absque indusio, pie dationibus objicitur, filium habebat decennem qui ;

tana: appelll- circuibitis, donec ad tuuiuliim meum reileatis : tum delapsus e navicula. absorptus erat undis. Percel-
lur.
vero corporis tui molem pari tritici vinique pondere litur amisso filio pater;ctquod res erat suspicatus,
redimes, annuanique meo honori inslitues perej scapham fundumque harpagonibus k-
inscendit,
nationem. Hic Henricus, pulso jam timore, offertse strat, reperitque sub
navicula filiura exanimem.
ad omnia promptum paratumque. Cui Virgo Vale, : Extrahit cadaver, non sine lacrymls advolat et ;

mi Henrice, salvuin te et incoluraem esse et ma- uxor, luctu pene exanimata. In hoc doloris ;Kstu
nere jubeo : Rhenam jam
mihi redeundum est parentes ad S. Cunerara trisfees animum et preces

Respicit abeuntem naufragus, et momento temporis vertunt, ambo


geuua provoluti, votum peregri- ^
in

(o Dei bonitatem! suam Martyrem honorantislj iila nationis adjiciunt et pru more farris viuique tan
;

evanescit ex oculis, et naufragus se in siccoconsti- tura,quantum filius appenderef. Hic puer, o rera
tutum miratiir. eo loci ubi S. Agatha requiescit. miram statim vitam et vocem recipit, siirgit;cura
!

Quis incredibilem animi voluptatem explicet. quam parentibus domura. cum iisdem, mox Rhenara ve-
percepit, cum se non periculo tantum, sed etiam nit, gratiara acturis et laudem Martyris propaga-
periculi metu liberalum vidit, et sospitem, ac vege- turis.

tum? Sed quia pecunia defecerat, ut sibi viaticum 15 Est prope Trajectum in orientali plaga locus, aiier,

compararet apud navarchum loci suam locavit ope-


: unde cespltes effodiuntur ibi ad S. Martini pontem:

ram in hebduraadas duodecim inde tantura C'>|le- : puer in stagnum lapsus est. Mater anxla ubique
git. ut Romam pervenerit ibidem m cognatum : quEertt prolem amissain, voce et oculis; nec taraen

suum Ricquinura a Dominisincidit ; aquomutuatus comparet uspiam. Hio, ut ssepe mali prses.Tga raens,
nlque inde
Hhenani. argentum, salvus in Bataviam Rhenam rediit; et ad slaguum vadit. Heul videt capiti insistentem,
quse sancte proraiserat, sanctius cura familia exe- surrectis in aerem pedibus, cceno et aquse immer-
cutusest. Sed nunc regressi in Bataviam, ibidem sum. Lugubre, eheu, spectaculum! Exfrahittamen :
rem etiam magis mirandam videamus. et ubi nihil animas et palpitationis reperit, funus
13 Tessendorise in Batavia, ducatus Geldriensls lecto infert.Quatuor jam horas puer anlmam ejece-
PiicUa pulco et dicecesis Ultrajectina?, prope aquamquam Pottum raf,- spes tamen matrem non deserit. Viciuos pr«-

mersij. accolEe vofant, die dominico, parentes in templn rei sentes exeinplo ad Dei Coelitumqueposcendam openi
divina? intererant, relicta dorai solaquinquenni filia, provocat; prolapsi in genuacalidis precibus et lacry-

Ea cum vagatur incautius. in puteura decidii. Audi rais opem poscunt, et S. Cuneram invocant. Statim
rsm miram, et vix auditam hactenus. AdestS.Cu- vitam puer viresque reclpit : post paulo Rlienam
nera Virgn, quae dimisso fune educit teneram. quam parentes cum filio veniunt, factinn narraat, laudes
ad ripara vicina; aqute Pottum appellatEe. intra sic- gralesque dicunt.
cam deponit ibveam ibique perstitit cum puella
: 16 Alia mulier. quse in Rhenensi parcecia fixerat E
domicilium, Christiano more, festo Palinarum ad *^( teniKs
diem et noctera, crepusculum usque raatutinum. ne
qua molestiavel periculum illi soli nasceretur. Felix templum ierat, ut diviuis vacaret laudibus. Ut do-
cusfodia, quam pro raortalibus parentibus felicius mum rediit, tilium etiam suum vicinoin puteo raer-
tndeqiie ex-
Coelites suscipiunt! Interea, perpetrata re divinain sum reperit ; quem eductum ut exanimem vidlt, iUco
tradu a San-
cln, ecclesia, dnmum parentes redeuut; prolera suam genibus nixa ad S. Cimerae confngit auKilium, spei
oculis et affectu repetunt ;
qua.'runt in vicinia et a plena, nec irritis precibus redanimatur filius. et :

vicinis ipsis, si quis vidis-set : negareonines. Patrem S.Cuner* merita prsedicat. Simtle qulddam prope ilem ancilla.

interim formido incessit, ne forsan undis uiersa pe- Amstelrodamum, nobile HolIandi?e emporium, acci-
riisset filia. Ergo totum diem. omni instru-
solicitus dit We^thovine Hic aucilla qu;edara famulabatur,
mentorum genere, iundum aqu?e ad ripam explurat qu:e,quocasu nescio.mersx a(|uis, excivit parentes.
diligpiiier, si forie vesfigium aliiiuod hominis vel Jam treshoras exanirae jacebat cadaver, ipsitamea
vestimenti appareret : sed cuui ludere se videt ope- nondesperarunt coeleste ausilium psregrinationera :

ram, et humana deficere siibsidia, pie ad Coelites vovent cum filia ad tymbum Rlienensam sanctae
convertitur. S. Cunerani, ut mcestorum perfugium, Martyris, qn;e revixit ilico surgen^qiieparitercum ,

advocat. Cum parente fristior mater orat Divam, iis Rhenam profecta, persolvit quod pie parentcs
resplciat orbitatem. soletur lacrymas reddat filiolam
;
promiserant.
tristibus,additquedoni votum. Sed eo quidera die 17 Multos alios, vel obtritos , vel pnBcipites
domum afllicti redeunt sine filiola postridie cum ex altn lapsos sanitati vel vitre etiam restitui. -
: ,
Puer sub cur
sol orcumberet,parens eodem loci requirebat equos. Forto Choru^ Rhenensi templo adjungebatur la- ru siixtfero :

domum reducturus; ubi tiliolam metu securam of- pides et c^menta convehebantur. Ibi Henrici ab obirUus
fendit, vacantem lusibus. llle stuppre primo : stu- Oykere filius, dum iii plateis indulget puerilem in
pr>n triduiim pru' mox Increpare igitur parvulam,
in irani vertit. lusibus, a biroto curru lajtidibus onusto obteritur.
*«'ci Rhenx
ubi duos ipsos dies dilituissef? Cui filia Ego, mi : Acrurrunt suppeditatum viciui:sed vitie superstitis
iislUur,
Pater, prope doinum in puteum decidi, e quo m-^ nulla apparebant indicia. Erat raater in dorao Wi-
Ihelmi
: ; ,

68 MIRACULA S. CUNER^ VIRG. MART.


K Ihelnii a Pluderen ; cui cum fristisadfertur nuntiu.s, piis viris, ferainisque, DeiparaeetS. Cuneraj patro-
Ex r.noiinA- illa lanieiilari, et .suam deplorare orliitatem : pru- ciniuni, pro ipsius etiam Divie houore, implorat ar-
€1110.
deute tanien usa con.silio, qiia in S. Cuneram erat dentiu.sei, qiii dum operi sanctne Martyris invigilat,
ut pietate sic fidiicia, sublatuid hraohiis cadaver ad se afrtiserat; addit aegri.uoinine vota, Kepente prse-
aedera sacram defert, et prope sacram lipsanolhecani senti periculn subtrahitur , tumor et vuluera
depiinit. Hic illa ardeiiiiliiis et audacibus instare consanescunt ; valet, vigetqiio, ita quidera, ut pos-
precibus, qiias vehemens filii amor expresserat et ; tridie ad labores redierit, lenestraiu occluserit, et
cuin lacrjinis ita aflari Martjrem Ecce Sancta : suo conceptum nomine votum hbenter exsolve-
Martyr, ecce filium meum , tuu in opero obtritum rit.

«t a matrf et exaniinatum : crgone censeberis istt filio meo et 21 In Hollandise loco, quera Wilsen vocant, erat
ohlatus eiiniis rabUus
civi liio vitam eripuisse, qiii toties alionos etiain equus, iino rabiosus, ut ru-
effrifiuis et intraotabilis
SmcIx, nitiscif.
exterosque mnrtuos ad vitain revocasti Reddo, ? dentibus adstringeretur , iie elapsus nocerct homi-
obsecro, reiUle filiuin matri, tuo in opere tam atroci niinibus. Crescebat eflera rabies, ut de occidendo
sublatum murtis geiiere ego sancte tibi ; recipio, jam deliherareut ; cura ruptis omnibus vinculis, ef-
si vita tuo fruatiir muncre; tiius duin vita coines , Iracto violcnter stabulo, procurrit et cum hinnitil ;

illi erit, peregrinus erit. et tuo se mancipabit obse- crebro fremituque, calcibus intentatis pulsat, ferit;
quiu : et uiecuin pr«e-,ontes omnes niuniis aliqaod quod si audacior quispiam tnntaret accessum ad ,

tuas .id iiras oflereiuus, Oravit et flovit iiiater : ja- versiis occurrebat, et ni inature fuga elaberetur,
celiat exaniinis filius; an ut inora illa mors filii calces assilientis et pnesentem inortem non evasis-
(estatior cuuctis rerideretur? Ergo iii alliiri prolein set. Jam non quam ne noceret
tain de equo suo ,

colloi'at, preces ingeminat, flduciam ipsa mora aliisherus solicitus, S. Cuner:« vovet, Dco in flilem
acuit : cum la;to spectaculo puer oculos aperire, et testimonium fidci adducto peregriuationem, ,

cirniiiispicere adstantt^s. qu.prere matrein, prensare Dicto citius oadit rabies et ferocia; redit sponte ad
ubera, et lac avido sugere ure; rediitque inculumis stabulum, jam aA nutum tract;ibilis; scssorem ex-
ac sospes doinum. cipit quemlibet. Lajtus eventu tain felici concepti
18 Ultr.ijectina in urbe , in octava Natalis Dei- voti.Rhenara versus iter adornat eques; offert do-
para;, piier incautior sub ciirrura bane oneratum nativum. prajco non miniis ipse quam mansuetis- ,

lap^us e.^t : ciii rotarmn attritus cr.uiiiim etfregit ; siinus ei|uus S. Cuiier^ lueritorum.
ut per auricuIiB ilependiil.e hiatum recouditi ineatus 22 Mortuis etiam quandoqiie S. Cuuer» merita
cerebri paterent inluenti. Jaceliat quinqiie ipsas vitain reddiderunt. Delicimn ciijiisdam eqiius erat; rcsiiscilatiir
horas, suspirium niillaque vitie edebat signa; nou quein cum repentina inors domino eripui-set. spem mnrliius unus,
motum, won halituiii. Tacti tam acerho fito pia nondiim eripuit usum ejus et vilara recuperandi :

iniseratione vicini cum pareiitibus, mortuum S. nam ad promissain S. Cunera: visitationem eonsur-
Cuncrai ofTerunt : parontes etiam votinn peregrina- git e vestigio redivivus et alacer. quem dominus
tionis iiilerponunt. Cordi ea pietas Superis fuit : inscendens S. Cunera non sine munere stitit. lllu-
sUtiiii sui compos, nmnia expers redditur
indli ; .strius quod subjicio. Vollenhoviae in superiore ,

stetitijuc inluens intueiites. Unuin restabat incom- parie Ultrajectina diceeesis, arcis satrapa caballum
raoduin , auris dependulaj vitium. Vocati igitur genorosuin alebat, quem mors opnreiserat. Jam
chirurgi aureiu c:ipiti assuiiiit; statimque vulnus solea; ferrea; pedibus exemptae erant, et aderant
omue consaiiescit Grati igitur cuin lilio parentes , qui pelleni detraherent. Puer qui a stabulo erat,
ut religione etiain aniinum expeiliant, Divaui ipsam doluitvehementer ob.itringit se lionori S. Cuuerie
:

in loco salutatum veniunt, et de beneficio laudes Rhenensi in templo positurum cereain eqiii 6ffi,'iem,
ft allerjain
diciint. tantimonimentum prodigii, si resurgeret. Placuit excoriandiis.
IV Eadem in urbenovenncm filium babehat Joan- Supens iiominis desideriuiii ; reditanim:). vita, ot
nes Wanuemaker, civis Ultrajectinus. Is e duobus hinnitus cquo : consurgit , se inscendendum offert
tertiiti(.i olto
solario decidit in caput, qiiod inire lapsu attritura famulo qui quatuor soleas ferreas, qiiffl hodie ad-
II ctipiit, j

afliictumque erat, suhitoque esaiiiinatns dimidiatam huc servantiir cum cerea effi:;ie equina offert;
,

horani jacuit ; ita vicini clamoribus exciti testa- Satrapa Deiim et Martyrem gratiis et laudibus pro-
bantur. Qui tunien ad lacrjinas parentum iiigeni- sequente. Addit Anonymus vita; aiitor innuinera ,

culati, more locis illis recepto , Deum Sanctamqiie esse et quotidiana bruta prodigiaistiusmodi circa
Cuueram supplices ohtestabantur pro salute pueri ; quas oh niiniam frequentiam vilescant, nec orania
adeuiit |iarenies votum pere^rinationis nudis pedi- possuntiiiit.ti in tabiilas; sed
c,i tantiim, quae novi-
bus UlKuiam instituenda;, Vix voto se obstrinxerant, tate rei insigne quiddain contineiit. observari.
cnm lovixil et reviguit inier, nulla corporis relicta
23 Uiin pi,)s benigna S Cunera, sic in sacrile-
noxa. Milile caiitum
Licti igitur nudipedes iler ingrediuntur gos iinmitis, in blasphemos severa, ita tanien ut Oji/jidiim
actisque pro more giatiis, eodeiu habitu Ultrajectum pceiiitudo delinquentis pnssit severit.iteiu initigare. dirijuciitc.
reped.irnnt.
Aniio Mi;cccxcix, Dux Geldria), subito et iiiopinato
20 .\tque sicut hi exanimes vitne redditi, sic nou instructus peditum et equitum exeicitu Rhenam . ,

niiuus miraiidum ,
quod cuidam ex casu et mem- ,
occupavit; et militibus oppidum diripiendum dona-
ct f<ilei' f.(- brorum colliM.ne ac conquassatioue inorti |iroxiuio, fiamma ferroque sa;viuut
miiitaiius in
vit llli domns civiura ,

striiem saro-
evenit. Erat Joanuis von Dohm opificis famulus , effriugunt, neca sacris etiam locis sacrileg.is absti-
rvm Itpsits cum choruin S. Cuiierae architectaretur; ei datun» nent manus. Jam aede S. Cunera; violenter rese-
in mandatis, ut locum fenestra occluderet. Stabaut rala. sacra diripiebant et duo priesertim equites;

erecttfi iDachinic, et fulcra, quibus iusisteret; dum-


iiisigiiite improbi. nou obvia tautum rapiunt;
ipsum
que in lis it redilqiie incautior nescio an fallente ;
templi paviraentum scrutantur, et terrara emoliun-
vestigio, an vero macbina nimio pondere pressa, tur altius si forta aliciibi rcconditiis thesaurus
,

debiliiata, atque adeo fracta |)rajceps saue magna ,


latcat. Liiere sacrilegium, ut pcena corporis, sic
cum saxorum vi ad terram labitur, corpore in sub- dito Sanclm
anima; : nam ingens sepulcralis lapidi; rnoles in ieile.in viii'an-
jectaro struem lapiduin fortiter impactu et conquas-
fodieiites. non siue Niiinine ruif, ohterit, sepelit. fes, niliiii
sato ; ut semianiinis domum delutus, desperatis hu- Vulgatur toto nppidn vindicta olilerunlitr.
Niiiiiinis ; quando
jnaiiis remediis, inorti proximus videretur. Jnannes liianto serius pulsatis tyinpanis. severe militihus
Archilectus, faniuli sui et nepotis vicem dolet et ; jiraeconis voce interdicitur, ne Deo dicata
loca ef-
ec iiiagis, quo sanguine ei conjunctior erat. Is, cuin fringant, spolient, violent. Ita tymbus S. Cunerse

pretiosus
. :

DIE DUODECIMA JUNII. 69

A pretiosu» . quem harpyjje isfae rura anathemate ra- exercitus vero movit se loco, oppirlo excessit, Rhe- D
pacibus presserant manibiis, remansit inviolatus; namque sanctae Marfyris reliquit custodiae.

DE S. LEONE PAPA III,

ROM.« IN BASIUCA YATICANA.


COMMENTARIUS HISTORICUS.
§. /. De cullu ejus, vila anle Ponlifwalum, et primi quadrienni actis.

Leo Papa III, iiihiluminus ilr Cftlliolica tariis, ejus Basilicie Canonicis majoribus Sacristis
A, nr.ffAM
Ciiir
Rmiitttia Ealesia beiie meritits fiierit, neqiie curanlibus, tideliter est scriptns anno Mncxvii : de
Hniirr 110'«« qvam a nobis aclitm xi Aprilis ubi de S.
levlorespro Dei Cttiisa Itiboirssiistmiieril, qiio pliiribiis ,

110 }lit'' il"'to-


•jiis nominis Primus, Secuudns, et Quartus Leone 1 cni aliisqiie duobns siintlein qiioad opinio-
; ,
/1,0 iHli! ri;'fiis,

mniies adscripti sacris Foslis Emitani Miirtiji-oloitit; ncm sanclilatis seinper h',bitiint Tertium e.r diclis
, ,

miritm sane esi , illiim lionore islo riirtiis.^e, iisqiie ad liqiiet.

aiiiiiim i.xxiu ciiirenhs nunc secitli; quaiido socra Ri- 3 Acla scripsil Annstasiiis Bibliotherarins, ad annos
A-^la qitatia

tiium Congregatio. ad preces Capitiili et Canonico- circiler Lxx. post Leonem .sifitm de Vilis Pontificum irripsrri'.

proseculus; scripsit antcn protitrissime, quia plit- Aiiastnsws.


rum sacroMincta,- BasilicEe A'aticanffi S. Petri, refe- opits

rente Eminentiss. D. Cardinali Hona, censiiit die rtmatn materinm sngqcrebal proii.ta Hliiis erga Rama
V.
xvi, in MartjToliigio Romano esse apponenda, die nus ecclesias liberntttas, a qna profecta mnnern sigit-
anfen vcro
xu Jnnii ijumlam verlja, prout jacMit diligeiitep- latim enumeral;iilintm xqne soliritns, ad memorabiliora
rtt'il"i lil

exaniinata et approbata, videlicel, Roma) in Basilica ejttsdem ijesia alia ,


publieam Ecclrsix caiisttm spe-
Sii"<tu.^ «
Ffrrori", Vaticana S. Leonis Papaj tertii. cui eruto.s ab iiu- clnnfa, prosequenda ! Nnnc prrler ista. satis legcnda
piis oculos et pra?ci>am lingnam Dens mirabiliter opiid ipsttm, vi:r alia Italiemns, quam qn.r e.r iiiridenti
restituit. Piiriiiis.ie illi.i ai/ lioc visus esi plitlijiiiits scripla reperiitntiir npitd Atictores Coievos Caroli Magm
Ferfitrhis, in ulroqite Cnlalmjo Itac ipsa Deiiosilioiiis gesta prosecutos, hiiic ct itli communia. lalrrim inilia

folonirltslbus ejns die. Miillo etinni cilius idem frcisse videntiir Co- ejus e.c ^lnastasio sic accipe. Leo Tcrtius , nat!one

lonlte A'jrippinr Carlliiisiani, in suo aiictiori Vsmrdo, Romanus , ex parte Azuppio , sedit annos viginti,
proiit i'ura liabemiis Coloni,r et Lubeae e:rcnsiim anno menses quinqiie, dies decem et se\ : plures,septem
Mc;rccxc; sed, ijiiod mireris, ad xiii Aiirilis, quando legitnl; sed Itos ipse aitclor in fiiie corrigit. A parva Asserit hic a

S. l.eo I, colititr, qtiasi Tertii ^eLtnlis fiterit : (ptO'1 aelate in Vestiario Patriarchii enutritus et educalus, furro 'nwitri-
disciplinam '""* fciitts
nullo seiisu jiolest rerififart, quemcumque deimini Na- oninenique ecclesiasticam spiritaliter
""'"
etiam prior Petrusde Nala-
Illis niitem erudilus, tain in Psalterio qiiam in sacris divlnis
cf Pc!'o (le talem sunias.
li"lalilii'x
inter Vilas Sattctornm Leonis III ut Sancti S.-ripturis pollens, Subdiaconus factus, in Presby-
libtis . ,

memiiiil; sed nitllo die aildito, lib. 6 cap. 19 siii Ca terii honorem provectus est. Erat eniin vir caslus,
loquela facundus, et animo conslan? : uhi vero in-
Uiliiiii anno mccclxxxh finili. .

'i Ne:]'ecen.vridebent privata aucloritale quidqnam veniebat prsecipuum alifniem Monachum vel servum
qmitdoiiiiilein apnd Roniannm Cononiritm, Dei, in colloquiis divinis et oratione, cum e- pe-
illi fecisse,
tafti (i"lrin nitus vacare non cessalwt. Valde niinisque hilaris
siib Euijenio Papa III florentem. in Bn.,ilir:t Viilicaiti»
^ei"iirr Btim.r
descriptione num. xi, de OratoiioS. Leniin II-' Pupj' in eleemo^ynis exisfebat, verum etiam ef infirmo-
l'iil li tiiitm.
rnm raaxiinus visitator, prasdicans illis * scriptnra- ' 0«
bxc verha : Anle altare S. Maurilii, juxta
iiliis ?
letiauiiir
pn> cura pauperum, aninias suas in elee-
aditum qui vadit ad S. Martinum pnst S. Petrum, liter, iit

est oratorium S. Leonis Papie Quarti in quo, sicat ;


mosynis rediinerent qui plures ejns praidicatiimi- ptetiumqiie
:

saepe a nostris majoribus accepinuis videlicet a ,


hus aunuentes, qiiidqnid ilte pro Christo coinmen- virtutilius,
dahat, occulte diu nuctuque pauperibus erogabant,
F
a<)'tc iir Domno Presliytero Censio Priore et Doinno Chri-
Papa fructum animarum crebro oirerentes salubriter
trt^ iitfi.
stiano, sanctae recordalionis Doinnus Pas. halis
secundus, corpusB.Leonis Papse, Primi, ctSecundi. Deo.
4 Duin taliler, in ipso Vestiario praucipiie degens,
etTertii, et Quarti recondidit sicut etiam inulti no- :

strorum videriiut, ;»«' iniliuin nrmpe seculi xti. siili splenderet, et ejiis solertissimam cumm ipse Vestia- Tiiagno eon-
5*»nsu rlectum
ille scripsil qnainlo ibidem rius diligeret, ab oinnilms amantissiine diligebatnr.
ciijtis mediuin Caiioniciis : eC oidinatum
htc titulits Sub Quapropter ntorlno die xxv Decemliris dccxcv Ha-
adltiic legebatur lapidi iiiscitlplns , :

drianu divina inspiratione, nna concordia eadem-


hoc altaresunt corpora SS. Leonuiii I, II, 111 et IV, I,

Poutiticum et Conlessorum. Ex libro ',uoque ineino- que voluiitate, a cunctis Siiceidofihus seu Proceri-
rabilium Basilu-ae Vaticanaj ab anno nuLsxv, ha- ,
busetoinni Clero, necnon et Optimntibus vel cuncto
Populo Romano, Dei nutu, in Nalali beati primi
betiir instauratio altaris seu oratorii Sanctornrn
Leonum Primi , Sccundi , Tertii , et Quarti. Itein M irtyris Stepliani electus est; et s"qiieiiti die, in

apertio sepulcri et inspectio corporum eoruu. die i Nataii S. Joannis Apostoli et Evangeli-iia!, ad lau-
commnm ciiin
mulxxx, Gregorio XIll suinmo Pon- dem omnipotentis Dei, P.intifex in Sede
et gl,,riain
ittis ciittii (le- Augiisli, aiino
accep'» fue- Apo>tolica estordinatus. Eral enini Ecdesiasticarum
tiflce,.. iu e:ique a|ierlione sepulcri ,

tra",l.iti',.
runt snpradicta- H»rn|iiia3 fqux seitirel antea dtfl:r reriim def^nsor . et contrariorum fortissiinus expu-

tide- gnator; et niinis niitissimus et eidern ecclesiae be-


fuerant ui capsa riibro serico tecia conlinerij ,

lium aspectui perjietuo pr^sentand». Anno aiitem nevoUis atqiie prsclarus amalor; tardus ad irascen
/*?""< "''«'^
MDCvii rlie xxv;i Maji Dominica infra Octavara ,
dum, et velox ad miserandura; nulli niiilum pro ad Carotum
Ascensionis, soleuni processione sacra ipsa corpora. malo reddens, neque vindictam secnndiim meritnm JUugn.
in ara DeipariB Virgiiiis in Cohimna, honoritice tribuens, sed pius ac raisericors. Tenipore Ordina-
nationis su* studuit jusfitias facere. Ita ereattts or-
collocata l'ueruiit. Iln Catalogus sncrnrunt lieliqnia-
dinatiisqae Leo, inenntr iiior aitno novo uccoxvi; per
ruin alina; Vaticana- Basilica!. qui Paulo Bizono et
Marco Aurelio Maraldo , S. D. N. Pauli Papffl Da- Legatos suos, claves coiifessionis S. Petri ac vexil-

lum
:

70 DE S. LEONE PAPA III.

liim Rninanae Urbis, cum aliis muneril)us Regi admonitionis exhortatio audiafur ab ore nuatenus ;

Afl.TORB D. r Franconim . et Loufjolnrihntm Cnrolo inisit ; roga- sic luceat lux vest.ra coram hominibus, ut videant
vitque ut aliquein de suis Optimatiljus Romani mit- opera vestra bona. et glorificent Patrera vestrum
teret, qui populum Romanum ad suam tidem atque qiii in C(p|is est. Omnipotens Deus vestraa ."^11010-
siiltjoctionem per sacrainenta firmaret, laiiiqtiAm ritatisbealitudinem, ad sanctie suae Ecclesiie exal-
Urtits Romartx Patricio, pcr //atiriuitutit prxiiecesno- tationem, per multa annorum curricula, incoluracm
rfdproce rcm crcato, iil esl, tanigunm Defensori ; non vero ut conservare dignetur.
nh eo let/ali(m Exorim
Domino; c/uia (ut infra ostettdeturj ncc Iiiiperator qui- 6 Pr.rstilil egrctnc sanclus Ponlifc.r. quod ainanter iltt
acctpil.
dcm coronolus et uncttis, vcl unius pitqi dominus eo ti- et rcverenler pius Rex ab eo (aciendum suijijcssil : sed late croa
lulo jartus est Caiolus, nedum jurc Palrictatus. Missus el tle missis sibi tliesauris niltil avarc condrns, Rngam, i-'leruin

est autem ad hoc Engelb^rtus Abbas nionaslerii ( id cst siipcndium) Clero suo in Prcsbyterio inaxime
S. Richarii quem etiam tunc aj S. Petrum
: per ampliavit. Fecit etiam in Basilica B. Petri A|iostoli,
magnam partem thesauri, quem Erious Dux Fo- nutritoris sui, thuribulum aureuni ante vestibiilum
rojulieusis, spolijita Hunorum regia qux- Ringus altaris, pcnsans libras decein et scptem Sarta
vocabatur, eudem anno de Pannohia Regi detulerat, vero tecla BasilicaeB. Pelri .^pnstnli, iil e~t navein
misit. Iln Eijinhitrdus iii Anitalthus. ipsiusmet Caroli majorem, sed et aliam navem super aliare, cum
Sccrelarius. quadriporticu, simul et fontem aqnre anle fores ar-
cum rpiftola ii Mtsit eliain epislolam, qnn Leoni Papas perpe- genteas. Verum efiam turrim ciim cameris siiis. ab
gnitulw.oria,
tua; beatitudinis in Christn salutem precalus, Per- imo usqiie ad suminum, nmnia in omnibus noviter
lectis, inquil, Excellentias veslr* litteris et audita instauravit Priesertim imaginem Salvalnris, cum
:

ch.irtula decrelali, valde, ut fatoor, gavisi sumus, reliquis mirie pulchriludinis depictam. ad decorem
seu in clectionis unanimitate, seu in humilitatis suprascriptie ecclesiie, in fasligin sub arcu raajori
ve^rae oliedientia, et iu proniissionis ad nns fideli- posuit Similiter et titulum S. Sabinffi studiose
tate. In qiiibus oranibus, ex lutiino cordis affectu, renovavit Fecit aulem et in Basilica heata; Dei
multiplicesdivinffi pietali agimus gratias qiiia no- ; ad PriPsepe, cjbnrium ex
genitricis, qiiaj appellatur
bis, postlacrjmabile doloris vulnus, quod animx argcnlo purissimo, qund yiensat lihras sexcentas et
'"'

noslnt! ihlectissimi patris et fidelissiuii ainici obitus undecim, siinul et rugas argenteas in iiigressis pre-
inflixit. lale in vobis solita suse clemeiitiae providen- tt Romaiias
sbvterii, pensantes libras octuaginla... Interca et in
ei clesias.
tia solatium perdonare dignatus esl. Unde et ve- Basilica beati Chri^fi Marlyris Laurentii, sita fnris
slriE Sanctitati, quasi vicarin bctitiie munere, per muros, fecit imagines argenfeas fres. Salvatnris,
ct munrr tius, ejuvdem Dei et Domini nostri Jesu Christi miseri- B. Petri Aposloli, et S. Laurentii, pensanles siraul
(Irfuncto curdiaiu. qui sanctae suai Ecelesia; in ve.^tras Beali-
lihras quinquaginta quator et semis Itemque
IliKtrtatw
tiidinis exaltatione cnnsuluit, nostram omniiinique rennvavit sarlalectaB. Felicis et .Vdaucfi Mariyrum,
itrslwutis ,

fiilerumjque nnstrorum deiiiandaiMUs pro.speritateiu juxta S.Paiilum Apostnlum: sed et Basilicaiii S.Mcn-
,

nec non et pacificam lirnsertiin


in Dei vuluntate tot.ius rcni B. Vitalis Christi Marfyris, nec
nae, ntqiie tituliiin
nnstri innotescimus unaniiiiitatem^uta-que innostrae
.s< liitri H
iion et coemeterium S.Zotici viaLavicana;pariter ct /auti,
devolionis gaudeatis, sicut et iios in vestrs Sancli-
Ecclesiaui sanctae Dei Genitris in Fonticiina.qiia; per
tatis la-tamur successibus Ad dilect!onis pa- olitana marcuerat [ tenipora Fecit autem isdem
].
cificam anirai unitatem, Angelhertum, maiiualem Pr.-esul, in Bisilica Ductoris mundi, B. Pauli .\po-
nostra; familiaritatis, vestrie direximus Sanctitati; stoli,Confessioneni simul et rugas ex auro obrizo,
quem ]irius... beatissimn Patii iio.vtro, prffidcce.s- habentes gemraas pretiosas instar B. Pauli Apostoli,
snri vestro dirigcre curavimus ; sed duin exenia pensanfes lihras centuiu quinquaginfa et sex sed :

omnia parala erant, liigubri paternae morlis nuntio cameram ejusdem Basilicae, in modum B. Petri
repeiite lardalura est ilerillius. Sed modo lietiores
.•Vjinstoli, noviter fecit
de vestra; Sanctitatis successione facti, fiuod desi- 7 Ipse vero pr.tcipuus Pontifex, in titulo H. Sii-
(lcuuQ fundat
dcraveram in illopioPatre agere. in vobis perficere sanuie, iibi et Prcsbyter ordinatus fueral, dnm .rdrm s.
stiidemus: illique omnia injuiiximiis. quae vel nnbis breviter destructus fuissef, et jam per longitana Siisannx
voluntaria, vel vobis necessaria videbantur: ut
ex tempora ipsie parietinae marcuissent, ob niraiiim F
collatione mutua ccnferalis, quidiiuid ad
exallatio- amorem ampliavit aedificium ; et noviter in altum
nem sancta; Dei Ecclesiae, vel ad stabilitatem hono fodiens, firmissiinum posuit fundamentum ; et eruta
ris vestri, vel Patriciatus nostri firmitatem, neces-
planitie miriflce excelsa, super ipsa fundamenta
sarium intelligeretis. Sicut enim cum beatissimo ajdificavif ecclesiam. cum ab>ida amplissima, et ca-
pra'decessore veslro saucta; paternitatis pactum cumina cameram decora-
mlrifica de musivo, atque
inii, sic et cum Beatitudine veslra ejusdem fldei et tain seu Presbyterium, et pavimentum marranrihus
caritatis inviolahile
fudus stat:iere desidero qua-
pro reuo- :
pulchris ornavit veruin etiam dextra levaque, por-
:

lenus Apostolicas sanctitatis vestraj divina


cutiour uiiilii donante ticus ejuscura columnis marmoreis construxit. Sed
firiln il. gratia sanclurura advocata piecibiis.
nie iibiqiie et baptisferium ibi constituit, et dona
iibi obtulit,
Apostnlica benediclio proscqualnr; et
sanctissima videlicet gabathas aureas fundatas treii( id esl Iticliiios
Romanie Eccbsiie Sedes Deo donante, nostra ,
pensiles, iaferne rotiindtis, instar patinaruin J peiir^nn-
scmper devotione ilefendatur. Nosirum est, secuii- ci doi
tes libras quatuor et semis, Cruces aiireas duas ornat.
dum auxilium divinae pietatis, sanciam ubiqiie Chri-
cura gemiiiis... lucernam argenteam uuam... ima-
sliEci|esiam,abincursuPaganoriimetab infidelium
gines argenteas tres... Fecit et confessionem ejus-
devaslatinne, arniis defendere Inris,
et intus Catho- dein altaris, ex argento purissimo pcnsaiitcm Iihras
lica; fidei agiiitioue muniro. Vestrum est sanctissime
centum tres, et uncias dnas colurauas argeiileas :

Patcr, elevatis ad Deum cum Movse manibus, octo etgainmadiaduo, et arcus duns cum crucibiis
noslram adjiivare mililiain : quatenus vobis inter- argenleis quinque, et gahathas qiiindecim, pensan-
cedentibus. Deo ductore etdatore, popiilusChrist.ia- tia siiniil libras centuin et quinquaginta: ct alia
nus. super inimicos sui sancli iiominis, ubique
mulla iii cariinis, canislris, vestilms, vnsts colnloriis:
seinper habeat victoriam. et nnmen
Domini nostri qux omnia el sinaula, mutlisqiie mmc exolelis vocibtis
V=ii Cbrisli toto clarificetur in orbe.
Vesti-ip vero oliscura, ali/ue sujierius elinin punclis siijnaln, et in ipso
auriorilatis prudeutia Canones
ubique scqiiatur Annalnsio vel aptul Baronium legenda, pi\rtermisi .itu-
quatenus b.tius saiictitatis e.vempla
omuibus eviden- dio brevilalis. //ic iiolo. qvod ea in ecclesia nierilo
ter lestra fulgeant conversatione, et sanct» fueril positus ejusmodi Itlulus in liliro Nicolai Alemattni
dc
DIE DUODECIMA JUNII. 71

de parirtiuis Latfraiievsihiis sicrciniui; : Budum haec stiani pofuli preces funileret ; et secundum olita- D
beat* Suzann;e Mari. aula, coangusto et tetro n.im traditioneni a Notario S. R. Ecclesiae, in ec- aictorrd
atqtie cnrpore

existens Inco, niarcuerat : quam Dnmnus Leo Papa clesia B. Georgii Christi Martyris, in ejus natali
III a fiiiiiiaMientts erigens et condens. corpus beatai ipsa Letauia pradicata fuisset ; omnes, tam viri

Fehcitatis Mart. comple a^dificans ornavit atque quani femin», devota mente catervatim in ecclesia

dicavit. beati Christi Martyris Laurentii, quae Lucinae nun-


8 Bt hxc qiiidem tinic, poslen vrro aliquotics aita cupatur, ubi et oollecta praedicia inerat, occurre-
ubi poslea fiiiem ecrlniiF donaria coiitulit. apnd Aiiaslasi'um spar- runt.
eliam se ciim siiii cominctiorutn : e.r coilennjiie affectu, ciim ope Ca- 10 Ubi, dum
prffidictus venerabiHs Pontifex a c>rcum-
Coroio M. 1" VPJtitur a
posuii: rolx Miiijin{iU infiui duilur) ni suarn leslitulu.s Sedem, Patriarchio egressus fuisset, obviara iUi sine Pla-
wuiwo conipiratis
ip.siiin vicissirit, Jmperiali curona ornasset, sua^i]iie ad neta iniquus nec dicendu.s PaschaHs Phmirerius
illum arcliasimn' amiciti.c litiislrin vcllet monimcnta occurrit; et in bypocrisi veniam ab illo petebat,
extnre ; ctiam in pv.rdutu eccUsia talc iinnm constitui dicens ; Quia infirmus sum : et ideo sine Planeta
fecit, sese vl illius ecclesia' fundatorem una cuvi ipso veni. Tunc sanctissimus Praesul veniam iUi dedit.

islic e.cprimens operc tessellnto, ea plane formn, qua Similiter et Campellus Sacellarius, in ipsorum do-
infru crpresnos vidcbimus in Latcranensi tnclinio ; nisi lositate pahter in Pontificali obsequio pergentes,
(juud ibi iieiiuflcn, liic stanles figurenlur ; uti in fine et dulcia verba quce non habebant in pectore cuni
superioris seculi adluic ibi visos testntnr prxiaudatiis eo ioqueiites; malijj^ni eLiam et iniqui ac perversi
yjlrinnnnus. Ibtdem, ad i/isani quo Itic srrihcbat diein, falsique Christiani, prursus pagani, filii diabuh, in
hxc
in sublinii vicinuqiie contujnulionc nd/iuc leijehuiitur unum se sathanice coUigentes, pleni iniqua cogita-
uc?;»»,. Sanctissimvs D. N. Leo Papa D. N, Carolo monasterium SS. Ste-
tione, in ipso itinere, ante

RiiOi. IIoc outcm feril codcm aiiimo, ci forte decesso- phani Sylvestn, quod D-jmnus Paulus Papa fuu-
et

rum plurium excmplo; quo posiea,Anusta>>io leste, Leo- daverat, ciam armati adstitere atque repente de :

nis Pupr IV monduio. ipsiusmcl saiictissinii Pra;su- loco insidiarum exiUentes. ad ipsum (quod dictu
lis, ner non et ;-pociahs Dnmni Imperatoris
filii sui nefas est ) impie trucidandum absque uUa reveren- E
Lotharii, proptcr futuram ni^^moriam, person* Deo tia confluxerunt, Paschale ad caput stante, et

cara; et per cuncta spcula venerandie. depictae sunt. Campulo ad pedes, secundum iniquum ipsoruni
Ipsum emhlcmn I^crtii hicvide. cunsilium. Quo facto, omnis qui circa eum erat
populus, videlicet inermis et in Dei officio prajpa-
ralus, timore armorura perterritus, in fugara conver-
sus est.
11 Ipsi veru insidiatores atque operatces, ma-
fa-de proster-
lorum, Judaico more, sine ullo divini vel humani nHur
honoris more comprehendentes, in
intuitu, ferino
terram eura projecerunt; et absque uUa misericor-
dia scindendo expoliantes eum, crudeliter oculos ei
evellerc, et ipsum penitus ciecareconati sunt nam :

lingua ejus prsecisa est et, ut ipsi omnino tunc ;

arbitrari sunt, caecum eura et mutum in media


platea diraiserunt. Verum ipsi raaligni Paschalis et
Carapulus. sicut vere maligni. sicut veri pagani et
inipii, ad ipsius monasterii ecclesiam ante eonfessio-
nem eum trahentes, ante ipsum venerabile altare.
iterum oculos et linguam aniplius eruerunt ; et
plagis eum diversis et fustibus csedentes. laniave-
runt ; et semivivum in sanguine revolutum, ante
ipsnm altare diraiserunt; postmndnm vero sub
custodia in ipso monasterio dimiserunt. Timore
aiitera perterriti, ne a Christianis hominibus furatus
inde fuisset : tunc malignura consiliura adepti(sicut p
ipse Hugumenus monasterii S. Erasrai professus ontiisque ei

est) fecerunt eura ad se venire clara per noctem liiigua priva-

tam Paschalis malignus qui tunc Primicerius erat,


quam Campnlus Sacellarius, et Maurus Nepesimus;
et raiserunt eum in praedictum monasteriura S.
Sylvestri, cnra plurimis iniquis consentaneis ipso-
5. U. Ociilis ct linijnn inuUfiita^ a conjtimlis rum malefactoribus: et sic per noctem exinde eum
Lco, sathUnr (livinifiis. abstrahent.es, deduxerunt in monasterium S. Gera-
simi, et in arcta custodia eum recluserunt,
lJlfjrt'(')i«s ex voto fluere Leoni videbantur omnia, 12 Sed Deus omnipotens qui eorum raaiitiam ,

iu ivlamn quando atiox tcmpestas i:i eum coiicitata, virtuiem ejus pnesciendo diu patienter sustinuit, ipse eorum ini-
i'taj„ri procti- qiiibus rfirini-

(leiii
siinclitntcmque, minus probavif, (luam e.rerchit.
non quos conatus mirabihter destruxit. Contigit enim , lui leceptis.
Leo,
^Judiamns Anastasiurn : Hic venerabilis et sanctis- cooperante Deo et Beato Petro Aposiolo suffVa-
simus Puntifex, diim in sancta Calliolicaet Aposto- gaute, quod antedictus Papa, cum ab ipsis carniti-
lica Roiiiana Ecclesia |ier ordinem ecciesiasticum cibus ia monasteriuni S. Erasnii in custodiara mit-
degerct. et ritiim orfhoJoxie fidei teneret, itlqneex teretur, ut visum r^^ceperit. et lingua ad loquendum
omni parte, tam per diversas ecelesias quam in ipsi restituta Et ut ostendent omnipotens Deus
sit.

Patriarchio. iuamplis aidificiis construens, compte super suuni famnlimi solitara raisericordiam et
ornaret; cum die quadam more solito, in Letaniis, magnum miraculura. divino nutu ejus, a fidelihus
qua; ah omnibus Majores appeilantur, procedere Cliristianis viris. videlicet per Albmum Cubicula-
di-beret, ut secundum annuam consuetudinem Leta- rium. cum aliis fidelibus Deum metuentibus ex .

nias et Mi^isarum solennia cum Sacerdotibiis cete- ip^o eum claustro occulte abstullenles, in basilicara
braret, et Omnipoteuti Dumino pro salute Chri- B. Petri Apostolorura Priucipis , ubi et ejus sacra-
tissimum
: ;

72 DE S. Ll-:OiNE P.VPA III.

tissimum curpus quiescit, deduxerunt. Qui omnes , diiliceratj i{uod ipsi Iraditores cordibus suis excfficati
Aicro.-fc i>. i>.
aiidientes et viderites niirabilia Dei qu\ innocen- , excjecaveniut capnt proprium. Eijinhardus vero, Se-
teni et ju>tum Poutificeio de manibiis ininiicnrum crctariusCaroU Muijni in gestis ejus : Romae, luquit,
eruit, gloi"ific;iVci'unt Doniinum Deuiii dicentes , ; Leo Papa, cum Letania processurus , a Late-
Ben-jdictus Douiiuus Deus I.-mel, iiui facit mirabi- ranis ad ecclesiam B. Laurentii, qu.-e ad Crwticulam
lia magna solus, et nou dcseruit speraiites iu :^e vocatur, eijuo pergeret ; in insidias a Romanis po-
sed in eo adimplevit niisericurdiam suani, ut maiii- sitas juxta e;iradem ecclesiam iiicidit : tibi equo de-
fe.'>taretur gluria Dei in niirabiiia In illu, qncm- jectus, eterutis oculis (ut aliquibus visum esl) lin-
adnioduin prumisit sperantihus in se , Psal- gua quoque aiuputata, nudus ac semivivus in plu-
niista dicente ? Doiniuus illuniiuatio mea et sa- tea relictus est. Deinde jussu eornm, qui hujus
rs. ?f), el \IH lu.N nifa, quem timebo : Doniinus defensor vira3 facti auctures fuere in monasteriuin S. Erasnii
,

mea-', a ^\in> tr<'pidabo ? et iterum ; Liicerna pedi- Martyris velut ad curandum mi.<sus, Aihini rujus-
bus mci.> verbum tuum. Dumine, et lumeii semitis dara culiicularii sui cura. noctu per murim demis-
meis. Et vere a tenebris eum Domiuus eripiens , sus. a Winigiso Duce Spoletano, qui audito hujus-
et lumon ruddidit, et linguam ad ioi.|uendam re- modi facinore Roinam festinus advenerat, suscep-
stitnit , et toiis eum solidavit inembris. et in tus, ac Spoletum dedurtus est. Cujus rei nuntium
omnibus operibus mirabiliter deducens conibr- cum Rex accepis-^et, ipsum, ut Vicarium S, Petri
tavit. etsuinmum Pontificera, cum sumino hoiiore ad se
13 Quantum gaudium liabuenint Chrisdaui lio- pra?cepit adduci.

duciliir Spole-
mines et fideles, tantum m-^rore et aii^ustia angu- IG Ilis conseiUiuni Frnncorum Annales
veteres ,

tum sLiati illi, nesciebant quid agerent; et in periculo se TillU alque Loiselii apiid Chesnafuni lom. "2 franco-
ut fi>bi a suls
esse existiiuaiites, quierebantsemetipsos iuierlicere ; rnm ; el idtimi quidam etiam novunnndo Missos Ca- ligalis per-
etdum non iuvcnirent, quid aliud agerent
, domura roli, tunc in urbe prxsenies, qninonnisi comjwrtissijna scripium erat;
ejusdem Pontiti-
Albini, fidells B. Petri Apostoli et Reiji .'icrip.^isse putuerunt, sic lojuuulnr. Romani Leo-
cis, depriedantes destruxerunt. Et iu iii^aiu li. Pe- nem Papam, Letauia majore captnra excaxaverunt,
tri Aposloli aulam (.onjnugente pra;lato Pontifice, ac linguam ejusdem amputaveruiit : qui in custodia
confestimWinicins, glunut.us Dux Sp' lclaims, ouin missus, noctu per murum evasit , et ad legatos
\jidf(iup aHt suo exercilu obviavit ei et cum .•>uuiniuiu Puiiiiti- :
Doniini Regis [qui tum ad Bysilicam S. Petri, erant
ad Citrolum cem Inquenlein ac videntem cons.pexi.--set venera- , ^Viruudum scilicet Abbalera et Wiuchisum Spole-
R- Fr.
bililer eum recipiens. Spoletum deduxit ; gloriticaus tanum Ducem, veniens], Spoletnm e.-t deduutus.
et laudans Deuiu, qui per laba mirabilia eum cla- Qui£ fucile cum Eijinhardi relatione conciliabis, si rem
rificavit. Quo audito, per diversas civitates Homa- matutino ijestum tempote, IFiiwjisus, cum exertUu in
norum, fideles ei occurreruut ; et pariter cum ali- 2'uscia non longe a Vaticano consistens, inlellexerit driiide coram
quilins ex ijisis civiiatibusEpi-*-cupi>, Presb)teris seu eoiiue accesserit ante noctem,el Wirnndo se adjnn.Teril. vffirmavit
Clericis Koraauis et Primatibus civitatuiu , ad ex- Sed neque ab A.iastasio disseniit Eyinliardus, cum ex~ Lro.

cellentissimmn Doniuum Caroium, Regein Franco- ca'cntum scribens, addil; ut aliquibus visum est. /V/
rum et Lon^obardurum atque Patrioium Roniauo- enim iis verbis appellat fidem oeuhitonim testium, quo
rum, prufectus est. HacU-nas Anuattmus. sensu exc.ecatio induhitanter asserilnr ; vel opinionem
14 Scl prius qnum nle ad Regnn peroeuiitl, Co- duinla.vat eorum refe.rl, qui tunc prorsus exoculatuni
et Colonix ve-
neratur ctr- loniam Atjnppiiiain tUliijU, ut nanal j^uclor Transla- falso putarint; stui non negal itemiam violenCtam, oculis
pus S Severi- tionts 6'. Sevt-nni apud Suniim die xxiii Octobris. pnmo impefu uecdum prorsus extinciis, illatam in cc-
Quia enim ipso anno (ticicV Translutionis tanta nar- elesia S. Erusmi, cujus expressius meminit Ariasta-
ratur fuissc fertiliLiis, ut ipsa ex oinniuiu ore Patro- .sius. Cerie tion solum in principio, ad primi nuntii
iium suum veraciter rediiese, Sedique propi ia; re- cieduliiaiem, creditnni in aula Fruncica est vere exae-
stitutum esse, testaretur; et hoc \erbuiu, ab inoulis cafuin Ponfijicem fnisse ; sed etiam postquam ip&entei
usitatum etiam longinquos et exteroi. non Utebat
, istic romparuit, ef vcrbis minime ambitjais nurravU qux
factumque quasi proveibium erat, Dumi e^se S. Se- coittra se prfrota fuerant.
verinum ; idem, ut aiunt, beata; inemorise vene- 17 luter eos qui ipsumtnet amlivisse potuerunl, vcl
^t npx ipse
ramlus l*apa Leo, quasi consuetudinis ejusdem suliem per f>s Cnridi ru c.rcepisse quse illi Leo de se nar- jntrii i/i soitl'
ohlitis suo iiupressit exeniplo. Nam cum Roma pio- nirul, in larnnue quu comjressum utriuxque piuriLns o vi'ierat,
feclus, piopter poiiias Jnju^Ie
i-ibi illatas, ad Impe- de.^crip!>it, minime ambigue hculus invenitur :iterpnus
ratiuvm Carolum migr.a-et iu Franciam [seu puiius, ; quam nuntius ex Ilulia adesset ; imo, per somnnim ea-
ad tuncsolum Reijrm, in Suxuuium) devenit ad locum dem Regi visa, sic uurrat.
quo viri Dei Severini corpus vcnerabile requie.scit; Portentum Rex triste videt, mnn^trumque nefandum
ibique, pra;ter morem quem m via servaverat , In somnis summuin Romana; adstare Leoiifm
;

01'atum ecclesiam introivit. Comites auteni ejusmi- Urbis Pontificem, mcestnsque effundere fletus ;

ranlcs causam hujusmodi scitcitabautur. Quibus


,
Squallentes oculos, maculatuni sanguine vultuiu ,

ille, Loci, inquit, hujus defensor doiui est;ideo uon Truncatani linguam horrendaque niulta
, g^ rtnteni
ausus suin illiim prajterire insalutatum. Aiijue Iduc Vulnera. Solicitos gelidus pav.ir ociiupat artus
pQsWu Colouieusibns in menlem vejut, in suo aiuiions Augusti. Rapidos Romana ad mcenia Missos
Usuardt JMartijrnloijio, natale Leonis IH Papaj et Trpsjiibel iie, foret si sanus Pastoropiraus
Confessoris pnmo luco nolare , cum illius ipsius Explocare Givgis, quid tristia soiunia signent.
eveutus ac dicti coniniemaratione , srd alio i}uam oporlet
I/i poiro cum Rom.v appropinqnassent , mox obviam
die, Natali scilicet S. Leonis /, m Idus /iprilts. hahueruni narraiites, quomodo,
15 Uicujtiiue inlerim festinaret Leu , prxvenit ta- Dum solilum transiret itor Leo. Papa hftnigiius,
Carolus (itci- men ad anres Caroli, non solum noclurno visuioijntta, Omnis tiirba coujnratorum fnam supplicuntium rtctns
nus Ron.anum ut tnfra ex Alcuino videbimus, sed certis comperta mulfus ab ejusmodi scelere prorsns immunis fuUJ,
Alculno scrl- om-
bil.
tiuutiis fama, Irnijo&Ji.e apud urbem Romam rvipsa nis, inquam.
act.r : ciijns parttcipem illc mo.r faceie cviarU pnedi- Irruit in summum Pastorem turba fumnlfiis,
clim Alcuinum Fiaicuin . h enim Epist. ji ait^ Quid Ca»ca, furens ; subito diris commoLa procellis, nc M'ssi eju$
in eo actum qui Kector prajfata: RomanaB Sedis
sit, >i rta ottdlve'
Sacro Sacerdotis torquebat niembru flagellis;
fuerat, uiihi veneranda honitas ve^tra inuotescere
Carnifices geminas traxerunt IVonte feneslras,
curavit. El mox subdu (uti sciUcct cx Caroii epislola Et celerera abacindunt lacerato corpore linguara,
18
:

DIE DUODECIMA JUNU. 73


18 Dttnujue Pttela Stixunicus Ub. 3 Annaimm , ii.s- iopersona, aliuinque pro ipao sic male tractaverint, D
jdm scrifnt ijne ad CatvU mui-Lfm pcrdticturnm , ciuitum Dccxcis famam autem sparserint in ipsuiii illiim ea so per- aickjhb d. p.
poeta Saxo, ampicatus a pnlkflica cxaijijcrutioHc facinocis, teinpo- pelrasse qui ope amtcorum subductus
: periculo
ribus iiiwti adniist?re racdei-nis itovi ab orco carnifices, fuerit,ut sentiunt inoderni, non tam faciles ad cre-
coiitra sanctissimum Pajiaiu, qiti institula atl S. Latt- denda rairacula. Quid adhxc dicam f Grxci. quibus
reiittt Litaiiia, jam familiare erat vmt privare eos quos ab Imperio
Cuni celeraret iter, turba vallatus iniijua, remiivebfinl , mitlilalioiiem
liiifjux vel itjiioiaritnt vel mafjis quam
Crudeiesque manus toleraiis, amiserat ipsura iiim credidcrimt ; apud Latinos dissimularunt "nj"" prmti-
lectam
Effossis oculis lumen Linguara quoque tortor h.Tretici; Morerius lum suis satis vidu, atra pervica- '"""
Praeculit, nudumque deliinc liquere jaceiiteHi ciain non posse ul neqari, qitod lam conslanter asseve-
Semineceinque foris, fedaluni sanguine luulto. rubaliir : cicebat etinm , admissv circa luqueix restttu-
Inque inonasterium post liLec deducius Erasmi tionem miracuU, niliil caasx esse cur dnbitarclur de

Marljris (auctores facti sic nempe jubebantj visu. Ertjo alium quempiam suppusuit injurix, ne mi-
Curaiidi specie, fuerat servatus in ipso. raiulum essrt, videnlem loqitentrmque Panttlicem ve-
Pcrijit poriv Alcninus ; licquc suhktlu prorsus tam vi- nisse ad Carolum. Se.d crediit qui potest, vet ipsum se
denth ijiiam Itnnieitdi nsu, ac diviuttits reddito, nihil passum dixissc qux passus non fneral; vet credttum ita
liuliitis. sic canit leviter fuisse tn le tam eoiitenter miraculosa, sallem
Poiitidcem tantuin sese extinxisse putabat priipler curalioiiis celeittateni ;
qitae non potuit non ez-
ac denique
Akamis. Plebs, pietiite caraas. atrisque iufecta venenis. cessiise naturx madum . eliamsi solum ixsus fuisset
Spd inaiius alnia Patris oculis luedicaujina ademptis Pontifex ctira oculvs, el extrema dumta.iat lingu:t
Outulil, atque nuvo leparavit Uiinirie vultum. puritcula mulllatns.
Ora peregrinos stupuerunt pallida visus,
Explicat et oelerem truncataque lingua loquelam. Exceptto Lemm
. III. how)rifica aputi Pa-
Viide mox
Cohor» Francoruin mixta I.atinis
aihkt derbornam, el tiuxdam ejus acta in Suxt/-
Obstupuit, Domino grates laudesiiue rependens , niu
Qui nuva PontLfici reddebat lumiiia suinmo,
E
Et desperatam condebat in ore loquelani.
Similtler obvios per iier puputos iiiducit, qui
K tinc anihendus nobis Anaslasius
Caruliim arcessu, hunc ita tlescrtlens.
est, ile Leonis ad
Ipse Cbristia-
ExctpUur tiQ-
Capite in veteri visus cernendo novellos nissimus et orthodoxus atque praecipuus clementis- noripce Leo
Obstupent, linguamque lo(;ui rairantur ademptam. simusque Rex, iUicu ut audivit, misit in obviam
Ac dcutdc eailem tum Missiis Leonis, tuni ipse Leo Ca- ejus Hildivaldum , Archiepiscopura Coloniensem et
lolo pltrasi [cre simili narraut. Capellanuiu, aliis Hidcboldum ; et Ascliarium Comi-
lU Non tla Pocta Saxonicns. Cuin enim
altsolute teiti (Alcuiim GermariumJ et postea filiutti suura Pi-
dixissct, qmjd Poiittfez transacto terap^n-e pauco, pinutu, excellentissimum Regent, cum aliis Cotniti-
Amissum recipit visuin pariterque loquelam ; bus, obviara eis iterum ; et usque abi ipse inugnus
subdtibilarc ntlctur de miracitio, :>ic cccita iirosetiucns ; Rex obvlavit, et sicut Vicariutn B. Petri Apostoli,
NonmtUi ta- Seu quia festinans tortor trepidansque nefandis venerabiliter et hiinorifice, cum hymnis et cauticis
mrn (le natrts
Xonquantum voluit credulia facta peregit; spiritualibus, eum suscepit et : pariter se araple-
dubttant,
Seu (quod credendutn magis est) antiqua Redemptor ctentes, cum lacrymis osculati sunt. Et pra^dicto
Per ineritum niagni reuovans inirucula Petri, Pontifice Gloria in e.'icelsis Deo inchoante, et cun-
Sanari successorem donaverat ejus. cto Clero suscipiente, Oratio super cunctu pcpulo
lt'i ille, propcnsior tamcn tid credendttm inirantlum. data est Tuiic benignissiraus Domnus Carolus ,
E conlrario Tlieopbancs, ct post eiun Zttnaras , rem tuagnus Rex, dicttim Pontificera conspiciens, gratias
ita narrant. Ot 71^5 PoifAr,!;, anyyiviic; toO /za/.apiwriTou Deo retulit, quitam tuirabilia super fanuilum suum,
11^7:« '.\^ptavoiJ, auyxinKaavTes Tciv Xaov, eaTacEacay per suffragia sanctonim Apostolorum Petri et Pauli,
xaTa AJovTO^ Toii riaTTa, 7.y.i zpaTnffavT:^ STiit^Awaay aO- uperatus, ad nihtlum priedictos viros iuiquos, id esl
Toy, oy 11.VJ Tot e^uyj^Or.ffav Tfc?.Eoj; iz^ifjat t6 'ioji; a-JToiJ, iiiiqua eorum consilia, t^eduxit.
Ttjjv rv<f>.ojaavTO)v avTov tpt?.E(v9p'jIj7rwv 'jvtojv xai ^sia.x- ii Occursns hic occasioncm dcdit, ipso eoilem lem-
p=.jiiiv avTf^. Roinaui, qui eraiit beati Pap^ Aclriani pore, componemU iiisignis poematis, ultra qiiiiitjeittos
coiisanguiuei, coininoveiUes populiini, insurrexerunt versus exlensi, atqueab Hennco Canisiu pr inuim eiliti,

contra Leoiiem Papaiii ; eunique coiiipiebendentes postea inter Francica du Chcsne relati, ubi fruslra vi-
excaecaverunt sed litmen
penilus e.ttinguere iiou
ei delitr aliud opus quxri, cujits pars
F
: istii fuertt. ^ttctor
in Saxonia
valuerunt, iis qui ipsum cascabant bumanius agen- mullis de causis putatur /Ilamit!, qiii ndhiic aiinis juxta Patler
tibus eique parcentibus. Appuret parum tnteijram ipiinqiie superfuil, ct pr.csens videtur interfuisse : ex burnam,
valdeque Ixvtijalam tturrulioncm facti Constantinopo- tltio ut hic pustrcmam partem deiibem, siiadciit paiticn-
liin pcrvenissc, iibt tlc mHltltitionc liufju.c niliii autlivit tarcs circum.\tantiui mittt.r, in ittti retatne. Cnm erijo
Tiieophanes. Puela, quisquis is futt, Retjem citm excrcita tntns
20 Interim Joachimns Camcrarius, in Annotatis Rliciiain iiedti.rissel in Saxoniam, qiio iter intendcrat,
ad Cliroiiiilotjiam S. Niccphori CP. pro suas sectx qiiando prtnios Legatus in Italtam mittcbaf, Pontifi-
ijenio ab co omni crciicntio alicnior, qttod vel natunr oi~ cem dcdncttiros; sic a toci dcscriptione orditar :
iittt etiam
platie excxca
dmem supeiat, vel ad siittjularem Puntificis cutnmen- Et locus insignis, quo Patraet Lippa fluentant,
tum iieffant: tliilionem faciiit , Conspirarunt, intjuit, in Leonem .Mtus. et in nudo campo jacet, undique largo
,
quiilatu, et capto jusserunt uculos eiui quibus ta-
; Vestitus sjiatio celso de colle videri
:

mendatum Itoc negotiuut fuerat, ii cruentos quidein Naraque potest regio omnis, et hinc esercitus oranis.
vulnerando oculos fecerunt, sed peperceruitt luiniiii- Huo Carolus, iitultis sttpatus raillibus Iterus,
bus Pontificis. itaque visus ei adetuptus iton est 1 Advettit, et taudeiti jiivat liic succedere leclis.
de quo fabulam postea sparserunt quidam, visum Missus Apostolici Kegalem tendit ad aulain
Pontifici divitiitus restitutuin fuisse. Sed et inter Interea, et sumrauin luanifestat quippe veiiire
CathoUim inventi sunt, qui rem, apuil ejus tejitporis Puntificein, expulsuin Romana a sede Leuiiem
.tcriptores, el qui nosse melius qiiam Tlieophunes pole- Civibus a prupriis, «t tut tulerasse recenset
rant, induhitatam. crederc recusarent ; quibus accedens Verbera, cumraeraoraiis extinctun lumine vultura;
in Dictionario Historico Ludovicus Murerius ; Vero- Narrat et abscissam liqiiido de gutture linguam ;

situile est, imiuil, quod adversarii Leonis erraverint Nunc medicante Deo sanatum et ab omnibus istis
Juiiii T. III 10 Essa
: :: ;

74 DE S. LEONE PAPA III.

Esse malis. Animis sfupet ipse exercitus omnis Praesulis advenlum ; Pippini qmdem obviam missi D
Audita; et Carolus, recolemlo somiiia retro, noH memiiiil, qui tunc eral filiorum secundus; diim ta-
Prseteriti indicio agnoscens vestigia visus, men scnliil, Carolum Jitniorrm ad confinia Saxonix
Hoc fore nou dubitat quod tristes fundere fletus
, misswn, ut cum Wilcis et Abrodritis uef/otia compo-
Pontificem in somnis jam dudum vidit eunidem. ncret, facit nos intelliijere, cur ainlio mitti non pottie-

prima per fi-


23 Hinc jubet extemplo Pippinum occurrere rint in occursum. Dum aiilem adltuc eTpcclatttr Ca-
lium lirifis [magno. Tolus
Pippmum, Paslori, pacem et placidam portare salutem. Venit, imiuit, Apostolicus, terraium pene supremas
Obvius ire parat, Genitoris jussa facessens Jain penetrans oras. Illi via tanta peracta
Pippinus: eentum la^tus cum ' millil)us ibat Visa brevis fuerat, quia compensaverat omnes
' irf esi, miiili- et retliici in
bus.
Utiiue videt patulo adversuni se tendere campo Intuitu Caroli, quos pertulit ante, labores...
Sedem suavi
Pastor Apostolicus, ceutuni cum millibus altum Namque propinqnantem cuni primum noverat, illi jutiet.
Pippinum geminas extendit ab ajtliera palmas,
; Obvius ipse loco de castrorum memorato,
Pro populoque preces efTundens pectore largas. Stipatus multis populorum millibus ibat.
Ante Sacerdotem ter suramum exercitus omnis Pontificemqiie vicem Petri, cui claudere cojlum
Sternitur, et supplex vulgus ter tusus adorat. Et reserare licet verbo, Sedemque tenentem
Mox Leo Papa Pippinum more benigno
solo Suscepit cuin magnifico reverenter Iionore.
Excipit; et sacris circumdaus colla lacertis, Cumque dies aliquos laetus ibi duceret, idem
Hferet, in amplexuque diu placida oscula libans... Insiuuans Praesul sua quajque negotia Ilegi,
Rex pius interea solium conscendit, et omnem Illius facilem cognovit ad omnia mentem,
(leinde a Cte- Alloquitur populum... aiiemijne iJtslrui ac procedcre Concedendo pie voluit quipcumque precari.
roet cxerc.i-
[juket Inde reducenilum digne Priinoribus illum
Ante Sacerdotum porro casta agmina, ternis Francorum commendavit : qui jussa replentes,
Stant divisa choris in longis vestibus almae
; Ingressi pariler Romam, sua resfituerunt
Sacra Crucis vexilla levant, et Pra;sulis omnis Omuia quo jura regendae
B Pontifici rursuin,
Adventum expectat clerusque et candiila plebes. Sedis Apostolica3 justosque teneret honores.
Jam pater in campo Carolus videt ai,'iiiine aperto, 27 Libcr de translationc S. Liborii Cenomannis
Pip]iiniim et summum Pastorem teiidere contra. Puderbornam, jiissu Bisonis Episcitpi itiilc finem seculi I/isc Paiter-

Constat inque modum popuium expectare coronse bornensls ec-


et, X exuratus, in.iiijnem priesentis ibidein Leonis niemo
clesix attarc
Prfficipit,atqne aciem hinc dividit urbis ad instar. riam hisce verbis consiijnat, nnm. 5 apud nostrum Bul- consecrut,
2i Ipse autem medio consistere in orbe beatus lantlum, Opusculo parlicntari.
Vir sanctissimus et
Prajsulis adventum expectans, et vertice toto vere Apostolicus PapaSedis Romana?, Leo nomine,
Altior est sociis; populum supereminet omnem. injusta civium odia perpessus, illic eum fCaroliimJ
Jani Leo Papa subilque, e^ftremo se agmine miscet: adiit, pro sedandis contra se ortis siuiultatibus Im-
"' "' '^"*'"''"'''** liabitu, et lingua. tam vestibus,
i"jo'r™
ipso RcQi:
armis perialem opem qua^siturus. A quo fCatvltiJ cum in-
Miratur genles, diversis partibus orbis. genti, ut par erat, honcre susceptus, religiosum
Extemplo properans Carolus veneranter adorat, ejus ac salutare Christiauitatis dilatandffi studium,
Poiitificem aniplectens magnum, et placida oscula nobiliter inchuatum, Apostolica auctoritate firma-
[libat vit; atque in ecclesiae, tunc ibidem noviter constru-
Inque vices dextras jungunt, pariterque feruntur cta, quoddam altare consecrans, adorandas in eo
Gressibus, et multo miscentes verba fivore. Reliquias sancti Protomartyris Stephani, quas se-
Ante Sacerlotem ter suramum exercitus oranis cuiii Roraa detulerat, collocavit *; fiducialiter id
Slernitur, et supplex vulgus ter fusus adorat. Principi proiniftens, quod oratorium illud, tanti
Pro populuque [ireces ter fundit pectore Prajsul. Marlyris patrocinio nmnitum, non iiltHrius p.issu-
Rex pater EuropiB, et summus Leo Pastor orbe m rum foret injuriam, quam, ipso referente, prius ei
Congressi, inque vicem vario sermone feruntur. contigisse cognovit; ut videlicet ob incolarum loci
23 Exquirit Carolus casus, audilque laborum perfidiara et oilium in religionem Christianam, •
ali
Diversos sreleris populi impia facta stupescit.
:
quoties igni fraderetur. Etob hanc maxime causain
C Miratur gemiuas jam dudum luce fenestras easdem Keliquias ibi rogatu Imperatoris recondi- F
Extinctas, et nunc reparatum lumiiie vultum;
qiti priKt sficra dit, non sine efiectu congruo fiduciie sponsionisque pr.vlicitqui:
perdcla Truncalanique loqui iniratur torcipe linguam. suae, cum nihil tale illic postmodura perpetratum 7iriii ulira ex-
Alter in alterius
configuut luniina vultus, urcndum
esse certissimum sit. Eudem ac fcre lisdem vcrbis
Et parili Sedis tenduut ad culmina gressu. referuntur in Vita S. Meinwerci Paderbornensis Epi
Ante Sacerdutes sacri stant ostia templi,
scopi, VI Junti num. 2 ; sed iiiniltilur pars alterapost
Akeruis vocibus moderantes carmiua laudum, * arsit enira civitas et mouasterium totum anno
Ati|ue Creatori grates laudesque frequentant,
' Incarnationis millesimo, uli in Fila ipsius S. Mein-
Qui nova Puntifici reddebat lumina sumnio, a clvibus apo-
tcerci nuin. G. itertimiiue, ut rcfert Krantiius lib. 6,
Et desperatani condebat in ore loquelam. slatis:
caji. b8, et Gobelinus, conflaijrarit cioitas citm eccle-
cnnnrliiin ip Exoritur clanior, vox ardua pulsat olympum.
sia, an. mcxxxi. Sed, si recte expendantur verba, non
st prdljcl, Intrat Apostoliciis, Carolo ducente beato,
nunniuam arsiirus locns ; sed
simptictler pntmittitur
Templa Creatoi'is, solito solennia more
non arsnrus, ob incolarum loci pcrfidiara et odium
Concelebrare pio Missarum sacra favore.
in religionem Christianam, sicut antea contiijisse att-
Ex hinc olTiciis divinis riteperactis
dieral Leo, referente Carolo, cui ibi per iiiiius aniU
Rex Carolus siiiiul et summus Leo Praisul
in orbe anticipatitinem datur titulus Imperatoris.
Vescitur, atque bibunt pateris
spumantia vina, 28 Ferdinanilus Fursteiibcrtjius, iaudatissimx apud
Post laitas epulas et dulcia pocula Baccbi,
omnes memiirix Episcoptis, in suis ad Monumenta Pa-
Multa pius maguo Carolus dat dona
Leoni Uerborneiisia Notis, paij. 129 indicat, allare Tetemel-
Hinc Iffitus repetens aula; secreta revisit
lensis seu Diethmoldiensis Ecclesia; simiUter nb Itoc
Rex, et Apostolicus repcrit quoque
castra suorum. S. Leone consecralnm fuissc; rjusqiie aliaris lapidem, ilem alture
2G lirecim hxc perslriiigu Fvela Saxo Tetemellciise
cimque inusum crtjptoe monaslerii .

nanaisel, iimmodo Rex locatis. — Meinwerco pr.tdicto fuisse


Abdincliolfensis, a luiidatore
Irunslutiiin. Ecclesiam quo-
Ad Pailei-brunnon mulio cum milite castris que in Sidinijhuseii, paguni dia.cesis Padeibotnensis in
Operiebatur iion parvo tempore sumrai dtjnaslia Buruiia, simililer ab eodem dedicutam asse.iit.

Sed
,
,

DIE DUODECIMA JUNII. 75


Sed iniprimis memoranda hic venit ccclesia Evcsbitr- adversus sanctissimum Pontificem imponere crimi- D
fjensis ud Dimuhim. dc ctijus JDedicalione hanc BuUam na, et post eum .\rCTORK
ail prfedictiim mittere Regem, qu^ D.

profert idem Celsissimus Monumenlorum palriarum probare ncquaquam potuissent; quia per insidias et
Illuslrutor, ptuj. H5, ex vctusliori et accuraliori qunm iniquitates eoi'um talia nec dicenda, sanctam Ec-
Baronius excmplo. Leo, servus servorura Dei, Ka- clesiam liumili.ire volentes, profereljant. Sed dum
rolo M. Franairum Regi^.
per Pire tuie petitioni ad praedictum clementissimum maKUum Regem
""" jubes annuere
~"
oiiinia congaudentes, quod non ''^
tar- praefatus Pontifex in magno et confiefenti honore
danilis. Igitur hunc montem Eresburg. quem expu- degeret, omni parte tam Arcliiepiscnpis quara
ex
gnatum ciim omni Saxonia Deo obtiilisti, et per nos Episcopis et ceteris Sacerdotibus venientilius, una
tn Ercsburg:
B. Petro consecrasti liberiim ab omni humana ; cum consilio ejusilem piissimi magni Regis, orani-
potesfate esse, et Fratrura ibidcin ad Christi ser- busquc eximiis Francis, Deo prsevio Romam illum liomam liono-
vitium adunatorum ditioui tantummodo parere cense- remeantem, in suam Apostolicam Sedem honorifice, ri/lce dcdti-
mus. Qui ne aliquid in hoc irapedimenti patiantur, cum nimio, ut decuit, dimiserunt honore. Qui per ctus.

neve rcgni vestri invasoribus aliqua rebellandi unamquamque civitatein tamquam ipsum excipientes
fiducia prieparetur, sub anatheraate B. Petri aucto- Apostolum, usque Romani dediixerunt,
ritate interdicimus, nequis unquam bcllica iu ipso 31 Tunc Romani, prae nimio gaudio sunm re- mnijna aim
monte praesidia collocare ; aut per te collata praedia cipientes Pastorem, omnes generaliter in vigilia B. graltilotione

montem, per duas Saxonicas exeipiluTi


aut decimas circa Andre.Te Apostoli , tam proceres Clericornm cum
rastas, qiias illuc delegasti, audeat diripere. Haec omnibiis Clericis. quam Optimates et Senatus, cun-
conservantibus sit pai a Deo Patre; infringentibus ctaque Militia et universus Populus Romanus, cum
execratio, et a Cathidicorum collpgio separatio sit Sanctimoniulibus ac Diaconissis, ac nobilissimis Ma-
in aeternum. Datum Eresburg. per raanum Joannis fronis et universis feminis, simul etiam et ciinctae
Bibliothecarii et Cancellarii Ecclesire Romanje, ix Scholse peregrinorum, videlicet Francorum, Friso-
Kalend. Jan. anno Domni Leonis Tertii quarto, num, Saxonuin, atque Lungobardorum, simul oranes
Indiclione septiraa, die Dedicationis Capellse in connexi, ad pontem Milvium. cum signis et bandis
Eresbiirg. et canticis spiritualibus, sasceperuut. et in eccle-
29 Bullx liujus veritas confirmatnr ex Atlriani Pa- siam B. Petri Apostnli eiim deduxerunt; ubi et
cujiis rei ]ix IV Privilcgio, in favorem moiiastrrii Cnrbriensis Missarum solennia celebravit, et omnes communiter
eliaiii nmmi-
expedito, sub data anni mcliiii ; ubi ad cetera plura Corpiis et Sanguinem D. N. Jcsu Christi fideliter
iiil Hadrianm
Pontifex quod monasterium Heresburg, cura
adjicit, particip.iti sunt. Et alia die, secundum olitanam
deciniis circa raontem per diias rastas Saxonicas, consuetudineni, natale B. Andre» Apostoli ceie-
sicut a beatffi memorise Domno Leone Papa, ex brantes, Rumam intrans, cura multo gaudio et l«-
petitione Caroli M. Imperatoris, qui ipsum montem titia, in Patriarehium L.iteranense intravit. Et post
expugnavcrat collatae esse noscuntur
, nura- aliquantos dies fidelissimis Missis, qui cura eo
quam ab eodem Corbeiensi alienentur ciEnobio. venerant in Pontificale obsequiura, videlicet Hilde-
JIoc tamen non obstante, sedsalva Biillx Eresbenjeiisis valdo Arnn. reverendissimis .Archiepiscopis et
et ;

substanlia, tenemiis, ne in ilio qnidcm qiml allegalur Cuniberto, Bernhardo, Hattone et Tesse, reve-
citati ad judi-
vetnstiori sinceriiirique exemplari satis siiicern haberi rendissimis, et sanctissimis Episcopis; nec non et cittm accusa-
omnia: nec dubitamus qiiin litlera M, jtiro tilulo Ma- Flacco, electo Episcopo; verura etiam Helmgoth, tores.
gni initio posita, uon solinn qiioad abbreviatse scriptio- Rothegario et Germario glnriosis Comitibus. resi-
nis formam, sed ctiam qiioad siibstantiam tituii , adjecta dentibus in triclinio ipsius Dorani Leonis Papse, per
a transcrihentibns sit : esto jam tiim fortassis Magnus unam et amplius hebdomadam, et inquireutibus
Rex a Pvinanis nniicnparetnr Carolus, uti semper eiim ipsos nefandissimos malefactores, quam raalitiam
appellat /1 nastastus, qnando ejus soliim ut Reqis me- ad ipsum ipsornm Pontificem habuissent; tam Pa-
minit. Alii alia forlasse notahunt : sed prxteriri nalla- sclialis quam Campulus cum sequacibus eorura, ni-
tenns debet observatio Episcopi Ilbistruioris, qua monet, hil habueriint adversus eum quod dicerent. Tunc
elii hilla mn pro IX Kal. Jan. Ipijendnm ix Kal. Junias. Eteuiin eos comprehendentes, prajdicti Missi niagni Regis,
l>rorsu.t slnce-
la nabmtitr.
ex Anastasio mox videbimns, Leonem e Saxcnia rc- emiserunt eos in Franoiara.
F
dcnutcm, codcm adhnc anno quo Riima discesserat, a 32 AiiHO sequfnti Rfx, mense Augusto in- iilem Itex ipse RO'
c
Romunisin VigiliisB. Andreie fuisse exccptum. Recte choante (siaU Eaiiili^irdi Aniiairs nananl) Mogun- mam tendtt ;

uutem pro K.ilendis Januarii sub.^tituuutnr Kalendae tiacuni veniens, generalem eonvcntum ibidem ha-
Junii ; simnlqne intelligitui celeritas itineris, quo Rom^ buit, et iter in Ualiam indixit : atque inde prnfectus
violentiain passus Pontifex in Litaniis Majoribus .seu cum exercitu Ravennam venit; ibique septein non

festo S. Marci vii Maji Feria v hebdomadx iii


Kat. amplius dies moratus Pippinum filiam suiim cum ,

post ^llbas, Paderbornam pervenit mense Majo : cir- eodem exercitu Beneventanorum ire
in (erram
cumstantia utiqne iiotntu tiiijna, cum aliunde nobis nihil jussit; movensque Je Ravennacum Hlio. Aiiconam
constet de tempore istius tain solcnnis congressits. usque pervenit quo ibi dimisso Romam proficis-
;
,

Eidem correctioni favet, quoil nnllus frequentior in citur cui, pridie quam illo veniret, Leu Pupa apud
:

mensibus transcribenilis occurrat crror, qnttm quo Jan. Numentum occurrit ; et cnm magna veneratioue
pro Jiin. ponitiir, et e converso. ibidera susceptus, post ccenum ,
qua simul refecti

sunt , illo ibi manente , Puntifex ad Urbem pro-


§. IV. Leoiiis reilihis noitiiim. Caroli accessiis cessit posteroque die in gradibus B. Petri Apostoli
;

euiletn . Inijiisiiiie et illius Imperatoris coro- cum Episcopis et universo Clero consistens adve- ,

nientem Regem equoquo desi-endentem Deo lau-


, ,

nali iicta. occurrit el ad


des dicendo et gratias agendo suscepit et cunctis yumentum ;

qiKiin accu-
R •di'a

tiioliininii
ad ^lnastasU conlextum, quo nova impiorum
, Leonisque in Urbcm rcditus, et nclus (jlo-
psallentibas, in ecclesiam ejusdera
stoli, Deum
bcatissimi Apo- Lto,

glorificans atiiue magniftcans ,


intro-
innilhus eitm omnia lieioiai veisii et ele-janli pro
riosi ac satictiy Cutn iu magno ho-
sic pertexuntur : duxit. Eailein ,

'"imlcts.
nore apud se per aliquantum temporis eum ipse tnnpoir, reM.lil Sa.ro Poeta ,
alqne m his Wiriim

serenissimus Rex habuisset; ha}c prajffiti iniqui et siiiim lertium finU. EijiiilianliiK i>ero ,
cum dixissel

filii iliaboU audienles. post dira et iniqua incendia, quod ista facta siiiit viil Kalendas Decembns ,
ctx-

quffi in possessionibus seu rebus B. Petri Apostoli pliim narrationem sic prosciuilur :

vocata
gesserunt; moliti sunt, Deo illis contrario, falsa 33 Post septem vero dies Rex concione
cur
. .

H DE S. LEONE PAPA IIL

cur RDmaiB Tenisset, omnibus patefe^it; et exinde unanimiler altisona voce, Dei nutu atque B. Petri
Clavigeri regni coelorum exclaraaverunt Carolo
quotidie iis, pi-opter qua; venerat farienda operam
, :
ArcToni: D. 1 ,

et coram tllo Piissimo. Aiigusto, a Deo coronato, Magno, Pa-


impenciit. In quihiis, nt niaximum, ita liiffirilliinum
3t purgat de
quorl primo inohnatum e.st, ile investijandis cificu Imperatori. vita et victoria (.Avnoles Fran-
ohjeeliii, ernt .

objiciebantur criniinibus. conim el Eijhiliardiis omissn vore Piissimo ad vocem ,


videlicet, quse Pontifli-i

Qiii tamen postquam nulliis eorumitem criminum Iiiiperatori iii/i/iiii( Romanoruin) Idquc ante sacram
,

coram nmni pn]iulo, in basili™ Conlessionem B. Petri Apostoli plures Sanctos,


probator esse voluit , ,

B. Petri Apostoli, Evanpeliura ferens , ambonem invocantes, ter dictum est omnibus constl- ; et ab

conscendit; invocatoque Trinitatis nomine . (le ob- tutus est Iinperalor Roin:inorum. Et illico sanctis-

jectis .se cnminibiis jurejuraniio pnrg.avit. Hirrhre- siinus Antisles et Pontifex unxit iile) sancto Ca- ,

vilir ilte : fuiiiis aulem rt {lislitieliiix Avaiilasius. Post rolum, et excellentissimum filium ejus Regeiii in ,

nindicum tempus, iV/ i-sl primo dumtnjut a regressu ipsn die Nalalis D. N. Jesu Christi. Egmliardus

Lemis nniio verleiile, ip.se magnus Rex , lium in Ba- adilit : Post qiias laudes a Pontifice mnre antiquo-

silicaB. Petri Apostoli conjunxisset, et cuin maf,'no rum Princijium adoratus est : ac deinde , oniisso

lionore fuisset snsceptns fecit in eamdern ecclesiam ;


Patricii nomine, Imperator et Augustus appellatus.
eongregari Archiepiscopns seu Episcopos, .\bb.ites, Hinc Tlieopliaiies ; Ab eo terapore ac deinceps Roma
in Syiioio
et nmnem nnbilitatem Francorum atque Romnno- in Francorum polestate in\t,iwn ut Domiiiomm,
ad id vocata.
rum ; et seilentes pariter tam magnus Rex quam qnfinadmouum snh Grxris , sed ut Drfensontm ut ,

beatissimus Pnntifex, fecei-unt residere et sanctis- infra npjiarebil : ipse vero Leo, Carolo vicem repen-
simi'S .^rchiepiscnpos, Episcopos et Abbates , stan- dens, coronavit eum Rcgem Romanoriira in ec^desia

tibus ruliquis Sacerdntibus et Opliniatihus Franco- S. Apostoli ungens ipsum nleo a capile ad
Petri ,

rum et Roinannriim ; ut crimina, quie ailversus al- pedes, vestituque Regio et oornna circuradans die ,

niiiiu Puiitifii-em dinta fiieraiit , examinareiit. Qiii XXV Decembris, Indictione nona iihi By..ji).ix et Bx- :

uiiiversi Arcliiepiscnpi et Abbates , uimnimiter au- cur/.r.v in%-x verbotenits reddo, nt ostendain Gr:rcis

dienles, dixerunt : Nos Seilem Apostolicam, qure est eas vores in nsn funse , ubi Lalini Iinperatorem et

caput omnium Dei Ecolesiarum judicare non au- ,


Imperialem diritnt.
denius nam ab ipsa nos omnes et \'icario siio ju-
: 30 Post celebriitinnem Miss.iriiin , mqnit Anasia- multa
itono
dicamur ; ipsa autcm a nemine judicatur , queinad- 5/11.^. olitulit ipse serenissimus Dnmnus Imperalor oljert Ecctesls;

modum et antiquitus nios fiiit, scd siciit ipse suni- mensam argenteam. . . Sed et in Confessioiie ipsius
mus Pontifpx censuerit, canonice obeilierunt. Dei Apostoli obtiilit, una cum praecellentissimofilio
34 Venerabiiis vero Pra^siil inquit : Prjedecesso- suo Rege et filiabus [lir. apud Alcninnm in earmine
pr,r.stito jure- rum meorum vestigia nequor, et de talibus falsis p-arriiato lioc ordine rere.usenlur , Hrodrud, Berta,
jurando'
criraiiiibiis, qu:e super me neqiiiter exarsenint, me Gisala, Hrodhaid , Theodrada, Hildrud : uxor vero
purificare paratus suin. Aliavero die, in eadcm ec- quarla Liiitgardis liic iion nonmialiir , ulpole pridie
clesia B- Peiri Apostoli, cnm omnesadessent gene- Nonas Jitnii , immediate hoc iter Romanum prxijressi,
raliter Arcbiepiscopi sou Episcopi et Abbates , et Tiironis defuncta) cum tilio. et filiabiis, /1171/1/ Ana-
onines Franci qiii in nfficio ejusdein niagni Rpgis stasins [nbtulil] divcrsa vasa ex auro purissimo in
fuerunt, et cuucfi Rom;ini , in enriim priesentia ,
ministerio ipsius mensie. . . sed et coroiiam aureara
amplectpns praefatus veiierabilis Pontifex sancta cum gemmis m:ijoribus, quae peudet super altare,
Christi qiiatuor Evangelia , cnrani omnibus ascen- pensantem libras qiiinquaginta quinque et pate- :

dit iii ambnnein , et sub jurejurandn clara vnce di- nani auream majorem, cum gemiiiis diversis, pen-
xit : Quia de istis filsis criminibus, qu.T siiper me saiitem libras triginta et calicein majorem cura :

itnposuerunt Rnmaiii, qui iniqiie nie pcrsecuti snnt, gemmis et ansis diiabus. pensantem libras qninqua-
scientiam non habeo, nec talia egisse rae cognosco. ginla octo. . . obtulit et super sacratissimum altare
Et boc peraeto, onines Archiepiscopi Episcopi et , B. Petri Apostoli raen«am argenteaai rainorem,
Ahbatcs et cuncti Clerici Isetania facta hudes detu- cum pedibus siiis, pens. lib. quinquagiiita quinque;
leruiit Deo atque Dei genitrici semperque virgini
, cum diversis vasis argeiiteis mirae magnitudinis,
Maria' Doinime nostr<-e, ct B. Petro Apostoloriim quEe ad usum ipsius mensic pertinent. Ilem in Basi-
fnctum ex-
Principi, omnibusque Sanctis Dei. f/ie vero neqnis lica Salvatoris D. N. Jesii Christi quani Constan- ,

clpit l.rtaiiia i
otwse scrijiium jintel , Laetaiiia , pro Letania vel Li- tinianam vocaiit, obtulit Crncein curn geinmis liia-
laniii; suHt Dominicus Maeer in flie-
eiiiiii fnt iiotal cyiithinis, quam almificus Pontifex in Lstania prae-
roieiiroj beiie iliversr. Hxr enim pra Snppliraiwne
, cedere constittiit , secundura petitionem ipsius
populai-iier iuslitnla primario accipilur
, ; scciinilario piissimi Imperatoris. .

antem, pro rerta Dei Sanclornm'iue ex oriline invoran- 37 Postmodnin vero (s-ive, ul Eijinliardus, post
rt adductos
iliirum foi-muln lunc usiirpari
, soliia ; quam Kyrie paucos dies) ciim dedncti fuissent [in jiidiciiim] ini- III jud'Cium
eleyson iutonandoordiens, rf/ViriirLitaniain imponere. quissimi illi malefaclores [qui eumdera Pontiffcem reo^ violati
Littania vero, l.rlnm ac frslivum diem siijiiifiral anno Ptinlipcls,
ut , superiore deposuerant] ; vididicet Paschalis
patel exPegesto Gregoriano lih. 4 Ep. 5'i
uhi Pupa cum Campulo et sequnces eorum, in prajsentia piis-

,

Laelanias solennes n/ «( i//c( io/rimid-i- /«((« i'i7n- -


.
imi Domni Imperatnris
• •
circumstantibus nobilis- ,

mernl qiilbus Airliiepisropo lire.l Pallio uti


,
: atqiti simis Francis et Romanis , et oiiinibiis exprobran-
niiniqKom is utilitr Pallio exlra ecrlesiam ; et extra tibus de raalis ipsoriim consiliis et operationihus,
tllam finnt Litaniae Majnres /11
feslo S. Marci et , increpabat Campulus Paschalera diceiido ; Mala liora
Minores antr Ascensionem.
faciem tuam vidi, eo quod tunc me raisisti in istud
38 Post ha;c adveniente die Natali D. N. Jesu periculum : et ceteri similiter, unus alterum con-
Christi, in jnm dicta Basilica B. Petri
Apostoli om- demnans manifestabant suos ipsoruin reatus. Quos
. caplte dani-
nes iterum cnnvenerunt et tunc (cum Rex , ut lo :
dum tam crudcles et iniquos piissimus Imperator iiat
et itri lu Eijlnhnrdns, fuisset ingressus. et coram altari,
qui'.ur
rdiiuli D.
cngnnvisset [secundum legem Romannrum , ut cri-
uhi ad orationern se inclinaverat
K corfiiiatus , assisteret) 711/11/ mme laesffi raajestatisdamnati sunt. rei , capite
Jiiitius
coijilaiilem ,
Jinpcrnlor, Tenerabilis alraiflcus Pontifex Pro qiiibus tamen Plipa pin afTeetu apud Iinperato-
,
m:inibus suis propriis, preliosissinia corona
corona- rein intercessit n im «t vila et membrorum inte-
:

vit euiii. Tunc universi


Romani videntes fideles . gritas eis concessa est. Ceterum pro sui facinoris
tanlam ddfensioneni et dilectionem,
qnam erga san- magnitudine] Iinperator eos in exilium, in piirlibus
ctam Romanam Ecclesiam etejus
Vicanum habuit, Franciae misit. llactenus Anaslasius , Eginltardi
verbis
: , ; :

DTE DUODECIMA JUNII. 77

verbis [ ] intrrpolalus ,
qnorum prior vihil uttra de eadem Absis restitnta. IJitimnm natis hnJbeo hic rr- D
jfdi"'"C"W Caroh ,
postcrior vero Ua progrfditur : Ordinatis pra-aentare , Rie tnmen o( alitin daas requiri>re nemo ArCTKDE D. V.
ciun i flijuris
deinde Ruman* url)is et Pontificis totin^jqne It;ilia% inoijnoperf pnssit ; cum mprn vacuum aUas paneUm
a leis hlc jri

non tantnm pnblicis, se:l etiam ecdesiasticis et pri- novum, quo nnn£ veliiti dinpiiraimate pars restaurata u lam con-
valis rebus (nani hieme non aluid tecit Impe-
tota discrimitiitlur a ri-liqno Leoninni Tridinix vermui San- Irficlla,

ratnr) niissaqne in Benoventanos itenim expeditione cta sancloriim protenso et di^icooprrtn spalio , describun-
cum Pippino fllio suo post Pascha vii Kalendas ,
, tur ; hinc quidem cnntrarta in brevem fnrmam irhno-
Maji {adeoque Dominira tertia el festo S. Marci ac Li- graphia. inde vrro ruinosi operi.-i orthoqraphia. Srrihitur
taniarnm nmjnruvi, nam Pascha aitnm fuerat iv aulem mthi , ad altitndmem prrdirti parielis durtum
AprtlisJ Roina profectus. Spoletum venit. fnrnicem . qui interm^dium spatinm coopcriem , Hlnc
per latr.rales scalaf, progrrs.to.-i eufhit ad pfribiAnm &fv,

6. V. De JYiclinio Leoniano fjustjue mUSWiS, loncam, colnme.His disiiuclam , unde commodissime


€t korum signJftCiitii. sper.tari lota musivornin formn pOf.sit.

40 Nihil liir cusu , nihii temere factum ,


persundel ifbi In prima
X^ri».s9Wrtm persecntionem pr.rnarrutam sustinrrel dilujfntiu Lrvifarunt jEdilium , ah Alemunno cnp. 12 abside cum
Trictiniwn Aposiotis
Leo, fererat, tesie Jnastnsio , in Patriarchio Late- laudata, quorum munus fuit sacris aedificiis faciun-
lal<ranc>ise Chrls tus
tnajiis anle ranensi TricHnium , majus super omnia triclinia, dis pri«esse , utque cnm diguitate ac rite fiHrent
fabricnlum. nimiinis sui ma^nitudine decoratum, ponens in eo curare : talium enim, ut diu nnfi' nr posf fl^iruU CoUe-
fundamenta firmissiraa ; et in circuitu laininis mar- ijium, ita fti'im hoc ipso stc.trsse lempore ,
prnhnt in~
nrnreis ornavit , afque marmorihus iu exernplis scriplio , qu;p arle Triclinii demolitionem Sixttnam ,

(id est incomparuhiUbus vei potim , ut Alemannus, pone ip.<ium sic legehalur; Curante N. Levita Petri.
excmplntts sen historiatisj stravit;et diversis co- in honoriira .\rchangelorura, Leu Tertius Papa fieri

luniiiis, tam pnrphyreticls qnam albis et sculptis, jussit. Vidf erijo in tesliidinf trihiinali'^ staatem in
cuni vasibus et liliis simul positis decoravit. Carae- actu bfnedicentis Chrisluni ; et ad Evanjelicam pacem,
nim cum ahsida de musivo et alias duas absidas, , per qualuor orbiA cUmata , sub pedihns repraesfntata,

diversas histurias pingens, marmorura incrnstatione prxdicandam ,


duodfcim miltentem Apostolos :

p.iriter in circuitu decoravit. Postquam ante.m resti- qui omnes videnlur , coUfctts reverenter manibus sub
tutu.^i in sunm Sfdem Caroli benejtfio,eumdem corona- platie.ta, exapcre ccleusma illud , Euntes docete : im-
verat Imperatorem, et posl pr.vbitum iili in Triclinio primis au'em crpeiilus cum cruce ft ctavibus pr .rcurrii

post corona- solfnne epulum ,


perpetuam snam iUiiisque memuriam Petrus , velut lotius Apostulici anminis ducaium a
tuni Impe- extare eHam ibi ffcit duplici utrimjuc emhlemate
, de , Magistrn suo consecutus. An ad eamdem Petri pr^- ,

rnlorem prxdicare
quo nnbiii liic tractnndum sumi-uns. Opus enim istud, cellentiam denotandam etiam facint vfslis ditisimilis ,
vnisivis ornal p iccmjubens:
Leo suhiude cum demum itn dcferisset, ut
}f.stauratum , ceteris non ex.plicut Aicmannus ; nec ego facile defi-
,

pr rtfr Irium nbsidum unam eamque tcclnrio ex parte , nierim : .inspicuri tnmen fjusmodi quid Ucet , dnm Uli

dccusso defnrmntnm, hujus seculi initio supereiset ni~ omnes impficanlnr Planelx sncrifinili cum siolii sen

///.'; Krauciscus , S. Agaths Diaconus Cardinalis orario Preshijifrali ; PeLrus vero ad nnivfrsnlfm curoTn
Barbai-iuus fnt habft inscriptio ihi minc legendaj Tri- vidftur e.rpfditns mnnns serimre. Q<dd aulem .siqni-

clinii a Leune IH Romano Pontifioe constructi ficcnt iisdem Planetis as<ut.x qunsi iitterx cubitales

Leone IV snccessore. sexagesitud post anno repa- , fseiue {quantum as.sfjnor) Intimt, nex divinare quidem
de guibus an
1625 rati, nostra tandein itjtate pene diruti, partem hanc prie.-iump.serim : credo tamen Ulas qaojue non carcre
reitaurati^.
iihistriorem, in qua utraque Roinani Imperii trans-- Scd in primisnntain i7'( Pat, recte accipitur,
rni/sterio.

lalin, reddiiaque Urbi pax pui)lica contin-^tur, pa- ut a hei^M assumpta lu monumentum ejus paris, quam

rietibu'-- hin<- iude suffnlsit. oamert-o musivum instau- discusso turhine reddidfrat Christus Urbi R'imaux,

ravit, dextenim absidis erablemi


labansque olim ,
ahs']jie ullo renrum sanijuine.
antiquarinrura diligentia colonbus exceptum , pe- 41 Ccterum ; ut Alem.nnni, *ic noslram dm^idera-
nitus deinde collapsum , ad priscum exeinpluin, lionem prxctpue mercntur emhletrntici seu musiviope-
sumina fide ex musivo restituit anno Jiibila;i , riji picl2irx dux, de qutbu-i ila ille rntiocinatur cap. 9 :

Mucxxv. Reliqux fuhricr omnino nihil supfrest ; si- Nes^io quid historiae superiorum temporura hoc loco
qiitdcm fundanienta Ula firmissima, a prsedicta ahsiAe repetivit Leo. et cura suo Pontificat;^ composuit

ad Scncta Sanctoriim. id est a mfridie ad septemtrio- qnod utraque respondere sibi, mutua quadara cuin F
nem ducta, Pu^nileatiarii Lateranenses olerum se- persunarum negotiorum similitudine, videren-
tuni duitlex ni
anfjutos
minariis horloque penitus obrnerunt erant autem : tur; ac pr.nndc iraagines quaj ea referrent e re- ,

emblfma
eajacta sub publicne viffi solum , ut inferior pars gione cul!nr-at;is, eo facilius e\ hist iriae convenien-
aidium oslendit ; cujus columne, ruinarura rnde- tia comparari, atque hieakntiu'* inrelligi alterara
rilms ('oii.sppult* , cubitis vix h idie dnobus distant ex altera posse speravit. Tres quippe in utraque ta-
a pavimento. bula person»; ali:p nituntur genibus, duo pro tri-
39 Ita Ntrolnus Alemannns : qui occasione rfslnu- bunali sedent, Christus videhcet parte dextra, si-
rutionis prxdict.e insignem suam e.ruditionem Urbi et nistra Princeps Apostolorum Petrus : suus utrique,
exlat tilier
Orhi notam fecit, edendo Diss?rtatinnem hislnricam de Pontifex hino, iude Imperator, sub:nittit genua ;
!^ic. Altnian
Parietiius Laterancnsibus . ea rutinne , ut de sdifi- Christo. Silvester et Constautinus; Petro. Leo et
cio, ubi publicum opus extnt pauca et pro re id ,
Carolu'-. Hiiriim pro sua quisque conditiune ab illo
nata; tnm de rausivi erablenmte atque ejus historia sumit insignia; Imperatores, vexillum; PontifiiMim
pluscula disserere Lfcturi poViceatur; postremo in- all^r, smu claves, alter Pallium acL-ipit. Scilicet

srriptos imaginihus titulos accuratius expend^re , e imaginura auctur sic intelligi voluit. ah utroque illi p'it<ifur du-

quihusdeCaroii Magni PHtriciadigniiateraultaelici, Iraperatore Pontifices eosdivin'» nutn in dignitatem ptircm linpe-
rii tramla-
raulr.a de Imperii translati prim.i origine cognosci assertos : Leimem IV, itu a Caroh» Mag-no in inte-
tionem de$i-
;mt. IIuc ul clarius ei proceilat , friplici sciUpia grura esse restitutura, quemadmudum postlirainio
Ouare :

tahula e.rhibentur : i Ichnographia totius operis, scd


,
revocatutn a Cnnstantino Imper.itore Silvestrum
ahsquc ullo fquod mirfrisj columnarum pr^memora- contra. Impcratores, iisdein P.mtificibus. Imperiura
tarum vestirfhi, quate nec hodic ullum videre est ; ii, obtinuisse; Constautinum quidem. postquain a Sil-
Ortfjngraphia ahsidis primari*, qmlis ante rottanra- vestro salute est fnnte, initiatus in Iraperio con- .

tionem appnrehat displuviata, cum siuistrx ab^idis ele- firmatum designaturaque divinitus Ecclesiie Chri-
vatione prima quae stmilUcr hodie tota dcfirit : iii stianffi delensurera Carolura vero, secundutn Deum, ;
,

u
;, .

78 DE S. LEONE PAPA III.

A a Pctro Apostoloruni raaximo, hoc est Ecclesia tilibus circulum dedcriut. Vidc crgo ct consideva expves-
Ai cTitnE D r
Roinana, CiEsarem renuntiatum vimlicem dextviim embtema, in quo Constantinus signa-
et coo- sius fiic

ptatum fuisse. tus pr^esumiluv.


42 H.ec, illariim conlinct tabularum liistoria, 43 Si Magni Conslantini srulpta^ piciasijue anfi- nllnl cMjm
itec Pef) 1« (iomnnum
inquit Aicnuninus, r.r tuiic adlinc communiori senieulia quitns imaijines numquam (qnis uuteni nou vi-
vidisti ef.
sed stlvvs/rr fl>j'tes halfet.
n de-itris pli
ciim C.Tsnrc Cardiuah Boivnio rtcipien^i ex apocvyp/iis dit?) consute ejus nummos, a me ex IFillhcniio propo-
s': Silveslri arlis Riimamim Conslniitini haplismum. Idem sitos nd diem ipsins fcsfum (nam et ipse intrv Sanctos
autem, qnod ille de Ilisioria ihi piclu, censuil ratnti- cotitur, nt demonstravi) diem, inquam xx Muji. In-
ralor operis Barbcrinus Curdiiialis, cum dixii, quod venies ubigue harbain, Romnnovum Caesnvnm more ra-
ibi contincatur utraque Romani Iniperii translatio, sam ; capiil vcl galca coopcrtum, vel diadcmale gem-
a Gcntililnis scUicct ad Christiaiios. el ii Grxcis ad La- mato cinctutn; pcctus lorica , tatns clypeo miHtaritcr
tinos. Quod aulcm liic posuit Alcmannus, penjit rcUqna tcctum, vct Consutari trahea amictum; Romana deni-
Disserintione cruditissime illuslrare : ac primum lcvi- que videbis omnia, in toga vel in sago : littevnm vero
ter rcfutal eum, qni iti dexleva fabcUa fcnjiis sub R, qiia^ Regera nominet, omnino nusqnatn. Si vero a
scriptio ileficicns nna cum noniine Pontificis liheriorem dexiro hic emblemate ad sinistvutn te convevias, qnid ct umnla Caro-
li ad siiiistrum
relinqucbut inlevpvetibn.s faculintcmj rredcbai se videre alind conspicies qunm eumdem quem ibi Carolum,
exiiressi,
in Pontificis imaijine , non SWvp.^inuw, mi relrum; vutiu ieniter bnvhato, habitn Frnncico, cum vexitto item
eiquc opponit. t/uiid in priscis Majnrum iconibus nnm- .rtatis su.r, similifnis utrobiqne rosis cousperso, qnornm
quain sil rpperirc Petriim. sacra illa indutum pe- nihit Consfantifiiana seculasnpii, Cnvulina oninia,so-
nuln. 'juam modo Planetnm, modo Casulani appel- tnmque in covunomento dilfcvcnfinm, quiul a dextris He-
lant. Non sit cnjo ibi cxpvcssns Petr'us : asi vnde Sil- gium , a sinislris Impevinle
ntrumque tamen vide.lur ;

vestrum hic mihi poncs, nisi aliud sit. qnod eo ejnsdemmet tempons. Qnare vekementer fnttor, si non
iifpntc cnn\]in
rclralnit^ Tvahii, inqnics, R. Conslantinus. Ninnen ad idem exetnptav, lisdeinque provsus tiueamcniis, cotn-
silus Consldii
tnio;
quidem Constantini leqo, scd quanto pliiris facio /Edi- posita fuit (ignra utraque: qnod autem illa nunc leviter

W liuniLevilarum, ab Alcmanno commcndalam, pinqen- differant, soinm censeo provenirc ah accuvatione tnnjori
darum rile imafjinum peritinm ; lanlo minus, credo, eorutn, qni Barhcrini jussu ad protottjpon sinisfri etn- E
hic cum siijnnlum, ubi nihil minus vidco qnam Con- hlematis cvecti pivpius, ipsum cotiati sunt quam simil-
nndcHinm
accepfa ''eli-
stantinum, adeo pvidcm mnrtuum ; scd omnia Caroli, lime possent expvitnere in ectypo; cnm Aniiquarii, a iir.atio mlitur.
iu7n cnm emhlcma pingevetur viventis; quod mauifeste qnorum muuihus habetur Voticanum ectypou emblenia-
cominonstrnt suxiim scu tahclla quadrala post caput tis de.i:tevi, ipsutn eminus, qua licebnt ncc adhnc lotnm
ruin defunctis, spiriali rcvercntin dignis , omnia Ro~ defluxevot, considevanfes, rudibus fuerint tineamentis
mana ninsiva civculntn lucis soleunt post caput poncrc, confcnfi; qn.r forsifan ctiam pro majon parie ex si-
vcliit n-teruam healitudinem cimscculis: qua de re n/ins nistri taferis imitatione suppkverint, ncc non ex pro-
eiji, ubi de S. Greijnrii imwitnibns, in
diffusius cujiis prin phanlasia : ab hnr euim omuino esl vilta linea ad
Fita Jonnnes Dinconus tib. 4 cap. 84 exprcsse noial, pnynos et cotlum. cum fonnn capiltitii arvcci<rque my-
viventis insigne id esse; ex qno, inquit , manifestis- slacis, a secuioCarolino nediim Constnnliniano, tam
,

sime declaratur, qnia Gregorius dum adhuc viveret alietta omnia, quam propinqnn usui pnrcnlum noslro-
suam similitudinem depingi vduit : deuotat uutem, rum. Ncc vie mntlum tnovet Constantini liiulus nt ,

quadratum iltudsaxum, jpso Alctnnunnjudice, virtulum apparct, acephnlus; cum littera R, nitiil conijmum ei
qnafuov morntium perfcclioncm, ad quiim Cltvisfianns siynificanie acepliatum namque probat defectus
esse idem Ca-
omnis dcbenl vifani cxigcre, sivc
:
f cru~
nttis; quadrari, ut ipscmn cis, ante Leonis ct Caroli nmniHa tn ultcvo ttuero
Greijorius hom. "21 in Ex-cclire!em hqxutur. Occurrit signanler expressx.
quidein objeclioni fiuic Alctnannus; et defnuclo einnn

r ;ti-^t^:^J£:idJ±J-iid^ri:iin-i5Wiai&4l [^fe

N^

^i
MT -L Lt >jr l pt; f r

^
Constiintiun n/ilnn' id posse creda; nnm niile Loonem 44 Salva vjilur. qnam Emmenlissimo Rcsluuralor
voii iinviiiri exempliir ejus, qiii Iniris
Principb-is siq- el eruditissimo Commenlalori prolileor
deberi , etiiiin
nuir. isiiid !ril)uerit piist morlem ulriusqve,
; sed iiimiial iipnrlel, ijni vel mor- reverenlia ; audelio diversum
luo Iriliiieril, anlerinmn Joannis Dinconi senlenlinm uh eis senlire, et ulrobiqiie expressum
dicere eumdem
reslriiiijal : ei iiiveniimus nos, ijui marluis eliam Gen- Carolnm, u sinislris quidcin jum Imperatorem, cnm
Leone
.

iTonti s. Hunii foL.^gl.


]unu P^^- ^^^
n"
-
7 '
IABSi5 Piij^^

^ -fiancj primaiia Jhfidi vejiauraUi- jiidetenjwciaajliaojlio cl }-\n iboli

C JntiquaYades vuiiioro- Jhfiih^ cinte rcjm.ivalwmm.nimpnic


reliuids vefHqiis pavielis efAtnois sinistviT.imncsolc a-quciiis

^ <^fdntovfiLiii.ubi.Pont±r<:cL coiivivanh sicviubatiiv.


E leflijjjum novi pavicfis tvaiijvevfi cjitn qjtio.
% -^^'u/uLis
'ieli-ejuLis' locus. rlunc
quusJJocLis.
LocLis. jiorniLii ^tvjh
nunc in j\.ortu:Lil
jiovtutn vcv/us.
vclju.!. ,^ .,,»„,-,,,„
G ^enfa Sanctn Sanctoium..
cTric/inii aD s-accllum S
fausortii.nuiu
H^J^^
f-di,iicii defcviptio
_^ vcj-his .^..
Jneiftcijii.
j
'-'usfaui-ati^ ovcri.s TnorujineiiKiLn., .Y.::r,: lU.'/c'/'"tj>
::

DIE DUODECIMA JU.MI. 7a


Lcone viveuli'; a de.rtris vero aolum Regem, cvm in tiili lamque plamibili argumenlo spernri ; sed quam D
giii a riejliis
iimaiUissimo suo, scd jam dcfuncto, Hadriano Papa; transferre /luc non possumus, nisi u Leonis Pupst re- AlCTORi:
fiierit covipo- cui, aiitt' pedcs Chrisli sttpplicanti. et Ecclesiif a Lon- bns loniiius abducen-lo .'ieniioitem ; extreinis titndem duo-
s,(usHiriria}io
gnbardis jurss.r. necessitales {Ifbilitrr e.rponenti, defrii- hus Cajnlibus gnierendiim sitn sumit, An jiis et aiicto-
dcfiinclo, ut
RfJ. sore m Ci.ii'o\u]n idem Christus usstgnat.utens jiotestnte ritatem Imperii transferentli ha^c tabuUi C'>iitineat,
guam siOi dedil Puter in coelo et tn lerra. Illius pote- ('/an ejus translati caiisas indicent ejusdem tabulae
statis sijmbolum, daple.r cluvis est; Defensohs vero, inscriptiones. Fuctum translatione.m res ipsa hquitur;
vcxillnm porrei-tum Carolo R"gi, cum titnlo Palricii legifima ancloriinte justissimisijiie de
cnnfis faclam
Rouiannrum, Grsecis ademjito; adhorlntioneijne his ncmi) dubitet nisi impuis: Carolum, qui a dcxtris sub
verbis exjnrssa, f esto vkrus Constantinus cujus : Adrinno, .so/um ponitur ut Kex Francorum et Patri-

Constnntlno
lamen senlentix jirima linea defluxent lota, ex secunda cius Romanorum, a sinistns e.rhiberi ut Imperatorem
imiUs iii pro solum R reman.seril, spatio utrnmque vncuo. fiic vet cum titulo Domini nnstri et corona, Gra^corum Imjye-
fegeii(ti Eccle- Utterarnm ralorum
similis alius fucrit ilturum seiistis : nec instiluto .<iup<'rne clausa, patet. Sed, cum re.<}

ctiiim iinjirobavero si qiiis velit, ilu potiui tectum fnisse illa lota fr.cto jmtius 'juam verbo processerit, nullo con-

f Cauolvs nEX Franc. vehvs Constantixvs; ut illi ditn canira Grxcos decreto ; nec ijisos, qnantumvis de
sed non probat
ex ullera jmrte respoudertt nomen Papr; per Itasce Apostotica Sede, primum fa-de sjioliaia, tum tgnavUer
Utieras, scs. vcl scssiMvs Hadrianvs Papa. Scd et deserta, jiessime merUos, ujnomwia utla 7iolasse Leo
aliu conjectura occurrit animo,ex asciiis fnmitiarius no- tnveniatur ; non possuin iititu persuude<e ul credam,
miuibus, quibus eo temporc inter se amici, etiam Priit- viitnisse virum, sanctissimum ac modesUssimum, in itl'i
cipes, utebantuT in epistolis ac versibus. Sic Atcumus sua tabuta exlare exanctoralx (lU .tic toquar, Gr^cite
Caroium sunm identidem appeltat Davitlem Carolus ; monumeiUmn, aut altiid omnino quam sujt enja Caro-
ad Angelbertum Abhatem Ceutulensem inscrtlens lit- tuin ijratitudinis debitie argumentum.
teras, Homero aurit-ulario salntem dictat ; tacito pror- 47 Sed 7ieque Aiemannus ipse quidjiiam addueU,
sns nomine proprio. Quin igitur fieri polnU. ut Carolus uude alterutrum, qnod tn tUttlo quieritur, in corj^ore
B Leoni Hadriano jnivntim 7iuncuj}aius sil Constan-
lel Bissertalionis afftnnative Videatur decidi ; tolus autem E
aut ctiam fa- tinus; cujus usus memonavi voluerit Itic extare Pon- esl in prohandts ariicutis, quos extra conlroversiarn nam vfTitlam
miliaritis SiC ufnusqne
Itfex, cx ip.'iis vutlus lineamentis, et vero nomine ad liahendos puto. Vexillum Carolo tn 7nannm dat Pe-
nuncujmlus : laieris idem
sini><tram romparituro satis co:jnoscendum Carolum
, ti'us, sed quale antea Christus. Neque Urbis vel Im- csc, et Fran •

conlidens, eliam snb aticno nomine. Nihit equidem au- perti f^exillum istud est, si quidquum supio cicutn,
: nihit
sim dffinire, sed omnino tute quid cogitandum censeo, enim iile in Luiinu Graecaque antiquitate reperiai.
nisi lUteras illas putare vetis, ojius c.s-sc, figuris illis Romanis Labara sua erant, forma (nt notnm eslj qnu-
multu ri'cenlins ; ipsninqae andaciat- aticnjus interj?olu- drata, et hanc conslanter in sms fanontbns lota servat
turis imjwture, qui suam coujecturam, de picto ibi Ecclesia Occidentalts, liomunis ritibus informata.
Coiistanlino, Vtiverit temere parieti decrnstato. Flammea, quutia hic cenivntur, Francorum natio vi~
45 Dum conjecturx deteclns fiet, transeo ego ad la- detur semper usnrj}asse ; unde. lysorHW Auriflamma,
teris sinistri embte^na, leviorijam opera considerandum quod ppimarium vexlllum interpretari ex TeiUonico
et cu7n Alemanno sentio,C3.vo\um jnin coronatum Im- idio7nale, Francis otim j^atiio, jiossis. Hine factum
peratorern liic veie reprxsentari ; neque ut dissentiani C7'ediderim, ut Stephanus Papa III, cum Pippinura
(sicul alias feci) amfHius ine movet tUulus Regis, ibi ejusqne filios Carolum et Carolomannum, a se inun-
exprcssus ex nsu el aeclumaUonibus vulgi, cui Impera- cto^ Francorn^n Reges. etia^n Romanurum Patricins
a sin:stris ve- toris tUultis jmdem insotens erat ; cum ipsi, cui eum crearet ad S. DioinjsU juxta Parisios, ejusmodi vexilU
ro cuin vivo
ab Augusto duclum accejierunt, transtuta iii Asiam tvaditione actum itium insigiUret : quo qitid intendertt,
L''onc fnipera- qiiale sil
Sede, passim BxoO.zic, Reges, rarius xVuTozpaTope;, ipse explicat in Epislola ad eosdem, qu.r est in Cod. cri-undo Pa-
tor.
nec fere nisi in .'iuis diplomatis dicereiUur; unde prior Caivl. 6, el ab Aiinalium Fraiicoium auctore allega- 'rui-) ai-
iUmptnm a
Imperaturis tUultis (ulpote ex jniina sui insliltuione tnr ad an. 754 num. 57, his verlm, Nulli nist tan-
aie/i/ifino 3
humanitaUs omplius, d:guitatis miniis contiticnsj pene tummodo tuas amantissimLe Excellentiaj. vel dul- Pamis,
contempiui eo tempore erat ; sed Carolus, usu suo, eum cissimis filiis et cuncta; genti Francoruin, per Dei
prisiimc iestimafioni redilidU ; quod iwn ila subito re snnctam Doi licclesiam
preeceptiouera et S. Petri,
cejitHm ubique fuU, ne Ri>m<e qtUdem. Movet atuem et noslrum Romanorum Reipublicie populum com-
nie, ut ita senUa^n, non solum Corona ejmnoctista, sed misimus protegendum. Ejnsdem jiorruforma vexiUum
multos magis tituius D. N. Dumini nostri,
id est 77iisertt Carolo Hadrianus, Roi7ianuni ei Patriciatu77i
Francorum Regibus inusUatus, et piimum cum Imperio confirmans ; ejusde^n formn- i7userit Leo, ideoque etiam et quate
as,\umptus, sicut erudite probat Atemannus. Lihenler kic expri77ii fecerint Levitx JEdiles : sed citm atiqua tleinde mise-
rinl Hadria-
etiam ei assenserim, S. Petio jiropterea hic Paltium coloris diversitate, ab Alemanno non ob.^ervata. Ete-
nus et Leo.
impoui, ut inteiligatur non tum jfersonam suam 7'eprx- nm Jo. Franciscus Vannins 7ioster, rogatus propius
sentare, quam PonUficix potestatis jilenitudinem. tu7n singxda exjilorare, invenit sinistn lateris ve.cillu7n me
cum tuubi in Loone restituendo, tum in Ecclesix defensione Ca- CtTruleu7n, qni color nationi lUi etia^nuioic Regius est ;
D X i(/ cst,
DoiiHHi uostri rulo ciimmilieiida ; qtiod nolat por rectum Leoai Ora- quod autem S. Petrus jiorrigit cotoris est rubri ; tU7n
riuiu seu inavts Paltium., et claves tn sinu posttx ; nec quia hic admonere jmterut, sangiU/iis, si opus esset,

lugslerio uacurc 7nilii videlnr littera L, im.v vesti assuta, pio Ecclesia fundendi ; ttun qitia hnnc sibt colorem
sed designare plenatn Libcrtatem Eeclesnu eo faeto j)rojiiiu7n Eeclesia semper habutt, et etta/n tiutic habet
stabititam, excusso peuUus jugo eeteri Grxcorum ;
in tabaris atque fa/ionibus processionalibus, sij/nbotui/i

nec novo atio (ut qtddatn hxreiici contendunt) as- viartyrii et caritatls ; qux cum inferne soteant in tres
snmpto. lacinias scindi, unius ac tringp. Deilalis 7/iysterio signi-

ficando : apparet cur eliam Flummeu/n Leo/tiannm


S VI An
saltem sirmtrmii finhleinti finperii findatur trifariam ; licet id etiam referii jmsit ad
tramtat/Otiem (leaotet.ex metlie Leonisiet presstorern simtUtudinem Flamm^e, tiiide noiiien sttm-

quam tUverso sensu Leo el Caroiiis scnOan- ptn/n.


tur D. N. 48 Nu/ic si Flammeum seu Vexillum, quale di- Illis insparaa:
xi, nihil in sua o/igine Romanum hahel mutto /iwius ,
rosv sex.
^flhmat
'^(einantius.
X osiquam sinistrx jmrtis musivu/n ejusque inscrip- id habent sena^-Ros» apud Alemanuu/n, xque in dex-
tiom-s, perquatuor integra CapUa, explicuU Ate/nan- tert qna/n sinistn emblemalis vexitto .Kparsx. Interi/7i
7IUS, cum 07/1711 ea erudttio/te et uccuratione qua/n posset effuaciter exctuduni tempo/a Silvestriff Constantini,
wlqnx
, : :

DE S. LEONE PAPA III.

mperitiswne potumenl illas operis men jure solummodo competit, qui unus omniura D
A adquxnonimi a bene beateque
AKTonKD. p. sads snpmiui' mdicantes ipsa ve- est pater, censor religioiiis, vi- ittpotf- di,i
cnratovfs rctniinfie ;
anfe piitiji
vendi magister. Is ergo t-uui Roraaiiussit Pontifox.
xilhnim stmilinidine, unnm enmdnnqne se causam lia- xvltta
et sequaces ejus sane fuerunt partes, ad regendum Impcnum,
here ipsas utrobvpw pimjendi. Ciacronius
undrcumqne rapta occadone ijenUUtiHm insujnio- quod a religione jam ahernirat, et pielatis prace-
tllius,
ptoribus Romanis Pontiticibas bellum indixerat,
nim mique Pontifici altrilmemlonim, vihil cunciautur
tesserarias fuisse unde hominem de.signaj'e. qui et religiunis et Ecclesi»
asserere, Ro,sas illas ei gcntt
Romana;, religioni^ magistrae Ciiusa. omnia vellet.
Leo processit; haud dubie familiam elinm rwjuwatHri,
si qunm inter Romanas inventssent
iUis usam. Sed Qiunn vera h^c esse puto omnm, lam pariim censco ad

absit ut armorialia insignia aliqua anlf seculiim ande- numerum clavinm ternarium facere ; quamvis enim ea
cimumfuisse coijilemus, ad eum qitv dcinceps invalnc- potestas in Ecclcsia scniper fiierit, attamen moris indif-
non soium Lalinis, sed edam Gr.rcis,
runt moflum. Si autem necesse sit divinare, quid ipsx ferentis crat,
cum nna, dvabus, vel trihus clavihiis Pelrum pimjere
Rosas fsi tamen sunt Rosse; tnli Ivco et numerv, ihi
(quas j'Ossis
Papx III, in idque probat ipsemet Alemanniis ex Codice f^alicano
(fi rUum lio-
velint ; occnrnt mihi sermo Innocentii
** licnfdicrn- Dommica L^rture /labitus, circa nnnum nctj, rationem Grxco, suh aii. Dcxcix exarato non niaijis qucir picto,
(f.T rcfcrrr)
reddens solennilatis, qnx de antiqtia Sedis Aposto- producens hujnsmodi sancli Apostoli imayincm.. Neque
difficdc esl plura ternarii numeri mijstcria producere
licae consQetudine celebratur in ecelcsia sanctx Crii-

cis, Hierusttlem dicla, et cur ea die Romanus Ponti- ail qna' respexent ctmm triplex Clavis, »rc eliam'
translationem titulus
fex illo in loco liorem aureum fideiibus populis re- bO Sed inscriptiones forlnssis factam

pra^sentat. Jlnhes tutum hnne sermonem editnm an. Imperii lestantur, cum CarolusD.N. pcvtitulatur.Non
1681 a Carulo Cartari, post cjns dc Ho^a-anrea tra- magis profecto, qunm cum iia pnetitutalur Leo, muta-

in quo, reiatis cap, variorum variis de ritus tio facta in Ponlificata signetnr ; et nisi aliunde scire-
ctatuniy i

illius oriifiue sententvs, tandem concludit quod Ordo mus, ncutrum eo titulo usum fuissc unte inttium secnli
Iinmanus,annoucxcn inscrlus libro Censuum Ronianx IX ; ex hnc quidem pictura ignomremus, qnnndonam
Erclesiae, Caroii Mayni a:vo fuerit compilatns unde ;
vet ipsis vel corum antecessorthtts titulus talis accessf.-

inferre pnssemus, enm quoque rUum, nt istic praescii- rit. De Francorum Regibus clarnm eorum Can- esf,

bitiir, adeo antiqunm esse, nt oriqtnem jjTimam invcnire cellarios, in Domini qui-
subiignandis dtplontntts, nec

impnssibile sit. Di^i, Si tamen Rosse sunt : nam fsi- dem tilulum noininihus ipsorum praposuisse. De Ro-
cut pnqnus ohservavit pra-laudntns Vannius) solum mnnis Ponttficihus consiat, eos xquc ac Episcnpos nttox,
Sculula :urit, triplici rirculo circumducta, hoc modo :
prxfifulnri quidem tolitos Doranos, sed i.hsque nildito

Nostri. Breve ipsiusmet Leonis de Eresburgensi


S c

dedicitionc, signattir (ut vidimusj anno Doniini Leo-


nis III quarto idemqne de omnihus deccssorihus ejus
;

probal formuln Epistolarum ad Exnrchnm Italiue nlios-

qiicscribendorum Poutifice mortuo; qiiulium lUlcranun


formnlam, post Gregorii II chronoloqiam produxi, sic
conccptnm . A Deo servatfe exceiientia^ Domini nos
licct tutn prl-
tri per has nostras innutescimus liuniiies syllalias, mum adsciip'

ab hac iuce taisse subtractum Domuuin [ill.], san tus Cnrolo


xqaeacLzonl.
ctissiraum nostrum Pontiticein. Siquidem adid usque
scu pothts tempus, quo Leo hanricu^ nefariumRiiman.i Ecclesi^
sf,r st'u(u!a
Ubi mcdiu& orbis, in dextcri quidcm latcris vcxillo, simul H sacris iinaginilnis hcllum indixit, Roinana
vtiriKj itc.
qund Christus porriijit, sicuti ct circulus extremus auro Urbs, et qnidquid in Italianecdum barbaris cesserat,
pinijnntur, rubro vcro sccundus utriquc interjectns ; in in civilihus suberat Imperatoribus Grxcis, eorumque

altero autem non scitis di^tinijuitur aureusne stt color : Exarchis et Patriciis, quos titulo Domini nostri, non

scd ruber in extimo, ceruleus in ccntro manifeste appo' solum Romani ceteri, sed ipsimet ctiam Pontifu-cs

rent.In his mysteria quTrant,qui vnlunt ; inveniantqui nuncuparitnt semper. Postquam vero lufcUectum est, Cesserat qui-
dcmdomlHium
possunt. Eijo scnario nuinero scnfulnrumintcndo, alquc adesse cum Imperialihus mandalis Exnrchum Eutij-
Vrhts Pontifi-
ail animum rcfiTii Gcrmantcaruyn Ecclesiurnm consuctu- clnum, ad occidendum (^rctiorium, et omnes eumdein cibus sub ^GrC'
/lumcro siio
vidviUur aii dinem, (etiam Alexandro Papa VII, inter familiare col- Eutychiura anatliematizarunt, sese magni cum parvis gorio 2,

iios Fuiilifica- loquium observatvmj annos prxccdcntrum in Episcopatn constringentes sacramento, numquam Pontificem, F
ttti iiulare.
Pr.rsulitm siijnantinm prr virqulas^ seu tirefcs bacntos Christianae fidei zebjrem et ecclesiaruni defensorem,
pfrmodiim cereorum , palnm in erclesia snspensos e siim- se permittere noceri aut amoveri, sed raori pro iliius
molacunari. liinc autcm in mentemmihi vcnit suspicari saiute es«eut omnes parati, uti scribit Annstasius ;

in tcclc^ix Palriarchalis Lateranensis labaro solltum videnfnr iidcin civilatem suam temporali Pontificum[Do-
annis simjulis scutellam varieijatam nppiniji, cx qua- minio subjecisse, saltemquoad usqiic Imagines resttttte-

rnm numero popuius inteiligeret, quot annos tcmporis renlur,etablafa inique patrimonia reddercntnrjhiia ta-'

illins Pontifcx in suo Pmilificalu numerarcl : atque men ilii dominium tale, potiusjiire scqueslri qumn perpC'
ita nolarctur /nV,annus sextus Leonis, idemquc Christi tux pussessionis tencbant,semper paruti priores Dominos,
Triptex etiam Dccci. qno Musivum islud factiim fuerit. ad (idem regredientes, illataque damna resarcicntes, et
clavis iu sinu 49 vcxillo nd lernas Claves transeo, in quihus debitam conlra barharos defensionem pr:tHluntc.s, reci-
.4,
1'ctri. nhit
factl ad hii-
Alemanniis pr^cipnam vini ponit ; ad probandum qiiod pere in subtractam tantispcr posscssionem ; niimquam abdicatls
jicrii trntis- Erclesia, per S. Petrum reprxsentata. in translatione iltipassi sunt Domini nostri vocari, usque ad Leonem. GneciS ;
alionem. Imperii a Grarcis ad Francos, usa fuerit plenitudine llic vero nihil xquum ab Irene cl Constantino ejiis

Apostolicse potestatis, per clavcs illas signata ,- sic filio, iicel orthodoxis , obtinerc se posse videns ; tnndcm,
enim inqnit, cap. 14; Clavis dnplex, ligandi scili- quod decessores ejus quinque jam faeere ceeperant, ad
cet solvendique auctoritas, penes aUos etiam est Francorum defensioncm totum sese ronlulit ; et fortas-
ecclesiarum Antistes ; facuitas vero secuiaria ad re- sis hanc ipsam hahuit sux pcrsecutionis cnusam, quod

ligionis araussiin reruinque publicarum


dirigendi, ile Grxcis prorsus ahdicandis consilia agitaret.
statum temperandi, et ad Christian» pietatis ceu- 51 Caroli filius Ludovicns in Constit. de Privii. B. ut testalur
suram regna et imperia raoderandi, Apostoiica pla- B. Pelri ad Paschaiem ; Concedo, inquit, sicut a LuJovieus
Iinperator,
neest et sumnia ecclesiastica potestas quse liceta : pnedecessoiibus vestris usqne nunc in vestra po-
iigandi soivendique putestate proticiscatur, iili tu- testate et ditione tenuistis et disposuistis, civitatem
Romanam
; ; ,

DIE DUODECIMA JU.NII. 81


Romanani cum Ducatu suo '/«//;»« vfrbis, anHqmo- : SV Unde cum poslea legitur anno dcx:cxiii mense D
rem poxsessjonem .sigiiificantibus, ut minimum indicat, Septejnbri, Ludovicura f^linm Imperii cojisortcm decla- Al CTOItK n. p.
nec ipsi lUu-
cam aaltem in Leone. Pasrhalis decessore, ccejnsse. jasse ct corouasse ; jjon id fecisse credendus est auclo- luf fmpfva-
RfVi ertjo inlrr Leonein et Carolum f» anm, ijuohic ritalc propria, sed petUo hahitoqne Leonis cim.scnsu toris cHiquam
Romx siibstitit, rebus et EccleshT et Urbis ordinamlis itlamet forsan occasione. qua tesiamentum snhscnhen- ^"'*'"""i

actam concipio. Consideraus Lco, pnpuU du7n misit "'


frUnitvs, sic .-
ac ne tunc quidem plus filio contulLsse
Romnni niobiUtaicjn, et Grxcorum idenlidem snbie- crcdi di bct, quam electo Ronianorum Regi jiunc confe-
ppittium machiuationcs, hand facile posse rcprimi sua rutU Septemviri Imperiafes : nam Ludovicus, licet
nnius aiictoritafe, tmamtumvis Patriciis Francis sub- Aquisgrani corouatus a / atre. Imperii tamen Coro-
niaa ; nixi proi'sus crcliisis ab Occidente Grctcis fnnm nam de mann Stephani Pap,e IF gratanter e.Tcepit in
f^eo Inmcn
in Oriente ornnia illis integrii reiiquit.ipseqne Carolus, ecclesia Rcfnensi, aujio post ohitum patris tertio ; ea~
Y appellaii etnim hnperalor factiis, ut fratres coluttj sno supremo tenns cnnctatus ipse m Italiam accedere, iibi prte&cntia
VOlllil. ad id nsiis jure, proprioque prorsus motu, Imperato- sua necesnaria non ernt, rcgnante ibidem fratris de-
rem dij:it, coronavit, et unxil Carolum, nihil mmus funcii filio Bernardo, ad Ecclesi,^ tmtiimejn e.rtrema "*'* decon-
sensu Pi,n-
npinnnlem. IJt enim in rjns f^ita scrihil Eginhardus ovi voluniafc nihilo miniis obstriclo; idemque Impcra-
tlfics.
uiim 33 ; Im]]eratoris et Augusti nomen tantum tor p(ij'lcs regni {iliis desijnnns, cvm Lothnriiuji illis

primo avprsntus est, ut affirmaret se eo die, quam- prxtjUisset, suique nominis fhjiperialis vitielicel) fe-
vis pra^cipua solennitas esset, ecclesiam non intra- paitic'pem; gesta scribere mandastis. imiuit
ci.^isrt

tiirum fuisse, si Puntificis consilium priescire po- ip&wiU scrihens Agohnrdus Lugdunensis, et per con-
tuisset. Inviiliam tanien suscepti nominis, Constan- sortem numinis vesfri f.ictum Romam ndsistis, a
tinopolitaiiis Imperatoribus super hac intlignantibus, suinmo PontiHce prubanda et firmanda. Denique /i-
magnatulit patientia, vieitque eorum contumaciam lius Lotharii illius I^udovicus Junior, coronains a

magnanimitate... mittendoadeos erebras legaliunes, Leone IV anno dcccxlix, scribens Basilio Imperntori
et in epistolis fratres appeilando. Cojistanlino} oluano ; Francorum, inqiiit, Principes,
52 Ilinc conseijitfns erat, nt a Rumnnis poathac priiiio Hfges. deinde Imperatnres dicli sunt ; ii dum-
el ab hoc
appfl/areiur Dominus noster, itaque desinerent illi taxat, qui a Romano Pontifice ad lioc oleo sancto
vicismn Id
jiisnis est
poslhuc respicere nlios. Sed ut constaret illis, Carolum perfusi sunt : inquibus etiara Oarolus Maguus aba-
(tppilhri, co tifnlo nihil alind siln acqnisitum putare in civitnlem viis noster, unctione ejusraodi per summum Ponti-
Roiiitinam et patrimonia, partim jam recepta a Lon- ficem delibutus, prinnis ex gente et genealogia
ijobardis, partim a Grseds rccipicnda, praeter obligatio- nostra, pietate in eo abundaiite, et Imperatur dic-
nrm Mundilmrdis (ut Franci vocabant) id est tufelx tus, et Christus Domini factus est.
ntque defensionis : ipsnmintcr ct Pontificem convenisse
crciliderim, lU iidcjn Romani compellerejttur in publicis §. VII. Rellqua Leonis ciiin C^iroln Impera-
amnihu^ actihus compcllare Pontificcm cnm lilulo tore acta.
u( Romanl Domini nostri, sicut m emblcmnfe de quo ngimus, ac
sciri'iU prncs jwsfea sempcr observatuni fnit ; qnamvis sxpe conatus J\_mw DCCGiv, ciim A'[uwjrani drijcrft Carolus hii- ^g^ cnralum
littuc (lomi-
fumf Popnlus iste, veteris ante Anguslum Rcipublicx pfiainr Nuvembri nuntiatum est, Leonera
,
nieflio Hemis visit
nhim,
Papam Nataleui Domini secum celebrare velle, ubi- """'' **'
farmnm repctere, cxcusso etiajn Pontificum dominatu.
Nihil igitur amplius, quam habuerat Patricius, ac- cunique Iioc contingere potiiisset. Quera statim,

guisivit Imperator ct AugusLus Carolus, pras>er ma- misso ad S. Maiiritium Carolo filio siio honoriHce
joris dignitatis lifnlum ; et hoc inter alios per orbem suscipere jussit; ipse ad Remorum civitatem obviam
Cbristiannm Principes eo fichat celsior, quo eral ad illi profectus, ibique susceptum primo Carisiacum
dcfensioncm ecclesix obligatior Pontifici, vicissijn obli- villam ubi Natalem Domini celebravit
, deinde ;

gato spiritualibus nrmis polissunujn tueri eum, a qito Aquisgrani perduxit et donalum magnis muneri- ;

pfiies ipsum
prxcipne erat corporalihus protegentlus. y/tqne hoc cst bus, per Bajoariam ire volenlem, ileduci fecit us-
fulela-ii so-
lum cssc: quod suo in teslamento, heredibussuis ac ftliistrihus, in- que Raveniiam. t'ausa a.lvenius ejus ha;c erat. Per-
(ulcansCorolus ;Superomnia autem, ih^hiY. jubemus latum fuerat ad Imperatorein aestate pr»tenta
ut ipsi tresfratrescuram et defensionem ^an«-ti Papa) Christi sanguinem in Mantua fuisse repertnm pro- ;
p
siniiil suscipiant, sicut quondam ab avonoslro. Caro- pter hoc misit ad Papani, petens ut hiijus famae ve- ocrajione san-
lo, et beatEe memori?e genitore PippinoRege, et a no- ritatein inquirerel. Qui arrepta occasione exeundi, :;''inis Coml-
""
bisposteasusteptaest ;ut eum cumomni adjutorioab primo in Longobardiam iiuasi pro inqui>itinne pr.-e- "|." „"j"

hn.stibusdefenderenitantur; etjustitianisuam.quan- dicta profectus est indeque arrepto itinere subito;

ti.Mu ad ipsos pertinetetratiopostulat, habere faciant. ad Im|)eratorein usque pervenit , mansit.iue apud
53 Condidit totamenlum huc anno dgccvi Impera- illum dies ooto, et sicut dictum est Romam revertit.
tor Csesar Carolus, Rex Francorum invictissimus Quomodo idein sacer crmr iteriim iiweiitiis ibidem

ct Rumani Hector Imperii, Pius, Felix ac Triurn- Mantiur fucril, jiixla /wsjiitole S. Andrex. aniw msi.ix,
hinc nulla
pliator, semper Augustus, regni sui in ires filios di- !Hiii'iiii'( Leclor nosler ad dirm xv Martii, iiln dc 6'.
Hrbis tnenfio
"I (Inns visitDiem instUiiens usque ad terminos S. Petri ipsns Liiufiino § 2 et 3, occasione corporis tinic pnriler rc-
une ;

nhgue a tlivisione exclndens. juulloque mugis Rmnanaju pcrli.

Urhern ac Ducatum ejus, cujus nec meminil quidem : 36 li.i omissis hic sufficit indicassr, pr^missa uccc-

quippe Imperatoris titulo, qui lamen magniticentis- iita esse ej Anualibus Kiitnhardi ; saiisiiue esse ad nnn lamen

^imiis fuit. ne unius quidem pagi factus domnms. lalsitiUis convmceiidas hpislolus, sub nomine A. Z,ui(l-
^,,,,,,^,,,^

nt fuletur Caroliis lc Coinle in Annnl. ad annum pnvil. gen, prxposlere ditti Monasleiien.iis Episcopi (ipmndo

n. 29. ('( famcji omnia, licet in couventn Primorum ignola iidhiic ea appellutio eral ) et Ri.rfridi Episcopt

aique Optijnatujn jnrejuraiulo ^rmata a singulis, Leoni Ulliajcclint. de Canonizatione S. Suiberti, non mino-
PapcB, ut ipse sua manu subscriberet. per Eginliar- ribiis, qiiam Vilaliujus sub nominc S. Marccllini edila,

duin niissa sunt : quibus Puntifex lectis et assen- refertx fahulis .(iciili abunde dcmonsiramt Boliandus
;

sum praebuit, et propriamanu subscripsit. Ifa tpse- xxvi Martii. anle rihim ejusdcm S. Liiulgeri § 7 e( 8;
mct Eginhardus in Annalihus. Cur autem Impetialis lieriijuc non polutsse ostendit, ut S. Leo,
anno dccciu.
tituli hcrcdem nejnijiem scripsit .^ Haud dubie, quia stciil i7)t rftWliir, cuin magna solennitate suorura Car-

sciebal ipsuin a nejJiine nisi a Pontiftce possc confcjri diaalium, Arohiepiscoporum, Episcoporum, et Pra;-
iilque vcrosimiliter Hs etiam pactis cojuinebalur, qux latorura ac Primatum ad Iiuperiitoreiii Carolum
,

cum ipso Romx inierat. veniens, plurcs tn hac infenori ad Rhcnum el Mosam
Jnnii T. III H Genuania,
:

84 DS S. LEONE PAPA III.

A (hminnhaiur Constanlinopnli NiCfphnms, eoqna in cirro Palrimonia. cam notuit obesse clemens Deus D
AccroRE n. p.
Moesia mnrtno dcccxh gener ejus Michael Ira-
fitino refrrend.-e ob ortliodoxiam restitutnm mercedi : qita-
et sitbscribit
perator factus. Legatos Imperatoris Caroli. qui ad propter cxpnrgandant drdii advrrsr fortunr, per quam
pact n Carolo
cum Gracis Nicephorum iiiiM^i fuerant absolvit, cnm quibus et annn dccciii redacta in ordiarm, ah insurqente contra
factm. suos Legatos direxit, et per ens pacora a Nicephoro ipsam Nirrplioro, mortna sanrte ft.7 in extlio Miiiie-
inceptara confirmavit. Nara Aquisgrani, uhi ad Im- nensi ix Aligusti. Ips.' vrrotijrannus. sati.i sibi hostium
peratnrem venerunt, scriptura pacti ab eo in epi- domi esse rtdens. Leijatis Iinperialibus Constantinopoli
stola .suscipieiUes, more suo, id est Grceca lingua, rcfiredirntibus sitos ailjtinxit, qui venerunt ad Irape-
laudes ci dixerunt, Imperatorem et BaoiXs^: eura ratorem in Germauiam, super fluvium Salam ; et
appellante.s : et inde reversi Romam, In basilica S. cniiditionem faciendie pacis iii scripto siisceperunt;
et am cum
Petri, enradera pacti seu fu^deris libeUura a Leone et inde diinissi, cuin epistola Iniperatnris, Romam Ifisi) pacem
Papa deniio susceperunt, ulique cjiis ansensu ef suh- regressi, atqueinde Coustantinopolim reversi sunt, firmat;
sd^ipliom firmatum. Ita nihil, qnod Ecclesiam ac testeEijinhuTdo : ul appareat qualem in hac pacepar-
Romanam civitalem concerncret, ahsquc Pontifice ratum tem Leo Papa habuerit. Sed ca pax diuturna non fuit:
VQlu.it luiheri- Caroius ; adeoqne ncc seqiienli annOf anno enim Dcccvi, Classis a Niceplmro Iraperatore,
cum Ludovicum filium Impcrii consortcm declaravit, cui Nicelas Patricius pr.eerat. ad reruperandain a
(ledcnilus esl alitcr id ferisse, quam cx prfehnbito illius Fraucis Dalraatiara iiiittitur ; ulemque alirniori sem-
conscnsu. Posthwc autem anno Dcccxiv, dum Aqiiis- per a Leoiie vidr-tiir fuvise aniino. Siquidrm hoc ipso qni tameu
MovUur is an.
«11.
grnni hiemaret, anuo aetatis circiter lxxi, Kei^ni anno subslitulns in lociiin defiincti S. Tarnsii S. Nice- i\ icpjtfiorum

autem xlvii, siibact;pque Ilaliie xliii, ex quo vpro phorus Patriarchit. Palrtarcham
prohibttits ab eodem Imperatorc
rctat
Iraperator et Augustus appellatus est xiv, v Kal. fuit Stinotlir.as de more Romam mittrre : sic eniin ille
Febr. rebus huraanis excessit, jujta Eqinhardum. se postru excusat, pe.r Nicep ori mnrtem et Micl.aelis
cvectiouein ad Imperium, libcrain nactus facultatem
§ VIM. Acfa Leottis cum Constantinopolitania. impleitdi officii
Nirephori Ihilriarcltx ad eu)n Sijnodic^. 68 Quoil serius occurrimus, id nerao rairetur,
E
Nova liotnanoru/n consp/raHo sopita. neque iiostram ob id existiinationem in accusatio-
Lcout Sytioili.
nem adducat: quin potius Deo dilecta vestra Fra- C li situs wil-
Orienlt; tur-
H
onuimtum
tictfnuA i)t Otridenle, cum auo unuo ImperatoTf, ternitas certo sibi persuasum liabeat, Sacerdotalera
Imfn prr Con- roiisideriivimui Leonem Papam rerum ; consuetudiiiem neqiiaquarn hic exolevisse, aut per
stfiiiOui Inip. ritm Coitsttiitttuojiolitanis et relitjuo Orieiite actarum contemptiim vel ignaviam quidquam eorum quse
adullertnum vix ulla itobis sujieisunt vrsligiti. C'-eperat Orirns ecclesiasticis viris conveniiint neglectum fuisse ;
conjugium
vrliemrnter coucuti, pauris pnus^/ium Leo ordina- Teruni duram implacabilemque priepotentis senten-
relur inensibus, rrdacta in ordinem Irenr Impera- tiain, qiio ininus decreti^i ufereinur, obstitisse. Igno-
tvris ntatre, delrusa in monasterium Maria I-npera- scat proiude beata anima vestra. si quam noxam
Irice, pro eaiiur sulnnduclacuhtcularia Throdote. Adu.1- cunctatione raea proineritus ; cngitetqiie haudqua-
terinas nuptias, iptibus assistere fi. Tbarasius Patriar- quam facile esse, potcntibiis, propria voluntate
clta recusaoeral, ce.lebravil Jimplttis, mngn.r Bcrlesix quodcumque animo libitum
elatis, et fuerit adim-
OEiimomus: ob t/uod ipsum qutdrm ijradu et officio plere satagentibus, sese npponere. Etenim rati
dimovtt Patriarrha, sed rum Iinperatore constantiam causam adinodura plausibilem sese nactos, qiia nos
non tenuit, illo ail Coinmunionem rrcepto, et atton- jam tum Sacerdotio initiatos ab offlcio prajpedireiit,
dend.T Imperatriris coronandxqur pellicis potestate stomachose nobis objectabaut passiinque
fa- invulga-
eta, ul .wnbit Thnphunes. S. Plato
Saccifltrorttm bant, vos a Coustantinopolitana Ecclesia alienos
Heijiimenus, ea ile caiisa se tA communiime Patriar- esse, teraereque ab ea vos divulsisse. Cura ergo
chx srparavit, neque dubiitn, qiiin ex carrere ad Leo- hasc sive vis sive injuria ad vos quoque attinuerit,
pru eoque re- nera Pontiftceni hic ronfuiierit prr liltrras : sed pro- venia eos dignabimini, qui pr;eter voluntatem pari
gnanfc sala ijressum non haMiit dissidiiim istud, quia
Constanlintis necessitate constricti fuerunt.
matre Irene,
Imperatorprr matreni ocnlit et reijna privatiis est aiiiio 69 (Juainquam auiem aitno dcccw n juxla Eginhar- tainquam cum
Di.cxcvii. Irene lanirn, Jain rrrutn pidens, non resti- dum Niceta Patriciiis, qui ouin classe Constantino- Ctftrcis mu
tutt ApiKtoltcx Sedi ublata a Lrone Isauro palrimonia communican-
politana in Venetia se continebat, pace facta cuin le.
Stcilix utque Calabrix : quare Imtieralor conmalus
Pippino Rege. et Induciis usqiie ad inensem Angu V
Carulus, Siciliaiii fitt inquit T lie.ophaursj classe ado- stum constitutis, statione soluta Constantinnpolim
riri iiieilitHl);itur:
sed inulavit cunsilium, cum Irene regressiis est ; nou tamen farile fuil ut scelestissimus
paceiu et CHiijupium inire pra:elig™s reipsa autem
conafur Leo
;
Iinperator patrretur cum Pontifire communirare Pa-
anno uccci Apocrisiarii a Carolo et a Leone
ipsam juiigere Papa triarcham; quando liunc, viriim quidrm optimum, srd
iamlo. missi advencrunt Cnnstaniinopoltm, Irenem Carolo adhuc ecclesia.tticarum reriim rudem. utpote ex atila
matrimonio jungendam, atiiue iia Orientis et Occi- assumptuin nd Thronnm, modis omntlius cocgerat ; ul
dentis Imperia in iinum compdnemla postulantes : ahsoltitum a pseudo syitoth pauculorum Episcoportim
quiljus ipsa assensura erat, si non Aetius,
post Josephum OEconomum, in gradum reciperet prisliniim;
luipenitriceni cuncta administrans,
atque Imperium Sanctosque Tlicodoruin nc Platonem in exiltum, ullera
in frairem .suum transfcrre meditans, ejus
se con- latrocinali Sguodo courta, palerctur. Extul enim
itelli
siliiscpiiosuisset. Aniio tamen Dcccii Irene
Iinpera- S. Theodori de omnthiis ad Leonein Pontificem
istis
trix e Coustantinopoli misit
Legatnm, pacis con- epistola, legituTqur aptiil Barouinm nd annum dcccix
et pacem anuandffi gratia iiiter Francos et Griecos
iancil.
; et Impe- num. 14; quihus ille arcrptis. Itltri-as reddidit Apo-
rator vicissim niisit Jesse Episcopum Ambianensem stolirai.; qure Itcet non cxlenl. paterno
tamen nmore
et Helingaudum Comitera Constantinopolim, ut
pa- plenas eas fuisse iwlicant alitr ab eodem Throdoro iium.
ceni cum ea statuerent.
18, quibus Ittc patefadl nefnndam eoriim hsrresim, qui
67 Ita liincconticut reposcendarum Patrimoniorum errorem in reripiendo Josepho mordirus tenentes, de- pioii'er impii-
nrijotium, veletiam iteressitas, iisde.m per
ttla i>tr
conventionem fritderent dispensationem fut aiebant) legitime factum '"'" '»"'''*""'
A'ic«-
resiiiutis: iUterie enim Leonis
phorum tijran- «./ Carnliim rfnte aitno sttper adulterio; rontraque e.am fiirtissime disputat
nuin exauclo- ucccxiii de rebiis 'J.Zmmianm
Siciliensibus, niltil contiuent quere- Theodorus, seque Leuni excusat, cut falsa relalus fue-
raf I, lanm de Gra-ris sed indicant ipsum Caiolum
; ibi Le- rnt cuin hierettcis quibusdain cominunicare. ro.^que
galum liabuisse, el commercium litterurum cnm Grei/o- anathematimt. Verostmile rtiam est, tnltbus litteris
rio Putricia. Ceterum qua-citmiiue Ireues cutpa fuit edoclum Leonem quanto in periculo iterum versinctur
Constantinopoli
— ,

DIE blJODECIMA JUNII. 8S

Coiislanliiiopiili orlhodn.rin, per sninilalimm islam regno inquieto et infetici pr.rferens ; rn-pil mvtts Im- D
Aicrun*.-; u.
conlrntiomm iiiter Momchos et Pnlriarclinm; iion peralor iconomachi-ti^ haereseos occiiltatum venenum se-

slclisse iiitra tiiidum consolalioiiis ofprivm ; sed etiam cundosuo anno prodere rasqne exeitare traqcedias. quas
,

excommunicaliimem lulisse vel salte.m comminutum iis, vide XII et xill Martii ad /lcla S Theoplianis ssepius

qni lurin.Kimiim ./«.«/i/a facliim velut teijilimiim ile- allegali, et S. Nicepliori 1'alri.trchx, qttontm his Pa-
fendeliant. triarctialu dejecttts. iste in exiliuin deportatus. eriretjia

70 Sed Imperalore Nicephoro e vivis sublato, sub- ttterqiie ctarutt confessione :

roiiatus Miclmel, cmn anno dccxxi, piimum Sanctis- 72 II xc noea et prioribus atrocior in Ortentali Im- Hoim Roma.
to suUalo prrio tempestas, quin Leoni Papx, C:iroli defensorls
Sfrf
siinura Patriarcham... et Tliendoram atque Plato- J',""^"„^°^'
(I jmce com
nom cura Slnditarnm raonasteril primoribus ad Stti morte jitm multuin nffliclo, nnvum dolortim cura- ctmpiratio.
pnsi'(i [inlso
Jiisipho. concordiam studuit revocare. Lcgiitos etiam ad Ca- rnaique ctiinulum attttlerit, sane dubitari non potest.

rolum Francoruni liegem destinavit, qui de pace Quominus tamett remedio ferrndn attenderet, doinestica

atque matrira)nio cum Thenphilacto filio ineundo rursuin turbamenta ferere. Nam cum anno ucccxv Im-
tractarent : sed et Nioepliorus sanctissiraus Patriar- perator Ludoviciis Paderb.rrn.r generalem coiiventum

cha ad Leonem sanctissimum RomiE Paparn Syno- haberet, allalum est ei, m^iiif Eiiinhardiis, quosdara

dicas litteras transmisit, n( scriliit Thenphanes : de primnribus Koinaiiorum, ad interficienduin Leo-


Mieluiel vero Sliiditn, in f^ila ipsius S. Theodori nem Papain, in iiisa urbe Ri>m;i cnnspirasse ac :

nocum Iinperalorem landans, quod dissiilentia mernhra deimle ciiin liiijus caiis* inlicium ad P.mtificem
raox aptissime cnpiilavit, pulch"um EccleM»'. cor- esset delatuin, oiiincs illius fictionis auctires ipsius

pus in unum iteruin connectfns; et pristin.im Sa- jussu esse iiecatos. Qiiod cum moleste ferret

cerilotibiis acMonachis concorcliam reiluxit Jose- ;


Bernhardum Regera Italite ni-potem su.im.... ad co-

pho nimirum, qui ejectus ab EiK'lesia antea fuerat, gnoscendum quod nuntiabatur Romara mittit. U ,

ab eadem nunc tara.iuam inutili membro apertius cum eo venisset, Kgritudine deculwit res tamen :

reciso. AiliUt Throiihanes, quod Placuit hoc irapri- quas compererat per Gerholdum Comitem qui ad ,

B hoc legatus datiis fuer.tt, lnip»rat.ori nuntiavit. per Bernar-


opprotm-
mis Roinano Antistiti, qui per litteras nunliosque ei
da mR llatix
cicii
Quem L»g;iti Pontificis, Jo;inn('s Episeopus Silva-
(loiie leuiiis, suos senteniiani confirmavit nam et illiim seque- : sjpltn, semet

strum pacis et conciliatorem, ad devincendum Pa- candiite, Theoilorus Nnmenclator , et Sergius Dux
Irum anirans piiis Imperaior adhibuerat. Ipsis in subse -tM, de iis qusi Domino suo objiciebautiir. per

Synodicis prxmemnritlisNiceiihorus Patriarcha primnm omnia Imperatori satisfecerunt.


nerumqiie.
urtx sace ab cxordio, el eleclionis riuionem reddit, titm 73 Nemo est qiii hsec distiiictius CTplicn : s\l post

pauca quseilain addit Ejinhurdu^, qmd cum Rimani


rxiicdil.v iim- M"' accuratam distinctamque facit piofe.^iionein, /t<r-

iiem sijnodicx reses ditmnat, doceri petit, ac denique e.vcusala fut Leonem Papam a;gritudine dccubuisse viderent,
"!"' dixi) mora, pollicetur juge litterarum commerciuin, collecta manu orania praedia, quie in singularum

doletqiie ^iiorf interim nonnulli sunt, qui divina flooci civitatum ditionibus noviter extriixerat primo di- ,

faciunt, propriajque existimationis causa quidvis ripiunt, deiiide igne immisso creraant tum Romam ;

Deo jiidicium sibi imrai- ire statuunt, et q.iie sibi erepta querebantur violen-
moliiintur, neque quale ex
neat quiilquam pensi habent. ter auferre.Quo oomperto Bernardiis Rex, inissa

71 Verum enim vero, inqait, ut illis usitatum manii per Winigisum Ducem Spoletanum, et sedi-

tiouem illam sedavit, et eos a cccpto desistere fc -


qiiitnis petun- graturaque es' prjesenti gloriaesplendonque inhiare;
lurpreaspro
jj^ 1^^^^ consentaneuiu est, ut nos divinie glori;» cit, qiueque erant gesta psr legitos Iraperatori i„d,cii-
I
pri Imp. Mi- Rujaiionrs
Tunr enimoe.ro. si uniiniim atius, vsns esse
ecciesiasticoque decoro et concordiEe, sacrorumque niintiavit.
potuit debaitque saluhris istiiis consilii; qito ipse & Deo
Canonuui observationi modis omuibns operara na-
prolectus et pr.eclarus Pontifex instituit, 'amius
vemus, nostri^que muniis dic no -tu que incumhamiis,
nescititr) ut ante tres dies Ascensionis Dominicifi,
et pro Imperatore nostro piissimo potentissimoqiie
jam declarato, sincero germanoque Ecclesia3 filio, Letania; celebrarentur, scilicet feria secunda egre-

ac moribus Deo gratis hoiiestasque vitie conversa- diente Poiitificc cum omiii Olero et cuncto Populo,
Deo, qui illum coronat re- cura livmnis ci canticis spiritualibiis, ab ccclesiaDei
tione ogregie ornato.
gnumquo cum illo aduiinistrat, coutinuas preces genitricis ad PriEsepe, pergend) al ecclesi ini Sal- p'

obsecrationesipie offeramus, quu vitain paciftcara vatoris, qme appellatiir Constantiniaiia ; feriatertia
vero, exeiintes ab ecolesia S. S ibinip Martyris, et
iinperiumque qiiam maxiine diuturnum illi liirgiatiir,

felicem Cbristiani pergentes ail li. Pa.iliim .Xpiitolum; fena quarta


barbaricis triumplLS e.toriiet,
exeunles ub ecclesi;i Jerusalera, et pergentes ad ec-
orbismoderationem concedat, ad orthodox:e tidei
niiinera
clesiam B. Laurentii Martyris foris muros,
cl ji( scribit
atljiiiiijuntui
zelum incitet, in divinorum taiidem prteceptoruin
observatione ita perficiat, ut liberet suis, cum re- Anastasins.

giii potentiiEque diutiirnitate, honorem et gloriam


§ IX. Lmnis enja eccleilas repnrnndas
el
relinquat noii viilgarem. Denique, cinnmi-nilaio litte-

iMicliaele Pliiladelphiae Metropolita, ornaiidtis miiQnifica libcraiihis aliiue


riiriim latore
precibiisque iipud S. Petrum petilis : In signum, m- obilus.
quit, caritatis quaj inter nos in Domino intercedit, Oiitalo aittc
\Jui nos oriijinem Letaniarnm Miiiorum Leoni Pap»
misimus fraterna; vestrte Beatitudini encolpium cjittuut trt-
acceptam referre docuit Aitastasius reliqnum prolixis- \ati-
aureum, cujus alteriim latus crystallo est incliisum, ; ctiiiio

de ipso tmctatum implevit recensendis, cano


alterum opere fiisili effigiatum. H ibet illud in se simiim situm

alterum eiicolpiiim, cui pretiosorum Ligniruin pnr- qitx piist stiitm iib exilto rener.iionem intra extraque

candiilura Stiolia urbem fecit, operibus prrrclaris ; nec nim enumerandis


ticulie inserta" suiit. .\ccessit liis
per ecclesins eroqatis qux ciiacta
rium, et castaiiei coloris contextiim Phenolium tum donariis. ideiitiilem ;

esset t.rdiosumjue transn-ibere :


prxstantiora
epitrachelium quoque et enchirium, auro variegata loitijiim

hic aliitm seliiiam. uiiile fiat ile reliiuis ronje-


et ornata. IstiEC raiieinosyni loco, ail misericordem iijttur

Apostulatuin, Deo duce transferen la submis-


illuiii ctura.Citm ertjn .tignifieasset Aun<tasius, quod proefatus
.s-u.r Se-
seque oflerenda, sindoni elegunte involvi, pliimlieo- sanctissimus Pontifex, intri prinm qiiulnor
indicata, juxta ecclesiam
que sigillo obsignari curavimus. Verum diuturna ihs annos, prieter alia §
I

B. Petri Apostoh, fecit in triclinio majori raira!


Ecclesix pax non fuit : cum eiiim Michael anno
pulchritu.linis decoratam absidem, de musivo orna-
Dcccxiii, post uirum annum et novcm menses Imperti,
ipsum Leoni Armeno cessis.-iet, iiuietem monasticain tam, et absidas duas dextra tevaque m;irmore et

pictura
..

DE S. LEO.NE PAPA III.

pictura splendentes (fere ttkiil in Lateraneiisi Pulriar- smum veniebat a fundamentis ipsum haptisterium
;

Ar TonF. n r cliiiij ei in it.ivimento ijiarinoreis exeniplis slratis, inrotundum ampla l.argilate construens, in nielio-
])Ofl lethtinn
cuni ceteris aniplis ajdificiis, tara in a^censu scalaj rem erexit statura atque sacrum fontem in inedio
;
oriial /'icst/i/-

teriiim : rjnaui post ijisuin ti'icliniuni ; ailtlit, qiioil post re- largiori spatio fundavit, et in circuitu coUiinnis jiro-
versionem suam, et olj niinium amorem iecit eidem pliyrelicis decoravit et in medio fontis columnam
;

nutritori suo Petrt) Presbyterium noviter , totum posuit, ct super columnam agnum ex argento |m-
mannoreum. magnaj [julchritudinis, sculptum com- rissimo fundentem aquam, pensantem libras x et
ptei|ue crcctum viii : nec non et altare majus sub ahsida conslru-
reslanral ec- 7S EcclesiiE B. .Vndreae Apostoli, sitaj in trice- xil, ciijus faciem atque confessioneni ceu rugas, ad
cles'ai stthtr- simo via Appia in Silice, sarta tecla noviter reno- decorein ipsius sacri altaris,investivit ex argento
btinn^ iilit/iiofl
vavit una ciiin bapti.sterio et porticu
; in qua ec- : mundissimo, pensante simul lihras XL et viii... ip-
clssia Picsli_vtei'Uin constituit, ubi et dona ohtulit suni vero baptisterium diversis in circuitii decora-
tain in argento quam in vestibus et libris. Nona vit pioturis. Oratoriura vero sanctic Crucis, quod
vero indictione. id est aiiiio nccci, peccalis nostris pra; nimia erat vetustate ruiturum, a fundamentis
iraniiniMitihiis subito terrffi motus laclus est pridie siniul cum
absida novo adificio erexit, et .ad per- repnriit Oraio-
rittm s. Cru-
Kalcndas .Maji : et efclesia IJ. Pauli Apostoli, ab fectum usque perduxit atque ipsani absidam ex ;
cis,
et batiHciiin
ipso lerraj niutu concussa, omnia sarta tecta rue- musivo diversis decoratam picturis atque inarmori-
Sancfi Vatili,
riint. Quod conspicieus nia^Mius et pr.Dclarus Poii- bus miro splendore orn.avit, ubi et obtulit cyboiium
titex, in raagnain venieus trihulationem, lanieiitari sujier altare, cuin columnis suis, atque faciem ip-
ccejiit tam jiro argento quanKjue jiro ceteris sjiecie- sius allaris investivitex argento purissimo, pen-
bus, (juaj ibideni deniolila^ ct cunfractaB sunt. Sed, santc libras cxx et unam... I-ecit in basili^a S. Pe
Domino aniiucnle et bealo Princijie .^postnlorum tri ryboriumcura columnis quatuor. ex argento pu-
jirotegente, pr:efalus Pontife.x totis nisibus suis rissimo deaurato, cum diversis historiis miraj ina-
conitit gran-
lundaraen jioiieiis, sicut antiquitus existebat, araphi gnitudinis miriflce decoratuni quod jiensat libras
;
tliiti Cyljoiiiim
ct inaxiina fortiludine. in nicliorem deduxit statuin; diio mille septingentas et quatuor cyborium vero: in .s. l'Uii
et in luGliori specic eam marinoribus decoravit, tam- quod inde abstulit jiosuit sujier altare m.ajus in ba- E
qua» Presbyterium quam totam ecclesiam niarmora- silica beat» Dei genitricis, qua; appellaturad Pra;-
vit, et ejus jiorticus renovavil; s'mulque et in nave- sepe.... Hospit<ale H. Pelro Apostolo, in loco qui
que e.st sujicr allare, sarta (ecta oninia noviter re- Naumachia dicilur, a fundanientis noviler con-
stauravit, et tres imagines aureas ihideiii ohtulit struens, diversa illic dnmoruin a?dificia dccoravit, el hns^iilale :

scilicel Salvatoris D. N. Jesu


beatorum Cliristi, et atque ecclesiam in honorem B. Petri a novo coii-
Principum Apiislolorum Petri ac Pauli. Sed aliam struxit in qua etiam corpora Sanctorum Ecclesiae
;

imagiiiem aigenteara Salvatnris deauratam, super Christi Martyrura deferens recondidit, et imnia
posles in introilu posiiit, jiensantem lihras sexa- qua: in pra;dicto hospitali erant necessaria constru-
ginta. Sed et omiie argontum iliidem. quod con- xit, Pra'dia etiam illuc urbana vel rustica, pro ali-
qnassatuin fueial, noviter restauravit ; iiec non et moniis Christi pauperum, seu advenis vel peregri-
feneslras ipsius ecclesia; rairae pulchritudinis ex nis. qiii ex 1'inginquis regionihus veniuiit, obliilit
metallo Oyprinu decoravit ad exaitationem sanctse Dei Ecclesije et saliitcm po-
"0 In liasilira H. Paiicratii Marlyris fecit C3'bo- puli Romani cfiaiigeli in
Laleram
rium ex argento jiurissimo pensans librascccLxvii: 78 Fccit in Patriarchio Lateranensi oratorium a
ct in titulo Calixli ad lionoreni saiicta; Dei genitri- fundamentis in honore B. .^r.^liangeli, insigniopere
ciiiioritt iirijcii-
cis semperque virginis Maiia!, fecit cyborium ex firmissime construeus, quod etiam ex musivo seu
(1(1 lO/iJi; ,1,/

.S- 1'ailcrtitii argento, pensans libr.as niv et seinis Itemque diversis picturis alquepulcherrimis marmorum me-
et S Mliri.r, fecit in Patriarcbio Laterancnsi triclinium miras tallis diversicoloribus ornavit undique, et omnia
roagnitiidinis, ab alias ilitlo diiieiHnm , decoratum cimeli;i tara aurea qiiam argentea vel etiam vela di-
cuni ahsida de inusivo ubi €t aulam
; .sed et ali,as ahsid.as decem ver.-a ihidcm ohtulil, Macronan^ vero ipsius Late
Co uciltorunt
dexlra kvaque, diversis iiistoriis depict.as, hahentes ranensis Patriarchii, qu^ extenditur a campo et nslaural,
Aposlolos gentibus pr»dicanles, cohserentes hasi- ultra imagines Apostolorum, quffi pra nimia vetu-
licii' in quo loeo et aicubita collo-
Constantiniaiia; ; state ruitura erat, a fiindamentis, simul et sarfa
concham jmrjihyreticara aquam
cavit. et in nipdio tecta, nec noii et solarium ab imo usque ad sum- F
fundentem. nec non et pa\imentuin ipsiiis marmo- muni noviter restauravit, et in inelius firmissiiiiis et Rarsnnx'
ribus diversis stravit.... Erclesiam vero B. Pauli inlvin S. Apol-
il tilirr iim itcl inaruiorihusstravit, atque oameram ijisius inacrouie
Ln'criiuti\ linaris:
ti i-
Ajiostoli. qua; voc.itur Convenlus, sitam in territo- noviter fecit, et diversis historiis pictura mirifice
c/tH um;
rio Orbetano. intra tinrs Suanenses et Clusinenses. . decoravit Basilica vero B. Apollinans Martyris,
qute pro niraia vetustate jain eniarcuerat, atque in quae fundafa est juxta civitatem Ravennan CUJUS
ea pecudes refuginm laciebanl, nec non et ex ea trabes praa nimia vetustate de annoruin ciirriculis
keliquiEe ablala; fucrant... mundari jirsecepit, et et oleLanis temporibiis nimi^j emarcuerant, jam pene
onmia sarta tecta ipsius in jHirticihus noviter re- ruitura in tempore illo erat : misitque iUuc venera-
staurari ; iitque in allari... Reliqnias recondi. Pari bili.s Paler divinitus inspiratus, et per ^olertissi-
inodo et ulqne EpixCO-
in basiliiaB. Pelri Aposloli, sita in .\lba- mam ac providam curam suam, omnia sarla tecta
piiim AlOa-
no, qiia; jironimia vetustatejam ruituraerat, omnia ipsius ecclesiae, simul cum quadriporticis suis, no nciise.
sarta lccta ejiis noviter rcstauravit... Idem almificus iter Episcopium vero
ac firmiter restauravit
ct la Oili I Pr.Tsul iliviiia inspiratioiie rejilctiis, fecit in basilica Albaneuse simul cum occlesia, quae in nomine B.
Auieie, B. Pauli cyborium cum
Ajiost.cli coluninis, sujier Pancratii fundata est, et per quamdam negligen Non viclcttii'
altare inira! magniludinis et jiulchriludiuis, dccora- tiam vel pcr submissiimes diabolicas a fundamentis r,Torsus
ex argcnto purissimo, pcnsans Vrbe.m lAcn^-
tuiii lihras duo iiiille usque ad sumnium tectum combustum est sed i\f- :

mnn. sel /-('">

ct XV... Sarta tccta vero ecclesia; B. Aurea-, silae in mentissimus et solerli^simus Ponlifcx, Deo asjii-
Ostia, omnia noviter rejiaravit. Ecclesiain vero B. rante, ex sancli Spiritus illu.stratione, firnuim ja-
l>opii*feriitm
MarceUi, sitam inquartodccinio, qua- ali igne fuerat ciens fundami.-ntum , mirum in niodum jirfEfatam
orf .s. Anilrecr
ttaiitit:
exiista. in omnibiis restauravit. ... ecclcsiam noviter restauravit, et simul cum sartis
77 liaptisleriuni ad B. .\ndreani conspicicns, quia tectis Deo juvante ad meliorem statum perduxit.
jain jiriE niniia vetusfate rnina; jiroxiinnm erat, et 77 II .vc satis fneril obiter delibasse patica de pln-
.,

quiu angustior locus populi existcbat qui ad bapti- rimiti, sed illiisiriora ex Anaslasio : qui cum nusqiiam
meiilioneui
:

DIE DUODECIMA JUNII. 87


menliovfm facial futulatx urbis Leoninse, toium S. uii auni dcccxvi inclusivej e\ bac luce subtractus,
j^cr.iquf. lasis Pftri Bnrijtnn ciim Molc Adriani seu cafitro S. An- xwii Deccmbns anni Dccxcv, usque ad xi Ju-
cct u die Ai rToriR n. p.
fic/is Uritma-
fjdi comptexx , PanciroUo ct
viz audeo rccenlioribns ad a;ternam mi^Tuvit requiem. Fecit autera Ordi-
t'onibiis trifius
cuiuus impen-
aliis cretlere, ullum eu in opere partem Leonem Ter- nationes tres per raen>era Martium, exemplo trium in ilartio.
Jif,
tlura liafjuissc et omuem eam laudem matim Quarto
, suorum pr<rderessoru7n immedialorii.m cum aliis ante- ,

relitnjiiere. Satis illi ad gloriam suut, centnm fere tem- ijressis fquantum qnidcm ex Anastasio mensem notante
pla rfstanrata, et plevirquc Urbis ecclcsix. ornamcutis possitjuus asseqnij Deccniber placuerit ad ejnsmodi
plurihits e.r anro el argento, ve^teijue pietiosa et supcl- functtonem; hls verosimthtcr rutionetn liabcntibus Na-
lcclili varia ornntx donalirqne ; qnibns quayn munifice talis Dominici, iltis Incnrnationis divinx. Ordinavit sppelitar II
itupcnilerU hic maynifuentissimus Pontifex liberalitcr autem Leo, tribusillis victlms simul snmptis, Presby- cjnsdtm et
libias aurl
a C:^irnlo Impcratore Ibcsanros, siiccettit Ste-
m, orgenii colliitos sibi et putri- teros Cardiuales tri^inta, Diacnnos Cardinales un-
pl.anus i.
21000. moniorumper eumdem vindicatorain provcntus, vei liinc decini, Episcopos per tliversa loca numero centura
colliijna, qiiod anri fusi durtique pondus, ex Anastasio sex et viginti. Episcopi cnim uecdnm Cardinalibus
in unam snbdiiclum summnm, nltra octinqentas libras accensebaniur , et septem Snburbicarii, qui nunc pri-
ascendat ; argenlas lihras ascendnt ; argenti, ullra vi~ mnm sacn Colleijii ordinem faciunt, tutic tteqnidetn jns
ginti el unum librarnm millia. Adde liis gemmas alia- suffrngii ad Pontifici^ electiotiem habebant ; sed vi so-
que cimelia, quorum xstimationem non curavit coijno- lummodo interetant ut arbitri, et Elcctum ordinaluri.
H!oi-i(tir 1 i scerc Anastasins, uti ncc artificum merccdes, quamvis Sepultus est Leo posiridie sui obitiis, in basilica B.
Jiinii \1
opns f>rpc materiam snperaret. Finit autem ntam Petri Apostoli pridie Idus Junias, Indictionft nona :

Leonis, seu verius librnm de ejus operibns, consneto et cessavit Episcopatus ilies x ; post qnos ordinatns
vwrc Anaslasius Jiis vcrbis : \\n Junii, Dominica u post Pentecosten, Ste-
fuit, die

80 Qui beiitissiiiius Pontifex ,


postquatu Sedera phanus IV, a Baromo tiominatus V, propter unuin
Roinanara et Apostulicam annos viginti, menses quem ipse, quia electiis \acra, credidit omttli in nu-
quinque , et dies sedecim gloriosissime rexit fscili' mero non debuisse.

DE SANCTO ODULPHO
PRESBYTERO ULTRAJECTINO.
COMMENTARIUS PRyEVIUS
De ejus eullu. reli(iuiis, et vi(a.

sccuh ChrislinonoS.Oi\\i\\)h\i-^,cujnsme- adjunxit et a Frederioo Episcopo in Frisiara mis-


F'oruit
nuiriam hahemus inscriptam Marlgroloijio MS. su.s,
:

Stavrice Canouicorum in corarauni pariter vi-


CIBCA DCCCLXV
Ultrajcctino Ecclesiif S. Mari.e , aiiU aniins vpntiam Collegium instauravit, quod Andreas Cu
fere scptingcnlos cxarato, hisce verbis ud hunc quensis, xxv Episcopus Ultrajeclinus, Benedictinis

Mtimria in sii Jnnii : Trajecti natale Sancti lulplii. Presbyteri Ostbrouca cvoeatis postea attnbuit. IIxc Mirxus
ftiiiiquis Mar- et Confossoris. Uli ad mnjorcm loci notitiam, , in quibiis simiha babct Mnhnns, uiide intcllKjitnr, quo
lijlfitofjhn.
Murtgroloijio Colonix el Lubec<v anno 1490 excnso le- funitamcnto adsciiptus sit Benedictini^i. Repcrimus
giiur, \\\ iureriore Trajecto ;
quod cst Uitrajectum, eti'im a Conjreyalione /Findescmeusi Canonicorum Re-
ita appellalnm rcspcclu Trajecli superioris, nd Mosani gulannm, in Ordinario divini officiiad nnnnm mdxxii et varils
sitt. Non indicato hco cnllus, refertur in autiqnis excuso, coli festiim ejiis sub ritu novcm Lcctwnum, qiiod Bri^viariis:

MSS. Atrcbalensi EccUsix Catfiedrahs, Leodie.nsi tno- etiam a Canonids Reqnlaribus Laterancnsibus sub ritu
nasler.i S. Laiirenlti, Trevirensi S. Marttni, Bru- duphci celcbratnr. Jt ejiis festim per totatn provinciam
.telleusi S. Guduhe : Leidensi quoque et ahquo aho Ultrajcctinam, latissime extensam, solenni ritu cele-
Uitrujectino, pluribnsque MSS. item in Marlyrologio^ bratuni fuissc. indicant antiqua Missalia et Breviaria
sub nomine Bcd<x' Sd-pins edito, qnod suiiposititinm csse qu.v ap'id nos plurima sunl, nli et Ilarlemicnse Bre-
hinc pntet. At majxLs ehijium in MS. Usuardo, in Al- viorium MS. etiamnutn continuari indicant Of-
atqiie

saiiauucto, ita refertur : Eodeni die, apud Trajectura ficia propria provincije Uilraicctinx hoc secuh cusa et
inlerius, depositio S. Odulfi, CHnouici mona^terii recnsa,
S;;ncti Salvatoris : qui Frisiam cura S. Fndiinco 'i Est Oiiltjens-plaat nmplus oppidi iustar pagus,
Episcopo suo iterato convertit ; ipsum be-
et quia iu Uhra-Flaclaeana tiisuh, inter /iollandiam el Zc- Ecdeyia in
nigne non audierunt, pr:iadixit Danos supereos esse hndiam, quasi S. Odiilpbi Syrtis dicta, ibique fuisse Outijensptaate

veuLuros, et muitos IMartyres iii Frisia esse futuros : Ecclehiam S. Odulpbo dicatain, indicavil mUii ohm
et sic fattum es(. Denique circa tinem vitje su» Jacobus de h Torrc, .J rchicpiscopus ^phesinus et Fi-
monasteruun iu Frisia ledificavit, et niare illic carius Pontificins in dicta Provincia Ultrajcctina, quod
fore pruidixit. Denique Trajectuni redi't, et in pace tum ex ore ejiis annotnvimus. Arastelodami ad Xovum-
obiit. pontem, vulgo de Nieubrugge, olim a,'dem fuisse S.
f/nm Diona-
2 Similia elogia sunt in MS. Florario, scd tion Odulplio sacram scripsit iiobis Amstelodamo anno
,

adco aniiquo; in quo dicilur obiisse anno saliitis MDCLV ni Adrianus Cools, SocietaUs Jcsu, tum Missio-
DCCCLxv : nec 7ion m ^Juctario Usuardi, a Grcveno nis flolhndix Superior. Eidein dicatani basilicam
Loss.v,
sub annuvi 1521 recuso, Molani Indiculo et Natahbus Canonicorum, in Lossensi dia*cesis Leodiensis op-
Sunctorum Bcljit, Ghinii Nalalibus Sanctorum Catto- pido, ludicant Mir.fus et Molanus : qui addtt, natura Oorschod,
nicornm, Arnoldi Wionis Martijrologio Benedictino, Oorschoti in Cainpania IJrabantica, uhi in paren-
quem sccnli Donjanins et Bnrelinus, et hic cuin lougis- tum prtEdio extat ecclesia in ejus lionoreic ; quae
simo encomio : verum prndcntcr omisit Mcnardus. Pra.'- iiitra paucos annos. propter niultitudiuem et vagain
clarc ejphcat statum vit.r Mvwus in Fastls Bclgicis^ habitationein incolarun). erefla est iu secundam
Ultrajertum, inquit, profectus, Canoiiicis Sanctis parochialem ecoiesiam. I/.rc Molanus. At Stavera
Salvatoris, vulgo Oudtmunster, qui communem ac snpra mcmorata, ejus vencrotione et 7niraculis celeber-
veiut cceuobiticam adhuc vitain tunc ai-ebant, se rtma, fuit quondatn urbium totius Frisix jnaxima, di-
tissitna
.

88 DE S. ODULPHO PRFSB.
issinw ftc ^plnicU-Usititiia , iiito et Rrijitm credita seiies, feccruiil, pcr Elyam Sccrpfwcrl aiirifrt-
AtTTiinn r, ii
pnrtu tt,ne nupra modutit eommoiliimittio ttiide opes cit-
;
briiin.
tniilniiv. ttixtim, inftilnttium pniterviamtjue tantam ge-
itiieriitit, ut fftii.squi!i nimis insointter apiid Frisios se.tc
Adservatur scvphus S. Odulphi ligneus, argeuteo
c.ffert, eommttni proite.fttio , dicatttr videri protervus ju- deaur.ito scypho circumvestitus. ad quem ex cate-
vents Staveptmsis. Scd e.t pftesaijio^A. lulplii ciitn
niila aiirea crux imrissiini auri depeudet, cum iina-
dielnurlti' sic actiim est, nt pntilattm forfuaam amiscrit, giue Cliristi crucillxi ; iu qua anibo pedes lulcro
iitque itn decfeveril, ut vix oppidi ttotiie.ti retineal, et
innixi, geinino cl.ivo transfixi ceruuntur et hodie,
;

paiici inciilie captura pisctttm et tiaruptiiititc t^ititm sti-


ex
festo ejus Divi eo bibentes, crucem scypho
stincant immergunt, Ipse Divus OdulpUus
( )

3 PftK rctiqitis pnrro Incis cmiiiitil eulliit cjiis iii ec- eam Crucein in pectore gestabat. Ego sajpe ex illo
iides lllrff clsia Sanclt S'tltuilnris Ullritji'i'tina,in citjnscaimclftin scypho libavi ; cum in custodia esi^et priedicti cognati
jfcli. solebaitt cjiis irdes monslrari, Itis ve.fsinilis inscriptiK, a uiei Purapeji,
BniHltclin in Nolis ad Cltronicon Joannis de Beka in 4 /Jactcniis Lappius. Al Petrns Kn-cltovcn, Ca-
Alfficn Episcnpo relalis. tlicdfalis Ecclest-r Ritfnnitttdeiists Vecatins, suli uullieii-
Oilniriis, saeruni cjuem Chirj Drabaiitia ab Oirs- lico ittstriittietito aniio mu'Jxxix, dic x \vi Apitlts siijnalo,
ehot teslatur, Dumino Everha."do Botter, M.igistro Ra-
Misit ad hoc tem|ilum, iias liabitavit Presbyter tiouum Cameraj, dum viveret, el Consiliario Rei;i;B
miles. Majeslatis in Geldria, residenti ante niultos annos
Post nioitom, in Eoclesia Sanctl Salvatoris Ultra- Ultrajecti, raultas Heliquias de divcrsaruiu eocle-
jecti sepullus, pluriinis rlariiit miraculis. Tta Olfiria siarum et raonasterioruni saiictariim lieliquiarum
proprta provinciir Ultrnjeclin.T anno mdcxl rerusa. thesauro coramunicatas, et inter ceteras has do S.
Balilriciis xv Episcopus scculo x, corpora S. Odol- OJulpho Coufessore, Canonico Ecclesias Collogiatie
plu el alioritin per iiiysricam revelationem, ailinve- S. Salvatoris Ultrajectensis de S. Gregorio, Epi-
;
I!
nit ile quilius sanctis Patronis Trajectenseiu Ec- jcopo ejusdera civitatis
cnrpisiis Inviii- :
; item particulas ossiumS cujui magna
tlo prr rcre- clesiam glnriosMis adoriiavit. Ita Bclta el Heda. Ut ChelinJi is Virginis et Martyris et Saiictarura uiije pars intte de-
tatloriem. tamenitnplela fttrril Sitnctl propllrtia, cim luillium Virginura. Et quaiidoquidem Inla
iiifrfi iintn. 10, dicli Do
opnrlct cofpus ejus Slaveram Irauslulutndciitde (uisv, mmi Butteri relicti vidua, Doraicella Ida vau Mierlo,
sed quando nesrimus dtvinare, aitt quid denique eo attestetur, uoiuiuutas Reliquias, per lu.irituiii qiiou-
factiimsil. Ibidtm ticnerntioni pttblicx nlim
.lolehant dam suum. ei ipsis thecis Sauctoruin in ecclesia
fj/»«i .'(lO-aCapila SS. Frederici Episropi et Odul- Ultrajcctiiia et moiiasteiiis accepisse Hinc
quoJ ; est
phi Presbyteri de riuihtis ad .Joannem Bollatidnm
:
attestor, easdem Reliquias prienoiuinatorum San-
scrtpsil antto mdclxiv Maqnificns vtr tii.ibertus Lap- cturiiiu et Sanctarum.pro talibu,> haberi posse; cum
pius a Ifaveren. 1'atrittus e.t .furisconsullus Vllra- prajdictbe Duimcellie viduEe fides, vita, et houestas
jecliiius, ciijus ttlusttis mentio est in Appendice ad ita niihi nota sit, ut in re tanti inomenti non aliuJ
Cltfonicon ,/nnnnis de Be.kn paq. 122 ; et e.r, ejiisilem quain veritati consentaneum testimonium Jatura sit.
Lnppii mnitnrus edita est Viln Willielnii Hedii. nttle Itistrumenti kttjus, cujiis orifjitiaie adsn-vatiir m Col-
Htslntintu Jipiscoporum Ullfajecleustum ad hnc ciiu- leijto Socielatis Jesu Hallensi, coufiiiio Jlannonix et
scrtplatn, el Nolx ad /listnfiam Lamherli Horteuiti, Bfabanttif, tfibus leucis Briixellis disstto, citi jain dicto
itnle qiiam esl l'nnna Theodnri Douste ud ipsum Lap- anno Mucxxix die xviii Apfilis, dtclas Rcliquias dotio
pium. Ilic erijn ista seribit :
assKjtiaverat memnrata Yidua Ida van Mierlo, citm
"> Refricat mihi non unis litteris raagnificus Do- cpislola dotialioiiii : quatn ipsi etiam liabemns, tiohis
minus Nyliuvsius mpmoriam tui, atque ingensciroa iomniunicataiu.
Vilas Sanctorum studium... Huic operie tiia> sub-
7 Lusilem Rehquias approhavit, et publice vntera-
sidinria opera dare, ad laudera Sanctoriira
Dei. me tiniit e.rpnnt pcrtnisit, Illustfisstmns ffaiiciscns Van-
delectat ; et vel raaxime de Sanctis palriiE nostrae, der Bufcltl, Afchteptscopns Cameracnisis, die viii Jtt-
intiT quorum cultores eg.) rae vel primum profiteor. nii dictt anni mdl;xix ei m prnposttiotie eidetn fucta, asi.crratur
;
Hahe ilaque a nie geminain hanc inscripiiuuem, dtcitur esse magna l/ullis,
pars cranii capitis S. UJulphi,
quaiu eg.) cuin aci-uratione delineavi, cuin
ha; Re- Confessoris, Canoiiici Ultrajectini. Servaittur autctti
liquia; in enstodia essent coguiili
mei Pompeji a hx Reltquiie cutn alits in Sacello domestico Collegit
Montzima, Canonici et Tliesaurarii Ecclesiie Sancti Hallcnsis, oesteserica et auro tectx, ctiin alits in ma-
Craiiium Salvatoris Oude Muii.ster ) Ullr!.jecti ac postea
(
jort cisla patitio aureo arijcnleo [ue ortmta ; et exponun-
culll magiio Pnepositi, magni Pra.sidis Viglii ex sorore prsene-
hntlore attscr-
ttir pridic lesti aitte pnmas Vesperas in altari majoris
potis quffi jam asservantur in Capitulo,
vatum :
:
reducta cltort ; qtiibus absoiutis defcfunltir ad altare Deiparx
suut piisl excessum cognati mei. Cranium S. Odul- Vtrqtnis miraculosse, qiiod festivis vestttur ornamauis,
phi urpenleo capite seclusuin, justie ac huin:iua) en qiiod magis frrqttentetur, et ibi conlinua sacra a
ni:jgnitiidinis,
inscriplionem haliet littera Geniiani- prtttia maue iisqtte adinertdiein liaut. Canttur ile Suncto
zante (quali in Horten.sio meo inscriptionem
quam- tn clioro Uljiciutn rilu quo-
duplicis fesli, quod ceteri
dam expressi) ut ad oculum videas quam Germani- qiie Saccrdotes sequunltir. JJxc omniu curavit Jacobiis
zantcm litterarn vocem. Wtjtisius, tuitc Supeiiur Hullensis Restilentuje, tiecdum
Collegii Socielalts Jesu ; ijut pnslea cnustiluttts Sttpe-
Aiiiio Diii 111. ccc. Decanus domus
el Capiiulum rior tertiie probattoitis tn oppido Lirano, tftbus' it pnrticut.^e
S" Salvaioris Trajcclcn. me ex capella yjtttiicrpta lcitcis dtssito, inter altas Reltqiitas IJallis
extralii cl llcri feccruiu. secum dcttiltt duo ossa dtctt S. OJulphi cx cjusdem cra-
tito, altcrum alio majtts; qiixcitin ttpprobattone Joannis
S. rrederici Mart.vris Maldert, Episcopi Antuerptetisis, pitbltrx venerationi
pars cranii. reclusa itidem
argenteo capitc raitrato estpotti possnnt. Ita ttd pmterorum mnnortam scnptam,
inscriptionem sequentem
habet littera jam supra uarrata. attestanle dtcto Jacobo Wynsto, litterts datis prtdie Ka-
letidasNovemhrts anno mdcxxx, quorum otniiium
AnnoDni m. ejemplttm jidele pettes nns scrvamiis.
ccc. i.xii, Decanus ct Capilu-
lum S" H Aliqtios etitim S. OJulphi Heltquias in ecclcsta
Salvaior. Trajecleii. nie ex luni- Orsctiolann llli dicuta scrcurt, iilde uccepimus ittta ctim
Ui», pro Uiiic iniiovalaj exlralii el lieri Vita ejus, qitam tdiomatc Brubunlico ibi in codire per-

gutncuo
r.IH DDODECIMA.IUNII. 89
A ijamrno /tdhcnt, et unde snmptum ergraiihum submisc- studnnu tantreque solertiae contulit ingeniura, D
Acta antiqna, ,.,^„1 g,,,,^ mucxlviii, subscrihentibus Joannc van Ou- ut aevo majores mirum in modum
diseendo praj- EX MSS. in
jeutenico m. ,y,^i,i„^e„^PaMore in Purodiia S. Odidplti, Bartholo- celleret, suamque a;tatem adhuc annis immaturam
protlctt tn
studtu et
mcPO vanden Vilken, e.t Ordiiie Eremilarum S. Au- divino d' gmate non .segniter decoraret. Crevit au- vtrcute;
(jnstini, Ecclesix collegiat^e nc parochinlis S. Petri tem astate, sapientia et sanctitate in tanturo, ut iis

in muniripifl Orsrholano Pastores; el Gadcnho, Nota- qui tunc temporis religiose Deo «ervire conarentur,
rio pubiico ; noyi sine admirntione etiam hnc nddeU' novus Snmuel exornM videretur. Illi vero corara
tes testimonio suo, <iuod cuni memhranns, quihux coufi- religiosorum vivorum praesentia coelitus tanta cou-
netur vita, tam in marginihus quam intra lineas plit- ceditur gratia, ut unanimiter ab eis omnib.is dili-

ribus lucis arroserint ntqui'. perroscrint vmref;,nulln (a- geretur, sumraa veneratione
prohabilisque vitse

men littera eorum dentibus violutn sit, itaquc legi in- coleretur: quos et ipse condigna vicissitudine pu-
tegre omnia possint. Ferum eumdem Vitam, originali rteiiue dilectionis dilexit amore. Jam enim pucr

Latino idiomate, damns ex variis antiqnis MSS. sci- venerabilis sub ipsis adolescentiae annis id pra?figu-

hccl JJitrnjfCtino ecclesix S. Salvatoris el Rnbcai P^allis rahat, se vellecontinuo, quodopenbusperficeresata-


Cauonicorum Rcgularium prope Bruxel{a<;, tum cx gebat in futuro : quouiam jam tunc se non irarae-

MSS. D. Lindani, et Lcgenda Colonix anno


Sclicdis morem Dorainici sermonis atftiturum proposuit,
Matt. 10
lalinadan- quem Dominus discipulis suis loquens, ait Qui
MGCCCLXXXiii, atquc bienuio posi LovauH ercusa. Lau- ;

ttir fx ilSS.
reuliiis Surius agnoscit cam graviter scriptam, scd ainat patrein aut matreiii plus quam me, non est me
Luc. a
magna ex parle se stylura mntaase prxfatur, quam dignus : et, Qui vultpost ine venire, abneget semet-
malumus e.r primis fonlibus profcrre. Proloijnm repe- ipsum, et tollat crucem suam quotidie. et seiiiiatiir

vimus tolum in dkto AJS. Rube.r-vallis, fortc a Joanne rao. Hujns verba EvangelicsB lectionis laudabilis

Gillcmans collcctorc composttum : extat euim ibidcm in puer sedulo recolens. ac secumdiu noctuque tacitus
prima jiarte Ilnijiologii Brabautitionim- Demnm ex revolvens. piis moribus sanctisque operibus Deo
Molano ii^ta suhjungimus Refert Becnnus Hollan- :
devovit ince^santer servire ; spiritualique Matri
densis Chroni.graphus, inter iui teniporis gesta, sanctae Dei Ecclesi» inextricabiIiteradba;rere,i|uod
HoUaniios in bello contra Oneutalem Frisiam nul- et factum est.

lum infortuniura passos esse. quoad usqiie B. Odul- 3 Sanctus igitur adolescens Odiilfiis, Deo dilec-

phi Confessoris raonasterium impugnaverunt. Hoc tus, viris probalis admodum acceptus, sed soli Deo

autem impuiinato, non Frisonnm, sed Dei virtute, tanturamodo famulari aolicitus, snnctarura virtutura

ihiilem iuteriisse Wilhelmum Comitem, cum multis gradibus ascendit, quoad usque in viruin perfectum
nobilibus ac prseclaris armigeris. occurreret.Seraperetenim, ut moris est Sanctorum,
nientemad coslestia studuit erigere, secularisque
poiiipce triumpbaliter illecebras evadere, siciit scrip
VITA tum ost : Ibunt devirtute in virtutera. Quid in lan-

mor.ahor'? Omni virtute proficiens, per gradus


Ex variis antiquis codicibus MSS. el edilis.
tis

ecclesiastici ordinis ascendit: et juxta divinarn, ut


credendura est, praedestinationein aJ Sacerdotalis
PROLOGUS.
officii pervenit beuedictionem initiatur ; atque cooperante
Sacerdotio :
Ocripturus auxiliante Deo vitam et conversationem gratia Spiritus sancti, Sacerdos effectus est Regis
B. Odulpli, Confessoris et Presbyteri, in primis altiasimi. Quo rite peracto, statiiu sibi delegavit in
ejus invoco gratiam, cujus l)ono Sanctus iste me- ammo, quod propter piae conversationis studium ad
ruit esse quod fuit in lioc exilio ; ut videlioet tantte qui.ddam sacrfe religionis tenJere properaret mo-
strenuitatis in seipso tantieque lenitatis in aliis nasterium. Queiu sm parentas rogaverunt, uon ita
inveniretur : sicque admonendo, increpan.Io , cor- velleagere sed ut voluntatieoriira assentiret, atqiie re(/ll Eccle-
;

staiii Oriclto-
rigendo et castigando, bonas \irtutes plantando. vi- eeclesiam quce nuncupatur li Orcssooth cum populo lanam.
tiorumque radices exstirpando, vinum cum oleo regeret nam illic natus eititit et nutritus. Quo-
: b
veluti bonus Samaritanus sauciatorura vulncribus rum precibus evictus, volis eoruo) pro tempore pa-
iiifundendo, denarium laborantibus in Dei vinea ruit vel invitus.
promissum vere meruit adipisci. Cujus precibus ad- 4 Sed nou raulto post visnm est ei adipe summa?
jutus, meo calamo parum aliquid audebo de innu- reverentias locum, noniine Trajectum c, ut inibi
meris virtulibus ejus tradere pagin», prajsentibus quomdiu in hac luce viveret, cum aliis Dei famulis, Vltrajeetum
mitjral.
utile, dignumque posteris quatenus inspecto spe- ;
ibidem sub castris Christi degeutihus, Christo Regi
ciiloconversationis ejus, tergere valeant ba^c subje- militaret. Quid plura'! Vir Deo plenus, juxta veri-

cfa legentes, omne quod deforme apparet dicara vocem iu Evangelio, dicentis Qui non reuun-
;
in oculis
Luc. 9
summi tandem mutata pelle veteris
inspectoris ut tiat omnibus quffi possidet, non potest raeus esse
,

discipulus postponens patrein, propiuquos, agroj,


hominis, novum induere, et ad Eeteruas ciaritatis ;

mansionem mereautur feliciter ac salubriter per- familiam, omneraque possessionem, quo visum est
ei, Christo duce pergere, pauper rebus,
dives ineri-
venire.
tis contendit properare. Nibil eniui habere deside-

rabat.iu lioc seculo; ut a Domino secundum tuam


CAPUT I.
proraissiunera centuplum acciperet, ct yitain ajter-
Orlus, sludia, Sacerdotium, Acta UUrajecti nam possideret in luluro. Quo in loco tunc tempo- a s Frederieo
et in Frisia. ns erat magnae sauctitatis Episcopus,
quidam Episcopo ex.
DOmine d Fredericus; qui sanctuin virum cuiu rna- ceptus ."

gnosuscepit gaudiu et honore condiguo; omuesque


il
4 emporibus Ludovici piissimi Augusti erat qui-
dain vir venerabilis, ex nobili prosapiaFrancorum secum unanimiter servi Dei, qui inibi erant coadu-
oriundus, nomine a Ludgis de quo, Deo prsedesti^ : nati, Doniino congratulantur tam sanctiim
tamque
^'obUi prosa- nante, proci-eatus est lilius nomine Odulfus qui : religiosum advqntasse Dei faniukmi.
celare
f ia mtus. moK cum sacratissima Baptismatis unda renascitur, 5 Sancliisauteru vrrhumanajsagacitatidiu
cadesti rore diyinitus irrigatur. Ablactatus auteui, aeqiiivit, quod iiitus supernam majestutem non la-

iUico sacra? eruditionis additur studiis, et sanctis sed mox cum aliquautisper illic degisset e,
tuit :

ac Deo devotis bominibus canonica religioM com- illis oranibus ardens divini
luminis lucerna resplen-
duit. Nam erat ille pervigrl in vigiliis, potens
in
zuendatur flrudiendus. Cui Deus tale discendi
12 jejuniis
Jimn T. III
90 VITA S. ODULPHI PRESBYTERI.
. jejiiniis in orationesedulus, in sacralectione stuJio-
EX MSS. sus ; in eleemosynaruin largitate dapsilis, in paupe- ANNOTATA. G. H.
exnlllt In
omTiiytna rum cura celcbris, in hospitalitate fervens, in dis-
ih. Rulimz- mhlitque (uissc de stirpe
virtute. tribuendo res ecclesiasticas prudens; et quibus post a llii Viillis,

Anlistitem pra;erat, eos omnes ultra modum hunia- Karolidariira; sier Caroli Magni, cui iitnw Sl-i ile-

num praicellebat. Non enim aliud ab illis omnibus (uiiclii Ludovicus Pius, aiiiio 840 moiluus :
succe.isil

ab ipso Praisule. ut dignus habebatur. quara Pa- iii Vila S. FiTilerici dicilur Bodgisus nnmcii siilis :

fatcr morttu et
Ad ejus oris imperium noliimin Friincicti historia jn'oi]uii Uimcn aliaMSS.
ter monasterii vocabatur.
:
terii dicttur
1 Cor. omnes habere decrevore consilium : quia oranibus Iiabnit Lodgis et Ledgis.

omnia factus est, ut ait Apostolus, ut omnes lucri- b Grschotura illuslre Bralmntix municipiiiin in

facLTCt Christo. lerrilarii) Sile rilucensi, plurcs iinitulil ciros, cntililiime

() Eodera nanifiue contigit tempore, quod Freso- pracchiros, tnter ijuas in Socielale Jesu fueruiU Adria-
nes, viri videlicet fernces, in tauti erroris demen- nus Civmmius et Gosuitnus Mct.serus, in stiuliis Tltco-

tiam devenere /, quod supradictus Episcopus Frede- hiijicis Licanii olim Professores.

ricus. neiiue per semetipsum, ncque per suus Arclii- c Additur in Legcnda olim cxcusa, more pristino
in Frislam
a S. Frede- diaconos, ad viam veritatis possit oos revocare. Sta- Wilsenburgh nuncup.itus; ac ccnsetur id factiim a
rtco evocatus.
lini cum legato fideli Trajectum dire-
htteras inde AViIsis Australis Hollaiidi.t' populis, diciliiri]uc lioc

xit, sancturaque Odulphum Dei famulum voluntarie nomine hodie locus esse haud procul ab urbe.
poposcit, ut quanto citius valeret transraenso sinu d ColtturS. Fredericus 18 .Julii, in ctijus Vtlo,
maris, Alechmeer ad se usque
qui nuncupatur ;/
e.c MS. Utlrojeclino danda, ista lcijuntttr : Quidara
pcrvoniret. Qua legatione vir Dei hrtus in tantum Sacerdos, nomineOdulphus, in vicoqui dicitur Ores-
efficitur, quasi jara ad convivium invitare-
cteleste chot, deguit sanctissiinus, nobili dc patre Bodgiso
tur cupieus cura
; proprio Pastore sub eodera agone, satus, pri^dicator populorum, non iiiinus sacris de-

si ita res se haberet, palma martyrii subire. Cum- ditus Scripturis, et bonis in actibus nulli fuerat
que vir Deo plenus transmenso itinere perveniret postponendus. Hic cum quadain nocte in suo fessus
ad Prx'sulem, confestim eu viso ultra solitura inajs- quiesceret lectulo, vidit in visione Angeluin Dei sibi
timabili repletur gaudio Salutantes autem invicem
;
ad^tantem , claro lumine fulgentem, et talia ruseo

in osculo sancto, seseipie conswlantes invicem di- ore verba profercntera ; Surge, serve Jesu Cliristi.

vina? pacis solatio, utsunuui Regis prajcones incliti, surge oportet te adire castruin. cui
: noinen est
coelesti romphiea viriliterarmati, coeperuntper eccle- Traiectum et cura ceteris Dei famulis
: ibi ad tiiuin

sias sinml iter agere, iterura atque iterum easdem manebisexituin : et ad priedicanduinpopulo.B. Fre-
repetere, populura priedicando, etad viam veritatis derici, cujus illud est Pontificium, te decet essefau-
cum Ipso
ad
Frisfinfn Evangelicaeruditione convertendo, crebrisque adrao- torein, quucunique jusserit locorum. Extemplo
iii

mellorem frU' nitiombus arguendo et increpando convertere donec ;


vir Dei, tali visione perterritus, de nocte surrexit;
gem convertit:
homines, qui erant ante velut li lupi feroces, salu- et qiiod ei in itinere, neoessariura foret prseparavit
ll

tai"i dogmate in mansuetas converterentur oves. usque ad diei crepuscnlum. , . Relictis igitur oiiini-

7 IIis ita idcm Pontile.^


per ordinem digestis, bus Duminuin secutus est Trajectumque, quemad-
:

et uiticnte inito coiisilio cum Clericis, non modicaque ejusdem modum iUi jussura, pervenit post triduum et cuiii :

Eiiiscopo, patrirc laicorumraultitudine, sauctum Deivirum ob- sanctam ingressus esset urbem, Pra3sul Fredericiis
nixe poposcerat, quo intra ipsius patriie fiues per- cum Clero illi obviam ruit. etc. Dictx eisionis An-
sisteret; ac populum, qui nuper in seipsum reversus gelicx l'tl eliam menlio in Vita Orscltolana.
est, erudiendo sanaret, et ab antiqui hostis morti- e In hospitio satis decoro, in parte Australi Cas-
fera fauce salubriter eriperet. Vir auteni Dei, raul- tri. llu Vita S. Frcderici.
tum renilens, asserebat iEtate se fore provectura, et f Addiltv in eadetn f^ita : UtSabellii Ariique sec-
licet senex, prorsus imbecillem ad id ministerium. Ast sibi non tam putares esse disseminatam et exortara.
assentit Episcopus, qui eum flectere conatur preci- g /itm diximiis ad ritam 3 iS'. Bontfacii titt f. non
bus i. Tandem vero Odulfus, nolens volens, suo Pas- Alemere sed Aliiiere vet Elmere sciibendiiin ; ctintel-
tori paruit, populique votis consensura priebuit ; ea liiji mare qaod vocant Meridiimale de Zuyder-zee :

tamen ratione, quod aliquantis quandoque transac- per quod a Nanta in Staveren est tnijccttts leuca-
tis annorum curriculis sibi Trajectura revisere lice- rum 10.
strenue exco-
ret, quoniain illic in Dei servitio vitam fiiiire pro- h Eadcm Fila, cor gerentes belluinum.
lit Frisiam :
posuerat. Qiiid plura? Vir Spiritu sancto plenus, Eadem Vila, ei quamvis iuvito. Staverensem
i

non cessabat pupulo Dei praedicare, cijelorumque ad regendum commendavit Ecclesiam. Joanncs de
regnum instanterevangelizare. Omnibus igitur, seu Betia, in Clironico Utlrajeclino in S. Frcderico, ila
prudcns dispeiisator, divini seriiioMis praibuit ali- ait : B. Odulpho, sancti Salvaturis Concanonico,
menta: fortinribusquippe fortiora,infirinioribusjux- Stavriensem Ecclesiam commisit.
ta Apostolum lactis exhibuit pocula sicque suie ;

sanctitatis exemplo omncs unanimiter repleti sunt


CAPUT II.
gaudio.
reversus Vltra* 8 llac ergo obedientia rite peracta, repedavit ad ]'aria spiritu Proplielico prudtcla. Incen-
jectum propria, Deum collaudans, quod ejus adjutus auxi- dium exliiicLum. Morbus, obilus, voie-
lio tot lucrifacere mereretur in hoc seculo aninias.
ratio.
Quanivis etcnim jam longo fessus extitisset senio;
taraen ejus animum, ictatis viclorera, non minus l3ed intcr haec silendumjnon puto, quod B. Odul-
solito se piguit exercere in Dei servitio. Perse- fus in tantum repletus erat spiritu prophetico, ut
Spii-ilu
propfietir
verabat enim, ut assuevit, in jejuniis assiduis, ia ita ventura priediceret, quasi jain facta cerneret.
solila senex vigiliisDeo placitis, in oratiouibus sacris; in elee- Ex quibus quarapluriiiiis pauca nobis huic lectioni
exercitiaperU'
mosynis largissimus, sibi omnibusque pro
parcus, libuit inserere ne fides audientiura tardior
St. ; fiiit
Cliristi noinino largus ; nilque terrenum in hac luee eadem aniinadvertere. Cum a loco qui dicitur Stave-
curavit acquirere, quatenus post caruis debitum ren se praipararet discedere, antequam ciBpisset
aeterna prseinia mereretur accipere.
ilcr inde movere, accidit
Fresonuin mul- maximam
pr.vllicit
titudinem illuc convenisse, quatenus sua saluberrima prisomin
munirentur adraonitione. Quos Doinino coinmendans Utfniionein,
benedictus
: 1 ;

DIE DUODECIMA JUMI. 91

benedixit ; qiiin etiam caritative eos admonuit, ne suEe imbecillitatis, dum festinanter ad Dei prope- D
"**
viam veritatis unquam desererent, quam iterum raret obscquium, post se in cellula praetermisitba- ^"^

sine gravi vindicta repetere non Talerent. Scio ete- culum. Nec longo intervallo facto, eadem cellula
lf„d"lZ c^et-
nim, inquit, vos facturos ; quajiropter n Paganos, insidiante dialioloinfiammata e.st, cura orani suppel- lutx,

et PagonoruJn super vos praenuntio venturos qui istam devastan- : lectili ipsius atqiie cum baculo. Cum sanctus vir
iiiciirsionem tes patriam, vos et quae vestra sunt secum deducent interim divinis laudibus insisteret, ignique valido
iu c:iptivitatem. Quod ita fleri, ut pruplietavit vir eara inftaraniari cerneret, ad nota prKsidia cucur-

sanctus, postea rei probavit eventus. rit ; Deum Sanctorum ignis inva-
exoravit. ne loca
10 Sanctus autem vir, qui futura per spiritum deret, parvipendens qund su;e habitationis domici ejui precibus
Proplietise prsevidit, adliuc eidem populo Frisonum liura igiii deperiret. E\auditur ejus oratio, man- eitiuctumt
'"'"'
adstans, aliud magnse admirationis prffisagium intu- suescit incendium coutiuuo, nec ultra praevaluit, "J""'"
ahud prscsa- lit, itadicens Cernitis, inquit, lianc? (ostendit eis
:
nisi solumraudo cellulam nuam invaserat combussit.
um dedit in
Igne igitur extincto, baculus ita invenitur illaesus
non modicffi inagnitudinis petrara, quse jacebat ante
<}i

petra mota
remola : ipsius domus januam) scitote quod sine huraano la- omnino, quod quasi sub incendio durante, nec cera
ct

b borc devolvetur in flunien, quod dicitur h Flye ;


nec minutissimus apex deficeret in ea quatenus ;

iliiijiiejacebit sub undis, quamdiu divinse pacis mu- liquide cunctis raanifestaretur, quanti meriti,

niininecarebitis. Cum autem


eamdem. abs- videritis quantaeque virtutis coram Deo sanctus vir habere-
que humana subveetione, hujus littoris oram subire ;
tur. Euindem quoque baculum, post illius oliitum,

[irocul diibium corpus meuin c creditote, licet post super sepulchrum ejus Fratres posuerunt infixum :

mortem carnis, hanc patriam revisitare, vobisque qui in eodem loco ulh fixus fuerat, usque ad tein-
pacem impctratam suppeditare : donoc cum super- pora beatae memoriae [ Radbodi Episcopi perdura- (

iiia, perjurio, homicidio, adulterio, totiusque gene- verat.


ris peccato Deum offendatis ; ut cnncessge pacis do- 14 Cum autem jam terapus adesset, quo sanctus
num auferat avobis. Hujus obstupendce proplietia? vir diu optatam coelestis regni patriara adire debe-
signique niir,abilis, multi homines qui hoc se vidisse ret ; modica febre correptus, suam intellexit immi-
testantur, adhuc sunt superstites. E.^t etiara ibidein nere solutionem. Accersitis autem Fratribus ad se, E
'""''
in ecclesia eadem petra perdurans iinmobilis, non indicavit eis et diem et tempus suae remunerationis,
ptus.
J^^^_''^'

ininus in teslimonium credulis, quam ad confusio- Curaque se morti proximura agnovit, Fratres ite-
nem incredulis. rum admonuit, ut ad se convenirent, et cum eo

1 Postmodum vero contigit Trajectensem Eccle- Psalmos, pro exspectatione sui exitus, decantarent.
siam existere Pastore viduatam.illo videlicet liincad Oronibus ergu exequiarum niinisteriis secundum ip-
ccElestem migrante patriam. Nec mora convene- : sius jussum rite peractis, valefecit Fratribus, de-
prxdictum
runt in unum Clerici : ut cura beato viro conspira- precans eos pro se Domino preces effundere, pro- dtcm iuortis.

rent de electioiie Pontificis. Diu eteniiu illis inter mittensque pro eis, et loco, nec non pro habitato-
se altercantibus, quem promovere vellent ad curam ribus loci, ad Deum se oraturum omni tempore.
regiminis. Tandem Pra?posituin Ecclesiae, nomiiie Moi conversus ad Dominura, nil mortem trepidans, ommbus di-
il Craftii elegere. Ille quidem locuples divitiis, fastu quoniam sibi fuit niori lucrum, hilari inente dixit sposttls obit.

Pr.Tpoxiti ar- arrogantiffi inHatus, respandit Habeo i'erum : In manus tuas, Domine, comraendo spiritum meum,
mjanlis mor-
quod sufficit cur rae cura tanti oneris aggravatis'?
;
Inter verba de corpore sanctissima illius
ha;c
lem prxdicit:
Beatus autem Odulfus, id responsuin indigne ferens, egressa est anima. Qua scilicet exeunte, tanta illic
ait adeum : Quid, inquis, miserriinet Spernis plane miri odoris aspersa est fragrantia. ut omnes illi qui
aderant injestiraabili suavit,ate replerentur ita ut et suavem
quod non mereris attingere. Forsitan si id nolles ;

odorem relin-
inire, veruratainen deberes dicere, te indiguum fore per hoc patenter agnoscerent, quod Aiigelici cives
quit.
tanti honoris culmen ascendere nunc aiitem quia : animain egredientem suscepissent.
propter tuain innumeram possessionem Apostolici 1.5 Celebratur autem ejus solemnitas priihe Idus

membro cum autem, non solum in Trajectu. verum


Ordinis sprevisti dignitatem, in eodem Junii. Fiiint
etiam in Staveren, ejus inlercedentibus meritis mi-
quo pertinaciter prolociitus es id nefandura, jam
nunc in proxirao hiijus vitre pro vindicta patieris racula innumerabilia, per gloriam et honorem Do-
interitura. Quod non subsecutum est.
raulto post mini nostri Jesu Christi qui cum Patre et Spiritu
:

12 Convcntu autera Clericorum adhuc titubante, sancto coajternus vivit et regnat Deus, per inflnita
singuli eos. qui sibi optirai videbantur elegere e. secula seculorura. Amen.
Sacerdos vero Domini, non respiciens ad personara,
sed potius ad meritum, dicebat inter eos probabilio-
ANNOT.ATA G. H.

rem inveniri posse Pontificem nihil tamen illos ;

ostendit Eun-
vituperans, quos sibi elegerant. Ostendit ergo eis a Hic inlellioi Normannos (•( Danos, sntis colligi-
'jerum elitjen- pvoxime
miis ex Joimne Bekii, et Notis Bitclielii, lul
dum: queradam Presbyterura, nnmine Hungeruiii qui :
ile

posl S. Fretlericnm sulisecittos Episcoiios: et conftr-


quamvis esset aspectu deforinis; t.Tmeu clarn ho-
niinibus, palam Deo, non ininus merito quam opere maliir snpra ex antiipio Martitrolorjio, in qiio ailduniur

claruit con-
insignis. Cunctis autein huic electioui multi Martyres facti.
b Flve, "antiqiiis Flevus, non tam /iHiniis, quam
sentientibus, statuto tempore secunduiii Dei vulun-
xstiiariitm Mitris-Meivlionalis in oceanitm sese e/fun-
tatcm, pastoralis officii suscepit bencdictionem. Per
sancti sic inipleta est pro- ilentis,quod a Slavera sic incipit appellari usque in
gr.itiam vero Spiritus
phetia viri justi, quod post sanctos Pontifices, Flilandiara insulam.

Wilbrordum et Bonifaciura, in illa Sede c Desolatione loci factum, credo, ut nesciatur quando
videlicet
Iranslatiim Vllrajecto Staveram corpiis sanctum sit,
noquaqiiam inveniretur, qui sanctioris vitse trami-
ossibus facliim soliim eiiim
tem iisqiie ad obitiiiu insequeretur. aut quid ileinde sacris ejtis :

13 Nec hoc prjetereundum est, quod Deo vir caput mnnsit Trnjecti.
ot: seniutii
nequibat d Uujns Craftonii nnlla in Ullrajectinis lasloriis
pleniis. jain provecttC «tatis. fessus senio,
futatur bricu verteretur Potentia,
erclesiam adire nisi suffulciretiir baciilo, in ciijus fit mentio, nrimen ex veteri lingua
dicilur; Germant aulem KrafS
summitate ceratam habebat tabelliilam ; in qua, si qux mmio Craclii

ita res eveniret, noraina fidclium denotaret, dunec proiiuntinill,

congrno tempore describeret ea in libro vit». Qua- Idem Ilelm : Per li. Odulphum, S. Salvatori
e

daiu vero die sanctus vir animo fortis, immemor Canonicum, Praepositus abdicatus est, et Alfricus
in
;

BS ACTA SANCTORUM.
in tlirono fratris sui laudabiliter collocatus, cui electus, ut in hisce Actis indicalur, cesserit Alfrico et D
Ludgorus ac
siictessit tlein Huiigeruj, de quo sub Ludgern. eisqnc siicccsserit, propoiiimus indagundum

fmem Uta liabel Bcka : Anno Dnmini S6I!, itl Ka- viri^ eruditis.

lendas Januiirii Hungerus Episcopiis obdormivit in f Post dictum Hungerum fiierunt Episcopi Odil-

Domino, postiiuam cum Alfrico et Ludgero annis baldus et Egilboldus. Uuic successit S. Radbodus,
viginti octo Trajectensi prscfuisset Episcopio, qui mortuiis anno 917 die 29 Novembris, qiio crit vita

per Danorum austeritatein a propria Sede propulsus cjus danda.


fuit. Eadem luibcl I/eda. An cigo Hungt-rus, primo

DE SANCTIS EREMITIS SCOTIS

MARINO AC ZISIIO, PRCSBYTERIS; AC VIMIO, LAICO;


BENEDICTIMS,
GRIESTETT^ IN RATISPONENSI BAVARI^ DIOECESI.
SYLLOGE HISTORICA.
Dc eoruin advcnlu. cultu, transliilione, miraeulis.

hrc Peregrinorum in Buraria Sunctorum, nomine, ex eremi incommodo loco veneraliiliter


Tiv(j.s
tam obscura secvlo pra^cedcnti fait, ut Boicx transtulit; ubi hactenus magna miraculorum faiua

I.aodlren Epi- pictatis eximius ac diliijciis illustralor Mat -


culti ab accurrentibus populis, in terra sepulti re-
scopus Cnail- Itixus Haderus, mohcns praeclara illa ct etc- manserunt.
mlnistralor
ganti.^.^iims iconibus splendida voluminn, tle Sunctis ac 3 Sed injuria temporis sic exoleverat eorum me-
Ratiipou.
Beatis Bavurici Circuli, nulluiti uspiam eoriim vesti- moria, ut nesciretur, ubi vel utrum aJlmc eo loci
giurn deprrbenderit. Latercnt ergo nos etiam nuric, conditi essent, ubi hactenus contiger.at eorum se- die Jun. IJ
inlelligit ex
prociil in Belgio positos, nisi Illuslrissimus ac Hcvc- pulcra houorari. Unde factum, ut antiquoe tradi- Iraditionc
rendi.<:simus Albertus Ernestus, Episrapiis Laodiceiisis tionis constantior ratio inquirerotur; qua expetita, juxta altare
rt Coutlminislrator Hatisponensis, Comes dc Wiitlcri- altera locum adeuntibus meraoratum, olim in jacere.
die
berg. nostra Saiictoruin Acta priies se liabere conlinuo, extrema parte chori, supra graduin ad teinpli tho-
et ditiqeuter legcre solilus, ut ipsrmet scribit, ccriittres lum, horum Sanctorum nomina fuisse muro in-
nos facerc diijnatu.i esset translalionis illorum, a se scripta, ad dexteram Evaiigelii parteiu, S. Marini :

anno mdclxxxix die xii Jiuiii c.elebratT, missa pa- ad laevam Epistote, Sanctorum Zimii et Vimii ;

riter, quarn irnprimi cum imaqine )usserat, Germaiiica unde aliis occasio sninpta, ut recentiori tempore,
sijnopsi vit.T. foris supra portam teinpli, iidem Saucti sic fuerint
2 I/anc ne oporteat Ltitinam reddere, farit Inslru- depicti, ut primum locum Marinus, secundum Zi-
nienlum Translattonis przdicl.T, uride illa sgnopsis est mius, tertium Viraius occuparet; qune pariete deal-
IGSn, II Jantl verboleniis sic acceptn, hoc lenore de.scrtpimn. Anno bato fuissent extinctn, vel decidissent quo ordine ;

egredtlur urtie Doiniiiimillpsimo soxentesimo octu;igesimo nono, et iidem Sancti.in novo altari choro, ox sumptibus
in
cum Abhate
die uiidecima Junii, Ulustrissimus et Reverendissi- sororis Serenissimi Maximiliani Emmanuelis Ele-
mu.s Dorainus Su3i\iganeus, niane profectiis cum cloris Bavari, nunc Magnae Ducissa Hetruria^, ex
auiplissimo Domino Abbate S. Jacobi Ratisbonas praesenti periculo vita; ac mortw erepta divinitus,
iis tocis ubi
Si-otorura Plaeido, ad prandium divertit in Hemmau, sic sculpti cernuutur. His insuper praesens Djminus Itrra ittentt-
Vesperi in Dietfurt; disquisiturus dubia super lo- Carolus Widdman, .r.dilis loci vulijo Supra-mitrum, (trim subside-

cum sepulturai Sanctoruro ac beatorum Eremitarum Pranor Dominae Baronissaj de MuggHUthall, priE- tiat
Confessorum Pcotorum,
F
et Marini seu Martini, sentibus quoque venerabilibus Mag. Jdanne Dobbler
Ziniii. et Vimii, quiescentium ibidem ad jactuin Parocho, et ejus praidecessore Joanne Bauwr inodo
lupidis in Pagi Griestettensis ecclesia, Decanatus Plebano in Jachhausen, et Actuario civitatis Diet-
Riedenburg, ad S. Jacobum Scotorum in Ratisbona furt Joanne Facliler, et aliis honestis viris [Juratus
;
quTsiturui pertiiiente. ibidem miraculis Coruscantium, qiiorum deposuit] quod non tantuin a quinquagiiita annis
.'iaiiclorum
plurima Iitteris cunscripta asiervantur. Peniutiqua locus ille aJ gradum Chori, nomine sepultura; S.
corpora.
enim et constaiiti traditione receiitum, hos Sanctos, Marini indigetatur ad Evangelii cornu veri sepulori
ante sexcentos et amplius annos, ad pagum Griestett magnitudinis formam lateribus ultro infractam gra- ad niensiiran
sive seiiutai.
Grienstett, ut in antiquis litteris invenitur, viter et ad normain referens [visus sit] sed ex al- ;

peregrinos, et sacra loca olieuntes, quod tunc fre- tero [etiam) cornu Epistolai dua^ magna; cavitates
quens erat, divertisse; noctu per somnium admo- contiguaj. sepulcra innuentes, ssepius (quod terapli
nitos, hic illos vitain
ponere et transigere debere. coraputus testarentur), sed et ab ipso, complanari
Mane autem surgentes, et locuin vitaj solitarie ap- jussffi ac studio reparataa ;noviter iterum ad priores
tissimum intueutes, iutelleiisse, ad Scosos Ratispo- sio meraoratas formas, a nobis coram inspectas,
nenses, quo tendebant, pertinerc atque jam tunc ; ultro et sponte sic lateribus infractas, subsederint,
Abbatis S. Jacobi obtenta venia, in nemore prope et Chorum adeuntibus periculosum lapsui, in con-
habilare ccepisse, quos Marinus, Prior ejusdem fluxu populi. ac perincommodum redderet.
monasterii, ex Abbatis voluntate visitans et ipse, Sic ad cornu
;
4 Initiura ergo operi datum a dextero cornu
bona sui Fraesulis venia. etiara se illis aggregavit E'-angclU
Evangelii, ubi exertailla forma sepulcri exstabat,
inventtur cor-
ubi oranes tres, miraculis clari in vita et pust mor- ultro et praster
naturam efBgiata, S. Marini nomine piis S. Marini,
in exlrucla tem, in Domino quievere. Quorum corpora S. vocata. Nec multum in terram itum est et effossum,
deiupcr eccte- Jacobi Abbas Cbristianus in ecclesiam, hoc in
sia S. ^larl-
pago quin sarcophagus detegeretur ex crassis asseribus
Griestetteusi suo fundo exjedificatam, S.
71 i. Martini operculo consummato, ceteris partibus utcuraque

exstantibus
;

DIE DUODECIMA JUNII. 93

exstantibus ; in eoque corpus suo ordine dispositum nurus Violanta, Soror Serenissinii Electoris Bava- D
terra mixtum, sed per omnia olim veneranter cnm- riae jMaxiiniliani Emmauiielis, insanabili ulcere in aic-ohe d. p.'

positum. (Nam et habitus Ordiuis S. Benedicti genis a medicis deponeretur, iacto voto a Serenis-
[agnitus est, el] Rosarium sive decas exGranadillo sima raatre Adelheide, fuerit absque alia medicina
mir» ac recentis fragranfiJE; tum Sacenlntalis sanata unde et novura in loco ercctum altare, cinn
:

[AlbaJ ex serico et optiuio lino constitisse [cerncba- insignibiis ejusdem Principis ad perpetuani raeino-
tur] : quod reverenter sublatum in tuniba, litteris riaiu.

testibus, cujus esset, dunec ceteri quoqiie qua;re- 7 In Germanieo, dicuntur Saneli Peregrtni conse-
renlur. repositum seorsim fuit. Major pars tunibae, diste iu vacuo (luodani pr;edio rusticano prope Alt-
cui corpus incubuerat, servata populi pietati, foris niulen. Flavius liic i'st, Danubio ad Kelhoini inflnens,

Saiictos adeuntis [et cupidi] ejus attactu sanctae sex horiirits leitcis sitpra Ratishtmitm ; ad etim aiiiein
Dgscriptio loci
virtutis aliquid attrabendi. Judicatum inde non situm vppidum Dietfurt, a prxtlicta confluentia tan-
ad cornu irainerito, ceteros quoque e regione inveniendos, tum distat,quitntuin ah ipsa Ratishona: uiide iltueter-
EiHilol.r SS-
7.mn el Vt curn primus antiquissima; traditioni sic inventus ra itur per Ucmmau, metlia via sititm, qitataor vel

mi* corporn. responderit. Quamvis autem multa alii causarentur. quinque leiicarum intervallo utrimqiie. Paucioribtis
nihiloniinus duie cetera) cavitates ad Epistolae leucis supra Dietfurt, iu Altmul refunditur riotts Zalti,
cornu erui cieptae fuerunt, ac statim sepulcra depre- Grisa rioitlo anctus, uiide Grie<pach et Griestetten
hensa sunt. adsita ei ioca, nomen habent. Griespach ttibtilx topo-

o Nam murus se prodidit, qui duo sepulcra con- tjrapliiex ninninant, Griestetteu ttteent: sed e,r dictis

tigua separabat, in quibus prior S. Zimius, et ulira facile est intelliijere, Ivtum hunc ut sutnmiim iina vel

supra in rauro scripturareferebat Presbyter, idem- sesquihora Di^tfurto obesse : qux aittem ihidem conti

que Ordiuis S. Benedicti, capite versus altare al- : geritnt rairacula quain pluriraa, et litteris couscripta
ter veru S. Vimius, capite versus populum, laicus, asservantur, ut iiiitio prodiuJi jiim Instrumenli diei-
^
decore conditi exstiterunt. De illis tanien, prseter tiir, ea ubi arcepero fuleliter dabo. Interim aecipe for-

quaparitcr corporis ossa et capito, nihil quam miniina habitus miihim, a pr.edicto ilhistrissimo approlmtam et Germa-
cttvalLt to- Beuedictini pars. et corium peregrinautis pallioli nice iinprimi permissam, vel etiam composilam.
posl
caiilitr
iuventurn. Sublatum itaque utrumqne corpus, in H Antiph. Amavit eos Dominuset ornavit eos :

aliare.
eadem tumba cuni S. Marini, quodvis seorsim lit- Bj.Stola glori:e induit eos, et ad portas paradisi fl,.„,jo

teris tesiibus reverenter repusilum, cum magno coruuavit eos. Okatio- Omuipotens selerne Deus,
astantiura gaudio, retro majus altare teiupli collo- qui famulos tuos et Confessores Scotos, Zimium
cata fuere, ac uiuro reclusa ; ut Udelium populo- atquo Viiuiuin, tam rairabiliter adamasti, eisque
rura venerationi digne constarent, necnon inipedi- locumin quo tioi deinceps servirent comraonstr.isti
mentmn omne ac dubium pra^sentiae, tum irreve- atque Marinum eoruin conterraueum eodem in spi-
rentise p^^dibus ealcantiurn, tum adchorum etsacram ritu ipsis consociasti ut in sancta conversatione ac
;

Svnaxin accedentium, firmiter complanato pavi- stiidio solitudinis et austeritatis eremura istam illu-

mento. sublatum esset. strareut;quorumtibibenepIacitavitaomnibusChristi


ii Oiniiia haec acla fticniiit tlie xii Jtinii, isto fidelibus ipsos visitantibus graliain tuam divinain
anito Dominicu, uti TfspoiitUt Illiistrisaiiniis dfsuiief conoiliat; te suppliciter deprecamiir, cum intimo de
Saiiaiilttr con- intcrroguliis jicr lilteias.^ Noii mnllo autein /lost eon- nostris peccatis dolore, ut istorum famulorum tuo-
tracltis. et cpU tiijii sj'/ii«israiraculum, plane insigne, u( insua ati rum intercessionem pro nobis velis hoc loco susci-
Itplicus.
nos rp\stola ipsum appellal prxdietits Illttstrissimns : pere et eis qui te in tuis Sanctis lionorare student,
:

qtiotltiite in litteras pnhlieas relalum hoc tenore trans- atque ad eorum conriigiunt patrocinium, fontem mi-
7K(.«(. Annu Domini sexcentasimo octua-
raillosimo sericordiae tuffi largiier manare facias; per quain
gesimo nuno, cumparuit Andreas Piller, coram Pa- inomniadversitate oonfortati, divinamtuamimplere
rocho in Eggerrberg totaque collecta hominumPa- voluntatera possimus et post vitain hanc. a.>terni

rochia, dmu teiuplo egredi festinabant. ex Parochia gaiidiiatque beatitatis esse consortes. Amen.

Parsljergensi; obtestans, quomodo tribus annis to- 9 Tempus 1/00 vi.rerit Christianus Ahhas necdum
fuisset infir- compeii: neque sntis discerno ittrum is Sanclos statim
tusmembris coutractus, et opilepsia

matus postquam tribus


: se dovovit Sanctis his, a morte, de loco in quo vixerant sublatos, ad ^^tlrmS. j;,^ incerta.

muuerealiquocereodeferendo; quotidiocoepitmelius Martini detiderit tumulandos; an vero posl ulitjttanlo- F


rum tinnorum spalia, miiarulis ibi \actis molus, corpora
habere, et siue ulla ope hiiraana, eodem anno ad
tramferri jtisserit. SeJ nec ulla Jnemoria superest
integram sanitatem fuit restitulus, suaque ibidem
dierum, tiuibus pereqrinatione finita ad c/clestem
reliquit fulcra quod idem testantur ejus Paro-
:
iili

palriam pervenere qiiodaitlem prxriptte ad eos con-


chiani, illum sic constitutum fu^sse. Dies euiitestati
:

tninen a die cursiis lltit festo S. Marlini, non alleri causx utUcri-
miraeuli non e.rjiriiniliir, vero^imile est
bitur, quam quod hic sit Patronus ecclesise, in qua re-
nnncupati ud plenam snnitalrm,
voli et hinc ad deela-
qiiiescunt. Ijitur hunc diem xii pr.Tferimui ceteris,
rationem prxnolatom alitjiiuntos menses intercessiise.
tamjiiain inventione sacrorum corportm memorahitem,
Interim ex ore Illustrissimi, a letati morbo conuales-
cum jiidicio et assensu Iltustrissiini ; donec aliud aii-
centis accepit Joannes Federer, CoUeijii noslri Rittis-
ponensis Reclor, et scripsit aniio Mucxciv die x Mar- quitl d^{iniatur.

lii, qiwd cum Serenissima Magni Hetruriae Ducis NOT. 8


:

94 AOrA SANCTORUM.

DE SANCTO ESKILLO
EPISCOPO STREiVGENENSI ET MARTYRE.
IN SUDERMANIA SUECI^ PROYINCIA.
COMMENTARIUS PR^VIUS
De ejiis ciillu, vila ot Iranslalionibus.

uiierraania, ad mavt' BtiUhkitm proviiicia Sat'- tur, et cum aliis infra dandissatis conveninnt : Ilijmni
SEC. XI
ris' .'ifu Siifoitix projtrio sitmjjt.r, sita est iiiter vero ad Vfsperas, Malulinumet Laudesstint pvopriiuna
S/itscopaltis
Ui'liiii(liitmet 0.stiogotltiam:niJits urbessunt Nij- cum
SCremjen ctisls.

oi coiiia Dticum Sedfs,


miis I^iiiscojms S. Esliillus Sedcmconstiltiit, rt
f( Strenguesirim, nbi pri-
bxc posl-
Orptione, qu,r ibidem legt possunl
Mic\\i\\.\^,uti tipnd
: scribitur anlfm

Vastovinm .Eschillus:fls( i« anliqtta


Vita et citalo Mi.wali volivo Eskillus idqueob antiquita-
;

moditm ibidem maiisit, dttm ftdes orlltotloxa in ea re- tein servarnus.Ejnsdemmfinoria addiem wJttiiii celc-
gione (iorfVft. Res illius ge.'ilas et marlijrinm cnm mi- bratur in MS. Flornvio Sanctorum; at Translatio ejiis lHrmoHa 9
Acia a S. racutis, (licilnr scripaisse S. Brynulplius, etiam Epi- vocatur npiid Gi-coenumin Aucturio Usuurdi, et apud ^unU,^octob.
Bri/iofpho
scoimsScarensis,cnjns yUam detiimttsdif wiFebruarti. Cauisium in Martijrologio Germanico. Apitdeosdem ile-
scrljita.
Joannes yastovins in Vitc Aifuilonia post f^ilam S. rum
B refertttr vi Octobris. et in'citatis Officiis pvopviis
Eskilli dolel, quod non licuerit stbi Fitnm et miractila appellaluv Trauslatio ; imo et ad kunc xii Junii fovsan ^
videre : eilidil aiitem alitpiam eTanliqtiis Lectioiiibtts, aliqua Traiislatio cclcbraluv, qitia in Aclis infva tli-
sed a se novo slijlo emrnolis. Nos ram Vilam nt pri- cilnv passus tempore vernali,
fempore passionis et
miUts in xii Lectioncs dislribnlam atcepinius, atljn- Christi. Vastovins ipso die, inqtiit,
quoliebdomadatim
vante li. P. Winimaro Monbeim Sociclntis .Tesu, anno acerba; necis Domini memoriam peragunt fideles.
lUUCLxxv ; qui iiit, ipsam se iu CarUiusia Hildesiensi Jounnes IFilsonus refert ejus mnnoriain in Marlyvo- '" '^prUis:
reperisse antiquissinio stylo et cliaraclere a ducen- logio Anglicano ud dieni X Api itis.cittttque pv'mo .loannis
tis prope annis transcriptara, maiiu cujnsdam Kars- Magni Histoviam Gotliovitm lib. \H eup \9i,ubimav-
tiani Cartliusiani, in Ecilesia Stregnensi Sacerdotis lijviiim descvihilur, non addilo mense aitl die. Secitndo
consecrati, et Seliolarura in ea Kectoris, degentis in allcgat Annalfs fl Breviariu Suecica : sed qusenam
Ahqiiil ilnil
domo Pacis-Maria; Ordinis Carlhusiensis, eadem in ea sint, ignovamus.
lur cx MS.
ilia'Cfsi stla. Rtujat anlem Priorem Hildesiensem 4 Quid
si (licaluv mavtyriiim passiis die x Apvilis
Sttccico.
tnccrtas an-
Karslianits nt dignelur hanc historiain ligare ad asse in Pavasceve seu fevia sexla ante Pasclia ? Sed lunc nus slarli/rii.
res, et dignetur nonnumquam in refectorio legere, non assignaretuvcnmVaslovio,annus mlxiii, vevum an-
pro Patruni conventualium <edificatione etsancti nus MLXix, qnanilo cyclo lunx vi, Solis xiv lilte.va Do-
Mart_yi'is ad quem eUam R. P. Hedensen,
lionore ;
minicali D, Pascha celebratum fuil die xii Aprilis.
ibidem Religiosits, ipsam operi noslro inserendam ile- Assevit lamen Vaslovius abaiiis Passionem ejus refevri
scripstt. ad annitm mxxvi aut mxlv. qiiorum etiam neuter vel
2 Hubfmns Missale Votivale, b^ scribilnr de San- Parasceven, vel Doininicam, vel etiam simpliciler Fe-
Hli.^sa olim
ctis regni Suecorum etiam singulariler traclans, a du- riam vi composuil cuin x Aprilis vcl xii Jtinii. Quod Translado
exctisa.
centis rirciler annis in Uclavis
e.rcusiim ; in qna de S. Eskillo aulfntad tvanslalionfin altinel, cum prsefalus Karstia-
Anijelorum
preescribiliir Introi:us Mis.sse, Gaudeamus, cnm Ituc ntts indicat in stta Carthusia Pacis S. Mnvite, agi itii- in Awjusto.
„ Oratione. Deus, pro cujus fide gloriosus Pontifex nunltm in Octavis Angelorum, vel die praecedenti F
Hskillus manibus impiorum lapidatus occubuit, Octavas ; et utimur, inquil, in ecclesiastico obsequio
nientes nostras illumina fidei fulgore ut possimus omnibus sicut in festo B. Clementis,
;
Episcopi et
vinm veritatis agnoscere, et ad vitam, quam pre- Martyris, xxiii Novembvis : et festum Jugelorum in
tiosa morte promeruit, pervenire. Epislola legitttr prxlaiidato Missali pr!t.scvihiluv faciendnm, xxvi Au-
e.x eap. 23 libri secitndi Paralipomeiton, a versu xvii gusti. Concluilo cuin indicata supra Seqnentia.
(le Zachai'ia filio JoiaJae Sacerdole, jti.rla Joie Regis 5 Hac in die gloriemur, et devote veneremur,
inipfriuni in atrio Domiui lapidtbiis ttiterfeclii ; ciii Eskilli solennia.
ftiam in Vita xqttiporatitr. Efttngeliunifslde Pastore Qui pro fide lapidatus, jara a Christo sublimatus,
bono, ex capite 10 .9. Joannis : antf quod Ifgittir Se- Residet in gloria.
qufntia, liic mox subjicifiida. Sfcreta lntjusinodi est. Transit rigor hiemalis, novus floret flos vernalis,
Salutaris hostia; munus sacraiidum. qu;esumus l)o- In salutem gentium.
mine, Beatus Eskillus, Martyr et Pontifex. nobis Error sublimatur Christi
cedit, tides, augmentatur
ad salutem favere deposeat ut et conversationis ;
NuMierus fldelium.
illius experiamus insignia, et intercessionis ejus buinPagaiia geiis honorat deos, Deum Prfesul orat
percipiamus sulTragia. Demmn baec est Pii.iicommuiiio Signum dari coelitus.
Adjuvet nos, quajsumus omnipolens Deus, per ha;o Mox nix, grando descendentes, deos, aras sub- seqtieittia.

Sacrainentaqua; sumpsirous, Beati Eskilli Martyris Destrnxerunt penitus. [vertentes].


tui atque Pontilicis intercessio veneranda, qui pro Hostes sternit vis Sarapsonis, lampas lucet Gedeonis
tui nominis honore glorioso martyrio raeruit coro- Dum PrKsul occiditur.
nari. Pra-tcrea in Kalcndario. Iiuic Missali volivo prx- lufideles cuncti credunt, Eegri claraant et accedunt
fixo. pridif Idus Junii iiibris liltfris 'indicatur ffsiuin Quibus salus redditur.
duj.lcx Eskilli Martyris.
Nos ffigrotosprece sana, quos impugnat carovana,
3 Extuitl ftuim Offtcia propria Sanctiirum Polonix et Mundus, et dsmonia.
or/lchproptla Suerix .irpiiis rccusa, in qutbas ad xii Juiiii Leciiones
Pater, tutor, dux Sweimura, nos concives fac San-
tres proprix.fxAnnalibus
Suecicis desumplx, proponun- lu superna curia. Amen. [ctorura]. xov.9
VITA
DIE DUODECIMA JUNII. 95
lium ascenderat, quasi stella matutina in medio ne- D
bulse,multos amissis vestigiis errautes in invio, et KX VSS
VITA non in via boni exempli, sacrae doctrinae radio ad ECTIOM. I

convertU
Ex MS Suedco. viam p.atriEe ccelestis reduxit. Colebat in eu populus pliirtmoi
Cliristum, taraqiiam jubar solis in montis vertiee
Sufcia fliu Y inea Domini Sabaoth sancta est Ecclesia, quam refulgentem; ad cujus praedicationera exiraiam plu-
de .iEgypto transtulit, et dextera sua plantavit. rimi fideles, zelo fidei succensi, co-perunt Sancto-
H^c cura palmites suos ]at« per mumium extendis- rura oracula construere, pn.fana delulira subvertere,
set, adliuc Suecia regio borealis, perfidife torporo lucosque succidere; in quibus duduiu infideles Sa-
frigidaet inculta, spinas tantumet tribulosgermina- insudabant unde raerito dici po-
crificiis sacrilegis :

vit. Nimirum, sicuti Apostoli olim a Spiritu sancto test illud Propheta? ; Terra illa inculta, facta est
*ct. 10, C vetiti sunt verbum Dei in Asia prasdicare; sic di- quasi hortus voluptatis, pro fanis et delubris ha-
vina providentia a terra illa, donec ibi sciret ali- bensjam terapluin Dei vivi.
quos esse salvandos, doctorem removit, ne sanctnm 6 IIkc autera hostis antiquus videns, et invidens, TiincdiabctlcQ
daretur canibus, et contemptores gravius puniren- qiiod quotidie sua cultura decreseeret et raultipli- vwlitmne.
tur. Tandem cum venit tempus miserendi ejus, catis fldelibus ecclesia triumpharet; moliebatur Pa-
S. AJischarlo
fl
circaannos domini octingentos quadragintaquinque, storisvitam extinguere, ut oves dispersae inferna-
sec. 9 M-
ciilta,
divina miseratiune a S. Anscliarius Episcopus li lium luporum morsibus paterent. Deniqiie idem ad-
a b Bremensis, a Ludovico Iraperatore ibidem missus, versa. ius, cujus anhelitus prunas ardere facit,
ut bonus agricola verbum Dei seminando, vineam quosdam perversos jani retro post Satauara abiro CnllioVco
de spineto. Reije Inrjont
fecit volentes, contra Regem Ingonem fidei defensoreni
fiiguto.
scd ad Pa- 2 Deinde, inimico super serainante zizania, vinea acri livore iuflammavit. Hi videntes silii sub ipso
gaiiisinum
illa in amaritudinera couversa, pro uvis fecit labru- illicita non licere, collecto exercitu Regem in bello
revei ia,
scas ;
quia expulso c Simone Episcopo, a beato An- victum fugarunt de regno. Post hsc adinstar po-
/1

scliario eis destinato, et i occiso nepote suo, popu- puli Israelitici, qui ne essent sub domino Roboam,
lus ad opera e paganitatis estreversus. Iterura cum ubi erat templum et cultus veri Dei, Regem lecerunt
justitia3 radius totaliter vergeret ad occasum, liora sibi Jeroboam, cujus consilio idololatrce effecti, vi-
quasi undecima, paterfarailias, mundi Salvator, re- tulos adoraverunt sio isti abjecto Principe Chri-
:
iittjtioque
parare volens vineara suamjara arescentem, saluta- stiano, idololatram elegeruut praificientes sibi in Slienottc
Doctftrcs acce- doctrina non habentem humorem asiltmpto
ris mandavit , regem Suenonem quemdam, iinpium, et indignum
piC SS.
nubibus suis, id est prsedicatoribus ut pl uerent super decor3 regio, dictura i Blodsweu, et merito sic vo-
Siijfridum ct
Esldlhm. eam imbreni. Unde ipse pietate sua ineftabili misit catnra quia permisit eos bibere sanguinem anima-
;

eis B. Sigfridum /", quasi de ccelo translatum, qui lium, siraulacris libatum,et vesci idolotliytis.
relicta celsitudine dignitatis Archiepiscopnlis, pere- 7 His itaque gestis, ut Philisthrei, capto Sarapsone resumuntur
grinus et pauper ad incredulus transiit, ut Evange- ingressi fanura, Danoni Deo suo liostias iraiuolave- I'iofaiia
lium eis Christi prasdicaret deditque peregrinationis sacra
runt; siuiili modo triumphato pugile fidei, scilicet
:
:

suK comitem individuum, doctorem eximium B. Ingone Rege, multitudo infidelium una cuin Rege
Eskillum, de Britannia orinndum, qui ipsius Capel- suo convenit Stregnis in loco idolorum, ut immolatis
lanus fuer,at et consanguineus. Isti duo venti, calidi bobus et ovibus victimas diis suis libarent : 'ece-
et pluviosi. ad partes Sueciae divinitus adducti, runtque convivium grande ob reverentiam Regis
ibi
arentia infidelium corda ccelestis intelligenti;e flueu- et venerationem deorum. de quorum victimis corae-
tisrigabant, cceperuntque ibi rursus rediviva virtu- debant adipes. et bibebant vinura liliaminum, fausta
tum germina pullulare. Regi novo acclaraantes.
3 De gestis autem B.
Eskilli felicibus aliqua cu- 8 Tenipore illo Episcopus S. Eskillus, apud ec- qiiitiiis obsi-
.^lcits S.
ravimushumilistylolitter.arum tradere monumentis. clesiam fors residens, his rumoribus auditis, fortis
Ilic lege divl- EMlus
na mtvuctus. Sanctus iste post infantix rudimenta, quasi oliva zelotes, velut alter Elias, qui in diebus suis non
pullulans, et velut cypressus in altitudinem se tol- pertimuit Principeiii; indutus lorica justitiffi. prote-
leus, contemptis illecebris seculi, se totum trans- ctus scuto fidei, et accepto gladio Spiritus, quod
fundit in amorem Dei. Legis divinae documentis est verbum Dei, cum clericis suis et paucis aliis ad
instructus, defluentis ejus mellifluis avide hausit, idiolatras processit intrepidus ; itaqiie in raedio stans,

unde multis postmodum salutis poculum niinistravit. pra-dicando arguit ipsos, quod Domini Crea- obliti

Ipse dura ad virilera perveuisset aitatem, tantum a toris sui, immolarent daemoniis et non Deo. At illi
Deo inspiratus est, ut B. Abrahae raeritis asquaretur, ut aspides obturaverunt aures suas, ne legera Dei
Aet. 7, 3
cui dictum est Exi de terra tua et de cognatione
: audirent, verbis ejus oblatrando. Cernens hoc vir
tua et veni in terram quani monstravero tibi, et Dei, oculis ac manibus in ca?lum levatis, rogavit
faciam te crescere in genteni niagnam. Deum, ut aliquara faceret sua: offensioiiis eviden-
4 Exivit, spretis parentibus et patriiB retinacu- tiam, perquam incredulorum corda saxea recogno-
lis, a Britannia, ubi oriundus extitit; ad regnum scerent ipsura solum esse veruin Deura.
f^ Aiiglla in
Sueciam
Sueciae perrexit, certus quod quanlo longius pro- 9 Finita oratione, mox antiquura signura, ad
J"'o/):l-(ux, pter Deum recederet a solo proprio, tanto plus ap- preces Samuelis factuin contra Philisthaios, innova- caitem gran^

propinquaret cojIo. Crevit in ipso gratia et justitia tur. Nam fragore magno intonuit Dominus ; graiido, (liiie intjie-
trnla erertlt.
cum et fecit oninia secuudum exemplar,
ffitate ,
nix et pluvia descendentes aras imraolantium et
quod monte, scilicet S. Sigfrido, virtutum spe-
ei in hostias destruxerunt : super Episcopum vero nec
culo, raonstratum est, cujus vit» sanctissim» esse una gutta pluviae venit. Quo viso fllii Belial furorc
guare gravi-
S Slgfrldi studuit imitator. Cumque
bonus odor Christi repleti, impetiira fecerunt in eum ; uuiis autem ex ttr I.TSUS,
imiiator esset, sanctitatis ejus fama ad aures Regis Ingonis ipsis ariolus, Spadbodde nomine, caput ejus cura
pervenit, qui tunc sceptrum regale in regno Sue- lapide percu^sit : alius vero cum securi testara capi-
ciaj tenuit. tis ejus confregit. s:icro de vulneri-
Tunc sanguine
«6 co conse-
5 Sane cum divina providentia voluit, ut larapas bus fluente, perfusus est lapis in quo stetit;qui, ut
c-afnr Epi-
tam clare accensa super caudelabrura coeleste con- dicitur, adhuc in eo app.aret quasi indelebilis
/. ;

stituta, multis himen prajberet, consensu omnium sicut peccatum Jud» stylo ferreo scriptum negi-
eligitur in Episcopum 3 Suecite [in loco] qui vocatur tur in ungue adamantino. in meraoriam facinoris
Nordhans Kogh, et a B Sigfrido honoririce conse- execrandi.
cratur. Postquam autem dignitatis Pontiflcalis so- 10
: : ;

90 VITA S. ESKILLI EPISC. MART.


10 Interiru sanotum Martyrem, seraivivura in d Hic est S. Nithardus Presb^-ter, dc quo egiiniis

EX VSS. terra cadentem. qnidara Noliles rapientes, ad Re- diclu 'i Febrvarii antc Acta S. Jnschani.
gem traxerunt : et ne sine causa pati diceret. dixe- e Post S. Nithardi necem, et S. Gaudherti di.sces-
et jus%u
liijiulotus runt eiun niaglcis artibus, ob injuriam novi Regis sum, fhit Siiecia .'ieplem nnnis absque Sacerdote, et
et deorura, sic aereni concila^se. Stntim igitura tnnc eo migravit Ardgarius Anachoreta, et S. Ans-
tnoifur rharius, faclus Episcopus Bicmensis, iter in Sneciom
Rpge iniquo coutra justum Pimtificetn,
(ut a Jons
ifaiijjr
scilicet Zacliariamj sententia murtis la(a, duclus in resnmpsll; eamqne Ecclesiam cirra annutn 853 com-
m 711niontem juxla vallem, uhi nunc situm est clau- 7ncndavit Erimherfo, cognato Goudbcrti : cui succcs-

strum Frairura Pra-diratorura et sicut Jeremias et ; serunt Anfridns et Danus, superstcs S,


Renibcrtus
Steplianus, pro Zelo fidci et defensione veritatis la- Anschnrio, anno 865 mortuo. Qno deindc, sed pcr
pidibus obrutus, vitam finivit teraporalem, et «ler inlerpolatas vices, fidem Christi in Snecia proniove-
nara in ca^Ils fclicitatem inchnavit. Sicut autera. runt, siciit indicaliir a Fasfovio in Vitc Aqnilonia.
Gedennis lagena confi-acta, lampas inclusa apparuit f Acta S. Sigfridi dcdiinus 15 Februorii : qnem
Sic fracto alabastro sanctissimi corporJs ejus, odor Joannes Magnus slaiuii anlc fnisse Archlepiscopura
virUilura fragravit n. Multi enim variis languoribus Eburacensera, fastovius Archidiaconum Eboracen-
vexati, raerltis et precibus ejus curati sunt : sicut sem. Qund aliaquc ibidem disciitimu.^^.
in .'^uis sanctis miraculis probatur. g Lectioncs hodicrnse, jn Episcopum Ecclesia?,
wlruculis 11 Sicut autem tempore Acliab, interfectis Pro- quce vocatur Nnrdhanscog, Vaslovius Nordans-
iticlarcsecns
plietis Domini, idololatrla doniinante, Deiis septem kogh.
corpuM
millia viroruin, qiii non curvabant genua aiite Baal, Ii Exdem Lectiones asseruni interfecHira, Joannes
reservavit ; sic tunc multi boni fideles non consen- Mcgniis occisum in Sconingia : f^astovius trucida-
serunt profanis actibus perfidorum, ne extenderent tum anno circiter 1063, apud Vestrogottos, ia
nequit ullo
aufcni iinnio aJ iniquilafes raanus suas. Ili tulerunt orpus Mar- munasterio Warnhemensi hnnorifice conditum, unde
bilc fyris ; ut iUud in ecclesia fors sepelirent. Venienti- in elogio Martyrem eum appellat. E
i;
bus autera eis ad lucum, qui p Eskilstuna dicitur, i Joannes Magnns , dictx Lcctiones, ct Vastovius,
/'
tanta densitate nebula aerein obscuravit, quod ulte- Sanguinariura cognominant, nnm Blod, sanguis esl,

rius irenon potuerunt; et ita ponderosum est effe- at nutnen cjus in Catulogo Regum passini est omissum,
ctura corpus ejus, quod illud nullatenus movere po- nec vidctur diu regnasse, confestim finquit Magnns)
sed in btisllica
ibi constructa tuerunt. Eadem nocte revelatum est ei, qui priraus suffecto Halstano.
sejietiCur. in eura lopidem raisit, quodinillo loco, ob reveren- k Ad niarginem addit Karstianiis : Ita jam est ad-
tiam Martyris, forel basilica coustruenda, quod et fa- buc Yere in Stregnis, scilicetcum adhvc vigcret ortho-
ctum est I]. do.ra fides.

12 Sepulto igitur ibidem corpore. ad curuscatio- 1 Nescio ubi hoc scriptum legatur.
nem miraculorum ejus, fiebant in caulis gregis Do- ra Addit qui supra : Claustrum istud vidi, sed
minici de lupis ovcs, de persecutonbus Ecclesias non fui intus : ct in isto monte stat Eeclesia Cathe-
tutores. Hic est nuster Sarapson, qui plures occidit dralis Stragnensis, in qua, ego indignissimus Kar-
moriens quain vivens. Merito hunc beatum M:irrj stianus suscepi ordinationem Sacerdotii.
rem esse dicimus. qui nieruit Christi passionibus n Addit Fasiovius. Nam lampas, de ccelo labi
communicare. Passus est enira tempore vernali, et super corpus Sancti visa, fuit cunctisadmiratioui et
lempore passionis Christi, pro divinat causajustitiee : stupori.
ideo digne ut flosrosarum, in diebusveris, sangulne Hxc miracula ejus f^astovius noit potuit obti-
Martyrii rubricatus, in coeleste rosariura est traus- ncre : uti et nos per H ildesienses frustra, eadem qux-
latus : cujus merilis et precilms gloriosis det nobis sivinms.
gratiam in pr^seuti, et gloriam in futuro Jesus p Elkilstuna. in mappis Skilstuna, cuni slrengne-
Christus dnminus noster, qui est benedictus in se- sia et Torsiiia triungtihim facit.
cula seculorura. Amenr. q In margine addit Karstianus : Eet jara ibi rao-
nasterium Joannitarum, et distat a monasterio no-
p
stro (sctlicct Pacis-Mari:c) septem milliaribus et
ANNOTATA G. H.
adhuc habetur ibi in auro et argento conditus
:

sacer thesaurus, videlicet corpus hujus beatissimi


a Acta S. Anscliarii ({eilhnus 3 Februarit et iii ,
Martyris.
Cvimnnilario jnseino §. xi lale eijimu.t de cohversione r in ccfjvapho additur, Tu autem Domine : guod
Sneoniim .fe» Sueconnn; oslendiinnsqiu: a Ludovico slad cvjusque Lectionis finem fuissel apposilum poluis-
Pio missiim non anno 845. qixando hic obierat ; sed
, sernus vetercm dtvisioncm Lectionum ipsorum in mar-
anno 829 cum Wilmuio
Socio et mcdio islic onno ; gine annotare. Nunc, ntm in 27 paragraphos di.-itin-

suhslidsse. Qni wversus , cotistiluttis est Hambur- ctam Itislonam videmus, nullam ha- distinctionfs talis
gensis Archiepiscopus et Legatus ad Danos Sueo- ;
bendam rationcm pulamus : sed ad aliquam veteris
nesque, varios eo destmml. Quar ibidem late exjjli- divisionis mnililtulinem duodenarium nnmerum indu.ri-
cantur. mus. quoqtie Homilia in Evangclium,
Prsescribitur
b Hnmburgo a Nordmannis aniio 845 devustato, In tempore dixit Jesus discipulis suis, Ego sum
illo

S. y/nscliarius Birmam fugit, et Leudenco 4 Bie- Pastor bonus : scd non indicatur unde sumenda sit
mensi Eyiscopo anno 847 vita functo successit, Sede Homilia. Hodiernum Romanum ad Doininicam '^po^.t
Hamburgensi cum Breinensi unita , qnx §. 3 de- Pascha sumit tllam a S. Gregorio Papa ea Homil. 14
duximus. in Evangelia. Addil in Marg. Karstiunns Hoc Evan- :

c I/ic est S. Gaudbertus, Simon dictus , qui geliain et ipsius Homiliam legunt iiic in regno Sa-
xbidem degit cirra annum 876 et sequenles. At pul- cerdotes seculares in isto festo, et satis congruit
sus ivde, factus Episcopus Osnabriujensis in /i'estpha- qno vuietitr indicare apiui Cnrlhusianos aliud Ecan-
lia, sa7iclequc mortuus refertur 2 Februaru cutn gelium a Carlhusianis legi , fortassis e.v feslo S. Cle-
Martyribus Ebbeckstorpiensibus : ubi eJjLs Acla discu- mentis, Vigilatequia nescitis, cum Homilia S. Hila-
'iiunlur. rii, exComm. in Matth. can. 26 in fine.

DE
DIE DUODHCIMA JUMI 97

DE BEATO GUIDONE,
ORDINIS S. FRANCISCI MINORUM CORTONyE IN HETRURIA
COMMENTARIUS PRyEVIUS.
nrtona, urbs Hetrnrix antiqna, Episcopali cinos, in loco Cellarum, qttondam a SS. Francisco et cxtat etiam

G
^OT. 10 I

CIIll A MCC\1.\
* Srile u Joanrw- XXI l Iwnorata snh Archiepi- Guidone habitatarum, extare aliud Vitfe cxemplum, alia .VS, Ila-
CiiKi" el Of- tica Viia:
sco/io Floventiiio, cnmqno est in dominio Ma- quam itiis anno Muxcviu donavit Joannes Baplista
ftcium pro-
jirium.
\jni Diicift, ih confniio Pontificio et ngri Peru- Sermnns, nitidius^jue transeripsit ct nonnuliis addtla-
sitit. Jln qtiudringcnlis abhinc ohiit sattclisstmn pceni- menHs interpolavit Fraler Franciscus de Eqnis anno
tem Margarita, cttjus vilnm dedimus, qnando fcstum MDCXLni quod snffirit indtcasse. Ilem, qnud anno
;

aqitnr, xxii FcbruarH; soliim aulem quadraginta et MDCLii aliam Ilalicam ejusdem Sancti ntam conipo-
nliquot anni ubierunt, quod ibidem obiit Vencr. Soror suerit ediderilquc Fr. Nicolaus Bnrberius Dominira-
Magdalena Baldelli xxii Novembris, cnjus viswnes nus, iuter Academicos Topislas cognominatus Fuggia-
et uoviisime
qunsdam admodnm pias hnbeo in MSS. Sed prior scus, id eslFugitivus. Tantamantem styli suhlimilatem lertia, edita
isiis icmpore fnil B. Gnido, cnjus fcstuni celcbrutur ad sectafus is est, ut vidcalur historici styti a nativa re- o Biirberio.
hunc dicm xii Junii Officio Ecclesinstico, cum propriis riim expressionc commendandi, mctas omnes vuluisse
de Vita Lcctionibns tribus ad 2 Nnclurnim, qux lia- quam longissime effugere; ad snbstantiam nihil addens
bentur typis Camcne Aposiolirw imprcss<:f anno qund notari mereatur, et totus in captandis continuan- E
MDCXLiv, cum hnjiismodi l/centia. Nos Guilielmus disqne melaphoricis phrasibus.
Sirlctus, titiiU S. Laurenlii in Panisperna S. U. E. 4 jEfas Guidonis ex eo coVigitur, quod qui unno .Etas B-ati.

Presbyter Cartlmulis, fidem tacimus et attestainur, Mccxi ad Huhilum susceptus fiiit a S. Francisco, ju-
S. D. N. Duniinum Gregorium XIII, vivse vocis venisjam tum pielate clarus et •iui juris, adeorjue anno-
OF-aculo nobis facto, concessisse, et licentiam dedisse rnm minimum xxiv; dicalnr ohiisse sexagenarius,
ut
Episcopo et Capituio Cortonensi, dicendi, in Choro proinde ntortuum statno circa annim mcgxliv, iicet
et extra, suprascriptum Officium S. ruiidonis Con- Waddingus circa mccl ftoruisse dicat. Caput (periit
fessoris. ad formam Roraani Breviarii redactu.Ti et enim coipns, ut dixtj argento inciusum, servalur in
i-eformatum, in festO; ejusdem B. Guidonis,.tam in Ecciesia nunc Cathedrali super altari contigno sacri-
preedicta ecclesia. quam per totam dioecesim Corto- stix, : ubi etiam depicta erat supra parietem ipsius ad
nensem. Datum Komoe, in Palatio Apostolico, in vivum expressa imago : quam postea novis coloribus ad
loco nostrae solitse residentije, iv Kalendas Junii, eamdem simiiitudinem rcprxsentavit Adrianus Zaba-
MDLXxxni. Inscriptus est antem B. Guido Calaloijo rclii, pirtor Cortonensis, cmn parics ille resiaurandus
Capid serva-
gnierali Ferrarii ; et, cum ilinsiri eiogioy ejnsdcm essclunno mdclvii post quod ideni pictor plura ectypa tum.
;

Catalugo Sanctornm Itaiix ; item MarHjrolugio Fraii- Corlonx fertt : primnm autcm ectypon an. 1690 ser-
ciscano Arluri, et Martijroiugio Poetico Brantii Epi- vabalur apud Heredes Pauli Tomasii, Decani cccicsia^

scopi Sarsin^e. Corfunensis.


2 Res ejus gcstas enarranint passini Scriptures Or- 5 Scd de ipso non audet affirmare Baidellns anti- Vtfiis efiijies
Actu a voviis
dinis S. Francisci , Marianus Florcntinus, Petrus qiiissimum fuisse, co qnod constans iraditio sit, omnes
atit sntfem
indicula:
ex vCt.siioTi
Roduiphius Tossinianus, Bnrthoiomteus Pisauus, Mar- istins ccclesiar picturas factas aut reparatns a Lnca sumpfa ciica
cns Uiyssiponensis, Franciscus Abra- Haroldus ; iteni Signorelli, occasione reslaurationis faclas lempore Sglvii
linmus Biovins, tomo 13 Annalinm unno 1233 num. Cnrdinalis Passerini, qni amplissima per Hetruriam
24 ; Antonius Terrinca , in siio Tlieatro IJetrnsco legationc functus, patrix su^ Episcopatum gessit ab

Minoritico necdnm edito, parte 3 Til. I serie 4 num. anno mdxxi ad xxix. Sed etiam Lucas iste credi po-
12. Sed omnes isti, aeque ac Waddingus, tomo i An- iest vetusliorem aliam habxiisse prx oculis : et ad alte-
vuiium Ordinis ad annum 1211 num. 8, annumque rufram credo exactam esse illam, quam varii varte
1250 num. 4 ct seqq. pro fundamento habent Vitan ediderunt .vri incisam, cuni aliis Bealornm Francisca-
Ilalicam MS. antiquuvi sane, et fovsitan originaliter norum imaginihus ; seorsim autetn qnidam Joannes
cumposilum Laline, ab Auctore coxvo : vix enim inve- Jacobus Curtonensis, et hujus pinrima habenlnr exem-
nio qnod initio Ordini^, Franciscani cujusdatn Sancli pia apnd Cappucinos : qni ctiam in saccllnm verterunt
aut Beati Fiia fucrit vuigari Idiomatc scripta. Sed veterem in qua B. Guido obiit ceilam. posito inlus
pcriisse puluit originalis contextus in dcvaslalione civi- altariolo, supraquc illnd ipsins S. Francis.ci ac B.
f> fartc a
talis, facta pcr Aretinos anno mcclix aut ,prxcedeuli, Guidonis effigiehus scuiptis, Usqne genullcxis, ud alti-
coa.-fo sciipla,
ct supcrfuissc alicubi sola versio Italica, cui pcr modum tiidincnt uniiis cnhiti uniusque p ilmt, sicut eas ibi for-
secundx partis addita sit Miracula, secuta aiiqua in- mavit Anloniiis Zabareilt, paler Adriani : sed in habitu
ventionem CapitU, in clade prjcdicta abscomUti, ali- Capucinorum, alius quoad fuciem Guidonis simiUorcm
qnantis post annis factam i Maji; qui dies exinde ei quam fecissc diximns Stgnorelhm. Ego, ut quam
festivissitnus diu Cortonensibus fnit, alias proptcr cor- simiiiiinam imnginem dare hic possem, rogavi jirxlau-
poris amissiunem quod si ab eodem
inconsolahUibus •
dalnm Baldelinm, a quo Vilam accejii, ut Zaharelli
Auctore ctiam cetera sunt, nilat coget coarvum Sancto ectypon curarct mild nova dtligentia delincandum ;

dan!ur e.r
iredere. Utraqne retulit in snas historias Cortonenses, quod et fecit, xiti hic siiblns vides. Monuit lamcn : eum
huctenus MSS. Runtldus Badelii, Antiqnarius Corlo- qui hic videtur signanter nolari dcfecfum dcnfium, non
annum muxc, unde ea Iranscripsit, mifd-
nensis circa verificari in capuc : qnod qui a mnltis reiro annis vidit
que Latine reddenda cum Annolalis suis misif, xque nudum sacristanns , antequam argenlo inclnderelur,
]!atriarmn yjnliquitatum amalor Fratjciscus Pauli negavit dentihns nllis carere. Sed quid si dentes ilii duo
Baidclli : idcm qui et aiia multa de Coriiuiensinm re- longiores aliis fiierint, ideoqne >oli cxpressi a pictore
bus mc docuit. sinf ,
qui non vidctiir nufabilem istam dcfurmttatem
3 Hoc etiam referente didici, apud Palres Cappu- alittnde quam exviventis propriis lineamcntis accipor-
13 puCuiss6
98 VITA B. GUIDONIS DE CORTONA.
potuissCj an.iisse laineii supiu vfium vitlctni: Nam post- nara amplamque potestatem Dei verbum prsedicandi. D
qiium a-ri iiisculpi cuiaMm siihjcclam icoiiem, idem Reversus ergo sanctus Pater Assisium, coepit per
BahleUiis aliiiil eclijfiim reperit, a maim Caccii Boii- regiouem pi'a;ilicubunJus discurrere, uno socio co-
ncvi, cujus iliscipulus literal Atlriitnus; tic in eo nequc mi(atus venitque Cortouam /;, idem coram populo
; b

sic dislanl ab viviccm. neqit/ lain profunde dcscen- cougregato facturus. Erat tunc teniporis Cortouoe
dunl dua illi liciiUs, imo rix observanlur sub labro juvenis quidam devotus, Guido niincupatus, et ad

infcrion. portura c Coloniam haljitans. Hic ab infantia virgi- 5

nem se conservans, honeste viveliat de facultatibus cum ul fects

quod la- '^' Ct>r'onx;


suis ; rehqiium autem patrimonii sui, et

bore manuum superlucrari poterat, Christi paupe-


rihus totum distribuebat, ac porro poenitefliiae ora-
tionisque exercitiis vacabat. Cum ergo sermouem
ad ptipulum absolvisset S. Franciscus, ad genua ei
accidit Guido, obnixe supplicans ut in domum suam
divertere vcllet, quietis capieudaj causa. Qui divi-
nitus illuminatus, atque ad socium conversus ; Ju-
venis liic, iuqiiit, per Dei gratiam ex no^lris unus
erit, atque in hac sua civitate sauctificabitiir.
2 Tum oblatum sibi Guidonis hospitium accep-
tans, secutus eumdem in domutu ejus cum socio a Guidone in
est : prandium ad geuua rursus accidtns vitaluf ad
cui post
Guido, rogavit ipsum. utsequoque vellet in sociura viensani;
admittere quud libeuter S. Franciscus fecit ct
: ;

quoniam solus erat heres pareutum suorura, impe- E


ravit ut omnia venderet, ibantque per urbem simul
tres omnia pauperibus distribuentes. Hoc facto
duxit Guidonem Sanctusin ecclesiam, ibique coram
omni populo iuduit d euin Habitu suo et quia plu- :

rimum amabat solitudinem, contulerunt sese omnes


tres ad locum, usque hodie Cellarum e dictuiu. Ibi-

demex eleemos^^niscreperant cedificareccenobioliiin,


Fratresque suscipere, inter quos fuit Fr. Elias / da f
villa Ursaria, qui postea Cortoiiara attulit sanctas

Reliquias g, a Fridericu II Imperatnre acceptas. g


Hoc in loco dum S. Franciscus cuin sociis commo- eoque tl nliis

ratur, quotidie proficiens in devotione piisque ora-


'i2um"con-
tionis ac pccnitentiai operibus, accidit ei per cx (Itt lnctim cel-
cessum abstinentiEe incurrere quartanam febreiu larum-

tnde cum frigus vehemens pateretur, civis quidain


Cortonensis qui ad eura visitandiira venerat, suum
illipallium pro Dei aniore dedit, quod ille etiara
simili amore suscepit Venienti autem eodem pau
perculae ferainae cum duobus filiis grandiusculis, et
eleemosjnte noraine aliquid postulanti, illud ipsum
pallium S. Franciscus dedit, eo quod aliud nihil
dandum haberet. Factura porro luirantibus Fratii-
busdixit; Pallium istud commodatuiu mihi fuit, ct dninmsib i

quoad invenirein aliura, magis me eo egentem pallium donat :

uude oranes optime a^dificati inaiisere, beneque in ji/nijicri:


amore sanct;e paupertatis fundati. F
3 Ita dam ibi vivcret S. Franciscus in mulfa
Gnidom per-
oratione et abstinentia; Guido quo melius divinu- mifil ut soU-
rum rerum contemplatioui vacare posset ab eo lunam sibi

ciUam strtiat
cellulam propriara poposcit : quod libens annuit ;

jussitque fieri ponticulura ligneura supra rivulum,


qui dicti loci latus praiterlabitur, atque trans euin
aedificavit in cellulam k sub quodam saxo ubi ille
.GVTDO
- ^/.a.r
DE ^^,.
CORTONA,^ .222-
nianebat usque ad tempus rccitaiidi Officii,
:

ad quod
_ ,

„j,p^^g^ simul cum aliis conveniebat. Interim increverat


Duuierus Fratrum quare alio digressurus S. Fran-
VITA ciscus, benedixit eis,
;

omnes ad perseverantiam iu

Auclore Anonymo forle coaevo. bene coeptis in noraine Jesu Christi confortans, bea-
toque Guidoni impensissime commendans qui cum :

I£x MS. Jlalico liainaldi Baldelli. onini hurailitate et obedieiitia inter ipsos versaba-
tur. Quia autem ante ingressum in Ordinem didi-
qui Sncerdos
J^anctus Franciscus, Princeps et caput Religionis cerat per bene legere ac scribere, oravit euin Giiar- 'r^,^a(iir
S. Francis
uccipta pij:' Fratruni Minorura, divinitus inspiratus observare dianus, ut vellet Presbyteratus gradum i suscipere :

diaincii facul- sanctam et apostolicam vitam, coUectos pauperes quod et fecit et exinde quotidiana exomologesi
;

Frutres suos deduxit in piirtes civitatis Assisii : pr*missa exibat ad eleeraosynas corrogandas ac ;

atiiue ut firmius stabiliret Kejiulam, iis a se prse- suis deinde manibus laborans, magna cum parcitate
scriptara, contulit se Romam ad summum Pontifi- suraebat cibura, perseverabatque diu ac noctu in
cera ; coram quo humiliter cuufidens, non solum oratione et contemplationibus sacris, quas crebra
desideratam Lonfirmationem a accepit, sed etiam ple- corporis flagellatioue interpolabat. Hinc quaqua ver-
sum
DIE DUODECIMA JUNII. 99
sum erumpens sanctitatis fama, vcnerabilem eum las rediit,Fratribusque qiiid actum esset enarr,avit; D
oranibus faciebat. populus autcm qui seciitus fuerat cupide bibit de EX «S.
4 Post aliquid deinde tempus, iterum Cortonam aqua sic b>'ncdicfa, laudans Deum beatissiraamque ITAL.
,( „ s. fion- venit S. Franci-^cus, fuitque cum mngna caritaie Virginera, cum B. Guidone et omnibus Sanctis :

cisco, iilac receptus a civibns: quod audiens Guidu, pctiit con- quotquot nutem biberant confinuo convaliierant a
kalieiile
llci-
tinuo socium a Guardiano, ad illumque accessit; et quocumque vexabantur morbo.
magno cum alfectu mutuo araplexi, simul ea nocte 7 Erat Tiira teraporis Corfoux Sacerdos, ciii ex
manserunt. Postero die rogatus instan- brnchlum
in civitate quadam infirmitate aridura rcraanserat brachiura
aridum sanatt
tissime Sanctus fuit, ut vel semel saltem vellet cum manu dextera, sic ut iis neutiquam uti adeo-
priedicare populo quo facto cum egredi e civitate
: que nec Missam facere posset, unde in magnara do-
vellet, prnhibitus a custodibus portarum fuit, co.a- venit calamitatem. Hic aiidila laudabili fama Gui-
ctusque ibi manere usque in diem tertium quando : donis ad eum venit, ccepttqiie pro Dei amore orare,
iterum pracdicavit Sanctus, supra saxum A- in cos- ut sibi sanitatis gratiam ilignaretiir a Deo impe-
meterio parncliiali positum, atque in fine sermonis trare. Motus ad compassionera Guido, duxitoum ad
dixit : Nobiles cives. scitote voluntatis divinje esse, ecclesiam ibique genua flectens orationem fecit,
:

ut ultimos vita? dies claudam ad S. Maris .Vngelo- ac deinde br.achium manumque signavit Cruce, di-
riim / Veruratamen meo loco relinquo vobis
Assisii. cens ; Sanet te Jesus Cliristus : et continuo reddita
ciriliiis ^iio Fr. Guidonem, cui vos omnes cordatissirae cora- salus est aegro, quanta olim fuerat ; nnde cum la-
loco reUiiqui-
mendo novi autem quod per Dei gratiam et me-
: crvmis Deo gratias egit et B. Guidoni.
lur.
rita ipsius civitas Cortona cura incolis suis a raultis 8 lisdein teraporiljus /i gravis annonas caritas r
periculis liberabitur. Ita cum bona oraniuin gratia Hetruriara coarctabat : cuinque non haberent Fra- mnilicam fa-
Tinam pau-
discessit, atqne ad visitandos Fratres in lucura Cella- tres quid , mandncarent cum
Guardiani percutx donai licentia
rum abiit cum Guidone : quibus salutaris , suaque assumpto socio per coraitafiira Cortonensem egres-
adliortatione et benedictione munitis , cum socio sus est eleemnsynas conquisiturus. Cumque venis-
suo Assisium rediit. set ad viUara nominatam Munticulus r; Cucciattorum,
5 E.xhinc B. Guido veniebat statis temporibus accepit in sacculo modiciim farina; ad coquendas
ad eleeraosynara petendam cum socio Cortonam, et Iiostias sacrificales : sed superveniens mulier pau-
Incijiit illii
coiiCiOiiari: prnedicabat m tara utiliter, ut beatum se reputaret percula cum duobus parvulis filiis, qiierensquo nihil
qui eum audire posset, tum propter sanctitatem vi- omnino ad victuin sibi suisque esse currente jam ,

t», tum propter bnnum testimonium quofl ei dede- mense Martio, cura al> eo eleemosynara peferet;
rat S. Frauciscus, quando populo valedixit. Sed tantae paiipertatis considcratione raotus Guido ia

qiiia niraia ab.stinentia ii vires ejus veheraenter doinum ejus ingressiis est ma- ; flexusque in terrain
prostraverat, ut pluriiuum intirmus apparel)at : et nus et oculos in ciBluin suslulit, atque dixit, Do-
rger iiquaiii
iiiviituiii iirtil die quodam Cortonffi existentera arripuit feliris con- mine Deus, qui qumque panibus satiasti quinque
tinua, coegitque ad domuin civis cujiisdam devoti se millia hominum in deserlo, dignetur tua largissima
recipere. Ibi cum ilU quotidie cap?ret incrementum, misericordia pascere pauperculam banc cum filiis

visitabatur diligenter a civibus , eique mittebant suis modica hac farina. Tum erectus in pedes ple-
medicos suos : quibus judicantibus nulla huraaua nusque fiducia, quiesivit ex muliere nura sacculiim
arte jiivari illiim posse, animos niliilominus spem- haberet. Illa auteiu respondit, non habere se quidein,
quelongiorisvitie faciebantcircumstantes; et Guido sed luox aliunde si juberet allaturara : ipsoque facto
respondebat, Vita et niors in manu Domini. Erat ab unavicinarum commodato accepit integri sextarii

febrilis .'estus veheinentissimus, ita ut oranibus vi- capacem. Sumpsit ergo illum Guido et utrique :

eamque facit
deretur ad raortis articolura propinquasse : itaque sacco benedicens, ex suo in .ilterum mulieris tran-
usqiie ad mes*
interrogabant eum circumstantes , numquid forte sfudit implevitque totum, et tamen relinuit ipse sein sufflcere :
appeteret : ipse autcra recordatus fontellucia!, unde quanlum coquendis hostiis satis erat. Quod videntes,

ejuaqiic fon- curn venieliat Cortonam solitus erat bibere respon- ; Frater sncius atque egerunt Deomulier, gratias
lem reditl t
dit illius haustum gratum sibi futurum. Qussita atque B. Guiduni, qui ad ipsara sermonem vertens
atiis saluta- Domino Jesu Christo, at-
crgo et allala aqua, elevavit sese B. Guido; et su- dixit Contide, mulier in
:

blatis in cffiliim raanibus, oravit ac beuediiit in no- que ex hac farina ciim filiis Tum be-
tuis vescere.

mine sanctissimae Trinitafis. Et ecce, quaj aqua al- nedicens eidem abiit : mulieri autem panes inde

lata fuerat, inoK .apparuit in optimum vinura nigrum conflcienti cum Dei benedictione sutfecit copiose

saporis optimi et odoris versum unde cum aliquan-


: farina illa usque ad novara messera.

tulum hausisset, subito sio evanuit febris ac si 9 Alia vice cura B. Guido esset CortouiE. in aula

nihil quod miraculum videntes


mali passus esset ; D. Joannis Judicis, cuntigit puellara qu.imd:im, cum
audientesque, gratias cum laudibus Deo dederunt. aliis puellis ludentera juxta puteiim, qui sfat ad

Insuper cum frequentes essent a;gri Cortona; (age- latusvise diicentis versus portam Colonam, in illum
batur enim inensis Augustus) quotquot ex eadem cadere et su.lbcari putous euim carebat tuuc spon-
;

aqua biberunt, in Dei nomine et B. Guidonis, sana- dis, quas nuvie fabricabantur. .\ccuiTUiit pater et
bantur ab omni qua tenebantur infirmitate. mater, accurrunt amici et vicini, pucllanique raor-
pueitam in
6 Post dies complures vokrtt discedere Guido : tuam extrahunt, maguoque cum planctii et laeryiiiis
pitteum detaP'
quod cuin populus audivisset, propter miracula qua^ dumuin portaut, ac sepultiine pra^parare incipiunt, sam.
illic Beatus fecerat, et propter fiduciam devotain niultis qui eodein accesscraut inspectantibits. Tura
erga frmtellucciam unde ille biberat, qiia; est in via quibusdam miilieribus, deviite erga S. Guidonera
ad (^ella^i o ducente, oinnes usque ad easdera comi- affectis, veuit in mentem,
ut ipsuin qui Cortonsa
roga*its a tatieum sunt cumque ad dictum fontera venissent,
; erat, accersendum siiadereut; Forte enim, inquie-
eitltius.
simul omnes oraiiaiit ut fonti benediceret Itaque baut, per ipsius preces faciet nnbis Dominus opta-
flexis in terram geuibus, et facta devota oratione, tara gratiam. .Audiit hoc mafer puella; ; et continuo
coram oranibus viris ac feminis pariter geuuflexis, misit qui Gnidonem accerserent. Hic vero audito
tertio forraavit signum sanctffi Crucis, Deum orans casu, cura intelligeret siippliciter rogari se, ut ad
et B. Mariam Virginem, omnesque para- Siinctos videudam salfein murtuara accederet parentesque
disi, ut quisquis ex aqua illabiberet aniina^ac cur- consulandos ; raisericordia tactus, vocantes secutus
poris sanitatem consequcretur. Cuinque omnes sub- est : et ingressus iu doiiiuin atqiie in cameram ubi

intulissent, .Anien, ipse quidem cum socio ad Cel- jacebat niortua, et miximus ciebatur planctus ; Pep
amorem
; :

100 VITA S. GUIDO:SIS DE CORTONA


A aniorem, itifjuit, Dei, iilaceat omnibus tantisper magno cuin affectu ccepit, Eccum S. Franciscum
foras progredi. Parueruiit illi, sic tamen ut intra meuni : assurgite omnes, etobviam ei procedamiis :

rlomum manerent, Tiuidone cura socio intra came- atque hffic dicens obdormivit in Domino ; in ipso

ram ad orationem prostratus,


relicto solo. Qui mox Cellarum Inco.
Domine, ini|uit. Jesu Clirisle. atflictorum consolator, 12 Aiidita S. Guidonis morte Cortonenses con- ,

seivdi incolu ostende super liac mortua misericordiain tiiom in- tinun ailvncaveruntConsilium publicura.detinierunt- Corpus in
cU
mtm Lnzarum clementer re- que unaniini sententia, nequaquam patiendura silii vitatetti dela-
finilam, et sicuti morluuni
esse, ut exfra civitatem suara corpns sanctum ma-
tum
suscitati, vivificare digneris eliam hanc puellam. et

niatri suoe resiiscitatam reddere. Tunc beneilirendo neret; sed curandiim ut intra parochialem snam ho-
cad:iver, ter super ipsum formavit signum invictis- norificedeportatum sepeliretur. Compulsatis ergo
Crucis et continuo, surrexit puella, tamqii.im
sinia; :
campanis omnibns, populus universus, viri et fe-
a profundo somno, abstiue ulla litsione vel niacula. mina;, pueri et puelte, in manibus ramos palma-
Accurrentes autem quntquot in domo aderaiit, re- rum gestantes, cum suavi ac spirituali cantu, pru-
suscitatamque videntes quam mortuam reliquerant cesserunt usque in locnm Cellarum ; ibique suscep-

infinilas gratias reddidcrunt Deo, glorinsissimaeque tum corpiis detulerunt Corlonam , reverenterquo
Virgini matri ejus et S. Guidoni. collocarunt in ecclesia sua. Finito deinde Olficio,

10 Alia ejusmodi plura, magnoe sanctitatis et consultabatur quomodo scpnlturse mandandus de-
viitulis rairaciila referenda reslant, a quibus absti- functus esset cum arator riisticus, improviso in-
;

viorlis sti.r'
neo cilamum causa vitand.u prolixitatis. Paulo au- gressiis, clamavit et dixit ; viri Cortonenses, ve-
(itnii, f( /lO-
tem |iost obiit S. Francisciis, fuitque in numeriim nite et videfe niiraculuin. Interrogafus autem quid
rum (uvi^ a
a. fiiiiicisco : Citliliiiii r rclatus. Saiictus autem Guido in loco ci accidisset ; Ecce, dum terrani aratro proscindo,
tii>iwnitur
r Ccllarum cum Fratrilms suis persever,abat, in vir- in genua prolapsi boves mei, nulla ratione se pi- tirae, inlcflcit-
lo rejiertx.
tute prolicicns, et miraculis coruscans usque ad , tiuiitur erigi. Excurrerunt ergo multi, visuri quid

aniiiiiii suae aitatis sexagesimum s : quem ingressus rei esset : curaque eo ubi boves flectebant loco.
B ciim noctium una somnuin caperet, post devotas aliquantuiii ludissent, invenerunt marmoreum .-e-

suiis cimtemplationes, uti consueverat, apparuit ei pulcruin pulcherrimum, et continuo boves se ere.ve-
S. Franciscus et dixit. Adest, fili mi, teinpns quo runt. Nec mora quin omnes in eam venirent senteu-
le oportet cum Fratribus tuis recipere tuoium 1&- tiam, quod pro fiinerando Guidone sepulcrum S.

borum raercedem : scito igilur quia terlio abliinc istud tani miraculosefecerit inviniri Dcus quapro- :

ntt rtntu/iie] die nd lioram Nonae veniam, ut Dei gratia meritis- pferinipositura carro, pereosipsosboves pertrahile-
tuisintervenientibus deducam U in paradisum
J>rtrjif!i(t/us,
qiic : cerunt ad suam Parochialem ecclesiam. Id vero
alque boc dicto et data ci beiiedictione disparuit. magna cum lajtitia sustulerunt alii, et posuerunt
Tum vero statim assurgcns Guido, abiit ad Confes- supra altarecompnnenfes intra illud corpu^^
;

s;;riiim siiuin ; et quidquid a S. Fraucisco aufiiverat S. Guidonis, cujus animani nihil dubitabant uiia
narravit ex ordine : deinde in suam se reclusit cel- cum aliis Sanctis triumphare in coelis.
lani, noclu et diu contempl.itioni inteutus, cum loi- 13 Jacobus Lfiunis. parlf 2 f/istoriai Cortoufnsis Arcx ittim
titia spirituali alacriter expectans suum sanctum Marmorfam arcam,cujus supra f\t meniio,ut miraculose etei/atdia.

Patrem Fraiiciscum ,
qui juxta condictum eum ad reprrtst ad rccouileiuittm B. Guidonis corpus, mullis
se sumeret. cotiimendat illius elegantiam ab arte eximia sculptons
e/ Sumlti ap- i 1 Tertio aiilem die iUucescente, nonnihil coepit et ait, quod ejtxs ex itiiiere visx admiratione tanla
paifttte mo- iiifirmari : quare accersivit Guariiianum cuni Fra- captus Donatus, zvi sui celeberrimus sculptor, cuin
rtluf
Irtbus, et a singulis veniam postulavit, si quid un- eam non cessaret colhudare suis Florenlinis ; niliilo

quam in cos verbo factoipie peccarat. Ad ejusque niinus celebris Philtppus Brunellcschiuscontineri non
petilionem tani Guardianus quam ceteri, unus post potueril, tjuin Cortonam excurreret, suis oculis landtita
alium, imponentes nianum capiti ejiis, absnlutionis xstimaturus ; et veritate dictoruni comperla, delinea-
forniulam super ipsuin pronuuliarunt. Deinde S. tionem sibi formaret , ut in Vitis Pictoriim te^tatur
Guiilo, oculos et manus ad coelu:n tollens, recitare Georijius Vasari Arctinus Utiuam cjusniodi delmeatiii
ccepit litanias, Fratribus ad singula respondenli- ad nostras mniius pervenire potuisset .'
Placet iuterii't

biis : et cerco bencdicto iii conspectu posito, cum ejus defectuin supplere, ex ea, quam accepimus, mauu
Sacramentis omnibns esset munitus Litaniieque fi- miniis perita, fideli tamen, facta ad instantiam saepe
nit* ipsa liora Noiue diu xii Junii
, exclantare , jam niemortili Froucisci BiUdelli.

.Arca. -manaarea. ad. Xe23XxlT-u.r am.B . Giu.tionis jnir aculoTe invmtajTcrpe Cortoaiflau- an.jay;"
DIE DUODECIMA JUNII. 101
14 Rtmtatii, qnihtts rremandortim htimatidornmijiie quam hi anno 1.537 locum oblinuissrnt . Eremitr au- D
formn, corjiornvipromisrtitif; eratiisiis, ad hoc sarcophofios, ad leni, isti censeri possunl illi, qui se Pauperes Ererai-
illud silii conficiehoilt tirnas ; et ulfnisipte tjeneris ha- tas dicebant ; qui a S. Pelro Ca:lestino ronfirmoli, dici
behant fiijUna ac mormorca vosa venalin, jiro emptoris etiam raperiint Ereinila; Homini Ccelestini, nc deinde
arbitrio perfirienila, aildito vel Epitaphio vel mioijine Clareni, rt onno 1500 odhiir perseverabant, /tabitti
ejits, ciijns ibi ossa vel rorpus condenilum eral. Jmoiji- dtstincli a celeris Franciscnnts ; qunm distinclionem for~
nes potissimitm videre in sarcophofjis est, quemadmo- tnssis licebtt hinc rognoscere, st vera est nostra con-
dum hir cernilur ejus, cui arca hxc empta iiuidem sit, jertura. Cineretts certe pallii coior est, rt ad ftbitlx lo-
sed tiidetur (Deo sir disponentej vactta rematisisse, e-t cum as.iiili panniculi duo, coloris nigri.
casu oliquo derelicla in agro, ubi post secula tot iii- e In Vita MS. opud Capptirinos ad hunc modiim
venta serviret honori B. Guidonis. Porro sic paratos descriliiintur primx atic Cell.T. Visitur etianinum ibi
sorcophagos ornohnnt sculplores historiis sacris profu- vilissima cellula, ex rudibus fabricata saxis, boum
nisve. ut GentiliOus Chrisiinnisve copia olferretur et stercore incrusfalis, cujus torti ac distorti muri sa-
drlectus. £t .lic in Roma subterranea Harimjhi, sacra tis indicant, quam nullo artificio usus sit faber ;
pltirima tndeas ; alibi, acnominatim ad S. Aijnetis,in cumque jam anni circiter 438 effliixennt, ex quo
sarcophago, nescio cni parato, profana oainia ac fere illam inhahitavitS. Patriarcha, sentitiir nihili.minus
Baccliiea. ibi coelestis quidam odor, prffiseriiiii diebiis festis.
15 Talem eliam htijus, quam damns, sriilplurnm Ibidem cernitur etiam vetuslissiiua Dciparai imago.
esse. censel Illtis'riss. .lonnnes Ciampinus, lu sua de- cum filio inter hrachia, satisquc devota et circum ;

super ad me episiola sic opinatns. In explicanila ce- tabelliE votivae quain plurimae, ob gi-atias receptas
ladira! Cortcjnensis historia, dicam, an fabula, appensae. Ipsuin verocelUilain Palres Cappucini, qui
Oeriipusne sini, tuum esto ^udicium : milii satis siium istic Novitiatum hahent. in veneratione ma-
fuerit libi morem gessisse, et aliquid ad studia tua gna servant, taraquam priina; paupertatis exerapluin ;

conatuiu esse. In niedio igitur operimenti orbiciila- qiiam etiam referunt fabrica reliquifi, tam veteres,
B ris visitur figura, a diiabus Victoriis sustentata quam nov». Est etiam in dormitorio veteri Cella
Hctilplttra a
:
p
ciijus in medio cernitur qua;dam iinago, qua stre- alia, similera priori odorera retineris, sed rainus
Ctatitpttto fx-
pltcata. niiinn viriiin, bellique ducem, deque alia subacta vivacera : eurndemque afflautetiain pauperciih libri,

natione victorein triumpliatoremque repraesentari qui Sanctis Patribiis usu fuerunt. Hactenus
istis in

autumo, cum propter ipsas Victorias (qua;, ut dixi, franciscns de Eqiiis Cappunnus, nnno 164.3 interpO'
im.ngiiiem sustentant) cura eliam proptcr ipsoscap- lons Vitam, in vetustiori JJS. anni 1598 repertnm.
tivos, ac triumphnrum insignia prope extantia. In Addiderini ego, Sterroream inrruslntionrm non amplnis
sarcophagi vero facie visitur higa, quam duo tra- niinr videri ; etcellam allernm esse ipsam, in qiin S.
huiit Centauri : in qua stat quidani juvenis, ad cujus Guido expiravit. Wnddingus MD pnssibiis Cortonn locum
siiiistram est mulier alata, qu» Centauros veluti distare scribit : ttaqite revera est, situs in concavo
quasque victoriam (ni fallor) reprfcsentat.
dirigit. rnonttum, et juxta habrnsilicetiim spissum; ubi hodie-
Pcr juvenera Bacchuin denotari existimo, cum ex dum in refeclorio scrvatur altare vettis, in quo creditiir
vite eidem proxima, cum, ex cane pellcque, qua sa'pius sacrificasse S. Anlonius de Paduo, adeo iit
indutus apparet, quas fortasse caprina est tum ;
olim habuerit nsum ercirsise ; pro qua novam Patribus
Cappiirinis, in honorem S. Antonii pnxdicti anno ^or. 13
qiioque ex parva figura, quae. si bene observetur, ,

expressa cernitur in ipsa biga, raceniuni uva; si- 1634 consecravit D. Laurentius della Robbia, Corto-
ni»tra tenens; tum denique ex Centauris quaeom- nensis Episcopus.
:

nia ipsum indicant Bacchum. De vite, qu;B Bacclio f Ursaria, vulgo Orsaia, nu' rtiam Ossaia : ubi

sacrata sit, niinime immoror in hoc demonstrando quia plurima reperiunlur ossn, ex rlnde Romnnorum
;

de cane videatur Vossius de Idololatria lib. 1 cap.


ud Trasimenum snb IJannibale, loco itide nomen fnctum
30. De Centauris vidcndus est Nonnius Panopolita volunt nliqui. JVnddingiis nd an. 1211 nnm. 9, ptitut

Dionj-siorum lib. 14, vers. 49 et 193, et 2C5. Cortonenses, siium O^sariam male confundrre cum
Proxima Centauris acies cernitur expressa cuin vi- Ursnria, castello .4piili.cju.rta Lrondruni A'berti. et

ris sculariis, sicas prae manibus habeiitibus, non- hnnc esse veram Eliae paliiam snumque Mnrianum p
nullisque in terra prostratis floreutinum errasse. judicat . Alii e rontrnrio npiiellant
inlerlectisque, et qui-
busdam ad Ilnticnm idest genuinum e.iemplar Lrnndri, cdi-
Quare forlasse Thebanum
aliis equitibus.
bellum,quod Bacclius gessit, ostendit: ut apud tionis Vrnelx, ubi Ossaia o Orsaia di Toscana nomi-
eumdem Nonnium lib 44. vcrs. 20 et sequentibus,:
mtur. Nobis textus Italicus ad manum non est. Sed
Ha'C sunt, quai diviimndo exposui, quidqnid de eo sit, nihii dubito, quin omne de ElitC
si metain attige
rim, eruditio Tua potriu diibium deposuerit ffaddingtis, qnando ad an.
aiiimadverterit.
1441 nijens de SS. Bernardvii et Alberti Snntinnen-
Cortonam occursu, describtt ab hoc osten-
ANNOTATA. sis afiud illi

sam Crucem Grirconicam, eiti positnm ibi pubticitiis

D. Francisci, quondara nltnrr, cum inscriplionr, quod eam Fr. Elias, olira
Paiili de Baldellis, auctiper
D. P. Francisoani Ordinis raoderator, exOrientis legatione
retulit. et in hac sua patria collocavit licet altare mt. : 14

a Conftrmalionem sux Reijulx accepit S. Franciscus istnd tanluni erectuin ..tt aii. 1031. Fuit autcn Elias
an. i210ai Papa III ; qiiod autem cornm
Innocenlio iste, iirimtis postea Mintster Grnrralis.
ea jussus sit necdum alibi le/ji.
sedere, g Rrliquix islx Caput S. Emerentianas Virg.
siiiit,

h Cortonum venisse Franciscum statuit Ifaddingus et Martyris, et frustiim ex ligno S. Crucis, unum
an. 1211, ex mojoribus quod iu Itnlia Additur eliant Tunica
.•iit.

c Barberias n.isrril, huic Porlie id nomen inditum, S. Francisci, et nlia qn.rdani.


quin illttc Romanorum Colonia.
inijressn sit \\ Crllam istam nunc torrens abstulit; pontieulus
d Errat cum in loco Cellarum
ergo Barberius, aulem, oliin ligneus, in saxeum est conver.ius.
Habitu donatiim Guidonem seribil. Tenuerunl lociim i Marciis Uhjssippon. erial, cum uit, quod Guido
Fratres usque ad annum 1250, quanilo illiic subinlrn- [uerit .Sacerdos, aduiissus inter Cimversos.
runt Tertiarii quidani, acdetnde Brrmita' nonnulli ; et k Snxuin illud, postra in linens fissttm. per modum
in horum hubitu videtiir expressus S. Guido. sicuti rcemenli inteistinguit Inpides conquadratiis, qulbtis ster-
eumdemalius e.rprrssit in habitu Cappucinorvm ,
post nitur pavmentum ecclesi.r S. Manot, nnnc Cathedra-
li^,
;

102 MIRACrLA B. GUIDONIS CORTONEN.


A lis, olim vero Parocliialis, sive ul Ifali loqunntur la peccatorum atque ex instigatione diaboli. ut \re- D
' Picve, iil est, Plebs, umle etiam Paroelius dicitur a Cortonensibus injuria lacessiti, ar- ff^rfntin
tinifl, nulla ah
Plebanus : facta esl autcm Catfwlralis sub Julio II, mala raanu noctu irrumperent; cumque ubique dis- '^idinis cap-

loco anlntrban.T erclesix S. yincentii. currorent. praedabundi atqne clamantes, Vivant,


I /(/ est, (liacesis Assisiuatis : enim a civitate
abest vivant Aretini ; ecclesiic Custos ad hostilem vocera
eccle-^iia illa uno circiter milliari. Quomodo uulem Saii- experrectus, audiensque omnia pessum ire, dixit
clus extremuvi xijfir, Senis Cortonam dehitus sit, intra se ; Video equidem omnia, qnaj in ecclesia
Elia, suorum parentuni et amicorum ope, solicite sunt, peritura experiar igitur an saHem caput S.
:

orania ministrante ; indeqve A^simun^ nc demque Guidonis possira abscondere, sic ut ab hostibus ne-
caput Sanclt
trauxferri ne ju.\strit ad cienobium Angelorum, narrnt queat iuveniri. Ita solicite ipsum arripiens, schedu- a Sacmta In
iruddiuijus (idannum,quo Simctus o/''j(.1226 H»m.25. Iseque inscribens nomcn cnjus erat, involvit panno pufeutn conii.
cttur:
ni lindiilfus et IJ:ovins dicuiit, qnod Assisium venit cuidaui ; et cum alligato ad hunc lapide, projecit iu

ad S. Fi-ancis('um, a quofacultateni praedicandi ac- fundum putei, etiam nunc iu ecclesia constituti. In-
cepit, ct niox exercere coepit. terini Aretini civitate potiti, ad portam posuerunt
n /faddinjus et alii : Septem Quadragesimas in accensam candelam, edictopublicato iiiaiidantt^s sub
anno. sicut a beato Patre edocttis, in pane et aqua poona capitis, ut cives omnes urbe excedereut prius
jejunabat : reliquum vero tempus semel in die ut qiiam illa consumeretur. Exjvit igitur etiam cura
pIiiriniNni, et nioderate, reficiebat. Dnrberins Qua- aliis Sacrista, timore mortis, Aretinis pnedam per
drnijf.^imiis illns defmit abEpipIiania ad dien],abinde otium colligeutibus ; qua exportata b, consihura
quadragesimum; a die Cineruni usque ad Pascha ;
iniverunt incendenduj civitatis, sic ut amplius Iiabi--

ab Asccnsione ad Pentecosten ; dies duodecim ante tarin(m posset. Quod cuni tertio po^t die fecissent,
festum SS. Petri et Pauli, et hinc usque ad Assura- triennium totum maiftit Cortoua habitatoribus va-
ptionem H. Marire ; dies 40 ante festum S. Mi- cua : et interim obiit Sacrista ille, qui S. Guidonis
rhaelis ; et a festo Sanctnrum omnium usque ad caput, nemine conscio, in puteum conjecerat.
" Natnlem Doniini. 15 Vivebat autem D. Uguccio de Casali, vir ge- E
Fontem-l.ucium vocat ^Vnddimjus : sed apparet nerosus et armisfortis, qui ante urbis calamilatein Urbe. Sentn-
siiim favora
vocem esse unicnm, e.c diminuiivo Fontella, iterata di~ pricdictam Capitaneusfuerat ;etpatriaexulans. modo
restaurata
minutwne terminatam in uccia. Per illnm Fonticubm cum uno, niodo cum altero ex nobilibus Tu?ci£e ho-
olim Cortima Cellus ibatur, nunc via alia altior co
iid norabiliterversabatur. Cumergointer Fhirentinoset
ducit : au'em adfontem con.<picue picta imnijo
maiiet Senenses bellum exarsi.^iset, Ducem sibi Senenses
S, Guidoni.s, Barbcrius hoc miracuhim po&i seqneuiin elegerunt D. Uguccionem prEedictum commiserunt-
duo narrat. que pra?Iium, quod hotiiedum c Montis-aperti nomi-

p Bttiberius videtur hanc famem poncre, stntim natur : in quo cum prcecipua enituisset Uguccionis
jmt obitum S. FrancisciflH. lniSO Muicus Ulisipi>o- : virtus, ipsique victuria adscriberetur ; cungregati
nensis, elapsis nbiude $ex annis, eujo 1^32. Senenses opiionem ei fecerunt cnjuscumque vellet
q Waddiuijus Montecchium (sic enim vulgo pro- praemii. At
Nihil pro me, inquit, postuLo,
ille;

nMH/i(i/HrJprope Castellioneni, et lulelhgil Castellio- Magnifici Doniini solum mihi liceat ruinas Corto-
;

nein Arctlnum ; unde ipsum Montecchium solumtnbus neusis patriae mese restaurare, in eaque cum ci-
nultinribus dislnt, Cortona aulcm se.r. vibus meis habitare. Itum in consilium a Senensi-
r Cnnouizdlus fuit S. Franclscus /ji^HHiu post mor- bus est decretumque utei dareutur trecenti fabri,
:

tem, an. 1228 /'fr Gregojium IX. stipendio publico per triennium conducti, qui au-
s Cuca anuum, ul dui, 1243. xilio ipsi ad fabricam essent ; itaque redire cospe-
runt dispersi Cortonenses, et divini cultus ollicia
resumere.
MIIUCILA. IG Quserebatur solicite corpus S. Guidonis, sed
Ex .1/55. Jtinaldi Baldetli Cortonensis- nusquam potuit reperiri, ad dolorem ouinium nou corpus nus-
mediocrem. Tandem cura Domino placeret
R Linaldus Nicolai
brcvi Prlnlioiie pra^cipuurum
qu. Rinahli de
quarumdnm personaruyn
Baldellis, m populura
fecit
Cortonensera revelatione capitis preuusi,
Sacristanum illuin, qui raortuo novus succes-
soiari guam apparet

familix BaldclLr, impressa nun tla priilem Perusii, serat, cum una noctnmi daturus esset signum ad
laudatur non viinus ab insigni rermn anliquai"uni, Matutinas, videre supra praedictum puteum splendo-
quam legum suo tempore vigcntium peritia ; et ab 01- rem magnum quod cum iterum tertioque accidis-
:

doiuo iioslro norninntur in Athcueo I/ctrusco, ut qui set, narravit ad nocturnum Officiura
Presbyteris,
incnKwius iiuasdnm historicas dc rehus et familiis Corto- convenientibus, visum qui et ipsi idem omues vi-:

nen&ibus (ollegerit, utt pra:fari ra-peram uiim. 2. In runt. Aperto itaque puteo tantum ex eu lumen pro-
his cuni retnlisset Italice redditnm a se Vitam B. cessit, ac si alius ibi sol fuisset. Quapropter se-
Guidonis sic ordilnr secundam : Finita prima parte quenti mane, die prima Maji, sanctis Jacobo et
devotissimai historiai S. Guidonis Cortonensis, Or- Philippo Apostolis sacra, cum iterum puteum inspe-
dinis S. Krancisci ; sequitur secunda, in qua legitur, xissent, et eumdem rursus splendorcm viderent
quomodo inventura ejus sanctissimum caput
fuerit compulsatis campanis acciverimt populiim qui vi- :

.<ied caput cm-


die prima Maji. Ad
hujus autem dcclar;itionera hi- so miraculo processionem instituit, supplicando ut
lcsd splendore
storias, prinio explicanda est origo et principium quid eo signo portenderet, significare dignaretur imlicatur:
hujus civitatis Coitnnensis ; secundo, qua ratione Deus. Cumqne regressi ad puteum omnes geuua
S. Guido factus sit Frater Ordinis S. Francisci ter- ; flecterent precesque continuarent, coeperunt inde
tio, qualiter corpus ejus deUitum fuit ad iiarochialera haurire aquam puteunique movere
ad tertium au- ;

aedeni ; ac denique adferenda erunt miracula aliqua, tem iramissionem ad snperficiera


situlce emersit
ad confirmandam fideni sanctitatis ejus. Ita illc : aquae involutum quidpiara quod ab immissu per :

nobis omissts istis omnilms soln mirncula persequi pla- funem Sacerdute extractum fuit, comitante ipsum
cet,nlque Latina facereut scqiiunlur. eodcm rairaculoso splendore, et mox disparente.
14 Cum sic honorabiliter jaceret corpus S. Gui- 17 Perseverabat populus genuflexusorure, pra3- eductnm(;ue
e puleo repc-
donis, in ecclesia parochiali Cortone.nsi ; et magna stolabaturque ut intelligcret quid istic invulutum
nilur 1/1
in veneratione civibus essct. propter frequeutia haberetur. Solutus ergo iascis est a Sacerdotibus, arcai'1,
miracula accidit quodam tempore, ad punitionem
; qui repererunt caput humanum, cum scheduia, fideni
faciente,
DIE DUODECIMA JUNII. 103
faciente, qnod ipsura esset caput S. Guidonis, et a tionibus devntis. scd etiara equestribus decursioni- D
quo illuc conjectum sigiiificaute omniaautem erant ; bus, quemaduiodum nunc fit in festo S, Margaritae fX MS.

tam sicca. acsi nuniqiiaui mIi aquacoutacta fuissent, f, cum juventus


per forum currit ab aede S. .\ndreaB ITAL.
sed iiitra capsam beue munitam custodita semper. ad ccBmeterium Parochiale. Acciditautera uteorura
fuleum
Tum vero lucrediliilis omnes perludit Ijetitia : qui unus nou posset quadam viceequuui suum cohibere, jir.rcipitandiu
nwx roagna cum solenuitate tulerunt veuerabile caput quo rainus supra piiteum saliret qui erat in media ab eqito,
ad gtiod
llhiMinatur ad sepulcrum eatenus vacuum; et virtutem exper- via g ; unde formidans ille ne letalis sibi hic saltus f

excus. turi ejus quem invenerant thesauri, feceruut sihi esset, devote dixit ; S. Guido, adjuva me : et raox
<i

invnrnto
adduci puerum pluribuaannis cjecura, pro quo cum equus quidem cuin capite, pectore et anterioribus Sftncto tlhera-
paterut mater votuiu fecissent faciendi ex cera si- pedibus se immisit iti puteuin , sed sessor se supra lur.
mulacruui capitis unius, si puer illaminaretur. Hoc putei labrura illaDsum sedere miratus est; quin et
autem coram omnibus slaiim facto, mota Comuiuni- equus salvus'inde extvit. Actis ergo S. Guidoni
tas decretum fecit quotannis solennius celebrandi gratiis, rursuin alacnter ac devote conscendit equura,
priniam Mnji, in memoriain taro miraculosse iuvcn- et ad visitanduin sepulcrum abiit. Ista autera con-
tionis. suetudo tam pia per negligentiara paulatimin desue-
d 18 Voluit porro pluribus etiam aliis d miraculis tudinein venit. Multainsuper alia miracula variis in
puiUa. in monstrare Deus, quani acceptus sibi S. Guido sit. locis, in vita atquepost mnrtem, patravit S. Guido ;

yuteim lapaa Inter baec memorabile valde ciuitlgit juvencubx rui- qure brevitatis caiisa Apraetermittiintur : hiecautem
ft Sancto
commi:ndatn,
dam Cortonensi : quie cum solajuxta puteum lude- scripfa siiit ad laudem Jesu Christi, gloriosis.sini^-

ret pila, et bEec iu illum cecidisset, tantum pro ea que virginis Maria; et S. Guidnnis, quibusoinni loco
recipienda laboravit ut ipsa quoque intus iaberetur; sithonor et gloria sempiterna. Auien.
ubi triduum tntum inobservata mansit. Quterebant
eain ubique parentes sui, nec ullo indicio percipere ANNOTATA.
poterant, quid ipsafactuui esset mater tamensem- :

per invocabat S. Guidonem, dicens Coramendo tilti ; D. Francisci quondara Pauii de Baldellis, aucta
inde tertio
rfie siilva filiam meain. Tertio die occessit ad puteum niulier per D. P.
educilur- quaedam haurire aquam, et introrsura despictens vi- a Joannes Villauus, Chronic. Florent. lib. 6 cap.
dit aj^^nnvitque puellam, et quotl vidit matri retulit : 68, nanat tiuomodo an. 1259, cum Arctinis titulo
quae confe^tira accurrens, de puteo illam extraxit Potestatis prcTcsset D. Siholdus de Rubeis, Florenti-
nihil omnino Icesam. Cum(|ue intorrogasset quomo- nns ; udem Aretini, Cortonam,iitunitis/imam qtiidem,
di) istic sic esset servata, respondit : Fui ego in scd male cnstodilam, noctu invaserint; murosqne et tur-
fuudo putei : sed quia mecum erat S. Guido, non res demoliti, Cortonenses siuv subjeceritit potestati :

potuit aqua rae coiitingere, nec unquam famem aut qux causa Florentinis fuit, arma contra Arednos su-
sitim sensi ; nunc autem me extulit ad superficiera mendi. Btstat autem Cortona Aretnan p. m. 14.
aquae, miiiique benedicens dixit : Ego sum Frater Barberius asserit discmis in partes civibns, nb earum
Guido, in ecclesia parochiali sepultus itaque supra : altera vocatos Aretinos in auxilium : qni ambas indi-
aqutim mansi sedens, in nuUo [ut videtis) humecta- scriminatim oppresserint.
ta. Quo audito omnesegeruutDeo gratias pro tanto b Credibile est, Aretinos etiam e.rpi)rlasse Corpus
miraculo. B. Guidonis, quamvis nesciatur quid eo factum ^it :

Arcam volen-^
19 Insuper fuit Corton.ie vlr honoratus titulo sunt tamen qui credant ipsurn Aretii honorari suh no-
tts ad alium Potestatis, qui quia suo rauuere fungebatur ad sa- viine S. Donati, tirbis Patroni. Waddingns dicit ia
ufiim itrtere, tisfactionera omniuni, ab omniltiisquoque
amabatur. Gerraaniam ablatura credi : sed huic opinioni occasio-
CapHf ad
siim\(iitm
Hiccum interim mortem obiisset, consulratum est nem dedisse videtitr S. Guido, Abbas Pomposianus
iTansliito, de mudo quo posset quain honnratissime sepeliri . prope Padum fliivium, Spirajn iranslatus, sicui dixi-
inter alios autem unus censuit ponendura in sepul- juiis ad eJHs diem 31 Marlii.
cro S. Guidnnis, capite hujus tautisper iuSacristiara c Rem, an. 12(j0,4 Septembris gestatn, norrat
delato, donec novum ei inonumentura conderetur. ViHanus cap. 80; descrtbitqne, non lam pugnarn. qnam
Placuit consilium, sed ejus auctor continuo loque- stragem. Cum enlm Florentini sperarent sihi aperien-
lam amisit et tcmpus, quod serenura fuerat, in
: dam a conspiralis portam ; re intus detecta empernnt
tantam subito procellam turbinemque conversum Sencnses in nihihninus expectanles; quonnn ad 1500
est, utnemo de Palatio auderet egredi. Nec roora, c.Tsiin catnpo, nec pauciores capti narrantur.

^racttlose
agnoverunt omnes qui cousensum dederant, deli- d Seqnentiamiracula refert Barberius ut ante prae-
oro/nbcntur. ctura a se, voveruntque cum cereis processionaliter dictain civitalis desolationem facta : quod etiam viden-
visitare sepulcrum et continuo sereuitas rediit
: : tur indicare Beati verba, asserentis, se in parochia
uude cognoverunt omnes, neque Deo neque S. Gui- sepultum luiberi. Sedutid valeat pro primo, non valet
doni placuisse deliberationera istiusmodi, et mox pro aliis, ut mox apparebit.
facto Toto fecerunt satis. Ei autera qui loquelam e Nescio cur hunc casnm Barberius omiserit.
amiserat, mandaverunt amici et consanguinei sui, f Intclhijifiir Margarita Cortonensis, cnjns festum
ut tribus quotannis diebus visitaret sepulcruin S. agidiximns '2{ Febr. et ohiit sesqui seculo pnst B. Gui-
Guidonis, eoque ferret caput cereum : et primo die donem : videtur autem decursio illa inslituta primnm
Maji usum linguae recepit ; unde omnes Deum glo- an. 1023.
rificaveriint e. g Supcrest hodiedum puteus iste. antc carcerem pu-
20 Ceiebrabatur autera festura inventi Capitis blicum.
cum magna quotannis solennitate, non solum can- h Non videntur tamen illa iinqiiam scvipta fuisse.

DE
.

lOi ACTA SA^XTOUUM.

DE S. PLACIDO EREMITA
FUNDATORE MONASTEUIl CISTERC S- SPIRITUS
PROPE OCRAM AQUILAN^ DIOECESIS IN ITALIA.

COMMENTARIUS PR^VIUS
Do loco monaslcrii, aiino morlis, et vilic Auelorc, aiqiie cullu Beali.

AV. UCCXLMII anttqnaiii Vestinis civitas, ct Epi- 3 Scqiiilur ibitlcm col. 898 VitaB. Placidi Rho-
Firrftnium, illius Vtta

sciipali Srilc ab omm retro memoria fuit iiisiij- diensis, Cisterciensis Ordinis Mc-nachi, a Uogerio apuiiUj<i.i.
7/1 (liirecsi tum
uis : sctl Aqiiilam lianslatis siih scciiti xiii me- Casse-novae Monaclio, ejusdem Synchrono. conscri-
Furconiciisi,
dnim et plebe et Calheilra^ adeo totnm periit, pta et hactenus iiiedita. Sgnchroni aiictons verosimi-
iit de sitit ac twmiiie amhigant ii, qiii dc ongiiie iirbis litutlincm facil iiiim. 4, ila sinipliciter nominatus Si-

Aqiiitanr, circu aniiiim mT.LJiire et titiito ciuilulis do- ineon Sacerdos, acsi dc pcrsono, cunclistitnc nottssiina,
nitt», litinis scripsrre, JJerniirdintis Ciirilliis, atino ageretiir. Sed liogerii nomcn iinde acccperit Ughellits,

m:>i,xx: et Salvator Massuniis, anno mdxciv. Jlorum nec crplicat ipse, ncc invcnitur m co qiiod ipsc nobis
postrcmus, accuratiiis scrututus omnia, pag. 95 produ- dcd't MS. ecgrapho, ciii titulus Vita B. Placidi ex
cit instrumentum, quo et Aquilse nomen, cundila civi- Rodio, Monachi Cistercieusis Ordinis de Vona
talc antiqiiius esse ; nec Furconium a Longobardis, ut Ocrensis. ex vetusta D. Pauli de Celano, Monachi
piitant altqtii, dcstrurtum fuissc cvincitur ; diim in eo Casae-novffi. Sed iieque hujtis Pauli originariim illum E
leqiliir, In noniine Domini Jesii rhri,sti, quod aniio esse siiadel Fosscnse ecgrap'min, ab eodcnimel Ugliello pj: anliijuioTt

Pauli de Cel-
al) incarnaiione ejus niillesiino quinfo. Indictione nobis donalum hoc lilulo; B. Placici Rodiensis Vita,
tano.
XIII ecclesis B. Marise de Aquila, ab Odorisin Vene- Cisterciensis Ordinis Monachi, Antonii Amicii I. V,
rabili Furconensi Episcopo cum duobus altari- C. studio, ex vetiista Pauli a Celano, Casie noviB
bui, uno inferius et altero superius, dedicata est. Monaclio, epitoiuen contracta, et Clero Fossensi
in

cui an. llOj Scd instriimentum istud describcuti e.rcidisse vidctiir dicata. Dislat Fossa ab Jqnila, secunilo Alcrno de-
tklorisitti
verbuin cenfesimo, intelliijeiidusquc annus Mcxcv ; sccndenli, solis vi w/ viii p. lu. ab Ocra vcrodumta-
prtfittl.
altus eiiiin, solum fiiissct niimeranda Indictio iii. Cuni .rat u ,ailjrclaquc ci planities, ctiiim niinc Planura
lali correctione etiiim cotncidil iib eodetn Massono allc- Forconae noininuta, probat istic retus Forcotiium fuis-
galu moucta xreo, citjus anlicse parti imprcssa Papalis se. Sub ipsoin oero Ocrain, in monte siliim est Mona-
mitra, ciim circumscripto, Inuocentins III :
puslicx, steriura, S. Spiritus supra diclum ; de quo, iaquit
Aqnila e.rpiinsis alis, cum ctrcumsrripto, Aquilana Ujhclltis, plura essent dicenda, qua brevitatis gratia
libertas. Nam Pontifcr illc primuni cKpit anno :iicxc\iif pr.eterinittimus : fortassis alio in loco redibit serino.
Quiilqtiid tamcn dc xtate Odorisii sil ,conslat ejr productis A?i rcdicril, ncscio ; eijo certe in rchquis tnbiis Uglielli
tih Uijhcllo Bullis, tom. 1 col. i28 ct 429 anno mcclvii. loinis nccduin rcpcri locum : plura ergo si operx pre-
Aquilen.si Episcopatui, tiim priinum inslitiito, iinitum tium sit hic altexere, Aquila
Fossa cxpectabo. Su- aitt

Furconiensein fiiisse ; utque de cetero loci Pr.fsul, spicor aiitrm, Fos.snse ccgraphum, aut etiam altenim in compen-
non Furconiensis, sed AquiLmus Episcopus iioini- pr.rnotatitm, submissum Ughello cssc post edituin li- dium redtcta
netur. brum, ad corrigenduin errorem in nomine aiicloris cam- ab Anton.
Amicio
2 Berardiis is crat htijus nominis seciindus, cujus niissum. Interim quod originaria ea Vita non sit,
( decessor T. anno mccxxv Electus, pntatiir succcssisst qiiain impressam itle nobis dcdit, probut lixc Fossensi
rt ttltiiittis Hiynerio cturo miruculis, dc qnilius Honorius lllin- ecgrapho prceftxa Epistola.
Ttiomai, Pennensi Episcopo,
qtiisitiiinein ctmtmtsit ut c.r ejus 4 Antonius Amicii, Clero Fossensi S. D.
itlemqttc Atj'ii- F
iintts Episco-
Jiciilstro dticct UglicUus, titm. ^cnl. 1495. JJoc ideo Cum seniper apud majores nostros, Sanctoruin Re et Clero Fos-
JtllS noto, iit si farle rcs illa progrcssum habittt, ct cultum liquiw sumino honore ac magno liabita,' fuerint pre- serisi dedicata
Sancti Rayncrius obtinttit, ttitiijcntiam susctlcm Aqui- tio,mcritoque D. Chrvsostomus oiiines hortetur, iit,
lanoriim, ad nobis notificandum ilirm culliis ct moiliim. pro benedictionealiquaconsequenda, eas sa?pe iiiag-
Qiiod autetn etiam T. Furconiensis liic memincrim, na fide tontingamus, Sanctos ipsos imiteraur, ao
fecit pra-titulatus U. Placidus, quctn spectat instru- eorum tumulos adoremus pio studio adductus Vi- ;

mentum, ab eoitem Ughello prodiictum, totn. 6 col. tam B. Placidi nostri (cujus venerandae Reliqiiia; in
897, nomen Jt!piscopisic inteqre exprmens. Nos Tho- sancti Spiritus asservantur, iilii festuin ejus
ffide

fiitno \11^
m.ns, Episcopus Furconiensis, prosalute animse no- quotanuis celebratur) ex aiitiqui.ssimo scripto in
fttntlnlvr strae, damus et concedimus Fratri Placido et Fra- compendium contraxi eamque, de cujusinopia jara
;

tnonast. S tribus, licentiani monasterii construendi, ad honorem diu conquestisumus, eo libentius tjpis commitlen-
Sjiiriltts
sancti Spiritus, in territorio de Ocra, in loco qui dam curavi, quo et ille et templum ipsum m.ajori
dicitur Pretula, qui secundum ordinem et regiilam nobis sint venerationi, ut immortali Deo ac Placido
Cisterciensis Ordinis vivere debeant, tam in officiis placeamus. Quis eniin neget, Sanctorura Iii.storias,
qiiam in aliis regularibus disciplinis Datum Fur- piis viris commeinoratas, plurimam in Deum
San-
coniae, die vi Decembris Mctixxvi. Locuin autcm ad ctosque ipsos pietatem ac religionem parere? quin
id Iradiilerant, in manus Placidi de Vena Ocrensis, inio ipsos, adaiiibulandum per arctain fidei ac bono-
iir hco gttcnt
In nomine aeterni Domini. anno Incarnationis ejus rum operum viam, qua; ducit ad vitam, accendere,
B fioctdo
fleiierat Be- Mccxxii meiiseNovembri Indict. x, eodem qiio supra instigare, urgere?
Ut igitur nnstriim omnium pie-
rardus tle Pisaiw Stglo, Berardus de Ocra, Dei et Iraperiali tas,qua hunc etiam complectimur Sanctum, au- cum icslimo-
Oaa- gralia Comes Albae, una cum Domina matre Roalda geatur hujusmodi Vitam, quam vobis volo dicatam, nio
annitx
;
fcsliviUttts.
de Ocra, pcr iiistriitnentum, qiiod iiitegriim lcijere est iterum atque iterum legamus. Fieri enim ininime
totnodprncitato col. 895 ct seqq. poterit, quin sanoti viri gesta relegentes, ejus Re-

liquias
, ; ;

liqiiias magis vsneremnr, nndenoTerimus


DiE DUODECIMA JINII.
eliara nos
m
ejiis patrocinio intercessinnibiisqne apud Deum
adjuvari. Snscipite igiturhilari fmnte fiiiidquid liho- VITA
ris «d sumnii Dei sanctiiioe honorera subii, ut "lili-
Auclore Pauh de Celano, familiariter noto,
vioni datam historiain nnstris conterraneis restitue-
intra primum ab obitu rnensem edita.
rem. quod vobis gratissimum fore minime dubita-
mus. Valeatquisqne vestrum inChristoJesu Donnino
nostro. Amen. £t imx, Incipit feliciter Vita B.
PROLOGUS.
Plncidi, ad verbum eudem, qnnm edidit Uglietlus, cum
RevepciKlo in Cdrisio P,itri Domiiio .\icliie-
ciijus cililione diiplfx ecgmphim cmiluliimis.
Er pre.sbjlci-o S. Marlialis dc Roilio Kiiico-
5 ejmlfila certi redilimur, de cullu ; el hoc qua-
lecumqiie comiiendium (arlum esse scimiis pnst iiiven- neiisis Dia«csis Fr. Paiiliis ile Cclano,
,

t"m, et iil Italiii usurpari cceptam onte aiinos ducnilos Casie-noviE Monachoiiiiii iiiininHis, n-ia-
Hiiwqrapliicam artem. Compendium ipsum liie recii- liiiin iii |iriesi'iili ct gliiriiiiii in lnliiro.
Datur Vita
,1 ndiim dnre. iiiliil attinel; ciim liabeamiis ideni. qiiod
aiifiquior
aiict l'aulo Amiiius pi-iT oeulis linbitit, anliquissimuin scriptnm ;
Jjiiamsi leviter otiosus existam, a Patre familias Illtisire4 B.
sirnl illnd Fr. Paulus de Celano , Cas,T3-nnv;e Mo- qui tota die stantes otiosos in suamadduxit vineam, Placidl actus
nachus, misit hnmino (aii Domnino rel Dominico, merito redarguar ; qiiare vestra) exquiror Pater-
ut propriiim nomeii sit, non Domino , appellaliimm :')
nitati S. nostri Plaeidi descrjbere Vilaiii si iuvali.
Archiepreshjtero S. Martialis de Rodio i>sii« B. ,
ditas stylinostrum iiigsnium non denigret, Illustres
Plai-idi patria, Fufconensis dioecesis. In liac deili- etenim Sanctorum »ctus describere operie pretium
calorin gralnlatur sitii Panlus, qutd ex nmni Congre- est, ut veritas in exemphim et aliorum
speculum
gatione CasEe-novaj fin ciiju» jurisdietione.m uouum magis pateat ac sit velut quoddani condimentum,
,

suum mmiasterinm Bentus Iranstulerat) ad ejus mortem masime illis, qui non queunt elicere mel de petra fcribere prx-
assi^tente , electus sit , ut benedictio morituri super oleunique de saxo durissinio. Verum qualis ego sumit auctor.
caput SMum veniret , velut pr.vseii a Pauio scriben- sum, ut B. Placiili vitam audeam exarare t Nam si E
dim suam ; siout vidi inqml vel relatione
1'iiiim , ,
cuncta mei corporis niembra verterentur inlinguas,
flde dignorum didici, et ea qua3 ex ejus ore sanctis- et omnes mei artus sonora voce resniiarent noa ,

simo familiariter andire promerui. f^etiis US. stii- spflicerent ejps enarrare virtiitcs. Sed cum hoo
diose requisitum , inventl; et rogatu R. P. .Jonniiis quod assunipsi opus in eum dirigatur qui inter ,

Frniicmi fniinii specialissirnos et caros mibi S;tnctos pra^iipuus fuit qui exirema
uostri in Collegio Roinaiio liugus
ejus benedi-
Ilehraicx Professoris , anno sincxci nobii Iranscripsit hoc opus aggredi tentare pra^suroo , ut cuiicta po- cdonc fruitus.
Itlustriss. D. Josephiis Cnprini Pntricius Aquiianus, steritas in benediclione reriarret , et incrcedis mu-
sub lioc a se nptnlo titulo ; Vita B. Placidi , Monachi nus capiendum in futuro aflerat. In extreinis itaque
Ordinis S. Benedieti , Congregationis Cisterciensis, positus in Religione Beatus, immo in principio,
cujus cnrpus requiescit in ecclesia Alibatiali sancti juxta iUud, Opns consuinmavi tunc ego ei occurri ;

Spiritus de Ocra prope Fossam, AquilaiiEedicecesis. forte divina dispositiqnp , credo, electus ex omni
Est autem Celanum, Pauli palria , situm in inaute. congrcgatione Casse-npvffi ut benedictio morituri ,

priiximo Fiicino lacui , citi nomeii suum liodie coinmn- super me veniret; et cum alia merabra minime
tiicat, distans Ocra in Meriitiem xii p. m. nee procut posset movere .
ad dandam benedictiunem , tamea
inde aliest Casa-nova, ad oram ipsius laciis ; ut nihil super caput meum raihi benedixit , et ben,edictioni3
duliitem , quin hic fuerit otiin Abbatia cui se siios'iue i)otas caiitus possideo.
,
coiifidit exi'
Placidus tradidit. 2 Trado tibi igitur operam eflScacem
ut eaquae ijuifarcm ,
suant
6 Dicit autem Pnulus iste , etiam tit relatiis in viJi, vel relatione fide dignorum didici,
et ea , quie dirimlus ad-
7t(i obtisse
Bealum scri
Coinpendio ,
quod Beatus obiit anno HiKXLvm infra ex ejus ore sanctisaimo familiariler audire prornerui, juvnndam.
bil 12.'i8 12 Octavas Pentecostes dte xii Junii ; sed cuin niiin. 17 vera et pura nnrratione, stylo siinplici non false
Junii: variato, aliis nianifestem, ad ineam utique exigui-
iiiiminalur Feria secunda, haud diibie errvr tran.srri-
'
bentLi e.st, secnndam pro sexta iegentis, ant ii pro vi. tatem ; ut ex ista materia quoddaui pulinentum
illiscuritatis atiquid fuisse oportet in veteri scriptura, filiis terrarum flat, in quo si colocintidas iuimiscuero
quo facliim
sit ut Amicius tegerit Feriam v. Sed qua- negligeuter ; [noster], ut coi^fldo, farioula condiet

modo eidem pro pridie Idus Junii, id est xii , obrepse- Elisa!us amaritudinem rudis styh, et excessum meie
rit Idibus, td est xiii , non est facile divinare. Neque insipienti» exciisabit affectus mese devotioais , et
juvare huic potest Epitapbiiim, antiqiiitus sculptum in defectui indulgebit benignitas dicti Saccti ; ne su-

petra, ecclesix pavimeiito inserta, ante pedem nttaris,


blimitas tanti operis ad imperitum deducta arti-
,

quo aninm nc diem mortis expressitm fuisse satis ap- floem , naufraga jn scnpulis meas insipientis
qiiasi

parel, ex vestigiis restduaritm litternritm clidatur. Foveat demum Christi clementia vivam
; seA ita ex-
tritamm , teste Caprtno , ut numeri ncfiieant plene linguani, et de sicca petra surgat gratia populo

discerni. Jain quod ad tempus script^. Vitx attinet .sitienti ut digne audiat en
; qua; Saiu-tus opere ,

cum iillimo loeo inier miriivnla nnrrentur ab immiinais ca>pit a in medium ado-
principiis pueritias ; atque
spirilibus tiberatx energumeiise seplem, ilie Ooiniuica, lescentia;, etusque ad finein continuavit in morte,
quinta Julii cumque litc coucvrsus habiatiir, ipsn qtio et post inortem mir;icula, quie Deus pcr eum ope-
;

Sunclus obiit iinno; fiaud incongriie judicabimits, scripta ratus est, iu ejus testimonium sanctitatis.

esse oiniiia infra qiiartam ab obitu Snncti liebdomadam


nec mirnbimur niliil adtti de festo iltiiis, cujus necitum CAPUT I.

odvenernt Anniiiersarium. Hodie in loco jam fere dc-


serto,non inuenitur amptiiis inlegrum ciirpits, sed ossa pii juvenis ad onmem virtulem profectus,
dnmla.rut quxdatn prircipua. Ita Vannio nostro D. Jo- hiitia soUtaria' vita', loco sa-pms mutato.
tephus Caprini prielaudntiis.
,|/itectus Deas et horainibus pwr Placidus, de
Aniiteniinis partibus extitit oriuudus, de oppidulo,
quod Rodium a nuncupat , quasi de parvula Beth- Rusticanis
leem iiatus est, dux quidem Cbristi, qui ducatum parentibus sed
III is natus.
praebeat populo Cliristiano. Parentes ejus, secundura
Jnnii T. m 14 seculi
;

108 TITA B. PLACIDI EREM. ORD. CISTERC.

seculi digtiitatpm irfimi, pauperes omnino in seculo, vero liberabit a morte. Frequenter animus Placidi D
A. PACIO CB- divites in Cliristo fuerunt. Pater ejus propriis circa ecclesias versahatur et de agro rediens a mtdilauone. ; ,

vivebat, cibum manu et arle agricul- scholarilius parvulis lectioncra de Psalteriodisccbat;


sumptibus
tura; quaerebat ; mater vero , .\postolicam regulam quam poslca mcililabatur in agro et recogitabat in ,

scrvans, suljdita erat viro suo , filios enutriens in carapis silvai.

timore Domini, et in Christiame fidei disciplina in ; 6 Tandeni ascensionein in corde suo disponens,
siniplici lugurio suo simpliciter Deuni confitens et coepit fugain prajineditare et exiens cura Abram : CompotleUam
ptreijrinalHs,
senili piitr
fortiler credens, ipsius mandata sine querela ser- de terra et cognaiione sua, et de donio patris sui,
grjvitate,
vabat, et ad Denni quadam ratione dilectum adju- ad extrema Hispaniae profectus est limina B. Ja- ,

vante gratia plurimum anhelabat. Ncc mirum si cobi de Compostellacnspecturus. Cum anno inte-

Dei notitla cadebat in illam simplicem mulierem ;


gro apud Fratres dicti B. Jacobi excubuisset ; re-

quia Philosopbus Deum a?ternum esse


dicit ; , ciin- annum, in infirraitatera incurrit maximam:
diens post
ctorum ratione degentium commune judicium est. quia quinquennium adeo in lecto adversa valeludine
Placidus vero, in ordine flliorum tertius . fuit ab gravabatur, quod nec de lecto surgere , nec caput
irgrolttl }«!«.
ipsa pueritia cor gerens senile, nulli dedit voluptati levare poterat sine adininiculo alioruin. Afilictio
gitennio.
erga (ilios li-
aniniam addita est afifiicto ad coronam quia quem Deusdi-
aniniuni. Erat ingeniosus et sortitus est :

beralis
bonara non cognoscens litteraturam, cum introiret
;
ligit corrigit , et quasi in filio sibi complacet. Et
potcnti.is Domini; et posterior ad servitutem Dei cum in tantis esset doloribus constitutus , diccbat
faclus, multa tulit et fecit puer, sudavit , et alsit. sibibene esse, cum caro nequain diversis tribula-
Nam circa socios benignus, et humilis atque muni- tionibus purgabatur quam a pueritia sua tenera ,

ficus erat ; ita uf panera ,


quem ei raater dabat in sub divino spiritu subjugavit, Quae siint autein ne-
paslu pecudura occnpato, aliis pastoribus erogabat cessaria carnis faciens . et de hoc habens fortissi-

et jcjunus ad a;des suas revertens. jejuna membra mum argumentum ; cum tanti temporis spatio in
et defessa reportabat tetus ad doniura. infirinitate grav,itus , nec medicinas suscepit , nec
4 Erat paupertatis ardentissimus amator ; domi- balneo se intinxit; sed medicinam illam, quae de- E
(ielnde Fo-
nicnn orationem continue cantans se numqnam scendit in festinatione nebulie. Sauatus mox Apo-
,
mam el ad S.
luilis et vanitatibus immiscuit. Tantam enira gravi- stolorum et B. Michaelis Archangeli limina visita- M'cha eletn

tatem divina gratia plantavit in pucro qu;xntam ,


vit; non permittens equum suuin quiescere quia abit, ,

natnra non posuit in scne decrepito. Eura ridentem nihil nocet admisso sudore calcar addere equo erat ;

et jocantera , ut mos est , nemo vidit : parentibus etiiim Martyrum frequentius visitator.

obediens, bumilitatem omnibus exhibebat ; cum- 7 Inter ha;c vir sanclus cogitans et perpendens,
quc aliquanto tenipoi-e evuliito, prnficiens astato et quod nequaquam tutum erat stare in seculo nequara
sevcriis iii cor- gratia apud Dciim et horaines, puer Placidus trans- coepit anxius csse quo tcnderet illud Poeticum-Ca- pnstca in

pus siiiim, ivit iu adolescentiain ; cingulis ferreis subligavit sum per queincuinque rapit tempestas, deferor ho- mojitem Cor-
mi sccedlt
corporis membra , omni tcmpore abstineiitiara re- spes. Sed non defuit , immo adfuit divina pietas.
gula? servans, continue jejunium per triginta et se- vaccillanti occurrens, et oitius quod petebat occiir-
ptcra annos cmni studuit alacritate scrvare ; semper rit. Nam mons est, qui Cornu c vocatur , incipiens
habens in ore illnd .-^postolicum , Non sunt condi- et in acutum se extollens ad similitiidinera cornu,
gnse pa^isiones hujus temporis, ad futuram gloriara undique herbis et arboribus virorcm omni tempru-e
qine revelabitur uobis. Super caput ejus nnvacula praeconservans in cujus latere, ubi quidam Ereraita
:

inde ad S.
non asccndit : super nudam humnm seraper jace- erat, in loco altissimo se posuit ; ita ut loco illi
iSicolai mo-
bat, irao potius sedebat , ita quod ad extremitatem possitille versiciilus adaptari. .\ngustus intus limina naslciium
usque vitae suae appodiatus slabat, ad modicum so- celsa petit, diflScilesque niniis per dura et aspera
porem; occultum saccum , quo semel fuitindutus ,
gressus. A
quo Ereraita qnaesivitet accepit habitum
numquam lavans ; dicens /) superfiuiim esse raunditias monachalem. et sub ejus doctrina annuni integrura
qua?rere in cilicio rusticali. Taraen in eo muniiitia stetit. jejuntis et oratioiiibus vacans Deo Sed quia

cuin odore semper erat ; et rairum in raodum nec ubi eral iinpetus gradiebatur
spiritiis, illuc ad ;

squallore pressus nec sudore focdatus , appurebat monaslerium S. Nicoiai, quod non longe erat, se
candidus et rubicundus, electus ex raillibus. transtulit; ut ejus simplicitas multorura sapientium
5 In caritate erat praecipue fundatus , et fortitcr collooutione fieret prudens.
excelltbat ca- radicatus itaquod nec illata injuria, nec
; infirniitas 8 Et post annum venit ad ecclesiam Salvatoris ; rt S. Salva-
ritale.
corporis. nec aliiiua adversitas temporalis a caritate ubi tamquam aurum in fornace probatus , didicit loiis ccclP-
siam,
et a fraterna compassione abstraxit dicens illud , pugnare contra inundi , carnis , et diaboli hostiles

2 Cor. II. •23


Apostolicum Quis infirmatur et ego non iiiflrmor?
; incursus. Nam soror Praepositi ejusdein ecclesiae,
quis scandalizatur et ego non scandalizor? Fortitudo consideravitadolescentem decorum aspectu et ;

spiritualis adeo vigebat in eo, quod ei poterat illud tamquam mulier illa impudica qua; Joseph pallium
forlitudinc ,

Salomonis adaptari Justus , quasi leo confidens, , apprehendens dixit Dorini mecum ista capta la-
, ;

rrov. 58, I absquc tcrrore erit. Hnmilitas vero , quasi custos queo oculorum, quotidie juvenem de nefando opere
hlimilitate. omnium virtulum, strinxcrat fortiter mentem ejus; requirebat. At iUe videns, quod tam srevam bestiam
ita quud, licet super cosetaneos suos
major esset non posset superare, arripuit fugam juxta illud ,
2 Cor. C, )8
mcritisapud Dcum, minorern se omnibus existima- Apostoli ; Fugite fornicationera ; nam tutius est
bat. Justitia erat adeo praeditus, quod oranes vide- cedcrc quam pugnare. Kt sic ascendit in montem
justiiia. il d
batur justitia: parles observare, Deo reddens timo- Casentini, sub quadara rupe latitans per quinque
rem et amorera sciens illud Malachiae Propheta),
; mcnses ; et credebat se esse ab hostibus separatuin.
Mol. 1, G Si Doininus cgo sum, ubi est timor meust et si Sed non defuit ei rediviva tentatio raulierura nam
;

obeitienlia, pater ego sum


honor raeus? et parentibus
, ubi est novaj cantilenae mulierum a dicto casali freqiieiiter
obedientiam et rcverentiam sciens quod filius sa- , resonabant iu aiires
per quod qiinsi viri Dei :

piens laetificat palrera , filius vero stultus est moe- desperatus, homo Dei, nesciebat
quo fugeret a facie
ac denique
stitia matri Pauperibus eleeraosynara
su.-e. cuin , tribulantis .sed assumens pennas sicut aquila;
; in Otram ,

omni alacritate obsequium. ciim cordis puri-


: sociis arduis voluit ponere nidum suum et exnltans ut ;

tatc; et sic omnibus omnia factus omnes lucrabatur gigas ad currendam viam, in arcta rupe sub castro
omnibus. Illud Proverbiorum ore et opere demon- e Ocra;, quaj invia est, se abscondit. et in eaannis
Strabat; Nonproderunt thesauri irapietatis, justitia duodecim latitavit. Verum abscondi non poterat
lucerna
; ;

DIE DUODECIMA JUN.I. 107


lucerna sub modio. Clarescentibus miraculis multi dens, aquae tantum pocula hauriebat. Videte quan- D
f[
prslulam. ail eura inceperunt acnurrere seil paiici propter :
, tus sit ille, qui Moysis et Eliai.imoSalvatorisnostri, .\. PMXO
difRcultatem ingre^sus, rupera poterant perve- CfLANO.'
ail Idem duodecim annis ante suum obi-
extitit imitator.
ciebris la-
nire Ad qviara accessit quidam Sar-erdos , nomine tum, tribus diebus in hebdomada, panem minime aijmis.
Simeou ; sed de rupe cadens , occubuit. Quod au- comedebat. Oratiatsine intermissione Pater sauctus,
diens vir sanctus, tantum doluit quod proprium , et peccata populi raiiltis lacrymis expiatmt sciens, ;

habitaculum dereliquit et veuieus in monte opaco


; quod oratio Dominum lenit, lacrjma cogit. Poterat
supra Pretulam ibi sub quodara tugurio inter ligna
, dieere cum Propheta Factje sunt mihi lacrymae ;

silvarum ab aspectu hominura se abscondit; de mete panes die ac nocte. Millies in die et nocte Pater
foliis herbaruui et radicibus vivens. Ave Maria a recitabat. Flectebat genua,
noster, et
etomnia prajcordia fixa babebat in Deo nihil aliud ;
attentx
ANNOTATA D. P. quam de ipso Deo cogitans, illud Cypriani habens orationl.

in mente. Cum stamus, inquit, ad orationem


a Nusqmm iiiveiuliir llodium iit laliula Topoijra- cogitatio carualis et secularis ; qu.ando tunc animus
phii-a Apnitii. id solum cogitat qund precatur et secundum Re- ;

b Bictiimlioca S. riilarionesumittiiin.cnjits Fitam gulam B. Benedicti Patris iiostri, oinni teinpore vi-
iUustraliimus 21 Ortobr. tam suam custodiebat Monachus, maxime b diebus
c Iiivento loca iluo in tabutis, Corno nnncupala, Quadragesirate.
qtix distaiit pari fere 8 9 mitliarium intcrvatlo ab
t>et 11 Proposuit sibi Beatus vir inilio ciijusdam lnfes'is

Aqiiila, attenm ad Occidenlem in Apfnnino, attcrum pcdtculls


Quadragesinue, ipsara totara vigilem in Dei laudi-
ad Euro-boream. Priorem tibentius intetlexerim. Du- bus occupare. Sed non defuit iniraicus. invidens
biam totlet, qui nobis monstraverit vicinum ei mona- desiderio viri Dei. Tot congerit pediculos in ejus
sterium S. Nicolai, et ecctesiam S. Salvatoris a Sano; vestibus et in carue, quod vix poterat aliud cogitare.
nisi forte in tabutis mate scriptum sit Funo, tocu^ pari- Et cum per totam Quadragesimam inanditum bel-
ter in Apennio, et priori Corno ad Boream sitits, in- luin circa pediculos sustineret, plus dolens de tur-
tervalto S m. p. bata mente, quam de turbatacarne; ipsa diesancta E
d Estqiiidem Casentinura, piope Fliirentiam, Pascha! lacrymis resolutus, reputabat miraculo
reijio in illos dies
liberatur:
sed trans Apenninnm: quare in Iwc ipso jiifjum aliqiiod sanctissimos perdidisse. H«c eo cogitante, tres co-
prsedictis tocis vicinius intettigo, elsi tabutx eiim non lumbEe subito ascenderunt super eum, una intra
nominent. manicam ejus dexteram, alia in sinistram, tertia
e Ocra tntmti Ocri, 3 ab Aqnila^^ia Fossa mitlia- vero in os ejus: etstatim multitudo pediculorum ita
Hic aulemcaptt habitare Sanctus antean. 1208,
ribits. evanuit, qiiod videbatur nec signa, nec vestigia re-
liiire cubat,
annos jam firle natiis 24, unde consequens foret, ad mansisse. Mirandis plus miranda succedunt, acce- paritm
anniim vilx 70 aecessisse, cmn obiit 1248. dunt fortibus fortiora nec mirum, quia mirabilis (Ivrmit,
;

Deus in Sauctissuis, et terribilis in operibus suis.


CAPUT II. Namque triginta et .septera annis nuraquam jacuit
in lecto, nuraquaraprostratus inhurao;sed sedendo,
Alia Sanctiexercitia,extruclum mmasterium, vel staudo, ad raodicuin dorinitab.at; ita quod dice-
futura prifdicla. pius oljilus. re poterat ; Ego dorraio, et cor iiieura vigilat. Et
cuiu sopor furtive quodamraodo palpebris acces-
J bi Dominus apta revelatione dign.atus est ei appa- sisset. infreniebat spiritu et turbabat se ipsum,
Diiiim rC'
crentiis
rere.portans chartam in manibus suis exaratam. et memorans illud Saloraonis. Cum paululum dorinis,
piomlssOf
dictum est a portante Lege, Placide, serve Dei,
; paululura dormitabis : et illud Catonis.
Qui respondit, .'.e nescire tales litteras legere. Sed Plus vigila seraper, nec somno deditus esto,
Dominusejus aperiens intellectum.ostendit illiom- Nam diulurna quies vitiis alimenta ministrat.
nes lacrymas, orationes, eleemosjnas, et alia bona 12 lleniqiie macerato corpore, et penitus desic-
litctalur
qua; ipse fecerat. Nec mirum, quia ubi Spiritus cato, defecerat colluctatio adversiis carnem et san- contra dx~
sanctus doctnr est, facile discitur quoj docetur. Et guineni ; sed non defuit adversus priiicipes et po- mones.

ut esset certior de visione Dei, ei Duminus dixit testates tenebraruin haruin. Nam freiuenter vide-
Noli timere, Pbacide, serve meus ; quia sicut tu ro- hat montein plenum dajiiionibus, qui cuin magno
gasti me, ita etego rogavi Patrem, ut uon deficiat irapetu in ejus turgurium irruebant. Sed dicebat Vir
fides tua ; et sic de tanta visione confortatus, ma- Dei : In Domino
contido, quare dicitis mihi, trans-
gis et magisorationiliiis et jejuniis iusistebat; psal- raigra montein sicut passer. Et sic orationum
in
mos semper ore haliens, et psalterium de manibus
in septus [munimine], nullatenus est ab adversariis
suis numquam cadebat; dicebat en'm cum tanto superatus. Studuit omni solicitudine vir beatus,
jubilo psalinodiani, quoil vix attenuato spiritu expri- omnes de sua consanguinitate aJ Dei servitium
mere poterat verba, repetens unum versuin Psalnii convocare; quod et fecit, alios mitteus ultra raare
fer, et quater. Quodain vero die, ciiiii continuasset ad Duininicum sepulcruiii visitandum ; alios secura
Jufii insistit
usqiie ad vesperara orationein, elevatis inianibus et retinens, in Cliristi servitio iiistruendos; qui post
fsatmodix
depressis, cum genuflexione, apparueriint ei duiB luortem ejus. coadjutores fueruntportandoTaberna- mtiltos Deo
lacraiur.
coliimbai, levantes alas suas et deponentes ad culuiu noiniiii, sicutrei probaviteventus. Nain cuin
similitudinem perorantis, ita quod poterat eas ca- in oratione positus, vidisset supra magnam inulti •

pere vir sanctus. Et merito in coliiinba; specie Spi- tudinein hominum, intcr iiuos stabant inulti Prin-
ritus sanctusei apparuit, qui simplicitatem seiiiper fipes et Magnates apparuit ei quidara iu c
;
veste
servavit et gemitum columbinum nam volatilia ad
: fulgente, dicens; hoino Dei bcnedio istis homiuibus
sibi similia conjiinguntur, ei omno animal, ut ait qui venerunt. Et signavit eos signo sanctas Criicis, Prxtutam,
Mi. impelrat
13, 10 Salomon, diligit similia sibi. cumtiinore obediens iraperanti. Tunc videns inferius
10 Omni tempore, exceptis diebus Dominicis, queiiidam collem petrosuin, qui Pretula vocaliatur;
abstinenllx
jejiinabat; numquam vel condito sanguine utebatur colleni siccura etaridum, petris et (/pretulis tantum
vel carnibus ; et praeter jejunia consueta, centum plemim ; et cogitans, qund a N.i/arelh potest ali-
quadragesimas lecit et quatuordeciin. in quibus iiec quid boni esse impetravit illum a Comitede Oc-a
;

nsso igne nec c icto aqua, sed herbis et legumiui- e, nomine Berardo. Et exiens liomo
ad opus suum,
bus utebati'1'; el alias fecit, iu quibus nihil cjme- et ad operationem suam usiiue ad vesperam, ccepit

plantara
; ;

108 VITA B. PLACIDI EREM. ORD. CISTERC.


plant.ire arbores, [extruere] dnraunculas, et aquas vino sibi temperant, necobservantjejuniaconsueta;
el in ra de montis supercjlio derivare: et sic ponens terram quos CanoniCR sanctio reprehendit, et qui quarta et V. PACLO
mo- CELAVO.
jidificat
sine aqua in exitus aquarum, collocavit illuc esu- sexta feria nnn jejunant, videntur cuni cruciflgen-
nosteHum cum
rientes et sitientes, et constiluerunt civitatem liabi- tibus crucifigere Dominum , et tradentibus

tationis ; seniinaverunt agros, plantaverunt vineas, tradereSalvatorem. Fclix profecto Placidus, mira-
ct fecerunt fructuin nativitatis : et benedixit eis que nobilitate in dando. sic se fecerat Iiberaleni,
Dnminus Dcus noster, et multiplicati sunt merito et quod nec sibi neces.sariuin victuin retinens, nec ve-
numero ipsi Fratres. stitum, oinnia pauperibuserogabat, observans illud;
13 Stabiit vir Dei inter Fratres, tamquam unus Rcgia, crede milii, res est succurrere egenis.
viaaqite
ex eis, laborans in fossione a niane usque ad vespe- Etillud B. Bernardi: Si vacuain raanum invenerit
ontmn nc-
pOltS JltT- rain, et in sero ad cousuetniu tuguriuin ascendebat. donoruin proniptissimus elargitor, erit in judicio
xgre de- Nccturnas orationes more solito faciens, videbat importunus exactor.
functi.
Deura deornm in Sion, tamquain in visionis specula IG Teinpus taiidem advenit, quo hic Sanctus cxtremum
nmtutina:in qua vidit etiain animam nepotis sui, properaret ad palmain, in quo expeclatio justi Ise- trger.
queni ad Imperialein f Curiam longe miserat pro titia est, et pavor lis qui operantur nialuni. Et
negotiis domus, a corpore migravisse : et Fratribus ecce languor grandis parvuin intravit tugurium,
suis locum, diera, et horam niortis ejus certe nun- eumque graviler torineiitavit. Gumque ossa cjus et
apparuerit, et super ea coniinuo....
tiavit ex qiiibus multi manent usqne adliuc, perhi-
, cutis
bentes testimMnium veritatis. Jam videns tempus feliris, medicinas non iiuaerehat. nec fercula delica-

resolutionis suae instare, cogitavit gregera suum ta. Nani Homina Reg.alis de Ocra post niultnsdies.

Pastori coinmittere, nc lupus oviculas errantes in- videlicet die sancto Paschatis, niisit ei fariiiiilam h

vadeiis, pastoris solatio destitutas, eas raperet. Et cum succo carnis hoedinK ;
quam cum comederet,
audiens monasterium Casavnovaj, fama celebrein dictumque a latore illi esset, in laudera edulii sibi

locum ; Fralres cominisit eisdem, iit essent sub re- missi, quiid in eo essent cariies hoedina;, graviter

gula H. lienedicti, et sub Cistereiensis Ordinis iii- ferrec(»pitSanctus, et tota dies illu in fletum versa E
et in luctuin. Cresceiite deiiique infirinitate. di- recusat esum
Ulud tradil stituin. Quo apparens viro Dei, ad
facto diabolns, est
carnis
Orditii Cl- ctuin estaFratribus, et a multis aliis qui eum vene-
;

suuni tugurium revertenti, cuin magno impelu co-


slctciensl'
natiis est euin terrere, dicens; Maleegisti, Placide, rantvisitare, qu"d ad ecclesiam, quain ipse inlerius
raale egisti. quia doinum tuam altis commisisti: et fabricabat, a tueurio i descenderet. Et acqnievit
fere pra?cipitavit eum : sed signo Crucis se muniens, homo Dei: et cieperunt ipsuin unaiiiiniter deporta-
fugavit continuo inimicuin. re. Et elevatis oculis',ic manibus in ciBlura, ca>pit

14 Erat virsanctus plenus prophetia, et ea quae profundius suspirare. Et ecce (oinnibus videntibus
de futuris dicebat, non cadebant in terram. Nam quit aderant inaiidit.um miraculuin est secutum.
)

prophetico
quodaui die Nicolaus de Fossa i; duos iilios babens, Nam in recessu sancti hospitis coinmota sunt ligna
discedentt
ipiritu plttius,
uiio illorum mortuo, ad virum Dei in silva cum silvarum: et quod voce non poleraiit, njluraliter, scsc incltnanl
y
magnis doloribus properavit, ejulaiis et protestans, iino supernaturaliter praestiteinint obsequium rece- urOores,

quod si aller superstes, Joaiines nomine, ante pa- denti, inclinantes se profunde. Flecle raiiios arbor
tris mortem docederet, praecipitem se donaret. alta tensa laxa viscera, et rigor lentescal ille.
Queiu Sauctus increpans de verborum stultitia, et 17 Eo tandera ad Ecclesiain deportato, superve-
quod esset bomo rationalis et sensatus, et verba nit Robertus, vencrabilis Abb.as k Casie-novaj ; [qui
ct ipse co-
proderet insensata ; vix eum potiiit ab hujusmodi ejusauditaj Confessione.et Missacelebratji, exituin
ram Abhalc
verbis cobibere. Et convertens se ad orationera, suum Dominici Corpons et sanguinis perceptioiie ejpirat.
dixit liomini sic clamanti Vade, Nicolae, et secu- : munivit : et finito colloquio, fainiliam doiuus S. Spi-
rus esto, quia tu filio tuo Joanne citius morieris, et ritnsciim omnibus suisbonis. plenius ei tralidit; et

erit inproximo finis tuus Joannes vero pnercros-;


commendavit Ab-
ejus tutete. custodia;, et dominio
cet, et coram magnis et potentihus gratia et valore batiam, secumluin B. Benedicti regulam e\ Ci^ter-
multura valebit. Luce clarius veritas est secuta : ciensis Ordinis instituto. Quo facto feria secuiida (

pater eiiim non post raultos dies solvit commuue infra octavam Pentecostes, in vesperas intentus
debitum filius vero ad Romanam Curiam vadens,
; orationi , et qu,isi iii extasi positus , levavit
coram Dciniin" Papa et l^uvialibus bnnuin Incuin et manus suas ad cceUim , et in in:mibus .\bba-
brerem pa-
giuliara est adeptus. Proplietavit etiam B. Placi- tis, Domini m Pauli, Doinini Dominici, et alio-
tri, longam

fllio vUain, dus de loco ipso qui Pretula nunciipatur ubi do- ; ruin qui aderant. inter verba orationis, pivtiosam
raus et Ecclesia est tranvlata, quod ipsain Dominus animain suo reddidit factori, qui est benedictus in
in posses^ionibus pt rebus temporalibus ampliflca- seculaseculoium. Amen. Post haec, oraiies. qui ad-
bit, et multiirum corda convertet ,nd ipsum, dicens fuinius, altestamur, et testiraoniuni nostrum veruin
paurulis Fratribiis, qui cooperatores in gratiam est; vidiiniis quamdain resurrectionis gloriam in
et tnnnaslcrio secum erant; Non hocerit impossibile apud Deum; corpore defuncti. Namvultus luce cl.irior existeliat,
suo fimpla 60 quod de irapossibililate et luei altitudine despe- totum corpus vitro purius apparebat, et menibra illa
multa prx-
rare quibusdam Fratribus prae niroia paupertate occulta II speciem scptennis pueri prsetendebaiit.
dicit:
videbatur : .led hodie iropleta est propDer rei evi- Celebrata itaque Missa, et officio funeris jam per-
dentiain prophetia. acto,coiivenitsubito tanta hominum niultitudo, quod
15 Ipse tainen nec paupertate premebatur, nec totus mons Pretulie plenus erat. Convenerunt
abundantia turaescebat, ita ipiod dicere poterat Clerici cum processionibus et senes cura junioribus:
Suiit pauca satis, siint mihi multa parum.
niilii et de propinquis, et contiguis partibus venientes,
ipse absti-
nentissime
anima, quie raundum sic conteinpsit, quod
felix omnes cura canticis et Christianis honoribus con-
virens. de mundi gloria niliil accepitl Corpus itaque clamabaut; Pater Placide, cur nos deseris? cur nos
jejuniis continuiset laboribus sic afflixit.quod, orbatosdimittisT Et post quatuor dies etnoctes, cor-
nec ad horaiii valebat contra stimulum caleitrare. pus ejus ad tuinulum cum jubilo deportanles, invo-
Vinuin ut venenum vitavit et nec aqua. qu;s mo- ; cantes et magniflcmtes Dorainum, de iminensis
dicum vel nulliim nntrimentum habet, voluit satu- miraculis. quae faciebat Dominus. pereumdem, et in
rari; sciens quod ebrietas, mentis inducit exilium, illo quatriduo, omnes aperte dicebaat ; Visitavit
et hbidinis provocat appetitura. Non ita faciunt qui Dominus plebem suain. Igitur aiino Domiiii mccxl-
ad eequales haustus se obligant potatores qui nec vm, die XII Mensis o Junii Indictione p septiina,
;

S. Placidus,
,

DIE DUODECIMA JUNil. 100

S. Placidus, Deo carus, mortera solvit, et


vitam p flic ilerttm in numero erratum : scrit)endo enim D
iuvenit ; in cuju» obltu infrascripta miracula digua- ftiitIndictio sexta, atino 1248 convemens.

tus estDorainus operari. q q Tolum seqitrns cu^mt absidrit Jmicius liac brevi
pertodo : Ha;c autem miracula pust raortem ab eo
edita sunt. Undeclra a d^erooiie oppressi liberati.
ANNOT.\TA D. P.
Claudus unu.s, et alter qui cbiudus et iiicurvus erat,
sanatus. Cajciis visura reoepit. Muta loouta est.^Duo
a Salulalimiis Amjrlicir iisiii apud Cislerrifnses
latenbus confractis, quldaio maiiu contaracfa et
fre<iiienluri iior srcalii 13 in Gaitia ca^pertil, uti doret
obliqua, paralyticusqiie. restituti sunt, ad iaudem et
ad scc. v Benedicl uum. 120.
Matiiliii lu l'rm(nlioiie. gloriara oinnipotentis
.
Dei, qui vivit et regnat, per
b Rfijuta 40 sic incipil : Licet omiii tempore vita omnia secuia seculorum. Amen.
Monachi, Quadrajjesimie deljeat observationem ba-
bero tamen,
;
quia paucorum est ista virtus, ideo
CAPUT 111.
suadeuuis, istis diebns Quadragesinne omni puritate
vitamsuarn custodire. Mintcula posl viorteiii B. PUtcidi facta.
c Fueril liic S. Bernardus, vel S. Benedictus.
d Pretulai, per usitutam eo toci mettialliesivi, di- ifominiciis de S. a Denictrio. utriusque vi.sus lu-

cuntur pro Petrulis, diminiilivum a Petra, Aprulinis mine multo tempore jim privatus, sicut tola vUla
fUum inalur
Preta. Ihnc loco nomcii. et vicini testabantur ; adducfus est ad tiuminem sic cecus
e Scilicel aiino 1222. Ctiarlam donationis lege defunctum ; et eo palpato reeepit continiio limiinls
apxiil Ufjliellum lim. G cot. 895, in qua et patris siti claritatem. Et hoc s-giium faclmn ftiit in pries^ntia

memiuil siimlitcr herardi de Ocra, <•( ii.rom D. Co- Magistri Bernardi de ipsa Villa, ct Maglstri Nicolal,
mitissae Sibilla' ttutn at autem
tempore D. Ctiarla, Dominici Sancti, et aliornm de plebe, qui viciui
Honorii Papa3 III, regnante
anno ejus D. Fre- vii, erant funeri ; et omnis plebs, ut viJlt, gloriara Deo
derieo, D. G. inclito Rom. Irap. semper Augusto, dedit. E
'

et illustrissimo Kege Sicilias. per Constantiam u.ro- 19 Laudonia de Fossa, viglnti annis a daemunio j jc,„,„r

rcm, eadcm in Ctiarla nomiautam, amio Imperii ea- fatigata, addiicta est quasi per violentiam ad loru- eii^r^u-
"1«»".
Titni in. lum vlri Dei, eo quoJ taiitum invictus daemou eam
f Enio anle annitm 1245, 7110 Fredericus II depo- raagnopere divexabat et statim saua eflecta est, et
:

silits fuit in Coucilio Lmjduncnsi, et electua pro eo cuin tota plebe laudabat Dominum, quse obsessa
Henricus VII, Landijravius Hasiiae et Tltiiringix : priraum blasphemabat. Et hoc factum fuit iu pne-
svpcrvixit tamen ille usiiue ad ^i^O excuntem. sentia Dominici Beruardi, niariti sui Nieolai ;

g Ilinc apparet Fossam a Furconio distinguendam; ^gidii, ettotius populi de Ocra qui continuo pjr ;

contra quam aliqtti censent, et titijus ittum credunt par- prafatuin spatium vexatam viderant, et a B. Pla-
tem nnitm relifiuum esse. cido liberatam.

h Videiur pastas inteUigrre, ex [arina confectas 20 Petrus Gualderius do S. Eusanio b, qiiidecera b

coctasijue, vutgus Maccaroni vncat; jnoris cst autetn annis claudus fuerat ct c enervatus, ita quod nec e
erigiiur
cas carnium decocto iucoqui, qtiod gttslu deprettendere deambulare nec cceluin vldere poterat, ea die ad
1 , t * !1 , claudttt.
tantum spectaculum portatus est statim ut niein-
mu slatim potitil Sanclus : neqtie nccesse est ipsasmet ;

cariies addttas intetligere : luiic eiiirii nec gustare qui- bra ejus tetigerunt corpus Sancti, consolidalaj suiit
dem volutsset. bases et plant» ejus, et exivit jubilans et laudans
i Ilinc cottigo, solitarie ipsitm semper, velut Ere- Dominum,etPlacidum servuin ejus. Et hoc signum
mitam uiiisse, neque litulitm unqitam Prioris, neiliim factum fuit in prteseutia Rogerii S. Eusanii, Be-
Atibaiis iiiter Fraires gessi.sse : (/uiTms verosimiliier rardi Simeonis, Bernanli Gratiani, et totlus popuU
S. Eusanii, qui ilUic venerant, et viderant ipsum
Prior sittts.ab ip.io inslitutits, crat in cotnobio mferiori,

ju.rta ecctcsium xdijicuto. sic coutractum per praefatuin spatium temiioris, et

k Casai-novae Abbatiam Jongelinus iinam nomiiial meritis B. Placidi erectuni, et sanatum ea die in

num 74 m Pcdemontio ad Nitrix fontem,inter Ilaliie praesentia pnifatorum.

, monasteritt, exnalam vull .Aram-bonam


eaque in 21 Maria de S. Eusanio, a dajmonio longo tein-
TlteatinatUaicesi. Sed cttm in eadem dioecesi alia inve- pore obsessa pariter et vexata, per B. Placidum F
nialttr Casa-nova 8 p. ra. a Tlieale, ab Ocra vero 15 fuit liberata et huic liberatione populus de dicta
;
curanitir,
<'<'"""""
terra Ocrae adfuit, priiis d;ciiioiiiacam viderant,
dti.iaus, natam Aram-boiiam. Hteta-
ex Itac pittem iiui

meu poltus rreJo intetligi aliam Casain-novam ad la et ad niemoriam S. Placidi liberatam.


citm Fitctnum, Ocra distantem f. ra. 14 eo quod vi- 22 Raynaldusde Loculo (/, qui pedem per pluri-
'

mos aiinos tortum haliuit foniter claudicans


cina Celuno sit, unde scriptor Pautus. . ;
jiesdiitortus.
1 Ita ccgruplium nostrum.inilubitabiti transcriben- tactusepulcri ipsius Beati, fuit restitutus pleuaria;
Amicius Compendio quintam tegit, sanitati, in prajsentia Nicolai de Lucolo, Uoniini
tium errore. in

sed omnino tegendttm sextam (unde facile fuerit ad se- Benedicti de Rajnablis, Joannis Niculai Gregorii,
cundamscn7)i'n'(imi ca-errairj patet ex infra notatis qui viderant ipsum claudum et sanatura.
23 Petruccia de Cascia. qufe ab irifantia sua ha-
o)i//ol^iSfl 12 Junii. Islo aulem anno, qui Italiuit puer tiitr-
Ptiscltu 19 Apritis, alque aileo Pentecosten 7 Junii, buit d;Einoniuiu litteratum (qui secuiidum suam
yuiuenus,
feriam sex- confessionem Tribulus vocabat, et dixit se fuisse
nonpiittttt eJHsdem mcnsis dies 12, «isi in

tatn infra Octavtttn cadere. in ccelo cum aliis, et vidisse sapientiain et altitudi-

m Auetorem iiUellige.
Ipsttm ttic
neiu Dei Patris; interrogatus, quarc cecidlt re- ;

n Aniicius : Cujus corpus ita clarum ac pulcrum spondil, quodmulti cecidimus cuni magislro nostro,

apparuit, ut speciem seplennis pueri pr:e se ferret. qui voluit pnnere scdem iii Aquilone. et esse similis

eximise prnbatio- Altipsiino. Interrogatus si vellet rcdire in coelum,


Plus altquid inmtunl cl ail ciistiiatis

nem Aactoris videntur enim ileclarare, dixit Tardatum est) liberata fuit a Domino meritis
fucittnt verba :
:

immunem atque est puer dicti Sancti, iu praesentia Doiniui Pauli, qiii eam
aslimulo carnis scque fuisse,
merabra occulta, pad-Wl. interrogavit, Gregorii Beriiardi, Az/onis dn Fossa,
septennis, ut,consideranti
o hlem Amicius, Idibus Junli sed anno 1248:
Joannis Nicolai Bernardi, qiii eam dicinoniacum vi-
Idus.lunli cecidemitl inSablmtttm. Inbaeremus tgitur deraut, et S. Pbcldi meritis liberataiii.
paralt/iicus,
autiquiori tectioni. 24 Paulus, filius Bartolomei de Prstorio, latus
siuistrum
;,

110 VITA B. PLACIDI EREM. ORD. CISTERC.


L sinistrum tempore longo aridum habens, et [veniens] comederet raore hospitis, domum ejus; coepit gar-
prima die obitus Viri Dei, saniim et incolume re- rire et clamare,quare meumintravit hospitium Pla-
portavit. in pra^sentia l-^nrtis-Ilr-arliii de Fossa. Do- cidellus! Et cum non po.sset accedere ad eum, pro-
mini Magisfri Benpilirli, Joannis Ht^rardi, Dornini didit hoiuo quod occulte portabat et consuluit ;

Berardi, Jonnnis ^irjjidii, et Joannis Bernardi qui : quod ad sanctum viruin Dei misera mulier prope-
eum ipsa die infirmum viderant, et sanatum ad raret. .\dducta cst, et a daemonio liherata, in pra3-
mernoriam viri Dei. sentia Dainini Dominici, et Fratris ^-Egidii, et Fra-
S.') Et quia in variis signis divina munificentia tris viderunt eara daemoniacam et a S.
Pauli, qui
ex;iltavit famam justi cum laudilrus, ita ut remoti PKacido liberatam.
populi clarufirent afinibus ferr:p, ac divinam laurlem 33 Maria de Saxa, uxor Magistri Dudonis, a
annis 30
jnsti. Cola < de Mascio de Valle Siciliana, daimo- daemonio per triginta annos obses:.a fuerat et vexa- obsessa,
ncm liabens gravissimum atqiic srcvum, statim tn, tamen non er,at publice per contradam publicata
qiiiid tetigit pjus loculum, vel invitus fugatus est sed publicata fuit per quamdaui aliam -Jaiinonia-
ab eo divmrm, in pra^sentia Jacobi Bernardi et .^zzo- cam, quae illi dixit, staliin ut eain vidit : Qiiare
nis Tomassii de eailem terra, qui eum viderant venisti? .Male venisti : et cceperunt simul gjrrrire.
da>moniacum, ct fugatum, ita qriod dajmon exivit Veriiiiitamen, dixit, libcrabcris ad specum ejus. et
ab eo ; et vomuit lapidem nnum rubeinn, et folium eiio ad tuiiiulum lil^erabor; quod quidera ita acci-
uuurn. dif, in prEB.-entia Doinini .Vngeli Tubortini, Blasii
2G Geburga de Corno, qu« longo tempore lin- de Popleto, Hualdericii de Pi.scaria, Tom.asii Doniini
gunm perilitlit et lo.inelam, adducta est ad corpus Joannis Pefitti, qni eara viderunt iteiuoniacam, et
viri Dei, tetigit vestimenta, et reciiperavit statim sanam.
loquelam. recle benedicens Deiim et Placidum ser- 34 Gemma Jacobi, pcr multa temporaad terrara,
incurva Hiia
vum ejus. Hoc signum factum fuit in prssentia Do- quasi aniraid, incurvata; erect:^ est precibus et me-
miiii Pauli Doininici, et Fr. .Kgidii, et multorum rilis dicti Sancti,coram Nicolao Blasii,VannePaiili,
aliorum bomimira. Joanne Clementis, et Ventura, qui eaui vidcrant
R
parali/ficiis, 27 Raynaldus in Calza de Corno, annis novem infirmam et sanam.
il nllera.
babcns sinistrum femur stnpidum et infirmum, ad 35 M;\ria de Saxa, fuit adeo incuriata, quod
tactum honiinis Dei restitutus est prislinas sanitati, depresso inter genua capite, merabris omnibus de-
in praesentia Gemmje, sororis Domini Pauli, et Bar. stituta. ambulare ni.m pnterat, nec sedere. Pra^.sen-
tolomei. tata fuit ad tiimulum viri Dei, et sanitati continuo
28 Maria de Podio Picentiiio / latiis sinistrura restituta, ita quod donium propriam gressu celeri
I
jiQrntijlica, aniiserat, ila quod per annum niilluiTi sensum ha- est regressa. Et hoc faclum fuit in pra^sentia Joan-
buerat accedcns ad locum hominis Dei, est resti-
:
nis Barboni, Raynaldi patris sui, et Petri Giialde-
tutasanitati, et integre liberata : in prffisentia Do- rii : qui viileruut eam sic infirinam, et meritis B.
inini Raynaldi de Corno, Domini Matlhaji Bonutii, Pliicidi liberalam.
Doiuini Teodini, qui viderant earii infirmam, et sa- 3G Thomasia de Coporciano m, quae brachium
natam nieritis ipsiusSancti sinistrum qu.asi perditu.n habebat, sanu.n recepit brachiim
calodajmoncs g nomina trahnnt [ab
Sicut inulllc semel
i20 ad memoriam dicti Sanoti, in priesentia Domiui
enrrQumenn, operibus] qure excreent; ita Ciicod;emones, ab ope- Dominici, et Joannis aCaporciano.
ribus qua; uequiter operantur, nunciipantur. Nam 37 Petruspuerde Bazzano, qui sensuin brachii
h
quidani damion qui Caiirbo h vocabatur. per septem dexteri araiserat, sanum recepit ad memoriam dicti
aiiniis vexaver'at Palrneriain, filiairr Domini Tho- Sancti, prasentia Domini Joannis Nioolai, et
in
masii de Castro i S. Petri; et e:im quasi desolatara raultoriim aliorum.
consiimebat : .'cd cum ad memoriam viri Dei
statim 38 TadiEUs de Caporciano, qui brachii dextri
deportata fuit, fugatus est d.-cmon. et ipsa restituta sensum amiserat et valorera, sanum rcccpit et fir-
fnit pristina; siinitati, in prse-entia Angeli Tubor- mnra, ad raemoriam viri Dei.coram N.Archiepresby-
tini, Petri Fratrissui, Comini Teudini deSinitio, et tero S. Faliiani. J;rcol)0 ile Pizzulo n et Paulo, Ca-
videranteam ihemoniacam, et sanatam
aliorurn, qui nonicis ejusdem ecclesiiB : qui viderunt sic infir-
pcr Placidum servum Dei. mum, iiieritis dicti Sancti liberatum.
30 Petrus, filius Domini Joannis de Rocca de 39 Bencdicta Roberti, inclinata raultis annis , et
Corno, contractam et obliqnam dexteram inanum penitus curvata, ad Incurn viri Dei portata, erecta
habens ab utero matris suae, nieritis S. Placidi et sanata est, corain Matthaoo Raynaldi Nicolao
manni ,

conlraclo, exlendit manum, et restituta fuit omnino sanitati; Cantahipi, et Robcrto ejus pafre.
in pra-scntia Domini Joannis patris ipsius, et Mabi- 40 Jacobus Joannis Ginolfi de Planella o, per
liiB de Rocca de Corno, qui viderant manura dexte- decera annos cruribus, et brachiis et quasi toto paralytictis ,

ram sic contractam sanatam. unus


et corpore curvatus in domo sua jacuit contractus :

Lucas de Zofo
31 /, per biennium manura sini- et statim cum deportatus fuit ad sepulcrum viri
stram habent aridam et coniracfam liberalus est
:
Dei, extensus est velociter, et sanatus qiii sine
;

meritis S. PLacidi, in priesentia Petri de Roma, adminiculo ad propria remeavit, in prajsentla Do-
Tomasii de Oi-ra, ef Joannis de Carapelle. Gualde- mini C.uiliclmi de Poldano, Giiflredi ejus filii ; Si-
rius Joannis de Colvaria, ejus biachium dexterum, monis Matttiiei, Dnuiinici Riccardi, qui vidcrunt sic
brachium genus infirmitatis adeo invalidum reddidit et in- infirraum et sanatrrm meritis hujus Sancti.
invalidtinit
flrnium. quod nulli parfi corporis serviebat. Ad 41 Nicolaus Tomasii de Ofaniano per triennium
scpulchrum veniens viri Doi, ab omni infirmitate in lectojacuit. manibus et pedibus, et toto corpore et atter.
protinus est sanatus, in priesentia Domini Pauli contractus, qui nec arabulare poterat, nec seilere;
Nigri patris Petri Angeli, et F. ^gidii, qni vide- statim quod fuit adductus ad memoriam viri Dei
runt euro sic infirraum, per S. Phicidum liberatum, fuit plenarie liberatus, in pncsentia Doniiui Julianl
et sanatnm. de eadem terra, qui viderat enm sic infirraum et
3i Timebant dsemones ipsuni B. Placidum, et sanatum,
ejir.- sii.vifiam. Nam Boiia dc Birzziino / Tabernaria,
42 Et quia idem Sanctus septiformi gratia Spi-
drmontaca, per aniios qiiatuor a d,-enione agitiifa, videns quem- ritus sancti fuit plenus septem da^moniacas die
, (l^cnioniacx
dani hominera, qui in devotione occulte in bur'sa Dominico quinta ji Julii liberavit et quae similiter :

portabat de sacco tunicre viri Dei, intrantem, ut fortuito casu venerunt errabunda; , liberata; cura

gratia
,

DIE DUODECIMA JUNII. 111

gratia ad propria recesserunt. quarum nomina Aquila dedit xii Muji mdcxg, ralionem reddit drplicis D
A : ,

miraculorum
pr£e iiiniia frequentia ,
qu;e omnia in sui ad loca hic memoruta ezcursus, eo ftne suscepti, iit ArcTonE d.

liac pagina non snnt conscripta, non


putuit scriptor quam accuratissime nos posset de rebus omnibus infor-

memoriai oomnienilare. Hcic signuni facuim fuit mnre. Sic enjo orditur. Ecclesia S. Spiritus de Oora
coram Fratre yEgidio, D. Dominico Tomasio, Do- in saxoso colle ooiisistit, unde et Pretola id est Pe-
mino Joanne Petitto, qui viderunt eas diemoniacas, trula locus dicitur. Ilactenus bene conservata (e-

et sanas. netur, licet extiuitus sit conventus, una cum aliis

Laus Deo, et B. Placido. raultis justominoril)us cx Decreto Innocentii X.


,

Sub altarimajori conservantur Reliquise S. Placidi,


ANNOTATA. D. P. magno cum decore et veneratione, intra arcaiii fer-
ream, qiiatuor seris clausam ; qua coutinetur alia,

a f^idijo Domitrio, ad irmm /Un'ni (Inminis, 3 serico Damasceno obducta. etiam cen- Inter illas

p. m. Ocra dislans. Est n San-Mitrio in Jppennino sentiir calcei ipsius Beati, quibus infusa aqua, po-

prope Cilimtim. tanda praibetur iis diebas, quibus ipsje Reliquiae

b S. Eusanius M. colitnr 9 Julii, Parochia ab ro osten luntur ; Feria scilicet seciinda, tain Paschali,
mtiicupota, vnhjo San Sano, vnmediatr siipra dictom quam Pentecostaii. Ilis etiam diebus agitiir festuin

Damilru rillam jacet. solenne, et ad populuin undique atlliienteni halicLur

c Jmicnn videtur legisse, incurvatum. sermo de lauditms Sancti. Eum c^-


dicturo . sulet

d Vulijti Lucoli, iii ipso Apennino, Ocra distaiis 6 hiberiVila quain raisi, quamqiie postea inveni etiain
vel 7 p. m. Fossffi, proximo non solum Latinam,
Oci';e oppido,

e Id est Nicolaus : sed Valem Sicilianam non ha- sed etiam Italice redditam, ad usum et devotionem
benl Tabiilx. idiotaruin, per eum qui anno MD:;xxxvin fuerat ad

f Nec itoc Tubitlx exprimunt, liand longe tamen dicendum invitatus utramqne auteiu inveui manu-
;

quxrendttm pnto. scriptam.


g Calodeemones. 1. bonns Angelos, a >txXj; pul- 44 Per ecclesise parietes, ex utroque majoris al- g
cher, bonus, diciintur lioc loco ; sicut Cacodijemones taris latere, expressa picturis cernitur tota S. Pla-
a v.axi^ malus ; oyip.ijrj enim Grxco Spiritum signi- cidiLegenda, digestaque in tabellas quat'iordecira :

ficavit, notione ad bonnm el mulnm iiidifferente. Sic quarum scriem et argmnentura coguoscere licet ex

Orplieiis Poeta in suis ad Deos lnjmnis. omties Iwnoris cujusque Epigraphe Italica, hoc quem Latine reddo
causa Daemones nominat. ordine.
h A Kap.coj, cesso /iofiM.s- dictus videtur Itic dxmon, I adliuc puer et gregem pascens
B. Placidus.
velul Oliisiiusor tfnmn Grxcevoces ant integrx aulcor- donabat panes suos pastoribus.
ruptx mnltx istispartibus usurpitnturj guam a Cam- II Litteraruin discenJaruin ciipidus , a Scholari-
bio, pcrmuto. bus docetur Psalterium meinoriter recitare.
i Castrum S. Petri unnm 7 p. m. ab Aijuila ; al- III Adolescens peregrinatur in Galiciam ad S.

terum coitem tractu, media inter Aijuilam et Hudriam Jacobum.


via. utrimgue distal p. m. 12 aut. 13. Est et aliud IV .A peregrinatione redux , singulari, cum pa-
ejusdem nominis oppi/itim, Itaud jnvcul Stibmuna , ab tieutia sustinetquinqnennium inlirmitatis.
V lu silva Pretularum Ocrs apparuit ei Domi-
Ocra vero ad 20 p. m. distans.
k Zotto, non ineeiiititr in Tabula, ne'iue Colvaria nus, tradens ei chartam quamd.ira, et sensum ejus
mox nomuianda : et alix gnxdam infra. aperiens.
1 Bazzannm lioc, diversum reor ab iis, qnx stint VI Pediculis oppleto apparent columb.e duae, ip-
in Maribia Tarvisana et lerritono Cremonensi; puto sumque ab iis liberant.

autem in Aprutio requirendum. VII Fabricatur ei capella sancti Spiritus iu loco

m Caporcianura distat Ocra 7 p. m. territorii Ocrensis, Pretula nnncupato.

n Pizzoli ab Aguila distat in Boreuin 5 p. m. Sed viii Regressus ati itinere ad S. Michaelem , in

an liic sit ecclesia S. ['abriani, cujus Archipresbijler Muute-cornu suinit habituiu religiosuin.
N. et Caiionici hic rituntur testes, non divino. IX Teiitatus amuliere quadain, fugit in speluncam
In tabulis Pianola, intru Apenntnum , Ocra di- desertam supra Casentinura.
slans 4 p. m. X Orationi vacans, et iiiipudicis cantionibus mu-
1248 quo B. post lierum Casentinensium fatigatus tugit versus
p Idem uiinus Placidtis obiil, ,

Bissextum Aprilis curtebat sub littera Dominicali D, Ocram.


adeoque proximam a morte quintam Julii habebat Do- XI Sacerdote quodam per aspera illa loca lapso

minicam ; nec rediit concursus idem nisi unno 1254 ct atqiie mortuo , recipit se aJ silvam Pretularum
1205. Mihi verosinitle est, omnia liuctenns reluta mi- Ocrensium,
racula contiijisse intra tres primas liebdomades : neque XII Senio et morbo tractus , deportatur in ca-

fiic desiissc Scriptoris diligeiitiam, sed aunis adltttc uli- pellani silvanam, inclinantibus sese in transitu ar-
qnantis per ipsnm vel alios continnatum ; eorum tumen boribus.
nihil niinc superesse : quia Vitu Itxc scripla sit eodent xin Spiritum reddit inter brachia Abbatis Casae-
niense Julio : et ejus Compendiatori Amicio cura ntitla novie.
snpercrant XIV Religiosis Reliquias monstrantibus , sanan-
fitit miracula distinctius referendi ; forle nec

alia quam qux Paulus scripserat. tur oronis generis iufirmitatcs.


45 Ad eumdem parietem insuper expressa colo-
ribus cernuntur rairacula sequentia in hunc mo-
APPENDIX dum subscripta. Liberat raembris mutilura. Liberat
,

De hodicrno corporis et ecclesiw statu. caecum. Liberat mutilum et distortum. Liberat


energumenum. Liberat mutilum. Mutam loqui

I llustrissimus Dnminus Josephus Capnni, eujus bene- facit.


ficio Vitam hanc dedimus, m suis ad nos litteris , quas

DE
;

112 ACTA SANCTORUM.

DE S. JOANNE A S. FACUNDO,
ORD. EREMITARUM S- AUGUSTINI PR/ESBYTERO,
SALMANTICJl IN CASTELLA.

COMMENTARIUS PR^VIUS.
1, De Sancli crtate,et Joanne a Sevilia, primw Vitw scriptore.

vptust^ CnntelU ad Torrnen fluvhim positum, et originali Hispnnico haud satis conformc ;
S.ilamaiiticae,
rivitatc (quam Into orbe (ylcbnrimnin reddiiid id covriqendam expr.ctet Lector in snpplcmento. cmn
AufjHsfttiiatw-
iTirla vft reslifnla principio scculi xv Sludio- a/terum /ilni prxdicti exempinm ab Hispanis ucccpc-
ruui Coiiin n-
ruvi UniversiJaxJ ernt jiim inde nb ontio Mccrr rimus.
(iis Sahuo)!-
ticx. dfihrnln S. P etro ecr/csia. In hvjiis posscssionem anno 3 Ad auctorem Vif.r Joannem Hispalensem nv/c^),

Mccci.xxvir iiidiirtvs Ordo Eremitarum S. Angustini, de quo er antiqno Profcssionum /ibro sic scnbit Hcr- Scriptoris

CoiiveiHum ei, ah fwc sanclo Doclore vominatum , ad- rcra: Ipse est Vicarius generalis, eoritm sci/icet qui saucfilas a

jniixil. Ilic ail veteris observanlir nortnam rcdnctus Rcformaii dicnntur, et qui scripsit Vitara S. Joannis Clcmente 8
latidala
Mcccv^i.ui tanla vironm prxntnnliim copia de S. Facundo. Valauvius, infra loudandus cidem ad-
atino ,
E
ahundavit, nt /JSgvlius d*Avih, in svo Theniro Ercle- dit cognomen de Orosco : de eodemque sic loquitnr ejus

sinsticn auni 1618, cxinde progressos numeret duoi-le- Belgicus hitcrprcs. Cum ab eo scripta Vita, in ordine
cim Confessores, sanctfmonia ilUistres ; octo , Ar- ad canonizatinnem B. Joannis a S. Facundo, pr.ie-

iUushUim rbiepisrnpfili aut Episcopali dignitnte fulgentps; sentenda Romffi esset obiata est pariter. ad fidera
;

1'iroi-um frps, a sacris Rrgiini et Imperarorum Confessinni- firmandam, Vita ipsiusmet Jcannis Hispnlensi, non
paniis. flulcm cniin nullani invenit Hcrre--
bus ; sex, a concuuiibus eorumdem ; viginti qumque aittiifmtiis scripta

Provinriales. duos Religiosorum ReformatOres. de- ra, in isto Snlmanticeiisi Couiiculn aliquamdiu com-
cem et septom Scriptores, et quartuordeciiii publi- morntits, cL operi siio coltigendo intcntus) sed recens

cns in Academia Sahnantina Professores. Inter duo- conipilaia qua lecta. Glemens Papa VIII dixit
: ;

derim Coufcssores quorum plerisijue citra piihhcum


,
Qu;mdo pro Juanne Saimguntino ita satagitur, cur
ullnm ntltiim privata dumtamt civiim ac frnlvum
,
non pari diligentia laboraturpro Joanne de Sevilia.
pictas Bentilutis litulum adscripsit ; ud altiorem cele- Fieret id profrcto, si paria pro ulruque extarenl docu-
ris gradinii venerulionis ecclesiaslicie jam prideni as~ menta. Sed discrimen est ingem : iivjus enim poste-
rcndei'ai, Joannes a S. Facundo, ticet annis xxxii ,
rioris Joannis, si qnis olim cultus fuit, totus evanuit;
H Saiu 'onim post se jnniorcin S. Tlwmam de Villanora Sanclorim et fni.m' aliqucm non pr.rsumilur, nisi e.r bcnignacon-
dmrtim Joaii-
Catalogo soleiinilcr atiscriptiis ; tiecinw nutem a susce- jectura, enquc aiidpiti.
iiis ac Thomx
pla rcformalione nnno cumdcm Couveninni receptns,
iti 4 De ca sic lcgiiur apiul Herreram Extabant in .

ac sancte jnortuus, annis XLvni privs, quam illuc pcje- sacelloS. Laurentii, coenobii Salmanticensis ossa ,
pJHique oel
dirtns S. Tliumas ingrederetur. pii cuJLisdam viri recondita: quse anno mdcv, cum Similisatterlas

2 De hiijus Jonnnis antiqno cultu, von solnm rerlos ego Salmantic^ degerem, et altare in meliorera oisa an.
15U5 iiwenta
nos rcddit Vifn cum miraculis, circa annvm mccccx- formam reduceretur, lucem viderimt sed quse eraiit ;

it<m B. Joan- sub uttari.


cviii, Hispanicc scripta, a vix inferioris snnctHaiis intus in sclieda descriptre littpree , evanescente
jiis a ScvUia
viro, eodemque Vicaiio Generali, Fr. Joanne Hispa- charta.evanuerunt. Varia et cmlusa fuit seniorum
lensi. sivc a Sevilia. in ordine ad cammiialione-in soH- traditio.... Nos pretiosa pignora. inter Ueipara! et
cilandam,*1^icJiiiYili\Sl'j,^no Hispanicx mifiti.r (ul no* Nicolai Tolentinatis sacella reposuimus et hoclit- ,

miHtt/j<iii(J^Ca7iTTTrTreoGundizalvo Fernaiidez de , tcris aureis lapidi elngium addimus


inscutptuni ,

Coriluba. IIiuc nempc Joannes iste n'ovem dc eo ar- Piae mortalitatis exuvise. ignoti Augustiniani Fra-
gumenlo Epislotas scripsit quas Ilislorix pnrdicti , tr:S (quem antiqui nostro ^vo Patres Vener. Fra-
Convcntus, nnvo Mncui vulgafx, a pag. ^l ad pag. 72 trera Joannem de Sevilia, vel devotam Fr. Marti-
viscvuii Tliomas de Ilfirera, jam antc in Iwc tomo num de Extarrono, utrumque virum sanctitate exi-
pag. 392 laudalns ob insigne aliad opus , octennio ci- mium, et hujus Salmanticeusis ccenobii Alumnum
Alphahcti Avgustiiiiani. In tali hoc lapide. La- fuerunt irans^
tius edilumy sub lilulo et Priesulem censuerunt) teguntur
tala 1637,
historin repertam tantx anctoritalis Vttam, eo qno ce- tuere olim sub ara ipsa altaris, D. Laurenlio sacri,
lebrata Cauuniznlio fnit anno in Bclgicam noslram nsque ad annum mdcv, in quo reperta, dedere in-
Vifa nupir ex
vertit Antoninus de Witte, Conventus Brurel-
Fr. gentia vestigia pietatis, qua prisci illi Patres vene-
Jfispanico
lcnsts inquilinus, quam suam iwrsioncm cnm habcre rabantur Reliquias sanctissimi hujus viri ciijus ;
Tiuloivccred'
difa. ntis bcnigne ferissrt. nude Lalinnin fonnnremus ; cxcu- ossa, et minora aUa pignora. Christo in Eucharistia
savi nou essc moris nostri, ex alia qiiam qua qnid scri- latenti suppo^uere, ut vel sic habei^et Filius-homi-
ptnm cst Itngua versiones adornare : cum verissimum nis, ubi caput suum huc trans-
dulciter rrchnaret ;

sitquod vulgo dicilur hita anno mdcxxxvii futuram iramutationem ex-


Parius ex ipso fonte bibuntur aqn^e. spectaut.
P^erum is, nescw qua de cavsa, obstinoveral animum
el ftic ex Teu ne lihrim Herierx a se dimillerel usque Antucrpiam ; 11. Qua Joannes Salmanticam
aiale S-
tonico Ladne et i\r Hispania petilus attus missusqve nobis, fempestatt
ac deinde ad Ilabitum veneril.
danda.
pcriit ; postulahatur autem ad prxlnm Vita. Placnit
igilur bono viro, sancte asscveranti verbotcnns a sered- In eii Vitii, qiiam a .loaiine Ilispalnisi epistoliitim ,j j„j „„,
diliim quid ab Herrera imprcssum reperit , majorem lieihiclam dixi , lU ea (nam nri- \wi suscepit
quidem nimc liabeliir
liatntam
habeir ftdem, quam ipse niihi; et ex BeUjica versione ginalia MSS. nusiiiiam reperiuntur umpliiisj num. 10
Laiinam dare ; in qua, si qnid rcperialur minus recle ei-presse iicitur, adHabitum susceptus Sanclus anno
MCCCCLXIII
DIE DUODECIMA JUNII.
113
Mcccci.xiii, el sequenli ad Pin^fssiimem : qnotl iterum anno. Sed Anlonilium pcrperam
nihil tegisse, ce.riis- D
ft in eo obil ussiniliir ntim. 29, elnddititr. qnod vixit in Religione simitt lesiis, ipsamque Coltcijii Biirttiotomirani Chro- .acronR d.
1170 ad se.leciin vel septemdecini aniios , dimn- vita ex- niciim prx Vcrqara, irrcfraquinliter pio- an.
oculis luibcns xf. 40

cessit aiinn mcccch.xix SiJatium .Ttctlis tnliits


natus 1420:
. niis- hat.Priutcniiits fccit.el ile anno Salmanticensis miijra-
qnam exprimittir : qutid matjna auctoritns nec leviores
tionis oinnino tacnit is, qiii ex Proccssibtis nd Canoni-
rationes majus facere snndcnt. qiiam scripserunt Spita- zationein iidituctis, ipso hiijns uniio, Iiulice collegil
pfiii anno vitx XLix dcfunclum
recentioris auclores ,
ediditque Fiium Jacobiis .-Vntoninus Valauri , Theo-
ossercntcs; unde consequens forel , natum esse itnno logiie Doctor, et adS. Hieronjini de Caritate
Prcs-
Mccccxxx, quod interpre» Belga ex Castelbranco an- byter Roinse. Dissimulaio autem nodo islo
idem ,
notuiiit. yernm tam exigua morientis irtas, neqiiil eon-
Ketiiuriits absqne srrnpido aiinos .rtatis
xlix Joanni
sistcre citm ca qmmi halmissf. Saiictum (ipm-tet, .inando delmhit. de qiubiis tamen ante paiu-os aniios nitiil
defi-
tredecim annis sumpliim habitiim Salmanticum
atite
nitum fiiis.se, suo silentio salis indicat Anlolimus,
fidc-
veiiit u,ino MuccCL, jam Sacerdos et celebris canciona- tissimus scriptor; ulpote nihil assercrc prxsuinens
quod
l:,r. JIoc tamen tretlecim annoriiin spatium expressime in anliqiiis .scripluris iion repere.rU; sed per solam
ji rtH.l'i50
Ira-
Saliwjnlicam nt,iat rila Ilispanica rccenlior, qiiam vulgauit Fr. Au-
ditione.m acceptn librre uddiiceus in suspicionem
lictto-
venit, gnslinus Antoiinius, ejiisilein Oi-dinis Provincialis, nis, sicut infra appa-ebit. cap. 38 LatinumUttbet itle
et in Universitate Salraanticensi al sacrm scripturae inscriplionem, infmnum. 37 Aclorum
referendam
praelectiones Calhedraticus, postea Civitalensis Epi- prolixioriim ; non hubet Ilispanicam una cum iUa ,

scopiis , ac dcniqiie Archiepiscapiis ComposleUaniis : posUam anno mulxi; uliquc dnbins de ir.iatc, qiix in
qui eam Vitam an. mdcv dedicavit D. Francisco de Hispaiiicn, non in Latiiiu cxpriinitur.
Sandoual, Lcimx Duci. Elenim ex ea cap. xi colH-
8 Ceteriim Aitclores illi, popuUiri srribentes linijua, sed tticendus
ijilur, tcmpus , quo Sanctns in Cotlegio S. Bartholo- merito abslinuertinl , a Clironoloqicis .scruputis, coram erlt, satlem
mxi vicit, qitatuor eirciler annorum fuis.se : idqne his viitijo intUscrrlo proponendis; nc ex uno, decennio nia-
'lui forte per
verbis.Ingressus in Collegium fiiit Sanctus anno dccursiim temporis obrepsit errore, prtrjuthcium creare-
jor faisse,

MCCCCL, xviFebruarii postquam autein inde egres- :


E
liir hislorix reliqnx; et hoc ipsiim vale.re potest, ad ex-
{itil ciim An- sus est, mansit in civitate Salinanticensi quasi de- cusanditm Interpretem Belgam.Nohis, iid Eriiditoriim
lotiiiio
ceni annis, sicuti referunt Cardinalis Antonianus et satisfactionem et hislorix illustrationem inteiitis, iion
Joannes de Sevilia deinde sumpsit ha-
vir s.anctus :
licet talia, utcumque vetleiU aliqui, dissiinulure: nec
bitum Augustinianum anno mcccclxiii, sicuti constat verUalis amantibus grave id esse solet. Certe Socielas
ex ejus professione. nostra (iit jam atiiis iusiniiair. meminij qratanter acce-
6 Ilucleniis Antolinius , a qiio alleijati scriptores pit, in nestri S. Francisci Xaverii xtate deprehensum
duo, aller coxints, alter scribens aiino Muc, de qito in-
ptiires asse-
a Petro Pomno errorem corriqi, ct decennio juniore.m
fra, si solum me.mmerimt commorationis Salmaiittnx denuiiislrari, quam
runl) fnentt enienus cretUtns. Ciir igitiir
iiulefi.iiite, neque unnum recepli ad Colleijiiim Sancti timcam. iie Qrdo Augusliniaiiits xtjre ferat. si inttis-
notarunl ; tota fiile.s islorum xiii vel xiv annorum, re- cussam ttactenus sui S. Joannis xtatein, decennio sal-
solvitur in alia monumenta qiise habueril et seciitns sit tein majorem nilar deinonslrarc, qiiam rcccniiores tra-
Antolinius, ne.c ipse lantum, sed alii qitoqite. Etenim didere, antiqiiiora ce.rtioraqiie secutus monuincnta.^ Dico
eodem lempore quo ille, etule.mqne in civilale Salman- igitur, oiino Mccccxix, uiiletiam cititis, natum illum, ideoque sub
ticensi, srribehat e.t eileOat suam Salmanticensem histo- alque in patria Grammaticis ac Diatecticis artibus
sita an. luo na-
riam ^gidius Gonsalvus dVVvila, ciii ex Joanne inslructum vicenncm circiUir venisse Burgtis; et in
lus.
,

Hispnknsi aliisque siii lemporis nolitiis inlexuit vitain famitiam Episcopalem admissiim, annos uliqiuit, piita
B. Joannis Sahaguntini; fiiiiens qiudem ciim prxdicto giUnqite vcl se.t. Decretorum studio ac Theologicis priii-
Epilaphio, .icd liiincn diserlc nffirmans pitg. 381. quod cipiis iinpenilisse ibidcm, prius qnam Succrdotio initia-
eqrcssns CoUcgio, ilecera annis habitavit cum Cano- relur, annos sattem xxv natiis. Tutn ctepisse ad popu-
nico quodam Petro Sancio. Eottem clium tempore lum verba faccre; ncc nisi confinnala fainu egregii siii
Hispanico carinine scripsil Jiilianus de Armeudaris : in tlicendo tatenli, transiisse SiUmaniicain. Jain Irice- Sacerdos fa-
qui eliam ipse Epitaphio prxnotato deceptus, na-
ticet
cius circa
narium, eoque majorem, anno hixccl; receptumque 1445,
luin Sanctain dixerit anno mccccxxx , commoraUonis
inler Collegas Bortttoloinxatios, acto upud ipsos trten-
tiimen Salinaniiiix tempiis anle inqressiim, idem quoi mo, sitmpscrtt grntUim Buccataitrei, ticporro dcccniUmn
Aiittiiiniiis definicit : sicut elinm idein definit D. Fran- impenderit liabendis concionilms promovendisqaA Theo-
ciscus Ruiz (le Vergara, tn FUa D. Didaci de Anaga logicis suis sludiis; adcoque ad Oritiiwm venerit annos
Arcliiepisiopi Hispalensis cap. 20 ubi recensenlur XLiv
, , saUe.m iiatiis .• qnx' jitsta xtas fuit gercndis, mox
pr.rcipiii qitique qui fioruerunt Ui Barlholom.rano Col- ab ipso novitiatii miinenbus Magistri uovitiorum, atiis-
ieijio per ipsum fiinclalo , el piig. 106 ponttur elogium qiie, de qiiibus per decursnm tUstori,r agetitr.
S. Joannis. 9 ItaSaiictn^ obierit circUer sexagenarins; aut eUtitn
Satinanticam
7 Intcriin xta, minor ea , qiiain cxigil lot scHpto- eo miijor annis (juinque; si sitspicari vetis, annorum ntigrusse anno
rum consensus in rlefnncudn iiion, Satmunticensi, ex- xLix fuissc ctitn venit ad Ordinem : per errorein auleni 1450,
primitur ctiam subelfigie, quam, ut genuinitm ex pro- factum, ut quos aiinos nuinerabat cuin seculuin dimisil,
lopijpo,Pelrns a Mariz Lusituniis ex pietate vovit, eos diu posl tiabuissc putarelur, citm ahui ex liac vtta;
Olisipone xvMartii anno mci-a, et sculpcum pixfixU et tunc ccnseri posset, annis circiter quindectm Bunjis et forte un.
non reue cre- trt.40 Otili-
prolixissim,r sn.v de S. Joanne Sahaguntino Jlislorix CQinmoratus, untequain vettcrit Salainaniicaiii; tanto
dttur obiissR tiem ingressus.
jjrxnommato Dtic.i Lcrmxo dedicatx. Et Ulc quidetn jam apiior rc.bus magnis agendis, quanto xtate ct ex-
inprogressucap. 16, attegans ex AtitoUino Ctironicam pcrieniia provectivr.
Cottegii, ubi annus reeeplionis nototur mccccl; satis
vidU tton posse Satamanticam Sanctus
fic.ri , iit tutic
§. III. De ciiltu S. /oannis.pautalimproino-
vrtierU , jam antea ordinaiiis Sacerdos , nisi conlra to iisque ad lleati/icatUiueiii et yuis tunc
Canoncs id factiis sit atinos dumlaxat novemtiecim tia-
scriptis, ac demum secuta Cauomzatioue.
tus; non tatnen satis animoritm habtiit ni e.o argu- ,

niento motus quidquam miitaret, quamvis cap. 5 prse- \je S. Joanne Sahaguntino (ut cx viilgi usu cogno-
Miracuto an .
misisset, annis omnino sex in Episcupio Burgensi vixisse tnen sutnamj cerlim-a sunt prxter aniios xtatis omnia. I48S noiari
Joannera priitsquam iltiic se provehi patereiiir. Quid
,
Non cnitn solum conslat. mox ab obitu ejus cospta pa- cwpta:
ergo .' MavtUi Antolinium vocare in suspicioncm er- trnri miracuta, ejusque intercessionein ad seputcrum
roris, nc 1430 letjcnt pro 1460 vet alio intennedio invoctttum a quain pturimis; sed etiain aniio post nono,
JiinU T. III 15 Christi
, ; ;

lU DE S. JOANNE A S. FACUNDO AUGUSTIN.


aHeslalionc Nolanali ile- Regiiis Locumlenens, tcslatur Salmanticr pritts excu-
Chrisli McccCLXXXVii , siil)

ArcTonK D. p. eonim iili-raque Scriiilai Joaniies sam fuisse; secunda forlassis editione ; nam prima om-
scrijila fiiisse, sicut
Herrera nino videtur curata Vallisoleti fPinc.ia hxc velerum
suis aciilis viilil. Huc autcm respicerc vuliiur
enim apiirobala legitur anno Mucii. In liac prx-
cum ail; Formati sunt de vitaet miraculis Processus fiiilj ibi

Auclor vmnia a se eonipusiia fuisse postquam


anno MCCCCLXxxviil; sed diiliUo an alio. quam jam faliir ,
,

vidctur asseri annis conraluisset ex venenoso qiiodain accidente, riti per annos
diclum est , modo. Cerlias id

Muxxv ot MDXUI : qui proccssiis ulinam adhuc ha- vctodecim lolerato , nec in Hispania nee m Itatia re-

dimidium medium opitd medicos eo consultos inveniebaiur ; sli-


beanlur, noliliam nohis daluri pluriiim, jier

isliid seculiim faclorum mtiarulorum. Iliis autcm rile mulos aulem sibi ad opus pnsequendum tidilitos, eo

siijnalis aucloriialr Ordinariorum ul par quod Salmantina civilas patria sua Paironnm Joannem
confeclis et ,

Boba- haberet; hiinc autem ea stbi elegerai ojiiio Mucii, viii


ProcMsus ca- esl credere ffuerunl aulem hi D. Franciscus de.

pCI an. 1S25, ililla , et Rodericus de MeniloinJ Actum de ejusdem Junii. Non longi igiiiir labvris opus fuit, el bienno ci-
dalum, evdeni compvsitum tempore, qiio
in Sanctorum Catalogum relatione aiiiio muxlv et tiui luci licel

MDL, 'imndo S. Tliomas de VillanoLv, ejusdeni Sal- suiim compvsuit AiUolinius.


extiultntsetex
manlicensis Convenliis alumniis, fuclus Arcliieinscopus 13 Habemus ergo prxter Jvannem Hispalensem,
Marieta, Gai-
jam Ires Auclores, cx quibiis, sed prircipue ex Anlvli-
Valentinus, serin. 2 de Sacramenlo allaris, de Joaune tice scripstt

miro populi
noslro hqitens; qui lioc terapore, inquil, niv, Vitom Geor-
sancti Gallice scripsisse se proftlelitr Maijretius,

Salmanticensis studio eyregiuque pietate, ob innu- gius Maigretius, Priur Augustiiiianorum Tornacen-
mera quse continenter ab eo eduntur miracula, co- siura, et S. Theol. Doctor Lovanii, qiiain ille edidit

litur. Actum Paulo lll\ et hoc decedente,


csl aulcm suli Tornaci tteccm annis ante Italicam edtiionem Fraxi-
MDLXXiv, Lxxv et mdc, idque
pfoijressiim in causa siib netli. Quortus Maigrelio Aitctvr , non poiest videri
resumpli 1445
tandem a Sede Apostohca obtentuni ut Beatoruiu ,
Hiervnymus Romait, qmimvis
qiioque nlleget Itunc

numero adscribcretur Joannes. InduUuin quoque Mariuus, ttl qui vilam S. Jvanuis inseruerit sux Ec-
ctcsiaslicse Historix Hispanix : hanc enim aliaque
fuit dieXIX Junii anno mdci, ut die xii Junii in co;-
3 nobio Salmanticensi a Fratribus Augustinianis ,
plura ejus MSS. numqunm edita possidebat, eo sitb
E
una tum Collegialibus, Capellanis, et Personis Col- annum mdxgvii mortiio, Anlolinius, qui transcriptam

legii luaximi S. Bartlioloinaji, quotannis de eo divi- inde Vtlam poluit Maridv commvdasse. Qiiarlus crgo

num Officium agerelur. Extensus postea favor ad Maigrelio fuerU Joannes Marietta Dnminicanus, qui
eM551 ««0(1-
provinciam Castella;; doinde, ad preces Philippi III Pttrte 3 suas Ilistori.r Sanctorum Ilispaniee pag. 67
ftcatio facta.
Hispaniarum Regis, ad universum Ordinem Augu- brevissimam B. Joannis Viiain inseruit , et Conchss

stiniauum litteris datis Tusculi , die xv Octobris, edidit anno mdxcv, atlegnns in margine quemdam
anno jidciii ; landenique ad oppida Ceaj et S. Fa- Zamam, ex ciijus lib. 14 cap. 2C ipsum acceperit, sed
Laline a 8a-
cuiidi i/u.r omnia Clumentis VIII indulla fiiere. Bibtivlhecx Hispanse auctvri Antonio Nicotai ignolum;
:
xio redditus
1 1 Evdem tcmpore, scilicet exeunle secuto xvi et qiiem tamen hattd miilto seniorem Marietla fuisse exi-
mojr edita Vi- ineunlc xvil, f^ilam ex Jounne Hispalensi sumptam in stiincm. Maigrettt vcro libriim, Laliniim fecit et anno
ta al> A. An- MDCXXV Antucrptensiliiis tijpis vutgavil Nicasius Ba-
jusii Itbri formam exlenderal, Fr. Augustinus Antoli-
totmio
nius supra laudalus ; addilis nonnuUis cerlo sibi com~ xius, ccenobii Augustiniani Vicarius. Adde his eto-

perlis, de aclis anle nioriem, el phtribus dc gestis post gium inserluin Vit.c D. Didaci de Anaija supra tau-
prxdictls
mortem. Sed Vitam illain nvn nisi Provincialis faclus datum num. 6 ; prvdilt autem tiber iste MndrUi annv ctiani ustisan.

in lucem edidit anno mdcv. Decimo aulein post anno, MDCLXI ; ciijiis Aitctor D. Francisciis Ruiz de Ver- 1661 rcrjaria-

Chrisli MDCXv, ex Htspunico in luilicum cvnrersani gara et Aluba. iniitulalur Eques militiae S. Jacobi

'"""i Sonvnise Paulus Fraxinelli, Augu-


edidii Fr. et Regiae .Majestatis , cui inscribitur in supremo
,. II jj..
stinianus etpublicus sacrie Tlieologue Lector in ista Castellae Senatu consiliarius.
a FraxitielUo,
14 Hic pra'diclum ctogium siinnl et litirum siium addila effigie,
ylcademia; niliil aliunde udtlens, imv nrc sciens fvrsi-
tan, qttod ejusdem Beali Hislorium Uiissippone, per ornaturits, nvn svtum prxfixo in fronie tibri S.Bartho-
varia pia ac ciiriosu parerga, in voininen, beiie ijrande iomxo, ttinc iiidc H/?/io5»if B. Joannem Sahaguntinum

exlendertU,et anno mucix vutgarat Petras de Mariz,


ei .Alfonsum Tostatura, in tiabitu Cottegiali; sed in-

Presbyter Lusitanus cujus nobis in iis qune ex se super iltuin sciitpendnm sic curavit integrv in fvtio, ciim
Q : ,

addtl, lanto nlinor iimim Anlvlinii uncloritas esl, iiiianto tiiuto verae eliigiei. Vcrum cum eo recipere ittam et

lonijius a fonlibus ijeuuints obfuit. Et Iti quidcm ejits


exltibere non audeii, visa ibidrm effigic Ptiilippi IT,
lemporis, qitos vidtmus, Aiictores sunt. Cilat aulem a vutgo notissinns vnttus regit tineamenlis tam diversa,

Anlvhnitts etiam Silvinum Cardinalem Antonianuin ut cjiis scutpiori nihit credcrc quis vetlet de cujusquam
qui palria Romanus, nnno mdxcii. Purpiira tlonaius a simitiludine. Nihito plus audeo fidere cffigiei, qitam
Latlne a Card.
Antoniano, Ciemenle VIII, priiis vbiit quam scriptam a se Vilain Antolinius edilx a se Vitx prJlixU; qui enim nvn in

Mariiius eljerret in lucem. Ciim ergo dicutur Anlonia- veteri Ordinis liabilu, sed recentiori et su,r setati ac-

nus, multa et pedibus illigata , et soluta orutione cvmmodo Sunctum expressii, credi iion debct ex aniiqiio

lusitanice a scripsisse, nonniillas etiara orationes edidisse, cre- protolypo itlum accepisse. Mariziut atiam, vutiii etha-
Harizio; bilu dissimittimam, ex voto, u/ ailsculpendamcuravit,
dibtte cst, haritm tinant in Beultficalivne tpsu Riiinx sed vcrlsimi'
diclam e.rcusamque, quam habuerit Antohnius et cup. ciim hac epiqraplie Sancti Joannis de Sahagumvera
: tiorcm atiam

efBgies, seu potius Archetjpon. Hujus ergo ectypon, hlc damus ;

133 ciial sub lituiv Vit.c Luttnir. Hanr qitoque nobis


gralum essel videre; si forte is ex Processibus eatenus ad formam minorem rcstrictiim, accipe. PtUcre eiiam
productis, neque ud nos factle perventuris, uliquid hau- lU num. G prvlixioris fitx, expressurus Sancium in

serit Antoliniv prxlerilum. veteri habiiu Cvllegialium Barlhvlvmxanvriim apud ,

12 Mansnts eliani Inudat identidem Cunlira, qiiilnts


Vergaram inreniendo pag . 52, eadem lineamenta re-
Julianus de Armendariz eumilem Beoliim celebrarit. ferre sculptorem Jiibeam.

Hanc Salmantinum iiriglne in Btbliolheca Hispano,


Carmint Hisp, Nicolai Antonii legimus, pvpuiari carmine Pinciae edi-
ab Atmendart ,ij..^^ „„„^ MDCiii Elogia Joanuis , S Sahaguntini :

sed frwitra dubilat Nicolaus, sitne hoc aliud opus a


Vita. quam simili carmine Romx ettidil anno lCll ;
alias emm f^ita illa pvstcrior esset Marr.iiopere. Ha-
yUam litam in decem Cantica divisam, et
bemits nos
Barcinone recusam anno mdcxxii, quam Dux Alealx,
IS
DIE DUODECIMA JUNII. Ii5
ingenio semper acl raagna qufflque facienda pro- D
penso ; suscepi, licet intlignus et ineptus, scriben- in ordine ad
dam vitam et mirabilia opera nostri Joannis a S. Fa- promovendam
CanonizaiiO'
cundo, quatenus Claritastua dignefur promovere
nem.
canonizationem ejusdem, Religiosi Ordinis Eremi-
tarum magni Patris nostri Augustini, et per suam
Professionem legitimi filii celeberrimi ac sanoti
Conventus, in nobili Salraanticensi civitate consti-
tuti ; ut, quemadmodura misericors Deus eum, pro-
pter grandia merita sua, dignatus est aeterna gloria
coronare in cojlis ita faciat honorari in terris
; et ;

ad meinoriam lioininum reduei innumera magnalia,


quai divina bonitas sua per eura, in hac transitoria
vita dcgentem, voluit inirabiliter operari. Eadem
scriptin huc etiam faciet, ut Dei famuli magis in-
flammentur, incitenturque ad perseverandum in
sua pietate atque ut peccatores, dum ceruent quo-
:

modo benignissimus Deus servos suos, tam in hac


mortali vita, quarn in futura asterna glorificet; evi- profrctumjue
gilent etexurgant de coeno delictorum suorum at- animarum, ;

que per veram poenitentiam conversi ad Deum, con- scribit Auctor.

sequantur salutera. Serviet denique labor hic, ut


cuiK-ti viventes sese commendent nostro Sancto
Joanni, eumque sibi acciscant patronum ac pro-
tectorem , cujus intcrcessione adjuventur apud
B lli //t-niiii, .^uuiu U. Juunnis flnuium sic finit : Deum.
ac tondcm
Fa\it Deii5, ut virum. tantis meritis lUustrem et
an. 1000,
Viitaurius ex annos debito honore
tot miracuiis clarura, post tot ANNOTATA D. P.
proctisibtis decoratum, colatEcclesia, quae Sanctorum numero
Halice. ditescit, exemplo augetur, et gloriaillorura exultat. a Maria, lii?c /?//a FiTiliniuuU naturalis, retento
Iln ille in suo Alpliahclo Aufjustlniano, quod scxto de- Augustiniano Clarissarum conventum de Pe-
liabitu,
mum anno poslquam fumit rceptum imprimi, Clirisfi tris albis in Catalnnia reformavit, indeque orf suiim
MDCXLiv, abnolutum liabemufi. Plures ejufidem alioritm' reversa Monasteiium, obiit cum opinione sanctitatis,
que Ordinum dc argumenlo scriplores accumulare,
lioc in(]uu Ilerrera in Alphah. tom. I pag. 148.
nihil npiis esl ex omnibus cnim his nemo cst,quinovi
: b Matricale, Oppiihim Extremadnrx. inter Eme-
aliquid docere nos possit; prxter ultimtm Jacobum ritnm et Tiirriin.Julinm (Merida, Truxillo) ubi Ferdi-
Antonium Valauriura, ciijus supra memini, tunc scri- naiidus pater Mariseobiii ; ut locum Intiic videatur m
bentem, cnm Herrcrx votum, tiiii Ordini Augustiniano deliciis habume, nec mirum sit ihi filias coHocntns. Ibi
HispQnicxquc Monairlnx cnmmnue, e.raudivit A\ey.u.n- ohiisseaimo 14:24 Catharinara, Joannis II ex Regina
der Pajia VIII, celebrala S. Joanne Canonizatione, Maria iiliam, conthoralem ait
et Infantis Henrici
anno Mncxc die xvi Oclubris. Nec aliud jam supcrest, Herrera ; septennem scribit ohiisse Caroli V
ihide.mqiie
quam ut Bulla Canoniuitionis vulgetur, ac nomcn in- filiam naturalem Joannam, et Annam Austriacara
scribatiir Ri-mano Martyrologiu. Inlerim cx praedictis ejusdem Caroli exJoanne tilio neptera ut appareat :

Antolinio, Marixio et Valaurio colligemns Acta ube- reguim omnino fuisse Pnrthenonem illum. Hoc seculo,
riora, pra^sertim post mortcm, Vitx antiqux subne- exlinctis Sancto monialihus, Fratrnm est.

cterida. c Sorori, inquit Herrern, in Prioratu successit ;

et monasterio Cisterciensiiim Burgis, delas Huelgas,


VITA prtefecta, Augustini habitu non dimisso. regiuni il-
lam et ditissimara doraura sanctissime rexit, et in

Auctorc P. Joanne Ilispalensi. ea obdormivit in Domino, Fuerit hxc ex alia matre,


ejusdem Ferdinaiuli R. filia.

Hispanice et Epistolariler descripta-


C.\PUT I.
PROLOGUS.
Prior vita S. Joannis iiS(]ue ad Professionem
Explicans inlentionem scribentts. inclusive.

Diici GiMnlisalvoFernarulio de Corduha, Ma- 2 PeriUustris Dutnine.


gim helli Duei ete. Joaiuies de Sevilia.
XLgo Joannes de Sevilia, Rrtligiosus Professus sub
Auctor, ut
Perillustris Domine. habitu nostri gloriosi Patris Augustini, et per ejus-
Vicnrius ge-
raodi professionera legitimus tilius Conventus Sal- neraiii.

Ifogniu dua- 1 roraptus exequi nobilis tua3 Claritatis mandatum ;


inanticensis , ejusdeinque Viearius , et Director
i^itm /iliaiuin niotus etiam precibus Excellentice suae, ppEecelsse Conventus DominEe Gratiarum a extra rauros
nostr.ii
I(<'fjis Ferdi'
Doniinai Mariip a ab Arragonia, Priorissae Regalis civitatis Madrigalis; deosculando humiiiter manus
'londi
monast.orii Dorainas nostrai Gratiaruin , Ordinis Excellentiae Tuae, cum onini debita reverentia, ei-

magni Patris nostri Augiistini extra mtiros b Ma- dem significo, quod videns miracula et opera admi-
drigalenses, in regno Castell*; stimulatus insuper randa, quae Deus infinitus ostendebat et operabatur
postulatiunibus sororis ejusdeiu Doininae Priorissae, quotidie, per beatumPatrem Joannera aS. Facundo,
Domicell» Arragonia, ambaruin filiu-
c Mari<e de et singnlari erga eumdeni devofione inotus ; volui
rura pr;epotentis Catholici Regis Hispanice, Neapo- infnrrnari atque natalibus ejusdera Beati
de vita
leos, et Siciliuj Ferdinandi co etiam spectans ut
; Patris, taraqnam VicariusGcneralis Ordinis nostri
Claritas tua in suu perseveret magnanimitate, ex sancti Patris Augustini idque ex potestate mihi ;

facta
:

116 VITA S. JOANNIS A S FACUNDO.


A facta ati adm. Reverendo Patre nostro Generali per risB Praefecto. Atque hiec
sufficiant de natalibus
A 10 DESIVILIA.
/;
Hispanias, Pafre .^nselino * pi^ memorise. Cum beati Patris Joannis nt innotescat, qua ralione di-
;

ergii commnrarer in monasterio sancti Patris nostri vinitus fuerit concessus suis parentibus, qualenus
ex relafu
D. Martini, Auuustini noliiliscivitatis Vallisoletanfe ; ibidemque Deo sancto faraularetiir in praesenti et in futuro cffi-
gui eraf S. etiam tunc dcgeret D. Martinu.s de Casthllo, Regius lesti gloria potiretur.
Joannis fra-
Locura-tenens in civitate S. Facundi, et gerinanus
ter,.
fraler beati nostri Patris Joaniiis a S. Facundo ; 6 Periltustris Dom ine.
multis precibus eum coegi ; ut mihi plenam notitiam
traderet, de natalibus vita, et conversatione fra-
,
Explic.atis beati nostri Joannis natalibus, per quos
tris sui P. Jnannis quam raox propria nianu con-
:
priinus fuit suoruin fratrum atiiue sororuni, Domi-
Lntinis ex~
ettltus lit-
signavi scriptis, ut, si raisericordi Deo placeat eum nationi Tua; debeo declarare vita; illius cursnra in teris.
in Ordine
referri in Catalogiiin Sanctnrura
canonizatorum, non
ad canant' seculo, usqoe ad stntum religiosum, in nostro sacro
sationem, desit nolitia debita eorum ornaraenlonim, qiiibus in
Ordiiie snsceptura qui ei relatione, a D. Martino
:

h.ic morlali vita degent.is purritiam, adolesceiitiam,


de Castrilio raihi facta, sic processit. Cum esset
reliquamque lelatem, in seculo et religione tra- parentibus suis primogenitus, ali iisdem tenere di-
ductain, e.Kornavit. Illam auteni accepi et audivi ut ligebatur ideoque traditus quantocius est ad scho-
:

sequilur. las, priniis litteraruin legeniRirum scribendarunique


riidimeutis imbuendus. Inde ad Latinilatis studia
3 Perilluslris Domine- promotus, magnos iu hiimaniorilius scicntiis fecit
progressus. Eminebat autem j.ira tuin in pueio rara
scribit qtii- Juxfa instructionem mihi ipsi d.itam a praescripto devotio, ciira propenso ad preces ct jejunia aniiiio :
bns iiatrn- gerraano fratre B. Joannis de S. Facundo, verum eratqi;e in orani actione tuin -cnmpositus. ut facile
tihiis iiatus
est quid idcra Joannes fuerit legitiraus filius 1).
;
apiiarcret, quod eum sibi Deus in faraulmn spe-
Joaniiei,
g JoannisGonsalvl de Castrilio et D. Sanciaj Martinii, cialemdestiuasset. Quod etiain senliens pater ejus.
qui aiiil):] honesti ac probi Cliristiaiii Catbolici et dicere snlebat Quicuinque vixerit, videbit, hunc
:

Dei servi, cives oppidi S. Fnciindi, cum sine mm viruin sanctuni fore. luter alia auimi rebgiosioris
moerore graiidi diu steriles convixissent, optatai pro- indicia hoc eliain erat, qiiod amabat de loco subli-
lisgratiain copperunt a divina clementia petere, per miori coiEianeis pu°ris pra>dicnre, ut ne unqiiam et fieneflcict
intercessionera Sanctorum suorum ut ita melius peccarent, sed Deo fideliter famularentur ad quod
;
;
Cttrafo in-
majnrique cuin animi sui solatio, eidem porro famu- cis efficaces sane proponebat rationes. Qiiantum structtis ad
lari pnsscnt. Ad prcces ferventissiinas eum in fineiu autein proficiebat ajtate tantum crescebat in eo
sui suslenta-
,
tioitcm,
fusas, jungebant peregrinationes crebras ad cele- pietatiserga Deuin fervor. et sanctas conversationis
brioros qnasqiie ecclesias et capellas ibique per
, elucebat splcndor. Ifaque amabat euin singulariter
noveiudium suas frequentabant supplicationes saj- ; pater, ejusque studia quibuscumque poterat raodis
pius autem ad reoliisorium quoddam extra muros
proraovebat. Curavit ergo nt viei ciijusdara, Co-
oppidi San-Faciindini, in via Francorum dicta, S. dernilios ( dicfi, Parochialis lituliis in puerum con-
Deipara Muriic ad poiitem nnminatum. Ibi placuit Deo at-
ferretur ; constituto qiii animirum cuijin agcret
invocaln que Deipar» Virgini eoruin vota exaudire
caitcc]ifiis
istic : Administratore dum interim beneficii reditu ipse
;

enim sansit D. Sancia eoiicepisse se fojtum, quem fruebaturad sustenlationem filii.


consucto tempore peporit niascnlum; et quia pri-
7 Vernin Jnannes factus adultior, et nullisdum
raogenitus ipsis erat, patris noiiiine dici voluerunt
sacris iiiitiatus q Ordinibus, considerabat quanfi di-
Joaniieiii.
scriminis res esset curain gerere animarum. Dixit
4 Pnst hunc alios quoque tres n ex scrupulo
filios. ac totidem igitur patri siio i
Pater
carissime, contra* conscien-
. .

ej eatii tii sese eodem


vtatic fta-
filias, Deus concessit qunrura lu-cc sunt nomi-
eis :
tiam esse videtur, qiiod sustineain, nec tamen ge
tres tres na. Prima post Jnannem in lucein prodiit filia no-
rain curara animaruin. Itaque per Deiim oro, resi-
mine Maria qiiain prohe ediicatam institutamque
;
gnenius alterum istud beneficium, qui magis eo
iii
nnbili cuidain Ferdinando de la Liama desponderunt iudigeat. et melius qiiam ego de ipso possit reddere
uxorein. Hanc secutus est
Ferdiiiandus de filius
rationem. Cui pater; At inibi, inqiiit, viiletiir, fili,
Castrilio, qui Religiosus factus in
Abbatia S. Bene- expedire in;igis ut ipsuin retiueainus,
ad prosequeu-
dicti Sabaguntinensis, deinde Prior
in monasterio da studia fua, teque exinde sustentandum dum- ;
Villas-nova! S. Mancii, deinde Abbas ad S.
Andreffl modo Adminisfratori sua merces solvatur. Filius
de Spinareda, obiit denique Granatensis Episcopus,
nihilominus, rationibus potior/i, persistebat. rnaaus
tenipore c Saracenorum. Tura nata iisdeni est filia
per auimaesalutem, ne consoientiam suain gravatain
secunda, noniine Joanna, nobili viro Lupo de Pe- I

lolidctnque
vellet.Aderat liuic cniifenfioni avunciilus adoles- ;
nalosanupta, et in praisentiaruin el ati avuncu-
Alcoiiii habilans.
sorores 'la- centis, Joannes Alphonsi qui audifo nepnte ad : lo comntenda-
liml
Rur.-um secuto datuin
ad sacros fontes est
filio,
;
beneficii resignationeiii obfirmato, iracundia tits Buryensi
Donien Ludovici, qui raodicovixit tempure motus
et huic :
ccEpit ei levitatern, inconstantiam, et coniinutabili-
Ejiiscopo,
successit liliarum lertia, cujiis noiuen inilii
excide- tatem exprobare, e i qiiod destinafos sibi rejitus re -
ratde niemoria, quando ha;c vohii scripto maiidare.
Deiiique genueruiit supra numinatiim D.
futaret. Ad quaemagna cum siibinissione Joannes :
Martinum Obsecro, inquit, ut
de Castrilio, ex cujus ore ipsemet accepi molestus mihi sis nie scio ;

qna2 quid agam nihil admittere volo quo coiiscientia


:
scribo. Hic iu oppido S. Facundi residentiam
qui- tedi possit. Tum conversus ad affinem avunculus
dem suam habebat, sed Curi» clementissimorura :

Cognate, inquit, idoiieus ille inilii videtur Burgensi


Regum nustrorum Fordinaiidi et Isabella) obstrictus,
^^ Episcopo, sibi in talibus complacenti. Piacuit con-
eamdeni solebat il comitari.
silium patri, etsimulambo profecti sunt ad prieno-
diin. ai.as ^ '^*"'" ' ^''*'"" «st Deo ad sese evocare
P*"*'
niinatum Episcopum, Alphonsuin tt de Carfapena
ex Sorcjca. matrein, ad aiternam gloriam transferre
et :

quo :
qui iutellecta laudabili Joanuis vita, amantcripsum
casu ad secunda vota coactus Joaunes pater,
aliam suscepit; adeoque carum habuit, ut quotidie cura eo
sibi cuiijiigera copulavit, ex qua tilias duas genuit.
Horas canonicas recitaret.
Priina; nomen fuit Agnes, et venit in manus D.
Sancii
de Castellanis. civis Sabaguntinensis
se- : 8 1'erilluslris Domine.
cunda, appellata Calharina, nupsit D,
Sancio Her-
resuelo, similiter civi Sahaguntiuensi,
et tunc Sar- Beatus Joaunes noster in Curia Burgensis Episcopi
constitntus
.

DIE DUODECIMA JUNII. 117


constitutus, cum totum secultui (livinoimpenderet,
collalls 5iW itaPrasuli isti placuit, ut varias in iiisinn Prieben-
ab eo licne das/ contuleritadomnia iiioneum illnm eiistimans, ANNOTATA.
fcUs eliam
remnliat, atque intendens ulterius ipsum proveliere miijori-
I qne dignitale augere. Venim cnnscienliie stimnlis a Ilicitiir etium Convenlus S. Mari» de Pietate,
actus Joannes et considerans, qu.im mnlla in Epi-
;
ci reformalioiifm xmceiiernl im. 1433, alqiie hoctitido
scopali palatio seseofferrentinipedimenta Deoservire
siAeral ipsi .Joanni lieformalorum Virario.
cupieuti, propter multitudinem illuc afBiientium, h Anselmusde Monte Falcone, Beritin Ordinis ab
perplexitatemque causarum
tractandarum, quas Hemra Jtfi/ius yartke-
aniimiierulus, electus diciliir Generalis an.
inter difficile essct salvare aninjam ueqiic se posse noit atadriga-
;
1480; akiilui abonere imiietniuil an. 1493, el 1496 letisis.
il)i eam obtinere quietem in Dei fanmlatu. qiiam vel 97 obiit Romx, die vii Seplemhris vel Januarii.
concupiscebat ab Reverenilissimo illo petiit facul-
;
Nec diu iiost dehueriinl h.rc scriitla esse qiiamlo scili-
;
tatem. secedendi ad aliqnam soliludinein, ubi Deo cel MaijniisGumh-.alvus.jam reijno Neapolilaiw puUis
commo.lius famularetur. Existimaliat Episcopus /'rniicis poliius, mulinm vitlebatur atictorilalesua posse
non uliimde proHcisci petitionem ejusmodi, qiiam e/Jireee apud Alemndrum yi, Uinc Ponlifirem el sihi
quod minora votis ei h;ictenus contulisset. Itaqiie, coi)fra l''runeos colligiitum.
Si propterea, inquit, postulas licentiam recedemli a
c Granata, Mantorumopus, anlitiuioribus Eplscopa-
me, quia non satis tibi providi p„ll,ceor primo : ,„„„, y/,,/,„„™,,„„ notittis inat„l,ia.„ullos
Epi.,coim
vacaturum Canonicalum m. Ciii Joannes N.,n lioc, : liabial, ni.ii cum antio 492 a Cailwlics lietnL Fer-
inquit. nioveor ego, "'
neque islud * "
inteiido verum e
1

;
dina.idocl Isabella, per Maijnum eorum Cai>ilanenm
contrario obsecro Reveremiissimam Gratiam Tuara, Gundi:itlviim pr.Tdicliim, ab Alexandro VI erecta in
ut potius cogites, in quem beneficia mihi collata, Metroitolim est. suOjectis ei G'iadi.rensi
Almeriensi et
quam potes optima conscientia transferas : niihi veleribus Ecclesiis. reiinntiatopte Archiepiscojm Ferdi-
eiiim certum est ea non retinere. nanilode Talavera ex ordine S. Ilierontjni. Quid er-
9 ,\gnoscens Episcopus serio agere Joaiinem,at- Guadix. antiquilus
1.10.' kc.tsidicla, Grunalr proxima
que oranino asj irare ailperfectionein vila; mojorem, Seiles, olim ftierat Episcoiialis. Ilanc, capta civitate
Aoatlix resij.'nata in suas manus beneficia acceptavii. atque ciim plurihiis an.
coiicioiiihus
nliis 1484, non soltim resUl.iieril
vacat .
in aliosbene meritos contulii. Joannes vern accepta Rex Fetdinandus auctoritale Innoccniii rill, sed a
seeessit a cria, seque contulit ad paro
liceiitia, reijia luiic itrhe, ipiam pariler suhjirienilam sperabal,
cliialera S..4gathte«in Burgensi civitute ecclesi.jm;
instittitum tnnc Episcopnm Ferdinandum de Castrilio,
uiiica, et ea perquam tenui ibidem capellania con- volucrit pcr anlici[ialivnein «Hm(//flr/ Eiiisrojiiim
Gua-
tentus ; secundum cujiis oliligationein quotidie offe dicensem et Arcliiepiscopum Graiiati'nsein,(/,',\,7,ia/j.s
rebat IMissoe sacrifieium Dei
: et |)opulo ctepit j'am tum Diqnilalihus, Canonias, Portionariis, el Ca- Qiiotitodo di-
verbuin pra^dicare, cuin magno civitatis totius con- pellanis, sieuli tunr faclum ait Tainaijiis dc Salazar catur Cra-
Salmatiticam cursu. Post aliquantiim vero in tali e.Kercitio nio- tom. 4 Hisp. Marttjrologii ttalen. Epi-
tranigrcssHS, itaij. ,'5U0. Sic in Vita S.
ram, tenuissime victitamlo, statuit ad Salamaiiti- sco/ius, antc
Oldeijarii Martii niim. 17 dicitnr Beriiardus Auso- ui tirtn rcce-
ceiisera Academiam se transferre, ibiqiie sublimio- nensis Episcoptis, ohlinuisse Metrojiolilaj dignit,atem ptain Sancti
ruin scientiarum studium prosequi. Receptus ergo cum titulo Arcliiepiscopi Tarracoiiensis. Iicel uihs /llltlT?
ijii hiit in Capellanum nobilis, eruditi, et celebris adh tic drsertnjacueril
jacuerit per antios 'iO.
Collej S. Bartholomaii, prope Parocliialein «dem d II ,rc phrasis videtur indicare, Martinum qttoqtte
S. Sebastlani qua quntidie operabatur Sacris,
; iii ohiisse, priits qiiam f''ita scriherelur. El .^ane, si vi-
per Viirias aiitem urbis ecclesias frequenterhabebat ccisset, poluisset ac debnisset roijari, nt qux verbis dixe-
concioiieni, Deinde consuef.os in ea Academia Gr,i- rat consiiinatet sciiplo, Proce.i.tibus servituro.
dus suscepit et iii exectione /( calculi cruciatus
:
e Puiacitcaannum 1434, ut scplemliberos illa edi-
p perpessusincredibiles; ab eisque miraculo Iibe-
(/ derit spatio annotum. 14.
'/
rattjs, vovit atatum vitis quam posset perfectissi- i Ita eliam legil Avila : Anloliniiis niilcin, el alii
lit CX VOto
mum suscipere, in quo acceptam divinitus sanita- post cum, soliim Dornillos.
tem Dei obsequio et verbi ejus praedicationi iinpen-
g Majoribnsscilicet: nec eniin poluil Parochtx .?h,t
deret. reditihus frui, nisi mmores Ordines, vel saltem Tonsu-
Augtistinianus]
10 Omnibus autem expensis, decrevit petere ha- ratn Clericalem, susce.pissel
anno Ulia,-
bituiii Eiemitarum sancti et gloriosi Patris Augu- h Qiiis dical duodennis ptieri hanc ftiisse providen-
stini, in ipso Salamaiiticeiisis urbis Coiiveutu .-quod tiam, et dithuel circiter vicennem luncjoannein cre-
suum desiderium cum R. P. Priori e.xposuisset, et dere .''

hic adsuos Religiosos retulisset; sumina omiiium i Licet


vo.x Hispanica Tio indiflerens sii, ad signi-
voluntate et g.mdio (iiara ejus ineriia pridein nove- ficandum frutrem patris vel tnalrii : cognoinentum la-
rant) ad habituiii susceptus est, anno mcccclxiii men Alpbonsi, dicetsum a iiomine avi palerni, gui
xviii Junii. Deiiide vero ita vixit, tam verecundus, Gonsalviis ; et Materni, qui Mirtinus videnlur nun-
tam humilis.tam carus nniversis, ut qiiaiuvis ad- cupiiti ; facil til suspieer.fiiisse fratreinsecundx uxoris,
huc Novitium, Superioris pene loco liaberent. Ita hic innominati, cui Alphonsiis piiler fueril : atqiie ita
transacto tirocinii tempore, unanimi totius Com- is fuertl Joaniiis, uon qiitdem proprie dictus Avuncu-
munitatis assensu receptus ad Professionem, eam- lus, sic taincn appellatus, sicul Noverca appellahatur
dem nuncupavit iu festo S. P. N. Augustini, die Mater.
xxviii Augnsti, anno mcccclxiv. Exinde k Teniiil Alphonsiis de Cartagena Biirgetisem Se-
vixit
ttprofcssui sanctissime, observans Regulam et Constitutiones dern, abtin. MV.i ad 1453. Avla dicil, euin fuisse
I4t4,
quani accuratissime Deo serviens filiura D. Pauli a S. Maria, per S. Vincentium Fer-
d.u noctuque ; et
;

cum timoreatque amore obedientiam complens us- rerium abducti a Judaismo; el addit, lanla doctrinee
qiie adfinemvitK: queinailm"duin poterit suo tem- ex Germania rediret, cora-
faina clurnisse, ut, cuni
pore per legitimas informatioues probari. positis iiiter Imperatorein .Mbertum et Casimiruni
Kajc vero
paucis narrata sufficient, ad Poloniae Regem controversiis Eugenius IV corara
l"vil nanctis-
excitandamdevotionem ;

Dorainationis Tuai versus B. P. Joannem Cardinalibus dixerit; Profecto si D. Alphonsus


s.me. a S. Fa-
cundo. Burgen.sis Episcopusad nostram Curiam accesserit,
non sine vereciindia sedebimus in Cathedra S. Pe-
tri.

1
: ;;

118 VITA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


1 Se.rlo Burijtiisis conimt)nilioiii.i aiinti, iiiitialum sciens Joannes ipsum acriter reprehenderit, horfa-
K. 10. DB Sacertlolio Joannem, ail Maii:. lih. cap. G. i tusque sit ut Matri Ecclesios obediret ; illo nihilo-
SEVILIA. minus pervicaciam tenente, nec videre
m Intelliije, Majurem nani Minorera .lalleni mox
: illuin nec
ab Ortlinibus susccplis ei collalum, omncs alii scri- audire sustinuorit. Frater ergo ille parabat se ei

hmt. alicubi obvium ultro dare: sed nuntiari ei jussit


n Vulijo S. Gadea iliciliir, et in liislurin esl mtmo- Joannes, frustra id futurum; nec enira alloquio suo

rahiUs, iiund aii coni ecclesiom soltrnil atliliici Nobiles dignandum : umle manifestecognoscitur, quam esset
Caslellani, jnrnmentn sese expurijnlnri cum opus tral in Dei tiinore firinus ;
prseceptorunique, taiu a
qua ocrosionc turtje ilifjrcdilur Murnuis, ad varia piiv- Superioribus quam ab Ecclesia profectorum, obser-
galionis gentra, antiquilus usiirputa pitla ferri can- vaiis.
;

dentis, aqu.r fcrvenlts, elc. 13 Cura Religiosis agebat humiliter, omniura re- crga Rcllgions
humHtimus,
Theologiae Baccalaureatuiii intelliijil .hitolinius, vereus, omnesque honore praeveniens, quo etiam
eoqnt liunc lociim cilot: qui ampliiis coufirinntur, cx carum omnibus se faciebat. Si qiiein sua causa
ipsitts iiifra liaiido chiroijraplw. commotum intelligebat, continuo flexis geuibus in-
p Antolinius, et hiinc seciili alii, dicunt, subiisse dulgentiara postulabat ; neque assurrexisset, quin
Sonclum secliiiucm, ex consilio pra-cipuorum duoruin illam obtinuisset, oinnes bene aidificatos pacatosque
meriicorum, Doctoris della liegna seuioris, et Do- relinquens. Si quis eum durius couipellaret, niliil eo
ctoris Medinse. conimovelutur ; sed boni consulebat omnia, et pa-
q lidem nulluni hic miraculum aijnoscnnt, soluin tienter sustinebat. Nemo conturbatum uiiquara
felirilaltm scclionis miranlitr, ct tiaiic precibus cjus conspexit : e contrario scimus, quod cuin aliquando
voloque adscribunt. per silvain Madrigalen.sem iter haberet, P. Fr. Pe-
tro de Monroy comitatus ibique c ab obviis gras- ;

CAPUT II.
satoribus e=sent non solum spoliati rebus oinnibus,
etiam Breviariis, sed insuper contumeliis onerati E
Religiostc Joannis virliileit, ct pmdicandx paucos post dies eontigit ipsum illoriim ducem Con- longanimls
veritalis jiducia. trga iniu-
fessionis causa venire Salmanticam et nescium ;
rios sibi.
.
quod Joannes esset cui confitebatur, acta omnia
H Perillustris Domine. exponere, addendo
extrema paupertate eo riuod
fuisset iinpulsus. Audivit
hominein sibi constans
Fuit Jnan-
X ostquai.i ostendimus, quouiodo B. P. N. Joan- Joannes neque nianifestans ipsum se esse, quem
;

n«. conver- Les a S. Facundo progressus sit. usque dum sese spoliaverat; post salutariaautem nionita, nesiinilia
saiione, tx- voto obligavit, ad trium Evangelicorum consilionim piisthac patraret ei data, assumpto socio circuivit
tniplaris.
obsorvantiam; convenit ut, ad excitandam Domina- per civitatem qu«siturus eleemosjnas
, quibus ;

tionis vestra; sinceram devotionem, declaremiis, donatum latronem, corporaliter ac spiritualiter ad-
quara perfectus fueritorani vita, in Religione tra- Hujusiuodi autem exenipla infinita
julura, diinisit.
ducta; idque ut potero brevissirae, gratia Spiritus possent comraemorari, ad longanimitatein ejus de-
sanctiadjuvante. Placeat ergo inlelligere. magis in clarandam.
particulari, quem tenuerit moduni vivendi in sacra 14 Si quis nie interroget, quomodo se haberet mlsericois
Keligione, prout quam brevis^ime scribere mihi erga calaniitosos atquo afflictos, viduas pupillosque erga uffti-

conscientla dederit Spiritus sanctus; et prout intellexi ex fide clos.


oppressos, aut opis alienae indigos aegrotosque
tenerrimus.
dignis honor.itisque personis, ipsi tum intra quain respondeo, nalurali quodam impetu ferri solitum
extra monasterium confiteri solitis. Imprimis autera ad oinnes juvandos, tum piis admonitionibus, tum
jam diximus, conversationcra nostri B. Joannis eleemosynis eo flne conquisitis eodemque affectu ;

taleiii fuisse, ut omnibus exeniplar norma vivendi


et Dominicis ac festis diebus nosocomia visitabat, et
esset, pra>^erfim Religiosis. Quantum autem ip- inopes familias sibi notas. Similiter studebat ad
summet attinet, adeo lenera eiat conscientia, ut in pacera et concordiam omnes adducere, sopitis ini-
sui ipsius examiiie statis tomiioribus occuparetur micitiis litigiisqiie quo factuin est, ut Salamanticai
:
pacis stitdiO'
quotidie, praisertim quoties nioiiasterio egressus coramorans, multas c,X'des impedicrit inter duas sissimus.
illiic redierat, et priusquani culiilura se conferret. prajnobiles ibi familias, Moiiroyorum d et Mauza-
Nuraquam etiam incruentum Missa; sacriflcium noruin prout ejusdein
; urliis honorati cives com-
obtulisset Deo, nisi animo rite per Confessionem plures mihi retulerunt. Quin etiam cum civilibus
expiato A.
discordiistota inpartes scinderetur civitas, nobili-
Stiperioril}us 12 Erga superiores invenimiis fuisse seraper obe- tate ad arina ac caedes prompta, cui
oheditntisii- compescendae
dientissiiiium, et lianc virtiitem iiiaximi sstimas-
mus. majestas Regia frustra fuerat ; missus eo Joannes,
se neque enim visus est inquam vel ininimuni con- velut Angelus pacis, oninia ad
;
omnes coliibuit, et formidabi-
tra eam deliquisse. Ad
cujus rei coiifirmalionein D. disce.ssionem
Deum refe-
lera Profunda hurailitas ejus
stitit.
Martinus de Castrilio, ejus germanus frater, mihi rens :

hinc cognoscitur, quod ijuando aliquis ei agere


dixit quod, cum aliquando pnfecto in patriam grati.as volebat, pro beneficio
;
per ipsura divinitus
indultuiii ibi coniiiiorandi tenipiis brevius esset, irapetrato ; raonebateuin, gratias referre Deo nam :

quam negotia, prnpter qu.n veiii-rat, requirebant miserum


; se peccatorem esse, qui nihil ultra posset
raiserit ad Superii.rem, qiii faciilliiiem protrahendai quam ille sibi largiebatur.
raora; faceret. Verum cum nuntiiis redire oiincla- 15 In administrando
Poenitentiae sacramento,
relur, et tcmpus interiiii discretus erjtt
exiurasset, continuo Joan- quain csset discretus, et qiiam tenerae conscientiae ; ptenitcntesi
nes. (sicut fralercjus iuraius asseruit) in
conclave testantur, quotquot aiidivere illos, qui confiteri ipsi
qiiodd.im se reclusit ; neiniiii loqiiens, neque
cibi solebant hi vero innumeri erant, quoruni etiaiu
;

aiit potus quidquiini sumens,


quousque allata ei hodieque vivunt complures. Numquaiii ille, nisi
(uti insi- csset requisita iaculias prout allatu e.st, post duos
:
restitutione peracta, absolvisset ad cam faciendam
gnitms patuit dios noctesqiie sic exactos. Insuper iiffirniavit idem
urgumenlisj obligatos, ex alien» rei detentione injusta, quando
^ciiuanus ejus, quod aliquando veniens in patriam,
ipsa eis possibilis erat ; quod si non csset, inter-
cunsanguineorura a atque amirorum visendorum ponebat sesc medium apud lassos, eosque exorabat
causii et transiens Villani-novam
; Mancii, ubi S. ut eleemosyuai noraine reinitterent debita. Similiter
quidam ejus b germanus morabatur, ob
quandaiii negabat absnlutionem mulieribus, quaj absqiie justa
culpa.u excoiumuiiicatus, idque
iiihili faciens id ; causa vel necessitate cerussa aut fuco utcbantur;
neque
; ,

DIE DUODECIMA JUNII. H9


neque dissimulabat cum Ecclesiasticis, donec per- Nisi protinus te exoneraveris, nec
unum qiiidcm pe-
suasisset csesariem rescindere, et liabitu statura dem promovebo amplius Noli metuere pugnaliit ;
A. JO. riK SF.Tt-

suum decente uti. Idem erat erga matronas, nulla- pro nobis Deus. Hoc dictn pedem fixit, nequese mo-
tenuseis permittens grauiliores eleeniosy;ias faccre, vit. quoad ille saxa alijefi^sct. Tum iler pniscquen-
absque expresso oonsensu maritorum neque No- : tes illos, assecuti equites . nnD kmgius aberant qii:ii
bilibus sua relaxasset peccata. nisi domo pulsis jactus est lapidis cum eorum equi substiterunt
quos habebant lenonibus atque maleficis. H:ec
in ea immobiles ; et quantumlibet cnlcKarihiis urgerentur,
autem orania habeo ex testimonio pluriura honora- promovere gressum non potueriiiit ; sed treiiientes
torum virorum, ac nominatim ex ore cujusdam spuraare atque sudare coeperunt : qiio illi viso, con-
Roderici Guaras, tcmpore dissidii iuter Manzanos territi etiam ipsi sunt, satiiisque duxerunt agno-
et Monroyos gliscentis faniosissimi. qui Salanian- scere culpam, etauxiUum cum indiilgcniia suppliciter
ticae habitabat prope S. .Joannis de Alcizario. postulare.
16 Ad ejus conciones maximus erat concursus 19 Tum Joannes quaesivit, quid vellent : et illi qnibus divini-
populi, tain potenti illicio attrahi soliti, ut passim fassi sunt, seemissos aDuce, ut coiiiprebensos ca;- liis impeditis,

ad eoricionem, dicerent, Sumus audituri eoncionatorem gratiosum. derent fustibus usque ad morteni iiuiic vero equos ;

Interim tam erat imperterritus hoc in munere, ut sibi immobiles substitisse, quos iit ah iiivisihili
numquam parccrct veritati, loco taraen suo ac tem- nexu absolveret, et ipsos a culpa, hiimililor prcca-
pore dicendce ; adeo ut nuUis minis, nequidera ipsa rentur. Qiiibus Joannes peraraantcr rcspniulens,
morte proposita, silentium sibi iraponi pateretur. Misericors. inquit, est Deus, amici, qui vos serva
Ubmimus ta- Hujus rei complures possent adduci testes, audire vit a tara grandi peccato, nos vero lilicravit a ma-
men salutaresejusmonitiimeSjSolitiliodiedumsuperstites. nibus vestris idera vghis criraen designatuin reiuittat;
:

Noiiiinatim autem in veritate declaro, alfirmatura atque a peccatis absolutos, faciat incolumes et sal-
mihi ab Equestris ordinis viris gravissimis, qui B. vos doraum reverti. Cavete ne talia deiiiceps admit-
Joannein praedicantem .ludiverant Albse de Torines, tatis, et timete Deum, atque abite in pare, mratian-
quatuor leucas Salamantica, coram D. Garcia de tes Duci id quod vobis in via contigit. Tum illi

Ttileto Duce .-Mbano e, eum tanto cum fervore ca- conscensis statiin equis, quara celerrime reverteruiit
stigasse segnitiem optimatuiu in familiasua regenda, Alliam ; et prius quam in domos se suas rcriperent,
ad vitia re-
dargucnda.
rerumque alienarum detentores injustos, eorumque accesserunt ad Ducein ; quera invenerunt iiiire affii-

adjutores et fautores malefactorum ; tum etiain suh- ctuiu consternatumque, .ac veluli miiribundum, niilla
ditorum suorum oppressores, grassatores. et factio apparente .•nali tam gravis et subiti causa. Cuin Diix tpfe tor-
num duces ut nemo dubitaret quin Deus omnipo-
; ergo introgressi equites facta narrarunt, ignovit 'pirlur ad
tens loqueretur per os ejus, ad correctionem prje- Dux ; unde el quid palerelur. Jussit ergo siioruui
sentis ibidem Nobilitatis pra^cipuse. aliquos confestim Salamanticam recurrere ; adeun-
17 Cum autem ea dicendi libertas adeo graviter tesque monasterium, cui alias optime afliciebatnr,
commovisset Albanum, ut iracundia elatus, conti- pro Dei amore ohsecrare, ut, siquidem vitam suam
nuo enm ad se vocarit et in ampla quadam aula, ; salvam vellent Patres, in extremo positam, rerait-
sub qua fluvius Tormes decurrebat, coram multa terent ad se confestim beatura nostrum Joannem,
Ninc olfcnsus
Nobilitate adductum acribus verbis et contumeliosis a quo sciebat solo juvari se posse.
Liix Alljanus,
perstrinxerit, veluti bominem infrunitse dicacitatis. 10 Vicarius tunc monasterii erat R. P Joaiines el a revocato
Cum autem Equites illi qui aJerant, Ducein vide- Saliiianticensis, qui, B. Joanne assurapto, sineraora ad se
rent sic aestuantem, imo siiumantem labiis ; timue- .\lbaiii profectus, Duci se stitit. Hio vero obviain

rentque ne honiinem juberet de fenestra prfficipitera illis procurrens, ad Joannis genua sese provolvit,
in liuvium dari etiam dicentem inter alia audie-
; veniain postulavit
peliit, auxiliuni
seque de ad- :

runt : Quandoquidem, Paler, uullum nosti fra;num misso facinore accusans, monuit fidenter redire, ad
lingiiae tuie ponere, ne niireris si quis regredicnti conciones ibidem babendas suaqiie vitia corrigenda,
tibi illud injiciet. Tum Saiictus, qui hactenus silen- etviam salulis ciwnraonstrandain. .Ast Joannes, gra-
tium tenuerat Quera in finein, inquit, Domiue,
; vibus verbis, sed reverentia erga Ducein conditis,
suggestum conscendo'? ut veritateni auditoribus vitam cjus moresque reprelicnilit et a salubriter ;
tnm ornvitcr
tbjuvjat;
annuntiem, an vero ut eisadulando turpiter palpum cunipuucto, atque a Ducissa [ ejus conjuge, veniam
faciam ? Scire Dommationem tuam convenit, priedi- redeundi pctiit et obtinuit; referens, pra>ter alias veniam petit-

catorem esse debere sic comparatum auirao, ad eleeniosynas sibi ab ipsis factas, paramenta quaedam
veritatem dicendam, tam in enuntiandis castigan- sacerdotalia, interque ea vela caliciim et corporalia
disque defeclibus, quam in virtute laudanda,ut velit valde preliosa, quEe post ohituin B. Joannis diu
pro ea causa etiam mortem oppetere quibus cum ;
jienes me habui. Neque a solo .\lbano Duce, verita-
plura in eamdem sentcntiara addidisset, a Duce, ut tis causa sic periclitatus ille est : sed a pluribus tam
melius potuit, expedivit sese, seque inviam dedit nohilibus quam plebeiis personis, adeo ut niliil du-
Salamanticam vcrsus, unico socio P. Petro de bitemus, iiiio certi simus, morlem ei veneno illatara
ipse denique
Monroy comitatus. ab impudica mulieri quadain. Id quod ita tidenter Sanctus vent-
no moritur.
" tnlllti duos 18 Jam medium circiter iter confecerant, vene- affirrao quia fide dignos testes liabeo, qui ipsam
;

equitcs, rantque ad locum patentcm ac deserlum quando ;


mulierem, cujus ille lasciviam impudicitianiqiie
ad se procurrere conspiciunt equites duos, lanceis castigaverat, jurantem audiverant, id se effectui
gladiisque rainaces quare socio suo Joannes di-
: daturam intra aniium sicut reipsa accidit. Conti-
:

xit, Videnaccelerantes duos equites istos? Niliil nuo eniraexarescere coepit, cum tam manifestisprce-
boni cogitant, sed veniunt probaturi patientiam biti sibi veneni indiciis, ut omnes inde raori eum
nostram. Verumtamen, si pro nobis est Deus, quis affirmarent.
poterit nocere ? Ad quse socius Equidem eorum :

intentionem ignoro sed prius quara nimium vicini


; ANNOTATA. D. P.
nohis fiant, experiar
Deo adjuvante quid velint
"d ipsum cum seque iiiclinans, ccepit in manicaiii saxa colligere. A Anlolinius cap. 21 §. 2 adciit, quod ea de causa
JKIo rmiiyan- Ast Joaunes Quia lam freqiwns
id couspiciens Nondura. inquit, o Pa- ; iKCreiiitus iii Capilulo a rriore,
dum:
(er, perfecte religiosus es, qui raalum nialo repen- Coiifessw Fralribus moleslaeral; respmiilelial llnmiliter
dere vis : nescin' nioneri nos a Doiiiino, quod tribu- Confiteor. Fralres, culpam raeam, et ignosci peto ;

lationes et tentationes in hac vita sint tolerandse ? aliter tamen facere non possum. Cum enim peccator
sim.
m VITA S. JOANNIS A S. FACUNDO.
siin, nescio odio an amore dignus; Imm* iit possum tans, magnis euin ad id ratinnibiis impelli, dixit ei : D
A J) »B SKM- reqniro. et toties ad PcenitentiiB sacrairientum re- Qua de causa adeo impnrtuue urget id Ucverenlia vel cawam
iants morit
currn, ut salutiMn ronsef|u;ir. Ignoro qna die vel vpstra? Non vides, qiianta ministrns atlicias mole-
Frrquens Cotl- fxponere,
fessiojoantiis. Iiora venturiK sit Doniinus rnens, .nl pnneu-las me- stia'? Qiiare non couroriuas te iiMii alioriira Sacerdo-
ouni rationes ; et videu alios reppiite inori, alios lie tuui >. Cui Joannes, gravibus quibiisdam impedimen-
statu mentis (iejici. dum infinnantiir : s;itagQ igitup tis tenei'i se dixit, quibus proliibeliatur adeo cito
ut 00 tempore paratus Invenini', ad redilendam ra- Missasabsolvere. sicut alii farieliant nec id facere ;

tiuuem. Sa;pe confiteor, qiiia cmni liora pecco. pnterat citra grande suura detrimentum. Ergo in-
a lulerpres Bflga, non fonfiidiTana, quod ri>x Pa- quit Prior, edic causam, quis tc cogatad(0 lentum
rentis Ilispnnis ieiiui' ac Italis ct Francis indijjcrens esse iu divino isto opere, si vis ut isto te maudato
sil nd qncmcumqiie. consanguineum, majcres ac con- absolvam. Sed ille excusabat, arcanas omnino eas eam primim
svb slgillo
sanguineos vcrtit ; co sensu, quo Gonitores nostros caiisas esse, quas patefacere nemini posset. Prior
Confessionls,
Bclgici' vofatnus Owilera ; quos tamcn, ctiam novcrcam, vero instare tanto magis, ac denique addito obe-
pra^mortuus Joanni, cum adliuc liiivijis esset, alii om- dienlia' pr;ecepto cngere. Cum igitur consuesset
ncs affivmant. Joanncs ipso Prinre Confessario uti, constituit sub
h Er nnm. 4 apparet liunc fuisse Ferdinandum, Sacriiiieiiti sigillo omnia concludere quo facto :

ttim: eo Inri Priorem. pr;ecepit Prior subditis suls, ut Jnaniii in Mi.ssa di-
c Avtla iocnm nntninat Cantalapiedra. cendu morem gcrerent, enmqne nulbitenus inter-
Anloliuezcap.ZS. Mari:. cap. \7 proli.re dcscri-
• ! turbareut et qui antea ipsuni pru Sancto babuerat,
;

Moiiroijoiuin bunt, quonwdo D. M.iria dc Mnnroy, vulgo dicta, deindo pluris etiain faciebat.
el Mtiiizffto-
la liralia, id csl Generosa et intrepida, iiltura ncceni 23 Iiiterim rem, nntara iudicio tam sibi nd nm-
riim favtio.
diwriim filiorum suorum, a duohus frotrihus Man- nein usuin iiiepto, tacere cogebatur, qnam tamen
znnis occisonini, ipaos in Lusitaniam usqne nnliluri oinniuiodis judicabat [iremi silentio nnn debere, sed
liuhitu insccuta et osseciita invQserit ; et amboritm prnfcrendara ad nolitiam plurium, iie Dei mirabilia
E
manu sna c>Tsorum capila, liaslis inft.ra, detulerit fructii frustrarentur suo, et ut vacillantes in lirle titin r»nus
Salamanticam ; eaque tnmulo filwrum imponens quasi corrnbnrareutur, atque ut Dei fainuli animarentur mstanti Prio-

eum araandum, eique constanler serviendum, ri etiam all.


vexilhim exluleril conjurantinm in e.rciilium Man- ad
ter hiflieat;
zanorum ; ^que potentis familix ; vnde in partes pei'catores vero excitarenlur ad poenitentiam. Pio
scihsn J\'ohilitas tola, secmn divisntn popnlum omnem, ergo zelo ductus Prior, coepit Joanneiu Imrtari ac
integro jam fere seculo, ttnehat : sic vt nemini lutum veluti cogere, ut eadera sibi extra Confessionemeo
esset inarmafo procedetY , el cxdes quolidiana patraren- pacto rcvelaret, quo uti scientia ipsa pnsset, iu iis

inr, cliam itt ecclesiis.


'

locorum, temporum ac personarum circurastantiis


e Piimus hujus tilvli Dur. pmnvus Ferdinandi quilius certo uosset pruveiiturum inde spiriluale
Aliiani, }.uh Curolo V in Ilalia ct Plnlippo II in Lu- boiiuni ; nec eiiiin convenire, ut sub modin conti-
silania ac Belgis fiimo.Kis.^i}ni : addit autem Muri:-, iiealur liicerna. His rationibus victus noster B.
missumcjus riKjaln Sanctmn fuisse pro fcslo Rosarii. Joanncs, prnfunda cum humilitate, exposnit Prinri
f D. Maria Ilenriquez, filia Ailmiranlii Castellx, sua omnia, qu;e eidcin revelaverat in Confessinne;
ct cx endctn pafrc .•iorvr Joannx Pegin.r Ai^agonix, dando cidem licentiam ea nutitia utendi, quoties
atqnc adeo tnaterlcra Fcrdinaiidi Catholici. expedire judicaret ad Dei gloriam et animarum sa-
lutein.

CAPLT III. 2i Hac licentia accepta, Prior, addictissimus et hic rero scrtp-
familiarissiinus inihi, congruuni censuit ejusinodi tori narrat,

Fervor sacr/pca7Uis Joamtis, et qxuTdarn ad~ arcana mecum cuminunicare per


liaic verba P. :

hiw vivenlis tniracula. Joannes, curacertu noverim, quanto snlatio futuriim


tibi sit ea cngnnscere, quae spect;int nostruui P.

^i PerilluMris Dotnine. Joannem deS. Facniidu ; indubitanler crede, ipsum,


cdierlientia; pr.ecepto coactuni iii conscientia, ut
E.Apositis nalalibus nostri B. Joannis de S. Fa- milii revelaret c;nisara suse inter celebranduin mo-
c cuiulii ; uec nnn conversatinnis ejus modo, tam in rositatis, declaravisse, quod divina benignitas ipsi solitum in H6S'

^i Missa qiio- pueritia quam adnlescentia, ciim adhnc Cannnicus ta videre


se in hoc Sacramento denionstrabat, et cogiiosceiida
Hiluinn vulde Chrislum,
vel Capfllanus erat, et postquam perfectionis sta- dahat mvsteria, qiialia mnrtalis hoino nequit intel-
protixus, ,

tiim amplexus est in nnstro sanctissimn Ordine ; lectii suo natur.iliter complecti. Ipsum enim Ciiri-
mndn etiara Confessiunes audiendi. et Dei verhum stum illi se exbihere in divinissimu isto mysterio,
prffidicaiidi ; transeamus ad eunidem, Missas cele- oculis corporeis spectabilera et alloquendum quod- :

brantem ; et qunmodn in iis se gesserit, videamus. que conspiciebat bcnedicta raannuui ac peduin ejiis
Noverit igitur Claritns Tua, quntidie solitura sa- nec non sanctissimi iateris vulnera, fulgentissiiiios
crilicare ; neque id unquam iira;termisisse, nisi ine- vcrsus se radios evibrantia, cum coruscatiotio tain
luctaliiliter impeditum. Erat autem in bac sanctis- gratiosaet operosa; ut sola suHiceret homini absqiia
sima oblatione tara prolixus, ut neminera denique cibo potuve sustentando. Intuebatur sanrtissimum
invenire posset qni sihi vellet assistere. Cumque ille Christi corpus, instar fulgentissimi solis, in eoque
proplerea cogeretur
Superinrem recurrere, ad plenain utque iiifiiiitara gloriam ejus ; aileo ut sen-
et Jithstis se I
eumque rogare, ut suum niandatum int^rpunendo Petrl I
tiret verissimum esse, quod .\pnstolus testatur, 1

eo corrtgere, ct niuUa
cogeret vel invitos ad niorein sihi gerendum ille e ; eum esse in quera desiderant Angeli pro.spicere : et niijsteria intf-
contrario ipsuminet accusare cu>pit, ac deniqueex- quia in ejusmodi contemplatione totus absorptus. fahilia :

presse imperare, ut deinceps ad aliorum Sacerdn- illuniinatissimos habebatoculos iiitellectus ; intiieba.


tnm inorem aptaret sese. Gravissiraura id raerito tur etiam ter-sanctam Trinitatem ; ipsuin scilicet
erat Joanni ; scieus taraen obedienliae pretium, ip- Deuin, ununi in essentia, et trinum in personis :

saraque Sacrificio, etiani tali, meliorem esse ; die- ita ut patesceret sihi ineffabile Triados sauctissimffl
bus aliquot mandatuin implere humiliter est cona- mysterium qunmodo Pater producerct Filium, et
;

tus donec intimis precibus ac geuibus flexis Supe- uterque spiraret Spiritum sanctum. allasqiie plf
:

riorein exoravit, ut sese a tuli raandato absolveret. 2S Significabat insuper mihi qunmodo in Sacra- res gratias
22 His ergo inotus Prior, et, pro ea qua eicellere mento corporis et sanguinis Dumini intuebatur iiiy- imciiieie-

Joannera noveratvitassanctimonia, non vaneconjec- steria innumera, ihique erudiebatur de cunctis quai
postea
;

DIE DUODECIMA JUNII.


151
jiostca prarlicatunis erat. Iliiiiem CDnspiciebiit An- charlstia in manibus appariiisso, dixisseque :Quare
gelorum clioros, .«anctissimara Dei Matrein, aliosque me non recipisque ? ideo se responjisse ; Dnmine,
jjanctos, et cceleslia arcaiia. tam multa et tam non ausira te recipere, nisi ad priorein formam
magna, ut nuliius ho-uinis lingua irlonea sit ipva redeas.
verbis exprimere adeo ut prxdictiis P. Prior P.
:
Ali.is eidem sacrificanti prasens, vidit illum post
Martinus de Spinos.i, anno .McccLXxrx milii Jixeut sumptam Eunh.iristiam a terra elevatiim, atque ab
liiec formalia verlja : P. Joannes, ile-^laro Reveren- ejus ore r.adiuiii tanli spleiidoris
emicantera. ut il-
tiie tuat, quod fassus niihi sit, assecutiim se esse lius lucem ferre impotens oculos eaque vana,
otitegere cogere-
tam miilta niysteria inter sacriflcandum, ut prae tur quod ipsum
: iibi deinde Patri retulissot, respon-
liorrore quodam sacro qu.i«i extra me raptus, vi- radiiim hunc,
dit, non ab suo
ore, sed a Christi
lierer mihi niortuus in terrain collapsurus. Quaa prresentis divinitate, qui splendor est
patemie glo-
omnia cum egopeccatfrindignissimus cognovissem, dimanasse.
riiE, Iteruiii vero, cum Sacrum publice
pei pendens infinita et maxiina beneticia, qii» raor- incopiosa hominum multitudinc, diceiet dicto an- ;
t.-i;.-.<i oonseiinunlur Missis celebrandisvel
audiendis ;
te ipsam Cor.imunionem, Domine non suni diznus,
atque devote proposui, numquam, nisi in-
liii.iiter
aliquamdiu suspensus hiesit ac tum, inagna' om- :

iirmiias aliqiia pn.bilieret, omittere Sacrum dicen-


nium admiratione. subito alta voce, Jesus I Jesus !
durn vel saliem audiendiim quod etiam auctor sira ;
Jesus 1 exclamavit ; subjecilqne paulo post ; Do-
ut laciant omnes, quotquot haec lecturi vel ccni-
mine, obsecro, redi ad formam priorem ; qui non
luri sunt, ad majnrem Dei gloriam, solatiuraqneet
sum dignus, neque possura ita te siiniere. .Atqiie
profectum auimarum. ejusmodi apparitiones fuere perfreqiieiites, in qui-
bus modo patientis forma, vulneribus concisus Do-
PARERGON minus, se illi in sacra Hostiaexhibebat inodo glo-
riosiis prout
;

; facile colligebatur ex verbiset affecti-


De similihus favoribus, altari Dei scrvo sub Mis- bus interim in ipso notatis tantaque luminis vis :

sa cxliibilis, iiiitio Itujus seculixyii. aliquando ah ejus ore, dum ad populum conversus
precaretur, Dominiis vohiscura, erupit ut casula, ;
E
|^|(,'C'i'in(,s lelata, in sequcnti proHxiori flta nnin. qiiainduehatur viriJis coli ris, plane candiduiu vi-
tm itel Cam- ^23 ; lonfirmatiinis fuic iliguisbiitio testimonio S. Tlio- deretur induisse.
,,. S, J.
inx ile ViUu-nova, volo tam iusuliios Dvi favores in S. Alias vero in ecstasira snb Sacrificio abreptus, "''"" "'!"'
, , .. , , -, , . ,. , sessxpe aiu-
.hannein, iUuslrare recentiori liujiis seculi exnrii>io, durabat eodera pluribus horis, ut nullatenus ad lumaipiui.
in
qiioil Matltias Tunncrus nostcr rcfert in opcre suo po- scnsus revocari posset ; et pcenitentes, illum ad
stuino, de gcstis prxclaris et virtiitibus eoruin, qui e Confessionalis sedem pra;stolantes, domuiii vacuos
Societale Jcsii, in prosuramla salute animarnm, spe- reJire oporteret. Sane a Patris morte in jiiridico
ciati :-cln di's^dartint in Eiiropa. Agit is inter ulios Processu, fuere diversi jurati testes, qnoruin ali-
a«. IC08 imiltos de P. Joaune Sebastiano del Campo Sardo, qui, decem et pluribus vitibus Patri sacrificanti
sasxan In
Siirilinia ile-
i/iii Sassari obiit anno .mdcviii, die vi Augusti, magnis preesentes, ejusmodi prodigiosos eventiis notavere.
fiinctus. iii omne genus hominum editis beneficiis eonspi- Qui vero litanti de Societate ad altare servivere,
cuus,(/e giio Elinsdc S. Tlicresiu in Lcgntione Eccle- advertebant quasi ordinarie, cuni reliqiio Missse
siii- Triiiinphantis tom. 1 libro 2 capite 31 sic scribit tempore senilia menibra vix sustineret, aConsecra-
Obiit cum certissima saactitatis opinione ; et jam tione tamen sanctissimi Sacramenti usque ad Com-
tot miracula per cum Deus operatur, ut peculiari miinionem, vix summis pedibus insistere, et non
libro descriltenda sint. Fccit hoc &uclor Yitse, niilii raro toto corpore ab solo levari.
ndliuc igniil.r. nec . Jo an tijpis editx, scd a Tannero
ullegalx, alijue iii coinpendiiim Hispanicum rcdactx a CAPUT IV.
Jouiine Eitscbio Nircmbergio, inter Vitas Vtrvriim
lUiistrium nostne Societatis ; utigiie ejjuridico Pro- .9. Jonnnis viveiilis inorlniijne iiiiriicnhi.
cessu, <;iiu Ula, examinata et probata sunt, auctori-
t.ite Sassaritani Archiepiscopi Andres Bacallar. 26 Perilluslris Domine.
Quod autcm hitc facit sic scriftum invcnio pag. 378.
Orationis studium toto vitse decursu semper illi E.
jxpiicato modo, quo utebatur B. Joannes de S. /,i'frv(uen-

in pnecipua cura fuit, cui vel lectioni spirituali Facundo in Missa qnotidie dicenda ; congruum (*s mirucuto
inb mssa "<'''<"
omnes diei et noctis horas, a laboribus Apostolicis est, ijt breviter narremus alitiua iniracula, quie per
solUits in Hos-
tia Hominum et brevissimo somno vacuas, tribuebat; ccelestibus ejus iiitercessionem dignatus est operari Deus, prn
iu ea illustrationibus et favoribus mire cumulatus... raanifestanda illius eximia sanctitate, tara in vita

eoque processit cum Deo ageniti familiaritas, ut quam post mortem. Ad eorum certioreni fidein fa-

sa?pissime Dominus visemtum sepr:tbe-


ocnlis ejus ciendam, placebit Claritati Tuae intelligere, de lis

ret et suavissimo colloquio dignaretur in Missa : informatura me fuisse a fratre germano ipsius Beati,

praecipne, in qua'sub Consecrationem diversis for- sEepe norainato Martino ; qui sub jnrejiirando et
mis spectabilem se exhibebat. Dicenti aliquando proprio suo chirograpbo mihi asseruit, quod tein-
Missam proxime ad aram assistenspersona Deode- pore pestilentia) iu Sahaguntino oppido grassantis,
vota, vidit illum Hostiam sacram, jam jam sumen- eadem ohierat septennis quiedam filiota sua : cui in

dam, digitis complexnm, toto vultu incendi ao ve- lecto mortiiali adbuc jacenti, cuin ipse et uxor sua
luti extra se rajii ; singultire lacrymis infundi, et oniiiia pararent ad sepiilturam, supervenit P. Joau-

toto pectore sut)sultare, spatio fere uiiiushor»qua- nes cum socio P. Petro de Monroy et reeta pro- :

gressus ad cubiculum in quo jacetiat cadaver, mi-


P''xscnteni
'cartarc,
drantis tandemque dicentem aiidiit Domine, non
: ;

'isibili speclc P':>ssum te recipere, nisi ad speciem priorem Eu- loque verbo matrera aut sorores ejusallocutus, ma-
cliaristia) rcdeas post quce magiia quiete Hostiam
: num defunctas arripuit, cuni eaque desceiidit ad lo-
sumpsit, et altero horre quadrante immotus penitus cum ubi ista; plaugebant. Ipse vero puetlam m.anu
duravit. Sacro finito eadein persona, evocato ad duceus, cum eaque veluti sana cotloqueus, Iiigen-
confessionale Patri, qurn vidisset audissetque uar- tibiis Quare tantopere conturbamini? Quia l^m"',!^
dixit;
ravit : quibus ille pudore suflfusus, et ex propriis parvula semel deliquium patitur, imag^inamini vohis ^,,^,.,, ^^^^,
verbis proditum permittente Deo, videus, statiin obiisse. Tiim alia quffiihmi ipsis dixit^ et le;
se, ita
subjecit ; Deum infantem sibi viva specie pro Eu- sanam parvulam restituit matri. Obstupuerunt ilte

Jiiiui T. 111 11) veheraenter


;;

122 VITA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


vehenienfer, utpote neclocutae prius 13. .Toanni
qiiiE nio ad enarranda Claritati Tuae, quae misericors
A 10. nE fiierant, nec omnino viderant ingredientem ipsara ; Deus fieri voluit ad illius sepulcrura. Ut ergo om-
SETH.IA. autem certo sciebiint cbiisse. Gratias ergo egerunf nibus innotescfit, quara sancte in hoc seculo vixerit

De» pro tam singulari beneficiii ; quia niliil (iubi- Joannes, quanturaque eura dilexerit Deus, et quid
mortua vitam apud eunidera nunc idcra possit deinde ut ejus
tabant, quiu ad ingressum B. Joannis
;

rcccpisset. Vivit vero etiamnum illa. nomme Isa- auxilio juvari raerearaur, et desiderata obtinere di- Joannes,

liella dc Castrilio, nupta nobili Don Petro Vaca vinilus ; denique ut ad Dei laudem ac famulatum ociis m iteU-

effii-acius exciteraus, proraoveamusquc Chri-


'J'i«"e annii
coiiiraoraturque in donio palerna, mater unius filii fldeles
10,
ac filiarum duarum. stianorumCatholicorum devotionera, necnon eorura
27 Postridie Salmanticam rediturus erat B. omnium qui per gratiam sancti Spiritus intcndunt
Joannes ; interim autem, dum omnes accurrunt ad obedire sanctaj Matri Ecclesiffi, suscipicndo bapti-

et pnul» post, videndam pucllam resuscitatara, et absque noxa siuisacramentum per fidem, itaque stnbiliendo sibi
eadem in ulla bene valentera, coram ipso et patre suo Mar- sedem in regno coeloruin hic declaro, quod noster ;

domo orla
contigit unum ex nepotibus eorum, B. Joanues de S. Facundo ingressus est Ordinem
tino, mirantur ;

rixa,
cui nomen Sancius de Herrezuelo, venire arl Joan- Eremilarum S. P. N. Augustini xxvii Junii, an.
nem, eumque rogare ad suara quoqiie domuni di- MccccLXiii ; in eoque professus est die xxviii Au-
gnaretur accedere, infirmam uxorem visitaturus. gusti Mcccci.xiv, in festo ejusdeiu sanctissimi Pa-
Eodem quoquc appulit quid.im Martinus, Garcias de tris, Salmanticensis Couventus esset P. morilur II
cum Prior
Jnnii ino.
Guaza, nec nonfiiiusejusJoanncsGarcias deGuaza, Joannes de Salomanca, et Magister Novitiorum P.
Sancium grande crat dissi-
inlcr quos ctpraedictura Joannes de Arenis qui ambo illius Professioncm
;

diura, propter verba quaidam mutuo habita apud exceperunt. Vixit autera in nostra Religione ad

amicuni, a vicum Vilelgnam, ubi insimul fueraut commorati. scdecim o vel septemdecim annos; quando evocaiite
frntrc rjns .
Hi sic fortuito concurrentes cum litera pra^terilam ipsura Doraino, ad bunoruni suoruin operum mer-
leluliler vul-
resuscitarent,adeo exarserunt auimi, ut Joannes cedem in ccelesli gloria recipiendara, excessite vita
neralum sa-
navcrit, Garcias de Guaza gladium stringens, graviter Ise- XI Junii, in festo S. Barnaba;, anno mcgcclxxix.
B serit Sancium de Herrezuelo et Immerorum uno ; Placuit autera Deo pretiosam inortera statim
illius

discisso,penc brachium simul absciderit. Accurrit honorare et notam facere rairabilibus grandibus,
ad fragorcm D. Martinus de Castrilio, ctvulnerato ejus intuitu factis.
Eancio volens succurrere, tam validura ictum in- 30 Cuin enim Salmanticse et circum illam pridem E
cu.«sit capiti Joannis GarciEe, ut pladium a;gre po- non pluissct, atque idco multse peregrinationes sup- irrw/a mox
tuerit utraque raami extrahere a vulnei'e, eoque in plicationesque publicitus essent institutffi; eoileiii est (lcsidna-
ta diuplaiiia,
conatu ipsura Joannem Garciara pedibus suis sub- quo Beatus, obiit raomento. tam copiosus imber dc-
straverit. Tantus autera ibi crat tumultus, ut popu- scendit, ut cives omnes conclamarent B. Joannes ;

lus undique et catervatim accurreret, ad eos ab de S. Facundo hanc nobis pluviam d^ coalo iinpe-
invicem separandos. Inter ceteros adfuit et Joannes travit. Religiosi autem nostri, firmiter etiara per-
a S. Facundo, chirurgum introducens, qui fuerat suasi viruiu sanctum fuisse, sepelierunt eiira antc
accersitus ad curandos la^sos. Hic vulnus Joannis chorum h majorein ecclesia; suas et continuo coe- :

et tcrra sepul-
GarciiE inspiciens, letale omnino atque insanabile perunt incolaj accola^que in suis necessitatibus eo
c'I medclur
judicavit ;
quare scnsiljus destituto et exlreraura accurrere, adferentes vel adducenles aigros suos. inorbis.

spiranti caput linteo circuraligare satis habuit, di- Hinc tantum increvit popularis devotio, ut ctepe-
cens ; Jluic nihil faciendum est : ecce moritur : rint ornando eideiu sepulcro adferre Iinea,in quibus
cogitate solum de ejus sepultura. terra inde accepta abstulerant, ad remedium fe-
28 Digresso igitur populo, aut circa Sancium brium aliorumque morborum. Id licet illi per novera
occupato, solus cum moribundo rclictus noster B. aut deceni annos lacere perseverarent neque ces- ,

ipse vnlnus Joanucs, cum capillos circum vulnus residdisset, saret omnipotens Deusper merita servi sui Joannis
curans, ipsumque oleo linivisset, rursum firmiter circum- plurimos curare a suis iufirmitatibus, praisertim
ligavit linteo c.iput, itaque diraisit; lasso nihil un- heruiosos ac febricitautes nos tamen haud magni ;

quani diem altcram, quando re-


locutn, usque ;\d id faciebaraiis. Imo, cum unus Religiosorum nostro-
gressus B. Joannes ad illum est, et denuo vulnus rum, Joannes de .\Icaraz nomine, solitus egredien-
curare coepit. Tum Garcias dixit sancta Maria ; I tcm domo coraitari, eique post morlem pie affectus,
ubi ia\t nec vcrbura ultra addidit. Perseveravit istiusmodi eventus coepiseet litteris consignare.
vulnus quotiilie curare B. Joannes, sicut coeperat et operam suam coramodare pra^dictis lineis ad
et intra octiduum perfecle sanavit Garciam, qui sepulcrura appendendis ; temeritatis eum argue-
etiamnum vivit incolumis. Chirurgus, qui Judceus bamus.
erat, et omnino praiter naturam fuisse curatiouera 31 Verum cum nollet Deus, tantarum virtutuni
14S8
judicabat, ac meritis servi Dei .loannis divma^que excellentiam diutius occultari, sed notam omniLus An.
inclpiunt
potentije unice adscribendara ;
pcnes se statuit Ca- couspicuamque reddere decrevisset ejus providen ;
nolari mi-
tesleulritisgiie tholicam Roraanara Religionera araplecti.
Dominus tia factum est, ut, me Prioratum Conventus Sal- runtla,
mirncnU eo- autem Martinus, utrunique miraculum, tam in fi- quodain Sabbati,
sustinente, et c die
raanticensis
dem fratre.
liola; sua;resuscitatione, quam in Joannis Garcige in Vigilia SS. Apostolorum Pctri et Paiili, anno
curatione patratum, sicuti suis ocuhs vidit, ita ju- MCCGCLXXXViii, cura nostris Religiosis Cuinpletoriuui
ratus confirmavit. Plura etiam alia miracula omni- in choro canente ad initium primi Psalmi. Cum
;

potens Deus est operatus, ad iutercessionem B. invocarera , accurrit ad me lacrymantibus oculis


Joannis, adhuc mortalem hanc
vitam ducentis ; unus Fratruin nostrorura, Hermandusde Salauianca,
quffi Claritati Tuffi narrare prSBtermitto, ne longior tunc Ostiarius conventus, et in eo defunctus intra
sim in hac succincta informatione. Firmiter aitem annos inniii et iv, dixitque Pater, Reverentia :

constitui plenius cuncta digerere, in alia ampliori veslrarogalurconfestim descendere plenacitenim ;

relatione mirabiliura ejusdem B. JoaDnis de S. Fa- ecclesia populo, alloquium vestrum expectatite. De-
cundo. scendi igitur, comitantibus aliquut Religiosis vi- :

saque conferta ibidera turba, mediam omniuin re-


29 Perillustris Doniine. peri' puellain nomine Beatricera, annorum circiter
viginti trium, filiam Joannis de Curva et Violantis
Relatis qua; vivus Joannes patravit mirabilibus, ve- deSese, civium Cuellariensium d ;
quas Alburquerka
advenerat.
DIE liUODECIMA JUNII 123
A advcnerat, irmnum dissolutam et inutilem habens, tantisque doloribus ntcommovere se nullatenus pos-
17 /"- ut ad sepulcrum beati viri sanitatem consequeretur ; Ea a nobis interrogata est, fassaque se, prius
set. A. JO. DB
cum
i
cnrata vix autem illuc introrniserat manum, cum statim qnam Iiuc adferretur, sacramenta Confessionis at- BEVILIA.
essel vianus sese curatam sensit. Contigit autem, ad tantas rei qiieCommiinionis su-<cepisse. Tum prassentibus no-
puellx,
confirmationem, paritor istic in^Tsniri tres Aposto- bis dimissa intra sepulcrum B. Joannis, extracta
licosNotarios, Gasparem Lopez He Gricio, postea inde est ex integro sana et vidiraus eam, nti et ;

Senretarium nostri clemontissirai Regis Andream ; infinita qua ailerat turba,


recte gradientem amhu-
Toro, Presljyterum et Capellanum ecclesia; S. Pe- lantomque, sine ulla prorsus claudicntione. Id quod,
lagise ; et Joannein Diaz de Santilliana : qnos re- coraiu prcedicto Procuratore seu Adrainistrattu'e D.
quisivi, ut vellent esse testes miraculi, in prajdicta Antonio de Roxas, in acta referri a prasdictis Nota-
qui statiii omnia disposuerunt ad
filia facti : legi- riis jussi, et scripto firniati.
timum instrumentum desuper confiniendum.
32 Adjurata igitur de veritate dicenda, pro tali ANNOTATA D. P.
deposuit, causamsibi veniendiadsepulcrum H. Joan-
iiis de S. Facundo fuisse quod existens in castro ; a Imo, quiiulechn vel scilecim : nam a 27 Junii
m^spve con- .Mburquerka', cum Ruiteria de la Cueva, filia San- |/t03 iid II Jiinii 1479 nitnierantnr pr.rcise anni l^,
tiacfa "9 Oc- mensrs
cii Perez de la Cueva, gubernatoris loci istius xix ii, dies 13.
lobnsprioris,
Octobris MCCCCLXxxvii ; in manti sinistra senserit b //ii/o//;iii(s: Inlococonspicuoad finem ecclesioe,
gravissinium cruciatum, cum nervorum contractioiie, ubi hodieduni sepultura ejus honoratur.
qiii manum ipsi conciuserant in puKUUin et ad om- c Aiini} 1488. currente littrra Dimiiiicali E, fe~
nia inutilem reliquerant ; sic ut aperire illain nullo stiim Apostiilorum cecidit in frriani 2, adeoqur yiijilia
modo valeret, et excrescentes ungues palmam pene- eoruin in Sal/batum.
trarent ; unde eadem manus intra octiduum adeo d Cuellar, diaicrsis Srijoricnsis nppidum, inquit
nigra et deformis apparuit, ut ab ea jam putrescente Marii, distal Salmanltca ad Irucas ferr 30.
gravis foetor absisteret : Chirurgos autem quanta- e Prrprrarn Itic ab Interprrte Brhja, prioris sui
cumque adhibita opera nullum ipsi reiuedium facere te.rtus oblilo, iiolalus erat die Mercurii, pro Sabbato
potuisse ; tamdemque re desperata dixisse, raorta- supra indicato.
lium neminein, sed Deum solum posse iUi subvenire. f Sic rtiam apud j4ntolinium Irgitur : Avila tamen
Deposuit etiain quod in isto castello multae person<e in Salmanlicensibus, ignoriirit bujus trmporis Episco-
jmt viuHos fiierint infirmata;, interque eas filia ipsius Guber- pum ccrtr non aliiim nominavit ipse, et Itunc secntns
: Spltcopus
Alburquer-
Aa sanatos
natoris ; de cujus sanitate consulti medici, cura Tamayus ad 13 Majl, quam Olirerium Cardinalem, Salmanllc.
ab an. 1480
desperatara haberent , famulorum suopum nnura ah an. 1480 quo Gondi:alvus Viverus oldit, usque ad
ad 1493
Salainanticam properarc jiisserit pater, indeque 1491, quo Didacus yaUlrs cceperit Salmantinam Ec-
adferre aliquantuni ile terra sepulcrali. Qiiem fa- clesiiim absrns regere, aiino pro.timo fartus elium Epi-
mulum egu ipse vidi ; roganteraque ut raandarem scopus Zamorensis. Hic autein an. Io06 Roiiue de-
aliquid sibi dari de dicta terra, voti sui coinpotem funclus est, nec unquam Granatensis Ecclesia: titnlum
remisi. Hocautem celeriter Alburquerkam regresso, tenitit : Oliverius vcro, licet forsitan ad ram nominatus
imposita est terra regris omnilius, ipsiusque Guber- a Pontiftce, nusquam probatur inivisse ejtts tituli pos-

natoris filias ; et omnes sanitatem mox receperunt. sessionrm nrque Tamoyo intrr Arcliirpiscopos Grana-
;

33 Hoc viso, vovit eadem deponens devote ao- tenses ad 17 /lugtisti notns est : Ferdinando etiam
cmn vovisset
per se ad
cedere per seipsam ad sepulcrum B. Joannis de S. Vghrllo tom. i Itttltir sacrx, solum innotuit ut Cardi-
non Otive-
selnilcrilm Facundo seque dans in viara, advenit Salraanticam
: nalis Episropits Sabinensii. Eatenus certe inaudittiin
rius Card.
veiiirf.
xxviii Junii, e in Vigilia Sanctorum App. Petri et Hispanis fuit 'qiiod ipsemrt observat AvilaJ Epi^copos qui numquam
Pauli, uti supra dicliim est : ac mox ecclesiara no- Roina mitti, et quidrin alienigcnas, quatis erat Olive- td fuU;

strain ingressa, manum toturaque brachiuni deniisit ritts, naius Neapoli, quod regnum Frrdinando Catlio-

in sepulcrum ; recitansque in honorera Doraini Sal- liro primo acqtiisitum fiiit anno 1.503. Interim irrrfra-
Ave Maria inter
vatoris nostri ter Pater noster et , gabiliter hic liubemus, pro aniio 1408. 7110 scripta hxc
orandum raagnum calorem serpere per ma-
sensit sunt, Archiepiscoptiin Granatrnsem ; talis autem post
num et brachium qiiibus ad se retractis aperuit
: urbein a Mauris receplam an. 1492. ut supra dictum
itmnuni eamqiie invenit
, prorsus sanam ac raun- est, iiullus nominatur a Tainatjo, niii D. Ferdinandus
dara suaveque olentem. Quam inanura et ego et de Talavera, primus in ordine Archiepiscoporum, qui F
circiiinstanfes omnes vidimus, servantein in vola e.c Monaclw H ieronijmiana factus Citlholicorun Re- sed Ferd. de
Abnlensis Episcopus 7'alavera,
vestigia unguium, anteaprofundiuseidem infixorum. gum Cottfessariits, ileinde ftierit :

qul et Abu-
Htijusmodi infirmitatis et sanationis testes fuerunt, quidni atitem et Salmnnticrnsis usque ad annum sux lensis, et
Bacalaureus .Alphonsiis de Algava. qui pr?edictara ad Granatensem Sedem translationis, quando Didaro postea Cra-
natcnsls.
puellam sua chirurgica arte conatus (iierat juvare ; Zuinorrnsi Episropo Salmanticensem tituhim ce.tserit^
frater item ipsius puellse Joannes Einmanuel, Guio- Salmantica cerle liaud mullolongius Abuladislalquam
« /luic ma-
»um conlra- marus de la Torre, et Agnes de Olivares, qui cura Zainora, et rum utraque trianguluin facil, ul uni
i.lam impo- ipsa venerant ad sepulcrum. Cumque corain pr^- seque commotle ac alteri potuerit conjungi : prxsenlia

norainatis tribus Nof.ariis solennis .Vctus confectus atttrin Procurutoris indirat olisrntiam Episcopi alibi
esset, cflii.pulsatis canipanis oinnibus, decantatum residentis.

est Te Deuni laudamus, in gratiaruin actionem, pro g Anlolinius, ad Molrndini rotam id accidisse, ait.

tam singulari beneficio, per omiiipotentem Deuin


priEstito, meritis B. Joannis de S. Facundo. CA1>L!T V.
34 Postridie, videlicet xxix Junii mcccclxxvvui,
coram subscriptis Notariis, Gaspare Lopez de Gri- Rcliqaa pars vcleruin miracuhrum.
^9 Junii
cio, Joanne Dius de Santiliana. et D. Antonio de
""fiintfgiatur
ilitdem tibia Roxas, Sacellano Regis atque Procuratore Illustris- 33 Pcrilluslris Dominc.
Iracta. sinii D. Episcopi Salmanticensis f, nunc Granaten-
f sis .Arcbiepiscopi, una mecum cougregatis iu ina- Xnter cilia iilura mirabilia, qii^e accid:_Tiint ad se- 15 JHUi to-

qttela et
jori choro ectdesiie nostrse, vidimus introferri uxo- pulcrum nostri B. JoannisdeS. Facundo, est, qiiod audttus
rein Consalvi Molitoris, irapositain feretro uude ; XV Julii MccjCLXXXvm ilhic venerit quidam Bernal redduntur ;,

liortitores eain deposuerunt, cuin tibia </ fracta. a Sogerus, aniios natus xx\% surdus ac rautus ; se-
que
; ;,

m VITA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


i que demitti facicns intra sepulcrum, auiiitum et vulum S. Mariae ac B. ,Toanni a S. Facundo ; et
A. 10 DE loquelam perfectam d recepit. Testes fueruut Petrus statim respirans puer, aperuit oculos, loqui taraen
SEVaiA
de Canecia, Joannes de Flores, et Micliacl de Ma- uon poterat. Tum ipse et uxor ejus attulerunt par-
drigali relatumque id in scripta est a Joanne Dias
: vulum ad sepulcrum Beati : ubi perfoctissime sibi
de Santiliana, et jEgydio Fernaiidez de Tapia, am- restitutus, a ine innumerisque aliis visus est ainbu-
bobus Notariis ac civibus Salmauticensibus qui : lare per claustrum, loqui liljere, et comedere. Te-
propria manuonmia consignarunt. stes tain mortis quam resurrectionis priedicta; fuo-
3G Vidimus sirailiter, Perillustris Dnraiae, ve- runt prffidicti ChristophorusSanctos, Alfonsusfilius
eyigilur puel-
nientem puellam nomine SaLiciam, famulam Joan- ejus, et pater pueri 'fhoinas ; insiiper firmata res
la natirttafe
clauda, nis de Salamanca, ZaraorEe natam, annorum circi- tota e.st chirographo prascitati Notarii, Joannis
8 Jvl», ter viginti duoi'um ;
quaj a nobis inlerrogala depo- Diaz de Santiliana.
suit, quod a nativitate clauda maleque formala, sic 41 Accidit etiam. Perillustris Domine, me prope
el alius,
ut luiatis lumbis erigere ipsa sese non pos.set. sed adstante, ut visus fuerit plene sanari Joannes Fer-
imralijticus.
proreptare per humum cogeretur, cuiu ineffabili nandez, filius Petri Feruandez, Almeid.T commo-
cruciatu ; quEe die lunfe viu c Julii mccoxxxxviii rantis : qui tam debilis natiis erat, ut pedes post se
imposita sepulcro B. Joannis nostri, corain nobis traliere cogeretur, brachiorum auteni ununi nulla-
apparuit perfecte sanata Antouio de Pare-
; testibus tenus valeret attollere. Qiiod ita verum esse testata
des, Alfonso de Duceuas, Beruardino de Paredes est C:itharina Ruiz. prsdicti Joannis Fer-
raater
Canonico, et Catiiarina de Carvajal Zamorce com- naiidez, et inoola quidara pagi Almeidffi, similiter
raoraute. Joaniies Fernandez nunciipatus ipsumque insigne :

C Aug. pa- 37 Pari modo, Domine Perillustris, die Mercu- ac prorsus divinuin miraculum inanus suas sub-
ralijticus rii il VI .\ugusti, ejusdem aniii mcccclxxxviii ve- scriptioue firmavit jam siepe dictus Joannes Dias
guinrjuettnio,
nientem conspeiimus Joannem de Mondragon qui ; de Santiliana Notarius.
,1

exarainatus juravit, qiiod totis quinque annis, lira- 22 Julii crus


.

42 Placuit etiain omnipotenti Deo, Perillustris


nridum ctb
chiis, manibus. cruribus, ac pedibus mancus e Domine. per interveiitum B. Joanuis doiiare inte- an. 20,
nusquam progredi potucrit, nisi modicum valde, gram sanitatem, xxii Julii ejusdem, cuidam Fran- E
idque per maximos cruciatiis : qui siiniliter intra cisco Bollono, ex Bustillo Taurensis oppidi vico :

sepulcruin nostri B. Joannis plenam recuperavit qui viginti annis siuistra coxendice debiiis, i crus
membrorum omnium valeuidinein. Qui eum antea etiara totum ariduni portabat. Hic cuiu iu nostra
impotem. et postea absqiie ullo defeclu valentem eoclesia suscepisset Pceuitentia; et Eucharistise sa-
couspexere, Francisous de Victoria et Petrus de cramenta, sanus domum rediit; et sanitatis sute
Mondragon fuerunt. Cujus miraculi fidem manu sua testes habuit D. Petruin Sanchez PresbyterHm. et
signavit Notarius Don Diasde Santiliana. Petrum Rodriguez Buslibi inqiiiliuos, cum innu-
et puelia ab 3S Iterum, Perillustris Domine, ipso eodem die, meris qui aderant personis. Fidem vero omnium
annis 30
Agnes, filia Roderici .\lphonsi civis Garrovillani, publicam fecit Notarius jam sspe norainatus
annorum circiter triginta, clauda nata etparalytica, Joannes Dias de Santiliana.
ita ut ffigra manus aut pedes. vel aliud quippiam 43 H^c et alia comphira simi'ia miraciila, Per-
Auctor Qcuk-
membrorum commoveret ; integram obtinuit sani- illustris Domine, opera est divina cleinentia, propter tus testes,
tatem intra sepalcrum B. Joannis nostri, coram merita B. Joannis de S. Facundo; pr;eter innume-
Alpbonso de Villegas, Francisco de Vergara, Gon rata alia, qu^ defectu fidei Notarialis non sunt
zalvo et Antonio ambobus filiis Didaci Alfonsi, ci- certificata ego tanien ipsa oculis meis vidi, et
; re-
vis ot luercatoris Salmanticensis. Cumquc iUajurata quisitus potero jurejurando affirinare. Fuerunt au-
afErmasset, omnia sio se habere descripta res ; tem eorLim multa, valde stupeuda in conspectu ho-
fuita Jo:inne Dias de Santiliana Notario ssepedicto : minum. Ccrte ego homiiiera, circiter quadra-
vidi
quique sicut ctiam ipsemet viderat, ita manu sua geuarium, qui uno oculorum prorsus extincto, cum
itlumliiati
signatura reliquit. preces suas ad Sauctum fudisset, et modicum terraB, coctitis,
39 Insuper, Perillustris Domine, die Mercurii ex ejus sepulcro suinptJD, aqua benedicta maoera-
atliqtte 13 XIIIAugusti MccccLxxxviii, ad diera sepulcrum al- tum, oculo suo allinisset; nou potuit tolerare proi-
Augusti, lata Helena, Micbaelis Uaquerii, incola Fun-
filia venientem sibi exinde dolorem. Eductum ergo sacco
telapeniai. nuper deluncta testata est, se plenam sudarium imposuit oculo sic humectato
:
cui cum ;

obtinuisse totius corporis sanitatem, quod anlea lutum istud adheesisset, pariter cum eo abstraxit
muvere nim potuerat nisi manibu^ ac pedibus re- quidquid carnis et piloruin oculo supercreverat,
ptaiis, quia sic debilis nata erat, et manus ipsas tamquam si agglutina liuteo fuissent ; et utrimque
semper clausas habuerat. quod cura ipsaraetId se clare iutueri oainia, mlratus est. Quod ego videns
puella testati sunt Alfonsus Vaquerus, Rodericus cultrum sumpsi, et eam parterai sudarii prsescidi,
Gayterus, et Joannes Longus f et coram me in :
oui vitiosa caro cum pilis adhajserat; atqiie in rae-
Acta relatum fuit, ab eodem Notario Joanne Dias moriam facti apposui aliis B. Joannis nostri Reli-
de Santiliaua, auno mense et die prajraemoratis.
quiis.
25 JuUi re- 40 Eadem ratione, die Veneris xxv Julii mcccc-
44 Vidi etiam feretro irapositum, ad Beati ser
susctlatur Lxxxviii, venire conspeximus, in comitatu
puer a lau- iiiidto- pulcrumapportari, virum circiter quinquagenarium
riim hominura, Thomam inquilinum
ro obtritus, Palentiaj de g qui totis trigiuta annis adeo debilis fuerat in ma-
Nigrella, ferenteiu ad nostri B. Joaunis
sepulcrum, nibus, pedibua atque
corpore toto, ut nec caput
parvulum filium, Andream Sico, veluti raortuum
et qiiidem movere posset adeo ut necesse duxerimus
.

absque ullo vita; signo super quo adjuratus pater


:
totum ei sepulcrum aperire, hominemque asseri
purara putam dicere veritatem,
deposuit, quoinodo impositum per duos funes illuo introraittere. cada-
die Luns praecedenti, quidam Alfonsiis, filius Chri- veri omnino similem, utpote aridum totum et fla saiiati pir
stophori Sanctos, carruin frumento h onustum
mi- ventom, tantum pellein ossibus super indutum. aniios M
nans, ipsum puerum a tauris cunculcatura pertrans- liaralijlili.
Tuin disi; Volo liinc abire; neque enim mereor
icrat, et a rotis prorsus contritum
reliquerat ; viso tantum rairaculum intueri mcque recepi extra
;

autem casu conlugerat ad ecclesiam. Hoc intellectp


ecclesiam. Vix claustruiu ingressus eram, cura au-
dixeratThomaspatriAlfonsi.nonessequodfiliusejus diviingentemstrepituin conclamationemque quaudo :

azjlum quaireret se namque ei condonare impru-


;
oursim assecuti rae qui pr^emissa verba dicentein
dentiain commissam mox autem
commendavit par-
:
audierant, oraverunt in ecclesiam ut redirem : ini-

serum
DIE DUODECIMA JUNII. liS
serura enim uUa morbi specie sanum
illum absque ad majorem aeternffi majestatis gloriam, salutem
assistere. Regressus igitnr inveni populum omnem, anira* sufe, defensionem sanctEe Matris Ecclesiae,
dimi^sum in genua, junctis nianibus et oculis la- honorem Hispaniarun, et numquam satis laudatae
crymantibus; videiisque hfiminem ambulantem per Cordubensis civitatis, in qiii n ita est Claritas tua.
ecclesiam, et raanibus iu ctplura ereciis Deo gratias 40 Insuper h«c omnia enarravi ad hudem, ho-
),"5C vero
agentem ; animo consternatus, nescivi quid
totus norem, gloriara et triuraphum potentissimi et cle
Atliamts neijn-
alni'1 facerem, quam ut ipse etiara genua flecterem, mentissimi Regis Ferdinandi Catholici, a quo Cla- liian Canoni-
et Deo cum ceteris agerem gratias, Hunc autera ritas tua Romara mittitur ad Apostolicam Sedem, zalionis

miral)ilem eventum, non ego solus, sed innumeri ad solicitandam ibidem et impetrandam Beatifica-
homines videruut mecum, qui iu memorium facti tionem Patris nostri Joanuis de S. Facundo qua; :

litteris liEec signavi. res non aliud Excellentias tu£e poterit adferre quam
45 Vidl etiam ad idem sepulcrum adduci p!e- a^terni nominis celebritatem. cum toti Nobilitati
visus acco namque videndi facultatem donari pueru duodenui, positussic fueris in exemplum ejnsmodi piorum
iiato dati.
qui c;vcus natus fuerat. Similiter coram D. Gondi- nperum proseqiiendorum ut tua sectantes vestigia, ;

salvo de Mercado Ducis Alburquerkre avunculo, raereantur heri participes coron«, qnam in feterna efflcaciits

mnliiique alia Nobilitate, vidi ad idem sepulcrum, secnmgloria misericors Deus tu?e Claritati praepa- promoveai.

sub deciraam vespertinara, venire puellara circiter ravit. una cum interminabilihus bonis, qiiie nec
vicenuem, uiio oc-ulo csecam et utroque bene vi- ; auris audivit, nec ocnius vidit. Quorum omnium
(t cachli
dentera redire super qua re cum rigide exami-
: principium misericors Deus, per intinitam gratinm
puctlx.
nassemus puellam> comperimus ita fuisse ut di- suam, dignetur largiri Excellentia? Tuje, etiam in
cebat. praasenti vita, mortali quidem, sed longa, sana ac
sancta; consummationem vero, iu futuro sine fine
ANNOTATA D. P. seculo, per gluriain eeternam. Placeat igitur gra- }ielU<iae rudi-
tanter acceptare affectura meum, in hac brevi rela- talem stjjli

siii cxcusart-
a Idem, ojnkso nomiue, patriam indicat Madriga- tione declaratumnec despicere simplicem, iunrna-
;

lem ; notai tnnc fuissc diem Mercurii


el acd debuit : tum ad verbnsum nimis stylum sed requi boniqne ;

riotasse diem Martis; qum ut dixi, cun-ehut litfera consulere, pro ea qua Ordinem nostrun^ bealumque
Dominiculis E; anno autem pnecedenfe. qvo currchat Joannem prosequeris henevolentia; ut per scriptionis
litlera D, necdum Cfrpcruni notari mirnrula. mea? rusticitatem et inconciunitatem non impediatur
b Idem addit, qiiod sentiens maguura in auribus id quod intendo nec mora objiciatur canoiiiztttioni
;

strepittim, mox cospent exprimere qu^cumque alii ejus, qno prjecipue fine induci me sivi precibus
pvseibnnt verba, specialiter autem Ave Maria. pr.-enominatarura initio Religiosarum duarum, ad
c Fel 9 Julii numera, vel nomina diem Martis, ob describendam hujus Heati vitara.
causam jam dictam.
d Imo dies Veneris fuisset.
e Anlolinius addit etiam csecum fuisse; brachia
ALIA ACTA
autem ejus pectori, talos natibus adbfesisse, ac di- Ad vitEe antiqiiioris Supplomenlum, ex po-
gitos palmse. slcrioribus ejus Seriploribus collcclum.
f Idem adilit tesles muHe.res, ex FadiUo, Lamo-
nensis territorii paijo, natas ; qnse iufelicem illuc cx 11 (' secuturnm CoUerlinnis frxlitulatx conleTnm
conipamone addnxerant. identidcm oporlent interrnmprre, altetjandis ad singnla
g Tribus Salamanca leuris, inquit idcm. pnncta Anctoribn^, nnde Siipplemenlnm hoc colleginins,
h Et oddit carrum onnstum fuisse sedecira cum ipsos in Oommcntario pr^evio nominalos, clinrnctere
dimidi;i Hanegis avenfe. Est autem Hanega mensura Romano* notabo in margine, per litteras cogntminum
fFqni valens Minx Parisiensi, id esl parti !24 modii, Itaqne Ant. Augnslinum Antoliniurn Mar.
inittales, ;

sive diniidio seslario. Pclrum Mnriiium; VatTlTSrofwm Valaurium, meum


i Ait idem etiam coclitem advenissc, et a/fnctu nomen consueLr lillerse D. P. indicabunt. Tnum erit,
tevrx sepulcralis p:rtincti oculi Incem accepisse. lector, pro eo cerlioris notili.v gradii, qno sinijulos cotto-

candos monui in prirvio Comhientario, relata ex ilHs

EPILOGUS. sestimare, cum agitur de Aclis in Vila : de celeris scri-


bentes singnli, ntpote de rebus sui temporis, Jidem et

Prolc\lfi(.ur (ju
Juai orania, Perillustris Domine. quaiuvis proli- qmdem summam meventur. Niimerus unicns Capnt
Anrlor /idc xitate sua raulestiara allatura, volui brevi luiic re- noiabit ; cuin duplex pouctur, inimus parlem vel librum
a scsiripla
lationi iiis«rere; ut Claritati tufe innotescerent signabit : nam Marizius et Valaurius ita dwidunt.
parentes, natales, vita sancta, et mirabilia Beati
nostri Jnannis a S. Facundo, qua?que per eum di- CAPUT I.

gnatur Deus quotidie facere, ad demonstrandam


eximiara illius sanctiinouiam, ut famuli ejus niagis Prior Sancti vila iisque ad votum ineundx
accendantur ad ejus amorem, tides autem Oatholica Religionis.
u( lefieiifea
in cordibus tepidorum ac languidorum Christiano-
if^dificentur
rum contirmetur; imprimis vero, ut super omuia V"^ Legionensis dicecesis Campestria rivulus Cea
laudetur Deus, eique ab oranibus suis creaturis irrigat, jacet oppiduin, a S. Facuudi vetustu mo-
Cogrtomtnis
servjatur ad laudem etiam aliqu;»m sanctse nostras
: nasterio nomen nactuoa. ut Saliagun quasi Sant- Snttaijun ralio

ReUgiunis Eremitarura magni Patris Augustini. ex Hagun uomiuetur vul!.'ari dialecto ; dum F in H, C
qua tales ac plures alii sancti viri processerunt. in G mutatur; Hic auno
uti ia Aliogar. Suffocare.
Denique ut divulgatis eorumdem operibus admi- Mccucxxix natus S. Juannes, pro moro irifer Eccle-
raiidis. Clantas Tua velit se mediatorem efficacera siasticos tunc familiari, deposito gentilitio Castrilii
coiistituere, adhoc ut noster B. Joannes, per uni- cognomine, cuni veste Clericali cognomen etiam
*"(Heati tu- versam militantis Ecclesiee Christianitatem, culatur iade sumpsit; et addito sanctitatis titulo cohone-
tclx se com-
pro Sancto; ipsaque eura pro se habeat intercesso- stavit, Joannes a S. Facundo dicitur. Ibi,
dum S.
mutant:
rem. una cum ceteris ipsum honoraturis et invoca- sub cura Benedictinorum eo loci Monachorum, La-
turis ut Patronum. Quatenus tali patrociuiu fulta in tinas litteras didicit : ibi etiam iu Artibus studuit,
ccelis Claritas tua, prosperetur in omni actu suo, quas nunc Philosophise nomine complectimur. Po-
sito
.

136 II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


sito deimle, quem ipsi obtinucr.it pater snus, Dor- magnuin aliqueLn Dei fainulum ; cura Deo scrvire,
A- l> P. nelleubis Parochiae titulo, in faniiiiain Alphoiisi de regnare sit? I, 6
EX VARtlS
Carthngena Burgensis Epi.scnpi tran.'.iit. per inter- 4 Erit in ejusilem Episropi
obsequio, ut dixi,
Mar. I. 6
Reciisal
jttas cum cessionem cujusdam sui nvunculi, praifato Hpiscopo etiam avunculus ejus, seu potius novercae frater. obla-
tam lieredlla-
Pvrshijtcr nr- utilissiinain gratissimamque operam navantis, in Hic cum mori se videret, nepotem voluit bonnrura tciii avuncttli
dinaretw munere oeeonoini, commendatus ascitusque in fami- suorum omniuni heredem instituere. Vcrum incun-
liam, jam circiter vicennis et congruuni sacris : ctanler recusavit Joannes hereditatem admittere,
Ordinilms ietateni assecutus, factus est Presbyter, illumque rogavit, ut eara dotandis suroribus suis
sexto postquam Burgns veneral anno; tanlo sui adscriberet, quod ct factum est. Voluit aiitem Epi-
urdinatoiis favore, ut et Primitiis ju"a*sens assistere, scopus, qui defunctura diligebat, onmes curandi
et Neiimystam voluerit mensae suae, nnptiali illo funeris sumptus in se siiscipere ; ncc aliiid oneris
die, adhiliere convivam. Contulit ei inde bencficium nepoii rolinquere, quam ut in exequiis illius fune-
qiiodd.im in Tannebuis, et in ipsa ecclesia Cathe- brein pro concione haheret oralioiiem. Hoo vero ei
" "I fjus
drali Canoni<'atuin. Sed hic inferioris ordinis fue- ita successit, ut quantus deinde futiirus esset divini tierc habetln.
rit jam cnim cx Vita) scriptore didicimiis, nroxime
;
verbi prajJicator, satis appareret nam ad eloquen- oraiionem :
;

vacaturum (iitiqiic ex majoribus) oblatiim fuisse, tiam ei naturalem jam tuin accesserat liaud parum
si in Episcoi'aIi obsequlo nianere voluisset. Abbas scieulia3 theolugicie, crebra bonurum auctorura
qiioijiie S. Facnndi eidein contulisse dicitur opulen- lectione acquisita^. Mortein istani mors patris ex-
tiim Uectoratura, cuin duabus tunc forte vacantibus cepit intervallo haiid lo:igo : cujus causa profectus
(^apelhmiis, in oppido Sahaguutinensi, quarum ad in patriam, cito etiara extulit
novercain et justis :

ipsuin speclabat collatio, et fructus percipere utrique persolutis Burgos rediit, certus expedire se
Joaiines posset, substitutis pro se earumdera adiiii- beneficiorum ecclesiasticoruin vinculis, quibus gra-
nistris. vari se, non sublevari cxistiniabat in .studiis virtu-
2 Cum hiijusinodisubsidiis gradum in Episcopali tis etlitterarum sacrarum. Voluntariara ergo pau-
Curia sibi allribiitnm sustinens quantum per occu-
E
; pertatem fundamentum sumpsit apostolicse quara
r.xcrritia patre et nn-
jiietatis iti
jiatiunes liceliat, intendebat exercitiis pietatis, inter meditabatur vitje, exorsus Burgis pr.'edicare in ea- vci c.i (irhits,
Curia. qua) erat frequentius visere niiraculusam ("hristi dem S. Agathai ecclesia, in qua tenue beneficiokiin hpiicfieia ec-
ctes. abdicut.
crucifixi imaginem, cui in ecclesia .'Vugustiniaiiorum sibi reservaverat.
Fr.nlrum altare proprium erat. Crucifixi istiushisto- S Qu;iinJiu sic privatim sibi vixerit non tacile
Burgis abit
riain el iniraiula licebit apud Mariziuin Icgere, a est Jcrinire. duin non pr;ecise constat de aniio quo Snlmanticam
pag. 41 ad M2 prolixe deducta. Huc sulura spectat, Burgos aJveiiit, neqiie de ajtate quam inde e.xliilit :

qiiod aliquando contigit, orante cornm pia illa virilem taraen haiic oinnino fuisse, certe minime
imagine Joanne, sanitatis obtinenda; causa, novera- jam satis probatum existimo et proha-
juvenilein,
diali religione ibidem, perfungi paralvticuni quem- bunt porro qu£e S.iIamanticoB egit: huc enira illum
dam pauperem cujus sinceram fiJeni ex precandi
: divina qiiKdam vocatio adduxit, eo tempore, quo civilihus dissi-
inslantia ajstimans Joannes, caqiit orationi ejus civitas tota arJebat dissidiis exitialibus, ex causa diis turbatatii;
etiam suas preces ad eumdem finem impensius duorum nobilium fratrum de familia Monroya. in
conjungere et nieruit eiaudiri. Subito eniin ex toto
; litigio quodam c;esoruin ab amicissiinis suis ex
persanatnrn sese sentieiisinfirmus; furcillas quibus gente ^fanzana, duobus similiter fratribus. Rem ab
innitebatur abjecit, multuin ad ejusmoJi spectacu- ovo Jeducit Marizius a pag. 90 ad 07; Regumque
luiii exhilar;ito Joanne. Ille vero ipso in loco recipi Henrici III, Juannis 11, et Henrici IV socordi;e im-
ad Ordiiiein pctiit, ut benefico sibi Crucifixo ibidem putat, glisceiiti inJies inagis magisque sanguino-
perjictuam serviret servitutein. Quse res Joanni lento nialo nullum reineJium positum fuisse, jier
magnos addidit ad intendenda sludia pietatis sti- annos circiter sexaginta. Ceteri scriptores, ea re
mulos quibns qu.inlo magis
: afliciebatur, tanto prEetermissa, unanimiter censent divino omnino
minoris incipiebat mundana omnia facere, nihil consilio factum, ut tempore veniret Salmanti-
lali
tamen inJe remissior ad obsequia'sui Praelati. cam Jonnncs, futurus civiiati Angelus pacis. Dele-
.\vila.
3 Ad
Missaj sacrificium prolixe sc prseparare so- gerat is sibi hospitium circa parocbiam S. Seba- incijiil dicere
litus. omnique contentione animi illi se applicare, stiani ; ubi cum eum
invenissent aliqui, qui Burgis ad S. Seba-
ab altari se ad chorum consuetamque
recipiebat auJierant praedicantem rogaverunt, ut istic quu- stiani,
;

Psalmodiam sub qua raagnae oinnibus erat *difl- que vellet dicere
F
;
in festo ipsius Sancti tutelaris. die
-
Val. 1. cationi. Inde, uterathumilliinns, lihentius se trans- xxiv Augusti. Pariiit rogantihus ; et praesentes ha-
ct convrrsotio
lerebat ad pauperuni minisleria, qiiilms et de suo, buit Rectorem et Collegiales S. Bartholoinaei : qui-
jitcna .rdift-
culianis.
et de Domini sui proventibus subvenicbat liberaliter. bus cum apostolicus dicentis zelus et aedificativus
adsciscilitr in
Siraili cum caritate consolabalur infirmos, et in pluriraum sermo vehementer placui.sset oraveriint ;
Collccjium S.
istis sic erat, ut sua cum necessitas non nisi sero ut suo coelui aJjungi vellet, iisdem qiiibiis illi com- Bartliolomxi,
;id frugalem corporis refccliiinem adduceret. Hoc moditatibus ad stuJia quiele prosequenda fruiturus,
vero nequaquam tractabat blanJe ; seJ ciliciis, fla- futurusque ipsis pro Capellano domestico.
gellis, jejuniis ac vigiliis subigebat ; quibus lassatus 6 Fundaverat CoIlRgiuin illuJ, pru quindecim
nuda3 incumbebat humo, saxum aliquud capiti sup- Studentibus duobusque Capellanis, anno MC(:cc;x
poiiens. Diurnis occupationibus libenler subtra- Didacus dc .\nnaya, tum adhuc Conchensis Episco-
hebat aliquid temporis legendis libris spirilualibus : pus et postea Arcliiepiscopus Hi-jialensis ipsum
;

regressus aulem vesperi ab episcopio, de rebus opulentius dotaverat, (ip'timisque legibiis sic ad.s'trin.
sacris ac devotis conferebat cum familia, deinde xerat, ut reruni temporaliuin abunJantia, vide- an. HJO re-
cum
bonara nuctis parlem cejjlus ibi Ca-
in cubiciilo dabat orationi, retiir evangelica paujicrtas teneri, qua nihil est ad
licttanui
Scriptiirisqiie sacris vel moralibus evulvendis. Inter aniraorum conjunctionera studiorumque exercilatio-
quae ila placebat Domino sun, ut hic, de eo quasi nem conducibilius. Etenim neminem istic aJmitten-
gloriabundus, sjepe diceret ; Habeo in olisequio meo dum constituerat funjator suus, cui mnjor summa
hominem sanctissimum ; in queiii numquam obtu- annui redilus suppeteret, quam viginti tiorenorum
tuiii ligo, quin ad ejus veneratiunein interius me Aragonensium; quam taraen summam mntatus mo-
sentiani coramovcri. Et vero si Kegi honorificum net;e valur, ex auri argeutique abundantia, suasit
est ad obsequia sua habere Magnates, quanto primum ad centura, raux etiam ad dueentos Ducatos
felicior eo Prajlatiis is est, in ministerio habeans Ixare, teste Vergara : qui recepti istic Joannis
insigne
; ;

DIE DUODECIMA JUNII. 127

insigne pniert monumentiim, ex CoUegii Chronica tes CuUegiales suleant honoris causa caput ci nu- D
quod ejusdom CoUegii curatores, A P
Hispanice scripta. cujus verba sic fiileliter reddo. dare. Hoc cerlius ;
y\ \ \nm
Joannes Sahaguntinus Canonista, electus fuit in h.ic supra iilius portam effingi fecerunt, ad dexterura
u(i et Alph.
saiicta d< nn anno mc(:<:l;l. dio xxv Januarii. Fuit latus statuain hujus sui sancti Capellani, cum hac Tf.stat i.

Capellanus internus : et quainvis CapoUani, sive Epigraphe Beatus Pater Joannes de S:ihagun,
;
(fictfur tllitts
BecaTil gcstm- interni sive eKterni, non soleant in Ulic CoUegialium Bartholoniie;e Domus fausta proles cui statuae a ;

Cbrunica adnotari con\eniens tainen et rationabile


; sinistris ex upposito respondct etfigies Alfonsi Te-
juit. pro eximia hujus viri Dei ?anclitate. ut eorum- stati de Madrigali Abulensis Episcupi, istic simil^ter
deia Catalogo adscriberetur quia ipse est verus : comraorati, et anno post Joannis illuc ingressura
ille Israelita, in quM non est inventus dolus ;
qui quarto praemature inortui ; dc quo circutnfertur
propter bonitatem suam et vitro honestatem, ac istud breve elogiura, propter raultitudincra et varie-
morum intcgritatem, electus fuit in CapeUanum tatem scriptorum :

interiorem. Ideui Vergara prnponit expressionera Hic stupor est mundi, qui scibile discutit orane.
8 Porro, licet nemo corura qui B. Joannis histo-
riam scripserunt, dicat praecise quamdiu in isto 4 Ant, 11

CoUegio vixerit; tainen ex historioi tenore colligi- Po-.t nnnns ?

eyrosvtt de
tur. vixisse ibi circiter quadriennio quo decurso, :
Collegio,
videns vir sanctus, quod proptcr occupationes Col-
legii, non posset tam libere vacare (uirand;e saluti

proxinioruui, dimisit locutn ac dignifar.em qu:im ibi



tenebat, et retinuit habitu.n siniplicis Clerici, sub
eo futurus Sahnanticensium Apostolus : uon tatnen
praecise scitur, utrum munus prEedicatoris,- cum
assignato ad id publicitus stipendio, susceperit ante
vel post suura e Collegio disoGssura. Egrftssus autem
inde. recepit se in doraum cujusdamprobiCanonici,
cujus memoria usque hodie in beneilictione est,
noraine Petri Saucii, coniinorantis ad anguliiniTor-
recill^, juxta Bacalaureum iEgtdiura de Tapia ;

ubi (prout scribunc Joannes de Sevilia et Cardinalis


Antoniauus) decera annns transegit, toto illo teni-
drcm annis
pore occupatus in auxiliuni aniraarura, aiidiendo tnnralur apud
confessiones et pr?edicando. Ad hoc autein tempus l't-lrumS'tn-
cinm
omnino spectat meraoria qujBdam, adscripta raar-
gine SumniEe Bartolin;t', Pisls anno 138^ in inem-
el nn 1450
brauis exaratae, el in Conventu Salmantino hodie- emit Summam
veteris habitus Conegi;il'S, veluti Capellanis quoque dum reverenter fervat.ce, in hEec verha. Etui istum Bartotinam.
competentis, adeoque et a Saucto gestati ; eumque librumin mense Madii, annn 1436, de Fratribus S.
ait fuisse et esse coloris rufi; Becam autem, cujus Paali mouasterii Burgensis (Salaianticaa scilicet
nomen dicit sumptum esse ab ItaUs (vitam signifi- studentibus). Dedi nuinos M. Petro lihrario,
con-
care docent Academici Cruscani) Becam, inquam stitit miUe Moropetinos, quos sibi dedi, in flo-
in

sic describit, ut non sohnn ex huraeris ad pectus renis Regalibus et denario uno et.... in domo sua
profluat, sed fere instar Gra^canici Episcopalis intra suuin tentorium. Ira hanc raemoriain transcri-
PaUii, per tergura ad talos ; olim voro supra caput bit Tamayus in Notis ad xi Junii. Moropetinos au-
in formam coronae revolveretur, cura dctluentibus tein intelligo, quos Marevedisios nunc vocant, mi-
ad tempora laciniis. Nunc pro paite illa superiori nutissimum pecunise genu< verura putcra nou
;

assuniptus est pileus clericahs quudratus, sic ut legenduin, in florenis ; sed ISflorenis,
preedictaBeca solos jam tegat humeros, sinum ante 9 Singulis diebus sauriflcium Misste celebrabat.
Ant. n
pectus eumdemfornians, ex hiimero autem sinistro multis cum lacrymis, maxiine cura eara dicebat de .Vissam (/uoti-

ad terram defluat et sic Joannem repra-sentat,


; Passione Domini. atque sub ipsam Communionera ilie cuni lacnj-
?»i*3, dlcU,
parum feliciter ad similitudinein promissam. sicut quemadraodum referunt testes in Processibus auditi.
V
supra raonui, soluinque modernum CoUcgialiura ha- qui eum cognoverunt : et passira -Testimabatur vir

bituin rocLeobjicit ocuUs. sanctus a popiilo, qui ad eura recurrcbat in suis


7 Prieter receptionem praenotataui, nihil vetera necessitatibus, ut pro se Dominum deprecaretur.
CoUegii monunienta tradunt, quod pro certo scribi Multi ctiam rogabant ut pro se Missain diceret,
possit, Con muniter tamen dici solet, quod cura existimantes, quod ejus tain dcvota lectio citra du-
et pra:Utta di-
vinitas liice, nocte quadam cubituin sese coraposuisset, necdura biuiu consequehatur e ccelo efFectuin desideratum.
Officiiim al>- recitata quadani Horarum parte; ejusque recorda- Tpse vero, qui totus pius et erga raiseros pienus
i^otvissc.
tus extincto jam lumine, hoc nuspiam reperiret erat compassionis, libenter postulatis eorutn annue- tenuitcr fx
u'>lico vl^it
ea causa nioerentera consolatus sit Deus, ex cy- bat : nec tamen Missarum titulo recipiehat eleerao-

presso quadara stante in raedio atrii lucis radium synas, utpote pr«ter tenucin victura, qui aliunde
emittens, cujus beneficio compleverit residuum OtR- suppetebat, niliil in hoc raundo volens quam Deo
cii illius. Verum, ut dixi, minirae certum id est. servire. Etenim attributa eidein publicitus erant
''Jtiaque ibl
cuni in nuilis histuriis reperJatur ejus res mentio, trecenta moropetinorum millia annue. Exigua sura-
statua supra
portam locuta nec in veteribus Coltegii ineraoriis, in quibus longe ma sed hoinini frugali et parco tuuc sufficiens.
;

ceniitur: minutiora referuntur ; neque in infonuatiunibus pro Dies festos peculiari observabat reverentia, non so-
Canonizatione factis, in quibus rairura foret, nec lum interiuri, sed etiara extcriori atque hunc in :

unum quidem ex tot productis testibus adfuturura fincm decentiori tunc mtfliorique iuduebatur liabitu,
faisse, qui id (si verura scivisset) aiflrmare vellet. quem duplicera habebat, alteruin griseum, caeru-
Hsec AntoHnius. Tdem dixeiim de ea traditione, ex leura aliura.
qua haberi ait Vergara, quod ulea qua;dani, in 10 Hoias habebat, inter studia litteraruin pre-
hurto Collegii hodiedara spectabihs, transeunti curaque partitas quieti autcm capiendie /asces
:

Joanni sese inclinaverit quaprnpter illac transeun-


;
aliquot sarmentorum, cum cervicali lapideo, sub
lectica
; '

128 II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


A lectica dispositos, quos sinpulis noctibus repor.ebat, quid Deus possit et velit facere, qnando vult ali- D
ne faniulus suus (Joannes do Santiliana hic eral) irl quod benefactum reinunerari. Istam sane iiocteni Anl.
E\\ UillS
anim» suai diein fiiisse, qualeni viderit niimquain.
jiersentiscerct proderelque. Dicunt aliqui, CDdein
tlitriter ctthal;
teiiipnre in Uuiversitate Salraanticensi puldice sa- Hoc ^olum ex ejus ore proprio ainlitum iiovimus,
cram Scriptnrara pra;legisse. Seil quomodo tantus quid autem id fuerit noii possunius divinare. Itaque '"''"'^P^ivsH-
liperfusiu
amator pauperlati.s, admisisset atlribiitara sibi a non dico, quod m persona tstius pau[)eris ipse Chri- f/ratia
civitate snstentntionein, si Cathedne talis reditibin stus apparuerit, oti Sanctis Augustino ot Grego-
noii vithlur vel qiiod accepta veste glori:itus corani .-Vnge-
IruAnlur? Aut quomodo tot produiti lestes, et in- rio ;

Calltcfltttm
terropati an viventem noverint, scdiiin respondis- lis ut est in S. iSIartini .'\ctis: solum expendo,
sit,
Scrlpfvrx i/i

Vnivtrsitatc .«ent, se eum novisse Saiainantic;c in habitu Cleri- quod tantus occultator collalorum sibi divinitus do-
tcTiitissc :
cali ; neque quod euin ibi cognoverint
diii.ssent, norum, non potiierit cohiliere se, qtiin aliqnando
Cathedraticuu! Scriptur.e sacra; ? Sane minutissima populum coli irtaiis ad liberalitatem erg:i pauperes .^..
inulta illi specifirant, t[uibus probent Jnanuem silii exercendain, pro aliisqnsB adducere potuisset exem- gustinianum
bene cogrutum fuisse. Ilacteniis Antolinius qiiem ;
plis, siiitm ipsius attulit; narraturus autem ijuid petit;

inirum est adco sui p.duisse oblivisci. ut quod hic invicem sibi ea nocte rependerit Deus , ultra se
cap 12 'am opense rcfellit, cap. 21 exprcsse alHr- explicare iion potait, sed adjecit Iitec verba : Et
me!. propterqiiasdam Annotatiimes in Biblia, manu staiim ivi ad S. Augustiui, atque suscepi Iiabitura
ejiis s^riptas. Leve profecto argumentuin maxiine : istuin.
cii!.. eai videatnr scripsisse Rcligiosus, in tiiio statu 1^1 Susceperat monasterium isttid, ab annis non

Cathedraticum fiiisse, iiemo dicit. ita inultis, stiictiorera Reguhe Augustiiiiana; obser- Ant. 15

11 Hoc certum, praecipuara operam, exlreinis vaiitiara, ex Conventu Sanotorum duabus a Valli-
ante stalus mutntioneiii aniiis, positam a Joanne solclo leucis sito ubi Deus quosdain suos famulos
Mar. I. n :

citm totiis cs- in dissidiis quaj civitalem contnrbabaut sopiendis. excitaverat, iitin ea solitudine aopaiiperculti domo,
ctiinpti-
sct iii
Huc plcrnmque spectiibtint priedic:Uiones ejus: qui vtta'u degerent solis diviiiis rebus intentaiu, pcr
nfiitlis tiissl-
industrie explorans loca ac tempora coenntiiim fa- lectionem, orationem, ac meditationem qnas inter :
dtii,
B ctionum, illuc se inferebat intrcpide: nec latigaba- adeo rigidtiin observabant silentium, ut diebns fes- E
tnr, quamvis conntilius ejus contrarins doBinon tivis dumtaxat inter se colloquereiilur, in liortum a sitt) re/ormatti
'""'^
idcntideni sopitos suscitaret ignes, multique in ipso Superiore deducti : si quid :iutem tier hebdomadam 'f.''"'
disctpttna
. ,. , .
1 r. ,

concepli fiiroris Lcstu obduratos sese inexnrabilesque indioandum altcrt cr.at, id iiebat per signa. Ad no-
praebcrent. Oninia ncmpe qnnmvis saxea corda cturnam quietem dabatur manipulus piilearum, su-
emollicbat paulatim, sic ut taiidem aliasibi prorsiis pra vilem lectulum cuin stragiilo. Noctu surgebant
civitas vidoretur. Inter ha^c tanien contingebat non ad Matutinas. Vestis ex grosso, sed nigro panni),
raro inveniri, qui nionenlis libert:item wgre feren- sub quo in honorem Deipane fereb:tiit album scapu-
nitllls oltlitra-
tnntm injitriis tes, eum ut inimicum aversarentur. Sic (ul plurilius lare. Modicuin qiiod lnbciianf, commuue erat oin-
exemplis parciim) accidit ei in quodam vico distri- nibus, prajter habitum; cum in stia cella Tiemini !i-
ctus S;dmanlicensis. ubi nobiles aliqui, opibus pns- ceret habere quidem
libros, quo ne Diurnuin ,

sessionibusque pi'a?fidentes, gravissimas inter se omnes cogerentur Officiura iu clioro recitare. Pe-
eafjue rigitlis-
exercebant discordias, vitainque ducebant indeco- cuniam tractabat nullus nisi ad lioc depulatus
iima.
rain eorum nalalibus. Hi molestum sibi pra;dicato- camisia ad carnem solura lanea utebantur qiiod si :

rem cum ignominia et contumeliis expulcrunt re- : necessitas cogeret lineis uti, textiira dumtaxat can-
divit tamen
identidem, donee seorsiin tractans
illnc nabina vel stuppea erat. Jejunabant a festo San-
singulos, reduce-et ad officiura hominis Christiani ctorum oinniutn usque ad Nataleni Domini; et a
universos. Quainquam autem temporilnis illis vix Quinquagesimam usqne ad Do-
feria secunfla post
esset familia nubilis, qu-e non alicujns factionis ca- minicam Palmaruni omni autem feria quarta, sexta,
;

put haberi ambiret, popiilique furorem accenderet et sabbatj solis quadragesimalibus vesceb;iiitur.
tantura, ut neniini sine periculo liceret inccdereper Coratiiuuis erat diebus Veneris fl,agellatio corporis,
plateas : ipsi tamen soli dabatur securitas, tamquam quo2 in Quadragesima atque Adventu fiebat etiam
communi omniuin pacificatori. Merctirii Sabbatique diehus.
14 Fama hujusmodi disciplinse lato sparsa, Con- F
Ceiivcntlini
CAPUr I!. ventiii nomen Sanctoruin mox peperit, et pluribus
/11

Stiltiiii''lcen-
a;mulandi cupiditatem injecit, atque inter prinios jem recciittts
yocali') ad Onlinem in eoque Profesaio. Offi- Cnnventui Salraanliceiisi, eo cuni successu, ut hic "» ''•''
cia jesto, pax civilatis procurata. observantiiB Mater cognominaretur. Rari tunc ad- '*" '"""•

Saints post
H
piris
[ic labor aliquantis annis continuatus, vires cor-
vehementer atterebat sed imprimis dolores
raittebantur Novitii
soli tres recepti
uani ab aniio Mcccct.vi ad lxi,
inveniuntur Fr. Joannes de Spi- ;

:
nosa. Fr. Joanues de Arenis, et Fr. Alfunsus de
seclionem calculi, eo usque invalescentes, ut remedium fuerit
calcitli,
Borgia post quos primus anno mcccclxiii fuit hio
:

a sectione peteiidura quie cum, mediante voto Fr. Joannes


:
Sahaguntinus, quem niox secuti Fr.
Religionis ingrediendie, feliciter successisset sta- Thomas Monroy,
; et Fr. Petrus de Toro. Ipse veru
bilitus iu sanclo proposito fuit, aliqiiaiitis post cu- susceperat habituin de manibus venerabilis Patris
rationem diebns. sicut ex Processibus colligitur. Fr. Joanne de Salamanr-a : qui ejus magisleriuin
Cum enim jain beiie sanus sibi videretur, oceurrit b'r. Joanni de Arenis commisit. Annum et dicm
pauperi cuidaiu laceris panniculis adeo tenuiter ipse Joannes maiiu
,
propria Hispaiiice adstripsit
teeto, ut nudus dici posset. Hic eum rogat, ut ali- suminie Bartoliiiie. verbis a
prasdictie Tamiyo sio
quid vestitus aibi pro Dei araore largiretur, ope- Latine redditis. Die xviii Junii, anno mcccclxiii ha-
riendo corpori : et occurrit animo duplicata in die- bitum suscepi in monasterio S. .'\ugustini Salman-
riun festorum cultum vestis, domireposita; quarum ticensi,quo anno littera erat Doitiinicalis B. Natali
meliorem e
dualnts ve-
utram largirctur dubitans , meliorem Deo deberi SS. Marci et Marcellini Martyrum, ante lestum S.
stem paupiri judicavit, et egenti CEruleain dedit. Seiiuenti autem Joannis septem diebas et hoc fuit feria vi, et prie- ;

donal; nocte tantis gratiis eum cumulavit Deus, ut aliud dicavit Episcopus Oxomensis. Euindem annuiii et
de iis relerre non potuerit, quam solum Deum diem in libro, antiquo Professioiium uotari asserit
nosse quid tunc expertus sit se vero nullis id ver- ;
Herrera, cui Tam;iyus contestes addit P. Fr. Auto-
bis possc exprimere, nisi dicendo quod cognoverit, niuni de Solis, et P. Fr. Pctrum de Castro, in Re-

lationa
:

DIE DUODECIMA JUNII. liO


lationo Translationis S. Jnannis Saliagmitini. IHem raagislerlum Novltiorum, etiam manens Definitor, I)
vero Taniayns ex dicto lil)i'o, ante ecphrasiin Pro- septies in eo gradii (id est in omnibus deinde Ca- A. D, P-

fe.ssionis infra Handam, lia}c nc.tari ait : Sabbato, pitulisquoad vixit habilisl confirmntus res profe- EX ;
VAHIIS.

die xviii Junii. aiino muccclxiii, recepit liabilmn in cto hoc Ordine. Inler Novitios ejus fuit
riira in
hoc Conventu Fr. Joannes ile SaUagum. Dumiiius Vcncrahilis Pater Kr. Martinus de Spinosa, postea
det gratiam et lienedictiMnem. ut iii posteruin
illi Definitor Congregiitionis totius, vir sanctissiniae
perseverct, iii sun3 anim.'i' boiium ct niniiiiiin conso- conversationis, et qui pustea meriiit cognoscere
lationciii. .\udiendi proinde nun suiit, qui ex Pro- grandes illoi favores, quos servo suo Deus sub
fissionc facta xxviii .\ugiisti festo S. Au^u^tini in- Missiu sacriliciiim liicicbat. Nihil scltur ds mcthodo
fcnint, in hujus Vifiilia susceptnm fiiisse liabiturn, qua utehiitur in eoriinid»m Ni.viiioriiin iiistrrictione, DefU'ilor

inox ab elapsnprobiUionisunno nRCesse iuerit qua^ liuic scculo Prorinri^,


<iuasi si pi-odlia ad posteros esset foret
fieri Professionein. thesaurus niaximus.
Haclenus Antolinius. Unde
ciiraniiu tri-
IS (.juainquiim antem solcant Novitii in inagna ergo acceplt Velaurius decem illos articulos, quos
ctinio admc- rii:i,llectione teneri personaruin tanien paucitas et
; ita asseveranlcr libro i capite 17, tradit acsl eos
vrtrir. il. rnet-ticie rei angustia," cogebant iisdem etiam ipsiusinet Sancti manu scriptos invenissef? Securlus
coiniifiuere ministeria publica, puta infirmarise et ei credeiniis dlcenii. utique ex Actls Capitularibus,
refcctorii ; etiam ad hoc iitilia, ut experimentum de DcfinKorem electum aiino mccciilxv, vi Maji Prio- ;

ciijus'iue genio et ingenio capiatur. P..st alii|uot rera vero anuo mcccclxxi. Fiiit ergo electus Defiiiitor
Anl. 15 a suscepto habi'u, dem mdata Joanni est iXT. 18 iM 19
igitur dies Jo:iiuies, oc!o inenses et totiiicin dies p.ist suain
ac (irnique
cnra trirlinii ; cui cuui modioiini vini dolioluin esset, Profe.^sionem ; Prior vero, aeplimoarino p.ist eam- Priur Conven..
qnia tamen ipse quoties ex co proinebat illud ileni transacto. Deiierat aulein ei Deus ad ea inii- tus Salinant

disredens Cruce .'igiiabat, contigit iiullam viui iin- iierii rcrte obcuuda spirituuiii discernendoruiu facul-
inimitioiicm in eo notari, scd totiiis Conventus usui tatein exlinlam; "erque addldcrat eliam gratiam
el vinnm viul- .^iidiccrc, qucusque nova vindeinia iinpleret cclla- cogiio>ceuili alisentia, et nenetrandi secreta ani-
tiplicat.
riuni, vino tota regione supra comiuuiieni inoduin iiiorum. Hinc cuin iiUeiligebat tentari ahqiios, be-
B
al-nndante. .Atque hoo primum miraciiliim est, neilicebatels, addens inonita talla, quibus intellige-
quod per manus servi sul leginius operatum Do- reiU, ipsum lalere cogitationura suarum. Si
niliii

minnin ; unde crevit illius ut Sancti iiiter Eieligiosos quem peccatum videhat decldisse, lugebat ejus
in
a^stiniatio. vicc et lacrymabatur inconsolaljiliter. HIs lidentis
IG Transacto anno ad rcllgiosani Professiouem ejus additus orationis prosubditis fundendae fervor,
aduilfsus, eam
sub hac forinula, quie etiara-
fecit et puiuitentiar-um pro iisdem rigor lioc efficiebant,
Mmi. I. 13
lium leperilur Latine descripta ipsinsmet inanu. utomnes ei corninissi. non soluin veri essent Chri-
1'rnffSllonein
facil ftsto S. p^go Frater 'Josnnes de Sancto Facumlo, in s:icra sti servi, sed qiiasl vivae ejiisdem imagines : quem-
Aigiislllli, Theologia Baccalaureus, testor et faleor per iitte- admoduin lestatur vir docirina et saiictitate pra;-
rani islam, qiiod cum leinpus probutionls mese in cipuus Mag. Villalobos, Frater Augustiuiauus et
h.^c sacra Rellgiune et Socletate Ordinis Fratrum Cathedraticus Scrlptnra? sacrie In Uxamcnsi .\cade-
Ercmitarum beatissimi Doctoris Patrls nostri sancti niiii, in Tr.ict. H de S. Joanne Baptista, declarans,

Augustini elapsiim et voluntas inea propria et operibus dare testimonium Cliristo, et quo-
cum maijno
sit ; quid sit
lutiditorum
deliberala est, ad Dei graliam permanere et perse- inodo unusquisque oliligetur ut bonus sit ; ciim friictu
verare in eadein rellglonis ohservantia, ad Dei l;ui- dixisset quodquilibet Cliristianus del:eat esse vivum
dcm etservitium, et in cadem socletate expressam Evangelium; sic ut hinc inde
poslto Christlano
lacere Professionem ; ideo ego Frater pnedictus Sancto aliquo, iiuo ipso Christo, tani inter se appa-
Joannes a sancto Facundo, Baccalaureus. facio reant siuilles, ut discernere inter eus nequeas Sic, ;

expressam Frofessionem, et promitto obcdientlam inquit, vivebant duodeciui Fratres uostri Salamancae
omnipotenti Deo, ctbeatae gloriosie scmperque vlr- cum B.JoanneuS. Facundo.
gini Marlac, et beato ac glorioso Doctori Ecclesiie, {8 Pene exciderat , quod, iiiter priinas curas
.M.ir. I, 20
Patri nostro Augustino; et tibi Reverendo Patri Sancti, post factaiii Professioneni, fuerit abolere fa- IiitiTim re-

Jnanni, iii Decretis Baccalaureo, Priorinostrl liujus ctiones quae Salmnnticie repullulaverant tempore sniiiptfi cu-
raiii faitio-
nicn.isterli sive conveutnssnncri .Aiigustini civitatis quo ille adhiic Novitlus abstinebatur a pulplto. Huic niim txtir-
riit Prlor
Coiionitus Saimantina? ; noinlne et vlce Revereiiillsslmi Patris autemrei designatas babebat Kerlasquintaiu sex- piindarum, et
iutiscnbil. nostri Prloris generalis totius Ordinls Fratruin tam, quibus adiuiraiidos coiiseqiiebatur eHectus ad F
Ereinitariim sancti Augustinl et successoruni ; et conipescendam rabiem efleratoruin i^torum. Neque
vlveresine proprio et in castitate, in regulari obser- a proposito diniovehant injuria; et contuuiellie sae-

vantia serundum Rcgnlam beatissimi Patris nostri pius quin etiani ante eoruiu lores, qui Duces
illiU,B :

sancti Augnstinl, oiuuibus dlebus vltas niese nsque factionum erat, quandoquo erigebat slbi pulpituui;
ad mortem. In quorum omniuin testimonlnm et R- nlhil formidans, scd palara ediceus, nullo ne niortis

dem, hic nomine proprio scrlpsi. Et precur Reve- quldem propositie perlculo, destituturum se coeptis :

rendura Patrem Priorem liiijus conventiis, ut eam- et slc cum aliquando ad S. Martini conciuniiretur,
dcm nicain Professionem reciplatls . et noinine Quodaiu, inquit, die duo mihi venenint coraminan-
vestro ac alterliis Patris priesentiura corroborare tes,quod niihi vitain tollerent. si de istis rebus
digneniini ; et orare nmnes praesentes pro rae, ut pergerem concionari verumtameu opiis est ut lun-
;

niihi slt glorla asterna in luturum. Amen. Facta gar officio nieo. Audite me quia felix ero si ideo :

siint vigesima octava dle Aiigusti, In die fosto Pa- raoriar ; occidar enini quia verrtatem dixerlm et
tris nostri Augustiiil. Aniio 1464. Frater Joannes peccata corripueilm. Cuni relatuiu ipsi esset, gli-

Prior, Fratcr Joannes Tlieologus Baccalaureus. scenti in urbe inalo fomentum extiinseciis snbraini-

17 Vix Professioneiii fecerat, quando Superlori- striiri identidem a Regio Ledesiua! Correctore ;
ad
bus visuin est deinandare el curain novitiorura. ipsum se contullt, fouiitem illum inceudii preclbus
Anl. 17
Ccrte constat octavo post illain niense Ipsoruni Ma- et lacrymis extincturus. Veruiii bis ille
non flecta- Viil, 1. 51
l'it Maglster
vindict.im severis nihit limet
gistrum fuisse Jo.innera, licet non sciatiir an fuerit batur quare
: impendentem ei
mortpm STpius
prius. Sic autem functus eateo munere, ut quamvis comminatus verbis adeo non ilexit vel ipsuiu vel
,
sit}i intenla-
postea factus slt Defiiutor Provinciie, ipsum aon partiarios ejus, ut liorum aliqui, velut laes.am in tani.

dimiserit, quousque eura crearunt totius conventus Correctore Majestatem ulturi, eipellendura ab op-
Priorein. Veruin hoc officio absolutus, rediit ad pldo cum infaiuia dccreverint, ipsumque decretum
17 sacrilegum
Junii T. ni
'

130 II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


sacriletium executioni mamlaruiit : sed is tam atroci nullam morara dicendi faciens tura, veluli rainaciiis D ;

A. D. r. injurianiliil commotus, dixit ad ^ocium Redeamus : insurgen», inquit. Audile verbuiu Domiiii dico '/ "'"^t-epm. :

tctn silii,
EX VAHIIS enim quod primus turbam hanc
.

Salraanticam, ad ci>mplendum officium nobis divmi- vobis, qui concita- occttltniiuiti

tus injunilum quod si liinc ine (.xiiellunt, observe-


:
bit, et capulo odmnvebit manuiii, hic omnibus cons- pt ttdicii

mus Evangelium c|UO munemur ; Si vos in una ci- picienlibus occidetur. Assistitenequis liic quieti ;

\itate perseculi fuerint, lugite in aliam. Revcrso velit abireccenalunis apud inferos. Ilis non obstan-
aulcni accidit audiri conipiil=atioiiem duarum Pa- tibus erupit unus aliquis, parti adversaj insultans;
rocliiaruni, a sanctis Benedicto et Thonia diclarum, ct raox coram oniuibiis occisus occubuit. Ad quera
ad i|uas factione praecipuas conveiiiebant, iude velut casum consteriiata turba , resumpsit seriuonem
ad bellum pmcedere solitje. Illuc ergo se statim con- Joannes, et dixit Numquid praesagieram : non ,

tuiit : sed pugiiis calcibusque rejectus, et in lutum posse istos quiescere? Verum faclum id sit ne ;

resupinatus fuit animosior taraeu inde resurgens,


; fiat amplius pulpitum hoc tollite, meque alio traiis-
:

tuniultu pacato et recedentibus ijui concurrerant, ferte, et vos mecum. Ita ad cunventum traduxit

solu.'' ad cainpum obtinuit. populum, non cessantem manus ei vestesque oscu-


Rursuin nihilominus redeuntibus ad insaniam
)i) lari, seque illi comraendare, tamquam divinsiju-

obstupcscen- tonare de pulpito vehementius ca^pit. Ad


iriseris, stitia; arbitro ipse vero consolatos dimisit cum
:

tihus corttvt, quod Eques quidam, velut si unus ipse iuipeteretur, benedictiuiie sua, velut arrha diviiiai clemcnliae.
qut eo yrorue-
excandescens; Ergone, inquit, tantus Nobiiium con-
batil, bi-acftits;
cursus coinmoveri sisinet, ad vocemraaledicti uuius CAPUT 111.

hypocrilae et infamis seminiverbii, ut vindictam


desinat de sumere, per indecoram igna-
iiiiniieis suis
Quxdnm virtules Jt)attnis,divina atl ejus cu-

viam coudonando iujurias? Adeste famuli, et Fra- slodiam providenlia ; ipse et alii per eum
terculum istum pessimum fustibus mactate. Jam ab aquis servali.
ut jussi, ruebant in cxdeni at ipse obviara iis
illi, ;
17 famulus grandi corpore. persona vene-
promptum se offerebat in mortem, quam J; uit Dei
progressus, K
rabili, vultu forinoso. placido ac gravi : cujus as- AKT.
magiiis cuin clamoribus et convitiis illaturi venie- 21

bant mlulisseutque pugionibus strictis, nisi bra- pectu ad virtulem alliciebat bonos, malis verecun- Carpofis
,
exterior
chia eorum divinitus obriguissent, diftuso insuper diam incutiebat. Ipsum veris exprimere lineame:itis
composltlo
per orouia membra treniore tara gravi, ut nihil ha- ex voto eoiiatus Marisius est, sicuti ea dedi in
buerint potius quam coram Sancto procumbere in Comm. Pr. post num. 14. Tanta ejus modestia erat,
genua, saluteraque et veniani deprecari utramque :
ut quainvis hiliiri semper facie, ridenti tamen num-
vero cum Joannes donasset, inoti ceterorum om- quaiii vidisses. Conversatione facili ac simplici ,

nium aiiinii suiit. Addit alius, ideni accidisse in festo gaudebat prudentium et doctorum virorum alloquii.^.
et qrata
et Parochia S. Thoiiiai, nec j.oluin priedictis Nobilis Dupliritatem et simulationem in verbis detest.iba- convnsatio;
iUiusfamulis, sed etiam nonnullis partis adversce, qui tur fraudiilentos enim negabat bonuin fineni lia-
:

facinus pruhibitiiri vicissim ghidios strinxerant, in bere. Serino ei aedifieativus crat, nec ipso pr,Tsentj
defensiouem sui prcedicatoris. Ita scilicet iu rebus quisquain fuisset ausus niinus roligiosa proferre. In
narraiidis coutiiigere solel, dum quisque stylo pro- omni iictione fugiens singularitatis et extreinitatis,
prio et pro suo conceptu rem exponit, licet uno ex media quantiim poterat incedebat via.
fonte acccptam : et hinc apparet, qu.into conducibi- 22 In quaTenda tamen conscientiaj puritale niil-
Conscietitix
lius nostro instiluto sit, ipsos Processus de Sanctis lain agnoscebat moderationem, cum in conspectu
ejus pmtlas
habere, et singula referre invarialis testium depo- Dei niliil satis purum inlelligeret. Hinc multa ipse
nentium verbis, absque ullocuUioris orjtionis fuco. in se notahat. quae aliis levia aut etiara ridicula

Sed nou est faciletalium exempla describenda curare viderentur; multa etiam cavebat ex anirai teneritu-
propter prulixitatem ininus autem exceptam eo
, dine,quorum alii nullam rationem haberent. Sic
quo optaremus modo verborum invariatorum sub- non libenler comedebat columlias rurales quoil ,

.itantiam. Ut utest, dicunt ainbo Ivlarisius et Va- furto pastas diceret ex messibus alienis, Sic scru-
laureus, quod iUis sic priniu:n in vestigio defixis, pulo grandi aliquando sibi duxit. ex aliena arbure
deinde oraiite Sanctoreslitutis sibi, ip.so in loco pax cerasum libasse sic recusavituti unguento modico,
:

coaluit in ctijus rei perpetuam mcmorium decre-


.
quod sibi aniici cujusdam famulus inscio domino
tum est, quod usquehudie observatur, ut in publicis miserat, ail curandam tibiae suae plagam quousquc ;

su]iplicationilnis, utriusque Parochia; Ci-uces junctim is adomiuo liceiitiara petiisset sic vel puliceia :

procedant, dexteram siiiistranique alternando quot- sibi molestum necare forniiilabat, ne displiceret Deo.
el ttiitrii.udo
annis. Ita eliam voluit ut socius, in locurn unde jam leuca snitima-
20 Firinata etiam ainicitia est contrahendis invi- una aberant, referret petram, quam tulerat ex ma-
adit etiam
ccm nupliis : quas cuni sua prae.sentia non dedigna- ceria quadain ; iion progressurus ultra, nisi id f:i-

ea causa retur Saiictus, accidit ut ei apponeretur avis assa ctuiii esset vel a se vel ab illo ; et addebat ; Si tu
eputtts nu- (i-oluaiba, au gullina, relatio variat) ciijus cau,sa illam tali loco profuisses ad iiliqiiod incomraodum
pttales;
cuiiiangustiaretur, eo quod ejusm idi ferculum non praecavendum, non gaiideres eam inde loUi qiiod :

AVT. 23
convenire existimaret pauperi Religioso, quem de- igitur tibi fieri nolles, alteri ne feceris. A inulieri-
cet soli necessitati servire subito subvolavil ex ; bus conjugatis nullas accepisset eleeinosynas, nisi
patina avis per fenestram, omnesque plenos adini- scivisset eas cuin consensu maritorum dari, ne iiniiin
ratioiie reliquit ; ipsuin vero etiam consolatione quidcm ovum, quorum quatuor vix ununi .ilbuin
mirabili, quod suaj ea ab^linemli voluntad, salva tunc temporis valebant. Vuluit aliqiiando ut ovuin
hospitum gratia, sic consuluisset pius Dominus. furtim suniptura, quidam restitueret ; et mulier una
Rursuiu tanien alias accidit, ineiise Noveinbri festum trcs iiiarevedisios ac luodicum serici.
Anl. 53
agi ad S. Lazari trans pontem. ad quud iiigens ho- 23 Orationis studio addictissimus, amabat ei im-
Oratt'1
minum multitudo confiiixerat ; uec partibus suis pendere bonam partem noctis ideo decantatis :

deesse dsemonera, quin suuiii ibi lucruin qusereret, Matutinis permanebat in ecclesia, nec inde recede-
et scintiih^s non penitus extinctis suscitaret. Ad- bat antequam sacrificium Missa; absolvisset. Quid
orat ibi Sanctus, et collocato in capite pnntis sug- autein liic pateretur putius quam ageret, placet ex-
gestu, coepit verba facere. Sod non audiebatur, prae plicare verbis S. Thoniaj de Villa-nova, serni. 2
confuso vulgi circumfrementis strepitu. Quare non- de Sacramento altaris sic locuti. Quidam nostra;
Augustiniana;
, ;

DIE DUODECIMA JUNII. 13(

A Augustinianae faniiliae ac religionis, Frater Joannes 20 A talibus porro cum Deo congresslbus, cum D
ft Missnm a S. Facunrlo, qui lioc tempore rairo populi Salman- ad prasdicandum foras procederet, quid mirum si D. A. P.

dicetuis /er- F.X VARIIS


ticensis stuilio egregiaiiue pietate, ob innumera qu.'e magno semper id agebat fervore? Sed hic nnn alias
,„; exlalieiis
Aut. 32, 3G
oontinenter ab eo eduntur miracula, colitur cuni major apparebat, quam cum essct laudanda castitas,
a S. Thoma
;

Bx zelo ca-
rif yillanova Missffi quotirlianum Sacrificium paulo prolixius per- vel cnntrarlura ei vitmm reprehendendum. Serael stitntis odium
Inttd^tus, ficeret, morareturque in eo spatiosius; factum est contigit, eum tam vehementer Increpare mulieres, ijicurrU mu-
ut a Pra;lato suo iii virtute obedientiw Missam ce- nudum verecundlus pectus gerentcs, ut earura Herum,
in
lerius absolvere praeciperetur de quo s.-iepins ab : plures ad eura lapid;mdum concurrerint fecissent- ;

eodcm, licet blandius, consulto pra;raonitus fuerat. que, nisi reliqua concio id intelligens domum u^sqiie

Cui Frater pr^dictus, qnia obedientiara preeterire comitata fuissct. Ipse vero placide dicebat, grande
non poterat, omne secretam patefecit, diccns Igno : beneficiura Dei fiilurum, si tali in causa sibi mori
sce, obsecro, mi Pater nam aliuil farere utique
: contingerel. Cura autcm ad S. Lazarl concionaba-
non possum quia quotidie D. N. Jesum Cliristum,
: tur extra portam civitatis ; faciebat Illuc adduci mnltus ta-
men impudi-
fulgentem in ?Iostia, istis oculis ego peccator cons- meretrices, quarum dolentissime ferebat perditio-
cas coiivtrtit
picio. Quibus dictis perterritus Prielatus, solo pro- ncm : et miiltas ac miras
conversiones, per ftjuvat
in illis
;

ttratus, de illa molestia veniam petiit : eique prout ipsius intlammata verba, operabatur Deus. Ut autera
vellet immorandi veniam dedit. Haec non aPrajlato conversae semel in idem cojnum non relaberentur,
eodeni, sed a virn nostrw Religionis gravissimo, provideb.tt conqulsitis ad earuindera sustentationem
qui ab ejus ore andierat, referente cognovi. Hacte- eleemiisjnis. Miiltum etlam laborabat in aliis, qiia-
nus Sanctns de Sancto ; et inde factum, ut illius rum minus puhlica Inhonestas erat, aut etiam pror-
post niortem vel pictae effigies vel statuie sculptae sus secreta, revelante slbi earum statuin Deo. Hoc
ipsum repraesentent, oculis in sacram Hostiam de- cura aliquando ei in concione accidit, ita intorsit

flxis, et talis liodiedura;visitur alabastrina illa, quam sermonem, acsi culd:im Ibi pnesentl solum fuisset
Garcias Alvari de Toleto, primus Albae Dux, effor- locutus : deinde ad cjus domum se conferens, coep-
mandam curavit. tam converslonem absolvit. Allas per urbem eunti
24 Quam operose eo se prjepararet Joannes, plu- occiirrens iniiller, raanuin osculum petiit
ejus ad
E
ribus explicat prajlaudati S. Thoma; ViUanovani, sed ille, sciens divinltus cnnsllium quod ceperat secrela cor-
al) Alltlioiiso

Uerosco discipnlus, et ipse raagnae vir sanctitatis, ejusdem- occidendi filiain, iit^riim ferre deprehensara ; negavit dtum pene»
,lc

que AugustinianEe, iion Franciscanie (ut perperam se daturum ei, qua; lUemoniiiin in corde gestabat :
trnns :

intcr Scriptores Waddingus) Religionis alumnus, quare turbata illa, et Joannem ad suiim secuta ino-
Alphonsus de Horos«a , in ea quam Antoliuius nasterium, ab eo clare intellexit causam negatas
scriptam al) illo ait S. Joannis vita, adeoque ante manus et jiissa detestabile consiliiira depunere,
;

annnm moxgi, quo obiit iix Septembris Madriri, cum intellexit, stiipri auctorem reparaturum quod
ubi corpns ab humiliori sepulcro in sublimiorem deliquerat , ducta in uxorein pu^lla, quje Ipsl et

locum extulit Ferdinandi Ilispaniarum Infantlspie- hunc quem gerebat utero et aliura quoque filium pa-

tas, supra naturae facultatem gestis mota.


rebns ritura esset, reconclliarl se natffi sine est passa.

Ita Antonius Nicolai in Bibliotheca scriptorum His 27 Ut autera sollcitus seniper Joannes erat pro
paniae, ubi invenies quam plurima ejus opera enu- dlvino honore, sic ipsius quoqiie fainam tiiebatur eum sugillans
merata, cura elogio, quod tota redolent .\uctoris Deus nec impune ferebat, si quls contra eum lin- sanctimonia^
;

pietatem, eo niagis recipienda, quod auctorem scrl- guam temerarius laxasset. Sensit hoc iraprimls San tis,
Ijendi habuerlt Mariam Deiparam quo tempore ,
ctlmonialis quaedara. nomine Catharina Romana,
Domum Augnstinianorum Hispali administravit Priorlssa regil Madrigalensis parthenonis. Haic
sicut in Confessionibus suis {nam et has exemplo die quodam Veneris in Capitulo, cum acrius per-
S. .\ugustinl scrlpsit) ipse testatur. Ita ille : sed ut btrinxisset M.atrem Eleonorara de Betanios , rei

plurima magnifice ac studiose ibi enuinerentur, in vestiari.-E Pr.rfectain, quasi prodigain rerum mo-
IIs tamen non reperitur praecitata Vita Joannis, nasteril,oh nlmis ellusura erga pauperes affectuin ;
cujus velut ab eo scriptie adeo certum testlmoniura addidit etiara verba qu.-edam sugillantia vltam ae
dat Antollnius, dlgnam omnlno qUEe lucem videat, monita Joannis, qulbus f irte pro se addiictis libera-
qua ctlam causa ista ile Auctore produxl. Iltalem istam niteb.atur alia excusare. Lun,i; autera
25 Solebat Joannes Missam dicere In capella, sequeutl, dum panis monasterii coqueretur, ab in-
c
ANT 27 Cruoifixi dicta, ab bujus imagine, istic alte coUo- censo clibano ter flainma erupit ac prima quidem ;

eiplicatn cata : cujus nulla liodie memoria superest, licet su- vice in cuspldem acuminata, usque ad tectuin sub-
Cllis acl i})som perslt Criici.^xus, elevatiis supra altare, quod est ilt, .seque in cllbanura receplt, nullo damno illato.
inaimalto;
sub bene laborato fornice, supra capellam beatlssi- Secunda vehementius prosllivlt, usque ad locum in
mie Virginis, ubi diu fiterunt in honore populi, quo Mater Catharina consistebat, quasi ipsara .ab-
RHliquije Istius Sanctl. Dicehat autem Missas ad sorptura; sed soliini pavorem illi intulit, sine noxa
horain tertiam malulinam, quia longiorem moram se recipiens : mox tainen iterum eriimpens, et cli-
totum erumpente
non f-^reliat fames ejus spiritualis. Sic cuni semel bauura vacuum igne relinqueiis, per pistri-
ex Ctihano
eam diceret ad S. Mariae Regalis prope Madriga- num extendit sese, etomnes in eo laborantes nuliis
ftnmma ca-
lem. coram Sanctiinonialibus istius Conveutus, nnn instar involvens, raortem minari videbiitur. Tum stigatur.

solum in extasim rapius stetit a sensibus, sed ips» C:itharina, intelligens id accldere propter verba,
'rcbrl sult
eil tajtliis: etiain corpore, supra aitare ad mediam ulnain ele- antc bidiiura jarta venerabilem Joannera de S.
In

vafus In aerem. Qiialis deinde esset, in agendis pro Faciindo; eunctis audiciitibiis clara voce promisit,
tanto beueficio gratiis, Act;i non explicant. Slmili quod numquain auipllus male esset locutura de
moiio contigit eumdem su;i In cell;i plev;itum inve- Joaune et continiio in furnum se receplt ignis to-
:

nocte quadam a f'riore conveiitus tus, Catharina palam confitente, quod de vlro
Dei
nlrl ; qul suoruin
cellas eo tempnrp circumlustrans , cum ex cella temere miirmurans, sic castigari raeruisset.

Joannis videret luniinls repercussi fnlgorem. et in- 28 Nec minori cura idem Deus custodieb.at servi
fortunium allquod susplcaretur religiosos plures, sui corpus, et de periculis, qu.isi
Angelorum raa-
; Ant. 34
lapsus in Ipse
veluti ad incendium restingiiendiim, exclvit ; sed nibus siiblatiim, eruebat. Ila aliquando JH flic

Tormes, aquis per longura satis abrep- men laps%is.


ingressus, inagnum lumen tota cclla dlffusum re- fluvlum et ab
perit, atqne in ejus medio orantem In extasl San- tus spatium, exivit inde vestlbus
omuino siccis. Ita

ctum sed iffnls omnino nibil.


; breviter Antolinius. Marizius per omnes circum-
stantias
131 II ACTA S. JOANNIS A S FACUNDO.
stantias rera 'proiiecutus, ait, Horas diurnas intor fidem ipsi dederat, ea contempta aliani uxorem du- D
eundum recitanti accidisse ,
qnod totiis orationi xorat ;
priedixit enini fore, ut divinitus punitam in- 4NT, 55

intenlus, extreni:e ri|i!E sic acccileret, ul tandera juriam su.nra videret. Et vidit
quia fcedifragus :
Pr.rdleitfii.ii.
fr ago fK/lam
fallente vestigio, rueret tolo corpnre in gurgitcm, ille, cito c:iptns a Mauris est; atqiio a servitute re-

Tulpo dictum Castellanum : nam plures ejusmodi demptns, niorte obiit rcpentina. Nec impune cessit
gurgites iilem fluvius liabet. Cecidit aiitem eo loco, diiabus mulieribus adeo contemptim liabuisse ser-
ubi assiirgebat cimfragosa rnpes, eaque tara alta, mones Sancti, ut ad eos audiendns, veluti ad inep-
ut in cacuinine positus infra consistentein nequircs tias quasilara,scurrilitor se muluo iuvitarent. Arabae
agiioiicere. Ibi ergo, inter rupein et ripam, nihilo eniiu miserrimain luortem oppeliere. iina a viro suo

minus pneruptam, constrictius fluvius profundissi- occisa, velut adultera; alteraper sententiam judicis
muserat; Sanctus vero intra quadraiilem hor* nus- capite plexa, quia virum ipsa suum crudeliler inter- 1'"tm eliam
siitieunt ditx
quam visus, volvebatur sub aquis, per illud spatium, fecerat : ciijus utriiisque sicpunitae ineiiiinit Onlinis contitmctiosx
quo per tres successive cataractas pra^cipitatur iii- AlcantariK Magister, in Hispanicoquodain inSaiicti in Sniictmi.

genti fragore aqua. Tum primnm emergens, super honorein couiposito inetro, factiis de re tota certior,
inde siccus eas gradi visiis est; quousque accedeiis ad pontem pcr epistolam Giiardinni Franciscanorum Saliiianti-
effredifur,
civitatis.nactus est ex adverso S. Yincenlii ripam, censium,
semel
biimiliorein et asccusiii aplaiu, Interea circiinicur-
sans socius qu:erebat hoinincs, qui siltera corpus C.APUT IV.
veuerabile tollcrent itaque ad pnntein etiam ipse
:

appropinquans, miratus est videre consertara ple-


Sancla mor.v Junimh el sepulliira: priiiia sc-
bera, et luiraciilum couclaiuantem. Kiiverat eniin
cuinlaijiie Irauslalio corimris hi iirojirium
Joannes tota veste tain siccus, aosi aquam nou at- saccUum.
tigisset ; nulla etiam sui parte Iwtus : sed ipse hu-
nianos plausus 1'ugiens, feslinavit in suuin conven- «I am aunuin in Religione decimum sextum agel)at
Joannes, cum terrena fastidieus el cieiestium appe- ML. 3. 1

tum sc ahdei'e. Murttiiriim se


Palentia redeunti. quo tens, suspirabat ciiiu Paiilo identidem verlia i]la
2!) Siinile acidit eiiin ti.tra aniium
tterumijiii
obedientia Prioris sui, pro qiiodam urgeuti negotio, ruininans. Qiiis me liberahit de corj^nre inortis hu- iirirdicit,

Exandita autem vota sua divinitiis intelligens, E


miserat. Cum eniin ad rivulura pervenisset , cui jus"?

Corpiis-honijnis nnnien est; euraque, alias seinper non potiiit contiuere se. quin coiiceptiim aniino
vadabilem, reperisset tain enoriuiler iiiflatuin ut ,
gaudium jier os enictaret lioc inodo. Priedicabat
nemo transire pr*siimeret; ipse Deo fretus inulam Joannes in S. Blasii solito cum fervore citm medio ;

adegil ; et statim aquis hausti ambo crcdehantur in serinouesiihstitit, et sublatis in CGclum oculis ne-
periis.^e, vel sola iit summum mula emersura : sed scio quid intra, se loqni, visiis aliquamdiii est. sola

amho, et ipse quidcm nec hilum madefactus, in al- lahia mnvens : deinde ad coucionem ex|iect,atione tl post annos
suspensain dixit Est hic oorain vobis homo, 10 iniracutis
teram ripam evasere: obstupescentitius oiiinibus ([ui :

ctarificaiidiim.
ibi aderant, certatimque iit Sanctum veneiantibiis ; qui morietur prius annus transeat, et tum
quara;

niaxime cum sol, eatenus obductus nuhibus, claruiu dicetis, quam, bene prajdicabat Pat^r a S.
exhiliere diem ipso illo instante cmiiisset, quo ab Facundol Dico vobis, quod post deceniiium adhiio
aquis solo reddeliatur Joannes. mehus pra^dicabo. Et revera ipso anno obiit de- :

30 Sed et alia spccimina divinas in aqnis poten- ciino autera pust anno prsedicare per miraoula
ti*, per Joannem se exerentis, producantiir. Proce- efficaciiis cojpit. Caiisa inortis ha>G fiiisse fertur.

denti pci' civitatem Salinanticensem ad pedes accidit 33 Erant iii civiiatenMbiles persoiKe diice, iinpuro
0!i contutler.
desolaia piieri cujusilam mater, recens in puteiim ainore sic copulat»!, ut scandalura toti pnpulo pric-
cl rarios iii liiiiin intptt-
aqiias liipsos lapsi, opem implnraiis. llle ad puteuin dnci se inan- herent. Has sepiirandas ab invicem ciiin sihi suiu- ritiii dirent-
salvat. dat, quasi vivuin adliiic invcnienduin speraret ; et psisset Joaunes, easqiie concioiianti sibi prieseiites ptitm

quamvis majorem esse profunditalpm videret, cin- haberet, ccepit ita veheinenter iiitorquere ardeiitiiiin
giihiiu tamen, a corpore acce|itiim, illuc immisit, et suorum verborum jacula ut coinmotus animo juve-
;

pueruin sursum traxit, quasi una cum ipsa aqua su- nis, vincula qiiibus tenehatur abrunipens, liberato-
blatus in altum puer fuisset. itaque corrigiam sa- rem suum secutiis sit ad cinventum; neque exire
cram appreliendisset. Concurrit populus, miraculura inde voluit, sed hahitum sanctas lieliginuis sumpsit.
inclamat. Sanctum veneratur sed ille inventum : Eum ut a coepto revocaret, nihil non egit amnris
forte piscium vilissimorum fascein imposuit capiti, insani testro agitata raulier pertinax; cuinqiie ipsi-
atquc, Ad stultum, Ad stultum, magnis vocibus met Sancto mullas in faciem coutuinelias dixisset,
clamans, cursiin ad conventum suum se proripuit. tandein addidit, non.transiturura eumanniim, quin
Gordalizia; qnoque in puteum lapsus puer', precibiis sihi poenas promptas daret. Cum ergo intra dnos

Sanrti vivus inde extractus est. Ad ejusdem pedes ab istis minis meuscs exarescere Joannes ac defl-

siiflocati in tiumine nati cadaver attulit, spatiu pas cere inciperet, etad estroinura varia veneni indicia
suum trecentorum, Benediclus Kamos, et redivivum medici deprehendereiit; nequaquam dubitatum est,
recepit > quin ipsuin ah infelici illa ingestum dolo qiinpiam
crrditltr) fl'
WAR. 3U. 31 Addamus huc eliam qusedam alia. I idello ipsi fuerit, adeo-iue recte euin Marl,yr.;in appella- l^llo.
hihrum aniis- Univeisitativ, cui erat commissaBibliotlieca, ablatus verit vir venerablUs Alphonsiis dc Horosr-o. Nos
sitiii recejit fa-
fuerat liber, et dignitate inateriaj et ornamentorum tamen illud EcclesiK judicio dftfiniendum relinqui-
argenltorum pretio a-sliinabilis valde. Qui su£e ne- mus, notamusque lecto tandem affixum Sanclum,
gligentiie imputaudam jacturam, indeque periculuin et extremis sacrainentis rite muiiituin, postn-
prospicieus amittendi oirn-ii, ad virum Dei pro re- lala a Fratribus circuiufusis delictorum venia
niedin accurrit. Promittit isrem secommendaturum expirasse, sub pulsiim salutandie Deiparae dari
IJ.^0 sub Missae sacrilicium : eteccepost elevatumem solituiii ; priesente etiam nobili illo Novitio, qui ea
liostiae, adfuit lioiiio ignotus ijisi, alteri uemini con- noote fiierat angelica visione, seu somnio divinitus
spiiMiiis, qui lilirum in altari deposiiit ;
qiiera Joannes immisso adinonitus, ip.sa die expiraturum magistnim
absoluto Sacrificio Iradidit miuislro,ferendum in ejus.
sacristiaiu, iibi ipsum amico reiidiiiit miraliilitcr 34 Ad pluviam mox co>Iitus dimi.ssam additJnlia- 1, 32

exultauti. Snlatiuin quoque apiid euindHm invenit nus dc ArraBiidanz, in Vila rythmo .scripta, furio-
mulier, nimium alilicta, quia vir qui matriiitonii sam illam, quie Sanctomortis causa exliterat, illico

divina
:

DIE DUODECIMA JUNII. 133

diviua quasi mauM prostratTm lecto decubuisie, bus videbantur, secundum Iraditionem; eaque inter
et resolutani in Ificrjtiias serio doluisse de flagitlo se composuit, et compaginavit. p
ut melius potuit, A. i>

K\ VA.IU1S
cft miro coinniissn, atqiie intercessione Jounnis felici tandem Itemdeinde fictum ossibus aliorum, secundDiii ipso-
fnl-
,l,l,.mlort:
fiue qtiievisse. Hoc cerlius, defuncti vultum, exuto rum inlcr se proportionetn. Vertnutamen restabat
fjft
niortis pallore, mirnhiH y^nusfate refloruisse .ic plerorumqtie auirais dubitatin. utrnm id quod veluti ''' '" ^"^'''"
'"
resplenduisse unde lUTa consolatione afferti Fra
; corpu.s S. Jtiaunis sfposueranf, revera etiam ipsius ^, "
iiiu defo
tres. non pDtuerunt ejusase diseessum luf^.^re, quera esset dubtum omne deponere jnssit P. Mag.
: sed diunt.
jatn lum c(elis receptum pro se intercedere patro- Alfmsus de Cordnba, dicus se cfM'tuin, quod idom
iium, tam manifesto probabant indicio. Plures lioc esset. Interrogatns aureni c uisam scienMa;. dixit,
testati jurejurando sunt ; interque alios exceptione qiiod Fr. Joannes Hispalensis, qtii iilud ibi abdide-
onmi raaj jr Joannes Fernandfus, Canonicus Eccle- rat, sibi rem omnem snb secreto revelaverat pro
sise Cathedralis, eximia? vir pnibttatisatquednctrinaB arcta quam secum habebat amicitia. Ita certificati
rediens a conspectu illius, cum raaguEe teneritudi- rursns composuerunt sanrtum cnrpus, ut melius
nis lacrymis, omnes occnrrentes sibi stc jirbilaudo pi>Iu"runt. abdidenjntque in locum bine profuniium
allo luebatur : Venio ah aspf»ctu ma^jni amici mei, ejnsdemmet c ipell», ut deiuceps non iti facile pos-
devoti Fratris Joanni.s de S Facundo et vobis pro : setinveniri. Ne taraen pen!tu>5 oblivioni dareturlo-
certo afli.'mo, qu)davultu ejus absistant radii qni- cus. meraoriam consignarunt in chartufario
ejus
dam splendidi, ma.iijnumque solatium adferentes in- raonasterii, expressis per qure posset invenirr indi-
tuentilius. ciis, fpiando ipsum requirere magna aliqua causa
35 Expositum in ecclesia per biduum stetit vene suadtTct.
devotum specfa-nlurn praebens civi- /{misiior ej:-
ktn.
3' rabih* corpus, 38 Procedente eiinde tempore rn^frixit erga de-
iiinc FriUrum.
corpu^ bUlm bus accolisque Salmanticetisitius, undique acr-urren- positum sacrum devotio, nf»que ullerius singularis /lOiiuUque de-
rcrereutfr
tibus, manusque ac pedes et halutum dHOsculari aluiua cura prajdictio capella; habebatur ; qnare vuHo,
spedolitm,
satagentibus : sed cnm paulatim. procedente devo- etiam ccssavit popularis devotio et cessarunt mi- ^
B tioni populari, inciperent ahqui, iion solum ex veste racula; usque dum suscitavit Deas spiritum Fr.
particulas vellere, sed etiam carpere pilos ca,pitis Didaci de Valderas Salmantini ; qni memor ve-
sancti; unus eiiam deprehend^retur, conatus dfgi- teris SU8B cum esset novitius devotionis erga S.
lom abscinderej ad capellara raajorern receptum est Joannem factusque S:icri.sr.a
. mon isterii , anno
depositum sanctum obductisqrie critibus. et cnsto-
; MDLXvi coepit eapellam prsedictaiu adornare. con-
hortoripcf sc- diis adhibitis. propinquior omnis accessus fuit pro- cinnare lampades, procorare Missasibi diceadas,
pelilur.
hibitus, quoad cnrpus datura sopuIturiP esf.. in et transitum viri sancti anniversarie cl^brandurn
conspicuo ad caput eccU'sice loco, ubi hodiedutn annuiitiare. Hinc resuscitari jam pcne extincta in
honoiatur, inquit Antoliniu^; addens quod cura pnpido devotio. iiinovari miracafa, appendi pro be- on
an. 1566 rr-
iiiciperent illic multiplicai^l mtracula, scilicet anno ueficiis receptis anatliemita, quirum omnium cum snsdtolur,

MCCGCLXxxviii, Joanues Hispalensis, Cfinventus tunc auctor haberetur Frater prsdictus, ina^na ei apud

Prior, jusserit corpus Sanoii, una cum aliis ejus populum accessifgratia etauctorifas; quibus nixus.
Reliquiis, recondi iulra labellnm saxeura, quod in coepit de ampliori ornatiorique capella (nam vetns
sepulcr.» poneretur, excavato adeamprofuaditatcm, nimis arcta et vilis videbatnr) cogitare. Bom^ ejus
qute capere ingressurns infirmos posset. voluntati concurrerunt ilhjstres S. B irtbolorajei
MAH. 2, "i
30 lu hic cuin muUiplicarontur miracuLi, cepit CoIIegiales, largam eum in finern eleeraosynam lar-
et xaccllii dt'
jepultiira magis etiam frequentari. Ut ergo p.j-
illa giti. Itaegregii operis, etpiit rationeistius teraporis et condi cte-
super structo
homralur. pul.jrnin devotioni obsequerentur Fratres, parvum sane perlectt, sacellnm inchoatnm cst in cujus m?.- pf"^ Jiovum ;

^"'^''"'""'
sacellum desuper fecerunt, cum altariol), nd Mis- dio elevaretitr nngnificum tabernaculum excipiendo
sam ibi dicendam, sub qua ad osculura dabatur a!i- sacro deposito, idoneum. (nterim qu;esitus estbicus,
quid Heliquiarum. Interim ipsum corpus adeo niale in quo thesaurus tantus latebat licentia quoque ;

non deessent qui formidarent, no,


cu-^todiebatnr, ut D. Petri Gonzalez de Meudosa Salmantini Epi-
ad famam miraculorum tota Hispania celebratorum, scopi postulafa e*t, u*: efferri in publicim lucem
poienlior aliqais ex Ma.!2:natil:ius commoveretur, ad posset.
ilhid i;otabIliter imminuendaai pro sua devotione, 39 Is vices su-ds comraisit D. Lndovico de AIco-
C vei efiam tntum lurtim aurerenJum. Huic incoui- zer, CathedralisSalmanrinae Provisori. et Diceceseos F
Aniw 1533 fle- »"'''''"' '*'''
nioilo ut obviaretar. re mature delib.3fata, die xvi Gubernator'! : qu' die vii Auf^usti mpiaxix, cuin ad
lecti dfciiiL

Fraircs, Decembris anni mdxxxui convenernnt ad hoc lecti loeuni veniss0t;P. l'r. Antonius d'e Valesco mona- crum corpwi
Religio.si decem, videlicet Fr.;Didacus de Placentia sterii Prior,permissu Provisoris pi'^f;Ui et coram
Supprior (Prior enim perogre aberat) "r. Petrus de omnibus suis Religiosis, apcruit couditorium sacr.i-
Castro, Fr. Petrus Aviles. Fr. M itth eus deCarra- rum R*»Ii'piiarum eisque ut supra dictum est cora-
;

tes, Fr. MichielLezanus. Fr. FranC'SCus Mata. Sa- positas r^^perit, exspirante a petra ips.is continente,-
cerdotes; et Clericidui, Fr. JoannesdeS. Vincentio, dura apenretur, suavissirao odore, sicut habetur
et Fr. Franciscus de Caneto ac Fr. Julianus de ; ex notariali actu desuper confecto. Tum ossa omnia,
Torres, Liicus, denarium completurus; uti narrat irteraiit coraposita, reposuit in arcim nuceam, ben-e

Fr. HicronymusRom ui. parti^ ;2 Hist. Ef^cles. Hls- laboratam ac nitidissimam. eamque duabus clavibus
paniaruin cap. 7. quod est, rie Vita S. Jiannis; di- ob.seratam et operfara nigri coloris holoserico viU
:

cens, omnes fuisse ex senioribus, inagnte religionis loso imposuit su 'rum R<iIi^iosoru n humeris, atque
transponifur
et plerisijue eximife doctrinas viros. processionaliter detulit supra capollam Deipira», ad
in novanvar-
37 Decera illi, sub duod-^cimam nocturnain, dum altare Crucifixi, cum crucib is et cereis, cmn Psal- cam:
ceteri iu choro Malutinas canerent, coiiveuiantes in mis et Cantico Te Deum laudainus. Claves aut^m
fefassum coj- eura ubi corpus esse credebant locum ; etelatis imle sic distribut:e fuerunt, utea quae interioris arcuhe

af>
ossihus aliorum corpornni, quas nihilo minus esse erat Provisori pr^dicto, istic priesenti et prawidenti.
aliis tbi

^'piillis,
opiuabauturmajorum suorum, rumavirtutisillustrio- tradcrelur; alise duie majoris illius nu''eae concre^
rum. ideoqiie a communi sepultura abjuuctorum ac- ;
dereuturmonasteno: de quibus instrumentiimpubli-
cepenint alveum putealem, seu pilam lajiideam (uti cum mox vocatus Petrus Carincus,
scripsit, ad id

Chronica appellat) pannis lavan^Iis servientem ; in- Scriba regius cui siibscripsere primum Provisor,
:

Ira quam eorumquidam, Fr. Matth.uus de Carrates. tum sex Collegiales S. Barrholom;ei. D octor Rota
seposuit et discrevit ea qua3 esse S. Joannis omni- tunc Rector CoIIegii, Licentiati vero Antonius de
Lara,
:

134 11 ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO


Lar:i, Joannes Gomos Lezignann, Bernardus Garcia ptorum sacrificium gratuin habuit, oisque reiMidit
ct Minnaya. Atiruerurit prEeterca multi graves viri ciecitatem. Eudem intravit puella conlracta; quai i'ueUa con-

et bonorati, interque lios I). Jounnes de Mendoza, cum in conspectu oranium expedituni menibrorum lioctastmet

frater Ducis do Infantado, consobrinus Kpiscopi omnium usuin reciiperasset; ut erat insueta labori,
Salrnantini, ac postea Canirnalis :qui se peculiariter perrexit ad sepulcrum Sancti et ad ostiuin ecclcsioe,
obsfricturn Joanni fatebatur, ob liberalionem ex aut etiam per plaleas, emendicare ut solebat victum.
gravi intir-mitale, qua Salmantica; degens laborave- Admonebant Augustiniani ne sic otiosa, vitarn de-

rat ^trjdiosus. geret, sed alicui fainulatui elocaret s^; alioqui me- ifertinique
cuiatur.
40 Ibi sanclEe Reliquiie quieverunt, donec per- tuenduin esse ne beneficio acceplo ingratant casti-
reola fuit fabr-ica novao oapelljw, et taliernaculi ipsis garet Deus. Accidit ei ut fruslra pra'ili\erant; rediit
recipipndi^ desit;nati ; cui inscripium boc Epitapliium qua prius tenebatur infirmitas; etlunc jtriiiiuin se-
open pcrfrcfo
fuir. Augusliniani Salmauticenscs, ex stipe quarn rio pcenitens misella, optavit iteruni ad- scjiulcruni
itiferlur.
linpulns ronlulit, Joanni Saliagun fi-atri suo, viro intromilti; sed non obtinuit priu.^ quam j)oIIicHre-

duMi vixit sancto, a morte posuerunt. Avila distin- tur >e melius usurara sanitate, si ea sibi itennn red-
ctius rera descripsis^e videtur, cum ait, quod suo deretur; sicut et fecit, voti sui corapos reihlita.
tempore, id est sub exituni illius senuli, Corpus 43 Ahi plures infirmi, ex variis morbis sanita-
sanctum quipscebat in bene laboralo tibernaculo ,
tem eodem in sepulcro sunt consecuti, curain inulto
circum qiiod currebat inscrijitio ad vulgi captuin populo, (jui inde propterea avilli vix poterat. Singu- frrltlciiti com-

Hispfinicis coucppta verbis, sic Latine i'eddeudis : Iar'ri aiitom fuit quodjuveni cuidam Equiti contigit, prnnentes se
ail inQresium
Augustiniani Salmanricenses cto. ut supra. In hoc cui nuinen Martinus Arias Maldonatus, filio U(»de- luibaz,
titbernaculo est sepulttim corpus sancti Fr. Jnannis rici Arias Maldonati, Salmanticensis : qui cum ad
de Sabngrni. Cbiit Sanctus die S. Harnabie ietatis sepulturara Joannis venisset una cum genitoribus,
sua; anno xlix {ita scilicet tunc civdi cu-perat, ex curiositate inagis quain religione ductus; et plena
nescio quo male subducto calcul(>j srib ipso autein popiilo eccle^ia esset, atqac duo Fratres ad ostium
tabarnaculo {inquit narraliuncin proscqupns Avila) sepulcri. prohibituri ne iiluc inti'are volentes nimis
cst devotum altare, ad quod Sanclus Missam dice- condensarentur: videns ille conipressiunera fantain,
bat, cinctum crate ferrea. qu;c tacta ex eleeinosynis exlemht dexterum brachium, et quasi de ridiculo
a populo devoto collatis, habet istain Latinain Kpi- dixit Fratribus; Accipite etiam istud, et ponite in
graphen. sepulcro. Vix ea verba locutus frrerat, cum obri-
brachiuni
41 Anno deinde mdlxxxix ignis corripult rao- gescere brachiuni sensit; unde commoto mox
sibi ai csci'
Miir. 1. i

et an. I5S0
nasterium; cumque jam arderct etiam tectum tein- ad poenitentiam animo, nec non toto pnpulo, atque
i"ceii(fio cc- pli, prima ReliRiosis cura fuit, suhducere ilanimis imprirais utroijue parente commiserante, dej)recari
r/p*i.T suMit- sanctissimnm Eu(haristiani et corpus I). Juaiinis. oinncs Sanctum cocpere, ut juvenili ignoscens levi- cl criiUcnti
I
cta,
Ipsos in doniuiu snain excepit D. Petrus de Zuuiga, tati, pristinum brachii sui usum restituerent einen- sdiiatur.

Eques Habitus S. Jacobi et Tuparcha oppidnrum dato ; quod et obtinuerunt, cum ij)S0 intromissi in
Cislae atque Florum Avila?; vacuauique tani dignis sepulcrum, post preces, ac vota ibi fusa.
hospitibus relinquens, migravit alio sacra vero 44 Purro ut Ajjocalyptico Angelo, qui posuit pe-
:
Aiil M
depusita, tantisper delata sunt ad Oratorium Bartbo- dem unurn supra mare, alium supra terram similis Apponin i/l

lomieani CoIIegii, quoadusqiie praqiaratum esset tempesfate


iis ostendeietur Joannes; etiam in mari cjus potestas
Suiicias rac-
in uuu aularum iiiferiorum diciie duinus,
congruuin apiiaruit, cura siiborta tempestate ccepit jiericlitari
curnt se in-[
recpplaciiluni cum altari, in quo Fratres sua perage- navis qiiEedam, multis onusta viatoribus ;
quibus vocaullbus:
tnnti^lirr ido- rent nuctu diuque Officia, et in erecto ibidem al- concordi voto ijisum invocantibus apparuit, magna
nio hco scr-
tari Missas dicerent ante corpus H. Juannis, supra in luce et Augustiniano habitu, iisdeniqiie conspi-
vahtr.
ipsuin aliare locati, cum niulto quutidie cereorum cieutibiis navira ad portum salutis direxit. <^que
lumine, et civium illuc accrir>u. Reparatis deinde miraculosaejusdem iutercessio probata fuit in inona
incendii daninis, quo solura ecclesi^ tectum arserat steno S. UrsuL^ Salmanticensis, ubi innocentem
sulenni cum processione in ipsarn relata sacra sunt; ([uamdam Monachum carcere conslrictam tenebat
'^t Sanctissimo reposito intrasublime suiim taberna- Abbatissa. Ea rccordata iniraculoruin, per B. Joan- ifcm Moiinchx
ac dfinde
in piturem culum, ad ejus pedes supra altari, collocatum cor- nem a S. Facundo multipliciter patratorum, invo- carcere claii-

rrpofiitur. pus S. Joannis. Quo facto, et digressa ad coenam cavit adjutorem, et exaudita est. Adfuit enim uiia
iieiigiosorum communitate, corruit ipsius sacelli noclium, et cervical pulsans excitavit a sonino,
fornix, sub qnem paulo ante omnes processeraiit, proxinuque die \'eneris inde educendam promisit;
sacrum corpus istic ubi nunc honoratur colloca- uti, de mandato Abbatissae, reipsa contigit.
turi ; qni fornix si paulo citius corruisset, et ipsos 43 Ibidem Salmanticae, quEedam mnlier marifata,

cnm multis ahis oppressisset, et contrivisset arcam, gravi lateris dolore exeiTebatur; in eaquc ainictione
Aiil.

et mulicri
quara gestabant. -
Joannem invocans, primo perfusa riivinitus est pleuriticx,

copioso sudore; deinde, ut hcneficii auctorem


CAPUT V. cognosceret, ipse apjiarere ei dignatus est, consue-
'
aria Saucti ntiraculaj i^nvscnini in imralijli- tum Ordinis habitum indiitiis; ct Iiilari ac spleiidi(bi
cis et claudls, ex Anloliuio. ciim vultu. cubili appropinquavit: ubi ante lectulum
flectens genua, sic perseveravit nocte tota apud
lii ub unum contextum ex Marlzio deductis, eain, affliiente solatio sic ahsorptam, ut cum prinio

\iit. 4G
vcnio ad miracula a Joaiine Hisjmlensi prajterita, mane accedentes domestici aliquid esculenti porri- {cuju.\ f/ifl'»

lUuminalus et apud Antolinium a cap. 40 et deiucejis legenda : gerent. solo raanus signo indicare jiotuerit, ne se filiuiii «*
ad itpulcram cuin dixisi=et de scpnlcro Joannis, id quud Disparenfe autem Sancto /leniid saiial)
iibi Da- in(juietarent. , surrexit
Cteciis,
nia.scenus de sepulcro Deiparip, medicinHrn esse in- sana; et parvulum, quem herniosum habebal, ad
firmoruin et vivum saluiis fonleni. Ad dictt hujus sepulturara ejns detulit, ac retulit toties (nec enim
confirmationera ; non rainimum, inquit, facitciecus, seinper placet Deo statim exaudire rogantes) donec
denuo impc- ex
qui mox ut pedem eo intulit, visuin recuperavit sanitatera ei irapetravit , cujus signum dederunt oUeriqMinfii"
trat cacttatem ahorsu
seii inleriori eliain lumine illustratus voluin prius elapsa per viain vincula. quihus parvulura consfrin-
correxit, el petiit ut rursus iile sibi adimeretur, si xerat. Aiiaqiioque mulier S dmanticensis. ex al)ortu
ex anima: salute non Deus autera sapientiori
foret. quem passa erat, tertium inensem decurabebat in-
ejus petitioni annuens, oblatum sibi oculorum rece- firraa qn» : cura in vigilia Natalis Dorainici, festi-
vius
: ; :

DIE DUODECIMA JHNII. 133


vius agere tliem illum cupiens, Deo se commen- per seipsam non poterat; et xxiii Julii die Morcurii D
dasset, mox nt ociilo.s cUiusil servum ejus viilit sub advecla Salniunticara. die Jovis inducta in sepul-
E\ vAnns
mediam noctem, qui pedes ipsi ac bracliia perniul- crurii est. Tantumilem etiara expertus est Clericus
miilier.
cens mann, sanam dimi^it. quid.mi, dictns Petrus Magister, Archipresbyter
46 Inmnnasterin Dominicanarum Zamorrai, quod Castri novi, qui cx infirmitale remanserat mancus
S. Miirire Dominarum mincnpunt, et strirtinris ob- jani integrum annura et valde inflato corpore non
;
Anl. i^'

Ad idem servantiie er.it. sacristana' mnnere fungebatur anno nisiaegre et perparnm polerat ambnlare die autem :

iepulcrum Mcccixxxxviii Lucretia de Mello quie, runi horo- : Jovis XVII Julii de sepulcro egressus, coram omni
sananlur tibiam snpra tabim fractam bus firmo gressu et valido usus est quod etiamju-
logium aptaret. lapsa, :

ohiit. Huic nihii quantumvis


profuerat adhibita ramento suo coram Nutariis Sabbato est testatus.
dilige.is ciiratio, sed veluti paralytica non nisi cum deindesequenti die xix Julii Ferdinandus de Villa-
fulcris passum unnm movere poterat, idque adniu- rio, Taurensis, medio corpore pcr annum paraly-
et viri claudi-
dum Kgre; sed neque de loco ubi consederat assur- ticus, nec coinraovcre se quoquam absque fulcris canlts (iiio

gere, aljsqueiauxilio sublevantis. Audiens aulem valens, sine his exivit, cuin aliquo tamen adhuc
fauiara Joannis, in suo sepulcro miracula openmtis, incommodo. Et die xxvi, Petrus Rodrigupz Bustil-
petiit fit obtinuit, (nec enim tunc adhuc ^ervabatur iensis, viginti aunis unu pede claudicans, solisquc
Hlomalis ex
lapsu pnrulij • claiisura tam rigida) ut sibi liceret Salamanticam ejus digitis terram attingens, post Confessionera et
iica. se conferre, Regulam S. Augustini
acceptis juxta Communionem, rectus indidem proccssit. Endeni
comitibus, Joanna Rodriguez de Ocampo Supprio- etiam die Franciscus de Robilio, octo anms aridaia
rissa, etFrancisca Guadahixara. Iverunt cum ea ferens tibiam. multa cum molestia; cum dicto Pe-
pariter quaedam a!i;e personatJ, in Processu expres- trn Rodriguez e lucu suie habitationis profectus ad
sa3; cum quibus xvia Julii, die Veneris, ingressa visitandum sepulcrum Sancti.simiUterque inecclesia
sepulcrum, regressa est sana, nulliusque fulcri ultra S. Augustini sacra Cunfessione Communiunequc
indigens; sed ambas furcillas, qmbus uli consue- pra^p.iratus, simil'ter sunus egressus est, et utroque
verat, ibi reliniiuens in te^timonium miraculi. pede arqualiler firtuus. E
bOCatharina. panuerculaetconiucata, Tauripassa *"' 51
(ilia, una ':7 Saimanticae in ejusdem Ordinis ac nominis
.. ^ '
*
.
' ? Ad contaetum
lihia qnani monasterio, alia Sanctimonialis . nomine Teresia erat, ,
abursum Jaunario mense anni mcccclxxxviii: (^;.,.^„b„/.
aUern bre-
Rodriguez, humilibus orta natalibus, tibiam unam exindeque acini^nilu deorsum sic mansit paralytica, cralis,
vifir,
altera nuilto longiorem habuerat ab initio vit*, jam ut de unu in aherum latus alienis mambus esscL
usque ad quadragesiraum annum protracta;, unde movenda, usque ad diem S. Barnabie, quando pri-
gressus ei omuino ineommodns et informis redde- mum nonnihil coepit, ro.igna licet cum difficultate,

batur. Miec xix JuHi ejusdem sub vesperam, una siipra furcillasambnhire. Ergo die quadain egres-
cum Isabella Garabita, ex senioribus una, venit ad sara donio sua ad ecclesiam, Ludovicus de Deza co-
ecclesiam Augustinianorum;et sepulcrum ingre«sa, mitatus, rogavitan vellet aliquid de terra sepulcrali sanalur para-
illuc ler in-
ipso quidem Sabbato sanitatem non recepit; sed B. Joannis Sahaguntini, monens ut eam devute lyiua una,
gressa,
nocte:n totam impendensorationi votisqne faciendis. sumeret, si optaret sanari. Illa vero pridem eam se
perseveravit in ecclesia simul et Dominic:im diem cupere respondit, sed eatenus obtinere nou potuis.sse.
scquentera; sub noctem autem rursus ingres^a Acceptam autem nuluit prae revereiitia ipsamet eam
rursnm, nihil comniodius ambulans, regreysa est. sibi applicare ; sed niinistrum quemdam suie S. Sal-

Nec tnmen etiam sic spem posuit, quin potius in vatoris ecclesiBe rogavit, ut istud officium sibi pru.'-
denique 5'i

cijrethtur
oratione perstitit usque ad mediani uoctem. Tum staret. Et eeco tanlum roboris inde statim accepit,
tertium ingressa, ipsa quam ibi reperit terra pedem ut sine difficnltate prolixum satis spatium peram-
raale compositum operuit, eoque in situ ccepit reci- bularet, noii tamen sine furcillis. Existimans autem
tare canticum Zachari*, Benedictus, quasi divin;e integrum beneficinra Ipsi sepulcro reservari, duci
visitationis secura. Inter duodecimam vero et pri- k;e Salmanticam fecit ; eoque appulit xii Julii : et

mimi horam, quasi accepto signo ut genua flecteret, XIII ingrossa est sepulcrum valde claudicans, ti-

in ea se prostravit, ub inveterato totannorum nialo biasque et pedes frigidisslmv per quos sensit :

prorsus libera. diflundi calorem subitum, statim ut sacram illam


48 Tauri, in hmilia Portocarrera, erat ancilla, terram attigit et egressa arabulavit per totam
:

c tertium mensem aflixa Iccto, Agnes Larez dicta ecclesiam, cum nontmlla tamen adhuc ptena. Idem "f""''"?'"''
;
Anl. ji)
usque adeo paralytica tota, ut levari strato nnn contigerat Majuri Ruiz, Salmanticensi conjugaia},
uti et uucllla
uiia. posset, nisi una cum lodice. Ea cum accessisset in XXX Junii : et xi Julii aliud miraculuin fartum est
.^piritu. quo corpore nnn poterat. et votum visitandi in filia Joannis de Morales, Bonilui de la Sierra ei parvula
?'''"'* "«?"'"*
sepulcri fecisset ; tantu nielms habereca-pit, ut mox comuiorantis ; quaj a nono «tutis suje niense latere
potuerit lectu .«urgere, et furcillis subalarilius ad- sinistro paralytica, usque ad quartum annum vitje
juta, quamvis tegre, gressum muliri. Sperans ergo nulluin putiierat passum formare tum vero non- ;

integram sanitutem cunsequi, urgebat doraesticos, nihil ambulare cceperat, adnixa parietibus, pede
ut se quam priraum doferrent Salmanticam. Qno uno manuque cuntortis : egressa aiitem est de se-
cum venisset, sellie niuliebri ir.sidens, et jumento pulcro sana, sed raodicum claudicans, velut ad ine-
vecta, in comitatu virorum duorum; cum cadein n.oriani acccpti beneficii.
quidem molestia iisdeimiue furcillis ingressa se- 51 Francisci dc Luzena (Hieronymus Roraan de Ant ji
^*"''''" '''''*°
pnlcriini est, egressaque absque illis, licet gradu Ledesma vocat) civis Segoviensis, oculo sinistro
'
1 -I •
j 1- r
adniota au-
nccdum plane tirmu. Acta hcec sunt die Lunie, xxi panus increverat, sic ut eo nihil videret amphus. Is y-^r/Kr ab ocu.
Julii, MccccLXXXvni die autem Jovis xxiv ejusdem
; plenus fiducia, ingressus sepulcrum est is Julii, die lo panus,

Julii, Antonius Martin ex Civitate-Roderici, plus Mercurii, mcccclxxxviii : voti tamen sui cumpos
itein vir.
cpiam liiennio paralyticus totus, iiberum merabrorum faclus nonest, licetibi salisdiu orandu perseverarit
oraiiiiun usum extuljt e sepulcro eodem; sicuti et rediit uihdominus uuo etatterodie usque ad sestum,
puerulus Salmanticensis. nomine Joannicius, filius nihil ne tum quideni auxilii expertus. Etlerens au-
Mariie Velasquez; qui ex unius anni paralysi tibia tem inde aliquid de terra dixit Hic oranino inve- ;

sinistra niancus, pedem trahebat per terram, sulis niani id qiiod requiro et accedeus ad pruximura :

eam digitis tangens. Deipara; sacellum, secunjecit in genua, et raanu sua


49 Tantumdem eodera die evenit Marise Gonzalez admovit terram istara pano, oculum obnubilanti.
Majoricensi, quae pedibus manibusque capta, muveri Et ecce. sicut electuni paleam, ita terra pununi ad
se
136 II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.
se trnxit: qai cadens in terram, et chalceilonii co- quinque circiter annos pedibiis captus, vix
pisco;e, D
loreni habere visus, n^ox in caniiuiain solutus est pnululum et sfigre se commovebat bracbiis autem ;

invalirtii,
simniani : ociiUis aiilem appaiuit totus piirus ac manibusque contractis iiti iion poterat., .ul sese ve- ct
coittractus
nninrius. Ad pintdeni sepultui-ani ;.ccessit, annis slicndum vel ciljos ori infcrendiini. Hic ciim vidis-
def^in jdiis niinus flaiula, Cath;'rina Martinez Z;uiio- set episfolam alii;uuni, doceiitem qinm muUa Deiis
rensis, dio xv Julii ejusdem anni, prius de peccatis opcraretiir niiracula in eos. qui sepiilcrum R. Joan-
coniessH. acsjici-o Chnsti corpnre refecta, ct dcsi- nis Sahaiiuntini snbihant ; vidit quod mtilierera in-
vl-la teirici
dKi-utam «ruliam retulit. Nec niinns prnpiUuni I>i- tegrum jani niensfin febrfts patienlein aspergebant
'Ml ciira-
viun liahnif, p;iri leniporc idein p.is.^us incuininoduni, de terra iudo surapta, eaque contiiiuo sanabatur. ''one stititta.
solnmque in furcillis iisque a;prc anilnilans. Joan- Tali spectaculo excitatns ad fidticiam capiendam,
nes de HnniHa, apiid Barcnm Ahulense manens qui ; in viaiii se dedit Salauianiic.im versiis : iu qua licet
cum Aiha; ad Turmem narniri audivis^et miraoula muUum fatigaretur , pergebat tameii tanto aniino-
SaininiiUcensia, nulla mora inteiposita in viam se sitis,([uanto expressius sptitiehat vires sibi augeri,
dedit; ncc adhuc civitatein al.titjerat. quandoexper- pro m.idd quo appropinquabat civitali in eamque ;

tus est, se mininie vanum laliorem assnmpsisse; die Luuje et iv Aiignsli ingressns. aiino ssipe dicto
quandnquiiifin multo ievins amindare o(pperit: et M(X(XLXXXViii, accessit ad inonasteriuui S. .\ugu-
adit seput.
sepulcrum ruin devntii^ne irigressus xvi Julu, imle .•-titii. atqne Coufessituie peracta vigilem nocteiu il- crum ct
exirtiit sanus jic firiinis tntus. lani iu ecclesia egit ; pi^stera autem luce sepulcrum ^anulur:
suhiit, eoque rcdiit sanus
ex ,
quociini(}iie vellet
C.WVT VI. manus ac pedes movens.
55 Idem sere accidit jiiveni cuidam Didaco ,
i'lem liibu,

licliqun e.T Aiiloliiiin Miniciilu. Truxilli nato. qui toleratis ititegro uno anno febri-
oli'i imra.
lijtteis (on-
biis totus reinanserat paral.vticiis, uec se commo-
P ra-diclo xvi Julii, ad Beali seinilcruni veriit Jonn- vore ipse in lecto puterat : cuinque in lioc statu
tinijtt.

nes de Lievaua Zamoren,>-is, qui pedes sic iuipedilos


menseiu iinum mansisset, raelius habere coepit, una
haliebat,annos jiam tres vel quatiior (hx eo scilicet
tameu tiliiarum iinpHilitd remanente tandetn(|ue ad ;
Cvraiititr tempore quo Lusitanus Kex Zamoram ob-ederai)
clauflus e/
priot'ein totius corporis paralysini, non sine maxi-
ut supra lurcillas gradiens, singulis p-issibus vix
ctouda. mis cruciatibus, rediit. Pareiitcs hic suos rogavit ut
unu.n palmiim procerieret, postea vero tirraiter ara- Salmanticam defercnduiu se curarent et in via ;

Inilavit, cnra niodita tamen daudicatione. Eodem aliquantum melitis h.ihens, integre convaluit in Je-
Tenerat, uno (luidem die prms Maria, tilia Petri de pulcro, ciii fuit imiuissiis die Martis xxix Julii
Capillis, Zamorensis etiam ipsa qua; a die Pente- :
MccccLxxxviii. ludidem siniiliter egressus esf, sanus
costes prsegressie jiaraljtica, de lecto se commo-
Joannes de Parroga, Kodericopolitanus, hrachiis ac
vere non potnerat id quod ei acciderat, ex (|iio-
:
tihiis impeditus plusqu.iiii annis quinque; qui si-
dain lateris dexteri dolore, qui ipsam anuo intef,'ro iiutindo paulo melius habebat, non polerat nisi cuin
tenuerat : sed non nisi xvii die curata est, post- furcillis, altiToque sihi assistente, tantilltim ambu-
quain quater ingressa sepnlcruin. Claudioa-
fiiisset
lare. Delatus autem ad sepiilcrum,in eo totus C05-
item clnlciis
vit lamen etiam ipsa deinceps tantilhim, ut mira-
stontaeho. pit sudore perfuiuli, quod initium sanitati.s fuit
ciili in ea i>airiiti relinqiieretur vestigiuni, sicut ait
lis pedihus aliquid tumoris retinentibiis. Siiiiili
vir sanctiis .Alfonsus de Horosco. Joaniies autem modo sanata ihidem est Sancia Ordonnez, ex mona-
Fernandez Rodericopolitanus, aiiiirs septem doleus
sterio Doiutnariim Z:imorcnsium ;
qua; novein annis
ex infiriuitate stiiuiaclii, cura tumore, ad instar pu-
crura paraljtica tulerit. Quibiis aliisqne miraciilis
giii prominente, suhindeque cresceiite et aperlu
ex animala lides plurinin infirmoriim, frequcnliores il-
una parte xviii Jiilii veiiit, et a priori incoinmodo
;
iosaccedere faciebat.
liberatus est ; rediens vero postridie, etiam a se- 36 Mulier liodcricopolifana, qua' sibi per impru-
cundo.
dcntiam manutn ferreo veru transfixerat, eamdcm Curnliir
S3 Helena de lienavides Salm.mticensis, devo-
indc retinuit rnancain et inflexihilera per aUnos se- mulitr, ma-
Ant 55
tis.«inia erga B. Joannem, quem ab iufanlia sua co-
decim sed ex sepulcro sanam retulit. Sicut etiani nttm
'rani-
Devetx (Tfjtt ;

gnoverat inter alias hujus vit;e fossam et


Siincliim ; .iHli, tiones haud sanus inde exivit pau|ier qiiidam Salnianliniis, qucm inuttlem
matiorx levissimam seiisit, inlirinitateni .-ui cujnsdam dile- selhc impositutu illuc iiitulcrant qiiidam vicini sui ijestaiis,
;
clissimi nepoluli, gravihus febribus laborantis. F
Huic et qiiem attulerant, pedes nullatenus inovere va-
sanitatcm qua^situra, intulit ipsum in sepulcrum leiitem, post duas horas revcr.M invenerunt bil.iriter
Joannis sed adeo nihil id puero profuit, ut intra
:
salientein. Item alins Salmantinus paraljticus, nia-
paucos dies ad extrema deductus, jam pro mortuo
nihns reppie per terram solitus ; suo .servatori gra-
in cniiis jaceret assidente ad
; illas nutrice, ma- tiain relatnrus, petiit et ohtinuit
ad iiabitum recipi
giiisque ciim clamoribus aviam exciente. ..iccurrit in nionaalerio S. Augustini. Alius quoque. in die
illa. et adhuc spiranteni reperit, sed exlreniuni ; S. Laurentii adductus siipra juinentum, praevio su-
tertia enini rceiprocatione expiravif. Mortuum ergo dore convahiit et Magisfer Franci.sciis, Aputheca-
:
et paralylin
extulerunt de cunis. et c(irvicali imposituni compo- quatuor
rius Sahaguntinus, veniens cum iisore brachio im- :

suerunf. sequenti die sepeliendum quo facto


et ac- ;
pedita, ipse tibiam simili paraljsi inutilem liabens
ccnso ad funus cereo, ahierunt, deploraturai ;

defun- se et illam ex sepulcro sanitatetn referre g.ivisus,


ctura. IndeHelenaamanterexpostularecum Sancto
martum occasionem dedit Garciie de Cnduel des Moratillcnsi,
iiepotiitiis suo. nepolemiine reposcere Queni,
:
inqiiit. si red- cui os et («uli ex qnadain cousternatione distorfi
reiuscitatur. dideris,anno integro faciam Ordinis lui hahilu in-
mtmserant ut idetu remedium experiri vellet, et
;
dui quod si adnltior eum ingredi vuluerit, in
:
hoc expertus cum fructii est.
quoque adjufrix ei ero Neque in irritum abiere 57 Agnefi Niinliez, Monaclue in ca'nnbio Annun-
preces. Puei quera mortuum vesper. reliquerant in tiationis Salniantica., quod vulgariter dicitur S. Ur-
cervicah.manefactocoepitpIorare.Accurritadno- sula,, smistram niamillara exedebat canccr sed •
Anl. 55
tam sabi vocem mox avia quam ut iiifans vidit, :
ciiiii diraidiam lioram intra scpulcrum orasset, sen-
jam sanus et valens, vultu ridenti appellavit,
Ma-^ sit vehementem in pectore ardorem ; et pannos im-
ma. needum enim plus faii didicerat.
positos plagffi dissolvi quibus ablatis, pectus mun- sanatur
:

34 Joannes de Mondragon , Montis-dracoDarii


duin sanumque invenlt. Simili cum successu illuc cancer Mo-
incola, quud est oppidulum Biscaiai itoc/iX,
in finihus Gui- intravit inulier quffidain Corduhensis, brachio im-
pedita
; , ,,

DIE DUOUECIMA JUNII. 137


pedita et nianu in pugnum contracta quse vehe- : secutus Marizius eadem eodera ordine, sed pluribus D
menteni calurera in iis sentiens, inclamare coepit verbis nihil in subslantia varians reddidit Lusita- ,
> '< i"

pra^sentem ibi sororem, ut se adjuvaret. Sed jiissa nice ; autem parte 2 can. 43 et seqo. e.\ Al- " V""^-
addiilit
,, Qurfiartt
p ,
quiescere. paulo post egre^sa e»t sana lofa. Licen- tonso do Ilorosco, qua parle bic m Clironiia sua decerptaex
tialus qnoque Petrus Eninianuel Maiirigalensis, Au- Augustiniana agitile Bealis Ordinis, ei Vilain Joan- Marizio.
ditor Regia3 Cancellariie Vallisoliii, dnpositus a me- nis deducit, sequentia pauca. Ac primuin quidem
(licis Isabellai Reginae. propter apostenia circa sto- ipsiusmet verliis in bunc modum Pauci »unt anni :

macbuin, cuni febri anlenti conjnnctiini, voluit ad quod vidimus in eadein sepultura sanari horainem ,

sepuliruin Sancti Salniantic.m deportari : quod cum cui tibiam sagitta incussa contraxerat ; e)ilensi au-
propter extremnm periculum non impelraret; ac- tem ibi ejus nervi sunt, et egressus currere per
opostcma
f^
cessit affectii, quo iion potci^at corpore ; vovitque ecclesiam coepit. Idem similiter narrat ca^ciim pue-
Audilori
reylo
novenam. si convalL'f.ceret, ilii cclebrtindara. Vix rum. illuc a matre adductum, alacriter exclaraasse;
titincu[iaverat votum. cum coepit babere melius ; et Video, maler, Sacerdolem, qui supra nie Evange-
ib.<cusso iiericulo, necdum plene sanus, Salmanti- lium recitat et revera jani clare videbat ouinia.
:

cam se contulit : ubi fecit silii Missaiii dici ad pro- Itein de juvene quodam infirmo dicit, quod eo usque
xitnum sepulcro altare ; tuni ipsum ingressus, pro- rediiclus erat, ut multisjam diehus aiiiissa loqiiela,
ims iii terrain procidit, et intra horaj quadrantem cito niiiriturus crederetur qui tamen ad sepultu-
:

setisit atlactu illo persanatuiii sibi stoinaclium, acsi ram delatus, qiiam potuit devotissime salutationem
nibil uni|iiaiii mali passus nsset QiiiiUjiicnnio lieinde .\ngelicain rccitavit ; et hac finita caruit omni
post, iulirmitatem stomaclii incurrit a priori diver- morbo.
sam suique benefactorts recordatus, eodem rediit,
;

novenam peregit, et a scpulcro sanits c.xivit. CAPliT VII.


58 .'Egrofabat ad mortein parvula quiEdam Sal-
int. 56 E
manticte aitulilque eam .ad sepulcruiu mater, et
:
.Miinciila (•ollecla e.i; novixsimo scriptore Anl.
li

aliique plu- Missam istic dicetidam curavit postquam inde :


Jacobo Valaurio.
rlmi, impi'-- egressa illa, pedibus suis ad princeps altare ivit.
ditt titil pa- ; 4 ccipe porro etiam ex Valaurio, non pauca de Val. 3, i
Cuni aiiteiii altera die filiolam eodein reduceret
ralyliii
puella sesquiannura diiintaxat nata , iiemine suble- prsemissis referente, qu^ hactenus non exposita ab
aliis, ipse eruit ex antiquis novisque processibus. Tuiiica
vaiite recta sepulturam projjressa adest ; exindeque Saiicti a
plenam liahuit sanitatem. Haac etiam rei.epit alia Incipiens a vestihus Joannis, dicit quod inde per putrpcris
ille

)i .ella. cui tibia impcdita tam dilficilem faciebat pium furlum conati sunt plurimi rapere quidpiam ejtpeditur;

^ressiim, ut os ipsius tibia; forti crepitu resonaret. pro Reliquiis servandum, non sine pluriuni iniracii'

Item Salinanticensis accola, carro advectus ex agro lorum iis raediantihus ohtentorum eilectu ; tuni
addit, Salmanticae vix ullani muliercm adduci in
quem Ledesmensis item
colebat, totus paralyticus ;

mulier paralylica, et alia eontracta usque ad pedes; periculum partus, quEe uon salagat ex Conventu

Alia rursum ex decenni paralysi dexteram tibiam


Augusliniano accipere Tunicain, qua vivus usus est
clauda. Contractus uniis-Iatere dextero, et alia toto Sanclus ;
passiinque felicia ea pucrperia csse. Hinc ,( .lacciis,

vero, inqiiit ille, sancta? isti vesti lanta accessit cwi nlim ni
corpore, lumbos lamen et stnistrum latus vebemen-
vnliita fait,
tius dolens. Item una per decennium neque tibias
veneratio, ut cum processionalitcr defertur per ur-
multis pro-
neque Itracbia movere valens
eadem ; et allera ,
bera, oranes per quos transit ei genua inclinent. dest.

membra babens dissoluta per quinqueiinium tum ;


Deum in suo Sancto mirahilem laudantes : ncc quis-
paralyticus per quadriennium. Qute omnia mira- quam est, qui raagno honori et felicitati non ducat,
cula non sufficiant iinpetrauda' canonizationi
si vel mod.co tempore domi suae habere tot prodigio-

nescio qua: tandem eo suflectura sint. rutn instrumentura. Ipse eliam saccus, in quo oliin

59 Addo nihilominus, quod Franciscus de la servabatiir, eadem pollet virtute. Hinc Jnannes Lo-
etiam tactu
terrs ie- Penna .\Ihensis, a cingulo deorsum dissolutus, cura pez de Zalainanca, postquam caeruleum j-tin invele-
pulcralis sibi post suscepta sacramenta tibias perfricaret cum
ratum cum novo serici rubei comniutasset ; deponit,

terra sepulcrali salutem obtinuit uti et Cbristo-


, :
eo niedianle iion soltim se receiiisse sanitateiii, sed
phorus de Olcso oculis infirinus, inio altero ca;cus ,
pliirimos etiam alios a gravissituis infirmilatibus
C ob superinductum panutn qui eadem terra oculos •
liberatos. Ita Velaurus cap. 2 lib. 3. plura deinde
:
F
confricans, ilaros ac sanos illos de sepulcro extulit alia narrat capitibus sequentibus sex, unde heec
tertia die. Duae etiam mulieros paralyticaj, invocato decerpo.
Anl. 57
solutn Sancto, sanitatem roeruere; et una, a capite 62 Quinquennis puella, Alfonsi Laurentii filia,
v.il. 3, 2
usqiie ad pedea talis, nianum insuper ur.am manca. diim paler agriculturai vacaret^ et maler inter vici-
Item paralyticus in una tihiarum, et altero oculo nas fila duceret in societate coietanearum aliquot
;
Puella quin-
caecus. Curata iiisuper viro uni paralysis annorura per spatiosum hortuin ludibunda discurrehat, eirca gucnuis, ffeti-
duodecim, et alteri e.\ gravi infirmitate contracta ,
lahrum letiter congelatai lacuiiK ; fallcnte autem do lacui im-

tum parvula paralylica uno latere per annos qiia- vestigio lapsa in illatn, iiihil sui conspiciendum re- """"•

luor et alia valde a;gra ad preces iuatris. Joaunes


;
liuquebat pra-ter capillos foris extantes. .Ad socia-
nel bactili Paciecus Rodericopolilanus, ex continua febri et rum clamorein mater excita, qua plusquam cen-
usus
giio
tuin quadraginta passihus inde distahat, imploravit
apostemate cura carhunculo desperatus a medicis,
Snnc/MS.
convaluitad contactuin Reliquiarum 1;. Joannis et : auxilium H. Joannis Sahaguntini, ac deinde Calha-
intlique ex'
.\gnes Gonzalez Salmanticcnsis , per carhunculum rinaj Palmeria; sodalis siiie, metuens ut ojipressus
tracta pro
capiti enatiim deducta ad extremum deprecante , dolore animus sufficeret ferendo subsidio. Accurrit iiiortua.

pro ipsa domina sua quaj etiam liberari meruit a


:
lamcn quam potnit citissiine, et simulcum Palnieria

falso crimine necis illatie cuidani fainuUe suai , cu- arripiens perticam. ad oram laeun» atiraxerunt
jus accusahatur. Plures quoque alii ex diversis in- eduxerunlque apprehensam per capillos, jain fere
flrmitatibus convalucruut, alii ex variis periculis congelatani, ac nullum vita'Signum daniem; et ap-
sunt libernli ; ac praesertim muliercs parturientes ,
penderunt per pedes, ad eliciendani foras aquam
invocato Sancto tangetites ejus haculutii, ad quem intromissam ncc aliud deinde feceruut, quam quod
;

tam Saliiiaiiticas quain Tolati multa sutit patrata mi- paunis aliquibus superinjectis, velut mortuam coo-
racula. peruerint. luterim afflicla mater uon dcsinebat in-
60 Hactenus Antolinius a cap. 40 ad 38. Eum vocare Beatum, vovens curaudam Missam in ejus
Jimi T. III 18 honorcm.
. :

138 II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


Adfuit mox
etiam accersitus pater, et xit. Regressus domum non obtentoquod speraverat D
honorem.
beneficio, interrogatur ab amico, quoiiiodo et unde Jitvatitr tluin
A li. I'-
siiiiul iimbo lacrvmabundi redierunt ad spectandum priorem altin.
E\ VAnilS.
Ea post horam, qiia sicjacuerat, acceperit oleum itaque respondit, ut ex iiidiciis 5«re
;

ad vofum defunctam filiolam. fruslra


parenfum discooperta, commovit se, diceus, I'ater. Ad inspe- qute dabat appareret error. Remittitur ergo ut sumat nitilur.
post finrom de oleo Sancti Tulentmatis sed dum ad liujus lam-
ratam tiUx resuscitationem renovataa sunt lacrjmaj,
;

rt!viviscil. padem extendit maiiuiii, attoliitur illa per seipsam


non jam muTOris, sed jubili. Interrogata deinde,
tam ut attingere nulla rationc potuerit.
In
numquid sub aqua vidisset; puellari verecundia alte,

prohibita, tunc quidem tacuit ;


postea vero aiiiicula; ipsu tamen actu illo consecutus est sanitatera, vo-
quod viderit virum nigris in-
sua> Catharinae dixit, lente Deo eam gloriam B. Joanni Sahaguntino reli-

dutumcum cornna in capite. Iterum autem requisita ctam, sicut omnes censuerunt.
07 Agnes Gonzalez, cum capiti cujusdam fatnulae Sanalur
a patre suo An ergo, inquit, icstimatis quod sub
;
Ixlalt vulnus,
lacu mersa nihil viderim '? Vidi sane, vidi. suae ictum mortalem inflixisset poenitentia ducta ad ;

63 Dum Allonsus de Alamansa, et Emmanuela Sanctuiu recurnt. qui illam siibito sanavit. Bubul-
Alia ah iijnc Robles conjuges. simul coenarent, procul aliquan- cus ex carro lapsus in prajcipitiuiu, eodem invocato
V41. 3,
HbTsa loUi- servatus fuit Isabella Gomez, lapsa ex scalis, post
tum a foco ;
pronam liliani
viderunt in eum labi iiii:urabilis

su;im. Nou ita prompti potuerunt esse eoram pedes paucos Jies Jeprehendit in marailla sinistra lividam cancer

ad accurrendum, quam lingua ad invocandam Bcati maculam, pustula una nuu majorem iiuie paulatim :

opem, qiiam etiam citius retulerunt : cuin enim eam dilatata una cum acutu dolore crescebat, et indu-

per capillos extraxisset alterutrius parentis frater, rata tandem se cancrumessemonstravit, et quidem
viderunt nihil in facietesara. Iii oppido Santervazii tam raalignura, ut nulla medicorum ars lenire eum
itpuer cx
puer quidam frigidum furnum ingressus erat. causa posset. et ipsis remediisexasperaretur. Cum autem
furno articn*
tt. capieudi somni. Ita cum abisset ex oculis, obdor- inluomenta latius serperet, cito credebatur ad cor
missetque contigit ab iguaris domesticis furnum
;
perventura pestis, vitamque ablatura. Ad mortera
calefieri quando circumdatus flamma puer atque igitur prffiparahat illa se : spem tameii adhuc ali-
,

evigilans, claraore testatus est istic esse se. Cui quam concepit vit£e, insepulcro Joannis servanda;.

nihd piius habuit quod reponeret mater, quam in- Eo ergo couduci se fecit, et c.nput per lenestellam

arreptoque titionum eorum uno, immisit, petiitque auxiliuni : deiiide Sancto habitu
claraare Beatuni ;

cujusjam caput ardebat, cum ipso ad se traxit pue- tar.gi fecitpartem lassaiii. Sacraiiienta quoque Cou-
rum, nec in vestibus neo in capillis, nedum in fessionis etCoramunionis suscepit, ac deiiiiiue bre-

carne quidquam nuxie passum a flammis. vissimo somno corripitur; unde experrecta, et veluti

Caplivtis a 04 Graviter offenderat loci Pnefectum Joaimes de morte reducta ad vitam, nihil aliud sciebat di-
carccrc Itbc- de Almanza, etab eo, cui potentia suffragabatur cere, quam, sancte ini Joannes de S. Facundo?
ratur.
ad jus sibi ipsi faciendum, datus erat in carcere.m, Ergone verum est, o sancte mi? jam sana sum 1

nec leve supplicium forraiJabat; cum intercessores Pulabat scilicet somniare se et locum plagse mor- ;

quamtumvis gratiosi (in quibus etiam fuit D. Tho- talis tangens jam sanum, perrexit exclamare ;

masia Horgia, Comitissa Gregalis) nihil valeret ad sancte mi I o saucte mi : egressixque in foruin publi-

eniollieudum animum, in vindietam obstinatum. cavit miraculum, cujus tot habuit testes, quot iiie-

Una ergo noctium divinitus inspiratus, invocavit dicos civitas.


Beatuui ; et sub auroram aperiri portas vidit. per 68 Malignus defluxus Emmanueli CaranziE de-
brachio para-
easque occurrere sibi aJversarium eumdemque judi- scendens in lucura pulsus dexteri, totum brachium tylitms
cem ; qui aniplexuin jussit esse securum libertatis, paralyticum fecit et remediis malum exacerban-
:

amiceque aiipreheiisum invitavit ad prandium. tibus magis. nulla nisi a miraculo sanitatis spes
et xijer a 65 Joaiiues Poza Diaconus, Ilispalensis origine, erat. Cum ergo in festu S. Augustini ejus eccle-
pericutosa siain intrasset. Patris Filiique opem imploraturus
ulterioribus iii republica litteraria gradibus aptatu- ;

febre
rus sese, et Baccalaureatum petiturus, Saiainanti- ccepit per actus coiitritionis sese aJ Communionem
cain venerat sed studiorum cursum interrurapente
; disponere, quia surdus erat et cuusuetus ipsi Cou-
febri, tam fixa duratione, quam accidentibus va- fessarius abscesserat : saepius autein iterabathiec

riam, uullam evadendi spem reliquam habebat. Vi- verba Quamvis niagnus peccator sim omniumque
;

dens ergo Doctoris Ruizii, regii medici artem nihil miserrimus, tanto major Dei relucebit gbtria. Sub
sibi ad salutem conducere, ad opem diviuam respe- hiec yidit aut videre sibi visus est, ex uculis Sancti
sit ; invocatoiiue li. Joaune, vovit se, modo sequenti absistentes radios, adeo vivoset lucidos, ut exsuis
die non recurreret ex mure febris, visitaturum eccle- elicerent lacrymas ; cum quibus pceiiiteiitiie actus
siam ejus, cum duobus cereis ibi accendendis, et iterans, accedensque ad altare, niteb;itur admitti
quotidierecitaturum tertiam partem Rusarii statim- ; aJ contactura sacri habitus, a quo eum raultitudo
que esauilituin se ab illo scusit, cujus DeiparEe dum conferta impediebat. Tandem autem eo pervcniens,
vixit devotissimi, non putuit noii gratissimum Deo per quartam horae partein voluit
illura retinere suo

esse volum, cum matris honore conjunctum etita ; brachio Deinde ex inlegro sanuni se
applicatum
confestim sanatus est. sentiens, brachiumque extendens et quo vellet du-
66 AJmirabilis etiam est successus, per quem cens, ad eum qui aJstabat Religiosum se convertit
terminatus est Processus Salmantiuus ;
quando de et dixit;Nuuiquidsanctura istuni habitiim tangens
Oleum tx liceiitia istius delegati tribunalis, ex libro olini sanarer? Ecce sanum me et ad circunistantes, :

lampatte S. scripto a P. Mag. Fr. Didaco Velez de Guevara, quoruin multi consciierant infirmitoris siue, deliran-
admotam 1/"
JS'icolai To-
lent. pctens,
Hispali transcriptum est quod sequitur. In ecclesia tis iustar divulgabat miraculum quod pliiris sibi ;

Ordinis stabant erecta altaria duo, alterum S. Ni- non steterat, quara suspirio uno et sensu et uren-
Colai Tolentinatis,alterum S. Joannis Sahaguntini ;
tiscujusdam fervoris in brachio. Acciderunt haeo
et ante utrumciue ardebat suspensa lainpas. Huc omnia in Doininica, et Lunffi sequeuti ad cuiisue-
feliciter intravit homo, a morbo cbronico male ha- tum panificii laborem reJiens cura uxore, non minus
et sumens ex
bitus, ex persuasione cujusdam devotae persunae quam farinEe triticea3 rubos tres pinsuit ea manu,
lampatle S. uncturus se oleo prioris Sancti, quod niulti experti qiiam prius nec ori quidem putuerat adniovere, pe-
Joannis, fuerant pr<'esens in morbis desperatis remedium. ctori, autem aegre.
Sed bonus ille vir, non satis inter ima^ines lampa- 69 Einmanuel de Castrilio, filius Ursulie de Me- Gibbosus et

desque distinguens. extensa luaau sumpsit de illa diua, lapsu e scala ad altitudiuein viginti palmo- deLilili

quae ardebat ante altare posterioris, indeque se un- rum, lumbos sic luxavit, ut a spina dorsi proces-
serit
:

DIE DUODECIMA JUNII. m


gibbositasquEedam, tamenormis et molesta,
pprit ei miti.ne devotionis erga se, oraneraque expensam D
ut passum nullum formare posset, nisi incurvus et eas factam compensare. Casus per manus Notario- A, n. f.

manusgenibasap^irimens, ailhibito insuperscipione. rum regiorum signatus E\ vvmiR


fuit, afferente cerario citra
In eo ciirando multi cbirurgi, artem suam rogati miraculura non potuisse evenire. quin candela, tem-
curationi ejus iinpendere, periculum facere nolue- pore quantnlocarnque ardens, imminuatur. Confra*
runt tandam tamen inventus unus, petlit eum
: ternitas, qux fausto illo die initiura sumpsit sub
sure discretioni relinqui, velutjara raortuura. Sed exiguo quatuordecim Sodaliuin iiumero. modo ad
recusavit mater, tam cxigUtEspei causa. certo peri- septuaginta pervenit; qui omnes interveniunt festi-
culo filium committere ; et maluit opera expectare vitati, ferentes singuli quatuor librarum facein, et ipsa valde
muUijjltcatur:
a Sancto. Cujus sepuicrura noveni diebus cura filio imponontesque altari candelam unitis librs. Nota-
visitare promisit. Satis hoc fait ad gratiani impe- bile etiam est, quod publicato miraculo oranes ad
trandam; vix enim ecclesiam erant ingres.-i, cura cerarium accurrerunt, ut prodigiosae illius cerae
gressum reci- filius sublato in altum !>cipione, procurrere solus ad particulam obtmerent. valituram cnntra tempesta-
jjU ad septil-

ciiiin
sepulcrum coepit, exclamans; Mater. Mater, jam tes,aut cervicali apponendam in liora raortis.
nulhuu omnino malum s^ntio; jara sanus suiii. Vix 72 Corruente meJia in nocte domo D. Francisci
poterat suis oculis credere mater. attonita ad subi- de Prato-Saidanife, quaudo oranes sopor occupat, Sub rulna
domus
tatinnem tam celeris gratiae : mandavitque filio ne ab altitmline magna devoluta interrndera est pau-
a vitaii illo sepulcro discederet priusquara nnvpna percula vetuUi. nomine Antonia de A'incentia; suo-
cxpirasset, ad plenain gratiam obtinendain ; iiluc que in iiidiisio a?gre reperta sub cryptula. et onusta

enim cibum allaturani se, ut remanere posset


ipsi mole petrarum, lignorum atque c;ementi, quantura
etiam clausa ecclesia. Vix inde discesserat illa sub bis raille carri a^gre aveherent. Ibi illa ad horas
horam quintam, cum vidit postse venientem filium, quadraginta mansit, absque ullo spiraculo lucis vel
profande
cursu tam festino, acsi tanrumfugeret (verl)a dppo- aeris; ni*;! quod se inveniretsub cryptula, nesciens
mersa vetula,
sitiouis ip&ius sunt) laudantem elata voce gratiain qunmodo sic ibi conservaretur, quandoquidem nmni E
ohtenlani. mndo istic debuerit suffocari. .\ccurrit m auxilium
70 Sed quia pro hujus plenitudine adhuc resta- cum multis'operari!s Magi-^tratus loci etpost plu- :

giiod persis-
bat complanandus gibbus, voluit mater continuari riuni hnrarum laborem, qu;e putabatur non inve-
tere jiissiis a novenam, et promisit de sua paupertatula decerpere nienda nisi contrita tota, exiir nuHum passa incora-
maire, cleeinosynam, Missae curandae necessariam. Re- modnm, nisi quod raodico livore esset hinc inde
ducto ergo ad sepulcrum tilio, petiit ut Sacerdos, signata. Dixit autem, se in ipsius ruinae articulo,
juxta piura patri^ istius rltum, super eo Evange- dum cubiculura concuteivtur, niliil prius cogitasse
illa post ho'
liuni recitaret, Super regros manus imponent, et quam de invocand^ B. .loanne; curnqiie in iraum ras 40 educi-
bene habebunt. Postea vero a muitis ibi Religiosis devoluta esset, impulsani fuisse se ut ad qucmdam
visus puer, interrogatus fuit de reddifa ipsi se iiio- fornicera se reciperet : quo priusquam perveniret,
vendi facultate, qme patebat ad oculura, et domum inter expediendum a ruinis brachiuin, voverit Mis-
etiam a <jih estremi^sus. Ibi cnm euin vestibus esueret mater, sam curaiidam, cum eleemosyna pro alenda lara-
lio itberaivr. non amplius gihbum reperit ; et plenastupore, inter- pade. Interim donius rehqua minabitur ruinam, qua-
rogans quid ei factura esset, aut quomndo gibbus propter nerao audebat pmpius ad mulierem educea-
suhlatus ; audivit, quod, ipso quo Evangelium reci- dara accedere; donec Praefectus major Didacus de
tabafur momento temporis, senserit veliit casta- Robles, aliquantos operarios precibus promissisque
neam disrumpi simulqne sublatum dolorem, quem
;
induxit, ad bonam Sanctoque devotara vetulam ex
ibi patiebatur; et solum relictum ibi os unum. ali- illa veluti tuniba redu-endim ad lucem,
quantumelafiusaliis, velut vestigium prteteriti mali. 73 Maria Roirignez Silmo. Eminanuehs Calde-
Cujus gratiie prjpcones mater ac filius mnverunt rire barbitonsoris paupeivuhi vidua, per octo men-
Episcopura Cordubensem, Don Ludovicum Fernun- ses iiephritiois doloribus cruciata, sifipius ad sui
dez, ut ipsum a multis testibus confirmatum authen* Confess.irii et Pastoris pedes accurrerat, morti se
tice approbaret. prseparaturi. Quodam autem die, majoribus quam rntolerabin
calcuto cru-
In oppido s.
71 S. Facimdi oppidum, qugd luci Sanctum de- unquain aftlicta doloribus, de lecto prosiliit, et do-
ciata.
Facjfndi iji- dit. noluit in eo honorando esse postreraum : sed mo se proripuit. Cumque vehiti amens discurreret,
>fi'"(aConfia- suh ejus invncatione in ecclesia sanctissim.T Trini- contigit eam trausire domum natahtiam Sancti, in
lernitas,
tatis numerosam erexit Confraternitatem : et qiiia vico Arcus dicto : ad cujns aspectum recordata pa-
C
pro celebrando festo convenit, ad ilhnninanduin trocinii tam potentls implorandi, sensit urgeri se
altare aliquantam cerse copiain comparat, Oratorii quasi ad exonerandam naturara. Ergo cura se con- eodem subilo
istiiis Prior, cnm Petro della Puente Scriba regio, vertisset domum regressura, ad priraos quos fecit Itberatur.
et Ludovico Pasquera, accessit ad officinam cerarii passus, vehementissirao tremore concussae, soluta
ut acciperet candelas-^edecim, mediselibrae singulas, est et excidit petra, ovi anserini magnitudine : qua
miiversim libras octo et uncia? qiiatunr, ad ri;:orem sublata, protinus discurrere eoepit, et cum corame-
bilancis, sicuti notatum repcritur in hbro : pt oinnes mnratioae sr.itia; sibi fane eam quibasque obviis
integrje data^ piis confratribus sunt. Arseruiit ilh« osteutare. Nec satis habuit instareapud Parochum
toto teraporft sacri musice cantati, et aliarum porro Patresque illiu^^ loci. ut in Acta publica casus refer-
ceram fcsto
functionnm, donec singularum tres qnarta; partes retur; petram ipsainsemper vohiit penes se habere,
impeusam
"lAW immhiu- consumerentur sed cura venditori restitueretur
: quae deniipie ea raortua in potestatem Patrum prae-
'am invenu. qiiod residuuin erat, prout moris est: repo.^itarum dictorum veuit. tam siiiguhiris miracuU testis.
intra bilancem, ut detrimentum asstimaretur, inven-
tnm est idem omnino pondus. quod prius quam po- GAPUT VIII.
sita» in altari candelje fuissent. Volens tamen cera-

rius explnrare certius casura, qui iestimabatur Petifa instanter Canomzatfo : conceasa Bea-
miraculosns; aliud sump^it experimenfura, irnposi- fr/iratio can\ huiulijentiis : indultum pro
tis in .-iltpram lancem totidem eandelis modiai li- It? Jiinii 0/ficium cum Missa.
br?e integris; et harum pondus nec uno quidera MAn. •1. 6
Vtsitalur fe»
scriipiih) visura est excedere pondus earum qii;i' (;un X antorum porro miraculorum fama excitata de- puUium
ab
notabiliter videbantur imminutje; volente Sancto votio non sohim promiscuic conditionis homines habella Reyi-
.

civibus declarare. quara gratifi sibi essent ill« pri- ad visitandura sepulcrum attraxit, sed etiam prim»
dignitatis
]iO II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.
personas, in quilins Regina gionis snspicione. Inde porro, non aspir.ins ad Epi- D
dignit.itis ar pnteitati.^;
scnpales vel Arcliiepiscopales dignitates alinque intuitu In.
i ! Isabella fiiit qn» ea t\e cansa ciim insigni comi-
,
,

sionium
KX vAnll» ad qn-p Collegiales
tatu, Zamorra nbi erat, Salmanticara excurrit. Idem officia regalia ,
di.'ti Collegii so-
Caroto V, mentorum
lent prnmoveri sed rnup"rlatem «t liumilitatem
fccit pjiis ncpr.s Carolus V Imperator, et hujus filius
;id
; Joannis,
Phitippo II
Religionis, sumpsit h.abiiiim Ordinis S. Augiistini
ac III, rt Philippus primus HispaiiiiE totius Monarcba et
11, ,

ubi prnfessus vixit


su!B ibi magnificeutia; nionnmenta reliquit. Tum Phi- suo monasterio Salmantica;
Utirgar. It. in :

lippus 111, Margarita Austriaca conjuge comitatus : cum optimo exempln, resplendens iii vitfp sanctitate
qui quain snlennissimn apparatu excepti fueriint a omnibusque virtntibus et lucrando Deo animas, ;

civilate universa. Ciimque capellam Sancli visitas- extra viam veritatis ambulantes, ipsas ad eum per-
sent, crediderunt illius cnnventus Patres, hsnorem trahcndo;nec non multis clarissimisque mir.iciilis
in vita atqn^ post mnrfem sicut hodiedum splen-
tantum silii factum non pnsse dignius recognosoere, ,

quaiu doiiaiuin iisdeiii particulam aliquam sacri cor- descit.Qnapropter pie creditur esse in coelo inter
fui donantur
particuta sa- pori-; , (|uain gratissiniam , ut par erat, liabuenint; Sanctns, et quod referri debeat in horiim Cata-
cri corporis. logiim.
idque dectaraverunt promovendo Beatificationem
ejus, de qua Antolinius exnrditur agere a Capite 77 (^uapropter idem Nicolaus Cardinalis Prote-
tiominantur
ctnr bnniilifer petiit fuo et praadictoruni no-nine,
88; et ad finem usque libri sui hoc arguinentum
,
,
Commissarii,
sic prosefjuitiir. ne memnria miraculorum tempore intercidat , mo-
75 Cuin Ordo Augustini.iinis de Vita ot Mira- rianturqiie testes eorumdem notitiam balicntes, an-
Ant. 58 clc.
culis B. .loannis a S. Facnndn infnrmatinnes coii- tequam testimonium dixerint; et ut ipse Joannes,
Pro canoniza-
fici jnssisset, opera sancti viri Joannis Hispalensis, itapxig.*ntibus ejus uieritis, possit inscribi Sancto-
tione [otitinen-
da ad instantiam Excellentissiinarum Doniinarum ,
riim Catalngo , et ut talis honorari a fidelibus, ju-

utriusqne Marise ab Aragnnia , filiaruin Caiholici beremus fi«ri Prncessus siiper vit.i et miraculis.
Kegis Ferdiiiandi et Sanctiinonialiiim ."\ngustinia- Igitur summnpere ilesiderantes, ut Dominus honore-
R alterius tnr in Sanctis suis, etcredentes difficilliinum esse et
E
narnin, Priorissie uniiis, Suppriorissce , in
att refiirman-
formatur pro- Madrigalensi regio Parllienone; et miracubi com- quasi iinpossibile . ut testes ad supradicta priEsen- itni Proctssus

plura , ex testium circiter trecentnrunf depositin- tandi et recipiendi ,


personalit«r veniant ad hanc
nibns juratis collecta, loci Ordinarius aiitbentica de- Apostnlicain Sedem ; volentes in hoo prout convenit
clarnsset ; snpplicatum AlHxandm VI summo Pnn- providere , et attentis tara hum:Iibus precibus, com-
tifioi fuit humiliter pro Cannnizatione. Videns au- mittimus et raandamus vobis , quorum integritati,

tem endein tempnre Ferdinandus idem , Cathnlicus zelo fldei , atque experienti;B inultum in D iraino

Rex (iit est in Processu) qiiam notoria Joannis fldiraus, ut vos, velduo, vel uuus ex vobis, nostra
sanctitas essct , et inanifesta miracula ; supplicatio- auctoritate inquiratis et examinetis magna cum ,

neni etiam suam adjecit , et negotium idem dedit diligentia, veritatem vitie, conversationis , et famae
Magno Capitaneo, pprqiiani devoto erga ipsiim Bea- dicti Juannis , miraculoruraque omninoi que eo
et instat Fer- tiim, cui etiam Jnannes Hispalensis eam vitam spectare videbnntur ufque recipiafis iufnrraationes ;

dinandus Re-x,
scrip*.erat, qua^ epistolafim dlgesta babetur Sed fide dignas. quas super lis factas inveneritis susci- ;

quaiiluinvis iiiuilum ille institerit , nibil tuiic fieri piatisque, ad verificatioiiem prBcdictorum et infor-
ex voto potuit. Nnn iden tamen tiinc elangiiit fervor mationem, testes omni cxceptione majores prout ,

Fratnim. iiovis identiilein miraculis inflammatus, negotiuiii tam grave requirit ; et coram Notariis
quin pntius novas inforiiiationes coraiii Ordmario legalibus atque fidelibus ad hoc delectis, exami- ,

iieri curarunt , de rebus post primam informatio- netis solicite. fldeliter et diligentar inf irmationes
nem factis. et testes , scribendo horum dicta per eosdem prae- el R0'i,atn

7G Post haec nibil ampliiis actum est, dnnec dictos Notarios, et sigillatas in publica forina nobis transintlten-
dos.
iteruni Deus Ordinis Generali inspiravit, nt suo et aut pra^dictiB Sedi mittatis , sub vestris litteris,

totius Heligionis nomine prosfratus ad pedes Panli vestro sigillo signatis, per proprium aut alium fide-
III faceret coram eo brevein relationem vitip, mor
; lem tabellariuin. Non obstantibus qiiibusi-umque

ac cursuvi sub tis , et rairaculorum Deinde Cardinalis Rudnlfus contrariis. Datum Roma^ ad S. Marcuin, sub An-
Patilo 3 Caro- Protector Ordinis , et Imperator Carolus V pro nulo Pisratoris, xxii die Augusti mdxlii , octavo
lus i. Pontificatus nostri. Blas. Ep. Fulgin.
eadein re supplicarunt. Pontilex autem . aulitis
C 78 Huiic primum passum Apnstolica Sedes, F
magiialiliustantis,aiinuit jiistis precibus, et decrevit fecit

ad c;inniiizationem prngredi ; ideoque mandavit ex- ad Canonizationera B. Joannis ; cumque Breve istud ex quibifs
Ep'SCoput
pediri Hreve , per quod Cardinali Ti.letano et Epi- ex parte Religionis traditum esset Episcopn Sal- Suhiianlic.
scopis Salmanticensi ac Balneoregiensi , tam simiil inanticensi ,
per Cnmpulsnrias suas mandavit, in- Id fucU,

quani seorsim singnlis, potestas plena commiititiir forraationes ante Ordinariiim factas exhibcri : quas
in hunc modum : Dilecto Filio , Jnanni Presbvtero visas, examinatas et approbafas inseruit Processui,
Cardinali S, Joannis antc Portam Latinam, dicto denuo facto euraque in synopsim redigens clau-
: ,

Tnltitano, et venerabilibus Fratribus Salmanticensi sum et sigillatum misit Pontifici in fnrma probante.
ac KalneoregiensiEpiscopis, et cuilibet eorum, Pau- Et ille quidem siifl[icere videbatur ideoqiie spera- ,

lus Papa III. Dilecte Fili et venerabiles Fratres, batur brevi secutura Canonizatio : sed e contrario
Salulein et Apostnlicain benedictionem. Quia, sicut nihil promota res Pii V, est usqiie ad tempora
nobis insinuavit dileclus Frater .^ntonius, Diaconus apud qiiem Catbolicus Rex PhilippusII veliementer
Cardinalis S. Maria» in Viadata noininatus Rodul- , ursit conclusionem causa>. Mortuo aiitem Pontifice
pbius, Protector generalis (Jrdinis Eremitarum illo sub annura sidlxxii. Majestas sua interposiiit
Ad instanttam
Card Protc- S. Augustiui, iinmine suo , et dilectorum Filiornra oftticia eadem apud successorera Gregoriiim XIII ;

ctorls atqm Prioris generalisac Fratrnni dicti Ordinis; Joannes qui visa Relatione, serviim Dei Joannem declaravit
Generatis,
de S. Facundo ,
quondani ejnsdem Ordiiiis Fr.-iter Beatum ; cnncedens Indulgentiam plenariara ad an-
tt Bretjorius
Professus, qui juvenis studiorum cansa Sidamanti nos decem , omnibus Cbristi fidelibus . visitaturis Beolittn
1 1

cam venit; multumque proficiens tiim in lilteris, , altare capellam B. Joannis xi Junii festo S.
et , declarat, atl-

tum in virtutibus ac bonis mnribus, recepius fuit in BarnabEe nec ultra progressa est Sanctitas sua,
: dills ini'1'''
gentiis pro
Collegiuin majus S. Bartboloma^i cum inagnoso- , morte interveniente praepedita , anno mdlxxxv.
1 1 Juiili.
latio Rt applausu omnium, quo non admittuntur nisi 79 Nnn ideo taraeu Philippus Rex bene ccepto
Tiri docti, integrae vitse ac tainae , Christiani vete- negotio manum subtraxit : itaque perrexit illud tra-
res, ac mundi ab omni Judaicae vel Mauricae conta- ctari , sed admodum lente, propter languorera Oc-
dinis
; ;

DIE DUODECIMA JUNII. Ul


dinis ea in parte, neminem Roinae ad id constituen- misit Pontifex expendendam Congregationi de Riti- D
tis, snlique Castellanaa Provincia? curam omiiem bus , maudans Cardinalihns B.ironio et Antoniano, A
D P.
dimittentis; luiic antem satis erat ipsam demauflare Ex vAniis
ut viso Processu relatiouem facerent Congregationi
oinctum el
Religiosis, ad Capitulum Generale Homam mitten- qui fuitquasi tertius passus. Illi auterapost deliitam i^tissant conce-
dis ;
qui eo finito fePtinahant redire in prnvinciam, diligentiain addiderunt tanta ni.agu;ilia taraque di proltat Con-
, ,

fjregaliij Rl-
dimisso opere nec inchoavpraiit quideni. Ita
quoil certa pnbari de B. Joaiiue Suhaguntmo, .ut posset
quas onn" luum:
1507 Ck- cuncta hiesernnt usque ad annum mdxcvii quando , secnre Sanctitas sua ad illius Canonizationera pro-
mens 8, Philippus Rex, idem qui supra novas instantias , cedere. Ex eor|ue Canlinalis Antonianns mansit de-
fecit apiid Clementeni VIII qui satis liabuit priores ;
votissimus Sancto Vitamque ejus Latine scripsit ,

Indulgeiitias ad decem annos prolongasse litteris , elegantissimo stylo suo. Qiia relatione visa et Car-
ad Tsx Julii in hac forma expuditis : Clemens dinalibus auditis, decrevit Congregatio de Ritibus,
Papa VIII, omnihus fidelibus Christianis prffisentes Sanctitatem suam posse concedere gratiam postu-
TisLiris salutern et ,\post.)licam benedictionHin.
Cu- latam. idque ilecl.u-avit per decretu n eraanatum ,

piens amore pio augere religionem Fidelium, et sa- die xxiv Aiigusti Miic.
lutem animarum, per ccelestes thesauros Ecclesi» 82 Tunc iterum Sanc.titas suamandavit prsdictis
et ex,audieiis huniiles suppli.-ationes dilecti filii du ihus Cardinalihiis, Harouio et Antouiano, ornnia eimctante au-
nostri, .4ndre!e Corduheii^is Sarellani nostri et Au- recognoscere. Qui coiiformiter ad priorem relatio- tem niflilomi-

ditoris Palatii Apustolici omnihus utriusque sexus nem, una cum ntts Papa,
;
Canlinali Decano Congregationis,
fidelihus , cum vera prenitentia confessis et coni- retulerunt, se in eadeiu sententia persistere. Erat
municaiis, visitantibus &cclesiani S. Augustini Sal- erg hic quartus passiis, seque ac prior non obser-
I

niaiitic.e, et in ea aliare li. Joannis de S. Facundo, vatiis in causa S. Didaci , absqiie ejusmodi
prorofiU ad moris
quolibet in festo ejusdera a primis Vesperis canonizati. Quare ciim neqiie sic videretur perrao
dcccnntum
usque ad occasuiu oran- solis diei sequeutis, ihirnie veri Pontifex, ohtiilit Ordo novura libellum sup-
tibiispro concordia Principura Christiauurum ex- plicem in qiio relatis antehao
, :
gestis , rationes
tirpatione hserescon et exaltatione sanctae Matris congerit ;
oh quas conveniret interiin concedi Mis-
Eoclesia; ; concedimus
in Dnmino Iiidulgentiam et sam et Offifiura, Primo (luia gratia ista cedit in uti-
remissionera suorura omnium peccatorum praesen- ; litatem Ecclesi,-e magis honoretnr Deus,
, ut in ea
tibus ad annos dniutaxat decein duraturis. Volumus per meraoriani virtutuin et meritorum hujus servi drnKO propo-
nuiitur ratto-
tameu ut si aliunde ibi constituerimus aliquas In- sui pro iiuo facit et fecit taiu inulta miracula ut
;
, ncs ob quas ttl
dulgentias, in perpetuum vel ad tempus dumtaxat, eorum numcrus luiri nequeat : maxime cum illa Cfiiiveniat,
pro fidelibus eadem die dictain capellain visitanti- gratia petatur pro Salinanticensi civitate ,
quas est
biis, dictffi Indulgentiffl nulte sint. .'Vctum Rouue semiiiarium generale Hispaniarum
ad , imo Christia-
S. Marcum xxx Julii mdxcvii quinto nostri Pon- , nitatis totius. ut in ea exr-iieulur studiosorum in-
tiflcatus, M. Veslrius Barhianus. genia illius exemplo. ad virtutem et litleras prose-
80 Tum
cunsiderans ProvinciaObservantium Ca- quendas. Seciindos quia ista s.incta Sedes saipius :

tum reno •
stellffi,qiiantum causai nociierit defectiis Procura- similes gratias concessit etiara integrae alicui Reli-
valis sub
toris in Urhe, misit illuc cum potestate Fr. Ludovi- gioni (uti pluriiius exeiiiplis consiat) quje autem
Philii'po 3
instanttis, cuiu dos Rios , ad illam tractandara. Scd quamvis nunc petitur, miilto raiuor est ea, quam etiam sua
etiara tiinc pro earleiu apud Clemenlem VIII in- Sanctilas alias concessit quaudoquidem petatur :

staiet Philippus III cum avia sua Imperatrice , et pro una sola civitate, tantop ire occupala in obse
nobili Saliiiauticensi Ecclesia atque Uuiversilale quio Christianitatis et pro unica ecclesia
.
eaquc sattfm pro
;
,
ct-
nec iiou Collegiis et Monasteriis totaqiie Religio Fratruin Oi-diuis S, Augustini, t.im meriti de Ec- vitfite Sal-
Augiisliniana, Distulit tamen Sanctitas sua taiito- clesia et ipsamet sancta Sede, Terlio quia eadem mantic. :

ruiu R;'gum ac Priiicipum , viveuliuni ac mortiio- sancta Sedes aiias concessit gratias niulto majores,
ruin, aliarumque illustrium pesonaruni votis res- pula, ut Beati aliqui in,scriberentur R imano .\iartv-
pondere, Illis aulein nihil ab instandi fervore re- rologio, queniadmodura etiam niipcrriine factum ;
inittentihus, et Procuratore non niodicara diligeu- unde nunc legunlur per totam Eccleslara inter alios
tiam conferentc Mandavit Rex suo Roms Oratori ; Sauctos canonizatos, Quarto quia cum Grcorius ,

Duci SessiE ut eodem operam omnera conferret,


, XIII felicis recordationis concesserit plenariam In
Hic , ut statuum Magni Capitanei heres sic etiam , dulgentiain visitanlihus cipellam servi Dei, cumque
jvbet Proces-
siiiit jirioffini
zeli pro causa Jjannis vehementcr siiam San.ti-
, eam sua Sanclilas confirmaverit, vidctur convenire
recognosci; tateiii urgebat : nec miiius faciebat D, Amlreas de ut iu ejusdem hiuiorem etiam dicalur Missa et Offi-
Cordiiha, Saucto perquam devotiis , ex eo terapore cium prieserlim cum civitas S ihn inticeusis tanto-
:

quo fuerat Salmanticie Collegialis in S, Bartholo- pere afficialur erga huuc suumB,'atum; tautoque
ina;i , tunc Auditor Rolie : qui viso Prucessu, cum nuiuero concurrat ad ejiis s.icelluni inaxime in die ,

eum invenisset lam solide subsislentera . quaiu a sui felicis transitus, Deniqiie cura jain toties sanctfe
pluribus retro annis fuerat Rom<e productus in isti Sedi supplicaveriiit aileo magiii R.>ges Impe
,

causa canonizandorum Sanctorum non cessabat ; rator et Imperatrix, Civitas Salinanlicensis, Colle-
pro hoc Dei servo supplicare, Quibus omnihus, aut gium Burtholomffianuiii, et Riligio S, ,\.ugustini,
polius a Spiritu sancto niota Sanctitas sua , Pro- congruuin est ut sua Sanctitas consuetji benigui- ,

cessuni jam dictum ad Hieronyiuum Pam-


reraisit tate utens, eos hac in parte consoletur,
pliiliura , et Joaiiiiein Garciam Milinura , Auditores 83 Quiutus hicpassus, qui similiter non est ad- I/iS illr.

Rotm, Capellanossuos, ut videreut an oinnia essent hihitiis in causa


Dei ^gidii, elicuit tandeiu motus, edit
.servi
in forma probanti et testes legitirae ao rite e.va- Decretum
, Beatiflcationis decretura, tenoris sequentis Clk- :

iniiiaii, Pap,\ VIII,


Mr,.«<s .ad perpetuam rei raeraoriam,Qua3-
Sl Alque liic seciiudus fuit Sedis Apostolicse cumque ad divinum cultuin, et piorum Christi erga
pas>us ad Canonizalioiiem tamdiu optatam ad quein : beatos viros pietatem et devotionera augendara per-
interimque iteruin subsistente Pontifice placuit eidem suppli- , tinent ea libenler concediraus
: seu alias pro- ,
'upflicantilii
care , ut interiin faceret Religi.rni potestatera di- , videiuus, prout Domino conspicimus expedire.
in
cendi Missam solennem de Sancto, in die transitus Sane poslquam clar,-8 memorias Ferdiiiandiis Rex
ejiis, divinumque Officium recilandi , sicut de aliis Catholicus, felicis recordationis Alex.indro Papae
Sanctis, in nionasterio Salmanticensi S, Augustini, VI ;ejusdem Ferdinaudi exe.npluin secutus,
et
uhi jacebat illius corpus, Hanc supphcationem re- Carolus ejus nomiuis Quintus Paulo Papaj III ,
;

et
142. ]I ACTA S. JOANNIS A S. FACLNDO.
A et deinJe Philippus secundus, IIi>paniai'um Rex possiut; Auctoritate Apostolica, tcnoro praesfintiuMa, D
V, Gregorio XIII, Sixto V, Uomanis
Caihiilicus, Pio concediiiius et indulgemus. Non obstantilius «tc.
Ponlificibus Pra^tlccessonbus nostris; ac demuni Datum Roraae .apiid Petrura sub annulo Pisca-
S.
idem Philipjjus secundus, Noliis >upiilic;u'unt, ut toris, die xii.'i Juuii, Muri, Pontificatusnoslri anno
]i.Joannes a S. Facundo, Ordinis Eremitaruin S. decimo.
guo rclads
RfffHin Jfi- Augustini, in Hispania? regnis tidei zelo, vitaj sancti-
s/iania' in- moni.i, et miraculis clarus, inSanctoi'um numerura CAPUT IX.
sfttntus pro
ad.''Cribore(ur ; carissinius in Cbristo filius nostep
Ctinontza-
tione.
Philipi)UsTei-tiu.<, Hi.-.iiai:iarum licx Cniholicus, non Univer.silas Salmanticensis, novum feslnm ;
soliim regnorum, sed paternaruni virtutiim ac pie- Civilas, falronum snleniii volo assumil
tatis prx-cipue heres. negotiuin hujus Canonizationis Joannem.
ad oiitatiiin finem pftrduci ciipicns, sajpins per
Ijfrande jubilum toti Religioni gratia illa attulit Ktivum fssiim
dilectuin filiuin, nobilein viruiii .•\ntoiuuni de Car- :

iolentilns
dona et Curduba, Suessa; Duceiii, suuni apud Nos .af.quein adventu ipsius Brevis, monasterium S.
lldltri Atigu-
et Sedcni Apostolicam Or.-iturem ; et dilccti filii
Augustini, et cum Civitate, Ecclesia, Universilate i^finiaiii Sal-
Colliigiiini Ma.\i'nium, ct Collcgiales ac Capellani et et Ctillegio Bartholonueano commnnicata, festiim tken,

Per.sODa^. S. Harlholoimei civitatis Saliiiautiiioiisis vcnturoanno solennissime agendiiin decrevit. Visi-


iiuiiciipatiiiii ex cnjusgremio et ex quuriini CoIIe-
:
tabat tunc Universitatein Liccntiatus JoannesAlva-
CoUfQH U*tn
gialiiiiii et Capellanorum iinniero d. H. Joaniies duin rez de Caldas, in praesentiarura (inqiiit .\ntoliniii.s)
Barl/iolonur-
ant vivcrcl fiiit ;perdilHctumetiaiiiliIiiiiii Ihig. Andreaiii Episcopus Ovctensis. Dcsideransigitur S. .\ugustiai
Fernandez de Corduba, Ciipcllaiium nustruni et sacri Conventus, quam festivissiine celebrare prapdictuin

Palatii .\postoIici causarum Auditorem, ejusque diem, in eoque concurrentem sibi Universitatem
Collegii (.'ollegam nec non dilecti filii Prior et
; .
habere, cujus filius ahquando fuerat Sanctus ; ege-
Fiaties ejusdem Ordinis Provinciie Castellu', per runt cum p.-Jedicto Visitatore, ut persuaileret diem
B dilccluiii filiuiii Fr. Aloysium de los Kios. ejusdein tam singularem recipi inter festaUniversitatis. Huic
et Oidmin Ordinis Profcssorem. et ipsoriiin Prucuratorem in cum justapropositioviderelur, ipseeaniUiiiversitati,
Auyustiniani, inpleno exposuit sub hac
Roniana Curia existentcni ; a nobis novissime sup- (ut aiunt) claustro forma.
pliriter petierunt; ut huic caiisa;, jam diu sub tot Collegium S. .\ugustini desiderat, ut dics B. Joan-
Rdinaiiis Pontificibus praideces-oribus nostris iii-
nis de S. Facundo sit festum Universitatis, ut ad
choatie. tanilem allquandu fiiieni iiiipiinere vellenius. ipsum celebrandum accurrereea possit. Causa justi.s-
Uniuersitatem
84 Nosque in gravissiina liac deliberalione nia- sima est. .\udi,it Universifas S. Augustini Colle- .Milicttant, at
luro (ut decet) consilio ulciites, antequani aliquid gium, et videat quid judicet. Mox autem Mag. Fr. ipstim suis

in prajmistis staluanius, Proressuni superpuritatem Augustinus .\iitolinez ingressus, ita lociifus est, frnalum esse
dectrnat.
ciimpcitii vitw, ac niiraculoruin verit,alem ipsiiis B. Joannis, nomine sui Collegii. Vestrum Collpginm S. Augu-
diiitilr ta-
ab aiino MrcccLXXXviii iii Saliiiaiiticeiisi civitate stiiii Palris nosfri, inter alias gratias quas de vcstra
lidiliile jiro-
cessuuin fnctuin; nec non testes super e|iisdem vita et iiiira- manu quotidie recipit, etiain lianc optat siiigularis-
cnlis, aiino videlicetMnxxv etdeuide muxlii pUires siniam. quaai proposuit Doininus Reformalor : nrtm
receplos, priiis a dileetis filiis Miigistris Hieroiiymo ab Universitate tam insigni, tam insignem gratiam
Painphilio et Joanne Garcm Mdlino, Capellanis petere convenit.
noslris et sacri Palatii m stri cnusarnm Audilori- 87 Quamquam autem ratio isfa suflici,it ad per-
Ijua, diligenter recognosci et examinari jussimus suiidendum Dominationibus
vestris ut mandent ,
;

et habila ab ipsis Hieronjmo et Jiiaiine-Garcia effectui dari desiderium nostrum, quod a Deo esse
relalionibus, dicluni Processum
in fornia probanti videtur; qiiandoquidem Sancti ejus honorem iiiten-
coiilectum fuisse, et lesles rileac rec.le pxaminatos dat;aliquas tamen alias (nam omnes producere
fuissp, comperinius. De venerabiliura Fratrum impossibile foret) in .medium proferam, cavpiis
no- ne
stiorum. S.R. E. Cardinaliuin, super sacris Ritibus ™Ws sim molestus, quibustot annis servire iiitendi.
deiiiitaliiriim. quihus lotuiiihiic ncgofiuni Inter has vero non ullima est, quod S. D N. Cle-
ejaminan-
diinicommisimus, votoatques.ipipiiiia ;piisejusdein mens VIII indulsit, ut Sancti Saliaguntini Missa
Philijipi Regis precibus. ac Collpgii Maximi S. fiat in Collpgio S. Augustini, ad instantiam Diiinina-
F
Bailhol(ima;i el illius Ciillegaiuin. Cappllanorum et fionura vesfrarum quo stante, uti onininostat, ea- Sanctus
; (fiiia

Personaruin nec non Prioris Pt Fratrum Conven-


; dem rafio docet, ut ipsius festuin pleno gaudio fuit iUius

tus S. .i^ugustini prBedictorum ilevotioni, aliqua ex fllius,


celebret Universitas, tolaque in eo occupetur, ab
parle duxinius safisfaciendiim. ordinariis studiorum lahoribus feriafa. Maxiiiie quia
tS Supplicatiouibns iiaque enruin nomine super Sanctus ipse fuit fihus Universitatis, in eaque Gra-
hoc porrcclis inclinali, ipsi IViori et Fratribus Con- duatiis, et Collegialis in Collegio S. Bartbolomaii,
conceilit pro
ventus S. Augustini Saliiianticciisis, nec non Pro et Cathedraticus prim:e in sacra Scriptura, sicutait
ecclesia s. vinciali et Fratribus ejiisdcm Ordiiiis dicta;
civitatis MarielaDominicanus, in Historia Sanctoruni Hispa-
Atiijuittni Saliiianticensis [in ecidesiaj in qua d. Collegium uorum. Quaenam enira mater non velit bene fllio
Mixiuiuni seu Ciillpgiales et CappIIani ac Persona; suo, ejusque honorera non proinoveat? Quiilni igifur
S. Bartliiilonia-i iiuncupafuiii, qu. Iibet .anno
in die Universilas. quem inter filios suos numerat, eiiiem
obitus B. Joannis, una cnm dd. Fratrihus
congre- quoque festum celebref, efiam cuin aliquo impcndio
gari consueverunt, ef in qiia siuiililer d.
B. Joannis suo'! Quid? qui.d honor lalis redundaturiis sit in
corpus quiescit, et m:igna cum vciiPiati..iie populi- hiinorem, eumque non niodicum, ipsius Universita-
que" devi.fione asservaiur, Omcium et Missa, tis, cum honor filioruin redundet in palres, ot hic
de
Coniniuni uniiisConfessoris n..ii Ponfificis, de d. B. locum habeat islud Poetie :

Mtssam et
Joanne. juxla Rubricas Breviarii a Missalis Ro- Namque lionor unius publica causa fuit.
0/ficium 12 mani die scilicet duodccimo mensis Junii, (in quem 88 Si aufem Universitas fesfa multorum Sancto-
Junttctleltran. et primvs eo
dicin, licet ipse B. Joannes rtie nndecinio ejiisdem rum
dum an. IbOI
agit, qui, magni licet, sui taraen non sunt ; tttalo hiinoTa-
niensis obdormivit in Domino. i.b fesfuin S. Barna- quanfo aequius est ut agat hujus, qui totus suus esf;
b» Aposfoli, quod in eumdem nndecimum diem vel ideo saltem, quod priinus ex ea hunc honorera
Junii incidit, hujusmodi Officium
transferendum meriierit titulo sauclitatis quod enim rarum, id
:

duximus) una cum dictis Collpgialibus, Capellanis etiam carum esse solet : et quiprimus in civitatem
et Personis d. Collegii, libere et licile celebrari aliquid boni infert, licet exiguum, ceteris jurc prae-
fcrtur
,

DIE DUODECIMA JUNII 143


'erturin prffimio. Concludoigiturcongruum esse, ut liabitavit, docuit exemplo et verbo, mira multa pa-
hujus quem habet, Saiicti festum suscipiat
solius, travit, ad Dei gioriam publicamque utilitatem, sui- .\, n r-

ea Universitas, quw optare dcbetut id fiat per totaiij que depositum corporis ei reliquit; ut justi.ssimum E:t v,vniis,
Hispaniara, coque prajire excmplo suo ne de Sancto
; alioqui sit totum fieri, quod, Mag. Antolinez postulavit. cileiido
ut
de ipsis dicatur, quod Athenicnsibus exprobatum Statuit igitur ut Beatus assumatur in Patronum et Patrono ;

lcgiinus Noruiit Salmantini quas sunt honesta, ast Advoeatum specialem Civitatis
;
; atque ut deinceps
ea non faciunt. His dictis .\ntoliuius, cum Magistris habcatur pro tali, sciue voto publico et perpetuo
sui Ordinis, claustro exce.^sit. ut inoris est suppli- Civitas adstrihgat, ad celebrandum consueta solen-
cantium ; nec votum liabentiura in propria causa. nitate ejusdem festum; ita ut ex nunc priEcipiatur
Ac primum constituti Commissarii fuerunt, qui, ejus fastum agi apopulo fcriato, ut liberius inter-
j)e quo decrc-
viso Brevi et causis expensis, ad Universitatem venire solennitati possit; mandans Dominis Petro
titm fuit
24 iian 160'- referrent sententiam suam : qua audita in pleno de Zuniga et Gonzalvo Jannez de Ovalle, accedere
conventu xxiv
Maji mdcii, decrevit posthac
die ad S. Aogustini inonasterium, ibiiius solenne votum
observari festum B. JnannisaS. Facundo, tamquam nuncupare, quod Domini Provisores illico confir-
festum Scholaj ut appellant. ment ad quae oninia et deinceps agenda data est
:

89 Considerans deinde Augustinianorum zelus, eis commissio iii forma.

Ao(,60 quam devota suo Sancto sit civitas Sahnanticensis, 92 Hi vero causa commissionis accesserunt ad
etquantaper eum vivum ac mortuum receperit be- D. Ferdlnandum de Fonseca ef Tolet", Decanum et
Idem postula- neficia statuit ab ea petere, ut ipsa quoque eumdem
;
Canonicum sancta ecclesias Cathedralis, et pro
CivHale
Ca-
iur a diem festum esse juberet, recipieudo Sanctum in pitulo Sede vacante Provisorem dioscesis, eique
16 Maji:
Patronum suum, et assistendo ejus capelte in cor- eonsilium Civilatis retuht, ipse autem Capitiilo ;

pore. Petito ergo etoblento consistorio publico die quibus illud approbantibus, veneruut praedicti Equi- et df con-
Martis mane, qui numeratur xsii Maji mdcm, Con- sfiisuCapi-
tes, die VIII miiUa nobilitate comitante, ad
Junii,
InliSede
ventus sui nomine sic allocutus Civitatem est Fr. ecclesiam S. Augustini. Ibi cantata Missa in ca- vicante,
Autolinez. Post manuum osculura, ex parte vestr» pella Sancti, prostrati in genua ad pedem altaris, E
Domus S. Augustini, venio communicaturus desi- et dextris supra Missale positis, quod tenebat Fr.
derium omnium vestrorum in ea Capellanorum. Antonius Moiite, Prior Conventus, qui et Missam
exquo S. D. N. Clemens VIII permisitOfficium et celebrarat, jurarunt in hunc modum Corain Gre- :

Missam fieri de B. Joanne Sahaguntino; scilicet, ut gorio dela Piiente, Scriba regio et pnblico, ex nu-
festum ejus fiat festum Civitatis, recipiaturque in mero Civitatis, et testibus infrascriptis. ac reliqua
Patroiium, et in corpore veniat Magistratus ad illud turba praesentium; Gonzaljannes de Ovalle de Her-
honorandum. Quamquam autem not;e vobis sint rera, Eques Habitus S. Jacobi de gladiis, Dominus
rationes quae id suadere possunt, et singulffi ad oppidi Vallis viridis; et
Dominus Petrus de Zuniga Rectores Ci' ?,

persuasionem sufticiant, aliquas tamen exponam. Caput-vaccae, Eques ejusdem Habitus, et Coinmen- vitnfis, com-
muiii nomine
90 Statuta sunt prsemia virluti, ue pereat viliis ; dator Amendralegii, Dominus oppidorum Florum et Jurati,
guia die sui pa-nffi, iie crescant. His
reguntur bene ordinatse Gislie, Rectores civitatis Siilmanticensis, nomine
obitus ip-
Respublicee, quantumvis barbarae nec quidquam Capituli, Justiliae, et Regiminis ejus,
sam pluvia
;
excommissione
iis usitatius, quam civibus eximie meritis erigere singulari ad
optata do- infrascripta, sibi data in Consistorio
nacit, statuas. Quid igitur Salmantica faciet illi, qnera ordinario, die v praesentis Junii, cujus fidem a prae-
solum habet, Sancto? et cujus merita etiam pueri, senti scriba petimus, eaque statim accepta dicimus,
imolapides publicarum viarum- loquuntur? In memo- quod quia Civitas haec recepit dicto die in Patro-
riam veniat vel ultimum istud, quod vita excedens nuni, Protectorem. et specialem Advocatum beatum tpsam ad hoc
contuiit civitati, aquarum penuria laboranti. Quan- et gloriosum Sanctum, Joannem aS. Facundo, quon- ollliganl,
vivus a di- do igitur mortis ejus dies tam felix illi fuit, ffii|uum dara Collegialeni iusignis Cullegii mujoris S. Bar-
scordia ti- esl ut eumdem singulari cultu aiinue proseqnatur. tholomasi hujus civitatis, et Religiosi Ordinis Au-
beravit.
Toletana civitas S. P. N. Angustinum sibi adopta- gustiniani; considerantes multaet inagna beneficia,
vitPatronum, quia locustarum inflnitam multitudi- quae Civitas haec perejus intercessionera recepit in
nem a finibussiiis expulit : et tautumdem non fa- vita et post mortem, et alias multas rationes, ad
cietSahnantica Sahaguntino, qui nocentiorem loeu- hoc moventes expressasqiie in libro consultationum
stis discordiam extinxit, per quam in ipsis quoque d. Consistorii.
c templis ca?des p:itrabanlur, frustra siiam F
auotorita- 93 Decrevit etiam diem festi sui feriatum haben- ei ad fe.iUi»i
tem restringuendis odiorumflammis odferente Hen- dura, xn mensis Junii, ex voto in perpetuum obli- de prxcer'<'
rico III. Propter unum a nativitate claudum, quem gaturo nobisque potestatem et commissiouem in habendim
:

lUustrcrit voto.
Lystriserexit Paulus, huic et Barnabas veluti diis forma dedit faciendi pr;edictura votum solenne in
^iracuHs :

sacrificium et victimas cives parabunt; et Joaunes hoc S. Augustini monasterio et hac capella, coram
noncoleturut Patronus, uhi tot claiidos contractos- altari ipsius gloriosi Sancti, ubi est ejus corpus ;
que erexit, tot niutis loquelam, visum caecis, sani- acceptantes, sicut acceptamiis, dictain potestatera
tatem infirmis, mortuis vitam contulit? Habuerint et commissionein volentesque illa uti exequendo
; ,

hactenus suos Sanctos Toletum, Hispalis, et Gra- et coroplendo coinmissum Promiltimus et juramus
;

nata non habuerit Salmantica, haud sine dedecore


; per Deum Dorainum nostrura et S. Mariara ejus ,

aliquo; nunc autem non gaudeat eo sublato, cum benedictam Matrem, et per sancta quatuor Evan-
audit in Sanclorum Historia legi; Salmantica) ia gelia et Crucem quibus corporalilcr imponimus quod publice
,
mincujaiit
Hispania, in monasterio Divi Augustini, Depositio dexteras nostras quod ab hac priesenti die in fu-
,

B. Joannis de Sahagun? turuin quamdiu mundus stabit, semper et perpetuo,


91 Respondit liilaris ad hiBC Civitas, juatam vi- habebimus et tenebimus, atque haic civiliis Salman-
deri petitionem. Ea deinde in consiliumadducta die ticensis habebit et teuebit, diem duodecimum Junii
Mercurii, v Junii anni priefati, corarauni omnium pro festo ac feriato in quo S. D. N. Clemens
,

^' 5Junii consensu edixit; ."Vdeo notorias esse obligationes, Papa VIII per suura Breve speciale mandavit
, ,
'''crtlum
quibus teneatur devotura famulatum et honorem celebrari ejus festum in dicto monasterio ipsura-
coudUur ;

impendere glorioso Sancto ac B. Fr. Joanni Saha- que observabimus sicut alia quiB sancta Mater
,

guntino, propter magnam ejus sanctimoniam et Ecclesia prificipit observari ; abstiuendo ab omnibus
gratias quam plurimas, quas fecit et facit quotidie actibus judicialibus , et laboribus ordinariis dierum
Deus intuitu ipsius; tum otiam, quia in ea vixit, operosorum. Et sub d. juramento promittimtis, quod
aderimus.
, ,, ;,

I4i II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


aderimus quod aderit Civitas Gu- Justitia et 97 Hasc dum fleront, Anna de Varrientos uxor D ,
, ct , ,

Francisci de Contreras, quadam cancri specie fa- Mantbiu a


A. n. p.
bernatio, singulis quibus vivent annis, semper et
IX vAnns manusuue fuedata erat, sic ut ab eis caro per /"«'« Miicmn
el prlmil con- perpetuo in licc uionasterio, ad prinias Vesperas. ciera
. , ,1 . - ,
patiens,
jiartes rescinderetur nullu per annos trcs, quibus
firmart a /) Missani majorem , Sermonem et Proceasinnein d. ,

frcvisorc- atrox istud i.ialum sustinuit proficiente remedio ,


festivitatis. Petiinus autem et rogamus D. Ferdi- ,

Decanum sed potius quocuraque adhibito , sio ut


officieute
nandnm de Funseca et Tolelo ,
liic

alisque grandi cruciatu ipsas iiianus non posset ex-


prKsenteni, ut d. voliim et jurameiituiu approliet
p.mdere, vel iis aliqua ratioiie uti. Interini auditur
atque confirmet interpositione aucloritalis suje et
pra?senles, ut velint te^tes festiva cuiiipulsatio ; causam qiiEerit illa; et manus
decreti judicialis; et
in coBlum tollens incipit openi Sancti implorare
essp. Don Petrus deZuniga.Gon.^aljanhez de Ovalle ,

de Herrera. Actura coram me Gregorio de la Puente. cum lacryiiiis. Aniraabat ipsam ad fiduci.am mater,

y4 Mox d. Dominiis Ferdinandus de Fonsoca et vovens ipsa Missas aliquot in capella Sancti curan-
Toleto, Decanus et Canonicus d. sanctEe Kcclesia;. das, si sanaretur, quo eliam latura esset duas
filia

Provisor in d. civitate et episcopatu, pro Dominis cereas nianus. His fuctis quiescere infirma cospit
Decano et Capitulo d. eccle^ia- Episcopalis , Sede et totam illam noctein dormivit usque inane iiuud ;

vacanle per morfem l>. PetriJuncode Posada bon» pcr mensem ei non acciderat, quin ejulatibus inter-
niemonae qu Episcopi Saimantini, coram me Lu- pularet suam matrisque quietem. Hiuc iu novam
quod hic facit.
dovico Perez de Ulloa, ox niiiiero septem Notario- spem inducta utraque, non distulit niater, quin hora
lum d. Ecclesiaj Cathedralis et AiidientiiO Episco- quinta matutina ad capellam se conferret, auxilium ipj,, „„„1 ^j.

ac testibus infrascriptis, dixit postulatura eo titulo ([Uod fllia sua esset neptis stidiesana.
palis d. civitalis ,
,

oliiu devotissima;. Eodem die sub vespc- '"'


quod via ac forma quam maxime valitura appro- aviae, ipsi

babat et approbat, tamquam Pruvisor et Jndex or- ram clausit luanus Anna ,
jam a tribus raensibus

dinai-ius liujus Civilalis iuraiueiitum factum per ,


rigidas ; et sequenti Jovis de lecto surgens, propriis

praidictos Dominos. .nomine d. civitalis; mamla- . .


manibus cibuin sumpsit die autem Veneris, etiam :

batque et mandat, ut d. civitas observet et compleat, vestes per se induit sapone se lavit et ad opus , ,

sicut ibi continetur ; et quantum ex jure potest om- facienduni consedit. Quamquam autera, diraissa Sa- K
lamanca, profecta in Indias sit nec ibi taiiien oblita
suam interponit auctoritatem.
rilius et singulis ;

95 Ktd. P. Fr. Antonius Monte, Prior d. Mo- benefactoris sui , inde submisit argenteam lampa-
nasierii et Consultor sacri Officii ; et Licentiatus dem, in sua capella appen lendam [irius vero quam :

D. Hieronymiis de Otolora, Rector d. insignis Col- discederet, receptain gratiam jurata (.oiifirm:wit
fleqiic Aclis legii S. I-;arihoIi'ma'i actorum testimonium pelie- una cuin marito, iiiatre, faniula, et Doctiire Ruiz,
leslinioiilinn
riint , (luod d. D. Provisor mandavit ipsi dari in niediciiia; Catliedratico m Universitate Salmanlina:
{fal, corain
forma aiitlienticn, pra3sentilius et testantibiis, prae- diein autein festum Sancti maxiino cum gaudio et
multis tcslibvs
lurbam d. votu assistentem Dominis
ter iiifinitain ,
devotioue celebravit.
Gomezio Suarez de Figueroa, electo Episcopo Ga-
ditano; Didaco de Olarte Maldoiiato, Archidiacono CAPUT X.
LedesmaJ et Canonico d. Eccle.viie Saliiiantii.ensis; Ti-aiti!iH(r ad Dppiilum S. Facundi ltcli<iiiitf:

Doclore Rocho de Vergas Archidiacono Monlis- , tjcsliiin la Patruni ex rutu susceijlniti.


leonis et Canonico Ductorali in d. Ecclesia, atque
Cathedratico Canonuni in hac Universilate; Mag. Y oluit deinde Salmanticensis Civitas coinmuni-
Jeanne Alfonso Curiel Cathedraticu vespertino , care gaiidia sua cuiii uppido et raouasterio S- Facuiidi
Anl. 62
Theulogia; et Canonico d. ecclesiie; Petro Rodri- qiiibus acceplam referebat hanc suam felicitatein.
guez Nieto et Foiiseca. Doniino Cubi Juauiie Arias
; Misit ergo illis duplex exemplar Pontificii Brevis ,
Pelil.r a Sa-
Maldonato , Doiuino Materialis ; Petro de Zuniga hortataque est , ul suo exemplo eum'lem saiictum haniiilllnis
ItctiquiXt
Paloraequc Fr. Placido Pacieco, Abbate S. Vin-
; eligerent Sahaguntini Patronuiu. Plus necessariuni
centii, Mag. Fr. Petro ile Ledesma. Priore S. Ste- iion fuit iis ,
quibus jani pridera nota erat fllii sui

fhaui et Calhedratico S. TlioniK Fr. Ludovico de ; et alumni sanctitas, atque gratia miraculoruin.
Miranda, Guardiano S. Franeisci, Consultore sacri Igitur in gratiarum aclionem indictum solenuissi-
(frici.; P. Alfnnso Ferrario Rectore Societatis , mum festuni eoque omnes accolaj invitali. Cura
,

Jesu Doct. Didaco Spinosa de Caceres, Catbedra-


; autem, tam oppidura quam mouasteriura crederent
tico priina; C-inonum ; Doct. Joanne de Leon, Ca- se juris aliquid habere in Reliquias ejus, qui apud
thedratico vespertino Legum ; Doct. Gabriele Hen- se natus, educatus et litleris priinis imbulus erat
riquez, Cathedratico primai Legum ; Licentiato Abbas. qui tunc eratFr. Maurus Otel, vir religiosus
Meiia, Recture Cullegii Majoris Conchensis; Mag. ac gravis, duus suus Monachos misit ad monaste-
Apuayo, Catliedratico proprietatis hnguaruin in hac rium Salmanticense S. Augustini, atque ad Ordinis
Universitate , et Canonico ecclesiae Rodericopoli- Provincialem, aliquid Reliquiarum petituros. Idem
tan»-, Collegiali Collegii Majoris Archiepiscopi
To- cuin iteratois faceret, etiain oratorem suum ad-
lelani in d. civilate. Don Fernandus de Fuuseca. didit uppidi Magistratus, sua quuque jura allegans.
Acfura coram ine Ludovico Perez de UUoa, pra;- Abbas vero ad prius allegatos titulos
,
adjunxit, ,

sente Gregorio della Puente. quod suie ecclesi* capella major, depusitaria sit tot
9B In unus ex solennioribus ao
bis finitus est illustrium virorum, Infantiuiu, Principum ac Regi-
Dccrclum
jmblicattir ttr
_ unquam vidit Salamanca,
religiosioribus actibus quos naruin, quarum quatuor circuniikibant tunibaiu R<J-
ritorio toto
addens devotioni multas lacrymas circumstaiitium gis Alplionsi, in illius capeilai medio positam.
,

magno cum gaudio circumfluentium, videndo qua- 99 Visuni Religiosis uiuuibus, aequiiati consen-
ijisls fcruilK"'
servos suos Deus honorat in terris. Ut autem
liter tanea postulari. Itaque absolutis festis inense Octo-
ab Am- ••""
votum factum ad omniura notitiam perveniret, jus- bii, Fr. Augustinus .\ntoliiiez scriptor liujus Histo- ;iiio proiiiti-
sit prajconia voce festum universim servanduni pu- riaj, pru teinpore Provincialis sui Ordinis, uua cuin ciali,

blicari etiara per totura territorium suum itein ; multis suis Religiosis qnos testes habero voluit
, ,

ut in ipsius festi Vigilia ad fenestras suas quique in viam se dedit et dimidia ab oppido leuca, in ;

civiura exponerent luminaria. in signuni la?titiEe quodam Prioratu deposuit sacruin pignus su|ira ,
,

propter beatificationera sancti sui Joannis licen- tabernaculum Venerabilis Eucharistiae, quani toties
,

tiamque Officii et Missa; dicendae quare nox illa et tam devote ipse Sanctus susceperat relictis ad ;
;

omni festivitate personuit campanis et ignibus per- cuslodiam Postera autera die,
ibi s»x Heligiosis.
luxit. pust
DIEDUOnEClMA .lUNII. us
post sermoneni in nionasterio Saliaffunljno lial)ilum sentantes totum Oppldum, vovemus, promittiinus, D
aJ freinii'iitis<iinam a P. Vanegas Be-
concioiiem etjuramus, per Deum nostrum et S. Mariam ejus * " '
nedirtino. prm-essit Provincialis, oum Augustinianis benedictam Matrem, et pcr verlia sancioriim qua- ^,^, faitm
et Bonedictinis aliquot, ail Prioratum, ubi Reliquias tuor Ev.itigelioriitn, sanctamqiie Ciaicem, coi corpo- quatannu fe-
deposuprat; illuc secum eftereni! ar(»ealeum comli- quod abhinc in futuruin,
raliter dextras imponitnus; r''""'".

toriiim venerabili.'! Sacramenti, cni ipsas imponeret; usque ad mundi flnem, semner et continuo dictus
iiec enini dignius aiiqtiid magis(jue ad intontum po- Clerus, Oppidum , et Abbiitia, habebit et servabit,
et a Bevediclt-
ins elcipiUJt-
teraiit reperire ; miuinie inconveniens rati, si tali pro festo communiter feriando, quotannis diein duo-
titr, in Mctti cederet servo suo locuni Dominus, suo cor- decimura Junii, postridie S. Bariiaba'; quem S D.N.
pon ilicafiini. Porro allatain Saliagutitura Reliiiiiiam Clemens Papa VIII, per spcciale Breve Beatifica-
deposuerunt in rapella niajori monasterii S. Fran- tionis dcfinivit ngendo festo B. Jnannis a S. Fa-
,

cisci. supra feretrum argenteiim , iiiipositum altari ciindo oliservabitur autem festum istud ad modum
:

piilcherrime adornato atque iliuminato; renianen- aliorum festorum, ab Ecclesia deflnitorura, ce^sando
tilius ibidein ad custodiani quibusdam utriu.sque ab omnibus actibus judicialibus, et ordinariis ma-
Orilinis Relifiiosis. niium laboribus.
qitt eas so- 100 Postqiiiiin stata processionis instituendee 103 Sub eodem voto etjurametito etiain proiuit- jejunoada
ctim cruces ac labara totius
teiini liora adfuit, ailfneruntetiam tiratis , corpore annis singulis ad priedi- ad Vi^iHam,
venire in
hiiicesstone.
oppidi, multrcque Reliqiiiae pretiosK Sanctoruni, in ctuin mon.-.sterium, pro priniis Vesperis, et dle xii '''"'
uccursum vcleris sui lio.spitis. Ibant auteni .\bbates Jtinii cum Processione generali , atque assistere
tres Bencdictini, multique
Pontificalibus induti ; Miss« raajori et Sermoni atque Proressioni dictas
Clerici, et plnsqunm ducenti quinquagiiita variorum festivitatis : itemque jejunare in Provigilia B. Joan-
Ordiniim Religiosi nam ad fcstuin convenerunt
: nis Sahaguntini , sicuti alias Vigilias ab Kcclesia
etiani Dominicani Trianenses, et Franciscani Dis- priescriptas immediate prsecedenti illius
,
quia die
cnlceati Grajalenses , et numerosior quam colligi festum agitur fcstum S. Barnaba' tiuod si Provi- :

potnisse videbatur popiili turba. Qiii cura ad prae- giliain istam contingat ctidere in teinpus Paschale, E
dictnm S. Francisci monasteriura venissent, et in servabitur sola a cariiibus Atque ex '"^1^"'^ abstinentia. .

r. Patroni. , , .

capella ubi stabant ReliquiiB odas aliquot cecinis- nunc siiscipiraus atque juramus liabere ipsum San-
sent ; sublals in humeros omnium successive Or- ctum, Patronara Refugium, Protectorera et spe- ,

dinuni Reliquifesunt quibus per viatn excipicndis,


:
cialem Interccssorcm vcl Advocatum , simul cum
ad justa intervalla erant erecla altaria speciosa,
, sanctis Marlyribus Facundo et Primitivo quos a ,

dnni ranerentur poetnata, in Sancti honorem com- multis aniiis Oppidum et Abbatia pro talibus habet.
liosita : quoil imprimis factum ante ostium cjus do- Oiunes iiiitem tres oramus suppliciter, velint inter-
inus, in qua natus fuerat Sanctns ubi recitatura est ; cedere pro Oppido hoc coram divina Majestate
,

gratulatorium in rem praesentem carmen. Quatn- D. N. Jesu Christi nosque In uecessiiatibus no- ;

quam autem nox accesserat, priusquam ad mona- stris protegant atque defendaut. Ad perpetuilatera
infemnt in
sterium veniret processio aon deer.it tamen tota ; autem , observantiam, et firniitatein praidicti voti
oppidtim,
via, imo nec toto oppido lumen cum ubique ad ; prnmissionis ;ic jui'amenti ,
quod facimiis noinine
fenestras candelns lucerent, festivique per vias foci d. Oppidi, Statiisque ecclesiastici et secularis, ro-
et pyroboli toto volantes aere. gainus d. D. Abbatem, omuibus anteactis priesen-
101 Tunc Provincialis Antolinius depositas Re- tem, lamqiiam hu|us Atbatia? PriClatum, ut appro-
liquias super altari, quod stabat erectum in medio bet, ratiticet atque confirtnet prfedicta , eisque ad
in tliiabits cc-
capell^ majoris, coram Petro de la Puente scriba valorem perpetuum interponat auctoritatem et de-
clestis servan-
das. ct testibus , consignavit Abbati collocandas in ea Cretuiu suuin judiciale.
ecclesia, qute oppidi totius matrix censebatur, ea 104 Mox autem
Pater Abbas, visis et auditis ^j^^,^ d. ^.

conditione , ut alienari non possent vcl integie vel supra relatis, dixit, quod meliori qua potest forma Facamli cunc-

e\ parte. Deinde eodom ritu tradidit ipsi oppido, ac modo, approbabat et approbiit. consentiebat et '" ratiHMnie

atqiie ejus vices tsnenti Petro de Saldania loci Prffi- consentit, haberetqiie pro bono, firrao, sulTicienti ac
forto, aliam particulara ; servituram benetiicenda^ vidido, ex nunc in perpetuuin, votum, promissum
in nomen Sancti aquse ad solatium infirmorum et , et juramentum, in sua pi\-esentia factum, ex parte

doponendam in Parochia S. Trinitatis, in qua bnp- Status ecclesiastici hlijtisOppidi et Abbati», atque
tizatum fuisse aiunt : quo illa mox processionaliter, Consilii et Regiininis dicti Oppidi et quia ipsum F
:

iiiagnoque cura tripudio, delata fliit. Sequenti die est tam justuin ac laudabile, ex nunc ratificat et
XIV Octobris, post soletinem Missain, et serinonera confirmat. ut inviolabiliter et in perpetuum omnibus
liabitum a Fr, Joanne Castro, Priore Augustiiiiano mundi diebus observelur, et complefltur absqiie
Vallisoletani monasterii, processitordo omnis Eccle- alteratlone, inutatione, vel alio qiinm hodie intelli-
siasticus ad votum publico nomine
et Secularis , gitur sensu. Ad validationem aulem omnium, qua-
lumcupandum novo suo Patrono, hac quaj seqiiitur tenus necesse est, interposuit auctorilatem et de- j, subscribente

fornia. cretum judicinle ; maniique sua propria signavit cum ; tttis,

102 Nos Licentiatus Ferdinandus Ntinhez Pro- , cum eoque signarent, pi.-edicli Licentiati Ferdtnan-
Viiyrtvt its He
visor oppidi S. Facundi et Abbatiie ejus, Rectorque (lus Nuniei:, Kerdinandns de Escobar, et
Antonius
• ttjrcs loci.

Parochiaiis S. Thyrsi ; et Licentiatus Ferdinandns de Saldania item Dc-nini Sancius


;
de Tobar et Pe-

do Escobar, Reetor Parochiie S. Trinitatls, et Com- tfus de Vosmediano ;


priesentibiis, tamquam testi-

niissarius sacri Offlcii nec non Licenti.Ttiis Anto- ; bus Patribns, Fr. Lupercio Lope)!, Abbate S. Clau-
nius de Saldania, Rector Paroidiialis S. Laurentii diiLegioncnsis Fr. Ail'onso de Varrantes, Abbate
;'

et Abbas Confraternitatum Sahaguntinarum Do- ; S. GuUielini Carrionensis Mag. Fr. Didaco Ve- ;

minus item Sancius dc Tobar, Topnrcha Vilhe-mar- negas. Priedicatore et quondam Abbate Legionensi;
tini, Buccse Horgani, Terrse-reginie, oppidorumque de Saravia, et Fr. Bernardino de
Fr. Ferdinando
Caminayi Horcadarum Curandis ac Lianavii Navarra, Visitatoribus Congregationis S. Benedicti,
, , , ;

Ordinis nec uon


Dorainusqua Petrus de Vosmediana, Toparcha oppi- et aliis iiuiUis Religiosls cjusdein ;

dorum Calzadiliie, Hernianiliarum ct Bosticii, cives Mag. Fr. Augustino Antolinez, Cathedratico Theo-
Universitate Salraaiitiria, et Provin-
atque Rectores oppidi Salniguntini tam nostro ; logali in

quam slatuum ecclesiastici ac secularis nomine, ciali ProTincite Castellie


Ordinis S. Augustini Fr. ;

Salraanticen-
pro facta nobis ab infrascripta potestate, et reprie- Vntonio Monte, Priore S. .'lugustini
19 sis;
Jiinii T. ni
;

II ACTA S. JOANMS A S. FACUNDO.


14G

.Tnanne Castro, Priore S. Augustini illis consumitur, quando noster omnis sudor non
sis; F. ile

A- D. P. Petro Ruiz. Kectore Collegii S. sufficit victui liicrando. Hoc dicto in agrum direxit Ihirll Nicrjj.
Vallisoleti, Fr.
E\ VM\IIS
Vallisoleti, Fr. Fenlinando de Rojas, currum suum ; sed in Ceam flumon notabilitcr in- tur
tornm tesllfmt Gabrielis
Fr. Ludo- flatum lapsus, cuiii bolius snis mersus est. Qiii in
prlm.r notx Rcctore Collegii Incarnatii.nis Madrili ;

Fr. Processu hocaffirniavii, v iri nomen rcticuit, ne cui


Relxjiosii,
vico Ortiz. Priore S. Augustini Madrigalis ;

Didaco Guevara, Priore S. Augustini. Billiai ;


i-'r. ex consanguineis pudori essetdivina ultio, illata suo-

Gaspare Melo, Priore S. Augustiui Mansill;e ; rum uni.

aliisque multis Ordinis Augustiniani Religio^-is.


10.5 Item D. Roderico de Mendoza, patruo Ad- CAPUT XI.
mirantis CastelUB, Archidiacono Madritensi in ec-
ecc'ejUislicis, clesia Toletana D. Didaco de Vega et Lorenzana,
; Novx suppticaliones pro Canoniznlione, et

Priore S. Isidori Legionensis ; Mag. Lndovico Her- O/licio itilerim nd loliim ordinem ac
nande.z Nieto, Lectore Tlieologiie in Collegin Tria- regnum Casteltx extendendo
nensi Ordinis S. Dominici Fr. Ferdinando de Mi-
;

rand.i, Magislro Studiosorum d. Coliegii Fr. ;

|_Vonsiderans Augustiniana Religio incrementura


Tliomas Fernandez, Prioire monaslerii Villadensis, Anl. 03
pulilicairtevotionis ingens per Bealiflcationem
Ordiuis S. Doniinici Fr. Antonio Aguado, Priore
;

Fr. Arahrosio sui Joannis de S. Facundo. Roniam remisit Fr. Lu-


monasterii Cisneriensis d. Ordinis ;
Pro ej.tcnsio
Praedicalore monasterii de Spina. Ordinis
dovicum Ruiz. potestate ad prosequeiidam Canoni- n;
Carilio, or/lcii

Pastore, Priore Sando- zatiunem necessaria iustructura et commissione. ;


S. Bernardi; Fr. .\ngelo
balensi ejusdem Ordinis ; Fr. Halthasare Garcia, ut interim dum causa protelatur, extensionem

Fr. Bene Officii et Missffi iinpetraret pro universo Ordine


Pnedicaiore ad S. Francisci Saliagunti ;

Friincisco de Lasso, Dis- Augustiniano, tutoque Episcopatu Salmanticensi,


dicto de Nagcra, et Fr.
Fr. Hiernnymo vel salteiu oppido Sahaguntino. Hoc suum deside-
calceitis S. Francisci Grajalensis ;

de .i\rciniega, Ordinis Prajmonslratensis L'cen- ;


rium cum Ordo cxposuisset Philippo III, Regi ac
tiato Joanne Pantoja, Rectore S. Martini Saha-
Domino nostro, suacque Majestati D. Margaritie

gunti Joanne Fernandez, Rectore S. Jacobi ibi- Austriac^ Regins, toiique Regno ac Statui Eccle-
;

deCoiniliis, RecloreS. Petri ibidem siastico. nec non Civitati, Ecclcsia;, et Universitati
dem; Gregorio ;

Petro Ramirez, Rectore Cordorniliensi Marco ;


Salmanticensi a singulis impetrarunt commendati-
Cabeza, Rectore Palatioli Sanljago de Xuara, ;
tias.Et Regiarum quidem litterarum hic tenor est
Rectore Vilbe-pecenielis Didaco .Mvarez, Rectore ;
Rkx. Dux Sesae et Baena;, de Consilio meo, meus-
Calcentffi ; Liceniiato Petro Kcrnandcz, Rectore que Oratur etc. A.dhuc memoraberis solicitudinis,
cum qua alias tibi scripsi, ut supplicares suaj San- in. 1C03 !uo
Lomensi ; Francisco Guitierez, Ferdinando de Es-
in 1'rlie leija-
cobar, Didaco Alfonso, Clericis ; Emmanuele D. ctitati pro Canonizatione beati Fratris Joannis de
t ' scribttnt

llenrico de Cisneros, Toparcha de Muzuelas, Locum S Facundo. Nunc, quia ipsa dilatio, in me et om- Pliilippus 3

tenente Venatoris majoris SU32 Majestatis ; D. nihus hisce meis rcgnis, desiderium fecit crescere.
Francisco de Prado, Guberuatore Aranguezii pro videndi consumniatum opus tam sanctum, pro majori
Rege Doiniuo nostro ; Pelro Alvarez de Vega. filio gloria Dei et solatio fidelium, injungo tibi, ut re-

Joannis de Vega, Comitis Grajalensis ; Antonio pra?sentes suse Beatitudini affectum qiio expecto
Vaca de Otel, et Licentiato Rubles a Porta, indi - conclusionem illiiis ; siipplicando utdignetur negu-

genis Cisneriensibus, aliisque plurimis, et Actui tiura prosequi, et quantum possihile fiierit accele-

pr<esentibus in d. monasterio. Ue quibus fidem fa- r.ire ; interim vero perniittere, ut in civitate Sal-

cimus nos ad omnia praesentes scribaj Hierony- manlicensi, regno Castella?, et toto Ordine .\ugu-
mus de Ceinos, et Petrus a Ponte. stiniano reciteturde eo, sicuti permissiim est recitari
106 Crepta est festivitas ipso vespere, et diebus ubi corpus ejus servatur : quandoquidein injustifi-
aliqnot stctit discuoperta Reliquia, omnibus con- catione Processus jam f;icta satis dispositionis est,
Ft^ftim pcr
spicua t>clava antem tr-ansacta, recluserunt illam
: ut sua Sanctitas id facere possit, ad honorera servi
ocfaram con
liittatur. in arcam argenteam sanctissimi Sacraraenti. in Dei.
aliam arcam tantisper depositi donec ad monaste- ; 109 Regina scripsit in liunc modum : Dux
rium visitandum venit Ordinis Gciieralis cui cum : Ses.e et Baenie, Cugiiate, etc. Quamvis certo sciani, F
cjitsguc cjw-
videretur Sanctissimum suo loco re[ioncndum esse, quod Dominus meus Rex vobis scrihat, ut procu-
jui.
in alio Reliquiara posuerunt. Eo autein tempore, res accelerationem Canonizationis Beati Fr. Joa:i-
quo aperiebalur argentea arca, admirationi omnibus nis de S. Facundo, Ordinis S. Augustiui ; eumque
De scatis lap-
sus serratur fuit procedens inde coelestis Iragrantia qui si sci- : in tiucm conferas officia oinnia necessaiia ; tamen
itl vsus visseut quam suaviter fragrent Reliquise ejus in suo ut satisfaciam propriai niea; devotioni desiderioque
sepulcro, ipsaqiic terra illis adlia:rens ; nun bihuis- quo teneor ut citu inscriplum illum videara Cala-
seiit id pro re nova. Atque hic Anlolinius finit Ca- logu Sanctorum, volui tibi mandare, ut ex inea
]uit 02 ;*cui addi ex Valaurio possit, qiiod cum P. quoque parte reprcesentes afiectum istuin Sanctitati
Bartholumffius de Vera altissimas quasdam scalas suae; rogando, iit ad meam instantiam, et ex sin-
cunscendisset, appensurus pannuui aliquem reiiquo gulari erga me gratia, dignetur ahhreviare quoad
aiiparatul coh.Trentem, et per incuriam ejus qui possibile erit Canonizationis terrainos ; et interim
ipsas tenere debebat, praeceps in terrani corruis- ipsuin honoret. jubendo ut de eo recitetur Salman-
absque motu ac spiritu instar mor-
sBt. ubi jac^liat tic-e. per regnuin Castellee, perqiie totura Ordinem
tui; multis Monachis cum Abbale suo concurrenti- Augiistinianum : magnum quod
enira erit solatium
bus subito repertus est iltesus repositusque in ; inde fideles harum partium atque impri-
recipient,
pedes, indeque prostratus ad Reliquias venerandas. rais ego, quae eain suie Sanctitatis gratiam singu-
107 I.ocus quoque Di.rviliensis, cujus titulum lariter aestimabo. Vallisoleti xx Martii muciii. Ego
Curalum puer tulerat Joannes, ad Salmanticensiura Regina. Dun Petrus Franqueza.
Iitst'tucndo
JtorviH fcsto\ et Sahaguntinorum imitationem, eodem ritu voluit 110 CastellaeRegnuinsic supplicavit sam;tissime ;

et Ponlifel
coiilratlxens, st.dilliri apud se festum : sed cum id ageretur, in- Patkr. A terapore Regum Cdtholicoruin Ferdinandi suppllca"^ "'
ventus agricola est, qui vel fidei defcctu, vel per et Isabellas gloriosje raemorife, suspensa bajret causa gmtm Cast''-
excessum avaritia ejusinodi consilium disturbavit, Canonizationis beati Joannis de S. Facumlu, ex hoc l,v:
cknians, Ut quid festa taiu multa Totus annus in '.
regno oriundi, et Fratris ex Ordine Augustiniano ;

de
; ;;

DIE DUODECIMA JUiNII. 147


\ do ciiju:i sanctitate ct approbatione vitse plenissime isti gloriosum flnem iiiiponcre, ad honorem Dei et
coiistat Sanctitati turc ; quandoquidem eo tenipore, sedificationcm Cathnlica; Ecclesije, confusionem
ijuo regna Poloiiiaj et Cataloniai surre.-ieruiit a pe- ha>reticorum, et exultationem sanctam atque com-
ilibiis vestrie Sanctitatis, obtenta C.iiuinizationc S. munem hujus Provincia;, sanctitatituajtam devotie.
Hiacyntlii Ordinis Prxdicat.'jrum. dignata fuit San- Interim tamen, Pater sanctissime, dum sanctitas
ctitas vestra Ordini Augustiniano favere. beatifi- tua npus absolvit, qiiod tain feliciter inchoavit
cando Sanctum prajdictum, etdesignando dieiu quo rogainus, ut festa, qu» sanctitas tiia de beato isto
Missa et Officium de eo recitentur in conventu S. viro agi permisit in Cunventu Salmanticcnsi, cum
Augu^tini Salmanticae. Ut autem per hoc Caslellte sua licentia agantur toto Rcgnu per monasteria
regnum cxtendatnr fructns tam desiderali succes- Ordinis S. Augustini. Omnipoteiis Deus custodiat
sus, tupplicat Rcgnum hoc humiliter sanctitati suie, et augeat sancifatem tuara, tainqiiam verum Pa-
debita cum reverentia prostratum ad ejiis pedes, storem et Navarchum Ecclesia". Vallisoleti
solicitua-,
tarai|uam ]iroles obedier.tia>, juxta notiiin sibi zelum in mo.nasterio S. Pauli, Ordinis S. Dominici, desi-
Philippi III, Regis ac Domini sui naturalis : ut m- gnato ad nostros conventus, xvi Novembris mdcii.
ilulgeat ei, f.ivi.rem quem mani)anilo cunti-
petit. Sanclitatis tu» hurailes Capellani. .\b-
nuari et flniri caiisam Canoiiizafonis. Duni autem bas Baiica;, Secretarius.
diffeitur liwc gratia, nec adliuc in omnibus ("atlio- 112 Ducis Lermte hsc fuit Epistola. Sauctissi- atque
Dux
licis regnis externis generaliter celebratur festiiiii me Pater. Favores et grati», quibus .Sanclitas tua Lermr
;

possit hoc Regnuin totu>que Augustinianus Ordo locuplelatliiEC I^egna, tam cimliniiaeac grandes sunt,
ipsum celebrare, extendendo gratiam jaru coeptam ut quanto plures recipiuntiir, tantn niagis aniinent
fieri, .«icut S"let sancra .Sedes facere cum aliis ad petendas novas. Sane pro ea quaiu rccepit hoc
Sanctis, scihcet S. Juliano Episcopo Conchensi, et Regnuni, et ego particulariter, per justificationem
S.Agnetede Monte-Poiitiano Ordinis S Douiinici Processas et Officii S. Joannis Sahaguntiiii Ordinis
quod etiam factum cst pro S. Rayraundo, antcquam S. .\ugiistini, a sanctitatc tua factara, iriUies deos-
i;
canonizaretur, aliisque pluribns. Quia autem decet culur Peiles sanctissimos vestros ; quia ex relatinne,
olementiam supremamque potestatem Sanctitatis quara inisit Dux Sesa?, quod gr.itia ista
intellexi,
tuK. perducere ccepta ad debitura ac desideratum mihi iniputetur. Quia autem mater istiiis Sancti in cujus rfifio-
finem. convenit etiain eadem promovero. Ut sicut fuit ex nppido ditionis raeae, miracula ejus tara multa ne nata mater
ipse Sanctus prcccssit de virtute in virtutein. pari et tam grandia. devotio populi tam mirabilis, elego Sancti;

etiam pas-^u proccd it praemium in Ecclesia Catho- tam devotus ipsi sum moveor ut numqiiain e.xtra
;

lica militante, ei collatum de inanu beatissiraoi San- couspcctum ponain gratiam, quam sanctitas tua
ctitatis tuffi. a qua Regnuin huc firmissime cunfidit nobis facere ccepit.
Supplico porro sanctitali tua
gratiain istam oblincre. quud toto corde animoque hurailiter, ut dignetur ainpliHcare et honorare farai-
orat Deum ac Dominum nostrum, ut vestram san- liam nieam tam gloriosa cnrona, ut videam diebus
ctitatein conservet, ad universalera
custodiain et meis perfectam canon'zatiunem istam. Equidem eo
ulililatem suae Ecclesife. Vallisoleti xxviii Octobris pluris gratiam istam faciam, quod ab ista beatis-
MUGii. Sanclissime Pater. Huuiile et devo- sima manu provenerit, sicut eam spero pruventu-
tum Rcgnura Castellae sanctissimos Pedes vestros ram : utpropteream h»c Regna rogent Deuin, ut
deosculans. custodiat beatissimam personam Sanctitatis tuse,
Ex parte Regni Castellffi, Don Joaunes de Ine- sicut Ecclesiae opus est, ad majus augmentura Chris-
strosa. Secretarius. tianitatis, et ego desidero. huraillimus suus Hliusac
1 1 1 Post hLPO Congregatio omnium Ecclesiaruin sorvus. Vallisolcti. xxiii .Viigusti, mdcii. Sanctissirae
Metropolifanarum Cathedralium rcgnorum Ca-
et Pater, osculor pedes sira sanctitatis, suus humilis
iftHi ilatus
Ec^liiiitilictts
stellae et Legionis. ex auctoritateSedis Aposlolicie filius et servus, Dux LermiE.
.

adunata Vallisoleti : P. F. Inter majorfs raomenti H3 Silraanticensis Civitas hnc raodo siipplica-
Civitas Sal-
et ponderis causas, Sanctissime Pater, quas hanc vit : Gloriosus sanctus Fr. JiiannesdeS. Facundo,
mantiC'
Ecclesiasticam Congregatioaein vestrie sanctitatis ex Ordine sacri Doctoris S. .'Vugustini, coinraoratus
tractare conveniebat. fuit Canunizatio beati Patris est majori aitatis suae parte in hac civitate. (^uae
Fr. Joannis de S. Facundn, Religiosi professi Or- qiila fruita est vita; ejus exeinplo, fructu doctrinie,
dinis S. Angnstini in conventii Salinanticensi, tau- et grandilms miraculis in suo conspectu patratis,
topere toli Hispaniaj desiilerata. Et quamquam ante et post raortem ; devotissime erga euin affici-
cleinentia Sanetitatis tua;, post Innga
annorum cur- tur : ideoque singulariter exhilarata fuit ea gralia,
ricula, correspondendo devotioni commuui ac stu- quam nobis fecit sanctitas tua, ipsura beatificando,
diu liurum Rcgnorum, beatificavit istiim gloriosuin et perinittenilo ut de eo recitetur in die sulb festi-
Patrem. deditque licentiara
monasterio ut in d. vitatis. Unde mox eum elegit ha;c civitas in suum
quutannis agatur ejus festura. ac Missa de eodem Patronum, Protectorera, et specialem .Vdvocatum
dii-atnr (gratia profecto siiigularis et specialiier seque viilo perpetuo obligavitobservandi iijiis diem,
facta nustro Sfatni Ecclesiastico. quanduquidem festumque Nune
ivlebrandi. ora- auteiu hii.iiilitcr
beafus Pater oliin Canonicus fiiit Biirgensis
isfe mus vestram saiictitatein. digiietur raaudare, ut
non possumus tainen omittere, quin sup-
Ecclesia') Canoniziiiu perducatur ad finein, atque ita felicis-
plicemus sanclitati tuae, provohiti ad pedes ut ; simo Pontificatiis vestri teinpore, laitenlur h.-ec Re-
(quandoqnidem placnerit Deo, decorare Slatum gna totaqtte Christiauitas gratiii tanfopere deside-
Ecclesiasticum hurura Regnirum sanctitate tanti rala. luterea sanctitas tiia nobis iiidulgeat, ut in
Patris, ipsuinque illustraverit in vita atque post ecclcsia Cathedr.ili hujus civilatis, totaque dioecesi
mortem gloria muHorum miraculorura, propter quae ac Regnis Cdstelbe et Legionis, possit idem Orti-

a miiltis retro tcmporibiis tam multi Principes ciuiu cum Missa recitari, suo die festo. qiieinadmo-
eamdem gr.atinm petierunt ab Apostolica Sede vi- ; diira recitalur in conventu S Augustini ejusdera
delicet Cntholici Reges Ferdinandus et Isabella, hiijus civitatis : quae res maximuin solatium pariet
Carulus y Imperator, Pliilippus It, et niinc Rex toti regioni. Omnes autein orabiinus Deuin. ut san-
noster Pbilippus III) placeat Sanctilati tUi^e annuere ctilalemtuam pliiriinis annis custodiat. cumeaquani
tam sanctis tantorum Principum postulatis et hujus optainiis felicifate, ad gloriain suam et totius Chri-
vcstri Ecclesiastici Status, tamquam parlicijiis tam stian;c reipubliciB utililatein. Salmanticie. ex nostro
divini bencficii in causa propria, et Cauonizationi Consistorio xix Octobris 5U)cii. Ex parte civitatis

Salmanticaa
;

{4S 11 ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


A Salraanticse. Grcgorius a Ponte. Seeretarius. D. Hieronjnius de Otalora et Goinboa, Rector. D
A, D.P. 114 Tantunidem etiain Universitas peliit per 116 Denique ex monasterioS. .^uguslini fuerunt 1"'
Conve„i„
n vAniis
basct; liltera». Salinanliceusera Universitatem (cui lisec scripta. Beatissiine Pater. Anni plures quara
et Vniversitas
'

Apostolica Sodes, jam inrle a sun priiicipio. usque centuni sunt, qiiod hoc S. .Augiislini Salnianticensis
ad leinporasanctitatis tuai, inille gratias facil)niul- monasterium et filii ejus instant ,apud Apostolicam
tae re« se<l inipriniis, quod
vehcinentcr illustrant ; Sedem, pro CanonizafionG bcati S. Joannis a S.
io studiis educaverit sanclum viium Joannem a Facundo neque p:itiunlur ipsos ab Ecolesi» fjorlis
:

S. Faiiiuido : qui ex majori nostro S. Bartliolnmaii recedere po[iuli voces, videntis sunctifalem ejus tam
Collegio, receptiis e.st in pr.wlarura conventum S. illii.slribiis et continuis niirnculis confirmatam. Non
Auguslini, ubi resplenduit vita! sanclitate, et con- eiiim desinit sibi persuaderc, ex sila nostra incuria
tiunaliune pra^dicationis Evnngelicw ; adeo ut non et indiligenfia tuoruni filiorum prrwdpre, quod
solum civitatem lianc pacaverit, exundantcm san- necduin relalus sit in sancfoiaim Cataloguin, diguum
guine factionuni in ea gli^centium ; sed eliain Hi- prierainm heroicis virtiitibus ejus, et saiictitali ve-

siKiniam universnm ad inelioreni vivemii forniam stia> tam bene perspectis, ad splendorem corum lu-

rcduxerit. Corpus cjus est in ecclesia ipsius Con miuum quibus pro talibus actionilnis utitur, appro-
veiitiis miigna rum veneratione, illustre per tanta bante eas Spiritu sancto ; cui, Ecclesia; su:e seioper

mii'aciila, ut Catholici Reges Ferdinandus et Isabel assisfeiiti, placuit, post tet anuos, qiiibus iste

la, ooriimque successores, Carolus V. Iraperator, et Sanctus in ea floruit, palain illum exponere per
Piiilippus II Kex, multis precibus supplicaverint manus tuae saactitatis, quando eura beatificavit, et
pro ejus Canouizatione, ac denique Philippus III ; permisit ut de eo Officiiim ot Uissa dicere;itur in
cujns supplicatione mota Sanctitas vestra, Beatissi- hoc monasierio, tot gratiis divinitus cniiiulalo, ex
me Patcrtantam Regnis Uisce gratiam fecit, quanta quo Sanctus iste in eo sumpsit habituin, ut deficien-
est, heatificasse sanctuin illuin viruin, dando licen- tibus veibis quibus significet gaudiuni pro beneficio
tiam ut Oiririuiu ac Missa de eo fiant xii Junii. tam singulari, in ore ejus nihii sonet qiiain D.avi-
Ilaiic gr-itiam siiit;iilariter sibi faclam repntat haec dica verba, Justus sicut palma Hiruit. Qiiainqu;im
veslra'S;iuciiiatis Uiiiversitas. talemque ayuoscit, et autera favor, Domui huic a vestrasanclitale iinpen-
in liiijus rei testimuniuin gratn aniino decrevit fe- sus, e.t eorum sitgenere, co^lum ;csti- qiios novit
sluiu ejussiinulcuiiiSalinanticensi civitate, quie ip- mare, quia tantariiin capax terra noa est
reruin
suiu in Patronuin assumpsit, celeiirare. Ifai^ue pro- rogat lameu huiniliter sanctitatem tuam, ut liccntia
strati ad pedes sanctitatis tuae, huniiliter pctiinus, sil detur, post osculum sanrtissimis pedibiis fixuin.
i

nA; veiis in vanum cadcre preces noslras, honorando supplicandi, ut in publicain tofiiis Ecclesi.e hicom
Universitateni liaric iiisigni eagratia, qii.-i ad finera sanctura suura producal, sicut eu;n prodiJi.it eccle-
feliciler perducatiir Canonizatio hujus sancti Viri, sisS. Augustini SaJnianticensis.
jam cojpta a vestra sanctitate unde Deo gloria, ; H7 Idera rogant sanctitatem tuajn Reges Catho-
hairesibus confusio, Ecclesi» couimodum, et honor lici, Carolus V,, Philippus II, aliique Principes el
Idpctetite
hujiis Universitatis acoedet a vestra sanctitate, Praslati sancti, jain vita funcli ; quoriira huiniles qiiotl ipsePon-
quain Deus plurimis annis conservet in bonu.ii suae' preces sicuti vivunt apud Deum (desidcrium enim tifex toties
pr.ttU
Ecclesiai Salmantica; xui Ajirilis Muciii. Post oscu- justorum non perit) ita irqiium est ut vivunt cjram
luin pedilius sanctitatis tuse lalum, D. Joannes de oculis sanctilatis tuae
Vicarii ejus quaudoquilera ;

Salas et Gualdes. Reclor ; Fr. Franciscus Zuinel, oranium noiniue Cardinalis Aldobrandinus (vestra,
scholai Magister; Doctpr Bartholomaeus , Secre- inquam sancfilas, Ordiuisnostri tunc Protcctor) fo-
tarius. tiespetiit ab Apostolica Sede Canonizitiouein nosfri
115 Collegium majus S. Hartholomaei suum vo- sancti, quae tuncdicere potuisset, si yidisset id quod
tum sic addidit Desunt verba, quibus explicari
:
nunc agitur. Quid a ine petis, quod ipse dare po-
ciwi Cottegio
possit sanctilati tua; gaudium et exultatio filiorum teris ? Quaj cum ita sint, ut sunt:
Jlart/ioto- fierine potest,
mxatto
hujus Barlholoma;ani Collegii, propter insignem sanctissirae Pater, utejusinndi prcces noii inveniant
gratiani, sibi a vestra sanclitalc collatam, in Bea- gTaliam coram cleinentissimis oculis sanctiiafis tu-.e 7
tificatiune fratris nostri, ejusdem CoUegii, B.
filii Ignosciat, obsecro, nobis humilibus servis suis
(j Joannis a S. Facundo. Qua; enim major Iffititia ob- sanctitas tua; nobisque permiftat, videufibus tot
Tenire nobis potest, quam per infallibilem Sedis supplicationes pro sancti nostri canonizatione, et in citm adliuc
Apostolicse defiiiitionem certo scire, quod habea- liis etiain preces sanctitatis tuae, prius quam rssrl Cardm-
Pon-
nius IVatrem .^dvocatum in coslo. ad intercedendum dicamus,
tis.
tifex esset, si id quol alia occasinne dixit
pro nobisl Porro cum sanctitas vestra sit Vicarius S. P. N. Augustinus;, Doinine, si has preces non
Christi in sua Ecclesia, qui cojpta perficit et ad exaudis, quas exaudies? Dominus noster conservet
fiiiein perducit ex re sanctitatis vestrie erit, ipsura
;
sanctitatem tuara raultis annis ad utilifatem sua
quoque irapoiiere isti Canoiiizationi, quain mediante Ecclesiaj. Saluuinticaexv Septembris mdcii. Saactis-
saDctitate Tua inchoavit Doininus. Si prnstrati ad sime Pater, cum pedum vestroruuisancforum nscu-
pcdes vestr» obtineamus tantum boni,
siinctitatis Fr. Augusfinus
lo, Antolinez. Prior Provincialis.
celebri ponipa, qua solet Ecclesia uti, Sanctus no- Il.t epi^tolx
118 Alii quoqiie Principes, Pccelafi, ct Cominu-
sler canonizatus erit i;ir ex Utipf
si autem istud brevi consequ
;
nitates horum Rcgnorum ; Ecclcsiaj ileiii Cafhe- jilco faclx i«'
nequcainus, cnncedat servis suis sanctitas tua, ut dralcs, Collegia, Monasteri:i, lilteris sigillalira datis
tinj:!
Officium ac Missa de eo, non solura in dicecesi
rogarunt sanctitatem suain, ut desidfratiira canoni-
Salmaticensi, sed per totum Castellaa regnum usur- zationem absolveret interira vero extendoret Bea-
:

pentur. Speramus quod a cleraentia sanctitatis tua; tificationis Breve. Haclenus ex Antnlinio nmnia, et
exaudiendffi sint humiles supplicationes nostr». quidem ex Hispanica ejusdem versione ifarum red-
Quid autero dico, nostraj t cum sint communes liu- dita Latine, ufi etiam pleraquc scripta putamus
jus Civitatis, Universitatis et Regni totius, ante qua; erant Pontifici et Cjugregationi offerenda ;
pedes sanctitalis vestrie pmstrati, idemque enixis- quamvis originaria Latina verba raaluissem ex au-
siiue postulantis. Deus sanctitalem Tuara conser-
tographis dare, sicuf nuin. 78 exM^irisio dedi Bre-
vet, ad bonuin et paccra Ecclesi» suse. Actuin in ve Beatificatioais. quod solum Hispauice apud An-
civitate Salmanticensi et Collegio Majori, xxi Sep- toliniura legitur. Veruin si Lusitauo illi, in magnum
tembris Mpcu. Sanctitatis vestrse, cum pedura os- volumcn extendere opus volenti, facile non fuit
culo, humiles servi B. S. P. Licentiatus cetera Latine :onscqui qiii sperem, procul ab Hi
;

spania
DIE DUODECIMA JUNII. 149
spaiiia in Belgio positus, originanos omnes contex- Beati S. Jnannis a S. Facuudo et ad conclnaiouem D
tus obtinere? Lleui Marisiu^s relat.ia omnibus, quas usque procedatur. Socundu, ut interim dum hoc * ^- ''

poelicnm a ex Antuliiiio retnlisse me prufiteor Epistolis, inter- agitur, placeat sanctitati tua?, uii.e annis nraeteritis
'"''*
^ *'*"''
,
Convciitti in-
rumpit contex.tuin anipliss-ima rclatiune Certaininis beatiDcavit Dei servum, sanctitixte miraculis tani ei aquitatem el.
dicluin.
cujusJani Poetici, a<l quod Salmantinus Cf.nventus, clarum.cxtendere HrevcBeatificaMuuis, periuittcndo "'''«*?«« poi-
intcutus in apparatuiu quam festivis-iimum pru '" °'''
ce- ut Mis.sa dicatur per tolum Oidinem Eremitarum
lebranda festivitate Caiionizationis sperjtK, omnia S. Augustini, cujus est filius ; et tolum (^astellae
ingenialtalica proviicavit, propositis tliematis tre regnum. unde est uriundus, ac sp.'cialiter in civllate
decim ci.mficiendorum poGmatum, et prsemiis quae Salmanticcnsi, ubi luajo.''! a)tatis su;e partr' vixit et
refeiTcnt duo iii uuoquuque tlinmate primi deiude : miraculis respleufluit; atquciu o["pida S. Facundi.

ipsa pucmata rofert» quibus ex sententia Decemvi- patria ejus.Utruinque antem pbuie cuiifunim esl
roruui primiE abjudicat;e sant : quae talium cnrinsus Canonibus sacris et liocle&iu! Itomana- Calhidifae
apud ip>.um reperiet, nobis autem sufficit indicasse cuusueludiui.
Cdput XI et xii parti:5 n, ubi ista inveuientur. Niine Prinium justificalur per Processum prn Ca
\'li pnst approba-
ciim Aufolinio progredinr Capite lxiv. uonizatione, legitiinum et suflicientem ex judiciu '"* ^"dCTt
^'*"-'^*"''
Illustrissimarum vestrarum D^miiritionuinex hujus
sancta3 Congregationis, Cardinalinmque Uaronii,
CAPUT Xli.
Antoniani et Bellannmi, quibus remissus fuit ante-
quam sua sanctitas beatificaret scrvum Dei, et suum
Jmpvhdluv (lesidcrnla eilensw pro Ovdine Brev:> expeliret; itemque ex scntentia duoruni
(lutnlaxal el oppidi^ S. facnndi ac Cew. RotGc Auditorum quibiis simi'iter sua sanctiras
Processum remisit ; quem ipsum sua
pro sanctit;us
V^orapleturus Dux Sesaj quod sibi Rex Dominua habnit; qiiaudoquidem ex eo processerit
sufficienti E
Ant. G4
suus per epistohiui mindarat, es parte suse Ma- ci celebratam
V. ad Beatificattonem, declarando saiictum, et dignum
Deatificatlo
Omniiiin vota je.statis sanctissimo Domino siipplicans, huj:is -
qui publico cuUii hunoraretur, per refitatiunem
CoUigriis ora-
mudi •meraoriale. nomine Uc^is Catliol ci, eidem Officii et Missaj, in conveutu S. Augustiui Salman
toi- lliipani-
cui in Vibc, porrexit. Plus quam centum viginti anni sunt, quod tic«, ubi corpus cum magua veneratiune habetur.
ab hac ad raeliurem vitara transiit bealus Fr. Joan- Constat autem quod haoita probatione sanctitatis
nes a S. Facundo Ordinis S. Augustini Provmcise etmiraculurum alicujus servi Dei, procedi ultorius
Castellie. Et quia sanctitatem ejus viventis ac mor- possit in tali causa priesertlm cunstnnte sempcr
;

tui raanifestavit Deus raul'is rairaculis. Rex Calho- fama sanctitatis et miraculorum, sicut constut per
licus Ferdinaniius gloriosae memorije coepit suppU- Memoriale Regis Cathulici, et per Utteras istius
care pro ejus Cam uizatione apud sanctam Aposto- Regni, testimoniaque authentica.
offvrl mnno-
rialepro ur- Itcam sedem, et de raandato felicis recordationis l^i Secundum sic per se ipsum probatur, ut
genda canonl' ac i'aria jimi-
Pauli Tertii formatus Processus est ad dandum novis rationibus non egeat confirmari, cum tnt /ij ijratiJ'
zalionc Joail-
niit,
aiuiiiod initinm operi populus autem perseveravit
: exempla ipsiim persuadeant. Cahxtus III concessit ex iiifila pr.e-
in ejus devutiune, Salamanticae ubi obiit, et corpus similem gratiam in honurem S. ex Ordine .Alberti, Sfc-"'-"

ejus quiescit. Ipsa vero civitas etloca circumjecta Carmelitarum et Sixtus Iv eam extemht. Puulus
;

quotidie perejus intercessiones recjpiunt a Domino III extendit Privilegiiim. quud erat de cultn S.
iiigentia benefioia. Postulautibus deinde Piiilippo II, R:iymundi, ad omnia monasteria Ordinis S. Domi-
et III, sanctitas vestra anno mdgi cuncessit Breve nici per regoum Aragoniae. Quid autem upus furis
Bjatificationis, indulgens ut Salamanticse in con- accersere testimonia ad eam veritatem probandara,
ventu S. Augustini,, ubi corpus sepultum est, cele- quando S. D. N. Clemens Papa VIII, a qun e^
brari pn.sset Officium cum fes to ; iiude ma^nus fru- gratiap«titur ex parte Rcgis Catholici ac Rwi-ni
ctus spiritualisexiitit : et Civitas, accipieus ipsumin sui , ipsam concessit in honurein beati Laiirentii
Patruuuni, publico votoobligavit se ad observandum Justiniani, Patriarcha3 Vcniti» et expsdivit privile-
diem festi sui : quod idem observaturum se gium extensiunis eamdemque gratiam cunccssit siia
:

vovit uppidum S. Facundi, ipsius Beati patri'.i. sanctitas iu honorem Beata; S. Agnetis de Moute-
pvajinissu Pruvigilt;o jejunio. Cumque Rex. Catho- politiano Ordinis S. Duminici. Notaest etiam cansa,
licus sanctuiu ejus corpns visitasset, Majestas sua, propter quam gratia ista concedatur: qnia per pri-
una cum Proceribiis et Populis maltis, nro^tratu? ad mam BcaMficatiouem rarigis crevit devotiu erga
pedes saiictitatis humditer supplicat pro
vestpie, Sanctum incivLtate Salmanticensi,adeo bene merente
Canonizationeistius Saiicti, ut fidelium devottocon- quamcumque gratiam ab isla sancla aede ; et in tnto
tiuuetur et cresoat. Huc autefndum agitur, dignetur Ordine S. Augustiut.
et e:rltnsioiie sanctitas vestra perinittere, ut de eodem san.-to re- 1:23 Itaqu ' justissimum est, iit sua sanctitas
Offkii: noloriumque
citetur in regnu Castellie, et in civifate Sahu.mti- currespondeat desiderto Regis Catliolici Regnique
iiicrementum
cenai^ ubi corpus ejns est. et in oppido S. Facundi istius, et tot Prinripum atque Cummunitatum :
devntmiui pu-
patria sua,atq'ieiu tutuOi-diue S. Augiistiui, exten- ma.x!me cum sperari possit, sicut oplinia ratiune lilirr.

deinlu ipsum Dreve. hactenus restrictuin ad locuni speratur, quod sic magis crescet devutiu erg-A san-
sepulturtb : ut It^*x Catbolicus, Reguumqueet Ordo, ctum cultusque divlnus; eo qiiod ad primam Beati
preventi tam siugulari gratia sancLitatis tua3, ma- ficationeiii, Salmantin.L civifasdiem felicis transitus
ucaut ubligati ad orandum Deum (quod et uuiic fa- hujus sancti festuiu haberi jusserit, eumque rece-
ciuni:) pru vita longa sanclitatis tus, et majori exal- perit in Patrunum, vutumque ac juramentnm fe-
tatiune Fidci atqu.e Apostnlica) sedis. cerit celebrandi semper atquc assistendi in cnrpure
riU Lectum Memuriale reraisit Puntire.t ad Con- .solp^nnitati ejusdem in monasteriu S. Aiignsfini,
gregatiunem Rituum itaque delato ad ipsam ne-
: ubi corpus ejus in tanta veneratione habetur. Idcm
eoque ad Con- gutiu, ppo memoriali justificando, brevem informa- fecit oppidum S. Facundi, cum vuto et juraniento
9regaHonr.m tioueiu concepit et Congregationi obtulit in hsec jejunii perpetui in sua Provigiiia. Similiter Congre-
Httuum delulo Catholici
verba. Illustriss. ac Reverendiss. Domini, duo petit gationem intormavit. ex parte Regis
Rex Catbolicus iu suo Memuriali, quod suas sancti- suique Oratoris Diicis: sesae, D. Francisous de la
tati praisentavit Dux Ses*, et ipsa remisit Illustris- Penna, Auditur Rotse,. eximius cuu.h» istius pru-
siiiiis Duminatiouibus vestris, judicium vestrura tector.
exquireiis. Pnmuni ut tractatur de Canonizatione 124 Quibua visis (uti in Proceseu CanonJKationis
habetur)
;

ISO II ACTA S. JOANNIS A S. FACUNDO.


habetur) eadem sacra Congregatio de Rkibus, e.\ stantibus ullis earum reruin, quasin praedd. litteris
mandato et consensu S. D. N. Papaj censuit dictam obslare noluinius, aut alio quocumque prasdictis
EX ^Aniis gratiam recilandi OlTicii non Dii|ilicis. ut non ini- conlrario. Volumus etiani ut tran.^-sumptis pra scn-
Ant. 65
pediatur Dominica, c.itendenduni .\i tntam Keli^^io- tium litterarum. eliain impressis, fides etiaiii lia-
Jlix mota
CotKji rfjfitin nem Eremitarum S. -Augustini ; ut, sicut monasle- beatur qu.t; proesentibus his daretur, modo sint fir-
ceJixpt cotire-
rium S. . Salmanticensis recilat Ofriciuni
ujjustini niat;n a pubtico Nutario, et siguatie sij^illo alicujus "ftin IC03
deiidum qnod
et rlicit Missam de d. Beatu J^anne, pussint onines Pcrsona; in ecclesiastica dignilate ciinsiitutaj. Da- It Uetolir.
fieleOaliir,
Religiosi d. Religionis per totum mundum recitare tum Tusculi, sub Annulo Piscatoris. die xi Octoliris
et dicere, da Ciunmuni Confessoris non Pontificis, MU.:iii, nostri Poiiliflcatus duodecimo Mag.
secnndum Rubricas Missalis et Broviarii Rouiani. Ve^trius Barbianus.
Ita censiiit '"ungrcLratio et declar.ivit vi Septembris 127 His ita obtentis, non potuit omnino acqnie-
MDCin, de iiiandato et con.seiisu atqne expressa vo- scere Ordo .Aiigustinianus gratiie iini sibi conc^essie : ef rur.\iiiti

!unt,ate S. D. N. Papa!, .Uexandcr (^ardinalis Flo- sed ultoriiis eam extendendam sperare |ierrexit, Uixia /jre-
CM Dueis
rentinii?. I. P. Mu'-antius. Oonrormitcr autem ud (liiaiiivis pofenti protectore tunc destitutus R .ni;e
Leritiic at-
/110 toto
dccretum sacra; Congrcgationis, siinctilas sua con- jicr alK-enliain Duci.s Sesie. Qiiomodo aiitein iil obti- tjice urorix
iirdine.
ce.^sit toti Religioni Augustiniame petitam graliam, nuerit apparebit ex sequeiiti Brevi, quod iterum Comilisix
de Lemos,
ct Breve expeilivit .xv Octobris hoc lenore : oiiginario Latino contextu ex Marisio sumiinus.

jno qito cx-


123 i?LE.Mnxs P.ip.v VIII, ad perpetuam rei rae- Ci.i;.\iENs Pap.v V1I[, ad perpetua:n rei memoriam.
jieditur inoriam. Graiide est desiderium, quo tenemur; (^iiin Nos iiuper concesseriiQus, ut iu universo Or-
Brcve, pru]>agandi iii lerrls memoriam Bea;orum, jam in dine Fratruin Eremitarum S. .Angustini, quotannis
coelis cuni Clirislo regnantium, ad gloriam I;ei et Missa et Ofticium de B. Joanne a S. Facundo,
fidelinm ledificationem pnecipue cnin id pustiiiant
; e|UMlem (Ordinis professore, die dnodecimo Jiinii
Catholici Reges, et pii atque religiosi Principes, de Comnuiiii Confessoris non Pontificis, jiixla Ru-
ceterique fideles. itaqne expedire iii Doinino novi- bricasMissalis et Breviarii Roniani, prout antea pro
inus. -Mias siquidem jam dedimus liiteras nostras nonnuUis locis parlicularibus conces^eramus. cele-
tenoris sequentis, scilicet ad perpetuam rei meino- brari pnsset; prout in noslris, desnper lu forraa
riam. (Ju;eciiinque ad divinuin cultum elc. ut supra Brevis expeditis litleris, plenius continetur. Cuinque
num. 78 etseqq. Veruin tamen qui.i postea d. Plii- dileutus filius nobiiis vir Francisciis de Sandoval
lippusRex Calholicus, omnes civitaics et ecclesiie Dux Lerma;, et dileota in Cliristo filia, nobilis inu-
Metropohtmire ac Calhcdrales regiii Caslelle et Le- lier Catharina de Zunig.i, Comilissa de Lemos nb ;

gionis, multique Principes et Granles ejusdem eoriim erga d. B. Joaiinem devotionis afl^ectiiin
Regni, praesertiin nobilis Vir Franciscus deSandoval ciipiant hujusmodi Missam et Offlciuin de d. B.
Lerin<-B Dux, Prsliiti item et aliie persouie eccle- Jn.inne, in oppiilo de Sahagum, in quo idein B.
siastica; ac seculares, Collegi.a, Keliginnes et Cni- Joaniies ortus fuit, et in oppido de Cea, patria ge
versilas studii generaUs Salinantlc;e, et prajcipue nitricis ejusdein B. Joannis (qu:e diio opjiida in do-
intuitu
taTittinim stotus Ordo Fratrum Ereniitarum S. .\ugustini per minin d. Franci^ci Ducis existuiit) nec non in civi-
siipplicutii. epistola*, supplicationes et raemorialia, per siios tate Salraanticensi, in qua idem B. Joannes iiberes
Oratores et Procurafcires, iinprimis \)kt dilectiim inDomino frnctus fccit ;eodem niodo quo in ecclesia
filiuin nobilem virum Antoniura Ducem Sesa;, Ora- Fratrum d. Ordinis, celebrari posse Nuliisque :

iorein d. Regis Catholici in Curia nustra, et per propterea, eoruradem Francisci Ducis et CatharinEe
Mag. Fr. Luilovicum delos Rios, Procuratorem Comitissa; nominibu', per dileclum filiumAlphonsum
PruvinciaaCastellaiia;d. OrdinisS. Augustini, nobis Manriquez, humiliter supplicatuin fuit, ut in prie-
humililer suppliciirunt quaienus iirocedereraus
, missis opportnne providere, de benignilate Aposlo-
ad Cauonizationem d. B. Joannis a S. Facundo; lica, dignaremur.
et interim, pro solita nostra Apo.-tolica beiiignitate
128 Nos eorum pio desidcrio benigne annuere ad oppida
dignarcmur exteudere ct ampliare supradictas lit- cupientes ac litterariim Fucundi
nosirarnra priedirtaruin .t.

teras. teaorein prasentibus pro expressis habentes, hu- et Ccxi


120 Nos volenles nostra benignitate iiti, eorum-
et jusraodi supplicationibus inclinati,
F
ut in ecclesiis
dem precilius annuere, de sententia o: judicio venc- quibuscumquc, lam Clericorum secularium quam
ex seiileu-
tia Coiiijreij. rabilium Fralrum nostrorum S R. E. Cardmaliuin, cujusvis Ordinis regularium utriusque sexus dicto-
Rituuiti sacra; Congregationis de Ritibus, quibus
negotiuiu rum oppidoruin de Sahagum et Ceu, Missa et Offl-
istud conimisiinus, ut re visa et examinata cium de B. Joanne, die supradicto, iisdem modo .ac
relatio-
nem Nobis facerent, sicut eos iii particulari infor- forma, quibus in Ecclesiis d. Ordinis, ei indulto
mavit dilectus filius Mag. Franciscus Penna, ' a- nostru Apostolico celebrari possunt, juxta forinain
pellanus iiuster ac Rota; Auditor, de raandato earumdem nostraruin
et in litteraruin, in oranibus et per
nomiue pra'd. Antonii, Ducis et Oraloris ],rxd. omnia celebrari possint ac hujusmodi Missam et
;

Philippi Regis Catholici; tenore prit>-eiilium litte- Offlcium in pra;dictis ecclesiis celebrantes proinde eodem anno
raruin, exiendimus aucloritate Apostolica 2-1 .Vovemii.
lilleras satisfaciant, ac si Missam et Officium de
currenti,
prajdictas, ad totuin Ordiuein Fratium Ererailaruin juxla ritum Missalis et Breviaiii Romani, eo dic
S. Augustini per totuni munduiii, et ad omiies celebrarent, auctoritate Aposlolica tennre priescn-
Fratres et Moniales d. Ordinis. atqiie ad
singulos tiuin concediinus et indulgeinus; non obstantibus
eoruin; ut, sicuti iii virtute pricdil.
txteusuin litterarum pos- Constitutionibus et Ordinationibus Apo^loiicis, ac
sunt Fratres monaslerii S. Augustini
od s ngutas civilalis Sal- omnibus aliis qu;e in dictis litteris vnluiraus iiou
utriusque manticensis et Provinciie Caslella. dicere
Missam et obstare, cetcrisque contrariis quibuscuiiique. Da-
sexus Do- Officium de pra;d. B. Joannc in sua erclesia S. tum Roma; apiid
miis ac S. Petrura, sub aiinnlo Piscato-
Aiigustini SiduianticiB; sic etiam alihinc possint in
perionus ris, die XXIV Noverabris, muciii, Pontificatus nostri
quacumque domo vel ecclesiad. Ordinis, nbicumque anno xii M. A^estrius Barbianus. Hic era't
fuerit. dicere eodein modo Missain et Ofticium, le- status. inquit Antolinius librura
gendn
suum flniens, Ca-
vel canlaiido de Communi unius Confessoris nonizationis sperat.-c, quando tam propinqua spes,
noii Puntificis, coiiformiler ad Hubricas Missalis et quam Ordo Augustinianus liabebat in Clemente
Breviarii Romani, modo non fiat Duplex (nisi ubi VIII collocatam. succi.sa fuit anno iiidgv ipsius
fuerit Corpns vel aliqua insignis et iiiagna Reliquia inorle. Talis tanien spes reviviscere visa esl, per
d. B. Joannis) ne Dominica imiiediatur.
Non ob- electionem Leonis XI, qui interfuerat ei Congrega-
tiuni,
.

DIE DUODECIMA JUNII. i5\

iioni ,
per quam Prncessiis de Sancto sufficere arcubus et cr.rribus triumphalibus. vini et ignis D
declaratus fciit, et Beatificationis riecretum [iroba- foiitibus, uliisque machinis. iEstimationem excedit ^

Nihilominus Pauli V
'''''

tum : sed et liic cito obiit. moiiilium copia, tiu:e refiilgebant in ca[>itibus ac
prosren:'»! vestibus personariim,ad symbolicas repraes''ntationes
secuta electio, nova« fpes adfert, inquit Antolmius ;

catis^ si^lif-
nescio enim quid boni ominis ir.gerit, quoil qure .sub ornatarum. Sed inipriinis admirabilis fuit, qiia? ge-
eju^idcm nominis Tertio primum ccepta causa fuit, neroso invecta equo Famam referens, gesialiat in dtcumlerlur
festtvii.
debeat sub Quinto tcrminari. Faxit Deus, ut po- capite prcessionis vexillum, tessera Augusliniana sime1\

test, ne hsec quoque vana fidiicia sit. Ita ille, paulo insignitum, cuni imagine ijisius Sancti illius enim Februarii. :

pluribus verbis pro affeciu suo. ornatus centum millia scutoru-7i aesliina-
fuit ultra

tus. Eodem tempore pr^bebant oculis ac mentibus


jucuiiduni spectaculum, statiise expressivse Scientia-
CAPUT XIII.
runi. Virlutiim, Vitiorum, ac similes alia; ideales

Bdiquitr Sancli Iranslalcr in Lusilaniam. ma- personaf, ad jiistara proportionem dispositac. Ludi
qiioque, lucta;, et conflictus innocentes terra ac
gnifice excepUr. et miracuHs mullis cla-
fluvio, extremuin viriuin adhiheri monstrabant. De-
rificatie.
nique inventiones iiiiinitabiles, innumerabiles ma-
chinffi, inexplicabilis pompa, divitiae inaestimabiles,
lljl ai-isiu.s ultra progressus reliqiiam ooeris vasti comparucrunt sicut vilissiiiium esset iiiipensum
rnlM de ,

ea re librl partein iinplet, describendis festuin Ulyssippone ce- iUis aurum. Qua) ne credantiir per hvperbolen cxag
sitmtna ha-c eodeni anno mdciii, in recepticne Reliqnia-
It-l/ratis gerari, sciat lector, eorum qui ininulim oiiinia coi-
esl.
rum ejiisdem Sancti, describendo minutim oniiiem ligere et describere studuerunt;, eain fui.sse opinio-
apparatum processionum, theatrorum spectaculo- nera, ut non dubitarent asserere, opiilentissimi toto
rum, et poematum quibus abstineo, ne lecto-
; orbe emporii thesauros eam in rem fu'sse impensos
, reni gravem, jam satis superque lassatum tot pro- imo exliaustos.
eodem conciirrentibus 132 Hinc solennitati multisque gratiis a Divo E

,.,
lixis instrumentis ferc ;

quoqum tamen integros tenores qnalescumque dare "- '''''''''''


Joanne in Renerosani iilam Civitalem hberaliter cf-
,
' " , . ^.
* ri , . . ^ , ^^ , n f pulcratis
, • I
placuit, ut testimonio sint. qiianto lllientius ex ori fusis, iiitertuerunt diio Augustiniani Ordinis Reli- JJ",^„ „^
ginalibus nunc demnin perfecta.» Canonizationis Actis giosi. P. Emmanuel Capvalis et P. Rartholomanis ctir.ssas

plura daremus, si ea nos liabere fecisset Ordo. a S. Augustino, ad S. J.icobum in Gallicia peregri-

Rem prolixissitiie expensam a Marisio. sic in pauca nahundi. lis coiitigit per iler visitare nioiiasteriuin
constrinxit Valaurius libr 3 cap, ii. S. Clar*! in Vilhi-Comitis, nbi eiant sororcs germa-
Val 3, II
130 Regia civitas Olysippo, Lusitaniae capiit, na) dii;e, saiictimoniales el consaiiguine» P. Capra-
excila vulgatis per omnia Hispaniaruin regna 1!. P. hs : qu« ciim ex istoruin Religiosorum relatu in-
Joannis a S. Facimdo magnalibus, ardcns concepit tellexlssent, qu<e festivitas Olisippone acta, quae
Am« 1003
Oltsippoiie desidwrium possidendi etiam alirjuam illius Reli- gralia! a S;incto relat» fuissent, desiderarunthabere
vtiiiui sal quiain ; confidens quod ipsa esset generi)S<e isti na- aliquid de terra ejus sepulcrali ; et vofi compos facta
maitUcatn
tioni, tantunique coiitra infideles certanti, vicloria- est, quae instabat ferventius D, Philippa de Monte-
legalus,
ruin ingentiiim pignus. Igitur anno mdciii a Provin- oliveto ; quia intendebat applicarc ipsain nepti cu-
ciali, P. Antonio de Resurrectione, expeditus cum jusdain su» amic«, Cixthann» de Angelis, quie per
tilulo Oratoris fuit P. Antonius Azebediiis. ut no- sesquianniim lecto affixa jaceb.it, toto corpore im-
mine totius Provincia^ Salmanfinis Patribus moljilis et membris omnibus paraiytica. Ilaec ubi
ef applicnta
supplicaret. Et ille quidein efficacibiis verbis rem terrani sacrain tUtigif, totiiin for sibi sensit per-
paralijtic.t
proposuit : nonnullum tamen obstaculum reperit, fundi laetifianon obstante acutissimo quodani, sed etm
; saitat.

quando consnltatuin snper eailcm fuit ; suggeren- inomentaneo cruciatu, dum manus sibi artusque
pro impe
tibus nonniillis, quantie consequenti^ foret, aperire solvu;itur. Mox autem supra lectuin erecta, el in
tranda ali-
qua RcltqttiQ viain pluribus, quibus non magis negari id posset, pavimentum descendens, cura stupore assistentium,
Saticlt, petituris participationem ihesauri, suniraa cura reddidit Deo et Sancto gratias, deinde velut in no-
custodiendi et sic paiilatim distrahendi. Alii tamcn vain reducta vifam, voluit inutari sibi nomen, et
ivcrunt in sententiam P. Antolinii, dicentis, non pro Ph.Iippa de Angelis dici Joanna de S. Facundo.
debere regiara istam civitatem in coiiiparatiouem 133 Vix fuerat publicatum miraculum, et a Vi-
adduci cumaliis, propler rationes varias atque ita ; cario ipsius oppidi authentice comprobatum, quin
signatum fuit authenticum instruinentum, quo tra- Antonius Ferdinandius quidam, olim epibata, qui
debatur os unum brachii die ixi Decembris fe^to ex malo navis lapsus tihiaiu ruptam maleque ciira-
S. Thomse, victoriarum Lusitanicarum protectoris. tam post se trahebat, cuni continuo extremoque el ex ruplo
21 Decrmb. Kes autem notatu digna est visa, quod capsula ar- cruciafu transtulit se ad M onachas S. Clarje, una
; criire pttie
ttitrelral o.i
gentea, euin in finem allata Olisipijone, non sine cum sua matre. non sine lacrymis po- niorbundttm.
afliictissinia
btacltii,
metu ne f -ret niiiiis parva, inventa est eidem ossi stulans pauxilluin illius miraculosa) terraB qu» ma- :

tam proportionata, a.^si ad ejus mcnsurain fabricata joris veiierationis ergo credita raaiiibus Capellani,
foret. Nec ininus ominosum est habitiim. quod et in conspectura inHrini delata, sic eum alfecit, ut
-
tempore maxime pluvio, quo exundantilius fluini- gravi perculsus symptom.ite, inox videretur expi
nibus stagnisque ruptae et permeatu difficiles viie raturus. Verum non fuit id aliud quam quiJara vitae

erant, agosonibusque ignolae, tantum itineris spi- mortisque conflictus, nequaquam incruentus. Mul-
tium, quantum Salmanticam inferest et Olysippo- tum eiiim corrupfi s;uiguinis ac puris evimmit sger,
nera, confectuni sit absqiie incoinmodo, et sic praa- et victoria mansit vit;e, re.stitiita integra sanitate.

dicta Reliquia advenerit primo die aiini MDt:iv. Et hoc rairaculum etiam fiiit de mandato Arclii-
't perlatam 131 Exceperunt ipsam boni illi Religiosi geni- episcopiBrararensisex;\rainatiiin,permissiimquevul-
Oltsipponem 1
bus iii terram diraissis et elatis in altum manibus, gari ; cujus rei authenticum insfrnnientuni prajdicti
Jattti ,tii
velut ccelu missam. Interim Civitas una cum Ar- Religiosi secuin abstulerunt. Ad hanc siiccinctam

chiepisoopo D. Michaele de Castro, et Vicerege D. synopsuu naximaruiii reruni, placet ex llarisio an-
ina
Propter elas-
Comite Alphonso de Castel blanco, non tain urgen- notare, causam anticipandi niense Januario festi, max sotu-

tibus edictis puhlicatis, quam propria stiiuulata pie- quod ahas debnisset in Junio celebrari, fiiisse prae- lur.r pr.r
liamattticpa-
tale, prsparabat sese in diem xxi Februarii oinni sentiani plurimarum in portu slantiura navium. et

publicai laetitiu' demonstratione celebrandum, cum mox in oiiiDem regionein dispargendarum, per quas
poterat
,

1S2 II ACTA S. JOANMS A S. FACUNDO.


A potorat rei fantoe faiiia, una cum Jevotione erga sentcs Jecli. Salarnanticae .\xi Novembris Miicni ete.
Sanctum, toto orbe vulgari. Kelato hoc instrumenlo, pergit iVIarisius describere
I.')4 Instruraentum ciuoque donari vc'nora!)ilis prasludra festivitatis, a die xv Janurii et deinceps,
ossi^, iilRra Marisius linjusnioili proiert. In civitate inter qax etiam fuit, xvi ejusdcm proclamatum cer-
tlar.
E^ ijiitrumen- Salmanticensi, xxi mrnsis Decemliris mdc:iii cum es- tamen Pneticuni ; qucd Eeqiie ac cetera siinilia prae-
(o donuia: Re- seu* mcMKisterio S. Augustini Iimjus civitalis ; terinittimus : satis est notasse, quatridun durasse
lifiiiiA itttbe-

tur.
coram me Didaco Nieto Canete, e\ niimero puldi- festivitatem. Uliimoautein die, qui erat S. Matthioe
Scribarum, comiiaruit R. P.
ciiriim liiijus civitatis Apostolo sacer, institulain fuisse Conh'aternitalem,
MiUj. Fr. .\ugusliiius Antolinez. Ordinis Augusti- idoneam ad continuandam devotionem erga Sau-
niaiii, Provincialis Castelhe dixitqne, qunil per ; ctum, iiec niinis sumptiinsam, ut mediocris fortunre
celebrato ptr
missivas II. P. Fr. Antonii a Resurreetinne, Ordinis civibus in ea etiam
essel; rontra cinam in Jaiiuoriiim
locus
S. .\ugustini, in regno et proviucia Portugalliae, aliis nonnulli.s, ideoque raros inscriplos habentibus annl iC04
festo,
qu.is sibi attulit tradiditque P. Fr. Bartliolomseus lie observatur. Conclnclit auteni totuin arguinenliim
Azebodo. Religiosus d. Ordinis et Conventiialis ac Marisius relatione uutlientica prajnieiunralciniin
PrsBdirator in Conventu Dorainaa nnstra' Gratia- duoruni miraculorum ;
prsfatur tainen, ad nianus
rum, Ordinis S. Angustini in civifate Olisipinuiensi; suas venisse manuscriptain aliarum
collecticmeni
r"gatns sit, ut, quoniam in pried. ecclesla. ipsius plurium gratiaruin, iiitercessioni B. Juannis attri-
conveiitus siimptibus, erigitnr sumptuosa capella de- muttx obll.
butarum; quibus commemorandis supersedere se
nentUT gratix.
dicata glorioso sancto Joanni Saliagnntino, ciijus ait, donec singulas fueriut rite cxaminatu', qund in-
corpus requiescit in ecclesia S. .\ugMstiiii civitalis dicat cceptum fieri. AJdit denique novuni certainen
qucd <a facta Iiujus, in qua et obiit; velit pro Reliquiis dnnuii Poeticuni, aiiiio mdcviii inslilutum, in .\ppenJicem
sit iiitinlu ca-
isti et capellai donare os uuuin ex corpore istius hiiri a prailn tiiuc exituri : prae quibus liic maliiii,
pill.r, gu.T
Stinclo Vlis- gloriosi Suncti. Qua epistola et petitione in delilie- ex Valauri liliro 2 cap. 3 referre duas hujus tem-
iipfione eriijc- ralioiKMn adducta, decrelnm fuerit, concedendu-n
E
poris appiiriticmcs, e.v Processu sumptas. V;il. 2, 3.
biilur:
quod petebatur et : ut tam sauctum pignus liabe itiir 137 Anno mdcviii, fuit a P. Petro Bernardino,
1!
cum ea qua par est reverentia, constetque de ejus Augustiniano conventus Biterrensis in .'\rchiepisco
veritate, tainquam de ipso sancto corpore certissimo patu Narbouensi, nobili cnidam Franco datum com- .VoJili ntam
sumpti, rogavit ut secum venirem ad tabernacuhim penJuim vitje H. Joannis, ut ipsuni Bruxellis in suam lcgentl
in quo ipsum gbiriosum corpus asservalnr. Belgio traderet P. Tlioiuee Gratiano Priori,
Brnxeltis an-
istic
no IG08
13.') Itaque fiodierna Dominica
eademque xxr ,
prailo snbjicienduin, sicut interipsos cnnvenerat, ad
Decembris, d. P. Provincialis, ciira RR. PP. Fr. primam qua; se offerret conimndilatem. Suscejiit
et fi/jcrto I a
Autonio Muxica, Suppriore Fr. Francisco Doniin- humaniter bonus
caiiia scput'
;
comiiii.ssuin sibi rotuluin vir ; sed
guez, sacrai Theologi:e Lectore Fr. Francisco de
cro. ;
sutc curinsifali prius satisfacere voiens ,
quam de-
Vcga, Sacristano; et d. Fr. BarlhnlomiBO de Aze- positum tradere. moras haud sane parvas traxit.
bedo, Conventuali Olisipponensi ingressi suiit d.
,
Denique vespere quodam, cum taadem absolvisset
tabernaculum et acoepta de sepub-ro tninba, quie
;
lectionem, vidit in somuo apparentem sibi Sanctuin,
supra ipsuin stabat nperta panno auren, aperueriiut
velut magno in tein]Jc), loc.atiiin in specioso ac lu-
valvain qiiamJam ligneam istic affixam, sub qua minoso tlirono, et Pontificalibus indutum : corani
erat sepulcrum lapideiim, coopertum sax'i tribus apinir
quo cum se Nobilis proslr; visset iu genua, visiis
ctiis glorloso
vinculis ferrels (ransversim adstricto, et catenulis sibi est ab eo elevata manu accipere beneJictionera :
in tttiono;
lotidein ad capila vinculorum. Quibus reclusis et ex eoqiie prufessiis est singnlariter Jevotum Saucto
vinculis remotis, ip.soque saxo, inventa eit capsa
se inansi.sse, ac niultas ab eo gratias accepisse. Se-
lignea, extrinseeus cereo rubro vestita, limbisiiue
quenti amiodie xi Jauuorii iisdem in partibus, sci-
viridibus et tlavis ornafa,
c;jmmissuris autem et iicet Belgicis, devolus quidain ejusJem OrJinis Re-
claustro duplicis seraj inauratis qua3 reserata vi;a :
Iigiosus, uumquara se sonmu daliat, quin prius ex
est intus vestiri lioloserico cseruleo. In summa au- Vita, qua plurirauni deleclabatur, legeret aliquid.
tem arcula posita erat certificatio qua^dam, scripta
QuaJain autein vice impuisus speciaiis Jevotionis Ue.m alteri lit
in pergamena membrana, signis quibusdam signata;
aflectu, sese ex corde commeuJavit Sancto. Et Belulca reli'
qua dicitur, quoJ corpus gloriosi Sancti jaeet in
ecce apparuit liic ei rn somno, vultu raJiante, et ginso.
pried. ca|isa, quojipie in eam et aJ d. tabernarulum manibus iu coeluin elaths, quasi Deuni pro illius sa- F
sit trauslatiiiu per Breve sanctissimi Domini Leonis
lute deprecaretur. Et hic etiam tali viso motus, dii-
Uctum sit te- Papas X Feria vi, xvii Januarii, mclxxxviii. Sub ceni eum sibi splrilualeui elegit, multosque divinos
stimoniiiiii hac scriptnra erat veluin ruhei serici, liinbo anreo
trnnstatloiils favores per euinjem se consecutum fatetur.
circuindatuiu et sub hoc aliud tehc HoIIaudics
;
Ittiic fattx
linei», cuin liinbo siiiiiliter aureo;sub
an. lils. quo jacebant
ossa gloriosi corporis S. Joannis Sahaguntini
CAPUT XVL
: e.x
quibus d. P. Provincialis, coram me et
prajdd. Re- Cullus Sancti astpie in Jiutias propagatus ct
ligiosis accepit os unum, quod videbatur esse canna
miraculis coiilirrnatus.
uiiius brachii ex parte superiori ; qua mensurata,
inspecla inveiita est implere tertiam partem
et ulna;, et gros- Anterim transvolarat usque novum orbem novi
siicra ossa sitienihabere qiiantus est orbis uuius nummi
octo !-'ancti fama, quamquam eo jam priEvenerat fama
regaliiim Val. 3, 12
iiuodquidera os impositum velo rubri
:
se- S. Nicolai Tolentiuatis ; unde conjunctim dc utro-
rici, etligneai capselhe, tradidit Provincialis
P. Fr. que in hunc modum iocutus est, Magnus iis in par-
Bartholomieo de Azebedo.
tibus Generalis armurum atque Vice-rex, Don Lo- Tcstatur P'f
130 Quibub sic peractis clausit iterum J capsam, pez de Almendarez, Cadarcitffi Marchio, sic depo- rex,
yota et labornaculum sicut antea fuerant,
suli flde
meque rogavit nens Fidein et devotionem Injiarum sibi proprie
:
'riaU: ut sibi facerem prajdictorum fidem. Attestor
igitur. vindicasse censentur Sancti duo, Augustiniani Or-
quod coram me facla sint omnia supradicta
: et dinis : in Mexico S. Nicolaus Tulentinas et in ;
qunj pr»d. os magnitudinis jam dicta,
traditum Peruvia S. Joannes Sahaguntiuus adeo ut nulii :

pried. Religioso,
acceperit de d. tabernaculo, ad Cielites alii istic noti esse videantur. Nec miruni,
quod viJentur translata fuisse ossa
S. Joannis Sa- tam muita enini taiuque iiiduslria utriusque siiut
haguntini de ([uo ut constet, ad
:
petitioiiem P. M. inter Hispanos et IuJos miracula, ut aliorum Divo-
Fr. Augustini Antoliuez, Provincialis
Castellaj, prse- rum non videantnr recordari posse. In Mexico du-
rant
;

I)I£ DUODECIMA JU.NII.


153
rant festa S. Nicolai Tolentiiiatis a Septemhri usfiue visitando sanctam imagiuem. qu;o in Sacrario
ser-
,id Natalera fo:iiiui : tam aiitem raulti surit ipsi vabatur eamque attiilit ad locum,
cfittiiim Toteii-
:
ubi mancbat
istic devoti privatim atque iu communi, ut viileau- a!ger ncc amplius
: lecit, quam ipsam applicareejus
tur pus.se aunum tutuiu occupare : in Peruvia au- latcri; cuiii febris reressit sanitas rediit et .-id ,
;

In Penivia tem mibi coiistat ideiii agi circa .S. .Toaniieiii. Ita plenas vires recipiemlas solum opus infirmo
fuit,
uiiice eiili ille. aulcm et dcvntiouem erjia S. Juau-
-Vd cultuin oculos in tabulam sacrain defigerc. Inde ad
eccle-
jDannem. ueni propagaudam iiiter Peruaiios, missus ex Eu- siam se transtubt, pro debita gratiaruin actiune
ropa fuit Fr. Didarus Siilraeron, mapna probitate reddenda unde cum campanas pulsari .audiret
:

.nc ductrina vir, et dignus oinnino cui hujiismodi populus accurrit, veluti sigiium id essct mortui
expeditu) cominitteretur. Hic eo secnm detulit iiiia- Patrij, istic cari sed vivum reperit, cum stupore
;
yuc mlssiis
ginem Sancti cumque reverti.s.set Tolctuin, disit,
:
et gauilio. Non
Fr- Didaciis quam languentium
aliud hoc erat
Satme.ion,
quod in louga periculosaque navigatione, non vide- multitudinem iUuc excire, qu.-E omnis ipso momento
reii.r aliud sibi fecisse quam fluineu Hlspalense sanabatur niultique ex lis per os et iiares eieota-
nav.gio trajicere . quodque oppressus copia mira- bant humorem letifenim : qiiemadiiiodum cuutigit
lulonim ad se delalorum, cum eis legiLirae exci- Isabella; de Otolora, qua) sub extremuiii S]iiriium ad
picndis iiun sufficcret , ministerium istud impo- Coiilessariuin accesserat et coiitacta iinagine,
; ex-
suerit P. Fr. Antonio Calanicia, islis in partibus templo fuit omui malo liberata.
nato. 142 Aur,im abiernt P. Fr. Petriis de Arribite, ad
139 Dixit autem, qiiod statim atque appiilerat aliud ad 3
an. tria milliaria, propter negoiia Rcligioiiis vo- inde millia-
ubi
Cfipettit :

Limeusem aiino Miicxiv, lugrcssiis Coii-


iu portuiii lens celebrare Missam, ail ecclesiain Paruchialera ria detatum;
iviaijinc S. Tentum, nihil prius cnravil, quam ut debita cum se contulit; et imagine supra altare exposita, ipse
Joannis,
pompa Sancti imago exponcreliir publicae vencra- se parabatad sacrificium. Adeam veneramlam raul-
tioni. Speciale au.\ilium
eo attulerunt D. Lucia et continuo Indi accurrerunt
ti qiii in quodam fere- :

li.Cotbarina Manriquez, quiE in hoc contulerunt tro, ad modum retis coniposito, attulorunt quatuor
inagnam pretiosissimorum monilium copi.im sed :
infirmas mulieres suas, et intereas unam ab annis
ea fur quidam colligeus, dum oiunes somno tene- decein cuntractam atqiie iinmobilem. Oblata autem E
rentur, cum ipsis in fugain se dedit. Deprehenso eleemosyna et Missa facta, viderunt illam expedite erlijtt conlra.'
lurto, noii auteiii furibus.bonie illas matronae accur- currere por ecclesiaiu pedes Patris, ut lacryiiiis
art
lerunt ad peiles Sancti ; eumque nec ad preces suas ejus vocem suam conjungcns, juvaret in referendis
.surduni, nec contra furem mutum expertae sunt. gratiis. Interim regrediens Parochus ad sonum
ciii rxponen-Hic eii.m inter lugienduiii. clainaiiteiii post se au- campanarum quas exultabundi ludi certatira pulsa-
(/,! commoda-
ilivit, ut pra-dam reilderet et respicicns vidit Au- et aliquid niagnas novitatis suspicatiis, et sistit an-
la monialia
;
baiit, factum
gustinianuin Fratrem, oculis niinacibus quasi ful-
gmx titem.
liiiiitus qai- ex indigenis audit, turniatim ab ecclesia proruin-
dam, ir.inantem. Non ideo tameii a proposito destitit; sed penlibua, et ubique miiaculum persoiiantibus, Cum
viam proseciitu.'!, iii quoddam diversurium se rece- autem discessurus esset Pater, noluerunt permit-
)iit : ubi sic fuit consternatus in somno, ut decreverit tere ut imaginem secum referret sed, quamtumvis :

orania referre unde abstulerat. Verum a pravo suo reniterctur, et qiuEcumque in vicem olilata munera
genio seductus, non videbatur sibi posse reperire recusaret, coactus est ipsorum devotioni relinquere.
viam, quam remetiretur; donec gravius conterritus, Informatione autem de hoc aliisque miraoulis sum-
ea coijitur ad pedes Confessarii se abjecit; et culpa exonera- pta, asseritur et probatur, quod statim ab adventu
Trfcrre;
tus exoneravit se male acquisitis spoliis quod
, : prfied. imaginis cessavit contagio et Curatus alii-
:

fuit primum pignus plurium gratiarum, per illas re- que Sacerdotes, qiiibus antea ab administratione
giones a Sancto spargeiidarum. Sacramentorum nulla dabatur diu noctuqiie requies,
140 Cuiii D. Casilda, filia D. Joannis Fernnndez, otiosos cessare se mirabautur, cuui oiiines stratis
febribus laborans, deposita jaceret a medicis ; adeo domibus(|Ue exissent.
ul ad spiiitum extremura expcllendum, solura ex- 143 eodem morlin ad extrenia fucrat reducta
.\b
(urtu clijpi
pectaretur proximus paroxj-smus rccurrit pater ; uxur Andrea? Mussi qiia?, licet juvenciila.
; nun
iiidc siimpli
:vl imagincm Sancti ; cumque prototjpon liabere potuerat tamcn resistere violentia3 mali. iMantus F
non posset, satis habuit accipere ectypon; quo su- autem adiuovit ei tiorem, qui imaginem attigerat, Mulier ptv
pra vultum moribundai posito, evanuit febris. Ipsa et subito detumuit guttur solumque in superficie fliirna ;
nd-ei

vero, gcatitudinem relatura, ad coinplenduin patris moliim sanata


rcinansit postula unica, quas eti;im ipsa disparuit
ronvatescit
sui votum, facta est religiosa Augustiniami in mo- intra dies paucos. Ha;o voluit habere iiiiaginem,
nionlunda.
iiasterio inc.arnationis. Quia autem undique accur- (luani jugiter circunifcrret ; et loiigum aIii|uod iter
rcbatur ad poscendam vel agiiosccndam gratiam sa- cuin marito faciens, ipsam in primo (|Uod subierunt
nitntis, necesse fuit noctu diuque habere apert,iiu huspitio expliciiit, iiarrato miraculo in ipsa se pa-
ecclesiam. Eodem anno istis in partibus sic glisce- traio : et sic ad ejus conspectuiii sanati sunt quot-
biint anginaB et eresipelatis inala, ut plurimi imle quot in loco co erant infirmi, Tantunidenriue con-
fa.sci tale
niium
morerentur sed saliiti erat imagiaem Sancli, velut
:
tigit in omnibus ceteris ad qiKC diverteliaiit, spatio planbus loels

lyneum serpeutein adspcxisse. Porro cuni propter morbum gras-


centuin septuaginta leucuruni, coucurreiitibus undi- santeni sistit
urgentia iiegotia qusedaiii, Cuscum pruficisci coge- que ad spectandam salutiieram imagiiiein sgris ;
retur P. Salmeron, cuiu non permitteretur sacram ad confusionem quoruradam vicoriiin, (|ui neglecto
iraaginem secum ferrc, voluit eflerre saltem illius tam prsesenti reniedio funeribus exhausti fuere,
ectjpon : quod quacuinque traiisibat, leniebat con- Erat tunc Cusci Fr. Josephus ex Ordine S. Fran-
tiigiuiu. qui ad mortein de-
cisci,in S. Facundi natus :

141 Primura eo beneficio usus fuit Fr. Joannes riuctus, civem suuin sanctum invocavit, et contiiiuo
pltties fiti an
ijinn sanat
de Ribera, Areguipffi natus. Hic Cusci inter alios sanari ineruit.
istius conventus «egros sic constringebatur, ut de- pioptcr qax
144 Indiecuidam paupercuISDflliolussuiisobierat.
cimum jam diem ne liquidi quidein, trajicere
niliil, Hunc cum ad pedes iinaginis deposuisset, resur- aliaque multti
valeret ; et pr,%- cniciatus mognitudine ac febris ve- rexitcum risu puer, et matrein suara hiUriter in-
hementia, de mentis sic exierat, ut per vale-
statii vocavit. Crevit autem tantopere per provinciam
tudinariiim rcptaiis, tanto esset compassione digiiior Cuscenseiii fides in Sanctum ; ut qiiocuiuque non
quanto minus capai cxtremorum Sacraiiientorum. poterat ejus imagoperferri, iude mitterciitur panni,
Oravit pro illo Prior Fr. Dominieu.? de Setorros, fasciffl aut flores, illiua attactu consecrandi et salu-
Jtimi T. UI 20 tifera,
, ;; ;

II ACTA S. JOANISIS A S. FACUNDO.


lo4
imbuendi, certissimo cum effectu pa- meavit, Suecessit illi Franciscus Lopez Guilierrez,
tifera vii-lute
tot impedila urina depositus a medicis subitoque leva- :

riUMi miraculorum. Denique metropolis


illa,

KX VARIIS erexit ei snmiituosnm tus, nnmquam deiiiceps lale (piid passus est.
beneficiisol)ligata Joanni,
erecto attari 148 quod oppidum esl islius regionis ex
coram quo (liu nocluque grandes cerci ar-
Ic;e,
altare, Aduttfra,
priinis miuin, vivebat Joannes Spinus, valde devo- armuto in
Patromti dcbant tanto numero et tam continuo affluentibus
;

tus Sancto, ejusque protectioni comraittere sese ''ri lui


accolisque. sanitaleni poslulantibus et necem
Cuscl etifjitur eo incolis mircho
non po- onini inane solitus nec saiie absque necessitate
referentibus, ut priniis quadraginia diebus
: ;
Sanctus,
Postoa auteni etenira uxor ejus, adnllerum secula, non conlenta
tuerint porta; multitudini claudi.
declar.alus est civitatis Tulelaris, ei abstulisse hoiiorem, eliam vila) insidiabatur
per
communi voto
euin, Hic aulem, ad facinus assecurandum, accito
cura obligatione celebrandi quotannis festi.
1/(5 Cum Arcquipa transiret P. Salmeron, roga-
quodam sibi amico sicario, cum sclopo piis duabus
Aref]uip.T, quoddam et pluribus scrupulis ininoribus inslructo, constilit
tus fnit, ut sanctnm im.aginem inferret in
saiiafa an-
nbi Marina Cegaraa, qua transituruin sciebat. Adfuit Spinus ea qua e,'c-
nts 12 para- sui Ordinis mim.asteriura ; t).

duodecimum spectabatur hora, et aduller sclopum coiitra eum


li/lica prima; islic nobililatis Sanctimonialis,
nec alium direiit sed quacumque parte iclum parabat, vidit
ann\nn jacebat toto corpore imraolnlis
:
;

Allalara ubi seraper inlerposilum aliquem. Miratus, siinul et fruslratur


fere sensura"habens quam dolorificura. in.
tento per
pauca momenla lemporis velut indigiiatus ob inoram vel socordiam socius, audivit
amplexa est, ad Sanctiim sm
exiatica man.sit inde veluli ad se rediens, excla-
;
ab adultero, ficri non posse ut feriret inimiciiin, interpoiientem
nisi prius triijiceret Religiosum Augustinianum,
mavif, Jesu, Jesu, et sana fuit. Abjeclis ergo lur-
stabat, subsilivit, et per cubi- huic et sibi inlerpositum. Aliis nihilominus duabus
cillis. quibus innixa
stupore adslantium, pro.
cum vicibus tenlarunt idem facinus, quod scmpereodem
et infirmo culum currere ca-pil,
nobill, pter oviilcntiara lam grandis miraculi. Sub eadera modo impedilum fuit. Tum vero impaliens aniino
Joannes Maita Iiiga, ex sicarius, sclopuni arripuit ; eoque exploso, pra-ler
infirmitale languebat D.
stirpe, veterum Ingarnm, Peruvii Reguni. Hic, aninii voluntatem, ipsummet adnlteruin in bracliio

sed ut pauci scrupuli, qui vestem


horlante D. Lnpo de Carvajal, occasione cujusdam feriit ; ita leviter,

festi ipiod ad S. Augustini celcbrabalur, Joanni a


penetrarant, in cute hajserint.

S. Facundo cominendavit se indignum se existi- 149 Quia autein homines nefarii non eriibesce-
et ad vlri
;

mans, qui ad ipsam Sancti imaginein accederet bant gloriari de attentata cajde, non dubil:ivit b,j- votum reii-
propius. Ille tamen fidem ejusgralam habuit, tanlse nus maritus ex sua quoque parte publicare factura. piscit
humililati conjunclara, et ipso in loco concessit ei in testiinonium rairaculoste protectionis sibi prs-

sanitatem. slilse a Sancto ad cujus proslratus pedes. obtulit


:

Ue D. Joannam Coronalam, a peclore ad liu- eidem holocaustum caritatis, deposila ultionis cii-
meros consumebal cancor sed imaginis conlaclus :
pidine, supplicans, impetraret a Deo emendationem
subilo eain saiuivit. Inde eliani remedium quci'sivit sceleratEe conjugis, et salutem anima;, hoinicidii

adullerii reae. Dictum factura eodem


et oblimiit, a calculo in ureteribus transverso Ber- pariter et :

nardinus Valdemarius, in Civitale-regali apud Hi- temporis momento lantam de commissis poeniludi-

spanos natus. Ut enimipsam admovit lateri, ruplus neni sensit inulier, ut rar* virtutis facta sit exem-
etcum quam oclo pliim aliis, quilius scandalo fuerat seque cnnse-
expulso cal- per medium calculus est ; urina, ;

culo.
diebus nuUain solverat, multoque piire ac foelore cravit obsequio Hospitalium, siibveniens liberidiler
ejectus, extrusit etiam quaedam carnis frustula, pauperibus sui sexus, et infirmis iiiinislrans. Piuto
qua3 os vesic» con.stringebant ; nec postea tale in memoriam tot benericiorum, coinmuni consensu
et spina in-
quid passus est. Annae Duran faucibus spina inhse- ere.xerunt anibo conjuges Sancto slatuam, cjusquc
flxa gutturi
rebal, jamque aufcrebat loquendi facultatem sed : altare perpetua capellaiiia dotarunt, ad celehran-
invocalo Sanclo illam moxexspuit. H<x'c aliquasine duin in eo feslum autem inuliernoii ces-
: poenitens
numero prodigia cuni Arequipie contigissent, etiara sabat eum noininare, Sanctum reinedii sui, Sanctum
hac civitas Cuscensem imitari voluit, et Sanclum anirase sua;.

habere Pro|i'Cloren) sub eadem forina juravit cu- : 150 In civitale sanctae Fidei et conventu Augu- etiftm iii S. fl-
idem tlt dti patronm
jus rei aiillieiilica instrumenta etiamnum in arclii- stiniano, Religiosus quidam, contagioso morbo ad-
fitJoaiines ;

vio Keligionis asservantur. ductus ad portas mortis, cum nomen Sancti invo- F
147 Interiin P. Salmeron Isam diseessit vix : casset, Bieruit eum in somnis videre qui offerens ;

Isx quoque
sunantur,
autem eo appulit thaumaturga iinago, cum matroiia ipsipoinum, velut fructum vila;, certum reddeli;it

Ctimca tina quiedam, nomine .'\pollonia, vehenientia morbi per non moriturum. Ab eodem siiniliter sanilatera ;:c-

annos duos affixa lecto, unde noii poterat aliler cepit Religiosus alius, in conligua cella decumbens,
moveri quam alienis brachiis sulilata marilum ; cuin sibi duinlaxat adinovisset stalunculurn Sancii.
exoravit, ut ad ecclesiam S. Augustini deporlarise Idem Religioso cuidara Franciscano accidit : cujus
pateretur : ubi cuni imaginem vidisset, exclamavit, opera cum procession.aliter circumlatus fuisset sta-
benedicte Sancte an ergo nou pntero in pedes
! tunculus praifatus atque per tridiium expositus in
assurgere Assurgens .aulem inox addidit, Nnmquid
? ecclesia majori, multasque ibi gratias invocantibus
non et genua fleclcre V llexitque omni soluta iinpe- praistitisset ; tutete ipsius Sancti per decretuni
dimento. Tum continuavit preces, gratiam quoque publicum comniisit se Civilas, et sub invocalioue
poslul;ins ambulainli ad altare Crucifixi : el co tara illius insliluit pium Sodaliliuin. Soror Maria a Spi-
velociler ivil, ut ad mariti accessum et Ia;tas populi ritu sancto Dominicana, in monaslerio S. Calli.arinffi
exclaniationes, ausa sit ire et redire sa;pius, ad Senensis, multis annis paralylica, ad ccenobii por-
magis manilestum faciendum miraculum. Rediens tain deducta nt s:inctam irnaginem veneraretur
postea doraum, occurrit cuidara sua; amica', eodem statim ut ipsam vultui suo applicuit, absistenles ab
malo laboranti qua- t;ili exeniplo animata ad idem
; eadem duo cunclis adstantibus conspicui radii, de-
suffragium implorandum, vix aniino propositum sideratam ei attulerunl sanitatein. Soror Auguslin;i
conceperat adeundi imaginem Sancti, quin subito a S. Petro, Ordinis Franciscani, similiter paraly- sanantur ((«•f
senserit insolilura calorem, ac mox alleviatam sese tica, veniente ad monasterium P, Salmei-one ac- pmalijt""
moniales
a luraore et pondere, quo usque .ad genua occupa- cessitad ostiuni dumque sibi .applicaret imaginero,
:

ac disurltt batur. Hoc autem plcnioris gratia; pignore IVeta, deficer'e sibi oculos sensit, et exclamavit Ego te. :

talforans prostravit se coram Sancto, inox'iue in pedes siir- Paler, jain non amplius video, janijam morior. Sed
rexit, solidalis firmiter plantis, et sana dorauni re- Pater, non absque speciali impulsu, eam reprelien-
dens
,;

DIE DUODECIM.V JUNII. 155


(iens ; Non ita, inquit : spera benc : quia prius darumque et cauipanarura festivo strepitu tum le- ;

quam vii;inti quatuor Iiorae transierint, grande ali- gitime consignata. sequenti Dominica, die xxi Junii
qiiid in Conventii videbitiir. Paruin abfuitquin risu mhcxi.viu, circumlata processionaliter est a Prie-
exciperetur prae^agidm : sed veritatem probavit lato Urbis, tntoqae Clero seciilari ac regulari. per
eventus, quoad prai(atu;n terminura infirraa con- vias pra^cipuas, ornafas pulcberrimis altaribus,
et
valtiit, omni malo soluta. ad dornortim parieies itavestitas. ut urbs tota unius
ft Ptur.r I5i Non absimilis fuerit praesagitionis alterius templi speciem pr® se ferret.
purlla a caii- exitus, qua idem P. Salmeron in civitate Piiir.p, 154 .^tl hujiis tunralionis comjilemfntnm adflitur
,
Ipsnm aii-
nobili Domicellae Alfonsa) C;isfrili£e praedixit, quod pind Reliquiae Burgis comraunicat.-e, suavissimum tem. uti et
prius qiiam ab ecclesia egreJeretur, es^et saiianda de se odurein spirab-int, reque ac illae quas Olyssip- atia alibi.

a letali cancro, mamillam exedeiite. Ad heec eiiim po possidet vel oppidum S. F;icundi atque adeo ;

dicta. alienata a scnsibus et quasi profundo lefargo raiilto magis corpus integrum. Hic autera adeo
fuit
fnitimmersa; sed citu experrecta, et manum ma- inscparabilisa parficula, oppido S. Fafundi conces-
ritilU-e admovens, nihilque veteris inali inveniens, Abbas plena fide asserat in Processu
sa, ut loci
,

exclamavit; Jesul quid hoc"? Sancte mi ! Mira- quodcunatus qualitalem istius fragrantise discernere,
ei Indi a culum, quod .subito per omnium ora cucurrit, au- invenerit ab alia undecumque proficisei solita di-
pitrabjsi.
diens paupercula Ind:i, diu paraljtica, mentem et versissimam. Inter alios autem ejus testis iraprirais
vncem ad Sanctum extulit : qui ei apparens, horta- noniinari meretur, Dux olim. nunc Cardinalis Ler-
tus est ire ad ecclesiara. Sed quumodo? inquit mae. qui multis annis Monarchiam rexit interro- totumgue :

illa. Nnn possum. Ali quoraodo ? Cui Sanctus, gatus vero quid de Beato sentiret, cum eum in sua corpus.
Cras, inquit. poteris. Sequenti autera die iihic a ad Pontificem Epistola quadam Sanctum indigetas-
devotis quibusdani aliata, potuit inde pedibus suis .«et, et dignum pronuntiasset eo
titulo, qui ut Apo-
sana reverti. stolica auctoritate sancireturdenuo supplicabal
152Solebat P. Saliaeron saipe memoratus, prius addidit, perquam bene recordari se quod in obse- ,

B quam locum aliquem ingrederetur, praecursores quio Philippi III et Margarit» Reginae, pijesens
Pasti Qvertwi-
suos eo dirigere, quos Chiachos nominant. Iil cum Salamanlic» dura arca aperiretnr. Beatum istud
tur eiinupp.n-
(vf. rx hnmo fecisset civitati Pasto appropinquans, rogatus per Corpiis (verba ejus sunt) spiravit
odorem superna-
llitmmr, eosdem prsecursores fuit, moraretur tantisper, do- turalera ac suavem qiiem ego inquit, optime per suavem
:

pergtt odo-
nec fieret apparatus necessarius, ad sanctam istara cepi et admirabundus vidi tum ipsas jam dictas
;

rem spnare.
imaginem bonorificentius excipiendam. Verum ille, Majestates, tum circumstantes reliquos obslupe-
quodam interiori instinctu motus ad accelerandum scere, atque inde sumere nova incentiva amoris et
gressnm cum sancta imagine, quam ex more antei- affectus erga Beatum, tamquam magnnm Dei ser-
quihiis ier- Iiantvexilla Regiaet Pontidcia, ingressusest urbem vuin etamicum cui omnes pro eo reddidimtis de-
;

vata civifas cum numeroso ae splendido equitum peditumque bitasgratiarum actiones.


]'alromtm[ as-
comitatu. ^''ix autem locaverat im^iginem ipsam in 155 Re>.tat ut sanctitaiem Joannis, ad summum
siuwt.
ecclesia Sanctimonialium, ea noete ibi relinquen- veneratiunis cuhnen, per snlennem Canonixationem de-
dam ; cum subito sus deque verti civitas ei fugara niqiif proverlatn, atlcxamiis lutic Commentario, ct sic

undique accelerare, propter dehiscentem ex impro- ei ciironam imponamus. Fecit cam Alexander Papa
\iso terram, quse flammas eructans excidiura om- VIII. die XVI Octobris mdi;xc. scd ita nt stmul cnm Canoniza-
tiofacta
nibus minabatur. Edurfa igitur in publicum imago eo Divis oilscripscril S. Laurentiuni Justinianum ,
an. IbUO
cst. medioqiie in foro collocata. ex advers^ horri- Prolopalriavcham Venetum, cujus Acta Henschcnius 16 Oct.
bilis qno stalim aliorsum verso,
istins incendii : illnstruvit ad VHi Janunrii quo obiit : [estum deinde,
apparuit fesfinationem inferend;e in civitatem ima- oil Ordmafiunis Episropalis diem v Septcmbris, Irans-
ginis, non processisse ex aliqua Patris pervicacia, inlit Innocentius XII: S. Joannem de Capistrano
sed impulsum fui<;se divinura ut ex opportunitate : Ordinis Minorum, qui morlem obiit, nohisque tractan-
surcursus prompti, irarainenti malo pararetur re- ilus in hoc opere vcniet (nisi qnid interim muletur)
ip.edium. Hoc autem agnoscens Civitas, convocato XXIII Oclobris : S. Joannem de Deo, a quo initium
Consilio Patronum
juratoque voto obstrinxit
elegit, sump:iit Ordo ffospitalitatis in Hispania , Caritatis in
huic et 4
se ad festuracelcbrandura. Franciu dic(us,cujns dupliccni Vitain Latinc dedi\i\[ atiis com-
Martii : el S. Pascbalem Baylon Obscrvanlix ,
ntunis,

CAPUT XV. Franciscanx in Hispania Laicum , defnnctnm xvii


Aloji, ubt similitcr duplicem Vitam a nohis LatinitaU
Sacrorum ossiiwi siiavts fraQnintia. Cano- donatam lcctor invenict. Hornm qninquc commnniler
nizatio tandem celebrata. Reiiquiie m Eomx rcleb'-ata Canoniiatio, in Pvovinciis picrisque
Belgio- soli-nnitcr acta est^, anno sequenti, cum jam obiisset

Pontife.r Clemcns dte i Februarii ; qu.r causa fnerit alifii cele-


brala fuit
linnjoi t hirilius post bEec annis ('(/ t>.^t npud Valauriiiin qnod Bnliv nondnm cdilcc, fortassis nec compositad
anno se-
iramlalum lib. 3 cap. 11.) Burgensis civitas . altera quasi nu- adhuc hnbeantnr : unde tamcn nos disccre oportcret, quenti,
c^ femoris
trix Sancti, aspiravit ad obtinenluin ejusiem, quo quo ordine, post sintjulornm Beati{icationi'm, processnm
Olyssipponensiscivitas glonabatiir, boni cimmunio- ad cjtremnm artum sit. Nccdnm cliam quidinam tijpis

nem : qiiippe quae San''tuin liabuer:it Re'ieliclatura, e-litum vidimns, circa Sabwjnntinurn Sanctum , de ea
Canoriicum, Eleemosynarium, Patrem. His instru- pompa, qna Pntroni sui novtm ei nnctius fcstum Hi-
cfa titulis. non multum I.tboravit, iit nbtiueret os Salmanticx ; unde libenter
spani cclehiarunt, pr:esrrtiin
infecrrum femoris, longitudine palm^nnn duorum et eliain accipicmus novomm miruculorum fasctculuin ,

quatuor pollicum, unde de niensura reliqui corporis ciim visnm fuerit Ordini sito illnm cvUigere et luci
faciiis est conjectura. Huic sacrae Heliqui», Bur- dare.
gensiiun oratori donntd3. ad regiara illam urbem 15t) Antuerpix in Bclgio cclcbratum fuit die vi
Antuerpix
O"- 1048
/-c- comitanda?. obtulit se P. Aguilar, Prior Conveiifus Majifcstnm ejttsdem Canoni-Mionis; autem solenni- ut 6 Aiaji,
'itive ex-
et Univcrsitatis Cathedraticus; et ex Collegio Bar- Ins miijor essct, obtinncrant hujns convcntns Patres ,
<^'pitur:
tholomspano deputati duo nobiles alumni. D. Bal- insiijncm particnlam ejns Costse, qn.r jam inde ahjoti-

tbasar a Cueva, filius Ducis Alliuqnercae et D. ; nis circitcr viginti habebatnr Bm.cetlis. Rctjesta Con-
Alfonsus Magnnos de Avila, Canonicus Toletanus. vcntns Antuerpiensis rei acl^r modum sic Iradunt. Die
Excepta est lujtis acclamationilus populi, bombar- V Maji, Sabbatho ante Dominicam iii post Pasoha
cantata
,

158 11 ACTA S, JOANNIS A S. FACUNDO.


pra^d. sanoti corporis. Cui determinationi cum ac-
caiitata fuitMissa de Spiritu sancto, per adm. 'R. D
cessisset consensus Patrum Consultorum ipsins
ac Kximinni P. M. Lambertum Ledrou Capituli coiitm lie.

Priesidentem (lui mmc Kpiscoims Pitqiliyrifnsis rt


:
Conventus. Dorainorum item Consiliariorunijustitiie ptilans a
Civitdig
bujus, nec non
Pmilifirii Smrimi rsl Priefrcliis. PoH MiHmm Patres et regiininis civitatis Dominorunt
"' Collegia

cum Ci.nventu iverunt processiu- Rectoris et Collcgialium m.ijoris ao vetustissimi S Bartho.


omnes Capitul.ires
Bartlioloina?ani cujus Collegi.nlis etiam tomicl.
naliterad eoclesiara Catlieilralora, venerabilcm sta- Collegii .

luam cum Heliquiis dicli Sancti. ibidem in Clioro Sanctus ipsefiiit;coiicurrentibns denique adeumdeni
roajori prius expositam , ad templum nnstrum or- actum Dominis, D. Franciscn de Castello-Conchffl ,

niitissiiiinm reportaturi. Maf;no autem populi con- Equite Ordinis S. Jacobi, et Cnrrectore Iiiiju'; civi-
cursu Reliquiai ab Amplissimn I). Decano delat!B tatis ; D Didiico de Moreta M.ddoualo, Equite Or-
sunt, ceteris Dominis Canonicis comilantilius. Ubi dinis eiusilein, et Rectore seniore, atque Coinrais-
irartslata
eliam illuc ad templum nostriim perventuiii est. cantata fuit sario nominato ex parte civitatis D Melchiorede ;

/teliguia:
solcnnis musica, et data b-nedictio cum Veneratiili Lezana, Equite Ordinis Calatr.ivie, Rectore d. Col-
per D. Decaniini. DieDominica, majoris solennita- legii S. Bartholomiei D. Petro Pacieco Co'legiali
; ,

tis gratia, siiinmuin Sacruin, assistentibus Dl). Ca- ipsius Collegii, tamquaiii socio Rectoris ; ad execu-
D. Joannes Ferdinan-
nonicis, celebravit Illustriss. tionem priedictorum, siinul oiiines se contulerunt

AntUHrpiensis. Cantatis post ineri- versus tabernaciiluin et sepulrrum,in quo servatur


dus Episcopus
diem Vnsperis, concionem panepyricam habuit P. corpus S. Joannis dc S:iliagiim; u:ide sublata est
Noster Jacobiis Willemaert Provincialis pridie , urna, consistens siiprad. sepulcrum et corpus suh ;

elertiis qua tiiiita,


:
facla est solennis per Civitatem eaque inventa est grandis capsa lignea, clausa sub
supplicatio, comitantibus KR. adiu. DD. Canonicis duabus clavibus.
Catliedralis Ecclcsiffl, Ainplissimo civitatis Ma- 188 Tunc earum unam protulit d. D. Micliael de
gislratu in corpore, Ainplissimo Domino Abbate Lezaiia Rector, et apertus est pessulus sera? uiiiiis;

I
S. Micliaelis cuin suis Domiiiis, sepleni Oidinibus alteram vero protulit d. Rev. P. Prior , et apertas E
reserala
Religinsis in corpore, ac Conrratcrnitate nostra Zo- est pessulus serse alterius: itaque patuit d. arca
friitUei
nigera, una cuiii fiyinnasii nnstri litterarii studio- ligiiea, sub qua est una petrii cavata cujiis coiica- ,
aica.
sis, sanctissimum Eucharistiai Sacramentum defe- vum tcgil tabula, liinbum habens qnatuor circite:'

renlc dicto Illustriss. D. Episcopo sacras vero D. ; digitorum, quam ferreas duae lineaeadnectunt arci^,
Joannis Heliquias, ejusque staluam diver.«orum Or- niediantibus seris duabus peiidiilis , quse reserantur
diiium Keligiosis, per vices succnllantibus. ciim aiiis dnabus clavibus ; et bas qiioque pmtule
l.')7 //.r ijiimniith /Inlnerpltun tlrliilT sint^ tlocrbit runt idein DD. Rector ac Prior, sii^iie apertajeliam
guoni Prtor
sr'iuriis inslriitnrnniin, r:r Nis]ian(t Lalinr rnliltliim : sunt pcndnla; illic duae. Exhinc ablatis lineis ferreis
SalmaiiHc.
an. IC":, In pnunobili, fidcli ct anliqna atque iiisigni civitate ipiaque tabula, inventa est iiitus arca niediocris ,
QccipU co-
Salinantica3, dic decimoquaito mensis Septeinbris aforis vcstita corio vaccino Moscovitico et auro cla Alulam
anni a nativitate Doinini Salvatoris nostri Jesn vata, cum duabus seris ; quariim clavibus similiter unam.
Christi millesimo sexcentesirao septuagesimo se- a dd. Rectore et Priore productis, apparuit arca
cundo, in conventu nostri gloriosi Patris S.Au- intcrius obducta holoserico caeruleo ; repcrtnmque
gustini et Collegio S. Guilieliui , intraambitum in ea est testimonium scriplum , quo asseritur ibi
hujus civitatis Salinanticensis, inter decimam unde- esse ossa corporis gloriosi sancti Joannis de S;iha-
ciinamque liorain noctis coram me, Didacu .\ntonio
; guni. et sub eo tendebatur p.-illium, contegens con
Nieto Conete, Scriba regio publicn atque perpetuo, cavitatein ejusdcm arcse, ex serico ruben. Quod pal-
ex nnmero Notarinruin civitatis, ct testibus inlra lium cum sustiilisset d. P. Prior, inventuni est
scriptis; adm. Hev. Pater I'^r. Mag. Eniinaiiiiel cranium cum ossibus sancti corporis unde
: Prior
Duque, Prior pi-icd. Coiiventus S. .Vugustiiii (cui sacris indntus , irnmissisque illuc manibus extulit
ego Scriba fidem do atque cognosco, etim esse ta- costulam unam sacri corpnris atque reposuit intra ,

lem Priorem, et ut talem exercere ollicium ;) affir- capsulam unam nuceam, interiu.^ serico rubro ve-
requi-iifus
raavit, quod ex spei'iali decrcto Revercndissimorum stitani. et similiter exterius, cum linibis anreis, qui -
a 1'atrihus
Couv. lini-
Patruin Provincialis, Prioris et Religiosorum Con- bus serico et limbis etiain ornatur operculum cap-
pij-ldi
xrtlensis. ventus Eremitarum S. P. N. .\ugusiiiii civitatis sulie pra;d. ex simili ligno, quod adstringitur linea et
ad id paratx
' Bruxellensis in Flandria, jier ipsos scriptum sit sericea alba. Involuta est autein costula prsed. se- imponil;
Reverendiss. Patri Mag. Fr. Nicolao Cortes, Ordi- riceo panniculo, unius palmi in longitudine ; ipsa
nis Provinciali in hac provinoia UastelliB veteris , yarttcapsula loiiga est sicut os cubiti usqiie ad car
nec iion Dominis Consilii justitise atque regiminis pum, et plus quam quatuor digitos larga. Hanc
civitalis hujus, Dominis item Rfii-tori et Collcgia- olau^am cum testiinonio hujus actiis pra-d. Prior
libus Collegii nm|nrisS. liartliolomaei inUniversitate dedit R. P. Fr. Antoninn de Witte, qui eamdem
et hac Civitate, prnpterea quod gloriosus
iiisigni suscepit, deferendam ad Conventuin Bruxellen-
saiictus Jnannes de Sahiiguin fuit dicti Ordinis Re- sein.
tra/lcre sno
ligiosus. et pried. Conventus Hruxcllensis erga ip- 159 Atque de his ita gestis, ego infranotatus
ail id ifi roQnta pde
Hi-(paniam sum gloriosuiu Sanctuin dcvotissime afficiatur ; di- Scriba fiileiu ficio, ab utr:ique parte rogatus , prie- piiblicu
delegato. gncntur annuere atque niandiire, ut os unuin ex scnti hac die. coram testibus ad oninia pr;pdictiL fiicli.

pretioso illius corpore, qund in (.'onveiitu Salraan-


prsesentibus, Licentiato D Petro Casuso, Revisore
tioansi servatnr, habenduiu pro Rehqiiia ipsiusSau-
hujiis civitatis, et locuin tenente Correctoris ; et
oti, tL'adatur adni. Rev. Patri Fr. Aiitonino de Michaele de Canales, civibus Salmanticensibus... et
Witte, Religioso praid. Ordinis et Priore Conven- subsrriiilitm ertil. Didacus Antonius Nieto de Ca
tus'Herentaliensis in Belgio etdd. partibus Flandriie, nate. Huttc vero talfm esse qiialem sr ilicil, ftrmanl
per Monasteriuin Bruxellense unii'e lecto et de-
d.
XV mensis Srptcmbiis Scribx alii Saltnanticenses
pMtato. ad perferendas litteras prsdd. et transfe- qninque, Antonius Rodriguez de Z.imnra et Alba ,
rendnin os tale, quale sibi daretur, pro ipsius San- Thomas Rudriguez de Zamorra, Duminicus Perez
cti Reliquia. Ruiz, Joannes Forzen, et Ventura Ferdinandus
L^iS I-lic vero cum pr^dictas litteras Iradidisset
. Chapero quibMs ipsis tlenitjite leqnlitatis su.r fitlrm
:

ejusque petitiojusta esse cognosceretur Pater


d. , faiit, Petrus Gonzalez Breton, famiharis et notarius
Provincialis prajd. P. Priori licentiam concessit titularis sancti Officii, senior Nntariorum Salman-
tradendi, pro suo beneplacito, unum ex ossibus
ticensium, uniis e.x xxiv-viris Carceris regii, Major
Superentendens
;,; ;

DIE DUODECIMA JUMI. 187

A Superintenflens redituura suae Majostatis regise, sibi tradi desideravit ; die, mense, et anno supra-
Stth r'" atque de Conventu civitjitis. Qiilbna .••i.lii twhihili.'; ,
dictis, praescntihus ibideni testibus supra nomi
eamdem aii
AIph"nsus do Berglios, Dei et .\pnstoIicie Sedis natis, etc.
U.T' appro-
bal Arcli
gratia Areliiepisciipus Ij8clilin'eiisis , Priinas Bel- \6i Licitraiam pam pr.rd iJr'Ii//«iBm exponrntli
riique recogni'
llcM'"- gii, ad Exercitus regins per Helgiiim DelegHtns sic Joaniifs Ferdinandus, Dei et .\postolica'
drtlii.,
ta att Ordiiia-
Apostolicus, Reiiia; suie Majestati a l'<incilioSt itus ;
Sedis gratia Episrxipus AMui-rpi» Quoniam qui
Oiunibus, inqiiil, has visuris.... notum facimus et Sanctis deferuntur honores, in Dei Oinnipotentis
attestamur ; quod capsulam. in Acta snpraseripta gloriam totiusqne Ecclesia redundant utilitatein ;

expressani et beiie sigillatam, aperueriinus ; in ea- merito existimamus. qiiie eoruni cultui amplificando
que repercrimus costam B. Joaiinis dc S. Facnndo; conducunt, sinsulari studio uobis esse proiuovenda.
quam sigiUo nostro minori iiisignivimus, postquam Notuiu igitur faciraus et attestamur, pro parte liev.
in praisentia virorum piorum recognovissemus esse adm. Palris Antonini de Witte, Onlinis Fratrum
verara lieliquiara d. li. Joanuis de S. Facundo ; et Eremitariim S. Augustini, iu prajsentiarum Pro-
uti ta'ein, publicie veneratioip Cliristi fidelinm ex- vincia; Bolgica Dcfinitoris, nobis exhibitam fuisse
poni posse permisiiiius, et auctoritate nostra or- capsulam ilcargeiitatam, beiic clausani, fiiniciilo ru-
dinaria per dicEcesim nostram per praesentes per- bro circuinligatain, ac sigilln Rev. .\dui. D. Gni-
mittiiims. Datuii) Mechliniie die vii niensis Maji lelmi Fiancisci le Febiirc, insiguis Ecclesiae Colle
MDCLXXVU etc. giata! Andcrlaoimsis Canonici ac Sedis Ap.jstolica;
IGO Ex ista sic approbatn Jif.iiqnia jmrlem [nt Profimotarii insignitam ; in qua invenimus parteiu
dixi) iibtimiii Coiiveittus Antue.rjiiensis sub ftile wqufit- Reliiiuiarum B. Juannis a Saiicto Facundo. desum-
Ennde par tis iiistrumenli. In nomine Domini nostri Jesu ptaiu scilicet ex inajori parte Costa; pjusdoin Beati,
tem accifiU cr/ion» per-
Coiivcnliis Christi lienedicti. Amen. Notum sit omnibus alias recognita et approbata ab Illustrissimo ac miitHur.
Aiituerpieit- prsesentes quod anno millesiino
hasce visuris , Revcrendissiiuo Domino Alphonso Archiepiscopo
ll
rj nnnagesimo primo
sex.ceiitesimo die vero men- , Mechliniensi ; prout ex instrumento legitimo, manu
sis Maji secundo in conventu S. ApoUoniae
, Notarii signato, constititjuxta quod supra memo- ;

Ordinis Ereinitarum S. P. N. Augustini civitatis ratam parteni Relirpiiarum pro vera ac legiili reco-
Bruxellensis, in cella Rev. Adin. Patris Antonini gnoscendam et approbandam esse duximiis uti te- ;

de Witte, niiper ejiisdem conventus Prioris , ac nore priEsentium recogiioscimus et approbamus


Capituli Generalis Exdefinitoris. in prjesentiarum cum potestate eamdem per Diorcesim nostram, ad
vero Provincia^ suGe Belgicie Definitoris, nec non majorem Dei ejusdeinque Sancti gloriam flrleliumque
suas E\cel!enli:e Doinino Francisco Antonio rle solatium, publicie veneratioui exp ineiirli ; in qiio-
Agurto. pro Rige di^'nissimo B^^b^ni Giibernatori, a rnin fideiu ac robur, ip<ain partem Rrdiquiaruiu
Confessioiiibus; convocntis, me Henrioo Matheys, sigillo nostro minori cerae Hispanicai impresso inu-
Motario piihlico a supremo lirabanti:^ Concilio ad- niri, ac pr;esent:'S inanu propria sign;itas, suU si-
misso. Bruxellis resiiieuti, Nobilibusque Viris, Rev. gillo nostro ordinario etSecrctarii nostri signalura,
Adm. ac Amplissi:no Domino Gnilelmo Francisco experliri mandavimus Antuerpiai in Palatio nostro
ie Fehure, insignis ecclesiiE Collegiatce Anderlaceii- Episcopali. Die v Maji mdgxci.
sis Canonico, ac Sedis ApostoliciB Protonotario 1G3 Ilfirlemts scripserain , cnm atiferlnr mihi Of- IVovtm offi-
cium Ordtni
nec non Ainplissimo et Pnenobili Poinino Joanne (icium totum pivpriutn , in Antiphonis , Capitults,
concessum an.
Baptista le Febure, pro solutione per Dominos Fi- Iltjrnnis, Ri'sponsoriis,uc Lertionibus, etitim per Octa- 1C33.

Clttli instrU'
nanciarum Exercitus Catholica) suae Majeslatis coiu- vain, loti Ordini Auijiisliniano conressuin siib ritu Dti-
mento dona putuuiii Magistro ac ConsUiario ; testibus fpeciali- plicis 2 Classii, a sarra Ritttiim Contjreijationc appro-
ttonis
ter requisitis ;
personaliter constitutus meinoralus batuin die xviii Aprilis mijcxciii, cni Siinctitas sna

R. P. Aiitoiiiuus ile Witle. nsteuderit tribiis nobis iinnuil XXV ejusdem, cum liac ail omnes Iltiras el Mis-
praeriouiiuatis reliquiarium, in quo eiat costa inte- sam onitiime Deus, anctor pacis et amator. qui B.
:

gra B. Joanuis aS. Facundo (pm ut patet ex acclii- Joannem Confessorem tunm mirific;i rlissidentes
so hic anthcuuco instruineiito) Salamanticae per se componendi gratia decorasti; ejus meritis et inter-
inipetrata, et ab Illustrissimo Mcchliniensi appro- cessione, concede, ut in carit;ite divina firmati,
bata ; et de ipsa costa partem absciderit in pra.'Sen- nullis tentationibus ab ejus integritate divellaraur.
C tia nostra ; iiuani involvit bombycino levi rulici co- Bvuntjeliuin Cjc V MattU:ri, Diligite inimicos vestros,
loris, ac gosippio ; et imposiiit capsulre deargenta- beiieracite his qui oderunt vns ,
ciira HomiLia S.
tje, qiiain coUocavit iii alia cap.^ula majori, itein Tliomx ile Villanova pro feria vi post Cineres, per to-
deargeiituta; poncnsquoquegosippiutn inter utram- tam Octovam divisa. Pro 2 Nocturno elcijans est ipso

que, et occludens capsam mujorein vitta bombjcina in festo Filx, qute rursmn diffasiusde-
compenditim
rubei etiam coloris : quain inuniviinus tribus nostris ducla lecilatnr ac dividitur per Octavam; ubi letjo, quod
Et dixit se pr.efatam partein Reliqiiiarum e
sigillis. altbi necdum invencram, n.ttitm Sancluin ip.so ilie Pnv-

fuctx an. ineinorato Reliquiario desumpsisse, et dictis capsu- cursoris Domini, ciijns propterea illi notnen itnposi-
IG91 lis raodo et forma praidictis imposuisse, de licentia tuin, non disttntjuendo Nalivitulis et Decollationis
Rev. adm. ac Eximii P. M. Joanuis Sinidts, dicti fcsta. Istud lamen citias crediderim, qwim qnod cx
saeri Ordiuis per Flandro-Belgium Provincialis ut ; coinmiini sententia olnisse scribtlur .rtatis aitno xi.ix,

eani transferret ad Coiiventuin Antiierpiensem natits oniio xxx ejusdem seculi xv, cum lamen velut
ibidein in teinplo iu Canonizatione ejuidem Divi sui obtiltts unclor, Lrcl . v, pn xxv Junii letji julieal
Joaniiis a S. Faciindo, iioiiiinica infra Octavam iiuod vir Eetate provectus, ac hrinnrificis in Theologia
Capituli Provincialis ac deinceps, cum approbationo titulis insignitus, inter novitios luxerit pra;cipua
Reverendiss. ac Illustriss. Antuerpiensis, ad majo- luimilitate modestia et humilitate ;
qnnwlo, ex na-
rem Dei,ejusdemqiie Saocti ac Ordinis sui gloriam tali jam posilo. solum cxplevisset xlatis aanum xxxil.
ac decorem tideliumque solatium, publicas venera- Qitie ulrnm corrigi non conve.vnt allioris judicis

exponendam. De quibus omnibus


tioni in perpetiium arbilrium sit. cni nos nostraqne oinnia scusa subji-

dictus Rev. Adm.


Pater, in perpetuam rei inemo- cimus.
riam, publicuin hoc instrumentum per me fieri ac

DIE
158

DIE DECIMA TERTIA JUNII.


SANCTI QLI IDIBUS JU.MI COLUNTUR.

Fclic iila, Yirgo cl Marlyr Romae. S. .^schirion,


Saiiclii
S. Januaiius, S. Argenis, Martyrcs in .Egypto.
Marlyrus Roiiia).
S. Silvaiiiis. S. Bellijus,
S. Vicloiiiius, Eiiiscopus Assisii et iMartyr, S. Kvidius, Martyr in iiionaslcrio S. Pctri Be-
iii 1'iiiliriu. saluensi in Catalania.
S. .\c|i)iliiia, Virgo ct .Martyr. Bylili iu Plicp- S. Trifiliylius, Episcupus Lcucosiae in ("ypro.
iiicia. S. Antipalcr, Lpiscopus Bostrensis in Arabia.
S. I.i/ciaiius, S. Jacolius, Anachorcta apud Giiecos.
S. rorliiiialiis, i
S. Anna iiiatcr cum / , ,,

S. (.rcscciiliaiMis,
, „,. apud (ji-cecos.
j Joanne fiho. i

S. Tccla, S. Agricius, Episcopus Seuonensis iu Gallia.


Marlyrcs iii AlVica.
S. Kclix, S. Cetheus, Episcopus .\miternensis el Martyr,
S. Scciiiiclus, 1 Atria; Percgriuus appcllaUis.
S. I.uciamis II, 1
S. Ragiiebertus, Martyr in Bressia, GallijB pro-
S. .lociiiiclus, vincia.
Dioiloriis, Miirlyr Kuicsciius iii l'liii'iiiciii.
S. Psalmodius, Eremila in Lemovicensi Galliae
Saiicli Marlyrcs iiluriiiii, apud ("iriucos liouorali. dicBcesi.
S. Aiiub-liissojus, Martyr Hcliopoli. S. Faiiclilas, Presbylcr, Monachus et Martyr,
S. C.corgiiis, C.orcluba' iii Hispania.
S. Hasjcla li. Gerardus Monachus, frater S. Rernardi Cla-
uxor cjiis, \ Martyres iu .Kjrypto. ravalleiisis.
S. Ariioliius, S. Antonius, Ordinis.Minoruin, Patavii in ditione
S. 1'clrus, Venela.

PR/ETEUM,SSI ET IN ALIOS DIES REJECTE

OpcMM li. V. GoclclVicli Kciisilienii, |ii,T ineinoi'i,Te, nisi aiiud indicent liltene inai-gini
adjuncla;.

Tiriani. Episcoiii Opilirgiiii, translatio asseqnimiir quis


Suiicti Ttott indicelitr. Fortnssis est Epi
nuficoliiT II Fnraiio. Di-s yiiilnlis^ qiifniilo ile .leopus Luijitttncnsis S. Ntcclii siitccssor, qiicm .Ido
11' cijimiis, esl xvi Jiinuarii. in Cliiiinico Sanctum vocut ; sed prxlerit in Mar-
.•s. .\iit(iiiini Aliliatis traii>latio corporis Vien- tyrohgin. Dc
cu cnjn Itccbtt agere, dcque cjus tumulo
li;iiii ill Gullias, iiidtiiiliir ii /•'firnrio, Miiurolyco, inler Sanctorniit tiimulus reperto sub an. 1308,
Siiiissfiijo. fjc eii Qctinii ail f lom xvii Jaiiuarii. II Aprilis.
S. Analolii, E|iisco|ii ac Paliniii Saliiiurnni in Bur- S. Vincentii Ferrariensis elevatio corporis, celcbra-
pniirlia, ele\atio linc ilic loi ui ,/. Vnrin Actn cjns tttr in Knlendarin Mariinin Baltmjltemit. Vttnm ric-
itlnstrnvi-iius iii Feliruarii. dimus ^ V Aprilis.
S. Ardani Abbatis Translatin, mitnlnr in veieri mo- S. Marci Evangelistie elevatio corporis Alexandnse,
iin\lcrii iiti Trcnorciciisis Kol: nlnnn, apnd Cliifflc- cclcbratiir in Haijiohqio H abessitioriim : ipsc roli-
tiiim.iti Prnliatimiiliiis ad Hislnnnm Abhnti.r tllitis: ""' XXV Aprilis.
iilii fc.\lnm cjns celcl/ratnr, qn'nrio ilc tlh nijcmiis Bogna, Stanislai Cracoviensis
iit .9. Maler, a Mnrlino
Suiiiilc^ticiito K Fnbruarii. Baronio, in Vitis Bcatoritm Polonite Pulronoriim,
S. .MdiMruilis translatio, nitir iiil Grcvcnum, a referltir ctim titulo Beatse, sepulta in oppido ejusilcm
Cnrlltii.^!a Brnjcllensi. J'J/ii\ iicdtinns XXV Fe- Sancii
i II
itatali Seiepunoto. Non putitmns ei oltqtiem
bruaVii culttm ptibliciint baberi : ejtis autem ct martti vir-
RS. L'Uiiloaliti, Ainnntii, AiP-ian Vinci;inse,et Lan- tutcs dcscribunttir in vtta lilii, dalx vii Maji.
dr;nla> elevaiio (landavi, i», 'nrintnr a Motaito S. Phiraildis, Virgo Vidua, de stirpe Carolida-
et
iit Anclario Uiitardi, Canism. i
'
nliis. Dc illis ciji- rum, ailscripta esl MS. Ftorario ad nuirijinem. Vi-
ruiis XIX Martii. lam dclimtis
illius iv Januarii.
S. 1'i'iscus, Episcopus etConfe ;
or. (tiifertuY in MS. S. kolendis Virginis elevatio Garpiniae iitdicatur
iu
licuicHcitsi S. Gtiduld'. Quin i''ns iioit adilitiir, Menologio Scotico Dempstcri. De ca eijtmus quaitdo
ittlcr viirios S. Priscos, sed puiissimum Martyres, "'""• xiii Maji.

S. Gerardus,
' ;

AD DIEM XIII JUNII. 1&9

S. Gerardus, Confessor ModoelJae, Iwc die obii.sse ralnr in MS. Kaiendario Cavmcli Mcchliniensis.
ij. p. dicititr a f^il^ scriplore Bartliolojiuro Zncchio, et Tn Acic benc Ordiuata dicilur Episcopus Kniaus.
EOT. n ^^ hunr sfciilo Ferrarin iu iilnnjue Cntalogo : ve- Theodurus, regionis Agazi /i/csf /Elhiopi;^ Re\, duo-
runi anliijiia monumenta obiisse dicunl die, quo S. dccimiis cuvum qui ex Salomunis slirpc snh anniim
Carulm Borrumaius culium imtauruvit, el nus de 1300 ad ihrxinnm ifgrcssa, huc usquc vegnaut. Vi-
eo eijintus, vi Junii. j.il civca annuin 1400, ct laudatiir in Ilagiohgio
SS. Gesmanus, Paulus. Justus et Scisius, Murty- metrico istius gcnlis, prnpter feslitin ci a inalre sua
res Ernporiis in Hispania, nter.iurantur a Ferraris instilutum. Sed feslum islud uon nisi prufanarum
in Cufaloijo gcncrali. Sunt hi (|uatuor bpicidse, cpularum fuit, cui Regina tnater aniinaliuin mncian-
Martyres Gerumiie, et primus aliis Germanus (//'- dovnm copiam ilcdertt, ciclum pi^es plntsse visitm
ciliir. Ilovum Acln dcdimus vm Junii. *
auiem fides penes Ilabessinos reUnquituv.
sit: vci

ii p. Acliillas, sivi' Archelaus, Patriavcha Alexnndrinus Rodericus Martinez de Lara, Ordinis S. Francisci
pusl S. Petrnm, dicitur hoc die obiisse. Fgitnus de solitarins, sanctu-simauiduxit vitam iumonteRa-
illis intcr Praiterniissos iii Junii : nullo enim cultn go propc Zamoram, cujus inventuin corpus anni
dignatur cum Alexandrina Ecclesio, neque instructa 1384 translatum : et aliqua ossaservantur Sal-
ab hac Iluhcsnina. manticae ; ul scvibit Gonzaga de Ovigine Sevaphics:
Hugn filius Caroli Magni, Abbas sextus S. MeJa Religionis pav. 3 in Prouincia S. Jacobi pag. 740
di Suessione (^fl/jf/(/ SammarthanosJ et S. Petri de ct 741, a qiio beatus Pater appcllatuv; ct Barex-
Novalisioad radices Muntis-cinisii in Pedeuioniio zus, Ub, Hcap. 7, u quo Patcr Frater vocatnv, Jr
incujus ctenobii Chronico npv.d Clwsnxnm, Tonio 2 tuvus ad hunc diem eamdem siispicatuv cnm B.
Scriptornm Hisloruc Fiancoruin p. 2:^9 diriturmoV' Roderico Robicio, de qno cgit 27 Jannarii, el al~
tuus Idibus Junii in dicto nionasterio S. Med;irdi, legat /faddinguin
'
ad annum lo84, scilicet ia tomu
et niiraculis clarus, et in veneratione ab incolis 9, quetn fxpcrlahimus, ut certi aliqnid stiitnalnr.
babitus. Verum is vidclnr in mullis non satis pruba- Uberlinusa S. Cassianu, iiiHetruria.au. IIUG, Ov- j

ri; et ubsque ullo titulo Sancli ac Beati refertur a Georgius -•Mbauus, iu Piceno, an. 1437, f dinis
Sammarthanis, tom in Gallia Chrisliana, quum in MartinusaS. Maria, in Hip.inia, au. 1007.1 5.
Histuria Gcnealogica Rcghm Fruncix. Nun cliam Agnes a Festo, Tertiaria ibidein, an. 149(). /mvii-
ejusmeminit Saii^sai/us in Mariijrolugio Gallicano, cisci, mt.v Sancttlate Ulustves, nt Beati refcvunluv
neque in 7iuUis Faslis nomeii ad huiic diem rcpe- ah Aitiivo, et Agnes in Gytixceo.
rinius. Elisabeih Metymiia. Virgo Cavmelitann, inscripta
Lambertus, Episcopus Engolisuiensis, ante Fun- Aciei bene ovdmatx, qnia post mortem alicui coro-
dator et primus Alibas Monasterii S. Mari;e de tiafa apparuU. ubiit 1074.
Cronoa, sanctinionia et religione inclitus, in Fi- Margarita Dominici. Insl.ilutrix monasterii S. Ag-
ta S. Gauthcrii is Aprilis Sanctus appellutur, netis tertii Ordinis Franciscaui, Fnlginii, hoc die
mortuus hoc die, anus mgxlviii. Ccterum nccdnm anno ii^''l pientt.^isime defuncta, ut Beata referinr a
rcperinius ullis Fastis inbcriptum. Jacobillo, tntev Sanctos Fulginii cl Umbviae ; atque
S. Mannu3 Episcopus, niullos annos Reclusus apud in Mavlijvologio Fraiiciscano et .iacvo Ggnj'ceo Av-
Valencenas in Hannonia, indicatur in Calahgo turi, exemplu IVaddingi ad anniim, quo obii.ssc hic
ijcnerali Ferrarii, rttalis Tabulis Ecclcsiai et JMo- scvibit, 1440 »»»1. 21 ; ubi et epitomcn vitx habet.
lano in Natalibus Sanotorum Belgii. Verurti nus- Exea lamen suUm colUgitur, pvivato alfcctu R<:ti-
quam repcrio enm, ncquc in dujilici Malahi edifione ,
giusarum, intvaque parictcs claustvi talctn habevi
ncquc in ejus Indiculo ; non efiam in Rai..%ii Aucfa pubUciim vero cuUutn nullum extare, adeo ut iqno-
rio ad JMolanum, aut in iUius Ilierugazophijlacw de tum etiatn fucrit scpuUmm, quoad anno IbHS 23
Reliqniis Valencenensibus; non ctiam apud Mira-um Janii contigit illud, occasiune rcficiendi puvimenti,

iti Fastis Belgicis, neque apud Philippum Brasseur invenivt atque aperiri : undc extractuin caput iwn-
de Sancfis Hannoni<r ; mm denique apud Bouire- nidla-jue ussa, necdum ub iugrcsso hnmore cnnsunt-
mannnm in Historia Valcnccnensi. pta, ct coUccfa in avculain. revercnter scvventnv a

Nicolaus, prinius Abbas et Fund. monasterii An- Sorovibus, cjus annivcrsariam memoviam aU^fuam
dreolvensis in Polonia, Ord. Cistercien. memo- cum ciUtu S. Antonii de Padua conjungcntibus. Si

ralur ut Sanctus u Chvysostoino Ilc.nrtqucz ex re- plus ci cotnpclere doccat aUquis, potcrit alias ilefe-

lationc Francisci Bivarii Prociiraloris Hispani Ro- ctus supplevi.

mx : enmqtie scquihir Bucclinus, Chalcmutua sal- S. Eliseus Proplieta m'/((n/«r (/( MS. Diciunensi,ab
tem ((/Beatum relulit, Jungelinus, descriOcnsdiclutn aUis sequcnti dte xiv Jnnii.
mQitastcrium in dio^cesi Cracovicusi , cilato Meiwlo- S. Viti MartyrisTranslatioin Corbeiani Saxonicam,
gio Henriquez., solum Venerabilein appellat. prufertnr a Fervario. Cajetuno, Saussaijo dc ea ad
Sedulii, in Graecia Episcopi, relalio Reliiiuiaruin, Vitamngcmus XV Junii.
quae iii Kiwinnon monasterio reconditfe. Ifa S. Lnciniani Martyris Translatio Messanae, indica-
Bcmpsterus ad hanctliem ; ejusque Bcposititionem tur a Cajctano in Marfyrologio Siculo et Ferrario,
refert ad xiii Janiiarii. Ilcriim ad xxviii Dcccm' citatis Mcn.ris : sed in Vilis Sanctorum SicuUiso-
bris;C-Ay^, inqmt, Reliquiarum Seduli depositio /hoi aliqua Translatio S. Luciaui ex Menisisde-
et veneratio. Sed nuni dc codem oinnia sint iiitelU- ducituv, diciturque cuUns antUjuatns pev Saraceno-
ijenda nescimus. AO hoc Gncco Episcopo alius est rum fyrannidcm, tiuper venovatus, nullo addito die,

Cains Sedulius, Scriptor antiquus. cujus festum quare vereov ut de codetn, plus qnam hic, possimus
ab aliis ponixiii Junii a&serit Catncrarins, ad diein direrc, qiiandu de iilo agit Cajclanus, xxvm Junii.
XX Fcbriiarii. Colganus, in Actis Sanctorutn Ili- S. Regnolicrtus, Martyr in linihus Lugduneusium,
berniiv, \\\ Fehruarii cum roUocat el solum Venera- indicatur in MS. Accinrftnu et Kalcndario, ab
bilem appeUul. Nos ctiam de tiliu Setbilio Gr.vco aliis XV Jnlii.

Eptscopo, non audctniis uni Dempslcru (idevc, ac S. Felicissimus, cum socits suis Romaj. proponitur
proinde certiora mommcnla reqnivimus. m MS. BvuxcUensi S. Guduir. Videtur Diaconus
Kaninus, inscriptits cst Catalogo Sancfurum Hibev- S. SutiPopx, vefevcndus vi Augustl.

7iicC, ab Ilenrico Fiti-Simon c.rruso aniio 1019: (/(• S. Bartholoaifei Apostoli Natalis in Perside, indi-
quu alibi nihil leijimus. catur in MS. Curbeiensi, Lucensi, et aliis. At
S. Joseph, Epis.copus Ordinis Carnjelitarum tnemo- Corporis adventusad Liparam t//ti/«r o Ferrario,
ab
, ;
,

ICO PR^TERMISSI.
crunl exnminiimta )ia/u/t nUiil reni jam scimiis, dc eo cuin S. Wene-
iiIj oliis ohiliis. Qnr omniii ail

x.xivAufTUsti. friila, iilcujus Jrtis ilc ipsoaijilur, ut Mugislro ejus


diem
Vit^r scriplorc f uti iwmiulti voluntj aitipolcrit ad
S.Eulogiu.s, Arcliiepiscopus Alc.xandrinus mnnoiii-
ct

lui- in MS. Sijniuiii io liirlesir Constanliiioimlitan.r, illius saiicta' dicm Novembris. m


emn vcrnihus iii MS. Chilllctiano ct oUui. In S. Genesius, Arcliiepiscopus Lugduuensis, memora-
e.t

Seplemhris. tiir a Bucctino in Mciwhijio Bcncdictino : de eo


Afarlijroloijw Hnmano xiii

Roraa!, inscri- rijimus xiv Aprilis intn Pnitrmissos. promisi-


S. Nic-oinmlcs, Prnsbyler cl Martyr,
Ifliii, esl MS. Floruriii. Colilur K xv Seplerabris. musqur agerc de eo. die quo traditnr obiiise. aut
S. Grejjorii, Armeni Episcopi, translatio facla lioc quando colitur in Calcasi monasterio. iilii RcUquix
Nca- scrvantur 1 aut iv Novembris.
ilie indicutiir vi OHiciis projiriis siii monaslerii

poli, ubicorpus. Dies mitalis esl xxx Septcmbris. S. Andreae Ap.i.sloli Translatio ail Benevei.tum, iii-

S. Fiilelis Marljris translatio cehhraiur a Galesinio, dicaliir a Grrveiiw et Camsio. Zlc ra aitciidum ad
el Fcrrarw; xxviii Oclobris : priinaautcm seculo rjus dicm XXX Novembris.
X Novociimi f.icla, rcfertur in Marlijrol. Co.ncmi, B. TliHobaldi, cuMHibii Vallium Cernaji Ordinis Ci-
in quo assigniilur Natalis fquaudo et nos dceaj sterciensis, Translatio seeiinda corporis, in de-

XXVIII Octoliris. centiorem tlieoain iiidicatur a Claudio Chalemolo.


;

S. Elerius, Abbas sanctissimse conversationis, refer- Ejus drposilwsru nalutis cclcbratur viii Decembris.
lur u Ificne in Appcndice, ijuod iialalis iijnoretur, D. N. Jesu Cliristi Nalivitas a Cnptis et Hiihessinis

Iilcin facit Mcnardus, ffuiic rctnlit ad xiii Jiinii lioc et quolibet mensis cujusiiiic Coplici die xxix so-
fl^ilsoniis in Moiiyrol. Anijl. ct scijuuntur Fcrra^ tenniterrecolitur, a Laiiuiset Grxcis semel lantiim,

rins abpie Alfoidus. Vcruin quia de ciiltn ct die idque XXV Decerabris.

DE SANCTA FELICULA
VIRGINE ET MARTYRE ROM/E
COMMENTARIUS HISTORICUS.
Oe Aelis v\ Piissione S. Domiiillie ; aiiii(|iio ciiliii, |iliiriliiis |iliiiiiim corporihus, sub
ojiisdem nominis veiieiaiioiie.

ohinlur ail diem Miiji S.^. Nercus oiiininojesponsum.nisi hoc Virgo Cliristi sura, et

o
xii ct ;

SrH DOMIMANO
Achilieus, Eunnclii ; et S. Flavia Dvnutilta, pneter i])sura, nnllumomnino accipio. Ejecta autcni
yirijo Romnna , Marlyres Tn raciusr
in La- post septem dies ducta est ad virgines VestK, et
tio, sub finem primi seculi : quorum Acta ex ibi per alteros septera dies sine cibo permansit
lihniinis iimvtuslis MS.^. optim.T fidei iltiislrarimus. nulla eniin ratione potuerunt eam ad hoc adducere
/Jis iuseruirtur ciipite iv vita et obitus S. Petronill?e, ut de earum manibus cibum acciperet. Post hajc torqurtur tn

ao martyriuin S. Felicnlse et Nicnmedis Presbyteri, ""''"'


levata in eculeo, claniabat dicens ; Modo coapi vi-
c.r responso Marcelli Romani Ciirisliaui, ad diclos dere aniatnrem meuni Christum, in quo animus
liiinlllaris .1,
Mariyres Nrremn rt .\chillcnni , Terracinam misso:et fixus est. Dicebant autemonines ad eam, et ipsiqui
1'climdtT,
quidcm iium. 15 nnrrantiir Acta S. Petronillx: qu.r torquebant eara : Nega te Chrisl-ianam esse, et 'pracl^dalur
rum a Flacco Coinite in uxarem e.rpeterctur. lactum diniitteris. Felirnlaautera claniabat ; Ego non nego in ctoacam:

(^
est. ut triniii dieriimacceptnm spaliuni Virgo san- amatorem ineum, quiprcpter nie fellecibatus, ace- F
ctis jejnniis et orationilms occiiparetiir, babeus so- to potatns, spinis coroiKitiis, et cruci alfixus est.
cum sanctam Virgiiipin Feliculam, collactaneam Post hfec dejiosita et praecipitata est in cloacam.
suani in Dei timore perfeclam MSS. ali- 3 Sancliis autem Niciimedcs Presbvter,
qua.
,

pro Collactaneam
ii/<i

71101/
;

maijispro/uj Collecta-
... ,

culis positus, occulle levavit corpus,


J in spe-
,
'

et perncctan-
t ,,„
el se])elttur
i'
„1,1 ,mieiitm.
neam liabrnt : qiiod uan est a delicata indole puellarum, ter in birolo perdiixil ad Ciussellani suain, .septimo
noclnrnam sohtudinem naturaliter formidanlium inillinrio ab Urbe Roma via Ardentina, et ibi
alicnwn, adfoqne non prorsns improhandnm. Deinde eara sepelivit; in quo loco fruclificant orationes
eadem Petroniila tcrtio die, ut Cbristi Sacranientum ejus iisque in hodiernum diem. Pervenit autera ad
Bccepit, reelinaiis se iu lectum, emisit spiritum. Flaccuin hocfecisse Nicomedera Martyrem, et fecit
Faclum xxxi Maji, quo reliqua Acla S.
id esl die eura leneri. IIiijus dein marlyrw et seituliura narra-
Pelronillx efrposuimus At mo.r niim. 10 martyrium lis, ila caput illud concludilur. Expliciunt soripta
S. Felicula; Virgiiiis 111 jam dirto respon.so Marcelli ad Marcelli, missa ad Nereum et Achdleuni. Incipiunt
SS. Nereuni et Arhilleum, itn ejplicatur. rescripta de passione eoruin. Qnip ibiilrm e.rponuntiir,
2 Flaeciis autem vertens animum, dixit ad Fe- etbiiolnm diximus e.sse vehiculum duarum rota-
ta mortua
reaiiat nuI"-
liculam Unum tibi elige e duobus; aut esto uxor
;
rnm. Dies nalalis S. Niconiedis ist Septembris, et w
mea, aut diis sacrifiea. Cui S. Fclicula respnndit ; S. Felicula ereditur. die xiv piisl olntiim S. Pctronillce
re Ftacco:
Nec nxor tua ero, iiuia Cbristo sacrata sum iiec : passa, /loc XIII ,/1111/1, el qiiidem sub Domitiano Im-
immolabo idolia, quia Christiana sum. Tunc Fbic- peratore ; uti dc Nicomede. Iiabeiu Usuardiis uliique
ciis tradidit eam Vicario, et fecit eam in tenebroso cum Breviario Romano.
c landi cubiculo. sinc cibo per septein dies, in quo 3 Ex .-Issyria Romnm D. P-
veiiisse dicitur tempore Gor-
dicelmnt ei uxores custoduin
Quarevismalamorte Acta hxcpro-
guaprojiler
; diani Iinperatoris, qui Romunum susrrpil Imperimn,
lljiort sermtl-
ititiri? .Xocipe virum nobilera, divilem, juvenem, non auiio ccxlvi,
afllkltt foine 11/ in hiscc Aetis legitiir, sed iinno ,„, Hleldis dl-
elegantem, Comitem, et ainieum Iinperatoris. Au- ccxxxviii, ciim jam
amio Ponlifieatnm Roma-
tertio iiucta,
diens hsec Felicula, nullum serraoiiis objiciebat num administrarct S. Fabianus Papa, illuslralus a
nobis
DIE DECIMA TEKTIA JUNH. 161
4 E&t extra, sed prope miiro.s MeUlensis iirbis in rnm, post relatam Vitam S. Felicolae, Virginis et D
D. F. Gallia, S. Pliarouis monasterium, ubi S. Fiacrii, Martyris, adtlit; corpus ejus asseryari iu ecclesia AICTORB G. n.
XXX Augiisti tlie rtrolemli, corpits rei[iuescit, miracnlis S. Laurentii in Lucina.
Itlifri Sfrnw-
SliUU ite-
ceiebernmitm. Htic pertinnissc cTistimo iiisigne mcm- 7 Ranuccins Picns, in Theatio Sanctarnm urbis el
„e
ducla. braiienm Lcgcthlarinm, a ijuailringfritis circitfr aniiis territorii Parmensis, inter illos reccnset S.Felicolam. Eit itewi ali-
exarattim, cnjui fragmentuin Burgundia Diuione iii Viiginem at Marlyrera ad xiii Junii ; arbitrnlus, quod Parmx,
reperiimis aiino MDCLxn apntl Comiliarinm ie Mare. sacrum eju» cnrpu» e<7 franslatum anno Mecccxxvii,
Contineliat eniin, non sotum S. Fiacrii Vilam et Mi- dieiiiJunii, ad ecclcsiam
Parnchialem S. Panli,
racula, vcrttm etiam in maigine manii vetusta, cnr- e( depositiim arca
marmorea. et supra mnnso-
in
rcnle tameii, adscriptnm erat Rcsponsonitm ile S. lcum, a Nicolao Barcio Rectore compositum
hocepita-
Fiacrio proprinin cum Collecla. Ibi eodem grandiori pliinm.
cltaractere inveniebatur Sermo in natnli S. Foliccila», Marraore sub raodico jacet hio Felicula Virgo,
cnjus, in itovein Lfciioncs diMrtbuti, exeinplnr nobis Romani dudura sanguine nata patris.
snmpsiinns Itoc principio ; Vitlens im[)iissimus, nihil Mors sua sub Flacco, nituit certaraine lustris,
se in Petronillaj pedissequara effecisse ; altera vi- Vita sibi aeternis coinpetit Elysiis.
periis instaurans arraa venenis, ccepit de Felicute Cur modo sit Pauli translatum corpus in sde,
interitu cogitare. ffir.c verba, cum luin sint apta Annales memnrant: disce viator abi. :

Sermonem mclioare, sed potius ostendant seipsa partcm JIxc ibi qnibus addit Rannccius, IIislim,K hitjus
ubi forte He-
: An-
csse sfrmouis prolixioris, quo vfl tota S. Domilillx nalcs tlebcrf acctirate examinari, et in stalem veritatis
llgulx.
Acta, vel Marcelli de S. Petronilla Feltcuiague iiur- expetidi. Dici antein corpus ilLtid a duobtis Parinensi-
ratio rhetonce extenta fuerat non censni ea composi- Romani
; lius pcrfgiiiiatis acceptum, cmn aller illonm
tione ficttdentla magnam gratiam iniri a postentate gravi infirmitate oppressus, ab liac S. Felicula, ai
posse, qnx nec integrttm opus Itabllura essel, nec quid- alteio iinplorata, fuisiet liberatus. Male anlem atldi
iiuam novi ad liistorinm pertinens inde docfiida. htte- corpus e tumnlo in via Ardealina levalnm : qnia cor-
rim iion poliii non cogitnre, in islo rel alio, ubi S. Fia- piis lllnd lcmpore Pontlficatits
Pnschalis seciindi ex
crms atteii peatliaritcr colitnr, monatterio, specialiter dictu loco fnerat translitluin nd eeclcsiam S.
Laurenlii
mgimse ciiltnm S.Feficulae, propler insignes Reliqnins in Ltlcina : adeiirine a iHctis duobus peregriuis in
nliquas, sub eo nomine olim allalas, eo et Vapix et
illuc qtto infra corpus illud pars altqnaex dicln ccclesia debuis-
nut
Fuldic.
diccmus viodo. set translata (msse. Interim scnpsit Ferrarins
in Ca-
SAnliquissima memoria ejitsdem S. FelicuUe, ut laltigo Sanclornm tn Itali.r,
./nnolalionc nd hanc
Roma; passx, est in apographo Martyrologii Hiero- Vitam, hanc Pisis et
Parmffi coli; Parraasetiara
uijmiani Eptcrnacensi, pro qno in aliis aptuirapltis per corpus in ifde S. Pauli asservari, attestantibus Ta-
.\'om en Inscri
errorein timaiiuensiiim leiiilur Feliouli. Gettuinum Be- bulis ecclesiasticis. Addcre sic ctiain potuisset noinen
ptitm aTiti'juls
FaUis : dx Mnrlyroloijium. Rom» S. Felicute. Usunrdnsvero nrbis Papias: naminter Sanctos, qnorum corpora Im-
ab liac Sancta hitnc tiifin ila atispicatur : IdibusJunu, perator Otto II in ealesia ibidem a se crecta, itunc
S.
Romffl via Ardeatina, Natalis S. Feliculie Virfinis Felicis dirla, in snbterraneo Oratorio tribus arcis
et Martyris quaj nolens nubere, nec idi.lis imrao- conJtdit; eliain rccensetttr S. Felicula, in
:
eadem cum
lare, tradita cst cuidam Vicario : ijui focit eam, S. Marina arca quiesrens. Fuld.e ijuoqne in Germania
perseverantem in confessione Christi. post tenebro- dicuulur hiibfii. plericque Reliquias notabiles S. Fe-
sam custodiara, et fan.is inopiam, levari in eculeo, liculie, Virginis et Marlyris ; eaque de causa festum
et sic demum depoui et praecipitari in cloacam. islic agitnr sitb riln Dnplicis 2 f/iiss(s. Quid ergo'lt:
Ailo dcnique oinniti ferme ex Actis supra relalis pro- siatiiendum, si corpusH. Felicula; Virginis et Marty-
ferl et oinnes recenliorrs illis consentiunt, cum ho- ris adhnc seirftnr
;
in ecclesta S, Lanrentii in Llicina.
dierno Martijrologio Romano, ex Pelro dc Nalalibus, nt prxtenilnnt Potrcs Clerici Minimi, quijain diclam
lib. 5 cap. 12. ecclfsiam oblinent. Utique dicemus, quod, mi nomen
6 Via Ardealtnu, ex Via Appia stalim ab urbe de- Felicis pro viris assumptum, fuil iideo commnne, ut
Corpus alicu-
jw dncta, procedebal Ardeam, in qua sepultum fiiisse S. subinde in itna classe plurtniorum
S. Felicil- Martyium tres i/na-
lcc in ade 5. Felicula; corpns svpra tlixiimts : qitod inde translatnm tiiorve reperiantnr, Felices oppellali; ita FeliculiB no-
Pruxedis ;
fuisse coiislat; sed qiionam delatnm, el ubiiiam nuiic men feminis inditum, polutt commiine fuisse pltiribiis
asservetnr, nou consentiunt anctores. Caroliis Bartho- ejusdem sexus Martyrihus; sed vuhjarijam,usndicam
lomeiis Piazia iu Suncluario Roinano, ad Ituiic xill an abusu, rccurri abomntbus, talein uaclis, ad prxci-
Junii asserit essc in Ecclesia S. Praxedis, ibiijue puani aliquirm tsliiis nominis; et inde oriri cimfnsionem,
festum celebrari. Contra Oclavins Pancirolius. in tiities niibis molfslam. Mnlto consnltius actnm
fnissft a
Tliesuuro abscondito Vrbis Roinx, rcgioue Vnde ta con-
2 ecclesia Parinensibus, sipro tlie cnltus diclx Feliculie, fuisset (u$io i
42, ait Feliculam ibi aliam coli, sed ncsciri qnam ; assumplus III Junii, quo supra a/lirmalnr dictnin ejns
neqne eniin vfl eam cssr, deqna hic agimus : velaliam, corpns fttissf translatum. Id suadere Papifnsihus vttle-
qux ab Adone refcrtnr ad v diem Junii quundo et ttir Jncobns Gnalla, in Sunctuario urbis ejus
; lib.5
iios illain relulimus, ex nutiqnissirnis Martijrologiis, cap. 18, cnm inquit Genus
; raartyrii referre uon
Romse cum aliis xxiv ibidem nominatis, passam. debeo, quoiiiaiji ex autiquis Chronicis, quae eo coro-
Ihinc untem nolat Pancirolius iion appellan Virgi- natam testantur, illud non didici ; atldere potuisset,
liltjus pulntur iiem sed regitme .5, ecclesia S uffirnuit, corpus S.
:
neque locura, neque diem.
Dedimus nos hactenus
essc^iii cede
Feliculae Virginis, a quodam Canonico olim Colle- tres Feliculas Martijres Romanas, scilicet \iv Fe-
S Laurentii
'" Lucina.
giat» Ecclesiie S. Laurentii in Lucina, nomine I1e- brnarii, v Jnnii et hoc xiii. Qiiidni plurimte aliu htijtts
licdicto, Reliqulx Do-
repertuui in via Anleatina, et transl.itum nominis, ut diximtis, Martyres fuerint, quurnm nati- noni-r, et ilt
ad hanc ecclesiara, tempore Paschalis II Pap:e, tia paulalim eruitur ex Martijrologiis, vel cum ipsis Belgto, sed
anno Pontificatus ejus xii, Chrisli .mcx. Con/irmat sacrts corponbus reperta, vel etiam ad eritcntis arbt-
dtvvrsarum.
idPompejus Uijonius in llistoria Slationuin Romx triuru lisdem nuper aptata. Sic apud Masinitin, in
per Quadraijfsimam celfbrandnrnm, Siatione Bononia perlustrnla proponilur hoc die, S. Fclicuia
24, qua
dte Veneris post tertiam Dominicam Qnadrngesimx iu Virgo et Marlyr, propter Reliquiiis ejus asservatas
dicla Ecclesta S. Laurenlti tu
Lncina habetnr; asscrens apud Patres S. Mariie Gratiarura in plateaS. Ma-
sub altari inajore servari corpora S. Fclicolie Vir- moli, et .S. Catharinae de Saragossadictie.//a cor- et
ginis et Martyris, et alioriim Sanctoritm. Antonius
pus S. Feliculie Virginis esse in Praeraonstrateusi
Oaouius, in Utstoria Sanctorum Yirginum Romaita- Bouiespei ccenobio juxta Biuchium, ass(r;( /Jayssius,
Jnnii T. III 21 <«
:;

162 ACTA SANCTOHUM.


mili occaswne. idem (/iioijuf iwmen iiidihim alil>i cl aliis D
A III Ilicrogazoplnjlacici Behjici jtmj. H9. Scd hir ntldil

esse ex undeciiii miUibus Coloniensibus. QiMni et si- sil.'

DE SS. JANUARIO ET SILVANO,


MARTYRIBUS WM/E.
Nolitia cx Martypologio llicronyniiano.

Ilieromjmiani apoijra- deatina, et fortasse eadem in casclla Nicnmedis .sepul-


-ehisliini Marliiroloijii

ylinm, c.T MS. Corliciensi Parisiis excMam, los.


''*"'>"««(

Yl
Pro nomine
ail

rio
liune
septimo,
xm Janii i~ic

Felinili,
Fcliciili, apoijraphiim antiquius
liahel : Roraae millia-
Januarii, Silvani.
Epicrna-
lios
2 Scimus quidem

Januarium Silvanum.
et
ilie

S. Fi-lintatis Rom.v pnssos, mterqne


x Julii coli sertcm fralres.p.

rerumcum hi ilcrum in co-


cor nominari nonymis
S. FelicUatis.
ms
drm Corbi-icusi cndice ad liirtum X Julii rcfi-rnntur,
eense lialiet nomcn Feliculje, et hnic consentinnl reliqna
Marli/rologia, uli jam di.rimns. lciitur SS. .lanu.lnum arhitramur ,'iosce duos dchi're,aut saltcm po.^ise divcrsos

esse, a S. Felicula ab /llisslalui, et ut lalcs ulicriori rirorum antiquilntis


et Silvanum arhilramnr Martijres
iejiinctos; sed eodein dic coronalos, eademquc via Ar- amanltum c.ramini proponimus.

DE SANCTO VICTORINO MARTYRE,


EPISCOPO ASSISIENSI IN UMBRIA.

COMMENTARIUS PR^VIUS
de Sancli cultu, vitpe Aclis, elevatione corporis.

antiqua UmhricT civilas, el nohile cipes?/ Reges Romanorum nominant. Post Gordia-
CII1C\ AN. CCL. Assisium, num cntm Philippi, post Decii regnarunl, patres
quondam Romauorum n.unicipuim, inter Fui- lios

Assisium tirbs ginium alqtic Perusiajn sitn estin monte.H-ic ac{ilii; tum Gullus cum rolusiano el Vulerianus cum
clara.
p:)st varias calamilates, a quintjcntis annis Gallicno. Sub quibus autcm horum, ct quo anno, S-

maximam clmitatem accepit, ab tbidem natis, diiitt.'^- Victoriuus martyrii palinuin nssecutus fucnt. Acl;i

simeque moratis, ac tandcm depositis Sanctis celcbeni- non iitdicanl, ideoque prudcnler sHel dc tempore Fer-
mis duobus, Franciscd scilicct, Ordinis Minoruvi in- rarius. Circa cgxlv id fnctum arbitralur Uijhellus
stitutore, el Clara. cui suam oriijincm nobili-isima Jncobillns rcmdiffert ad perseculionem Decii, et an-
Clarissarum p.opngo debcl. Non defuere tamcn primis num cCLiii.
quibus ista addit Corpus sepul-
Chrtsli sccutis pra-clari atlilela:. qui eamdcm urhem k AcUt in ipso maiiyrio finiuntur :
lum.
cjusque diaccsim Christiana rclujione illusfrarnnt, et Jacobillus. Christiani ejus corpus acceperunt, et
Sanijuine clJiisi irrogarunt magua cum (Uivotione et lacrymis sepelierunt juxta
S. Viclorini 2 Talis fuit S. Victorinus, gut a S. Fahiuno Pon- Texium fluvmm tahuisf topograpluc.e appelianl Chi-
:

cuUus, Rumano Saccrdos el Episcopus Assisiensis crcditar sciuro, qui dnnrum mdliarium infervallo, civilalcm
c.t
tifice

ordinatus, ibidcmque pobt plurimos ad iideni Cliristi ad Occidcnlfm pr.Tlerfluit, ab Apcnnino cx Staln Ur-
F
perductos, et varia ccrlamina tolcrala, copitc plexus binafein Tihe.rim decurrens. Atcessante persecuLione
deinde (ii ec-
fuit hoc xni JuHii; quo in nrhe cl toia dioeccsi festuni contra Christianos, et p^ice sub Constantino Im- clesin llH ere-

ejus solenni cultu celcbrutiir. Aliqua vitas et mariijrii peratore adducta, eodem iu loco, ubi corpus depo- cta dfpviilft"'!

j4cta, non admodtim anliqua, c.t Scrmonc pro die na~ situm fuer.it, conslrucla est ecclesia ad lionorem
tah compositn, reperimus Romnc
annouDCLW, npud R. dicti S. Victurini ; et in ea sacrum ejus corpus
D. Joanncm Buplislam Murum Roinunum,S. Anjcli cnllocatum. ibidem per mille f^re annos ab ejus
in foro piscium Canonicum, qni tnlcr sua Coiletdnira marlyrio quievit, usque ad lempora Fredorici se-
habebat cxempium, transmissum a R. Domino Vicario cundi Imperatoris; sciiicet quando is n Grcijorio IX

D. Franciscum Beliliomincm.
Episcopi Assisinatis per fuit excommumcalus, cl cwpit pro ipso fuciio Gliihel-
Vita ex m. Ilorum autem Actorum compendia ediderunt, Ferdi- linorim, contra Guclfos summo Ponliihi adhoirente.s.
nandns Uijhellus, primo Itulix sacrx inFptsco-
tonto Tunc verlti Assisienses ne sacrum corpus. ut alibi
pis Assistensihus, cujus ScdisS. Yictorinum .wTi(;((/»m factum erat, auferretur ex anliqua ecclesia. ([Uie ;
frainlalum
Episcopum stututl; et Plnlippus Fcrrnrius, in Caialo- furis extra civitatem existcbat, ipsum transtulerunt (taiique ad
go Sanclorum Itulix, ad hunc jimjunii; qiio ciiam in urbem. ad eccleblam monasterii Abbatialis S.
fjus Compen- /'(0 i :

die ejusdem memiuii idcm i-errarius in suo Caiahgo Petri, quae erat Monachorum Ordinis S.Buuedicti
dia edtta.
generali. Ludovicus Jacobillus Italice Aclaejusdem et in lapidea urna depositum, sub altari ccllo-
Sancti similiter dediicit, inter Vit2s Sanctorum Um- carunt ; ubi hactenus habuit publicam venerutio-
brix. nem.
3 Ex Assyriu Romam venisse dicilur tempore Gur- S AnnoMDCXLii die vi Aprilis, fuitlapidea urna
elevilum
diani Imperatoris, qui Romanum susccpit Impcrium, apfTta, et in ea inventum corpus S. Victorini, et anno llil-
nun onno ccXLvr, ut in liisce Adis legilur , t-ed aiino propc illud minor cistula. plena ossibus sacris so-
Temput mar-
ccxxxviu . cum jam terlio anno Ponliiicalum Ru- ciorum S. Victorini. Postea die xx Aprilis faclu
tnrll.
manum administraret S. Fabianus Papa, tUii.^frntus a est .solennis supphL-atio. cuni magno accursu civium
nobis ad diem xx J.inuarii. Ncc quod Acla, Prin-
obest et externorura : iu qua, pruiter hoc S. Victorini
corpus
:: :

DIE DECIMATERTIA JUNII. <63


corpus et adjuncta ossa, fuerunt [lortata corpora S. Jupiter est Hercules, aut aliquis aliorura
; alii, rjuia
liinocentii Episcopi et Norii Martyrum, Roma ac- Deoruni. qui tale potuit patrare miraculum. Tan- p.x m.
cepla. Post ilecem ileinde dies, quibus omnia pari- dem perquisitum invenerunt eum inter continium prxdicat ibi

ter. cum noljili apjiaratu et pu- diligenti custodia, Assisinatorum, et coruin provinciam. Unus liorum fldem;
blit-a! venerationi ibidera exposita. translata fuerunt interrogavit eum, dicens Cujus conditionis es ? vel :

ad raediuin altaris majnris dicfa ecclesia; S. Petri. undevenis? aut quo pergis? Ad quem S. Victorinus
Corpus scilicet S. Victorini, cum sacris ossibus ait Filius cujusdam horainis, conditioiiem unam
;

mar- sucioruin, fuit novK


et iirn.r urnifi inarijiore!e inclusum; ad me spero habere vobiscum a Domino missiis sum :
jnorcv inc/u-
httus aulem dextrum positum !uit urna corporis S. in hanc patriam, illius serere verhum; quod
qui
IiiROcentii. Episcopi et Martyris et ad latus sini- crediderit, et contagia talsorum
;
deorum respuerit,
strum altera urna S. Norii Martyris, cuni devota ac in nomine .sanctai et mdividua; Trinitatis creilil
iiiscriptionc lapidi insculpta : uhi ad pra-sentem derit, ac e.idem trina specie baptizatus procul du-
diem quiescunt ad publicam veneraticnem. /f.rc bio non solum suura statim cognoverit factorem,
Jacotnltiis fitiilU niiiio mucxlvii. At postea iiniio muclxi sed amissum protoparentis gaudiura raox se acqui-
sub finem Tomi terlii aitjimxit Cnlaloijum sneranm sivisse gaudeat. Cui oranes una voce dixerunt
Relifiniarum, in Umtn-ia aitseivalarum. elpag. iuiiiil Quare patres nostri istiiin non cognoverunt Deum?
f nm 50 cir-
ciltr ^tar-
(/( lis (lu.r As.ii.sii tioe ttmjiorc sunl in veneralione ; in et falsos, quos nos habere tu dici.s, non repulerunt?
lijrllm^ cib eo ilicla autem erclesia Abbaiinti S. Petri ail esse corpus .\d quos B. Victorinus ait Et vos cur non audi- :

coinersis-
S. A'ictorini Episcopi Martyris, et corpora firciter stis balhutientem loqiii, priusquam a me, in
nomine
quinquaginta Hispellensium qui fuerantaS Victo- ; Jesu Clirisli lingua ipsiiis solveretur? nisi quia ne-
rino ad sanctam fidein conversi, et deinde Assisii que Proplietivs neque Patriarchas ad vos Dominus
martyrio coronati. In ccclesia vero Cathedrali cor- rnittere hactenus dignatus est, qui vohis illius da-
pora S. Innocentii Episcopi et Marlyris, et S. Norii rent Jot;trinara. Ad quein illi Quomodo ista quae :

Marlyris, cx coemeterio S. Callisti Roma accepta, tlicis, vera probaveris; ut in eura, quem prsedicas,

atqueaddiein xx Aprilis anno mdcxlii translata. credamus. '

IIxc Jacobitlus Futijinii et scri\}sil el curavit excudi, 3 Tunc respiciens caecum, qui a cunabulis infir- ctcum illumi-
iiniio MUCLXi, cuin niis anno pr,rcedeiiU fuiasemusapud mitate quadam luraen perdidit. qui per eorum qua nat.
eiim liospilali, mulln ali eo iloctl, mullls eliam instijm- tendebant venieb.at viam vocavit
; eu.ii ad se, etait
bus monumentis donaii. ad illos Si istum, invocatione ipsius qui
:
cuncta
ex nihilo creavit, per ejus fidem illuminavero, cre-
detis ineum? Cui una aiunt Credemus, et omnia :

VITA quse narras faciemu?. Tunt; almus Victorinus spuit


in terram, veliit noverat sui magisterium magistri; et mox baptiza-
Ex MS. Joannis Daplistx Mari linivit oculos ejus, invocans trinum eumdem ipsum tum
et unum Deum ; et statim apertis oculis ejus cre-

B us igilur nVictorinus, in regno Assyriorum J


ustri genere natus, nobilem sui ingenii prosapiam
didit in
tus ;
eum. per cujus invocationem
et fide recepta baptizatus est :
est illuraina-
ac omnes qui
b antea spoponderant se credituros, in nomine Patris
Romijm nohililate morum ingeminans, nobile agere ca;pit et Filii et Spiritus sancti Baotizati sunt, et cum eo
1'rofeilits, offieium. Ut enim de Assyria, qu.i; L.atino sermone perrexerunt .\ssisium.
perri
Lurainosa interpretatur, populo .-Vssisinati, ...
4 Cum autem venissent .\ssisium, in introitu ci-
regione Urabria; in mortis et infidelitatis tenehris
vitatis invenerunt Pra;fcctum ipsius urbis, nomine A Prxftcto
ambulanti, liimen Chrislianai fidei oriretur; vir Dei, Assisiensi ba-
Dagnum Quos ille intiiitus astute eos interro-
g.
culo cjidUur
adjunctis sibi quibusdam suis Soilalibus, non sine gare coepit, qua de parte venireiit. At illi protinus
iiistinctu divini consilii, H
tempore Gordiani Iinpera- respoiidentes.dixerunt Nos ex Orientis partibus
: It
h
toris,(pn aniio Domini (( ducenfesimo quadragcsimo
venimtis, a Deo missi repellere a vobis snperfluam
se.^to Romanum suscepit imperium, ut Apostolorum
idolorum culturam. Ir.atus autem Pr.-efectus', arrepto
visitaret. Iimina, Romam venire decrevit. Quo per- baculo eos niinium c^edit, dicens Tu sub mea do- :

vcnto; a Fabiano Papa, qui tunc Ecclesia! Dei


e
mi„atione meirietipsura vituperas? Cui Sanctus ait
pra.erat, honoriface susceptus, cognito quod hic vir
a S. fabinno Victorinus Tua doramatio tantum valet, quantum
:

sanctus -\ ictoinnus moriim esset honestate conspi-


Epiicnpii.K As- a Domino permittitur. quia omnis potestas a Domino
iniriisis of- cuus, fidei zelator ferveutissimus, et Chiisti.anisiit-
Deoest, sive justa sive injusta; ac potestate mi.
dimCur. terisnon mediocriter eruditus. ad Sacerdoiii gra-
nime quilibet utitur, nisi quantutn ipse periuittit.
dum promiitus, postraodum ah eodeni beatissimo
Undescirete volo; ut illum .icquir.as, qui potesta-
Patre in .\ssisinatis urliis Episcopum ordinatus, ad tem tuara diminuere et ampliare potest. Ad quem
prx-ilicanduin verbum Dei in Umbriam provinciara, Priefectus Trade iUuin, qui hanc potestatem Iiabet
:

qua; nunc Ducatus Spoletanus dicitur, destinatur. inihi, et ditabo te magnis muneribus. Cui S.Victo-
-2 Cum igitur vir Dci Victorinus, de ipsius bea- rinus respoudit Ego tua munera nolo, sed tamen
:
Hispclli sanal tissimi Patris jussu, in prffifatam provinciam per-
si acquieveris mihi, potenteui tibi hunc osteudam,
dalbii-ieiitem :
venisset ; et non longe a castro quoj f Spelum di- qiii talem tribuit potentiain suis, quod neque
( hic,
citur, pueruni jam pliis minusve quinque annorum neque in futuro perdent eain, Cui Pr.efectus ait
reporisset, qiii lingua balbutiens mininie solutara Tu istum times.aut nominare uonvis.CuiS. Victo- cum suis
proferebat loquclam usum lingua; ad plenuin sibi
;
riuus dicit Ego eum poUuto ore .aut temerarie no- ciirceri inclH-
:

resliliiit. sits tiuttttfS


Hujiis eniin sancti viri inoris erat, ut post niinare non aiideo : quia nonest Ueus noster, sicut coiivertit
tituhiin Cliristianitatis, in quo cuiicta fides, quan- dii vestri insensati, qui eftigieiu liabent hominum. el x^FOS sanat
documque [ratio] salutis in Domino exigebat, pri- sed vacua sunt intus opera. Tunc PrKfectus, niraio
mitus ahcujus miraculi virtutem operabatur. Igitur
furore turbatus, cunctos jussit in carcerera trahi
a viro Dei. ciijus foret filius interrogatus infantulus,
quoad cogitaret, quibus snppliciis eos perdcret,
tunc (liserte matrem et patrem indictivit suum, ac quod f.actum cst. N:im diebus octo retrusis in car-
ad civiura turinas, snlute loiiiieh!itur, dicens : Ho cere. S. Victoriiuis multtis / quos ibi invenit, ad
miiies venite, etvidete, (|ui inihi tribuit lotiuelam, fidem Christi convertit ; et inulti infirmi, diversis
in noraine omniumContlitoris rerum. Cuncti tiudien- languoribus laborantes, per eum quotidia sana-
tes mirabantur, et ad invicem dicebant, alii, quia bantur.
; :

164 VITA S. VICTORINI MART. EP. ASSIS


5 Octavo autem Prafectus tribunal
die jiissik valuit ; istud enim omnibus miraculum fuit propa-
Ex ys. rrseparari, et ante Sanctos quos utviiiit,
e.tliiberi : tulo, usque ad tenipns mortis cjus.
Omnes fitlm
dixit Boni lioraine.s videmini. lionum poteritis
:
8 Qui cum ita rustice detractus venisset ad Proe-
profitcTilwr
habere consilium, si titulum Cliristianitatis deponi- fectum, talibus verbis ei loquitur Praefectus Pie- :

tis, et nostros immortales deos colerc coDperitis. tas Roraanorum Uegum multas docet portare inju-

Tunc pariter Sancti respondentes, dixerunt Nos : rias, atque sustinere flagitia ; et ideo, pcr hanc ogo
nullam speranius bonitatera habere, nisi per Kdem te tuaque maleficia p.itienter toloravi hactenus, et
illius, de quo oanitur. Et vidit Deus cuncta quro supportavi ; et adliuc le sustineremus, si tuio / ju-
cen. i.
fecerat, et erant valde bona. Quibus ait, Pra;fectus : ventuti compalereris. Sed quia minime te a tuis omnes blon-
dilias et jni.
Ergo dii nostri non fecerunt omnia qu;eque bona ? quco revocare propositis ; ideo duplicia tibi propono nas rejtcil.

Vnus de con- Cui unns de Convcrsis magna cum fiducia ait Nos : aut sacrifica diis, aut diversis te tuamqne perdam
ntrna idola enin\ ve.^tri noti et vicini sumus, ac paulo antea malitiam [tormentis]. Cui vir sanctus A'ictorinus
spernens,
sperabamus, quod magnum aliquod esset in diis cum raagna constantia respondit : Tu tecum cogita,

tuis sed postquam a famulo Dei veritatem cultu-


: qualiter de manu diaboli te eruas, de me autera nul-
rae Terl Dei cognovimus vere, Prajfecte, scias, ; las oro te cogitationes habere : quoniam Deus, qui
quia idola vana et surda aniplius nusquam colimus. ad Iianc me misit Provinciam, jngiler disponit et

Nara dremones illos scimus. et mortales deos fulla- ordinat, et ipse me a tuis liberaljit rainis, si vidue-
cia plenos, ac per fallaciam et maliti.am eorum alii rit : sin auteui nolucrit, tradet mc tuis suppliciis,

mortui sunt gladio, alii diversissuppliciis sunt in- qua' mihi erunt [in gloriam], tibi ad damnationem.
mox decoUa-
torempti. Sed postea homines ca:cati a^ diabolo, ITnde jara permissura esta Doinino meiim tibi lace-
iur.
coeperuut eos quasi deos [colcre]. At Prasfectns ira- rare corpus [pro] salvatione nnim^e mc» : et ideo
tus jussit suis railitibas decollari eum : decoliatus quidquid maliestin rorde recogita tccnm.et in rae
est autcm non longe a civilate, juxta viam qua? Te- citiusexerce nam sicut Dominns meus sponte su-
:

scio h tendit. Eadera horaS. Victorinus cum Sociis biit passionem, sic et nos libenter supplicia snbi-
suis tulit corpus ejus, ac sepelivit cum niagno mus Ego
pro ejus nraore. ,\d hrec Praefectus ait ;

honore. cogitabara uaque inodo a mato tuum animum revo- Pr.rfeclum


6 Tunc Priefectus prjecepit nt Sancti reduceren- care proposito sed ut video mortem petis, vitani
;
confiindit,
Sanctus in
fornaee vla- tur anteeum qui cura venissent, et B. Victorino
: : respuis, poenam vis, salutem repellis, honorem fu-
net iUitsus; Tu omnia mala operatus es in patria nostra borai- : gis. decus speclas. Ad hsec S. Victorinus ait Et :

nes avertisti a cultura deoruui suorura ; me meos- hoc est mirabile, quia cuni sis major ciinctis istius
que ct adhuc te patiar. At si re-
deos vituperasti : civitatis, minorem ostendis scientiam omnibns te
cuperare salutem nostrorum velis deorura, poteris habera, qui morantur in ea salutein negas scirc :

meani habere amiciliara, et ditabo te magnis facul- quam dicis habere modo tu enarra, quid est
te :

tatibus. Cui S. Victorinus ait Putabam te jam ab : salus, aut m quo speranda est salus, Cui Pra-
insanis tuis verbis recedere, ut verura, qui fecit fectus : Salutera raagnam cuncti sciunt nostros ha-
coelum et terram, magnis virtutibus quas antea bere deos, ac per illos gubernacula consistunt, et
operatus est, cognosceres Deum. Tu nunc crudelior quidquid movetur, alitur, ei nutritur. .\d ha?c S.
es quam antea. Eadem hora prwcepit fornacem ac- Victorinus respondit : Putabam quantulumcuuique
cendi Prajfectus, et intus S. A'ictorinum mitti. Qui tuura patefacere spiritualibus intellectum, et quia
Vs. 16. 3
el socii varie cum inJroisset, extincta est flamma, et in fornace Dominus ait in Evangelio m, Nolo inortem pecca-
torti conji- sic psallebat, dicens : Igne me examinasti, et non toris, sed ut magis convertatur, et vivat ; ideo
ciuntur in pu.
est inventa in me iniquitas. Tunc Praefectus iratus quibus valui verbis Evangelicis te movi : sed ut vi-
teum.
vehementer, dixit Per sua maleHcia, cunctavincit
: deo, oraculum David Propheta; nimium obest libi.

tormenta sociosque ejus male attractari faciebat.


: Eteniin de non convertentibus peccatoribus ait ;

Nam catenis eos C3?di jussit ac plumbatis, et latera Appone Doinine iniquilatera super iniquilatein, nt
eorum cum ferreis ungulis lacerari, ad ultimum non intrcnt in tuarn justitiam : ct iteruin, Destrua;i-
omnes prjccipitari iu puteum, ac desuper rota coo- tur de libro viventium n Dei, iit inter justos uon
n
periri. Post tertiara autem nuctem venit S. Victori- computentur.
F
nus abbconse cum Christianis, et lcvavit corpora de 9 Ad haec Praefectus Te tuaque supcrstitiosa :
tl Mnrti
puteo, ac sepelivit in pace. verbaamplius non sustinebo. Porro idiirco oniiies (idnlcrc
jussus.
7 Post haec vir venerabilis Victorinus, non ces- pene concives niei irrident ine, et tu ipse de mc,
sabat die ac nocte fidem Christi longe lateque dila- cum tuis verbis blandis, ridiculum fucis ;
proinde
tare,ita ut jam per totam provinciara Assisinatorum de duobus elige tibi unuin, aut Martis arae pone
nomen Domini per discipulos beati Victorini polle- thus, aut supplicia praepara sustinere diversa. Cui
ret. Jam Pr^fectus longe a civitate eum esse puta- S. Victorinus ait : si tua ego tirauissein torraenta,
bat, [sed] de Paganis unus. cum vidisset ita pro- non tara aiulaciter loquerer de Christo. Dominus
ipse fidem mulgari nomen Doraini per B. Victorinum, retulit meus ante passionem suos monuit discipulos, di-
Chrisli dila-
qnantocius Prscfecto ; bone Praefecte, nonne cens ; Cura audieritis praelia et seditiones, nolito Luc, 21, 3
tans,
Principes nostri sectam Christianorum exterminari terreri oportet priiuura ha;c fieri, scd nondum
;

jusserunt? et unum nescis Victorinum, qui pcne statim finis est. Proinde, nec tuis verbis concutiar,
jam totani provinciam nostram convertit ac fidem nec blandiinenta diligaiu: sed quod vis, jam, sicut
Jesu Nazareni, quem Judaei crucifixerunt. Eadem prajdixi, de ineo corpore fac. Tunc statim Prajfe-
rvrsua ad
Prrfeclum hora Prafectus irate praicepit suis railitibus, utma- ctus praecepit suis militibus, ut ad teniphim Martis
Tapilur, guo cum dedecore antc se eum redueerent. Qui illum ducercnt. ut sacrificaret. Quein cuni perdu-
cum abiissent, invenerunt juxta fluraen, cum multis xissent, ibat Deus racus, in te
psallendo diccns;
Ohrislianis in clauso loco orantera. Quern cum in- confido, non erubescam. Cum autem pervcnissetad
venissent, comprebenderunt illum rustice, scilicet locum, dixit carnificihus Sustinete paululum. Qui :

per capillos alii, alii per raanum, alque alii nimiuin cum stetissent, oiavit Doiuino Dens omnipotens, :

el pugjto caedendo, de oratorio ipso impcdlere coeperunt. Quid cui cuncta faraulaiitur elementa, atque cui omnia
caditur plura? Per scopulos ct .spinas landem Sanctum du- subjecta sunt in terris, et quidquid cadi nmbitu
xerunt ad conspeclum Prafecti ; et unus eorura continetur per quem cuncti peccatores spcrant
;

percussit eura valde cum pugno in facie, sed usque miserioordiam h.abere; exaudi preces meas, et qui-
ad finem sui exitus, aperire ipsum pugnum minirae cumque me in tuo iioiuine clamaverint pro quacuni-
que
;

DIE DECIMA TERTIA JUMI. 16»

que necessitat?, statim eos ab omnibus eripe pe- d Imo anno ducentesimo trigesimo octavo, ut D
riculis, qui vivis et regnas trinus et unus Deus in supra dirtiim. a ui.
secula seculorura. Cumque is ipbe dixisset ; Amen, c S. Fabianus yirjfuif Ecclesix ab anno 236 ad un.
carnifices repente aiunt illi ; Surge, et Marti saci'iB- 2S0, quo oliiit Marlyr 20 Januarii.
cium offer : qiiibus ille ait : Deo meo snli sacrificn, ac f Hisiielluin, vuiqo Sp-llo, iuter Fulginium et
capiti ple-
jiigiter usque ad finern refero laudos. Tunc unus ex Assisium, in moute, olim Episcopalis. Ilinc vero etiam
clllur.
eis exeniit glaflium, et decollavit oiim sub monte p cimfirmattir, i/uod dixi, non valde antiqua etse haec
V
Jovis, Jiixta flum.en quod Tescium dicitur, in Mace- Acta.
rata vilbt, infrante Junio, die tertio-decimo : re- g Jacoldllus hunc Dagnum, a Decio Imperatore
gnante Domino nostro Jesu Chrislo, cui est honor, constitiitum arbitratur. In Aclis S. Cliristophori, apo-

et gloria, in secula seculorum. Amen. crijphtsquldem, seU vnlgatissimis, 25 Julii exeuliendii,


Uex D.ignus dicitur, piissimque inielltgiliir esse De-
cius. Suspicoreijo ex Daciano, niilusim.r feritalis Prx-
ORATIO.
fecto in Ilispania, snb Diocletiano et Miuimiano, fa-
citim Dagiium.
On
Pmnipotons sempiterne Deus, qui sanctum Victo h Licet Hispellum, utide vrniebant, censeri possit
rinum, Martvremque tuum, in agone
Praesulem ad Orientrm Assisio sita, utpote ad Euro-Africum;
certaminis tiio amore roborasti; adsis Ecclesia; tuje ntens tamen niictoris vtdetur alium sensitm intendere,
precibus, et da ut cujus triumphum racolimus in Assyriain respicere, mdeque secutos
et Victorinum
terns, ejus precibus adjuvemurin coelis. Per Dorai- sodales.
num etc. i Hos Septua^^inta fuisse, asserit Jacobilius in
ytta, ast de Reltquiis agens circiter quinquaginta
ANNOTATA D. P. censet Ugliellus, Populum illum uaiversum ad
:

Christum adduxit.
,
a Ap/iarfl ilersse exordium, el viileliir fidssc Sermo. k Fortassts Teccium, non soliim fltirii praedicti et
le:jendiis in festo S. Victorini Episcopi et Martyris, infra dicendt nomrn liic est, sed etiam oppidi ad illum
sitiit lialiet titiilus.
olitn sili, ipsique nomen datitis : si tajnen recte scri-
b Siisiiectum nnlii facit deduclumem lianc nnmen
ptum est notnen.
Laliuum Victorini, potiusquerredidenm lialiim fui.ise 1 Pnriim apte tam juvenis hic iniluciiur Episcopu^,
Sanctum : Assyriam aulem Ituic irrepsisse ex nomitie ut 3'tas 1'jns posslt commiserationem movere.
Assisii, circiimjrchim
eui Reijtanem fortassis Assi- m Itno, apiid Eiechielcm, ubt cap. 18, 32, Nolo
siam ili.rennt antiqui, unde Assjria factu lihariis mortem raorientis, et cap. 33, 11, Nolo mortera
impenlis sit: idqiie verosimilius eliam mitn facit no- impii.
meii Monliscui insiilel, Asis Leandro Allierti dirtiis n Communis wsio, Deleanturde libro viventium.
sicut el Asius ftuvius, ea regione prxterlaliens; Teccius et cumjustis non scribantur.
Jacobillo, li.rc Acla seculo, vnlijo aiitem Chiasius, vel Hujr.smodi Miirttjrtim morirntium, pro se invo-
Chiusiis iniiHit idem Leandir; m taliuUs tamen Jo. caturis, oratio, quam est ti'i'iiucns in seqnioris notae
yJntonii Maijini, atijue inde in Atiante Blaviano, Actii, tam insolens cst aliis, qiiibtis res itarrantur ut
constanter scritii!ur Chiascio, et Ponte di Chiascio. visue, non outem ut cogitando coniprehensae.
c Iliermiijmo, in libro de JVomniilins Hebraicis in An ts qiiem Montem .Asis appellat Leander,
p in
Etechielc, Assurim, interpretalur, Iguis illuminatio- quit siintn Assisium *
uum.

DE S. AQUILINA YIRGINE
MARTYRE BYRLl IN PnOENICIA
COMMENTARIUS PR^VIUS
De ejiis Aelis, priTcipuo cullu CP. el iiolilia apud Lalinos.

ANNO CC\CiIl. yliliis, Slephauo Byuuilio de Uihbn&. difUur rnm Patrum, et inde accepta edidit Laurentius Surius

^cta jiiar-
E
sita.
\ urbs Phcenicise, oninium aiKiquissirna.
kmovatiir Straboni, Plolomsro, Pliniu
' intcr Tripolim
Jltec, iiiter
et Berylim,
prima Chrisli secnla Episcopads,
Eiilhaiiinn Episropum liabnit, qui S. Aquiliiiajn, dc
a!iis<pie

fiaud prociila tnari


Me-
;
ad hnnc xin Junii.
srd ad Grxcum
Actorum istorum Leo
nuni scriptis pag.
Martyrium sancti AquiHni, tum
123,
Eadem
le.vtum collata
vrrsionc ct nos
coneclaque. Mcminit
Allatins, in DiatrCba dc
."ied
Simco-
enore typoijraphicodicitur
sit S.
utemur,

Aquilin».
tyrn iirjica ({ua nnnc aijimns, baptimvit. Damns Acta inartijrii, Censrt autem Allatius, non esse scripta a Simeone
'liiali pvst plurium secnlorum decnrsum composila dare Metaphraste : et nos auctorem longe antiquiorem arbi-
possnmus; eaque Lalino-Grxca. iLrc, Romx inveni- tramur. Illustris Sanctx istius mcmoria cst in omni-
mns in Bihliothera Vaticnna, in codicc nnmero 1GG7 bns pussirn et antiquissimis Fastis Grxcorum. ttt sunt
sujnato, qncm arbitramur olim pcrtinnissr ad monaste- Tijpicon S. Sabx, MS.
Synaaarion Ecrlrsix Con-
riuni Crypt.e-Ferralar, eoquc
usum Guillrlmnjn Sirle- slantrnopolitanx, prrtinens ad CoHeijium Claromonta- Memorla
tnm Cardinatrm, ar Latiue translata Acta misisic ad num Societalts Jrsu Parisirs: Basitii Imperaloris *''f^^'*'
Ahijsium Lipomannm Episcnpum Veronensem, qui ea Porphtjrogcniti Menolotjium; varia Menxa MSS.
in&eruit parti secundx tomi tcptimi Vitarim Sancto- Mediolani in Bibliotheca Ambrosiana, iii quibiis totiim

Offictum
,;

16G DE S. AQUILINA VIRG. MART,


A Olfinum EcclrsinsttnnTj ({>• hnc Sancl'i pyflponiiuv. K.r AqMilina pro to sfiniiitnr g-Iadio caput. D
Al CTORB C. " liissiia (hprowp^^crutit .1/fl.r ?!»'/.s Cytlitroriirtj Eptscnpiis 4 Ipsiitn Elogium, >!uod proptcr tnfra notandamcnila
i'y (3(015 iyt'o)v, y/titonius Atcudiits in Xovo Authflhgio tramcriherc snpcrscdeo, sic passim pnittir 'Idtir^xi 51
suh Cletticnli' VIIT, jam cil-ttus Sirtctus m sito Meno- irv-ri:; cuvwSt? EV tw aytWTaT';J s^Orr; px^x\jptito, -^iZ

logio Grxco, ahique Ilorohgiorttm aitrtores. ovTt ev Tor? Peragitur pjus solennitas in
^tloll^Q-j
2 Officiutn pr.rdiclinn composuit et ailornavit S. sanctissinio ejus martyrio scu templo, quod est oon- 7-^^»?!
Josrph Ilyinnogniphtts, ct tnore suo Canonetn (ccit striictiim in loco Pliiloxeni. IIoc uutrm esse Ulr.ntw ''J"s Constan,
acrosticliiitn, cujus ml slrophas .singulus inilialcs .'ttterx TOL- 'I'jj',o-j, propo foruiii, intlical Sipiaxarium Claro- '*"°P^li.
atn Catione
S. Josepfii huiic VersH.n cum nomine uuctoris conslilniint : montanum : tpiin cl aliittn ctiltits locum addit: 'Rv tw
Hymnoyraphi: Ai/w ziv •JiJ.VQv, •K.!x)ltr,:xt 'AxjXiva. IiliIi<P. TTepiTsty/c/yari, In a:nbitu niurorum Urliis. I)e hoc
Quem Vcrstnn totidem littcris sic Latine reildes. tiihil in Conslantinopoli Cangii lego, nedum divuio
Accipe. Aqiiiiina Kxlh'ix-i, llymuuin losef. quum cjiis atnbilits partcin Suncta sihi dicafam habue-
Ka)./t':::([oa; vorant Gj\Tci Matrcs, pulchra prole rit. De Pinloseno suggcrit ille Georgintn Codinum,
conspicuos : quod Epithelun addi Aquilina?. mcrifo in Originibus CoiistautinopoUtanis scrtbcntem, Piiiio-
titirnliefis. eiim iii Eitcomin lii]i's, Virijitiem iltio<leiitii'm xenum ciiin Constantino M.igno Bvzantium venisse,
fttissi', qiiando marlijiitim fecit. Vcl iitilnr sticfr Pocta tt cislernain, ah eo Pliiloxenam dictam, coDdiilisse.
(illiori seiisii resi esit ail coivfaiieas, Clinsti ftdi' jicr Al 1'edi'cuus, drscribens Lansiacuni Pulatinm, ittnuil,
illnm imbutas, qiiariiiii, cliain in tanttlUi irtute, spiri- eam cisternani dictain Pbiloxenam, qiiod peregrinis
tiialis mater fiiit; vel eo composito sic iistis est, ac si aquam pra^beret ; (/«om Scilitirs prope Justinian:rntn
seripsisset y.xlr. 7.xh, foriiiulu luiflla. Proprius ad Iricliniutn statuil. In
islo eiijo confinio ftitt templiim
""
Ilistoriaih facit primus inter Ites Sintilares Tomtts, sic S. Aqiiilinaa Martyris prope forum Constantini
composiltis. N'jfjttf>^y a5t3!^9oio", /.aJ.AwTTirjOercav h ilhidiiue antiquiim: uti cotligimus rr Cliranico jile-
nv£l;(jiaT[ ay['ti) yiviczovTE;* TE/.oiJf.ey T>iv ^'ji.p-VJ C0'J .taiidrino, in qtio ad aiiiiuin y Justiniinii, et Clirlsii
~VJ ilfixiTtfJt^-xvf.v, ytx^TJ^ a9/oc^(Jp£, -Aai. TTpoaicui.oJf/E'.' uxxsi, dicilur templum S. .\quilin.i~, usque ad for-
B
in gtto le-
e'.0£0'I); ~vj twv Xzt<^7-'jiti'j ao'j «•/['«'./ ),y.p'ja-/.v, Hv irxtrjnv nices alteriusporlus in Ibro Constantinia'no, flammis
^^^•Jou.vjnt ~VJ TW'> 7Tz9wv TTaVTOTE,
sllmotthim 'h'J.'Sht'jx ITaV£UV/,fI£. exustiim esse. Sed postmodum fttisse rrstaiiratuni, ex
mirarutortim 01 TiiOTw; /Ep3[[i;«('po'/T£;. Spoiisam intemeratain, et dicto Synaxario, ima e.v Menxis excusis collitjiinus. E
itd ccr/.iH.
a Spiritii saneto ornalara te scientes, celebramns Gr.rcos Latini
Cidi
j^'""'"''"*
sectili , S. Aquilinara stiis faslis
laliitoi.
s|ilendidissimara tuara lueinoriam, Martyr victrix inscripsernnt Gencbrardus. Galesiniiis. Molanus, Ca-
.

certaminum ; et reiigicise arforaraus sanctam tua- iiisius. Renaius Benediclus, Arlurus, aliique cum lio-
rum Reliquiarum tliecam ; ijuia liberationeiu a pas- dierno Miilyrulogio Honiiiito, in qtio ista leqiinttir.
sionibus semper consequimur. o celeberrima Aqui- Bybli in Palse^.tina S. Aquilinae Virginis et Mar
lina, te ex tid.) laudanles. Dislincittts eliiim loqttittir iyris qu;e annis duodeciin nata, sub Diocletiano
.

Cttiion, Oie 8 Sttoplia %, iNciTo^j; a>9f,i;,™'/ 'hoy-ijti, Imperatiire et Volusiano Judice ob tidci confessio- ,

y.«i o7Te?.aij'.j£i oaip.o-jtji'j ).'siovj ~o iyin-j cihixx cou, W/.v- nein colapliis et verberibus cajsa. et, subnlis can-
irjx, 7i»e'vooc£, rj -izjii -/.li^i-jn. Hominura morbis dentibus perforata demum percussa gladio vir-
, ,
niedetur, et doemonum sacrum cor.
injurias arcet ginitatem martyrio consecravit. Barnnius in jlnna-
pns tuura, in tumulo jacens, gloriosissima Aqui- Ti'nipus mar-
hbiis Ecclrsiastieis reiulil lioc marlijrtum od nnnuin
lina. lijni
cccviir Niim. xvn. fernm jam ttim ab aliqnot annts
3 Vbinam rerof Bybh iniimes : ubi (ul Itnhet En- rrstijnaTunl Imperiuni Diocletinnus el Ma.rimianus
comitim) ipsius Martyriiim, sice ecclesia, meiiiorix ctii tittn prirerant Galrntis Maximianus alque Con-
martyrit ejiis dicata, est usque liodie et iibi sanita-
;
slantins Clilonis. Ctim aulem in Aclis , lain Gra^cis
tes niulta; divinitus perflciuntur. E.tistiiiiii tamen quam Litnnis; dictum esset, S. .-^quilinam agere an-
non respexisse titic Joseplttim, cum 0/liciiim compusntt; nuin decimura , subdilur : Quo tempore D.OLletiani
sed ad ejtis corpits, vel ad iiotalnlfs ejtis parles, Bi/lilo Iraperatoris annus .septimus erat : ts vero erat aut
Constanlinopolim ttanslalas : hrc enim ordiiiaria eatisa anniii ccxn, qttando is a die xvii Seplembris Imperium
fitit pereiiriiios Saiictos solenmus ea in Urlie coleiuli, stimpsil, nul anttus seqttens circa priores menses. Al
atqtie propria Oiatoria vrl
ecelrsiai ipsis slruendi f^ir- piistea, ciim apitd Folusianuin fortis el constans esset
ginem ac Martyrem. Sic atitem Cnnslaittinopnli coli S. Aquilina ii ftile cmtfilrnda. vj (jjorjeza 'izr, ci.Ymsti
S. Aquilinaro, rel sola probare possil j„j votuiUm
C Epliemeris me- -vj rXi/.irj, Erat diiodecim a?tatis annos tunc agens: rfocoiwile.
Irica, unain ipsam lioc f^ersu proponens : ac proinde, qtiia lioc xiii die Junii martijritim consnnt- F
Ifi oe T-pi^Tri /.7.1 oir.y.-.T, 'k/.v/.rjy /a[pio'j Tu.y;9r;.
macit , aniiuin tunc fuissr dlwenlrsimum nimagrsitntnn
cum decima jugulum scinditur Aquilina
Tertia
lerlittm, arbilramnr. Poltiit tamrn Volusianiis Pro-
Locum autem "
'^''"""'Eloijitim
''
swe
'
'

Epitome consiil. ftiissr. qtii nnno CCLX, Consul fueral cum Iin-
Aeiarum eui i^'^
dignitas Ptocoiisularis fuetat
TA., „,,;,. .„->•. 1 'V -
collata; potissimnm si
''^"' '"'•"'"'
•A>^jrri ^oi rT-f/"?- ^' " '"•"''"' ^'*" ^''^«"'""' G""'. ?" "'">

Prsclare Sponse, pra^para thalamum


1 Iluum
i"«^l"".« (."iiamura tuum •

.
'^

quo r
fttertinl
" ["''""'"" '"'"
iimbo occisi.
"'' "'""' """ '"^ "''"''

DE
. ;

DIE DECIMA TERTIA JUMI.


167

ACTA MARTYRII
Auclorc anliquo aute tciimpora Melapliraslis

Ex MS. Valicano cl intcrpretatione Sirlcti.

X osteaquam Salvatop noster JesusChi-istus ecoelo


€y!X.v%ti)Kr,oiric, xai ^kc evoo^ou «utou ETTtcf-aveta; Tipo; desrendit, et homo factus est, et pru peccantiuro ''«*' Z'''^'" ^
*^ *^ Chrulo atla-
flo>Trpi'3:v TOiy xfj.yriTrtihoy ir.i TJJi; yj^; yevofiev/;;, twvts
1 -

liominuin sulute
I
.

m .
terris
. . .

apparuit. ejusque mira- tam


Qx\l(J.d':WJ oC 7-\t'.Vj TT£Tr>.»i00)^.ev0)V,~0UT£ y.jfiflO\J CpWTt^OJ- cuHs iihumlc iiiundus ipse iUustratu-s fnit, atque his
^Evou, Kai Tou av9p 0)7:0 Tr/3fvou y.wTypyoJftEvnu ^ti tou qua) ultru passus est, diaboli. qui hjminem circum-
ejtourjiou «troO Tia^Joiic, TJ^are /apiToi; myy.CoCfjr.c eti tov venerat, imperiura exinanilum divinaque gra- fuit ,

xorjjiiov ^'ut Ti^i; €v5'ilvj auToO fltvaaTaoewc, /.stt toO tia,per ghiriosam ipsius resurrectionem in muudum
avypOJTTfvou yevou; TrtiTWTiotr/JLVTo;, jU.:Ta T>;y a~o t);? rerlundans. humanum ^enus ad fiJem convertit
Ei; oOpavoui; auTou avo^ov y.7.i tav i/. Oe^tojv tou IlaTpo; denique posteaquam e lerra in cceluiii ipse ascendtt,
xx^eOpav, oi 'ATroOToXot XaSovTe; xx^ aCrou Trapayye- et ad Patris dexter.am sedit, Apostuh , acceptis ab
?.(V(;, r>i ot)tou(jL£vyj Trao« t/:v iziJTnu ex/^puTTov mQxiv 60 mandatis fidem ipsius per totum orbem terra-
,
*' °* */"'-
TToXXwv Te xaTxyoufAEvwv 017 Tou «TioaToXtxou /.r.puypta- rnm prsdicarunt. Cumque multi per Apostolicam
dicaiam^
B To;, y.7.i ana^ naviojv utto tou a''/i'ou \\vii^y.-r,c, c^ojti- prajdifutionem inst.tuerentur, et Dei ope adjuvante.
?a)/:/£'vwv xf, tou Kupny pou/.Ti-^Ei, r ttigti? /aO' o/r,^ oranes illj a sancto Spiritu illuminarentur; fides ipsa
T)i5 Of/.ou^svr;; E/.paTatouTO* Twv oe 'Atto^toawv TtXr.poj- per totum orhem terrarum vigebat. Apo>tuli vero,
da'vTWV xr.v $taY.oviy.v, /at Trpi? Kuptov di:ik%-jz(i)v, 6 c.iim suum iiiunus complevissent ad coeiostem Do- ,

/oyoi; Tou auTwv /.rpuyptaTO? /.aO" o/r,c Tii? y-^; tio).).oui; minuiii ascenderunt. sed illorum tamen pradicatio
faciehat , ut per universam terrara multi Deum ti-
merent.
'Ev Bi^oXoj 0£ 7rd).Et tj;^ TraJ.aiaTiVr; ^•jav XpWTtavoi, 2 Itaque urhe quadam Palsestinae regionis,
in

oitive; utio twv ',\TTOflTo).wv KaTT/rOraav rov r^c euoe- qu£ Bihlos
dicebatur, erant Christiani homines,
(I
a
Si'a4 }.6yoy* e^ aurwv ouv Tt; av>;p ovo^an "EuToJ.fzto; qui ab Apostolis l/ ipsis pietalis doctrina instructi b
rr/xyt70 f^e9' eaurou yafjteT/jv ev auT>7 t)i TtoJ.et. "A^iv. Sk fueranf, e quihus unus Euiolmius noraine, in urbe ^- M"iHna
"'*"',
T(7)v afA<jiore'pwv cupiStoica'vTOJV, Trapecyet auToF; o Geo; iila uxorem duxit qui cum una sancte viverent,
:
*'*f'
xapTToy, OTtc zx rou TUpa'yvoj a%n\iciL Y.-xxr.ayr.avj tJoy- Deus ipse fructum et progeniem illis dedit quaj .

ptara. ^iu^.J.aSouaa yap r. y\jvr,, e/. tou eauT);? avJ&o; nefaria tyranni decrela exinanivit. Cum enim fe-
EjTO?.fi('oj, eTsxEV TTat^a, -/Jvrtva y.7.i 'A/.u5.('vav e-o)- niina iila ex Eulolmio viro suo coocepisset, pueilam
vofAacav. ^Aur/; yi^ tiz xr,v twv etwv c^Oaaacz 7:00x0- peperit.nuam et .Aquilinam parentes nomin.trunt.
TTi^v, veav T£ ayouca rv^v rXv/.i%v, ra; ro)/ civmwj Haec cum paiilo grandior facta esset, et aetatem
BactJ.Ewv eiouXtxac r;xupti)7tv O^tara^ei^. Tey9E('cr.c yao adhuc tenellain agerer, de iniquorura Iinj»eratorum
T)?; TTzi^o;, xai TiTpafnr.voaiou ypovou ayoucy;^ xr,v ciiltuservandu constitutiones evertit. Cum enim
r.lv/.iy.v, amvEyxsv ay-r.v i (j.r.Tf>p auT)^; Trpo; "E-j^aXJ.cov puella ipsaiiuadrimestrem aetatem ageret, ejus ma-
Tov fiiTtoxoiTOV xat ea^&a'yT,cav auriiv eTti tw ovduari ter ad c Eulh^ilium Episcopum illam tulit. quam in
rou Kup('ou, TToirGai; auT>;v xaTr,/oufjte'vr,v uera §k nomine Dumini nostri Jesu Christi ilie signavit. et *"

TraXiv erepou; ^uo juiiva? rw auToi Ku9a/.).('u ;rioc>;- cateciiumenam fecit. Pust duos vero meuses cum
veyxev aurxv, xai outw; tu ev XpicTW a7T£/,au6v awTicua. eamdem ail Euthaliumipsum mater portasset, puelb
Christi haptismo illuminata e^t. ^
3 \io:i yvJOiJ.ivr.z xr.t^ Tratoo; fvtauctat^ou yodvou, 6 3 Qnai cum annnin nonum ageret, ejus p;iter Eu-
Tiarrp aur^cc 'EuT()?.(jLto; rov av9pwTrivov ev Xptcrw tolmius ex humana vita ad Chnstum migravit :

U7:Ecr,),9£v ^iov ffxetvev dk r. }xr.'.r,^ y\i-:f,c, Tjrfo-jcx mater vero puell.im educahat. Itaque cura septera
rrv TraiJa. Vzvo^i-jY.:; 5k aCzf,; eirraerou;, etJfJacxero annos h<ec ageret, a matre sua oranem institutio-
uTCo Tii; fir.Tpoc aury;; Tracav rrv twv yuvai/wv £:,yact'yy, nem mulierihus congruentem edocebatur; qu.-e quo
*ri oe Trari; /.paratoufxsvr iv «ucr.cet )i?.ix('7(;, eirJ.rpouTO aotate mngis crest^ebut, eo magis Spiritu sanoto im-
IlvtUpLaTo; ayi'ou, 7rpooat'vouca xai CE^uvuvouevr; ev plebatur, et Christi gratia decorabafur. Cum vero
Xa'ptTi XptCTou. revwptevr; 5k aurn; ^£/.a£ToO; o-Jx decimum annum ageret, numquam desinebat Deum
enauero 5ta TravTo; EirtxaXouuevr, tov 0:dv. ipsum invocare.
4 'Eyevero 0£ r/ r»; (3act).e['a AtoxXr.riavou, £:ouc, 4 Factum est aiitem Diucletiani Imperatoris .

ESodfzou TKc j3aciX£t'a? avTou, 'iXa^iv tic 'OuoXociavic, anno septimo, ut Volusianus (/ quidain, hoino ne-
airdyovoc roO <Jiaoo'?.ou, Tviv Tric UTraTt'ac doyf^v farius et vera diaboli proi^enies, provinci» Pahesti-
ytvt/jc/.oiy Tov Kupiov, /;'pHaTO ^iwxEiv tou^
y.7.t

T'^; euce-
u.f,

JiEe
...^. ^ ° ^
^ penequente
aurainistratioiiem acciperet : qui cum Deuiu urtc chnsHa-
6e('«(; z^ydTxc. noXAwv dk t« vt'xr tou Xotdrou OT£®a- ipsum non cognosceret, ctepit divinje pielatis cul- «»* Voituta-
vouf;,Evwv, xai (z9?.wv ^.tyiaxttiv utto twv Mr,xwj rou tores insectari. Omi igitur Christi victoria multi "**•

Kup('Qu avuofjEvwv, aiaooXoc £wpa T);v auToii ^o-j)r.y coronarentur, et Domini Jesu alhlet» certamina
xaraAuof^svrv UTro ro")v vtxr,Twv tou Xpicrou, xat rou maxima ret^te sustinerent; diabolus ipse videns con-
aurou te'Xou; rriv f;Lavt'av Tourwv ^k
£Tre'(^epev. outo); siliasna avictoribusChristi militibusdestrui.omnem
ytvof/evwv, r fiaxap('a 'AxuXtVa, o); cefzv); Trap9e>o;, ev insaniam ac furorem efiundebat. Quie cum iia fie-
eaurn e/ouca eeoyvwc('av ttoXa);v, auT)? dm^yn^hjr, rent, heata et lionesta virgo Aquilina multam Dei
irpoi; Ta<; ouv/:Xtxa; aun^;, oieXeyeTo aurar; xa^iKacrrv notitiam liahens . aiqualesque suas conveniens, et
rfiepav, Xe^you^ja* "Aprt ti'; \>}xlv wcf£')eta' ioxiv axo twv quotidie cum illis coiloqueiis : Qu^nam , intiuit ,
ottendit cox-
etoti^Xwv wv aeoioOe; Oux ot^are, '"^ *''<'/'"'"«
6:1 rot; ev auToi; utilitas vobis est ah idolis. qu<e vos colitis? An igm>-
7renoi9ore; ei; j:xarat'a; uTrdxetvrat' Trpor-foxra;, xai et; ratis ,
quod qui ndeui in istis collocaruni, vanam
expectatioueiu.
;

16S ACTA S. AQUILIN.E VIRG. WART.


A expectationem, atquo inanem, nugacem, animorum
INTFHP. sin- corruptricem, et dsemoniacam spem habent ? Isto- o-JToi TreTTo/Oa-jiv 'e?.7ii'iJa; ; Toutwv yap naoa r. iTaAlr.rsK:,
LKTO, ooxouaty aurof;
ram enim omiiis invocatio inutilisstma est, quique fltvwcpcXKf;, itat oi' ni/e; n.ono^Sfioi.iv 9u-
istis diis sacrificium oflerunt , ut eos prnpitios sibi Qiav TToo; i/.XG^ov, ouTot xoTTiojGt fiaratd);* artva yap
faciant, iiianem operam consumunt. Nam qui mor- vnxcywjiv vixpa, v.ai eauTotc t6 /a/i^^jat Tiapao/etv

tui sunt, et Inquendi facultatem sibi dare iion pos- fir, S-jvx^vJX, 7T'i; ereoou; tii^yfzr.aaei ^uvavTai.
sunt.quomodo illi poterunt aliis beuefacere?
5 Hzec cum Aquilina diceret, mulieres omnes, b .M Sk yvvxiv.ii TTaiJjrt, ai §toi\i-p^ivxi y.g-'' avzr,^,
easquf. provo-
qu^ cum ea loquebantur, Quuniam. inquiunt, deos tiKo-j auT>5- 'liTZZi^r: tou; 9£o-j; Soy.tU dvxT^ii:iiv, Tioroy
cat ad fidem
in Christum,
ipsos negas, et eos evertere videris, age dic; Quem- 0eoy oicr,; 'AxuXtVa iiKiv 'Eyoi) ae'co|j^at tov 0e6y, tov

nam Deum tu colis ? Respondit Aquilina : Ego 7roir,oayTa xov oupavov xai T>iv yriv xai Tr,v PaXa^irjav,

Deum ilium colo, qui coelum. terrain, et mare crea- o; Y.xi fur.pyi^r.fjtv oiizo Tou aiwo; 7ra'vTa; rou; et; auTov
vit, quiquc ab ouinibus seculis iis omnibus benefe- TrerotOota;, y.xi tzt. titoyf:tiv Ovvxtxi koz -o\j xiwoc. rou?

cit, qui fiilem et spem in ip^o habuerunt; et adliuc e^rixj/oyji^eVou; auTov. Ai Oe y^vxiy.t^ iimv Kai tto)^ ;

potest bencfacere in perpetunm iis , a quibus invo- oTt rrMvaxfitv rfitiq utto t/jv Toui5at'wv avaiperaGai
catur. Tum mulieres i!l;e Et quoinodo inquiunt, : ,
TouTOv ov aicr, 0eav ; *Axu^('va erTrev Wxvtx^ tovc utto

nos audivimus, a Juda-is interfectum fuisse istum, Oxvxzou xaTaTTo^EvTa; XurpouTat 6 0eo; f,tou, kutou
quem tu Deum dicls? At Aquilina Omnes. qui a :
yxo GavaTo; oii xuotEuet" e7Te['^>i yap i^oev ra Troi/iuLaTa

morte alisorpti fueraiit, Deiis ineus redemit mors :


Twv /e(pO)v auTou ev TToJ.Xrj Ti^Xxvri dixynvza, ri-jdoy.r.ixv

enim ipsi nnn dominatnr. Hic igitur cuin opera ma- evav9pr«)zt'aat, iva t>;v eveoyouiav ev Tw xoa/jt'>)TrXavr,v
nuura suarum, hoc est, homines ipsos in multo er- aTT&GCf-TT;, xai /apiy fiETa ^iy.Kiotruvr,; tw xooptw T:rpx-
rore vaganfes vidisset, hominem se facere voluit, <ryri. Ai yuvairxe; iir.ov Kai Ti'5 ouv eiTiv &v ?.e'youity

ut mundi erropem extingueret, et gratiam cuin ju- eaTavpwpLevov ; 'Av.vlivx timv Auto; 6 oojTrp Toiy
stiua conjunctam nobis afferret. §1' oUtixv auTOu
Dixerunt feminae o),o)y, cfit?.av9po)Tti'ay, T>;y 5t' CrSxzoq
li illre : Et quisnam est , quem Crucifixum dicunt? Y.xt Trjvj^xroc, avxyiwrciv ^eXtov 7:apaa/ery exa'fjTw
rationem red' Ille ipse, iuquit Aquilina. est oranium Salvator. qui av^p^JTTW, OTaupov rujo/.rioey dvxoilars^jxi, f>u iivvov
dens crticis ab dllx xai tou;
propter suam in hominos caritatem, cum velletom- Tou^ eTTt yr.i^ Sixaw^jxc,, ev t'-^ adn e).eu9e-
eo toteri tx.
nibus hominibus per aquam et spiritum novam ge- pMia;, uTre^iJei^ev Traciv $ix zyjc, Tpiruepou auTou dvix-
nerationem afferre, crucera subire et perpeti voliiit, Q-x^jttjHi, oTi Y.xl Ttdatv Y} ex Toiv vExpwv aya'oraffi;
ut non solura iis qui in terris sunt salutem confer- ytvr.ctzxL. Ai yuvarxe; erjrov "Ei TaUTa; ra; euepye^t'^?
ret. sed eos etiam , qui apud inferos tenebantur T>5 otV.ouptEVK, xa9a'Trep ou ?^;yst;, eno!'r;aey, tva ti' qI

liheraret : oranibusque , eo quod ipse tertio die a 'lou^afot. e^ (JvTrep xai auTo; rv, ou oe'covTai ti; 0eov ;
mortuis resurrexit, futurum osteudit, ut et ipsi suo 'Axu?.['va }.iy£i- "Aet' 7T0T£ t6 eOvo; twv Tou^a/wv dlr,-
terapore a mortuis resurgerent. Tunc illa* Si haec :
Btix<i -C-nov ov T.oocoiytzai, a)X ovTe; ax?.r,poTpa'yet?.oi
beneficia in nrbera terrarum, ut tu dicis, iste con- aTT07T£^7rovTat T>^; Otxatoiuvr;;* Ota TouTo y.xi Tovotaoo-
tulit;quare JuJsi, ex qulbus et ipse erat, nnn ut pw; auTour, euceci^oavTa a.-vv/oavTo, ov %xi Ttaoayooav-
Deum colunt? Ad hac Aquilina Semper, inquit, :
xt^ niAaTW, CTaupoj9/;vat UTreoaJ.ov, auTou e/.ouci'a

Judveorum natin veritatis viam aversata est cum- :


yvipir; 9e?.j^oavTo;.

que cervice dura et animo obstinato sint, quEe juxta


et vera sunt, rejiciunt quamobrera et eura qui :
,

multis raodis in ipsos pie se gesserat, negaverunt.


Pilato tradeutes. ut eura in crucem tolleret, ab ipso
flagitantes. Ipse tamen Jesus sponle crucem illam
subiit.
6 TauTa de auT)?; ^ia^eyopievr,; pteT« rwv iv Tfj oiy.ix
6 Dum Aquilina cum illis ferainis haec loquebatur, yjvxi/.(i}v, Nixoor;p.o; Tt; ovo^xzi, tj;; tou 'Av9u7ra'TOU
Niddemus quidam ex illorum numero qui erant
,
Ta^ew; uTTzpxwv, rfxouajv tou; Xoyou; p.a/.apta;
Id refertiir t>7;
Voliuiano,
cum Prnconsule audivit qus Aquilina Jicebat et
,
xai EuGew; Jpojixaro;
:
'A/.u).i'vr,;- dT.rjl^^iv Ttpo; 'OuoXo-
sfalira ad Volusianura Proconsulem cucurrit, et ait:
cixvov Tov 'AvOuTraToy, xat Xiyti auTW- 'Av9uiraTe, ot
En. Proconsul, Imperatores ipsi deorum beneficia 'AuToKpa'Tope; Bant/eT;, zr,i; Trapa twv Qeoiv Tuy/avovTe;
profitentes p«r nmnes urbes edicta raiserunt. ut
,
euepy-C('a;, y.xl xvzoi epLOoSo); ptF.Ta 7TpoOTaypta'TO)v
quicumque diis ipsis non hacriticant, pessimis mo- ouTw; xara TTa'oriv 7To?,iy ^('tAoui; e^e'TTejU.tpav, o)OTe 7Tav-
dis interficiantur. Est autem in urbe hac puella, quae Ta; Tou; fxr, SuovTa; auToi"; xaxtvxaxw; dv7ic-£ro9ai-
diis adversatur, et edictis religiosorum Imperatorum EOTiv $k ev zn TTfjXei zxvrri xopri, >5ti; toF; ^eo^; evav-
non obedit, sed totam speni suam in homine illo
TtouTai, y.xi toF; TrpooTayptaotv rwv euoeowy Bxmliftiv
Crucifixo collocavit: quin etiara mnlieres nlias do- ou jTe('9eTa£, dXlx xat zr,y tni zov £OTauoo)pi£'yov 'iytt
cet et ipsas, deorum stabilem ct compositam religio-
tlniOx nanxv, xat ra; yuvarxa; oioaozet Tr,v tojv
nem denegare: adde, quod et deos ipsos daeniones 9ewy aTTapvoupiEvy,v euoTa^Oiav, ou ptovov oe, a).?.a xai
vocat. Ox{jiovx<; auTOu; aTToxaJ.eF.
7 Haec cum audisset Proconsul. raisit quosdam 7 TauT« a/.ouffa; 'AvOuTTaTO;, aTreoret^.ev Tiva?
gui eam ad ex cohorte sua, qui eam prehenderent quam cura
fldein neguH' : Ti^; "auEW; TTpo; auTr,v vjv Tiva xpaTr,oavTE; r,yxyov
dam tenuissent, ad tribunal duxorunt. Tum in eam Pro-
ffiinis ini To ^r,^x. Kai aTevt'oa; et; auT/iv 6 'Av9u7TaTo;
frvstra tentat consul intuens Tune, inquit, es, quie Imperatorum
;
eTTTev iu e? r. evavTtouf/e'v/, zolc, 7TpooTa'yp.«otv Tov Au-
edictis repugnas. et feminas alias falsis serraonibus TOz,paTopwv, y.at a7raTr,Xou; Xoyou; 3t5;tcxei; Ta; yu-
instruis. ne amplius diis ipsis obediant, sed cruci- varxa;, Ivx \j.r,y.iz<. to?; Geof; UTTOTaooavTat, dllx y.xl
fixum hominem colant? An ignoras, Imperatores tw eoTaupwpLevov GepaTTEuouoty ; 'H ou/. otOa;, oTt ot
ipsos isti crucifixo iratos esse? quippe qui juisserunt, " '
Baoi?.ei; opy[i;'jj;/.£yot xar' aurou, avtx/oTOt; xo).aoeO[y
poenis quibusque inevitabilibus et summis cruciati- Tou; TTpooxuvouvTa; auTov exeXeuaav avatpero^at; Ata
bus illos interfici. qui Jesum colunt? Quainobrem TOUTo ouv -Axi xvzr, ex iy.tivov
zr.c, ^i^xyr,'^ fiizO^tiv
et tu ab illius doctrina discedas, et invictis diis Bilr,otv, y.ai zoi^ ayixr,TO[; ,9601; T>iv Tipoori/.ouaav 9u-
nosfris congruenles victinias afierre studeas ne otav 7Tpoo/.op.roa( OTTeuoov, iva
,
iJ.r, tto); r.^.tU. dvayy.xaOd
aliquo modocogamur cruciatibus te subjicere,
no.'5
fj-tv Ttp[ojp['at; u7To63;?.erv oe, Jta Ttl oe tou; Oeou; ^uo-
eo quoddiis ipsis obtrectes. Adhaec Aquilina
Cum, : cj»r,|:xerv. 'Axu?.('va etVev ''OTav iyoj
ivtJj T(ptwptat;
T(^wpt'at; uttocA
uTT0c?.r,o9(Zi
inquit, cruciatibus ate, Proconsul, subjectafuero, U7r6 oou, 'Ay9u7raTE, tote loinov TTpO 00 OXOJ Tov zrti

Cji9apO['a;
DIE DECIMA TERTIA JUNII.
169
A atfO^p-Jia; OTe'(p«voy xofi.'^?^'?»! Trzpa joO Z>.n-n^'.c, tunc immortalitatis coronam a Salvatore meo
me D
^ou, w; f^w apvou^cV/i «Ctov ota tovto ouv p>? dxv/.cr,; accepturam expecto, eo quod illum non negem. EX US.
OKeTTTOfxEvo; T«q /xt' e^oO TifAwpiac, (va -/vo); ort Quapropter sine mora quaevis tormenta in meipsam
^>orf?.o4 oot _7r3rpt'5T7/i«t Tjj moTet, /xvi oeiXavopoO^a excogites, ut cognoscas, me fide armatam
tibi as-
dno Twv «Tiet/riv oou. sistere.neque minas tuas extiraescere.
8 OCoXoocfvi^ erTrev 'Opw ce TTzpsJ to ft^r,fj.x fxou 8 Tunc dixit Volusianus: Video te ad tribuna!
ne^pe^TwOiav, vr.Ktai^ou^av ^ev xpovoic, ei^TrpeTrfl oe ev raeum assistere setate adraodum juvenili, specie uli ct blandl-»
vero
itaXXei, X5:i (fe('oVat' oou • e:iv -/«p '|Gaow {Saoavoi; ce et pulchritudine valde honesta;: itaque tHt.
tui rationem
vTTog^Xerv, acfavt<;o> :« arraXa oou p.e).ri Tot; C'>e7tv habeo : nam si tonnentis te subjicio, tenera merabra
xeXeuoavTo; yap ^ou to^; ^^,/^.('01; fSz-savt^i^siv oe, ou tua quara primum gladiis destruentur. Quod si
(^uaovroU oou, ou 5e vr,7rt«i;oy<T« 671^ twv Tt^wptwv /.«i carnificibus meis jussero te cruciare, nullara tui
xaxw; 5tuXti;o^Evr), tov fjiov vmhlOuc, •mI wqIv ce rationem haliebunt ; tu vero ^tate valde tenera
^uvr.oeTat wtjeXiioat 0«; twv^XpioTtavoV./, ov ot6r,- suppliciis male consumpta
, vitam finies neque
" yap ri ^a/.api'a 'A)tyXt'i/T} aoJOexaeTW ayouoa Tr,v quidquain prodesse poterit Christianorum Deus
tibi
,

r/ivttav, OTe TTapeoTr, tw 'AvOuTraTw. Ef7:ev oe Tipo; quera colis. Erat beata Aquilina duodecim
«tatis
ai>TOv, "E'/&> TTapa oou ot'xTetpr,9:^vat oiii Se/w voptt^i^wv annos tunc agens, cura Proconsuli assistebat: qu»
ydp oixTeiperv pte, pLa?.Xov pXa^TTTet; fxf «X),a Trapa/.7).w respondens Nolo, inquit, ego. ut misericordia me
:

ce, aypiw^rTi /-aT' efjLov, ottw; y.av oid tj^; uTioptov^; prosequaris; putans enim te miserieordem in
me
yvw;, oTi 01 tj^v e/7rt'oa e^ovT£; e;Tt r&y Kuptov, ccviy.r.roi esse; majori damno rae afficis sed a te peto, :
ut
Jiaptevouot»'. ferociorem ostendas, quo ex patientia raea co-
te
gnoscas, eos qui spem suam in Christo Dominopo-
suerunt, invictos permanere.
9 'Ay.our;a; ok OuoXoOtavi; 'Av9uTraT0; tauTa airo 9 Uiec cum Volusianus puellam dicentem audi- Colaphit cxsa.
Ty;; irat^o;, ey.e'?.euotv TTpoceXOovTa; tou; pr,fj:t'ou; /.00- ad eam accedere, et constan-
visset, jusslt carnifices
cozomcat auTj^y euTovw;, jtat eTTtev auTii, Tt' toTtv, ter colaphis illam percutere, et addidit : Vide Aqni- E
'Axu?.i'va ;
t.5e ri xaTap^t,; t(jjv ^ao(!tv(,)v y:'peo£'v oot; lina, num istie tormentorum primitice tibi suaves et
'Axu/.t'va EiTiEv Ki ftev TiJpavvE, ouz CT£'a9r,? xe?.£voa; jucundae videantur.Ad hsec Aquilina : Tu quidem
pattio^jivai TJ;v xaT' etxova 0eou yevopievT.v, zai o (:>£(>; *.."««"" *-- --
tjranne, non ventus - -- - i^ -

es jubere colaphis eam cajdi, . .

Ltou ou \t.ri oou (jiEiOETal £v T^Eoa xpioeo);. Ouo/.ootavo; qua; ad imaginera Dei facta est: itaque nec
Deus
'Av5t)7t3(T05 Er^tev '£/()) vopti^o), oti ot ftEytOToi ^eoi, tt; meus tibi parcet in die judicii. Tum Volusianus :

ot/.ouptevtitr;; cppovTtiovTs; cwTrpta;, xat ev tw E/.£iae Ego, inquit, existimo, maximos nostros deos terra-
aiw/i TtaXiv ev Tw e^ouci'a auTwv ecti to cw?eo9at. Kai rum orbis salutem in manu sua tenere, et in illo
tauTa eiKWV, ex£?.euc£y auTr,v aTioouoetcav Xaoefv ^ta- altero seculo omnium salutem in sua potestate
ha-
^t^crpav, xai TaOticav utto twv ouo or,pn'wv ru7ir£c9at bituros. Idque cura dixisset, jussit puellam
exui, et
auTrv ctTroTOfjLw;. 'Oc)£ *Av5u7TaTo; e/eyev aurn, Ou^i subligacula e cinctam, a duobus distentam acriter
cu erirac, Xy.vXivx, OTt ou (yeiaetai oou 6 ©eo; cou sv verberari, haec yerba addens Nonne tu, .\quilina, :

>?pi£'pa T»:; Kpi^cew; ; ouv eptou fj.Y} csetoopievo; ttou eCTtv; dixisti futurum, ut Deus tuus in die judicii mihi
eX9e'Tw X7ii puoa'a9w 0£ e/. rwv ^Eipwv ptou' eyw oot non parcatT et ubinam qui mihi non
ille nunc est,
oet')tvupit cfuyetv Trv ^mx(7.v ctioiii^j twv XptCTtavwv. parcif? Veniat, et liberet te de manibus meis.
Sed
admoneo te, ut vanam istam Christianorum hare-
sim fugias.
10 Kai TauTa eittwv, ezO.eucev {fEi'cac9ai tou; Tu7r- 10 Tunc jussit carniflces verbera intermittere,
TOvra; «uTrv, rccusat oblatas
Y.ai /iyti aur»;* EtTre' ptoi, a9X('a, Ttya et ad Aquilinam conversus .\ge, inquit, dic mihi, :
inducias,
ofoa; TTOTe, ri »:xouca; EX7ri'cavTa et"; tov scTaupwuevov, misera; ecquem aliquando cognovisti, aut audivisti
oTi r,^uvr,9e otar^uyEfv ra; xeFpa; piou; « riva ttot£ twv spem habuisse in homine crucilixo, qui manus ineas
TTiCTeuQVTWv £i; aurov Eiacav 01 BaoiXet; TJytlv ?wn;. efugere potuerit? et que;nnam eorum, qui ejus fi-
Aeupo ouv /.at a/.oucov fxou, xai aTT3:XX3t-/r,9t t«; Treoie- dem secuti sunt, Iiuperatores
vivuni reliquerunt?
;(oucTi; ce ptayi'a;, 'A/.uXt^ya erTTev ''ApTt vopii'^etc tu- Age audi me. et ab insania ista te removeas.
igitur,
pavve, on £v tw i3iaoavt'C£c9at pie >ic9opt»;y rwv 7r?.r,ywy Ad ha;c Aquilina Nura, o tyranne ferocissime, tor-
:

a-/piu)vupie ; touto yt'vwa/.e, ort oaa; uTTooaXXei oot 6 menta hiec putas rae sensisse? Illud velim scias,
TiaTrp cou ^taooXo; x»t' e/:xou ptr,^ava;, roffauTa; quotcumque machinas pater tuus diabolus tihi con-
Te neptcowTcpa; toutwv 6 Kupto; ^ou TTapE^ei uot
Y.y.i tra me suggerit, totidem et longe iis plura subsidia
f3or,9£('a;' OuoXoatavo; ErTTsv^B auTa rpEt'; i5\oiyHTu.iv mihi a Deo suppeditari. Tunc Volusianus Nos, :

TTapa Twy 7Tpo rpiwv ootpwv, wcTS 9u£iv Tor; 9eo(';* 69£V inquit, edocti sumus a sapientibus iis, qui ante nos
3o9«vat oot xeXjuw i^ptspa; rtva; ou/jL6ouXet'a; xapiy, ei fuerunt, diis ipsis immolareitaque tibi dies aliquot ;

apa oze4'ap.ev« t>:v twv 9ewv etticttou- ^dfjrc, 7:poc)tofj.tcat pr*scribi jubeo, ut interea consilium ineas, num
OepaTTet'av xat Cwx;; xiut^n TTap' r,^ti>v, xai u£yt'oTa; meliorem mentem capiens, diis cultura oflerre et
Ttfia; £;ej; Tcapa twv 'Autoxpatopojv. 'AxuXt'vx ur.iv vitam a nobis raaximosque honores ab Imperatori-
rioca; ptoi >ipi£&a; £vOitJw; ox£'i|ac9at 'AvOuTiaTt ; Ouo- bus nostris assequi velis. Ad hsc .\quilina Quot- :

).ociavo; EiJTev "Ooa; £av ^eXr.cr,;, xai aiTro:; /xe. nam dies mihi pra}scribis, quibus deliberem ? Tot,
AxuXi'va erTtev Touto ouv atTouptai TTstpa aou, et; to inquit Volusianus, quot ipsa voles, et a me petes.
as oAo? Evoouva. /ioi oxE,|£w; Aquilina autem djxit: Hoc a te peto, ut nullos mihi
fi)7
x^P'": ^1'^ 7"?,«
vT.jTia; y'Xtxi'a; e^eiva tovto xa9' cauTj^i/ oy.ETTTousvT;, '* "
dies "
priBscribas, quod ad hujus rei consultationem
x«i ouy eupov £T£pov t)eov, tov ^uva^uevov Eve&yeT>7aat, attinet. Ego enira ab ineuute aetate hoc semper co-
xa, (^ 5et TTpoatyuyerv, et npo; tov oijpaviov Geov.
^»; gitans, nullura alium Deum inveni, qui possit mihi
benefacere, et ad quem confugere oporteat. nisi
coelestem illura Deum.
11 OuoXooiavos eiltov. Ouxouv, 'AxuXi'va, ei; fj.izvJ 11 Tunc Volusianus Vana est. ut video, adrno-
:

eoTiv Ttap' e(ioiJ 7tpo5 in quascum-


r,
<K Kapaiveot;- 'AxuJi'va erirev nitio mea, et frustra laboravi, cum te admonui.
qiie panas
Ou 7rEt'9(ri^at' ooi ev TauTtL* pt»; ouv ptaTrv xa'ptvs, Nequaquam,
aJ.X' inquit Aquiliua. hac iu re tibi obtem- parata.
et Ti eav et OuvaTov ^i' e7ttvor,/iaT(*)V Tttiooxoutt^e xar' pero ; itaqiie ne frustra labores, sed quidquid
enoi;, Tiii; ixxfeia; ooiD.t;; tou Weou, iva ae Ttaitv iJei^So) excogitari potest, adversus me inutilem Dei servara
'.TTT;fie'vov, (i; eJet^a oe tv Tats TtapeXSouoatj ^aoavot^. adhibeas,
Jmn T. m ut rursus te
2'2
victum esse ostend,im,
quemadmodum
: ,

170 ACTA S. AQUILIN.^ VIRG. MART.


A quemadmodum et superioribus tormenlis victus es.
T.% Mfl. 12 Tunr Volusianiis diiit: Acc-cndantur subulee,
Jgnitis subtilis
in auTfs ttrfl-
ita ut it^nita» sint, et per ejus aures transmittantur. y.cfi 5ix Twv ay.fiCrj aij-r.c, Tltp^totJcOuJaav, Urar.rii-j-ui)/

xis torquelur. Cum fecissent carnifices quod jussi fuerant, et su- os Twv oy:p.i'tov -o jrpooTayOev, y.xi 7rjpo)o:tvTo)v ra^
bulasardentes aures puella; eousque transmisis-
in oouo).?;;, X3t( et; t^; 0x12; zf.z TratOo; 7i£pcttwoavTwy

sent. quoad vel ^oius ignis vapor ejus cerebrum Et; toooOtov, wote ziv az^mx ^.'m.v y.yzy.r^/.lc.cii tov
conibnrcret, et per nares elTundcret; cumque ipsius ey/.£cj.iz?.ov tj^; Trai^cn;, xat Tr.v iy. zr,c, pivo; avrYJti puaty
cerebrum iiicenderetur, puelJa Deum sic precata est 7roiKCc.o9o:t. ToO ouv ey/.ecfaXou zr,<^ MapTUpo; exxatofie-

Tu Domine Jcsu Cliriste, qui aluisti me ab ado- vav, tvlv[j.vjYi Ttpi; zhv K-jpioi/ eTttsv O Qix^^i^^y;^ pig

lesccntia n:ea, qui justiti^e tuae radiis occuUissimas £/. veoTy.roc fiov XptCT£, 6 Tau axic, z^y.-.lccj tv:; dt/.ato-

cogitationes meas illurainasti, qui generusa et forti cjvr,; ^(i)T['oa; zi xp-JTTTa Ttiiv vorpaTWV fxou, zfi

potentia tua me fortem reddidisti, ut contra hostem yvj-j;x(x oo-j U7roptov>7 r^i^itti-/y.cy-e, y.t a*^OJyi'o3:o9;(t xaiTa

et adversarium diabulum pugnarem, qui veram et Tou avTiTra^^ou, 6 xr.-j a^v;9iv>:'/ xat appy.TOv oou cocj.t'av ev

summam sapienliam tuam omnibus fidelibus tuis Traot To^; 7:1070?; xaTaTrept^l^a;, TeXefWoov pioj tov opop,ov

impertivisti ;
perficecursum certaminis mei, et vir- TO'j aywvoc, Y.9.i TTOfVoov aoSeoTtlv fjioi' zr.v tk; 7:ap9£vt'a;
ginitatis nieuj iampadem iuextinctam serva : ut et Xap.7r^^a, t'va xayw 5uvr,9tr) cuveiGE/Ogtv pera toiv 7re'vTe

ego, una cum quinque illis vir{:inibus, ad purissi- 7rap9e'vwv vj z<'o vv^x^Ctvt cou Ttjj aypavTw, xai ^o^aooj
mura tlialamum tuuni introire, ac teipsum celebrare oe Tov TrapacyovTa pte Ta? atTr/Cet^ ptou,

possim, qui pctitiones meas railii concessisti.


i'S Haic cuin prei^ata esset, et diiitius ferreis et 13 E-.l^f/Evy;? ok auTj^; rauTa, xat eTrt ttoXu utto
ardentibus subulis combureretur. semimortua facta Ti^; t/.y.yvatoi^ xw oiOrpti)v QXeyofiivr.c, rptOavi^; eye-
est, ita ut Procnnsul Vnlusianus illam mortuara esse vero, wcre voptt^ETeiv Ouo?,ociav6v t>7v 'AvQuTiaTov oti
Projecta ut
viorfua extra crcdiderit. Itaque jussit illinc eam absportari, et 'Axu),£'va ireXeuTrcev xat k/.ilvjcvj olxjtt.v inoh.Btiatxv
urbem extra urbem prnjici, quippe qua; deos ipsos nega- Tou ToTTou, iv^x iliTdtvzo, 6^0) Tr,c, TToXet*); ptcj.y5vai- erTrev _,
B verat, et Impcratores contempserat ; ob idque dice- yap 6 ',\v9uTt3;To;, tJ); touc Qeou; a^VYax[i.ivy,v , 'x.y.i tou;
Ijat sepullura; mandari non debere, sed canibus ipsis 'AuTozparopa; evuSpj^oaoav, jj.r\ re xa^ri^ xxxjzrv acto)-
escam projici. Cum vero Aquilina totum diem in Qy^vai, cfXK ouTto; xuoi'y ei; jSpwctv 7rpoxeio9at. Mevaor;
via prujccta jacuisset, circa mediura noctis tenipus i5s T)5; 'AxuX/vy;; 6?.r,y xt^ r.^ii^av i-Ki xiv 65ov, xai
descendit Angelus Domini, et Aquilinam cumteti- eTtioxiaoaor,; xr,c, eo7re'pa;, Trept to peoovuxTtov xaT>5).-
gisset; Surge, inquit, et esto saiia, Vulusiauumque 6ev "A'/ye?,o;Kupt'ou, xai r>'i(a.xo r-Pjc, 'AxuXivr,;, xat efTrev
Proconsulera redarguas, quod ipse niliil, et ejus auTvi' 'Ava'oT£Ot vyir,<;,Y.cft 'ilty^ov xov Ouo?.ooiavoy tov

consilia vana sint. Statim Aquiiina incolumis sur- 'Av5u7TaTOV, OTi xat siuto; ouoiv eoTiv, xai Ta £Trtvor-
rexit, et Deum laudans, dioebat : Gratias ago tibi fj.ctzz auTou ^y.Z!Xia. Kai euOeoJc 7tapaj'p)if/.a ctvacTaca
ab Angelo vitae meae auctori, qui sanitatera afleis, et ab ini- 'Axu?-iva vyirti^, Y.vya^iazYat TtTj Kupi'f/) /.<xi tir.VJ' 'Eu-
tanatur, quitatibus iiomines liberas : tu Domine,
eniiii es, yapiCTti) C£, yoior.yi zr,c, t^tar.c, jjlou, iapta'T'j)y ^orso,
qui ante sccula fuisti, et in seculu permansurus es, avoptitiiv ?.uTpc«)Ta'- ou yap <d Kupte 6 7rpo aio>voiV, y.71
nec praeler te alius est Deiis. Illud vero a te sup- eic «('tovac 5iapteva)y, xat 7r?r,v tjou eTEpo; oux eortv
plex peto, ut cura patientia; bravio consumniata a?.?.a jToiiTO ^e'oj;jtat' cou, et; to Te^.eiwOv^cay pie ev tw
fuero, corona tua caput meum circumdes, ut cer- |3pa6ei'o) t>5; UTrojjiovn; aya5£t'cao9at' pte azif^v.vov sixi

tissimis promissis tuis fruens, una cum ehoro San- zr.c, xoputj.>5; p.ou, xai ivTpuc^yicai ev Tar; a-jeuijEctv cou
ctorura tuoruin, qui prupter te martyriura comple- £7:sy)e?vt'at;, avuptvoOcav oe fiera tou '//i^o'j royj 'Ayi'wv
verunt, hymnos tibi concinam. Twv ota as iixrizupY.axvzoiv
14 Tunc illi Dominus respondit Vade, fiat ti- : 14 Kai erTtev T:po; avzr,v 6 Kupto;- ''YT:aye, yevv:-
bi, sicut tu dixisti et h»c dicens sublatus est iu
:
OxTO) coi y.azd zb ^tfJ-x cou- xai raiJTa cKvxn eiTTWv
et rrdiiclfur
ca^um. Quo audilo Aquiliiia valde Ijetata est.
, ourti); et; tou; oupavou; avt£t. 'OJriyoup.Jvr, Bk utto
ad Vuluiia-
num,
Tunc ab Anpelo ducta, venit ad portnm urbis qua : 'Ayye'?.ou, r,?.9ey ew; t>7; TiuAr;; zr,(^ 7ro?,£ti);, /.ai avewy^y;
statira patcfacta, in urbeni ipsain est ingressa. O.VZV Trapa/pWfAc;, xat ei'ov5?.9ey eii; t>^v ttoXiv. ripoeTTo-
Fuit auteni dux An^elus, donec ad Volusiani
illi peueTo Sk auTvi; "Ayy£?,o;, a/pi; ou riyaytv avzr.v uc,
praitorium eam Juxit. Qui cum a somno excitatus, zo 7:patTtipiov OuoAoaiavou. iiiuTivic^ei; Je xai Oty.axu.i-
gui ad prx- illam ante oculos suos stantem vidisset, stupore vo; aurriv, TTpo; xe^a?.«; auroii icTciaav, exGap,?oc ^*
senHam ejut perculsus est; el statim quosdain vocavit ex iis, iyivtzo, xai exaieoe' Tiva; twv ^rpooxsrpTepouvttriv aurw
obitupcscit :
qiii in ejus prajtorio raorabantur. dicens Videte, ev TO) T:paiTOpi'r»), xoi erTrev Karavor.caTe Tt;
, ceUTr), yi

qua.'nara liajc sit, qua; ante uculos meos cousistit. eoTOJoa TTpo; xetfa^)?; ptou, Kai iictviyy.avza; tPutTa,
Cumque allatis liiminibus illam vidissent,
dixerunt : £'5ov, xai erTTOv auTt»)* Ae'opie9a cou, 'Av9uTraTe, avzn
Profecto Aquilina est, quain tu canilms escam
lia^c icziv 'Xy.vKvct, r,v auTo; exe'?.E'Jca^ xuoiv ei; [Soppav
projici jussi!-ti. Ha^c rum audisset Profonsul, jussit ptcfi^vat. TauTa axouca; 'Av^uTraToc, e<te'?,eucey auT>:v
illam servari usque ad sequentis diei tempus. Quod zr.ftY.Or.vai eoj; ::^oiixc. T>5 CTTaupiov dh i/.fAtvcvj cxvzr.v
cum venisset, jussit illam duci ante tribunal. Eam d'/Or,vai £ijLT:poc9ev tou (irpiaToc, v.ai tlr.tv avzfr 2u et
vero affatus: Tune, inquit, es Aquilina? Tuiu illa 'Axu?.('va; "HcJE TTpoc auTov erTrev 'AvocfJTare, ecro),
respondit: Scelestissime homo, etsi cordis tui lu- ot o(p9a?.fioi T/j; xap5i'a; cou 7T£TToppt*)fJi£'vot etciv utto
men excaecatum est a patre tuo diabolo, an et cor- Tou Trarpo; cou tou 0('a6o?.ou, piy) xai Tor; ctoptaTixor;
poreis oculis non vides? Ego sum Aquilina. qu« oc^9aXjior; ou;^^ opa^;; '£yo'j eifjii 'Axu).['va, r, nxctazY.y.vix
tibi nunc assisto. Tum manu sua oculos
Proconsul 001 vuv. 'O^i 'AvQuTTaTo; t^
X^'P'
'^^''•^ eaUTOu 6<\nv tci'-
terens, et pra> stupore cum paulisper obmutuisset, i]/ac, y.ai eveo; pL£('va;, e^TTev ev auTtj)- Et 6 eyxEffiaXo;
secum dicebat : Si ipsius cerebrum combustum est, auT);; £x£xa:u9r,, xat ztltvzr, oCy VTziO.y.Br., TauTTi; ouiJe-
et morti subjccta uon fuit. nuUura igitur deinde pi('a Ti; eTe'pa j3a'oayo; aij/EcOai ^uyarat.
aliud tormentum ipsam attingere poterit.
15 Haec ciim dixisset, senteiitiam, utgladio per- IB Kai TaijTa eiTTWv, xr,v Bia xov ^['you; Teiei^wotv
cuteretur, talem pronuntiavit Aquilinam pessimaa :
x^t' auT«; aTret^i^vaTo outw;* 'AxuXivav T>iv zr.c, nocynx-
et Ipsam ut
venfficam
Christiaiiorum sectie propugnalricem, natii quidem xou atpEceti); uTTEppa^j^ov, n Ti; ev ypovoi; vyiTiai^ei, xai
glatiiu ad' minorem, sed veneficiis tamen grandem, Imperato- piaytfZiv Tr?.>^pr,; U7:a'p/_et, TauTr,v xara za euoeoeoTara
judicat. rum edictis religiosissimis adversantem deprehen- 0'Jyfj.azx xoiv Baoi^.fwv y.cti 'AuToxpatEptov r.ypeucapiev,
diraus, ueque diis obedientem, neque Iraperatoribus Tot; pev Seoti; ctTTeiSouoav, i^xi xoi^ (3aoi?.euciv avTi?.E-
youcav.
;

DIE DECIMATERTIA JUNII. 171

you3«v, Tro).).5t Si_ 5ta tojv T:x^xi-Aaz'ti'j T:3c.^xy.-xXia:tvz£c, assentientem:quamcuramultisa(]monitionibusconati D


xvzr.v, ovx r,^-jVY.9ri^iv ij.izive.'jyiilv auT>iv «ni T)5; toO simus ab insania iiominis crucifixi ad invictorum ^^ "s.

ffTau&w^JevTo; ^xvixc, xzt otzerav xsiTaTrnffaJt t:^5 «>•«- deorum verissimam cognitionem traducere, non po-
9ivn; '/voj-aew; twv crr,TTr,TWv Qeojy aiJTr) y-ai 7ioX),'iv tuimus. Hkc multa torraenta experta quidem fuit,
fi2<javii3Tr,c<('wv iiii^av oitx^ivr,, T^xpx nxvxuiv anTwv oia sed veneficiis fecit, ut nullis tormentis perturbari
rr/i uayiai; avevo/V.To? epeivev Aoittov ovv, Ota to p.>; posset. Reliquiim igitur iitihi visum est, ne deorum
£v /livri ^ixait.o^T:io%vxi Tr,v twv Oewv ^-Jiixv, cavxr.v sacrificia irrideantur. iit hanc extra urbem eductam

ccTZiviyOyivxi. e^w tv^; TiiliOic,, xecpaXixy-v ijTtopetvat ti/xw- capitali poena plecti jubeamus.
p('av, TTOoriTaTTOjiey.

16 ' Xnxyoij-ivY.c, ok Tyjc fxaK«p('ai; 'Av.u/tvK^, y.at tou 16 Cura igitur Aquilina educeretur, et carnifei
C7:e/.ou"/iTOpoc «Ot^; 7rpoTropeuofAe'vou, eD.^ev ei; tov opt- ad eum locum. in quo illara gladio qua
praeiret, venit
impe-
cuevov T07IOV t:^; aTro^aoeo);' /.ai xi:r,ax(xivr, ojpa^ ei; perouti definitum fuerat. Ibi unius horae tempus traio urandl
to TTpoceu^ao^at, avaT£('vaca to opa/za et; tov ouoaviv, petiit, ut Deum oraret. Erectis igitur in ccelum ocu- ipatio
itai 7rpO'7eu^ap.£vn erTrev" AeoTroTa Kupte TiavToxpaTop, lis Domine, inqiiit, Deus omnipotens, ago tibi gra-
:

euxep"5TW 001, oti (5ou eSei^a^ ptot tkv wpav Tr,^ TeXcioJ- tias, quod raartyrii mei tempus raihi ostenderis.
rjew; (Jtou* atvw oe, 6 ©eo? pou, tov TiotriTyiv twv 6?.wv, Laudo te Deus meus rerum omnium effectorem,
, ,

OTi ou/. Et; fiaTriV E7:o['r;oa<; pte 5pap.etv tov Jpoptov toO qund non fecisti, ut frustra stadii mei cursum con-
OT«^i'ou |Liou* £u?.oyw ce, Ar^^ixtojpye twv aTTZvtojv, tJTi ficerera. Benedico tibi creator universorum, quod
Tov Tupavvov zaTriO;^uvac, /.at e^ai Eorecjiavoj^ai;- touto tyrannum confudisti, et me coronasti. Hoc igitur a
ouv 7rapa/.a?.w ce, ^rpoo^EEe tq 7rveu(.t;c piou piET' eiprvr;, te supplex peto, ut accipias spiritum meiim in pace,
t'va ?.ot7:ov /.aTa?.et'i}^aca Ta £7i('y£ta, ev Toti; oupavt^ot^ ut derelictis terrenis rebus, rcelestibus bonis frui
evTpua/r,oc») dya^oti;, tzTTo^.aoouox Six cou tov Tr,c, a<f9ap- possira ; et, te auctore, immortalitatis coronara re-
ct'a; OT^cf-avov. cipiam.
17 K/.i eulaptEvK; auT^i; TauTa, (pwv*7 auTW rJ.Ge ),eyou- cum precata esset vox e ccelo venit, -^
17 Haec ,

ca* AeOpw >^ aptva; >^ exAev.t^, i^ TcJvfSpuypovTouTuoavvou quae dixit Age, Virgo electa, qute tyranni frerai- yo^ ca:i€$ti
:

zaTaTraTi^oaaa, >: to xevTpoy tou 5t5;Do?.ou 5ix xr,c a%r,- tum conculcasti, et diaboli stimulos certamine tuo invitata
oew; cTJVTpf^j^roz, y.xl tsv "Ap/ovTa O'ijo?.ooiavov oet'£aoot comminuisti, ducemque Volusianum oranino supe- ^^P^'''^^'-

/'TTrpiEvoy ci;7io?.ap:€av£ oou to Tpo/.eiptevov j3paoeiov. Ev rasti, accipe braviuna tthi propositum. In terris la-
Tji y>i e/. a /.0 71 a9r,oa(;, ev 70^; oupavori; £vTpu^r,oov.. Tau- bores et seruranas pertulisti, in coelis nuncjucun-
xr>^ 0£ xnc, <^oivr,c auTii t-jiyjiaiar.i;, Trpo tou tov ottexou- ditate perfruaris. Cum
haecvox adeam delata esset,
?.aTopa To ^i'cfo; auT^ ETii tou Tpa/_r^ou ETTEveyy.erv, ete- priusquam carnifex in ejus cervicem gladiura inje-
?.Etw9/;r, ooiaMapTUCTOuXpiotouTOu d).5^9ivou[0iQu/:p.wy. cisset, beata Christi veri Dei nostri Martyr per-
'0 ^e o^rey-ouXaTWp ,
piETaTO dTCo^^ouvat auT>;v to TT^Eupia, fecte mortera obiit, carnifex vero, licet illa spiri-
Tore dcjiei5.ev Trv 7.i'^a).r.v auT«;, oia Tr.v x-:?.euotv tou tum reddidisset , tamen, juxta mandatum Prucon-
'AvTU7raTou- avTi ok xiixxzoc ydXa/.Toc pvtrtc e7rt zrm -/r,:^ sulis.ejus caput abscidit, ex quo pro sanguine lac ia
eyevETo. terram defluxit.
18 napxoTnxwTe^ ^e av^pe; XptOTiavoi, to aut):; 18 Chrisiiani autera homines cum praesto essent, et sepelilu7'
UTTJp Ai'9ov Tt'|:itoy dvet).avTO ?.i(^|>avov /,ai xy;iJeucavTe; ejus Reliquias gemmis preestantiores sustulerunt, a Ckrtstianls.
ev piupot; TroAuTt'jj.otc, v.xl otyJo'ctv /.atvaic, E9aJ;av au- et pretiosis unguentis ac linteis novis involutas, in
TJ^v Ev fivrfxaTt ev «ut)7 r>j Trd?.ei Btoiw, '£Te?.iw9r: Je n monumento apud urbera Biblon sepelierijnt. Mar-
^av.x^(x 'Ay.u?.(Vyi £v uTioTeia A(0/.).y;Ttzvou , dv9u7:a- tyrio autera consummata est beata Aquiiina, Im-
TeuovTo^ Ouo?.ootaTou, ^•f.vl 'Iouv('cij Tptoxai^exdTr^,
^ti; peratore Diocletiano, et Volusiano Proconsule, ter-
laTiv TTpo i.r' /.aAavJfLv 'lou?.i'wv. ''EoTtv ^k t6 |U,apTuptov tiodecimo die mensis Junii. Est autera ejus Martjrium
aUTJ^C EV B('o?/jJ T>5 TTO?. a/_pt T>;; iJeupo, eV9a Y.al in urbe Biblo, ubi usque ad hodieruura diera multae
tdfi«Ta 7ro?,Xa eTTtTEXouvTai, iv XptcTcu 'Ir,ooO tcTj Kupi'cd curationes hominibu; ifferuntur iii Christo Jesu
r'p.wv, oj r, cio^a xai xpdToc ei^ Tou^ aiwjx^ tcI)v Domino nostro : cui gloria in secula seculorum.
ai'iiViuv. 'k^r.v.
Amen.
ANNOTATA D. P.

a Biblus B('6Xq;, inier Tripolim ct Bcrythum urbs


g MapToptov Grxce, uti Latine Confessio, sumitur F
maritima, autiquis semper per y scvibilur, mcdii .vvi
hic pro loco, in qun Martijr vel Sanctus aliquis condi-
auctoribiis por i. Gravi^ autem crror irrepsit Men^is,
lus honoratur, adcoqiie vcl pro ccclesia aiit oratorio ipsi
ubi sic inchoatur Etogium : Avzr, r,v xaTd tov; /povou; sacrato, vcl spcciali uitra ccclcsinm conditorio
; non au-
AtoxXrTtavoiJTOuBaoiXew; x3:iB('oXou"Ao;](ovTo; Tn^Ux- tcm pro m
quo Martijr aliquia tnortem suscepit
loco,
laKczivr.c. Hsec temporibu.s Diocletiani Imperatoris,
qualem tamen quia Strleti versw siijnificare uidebatiir,
et Bibli Praesidis Palaestinae se,l error mox
: deteijitur, noliii cum ipso scrtbcre Martyrii locum.
cnm Praeses Volusianus uomiualur. Ceterum non dissimulaverim id ,
quod facile qitivis
b Ciim Apostohriim et Dwcletiani tempora plus vtdcrc potest, totam lianc compositionem plus rhetoricx
qnavi duobns secutis discrcpent ; debent Christiani illi inventiouis fiabere, quam historicx certitudmis ; /linc
inteUigi ab Apostolis instrncti fiiisse mediate in ma- illa intcr Mnrlijrem ct Proconsulem coUoquia, Angeli-
joribus mis. Memva pcrperamW.xxl^.hv , Atalmura Ciieque et Divimv voces : atqiie utinam saitem ipsa tor-
vocant. Ccrte nomen tnle nec Grxcum, nec Latinum mentorum series, phivsquc alix majoris momcnticir-
esset.
cumstantix , ex Biblensium certiori trailitione sint
c Euthalius
Lipomanno (/ra-re^EuOdX^.to;; ntrikm- expressx ! Sed quid agas ? quando meliori notitia de-
que recte: idem enim siiinifkant Txlioi et txDm,
pu- stitnli, gaudere debcmus, vel taiia inienisi.se ,
qux sal~
besco, viresco; Men.ra ineptc Athalium vocant.
tem hoc probent, Aquilinara, ut Martyrem Bjbli pas-
d Mcnaeis 06?,ociavo;, quml non placel.
sam, indubilanter habitam fuisse ;
qme nolttia ne sicca
e AtaccocTpa, nec aliOi hactcnus inventa vox
: dix- tiimis esset, hujusmodi narrufione, si non vcra, saltem
owo^ai apud Athenxum, d-no t>:; bccfuo;, pro subliga- non prorsiis inverosimili condita fuerit : quod ct atiis
culis pnni videntur.
plitrium Passionibits, multa posl sccula scriptis acci-
Suletus rninus recte verterat, Proconsule jubente,
f
disse, tngenue falcmur.
quast is prxsens fnerit suppUcio, extra
urbcm (ut dici-
turj de Sancta sumpto.

m
!

172 ACTA SANCTORUM.

DE SANCTIS MARTYRIBUS AFRIS

LUCIANO, FORTUNATO, CRESCEIVTIANO, THECLA,


FELICE, SECUNDO, LUCIAIVO ALTERO, JUCUINDO.

Ex Marlyrologio S. Ilieronymi el aliis.

twtuor Martyrologii Hieronijminni apographa Gradiis. Soli Lucianus et Fortunatus , in Africa

0" Ihutic w\i


'l^dis Junii.
Crescentiani, Theclae
Junii anspicantur his verbis
In Africa Lnciani, Fortunati,
: qu3^ plane eadem
: Mi-

le-
Martyres, indicantnr in
novicnsi, et Lcodiensi S.
MSS.

nian, anctorem Mnrtijrologii suh nomine Bedie, Gale-


Rtclicnoviensi,
Lambcrti. Ilcm a/iud Raba-
Rhi-

guiitj^ui MSS. Casiuensi duptici; Romatiis qualuor, sininmque cum hodierno Martijrologw Roniano. Cres-
Valicano S. Pctri, Cardinalis Barberini, ct
scilicet centianus vero addiinr apud Belhnum , Grevcmm,
Ducis AHempsii. nlque nionasterii S. Cyriacx; Flo- Mnnrohjcum, Molanum, aliosquc : ut ex tol exempla-
rentinis duohus, Mugni Dncis ei Senuioris Slroizii ; Tibus, de antiqua mcmorla hornm Martijrnm, simns
Auijuslanu S. Udatnn GeUonensi S. Guilielmi de
; fercccrti; ulinum ct Acla Martijrii exlarent
diserto; Tre.mrensi S. Maximini ; Afinisijranensi Ec- 2 htia jam proposilis alii quoquc Marlijrcs in an-
B c!esi.r prcrcjpue ; Parisiensi Lahhei ; et , Palestra tiquo MS. Richeiiovicnsi addunlur his vcrbis : In Africa
Africa omissa , in codin- MS. Rejinar Snecix per Felicis, Secundi, Luciani, Jocundi. Dupiicamus ergo
Holsteiuum vulgalo. Jn Corbetensi Tecla dicitur Lucianum, quia arbitramur hos potius ahu in loco
Virgo. f^crnm, illa omissa, tres alii in Afrioa Mar- Africx quam priorcs, ct atio tempore passos. Conjun'
tyres referuntur in MSS. Atrebatensi , Tornacrnsi, gimns tamen utrosque sub uno titnio, ne titulos nimium
hxtiensi, Brn.TeUcnsi, et Coloniensi S. Maris' ad mulfiplicemus.

DE SANCTO DTODORO
MARTYRE EMESENO IN PHOENICIA
Ex MS. Synaxario Divionensi.

s/ir Eroisa, urbs Phoutkix ad Liha- rus


Emesa,
uiim vtu}ili'tn, nobis ad difm Februarii scx- orlns
e£ 'Euifjr.c,

et cruci
oTaupo^ei^
affixus vitam
TtXtoiii-ixt

finivit
; qiti ex Emesa
t ; uli liubcnl ad
iiim , proliilil iiisignes Marlyres SS. Silvanum hiinc XIII diem Mcnxa MSS. apiid Pclrum Franci-
E|)iscopum, Lucara Diaconum, Mucium seu scum Chillclium in Collcgio Divioneiisi Societatis Jesu
Mociura Lectorem , siib Galrrio Miijrimiaao , aniw a iiobis rcpcrta, ubiilhul distichon nomini additur :

cccxii passos, et Marlijivlogio Romam inscriptos. lilis Avrt^/.^t A{o5woo; ei^ mxucQ'j tuXvj,
eodcm die adjim.rimiis S. Julianum Medicum, iiinolim Ttu'I)y 'Iy.wjv, toO OT^liooi; ivlov.
Fastis Romanis, ncd in Menceis Gr,vrornm illuslri en- Diodorus hilaris scandit in lignum crucis ,

comio bunoraium. In cadem Emesa llvruit S. Diodo- Ut Christum honoret mortuum in ligno crucis

DE PLURIMIS SS. MARTYRIBUS


APUD GR/ECOS HONORATIS-
Ex eodem MS. Synaxario
- n eisdem Chiffletianis Mcnieis MSS. inccnilur tudiue,ti( ct nomcn Mvpfot , potissimum in pliirali
magna Martijriim midtitiido ad hunc etiam diem niimcro. Itaqiie plurimos Martyres koc die proposui

I xin Junii his verbis :


../jL'jf,('o£

distichon lcgitur.
,

MapType; ^t'(^£t
Tn adxn rjii^y. , oi «yioi
T£?.eioiiyT3:i. Dcinde lioc
in tiliilo, qiios gladio
dicat
subjimcliim
: liberumqiie
applicel
pjexos Sijnaxariiim
lectori relinquiiur, iit
illiid

distichon
in-

, vel dcfi,nito deeem millium nit-


]\i)ta TiEOoiiaa Mupt'!3t; SttzEit^ou;- mero ,
vcl indefinilx plurimorum muUitudini. Ut ul
WiTT.UMOai y.ai yap r, fc)eoiy vtjta (^xlayt. est , ipsiim sic Latine reddo :

Est qiiidem proprie fiM^iat!, numerus continens decem Vincit perensem Martyrum Myrias cadens :

miUia, sed sspe eliam sumitur pro innumera raulti- Cadendo namque, milites vincunt Dei.

DE
:

DIE DECIMATERTIA JUNII. 173

DE S. ANUB-BISSOIO, HELIOPOLl PASSO,


GEOR- SS.
GIO ET BASIELA UXORE, ARNOBIO ET PETRO, AS-
CHIRIONE, ARGEMDE ET BELFIJO,

MARTYRIBUS IN iEGYPTO.
Ex Ilac-ioloGrio Ilabcssino

civitas 'HXcouTToXi; , iibi Mithras yEnijpti et fascia constringendo. Ubi nisi zo stat accipiatur
ffeh fipoU,
Solis
Rex, ciijns nomcn simtliler Solem snjnificat , /jfo stabat, vel , stare solebat, nequidem de mortuo
tetiislissKna
erexi&se jirimus SoU obclisrnm fertnr, tcste sermo forct : unde aliqnando dubitavit Ludolfns ^ an
cWHate Pliniii: ontiqnilatis ac clariludiuis testnn habet, hnec nun dicerentur in persona aucloris ,
pro se ipso

sanclissimum custimmumqne Patriai cham Josepiium : orantis : sed Itic ut alibi id facmt, non videtnr id modo
qui, siciit legimus Gcn. ki, pro.iimus n Pliaraone fa- facere .- qnis enim , nisi van.r glorix eausa , arcanam
clus, ujorem inde siitnpsit Asoneth, fiiiam Putipharis, suam cxcrcitalionem seu mortificalionem publico canlu
SncerJotis Heliopoleos. Ifxc Irans Nilum, Septem- notam fteri veiiet ?

trionem vevsus , Memplii propiwjua , non sotum sub 3 Ceterorum, quos titulus habet , passio, certins E
Grxrornm Romanorumque Imperiis claritalem snam e.Tpri7nttur dnabus diinde qua- an snttem
seqnenlibus Slrophis ,

retiniiit ; sed etuim Epliesini Courilii lempore Episco- rum tenor hic est : Salutem Georgio. oranigenas ten- ^"° "'V"?".
paiis habebatiir ; Ucct nunc , mntato nomine , tola fere tationes toleranti ; cui apparuit columba Gaiilfeffl
in ruinas conciderit. In hac vel pr^eHtulatos omnes Maria. dum ei distenderent lumbos cerebrumque
Sanctos, vei primo nominatnm Anub ,
pro fide Chrisli excuterent. Salutem ejus uxori BasiolEe, qure suam
Martyrem factum , discimus e.r Haijioloijio Melnco eiercitationem miscuit fragrantia? certamiuis sui :

Habcstiinorum , cnjiis strophe prima ad xiv Baume, qua phiasi videtur martyrii ayon intelligi; cujus odo-

sen xiii Junii , sic Latine redditnr : rem Deo ijrafiorem reddiderit prioris vitx severa e.rer-

2 Salutem dico Anub-Bissoio quoj interpre- , cilatio , nihilo minus sunviler fragrans. Sed qiiam
tatur Aurum-purura {Ui'joo'\q enim Aurum Coptice suspicabimur esse Mariaiu , Galilaeae columbam ,
qux
Aiiub,
cst ,inquit Ludid(us) Leo e manibus custodis sui , patienli Georgio apparuiil Pnma hic cogilalioni se el aiii b an
^"'"* "*'^"'
elapsus, ad eum venic, dorsum suura velut bonus , olfe.rt , Maria Virgo in Naz.areth civitate Gahleae
,

equLis ad insidendum subjiclens, quando raartyrium commorula, el in Canticis Coluinbae nomine fignrata :

suum Heliopoli consuramavit. Qux verba ex Actis cerlior explicatio ex Aclis cptntur.

passionis , si qua extent , maforem claritatem accipcre 4 Restant alii quinqne , de quibns hsec ibidem;S:i- Marlyres
*
potcrnnt. f/uic Ludolfus m Fastis jEthwpicis proxime lutem Arnobio, eique consimili Petro ; nec non
*" '*'syi"o

conjnnnil Tesfa-Michaelem, velut ejusdem Martyrii Aschirioui, Argenidi , et Belfijo . illorum sociis :
on tltain
Ti-sfa-m- consorlnn ex eodem Haijiologio. Verum, si sincera est qui propter Jesum Christum luctati cum fame et
chael sequentis stropltas mihi proposita inlerpretulio , non vi- siti, ita ut nec cibum coraederent nec aquam bi-
detur is istic landari tamquam Marlyr, sed velut pius berent necati tandem sunt, non aliter forlassii,
,

Asceta ; de cujus proinde a'tate , et (quod conseqnerts quam illa ipsa cibi potnsqne substracfione in carcrre,
estj sincera religione , atque in liac fnndato leyitimo in quem fuerant propter Chrislum conjecti. Reliqua

cultu , stalui ntliil possit : hunc eriim scnsnm inde necesse est doceant Acta , siqua supersunt; ex quibus
elicio . ct Tesfa-Michaelem , Domine,
non alinm : etiam petenda certitndo dc Palxstra Murlyrii ,
quam
tege vestimentis aureis, recordatus gressuum justi- intcrim non veremnr yEgypto adscribere. Verosimi-
tije ejus; qui tuam gloriam reverens nocte diei , liler etiam prxnominati conjuges .•icperandi ab his sunt,
Duminic2e stat nudo pectore, luinbos suos veste una vel loco. vel temporc, vel utroque. p

DE S. EVIDIO MARTYRE
IN MONASTERIO S. PETRI RESALUENSI
DICEGESIS GERUNDENSIS IN GATALANIA
Ex riistoria Hispanica Domenccci.

Viiicenlius Domeiieccus, in Histona addiintur in Luutlibus et f^espens Commemoraltones


Aiitonius Sancloriim de sex
ijeiiirali Sauctontm et Htitstrinm viroi-uni Ca- commitncs sen stiffratjia , recitant

talumse, actuius fotio 51 ile S. Evidio Mar- Sanctis ,


quoriim corporu habcnt , sequcntem Oratio-
t)re . Ittle iteuribn mojiasteriuin S. Petri nem ; quiesuraus Do-
Propitiare nobis famulis tuis , oratio tjus ec

Besaluense, Oidinis S. Bencdicli, in dimcesi Gerun- min3, per horum Sanctorum Martyrum tuorum, aiiorutn
Saiictorain
densi constructitm anno dcccclxxvu, et plurimis pos- Primi et Feliciani Conconlii atque Evidii Marini , ,
:

sessionitius dotatitm ; in eoque asseril cetcbrari ad dieni •ac Patroui, et aliorura Sanctorum. qui in praesenti
'''sltim cum XIIIJunii feslum S. Evidi Martyris, cum Octaim. Et requiescunt ecclesia, mcritn gloriosa, ut eorum pia

quia in dicto monastcrio recitanl Ofjiciuin dwiutim se- intercessione ab oninibus seniper protegamur ad-
cundum usum liomanum , ibidem receptum , quando versis. E.C liis SS. Primus et Felicianus dictintur
passi
; ;

174 ACTA SANCTORUM.


A passi Ageiini in Gallia S. Fide rfie vi Octo- , ciim ,
S. Evidii, iibi sunt omnia ossa, cum capife S. Evidii D
ALCIOIIE C ]I bm. SS. Marinus et Patronus, xii Jugusti. De liis integro. Jmo adiliiniur Indulgeiitiai unius anni et tndulgtntix.

aiitcm duobiis rl S. Evidi.. ibiilem apwl Dimcneccum qmrentena', a Clemcnte Papa sexto concess.is iis,
leijuntur isla : In lianc illustrera et sacram Domum qui in festis boriim Sanctoriim et SS. Petri et ,

po^itinodum allata fuere sancta pignora nostrorura Pauli Apostolorum , contriti et coufessi visitarint

Sanctorum Evi.lii Marini


,
ct Patroni, quoram, ,
lias Reliquias. Talium autem Indulgentiarum Bulla,
trium intercessi.uie Hcus plura li.)minibus invocan- autiqu.ichivractero in t:ibula scripta, in ipsaecclesia
tilius eos beneficia confert. Al S. Concordium a Do- est appensa. Pnrfuit Eirlesir Clemens VJ ab anno

mrnccco el Feriario rcferri acl Kalendns Jimuarii, MCCCXLii ad annum Mr.ccLiI. Tamaijus Sah-.ar, in

quaii cssel Concordius Presbyler Spoleti passus, iii- Marlijrologio IJispanico, S. Eviilio ad xiii Junii lioc
„j,„„^|^
hrnepc\a
jintitnnlur :
iliciirimus iid bujiii Acla. Uoriim sex Sanclorum, in- formavU eloginm : Apud Biseldunense ca'nobium in fastis

qiiil Domencccns , corpora in capcUa majore dictae Hispaiiia, depositio S. Evidii Martyris . qni pro fide

ecdesias cum magna reverentia et veneratione as- miles egregius in stadio decertuus , ad priemii tro-
scrvantur, in tribus arcis elevatis: uli constat ex pliseum indetesse cucurrit. Qiiia .scilicet Acla nulta

quadam earum Rebquiarum visifatione facla ab ,


exlabant. Iioc eloginin omnibiis Martijribiis commiine
Admodum Revcrendo Abbate Besalueiisi, Pra-side apposuit. At paiicis cjusdein ita meminit in Cutalogo

corpora in Religionis plorinsi Patris Beuedicti m provinciis ijeneriili Ferrariii.s : Besuli in territorio Gerundensi,
ca/ietta. Taraconensi, Ciesaraugustana et Navarra^a et in , : S. Evidii Marlyris.

arca versus campanile sunt corpora S. Concordii et

DE SANCTO TRIPHYLLIO
EPlSCOrO LEUCOSI^ IN CYPRO-
COM.MENTARIUS PR^VIUS
De ejus Episcopalu, cultu, actate et vita; Actis.

cinc,\ cccLxx. ypruni, insulam nomiywti.KWnum, ietatc Con-

u I
staiilnii

runt ;
Mugni
S.Sjiyridon
\iam indc a tcmiioribtis Gulerii Maximiani]n\r-
clara fidei confcssione ct iniravulis iwhililatus
discipulns
iiisigncs

aique ilincriun fcre individuus comcs, Tri-


t-ive
duo Einscnpi coUuslra-
Spiridion Trimethuntis,

; cjasijiie
xa9*)i^£pav ^t^st^xwi' Tovc df/Xou;
3'ty.3tt'oy

mina ;
euaVSavEy, discere
utpote qui cura ipso in ejusdem
nis labore versabatur, quotidiedocens aiios ea quae
discebat a Justo. (Juamqitam autem illo tempore nec-
volentera
jtrrjrj e/.ervo? Trept

vitce

exercitatio-
tou
raedica-

dum ut Imperatori
pliyllius, Leucosiae Episcopus. Hunc esse liodicrnuin crat Episcopus ; aujrolanti tamcn imperatori
prxvisus futu-
Nicosiam, Reijum olitn Sedem, nimc vero adhiic me- (v.%x^ oyxrj. in somnioj jam ante ostendcrat Deus in rus Epi^copus,
trupolim insulx, pulo liand vana conjeclura dtci in medio innuraerurum Episcoporura, §60 cfoir/ipai; y.a-

Atlante Blaviano, itmiuc in nomiiie sic mittato, ex ),ov;, xi/yY.v 'iyyjzy.q, roD na9o'j; ty.v taaiv, duo prae-

parte lenovatiim sit vetiis Callinices nomcn, ijuod ei stantia lurainaria, qui scirent malo ipsius mederi
initio fiiisse asscrit mnx dnmlii Vitn S. Tripliyllii utique Spyridonem ct Triphylliura quurum primum ;

scd dcesf antiguiis pro ea oppcllalionc firmnnda auctor. mox ex habitu Imperalor cognovil, qualis •iiln oslensus
Erat axitcm, cum Vita ista scribcretiir, Leucosia Cy- fnerat ; altcrius poslea non [it menlio ut agniti; vero-
priarum urlnnm maxima ct prima ; Trimethus vcro, similiter guia reprxsentatus cral in eo quod lunc non
vicus hodte cxiyuus est, vuliju Tremiteuge, testc Ste- gercbat scliemaie. sed gesturiis esset, factus poslca Epi-
B pliano Lusiijnano. Carolus tamcn a S. Paiilo, in Gco- scopus. Ita certe rem intellexit Auctor dandx mvx
E
alias Nicosi.v
Episcoims. ijrnpliia sacra, ijitcr EpiscfipiHns Cijpri Leucosiara Fit.v, el exprcssius Metaplirastes, cum ait, quod tpsi
prxlenl (lirct in antiqna, (^uam postca snOdit et Hie- qitoque erantEpiscopis similes, videbanturque esse
rocli imputat, Proviuciariim nolitia, Tpip.r,OouvTajy ur- Duces et PrBesides aliorura quodquc alter eorum, :

bem 14 loco, Avj/.or.ia.v 15 et nltimo numinclj pro qui apparuerat ut Episcopus, nondura revera id factus
eaiiite snbstituit Le'Jram. a Jlieronymo ct Sotomeno erat.
attributam Triphyllio ; scd an hutc, dc quo aijimits ? 3 Aiictor vclwitioris Vilse narraturus acccssnm San-
odfait Conci-
Nicosi;i quauduiiam priinum caperit iiuminari, nuii in~ clorum Anlwcliiam, ''\.\'j6k,in(iuit, i /.Ripci; rr;; ^aat).£ta; iio Sardicensl

venio : scd quouiam Gr.vros audio eo nomine non uli, Kwv^TavTivou. Erat tempus quo Iraperabat Constan- 0«. 3*7
suspicor id factum cum Guidonem Lusiijnanum Rcijem tinus, Hunc Magnura intellexit is qiii S. TriphyllH
ibi constituissenl Syrix domitores Cruce siijnati, sub clogium infra diindum scripsit : seit Mctaphrasles apud
exitum seculi xii , et placuisse nomen a Vtctoria Siirium melius, Nuper quidera Magnus Constantinus,
sumptum. relicto Iinperio e vivis excesserat , fanno scilicet

2 Quse apud Lipomannum et Surium pro xn De- ccr.xxsvn, die xxi Maji : id autera diviseraut filii

cembris extat Latiiie , Graece autcm a Mclaphraste fCoustantinus, Constantius, Constan- ConstansJ. Kt
Ittidatus iti scrivla S.Spyridonisri(a,TriphylUum laudal quiilem, tium quidera cui sorte obtigerat ut teneret imperium
,

Vita riiaijistri
sui S. spyrido-
ut perfectura mox futurura et Magistro siuiilera iu ; Orientis, in magna urbe Ccelesyriae, nempe Antio-
priesentiu vero. quando ambo Amioclnx Iinperatorem chiai ver^^abatur. Sfd hic quoquc error cst ahquis,
vidcrunt, eaquae in mundo sunt raagni a^stimantem, diim pio Constantio secundo gcnito, cui Oriens obligitj
ut qui esset adhuc astate juvenis. Scd Mctaphrastcs nominatur primoijcnitus Constantinus, Imperator Or~
ejus, qucm expoliebat auctoris sensum non recte ex- cidentis : error tamcn satis frequcns, etiam in Codice
pressil ; tn originali cnim et multo anliquiori Vita, Theodosiano, ubi non raro Constantino et Constanti
quam ex MS. Horentino dabimus, longe alitcr eadem adscrihuulur leges, a Constantio et Constante editx;
res narrnlur ; dicitnrque Sanctus .secum habuisse Tri- sicKt observat Jacobus Gotthofredi ad Codicem Tlteodo-
phyllium (Uscipulum, p.adilv BiXovzx rii; aco^^ xx sianum ia Chronologia legum, ubi docet divisioncm Im-
perii
DIE DECIMATERTIA JUNII. 175
perii {actaminPtttinonia,ubitum Csesareserant. Inde pturarum. Quod tamcn in libro de scriptoribus cap. D
Constantius repente in Sjriam profectus adversus 92 dirainr Ledrensis sive AejTs^Jvo; Episcr.pus,
ille Al CTORF D. P.

Persas est, hinc adeo ab eo /// Sijnam rfgresso, datai correctionis eijne puto, et srrihendum AEUTowyo? sed ;

Leges cccxxx\ni. v Id. Octohus et


Antiofiliisp (nino locnin penjo ajiud alios fju.trere, licet inveniendum vix
VI Kal. Januarii : unde idem Oottlinfrediis infert, quod sperem.
huic anno vel proximo congruit, quod Constantius G Interim, quomndocnmque ista se habeant, potuit
a Spyridone Antiochi?e a niorbo curatus dicitup Triphyllius, qui S. Spijridouis miracula scripsit, et oblisse Didetur

xn Septenibris. Qux sane ratio tetnjwis satis commoda Sardicensi Synodo interfuerat, pene ad Jnliani Apo- circa an. 370,

est. stat.r tempora pervenisse. Defnncti corpus adeo per-


4 Qiiam juvenis tuiic adhuc TriphijUius fiierit, non niansit incorruptum, ut cnpile ihinutum a Sarocenis,
suhinde
ft
est faeile divinare : prima eji.sdem vt Episropi notilia Cijprum suh Hrraclio incursanttbus {puta post nccupa-
quidemcorrep-
tus a Spyrklo-
habetur octenuio circitcr postea in Concilio Sardicensi tatn ^I£(iijptum Syriamque circa annum dcxl) .'iatvjume
cui ad anniim cccxlxii celebratn scUur cum Spyridone fluxisse dicatur a srriptore f^il.p,qux non ante secu-
inlerfuisse. Non eliam slatim ab adito Episcnpatu lam tum Jxscjipln vuletur, alque reperta a nobis est in
perfecius fuit, ut in eo non aliquid subinde. carperet Synu.rariis Parisirn.-iis nosiri el Divioneticis Collegio- vi'a nulem
scripta
Spijridiin corriijeretque. Ita hic in Vita siia occullam rum, nnn soliti-^^ alias adeo proli.ros ronlrxtus referre :
sec. II).
discipuli cogitationem, qux suo Episcopatni optnbat unde indicinm sumo, sru potiiis roiijecliiram, non adro
amwnuni quemdam et fertUem aijrum, inspexisse et re- diu anlequam Synuxaria Lsta scnhrreniur, luventas
darcjuisse legitur. Eodem referunt Baroniiis aliique, ex intra parielem clausns semiustulali^s Religuias. Tafes
flji eliam de Sozo?neni lib. i cap. ii, quod post Sijnodum i/uemdam seipsiim vidi.sse lestatur Auctor pr.cdtct.r Vitx ; sed ro
cloguen-
tiimio Cypriorum Episcnporuia, cum Collccta celebraretur, loromutil.t ; ubipotrst explicui.'>se, qua certitiidine nar-
lix siudio ?
rogatus Tripliyllius ut concionaretur ad populum, raverit ra qux circa corpus acta dixerat. Discrepant
cum necesse liaberet in niediuni adducere dicfura interim Synaxaria illa ; qund Divionense, Vitam islam
Rttalut alicu-
illud Salvatoris, Tolle grabatnni tuum et ambula ;
ponat XI Junii, una cum koc distirlio :
01 It,
mutato nomine pro Grabato Sciinpodium dixit. At "Efj^ry.i Tpt^u)?!'); 'X^i^JZ'/. TzO.yi,

Spjridon, indignatione coramotus Num tu, inquit, ;


'0p'ijv To TptTrpocwTnv y).to'j ctXz;,

priEstantior es eo qni Grabatum dixit, ut te pudeat AUissimura prope con^titit Triphyllius,


ejus verbis uti ? Quo dtcto ex Kpiscopali solio exi- Tripersonale Solis aspiciens jubar.
hit spectante populo hominem, eloquentire causa
; Ast hunc XIII diejn tenet Pnri?.ieii\r Synaxarium, quo
insolentius se efferentem, hac ratione ad modestiam etiaru die post S. Aqnilinam colendus pr<rscribitur S.
sed passim
revocans. Triiihyllius in Typiro, S. Sabx nomen ferente ; et in a Gnecis 13
5 Asl alius hir mihi esse videtur Triphjllius, Le- aho Parisiensi Syna.T(irio, quod Cardinaiis Matarini Junii,

drorum Episcopus, vir disertissimus, et qui ob stu- fuit : nec nisi per meram incuriam, Menxa Magna
odscrihtlur dium leguin Romanarum diu fuerat in urbe Berj- collifjentium, accidisse videtur, ut ad pr.rcedeulem Xli
td Ledroiium
tiorura commoratus, ut prcrfatiir Sownienus. Quid neijleclim conjnngerentur duo hxc nuda nomina, rwj
Spncojio,
enim Ledris cum Leucosia ? iVos/cr flwfcm Triphyllius, ioi<ji-j Zr.yuivnz v.y.i Tpti2iu).?.i'ou 'ETriTxoTrwv, S^nctorum
licet laudelur ub eloquentia, qua (uerat imhutus a patre Zenonis et Triphyllii Episcoporum. Quin etin Ephe-
Constantinopoli ; juvenis tainen in Cyprum venit ad tneride Moscorum figiirata, rx usn Constnutinopolitnnx
Spyridonem. Diversa sunt rtiam qux utrisque attri- Ecctesur formata, Aquilina etTriphyliius, hncwncom-
buunlur scripta. Nam Suidas, de hoc noslro agens, di- positiinurniuntur,utiet iu nniologinnnniMCDVli; cum in

cit, quod descripsit rairacula S. P. N. Spyridonis, Rhodologio anni mdci soIus invenialur Triphyllius, et

ut scriptum est in Vita ejus, versibus lambicis, et in Epliemeride Metrica so/w Aquilina. Ex smilibusque cliam apud
Lititnos, sed
hoc rtiam indicut prtelaudala aiiliquior Spyridonis Vitu Grxrorvtu cum sohan manuscripli haberenlur,
tibris,
recentions.
in fxne. De Lrdrensi autem Hieronijiuns
dtcit EIo- , TripbyiHum quoque urcepil primns Latinorum Mola-
quentissimus sua; sub Rege Con^tautio ce-
ietatis e( nus, in Additionibrs ad Usuardum anni mdlxxiii ; et
k^berriuius fuit. Legi ejus in Cantica Commentarios, quadriennio post secutus illum est Genebrirdus, Ka-
et multa alia composuisse fertur, qua) in nostras Irndario Lalino, sacrorum historicorum testimoniis il-

manus mininie perven<*runt. De hoc autem videtur liiminato, prxponens Hehrxum, Syriacum, et Grxcum
loqui idevi Hierunymus, Epistola 84 ad Magmtm, iw- a se in linguam Latinam conversum. Scruti .sunl deni-
c minans Triphyllium Cyprium inter eos, qui in tantum que Roitiani Marlijroloqii sub Gregorio XIII Rrcogni-
sed u( locus
tt scnp/u, Phllo^ophorum doctrinis atque sententiis suos in- tores. jam inde ab anno mdlxxxiv, ut in suis ad illud
w el personx farciunt libros, ut nescias quid in iis primumadmi- Notis Baronius.
1'ldeiitur diver-
rari debeas, eruditionera seculi an s''ientiam Scri-

YITA
Ex IUS. Synaxarit) CP. Collcyii noslri Parisiensis.

Mv: \.vr,p.Y,v zO.tioxipfj ToiJ ij xyioic, Uazpii fpfh-j TptrfjX- Me


^ ra agimus Sancti Patris nostri Triphyllii,

X('ou, 'ETTioxoKoy Afuxaci^ai; xriq, vvv (JLrjpoKo^.eUG Ku- Episcopi Leucosi». quse nunc a est Metropolis Cy-
TTpou. Ouro^ ojpfjty.To Tioppw p.k'j £ji TJii Pw|Lt/i(;, K^ncv/Jh^ pri. Hic olira Roma oriundus, Nova scilicet ur-
Q EK x-n^ Nc«;, T?,:, (5?:at).£uo'jar,; xwj aT^xrstjiv tt^jXeuv biuraiiue onmium regina Constantinopoli. Qui enim Ixpaire Ra
ma fonstan-
Kcov(3TavTivovno?,£f.)4. Tw ydp ev BaaO.ivai doi^ipoi xid illam auspicato fundavit venerabilis inter Impera-
Itnopolim tra-
taaT:cjGTo}.'aj p.iyc0.fo KwvaravTt^vru, e-jru^^tZii; o^ei^stptEVO) tores atque.Apostolis iequalis Magnus Constantinus, tluclo, natus.

T>^v £T:(jjvuf/fjv eauTOu n^T.iv, y.7\ xot|jov ort rriraTov -c, cognommem futuram civitatem. quan'o maxirac
sibi
ayu^wy TrepiGevn auTJi, w^ vv{x^ri Tr-ptvtxXXei , fii; av potuit i.nanimatarura reruip circumdans ornatu, ut
eirifjTpe-i^etv ota re iri ra; toiv opwvTWv o'i|;eic irpo^ eauTxv, velut sponsa eximio decore splcndens omnium in-
Aetv apa vixi toOto vevopttaTO, Tot'!; Xoyw te xai cfpov>5- tuentium in se oculos converteret. boc etiam adje-
oet }iai ixAAiiic, 7reptoav£i'a i5taX7'jj.7touatv xipriaat xr.v -ji%-j cit. ut viris eloquentia, prudentia aliave prsrogativa
\fSip.riV, xat xoa^ov aXXov auT>5 TiipiQervat, tva ^r.iJcw insignibus , ipsam quoque instrueret, faceretque
etiam
:

176 VITA S. TRIPHYLLII LEUCOSI^ EPISC.


etiam hac in parfe Roraae vetustiori non cedere.

Transtulit ergo huc inde duodecira illustriores Ro- iy.u^vj Tovi; i50o y.at Qiy.% 7i£pt<pav£OT:tTou; MEyioTavac,
manorum Primores, majora ipsis praihens posses- peii^oyi; TTxpai/^o^evo; aiiTO'.; zotz ^ojpea; vj tptXoTipit^a^

sionura opumque et honorum commoda ; adeo ut yf/r,[xxTUivri /.ctl y.Trp^aTov* Y.ixi toO T'eTrt toooutov, wote

hic ahundantes, facile ubliviscerentur priorum quae T>7 To-jTwv 5x^tlitx eii; /«Oxv exeivou^ i\9iiv twv TipoTe-

istic ohtinebant. Ilorura unus fuit etiam magni Tri- pojv TTapaoxeuacar Toutwv eii; r.v xat 6 rou fAeyaXou
et bene ln> pbyllii pater, velut lucidissiraum quoddam astrum TpitfjX).i'ou nazro, ota Ttc aoinp OiaXapiTToiv ev pieooi^
ttructvit ToO eauToO TroXirat^. Aoyot^ rotvuv
inter cives suos rutilans : qui serraonibus slmul et e/.Opi'ij;«i; jtai t;^

exemplis aliisque ad bonos mores fonnandus spe- ?.oi7rT5 Y.aArj/.otya9itx zo veov «^utov, >tai tj? twv 5et'wy

ctantibus adjumentis novellam plantam excolens, /.aTapcJwv dY.ciictix o6y{j.xT(iiv, xopiav eOoEoet'ai; xapTToti;

et divinarum illam irrlgabat doctnnaruni assidui- Tixcticy.iuxZt, TEpiLiv ota Tfji (tu/.^ot^ ouz awpov TciJv ix,

tate, et pietatis fruclus satagebat quasi soliis araoe- Xiywv xa/.wv 7rap£/_wpi,evov, xat tw xaprw OKe'rrr;v oCx
nis coraere non solum non injucundum, qui ex
; ut dytvvrr Y.ai tou t' ex Trpovot'^^ ofpiat, iv' 'iyYi awxditv tx
ratione exercitata provenit, decorem praeseferret, T:^xy[A(XTX Tw ovopiaTi.

sed eliam fructus ejus non degeneri tegeretur um-


braculo idque ex divinu qiiemadmodura reor pro-
:

videntia, ut facla nomini a soliis ducto responde-


rent.
lllfi morluft 2 Patreanteniexliumanis rapto, convenit ei cum 2 Ec a"v9po)nwv OE ToO TraTpo; axizoii apTt yiyvjvr,-
adil cvm Ma- raatre sua, ut diraissa Constantinopoli pro Dei amore
pte'voy, oxeTTreTai v^ pir,Tpt apia t>:; KwvcTavTtvo-JTTdXeo);;
tre llirrosvly-
iiiam ilierosolyraam raigraret , suum istuc advcnfum ptev orTrapai, x«t' epwra iJj^ttov tov Seioi', Tof; 'Tepooou?.-
facturus historiis raemorabilem, etorationum sacn- pLot; ^' imSr.iJ.^nxi, epyov tOTop['a(; 7roir,aopi£vou zr.v BY.iiat
ficia Deo oblaturus. Igitur mundana gloria et divi- di^iEiv, Y.P.I Tx T^i; vuy/ic, ortjiooiojoopievo; tw 0ew. Xai'-
tiisgenerisquenobihtatedespectis.accipitcrumenam petv 0'jv cfpaoai; OoEy^ T£ xai TiXouTW Y,xi T« tx. y£voy; pi
plenam, et maria tmjiciens navigavit in Cyprura. Trepicfaveia:, atfpov re |3a?.i:vTt&v tOridf^z x,xi Ttldyrt ^ta-
Eo appulsus cum incidi;^set in Spyridonem. ejusque 6a).wv £7r/et KuTipou. "EvOa yevoptsvo; iTTupiowvst eupt'-
gratiam. Trimythuntis quidem ecclesiam lCpiscopali OYMv, Y.xt Tr,v £v.£t'vou ydoiv, Tpip.uQouvTO(; pi£V eTTtoxo-
jiire regentem. tnlum vero mundum suorura mira- TToOvTor, yjXtov d£ Oi'Ar, tw twv Oauptarwv owTt tj^v oekoii-
culorum radiis solls instar illustrantem agnovit ; [xivr.v ^tajTupoeuovTa, ou raFc «Ttoiv U7:o9aXcf9ei(;, eyvw
sibi post regressum ab Ilierosolymis adhajrendura, Oeiv fj.tTa xrtv tl 'lepooo/upiwv enauoOov, w^ Upw Ttvt
velut alteri templo, Thaumaturgo illi ; sic enim aX).w 7rpoo/_£tv tw Gaup.aToupyw, outw yop r,ct'ouv exet-
eura consueverant Cyprii nominare, propter raira- vov zaXerv Ev. Tr,c, dyx.v 7rt'oTew; KuTrptot. ^<nrr,GCf<i ouv
bilera ejus (idpm. Hunc ergo frequentanspatrife suae Trap' avTW o 7:aTpi'^o^ £7rt ?.£?.« cpiEvoi; t!po? Tptc&uXXioi;,
deinde in Cy-
oblitus Triphyllius, non eloquentiae artem edoctus ioywv pi£v e7:ioTrp(r,y oupievoiiv e^ratOsuerai (jiAoao<ft'av
pro s. Spyri- ,

doiiis discipu- ab eo est, sed eain didicit Philosophiam, qme in §k aA^w; Tfiv ex 7ri'are w^ re xat apeTwv ev ay('a> y.aTap-
lui, fidei virtutumque compositione versatur; et mente TtCopte'vr;v Ilveupiari Otwv, ^^yrj piev x.a9ai'peTat /.at
quidera sublatus in altum, vidit Deum. tamquam sibi 0£ov opa, wi; oiovTe voepw? Evotxouvra aurJi* Swpa §s
spiritualiter inhabitantem ; dono
autem accepit, eXaptoavet, oiovei xapTiou^ tb? Gewoew?, Tr,v twv Oau-
velut fructum Divinitatis, miraculorum faciendorum lix-ijiv ev£'pyttav,
potestatem.
3 Igltur cum, instructoris sui adjutus precibus, 3 'Avaoa'o£ti; ouv dti ini zo xperrTOV tixlc, toO xa-
et Lntcosix proficeret quotidie ad mensurara ffitatis pleiiitudinis Tr;yr,Tou T:p£Ooet'aii; TToioupievoi;, ei; f/e^rpov r^tzt'^^ iyi-
lipiicopvs. Christi,curam gesturus animaruni, Pastor optimus vero Tou Xptcrou, Y.ai Tiotptrv aptoro^ ij/u/wv Tipovotay
Callinicensium olim, nunc vero Leucosise civitatis, TTOtriaopevoi;, ij>('cj)w Ge['a twi; Ka).Xive/.y,coewv f/ev Trplv,
sufl^ragatione divina eligitur : et ei quae maxima vuv ^c A£UKWci'ai; Trpo/etpt^iTeTat p.r,Tpo7ro)-£w;' xat to
atque pulcherrima erat Cjpriarura civitatum, suis ptey['aTr;y dvxi /.xi 7iepixa?.« rwv Xoittwv KuTTpou tto).£0)v
orationibus raai^is etiam locupletans , fecit etiara ).apt7TpW(; 7TpoxaT£(lopie'vr,v, ratc e/.£['vou Trpeooe/ati; TieTrXou-

pra^stantiuri Episcitpo gloriari, utpote qui jam olira Ty,x£, tjfl^.cfw Btix Tric, Si tyii; Tro).eo)? xai TroppwOcv Trpo-
divinitus fuerat Prailaturai isti deistinatus. Ita appa- araTerv £/.?.ey£t'c. "Ovto) pi>i Trape'pyWi; avaytvo')OX£Tai rj

ruit minime utiosara fuisse visionem magno b Con- TW p.£yaXw KwvcTavTivw r^^x-juox oi|ic, zai Baat)er d\-
stantino quanduiiue oblatam, cum Imperatori, caput youv-t Tviv v.t^yXrv, y.ai xr.v laotv 9e'o9ev eTrt^r,ToiJvTt,
dolenti et remedium a divina ope quBerenti, demon- r, au-w Trpo^Jeixvurov Tptcpu).?,tov, zar' 'ETrt'oxoTroy piev
stratus Triphyllius est,tamquam Episcopus ad eura £OTa?.pte'vov, /.ai TTpo rou 9povou, diia Y.cxi tw MeyaXw
niissus, ot per soranium Magno illi accedens, sana- ovap e7Ti'foiT>icavTa, rriv laatv auTW eTTayyeXXea^at.
tionera ipsi annuntiare, prius quam ad thronum
proveheretur.
4 Cura vero Cathedrara istam ascendit, secundura 4 ToiJ Qpovou TOtyapouv eiTtSa; o aTTooToAtxor? 9e-
Apostolicam regulara manihus Spyridnnis ordina- OfAorc Y.ai Tal^ iepar<; iTTuptJwvoi; /epot, xar* t/vo^ r;'ec

tus; docere coepit, magistri sui vestigiis insisfen- Tw c)tc)aaxa?.w ^t5a'aKWv, /.ai ra^ tepa? ypacpa; eHr.you-
do. Divinas enim Scripturas explanans, spirituali ptevo^, xai oTr,pi'Co)y ptev ^j^u/ai; rw TTVcuptartxw aprw,
quidem pane confortabat aniraas auditorum, sitien- TTapej^wv dk TTcIipta roF^ iJt^j-watv vdaroc twvTOc,o £/. 7T0Tau.wv
tibus vero praihebat pofum aquje vivae, quara ex apueo9ai exeivoc eouvaro tcov tou ^n^eufJiaro^* zai touto
Scripturai sa-
fluentis spiritus faciebat scaturire idque non ou/. £xi?tacT/;pia'T'j)v eic rpiepwv rtvciJv Tr£ptoooui;,
cras populo :
d?.?.'

exponit faciebatper infervallu temporum definitorura sed ; exaorrf; tov ETnouotov aprov Trveup-aTtxfJ); Trport^ei;, 6ic,

panera quotidianum spiritualiter propnnens, sicut AeOTroTri; r,ixiv oirzlv 0[Exe?.eucaTo, TTpoc ui|/r;XoT£pav
eum postulare Dorainus prscepit, Dei verbura altiori ^tavotav TO pr,rov e^,r,youpL£voc. 'Evteu^ev ouv e9o; eii;

intellectu proferebat. Atque hinc consuetudinem vopov (^r.civ iQv, fie/pt T0u9' oparat ^po')p.evov i/.tl e|
venisse aiunt, qua^ transiitin legem. ut ab aequinocti iCT,fAept'a; pieroTTWpivr;? e; [oy;fiept'av i7oivr,v, pf^ 5' ottw?
Autumnali, usque c vernum omnino non cesset , ouv exxoTTc dvtyofiivo-j Toure tou ).o'you 7Tp'joec?.r;f;.e'vou,
Episcopus a proponendo verbo, neque populo con fAr) Tci Xaw 0[epp.r,v£UE(v e9E?.£[v rr.v twv itorhv ypac&wv ou-
cedatur divinarum Scripturarum interpretationera vapttv. Ka(TOur'orfjiat rr.^ d7:riaro).iY.r,c, 7rapatve'aew;, Eii;
per se scrutari. Atque hoc ipsura puto ex Aposto- ^afievo; epptr.veuerw, oi ^ a?.).yt ciyaTWcav. OuTWi; ai
lica institutione esse, qua dicitur. Unus interprete- TDu iepou Tpicpu).X('ou tcZjv dtiJaa/.aXicLv pt'i;a: e; j5d9o5
^(r^xcjucat.
, ::

DIE DECIMATERTIA JUNII. 177


j^ ^iY.y.vjoat, xai T)7 tou ayiov YlviCfjictxoi d^Six dc }iiyx tur d, alii vero faceant. Inhuncmodum cumsancti D
if-UTOv xji^ov dtyxv Yip^ivov UTTavaTeivaoaf £? tJeiipo xxif^ Triphyllii doctrina altas prorsus radices egisset, et i.NTEnp. D. p;
ejtetVou oixEiatf; TrperiSe/jiti; ToiJTo '/.o^(>)v, zol^ re xapTiote asancto irrigata Spiritu in arborem valdesubliraem 1 Cor. u, n
d
vtai Tofi; tfu^Xot; jrpo^etxvOountv a)(; Ouvao9at un' auTW eicrevisset. per orationes ipsius talis apparuit histoHasque
zaTaaxKvouv oxjixov oXov zric, iy.d jLtriTponoXew; , xai fructiljus frondibusque, ut sub ea posset habitare Sanciorun.
7rveu^aTu/.'i^ eTrayyeX^eoQat, 5peit&p,fcvov (j.kv y.atiiov twv totus magn.T; illius Metropoleos populus. isque spi-
euayyeXiictiy evToXwv, yavvufAe'vov Os Tat^ ioTOpiVt; w? ritualiter ilici posset decerpere ab eo fructus Evan-
HliUoii TMv naXXiviV.Mi/ iiluf,T-jf,w, xai ToO Xoiitou -'M gelicorum mandatorum, et tamquam foliis oblectari
~U.-: ^r
'Ayiwi' Ttacou. gloriosorum Martjrum aiiorumque e Sanctorum
.

historiis.
5 ''Ofia 0£ y.xi en Trepiwy Qatu^aTwy nv/x^ eTiXoijTet, 5 Quis vero enarret quali adhuc vivens miracu- Claret mira-
E^ liiy y.pouyiOov ny^tiytv dvtr,nOxi To^ Trpootoijaiv aiJTW, lorum l'onte manaret, ex quo copiose scaturiente ctitii

Tt'? av diT"('/0[To: imipoclivo; oijv ojanei toO toottou, oii- accedentibus ad eum haurire licebat? Spyridonis
TOi i5>i t.ti Tiiv Sau/iirojv aTEXvo); StMoyoi )(_ifitroi, oj; enim, uti inorum, sic et miraculorum fuit lieres :

Xoyo; 'EXtaaxtE t/;; ^r./wrn; 'HXt'ou, a^a i5e /.%i tojv queniadinodum Scriptura narrat Eliseum simulcum
T£paaTt'o)V rv ouv o ^Eto; enErvo; aivrp y.xi ovzoi^ ^xy.x- pallio virtuteiu prodigioruni ab Elia excepisse. Vir
105 Tov Ttpatxooveiov Tpo';tov jt).£roTa ev d-/f,o> x-J'l.tCi[j.l- autem liic divinus ac vere beatus laudabilibus mori-
f
voi, Tilvicf. au^m, Tst Tiavra roi"; 5eopt£'vot; paoTa Tiape- bus suis, ut plurimum in agro habitabat (.... mag- f
yttv auToxetp, tou; uiio Toij rsiuifiov ov/ywijUvTa.c xvo- naque cum paupertate vivebat sua ipso manu omnia muUeribus ;

puTioiv y.ai E£pioTe'AXo)v,


inonasterium
y.at' t»; ouct'a JtJoui; o £u-/ev»; libenter egenis porrigens, et eos qui a terrs motu condit
xat ti t\i-/iv&v vmuiixn nyoisituiv Str.vty.iat xai itpo- pene aljsorpti erant, refodiens atque vestiens, ac
ctuy^xti, iva Tuito; to) otV.£t'o) itotptvi'o) yivoiTO. iI>povTt- substantia sua donans, ut erat nobilis ex nobilibus
dTvipiov iie Sttp.ifi.tvoc, -/uvat^i Taf; itpi; pi/lTpi; oaita- natus jejuuiis quoque assiduis precibusque vaca-
:

vai;, £?Ta v.ai TauTrv Ta piovaotojv uitoouvat bat, ut exemplum


Jl£t'(3a;, gregi suo esset. Porro sumptibus
9e()p.oy afxvxfitv OTtoiuv Sr,-Koxovv xdv a niatre supeditatis,
piovaaTr,pt'o)v, /.aT* monasterium mulierilius re
'epOjTa Or^Gev T(I)v tepcJ)V a-nxfixaac t^; |5aO[).t'5o; cipiendis erexit, in quo ipsi
roTtt))/ quoque persuasit habi- aujcilio malris
Ito^.eo);, xazeroE '/tvojiivr.v hvoioyttiiOcLt fi.Ax axoioic, tum monasticum suinere; Deo sacra-
ut nornia qualiscuraque Ibi

aittouffa; te xai EKavtotJoa;. 'O; ^ritouvE opo; ptEYpt tieret religiosis feminis, easque amore visendi loca
Toij or().£pov TrpoupiEva;, SEtzvuTai ivOciSt -r.v ptr.TEpa to sacra Cunstantinopoli profectas, illic ipsa euiites
'Cfiv Aof/.n'zav, xaXo); EV.ptETpiioacav, Mt'o); f).£v zaTa- redeuntesque facilius liospitio exciperet. Haie ergo
6Ei.aav, 9aup(a'T0)y ^e rauTr.v zpviVKv ma-tv
ouactv itpo; lei, ibi hodiedum observari sohta, denionstrat ibi
Tou Tpoitou. 'AvryEipE ^e zai tov vuv orzov tEoov, lie'- adliuc vivere raatrem Domiiicam, bonam dispensa-
yiOToy ovTa, £;za9o),tzov Ti5; itoX-o); a9potafia, vAx Sr, tricem, et sancteillic depositara, fontem esse mira-
y.xi r, copc; £zei'vou. culorum, quse sanctitatis ejus testiraonium perhi- CaHicdralem
stnot
bent. vEdificavit deinde ibidem Triphylhus sacro-
sanctum teiiiplum ac longe lua.xin.um, in quod totius 9

civitatis populus colligi posset, in quo nunc etiam


sepulcruin estipsius Sancti.
6 Toi; Ttpoatoijot 7tapa'zXratc r.v to erjo; aurou eittza- G Accedentibus ad eum solatio erat ipse ejus vul-
SrfJtevrv e/o)v Tviv wpav zai itoppwOev itpoayyeXov tov tus cui insidebat gratia, vel erainus eraittens ia-
//,

dicem suae nobilitatis. Capillo flavus colore albus, h


euyivri- Hav9o; zrv Zf,iya, /euzo; Tov yoOi-.x, yXaiJzoi;
ac tandem
Ta^ oi|.Et;, XapiEi; Te zat nataTO; Trv iv-.uyicxv, vjf/.r.y.r.q
oculis caeruleus, gratiosus acdulcisaffatu, procerus ad Dnim
Trv Tou oAou a'i)ptaTO; avaopoptjiv, eu fja'Aa Trv uitr.vrv tota corporis circumferentia, barbam ad congressuin smrx miyraC
e; opyrv y.x-cr.y.ivr.v iyw
'Aapoiv Tt; aXXo; rov no&oa valde bene compositam habens , tamqu.am alius
7tEpiSeoXrpie'vo;, zai t*); SaptourX op9pio; zai Tti 0eci Aaron, poderem indutus, et iamquam Samuel ina-
lipoaavExoov zai Trjj 7totptvt'o) itpoaeu/ofjevo;. 'E; yrpa; tutinus ad Deuiii pro suo grege dsprecanduin.
ouv eXrXaztii;, y.xi itXrpri; iipteptiv yEvcifjiEvo; Ttliv Toij Porro ad senectutem progressus plenusque dierum
iTJEUfJiaTO;, iTpo; XpiaTtiv tijJ^ETo ofRtiiiv, oi) Otazovo; ouv, ex spiritu aclorum, ad Cliristum festinus abiit, cu-
auTtj) y.xziyyo^ oStijoiv iStiyvuzo' ov o IlaTiip Ttiv tpo)T(iv jus famulus fueral, vestigiiS ejus presseinsisten^
ZLfir.fsccci iv oupavor;, w; r, uma^^eotc, -jipeocuv ujrip t£ quem Patcr luminum secundum Evangelicara pro- p
xr,c, iOicf.t TTaTpiOo; xat 7-^5 TrQipivy;^ auTi^i; 7rpoor'/-aT0. misj^ionem hnnorans in ccelis, suscepit, pro patria
Oux a/_apt Je y.ai xo^e. T^pooOervat e; Bv.yfxx tj^; odoi- sua proiiue commisso gregedeprecatorem. Nou fue-
pt^vr; £/.ervov ptaxaptOTKTOc. rit autem abs re. in demonstrationeni quae ipsum
quod isequitur adnectere.
siiscepit beatitudinis, id
7 ToO Tov 'AyapKvwv eQvou^ eTTt twv 'Hpa-
xtJoyo)v 7 Cuni gens Agarenorum, tempore Heraclii Im-
Corpus diu
/.Xetou vautit Tretpaxi/.au /prjOapLevou, xat 7ro?Ja; twv peratoris, piraticisinvectanuvibus, plerasque insu-
incorruptum.
vy,cr(i>v ^r,(ijaap.£'vou, y, tou 0£ov Guy/wpy,aii; a(&r,xE Tviv las popularetur, i. permisit Dei providentia ut illu-
il e/.et^vwv XrjjS/;v, xat iJ.v/pL KuTrpt^wv yeveaOaf r.xov rum Cyprum usque pertingeret,
violentia etiam ad
Quvxat Ta eajTtiv eoprLv. 'dc, ouv xai eTri xr,v aopov dm- ubi et ipsasincolarum pervasere domos. Postquam
xovTO Tou 'Ayi'oj,]Ta4 avoat^ou; eTrtaTTioavTEi; oi|^£t; xvx^n, vero etiam ad turaulum Sancti pervenerunt, eique
jjpuoou To xe'p5o; eupra/.eiv h^ov xsllc, e).7rt'a£v hcjtaov sacrilegos suos oculos adverterunt, animum lactare
eaurouc, taoi; evovto; Tor; tepou xolt tepou TreptcXrptactv. coeperunt spe auri intus iuveniondi, quod nou cede-
'fii; ouv Troppw toiv paoTa eyiyovetaav, tov /jle-
eX7r('iJwv ret reliqufe ipsius tempH suppellectili sacras Verum,
yav dk (w GaUjUa xai ToaouTwv ixoiv Trepid^ouc 1)
pteia prasterquam fuerant oplnati, magnum istura virum
e^EW
:wvTat otOTreo UTrvouvT^, xat --"^'— --- ---'-
Tov exeivou xo- -
(o ! miraculum, post tot annorum circulos stupen-
o^QV 7rpot'o//jvTa , ioxyly.vjov di aWoi^ ipdi-at xaT« dum magis !j videruut velut dormieutem, atqiie pro
iTTUpiiJwvK, «vyaTwoiv pi£V auTov, p.av<'a(; bk eixovrEc li- omni ornatu suavi fragrantia redolenteni, et in rao- et capite mf-
cfei xiv iepav xecfiaXi^v Toi> awptaTo; ^tiaTwat. Tou ^e dum Spyriilonis, ut sic dicam, vestitum. Ipsum ergo, nutum aSara-
(|3aoa( tou /ieyi'aTo:; TEpaTo;, cenix, sangui-
p.ovQu; e/ei pi»; Tret^opte- erexerunt. et pro insita sibi rabiesacrumejus caput ne puit,
vou; Tou; «yvoQuvTa; XptoTov, xtzi Tifiv exei'vou tayui') a corpore gladio resciderunt. Tum veroi^o! rem
atfia Eu9u; dTTE^ppei, auTou ofpiat 0£ou ttoo; tok aXXoi; aduiirabilera, solistamen illis incredibilem futuram,
xat arEtfo; 7:/e';avTQ; auTw ptapTupi'ou, qtteo e!Sr;Tei' pisv qui Cliristum ejusque poteutiam ignorant) statim
Exetvo; EpwTt XptoTou EiXr,ptp:evO(; , 6 3e tou pieyaXou profluxitsanguis : Deo, ut reor, ad alias ejus corol-
Junii T. III 23 Jas,
;

178 VITA S. TRIPHYLLII LEUCOSI^ EPISC.


A las, plectente ipsi coronam martyrii, quam semper KwvjTaynWj Trup5o;T^«v.araX^iatov eOcegeiV; o-j Tia-
AcEA/.uxo"tE^
AceX/; 0'jy cfjQi^ xov ty.uvo'j
quidera, amore Christi tractus, optaverat. sed sub Otcytv cfjzw. yexpov

traxerat fervens Constantini erga piam religionera jrpi Toy ve'i), xki TTjp^v uTtava(j/:(vT£c, ep-/oy jiriiuv ettec-

~0 0£ oOo'
affectus. Raptantes deinde cadaver ante templum pWVTO TfJf^O^' OTl 0'JV illf.tlV i§Uiy.H, TTUOt, £('
;

et pyram incendentes, conabantur ipsum flammis |jL>i3Touye T'I)V n; t^wv Eooyirre f3zpSapo>v. 'Ev ovofxari,

consumere quod non fuissent ab igne obtenturi,


;
Qz^tuoi, 'W.av Tvj aov XocstoO Trupt )tau9>5va[ avx^
nisi adstantium barbarorum aliquis inclaraasset cy/i^. Kxl jLtapty; eyw/e Toiitoy, 6 xr,v5t zr.v icz'j}[,i'y.v

patere te coraburi. Hu- ayv^efjLEvo;, rr.v Sk iepav execVou xe<fa).rv rpt'(p)ejtToy


In noraine Jesu, Christi tui.

jus rei testisego sum qui hanc historiam conscribo, (0)05ty.w;, Tare twv ^Enjjavwv i:t^\X7.yi^, rr.v tou Trupo?

semiustulatum Tpo!}»:v TTpo^stxvuvTa, a ^r, y,axx xiv Mai'ou Tpi^Trv Trpo-


et sacrum ipsius caput k vidi. et

fragmenta reliquiarum manifestam ignis injuriam Ti'5£yTai et; ayiacpiou pceTouot^av, xx?' r.v apa r.^i^ocv

Tot; avopiouot tk-jt* eTo)>j;ir,To.


aicut adu- praeferentia quae ad dieni tertiam Maji spectanda
;

€tai reltquias proponuntur ad sanctificationis communicationeui,


vtdtt auelor.
eofortedie quu Sanctum perpetrarunt.
ista irapli in
8 Deus autcm post aliquot seculorum decursum 8 Kai 0eou, pctTa rivwv eTwv 7:Epto'5ou; , tov 5k tov
thesaurura hunc filiis Sancti manifestum fecit, intra ex.Trwsov xot:, £/.e!'vou ViXVot; o»5iov xaOiory:, zoiyti t>tye-
cum rflul
ubi magni TOu^Meya^.ou axClr, avt'^puTat, xat
poatea reperU parittera queradam absconditum. eo loco
y.pup.p£'vov, £Cf' 0) r,

illius viri columna cousistit, cui ipsius arca usque Y, TOUTOU OOpo; UTTOZitptEVT) /^S/.P' "^^^ ^^ 7TpQC)£t'xVUTai*

hodie substrata ostenditur. Cujus precibus nunc ou xv-ic, rpe-JOit^ati; oxiG^tir.^tv, vuv piev Tr; '^f^.oyoaew;

quidem liberemnr a gravibus Sathanas incendiis; T>;; TO'j ^th'y.o dtivw, pteTa $iyt xr.v h/.§Y,^ixv y.ixt tou
postquam vero hinc emigraverimus ab a?terno igne : aiwvi'ou TTJpoi;, XpiOTw xro Kuo('w xat 0ef») rfxwj, w;
Christo, Deo ac Domino nostro juvante cum ipso, dOJTi^pt xKc ap;(t7:oi|:xe'vi auv^i^etitovc^ovTec, £V oriditji y.xi

tamquara Salvatore et Pastore nostro, perennantes aCf9apTo> p«it7.ptoTr,-i' ou Tou KxXXou; voepw; z.aTaTpu-

in serapiterna et inimarcessibili beatitudine : cujus (frI)VT£;, ev auTci) o^l^ofxeOa tov dvx^yov ©eiv, xai naieoa
pulchritudine spiritualiter obloctati, in ipso videhi- /-ae TO ouvatotov y.at ^ojottoiov IIvEupta, to ix tou IlaTpo;

mus sine principio Deura et Patrem, atque co:£ter- e/.7iop£uopL£yov xat 5t' *Tiou rjnrv ^tetprjvi; Toi; avOpfoTrot!;,

num et vivificum Spiritum, qui ex Patre procedit zr.v fjL('ay Ki-jcixv xt y.oil 9£6?.Ty;Ta, tj^v ev Tptoi reJ.ei^at;

et per / Fiiium nobis hominibus apparuit, unam T£ Tar; uTiootaoEOtv ufivoupLe'v/:v jtai 5o^,a^op.e'vy;v, u;
essentiam acdeitatem in trihus perfectisque personis ouoav d/-a7:ar7rrw; rpttv TpiaJa ev pova'(5t,'o y.ixl 7rapa^o-
glorificatam, utpofe incomprehensibilem nobis uni- ^ov, iv' r, TO) U7repouai'f»j te a7rpoot'rtiJ 0ew aTiavQ' ouou

tate trinitatem : quod mysterium, cum sit in Deo urrep X'J'^ov y.yi evvoiav, xat ouTuye TitoTEi ptov>) xat
prorsus supersubstnntiali ; et inaccesso, oranino ra- ayxirfi j^apaKTT;pt'CotTo.

tionera et cogitatum transcendens, sola fide et di-


lectione circumscribitur.

ANNOTATA D. P.

a Ailcoqne [mt annum 882, qno scripta Nolitia tunc occurrentis, qnod el Rutheni observant ; causam~
Provinciarujn ullima, apud Carolum a S. Pauto, que prxtexunt , ne. quid novitatis inferat hbertas
adhuc Constantiam Metropolm statuit; anl etiam post dicendi ad populum, Parochis (quos Popos vocantj
annum 964, quo cjertis Cypro Saracenis, loco eversar relicta.
[unditus ab illis an. 648 Constanli.T, nova Metropolis f In Grcrco videbatnr insuper sic haberi OIx §y,t:ov
videtur constituta, infra dicta Leucosia, mulato deiiide yt !p... $ Ly.^taxYi^i fjiv xac, ouvTOioa;.
nomine Nicosia, m memorinm virtorix, ibidem retatx. g Fortassis cliam colebatur ut Sancta qnx si Ro- ;

b Imo Magni Constantini jHio Constantio, sub mana quoque ut maritus fnit, Dominica primitus di-
annum 339. cebatur ; sed Graci contrahere hoc noinen mnlunt : et
c Ncque per alteram auni partem, ayrorum vinea- sic eisdem celebris cst S. Dominica, Carthaijine ad-
rumque culturj' inlentus populus ; minus poteral verbo vecta Constantinopolim, cujiis mentio facta viu Janua-
Dci andiendo vacare; eique tunr shfficiebat ad Litur- rii, et Vita dabitnr in Supplemento.
giam, satis per se prolixam, Dominicis festisque con- h Puta circa annum 640.
venirc. i Invenio Greecos in Menxis prxcipuorum aliquot
d I ad Corinth. 14 ^. 27 et 28 dicitur de eo qui Patrum lineamenta descnbere, verosimiliter ex imagi-
linguis loquitur, ut id solutn faciat
secundum duos, nibus stiidiosius conservatis : proinde non est inverosi-
autut multum tres, et per partes, et unus inter- mile, etiam post tot secula, potnisst genuinam descrip-
pretetur; si autem non fuerit iiiterpres, taceat in tionem S. Triphyllii dari.
ecclesia, sibi autem loquatur et Deo qu.c violentius k Ubinam Ejistimo quod
: ? in Cijpro ipsUt post ex^
hic torqueri videntur, ad diversam ab Apostoh men- actos inde Saracenos.
tem. 1 Hxc locntio dubiam nobis facit Auctoris /5dcm,
e Propter imperitiaiis Picihjterornm, prxdkandi circa processionem Spiritns a Patre Filioque, seculo 9
usus fere e.volevU apud Gra^cos, nec aliud in Syua.ribus controverti pertinaciiis cceptam.
auditur, qnam lectio Homilix alicujus, vel vitx Sancti

DE
DIE DECIMATERTIA JUNII. 179

DE SANCTO ANTIPATRO
EPISCOPO BOSTRENSl IN ARABIA
Nolitia ex GraBCorum Svnaxariis.

Arabi.r Pitr.Tse urbs ma.rima olm fuit Sancfus Antipater, Episcopus Bostrorum, in pace
Bostra,
Archiepisrnpalis, sub Patriarchatn Hicro-
et vitam finivit : addunturque hi versus :

iohjmitano, Plolomxo lih. 5 cap. 17 ?nemo- Tiy 'AvTi'7raTpov ::?,o05tov, ^Lwrep, §i/ov,

rata. Ejus nrbis memoria inculcatur nobis a T'iv a^tZ'j}V 'j£.0>T3t Miiowiv p.iyx'j.

MS. Synaxario Ecclesife Constanlinopoiilunx, sxpivs Aiitip:itruin diviteni, Salvator, suscipe,

cilalo, in quo isla legunlnr, Mvr,fir, zou oiio-j 'Avtiux- Virtutuni adferentera corbonam magnam.
1001;, 'E7ii'7Z'-jt:oj Bti-jTpwv. Qux eadcm leijtititur in Corboua antcm est gaiophylacium , ubi pecunia Sa-
ilSS. Menaeis Mcdwlnnensibus bibliotheca Ambro- cerdolum erat rcposita : sive arca in qua condebantur
sianar, ct Taurinensibus Ducis Sabaudix ; ilem Pari- oblationes et donaria templi. Imlicatur ergo magnus
yiensibus Cordinalis Ma'^arini. et Divionensibus Petri virtutum thcsaurus, in ejut anima, tamquam in divite

Francisci Chiffletii : in hisce vcro ita hahelur, '0 ayto; arca, reconditus, Deoque oblatus. Plura utinam ali-

r, 'AvTrTtJtTf-oc, 'E7Ti'o>toTro;, BorJTpwv, Iv d^jr.vr, TeXetouTat. quando possimus docerc.

DE SANCTO JACOBO
ANACHORETA APUD GR.^COS
Kx duo]")us Synaxariis nianuscriplis
raundum aversatus, renuntiavitseculo tam
Eadem stris
duo pr,Tclara Synaxaria,inColle(jiis no-
Diviniouemi et Parisieiisi asservata, ct ut nihil ipsi ad vitce sanctitatera deesse videretur.
perfecte,
quict propter
prxsumplio-
etnohis olim commodata, qux S. Triphylii Vi- Postea vero ab adversario inflalus, dixit intra se; nem srducCus
lam dederunt, ante ilhm praetilutati quoque Ecquis raelius quam ego novit salutem suam cu- ut dxmonem
S. Jacubi notiliam suggrsserunt, hoc modo : rare? Et ideo, cum multos suo ipsius arbitrio pro vhristo
adoraret.
Mvy«y; TO-j o-Jtof n^Tpi; rp.w Tz/-'it€ou,TOu ii acnxTr.^ agones sustinuisset, tandera a dseraonibus in hunc
Rtlaius iA TTporDtuvy.aayToc Tov 'Avn/ptOTov. raodura est deceptus. Veniens ad eum ex sinistro
f^a^tis, Memoria sancti Patns nostri Jacobi. qui errore ordine Angelus, inquit; Cellulam tuam, quaeeraunda
seductiis, Antichristum, id est d,emoncm Christi est, facibus illurainando et suffitibus adolendo, teip-
specic tndutum, adoravit : res autem, et beatus vilx, sum prpepara : Cliristus enim, sibi complacens in
quem hahuit exilus, iic enarratur : tua exercitatione,' hac nocte veniet, raagnara tibi

2 OvTO? pxy.xuio^ Ixy.fjizot, Tov XpiOTov ayaTnWotc, facturus gratiam. Sic deceptus Jacobus fecit orania
C xat Tov y.oop.ov \i.ior.GXc,, aT:ixxiy.zo, ^r,§i'Ja^ Szr,9iii;,- ut jussus erat : Antichristo autem, cura raagnee
ac deinde per
McTa Si zxixx vnozov dvziSiy.vj rp.uiv cyiKjtoj^-ic, fXtyv pomp» apparentia, sub noctem mediara venienti,
14 annos
Tt'; fjioj xa).).tov kTzifjzxzxi tj^v ipr.v ow^rpfav ; 5to y.xi aperiens, adoravit illum. Sed Deus, ccehtus euni pcenUens,

arjwjxt, TToXAovc acf" eauToO ^iCk%yj, r,T<y.zr^r, {itto twv respiciens, percussit in fronte, atque retrorsum
(Jstuovojv. 'EX9wy yap T>7? eOo^yupou x^uac, ayyeXoi:, Mane
egit. autera facto abiit lacrymans ad senem
vyriclv' 'A^eXtfe, ri y.£AXt'Qy ooy X3t9apov, zat Xz^Trpwi; quemdam ; qui prius quam loquentem audiret, Di-
(fOiTa-ywyi^oa? x.a( jixOpoti; itaTwi^oai;, eOTpeTitaov oeatuTov scede, inquit, hinc, ludibrium d^raonis. Cum autera
apeoOei; yap o XptoTo; t>? Cj17 aiJtr.cei, Ep/eTat £v z9\ amara tieret contritione; raultis increpitum in-
vujtTt /ctptTa; oot aTTovetp.at. '0 ^i 6iT.xzr^v.c, eTTot^rioe structuraque ad coenobiuin araandavit. Ibi is in co-
TtavTa* y.aX rou avTt/ptOTOu ev {f«VTaot'a 7roX?.j7 eX9ov- quina servivit annis septera, cuiu multa humilitate :

TO;;, Ev TO) pi£'ocu Ti^? vunTo^, avoi'Ha; 6 'la/.ojoo; TTpooe- deiude rursus in cella sedit suhtarius, aUis septem
xuvT^OEv auTOi/. '0 5e ©eoc TiaTa^a; tqv la/tjoov 5ta annis manibus jugiter laborans, et Regnlani dili-
;

9£('ac eTTtvEuceoj; et; tc. |;jt£TWTrov auTou, eu9uc aTr£OTpa'<f«. genter observans atque ita viam Dei cum multa
:

npojts;; ^i 9py,vwv c!Tr)i?.9e TrpOi; Ttva yepovTa. '0 ^s ye- discretione edocrus, miraculorum denique gratia
pwv, Ttpo Tou axouoat Tt Tiap' auTou- "ATreX^e zf^v w^Je, inclaruit, raigravitque ad Dorainum.
tf>r,ai, 7:poo/Xeu« tou iJta6o).ou" Tou ^e /.Xat'ovTo; f.xX <y>j'j- 4 Fuerit adr.o res vulgo nota, cum primum h.Tc Ut-
auTw TToXXa mandarentur, locnm ad
et servit
T£TptpLp.£'vou, ovEiiJy.da; zat xa^n^^yoai;, teris ut non curaverit scriptor
exemplum.
aTtEriTetXev £('5 to zoivoGtov. 'O; xat dTreX9wv eiJouXeuoev signare auttm inventam transtulerit Synaxariorum
; sic
£.v Tw fixy£ioet'u eirt ypovot; ertTa, ^tzi. T:oKkr,c, za- coUector rem suam, scculo forsan xi
tn nec enim ;

Ttetvaiaef»);. ErTa eita^roev £v tw xeX?.tw eTepoui; /povou^ anliquiora illn duo quotquol vidimns sunt. Ipsum quoque
CTtTa, jUETa tpyo/Etpou efx^eTpou xat dxptSou; xyvovos, Jacubum, (cujus nullain Vitis Patrum mcnlio, necia
xat ouTo) T/iv 0£ou oiJov ETti Tto).?.^ ^isrxptoet pipxOr.yM;,, vetustiortbus Synaxariis nomen '
non admodum prisci
xat oaujixaToupycii; e^atato; yeyovw;, i7Di?9e Kupiov. Europam viiisse, For-
^rpoi; temporis esse reor, ncque extra
3 Beatus hic Jacobus, Christum diligens, et tassis ctiam potissima caiisa ttlius inter Sacra comme-

morandi.
)%b ACTA SANCTORUM.
A morandi, die nd iirliitrium lecto, cum proprius ignora- Plura divniare per incerlas nuljasve conjecturas non D
relur, [uertl ulililas e.Templi, humilitalem docentii. liiet.

DE SANCTA ANNA YIDIIA


ET FILIO JOANNE APUD GRyECOS
Ex Masnis horum Menaeis.

•enj^a Grxcornm^ e.rcusn (Jpiid Veiicto.t aniw niunasterium in Castro Galatino. Ipsc Ubro i cap,
MDXCV, t{iiibns omncs minc eonim JScclesise 22 arjens de xiii nrbis Regione, oHm Oalata, nunc

Mi itfunliir, quarum aliquis ciim Rqmblica illa

^Roviaywquc Ecclcsia tiexus ailhuc esl


Sanc/.c i.^^liiis Malronae memoritaii lti.< verbis adhunc xiii
;
Pera. ostendit Gr^ecis dictamphtraliterTaznvTctXxxnMy
t:o?.[V

a
ra).a!nV,v, et, ToO
nomine condiforis,
TaXaTou
ut vull
TtoAr/vtov sivc isotvaiov
Cedrenns. Quamquam au-
proponiatt T«c ocfV^ My,Tpo; /p-oiy "Avvr,:., /.7.1 tov 'Jtoii
: tcm vernsimile sit, istud qitoque monasteriitm sic nun-
avry;; 'It,j2vvo'j. Sanctse Matris nostrae Aimae et filii cupntum in honorem Annaa Matria Deiparae : nihil
ejus loannis ; 11//1 particula, y.yi. et, riobis pcrsuadct iinncn vctat opinari, illam de qua hic agimiis. Annam,
ipsuni communi ciim viatre lumulo conditum, communi iliud sic dici volui^se ab ea. cujus ipsa nomen fcrcbat;
^ cum i/j.sa cutlii diqualum, pivpter ulriusijiic sanctitatcm ct cum deindc ibidem colcrctur ul Sancta, dubium
cximiam ac vuUjo notam, licct ail nomen Joannls defi- pnsferis mansissc utram en appellutio respiccret propius. E
ciat tilvlus 'AyiVj, Sancti. Interim titulus, Tr,! o-rtVi; Filius autem potuit eidcm loco jninistrassc, vel ut
Mr.Tpo; Vpwv, Snnctae Matris nosfrpe, verosimilc facit, Presbyter, vel ut Procurafor ad negotia et obsonatiO'
ipsam monasterii alicujus Pvxpositam, ani etiam Fun- nem, intvifu degentis ibidem matris ; cui ct consepcliri
datrirem fuissc. Cnmjius, in sua Consiantinopoli sncra pctierit impcfruveritque, communibus cum cadem
et

lib. 4 cap. 7, aijit de ccclesiis, ibidem S. Annae Christi mtracnlis fulserit. Tcmpus incertum manet; sed ita,
Avife sacris. ac deinde nominat S. Annae Ecdes ^qm ut verosimilius sit scrius quam citius a^nbos floruisse.

DE S. AGRICIO
EPISCOPO SENONENSl IN GALLIA

Ex epislolis S. Sidonii Apollinaris, et aiiis.

Callut 13
ost vario.-i Ecrlesix MetropoUtanx Senonensis nistrata, sanctitatis meritis nobilitatus, abiit ad
Junll. )Episcoiios, Sanctis ad.^icripfos, qnos prxceden- prsmium.

¥: tibus mcnsibus dedimus, terttum lioc mcn.st?


nio dajuus S.Agriciuni, aliquibus
Agroecium,
de quo vclus Kalcndariiim ejusdejn Ecclesix Senouen-
Ju- 2 Hiec
Episcopus Arvernorum
ibi. Jam

anno CCCCLXXXVl die xxi Augusti, quo


dictus
seit
Sidonius Apollinaris fuit
Ciaromontanus
coUtiir.
, mortuus
JJl au'
sis Idibus Junii Agricii, Episcopi Seuonensis. Ad
: tetn, qux causa fuerit S. Sidonio auxilitim S. /Igricii ^
quas Idus in Brcviario Senoncnsi, quod liahe.mus anno pbstulandi, intcUigamus, eam proponimus cx libro 2
MDCXxv excusiim, prx.^icribitur dc eodem Officium Ec- IlistortiF Fraiicorum Gregorii Turoncnsis, qui cap.
rccitandum Iriiini Lectionum. ctim Ilymno
clcsi(if.ticum 25 ista scribit : Sidonii tempore Evarix Rex Gotho-

Tc Deum laudamus scd ontnia sumunlur de Com~ ; rum, excedens Hispanum limitem, gravem in Gal-
muni Confcssorum Pontificum. Ad cum dtcm cumdcm lia super Christianos intiilit persecutionem. Trun-
S. Agricium. Eiiiscopum et Confessorem apud Se- cabat passiin perversitati sueb nnn consentientes,
Temptts Sedis. none.s, retulit Galesinius, et pluribus Ghinius in Ka- Ciericos carceribus subigebat, Sacerdotes vero alios
talibus Canonicovitm hoc modo : Apud Senones S. dahat exilio, alios gladio trucidabat. Nam et ipsos
Agricii Episcopi quartidecimi, qui ibldem pra;fuit sacrorum teniplorum aditus spinis jusserat obserari,
annis triginta dnobus et cum optirae populum : scilicetut raritas ingrediendi oblivionem faceret 06 gravm
verbn et opere pavisset, migravit ad ccelos cujus : fidei.Maxirae tunc NoverapopuIaniEe, geminaique Gothonim
corpus in ecclesia SS. Gervasii et Protasii sepul- Aquitaniae urbes ab hac tempestate depopulatpe ^'''"^"'"''*
"'^^'
tum fuit, anno Doniini cccclxxxvii. Ex hoc calcnlo sunt : extatque hodie et pro hac causa ad Basilium
dicendus esset Episcopaiuni susccpisse an. ccgclv. Episcopum nobilis ipsius Sidonii epistola. Hsec iln.
Saussayus huuc dtem xiii Junii Martyrologii GalU- Fuisse hunc Basilium Episcopum Aquis-Sextiis, ar-
caui ita anspicatur : Senonis S. Agricii Episcopi et bilrafiir Sirniondus ad divtam Epistolnjn Sidonii, quas
Confessoris, qui incompurabiliter florens tam exem- est sexta libri scptitni. Hanc immcdiate prieccdit
plis virtutura quam atfluentia doctrinarum, niaxime quinta ,
qua optat Sidonius Domino Papae Agroecio
SlogUm ex
in carilate prsecelluit : adeo ut S. Sidonius Apolii- salutem ; et ista scrihit.
SaussQijo,
naris Episcopus de eo ad ipsum scriberet, potuisse 3 Bituricas decreto civiura"petitusadveni, Causa
quidem lerminum illius poni regioni (scilicet Metro- fuit evocationis, titnlians Ecclesiae status quae nu- ct Ditiiri-
;
ccns\s eccle-
politica^ rtitioui) at non potuisse caritati. Qui tan- per sammo viduata Pontifice, utriusque Professio- st r periextlo-
dem, Ecclesia ad prgescriptum divinae legis admi- iiis ordinibus ambiendi Sacerdotii quoddam classi- sum statum,

cum
DIE DECIMATERTIA JUNII. 181

cum cecinit- Fremit populus per studia ilivisus : qnc sufficitur. ut a vobis praeceptura , a me pro- D
cedat oliscquium. Sed (quod tamen arbitror mi- Ai cTuns a. u.
pauci ulteros, multi sese non offerunt. Si aliquiil si
Ucfl eztra
pro virili portione secundum Deum consulas verita- nime fore) precibus meis apud vos malesuadus iux
pronincim
temque, omnia occurrunt levia, varia, fucata et ; obstiterit interpres ;
poteritis prsesentiam vestram

quid dicam 7 sola est illic simplex impudentia. Et potius e.scusare quam culpam ; sicut e diverso, si

nisi me immerito queri judicaveri.':, dicere auderera, venitis, ostenditis, quia terminus potiierit poni ve-
tam animi esse plero^qiie, tamque peri-
prx'c-ipitis str^ qtiidem regioni, sed noti potuerit caritati.

culosi, utsacrosanctam Sedem dignitntemque affe- Memor nostri esse dignare, Domine Papa.
ctare prctio oblato non reformident et rem jam : 4 Hactemts i']iistota S. Siiloitii ,
qtia qmitli fecefit

dudum in nundinam mitti auctionemque potuisse , S. Agricium, prxclnrc ostcitilitiif. ^acttbut autcm 5c-

si quam paratus reperitur eraptor, venditor tam des Bituriceiisis per mortcin S. Paltailii sccumti, viia

desperatus inveniretur. Proinde qureso, ut officii fnucti aiiiio ccccLxr, uli ad Vilam cjus xMaji osten-
mei novitatem, pudorem, necessitatem, spectatis- itimus : cum autem electus est Elodius decimus quartus

simi adventus ornes contubernio, tuteris au.xilio. Bituriijum Arclitcjiiscuiius. Iiiter Antistttcs Sciwacnses
sidonius Nec te, quamquam Senonia) caput es, inter hsec qninquagesimus nnmeraltir Anscqtsus, creatus unno
5,

expeiil adven dubia subtraxcris intentinnibiis medendis Aquita- DCCCLXXi, mnrtnus anno dccclxxmii. Htc vuiiis Rc-
litm s. ^?''*- Saucliirnm tocujitclavit .'iacrarinm S. Pctrt- Amtgiius sic-
norum quia miiiimum refert quod nobis est in lia-
:
tiquiis
cu, irartfferl.
bitatirine divisa pmvincia, qiiando in religione caiisa Fivi, in cujns Chrontai de An^eqisn intcr alia indi-
conjnngitur. His accedit quod de urbibus Aqiiita- cotur, qiiod transtulit idem et corpora sanctorum
,

niai primai, solum oppidiim Arvei-num. Roraanis Prffisulum, Leonis, Ursiani, Agricii, et Aiiil)rosii,

reiiquum partibns, bella fecerunt. Qu;ipropter in in ecclesiam S. Petri, de basilica S. Leonis, ubi
constituendo pr.xfatse civitatis Antistile, Provin- fuerant primum tumulati ; qu.-e primum fuit dedi-
ejlerem e»

elfciionm cialium collegaruiu deficimur numero nisi Metro- , cata in honore SS. Gervasii et Protasii. H,-rc ibi,
Archtepiscoj}^, politanorum refioiamur assensu. De cetero quod ad eademque leijmitar in Clivonico Rolierti Monaclii Al-
B bonoris vestri spectat prjerngativam, nullns a me tissiodorcnsis. De S. Leone egiimis xxu Apfilis ; ac-

hactenus nominatus nullus adhibitus nullus ele-


, , turi de S. Ursicino xxiv Julii, et de S. Ambrosio
tuae salva, illibata, solida Sept. quibus eorum solennitas uli S. Agricii boc
ctus est : omnia censurie III ,

Tantum hoc meum duco vestras invi- XIII Junii, cclebratnr in ilicto mnnaslerio S. Pelri
servantur. ,

tare personas, expectare voluntates. laudare sen- f^ivi.Est altqua etiam memoria S. Agricii dic tertia
tentias. Et cum in locum statumque Pontificis quis- Jan. in MS. Florano,sed qua dc caiisa non iiidicatur.

DE S. CETIIEO, »iias PEREGRINO


EPISCOPO AMITERNENSI ET MARTYRE

IN APRUTIO ITALLE PROYmCLV

COMMENTARIUS PR^VIUS

mortis: itcm \)nmx ac seciind» sepultiira', nec non de


De loco Episeopalus et
Actis et cultu.

omanse Ecclesix liodiernum Martijriihijium , lum, sub una nocte dclatus fucrlt ad littits civilatis

ad liunc xiii Junii diem, mcmortam facit Jaternensium.


tmCA A\. DC mendum aqnoi:ccre
2 Hic et

i,tii„„^
Kniosuhmer-
Ri
_—_'».S.
pnetitulali Sancli, tali

Longobardis pro
Peregriui,
fide Catholica in
formula. In Pelignis,
Episcopi et Martyris, quia
Aternum flumen
Aternensinm
Aterni impositam
si velis

leqere,

:
scriptorium
habebis oppidum
quod cum ipso mittato nomine Pis-
ostio /liiminis
. --. et aa ostntm
j,„„,_
""' de quo
demersus est. Acla ,
qnx duplicia in MSS. inveni- caria hodie diritttr, ad mare Ailriaticitm :

Sirabo Libro 5 Geoqrapbix ; Aterniira ad i|isum


mus, altcra proli^ciora apud Ercmitas Camiildulenses
ffu-
in Hctntritt ; allera contracliora, apud Canoniros Re- mare Piceno confine, ejusdemque nominiscura
qui Vestinos a Marrucinis dirimit, et ponte
gulares motiasterii Bodccensis in Wcstphalin , Ce- vio ;

srd non habebis ttrbem Episcopalem. Ncc


theum proprio nomtnc uppellant : sed priora Itoc modo trajicitur ;

disiincttus prictituhintur, Passio S. Cethei, Episcopi enim anttqui Proctncuirum Catatogi. apud Carolttm o
et Mariyris, vocati Peregrini, xiii Junii. Vtraquein S. Paula Gcoijraphia sacra, nomcn istnd habent ;
m
ncque in Dialoijis S. Gregortiinvcnitur nominatus
liic
lioc convcntunt, quod in flumine Piscaria (id antiqui-
qevm Carolas ait, Episcopus Peregrinus : ut memo-
lus Aternus dicebaturj submerstts ciim lapide ai cot-
;

184 ACTA S. CETHEI EPISC. MART.


A tenti placeat, nam milii beneplacitura est. CetheuS d Idem mullo phmnn : et omnes unanimiter con-
Episcopus respnndit Si Deo et vobis placet, ut ibi claraabaiit, dicentes : Ite ad urbem Romani, et .«an-
C^UtuAMx :

'
revertar, procul dubio jussionera vestram explebo,
ctum Episcopum nostrum reducite. Inito itaque
consilio rursum dijerunt Sine jussione Domini
ea pra;cipue de causa, nc res Ecclesiarum dissipen- :

tur, vel venumdcntur. Ad baec viri illi, qui missi ""st" non possumus Romara pergere. Sed earaus
ad civitatem Spoletanara et si voluntas Domini
fuerant, cum essent prssentes, dixerunt ; Absit a :

consilio vel ordi-


nobis ut pr»di» sanctarum Ecclesiaruni dissipare nostri eUiterit. tunc cura ipsius
aut venumdare praesuraainus ; imo potius augebi- na*ione liberius polerimus pergere. Venientcs ergo
mus ea cunclis diebus vita; nostrae, lam nos, C|uam ad civitatem Spoletum, inlimaverunt Domino suo,
posteri noslri. Beatus Gregorius dixit : Si rectum dicentes : Si vestra est juxla ('iV/ «(. jnssw) volumus
vobis videbitur, firmale idipsum cura juramenlo, ut jre ad sanctara et Apostolicam Sedem, ut rednca-
Ecclesiastica pr.Tdia non distraliantur. Qui respon- mus Epistopum noslrum. Ad lisc laetus effectus,
derunt; Sicut tibi placot, Sanctissime Paler, ita fa-
dixit ; Fiat qiiod bonuin est, cum auxilio Domiui
cieintis. Et cnnlinuo pgressi cum B. Gregorio atque et Angelus ejus coraitetur vobiscuin, qui bene dis-
Cetlieo Episcopo ad corpus R. Pefri Aposloli, ponat iter vestrum. At illi oiunes respunderunt,
jiiraverunt dicentesPer venerabile corpus istud,
:
Anien. Egressi autera etc.
eitm cujus
bcnediclione Pater sancle, juramus et tuffi auctoritati firmiter f Siiltem siil) errore Arinnisnn, quem primores gen-
rftjresstts promittimus, quia res Ecclesiarum nulio modo ve- tisprofiteliaiitnr. MS. Camald. plttribus inlerrogatis et
Celheus,
niiindabimus ; sed augebiraus et conservabimus ; et resjionsis, liax eadem interpungit.
Pfttrem nostriim Cellieura Episcopum cum honore g ylihlit Camald. Tunc universi, ad pedos B.
ad suara Sedera reduc?mus; et omnia, qu;E no- Gregorii convoluti, dixerunt : Protegat, Domine,
bis tua Paternitas servanda commiserit, liumili benedictio tua iter nostrum. Pontifex dixit : Bene-
B mente suscipientes, cum sumnia diligentia custo-
dictio, et gloria, et salus sit vobis, in sempiteruis
diemus.
tenjporibus, et usque in secula seoulorum. At illi
S Audiens BeatiisGregorius devotinnera illorum,
responderunt. Amen.
gavisus est in Domino. et benedictis illis ait Pax
;
h Idctn MS. Ut autem venerunt ad fluvium,
vobiscum fili. Respondens Beatus Celheus dixit qui vocatur Piscaria , steterunt ibi quasi dimidia
Apostolico; Et cura Spiritu tuo. Sanctus Gregorius
hora.
cura fudisset supcr eos orationem, dedissetque in-

Q dulgentiaiii et benedictiiinem, conclusit sic Ite,


honorifice
;
CAPUT II.
nit, filii, et suscipite Episcnpum vestrum, atquecum
eTctpitur.
lionore perducite ad Sedem suiim, et per oninia /)e prodendx urbis canscienlia falsn insimii-
obedite ei g. Qui accipientes Episcopum suum, cura lalus lipiscopus, morti addiciiar.
gaudia et laetitia majina reiluxerunt eura ad Sedem
suain. cantantes in
Interea prsdioti Primates a Alais et Umbolus,
laudem ejus ; Gloria in excelsis a
Deo, etcetera. Cuniautera appropinquarent civitati qui Ducatum civitatis usurpaverant sibi, quorum Piimaltlnis

Amiternensi h, exierunt ei obviam Sacerdotes. cum Alais scilicet lenebat porlam Orientalem; Uiiibolus liitobtts dissi-

denWiits, ab
omni Clero vero portam Occidentalem; obortis quibusilam si-
: susceperunl^iue Sanctum Celheum uno eorum
Episcopum cum gaudioet multatibus ita inter se discordare coeperunt, ut adoiycanlur
laetitia raagna, cumhym-
nis et canticis, cum oinni gloria
alter aherum interficere quserere.factaque esttristi- hosles;
sicut dignuin
fuit.Ingressus igitur per portara Orientalein, per- tia inagna omnibus Christianis in civifate ill;i. .\lais

ductus est ad ecclesiam, et fuit illic per aliquod ergo consilium fecit cum suis ut civitatera ipsam

tempus. di.^perderet , misitque legationera ad Verilianum


Coinitem Hortanensium b civitatis, orans ut media
C AKNOT.^iTA D. P. nocle adveniens Amilernensium urbem invaderet,
eamque penitus dissiparet. Beatus vero Celheus
a Camnhl. MS. Aternensium, cvrore perpetno, et Eiiiscopus erat in cella sua et ignorabat consilium
fut ostendimusj corrijeniiii. Alais, quomodo civitateni tradere quaerebat inirai-
b Camalil. Alahis el Humlilo. /;'(iow 100 annis Erat autem eadem
cis. in civitate vir quidam Chri-
postltunc e.Ttilit .-Macliis, liomo impins, eailem in iiente, nomine
stianissimus, Fredu , et conjugalis ejus
qui tijranniilem conlru Cuniperium lieijem iuum arri- noraine Boiia, religiosa feraina et fimens Demn :

piens, in procinctn commitlenili aiceptittum iluellnm qui facfahora vespertina ingressi in ecclesiam, ora.
periit. Vide Baron. an. 091 «iim. 3. verunt; expleta vero oratione susceperunt benedi-
Fieri id caipit anno 2 Greijorii Fnpx, Cliristi ctionem ab Episcopo, et redierunt in sua. Hora vero
591 per Tlieodelinilum Regiiiam, mortiio priore ejus dum
dormitionis, rerubuissent ambo in lecto secun-
viro Aiitliaril antea parlim Ariaiii erant, partim
:
dum consuetudinem, noluit Fredo vestem suam
Genliles, qui caput caprx adorandum proponebant, ut exuere; sed ita se collocavit. Dixit autem illi con-
ex pluniim id recusantium martijrio constal. Ilinc ap-
jugalis ejus; Qiiaresio indutis vestibus te reclina.sti?
qiti pernO'
parel, falsum interpolantentum esse, fiitiid in MS. Ca-
Cui illa respondit ; Immenso tremore concussus ctaiite iit

maldulensi sic leijilur. Quem cura U. Gregorius in- sum, ct valde timeo, quia civitas isfa hac nocte pe-
Ecclesia

terrogaret. utruni Episcopo.


gcns illa Cliristiana esset ; ille rilura sit. Dicit ei uxor sua: Non faciet Deus, ut
respondens, dixit Cliristiani sunt, et multo magis civitas ista peritura
;
sit. At ille dixit Afler mihi ;

colunt Sanclorum virtutes, S. Gregurius dixit Si arraa bellica, et poiie ad


:
caputmeum et tunc recum-
veraciter Christiani sunt, non absque terminocon- bemus securi.
Kesciebat tamen Fredo consiliura
tristemur futurum est enim etc. £i infra in ora-
;
Alais;sedperSpiritumsanctum ooraraonitus ista fa-
tioiie ipsius Sancti, aji/iic incpte apponiliir conditio, si ciebat. Fecit jugalis ejus, ut sibi fuerat imperatum ;
vere sunt Christiani.
et tunc recubuerunt.
7
:

DIE DECIMATERTIA JUxNII. 183


7 Media autera nocte clamor hujuscciuodi factus rere quoniam in te confidit anima mea; et in D
raei,

est in niedia civitate Surgite, surgite, civitatem


; umbra alaruin tuarum sperabo, donec transeat ini- EX U9S.
istam gens liostilis invadit. Surrexit igitur Fredo quitas (. Et item; Deus laudem meam ne tacueris,

niid-
Cliristianissinius a latere uxoris suee; et apprehen- quia os peccatoris super me apertum est. Quo Psal-
ririlller

lu«l<"'i dens arma bellica cucurrit clanians et dicens Exur- : mo usque ad finem completo, timore perterritus
ge, Sanctissime pater Celliee, et ora pro nobisquo- spiculator, Alaiin quidera capite truncavit, in bea-
niam perit civitas ista, et omnia nostra perdimus, tum vero Cetheum manus extendere minime prae-
ipsique liodie gladiis interficiemur. ,\t iUe velociter sumpsit. Audiens lioc impiissimus Umbolus, furore
exurgens, et de strato exiliens, foris in plalea ora- repletus, jussit B. Cetheum ad suara praisentiam
vit ad Dominura, dicens Doraine Jesu Cliriste,
: venire, in conventu populi, ct dixit ad eum : Cethee
filii Dei vivi, qui liberasti David de raanu Goliae, et Episcope, ante modicum terapus praidicator eras, et
tres puerus de camino ignis ardentis, et Danielem quid nunc evenit, ut in conspectu populi jam vin-
de lacu leonura, Susannam quociue de falso crimine, ctus procedas? Sanctus Episcopus respondit Num- :

et Teclara a bestiis, miserere nobis, et libera civi- quam ego virorum iniquissime, a diabolo
te potui,
tatem istam et popiilum ejus ab iniraicis. Et hffic separare, pro eo quod cum ipso habes et aetcrna-
dicens percussit frontem suam in terram cum lacry- liter habiturus es mansionein; inde et nunc dico
mis et cuin paululum orasset c subito oranes qui
: tibi in verbo Cliristi, quia vagus et profugus eris in
advenerant hostes, divina virtute perterriti, hurai- terra, sicut Cain qui fratrem suura Abel justum
Jiati sunt, et multi ex eadem nocte interfecti. interfecit; et sic a diabolo correptus deflcies. tijrannum in-
illis Ego crepal.
8 Mane autem sequentis diei, convenientes ia aulem indignus servus servorum Dei, salvabor per
mne facto
el
eoplfwr proih-
unum habitatores urbis ut viderent quo ordine hostis virtutem illius, ad cujus vocem mortui resiirgunt.
tor: civitatem illam ingredi potuisset (/; iuvenerunt Et elevans oculos suos ad cmlura dixit Deus crea- :

d scalas post ecclesiara B. Thoma; erectas, per quas tor oraniura visibilium et invisibilium, quiscrutaris
ingressi fuerant liostes et regressi; ibique referen- renes et corda, cunctorumque hominum fideni vel
B tibus quibusdam didicerunt, consilio Alais hiec om- mentem cognoscis; scrutare et vide mentem servi
nia facta fuisse. Qui cum adductus esset vinctus in vera sunt qu» dicuntur adversum me, quod
tui, si

medio populi, omnes una voceclainaveruntdicentes: circumdedernnt me viri meudaces, et sine causa
Interficiaiuus hominem istura pessimum, qui tantas vinctum flagellis coarctaverunt, et non est qui ad-
Christianorum animas gladio pcrdcre voluit, et juvet nisi tu Deus; quera precor ut judices causam
cuncta quse possidemus inimicis tradere diripienda. meam.
Et iterum exclaraabant Interficiatur quantocius,
:

quoniara dignus est raultis suppliciis interire. Cum- ANNOTATA D. P.


prc ctijtis vita que diutias pertractarent, quibus eum crucialibus
inirrcetlens perderent dixit Beatiis Cetheus Episc"pus ad illum
; a MS. Camaldulense, Comites duo.
Episcopus,
Fili, cur tale scelus fecisti in hac civitate, ut tam b Iilt-m miniis Tecte, Ornensium : est autem Horta,

accrbam mortem nunc subite cogaris? Et conversus sivi' Hortana civitas, ad Tiberim, eodcm fere inter-
ad circurastantem populum, dixit: Audite ine, filii, vallo qito S]>olt'tum Amitenio distuiis. Et Episcoptis
extendere manus vestras in virura istum.
et nolite Jiilianiis Hortanensis 'OprtTjy, alius ob Ortonensi Vi-
ce forte reputet Deus hoc vobis in peccatum. Quod ctore, Rimano Concilio interfuit. Jlinc fncili errore

si vobis placet audire consiliuin meum, mittite eura lapsiis scriptor Bodeccnsis, Comitem Hortouensis ci-

in carcerem, et raultum ibi faciat terapus : deinde vitatis scripserat, ijuod coirexi.

flat conventus in civitate ista a miniino usque ad Il/id. ttdditiir, et exurgens fecit sibi signaculum
Eiaximum, et educentes eum de carcere, pceniten- Crucis.
tiam ei multis diebus faciendam indici facite, tan- d Item, Intraverant autem alii per portam Orien-
tum ut spiritus salvus sit in die Domini. talem, ct alii erexerant scalara post ecclesiara B.
9 Haec cura dixissct Beatus, Cetheus Episcopus, Thomai, unde ingressi fuerant et regressi propter :

accvsfilur nl accedens ad eum cum violentia raagna impiissiraus quas videlicet scalas post ecclesiam, S. Cetheum
complcs sce- Umbolus dixit: Et tu certe, Cethce, interfuisti huic Episcopum in multa tormenta misit inipiissimus
consilio, quo civitas ista tradita est inimicis, nam et Umbolo ijiiod hic prxpropere ponitur, et infra idcm
:

scala illa, quara invenimus ad ecclesiara Beati Tho- Umbohis Consul nominutur.
mffi, per magica tua opera ibi posita est, et ideo e Ibid. dicitiir : At vero Alahi vinctura deduci
nones dignus ulterius honorem Episcopatns habere. jussit Prasfectus Umblo, ad portam Orientalem, et
Respondit Beatus Cetheus Episcopus. et dixit Non : ibidem cura capite truncari praicepit sanctura vero :

faciat Deus, fili, quod aliquando iii tali re pessima Episcopum vinctum catenis duei jussi in mediam
contaminatus sira attamen, propter populum cir-
: civitatem.
cumstantein, juro per crucifixura Filium Dei, et Idem porro procidens uddit : Clamabo ad Deum
f
et morti addi-
Trinitatem inseparabilem, sancta Christi Evangelia, altissimura, ad Dorainum qui benefecit mihi. Misit
citun
ncc non et sanctam illara bencdictionem Episcopa- de coslo et liber.avit rao, dedit in opprobrium con-
lera, quain suscepi licet indignus, quoniara alienus culcantes nic. Misit Deus misericordiam suam et

et innocens sum a consilio illo : nec unquam urbem veritatcm suam; animam meam eripuit de medio
hanc venuindare vel iniraicis tradere volui, aut feci, inimicorum meorum. Et dicta oratione , iterum
seu permisi ; sed semper diebus ac noctibus humi- psallebat, dicens; Deus laudem meam etc. prose-

literdeprccabar, ut pacera nobis et concordiam quendo rcliqniim Psalmum 108.


Deus donare dignaretur. Ciimque S. Cetheus his et
hujusmodi vocibus se excusando veritatem astrue- CAPUT 111.

ret, praefatus Umbohis, nolens eiim diutius audire,


jussit tara ipsum e quara prajfatum Alaim vinctos
Flumini immersus cum saxo Sanclits, Aler-
catenis in mediura civitatisduci, et ibi coram omni
nuin (lefertur ibique ut pereijrinus sepul-
;

populo capite truncari. .itriam.


tus, illuminato ca-co transfertur
10 Tunc exclamavit voce magna S. Cetheus, cum
eumgue cteca-
jam ad locura decollalionis perductus fuisset, et
Plliri non dixit Cor meum et caro mca exultaverunt ia
: l^um igitur tam precibus quam psalmis insudaret,
Deum vivum et iterum Miserere mei Deus, mise-
: : ac vinculis arctaretur; ncquaquam timebat loiiui
Jiimi T. III 24 cum
: ;

J86 ACTA S. CETHEI EPISC. MART.


impiissimo Umbolo, vel cum rainislris ipsius, festinus abiit una cum illis ad littus et invene-
A cum tis, ;

quoiiiam Spiritus Dei repleverat illum. Interea vox runt sanctura corpus jacens super arenam, sicut
ad eum Je ccelis facta est; Celhee Episcope, noli dictum erat illis, et saxum ad collum ejus ligatum.
habes coronam pretiosam aiite tliro-
ecce Cognoscentes autem in Angelico vultu ejus, quia linnorlfice st-
timere,
num Domini Dei tui; quiapro pcena quam suscepi- propter nomen Domini nostri Jesu Christi in aqua ptlitur :

sti, interpellant pro to sancti Arehangeli, Michael, erat pragfocatus;omni veneratione ac diligentia de-
Gabriel et Raphael. Et quoniam pr.-cdicatoridoneus creverunt toUere, et digno cum honore sepelire. Sed
Ant/eHca voce
eras in populo. idcirco audivit Dominus preces tuas, quia nomen ejus erat incognitum, vocaverunt eum
recreatus.
quiljus humiliter eum die noctuque deprecari non Percgrinum, quia peregrino et incoguito niore cor-
cessabas a. Facta ergo hac voce, data est Athletaa pus illius fuisset inventuin. Sepelierunt ergo illud
Christi crnstantia magna, multoque amplius loque- in loco proximo litl.ori, ubi fuerat inventuin secus

batur ad inimicos, propter vocatituiem, qua ad mare, cum odore il suavitatis.


regnura ccelorum vocatus erat; ubi et inellabili de- 15 Deinde vero dum piscatores nocte juxta littus
sidorio tendere cupiens, palmam martjrii quutidie navigarent inore suo, frequenter viderunt ad caput
expectabat. ejus lampadem e resplendere; quain Deuni omnipo- e
12 Dixit ergo ad ministros qui eum vinctum tens meritis servi sui dignatus est ostendere. Erat dclnde no-

tenebant Ut quid rae, filii iniquitatis et niinistri


:
his diebus in Jaternensiura civitate vir quidam, a cturno spten-
dore Uluslra-
tenebrarum, tenetis in vinculis? .'\n, quia me ser- nativitate caecus: qui dixit ad quosdam de majori- tum
:

vum Dei esse recognoscitis, htec facitis? Sed ego bus civitatis ; Vadam
ad corpus iilud in littore se-
in nomine ejus non solum vincula, sed et mortem pultum, et, si mihi Domini inibi donaverit lumen,
ipsam gratauter suscijiiam vos aulem Ariani et ; scitote profecto quod sanctura est. .\d hoc illi respon-
pcrlidi, cum Juda Scharioth, mausionem hal^ebitis, derunt Vade sicut
; dicis : si forte Dcus in te miseri-

apud ineitingnibilem Tartarum et inler vagos et : cordije suas opus dignetur ostendere. Apprebensa
profugos erit portio vcstra, et malcdicti eritis ia igitur manu ca;ci, ductus est a quodam f Aii sepul-
P
senipiternum, eo quod pra^dicationem meam sajpe chrum beati Martyris, positisque in terram genibus,
respuiatis, etcorreptioncs veritatis audire noluistis. oravit cum lacrymis, dicens Dous qui fecisti coe-
:

Tibi autem, Umbole, omnium nefandissime, non sit lum et terrara, mare et omnia quse in eis sunt,
juhetuT ad
fluvium meV' qui pacis osculum porrigat; et qui beuedixerit tibi, qui .\dam post [quinque] niiUia quingeutos quin-
gendui duci sit ille maledictus nam te maledicet ille, qui male-
: quaginta duosj/ annosde inferno eripuisti, et Jonam
dixit et e.\pulit Sathan de congregatione justorum. do ventre ceti liberasti, cfficum etiam ad Natato- 9
illunUnato
Tunc furore niuiio repletus Umbolus, pra?cepit eum riam Siloe illuminasti; illumina me peccatorem, etiam ad
vinctum duci .ad tluvium qui vocatur Piscaria, et per nierita hominis peregrini hic sepulti si tamen ipsum cxco ;

ibi eum pra;cipitari per poutem qui vocatur iMarmo- est alicujus meritiapud te et per hoc sciant om- :

reus. Beatus autem Celheus, cum gaudio pergens nes, quia corpus ejus venerandum et sanctum est.
ad mortem, psallere coepit dicens Ne projicias , : Confestim ut cessavit loqui, aperti sunt oculi ejus,
me, Domine, a facie tua, et Spiritum tuuni san- etlumeu suscepit. Exurgeus ergo cum festin,atione
ctum ne auferasame; redde mihi lietitiam salutaris magna, cucurrit in clvitatem, clamans et dicens
tui, et Spiritu principali coufirma lue. Cumque pro- Gratias tibi ago, Domme Jesu Christe, Rex regum
jectns fuii^set in tluvium, Dci auxilio protegente, sa- et Dominus dominantium , qui tale miraculum
nus et inculumis ad littus perductus est. Deinde ostendere dignatus es, per corpus Servi tui beatis-
scd et hoe bi$
frustra tenla
iterum atque iterura furens populus, jussu tyranni simi Peregriui.
accipiens eum, prsecipitavit in fiuvium et IC Audientes hffic universi habitatores civitatis alio Iransfer-
to, : sicut
lur ut san -
prius sanctus Ejiiscopus, Dei protectus auxilio; sa- veneruntad Episcopum,nec nonad Consules; habi-
ctum.
Qus et incolumis ad aridam deductus est. toque cum eis consilio, venerunt onmes siinul, h h
13 Quod cum vidisset impiissimus Unibolus, jus- assumptis Crucibus psallentes, et gloriam Deo dan-
sit eum ad suam prajsentiam adJuci. Ubi cum vir tes, ad locum ubi corpus sacratum prius sepultura3
Doraini constitutus fuisset, prjecepit rainistris ini- tradiderant ; et tollentes inde honorifice, posuerunt
quis alligari lapidem molarem, ponderis quasi
ci illud in loco alio, milliario nono a
At vero civitate.
librarum quingentarum, et sic deuiergi in profuu- impiissimus Uiubolus, arreptus a da;monio, sicut
dum. At ille iterum elevatis in ccelum oculis jisalle- ei prasdictum fiierat a beato Cetlieo Episcopo, mor-

bat, dicens : Domine Deus salutis mese, in die tuus est et universi miuistri ejus;' insuper et omnis
clamavi et nocte corara te : intret oratio luea in substantia ejus ad nihilum devenit. Passus est au-
conspectu tuo, ut salvum me facias a descendentibus tem B. Cethens Episcopus in civitate Amiternensi,
in lacum. His itaque peroratis, prxcipitatus est ia et (ut diximus) delatus est in urbem Aternensem
tandem alH' fluvium, et cuntinuo reddidit spiritum et ambulabat ; sub aquarum gurgitibus, ibique Peregrinus est ap-
gato motari, sanctum corpus super aquas, lapisque ad collum pellatus i regnaute Domino
; nostro Jesu Christo,
patraturt
ejus. At veru gubernaute Domino, per mauus .\nge- cui est gloria et honor in secula seculorum. Amen.
lorum suorum, beati Martyris corpus per medium
aquffl profundum, tamquam per aridam terram, ANNOTATA D. P.
sub una nocte jactatura est in Jaternensem civi-
tatem. a Fateor hnjusnwdi voces coelestes, maxime quaruni
14 Eratautem ibi piscator quidam, noraine Vale- imrto leslis fnissc poitut, semper mtlii svspeclas fictio-
rianus : qui dum nocte per eamdem aquam navigio nis rhetoricx esse ; taiiloqae maijis, quauto majori am-
ambularet, ad reficienda retia sua secundum consue- bitii oerbornm explicantur. Et liinc atque cx reliqua
tudinera, continuo lumen iramensum refulsit cirra lota ptirasi judico, aliquantis post rem actam seciilit
corpus beatum super arenie cumulos
littus illud, ubi Vilam hanc inimum descripiam fuisse : qttod etiam mox
jacebat. Unde stupefactus egressus est navim velo- probabil recenliiis ftuvii iwmen Piscaria, qui vetcribus
citer, ut videret quis esset. Diligenter igitur con- Aternus dicebatur.
torpui cum eo teraplato corpore, dum illud minime recognosceret, b Ita MS. Bodecense, quod ad Jaderam, vulijo
trans mare fcstinus rediit; et nuntiavit Episcupo et Consuli Zaram ;Camaldulense, Jaternensem; Petrus de Na-
wclum,
civitatis, quoraodo vidisset corpus, ligato saio ad talibus, Jadeneusem, habent ne aulem Atriensis le-
:

collum, jacere super arcnam c. Quo audito Episco- ijatur, proliibel omnino dislautta a mari.
pus, congregatis mox in unum Sacerdotibus civita- c MS. Camald. sic plenius sequentia. Quod cum
audissent
DIE DECIMATERTIA JUNII. 187

X audissent mirati sunt, et cogitare cccperunt, quis g Idem, post quinque millia ducentos et viginti D
esset, aut ex qua parte corpus iUud ibi venisset. octo annos. Sed ciim Admn obierU (iiino ,rtatis 930, EX uss.

Di.xit autem Episcopus Jaternensium, ad Consulem et Cliristun pas^iis sit secuiiditm etimmiiniorem opinio-

et ad populum civitatis Audite me, filii, deducatur


: nem iinuo mundi 4033, dicentlus esset ab inferis cdii-

ad nos uavis, et pergamus ad corpus illud, ante- ctusAtlam post aniios 3113.
quam ibi ferae accedant aut bestiie ne forte, si ; h Adili: Canwld. ad corpus sanctum Episoopi
fuerit devoratum, superveniat in nohis vel civitate Percgrini, qui peregrinatus fuerat per mare cum
ista grande peccatum. Respondei'unt oi Fac quod ; saxo ad collum i/uo confiriimtnr trajcctus in Dal~
:

vis, Pater quin nos oranes tecum eamus. Jussit


: maiiam.
itaque Episcopus festinanter afferri navim et in- ; i Postaliquod tempus, tam ejus
Petriis sic finit :

gressus cum Sacerdotibus et Consulibus civitatis, passionis series, quam


dies et noraen, a civibus
pervenerunt ad littus. Jardenensibus inquisita, reperiuntur qui passus :

d Jbitlem breinus Jixc jierstriiigtmtur, sed dicitur, est IJibus Junii. Unde Ferrariiis roli dtxit, Idibus
quvd nulla inventa est in eo liesio. Fclriis vero : Cor- Junii, qua die (sicut postea compertum est) passus
pus quidem Martyris proptcr lapidem arbitrans invenitur. De noniine proprio, vit^riiuc et viortis hi-
Episcopus, ipsum tamen ut Martyris, quasi dubius sloria, necessario id credctiir, si qiia fides /lctis dalur :

venerari non audens, in littore sepelivit et quia : Iiis vcro tacentibus de die ; potius opinabor, ipsum esse
nomen ejus ignorabat. Percgrinum nominavit, divi- translati Atriam corporis, quam mortis; cum intra
naraque voluntatem super inde expectare cospit. paucos ctiani annos ejus accurata metnoria ipsis quoquc
e Ibid. Lampadem : et additur ; Diceljant autem Amitcrnensibus potiierit c memoria abiisse ; utpote
sapientes et timorati, quia per eum Deus mirabilia nifiil tninits e.rpcctantibus, quam iit Sanctus per mira-
ostendere dignatur, et corpus ejus sanctum est. cula trans mare ostenderelur, quem ipsi ut proditorem
f Idem, aparente quodam suo, id cst coitsanguineo, necavcrant.
Petrns, a patre.

DE S. RAGNEBERTO MARTYRE
IN BRESSIA GALLI^ PROVINCIA
COMMENTARIUS PR^VIUS
De cultu ejus eique sacris locis, el Abbatia, et Actis.

cinu 7iclor MarUjrologii Gallicani Andreai, Saus- ad Sancti tumulum appensse lampades, oleum, quod
mxxv sayu.^i, pagina 1247 subjunxit^aUfjua nomina lumen fovebat perenne, sine [humano adminlculo

Ai
norum
Sanctoruin,
_inanuscripto monasteni
ex vetustissimo Martyrologio

S. Sablni sive Savini in Levitania,


Patrum Benedictl-
inmonti-
producebant.

Apud
2 L>fcus dnplez nomine S. Ragneberti
Segusianos, 7iunc Forenses appellatos,
celehris esU
eosque
duplex locus
S. Ragnoberti.
bus Pyren^is agro Tarbiensi, abliinc circiter
in Superiores, occurrit Divi Ragneberli Prioratns Ordi-
Ctiltus 15
quadringentis annis exarato in pergameno. In lioc nis Benedictini, qui pariim abcst a ripa fluminis Lige-
Junii
ad diem xiii jHnii sic leiji ait : In territorio civitatis ris; in qno pontem lapidenm majores fieri curarnnt,
Lugdunensis, natale S. Regneberli, cujus mortem inde vulgn le pont de S. Rambert nominatum, ei est

in conspectu Doiniui pretiosam miracula crebra te- in Arclupresbyleratn Montbrissoniensi. Alius locus :

stantur. Hahemus Breviarii Lugdunensis, ad Tri- S. Ragueberti est in Bugesia ditionc Bressix, ad flu-
dentiui formam cudendi pariter et recitandi Kalen- violum Albarinam, ad magnam lUam viam qua itur

darium et Vitas Sanctorum


, auctore Magistro , Bnrgo BeUicum, inter altos montes Jurenses, Dicitur
Stephano de Vernay Presbytero Lugdunensi, cum autem tam parochia sive oppidum qnam Abbatia S.
approbiitiont' Doinini Clianmont, Docloris Sucr.r Thco- Ragneberti in Archipresbyterum Ambroniacensi esse,
logix etCanonici Ecdcsix CoUcgiatx S. Justi in urbe in Ri-gistro Benefwiorum dicecesis Lugdunensis.
NOT. 10
Lugdnncnsi. Ibi ad diem enmdem \iii Junii, pro festo 3 Acta Murtyni habemus varia; perfectissima sunt,
S. Ragneberti Martyris, ponitur lioc eloginm. Uagne- qux ex Breviario dictx Abbatix S. Ragneberti ex- Acta martyrli

bertus, alto Francorum genere ortus, patrem lia- tracta, edidU Samucl Guichenon in J/istoria Bressiana
buit Radbertum Ducem, qui complures iuter Ligeris ct Bugcjana. parle quarta in Probationibus pag, 332.
ac Sequanae confinia provincias strenue admodum Proxide accedunt qiix nobis a Joanne Ferrando So'
suis rexit temporibus. Hic ab ineunte a;tate pru- cictatis Jcsu Lngduno submissa anno mdcxlix suut,

denter gerens officia hujus seculi, propter eam quam ut a Domino Laboureur Pr.rposito Insulie Barbarx
habebat in Deum summe dilectum fideni praeci- suppeditata. In hisce deest Prologns et Epilogus, et

puam, studebat in cunctis actibus suis ita transire hujus loco nonnuUa de Ebroini maUtia, obitu et dam-
per commoda temporalia, ut pervenire quandoque natione referuntur ; qux jvdicamns omittenda. Tertio
niereretur ad seterna gaudia promissa. Quae et te- loco possunt censeri, qux bis fiobis fucrunt submissa ex
nuit tenetque ab bac die, mucrone lance» transfi- MS. eudem Nicolai Fabri : hxc autem fere eadem
xus ; post multas persecutiones , opera jussuque extant, sed sub fuiem mutila, tomo primo Scriptorum
Ebroini, Majoris-domus Theodenci, qui faotus est Historix Francorum ab Andrea du Chesnc p. 263
Rex Francorum loco fratris Childerici anno Christi edita ex MS. Codice Claudii Dormieux Atrebatensis,

DCLxxvii. Locus in quo talem mortem, pro justitiae viri mihi optime noti cum hic JnsuUs dcgeret. Apud
cultu injuste sustinuit ab impio Tyrauno, Dei et Andream du Chesne margmi adscnplx leguntur Idas
Sanctorum hoste , atque Francorum nobilitatis Julii, cum esset imprimendum Idus Junii, facdi er-
cruento extirpatore, Bredone olim diotus, in~Lug- rore, et jam sxpius a quem ta-
nobis dcprehcnso : ob

dunensiuni finibus ad montana Jurae positus, diviuaj men Saussayus iu CoroUario ad Martyrclogmm GaUi-
glorificationis coruscationibus illustratus est. Nam canum, ad Idus JuUi seu xv diem, aliquod elogium
S. Ragneberti
, :

188 ACTA S. RAGNEBERTI EP. MART.


ad Idus Junii sive xiii diem Miles in bello, expeditius egerit, si fortius con-
A S. liagnderli prolulil,
si

ALCTOftE G. II. traxerit Iiastam, si plures durantis dexterse viribus


rednccmluvi.
Conlinuatione dejecerit vulneratos, si gladium de hoste tulerit
4 Mcmoralus anlc Guiclienon , i'i

monasferiiim
partis senindx Hislori.T img. 97, late ilesn-ibit oppi- cruentatum, vicisse laudatur Christianus solus, ;

ab eo dtctum in ipso certamine raoriatur, minns idoneus


dum S. Ragneberti Jurensis, vulgo S. Rambert de iiisi

Joux, S. RDgnebertuin martyrio corona-


ulii iisserit,
fuisse judicatur. Mors fidei nostroe victoria est :

tum, sepulturie traditum, et ad ecclesi.im S. Domi- tunc vincimus, cura occidimur tunc laboris totius- ;

tiani translatum, ibidemcrebris clarum miraculis que certaminis molestias supcramus, cura animam a
hactenus quievisse non autera in Prioriitu S. Ra-
;
pectore fundimus. Novum pra^Iium, nova disciplina

Forenses sacrum ejus corpus cum pugnandi IUe sit fortior, qui cruciatur et sustinet:
gneberti apud !

Domitiani asservari. Xon tamen falsa ille victor, qui mortcm tolerat patienter. Sanctus
corpore S.
conlinuo erit Translalionis liisloria, ad I Jiilii exami- igitur Ragnebertus, vincendo inimicum, mortiius est,

Jianda. Quid enim proliikt, cum S. Domiliani corpore, ut ad laboris sui desideratam gloriam perveniret

Iranslulas fnisse aliq-iias S. Ragneberti Reliquias ? qui si reraaneret in corpore, ejus victoria; gloriam

Accrcvit monasterio ailjnncto smnmus splcndor ex so- non haberet, quam hodie fidei sua) merito possidet

lis, ut viiletur, miraciilis S. liagneberii ctijus mona- conquisitam. Sustinuit parvo tempore cruciatum,

slerii Ahbiitcs riuatiior ct triginta numerat Guiclienon. sensit pcennm, quam persecutor crudeliter intulit ;

Scxtiis eorum Humbertus impetraint Biillam a Cwle- sed nunc illis deliciarum voluptatibus amoenatur,
et loco ilH
subjectum : stino Papa III, signatam anno Mcxci, qua primlegia quse nullo possunt humanaj <estimationis judicio
omnia conlirmantur : ubi ille ait, se loca raonasterii definiri : sicut scriptum est, quod oculus non vidit,

subjecta propriis duxi.sse exprimenda vocabulis ; nec auris audivit, uecin cor horainis ascendit, quae

scilicctlocum ipsum, in quo dictura monasterium pra?paravit Deus his qui diligunt eum a.

situm est, cum omnibus pertinentiis suis et cum 2 Beatissimus itaque Ragnebertus, ex prsecclso
burgo adjacenti ceUam de Cliamom. Ecclesiara S.
;
Francorum gcnere ortus nobilissimi Ducis b Rad-
Micliaelis de monte Andrico, Ecclesiam S. Petri berti secundum seculi dignitatem tilius extitit : qui

de Vilhri-Cayerio, cura omnibus appeuditiis earum, scilicetinteramnis SequaniB atque Ligeris confinia
Kol}itis oriu
Cellam de Yillars-Salcs, Ecclesian S. Juliani de plures provincias strenue suis rexit temporibus.
et snncle
Monte-majori cum omnibus appenditiis oarum, Cel- Qui athlela Christi, seculo nobilissimns, sed fide
institutus.

lam S. MarisB de Graneriis, et Ecclesiara S. Petri nobilior ; scholastico ac Dominico educatus est dog-

de Sauciaco, Ecclesiam S. Pelri de Aspero-monte, mate in aula palatii ; fortis corde, promptus ingcnio,
Eccle»iam S. Buldulfi, Ecclcsiaro de Munasco cum armis doctus, assidue miindanie sapientia^ flnriltus
appenditiis earum, Cellam de S. Mariae de Luceys, ornabatiir undique. Dumque ab ineunte aitate pru-
Ecclesiani S. Mariaj de Janua, Ecclesiam de Lu- denter gereret fortia seculi, ut post in fine claruit,
ziaco, Ecclesiam S. Desiderii, Ecclesiain de Caiupa- diligehat attentius corde Dominura. Studebat cnira

nicu cumappenditiis earum, Ecclesiam S. Petri de in cunctis actibiis suis sic trausire per temporalia
Benoiizia, Ecelesiam S. Andrese de Tenayo, Eccle- commoda, ut perveuire quandoque ad gaudia mere-
siam S. Mauritii de Argit, Ecclesiam S. Martini retur aeterna. Cumque multos erga se couspiceret
de Vaugiis, Ecclesiara S. Laurentii de Ouciaco, ardere invidia, raagis studuit dissimulando malevo-
Ecclesiain S. Petri de Aranda, Cellam S. Michaelis lorum calcare, tendicula, quamreddere pro nequis-
de Rupe, Ecclesiam S. Mauritii, de Langiis, Ec- simis nequiora.
clesiam S. Hilarii de Turciaco, Ecclesiam S. Mar- 3 Igitur illis diebus extitit Miles quidam iniquis-
tini de Clcysieu, Ecclesiam S. Martini de Varey, siraus, Ebroinus nomine, Deo et Sanctis contrarius;
Ecclesiam S. Mauricii de Ambutriaco, Ecclesiam qui ex infimo genere ortus, Majoris-domus lionore injiiria
Ebroini,
S. Mauricii de Meyri, Ecclesiam S. AndreEo de Ri- a c Rege fuerat sublimatus. Huic studium evat, ut
C
gniaco, Cellam S. Petri de Vilieu, Ecclesiam S. quoscumque, ex Francorum genere, alta ortos pro-
MariiB de Hospitalari, Capellam S. M.igdalenaj de geiiie nobilitatis, vidisset in seculi utilitate profl-
Loyes, Cellani S. Cbristophori de Burgn, Cellam cere ; d ipsis vel interfectis aut effugatis sive su-
S. Vincentii de Faramans, Ecclesiam S. Martinide blatls de raedio, tales in eorum honore sublevaret,
Stingiaco cuni appenditiis earum. Hscc ibi. Integram qiii aut raoUitia obligati, vel sensu debilitati aut
builam cum aliis iirivilegiis et e.renij>tionihus c.iliibet vilitate aliqua parentelie degeiieres, non auderent
Guichcnmi in Prohationibiis pag .^3i et seqiientibiis. ejus pra;ceptis impiis resultare. Cumque ob hoc
5 Burgum sive oppiilum S. R''gneberti, cum antc plures ex Francorum nobilioribus dolere contra se
Oppidam solis Ahhatilius suhessct, per qnamdam cimmntalionem cerneret ; callide cunctorum factiones ju^ieveniens,
liiarchiomlu a liencro Ablmte anno Mxcy\ fartam, cessit Diicihus Sa- pertinaciter versutiis suis omnes revincebat.
/lonoratum.
baudise; aquibiis auno mdlxxvi inMarchionatiim cre- 4 Igitur ipse impiissimus Ebroinus, jam dicto Dei
ctumesse, imlicat eliartaereclionisapiid eumdein Giiiche- famulo Rngneberto imputare studuit, quodtale con-
nonem pag. Tid. Ipsiim vero monasterium , Ahbatihiis siliura cuin duobus Palatii Proceribus, Bodone et
Commendatariis traditum, amisit (ut sident calamitali e Guiscando noraine, habuisset iuitum, ut ipsum
isti suhjccta) splendorcm antiquum, rwc parvam reriim Ebroinura absque decreto Regis conarentur occidere.
suarum riiinam pati cogitur, leste Guichenone : qui Sed cnra ipse nec prodere vellet crimen, nec dene-
negat ipium nnquam suhjectum fiiissc monasterio Clu- gare facinus, intercedente Dei famulo f Audoeno,
ahlegatur in
niacensi ; et Bullam iii Bibliotheca Clmiiacensi , allri- Rothomagensis urbis Pontifice, cujus fama Sacer-
partes
hutam Innoeentio II, velut snb annum Muxixviii talis dotii illo tempore orbem repleverat Galliae, non est
Juranas,
subjectionis testcni, rcvocatam vult crcdi. continuo interfectus scd cuidam viro potenti, ;

Theudofredo noraine, partibus Burgundiaj in exiliura


commendatur; eo scilicetfactionis obtentu,utdumin
ACTA MARTYRll exiIiuraraissuscrederetur;absqueFrancoraraimperio
Ex Guichenom, Chesncro, et variis codicibus latenter morte perimeretur. Sed disponente Deo, in
MSS. cujus manu hominura corda consistunt; ipsevir no-
bilis, cui fuerat ad mortera traditus, raiscratione
Xn omni certamine ille victor est, qui interfecerit compunctus, eum magis vivum servare studuit,
Piotogus. inimicum in nostro autem prselio nemo creditur
; quara feralia praecepta Ebroini Principis in ejus
victoriam consecutus, nisi qui fuerit interfectm. sanguine adiniplere.
DIE DECIMATERTIA JUNII. 180
5 Igitur lioc divina clementia actum est, cujus igitur petra Cliri.stus, atque de firma petra oleum; D
judicio purgantur corilisocculta, ut dummorsjusta antiquus Dei populus suxit miraculum, quod ad E\ «S3.
il!e

suspenditur, famulus Dei Ragnebertus, MarljT fu- gloriam Martj-ris sui Christus ex olco de petra se-

„Si pidali turus, per pwnitentiani purgaretur; dumque luisset pulcriproductodemonstraredignatusest. Digneenim
ai impt" l^aucorum annorum tempore in relegatione cxilii, miscricordiie adscribi congruit, ut liducialitcr pjus
toto corde conversus ad Dominum, qnod Irugili fideles, etiam durioribus adversisque casibus, de
conversatione maculaverat seculum.lavit lacrymis cjus piclate pr;osumere non dubitent : scientes pro
atque orationibus sui eordis cubicuUini. Intercacum certo, quia misericordiK ejus, secundura nomen ejus,
jarapromissum tenipus iiropinquaret, ut beatus vir super timcntes eum seiiiper. Allidamus igitur et nos
transferendus de scculo, Christi pnesentaretur obtu- parvulos cogitatus nostros ad petram, juxtaPsalmi-
tui iterum cruenta bestia serpentino sibilo misit
; stam; ipsaraque petram intelligamus esseCliristum.
manflata, utabsque dilatione sanctum Dei faraulum Ast cum spe venire ejus clementiara imploreraus,
interficerent. Cumque ministri illius, licet inviti, utbeatissimi Ragneberti Martyris sui nieritis ad
susccpissent eum, ut implerent maudata Tyranni; gaudia, quas fidelibus repromisit, nos misericorditer
duxerunteumperquoddamdesertum, in confiniovi- perducere dignetur. Miracula autera pr»libata, licet
delicetLugJunensis territorii Jurui vicinum. Dedu- (instante jam tempore Antichristi, cum faciem ut
centes itaque eum, ignari venerunt nocte ad quem- scriptum est, pra;cedet egestas) cessare videantur,
dam locum ij Bubronne vocabulo ubi quidaiu Dei , pra?stantior tamen sanitas animarum semper ejus
famulus, nomine Domitianus, religionis obtentu in meriti obteutu prajbetur. Cessare autcm divinami-
h
honore /i S. Geuesii Martjris, dum in ipsa cremo racula, videlicet ibi ad sanctum ejus tumulum vel
ad dncrlnm
sanctorum Patrum viverot exemplo, arctum con- alias, nostrorum enormitas peccaminum facit, qui
abdttciliir,

B struxit oraculum. Deprecatus ergo atbleta Christi post revelatam Christi gratiam retro sumus conversi.
se ducentes est, ut eum in ipsa ecclesia in orationem De ipso quippc Domino Jcsu Christo scriptum est :

agere permitterent. Curaque hoc iUi nullatenus pr2e- Quia propter obdurationera inlidelis populi nuUam ia
Dei .servus, quod se ad mortem
stitissent, intellexit Capbarnauni potuerit patrare virtutem. Nos ergo
deducerent quare permittentibus carniticibus, in
: non suinus digni ut illo f.ivore beatissimus Martyr
loco, ubi erat, suam orationem complevit qua con- : nos foveataut consolaridignetur, qui priores nostros
summata gladiatoribus dixit Ecce quod jussum est: consueverat et tamen credendura non est.
leetiticare :

i adimplete, sed deprecorper Dominum, ne fatiga- quod minor ejus sit potentia, aut minus valeat ejus
tionem faciatis milii longius. Curaque eum super apnd Deum intercessio, quam si miracula frequenta-
quemdam lapidem sedere fecissent, unus ex his ret. Haec succincte perstrinxissesutEciat.
nmcrone Titam illius
lanceae extorsit. Redeuntes

el lartrca
ab scelere, cultoribus dixerunt oraculi, quoddam se ANNOTATA G. H.
Iransllgilur: in vicino invenisse corpusculum; atque hortati
sunt, ut merccdis obtcntu cum studerent mand;ire a Hujits Prologi loco, apud CliesihVtim et in AfS.
sepulchro ; qui requirentes corpus sanctissimi Mar- Fahri, isleest. Spiritu sancto intonante per Psalmi-

tyris, diligentissime sepulturae tradulcrunt. stain diciinus ; Dextra Doinini virtutem. Unde
fecit

Itaque, juxta vocem Priedicatoris egregii, in- in laudera Redemptoris, qui in omnium Sanctorum
coraprehensibilis est altitudo divitiarum sapientias estvirtute mirabilis, augraentura caperedignoscitur

Dei ; Sacerdos naraque ille, qui ejus confessionem devota mens fidelium, dum ecclesiae frequentans ora-

susceperat, dumin exilio esset; per septeraannorum culum, audit rairacula Martyrum, per ostensionem
posl attnos curricula pffiiiitentiam ei indixerat agendam, quod virtutuin. Sanctus igitur Ragnebertus etc. In MS.
l^

quia ante dictura terminum mors immatura prreve- Firrandi uterque Protogiis decst, ctiin voce igitur, aiit

nit, bis septera annorura spatio transacto, tunc pri- itaque, in principio.
mum ad illius tumulura divina virtus efl^ulsit. Se- b In MS. Ferrandi Ragdeberti.
pultus quidem fuerat iu ecolesi.-e porticu , sed c Siil) Theoderico, post necem Childerici, anno G75

virtute se publicante miraculis a fidelibus est , in regnum recepto,

exinde translatus, atque in ecclesiffi teraplum juxta d Apitd Guiehenonem ponitur arcusativii^ ijuasi pro
/;Reliquium Sancti Dei constitutus. Inde crebra ablativo absoluto, propter aecusativuin prdecedentem :

comraittuntur miracula ad sepulcrura B. Ragneberti quod eliam infrii coiitinuatur per relutiviim, quos elc.
ohmirdKula
Iraitifrrlur Marlyris. Rtcipiunt ibi caeci visum, claudi grcssum ubi Grammatica Latina nomiiiativum requireret : est
1 1 tcilcsmm autein kic Grxcismus, non insolens Latinis medii sivi
inveniunt, fugatur turba daemonum. expelluntur fri-
gores, dolor dentium sKvus : praistantur ex fide seriptoribus,

petenti diviua solatia. e Chesnxo, Unniscando : i» MS. Fabri Uni-


7 Inter cetera miracula, quse Dominus ob meri- scando.
tum gloriosi Martyris Ragneberti operari dignatur, f S. Audoneus cotitur 2i Augnsti, mortuus anno
'l^
seitil-ro
plurimo tempore de sepulcro ejusdera sanctissimi sui C83, Ponlife.c urbis Rothomagensis creatiis anno G40;
'Jta Hml
tiltiiia :
Militis fluere oleum feoit, in lampadibus ibidem Chesn.ro, Rodoma.
constitutis ; de quo oleo quisquis in quacumque in- g Bebronna, Cliemseo et MS. Ferrandi Brehone.
firmitate detentus fuit, ajgritudine fatigatus, statim In anliqua Vila S. Domitiani i Julii Bebronnensis
ut per manus fidelium loci illius ex ipso olei liquore locelhis </(ti(nr ; Saussayo vallis Vebrona. VixeratS.

contactus est pristinam meruit recipere sanita- Doinitianus uunis circiter diicentis anle S. Ragne-
,

teraL bertum.
1110 viiseri- 8 Et quia "E).£'j; Graece, Latine Misericordia h Colilur S. Genesius Martyr 25 Ainjnsti, prope
'
cordia Dti
nuncupatur, recte divina dispensatione actum est, ciijtis allare S. Domitianus fiierat depositus.
indicaliir.
ut pietatis opera per olei unctionem exercerentur. i Guichenon et MS. Faliri, adimpletum est.

In veteri enira et novo Testamento, benedictionis k Iilem juxta sancti Dei analogium. MS. Fcrrandi,

oleo Reges et Saccrdotes atque Proplietas consecra- jii.rta elogium analogium. ubi priiniim verbum cst su-
tlcul.
32, 13
tos esse, manifestum est
quod quid allegorice si-
:
per/luum. Analogiura vero est pulpiitm, in quo legitur
gnet, plura Doctorum documenta demonstrant. Evanijclium aut eliam populo cxplicatiir.
Hinc naraque de antiquo Israelitico populo scriptum 1 ilic defiuit MS. Fetrandi,
suljeclls nonnullis de

est, Suxeruut ineljde petra et oleum de firraapetra. Ebroini malitia, et damnatvne ad morietn: qux omit-
Hinc Paulus ait At pleraque apitd Cliesnxiim de miracuUs sunt
Petra autem crat Christus. Si
; tunliir.
contracta,
190 ACTA SANCTORUM.
A conlracla, el reliqua (lesmil. In MS. Fahri ailjunguntur quantiim est ineffabilis alta Redemptoris potentia, D
nonnuUa e.v E}iistola S.JacoOide Vaslalione agrorum, qua; tanta per servuni suura ostenJit mundo mi-

el mmnulla alia loca Scriiiturai. sic aulem finitur : ratula Cui est bouui- et gloria cum Patre et Spiritu
Justi fulgebunt sicut sol in regDO patris eorum, sancto etc.

DE S. PSALMODIO EREMITA
IN LE^IOVICENSI GALLIyE DIOECESI-
De cullu Sancti et vit;e cloaiis.

aufreilus, ccenobila monaslerii Divi Marlialis nitu in Galliam trajecit, atque ad S. Leontium

Lrmonicemis, ilein Prior Vosicnsis anno Sanctonensem Episcopum, famareligioniscelebrem,


-MCLxxvjii irealns. scrijmt Clironicon, a Phi- accedens, susceptis ab eo ineunda; compendioso raiias cireunf

Cx^
suni, tn
lijipo

quo cup. Ib
Lalilic Tomo 2 Novx
aiiil de Sanctis in
Bililiotlircr e.rcu-
Episoopatu
tramite vitce ccelestis in terra ignotas consiliis,
divinae virtutis coruscatione illustratus, ca^cre inu-
jam sfantias ail-
'''*

Lcraoviceiisi prasclarioribus ; cl intcr alios Aenti- lieri gratara luminis usuram refudit : septiraoque
monasterio, Beatum Psalmodium as-ii'jnat. Jn Brc' ultra Rastratum milliari Gallico, in silva przeindi-
viario Ecclesi.v Lemoviccmis, (quod liiibcmus auctori- cata secretam tantum ab hominibus, quaiitum Deo
tiile Raijmundi dc la Marlonic Einscojii anno mdcxxv notain et placitam vitam instituit : ubi multis si-
cililumj ad liunc diem xiii Junii jincseribilur festum gnis et virtutibusclarus, ac potissimum ps;dmorum
SS. Psalmodii et Antonii de Padua Confessorum, (unde revexit vocabulum) modulatione delectatus,

Encomiitm .^ub rilu duplici celebrandum, et lixc dc ulroiue rccila- post sanatam aqua benedicta Ducis Aqnitaniae fi- E
cx Jtrerifirln lur Oruiio Deus qui nos Beatorum Psalmodii et
: liam, potens in morbos, bestias et damones, pre-
l< movlceiixt. Antonii, Conlessorura tuorum, annua solennitate tiosa morte gaudia comparavit. Cujus corpus
coeli

leetilicas, concede propitius ut quorum natalitia ; e silva ad S. Stepbani


collegialem Ecclesiam de
colimus. etiam actiones imitemur. Pein in primo Aenti-monasterio delatum, et capsa argentea dona-
Nocturno leguntur Lectiones de Scriptura occur- tura, honestissime asservatur et colitur. Ilacleniis

rente. In secundo Nocturno Lectio quarta rccilatur ille. Simon Martin, cilato ulroque loco Saussayi ct
is/a .-Psalraodius, Gregorio Magno asquiilis setatis Brcviario Lenwviccnsi, Gallicnm ciicomiiim in sncratis
aut supparis, in majori Britannia claro genere natus, Peliqniis dcserti pag. iSl formarit. Eumdem lioc xm
Brandani Abbatis sanctissimi discipulus relicta pa- Junii celebrat Ferrarius. ex Kalendario Lemovicensi
tria,quo liberius rerum divinarum contemplationi ct monumcntis .lEndi-monasterii, ab urbe Lemovi-
incumberet, in Lemovicensi solo, non longe ab censi xiv m. r. distantis.
Aenti-monasterio, secessum elegit. Ibi cum latere 4 Locns valalis diciliir Britannia magna, prout
vellet vir sanctus, et soluni Deum inspectorem eliam Hiberniam comprehendil ; in qua vixerunt, tam
qusereret, eum ita crebra miracula prodiderunt, ut Brandanus, Abbas Eirrensis in Momonia, anno
propter populi convenientie frequcntiam ab iis coa- DLXxi riltt fiinclus xxix Novembris ; quam Brandanus,
ctus destiterit. Ad extreraura, vitae cursu cum Abbas Cluainfertensis, morluus anno dlxxvii, die
admirabili sanclitate confecto, Idibus Junii ad Bea- XVI Maji ; ail qunn diem Acta ejus illuslrai'iinus. Ho- "°" ''"''''

probandas.
torura sedes evolavit : cujus coi-pus, rairaculis in- rum alleriiis poluit discipulus fuisse S.
Psalmodius,
signc, Aenti-nionaslerii, ubi summa religione coli- cl sic .cqualis xUilis aiit supparis fiiisse ciim S. Grc-

tur, conditum est. Leclio v el vi de S. Anlonii Qorio Magno, Foiitificatu et viu funclo xii Martii
Vila. In lertio Niiclurno Hotnilia ct Euanijclium, anno dciv. Sed quod Saussayus in secundo eiogio velit,
Sint lumbi. Fesperx a Capitulo de S. Basilio, Coni- cum raonitu Brandani in Gallias, trajecisse, atque
memoratio SS. Psalmodii et Antonii. De hoc infra ad S. Leontiuin Sanctonensem accessisse, noii con-
arjcmus, ct de S. Basilio scqtienli die xiv Juini. sislit : qiiia S. Leontius, cujus Acla dedimus xix
2 Andreas Saussayus, ad liunc eumdevi xui Jiinii, Marlii, floruit seculo posl Brandanum sequenti, et
e.t jnm relalis Leclionibus, mulala liiiic inde phrasi, anno dcxxiv aiit seqnenti intcrfiiit Concilio Remensi
Aliud tx encomium formavil : et quia lcijerat, qiiod propter sul) Sonnalio Episcopo. Porro hujus decessor Palladius
Saumijo,
populi frequentiam ab iis, scilicel miraculis, coactua sallem adliiic viril anno dxcvi, qno S. Gregorius
distiterit ; festinanli calamo scripsil, quod propter Magnus Indiclione xiv misil tlli Reliquias. Videtiir
populi frequentiam liinc recedere coactus sit, atque Saussiigus ea haiisisse e.r Mcnologio Davidis Came-
remotiorem sibi deligere stationem. Idem Saussaijus rarii Scoti, qui eiim Scoliim facil, Psalmctum appel-
in Supplemcnlo, ad dicm seqiientcm xiv Jiinii, aliitd lal, el asserit fralrem fuisse S. Machali sivc Maclo-
clogium habet, ob varialas circiimslanlias hic adden- vii, a S. Leonlio suscepli et adjiili, nli ad hiijus Leon-
dum. tii Vttam diximiis. Prxlerea ait Cainerarius, eum
3 In Silva, inquit. de Grya agri Lemovicensis fluctibus pelagi oppressum non sine miraculo libe-
depositio S. Psalraodii Confessoris et Eremitse qui ;
ratum. Qux vellcmus aliiinde confirmari : propler
;»l aKM in Scotia nobili prosapia editus, discipulus S. Bran- nolam nobis Camerarii levilalem ad quidlibet in gcntis
dani Abbatis, a puero ejus piis informatus institutis, sux liiudem comminiscendum, vel saltcm credendum.
cum triduo marinis Huctibus jactatus, sed divina absque idonco tcste.

gratia liberatus ab exitio [esset], Magistri sui mo-

DE
DIE DECMA TERTIA JURII. 191

DE S. FANDILA PRESBYTERO
MONACIIO ET MAHTYRE CORDUB^*,
Synopsis prsevia de cultu et tempore.

Marlyres, Cordubss Sa-


illuslres siib bis committit, qui consimili zelo controversise ad-
Pcrgimuspussos, proponcre,
raceTiis Ex his dedimus die versum Dei populum laborantes, eum ubique aflli-
DCCCLIII.
iii linjus ?nensis Junii, S. Isaacuni Mona- gerent, everterent et opprimerent ut non solum :

chum ; die v, S. Sancium adolescentem, in Vatem suum nullatenus infamari prsesumerent,


auia regia eJucatum ; et dic vii,SS. Petrura Pres- verum etiam terroribus compulsi abominabilera
bytcrura, "Walabonsum Diaconum, Sabinianura, conliterentur culturam. Sic quoque rausror impor-
AVestrebuniUira, Habentium, et HiL-reraiam ; rjuibus tabilis, et persecutio truculenta undique, nobis ob-

ad liuiic d>em adilinius S. Fandilani, Monacliura et vians, plerosque prsevaricationis laqueo immerge-
Presbyterura ;
plures deinceps daluri. Monaclius hic bat.

fuit in Tabaneusi ccenobio, sito in jiarlihus Aijuilouis, 2 His inlerim imminentibus malis, et hujusce-
inter prxrupta montium, sepiem ab urbe miUianbus, modi a^rumnis Ecclesia rapulante, ferunt ob lioc Dp. C
Monachus, scd pustea a Sarucenis destructo, Monachis in urbem Regera ingenti crapulatum Isetitia, ampliora fideli- ct insuUotio-
confugientibus, ut docet S. Eulofjius lih. 3 rap. 10. bus scandala irrogaturura se proraittere, et dira ncm Procerum
cnntra Martti-
Presbyter 5(?K Sacerdos creutus est, rogantibus Mo- incursatione molestiaque contriturum, si commo-
nacliis coenobii S. Salvatoris et pra?judicio Abbatis :
dum regnandi successum diutius obtinerct adeo ut :

Sacerdos, plerique Procerura, oliin decedentiura Martyrum


sub Rege autcm Mahomud, ftUo et successore Ahder-
rahamcn Rcgis, mortui anno dcccxxxix fdius autem ;
subsannantes constantiam, nobis rcferrent ; Quo
cjus Muhomad rcgnavit iisque ad annum dccclxxiv, nunc vestrorum virtus Agonistarum? quo
abiit illa
Marlyr aniio
sub quo JEra dcgcxc, >>ive anno Cliristi DCCCLiir, aufugit magnanimitas ? quo absorpta temeritas deli-
853.
mariijrio coronatus cst die xm Junii, uti constat ex tescit? ubi seenervata fortitudo abduxit?quidudum

Actis SS. Anastasii, Felicis etDign», proxmio post concitis gressibus certatira ad expugnandum Dogma-
S. FunJilam die coronatorum. Acta edidit S. Eulo- tistem nostrum occurrcntes, debita ultione perempti

gius, lib. 3 Mcmorialis Sanclorum : ev 'cujus cap. 1 sunt. Nunc aJsint, nunc venient, raodo pnipereut,

cl C aliqua pntponimus, et deinde plura ex cup. 7 re- si divinitus inspirati illud in veritate conservant
Acta auctore
ferimus ; cx cup. 8 subjuncturi, ad dieiji sequentem, certamen.
S. Eulogio.

martijrium SS. Auastasii, Fdicisct Diqnx. Usuardus, 3 Dum ergo in nos hujuscemodi irrisionibus in-
Cnp. 1
sultarent, et hoc deludio nostram pene consumma-
qui codcm icmpure vixit, S. Fandilara suo Murlyro- S. Fandila
logio inscripsil his verbis : Eodem dle Idibus Junii, S. tam cladibus fatigarent miseriam
adolescens qui- Accittatus
;

Fandilae Presbyteri, qui apud Cordubam civitatem, dam Fandila, ephebus aspectu decorus, honestate Cordubx stu-
vitae probabilis sanctus et timoratus Presbyter, dcl.
capite amputato, martyrium sumpsit. Secuti sunt luis

Petriis de Natalibus (ib. 5 cap. 147, Beflinus, Gre- csedes saevaque discriniina, ostium aditumque pri-

venus, Molanus, Manrolijcus, Galcsinius, Canisius,


mus exercendi martyrium, sub hujus fyranni pri-

et cum iis varia Martyrologla, tam manu scripiaquam vilegio, patcfeclt. Hic itaque ex urbe Accitana pro-
typis cusu, ac pottssimnm Romaniun, in quo isla le^
genitus, Cordubam discendi gratia veniens, totam
ilarlyrologia
guntiir. Cordubie, S. Fandike Presbyteri et Mona-
pene pubertatera ibidem sub psedagogi traditione
peragens confestim ut adolescentiam adiit, rao-
chi, qui in persecutioneArabica, amputato capite, ;

nastica oblectatus conversatione, illico Mona-


pro fide Christi martyriura subiit. Plura etiam ex
Actis prcferunt Ambrosius Morales, ortu Cordubcnsis,
chis se, Dco jugiter ndlitaturus, admiscuit. Qui
aliquibus peragratis ac demutatis, in quibus
locis Slonachits
lib. 14 Ilistorix Hispaniarum cap. 19 ; Jounncs Ma-
ardens devota mens requiescere non poterat, ultirao Tadanensls,
Acia Hts- rictta, lil). 3 Historiae Ecclesiusticx de Sanclis Ilispa'
ei
se in Tabanense cosnobium contulit. Ibi aliquara-
F
pmtce. nia: cap. 8; ViUegas in Floribus Sanctorum ; Marti-
nus de Ria, dc Sanctis Cordubcnsibus diu sub regulari disciplina vel regimine .\bbatis
fol, 94 et sequen-
Martini demoraus, perfectius in timore Domini
tibus ; ubi nonnulla suhjungtl, qux ex Hispanicis,
Latinc cdidit Jonnnes Tamayus Salaiar in Marlijro- claruit.

logio Ilispanico, ad hunc diem 4 Et quoniam summse humilitatis magnsque


xiii Junii, qua; et nos
subjuitgimus. Fcrnirius, ncscio qua cx causa, Fandi-
obedientiae erat, idcirco gratia sanctitatis, qua et Sacerdos
ad S. Salva-
ccelitus refulgcbat, diu implorantibus Monachis loris.
lam retulit ad diem xvi Junii,
coenobii sancti Salvatoris, quod haud procul a ci-
vitate Corduba» in parte Septemtrionis ad radicem
ACTA MARTYRII Mellaris pinnaculi situm est, ad otEcium Sacerdo-
tale prKelectus invite, ct (ut ita diierim) violcnter,
Auclore S. Eulogio in Memoriali Sanctorum. instantia vel praejudicio Ahbatis sui, sanctum mi-
nisterium suscipit ; et nihilominus jejuniorum, vi-
giliarum, orationumque solito propensius labores
I-il'. 3 cap. 1
l\.de\ito Mahoraad patris imperio, confestim in adaugens, ambulabat de virtute in virtutem, visu-
promptum odiurn contra nos prorurapons, ipso ilie, rus Dominum in Sion, scalis raeritorum evectus.
*'W'iose pa-
kdo
quo fascibus infulatus , solium regnaturus conscea- Cujus veuerabilcm vitam, cunctisque necess.irio
ejectos.
dit, Cliristianos oranes palatio abdicans, inJignos iraitabilem conversationem, cum affatim digno lau-
aulae principali ministeriopromulgavit. Quos iterum
dum eorumdem Fratruni atque Sororum,
praeconio,
post, non
longo intervallo, sub tributario censu quibus praeerat, relatione pandatur eo tamen ma- ;

prsescribens, plures prsniio regali privavit, qui gniiicentius declaratur, quo floreutissimam juven-
dudum militanbus vescebantur annonis. Et quia tutemanimorobustiore transgredieus, gladio marty-
scriptum est Secundum judicem populi, sic et mi-
Eccli. :
rialinon cunctatus fuerit subdere.
nistri ejus ipsis per idem tempus guberuacula ur-
;
5 Igitur comitante ipsum perfectioue timoris
Domini
192 ACTA SANCTORUM.
Domini, cum omnia terrena despiciens meuleiu partim prajvaricatione extingueret. Fortiosimum
EX MSS, Cfclo suspenJcret, cuperotque
Evangrllum
dissolvi melius, et vero athletam gladio interflciens, patibuloultraam-
prmticut : cura Christo inanere, quam rebus liaTerc caducis ; nem suspendi praecepit.
quodam die oljflrmato vultu Judici astans, praedi- 7!Iaclrnus Euhgius : quibus ex Martino de lioa
^" mbe Ma.
cat Evangeliuni, impudicum exprobrat vatera, isla aJjuiiijit Tamuiius Sulnzar. Notandum quod oi- tam fatun
carceri iaclu- cootumque noxia) conibi^iatuni cuUurie pajdoribus vitas Accitana, Uodie Guadix, solenne illi festum <' Confralcr.
sus, (nisi resipiscens pietatis fidem appreliendat) ullri- indixit, opera D, Joannis de Fonseca, ejus sanctje nitai.

cibus luituruin pcenarum incendiis prolestatur. Ilinc Ecclesia; Episcopi, instante Doctore Didaco a san-
carcero trusus, et vinculis coarctatus, latronum cta Cruce et Saavedra, Cathedralis dlius Prjecen-
mansionibus alligatur, principali postmodum sen- tore. Qua in festivitate civitas ex voto intercst, et
fentia decollandus. inter cives Confraternitas opulenta erectaest : quara
6 Quod factum Judex regio intimari auditui non etiam probavit P. Joannes Covarruvias, ipsius Ec-
differens, accenditur igne furnris immen.«i ; et quo- clesiie Prac^sul.
poxl Fjiiaco- daiu hebetatus horrore, miratur stupidus, quas es- 8 Nec taiitum erga sanrtnm Christi Martyrem
pum fiifja cla-
set illa victrix audacia, qua; tanta; glori.» non ex- aniorem, Deus insolutum relinquere voluit quia :
psum,
paverit Regeni ; tamque sublime varitate et super- sancti Martyris intercessione plura miracula, in
bia caput, alquc (ut se putabal) super oiiinia ffigrotantium salutein, perficore curavit : inter qus
non reverentiae ansibus propulsa-
excellens, talibus illud celebre cujusdam pueruli Accitani, morbo co-
ret.Quainobrem eodein momeuto sub voce terribili, mitiali laborantis, qui auditis campanarum clango-
Episcopum comprehendi decernit sed ipse, fuga; : ribus, iu Vesperis fe.stivitatis ejusdeni, Missa oblata
Curati inorW
prajventus remedio, salvatur nam, ut ferunt, jam et dicta, sanatus cst. Simili laborabat raorbo
:
Maria coinUiales.
tunccura.nullaintercedentedilatione.puniredecreve- de Buiza, Virgo sanctimonialis ex regula Minorum,
ral. Jusserat etiam omnesChristianos gcnerali seii- in monasterio S. Jacobi in eadem urbe quae voto ;

tentia perdere, feminasquepubhco distractu disper- sancto Martyri oblato, tandem sanitatem inlegram
gcre, prKter eos qui spreta
religione ad ciiltum recepit. Per plures annos grandinis tempestas,
suum divertcrent. Et
hoc edictuin consultu
nisi projie diem sancto Martyri dicatum, vinearum pagos
E
Satrapum quassaretur (qui pro eo quod nulUis sa- deturpabat, ita ut omnia penitus depasceret. Hinc sedata tempe-
piens), nemo urbanus, nullusque procerum Chri- quidam agricola, sancti Martyris sfus f/randi'
intercessionibus
stianorum hiijuscemodi rem perpelrasset, idcirco non conflsus, Crucem cum beati Martyris
Jiis.
nomine scri-
occlsits sus- debere uuiversos perimere asserebant, quos non pto, in eminenti pagi rupe, constituit qua defixa
:
pcnditur.
dux adprffilium) exhinc credojam
prieit personalis imposterum nuUa est exorta tempestas.
funditus Christianismum nostrum i)artim gladio,

DE BEATO GERARDO
FRATRE S. BERNARDI, MONACHO CLARAVALLENSI,
COMMENTARIUS PRvEVIUS
De culm, Vila, et Sepullura ejus.

/V.WCXXXMIIj oauiics Grolhitsius, Wi-slplialu.i, Soclflalis Jesu, rardo, fratre S. Bernardi, Cellerario Clars-vallis,
vire.riii:;x virlutis, carilalis, hnmilitalis, et ex- idem verbolenns quoi a Grothusio descriptum acccpera-
uiknlis
Jj Jestt

alia nionumeiila,
doccl
iloclriiix (uti in Bibliolheca Socielalis
Nalhamel Sotiiellus pag. 457j inler
qnx svbmisil studiis noslris a.ldiclissi-
mus pivinde dnbilare vix possnmus, qiiin ttjpis edi-
:

tum habcalur totum, quod anlea lalueral in manuscri-


plis.
Vl/ffl cx MS. mus, nniw Mijcxxxvii descripsil Embricx, e.x libro 2 Prxcipiias Gerardi virtutes, in sermone xxvi in
et impresso MS. bibliolheex Societaiis Jesu, qux hic subjicimus Car.lica Canlicorum e.vplicuitipse S. Bernardus : quem Memoiia in
Exordlo Or-
Acta : quibus isle tilulus a Iraiiscriplore prxfigebatur : sermonem Aloysius Lipomanus vulgavit, tomo primo fastii.
dtnis.
Vita Beati Gerardi, Fratris S. Bernardi, et ia Sancloritm priscorum Patrum, pagina 486
F
elseqncnli-
Clara-valle Cellerarii.Ordinis Cisterciensis Religiosi, bns, sub litulo Vita; Gerardi monachi ejusgve exem- :
conscripla per quem.lam Clara-vallensem Reliqiosum plo
et camilem Sermonem inserlum habemus, ad hunc
relata in librum lerlix Hislorix selectx Ordinis diem Junti, secandx
Ci- XIII el terti:c editioni Surian.r.
stcrcicnsis. Haiic nos llinoriam iiitegram nancisci Ipsiim Gerardum ad dictum tliem retulerunt Mnliinus
cupienles, sub spe plura ejusmodi iiide hauriendi,
Em- tn Aitclarw Usuardi, Arnoldus IVion, Dorganins, Me-
bricam aliquolies ad nostros scripsimiis ; sed responsum nardus,Buceltiius in Fastis Benciliclints, Chrijsostomus
esl semper. non reperiri amplius. Cum ecce ex Gallia llennquez, Clialemolus, el y/uelor Kalendarit
Cisler-
adferiur Bibliolhecx Patrum Cistercientium,
in nio- ciensis Dtvione eictisi, uti et Fcrrarius in Catulogo
naslerio Bonifonlis, anno mdclx et seqnenlibus impressa generali. Deinntn illn.itris memoraria ipsius sermtiir
tomis oclo; qnorum primiis, Exordium cojnobii
post in Ftla S. Bcrnardi, auclore Guilielmo Jbbute
Cisterciensis, exhibet S.
Magnum Exordium Ordinis; Theodorici ; el lomo priino Aitnalium
cuim MS. Fiisniacensi inveiiiiiir adscriptum ; Istura Cislerciensium,
abAngelo Maitrtque eiUtorum.
librum composuit, quidain Abbas, Conradusnomine,
3 Hic ttd annum mcxxxui fquo vita funclus Gerar-
Everbacensis ccenobii (est lioc in diaicesi Mogunlina')
dus prxtlictus estj cap. 5 num. 6 asserit,
sacras cor-
qui fuit Monachus Clarae-vallis idque, ul oslcndit ;
porisejus exuvias, uti et fratrum, hodie
impressionis curatnr Bertrandus Tessier rirca
eumdem inscriptiaa-
annnm illustrare tumulum, lapideo velut tabernaculo sur- puic"''"-
MCLixx, annis scilicet -5.1, post morlein Gerardi. Hu- gente contra ecclesiam, et niarmoribus
jus operis Distinctio appensa ta-
iii, de quibusdam S. Bernardi bella indtctiri Itoc motlo : Sub isto
fratnbus et discipulis, aliisque Claraj-vaUis aedificio, quod est
Reli- contra ecclesiam ia cauneterio Abbatum, columnis
giosis, prxfert in fronte Caput
i, de Domno Ge- lapideis et arcubus fabricato, in
dextera parte pr.-o-
sentis
: : :

DIE DECIMATERTIA JONII. 193


setitis snrcophagi, confinentur ossa felicis recorda- loqui ei permitteretur, accedena ail carcerem, cla- D
tionis Fratruni germanorum Patris nostri Bemardi, mavit : Scilo, fratcr Gherarde, quia iluri suraus in ex mss
nec non Galdrici de Tallione avunculi ipsii:s : qui isto proxirao, et mouasteriura introituri ; tu vero, vovel Ordlnem
spretis nobilit:Ue generis, et potentia peculari, qui- quandoquiquem cxire non licet, hic Monaclius esto ; """ '

bus pluriinum eminebant, ac Monachi facti, Claram- sciens, quod vis, et non potes, pro facto reputari.
valleni in suo sanguine fundaverunt et monaclialis 3 Aliqunnto itaque tcmpore in carcere classus et dirinlius II-
bcrat ta^
perfectionis exemplar suis posteris reliqnerunt. compedibus vinctus, didicit, duruni esse sibi contra
stitnulum grati;e Dei recaicitrare. Didit-it, inquara,

YITA fellea dulcedo amoris hujus seculi, quantis calarai-


tatibus, quantis aniaritudinibus repleatur. Demum
Ex Magno Exordlo Ordinis Cisterciensis. cum sufticienter et sahibriter pro obstinalione sua
castigatiis a Domiuo fui.sset, quadam nocte audivit
Auctor Conrado monacho
CfaravaUens. in sornnis vocetn, dicentem sibi Hndie lil^eraberis :

postea Abbate Everbacensi. b. Eiidem itaque die circ.a vcsperamdivinitus compe-


cum fratrlbtis
des ejus confracti sunt, claustra etiam carceris
Ciiterciuin
^J am vero ad senioros, qui, suli bea*^issimo Patre sponte reserata sunt : exien^que Gherardus per ventt
prologus. nosf ro Uernardo et deinceps, in Claravalleclaruerunt, medium illorura qui secaptivavcrant et recluserant,
stylnm vertamus viros vere religiosos, contcmptu
: liber incedebat : sicque a geraina captivitate, cop- Ps. i'

seculi sublimes, ordinis aemulafione ferventes, diver- poris scilicet et animie, magna Dei misericordia li-

soruiu charismatum grat.ia tamquam sidera coeli beratus (ita ut ex sententia dicere posset, Virga tua
reliiccntes, sanr;ta3 contemplationis studio sine et baculus tuus, Dominc, ipsa me consolata sunt;
teedio mentis invigilantes ; qui nomen et liabitum cum fratribus suis ceteriaque, qui in eadem spiritua-
Monaciii sanctis moribus et optima conversatione lis militia3sacraiuentajur.averant, Cistercium veuit
decoravere : quia, ut hoc quod dicebantur vere es- tanto huinilius et devotiiis votura, quod voverat,
sent, admiral)ili devo'ionis instantia labcravere. Dominn redJiturus, quanto ex sola divina gratia et E
Quoruni primum, tamquam primogenitum, qnod in voluntatem vovendi et ejusdem voti facultatem im-
Lege Domino ofFerri pr;ecipitur, non inimerito po- pleiidi, tam manifesto miraculo edoctus. sibi inesse

nemus Domnum Gherarduin, quondam Clar^valiis sciebat.


Cellerarium, ^ermanuin fratrem sancti P;itris no- 4 Postmodum vero, ctim reverendissimus Pater
stri Hernanli, plurimunique ab eo dilectnm ; qui c Steplianus, Cisterciensis Abbas, Bernartlura et
quanto difficilius in initiis conversioni [consentire] Fratres ejus ciim aliis viris religiosis, ad a;ditican- in Claravalle

visus fuit, tanto tenacius postraodum in omni con- dam domutu Clar.Te-vallis, misisset, ipsumque vene. Cellerarius
staluitur
versafiono sua ejusdem couversinnis exercifiis rabilem liernarJuin ceteris praefecisset .Vbbatem ;

adhsesit. Cum enim servus Dei Bernardnsin ado- Dominus Gherardus in eatlem dcjraoCellerarius con-

lescenfia, tamqiKim tenerrimus ligni verniculns, stitutus est. Quam vero strenue, quaraiiue pruden-
delicauis existens, Spiritu saucto pruiventus, raa- ter et hiiiuiliter officium sibi credituin adininistra-
num ud forLia mittere proposuisset, et conversioais verit, nielius ipsius B. Bernardi verbis quam nos-
gratiam menfe couceptam Domino vovisset, eodem tris explicabiraus. Cum
obitum ejns idem post
quoque Spiritu inflamuiatos conversioiiis socios venerabilis.^-bbas, nobiliillasuafacundia. serraonem
quaquaversum colligebat. piissimo luctu plenura, in conventu Fratrum facs-
2 Et cum jam ceteri fratres ejus salutaribus mo- ret, inter cetera sic ait.
Gcrnrdus. S.
nitis assensum praebuissent a, Gherardus salubre 5 Scitis, ofilii, quamjustus sit dolormeus, quam Scrmo 2G
Bnnardo r^-
liKlans, consiHum ditTicilius admittebat; quia cum csset dulcnda plaga mea. Cernitis nenipe quam fidus ia Caat:

Miles, in arrnis strenuus, juventutis robore validus, comes deseruit rae, in hac via qua ambulabam ;

magme prudentise, beniguitatis eximiae, et qui ab quam ad curam, quam non scgnis ad opus,
vigil

omnibus diligeretur radicem cordis hujus mundi


; quara siiavis ad mores. Quis i(a mihi pernecessa-
atljulor primo"'
pompis et vunitatibus altius infixerat. Cumque ob- riiis? cui leque dilectus ego? Fraler erat genere,
rius S. Ber'
stinato animo fratris sui monita repelleret; Ber- scd religione germanior. Dolete quiuso vicera meara, nardi.
nardus, fidejam igneus, fraturnaeque caritatis zelo quibus hsec nota sunt. Infirmus corpore eram, et p
mirum iu modum exasperatus ; Scio, inquit ; Scio, ille portabatme ; pusillus corde, et confortabat me;
sola vexatiointellectum dabit auditui. Et ecce prje- piger erara et negligens, et excitabat me improvi- ;

tx ejus prx' sentialiter in latere fratris sui lancea infixa appa- dns et oljliviosus, et coraraonebat me. Quoraodo
sagio
ruit. pi'£esagium futurorum : moxque dig-itum loco niihi aviilsus es? quomodo mihi raptus e raanibus,
lateris, in quo lanceam solus ipse videbat, appo- homo unaniinis, homo secundum cor meura ? Ama-
nens ; Venlet, inquit, dies ; Veni«!t, cum laucea viinus nos in vita, quomodo in morte sumus sepa-

lateri huic iutixa pervium faciet iter ad cor tuura rati '? Ainarissiraa separatio, et quain omnino non
consilio salutis tus quod aspernaris et time- ; posset efficere nisi mors. Quomodo euira me vivum
bis quidem, sed minime morieris. Sic dietum, vivus desereres ? Omnino opus mortis. horrendura
'»itncralus H sicque iactum est. Paucissimis namquo interpositis divortium. Quis eniin tara suavi vinciilo nostri non
captus iniinica
diebus, circumvallatus ab inimicis, capitur et vulne- pepercisset amoris, uisi totius suavilatis

ratur,juxta verbumfratris sui; lanceamqueipsilateri murs ?


eidemque looo, quo praedictum fuerat, infixum tra- G Ad oinne quod einerserit, respicio Glier.ardum.
hens et mortem quasi jam prjesentem perhorres-
; ut consueveram; et non est. Heu? tunc ingemisco.
cens, clamabat Mouachus sum, Munachus sum
; Misersura; homo sine adjutorio. Quem consuiamin
Cisterciensis. Nihilominus tamen etiam in custodia ambiguis? cui in adversis fidam? quis portabit

reclusus est. Porro de vulnere, pr^eter spem, cito onera? quis pericula propulsabif? Nonne ubique
convaluit propositum vero seu votum, quod vove-
;
gressus meos Gherardi oculi anteibant?N<>nne tuura,
rat, non mutavit. Cumque frater cjus laborarot ut Gherarde, pectus curiE mea! notius, quam iiieum ip-
acriusurga-
erui posset, sed nil proficeret Gherardus magis ac ; sius habebunfHamiliarius incursabaiit.
magiscoutristatus, anxiari c<rpit eo quod votum ; bant? Nonne in lingua illa tua placaluli et potenti
quod voverat, reddere prohiberetur quodqne, cura ; mc a sermonibus seculi frequenlissime vendicabas.
Uberum sibt fuisset, amore seculi delectatus, vovere et amico reddeljas silentio. Dominus dederat illi
et reddere cuntempsisset. Bernardus vero, cum nec linguara eruditam, ut sciret, quando deberet per-
Jmii T. Iir 28 ferre
: ;

»94 VITA B. GERARDI CLARAVALLEN.


A ferrescrmonem. Ita Jenique, in prudenfia respon- curae irruerunt, jammolestiffl rae pulsant.et angus- D
sionum suaruin, et in gratia data sibi desuper, tiaeundique solum me repererunt, solse mihi te
et domesticis satisfaciebat et externis, ut pene me abeunte reinanserunt solus sub sarcina gemo
:
;

nemo requireret, cui prior forte Giierardus occur- aut ponere aut opprimi necesse est, quia tu tuos
aUls in sub-
veniendo risset : occurrebat autem adventantibus, opponens huraeros subduxisti. Quis niihi tribuat cito mori
larffus, iibi se, n& subito raeum otium incursarent. Si quibus post te? nara pro te nolim, nec tua te fraudare glo-
parcus: sane satisfacere per se nequibat. hos perducebat ria. Porro su|iervivere tibi labor et dolor. Exite
ad nie ; ceteros emittebat. miram industriara ! lacryraa^, jam prideraexire cupientes exite, quia is :

araicum fidelem ! Et amico gereljat morem, et ofB- qui vobis meatum obstruxerat Gherardus, raeus
ciis caritatis non deerat. Quis vacua recessit ab eo plane (.\n nou meus, qui frater sanguine fuit, pos-
manutsi dives, consilium si pauper, subsidium
: sessione filius, solicitudine pater, conso: s spiritu,
ab eo reportabat. Nec quaerehat quse sua erant, intiraus affectii?) is recessit a me. Sentio, Isesus
qui se mediis inperebat curis. ut ego vacarem. suin, et graviter. Ignoscite, filii, vicemfilii, imo, si

Sperabat enim, sicut erat huraillimus, majorem de dolete paternam.


Doleo super te, Gerarde caris-
nostra quiete fructum, quam si vacaret ipse. Inter- sirae, non quiadolendus, sed quia ablatus; et ideo
dum tamen postulabat absolvi, et alteri cedere, fortassis doleiidum mihi potius super me, qui bibo
quasi qui melius proviileret : sed ubi ille invenire- calicem ainaritudinis. Ubi est inors victoria tua?
fur? Nec petulaiiti animi, ut assolet, in eo officio ubi est raors stimulus tuus? Gherardus te non formi- et ptangenti
detinebafur aflcctu, sed solo intuitu caritatis. Si- dat, larvata eftigies Gherardns per racdias fauces
: ^'' eommune
quidem plus omnibus laborabat, '"^'"""-
et minus oranibus tuas transit ad patriara, non modo securus, sed et
accipiebat ; ita ut saape, cum aliis necessaria mi- laBtabundus et laiidans. Plango igitur primiimsuper
nistrabat, ipse egeret in pluribus, verbi causa cibo, mea ipsiusphiga, atque hujus jacturadomus. Plan-
potu, aut veste. go deinde super pauperum necessitatibus, quorura
7 Gratias frater, de omni fructu raeorum,
tibi, Gherardus pater erat. Plango certe et super uui-
' si quis est, inDomino studiorum. Tibi dsbeo. si versi 0."dinis nostri statu, nostraeipie professionis; E
profeci, si prufui. Tu intricabaris, et ego tuo bene- quse de tuo, Gherarde, zelo, consilio et exemplo,
ficio feriatus sedebam mihi, aut certe divinis san- robur non mediocre capiebat. Plangopostremo, etsi
inslructus ctius occupabar obscquiis, aut doctrinae filiorum non super te. propter te tamen. Hinc prorsus, hinc
in rcfiiis
utiliusintendebam. Cur enim securus ita non es- aflScio graviter. quia veheraenter amo.
spirilua-
tiliui sem, cum te scirem agcntem foris manuni dextram 10 Hiic csttestiraoniura, quod de vita et conver-
meara, luincn oculoruni meorura, pcctus mcum et satione dilecti fratris sui Gherardi Keverendissiraus Laudatur
linguam raeam?Sed quid dixi foris agentein illum? Pater Beruardus perhibuit, quod nos de loncro ser- *'/""'"<'''-
^ ilmtntia,
quasi interna Gherardus nesciret, ac spiritualium mone ipsius diversis
I-
m
locis excerpentes, ad
, ,

expers esset donorum '? Norunt, qui illum norunt monstrandas tanti viri virtutes, continuatim posui-
spirituales, quam verba ejus spiritura redolerent : mus. Scimus 'vero fucum adulationis tanti Patris
norunt contubernales, quara raores ejus et studia nostri verbis et sensibus longe prorsus abfuisse ;
non carnein saperent, sed ferverent spiritu. Quis uec sanguinis afl^ectione abstractura, ut vel uno
illo rigidior in custodia disciplinae? quis in casti- verbo plus laudaret eum, quein raera veritas lau-
gando corpus suuin districtior? qiiis suspensior in danduin esse censebat. Proinde, si verura est; iino,
contemplando? subtiliur in differendo ? Quoties cum quia vcruni est testimoniuin ejus liquet profeslo, ;

eo disserens, ea didici quas nesciebam: et qui doctu-


perfectura in famulura Doraini
virtutibus fuisse
rus advenerara, doctus iiiagis abscessi?Nec mirum GherarJura, cui magno Dei rauneread observantiain
de me; cura magis sapientes viri idipsum nihilo- verae religionis exterorum administratio nil oberat,
minusde illo sibi .iccidisse testentur. Non cognovit quae tam multos a tramite claustralis disciplinae
litteraturam, sed habuit litterarum inventorem sen- solet avertere, et iu baratrum secularis conversa-
sum, habuit et illumiuantera spiritum nec in raa- ; tionis immergere. Quis autemtantaj laudis prajco-
ximis tantum. sed in minimis raaximus erat. nium digne admirari sufficiat? quod plus omnibus ,„1 p(„j
8 Quid, verbi causa, in ajdificiis, in agris, hortis, laborans, minus oranibus accipicbat quod nullo t<t''oram
;

aquis, cunctis denique artibus seu operibus ""''


detinebatur (nuod """•
corum, quid, inquam, vel in hoc genere rerum
rusti- petulanti aftectu
1 -L
quidcm .temponbus
in
nostris ranssimuin
officio
1
suo

sed solo ,„„


est)
... piebat mi-

iadustrius Gherardi subterfugit peritiam? coementariis, fabris,


intuitu caritatis ; quod, cura ceteris necessaria F
til admiiii- agricolis, hortulanis, sutoribus. atque textoribus ministraret, ipse egebat in pluribus. Sane ad com-
strattone
iacile luagister erat curaque judicio oraniura,
temporali,
:
om- prcbandum, quam fuit rigidus in obscrvantia disci-
nibus essetsapientior, si.lus in suis oculis non erat plimfi, quamque districtus castigator corporis sui
sapieus. Utinam multos. etsi muius sapientes. non unum ex laudabilibus factis ejus cxempli causa
tangeret illaraaledictiol Vffi qui
sapientes estis in ponemus ut hi qui sanctorum Patrura virtutes ad
oculis vestris. Scientibus ista loquor
subveniens et adhuc :
profectum suum scrutari satagunt, si ferventes in
iH omnibus
plura hisde illo expertiset compertis, Parcoautem,
religione sint, habeant friod iinitari debeant; si
S. Bernar- quia caro raea et irater meus est. Hoc autem
secu- vero remissi vel infirini, habeant unde dc se doleant.
do. rus addo, mihi utilis in omnibus et praj
omnibus fuit. 11 Solebat lamulus Domini Gerardus, grangias ^
Utilis in parvis et raagnis, in privatis -«r.
et publicis,' ex debito otficii sui circumiens, comniuni Fratrum miiaiem
foris et intus. Mcrito ex eo pendebam
totus, qui mensa et victu contentus esse, aquam cum eis et ;"*"'' ''*•

mihi totumerat; solum pene reliquerat


raihi provi- ipse bibens ;
nec facile aliud quid prffiter commuiiia
soris honoreiii et noraen, nam opus 'j"^™',''Tn-
ipse faciebat. pulmenta sibi patiebatur apponi. Accidit autem 'fudtiomm-
Ego vocitabar Abbas, sed ille pra;erat in sohcitu-
quadam vice, ut ad grangiain iturus infirniarctur :
''"' api""'-'-
dine. Mcrito requievit in iUo spiritus
meus, per quod scieiis Conversus qui cura eo ire debebat, ad
quem licebat delSctari iu Domino. priedicare libe- Priorein accessit, et Cellerarium inflrmari sugges-
rius, orare securins. Per te, inquam, rai frater,
sit; timere se dicens, quia si aquam in grangia,
erat mihi mens subria, quies grala, sermo
eflSca- sicut solebat, biberet, pondus ac-
infirmitatis ejus
cior, oratio pinguior, frequentior
lectio, et ferven- cresceret. Jussu itaque Prioris vasculum vino ple-
tior aflectus.
num secum tulit, Cellerario penitus boc ignorante ;
'J Heu
sublatus es, et haec omnia siraul. Tecum
!
quod etiam ipsi sedenti cuiu Fratribus ad mensam
tjus trtsttt panter abierunt omnes deliciffl et
tetitiie mete. Jam obtulit, signum (sicut moris est) e.x parte Prioris
faciens
;

DIE DECIMATERTIA JUNII. 195

faciens, ut causa infirTnitatis suse modico illo vino aeternap beatitudinis regnura transiturura ; ubi vacare D
solus uteretur. Qiiando vero ille paupertatis et com- incipiens, gustaret et videret, quam suavis est Do- EX USS.

munis vit;e ferventissimus aemulator, in hoc con- minus; et comprobaret, nequaquam se carnaU seu
sentiret, ut, ceteris omnibus aquam bibentibus, ipse seculari aliquo desiderio in officio suo deientum
solus poculo vini delectaretur? Erat aiitem vas aqua fuisse ; elevatis in coelum oculis, Deus, inquit, tu
plenum in raedio positum, unde Fratres bibere de- scis, quod quantum in rae fuit, semper optavi quie-
hebant. Parumperergo intra semetipsum, quid sibi tem, intendere mihi, vacare tibi sed iraplicitum te- ;

faciendum esset, deliberans; continuo surrexit, et nnit raeaniortuus et studium obediendi, super om-
Tasculum tollens vini, cunctis videntibus, urceo qui nia vero Abbatis et fratris mei germana dilectio.
aquam habebat vinum infudit; signum faciens ut Circa medium vero noctis, quara ultimara cum mi-
omnes biberent in commune nialebiit qutppe cor-
: seris mortaUbus egit. mirura in modura exhilarato
pus suum infirraitate periclitari, quara in tantilla vultu, in voce exuUationis subito erupit in illud
remissione abstinentiae conscienciEe suai raaculam Davidicum, stupentibus qui assistebant Laudate :

dare. De quo ejus tarn religioso facto Fratres exhi- Dominura de ctelis, laudate eura iu excelsis, jam Ts. 148,
anle obitum
larati pariter etaedificati, delectalnliusaquam illam enim huic beato viro nocte adhuc media diescebat, Istus can,'
biberunt, qnam si pretiosissiraum vinum eis propi- Pt ultiraa nox ipsius sicut dies illuminabatur. Pror- tat.
nari fccisset. Legebant nimirum in vita et moribus sus illa nox, illuminatio ipsius, in deliciis aeterni
opti[ni Cellorarii sui, quam contemnenda sit carnis luminis, qund est Christus Dominus. Quomodo tene-
illecebra, qui nec pro tuenda vel recuperanda cor- brK non vertuntur ia hicera, uhi cantando
enira

poris sui sauitate poculum suiiiere acquievit, unde moritur homo, et moriendo cantat? Usurparis, o
infirrais occasionera scandali dedisse videretur. inimica raors, ad Isetitiara, cura sis mceroris : usur-
12 Cura, pro f^edando schismate Petri Leonis, paris ad introitura regni, porta inferi : [usurparis]
Sanctus Pater Bernardus tertia jam vice, vocante fovea perditionis. ad inventionera salutis. Fratres
in comita-
Domino Papa Innocentio. ItaHara il intrasset, et itaque qui aderant, tanti novitate miraculi attouiti,
(it S. Ber-
nardi .iger magnis ubique signis et rairaculis claresceret, Do- cucurrere citius dilecto fratri ipsius S. Bernardo,
Viierbn, mmumGerardum suum, tamquara fide-
Cellerariura hominem, in morte exultantem et insultantem morti,
lissimum adjuturera prudentissimumque consiha- annuntiantes; qui cum debilis et infirmus accele-
d rans venisset; extremajara Psalmi, quera cantabat,
rium, per omnia secum habehat. Contigit vero
cum essent Viterbii, ut idem Domnus Gerardus, ipso audiente clara voce complevit. Et suspiciens
ac dlcens
gravissiraa valetudine correptus, lecto decuraberet in cceluraait; Pater, in raanus tuas commendo spi-
Pater in
venerabilemqae Abbatem conturbatura vehementer ritum raeum. Et repetens
eundera serraonem ac mamis etc.

etconsternatum redderet. Curaque manifesta signa, frequenter ingeminans, Pater, Pater conversus ad ;

mortis exituni iraminere denuntiarent ;servus Do- sanctum Abbatemel fratreni suum. exhilaratafacie,
mini Bernardus aegerrime ferens. comitem peregri- Quanta, inquit, dignatio Dei, patrem horainum
nationis, et illum comitera, in terra relinquere esse! quanta hominum gloria, Dei filios, Dei esse
aliena, nec resignare his qui eum sibi commiserant heredes I Sic sancta aniraa illa, in jubilo et exulta- hilaris
(quoniam amabatur ab oranibus, sicut crat amabilis tione spititualisgaudii, e carue soluta, et hymnidi- moiitiir:

valde) cum fictu et geraitu conversus ad Dominum ; cis Angelorum choris adraixta, tanto liberiore vo-
Expecta, inquit, Domine, expecta usque ad redi- latu sidereas petiit mansiones, quanto suum nil in
tum restitutum amicis, tolle eura si vis, et non
: eamalignorum caterva spirituura invenire poterat.
cunctabor. Sed qnomodo pius et raisericors Dominus Funeriejus sanctus Abbas et frater ipsius debitum
ejits oratio-
ne conva- humillimum servum suura, cum tanta contritione commendationis et exequiarum officiura, dulcissima exequias
cetebrat S.
Itscif : cordis in propria causa postulantera, despiceret; mentis afTectione, devote irapendit cura tamea :

litrnardus.
quera tanta facilitate, quanta benignitate in causis ahis flentibus ipse non fleret, sed erumpere ges-
alienis exaudire continuo solehat? Nempe prEeter tientes lacrymas magna fidei constantia castigaret;
spem universorum, tamquam de portis mortis ad ne quasi mortuum plangere et flere videretur illum,
vitam revocatus, cito convahiit Gerardus perfec- : quem de morte sua in a^terna vita et gloria sempi-
tisque negoliis, pace sanctae Romana^ Ecclesiae terna natum esse non dubitabat.
reddita, Leonina rabie penitus extincta, redierunt
in patriam, cum exultatione universae terra^, repor- ANNOTATA D. P.
tantes manipulos pacis.
13Haud niulto vero post hoc elapso tempore, a Hiec eadem et aliqmnlo fiuius Guiliclmus Ab-
liUimo mor- tamquam jam votis et desideriis fidelis servi sui bas S. Theodurict in Vita S. Bernardi.
'>o ofHicfus, Beniardi satisfecisset Dominus rursus Gerardus ; h Fiiissi' Qmdragesimx tempiis addit idem, anno
coepit viribus corporis repente destitui, paulatimque 1112.
scilicct

adexitum appropinquare quiuccupationem quidem


: Acta S. Stephani Abbatis iUusiravimus ad diem
c
Marthce pro officii sibi injuncto patienter sustinue- 17 Apnlis: diximusiiiic, Abbatcm creatnm aHrtoll09,
rat, scd vacationem Marite toto mentis conaraine QC diximus S. Bernardim cum 30 5oc/(s excepisse anno
araplexus fuerat. Sentiens itaque certissime se mi- 1113. /,s autnn Claram-vallem iptummisit annoiiio,
graturum, et de laboriosis hujus seculi curis ad d Anuo 1137. e Jnno 1138.

DE
: .

486 ACTA SANCTORUM.

BE SANCTO ANTONIO
ORDINIS MINORUM S- FRANCISCI
PATAVII IN DITIONIi: VENETA
COMMENTARIUS HISTORICUS.
De Ciillu, Yila-cnic et miraculonmi scriptoribus.
D. P.
AN. MCCXXXI. viibjo Padua, ttrbs Italix anti>j>jU- teleas populi, accederent ad ecclesiara S. Antonii,
Culttts celcber-
P.ttavium,
.iina ct nobilisi.ima, sui oiim Juris, ninic Do' Missani audituri duodecimo Junii, in quo
; et die
rJmiM fn Bre-
vlaiiis.
niiiiiu Vciirtoritm siiliilita, cogiioinen, ftdrlilitis cospti fuere Burgi civitatis, ad Vesperas quasi ttrbis
C/irislianis, rtbitiiit' twtissimiiin, S. .'Vntonio siix nalatitta i-s7tc cetetirando, ilectaratum veltenl, ejus
pr,vlitiil'ito ilcilit ,
projitrr freqitcntcm iltitc peregrino- ipsum tiaberi Patronum, parem priinario S. Prosdo-
rum coiiciivsum ad bacritm iilitis corpus, pcregreijio cimo primo Epi&eopo. Iliiic ilte fetvor in perficienda
islic sacello condiUtm; sicut magntis Miimchorum Pitter ampUori ccctesia; ad eujits primam ac novam partem
S. Antonius, vulgo de Vienna nuncupulur, propler slatint ac popnlo aperla fiiit, traiistatns est anno .iicccx
corpus, prope- isliim Atlobrngmn nietropolim, in sul tumiilus prxdicltis. Sed tunge netebrior fuil sacri cor^
nominis nionasterio sotttiini lionorari. Cotiltir itU ibi- poris in novani arcojn Iranslalio , facta aiino mccgl :

ilem Ojftcio Dttplici, cuni Ocliiva : qtio ileinile ctim cujiis causa, aitno pro.cime seqttenli, decreltim fuit in
Uijnims, Jnlipltonis, el Lccttonibtis propriis, loti Fran- Comiliis generalibus Lugdnni, ut die xv Februarii
ciscano Ordini fitctutn comnttine, ex indullo Bonifacii ritu duplici fieret Officium divinum, siciit ad eun

Koni anno Mcccaii : oinnibus aulein , Romano Bre- annum niini. 10 tiabcl IFaddingus. Paciecus infni lan-
vinrio utenlibus, celcbravi sttb ritu Semiduplicis solitutn ilandus addit ntim, 143, Martinum Papam, pro ejiis-
ejits festtitn, jussil Clemens X siib vitu Duplicis quot- dcin Transtalionis anniversario, conccssisse parliculares
aiinis reeoti. Indntgentias, in omnibits Fianciseani institiili eectesiis
S Ustiardi exemptitribus, ad iismn variaritm Ecclc- iibtintnias, easque liodicdum durarc. Aildit eliam, ipsi
swrura aticlis, per Iloliam, Galtiam, Oermaniamque, Sanclo in Lusilanta sacrum ttaberi dicm Mercurii. Da
rittx tongum et supervncuum sil c.titimerare, nomcn die Mavtis, aliOi solilo obscrvari, mutla dicentuv in
et nnmen in Antonii adsrriplitm vcperituv; ct qitiiem in eo quoil Analectis.
rilltls;
Iiabetur sccuiidmn nsutn Hoinanx Curi.v per Mogi- , i Breoe Etogiitm S. Antoaii hiijus reperimtts, in- Elogium ex
slritm Bellimim de Piidtia, Ordinis Fratrum Eieini- serlum Itbio Epilogurmn in Gesta Sanctorum Barllio- Jlart/iolomico
Trideiititio
liiriimS.Auiju.Uini,e.misunt Venetiis anno mcccc.nlcviii, tomxi de Tritlcnlu, qui tiber MS. exlat in Bibliolbeca
coxvo..
et vccusiiin Parisiis anno .muxxi; in eo, iitquam, iau- Barbertna Rmiix ; aiictor vevo emnino co.vvtis est, ne-
daluv priino toco sic : In civitate Padua natale B. furle mullis annis superfuit
gtic Translalioni S. Do-
Antonii, illusti'is Confessoris, de Ordine Fratrum miitici, anno Mccxxxni factee, cui interfuisse se seri-
Minoruui, qui celeberrimus extitit vita, miraculis, bil; dc Anlonio vero sic : Antonius, quem ipse vidi
et doctrina. Eadem pene omnui ccrba, sed uttimo toco, et cognovi,Hispanus fuit genere, prinio Regulam
tiittieniuv aniio Mccccxc excusa Cotonix et Lubeex, ud- Augustini amplcotens deinde ordinem Fratrura
,

diiurqtie : llic meinoria pro codicibus ulebatur, ut a Minorum ingrediens, verbo et exemplo inultos ab
sumnio Pontiflce Gregorio IX Arca Testamcnti pe - eiTore revocavit. Desiderabat etiam Saraceiios praj-
culiari noiuine vocaretur. Intcr cetera virtutum dicare et ex liis recipere martyrii coronam. Scr-
,

suarum miracula, quibus claruitin vita et in morte, nione facundus fuil, et multos Chrislo attraxit. In
duos legitur mortuos suscitasse. Refurmalo per mim- quodam Capitulo Fratrum Seniionem focit; ubi eo
dittum Gregorii XUl MarUjroIugio , sub annitm serTocin,ante, S. Franciscus cuidam Fratri apparuit,
MDLXvxiv, mansil ullimo loco Antonius,
p
sttli tiac for- congregatos benedicens. Paduanos pruidicavit et ,

mtila : Patavii S. Antonii Lusitani, Confessoris, Or-


multos usurarios ad restituendum iuduxit. Libros
dinis Minorum, qui vita, miraculis et pi-iedicatione et Serraones compilavit. Demuiu apud locum
qui
fuit insignis : qnibu.^ poslea ad primum lociim Irims- dicitur Cellas, in Dominoquievit; et inde ad cccle-
latiSf Icviler mutata fii.erunt tttlinia verba, sie ut nitnc siam S. Mariaj A'irginis, ubi Fralres Minores mo-
teiiqtuv, Vita et rairaculis ac praadicatiime iUustris. rantur, etubi nobile monasterium sancto Confessori
3 Obievat Sanctus anno Mccxxxi, po^it decnn anuos est inchuatum, transfcrtur. In morte constitutus,
in Ordine Iransaclos; ct anno mox seqiienti canoni- glonosa Domina etc. devote in ore habebat : et
fesltim Pa!a- .aUis, sitb lerra mansit usque ad mcklxiil; qnando eum uui Fratruiu dixit, ViJeo Dominum. Plura etiam
vti cetebre
S. BonavenUtra inde levavit in etatiotem tiimu- post niortem miracula est operatiis , ita ut puer et
lum aitle cltornrn catemts absoluue pnegrandis puella in aquu submersi,
,
ejus meritis suscitati le-
ecclcsix itovx. Interim tanla in veueratione
Patavinis gantur. Ilacieniis Barlltolomacus, eo ipso quod sotum
evat iioi'iis Itir suus SaiicUis, ut anno mcglvii decveve- meminerit nobitioris monaslevii, ut vecens incltoati
rinl, leste Saviolo in Dedicaluria Tbesmiri iiifra lau- salis dectarans scvipsisse sc civca annunt mccxl.
iaitdi,quod in festivitate B. Antonii. aut aliis occa- 5 Pelrus Rodulftus Tossinianus, poslea Episcopus
sionibusejiisdem festivitatis. inejus plateavel prope, Senogaltiensis, in Hisloria Seraphicx Rettgionis Iib.
i
usque ad vicum Pontiscurvi, non possent immorari Vilam cntnpendw a sc traiitam pag. 83 sic concluiit.
lusores taxillorum, nec meretrices aut lenones, aut Scripserunt de Vita ejus B. Joannes Peclianus, Ar-
liomines mali; prohibendo etiam fe.-tacommunia; in- ^,„i„„j„r„
chiepiscopus Cinluariensis Fr. Joannes Cremo- d'e eo scripio-
;
super quod omni anno die undecima Junii, in quo nensis, Minister Provincia? S. Antonii Fr. Mat- res ac fere :
tt reliffiositis coipta fuit civitas; Doniinus Episcopus '"'"'
et omnes tha;us Pedelarius, Lector Provinciaj Bononise
cbservatum ; Fr.
Ecclesiastici, cum Potestate et sua Curia,
et Fra- Ravmundinus, Lector Paduae : Fr. BartholomxMis
Tridentinus
;,; :

DIE DECIM.V TERTIA JUNII. 197


TriJentinus, Ordinis Praedicatorum. Postremi hujus tutis, Vitam B. Antonii Patavini miro sfylo compo- D
verba j,(vn dedimus : primus anno mcgxcii excvssit e suit. Jlanc ego eam suspicarer cnse, cnjns stijlum ALCTOnii D.
vivis ; tres alii Scriptorum non nomi-
in Bibiiotheca viutavU Siirius, nisi duplicis Tvanslali^mis uotitia hnic
tianiur, neque alinnde inihi innotuit tempns qno vixe- deficeret, xque ac nostvie antifjuiori. Snpcrest crgo so-
Hartholanijei
rinl : suspicor tamcn omnvs vodcvi f/ito Sanclus, aitt lum ipsam aiiquando optemus crulcvavi. Post
lioc, ut l'is2rH EpUo
pvoximo sallem secnh floruisse. Eorum etiam unns Vitam numeranda venit Epitome, .$nb finem scculi xv ttie.

potiiit scripsissi' Lcgcudam, quam (Inbimus ex nostro edita a Bartholomxo Pisano, in lil>rn Confurmitatiim
membrutteo codice, scripto ab annis circitcr ccl, conti- vitai B. Fraiicisci ad vitain D. N. Jesu Ciirii.ti, Pa-
nentc octo Sanctornm Sanctanimiiue Vitns , quarum gina riolns 71), ubi de Prnvincia Paduaj sive S. An-
forltiishfllam
OHClor Vi/-r
priina cst S. Mariy Oytnaceusis, cliam hoc viense die lonii, qu^.Epiiomc noiinuiU usui mdns
evit, acturis de

(tancl.r fJ" ^'^. xxiii danda, ultima hnjus S. Antoiiii; ffuam iusupfr varia corpons suncti Translatione. Minus antiiiua esl
hubemns ex MS. Corseudoukuno pvope TnrnUoltnm S. AntOMu Pataviui, Ordinis Minoruin Cunfesaoris,
tiec non ex MS. Ultrujectino S. Salvatovis, sed iti Hs. EvangelicK veritatis Praedicatoris eximii Vita ; et Vila nonli-
quse tnortem sequnntiir contra-cto. llanc Vilam plerim-' opera R. P. Fr. Sanctos Saoceiis.is Curdegati, ejus- sana (mnium
iiidicalur
qne verbotenus transcripsmevideMa\ qui slijlo prolixUtri dem Ordiuis Lectoris Generalis, ejusdem Divi Pro-
ijuam atic- cl JtonnulUs subindo anclis composuil Vilam, a Luu- vincitc observantis Patris, ex Annahbus Minorum
tioreni nactas
rentio Suvio editam ,
qiiam slylo primitjenio nccdum R. P. Fr. LucEe Waddingi aiiorumque hisloricorum
Sitrm slijlum
potiiimus invenire; Surius autem, licct a qurjjam concinuata; cui accesserunt in calce, qinestiones,
Patre Fraiiciscano scripcam f?raviter et fiiliiliter additiones, et resoUUiones, ac fandem divorsorura
censuerit, tamen dictioncin mutavit iii gratiam hec- in sanctum vitum Elogia. Patavii sroCLMii. Lau-
tovis, oraissis plerisque parum ad historiain lacien- datnr lixc Vita, ul accurate scrtpta ; intento tamen
tibus, absque tainen historiai dctrimento. Ll si ve- tiostro ininns nccessariam creiidU P. Jounnes Bnpttsta
rum est, opoitet hanc quoque, .Tqne ac pvimum, faiise RomandioUis, cum mit^eret alios dnos <le eodem argu-
compositam aiiie primam Translafioncm corpuvis si- mento itbros Itaiicos, velnl ulUioves (utiiros ilem uiiUM
: ; videiieet,
attcrvc tibcr
qutdcm hnjus tieutra meminit. Ideo antem utvamf}ue lieligi^osas memorias li. Valerii Polydori, in quibus (le fcclesia S.
tibens disiinxerim ab ea, quam scrlpsit quidam sup- agitur de ecclesia S. Antonii, editas anno mdxg Aiitonil.
presso nomine, anno post istam Translalionem i.in, Venetiis; quibus plurimum usus Waddingus; et E
Chvisti Mcccxvi; quie, iestc Ro(biifu) prsluudato, fuit Thesatirum urbis Padufinx expositum a Petro ,

approbata a Fr. Jacobo, tunc Ministro Provinciaa Savioio ex lovbis- ipsius Tabularw , sub nota anui
S. Antonii, et a toto Capitulo, VeroniE habito ubi ; M0CLXXXIK
cautum est a discretioribus Patribus, ut per totum S Ailegat etiam pvirtev ante dicta Waddingus, large
Ordineui haberetur et logeretur. et diftuse scrjptam, duobusque libris distinctain S. ricc mti Ila-
G /;; hac f^ita licet vix dnbttem quin prxdictx Antonii Historium, quum Ilaiico sermone edidit anno lico sermone

Translalionis historiu scribatur, cuni mlraculo incorru-


Vil.v dux
MOLii Hippolytus de Ponte, Miuorila CmventualJs :
gurritur aUa,
num. 6S Itbvi tnivaculo-
ptse lingna.-, sicul ca reslcgitur sed cum ex ea niini videam /I^adiUngum tvnnstulisse
an. 1316;ju-
liticata,
rnm, posi Vilam dandi (cui libvn titulus est, Legenda in suos Annaies, td milti argumento cst, ex Uia nihif
B. Antouii de Padua, sicut iii Chronicis habetur) magnopere haberi poluis>>e, guod jam aiiunde non iiabe-
tion potest tamen csse liisc quam Capitulum pvobavit retur ; siculi nec qnidquam singidare iuibet brevioralia',
tum quia niliil minus continet quam vitx historiam quum de Vita et Miraculis tyHi-ficm Sanrii^ ex Ciiro-
ium quia tium. 63 narratur tnivaculum factum an. nicis collegisse. profUetur Fr. Bernardinas
Ovdinis.
sicccLXvn. Quin imo ex vavHs Chronicarum locis in Genovesius Siculus, et in CapUa xl di.stinctnm Ita-
wium contracta videntiir omnia, abs<ine ordine temporis, Uco etiam sevmone ediiUt, Romse anno mdcvi Wad- ;

€t absgue mentione ulla magnific.e iUius anni mcccl dingo tainen nec in Annaiibns, nec vi BibUotlieca Siia
Translaiionis. Cum ergo collectoris scopus prxcipnus fqitod mirevi.'!) cognUam. Majovi usui twbis fuentnt
fuevint mivacula, malui Libram miraculorum, qunm Epitoraa: duv, Casteilano idiotnate. script;e : prima;
pro qua (lafiir
Legendam vocare; etsi hoc nomine sxpe eam alleijet Madnti mdcklvh, per Fr. M'ichaelem
vnhjala anno
libcr vtiiacu'
lorum cx jl/S.
/faddinijus, qui habnit ex MS. Moniahum S. Clar;e Pacieciira, Regularem Ord nis D. N. Jesu Christr.
c Montis-Falci dioecesis Assisicn>is, sicut annotutum et Adiiiinistratorem Regii Hospitalis, fundati prc
rcpevimns in fvontc ecgvaphi, nobisa Waddingi .^ucces- Lusitanis sub titulo S. Antonii. AUevam Epitomen F
sore IJaroldo communicati, et hic integre stylo origi- cadem lingtia inaevuit Chronicx snx S^'vttplticx, anna ct dux Ca
tiario dandi;post Epitoinen miraculorum, in ordine MRCLxxxiv vuigutx, libro 3 cap. et seqq. hQl. Da- stctlaiio.

ad Canoni-:,ationem, coram D. Gregorio Papa Nono niianus Comegius, Ordinis observantium gi?neralis
reoitatam ; quam EpHomen ex MS. Conventus An- , Chronographus : cx quarum Epitomarum utraque
comtani communicntam, Appendicem Vil..p.
facio esse nonnulias hitic inde vavias civcwnstuntias renim p!u-
Aha iuli an. 7 Firraanientura trinm Ordiuum, m/fuV Waddin- rium didicimus, quibus Annotata lo/^i^^fetahimus. Deii-
1^75 scnpta, gus, eMemoriah Ordinis parte i, ubi de decirao Oe- catnr autem Epitome pvior D. Marchioni Francisco de
iierali Hieronymo ab Ascuio scribitur, refert, jussu Melo, quem Belgium nostrum panio ante Gubevnato-
ilhus Generalis Vitam S. Antonii scriptam. Fnif vem habuevat; qui et ipsc pe.r Sanctmn e mngun nan-
elcctus Generalis iste anno mcclxxiv; neqne dubinm, fragii pevicnlo libevatus, argenteam xllnm lyiremcm
qnin ]irimis regiminis sni annis id cnraril. Etenim Padu;e dedicavit, cujus in Analectis num. 9 occuvrit
postea sic occuputns fuit publicis Ecciesue lotius negoliis, tnentio. " ' '
' .
'''
ut nec Comitiis quidetn Oencrnlibns, anno iii sui regi- 9 Innomenclatura PvovinciamMOi^dinis, eh, qnx Patavi) iuhit
minis a se indiclis, interesse poluerit, tnissus pro pace aiias Veneta dici potuerat, S. .\ntonti twmen habet aiitiquum in
inter Gallutn ct Ilispannm componenda Legatus ; co- apud Franciscanos ; in qua sectttiilus Conventns censetur M^-i. siiperest.

natus autetn abdicare se magistratn, eidcm renuntiando, Patavinus S. Franciscij itti nuneapatus, credo, quia
unrio sequenti fictus est Cavdfnalis, atqne post decen- nova slrnctura initium iialhtit, ip.wqno iste fuit cano-
nium Summus Ponlifcx, sub nominc Nicoiai IT. Me- nizalns anno, S. Antonio aditur vivente et aUaborante,
^llcQntvr
'^^ MemnriaU
nioriahs praecitati
nuUum nspiam indicinm vcperio. etsi alioqui templum nomen Itaheret S. Marix. De
Oidiiiis in Fundamentum antem trium Ordinum habeluv i» con- hiic Conventu Franciscus Gonzagn, MinistergcncraUs,
^«iidamento 3 venlu Antuevpiensi cxcusum absque anno impressionis, ac innflem sancte mortuus Episcfypiis Miintiianus, dnleV,
^'dinum, nl antiquisi,imam essc edilionem opovteat. Stc
autem quod pevsirinijeve paucissimis vjns laudes cogatuv ; quia
ibi legilur .-
De niandato istiusGenLM-aiis quidam Ma- Patrum hujus Provinciix? ea nejligcntia et incuria
gister, raultura famusus, magnx sufflcieutiEe et vir- e.xtitit, ut quidquid litteraruin, sive Apostolicarum
sive
:

198 VITA S. ANTONII DE PADUA.


sive quarumcuraque aliarura, ad celebcrrimi hujus 3 Funditur interea apud Marochinm sanguis in- D
Conventus fiiriilatir>nem atque antiquitntem attinen- nocentium aprofanis; dum ibidem contra Christura /"ranciifano.

tiiim, in ejus archivis servabatur, miserabiliter pe- odiose desffiviens Fratrum Minorum necem rum In ',(fr|co
in i/

»iar/yrlo
rierit. Eumdcm, credo, dolitunim fuisse de Aclis ci gladium exeruit Rex immanis ubi plurimis claruit :

«xcifa/ur
dantur trgo Miraculis S. Antonii. si ea eruderare debuissel : ho- prudigiorura indiciis quoniam is qui ile cffilo des-
:

9
Ttcentiora
rum certe antiquum ni/iU islic in rnnnuscriplis rcperiri, cendit, pro quo passi sunt, morientium nierccs fa-
miracula.
eredere nos coijit /Vaddingi silentium. Eijo Vftusla ctus est vitffi panis. Quuruni venerandas Reliquias
despcrans, ijuu-nre volui, an sallcm reccutiuris memo- vir quidam famosus, nomine Petrus Infans, h Ma- h
rix beneficia ibidem liabercvtur rite consifjnata, unde rochio deferens; per ipsorum raerita suiipsiiis agra- ad imilQtio
iicm.
augeri yjnalcita possent, danda post (ibniin Miracido- vibus penculis liberationem, celebremque eurum
rum vclerum. Misaus est aulcm lihcllus itcrato recusus passionis ordinem divulgavit. Tum et auribus Fer-
Patavd anno MDCi.x\,xvn, continens gratins ab anno nandi non inaniter facti ruraor insonuit : nam su-
MncLXVE imprtrulas. Pustea etium accepi iitdiilem bito elephantis more, ad prjelium ex aspectu san-
aliiim collectionem a^qiie Italicam, sed Munuscriptam, guinis, aniinuti. totus ad fidei fervorem surripitur;

quaqxurdam siutjularia ah anuo LXi hujits seculiusqiie Christique injuriam et Martyrura necein mirauda in
ad xciii contincOanlnr, quam simUitcr Latine rcddam ;
se coinpassiune retorquens, nihil se prorsusimpu-
nec non cx aliarum 'jcnlium ac tinguarum scripfo-
aliis tyrannics ferocil,ati occur-
tat agere, nisi et ipse

ribus alia, quornm ancturcs stio qncmqiie loco indicabo. rens, eamdem proChristo cum praefatis Martjnbus
palraara obtineat. Felix iste, quem formidine mortis
gladius persecutoris non encrvat, scd in nielius, ut
VITA patebit, perfectie caritatis ardor immutat ; igitur
wstuanti animoquid facto npus sit, excogitans ; ha-
Auctorc Anonymo val le anliquo. bitiim (!)rdinis taliter pro t.hristo defunctorum as-
suraere, vitamque sequi dehberat ; ut vel sic effi-
Ex nostro membraneo, el aliis MSS. cacius ad optatuni agoncm pertingcre valeat i.
fidei

4 Cuinque Fratres jam dicti Ordinis, prope civi-


CAPUT I.
E
tatem Conimbriam commorantes, ad ipsum ex more
ideoque ad
monasterium die qiiadam, pro eleemosyna petenda, enrum Ordi-
Initia apiid Canonicos Regulares, transitus diverterent; videns eos Domini Servus, nequaquara neai tramlt,
ad Fratres
Minores, vita eremitica in ultrase continere potuit ; sed benigne in partem de-
Romandiola. ductis omneni animi sui conceptum aperuit.
Gaudet
non modicum ad hoc Fratrum prima simplicitas ;

Vltj.Klppone
In Hispaniis, civit.iteUlysbona, qufe ad Occidto- diemque, quo hoc ipsorum gaudium impleatur, in-
taleni Rpgni Portupallias plafram, in extremis terras stituunt;etsic laeti, Domino gratias agentes. ahsce.
nu(ua Sanclus,
finibus sita est quajdain pragrandis ecclesia,
; in ho- dunt. Ipse vero, Prajlati sui licentia, etsi difliculter,
nore Virginis glorinsK Genitricis Dei Maria; a fa- obteiila,gandens ad condictum se pne[iarat sed ;

bricata consistit, in qua pretiosum B. Viucentii et Fratres juxta proinissum hilariter redeunt, eique
Martyris corpus honoriflce requiescit, a cnjus Occi- in ipso monasterio suae habitum Religionis impo- suscepla
dentalium Viilvarum liniinibus, venerabiles B. An- nunt. Qui dum, post habitusmutationem, mox cum /labilu.
tonii parentes /inon longe manentes, felicem hunc Fratribus inde recessit; quidam ex Canonicis, super
in primo juvenlutisflore filium c genuerunt no- ; hoc se gravius dolere pr.-B ceteris indicans, abeunti
d iiionque Fernaudns in sacro baptismatis d lava-
ei
sicin amaritudiue cordis dixit Vade, inquit. vade, :

acta mode- cro jmponentes, ineadem etiam postmodum ecclesia quia forsitan Sanctus eris. Cui humilitersic respon-
ste pueritla, educandiim puerum tradunt, [moribus] et litteris dit Cura Sanctiim laulieris, Deum utique colluu-
:

imbuenduni. Qiii, dum, post annos puerilcs simpli- dabis /,. Venit ergo ubisimpliciura Fratrum congre-
citer dumi translalos, [quidquid] fallax mundi spe- gatio morabatur, qui videlicct locus S. Antonins l
ac pelulantia carnis placentia sibi suggererent,
cies,
dicebatur ju.xta quod nomcn, Antonium
; se deinceps
nequaquam iis concupiscentise fraena laxavit sed ; appellari rogabat : utetsic requirentium ipsum sol-
jam soli Deo servire disponens, evidentius id pro- licitudmem pia cautela deluderet, eorumque im-
cessu temporis opere declaravit. portunitates siib ignoto facilins nomine declinaret. F
2 Spretis namque mundi et carnis illecebris, ad 5 Fervens igitur, ut dictum est, ad martvnum, sed inde in

fll Canonicus quoddam coenoliium S. Augustini, praefatae civitati dum adversus Cliristum Rex terra; desaeviit, nulla- JUauritaiiiam
Rrgutaris, I!vicinum, se contulit; ibique devotus habitum Re- navigare
tenus hoc proposito requiescere potuit
,ab donec ;
e volens,
ligionis assumpsit. Ubi dum pacem pectoris ejus tandem, juxta perniissara sibi licentiam, ad terram
iiuportuna cnrorum amicorura frequentia perturba-
Saracenorum transivit. Verura quantocuinque ad
ret; pcractis ibideiii feriiieduobus annis, ad sanctse
haec, qua; dicla sunt, conamine nitcretur ; suum ta-
Crucis de Coninibria aliud scilicet ejusdem Ordi- men
/, desiderium non implevit; de quo Rex
in iis
majorls guie- nis monasterium transvolavit ; ad quod taraen, ob regnantium Doininus aliud asensu humano decrevit.
tls causa
morum ipsius gravitatem, vix liceiitiam sui Supe- Nara gravi nimis languore correptus, ni-
et diutino
ad S.
transit
Crucem Co-
rioris obtinuit. Quo, ad oplatam racntis quietudinem hil secura pro vuto prosperura agi perspexitdonec ;

nlmbrlcx: olitinendam, perveniens, t.antumibi in orani religio-


ipsa necessitate compulsus, ad partes fideliuin re-
nis perfectione profecit translatio sui faela, tnorlio impe-
quod meare disposuit. Cumque navigando .ad redeundum
altin- appetl't-
levitati cordis imputari non potuit. Propellebat au- in Hispaniain iter arriperet, contigit ut in partes gue m
temjam Spiritus, quodam futurorum prssagio, ad Sicilia; m ventis non secundis flantibus applicaret, SittUam
divinarum studia litterarum; in quibus jugiter me- etsic penitus a proposito se fraudatum conspiceret. m
ditando, non solum qualiter in agro alieno vitia ex- Instabat autem eo tempore Fratrura generale ii Ca-
tirpando, virtutes insereret, semetipsum primitus pitulura, quod in brcvi celebrandum erat apud As- tt inde
soUicite excolendo, cognovit verum etiam
ubi muUtim ; qualiter sisiura. Quod ut Antonio per Fratres innotuit, illuo Asslsium,
provectus ir fidei normam astrueret. ac confutaret errores, fir- (ut erat debilis et infirmus)
Stttdiis,
utcumque pervenit. So-
raissimis Patrura sententiis se munivit. Sicque fa- luto igitur
ex raore Capitulo, Fratribusque ad sua
ctura est, illo aspirante, qui intervallo teniporis in circuraquaque loca diraissis solus Antonius a nullo ;

docendo non indiget, ut non multo post vir Dei sa- pctebatur ;
quia, sicut erat ignotus, ita et inutilis
pientiae spiritu plenus esset.
videbatur. NuIIa ergo de se vel Utteratura;, vel cu-

juscumque
DIE DECIMA TERTIA JUNII. 199
juscumque alterius utilitatis liabita mentione, ad Corncgius snspicatur genus ex BeUjio ducerf, et nomen D
algue in Fratrem Gratianum, qui tunc Fratribns o Romanio- a Dullimio castcUo ci titulo ceiebiis Godefridi Bullio- ^^ mss.
Ise pra-erat, tlevotus accGssit ; roga,ns liumiliter, ut nii : siquidem constat annis S8, anlrquam na.scere-

ipsum a Minibtro gonerali petituin colligeret, col- tur Sauctits , Tcruperatam urbem auriliis Teutoni-
leclumque discipiinis regularibus erudiret. cis. Mvmtrantiir autem in urce UUjShipponensi ,rdes
G Quem idem Frater Gratianus benigne susce- jiatris, tamquam cjns aliqnando Prxfi'cli, qiiod de avo

ptura, in Romaniolam secum duxit locumque soli- ; forlc coinmodius intclligetur : familia qiioque et nomen
tudinis requirentem, ad ereraum Montis sancti Pauli adhuc supererat, paucis annis antequam srribcret CoT-
p transmisit. Quo postquam pervenit, quamdam ibi nrgius : tunc eiim matrona qu.rdam sic nuncupata^
«6i in ercmo
praeoptatara cellara in crypta, semutam a Fratribus, ciim heredibiis careret, omncm suam substanliam lcga-
jigidissime
orationibusque congruam reperit, quara suis usibus vil ccciesiae, sui, ut censebat, proximi consanguinei.
a Fratre quodam, qui sibi ipsi eam paravera^ im- C Anno 1195. Siquidem cum obiit.ut irdrr mira-
petravit. lUic solitariara, quantum licuit, vitara du- culn dicilur num. 37, erat annos nntus 3G : dirm na-
xit ; illic sacris meditationibus contra tentationes talem nusquatn invcnio riotatum.
spiritura roborans, in divino se amore firmavit : ibi d Addil Pacieciii, Foniem baptismalcm adhuc ser-
nocturnis vigiliis solus in oratione perstitit ; ibi vari eiimdem, majorique in venrraiinne haberi, quia in
se totum dispnsitioni divinee commendans, sursuiu eo baptizntus Saiictus sit. Jdem confirmat Cardosus; et

iirmissimaj spei anciioram contutavit : ibi etiam niUlil, lu eadcm Catliedrali gradiis lapidros, qui ducimt
cibo panis et aquae tanta curpus ab^tinentia njace- ad Chorum, drvute specturi ; quia eorum uni impressa
ravit, ut, testibus iis qui aderant, hora coilationis ipsius Sancti digito Crui cernitur. JJ.rc traditio, nescio

aIiqnando[rediturus ad Fratres, nutante prae nimia an sutis certa sit : deberet enim vel puer, vel ante
debilitate vestigio, semetipsum supportare non pos- suum ex Lusitariia discessum,
miraculum islud ferisse.
hamiliter set. Sic igitur vir Dei Antonius, cum dono sapientiae Pacircus porro ait, eliam portam domus paternae, per
tt

lalet. plenus est>et, multo tempore smiplicem inter simpli- quam elulus ad bnplismum fuit, liodirdum servari in
ces vitam duxit sic arrogantiaela^tum humili corde ecclcsia ipsius S. Jnionii, nrc nisi semeldie iUiusfesto
;
g
declinans, sub indocti specie tantum divinae gratia? aperiri : et qiioniam fidelium pietas, assulas ab ostio
lumen abscondit. Licet enim, ut ex prsmissis patet, dccerptas pro Reliqitiis auferens, ipsum cito consump-
ferventissimum domus dominizelum haberet, taraen tura timebntur; prxmunirndam fuisse alio ostio appo-
a suo desiderio jara serael divino nutu fraudatus, sito, ad ejus conscrvationrm.
a semetipso iterura terrenae sibi glorias pondus assu- Conventura S. Vincentn appellant, dequo snpra,
e
mere non praesumpsit donec, eo, cui se jam com-
; qui est Canonicorum Regularium S. Augustini, fun~
mendaverat, di.sponente, manifesto post indicio, ejus dalus ab Alfonso J post cnplam dc Mauris Uhjssippo-
in conventu simpiicium fama crevit. nem an. 1147. Transierunt deinde Religiosi ad locum
ubi nunc est Eremitorium S. Muri;p Montanas ; ac
ANNOTATA D. P. dcnique ad novam S. Augustini ecclesiam, a Joan-
ne JJI mannifice extructam. Jnprimo autem loco, cum
a MetropoHtana ea ecclcsia est, in qua corpus S. illucan. 1210 Sanctus appulit, quintus Prstlatus nu-
Vincentii Mart. Iiaberi creditnr, ut dictum ad 22 mcrabatur Prlagius, qui putatur illum exccpisse, aui
Januariiiputalurqne illuc ailatuman. 1173, 155f/Jf. saltein ejus sucressor anomjmus Pacieco : sed quem
e reijione vero consistil ccrlesia S. Antonii, in quayn Cardosus Gunzalvura "Mendez appellat.
cunversa parentum cjiis domiis. f Be monnstcrio S. Crucis Conimbricx, qiiod eum-
h Paciccus Martinum Builones, patrcm ; matrem, dem Alfonsnm J fundaturem agnoscil , cgimus fuse
Teresiam Taveram noniinat, et uinusquc progenilores 18 I'ebr. ad Vitam S. Tlteotonii qui ,
ibidem Prior
nobiiissimos descrilnt, ac ijentilia ijemina familix insi- obiit an. IIGG. Comegius , allrgnta Chronica dicti

ijnia exliibet /rri incisn, Malrem quoque scpulunn Ita- Convcntus rerentiori, qn.rdam Snnrti ibidrm mirabilia
beri ait in Cotiventu S. Vinccniii, intra sncellum filio mcmoral, primo qiiod ministerio cuidam humili in-
dedicatum, cum liac Epigraphe lingiia vulyari. Hic tentus, datv ad elevationcm sub Missu signo, per aper-
jacet mater S. Antonii, cujus loco Latina lingua hoc tos divinitus monasterii parietcs conspexerit et adora-
dcinde pobitum post translatwnem rcritat Cardoshs. verit Sacram hostiam; plane sicut de S.
quandoiiue
Hic situm est cadaver matris D. Antonii, qni in Francisco Bijvrachino ad hujus Kilam 17 Majinar-
eadem domo fuit in lucem editus, in qua uunc urbis ratur num. 5. Secundo quod fratris cujusdam xgri
comitia geruntiir. Fuit liuc translutum studio D. custudix apposilus, eumqite a dxmone oqitari cognoscem, F
Joannis Visensis Episcopi, anno D. N. Jesu Christi eunidem liberavcril, jacta suprr ipsum cpomidc, Cano-
Ml:cccs.kxi. J-Joc autcm insrulptiim legitur tabul.c^qun: nicorum Regularium tcgumrnto humerali.
hodie scrvil pro allari in capetla Sancti, collalcrali ad g Qninqur hi fucrunt Berardus Otto , , , Petrus,
aram mnjorcm. Deniquc, considerata loci Uumulilate, Adjutus et Accursius, palmam cvnsccuii anno 1220,
Canonicits quidum ossa collegitin airam decenlcm,cum et ioluntur 10 Januarii.
hoc Epigrammate : ]\ Petrus Sancii I
filius^ Alfonsi JI frater, Comcs

Quara terris Divos Genitricera Antonius inter, hgelensts Bominus Bnlrarium fasconcellio, aderat
et

Obtinuit, parvo conditur alma loeo. Marorhii cum eo appuh-runt Sancti : quomodo autem
Illius exiguo jaceant licet ossa sepulcro, m reditu prr eos fuerit adjutus, vule in Actis.

Mens tamen excellcns asthera summa tenet. i Cornegius asserit huic interno impulsui accessisse

Nunc vero eadcm Malronx honcstissimx ossa scrvan- alium ab ipsomct S. Francisco, gui Assisii degcns ipsi

tiir intra lapideam arculam, insertam parieli capcllx Uliissippone apparucrit, sitnuUjue indicavcrit quod mar-
Antonianse ad latus Epistol^, et honoris causa, curltna liinum qutdcm non consequeretur , sed a/(w Uiboribus
scricca obductam. Vaddingus ad an. 12:20 nuni. 53 variis nihilo minorem mercedem.
Mariam appcllat. Cardosus fratris obilum in MS. k Addit Pnciccits, adeo gravent sensum ceteris quo-

mcmbrnna ad S. Vinccntii sic lcgi ait : n Nonas Julii quc ibidrm Rcligiosis mansisse ,
quasi de injnria sibi
obiit Petrus Martini, dictus Bullan et cx fnnda- : fncta, ut necesse fuerit Grrgorio IX, prr Brcve stgna-
tione, ipsiusMartiniindirnt Annivrrsanum, aCapilnlo tiiin nitno Pontificalus vii, 12 Junii , id est ,
proximo
fnaendum xiv kal. Februarii, pro
Ulyssi}qjonen>;i, post Snncti mortem anno ,
ad Priorrm commo-
darr
anima Vincentii Martini dicti Bulhera unde tnlcl- : nitorias : et uisi desisterent Minonbus molcstiam fa-
ligil ur avo \inceniu proavo Martini, Tiotnen fuissc. ccsscre, Fisensi Episcopo correcttonem commiltere.
Ipsum
, ; , ;;

200 VITA S. ANTONII DE PADUA.


Wacldingun stio Rfijesto qul mox publicum prodire corapellens Anfoniinn,
in
Ipsitm Birve xi liabuissct

htiuil (Iitbie iiisfrtiixstH.


officium sibi prsedicationis c injunxit. Et quidcra
qtiia inter di!,'ne verbi ministerio tradltur; quippe qui divina luare Pr^
1 Vitltjo S. Antmiio de Olivare : forli'
dicafor or-
monstratur snpicntia pollens, pauperuin in collegio primitus
olivfta sitvs. \h\, tiiqiiit l^artltistts, ailliuc tltnatus a

cella, quaiiiSanctus novitius incoluit, versa in lo- pauper splritu probatus. huno sibi honorem irapu- (ienfra'l,

cum ca|);tul;iriMn, altariqiie aj Missara devote in- denfer non arripnit, anfequam a Deo vocatus. At
vero ne facta divinitus ha;c vocatio duhitetur, ex
stnicfa, cuni imapine tiuain ibi farieiidam ciiraverit
ipsius hoc incolafn pariter et raorte prnbafur. Con-
R. P. Nonius ila Cunlia Societatis Josu, anno IGbO.
stitutns enim in liac peregrinationis miseria , et
uti ex cpigraplie apposila dncet.
vita flornit et doctrina quarnra priorem id est
m Tnuronieniiiin applicuisse Pariems ait , nitm. , : ,

3'2 : sfd Wailtliiiijiis itiitia Coinvittiis posita reffrt aii vitam, voluntaria vilifas, siniplex innocenfia, cura-

011. Ii2t. lltibiierintrelislic vel prope. ilcssitiam ere- quo dlscipllnso commendant alteram vero quao est ; ,

Frittres potius qiiam Coiiventtim. doctrlna , zelo juncta caritas , verltas , modestia
mitoriiim aliqiiod ,

1221 in Pentefoste 30 coinprobant.


n Celebriittim illud ftiit tin.

Maji : qito ftiit miiiistfr sfu pntitis Vicarius iieneritlis Sed hsec oraula quam cxcellenter claruerint vittnerc <o
^unijitui;
crculus Kr. Elias, ille lelaxiintLc pattpeiiatis mullarttm- quoniam per slngiilabreviter explieare non possum;
que lurbiirum aiifior, qttiirwn caiisa fxaitctoruntlusfuit,
tangam saliem succincte quoraodo cunctis aeqna- ,

bonttm uibiloiitiuus ftnetn sortitits : Coriieijius Sanctitm llterannuntiaverit veritatein. flsec siquidem virtus
]\Ifssan:e habitasse ail, cttm eiiitdum ad Cupitttlmn in ipso claruit in oculis oraniura , quic qiiidem mi-

fuil.
raculis potior, qulbus pluriral in vita faHacIfer de-

Ilomandi(,lu; Provincias , mutato paulo post uo- cipiiintur. SIc itnqiie Sancfus , in doctrinaj poculis

mine tiicta Bononiensis ac deinde S. Antonii , an. mirabiHler affluens , tanta justitiaj lihra slngnlis
,

1*258 sotiim qninqiie Conveutits viimerabat, Bononi:c, sua reddobat ,


qnod slve inagnis loqnehafur sive
FfreariiV, Parma', Ravettnx , et Forolivii qui ulti- parvulis, ?pque cunctos veritati.s jaculo feriebat.
;

mtissoliim conlmelur in Roinandiolaproprie dirta. Nempe qui jain calicem antea passionis tam avido \i

corde sitierat, nuUius maguiludini nec inetu mortis mirabili c«M


p Bouonien.si ProyinciA' *ii/'f:?'(i(oreniitorium Mon- fcrmre.
tis S. Pauli de eirpte, saltem ut subtirbiino , utji ho-
:
pro veritate cedehat sed nilranda strenuitate,
;

dieque S. Aitlonii oijalur, loquitur Masinus in


festiini
etiaramagnaforurafyrannidiresistebat. Tanta nam-
Bononia periustrala ad hiinc diein. que qunsdam reprebensibiles grandesque personas
severifate corrlpuit, ut alii plerumque faraosi prse-

C.APUT II.
dicatores hoc audieiifcs , ipsi ad intrepldatn viri
constanfiam trepidarent; et quodam piisillanimi-

Ordinntio S. Antonii, cl fcrvcns ac fnicluosa tatis rubore pcrfusi , longe abesse potius , quara
prxtiicatio. adesse volentes, confusas manu vel veste fronfes
ohducerent. Erat taraen serino ipsius, pro dlversls

Fofotivlum
P ost niiiltuni namqiic teinpnrisFralres, pro susci- opportnnitafibus , seiiiiier in ^'ratia

inquain, gratlosus parlter et severus


aale conditus
ut au-
:
tibcitate,
et tfralta;
missus titl pienilis Ordinibus missi aJ civitatem Forolivii erat , ,

Oidiitcs conlluxenint ; intin" quos et a Antnniits, nec non et dientibus ainorem slmiil Ingereret ac timorcra. Sic
ctiiiieutlos
quidam Fratres de Praedicatoribus adluerunt. Cuin- igitur hujus peregrlnaiionis incolatus , doclrlna et
Autoniiis,
que collationis liora Minister b loci Praidicatores vlta prsclarus, divinam in Sancto vocationem evi-
ipsos sollicitaret, ut exhortationis verbum Fratribns dentissinie probat ; quain, ut in fine patebit , mul-
adunatis aliquis eorujn proponeret ; nutu Dei factum tiplex post morfem miraculorum clarilas necessaria
est, ut omnes luqui renuerent, et se oinnlno ad lioc conclusione confirmat.
lim^e tatc-
imparalos assererent. Tunc deraum ad Antonium 10 Antonius ifaque ,
prffidicandl auctoritate sus-
que cii ciitn-
idein Minister, insligante se fortiter Spiritu , con- cepta, officium slbi injunctum non segniter excqui eundo.
veisns est : en^nque de cujus scientia niliil sibi
, studuit : sed quietcm ererai , oua siblmet hactenus
coiistabat, in boc op'is appellat ut videlicet pro- ; invlgilaverat, jam tune in laborem Insolitum pro
po'iat in inedium Fratribus quidquid ilii Spiritns fraterna mdlficatione convertit. Nam longe latcque
suggerat. Ad quod se minus idoneum hniniliter ser- per civitates et castella clrcuiens, verbnni vlt^e fer-
vus Dei respondit : qnippe qui exercitatior habe- ventissime pra^dicavit coilitusqne instructus in ;

batur in abUiendis coqniiiai utensilibus, ceterisqne omnibus, pi'0 diversitate audicnfium, singulis con-
luijusniodi vilitatis officiis, qiiain in exponendis di- gruentia sibi proposuit. Mirabantur in eo litterati
vinorura eloquiorum niysteriis. Sed quid niorer tantara ingeiiil subtllitatera , tainque luculentara
niullis'.' Plane, cum tantain desuper graliam acce- dlsertitudinem lingns omnibus audiehant ,
quam in
et prxdicare pisset ut memoria pro codicibus miro discretionis poiidere verba libranfem. Quam
, iiteretur; nullum
conc/KT,
tamen aliud in eo scientiffi perpcndebatur indiciura, prof'jnda vero de sacris eloqniis eructaret, sumraus
Arca lcsta-
nisiqnod pauca perraro lilteraliter loquebatuv. De- ipse Roman:e Sedls Pontifex testabatur, a quo vir
mcntt ti
nique, quamvis quanta virtiite recusaref ; coutraire saiictus .Arca testamcnti, peculiari qnodam noraine, 1'ontifice
famen iinperanti non vahiit et licet invitus ad : , vocabafur. Non soluin eiiira , qu33 ad raoruni infor- tticlas.

exfremum cnnsentiens in fimore Doraini primo ,


,
mationem pertinent , placido sermone dlsseruit
siniplicifer fari ccepit. verum etiam congruentissimis rafionibus perversa
8 Sed cujus Incernam
dndum sub modio posi- , haereticorum dograata confutavit. Nain et apud Ari-
stupenditm
(am , Doniinus
super caudelabrum slatuerc nunc minnra qiiamplures hsereticos ad integrifafera fidei
sui specl-
men pr:cbet :
voluit tanta in progressu serinonis verborum lu-
; Christiaiue convertit : Infer quos et Ineresiarcham
culentia, tanfaque eum mysticarum sententiarum qucindain , Bonovillura nomine , ab annis triginta
profunditate suspendit; ut niralrum ex inopinato erroris pestiferi fenebris obcaicatum, ad lumen ve-
Tei eveufn vehementer omnes qui ailerant mira- rifatis induxit , et usquc ad mortera inandatis Ec-
rentur, et vix uuquam audisse se talia faterentur. clesia; stare fecit.
Non niodica igitur Fratres consolationc irapleti, 11Sed quonlara longura foret enarrare per ordi- Cetefuin,
venerabanfnr deinceps in Dei viro velatam divinitus nera quot diversas provincias pnedicando lustra-
, his omis-
supernaj sapientlaj clarllatem, venerabantur nihilo- sis, attclof
verit, quanfa ad cum tain majorura.quam niinorura
Iraniit atl
minus hurailitatis jam probatK vlrtutem. Non ninlto reverentia, quantusque carltatis alfecfus exfiterit worletti
post ad aures Generalis Ministriresgesfa per\'cnit qualiter in diversis officiis sibi injunctis se gessorif, Sancti,

quotve
, ;

DIE DECIM.V TERTIA JUNII. 20i


quotve perditas aniraas Crcatori suo reddiderit nebat : et cum hora vespertina fllium Iiostis sui in D
pr»;terniiltendo haec ouinia brcviter transeamus ; et platea invenissel, per summam crudelitatem jugu- ^" '"*•
sermonem quo tendimus. ad rei exitum converta-
, lavit, et intempest:i nocte in horto parontum viri
mus. Verumtamen in explicando postmodum ejus Dei, fiictafove.i, eum sepelivit. Cam autera nobilis
ultimo vitas cursu satis intelligi pr,terit, riuanta essetis, cujus fllius c.xsus erat ; inuiiisitumest dili- "'ff"""'
pra^dicalionis eftiracia veri a Deo missi, per mullurn genter, et repertum, ejus nliuni illac trausisse , ubi ui imirem
a
terapus, in diversis terrarum partibiis, fnerit ; cum ejus inimicus morabatur. Itaque cjus domo et horto susinnonc c«-
d tantutii infra unius d Quadragesima) spatiura in una lustrato, nihil compertum
Itum est ad vicinas est.
disUberet:
sctiiifl'"^
civitate perfecerit. Sed liuc iu ejus laude ad prassens aides , et in horlo illarum pueri
cadaver inventum
addU. qiiod
{11'liarens
prajtereundum non est, quid vice quadani Fratri- est. Itaque pater sancti viri cuiu tota familia con-

,n Caititu- ius ad Cupitulum in Provincia e congreyatis ,


, jeclus est in vincula, tainquam reus cjedis illius. Id
!o S. Pr<"'-
Sanclus liic de titulo Crucis, dulcisque Jesu pas- vero ut per spiritum P;uiua! cognovit vir Dei ve- ,
ciK"'.
sionis suppliciis dulci modulo pra;dicavit cum , ; speri a Guardiano petiit copiam exeundi 'qua; illi ,
C
beatissimus Pater Franciscus . eo tempore Curpo- negata non est. Eadem nocte magno miraculo Ulys-
raliter adhuc vivens sed in alia regione tunc lon- , bonam perducfiis est, et proxima luce ad Judicem
gius remotus, se in aere filiis, novo ac stupendo se contulit, rogans ut insontes e vinculis dimissos
niiraculi genere . prajsentavit. Nam ac si appro- , paleretur ahire domum. Illo modis oranibus recu-
prxdl-
e 1/5
cationcm vlius bando viri Dei sermoiiem , quid audientibus imitan- saiite, petiit cadaver perempti pueri ad se adferi-i.
iit prot/are. dum foret, ostonderet; felicibus cujusdam assiden- Quo allato, jussit surgere puerura , et dicere, num
tiura oculis taraquam bracliiis in patibulo crucis
, a parentibus ipsius occisus. Ille surgens dixitejus ,

protensis, apparuit ; filiisque qui aderaut benedi- cidis illos prorsus conscios non esse : atque ita dis-
oens , Crucis eos signaculo consignavit. cedendi est iUis facta potestas. Mansit toto illo die
cum parentibus suis vir beatus et maue angelico ,

ANN0T.\T.4. D. P. niinisterio Paduam reductus est.


13 Sinulem casum adilit Paciecus niim. 70. Patri E
tlein ntiin
a Mamis cmi LusHanis fum sFattis,
Viijsiipjion .
ipsius Sancti Martino coramissa fuerat notabilis
ut juvet pecu'
tenet; Presbyleriim Antoninm (iiisse Coninbrieas fa- Regiffi pecunia: summa, in ministros aliquot infe- lulus accusa-
ctum, priusijiiam od Minnres aecederel ; et pro funda- riores distribuenda : quod cum ille iion ciiin tanta tum.
menlo simnnt ejiis in Africa pr.rdicandi -ehim : qmsi fecisset cautela, quin pluriam qui ipsam accepe-
,

illi ipsi, qniirnm exemplo nwlus fuit Sanctus , non rant, syngrapha desiderarentur dum esset accepti
;

onines fuerint ei-pertes sucrortm Ordintm, imo exeepto expensique reddenda ratio ; appellatique qui scie-
Otlone , el tamen fe.rvenles Prxdicatores . quales lunc bantur accepisse, aut totum aut partem negarent
in Ordineernnl etinm liiiei, qui et Guardianicreabantnr. nihil propius erat, quam ut ipse iMartinus damuare-
Certe eum Forolivinm ordinandus, ivit Sanctus, ut hic tur pecukxtus, in ejusque bona omnia manum inji-
dicitur, soliim annum 26 excessei-at. Leander yflbertus ceret Fiscus. Citatur ergo in judiciura iUe, una cum
primain Missani celebrasse uit Bononia; in ffide Mi- , aliis quos in negaudo accepto appaiebat futuros
,

norum Virginis Annuntiatsc neqite cansa apparet . ; pertinaoes. Cuiu subito corani omnibus adstitit, qui
cnr id eum Pacieco restringamns ad primam Missam in Ilalia longe aberat , Antonius ; et gravi ac so-
inler Minores, quasi graduni suum illis mque eo occul- vera voce dixit, Tu tantuin tali hora, tu tali die
tarit, qiuid est di/fieile creditu. Corneijiiis sultem Dia- recepisti : si negare pergitis, vindicabit veritatem
connlu iniliutum eenset, eum venil in Ordinem : qnod violatain Deiis alque lijec elliitus, disparuit. Ea
:

minime displicet. aulem verborum efiicacia fuit, ut contiuuo (assi sint,


b Pohertus de Licio , apud Waddinijum an. 1222 quod ante infieiati erant suaque res et faraa inte- :

num. 30, Episeopo toei id imputnt, qni lunc nornina- gra M;irtino mansit. Multis deiude Paciecus quxrit,
batur Albertus, jnxla Uiiiiellum aiino 1221 prinium (juo in munere tunc pater Sancti fuerit et qua occa- ,

consecratus : hic erijo Sanclum ordinavcrit. sione ei cominissa pecnnia : quibus omissis, transeo ad
c Prius tamen jnssiis fuit , snb Abbate Vercellensi Surianx Vi7r Caput 17.
iacras littcras recolere, ut iiifra dieetur, poslea ct aliis 14 Fuitautem viri Dei id prascipuum semperstu- ^
eas prxlegit. dium et conalus , ut perniciosissimas vulpecuh^s ,

d Eum sciiieet, qnam ultimam Patavii e<jit. quae demoliuntur vineam Domini Sabaotli , neiupe
e .\relatc Miraculorum
rein aelam indirut liber h;ereticos pestilentes et falsas eorum doctrinas, ,

niim. 8, ('( i'.r eo ffaddiniius


minus recle Pro- ; Snriiis pro viribus oppugnaret, funditus destrueret, ac ra-
vinciam .Arelatensem Ji.ril; euin Provincia hic sit dicilus extirparet. HEeresiarchas quosdaiu in pu-
nomen proprium unius Gallicanarum Prociticiiirum : blicis dispulationibus Ariinini, Tolusag, et Mediolani
videtur aiitein res acla csse vel an. 1226 qui fuit eorum coram oinnibus
, palara convicit, et errores
S. Fivncisco vitie, et S. Antonio sludiorum iiltimus; confuta^it. Adeo enim instructus erat, et efficaci-
vel panlo citius : neque enim ita erat affixus stiidiis, bus scripturie diviuffi sententiis, et solidis ac per-
ut non simut eliam prxdicaret. spicuis rationibus ; ut qui nefanda es^ent hsresi
imbuti , coram
aut os aperire non
illo consistere ^^^^ 21, 15
auderent ila ut ad illum quoque pertinere videre-
EMBOLISMUS tur
:

quod Dominus promisit discipulis suis Ego :


,

dabo vobis os et sapientiam cui non poterunt re- ,


E.v Surio, et .innaUbus Waddingi.
sistere et contra dicere omnes adversarii veritatis.
Detegebat mirum in modum hajreticorum fraudes sialteus h.v.
M^uhel hie, nimis properantem Fitx Auctorem, non- et versutias , con;itus retardabat , errores aboiui- rcticorumasst-
nilid sistere, alque ex Vita Suriana Nec ''"'"'
el Annalibus Or- nandos cum niulta vituperatione tradiicebat.
dinis, liiea quxdttm Uluslriora e.rcerpn-e , non ita com- facile quemquam ea teiiipestate uspiaui iuveuire
mode alibi colligenda. Primum sit quod liahes cnp. licuisset, quod ipse a quoque publice fatebatur. qui
, a
30 Viioe prietitulatx , videturque ad primum S. .An- tain ;icriler et perpetuo illos inseclaretur, tainque
tonii Palnvii comniorantis tempus speelare, Itis verbis continuaui persecutionis procellani iilis excitaret.
relatum : Cuiii Padu» degeret vir Dei Ulysbona; Unde factum est, ut passira ab oninibus indefessus
'ada.r , ,.,„ ,

a/jens duo cives inesplabili odio se mutuo prosequeb;mtur luereticorum malleus diceretur. Nec sine fructu fuit
'•"Mtus.
:

^ . .
"'""T
illos 'f"
fructum
e quibus alter juxta a;des parentura beati viri ina- .

Dei plerisque haareticis


,
cum ipsorum
labor viri
JiintiT. m ,

26 fautoribus
/„£,(.
,,
, . ,

VITA S. ANTONII DE PADUA.


fautoribus ad verifatem et obedieuliam sanctae
,
annnm 5ICCXXV vum. 19, el simul iiotal , qmd licet
IX «ss.
matris Ecclcsiae, revertentibus. Ail usiuarios effica- Pohjdorlis Vinjilins lib. 7 de reram tniient. cap. 6
(/ usurarti
cissimim fiiit, qiiod Imbeliir caf). 28 Vits iirxcitatx. castigando corpori adliibitas fliigetlationes ad Aposlolo-
cor fn clala
ejus guxrt In usur.irii cujusdam exequiis vir Dei coricionatu- rum lempora rcfernt, liimen ante S. Autonii teinpora
jubet. rus, tliemutis loco accepit illud ex Evangelio. Ubi non adeo clara apud Auctores memoria habetur
Mal. 1\
6,
est thesaurus tuus , ilii est et cor tuum. Sub con- hujusmodi ciuigregationum, aut hominum in socie-
cione autem inter cetcra ait ; Mortuus est bic di- t;Ue se flagellaiitium : neqne eas propterea impruban-
ves, et sepultus est in inferno. Ite ad tliesaurum tlas , i[Uod centura post annos exnrta est perniciosa
ejus, et iii illius medio invenielis cor cjus. corpore Fl;igellantiuiu secta , incerto auctore ; qui plures
jam bumato. Abierunt liominis parcntes et amici, eflutiebant errores, et condemnali fuerunt a Homa-
et cor adbuc calidum in medio nummurum ejus in- nis Pontificibus, prajsertim Clemente VI. IIiic cnim
venerunt. non obstantc , Devote et Christiine se iiagcllantes
15 Quando ad populum concionabatur eximius etiam in publicis supplicationibus ad peccatorum
prEeco Christi, sermo ex illius ore tamquam ex ar- satisfactionem , veluti docuit S. Antonius, semper
Ad Confesslo- denti camiuo proficiscens , mirabiliter solebat mo- ab ejus tempore permisit et laudavit Ecclesia. Sei
ms integre
verc auditores, ipsasque animorum penetrare me- redet) atl Vtlam Snrianam, ciijus cst seqiiens articuliis
factendas
mullos tnductt
dullas, et multam in iis devotionem et compunctio- cap. 1 1

nem, vidorumqueodiumet detestationem, excitare; 18 Multa vero insignia Ordinis sui raonasteria, Doccnio et
ita ut plcrumque alter alteri diceret cum multo prffilegendo, disputundo conciouando illustravit et Cfjcnda pro. ,
1

gemitu llou me miserum, qui numquam autehac


: ornavit tum zelo fidei ct fervore Christo
idque desl FralHtm
;

isthuc putarira esse peccatum quod si scivissem : animas adduceudi, tum studio Fratres institnendi
certe numquam illud admisissera Mutuoque se ; tum quoque desiderio cohonestandi Institutuiii sive
hortabaiitin' ad faciendam Confessionem ad susci- , Ordinem suum, qui per id lempus propter irajieri-
piend:is peregrinatioues religionis ergo , ad jejunia tiam apud plerosque in contemptu erat. Ideni autera
certis diebus amplectenda in honorem matris Dei, ipse etiam in yEmilise provincia, permultis annis Fra-
aut similia pietatis studia sectanda. Quis vero possit trura Minister cum laude fuit. Et si vero doctrina
dicendo consequi, qua; illic fusaj sint lacryma;, quae et verbo vix quemquam parem haberet at
in Italia ;

ab imo pectore du?ta suspiria, quse pectorum tun- nihilominus sua Prajfectnra vel Ministri fun-
in ,

siones iu obstinatis peccatoribus conspecta^J* Adeo ctioue, mire comraoduin et Iiuraanura se p."a;bebat.
enim Doininus miriticavit sanctum suum , ut non Cum autem in civitate Podiensi Guardiani ministe-
solura usitatis quotidie coruscaret miraculis , sed rio fungeretur, erat illic Notarius quidani, omnino
etiam inaudila ab eo signa ederentur. Sicut enim lubricus , carni et mundo addictus. Eum quuties
beatus Nicolaus fertur per visum apparuisse Con- praitoriret vir Dui , nudato capite coram illo genu ffominem lit-

stantino M:igno h , ejusque Praefecto, minasque in- flectebat. Ille vero existimans id in sui irrisionem briciini vene-

etlam per vi- rutur


tentussc, iii diraitterent homines innoxios in car- et contumeliam fieri, animo perturbabatur dabat- ;

tum appartns. cerem conjectos


; ita hic vir beatus, quos per pec- que modis omnibus operam ne illum unquam ob- ,

catum cernebat a maligno daemone vinctos detineri, vium haberet. Sed cum insperato die quudain ab
et ad mortem tendere sempiternam, iis liberandis eum Iransiret vir sanctus, et ita, ut diximus, erga
prsecipuain navabat oper;im. Et solebant uonnulli illiira se gereret exacerbatus homo, dixit
; Nisi :

venire ad Fratres , cum adhuc viveret vir Dei, et timerem Dei iram , gladio te percuterero, quod ita
pro certo affirmare, ipsis in lecto jacentibus appa- me ridiculum facis. Quid sibi vult isthuc, quod co-
ruisse eum Surge
, et dixisse
Martine surge , :
, ; ram me poplitem flectis ? Respondit vir beatus :

Agnes abi ab illum Fratrem


: et hoc sive illud , Ego me libens Deo martyrem obtulissem sed illi ,

peccatumei confitere, quod tali in loco perpetrasti, non placuit. De te autem ille mihi revelavit, pra)-
cujus nemo pra!ter Deum conscius erat. Qua ra- claruiu te Martjiera fore. Oro itaque iit ubi ad ,

tione peccata prorsus occulta espiata fuere. martyrii agoneiu perveneris, mei memor esse velis.
16 Nacteiius Caji. 3, qiiiOiis tion absimilia legiintiir Hoc illeaudicns, risit. .\t non miilto post tempore,
cap. 16, riiata ad tempiis iiltimx Qiiailragesimj-, jier Episcopusii Podiensis cum multis aliis profectns est d
quam Palarii dixit ad poimliim. Ibi lioc eiiam admi- Hierosolymam, ut Saracenis Christuni prajdiraret. F
rabile nnlatiirqiiod in tanta ad sermoncs Jntonii
, Et ecce divinitus permotus Notarius iUe , venditis ut Martijrim

Aadilur undique concurrentium turba, nullus sese compri- suis rebus oranibus ingressus est., cum illo iter futurum.
cum sitcntto meiitium clainor audiebatur nulla cernebatur dis- , Cum autcm pervenissent ad
Saracenos, et Episco-
mtratiili. solutio , risus nullus. percipiebantur null,e voces pus sic satis frigide haberet conciones. semel qui-
nulli iufantium vagitus, quibus vel parum ejus con- dera, et iteruin, et tertio Notarius dissimulavit. At
ciones interpellarentur. Stabant omnes arrectis tandem instar li. Vincentii c increpat Antistitera,
au-
ribus, intenlissimis perpetuo in virum Dei oculis quod ita frigide fidein Christi et prsedicet et propu-
sine uMo
ta;dio cum multa devotione eum susti-
, gnet divinoque ;xfliatus Spiritu
: cuin mullo fer- ,

nentes perinde acsi non liomo, sed Angelus lapsus


, vore ccepit doccre Saracenos, Christum esse verum
e sumrao coelo ad illos concioiiaretur. Neque id
, Deum et Dei filium, Mabometem autem filium esse
mirum, quandoquidem tanta illum Dominus gratia satanEe et perditionis. Quod uon ferentes,
illi ra-
perfuderat, ut lingua facundissima, voce clarissima,
piunt hominem, et per triduum diris eum suppliciis
sua verba instar tuba) cujusdam expromens
, ab excriiciant. Cuinquejam ad raortem duceretur, ex-
omnibus et audiretur et intelligeretur.
ad- Nec in posuit Fratribus Antonium id prsedixisse quod
,
,
miratione vacat, cum in longinqua regione
nalus ipse Martyr futurus esset. Fuit ea res populo occa-
et educatus multo tempore fuisset quod Italico . sio, raulta deinceps reverentia B. Antonium pro-
idiomate adeo polite potuit qua; voluit pronun- , , sequendi.
liare, acsi extra Italiam numquain posuisset pedem. E
Provincia trajiciens in Italiara anno mccxxv,
l'J
17 Ca;perunt tum primum bomiues , c;Uervatim inquit Waddingus num. 20, auctures ullegans Cliro-
Processiones
sese verberando, et pia cautica devote deproraendo, iiicam Mariani lib. 2 cap. 3, et liodulfiiim Tossi-
pofietlantium
ro aiic'orc trt- piocedere. Atque ea lauilabilis consuetudo, a tanto gnianum inHislmia Seiaiill. Reliij. fiil. 280 r( seqq.
du:ta;. auctore profecta, deinceps suis est aucta
incremen- jara secundo (nam primo id conligcrat ex Lusitunia
tis; ita ut in omnibusfere Itali;e locis accuratissime venientij tempestuoso mari delatus est in Siciliam.
hodieque c observetur. Befert lixc Waddiiigiis ad Ibi quKdam extru.ut monasteria , veluti locoruin
traditio
, ,

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 203


traditio et Fratruin fert fama. Cephaludi, seu Ce- hominibus sibi similibus et Deo proximis, praeci- D
phalcB unuin , ubi ultra trecentos annos perpetuo puos contra se concifavit. Etenim qui Francisci FI
,
MSS.
Minisiro
viruit cupressus, ejiis manibus plantata ; aliiid Neti, spiritus et voluntatis erant participes, ad iniquas
gen. Elix
skiHa in anioenissimu situ ; tertium Leontini. In eodem has persuasiones conturbati , intra se clanculura pauperta-
jn
guosdam Con regno in urbe Pactarum obtigit ei illud miracu- neque enim in publicum aude- tem laxan'

, , inierant consilium :

i-enlusfundat,
lum, quod cuin quidam odio haberet sanctura vi-
, bant prorumpere, timentes hominis indignabundam dam sua'
denti.
rum, doleretque in pretio haberi ab Episcopo, stra- potestatem et copiosum eorum numerum qui ei
,

vit insidias ejus honori. Invitavit eum ut secum adhaeserunt, et in admittendis relaxationis privile-
pranderet dic venerls recumhenti autem altilem ; giis consenserunt ,
partim ex timore , partim ex
apposuit caponem dicens Evangelicuin esse prae-
, simpHcitate et ignorantia. Ast metum omnem cx-
ceptum. Manducate qure apponuntur vobis nec id , cutientes duo viri pnaestantes, Antoniiis Lusitaiius,
licere Antonio transgredi ac proinde illum, quan- ; a Padua dictus, ct Adara f de Marisco Anglus, re-
tumvis sexta fena, debere carnibus vesci. Ille, ex- stiterunt homini in faciem viriliter objicientes, ha;c
ubi comesli plicnto Evangelii testu , propter infirmi corporis ejus privilegia in Religionis tendere ruinam et sub-
a se caponis avem comedit. Clam hospes statim cum versionem status Evangelici.
debilitatem
ossa in sjn-
nai piscium suis ccepit mnrmurare, et ad Eptscopum perrexit, 22 Antesignanis his in acie constitutis , acces-
intrepide se
verdl. ipsius oapi ossibus fidem facturus, uon adeo san- serunt alii viri prsstantos pr^cipue Albertus cum
,
fr. Ada-
ctiim esse hominem vehit populus cogitabat, ver- Pisanus et Joannes Ronelli Florentinns , ille An- mo opponit
sisque autem statim ossibiis in spinas piscium glice, hic Provinciae Minister ; qui Capituliim .\ro- Anlonitts:
hnmo obstupuit veniamque poposcit. Similc quid
, latense celebrabat, quando, praedicaute huc ipso S.
irferens Pnrurits Hitni, Ci; Fuit, iiiquit cum h^re- , Antonio, S. Franciscus ad ostium a[iparuif, Frafri-
el bubonem tici quidam, risum sibi Suncto verecundiam prae- , bua benedicens Nullus tamen est ausus palam Eliae
appositiiin,
parasse credehant cocto appositoque pragrandi
, resistere ,
praeter lios duos, qui putenter Regulae
sapidum red-
dlti bubone quem cum ille inter assidentes scissum
: ,
puram observantiam illsesam volebant. Non fece-
B velut caponem distribuisset, atque comedendo sa- runt tamen impune nam et malo verbo ct duro ;

pidissimum esset expertus, illique similiter con- ; vcrbere aifecti , complices Eliae senserunt m')lestos
versi in lacrymas perfidiam ejeceriint. coufradictores : qui tamquim in schismaticos et
20 E Siciiia missus Romam anno mccxxvii, ab Ordmis divlsores animadvertendum coutendebant.
Roma in illius ProvinciiE Ministro ad res quasdara obeundas, Videntes ergo illi nihil se proficere , et Religioni
Galliam tran-
tantaiu Priucipura Ecclesiae erga se benevolentiara imminere delrimentum. contra quasdara sententias
sil:
reperit, ut ab ipso Pontifice Maximo, Gregorio IX, severe in se lutas. appellationem adsanctam Sedem el Ramam
conciones illius incredibili stmlio et devotione au- interposuerunt. Niliilominus Elias eos carceri man- ad Papam
confugit.
scultatse sint. . . .Factus tunc Guardianus Podiensis cipari voluit fecissetque nisi cujusdim gravis
; ,

sive Aniciensis suinma humanitate et


in Gallia , viri Genuensis ApostoU Poenitentiarii, Papae Con-
,

prudentia Fratres rexit; et proximos continua pras- fessarii , regularis observaatico zelatoris , auctori-
dicaUone miroque exemplo ad frugalem vitani re- tate protegerentur ; cujus astu e manibus perse-
duxit. .Ejusdem opera circa hoc tempus civis
. . quentiura evaserunt; et cura ipso Patre Pueniten-
quidam Brivensis, nominc Quintus de Falcicis, suis tiario a facie iniraici fugientes, ad Dorainum Papam
sumptihus in eadem civitate Minoribus domum con- perrexerunt.
struxit. Aliquam in hac doiiiu S. Antonius moram 23 Fugara audiens EHas, suspicari et timere cce- Qui aiidl-
ta quereta
traxit; et extra urbem invisere licet speluncam, in pit deferendas querelas Pontifiei urgendasque a ,

quam orationis et poenitenliai gratia secedere sole- Cunfessario amico : misitque nuntios et litteras per
bat. Nun lon<:e post in eaderu provincia Aqiiitaniae veloces tabellartos ,
qui fugientes caperent vel ab
alii monasterio dedit initiumquod ab eo nomen , itinere reducerent. lUi vero sibi caventes, e regia
in ForojuUi accepit. Incertum autem est. an in itinere Galliam via ad anfractus deflexerunt, et in prneparatas sibi
ct ahbl varia versus, an vero in reditu, initium dederit Conven- insidias non inculerunt, festinatu gressu ad Ponlifi-
mracida
fatU.
tui Glemonae ('fjy)yu(/in»i(/ est regionis Forojnlii, siliim cem properantes. In pii Patris conspectu positi
Etiam ad
in 7Jio)ilibns supra UtinumJ quod propterea ab eo gratanter ab eodem recepti sunt (nam eorum virtu-
caiisam di-
nomon accepit Ccrte mortuus istic ab eo suscilatus tem et doctrinam a multis diebus perspectain habe- cendiVn
dicitur, diim c.rtriieretur Conirnhts ; proitt rcferl f-Fad- bat) queriraoniasque placide excepit; ingeiniscens, Citai:

dingus niim. 19. Rclitiua qnx referri miracnla pote^ tara cito ab Institutoris morte, sani-tum institutuin
F
rant, qnia certis annis alligari nequibant, idcm PTad- adeo concuti, et filios studia in contraria discindi.
dingns ad extrenium diniisit unnnm. Eijo, simul om- Misso itaque cursore citavit coram se Ministrura
nia infra dntitrns, cadem (rajicio, ut qux Mini- ciim generalem EUara et viros omnes Capitulircs, ut,

stro Gcncrali Assisii acta sunt, anteqnam Patavium tanto malo maturius obveniret Adfuit ille cum
ibi moritnrns redirel, linc Iranscriham, sicut ea idcm omnibus conscriptis quibus in unum congregatis :

fFaddingus refert anno mccxxx nuin. 8. Sed niillis, corara Sanctissirao Doraino, intrepide raulta ilU ob-
quod alibi passim solet ^ aUegntis anctoribns; crcdo , jecerunt duo Lusitauus et Anglus, qui a facie
illi,

quin id nccessarium non pnlaverit. ejus aufiigerant; vitam lautam, equuui bene habi-
22 Fucrat anno isto, qui crut post obitum S. Fran- tuin pUires domicellos, privatum victura
,
et prae ,

cisci qnartus, ab ecclesia S. Ocorgii Assisii, Monia- omnibus extorta, vel faUaciter aut subreptitie ob-
Capiiulo
a'"'i 1230, libusS. Clarx intra civitatem adduccndis concedenda, tenta, ab ipso Pontifice privilegia.
ffic conatur
ad novam angustissimamque Basilicam Elix opera , 24 Ad haec respondit Elias : Restiti, Patcr san-
se excusare;
constrtictam, translatim sancti Patriarclias corpus, in cte, electioni de me factce post Institutoris ohitum;
profcsto Pentecosles die xxv Miiji, annnente summo atque allegavi , me debilioris
esse complexionis,
Ponlifice. Fahricx illins occasione idem EUas, ohti- quam ut pedes possera hinc inde per Provincias
nendo quasdam privilegia, contra genuinam Regul^ discurrere, aut strictam agere vitam communera.
observantiani, prrecipue circa res peeuniarias, quas Electores vero institerunt, ut impositura ofRciura
in quibusdam casibus recipi posse per interpositas adraitterem exequendo, si necessarium esset,
: cui
personas obtinuit ; dum cogitaret rem gratam se volebantut aurum manducarem et eiiuum haberem.
prsestitisse , et persuadere vellet Fratrihiis , non Adinisso deinde ad enrum precos ufllicio, equo ora-
adeo ad unguem neque ad litteram observabilem nino indigui huic ducendo agaso necessarius :
:

esse normam a S. Francisco traditara, nisi ab deinde ad multa miuisteria et varios discursus,
opus
:

204 VITA S. ANTONII DE PADUA.


opus esl faynulo : liis alendis nunimos oporlet in e Acla .wlum liabent ,
qiml S. Vincentius vtce
promptu liabere : qu» licct necessilas et Fratrum Episropi sype sermouem haliuerit , co quod Episcoput,
consensus approbatiat attanien, art ; majirem con- non timidiorin animi, sed impeditioris esset liugus.
Ecientia; secnntatem, cum vestra Sanctitale egi, ut f CprHci;/»? -\drianum nominat,
ainplius lioec milii licerent. Deinde circa curara fa-
bric» milii impositam, significavi voluntatem S. CAPUT III.

ted refutanle Francisci, milii per ipsura secreto patefactara, et


eum Antonlo, e.\ j)arte vestne Sanctitati perspectam neque tam : Adirnlus S. Antonii Palaviim, cjus ibi mor-
insi^-ni viro et pretiosis Keliquiis digna potuit prie- bus el obilus.
parari basiiica, absque multa et solerii collectione
pecuniic. Et sic per singula tanto eloqucnti;E onia- X ostquara ergo cursum servi sui fidelis Antonii
tu rationum jjoudere resjwndit
et apjiareuti ut ,
Doinino cunsuramare coinjilacuit; uno ante feliceni Mmlniui a
regimine
audientibus injuste videretur accusatus. At ex op- ejus transitiim anno, in Capitulo videlicet a gcnerali
Sanctus,
posito arguens Antonius Sanctissime Pater iu- ; ,
quo Reliijuiarum beatissimi Patris Translatio facta
quit; si, juxta morein loqucndi, concessum ei fuit est, idem vir Dei Antonins ab orani Fratrum regi-

aiiruni nianducnre,non tamen aurum tliesaurizare mine prorsus absolvitur, eique genei-alis pr;cilicandi
si eqiium liabere, non ad scandalum nobiliter alere; libertasquacuraqueparliuin conceditur.Prirnum ila-
si pro fabrica modeste colligere, non Ordinem uni- que liberlatis hujuscemodi cursum ail civitatein Pa-

versum expilare si suis necessitalibus privatiin


;
duanam direxit, ubijam pridem sinceram pojnili dcvo-
indulgere non Principis vitam agere, atque malo
,
tionem, tlum opusculuin quoddam Serinonuin Domi-
exemplo univcr^um Ordinem laxare. Pater sancte, nicalium comjiilaret, exjierlus; jam nunc, ad iiislan-
lucc illa bujus iiiislri Primicerii norma vivendi. tiam Domini Ostiensis b Episcopi, festivales etiam

25 lulurauit cbolera et bile Elias, nec so potuit Sanctorum Sormoues pri-efato operi connexurus, ex-
E
continere, quin ultraomnemurbanitateincoramPon- plere hoc potissimum in eadem civitate disposuit.
Pa'av'ntm se-
B tifice diceret eum nientiri. Commotus Pontifex ad
, Quo postquara pervenit, mo.x piis nnimum studiis cc-dit^semaiies
aholvllitr ab lioniinis excessum omnibus silentiuin indixit ; ne-
,
occujiavit totumque ibi sjiatium hyemis, cum in- de Sanctis ihl
;

officio. aOiolntarus
terpolata quandoque pra;dioatione, transegit. Post-
:

que ipse per liorae raedium quiilquain dixit, alto tra- c


hcns pectore suspiria, sa^pius sublevatis oculis in quain vero sacrum Quadragesimale c tempus adveuit,
Qiiadrafiesima
CGclum; donec tandem in liBec verba prorupit ; Tu, totum ilhid in quotidianis praedicatioiiibus aut cou- les conciones
Rcx altissime, apud te cogltasti in tabernaculo tuo, fessionibus audiendis expendere voluit, sicut et exorsaras, pt-
Tic sri/focatur
quid in bac regioue singulis temporibus esset futu- fecit. Sed felicibus ejus actibus obviare vole:is hu-
a ilxinoue :

rum ; alquo ita servo tuo Francisco varios eventus raani generis inimicus , nocte quadam circa Qua-
ostendisti, iu niirabili et mjsteriosa illa statua, cii- dragesiraae principium, cum se post laborem sopori
jus partos ijiscinet eidem explicasti. A^ereor , ne dedisset ; ejus tam valide guttur strinxit iit ipsum ,

jam jain incipiunt apjiarere ha;c raysteria , et mu- nisi diviuj fuisset nutu probibitus, sufTocasset, sicut
taricoloroptiinus auri ex quo caput erat compactum, ipse postmodum familiariter retulit. Statiinque no-
et declinet iu hurailius metallum . Caput lioc , quod men gloriosre Virginis invocans, oculos liber ape-
DOs instituimus. longe degenerat a primo. Nos sane ruit, totamque uhijacuit]cellulam , superni luininis
putavinms illud toti Ordini jilacituruni , propter
,
illustralam claritate, conspexit ;
quod utiqiie ferre
familiaritatera et arctam uecessitudinem quani ha- non sustinens iniroicuslucis, abscessit.
bebat cum S. Francisco ; at aliter evcnit quam spc- 27 Cuiiique Domini Servus, id quod in sacro tem-
ravinius ; ne(jue enim jirodesse, sed obesse videmus pore disposuerat facere, continuare coepisset tanto ;

commendato sibi Instituto. Auctoritate itaque no- desiderio audiendi ipsum accensa est universitas
stra eum absolvimus ab officio, et absolutum decla- populi, ut turraatim cunctis ad eum confluentibus,
ramus ; volumusquc ad alterius electionem , nobis quotidianas in Ecclesiis oporteret stationes indici.
prssentibus, jirocedatur. CoIIatis itaque sufl^ragiis Porro cura multitudo populi capacitales Ecclesia- tmiidfiidinm-
facili negotio et absque ulla luora conimuni con-
, rum excederet, ad spatiosa sese camporiim loca que auditorii
in aperlum
sensu cooptatus est in Ministrum generalera. Joan- coiivertit; ibique imbre doctrince salutifersesitientes
campiim
nes Parens, Miiiister llisjiani*, natione Florentinus, ex abundantia spiritus irrigavit. IIIuc quotidie sine coactas eda-
vir sanctusetjustus, veri parentis muuia erga om- intermissione tota civitalis Paduanae frequentia con- ccrc,

Antohius vcro
ncs exercens. Electum Papa libenter contirmavit : flucbat ; illic, cum Clero et viris religiosis, Episco- F
rogafu!. tn Antonium vero Lusitanum
et socium Adamum, in- pus aderat. Non solum autein, sed ex adjacentibus
Curlam tnane- juste ab Elia censuris innodatos declaravit, civilatum, castrorumque, et villarura locis,
et ad innu-
re,
majorem cautelam ab eisdera absolvit; gratias ad- merabilis turba convenit; et nocturnis horis,
jieiie

dens , quod se streuue opposuerint Ordinis immi- ubi prcedicandiim erat, accensis luminaribus prope-
ncnti ruiiiie Autonium autem hortatus est , ut miros fiuclns
: ranles, congruuin sibi quisque locum prajoocupare
facU:
excolenda; sua; doclrinaj totus incumberet quod ut ; contendit . Illic ambitioso vestium cultu rejecto,
facilius et asquius prajstaret, absolvit eum et exe- ulriusque sexus delicati ac teneri residebant, et
mit a quocumquc oificio et onere IieIigio:iis, rogans missara qiiotidie desuper gratiam usque in finem
ut apud se manere vellot in Curia. Ille vero, Curia) hurailiter expectabaut. Intendebatur autem ab om-
i(trecusat sc- honurem et turbas declinans, secessit in Alvernae nibus taiito studio, cum faraulus Domini loqucretur;
ceditqne in . et a 30000
M. Atccrmr.
niontem, ubi cum Apostolica benedictione aliquando ut iu trigiuta vel amplius hominum millibus vix atlcnttssimc
moratus est. murmur aut strepitus audiretur. Sed et stationari d, auditur :

clausis rerum venalium apothecis, omnino nihil d


ANNOTATA D. P. vendere prffisuinebant, donec ad sua sermone soluto
singuli quique redibant.
a Surius miiiu.i rtxtc, Ipse fatebatur. 28 Finilo autem Dei verbo, omnis eum turba
b Vide Vitam S. Nicolai apid Siirium 6 Deo, vel tangere per devotionera permaximam nitebatur;
mnn, 35. ita ut vadens aut veniens, saepius vtolenter com- dimissa
c Quantumcumiue hsec diii scripta essent posl cnncione,
obi' primi timeret. nisi juvenum multitudine sti-
valida
ptunmi ad
tnm Sancti, coustal idem nunc quoque verum essc. paretur. Ibi videres ad pacem morlales iniraicitias Coiiffssioiiem
i Fuit liicjurta Smnmarlhanos Stephanus III, ab reformari; ibi longa captivilate detentos libertati accciunt.
an. 1220 1231. W donari; ibi cambias et usuras restitui ; ibt reddi pi-
gnora
:

DIE DECIMATERTIA JUNII. 203

gnora, et Jebita relaxari. Ibi quiTiie congilium pro et cum dolore irapositum currui dimiserunt. Jam D
suorum qualitatc criminum rerjuirentes , omnino non longc ab ipsa civitate distabat; cum aliu?. qui- ex hss.
^^^''^""""
se stare viri Dei nrbitrio promitteiiant, et se ad hoc dani Fratcr ei obvius erat in via, qui ad ipsura vi- ^^fj
_, Moniales
ipsum per visiunera adinonitos plerique dicebant. silandi grafia prnperabat : viden-J aiiiem in vehiculo depijctere,

Ibi convertebantur public;i' peccatrice.s, ibi diversi virum Dei nimia infirmitate detentum, suadebat ei,
generis ]>eccat"rfs ad pcenitentiam recurrentes, ut ne proptor turbanmi importunitatera ad Fratres ,

nec Cunfessionibus audiendis sufficerent Sacerdntes. de k S. M iria in civitatera intraret ; quin potius k

Sic itjltur Dei servus Antniiui^, licet a^grotatione ad cellam Fratrura, qui divina Dominabus paupe-
continua et ra-jlesta quadam naturali e corpiilentia ribus rainistrabant, diverteret. Cujiis c.jusiUo Chri-
premeretur; a prrEdicando tamen, ab audiendo Con- sti fanmlus acquievit, ac se ad eamdem cellam duci
ilcin atlin-
fessiones, ct dando consilia, nullolaboris gravamine permisit.
gere itu-
flectebatur. Sic salutifera vitas semina jnciens, qiia- 31 Non raulto post, erescente morbo. jam ccepit
rfffl'.

draginta dierum Do-


spalia percurrit, et copiosam omnlno dcficere, et ad exitum signis evidentibus

mino raessem fidcUum congregavit. Sic demum servi propinquare. Post igitur sanctim Confessionom, et
sui merita divulgare Dominus in pnpu!o voluit, quera Absolutionem acceptam, Hynrmm beatre Virginis,
in brcvi palam cunctis glorificare disposuit; ut tanto videlicdt, gloriosa Uomina /, dicere ccepit deinde :

l
hunc postmodum arapliori devotion& reeolereivt, cu- luminibus sursuin erectis, aiiquamdiu in directum
ibi jutnliisime
jusjani antea sanctitatis insignia cngnovissent. Jara suspexit. Cumque diligentissime sic intendens, vwrUiir, an
enini in tantum de meritis ejus miranda tutius po- iuten'ogareturquidcerneret?respmdit, Videoilumi-
puli devctio prsesumebat, quod si (luls vel mudicnni num raeura. Afferentibus autem ex more Fratribus
de vestiraento priecidere poterat, ron parvas in lioc oleum Unctionis, dixit eis ; liabeo unctioneni hanc
Reliquias se liabere gaudebat. Si quis eum vel al- intra rae,: sed, etsi necesse uon sit ut mihi hoc fa-
loqui veltangerc meruit , id ipsum pro grandi mu- ciatis; verumtamen bene placct, et utile raihi est.
nerc iniputavit. Igitur Unctionem devote suscipieus, Psalmos poeni-
29 Quod autora hanc ipsam sui glorificationem tentiales ipse cura Frutribus decantavit, et ad Hnem E
Ciiitalcm
vir Dei praesciverit, satls evidenter sic intelligi pu- usque complevit. Post haec paululum, quasi dimi-
breei (jlori-
ficandam terit. Nam die quodain planitiein Padu^, situmque dia fere Uora, sustmuit ; et sic inter manus assis- 13 junii
jjr.rdtcit.
civitatis ipsius, a quodara colle prospiciens exul- ;
tentium, leviter dormienti similis expiravif. m Mor- in

tans in spiritu, raagnis e^ira , cjmite itineris au- tuus est autem sexta feria gloriosus Christi Con-
diente. laudibus extoUere co^pit, grandique lionure fessor Antonius, die mensis Junii tertio decimo,

in proximo dccorandara asseruit. Qu^d utique quain auno Dominicje lucarnationis raillesimo ducentesi-
patenter ipse rei exitus comprobarit, a die traiisitus mo tricesimo prirao.
ejus usque in praesens, ipsa se non inexp^rtam
Padua gratulatur quce ob ipsius Sancti merita,
; , ANNOTATA D. P.
scihcfl cj: tam inuumcrabilium populorum frequentia visita-
alpiixu fu- a Seii ejusleni Ciipituli provo'jntione, xU
tur, tamquG diguls laudum prsconiis et raagnificis piitius iii
turo ad suuni
corjnn. muneribus honoratur quaj, inquam : thesaurum ,
sic laquav, Rimx facla ad novi G-nieralis e-lei:{ioncmt

signis irriguum possidet, et quie tam incomparabilis nti snpra diclnm : absolulus auleni fiiit Sanctiis de man -
rei titulo gaudet quae in suo tot miseris Antonio
:
dato Ponlificis.

Iiis'a'ilc providet. Felix quondam iu omnibus Padua, non ,


b Ughellns Tom. 1 Ital. sacrxcol. 83, postCard.
v\eisc sccc-
iinineritu gaudeas et exultes: ac digua benedictione Hnijolinnm, anno 1227 fnclnm Pontifuem Gvi-go-
(lit in locum qmdem nomxnut Ostienscm
ejus, unde tam gloriose ditata es usque in finera ,
riu7n IX, nulliim ante
ioHtartum
titulum rei scrves. Pust h.cc, instante jam. tenipore Raynafdnm, postea Alexandrum IV, qui an. 1231
raessis, vidit vir Dei populum in colligendis frugibus mense Scplemhri ex Diacono S. En^tachii rcnnnliatus
occupandura, et ob hanc causam si!ii censult ad sii Sjnscopus Ostiensis : sed apud Ciacconinm invenitur

terapus a prEedicatione cessandum. Crobra quoque Conradus Eginonis, morluus an. 1227 pridie Kal.
secularium coUocutinne fatigatus, a civitatis tumultu Obtobris, solum 5 ^nen&ibus co titulo fruilns, et vide-

se transtuUt; et ad solitariura locura. qui campus f tur indican, quod ipsi suffectns sU pr,-elic(ns Haynal-
S. Petri dicitur, pro spiritus recreatione divertit. dus. Forte evror est in Cyfraapnd Uijhellum; posset-
F
Qucm quidam vir nobilis, Tyso ij nomine cujus ,
gue, eiiam interposito attero, sallem annu^i 1230 /i-y/, .S Antonii
qno litiUnm lUum. ipsc acccperil. Wudilingltns a<l Srrmones de
videUcet dorainio suberat locus Fratrura, cura sura-
Sanctis,
ma devotiune suscepit, et [hospitium] ei huniane an. 1231 Hiim. 1, sine smt/w/t» Uaynaldura nomi-
multum ac gratulanter exhibuit. Cui etiain post (Ues nat ; .•iicut ct Antonins Pagius, m Pnsfulione ad hic
paucos in amoeno loco. quem non longe a ilomo indicalos Scrmones festivalei^, qnos sdn vepcrlns pro
,

Fratruui arboribus consilum habuit, Cf^ilara prupriis viagno ihesunro repntat, deilicalqne commnni suo meo-
raanibus. super // nucem, ramis a stipite dilatutam, ijiie amico Illnsfriss. D. Antonio Magliabcchio Sere-
construxit; quam spirit.ihbtis congruam studiis suo niss. Magni Dncis Hetruri,v Bibliothecario ; ntpole,

gratauter Antonius usui raancipavlt. tim cx hac Vita, tum ex Trilhcmio fqui tamen illos

30 Ilic igitur cujus erat in ctelo conversatio, 7ion. vidcritj notos dumtaxat : invenil anlem in veleri
w6( infirmi-
Idle cor-
jam a terra in supremo vita3 tempore ipse se su- beneque scrvato MS. hiijus tilnli, Scrraones S. Anto-

blevavit ; ut videlicet ibi , sacris medltationibus ac nii in festivitatibus Sanctorum a Nativitate Doraini
devotis orationibus deditus . purificaret ab orani usquead S. Petrura, ediditqne Avenione annn I0S4,
terrcnorum contagio spiritum, qui sic ostendere quonsiuc tameii illi non pertiugunt ohvarios qualernos
comprobatur supernis se brevi spiritibus aggregan- fquos aliunde suppleri vptat editorj ex; Codire 7-cvnl-

dum. Qui cum die quadam refectionis hora desccn- sos: adest lamen uniis de S. Jacobo, qui iu Jnlio co-

disset adFratres, vehementi subito coepit infirmi- litur; et sequuntur in codetn Codicc alii xvi ; quos
tate torqueri; et lectulo decumbens, toto mox cor- idem editor de diversis inscrihit, disputatque an S.
porali vigore destitui. Cumque magis ac magis Antonii- sinl; mngisqne propcndet ut censeat twit esse ;
ex »tS.
^"'htam se recens editi.
invalesccrct a^gritudo, non se diu sulisistere posse de piioribus vero nilnl omnuio dnbifandum vuriis rO'
dai persensit. Itaque, ne Fratres loci pauperes grava- tionibns osteJidit : idque eo cliam minus, quod post
reutur, Paduam se reduci i rogavit ; Fratres vero, tituhm, verso fofio cadetnqne monn, immediale fcga-
inr: xr quaterni fprimi scHicel' sunt tantum sermo
-
ne ipsos desereret ,
quantum poterant renitentes ;

tandein ipsius, Ucet inviti, desiderio conseuserunt, nes S. Antonii. jLlalem Codicis, itidicat uni operi-
jnetitorntn
206 VITA S. ANTONII DE PADUA.
menlonmi insciiptiis atiiiuf! iGt'LXXVi, id est 'ut cntdili' nova, quin pUnte assimilctur vcteri annorum dncento- D
Mabilio in opeir de re diplcmaticnj millesi-
o.^iteiidu 7'um aut etiam treccntorum slatti.r, posiLv in ecclrsix

mus, {iucenlesimus septnagesinius sextus; et snO frontispicio, ut mihi scribit, eamdem accurale contcm-

eodem iinidem operimetKo iinrniuritnr iic pariter nunc platns, nostcr Jo. Bnp. Romaijnolus. Cupicns tamcn
edita hubeniur; prinuim Supplicatio Aptensis Episcopi, videre verum primi istius, qno Snnctus vixit, tentporis

Joanni XXlI oblata anno mcggxxviu, pro Cannniza- habitum, consideret sumptam ex Rudolfio efftjiem B.
tiono clara,^ ef, .sanctje niemorise Domini Elzparii de Bencdicti Aretini; unde etiain discal Ordinis ipsius
Sabrano, Comitis Ariani, defnnrii anno 1323, 27 Prcsbyleros, quales eninl Bettediclus et Antottius, non ^'^ ^ffioie B.

Sept. et Testaraontum S. Ludovici Episcopi TdIo- aluisse batbam, more Laiciirum, scd rasissc more Cle- r/ll^fi"''
*^*'
ctanda.
sam, qui obiit a>i. 12'J1), 19 Anijiisti, (/uo die lUnd rirornm seculi xiii : Ucet Musivum J^ateranense, post

etiam scriptinn notatitr ; leijons inler alia Summam annos 50 nb obitu S. Anlonli fnclum, hunc reprsesen-
Thomio, liaud dubie Aqninatis, nnno 1274 defnncti, lct bcne Imrbnlum. Obiil nuleni Bcne.dictns iste, mini-

sed sohm anno 1323 cnnoniyili, ideoijue abslinetur a slerio Provincix Anliochen.r pcrfunctus, AretH in pa-
titnlo Sancti ;
qund uotare jnvat contra Launojjum, de Iria. ubi adhnc scrvatiir cnpuf, annis fere scptem anle

auctore i^nmjn:v illiu!; controvertere ausum. htn tamen S, Antonium, Chrtsti 1224, '3i Awjusli.
diio non dubilaverim adilita fuisse scripto pridem Co~
diriy ttd implrnda vacia quxdam ultimi qudterni
folia.

c yJnno 1231, cum Pascha celebrandur.i esset 23


Martii, dies Cinerim iucidit in 5 Februarii.
d hadem plirasis occurril in VitaS. Pelri T/ioma-
sii, niirtore Petro Carmcssonio seorsim edita, riirsum'
que edcnda in Supplcmento Januarii ad diem 29, ubi
nnm. 10 simililer dicitur, quod stationarii, clausis
rerum venalium apothocis, sua merciinohia relin-
quentes, ipsum audire affectabant: vidcntur autem
stationarii diri, quia stationes dirnntur ipsx eornm
tabernae. Plura vide in lihssnrio Cangii.

e /linc intelliijitur qnantum a vcro, aberrct cjiis-


Ejusdem effl-
dem in a''side Bnsiliar Lfiterane:isis ejpressa iniago,
ffies.
de ifua lufrn ad nliam Leijendam, uhi macilcnlissimns
exprimitur Snucfus. Cindosus eum dcscriht ctmsso

B.
^'1.7X2.^
BENEDICTI ARETTNl-
hcjioratL,
^l AjA^u^h. arfijTict-L ct

f Iliijus nomiuis oppididtnn distat Pudua ad Se-


plemtrionem p. m. 10. ,,,„ ^,0^«

g Pr.rdiclu.^ Scardioiiius plurihus agit rfi; familia campoS.Pf-


Campi S. Petri pa,]. 289 et se,pi. in eaque prxsertim "'_;
Ttriiaritts.

^'
laudat Tisones quatunr^ quorum Jtie primus iusuper
Caslri fontis, Camprrlti, et Tririlli Dominus, magna
hrlio ac pace faeinora superav^rit in finf! vitx, eum B.
Antonii piis incensui! semonibus, spreta militia
atque honoribus seculi, se suaquc orania viri Dei
arbitrio disponenda commisit.... et factus ei ex
tertio Ordine discipnlus, perseveravit in sancto vitse
proposito, don.ic ex hac vila ciecessitan. 1234 die
ult. Januarii, et sepuUus est ;id ojdem D. Petri, in
iirca marmorea, apud oppidnm S. Petri, cum hoc
liuraili titulo, tabellae insculpto ; sepuKura Domini
Tisi de Campo sancti Petri : ul mirum sit eitm non
inveniri ab Arluro relatnm in Martijroiotjio Francis-
quidcm cnrpore, sed vultu macilentum, grandi naso, cano.
oculis vividis, ore rubicundo, idquc e.r iis, quns in h Ila MSS.
nostra. Propemleo qutdem, ut leijatur
Lusitania haheri ntt, antiquissimis pirturis. Eaistimo subter: tamen muto, quia Siiriits ijumiue sic
niltil

ego, in hujustnodi descriptione piimam fidem debcri Irqit : atldens, qitod ex trunco sex rami eraerserant,
Patavinis, slatim ab cjus morte effujiem Sancli sui coronae speciem referentes eamdemque lertioncm :

pingcre exorsis, secundum eam quam etiam hodie ser- coufiimat Scardeonius. Patav. pog. 290,
iii antiqu.
vanl ideam, amceno ac pene juvenili vultu, uec maci- et ailtlit, quod inde populis
undique confluentibus
lento, ijravi tamen : qnnlem Ritdolfius atqiic ex eo tamquam e suggestu verbum Domini annuntiabat
veleris Ilabi- Pohjdorus rcprsesentant, ct ego hic reproduxi. IJabilus Sanctits, juxta vetus Oratorium. Watldinqus dicit,
forma, hac imagine cipressa^ licet ei quo hodicdum quod ipse quidem Sanclus super eam cellulam sibi
utuntur Coiwcntualcs iimillima, non est tamcn tam extrui voluit sed id ubi ex Fratribus Tiso cogno-
:

vit,
: :

DIE DECIMATERTIA JUNII. 207

vit, ipse suis manibus viro Dei et duobus sooiis, testati Civitatis ut veniat, Fratribusque ad deferen- D
Ires cellulas eum multa devotione confecit. dum corpus pro posse prasidio fiat. Sed prjedicti EX MSS.

i Snriiis : sentieus itaque dissolutionem sui cor- cives nibiloniinus Potestati resistunt se et sua :

poris immiuere, accito ad se socio Fratre Rugerio, pro defeiidendo S:iucti curpure periculis ollerunt, et
dixit ei : Si tilji c'oii.sultum videtur, Fi"ater ; ub vi- in hoc etiam inveteratis iiumicitiis discordantes
tandum liorum Fratrum gravamen, Paduam me conveniunt. Dolum quoque suspicantes, ipsura cor-
conferam ad B Marias locum 'jiiod cum lioc tcxtn : piis rapere volueruut; et vix landem ad huc inducti

viinns bi'ne quailral, sunt, ut Ministri c, a quo Fratrum causa pendebat,


k Coixvus Saiicto scriplor Cellas nnminat: Scaj-di-o- praistolarentur adventuin.
nius loco pvacit. appeUat monasterium Monialium 34 Media autem clamnr impatientis populi Tioctu lamen
iiocte

Arcellai veleris, quod erat extra moenia ad portara factus est magnus, modis omnibus videre deside- vim pariintes
Cauda:-long:e. Ilinc Pacieco ct Cardoso obrcpsit ut rantiuin Sancti corpus. .\ccidit autem denuo mira- mlmciilo pro-
hibentur.
miminiimit Fratres ArEe.coili, quo nomine celebcrri- bile, ut impetu collam Fratruin per tres quidem
f:icto

miis Rmnx liubctiir Conventus. In Vila Italica scribi- vices iiifringerent. sod stupefacti ac ceecitate per-
tur .\rcela. cussi nec semel saltera. forilius eti;im patefactis,
1 Piiciecits num. 101, lioc favore dignum putat introire valerent. Allera die quam plures quoque
fuisse Sanctum, propter insiijnem affectum erga mij- ex locis adjacentibus afHiixerunt
per se ; et qui
stcria Dei/iaram concerneutia, priesertim gloriosam tangere pra; miiltitudine corpiis non potcrant, ali-
ejiis Assumptione.m : circa quam ciim esset legemhis in quid sujrum per alios ad tangendijm, veluti zonam,
Clioro locus aliquis ex S. Hieronymo, minus illt fa- monile, vel annulum. porrigebant. Pendente igitur
vens ipse maluerit abesse a Clioro, et su.r privatim propter absentiam Ministri negotio, Fratres ob
devotioni vacire; giioil ita tjratiim liabuerit Deipara, aestivum calorein curpus in capseilam ligneam in-
ut illi sua cella apparens, cerlum reddiderit, jiisseritque cluserunt, et in foveam missum bumo leviter oiidu-
fidenter prxdicare, suam in corpore xque ac anima xerunt Moxque ruraor sonat in populum, corpus
glorilicntionem. Legendus aulem erat locus iste ex videlicet esse raptum statimque fiiribundi oranes
:

Martyrologio Usuurdi 13 Augiisti, A.isiimptionis istius i.\ cellamcura ghidiis et fustibus irruentes, nequa-
liiiei eatenus contrarius, qitasi quid corpore Marix, quam a coepto fiirore quiescunt, dnnc^factum facti-
certo mortux, fiictum sil,Ec- plus eligat sobrietas qiie causam curiosius perscratantes intelligunt.
clesise nescire.quam aliquid frivolum vel apocrjpbum 33 Veniente autem Minisfro ad vesperara, sine Citma, ad
inde tenere. moracoram illo saepe fati cives assistunt. Petentes Mintstrum,
m Siiriits nddit : Manibus in candorem et colorem igitur ab ipso cum iiistantia corpus, non solum pro
pristinum mutatis, et membris omnibus ad nutum lioc rationes allegant, verum etia n minas intentant;
contrectantium flectibilibus. quod videlicet in causa cuidam, nec pro reruiu dis-
pendio, nso pro periculo mortis, cedant. Qunrum
CAPUT IV. irrationabilem Minister pertinaciam audiens. hurai-
liter eos et caute deduxit ; ipsum corpus usque
et

Pro corpore in civitatcm atlaio contenlio cjas- in crastinura custodiri rogavit. Mane autem fiituro,
que solennis sepullura apud Fralres. qui jara dies erat tcrtius, idemMinister ad Potesta- deinde ad
tem civitatis aciressit, ejusque consilium simul et Efiscopum

lnimentium
Poost morteiu viri Dei, non statira ejus transitum auxilium postulavit. Qui convocato consilio, sub
detiila,
dtcatur Fra-
adju-

Fratres propalare volebant, eo quod turaultuantis pcena centum lihraruni, ne Fratribus a quoquam tnbus
locibiii mors

Suiicli iimole- populi multitudinem importuue subito super se ir- violentia fleret statuit, donec audiretur ab Epi.scopo
icil civilius: ruituram timebant. Sed quod oinnino celandum non et Clero negotium diffiniri jubens nihilominus
:

fuit, mirabiliori boc ordiuecunctis innotuit. Adbuc ipsum corpus ex c 'inmuni consensu omniiim custo-
euim omnes, pra^ter illos qui affiierant, id quod diri.
acciderat ignorabant ; cum protinus catervatim per 36 (^uarta orgo die Episcopus cum Clero diligen
civitatera pueri gradientes, sic vociferantes claiua- ter in causa processit : multisqiie ailegationibus
bant ; MnrtuusPater Sanctus mortuus est,
est : liiuc inde auditis. difHnitiva:n tandeni sententiara
inquiunt, Sanctus .Antonius. Qui rumor in omnes pro Fr;itribus intulit maxime quoniam apud ipsos
:

continuo civitatis angnlos decurrit. et totius aures sepulturara Vir Dei, cura morti propinquaret, ele-
populi uiox implevit. Festinato igitur. ne quis ra- git; cum quibus, dum adhuc sospes viveret, intrans
piat corpus, cura arniatorum multitudine cives de et exiens coraparem se ei>deiu in orauibus cuhabi-
Capite-pontis accurrunt: sed et alii sine iuoracom- tatorein exbibuit. Denuntiavit itaque tani Clero,
muniter utriusqiie se.Yus oiiiiiisque conditionis ad- quam orani pnpulo, ut ad efferendum corpus unani-
veniunt, pliirimumqiie flebilem unauiiniter plan- raiter in crastinuin cnnvenirent : raandans etiara
ctum suniunt a. Potestati, ut fideliter Fratribus, nequid molestiae

?"i annali 33 .Vtvero prai ceteris pkis lamenta pauporum paterentur, astaret. Feoit igitur Potestas, per me-
liccurrtiut, Dorainarum Conventus ingeiuinans, hoc sibi tandem diura (/ fluvii, ponteni ex navibus coaptari tiniens, ;

"' corpiis
ra- in solutium per Majores civitatis procurare dispo- ne novaiu priefati cives seditionem forsitan coiici-
Fiitttt.
suit, ut euni, quo vivo potiri pro voto nou possent, tarent ; si per fines suos corpus, quod sententia qnare ver-
sits ift sedi-
saltem per illos defunctum non perderent ad quod :
contra se lata perdiilerant, deforri videretur. Sed
titnempo-
obtinendum confestim clam Fratribus nuiitios desti- iis visis illi nihilominus iu se litionem versi, pontem putus.

narunt, et quam plures Majorum sute petitioni con- de navibus facto irapetu confregerunt ; insuper et
sentaneos iuvenerunt. Venientes itaque Fratres, orani se periculo pertinariter otierantes, si quis
ad S. Maria; Virgiuis ecclesiam cummoraiites. ubi contra ipsos vel corpus attentare prcesuiueret, per-
videlicet sauctus sepulturam elegerat, corpus
vir snnasve, seu domos, aut aliquid suoruin invaderet.
sibi dari deposcunt
quiims e.\; adverso preefati ; Quodadversa pars uudiens ad arma similiter con-
cives de Capite-puntis stantes, ne vel tangant per- volavit, et contra pontis destructures aciera non
raittunt ; sed armata fortium manu studiuse custo- minus animosam direxit.
diunt. Fratres vero taliter passi repulsam, quid 37 Videntes autem Fratres tam exiliale civitati a'gre com-
facto sit opus Episcopum imiiiinere discriinen, non modicura tiniuerunt sed
b cunsulunt : eumque, :
pescitur a
Jitssu liphco. contra bujuscemodi prassumptiones, in sua c.iusa et pauperes Doniina!, non minus perterritse, depor- Pra:tore :

1" opimtiil sc
frnlcr beniguura inveuiunt. Mandat igitur Episcopus Po- tandum corpus etiaiu cum precibus obtulerunt.
Porro
;

20S VITA S. ANTOMI DE PADUA.


A Porro tam ii qaam illae suis ca?pcre pcccatis quaa d Ailiesis /7ni7iis, iii variiis scctiis ramos, arinim
rtcclderant imputare ; ac pro dispeiiilio civitatis Palariinm iirioiU ; eonimqiie umis, viiUjn Ploveo-o
flebiiibus Dei ciementiam vocibus iniplornre. Tunc ilicliis, urbem varic inliTsecat, iii ciijiis urbis iniclc
Pot«stas, se.litiouem non sustinens, coiicilium quan- Orienlali consislil ecclesia. Qnonam aiitnm loco pons
tocius inPalatium subpraeconia vice coegit : et mali iste lignens slralus fucrit; qux ilcm pars urliis a
totius auctorcs in partem civitatis alteram separa- Caplte-pontis ninncn habitcril, Pataviiiis ilisculiendiim
vit; eosque. ne quis eorum ipso ille reuienrct, ad rclinqiiilnr. Ncqnc cnim qu-c extnt ichnographia Urbis
propria, sub omnium saorum dlscrimine, cumjusju- rcm salis c.rptical.
randi interminatione constrinxit. Quibus ita gestis, e yj.iscrilPaciccus, iwlalumesse, qiwil ditranle con-
Episciipuscura Clero.Potestascumllagnatibusatque lenlioiie ntilliim omtiino miraculutn Sancliis fecrril.
Militlbus, et innumcrabili populi multltiKllne, ordi- f /liar Savioliis pag. 83 mcrilo rcfellil Polijdori
natis ad ccllam processionibus perguut corpus a ; alionimquc scnlcntiam, e.iistimaiiliutn, primain Anlo~
fovea subvebuiit, Immerosque ad supportar.dum nianx adis parlcm, vcliislissiinam csse, fiiisseqne
el InsM/iifa
Ju.-
Oplimatcs quique subjlciunt. Sicdemum, cum hym- nonislempliim, ac dcindc Calhedralem : prx qiiaccrle
processtone
nis et laiidlbus, ao liimiiiarium nuraerositate copio- aliam alibi iion clegissent Episcopi. Scdpotiiis letieudiim
slssima rutilante, sidenniter Incedentes, ad S. Ma- esl qiwd hiimilisisiiec, proprima Ordinis simplicilale,
rhc Dei genitricis ecclesiam veniunt uui ipsuin, : ecelcsia, fiicrit Fralrtbus a fiinihimento erccla siib no-
explelis ab Episcopo Missarum solenniis, honorifice mine Sanct;e Mariie Matrls Dumini. Cerle si veluslis-
sub die transitus sui quinto sepellunt. simx xdi aiUlila postmorlcm Suiicli essel pars anlerior,
'iS Verumdlvina providentia jam pra>liba(,-B tu-
iii ipsa fahrica apparcrcnt aliqiia cotntnissurte talis
multuationis tempestatem pr.Tinitti per-uisit qui iiidicia; itno et in lapidibiis major velnstas.
,
celebratur
post jiaululum tranquillilatis serenum abundantius
transtatio
cum mullis diffunJerc voliiit ; ut gratia; secutur^ claritas post-
miraculis. raoduin tanto raagls splendesceret, quanto tiirbu- CAPUT V.
lentius ipsam tentalionls nubiliim prMcessisset.
Probatur etlam in boc, Ilcet non sccundum sclen- 5. Anlonii Caiioniziilio, ct miractilnritm ny-
tlam, populi zclus ad Sanctum. Quanta videllcet iiojtsis.

veneratloue dignuin forent, clarescentibus ])Ost e


niiraeulis, habituri ;
pro quo etlam tanto se, ante i ost tanta igitur Chrlsti magnalia, in fanuilo suo
miractila, commisere discrimini. Nam tempestate Antonio declarat.i, celebris famaseloclscircumqua-
sedata, statim ipsa dle miraculorum prodigia corus- que [pcsitis] diffudlt, et diversarum ad hfec clvita-
care cceperunt; ita ut, quacumque
de- infirmitate tum, provinciarum, llngnarum, ac regnorum popu-
tenti tumb,iin ejus contigerent,
optatam contlnuo los convocavit a ; qui turmatim advenlentes, im-
sanitatem recipereiit Qui vero accedere vcl adduci
: mensas Domino gratlas retulerunt; magnificis Sancti Crcbresccnti-
pr» turba nnn poterant, salvicoram omnlbus, etlam nieritalaudibusextolleutes, ipsamque Paduam tantls bus miraculis.

pra; furibus in platea fiebaiit. Excitatur adli;6c ine- dic;itam hoiioribiis be;itissimani pr;edicantes. Extol-
narrabllis devotio populi, veniensque dignis extollit liturprulnde rellgionis ecclesiasticte tides, conte-
honorlbus merlta Virl sancti. runtur mordaces infidelium dentes, tot ipslus spon-
39 Priml autem cives de Caplte-pontis utrlusque sam caUimnils palulo rlctn ac rabido lacerare conan-
Fil vndi-
que con» sexus, orcnes unlversallter parvi et magni, pedlbus tes.Clamat igltur ad hcTC vox una concordlter
ciirstis ai discalceatl, cuni tanta reverentlu etluimilltate omnium, ut Sancti canonizatio vlglhmfi stiidio pro-
coram
ecclesiam,
Sancti se tumulo prostraturi venerunt, ut poenitu- curetur, et Ipsa res ad Apostolicje Sedis authentiam
dlne sua cunctoriim ad compasslonem corda move- cito nuntletur b. Ad hoc itaque negotium, tam hono-
rent. Sed et Fratres, maxlma pietate permoti, pro- rabiles conditlonc, quam gravltate pollentes nuntii cx inaiidato
cessionahter eisdem occurrerunt. Post quosEpisco- deslinantur qul utvenicntes via; causam cxponunt,
; 1'oiittficio
pus civitatis, omnls Clerus, sacrlque Rellgiosorum '
- -
gratulanter et benlgne Curia Romana recepti sunt. .

Couventus, copiosa cum Magistris multltudo scho- Mirantur audientes ad hanc tantorum subltatlonem
larlum, Potcstas cuni catervaPotentium ac frequen- mirabilium iinprovisaiii quid facto opussit dlhgenti
:

tiaMllitum, aliique dlvcrsorum officiorum pn.fesso- consllio tractant tandemquccertlorem miraculorum


:
tiiuirfjtte
res artium, singulis processlonlbus ordlnatls, iuqulsitionem, slmul et examlnatlonem venerabill
et firanrles de-
centisslme statutis dlebus et horis adveniunt Episcopo, Sanctique Benedictl
eeret tiiife- c et Fratrura Prte-
r utttur. siugulifiue cereos gestantes in manibus,
pedibusque dlcatorum Prioribus Paduanis commendant.
simillter dlscalccatls incedunt. Singulas
, autem 41 Porro reversls cum gaudlo nuntiis, Domlni fortnanlur
tunnas, artificiosa cultuum formarumque varietate Papffi jussiodivulgatur. Concurrunt la>tabundl se-
proccssus

dlstincti, tant<e magnitudlnis cerei Paduxi


pra:cedebant ut ; xus utriusque non pauci, qui sancti virl beneficla
slnguli, multorum huraeris aut qu.adrigis subvecti, in semetipsis expertl sunt, testlmonlum perhlbere
erlgl Infra lcctuui f eeclesla?, nisi detruncati non verltati. Datur igitur attestationibus locus admit- :

possent eosque inlrofcrre prai multitudlne nliuia


; tuntur testos , debltis circumstantiarura cautelis
non valentes, extra fores in platea statuerent.
Hic adhibilis : et probata legitiine mir.acula redlguntur
dies continuantes cum noctlbus,
nec frigori ceden- In scrlptls. Duo autcm, .'^edls Apostollcse legationis
fes nec astui, vicissim alli
allis succedebant slc : Marclila Tarvisina fungenles Cardi-
officio tuiic in
digna juglter laudum prwconia,
dlgnaque Deo ac nales d eo tempore, nutu divlno, Paduain venerant :

Sancto cjus honorum munia persolvebant.


qui rescrlbemlls ad Curiam litteris suas etiara fide
dign.as, ad confirmationein veritatls, addebant, su-
ANNOT,\TA D. P. periis quae et Ipsl de B. Antonio tide jara facta
cognoverant. Ad hsve personas plures, prloribus e
a Exhinc iwipii deftcere MS. Ultrajeclinum Rellgiosis et Clero, c cura nobilloribus civitatisatqua
,
^orro in patiea conlraclum.
Comitibus, plurimum vencrabiles eligunt, quos ad
h Eral is Jacubus Conradus ab anno
1229 ad Curiam Romanam, lantarum patroclnio litterarum el approban-
1239. /^o(i(/mji(sJoannem Caccium appcllat
: quem instructos, iterato transmittunt. Quibuseum honore lur «01"''
Vghellus pottil ab atirio IISO o(; 1159
snccessorem : receptls, fit novus intra Ecclesi,-o Prlncipes super
autem Jacobi facil Joanneiu Forzatum.
Sancti canonlzatlone tractatus : a quibus e>;arainatio
c Ministrum Provincialem
inlellitjU Siirius. niiraculorum et apprubatlo Domlno Sablnensi Epi-
scopo
. : :

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 209


sccpo f (ienuo commcndatur quse et ab ipso brevi- : salutis, quodara eos lucis radio visibiliter prsece- D
ter ex insperato, nec non fideliter expeditur. dente. perducti sunt. ^x mss,
(
4:2 Tunc demum fiuidam illorum inconsuetam 45 Surorquacdam Ordinis pauperuraDorainarum, pait cupiens
ohsolvenda
in talibus accelerationem contra processura nego- ignem purgatoriura gravissime metuens, per B. ^^''oiat ct
*°"°'*"''
cedeiis unus, tii causabantur, eo quod ab ipsius Sancti tran- Antonium obtinuit in hac vita purgari quse et du- :

situ nondum adbuc uniusanni tempora volvebantur. rissirais passionibus cruciata, rursus ceterarum
Afiuit ad hoc nuntius non modicum desolatis divinoB interventu Sororum per eumdem meruit liberari.
provirlentia pictatis quje mirabilius id, qnud diffe- ; Quidam puer, raatre proad Christi fa- se votura
rendum omnino non erat, promovit ; et uni ex iis raulura faciente, a pericuioso collitumore sanatus;
item puer
qui subitationis impedimentum prajtenderant, suum earadem iterura infirmitate, dum mater votura ne-
voto negteeto
in hoc per hujuymodi visionein beneplacitum indi- gligeret, est percussus votoque postraodum itera-
: recidivM
cavit. Vidit naraque summuni Pontiticefti ciim Car- to ac reddito, liberatur. Miles quidam, a primaeva

dinalibus in consecratione cujusdam ecclesiai , se


, setate htereticus, ad raensam sedens, de miraculis
quoque admintstrante cum ceteris occupatum ,
;
sancti Viri narrantes audivit : qui subsannans, cya-
quoadusque tandem ad coUocandas in altari Reli- thum vitreum, quem manu tenebat, in terrara ab
quias est deventum. Queesitis ilaque ReHquiis nec ,
altoprojecit, dicens ; Si vitrum lioc Antonius con- incredulus
inventis funus quuddam recens
: ex iatere cooper- , servaverit integrum, hunc utique credo Sanctum. miracutis
Sancti,
tum jacens, apparuit de quo sibi protinus dari ; Quo, licetad petram colliso, taraen rnirabiliter con-
Reliquias Dominus Papa poposcit. Quibus has non , servato; mox erroribus abdicatis,fideperfecta coepit
somnio fflonl-
esse Reliquias , rej-pondentibus : quantocius illos credere Christo, Clericus quidam, miraculorum in-
tus senten- servato quod
jussit accedere, funusque opertum sine niora dete- quisitionera irridens, gravissima passione percutitur
tiatn inutat, ierrx atlise'
gere. Factumque est ut discooperlentibus in tanlura qui tandem, ad Beatum Antoniura voto facto, sa- rat vitro
Reliquiaj ij compiacerent, ut earum quis primus natus, sanctitatis illius professor, ipsa in se expe- convtrtitur.
l
quid tolleret , etiam mutuo decertarent. Evigilans rienlia doctus, efllcitur /.

autem, ipsos Paduanos mane facto pr<e foribus , 46 Multa quoque aliaperB. Antonium miraculose ^
astantes, invenit; statimque suis visionem Clericis gesta sunt. utique supra scriptis non minus vera,
enarravit; et de Sancti eam Canonizaiione con- quamvis non ita solenniter approbata quorum ;
^°"^'o ^W""
gruenter e,^posuit. Ex hoc igitur in Canonizationis adhuc perpauca breviter explieare^ sed plurima ditur desti-
prouiotione factus est idem ipse prsecipuus ; et sic iibet in generali perstringere. Viri quidara Paduani ala Presby-
teri cxdes,
demuiii consentienlibus cuuctis, dies Canonizationis ia morteni cujusdara Presbyteri couspiraverunt, et
priefif^itur opportunus. occultas eidera in quodam loco insidias tendunt.

4^ Adstat proinde die statuto Pastor et Ponti- Ubi Sanctus Antoniu.'^, in effigie alicujus Fratrum,
tt Sanctnm

dvclarat Pon- fex solennis apparatus gloria decoratus; adstat,


,
quem illi non norant, apparuit ; eisque, superventu-
inquam, cultu simili Ecclesiarum prailatis, ,
rura pra^stolantibus Sa<:erdotera, ipse alocopenitus
populique multitudine copiosa circuradatus. Stans uon recessit. Quemcum juberent, ut inde transiret;
igitur, lectis publicum et approbatis miracuUs,
in indeque transire uulens, iutentionera ipsorura nosse
se diceret; suspicati sunt, ne quis eos forsitan pro- brachii sani-
manus in coelum protendit et Sanctie Trinitatis ;

tas obtenta
nomine invocato beatissimum Christi Sacerdotem dldisset;et coeperunt interrogare, quis esset. Qui
,
omittltur a
et Confessorem Antoniura Catalogo Sanctorum ad- cura se Antoniura esse respouderet, stupefactos „^^1^ usuro

scripsit ; festuraque ejus, die obitussui, idibus Junii, nimiura, sic a concepta perversitate retraxit ; et in

solenniter celcbrandum instiluit. Acta verosuut hsec publicura conBteri quod acciderat, gloriam Deo

h Spoleti, sub die Sanuto /; Pentecostes, anno incar- dantes. induxit. Quidam vir, alterum brachiorum
mi. nationis Doniinicie millesimo ducentesimo tricesimo inutile prorsus habens, plenam in illo per B. An-

secundo ; PontiKcatus autem Domini Gregorii PapEe tonium meruit sanitatcm Qui beneficiura Domiui ;

noni sexto. Quibus ita peractis, cura summa exul- niox ad pravura pervertere nitens usura, se illius

tatione Paduara reversi sunt Nuntii , celebrantes nun immerito fecit indignum. Nam cura, occasione
magnitice praetaxato die sulennitatem sanctissimi sanitatis accepta, inimicis adhuc ultionem sediceret
Patris Autonii. Postrcmo miracula, solenniter, ut redditurura ; robore statira perdito, ad pristiuum
dictumost, approbata, quai latiori tractatu i di- infirmitatis conversus est statura.

C gesta, cum personurum nominibus, modisque di- 47 H;ec ad praasens de B. Antouii miraculis ex-
illraculorum plicando. breviter tetigisse sufficiat cujus praeter F
versis quibus exhibita sunt, inveni; huic etiara :

Ei>ilogus.
sunma hic hcec meritis gloriosis, a dietransitus sui usquenuuc,
opusculo summatim et breviter annotabo. lu quibus
proponilur.
utique decem et novem diversimode coutracti repe- diversimode tribulatorum necessitates cessant, peri-
riuntur erecti paral^tici ipilnque solidati : toti- cula pereunt; lepra, dxmones, error, murs, cala-
;

demque a gibborum infirmitate curati caeci sex ; niitas fugiunt : sani aegrotantes quique resurgunt;

illuminati trium surdorum aures apertic, et ejus-


,
vincula caplivatis, naufragantibus maria cedunt ;

dem numeri niutuorura lingu;e soiutcB dno a jiiorbo :


vires et merabra perdita repetentes utriusque sexus
caduco, totidem a febribus hberaii sed et duo mi- . omnis iotatis accipiunt qu2e omnia si explicatius
:

quis rcquirat, qui vcro hiec seutiunt referant,


rifice mortui suscitati. Quaadara vero alia, quse sub

hac generalitate summatim perstringerc nequeo, quibus et testiraonium veritatis Paduaui perhi-

siugillatim breviter explicabo. beant m


Mulier in
44 Qucedam mulier, cadens in aquam, S. Anto-
aiuas lapsa
tvadii siccls nium invocavit cunctisque eura extraheutibus uu-
;
ANNOTATA D. P.
vestibus : dique madefactis, ipsa sola prorsus et vestimentis
et corpore sicca remansit. Qu^dam alia mulier san- a Snrins : Accurrunt Veneti, properant Cenoma-
adsunt Vicentiui, Lcngobardi, Sclavi, Aqui-
cti Viri sepulcrum invisere cupiens, dum panichii ni,
leienses, Gerraani, Hungari, Hispani, Galli : suis-
k custodia} deputata, passerum multitudi- propter
alia frugcs
nem, a loco divertere non auderet; ipsiim pauichium que oculis ceruentes divinitus celeberrima declarari
littsseribiis
inluctas sir- abearuradem avium importunitate omnino intactum iniracula, in laudes priepotentis Oei sua ora laxa-
val: conservari obtinuit, postquam tumulum sancti Viri bant ;
peccata sua Fratribus,
et corde compuncti,
tanta3 turbae vix sufficientibus. confitebantur. Si
iali.-uiifitr a nonies visiture promisit. Quidam, desperabiliter
navfrn Qli
Pfrtctilo naufragio laborantes in mari, cunfessiune facta B. qui vero curationis causa vcnissent, nec sua vellent
luiiiam: Autunio se voverunt; raoxque celeriter ad portum peccata confiteri, illi nihil obtinebant : factaautem
Juuii T. III 27 confessione
:;

310 VITA S. ANTONII DE PADUA.


K confessione et correctius vivendi concepto propo- si, recitata sunt; succincte, prsevia tamen veritatei
sito, cunctis videntibus, mox misericordiam expe- ad excitandam fidelium devotionem, duximus anno-
riebantur. tanda.
b Addit idem, cura ab ejus obitu necdum mensis
effluxisset. Porro in compendinm controhcvs ccteroy
Legendam nbsolvit Siirius paiicnlis lineis.
PARS I

c Pnvler celebcrrimum S. Justinie monasterium Sa7iUas xgris, pr^sertim contractis etpara-


(unde Ordinis per Italiam refurmntio noynen sumpsitj lyticiSj data.
situm in partc civitatis Meridinnali, est aliud nihilo

oHm minns, ad parlem Occidpntalcm, S. Benedicti JJie namque, quo B. Antonii corpus in ecclesia
dictum : sanctaj Dei genitricis laudibus et honorificentia de- Sanantur con.
'lacta subtato
d Waddingits nomxnat Othonem Candidura, alias bita conditum est raulier qua-dam, Cuniza nomine,
;
gibbo;
Blancum, deAlerano, ex Marcliionibus montis Fer- monstruose contracta. instrumentis ligneis quje
rati Casalensis, Diaconura tit. S. Nicolai in carcere ferulce nuncupantur, ad sepiilturi locuni sustenlata
Juliano (imo Tulliano) atque Jacobum de Pecoraria pervenit : in cujus humero gibbus imraanis. ex
Papiensem, Ordmis Cisterciensis, ex Abbate SS. humorujii concretione consurgens. ita miserabiliter

Vincentii et Anastasii ad Aquas-Salvias Episc.Card. eam incurvaverat, quod non nisi ferulis supportata
Prsenestinum, raissos in Lombardiara, ut Longobar- uliatenus poterat ambulare. Quie cura corara Sancti
dos Imperii hostes. Frederico, pacem cura Pontifice tumulo paululura in oratione substitisset prostrata;
simulante . conciliarent. Utriu&que insiijnia elojia complanato mox humero, cunctis cernentibus gib-
vide apiid Ciacconium. bus evanuit : oraissisque ferulis, erecta mulier ad
e Idcm /faddinijus adan. 1332 ninn. I ; Delega- propria remeavit.
rnnt Episcopus et Clerus matricis ecclesi» Cano- 49 In Civitate Paduaj mulier quiedam, Ricarda
nicos duos duosque Minoritas ; civitatis Magistratus nomine, cunctis civibus extitit fere nota; quse vi-
' et Comraunitas totidfm Pri^ceresnobilesque Equites, ginti annorum spatio crura gerens arida, in tantum item altera,

magno stipatos faraulitio. fuerat defurniata, ut callosa quadam copulatione E


f ^''ta^ /nc Joannes de Abbavilla, dicecesis Am- genua pectori ac pedes natibus adhEererent. H^c
bianensis Gallus, Monachus Cluniacensis, ex Ab- cum quadam mendicitatis gratia. cuni pauperi-
die
bate monasterii S. Petri de Abbatis-Villa Archiepi- bus cetcris, ad memoriam sancti Patris a scannellis
scopus Bizuntinus, raoxque Episcopus Card.Sabinus vecta pervenisset; gravi depressa sopore, aliquantu- ri.(a pucl-
ju.Tta /Faddingum. lum dormitabat, inclinato capite super ferram. Ipsa ta curala

g/di-m, suavera odorem avide exceptum, a


ait : ct autem sic pausante, vocem clamantis audivit; Deo tjibbo.

videtur aliam aiibi, sed fere solurn plirasi diversam, gratias, quoniam liberataest. Expergefacta denique
hujus Canoniialionis relationem legisse. mulier, puellam quamdam quae gibbosa venerat,
h Anno 123:2 Pasclia ii Aprtlis, Pentecoste cele- et sanctissimi Patris meritis sanitati reddita raultis
hratum fuil 30 Afaji ; Bullae vero expedita" sunt mense comitantibus recedebat, aspexit. Surrexit ergo
scquenti. mulier, ut et ipsa ad tumulum curationis gratia
i ffunc traclalum oplaremus originaliler inveniri: introiret. Cumque foribus ecclesice propinqiiasset
interim solamur nos eo, quem post dabimns, tamquam ecce puerquidam septennis apparult, eaniquc prae-
indc fideliter sumpto. cedcns junctis raanibus, ad iutroitum invitavit :

k Panichium Panicum, minntioris grani spe-


fl//us Veni, veni, in nomine Domini ;
quia liberabit te,
cies, de i/no vnUjare provcrbium. Qui passeres metuit, Illa vero, sequens vestigia pr^cedentis, ad liraen
panicum ne semiuet : id est, Qni pericuia timet, nihil ecclesi<e se trahendo pervenit sed cum esset in ;

arduum tcutit. ostioconstituta, puer ille disparuit; ipsa tamen ad


1 Licct relatorum pleraque infra rccurrant, no- sepulcri septa processit. Orante autein illa, ecce
el ab angelo
lui tamcn hunc conte.xlum mutilare, iis alio rcfcren- globi duo. adinstar ovi, inter femur iliius et illa deducta ad
dis.
proruperunt ; et humore quodam succutaneo discur- liimtilam,

m Ilunc epilugum historicutn sequcbatur alius, pro- rente, dioti globi ad pedura infima descenderunt
lixns valde ct paraineticus stijli obscuri, ct alterius concussarumque more maiiuum perstrepentes, mul- F
manifente Aucturis, congruns titulo MS. In festo S. tis audientibus sonuerunt. Denique crura ejus, vi-
Antonii Confessoris : qno omisso, malo per moduin ginti annorumspatio desiccata, coram omnium oculis
extenta sunt ac laxata cute, redivivse carnes ad anno
Appendicis addere miraatla, Proccssu ?0
e.r collecta, ex :
iiifirmltatii.
MS. Codice Anconitano Conventus S. Francisci in staturam pristinam concreverunt. Dimissis ergo
Lectiones distributa, mense Novembris, Mj^i.qmt, scannellis bajulis, mulier domum rediit : et per
sic scripta in margine ccgraphi (ipnd \Vaddinghi ,
medium civitalis incedens, stupefactis civibus notis
successorcm Haroldnm reperti nobisque communicati, ejus, tirmatis gressibus amhulavit.
aliiid norare non vidcntur, quam ecgrapht srripti annum 50 Mulier quaedam, Maria noraine, cura tempore
et mensem; ipsant vero coUcctionem dislributionemqne quodam equas partis sui, juxta flumen quod Brenta
in Lectiones, antiquam omnino esse. Ut ut est, quod i dicitur, prosecuta, siib arbore nuce consedisset;
invenimus, accipc stylu primogenio ; eodcmqnc leviter virquidam niger, de amne prodiens, recto tramite Ttimcontracta
mulato, impressu habcri scito apud fFaddingnm, ad aiints qulnque,
illn
ad eamvenit; assumptamque brachiis, ad nucem
an. 1232 o mm. 3 ad 14, sed multum conlracta. alteram e vicino celeriter deportavit. Cumque dela-
tam, vim ei inferre cupiens, ad terram projecisset;

APPENDIX adeo miserabiliter confractam diraisit, ut gibboso


pectore ac genu contracto, nec non et vertebra
coxEe ab ancha c distorta. ductu patris ad domum
De miraculis ad Canonizatioiiom produclis.
reraearet. Quae quinque annis et eo amplius sic con-

Ex ilS. Conventus Anconiiani. tracta, ad beatissirai Patris Antonii turaulum de-


portata, p^r ejusdera merita pristinse restituta est
iVd Laudem et gloriam omnipotentisDei.Patris et saiiitati. Videbatur namque sibi, dum salva fieret,

Filii, et Mari»,
Spiritus sancti, et gloriosse Virginis inter carneni et ossa leniter manum duci ; mcrabra
etS. Antonii. Miracula, quae coram Domino Grego- quoque, pridem anxio doloreconfecta, ungentisrao-
rio PapaNono, audiente universo populo Lateranen- re suavius deliniri.
51
;;

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 311


51 Alia vero mulier, Gilla nomine, ab annis octo raretur, recedente sudore surrexit; et manus ac D
contracta, desiccato crure sinistro ac nervis decup- pedis sanitate potita, grates debitas agens Deo, lae- ^" "'^-
anniS 8, tatis, pediim gressum nequaquain figere poterat tabunda discessit. Prosdocima, uxor quondam Mai-
super terrara quara vir ejus, nomine Marcoaldus,
; nerii de Nocrite, raanu et pedibus ambobus contra-
equo vectaiii corain Sancti tuniulo suppliciter col- cta, in Mastelloi; quodam ad beati Patris tumulura """""«>
locavit. Et mox orationi prona se conferens, tanta deportataest. Quae cum super arcam elevata fuisset, ^

coppit anf,'ustia perurgcri, ut calorem nimiura, nui pedes ejus cunctis videntibus sunt erecti, ac pristi-
eam invaserat, ferre non sustinens; exportantibus nis usibus plenarie restituti; manus autem ejus
eam viris, aur» frigidioris haustu spiritum recrea- paululura contrcmiscens, aperiri Cffipit protinus et
ret. Dumque reducla post modicum, coram Sancti extendi; quod, praemonentibus eam arcae custo-
tuinulo raisericordiam imploraret; raaiium viri, dibus, illam clauderet et ilerum aperiret.
tangentis uterum suuni, corpusque levare conantis 53 Margarila quaedam de civitate Paduana, cum " """ '"'"

mulier sentiebat. At illa scire cupiens, quisnam se noctc quadam somni beneficio recrearet, ab alto '

esset qui eam manu contigisset; apertis oculis ne- in terram sibi visa est corruisse. Expergiscens au-
minem sibi appropinquarecernebat. Intelligensergo tem mulier, inventa coUum habens distortum,
est
mnlier, divinum fore subsidium quod sensisset manumque sinistram cum pede pariter decurtatam ,

illico per se consurrexit; dimissisque ferulis, gau- ut suspenso calcaneo vix valeret terrara tangere
dens et sana cuin viro suo discessit. suramis articulis digitorum. Sed cura die quadam
a^i Puella quffidam, .Xgnes nomine, trium anno- supor sancti Patris turaulum collocata fuisset;
rura spatio fotiuscorporis viribus destituta, asgritu- erecto raox collo caput ad statuin rediit condecen-
dine, quam dicunt (V- atrophiam, laborabat: itaquod tem ; et inanus ac pedis sanit.ate recepta, per ejus-
intestinis nimiasiccitate restrictis, quara cito cibum dem Patris merita liberatadescendit. Puer autem
sunieret, per os illico indigestum ac crudum penitus quidara, Alvertus cum a nativitate sua
noniine,
reraittebat adeo denique morbus invaluit, ut inter-
: usque ad annum undecimum, pedem distortum ha- et aliiupette;

cluso gutture vix salivam vel raolle quidpiam deglu- buisset sinistrura partem superiorera ad terram E
;

puella ciliiim tire valeret. Deducta igitur die quadara, et super versam, digitos calcaneum pedis dextri ad praepo-
nullum Ttti- Sancti tumuluni collocata, dolore niraio sauciata, steratos prtabat cui pater, ad dirigendum pedem,
;

luorti visa est propinquare. Cumque dolor, qui per- ligna saepe ligare consueverat sed mox, quocum- :

vaserat corpus ejus, paululum recessisset ; matrera que occasione solvere


, in tortitu-
contigerat
suam, quie prope aderat, acclamabat, dicens, se dinem solitam resiliebat. Die igitur quadam, cum
preefame niinia posse panem integrum deglutire. mater pueri ad arcara B. .\ntonii cum filio supplex
Assuniptam ergo filiara luater la^tabunda deiiucens accessisset cumque parvu ibidem tempore perma-
;

dorauni, dato sibi protinus ac retento cibo, corpus nens, vehemeuter sudasset a custodibus arc» ;

aridum humorem pristinum recuperavit, et ad pro- matri restitutus, versis ad terram plantis domum
pria remeavit. rediit.
b'S In Capite-Gauri t= puella quaedam, Samari- 56 Massaguerra de Saccili, per annos duos
li
^^

aiiii ^fnibus tana nomine, |pro colligendis legurainibus cum crus dextrum habens contractum, pedem portabat crure contra^
coiUiacta,
pueilis aliis agrum sui patris ingressa, contractis suspensum. Hic cum die quadara, ferulis utens, ad i-tus per 6 an-
subito genibus nequaquam redire valuit sed por- ; aroam B. Antonii pervenisset vehementer sudare :
niis,

tantibus eam ceteris ad paterna liraina remeavit ccepit.Sed cuiu doloris, qui eura invaserat, anxie-
sicque invalescento morbo, annis tribus reptans tatem ferre nequaquam posset aliquantulura se ab ;

manibiis iucedebat ; et spectaculo raiserabili nates arca retraxit. Accurrentes qui aderant, levare se
solo trahebat lijerentes. Die igitur quadam ad se- conantem erexerunt; moxque videntibuscunctis,
pulcrura Sancti cum matre veniens, Confessione nervi pedis ejus extenti sunt ; ipse denique, dirais-

facta, supplex accessit ad arcam ; et hota tirevis- sis ferulis, festinus doraum rediit : cui occurrit vi-

sima manens ibi, meritis Patris sanctissimi sanitati cinia tota, fusisque lacryrais ac pulsatis campanis,
pristince restituta, pedibus propriis reraeavit ad sua. Deo ac B. Antonio Adolescens quidam,
gr.atias egit.

Quodcum auribus populi Capitis-Gauri nuntiatuin Tridenlinus noinine, osse quodam in ejus dorsi spina
fuisset, pulsatis campanis venienti obviam proces- excrescente, quinque annorum spatio gibbbsus in- gibbosus unusji

serunt et Dei magniflcentiaraoculatalidecernentes,


; cedens, raanus ad genua protendendo, ferula qua-
ipsum veneratione debita coUaudabant. Federicus d.ara supportatus, ad sepulcrum Sancti pervenit.
quidara de Coraitatu f Concordiae, cinn teinpore quo- Quera cum raater, fide plena, super arcam fecisset
Hfm contra-
ctus reititms
daui de ecclesia Pulcigni incautius cecidisset; ad raodicum elevari descendente raox gibbo, descen-
;

ferula, laitus ac
contractis reiiibus, non nisi ferulis sustentatus, dit erectus; et cura mfitre, dimissa
incedere poterat, vel localiter se raovere. Veniens laudans ad propria reineavit.
autera ad sepulcrum dicti Patris, voto facto sanita- 57 Virquidam, Veridolus nomine, ex infirmitate et alter,

tem ])ristinaiii reaccepit; dimissisque ferulis, rectus nimia conquass.atus, fractis renibus gibbum traxit;
incedens, mirantibus omnibus qui euin antea vi- ita quod, capile ad terrain fere dimisso, sustentatus
scannellis bajulis, incedebat, Ductu itaque
m.atris
deraiit, ad propria est rcversu.^.
.'ii In civitate Venetiarura raulier quaedara. Cae- suie, sancti Patris veniens ad sepulcrum, ccepit il-
alia maniim,
saria noinine, duobus aniiis eteo amplius una manu lico tantis doloribus perurgeri. ut resoluto
quodam-
" licdem dis-
torta. contracta, pedem sinistrum ex transverso ferebat modo corpore toto, generaliter exsudaret. Recedente
distortum auditis miraculis autera pauUsper siidore, vir di<-,tus corainastantibus
: qua; sancti Patris,
Paduainconcitoproperavit. Cuiuqueprce raultitudine renes extendit et per Sancti raerita gibbus ille di-
;

Trivilii inulier
sparuit, coraplauatus. In civitate
,•
infirmorura non valeret ad turaulum propinquare, i

etampliiis gMosa:
protensa tibia sepuUuriE locum (angere conabatur. quajdam, Venetiana nomine, duobusaunis atqtie

pectore. ad instar p.inis; ca-


Quo cum pedem, salulis anxia, porrexisset; niox gibbura portaverat in

put autera suum ad genua reclinabat, cum


necessitate
eam dolor tantus arripuit, ut commotis ab iino
ad beati Patris
visceribus ac rainantibus exitum, pra; dolore suda- aliqua se moveret. Veniens igitiir
est concupitae
ret. Videiites autem qui aderant angustiam niulieris tumiilum, tribus diebus or.ins eum,
gibbo, et elevato
(jain enim pr» debilitate loqui non polerat) remo- sanitati reddita; complanatoque
ventes eam a sepulcro ,
juxta templi parietem capite,Deo et B. Antonio gratias agens, abscessit.
58 Colangria de Montagnana, per auuum et
quietis gratia locaverunt. Ubi cum aliquaradiu mo-
meusem
; ,;

212 MIRACULA S. ANTONII DE PADUA.


mensem corporc l< rcsolula, volum vovit Patri san- ecgraphnm Antropam liabet : fVadiiingns omnino
IX iiss. clissimo, i|uo(! ad ipsiustumulum sanitatis gratia se sjmtccticam interpretatnr, id est, tabefactaiu seii
Ilm paralijll facerct deportari. Ilaec cum nocte quadam, in strato consumptam.
suo (lecuml)Oiis. olnlarmisset; auilito strepitu, quasi e Caput-Gauri ct n/in ji/iira Iiic nominamla, nec a
pulsato peJe lectuli, e.\citata, tremefacta pervigil tahnlis nolala toca, Paliivinis <lcsiijnan<la relinqno.

eicubaliat. Cumriue post moclicum itcrato sponda i Concordia, Miramlulani Principatns oppidum,
lectuli ])ulsaretur, signo Crucis se muniens mulier, Padun dislans (50 p. m. et amplius.
exclamavit ;
Quis tangit leBtum? .\ulivit'iue vocem g Mastellura, Ilnlis proprie dicitur labrum seu
dicentcm sibi, yVudacter signa te. At illa. Quis es, pelviSj 111 <iuo vinum ex dolio jiromitur; hic videtur
Domine? Ego sum, inquit Antonius, Evclamansque pro lignea scutella sumi, ejusmo<li contractis satis
mulicr ait illi ; Sanctc .\ntoni, liberame. Qui re- commoda, qua corpori atfigala et in ca se<tenles seipsos
spondit : Ecce, salva ficta es. Mane autem facto, promotjcnt, tenentto s'annelhs manibus, vel furciltas

mulier solidata surrexit; ct per Sancti merita snb ariltis.


nullum pror.sus gravamen sentiens, deinceps sana h Sacilc, oppidmn Marchiit Tarvisiniad Licentiam
t pormansit. iJarthuiouucus quirlarn de Plcbc / Sacci (ttivium terminumqne forojiilii, 20 circiler ]}. m. Pa-
el paralflicm cum ab infantia mutiis e^isteret, ac per annos qua- i/iiri reinolmn.
tuorilerini tntr) corpore paralytica peste solutus ; ad i Trivisium vuljo Triviggio, alias Tarvisiura,
seiiulcrum sancti Patris factovoto siipplex advenit. Mairhi.r prxtlictx capnt, distat Padua 20 p. m. ad
Ubi cum, fide ac devotlone plena orans, persiste- Euroboream.
ret; solutolinguiB vinculo, conlltebatur Deo: etqui k ff'aililin<jus, addit Dysentericam etiam et haa-
durso viri voctus advenei'at, pedibus propriis morrhoissam fiiis.si', qnol forte liljrario nostro excidit.
rooedebat. Esl nutnn Montagnana p. m. 20 a Padua versus

^ 5!) Mulier qiradam, Miclioleta m noraine, cum Monlnam.


Mula el ilc-
per aiinos undocim muta et nil omnino loquens ex- 1 Plcbs-sacci, 9p. m. versns Oricnlem ab urbe.
Wls litisset, totius corporis viribus destituta languebat. m fl^addingo },iich<i\ol.tA: infraaiilem num. G3, 11//1

Qua; cuin inirabilia, sancti Patris moritis exbibita, nos Michelottam Imbcmus, ipse Micholettam appellat.
a diccntibus acceiiissct; ad sepulcrum cjussefecit,
sanitatis gratia, deportari. Cumque, devotione
plenissima miserlcordiain postulans, corain arca
PARS II.

jaceret ; per cjusdeiu Patris merita, [sana] disces-


item mtiliii sit. Vir rjuidam, de Foro-Julii, cum selingu^officio
Dc cxcis illumimlis, et variis inorhis curalis.
i'<irojitticn.
gemerct destitutum j ad arcain sanctissirai Patris,
ductu m itris advenit. Qui duiii coram tumulo de- V ir quidam de Poceili, Sconitus nomine. pedes
votus assisteret, diii pcrditara reportavit loquelam. habens putridos, et nodosa podagrae inflatione tu-
In Comitatu Ferrariensi, mulier quiiedaiii, Maria raentes ; dorso viri vectus,ad sepulcrum sancti Cttralw poda-
nomino, ab annis quatuor toto corpore dissoluta, Patris advenit. Facta aulem Con''essione, cum a tjiittis,

treinoreiu ca|iitis continuum est perpessa. Ad locum Fratre quorlera poenitentiam suscepisset dimissus ;

et Firrartcmis igitur scpultur.u sancti Patris veniens, in oratione ab ipso, ad Sancti tumulum est delatus. Ubi cum
paraltjlka
devotapermansit; et subito nervi cjus solidari cco- devote Sancti suHragia postuIass;t; mox tanta ve-
perunt, et caput a trcmoresolito co:iquievit. Exur- locitate sanatus, ad Fratrem cni confessus fuerat est
gcusquo inulier, cirara multis stetit immobilis reversus, ut pras subititione nimia. Frater ipse mi-
super [ledes suos ac 'plenariaj sanitati reddita,; ratus, huc illucque per claustrum eum faeeret
Deuiii laudnns, ad jiropria remeavit. ambulare. Frater qiiidam, Theodoricus nomine, de
60 Erincrina de Vincentia, quinque annorum Ordine nostro, duoriim annorum spatio sinistri
spatio pcdibus resoluta, cuni necessilate qualibet oculi vlsione privatus, de Apuliaj flnibus, ad sepul-
se moveret, tremeliundis motibus corpus in aite crum sancti Patris Autrinii supplex venit. Qui cum
retroqiio fercbat. Veniens igitur ad sancti Patris aliquamdiu cum Fratribus Paduie moraretur, coram
tunuilum pro oratione procubuit moxqiie, cupitam ; Sancti turaulo sanitatis gratiam enixius implorabat.
diu, haberc proineruit sanitateiA. Itein Mulier al- Tandem autem opt.ato potitus luraine, gaudens et
tera, liilia nomiiie, tribus annis toto corpore reso- laudans, ad de qua venerat, remeavit.
patriam,
Inta ; trciiielmndisgressibus.santi Patrisad arcam, Mulier qua!(lam Teutonica, nomine n Carolina, per
angustiata pervenit. Cumque coram tumulo in ora- annos septem utrinsque luminis officio destituta, scptennio
tione diutius perstitisset, invalesceiite calore, tremor cum ad sancti Patris tumulum
devota venisset.
horribilis irruit super oam. Elebant aiitciu viri ct parvo temporis intervallo coram arca in oratione
mulieres, qui aderant, lucc viilentes. Sod cum extra permansit; ac rccuperato ciElitus lumine, Iseta-
tompli ostium deportata, paululum respirasset ; re- bunda et laudans, reraeavit in sua.
cedente calore, treinor pariter abscedebat et, sa- ; C2 Puclla (luaeilara. Auriema nomine,perannum
iiitati pristimo redditn, in suacuingaudio el alla sis-
remeavit. et dimidiura orbala luminaoculorum, recuperaudiE
quiatitio :

sanitatis gratia est deportata ad


turaulum Saucti
ANNOTATA D. P. Patris. Qiire cum velum, quo tegebatur arca, ciecis
oculis applicuisset per ipsius raerita mox apertis
;

a ScannoUi siirc Scamelli, dimimaiva a scamno palpebris, desideratum diu lumen accepit. Leonar-
sinU cl Si'abeIIum iiislrmnrnla mannalin, <iuorim
; dus de b Corniclano, trium annorum spatio unius
aiixilio sic conlrucli xgriim corpus siibiHlmni a terra oculi lumine destitutus ex toto; altero vero in tan- iletn citretiHrii'
ac promovenl , vel eliam nianibus ac genilms replanles tum cx>cutiens, ut non
voce notos discerneret
nisi scptennlo,

traliiml. ab ignotis; ad reverendi Patris turaulum, gratia


b Drcnfa i« lahnlis nolaliir 2 p. m. al) urbe a<l recuperandae salutis, advenit; cumque, orationc
BorcMi, ubiel virus Pons-Hreiita>(<ir(iis.- smil tamen fusa, modico coram arca tempore moraretur; utrius-
17111 omne ijuoi urbem irrigal circumrigaOjue Brentam
que lurainis officio restitutus abscessit. Flos de
ii;i)i«//i'nt.
Gemma de Laureto, cum per annos septem sinistri
c .\nclia hic siimilur pro osse sacro, cui coxarmn foret oculi officio penitus viduata c ad beati Patris ;

seu ctKrenili<-uni ossa inserunlur. Antonii arcam veniens, concupito dotata lumine,
tt coclcs,
d Atrophia, cibi sumendi vel retincwU impotenlia Deo gratias agens, ad sua cum gaudio repedavit.
Mulier
; , :

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 213

Mulier qusedam, Alexia nomine, cum per annos qui, ut (lie quadara quidpiam operis ageret, a donio D
quinque utriusque luminis usu orbata foret totaliter, exiens, tiliuui saura parvulum habuit in vestigio '^ ^'S:

ad s<5pulcrum viri Dei, diu perdituni per ipsius me- insequenteMi. CuuKiue luoiliouin a domicilio reces-
rita recepit vi^um. sisset, reti'0 spectans neraiucra sibi adesse videbat.
03 Incivilate Paduana mulier quaedara, Micha- Stupefactus itaque, circura quaque prospiciens, sub-

(pilfp{i<''^'
lottanomine, epilectica peste laborans, ex uimietate mersum flliuin in lacu quodain tristis aspexit, ac-
t>
morbi oculorura luuiea amiserat, et quam aa;pe curreusque mox extractum, matri tradilit suflbca-
morti coutermina apparebat. Quam cum raater ejus tum. Quio coufeslim voto faoto, geraebundis vocibus
ad Sancti tumulnm sanitatis gratia deportasset ; Patris sanctissimi auxilium invocans cordo toto,
super arcara a<l modicum elevata, mox apertis ocu- per ipsius morita redivivum filiiim gavisa est ao-
lis amissum lumen recepit, et ab illo tempore peste cepisse.
Surdus umis.
nequaquam epilectica laboravit. Uolandus ciuidam, 07 In .Xpulia civitate f Monopuli juxta loouin ,

cognomento Bolgarus , invalescenle capitis ejus Fratrnm, juvenis quidam terram f nliens, ripa g de-
segritudine valde gravi, vigiuti annorum spatio sur- super irrueute. letaliter est oppressus. Quein cuin srfcniu.

dus edcctus coram Sancti Patris tutnulo stuus puer quiilam terra obrui conspt^xissct, currens et rufntc oft al-
;

(0 (ctta ap-
devotus, sanitati pristiiKe restitutiis est, et gaudens ejulaus nutitiavit inatri sua^. Porro uiater liajc au-
pressus
ad propria remeavit. Lcouardus de Venetiis, ab annis dieus, cojpit palmis faciera suaiii ciudere, etcapillos
quatuor, ex contractione humorum, auribus obtu- laniare, aocurrensqiie cuni laorymis ad locum l'"ra-
ratis, omnino surdus cffectus est. Hio cum diequa- trum, vooe raiserabiliproclaraavit, dtcens; Aocurite,
dam ad sepulcrum viri Dei devotione suppiici ac- Fratres, aocurrite : adjuvate inc, quia terra operuit
cessisset,desideratum illico recuperavit auditum. tiliura meutn. Qno audito accurrentes b^ratres, cum
Alius autem, Menicus (/ nomine, duorura annorum ligonibus et aliis instruraeutis coeperuut fodere,
d
ac tertlus.
spatio surdus existens ; ad locum sepuUurae S. An- ubi terraiu vitlorant cecidisse ; matre juvenis con-
tonii, obtinendie salutis gratia, supplex, venit. Ubi tinue proolamaute, Sanote Antoni, reilile mihi ttlium

cnm, misericordiam postulans, extilisset ; sanitati meutn. FoJieutes igitur invcnerunt pedes ejus, praj
plenariae restitutus, Deum laudans ac Isetus ab- terr!B pondere livoscentes inilo voro nates terra ;
E
scessit. contusas. Alii autera peri;utientes /t sappis, iu i ca-
Epileplica H quod gerebat furamiua parfeco-
grcssii drsli-
64 Civis qaidani Paduanus, Petrus nomine, ha- pelli) in capite tria

tnla, curatur bebat tiliara vocabulo Paduanam ; quaj cum quatuor runt. Cumque puorum do sub terra traxisseiu, vivus
a viventc; esset annonim , et uuilo prorsus pedum officio apparuit, sed graviter conquassatus. Interrogan-
fruoretur, raore serpentiuni reptans, manibus ince- tibus autem Fratribiis q-iaiitor vivere potorat sub

debat. Dicebant autem, quod cpileptica peste labo- ruina; respondit ; B. .\ntonius inauura suam tenuit
rans, volutari scepius et cadere cousuevit. Quadara super giittur meum. Quod audieiites. plurimi qui
vero die, dum adhucviveret Pater sanctus. iter fa- astabant, Deo et S. Antonio grates dobitas persid-
ciens per civitatem. obvium habuit patrera ejus ;
veriint.

quara deportans in ulnis rogare coepit, ut filiaj suse C8 Miles qiiidara de Salsw-terra, .\leai'ilinu3 no- liicirifvhti

mine, ah ineuiite discretionis terapore foret Vliritcuth


benedicere dignaretur. Cujus fideraS. Antouius at- cuiii

tendens, benedixit eam protinus et dimisit. Pater hiBretica pravitate ilelustis, auditis mirtibilibns dicti
vero puellae domum redicns, curriculo sustentatam Patlis, die qtindam cuin uxore et familia Padiiara
huc illucque per domum arabulare coegit quag in ;
veuiiMis constitutus in mensa, ciim prandentibus
hrevi ita convaluit, ut nullo penitus snsteataculo ceteris super mirarulis S. Antouii conferobat. As-
egeat ; nec ab illo tempore, quo Sanctus eam sigua- serentibusautein illis illuin fore Sanctura Dei, eva-

verat, ullain morbi epileptici deiuceps senserit pas- ciiato, quem rainu tenobat, cyatbo vitreo, in ha;o

sionem. Puer quidam. nomine Sinifon. trium an- fenne verba proriipit. Si oyathuin istum inconcus- eoi-um exprrl-

norum spatio raorbi caduci passionibus conquassatus, sura sorvaverit, quera vos Sanotura asserilis ; vern '«"""""«"i"
alius ad lu-
pronara terraj quam totics faoiem collidebat; sicque fore cetera fatearqute de ipsoinihi persuadore con- lerram atlno
miihm ticfun
miserabiliter palpitans post ruinam, raortuo similis teuditis : projocitque de solio. in quo consederant

I
apparebat. SoUcita igitur mater ejus pro saluto ad prandendura, super paviraentum cyatliura. Dictu
iilii, ad sepulcrura Patris sanctissimi duxit eum : inirabile Collisum lapidi vitrutn restitit ; et, vi-
I
F
factaque eratione domum redieus, nequaquam ultra dentibus miiltis in platea prope astantibus, incon-
passionis dict;e symptomata aliqna toleravit. cussum pcrmansit. (Juo viso miraculo poenitentia
(jo In comitatu Padiias mulier quiedam, ad vici- duotus, ad vitrum impiger Miles ipse prosiluit!

suscttanlur
nam domum pro quajrendo igne profecta rever- ; ilhestimque .'eoum perfereus, qu:o dicta vol facta
jnielta s ub - ten-i ad propria, filiam parvnlam se sequentem, in fuerant cuncta per ordinom Fratribus euarravit.
fossa quadam, aqua lutoqtie repleta, supino vultu Faota ergo devote Confessiono pecoaminum, injuu-
natantem reperit. Accurrens itaque geraebunda ma- ctara .'^ibi poenitcntiam humili dcvotionc suscepit ; et

ter, submersam fiUam de lacu fjccis abstraxit, ex- fideliter adhwrons Christo, virtutem ejus constan-
tractaraque in fossse margine coUocavit. Advolanti- tissime prtedicabat.
bus autera ad spcctaculuui triste non paucis, vir 00 Qtiidain Clericus de k An^uillaria, Giiidoctus ^
quidara de astantibus pedes ejus elevans in suhlirae, noraine, oum die qiiadam constitutus in Camera „,,„, cirricus

verso capite in deorsum, haustas aquas emittere Domini Episcopi Paduani, testos super rairaculis

satagebat. Sed nec sic quidera vox inerat, neque Patris sauctissimi deponontos clanculo derisisset
sensus : quia compressis labns atque genis, oranis nocte seqiionte per totum corpus dolore coepit vali-
omnium recesserat spes salutis.Tandem.igitur facto dissirab perurgeri ita quoil, absque dubitatione
:

voto, promisit se mater ipsius iconiam e cereara ad qualibet, iiiortis sibi judiciura orederet imtninere. ^,^,^^.^ ^^,.^^„.

S. Antonii turnulum delaturam, si redivivara sibi ludignura antera se misericordia reputans, niatrera lis lanitt pu-
"««r
filiam restituere dignaretur. Quo emisso ; mox, suain burailitfr precibus adiit, H ut sauitatis gra-
cernentibus oranibus qui astabant. puella labia sua tiam oonsequi inereretur in fide sua, votura Sancto
movit; et immisso cujuspiara digito ori ejus, aquas faceret obseoravit. Qiio facto, ante diera convaluit
iUico epotatas emisit ; ac per sancti Patris raerita lucescentem et qui veritatis testes irriserat infide-
;

calore vitali f.ita, revixit. lis, testis et ipse publicus veritatis efTectus, Christi
66 Simile aliquidcontigit in civitate de Comaclo. gloriam pnedicavit.
«' punr.
Erat nenipe ibi vir quidara, Dommicus nomine : 70 Forto die quadam viri simul et mulieres, nu-
mero
;

2J4 MIPvACULA S. ANTONII DE PADUA.


mero ferme viginti sex, ut Venetias tenderent na- Sororibus ceteris simul ipsa refectorium clanculo
vem unam ;ipin! S. llilarium conscemierunt. Cum- subintravit; et ad mensam cum aliis constituta, ite-

quehoraCompietorii ad lacunam juxta S. Georgiura ratis coepit subito doloribus perurgeri, ita quod
l de Alega/ pervenissent; ortateinpest^jtegravissima nequaquani cibum suraeret. sed parturientis more
LVierantur \n
ad locum prajdictum refugere conabantur. Praeva- Imc illucque super mensam se volveret et claraaret.
nart Venelo
leAcente autem turbine conquassati, ad incognita Jubente igitur Abbatissa ad infirmariam delata est
pertclitantei
20 sibi prorsMs loca ilelati sunt nam calign quaidam, : et quaj sibi votis omnibus in prKsenti pconam infligi applicita ian-

cum vento simul et pluvia, ita spissa desupcr incum- poposcerat, rauUiplic.;itis prectbus ab eodem reme- c/i tunica
jo.

bebat, ut vix se invicem videntes, de salute penitus dia flagitabat. Tandem autera rerainiscens raulier «atur.

desperarent. ractadeniqueConfessionepei^xaminum, quamdam apud se tunicae Sancti particulara ba-

et a Sacerdote qui intererat absolutione suscepta, bere reconditam ; mox allatam sibi super corpus
cum clanioribus ac laclirvmis ululantes, Deo et B. ducens applicuit, ac coufestim dolor omnis ab-
Antonio se suppliciter dcvoverunt. Statim autera scessit.
facto voto, circa navem procelia quievit; incum- 73 Mulier qusedam de Trimegone, Tumita n no- n
Panirum
bentibus tarnen tenebris, ubi forent, vel quo ter.de- mine, cnra auditis mirabilibus sancti Patris, ad se- el
commchdatum
rent, nerao prajsentium rccognovit. Et ecce de navi pulcrum cjus summo ilesideno itstuasset, nec ve- senalur ob
ipsa lux egressa resplenduit, qu:e navigantes etcol- nieuili facult;itera haberet ; eo videlicet» quud aj avibus.

lacrymantes piw Itetitia priecedebat ; et eusdem ad effugandam importunitatera passerum a panico ,

iocuin S. Marci parviili, juxta Venetias, salvos quod Iiabebat ad messem. custos extiterat consti-
duxit. Quo ciim Patrls sanctissimi meritis. ile manu tuti; die qu.idam veniens ad clausuram, qua prce-
morlis eruti, pervenisscnt ; raox praiarabulum ab dictum panicum cingebatur, S. Aiitonio vutiim vo-
eorum oculis lumcn disp;iruit, et in tuto positis du- vit, quod si illud a passeribus custodiret intactum,

catum ultra subtraxit. ejus sepulcri locum novem vicibus visitaret. Facto
71 Mulier quaedara de Monte-Silice m, iter fa- autem vo(o, confestim uiio aginine magna dictarura
cicns versus Paduara cum \\vp suo, comitantibus avium rauliitudo a clausura discessit ; nec super
aliis, pru.'Conceptam mentis suie la;titiam verbis et salices panicum ambientes ullus, quein cerneret,
Negata ail s. risibus «stcndebat : niaritus eiiiin ejus nuper ante passer remnn^it.
J.icoUum peir-
]iromiserat. quod ad S. Jacobi vlsitanda secam H- 74 Cum Puer qaidem de civitate Paduana, Hen- Volo o matre
fjrinatione ir- neglcclo redit
rttala miilicr, mina iiisam duccret, ut petebat. Volens igitur vir ricus nomine, cum inflato collo tolerasset maximam morbus ftUo :

prajdictu.s Jucunditatem ejus et risura pariter tem- per dics quindecira passioiiera ; mater ipsius soli-
pcraro, niulicri dixit : Quid tot verbis et risibiis cita vovit Sancto caput cura collo cereura ad ejus
la;ta di/IIuis, ac spe vana deceptageslu solveris ira- se tumulum dclaturam. Cumque die quadam filiura
portuno ? Scias me fm..'ino mutassc proposifum, et suum ad sepulcrura Patris sanctissimi deduxisset ;

nequaquam quo tu properas prufecturura. Curaque reversus ad propria dictus puer sanitatem colli con-
maritus verbis eam hujusmodi exasperaiis perstitis- tinuo est adeptus. Dissimulante vero matre votura
set, post longatandem silentia mutato vultu, mulicr reddcre qund promisit, collum pueri coepit iterato
intulit objurgauti nisi iiromissuni mihi percgrina-
; inflari, ac dolore pristino perurgeri At illa, reatus
muiius opero compensaris, noveris me in nn-
tionis sui couscia, merito doluit; etpromissum caput cum
mine Jesu Cliristi ac H. .\ntonii aquis istis quae coUocereuin ad scpulcrum Sancti transmisit. Quo
pra-teriliiunt submergendam. .M ille nequaquam fi- facto tumefactum collum, subito recedenfe dolore,
seqiie in S.
AntonU no-
dem adhibens verbis ejus, quin iiotius obfirmata fa- resedit ; et diebus paucis interpositis, sanitati ple-

minc prxciph cie stultam vocans, promissum solvere coiistaiitius narisB est re>titutus. Miles quidam de Carapo ro-
tans, doncgaijat. Sublata ergo fiducia ac spe omni frii- tundo, B.irtliolonKtus nomine, filiam suam habebat sanafur grO'
vis dolor cal-
strata, infclix mulier iii so convertitmanus
et H. ; infinnitate lapidis aggravatam,
ita quod quibusdara
cuU.
Antonii nomine invocato, se prajcipitem aquis dcdit. anni temporibus velut canis, angustiaj atrocitate,
\"idcntos autem miilieres quceaderant mediis flucii- latraret. Cujus mater compassione, et dolure nimio
bus volutantein , stupefactai nimis cursu rapido sauciata, suppliniter ac devote B. Antonio votum
advolabant et feminei puduris nblitye, madefactis
; vovit, dcprecans, ut cupitam filiae sanitatem reddere
C natibus ac totis vcstibiis, aqnis extiabunt obvolu- dignaretur. Quocmisso, lapiilum quemdam continuo
setvatur ab taiii. Quam, cum educta foret, in littore coUocan- per inferiora puella projecit, ac deinceps tegritudiuis
aqua, et slcca tes; miruni certe quod narro ! mulieribus ceteris ppielibat^ nullam pertulit passionem.
inde cdiiclfur.
contorquentibus vestes suas , et aquarum copiam 75 Htec igitur supradicta, et pleraque alia Vir-
Celera mira-
educentibus quidem nec filo subtegminis hu-
; ipsa tutum signa, Dominus raajcstatis per servura suum cula prxter-
mefacto, super fluminis ripam inventa est. Quod Antonium operari dignatus est, quce non sunt scri- mlltunlur.
quidem factum etsi fatuitati potius adscribimus quam pta in libro hoc de multis tamen hsec pauca decer-
:

virtuti Patris tamcn sanctissimi luec aiiud Dcura


; pendo conscripsi, ut et laudi ejus adjicere cupien-
merita potuisse credimus obtinere, ut quem vere tibus occasionem gloriEe mimstrarem, ac brevitate
semper simplicitatis amicura extitisse cogiiovimus, styli legendi studiuin provocarem. Si enim per sin-
siinplicitafera fcininje, licet stultam, mediis fluctibus gula scriberentur signa ejus timeo ne. sicut mul- ;

conservaret illa^sam. titudo fastidium. ita etiam et magnitudo operum


72 Soror quredam servitialis, de Ordine pauperum dissueta, infirmorum mentibus dubietatis scrupulum
Dominarum, Oliva nomine, cum adhuc Patris san- generaret.
Sffirbuin ctissimi corpus existerot insepultum, accessit sup
qnnnvis prr plex et dcosculansmanus ejus iutcr cetera[autem] ; ANNOTATA D. P.
pwgatorto v]"
qux rogavit. indulgeri sibi meritis ejus petiit, ut
tans.
pujnam omnem quam peccatis exigentibus raeruis- a lla /raddiiigns, quod magis phcet, quam ecgra-
set, in pnesenti sibi Deus infligerct, nec puniendum phi noslri Carolina : non itcm, quod mox scquilur ,

quidpiam in posterum reservaret. Oratione vero Aurienna, pro Auriema.


et voti compos
ftteta facta monasterium mulier subiit, moxque per orane b Idem de Comiliano, neutrum apparet in ta-
corpus dolore validissimo cruciata, pra) immensitate bulis.
doloris sfi ipsam ferre non valuit, scd Sorores cete- c Waddingus, Jfarem facit ; Lauretanum enim
ras stridoribus admodum perturbavit. Qnse [reccpta] fuisse scrihtt : est tamen feminis usitatius nomen Flo-
paululum valetudine circa noctera, die sequeati cum ris, quam viris.
. ;, , :

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 2IS


alios Sanctos non invocari suffragia est indignum ; D
d Menicus, diminvtum nomen a nomine Domiai-
cus, Italis Doraenico. ipsum Sanctorum Cataiogo adscribere curaremus, ^^ ^'^**-

e Iconia, idcst. icunrula. 78 Nos, etsi Roinana Ecclesia, in tiira sancto


f Monopolis, ad marc sila rivilas, 20 p. m iiUra negotio, non sic subito, sed cuin gravitaie et ma-
Barium. turitate plurima, consueverit procedere hactenus ;

g Hipa, Italis etiam pro rupe dictlur. tamen sincera^ tidei vestra3 zeluin et devotioneno,

h Sappac/Sapa, (liritur ligo, unde Frorias Sap- quam ad Nos et eamdem Eccle^^iam habcre uosci-
per, est fodere. raini, attendentes ; ad oonfundendain haireticani
i Capellus Italis et Francis dicitnr, galents , a ca- pravitatem, et lideni catholicam roborandam ipsum ad qmnim ;

Catalogo Sanctorum, ex Fratrum nostrorum con- jircces cano-


pitc tegenilo. yilzfillo fuC'
silio, et omnium Prielatorum apud Sedein Aposto-
k Angillaria , Patavini agri oppidum aut vicus , ral nmturata
mrdtim a me repertus in tabulis. licara existentium, duxiraus adscril)endum. Volen-

1 Alias S. Georgii in Alga, Veneticaruin insula- tes igilur ut civitasPaduana, quasi lucerna super
ru7n una, ubi Canonuonim Regutarium indc nominata
candelabrum lumeu prajbeataliis per exem-
posita.

Congregatio, nunc cxtincta, originem habuit ; et unde plum Universitatem vestram rogamus, monemus
;

ad Patriarchalum Fenetum auspicandum assumptus attentius, ct hortamur, ac in remissionem vobis in-

B. Laurentius Justinianus, 8 Jannarii illitstratus. jungimus peccatorum quatenus in timore divini ;

Quontnm inde distet S. Hilarii locus, in tabulis prj-~ nominis, et amore ac devotione Apostolicie Sedis

tertnissus, qu.rrant alii, uti et situm S. Marci par- immutabiliter persistatis. Nos enini, cum vos ge-
ramus in viscoribus Jesu Christi, ad honorem et
vuli.
siijnatur t

m Mons silicis Padua distat 8 p. ra. in tne- profectum vestrum libenter. quaiitum ciim Deo po-
, JiinH
ridiem terimus, intendemus. Uatum Spoleli, kal. Junii,
Pontifioatus nostri anno sexto.
n WadiUngus nomen dissimulavit, forlasse suspica-
tus male scriptum ; puto Juncta legcndum. Trimegone
79 ProtLtiorem alium, moQisjuc nnircrsalem, et bi-
/irotUior
duo posl datam, sic recilat Waildimjus : otin,
in tabulii nun notulur.
E
ALIA BULLA.
COROLLARIUM
Ijrregorius Episoopus, servus servorum Dei, Veno- ad omnes
Dc Canonizatione Bullis Pontiliciisdcclara(a.
rabilibus Fratribus Archiepiscopis et Episcopis
,
/Idelts,
;

dilectis liliis .^bbatibus, Prioribus,et aliis Ecclesia-


vinilo pluribus aliis miracutis de-
l (it lintltsque et
rum Prffilatis, prajsentera paginam inspccturis, sa-
Canonizuliotie Atmtulica
clanita divimtus sanctilas sinlouii ,
cili) ali
ctlebrala 30 lutem et Apostolicara heiiedictionein.
Maji,
Scde oblinmt, quamah ea poterat olitinere cerliliidinem
inler mortales snmmum. Prius enim qiinm primiis a
Cum dicat dominus per Prophetain, Dabo vos
celebruta Canonnalio fnit ut cunctis populis in laudem et gloriam et honorem ;
Snpll. 3, 8
morte anuus eflluxeral, ,

30 Maji et per se polliceatur, quod Jusli sicut sol in con-


dictuin in Vila num. 33 in die Penlecostes
Mul. 13, 43
spectu Uei fulgebunt pium et jjustum cst, ut, quos
et mii.c srqiienti mense ripeilila fuit Bulla ; cnjus , in- ;

Deus merito sanctitatis coronat et honorat in coe-


gnit ffaddingus mtm. 14, viJi exempla plur.-i, in solo
nos venerationis officio laiiileraus et gloriticemus
subscriptionis die discrepantia. Cum enim multa lis,

iu terris cum ipse potius laudetur et glorificetur in


transmitti oporteret, nec uno scribebantur aut da-
;

illi.s, qui cst laiidabilis et gloriosus in secula et in


bantur die, diversi temporis pra^ferunt notas. Unura
mense Janlo Saiictis. Ut eniin su;e virtutispotentiain rairabiliter
ejpedhiiitur habetur in Regesto Vaticano num. 12, sub Kal.
manifestet, et nostra! salutis causam mi.sericordi-
BidUi : Julii ; et totius rei seriem descriptioneinve origina-
ter opcretur quos semper coronat in
fldeles suos
lem, inter vetera (abularia Anagni» repertam, ser-
; ,

coelo, frequenteretiara honorat in seculo ad corura ;

vari Romse in Valicano ex mandato S. D. Gregorii,


mcraorias signa faciens et prodigia per qua) pravi- .

Reverendiss. D. Calligarium Britto-


sibi retulisse
tas confundatur haeretica , et fliles Catholica conflr-
noriensium Episcopum, scribit Rodulphus; quam
raetur mentis torpore discusso, ad boni eiponit
fldeles,
ego tamen. imiuit idem Waddinijns, non potui de-
;

operis e)(citentur instnntiam ha)retici, depulsa in tjittid Drus


tegere. Ojdiimus sane nt deteijalnr. Inlenm anam de- Simrlos snos
postridie, id est secunda qua jacent cfecitatis caligine, ub invia reducantur ri-hl et in
texil Saviotus pag. 52, ,

ad viara etJudsi atque Pagani, vero lumine co- tcrrts hnno-


;
Pentecostes datatn, et Paduauis directam lioc lenore:
gnito, recarrant ad Christum, luccm, viara, verita- riirl,

F
tem, et vitam.
BULLA CANONIZATIONIS.
80 Unde Nos, carissirai. etsi non quantas debe- tdijite dc-

\Xregorius Episcopus, Servus servorum Dei Ve- ,


mus, quantas possumus gratias agimus gratiaruin elitret per
fjuarum bre- miracutn
vior ttna ncrabilibus Fratribus, Archiepiscopis, Episcopis,et omnium Largitori quod diebus nostris ad conUr-
;
,
;

dilectis filiis, Potestati et Populo Paduano. satutem mationera Catholicas fidei, et ad confusionem hsere-
tic-e pravitatis, evidenter innovat signa, etrairabilia
et Apostolicam benedictionem. Litteras, quas per
potenter immutat; faciens illos coruscarc miraculis',
dilectos filios G. Priorcm S. Maria; de Monto-Cru-
qui fidem Catbolicain, taiu corde quam ore, uec non
cis, Archidiaconum et Canonicura Fr. Gerarduni, ,

et opere, roborarunt. De quorum numero sanctae


et Fr. ac nobiles yiros Schinellain et
Spinabellum ;

memoriffl B. Antonius, de Ordine Fratrura Mino-


fafavlnis Robertum Coinites, Paschalora et Carolum Padua-
rura, qui olim degens in .seculo raagnis poUebat me-
dirtcla, nos, nuntios vestros, vestra nobis devotio destina-
ritis, nunc vivens in cuelomultis coruscat miraculis,
vit, paterna benignitate recepimus et tam ipsarum
;

ut ejus sanctitas certis indiciis coinprobetur.


Cum
seriem, quam caqua! nobis ex parte vestra iidera
Frater nostt-r Episcopus
prudenter exponere curaverunt, intellexirnus dili- enira dudum venerabilis ,

genter Ceterum, cum tani per easdem litteras et dilecti Filii Potestas et Communc Paduanorum , in gulbu4
suppli- cxcettere
quam per ipsos nuntios nobis duxeritis humiliter nobis per nuntios suos et litteras humilitcr
cura Uorainus eidem Saiicto tantam Anlonium,
supplicandura ut, cum Doraiuus tantam sanctie
;
cassent ut, ;

memoriae Beato Antonio contulerit gloriam, ut (ad contuleritgloriam, ut ad dandam scientiara primae
immortalitatis ipsius, et experimentum evi-
dandam scientiam primae stola; immortalitatis illius, stolse
tantis daret
et certum indiciuin de secunda) sepulcrum ejus tot densde secunda, sepulcrum ejus tot ac
miraculis, quod ejus inter alios Sanotos
et tantis det coruscare miraculis, quod ejus inter coruscare
nou
216 MIRACJLA. S. AMTONII DE PADUA.
. non invocari suffragia, est imlignutn ; da ipsius mi-
raciilis t«ste.s recipi mandaremus.
81 Nos, attendenles, quod, licet ad lioc ut ali-
LEGENDA ALIA
quis Sanctus sit apud Deum in Ecclesia trium-
phsnle, sola sufficiat finalis perseverantia , juxta
SEU LIBER MIRACULORUM.
Apoc. 5, in illud, Esto fidelis usque ad mortem et dabo tibi
coronara vitre ; ad Iioc tamcn ut Sanctiis habeatur Chronicis Ordinis oiim inserlus,
apiid homines in Eoclesia militante, duo sunt ne-
cessaria, virtus morum etvfritas signorum, raerita et ex ilSS- erulus aR. P. Luca Waddingo.
videlicet et miracula ; ut Iiiec et illa sibi ad in-
vicoin contestentur, cum nec merila sine miracu- CAPUT I.

lis ncc miracula sine meritis plene sufficiant, ad


,

perbibendum inter honiines testimnnium sanctit^ti; MiracuUs conftcsi el conversi hxrelici.


sed cum merita sana prsecedunt, et clara snccedunt
comperiens miracula. certum pr;ubent indicium sanctitatis; ut G.loriosissiinus Pater, S Antonius de Padua, unus
1'onHtiz, nos ad ipsius venerationem inducant quem Deiis , de electis Sociis S. Francisci queni idem sanctus frrdkam :

ati omnl
ex mcrilis priecL-dontibus et sigriis subsequcntibus Pater, propter vitain et pra^dicationis famara, suuiu na-
tione i/i-
exbibct venorandiun : quaj iluo ex verbis Evange- Episcopum u appcllabat cum Romffi in Cuncilio ;
,
tettiijilur

listio pienius colliguntur ; Illi aiitem profecti prae- de mandato suiiimi Pontificis peregrinis innume- ,
a
dicaverunt ubique . Domino cooperante et ser- rabilibus, qui propter ludulgentias et Conci-
illiic

monero confirmante sequentibus signis : eidera Epi- lium convenerant, praedicaret(erantenim ibiGrasci,
scopo, et dilectis Filiis Fr. .lordano S. IJenedictini, Latini, Francigen.-e, Theutonici, Sclavi, et Anglici,
et I. *
S. .\ugu.stini, Prioribus Ordinis Fratrum et aliarum linguarum diversarum) sic Spiritus san-
Pradicatoruin Paduanoruni, receptionem tcstium ctus lingu.am, ut quondam sauctorum .-Vpostolorum ,
de miraoulis ejusdeni Sancti , duximus commit- niirificavit quod omnes, qui audiebant
; non sine ,

tendam. oiiinittm admiratione ipsum claie intelligebant et :

82 Nupcrautem, tain per rtdationcm pra-dicto- unusquisque audiebat linguain suain, in qiia natus
ex iTifoiDin-
ruin !'^piscopi et Prioruin, quam per depo.sitiones erat.Ettunctam ardiia et melliHua eructavit, quod
ttonHms fid
tcstiiiiii sujier boc reccjitonim, de ijisius virtutibus omnes reddiderit stupore et admiratione suspen-
ct miraculorum insigniis ccrtiores ellrcti, etexperti sos jiropter quod Papa ipsum
: Arcam testamenti ,

aliquando jieriios ipsos sanctitatem vitajet adinirabi- vocavit.


loni convorsationera ipsius, utpule qui apud nos fuit i Cum S. Antonius .-\rimini prfedicaret, ubi han-
Arimini
aliquando laudabililer conversatus; eisdem Epi- relicorum niagna copia tnorabatur conlra eorum
; nolenttbus
dpctarat
scopo, Potestate ac Coinmune prajdictis, i)er solen- errores disputans, cupiebat eos ad lumon reducere auriire ht-
<jii<'d ad nes nuutios suos et litteras nobis cuiii instantia de- veritatis. Ipsi vero, facti lapides per obstinationem, rclicis.

Jiiece^ I'a'
nuo supplicantibus , quod euindem Fratrem San- illius sanctis eloquiis nun solum non acquiescere,
tarlniintm
ctoruni Catalogo adscribere dignaremur; ut aucto- sed ipsa audire contemjiserunt. Sanctus
totaliter
ritate (sicut couvonit) Ajiostolica Patavinorum di- vero Antonius, Deo inspirante, accessit quadam die
gnus Iionor illi exhiberelur in terris, ijui (sicut cla- ad os lluiniuis 4, juxta mare, constans in ripa quse
ris signis et evidentibus argumentis apjiaret) hono- inari appropinquabat et flumini; incepitque modo
ratur iii cuelis; ipsiim. qui corporaliter dissolutus prajdicationis pisces ex parte Domini advocare di- ,

cuni Chrislo ease meruitin cculestibus, nc illius ho- cens : verbum domini, pisces raaris et .luini-
.\iidite
nori debito et gloria; detndierc quodainmodo vide- nis, px quo illud audire contemnant haeretici inflde- pisces ad

reiuur, gloriucatum a Doinino j)erinitteremus ul-


si
concionem
les. Ecce statiin accedit ante S. Antouiuin tanta cvocatj
teriiis liumaua devolione privari de Fratruin no- ; mngnorum et parvorum jiisciuin multitudo quod ,

strorum consilio et Pradatorum omnium tunc apud numqnam tanta siitiul in illis jiarlibus visa fuit: et
SediMU Apostolicam existentium, Calalogo Sancto- ointies tenel)ant capita aliquaiitiiluin exlra aquara.
ruiu duximtis adscribcnduin. Vidisses magnos adlncrore minotibus et
ibi pisces ,

83 Cum igitur, secundum Evangelicam verita- minores sub iiiaguorum pacilice pertransire et
alis
tom, nemo accendat luceriiaiii et ponat oara sub etiain perraanere. Vidisses ibi diversorum species,
niodio, sed stiper caudelaljrum , ut omnes qui in
Mat. 5, 10 et quoslibet ad sibisimiles currere, ct quasi quom-
tpiitni Va- doiuo sunt luiuen viJeant ; et pi\edicti Sancti lu- dam campum picluin, varietate colorum et figura-
ttanizatit cerna hacteiitissic arserit in hoc mundo quo.l per , rum ntirabililer decoratum ante Sancti faciem or-
,

Dci gratiain, jain noit sub luodio sed stiper cande- , dinari. Vidisses ibi turraas piscium, m.ignorura et
labrum meruerit collocari universitatoin vestram ;
graudiura, quasi castrorum acies ordinat.as, loca ad
rogamus, immeinus attciitius et hortamur per , praidicationem jjercipere. Vidisses ibi pisces medio-
Apostolica vobis scripla inaudantes. quatenus devo- cres, loca mediocria capere iisqite mfigno
; et, quasi doclos a
tionc fidelium numero ctmi-
ad veneralionem ijisius salubriter Deo, absque truculentia in suis locis consistere. ro ordine
excilantes, festivitatem ipsius Idibus .lunii annis Vidisses ibi piscium parvulorum inultitudinem co- dispositis.
et festitm celc- singulis celebretis, et faciatis solenuiter celobrari : piosam tamquam jieregrinos ad ludulgentiam pro-
,
brntttrts tnr- ut ojusdem precibus Dimiinus exoi-atus gratiam in , pinquare, et ad sanctura Patrem, taiuquam ad tu-
ijitur tndut-
genllam.
proiseuti et gloriam nobis tribuat in futuro. Nos torem, propintjuiores
Ita quod in ista accedere.
auteiu cupieiites sepulcrum tanti Confessoris qui pr»dicatione, cuelitus ordinata,
, primo pisces mi-
luiraculorum fulgoribus iUustrat Ecclosiam genera- nores, secundo raedioeres, tertio ubi erat aqua
lem, congruis honoribus frequentari omnibus vere profundior pisces maximi
;
S. Antonio assiste-
, ,

pccnitentibus et confessis, illud in festivitate ipsius, bant.


u.sque ad oct;tvum dieni, annis singulis cum reve- 3 vero talitercrdinatis,
Illis incejiit S. Antonius
rentiadcbita visitantibus : dc omnipotontis Dei ini- soleuniter praedicare, dicens : Fr.atres mei, Pisces,
et beatorum Petri et Pauli auctorilate
sericorilia multum tenemini pro vestro modulo referre gratias
confisi,annuin uuuin de iiijuncta sibi poenilentia Creatori, qui in vestruiii habitacultim dedit vobis
rerha facit
misericorditerrelaxamus. Dalum Spoleti iii Nonas lam nobile elementuiti, aquas dulces et salsas, ad laudviii
ita ut
Junti, Pontilicatus aostri anuo sexto. prout exjiedit, habeatis. Retugia insujier multiplici.i Crcutoris:
contulit, ut evitetis incommoda tempestatis. Exhi-
buit
;

DIE DECIMA TERTIA JUNII. J17

buit insiiper eleraentura vobis iliaphanum et limpi- Sacerdotalis dignitas tractat jugiter in altari. Inte- D
dura, ut vias per quas incedatis, et escas plenius rim vero mulo famelico cibus offertur. Mirabile "' '^.''

dimisso ciba
videatis. Ut etiam vivere possitis, idem Creator certel Nam .aniiual tain fame cruciatura, in cons-
tpsam attO'
vobis cscas necessarias administrat. Vos in crea- pectu Christi, post verba S. .Vutonii, cibum parvi- ranlem.
tione mundi. pro benedictione, a Deo raultiplicationis pendens. statim capite usque ad poplites inclinato,
prajceplum babuistis. Vos in diUivio, ceteris ani- coram Saeraniento viviflco genufiexit. Fit gaudium
malibus extra arcara pcreuutibus, absque lajsione Catholicis, ha;reticis non imraerito confusis et ille :

fuistis reservati. Vos alis ornati et virtute roborati, dictus tisereticus, juxta proraissuni, abjnrata tameu
undiipie discurritis. prout libet. Vobis datum fuit omni haeresi, faclus fidelis, mandatis Ecclesia; obe-
en iraperio Joniim Proplietam Doniini reservare. et divit.

illum post tertiura diem repouere in terrani. Vos 6 Contigit sernel iu partibus Ilalia;, qiioj fuerit
censiira Domino Jesu Christo, cura (amquara pauper ab hsreticis invitatus. Quorum invitationem Sauctus
non liaberet unile statcrem solveret, obtulistis. accepit. ut eos posset a suis erroribus revocare,
Vos, ante resurrectionem et post, fuistis in cibura exeraplo Christi, (|ui ex hoc cum publicanis et pec-
ffiterni Regis. Propter qua; omnia multiini tenemini catoribus manJuc:ibat. Et quoniam praesiimit siBva,
lauiiare ct benediccre Deum, a quo tot bona singu- conscientia perturbata; ha'retioi, quos fraqnonter Ad venenatutii
laria prie ceteris animalibus reccpistis. in sernioiubus confiinJebat, maligna cogitiuites, ctbitm provo-
calus.
4 .\d hxc verba et siniilia Irortameuta, aliqui cibiim venenosiim et niortifernm coram U. .\ntonio
pisces voces emittebant, aliqui aperiebant ora, et posiieriint : quod sancto Spiritu fuit illico revela-
omnes capita inclinabant; signis quibus poterant, tum. Et cura eos super concejita nialilia piis et pa-

,//( mre suo Altissiraura collaudantes. Ad hanc reverentiara cificis exliorlationibus inereiiaret; ipsi h,X'retici

plaudttne i piscium exhilaratus in Spiritu saiicto Antonins, et mentientes, et patreni inendacii diaboluin imitantes,
voce altissima clamans, dicebat Benedictus Dcus : dixerunt se non ob aUud lioo fecisse, nisi ut possent
a;teriuis: quia niagis honorant pisces aquaticiDeura, experiri illius verhi Evangelici veritatem, quo di-
quam lioraines hseretici : ct melius audiunt bcstise citur ; Et si mortiferura qnid bilerint, iion eis no-
Mnr. 10, 18
irrationabiles, quam bomines in fiJe infideles. cebit. Su.adent ergo, cibum suniat appositum E
Qiianto autem Autonius plus praadicabat, tanto promittentes, quoJ si sibi nil nocuerit, Evan-
flJei

piscmni multitudo crescebat et niilli locis suis quas ; gelii adha;rebunt perpetuo; et si formiJot cibum
ceperant recedebant. Ad quod miraoulum accurens suraere, falsitatera juJicabunt in verbis Evangelicis citm sine noxa.
populiis civitatis, accedentes etiani dicti hieretici, contineri. At S. Antonius intreiiidus, supcr cibum sumu.

et vidontes tam insolitum miraculum et merito ad- signuni Crucis eJidit; escamque m.anihus suinens,
mirandum; compuucti corde, oinnes ad peJes S. dixit cis : Hoc faciani, non ut Dei teutator, sed ut
Aiitonii, ut prajdicationem illis faceret', consederunt, salutis vestraj et iiostia; fidei Evangelic.Tii constans

Tunc S. Antonius os suum aperiens, tain mirabiliter et intrepidus temuUator. Cibo ergo sumpto sanus
afquente plu-
lium hxrC' de flJe Catholica prajdicavit, quod omnes hajreticos apparuit, nec seusit in corpore aliquid nocumenti :

licorum con- ibi existentes convertit, et fiJeles roboratos in fide qnod videutes bEretici, ad fldera CathoUcam sunt
cenioiic
cum gaudio et benedictione remisit. Pisces etiam convcrsi.
licentiam a S. Antonio, quasi gaudentes; [petentes],
cum vultibus et capitibus Sancto applaudentes, ad ANNOTATA D. P.
maris partes varias abierunt. Sanctus [anteni] ibi-
dein per dies plurimos prajdic.ando, hasreticos con- a Qitamvis S. Franciscits obicril an. 1-20, r( 5.
vortenilo, raaximum fructum fecit. Jnlonius eo itiino piimmn absolvebul sna Tlieoloijica

5 In parlibus Tholosanis, cuni Vir sanctus ad- stitdia; potitil lamen liic, per interviilla concioiiantla,

apud Saiictitm icstimationem ritins, el


versus quemJain hajreticum perfidissiinum c de eam colteijisse

salutifero EucUaristia Sacramento fortissime dis- Arelule eliam in Cupitulo fuisse ab eodem oppnreiite
Chruti in
Eucharislia putaret, ac ipsura convictum pene ad fiJeiii conver- prohaltis.
prxscnttam
tisset; post niulta haireticus aJjecit; Diinittainus, h Scilicet Marisiic fl. ubi eliamnum ad iri inetno-

inquit, verba, veniamus ad facta ; Si tu, .Autoni, riitm exlructum sacellum ipse viili an. 10(10 20 Pfo-
ul di-
permiracula poteris cstenderein conspectn omnium, vevibr. sed mare, qitod eo itsqite tune afflueluit,
'

qnod il)i sit corpus Christi, ahjurata orani liaeresi, ad imimi atleriimve miltiare distat, manente
cilur, nuitc ;

jngo fidei me submittam. Cumque Sanctus hoc se nthitominus iianiijalioiiis prislinx commoditute, propter
facturum confidentissirae respondisset ille subjun- ; umptitudinem fluminis. Jddit Cardosiis, ex fideitigno-
xit. Ego animal unum recludara per triduum, et rum relalione haltcri, neminem istuc piscalum nunc
famis inedia cruciabo; et post triduura educam prodire in festo S. Jntonii, quin experientia docuerit
illud in conspectu oraniuni qui adernnt, et ostendara tunc frustra laborari ibi piscando.

illi paratas escas et tu stabis cum illo, quod asseris


; c Siinile miraculum ilicitur Forolivii facliim : nam
corpus Christi. Si tantum f imescens animal, reUclo Antonins Siiam Atcabaciensis Monaclius, in sito Ili-

pabulo, festinaverit ad Deura illum, quem ab omni nerariii kb. 1 cap. S apud Citntosum, testatitr iit loco,

creatura asseris adorandum, Ecclesiastica; fidei ubi factiim cieditur, ipsum se picluin vidnse, ciim liac
vere creilam. Cui Sanctus vir assensum praebuit epiijraplie : D. Antoiiio olim hic prieJicanto Eucha-
probat ]ier sine raora et die pra;raissa fit concursus populi, et
; ristite S.icrainentum, non p.auci ad Christi fldera

muium fa- in platea latissima congregatur. .Adest ille hareti- deJucti. CorHeijius illiim lenlntorem lixreticum Oaia.\-
"lellcum,
cus, suorum corapliciura nequissima caterva stipatus, dum nominul.
educens mulum, quem tamis inedia cruciaverat,
cum esca congriiente. Celebrat ihidem in quadara CAPUT II.

capella S. Antonius : et post Missam in conspectu


populi affert sanctissimum Christi corpus : et impe- Sanciimiraculacun essel Cuslos Lemovknnsis.
rato silentio dixit ad mulum ; In virtute ac nomine
in
Creatoris tui, quera in manibus, licet indignus, Cuin S. Antonius erat Custos a Lemovicensis.
in nocte Coena;,
Lemovicis in
veraciter teneo septiraana saiicta, lemovlcis,
; tibi dico. animal, et pra;cipio. ut
ecclesia S. Petri Je quaJrivio,
hora raatutinah, se- slir.ul iii con-
confestim humiliter veniens, dehitam reverentiam
populis verba vit», cloue apud
facias quatenus ex hac noscat lia;retica pravitas,
:
minabat ibideni congregatis populum,
quod omnis creatura suo suhjicitur Creatori, quem Fratres autem Miuores in Gouveiitu, iUa e,adera
38 hora
Junii T. III
218 MIRACULA S. ANTONII DE PADUA.
A hora noctis raedia, matutinalis Officii laudes domino Confessione omnia peccata sua et dictam tentationem
tx m. decantaljant : Custos autein S. Antonius crat pro detegens fidenter, ejus su/fragium suppliciter ethu-
tmtil in ehoro At virsanctus
una Lectione legenda in niatutin:ili Officio ordi- militer postulavit. et pius, Monachum
apparei cuih
Fralrtlmt i natus. Dum ergo Kratres in (Jflicio [processissent in partem trahens, et tunicara de dorso proprio
usque ad Lectionem, quam S. Antonius erat lectu- exuens, ipsam periclitanti liomini tradidit imluen-
rus subito ipse.in inedio Chori apparuit, ct Lectio-
;
dam. Quainduta, velut vi quadam infossa in tunica
nem solenniter decantavit. Altomii autem sunt non et a corde et corpore castissimo derivata, tanto
immerito Kratres, qui aderant; quia omnes. eum puritatis ac munditiEe pondere jestus ille libidinis

tunc csse in villa pro praedicatione, sciebant. Una est repressus, ut ex tunc motus carnis dictum Mo-
etenim hora Dei virtus fecit eum esse cimi Fratribus naclium minime infestarent, sicut ille postmodum
in choro, ubi Lectionem decantavit, qu:i lecta dis- pluribus et phiries est testatus.
paruit ; et in ecclesia S. Petri cuni populo, quibus II In eailom patria erat qua:dara mulier, Fra- Niitiert ea-
vita! semina semiiiavit : sed pricsens in ecclesia, tribus inuUuin devota ; (|uu; pro eis aliquando emebat Pdlln a tiro
-clotijpo ceut.
taindiu tacuit cnrain populo, quandiu Lectionem necessaria ; et Iiabebat virura Zelotypum, ct insuper

contiiuiavit in ciioro. indevotum. Cuinqiie quoilain sero pro Fratrum ue-


8 SiiJiile sibi conligisse in IHonte-pessulano, le- quod nocte veiiiret ad
cessitatibus diu sletisset, ita

gitur in quad:im ejus Saiicti Legenda, lioc inodo :


domum maritus improperans dixit Modo venis ab
, :

Ide m Teinpcre quo S. Antonius legebat, contigit euni amatoribus tuis. Veruni est, inquit, de Fratribus
mntigU in pra:dic;irosemel iii quodani festo soleniii, ubi Clerus Minoribus, quos propter Deum dihgo, et occasione
ilonte-pestu
et po|>ulus aderat universus. Inclioato vero ser- istorum steti tanlum. At ille, plenus ira, repit illam
lanof
nione, occurrit ejus mcmoria) iiijunctum sibi quod- per capillos; et in tantura traxit huc atque illuc,
dam officiuni, ex obliviono alteri ininime coiiimi- quod tot;un illam capillaturam et capillos evulsit.
sisse. Nempe mos erat ibidem, in pra;cipuis festivi- Quod ipsa videns, crines colligi fecit; et iide ilhimi-
tatibus, duosFratres insigues in Missa Conventus nala, capillos super auriculare posuit; eosque ibi
B
decaiitare : tuncqiie Dei fiiinulo lioc officium incum- disponens, caput super eos inclin;ivit ; mane autein
bebat. Qiio niniiuni e.\ lioc dolente, seque quasi facto misit ail S. Antonium ut ad eam cito veniret,
dormire vellet super pulpituin incliiiaiite. c;tput quia non erat sibi bene. Credens autem vir saiictus
ut tt 5. Fran- quoijiie caputio cunfestiiii (qierieiite, vir I)ei eadem quoil vellet conliteri, ad eam acceJero festinavit. Et
cisco (nCapi
hora visus est in ecclesia I''ratrum cantaro Alleluia, illa : l^ratcr Antoni, ecce quantum passa siini pro
tulQ Arclaten
li :
per loiigam liorani corpore in pulpito coram taiita Fratribus vestris. Et enarrato quod factuin fuerat,
multitudine persislente. Nulli ergo dubiuni, quod in spiritu subjuuxit; Si, inquit, vultis Deum pro ipslusque
sicut Deus oninipotens, Doctorem sacruni, videlicet me orare, scio quod capillos Deus utprius restituet amorem resti-
tuit.
S. Ainbrosiuin f, excquiis B. IMartini transferre raihi. Et Sanctus; \'ade iiiulier, fecisti me ad hoc
voluit; et B. Patrem Franciscum Arelate ad Capi- venire? Et recedens, fecit vocari Fratres, el enar-
tuluni provinciale devexit, dura Iiic Sanctus de ravit eis quod mulieri contigerat, et quod etiam
Crucis titulo pra,Hlicaret ; sic vencrabili huic viro suppliciter postulabat : et ait : Oremus, Fratres ;

mirificecoutulit ; dcnionstrans, quos eisdera Sanctis et respiciet Deus (ut spero) fidem suara. Et statim,
in meritis quodainraodo sit lequalis. Officioque prffi- Sancto oraute, capilli ordinati mulieris capiti resti-
misso diligenter completo, in se illico rediens, tuuntur ut prius. Redeuiite autem viro inulier
prx'dicationoui quam coeperat fuit egregie prose- ostendendo c;Lput, quod contigerat ei enarravit.
cutus, Qui stupefactus, et a Deo respectus intiinsecus,
9 In Lemovicinio Custos existens, quidam Novi- suspicione et zelotypia totaliter recedente, obse-
insufliaiitto
tius, noniine Petrus, de egre.ssu Ordiiiis graviter quiosus Fratribus ex tunc multum eflicitur et de-
tilicrat mona-
e/itini a tenta- tcntabalur. Tunc vir Dei, divina revelatione in- votus.
Itone i structus, do grege sibi credito solicitum curaiu ge- 12 Cuin vero Sanctus venisset Birnara, Leraovi- Pro Ftaliibttt
rens, viscorosius comiiatieiis oviculaj oberranti; ccnsis dioecesis ibi prinio locum Fratrum Minorum tatiorantem
;

diviuo inllaimnatus Spiritu, in os dicli Novitii iiisuf- accepit; et in quadam crypta, a loco reniota, cel-
ilavit, apertis sua niami faucibus, dicens : Accipe lam sibi coiistruens ; et in lapide fontem excavans,
Spiritum. Mirabile certel Statim ut juvenis Sancti qui dcfluentes ex rupe recipit stillas ; ilii in inagna
Piilris siiiritum iu se sensit, iii terrani subito cor- austeritate vit;o solitarius contemplationi vacabat.
ruens, spiritum exhalavit. Sed cuni S. Antonius, Cum vero coquinarius non haberet qiiod pro co-
astaiitibus Fratribusqui accurrerant, eum de terra quina Fratribus prsepararet significavit sanctus ;

inaiiu propria elevaret ; statiiii resumpto spiritu, cuidam doininu; sibi devotaj, rogando ut sibi de hor-
se ad coDtus augelicos raptuiu fuisse asseruit, et to suo oIei;i raitteret, quibus Fratres sibi subditos
inira Doi secreta ibi vidisse narravit. Sanctus au- recrearet tiiiic autem erat niaxiina
: inundatio
tem. volens, iion sibi, sed Dei potentia; dictuin mi- pliiviarum. Vocavit ergo domina famulam, et illain
raculum «ttribuere; dixit dicto Novitio, ut de his bUnde alloqueiis, rogavit ut ad hnrtuin celeriter
quas revelata fuerant. phir;i dicere noii curaret. Ex properaret, et nccessaria pro faciendacoquina Fra- tft'
a ptucia
tunc ab Fr;Ure oninis tentatio recessit iramo,
illo : tribus deportaret. Quod ancilla inultum nioleste fendit.
ut idem referebat, ex quo ex tunc vixit in Ordine, tulit, allegans inundantiam pluviaruin ad hurtuin :

absquo aliciijus tentationis jaculo perduravit et : tainen, devicta dominae precibus, tandera ac -
su;e
virtute ex alto indutus, in sancta coiiversatione pro- cessit, et necessariii pro coquina Fratrum cullegit,
ficiens, factus est aliis in exempluin. et ad locum Fratrum niultum a viila dislantem re-
10 Kodem tempore; cuin l'aler bcatus Deo duce tulit : et taraen, licet pluvia nuinquam etiani per
il ad Abbatiam de Suleniiiaco d, I.omovicensis dice- raomentum cessavit, non fuit in aiiqua parte sui
iten alium, cesis, decliiiaret quidain Monaclius ojusdem ino-
; corporis nec in vestibus madefacta. Ad doniinam
tuniea sua
naslerii, de carnis lubrico teutationeni fuerat passus ergo suam siccis omnino vestibus rediens, retulit,
Htum vestien.
do. diutinain : contra ciijus voxationem et improbum quomodo continuo pluebat, et tamen ipsam pluvia
impulsum, quanivis jejuniis, vigiliis ct orationibus non tangebat. Petrus auteni de Birna, dictie domi-
corpus atlereret, refrigerium
non habebat. Deus n.-e filuis, NobiIi.icensis e Canonicus, istud iniracu-
nempe ejus curani et reinediuni B. Antonio reserva- lum quod a matre audierat, in laudeni Sancti fre-
bat. Cum ergo dictus Monaclius sanctitatem
B.An- quenter, cum exultatione et gaudio, referebat.
tonii perpeudisset ; accedens ad cum, et ei iu 13 Cum vero in eadem patria [esset], quodam
sero
:

DIE DECIMA TERTIA JUiNII. 219


sero post horara Corapletorii, eo in oratione, ut erat, sime complutara, et locum in qno stelerant sine D
piatoU i""- solitus occupato, aliqui Fratres, oratorio exeuntes, madcfactione cernerent Dei in Sancto suo poten- ; n us.
jionW" «''' videruotqueradam magnum cnmpura cujusdaui amici tiaiu extollebaut.
M, Fratrum plennm hominibus, qui campum videtian-
tur totaliter dissipare, et spicas radicitus evclk're. ANNOTATA D. P.
Cnndolentes damno tanti araici sui, ad viruui Dei
gradu concito concurrentes, damnum tanti aniici a Ciisforfia Lfmoviceiim, Promncix Aquilanim ac-
Ordinis clauiorosis vocibus retulerunt. Quibus vir ceiisclur apitil llaiolilum in Epil. Amal. ju.rla Cata-
Dei respondit Sinite, Fratrcs, sinite, et ad ora-
; logitm auiii 12ri8.

tionem redite ;
quia i;^te noster est ailversarius, qui b Viilf Lcijrndam Surianam cap. -iO.

satagit noliis inquietam noctem ilare, et ub oratione c Uiijus miraculi fiilcm, iiuam Haronius ilitliiam fe-

vestros animos perturbare. Firmiter eniin scitote, ceral, .tuslincnih ijiwrf anle S. Ambrosius '/iinm Mar-
quod campo devoti nostri hac vice damniiiu nulluin tinus oliierit, slaliilivil Ilenscheiiius, aiilc Toin. l

vel destructio inferetur. Obediunt Fratres monitis Aprilis, E.rercilaliiine singulari posl veleres liomano-

sancti Patris, usque mane rei exilura pr.iestolantes ruin Pimlificum Calahgos.

maue autein facto campum undique conspicientes, il Solenniaccnsis Abbatia Benediclinorum ail Bri-
viderunt eiim ut prius, intactiim penitus et ill;esum : cenliam lUiv. 2 leuris ah urbc meridicm vcrsus.
ex quo et fraudera diaboli cognoverunt, et devo- e Nobiliaciiin, lioilie S. Leoiiardi oppidum, olim
tionem Sancti et orationem ejus, excognita fraude Monacliorum . luuc et nunc Canonicorum, ad flnmen
djemonum, in raajori revereutia liatiueriint. Ugellinnam sapra Lemovicas, lcile Viilr.sio in Notitia

14 Cum semel apud S. Javanum/' Lemovicensis Galllaruin. Dislat Lemovicis lettcis cmiterli adiJrien-
et aliam jirx- dioecesis pra-dicaret ; et lanta esset congregata po- tem : Hirna aiitem ulii sit vel fiteril, linclenus non
dicit.
puli raiiltitudo, quod non posset eara capere magni- coinperi : nec eniin vel in ipso Pttltorio Beneftciorum
B
tiido ecclesia;, oportuit virum Dei ad cujusilam pla- diaxcsis istiiis reperitur : nisi fnrte leijenilitm est Driva.
teffl declinare latitudinem cum multitudine populi Curretia 5. Gregorio Turonensi caijnominala, 3 leiicis

congregata. Verum cum de lignis snbitosibi locum a Tiilcla, oppidum noliile.

prasparassent, et vir Dei illuin locura ascendisset, f Imo S. Julianiim, nlii ct Coiiventuin Minores
in principio dixit eis ; Scio quod inimicus insulta- haliebant, et insignis olim Alihatia in Cotleijium Coiio-

tionem nobis faciet in sermone, sed non terrearaur, nicoritm versa cum titulo ArcliipresbijteritU. Aliest

quia ejus malitia nullum tedet. Parva mora substi- Lemovicibus iid Ocritlrntcm 5 leitcis in cailein Vigen-
tit, et locus in quo stabat Sanctus eunctis admi- n.r //. ripa. Colitur aulem S. Jiinianus 10 Octobris,
rantibus corruit, et nec sibi nec alicui aliquod in- Javaniis in Lrmovicis nullns nvtit& rsl.

tulit nocuracntum ; ex quo ad majorem viri Uei g Bituricensis Archiepiscopus /H/r Simon deSnl-
reverentiam l'uit populus animatus. iu quo videbant liaco, ab an. 121S ad 1232 sub cmjue crlebrata est :

relucere spiritum propheti», et pricparato iterato anno 122G a Leijaln Ponlificio Siinodiis contra Albi-

loco omnes eum attentius audierunt. gen.tes : sed aiiqita solum ditscesana et posterior liicin-

Vi Cum semel liituris in synoJo prsedicaret, ad lclligilur.

g .\rcIiiepiscopum verbum dirigens,fervore spiritus


Archi^pisco-
dixit Tibi loquor, Cornute. Ca-pit autem quajdam
; CAPUT 111.

pum ciim vitia, quibus erat Archiepiscopus in conscientia sau-


fniclit reclar-
ciatus, tauto fervore et tara claris et solidis Scri- Alia Sancti miracula in Ilalia el Gallia;
guil.
pturae testimouiis detestari quod subito ccepit Ar-
;
inortui suscitati, pueri necdurn nali mar-
chiepiscopus ad coinpunctionem et lacrymas, et lyrium prmliclum.
devotionem inexpertam hactenus, provocari. Finita
Oemcl Antonio praadicante
S. siirrexit e populo
antem synodo, ei humiliter in partem deducto, ;

conscientice vulnus aperuit; et ex tunc Deo et Fra- quidam stultus, ipsum audientes iii proedicatione
pcrturbans. Monitus autera perSanctum dulciter ut Sluttiim sant
tribus devotior, in Dei servitio se studiosius occu-
"ieitit reddu
taceret; respondit, quod non facerct, doneo sibi
.

pavit.
16 Cum serael Leraovicis populum ail prsedica- traderet cordam suam. Sanctus vero solvens fuui-

tionem convocasset et tanta esset multitudo populi, culum, dedit illi. Quein stultus ainplexans et deo-

quod angusta rcputaretur quielibet ecclesia ad tan- sculans, sensum recuperavit et usum rationis et :

liiihrem con-
ciQni tmpor- tam multitudinem coUigendara ; ad quemdam lociim cunctis rairanlibus coram Sancto prostratus, pro
sua curatione gratias agens, ad Deiim glurificandum
F
Ittniim suspen- spatiosum, ubi olim fuerant palatia Paganorum,
illl.

qui locus dicitur Fovea de arenis, pnpiilum convo- inservo suototura populum excitavit.
cavit ; ut ibi populus posset melius recipi, etcon- 18 Cuin vero sanctus Antonius in Padua prasdi-
'"
gruentius verbis coelestibus informari Dum vero cando, Confessiones audiendo, et spiritualia cousi-
'' ° ""'
J^J^^^J^,"
lia dando, non modicum quodam
tempore laboras- '
Sanctus, in fervore maximo prffidicans, populum
set pro spirituah quiete cupiens orationi et con-
verbis mcUifluis ad attentius audiendum mente ;

templationi vacare.scripsit Ministro quod sibi con-


suspenderet; subito Cffiperunt andiri lonitriia, igni-
cederet, quod ad locum aliuin ad hoc idoneum
t!B coruscationes videri, et pluvia coepit spargi. Sed
lcrra ctrcum
cum populus, timens tempestatera et pluviam, coe- valeret se transferre. Cum vero litteram scripsisset,
turi^ue per-
et eam in sturlio diinisisset ; accessit ad Guardia-
pltt(a. pisset a loco moveri, et animo commoveri vir Dei, ;

num et rogavit buiiiiliter, utsibi


procurarct aliquera
eos blande confortans, ait : Non moveatis vos, nec
dict» litterai portatorera. Quo invcuto, famuliis Dei
de pluvia in aliquo timeatis ;
quia spero in eo, cujus
spes non confundit, quod raodo nobis pluvia non ad stuilium proilla littera rediit sod illam diligen- ;

ter quKsitam, ubi eara diraiserat


nou iiivenit. Kt
nocebit. Acquievit populus verbis viri Dei ; et qui
quia Deo non placebat quod de
ligat aquas in nnbibus, ipse Deus sic pluviam super cogitans qnodforte,
ideo Iittera non poterat inveuin; ab Angeh
eos retinuit, ut ubique circa civitatem abuudantis- loco illo recederct,
quod litteram P^h-an.
sime plueret, et taraen post verbum viri saucti nec mutato proposito dixit Guardiano, •""'"'
Mirabile dictu Compu-
illam mittere non curabat.
I

unica gutta super populum caderet, qui audiendo


completis. in quibus posset famulus,
divinis eloquiis intendebat Cura vero continuato tatis diebus et
fuisset a Ministro, redisse ; B. Antonius
sermone per pausam magnam tinera fecisset, et om- si mi.s.sus
de his quffl continebantur in
nes surgentes, terram circuraquaque abundantis- recepit a Ministro,
supradicta
;

S30 MIRACULA S. ANTONII DE PADUA.


supradicta littera, epistolam ra.^ponsivara : quod retur ad virum Dei, offerens Psalterium /i, cogno-
Tidelicet ad postulatum locum nioraturus posset, scens culpam, Ordinem lacrymabilitcr petifurus.
pro sua spirituali consolationc, transire. Creden- 22 Quadain autcm die, cum B. Antonius veniret
Puerum i„j
dum est rationabiliter, aliquem Angelum, in specie ad quamdiim villam prsedicationis causa, mulier rervenli
ajua
farouli, litteram illam Ministrodetulisse; ut B. An- quaedaro fenebat filium suum circa caldariam juxta "nvl illx.

tonio salisfaceret, et ejus petili"nem esse Deo ac- ignera gratia balneandi; et audicns quod S. Anlo- sum:

ceptam tali miraculo dcmonstraret. nius vnlebat priedicare ; pra; fervore audiendi quasi

I!) B. Antonius, de lieneplacito S. Francisci, fuit ipsum in pelvim ponere, ipsum in


alienala, credcns
primus studens in Tlicologia, cum Kratre Ad.iin de caldariam posuit;et pr» festinantia oblita filii,
flMarisco Anglico, in Ordine per generale Capitu- currens ad pr.-edicationem ipsum ibi dimisit. Au-
b
lum ordinatus et accesserunt ,ad Ahbatem h S.
: dita vcro prffidicatione cum rediret ad domum, in-
'Ab Abbate
VerctUtml, .^ndrcio do A^ercellis, qui tunc infer omnes Tlieolo- terrogata a viciiiis ubi erat filius suiis; illa recor-
eujut (iiicl- gos excellentior liabebatur, qui ct hbros B. Dion>- data quod ipsum juxta ignem reliquerat, timens
pulus fuerat. ipsuin combustuni, evcllere coepit
sii Tioviter ex Gncco transtulerat in Lafinum, et capillos, dilace-
pulchori'imc connuentatus est : tunc enim de Me- rare faciem, et sc miseram proclamare. Cumque
diolano Vcrcellas translatura fucrat studium gene- festinanfer, multis eani comitantibus, veniret ad
nile. Abhas vero eos bcnigne rccepit, et lantuni in domum ; invenit parvulum in caldaria, ludentem
cis mcntis elevatione profecit, ut idcm Doclor Aij- cum aqiia fervente et bullicnte. Tunc oiuiies qui
bas dicerct, sedoctum ab indoctis, et cffilestcs hie- aderaiit,non iniinerito stupefacti, cum puer nullum
rarchias in eorum animabus re.ilifer dcpinxisse. In signum liaberet tesitfuis, vocem extollentes, Deo et
illis autem quinquec annis, quibus cum illo studue- Sancto gratiam reddiderunt.
vatic lauda- runt in libris B. Dionysii, ad tanlam mentis .sere- 2.3 Cum etiam .«emel S. Antonius quoddani ca-
tUT cfus
tpirUus.
nitatcm ct lumen sapientia; pervencrunt, ut illas strum .oausa priedicationis intrasset ad ejus pr;e- ;

hierarchias, non tantum didicisse, sed percurrisse dicationem qua-dam femina devota pervenit, filium E
vidorentnr. Undo idcm Venerabilis Abbas redilens suum in cuiiabulo derclinquons. Quio post sermo. 'illim defun.

testimonium de B. Antonio, Coniment. c;ip. 3 par- nem domuni rediens, invenit fllium mortuum jacere clum resusci-
lal.
ticula (/ sub littera V, sic dicit Frequenter ; in cunabulo resupinum. Quae de filii inorto doloro-
amor penetrat, ubi cognitio phjsica foris slat. Le- sa, ad B. Antoniuin cst revcrsa, eumdein pro resu-
gimus cuim quosdain sanctos Episcopos, minus ira- scitatione filii rogitando. Qui sibi condolens, confi-
l)Utosfuis:c physicis; qui, ut mysticam Theologiam denfer bis et fertio dixit : Vade, quia benefaciet
captu mcntis haurientcs, ccelos penctrabanf, om- tibi Deus. Quk credula vcrbis Saucti, doiuum re-
ncm pbysicam cognitioncm subtilissime transcen- diens, vivuin invenit filiura, quem luortuum reli-
dentes, usque ad beatissimam Trinil.ateni. Qund et querat; cum lapillulis parvulis. quos antea nunquam
ego in sanclo e Fratre Antonio, de Ordine Fra- habuerat, colludeutem.
truin Minorum peculiari familiaritateexpeMussum : 24 Cum autem seinel in quadam civitate B. An-
qui cuni esset minus imbutus litteris secularibiis; tonius prxdicaret; fuiteum hospitatus quidam bur Conspicitur

animi puerum Jesum


]nirilate ct mentis ardore succensus , mysti- gensis, qiii ei assignavit quomdam cameram sepa-
iii ulnls te-
cam thcidogiam captu mentis et ferventer desidera- ratam, ut qiiietus oontemplationis studio vacaret. nens;
vit el nbundanter hausit ; ut possim dicere de eo Beafo [auteni] Antonio solo orante in caraera, di-
'
e, quid scribiuir de Joanne Baptista i ipse erat lu- scurrebat burgensis per domos suas. Intuitus autem
Joo. 5. 3J
ccrna ardens et lucens •
quia onim aniore ardehat solicitc ex dcvofione locum, ubi orabat S. Antonius ;

inlerius, luccbat cxtcrius. otc. vidit per feucstram araplectentem lalenter queradani
20 llic auteni vir sanctus Lcgere non piwsum- puerura, in brachiis S. Antonii, pulcherrimum et
Inciptt ipse
psit, qunntiimcumqua rogatus a Fratribiis, nisi li. jucundum : quem Sanctus amplexabatur et nscula-
tegcre aiimccii'
tc S. 1'raiiciS' Francisci pr.rbabita voluntatc : qui tile in scriptis batur, indesinenter ejus faciem coutemplaiido. Bur-
fcrlur dodisse rosponsum ; Carissiino meo Fratri gensis vero, stupefactus et alleratus de piilchritu-
Antonio, Frater Franciscus salutem in Christo. dine pucri illius, intra se, unde venisset ille tam
Placct niihi quod sacram Theologiam legas Fratri- grafus iiarvulii^, copifabat. Ille autein puer, Doini-
bus, duinmodo pcr bujusmodi studium spiritum nus Jesus, quod <ib iUo burgensi videbatur, B. An-
non cxtinguas, sicut in Regula continctur f. Vale. tonio revelavit. Ideo B. Aiitonius, post longam
Et (ut aliqui fcrunt) ip.se B. Antonius, aliquando orationcm vocans burgeusem, prohibu't ei, pnst re-
fuitB. Doniinicij socius, dum erant Canonici Re- cessum pueri, quamdiu ipse Sanctus viveret, quai
gularos.Cum autem semel opud Paduam quemdam viderat revelare lamen post mortem sancti Patris,
;

Abbalcni Mon.ichoruiu nigrorum pra^dicantem, et dictam visionem idera burgensis sacrosanctis cum
vcrba Pauli ad Dionysium commemnranfem audiref, lacryrais revelavit i.
totus alfcralus ex dulcedine Verbi Dei, per magnum 25 In pra;dicatione -S. Antonii quid.im sic fuit de
spatium tcniiioris fiiit rapfus. peccatis compunctus, quod nullum pr;c gemitibus jieccttto faeil

21 Cum autem apudMontem-pessulaniira Fra- poterat conHteri. Cui Sanctus Vade, et oniniapec-
cleleta vlderi:
Psatterium :

tribus legcrct Theologiam; accidif iiuomdim Novi-


furto subla- cata tua, de (luibus rccordaberis, scribe in scedula;
tum, recupc' tium ab Ordine rcccssis.sc, et secuiii nocte Psalte- ct statim porta mihi ; Quod cum fecisset, omnia
rat. rium glossatum magni valoris, cum qiio famiilus
celeriter siint deleta.
Domini docebaf, furtive nihilominus detulisse. Hoc 26 Cum seine! in quadam solennitate B. Antonius
autcin audiens vir Dei, nimis doluit aynoscit dx-
et tunc, ; in quadam occlesia pCicdicaret; antiquus liostis, in
vioiicin svh
oratione et divina virtutc procuraute, diabolus cum specie cursoris intrans, detulit litteras cuidam Do- yppcie nnntii'-
securi Novitio, per quemdam pontein fiigicnti et nobili, cujus
niiiiaj Hlius habobat iniinicitias spe-
transeunti, obviavit lenibiliter, dicens ei Rever- ciales et in iUis litleris continebatur,
:
; quod dictus
terc ad sorvum Dci Antonium, ct .id Ordinemtuura filius suus per hostes suos fuerat truci-
in tali loco
cum Psalferio ; alioquiu de mainhifo Dei te iuter- datus. Tune S. Antonius, qui nihil de illo corpora-
ficiam, et iu Huvium te pra'cipitnbo. Trcmelactus ac libus auribus [audieratj, dixit st;Uim Non tiraeas, :

stupofactus est iSovitiiis sed adbuc aliquantulum Doiuina, quia


:
filius tuus vivit, et est sanus, et in-
resistcns. intantum adlioram crevit diabolus, pro- columis revertetur et iste, qui modo venit, dia-
:

cerw magnitudinis facfus, nec non teteret horridus bolus est; qui hoc fecit, ut praedicationem turbaret.
ut Novitius, mox timore divino correptus, reverte- Et statim ille velut furaus evanuit.
27
;

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 221

A 27 Cum semel S. Antonius quaradam Dominam Doctor et nonnullorum doelorum operiim setiptor, atqtte D
Anicio prjegnantem visitaret, et ipsa se et con- imprimis iu Diontjsinin, uli lestatur lioc ejus epita- ''^ "*
de /i

pridlclt tlar- ceptum suum sibi reconmiendaret; post orationem phinm, uiide attito 122G mortuus inlelligitttr :

tyrim farilu-
ad eam reversus, ait sibi Sta in liona spe et gau- : His ter, vigiuti ciirrebant, inille, ducenti
Toni;
k dio : nam Dominusdaliit tibi tiliura, ciui erit iiiagnus Aiiui, cura Thomas obiit, venerabilis Abbas
in Ecclesia Dei, eritque Frater Miiior et Maitvr ; Primitus istius templi, summeque peritus
et multos ad palmam martyrii sua prarilicatione .iVrtibus in cunctis liheralibus, atqiie Magister
perducet. Peperit illa filiuiu, qui fuit Pliilippus In Hierarchia : nunc aroa claudilur ista,

nominatus iugrediturOnlinem Fratrum Minnrum;


: Quera cclebri faraa vcgctavit Pagiiia sacra.
et tandem, cum oitra mare jilurimuiu profecisset, c De quinquc annis dubitat /raddtngiis : cJim enim
nutu divino ex devotione ultra mai'e Iransivit. Cum solum 10 ttnnis in Ordine Sanctns viirerit, non putat
vero castrura Azoti / fuisset proditionaliter traditum tot ejtis reliqua acla intra alterum qtiiiiqtiennittm clandi
l
Saracenis, et omnes Christiani fere duo millia tra- posse : cetiset ergo tot annis Abbatis dtscipulum dici
quod \mpletar
Sa- diti luissent in ma!ius barbarorum, omnes ca|)itaU Antoniura, quia hic eum iilenlidem ex occastone revi-
capta
racenls Atoto, sententia fuerunt condcmnati. Cum vero inter ipsos seus, magislrnm agitoverit qitoad vixU, id est usque
essetdictns Frater Pliilippns, obtinuit quod ultinms ad au. 1220. St'd rptid vetat tctutn discipitlalui isli

decaptaretur, ut onines alios confortando Domino quinqueiiniiiin darc, solis ctincionibus ^fedlnlani et in

lucrarctur. Omnes autem ex ejus vcrbis confurtati, Insubria hiihendis per Quadragesimatn interpolatum ?
intcrrogati an vellent, fidem uegando, morteui eva- relii]uis autem lertur.r, regiininis, ct prtrdieationis actis

dere, an stando in fidc mortis suppliciuin cxperiri per cis-et-transalpinas proriucias, cur sulflcere nequeat
unanimiter se vello teuere viam. quara Fr.iter Plii- quinqttennittin, si S. Francisco Xaverio. ad tanla in
lippus eligeret, responderunt. Tunc Fraler Pliilip- Intliis aiqite Juptnna operatida, per lam vasia lerra-
pus, omnibiis congregatis, facta efiicaci et confor- rutn ac marium spalia lolies enien.^a, svfjieiat ilecen-

taliva pra;dicatione, dixit Carissimi Fratres, sitis : nittm ?


constantes in fide : quia ista uocte, niilii Dominus d Watlilititjtis, quia ileesiie hic nutnerum atiimatl-
^
revelavit, quod cum nulle aniniabus sura per viam veiiit, omisil to particula, el uH scriptitm erat Com-
martjrii coeli gloriam ingressurus.elsic [exhiirtaus] ment. cap. 3 legil iii Coramentario capitis 3 ejusdem
omnes, el eorura Cunfessionem audions, mortem pro operis, scilicet Diorijsiani, eoqiie tacite faleltir visum

Christi fide se eligere potius respuuderunt. Cumque sibi illtid opus Abbalis nnsqttam esse. Idem ego palam
ipioqtie cum sancti viri pro Christi cunfessioiie decollaroiitur, et profileor, ideoqite nilnl supplere auileo vel mulare.
^Olin JM05 Fratcr Pliilippus continue priedicnndo in fide rnbii- e I/inc ititellttjiltir, sub exlremos vilx annos Com-
aliimabot
rxcartil/icQto.
raret; Soldanus m iratus sibi frustatim juncturas menlariutn islum scripsisse Abbas, el vivenlem nilhtic

m nianuum fecit iiii'idi. Qui cum nec oh hoc a pra;di- Antoniiim prii Sanrlo habuisse, eumqiie pro tttli etiatn

catione cessarot; fecit ipsum usque ad umbilicum vulgii haliitum fuisse.

excoriari Seil eo ob hoc a confortaliunc Christia- f //iic (/«07111! poltiit S. Fraiuiscus scripsisse auno
norum minime quiescente, linguain felicem sihi fecit I22G ii/l<i; stix uliitno, et mox, initiun legendi Anto-
incidi.Qui nihilominus eliuguatus, fervoro ina;sti- nius ferisse, ac Lector ad Capiltiltim Arelatense ipsa

mabili infiamDiatus, continuo prasdicavit quousque ; xstale fiiisse profecliis. Surius cap. 11 dicit, quod fiie-

fuerunt [omnes] per gladium consummati. Ultimo ril priraus Prieleotor in Ordine suo institutus ; Et
vero ipse, amoto caputio cum devotioiie maxinia, pr.rlegisse qnidem scribit Wntldingtts ad an. 1222
deoollatus ,
palmam gloriosi martyrii reportavit. niim. 33, primo apud Montem-Pessnlanum, doinde
Cuin autem per quatuor dies Sauctorum corpora Bononiac, ubi S, Fnmoisci assensu restauratum est
inhumata jacerent, venit Soldanus ad luoum et ; Studiura, quod ob inobodieatiain ot priesuinptioneai
ipsa sine non sine admiratione
aliqno frctore , , Ministri aliquot aunis ante reraovit tertio Palavii, ;

reperit incorrupta. Ex quibus liquido claret, qiian- deinnm Tolosaj, aliisquelocis jnngendo nibilomiitus ;

ta certitudine viguit jamcorapleta B. Antoiiii Pro- sempr.r Lecturx pr.vdiciiliotiem, nec usqtiam firmum
phetia. catltetlram tenettdo. Jnterim merito negat, recte apud
t^iuriutn {ctijtis iion potest simma hie esse auctorilas)

ANNOTATA D. P. dici primuin Prajlectorem Ordinis ; cnm et jam aiite


caepttim sit Biinonix leiji, cl iti Anglia slulitn ah inilio

a Iil fucltim laerit ati. 1222 vel segu. qunvtltt, iitiia insliluttim Ggtnttasium sit, et Alexandrum Alensem

necdnin Convetilits Wiijornixei-at, ditbitat VVaddinrius anno 1222 iugiesnum iu Oftiinem verosiinile sit con-

de Itujus coitdiscipttlatus veritaie, itroplev Pitf,eiim, tii- tinuassc docendi miinus, quo lantam jani ftiiniim fuerat
centein quod hic Aihimus Minorita /Figorniir facltis Pari.uis assecutus.
sed non cst tanti novitias attctor. Potail Adamtts error nam S. Dorainicns iion moilo non
sit : g Gravis :

antc funtlalum Conventiitn istum, e.rtra vcl vitra An- fitil Cttuonicus liegularis (necilutn in Lusiltinia, qnam
gliam, Fratrilius se jun.risse. Opera cjas Wathlinrjtis nescittir unquam excessi.H.ie Antoniiis ante aecessum ad

idetn enttmerat in Scriptonlius Ordinis, inlrr quos Miitorcs) sed eliiiin mitlto senior [uit, ca;pitque Prxili-

Doctoris IUustrali cotjnomen ineruit el lalil, usjue cotionis socitis collitjere cum Episcopo stto Oxomensi,

ad aitnttm 12()0 aut ultra. Cunonicus adhue secularis, uu. 1200, iiuando Aiitouius
b Errant qui monasterium, quod Canonicorum lie- solttm erat umlenuis.
ijitlaritim est lioc lempore, volitnt tunc fiiisse Benedi- h Paeieciis iiotat esse qu: piitanl, binc tlatain oc-
reriim
ctinoritm, aileoque liis aununieraiidum Abbateui sic per casionem invocanili Sancti ad recuperationein
antonomatiam dictum. Paciecus jnvprio nomine Am- amissarum : sed ip.ie verosimilitis ceuset crebris posl
adscribeu-
brosium vocnt num. 33, nescio qtto auctore, nisi qitod moiiein hoc in genere miracnlis polius id
Cardosus dicat, alios .'Vmbrosiura Ansbertuia Bene- tliim.
moitu /1-
dictiniim opinari, sed qui an. 890 floruit; alios Ara- Ilinc passim imatjo pingilnr teneiitis
i

pueriim Jesiim,
brosium Camaldulensera, 7111 oOiit l'i90. Ilis ertjo brum, in signum ilttelrinr, ac snper eo
rejectis, iion dtibitalto ego dc illo credere Franc. Au- hracbia ad amplexus paiideulem.
Antotitus, parte 3
giislino a Basilica Pctri, in I/ist. Clironologica Pede- k liem eamdem Iranscribit S.
montii cap. 3G, ugenti tle liae Abbiitia, ut fandala tit. 24 cap. 3 § 3, quia ditplex in Gallta Amcium
ct
alterum apnd
circa 1220 : cui primus ex Canonttis Regul. S. Vi- est, alterum in Velattnis, vulgo le Puy ;
Episcoporum
cloris Parisiis Abbas prxfectus tit Thomas, iniignis Sabaudos, vulgo Auissy aenevensium
nunc
; :

222 MIRACULA S. ANTONII DE PADUA.


,
miric seilrs; aiUbi scii do Poflio, ubi S. Antonius prium, brachiiset cruribus a nativitate contractum,
Guariliaiutm egit. WailitinijUR et alii ijuiilam corrupte Sancto sibi obvin, projecit se ad pedes, obsecrans
Avisiuiii kcrilnint, rwn nemo coirupliut .\s.sisiuiTn. gemitibus lachryraosis, ut desolatae matri compa-
] .Azoti Ciistrum aiipcllat Antoninus, ul/i nostrum tiens signaculo Criicis filium suum benedicere
,

ecgraplturn corrupte leijit Cisoti non in Ifiumaea. ii( dignaretur sperabat namque ipsa ex hoc filium
:

Arlurus in Marlijroloifio Franc. ad 6 Martii, scd in perfectam consequi sanitatem. Quod Christi servus
Palxstina situin oppitlum, ct ijuidcm tnuriiinum versu.<; dum ex humilitate profunda facere declinaret, illa
Ascalonem, occupatum ti Cliristianis an. 1101. umis- planclus e.\apgerans, et preces ingeniinans, Domine,
tum citm rcliqua Terrn-suncta circn Jhicm scruli 13, miserere inei, iiistantius, proclamabat. Vir utique
foiiassis nn. 1289 uti rnlt Waililingus, qun ct Marlij- pius, alllict£e matris et languentis prolis corapassione
rium Inijus Pltilippi ilte refert : diem rero suo arbi- Cfimmotu';, exhortante nihiloininus socio, viro bo-
tratii leijit Arturus, iiunre sntis linltuimus ipsius Prtn- nitatefamoso a'griim, signo Crucis edito, iti Chri-
;

termissos mentinisse, maxtme ijuod ntilium detur indi- sti nomine ac virtute benedixit. Mirabile dictu II- !

ciitm ulicujus cultus ipsi uspinm delati. h'co sanus puer surrexit et quem mater tristis
:

m Zauutus, Secrrtorum Terrx-sanctx lili. 3 part. infirmum porlaveral, virtiite propria amliulantem,
13 cup. 20, Soldsnum liahjlonin; an. 1288 Melec- domum la^tissiina reportavit. Vir quoque D^i, non
messor appellat, qni 17 Mnrtii venit aule Tripolim- suis hoc meritis, sed fidei mulieris adscribens
Syrix : sed nix csl crediliilc litnc adlinc alninid super- rogavit quatenus, duin viveret neraini propalaret. ,

fuisse Cliristinnis in lota Pirlestiiia, iiuanJu in Sijria, 30 Puella qiiajdam nominc Paduana, ciim iam <' pneJtam
solum ipsis triu loca sitpererunt. quatuor essct ann''rum, pedum gressu privata, inore insuper epl-
serpentium rejitaiis ineedebat tppt.cam.
ac iiinrbo caduco ;

CAITT IV. laborans. volutabatur frequenter spuinans, et ad


terram se miserabiliter collidebat. Quaiii rum pater
Acia piist reditum ex (intlia usque ad san- suus, Petrusnomine, seinel gnstaret ulnis obviura ;

clum obiium Anloiiii. liabnit ex insperatoS. .\iitoniuin. a quaihim pra^di-

r
Vi"m vpro postea a Cuslodiatu Li-inovicensi exo-
calinne, quam fecerat,
magna devotione et confidentia rogavit, ut filiam
reileuntem quem cum
:

ScijpJtum i'l- neratiis, d« Leraovicio v^rsus Italiara tendens ouin


suam Cruris signaculo consignaret. Ciijus sinceram
lirum frit- siiciii, per Provinciam Proventiae transiret in qnn- ;
fidem beatus Pater canspiciens, ipsam a capite
clum
dani liH'0 parvo qua;dam mulier, eis fame afHictis usque ad pedes in Triuitatis noniine consignavit.
coinpatiens, ipsos Dei amore in suum liospitium Quo facto, affuit illico iniranda potentia Dei, quse
introiluxit. Illa orgo mulier, qiinsi altera Martha gressum finnuni infirraa.- prs^stitit, ita qu'jd libere
solicita, pni.em et vinnm inensa, apposuit, et a qua-
absque ullius adminiculo poterat ambulare a morbo :

dain viciiia scvphum vitreuin muliiavit. Seil


siia
etiam cadiico prolinus eam sanam fccit
Deus, facerc voleiis cum tentalione proveiitum, per-
31 In civitate Pa'iuana mulier qusd.am nobilis, Lnpsx in
misit qiiod mulier illn, de dolio vinum extrahens
duin Sanitum comitaretur Antonium, cum grandi lutttm tn-
pro Fratribus, incaute diilii clepsydram dereliqiiit litclas ser-
ii
multitudine populi, causa pra;dicationis ad cain-
npcrtam. et vinum per pavimentum totum fuit ef- Viit vestes:
pestria exeuntem; transitu cujusdam prati in hitum
fusum. Sociiis etiain H, Antouii, inepte scyphum cecidit, pressura transeuntium iinpeliente. Qurc in
aocipicns, cum ad mensam quod pes ad
sic collisit,
puncto sui casus, sibi ac vestibus pretiosis. quas de
unam partera, et cuppa inlegra nd aliam partem
novo inducrat, periculu m imminere non dubitans,
renriaiisit.Circa finem ergo prandii, cum mulier
Deo et servo suo custodiendam atque tuendam se
vinuni reccns vellct Fratribus propinarc intrans ; humiliter commendavit formidabat nempe ferocis
:
ccllariiim, viiiuni iiiveiiit esse tolum per
pavimcn- mariti indignationem incurrere, domum
si fuisset
precilrus
tum cffiisum. Kcdiit aulera ad Fralres flens ama- rcversa vestibus inquinatis. Affuit statiin illi mulieri
redmtegrat. rissirae, et pro vini ]ierditi(me siipra raodiiin afflicta. Sancti patrocinium, quod poscebat. Mirura certe I
Quod cum beato Antonio revelasset Sanctus miil- ;
Inlactis vesliliiis demum a luto progrediens, ciinctis
tum sibi compatiens, eaput suuin supra mensam
qiiiaderant et ipsius casum aspexerant mirantibus,
inler palmas reclinans, oravit Dominum ciiin fer-
et Deura ao Sanctuin laudantibus, ad locuin praedi-
vore. Et dum mulier cum sic orantein
re-piceret cationis U'ta niiuis pervenit.
(quod est dictii mirabile) dictus scyphiis
vilreus, 32 Alia quffidain mulier, viruni Dei, foras exeun- F
qui ernt ex una parte mensa>, super"pcdem
qui er.at tem ad seininandiim semen vivificum, sequi deside- n procul «6-
ex allera, inoui proprin seii potius impulsu
divino rans, a viro suo languente prohibita, remansit domi scufe con-
se '.ocnvit. Quod videns mulier et stupons, cionari OK-
celeriter, tristis et tabefacta. Quas deambulans in solario do-
scyphum accepit ;
et scyphum ff.rliler concutiens,"
(iiCur
raus su», per fenestram, quie competens videbatur
reiiucgralum virluto oralionis conspexit.
el rlfusttm ti(- Credens versus plagam illam, devote cojpit inspicere, in qua
nilHI ft(l/lo 5110 ergo iiuilier, qiicd virtus quaj scyplium
reintegra- eadem hora S. Antonius pr.-cdicabal, ut aspectu
restituit. verat. polerat viiium depenlilum
reslaurare; gradu saltem regionis gauderet, cujus fuerat sibi aditus
prdperii ad cellarium projierat, et doliiim
quo'd vix denegatus. Mirabile dictu Dum sio mulier suspensa
I
ante eral beiie nicdium, sic pleniim
rcperit, quod niente respiceret; subito,
ad sunimilnteiii illius operante virtute,
dolii vinura erat scaturiens et bul-
ctijus solius est justa desideria comprobare, Sancti
liens qiiasi iiovum. Qm viso fuit mulier supra mo- vox prajdicaiitis aiiribus ejus insonuit cujus mira
dum gaudeiis et stupefacta : verum dum S. Anto-
;

nius se sensit exaudilum; statim a


sanclitate et siiavitate detenta,
fencstra dum in
loco. ver» hii- horam traheret, ipsa viro ex hoc i'icrepaiiti respon-
mihtalis Christi discipulus, neab aliis
honoraretur, dit; Audio Fratrera Antonium prffidieantein.
recessit /». Quam
cum ille verbo pariter et animo derideret;
sciens a
29 In Ilalia vero existens. prajdicationi et
con- duobus milliaribus, quibus distabat prajdicationis
fessimiibus audiendis conlinue vacans
tu Itittia cum vice , locus, vocem hominis audiri non posse; illa
qiiadam de pra'dicatione redieiis, per iter autein
Siitat, inte- solitudi- muliere hoc certituJinaliler asserente ascendit
rum coH- nis ambularet, ut redeuntis multiludiuis ,

declinaret lioino ad eamdein fenestram, ut quod uxor affir-


ille
tractum. npplausiim mulicrqua;dam, ct ipsa per
;
compendium mabat valeret experiri. Et ex tunc famulo Dei ami-
ambulans, ac Sanclura per devia (luaque
nimium citia peculiari cuhoerens, devotionem conjugis ex
i-equirciido laborans filiohimque [portans] pro-
;
tunc non impedivit.

33
DIE DECIMA TERTIA JUNII. 223
33 Contigit fretiuenter, quod vir Dei Antonius, cura patienlia sustinentes reverlimini, nihil sibi D
anbelans aii animaruin salutein, reineilia qna? jio- molestia; infereudo. Cuin vero illi luini^itri fraudu- f.x ms.

terat peccatonbiis. ul a peccalo reoeil-irent, ailhi- lenti se coram ipso cum omni rcverentia pra>seu- "*'"'"'"

eliuacidr
bebat. Iininn, iiuod est rairabile. multi.s personis de tassent; ilixerunt. nlius tuus fc.celi.ius de Romano „„„„5 „«<-
txcitat ad nocte durinieiuibtis apparebat: et vocans ipsos no- tuis se orationibus recomincndat, supplicando ut snC,
pienitenliam; mine narrabant Fratribus) liasr aildelmt Surge:
uit ; istud numnsculum, quod tibi pro devotione mittit,
Vade ad talera Fratrem. vel ad lalein Sacerdoteiii, recipias, et pro s.iliite anini% suaj ad Domiuuin
et confitere sibi tale peccatuin, tali teiupore per te preces fundas. Sauctus aulem .\ntonius, cum magna
in ta!i commissura quod tnraen ncmo alius
loco ; indignatiune diceiulo eis iinproperia, totum exoiiiiun
novarat Deus. Et sic per viain istam multa
nisi repulit ; de rapinis hominuiu se nihil velle recipere et ab eo
peccata, quie prae verecundia nullo inodo audebant asscrens : sed quoil oiniiia eoruin csseut in perdi- lauilatur :

conliteri, sacramentali Confessioiie fuerunt expiata. tione; et quod statini recederent, ne domus eornra
ciijiis txcessu 34 Contigit autem quidam de Padua,
seinel, qiiod pollueritnr pr,esentia, exclamavit. Illi vero confusi
rescissum pe- ad tyrannum cum
Leonardus nomme, viro Dei interalia peccata con- reversi sunt ; ciii oinnia quEe
deni
fessus est, quod peile percusserat matrera suani, contingerant enarrassent, dixit eis; Hc.mo Dei est,
sic quod ad terrani ceciderat ex enormi impulsu. dimittatis eum, dioat de cetero quod videtur .sibi.
Quod vir Dei horrcns. in fervore spiritns ipsnra 37 Cum ergo per totam illam Qiiadragesiinara,
redarguens, inter alia verba repreliensioiiis dixit : et usque Peiitecostem, paluilo verbi I)ei cib;isset adcampum
^•j'etrire-
Pes, qni percutit patrem aut niatrem, deberet pro- popiiluni Padiianum, qiiiainstabat tiMiipiis messium.

tinus ainput.iri. Hoc autem vir siiuplex nou recte ut orationi ct studio sacrin Scripltirie leinpore vaca- '

intelligen.s, et propter culpam et Sancti exaspera- tionura coinmodius iiilenderet, traustulit se ad


tionem trislis eflectus; doniiira concite rediif. pe- qucradam locum rcmotum, qui Cainpus dicitur S.
demque propriura illico luutilavit. Ruraor vero lanti Petri, in domo cujusdam qui erat araator Fratruni
piaculi statiiii totam civitatem perlustrans, ail aures Miuorum, quos etiain ibi suis propriis suiuptibus
malris Leonardi pervenit; qu» cuin festinatione sustentabal. tH'<^l ipsuiu tanqtiaiii .\ngeluin sibi a
doinuin rediens, etfiliuin sic mulilatum videns, ciim Deo niisstim cuin inagna devotioue susccpit et ad :
E
causam didicisset: ivit ad Fratrem, vociferando : ejus instanti;«in, siibter quamdam nucem, latam et

de Fratre Aritonio conqueritnr, qui Hliuni suum in- frondosara, trescellas dc storiis fecit fleri : in qui-

terfecerat ob haiic causam. Sanctus autem eara bus ipse, et duo socii sni pcilectissiini, viMelicet

oraHone excusando, se legitime excnsavit: et mox ad ipsura Frater ( Liicas et [''ruler ij Rogerius, quietius ora- f
ralituil.
perveniens, oratione prsmissa, anxia et devota, tioni et contemplaiioni vacarent. Post modicum S
et morltur
peilem conjungens libi», facto pariter signo Crucis, vero corporeis viribtis coepit repente destitui; et aptid Sanc-

sacris manibus aliqiiaindiu desuper liniens, st.atim ideo ad l^onventum p.TluiO se portari proecepit; sed tuiionialcs

pes ita insertus et loiisolidatus est tibia;. Et idem occurrentibus sibi comploribus, vir humilis tales

surrexit hoino alacer et incolurais, exultans et honores fugiens et applaiisus, ad locuin Fratriira,
exiliens et laudans Deuni ti. raonasterii) Domiiiarum pauperum extra Paduam

33 Erat vir quidara potens, sed crudelissimus servieiitium, se contulit : ubi iiifirinitale cresccnte,

tyrannus, noraine Eccelinus e dc Romano, Padua post vcrba iediflcalionis et signa devoliunis, anima
et locis circumstantibns tjTannizans qui cum in illa sanctissima transivit ex hoc niuiido ad Patrein. „„. ^t. 30,
E^eimum ;

lijrajintim principio suffi lyrannidis ciedem hominum permaxi- Ftierunt autein in universum anni totius vitaj li. .\n-
piiUice ar- tonii triginta sex .vixit naraque in tloino pateriia,
niara fecisset in Bononia, percipiens hoc iiitrepidus :

guerc ausus.
Pater .\ntonius, ad ipsum ire personaliter atten- annisquintlecira ; inmoniislerio S. A'inceiitii, duobus

tavit: quemvidens his verbis aggreditur; inimice annis; in monastcrio vero sancta3 Crticis de Coliin-
Dei, tyranne saivissinie, et rabide canis, quousque bria, novem annis postremo in Ordiii'! 11. Fran-
:

sanguinem Christianornra innoxiura efTundere non cisci, muliis clarus signis el miraculis, decem anuos
cessabis? Ecce maiict sententia Dei super te, ilu- feliciler consummavit.
rissima et liorrenda multaqne alia gravissima et
:
ANNOTATA D. P.
aspera sibi dixit. Circurastantes vero satellites ex-
'

pectabant quod juberet eum, ut erat solitus, illico a Sijphunem doUarem nusqmm iililii rfjKii clcpsy- p
supplicem
siOi tiubet,
trucidari sed aliter factum est, Deo disponente.
:
drain 'licttim.

pniiJlijr lut- Nam idem tyrannus, ad viri hujus verbacompnnctus, b llnic simiU nltas palntliim Ifadtliiiijiis nn. 1231
i/vicin tx atque omni feritale animi depnsita ut mansue- , liiim. 12 sic narriil : Cuncionanlii 'luandoque viro
vullu pro- extra urbeiii Poiliensein; ahso-
tissimus agnus eflisctus, ad collum cingnlo mox Dei ad sex inilliaria
mtcuiilem i
appenso, coram viro Dei prostratus, non sine om- luto sermone, quidam viri fideles viiiuin et alia

miseruut. At vinuiii gustans matrona


niuiii stupore, qui aderant, culpain suam humiliter quanlani ei

dixit, emcndationem juxta beneplacitnm repromit- quiediim, cum ejiis palato non sederet , festina

fens postea suis coinplicibus stupentibus dixit;


:
domum abiit, nielius allatura. Qua in re tam fuit

nam ve- solicita, ut vasis epistomium apertum relinqueret,


Viri comrailitones, ne ex hoc mireraini :

manuque ferens vertibulura sive partem illam


rissime dico vohis, quod vidi quemdara fulgorem ,

divinum e.\ hiijus Palris vultu procedere, qui ine qua epistomium obturatur, ad hominem Dei pro-
adeo terruit, ut ad ipsius visionera terrihilera in perarct: ad quein ut accessit: vidit in mann in-
prolundum inferni putarem subito me demergi. Et struraentuinillud,et sensit se non obturasse episto-
ex tunc in magna devolione illum liabuit, et quan- niium: moxque doinum reversa, totum cellarium
tum vixit Sanctus, a multis malis quaj fecisset, ut vidit vinoperfusum. Confidens auteiu raeritis saiicti
viri, inepistomio reposuit vertibulum statimque :
fatebatur ipsemet poslea, se retraxit.
30 Cum vero vir sanctus frequenter contra dicti dolium ixdeo est vino repletum ut abumlarel.
ad Vi-
tyranni crudelitates audacter praedicaret; ille volens c Jilem jamsiipralegimus num. 03 iii App.

viri Dei rectitudinem et justitiam callide experiri, tam.


Idem prorsiis casiis narralur in f^ita S. Peiri
exenium solenne per inanus servorum suuruni sibi d
raisit; dicens eis; Istud, qiianlo humilius et devo- Marlijris Ord. Priedic. 29 Apriiis mim. 23, sed
tius poleritis, Fralri Antonio pr*sentabitis ex parte lacelitr loci el Jtwcnis nomen; ipse autcm Sanclus

mea; si autein illud receperit, statim illura iutcr- ucccrsitus ali illius palie fccisse dicitur, iittod liic fecit

Corneijius miraculo pramillit aliud de


ficietis: si vero cura indignatione repulerit, omnia maler. liuic

pa:nitente
m MIRACULA S. ANTONII DE PADUA.
ptEJiitente, (jui copia lacrymariim alijnr sinijultuum adscripsit Catalogo Sanctorum, die sui cbitus, Junii
impeililus ab eiiuntinnilis voce ilelictis t<uis, domiimque decima tertla [anniversarle cJendunj] delnde, :

rrmissus ut scripto consignaret peccata : qua" cum illi post Te Deum Laudamus solennlter decantatura,
ex atlala cliarln pnclcijisset .'tmctus, rriique acerbins alta voce cocpit illam de Doctoribus Antiphonani,
lacrijmonli ahsnhitionem deilisset, erliibuit ei ipsammel doctor optlme, Kcclesiffi lumen : qua quidem cum
charlam, mundum lotam, iihsqne ulln litlcrarum prio- tolo Clero solenniter decantala. post Versiculum,
rum vesliijio. Oralionerapropriam devotlssime terminavit.
e Aliii. Ezclinus^ frreab iiiiliosrnili 13 lijrauuiilrm 40 Et eodcin dle unlversus Ulysslponensis popu- erultante
Vlijstiponc,
exciTCcbot Paduse, Veronir, cl olihi, coijnomen naclus lus, unde iste Sanctus fuerat oriundus, soleniiltate licct
rei
a qnodam oijri Torrisini vico, tihi iiatus fucrat; in maxlma Istabatur causam taraen exultationis hu- ignma:
;

otsiilionc ilcdiotimi infeliriler ohiit nn. 1239, posl jusmodi penitus ignorabant nam de ejus Canoni- :

annuni 40 el nnipttus nsnrpntof lijrimnidis ; prius ta- zatione pro illa dle nlhil penltus cogltahant. Immo
men, nt est auno I2;i0, amissa urbe Padua. quod mlrabiliiis erat, ipsa tintiiinabula ejusdem ur-
f Ihijns Liicaj virlns rl doclrina toudnntnr a Scri- bis nullo pulsante, ]ier se ipsa sonitiira dantia, ut
ploribus Ordinis, dicilnrqne in ipsius S. Antonli Sa- ita loquar, tantl Patris gloriam suls civibus tolle-
celto condilus; siiper ciijits tumutiim, lopidc quadralo bant. Parvo autem iiiterjecto tempore repertum est,
exlruclum, Mtssa crtehralur. Cum de anno ac tlie qnod codiem die fucrat Beatissimus .Vntonius Cano-
miirtis nil conslairt, Artnrus circa 1230 ftoruisse dixit, nizationis gratia subliinatus. Tantorura ergo mlra-
eique dicin 17 Fetir. arhitrio suo assiijnavit. culiirum urbs raemorata Irradiata fulgoribus, altare
g Ilucleinis non reperi atibi dislinctiorem Rogerii majus ecclesiie Cathedralis, in lionorem ipslus B.
istlus meinoriain. Antonil, honorifice dedicavlt : cujus festum, signis
seqiientibus, annuatlin Ibidem solenniter a cele-
CAPUT V. bralur.
41 In eadem Civitate Ullxbona, puerulus quidam
Varia Sancli posl moriem miracula locis b, Parlslus nomine, B. Antonii linea parenlelEe
variis. germanus, et filius c sororis suae, forte quinquen-

tim obitus
V
Jjiiilem aiitem die, quo S. .iVntnniiis migravit e\
nis,
cul.a,
cum
solus
aliis jiuerls in niari hideiis,
natantlbus aliis est subniersus.
eversa navi- nepotem
Mater
suum
subinersum
Iwm AIJ'iin Iiiii- \1ta, rainosissimu.s dt in sacris Scripturis erudi- vero post tres horas accurrens, lilluin inortuum a retuKltat.
ycrerll: iip- tls.sinius Alilins Vprccllensl.'!, erat in camcra sua, piscatoribus recepit. Pater vero volebat eum sepe-
parcns
Sanclus,
(Ilvlnls Irifeiitus nicditationlbus, stihtarius : quem lirc;mater vero claraabat, aut eum raecum dimltte,
vir Sanctus , dum viveret , dilectlone prfficipua aut sepeli me cum eo. Et conversa ad B. Antonlura,
fuerat proscculus, et frequenter mutuis dlviiia; dixit cum lacrymls : Frater mi, et si cxtraneis es
Scriptunc colloqniis sc piiscebant. Unde idem Abbns, plus et mirabilis, sorori tuao crudelis eris? Esto
in quodum Commento siin, dc ipso H. .Vntonio diclt niihi mlsera! propitius, et inihl fillum restitue : tlbi
ita: l-Vatcr Antoniiis, Ordliils rratrnm Minoriim, enlni piomlttn, quia ipsiim Ordlne tuo divino
in
de purio tlieologi» sensu niystlco liauslt plenissime. servitio dedicabo. Mox puer surrcxlt incolumls; et
Dci gnitla IUustratus. Cum ergo Ablia-; slc solus matre votum implente. In Ordine saiicte vixit et
iiioraretur; eadem liora qua obiit, faniiilus Domini obiit.
tn pntrtnm
ad euni solus ingrediens, poat mutiiam salutationem 42 Cum semel quidam de ralraculis Sanctorum
ire ic fli^
ctilnguc tib
bencvolain vlr Sanctus .adjcclt; Ecce, Domliie Ab- ad inviccm colloquereiitur, unusque eoruin B. An- Ex vite arida

Anijina ti- bas. ipiod relicto asello meo Padu.T, vado nd patriam vlnuiii diit,
tonii prodigla raiiltuin extollerct; inter alla illud
berat. feslinanter: et confestiiii, cum Abbatcin In guttiire, mlraculum de vitro, per incrcdulura super lapldes
ubl tunc graviter patiebatur. f.imillarius tetigisset, de alto projecto et non fracto, In medlum recltavit.
et continuo ab a^grltudlno liberasset; exlens foras, Qiio quidein audito.quidam alius quasi derisurle ac-
dispariiit. Ille vero Abbas, cousldorans quod forte cepit scyphum vitreum vacuum et vites aridas in ;

ad iiativam patriain, scilicet Hispanl.im, pergeret; raanu tenens, dlxit Si B. Antonius de istis vltibus
:

ejiis decessum totalitcr ignorans, ut Ipsuin saltem uvas nasci faceret, ut scyphus iste iiide rausto Iin-
surrexU; et ip-^uin extra
alii|uantiilum retlneret, plerctur, hoc ego mlraculum reputareui ; et tunc
noii monastcril servlentibus, ubi
iiivciiiens, nbvlls ego crederera illi miraculo, quod uobis de scyplio
osset Fiatcr Anlonhis anxie requirebat- Qulbus retulisti. Mirablle dlctu ! subitovltes UL-e virescunt,
rcspondentibus, Ipsum non venisse, et ubi esset se et virentibus denium uvae na-
filiis adornautur :

penltus ignorare; ilbi firnilter nsseruit, se modo scuntur, llorent, maturantur; tandera ex eis
et
illum vidisse, et slbi talia di.\Isse,ct ipsum Sanctum vinum compriraitur; et vitreum vas totaliter imple-
nilr.aculose curasse, et subito exivisse, Mlssum est tur : quo vlso ralraculo stupefacti de irrisoribus ,

statiin ad Fratrum, qui eraut in illa villa,


lociiin
facti sunt laudatores.
si forteipsum vidissent! ct eo non invento, prx- 43 Reglna Legionls magnam spem habens in B, moribandaiii
fatus Abbas ad cor rediens, certlssirae Intellexit,
Antonio, tenuit fillam undeclm annorura. raortuara, aiiparent
bcatiiin Patrcm, per mortis cxcessum, ad patriio contra voluntatein Hegis et Baronura. orans et di-
cadoslis convivium feliciter pcrrexisse: ct notans cens Beate Anloni. ful de Patrla tua, redde mlhi
:

tompus diligentcr, iiostmodum rcporit liquido, ea- filiani lueam. Ad cujus devolionem surrexlt filla, et
dem hora qua sibi apparuit, ipsum cx hao vita rai- matrem suam argult, dieens : Parcat tibi Deus,
grassc. raater : jara eiilm essera inter Vlrgines in gloria.
39 Ab ergo die, dlvinie faclei superradiante
illo
Beatus Antonius tam instanter, ad preces vestras,
Ciinonlzatur respectu. contlnuo ca-perunt exuberaro miracula, Deuni exoravit quo rae ad vitam restltueus, aJ
;
vl Doctor
fieri lu-odigia, et signa rairllica pcrpetrari qu» ad
ECCtCiix,
: vos misit sed unum sclatis, quod Donunus niihi
:

aures Domlni Papiu Gregorii Noni perlata, per so- proniislt, quod non starem Tobiscum nisi per quin-
lennes Paduanonira nuntios. prajvia ex.amlnatione decim dies i/.
et delibcratione matura. in die Pentecostes idcm 44 Cura B. .\ntonius Padu;e multis rairaculis co- crcumse /l"'

Papa. cum indiclbili solennltate, lectls prius coram ruscaret aliqui ha;retiei ejus prodlgla deridentes,
;
genlrm ret'"^
cvciim reddit.
Prwlatorum etpopuloruni multltudine miraculis. et volentes publlce prajdicare quod essent ficta. vene-
ab omuibus approbatis, et in Trinitatis nomine sibi
runt Paduam et bindam c sangulne tinctam super
;

signo Crucis impresso, beatuin Patrem Antonium oculus unius soclorum iigantes, coram tumulo alta
voce
;; ;

DIE DECIMA TERTIA JUNn. 22S


voce clamabant; plorantes et dicentes, quod ille iii- sime, quia tu de regiio isto fuisti oriimdus et ora : D
juste fuerat excaecatiis et ideo populuni rogaljant,
: pro me Dominum, ut mea^ filiie concedat sanitatem. ^'^ "*
ut omnes pro illius iUuminalione B. Antonio suppli- .\ldonsia vero puella nocte media pauliihim obdor-
carent. Cum autem spatium horte stetissent
sic per inivit, et vidit B. .\ntonium dlcentem sibi; Num-
coepit, qui se fln\erat ca^cuin, alta voce clamare, B. qiiid agnoscis ine'/ Ego, ait, sura S. Antonius, qul
Antonius restituit inilii visum. Tiinc socii accur- veni ad te. tu» matris precibus invocatus undb ;

rentes, et bindam amoventes, ut coram pnpulo de unuin e duobus elige, vel debitnm rarnis exolvere,
ficto rairaculo f trulfarentur ; super bindani ambo et Dominus diraittei; tibi pcccata tua, et poenain de-
oculi remanserunt; sicqiie delusi sunt qui erant , bitam, sic quod Iiudie mecum eris in paradisn ; vel ipsam dota
delupores. Qiio territi et corde corapiiiicti, frainlein cum inatre adhuc in inundo reinanere, et restituam titx ftt

pulilice confltentes. post devotam oralionera oinnes tibi continuo sanitatem. Ipsa vero plus sanitalem
Uone sanat.
',"°'„'e'sZt
lumen fldei, et ille luinen oculorum a B. .\ntonio corporalera diligens, fuit ibidem liberata et acci- :

meruit obtinere. piens cordam in visione, qua Sanctus cingebatur,


4a Dura quidiim leprosus, audiens famara mira- ca>pit matrem vociferando vocare, dicens Domiim, :

ei simllefn culorura B. Antonii, se Paduain portari faceret ecce hicest B. .\ntonius, qui me sanam fecit. Statlm
tiTlsionem cuidam Militi Inrretrco obviavit. qui B. Antonii mi- vero Regina, cuin aliis dnminaliiis acciirrens, ipsara
leprapunit: Quo
raculis detrahens, dixit : vadis, iniser? lepra sanam inveniens, oinnes Den et B. .\ntonio gratias
tua veniat super me, quando te Antonius poterit reddiderunt.
libeiare. Lcprosus vero confldenter se siib arca B.
,\ntoiiii iiiisil. et ejiis suffragium devote imploravit. ANNOTATA. D. P:
Cui dormienti B .\ntonius apparuit dicens .Surge :

velnciter, quiacuratus es a lepra et vaile ad illum : a Ritu Duplicis 2 cl.issis, iiiqtiit Cttrrlnstis, cum
Militem, qui miracula niea deridebat, et defer illi Vigilia et Oclava, niatutinaqueet vespertina proces-
scandellas ij, qiiia lepra tua ipse putrescit. Surgit sione, cessationeque ab operibiis servilibns : idque
pauper sanus, et vadit ad illnin Militem, sua incre- totuin ex approbaiione Apostolicie Sedis.
dulitate leprosum dixitque illi, B. .\ntonius raihi
: b yJlii.< jVpparitius, quia uitttta, inqitit itlcm Car~
prrpcepil, iit tibi leprnso ineas scandellas portarein. dostta iti fttstfi Appaiitioitis S. Mifliftflis 8 Maji fjlts-

vero Miles compunctas, facto voto quod num-


Ille qite menuirittm traili dicit iii crclfsia S. Fraijcisci

qunm sibi detraheret, fuit a lepra munilatus et cu- Vlyssipniie 8 Aprilis.

ratus. c Stiiit 7«i vocatam relinl D. Feliciannm Martini


46 Semel quidam Paduani quemdam Presbyte- de Taveira, iitqiiil iilriii ; scdaililit, Itoc iioii ailro certo
cidem medi-
runi occidendum in quadam via expectabant qiii- : coiistat, iiinim qiiod 1'aburril Sanclas sororem aliam,
tatam
impedu. bus visibiliter apparuit B. .Viitonius, dicens eis : in Cinivciita S. Micltaclis Domtiiariim professnm
Quare vos estis hic'? Recedite cito, Qui responde- ilitir ntorirns tcstala sit, ronspircrr sc SS. Tltrotiminm
runt Immo tu, bone Frater, vade per viam tuara,
: el Antonium ; ct ciijtts nomen iit Ohitnario monasterii

quia iios hinc rainiine recedemus. Et cum Sanctus sic notatur, xii kal. Martii obiit D. Maria Martini,
diceret, nec ego hino recedam, dl.xerunt ei Quis ;
soror S. Antonii Canonica S. Vincentii, Era
,

es tu, qui talia prEecipis nobis Respnndit Egn suni '?


; MCCLXXviii; id est anno l!240. Piiricrus ait nitn. 9,
Sl .\ntonius. Et statim illi territi ad terrain ceci- aliqttol familins vahilcs r.r prion sonre dncenriissr,
derunt, et Sanctus disparuit. Illi vero ad illum ini- qn.-e hodirriiim persererent suh coijnonicnto Bulhoes,

micum surama cuin mansuetudine acc^sserunt; et itnde nata Itoc scctilo Ludovica BuIIioes citnt hcrerilbus

visione recitata, paceni inter se flrmaverunt quod : nrcrssariis carcrel, crrtcsiam ipsius S. Antonii, vclut

fnitper civilatem puhlice divulgatiira. propioris roiisanijuinci, hrrerirm nominarit. Sed num-
47 Quidam Miles, iii qundain pr^lio vulneratus quiri fumiliariim isiarnm roijiioinrulum, polins renseli
item itnrfl-
sic graviter, qund nullo meJicnrum remedio poterat dehrt a Saucli fralre, quam a sorore propaijaltim.'
clam su-
mendam: liberari; B. Antnnium, fuit stalim
voto facto ad d Torqitct liic .wse Waddinijus, el post eam Pacie,-

sanitati pristina; restitutus. Sed curatus, gratiro in- ciis alque Cardosiis, ct Corneqiiis, scienles Alphonso IX,
Aironsi Reijls
gratu^ cogitavit, quomodo, ex qiio erat ciiratus, po- Rriji Legioaensi, nulliim fiiisse ex Lusttania Reqinai
li-Oioa. fttia.

terat se optime Beatus vero Antonins


vindicare. Tarasiara Sancii Lusilani jiliam, aniio 118'J a sancto
;ir.i'(cr

iludam, scd miUrimimio per Ponlificem ilissolulo mnscitata


sequenti nocte illum ad pristinnm inflrmitatem re- ,

''"""'
duxit, et fiiit ingratitudo puiiita. propter secuiiiU ijradtis impedimentum, dimissani, iu- j"

1 o(f nef/lectum 48 Cum qnidain Puer de Padua, Henricus no- tjressamque Lorvanicnse monasterinm, tinrie ntm pro-
casdgat. mine. colluin habens inttatum, praviter torqiieretur; iliil nisi semel ad dies pimcns an. 1:231 post mintcm
facto voto a matre, qiind sibi collum de cera ad se- Rcijis : cmnpositura lilem inler filias siias, Sanciam et

pulcrum deferret, statiin fuit curatus. Sed matre Dulcein, qttus paler hereries sciipserat, rt S. Ferrii-

votum dissiraulante, iterura collura inflatur, et ille nunrium Castellx Retjem, c.T coriem Alfimso el lieren-

dolore nimio perurgetur. Matcr vero reatus sui ijariu Ctislellana, illius Reijina natum, rcrrptuinque a

conscientia doluit, ct promissuni colluin cereum ad Slatihas Reijni Leijionrtisis ; sirtiti jltramenlo cnuliim

Sanctum detulit, et statim pucr sanatus fuit. eral, cuin tpsa quoque Berenijaria, oh lertii firarius

sannt mutum 49 .\bbas quidam, servo (idell, qui viginti annis iinperitmenlitm, esset rcmoneuria a conttlliernio Regis
et iurduin,
steterat mutus et surdus, compatiens, vovit B. An- juhrnte Poniilire /niiocentia III, sed prolem eiinrie

tonio, quod si ipse eum sanitati restitneret, ad ciis- nalam leijtliniam declnrante ; sicxtt anlca, in gratiam
Tarasia Lusitana susceptx, ftrerat Cailesti- non ex
todiendum ejus altare eum perpetuo sibi ofl'erret . prolis ex rutt,

qui cura enm raisisset ad ejus sepulcrum, statim nus ///. Aijnosi-it ciijo /Vaddlvgus, ul suhstantiam '^;;'™"^^,^","'

consecutus perfectam sanitatem, et


fuit ihi ad eccle- reram esse teneat, multipliciler etriiri in cireitmslan-

siam custodiendam reniansit. tiis, prxsertim tetalis, qua unriennis dicilur ftiisse

cnm er ipsins sentrntin, mi-


.'iO Cum semel domina .\ldnnsTa, filia dominje puelltt cvm resuscilalililtlr.

h Taraxia) It Reginffi Portugalliie , tanta infirraitate mrli/iim fnclum sit an. 12.31, quunrio puce compimla,
Aldonstx gravatur, qiiod a medicis relicta, de ejns vita nulla /'erdiiiamlum fralrem risenritim, /leuevrntum
ud S.
regix puetlx /ufanl.tt, qiiiiriragrnarix
spes remaneret; Mater ejus Regina de ejus mnrte ari lirtes Lusituni.e accessennl
fnortbandx
irremediabilitcr vexabatiir conversa ad B.
iinde pltts miiins. Sed nndum liunc meliii.s nobis solvet Cliro-
°PParens, :

nica S. Ferriinandi. nbi cap. I/ispanice ilicitur , quoi


-\ntnnium, cum multis lacrymis ipsuin devote pro fi

suffragio invocabat : Subvenias mihi, Pater sanctis- dimissa iit Castellam Beremjaria, Alfonsu caso con
Jiimi r. 111 29 otra
m MIRACULA. S. ANTONII DE PADUA.
B. Antonius discessit
otra muger, quod num. 17 vertwius Aliam uxorem dormiebat. : rusticus vero
bubridens juvenem dormientem ccepit
T.X M1. duxit. UOi lirH in nolis lut. c ilixerun, ijuod Nihil de excitare.
in ohita retra- DorraitaL IiistaL rubticus ac urget quem cum
alia uxure alibi legimus, id tameti, 'iic velim
iiie. ;

Sancti qua-
ctatum; excH^atnmque ab errure auctorem quosi is excitare nun pus>et, sensit revera mortuum. Tunc,
dragennria. ,

vehui secumla, ijitie certo prima relicto plaustro bubusque accurrit ejulans ad san- ,
ageret de Tarasia.
ctuin viruin prufusis lacrjmis fusus ad ejus pedes
Reijina ct uxar fnit. yunc fnim aijnusco lerliam, ct
:

(juidem prini.p sijninnjmam Tiirasiarii, nalam ex D. orat , obsecrat, ut suscitet juvenem. Beatui, vip,
Tiiiiiellis, Saiicii I liegis amasia, el motus prece, motus casu lacit signum Crucis
Maiia Aites ile ,

yEgidio Vasquii dc Soirrosa, claro nrwis duce : qux super occubantcm, subinurmuratque ore et spiritu,

quia Al(oim peperit U. Sanciam, in Ordine S. Jacubi et erigit ad vitam revocatum juvenem. fraddimjxi.-i

Comnfiidatricem et Tuleti murtnam 23 Julii 1270; idem refcrciis an. 1227 nnm. 19 citat etium Legen-
data uccnsw csl scriptorilms Lusttunts,at'iue pust Im dam MS. hanc ntique quam niodu iiluslrnmus ; nt ve-

auclori Vitieuu.\Gli\ Madriti erais.r, mulres el filias rcamur ne hic locus festinanti librario nustroexcideret,
confnndendi. Cum tamen ipsamet Beala iu testamcnto cx Romaiio ecgrapho restituenius.
coijnomenlum g Si'audella3, crepttaculnm ex scamlulis ligneis
nuo matrem appellat D. Teresiam Gd. et

tum de Soverosa addatur in Vita filia; : qnas aiUem confeclnm ,


qiiali utunlur leprosi , tU ne propius qnis

li.TC leijat pusncssiones, in Lusitama mnltas ac muijiias, cos accedut : qux nolio addi poterit ad alias a Cangio
velut ex malerna hereditote siht conlingcntes, saiis mJt- prodnclas.

cant allcrnm Tarasiam, vel Teresam LusHanam 'fuo- \\ Xulla fuit Lu&itanix Regiiia Taraxia , vel Ta- t>- Atdamia

rasia Teresia post murtein S. Anlonii nam a Sancto


que fuisse, srd tanto juniorem, ut poluissct priuris filia , aiii :
servata in
esse, ar filiam murito peperisse cirra annum 1220, qux sic vorata, Ilenrici Bnrgnndionis uior, dolatctn
vi»is

$td tx altijua onte vel post H. Sanciani. FnerU anlein jnnior ista Lnsiianix Comilalnm Marito attnlit a regno Legio-
posterlora Tarasia Alfonsi Leyionis vcra luor, sed iufcrioris con~ nensi abjnngovinm , Regnni deinde sccutorum ma-
vtxore, non
duionis, cl nupliisminus solciinibus dncta, juia autiifua ter, ducentis annis illius pva:cessit nalivifatem. Mav-
reoinn,
(l>Mi\cwh\\\{n\\appellarciit quaies inielligit Concilu To- cns Uigssippunensis rem siinpliciter nt inveuit tran-
n ;

leiani ICnnnu. 17, nbi dicitur : Qui noii habet uxo- scripsit : Paciccus dissimnlare totam maluit , quam
rem. et pro uxore cncubinam habct, a Communiuiie cutn Waddingu intclligere Legionenscm Reginam,
non repcllatur tanluni ut unius mulieris, aut concu-
; Alphnnsi nxorem pcitnum, de qiia supra, sic nt Dulcia
bina; (ut ei placuerit) sit cuiijunctione coiitenriis : el Aldoiisia , item nomen sH : sed obstat .rtas niinijnc
qiio excmph in Sueria el Dunia , maiiu sinislra a»»- jniel/avis, scd qiiadragenavi<c par aut majur cum mu-
tralii dicitur ; sic ut proles inde nasccns nun siicccilat reretuv Anioniiis , malvisquc rcccssus in monasterium
in regnum, ncqiie sic dnclu dicatnr Ke{,nna , sit lainen procul a filiabns ,
qiiarnm cansa scinel dumtaxat lUo
Christiano ritn vcrc iixor. (ialli matrimonium con- srribitnr cgressa , octnva cuin matre S. Ferdinandi
scientiii; appcliont. Iln Annnlium FrannMurum .sm- Berengaria, scrunda nxvre Aifunst. Quid si tcrtiie uc
ptor Curuhis ilc Cuinte inlcllujit, qnod Carolus Magnus, vcrx twuri Alphunsi, sed non Reginje , idetii quod
passim ab Fcclesia cogniius ut Sanctus, extrema sua primx nomcti ac patria fuevit, qiuc Saiwti patrocinium
ictale {qnam maxime oportet a pnebcndo publice scan- jam in una filiavum experta, ipsntn fidentius expe.lieru
dalo fuisse remutam) lcgalnr, post tertiie nxoris mor- pro altera ? Ccrte inter Alfoiisi filias , vel natuvales
tem, habuisse qiiatuov sncccsdve concubinas , in Vita Vi'l ex impavi cottjugio genitas, tiumeratnr in Catatogo
num. 23 absque icrupnlo et dcdccurc nominaias. Et Rcgio-gcnealogico Donna Aldonsa , sponsa Comitls
sune quis crcdat , Alfunsum^ vtnculo jngali libenim ,
Petri , unde procedit
Domiiiorum Ponce fainilia
tolis fcre viijinti sex annis rnulnisse scortalurem vivcre de Leon Ducum de Arcos. Neqne adco mirnm fncril pnlml fiiiise

quam mnritum.^ cum intcrini Sanctiis Rex Ferdi- regni titulnm cunfundi a scriptove Italu, per incmuvi c soror f}irmaHa

naiidns nnn dnbilnvcril sic wUos appclUnc fratres suos, lapstnn, ct cui forle occtirvcbal pr.vnominata /Icnvici Mnrix r«iM-
citatx :

eosque una ciim gcrmnnu Alfonsn in obitn cummcnd-ne Cumitis nxor, cttrn distinrtiunein lcinpovutn. Ilncevgo
filio ac sncccssuri Alfunso X : ad qnem locum, nnm. farere putcsl qnud allegat IVaddingns , cl sciipsU S.
14'i lilt. g, c.r Catalogo Rcgiu-gcncalogico Rodcrici Angustitius lib. 22 de civit. cap. 8. Miractila ubi-
tiala Maria,
Mcndc\-Si(vn nominavinms libnros, cxtra regiuni ma- cumque (iunt , vix sciuntur a tota civitate , vei
trimoniiim gcnilos , omnino dnodecimy qui onincs aut quucumfiue commanentium loco : nam plerumque
plerique post divortinm gcniti liac raiionc liuncstabnn- etiam ibi paucissimi sciunt , ignorantibus ceteris ,

tur. Ut tamen fuerit miraculum factum vivenle adliuc maxirae si raagnaest clvitas et quando alilji aliis- :

Alfonso Rcgc debuit accidisse vivenlc ctiam adhnr


, que narrantur , non tam ea coraiiiendat auctoritas,
S. Antonio siqnidcm Rcx obiit nnoanle ipsum anno,
: ut siiie difficultate vel dubilatione credantur, quam-
quemadmodnm ostensum est , ad Vitam S. Ferdinandi, vis Christianis fidelibus a fidelibus indicanl.ur.
el pulel eliam ex conventione , iuter hnnc et Alfonsum i /(/ fnrtnm asserit , Mavcns Ulyssippon. lib. 12
J^nsitiinum farta y^£ra 1200, cap. cjnsque interpres Gallicus nilraculum
?(/(-'«/ ««. 1231, 13 Apr \(j, ; Barczz.us^ ovdiue et
Ipfllon', «!"'
lis ,
pust compositam cum sorortbus scnioribnsearumque mntalo part. 2 lib. 5 cap. 35; factiim, inqnam , id
Atenqwrii
matrc. pro regni Legioitcnsis succcssione contruver- asserii Marcits Al^^nqiierii ubi res cuut git et ubi
, , . accidiiif-
siam : qttalis nnlla ei cxtittl , cum uliis snrnrHin.'; eu- Regina cum tnta curia erat, in Conventii Minorum.
vumjue Matvtbus, qitippc conditione nulultuin suonun Fnit hic qindcm liinm pcnnornin uuus snb nnnum ,

nihiljuris in regnum paternntn prd-lcndcntibus. 1218 funduvt ca'pius, in uppido quod mcdium csl intcr
e Uiiida fuscta. TciU. Uauil . unde Binden re- Ulijssipponctn el S. Ircttcm: sed, si Legionensis Regis
lignre. uxor fuit fqnod pniamns) vulgo Hegina, cliatn thcta
f TrulTa. ludus ,
jocus : Teut. Trouf m lusnpicla- pot tns Lc^ione res accidcrit 1240 slructus
, tibi an.
rum notns termtnus . /liiic Truffare , ludere. Simili Conventus dicUnr ; Alenquerium autem Murcus ad-
SHCCessu lusit ctiutn rusticus , de quu Radnlfns Tussi- didcrU , ex pr.vcunccpta upiniune dc Tarnsia InfaiUa
niunus Ub. 2 Ilisloriarnm Ordinis png. 272 agens de Lusitani.v , quam ejusque Soroteitt Sanciatn vulyui
loco S. Antunii Glcmumv prope Ulinuin : Ibi, inquU, Sauctas Reginas appellat lU ad Vitam priuiis dice- ,

narratur, quod B. Antunius , bubulcum quemdam tur 17 Junii ; itaqne noti provsus forct rejicienda
rogavit, ut currum ad delerendr^s la- sibi pra.'beret upinio illa, si cetcra convenirent.
teres pro loci hujns construotiuue. Ille (ut estrusli-
corum r.ios) dissimulavit se currum pr^stare
non
posse, quod vcheret juvenem mortuum;
qui tamea
CAPUT
;;

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 227


fofte intprticipnfio te ipsam , non poteris salvari. D
Cum eam non mo- ^"^ "*
CAPUT VI. ist'i et similia interius siiadendo
dicum coniurharet, volens eam vexare exterius,
ALlema snlus despprnds aut deapernhundh appartiit sibi dicens Ego siiin quem tu offeudisti :

curata, ipso et S. l-l^anciscoapparenlHjU'^. si tamen vadas :id flnvium qiii Tagus dicitur, et te

ibi pro culpanuu isatKfactionfl siibmorgas, ego om-

J; uit in regno Poriugallia?, in 1"C0 qui Linbarres nia pecrata tua remittam et tibi gloriam sefernam ,
a
a nuncupatur, Domi:ia qmedain illius castri multum coucedam. Cum isfa frcqncnter app:u'eudo dixisset,
fainilnn putcns, Lupa nnnune, haben^ quemdam dtemnnem et seinpl vir suus [abcsset] delusa quadam die ; ,
S. Anfonlo
da-mone diu qu^e instigante se commen-
pio cameraria , in specie niulieris , tertia hnra pLTgebat ad rtuviutu Triiriim, ut de siih-
usa, ttal . eC idrfor-
diaholo erat crudelissima , et variis criminihus ir- raersione di.ibolicam sug^e-itionem implerot. Et mlscen$
retita. Quid plura? Cum haberet specialem devo- transiens ante ecclesiam Fratrum Mmorum , ut se
tionem ad B. Franciscum et B. Antonium, in Hr- B. .\ntonio, cujus lestum orat , recnmmenilaret , in
initate extrema desperata propter magnitiidinem . eamdcm intravit : ct prostrata ante altare in capella
peccatorum, de saiute animaj non ciirabat nec vo- ; S. Antnnii, ciim lacrymis oravit, dicens. Sancte
iebat quantumcumque ad lioc inducta confiteri.
. , Antoni, in te semper tiduciam liahni ; supplico ho-
Et cum sic tristis et desperata jaceret ecce intra- ; nignitati tuce, ut miht diguerls revolare. si me ipsam
\erunt duo Fratres Minores ipsam confortantes, , subm;»rgere est Dsi beneplacitum , vel totaliter
ct ad confessionem et poenitentiam iiiducenfes. Re- abstinere.
(i <ianclis
miit ipsa, asserens se tot commisisse peccata, «luod 5't num aiitem sic oraret , dulciter obdirmivit
iii sprm ve-
adilH-
Deus propter quamcumque s'iafn poeniteutiam ad et apparens sibi B. .\ntnniiH . dixit : Surge, rau-
ni.r
cifur el niisericordiam non flecteretur. Fratcr vern, qui vi- lier ; et hanc custodi f feduhim ,
pei* quam a ve-
confilttur :
dobatur anliquior ,
dixit : si vultis peccata vestra xatione diemonis recipies sanitatem. Et surgens a r

confiteri et conteri le ipsis . egn omnia super me soinno, reperit iu collo suo quamdam chartam de
recipio, et honorum meorum vos participem facio, porgameuo, erant scripta: E
in qnalitterisaureis talia
acciiiU a
et virtute Dominicas Passinnis Vfdiis vitam ipternam E?ce Crucem Domini fugite p irtes advers;e, vicit ,
Sanclo appa-
promittu. Altera fiiit ad hjec verba in nielius nui- L-^o detribu Juda, radix David, Alleluia, Alleluia. retitc ainule-
lier, et ad poenitentiam anunata ; ac de lupa in Ettuuc illam tentaticmem amisif ,et quamdiu eam tum,

agnara conversa, de peccatis conteritur, et cum ceduhm iiahuit , eim iliabolus non vexavit. Sed
nmgnis lacrymis cnnfitetur et post ipsa habitum : cum Rex Dionysius i-ta viro refereute nudivit, ce-
Fratrum Minorum petiit et per nianum illius Fra- ; dulam pr?eiict:im habuit, et statim iterum diabolus
{ris accipiens, in Dumino felicitor obdormivit; et ea:n miilierem inv.isit. Vir autem uxnri compations,
statim Fratres illi disparuerunt. Quo omnes cogita- cuui cedulam rocuperare non posset tandem me- ; ,

verunt non irrationabiliter, illos fui^se S. Francis- diantibus Fratribus Minoribus , rescriptiim cedulsB

cum et S. Antonium h, quibus (antiira erat devota, a Rf^ge habuit ; et datam mulicn, ipsam , ut prin-

et quos in siii adjntorium assidue advocabat. Cor- cipalis cedula, a vexatione da;rarmiim liberavit. Et
l)us vero suum fuit in Conventu Gardiae c tumu- devote ciim lacryimsa contritione conressa et ad ,

latum. DfMiiu totaliter oonversn, per viginti annos in sancta


52 Cum autem post randicum quidam armiger conversatione vivens, fiuivit in pace dies suos et ;
ad tnutta
giiam iihl
[ire vellet] ad locurn dictum Linharres , ubi Do- Rox Dionysius illam chartam infer Reliquias suas miracuta
creptnm
diemon que- mina Lupa fuerat dffiincta quadam nocte audivit ,
pnsiiit. rumqua, adS. Antonii invocatiruicm, multa efflcax

ritur; quamdam vocem quasi inulieris, larrymosedicentis : niiracula fiierunt perpetrata.


misera ! malura servitium per tredecim anuos 55 In Castro regni Por(ug;iliite ,
qund Rerta i;

feci, et in vacutira laboravi. Ariniger vero totus vo.-iitiir, erat muHer quaedam , Seri nominata ,
qn:e Ab a'tuttrro
viro tnate
territus , ad se ipsum reductus, Grucis signo se ad neafissiraos Franciscum et Antoniiini sinKiiInreio ,,„(,„„

muniens, in Domino confortatus dixitAdjuro te : devotionom Inbeliat. Virantcm ejus eratlnljricus et mutitr,

per Jesum Christum ut dica^ , , quae es ? et quare iniqiuis; f|ui cum concubiuis, relicta uMre non ,

|ilur.is'? llespondit ilU Ego sum diabnlus, qui ; |ier solum nequam vitam ducebat sed ipsam ;

tredecim annos , specie mulieris, Domin.D Lupae habens exosam, frequenter percutiehat ct multipli-
tiuper defuncta: in niultis criminibus deservivi ; ut citer affligehat : quo tantiim uxoris crevit Iristitia.

ipsam, suis exigenlibus culpis, post niortem mecuni quod desperata deliberavit. iit de totangustiis eva-
ducerem ad inferni profundurn sed nunc in fine : deret suspendio vitam finire. Et
,
cun-i r.octe qua-
venerunt duo caputiati Fratres Minores ,
quos ante dam, viro absente, et aliis de familia doriniBntibus,
dilexerat . de
et eara ad pcenitentiam inclinantes, et funem disposui.sset in camsra, et intra l.aqueum
potestate roea ejus animam rapieutes sccura ad , vellet colluin ponere, et se ipsam instigaute diabolo (tum silii

fuit piilsatum fortiter lui/nean


cceli gaudia portaverunt. Et lioc erit tibi signum jugulara; ad ostiuin domiis ip.ti

"'"'"'
istius vcritatis. Cum eris in Linliarresio. ubi ipsa cum clamore. Tuiic Dnnina statiiii funem abscon-
decessit : audies rumorem in populo, quod quidam dens, ad videnduin qiiis pulsaivit, .accessit : et ciira
«d atiii
faher uxorem interfecerit ; et ille capietur, et pro portam .aperuisset , viilit duos Fratres Minores, qui
tlualius at.i

tnobui jirn- nxoricidio suspendetur : et ego ,


qui illius inter- eaiii,utipsosintra doinuin amore Dei reciperet, liu-
iatim tticit. tam fabi'i quam uxoris animas
fectinnis causa fui. militer rogaverunt. Doraina vcro interrogavit eos
ad deducam; et pro una perdita animas
inferna unle erant et quibus nominihus vocabantur. Qui
.

duns inde lucrabor His audilis proficiscitur Ar- cuin respondissent qiiod ile longinquis partibus ,

apparentibus
miger et dum fuit in Linharresio, fabrum suspen-
: erant, et unus Franciscus et alter Antonius voca-
et sanctls
sum qui nxorem occiderat, reperit et ipse quce
, : batiir ; Intrate, inqiiit, araore Sanctorum Francisci serwaiur.
audierat omnibus mirantibus revelavit. et Autonii : et posita raensaduiu cnmederent, sacris
b3 In eodem regno Portugalli» in villa d San- . Dominam serraoiiibus refecerunt. Quibus illa in bo-
ctarenas, cr.Tt tempore Regis Dionysii r mulierqiire- nnm alferata proposuit propter illorum reveron-
, ,

dam nncte quod sibi snggesserat


Bntrgumr peccatrix, qiia? magna devotinne ferebatur ad tiam, non exequi illa .

Ita persuasa S. Antonium. Hjpc a diabolo obsessa, ut sc ipsam de suspendio humani generis inirairus.
a dfmone
non ji.uf
interficeret tentabatur : et videbitur sibi , qimd 5B Intrant Fratres caraeram sibi pro somnoassi- ^^ „„^„„3
'ulr.tri Cbristus loqueb.itur in corde ,
inspirando dicens : gn.atam : ingreditiir miilier lectiiin suuin : et cadem ail immim
„|j|
Irwirm re
>c occidut
Misera, tu fecisti contra mc tot iniqua, quod, nisi iiora iidcm Fratres viro suo apparueruiit dicentes :

"'"""'•
Nos
,

238 WIRACCLA :S. AKTONM (KE iPADUA.

Ni)SsumuB Sancti Franciscus et Antonius, ad te attribui viJebatur. Interrogatus ille juvenis a mu- D
a Deo missi tibi denuntiantes , ,
quod niei conver- liere illd, (juis esset ille Jocus, et qui essent illi,

taris a via tua mala, et concubinis dimissis soli ad- quos vidcrat cum tanto ornatu et pulchro ordine
hiereas uxori tuie nobis devotae, intra tres dies inoedentes, reapondit, locum illum esse requiem
niorieris, et in inferni barathrum demergei'is. Kam aniraarum, et oinnes iljos esae salvatos ; et ille ul-
uxor tua liac nocte , tuis vexationibus tribulata , se timus, cuiii tanta pompa proccdens, esse S. Auto-
per colluin suspendisset ; nisi nos ad ejus hospitium nium. eujus festuin, sicnt in terris, sic colebatup

venissemus. Tu ergo vade ad eam , et in signum et muito excellenlius a Sanctis in cadis et in so- :

pete ab ea funora, quo se voluit jugulare. Territus lennitatibus alioriim Sanctorum, alii viclssim solen-
Iiomo, et subitu excitatus, de peccatis contoritiir «t : nizant sirailiter. Et ideo, ait juvenis, huc deducta
llludfue reii.
inane bur^ens , vciiit ad duiiiiim suam. SiiiTexerat es, et ista vidisti ; ut in Sanotorum fcstivitatibus
9t^stus serva-
tunc ejus uxor : et iion iiiventis Fratriiiiis , sed ab ojiere servili abslineas, et Sanctis debitam rcve- re.

revitalo Ipsl '''"'" parato ; ac si niilliis iii eo cibdorinivissst, erat rentiam exhibeas, pra.'cipue a nialis operibus alisti-
stueuxoris non imniprito stupefacta : quiii unde exivisseiit, ueiidu. Dtiiii anima autem istius iiiulieris sic duce-
consllio, batur corpus
(.m^i oiniila esseiit clausa, iion poterat cogitare. , ejus ad eastrum praidictum ad
Tunc vir ejus siiperveniene, uxurein benigiie sa- sepelienJuiii a iiujiulo est portatum, qiiia totaliler
lutavit , et ait : t'arissinia, ubi est chorda cuin qua murtuum vijebatur. Et Juiii sepultur?e locus para-
h.ic uucte te suflorare voluisti ? Sed illa staiite at- retur, cunclis oeriientibus ac stupeiitibus et tcrritis,
tonila, lieiie sciii, inquit illo , qiialcin gratiam tibi mulier illa surrexit ; et primo corara illts, postea
fecorunt , ct te ct mc a morte curporis et aiiiinie coram aliis multis, et me i qui ista scripsi , seriera
Sancti Franciscus et Antoiiius liberaveruiit , quos retiilit pr;efatui visionis.

tu noctfl isla piiuterita hospitio recepisti. Cunfiie- Circa annum Domini millesimum Jucentesi-
5!)

tur illa liipiido veritatein : ct sua visiune detecta mum nonagesiuiuia secunJura, relulit quijam homo,
E
Litrones
]J voiiiam petit hiiiiiililer ab uxure : et sio ambo in multuin senex, cuidam Fratri Minori. quoj ipse Suitcto prxdi-
oiiini caritati' et ctuicordia diu viventes, pleiii vir- li. Autonium viderat et, cum lalro et raptor esset, : cantc convei-
si.
Sanctos Franciscuin et Antonium
tutuiii exiircitiis , et de iiumero duodeciin latronum qui in nemoribus
paritcr laudaveruut. habitabaiil, ad Jepraidanlum et spuliandum qiiosli-

/,
37 Juxla castriini quod dicitur Turres-nov» /i, bet viatores ; oiiiiies JuoJccim, auJita fama pr.i-di-
/H fCttO S. in vico qui dicitiir Elbrun, in regno Portugalliie, cationis li. Antonii. iiiuluo conJixerunt, quod aj
AnlonH labo- iTat (iua;ilain niulinr coiijiigata ; quifi diiin in festo ejus praeJicationem Jie aliqiia, sub ignoto habitu,
rant
S. Antunii ad iuolenduiii triticum, de praidicto vico convenirent : non enim relerentibus credere pote-
Elbruii ad caslruiu de Turribiis nuvis, cum quadam rant, quoj esset laiita; efficacia; verbura ejus, quod'
puelhi pro)ioraret ; veiilus vtdioniens, a parte ante- ardere, sicut alterius Elias, sicut facula viJebatur.
riori iii ipsiiin irniens, saccuin cuui tritico , quein QuaJnm ergo Jic ipso pra>Jicante veuiunt; qui Jum
portabat in cajiite, in terrain projecit, et eani fecit ejus ignita eloquia oliqiiantulum audisseiit, incepe-
cadere resiipiiiam. Et conliiiuo adfuit quidam juve- ruiit de peccatis couteri et compungi , fiiiito autem
nia lacie iirivclarus, qui aiiiuiain accipicns, Eernione, de suis peccatis et facinoribus siint
illius com-
aHenatur u coqiit eam ducere secum. Et iiriiuo duxit eain per puncti. Quos ciim jiius Pater de Confessione per
iemitivs :
cuiiiiium qucindam latissimuiii , quo ad quenidaui ordinera auJivisset ; interjixit eis, ne ullo inodo re-
putcuni pervenorunt, buiribileiii et teneUro.^um Jireiit aJ scelera consueta ; non rejeuntibus pro-
valde, ex cujus ore flamina; Iiorribiles a.-cendere luittens gaudia ajterua. redeuutibus vero siipplicia
usque ad caduin vidcbantur : furaus etiain depres- inaudita. Keferebat etiain idem senex, quod aliqui
sissinius, iiigcr ct fa-tidus, indc exhalabat; et au- de ad consueta flagitia redieriiiit, et vitaiii (sicut
iis
diebantur ex inlus torlorum et torquentiuiu rugitus Sanctus prajdixerat) celeriter inoonfusibilibus sup-
ct clamores validi, plaiictus quoquc, ploratus et ulu- pliciis finierunt;non redeuntes auteni, iii pace et
latus niagiius in codein barathro iiersoiiabaut. Et in Domino quieverunt. Illi autera seni Sanctus in-
intro inulier illa cuin troiuore rB,spic.ens, vidit di- junxit, quoJ duodecim vicibus Aposlolrjruin limina
versa gciiera Iioiuiuum, et di-ersa oflicia iii quibus visitaret qui in duodeciina rediens de Horaa, hac
;

tt monxtfatls (lcliqueraiit,
Jivcrsiiiiode a da;nionibus crnciari, in via Frairi cura lacryniis referebat e\pectans, ;
/161 ali Angrla
Naiii mercatores frauJulenti, bursas iguilas iii juxta Sancti proraissum, a;terna8
paiils iiifeini, collo vita; gaudia post
Jclerebunt; usurarii veru, ardenti pcL-unia a Jieiiio- hujus cursuin miser«, adipisci.
nibus cibaliantur, rapturos, aJuUeri, hoiniciJaj,
falsi testcs, judices, ccteri
pcccutures puiuis cuiiipe-
tontibus turqucbaulur, Tuiic ipsa inter.-ogavit iuva- ANNOTATA D. P.
nem diictorcin suum, quis erat illc locust Qui re-
spoiidit, quod erat puteus iufernulis. Et, quod erat a Linares, GitimliensU ilitBCt^sis oppidum , inler
niirabile, quam iilurimos ibi vidit qui !i Ihuc erant Giiarituim et Vitieiivi.
vivi, illis locis jiauialibus ile|iutali, et in societate b OO liaitc caiisam lulis prxfujebntnr in MS. liiii-
da^monum ainbuhiutcs, Je civitale Ulixboiiensi et (iualiler quauiJain iu fine Jesi»eralam,
lu.i. apparens
villa Sanclareneiisi, quoruin noniina non taoebat ; sitii, aJ Confessionem et gloriam adduxit; proiiiiic
tamen in lucis illis nuinqiiam fiiciat, ut dicebatur. salvata fiterit itiutiitr illa, vun tam ex vi sitx Cottfes'
Ncc videatur incredibilc, si in visione adeo futura sioiiis, ipine dfftxlit itionc.t minitttri sacrameutalis non
ut jirajseiilia Jauiionstrantur. fiuam inlernai
fitil, et perfectK eontritioniti.
58 Pust !ia;c niulier illa deducilur ad locuiu c Ignoraniitr Conventits Itiijits initiit, qnx an. 1268
aiium, deleclabilein et aiiiaiiumi piilcra hurbarum anttiptiota probaliir ex Bnlia
; fssii Ctcmentis 4, lioc
varictale depictum, cunetoruuique florum et fruc- anno ilala ad Gttariimnos lyiisitaniie. Paciccns adtitt,
tuum gcneribus nJornatum; in quo viJit quoddaiu ibi canseriHiri mcindriant litijus evenius, et seputturam
tentorium niagnum, altis>iniuui, niir* magniiudiuis ostendt disltnctam a ceteris.
colloculum ex quo quidam hoiiiines clarissirai,
;
d Sautarem, id est S. Ireiies oppidtim, ad Taiji
oc storlojM-
'""'" ^"stium varietale oruati, coroiiaa gestantes in dcrteram rijiain.
raiui, cnpitibus, bini et bini processionalitcr procedebant : e Rctinavit Dionvsius, 5. Ettsnbeihe mart.us, ab
iu vero erat uiius quasi spunsus, mirabili or-
fiuc
an. 1279 ad 1^23.
iiatu decorus, cui tolus ille
procsssionalis houor f Ita passim medio aro, cedula pro schedula.
g
; ;

DJE DECIMA. TERTIA JUNII. ii9

s Nescio an lecle scriiiliim uomeii, iiisitm tn lahHlis uiiitus existens, aJ U^iutam debilitafem sptrituum D

iteetiitm repeii. devenerai, quoJ nec cumlelam poterat extinguei-e ","''


, /* .. ,,
'
,.
^ Exliuiiwre
h TuiTes-novs, inler S. Irenes el Tumariitm op- suu rtatiu ap|)licataiu. h.t qiiamvis per pe- pnvfinante iiie licos

fitla, in finibiis dioccfsis Sanlirenensis : jiuta eigo riti(U"es Lombardiffl, pcr terriim caudens, novies, viwus,

fuerit vicns Elbroii, a taliulU non intlicalus. suo gutturi et seiiiel capiti appositum, nd cjusou-
i Hiiic e.l ex sequenti anno 1202 ctillitii mtle.liir, ratiuneui fuerit l.iboratuin ; nuliuiu reiuediuiii Ii.i-

scripta islxc fuissc circa finem secuU 13. buit, sed iiitirtuilatis potius iiicremeututti. liumi-
neute ergo suftocationis pciiculo, ad S. Antuuium
CAPUT Yll. Pailuam adilucitur; et uitte arcain jiro^tratus,
Saiicti suffragiuui postulabat dcvote. Et ibidciu

Miracala per iesles corain iL/tiscopo Vadax jU'itiio cuejMt spuere , et iiisulll u"e foiliter, aJhuc
coti/irmala, el tiHa mnnulla. iniitus. Coutinuans autetu orulionem , cuiii muUts ad sr]>iticrum

Fratribus et populi frequeutia, qui eideiu ratiune Aaiicncira


''"'
\ TuiJam Conversus Moiiiuliuiu Paduiu, lutiitis vi- festi et uiiraculi «ssistebaut ; subito, einissa horri-
giuti quiiique annoruui, a nativitate surilus et uuUus, bili sanie, loquelatn recuperavit, et plenariain sani-
rraler iinjuo cujus lingua erat mudicuui proraineusextra guttur : titeiii ; et in laudom Saucti prjrutnpeiis, cliaui An-
mutus
rrtorta
et brevissima ad niodum vitis torcularis retorta, sic tijibonam illam, Salve Regina ctc. cuin Mmislro et
et surdus
b
quod videbatur intuenti bianda b et rugeta ; serael Loctore, qtii ad miracuUiin tantiiin conciirreraiit,

et seciiudo fuit siiirituali visioue imluctus, ut ad 1.1'tts vocilius Ciiiitando pcrfecerunt.


H. AntiHiii sulfragiuai se couverteret toto i'orde. 03 tiuidutii puer vigititi incitsiuni, uomiuo Tho-
jtarHutes jirope ecclosiam B. Antouii (iqia su/Jo-
Qui rudis et hestialis, ig.iorans quid visio dcsigua- inasinus, citjtts iii

riilits Jiucr.
ret primo per dorauui, postca jier plateas S. .\\i-
; Padme muriibauttir. ju\ta qiioilJam vas aqua ple-
itla illrocafo
toiiiuin requirebat ; tertio vero, eadeiii visioue modo iiutn incaitte fucrat Jarelictus. Cum veio dicla itttt- .vMsflfortir ;

simili concilatus, ad B. Anlonii occlesiam perve- lier domuin rediret, vidcns pedcs pueri supra vas E
niens, cum devotione qua potuit pernoctavit, et aliquantuluut proinineutcs appr.ipinquans cernit
,

Sancti adjutoriura frequenter iuvocavit. Post horam caput filii inferius in fundo vasis, jieJibus superius
vero nonain, quadam luce divinam circumfusus, elevatis ; et cum ejulatu ipsiim o.\trahit, j ,ui de-
subito et toto corpore sudure nimio superfusus, lunctum et frigiduin qu;u tieiis et clamaus tolatu
:

magnaui commutionera sentire ccepit, tam in capite viciniam illico concitavit. Ailvciicruut ergo qtiam
cadem reftift-
quaiu in merabris. Quid plura? Subito reducta est plures, et aliqui de 1 r,atribus cuin opeturiis, iiui
cala hqmndi
lingua ejus ad deljitara qiiautitatem, et loquela: re- aliqua in ccclesia S. Antoiiii re|)arabant ; et pucritin
accipit facul-
tatem. cepit beneficium et auditus. Illico eiiiiii apertuni videntes cxliiictum totalitor, coitt|iassi stttit matiis
est os ejus, Deum et B. Antoiiium j-ro tanto bene- doloribus lacrjuiosis. Matcr vero ad B. Antuuii
ficio beneJicens ; et, qiiod erat iuirabile, quadain merita se convcrtens, ejus auxilium clatiiorose in-
nova lingua, sed pleiie iiitelligibili in iUo cotnpre- vocando, vovit quod pondus pueri de tfitico darot
heusa idiomate, loquebatur uesciebat etiaui uisi : pa^jieribiis, si ipsum B. Aiit.otiius a mortiiis stisci-

pauca vocabula, aJ coinmunem usum loqueudi ne- taret : et jiust raodictiiii jiucr resLir^it, ct vivus

cessaria, sibi divinitus inspirata, quod ea ab homi- restituitur malrl sua:.


nibus non didicerat; admirantibus cunctis, qui eum 04 Mulier qiia;dam Fot liviensis Jicecesis, Beatrix

mutura et surdum a nativitate referebant. Ad cu- riomine; ntorbuiii jiericulosutn quod naita Jicitur,
jus miraculi novitatem utrinsque sexus populi con- iii cranio capitis radicatum, in qiiaiititate pugni,
fluentes, juveuem, qui prius Petrus dicebatur, ra- passafuit decKin anuis. Quae cum uon pus.set iiive-

tione prodigii, ex tuuc censuerunt Aiitonium ap. niie reuieJiuin peritissimcrum ingenio nicJicorum ; muUer a
(jrHvi nlceve
pellaiidum. ccepit B. Aittonii auitilium duvotissiino iiivociiro
li')irn'iir.
(il Quidam liomo prope Parluain, volcns qiia;- pfutiitttcndo, quod si 5.initatem sibi redJcrot, ejii.s

Et. ciiriasitate
dxiuoitcm evi'
dam occulta scire per daiinones, quadam nocte m altare filoitrgcnteo circuirct. Et eailein noctc B. An-
cans circulo iucautationuiu se posuit cuui qiiudam Cle- totiius sibi J..niiieitti apjiaruit, ct (ut ibi videbatur)

rico, qui per arteiu raagicam sciebat daiiuoues invo- infliUuram illam, cuui cjii.Mlem patieittis suavitate
care. Cum ergo esset intra circuUiin. et dictus et complacentia, in qu;ituor partcs divisit, et sic

Clericus daemones invucaret; adveneruut dieraones plenam restituit sanitatcra. Disparuit itaque visio,

cuiii summo strepitu et rugitu. Et cuin homo iUe sed iioit dtsjiaruit Sancti virtus. Post modicum,
territus nesciret d;Bmonibus respondere aliquid, su- juxta quod visio demunstrarat, inflatura illa in
bito linguain ejus totaliter evellentes, et oculos da partes quatuor diviJitur et niagna sanie cinissa, ;

capite eruerunt. Ciiin auteiu fauces aperiret, nul- satium et planum reltijuit caput Duminaj. S. Anlonii
lum linguae vestigium apparebat : et in loco, ubi mirixcula pr;eJicantis. Natii Piiduain vonit, et

prius fuerant oculi, erat suffjssio niinia et pro- juxla vutuiu lumulum Saucti iilo argentco circmii-
flt exctts et
matus : funda. Cura ergo dulore cordis projiter culpaiu et cinxit.
pa-nani vcxaretur, etnon posset peccalum ccuifiteri 03 Fratcr quidam, Cambius noraine, de Pro- Fratrr lacla

ad B. Aiitoiiii suffr.igiuin invocaiidum tuialitep se con- vincia Romaniic, hoiTibili ruptura, iule^tinoruin in- se.imtcm eura-
'"''"'' ''""'"•
vertit. Et cuiu in Couventu multis diebus ac noctibus ferius cadentiutn ponderc, non obstaiitc circulo fer-
oraiido permansisset, et Fratres in Missa. BeneJictus reo apiiosito, irieniediabiliter aggravalus, vcnit iu
ttd a Saiicto qui veuitin nomine Doniini, decantareiit, et a Sacer- die S. Autunii Puduam, ut cjus auxilium imploraret.
tub Missa
dote corpus Doinini elev;iretur; novi fuerunt sibi Et ijuia, pra multitudiue iiilirmorum pro remeJio
cvratur.
oculi iu capite restituti. Congregati ad tantum ini- concurreulium, noii poterat inter coluranas tumuli
raculum quam phiriini, et una cuui ipso oranlea se locare; uianu sepulcrum tcligit, ct ijjsam pust,
Deum, obsecrabant; ut qui S. Antonii roeritis sibi intestinis caJentibus, cuin magna confidenlia, ap-
oculos linguam reddere dignaretur.
restituerat, et plicavit. Mirabile ccrtc 1 Illico intestiua ad lucum

Duin vero Chorus Agnus Dei cantando Dona, , jirujiriuui redicrunt, et qua erat non ruptura iu

nobis pacem, finiret; Deus illico linguam sibi re- luodici ajiertura, sic claudituret consulidatur, quod,

stituit et loquelam, qua B. Antouii magnalia extol- b'raler Caiubius, vix in froute erat pars
ut dicebal
lebat. sohdior, quain locus jirajdictiU aperlura;. UnJe
02 Fraterquidaiu nomiiieBernardiuus, de Parma postmoilum fortittir saltaiis, aJ Siincti lauJem dica-
Non est diu uuod talia facerc valebam.
oriundus, ex nimia iufirmitate duobus mensibus bat ;

66
280 MIRACULA S. ANTONII DE PADUA.
06 Anno Dontiinimillesimo trecente.sirno<:se\age- S'ilennem, sicut festu annis singulis cura im-
EX MS simo septinio Cum Prinf-eps Afju'tani.'e il 0<l()ar
; inensa lietilia se facturos : quod quidem statutuin
(lus Jllustri-(. niaf^nam arrnatorum militiani conj.'re- iisqiie g mo.l.i. iicr Dei grntiain, diligentius obser-
,;
gari-t in uljsiilium Petri Kegis Castella, per vatiir.
InvUus ad
brllam H Hcnrioiira fratrfin siium illpgitiiiium fle rcpno e|p- 69 Anno vero Dominicje incarnationis raillesimo "um anno
'2'3 In .0.
/fiitfantam cii et fiif.'ati . 1'uit prHreptuin ex [larle flicli Doinini duceiilesini.i sesagcsiiiio tcrtio.
poslquam D,h) nla-
abducendui,
'"m ecclcslan
Principi> cni-lain niHf];co chirtirgico, qui vocabatur cult meritis cjus Sancii, de stib jugo E.celiiii
ty- "icpiis Iran,.
Petru-*, iii oivitaie Hiirilegalaj coinmiiranti, ut ejiis ran.ii pra;.licti, qui ipsa.n depopuiaverat, civitatem fcrndum
aciein sefjiicreliir. prociira fMrsiian vuliiPraiKl iriim eripere P.idiiantim ejui refodilur.
; ad Sanctum inte-
; rives,
quofl propter mulla fnit eiflein Petro gravissimuui riori devotione ferventes. prapgrandem et solennem
et aniaruni. Viilens lainen ejusilein Principis tiriiia- ecclesiara sihi coustruxerunt. Corpus autein san-
tam voluntatein, ciii resisiere n ,n auflcliat ; cuin ctuin transfcrre statiientes, cum in Octava/i Uesur-
a'l B. Antoniuin specialein flevutionem Iiaberet; ad recticnis Doininicas, ipsirm. qiind diu siib terra
atquc anlif
Conveiitiiin Fratrum Miiiorum Uurileijalai; C"iififlon. latuerat effodissent ; inventa est lingua ejus adeo
Sanctt Imagl ter sccessit ; et ail ejiis proces Krater qiiiflam. in recens, rubicunda et pnlchra, qiia; per vi"inti se-
Ticm dcprccani qiiailam capHlia. erat qua^flain iniagn D. Anio- ptem annos
ulii i et anipltus sub terra latuerat, qtiasi
nii lignea sciilpla, Mi.ssani ile ipso celebravit. Quam e:idcm bora Pater sanctissimus decessisset.
(Juam
ciini flevotc iflcni Pctrus aiiiliret, inteiiflens in ejiis- vir, Frater Bo:iaventura, tunc
vcner.ibilis
Ordinis
dein S.incli iniagiiiem ; rnin magno lcrvfre oravit, generalis Minister, pisinifiiliiin /; Cardinalis et k
ut si prajflicta via nfjii erat ad utilitatem aiiiin:u Epi^copus Albancnsis, qiii prieseiis erat luijns Intenitar
8uas, H. Aiitonius ipsam misericorditer inipediret ;
Translationis g:iudtis, in nianibns reverenter ac.i- tiiigui tn-
et si erat, ail lioc ipsius orantis voluntatem rcdfie- ptens irrigatiis profluvio lacryinarum, affari
;
eam corrupta
ret infdin.itiun. ca!pit ilevf.tissime verliis Iurjusinodi corain ntultis
:

87 Mirabile cerlc! Dum sic dicendo, iinaginem lingua henedicta, que semper Dominuin bene-
attente res|iif;eret, a-pexit eaiii caput liinc inde .igi- dixisti, et alios beneilicere fecisti nuiic rnanifcste
Ij ;

cfi alinutnic tanleni. ad inodiim lioniiiiis iiegare ali'iiiiil inniieii- appiret, quanti existis mcriti apiid Oeiiin et irifi- ;

tniceui-atnr tis (^iii adiiiodiini sfuficfaclus, oogitaiis quod fiir.san gens ei dulcia oscula et devota, j.issit eam seorsum
ex velicinenli imiiginutione et pliantasia' fuino ve- honorifice collocari /.
runi, quiid crat sopiiisticum, videbatur oinnes 78 Tcmp.ire vero Domini
;
lionifacii m Pap» m
vircs inleriores recuilegit. aspecluin acuit, et sic octavi, rpparata est fribuna Basilica? Salvatoris de Imajo in (ri-
atteiUe iin.igiiiein respiciens flictam oratif.nein re- Roma in Laterano. quffi Episcopiuiii nominatur :
buna 1,'itrran.
sumit : et co clnre videnlc, iier'ini iiniigo ligiiea cui depingcnfhe opcre inosaico deputati sunt duo ejjireisa nt
quit aboltrt.
quasi abncgand", caput liinc iiido agilavil. Et Pe- Fratres Minores, in arce illa penti ct non inodicum
trns dicta Missa, seciiin miraiis recessit ; ignorans experti. Designatis aulem iinagiiiibus, quas idem
quid porleniuin liirjusmodi designaret ulruin vide- P.ipa ilii dciiingi mand:iverat
;
, videntes illt Fratres
licet t:di signo S. .Antouins iiiiiueret, fiuod dictus qund adhuc loca superaverant, ima- in quibus alia}
Petrus curn dictaacienon procederet vel, quod si ; gines possent proprio notu, vel forte divino
p;jni ;

faceret, esse utde auiniie sua.' ilesignaret et sic : instinctu, Beatorum Francisci et Anfonii n hinc
stupefactus et dubius ad doinuin propriam est re- inde dnpinxerunt. Quo ad ejusdem Djinini Papa;
vei'sus. Et post molicuin nuntius venit ad eum ex delato notitiain, niandavit quihusdam Clericis, boc
parle Domini Principis, ut ad ejus prajsentiam ac- sihi ex livore nuntianfibus, dicens
scnontturum de imagine S.
;

(.eilcr'ot siiie mora. Accessit sta'im ad dornumdi- Francisci, postquam ihi est, tequanimitertoleiamus ;
cti Principis Petrus : cui obvia')s Senescalciis, dixit de Sanct.i vcro Antouio dc Padua hic facere quid
sibj : Estis vos p.iratiis ire cirin Homino Priucipe in habemus? Ealisergo, et illiusdestruatis im;>ginera,
Hispnniani, prout vobis injuiixit Petrus timeiis ejus
? (,'ui et loco imaginem fieri faciatis.
B. Grcgorii
respoiiflit, Diiniiiie paratus suni facere iii oninilius Qiii accedentes, unus post aliura ascendentes o,
et
Doniiiii Principis voluiitalcin, Ciii Senescalcus sub- confes.-i sunf se ah una persona ferribili, ibi eis vi-
riilcndo, ruin hilari vuliu respoiidit; Vos bene sibiliferapparente, ab alto in ferrain dejici ; et
C ilicitis, iit b iiuis et fidelis : et Dorainus Princeps quasi in furiara versi, a concepto fucrunt imiicihfi.
conced"t vobis pro vestra coisolalione, ut hic re- Et (siciitdicti Fralres piclores refcrebint) quidam
maneati.s, nisi receperitis aliiid in niiuulatis. Illc illorura staiim, alii omiies infri breve tempus spi-
vero cum gaudio ecclcsinra Fratriini Minorum ac- ritum exbalarunt. Audiens haec meinoratus Papa,
cessil, ct S. Anlonio gratias .igens, coram aliqui- referentihus deinandavif : Dimittatis, inquit, st.are
lius Fratrihus supradict-i naiTavit et esse vera, illum Stincfnm sicut
;
vult : quia, ut videmus ex-
littcr-is lactis sacrosanctis, jnramer.to firmavit.
presse, posseraiis cura eo potitrs per.iere quain lu-
68 Eo tcnipore quo Paduana Civitas erepta est crarr.
fie inanu porfi h tyranni, pra-.licti Eccelini de Uo- 70 in Begio, Castro regni Portiig.allia;, vir
Fuit
Aiiparenl
ra:inii, nianu Domiiii, ejiis fcralibus actiluis linem Petrus Petri nomine, potens ef dives, et
qiiiilain Sancti mo-
ilante circiimdanto Legato e Ecclesi.H et ejus
^
;
exer- Ordini Fr:,trum Miuorum lanla ililcctione adstri- I tbinih,

^oftti.i icinti-
'^'"' »|>si<l'u"f continua dictain urbeiii. nocte li. ctns, quo,l eis coiitulit ibi locuin pro iedificatione 1>
/i
ficlrccuiirran- .Antonii, cum
Fralrum Min.iruni de
(iuardianiis Convenfus, pro
et iodiflciis pliii-a iledit. Cuin aulem
rfo_p>;,Tf/,d(«r p„,l„a, Fratcr Harthi.lomanis de Corradino,
per- esset infirmus gravissime, i|imdarn nocte quatuor
in Octava
noctan.lo ad scpiil,.rum ejusflem Sancti
Sanell, vigilaret, et Fratres, cum inultis aliis in ejus camera vigilantcs,
pro hberatione di,t,c urliis intei-iin flagitaret
pi-eci- ejus exituin pra'Stolabaniur. Tenebat ex devotione
hus lacrvmosis, de ipso mox tnmulo vox talisinso-
dictus Petrus hahitura Fratrum, cum quo elegerat
nuit inultuin chiie Frater Harlholomwe, ne timeas, :
sepeliri et ecce duo Frati-es Minores,
:
iinus ad
neiiue conlristcris adeo quia iii odava fcstiviiatis ; ejus dexteram. et alius ad sinistrarn, sihi apparue-
nie e Pailuana conquirciur civit.is, libertate solita
rurit : cui uniis eoruin dixit: Petre, cognoscis nos!
ct iminunilnle prislina fruitiirn. Siciue
factutn est, Et ille Cngnosco vos esse Fratres Minores, sed
:

Donnno disponente. Hanc autcni vocem plures non habeti notitiam persfjnarum. Et ille
r Ego sum :
Fratres/', tunc inecclesia vigilantes. tesiati
qux cxtndc suut se S. Franciscus. ct iste est S. et propler euiiiqiic Antonius :

veracitcrauilivisse. Qiioil post raoJum ad


rciliiius Padnano- devotionein qiiara ad nos seinper hahuisti, et bene sanant ;
cotttur. rum notitiam per eniens,decreveruntO.;tavamipsius
ficia quse Fratribus nostris iu isto Convehtu exhi-

bui»ti.
T)TE DECIMA TERTIA JUNII. 231

huisti, missi sumus ad te consolanduni, et de ista annisex communi jrrario solverentur quatuor mil- D
intinnitate curandum. Et tunc illo Petrus adjrans, lia librarum munene, duuec tenipli fubrica consum- ^'^ >"*

rogavlt S. Fraiiciscum, ut habituin, quem super se maretur ulqne in Natalitii Vesperis piiblica sup-
;

habebut, beneijit-ere dignarelur ; quo lacto, anibo Prinreps Venetus. {Qnid hoe an forte
plieation-', .-^

,n quo poit' disparuerunt. El ilie tanta celerilaic convaluil. quod Princeps lcgemlum /J Aca<iemii-i, Rcligiosi
S*iiuiUis
ra jiiortatttr
omnes praisentes ui stuporem converiit et cx tunc ; omnes, cunciique secularis ^tatus (jrdines, et uni-
benedtcunt.
duodecim annis supervixit, nuliurum thesaururum verste Confraternitates, ejus sepulcrum inviscrent;
portans clavem, nisi scrinii in quo erat ille liabitus variadonaria, pe.-unias, ren-o^, oloum pro fovendis
benedictus, cum quo fu.t mortuus et sepultus q. lampadilius, cunseciarent. Neque his cunteiili alii
indies adjecerunf, per qua^ niiruui in inuduui atvro-
ANNOTATA. D. P. vit Sancti veneratio. Alia qu.vdam iufra vidc.
h Anuo 1263, quo Pascha celebraium fuerat i

a Exhibeo ipsa veilm veUns tiluli, sic scripli Se-


: Ajiritis, Octava ejus cecidit in 8 ejnsdein ; adeoque in
quentia niiraoula sunt per testes coram Episcopo G, non vcro in 7 Idus, uti suppulavit /faddiiigns, vel

Paduie confirmata : ijuodputo tnU-Uiycndum de <fum- jmtius hjjiothclico mcndo cbrejmt.


qne pnmis »s/Kt' ad uum. G5, enn.dem vevo EpisL'o- i Iino annos triginia dnos, nicnses trcs, diesderem,
pum Jacobum Cunradum, sub quo Sunctus obiil fiic a 17 Junii 1231. Sic in Fundnmcnlo 3 Ordinum,
imlicari : nnm superfuit uspu' nd 1283, ju,rla Uybel- ubi iisdem fere verbis res describitur, niimcrantnr 32
lum. anni.
b Puto legcndum bianca, ut siijni/icetur fuisse lin- k .Scilicct nn. 1273, bicnnio ante mortem.
gua aWo-rubri coloris, vel pnnctim sic vuriegalo. I Scnbil Pnciecus num. 141 quod ijhius Ordinis
Ecgyaphum nostrnm ducentesiino sed errorem,
c : Pr.vlatus aliquis. volcns saernm linijunm alio furlim
librani potius qnam auctoris, arguunt sequentia. Nam trnnsfcrrc, ncquiveril ostium sacrr.rii egrcssurus inve
Bonchrlus in Annulibus Ajuitantx quod Angli, docet, nire, donec ij)sam en unde acccperul toco rcposuissct.
qui jam pridnn imeb.inl Aiuitanix partem, Ires scili' Item ij^sam aliqunmiHa oceuttatam (ui.^ise, nunc omni-
cei ScneschaUatus, Durdcgalcmcm, Vasntcnseni, et bus oslendi.
Landenscm : camdcm pirtem ccdente S. Lndovico per ra Id csl abaniio 1205 ,i«/ 1304.
,
E
pacta anni 1259, possidere ca'pcrint sub tilub Duca- u Aiubas imagines 3cri incisns crhitiet Doverius An-
lus. Exinde torum in GalHis potcntia refhrescere.rce- nal. C'jppuc. tom. i j)og. 903, iisjne similfimas ex
pit, maximc shb Eduardo III, qui pugna Pictavicn.si atjside S. .Vari.v-mujoris, renoruta (ut in Musivo ibi

un. 1350. Victoriuni obiiiuiil, qua captns Joannes Rcx apjjingitnrj Anno Domini bicclx.xxxv rum addilo :
et in Anglinm abdnclus coptivus est ; ip^eque Eduar- JAiyBToRiit. T I. I'h:toriop'. mosiac rr:i Fnrlnm id :

dus ca'pit se R.gem Francije dicere. Fucrat antem


victoria illa retnla polissimnm virtidc Eduardi Prin-
cipis Walliie, cui patcr suus videtur in pr.vmiiim
cessissc Ducatnm Aquitantx, ad re.jnnm autem tnm
pervenil, mortuus ante patrem.
d Meminil horum subsidiorum, Pctro Crudeti ab
Anglis latorum, praccdenti anno Douchetus, quorum
beneflcio tnnc restilutns Pctrus, cum stipendia .•^olverc

recu.sas.-iet, illusum se dolens Eduardus hoc aniio eum


descruii ; Hcnricoiue cjus Frotri occasionem dcdil.
cum Francornm rcpelcndi Hispnniam ; proul
auxiliu
fecit, Pctrnm reijno cl vita privitvit. Post quod cnm
ac
nesciatur in Hispnniam rcgrcssns Ednardus, alius hic
videtuT irrepsisse error innumero, et quod res debebat
1366, non 67.
facla dici an.
e Anionius Godi in Chronico, Logatum nomvial
D. Philippum Ravennateni Arcliiepiscopum, rem-
'

qne nnno 1246 gestam : ad qucm annum Moua-


diiit

cliusPaduanns eam fiisius dcscribit : ambo autcm ad-


dunt, qiiod tyrunnns, defcctione Paduanornm irritalus,
eurnmdem quos in pr.csidio quodam habcbnt ad 12
m
millia iyne extinxcril ;
jjosiea vero ij)sam urbem, sed
fruslra, obsedil. Rnvcnnafbus lom. 2
Ughcllus in

Ilal. sacr.c col. 382 idem confinnal. Waddingns la-


mcnan. 1263 h. 8. Octavianum Cardinalem Ubal- i'erosimiliterjii!iiii ruiilificis, moti mirr.culo in Lalera-

dinum, Legainm et hujiis cxpcdilionis dticcm fant : aut exfaadtale per uliquem operis prx-
ueiisi piitruto,

sed errcris conviJicitur ex Annulibus Odtri Raijnuldi, fretum pelila, ijui rusus prioris complex fiierut. Ipsas
allegantis num. ib anni 1247 lilteras Apos oUcns, Luierunnises imuijiiirs liic ride et simul oijmnce quam :

recejAam jam Padnam, ex vero Cuppiicimrum Institutiir Muttlixus a Bttscio


quibus ei islo anno, snlicet iiii.\t

Legalionis 7nnnus imposilnm docct. expresseril primoium Miiwrum veterem liabitum, sibi
f fyaddingus ad annum fn\rcitaium, ex eis unuin iu visione ostensum, atque ileinde Riimx el /Issisii
pictuns ubi tamen quod ilicitur post /lcla
nominat, Lucam Delludinum, suncti viri oliin so- visum in :

cium. B. Felicis Cappurini 18 Maji, m relatiiine Joannisdc

Terra nova de origiue Cuppucinornm niim. 19, Ex-


g Utiiiam annum addidisscl ; nolubile interim in-
.•>!-
pensis Nicolai IV ;)ir(a afois //idii'"'!,)- /?as(/i>.r.
tervallum lulis phraais notat, et annus 1367dH/jr(i
po.it murtem^
nolalus iilem eonfirmal. ffaJdingus loco jam liiclo telliijendum factiimer legiito testainenluiw.
addit, quod ingenti itlo benuncio devincti Patavini, qnam ISicolans obiit an 1292. Sfd ul Itabttnin recte
Rimnni musivi faber, ad.stipnt(intc B. De-
anno 124 statlierunt conmiuni Senatus decreto, ut exj)resserit
samlo cocrvi gennina effigie : non ta-
prci urbis Patrono deinceps haberetiir Antunius ; et nedicti Arctini
mcn irctc viiltum assimilnvit, dum fecit eum Antonio
offerretur ei statua aurea, ipsius civitatis pra-ferens
acS. Francisco baiimlum. Hic enim
cumprx liu~
ideam ; subsequentibus porro aniiis additum, ut quot- j;jue
militale
: ;

232 MIRACULA S. ANTONII DE PADUA.


varii.^i MSS. rcperifhantur.
A mililatc iioluixsrtnutripere Presbyffrii onliiinn, videlur lccia, prout furlc in Xovi-
lairorum inorf aliiissc barbam, (fnam Prcshjlrros iiiilin taies PadusR ab anno 1236 ad 1364 u Guilichw et
Oidtnis rusam hubuuim' oslenmm i-gt, rl prxdictR: ima- Alhrtgeto Corfvsiis. ruHect.r ct post Alhcrtiui Musmti
gines pruhunl in Annol. ad rap. 3 f'ite Iftt. n. Fieri bisloriam AuguHlnm cum FcUris Osii edit.r Ui'. 9 cfl;».
tamm putest, ut S. Anlonixis qui anno a;t. 36 obiil^ 8, ad anuum 1346 narrant, quomodo quidam Vicen-
piiis .rquo juvrnis pinijafnr, ad dfnntandam ejns An~ tinus, qui propter fracturam criirls clauijicabat, et

gf.liram raslitatnn; vfl quia jam gloriosus in cicHs, iiu dulores saipissime sustinebat, nec pnterat liberari
dfvotis suis apparucrit aliquando. Cntum ctinm vidftur in somnio admonitus curpus B. Antonii Padua? so-
quod quando positum fuit Musivum Lntcruncnsc an- lenniter visitavit, qui pristlnani obtinuit sanitatem.
iiis nt minimiim 00 post mortem S. yjiitonit, Franris Dcinde addttur Eudem anno....per B. Antonium
cani passim omucs, ctiam Prcxbijtfri, harbum alucrint Padua) Hunt multa miracula, quibus visis multae
nam in Vilfa- Franca Comitatus Nficnsis apnd Fian- peccatrices ad pc^uitentiam sunt ronversa:'. Tum
cisrunos vi\ilu.r mimumfntum Elfonor.r Sahandje, mor- lib. 19 cap. 2 Anno Doniiiii I3bO. . . . cum Dux
tnm anno 1290, nbi illa c.rprimitnr in ffrctro assistcn- Polonioe esset Padua^ Romani iturus, ante voluit
tibns licluiiosis Fianrisraim tribiis. lisque fut appa- Beatorum Prosdocimi et JustinEe iiniina visitare. Hic
Tfl) Siirfrdoiilins horhali.s, uli tndc suoipia tobella niiratus pulchritudinpm tempH Beati Antonii Con-
fessoris, postulans, didicit esse teniplurn Patris ur-
bis. Quidam vero socius Dncis deridendo Sanctum,
ait,E^t vere Antonius, cujusnnraine porci portant
canipanella? Qui t^tatiin Dei judicio judicatur. Nam
manus cum brachio debilitatur in totum. quam in
prolatione verbi ostendit contra templura, cujns os
e\tenditur ad aurem. Dux niiratur. Tuuc
usque
causam
prodigii qiiaerit filius Ducis refert facti se-
:

licm. Dux mente agitat, quid agat; cade.sti kimine


illustratus ait : Dle cum precibus iinidorelur. qui
pircussit. Qui statim peccatorem coram sepulchro
Bcati Antonii Confessoris per.-onaliter prai-seutavit.
Qui' effusis lacryniis oravit devotissinie, et in

inonsirai. Nuncaiac.m e cunvcmo Convfntuales bnrbam tautuin,quod oratio Bcati Antonii transivit in cce-
alunt,'sed >iuvucula rasligalam, radiint lotani Unol- lum, cujus pi'ecibus et amore prsedictus NobiHs a
IfCtm, Cappucini planc intonsam gfrunl. Ila bahitns Deo pristlnam rehabuit sanitatem. Dux miratur et
moresque mutantur solo lemporis fhi.ru, nuila ciijiis- gaudet. Cumeo tota civitas exultat. Fit concursus
quam notabHi culpa : ut in bis glorian vaniim sit. Cr- civium. Sanctus inoratlonibuset ohlatiunibus collau-
teri, ad lccti pfdem slantfs doinfstici uirtuxqne se.riis, datur, cui honor in secula seculorum. Puit hoc eo-
Ixctum ctwm ipsi pr,rffrunl, qrisco ia liubiln ct inor- dem anno, die x Aprilis.
nuiu picti ornnes.
Bovnius Vix
men forro pprcussit, et
scrihil.

cum
iiriiiio ietu, caputii
sociis protinus divina
acu-
APPENDIX
wtiile pciislratiis ac seiuimortuus, S. Aiilonii in t-e

Ulltioneiti soiisit
§. l. De Iraiishitionibiis Coi"|ioi'is ct Arca-,
: it,i frrc scm/tfr mittatur aUijnid, quo-
ties pcr plunum ora et nilanws ics radfm el iiU'oiTii;)la Sancli liiigiia.
.•^urrcssire
transit.

p Calaloiji Provinciainm cl Convcntunm, post Epi- J; 'trrat urbs Pitlavina, Jii.cla prifilirtiDiiem Sancri. in
tomcn Anivilium /f-^addinqi pcr IJnroldum, nibil lncis ftujmOctafaJibfnilaahlErelinitijraiiiiifli' nuui) mccl\]1,
hur ndftninr : nam qni farlits csl per Dnitbnlomxum sicitt siib finein Miraciitonnn praimiysoriim itum. 67 vi-
Pinnnuman. !400, ProvinciaS. Jucobi, ad quamin dimiis; 7U'C diibitavit illa, ctii acceplitm referre deberet
Q tnnc Liisilunia pertinebat, nullam notnen bahct huc tatttum bonuin. Itaqne viaximo stttdio conat.v pnrtcm
acccdcns. Calutinjus vero anni 1516, vhi Provincia Basilicx amptioriti,eatenus lentius prugressx, a vesti-
IWtuijnllix. distincta a Proviiiria S. Jacobi, cst in biilo ad cltorum, pcrdncere ad cutinen, et in eani tle VC'
iirdiae 'Jti.ilcstituitur nominilius
Cottvcntunm. Oomaija
F
leri illa fistic veroslmiliter adhucstante, ubinunc pars
Ossa rtpm
qtioque inler 1'ortuijallicos Conventus nultum sintitem postcrior cum clioro estj in novam decrevit transferenda ali. 1203,
imlicat : lU oparteat nonieii isiiid valde cnrrajitum, siiiuis ossa, in proximi Pascltatis Octava, eademque vni 8 Apr.
Bcgii fnit.iirtilemdesiisse. In
viciiia S..lariibi seu Lc- Aprilis : S. Bonaventura fsicut supra nam. 08 leijiturj
gmiensi Pnwincia. jiuto pnedictam anni 151(1 Ciita- decrettim exeijtiente. Ab liac illa tunc etiam translata
loijum, numeralur 29 Conivntus S. Marlini ile
Ti'e- fllisH' novam capsatn, tnmulumijue altius erectitm
in
bcijii : timhcas si in emifiniis inveniatnr, crcdi potcrit ditbium vidcri non patcst. Quoniam vero Potijdorus
ad Lnsilaitiam uliiiiiiindo pcrtinuisse, et liic notari. alique dicnnt, transtationcm factani, ad eiim ubi niinc
([ ^Vtitldinijtis. ad an. iToH aijetis ie initiisFalen Sanctus lionoratar locum ; ptaeet credcre, deproperattti
lini in llispania Conventus ntin. !). e.r Gimuuja litic fiiisse istic sacellum aliquod e.ctemiwraneum,inquo man
rrfert simitem favarcm collatnm nlteri Ordinis derotoliis rit .sacra Arca, jui/ue; ad aitnum MCCfix, qnaitdo (itt
verbis : Ihil.ilavit olim lertio ali hoc loco
niilliario, biibet Waddingits num.
QJ Fr. Gonsalvus Minister an. 1310
iu pagocui llisiianice Pulclie nonien est, viri|uiibm lieneralis. sub festo Pentecostes, tunc vii Junii ce- 3 Juitd,
pins, Minnritici in>liUiti anianlissimus ; qui Fra- lebravit Coraitia generalia Patavii, in quibus facta
tres illuc transeunles hunianissime excipiebat. Cum esttranslatio tumiili S. Antonii ad medium ecclesia?,
vero nuillis diebiia Minorita nullus adventarel,
sra- utiqiie jam printa saltent pnrtc perfect.r, siquidem Civi-
vi correptns iufirraiiale cleMileraliat Religiosoruro tas aniio Mcccvii ad eiiin fiucm gabellam qiiamdam
frui pra'senlia. Apparuerunl Ordiiiis '.'oryiihiei l''raii- cimsignaverat, reddcnlem annue qnater mille libras
ciscus et Aiitoiiius, animanii|ue agcnieni consolati Mezninorum, ut oit Polijdurus cap. 5 Atque Itac ra •

sunt ; et paulo post placide, luagna spiritus liilari- tioiie commoilitatem datam credo Cnratoribus Antoniani iramfri"'""
tateobdurmivit in Uomino. Cr(m(m ex defectuCluu- sacelli, ex ejustlem ecctesix novx tatere Aquilonari, ad mtdtft"
siilx tn tttlibtts coiisuelr, viileor milii tnferre posse, opcre simpliciori ad tempiiserecti. alitid eodem loco so-
omma a nnm. 68 usqitc Itiic relata (aisse successivc col- lidius ampliiisqtic imUcndi, qnod liodiednm perscrerct,
DIE DECIMA TERTIA Jl'MI 233
varie poslea orutitum, ac ilcniijue manitoribus convcsli-
tum totum.
73 Prsdictam sacrorum ossium exliumalionem, ail-

lingita 11-
mirabiifm reddidit liuijua Suncti, reperta lalia, qua-
corriipta ai li-m leijimus uum. C8. scd aliud ibi non dicitur, quam
jflCTfl''"'» quod eam jussit 5. Bonavcnlura seorsim lionorifice
itfertur;
collocari, vcrosimilitcr in Sacrario Bartliolumwus
Pisanus, qui cxeunle scculo xv floruit, liliro Cmifor-
tnilolum partc 2 pagina milii 82, Doinimis Frater
Bonaventiira, mi;iii7, Cardinalis Albanensis, existens
Ordinis Generalis, facta corporis translalione, cum
aperiiisset ejus arcani, |'Osf 28 annos ab ejusnior-
imo 32
te, corpore resoluto, linguam ejus rep<'rit, acutam,
integram et rubenin in r-re qoam postea cuin qui-
:

/Kr/i'" ahlata
sul> altarc dani Generalis vellet a loco Paduai deportare, num-
conditur ; quain viditportara aliquain unde exiret. Unde ipsara
in quodain repo.^iuit allarietcuidam Fratri hoc pa-
;

tefactoa Generali Ministro, hic Frater, post annos


trigiiita qualuor veniens ad inoriem, Fratribus iii-

dicavit. tjuani reverenter de altari pr.iedicto lollen-


tes in quodam t.abernaciilo crystallino posuerunt :

et hodie ipsam aspicientibus integra est et sana.


inventa loco 74 Polijdorus aiUil, quod nltare pr.edictum inajiis
per L. notato , eiat, positum in media nunc ecclesia, tunc
vcro,
cum nondum esset pars posterior axlificata, anterio-
risultimuni arciinioccupans; cujuslocus usque nunc
notetur in paviinento, per lapidem inscriptum lit-
tera L, //a-c i7;i, cx sola verosimililer Iradilionc :

ideoque Annalibussuis [actum inserere /faddinijns no-


luit : cmlibile tamen illud facil prxnotatum L, cni

liaud fiicile aliam explicalionem dederis, quam qiiod


sic inclwetur verlium Lingua esto Sauioliis nolari eo
;

velil verbum Lociis, ad tum demor.strandum inquofuc-


rit priiiia Suncti sepullura. Interim Polijilorus cap. 33
drscribit sitiim lupidis, non niliil a medin decliiianlisad
Sacclluri Siincli; sic liimcn, ul perpendiculimler sub-
sternalurpeiidcnli dcsuper Crucifixo xris inauruti, pcr
Bonalcllum Florcnlinum fubricalo; et termiiicl primain
nU aliquando
steteral altare ccclesix parle.m, islic scilicet ubi convenit luuc !ile.tisse
majus. allarc quod di.ri majus : cujus loco poslea succcssetit
odcum. prout tuiic moris eral cliorum a reliqiia ccclcsia
dirimeus, Criicifixum desupcr pendentem liabens qui
ct

etiiini aliquaindiu ibi pepciiderit Odco siiblalo, niinc vero


siiblatiis eltam ipse el alio vidctur transiatus : quia ico-
nisinus ccclcsiai ud nosmissus cliorum repra^seulat li-

berum, ct liiimiliori pediim trium sepimcrUo columclli^


fullo disccrnitur ab ecclesiu.

75 CujusmoiUfucrit cnjstaUiniim labernaculum su-

e pra meinoratum a Pisano, uon facile dixero;nec etlani


Tabernaculum quundo vel quibus curantibua illud factim, quod inslar
Ipiius lintiux
Eucliaristiei oslcnsorii seu rcmonsliantiic accepimiis xri
artjenteuvi,
cleijanler incisiim, ubi sacra linijua locuni obtiiicl quem noi-inn .Tdiinms Galvani, Sulimani Siieciuiis, et Joan-
solel tenere tali in opere Cliristi coipiis. Ipsum lotuin nis; Ei'i'igi NotSLnt. Est autcm pr.vdiclum tabcntnculum
hic exbibcre superfluiim ccnseo, cum lalia sint ubiqur tiL-s omunio pcdcs rjpomelricos altum, sicnl i/wnm anno
et 17 sec'. in
obvia, quaproplcr satis liic crit eam partem sed grandia Miici.xix inami Jncobi Jiuphoiiii sciilpcudum euravil wre
scul-
tantoque arlificio eliiboriita. Siitis eam partcin cxpri- Pet. Sav. vot. Petrum Saviolum, intelUyo, voti ptum,
mere qua continetur Linqua. reum, Ilabco ejusdcm tabcrnaculi etiam alterum eclij-

73 Ip.iiHS ostcnsorii seu labcrnaciili biisis iniprcssa pou, jiediim paulo plus guam diiorum, quod anno
sibi liabet qiwdam insitjnia Nobiliiim, eorum fortussis ML)C\ciii Auguslx Vindelicovum sculpsit Lconardus
quos appellaiit Pr.rsidcnles venerandx Arca;, singulis Ileckcnaver, ei fr. Petrus Auijelus Sandri Minor
anui dcligi solilos ; Massarios olim nominabant. id cst ConventuaUs fenetus de.dicavit Curoh II Cumiti a
sacrx Massir sive domus aut gaiopbylnciicuHodesJ quo- Lichtenslein . Principi et Episropo Ohmuccusi. Utro-
luit verosimi- ruin iuiiium iiccl uiino mcccxcvi antiquiiis essc Poly- biquc eadem inveniuntur udbnsim iusignia, sicul etiam
iiter a Massa- dorus ccnscal cap. 00; non inveiut tamen in publicis viilere potes inpvjcniissa tabella.
rtis Arcx cu-
ratum, stc rel cinitatis vel sacrarii scripturis plcni rcijiminis dis- 77 In hoc tabernaciih (cujus xtas quin centim
^^ ^^^^ ^^_
15. linclam notitiam aiite anniim iiccccv,
xx Oc- qiio die annos excedat a'ijre. dnbitaverimj reperit tUam anno cufatut Igna-
tobris, D, Franciscus filius [N.] de Carrara Pata- MDLXXXi, ex Congregatione nostta GeniTali IV tius Marthiez
vinus deponit quadringentos et quatuor aureos Ignatius Martinez, l^muam san-
Roma in patriam rediens, P.
ducatos, in manus Galvani Lactuca; Patavini, Syn- Lusitanus; eamque veuenitionis ergo exnsculatus,
ita repente immutatus est, vir jam
dici Conventus et Officialis fabricffi atque ecclesia;, grari(lx'vus, et
profitentis se recepisseeamdera suinmam suo ac ?nnumagens plus quam lx. utspiritum et linguara
(^ollegarum nomine, videlicet Rev. Antonii Patavini Sancti induisse videretur. Igitur depositio veterum
Guardiaiii, Rev. Joannis de Brugine, Ordinis Mi- Rlietorum more, ca^pit concionari Apostolice, tunto
Jiinii T. III 30 spiritu.
;

234 ,DE KELIQUIIS S. ANTONII DE PADUA.

A spiritu et fructu, ut totam Lusitaniam comnioverit.


Totos exinde sedecim annos pucris, pauperibus,
rudibus, senis, miiitihus, Ciiristiana doctrina im-
buendis atque ad pietatem formandis. magna cari-
tate, magno spiritus ardore, consumpsit
Itaqueornnibus feriatis diebus, semei atque iterum
concionabatur ad plcbcm. et ad detentos in trire-
niibus, cosque verbis ardcntibus ad detestationera
peccatoium intlanimabat: quo genere dicendi infi-
nitum esset recensere, quas populo Lusitano utili-
tates compararit. Ibat ad domiis vir ille, in Acade-
mia Hborensi coram Sebastiano Rege et patruo

Ijenrico Cardinale Doctor Tlicn.logus creatus ; ibat

iile vir, inquam, doctor pauptTum : cogebat in foro,

in pra;sidii3, in trireniibus niullitudineni ; ubi suo


ffcnustotum
sccptru, arundine. venerandus, incipiebat
id est
dkencH mu-
tat. maxime canorus docere donec missus a Moderato- ;

ribus Conimbiicam, ut nostris esset perfecti con-


cionatoris exemplar, qui Christum verbis annuntia-
ret et moribus nec alium qiiam Crucifixum, brevi
extinctus est, die xxviii Februarii, anno muxviii,
ianio vrbis lutius luctn et fama sunctiUilU posl se rc-
licla, quantam Iff/ere csl apud scriplores noslros, ac
uominatiin apud Pliilippum Alrnaml/e, in Biblioiheca
B
Scripiorum Sociftatis, vndc pr.rmissa excfrpsimus ad
S. Antonii y/oi(Hm ; mullo autnn plenius ejnsdem res
geslus dcduJii P. Matlliias Tnnner, in opnr postU7no
nuperrime vnltjuto cui litulns, Sociotas.Jcsu Apnsto-
lorum Imitatrix; sive gesta pra^clara et virtutes
eoruni,qiii e Sucielate Jesu, in prucuranda anima-

rum saiute... per totum orbera terrarum speciali


zelo desudarunt.

§. II. Dc inandilmla ol aliis cxtra Arcam


Reliquiis ac postcrioriltus translalionihus.

\jt praedictam linguani sacro capiti adh&rcntem curiosiorts ad pcrsonas temporaque discernenda. Con-
lUanibtila commodiiis scpararot S. Honaveniura removit ab funduniur enivi manifcste iranslationes diur, nna anni
teorsim ser-
vatur,
eodem etiam niandibulam inferiorem, in<iuU Poly- MCCLxiii, sub S. Ponavcnlura, cujus xiate nullus fuit
dorus f/iuusi siijnilicatum vHlet, rcpertxm corpus, con- Episcopus Portuensis Guidu allera, ftcla ante Ca-
;

simptis dumia.riil caruibus, firma udhuc compirjc inte- ptlulum Gencrale, cclebralnm Lngdnni anno mcccli,
non an. 12G3
grimj atque ita duiso ist;B Reliquiie nianserunt se- quo dccretum ait /Faddingus, ut die xv Februarii
paratai a ceteris ossibus, quiu reclusa sunt intra ritu duplici fieret Officiuui de Trauslatione S. An-
eam arcam uhi in praisentiarum requiescunt. lUus- tonii nuper facta. scilicct anno privccdenci ; ciij'ns
trissimus Guido Carolus de Francia Episcopus num. 8 scripserat, qtiod Legatus missus iii Lombar-
Portuensis Cardinalis Bonuiiiensis, Apostoiicie Se- diam... Patavium se cnntulit, ubi secundam fieri
dis per Itaham Legalus, qui meminerat se meritis translationem curavit curpuris ejusdfin Divi, ad
et intercessione ipMUs Sancti liberatum a morte, arcam argenteam et magn* capitis parLis, ad pre-
;

docrevit mandihulaj curandum elegantissimum ta- tiosissimam thecam, suis sumptibus affabre elabo-
bcruaculum argcnteuni, iu quo etiam .spectautur ratam. Confundendi eas occasionem pnrbuit Pisanus,
cjus insignia. Estveru opusspeciosissimum, formam nullo ordinc ea ctdligcns, ex quibus appareret B.
qnai\ anno
hal)ens capitis, cui pro facie crystallus crassima Antonii sanctitas et excellentia in quibns
; locum
Vl<i'S sepa-

rata,
e&t, per quam ipsa conspicitur. Neque ipsa tautum, ultimum tenet translalio pra^poslere scripta, sic ut
sed ftiam os uuum uniut, braihii, quemadmodum mon~ prius narretur quid Legattts, posterius quid Bonaven-
strnul labuhr, nh iif.dem sruiptoribus rlaboralir nnuis tura Cijcrit.
pr.rnolatis, una quidcm juxta nnturam alla pedcs duos 80 Acciiratius arlionem tolam notnnt, sed jno annn
et poUices quatuor, allcra ad pcdcm unum el pollues posl eelrhra-
MCCCXLix, iinnnm cxletiilenles usijne ad Pascha, Gui-
tum corporis
totidem contracta ; ipialcs hic mtnori forma vidcs. lielmus et Albri<jetiis Corlusii, in hislorin de uovitali' trar.staUonm
79 7/1 rotulo subtus lurrente hsec verba lcguntur. bus Padux ct Lombnrdiae uh anno mgclvi usquc ad
, \!i februani.

Transh\fo Divo Antonio, anno 12G3, Cardinalis MCCCLXiv ; apad qnos libri \0 cap. \ sic inchoatar.
etargtntto
copUl impo-
Guido argeiitcain tliecain hanc deaurHtam, marca- Guidus Comes Bononi* de supra niare, Tiluli S.
sua: rum 3t),brachio sancto parat devotissiine, et
ori et
Lucias Presbyter Cardinalis, RomanjB Ecclesije
aflutur sidus Hispanije. Genuna Paupertatis,
;
Legatus, occurrentibusDominis Paduae et Laicis
Antoni Par Scythiic (imo Pater Scicntiit), Forma cum Paduam, et sedem posuit
toto Clero. intravit
Puritatis ; Tu Lumen Italia;, Doctor Veritatis, ut in Palatio Dominorum cum trecentis equis, expen-
sol nites Padme signis claritatis. Si rhijthmus bic sis Dominorum anno mcccxlix Corpus B. An-
jam inde a principio ibi vct altbi lcijcbanlur, optandum tonii Confessoris translatum fuit de xiv Februarii.
a Guidone fucrat, ut ea proprtis snx artntis Gothtcis, id esl Tcu~ Tunc supra Arcam ejus Uorainus Legatus Missam
Legato Ap, tontcis lilleris, nnmcrisgue Latinis non njfris Arabicis
ptr Sanctum
celebravit, pra?sentibus Doraino Patiiarcha Aqui-
Hiv/Hf lilteris Italicis expressisset rotuli illius mintmc
Mrvato, lejeusi, Archicpiscopo S. Bcrtrnndo, mttx Mnrltjre
autiipuis auctor ; tur.c legeremus hauddnhie, i>KEsr,iTi.£, fulnro, ut itdc7n Corlusii hic indicant, cujns Acta de-
umie Parein Scytliife fecit inscilia transcrtbentis, for- dimus G Junit) Archiepiscopo Jadrse, (Nicolao So-
sitau Pohjdori; cerle alicnjus nihito quam ipsc erat scnsi Ordinis PrxdicatorumJ Aldrovandino, Episcopo

Paduse
;

DIE DECIMA TERTIA JUNII 233


Paduae; Episcopo VGronse 'Petro de Piuu, paulo Sacrarii, inlra hiennium proximum, ut speralur absol'
D
pos! ltanslu'o ad ecclfsiam Peli-aijoricensein in GalUaJ vendi, quando P. Mug. Joscpltus Pasqneli, in Ana- ^^ «s.
et multis aliis Episcopis et Prjelatis. iectis num. 11 latidandus, dabit suum ad Pohjdori
cre- 81 Fiiit Guido, Hoberli Comitis Dononix atqnc historiam supplemcnlum, tnultis fiijuris tunc illustran-
£rot ii

fl/iM Cardtna- Arvernicc, et Blancte, e.z Roberlo S. Lndovici postre- dinn.


an. 13-12, mo natA', fiHus; a Tornacensi ad Camerarcnsem
l,s filio 84 Prodtit anno mdci.xxxvii Putavii Italico ser-
Episcoputnm, indiqne ad Archicpiscojialnm Lnijdu- mone Catalogus sacraruin Relinuiaruni, asservata-
nensem, nc ifeniifue ad Cardinalalum promolus, et ullra rum iu Sanctnario gloriosi S. Antnnii Patavini,
annum MCCCLxm vivens, mullis Romanorum Ponti^- curante Comite Antonio M:iria Borromn?o. Nobtli
cnm h/jalionibus laudabiUter est perfunctiis. Hujiis Patavino, Pry>sidente cccle^ito Keliqniis et tiiesanro
ijcntilitiam tesseram, mnlto simpliciorem repr^sentat ipsius Sancti, ubi primo luco nominnlur Tabernacu-
kscc siatua ;
quam in sua Gallia purpuroia Petrus lum, continens mentura cum dentibus, iir, Taberna-
Frison : scntum aiitem tn mediu bnsi positum refcrt culum, modernuni argenteum, cum osse bracbii
Ex Catatogo
Ursutn, insiqne forsitan unius e.x Massariis ceteris di- sinistri. ejusdem gloriosi Sancti, ornatnm circulo
anni 1C87
ynioris. Qiiinam in eadem basi reprxsentcntur Sancli, rubinoruni : undc inteUigo os illud cxemptum fuissea
non definio ; snspicor tamen primum esse Prosdocimum, priori tabcrnacuh, nt neorsim decentius locaretur: idqut
Bononiensis Ecclesix Proto-episcopum, tum S. Fran- ignornsse iUiim, quiAugustanum tabuhim sculpendum
ciscum, demde S. Anlonium ; qui anibo etiam sub c.tPaduana curavil, alias ipsum omissurus. Ad eum-
mento reprxsententur ; et S. Antonins itcrum ante dcm porro Sanctum perlinent sequenlia. iv Taberna-
pectus. Crciiibile autem milii fit, prius slntuam sum- culum argenteum, in ()U0 videtur vitreus ille svy-
ptibus CardinaHs fabricalum, pontea vero subjcclam phus, qiii hic Patavii ab incrednlis nonnullis, de
basim .'!acrarn expensis ; qunndo etiam junctum .sucrx allissima fenestra. in durum dejectus saxum, inte-
tl ejusdem se-
mandibul<p fuerit os bracliiale, non autem a tcmporc ger mansit; cnm dicerent illi, tam Sanctum esse
culi sunt ofi'
ipsius Guidonis ibi collocatum. Idem aulem, seorsim Antonium, quam infrangibile vitram istud. v, Sta-
juncta alia :
E
B nunc fiabetnr in proprio tabernacuio de quo infra. In- tuaS. Antnnii argentea, inqua est os digiti ipsius :
reienseniur
terim tam in basi quam in .•itatua nolabis habitum, qua- alix plures
ejusdem forlassis, cujits aliuni arliculum hubuil Infans
Hetiquix 5an-
lcm usque liodie Convcnlualcs ijestanl, diversum valde Lusilanix Petrus. vi, Tabernaculum cuin cilicio H
ab Obscrvantibus, nedum ab xtate S. Antonii, qua is ejusdem Sancti vii, ; Tabernaculum cuni glanduHs
in usu soliis erat qucm poslea Cappucini resumpserunt, et coralliis quibus cingitur Clerica, (((/ est, Corona
ut pnlct ex Musivo Lulerancnsi supra. Glericalis) ipsius Sancti : nam etiam tnvenilur xi Ta-
82 Arijcnteie arar, cujus meminit /faddingusnulla bernaculum, in quo posita pellis capitis reliqua ;

idem si corpo- alibi mentio, neqiiidem apud Pubjdoriim: verosimile unde confirmatur, quud supra dictuni de cute stvc [ut
tI fecit arcam est lamcn, qiiod intra arcam marmoream claudatur infiu appellatur), capitis sacri reservata. vii Cutica
argeiiteam
nlia, immediala sncrorum ossium. Nisi opinari
custus Tabornacalum cum capillis ejusdem. ix, Taberna-
velimus, argenteam quidcm fitbricasse Guidoncm, pu- culum argenti inaurati cura tunii_'a ejusdem etcanie
blice venerationi exponendam in ea quse tunc forte S. Barnabae, firtassis ex eo pcde, quem Florcntix
primum fuerui absoluta capella nova, destructo vel habent Augusliniani, cum tibia fere us'iuc ad genu in-
translato tumulo qui media in ecclesia steteral, non tegra. xii, Tabernaeulum cum uno ilente ipsius, nes-
parum per annos quadraginta incommodus Cum au- cio an nb inferiori mandibula jam separata sumpto, an
ra ati. 1475
iem anno mgccclxxv p/acuisset, ex veteris ecclesias vero exsuperiori reservalo. Et h:ccoinnia Tnbernucula
inclusa mar-
inorex noit more, Sancluni illud corpus ponere sub altare, quate- sunt ex argento inaurato : ex nuce vero illa, ia qua
mdplur am- nus snpra illud quotidiana possent offerri sacrifi- solebat prsedic^ire Sanctus, habetur num. xui statua
piiUi.
^cia, a Sacerdolibus undi'fitc devotionis cnitsa confluen- ejus; et num. xiv Crux, cura insigniis Domus Za-
tibus (quod a Jacobo Zeno tunc Episcopo die xviii barelbne, utraque; ac iknique num. LXiii, Liber ser- in varlis fa-
Jiinii consecratiim dictl Pohjdnrus cap. 25) assumpta bernaculis-
monum. opertas Iioloserico et ornatus argento, cuin
ilerum fuerit prior arca marmorea., el arqcnlea in postillis marginalibus raanuSancti conschptis.
alios usiis cunversa, ulpotc jam non anipUus conspi-
cienda: et liinc etiam separatum [uerit os brachti piw- III. Dc Reliquiis Sancti, quas sini^ulari
§.
dictum, mandtbulx junqendum, Fact.v dcinde sunt alix
studio Rcgcs ac Principes Patlua iinpe-
alixque in diclo sacello mutationes, quibus mutulum
arcam fuisse, non abeo unde affirmcm vel
nliquid circa
Irarunl.
negem, apertam fuis.se non esl credibtle: nam quoties
aliquid Rfliquiuruni viris principibiis commodandiim \Js illud Bracbii, quod sacrx mandibiilx appnsilum
fuit, id semprr acceptum cx argentea sacri mentt tltcca supra diximus, incerti a quo vel quitndo. non essc inle- Ex oste Bra-
cfiii
apparebit ex uliimo §. sequentium Analcctorum. grum. sed altera eTtremilate mutiluni, apparet pcr
Marmoreus 83 Jnno mdxxxii sacciUm totum cce.ptum est mar- crgslallitm intuentibiis: quid reliifua factum sit, igno-

autem m- morc incrustari, stciit infra ex Polijiloro describit ratiir; nisi quod per infra dicenda cunslabit, cx eodem
luj OTnaius /Faiidingus. Cum aulem ubsolutum upus hnbfrelur osse fcre solo acceptas e^.se parliculas eas, quas variis

linretus fuit.
visum est anno mulxxxvii adinodum Reverendis et Principtbus Urbibus'fue communicatas legimus. Ac
1263 num. 13 assenl,
Waddingus ad Rpgi f.-isita-
Magnificis sacrie arciE Prasidibus faciendus eidem primum an.
nia; missa
ornatus leque marmoreus, et talis qui reliquo sa- quod cum Sebastianus Lusitaniffi Rex, et Margarita partlcitla;
cello responderet, tain pretio exquisitarum petra
'
'
Austriaca Philippi III conjux, apiid Serenissiinam
rura, quam anaglyphoruin operura et statuarura Venetorum Rempublicam, instanter egissent, pro
ccnearura apparatu. Jainque raodulus factus erat, btinenda aliquali RchquiarumS. Antonii particula;
opusque susceperant Marcus-Antonius de Surdis et Regi inissa sit pars Bracliii, anno mdlxx; Reginae
Vincentius Moscattelli, sculptores Patavini, cura anno mucx. pars altcra. Idem ex /Vuddtngo transcri-

Baptista Laurentio Veneto, tria millia ducatorum bens Pariecus infra laudandus, Regem quidcm ait,
Reijin* nihil
pro eo pactis: sed inchoatum illud, suspensura hae- num. 1G7, concessum sibi partem dcposuissc inecdesia inde datum.
sit, eo quod maturius deliberaudura censuerint qiii- ipsiiis S. Antonii Ubjssippone; Reginam vero num.
dam. Ila Puhjdorus, tertto pust unito scnbcns. Nunc scqu. asscrtt, eaqux sibi obttgtt auxisse sacrnm Palalii
ciim illud ubsolutiim habetur, restai inlelhqere, qutd thesaurum. Scd cuncta accuratius scrtitatus Georgius
circa Arcam pnedtctam sit factum. Inielligemus au- Cardosus, in Hagiolugiu Lusitano, ncgat Rcginx aiiud
lcm haec et aUo muiia cum fuerit absoluta fabrica novi missum esse quam \y\^iUm unum ; Regi vcro negat
petitum
;
; ,,

236 DE RELIQUIIS S. ANTONIl DE PADUA.


ppliliimaut dalum omnino iiuiilquiim : (iiix aiilem Ulis- dentera, sive aliam particulam, ordine, modo, ac
sipinme liiibrliir ])ar.'i, arculx argenli inaurali incliisn ; ceremoniis, siniili in re servari solitis, atque ser-
eum mi' ait partem sacri verticis, cui etiarn nuno vatis anno miicxxx. quando similiter ablata parti-
adliffireant coronac clericalis capilli, ik lirarliio vrio, cula fuit pro Serenissima Iniperatrice. Itaque anno
qitod possidere ijloriosiim cieitati isli reijiai foirl, op- MDCX, die lunas prinio Februarii, convocato et con-
landiim ait ul veriim sit ipsum il/i lialicri; sed tam gregato Consilio Magnificorum Dominorura sedecim
««1115 i;iiam allerius parlis Iraiislulionem, a Waddingo in loco solito, ex dicto numero iutroducti fuerunt
assertatn, dicit rcm esse inaiidilam. infra nominati Reverendi et Magnifici Massarii ve-
86 Tam conlrariai um sibi incieein asserlionum pii- nerabilis .\rcse D. Antonii Confessoris, noniine suo
ct Palaclai
gniim, el ulrimijae errunles iu aliqiio parles, conciliakt et collegarum suorum : qui exposuerunt continen-
decreteranl

sed cx cute Prlriis Savioliis, proiluclis, in qiiadnm ad siium Tlie- tiam subscriplariim fbic vero snpra indicalarim) citlicam.

capitlx ;
sauriim Padnamim //ppendire, Inslrnmentis piiblicis, litteraruin Ducalium, instantcs super prcesenti iie-

uiide conslaldl, Srbastiano qiiidem revera nii.^isam fuisse gotiu haberi opinionem d. Magnifici Collegii. Quibus
particulam ossis liumeralis scn brachiaiis; Prqinx veio expusitis et visis litteris Ducalibus praidictis, con-
Hispaniariim parlem caticx ; liitc aulem quid sit, sideratis merito considerandis, pro debita executione

daceberis a Canqio ex Legibiis Longoburd. Iib. 2 lil. pra^dd. litteraruni Ducalium; deliberntum fuit, quod

7, g. 2. iibi derernilur qiiid faciendum, Si quis alii dd. Rev. et Magniff. Massarii debeant, servatis
plagam fecerit in capite, utcutisa tantumrurapatur, debitis solennitatibus et ceremoniis, miltere Ve-
quam capilli cooperiunt. Hanc iijiliir Lusitani debent netias, ad Serenissimum Dominum nostrum, unam
Reginx, donalam fut Cardnsiis aitj natali domuiipsius particulam cutica; corporis d. Gloriosi S. Antonii,

artieulus Sancli; digitum vero seu articulum ejtts unum atluterit ex ea qure reperitur inter Reliquias d. sacri cor-
dlQiti aliunde Petrus infuits, stiorttm pereijrinalionum frucliim liunc poris, in custodia dd. DD. Massariorum, associan-
liabelur.
fortassis referens anle annuin Mcccfixxxiv, vivcnte dam per duos Magniff. Oratores, eligendos ad hunc
iidbuc palre Joannc I: nec enim postea videlur Ilispania efl^ectum per Magnif. Consilium et per partcm dd.
ejccessmc, doiiec obiil, iemitlorum invidin in mortem DD. Massariorum. Et ita annotari jussitm fuit;
anno MCa:r,XLix.
prireipiialus sttbscriplis priesenlium Sed>cem-viroritm nominibus
87 Scd veniantus ad promissa et n Saeiolo producla duodecim, et Massarioriim qualtior. Conseqiienter iitt-
Primam dari
Inslriiilteilta. Anno Mnl.xxix die xx .lanuarii, Nico- teni die Martis ix Februarii, Congregato rurstim
fusserat Sena-
tus Venelus laus ile Ponte, Dei Gratia Dux Venetiirium etc. Collegio, el prxsenlibus
qiiatitordrcim e.c wi- viris,
1578 Nobilibus et Sapicntibus viris, Aloysio Justiniano, resolutum quod Domini Actuales |^miii( illi e.r
fuit,

de suo mandato. Poteslati et Francisco" Cornelio,; stibscriptis tres primi) iutelligant quod debeajit qu£e-

Capitaneo Paduae, fidelibus et ililectis, salutem et rere Episcopum aliquein, si moilo aliquis Paduje
dilectiouis atfectum opprecaliis, scribil lingua deinceps prffisens inveniatur, eiquepublico nomine siipplicare,

vulgari, i/iiorf facta a Serenis.sinio Portugallise Rege ut munere eo [separandi d. cnticx parliciiluin) fungi
instantia, per medium dilecti Nobilis McUthtei Zani, dignetur; sin requirere ad eumdem tineniD.
iniiius

a sua apud eaindem Majestatem legatione regressi Archipresbyterum, vel alium quempiam Prielatum.
pro sua particulari devotione optaute aliquid Reli- 90 His prxmissis, seqiiitur Inslriiincittiim dona-
quiarum S. Antonii ut desideratissimam illam
; tionis et Iranslalionis, Laiiniim totum tenoris iiifra-
giiam decide-
gratiam dignaretur a d. civitate impetrare de ; scripli. In Christi noraine Amen. Universis et sin- re roijattir

eadem re pridie datse egerit cum Episcopo loci gulis prcEsentes visuris, lecturis et audituris Episcopus
Coiicordiemis
agant cura MagniHcis Depu-
mitndutiiue ut etiam ipsi notuin sit et aperte pateat, qualiler [per] ordineiii
0/1. ICICI,
putatis ad Arcain, quatenus de fraginentis extra Magnifi.DD. Deputatorum ad utilia et Magiiifi'.
eamdem servatis largiantur ejusilem parliculam, DD. Sexdecim Magnif. Civitatis Paduce ad partein
qualein ipsi cum suo Episcopo judicabunt d. Regis sub die [xiii] instantis fsive curiyntis Fclirnarii) in
Majesiali convenienter posse concedi. Congregatione Reverendiss. et Magnifl[. DD. Pra;-
deinfle aliam
8S Idcin deinde, accepla siinili posliilalione Impe- sidentium ad regimen Ven. .\rcie gloriosi S. An-
tmperalrici
ralfieis per Legalum Reipublicx apiid Iinperatorem tonii Conlessoris de Padua, c.iptum pro obedientia
an. ISHO
(Matthias lnc erat, et tixor ejtis .\nna) similiter, sed litterarura Sereniss. Principis die 23 {Ittnc corrige

brevius multo scripsit, die xvii Decembris mdlxxx, qitod supra errore typogrupliiro scripttim 13) Januarii
Aloysio Grimano Potestati, et Danieli Prioli Capi- prajteriti perficienda Illustriss. ac Reverendiss.
:

taneo : qtttbus utrisque cxeculis qttod sibi commissum 1).Matthaeus Sanuto Episcopus Concordiensis, ali
ftterat, qttid pro Lusitanix Rege iiblinuerint, licet non eisdem MagnifT. Deputatis accercitus in Sacrariuin
inveniatttr in Aelis, intrlligilur Utinen ulcitmqiie ex templi S. .-\ntonii Confessoris de Padua, ubi omnes
scqnentibus in fiivorem Imperatr^is, siiper cujus desi- sacra3 Reliquije ipsius S. .Xntonii, qu;e extra Arcani
derio ditm consnllorettir aitno mdi.xxxi, wtii. Tanuarii, reperiuntur, et alise quamplures Reliquice et obla-
et Ferdinando
Arcfiidiici an. convenil danduin esse cx osse bracliii : Ae rursiiin, tiones sunt reposltie, se contulit.
1587, accepto raemoriali IUustriss, ac Reverendiss. Do- 91 Et priino accessu ab ipso Illustriss. et Reve-
niiiiiComilis Hieronymi de Portia, Apnstolici apud rendiss. Episcopo re sacra celebrata ; et postea ta id rile lacil

Sereniss. Archiduceiu Ferdinanilum Nuiitii, et [iro- bernaculo existente, intus de cutica habetite ipsius
ponente Magnitico Dom. Comitc Julio, decretum S. Antonii, accepto et ex eo extracta Reliquia
;

est XIX Maji mdxcvii, ut m illius qiiiniue favorem ipsius cuticai, partem unam abscidit ; et sic abscis-
agerelitr, eo ordine et modo, qui observatiis fuit xv sam quodam parvo tabernaculo de crystallo, ar-
in
Februarii mdlxxx, ad instantiam Sereniss. Regis genteo contecto clauso, cum crucicula superius
Portugalliffi ; et xxii Decembris ejusdera anni, ad posuit iUudque sigillo Vener. Arcje signavit, et
;

instantiam Sereuiss. Imperatricis. repositum in quadam bursa veluti rubei cum auro,
89 Anno Murjx, xui .Janttarii Leonardiis Donatus, sub custodia ordinaria, siniul cuin tabernaculo
Dei gralia Dux Venetiarum ctc. Nobilibus et Sa- in quo reliqua cutica reposita fuit. posuit, exinde
Jdem Senatus pientibus viris,
Angelu Corrario Potestati, et Fran- postea elevandam, et Sereniss. Principi, qui petiit,

pro Iteijina cisco Mauroceno Capilaneo Paduae, mandnl, iit Reliquiam ipsara, pro voluntate Majestatis Hispa-
intercesierat Gubernatoribus Arca;, quatenus ingra-
agaiit ciini niariim Reginre serviendo, exhibendara per Magnit.
71110 1000,
tiam Sereniss. Hispaniaruni Regiute fMargarilie D. Cyruin Anselraura et Aloysiuin Corradinum Do-
Ausiriacir Pltilippolll nitflae) conscntiant ad tollen- ctorera, Nobiles Patavinos, ejusdem Magnif. Civi-
(Hm ex Relinuiis S. ABtouii, sive cuticara, sive tatis Legatos, et Rev. P. Biiccalaureum Benedictum
DIE DECIMA TERTIA JUNII. 237

a S. Alberto, loco adin. R. P. Mag. Vincentii rioso S.Antonio de Padua, ut eum ibi invocet, D
nominanlnr Corradutii, Guardiani et Coinnii^sarii Geueralls et ; tamquam advocatum suum apud divinam misericor- *"'* "'*•

Vene- ^,"^
ad eani Magnif. D. Antonium Franciscum Pasinum, itidem diara ; ouatenus concurrente plenitudine nieritorum '„ ,^'
Reliiiitnm
tias frreiidam , <_> 1 11-
Nobilem Paduanura, Praesidentes ipsius Vcn. Avcae, ejus, roiiorentur preces nostr;e, iiducKuiue ue divina Paduaptti
et a Coniiregatione illius ad huc electos. Pn^sen- proteetione, in tanta huraana,» potentix dcbilitate.
tibus toutinue lUustriss. Dominis, Angelu Corrario Volumus igitur cura eudem Senatu, ut eo quera
Potestate et Francisco Mauroceno Pra;fecto Padu?e; vestra vobis prudeutia suggeret convenientissimo
ac Magnifl'. Duniinis Marsilio Papafava, Alexandro raodo, significetis Priesidibiis Arca; istius Saucti et
Zacco. Hectore Docto, et Comite Vincentio de S. Deputatis istius Civitatis, nostrum istud consilium ;

Bonifacio, Deputat,i.-i ipsius Magnif. Civilatis PaJuu?; simulque desiderium vivum quo tenemur, impetrandi
nec nou et suprad. R. P. a S. Alberto, R. P. aliquam portionem Rcliquiarum istius Sancti. extra
Mag. Donuventura Rebecca, loco R. P. M. Angeli Arcara servatarum, ut dobila cum veneratione et
Dianini; R. P. D, Fr. Joanne Antonio Rizzi, loco loco decenti conservctur supra^praed. altare etc.
adm. R. P. Proviucialis; Magnif. D. Marco Autonio 9o Manlatam exccuti sunt ilU ; et conse^iucnter
Lazara; Magnif. D. Joanne Nani, loco Magnif. D. die Lunie xi Martii mojiji eomparuerunt coram
die 'M Febr. Numitoris Crassi ; Magnif. et Reverendi>^s. D. Magnifl. DD. Actualibus, et XVI-viris loco solito
Paulo Tarvisio ; Antonio
et suprad. Magnlf. D. congregatis, adm. R. P. Philippus Cerva Proeses
FranciscoPasiuo, omnibus Pnesidonlibus siiprascr. monasterii ipsius Saacti, et adm. H. P. Mag. Za-
Itrs ri Martii
Ven. Arcae, ac RR. PP. Fratrilius Francisco notti pro P. Provinciali, ipsorum et Culle_'arum jiroponilvr,

Gambarotto et Augustino Pasqu;diui, Sacri.stis nomine; nec non adm. III. D. Joannes Ponte, et
ecelesiiB praed. gloriosi S. Antonii. adui. III. D. Benedictus Salvaticus E |ues, pro D.
1'^ Hajc omnia acta fuere anno a Nativitate D. Julio Beolcu Prieside Ven. Arcie; ct signiticarunt,

N. Jesu Chrit-ti raillesimo sexcentesimo decimo, .... decretuin sibi esse concedere particulam ex
Indictione octava, die sabbati vigesinio tortio Fe- osse Brachii, asservato cum Mento gloriu.ti Sancti;

bruarii, pr«sentibus Magnif. D. Sertorio Ursato utet ipsi desuper declareut voluntatem suam. Itlos

Equite. Joanne Bapt. Zacco, Raynaldo Papafava, vero sic annuisse, ut in futurum caveri peterent inte-
Checho de Leone, Bartholomaeo Docto; et Joanne gritati tam sacra- Rcli<iuiai, patct ex rescripto Ducis
Brizzaeareno, omnibus testibus vocatis et habitis, xiu Martii, testuntis gratani sibi fuisse proinptitndinem

et aUis quam pluribus. Piiesilum in praestando assensu : Interim attento


93 Quam quidem Reliquiara, sic ut supra extra- rationabili desiderio XVI-virorum , no posthac
ctam et repositam, suprascr. R. P. D. Fr. Fran- obligentur al'cui Principi dare vol ininimam glo-
c( tlecernilur
ciscus Gambarottus Sacrista, die sabbati xx. d.
riosi sui Sancti particulam, consentire Senatum, ut facienUa, sub
Mensis FebrLiani, accepit ; et eam consignavit positivo decreto ejusmodi aiienatio, in favurem cu- couditione ne
id pttutiir
Magnif. D. Alexandro Zaccho, uni ox Deputatis juscumque Principis alteriusve person;e, prohibea-
amplim.
Magnif. Civifatis: qui illam in manus Magniff. tur. Nuvis dcinde Ullerii, datis xxiii Marltt, eosde,

Dominorum Cyri Anselini et Aloysii Corradini Do- Potcstuiem cl Capilaneiun Dux idcmmonet, dcsignan-

ctoris, Legatorum ut supra, tradidit : qui ipsam dum ipsis ditm ac modum quo transmitterc. pr.td. Re~
postea debeant R. P. Baccalaurio Benedicto a S. ligniam debeant, prout postea fecit per Uteras vi Junii

Alberto, Prresidi Rev. Conventus S. Antonii prae- Ilalicx dictatas: cum quibus eliam misit exemptar
dicti, prout supra, [tradere], prssentandam Sere- libclli snpplicis, ab its quoriim intercrat sihi poirecti

niss. Principi Venetiarum. Prajsentibus Magniff. eodem dic, quem ex Italico sic Latine rcddu.

Dominis, Petro Bradiolo, et Antonio Enselmio te- 90 Reqnirunt Deputati supra fabricam ecclesiae,

stibus rugatis, et quara pluribus aliis. Ilacteniis In- a Salute nominatse, expressionem formalem sensus
pro ^ua acce- strnrnentiim, cujiis nes^io an eliam exemplum Venelias publici, circa dispositionem rerum concernentiura
pfa Dux atjit transmiasiun, sit cum ipsa Reliquia : ejus saltem non receptionera et custodiara ReliquiEe S. Antonii Pa-
gralitis in executionein decreti, concepti die Jann petant
rnemviit Sereniss. Diix, xxvii Februarii rescribens tavini, quae, n
(-'("'^cx cura-
jnwdictis Potestati et Capitaneo Pa-lnano^ ad cornm xxis prasteriti Februarii, in hanc civitateru adferri
lorts,
xxiv ejnsdem Le- debent, ponendie super altari, quoil ipsi in ista ec-
^
litieras ilalas ; ct signi(icans ipsos ct F
gatus Ptiduaiios officio sibi comrnisso p^^rfnnctos, impe- clesia fabricatur. Dura autera Reotoribus illis expe-
trata ct Vcnelias periata pr.rd. RcU'iuia, cnm siimma diuntur raandata necessaria, pro transveciiune d.
ipfiius Ducis satisfactione. Seqiiitur npiid Sainolum Reliquise ; congruura est , ut detiuiintur cetera, in

simplcx nota, sub die primo Aprilis ejus adventu observanda. Decernatur igitur, quud
mdcxsxih, de.
instantia Duminis facta per Reverendiss. P. Gene- vesperi diei Dominicte vel Luna), prout alterutra ad

ralem (crcdo ConventualiumJ in deliberationem addu- d. Translatiouemfaciendam oligetur, D. Primicerius


cenda instantiam autem ejus fuisse praesumo pro
;
PatriarchalisecelesijeS.Marci, Pontilicalitervestitus

simiU griitia, in favorein alicujus Convcnlus vcl Prin- cumCauonicisetmusicis ecclesin^ suaj.processiunali-
cipis. Plnra divinare non licet,
teraccedantadnpamareola) pro recipienda d. Reli-
quia,per Religiosos a CivitatePadme et Superinten-
§. IV. De sacri Brachii particula, Reipubli- dentibus Arcie depiitatosadferenda; itactuedeporletur
Cie Venelae donata an. 165i!. illa ad ecclesiam Protectoris nostris S. Marci,
reponaturque in Gazophylacio ; et ibi custodiatur,
x\.nno MDCL'i die sxix Februarii, srripsit Fran- usque in diem festum ipsius Sancti, proximo Juvis,
ciscus Molino, Dei gratiaDux Venetiarum, Nubilibus XIII raeUbis currentis. Hoc autem die, sub pretioso iit definiatur
et Sapieutibus viris,Andrece Pisano de suo raandato baldachino, a D. Archiepiscopo, publicitus requi- modHS facien-
Cum anno dx transtat.o-
W'-yl erijtre-
Putestati. et Sebastiano Justiniano Capitaneo Pa- rcndo, ut euiu in finem conferre se velitad S. Mar-
tur yenetits du-TB fidelibus
, dilectis, salutem ct dilectioni^ ci, processionaliter deferaturad ecclesiam Salutis;
aliare Sancti, affectum; ac porro Italice in /innc scnsum. In mo- ponaturque super altari ad hoc a Deputatis d. fa-
lestissima constitutioue pra^sentium difficiliura cir- bricee devote ornando, ut ad illutl celebretur solennis
cumstantiaruin exercens Senatus cunsuetos actus Missa, alijeque preces recitentur, simili occasione
exemplaris pietatis et religionis erga Dei honorem ; consueta; usurpari.
cura eflectu summi zeli et singularis devotiouis, 97 Processioni jubeantur intervenire omnes
decrevit ex voto erigendum altare in nova ecelesia Ecclesiastici tam soculares quam regulares hujus
S. Mariee a Salute cognominatae, dedicandura glo- urbis, Scholse majores, utrumque Seminarium, Ca-
nonici
;

238 DE HELIQUIIS S. ANTONII DE PADUA


A nonici Ducales et. Cathedrales cum Seri-niss. Prin- nantur oiiinia ad exceptionem prsed. Reliquiae D
IX «s. cipe nistro in pallio aurato, Oratnres Principnm, opportuiia.
totusquo Scnatus in liabilu rubro. Ipsa vero Reli- 100 Tiincporro, m noniiue Redeinptoris nostri ?«<> Padua
quia inaneat toto reliquo ilie e.vposita in d. ecclesia; Jesu Christi anno a salntifera ejns Nativitate
,
"""f'"'" 8
ubi, concurrentibus universis ex tota civitate Or- .MDCLii, Indict. V, die Sabhathi, viii Junii, Paduse ""''
dinibus. imploretur Sancti intercessio apuil Deum, ad sacristiam RR. Patrum S. .\iitoiiii, convenerunt
pro sublevatione Keiiiiihlicas i;i molestissimis hisce Illnstriss. et Reverendiss. D. Geoigius Cornerus,
angustiis. Vesperi reile.it D. Primicerius,cuin eoquo dignissimus Episcopus istius civitatis; illustriss. et
antea comitalu, ad ecclesiam SiiliKis, alque in una Excellentiss. DD. Andreas Pisaiii Potestas, et Se-
vicinariim arearum recipiat praiil. Roliquiam, refe- bastianus Justiniani Capilaneus, una cum Illustriss,
rendam ad ecclesiam S. Marci, et prinri loco repo- DD. Pctro Buzacarin Equite, Octavio Friziraelega
nendam, ibique diligenler custoiliendain, quoad Doctore, Leone Lazara et Zacco Zachi, Deputatis
absoluta sit fabrica d. allaris. Ex niinc autera mo- Actualibus liujus Civitatis nec non adni. R. P. M. ;

iieatur Magi^tratus Arm.inientarii, iit curet in diem Vincentio Fuliiia Guardiano, adin. R. P. M. Fran-
XIII curreiilis construenilum rnore snliio nnntem cisco Ser Zanulti, loco Revereiidiss. P. Provincia-
Veiirimob-
qnemarlmoilum raoris est heri quotannis inense No- lis ; Illustrissimis item Duminis, Comite, Ludovico
srrvanda, veiiibris pro veiieratione be.atissima; Vir(;inis a a S. Ronifaciu, Coinite Jacobo Zaharella, Joanne a
Salute. Decernat.ir etiam ut a nostro Cullefiio, eo Ponte Doclore, Julio Rcolco PriEsidente Vener. Episcopus
qui convenientior Senatui videbitur moilo, indice- Arca; gloriosi S. Antonii. Ipse autem Illustriss. D. f-triieulam
tur Illuslriss. D. Patri.ircbaj, Reverendiss. D. Pri- Episcopus propria manu reserans lipsaiiothecam "'""''"•
miceri", et M.ig;stro [ceremoniarum] piiblica ac sacri Menti, in qua etiam servatur os Hrachii, ip-
definita voluntas, ut a singulis respective impleri suin os extraxit, etserraresecuitpartem Serenilati
ea possit. Rogctur ctiam Capsarius Procuratia!, ut 5u;e destinatam, defereudamqne ad iuclitam Vene-

j5
ex nuniero lipsanothecarum, asservatarnm in the- tiarum civitateni.... reliqua vero pars ab eodem II-
sauro ccclesia; S. Marci, puk-hriorein ac digniorera lustrissiino reposita fuit luco priuri ; et denuo sigil-
E
seligat, qua;, cum specialibus litteris, a persona lata, priEsentibus et subscrihentibus Excellentiss.
expresse deputata Kectores Paduie cras dcfera-
ail P!). Jacoho Cassina Equite qu. D. Marci, et Lu-
tur, ut in eain repouatur illa pars ossis luinieralis, dovico Saxoniaqu. Excellentiss. D. Victoris, testi-
quae liuc uiitlenda est. Et totius lali Decreli e\em- bus. Deniqiie die xi Junii rescripsit prxd. Poieslati
plum ununi Iradatur Deputatis d. fabricu, pro ipso- el Cepitaneo nnx Feneliisqni supra, qmd ex ipsornm
ruin nolitiaet instructione, altcruminittatur Recto- lilleris coijiiiln serie rerum ijeslanim, cmifurmi prxd.
ribus Palaviuis. Sennlus consullo, plenissime solislnctum sibisit; Et
98 Fiicliim tst qxioil priehiitiir, el emlem die ail quia, inquit. non poterant res melius disponi quam j,,^. re„eiii,
^" '^''''' ''""'''""'"' '"' t'»;u7o,„.«m Diix ipsc sic scripsit. eas disposuitis, iadicamus vobis plenissimum Se- ej-cipilur 13
Tadmm""
aiuam,
Cum appropinquet tcmpus, quo debet initium dari natus aunutura ; et significamus, quantum accumu- .'""•

execulioni Seiiatus-consulti super Transiatione cu- laverilis per hanc actionem priora merita erga
jusdam Reliqiiia. gloriosi S. Aiitonii, cujus festum Reinpublicam. Qiiid demceps actmn Venetiis sit, s'itis
proximo Jovis celehrabitur decreviinus inaiidare e.T pra^misiis inteiliijitur. Uiium
; nolo, os illud Bra-
vobis, ut iramediale accersitis Dejiulatis istius ctni quod mento siue mandihulir junctiim liabetur,
Civi- islic
tatis et Pra-sideutibus Aicip, indiceti^; aliquoties os Scopulx seu
qiiod, sicut Jiiinteri nnucnpari, qiiatii-
ad primas ve.Mras liltcras \ii Marlii dalas giatanler nus nomine eliiim
tiuinrri veint os priinum etmaxtmum
intelleiimiis jironiptum illorum aflectum ad exbi- imle jiendens: qnomodo ipsum vocut Andreas
''rlZlZ".
uontinica Vesalius
i j i

iii loimtalu
"endam nobis bonam parlem
i

ossis liunieralis ita aliiquc Anutomlci.


;

lihirlum publica voluntas nunc sit, ut Translatio illins fiat 101 £.r Inslrumenlis qnoque supra produclis liqui-
cctera Saiicii
die Dominica vel Lunie, ea forma et modo, do coHslure videtur, quod sacrorum ossium ciislos Arcn, ossa nkleaiur
qui
pielati ac prudentia; vestneconvenientissimus ab iinmemoruMli iempore,elsallem nb aniwaccccLiiw, "''"" '"^
aiSli-
mabitur. Videtur antem nobis, quod fieri id numqnam fucrit aperla quando nec rcnetus quidem
possit s^s""'''""'"'
in scapba, allari ac cereis decenler instructa, Senalus, unquam prsesnmpsit poslulare, ut ex ea quid-
in qua
C etiani voniat Supesior monasterii , cuni aliqnot quam us.'.umerelur, cuicumque loco vel principi diman-
senioribus atque honoratiorihus suis Religiosis, dum,iis quxextra ipsam Sacrario servabantiir con-
et iit
p
qualuor ut minimum partiin Deputatis Civitatis, tenius. Quod iqilur iium. 82 i'j Cardoso diclum est de ti diu anie
advflirndam liartim Pnesidenlibiis Ari-ie cui scapha; add.itur et oblata pars
; Diijilo, sru pailicula Diijili ; eam mihi persnaserim
/letijiiiom, nlia,rum congrno aliorum Religioboruin nuiuero : a Uiiidone Cardtnali deccrplam iii secunda Traiisla- '',^''"^,^'"1°,'
qu!B simiil ct directe appellant adareolara, iu ciijus lioiie, ah eoque venerimler circumi/eslalHm qiioad ri.rit
ripa pr.xd. sanctissimae Reliquios; occurreut ipsam- morluo aulem illo, pcr varios casiis, venisse in manus
que excipient. privaliiii qiiidem, debita tameu cum Petri infnutis Lusitanix.
rjverentia, D. Primicerius noster cum Canonicis 102 Cuticee, sacro cramo adhierentts, nullam
et fieri
Capella ecclesiiB Ducalis Protectori nostro S. Marco apud Aitclores mcnlionem, non valdc miror; cum id in
sacrap, utibidem custodiatur usque in diem xiii Jii- cadaveribus diu sepullis satis frequens sit ; adeo ul non
nii, quando augebuntiir soleniiitates alia'quo cei emo- ,,.
,. .,, nec uon cu-
i-
-
, , I
eliam capilli rrevisse fiiennt deprehensi omnem
iiullis
nca sacri :

niaiGXpiessa' Decreto, ciijus vobis ad pleniorem


in- entm runctoruni udinirationem ad se trahebat linqua, capiiis.
formalionoin mittinius exeiuplum.
qualem diximus, incorrupta. Manserit ergo intacta
a PiimireHo
"" ^'"'"'avinms etiam Capsario Procuratia;, ut Cutira, non solum in prima, sed etiam in sccnnda
iiie eicipicn- «^ preliosioribus lipsanotbecis nnam iramediate illuo Translatiane ; in lertia autem aliqua, in qiia separatum
dam: dirigat ad ejmdeiii finein, in qua ad Dei honorem
ciedimus fuisse os Brachii et Ueiito conjunclum, in-
ipsiusque Sancti venerationem prced. Reliquia con- venla sit illa jam drfluxisse, et in aliam qiiamdam
servetur. -Confidit Senatus, qiiod ab accuratione et minorcm lipsanolhecam rrposita; quim ciim ibi qitoque
zelo vestrum amborura, suaiu Rempublicam reprse-
Itaberi scirel Senatus f^enatus, voleusque Hispania-
sentautiuni .ac delectorum in hoc negotio, cujus cura nm polenltssimie Reqinx nolabilius aliquid largiri,quam
oinnes vehemenler preniit, relalurus sit eumdem Liisitano liegi concesserat ; petient mitti vel euticam
oflectuui, quem in aliis pubiicisutilitatihus, summo vel dentein fnam et Iti fere omnes locis suis firmiter
cum nierito veslro, est expertus; expcctans de hu- adhttc luhxrent), islius vero parlem maluerinl donare
jus mandati executione mox certior fieri, ut dispo- Padiiani, quam dentem, non ita facile divisibilem.

ANALECTA
DIE DECIMA TERTIA JUNII. 239

ANALECTA
Ex variis tam impressis quam manuscriptis.

§. I. De ecclesia Patavii Minoribus coruliia, viiliio diela Saneli.

perfeila, tit qui prxsens non adsit sculptor, veram rei

\_jolleclwiiis Inijus iitilium faciiil Valerius Poljdorus loiius iileuin auimo sihi figuritre non possit quain in xs
Patavinus, Convfntualis, auctur Memoriai'Uin sacra- Iransferot, maxime m ciioro, ubi prxcipiia aperts ek-
rura, ecclpsiaiii glorinsi sancti .^ntonii attinentium, ganlia est. Illa igilur dtmissa, cupldum talis notilix

Veneliis ediltirum anito udxc. Liher est Itnlice scrijitits, lectorem remitlo ad infra reprxsenlanditm conspcctitm
ct extcnsus per Cuptla lxx, in qvo acl Lalinam sum- sacelli Antoniani, quodcuin aquilonarem alam ccclesix

mam conlralientlo, ne Inliiirtinilum nolns rsset, facit in nioilum Crticis slrucUv tei minel, iton potest hnjtts

Lucx WaiUmgi tliltgenlia, ad anmim 1263 et seqq. alx forma oculis objicl, quin simul formctur idca aiiqua

arijnmeitlum in tilulo proposilum paucts complexus. partium reliqwirttm, simili motio procurrcnlium ad
Cujus lonien prius quam verlia proponam, jjlacct cxlti- Cliortim, el ad sacrariiim in quod ala mertdionalis de-
bere formain exteriorem ecclesije. siitil, alque ad porlam priinariatn co ordinc quo in

2 Taliiila lixc miilto esl aeciiralior illa, qu.e crpri- supra posila labitla ilisposili crriiuntur furuicum llioli.
lccleii,r /l.
miiitr apud Roilulfitm To.isimanensein paij . 83 i!' e( Interim quod nondum piissumus, explicemus
scalpro
9"ra eile-
ilor ii, tabu- a;iiii( Polijdorum m fronle liliri pr.rdicli. Hsec frunli- verbis, sumplis ex Waddingo ad annum 1203 niim, 9.
la
spuium ecclestie occulit, nltlisttnnius repr.cseulet pmti- 4 Templuni, in quod allatum est S. Antonii
cain partem : iit noslra, ad exempluin receittius Pa- corpus, M;iiorum antea usui concessum, in tan- Sunl qui
tavio iiuper subniissum sculpta, prseler fronlispiciuin tam abiit aniplitudinem, ut cuni optimis Europae extsHm ent
anlerioreiH
etiom videas ad lilleram A partam Ctmventits, cui ex conferri delubris, si non omnibus pra:ferri merito
partem fuisse
altcra parle litlera n respondct ingressus ad liortum. possit ; velera scilicel veleribus comparando, 11011 aii- icdem Juiio-
Sttcellum Sancli itotat Ittlera b, infra quod porrcctum lcm rceenliiiribus, quulia hoc cl pr,icedenli seculoexcel- nis:

aliud sub liltera c, ObfJx nobilissintie famili.T esl, lcntiora fabricula neino possit ambigere. Antiquissiinura

cjusdeintumttlis teijendis erectum. Minor titrricula, ad est,quibusdamseculisante Christum natuiu exstru-


litlcram e, ex vcteri seile reservata videlur, propter ctura Junoni quidam volunt aliquanilo sacrum,
:

«m upli. eampanulam, quie vivcnte Sancto iid ejus vel conciones idque ipsum cujus meniinit Livius. Mutato cultu
catioiie no- populum, vel leetiones convocabat seholam. Peribolo pro anie majori urbis habebatur, eoque dicebatur
litlarum.
lajinelcrii inh.rret monttmentuin fainilix Papafavx, et uomine /Edes m.vjok donec anno Mccxxix Jacobus ;

ejuiidem peribolt anguluin iiccuput equcslris slalua Gat- Corradus, Episcopus Patavinus, hoc iiisignivit ti-
tantelals, ciijus pcrsonx aliam noliilam in libns Pala- tulo, S- Maki.vMaiur DoMiNi deinde ex frequentj ;

viitis fritstra requireuSf casu reperisse videur infra. cuHu et aucta reverentia S. Antonii, antonom;istice
Inlerim cxteriorcm Itanc ccilesi.r forinain considerans, EcCLiiSiA Sancti nuncupata est. Coaluit aedes ex
omuino assentielur dtcentibus, fabricnlam esse ad ali- duabus ecclesiis ; una antiqua, quam diximus Ju-
quain Coitstanltnopoltlanarum imitationem, fornicibus nonis ; altera lila protenditur a porta
recentiori.
majorilms omntbus fastigtatts in Iruilos seu tltolos. orientali, usque ;id organa ordineraque columnarum
3 Extertoris fubricx conspeclum sequi drberet inle- raarmorearum pro,oc chnrum, eo in loco quo supre-
riorts formx exhibitio ; ct sequeretur, nisi tttbula, tl~ mum erat altaie ; ista chorum et turres campana-
tam reprxsenlans et htic pariter missu, lam esset itn- rias complectitur majores, et quidquid ultra choru m
est.
:

240 ANALECTA DE S. ANTONIO DE PATAVINO.


est. Unctenun ex sensu Pohjdori Waildinyus : cui me~ Narniensis, Ducis bello fortissimi Idera sepi-
BX VAnilS. rito conlrarius Petrus Savolius, in Thcsauro Urhis mcntum superius ornant in circuitu viginfi quinque
ceiliui est
Paauanx -png. 72 el seqq. oslendit (quod cliam patet statuaj lapideae et viginti candelabra : ex utroque
tjuod pro
kurhiUoTi ex Actis niim. 39) afdcm S. Marise dirfam, ct fran- vero latere januao praicipnse aenea simnlacra duo.
Minorihtu ciscanis attribnlum ab Episropo Corrado, humUiorem 8 Ab exteriori parte duodecim habentur tabulae
data anno
fuis.tequalcm amalant initia Ordinis, in humilitata seu laminEe insignes, quae ad dextram et sinistrara
1229,
fundati ; ct ejus quod olim Junoni st^tlit afiinid supc- majoris port» chori visuntur. Eas fudit anno mdvi
resse, in ca quam nunc ccrnimus a'de, non patitnr credi pra-dictus Ricciiis, in quariira altera Juditli Hebrfea
tnlxilx xnex
forma slrnrturx, nihil cum vetu&tiorihus ante vcl jmulo sopitura seu potius vino sepuUuni obtruncat Holo- histortatx.
post Chrislum commune iiabcns, atquc in multis Go fernem ; in altera vero trahitur Arca faederis, quas
thicam arrhitecturam rcferens. Ut non dicam, quod de domo Aminadab cuin inaximo triumpho. prce-
tanta xlatis dijfcrcntia, qnantam Pohjdorus ponii, eunle David, cuni cilharis, tympanis etrymbalis,
inter unam altermnque xdcm, neccfsnrio paieret ucu~ solennique tripudio adducitur in sanctain civitatem.
lis intuentium, camque ipsiniet lapuics loquerentur : Alias decem fecit Bellanus Patavinus, fusoria arte
inquibus tamen nulta nunc apparet notnbilis divcrsi- prjestantissimus, anno mcccclxxxviii. Exprimunt
tas. ese sacras historias veterisTestamenti Abelem, a ;

7iova et am- J) Dirumns iqituT, qnod incepta est falirica novi, Caino percussum Abrahamura, immnlantera
;

pHor aepta
non solum addiUnienti, srd tenipli lotius. cujus arl.i- Isaac Josephum, a fratribus venditum serpentem
; ;
sii an. 1231, el atia qux-
fex fucrif NicoIau.s Pisanus. iila a?(ate celehris ar- seneura, ih deserto exaUatura Sampsonem, Phili- dam valie ;

cliilectns, anno mccxxxi, qun vir sancfus e vivis stsBos dejpctis aedilms obrnentem Davidis cum pra-stantia. ;

excessit : sed ob luibulentos molus sub Ezelino Goliath congressura ; Salomonein, merefriruin cnn-
cessatuHi ab opore est, usque ail aniiuni mccux. tentioncm dirimentcm ; et Jonam, in mare proje-
Alia eli;iui babnit intervalla stnictnra nsqiie ad an- ctum. Alia iiabet idiorns extcrna ornaraenta. colura-
num Hcccvii. quo <lecrevit Universitas Patavina, narum, fornicura, statuarum serearuin, a Titrano
daro pro structura {'jusdeni ecclcsiae libras qiiater Aspetto fusarum ; Crucifixi itera ;enei innurati, a
perfertn
mille, sub reginiine I). Hugonis de Oddis Perusini, Donatello superius raeraorato conilati. Super aram
an. 1307.
viri perillustris .- quo valido praisidio completa est ecclesire conspicitur in muro lapis rudis, olim S.
ecclosia, pra^ter magnam testudinem, qax super Antonii cervical fuisse creditus. Extra choruni, su-
choruin est, et exvariis oblationibus accrevit anno pra duos marmtu-eos fornices pra^stantissirae dedu-
Nca:cxxiv. Ecclesia longa est pedes ducentos octua- ctos, con^urgunt organa bina pneumatica, quorura
ginta ; lata, cenlura tripinta unum alta, centum
; utraque dpcem Iiabent pleuritidos regulas. ad mo-
et decera. Piirs [prior] muUas Iiabet coluninas, dosconcinendos vel frangendos fusores peritissimi, :
f^jus amptUu-
do el majeslas tcstudinos, absidas, et quatuor lurres canipanarias: Vincentius Columbus, et Viuceiitius aUcr Co-
quarum major, alta nimis et pyrainidalis, Angelum lumna.
habfit tuba sonantem, ad ventoruin varietatem vo-
lubilem.
§. 11 Sacelli Anloniani forma el ornatus(!e-
G Pars [posterior], iiltra chorum, novcm liabet
teraque PatavincB pietalis erga Saiicluni.
sacelia, pulchra valde : inter quaa ad chorura inter-
jacet spatiosa porticus : et super hanc exurgunt
monumenla.
atque orna-
meuta Im> diiK tiirres canqianaria: octangula^ niiri artifi..'ii,

torlora^ sed mirabiijoris super


funda- solam testudinem £\_dcsrriplione ccclrsiar transit fVaddinijns nd descvi-
nienti.Testudo magna, quaiu supra chorum fabri- ptionetn sarclli Anloniani, cui melius intelligcndx ser-
lcon sacelti
catam diximus, outo magnis columnis innititur. vict hic opposita grandior labnla, qux siniui comple- ct monumen-
XJniversnm tcctuin laminis plumbeis cooi'erifur. ctitnr totam ccclesicc alam Aquibnarem, nt diai, cum lorum ante
itlud pti$i-
Templi frons, prajter alios ornatiis, porticus habet variis ibidem posilis illnstrinm personnnim monumcn-
torum
amplas, et ile.imlmlatoria duo uniiin superius, ;
tis : quorum dno, numerts \ et ^ si)jnata, qux ad pri-
alteium inferius. variis innixa c(duiniiis. Cliori se- mam pilam hir spectanlur, snnt cainoiaphia, primum
dilia i.xxxviii, variegato opere, pulchro artificio, ; allerum, Eqni-
Hicronijnd Miclinelis Patvicii Vcncti
prxtertim CKlatis et insertis lignis, varias figuras exprimen- tum de Laziira Nobilium Paiavinorum. qnorum etiam
chori et
allare pilx advers^v oppositum
tibns, spectabilia redduntur ; feL-it Laurentius Ca- juris est illi ."iub litulo
atlaris.
netius de Lendenara, in hac arte praestantissimus. Resurrectinni:^ et num. 4, quod vero num. 5 notatur,
anno mgccclxvhi. Altare raajus, erectum anno Sanciis Sebasiiano, Ludovico, Ursnlx sacrum est.
HnLXXXii, marmoreis colmnnis, variisque crustis Monumentnm vero siijnatum num. 3. est ExGcHentis-
est ornatum; multis itein imaginibus et statuis simi Caterini Cornclii Palricii Vencli ct Bucis Cre~
aeneis Iquibus vetus altare ornatuin fuerat] a fusis tensis. Ita nohis Anlnninni Convenlus Pattes, visum
Donatello Florenlino anno mcccclxviii, decore com- ectijpum vehemcntcr laudantcs : dolenii's tamcn, quod
positum. non mimncrint de ccroferario argcntco majnri, qui hic
7 Heconditorium corporis Christi, lapide pretioso, ad laius Evangelii ronsislit anle alture Sancli, eiim
statuis item a^neis, circumcirca dispositis, in summi translaluin cnm basi sua esse ad cornu epistolai, ut lo-
altaris medio, auctoritatem et majestatem expri- cutn faccret alteri novo similis fortnx, cui supponitur
mena, simul cura altari completum est deceni mil- tnarmnrea bobis, artificio magno unoqne ex tapide, in
libus aureurum operis Praiiectis Hieronymo Cara-
; formam triutn Angelorum mutuo cohscrentium e.cciso.
pagna Veronensi, et Caesare Franco Patavino. In Volnis.scnt cliam primo ad altare gradui pra^leiidi ex
Candelabrum choro conspicitur candeUbrum joneum, altum pe- a^re fusaa vatvulas dnas, sane eleganics, et dislinctins
rara: artis : des undecim, miraj pulchritudinis et venustatis, exprimi inauratas catenas, specio.se rontextas ex crnci-
centuin et (piatuor figuris caMatum, singulari arte, hus flonbusque, unde. pendent quatnor majores lampa'
ab Androa Riccio IJrioscho, ultimi hujus seculi des ; vel polnis et has ei illas rcmoveri, eo quod non
coraraendatissimo statuario, confiatum. Singulare satis intabula discemat oculns qaam procul dislcnt t

hoc opus rerum Patavinarum Scriptores oranes sacclli frontispicio : cui dum proxmiores, quam parsit,
commendant, atque ipse Artifex, appenso ad sepul- vidvntur pcnderc, tllius frontispicii eleganiix nnntiihU
crum epitaphio, ab eodera laudatur. Chorum cir- officiunt.
cumdant crates et portfe ferrea?, reticulato textu 10 Nunc Wadditigum andiamus, qux a Pohjdoro
egregie compactae, expensis Guilielmi Gattamelatai accepit brcvilcr et latitie reddentem. Ad laevam, tn-
quit
1 '

DIE DECIMA TERTIA JLNII. 241

quil, orcanonini, Aquilonem versus, in anteriori conitano, vidimus, idem dici de arca, qua condilus ille D
basiiica; tediflcio, constructum est Sancti sacellura, jacet, absijue ulla vermmilitndine. Tulius credideris ^^ vAnus.
nensio, pedes iongiiin quadragiiita, largum viginti quinque, iluod niim. 132 asserit Paciecus, et ipsemet nnno
inclioali an. .mdsxxii. Hujus tanta est majestas et HDGLX ej^pertus sum, ah eadem arca, propius acceden-
splendiir, tam in materia quara in opere, ut priniis tibus et venerationis caiisa exosculantilnis, afflari perpc-

Itali» bacellis possit comparari. Fi'unti;'piciura to- tuo suavem qiiemdamodorem,balsami odorisimillimum;
tura marmoreum transviirsa cingula sive coronides qui odor prxsumitur esse miruculosus, diim alia nutla
habet egregie ca^Iatas, expositas concamerato muro ejtis causa naturatis apparet.

statuas optiraas, obductos quinqne arcus columnis 14 Sed redea ad Waddingum; qui pnst descriptio- Suppettex sa-
quatuor candidissimi marmoris, et grandibus pilis nein Antoniani sacelti, ad sacram illius uc retiqux "" "P"''""'
duabus. In frontis medio incisae litteraj tres Re. ; ecclesix supeUectilem transiens; Miiltae, inqiiil. ser-
Pa. Po. scilicet, Respublica Patavina posuit. Idem vantur in adyto seu sacristia
Sanctorum Reliquias,
saiellum ciroumcirca undecim arcubus maguique et supellex sacra locupletissima, qua raajorem pau-
va'oris coliiranis interius adornatur, et novem ta- cae habent ecclesi:e. Decein babet cruces argenteas,
bulis qiiadris ,marmoreis, quibus iiisculpt<'e elegan- statnas sexdecim Sanctorura : calices quinquaginta,
tissime figiirie bumana! ultra centum tres, indican- aureum unum pretii aurcornm quingeiituruin vi-
tes varias viri sancti actiones. ginti ; tabernacula argenlca tria inajora, rainora
1 A lieva primam sculpsit Antonius Minellus Sanctorum Iiclii|uiistriginta;
alia pro conservandis
el in eo
sculpla I»
Paiavinus, in hac artepra;stantissimus, exprimitque candelabra magna deccm; lanip.ides multas, sed
racula Divum, hujus sodalitii tunicara induentera secuuda ; unam imnensai molis statuas ex voto oblatas ma-
;

Sancti. auctoris, repraasentat miraculuin restituti


ignoti joris ponderis qiiatuor, minoris triginta noveiu ; ta-
capiilamenti feminw, a marito male habitaj ob pri-e- bulas argenteas septem, navera integrain, omnibus
stita Fratribus beneficia ; tertia, Divi patrem, falso armamentis onuxtam; statuain niagnam, ideam
accusatum de liomicidio, ab eodem liberatum fecit ; preferentaiu urbis Pataviaae : prastor aliara minutam
Hicronymus Campagna Veronensis quarta, ado- : supellectilem muUara niinis...
'
lescentulain subraer.^am ad vivos revocatam, opus 15 Neque tempore decrescit, sed indies raagis
Jacobi Sansovini Florentini ;
quinta, siraile mari- augetur hujus cedis majestas et splendor. Ita rae-
E
/trfueirt /Trfe-
culum e iiiare extracti infantuli submersi ; elapsa retur miniculorum frequentia et raagnitudo, quas aum tn San-
est upificis meinoria : sexta, avari fuiueratons cor, in hanc diera, ob merita et intercessioaem sanctis- eium niojimo,
iuter perunias reconditum ; sculpsit lianc Tullius simi viri, Deo ita volcnte, perduraiit; quaienus
Lumbardus nec non et septimara restituti pedis,
; tantas rei, per universum orbein terrarum ita loiige
quera sibi pnescidit juvenis, a sancto viro ob calce laiequefaina percrebuit; ut Christiaua religio alte-
impetitam genitricem acriter reprehensus. Octavoe ruui Patronum vix habeat. pneter immaculatara
auctor nescitur, cui incisum miraculiim prqiecti in Virginein Dei genitricem Mariam, quem ob quoti-
lapides viri, sed prorsus illaesi. In nona expressit diana rairacula liuic Divo procultuprajponat, quem-
Antonius Lombardus, egregius slatuarius, infantu- ve donariis ditioribus aut ardentioribus precibus,
him, paucos dies natum. articulata loqnela suspi- pro salute inmaximis periculisimpetranda, crebrius
cionem adulterii a matre avertentem. Tecti conca- interpellet. Quare merito hiiic Divo tara augustum
merati lorica est te.'.tacea seu gypsea lestudo, opus atque insigne templum cregtura est, quod tant:e in
Titiani Minii Patavini, Ctelatoris exiinii, in confi- hanc usque dieiu venerationis apudomnes nationes,
ciendis et conflandis formis cujusque rei peritissimi. sedin primis apud Patavinos est... Nara uUra su-
]n tholi medio circurascripta hasc verba, Gaude perius inemnrata, decrevit Respiiblica aniio,Mi:cLxv,
FELI.'i PADtlA, QU.E TIIESAUHU.M POSSIDES. Paviraeil- ut eadem cultiis sulennitate celebraretur fcsti dies
tum, tum ."acelli tum universa^ Ecclesiie, tesseris Octava, atqiie festum, propfer obtenttini ea diesin-
quadrisve rubri et candidi marmoris stratum. gulare libertatis beneficiuni ; ut iii publico forobinae
12 In medio sacrarii conihtaj Reliqui», in arca erigerentur hinc inde statuai, iina S. Antunii, altera
Arca sacri singularissimi lapidis, vagi coloris, sub mortem S. Prosdocirai, Petri discipuli etprirai Ejiiscupi Pa-
corporis :
, ejus divinitus inventa, et fabricata a sanctis Qua- tavini : et dies octo ante, totidemque post Natalia
' tuor-curonatis, qui passi sunt sub Diocletiano Impe- S. Antonii liberae nundinae haberi possent, in foro „
ratore,quorum ferias celebrat Ecclesia. Sustinent S. Antonii dicto.
hanc aram columnae quatuor in arcffi formara, ad 16 Anno etiam mcclxxv statuit ut in vigilia,
quam ascenditur per gradus septem marraoreos, nocte, et festo die Sancti, ad ejus .basilicam offer-
ulrimque.pJLisdem materia deductis spundis ad cor- .,. .,,,....
rentur militaria Urbis msignia, custodiretque se- patnvinorum.
,. pr,rsertini

nua usipie altaris, quas coluninulaj superpositie, et pulcrura Dux mihtaris cuin viginti horaiiiibusarma-
in quatuor angulis totidem ffinei Aiigeli valde red- tis, fieretqiie publica et universalis siipplicatio ad
dunt venustas. Super altare tria sunt simulacra eamdem ecclesiam, ad quain conveniret Episcopus
Divurnm lenea, et scalarum adscensnm claudunt cum universo Clero, Potest.is cum civilisstatusOr-
porta; dua; ajneas, a supranominato Titiano Aspetto dinibus, et sodalitia communitatesqiieartificum cum
conflat» anno nnxc. I/iuleniis ex Pulijdoro Wiid- cereis accensis. Eodemque anno jussit, ut semper,
diiiijus, jiaiicis liic scriberc potiiena de Anije-
(/111 iion pro m;ijori solennitate sub
et popiili exiiltalione,
lis Slaltiispie xneis portisiiue diiabus. Eijuidem haud Octava festi, curreretur in sfadio, et bravia tria variij or-
negre crcdiderim , silixceadem cslaica, iii (/iinm non proponereutur coniprehendentibus. Ipsa verooctava
probata.
Cardinalis Omdo fut isle liatlucinatiirj sed S. Bona- die Potestas urbis, comifantibus Optim;itibus, iu
rentura sacra ossa primus coiididit, ipsam fuisse mira- basilica coiivenirent, auditur solenne sacruui, gra-
cuto inveiitam.
tiasque pro liberata illa die urbereddiluri, et dona-
13 Tale i/uid jam vidimus pnrcedenti die in Vila ria oblaluri. Annodemuni Mccccxxxv Micliael Qua-
«'M q«am
""tanda B. Gnidonis Cortoneiisis, nec diljiculier ibi credimus rante-otto, Juris Caes-arei Prolessor et Decamis
atiqua. scriptori jicne coeevo vero inerito requirimiis rjus-
: liic collegii Legistanim, ordinavit, quod Facultatis
modi aliquod teslimonium, tacentibus iis quorum lia- Doctores ad eamdem solcnnitatem cunveiiirent, Do-
ctemis scripta dedimus. Ut antem credatur arca illu ctoralibus oriiamentis insigniti, ccreos accensos
fiiissefabricataa sanctis Quatuor-Coronatis, novo opus gestantes, singuliquecollaterales sucios luiberentex
esset miraculo; nec enim citra recelationem Medi-
id sciri Minoritis : qiiud posteairaitata sunt cnlle:,'ia
potuit ; ct jam xxvn Maji agcnies de S. Liberio An- corumet Philosophoruiu. Taiidem multiplicatis quo-
Jiinii r. III 31 tidie
:

242 ANALECTA DE S. ANTONIO PATAVINO.


tidicoblationibus, et in unum congregarentur, atque Ohjsippone, nhi nnrratur, primo; qitod Alcacerii, cui D
in arca coinmuni reponerentur, statutum est anno oppido a Sale cognomen est, fuerit quidam S. An-
devotissimus, solitusque tecuperatur
MGCCLxxxvi i^an mcccclxxxvi?',^ quibus in Dei et S. tonio festum ejus diem
an- miracuto
Antonii honnrem expendendi«, sunt qna- prjtfecti quotannis variis piis operibus honorare, pra;sertim
"«'w, lapius
tuorcives Patavini et tres Minoritae, singulis annis curando Missas pauperesque pascendo. Huic die '"PUCeumi
a Potestate urbis eligendi auctusque est, ita obla-
; quodam ex puteo, quem in atrio domus suae habe-
tionum proventus. utmulta millia aureorum reddi- bat, aquam hatirienti, dum situlam ad se traliit,
tibus annuis thesaurizentur. Plura et di&lincliora qui excidere contigit e digito annulum pretiosum. An-
voli'1ipsum Polydorum iegat, etiam e.rhibilurxm omiiia gebatur improviso casu fi damuo vir bonus, quia
illustviora ecclemx ejusdem Canolu}iliin et Epitaphia, puteus altuset aquaniultanullani relinquebantspem
altaria ct sanila, Indulijentins coTicessiis, Coiifrotcr- recuperandie jacturaj. Satis tanien babuit rem S.
nitates stitbtlUus, stQlas oOlattniies, nliaque simiUu. Antonio commendare, seposita ulteriuri cura pro
17 Anim\fmus Putavimis, anrlor novis^imj' imprcs- damno, ulvidebatur, irreparabili. Cum autein ipso
sse Collcctionis,dc iina infra § 5. secnnilam suam ad (He festo pro more precibus in ecclesia Sancti fun-
Lertorem momtioncm Amiis mdclxxxiii
sic pertcxit. dendis incumberet, ecce mancipium ejus coepit
tibi

et IV, inirabiliter conspiravit zelus Prssidum, tam claraare, Bona nuva, Bonanova. Apparuit annuliis
secularium quam regulariurn. quibus incumbit cura Doraini mei. Et narravit quod sibi aquam haurienti
recte impendendarum eleemosynarum in Sancti ho- exciderit situla demanibus in puteura cui reciplen- :

norem oblataruni. Tunc enim ccepta est et perfecta dee cum in puteum misisset harpagonem, non modo

Crux argnntea altaris majoris, ter milie unciarura : situlam abaqua retraxit. sed siraul etiara herilem
cui addita sex ejusdem inetalli candelabra, singula annulum, tam apte iraposituin situlaj fundo, ac si
centum et ([uadraginta unciarum, c*t siniul cum eumaliciijus manus ibi locasset. Quae res omnium
CrucG superant pretiumsedecim millium ducatorum. audientium animos et linguas ad gratias Sancto re-
E
Strata fuit etiam sacristia tuta candido marmore; ierendas resolvit.
armaria ex mice fabricata elbganter, dispositis de- 19 Alius casusest. quod cum mercator quidam atlus, Cx-
eum fluvium navigaret, qui ducit ab urbe Ceto- tobrtgam
super inter columnas tabulis. miracula recentiora per
navUjanti
Ornamettla opere anaglypho repraesentan.tibus. Factum estquo- brigani, vulgo Zetubal, exteris Sintubes dictani etapsus iii

Ornamenta que palliuui argenteura pro eadem ara principeope- maloque navigii adstans, educcret bursain nummis fluvium,
guxdam rc'
ris simiiiter anaglyphi; argentoque coopertus liber, plenam; h£ec ei excussa de inanibus est per veluni
centioTa,
ipsius Sancti manu illustratus notis, etsedilibus ad navis, iniprudentera nauclero laxatum. Larga istic
raajura festa cooperiendis factus apparatus sericus loci et profunda erat aqua, proindeque spes nuUa
pretiosus. Ingenti deinde in tabula, manu Matthaei quidquam recipiendi. Ergo appulso ad portum na-
de Petrochis, expressa est arbor Heligionis Sera- vigio, mcrcator iste ad Conventura Minorum se
phicffi, ad ornatum claustri, qua parte ecclesiam contulit, sibique cantari petiit Antiphonam consue-
contigit; inultBeque ex a^re statuie fu^» snnt, quae tam :

venerabilis Sacramenti tabernaculo adliuc deerant. Si quseris rairacula; Mors, error, calamitas,
Insuper alia plura speciosa opcra versantur sub ar- Dajinon. lepra fugiunt; segri surgunt sani :
in pisce re-
tificum manibus, acnominatim Ceruferariusiugens, Cedunt mare, vinoula mcmbra, resque perditas
; cipiiur :

componendus cum altero, qui jara ab annis aliquot Petunt et accipiunt juvenes et cani.
factus pcndet in capella Sancti. Horura omniura Pereunt pericula, cessat et necessitas;
nec non pretiosiarum ublatioiium, a magnis Princi- Narrent hi qui sentiunt; dicant Paduani,
pibus boc anno allatarum, rationem accuratam cu- Cedunt mare, vincula etc.
riosis ejusmodi notitiarum reddam in additamento Gloria Patri et FHo et Spiritui sancto.
ad librum P. M. Polydori, Minoris Conventualis, Ceduntmare vincula etc.
tractaturus de novis hujusecclesiai fabricis. Ita illc, Eodera autem tempure quo haec canebantur, pisca-
postqiiani in dvdicnloria ad l''rancif.cuin Monsinum tores quidamsuuin ipso in ioco laxantes rete, inter
Epistola meiitioneni fecissct anjcnlc.r lampndis, perpc- alia prredictani bur^ain extraxerunt, quse sine dimi-
tno ante avcam sarri covpnvis uunrnm aliis'^0, arsnvse, nutione ulla rediit ad dorainuin suum.
ab illo ubiiH.v anno hhclxxxiv, qiiando coiiscensurns 20 Goninija. qu.rvcns in oriijinem historiamqiie Co)!-
eratFenelam classem Dux illc pra-slunhssimns, Pe- vrntiis, snb amium mccclxxx fundati in oppido Avi-
hponnesum totam a Turcica tyrnnmdc liberaturus. lesii, Provincise S- Jacobi sivc Galici.r; Ad dextruin,
Nunc inlclligo Collectovcm, Anomjmum mihi hactcnus, uiquif, niajoris ibi sacelli latus consistit altare, rIu- F
ft simililet
esse P. Mag. Pasquetiy qui de supplctnento adPoiij- rios* Mariee Virgini dicatum, cui beati Palris An-
terlius Avi-
dorum pvomisso irquisilns, respondit, titm primum se tonii de Padiia iinugo superstat. Hanc perdevouis lesll.

operi idi apponitnvum mannin, cum fuerit absoluta Joannes Alphonsus Ovetensis mercator, ejusque
fabrica novi quod xdificatur Sanctuavii: speratur ah- caraconjux Aldonza Goiisalez dura viverent, quu
pvoximum ab hujus tnmi editione an-
solvciida intra sibi omnia ejus Sancti meritis ex voto succede-
num; nnillum certe, dum hxc impvimnnlnr, per .rsta- rent, religiusius venerati sunt , atque istius loci
tnn anni 1G97 promotum intelligo. Fratribus opiparum prandium. singulis anniversa-
riis ejusdem Sancti diebus, propinarunt; imo rao-
111. Rrnini ainissaruin pnlrociinum S. rientes suis Iieredibus qufedam [U'[edia atque domos
Anlonio miiiicr coinniciuiiUurn. ea legeex testamento reliquerunt, ut id ipsumquo-
que illi illorumque suecessores singulis annis prje-

K
eimi
Italia

Palnmim
iit Lusilaiiitim traiisco, patriam Saiicli, ubi
liiilini reriim lieiimliloriim, sciibit iii
starent. Aecidit igitur, ut internavigandum,
lus,
ceperat,
quem a caris parentibus
ex digito Nicolai Alfnnsi, fundatoruni
liereditario jure
annu-
ac-

Notis ad qm
liliiic sui JJagioloijii diem Cardosus : falelur prsefatorum nepolis, in inare labcretur. Cumque ab 10
proniiuiii
tameii, igiiolamsibi csse i.rimam istius devolionis origi- instante B. Antonii festo, quo Fratribus, jtixtaavo- rrotribus
nem ;ego in ea periiuirenda laboraho; soliim dicam,
iiec rum mandatum, prandiumpararedecreverat, aliquot iiiiiiue prxlie-
per omiies fere. regiones difliisam, felicissimis ct iiioiji- piscatores, qui piscesadconvivium lautius instruen- bal
natis successilms qiiolidie comiirobari. Ejcempla Cardo- dum quidam piscis in
caperent, solicite niisisset ;

siis adferl dito e.r flore-Sanctoritm P. I'iiiili ,le Por- cujus ventriculo amissus annulus a coquo fuit in-
taleijre, qiiem JiiS. haberi ait in Bibliollieca Eligiana ventus, in rete iucidit. Quod omnes beati Patris
Antonii
DIE DECIMA TERTIA JUNII. 243

Antonii beneficio attribuentes Deum laudavere : fieri ad eam intentionem curaverat sacrificia, quoad D
pr^esertini vero ipse Nicolaus Alfonsus; qui et ma- tandera ejus recipiendi animuni despondit, vehe- EX VAHIIg
manu invlsibi'
iori devotione erga eumdem Saiictum in posterum menter illa jactnra contristatus. Ita affecto dies
li reftrtur
latus fiiit; et rei eventum, ut omnino acciderat, ad aliquot transierant, cum supcr mensam,
qua in

ejus gloriam in gyro pra^latae imagiiiis curiosius plures hospites accumbeutes habebat, illato de San-

depingi curavit. H*c quia verissima sunt atque tide ctorum miraculis sermone, dixit ipse, plurimum se
dif^nis testibus comprobata, liic subjicienda curavi. esse devotum S. Antonio, nec minus eidem obliga-

Sic Gon-.aija. nunc tanien, inquit,


tura propter accepta beneficia;

21 Pacivciis simillimum alind narrat, qiiod couti- habeo nonnihil quod querar de eo, qnia rem mihi
atqae e/iflw iicril in ininuio cnjusdam Equitis, Trenio oviitndi, et caram non revelavit. Vix verba finierat, cum ecce
qmrlus '.

mavis bvacliium cum ipsara in mensam, cui accumbebatur, visus est ca-
pt-r iiuiddain vicini naviijuiitis; qui
ipsnm amici» fovte insiiicicndum prxberet, in aquas dere annulus, ab inconspicua manu projectus quaa :

crcidevU, ncc ufla dilifjnilia potuerit per uvinatores res Episcopura ceterosque oranes admiratione com-
reliaberi.Hinc, inquit ille, tristis dommus, animi a devotionem erga Sanctum accendit.
plevit, siraul et

sensu avertendi causa adiit aniicumquemdam, Fran- 24 Inter plurima hiijus generis qnaj narrantur, et FratH
Capucino
ciscani ibi Conventus Guardiiinum quisubtristem : tanto meraorabiliusest. quoad modum facti miraculi,
grnnum 6e-
eum videns, caus;mique edoctus; suasit ne omitte- quanlo iiinoris pretii fuit ad quod dicitur recupe- nedictum
ret ad S. Antonium recurrere, curando Missam ratiim. Qiiidam Fr. Laicus Cappucinus in Sicilia per formicam.

unam per Religiusos ejus loci. Paruit Eques, Mis- granulum precatoriura amiseraf, ex rosario suo
samque audivit; qua finita, ad forum abitt, pisces pendulura, qui'd propter annexas Pontificias In-
empturus in eleemosynam Fratribus mitt.cn.lam : dulgentias plurimi faciebat. Hoc illi inadvertenti
cumqae varii peneris ac raagnitudinis aliquot coe- exciderat, et diu frustra quaesituni in desperatis
misset, Guardiano misit. In horum autem uno cum nuraerabatur; cura Fratri in mentem venit Anti-
scinderetur repertus annulus, dominoque suo an- phona prajnotata: quara ubi recitavit; ecce tibi

;
nuntiatus, ut ipsum omnesque rei conscios implevit formicara, quae recta ad Fratrera tendens. ipsum
gaudio, sic et devotione erga Sanctum majore intiara- grauiilnra ore portabat. Frater vero eo recepto in
mavit. .pias rrsidutus lacrymas. gratias Sancto egit. Ob
22 Fr. Anibrosius Catharinus, Episcnpus Ordi- hujusraodi eventus Cortesius, insignis Astrnlogus,
nis Prujdicatorura, virtute eteruditione clarissimus, qui in ea facultate qua;dam opera vulgavit { Ilievo-
Charlx
tlem
ms. Ambro- opera qunedam scripserat, atque interea librum de nijmus forla.ssis. patvia Valentiiiiis, a Nicolao Antonio
310 Catharino GloriaSanctorura, in quo ipsum quod sequltur refert. in Bibtiol/ieca Hispana dictus sub finem superiovis se-
piT iter
Egressus quadam vice cum socio Tulosa, ferebat culi edidisse Lunariunt sci Prognosticon perpeluum,
elapscx,
Hbrum manu scriptum, ut ad pra?lum daret; una nec non librum de Pliysiognomia naturali variisque

cum aliis suorum studiorum fructibus in charta, ac arcanis natuvam speclantibus J Cortesius in<iuam, ,

nominatim Annotationes varias addisputandum cum Astrologus, siquando rogabatur figuras conficere,
ha^reticis. Totus hic fasciculus per viam illi excidit, rebus amissis recuperandis servituras: respondere
Cortesius
nec prius observata jactura est quam leucse aliquot solebat; Domini, mea optima et vera figura est in-
a.itrologus
essentconfectse. Tum vero(ut par estcredere) doluit vocare S. Antonium, id enim expertus sa-penumero suadet in
deperditos labores ac \igilias suas : quare redlvit suni hoc utimini medio; ali;ienim omnia vanitatis talibus
:

Tolosam eadem via, nec quidquara reperit deinde : multuin habent veritatis perparura; innocentes Sancturn
,

orart
per se perque Gubernatorem urbis amicum suum, inlaraant, et generant suspiciones raale fundatas.
nihil non egit, ut amissas chartas reciperet; sed Quod auteni suadebat verbis, etiam laudabat scri-
frustra. Ergn iterum in viam se dedit, mcestus totus; ptis : eo enim loco, ubi tradendai reguho erant ad
et quoniam humana defecerant remedia, S. Antonii ejusmodi figuram conficiendam, posuit Antiphonara
recordatus, vovit, si ipso intercedente amissa recu- praecitatam, cum ordinaria Ecclcsi.^e CoUecta de
peret, ceteris Sanctorum laudibus etiam appositurum Sancto.
se beneficium, quod per ipsum petebat siierabatque, 25 Optimum pvofeclo consilium, quod ipse ego etsi

]
si vuti compos fieret. Vix verba proniintiaverat, nolim confirmare ptuvibus miht pvivatim nolis e.cemplis, F
mirabllilfr cum ad ipsum viator accedens, interrogat, num li- 7inum tamcn tacere nequeo, anW annos quinquaginta quod Uti-
tissimum es-
leptiiuntiir.
brum cum aliquot charlis amiserit. Respondit ami- hic Antuerpi^r gestum, me quidem pucro, sed adeo
46 docet fre-
sisse se, et notas addit unde agnosci possit. Tum tenaciter unpressum memoriA' acsi hodie gercretur. quens ex-
vero seduxit illum viator iste in locum ubi jacebant Mercatnx mulier sortis medix (ut liic mercatura non perientia.

omnia, absque defectu et Ambrosius, agnoscens


: minus a feminis quam a viris exerceturj pro mercihus
favorem acfeptum, rera totom late in libro illo de- mercatrici primx condilionis veuditis, sgngrapham ac-
sci"ipsit, quomodo hic strictim reievlur. Aoii adsunt ceperat. solulionem ex ea post condictum terminum
milii libvi istius Ambrosii, in scculo dicti Cancellotti rcceptura. Jamque statntum tempiis eHlii.Teval, cum
Politi, ac denique Corapsani Archiepiscopi ; solum cx syngvaplta qnxntur et requiritnr, scd Ivustra. Ivit

^lntonii SencusiSQtquc Gcsncn Bibliotlircis novi, liunc, nihilominibus ,


dandam fidem etiam
integriim .sibi

qui allegattiv, librum, nnacum aliis pluribus impres- ahsque s\;ngraplm confidens, eo qnod multts jam annis
sum Lugduni anno mdxli ; quem cnm imeneris, per cum eailtm matroua commcvcium cnluisse se- sciret fide

te disces, quam bcne hsec cpilome Pacieci cum lextu opiima, ejus vicissim ergu se multam s<Fpe experta fi-
conveniat, quc7n aiias originarium dare maluissem duciam. Fatetur erijo candide quod res erat, .-iibique
;
ohiit vero Auctor, scriptis plurijnis clarissimu:^, (inno credi pelit, ut quam fefellisse numquam ipsa sibl do-
MDLII. mina testis esse posset. Verum pro pecuma convitia

23 D. Inicus Manrique fverbii ilfvum Pacieci snnt accipit, quasi pridem solutum solvi peteret. Pupugil ea
Latine reddna) Episcopus Cordul)onsis et Inquisitor res acriter mulierem, bene sihi consciam. jamque
tam
Hispanice Generalis (ab anno mdxxxvu, .secundum de pecunia minus quam de sua xslunatione soticitam.
Tamaijum de Salazar in Nolis od 18 Maji, iisque ud Ilaque e vesligio illa ad sagam, vulgari fiima sibi
<"niisui an-
"ftlus mdxl) singulariter erga Sanctum afficiebatur, pro- notum occulfa pns.^im revelare quxrentibus : sed bona
suus
pter frequentera favorum ad eo in se colhitorum fovtuiia in maiirm meiim incidit : cui cum animi xstiim
experientiam ; sed quae ipsi in casu amissi annuli, consiliumque palcfeci.sset, sanius alind accepit, ut scili-

cuin quo fuerat Episcopus consecratus, tantisper cet in S. Antonn honovem Missam unam dicendam ipsa
detuit, ut manifestior pluribus esset. Plura ille hora curaret. Abiit, curavit, audivit Sacrum, ac do-
mum
:

244 ANALECTA DE S. ANTONIO PATAVINO.


K iiinm rriliil: rethir antem, fitmnhim Mercatricifi jiriF- facti seriem. Dum Dux mente agitat quid agat, D
tliclx iii otitio rejieiit, ijui jubehal soUcltndincm poncre Cffilesti liiinine illustralus ait; Ille cum precibus Punltur, tt
Domiiiam eiiim purtilnm esse etiam aliinjue nijiiijrapha imploretiir. qiii percussit. Qui statim peccatorem 'uppttx sa-
natitr.
sohiliiiiiem priyleiisi tlehili exliibcre in verho ipsius, ttt coram sepulcro B. .\ntonii Confessoris personaliter
cui merito erctli etiam tali cnsu ileberet. praesenlavil. Qui effusis lacrvmis oravit devotissime,
26 Miritm est aulem cum ijnaiita Snbindc pii homi- et in tanfuin qiiod oratio B. Antonii transivit in
SitulK ex nes y,impUeitate Saneti utantnr ojiera, ijuaiuloijuc non coeluin, cujiis precibus ct aniore prffidictus Nohilis
jiuteu mi-
riihitttfi
eireusanili, si non sinreritos aninti snjijih-ret appareii' a Dco pristinam rehahuit sanitateui. Dux miratur
recrpttit lcm rererenliEe dcfertiim, Fratri laico (lise.-ilceato, et gaudet; cum eo tota civitas exultavit
fit con- ;

aquam Iiaiisluro, in piitfiuni elapsa manibus situla cursus civium Sanctus ia orationihus et oblationi-
:

erat; cuinqiie ei retr.ilienda! vaiia nieJia frustra bus cnllaudatiir, cui honor in secula seculorum.
adhiliuisset, nec longain inoram p:iteretur prsesens Fiiit hoc, eolem anno die x Aprilis. Annus is erat
aqua^ haliendaj necessitas ad ihi forlc vicini orato- ; Jnhihn. ad qnem fut e.c Mntlhxo Villnnio scribil Otle-
rioli altarc reciirrit, et qiicm ihi repcrit Sancti li- ricus liaynandus in Annahbns) iiifinitns jienc popiilus
gneuni statunculum funi illigat, ipsuiiique prrecipitat Riiinam conflitxit, viri elinm feminseqnc Principes ex
in piiteiim. ac riirsiim ail se retrahit; ct sicut ru- Ullramimlanis, gitos intcr fuerit jirimnriiis ahijnis Po-
stica (iiiucia prEecnnceperat, ita cuin sancta imagine lonicaruin cajiinrnm ihiclor, hir Dnx Pulonia? nomina-
extraxit situlaiii, hracliio ligncce iconis inlijsren- tiis, sub Casiiniro Rege.
tem. Jta Pnciccns nuin, 145, tjui si singiilonim a se 29 Secitlo noslro viciniora siint, qu.r ex Waddingo Ka'ifia}us,
narratoruin tempora auctoreS'jne, vel testen intlicarel, et Gbniaga resinnt. JJic jiarte 3 JJisloiix Serajihicx, a liiortc

siculi in casn j)r,cmemorali saloatits in


taici Ciippucini notjvit in in Provlncia Ahjnrbioruin, octurns de Conveiilu xviii
Atijarbiis,
mariiine Sahicium lih. 9 cap. ii ad fiiiem ; ccrliorem istius Proviiicix, sitb aiinnm mdiv in ojijiido Ctnes el
uliijiie fiilein obtincrei : seil Epilomen scribcnti curce in nominc S. .Antonii fundari capto, j)er nobilem tjuem-
non fuil nllentlere minntiis istis, historico lamen Itttiid dtm G.eortjiitm Jlurlailo, narrationcm sic incipit. Cum
13 contemnenilis, homo quidam , inter crispantis feri maris undas
27 Clauilnl Itmc Paragrajilmin, er Francisd Solc- cymbula vectus, niliil aliud pnyter naufragiiim ope-
rii //istoiin /^crlcsiastica Jnjioniie, sumptnm e.renipliim, nrelur; ac tandcm ad scopulos allisus, allissiniis
et trtritnli lib. 12 cap, 15 lyjinraii/iiipn/iiracta, ad a?dilic.ationeni rnjiihus adha^sisset; se gloriosa; Virgini Mariae
JU/JOII tlilt
memorahilia in regionihiis Nangaz iqui, AriniiE, et alque heato Palri ,\iitoniDde Padna ex intiinis pr<E-
fiuitiuqut;
guiesttus. Omura; anno mdc, c.r allatts iiute litieris, .\missus cordiis commendans, eorum favore et beneficio a
erat Iriennis pucr; et omni frustra diligentia requi- tanto dlscrimine erejilus est.Quod cum ejus jiatriie
situs, aliud nihil consilii parentihus reliquit, occaslunem
quam incolis innotuisset, cremitorium quoddam rupibus
diit fundan.
ut e iiostrie Societatis 1'alrihus uniim interrogarcnt, ipsis imminens erigere ctEperunt, qnod tamen ad do Conventui.
numqiiid ultra lieri a se posset. Suasit ut prffivia finem, refrigescente priino illo motu, minime per-
peccatoruni confessinne, parvulum Deipara; suoque duxerunt. Qua denique re per Franciscanos quos-
custndi Aiigolo et S. Antonio, rerum deperditarum dam Fratres, qui ex Castelte panihiis ad hoc
Patronn, commendarcnt quoniam Sabba- : deinde, regnum appulerant, ut primum cognita, tantopere
tum erat, ipse Sacrum de Diva ad eamdera iiiten- convicinos illos populos snis exhortationibus atque
tionem fccit, postquam nostroium oninium Rnligio- sacris concionihus ob intermissum opus carpserunt,
sorum precihus negotium commendasset. EoJera ut aJ unius Conventus ;edificationem illos compu-
autem die suh meridiem inventus cst parvulus, suh lerint, intcr quos nohilis atque devotissimi Genrgii
quod.im duineto dcnsissinio, quo pr.rter diemonem Hurtado in Franciscanos henevolentia atque afi^ectus
deportasse eum potuisset nemo. Inventus est autem maxime enituit: is enim Conventui ex propriis fa-
prorsus ilhrsus, ac mali cujuscumque expers, id cultatihus Felix initinin dedit; atque in causa fiiit,
quod efficacia; precum pro eo factarnm imiiutatum ut reliqiius populus, tanto exemplo excitatus, quod
nierito a parentihus fuit, el a Bolkndi/ jnin pridein, aJ ejus perfeclionem desiderahatur, pricstaret.
in pr;rj)aralis ad hane tliein 13 Junii, iiotulitm rcjieri, 30 JJa-c Gniizaga : /Vaddinijns vero nd an. mdi nobllls puetta,
a zflolijiiu
ut refereniliim ad laudcm S. Antonii. num. 8. loculiirus de Ordine Conceptionis, inehoati Itfijiiia ar-
quidcm nnnis circiter i.x eitius, sed tunc Minoribus cle clausa,

C S-
'^'- Alia S. Anlonii vario in goiiere priiniim coiiinicnilnii ; istius Reliijionis originem, cum F
iniraeiila. bcnefiriis B. Antimii eoiijuiictom, sic rcfert : Duxerat
Joannes II, Castelte Rex, tiiino mccccxli ,
jud-la
Garibayiim 10 cap. 38, Elisabetham Eduardi
lib.
Xjortusiorum dnorum Ouiliclmi et Albriijclli historia, Lusitania; Regis, «oii filiam ut jier errorem Wad-
Mi. I45U
PoloMii dc novitnttbns Pndu,r ct Lomlnrtlix, ali tinno mcclvi
dingus, sed ex Joaiine fralre demortuo nejytem. Hajo
Sunclt ad crcLxiv ilcdmta, el ciim ^lhcrti Mnssati aliisqne
secum duxit Beatricem a Silva consanguineam, inter
iirtior
Patarinarum renini srrijiloribus edita fuit Vencliis an.
pedissequas cariorem, Jacohi priiiii Comitis Porta-
1G3G. Jn ca lib. 10 caji. 2 lcijiiur rcs iinpriniis iiie-
legrensis et B. Aniadei Franciscani sororem. Forma
nioratn diijna hnc moilo : Anno Doniini jicccL... Cum prsestantissimara adamare plurimi coeperunt : sed
Dux Pidonia; esset Padua; Romam itiirus, antea et Regi, ultra quam
Regina, coniplacebat
vcllet ririjiidtatem
voluit lieatorum Prosdocimi ct Justinie limina rovet,
visi- adcoquc procoriim ignes exarscrunt, ut non scrael
tare'. Hic luiralus piilcliritudinem lcmpli
B Autonii ca;dibus magnoruinquc duellis de illa fuerit dimica-
Confessoris, pnstulaus didicit esse templum Pafris tura. .\d hiec ita doluit Regina, ut adolcscentulam
Urhis. Quidam vero .socius Ducis, deridendo San- angusto concluserit loculo, et ciho potuque raulct.a-
ctum, ait; Estne ille Antonius, cujus nomine porci verit. Illa, velut alter Jonas ex ceti viscerihus, ab
portant campanellas? fAntonium Aitjijjnium iiidica- illa caligine prcces funditans, periculum redemptu-
Ittm vidiiit, in cujus nomine cur jiorci alantur npjiensa
ra, castitittem Dco devovit suh Genitricis auspiciis,
ad collum niila, docet P. Theojihilns liaijiiauihis in
si in tantis angustiis proharet tutelarem. Proxima
Sitmbolis Antimianis). Qiii statim Dei judicio judica-
nocte beata Virgo se visendarn exhibuit, candida
tur. Nani manus cum hrachio debililatur in totum,
veste, cffiruleo pallio circumaraictara, oppignora-
quaiii in prohatione verhi extendit conlra templum, tamque libertatis fiJera triduo evoluto exolvit. Indi-
cujusrs exlendilur usque ad aureiii. Dux niiratur : gnata; Rcgina; potentiam aulaeque pericula declina-
tunc prodigii quKnt causara filius Ducis refert
:
tura puella, e Tordesillarum oppido, in quo hiec
contigerunt
,

DIE DECIM.V TERTIA JUNII. 213

conti"erunt, Toletum aufugit. Sed insperato duo tam crudelitatem exercuerunt miseram istara D
lUJfr.
occuinmt Franciscani, qui Lusitano sermone eair.-
^
r.arncm! ' '^

f, j santln
liliemlur. dem in firoposito roborarunt, futuramque multarum 3-V Anno mdgi.xxx Uomam ex Promonlorio Com- pnncrps nen-
Virpinum IMatrem prajdicaverunt, et paulo post ex morino scripsit P. Vincentius Dammeij Socielatis li''trnsis capii.

Imnc .leaienliam j",^"''"


oculis evanuerunt. Horum unum, ex sermo.ie et nostrx Presbijier in . Transiit hac,

signis, postea D. Antonium ipsa judicavit. sacrus Ordines suscipieiidi causa , Clericus quidara,

.11 QiiDil smjuititr reccnlioris memorix e>t, ex im- vir probus , BengaU venicns, qui se dicebat acciu-
presso Florentino anni MunLXXViii, rfc u' nnle Irieii- gere ad missioneiu admodum heroicam quo liajc ,

menator qucim Neapoli liipis primHtts vulijalain nostra, tuin propter dctectuin operarioruin tuui
nium ijei^la, ,

in via
>eor. Fliirenliniim eiemplar Illtislriss, Maijliahecliius propter longiorem distantiam loci (duorum enim
qiml ex Ilaiico sie Laline reiltlo. Aprili
niilii misil,
mensium iter est) attingere non polesl. Origo dictse

mense anni jidclxxv, Autonius Tortara.inus de missionis huic etiara nostrie persimilis est Priuceps
Monte-Muro, Neapolitani regni oppido, S. Antonii namque in illis partibus Gent;i's, cui modo Antonio
cultuidevotissiuius, Ferrandinam ibat. lineam telam d'Orufano nomen , a Lusitanis annos abhinc circiter
el in Ocntifi-
coempturus. Huic, ipsa vespera Cffiuanti apud quem- viginti bello captus fnit ;
qui cura multo tempore
smo pcrtUraz,
dam amicnm, alii duoliospitessejnnxerunt, utrique dngmatibus suis obstinatussimus adhareret, niliil
noti.Hi vcro, quia vel ex verbis ejus intellexeraut validissimis rationibus, tuin ab aliis, tiiin prircipne

pecunia instruetum, yel id animo prajconceperant a Patribus nostris propo.^itis perraotus ad araple-

ex eo quod telas eraptura ibat; cum mane in viam ctendiira fiilein iinsfram ; taudein eo animuni adje-

se dedisset Autonius, descendissetque in convallera cit, excilatus salulari . smnuio dicam , an visinne?
quK publicam viam intersecat, in confinio Picerni per quam S. Antnnius P.iduensis se ipsi conspicuu!U

atque Baragian»; tres illos simul obvios liabuit, stitit; aiiianteuique iinitatus Putrcin, validum obsti -

cum quibus vesperi cosnarat, non ut araicos, sed ut natn colaphiim iiifregit, cujus hoJiedam vestigiuin

latrones; qui stare jussum iunibus coustrinxerunt. in facie circumfert; ac persuasit, obstinatione posita,

Hisce in angustiis posito bis ocurrit S. Antonium veras fideimanus dare, scquo gentis suk conver-
a a. Antonio
invocare, eodemque momento fcrocior eorum •.inus sioni irapendere. Quod et c jntiuuo executioni raan-
casligatus fil

(I soclii SpO' pravem capiti ejus ictum securicula inflixit, dicens; dans, salutari Baptismatis lavacro mundari, et An- prjcdicalor R-
haulus,
Vade, invoca nunc S. Antonium; pariter duo alii tonii nomiue appellari ipse voluif, eodcinque raissio- rfei;

lactitm in-
nera su:im insigniri vocadir. enira vulgo Missio
vocal, ct contra miserum Tortamanum insurgunt, multis vul- ,

occiditiir: ijeribus eum confodiunt, interira dnm primum, Doraini Antonii. Novus hic Apo.-tolus et se et sua

decifes octies ictum iugeminans. capul tundcbat. Ita orania irapendit co:ivcrsioni p ipuli sni , ipse verbis

trucidatum in fossam quamdam portant, et saxis juxta et exemplis suos docens, cum fervore suuiino,

frondiliusque coutumulant; ubi quinque intcgros et frucfu, fervori ac zelo respondente.

dies jacens, jamque computrescens, vermibus inci- 3.T Similibiis ex India Orienlali litleris Ultissipo-

pieb:it scalore. nem srriplis , iiideque ilie v Jnniiarii allalis anno

32 Tum priraum adfuit iuvocatus antea Sanctus; MDwLXSXii, perscripta est iniraeulosa conversin, ciijiis-
sed qnnrto mortuuinque bis nomme suo compellans, quasi de dam jiweiiis Indi, inreqno Beuqalensi, Eraerant hune
Augustiuiani Patres omiiiqiie adhibita diligentia
jiost die sttsci-
somno escitat jam pUisquam quatriduanum
,
ab- :
,

tatiir,
manuque appre- evincere nequiverant pertiiiaciam volentis iii pa-
stcrgit sauguinem , vermes tollit, ,

hensum ponit in via qiiaj ducit Picernum, quo itcr ganisrao suo vivere constaiiter. Qtiodain autem die,

ei erat ; ubi eura diraittens dixit: Ms invocatus, bis cum solus ageret in uno conclaviuin, ubi er.it iniago
vade, et cave ne S. Antoiiii de Padua, aiiditus e<t vebemenles cla-
etiam nppellavi te. ut exeitarem :

de vindicta suraenda cogites vel eos qui te laese- ,


mores edere Accurruiit illuc Patres audiuntque ,

runt accusatum eas sed quotidie in mei honorera


:
horaiuem asserenten quod Sanctiis isto suo quo ,

jiraicingehatur fuiie acriter euin flagellarit. jubens


tertio recila Pater ct Ave. Vix pr« liorrore penes ff/"™„("
ue Sancti {li-
se erat Tortamanus, plus fere admiratinne actarum iitad tidera Christi converteretiir. Prout etiara iiitra ijettatits.

reruiu qiiara resumpto


antea plagis exanimatus ;
paucos dies fecit; Habituque Religioso assumpto
,

cu'pit priedicare Evangeliuin, tanto cum fructu, ut


taraen aliquanto spiritu domum suam redit, ncqne
duobus exinde mensibus quidquam loquitur non ;
brevi ad viginti millia Paganorura converterit; Pa-

audcbant autem domestiri ejus resecare capillos tresque Augustiniani imp.ires numero baptizando-
,

eique congrue instruendo, anuuerint sociis


sub quibus videbant vermes scaturire. Tandem in rura
Missionariis propius agentibus qui postquam ac-
festo S. Antonii vocem in prima bwo verba resolvit:
:

currerunt, et in albam jam inesscm falcein quoque


Sancte Antoni ! Tum porro, ea quae sibi contige-
rant narravit. suani coeperunt raittere, multiplicatur indies uovo-

33 Res autcra contigit die xv Aprilis quem.id- ,


rura Christianorum ibidera multifudo prorsus admi-
ct circa sc
niodum liquet ex tabella pendente ad altare regalis rabilis. Simili jirivatarum litterarum fide arcepimiis,
arta posc l)i-
cccIesi.E Patrum Minorum Conventualium Neapoli, quod anno mdslxxxvi , II Juuii ortum Vcnetiis in-
fnstic tista- Iiiceiid.um
cendiuin, translatumqiie in locura dictura la Barbaria
penes quos servatur authenlica relatio signata a ,
magij eiusdem
B. Episcopo S Augeli et Bisaccii, qui ipsummet delle tavole bidui duravit spatio, ciim damno ad
, arccl.
integrnm raillionem sestimato civis autem quidam
Tortamanum legitirae examinavit, prolitentera mi- :

raculum a Deo extraordinarium in se ipso esse pa- hibens iconera S. Antonii Patavini dicitur illam ,

tratum. Iilem rchilum invenilur in recenltisima lalium exposuisse in ostio domus su£e contra flammas, ita-
hcneficiorum coHeeliotie, Palavii imprrssa anno Mn;j.- que solum hanc servatara csse. ceteris circuin circa
xxxvii; ubi addilur, ipsum processum in Conventu combustis.
regalis ecclesias asservari ubi etiam tunc vivebat ,
36 Ibiilem Feneliis, aniw muclxxvii pritiliit Epi Catvinista,
slola, tinle bienuiinn scripta Florentir, siili lioc tilulo ; diibus rfc /l
Tortamanus, factus ipsemet Religiosus et Auctor :

Metliodus facilis veram Ecclesiam luiniiie rationis


pradaudatus, anno prajdicto colloqucns cura viro
P"
'''^^"'J'°Ji^"'
"" "'
inagnas nobilitatis, prudentiie et gravitatis, ex eo inveniendi, Acatholicis proposita a quodam Calvi-
infini-
audivit, quod tempore rei gesta; in reguo Neapo- , nista seu Reformato, per Dei misericordiam
gremiura sancta? Matris Ecclesia) Catholicas
litano fuerit, atque ex ipsoraet Torlamano qu<esie- tain in
rit,quid actuin anima ejus psset iuteriin dum cor- Apostolic» Roinanae nuper reducto. Hic aiiclor bre-

visiinie et nervose, e.r qiiinqiie proposilionibus


pnemissis,
pus ita jacebat qul responderit, haud longo abiisse,
:

atque considerantem plagas inflictas dixisse. Quan- eiluccns amclusionem salularem; ne solo tiumaiio ratio-

cinio
;.; ; ;

346 ANALECTA DE S. ANTONIO DE PADUA.


cinio compulsus credalur ad ompleckndam fidem Ca- de genibus vota faceret. numquam non habebat se-
tludicamt cx mediis, qiiibus Dens ad suam conversinnem cnm. Amicis quoque aut quibuscumque demura
uti voliiit, prxripuu e.rplicnt, afgue posl alia subdtt. Iti aliis, ubi se ferebat opportunitas, verbis disertissi-
hisce similibus raiionibus stabilita meapprsiiasione, mis tantorura Coelitum araorem religioneraque co-
de vuritate fidei CatholicEe; Homa discedens, etVe- piose ac graviter consuadebat. Venetiis, Genuae,
netiis aiiqtiibus septinianis transactis, tandem Pata- Brixice, Mantuae, Neapoli, Romai, suis concionibus
vium perveni ubi in tempio S. Antonii, de Padua
: populos ad horum Divorum cultiim accendit. Euim-
dicti, pnstf|nam more meo consueto divinam ina- voro nonnullam Beriiardo illi rependebant gratiara,
jestatem ex toto corde snpplex or.issem, imaginera quando et spectabiles non intVequenter se praebe-
dcpictara ejusdem Sancti coiitemidatus , maximam bant, eoque liaud secus qiiam primae admissionis
in mente commotinnem porccpi. spiritualiumque amicorum aliquo suaviter familiariterque ulebantur;
mihi vidfbat suffundi toriente cogituioniim. II. ec quin et arcaiia ccele-^tia illi persiepe aperiehant
animi commotio muUum incrementi cepjt , dum ad quie inter, illud et insigne, quod aiinura locuraque

efficicVcr co
arcam ejiisdem S.mcti iterura Deum oraliam, cunsi- mortis, eorum favore, edoctusest.
im/K'Hitur derabain'|ue miracula siia, umlequaqne illir in mar- 39 Et (luoniain de S. Aiitonio Patavino sermo elcrga S. An-
tonlum pr xci-
nspvcta imafjl- more expressa ; rursusqiie veliemen*x!r crevit, per- nunc incidit. adeo Bernardus in Divi hujus amici-
piie devoliis,
7iji il miracu-
loruiit ejus.
specta templo contigua schola, quam ejusdem Sancti tiam se penetravit, ut dubites, illiusne iit Coelitem
nominant; ubi inter alia Sancti miracula particala- conh'denti;i. an hujiis in hominem mortalem prnpe

quod ibidL-m de prostratione


rius iinnotassein illud, domestica huraanitas, majorem moveat admiratio-
muli, ante sanctissimnm Eucliaristi.P sacramentum, nem. Fuit sane cum ipse socio, repentina perfusus
depictum est. Exinde tain vivatn illuminationHm et animi voluptate, narraret, S. Antoniutn suuin ad-
peisu;i--i"nem infernara de veritate tidei CathoIicEe mirabili pulohritudiue, ijnae lumiinis v^rbis oxprimi
mane Pataviu disccdens, ad iler
percepi, ut sefiueiiti ne([ueat. sibi aspectabilem fuisse; statura , paulo
meum per Lombardiam pro.^eqiiendum, et sequen- quara sua esset. quatuor scilicet digituruin, altiori.
tibus diebus donec Mediolanum pervenerim, iiihil Cum enim ex mnre, inquit, asseri nieo incumberem,
aliud raente volvere, nihil aliud coi;iture potuerim, serenissima luce circuradatus ad me invisit, longo
(|Uam nunc meas preces a Deo exauditas esse; qui blandissiinoque colloquio me recreavit tandem et
.

tain sensibili modo me ad veram fidem , mediante suavissimo coraplexu diu strinxit : neque his con-
suo pli.rioso Anfonio. de quo Sancto in tencbris teutus, integram Sauctorura araicorura cohurtera,
adhuc vcrsatus pessiine senseram vocaret. Tam , longo oriline pronedentem, et in his Joannem Ma
constans et vehemens ista persuasio fuit, ut pau- riara Colnagum Panormi e vita digressum , coiu-
pertatem et reliquas mundi adversitates libenter, si monstravit. Poenituit aufem illico , Dei donum, si-
vicis.um habe-
opus fuisset, ad nominis D. N. Jesu Christi iii Bc- lentio tegtmdum iraprovido , nianifestass'^ ; ideoque tar familia-
clcsia Cathnlica Komana faciendam professionem, surarais exoravit pretMbus. ut quod ipse temere etiu- rissime.
suslulissem. disset, cautius ille clain aliis haberet. Interea noa
interaiisit ipse hunc Coelitem omnibus obsequiis
§. V, Honclicia a S. Antoiiio ohlcnla, pcr I*.
pensare; quoties fas erat, sepulcrura religionis ergo

Ueriiardum Colnagtun S. J. p. in. adire, et sacros venerari cineres; laudes concinnls


versibus intexere, ut facilius ulios omnes ad hujus
Divi amorem pelliceret quocuin-
: illura ex itinere,
cmi ColmKjus I\"i"> mik;m die. xxil Aprilif:, Catana in Sicilia, uhi que pergeret. in suis teraplis suavissime s;dutare ;
et quid libet eo
**^" iiutus fiwrat, pientissinie, imo saiictissime obiit, siriit non modu flosculos deferre, sed etiam lacrymas et invocato obti'
vixerat, P. Bernnrdus Colnagus, nostrx societatis Sa- suspiria ellundere; quin et schedas secuin afl^erre,
cerdos plane ApostoHrns : i/ui nt fiierat in concionihus in quibus. ccu supplicibus libellis, otficiosus in idie-
ad populnm haiendis v.rimie frnrluosus; ita in lodnn nis causis deprecator quid singuli per hunc Divura
,

tnuneir pnpslantissimum Antonium Patavinum, prie- a Numine impetratum vellent ipse conscripserat
cipmo sempn affecln coluit, Vita7ii vtri, alii/nando ^iu quoecumque postulabat nullo negotio ubtenturus.
spes estj inler Sanctos refnendi , srrip.'iit dnohus iibris 40 Longura foret commenmrare quod pt quam ,

eliits uostrv Societolis Saccrdos Joannes Pauliniis^ prsclara, supra naturas vira et ordlnera. beneficia Ita lapso Fra-
^ qualem babfmus Monacbii imprcssum anno MDtxxii ; hic Tliauraaturgus. ad preces Bernardi velut ainica (rl S. J. vires

libriaulem secnndi caput 8 in crasdmim


inscribilur, Veneratio S. vi adactus , in varios mortales contulerit. Paiica reparal
Antonii Pataviui niirifica Caput liic tran- tantiim adnumerare hic libet. Atque, ut a domesticis
: <]iiod
F
scriho, ordiamur, Antonius quidam, nostr.u famiJiae Adju-
38 Ex orani beatorum coeli civium nuraenso tor, dum nncte jain adulta in erigendo Servatoris
rj'ii Snnctos cutu , cumplures Divos pra^cipua veneralioiie pro-
l'<i!roii()s luos
coenotaphio per sanctam Hebdomadam strenue, nec
seculus est Dernanliis; et inter eos quidem Petnira minus improvide operara ponit fallente nescio ; ,

Apostulorura priiicipem. Thnmam .\quinatem, Ber- quiim ob causam vestigio pr<ecep3 ex alto ruit ,

nardum Claravallcn.sem, A''incentiiim FeiTetiuiu , artubusqne oppido contusis cuufractisque lecto in-
lyiiatium Loyohim, aliosque Ordiuum fundatores, fertur. Id ubi Beruardus resciit, ad Divi Antonii
quos in filiis amabat et observabat uuice; sed jm- quam in cubiculo babebat imaginem conversus
primis et super oranes Antonium Patavinura et Sancte Antoni, inquit, necesse est Fr. Antonium
Franciscura Paulanum impenen studio colebat.. Et die crastina incolumera, ad absolveudum Domini
illorum quidem non magis amator rehgiosus, quam sepulcrum redire : quare age, sanitateni impertire.
iraitator strenuus, virtutes sibi vita moribusque Et confestim se ad lectura decumbentis contulit,
exprimendas a primis etiam annis sumpserat; pra;- Crucem bene magnam forraavit; S. Antonius in- ,

cipue vero angelicum raontis nitorem.et profundendi quit, te sanet; cras incolumis esto, et ultiraara se-
pro Christo sanpuinis pereime ardensque deside- pulcro raanum appone. Paruit jeger seipsum rai-
;

rium. Deinde nihil non faciebat in Divorum , quos ratur : surrexit, mirantibusque cunctis accinxit se
dixi, gratiam rogatus ; suavissima cum ipsis mis- operi; et viribus integris, qnod coeperat, in terapore
ceiulo culloquia diem agere assuetus, et vel in ipsa absolvit.
morffs in.iij mensa Cu)Iitum suoruin non immenior, panis fru- 4i Neapoli evocatus ad priinffl nobilitatis puel-
colcre iotitus, stula Cruce signata singulis dicabat. Sacras eorum lam, a inedicis jara prope depusitam, post consueta
sanat puellam
effigies, quarura intuitu se accenderet, et ad quas saUitationis otRcia; S. Antonius, inquit, ad te invi- moribundam.
sendara
'

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 247

semlam venit, qui tibi longioris vitae gratiara obti- 44 Quid multa? Vix ullum est morborum genus, D
nuit. Euge, euge 1 bono esto aiiimo ; non est porro quod hiijiis cfelestis medici ope suisque orationibus ^x ms
quod timeas. Non vanum fuisse Bernardi vaticinium noii fugaverit Bernardus. Claudos vel solo D. An-
res ipsa et eventus docnit. Joanna Maria Tedesca, tonii iiomine, vel tactu raodico rfecte gradi, et plan-

jamjani omnibus Christianae Bdei mysteriis, in mo- tis aequalibus incedere fecit. membris rauti- """?"'
Alios
nasterio inter dioatas Deo Virgines ad iter aeterni- , latos vel cardiaco raorbo oppressos, vel quintum °mo"'bos'""
tatis instructa erat. At puelLB parens, vir nobilis, jara mensera caecitate plexos alios denique seu ;

Bernardum, ut ad eam iuviseret, exoravit. Ergo ad querquera febri quassatos, seu atras bilis intempe-
crates, uti mos fert, de moriente Joanna verl)a fa- rie ad amentiam prnpe redactos, diutinis hisce ma-

ciens , ad unara nionialiura quas adstabat , solita lis exeinit. Quiil? quod et Hosculo. ad dextrum
siraplicitate; Voluniusne, inquit, Joannam restituere Sancti popliteiu admoto, oculos jam a raedicis de-
sanitati? ,\d quod illa subridcns; Omnino, sanemus ploratos reslituit; febrim, dato ad manducandum
Jl/ijifl ad eam eam, Pater. Ergo sanemus illam, subjungit Bernar- quem S. Anlonii appellabat fructu, propere abegit;
corona sua. Cum acerbissimos dentiuin dolores, ejusdcm Divi
dus; oremus S. ,\ntoniiim. dicto erat ipse su- imagi-
blatis in coiluin manibus, ac tertio repetit consuetara ne, non malagraatis instar impjsita, sed tantiim-
Cliristianis bene auspicandi forinulam, In nomine modo dono data, e vestigio extinxit; panperculae
Patris, ct et Spiritus sancti : simulque eam,
Filii, pallium, malisartibus subtractura, fusis adSanctum
quam habebat pr^ manibus, Coronam, Joaiin;e cum precibus ita reddi fecit, ut in ipsa Patavini Tutela-
morte luctanti mittit. Nec irritse fuere preces ifigra, : ris ara, quod Bernardus rogaverat, velut a Ilivo
ut primmn Coronam nacta esf, morborura mortisque traditiiiii, la;ta repererit : quce oninia juratis testi-
victrix, convalescere coepit; tandemque firma et va- bus sunt legitirae confirmata.
lens, in pedes se erexit. 45 Pra; autera jucunduin est, quod se-
ceteris
42 Maria de Consulo, tertiiordinis S. Francisci quitur. Catanui Superiorum jussu, adnitentibus S.
aluinna, totojara anui spatio muta, tremebat capite Agatha; Sodalibus, secesserat in lucum, una non
oinnibusque membris, incassum adhibito medicorum amplius leuca ab urbe dissitum, ad Siculi maris
consilio. Evocatus ad decuinbentem Bernardus, littora imprimis amcenum, et solitara anguillarum
^
rogat, quo vocetur nomino cui domestici J.im ; ; stationein ; ut perpetuo studiorura et concionandi ptscanlihus el

annus se circumegit, exquo perdita fandi potestate labore fatigatas, animi corporisqua vires instau- anquittaf

re diviua ex more peracta, "pianiitius,


pbmutuit. At ille conversus ad a'grntantem; Ego raret. Ilii, diira socii per
vero, inquit, pcr D. N. Jesum Christum et S. An- orane littiis sparai piscibus capiendis dant operara ;
Teyliartam
mutam toniura impeio, edic quod tibi noraen simulque su- ;
ipse precandi studfo abreptus, consuetuin Ecclesije

per linguam digito formavit Crucem. Nec mora : pensuai ex Itbro religiose perstdvtt : tandein vero
iinguain a'grotatot mensibusligatarasolvit; quodque ad.suos reversus, quain felix fuerit piscatio, iuter-
olim in baptismate acceperat, AgathjE nomen pro- rogat. Cui illi, pisces equidein extractos bene raul-
nuntiat. Tum Pater treraulum caput ceteraque er tos. angiiillam tamen ne^iue unicain. Itaque hamo
ordine meinbra Cruce signat ; et in virtute D. N. qui primus occurrerat prebensii, inque pelagus ab-

in liomine Jesu Chrisli sanctique Antonii, quiescere jubet : jecto Age, inquit. beate ud Patavine, e.x profundo
;

An/onii loqui cum repente, ut jussa eraut, conquiescunt; imperat maris siuu anguillum mihi porrige. Vix finierat, prxgrandem
Juljel,
manibus, violentia morbi conclusis, ut sese expli- cum adliainatam extrahit, sed parvara. R'sit ad ttnamcapit
s»"-
cent, et mox se pandunt atque in hunc modura, ;
hiec Bernardus; et, Quid hoc, o rai Sancte? ait : j^^'™«"»

admiratione defixis quotquot aderant, plena sani- pisciculus est quem das, non piscis. Itane haec sit

tate languidam impertit deniqiie, Jara sana es, ; tua nuinificentia, ac beatis manibus dignaseu praeda,
inquit: vigesiino abhinc die etiain ambukibis. Quse seu donura'? Restituo et quia liic non sufficit om-
:

cuin gratias ageret, eas S. Antnnio Pater tran- nibus, ni.ajorein ut largiaris ilemisse supplico : et
et agram
scripsit, qnem scilicet hiijus prodigii auctorera aflir- cum ilicto piscera hamumque in undas deiiuo proji-
sanat :

mabat. Quiataraennondum satisexpedite loqui vide- cit. Neque diulius factum. Qiiasi ad nutimi habe-
batur .\gatha, vini modicura prior ipse delibavit, ret paratain Nuniinis CiElituinque clenientiam, ex-

tura Agathie porrexit quo bausto, seraper magis


:
tracta insolitte magnitudinis anguilla socios exhi-
inagisque linguam ad loqiiendura habuit obsequen- laravit: qtiam tainen, cuiii meiisis illata esset, ipse,

tein; et viginti, qnos pra^lixcrat, diebus circumac- coelestibus illectus deliciis, ut cctera terrena orania, F
tis, haud a;gre, suis nixa peJibus, incessit. faslidiose contempsit, necattigit; lacrymisque uber-

43 Circuinferebatnonneinobrachium, hiante vul- tira fusis, jam veteri more, cibi admodum niliil per

nero male atfectura. At ubi Bernardus super illud eura diem sumpsit, inter epulas jejunus.
item hrachium Antonium Patavinum rebus seu
saliva Crucis signura expressit, euinque ad S. 40 Palam est,
vulneratum,
Antonium abire jussit ; mox ille brachiura, vulnere furto seii casu perdifis, doiiiino restituendis, a Deo nogatus

quamprimum coalescente, ex toto sanuin obstupuit. destinatum sed et palam ernt, P. Bernardiim apud sancium
nre pro
Alius inenses oranino decein laborabat perfrequenti liunc Ctfilitem imprirais esse graliosum unfefami-
:
amissis,

non perpetiia spirituum defectione, qua? liare fuit plerisque hujus rei eaiisa ad Bernardum,
et tanttim
et loquendi facultatcm ademerat, etdeliquiis animi huicad .\ntniiiiim suumconfugere. etvotisilaranari.
(requentia
iteliquia. non raris obnoxium Hic cuiii Bernardi pre-
fecerat. Jaui quadraginta dies etHuxerunt, ex i|uo nonnerao

ces fiagitasset ; rogat Pater, nuin medicorum ex- mulam, nescio quo casu pertlitara, frustra quaosiit,

pertus esset artera. Cui ille ; eniravero se pharma- noniiisi miraculo reperiendam : Bernardum ta-

cismedicisque usum, magnis quidem iinpensis, nullo men adiit, ut ejus impetraret precibus, quod fieri

tamenoperje pretio. Tum Bernardus Quod, inquit, ;


posse per Superos credebat neque spe siia falsus :

grtivem non potuerunt archiatri, Deus polest; simulque cor est. Teneliat forte caryophillura manibus itaque :

me-
tancfiotiam. inflrmi pollice signat; ad S. Antonium abire, sui- sic horaini in mandatis tledit; iret, suoque nomine

que Bernardi nomine, cordis capitisque salutem po- hunc ftorem S. Antonio in sacrata ipsi »de porri-
stulare jubet. Paruit fegrotus et propere veterato :
geret; rertus, beatum Juvenem. qui in deliciis ha-
gerainoque raalo remedium invenit. Feraina quoque, bebat flosculos, oblatas cum flnre preces pronis
ex atra; bilis abundantia. prope deliriuin aberat :
auribus excepturuin. Is qnidera imperata fecit; sed
ideuque rursum, elapsis aliquot die- faett ut
suasit liuie Bernardus ad Antonium S. se conferret. irrito eventu :

'""^°',^'"
Illa, iiihil cunctata, Sanctum adiit; et illico, di- bus. Patri se stitit, amice quesius, preces incassura
scussis in capite inelancholiaenebulis,sana recessit. cecidisse. Tandem cura Pater eadem jussisset, atiiue reducatm- -,

ille
: ;

248 ANALECTA DE S. ANTONIO DE PADUA.


ille dicto audiens Antonii opem denuo stipplex iin- clfi crevif, ut, si surdis auribus suas prajterltas D
plorasset; ecce tibi, sub auroram sequcutis diei. fuisse preces crederet, etiam amice conqueri, et s<inc(i mire
pulsant fores duo famiiiae Franciscanae filii ; et alter dulci prius oscuio.sacrae imagini ejusdem do ^^enibus ^'""*''°'^'*.

quidem, mula; diii qua?si(ae insidens, nutu signiS' impresso, raolliter subirasci, et quandoque blandas
cat, descendat lierus, suuraque accipiat jumentum, intentare minas auderet. Ubi demura voti damna-
At vix ille descenderat, cum i^ti ex oculis ablere, tus obtinuit quod vi amica extorsrtrat. omnibus in-
tantibenelicii memoria et adiiiiratione in pii clientis cedere lietitiis, San^^-to suo
ex floribus corollas
animo rellcfa. texere, laudes metricis iuclusas numeris
deoan-
47 Lugpbat etiam alius aliquis, rem, in paucis tare, iconem amplexari, basiis deraulcere, modis-
Cum queomnibus sihi Patronum demereri pluriraum ge
ei pitrro
rcl amisscv
locum pretiosani sibl, periisse.
'
causa ad iJcnKinlum
" '

se
ergo consilii capiendi
contulisset; is, ut erat
.._...
stiebat. Et videbatur Divus pio Patris candore non
indicat.
Divo perquain ramiliaris, filio ejusdem hominis im- niediotnter delectari.
pcravit, ut Snnctnm Patavinum adiret, ct ex se pie 51 Usu forte venit, utBernardus bencficium pro pro equo
salutatum sunimis obsecraret precibus, Iiaud gra- muliere a Sancto postularet, et, licet ignorans, perdUo non
aiidirl se
vate dicoret ^uppliciter roganti, ubi locnrum, quod breviimpetraret. Equus erat perditus, sed a marito
ratus,
patri purierat, reperire detur; si secus fecerit, ncrdum conscia uxnre repertus. Itaque arbitratus
lampadem illius bcne raultis diebus oleo caritu- Pater suas preces non liabuisse pondus puerum ex ;

ram. Paruit diligenter juvenis, candidus et rectus, iis quos Clericos vocamusunum, post S. Francisci

coi!siIio in specriem irreligioso vel temerario atque ; Pnulani Religiosum, r.d Divi a,>dem ablcgat et, ;

adeo vix ingrpssus aedem ut iraperata faceret, viro dato iii raanus Inpillo; Abi, inquit, ad S. Antonium;
religioso pra's(aniis formai et qua modestia vultus eique dic in hunc modum : Pater Bernardus, o
qua flore a;la(is ronspintio, qnera forte obviam ha- Beate, ait, cor tibi esse hoc saxo durius, quod be-
hcbat. sino andjagibusexposuit, quidalter jus.sisset. neficiura tantopere desideratuiu non concesseris ;

Cum*ille subridtns Syriaeo idiomate respondiL, qui probatio amoris, exhibitio est operis : ad quid tam
Idquc S^ijriacii, etquoin Incoremdeperditara recuperare qneat. Hic prolixa mora, ubi celeratam ueccssitas opera fla-
quam is igno- juvenis rei novitate attonitus, priraum luesit ; dein gitat? Dum ergo parvulus niandata peragit, impo-
rabat, llngua:
loco, sibi Sjriace indicato, rem perdit;ira qusesivit, sitoqiie arse lapillo, ut fuerat imperatum, tantispep
reperit diuque anceps animi pepemlit, quid potius
; ad obvium exomologeterium serecipit; videt ex
miraretur,- an se, peregrinaj quam numquam addi- summa ara prodire Franciscanae farailiBe alumnum,
dicerat linguio perilum, an rem gf^niinato prodigio graviter blandeque arridentem ; qui, Ei-ce tuum tibi
inventani ? Certe hoino, ut erat rudis crassajque me- lapidem, aiebat : redi ad Patrem, eique ex me nun- cinn iUo velut
moria>, Sjriaca qua: a Divo acceperat verba, P. Ber- dino expostU'
tia; inio vero, ipsumsaxum circum-
in pra-^cordiis
Int,
nerdino Uiccino, linguaruin periiia et vi(;e sancti- ferre, qui toties expenentia doctus, nondum sibi
moniaclaro, retulit, atijue ea ex Syro idiora:ite de- persuaserit, graiiam dudura esse concess;ira. Quod
prfinipt.1 fiiissedidicit. ubi Rernardus accepit, supplex a Coelite veniara
ttem ut rcdu- 48 Catjinajmulionera, perdito raulo inireanxinnt, rogavit, sua.-que incusavit fiduci<B tarditatem. Ro-
ci ftlCIUt
utsolaretur; .\bi, inquit, ad S. .\ntonii aram, eique raa^quoque, cuniSanctus tardior essetad audiendas
miifum
amissum duiis cereiis deferendos accende, ut in Divi honorem Beniardi preces, diu imiltumque patienter tulit be-
el moram
ardeant d'mec absumantur, simulque i(a Sancto ex neficii procra^timitionem ; tandera vero tria in pa- increpat.
medenuntia; Tuus Hernardus vult, ut non prius ha'C P3'ro exaravit verb;», supplicis libelli
vicem obitura.
dieselfluat, ([uammulura mihi reducas. Paruituiiti- Ciinctatuni satis est. Cbartulara sic in raensa reli-
nia fide mulio, et suy3 fiducise priemiuin tulit. Sub cfara mane reperit, raetro lepide absolutam, velut
ipsiim Salutalionis Angelicio signuin, audit for^s quodara exoptabili epiphoneinate, Vicit patientia,
pulsantem apertaque fenestia, niulura a Franci-
; vicit.
scanoadductuin, prselaititia vix stii cninpos, adraitlit,
doen qui adduxeraf, nihil solicitus. Ubi tainen ex §. YI. Ex iniprcssis Itolicis BcrnarJiili Gc
repi-ntino gaud-o se cnllegit, ad cuenobiura S Fran- novesii ct Thomje Vandiiii.
cisri advohivit, At nemo fuit qui
grutias acturus.
vel de Monacho vel de mulo, de quo raulio inulta
scisoitabatur, quidquam rescisset; piv^sertim id i r,T(iT liactenus citatos scnptorcs ad vianiis meas
teraporis, secunda jam noctis Iiora. Inde ergo raox diio alii venerunl [najn omncs ennmcrare, pwd conatiis
ad Collegium so contulit, Patremqne BL-rnarduin est facere Artnrus a monasterio, minus necessarinm
gestiensevocuvit; qui nihil rairatus, homiuera edo- piilo) duo, inqiiam ad manus mcas venerunt, iique Ita~
cuit, S. Antonii bent-ficio reccptura raulum ; qui ofli- liri. Primus inilio seculi prixsentis argmni-iitiim islud Ex editls an.
ItiOC,
cio fidelis amici functus, eum in terapore redu- anup mdcvi impressum Rom;r. iiuncupavit
ns6iunpf>it, et
xisset. Joanni Baptist^ Victorio, Pauli Papx V ncpoti, Ber-
49 Rustico, qui raultis dicbas equura frustra nardinus Genovesius Drepanitanus, tertii Ordinis
quLtsituiu deplorabat, prredixit fore
utper S. Anto- S. Francisci Tliomas Vandini,
prufessor. ^-/Itcr

alteri equui», iiiura reciperot. Elapsis iude diebus non inultis, Bononiensis, ex Ordine Minoruxw Coiivenlualium
auilit iigricola post domusjunuam qui moncbat; Ei;i cujus lucuhrutionem, Roinai cxcntam nescin ijuo anno, et IGi7,

age, recipe tuum, vir bone, equum. Itaque pandit rccusam Itabemus Maceratx in Piceno^ .stth nota anni
ostium, et equura tortia noctis hora ad a^des dedu- MDCXLVii. Utrimque aiitcm placct e.ccerpcre et Lntina
ctum, fra;no sellaque ornatuin, laetus aspexit. Ad facere tllustriora atiqiia, liaclenus nvn commemorata.
hunc fere modum alteri rusticano lioraini, siniile 53 Castagneti, Vicentinre ditionis oppido, vir
auxiliumroganti. dcnuntiavit Non quidora raulam, ; quidam prEccipuae nobilitatis ex Pufeorum farailia,
quara perdideras, invenies scito tamen ejus pretiuin ; nomine Joannes, turrira quamdain habebat. Ad hanc specfris dia-
bolicls pcr-
omninotibi rcstituendum annulura vero perditura, ; cum venissent necroraantici nonnulli, etgrandem
culsus juvenis.
ate brevi reperiendum. Neque secus factum. Mox ibi absconditura tbesaurum arte niagica dctexissent
alttrl reddit
pretium inscquenti dic adfuit, qui pro mula quinquaginta abiissentque; famulus quidara istiusNobiliseamdem
renim scrutatos nuraeraret ; alius denique, a quoannulura ingressus domum, vidit in ea multa animalia, vola-
amissarum. opinione citius recepit. tiliaatque terrestria, terribilis formaj; et inter ea
50 Eo usque tandem Bernardi nostri in explora- equos tres enormis raagnitudinis atque cornulos et,
tam Antonii Patavini potentiaru pietateiuque fidu- ignem toto corpore spirautes; in iisque sessores
terribilis
: «

DIE DECIMA ThUTIA JUNII. 249


A plane speciei totidem et piganta;re. vulti-
terribilis et fatigationem eorumdem protracta eo fuit, ut se- D
muhts 1^^ ^J equoruin clunes versis, qui baculos mani- pulcrum Sancti capite inanibusque conlingeret
et iiide ^^ : \aru3.
cii-
ac cxciis, ^^^ pr^eterebant. Attonitus ad ista juveins fugere quo facto resedit furor, rediitque ori et corpori
'""" '

inde voluit, seque Cruce signare ; sed neutrum fa- forma solita. simul CLim sana mente qua illa mnx :

cere potuit : (p.iaprnpter Deipar£e Virgini et B. An- pruvolula in genua; sancte Aiitoni, inquit, sancte
turiio,quad voce nequibat, cordese conimendavit Antuni. misericordia. Tuiu actis Deo et illi gritiis,
sed continuo pesMnie habitusca^cura acmutum sese exuhaus rediit cum suo cumitatu et scdem. sic ut ;

seii^iiit. Exinde fluxcrunt ei dics aliquot, post quos erat.diffractara dimisit, memoriam tanti miraculi.
iii

in visu ipsi apparuit S. Antonius cum Cruce in Atqne ha.x suf(}ciunt cx Gemvnio pni/wsuissr plma :

manu perquam splendlda, dixitque ; Eia, fili, con- suijgerit Vandinius, cx ijuo ^equcnda paura scli-
fide in Dei bonitute. Expergefactus homo, signis Qimii.<;.

quibus poterat rogavit dome^ticos, ut se Patavium b6 Romfe accidit, ut cujusdara civis mancipium
deportarent ad S. Antoninum : in cujus iedein mux fugam caperet quod cum ille diu frustra requisi-
:

atque illatus est, visuin etioquelam recepit, atque visset, ad Conventum Arai-ca'li se contulit ac Fra-
doniuni rediit, Deo et Sanclo gratias agens. IiUun tres rogavit ut suum ejus recuperandi desiderium
referl VundiNiiif, el iiolitl annum mcclxsvik, iiuo res Dco Sanctoque cunimendarcnt. Paucos, post dies
Gcciderit. rediens servus, dominumin ipsadomus portaul>viiim
b4 Ferrarijp mulier quaidani adeo dire torqiieba- habuit ab eoqiie interrugatus, unde et quomodo Manciplum
;
fuijitamm re-
A/M/rrr rabida tur a d^monio, ut civitatem tolam terrore cmiple- reverteretur ; respondit; in Lomi^anliani usque per duciCur,
encrgume' quenicumque enim aiiprehendere poterat, ma-
tt j.^^ .
latum .se, occurris^e cuidain Fratri, ccmniinanti,
""
nibus, pedibus, dentibus pessiine mulctabat, iiijurils quod nisi rcverteretur ad dominum suuin ipvura ibi
maledictisque outnes excipiens, et iis calumnias occisurus erat; sin a.item, euin se non {liraissu-
gravissinms miscens. ac modis prorsus infandis fce- rum, donec salvum redusisset. Credidit patronus
B disque corpus suum jactans : quin et domum in- ejus indubitanter, reditus auctorem fuis.se S. Anto-
flammare moliebatur, Hal)ebat iUa patruos duos, nium Patavinum : hoc tamen ut cogno.sceret certius, ^
ab npparenle
qui mortuo fratre neptera ad se receperant, curam quaisivit ex famuio, num Fratreni illum si videret siOi Sancto
ejus acturi : istis autera intemperiis in tsedium ad- esset agniturus. Eo autera asseverante, qiind opti-
ducti, cum aliud remediura nullum invenirent, ca- me ; duxit hominem ad ecciesiam Arre cocli : ubi
nis iustar catena constrictara retrliserunt in
forti mox ut ingressi sacellum sunt, visa San?ti ima-
aliquein domus anL'ulum, ut ne cuiquani nocere gine, nltro dixit fugilivus, Eccum elfigiem ejus qui
posset. Mater vero, fiba^ vices dolens, ad coslestem redire nie coegit quod mirati Guardianus et Fra-
:

medicum se convertit;et in auxilium vocare curfpit tre^, rei memoriam scripto mandarunt. Setobrigae
Deiparam Yirginem, et quolquot in inenfein venie- in Portugallia. piscatori cuidam Sancti devoto, so-
bant Sanctos, ac specialiter B. Antonium atque : hita nottu fuit cymbula sua, et in mare impetu
exhinc, veluti certa opis obtinendre, perseverabat aquarum protracta : quam ille raane requirens nec
insistens orationibus, jejuniis, eleemosynis et ;
inveniens, nesciensque ubi requireret, Patrono suo
quousque apparens ei Sanctus; Surge, inquit, mu- cominendavit. Biduo post ejusdem loci incola qui-

lier sanata est enim


: filia tua. Ivit ergo magna dam, Conimbricam proficiscens, ct ex itinerediver- ''''"' ci/mfifl

fluclo abre-
cum fide istuc ubi filia detinebatur, et reperit qua- tens ad oppidum quuddam marilimum, tribus leucis pta.
lein sperabat procumbensqiie in genua, Domino
: Setobriga dissitum; audivit juvenes aliquot mutuo
ad matris et Sancto ejus, pro benefirio tam prompto, egit colloquentes, palamqne narrantes quoinudo pridie
precfs sano
semui reddi
gratias neqne his contenta, magnis illud voctbus
: vita istic fuisset cymbnla, ailvorso vento ar. man
pra-dicare ca'pit, adeo ut non soluni familiam om- tenipestnoso secundum illud liitus provehi, in qua
nem admiratio et laetitia sed lotam mox civitatem solus unus videbatur Frater Minor, idemque ipsam
impleverit, qiiae turmatim concurrit ad domum f-ubernans siniul et locum indicabant. ubi eam vi-
:

illam, ipsis ocuhs usurpatura tam grande miracu- deranr quo venientes repererunt iu arena proje-
:

lum. Ipsa porro mater, una cum consanguineis et ctam, et mari i^edditam reduxere Setid)rigam.
affinibus, adduxit Patavium puellam jam sanam et : S7 In conventu Perpinianeusi S. Franciiici nar-
inter alias oblationes ibi factas, catenain qua filia rantur miracula sequentia duo, pr;E aliis ibi celebria. ."i""iocrip^itall
constricta fuerat, in ajternam rei memoriam sacello Oppidum regebat vir litteratus atque devotus San- sabtrahUur;
appendit. cto, quinescio de quo crimine accusatus falso apud E

itemnlin tna-
55 Paucis post hsec diebu.s, qujedam dicta Sophia, Regem Arragoni» , jussus fuit capite plecti. Hic
rito adducla, ex Marchia Tarvisina, uxor Joannis de Gaslel- innocentiani suam multis cum prccibus commenda-
franco, annos jam decem energumena, Patavinm vit Antonio et cum jam ducoretui' ad b)cum sup-
;

adducta fuit a marito, devote sperante, quod in die plicii, apparuit in aere S. Antonius, manuque su-
ipsius Sancti festo liberanda est-et uxor sua ab im- blatum erijiuit ministris justitiie, et in quamdam
porluno hospite. Et vero moxestquia
talis visa illi suain capelhim deduxit. Res toti conspecta pnpulo,
quiete ingres^a ccrlesiam processerat ad arcam et per expeditum nuntium Regi delata, facile ei per-
deosculandam quapropter apparare reditum cob-
; suasit ministri sui fidelis innocentiam, ut euin con-
pit. Vix in viam se dederant, cum rugire mulier, tinuo ab inlamia liberaret. Ipsum autem miraculum,
Yultumque ut antea torquere horrendura quare : in eadein capella pictum cernitur, sub nota auni
tam vir ejus qiiam consanguiriei, agnita mali gravi- Mcccexxix, et Annalibus civitatis inscriptum logitur.
tate, continuo redierunt unde venerant. Verum re- Eadem iu capella etiam sequens casus evenit. Va-
luctabatur illa totis nisibusne in ecclesiam perlra- lentiuicujusdam nobilis servus fugerat, et versus
ftigitivus sef'
heretiir : nec potius consilium repertum esf, quam Franciam arripuerat iter, certus se ibi. quia Cbri- vtis Perplnia-
ut funibus fortiter adstrictam sedili, illuc iiiferrent, stianus erat, liberum fore. Sequebatur interim fugi- nt ststttur :

%>uuri°'^'""^
frustra quirilantem renitentemque. Cum aiitem sic tivum suum dominus, etquocumque tr.in.siebat loco
eam ad limen usque ecclesjje pertulisscnt, fracto curabat Missam unam dici in lionorem S. .\ntonii,
sedili et funibus omnibus ruptis, ccepit illa faidum iter suum illi commendans ut autem Pcrpinianuiu :

in modum torquere faciem, et biatu immani os di- venit, quaj Hispanicarum Aragoniro civifatum
est
ducere. tofoque gutture inliari horrendum. Hinc versus Franciam ultima, .et eimidem ad finem in
mullus labor et sudor fuit eam ligatam denuo reti- ecclesiam S. Francisci, capellamquo, S. Antonii
uentibus multis, nec nisi per summam molestiam esset ingressus; mancipium suum istic reperit; fas-

Junii T. 111 ;i2 sum


; :

^
250 ANALECTA DE S. ANTO.MO PATAVINO.
sura, biduo se toto istic v) defentiim ab i'lo Fratre, vitas, nihilo minus eidera obligata quam devota D
imaginem altari super|>ositam indigetabat
et Sancti paucis abhincannis suuin istum aflectum vehemeu-
qua de re rogatum mox publicum instrumentum, ter auxit, propter plurimos pestdentia; tempore
ibidem servatur. praesentis inertis periculo ereptus a S. Antonii', ad
58 Annn mdcxvii die xxiv Maji, fortuitus ignis cujus proinde capellam in ecclesia Conventualium
corripuit magnam copiam nitrati pulveris, intra sancta3 Crucis, quotidie afferuntur anathemata ora-
turriculam adhaerentem publico aiditicio quud Mal- nis generis, Misj^asque procuraudai petnntur. Cur
liumnuncupatur.iahortisFaluorum.Ingens fuitnon auteni reticeo Spoletinara civitatem, ubi canonizatus
soluni iliius, sed etiam vicinorum aidiuni t^trages, Antonius fuif? et ubi festura ejus, eodem quo,
sub qua nun pauciores quam quiiiquaf^inta personse solennissimum quodque ritu, celcbratur"? Neapolis
vitam amisere, laisi longeplures sunt. Intcr ceteros vero Patronum eumdem Sanctum elegit. fabricata
quos ruina ilia vel oppres^it vel involvit, require- ejusdem argentea statua, et in sacello Protectorura
batur Franciseus Antonius, Bernardiui Fursani et suoruni collocata, propter eximia qme ibi est ope-
Pctrinaj de Moiite-silice filius, trium annorum pue- ratus miracula, quceque cito ut spero cauonice ap-
Patavli suf>
xdtum rutna rulus, infra congencm lapidum altam supra sex probata prodiliunt in lucem.
salvl tnveriti ulnus delitescens horis circiter duabus ; uude subia- Gl Tantuin autem ibi crevit populierga Sanctnm '^'^^poU Pa-
tum. et obiisse creditum, detulit pater suus, ad devutio, ut anno mdcxxsiii, in ecctesia Conventua- '"""'^ «'*?'-
^Mj- Sanclus,
gradus altaris ejus siipra quod Sancti corpus re- lium S. Laurenliu nuncupata, sub illius invocatione
quiescit et mediante fide ac precibus patris, vivus
: instituta sit Confraternitas. in numero plusquam
relatus donmni est. Idein cuntigit sub iisdem ruinis trium milliura, adscriptos habens comidnres princi-
deprehensa; MariettcB, trienni filiae D. Anna; Talia- pes ac uobiles utriusque sexus qu* soiennis^ime ;

petra, creditEe similiter ab omiiibus mortua;. Utrum- raaximoqiie cum apparatu hoc publicum habuit ini-
puer et puel- que autein constat ex Processu, Patavii forniato tiura, Dominica .secunda Septenibris coraiu Euiinen-
la trlennes. coram Perillustri ac Revereiidi^s. D. Paulo Gualdi, tiss. Cardinali Archiepiscopo, Vicerege atque Nobi- E
Nobilis Vicentini , Archipresbyteri et Vicarii Ge- litate universa, concursufn pnpuli alliciente raagni-
neralis ecclesia; Cathedralis ; D. Aloysio Ponte, tudine ludulgentiarum eum in finera Roma impetra-
Priniiceriu Patavino ; adin. H. P. M. Paulo Sau- taruin. Dabitnr etiam inox initium nova^ in eadera
soni, Inquisiti-re Patavii; et Excellentiss. D. Joanne ecclesia capeliaj, ad quinquaginta millia scutorum,
Gasparo Zumella, Advocato Fiscali, sub die ultiiiio ut aiunt, constituta;. Gaudebunt autem Coufratres
Maji prjedicti. et Consorores participatione uiunium bonnrum ope-
59 In Catalauniai civitate Gerondensi puella , rum, orationum Ordinis nostri
sacrificiorura atque ;

eratdecennis vel duodennis, paupcrcula^ matris pau- et si inter ipsos inveniantur pauperes infirmi, pro- el fratemiias
perior filia,quia raanibus ac pedibus capta, nun modo vidcbitur eis'de raedicis ac medicinis, nec non iu fJ"" i^^tuui-
'"'" '^"- '^^^'
nihil operis facere per se puterat, sed neque cibum casu mortis de expensis funebribus, atque insuper
Alia decennio,
Quodam ergo dic aliis occupata mater,
ori iugerere. de subsidio quinijuaginta Missarum pro quohbet sic
manil/usacpe- cum impastam reliquisset raisellam suam usque ir. raorieute. H^c Vandiniiis.
dibus captu, vesperuu., et lia3C de sui oblivione quereretur
Utinam, inquit mater fastidii plena, placeret Deo %. YII. Miracula reccnliora ab anno 1G6G
hinc cito paradisum suum, neque ultra
te tollere in
Ilalice collecta et inipressa 1G87.
debeam tibi servieudo laborare, cui nulla hactenus
remedia prosuut. AfHixit ea inatris vux puellam su- N» 'issimiis iiiter Iliilos. qiii mihi inmiuil alqiw ad calledor ml-
pra moduin, ita ut nec ipso quideni vespere reficl noslvas maniis pcrvfint , Anonymiis Convcnluatis cst, riicuionim
vellet; mansitque totam noctem inccenata, quoad ciijiis latere vo/enlis Inborcm, siib auspiciis """"'J"""
clarissinn
usque in ecclesia S. Francisti daretur signum ad Fcnettcarum tiiticin Peloponneso recuperata copiarum,
Matutinas. Tunc autem, recordata ingentiuin mira- posteaetiam ReijjuOlicai totiiis Seirnissimi Ducis Fran-
apparcndlms
culorum S. Fraiicisci. intra se dixit : Si vera siint, cisci Morosini, aiino mdclxx.wii, in litcent emisit
SS. Franciseo narranturde te, experiar etiaiu
S. Francisce, quce Fr. Josepli Pasqueti, Minisier Prooincialis et Com-
et Antonio, ego potentiam tuam, in hac tam gravi mea infir- missarius Generalis eoriiinilem Conoentiialium in Pro-
C mitate; et me matremiiue meira libera taiu graudi viiicia yEiniVne, ab ipsomet Saiicto cognominari solitu. F
iastidio. Ecce autem apparuerunt ei S. Franciscus, Auctor ,'qiiem uunc ipsummel P. Joseplium
tnlelliijo
et S. Antonius, quorum hic peles, isto manus ja- csse) in priina ad Lectorem monitioiie, enumeralis se.z
centis apprehendit, sublatainque liumi posuerunt, et Italis, pie criiditc in eoJein iinjumeiito
el memoria re
sanam dimiserunt. Recedentibus illis interrogavit centiori relatis; Ceteros, iiiquit, ex onini natione
Franciscum jiuella ; Doiuine, quis es tu, qui mihi complures distincte allegat P. Sanctius Berdegati,
ac matri meaj lecisti gratiam tain singularem ? Ue ex Ordine Minorum Observantium

: sed uemo fuit
spondens auteni, eum se esse quein tam devote in- qm,oniissa Vitulsolis niiracuiis colligendis liocseculu
vocaverat, surgvre jam sanain jiissit et disparuit. se irapenderct, aute Equitem Puna Veronensem.
IUa vero mirabunda simul et exultabunda, incla- Hic pio isti operi nec minus fructuoso initium dedit ; „,;,ja( aiws
niavit matrein, cum quibusdam suis ante
vlcinis sed non progressus ultra mirucula qux vivus patrarat vsquc ad aii

iubUo solida- furcs loquentem : qua? ut adeo clarum fili;B vocem Sanciiis eaqiie pniica, siquidem seriTiO est dc iibello "^'^'^ •

tur . cum sodalibus accurrens ad eam.nii-


audivit, illico quein sub iitulo Sancti Patavini imprimi fecit aimo
rata est sanam ex inte{:ro videre et inodumrequi- ; iMUCLI.
rens, narrari fecit, quomodo S. Franriscum invo- 03 Sequacem Ponahabuit ipsius Ordinis Religlo-
carit, et apparentes sibi Fratres duo eam ^anarint. sum scriptorera usque ad annura .iincLxvi et ;

Episcopus Kici, re examinataque, jusbit


intellecta liuic ex mandato Dominorum Praisidum venerabilis exponitqite

puellam multo cum comilatu deduci ad ecclesiain S. vTide acce


arcce succedens ego, ipsa ad prffisentem usque an-
perit JHfl-
Fraucisci, ubi illa videns liujus iiuaginem Uteest, niim MDCLXxxvi deduco
;
nonnulla excerpens ex ;

inquit, qui me Uberavit a periculo niortis, et sanam facunda diffusaque paraphrasi, P. Maggi Conven-
reddidit. tualis Mediolanensis snper Responsorio ipsius San-
60 Purro quam nulli misero vanum sit auxiliura cti habui a P. Clcmente Bellaboua, similiter
alia
pfstitcnlia ;

Flcrenlix se- S. Antonii invocare, Iiaud alia certior testis esse Conventuali adnitente P. M. Josepho Bondola
,

datur. potest quam civitas Patavina, miraculoruin ejus Neapolitano, Theologias Rectore in .\cademia et
prope innuraerorum conscia. Sed et Floreutina ci- Collegio Pataviuo, cetera ex inipressis foliis volan-
tibus
:

DIE riECIMA TERTIA JUXII. 2SI


tibus, Veiielii?, Neapoli, Verona, et aliiinde sub- 66 Burani, Venefre civitatis propinquo oppido, D
nec non es annotatis a P. Felice Capnoli,
niissis. eodein anno mense Noverabri, Hieronymus filins EX VARIig.
curaiur
Curatore Missariim in ecclesia prsedicta dicenda- Joannis Ainadei et Sanctce conjugis ejn*!, pner tre- crus pueri
nim ; qui tamen profitetur vix minimarn partem dennis, cum aliquandiu tulisset criis dexterum erisi- gangrena
gratiarum, riaotidie a Sancto pronianantium, et pelate adesum, morbus in gangrsenam transiit, quae ejscesum,
votivis 'anadiematis Missisque ac tabellis pictis totum crus sic erosit, ut plura ipsius ossis frustula
ulcumque agnitarum, potuisse se excipere scripto ;
per plagara egererentur quapropter visum est, il-
:

eo quod plnrirai sese subtralmnt cognitioni Custndis ludoranino abscmdenduni. Hoc cum infirmns intel-
sacrfE arcae, vel mter divina Officia accedentes voto lexit, arrepta sancti sui Patroni imagine, deoseulari
perj^oluto taciti recedunt. Quam
infinitus tamen be- eam coepit raagnaque cnm fiducia vovere, quod si
;

neticiorum numerus, a piis fidelibus receptorum,


sit absque chirurgi opera convalesceret, tota vita ge-
poterit vel ex hac brevi annornm viginti ecloga in- stafurnsbabitura cinereum esset. A^ix eo se cbstrm- ideoque ab-
telligi, inquastylum sectatus clarum et simplicem, xerat, cum redire sibi pristinura vigorem sentit, scindendum :

quanta potui sinceritate ac brevitate usus sum non ; crus inspicit, integrum invenit, surgit de lecto,
observat.o semper ordine temporum eademque ra- : inarabulat per cubiculura, ac denique Patavium ve-
tione intcndo progredi, si Deus vitam dederit. ad nit crus cereura oblaturus, et quod voverat adim-
niajorera ejiis ipsiusque Sancti gloriam. ILrc alinqne plere perrexit. Eodem anno ac niense ex Mestra
pr.rhicutus Anctor, ad materium susceptam progredilur Venetias navigahant Religiosi nonnulli civesque
ego ncglectum ab eo lemporis onUnem malui inlerpre- Tarvisini ; cum vicinos insulai S. Secundi veiiemens naufrngium
passuri ser-
tando iuducere. tempestas comprehendit ; et navicularii manibus
vantur :

Iiinocens a 64 Anno MDCLXvi mense Nnvendiri, Viterbii ma- remum excussit. Jactabatur ventis et undis cym-
zelotypo viro ex levissimie suspicionis nmbra
ritus zelolypus, et bula, nec aliud quam mortem operiebantur oranes.
servalur, usorem apud se Iiabens infidelitatis damnafam, re- Verum invocato Sanctiauxilio, in niomento trajecta
deunlem a Missa domi expectabat, stricto in nerem fuit cyiiiba in regium urbis Venetfe canalem, ubi
iiinocentis simnl ictum transfixurl se
gladio. Illa niiraculum publicaruut, appenso ad altare Sancti
E
ferri pectore excepit, simul S. Antonium invocavit, quod promiserant anathemate.
homicidii
et ipsnm velut a^neas loricEe impactum sese curavit 67 Ravacini, qiiod Dnminoruni Marchiouum Ran-
reus, ct ad
cvroato in in arcum. itaqne ol^rignit. Hoc miraculo vir motus gonensiura Mutinje feiidnra est, eodera anno ac furcam
(ircnm gla' et; divinitus illustratus, veniam ab uxore fiexis ge- mense, Stephanus Baronocini [Iraolensisl praesens damnatus.
nibus petiit sceleris, contra innocentem tentati ;
adfuit homicidio per dominum suuni patrato ; et
gladium autem, eodem in statn permanentem, ad [hoc elapso] comprehensus ipse [et crimen inter ;

Sancti altare appendit venerabundus, ubi ab omni- tormenta confessus]. fuit damnatus morti |Ravicini
bus conspicitur, perennis prodigii tanti testis. Ibi- subeund*]. Languebat ergo in obscurissimo car-
dem eodemqiie anno, sed mense Decembri, puella cere sed Sancti opem ferventer implorans, [vovit
:

pitdla ne-
nufedam Sanoto devota, liberata a gravi qua tene- quaradiu viveret, Vigilam Sancti omnemque tertiara
glecto voto
in Jitorl/uni
batnr infirmitate, grisei coloris vestem ex voto in- feriara jejunio colcre, et cinereo in habitu adire
rechUt, duit mox tamen ut constare sibi valetudinem sen-
; sepulcrum, idquemendicato per iter victu : deinde]
sit, illo abjecto, prinris luxus et usus assueti ha- per visiuuem sibi dici audivit ; Perge porro, Ste-
bitnm resumpsit : sed nocte sequenti rediit illi phane, commendare te railii : nec enim raoriere.
febris, et ipsa alia ex cai'sa aperiens arcam, cui Tam heto nuntio animatus, capitalem sententiam
depositas sero tunicas incluserat, totas in cineres securus excepit, dixitque Confessario suo, se mor-
redartasinveiiit;et culpam agnoscens, eam a Sancto tem non furmidare, propter Sancti promissa. Hinc
sibi ignosci petiit, c'nereamque resumpsit, et bene eductus in locum, ubl cibari solent extremo sup-
deinceps valuit. plicio afficiendi, ipsa Antonii sancti Vigilia, Eccle-
Patavina
05 Anno mdclxvih mense Noveinbri, Patavini siae qnidem Sacramenta religiose excepit, sed cibi
tiiergumftia
ad arcam mercatoris ejusdeinque opulenti uxor, a dsemone potusque nihil admittere voluit, solitus eam diem
itbenitiir, invasa, annum jam quartum torquebatur ab illo jejunus agere. Ipso deinde festo traditus carnifici,
I crudeli possessore. Frustra fuerant adhibiti stiper et progrediens ad destinatura supplicio Incum os-
ea a Presbyteris exorcismi quanticumque : sed ubi culabatur sui Advocati imaginera, [a Inci guberna-
ad ecclesiam indeque ad altare S. Antonii adducta tore D. Mandeno sibi porrectam] tidenterque dice- ;
sed devotus
est. primum quidem in terram se prostravit, hor- bat non moriturura se quod etiam replicabat. col- Antonio,
:

renduin ululans et omnes prnasentes terrefaciens, lum [duplici] laqueo [tenui uno, crassiore altero,] liberatnr
a murte.
deinde erecta per se versus arcam venerabunda inferente lictore. Nec eum fldncia sua fefellit cuiii :

progreditur, canceilos recludit, sub ipsam se ponit, enim dejiciendus e scalis esset, auditus in aere cre-
ibiqne quieta manet, donec absolvatur quod pro pitus quidara est, dissilientiuiu funiura, [soli carnifici
ipsa fiebat Sacrum : inde autem leeto plane vultu non observatus : itaque dejectus] est, [pronus qui-
reversa, quassivit ex circumstantibns, ubinara esset dem in faciera, sed nulla parte Isesus, solumque
ille Fraterculus, a quo fuerat ad arcam dcducta. livore levi sub oculuni sinistrum notatus. Ergo reus,
Eum vero licet vidisset nullus, neino tamen non in terrara collap^us, erectus in pedes, clamare cos-
'fein (dia exclamnvit, Sancte Antoni, tuura hoc miraculum pit. et alios conclamare fecit, Vivat S. Antonius.
Banonien.
est. Bononite anno mdclxix mense Majo, nnbilis Movit ea res Heligiosos nostros Mutinenses, ut ri-
raatrona Francisca Conti, bienniura a spiritu infer- gidum examen desuper instituendum curarent :

nali possessa, et frustra plures Exorcistas experta, quo facto, cum approbatum ab Archiepiscopo rai-
votnm vovit Sancto thaumaturgo ; Cumque eum sse- raculum esset, appendit ad Saucti altare Steplianus
pius invocassct, nocte diei xxviii mensis pr;edicti, laquenm quo fuerat strangulandus, et in Ordinem
in soranisapparuit Sanctus; et crinibus apprehensEe ejus sub laicali professione admitti petiit atque im-
mimculum, ciim tircum.stantiis qiias
ori visus imponere imaginem
est Deipara), atque petravit. Idcin
107, ex Rusconins pag.
proferre quEedara verba, non satis ipsi Intellecta : nncis [ ] inchisi, narral

duorum infra produ-


ad qn?e egressi serpentes varii, suo aspectu perter- eo'(ue Flandricx LJpilomes auctor,
addens, Stepha'
ritam reliqnerunt unde experrecta illa, seque li-
; cendoramprior, anno 1G70 edilus, et

beratam sentiens, nudis pedibus venit cum raarito num tnnc adliue viverc.
Patavium, soo se voto exolutura. et gratiam rece- 08 In Dalraatia. mense Novembri anni mdclx,
ptam declaratura. cum Cretense belhim inter Venetos Turcasque fer-
veret»
: : :

9b% ANALECTA DE S. ANTONIO DE PADUA.


i veret, Albanensis quidam milcs. qui in Turcicam perfusi subit?e Itetiti^ lacrymis, dimidia ferrae civi-
veneratservitutfim, inulti^^qneannis toleraveratcru tate comitante, festinaverunt ad ecclesiam Aposto-
CapHvui lorum, Conventualium Urbe est ubi vota
(lelem Ijarbarnrum insnlentiam. recurrit toto corde qu.-e in ;
apud Tar-
cas •iolrUttr ad S. Anlnnii <>]yem implnrandam, eumque mox sibi sua obtulerunt, et deinde scripto traditum rairacu-
a caUnis, conspicuum liabuit : qui riiptis pju5 catenis fngam lum est.

imperavit. Mandatura executus iile, fine niora Pa- 71 AnnoeodemMDGLXxii, menseNovembri, rapta
tavium v^nit et in recept:» gratiae tcstimonium,
; cuidam Venetiis fuerat nonnulla supcllex argentea :
Furti rmuie.
iumentihus ferrum ut erat fracfum appendit. Eodem meiise. et furti suspicio cullata fuit in viciniim redibus mer- rttosuipectus
enormiter
sed annn mdclxxiv, Florrntiae cantipit, ut Franciscus catorera. quasi apud eum illa SL-rvarentur reposita.
oculls
Mariu ili.xi, lanionis cujusdam filius, visum amit- Hicomnium ignarus in domum Nobdis vicini acoer-

terct, adtiuc intra infantiles cogebaturque reddcre eorum, qu?e nesciebat,


annos con^^titutus, sitiir.

oculis sic intumesccntibus, ut anreLiruni pnmorura "rationera neque profuit verbis ac jure jurando :

magnitudinem irquarent. Ilumanis reraediis despe- testari ignorantian, quin efferatior Nobilis impacto
ratis ad cadestiaparentes recurrerunt et Keligiosus in capnt hominis
; saepius scipione, ipsum ultimo ietu
vlsus ct sa-
nitax red- quidam puerulo applicuit reliquiam Sancti, frustu- diffringeret; deinde evuginafo gladio, nihil motus
ditur. lum scilicet ex chorda ejus decerptuni, et oleo lam- lacrjmis" innocentis coram se genuflexi, ictiim vi-

padis partos Isesas Inungens, Ecre autem nnct.? se- bral)at ; cura hicexclaaiavit. S. Antoni. adjuva me ;

quenli nuditus exclamure


e.st Adest S.
parvulu-s ; acsubito sensit efferus ille invisibiU manu tantum
Antonius, adestS. Antonius. Accurrunt expergefacti se retrahi totum, quantura opus fuit, ut in vanum
genitores, et filiolum otnni sublato tumore visui caderet ictus illatus, nnn semel, sed tertio. Nihil s.Tpius a
Uam hnc pristino re>titutum inveniunf. Eodem tempore tamen eo mitior factus altyr, sed suam ipse incre- ^"orte,

hrachlo Pctri Brendaui et Elisabethai IJur- pitans ignaviam, faraulis raanilat ut mercatorem.
Francisc;c, filia?
iiKurahUt.
glii Barbcrinensium, nihil profuerant curando bra- duris fiinibus constrictum, retnidant in conclave
i chio dextro remedia, per octodecim dies adhiltita. aliquod, postea tradendurajudici, fiicile(ut credebat;
Igitur Florentiam sese cura matre contulit, ibique in extorturo confessionera facinoris, numqnara ab eo
ecclesia s:inct;e Crucis, coram exposita istic S. An- patrati. Verum quis nesciat, non esse vires neque E
tonii effigie, vovit, quod integro anuo cinereis ve- humanura consiliuni contra Domimmi? Consternatus 'ie''»de et a
*'^"'^"^" /"''"
stiretur, statimquc Missam dicendara curaret, Vix minis et ex;>nimatus injnriis, viribus linnuitur in-
,. . .
1
^<i'ntuin
, i

autera votum nuncupaverat, et brachio, ciijus ora- lioceus ipsoque in dehquio conspicuns sibl habnit
, absolvUur.
nem sensum amiserat, hunc redire cum viribus Deiparara cnmS. Anfonio ; a quibus suaviter confo:*-
sensit ipsumque movens in partera omnem, vide-
; tatus, et vincuhs absolut(;s est : ip^^e vero Noliilis,
batur sibi a Sancto rcgi ; itaque persanata gratias ad saniorera reversus mentem, impactfeqne cum
reddidit. verberibus calumniEe pcenitens, humiliter rogatuni
69 Neapoli, anno ac men>e priedicti-s, emptus homine:n nt sibi indulgeret, dimisit Iiberura qui :

raancipio homo Afer, Eqniti cuidam famulabatur ;


statim ad sacram urnara Pataviam venit, anathema
qui occasionera nactus grandis argcnli furtim au- votivura cum gratiarum aetione appendens.
ferendi, una cum aho famulo fugam arripuit, con- 72 Craoovia?, Polonici regni metropoli, anno et
FaoUivum
cutn furto
scensaqne navi Siciliara petere ccepit, Littori illi mense priedictis, carceri mancipatus fuit quidam
mancipium. jam vicinos occupavit tempestas ; qua? fugas socium Sancto dcvotus, velut homicidii reus, et propter
excussit in mare, atque sub undis tumulavit. Idem qu:edamfacinoris indiciadura;suppositusqua:!Stioni
sibi forraidans Manrus, improviso sensil sese psr cui impar ille, potius quam multiplicatas mortes
crines ab Antonio prehensura, dicente, Uestitue experiretur, brevera unam elegit, confessione non
quod furatus es, alias moriero. IIoc dicto reduxit veri crirainis seniel incurrendam. Prolata igifur in
eum Saiicliis ad portuiu Neupolitanum, ubi aderat euni sent^iitia, tutus fuit in dlsponendo felici exitu Fiilutm cri-
nic" fassus
rcducUur
Domiiius cjus : qui Missis nonnullis Sancto curatis, ad vitam meliorem, faciens multas eleemnsjnas di-
in tortura,
domino iJlic qua,*rebat indicium aliquod fugitivi sui. Ergo stribui in pauperes, atque ad altare gloriosi Pata-
prostratus in genua servus, veniam ab offenso do- vini complura Sacracurandaf^onstituens. Cura ecC'S
mino petiit, acfacile impetravit, expnsilo quod ac- ipsa quEC funcstura diem prfficedebat nocte, in car- soluHs ciUe-
ccperat, et impleto restituendi argenti mandato. cere eidem apparuit Sanctus, cippoque et catenis nis sa judici
Idem, corpus simul animamque lucratus est, fide- diHractis aperuit ostia, et dixit : Vade cum hisce sistu et
libcraW.:
servatur liuin nuuicro per baptisraum aggregatus. Ibidera catenis ad judices, atque dicito. quod S. Antonius
lapnts fi F
eodem tempore, matrona nobilis, fenestrse adstans, Palavinus in hunc modum te mitf.at ad illos, ut rc-
aUo puer,
ex altiss^imo palatii sui podio cadeutem vilit parvu- tractent sententiara. Paruilhomo, etfidera judicibus
him suum tiliuro : et Antonium inclanians. conspexit fficit innoccntiEB sune ;unde cum tota civitite San-
stare erc.tum in pedes abMiue uUa laisiune. cti gloriam celebrarunt, ad cujus ibidera altaro
70 Plane simile huic est. quod anno huui.xxi appensai cernuntur praefat^ catenae cum raanicis,
meuse Novembri acciderat Patavii puellae cuidara, quemadmodum inde testati sunt Conventuales istic
et pucllx
duif. quiV ex sublimi lapsa pra^ceps, supra solura vivo Fratres. Eodein rursus anno et raense, Vicentinus
ftcm alius (I
SAXO stratum, undecontracta tota attoUenda crcde- civis, Franciscus Vilegus. negotiorum suorura causa
/jrassatoriOui
batur; sana surrexit. acsi in raoUcs plumas ceci- prugressus extra civitatera, incidit in grassalores
disset. Sequenti vero anno, sex diebus ante festura qiiatuor, qui omni qnam ferebiit peciinia ipsisque
Sancti, alia puelhi annnrum septem. Rom» deiapsa ve.stibus euraspoliarunt. Hinc ille per atflictissiraus,
fuerat ex summis ivdibus pareutum suurum casus : nomen S. Antonii obtestari eos ca?pit, ut sua sal-
autcm allisi solo cnrpjris adeo gruvis fuit, laiso tera vestimenla redderent ; illi vero etiain pecuniam
vehement'.'r capitc, plusquam horam manserit
ut restituerunt, audito vencrabili noraine moti.
sensus ac raotus expers, ideoiiue pro mnrtua plan- 73 Eodera anno, scd mense Aprili, comparuit
Presbijter
gerctur, tanto acerbius quud erat genitoribus suis Patavii, cx regnu Castellee advectus Presbyter, af-
jjisp. paraUj-
uuica. Pater, uterat devotissimus S;incto, gcnibus firmaus, iiuod dira raultorura annorum paralysi ad ncus:
in terram positis, ccepit ejus Uesponsorium reci- omnem merabi'orum usura inhabilis, multa denique
tare ; et recorJatus icuucuiai, quam in libello pre- cuin fiducia sanctura invocaverit Thaumaturgura :

cum rcpositani habebat, ipsani uri filiolEe applicavit cumque id pluries fecisset, illum sibi noctu appa-
quto mox, vehit e profundo excitata lelargo, sur- ruisse in soranis, atque dixisse; Patavium vade :

rexit in pedcs : in parentum aniplexus ruit ; et hi. ibi exaudieris. Obedivit ille, atque ad arcara sacri

corporis
, ;

DIE DECIMA TERTIA JUMI. 253

corporls delatus, primum Confessione expiavitani- mos bidui crnciatus et ejulntus, parturiens mulier D
geiuinos enixa erat, sed morluos v\nus
mum deinJe sanclissiniam Eucharistiam suscepit
,
: quos cum vidis- ^-^

de manu Ueligiosi unius nostri P. M. Antonii Co- set, ocuios manusque ad ccelum vertit ; et, Unum,
palavii ad ar- xialis Patavini : postmoilum. admirantibus cunctie saltem, ini^uit, o S. Antoni vivum mihi condonn. .

cam reapit ceculit prntensus supra giadus altari.s. Ilii is ali- Vespere autem cum adveniens Parnchus, eoruni
tisim viembro- quanidiu inimotus mansit, tum per seipsum surre- sepulturam curaturiis. consnetas pro talibus ora-
nm.
iit in pedt-s. et ambul:tns per ecclesiam henedice- tiones recitasset. ambo coeperunt respirare , et
bttt Deo et Sjincto ejus, pro lam evidenti in se facto etiainnum per Sancti merita sani robustique vi-
miracnlo. Supra quo (mixi Heverendissimus Inquisi- vunt.

tor legitime procederet, deposuit Presbyter benefi- 77 Annn prajdicto et mense Novembri. die quo-
cium consecutus, quod recepto Sanctissimo viderit daiiiMartis, barbitonsor quidam, in sua ofiicina Jf) plagis

ab arca proeedere quasi flummam ardentem, quao stahat cum parvulo inter brachia filio. quando in- coufossut
svrvatar
ictura in facie sic prostraverit sensisse autem se, ; gressus illuc iniraicus suus, cumdem pngione im-
ip¥o in lapsu, quod oranes artuum junctur<edissol- pacto vicies confodit; ipso tueri se non valente,

verentur a priori colligatione, seque in momento dura dilccto filiolo cavct. Accurnt ad rumorem
sanatum a diuturna ii!a et incurabili infinnitate. uxor, marituraque proprio vidit iiinaianfein sun-
74 Autouius Loquabus, anno mdciaxix mense guiui : luni S. Antonii iraploravit auxiliuin, ejus-
t.r allo (lexi- Novembris, in territorio Bariensi inclusus cubiculo que Responsorio impresso a vicinis accepto, ipsum
li(i)s. ne
cuju^dum palalii, fluvio profundo circunidatl, cum cuin signo Grucis uni piagarmn imposiiit, et subito
cfnc^it in-
ciiidaiitr, timei-et carceri Sanctnm invncavit,
injusto addici, clausam mirata est. Inde ex nrdine, nd ceteras si- i'S sutiitD

curalis.
at.jue de pudio, palmos septemdecim alto, desiliit mili modo curandas progressa fuit donec omni- ;

abs(|ue ulla liesione: et inventa ad fluminis ripam bus >anatis in pedes vir, jam integor et sanus to-
cyuduiia, proiundo illius alveo sese commisit. Cura tus, surrexit, acsi nuila parte offensus fuisset; et ad
autem rapidilati fluxus illius non posset 'esistere, in gratias Sancto ageudas abiit.
ipsum se conjecit, manil)us flrmiter adh^ren^ navi- 78 Anno MUCLXxxi, Nobilis quidam Neipolitanus
F.
culai. Ferebafur Iikc quo impellebatiir ab aquis, et erat Joseph Ceesariadictus, snlitu^^que quo^annis
siitilur
ipse denno S. Antonium invocavit, seque sensit ex Conventui S. Laurentii dare vini doliolum, Ilic ex
sTamtnfi
aqua sublatum reponi in cjmbam. Eodem momento fundis quns Imbebat, Gandi, Marani, et Patrije citmiili ptri- :

vcnutor qiiidam iu ripa apparuif, qui anlmos mi- magnu:n cu-


et in hiiji.s ultiini loci curte servabat culosum
incendium,
sero addeiis, conabatur eum porrecto salicis ramo niuium stramiuis, et propp ipsum fcenile. contigunm
f>fr rapklam
flitmen salvas juvare. Vertim eo anpreiienso, diim nititur navicu- suo palafio. In ip>um autera ?tramiuis cumulura
fcadH. iani riprt? appellere, ipsemet iterum in aqtiam de- mense Octobri, post ffcdara tenipestatem, illnpsum
volvitur; et Sanctum inciamans, adeo prope ripam fulmen eum infl.inimavit, Extingucndo igni cum nulla
attigit, ut praidictus venator eripere eum inde po- sufficeret industria, recursum ad S. Antonium est

tuerit : unde Neapolim appulsu^, continuo ad ec- ejusque adscriptnm benpfifdo,qui)d, licetcrohr» scin-
clesiam Minorum se contulit, gratiasque benefacto- tillte ferreutiir in ftjenile. ot palatio illata esset magna
n suo egit. lignorum copia, uimmque tamen ah igne intactum
raanserit. In ipsn qu^^qus urbo Ncapolitana , anno
pra^dicto mense Decembri, uxor Joannis liiptistje siinatnr ad-
§, YIII. Prosccutio similium irratiarum al>
uslit intra
Purpurte, siccans pannos, iuvolvendifc teneraa spx
anno 1(380, 1, 2 ct 3, Ncapoli iinpclra- fasi-i'is in-
mensium filinla; paratos, incautaignem tnfiiscepit, fanlvla.
tarum.
itaque ipsis involvit pnrvulam. Non poterat hsec
alitcr quam ejulatu et lacrviiiis indicare dolorem,
i n ipsa Ncapolitana urbe contigit niense Novembri nec huic sedando sufficiebant parentum blanditise :
Salvahir puer
ex allo lajmus anni mdcxxx, matrera quamdam , qu^ himuhim ti- donec mulieri, Sancto devofai, in mentem venit
lium brachiis fcrebat, alterius^cujusdani rei causa fascias solvere : quo factu iuf.intulam vidJt livore
ipsum deponere in liraiut; fenestrae hene altas. Ea cb^itam, prffisertim circa dorsuin. Huic autem cu-
dum alibi occupatur, seque ad parvulu.m convertit, rando aliud non adhibuit, quam oleuin ex Antonii
vidit ipsuni de fenestra cadere ; et chmians, S. An- lanipade sumptum quo unctse arsuriE, inter paucos
;

toui, S. Antoni. prospexit de feuestra , unde vidit dies fueriint persanat^ quoil oblata cera testata
:

erectum in pedes absque Uosione ulla, similiter cla- est mater.


ft a rhfJo mare, S. Antoni. Dum aiitem sic clamaret, illuc ef- 79 Ibidem anno mdclxxxii mense Novemhri, Ca-
olilcrendus^ fuso eiiuorimi cursu protracta rlieda, ad';o recta in rolo Georgio, habitanti in viculo Pietatis, filia erat
puerum fercbatur, ut necesse esset illum ungulis annorum duodecim, quac cum domos qiiasdam rui- Pfriciilosus ex
ulto laitsus
illoruiu conteri sed puer mauu signuin equis fecit,
: nosas conscendisset, relatura inde tibialia qusedam
JlHCltiV,
qui moraeuto suustiterunt velut statu.c; cunctis, illuc vento delata deficere sibi pedes sensit
, eo- ;

qui adstabant videbantqiie, rairantibus et laudera demque momento in pr.f^ceps ruit, ab altitudine
Dei servo dantihus. palmorum circiter octoginta. Labeus illa invncave-
~(j Ex Calabria Neapolim ferebatur uavis, eodem rat Sanctum, cui tunc a;^ehat novendialem tertiae
Iiwoca'r, auuo ac mense, ouusta serico ; quain cura coinpre- ierV'P devotioaem et quamvis in extantem Tstic
:

Saiiclu cessal
heudisset adeo gravis tempestas , ut naut« resis- trabem impegisset caput. in terra tamen positam se
teudo impares, jainjain se fluctibus hauriendos cre- mirata est ; nihil vulneris ferens, prceter exiguam
dereut eorum unus Patroui sui recordatus
; Nihil ; in capite strictnrara, qu^ ipsa cito sanata fuit.
aliud nobis supere^it, inquit, quam ut reeurrontes Multo prius, mense scdicet Martio anni ejnsdem .

ad S. Autoniuin, navira coiumil,tainus ventorum ar- srrl ci/ra


Judithe-Antoni.ne Blanrie , ex vico S. Luci.-e ad
iliimnum
bitrio, et interim aliquaiu orutionem dicamus in raare. abscessus in capite natus, putride foetentis-
Sancti hunoreiu. lluc tinita viderunt ad puppim He- que inateriae vim raagnam per nares egerebat qu» :

ligiosum Frauciscanura qui dixit; Nolite tiraere,, noveradium prredictum ea de causa institueus suo
sed navim cursui suo permittite ego vobis adero ; sancto Patrono, sensit sectmdo Martis die. sibi ex
l"ii'!ii tiiortit ,

^iwtantur. euque dicto disparuit, atque


et nautis animus rediit, capite in os descendere mircidx carnis frustum,
Apostema
trunquillitas mari. Ipsis vero, raox ut Neapolim scaturiginem mali ex eaque hora, cessante abces- cajittis cura-
;

appulerunt, prima cura fuit sospitatori Sancto gra- su, sana remrinsit. Mense quoque Noveinbri anni tum :

tias reddere. Ibidem eodera anno, post atrocissi- ejusdem, cura Antonius. filius Januarii Caralse. an-
nos
,

254 ANALECTA DE S. ANTONIO DE PADUA.


nos Koliim qiiatuor nfitus, rhedam vellct scandere et ipsa adhuc lactens, manu extensa ver-
ei exiit,
FX VAHIIS.
jivff t/irda
in comitatu quarumdam domicellarum ; fallenteve- sus imaginem, visa est indicare velle. quod ipse
oiitercmlux sligio lam infeliciter cecidit. ut niota codem t<;m- Sanctus fuisset Hberator suus.
seivftlur. jiore rota ipsi trarisiret per frontem et bracliium ,
83 Ihidem et eodem anno. sed mense Marlio. D.
qua> oportt^bat tanto pondere conteri, nlsi vocatus Nicolaus Gra>^si, Pratses regiap Camer<e quam Snm-
'"•T inflrmus
atixilio S. Antonius, puerum cunctis mirantibus mariam vocant, ab Excellentissimo Vice-re^e ad Qd mortem.
illaDMim consepvasset. tempus deputatus in Hetruririm. procnrando statui

Apoplrctlcus
80 Ibidem Nf^apoli, mense Februario amii pra^- rcgiiirum ibidein [•ra^sidiorum : Uoma transiit in re-

ad tnoriein notali, Emniaiiucl Caravascianus, gravi^.sima infir- ditii, veneraturus sacrai illius Urbis sanctnaria. cum
motu privatus sen-
niitate laborans. et apopk-clico suo omni comitatu. sub oxitum hacchanaliuraIbi

sibus, horas omnino quatuor jacuerat quando sub ;


infirmatus ei ad mortem est (ilius suus unicus. et a
niediam noctem vidit venientem ad se Ileligiosum medicis depositus. Hac de causa afflictissima mater,
Ordinis noslri, ferenteni nianu clausum memoriale, ut erat perquani devota Sancto, cum ei supplices
atqiie dicenlem ;'B jno esto animo, quia jam nunc preces funrjeret, ipso die Martis ante Cineres, sub
snl)scribr) graUae tibi faciendie ; itaque dispnruit. horam noctis tertiam, audivit filium, cui nomen
Tiinc sensui suo redditus Eaunanuel, pr.itulit An- erat Philippus, pronuntiare Et nomen S. Antonii.
tonii nomen ; et assisfentem sibl in agone alloquens illaquidem accessit ad lectum decnmbentis. inter-
.lain, niqiiit. ernn vidi, qui mdii dixit, quad subscri- ropans quid vellet sed puerulus, motu (enellie
;
it Sanclo
commmdaius bHbatgraliai. Si-qufnti mane infirnii iixorad S. Lau- mrmus, prorul ut absistt^ret videhatur nmnerp, acsi
ab vxore. rentii nndis pedibus secontulit, oratora pro marito, quoldim suuin solatium impediret. U^^cessit igitur,
pro eoque ibidem curatura Missas plures cum Re- iterumque aiidivjt ex eo voce contentiori noinen S.
sponsurio. Indo regrossa.domi suiereperit medicum, Antonii cunique interroiiaret denun, quid sibi vel-
;

adniirabundinn supcr melioratiMne tam subita et let illa S Antonii appellatio, respondit piier ; Vidi vixo Sancto,

insperata muriti eoJenmue tcnipore accurrens ad


: Fraterculum, cujus habitus erat coloris snbnigri
matrem triennis fiiius eorum Antonius, apprehensa ipsum scilicet S. Antoniiim, qiii manihus tenebat
veste ejus omni modo ipsam traliebat ad ostium. quosdam flores ruhicundos et candidos; cuin libro E
visuram, iit aiebat, S. Antnniuni ante fttres : nec atqiie infantulo supra ipsum sedente, et erat hic
c>lo iviivalcs- Rcquiescere voluit, donec sequeretur illa. Qua»- cum splendidns lotus instar argenti. Plura dicere nesci-
subito conva-
cH. ad limen VLMiisset, inlerrogaretque, uhinam esset vit. sed plura iudicavit protic^eus exinle in melius
tcscit.
Sanclus Nimium diu cunclata es, inquit parvulus
; : valetudo, s\c ut men^is Martii sequentis die quarta,
jam abiit ille. Inlirmus autem ex eo tempore magnis repertus sit tntus sanus. Delatus deindead qiiaindam
passibiis prcgressus ad plenam convalescentiam, ecclesiam, ubi erat imago Sancfi. conversusque ad
atipie loclu consurgens, vovit omuibus diebus Mar- matrem ; Tulisornnino, inquit, odomina mater. erat
tis in Sancti honorem jejunaiurum se. Confessio- Fraterculus, qui me sanavit ; et quot-es videbat ali-
nemque sacrum Synaxim iisurpaturuin.
et quem ex C')nventualibus, Huju-;, inquiebat habitus
Ti-iiio pcr 81 Iteriim Neapoli annn mdglxxxhi, ad Apollo- erat Uegressus porro Dominus Pr^eses Neapo-
ille.
vhum iftfjniM niam Bragante, uxorem Pauli Honze, qiue h ibita - lim, cum uxoreetfilio, venit adS. Laurentii, actu -

dnrr cnnddnm
od fi'i(um iit bat ad clivum S Martini, et qiiotannis s;)lebat pra;-
. rus gratias Sancto, beneficiumque publicaturus.
iolehut. hcro candelas pro festivitate S. Antonii, acces&it 84 Ibideni, Joseph Per^icus, per maritimam a
Inter coinua
XI Junii quastuarius tertii Ordinis, pro sua S. An- Petra-piscisdictam mambulans, invasus fuit a fero-
ferocis vaccx
tonii in Pausilipo ecclesia, sed cuui unam solam ciente vacca : quie cum eum cornibus tentaret ap- jactalus,
domi li iberct, ncgare ipsam coacta fuitmelu ma- prehendere. jamque hrachium ejus dexteruni tene-
riti. Tertio die post. nocte festum pritcedente, ap- ret; invocuvit ille S. Antonium itaque factum est, ;

paruit ci Sanctus, querulus oh caudelain upgalam : ut solam interulam cornu laceraret, carne leviter
ciii se excusans Apollonia. empturam .«e proinivit dumtaxat perstricta aliuin delnde ictum excepit
:

cum (lcimim atque inissurain. Idem utrimqiie arcidit nocte s^*- in C'»xendice sinistra, sed absque damnn. Ingraves-
paruiisct. quenli ; et expcrrecta mulier marifi) visionem nar- cere tamen discrimen viden«, in mare se conjecit.
ravit : hic autein mandavit. ut illam qiiye tunc sola Nec ibi tutus fuit, insequebatur enim etiam illuc
erat ad manum, confes im mitleret. Uursum vero ferox bestia, quoad invisibili manu retracta, dimisit
tertia nocte apparni', Sanctus ; et multo quam ante hnminem, jugiter invocantem nnmen Sancti. Jnannes
asperior. per brachivmi arrcptEe Grave enim vero
; Baptista FlorcUi, Bituntinus Musicus contra-altum,
milii est. iuquit. quod nolis c^mdelam petitam mit- ex quodam rheumate caruit per sex menses usu
tere : voln cam omnino, et ideo tibi dixi , me essc vocis vidcns autem in vanum adliiberi quEccumque
,

S. Antonium. Cui illa Misisscm equidem, si ha- ; medicamina, cnnvertit se mense Junio ad Sanctum :

bnis^em qui ferret. Tum Sanctus Crastino mane : et per surores quas domi habebat fecit institui .

venic-t ad te (juidam meiis Ueliginsus. cui eam da- novemdium martiale sed absque fructu. Primo ,

bis. Die ergo xvn Junii venit quxstuarius ad S. ergo Junii, in quem cadeb.it dies secundus Martis
Laurentii, et Imic data candela est. prsedicta? n<ivena? et ad S. Laurentii inclioabatur
;

82 Eodem die ejusdem Apollonia^ filia annicula, duodecimdialis devotio erga Sanctum, cuin jpjunio
Musico rheu-
prajcepsde summis scalisnd prinium gradum corruit; et Sacramentnrum frequent.itione protrahenda ,
malico nsus
cjirs filiola
ubi avus suus excepit adhuc spirantcm. tulitque ad usque ad illius festum; sequoque ad idem religionis vojis rcddi-
intioxie df
scatis tabifttr
matrem quie cum suo Sancto cummendasset par-
: exercitium disposuir, praemissa Confessione et Cora- liir :

vulum, apcruit subito oculos, etinventaest lassionis munione in ecclesia S. Laurentii. Inde reversus
cxpers. Prnximo LunK» di^ xx mensis, eadem infms domum, sumpsit modicum illius succi quem Manna
ludens in podin qiiodam, iterum in caput bipsa est appellant pharmact^poeieodemque die sensit sibi ;

ad altitudinom contignationuin du:irum qnare cir- ;


redire vocom. quam exercens ad cymbalum clari-

et itcnm
cumstantes eam credidenml mortuani mcesta vero : ficari in horas sensit donec priori statui redde-
lopsd mftler, nec minus plena fidei quam lacrymarum, retiir.
riiiiicUatur.
acceptam posuit sub imagii.e Sancti, quain habebat 85 Mense Augusto, Josepho Amendola; enorrais
donii suK, orans ut sua sibi filia restitueretur. Vix in deitro pede dolor Uccessit, qui cum omnibus
orationem finlerat, quin puella, velut a somno ex- adhibitis raedicorum chirurgorumque remeiiis exa- Crits valde
perrecta. aperuit oculos conversaque ad matrem
; speraretur raagis, magna cuin fide convertit se ille dvtcns.

dixit, Mama. Tum sanguinis aliquid per os et aures ad intercessioneiu S. Antonii, cujus dorai suae ha-
bebat
; ; ; .

DIE DECIMA TEPvTIA JUNII. 255

Inmpas sibi ilalam. in subsidinra itineris faciendi, nec re- D


A bebat imaginem, curavitque iit ante eaiu ^'^ v,\niis
ilies ciintiniio? treileci.Ti ilie autem de- perire ipsiiiu quanlavis adliibita diligentia poterat.
ardcret iier :

oleo fecit sibi pedem itnr ail ecclesiam Sanctonim Apo-lo!orura se con- '",
cimo tertio, ipsius l.irapailis 'I™;'"^,",''^^

nonnullis tulit, Missam super allare Sancti IVturus : domum mfiri


inungi per iuvenculam noptera, ailditis
floribus. quales supra altare Sancti solent ab
ei de- autem regressus, Hesideratara schedam reperit in
statimque coepit iraminui dolor et mcns.ala apertam, in qiia omnino aliiiil niliil erat.
votis offerri :
:

continuata per dies paucult.s unctione, totus abiit Idem PiKlatus , Roinam veniens , ;igitatus fuerat

ipseque acturus Sancto gratias, ad S. Laurentii ve- grandi tempestate iator Siciliain Melilamque : sed
.\nloiiia, filia Ber- desperautibus de vita sociis aniiuos addidit, per-
ni(. Eodem loco, anno, niense,
nardini, Palermi, annornm quatuortlecira puella, suadendo ut ad priinuin altare S.uicti sibi occursu-
de siiblinii poilio prajceps caput impegit in arcum
rum singuli candelaiu unam olferronl; quo vuto
qutnidara saxeum, et peue e.v:animis in terrani ve- nuncupato, suut lucein (luanidam cou.-pi-
visi sibi

cien lnmpaills copioso sanguine cflluente per de.vterain aurera. cere in malo navis, qua auimabantur per turbatuni
j^jf^
Mnofur. et grauili caligine obscuratum eleuientuiu, cituiue
jpjjp autem letali deliquio visa est
viilcri sibi
jii

speciosissimuMi Fnilerculnm, qui per crintim ap- portum lenuerunt.


preliensM dixit, quod licet ab ea invocatus uou es- 89 Miitin;e mense Novembri agit.ibatiir iu ju-
set, intuitu tanieu consuetae suaj erjja ipsam devo-
dicio maximi moinenti causa, variosque judices ao
/I.V despprata
tionis sategerit pro ea ab islo periculo liberanda; juris peritos diu fatipaverat, ciim raagno ejus p:irtis
ait concor-
frangenilnm ei ad arcuni fuisse caput, nisi suis prajudicio, mcujus favorem decidenda liserat; ne liiain icduci'

manibus ipsura sulilevasset. Solebat illa terdecies que tentata concordi;e via per muUos menses quid-
recitare Pater et -^ve i]iiotii|ie, et penes se gestare quam profectum erat. Igitur pars illa raelior ad
iniaginem Sancti , insrulptani numismati ,
quod novenam Sancto celebr.andam recurrit, ultimuque
deinde reperit nonnilul tVactum circa lurubos effi- die Martis ad omuium stuporem conventum ex

giei, ut indicaretur Sanctus ipse.iiet impetuiu ruentis justitia et *quo est. nemine interveniente. Ibideiu

B ea parle excepisse : cui beneficio gratam se volens eotlem mense, lluxu sanguinis ad extremum pericu- h niifirrhici
ostendere puolla, sine mora induit nabitum Sancti. lum adducta matrona nobilis, nullum sibi voluit .usltliir ;
K
80 Mense Octobri, Antonius Rappolus. aro- adhiberi reniedium, quam oleum ex lampaile Saiicti

litalitervul- matarius in foro civitatis, perquam devotus Sanctis sumptum et brevi couvaluit. lu vico S. Lmreniii
:

i^H^fn tap-
iii

iieratHS tn Antonio et Franciseo Paulano, et Martis dies soli- Florentiie, ipso Sancli pervigilio, in iguein lapsus sus iiifans ser'
cnpite,
tus jejunio observando colere in honorem prioris; infans supra prumis prono capite jacuit, qutwd ma- vattir ;

tali die in rixani venit cum doliario quotlam et cul- ter accurreret : quie continuo Sanitum invofaus,
trii letaliler percussus iu capite. concidit. In ipso ct piierum attnllens ncc uuum quidein ejus capil-

aulem lapsu visus est sibi videre Reiigiosos duos, lum adustum reperit. lu Monte-Varchio , Hetruriae
cintracta rixa transfossus fuerat toto
quoriim unus S. Autoniuni, alter Franciscum Pau- oppidulo,
lanuin rerercbat, amanter sublevanles ipsum. Reipsa corpofB Marcus Malvolt. Letale ouinino vullus ju- i'em confossus
prxler speni
aulem in pedes stetit; et absque .adminiculo cujus- dicabatur a peritis a Palre tainen Mag. Ghettini
:
in rifi;.
ctira-
et Qito
quam rediit domura. Ibi inspecla plaga reperta est unctum oleo larnpadis quaj Patavii coram vener,i- ,

arca ardebat, istuc allato saniim sequenti


usqiie ad eos cullrum penetrasse, uude etiam abla- bili ,

mane invenit chirurgus. cuin raodica taiueu cica-


tum est frustulura duus digitos latura queraadmo- ,

dum retulit medicus. Mirabile aule:n cuactis fuit, trice, ad certius testificandam gratiam Sancto ad-

quod tam periculoso vulneri nulla feliris atcesserit scriptaui.

aut fluxio ulla adeoque cito sit persanatum, ut cui


;
90 lu territorio Pisano Matrona nobili, cum matrono! fl-
lial^iisoraiii-
empUistrum primuin positum fuerat unu Martis die, diiabus iam nubilibus filialibus, perducta; ad extre-
•1
-1 c. \ ,'.r, vtta pro-
. ,

is altero Martis veuiret ad S. Laureiitii, benefioium mum vita) et paupertatis, apparuit S. Anlonius, ,.„j„,„r.

agniturus. cujus honori pluries novenam fecerat, ad suble-


vandas animas purgatorio detentas eamque re
87 Denique niens-e Novembri, Antonius Ludo-
:

quisivit, utrum ea hora mallet secuin trausire ad


itrm ijanijrx
vicus Scarpanus biennio patiens acerbos gan-
,
iia tneettra-
gloriam paradisi, aut raanere in vivis diutius; gr;i-
gra-n£e cruciatus. nialo in tibia orto indeque per
tissiniam enira Deo sibique fuisse ejus devotionein.
coxain serpente versus pectus, totque plagis hiante
ut videretur alius S. Lazarus, nulli perpqcerat ini- Aii quem illa, considerata filiaruin neeessitate Si, ; „
Taudeiu amicus inquit. s;iluti ineaj est conducibile vivere raalim :
pensie pro remedin inveniendo. ,

seque cxauditani intellexif, et de lecto surrexit in


ejus Matlhaus Capuanus, hoininis Misertus, ei sua-
sit recurrere ad S. Antonium, per novenam in ec- mnmento. Quod Sancti beneficium typis vulgatum
clesia S. Laureutii tenendara. Credidit id sibi pro- esse asserit P. Mag. Panzerinus de Vohiterra, Reli-
et datura consiliuin orsus exequi, giosus vit;e ac fitlei probatissiraai.
futurum infirmus,
seeunilo Martis die flnita Missa, seusit cor sibi re- 91 Ejusdera anni mense Junio, D. Juannes lio-
.lcner ex lap-
"plerigaudio, quasi audiret dicentem sibi Sanctum, giani, anno Ktatis su,se Lxvi. Iiabitans Veueliis ad su debitttalus,
sibi ti-
Convalesces. Tertio die Martis oratione replicata , S. Blasii deCastello, exalto lapsus fieger.it sanatur :

biam post dierum auteiu paucorura curam, vovit


ile ecclesia egredieiiti, obvius amicus alius dixit ei :

Illico conferad D. Fabricium Arcerain, medicum


te se visitaturum ejus altara apuil Conventuales
Calabrum ipse enira sanabit te. Paruit a-ger. et
:
eoque licet penegre, portare sese ipse voluit super
furcillas. Cura autein appropinqiiaret ecclesiae,
resti-
medicura adiit, sub cujus raanu futurum se mensi-
bus coinpluribns opinabatur : sed intra viginti duos tutam sibi tibiain .sentiens, furciUarum unam a se

eamque abjecit ad ceroferarium ecclesiEe alfixura unde


dies perfectam recuperavit sanitatem ,
.
piiella ex alto
gra-
Sancto acceptam relulit. suinpta illa. altari appeusa est, post redditas cadens, hxret

Ibidem, eodem anno et mense ex 1,1 pinna podH


tiaruin actiones.
occuricntis
pie-
§. IX. Gi'alia3 Vcnetiis ct alibi annolatie ab altissima fenestra cadens puella sexennis, ad ilt,esa
medio iii aere liajsit
ces patris Sanctum invocantis,
anno 1H83. indeque su-
cum veste ad pinnas podii interioris ;

indemnis prout testatus pater est pro


^cheda cam-
i\nno MDCLXxxiii D. Timotheus Syrus, Maronita, blata est ;
,

*'o'ls amissa
civitatis Medinensis inMesopotamia Archiepiscopus, referendis gratiis sese sistens. Computum
leeiiptratiir : Jo.aniiis-Mariffi
RomEe mense Junio amiscrat assignationem pecu- 92 Mense autem Juliu. Angelus issum re-
Apollinaris, amiserat caperatur.
niariam, a sacra Cougregatione de propaganda fide de Glandibus, e regioue S.
computum
; : ;

286 ANALECTA DE S. ANTONIO PATAVINO.


comjmtuni iliicatoraia circitcr nonaginta triura momento fluxum stitit ,sed vulnus. per se creditum
quod rererire nuspiarn valens, avuin suura liartlio- letale, vel saltem tibiaiu inutilemrelicturum, paucos
lor::a;um liossi oravit, ut ail altare Sancti apud intra dics sanavit.
Fralres Mis.^am curaret ilicendam. Hac audita cum 95 Anni) eodein, Duminica Arcaini, de via S.
itcm apostema
ab ecclcsia egi-cderctur, occuj-rit iriljus ru^ticis. de Auguslini, apnsteiiia molestuin et incurabile patie-
iiiimeiiicabtte
invenio coinpulo inter -•e culloqucntibus , alque batur in podice. Sed cum vovisset nuvem dies Martis
optaiilibu.s ejus (lominuni nosse, cui ipsum libenter Sancto servandos, et aliquaiido inorlales omuino
restituereiit. M cuni senex audiret, dixit, eam cruciatus sustinerct; dixit . S. Aiitoni, pcr Dei
quod pro ea invenienda
cliartani esso ncpolis sui, et amoreiu et viscera Mariie, adjuva alque Ii;eo
iiie ;

curaverat Missani Saiicto dicendam. Ipsa crgo re- dicente ea, magnaque cuiu lide iinguentum quod-
cejita, reiiiit ecclesiam, pro agendis gratiis et
in dainapplicante, crepuit abscessus, cessavit dolor, et
beneficio publicamlo. ipsa de lecto surgens mane sequenti, qui Martis
93 Eodera .lulio mense, .loannes liaptista Sartus, erat, veuit ad eoclesiam Fratrum, causu Cunfes-
liabitans snpra cruciariam S. Pantaloonis, deposuit, sionis et Communionis, exponendaique gratiae re-
quod navigans ad nundinas, Andria celebrari oon- cepta;.
CijmluUi
ivena «icr- suetcis, in die indulgeiitiaruni Assisiensium, una 96 Mense Novembri, insigais quidam Senator
itivinitur
(junliir Ittiiis cum D. Mallba'0 aurifabrj Itialteiisi et alioruiii ali- Vonetus, causa crimiuali, cui pro Advocato ser-
iu
tt pattr :
itiu fnistra
quot. medio in Atbosi. extra portaiu Cav.uiclbB. viebat, amiserat processuui. unde non modicuin (Jll I situttt
vidirit eminus cyrabulan:, e.jdein tcndentem, trabi periclitabatur hoiior suus. Multis iUe diebat labo- lustntmen-
ab equo : qui cnm in fugain precipitem subito se ravit sudavitque, toto palatio suo ipsuin requireus, tuin.
(laret, cito cverli c^'mbulam, conspexcrunt, ciim in- uiia cuin luiuistris quibusJ;im publicis, scrutanlibus
dubitabili periculo mortis vectoruni quatuor, filii omnia scrinia et loca, ejusmodi proeessibus servan-
scilicet ac patris aliorumque duorum , ex oppido dis destinata. Sed cum omnis diligentia in vauiim
S. Apollinaris in territorio Rudigino. Eodeni mo- cederet. fcoit Patrouo sno ;ul ejus altare in ecclesia
mento teinporis a prajdicto Juanne Baptista invo- Conveutualiujn Missam dici ; eaque tani devote au-
^
catus S. Antonius cst, ut periclitaiitibus subveni- dita quain requirebat giavitas negotii, tanta fiducia
ret et ecce statim conversa e.4cymbula, praidictos
: impleri >e sensit, ut inde in
curiam abiens diceret
duos intus liabens. Pater nutem longius abreplus a ministris Iterum arniaria cuncta scrutamini con-
:
:

fluniinc, plangebat fllium iiullibi comparentem. Ergo fido eniin quod S. -Autouius vos fuciet desideratura
qui erant in iiavigiu jam facto propiore, periexe- pi-ocessum j-eperire. Necvana ejiis fides fuit ; prima
invocafo San- runt Sauctuiii iuvocare : et equi sessor cum po eiiini charta, m quain regressi maiius injecerunt,
clo lilc ctluci- sese comiJiittens flumini, miserum sed seiuimortuura fuit id quod reqiiirebatur. Ideiu narravit, quod a
tur srmivirii>;
tunica apprebcndil, et auxrlioremoi-um ex navi villa revertens cuin matro
siia, obvios in lacunis
poiTeclorum ad i-ipara atiraxit, sinjul cum cetei'is habuerit varios consanguineos, qui in ejus cyiiibain etcainase-
supplirantpin Sancto, ut etiam filium salvaret a transgrossi, nuntiaverunt furto sublatum onme .se- ''''!/"!'
morte. Dum antem undique circumspiciunt lluvium, ricnra quod domi habebanf, amplius quam ad duo subtati rc-
stttuitur.
indicium amissi juvenis notare pos-
si foi'te aliquoil inillia ducatoruni. Quibiis inatrona ista, nihil coin-
sent: passibus iude trigiiila vidcnt vorticem quasi inota, rcspondit; Confido in Sancto meo Antonio,
ebullientis velieinenter aqua;, et iu nomine Sancti cui ardere lampadera facio et crebras iMissas cele-
iste per lio- jacto illiic i-emo, senserunt insolito mox poudere brari, quod transituri tres dies non siiit, quin omne
ram suffota-
gravem. Exti'ubunt ergo euni ab aqua, una cu:n ju-
tiu,
sericum lueum recipiani. Idque plane sic accidit,
vene qui ipsum apprebeuderat, |iostquam Iiora in- detecto fure, et furlo integre restituto.
tegra sub ;U|uis fuissel, lividuin lotum et clausis 97 Ad S. Euiibeiuiaj, diuBcesis BrixiauEe oppido, Securi ter
nculis striclisque deutibus absque ullo vita> signo. contigit eodeni Novenibri mense '"'"' '^""
et anno, Hierony-
Talem navigiii suo iutulit Joaunes Baptista, ct ve- a fnitre.
muiu Dusi conteiidere verbis cuin proprio fralre co/i catescit
stibiis exuit; dein sumpto libello, in qiio pjveter causa uxoris; cuin qua dum quiete ad fiouin sedet,
imaginera Sancli, ei-atejusOflicium ac Responsorium ex improviso irrumpens aller, se-uricula, quani
cuqiit eumdem applicare variis partibus illius ut , manu tenebat, trcs.letales plagas incussit capili fra-
videbatur, cadaveris, intei'ea dum paterinagua voce tiis innoccntis, quas omnes incurabiles judicavit
claniabat; S. Antoni, filiusmeus; S. Antoni, filius accersitus Chirurgus. Igitur, una cum uxore et li-
raeus. Ilic vero ad geminam illam invocationem beris, ferventer invocavit S. Antonium vovens ,

bis caput levavit; et pergeiilibus iu licspon- Patavium peregrinari


illis
, qu.imprimum convaluisset,
borio rccitando, coepit copiosam aquam evomere, prout iutra paucos dies successit uti, allato ana- ;

eodemque die surrexit iu pedes. pr.eter oiunium tbemate est lestatus. Siniile quid aute duodenniura
expectationem, liber ac sanus beuelicio Sancti. indioecfsi Vicentin:iiiccideiat, anno scilicet jidclxx,
94 Mense Auguslo vidua rustica, familia uume- ubi Aulonius .Marlinelli, viveiis cuin iionnulla sus-
rosa et morbo diincili gravata cum onmi prorsus ilem sclopis
, picioue iuferendi sibi alicunde mali, domi sufe in- ira-
mutlis
subsidio ipsoque pane destitutam se videret, sur- tempesla nocte circumventiis fuit a niultis sicariis, Jecliis.
rexit de lecto, sicut erat, et ad altare iii ecolesia ipse paucos seoum socios babens. Frustra petebat
Fratrum se unde reverteus doinum, re-
contulit ; condonari sibi vitam a conjuratis iu ejus raortem.
paupercula perit ibidem, incerluiu unde vel quomodo, alliitos Ergo iuter coutiuuos scloporum in se laxatorum
xgra juvutur duos sextarios farinas. Mense Novcuibri D. Andreas igiies, opein invoc;ibat Antonii; et pro mortuo de-
Pamaselti, cbirui-gus ad Pontein ab Honestate di- reliclus, pi-ajservatuin se
miraculose ab omnibus rai-
Ctuin, ad glori;inj Sancli jui-avit in manibus P. M. ratus esi ipse, atque giatauter teslatus.
Joannis Pbilippi Luti, iijsiguis ex ordine Conveii- 98 Auno Moa.xxxiv inense Februario, Vespa- scnanttir,
tualium priedicatoris, quod vocatus ad curandujn iiiono Storari eveiiit Mantuie, ut teinoni rbedario oOiirettdus
Aloysium Bongioli tam graviler vulneratum in
, insistens, et illapsas nives discutiens, caderet inter " ''"'*''
coxa siuistra prope genu, ut ipsaj venas iiervuiue ambos equos, nec defendere se ab eorura calcibus
ffcnu iuciira- succisi usquead us inveuirentur, iindecopiosissimus posset.Commeiidabat se Sancto, et iltesus mansit,
hititcr txMint
effluebat sanguis pustquam ei sisteiido frustra va-
; quamvis tibiaruin unam habuisset sub altera rota-
smttttur
riasmedicinas adbibuerat, necesse babuerit caute- ruui, levi durataxat livore notalaiu ideoque voti :

rium applicaie quo in actu ipse suggerebat pa-


:
implendi causa Pataviuin venit, remque P. Felici
tienti, ut sese ferveuter commendaret Sancto. Hic Caprioli, Missaruiu prajsidi, euarravit.
vero coutinuo iu auxilium veniens, non solum 99
; .

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 257

90 Eodem mense in oppido Villa, PetrusetNi- tisset, et inaurem compari suo junctixm reperisset D
patrttelei colaiis Merici Fratres, fiiiura singuli unum foras in scrinio, tota hilarls narravit successum marito ;
ft
(tuo sclopis miserant, ai' pecorum suorom in pa-^cuis cuslodiara etnon considerans eam gratiam sibi factam fuisse
ptUti,
qiii a totidem latronibus sclopo petiti, cum se fer- a Sancto, addidit, dolere sibi quod expendisset pe-
venter S. Antonio commendassent, uni quidera eo- cuniam, alihi futuram utiliorem. Damnavit genc'
rum pars cnpillorum modicc, alferi uonnihil thoracis rosus Eques uxoris tenacitatem, seque inirari dixit
ea pro dein-
et interuloe ambustura fuit, cetera ilUusis. Idem ejusmodi verba. Post prandium voluit i!la inaures
de invenit
Petrus, metuens, ne a jiistitia coraprelienJerctur, assumere, sed rursus unicam tantum reperit et relatameUe- ;

invocato similiter Sanctu iramunis remansit. Mense alterius loco positum numnum, quem pro dicenda mosynam,

Majo BartholoniDeus Antonius Minerbensis, procul Missa donarat. Quod unde esset nequaquam dubi-
a domo sua deprehensus a tribus grat-sato-
in silva tans, et eam se poenam comraeritara agnoscens, in-
rihus cum ab
. interrogatis quod se velient tres dulperi quidem sibi petiit inauremque restituit, sed
sclnporum ictiis pro responso acciperet, invocavit gratiam optatara non impetravit iterura nisi quod ;

Sanctum, et velut mortuus humi procubuit ab illis :


cautior inde et devotior Sancfo reddita, cum sibi
autem sic derelictus, sanum undeqnaque se niiratu.s studuit recimciliaro, purraittendo ut res gesta etiam
est. publice pnedicaretur de suggestu, nomine suo snp-
100 Eodem mensc Majo, Patavii comparuit ma- presso. Ipsara ergo sihi Mediolani auditam, anno
fi miilier
occidenda a trona Bunonifnsis, vestera totira discissam ferens, Mi)G[,xix Patavii scrihi fecit P. Hyafiinthus Biumo
phvigno: in testimonium gratiie, lioc qui sequitur niodo oh- reforraatus, tunc c^immorans in Conventu Hortensi
tenta^. Privignus quidam suus, absente patre sulam et Siicristiums.
illam domi nactus, citbiculum eju.s furiose irrupit
et niultis opprobriis convitiisque onerafam. ccepit g. X. Gratiee declarataj anno mdclxxxv ct
gladiolo ferire per omne corpus, dum interim no- (lcinceps.
verca Sanctum invocabat ; donec, satiata rabie, fa-
tigatus recessit. Illa vero cum accersito chirurgo Franciscus Cimante Canonicus Adriensis
E
JLf , ,
Itifantulx
inspiciendani se dedisset, inventa est nec miam qui- compatiebatur infelici statui neptulae suai, Blancae- prx jugl
deiii plagara letalem liabere, et intra pancos dies Ros^, filiai fratris suis Nicolai et Nicnlftttee Juga- oculontm
omnibus fuit. sccundo a nativitate mense snasmum leta- """'" "'^
Sfinata ab lis; nu<e
'
^. ,
„ . , videntl,
101 Eodem anno mense Novembri , matrona lera passa, et contmuo uinrma usque ad mensera
tJceinosyrta quadam Cremonensis narravif, coram D. Joanne vitffi manebat visu privata, raoven-
sextura, esinde
increrhl-T Bapti^ta Scarella, venerabilis arcje Curatore (Agen- tibus sese assidue oculis sursum atque denrsum, sic
aicepla-
ut pupillse quandoque non viderentur. Cum autem
iioii
tern appeihuil) professa est, quod amiserit magni
pretii monile ; et monita Sanrto Missam dicendanl ignitum ferrum udhibendum medici censuissent.
cum parvam
curare, in eo fiduciam haberet, elee- speranCeseo sisti posse incompositum illum motura,
mosynam tamen eo requisitam amica) suse dedit, et oculos debilo statui reddi ; noluit patruus tara
dicens, se nihil inde sperare. Post paucos autera tristi experiraf^nto interes-se , sed anno praedicto
dies invenit iu camera ipsuni monile, et juxta po- mense Januario Rovigium neptem coramen-
abiit,

sitam eleemo^synara, pro Missa datam dicenfe fi- ; dans S. Antonio; et vovens, quod ejus sanitate
liolo ejus,quod viderit pulcherrimum Pratrem iu- obtenta ipsam pra^sentaret cum quatuor candelis,
gredi cameram, qui praeiHctum raonile habebct in ad ipsius quod Adrite est altare ; ad quod etiam eorum quics
et visus
manu. curaret celebrandara Mis^ani ; vestera quoque votivi
redditur.
Proles ad qua prima puellam induerent pa-
102 Eodem anno et raense, Dominus quidam, coloris fiiturara,
votum con-
pr^uobiUs et possessionibus locnples, sterili pridem rentes.Vix votum pronuutiarat. cum ccsiivit motus
cepfa ,

raatrimonio utens,. ad suggesiionem uxoris Sancto ocuiorum, et sanitas de die in diem plenior rediife,
devot:e. cura ea suscej^it novenam saipe dictam : prout deinde raiitm sua Franciscus ipse juratas
recurrente autem sexto die Martis, dum ab ecclsia scrijisit, aiino mdglxxxvii, die ii Junii.

redeunt, gravidam sese mulier sensit, et plena Ue- 105 Eodem anno muclxxxv mense Junii. Jo<e-
Avirtitur
titiafi conjugi dixit. Et hic qiiidem ad dies aliqimt phus et Prosdocimus Calza, ex agro Bononiam re- periculum ab
Isetum sese monstravit; siibeunte autera paulatlra veitentes carpento, in aliud sibi obviam factum everso

zehiiipmrt spiritu zeiotypia^, su.spicari coepit, uxorem ex adul- incurrerunt; undecousterniitus ipsorum eqnus, car- tarpento,

polrcm ex Quod cum altius in ejus animum pento everso currebat in praiceps sed voto ad F
terio concepisse. :

vtero malrls
descendisset, nocte quadam dormientis ventrem pu- Sanclum er^isso evaserunt illi ex tam pra)senti pe-
argiiit.
gione transfixit, et simul vocem inde prodeuntem riculo, uudequaque indemnes Mense Nuvemhri aimi
audivitquse diceret Quid facis, pater impie? Vilam
; ejuhdem, Presbyter quidam te.^-tatus est, quod Assi-
quam modo dedisti vis tollere, et raihi et innocenti siura profectus,ad Indulgentias secunda Augusti item a lapso
m'"-sessvrem
raatri raece'? Ad hcec ille confusus terntiisque. re- lucrandas, iuxta Carianura cum equo cecidit; de
cessit a cublculo ; raane revertens, uxorem, quam suh quo assurgere nullo modo valens, Sanctum in-
se credebat reperturum extinctam, invenit slcut vocavit et, vertente se in alterum latus equo, sal-
;

antea sanam; eique allapsus ad genua, rem tolam vatiis Paduam attulit votura suum.
narravit, ac veniam petiit. Ad evidenliam autem 106 Annu mdclxxxvi die xxi Martii. Pirani ignis
miraculi, conspexit ia ventre uxoris tot notas, quasi corripuit illud torcular, quod a Puncta rognoraina-
lmrtf)0 Sanctl
a punctura pulicis, quot plagas ei se intiexisse tur, cum maximo vici totius periculo prope enim ;
at> ig»e.
credehat. aberat magna copia tuahi. Per mtercessionem tamen aqua manet
erant mansernnt inte- *^<^*o '

nulier re- 103 Fr. Joannes Antonius de Como, strictioris S. Aatonii, orania quie it.tic
ctipprnta
Observantiae Minorita, Patavii comparuit, narra- gra :quod majorem cunctis stuporem attulit, fuit
et
inaiiTe,

Pcnitens Im- quod Mediolani


vitque, et scripto testatum reliquit, jmiigo, quae aflixa jugo ipsius torcularis, reroansit
Pe»i,r in qua^dam Matroua inaurera ma^nii prefii pcrdidit, intacta, non solum ab igne, sed etiam ab aqua,
neqne qiiantovis labore quaesitam potuit reperire quae illi extinguendo copiosa affundebalur quem- ;
;
cict.
tandemque recurrens ad S. Antonium, Sacristae ec- adraodura Petronius quondam Doniinici,
Zorzius
ciesi» S. Francisci misit quartum unura Mutinen- propriaj manus scriptura nominis subscriptione at-
sera, humilis in eo Statu monette, quo in capella firmavit.
saacticurarentur dua3 Misste, quibus as^istere etiam 107 lu Corsica. Julio mense ejusdera anni, Geor-
ipsa voluit. Cum autem ab ecclesia domum rever- gius Costa quondam Antonii, priipter culpas non
Junu T. ni 33 leves
;

258 ANALECTA DE S. ANTONIO PATAVINO.


leves et homicidiuin patratuni relegalus sub pcena eversarum ruina dcprehensus, ipse xxix mensis
BX VARIIS.
oapitis, in manus justltiae devenit et niorli adjudi- prfedicli solus ex sexdecim evaserit incolurais, per
morli
catus est. Vcrum cum Sancto se commendasset, no- yotum Sancto factum, aliis quindecim inter rudera
adjudlcatus
servatWt ctu diuque plangens sortem suam, exorati a Patri- mortuis et consepultis.

bus Jesuitis judices diniiserunt reum qui Patavium : 112 Mense autem Septenibri per Lacum VenetEe
veniens, appensa tabella testatus est yratiam. sibi civitati viciniim naviganies niulti, tani saeva tem- tempFstatr
a Sanclo factam. pestate j.ictari coeperunt, ut naut« vectoresque de nadunl.

figtina inftU- 108 Anno a Christi jiativitateMPCLXXvn, Indi- vita desperassent, nisi spem habuissent minirae
cl succesau ac- ctione ix, dio sabbati xxxi Angusti, Vcron;? in do- vanam in sancto Thauraaturgo: cui, post sex peri-
censa.
nio liabitationis niei Notarii, pr!i?sentibus D. Donii- culosissinise jactatinnis horas, vota sua attulerunt,
nico Pereprini qu. Joannis. AIIe^M-e Bonatis Hlio salvi ad civitateni appulsi.
Doiiiinici. atqne Antonia Vi^laro qu. Francisci. om- 113 Duin qucedam pra^cipua Matrona Venetiis
nilnis de insula Purcatia festibus; companiit D. raoraretur in Prailorio, circa tertiam horam noctis, Ciibiculum

Pntrus Lnrpiizoni, qu. Joannis Daptist?p, excommu- adeo terribilis exorta e.-^t procella, ventis et irabri- malron,T
Sanctam
nitate d. insula;; et ad instanliam P. M. Francisci bus gravida, ut toti regioni furniido incuteretur. orantis,
Anlnnii Perletti, Guardiani in oonvenLii S. Firmi- Orabat illa in cubili suo S. Antoniurn, cum subito
majoris Verona', deposuit; quoniodo die Martis ul- tectum palatii corruit, sola eaparle salva, quae ma-
timum pra^teriti xi Jiinii,[circa horam duodecimam, tronaj cubicnlum rqieriebat, Accurrit tamon ad rui-
praevia benedictione R. D. Bartholomx'i Drunelli, nam ipsa, ut sub trabium saxorumque congerie
Curali ipsius insulie, snpposuerit ignera fornaci fi- requireret trienncm filiuni suum Aloysium ceteris ;
seivaliir, reli-
glinfc (]ii:im liabebat viciiiam foro ibidem, in eaque enim modicTra laesionem passis, solus ille desidera- guo Itcto
ad vijijinti duo millia scypboruni, qnadrellorum, et batur. Ciim antem iion inveniretur, accurrens ad lucntc. uti ct
vllro reac-
rilius ejus;
cendHur, scutHllarum, quoruin cocturffi s^leiit ordinarie im- fenestram afflicta mater, coepit contenla voce cla-
ahiiiuc liova pendi vi^iiiiti carri stirpium et fasces ramorum, ad mare ; S. Antoni, redde raihi fllium meum Aloy-
materta,
qninqiiaginta. Ipse vero ut cnlefaciend;e fornaci da- siura: filinm redile rairaculose Antnni. Ecce autem,
ret initiuni, ad .^exaginta fasces injecerdt cum duo- ipsuin totum Ia?tum et sanura attnlit ei bomo qui-
bus carris stirpium, mane autein sequenti die x dain. referebatque inventura snb trabibus. tara apte
mensis prjediclis circa meridiem, corruit ns fornu- inter se cancellutis, ut puerilis corporis parteni
cis; ips,umque sic obturavit, ut niHJori lignoruin nullain contigerint: et hoc ipsa jurata affirmavit,
copia; injicicnda; nulla resiaret via ; fl;immae autem, in inanibus cujusdara Religiosi Conventualis. Eadem
qua3 accendere fornacem debebant, prosiliebant fo- sequenti anno mdclxxxvii, patiens vcliementem ex
brachium dextrura. cidf-m sano'
ras, ipsa frigida remanentL', ac si numquam in ea capite fluxum, per colhim in
tiir Ijruchium
ignis fuisset. Adlunec attonitus confususque Petrus, hiijususum omnem amiserat, nec proderant quas- emorluum.
nihil aliud consilii habuit, ad evadendum damnum cuinque medentium consilia vovit ergo Nt)Ve~ :

quod oinnes snas fortunas evertisset. quam auxilium nam Sancto institnere, et prirao Martis die con-
S. Antonii iinplorare. Cum ergo sul)sequentibus fossa atque cominunicata, prinsquam de ecclesia
diebus curasset Missas duas dicendas ad illius al- egrederetur, liberam sese sensit, talisque domura
tnre, in auxilium purgantium aniinarum, et requj- rediit, cum farailiarium omnium medicorumque
reretur cnmmodare operam exonerandis aliquot stnpore.
carris. ligna ferentibus, sibi visus est eminus con- 114 Eodem anno moci.xxxvii, inense Februarii,
/n Armenia
ad stuporcnx spicere quasi ardentem fornacem eique appropians
; doinum Isaaci de Nazar Armeni flamraa corripuit, sedatur fiiccrt-
clvitatis ac tutam illuminatam videns, ascendit, et omni ex eodem terapore, qno ipse ante altare Sancti vacabat dmm.
yeroiiensls.
pnrte succonsani animadverfit, licef: ma- nibil novje orationi ; ubi re intellecta monitus accurrere, res-
teriaj injeclum esset. Duravit autem ignis usque ad pondit se domus ciiram S. Anfonio relinquere. Nec
diein Martis, quando ad ecclesiain insnlfe accurrens vana ejus fides extitit ; ipso enini preces continnan-
Petrus, fecit aliam Missam dici ad altare Sancli ;
te, brevissimo tcinpore extinctae sunt flammag ciijus :

indeque rcvertens fornacem extinctam, omniaque rei testis tabella, allata ex Arnienia servatur adluic
intus digesta vasa tam perfecte cocta reperit, quam apud custodem sacra? arca?.
unquara potuissent. Quo miracnlo publicato. accur- 115 Ipso annn mense Majo D. Francisca Na- F
rit infinitus populus ad fornacera cupienlibn'* sin- ;
vari, Favenliae cecidit in puteuin pedes quinqua- Lapsa in pu-
gulis partem aliquam pocelli vel qiiadrelli inde ca- ginta profundum sed Sanclum ipso in casu recla- tiiim aalva
:

educilnr.
pere in qua Sanctuni landaret. Ipse vero Pctrus. raans, visa est sibi sustineri supra aquas; unde
post Officium pro aniraabus Pnrgatorii curatnm, salva educta, pedibus cum raarito suo Pataviura
Pataviura transivit, gratias suo benefactori acturns. venit, gratiamque testata est Praesidi Missarum,
Et ego BiirthoIorafB Bonvajonus, qu. D. Joaimis P. M. Augiistino Panighetti.
Baptistaj dc contrala S. Petri Incarnarii Verona?, ilG Mense Junio Petrns Andreata. ex Mestre
et aliui er
pnblicus Vencta auctorityte Notarius , prajniissa circa Doluin, veniebat devotionis ergo Pataviuni,
flavio.
orania fideliter exeniplavi ex Artis nieis. In quorum per rinara Brentai fluniinis in equo; quein cum pcs
fidem etc. unns fefellisset, periclilabatur sessor ne suffocare-
109 Eodem anno, cum rhedorius D. Equitis Her- tur: sed invocatus Sanctus, salvum adduxit ad ri-
Ifiter eguos
consternatos
culis Manfredini, Peregrinus Zanotti, heros svios pani, prout ipse veniens testatus est.
Ijpsiis conte- ad ecclesiam velieret; consternati equi ipsummet 117 Eodem mense Dorainicus Aquarioli, Venetiis
Sanatur
rnndusque ita terruerunt, ut lapsis ex ejus nianu habenis, illi habitans in campo S. Siraeonis majoris, ab inimico letaliier
rhrdarius.
effusum in cursum se darent. Cum ergo desiliret improvise occupatus , pluribus pugionis impacti saucUis:

ex teinone, liabenas rerepturus; ita cecidit. ut duo- ictibus fuit Iresus: quorum vulnerura licet unuin
bus calcibus in pectore et capite puIsriLUs, rliedara oinnino letale esse pronnntiaret chirurgus, a cunctis
etiain super se transeunlem sustinuerit intenm ; tamen cito convaluit, Sanctoinvocato. Eodem mense
manet \Ux-
dum ex aniiiio se corameiulabat S. Antoniiis : quod Junio Fo.esti-Pijlyxena», tam gravis zelotypia ho-
ei tain bene vertit, ut ex tali pericukj illiesus eva- ininem quemdam conjugatum corripuit, eo quod
serit. uxorera suara vidisset cum suo vicino Kiquentem
111 Ex terra Ulrai dioecesis Patavinje anallie- ut post gravcs injurias ei irapactas, etiara rainare-
frm alim sith nia attulit, excunte Julio, Slephanus Morari ; iiar- tur raortera, cito inferendam. Innocentije suie con-
rtdfiu donitM : ravitque, quodsub duaruin domorura subito turbine scia mulier, uon ccssabat eam diu noctnque cora-
niendare
.

DIE DECIMA TERTIA JUNII. »89

raendare Sancto, cui et votum Novenne faciendae nis, in ejiisdem honorem institiiendae, collecta ex D
nunciipavit. Ea devotione inchoata adeo nil resedit variis scriptoribus. IIic a cap. 49 usque tiil fiiiem ^^ vAniis,

concept'is seniel furor mariti, ut vocatie in partem, fflnis anti'in partis pritnx fialtclur cum cii}i. iy) tleihi-

nost multa opprotiria, sclopum impresserit pectori cuiitur alii[ua Betijio nostro propria. ac ploiitiic iliijiia

eam non frustraSanctum orabnt


trajecturus. .\st ea hic commrmorari, iiitia alibi nuspiam incenicnita. Eru-
mrl'"' " fieri defensorem et testem innocentiEe suk; laxata ditissimus et scriptis suis notissimus, D. Nicolaus
itlolll"
sclopi rota ignem non dedit quo prodigio vir con-
: Vernulaeus, S. Theologiie Licentiatus, et liistorin-
narll» '"•
tenlatam sternatus,veniam facti petiit obtinuitque, et cum graphus Regis Catholici, ac Prsses Collegii Miliani
iradU, padem Patavium venit, id quod actum erat deposi- Luxenbtirgensis in universitate Lovaniensi, reddi-
turus ad honorem Saucti turus anno 3idcxlvi mense Martii consiietas dati
( 18 Venetiis Romam ex voto ibant nobiles qui- acceptique rationes, aliquas, qnibusegebat, scriptu-
rheda non poterat nlla uiligentia reperire. Hac in
el
prx-
dam, cumque Seravallem appropinquarent, sive ex ras
vecli
inadvertantia aurigie, sive equorum cousternatione, perplexitate,inemor beueficiorum jam alias a S.
cipiiiam.
prtcipites volvebantur ex nionte plus quani quin- Antonio receptorum, pollicetur Missas alitiunt per
decim pa^sibus, clamautes, Auxiliuui, auxilium, o seipsuin aliosqiie dieendas. Vix primain ilixerat dio

S. .\ntoni. Sed luTsit rlieda ad oram pracipitii, in sequenti, cum ab ecclesia doinuni rediens, musaium
quo omnes conterendi erant neque ulltis vel equo- ; suum deniio scrntaturus intravit ; et reqnisita scripta

rum vel hominum htsus fuit, ac ne rheda quidem palam in mensa exposita repcrit. prout ex ejns
leviter luxata. chirographo constat, ctijus veritatem semper paratus
119 Mense itom Junio anni prsenotati, Patavi- fuitjurejurando firmare.
Ptriculo^a et Bruxttlis,
ralcutt sc- nus Nobilis diris calculi doloribusdiutius sustinen- l23Eridem anno simile quid etiam Hruxellis
ctio, dis impar, definierat diem, quo sectioneni sustiue- contigit, D. Joanni Goraez Cano, viro perquam ho-
ret potius quam mille raortes: nec ab eo consilio nesto ac probo. Huic ex camera Regije audientiaa
divertere eum
poterant tenert^e domesticorum et furtira snbUata erant nonnullamagni momenti scri-
B consanguineorum lacrymje; omnibus enim responde- pta, spectantia ad litem ipsius in Curia Brabantiae
b.at,tantam se fidem babere in S. .\ntonio, quod pendeutem, desiderabantiir .aiitem illa jam tutis E
nihilo minus quam tnt alios crederet se gratia ejus tribus inensibus. modice contn:-hatus,
Hiuc non
fruiturum. Petiit ergo nt proximo Martis die, velut solatium a hunc modura accepit.
S. .\ntonio in

ipsi sacra, supra sacrosanctam arcam exponeretur Post votuin curandaruin aliqu"t Missarum, moestus
venerabilis Eucharistia; coram qua factis pluribus Joannes sp.atiabatur in claustro Fratrum Minorum
Missis. intrepideconstanterque toleravit sectionem, Bruxellis; ciim illuc inlransvenerabili specie Frater appurerite
«<""'»
cum pdiicia per quam extractus ei calculus est. Quamvis autem Minor, eum salntavit Hispanice, interrogaus mwro-
jn Saiicturti salus ejus post multos dies visa fuerit adduci in ris et solicitudinis causara. Cui ille ; Sublata inih;
recle SUC'
penculum, bis tamen unctus oleo lampadis, per furtiin snnt instrumenta quaedam litis lueie, et ideo
cedit,
inanum cujusdam Religiosi Conventualis inprajsen- huc adveni curaturus Missas aliquot, ut S. Antonius
tiarum vivit sanus, brevique, aderit una cum ana- ea me recipere faciat. Tunc ignotus ille Frater ei

themuto votivo cor suum Sancto devinctum obla- dixit: Vade, et Missain in honorem S. iVntonii audi,
'
turus. Mense Julio D. Petrus Lonigo Tarvisinus, atque conflde ipsa tibi cras esse in proprias inanus
secundiim ripam Silie fluniinis eqLiitans. cespitante restitu3nila; sicut omnino eveiiit, eisque medianti-
juinento in aquam delapsus, cum sese expedire ab bus caiisara obtinuit Caiius. Neque dubitatum est

incumbente equo non posset, S. Antonium in- quin Frater iUe fiierit ipsn S. Antonius, cum in toto
vocavit, et in ripam miraculose deportatum se in- Conventu uemo Hispanice nosset, prster Portariura
venit. domus et Patrem Confessarium ipsius Ctini, ambos
malcr sub- qiiapropter pulchra in tabula rei
120 Eodem anno mense Novembri, matronre cui- huic optiine uotos ;

merso filio
pam Brixiensi allatum ftiit corpusculum dilecti gests seriein pingi il!e fecit, ipsamqiie iii Choro
Mcem silti

atlalura, unicique filioli, in flumine submersi; tiuae ad ejus eccIesisB appendi.


cotnbttur.
aspectum doloris iinpatiens, cuin nequiret plangendo \i\ Rcv. D. Laurentius Jacibi, Pastor in Hey-
PeCUUKT,
satiari. prceceps ibat in mortem ; et inventum intra lissein inferiori, pago Brab.-intite inter Theiias et prittlotiuui

conclave cultellum apprehendit, pectus sibi transti- Hanutum, libere coram Notario declaravit, in fide metu, aqutS
inieclx,
xura; quando invisibili manu retineri sibi bracliiura Sacerdotis, quod anno Mnr.Liv. Contlaianis et Lo-
F
sensit, et oculos attollens vidit in pariete pentlere tliaringicis totam rircum regionem depopulantibus,
imaginem S. Antonii, cui erat devota. Hinc in se necesse habuerit in Dominica Passionis fugam ca-
regressa prostrataque in terram, veniain petiit de- pere, nihil rerum suaruin auferre valens, priBter
signati fi.igitii, et Pataviura attulit anathema, prope sacciilum continentem ad floreuos bis mille Bra-
capellam Sancti visendum. hanticos iu auro. Cutn autem propius inhajrentes
121 Ibidem Brixi,-e, mense eodem, acuta febre vestigiis milites persentisceret, sacculura suura
pro-
fitris Wj. teneb.atur vir nobilis et locuples : qui viribus se de- jecit in stagnum, vicinum Abbati;e Heylissemensi;
lis sajiatur. militibns '"'"
ficere sentiens vovit, si cum uxore
sanaretur, una notans sibi accurate lociim, ut digressis
Veruni non
'J^^^'^'"
potuit id " " *
Pataviura accedere. Orsus deinde Novenam est, pecuniamsuaminde reciperet.

sub qua tertio die Martis, confessione et cominu- tain occulte agere, quin observaretur a
qiiadam sua
niiuie suscepta, rediens domum mulier, maritum parocbiana; ceteri qui aderant, sonum quidcm ca-
reperit liberum a febre; quapropter ad tumbara dentis in aquam saccuii andiverunt, sed non ani-
Sancti appendit votum limbo argenteo inclusum. madverlerunt, quid esset. Nec procul inde abiit
quid-
Pastor, observare cupiens an aliquis militum
securus abiit.
piam percepisset ac deniuue de ;
iis
§. XI. Collectio Belgica Joannisvaiuler Bor- unde ali-
Sed garrula illa rem omiiilms propalavit :

clit, iinde danlur miracula alia et friictus occasionem ratus, sacculum


quis, suara hanc esse
cx usu iNoveiuc Aiiloiiiana». Igitur digressis mi-
requisivit et inventum abstulit.
multis suis subditis Pastori ad
litibus redeunti cura
laboc
^oriplurr. X%.""o MDCLXXVI npuil iios AnlUfviiise , Bflriica liitijiia reiiuirendam pecuniam, omnis per tri.luiim
lemediuui succurnt,
amiss,r rr-
edilus ('.ti a pr.rtitulato auclore liliellu.s tiiparliius, siio irritus futt ; itec ahud bono viro
PCTiuntur fecit per .Miuttres
hiic litnlo: Epitome Vitae et Mirabilium S. Autonii quam flduuia in S. Aiitonium. cui
Locuuii
Pat,avini, cuin peculiari praxi novendialis devotio- Tlienenses multa Sacra fieri. et ipse etiam plura
fecit
: ;

258 ANALECTA DE S. ANTONIO PATAVINO.


leves et homicidimn patratum relegalus sub poena eversarum ruina deprebensus, ipse xxix mensis
p,x vAnns, ex sexdecim evaserit incolumis, per
oapitis, in nianns justitiaD devenit ft niorti adjudi- prpedicti solus
vtorli
adJucHcatus
catus est. YtTum cum Sancto se cominendasset, no- votuni Sancto factum, aliis quindecim inter rudera
aervatur. ctu diuque plangens sortera .•-uam, exorati a Patri- mortuis et consepultis.

bus Jesuitis judicps dimiserunt reum qui Patavium : 112 Mense autem Septembri per Lacum Venetse alti cx sxia
veniens, appensa labella testatus est gnitiain. sibi civitati vicinnm naviganles niulti. tain sseva tem- tmppslafe
a Sancto factain. peslate jactari copperunt, ut nauta; vectoresque de evadtinl.

FiQllna infeU- lOK Anno a Christi nativitate mhclxxvii, Indi- vita desperassent, nisi spem habuissent minime
cisurcessu ac- ctione ix, die sabbati xxxi Augusti, ^''cron;^ in do- vanam in sancto Tbaumaturgo: cui, post sex peri-
ccnsa.
ino liabitationis mei Notarii, pra^seutibus D. Donii- cuIosissinuT jactationis horas, vota sua attulerunt,
nico Peregrini qu. .loannis. Allejire Bonatis tilio salvi ad civitatem appulsi.
Doniinici. atqne Anfonia Vii^laro qu. Francisci, oin- 113 Duni qna?d;iin praicipua Matrona V^enetiis
nilnis de insula Purcatia testilius companiit D. ; moraretur in Pra?forio, circa tertiam horam noctis, Cubiculum
Ppfrus Lorpnzoni, qu. Joannis liaptistfp, ex commu- adeo terribilis exorta e.st procella, ventis et iinbri- malron,T
Sanctam
nitale d. insulre; et ad iustantiain P. M. Francisci bus gravida, ut toti regioni furraidu incuteretur. orantis,
Anlnnii I'erlctti, Guardiani in conventu S. Firmi- Orabat illa in cubili suo S. Antonium, cum subito
majoris Verona^ deposuit; quoinodo die Martis ul- tectuni palatii corrnit, sola ea parfe salva, quae ma-
timum pnpterili xi Jiinii,'circa horam duodecimam, tronaj cubicnlum operiebat. Accurrit tainen ad rui-
praevia henedictione R. D. BartholumxM IJrunelli, nam ipsa, ut sub trabiura saxorumque congerie
Curali ipsius iusulaB, suiipo-^uerit ignein fornaci (i- requireret triennem filiuin suum Aloysium; ceteris servatur, reli-
glinae quam liabel)at vicinam furo ibidein, eaque in enim modicim laesionem passis, solus ille desidera- quo (ccto

vllro rcaC'
ad viginti duo millia scypliorum, quadrellorum, et bafur. Cnm antein non inveniretur, acrurrens ad riivnle. vtl et
filias ejus;
cendilur, scuti^llarum, (junruin cocturffi sileiit orJinane iin- fenestram alTlicta mater, ca?pit contenla voce cla-
abtgue ttova pendi vi^inti carri stirpium et fasces ramorum, ad raare : S. Antoni, redde mihi filium meum Aloy-
materia,
qninqiiaginta. Ipse vero ut calefMciendiH fornaci da- siura: filiiim redde iniraculose Antoni. Ecce autem,
ret initium, ad sexaginla fasces injecerjt cum duo- ipsum totum \xt\xm et sanum attulit ei luHno qui-
bus carris stirpium, mane autein s^^quenti die x dani, referebatque invcntum snb trabibus, tam apte
mensis priediclis circa ineridiem, corruit os fiirna- inter se cancellatis, ut pnerilis corpoHs partem
cis; ip*«umque sic obturavit, ut niajori lignoruin nullain contigerint: et hoc ipsa jurata affirmavit,
copise injit-icndaj nulla resiaret via ; fl immae anteni, in inanibus cujusdara Religiosi Conventualis. Eadem
quaj accendpre fornacem debebant, prosiliebant fo- sequenti anno mDl^lxxxvii. patiens vehementem ex
brachium dextrura, eidrm sana-
ras, ipsa frigida reinanente, ac si nnmquam iu ea capite fluxum, per collum in
tur brachinm
ignis fuissct. Adlijcc attonitus confususque Petrns, hnjusnsum omnem amiserat, nec proderant qua?- emorluum.
niliil aliud consilii liabuit, ad evadcndum damnum cumque medentiuiu consilia vovit ergo Nove- :

quod oninps snas fortunas eveitisset.quam auxilium nam Sancto insfituere, et primo Martis die con-
S. Antonii implorare. Cum
subsequentibus
ergo fcssa alque comniunicata, priusquam de ecclesia
diebu-* curasset Missas dnas dicendas ad illius al- egrederetur, liberam sese sensit, talisque domum
tare, in auxiliuin purgantium animarum, et lequi- rediit, cum familiariura oranium medicorumque
reretur commodare operain exonerandis aliqiiot stnpore.
carris, ligna ferentibus, sibi visus est eminus con- 114 Eodem anno mdclx\xvii, mense Februarii,
/n Armenia
ad slti/mem spicere quasi ardentem fornacem ; eiqne appropiaiis domum de Nazar Armeni flamma corripuit,
Isaaci sedatur Ijicc/i-
civUatis ac lotam illuminatam videns, ascendit, et omni ex eodem tempore, quu ipse ante altare Sancti vacabat ditim.
Veronensis.
parte sncc<Misain animadvertit. licet niliil novae ma- orationi ubi re inlellecta nionitus accurrere, res-
;

injeclum esset. Duravit autem ignis usque ad


teria; pondit se domus cnram S. Antonio relinquere. Nec
diem Martis, quando ad ecclesiani insulse acciirrens vana ejus fides extitit ; ipso enim preces continuan-
Petrus, fecit aliam Missatn dici ad altare Sancli ;
te, brevissimo tcmpore exlinctae .^unt flainmee : cnjns
indeque rcvertcns fornacera extinctam, omniaqne rei testis tabella, allataex Armenia servatur adhuc
intus digesla vasa tam perfecte cocta reperit, quam apud custodem sacra? arcEc.
unquam potuissent. Quo miraculo publicatn, accnr- llb Ipso anno mense Majo D. Francisca Na- F
rit infinitus poimlus ad fornacem cupienlibu'! sin-
;
vari, Faventia; cecidit in puteuin pedes qninqua- Lapsa i« pii-

gulisparlem allquain pocelli vel qnadrelli inde ca- ginta profundura : sed Sanctura ipso in casu recla- feim saliKi

editcitnr.
pere in qna Sanctuin iaudaref. Ipse vero Petrus. raans, visa est sibi sustineri supra aquas; unde
post Ofiicium pro animabus Purgatorii curalum, salva educta, pedibus cum raarito suo Patavinm
Patavinm traiisivit, gratias suo henefactori acturiis. venit, gratiamqne testata est Preesidi Missarura,'
Et ego UarthoIomEe Bonvajonns, qn. D. Joannis P. M. Augustino Paniplietti.
Baplistae do contrala S. Petri lucarnarii Verona?, IIG Mense Junio Petrus Andreata. ex Mcstre
et aliui ex
publicus Veucta auctoritate Notarius , pr<eini>sa circa Dolum, veniebat devotionis ergo Pataviura,
(luvio.
omnia fideliter exeinpiavi ex Actis meis. In quoruin per rinani Brenta? fluininis in eqno; iiuem cum pcs
fidem etc. unns fefeilisset, periclilabatur sessor ne sufibcare-
109 Kodem anno, cum rhedarius D. Equitis Her- tur: sed invocatus Sanctus, salvum adduxit ad ri-
Ifiicr eqtios
conslernotos
culis Manfredini, Peregrinus Zanotti, heros .mios pani, prout ipse veniens testatus est.
Ijpstis conte- ad ecclesium velieret; consternati equi ipsumniet 117 Eodem mense Duminicus Aquarioli, Venetiis
Sanaiur
re.ndusque ita terruerunt, ut lapsis ex ejus manu habenis, illi habitans in campo S. Siineonis majoris, ab inimico telaliler
rhedarlus.
eftusum in cursum se darent. Cum ergo desiliret improvise occupatus , pluribus pugionis impacti saucHii-

ex temone, habenas retepturus ita ; cecidit. ut duo- ictibus fuit Itesus: quorum vnlnerum licet unuin
bus calcibus in pectore et capite puls.iUis, rliedaiu oninino letale esse pronnntiaret chirurgus, a cunctis
etiain supor se transeunlem suslinuerit inlerim ; tainen cito convaluit. Sancto invoeato. Eodem mense
manet ill.r-

sus duin ex aniino se coinmendabat S. Antonins quod : Junio Fo.esti-Pulyxena^, tam gravis zelofypia ho-
ei tam bene vertit, ut ex tali pericuki ill;esus eva- minem quemdam conjugatum corripuit, eo quod
serit. uxorein suam vidisset cum suo vicino luquentem
111 Ex terra Patavin» auathe-
Ulrai dioecesis ut post graves injurias ei impactas, etiam rainare-
item atius sub ma attulit, exeunte Julio, Slephanns Moraii nar- ; tur inortem. cito inferendam. Innocentije suae con-
nHna domus : ravitque, quodsub duarum domorum subito turbmo scia inulier, non cessabat eam diu noctuque cora-
niendare
'

DIE DECIMA TERTIA JUNII. 289

mendare Sancto, cui et votum Novenne faciendae nis, in ejiisdem honorem instituendae. collecta ex D
niincupavit. Ea devotione inclioata adeo nil resedit variis scriptoribiis. I/ic a caji. 49 n,«;iir nil fiiieia ^^ vabms.

concept'is semel fiiror mariti, ut vocatffi in partem, ffluis aiitem partis priiilae liahetur cnm cap. 3,' tletlu-

post ra'.;lta opproliria, sclopum inipresserit pectori ciiiitur aliijua Belijio iwstro prnpria, ac pioimle lUijiia

cam nou frustraSanctum orabnt


trajecturus. Ast ea liic commeiuiirari, ijuiaalibi aitspiam iuveuienila. Eru-
nmrtm a fieri defensorcm et testem innocentiae sua;: laxata ditissimus et scriptis suis notissimus. D. Nicolaus
iefotyl'0
sclopi rota ignem non dedit quo prodigio vir con-
: VernulEeu^j, S. Theologije Licentiatus, et historio-
marllo In-
lentatafi sternatus, veniam facti petiit obtinuilnue, et cum graphiis Regis Catholici, ac Prajses CoIIegii Miliani
Kadlt, eadem Patavium venit, id quod actura erat deposi- Luxenbiirgensis in universitate Lovaniensi, reddi-
turus ad honorem Sancti. turus anno mdcxlvi mense Marlii cnusiietas dati
1 18 A'enetiis Romara ex voto ibant noliiles qui- acceptique rationes, aliqiias, quibusegebat, scriptu-
rhcda ras non poterat ulla (iibgentia reperire. Ilac
et
dam, cumque Seravallem appropinquareiit, sive ex in
lecli prtr-
inadvertantia auriirse, sive equoruni cousternatione, perplexitate, iiiemor beneticiorum jam alias a S.
eipUittm.
prvcipites volvebantnr ex nionte plus (luaiu quin- Antonio receptorum, pollioetiir Missas aliquot per
decim passibus, (damantes, .'\uxilium. au.\ilium, o seipsum aiiosqiie dicendas. \iK primaiii dixerat dio

S. .\ntoni. Sed rheda ad oram prwcipitii, in


ha=sit cum ab ecclesia domum rediens, musaiura
seqiienti.

quo omnes conterendi erant neque ullus vel equo- ;


suum denuo scrutaturusintravit; et requisitascripta
rum vel hominum hesus fuit, ac ne rlieda qiiidem palara in mensa exposita reperit, prout ex ejiis
leviter luxata. chirograplio constat, ciijus veritatera semper paratus
1 1'.) Mense item Jiinio anni praenntati, Patavi- tuit jurejurando firmare.
Ptriculo^a '' Brujcetlis
rataiU iC' nus Noliilis diris calculi doloribusdiatius sustinen- 123-Eodem anno siinile quid eti:iin Hruxollis
ctio, dis impar, definierat diem, quo sectioneui sustine- contigit, D. Joanni Gnmez Cauo. viro perquaiu lio-

ret potius quam mille mortes: ncc ab eo consilio nesto ac probo. Huic ex caraera Regite audientiae
divertere eum
pnterant tenerje domesticorum et furtim sublata erant nonnullamagni moinenti scri-
'
c<msanguineorum lacrymEe; omnibus enim responde- pta, spectantia ad litem ipsius in Curia Br;ibantiffi
bat, tanlam se fidem habere in S. .\ntonio, quod pendentem, desider,abantiir .autem illa jam totis E
nihilo niinus quam Int alios crederet se gratia ejus tribus mensibus. Hinc non modice contui'batus,
fruiturum. Petiit ergo ut proximo Martis die, velut sidatium a S. .\ntonio in hunc modum accepit.
ipsi sacra, supra sacrosancfara arcara ex[ioneretur Post votum curandarum aliquot Missarum, racestus
venerabilis Eucharistia; coram qua faclis pluribus Joannes spatiabatur in clauslro Fratrum Minorum
Miss's. intrepideconstanferque toleravit sectionera, Bruxellis: ciim illuc intrans venerabili specie Frater appareute
*<'"<:"'•
cum lidiicla per quam extractus ei calculus e»t. Quaravis autem Minor, euin saliitavit Hispanice, interrogans m(ero-
in Sanctum salus ejus post multos dies visa fuerit adduci in ris et solicitudinis causam. Cui ille ; Sublata mihi
recte tuc-
penculum, bis tainen unctns oleo lainpadis, per furtim sunt iustrumenta quaedam litis lue-e, et ideo
cedit.
inanum cujusdam Religiosi Conventualis in praesen- huc adveni curaturus Missasaliquot, ut S. Antonius
tiarum vivit sanns, brevique, aderit uua cum ana- ea me recipere faciat. Tum; ignotus ille Frater ei

themato votivo cor suura Sancto devinctum obla- dixit: Vade, et Missani in honorem S. .\utonii audi,

turns. Mense Julio D. Petrus Lonigo Tarvisinus, atque conflde ipsa tibi cras esse in proprias raanus
secundiim ripara Sil» fluminis equitans, cespitante restitu3nda; sicut omnino eveiiit. eisque inedianti-

juineuto in aquam delapsus, cum sese expedire ab bus caiisam obtinuit Canus. Neque dubitatum est

incumbente equo non posset, S. Antonium in- quin Frater iUe fiierit ipse S. Antonius, cuni in toto
vocavit. et iu ripain miraculose deportatum se in- Conventu nemo Hispanicenosset, prfeter Portariuin
venit. domus P;itrem Confessariura ipsius
ct C:ini, ambos
rnoter tabula rei
siilt-
i20 Eodem anno mense Noverabri, matronfe cui- huic optiine notos quapropter pulchra
:
in
merso /itio
pam Brixiensi allatum fuit corjiusculum dilecti gesta; serieni pingi il!e fecit, ipsaraqiie in Choro
uecem silii

attatura, unicique filioli, in fluraine submersi: niiie ad ejus ecclesiie appendi.


coltibftur,
aspectum doloris impatiens, cum nequiret plangendo 121 Rcv. D. Laurentius Jacobi, Pastor in Hev-
ycfunij",
satiari. praeceps ibat in mortem et inventum intra ;
lisseiu inferiori, pago Brabantire inter Thenas et pr,Tdt,nuui

conclave cultelluiu apprehendit, pectus sibi transfi- Hanutum, libere coram Notario declaravit, fide metu, aijuts m
Sacerdotis, quod anno miicliv, Condaeanis et Lo-
iiijecta',
•^
xura; quando invisibili manu retineri sibi bracliium
F
sensit, et oculos attoUeiis vidit in pariete pendere tbaringicis lotam circum regionera depopulantibus,
imaginem S. Antonii, cui erat devota. Hinc in se necesse habuerit in Dominica Passionis fugam ca-
regressa prostrataqiie in terram, veniam petiit de- pere, niliil rerura suarum aiiferre valens, prwter
signati flagitii, etPatavium attulit anathenia, prope sacciilura continentem ad florenos bls luille Bra-

capellam Sancti visendum. banticns in auro. Cum autem propius iuhairentes

121 Ibidera Brixia?, mense eodem, acuta febre vestigiis milites persentisceret, sacculum suiim pro-
fitrls leta.
tenebatiir vir nobilis et lociiples : qui viribus se de- jecit in stagnum, vicinum Abbatia; Heylissemensi;
tis sanatur. niilitibus ""'''
ficere sentiens vovit, cum uxore
si sanaretur, una notans sibi accurate lociim, ut digressis
'JJl^^^J""
'''

pecuniamsuara inde reciperet. Verum non potuit id " "


Patavium accedere. Orsus deinde Novenam est,
sub qua tertio die Martis, confessione et commu- tain occulte agere, quin observaretur a
qiiadam sua
nione suscepta. rediens doinum mulier, raaritum parochiana; ceteri qui aderaut. sonum qiiidcm ca-

reperit liberum a febre: quapropter ad tumbara dentis in aquam sarculi audiverunt, sed non ani-
Sancti appendit votum limbo argenteo inclusum. m:idvcrlerunt, quid esset. Nec procul iude abiit

Pastor. observare cupieus an aliqiiis militum quid-


securus abiit.
piara percepisset ; ac denique de iis
§. X[. Collectio Belgica Joannis vantler Dor- unde ali-
propalavit:
Sed garrula illa rem oranibus
clil,unde dantiir miracula alia et friiclus oecasionem ratus, sacculura
quis, suam hanc
esse
ex usu iNoveiue Anloniana'. requisivit et inventum abstulit. Igitur digressis rai-

lltibus redeunti cum multis


suis siibditis Pastori ad
tri.luum lalior
^criplur,r X\."'io MDCLXxvi npiul iius .4»(«r/7)i>, Btiifica Uiiijiia reiiuirendam pecuniam, omnis per
flmijj.r rr.-
eilitu^ irritusfuit; nec aliud bono viro
remednmi succurrit,
fsl a pr.rlitulatu nnctore tiliellus btparltlu.^, sno
Periuntvr fccit per Miuures
hoc litulo: Epitome Vitaj et Mirabilium S. Antonii quam in S. Aiitonium. cui
fiducia
iofonii
et ipse etiam plura
Patavini, cum peculiari praxi novendialis devotio- Thenenses multa Sacra fieri.
fecit
:

MO ANALECTA DE S. ANTONIO PATAVINO.


fecit, addito voto de vigiliaejus oudj jejunio inpane eleemosynam. Erat haec ipsissima quae fuerat amissft
et aqua agenda. pecunia, nisi quod deessent centuni quinquaginta
12S Jam (eretres raenseseflluxerant. cum circa floreni. repertori proraissi, qui sibi suam mercedem
festum S. Joannis Baptistae, Sculteti Heylisseraen- aervaverat: omnia autem sunt Parochus sic testati
parUm rfcipit
sis uxor ad Pastorem venit, dixitque se posse indi- et .^dituus, ipseque Nubilis cura uxore, etiam ad
devolus Satt-
Clo; care personam, penes quam pecunia esset, modo jusjurandum pra^standum parati.
sibi promittcret, eam sub secreto confessionis oc- 127 Nihilo minus mirandum fuit, quod ab annis pecuniam
cultara Iiaberc. Ast ille tali condilionennluit furem non ita multis Mechhniae in Brabantia conligit. Do- fl argentum
scire: et moestus domum suam abiit. Ves-per erat micella qua^dam ibi habitans ad viam Vaccarura formatton
,

furata.
cum id contigernt, post quem cubitum concedens, dictam, lutrices domum adduxerat, mundandae hnese
visus est siln videre ignotum alias viriun, seculari- supellectilis causa.Una earum observavit pccunia-
bus indutiim, qui ei ostenilens s:ieculum dicebat riam cistain haud bene clausam esse et argentea ,

Ecoum pecunia tua, sed non oninis. Indc videbatur domestici ministerii vasa non satis caute custodita :

sibi ad suam parochialem transjsse, ubi erat quidam qua opportuuitate illecta, cum domum reditura so-
FraterMiuor, haud valdeabsimilis P. .'KgidioLan- litudinem ab arbitris nacta esset ; cistum aperit, bo-
goIeGuardianoThenensi qiieni cum salutareTreilet,
;
nam inde pecunia; sumraam accipit , cura nonnul-
et non esse Guardianum cngnosceret. retro pedera libus inonilis, et quidquid argontiformati ad manum
tuiit, i^imulque audivit vocera, incertura uude pro- habere insuper potuit , donium suain aulcrt. Vix
fectam, distincte exprimentem nonien cujusdam sui inde discesserat, cura ancillarum una rem animad- hfic quidem
iH /lumen
Parorliiani, de quo uihil niiniis suspicatus unquara vertens, exclamavit ; Domina, Oomina. omnis nostra abjicere.
fuerat- Post hanc visiouem, seu somnium malis suppcllex argentca Huc audito
furtim ablata est.
dicere, sumnto niane adivit uxorem Scultcti, quaesi- confestim mittitur ad Conventum Minorum, ut de
turus an sil>i vellet indicare personam quam pridia S. Antonio tha Sacra fiaut. Interim forux mulier,
nnluerot revelare. Illa autem id omnino abnuente, priusquam dtmiura redire post.et tanta coepit in- ,

ad Alibaliani se contulit, deliberaturus cum Keli- tempi-rie corripi , ageret


ut bonam
ignara quid ,

gioso qufdum quid potissimum ageret. Sed prius forraati argenti parleni in Ddiam projecerit ad rao-
quam Pastorera ille luquenfem audiret, indicavit lendinuui Ilanswikiinum (ut postmodum fassa est,

et fure \n
apud sc esse mnjorem partera amissa; pecunia?. a et res ipsa docuiti cetera domum detulit ; sed ita

amenliam tertia quadam persona aliatam, cum scripta poHici- consternata, ut nullam corpiri animoque requiem
verso, fere tatione oltenus 4Uoque partis restiluendce. Reco- valens invenire , adliu(; eodem dio sub quartam ,

etlam religua.
gnovit ex spccie moneta.' Pastor
pecuuiam suam, postmeridianara, quando Minorum ecclesia solet ad
eamque recepit a prjedicto Rehgioso. Ecce autem inchoandas Vesperas aperiri illuc accesserit; et ,

rem miram. Dum ha;c aguntur in monasterio, vir cuidam sex septemve annorum puerulo ad oslium ,

istam vero
iiie, qui Parocho fuerat nominatus in sumno, in reperto, tradidit pecuniam cuin mondibu.s ceruleu ,
ad ecde-
tantam decidit amentiam (id quod centcni atque liuteo involulam, ad valorem trium circiter millium siam ilino-
centeni lestari pussunl) ut aconsanguineisducendus florenoram, ut illud daret Religioso quem videbat rum rrfer-

Gelilenatum, ubi ad re cogilur.


fuerit S. Medardi Keliquias in templo. Accepit puer. et accurrens dixit : Pater,
ejusmodi 3P{iri curari soient. Ilic ille coram mukis Pater. accipe hanc pecuniam , et defer ad viaui
testibus identidem clamabat: Pocunia Pastori red- Vaccarum Duminai illi qu^E ipsain amisit. Quaisivit
detur: ecce a multis aithiopibus et iliemonibus me Relig-iosus unde ea esset. Mulier, inquit puer,
,

perscquentibus affligor. Hac ruUone etiam altera quse ipsam mihi tradidit, siraul et lo-
illic assistit,
pars pecuniaj reddita non tamen oumis, sicut
fuit, cum monstrat ad quem se cunvertens Frater,
:

ei pra.'dictum quod totum deinde scripto


fuerat : ipsam quidem adhuc vidit, sed raptim discendetem
testatus est, apud Minores Thenenses servando, pa- agnoscere non potuit. Atque bfec habui ex Patris
ratus ipsura jurejurando confirmare. illius ore. qui pecuniam et monilia recepit, et retulil:.
120 Doniinus Juannes Hernaert, nobilis Gelder, 12S Pene niihi cxciderat Antuerpia, in qua ta- AUafiirta ex
Bona auri
summa, fc- parochiam incolens cui noraen Brouck-liuysenvorst, men admodum mulia hujus genens contigerunt. simili iiecetii-
taie restltuta.
renti elapsn. in ipsa Ru:e ]irovincia3 metrojioli, anno mdclxv acce- Ancilla qua-dam corallinum globulorum precatorio-
F
perat iu auro niille sexcentos Hnrenos, quos qui rum sertum furata ipsuiu Gandavi urbe decem
, ,

ne sibi a militibus- grassatoribusque eriperentur leucis dissita, vendiderat stad ciim pro eu recupe- :

metuens. eosdem innudaverat extrerais angulis sui rando quEedam Sacra S. Autonio dicerentur tantis ;

indusii sed domum regressus, reperit eorura duos


: illa scrupulis angi ca^pit, ut vel Jdeo solum rever-
soluto nodo pecunia vacuos. Misit ergo raptira fa- teritOandavum, quo ipsum redimeret ac restitueret.
mulum ad Mosam, si forte vel in ripa, vel in cymba Alia ex domo sublatus erat scyphus argenteus,
qua flumen trajecerat, pecuuia illa sibi excidisset: atquc in Monte-piefatis pignori datus. Dicilur si-
sed frustra. Misit etiam uxori suie, tunc Ruremon- militer sacruin unum et fur sic angitur ut ; quies-
dsc degenti, qui rem indicaret. Ha'C ibi Couveulura cere non possit. Verum non amplius habens pecu-
Minorum adit, et sacra aliqiu.t de S. Antonio sibi niam qna scyphum redimeret; alium furatur in vi-
(ieri petit. Curatuui et>t etiam ut per omnes circum- cinia ; ibidemque oppignorat, ct priorem accepta ,

jectas parochias, a Pastoribus de suggestu denuu- pro secundo pecunia eliberat atque restituit. In-
,

tiaretur pupulo praimium cciitum quiniiuaginta tlo- qnoque Sacrum ouratur, et similiue-
terim pro illu
renorum, ei dandum qui iiecuniam possel indicare. cessitate constrictus fur, schedaiu pignoratitiam
Sex hebdnmadje traiisierant, cum pecunia tota, projecit in eas, uude secundura scyphum abstulerat.
sudario involutaet appensa eitremilali baculi, pro- Eedes ; itaque agnitum fuit , ubi scyphus esset , et
trusa fnit per canalem in sacristiam parochice Fo- domino commoditas data ejus non magno pretio re-
restensis prsnominatie, ibiqueab a^dituo sic inventa dimeudi HucWuus pvxtttulali UbeUi purs pmna,
.

clatn resti- est. Hic confeslim ad Parochum qui celeriter ad- : qiiam Aucior suus fxnU prutestando , finem nntlum se
tuitur.
veniens, ooram duobus testibus tum forle praesen- reperturum si cuiligiTe vellct. qu.r in singnhs Bdijiis
tibns in ecclesia, strophiolum explicavit, et reperit itrlnbus palralu sunt, iinutidieque pafrantur ; et trnnsit
plennm nummis aureis, arenEE permixtis, velut si ud j^artein aitenim, quatn vocut Introductionem ad
inde collecti fuissent, cum schedula sic scripta: Novenam seu Novemdialis devotionis exercitium ;

Htec pecunia reddntur Domino Bernaert, habitanti iinijtmw


cjusijue et (ructus vario^i cjxmplis declarutyUt
ttd locum de Kolkc dictum t^sQ vero det ecclesiiB : stiquitur.

129
;, , .

DIE DECIMA TERTIA JUNII. m


A 129 Anno mdcxvii , Bononi^ in Italia vivebat decernunt fcetum prius quam nascatur extinguere, D
matrona nobilis, anuis j^im vigintl duobus in con- etiam cum periculo raatris. Id lUa animadvertens, E\ VABUi
post annos1-l
j,Tolem pe- jugio vivons absque desiderato illius fructu.
, sed atque cum lacrymis deprecans, sancte jiu-abat, non
tens, Frequenter Jlli narrabantur miracula S. Autonii, alio fine se peccasse, quam ut su« ipsorumque pau-
unde in maguam excitata fiduciam, tandem ad ec- pertali ppr subsecutururamatrimunium consuleret.
clesiam Miuoruai secoutulit; et ibi ante Sancti al- Et quidem tiinc evasit periculum
ita sod iterura :

tare prostrata, coepit fecunditatem postulare pre- ,


cum eodem suh iisdem prnmissis relapsa, iterumque iinpeditur ne
ipsa se lu-
cibus quani poterat ferventissimis. Hoc dum agit gravida, nesciebat quomodo parentes rem celaret;
spendat,
iuterius , sensit solatium animi plane insolitum cum deceptor suus nullis nec blanditiis nec lacrymis
idque pro pignore habens exauditae oratiunis do- , induci posset , ut promissi tolies jurati fidem prae-
jubetur a raum regreditur. Proxima autera nocte vidit in staret praegnanti. Jam laqueum misera cogitabat,
Sanclo ^iove- cum
soninio S. Antonium, magna luce circunifusum, qui ei in raentera venit S. Antonius , coram hujus
nam facere ;
ei disit : Vade, mulier , novies recarsuris feriis imagine supplex advoluta illa anno mdcxlix, No- ,

ad ecclesiam Minorura, ibique susceptisSacramentis venam vovet. Quarto post die agitur in ecclesia
preccs fnnde coram mea iraagine easque scito , Minorum festivitas, solenne Sacrum celebrat Car-
et dives pro-
exaudicnda?. Exiliit mulier lcetabunda , et fideliter dinalis Columna, adest in turba confertissiraa in-
(us eam dti-
mandata Sancti implevit, nec minori fide iuipleta fidelis procus ; ct accedens altari
propius in se ,
cere cogltur.
ejus pniraissa seusit, nono die peracto, ex suo ma- de6gi videt turbidus ac miuaces sanct^ imaginis
rito facta gravida. Verum ille , ut erat asper et ocuios; itaque consternatus retro iabitur , viribus
illa vero nata zelutypus, tiniuit ut ex se fcetus conceptus esset ac pene spiritu dcstitutus : Curritur ad aquam.
morntrosa, ideoque uxorem eaque aspersus in se redit ct quid sibi acciderit
ccepit , velut certi adulterii con- ,

victam veibis factisqae male habere. Malo huic, palam fatetur. Increpitum feroci intuitu Sancti in-
ex Dei omuia disponentis provideniia, aliud accessit. fidelitatem quamdara suam et interlus dtctum, ,

Qui euim impleto parieudi tenipore e

You might also like