ETM NOTLARI 25 Kazan Daireleri KAZAN DARELER Bir kazan dairesinde aadaki elemanlar iin yer ayrlmaldr. a. b. c. d. e.

. Kurulacak kazanlar Yakt deposu Kalorifer bacas ve duman kanallar Tesisat elemanlar (pompalar, boyler, eanjr, su deposu, su temizleme cihaz, hidrofor, kolektrler, fanlar vs.). Kazan bakcs odas

Mimari proje aamasnda bu elemanlar alacak byklkte bir kazan dairesi yeri ayrlmaldr. Kazan cinslerinin ve tesisat dzenlemesinin eitlilii nedenleriyle nceden genel olarak btn tesisler iin geerli olacak kazan dairesi boyutlar vermek mmkn deildir. Kazan dairesinin yeri alkanlkla binalarn bodrum katn olarak seilir. Ancak sv ve gaz yaktl stma sistemlerine kazan dairesi atda da oluturulabilir. Bodrum kat iinde de genellikle binann ortalarnda bir blme kazan dairesinin yerletirilmesi tlenir. Bylece hem baca uygun bir noktaya ina edilebilir, hem de yatay tesisat boru boylar nispeten ksa olur. Kazan dairesinin yeri seiminde bacaya yaknlk ve tesisatn arlk merkezinde olma kriterlerinin yannda bir baka nemli kriter de yakt girii ve kln dar atlmas ilemlerinin kolay ve basit olmasdr. Bu arada havalandrma, gvenlik ve aydnlatma da dikkate alnmas gereken nemli konulardr. Btn bu kriterlerin bir arada salanabilmesi zellikle byk tesislerin bodrum katnda meydana getirilecek kazan dairelerinde gtr. Bu gibi durumlarda bina dnda yar bir kazan dairesi yapmak iyi bir zmdr. Bu zm zellikle grup halinde binalarn merkezi stmasnda geerlidir. Kazan Dairelerinin Yapm Kazanlar deme rutubetinden ve evre ykama sularndan korunmak zere bitmi demeden 10 15 cm ykseklikte bir kaide zerine oturmaldr. Beton kaide ykseklii ayrca brlr kazan monte edildiinde, brlrn alt yerden en az 30 cm yukarda olacak ekilde yaplmaldr ki brlr fan yerden toz emmesin. Kazan dairesinde evre sularn toplayan byk boy bir deme szgeci bulunmaldr. Ayrca kazan dairelerinde 15 x 15 cm boyutlarnda bir evre kanal (su toplama kanal) yaplmaldr. Byk boy kazan dairelerinde 50 x 50 x 60 cm llerinde toplama ukuru bulunmaldr (kanalizasyon kotu kurtarmyorsa). Kazan dairesinin kaplar atee kar dayankl olmal ve ierden dar doru almaldr. Kazan dairesi kapsnn dorudan merdiven boluuna almas doru deildir. Kazan dairesindeki kokularn ve yangn halinde dumann merdiven boluunu doldurmas nlenmi olur. Eer kazan dairesinden dorudan bina dna bir kap almas mmkn ise bu en uygun zm oluturur. Kazan dairesinden bina iine alan kaplarda en az 10 cm ykseklikte bir eik bulunmas nerilir (kazan dairelerinde biri bina iine biri d ortama alan en az iki k kaps yaplmaldr). Kazan dairesinin doal olarak aydnlatlmas mmkn ise, aydnlatma aklklarnn, binann dier pencerelerinin altna rastlamamasna dikkat edilmelidir. yapay aydnlatma yaplyorsa, gz kamatrmayan fakat daireyi iyice aydnlatan bir sistem kurulmaldr. Kazan dairesine ait ana alter giri kaps dolaylarna yerletirilmeli ve szdrmaz tip olmaldr. Kazan dairelerinde yangn tp bulundurulmaldr.

Sayfa - 1

ETM NOTLARI 25 Kazan Daireleri Istma Merkezi Planlamas Istma merkezinin yerleiminde, bacalara en yakn mesafeye kalorifer kazanlar yerleir. Yakt depolar iin, kazanlara en yakn mesafede duvarlarla ayrlm bir hacim braklmaldr. Su depolar, hidrofor ve boyler de yakn mesafede ayr bir grip gibi yerletirilmelidir. Boru balants ve ekonomik yerletirme asndan sra ile, yakt deposu, kalorifer kazan, boyler, hidrofor su deposu yer almaldr. Kazanlarn Yerleimi : Buhar kazanlar, buhar jeneratrleri ve kaynar su kazanlar sz konusu olduunda, 3. snf ruhsat almak
3 ve bina altna kazan dairesi yerletirebilmek iin kazan su hacmi Vs (m ), Vs . (ts 100) < 50 artn salamaldr.

Burada ts buharn doyma scakldr. Kazan daireleri ykseklii en az 2,5 m olmaldr. Kazan st noktas ile tavan arasndaki mesafe eitli hallerde en az aadaki gibi olmaldr: 150 kw n stnde en az 1,5 m 350 kw n stnde en az 1,8 m Kazan dairelerinde duman kanal baca balantlar iin rezervasyon braklrken duman kanallarnn kazana doru % 10 dan fazla eimli olduuna dikkat edilmeli, beton kaide ykseklii de unutulmamaldr. ki kazan ayn bacaya balanabilir. Ancak biri atmosferik brlrl, dieri flemeli brlrl gibi ayr cinsten olamazlar. Ayn ekilde farkl yakt yakan iki kazan da ayn bacaya balanamaz. Kazan Dairesi Havalandrmas Bina altndaki kazan dairelerine taze havann serbeste girebilmesi iin kuranglez braklmal ve atya kadar kan bir havalandrma bacas yaplmaldr. Temiz hava giri kesiti, baca kesitinin % 50 sinden kk
2 olmamaldr. Yine bu kesit 50 kw gce kadar en az 300 cm olmal bunu zerindeki glerde her kw iin minimum 2 2 kesite 2,5 cm ilave edilmelidir. Pis hava bacas kesiti en az 200 cm olmal ve baca kesitinin % 25 inden az

olmamaldr. Ancak pis hava baca kesitinin, en az kalorifer bacas kesitinin yars olmasn neririz. Vantilatrlerle
3 havalandrma yaplyorsa, vantilatr debisi kw kazan gc bana 0,5 m / h olmaldr. Doal havalandrma

yaplamalayan kazan dairelerinde kazan dairesine hava verecek vantilatr kapasitesi; brlrlerin toplam fan kapasitesi + aspiratr kapasitesinden % 10 daha byk olmaldr. Ayrca vantilatr almadan, aspiratrn almamamsn salayacak elektrikli kilitleme sistemi yaplmaldr. Bina dnda yaplan kazan dairelerinde ise, kalorifer kazanlarnn stnde havalandrma iin boluk braklmaldr. Kesitsi en az kalorifer bacalarnn toplam kesitinde, idealde kalorifer kazanlarn etrafnda toplam kesitinin iki kat olmaldr. Kalorifer kazanlarnn etrafnda oluacak snn (daha ok kazanlarn arka ksmndaki duman sand ve baca civarnda oluur) darya atlmas iin havalandrma menfezi kazan sonuna yakn yerde braklmaldr. Kazan dairelerindeki cihazlarn darya karlabilmesi iin en byk cihaz boyutunda (kazan boyler, hidrofor vb.) bir servis boluu brakp, bunu havalandrma iin de kullanmak daha iyi zm olabilir. Bu durumda servis boluunun altnda cihaz olmamasna dikkat edilmelidir. genellikle kazanlarn n taraf servis boluu olarak brakld iin, doal aydnlatma feneri ve cihazlarn darya alnmasn salayacak boluk da bu ksmda braklr. Souk blgelerde ve srekli almayan kazan dairelerinde donma riskine kar havalandrma panjurlar arkasndaki damperlere oda termostatndan kumanda alan bir servomotor balanmaldr. Kazan dairesi scakl + 5 C ye dtnde kazanlar almyorsa bu damper otomatik kapanmaldr.

Sayfa - 2

ETM NOTLARI 25 Kazan Daireleri

Uygulama rnekleri

KAYNAKLAR 1- Issan almalar No: 70 Kalorifer Tesisat ISISAN 2- Kalorifer Tesisat Proje Hazrlama Teknik Esaslar, Yayn No: 84 TMMOB MAKNA MHENDSLER ODASI

Sayfa - 3