DN D CON CHU

Nhun-Bo ---o0o--Ngun http://thuvienhoasen.org Chuyn sang ebook 8-8-2009 Ngi thc hin : Nam Thin namthien@gmail.com Link Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org Mc Lc ---o0o--Cc con chu yu du ! Ngi xa c cu: "Nhn sanh t c thu v t ?" ngha l, sanh lm kip con ngi, th trn th gian ny, t ngn xa n nay, ai m chng phi cht? Ni nh th vn cha trn ht -ngha ca hai ch th gian, m phi ni l, trong ci nhn qu ny, tt thy vn vt hu hnh, d l hu tnh nh con ngi, cc loi cm, th, cn trng cho n loi v tnh nh c cy, t , sng bin, ni non, nht nguyt, tinh t v v.. h c hnh tng t c lc, theo thi gian, phi b tiu vong. Sanh, gi, bnh, cht l lut tc bt bin i vi cc sinh vt hu tnh nh con ngi, mun th, cn trng. Sanh, tr, d, dit l qui lut t nhin i vi l hoa, tho mc. Thnh, tr, hoi, khng l nhn duyn t tn ca khong vt v tnh. Nht thit khng mt vt g hin din trn i ny, c hnh tng m c th thot khi nhn duyn sanh dit, cng tc l khng th no ngoi s chi phi ca trng thi bin dch mt cch t nhin, khng ngng ngh, trong tng mi lc v mi im nh nht ca thi gian v khng gian. Hy th nhn vn s, vn vt trc mt v chung quanh chng ta m xem, c s g, vt g lun bt bin, hay trng tn mi mi chng? R rng l khng c tng trng no c th vt ra ngoi l sanh thnh, bin i, hoi dit. Th mi bit, h c sanh t phi c t; ai mt ln n t c mt ln phi gi bit ci ny. Cho nn, n i, tan hp u l nhn duyn c, l chuyn thng tnh trong ci th gian. M bit l chuyn bnh thng, chuyn t phi xy ra mt cch t nhin, khng th cng chng c, th mt ngi tr sao li phi t khuy ng ci tm vn d an n, trong sng, yn tnh, lm khi sanh v tri buc vi nhng cm xc bun vui, mng gin huyn hoc t lm kh

au chnh mnh, tri nghch vi ci l t phi, tt nhin ca thin l, ca o thng? Ta may mn c sinh ra trong mt gia-tc m ng b nhiu i chu nh hng su m Trit-gio lm ngi ca Khng Mnh, c lm con trong mt gia nh m hai bn ni ngoi u c truyn thng chung o-c, trng nhn hiu, m l ngha. C l v ta l a con trai c nht ca gia nh nn gn nh c ng b, cha m, ch bc trong thn tc u ht lng chm sc, un nn, dy d v yu thng. V mt iu ht sc may mn cho ta, trn tt c mi s may mn m ta c c, l cha m ta thng an n, mnh kho, trng th v minh mn cho n tn nhng gi pht cui cng ca cuc i. Ta cng cc Ngi i bn nhau gn nh trn vn cuc i ta. Cha ta mnh chung lc Ngi 88 tui, ci tui m, vi nhng bn ng trang la, c chung cng mt hon cnh vi Ngi, th hu nh ra i t nhiu nm v truc. V trong khi ta vit nhng li dn d ny li cho con chu ca mnh, th m ta cn ti th, B ang tui chn mi mt. C cha m ta, trong nhng nm thng cui i, vn khng nh mt ci tnh hin ho, mu mc, bnh d, vui v d mn vn c, tinh thn cc Ngi vn sng sut, an n, t ngn, khng mt m ln ln nh bao ngi cao tui thng tnh. Ngay lc ny y m b c vn khng qun nhc nh ta v bi hc o l lm ngi, cng nh thng hi han mt cch t m vic ta dy d con chu ca mnh. Nh nh hng su m truyn thng l gio -ng, ngay t trong ci ni l gia nh, m tri di sut cuc i mnh, t lc mi c cht t tr khn cho n tui bc u, ta may mn c tha hng t cc Ngi mt di sn qu bu, lun tng trng tnh tin theo thi gian, v cng chnh n l nhn t quyt nh vn mnh v s nghip ca c mt i ta. Gia sn qu bu m ng cha ta trong sut nhiu i khng lc no qun vun p, b sung ri tun t trao truyn t th h ny n th h khc, lin tc gn gi khng mai mt, chnh l bi hc o c lm ngi. Bi hc o c lm ngi, cng tc l nn tng o l c truyn ca ngi Phng-ng chng ta. Bi hc u tin v c bn chnh tm, tu thn, t gia n su vo tn tim c, mu tht ca nhiu th h ng cha mnh, dn tc mnh, c cc Ngi coi nh l khun vng thc ngc, l chun mc o c, l thc o phm hnh, nhn cch khng th thiu c ca mt con ngi. N c coi nh kim ch nam con ngi theo i tm hnh phc. Bi hc y ly vic tu tm sa thn lm cn c, c dy d v hc

tp t lc cc thnh vin trong gia nh cn trong trng nc cho mi n thu bc u, khng lc no ngng hc tp. Nh c ci hc ca bn con tr, ln thm mt cht c ci hc ca bn thanh thiu nin, ln hn na th c ci hc dnh cho ngi trng thnh. Ci hc lm ngi th v cng v tn, cho nn du ln tui n u m cn bit sng, bit th, cn bit mnh ang lm ngi th cn phi trau di bi hc o c. Khng phi ln tui ri, gi ri, con chu khng ai dm nhc nh ng chm ti mnh na th mnh c t do mc sc bung th thn tm, mun lm g th lm, nh th l khng c. nh rng hng hu bi khng dm can ngn, nhc nh, nhng nhn cch v o c lm ngi khng cho php thn tm mnh c bung tung th lng, v nh th l t em ngc bu chn vo bn nh, cng l lm danh chnh mnh, lm nhc ly ti ng cha mnh, l t lm ci gng en a, xu xa cho hng hu bi bt chc, chng khc gin tip lm hi nhiu i, nhiu th h con chu ca mnh. Bi hc o c c bn c p dng t lc con chu cn u th, sng vi cha m, ng b v anh ch em trong gia nh, cho n khi bit ngi trong trng hc vi chng bn, ri to lp cuc sng ring t , hc tp cch n trong gia nh, hc i i gia ngi vi ngi ngoi x hi, bit cch c x hp o trong mi tnh hung, mi hon cnh, sao cho lc no cng th hin nhn cch ca mt ngi trng phu, qun t. Bi hc y lun c ng cha ta dng lm ci gng t soi ri, xt nt ly chnh mnh, t gt da thn tm mnh ngy cng thanh cao trong sng, cng nh bit ng rn dy, un nn, tp tnh cho nhng ngi thn yu, mu m ca mnh, khin ai ny u tr thnh nhng con ngi ng ngha lm ngi, c phm cht tt p, c ch cho t thn, gia nh v x hi. T khi c cht t tr khn cho ti ht bc tiu hc, ta sm c cc c khai tm v lng bng nhng bi hc rt ra t nhng quyn sch hc lm ngi nh u-hc Qunh-lm, Hiu kinh, Nh thp t hiu. n khi vo Trunghc, ch quc ng ta rnh, th cha ta bt c nhng quyn sch c tnh cch trau di tr tu v o c lm ngi nh Minh-Tm Bu-gim, ihc, Lun-ng, Trung-dung, Mnh t v sau ny khi c gia nh, ng thng khuyn khch ta c thm Lo-t o-c kinh v Trang-t Namhoa kinh. C th ni nhng quyn sch nu trn thuc loi "gi u ging" ca cha ta v sau ny ta c tha hng, nn h c nm xung v m ln u ging l c c ngay, bt c cun no cng c, u c ch cho tr tu, tm hn v php lm ngi. C l nh lc nh c gia nh un nn thch nghi cho khun mu trong mt trt-t nht nh theo Trit-gio "nhp-th" ca Khng-Mnh, khi ra i

li c tip thu ci t tng "xut th" tr v li ci ngun theo tinh thn "phn phc" ca Lo-Trang, trong khng bit ti sao li lng-vng mt bng hnh ca nghip thc nhn qu, nn v cui i, khi trc din vi ci ca gii thot "khng ca" ca nh Pht, ta sm nhn ngay ra ct tu ci "bt ly th gian gic"cng nh bit chc rng khng c con ng gii thot sanh t no ngoi con ng phi t "gii thot tri kin gii thot". Khng t gii thot c s tri buc ca tri kin, d l tri kin gii thot ca bc gii thot nh c Pht v cc bc B-tt gii thot mn, th khng bit n bao gi mnh mi c th t thng hoa. Bi c sao? V kin vn gic tri (thc bit) cng chnh l mt ci tn gi khc ca nghip thc nhn qu . n by gi ta mi hiu c rng, nh tip thu hai bi hc lm ngi trong hai tinh thn khc nhau, mi nghe qua tng nh i nghch nhau l x th v xut th, nhng tht ra hai lung t tng y li khng h ngn ngi nhau hay chng i nhau m lun lun b tc cho nhau tu theo tng thi im ca cuc sng lm cho con ngi thm tt hn, ng ngha mt con ngi hn, khin cho vic hay i, tc "hnh" v "tng" c dung ho, tt p v trn vn. Cng nh hai bi hc "xut v x" ca hai t tng y theo ta i vo thc t ca cuc sng m v cui i, va gp lc trn duyn, tnh gic mng di, ta thong th bung tay, ri t do vo h thm khng y ca ci ngun nguyn u. Ngh v cng n ca ng b, cha m mnh, ta nh ngy xa, va c sch ta va c cc ngi dy d, un nn t nhng iu nh nht, chi ly nht trong cuc sng thng nht, cng tc l o l vi nhn x th ca vn ho l gio Phng-ng. Bn cnh , nhng vic lm hng ngy biu hin lng hiu tho, tnh lim khit, nhn t, khoan dung, c , v lng t trng cng nh nhn cch ca cc bc b trn m t nh n ln ta c tn th k mc, thit ging nh soi gng thy hnh, khin bi hc lm ngi m ta tch gp c t khi cn chm, ngy cng tng trng, cn v ta dng lm kim ch nam i tm hnh phc ci i ny. Bi hc o l lm ngi, theo quan nim ca ring ta, quan trng s mt, l cng vic cn thit nht, cp bch nht, l bi hc trc tin v cui cng trong cuc i mnh; bi hc ny thm m ngha tnh nng nn su nng ca cha m, gia nh v th nhn, l m hnh trang theo ta i ht kip ngi, cho n tn ci ngy gn t xa tri hm nay. i vi ta, tinh ba gp nht c bi hc o l lm ngi, l ci kt qu tt p nht, thnh cng

nht m ta t c trong i, l ci vn qu bu nht, ng nng niu trn trng nht, thuc hn v ta, khng th tch ri v khng s ai ly mt. Nh lnh hi v thm nhun bi hc o l lm ngi, m t nhiu i ng cha mnh v ngay c chnh bn thn ta y, c c ci nhn sinh quan khc th thng, cm nhn c cuc sng ny mang nhiu ngha hn, cao p hn, ch li hn, khin tm mnh rng m hn, d bt nhp v tu thun th gian hn, d cng n gn b chan ha hn, d lm "mt" mnh vi cuc i nh sa vi nc, nh hng vi hoa, hn l chng ta ngh v n nh mt i tng hay i lc c tng cng n ng u, u tranh, ginh git. S d nh th l v, kinh nghim t nhng bi hc lm ngi minh chng cho ta mt s tht rng, mun c c mt cuc sng hnh phc trn vn, th mt ngi sanh ra trong ci ny khng phi ch sng cho nhng g thuc v ring mnh, m cn phi bit sng cho ngi khc v v ngi khc na. Hay c th cn hn th na, nu mun ni mt cch rch ri, sng phng, tch bch v khng ngoa di, th mi mt con ngi sinh ra l hc v tp lm ngi thin lnh ng nh ngha vn d ban u ca n, l lm li ch cho tt thy mun loi, khin ai ai cng c thng sng, diu lc nh mnh, v chnh mnh tht s l mt m cng l gm trn tt thy. Tt thy ch mt, vn php v tr chnh thit l mnh, mnh l vn php, l v tr, tt thy cng mnh trong nht l ch mt, bt kh phn ly. Ai hc c, hiu c, thy c v lm c theo ci chn l ngn i bt bin y th c th gian ny s thuc v ngi y, th gian ny cng chnh l ngi y, tt thy thng lu lm mt, chng th chia la. V tht ti trc mt s mang li cho ngi y ngun hnh phc ch thc, trn tr, v bin, bt tn, khng h mt v khng g snh bng. Bng ngc li, nu ai t khi phn bit v ch k, t tch ring mnh khi "ci ln" b r trong mt thn tm nh nhoi, hn mn v v thng ny, ch bit sng trong mt gii hn hp hi, n c ca bn thn mnh, hay nhng g c gi l ca mnh, thuc v mnh, th k y tc khc t bin mnh thnh i lp vi cuc i, cng l t t mnh vo a v tranh u vi th gian; kt cc k y s khng bao gi c c mt cuc sng bnh n, an lc, hnh phc tht s m ng l h phi ng nhin c th hng mt cch bnh ng, chan ho, bao la, bt tn, ho "mt" vi c th gian ny. Khng lc no ta ngh v ng cha mnh m nhng bi hc u i v cng l bi hc cui cng ny li khng hin ra. Ngha l, mc d ng cha ta khng cn na, nhng tinh ba n khut ng sau ci bng dng mnh mng ca lng nhn hu, o c, l ngha, thnh tn cng vi s an lc, bnh n mt

cch t nhin nh nhin, lc no cng hin hin, bao trm, trong trng thi su lng, diu lc khin ta nh c khch l an tm thc hnh trn vn bi hc lm ngi m cc C k vng ni con chu ca mnh. Tc ng ta c cu: "Gn mc th en gn n th sng". Li cng c cu " bu th trn, ng th di". V qu tht ta rt may mn cng nh rt i t ho c sinh ra trong i ny v c lm con chu ca cc Ngi. Nhn phm, o c v s nghip hc lm ngi ca ng cha mnh chnh l ngn n sng gip ta mn lm phng tin soi ri thy c chnh mnh cn phi lm g c nh th no, cng nh thy c con ng pha trc m mnh phi vt qua thc hin trn vn bi hc lm ngi, trong khong thi gian ngn ngi cha ti trm nm ca kip nhn sanh. Cc con chu ca ta ch c hiu lm khi ta ni ti hai ch s nghip ca tin nhn. S nghip ca cc Ngi m ta mun cp y, hon ton khng ging vi hai ch s nghip c hiu theo ngha en ca th gian, tc ci ch danh vng, a vi, tin bc, li lc m a phn th nhn ham thch t c. S nghip m tin nhn ta nhiu i ni tip dy cng vun p trong cnh thanh bn, l s nghip gieo trng cn lnh v hon thnh bi hc lm ngi, khng ngoi mc ch mu cu cho chnh mnh trong hin ti v cho cc hng hu bi thn thng ca mnh trong tng lai c c mt cuc sng bnh n, an lc, thun thin l, hp nhn lun, tc khng ra ngoi ngha ca vic hc v tp lm ngi ng ngha con ngi. Ngng u nhn ln, ta thy ng cha mnh rt c l v thnh cng trong cuc trn ny, l thc hnh xut sc bi hc lm ngi. S nghip m c i cc Ngi theo ui, nh ta c tn mt chng kin, l khng ngng u tranh vi chnh mnh, khng ngoi mc ch duy nht l cht gp v loi b tr thnh mt con ngi nh ng ngha ca n. Cuc chin di lu trn mt i v nhiu i ca cc Ngi, khng phi ginh git cht gp danh li ho huyn m l cuc u tranh khng khoan nhng vi chnh bn thn mnh, t thng mnh, cng l loi b nhng mm mng xu xa do chnh ci tm tham dc, m mui, v k v y tr tr ca mnh, cng l nhng ci nhn kh au tri buc con ngi trong hin ti v v lai. ng cha ta lun c gng ginh git, cht gp v mnh ci tm thin lnh, chn chnh m tri ph cho con ngi, cng l ci bn tnh trong sng t nhin vn d "n l" nh thu u th, bng cch hc v tp cch sng khng ri la thin l, nhn lun. Ai c t thng c ci tm hc i tr tr, gii che du, tham lam, m mui, ch k ca chnh mnh th lin ngay cuc sng t thng hoa, thn tm lin cm thy nh nhm, an nhn, bnh n, diu

lc, thin tnh t nhin hin l, lin t bit th no l , t bit an vui vi ci , ci thanh nhn bnh d, mc mc, v cu, thun thin l, hp nhn lun m him ngi tht s c c. Nhng vic lm thun thin l, hp nhn lun, nh thm ch vi bt ch y cng c tnh bnh ng ca o tri, phi ngi phi ta, m ng cha mnh th hin, tuy cc Ngi khng t ni ra, nhng ti gi ny, th, vi cht t hiu bit v kinh nghim ca t thn, ta c th xc quyt vi cc hng con chu mnh m khng s lm ln, rng, nhng bi hc o l lm ngi chnh tm, tu thn, t gia chnh l ngn n soi li, dn ng cho chng ta trc ch n bn b hnh phc ch thc, ngay trong hin ti, ngay trong cuc sng ny. Ta lp li, ci vn qu m ta c tha hng t ng cha mnh, tc bi hc o l lm ngi, l nhn t quyt nh s nghip ca c mt i ta. V ta cng mun nhc li mt ln na, con chu ta hiu mt cch minh bch, khng b lch lc, rng ci vn qu y chng phi l kim ngn, chu bu hay nh ca, rung vn m n l kt qu ca mt qu trnh lao ng v hnh thin tch cc, lu di, th hin np sng o c, gng mu, y lng nhn i ca ng b, cha m ta . Li na, cp ti s nghip mt i ca ta, th con chu cng phi hiu rng, chng phi l ci mn h danh huyn li no trong cuc trn ny, m ch l s nghip chm ch hc tp o c lm mt con ngi ng ngha con ngi m thi. Th nhng, cc con chu hy ng tng hc lm ngi v sng cho ra con ngi ng nh ngha ca n, l d dng u nh! Kh lm, kh khn lm y! Bi v c, nghe, hiu, bit nhng li ca cc bc c nhn Thnh- c dy, hay c ng cha rn bo dy d, rng phi sng nh th ny hay khng c sng nh th n th chng kh, v h c tr khn th ai ai cng c th phn bit c iu g tt p, thun hp o l, iu g xu xa, tri vi lun thng. Th nhng t em ci tm chp ng vn d khn ngoan, tr tr kh lng v ci thn a tham luyn vt dc ra thc hnh bi hc o c lm ngi, sng sao cho tng thch o l, thun hp nhn lun, hu lm mt con ngi nh ngha vn d ca n, th kh khn v cng. Nu chng phi nh vy th trc y hn hai ngn ri nm, mt bc thy v i ca loi ngi, c Khng-phu-t, khng phi tht ln nhng li than th u lo gim cho th nhn, rng "X th nan ! x th nan !" ? . Bi hc o l lm ngi kh hc kh hnh n ni khin Phu t phi i ngi, th than x th kh thay ! lm ngi ng ngha mt con ngi, kh thay ?.

Mt con ngi ton c, ton thin, mt bc thnh nhn c gn mt na nhn loi xa nay tn lm "vn th s biu - ngi thy ca vn i", m cng cho rng vic x th, cng l thc hnh v tri nghim bi hc o l lm ngi l kh khn, hung l thn phn phm phu, tm lng en a, cht hp ca chng ta th cn thy phi kh n mc no. Th nhng, nu v thy kh m trc mt t thn chng ta khng lo trau di bi hc o c lm ngi, khng bit t chnh sa sao cho ci tm tr tr tr nn ngay thng, khng bit mi rn un nn ci thn trong ngoi sao cho thanh sch, khng bit dy d, sp xp sao cho gia nh mnh c trt t, ho hp, hnh phc th tht kh ai tng tng ni nn tng o c trong tng lai ca con chu chng ta ri s ra sao? Th nn, ngay trong cuc i ny, ngay gi pht ny mi ngi chng ta nu khng bit sng trong chng mc, khng bit x s thun hp o l lm ngi, khng l tm gng o c sng lng cho con chu ly m soi ri tu sa thn tm chng th lm sao trong tng lai chng c th tr thnh nhng con ngi ng ngha, lm sao chng c th c c mt cuc sng hnh phc thc s nh mong c ca chng ta i vi hng hu bi thn thng ca mnh? Bi hc o l, hn nhin l kh hc kh hnh, nhng chng phi l mi ngi trong chng ta khng th sng thun hp vi o l nhn sinh, khng th "mt" vi o tri v o lm ngi c. Ch c iu, dn bc vo con ng thc hnh bi hc o c lm ngi, mt mt chng ta t cm thy l loi, c c v thiu him bn ng cng ch hng, cng nh thy bun chn v n kh khan t nht. Mt khc, chng ta c cm gic nh mnh ang i nghch li vi ging i hn n ang o t tung chy v pha mnh, cn bc ng mnh ang i ti, nu khng mun ni l chc ch li hng chn mnh, cun ht mnh vo ging xoy mnh lit, ti en, v vng, khng b bn ca th gii x b, trc, bt nh v khng c mt tng lai r rng. Phi ni mt iu chn tht rng, bi hc o l lm ngi rt cao xa v thc hnh n cng l iu khng phi d dng. Chng hn, ch cn cp ti mi mt vic phn hnh tng m ngi ta d nhn thy nht, l khi no t u tranh vi chnh bn ng v t thng mnh, th bi hc lm ngi kia cng ch mi c tm gi l c cht t kt qu trong o lm ngi m thi. C th c ngi hi, ch ng v t thng c mnh l c mt vn gian kh, lm ni hy sinh, th m li gi thnh cng ch c cht t l th no? Ay bi v bi hc lm ngi cng c nhiu tng nc th lp, t thp ti cao, t ch un nn ci phn hnh tng th kch ca thn tm n ch tnh cht vi t v hnh, tc cng l hai bc hc Hnh nhi h v Hnh nhi thng ca o

lm ngi theo trit gio ng-phng vy. Ngha l, hc v hnh o l t ch c th dng gic quan, tri thc, kinh nghim m nhn bit c qua hnh tng v s cm xc, ti ch v vi v tng m tri gic khng th vi ti c. Ti ch ny, ch c tnh tr con ngi, cng cn gi l thin lng, hay thin tnh tc tnh tri m con ngi th bm v c khai m th mi c th cm nhn v cng l t ho nhp lm mt vi o. Cho nn ni t thng c mnh, cng l cn trong ch nng thng s thng, trong ch i i hn hp, cn mi l kt qu bc u trong s nghip hc lm ngi. l s tht vy. Cn v sau na, mun vt ln khi chnh mnh cng l t thng hoa, th cc con chu cn phi nng mn ti Pht php. Tu cn c, tr tu, phc c ca mi ngi, cng l ci qu ca vic gieo trng cn lnh trong qu kh, vun bi o c v tu hnh rn luyn tr tu trong hin ti, m trong vic hc v hnh bi hc o l lm ngi, c ngi tin ti bc Thnh, c k tr thnh hin nhn, qun t, li cng c k u u m m, chng r phng hng, kh s trm ng, khng mt ln trong i cm nhn c th no l hnh phc chn tht. Ta sng vt qua mt hoa gip, tc qu su mi nm hin din trn ci trn ny. Tuy so vi tui th ca cha m th mnh cn non tr lm, nhng c tm chp nhn v vn c xp vo ci khong thi-gian trung bnh c cho l phn s ca mt i ngi. Gi l phn s, tc ci s phn th mnh t nhin an bi sn cho mt kip nhn sinh, v du ai c mun ko di ci thn xc cn bit th lu thm th cng chng c no. Ta hin din chn ny trn su mi nm, th m c lc ngonh u nhn li, cht thy thi gian nh tia chp, th s nh o nh, nh gic mng tra h, thn xc mong manh nh bo bt, thot cn thot mt chng khc my ni my tan. Hm nay dng nh sc kho mch bo cho ta bit rng, ta khng cn li lu hn vi cc con chu c na, nht l sau khi ci tim ta c vn phi can thip bng phu thut nng ln v t ng mt s mch mu tim b nghn. Trong mt chng mc no m sc lc v tr nng ta c th kham ni, th sut trong thi gian lm ngi va qua ta cng th hin c mt s vic c ch cho t thn v cho mt s ngi cng ta hu duyn trong cuc trn ny. Ta mong con chu mnh cng nh nhng ngi thn thit ch u su khi thy ta ra i, m phi bit rng, n v i l qui lut t nhin nh nhin, nh ht ngy th phi ti m, ht sng th phi ti ti, nh ng qua xun li, lun chuyn vn hnh trong mt trt t nht nh v bt bin, th

thi. Ngha l cuc sng trong hin ti ch l s chun b sn sng dnh cho mt ngy mai khc hn: va mi sanh ra cng c ngha l thi gian khi u chun b cho ci cht, cng nh ci cht l s chun b, khi u cho mt cuc sng trong tng lai, bi v ci ny l ci nhn qu, lun hi kia m. Th nn, s n i lu mau, hay cuc i c cho l sng hay kh ca mi ngi trong th gian ny tu thuc vo tng mi bit nghip v cng nghip, thin nghip hay c nghip m ngi y eo mang theo t trong qu kh cng nh ang vun p ngay trong hin ti, tc nhn ca ci qu trong tng lai. S d c sanh v cc duyn t hp; duyn ht ri l lc phi chia la. n i l l thng tnh ca th gian m. Cho nn, khng th ni sng lu l tt, hay ngc li, m lu mau l tu duyn nghip cng l s phn ca tng mi chng sanh i vi cuc trn huyn mng, nh c nh khng, nh h nh tht ny m thi. Trc khi v li chn xa, mc d hc hnh khng ra g, tri thc km ci, nhng v trt mang trng trch ca t tin, ta cng rng c gng ni ch thnh cu, ghi li i li th thin, nhn nh vi vic th gian m lc sinh thi ta cha kp ni vi con chu, m i vi s hnh phc, bnh n, an lc ca bn tr sau ny th li mun phn h trng. V l khi bt cht sa sy v thng m cha kp dn d khc ni cng con chu, cng l tm ca ng cha ta, th ta tht c li vi cc Ngi lm lm. Ta bit rt r rng, mi s mi vt trn th gian ang bin dch, i thay trong tng giy tng pht v khng ngng ngh. Cho nn, trong tng mi thi i m cc th h ca con chu mnh ang sng, mi s mi vt khi cha chc ging vi ci thu m ng cha mnh tng sng. Cho nn, c th nhng o l m ta ni trn, s rt khp khing i vi s hiu bit v tp qun ca tng mi ni mi lc m cc chu ang sng, nht l trong thi i bng n thng tin v ton cu ho ny. Th nhng cc con chu phi nn hiu v ch qun mt iu ti quan trng l, d x s no, thi i no, cuc sng vn minh tin b vt cht ti u i na, m h lm ngi, vi bn cht m tri ph cho, th nhn lun, thin l v o c lm ngi cng khng bao gi sai khc. Ngha l nhn tm l tnh vn d thin lnh m tri ph cho loi ngi; c lm ngi l mt iu v cng may mn ca tt thy chng sanh. c sanh lm ngi, tc mn ci tnh huyn mu ca o tri th hin ra cho c ci hnh tng bn ngoi v ci tnh tri bn trong hc o lm ngi. Cho nn, con ngi ta, phi kh au hay c hnh phc cng ch do mt thn tm ny m ra c. Cho nn, d u, lc no, mun c hnh phc, mun c an n, diu lc t nhin nh nhin nh ci th bt bin m t mnh xut sanh, th c thn

ln tm phi bit sng trn trong th tnh chn cht, tht th, ngay thng, sng sut y m cng vi ci o sng trong bt bin kia tu duyn tng thch, kh hp, c t ti n i, m lc no cng vn khng ri la o c. Mt con ngi m t thy mt cch chn tht mnh cng o khng chia la th vic n i sng cht cng khng cn bn ti na m lm g. V t th ca mnh kia, cng l th tnh o tri, khng n khng i, khng cn khng mt, c tu duyn m n m xut, lm bt c g t li v li tha m vn v vi, v s, nhn tn, an lc. Bng t la bn tnh t ti ca chnh mnh, cng l nh mt chnh mnh, qun mt thin lng thin tnh, th con ngi khng cn l con ngi ng ngha nh ci thu nguyn s ca n, th k y trc mt khng bao gi tm thy c hnh phc, cng nh khng th lm cho k khc hnh phc, v s kh m trnh c ci kh t sanh lun hi eo ng, v khng t sng sut, lm ln nhn qu, qun mt no v. "Ung nc nh ngun, n qu nh k trng cy" l o l mun thu, bt bin, nhc nh chng ta lun lun ghi nh cng c ca tin nhn, l lng bit n i vi Cha m, ng b, T-tin, m h lm ngi th ai ai cng phi bit iu ny, ai ai cng phi gng ht sc bo p. Cng cha to ln v nh tri cao, ngha m su dy snh nh t rng. Khng c t tri th lm sao c vn vt sn sinh, lm sao chng ta c th sng c. Khng c ng b, t tin, ni ngoi th lm sao c cha m mnh. Khng c cha m sinh , nui nng, dy d mnh th lm sao mnh nn hnh nn vc. Phn lm con chu khng qun cng n tri bin , v bit tr hiu cho cha m, ng b, t tin l o ngha bt di, bt dch ca k lm ngi vy. C nhn c cu "Hiu c Chi Bn Gi", ngha l, trong o lm ngi, th c hiu c xp lm u, l ci gc ca mun c lnh . Hiu knh cha m, ng b, t tin, l ci gc ca o c lm ngi vy. lm ngi th ai m chng phi do cha m mnh sinh ra. Cho nn, chng nhng lm con chu phi bit vng li, hiu knh, thun tho, bit n ng b, cha m lc cc Ngi cn sng nh, m cn phi ch thnh ch hiu, gi l cung knh, tri n i vi ng b cha m ca cha m mnh khut na, m cng l ci gng cho con chu nhiu i noi du. V c lm c nh th th trn kip ny chng ta mi mong p tr c mt phn trong mun mt n c su dy m cha m, ng b, t tin hy sinh, gy dng cho mnh.

V mi con chu chng ta c cc cung tn tu lm c iu hiu knh y, th vong linh ngi qu c s mm ci vui sng, ht lng ph h cho chng ta c nhiu s lnh, cng nh tng mi ngi trong chng ta t lm tm gng sng cho con chu cc i sau noi theo m hiu ngha vi mnh sau ny, v l qui lut ca nhn qu vy. ng b, T tin, Cha m v nh ci gc, ci thn cy c th. Con chu tri di nhiu i v nh cnh nhnh ca cy. Gc r c thng c vun xi, ti nc bn phn, chm nom bo v th thn cy mi mnh m, cng cp. Thn cy c cng cp vng vng th cnh nhnh mi sum s, chc chn, khin d m chi ny lc, kt tri m hoa, sn sinh nhng mm ging tt p cho cc th h tng lai. C nhn nhng cy i th sng sng kia th bit, tuy gc r khut lp di t, mt ngi khng th trng thy nhng chng phi l khng c gc r, v nu khng c n, thn nhnh cnh l c cn c xanh tt mi chng hay l phi b ho a dn n cht kh? Cng vy, i vi thi hin ti m chng ta ang sng, th ng b, T-tin khut bng, khng cn, v con chu nhiu i cng khng th trng thy cc Ngi na. Th nhng, anh linh ca cc Ngi chng phi l khng hin hu, m vn thng cn, u n, kn nhim, vng vn bn cnh h tr con chu ca mnh. Th mi bit, gc r m khng c vun p vng vng, chc chn, khng c thng xuyn chm sc, ti nc bn phn, th cy kia cng kh lng sng ni, hung chi ni ti chuyn cnh nhnh ti tt sum s, m hoa, kt tri c. Ttin tuy khut bng nhng n c ca cc Ngi vn lun quyn mi trong i sng ca chng ta. Lm con chu ca cc Ngi, chng ta khng th no qun c n c y. Chng ta may mn hn nhiu ngi khc l c sng on t v quy qun bn nhau. Tuy cuc sng vt cht trc mt c kh khn, nhng tinh thn th trn tr m p. Ngy cng gi ng, b, cha, m, t tin l dp anh ch em, b con, ni ngoi gn xa trong thn tc cng hp mt vi nhau, cng nhau ngi li k chuyn v suy tng cng c ngi xa v l bi tr hiu T-tin. Nhng ngi cao nin trong tc h, tng gn gi ng b, hy ngi li vi nhau k cho hng hu bi nghe bit ci hay ci p ca tin nhn m bt chc lm theo, bit ci xu c m ngi xa l lm ly lm bi hc kinh nghim m trnh, m s. Li cng phi hiu rng, ng cha mnh thu trc c l lm iu g xu quy i na cng l v ci tnh yu thng, lo lng cho tng lai con chu m phi phm, nay con chu cng phi bit

rng lng, bao dung m tha th, cng nh thnh tm cu sm hi ti li cho tin nhn, h c siu tnh cnh. a chu no cng t mt gc m ra. Ch cn mi a mt go nc, mt nm t, mt cht phn lt bn cho gc cy th c th kia c s bn chc, thn r c vng vng th cnh nhnh mi tt ti, mi thng xuyn m chi, ny lc, sanh hoa, kt tri, khng b kh ho hay dt tuyt. Ngy xa thi ca ng cha ta, vic hng khi, cng k ng b, cng nh bo tr nh th h, tu b phn m t tin th c rung t hng ho, c ngi trc tip chu trch nhim hnh x cng vic ny hng nm vi tnh cch truyn t lu tn, m thng l cc con trai trng, chu ch tn nm gi. Ngy nay, v t hp ngi ng, nht l nhng ngi sinh sng chn th thnh hi, vn rung t hng ho t ngi cn nhc nh, cp ti. Tuy nhin, khng phi v th m phn lm con chu chng ta qun mt "Hiu o" i vi cha m, ng b, t tin, ci hnh lnh cao tt th nht trong o lm ngi. Cho nn tu kh nng tng a chu, tng gia nh mi chu sau ny c thu nhp khc nhau, gi cng nh trai, ni cng nh ngoi m t nhiu tu h by t tm lng mnh, ng gp hng khi, cng gi, tu b ch th phng cng nh phn m ca ng b t tin. Ta ni tu h y c ngha l con chu t nguyn m khng ai bt buc, trong kh nng ca mnh, i vi vong linh ng b khut, cng l cch t to m c cho chnh mnh v con chu mnh mai sau, nn nhng ngi sng, trong anh em b con thn tc ch c so b, ganh t nhau m mt on kt; ri ngy thing ling trong cuc hp mt gia tc th hin lng tri n v hiu o ca con chu i vi ng b t tin li ho thnh ci ngy chi mng nhau, th him nhau, chia r nhau th vong linh nhng ngi qu c tt au kh lm lm. Nu c phi v ng cha ta v chnh bn thn ta y n bc c m tt c chu cht u ngho kh, c cc th ngy cng k ng cha ta ch cn mt nn nhang thm, mt bnh tr ngon, mt l hoa ti l l. iu ct yu m ta yu cu l, con con chu chu phi ho thun, on kt, tng tr nhau, l lnh m l rch, di dt nhau, nng nhau cng vt qua nhng kh khn bt cht trong cuc sng, mi a chu, cht ca ta u c chan ho v hnh phc trong tnh thng ca gia tc. Con chu ca ta m lm c nh th th vong linh ngi cht tho nguyn, h h vui sng lm ri, v tt c chng cng u t mt gc l ng cha ta y m ra c.

ng b cht nn du cho mm cao c y dng hin th h cng chng n ung c g . Ngy cng k l hng con chu tng nh n gc r, ngh tng bit n cng c ca tin nhn m n vi tm lng thnh knh v tri n. Vy nn, nu con chu giu c th ng gp chung, cng nhau n ung vui v, nhc bng khng d gi th nh ngy tng n, k ni chui, ngi hp bnh, gi tr, ri ngi bn nhau hn huyn m lnh trong tnh thn tc, cng gc r, bn k tng tr cho nhng anh em b con mnh ang trong cnh bn hn, neo n cn s gip , hay tho g nhng vng mc, t him nhau m trc y cha c dp ci m. K c gip ca, ngi ngho gp cng, tri lng mnh ra xoa du ni kh ca b con thn tc cng huyt thng ca mnh, th chnh l iu m tin nhn hng mong c vy. V tt c u l con chu mt gc ca ng b, t tin y vy. Ngi xa ni, ch Hiu c ba cch con chu tu duyn th hin i vi ng b, cha m mnh:
1) i Hiu l lm cho cha m, ng b, t tin c thm danh rng r

v mnh. 2) Trung Hiu l k tha c ch, s nghip ca ng cha, gi gn ging mi o c ca t tin, cng nh khng lm iu g ng cha phi v mnh m b nhc ly. 3) Tiu Hiu l tn tnh hiu dng, hu h, chm sc ng b, cha m lc tui x chiu v cc cung thnh knh, phng th vong linh ng b, cha m khi cc ngi qu c. Hy tu sc m con con, chu chu c gng th hin o hiu vi ng b cha m mnh trong bn phn. Hy ht sc cn thn, knh s, nh ly, ch qun! i vi nhng bc b trn, d cn hay khut, nu cc con chu bit thng yu nhau, nhng nhn nhau, gip m bc nhau, bit hi li cng nh bit tha th li lm cho nhau, th l phn bo hiu to ln nht, cao p nht, hn ht tt c nhng g m cc con chu dnh cho cha m, ng b, t tin ca mnh vy. Tm li, vic cng kin, k gi ng b, cha m ch ct s thnh knh, trang nghim v tinh sch. Ci ct li trong nhng ngy ny l b con thn tc xa gn chung mt gc c dp gp g bit mt nhau, cm thng nhau, khin tnh gia tc ngy cng ny n chan ha, tng thn, tng tr nhau, lm gng mu cho nhng th h k tip. Khng ai dm t ho rng mnh sut

i giu c sung sng, m cng c lc gp phi khn kh c cc. Chnh v th, vic che ch m bc tng tr nhau trong tng kh nng ca cc con chu i vi nhng ngi trong thn tc l bn phn ca mi ngi chng ta vy. Nhng g m lng ca ngi ng, ngi cha mun gi gm, dn d con chu i sau th nhiu lm, khng c bt mc no, khng c li no ni ln cho ht c. Vy nay ta tm gn v yu cu my vic chnh yu. Mt ngi con tt, c hu ch cho t thn v gia nh cng nh l cng dn tt ca x hi, th khi xut lc x khng qun vun p cc hnh lnh. Nay ta li 8 ch dng lm thc o o c con ngi, v lun c mong con chu dng n m tu sa thn tm tr thnh con ngi ng ngha trong o l lm ngi. Tm ch l: ---o0o--Nhn, Hiu, Thnh, Tn L, Ngha, Lim, S Phi bit lun lun trau di thn tm, tr dc, c dc ln th dc, c c mt tm hn trong sng, o c, nhn i trong mt thn th mnh m, cng trng, khin cuc sng lc no cng thy ti p, ng yu, ng sng. K sanh trc, i trc bao gi cng phi lun l tm gng tt cho hng hu bi. Trnh xa 4 ci t hi nguy thn bi gia l C bc, Ru ch, Ht ht, Gi trai. Phi bit lm gng v gio dc con chu mnh thnh nhng a con chu tt ca gia nh, cng dn tt ca x hi, ch ng i cng ng, x hi gio dc chng, th khi y qu mun mng ri. Phi bit m bc yu thng, tng thn tng tr trong tnh gia tc, ngha ng bo t mt ging huyt thng, mt gc r m ra. Vic gio dc con chu l bn phn ca tt c mi ngi ln trong tc h ch chng phi ca ring tng gia nh, tt c bn tr u tr thnh nhng ngi tt, hu ch, lm tr ct vng chc cho gia nh, lm ch da cho gia tc, lm rng r t tin ngy sau. Con chu nn c gng ht sc thc hin c nguyn ca ng cha mnh, cng l cch bo hiu vy.

Ta vit ra nhng li ny trong trng thi tinh thn rt minh mn. ---o0o--HT