14 R E P O R T A G E zaterdag 1 augustus 2009

V
orige week dinsdag
strandde een uitge-
putte griend vlakbij
het populaire strand.
Sindsdien is een team van pro-
fessionals en vrijwilligers bezig
met de verzorging van het nog
jonge dier.
Het belangrijkste is dat het
vocht binnenkrijgt, legt expert
George Kieffer uit. Als dolfijnen
stoppen met eten, raken ze uit-
gedroogd. Ze drinken namelijk
geen zeewater, maar krijgen
al hun vocht uit de vis die ze
eten. Dit dier heeft zo te zien
al twee weken niet gegeten en is
zijn hele vetreserve kwijt. Ook
is hij uitgedroogd en verzwakt,
zegt Kieffer bezorgd.
Een team specialisten van het
Southern Caribbean Cetacean
Network, ofwel SCCN, heeft an-
tibiotica toegediend en bloed-
testen afgenomen. In het begin
moest de dolfijn door minimaal
6 vrijwilligers dag en nacht drij-
vend worden gehouden, zodat
hij kon blijven ademen. Toen
hij voldoende was aangesterkt,
werd hij losgelaten in een afge-
zet deel van de zee, legt Kief-
fer uit. Helaas was de dolfijn
na een paar uur weer zo uitge-
put dat we hem weer moesten
ondersteunen. Na het voeren
van liters zuiver water en gepu-
reerde vis door een slang in zijn
maag, was iedereen verheugd
toen de dolfijn de volgende
dag zelfstandig vis kon eten.
Hij was zo enthousiast, hij at
zowat mijn hand erbij op! lacht
George Kieffer.
Vorige week zaterdag kwam
een nieuwe teleurstelling, toen
bleek dat de dolfijn een zware
infectie aan zijn staart had. Ik
gaf hem nog maar 20 procent
overlevingskans, zucht Kieffer.
Gelukkig lijkt de antibiotica nu
aan te slaan. De griend zwemt
weer zelf, eet als een bootwer-
ker en lijkt goed aan te sterken.
Nu is het zaak dat hij zijn vet-
reserves terug krijgt. Dan moet
er ergens in de buurt een groep
pilot whales gevonden worden,
zodat hij naar zijn soortgenoten
terug gebracht kan worden. In
de tussentijd gaan we de griend
trainen om achter de boot aan
te zwemmen, zodat we hem te
zijner tijd naar zon groep toe
kunnen brengen.
De griend leert enorm snel. Kief-
fer is snel zijn favoriet geworden
en hij reageert al als hij de boot
van hem in de verte aan hoort
komen. Degene die hem voert,
herkent hij meteen! legt Kieffer
uit. Of het nu met de slang en
trechter is, vis uit de hand, of
vanaf de kant in het water ge-
gooid, de griend snapt dat Kief-
fer er iets mee te maken heeft
en wordt meteen enthousiast
zodra hij in de buurt is.
Onze vriend de griend
Het strand van Jan Thiel is het
epicentrum van de opvang. Het
is hartverwarmend om te zien
hoeveel mensen hun hulp aan-
bieden, zegt Iez Hallewas van
SCCN. We maken teams van
professionals en vrijwilligers
om 24 uur per dag toezicht te
houden op de griend. Veel toe-
risten bieden hun hulp aan en
brengen menig uurtje van hun
vakantie hier door. Het perso-
neel van Zanzibar helpt ons
waar mogelijk. Met een glim-
lach vertelt ze: Toen we de
griend net hadden opgevangen,
kon hij niet zelf blijven drijven.
Een kindje kwam zijn plastic
wokkels aanbieden waar de
walvis op kon drijven. Die heb-
ben we een week lang gebruikt.
Een dame kwam s avonds laat
langs met een pan soep voor de
vrijwilligers die de hele avond
in het water hadden gestaan. Ze
zei dat ze zichzelf te oud vond
om in het water te helpen, maar
die pan soep was misschien nog
wel meer welkom! Ook bedrij-
ven helpen. Zo kwam iemand
van Delicaribbean zomaar een
doos met flesjes water en een
paar kilo lomito voor de vrijwil-
ligers brengen.
Er gaat heel wat tijd en geld
zitten in de opvang en behan-
deling van de griend. Het is
verbazend wat de stranding al-
lemaal losmaakt bij mensen. We
rijden dagelijks langs tientallen
zwerfhonden en eten dieren
uit de bio-industrie zonder een
krimp te geven. Maar als er een
De mens achter
Is het nu een walvis of een dol-
fijn? is de meest gestelde vraag
op het strand van Jan Thiel. Eigen-
lijk kan je beide termen gebrui-
ken. Een walvis is namelijk fami-
lie van de dolfijn. De gestrande
griend (pilot whale in het Engels)
is na de orka de grootste dolfijn-
soort.
Tekst en foto's: Esther Jacobs
15 R E P O R T A G E zaterdag 1 augustus 2009
walvis aanspoelt, zijn we in rep
en roer, verenigen onze krach-
ten, trekken onze portemonnee
en proberen te helpen. Wat is dat
toch dat een walvis zo bijzonder
maakt?
Ik denk dat het gewoon zo bij-
zonder is, omdat het niet iedere
dag gebeurt, zegt een van de
toeschouwers van de aange-
spoelde walvis op Jan Thiel
Beach.
Ik werk dagelijks met dol-
fijnen, omdat deze diersoort
mijn passie is. Als je dan een
gestrand dier kunt helpen, doe
je dat natuurlijk. Ook al bete-
kent dit dat ik naast mijn werk
vaak nog een halve dag of nacht
hieraan kwijt ben, legt een van
de jonge professionals uit. Na
een week overdag werken en s
nachts whale watch, schrok ik
van de berg was die thuis op me
lag te wachten...
Voor toeristen is de walvis een
speciale attractie. Zoiets krijg
je maar eens in je leven te zien, ik
ben er speciaal voor gekomen,
vertelt een jonge man bij Jan
Thiel Beach. Grappig genoeg
zijn er ook toeristen die al een
paar dagen op het strand liggen
te lezen, op nog geen 10 meter
afstand van de walvis, die des-
gevraagd reageren: Walvis? Is
er een walvis dan?
Vliegende start SCCN
In april werd er een speciale
stichting opgericht om samen
met de andere eilanden in de
zuidelijke Cariben onderzoek
te doen naar dolfijn- en walvis-
achtigen en gezamenlijk actie te
ondernemen waar nodig. Als er
bij Curaao een groep dolfijnen
wordt gezien, laten we dat de an-
dere eilanden weten. Het is dan
goed om te weten dat diezelfde
groep bijvoorbeeld ook bij Bo-
naire is gezien. Al 7 jaar houden
we aan de hand van fotos van de
rugvinnen bij welke groep dol-
fijnen zich waar verplaatst, of er
sprake is van gezinsuitbreiding
etc. Zo leren we steeds meer
over deze bijzondere dieren
en kunnen we ze beter helpen
als dat nodig is, legt secretaris
Iez Hallewas van de nog jonge
stichting SCCN uit. We waren
net een workshop voor alle
zuidelijke Caribische eilanden
aan het plannen met procedures
voor het geval er ooit een walvis
of dolfijn strandt. Nu hebben we
dat meteen in praktijk kunnen
brengen.
(VersIag van een vrijwiIIiger)
Iedere middag zwem ik een kiIometer bij het strand van
Jan ThieI. Die dinsdag merkte ik dat er wat ophef was. "Er
zwemt een doIfijn in de baai!" verteIden toeristen me. Ik
snorkeIde rond en inderdaad zag ik vIakbij een keer een
soort doIfijn boven komen om te ademen. Een bootje met
mensen van het SCCN hieId aIIes in de gaten. De voIgende
dag bIeek de griend gestrand te zijn en werd door mensen
van SCCN drijvend gehouden.
Ik heb net een boek geschreven 'Wat is jouw excuus?'
over excuses die mensen hebben om NIET hun droom
achterna te gaan zoaIs 'Ik heb geen tijd', 'Ik heb het aI
geprobeerd'en 'Wat aIs het niet Iukt'. Een van mijn dromen
is om contact met doIfijnen te hebben. Ik besIoot dan ook
niet af te wachten, maar meteen mijn huIp aan te bieden.
Het bIeek dat de extra handjes goed van pas kwamen.
Voordat ik doorhad wat er gebeurde, hieId ik een houten
stok in de mond (met veeI gevaarIijke tanden!) van de
griend, zodat hij via een sIangetje in zijn maag gevoerd
kon worden. Ik vond het heeI bijzonder om zo vIakbij zo'n
groot dier te komen.
De saamhorigheid en professionaIiteit van de mensen
van SCCN vieIen me ook meteen op. Deze mensen, vooraI
George Kieffer, weten echt waar ze mee bezig zijn. Geen
moeite was teveeI, er werd extreem goed geIet op hygine.
AIIe aandacht ging uit naar de griend, de juiste behande-
Iing en kIeine veranderingen in zijn gedrag.
De voIgende dag bIeken de mensen van SCCN de heIe
nacht in het water te hebben doorgebracht met de griend.
Sommigen waren 16 uur onafgebroken bezig geweest! Ik
bood meteen aan de voIgende nacht te heIpen. GeIukkig
zwom de griend weer toen ik van 1 tot haIf 4 's nachts
'whaIe watch' had. Zaterdag kwam ik om haIf 9 's och-
tends, in de verondersteIIing dat ik aIIeen vanaf de kant
zou hoeven te kijken, maar toen bIeek de griend weer zo
verzwakt dat hij aIsnog ondersteund moest worden. Dus
toch mijn wetsuit aan en het water in.
Het contact met de griend is bijzonder. Hij bIeek een infec-
tie aan zijn staart te hebben, die schoongemaakt moest
worden. Ik voeIde aan het spannen van zijn spieren dat
het pijn moest doen. Toch gaven de mensen die hem vast-
hieIden kenneIijk steun en vertrouwen, waardoor hij het
toeIiet. Toen we kIaar waren, triIde hij heIemaaI.
GeIukkig Iijkt het nu weer wat beter te gaan. Soms vraag
je je af waar we mee bezig zijn. "Moet je de natuur dan niet
gewoon zijn gang Iaten gaan?" vragen sommige mensen.
Maar aIs je zo'n dier eenmaaI hebt gezien en vastgehad,
kan je hem niet zomaar Iaten doodgaan. Misschien haaIt
hij het uiteindeIijk nog niet, maar dan hebben we het in
ieder gevaI geprobeerd. Misschien haaIt hij het weI en
gaat hij terug naar zijn soortgenoten. "Wat voor verhaIen
zaI hij ze dan verteIIen?" vraag ik me stiekem af. Je weet
natuurIijk nooit wat zo'n dier doorheeft en hoe hij aIIes
wat wij met en voor hem doen interpreteert.
SCCN zoekt nog vrijwilligers voor de 24 uurs whale watch de
komende weken. Voor meer info over de walvis en de stichting,
zie www.sccnetwork.org
Bijzondere ontmoeting
de walvis