Orkanen in de Atlantische Oceaan

Door:
Emmanuela Pranger
Havo 5 C
Docent: Dhr. Netjes
Inhoudsopgave:

Voorwoord
Orkanen in de Atlantische Oceaan
• Basisinformatie
• Soorten Atlantische orkanen
• Ontstaan van een orkaan
• Windsnelheid
• Druk
• Route
• Neerslag
• Schade
Nawoord
Bronnen

2
Voorwoord

In dit werkstuk zal ik u wat meer informatie geven over Orkanen in de Atlantische Oceaan.
Eerst wil ik wat basis doornemen, waarna ik wat verder in orkanen in zal gaan. De volgende
dingen komen aanbod: Neerslag in een Orkaan, Windsnelheid rond en in een Orkaan, Druk
van een orkaan en het ontstaan daarvan. In elk geval een heleboel stof wat u na het lezen van
dit werkstuk een stuk wijzer heeft gemaakt over orkanen!

3
Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Basisinformatie

4
De orkaan op zich:
Een orkaan bestaat uit de volgende onderdelen:
• Het oog (eye)
• Een oogmuur (eye wall)
• Regenmuren (rain walls)
In deze onderdelen van de orkaan gebeuren verschillende dingen. De een zorgt voor het
ronddraaien van de orkanen. De andere is weer verantwoordelijk voor de neerslag van een
orkaan. Dat zal ik uitleggen in de verschillende hoofdstukken.

Plaatsen:
Orkanen komen voor op verschillende plekken. Bijvoorbeeld in Azië heb je Tyfoons
(eigenlijk ook orkanen) en natuurlijk in de Atlantische Oceaan. Maar ook komen orkanen
voor op de Grote Oceaan en treffen ze Amerika van de andere kant. Dit ligt net aan hoe warm
het zeewater is. En dat is ook afhankelijk voor een Orkaanvorming of tropische
cycloonvorming. Het zeewater moet een minimale temperatuur hebben van ongeveer 25
graden.

Plaatje is orkaan Gustav, vlak voordat hij Texas trof.

5
Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Soorten Atlantische orkanen

6
Groepen:
Je kunt Atlantische orkanen verdelen in 5 groepen:
• De uit Atlantische stormen ontstaande orkanen
• Cape Verdische Hurricanes
• Tropische storm vanuit een andere depressie
• Subtropische Stormen
• Extra tropische Storm

Deze 5 ga ik uitleggen. Te beginnen bij de 1ste groep.

Atlantische Stormen:
In het seizoen van de orkanen die begint in mei tot en met november zijn er lagedruk gebieden
die zich hebben gevormd door de condensatie van het warme zeewater. Hierdoor kan er een
verstoorde depressie ontstaan. Maar meestal ontstaat er een verstoorde depressie door 2
dingen:
• Een tropische Golf (ongeorganiseerde lagedruk gebied vanuit Afrika)
• Snelle condensatie van het water, door de warme zee.

Nadat dit heeft plaats gevonden wordt meestal het lagedruk gebied met een soort teken van
organisatie tropische depressie 1 genoemd (en steeds verder na mate het seizoen vordert).
Maar natuurlijk krijgen tropische stormen ook namen. Dit gebeurt pas als er aan een aantal
dingen is voldaan:
• Windsnelheid
• Teken van organisatie
• Druk rond de 1000 hPa
Deze dingen zal ik later in de volgende hoofdstukken uitleggen. Maar de stormen die zich
vormen boven de Atlantische oceaan of de Caribische zee worden meestal een tropische storm
en met uitzondering een lichte orkaan. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen zoals Orkaan
Katrina. Deze was eerst een categorie 1 toen zij over Florida trok. Maar zo snel ze in de Golf
van Mexico terecht kwam, waren er genoeg componenten die er voor zorgde dat Katrina snel
wat categorie omhoog klom.

7
Cape Verdische Hurricanes:
Vanuit Afrika zijn er soms storing die zich boven de Kaap Verdische eiland vormen tot een
ongeorganiseerde storing. Vaak als ze eenmaal op de Atlantische Oceaan terecht komen, gaan
ze zich vaker organiseren en zie je de gevaarlijkste orkanen. De orkanen van Kaap Verdische
afkomst zijn steeds major hurricanes(zware orkanen). Dit komt omdat ze veel kans hebben
om flink water op te nemen en in perfecte situaties zitten. Een voorbeeld van een Kaap
Verdische orkaan is Orkaan Ike (seizoen 2008) en de bekende orkaan Andrew van het seizoen
1992.
Hieronder is te zien hoe een Kaap Verdische orkaan zich vormt op de Atlantische Oceaan.

In het plaatje hieronder laat ik zien hoe een Kaap Verdische Orkaan route is:

In dit plaatje is te zien hoe meestal de route is van een Kaap Verdische Orkaan. De subtropical
ridge is een gebied waar eigenlijk geen orkanen zich vormen. Maar er kunnen wel orkanen in
voorkomen! Maar deze krijgt dan de naam: Subtropische Storm. Dit heeft te maken met het
gebied waar hij in voor komt. Het zeewater is daar namelijk veel kouder.

8
Hieronder is een lijstje met de krachtigste en misschien ook wel bekende orkanen van de
afgelopen 5 jaar. Hierdoor kun je zien dat Cape Verde hurricanes een van de krachtigste
orkanen zijn, die kunnen ontstaan: (vanaf categorie >3 en hoger)

Jaar Naam Categorie

2008 Ike 4
2008 Bertha 3
2007 Dean 5
2006 Helene 3
2006 Gordon 3
2005 Maria 3
2005 Emily 5
2004 Karl 4
2004 Ivan 5
2004 Frances 4
2003 Isabel 3
2003 Fabian 3

Zoals te zien is, zijn er een aantal zware orkanen van Kaap Verdisch type. Onlangs werd
bekend dat Orkaan Ike (van seizoen 2008) de grootste orkaan ooit gemeten in de Atlantische
Oceaan was. En Ike was ook een Cape Verde hurricane! Ook Dean is een bekende. Hij bracht
veel schade toe aan de Amerikaanse kust. Kennen we Andrew nog van seizoen 1992. Een van
de duurste orkanen ooit (hij was een orkaan die op een aantal orkanen na de meeste schade
toebracht aan Amerika). Hij was ook een orkaan van Kaap Verdisch type.

Plaatje is orkaan Andrew als categorie 5!

9
Tropische storm vanuit een andere depressie.
In de loop van het seizoen zijn er een aantal depressies die niet helemaal verdwijnen. Hiermee
bedoel ik dat orkanen van de Grote Oceaan via Nicaragua, Belize, Guatemala en Honduras de
oversteek maken naar de Atlantische Oceaan. Ze zijn ondertussen dan depressies over gewoon
ongeorganiseerde stormen. Maar zodra ze in het warme water van de Caribische zee terecht
komen krijgen ze weer een kans om zich uit te
laten groeien tot Tropische Storm. Dit gebeurde
dit seizoen ook met tropische storm Arthur. Hij
vormde zich door 2 dingen:
• Resten van Tropische storm Alma (Grote
Oceaan)
• Tropische golven (ongeorganiseerde
lagedrukgebied)
Meestal blijven deze gewoon een tropische storm,
omdat ze zo dicht bij de kust zitten, dat ze haast
geen kans hebben om zich verder te ontwikkelen
op de Caribische zee.
Hiernaast een plaatje van Tropische Storm Arthur.
De eerste Tropische Storm van seizoen 2008.

TTropische Storm Arthur

(2008)

Subtropische Stormen:
Subtropische Stormen zijn eigenlijk tropische
stormen die voorkomen tot 50 graden van de
evenaar af. Subtropische stormen hebben
karakteristieke kenmerken van een Extra
Tropische Storm(zie het volgende hoofdstuk) en
eigenschappen van een gewone tropische storm.
Het verschil is alleen dat een subtropische storm
in een wat kouder water komt. Het kan ook zijn
dat een tropische storm uit de baan van gewone
tropische stormen af gaat, en als nog een
subtropische storm wordt. Dit zagen we bij
Subtropische Storm Laura (seizoen 2008). Een
subtropische storm is een storm wat eigenlijk
alleen maar draait om de eigenschap van wind.
Als een subtropische storm aan land zou komen,
zou er wel regenval zijn, maar nooit zoveel als
bij een tropische storm.

Subtropische Storm Andrea (2007)

10
Extra tropische stormen:
Het verschil tussen
een tropische storm
en een extra tropische
storm is eigenlijk heel
simpel. In plaats dat
de warme wind in het
oog daalt, stijgt snel
het koude wind naar
boven. Je ziet soms
dat tropische storm
Extra Tropisch
worden.
Een extratropische
storm komen voor in
de banen die hiernaast
te zien zijn. Vaak zijn extra tropische stormen sneeuwstormen. Zo zou je ze het best kunnen
beschrijven.

Hiernaast is een plaatje te zien van hoe een extra tropische storm zich vormt. Wat we hier zien
is dat een extratropische storm nooit echt lang
bestaat. Eigenlijk maar 2 dagen, doordat de
storm een extreme verandering ondergaat. Het
hele tropische proces draait zich om. Je zou het
kunnen vergelijken met dat bijvoorbeeld het
bloed in je aderen ineens de andere kant
opstroomt. Dit kan ook niet lang, je zal dood
gaan. Dat gebeurt hier eigenlijk ook. De storm
zal verdwijnen. Niet helemaal natuurlijk. Er
blijven resten over, die weer een lage druk
gebied vormen. Daar hebben wij ook wel eens
last van. (In Nederland zou erg technisch gezien
geen orkaan kunnen komen. Maar door
klimaatverandering wordt het warmer. Dus
misschien in de toekomst dat het toch kan.) De
lage druk gebieden die ons land wel eens treffen, kunnen afkomstig zijn van een tropische
storm, extra tropisch of subtropische storm.

Extra tropische cyclonen komen rond de winters voor.

Ze produceren wind, hagel en natuurlijk sneeuw.

Een voorbeeld van een orkaan die veranderd in een

Extratropische Cycloon/storm is Orkaan Florence van
het seizoen 2007. Voordat hij het noorden van de
Atlantische oceaan trof werd hij een extra tropische
orkaan.

Orkaan Florence ten noorden van de

Atlantische Oceaan.

11
Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Ontstaan van een orkaan

12
Vorming Orkaan:
Als er een gebied was een potentiële kandidaat is om zich te organiseren als tropische
depressie, wordt het als het volgt aangegeven bij de NOAA (National hurricane center)

Er is dus een kleine kans ( <20%) dat er een tropische depressie uit gebied 1 ontstaat. Er
wordt vanuit de National hurricane center de volgende boodschap gegeven:

1.A LARGE AREA OF SHOWERS AND THUNDERSTORMS ASSOCIATED WITH A BROAD

AREA OF LOW PRESSURE IS LOCATED ABOUT MIDWAY BETWEEN THE CAPE VERDE
ISLANDS AND THE LESSER ANTILLES. ALTHOUGH THIS SYSTEM IS SHOWING
SOME SIGNS OF ORGANIZATION...ANY FURTHER DEVELOPMENT SHOULD BE SLOW
TO OCCUR AS THE SYSTEM MOVES SLOWLY WESTWARD OVER THE NEXT COUPLE
OF DAYS.

Er is dus een lage druk gebied gesignaleerd met veel regen en onweer tussen Kaap Verde en
de Kleine Antillen. Er zijn kleine tekenen dat het systeem zich aan het organiseren is. Maar
verder organisatie moet zich bewijzen waarneer het systeem langzaam naar het westen gaat de
komende dagen.

13
Voor de vorming van een orkaan zijn de volgende situaties nodig:
• Een lage druk gebied die ongeorganiseerd is
• Warm water, zodat het lage druk gebied goed water kan opnemen
Als er aan deze critica is voldaan is er een kleine kans dat er een cycloonvorming kan
optreden. Het eerste wat er zal gebeuren is dat de druk in het lage druk gebied rond de 1000
mbar gaat zitten. Hierdoor gaat er een soort wisselwerking in werking. De warme lucht gaat
snel dalen, waardoor er een soort draaiing gaat ontstaan. In het volgende plaatje is het al een
beetje te zien. De wind gaat zich samenvoegen. Wat duidelijk te zien is hier. Het is ook
aangegeven met een streep, om het wat te verduidelijken. (dit is trouwens het gebied met een
lage potentie om tropische storm te worden.

Nadat het systeem een soort georganiseerde storm is geworden, zal de druk steeds lager
worden. Waardoor de storm nog heviger wordt (orkaan Katrina had een oog met een druk van
889 mbar.) Als dit gebeurt, zal het snel veranderen en wordt het een tropische depressie. Als
de druk nog verder daalt, zal er een soort oog ontstaan, omdat het warme lucht zo snel gaat
dalen in het oog. Dit kan vormen tot een tropische storm. Hoe lager de druk en hoe sneller de
snelheden van de tropische storm hoe zwaarder hij zal zijn op de schaal van Saffir en
Simpson. (meer informatie daarover in het hoofdstuk windsnelheid) Op een gegeven moment
zal de wind zo sterk zijn en de druk zo laag dat de tropische storm een orkaan wordt.

14
Orkanen in de Atlantische Oceaan

Windsnelheid

15
Corioliseffect:
De wind is weer een apart geval. De wind heeft namelijk te maken met de zogenaamde
corioliseffect. Dit is een effect wat rond de keerkringen plaatsvindt. Het heeft te maken met de
ronddraaiing van de winden en heeft een groot
effect op de manier hoe een orkaan draait en hoe de
wind draait. Het corioliseffect geeft een soort
afwijking van de wind. Op het noordelijk halfrond
zal dit tegen de klok in zijn en op het zuidelijk
halfrond is met de klok mee. Ook heeft het
corioliseffect effect op de stroming van het
zeewater.
Het corioliseffect heeft op lage druk gebieden het
volgende effect: (zie het plaatje hiernaast)
De blauwe pijlen is koude lucht en de rode pijlen is
de warme lucht.
Wat er dus gebeurd is dat de verschillende soorten
luchtstromen bij elkaar komen en een soort
ronddraaiing gaan veroorzaken. De storm kan ook
alleen maar naar rechts gaan door deze kracht. Hierdoor zal het dus niet voor kunnen komen
dat een orkaan de westkust van Afrika treft, omdat dat dus door het corioliseffect niet
mogelijk is.

Drukverschil:
Door het druk verschil rond en in het oog zal het oog een soort zuigwerking krijgen. De
winden en lucht naar het systeem worden gezogen, waardoor het systeem nog groter kan
worden en nog belangrijker krachtiger. Hierdoor is het soms dus wel eens mogelijk dat het bij
ons ineens wat warmer is. De orkaan moet dan wel heel krachtig zijn om dat te kunnen
veroorzaken, maar het zou technisch gezien mogelijk kunnen zijn.

Intertropische convergentiezone:
Rond de evenaar is het heel erg
warm, hierdoor kan er sneller
water worden verdampt. Je
krijgt dan te maken met
stijgende luchtbewegingen. De
zone waar dit gebeurd heet ook
wel de intertropische
convergentiezone. Voor de
orkanen is dit natuurlijk erg
belangrijk, want ze voeden zich
uiteindelijk met water en
systeempjes die voor hun
liggen, die ze naar zich toen zuigen als het ware. Hierboven is een plaatje te zien met zo’n
intertropische convergentiezone. Je herkent deze aan de lijn die als ware haast horizontaal
over de evenaar gaat. Hierin zitten veel regen en onweersbuien. Geweldige kansen voor de
Orkanen om zich nog sterker te maken met wind en water.

16
Saffir-Simpson Schaal:
Hieronder een lijst van de schaal van Saffir-Simpson. Deze is altijd gebaseerd op de
windsnelheden in een orkaan.

Klasse Snelheden Schade Stormvloed Voorbeeld

Tropische < 62 km/u Weinig Geen Tropische Depressie
Depressie 16 (14-15 Okt. 2008)
Tropische Storm 63-118 km/u Weinig Geen Tropische Storm
Laura (29 Sept. – 1
Okt. 2008)
Categorie 1 119 – 153 km/u Licht 1.2 tot 1.6 meter Orkaan Hanna ( 28
Aug. – 7 Sept. 2008)
Categorie 2 154 -177 km/u Matig 1.7 – 2.5 meter Orkaan Dolly (20
Juli tot 25 Juli 2008)
Categorie 3 178 - 209 km/u Uitgebreid 2.6 - 3.7 meter Orkaan Bertha ( 3
Juli tot 20 Juli 2008)
Categorie 4 210 - 249 km/u Extreem 3.8 – 5.4 meter Orkaan Ike (1 Sept.
tot 14 Sept. 2008)
Categorie 5 >250 km/u Verwoestend > 5.4 meter Orkaan Dean (13
Aug. tot 23 Aug.
2007)

Je ziet hoe sneller de wind is, er verschillende factoren ook groter zijn:
• Schade
• Stormvloed
Deze factoren zijn dus erg afhankelijk van de wind. Zodra de wind afneemt, zullen deze
factoren ook minder worden. Je zou dus kunnen zeggen dat de wind een belangrijke factor is
van een orkaan. Je zou haast zelfs kunnen zeggen dat het de olie is, want het water is de
motor. En zonder het water: geen orkaan en dus ook geen zuigende kracht die zorgt voor de
kracht van de wind.

Plaatje is van Orkaan Isabel (2003)

17
Orkanen in de Golf van Mexico:
In het plaatje hiernaast is te zien hoe orkaan
Gustav, nadat hij over Florida trok, weer in de
Golf van Mexico kwam. De steeds feller kleuren
beteken de sterkere wind. Zwart, zoals je ziet in
het midden is het oog. Daar is het ook gewoon
helemaal windstil, door de druk die zo snel gaat,
dat de resterende wind er gewoon omheen draait.
Je kunt mooi zien hoe de wind draait in dit plaatje,
en hoe sterk het is en hoe groot het systeem is. In
het plaatje is aan de rechter kant Florida te zien,
onderin rechts is Cuba en links onder is alweer
Yucatan. (dit is hetzelfde plaatje als de titelpagina.
Die is wat duidelijker met de windrichting)

Orkaan aan land:

In het volgende plaatje is te zien hoe snel de wind
afneemt als een orkaan aan land komt. Als voorbeeld neem ik orkaan Ike van het seizoen
2008. Hij kwam als land als een bijna categorie3 (op 1 mph na) . Je ziet dat zodra de orkaan
aan land komt, hij ook zijn kracht verliest. De wind neemt eigenlijk gelijk af. Een orkaan zal
ook niet lang een orkaan blijven zodra hij aan land is. Meestal is hij na een paar uur al weer
een tropische storm. Donkere plekken (rood en paars) zijn hoge snelheide hoe lichter de kleur
(richting het blauwe gedeelte) hoe minder de windsnelheid wordt.

18
Orkanen in de Atlantische oceaan

Druk

19
Druk in orkaan:
De druk in een orkaan is van groot belang voor de sterkte van een orkaan. Hieronder een rijtje
met de laagst gemeten druk van een aantal orkanen:

Top 10 Krachtigste orkanen in het Atlantisch basin

gemeten naar luchtdruk.
Rang Orkaan Seizoen Minimale druk
1 Wilma 2005 882 mbar (hPa)
2 Gilbert 1988 888 mbar (hPa)
3 "Labour Day" 1935 892 mbar (hPa)
4 Rita 2005 895 mbar (hPa)
5 Allen 1980 899 mbar (hPa)
6 Katrina 2005 902 mbar (hPa)
Camille 1969 905 mbar (hPa)
7
Mitch 1998 905 mbar (hPa)
9 Dean 2007 906 mbar (hPa)
10 Ivan 2004 910 mbar (hPa)

De druk in een orkaan is verantwoordelijk voor de windsnelheid in en rond de orkaan.

Hieronder een plaatje, waarna ik later wat uitleg daarover zal geven:

20
Zoals al in het plaatje te zien was daalt de warme lucht naar beneden, waardoor er een soort
kringloop ontstaat. Het systeem kan steeds sneller water opnemen, waardoor hij groter wordt.
Naarmate hij groter wordt zal de warme lucht steeds sneller gaan dalen, waardoor je dus een
ontzettend druk verschil krijgen. Wat je ook altijd ziet in een orkaan is dat er in het oog
helemaal niks is. Er staat haast geen zuchtje wind, geen regen of wat dan ook. Maar de banen
die daarom heen zittenm zijn het zwaarste. Daar zijn vaak tornado’s en flinke regenbuien.

Hieronder een soort of levensbeschrijving van de druk van een:

• Depressie
• Tropische Storm
• Orkaan

Wat we hier dus zien is dat bij een depressie de warme lucht snel naar elkaar trekt, de druk is
nog niet zo laag. Zo rond de 1000 mbar.
Nadat het systeem zich wat meer ontwikkeld heeft zien we dat het systeem gaat ronddraaien
door het corioliseffect. Hierdoor begint de lucht op een plek sneller te dalen. De warme lucht
gaat in het midden van het systeem zich steeds sneller naar beneden werken, waardoor er dus
een soort oog ontstaat. Nog steeds verzamelt het systeem (ondertussen dus al een tropische
storm) lagedruk gebieden naar zich toe, zodat hij zich nog meer kan ontwikkelen.
Eenmaal een orkaan zien we verschillende drukgegevens rond het oog. Dit komt door de
verschillende luchtlagen van de orkaan en de snelheid van de dalende lucht in het oog. Hoe
dichter bij het oog, hoe lager de druk zal zijn. Hieronder is een plaatje wat het principe laat
zien van een orkaan:

21
We zien dat de warme lucht van de luchtlagen van de Tropopauze snel dalen. Hierdoor zien
we, zoals al eerder werd gezegd, een soort kringloop ontstaan. De luchtstromen laag bij de zee
botsen tegen de oogmuren aan. Hierdoor kaatsen ze af naar boven, waardoor ze in koudere
luchtstromen komen en gaan condenseren. Dit heeft tot betekenis meer neerslagfronten en dus
een grote orkaan. Wat we ook vaak zien is dat er van de Atlantische Oceaan verschillende
tropische golven zich voegen bij een tropische storm of bij een orkaan, waardoor de orkaan
nog groter wordt.

Druk in Categorie:
In orkanen is de druk ook steeds verschillende bij de orkaan categorieën. Hieronder een lijstje:

Categorie Druk in mbar

Tropische Storm 990 - 1010
Categorie 1 980 - 989
Categorie 2 965 - 979
Categorie 3 945 - 964
Categorie 4 920 - 944
Categorie 5 < 920

22
Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Route

23
Zeewater:
De route van een orkaan wordt mede bepaald door de warmte van het zeewater. Dit zorgt
ervoor dat de orkaan dus richting de warmste gedeeltes gaat. Bij een El Niño is het zeewater
wat warmer. En meestal komen er dan ook meer orkanen voor in de Atlantische oceaan. Dit
komt het zeewater wordt nog warmer door een bepaalde factor die daarvoor zorgt.
De plek waar orkanen voorkomen ligt tussen
de 0 en 20 graden. Daar is het altijd tropische
warm of in elk geval warm genoeg om
cycloonvorming te krijgen. Het warme water
is erg goed om snel neerslag te vormen. Dus
het water snel laten verdampen waardoor dus
snel storingen kunnen vormen. En aangezien
een orkaan/tropische storm graag wil groeien
(hij wil eigenlijk eten, zo zouden we het
kunnen noemen), gaat hij dus langs de warme
stukken waar hij snel kan uitgroeien.

In het plaatje hierboven is mooi te zien, hoe

orkaan Katrina (2005) afbuigt en in de Golf
van Mexico komt, nadat ze Florida trof. Op het plaatje kun je zien hoe warm het zeewater is.
De hele rode, donkere gebieden betekenen dat het water daar erg warm zijn en dus gunstig
zijn om snel water te verdampen en laten condenseren in de koude bovenlaag van de lucht,
waardoor een storm systeem ontstaat.

Wat we meestal zien bij orkanen of tropische stormen. Dat als ze eenmaal in de Golf van
Mexico terecht komen ze heel snel uitgroeien naar een hogere categorie dan als ze gewoon
langs Florida verder de Atlantische Oceaan op gingen. Natuurlijk zijn daar wel uitzonderingen
in. Maar als we naar Katrina kijken, van het moment dat ze Florida trof als een orkaan van de
laagste categorie en als we kijken als toen ze New Orleans trof als een categorie 3! Ze is in
een paar dagen van categorie 1 naar 5 gegaan. Toen ze langzamerhand richting land ging,
zwakte ze af naar categorie 3. Iedereen onderschatte Katrina vanwege wat ze aanrichtte in
Florida.

Warmte van het

zeewater
op 2 november 2008.

24
Passaatwinden:
De passaatwinden dienen bij tropische stormen als een soort stuur. Ze stuwen de tropische
storm richtingen op van land of richting de zee. Bij Passaatwinden is het altijd zo dat de
winden altijd richting de evenaar gaan. Een orkaan zou dus altijd naar beneden moesten
worden gedrukt, maar dat is niet het geval. Vlak bij de evenaar heb je de zogenaamde
‘doldrums’. Dit zijn erg verraderlijke winden.

De passaatwinden staan er om bekend dat ze een koele wind in de maanden april tot en met
oktober blazen over de Atlantische zee en Afrika. Maar het corioliseffect (zie hoofdstuk
Windsnelheid) gaat de wind afwijken, wat dus zorgt dat het orkanen gaat sturen.

Met deze combinatie (wind +

warmte zeewater) heb je de
eigenlijke route van een orkaan.
Maar toch blijkt het voor
wetenschappers moeilijk te
voorspellen waar een orkaan
ongeveer heen gaan, omdat het weer
zo verraderlijk is. Meestal maken
meteorologen voorspelling van de
route over 3 dagen. Hieruit kunnen
ze ook de verwachte categorie van
een orkaan voorspellen.
Zoals in het plaatje hiernaast is te
zien, zien we een wit gebied. Dat is
het gebied waar de orkaan heen kan
trekken. Als een soort afwijking van
de verwachte route. De lijn is de
route waarvan ze bijna zeker weten dat hij daar langs zou gaan. De rode lijn langs de kust
betekend dat er voor dit gebied een orkaan waarschuwing is gegeven en de mensen daar
worden geëvacueerd. De blauwe en gele lijnen langs de kust zijn voor de andere
waarschuwingen. Die gebieden worden waarschijnlijk getroffen als een soort tropische storm,
omdat ze te maken krijgen met de stormranden die om de orkaan heen draaien.
In de lijn staan ook bolletjes met een letter erin. Deze staan voor:
• D: Tropische Depressie
• S: Tropische Storm
• H: Orkaan

Orkaan Rita(2005)

25
Orkanen in de Atlantische Oceaan:

Neerslag

26
Condenseren:
Zoals ik eerder al vertelde is condenseren een belangrijke factor wat plaats vind bij het
ontstaan van orkanen. Door het warme water (>25 graden Celsius) kan het water snel
condenseren. Als het opstijgt, komt het in koude onstabiele lucht terecht, waardoor het dus
een soort storing gaat vormen. Hierdoor kan het systeem samen met een tropische golf een
tropische storm vormen. Als dit gebeurd zal de storm nog meer water op gaan nemen, zodat
het systeem sterker wordt. Hieronder een plaatje van orkaan Ike op 4 september 2008.
Hier zien we een storm die zich nog vol
aan het ontwikkelen is. Het middelste is het
zwaarste gedeelte met veel regen en
onweer en zelfs tornado’s Maar qua grote
valt hij erg mee. Hier is hij net
gekwalificeerd als categorie 1.

Maar nu gaan we eens kijken naar het

plaatje van bijna een week later. Als hij aan
land komt in de Verenigde Staten. Dit geeft
een heel andere beeld van de orkaan. En je

ziet dat hij ook erg veranderd is. Hij is groter

geworden en is zich wat meer gaan spreiden. Ook is zijn sterke muur nog groter geworden en
zijn er zal er meer zwaardere regenval plaatsvinden. Er zijn zelfs op dit plaatje zwarte plekken
te zien. Hierbij stuiten we op een nog zwaarder regenval met gegarandeerd tornado’s en veel
inslagen per minuut.
Je ziet in deze vergelijking dat een orkaan redelijk veel trekt uit water van de oceaan. Zodra
een Orkaan of Tropische Storm in de Golf komt(die meestal nog warmer is, dan de
Atlantische oceaan) dat hij nog meer water opneemt en dus sterker wordt. Dit zagen we in het
vorige hoofdstuk met Orkaan Katrina van seizoen 2005. Katrina is in het midden van de Golf
nog categorie 5 geweest!

‘Eye wall’
De meeste mensen onderschatten de muur van het oog. De zogenaamde eye wall. In deze
muur valt altijd de meeste regen, zijn de zwaarste windstoten en is de kans groot op inslagen.
Maar als je zelf in het oog zit, heb je nergens last van. De reden waarom orkanen altijd zo
gevaarlijk zijn is te danken aan de eye wall, want deze komt steeds terug. Je moet er eerst
doorheen, wil je in het oog komen, maar daarna moet je er ook weer uit. De ene kant van de
muur kan heel verschillen met de andere kant van de muur. Dat ligt er dus net aan hoe de
orkaan zich ontwikkeld.

27
Orkanen in de Atlantische Oceaan

Schade

28
Evacuaties:
De laatste jaren, vooral naar orkaan Katrina, is de Amerikaanse regering wat soepeler
geworden met het geven van een verplicht evacuatie. Eerder was het zo, het werd aangeraden
om te gaan, maar een heleboel mensen bleven thuis. Dit deden ze vooral uit angst dat ze al
hun persoonlijke goederen zouden verliezen. Na
Katrina zagen we dit jaar dat er gelijk met Ike en
Gustav verplichte evacuaties werden uitgevoerd.
Katrina zette New Orleans zo onder water dat het
wel maanden duurde voordat de inwoners soms
terug konden gaan naar hun huis. Als het er nog
stond.

Bij evacuaties wordt de zogenaamde FEMA

ingezet: The Federal Emergency Management
Organisation. Deze zorgt ervoor dat alles goed
verloopt. De communicatie tussen het leger en de
hulpverleners. Ook geven zijn adviezen voor de
regering van Amerika. Wat ze het beste kunnen
doen en of er meer soldaten naar een bepaald gebied
moeten om mensen te kunnen helpen. Vooral bij Orkaan Katrina stond FEMA er niet zo goed
voor. Katrina werd behoorlijk onderschat en toen eenmaal de dijken waren doorgebroken, kon
het leger niet meer goed werken en moesten er veel acties vanuit de boot en de lucht worden
gedaan. FEMA kreeg de schuld omdat ze niet goed reageerde op de orkaan en bijna alles werd
op hun afgeschoven.

Veroorzakers:
De veroorzaker van de enorme schade die wordt aangericht zijn de volgende dingen:
• Windstoten
• Tornado’s
• Enorme regenval
• Vloedgolven
• Inslag (brand door onweer)
Wat we ook vaak zien bij orkanen is dat voordat mensen gaan evacueren ze hun huis eerst
gaan dichttimmeren. Dit ter bescherming van hun persoonlijke spullen, want als er eenmaal
een raam kapot gaat, vliegt er flink wat wind door het huis heen. Door de windstoten vallen
ook bomen om en los liggende spullen gaan rondvliegen, wat er gevaarlijk is.

29
Vloedgolven, regenval, inslag en
tornado’s zijn factoren waar je niet voor
kunt beschermen. Deze dingen gebeuren
eenmaal. Een beroemd plaatje is een
wijk waar niks meer stond nadat orkaan
Andrew er over was getrokken. Maar in
de andere wijk ernaast stonden er nog
genoeg huizen overeind. Het is bijna
zeker dat er tornado’s deze wijk
helemaal plat hebben gewalst.

Het voorbeeld van een grote vloedgolf

veroorzaakt door een orkaan is die van
Katrina. Katrina veroorzaakte ontzettend
grote vloedgolven, zoals op het plaatje hieronder te zien is. Duizenden mensen verloren hun
huizen, nadat de dijken waren doorgebroken in New Orleans. Het duurde maanden voordat
mensen weer terug mochten naar hun huizen. Maar een heleboel mensen hadden geen
onderdak meer, omdat hun huizen waren vernield door Katrina. De regering riep zelfs de hulp
in van Nederlandse dijkenbouwers om goede dijken te bouwen die zulke vloedgolven konden
weerstaan.
Bij tornado’s en slecht weer hoort
natuurlijk ook onweer. Dit onweer is niet te
vergelijken met die onweer die we hier wel
eens hebben. Dit onweer gaat gepaard met
wolkbreuken en tornado’s. Er zijn veel
inslagen per minuut en daardoor breekt er
brand uit. Deze brand is meestal lastig te
bestrijden door de onweer, omdat het zulk
ontzettend slecht weer is. Bij orkaan Ike
was het zelfs zo, omdat Ike vroeg in de
morgen aan land kwam (en het dus nog
donker was) dat ze de brand gecontroleerd
uit lieten branden, want er was geen
blussen aan. De brandweer wordt in deze
tijd vaak bijgestaan door het leger, omdat
ze het alleen niet kunnen doen. Tijdens een orkaan komen zoveel meldingen van gewonden en
zieken. En als het ook nog eens een zware orkaan is, wordt er ook nog eens geëvacueerd. Er is
een ontzettend druk op de hulpdiensten voor, tijdens en na een orkaan.

30
Pensioen:
De namen van orkanen staan 8 jaar van tevoren vast. Maar bij hevige orkanen wil het nog wel
eens zijn dat ze bijvoorbeeld de naam Katrina uit de lijst schrappen. Het zou te verwarrend,
emotioneel niet verantwoord zijn om deze naam nog eens te gebruiken. Deze naam wordt dan
vervangen door bijvoorbeeld Katie. Als zoiets gebeurt gaat deze naam zogenaamd met
pensioen. In het Amerikaans dus “retired”. Er gaan zo ongeveer 2 a 3 namen per seizoen met
pensioen. Ik verwacht dat dit seizoen de namen: Ike en Gustav er uit zullen gaan. Ike was de
grootste orkaan ooit gezien op de Atlantische Oceaan. Gustav kwam aan land in Texas,
waardoor er gelijk geëvacueerd werd, omdat ze bang waren dat hetzelfde gebeurde als in New
Orleans.

Natuurlijk is het seizoen nog niet afgelopen. Een orkaan seizoen loopt ongeveer vanaf Juli tot
November. Er zijn natuurlijk ook uitzonderingen. Zoals in 2005 was het zelfs zo dat er een
orkaan was die uit 2 kalenderjaren bestond. Zéta ontstond eind December 2005 en verdween
in Januari 2006. Dit is natuurlijk erg uitzonderlijk. Maar het kan dus wel, maar dit heeft
allemaal te maken met de factoren die dan nog gunstig zijn voor tropische storm vorming.

31
Nawoord:

Het is een beetje uit de hand gelopen verslag geworden. Maar er staat veel in over Orkanen.
En dat was ook de hele opzet. Natuurlijk is niet alles relevant om echt te weten. Maar als je
orkanen wil leren begrijpen zijn deze factoren toch echt wel een stukje basis wat je moet
weten. Ik hoop dat het allemaal ook wel wat begrijpelijker is geworden met de vele illustraties
die het werkstuk voor een groot deel bekleden.

Als u van dit werkstuk heeft genoten moet u vooral eens kijken op de sites die ik heb gemaakt
voor mijn profielwerkstuk. Ze zijn nog wel in ontwikkeling, maar ik hoop dat ik ze
binnenkort allemaal weer bijgewerkt heb:
Voor het orkanen gedeelte is dat:
• http://ubbo-hurricaneseason2008.blogspot.com
Voor het tornado gedeelte is dat:
• http://ubbo-tornado.blogspot.com
Deze sites zijn vooral om meer informatie te geven van mijn profielwerkstuk. Ik hou ze
meestal dagelijks bij. Dus ze zijn behoorlijk actueel!

32
Bronnen:

http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Isidore091902-p3sunset.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Gustav08onCuba.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_structure_graphic.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Gustav_2008-09-01_after_landfall.jpg
http://www.keesfloor.nl/artikelen/zenit/hurr/3groot.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Tropical_waves.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Alma_2008_track.png
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Arthur_31_May_2008.jpg
http://rsd.gsfc.nasa.gov/rsd/images/andrewSequence_hg.jpg
http://www.chemtrails911.com/docs/Former%20Naval%20Weapons%
http://www.ssd.noaa.gov/goes/flt/t1/avn-l.jpg
http://www.fas.org/irp/imint/docs/rst/Sect14/hurricane_xsect2.jpg
http://nl.wikipedia.org/wiki/Afbeelding:Coriolis_effect10.png
http://www.osei.noaa.gov/Events/Tropical/Atlantic/1998/Mitch_10/TRCmitch295_G8.gif
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_Isabel_18_sept_2003_1555Z.jpg\
http://nl.wikipedia.org/wiki/Afbeelding:Hurricane_Gustav_Beach_Boulevard.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Cape_Verde_hurricane_track.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Andrew_23_aug_1992_1231Z.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Subtropical_Storm_Andrea_2007.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:US-FEMA-Pre2003Seal.svg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_profile.svg
http://www.soest.hawaii.edu/MET/Faculty/businger/poster/hurricane/Fig5_structure.jpg
http://www.weatherquestions.com/cyclone_evolution.jpg
http://visual.merriam-webster.com/images/earth/meteorology/tropical-cyclone/tropical-
cyclone.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Hurricane_andrew_fema_2563.jpg
http://llnw.image.cbslocal.com/0/2008/03/10/320x240/Hurricane_shutters.jpg
http://farm3.static.flickr.com/2393/2457310386_2cf28d5430.jpg
http://www.meteodemarne.nl/Extreem/2108_01.jpg
http://www.nrc.nl/wetenschap/article1797778.ece/Bliksem_in_Ethiopie_orkaan_in_VS
http://www.nrm.se/images/18.18fc9baff6275048180004641/tornado.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Extratropical_formation_areas.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Image:ETS_Florence_2006.jpg
http://en.wikipedia.org/wiki/Saffir-Simpson_Hurricane_Scale
http://svs.gsfc.nasa.gov/vis/a000000/a003200/a003226/katrina_sstTracksSTILL.20050829_w
eb.jpg
http://icons.wunderground.com/data/images/sst_basin/gl_sst.png
http://www.theneweditor.com/uploads/HurricaneRita3-DayStormTrackThursday.gif
http://www.lacoast.gov/WATERMARKS/2006-03/2protectMainland/Hurricane_Rita.jpg

33